Wikipedia
dzwiki
https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8D
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Media
Special
Talk
User
User talk
Wikipedia
Wikipedia talk
File
File talk
MediaWiki
MediaWiki talk
Template
Template talk
Help
Help talk
Category
Category talk
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
User:Rpel
2
4685
29372
29141
2022-08-04T03:59:03Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A3%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8D གོང་ས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8D འབྲུག་དང་པའི་རྟོགས་བརྗོད།]
# [https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%89%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8D འབྲུག་གཉིས་པའི་རྟོགས་བརྗོད།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8D འབྲུག་བཞི་པའི་རྟོགས་བརྗོད།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%82%E0%BD%A0%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%94%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%BC%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8D རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས།]
# [https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8D ནང་ཆོས།]
# [https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%B2%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8D སྡེ་སྲིད་རིན་བྱོན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BA%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BC%8D རང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8D ཕྱི་འབྲེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་དོན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8D སྐད་ཡིག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9E%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8D རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་བྱུང་རབས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8D རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BC%8D རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བྱ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A4%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8D རྒྱལ་ཡོངས་ལས་རྟགས་ཀྱི་བཤད་པ་དང་ལག་ལེན། ]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%A2%E0%BC%8D རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱལ་དར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%85%E0%BD%93%E0%BC%8D_%E0%BC%BC%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%99%E0%BD%B2%E0%BC%BD རྒྱལ་ཡོངས་སེམས་ཅན། ༼འབྲོང་གྱིམ་ཙི༽]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤིང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D སྤ་རོ་རིན་སྤུང་རྫོང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D སེམས་རྟོག་ཁ་རྫོང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%91%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%93%E0%BD%A6%E0%BC%8D ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གནས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%98%E0%BC%8D རྡོག་མ་པ་ནེ་དང་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཁུངས་དང་གོ་རིམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A3%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%82%E0%BD%B4%E0%BC%8D འབྲུ་སྣ་དགུ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%9A%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%91%E0%BC%8D གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B3%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%9F%E0%BD%BA%E0%BC%8D བློ་ཟེ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D མར་ཆང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%99%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D སྙན་ཆ་གི་རིགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BC%8B%E0%BD%87%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8D ཕ་ཇོ་སྡིངས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%9F%E0%BE%B3%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8D ནམ་ཟླ་དུས་བཞི།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A3%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D གླུ་གཞས་སྣ་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%9F%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8D སྟག་ཚང་སེང་གེ་བསམ་གྲུབ་རྫོང།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%82%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%95%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%8F%E0%BD%B4%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%94%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%86%E0%BD%98%E0%BC%8D གཏུམ་རྔམ་འཆམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%A0%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%85%E0%BD%A0%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%B4%E0%BD%98%E0%BC%8D བཟའ་བཅའ་འགྲོ་གསུམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9E%E0%BE%AD%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%86%E0%BD%98%E0%BC%8D ཞྭ་ནག་འཆམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9E%E0%BD%BA%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BD%BC%E0%BC%8D འབྲུག་པའི་བཞེས་སྒོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D ལྷ་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%B2%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D འཇིམ་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%94%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D པར་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%91%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D འདེལ་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%90%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D ཐགས་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D བླུགས་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D རྡོ་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9A%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D ཚར་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8B_%E0%BD%A1%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%82%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D ལྕགས་བཟོ་ ཡང་ན་མགར་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8D སྤྲོས་བཟོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%9D%E0%BC%8D ལས་སྡེ་མ་འདྲཝ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%98%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%99%E0%BD%BC%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%9F%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BC%8D འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%85%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8D འབྲུག་ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་དང་གཅིག་འབྲེལ་ལས་སྡེ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%95%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8D འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%99%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A6%E0%BE%B2%E0%BC%8D འབྲུག་གཙང་སྦྲ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8D འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%85%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8D བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%90%E0%BD%B4%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BD%98%E0%BC%8D ལྷག་བསམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8D ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B3%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%A1%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%A8%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%97%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%90%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B3%E0%BD%BC%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8D རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%8F%E0%BD%B1%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%A1%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%93%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%9F%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8D འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8D འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B7%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%8A%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8A%E0%BD%A1%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8D བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%9F%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B7%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%8A%E0%BD%93%E0%BC%8D བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B2%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%A0%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%95%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D སེན་ཀྲི་ནའེལ་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%80%E0%BD%B4%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8D ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%B4%E0%BD%8A%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8D ད་བུཊ་ནིསི།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%9F%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BD%BA%E0%BD%95%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BC%8D སྐུ་གཟུགས་ཨེཕེ་ཨེམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%B4%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BC%8B%E0%BD%9E%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%95%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་རྡོ་རྗེ་དབང་མོ་དབང་ཕྱུག་]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%A2%E0%BE%A8%E0%BC%8B%E0%BD%A8%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8D དྲགས་ཤོས་ཀརྨ་ཨུ་ར་གི་སྐོར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%B4%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%82%E0%BD%A0%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8D དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་གི་སྐོར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%81%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%A2%E0%BE%A8%E0%BC%8B%E0%BD%95%E0%BD%B4%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8D མཁས་དབང་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%B4%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9F%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8D ཨམ་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་གྱི་སྐོར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BC%8B%E0%BD%87%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BD%BC%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%9B%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A3%E0%BD%98%E0%BC%8D ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོའི་མཛད་རྣམ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%89%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%94%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BC%8B_%E0%BD%9E%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%84%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A3%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A3%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%90%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%91%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%B4%E0%BD%A6%E0%BC%8D མཉམ་མེད་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%84%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8D ངན་ལྷད་ཀྱི་སྐོར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BD%B1%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%90%E0%BD%BC%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%80%E0%BD%A0%E0%BC%8B%E0%BD%84%E0%BD%A3%E0%BC%8D ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BC%8C%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8C%E0%BD%80%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%82%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%BC%E0%BD%93%E0%BC%8D བརྡ༌བརྒྱུད༌ཀྱི་དགོས་དོན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%A2%E0%BC%8D འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་རིམ་འགྱུར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%B4%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%85%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%B4%E0%BD%91%E0%BC%8D རྫོང་ཁག་ཚུའི་བཅུད་སྡུད།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D གསོ་བའི་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%B2%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D ནང་སྲིད་དང་སྲོལ་འཛིན་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BE%9F%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D བསྟན་རྒྱས་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A9%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D དངུལ་རྩིས་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D ལས་གཡོག་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9E%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%8F%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D ཞབས་ཏོག་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%81%E0%BE%B1%E0%BD%BA%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8D འབྲུག་གི་འཁྱེག་རི།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BC%8B%E0%BD%85%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%91%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%80%E0%BD%A2%E0%BC%8D ཨ་ཅོ་གདོང་དཀར།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%99%E0%BD%B2%E0%BC%8D འབྲུག་གི་འབྲོང་གྱིམ་ཙི།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BD%B4%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BE%AD%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8D འབུམ་སྡེ་གླིང་རི་དྭགས་ས་ཁོངས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BE%AD%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%85%E0%BD%93%E0%BC%8D འབྲུག་གི་རི་དྭགས་སེམས་ཅན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%82%E0%BC%8D འབྲུག་གི་ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%BA%E0%BD%84%E0%BE%92%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%95%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BC%8D འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A7%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%99%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BD%BC%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8D ཧི་མ་ལ་ཡའི་བྱི་ཙི་སྒོམ་ཆེན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%87%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%B1%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A4%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%89%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A1%E0%BD%BA%E0%BC%8D ཇ་པཱན་རྒྱལ་སྤྱི་མཉམ་འབྲེལ་ལས་སྡེ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%9B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B3%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BE%B1%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%9E%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8D འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཁྱབ་རང་བཞིན་མ་དངུལ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%9E%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D གཞོང་སྒར་རྫོང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%95%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D ལྕང་སྒང་ཁ་ལྷ་ཁང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%AB%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BC%8D འབྲུག་རྒྱལ་རྫོང་གི་བྱུང་རབས།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%81%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%B4%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BD%B4%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A3%E0%BD%98%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%9F%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8D ཁམས་གསུམ་ཡུལ་ལས་རྣམས་རྒྱལ་མཆོད་རྟེན།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BE%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%94%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%BC%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%87%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%97%E0%BD%BA%E0%BC%8D དྲག་ཤོས་དཔལ་འབྱོར་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ། ]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%96%E0%BE%B3%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D བློ་གྲོས་ཚེ་རིང་།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BD%B1%E0%BD%A2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%80%E0%BD%BC%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%BA%E0%BD%8A%E0%BC%8D ཕཱརན་ཀོའིསི་པོ་མ་རེཊ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BE%B2%E0%BD%B4%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%90%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%9F%E0%BD%BC%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8D གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%9A%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D སོ་ནམ་དང་ནགས་ཚལ་ལྷན་ཁག།]
#[https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%96%E0%BE%B2%E0%BD%BA%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%82%E0%BC%8D ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁག།]
pp9ac6ctqwa1xvqo2xdmfo6d8xwth8v
སྐད་ཡིག།
0
4717
29359
28951
2022-08-04T03:43:57Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== སྐད་ཡིག་གི་སྐོར་ལས། ===
<big>༉ སྐད་ཡིག་འདི་བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ནི་གི་ལམ་ཡོད་ན་མཆོག་དང་མེད་ན་ཐབས་ཆགས་པའི་གཞི་ཅིག་ཨིན། ཁ་སྐད་འདི་གིས་རིག་གཞུང་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཚུ་བདག་འཛིན་འཐབ་མ་ཚད་ མི་ཚུ་གིས་རང་སོའི་སེམས་ཁར་མནོ་བའི་མནོ་དོན་དང་ ཡིད་ཆེས་ཡོད་ལུགས་ཀྱི་གཏམ་དང་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ཚུགསཔ་ཨིན། སྐད་ཡིག་འདི་གིས་ མི་སྡེའི་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་དེ་ ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཐོབ་ཚུགས་པའི་ཁེ་ཕན་སྤྲོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཁ་སྐད་མ་འདྲཝ་ ༡༩ གི་རྩིས་ཡོདཔ་དང་ ཁ་སྐད་ལེ་ཤ་ཡོད་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ ཧེ་མའི་དུས་ལུ་ ལུང་པ་དང་ལུང་ཕྱོགས་སོ་སོའི་བར་ན་ གངས་རི་དང་ལ་ཚུ་གི་བཅད་དེ་འབྲེལ་བ་འཐབ་མ་ཚུགསཔ་ལས་ རང་སོའི་ལུང་པ་རེ་ལུ་ཁ་སྐད་རེ་རེ་བྱུང་སྟེ་སྡོད་ནུག། </big>[https://www.researchgate.net/publication/316655719/ (Driem, 2015)]<br>
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་འདི་ འབྲུག་གི་ནུབ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ནི་ལུ་ སླབ་ནི་ཡོད་མི་སྐད་ ཡིག་རྫོང་ཁ་འདི་ཨིན། རྫོང་ཁ་ཟེར་སླབ་དགོ་མི་འདི་གཙོ་རོ་ར་ ཧེ་མའི་དུས་ལུ་ ཡིག་ཚང་ཚུ་ག་ར་རྫོང་ནང་ཡོདཔ་ལས་ གཞུང་དོནགྱི་ལཱ་འབད་པའི་སྐབས་ མང་ཤོས་ར་རྫོང་ཁ་འདི་ལག་ལེན་འཐབ་ལས་བརྟེན་ རྫོང་ཁ་ཟེར་དར་ཁྱབས་སོང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཛུལ་ཞུགས་འབདཝ་ད་ རང་སོའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཁ་སྐད་ཡང་དགོཔ་ལས་ མི་དབང་ཞིང་གཤེགས་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁ་སྐད་འདི་རྫོང་ཁ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་གནང་ནུག། རྫོང་ཁ་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོག་ཁག་ ༨ ཀྱི་ཁ་སྐད་ཨིན་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ནང་ སྐད་ཡིག་རྫོང་ཁ་འདི་ཡོངས་གྲགས་སྦེ་སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། </big>(Wangchuk, 2008)<br>
<big>རྫོང་ཁ་འདི་ ཊི་བེ་ཊོ་བར་མཱན་</big> (Tibeto-Burman or Sino-Tibetan) <big>ལས་བརྒྱུད་པའི་སེན་ཊཱལ་བོ་ཌིཤ་</big> (Central Bodish) <big>གི་སྡེ་ཚན་ནང་ཚུདཔ་ཨིན་པས།</big> <br>
<big>ཧེ་མ་ སྔ་ལོང་གི་ཁ་སྐད་རྫོང་ཁ་འདི་ ལུང་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་ཁ་སྐད་བཟུམ་སྦེ་ ངག་ཐོག་ལས་བཤད་སྲོལ་རྐྱངམ་གཅིག་ཡོདཔ་མ་གཏོགས་ ཡིག་ཐོག་ལུ་འབྲི་སྲོལ་མེདཔ་ཨིན། ད་རེས་ཡིག་ཐོག་ལུ་ མགྱོགས་ཡིག་ནང་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ཡང་ མི་དབང་གཞི་གཤེགས་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་སྐུ་ཐོག་ལས་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་དང་ འདི་གི་ཧེ་མ་ཡིག་གུ་འབྲི་ཀློག་ཚུ་ག་ར་ ཆོས་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ལུ་འབད་དེ་སྡོད་ནུག། མགྱོགས་ཡིག་འདི་ དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་ གུ་རུ་ནིན་པོ་ཆེ་བོད་ལུ་ མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བསམ་ཡས་ལྷ་ཁང་བཞེངས་ཚར་ཏེ་ རབ་གནས་གནང་པར་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱ་ཆོས་བོད་དུ་སྒྱུར་བའི་སྐབས་ བུམ་ཐང་ལྕགས་མཁར་རྒྱལཔོ་གིས་ ཤོག་ཀུ་གྲོགས་རམ་སྦེ་ཕུལ་བའི་བཀྲིན་བརྗེ་དྲན་ལུ་འབྱོནམ་ད་ གུ་རུའི་སློ་མ་ལྡན་མ་རྩེ་མངས་ཀྱིས་བརྩམས་ཏེ་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ལུ་ལྷོ་ཡིག་ཟེར་ཡང་སླབ་སྲོལ་ཡོད། དེ་བཟུམ་སྦེ་ དར་ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ཁ་སྐད་ལེ་ཤ་ཡོད་རུང་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སེར་ཚུ་གིས་སླབ་པའི་ ཚང་ལ་སྐད་དང་ འབྲུག་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སེར་ཚུ་གིས་སླབ་མི་ཁ་སྐད་ལྷོ་མཚམས་ཁ་སྐད་གཉིས་ཡང་ མི་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Phuntsho, 2013)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# [https://www.researchgate.net/publication/316655719/ Driem, G. van. (2015). Language and identity in Bhutan. ResearchGate.]
# Phuntsho, K. (2013). The History of Bhutan (p. 237) The History of Bhutan, Random House India.
# Lily Wanghcuk (2008) Facts about Bhutan, Thimphu, Absolute Bhutan Books.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
4hb2tzybzgrx2aw88k88mxjdt43g5oo
གོང་ས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ།
0
4728
29351
29346
2022-08-04T03:31:23Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
=== གོང་ས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གི་སྐོར། ===
<big>༉ ལུང་བསྟན་གྱིས་བསྐོས་པའི་སྐྱེས་མཆོག་ གཏེར་ཆེན་པདྨ་གླིང་པའི་གདུང་བརྒྱུད་ལས་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཡབ་པི་ལཱ་མགོན་པོ་དབང་རྒྱལ་དང་ ཡུམ་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༧༥ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༥ རབ་བྱུང་ ༡༤ པའི་ཤིང་མོ་བྱ་ལོ་ལུ་ ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་ ཀུར་སྟོད་ལུ་སྦེ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག རྩིས་གཞུང་དང་འཁྲིལ་མཚན་ཡང་ བསམ་གྲུབ་ཟེར་བཏགས་ནུག། སྐྱེས་ལོ་༡ ༢ དེ་ཅིག་བཞེས་པའི་བསྒང་ ཁོ་ལུ་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་གཉིད་ལམ་ཅིག་ འཕྲལ་འཕྲལ་ར་མཐོང་དོ་ཡོད་མིའི་ནང་ ཁོ་ཁྱིམ་ནང་མ་བཞུགས་པར་ ཀྲོང་གསར་དང་བུམ་ཐང་ཁ་ཐུག་འབྱོན་པ་ཅིན་ མ་འོངས་པའི་དོན་དག་སྦོམ་ཆོད་ཚུགས་ནི་ཨིན་ཟེར་ ནུབ་མོ་གཉིད་ལམ་ནང་ཐོན་ཡོདཔ་ལས་ ཁོ་གི་ཐུགས་ཁར་ འབྱོན་དགོ་མནོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ ཀྲོང་གསར་དང་བུམ་ཐང་ཕྱོགས་ ག་ཏེ་ཨིནམ་མ་མཁྱེན་རུང་ འབྱོན་པའི་འདོད་པ་དང་སྤྲོ་བ་སྦོམ་བསྐྱེད་དེ་བཞུགས་ནུག ཉིནམ་ཅིག་ཁོ་གིས་ ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ་ ཀྲོང་གསར་གྱི་ས་ཕྱོགས་ དྲི་བ་མཛད་དེ་ བྱོན་པའི་བློ་ཐག་བཅད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཁོ་རང་རྐྱངམ་གཅིག་ལམ་དྲི་བ་རྐྱབ་ཅིག་ར་ བྱོན་ཏེ་བུམ་ཐང་ལུ་ལྷོད་ནུག བུམ་ཐང་ལུ་ལྷོདཔ་ད་སྟང་རྒེད་འོག་གི་ ཁྱིམ་སྦོམ་ཤོས་དང་ དྲགོས་རྒཔོ་འབད་མི་དེ་གི་ཁྱིམ་ནང་ སྒོ་ནོར་འཚོ་སྐྱོང་འཐབ་སྟེ་ བཞུགས་ནུག།</big><br>
<big>དེ་སྦེ་ཟླ་ངོ་དག་པ་ཅིག་ བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ ཧེ་མ་གི་གཉིད་ལམ་མཐོང་ནི་དེ་གིས་ དེ་ཁར་ཡང་མ་བཞུགས་པར་ ཀྲོང་གསར་ཁ་ཐུག་བྱོན་ནུག། དང་པ་ཆོས་རྩེ་གཟིམ་དཔོན་གྱི་འབོད་སྦེ་འཛུལ་ཏེ་ ཐབ་ཚང་ནང་ཕྱག་ལཱ་གནང་སྟེ་ བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཁོ་ལུ་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ འཇོན་སྟངས་དང་ ཁེ་རྒོ་ཡོད་མི་ དཔོན་སློབ་མཚོ་སྐྱིད་རྡོ་རྗེ་གིས་མཁྱེན་ཞིནམ་ལས་ དཔོན་སློབ་ཀྱིས་འབོད་སྦེ་བཙུགས་གནང་ནུག། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ཁོ་རའི་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་བརྟེན་ སྒར་ལྟོའི་གྲལ་འཛུལ་ འདེའི་ཤུལ་ལས་ ཆབ་ཁ་པའི་འགན་ཁུར་ལས་འགོ་བཙུགས་ གསོལ་དཔོན་དང་ གཟིམ་དཔོན་དང་ གཟིམ་སྒར་པའི་ལཱ་འགན་ རིམ་པ་བཞིན་མཛད་གནང་ནུག། དགུང་ལོ་ ༢༢ དེ་ཅིག་ཁར་ ཕྱག་སྒར་པའི་ གོ་གནས་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ལོ་ངོ་དག་པ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ གཟིམ་སྒར་པ་དམངས་ཀྱི་ འགོ་བདག་ དར་དཔོན་དང གཟིམ་ནང་མ་གཉིས་ཆ་ར་ ཁོ་གིས་མཛད་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ལོ་ངོ་དག་པ་ཅིག་ལས་ ཀྲོང་གསར་ཚོང་དཔོན་བསྐོས་ཏེ་བོད་ལྷ་ལུང་ལུ་ཕེབས་པའི་སྐབས་ ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ སྲས་མོ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་དང་ ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ལས་སྨོན་ལས་བརྟེན་ གཉིས་ཆ་རའི་ཐུགས་ཁར་ འབྲལ་མི་ཕད་པའི་ཐུགས་བརྩེ་དང་ ཕར་ཚུར་དགའ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་དགའ་བའི་གཏམ་སླབ་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་ཡང་ སྔར་བ་ལྷགཔ་སྦེ་ཚོང་ལཱ་གི་ སྙན་གྲགས་ཐོབ་སྟེ་ བོད་འབྲུག་གཉིས་ལས་ གཟེངས་བསྟོད་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཁོ་ལུ་འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་ སློབ་དཔོན་གངས་ཆེན་ཟེར་ཡང་ཞུ་ནི་ཡོད་ཟེར་ཨིན་པས། དེ་ཡང་གཞན་ཕན་ཨིནམ་ལས་ དེས་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ རིམ་བྱོན་གྱི་དྲུང་ཆེན་ བཟུམ་སྦེ་ཕྱག་ལཱ་ གནང་ནི་འདི་གིས་ཨིན་མས།</big> <br>
<big>དེ་ལས་ཁོ་ ཀྲོང་གསར་གཟིམ་དཔོན་དང་ ཀྲོང་གསར་ཚོང་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་ གཉིས་ཆ་ར་ མཛད་པའི་ཤུལ་མ་ ཁོ་མགྲོན་གཉེར་སྦེ་ བསྐོས་གནང་ནུག། འདེའི་སྐབས་ཁོ་གིས་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་མེ་བཞེས་ཡོད་མི་འདི་ གསར་སྒྲུབ་འབད་ས་ ཕྱག་འགན་སྦོམ་མཛད་གནང་ཡི། དཔོན་སློབ་གསུམ་གྱི་གྲས་ལས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་མངའ་འོག་ལུ་ ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ ཚུདཔ་ལས་ ཁོང་ནུབ་ཕྱོགས་དཔོན་ཁག་ཚུ་གི་ མགོ་བསྐོར་ཐོག་ལས་དཔོན་སློབ་བཀྲོང་ནི་ཨིནམ་ གཟིམ་དཔོན་གྱིས་མཁྱེན་ཏེ་ དཔོན་སློབ་ཀྲོང་གསར་ལུ་ལོག་བྱོན་ནུག། འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཁེ་ཀོ་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཚུ་སླབ་པ་ཅིན་ མིག་ཐོལ་ཡང་ཁོ་གིས་ འདྲོག་འབད་འབདཝ་ ལོ་རྒྱུས་ཡང་འདུག། དེ་ལས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ དགུང་ལོ་ ༢༩ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༠༢ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༣ ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ ཁྲི་ཐོག་ཁར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big><br>
<big>དེ་ལས་སྔར་གྱི་དམ་བཅའ་ སེམས་ལས་མ་བརྗེད་པར་ པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་གཉེན་གྲོགས་སྦེ་བསྟན་ནི་ཨིན་ ཟེར་ཡབ་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ལུ་ཞུ་སྟེ་ གཉེན་འདུན་མཛད་ནུག། དབང་འདུས་ཆོས་གླིང་ཕོ་བྲང་ལུ་སྦེ་ སྔར་ལུགས་དང་འཁྲིལ་ རྟེན་འབྲེལ་རིམ་གྱིས་བསྒྲིག་སྟེ་ ལྕམ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་ ཁབ་ཏུ་བཞེས་ནུག། ཁོང་གཉིས་ལུ་སྲས་འཕྲིན་ལས་སྟོབས་རྒྱས་དང་ སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ དེ་ལས་སླསམོ་ ཨ་ཞེ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྒྲོན་ གསུམ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།</big><br>
<big>ཕྱི་གླིང་པ་གིས་ བེངྒལ་དང་ཨ་སམ་ཕྱོགས་ དབང་བསྒྱུར་བའི་སྐབས་ ས་མཚམས་ཀྱི་འབྲུག་གི་དཔོན་ཁག་ཚུ་གིས་ རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ཚུ་བཙོན་ཁྲིམས་མང་རབས་བཀོལ་ཡོད་མི་ལུ་ ཕྱི་གཞུང་གིས་ཞི་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་ནིའི་དཔའ་བཅམ་རུང་ འབྲུག་ལུ་ནང་འཁྲུགས་ལས་བརྟེན་ འབྲེལ་བ་འཐབ་མ་ཚུགས་པས། ཨིན་རུང་ཕྱི་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཨ་ཤེ་ལི་ཨི་ཌེན་ འབྲུག་ལུ་འབྱོན་རུང་འདེའི་སྐབས་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཚུ་ རང་དོན་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ལས་ སྐུ་ཚབ་ལོག་རྒྱ་གར་ལུ་སོང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ རྫོགས་ཁམས་ལས་ས་མཚམས་ཁར་དང་གཅིག་ཁར་དམག་རྐྱབ་དགོཔ་བྱུང་ནུག། དེ་སྐབས་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་བླ་གཟིམ་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་གསུམ་དམག་དཔོན་སྦེ་བྱོན་ནུག། འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་དཔོན་བསད་དེ་ ལོག་ཀྲོང་གསར་ལུ་བྱོན་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ཕྱི་གླིང་པ་གིས་ བདེ་ཝ་ཐང་ལས་དམག་ལོག་རྐྱབ་ད་ ཞི་བའི་ཆིངས་ཡིག་བཟོ་ནིའི་ ཐུགས་མཐུན་བྱུང་བའི་མཐའ་མར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༥ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༡ ལུ་སིན་ཅུ་ལ་ལུ་སྦེ་ དོན་ཚན་ ༡༠ འབད་མི་གི་ཆིངས་ཡིག་བཟོ་ནུག།</big>
<big>ཕྱི་ནང་གི་དགྲ་བཏུལ་བའི་མཐའ་མར་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་གཏམ་སྙན་གྲགས་དང་ མཛད་ཤུལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ དེའི་སྐབས་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་སྟོང་པ་ཡོདཔ་ལས་ ལྷན་རྒྱས་ཚུ་གིས་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༥༣ པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ལུ་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོངམ་མ་ཚད་ ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གསར་བཞེངས་ནང་ རང་བྱོན་ལྷ་ཁང་ནང་ དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་དང་ འཕགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་མ་ མཁན་པོའི་གཟིམ་ཅུང་ནང་ དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་དང་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག མཚན་ཉིད་ལྷ་ཁང་ནང་འཇམ་དབྱངས་གསེར་སྐུ། གཟུངས་པའི་ནང་ཐུབ་པ་སྐུ་རྐྱང་། ལ་སོགས་པ་ཕུལ་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ ཆུ་སྦྲུལ་ཟླ ༣ པའི་ནང་ གོང་གཟིམ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཏུ་གསར་བསྐོས་འབད་དེ་ ཁོ་ར་དགོངསམ་ཞུ་ནུག།</big><br>
<big>དེ་ལས་ ཁོ་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༨ ས་སྟག་ལུ་ སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་དགུང་ལོ་ ༡༧ ལུ་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་དང་། སྲས་རྒན་ཤོས་ཕྲིན་ལས་སྟོབས་རྒྱས་དགུང་ལོ་ ༢༢ ལུ་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་དཔོན་ལུ་ བསྐོ་བཞག་གནངམ་མ་ཚད། གཞུང་མགྲོན་གཉེར་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་དཔོན་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་བསམ་གཏན་རྡོ་རྗེ་ བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་ བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་སྐྱོངས་ནུག།</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༡ ལྕགས་སྦྲུལ་ལོ་ལུ་དགུང་ལོ་ ༥༧ བཞེས་པའི་སྐབས་ སྤུ་ན་ཁ་ལས་གསོལ་ཐབ་ ཐིམ་ཕུག་འབྱོནམ་ད་ རྡོ་ཅོག་ལ་ལས་ ཆིབས་གཡག་གུར་ཆིབས་ཏེ་ ལྷུང་ཚོ་ལུ་ཕེབས་ད་ ཆིབས་གཡག་འཆམ་རྐྱབ་སྟེ་རྒྱུག་འགྱོཝ་ད་ ཞབས་ཡབ་ནང་ལས་བཏོན་མ་ཚུགས་པར་ འདྲུད་བདའ་སྟེ་ དབུ་ལུ་རྨ་སྐྱོན་སྦོམ་ཞུགསཔ་ལས་ དཔྱ་ཤིང་གུར་སྦེ་སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་ནང་ཞུ་ནུག། མི་རྗེ་ཁོ་རའི་སྲས་གཉིས་དང་ ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང་ ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་བཞི་ལུ་ ཁོང་ར་བཞི་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ཆ་རོགས་འབད་དགོ་པའི་ཞལ་ཆེམས་དང་ སྲས་གཉིས་ལུ་མ་འོངས་པའི་ཞལ་གདམས་ཚུ་ གསུངས་ཏེ་དགུང་ཞག་ ༥ བཞུགས་པའི་མཐའ་མར་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག།</big><br>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། (༢༠༠༨) འབྲུག་རྒྱལ་དང་པའི་རྟོགས་བརྗོད། ཐིམ་ཕུག། དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ།
[[Category: འབྲུག་གི་རྒྱལ་བརྒྱུད།]]
glj8k8g77jy0gzns6o8n15lwuyna174
འབྲུག་དང་པའི་རྟོགས་བརྗོད།
0
4729
29352
29347
2022-08-04T03:32:08Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་སྐུ་ཡོན་སྦྱངས་པ་མཛད་པའི་སྐོར། ===
<big>༉ དེ་ཡང་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༡༡ རབ་བྱུང་ ༡༤ པའི་ཆུ་ཁྱི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༢ ཀྱི་ལོ་ལུ་ ཀུར་སྟོད་དུང་དཀར་ཆོས་རྗེ་ལས་འབད་མི་ ཡབ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་བཅུ་པ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་ བུམ་ཐང་གཏམ་ཞིང་ཆོས་རྗེ་ ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྲས་མོ་ ཡུམ་ཨ་ཞེ་པད་མ་ཆོས་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ བུམ་ཐང་དབང་འདུས་ཆོས་གླིང་ལུ་ དགེ་བའི་མཚན་བཟང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གོང་ས་མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ སྲས་སྲོས་གསུམ་གྱི་བར་མ་ཨིནམ་ལས་ སྲས་དང་པ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༦ ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་ གསུམ་པ་ནི་ སྲས་མོ་ཨ་ཞེ་ཆོས་སྒྲོན་ཨིན་པས།
</big><br>
<big>དེ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་སྟོབས་དང་ རིག་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཚུ་ གཞན་ལས་མ་འདྲཝ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བའི་གྲགས་པ་ཐོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ ཁོ་ར་སྐུ་ན་ཨ་རྩི་བཞེངས་པའི་བསྒང་ལས་ནི་ ཁོ་རའི་ཨ་ཞང་ པད་གླིང་བརྒྱད་པ་ཀུན་བཟང་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ལས་ བྲི་ནི་དང་ལྷག་ནིའི་ཡན་ཏན་ཚུ་ ལྷབ་སྦྱངས་འགོ་བཙུགསཔ་ད་ ཤེས་བྱ་ཡོན་ཏན་ཚུ་ལྷབ་སྦྱངས་འབད་བའི་སྐབས་ སྔོན་སྦྱངས་ཀྱི་ངང་གཤིས་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ དཀའ་སྡུག་མེད་པར་མཁྱེན་ཏེ་ རང་ལུགས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚུ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ལྷབ་སྦྱངས་མཛད་གནངམ་མ་ཚད་ ལྷག་པར་དུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་ དགུང་ལོ་ ༨ དེམ་ཅིག་ཁ་ལས་ ཡབ་ཀྱི་སྒོ་ཁར་ སྤྱིར་བཏང་གི་འཇར་རོགས་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་ ཉི་མ་ཕྱག་ཞུ་མི་ མི་སེར་དམངས་ཀྱི་གྱལ་ཁར་ དྲོ་པ་དང་ཕྱི་རུ་ཕྱག་སྒར་པའི་སྦུག་ན་སྒྲིག་རྒྱུག་སྟེ་ དཔལ་ལྡན་ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་ལུ་ ཉམས་བཞེད་ག་དེ་དྲག་དྲག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཛད་གནང་ནུག། ཡབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཁོ་རའི་སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ནི་ དེ་བཟུམ་མའི་སྔ་གོང་གཉིས་ལུ་ཕྱག་སྒར་པའི་གྲལ་བཞུགས་ནི་དང་ གསོལ་ཚོགས་ཚུ་ཡང་འཇར་རོགས་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་བཞེས་བཅུག་མི་དེ་ཡང་ མ་འོངས་པ་ལུ་མི་སེར་གཞན་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ཚུ་ ཧ་གོ་ཚུགས་པའི་ཐུགས་དགོངས་བཞེས་གནང་སྟེ་ ཁོ་ལུ་སྦྱངས་པ་མཛད་གནང་བཅུག་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་ལས་ དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལས་ ས་དམར་རྫིང་ཁ་དང་ལུང་བསྟན་ཟམ་པའི་བར་གྱི་ལམ་སེལ་བའི་སྐབས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ཁོ་ར་ཡང་ འཇར་རོགས་གཞན་ཚུ་དང་འདྲན་འདྲ་ཕྱག་ཞུ་བཅུགསཔ་མ་ཚད་ ནགས་ཚལ་ལས་ཕར་ ཤིང་ཚུ་ཡང་འཐུ་སྟེ་ རྫོང་ནང་ལྷོད་དགོ་པའི་ཕྱག་འགན་ཚུ་ དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་གི་རིང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་ཚུ་ ཉམས་བཞེད་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག། དེ་ལས་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༢༢ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ པའི་ལོ་ལུ་ ཡབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ནི་ སྡེ་སྲིད་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་པའི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་སྟེ་ སྡེ་སྲིད་ང་གཉིས་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ ཡབ་ཀྱི་སྤུན་མཆེད་ གོང་གཟིམ་སྐྱིད་ཚལ་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་གོ་སར་བསྐོས་གནང་སྟེ་ ཡབ་རྗེ་ཁོ་ར་ནི་ སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་བཞུགས་པའི་བསྒང་ སྤུངས་ཐང་རྫོང་དཔོན་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་གྱིས་ ཡབ་ལུ་རྒྱབ་འགལ་སྦེ་འབད་འོངམ་ལས་ སྤུངས་ཐང་རྫོང་དཔོན་ཡང་གསརཔ་བཀལ་གནང་ནུག། དེ་ལས་ རབ་བྱུང་ ༡༥ པའི་འབྲུ་མང་ཞེས་པ་ས་ཕོ་སྟག་ལོ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༢༧ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༨ ལོུར་ དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས་ ཁོ་རའི་བློ་ཁོག་དང་རིག་སྟོབས་ལས་བརྟེན་ གཟའ་སྐར་ཚེས་གྲངས་དགེ་བའི་ཉིན་མར་ རྟེན་འབྲེལ་མཛད་སྒོའི་རིམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ལས་ སྤ་གྲོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ཁར་ བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་བསྒང་ད་རུང་ བུམ་ཐང་ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དུང་དཀར་རྒྱལ་མཚན་དང་ བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་པདྨ་བསྟན་འཛིན་གཉིས་ཀུ་དབང་ཚད་ཀྱི་སྐོར་ལས་མ་འགྲིགས་པར་ དམག་འཁྲུགས་སྦོམ་ལངསམ་ལས་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་པདྨ་བསྟན་འཛིན་གྱི་ཁ་ཐུག་ལས་དམག་དཔོན་སྦེ་ མགྲོན་གསོ་པ་སེང་གེ་རྣམ་རྒྱལ་བཏངམ་མ་ཚད་ ཀྲོང་གསར་རབ་སྡེ་དང་མཐུན་ལམ་བཟོ་སྟེ་ རབ་སྡེའི་དགེ་སློང་ཚུ་གིས་གསང་སྒོ་ཕྱེ་བཞགཔ་ལས་ འདི་འཕྲོ་ལས་བྱ་དཀར་པའི་དམག་ཚུ་རྫོང་ནང་འཛུལ་ཏེ་ དམག་གི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་རུང་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་པདྨ་བསྟན་འཛིན་གིས་ མགྲོན་གསོཔ་སེངྒེ་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་གནང་ནི་ཨིན་པའི་ཞལ་བཞེས་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ སོང་གེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ཡང་ དམག་འགན་འབག་སྟེ་རྐྱབ་ནི་དེ་གིས་ དམག་གི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་རུང་ ཤུལ་ལས་ པདྨ་བསྟན་འཛིན་ཁོ་ར་དཔོན་སློབ་མཛད་པའི་བསྒང་ལས་ ཀྲོང་གསར་མགྲོན་མཉེར་གྱི་གོ་གནས་ཁར་ ཁོ་རའི་ཁོད་ཀིན་བསྐོས་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་པདྨ་བསྟན་འཛིན་འདི་ མགྲོན་གསོཔ་སེངྒེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་བཀྲོངས་ཡོདཔ་ད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་པདྨ་བསྟན་འཛིན་འདི་ སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་ཨ་ཞང་ཨིན་པའི་ཁར་ ཡུམ་གྱི་བཀའ་དང་འབྲེལ་ འདས་ལོ་ ༢༣༥ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༦ རབ་བྱུང་ ༡༥ པའི་མེ་ཁྱི་ལོ་ལུ་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ མགྲོན་གསོཔ་སེངྒེ་རྣམ་རྒྱལ་བཀྲོངས་ཏེ་ དེ་བསྒང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ཁོ་ར་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ཁར་བཞུགས་ནུག།</big><br>
=== གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་རྒྱ་དྲུང་བསྐོ་བཞག། ===
<big>༉ མཐའ་མཇུག་ལུ་ ནང་འཁོད་ཀྱི་རྒྱུན་བརྟན་ཏོག་ཏོ་བཟོ་བའི་ཤུལ་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་སྒྲིང་སྒྲིང་འགྱུར་ཐབས་ལུ་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་བཟོ་ནིའི་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དགོ་པའི་ཐུགས་བཞེད་གནངམ་བཞིན་དུ། དེ་ཡང་ རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ནང་ ཀ་ལི་ཕུ་ལུ་ཚོང་རྐྱབ་སྡོད་མི་ འབྲས་ལྗོངས་པའི་གོ་གནས་ཀྱི་མིང་ (ཀར་ཛི) ཟེར་སླབ་མི་ ཨྱོན་རྡོ་རྗེ་དེ་ རྒྱུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྟོབས་ཆེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དམ་པའི་ཆོས་ལུ་ཡིད་ཆེས་དད་པ་སྐྱེད་མི་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཐུགས་སྤྲུལ་ལྔ་པ་འཇིགས་མེད་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་མདུན་ལས་ དབང་བསྐུར་དང་དཔེ་ཁྲིད་ཞུ་བའི་ཡ་མཚན་ཆུ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་གསན་པའི་ཤུལ་ བསོད་ནམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ སྐད་གྲགས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པ་དེ་ ག་ཟེར་མི་ཨིན་ན་ གཟིགས་དགོཔ་གལ་ཆེ་ཟེར་སྐུ་མདུན་བཅར་དགོ་པའི་བཀའ་ཤོག་གནངམ་བཞིན་དུ་ ཀར་ཛི་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་དེ་ བུམ་ཐང་ལུ་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་ཕྱག་དབང་ལུ་བཅར་ནུག། དེ་སྐབས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་སྐོར་ལས་དྲི་བའི་སྐབས། སྤ་གྲོ་བཙན་ཏོ་དང་ ཨ་པ་དུང་དཀར་ཆོས་རྗེ་དཔའ་ལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བུ་ ཟུར་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ རྗོང་དཔོན་བགྲེསཔ་ཤར་པ་སྤུན་ཅུང་གི་བུ་དང་ ཉེ་ཚན་ཕོགཔ་མ་ཚད་ ཤུལ་ལས་ལྷོ་མཚམས་ཁ་ཐུག་ འབྲུག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཡང་དག་པ་ཅིག་མེདཔ་བཞིན་དུ་ རྒྱ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་གྱི་བར་ན་འཕྲལ་འཕྲལ་ར་འཛིང་འཁྲུག་དང་དམག་འཁྲུག་ལ་སོགས་པ་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་ མཐུན་འབྲེལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་མེདཔ་མ་ཚད་ སྐུ་ཚབ་ལེགས་ཤོམ་མེད་པ་ལུ་བརྟེན་ ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་ རྒྱ་མཚམས་ཁའི་སྐུ་ཚབ་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།
</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༢ ལུ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་གིས་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཟླ་བ་དཔལ་འབྱོར་དང་ བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ཞལ་འཛོམས་འཚོགས་ནུག། ཕ་རི་ལུ་ཆིངས་ཡིག་མཚན་་རྟགས་དང་གཅིག་ཁར་ ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ཧཱ་དང་ དགའ་ས་ལུ་ མི་ཚེ་གཅིག་བདག་སྐྱོང་དབང་ཚད་འབད་དགོཔ་ཨིནམ་ད་ ཁོ་གི་བཟའ་ཚང་ཚུ་ འབྲུག་ལུ་སྒེར་གྱི་ས་གཞི་ཉམས་སྲུང་འབད་དགོཔ་ཨིན་མས། ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་ཆུམ་སྦི་ལུང་པ་ལུ་གཞི་ཆགས་ཏེ་ མཐའ་མ་མཐུན་འགྲིག་མཇུག་བསྡུ་ཞིནམ་ལས་ཚེ་ལས་འདས་སོ་ནུག།
</big><br>
<big>རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༤༩ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༠ རབ་བྱུང་ ༡༥ ལྕགས་བྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༥ ལུ་ དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་གནང་ནུག། གཞུང་གི་བཀའ་ཤོག་ལྟར་ རྒྱ་དྲུང་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་ལུ་ལྷོ་མཚམས་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཤར་ཕྱོགས་ཨ་མར་ཏ་ལ་ལས་ནུབ་ཕྱོགས་དར་དཀར་ཚུན་གྱི་ བདག་སྐྱོང་འབད་ནིའི་་དབང་ཚད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ལུ་འགན་ཁག་ཡོད་མི་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། བིརི་ཊིཤ་ཚུ་གིས་དོན་ལུ་ ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་འབྲུག་གི་ངོ་ཚབ་ཨིནམ་ད་ འབྲུག་གི་མཐུན་འབྲེལ་བདག་འཛིན་འཐབ་ནིའི་འགན་ཁག་ཕོགཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ཀ་པུང་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་ རྒྱ་གར་གྱི་ཁ་སྐད་མང་རབས་ཅིག་ལྷབ་ནུག།
</big><br>
=== བིརི་ཊིཤི་གི་ངོས་འཛིན། ===
<big>༉ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་ གྲོས་བསྡུར་གྱི་ ཆིངས་ཡིག་བཟོ་བའི་སྐབས་ ཕྱག་འགན་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྒོ་ལས་མཛད་གནངམ་མ་ཚད་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ཐབས་ཤེས་མ་འདྲཝ་ སྣ་ཚོགས་བཏོན་ཏེ་ བསམ་པའི་རེ་བ་འགྲུབ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་དང་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེདཔ་བཞིན་དུ་ བིརི་ཊི་ཤི་གིས་ངལ་རངས་དང་བཀའ་དྲིན་དགའ་ཚོར་བསྐྱེད་དེ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༥༤ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༥ ཤིང་སྦྲུལ་ལོ་ལུ་ གཟེངས་བསྟོད་ཀྱི་རྟགས་མ་ ཀེ་སི་ཨའི་ཨེ་སི་ཟེར་ གསེར་གྱི་རྟགས་མ་གནང་ནུག།</big><br>
<big>རྟགས་མ་གནང་ནིའི་དོན་ལུ་ སི་ཀིམ་གྱི་བིརི་ཊིཤི་སྲིད་དོན་འགོ་དཔོན་ཇོན་ཀཱལཝཊ་ཝིཊ་ འབྲུག་ལུ་བཏང་ནུག། གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ སྲས་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་ལུ་ ཕྱག་ལཱ་གི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ངོས་འཛིན་གནངམ་མ་ཚད་ གོ་གནས་ཡར་སེང་གནང་སྟེ་ ཧཱ་དྲུང་པ་གི་གོ་གནས་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག།</big><br>
<big>ཤུལ་ལས་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་དང་སྲིད་དོན་འགོ་དཔོན་ཇོན་ཀཱལཝཊ་ཝིཊ་གཉིས་ ཆོས་གྲོགས་འཆམ་ཤོས་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༥ ལུ་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་མཆོག་གི་ཚ་བོ་ བོད་ལྷ་ལུང་ལུ་ པད་གླིང་གསུང་སྤྲུལ་རྟེན་འབྲེལ་བརྩི་སྲུང་མཛད་ས་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་དང་ཇོན་ཀཱལཝཊ་ཝིཊ་གཉིས་གཅིག་ཁར་བྱོན་ནུག། རྒྱུ་མཚན་དང་དམིགས་དོན་གཙོ་བོ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དང་བིརི་ཊིཤི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ བརྩེ་གདུང་དང་མཐུན་ལམ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ཐབས་ལུ་ཨིན་ནོ།།
</big><br>
=== མི་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ བསྟན་སྲིད་ལུ་ཕན་པའི་ཐུགས་བཞེད། ===
<big>༉ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་སྐུ་སྤུན་སྦོམ་ཤོས་ སྲས་ཕྲིན་ལས་སྟོབས་རྒྱས་ནི་ བོད་ལྷ་ལུང་གྲྭ་ཚང་ནང་བཞུགས་མི་འདི་་ ཡབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཞབས་ལས་ རང་དོན་ཐར་པ་བསྒྲུབ་ནི་ལས་ གཞན་དོན་ཕྲིན་ལས་རྣམ་བཞིའི་སྒོ་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བསྟན་སྲིད་བཟུང་དགོཔ་ གལ་ཆེ་བའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ འབྲུག་ལུ་འོང་དགོ་པའི་བཀའ་གནང་མི་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ འབྲུག་ལུ་བྱོན་ཏེ་ དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དེ་ རྟེན་གསུམ་གྱི་སྐུ་མདུན་ལུ་ཕུལ་ཏེ་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཁར་ རྟེན་འབྲེལ་མཛད་སྒོའི་རིམ་པ་དང་བཅས་ཏེ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་གྲལ་ ལོག་ཤུལ་ལས་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་གུར་ཡང་བཞུགས་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༣ པའི་ལོར་ ཁོ་ར་སྙིང་ནད་ཀྱིས་ཤི་སོངཔ་ལས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་གུར་ རྒྱལ་སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ཁོ་རའི་ སྤུན་ཆ་བཅར་ཤོས་ཟླ་བ་དཔལ་འབྱོར་འདི་ མངའ་གསོལ་ཞུཝ་དང་གཅིག་ཁར་ རྒྱ་གར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཡང་མེདཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་ནུག། ད་རུང་ རྒྱལ་སྲས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ཁོ་རའི་ སྤུན་ཆ་བཅར་ཤོས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨ་ཞང་པདྨ་བསྟན་འཛིན་གཤགས་མིའི་སྲས་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ནི་ བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་གི་གོ་གནས་གུར་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
</big><br>
<big>ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨ་ཞང་པདྨ་བསྟན་འཛིན་གཤགས་མིའི་སྲས་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་མཆོག་དང་ མི་རྗེ་ཁོ་རའི་སྲིངམོ་ ཡོ་ཤེས་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་གཉེན་ལམ་ལེགས་ཤོམ་འགྱོ་ནི་དེ་གིས་ འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་ལུ་བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་གནངམ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་༡༨༨༤ པའི་ལོར་ཡུམ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་གཤགས་པའི་ཤུལ་མ་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ ཁོ་རའི་སྲིངམོ་ ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྒྲོན་དང་ཁོད་ཀིན་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ལུ་ བུམ་ཐང་དབང་འདུས་ཆོས་གླིང་གི་ཕོ་བྲང་འདི་ ཤུལ་བཞག་དང་གྲལ་གནང་ནུག། བྱ་དཀར་་རྫོང་དཔོན་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེའི་སྲིངམོ་ཨ་ཞེ་རིན་ཆེན་དཔལ་མོ་འདི་ བསྟེན་དུ་རུང་བའི་ཨམ་སྲུ་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡནམ་ལས་ མི་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༣༤ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ པའི་རབ་བྱུང་ ༡༥ པའི་ཤིང་བྱ་ལོར་ དགུང་ལོ་ ༢༤ བཞེས་པའི་སྐབས་ མཚན་ལྟས་མཛད་སྒོའི་རིམ་པ་དང་བཅས་ བཙུན་མོར་ཁབ་ཏུ་བཞེས་ནུག།
</big><br>
<big>དེའི་ཤུལ་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་ཡང་ ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་ཞལ་ཆེམ་ལྟར་དུ་ ཁོང་གཉིས་ལུ་སྤུན་ཆའི་འདུ་ཤེས་གནང་སྟེ་ ཤེལ་རྔ་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་ལུ་ སྤུངས་ཐང་རྫོང་དཔོན་དང་ ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཁར་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
</big><br>
=== མཐའ་མ་ཆམ་ལུ་ཕབ་པའི་དམག་འཐབ་ཀྱི་མཛད་པའི་སྐོར། ===
<big>༉ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནི་དེ་གིས་ མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་ནང་ར་བཞུགས་དགོཔ་སྦེ་ ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་དགོཔ་ལས་བརྟེན་ ཁོང་ར་མཐུན་ཚོགས་ཅན་གྱི་དཔོན་གཡོག་ཚུ་ ཁ་འགྱེས་ཏེ་བཞུགས་དགོཔ་ཐོན་ནུག།
</big><br>
<big>དེའི་བསྒང་ མི་རིང་བ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་དུས་ལུ་ ཁོ་གི་ཕ་སྤུན་རྡོ་རྗེ་ཕུན་ཚོགས་དང་ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱིས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལུ་ག་ནི་ཡང་ འདྲི་བསྟུན་མ་འབད་བར་ ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྡེ་སྲིད་ནི་ ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ཁ་བསྡོམས་སྟེ་ ཁོང་རའི་མི་ངོ་གཅིག་གདམ་ཁ་རྐྱབ་བཞིན་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་གུར་མངའ་གསོལ་བཞུགས་ཡོད་མི་འདི་ལུ་གཟིགས་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་དགོཔ་བྱུང་ནུག། དེ་ལས་ ཕ་སྤུན་རྡོ་རྗེ་ཕུན་ཚོགས་དང་ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱིས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་རྐུ་གསོད་རྐྱབ་སྟེ་བཀྲོངས་དགོ་པའི་ཡི་གུ་དང་ ནང་གསུག་དངུལ་ཀྲམ་ ༤༠༠ བསྡམས་ཏེ་ ཆོས་རྩེ་མགྲོན་གཉེར་འཆང་ལོང་ལུ་བཏངམ་མ་ཚད་ དེ་དང་གཅིག་ཁར་ དཔོན་སློབ་ལུ་ཡང་ གནད་དོན་གཞན་གྱི་སྐོར་ལས་གསལ་བའི་ཞུ་ཡིག་ཅིག་བསྡམས་སྦེ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༣༣ སྤྱི་ལོ་༡༨༨༤ རབ་བྱུང་ ༡༥ ཤིང་སྤྲེལ་ལོ་ལུ་བསྐྱལ་ཡོདཔ་ལས་ ཡི་གུ་གཉིས་པོ་ མགྲོན་གཉེར་གྱི་ལགཔ་ཁར་ལྷོད་དེ་ཡོད་མི་ནང་ དཔོན་སློབ་རྐུ་གསོད་བརྐྱབ་དགོ་པའི་གནད་དོན་འཐོན་ནི་དེ་གིས་ མགྲོན་གཉེར་འཆང་ལོང་དེ་གིས་ དངུལ་ཀྲམ་བཞི་བརྒྱ་དང་སྦྲགས་ཏེ་བཏང་པའི་ཡི་གུ་དེ་ དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ལུ་འདི་འཕྲོ་ལས་གཟིགས་ཕུལ་ཕུལཝ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ནི་རྣམ་རྟོག་ལངམ་དང་བཅས་ ཁོ་ལུ་གནས་ཚུལ་དེ་བཟུམ་ཨིན་པས་ཟེར་གསུངས་ནུག།
</big><br>
<big>རྒྱུ་མཚན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་རྐྱབ་ནི་ཨིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་ ཧེ་མ་ལས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་གསན་ཡོད་རུང་ དང་པ་ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་ཞལ་ཆེམས་དང་འགལཝ་ཨིནམ་མ་ཚད་ གཉིས་པ་ཐག་རིང་གི་གཏམ་ལུ་བདེན་པ་ཡོད་མེད་ཡང་མི་ཤེས་ཟེར་ གསུམ་པ་ དོན་མེད་ཀྱི་དམག་འཐབ་ཀྱི་བྱ་བ་ལས་བརྟེན་ རང་གཞན་དང་ ཤར་ནུབ་ཀྱི་མི་སེར་ཚུ་ སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་འོང་ཟེར་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ཐུགས་བཞེད་རྒྱ་ཆེ་ས་ལས་གནང་སྟེ་ ཤར་རཱ་ཛ་འོག་ལུ་འོང་སྟེ་ ཞལ་འཛོམས་གནང་དགོ་པའི་བཀའ་ཤོག་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ དེ་སྦེ་བཏུབ་པའི་ལན་ཡོད་རུང་ ཁོང་གཉིས་འོང་ནི་ཕར་བཞག་ ཞུ་ལན་དང་སྐུ་ཚབ་ཙམ་ཡང་མ་བཏངམ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ ཐུགས་གདིང་ལས་ཕམ་སྟེ་ ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་འབདཝ་ཐག་ཆོད་དེ་ ཚར་མ་གཅོད་པར་བཞག་ཐབས་མེད་པའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ ལོག་ཀྲོང་གསར་ལུ་བྱོན་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་ལས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ དམག་ཚུ་གྲ་སྒྲིག་རྐྱབ་བཞིན་ ཁོ་རའི་སྒར་ལྟོ་ཚུ་དང་སྒར་ལྟོའི་རིགས་ཆ་མཉམ་བཀུག་སྟེ་ དམག་ཚོགས་ཡང་མང་སྡེ་ལུང་པའི་གཞུང་ལམ་ཁར་ཡང་ཤོང་མ་ཤོངམ་ཅིག་སྤུངས་ཡོདཔ་ད་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༣༤ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ རབ་བྱུང་ ༡༥ ཤིང་བྱ་ལོའི་ཟླ་བ་དང་པའི་ཚེས་ ༡ ལུ་ དམག་མི་གྲངས་འབོར་ ༢༡༤༠ འི་རྩིས་ཀྱི་དཔུང་འཚོགས་ཏེ་ ཉིན་ཞག་གསུམ་གྱི་ནང་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ལུ་ཕེབས་བཞུགསཔ་ད་ སྤུངས་ཐང་གྲྭ་ཚང་ནང་དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་ཚུ་ཡང་ཐུགས་གདུངས་ཏེ་ཞབས་ས་ཁར་མ་ཆག་པར་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཅིག་པ་ རྗེ་ངག་དབང་དོན་ལྡན་གྱིས་དབུ་གཙོས་པའི་དཔོན་སློབ་ཚུ་ གོང་སའི་སྐུ་མདུན་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ དམག་གི་སྦྱོར་བ་མ་དགོ་པའི་ཞི་བའི་ཆིངས་འགྲིགས་ཀྱི་གསོལ་བཏབ་ཞུ་བར་བཅར་ལུགས་གསུངས་ཡོད་རུང་ གོང་ས་གི་གསུངས་མི་ནང་ ཁོང་གཉིས་དང་ངེ་གི་བདེན་བརྫུན་ནི་ དཀོན་མཆོག་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་དབྱེ་བ་མ་ཕྱེ་བར་ཐབས་མེད་ཐལ་སོངཔ་ལས་ བྱ་བ་འདི་བརྩམ་དགོཔ་བྱུང་ཡོད་པ་ཅིན། ཁོ་ལུ་འཛོལ་བ་ཡོདན་ ཉེས་ཆད་ཁོ་རའི་སྲོག་ཐོག་འབབ་ནི་དང་ ཁོང་ལུ་འཛོལ་བ་ཡོདན་ ཉེས་ཆད་ཁོང་རའི་སྲོག་ཐོག་འབབ་པའི་ཐུགས་སྨོན་གནང་སྟེ་ གྲྭ་ཚང་ནང་ལྷ་མོ་ཞལ་ཧོནམ་ཉིནམ་གསུམ་གནང་དགོ་པའི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་ནི་དང་ དེའི་འགྲོ་སོང་ང་ར་གིས་ཕུལ་འོང་ཟེར་གསུངས་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཉིས་པ་དགའ་བ་བཟང་པོ་ ཁྲི་ཐོག་ཁར་བཞུགས་ཡོདཔ་ལས་ ཐིམ་རྫོང་པ་ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་དང་སྤུངས་རྫོང་པ་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ཐུག་ལས་དམག་གི་རོགས་རམ་ག་ཅི་ཡང་གནང་མ་བཏུབ་ནི་དེ་གིས་ ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་དགའ་བ་བཟང་པོ་སྡེ་སྲིད་ལས་ཕབ་སྟེ་ སྡེ་སྲིད་གསརཔ་བཏོན་ནི་སྦེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་ཡབ་ དཀོན་མཆོག་དབང་འདུས་ལུ་ དངུལ་ཀྲམ་སུམ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དང་སྦྲགས་ཏེ་སྡེ་སྲིད་མཛད་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོད་རུང་ ཡབ་དཀོན་མཆོག་དབང་འདུས་ཀྱིས་ཡང་ གོ་གནས་ལུ་དང་འདོད་ཡང་མེད་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ཞལ་བཞེས་མ་མཛད་པས།
</big><br>
<big>དེ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་དབུ་གཙོས་པའི་དམག་སྡེ་གཙོ་བོ་མེ་མདའ་སྒང་ལུ་ལྷོད་པའི་བསྒང་ལས་ ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང་ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་གི་དམག་སྡེ་ཚུ་ཡང་ སྤུངས་ཐང་ཁ་ལས་ཐོན་ཏེ་ ཕོ་ཆུ་བརྒལ་འཛོམས་ཕ་ཁར་དམག་ཐེངས་དང་པ་ཕྱད་པའི་སྐབས་ རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ཐུག་གི་དམག་མི་གཅིག་བསདཔ་མ་ཚད་ གཅིག་ནདཔ་བཏོན་ཏེ་ དམག་ཡང་མཇུག་བསྡུ་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་ལས་ དམག་འཛིང་གཉིས་པ་འདི་ བྱི་ལི་སྒང་ལུ་ ཧེ་མ་བཟུམ་སྦེ་ར་ ཕྱད་དེ་དམག་འཐབ་པའི་སྐབས་ རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་དམག་མི་བཞི་ དམར་བསད་བཏངམ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་དམག་ལུ་མ་ཐུབ་པར་ རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཡང་རྒྱབ་བཤུད་རྐྱབ་མ་ཚད་ སྤུངས་ཐང་ཁ་ལས་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ཁ་ཐུག་བྱོག་འགྱོ་དགོཔ་ཐོན་ནུག།</big><br>
<big>དེ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་དམག་མི་ཚུ་གིས་ སྤུངས་ཐང་ཁ་ལས་བྱོག་ཐིམ་ཕུག་སོང་པའི་རྟིང་བདའ་སྟེ་ ཀླུ་གྲོང་སྒང་ལས་མར་ཐོན་པའི་བསྒང་ ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེའི་དམག་མི་ཚུ་གིས་ ཚགས་ཁར་མ་ཚུད་པར་ ཐིམ་ཕུག་ཁ་ཐུག་མ་ཐལ་ དེ་གི་ནངས་པ་ར་ རི་མགོ་ལས་མར་སྦེ་སེམས་རྟོགས་ཁའི་རྫོང་ནང་ལྷོད་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་དམག་མི་ཚུ་འཁྱིད་དེ་ ཧིང་ལི་ལ་བརྒལ་ཏེ་སེམས་རྟོགས་ཁའི་རི་འོག་ལས་མར་འཛུལ་ཏེ་ སེམས་རྟོགས་ཁའི་རྫོང་གཞིས་ནི་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་ཕྱག་ལུ་ཚུད་ནུག།</big><br>
<big>དེ་ལས་ ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་དམག་མི་ཚུ་ ལུང་བསྟན་ཕུག་ལུ་འཐབ་སྟེ་ དེའི་བསྒང་གཉའ་རྒོད་གཉིས་ཆ་ར་དུས་གཅིག་ལུ་བསདཔ་ལས་ རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་དམག་མི་ཚུ་ཡུདཔ་ཐེངས་ཅིག་ལུ་ གར་སོང་ཡང་མེད་པར་ བྱོག་ཡར་སོ་ནུག། དེ་བསྒང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ བདེ་སྐྱིད་ཟེརཝ་རྩ་ལས་མེད་པར་ སྦུལ་གྱི་ཚང་ནང་ ཞག་ཉལ་ཉལཝ་ལས་སྐྱོཝ་སྦེ་སྡོད་དགོཔ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཁར་ རྫོང་<big>དཔོན་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཅིག་པ་ངག་དབང་དོན་ལྡན་གྱིས་ མི་མང་སྤྱི་དོན་ལུ་ཐུགས་བཞེད་རྒྱ་ཆེ་ས་ལས་གནང་སྟེ་ ཞི་བའི་ཐོག་ཆིངས་འགྲིགས་དགོ་པའི་ལོ་རྒྱུས་གསུངས་བཞིན་ གསུང་གྲོས་ཀྱི་དོན་ལུ་ཆོས་རྩེ་པའི་སྐུ་ཚབ་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཟླ་བ་དཔལ་འབྱོར་དང་ རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ཐུག་ལས་སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་དཔོན་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཐོག་ཞལ་འཛོམས་གནང་ནི་གུར་ཐག་བཅད་ནུག།</big><br>
ཁོང་དཔོན་གཡོག་ཚུ་ཞལ་འཛོམས་གནང་སར་ལྷོད་པའི་བསྒང་ ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚུ་གསུང་གྲོས་འགོ་མ་བཙུགས་པའི་ཧེ་མར་ གསོལ་མཛར་དྲངས་པའི་སྐབས་ དབང་རྫོང་པའི་མགྲོན་གཉེར་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་དེ་ དྲངས་བཞག་པའི་གྲལ་སྡོད་དེ་ ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེའི་གདོང་ཁར་ལྷོདཔ་ཅིག་བཀབ་ནེ་བུད་རྫུ་བཏབ་སྦེ་ དཔའ་རྟགས་ཀྱི་གཡུ་པ་བཀབ་ནེ་ལུ་རྡུགས་ཏེ་སྡོད་པའི་བར་ན་ རིན་སྤྱི་ཟླ་བ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་དཔའ་རྟགས་གཡུག་ཐེངས་གཅིག་ལུ་ མགོ་གཉིས་བཀག་རྐྱབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་བཀོད་ནུག།</big><br>
<big>དེ་ལས་ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེ་དང་ ཁོ་རའི་གནས་ཚང་ཚུ་བོད་པའི་རྒྱལ་ནང་བྱོག་ཡར་སོ་ནི་དེ་གིས་ མི་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་གིས་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་འདི་ཁོ་རའི་ཨ་ཁུའི་བུ་ ཀུན་བཟང་ཕྲིན་ལས་ལུ་མཇལ་གསོལ་བཞུགས་གནང་ནུག། དེ་ལས་རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༣༥ རབ་བྱུང་ ༡༥ མེ་ཁྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ ཐིམ་ཕུའི་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ནི་ལྷུན་རྩེའི་རྫོང་དཔོན་ ཨ་ཁུ་དུང་དཀར་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བུ་ ཀུན་བཟང་ཕྲིན་ལས་དེ་ཡང་ ཨ་ལོ་རྡོ་རྗེའི་ཚབ་སྦེ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
</big><br>
<big>དེ་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་ལྔ་པ་དགའ་བ་བཟང་པོ་ནི་ ཁོ་རའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པའི་ཕྱག་ལཱ་དེ་ ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཛད་དེ་ དེའི་ཤུལ་ལས་ར་དབྱངས་པའི་སློབ་དཔོན་མཛད་མི་ སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་ སྤྱི་ལོ་༡༨༨༦ རབ་བྱུང་ ༡༥ མེ་ཁྱི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག། དེ་ལས་སྤུངས་ཐང་རྫོང་དཔོན་ཚབ་ དབང་ཕྱུག་བསྐོས་གནང་སྟེ། ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ཁོ་ར་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་གོང་གཟིམ་སྦྲེལ་ཏེ་ མཛད་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ཞི་བདེའི་རྩ་བ་བཙུགས་ཚུགས་ནུག།
</big><br>
=== མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་སྐོར། ===
<big>༉ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཅུ་བདུན་ (༡༩༡༧) ལུ་ གོང་གཟིམ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཁོ་རའི་སྲས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་ ཧཱ་གི་དྲུང་པ་ཕྱག་ཞུ་སྡོད་མི་དེ་ གོང་གཟིམ་གྱི་གོ་གནས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ ལོ་གཅིག་གི་ཤུལ་ལས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཟླ་བ་དཔལ་འབྱོར་འདི་ དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཤུལ་ལས་ རྒྱ་གར་རྫོང་དཔོན་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་གིས་ ཚ་བོ་ཚེ་རིང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་མཛད་ནུག།</big> <br>
<big>དེ་ལས་ བརྒྱུད་འཛིན་རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཅུ་མེད་ལྔ་ (༡༩༠༥) ལུ་ སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ དེ་མ་ཚད་མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་གཉིས་ལུ་ སྲས་དྲག་ཤོས་འགྱུར་མེད་རྡོ་རྗེ་འདི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༢ དང་ སྲས་མོ་ཨ་ཞེ་དཀོན་མཆོག་དབང་མོ་འདི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༥ དང་ སྲས་དྲག་ཤོས་ཀརྨ་ཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༨ ལོར་སྲས་སྲསམོ་གསུམ་འཁྲུངས་ནུག། ལྷག་པར་དུ་མི་དབང་མཆོག་ལུ་བཙུན་མོ་དང་པ་ལས་སྲསམོ་གཉིས་འཁྲུངས་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ ཡུམ་ཨ་ཞེ་བརྩོན་འགྲུས་ལྷ་མོ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༢ པའི་ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་ནུག།</big> <br>
<big>དེ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་བུམ་ཐང་ལུ་ སྐུ་མཚམས་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཉེར་དྲུག་(༡༩༢༦) ལུ་ མི་དབང་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༦༧ པའི་ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་ནུག། མི་དབང་མཆོག་དགོངས་པ་མ་རྫོགས་པའི་ཧེ་མ་ གོ་ལ་དང་ཏི་རུ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ སྤུ་ན་ཁ་གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ལུ་ཕུལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེའི་ཤུལ་ལས་དགོངས་པ་རྫོགསཔ་ད་ མེ་སྦྱང་ཡང་སྐུ་རྗེས་ལྷ་ཁང་ནང་ལུ་ཕུལ་ནུག།</big><br>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Gyamtsho, T. (1996). A History of Bhutan. Thimphu, Bhutan: Ministry of Health and Education
[[Category: འབྲུག་གི་རྒྱལ་བརྒྱུད།]]
9ngdamukp71e8hrrxnv2t67iauouris
འབྲུག་གཉིས་པའི་རྟོགས་བརྗོད།
0
4730
29353
29348
2022-08-04T03:32:24Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་སྐུ་བལྟམས་པ་དང་དང་སྐུ་ཡོན་སྦྱངས་པ་མཛད་པའི་སྐོར། ===
<big>༉ དེ་ཡང་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༢༥༦ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༥ གནམ་ལོ་མེ་སྦྲུལ་ལོར་ ཡབ་གཉོས་རིགས་མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་དང་ཡུམ་ཀུར་སྟོད་ལས་ ལྷུན་རྫོང་པ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་མི་དེའི་སྲས་མོ་ ཨ་ཞེ་བརྩོན་འགྲུས་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ ཕོ་བྲང་ཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་ལུ་སྦེ་ དགེ་བའི་མཚན་ལྟས་དང་བཅས་ཏེ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་སྐབས་ མི་དབང་ཡབ་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གི་ དབུ་བླ་སྦས་ཡུལ་རིན་པོ་ཆེ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བརྟན་པའི་དོན་ལུ་ བོད་ལུང་པའི་བླ་ཆེན་ཡོད་ཚད་དང་ འབྲུག་གི་གྲྭ་ཚང་དགོན་སྡེ་ཚུ་ནང་ སྐུ་རིམ་ཞབས་བརྟན་སྦོམ་སྒྲུབ་བཅུག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕོ་བྲང་ཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་དང་དབང་འདུས་ཆོས་གླིང་ཕོ་བྲང་ནང་སྦེ་ འབངས་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ གནང་སྦྱིན་དང་ཟས་སྟོན་ཚུ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
</big><br>
<big>རྒྱལ་སྲས་ནི་དགུང་ལོ་གཉིས་བཞེས་པའི་བསྒང་ལས་ རྟགས་དང་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་ཤོམ་ཙང་ཙ་བྱུང་སྟེ་ དེ་བསྒང་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་གི་ཡབ་འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་གུར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་ ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན་སྤེལ་བའི་རོགས་རམ་འབྲུག་ལུ་ཐོབ་མ་ཚུགས་རུང་ ཡབ་མི་དབང་ཨོ་རྒྱན་མཆོག་ནི་ ཐུགས་ལུ་ཚ་གྱང་སྦོམ་བཞེས་ཏེ་ ཕྱི་ནང་གི་ཡོན་ཏན་ཚུ་སློབ་སྟོན་མཛད་མི་གཞན་མ་ཐོབ་ རྒྱལ་སྲས་དགུང་ལོ་བདུན་ལས་ར་ ཡབ་རྗེ་ཁོ་རའི་ཕྱག་གཡོག་གྲལ་ལས་ སྒང་སྟེངཔ་རྒྱ་གར་ཟེར་མི་དེ་ ཤེས་བྱ་རིགས་ལམ་ཧ་ལམ་ཁོ་རའི་མགོ་འདྲོངསཔ་ཅིག་ཤེས་མི་ལས་རྒྱལ་སྲས་ལུ་ ཀ་ཁ་དང་སྦྱོར་ཀློག་ལས་བརྩམས་ཏེ་ ནང་པའི་ཤེས་ཡོན་འགོ་དང་པ་ཁོ་གིས་སྦྱང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big><br>
<big>དེ་ལས་བུམ་ཐང་དབང་འདུས་ཆོས་གླིང་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ནི་ འདས་ལོ་ ༢༦༥ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ལོར་ དགུང་ལོ་ ༩ བཞེསཔ་ད་ ནང་པ་དང་ཧིན་དི་ཆོས་ཚན་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཕུལ་ནིའི་དོན་ལུ་ སྐུ་ཚབ་ནོར་བུ་དང་འབྲས་ལྗོངས་པ་ཕན་ཏོག་གཉིས་ཆེད་དུ་འབོ་གནང་སྟེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་འགོ་དང་པ་བཙུགསཔ་དང་བཅས་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་སློབ་ཕྲུག་ ༡༤ ཤེས་ཡོན་ལྷབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big><br>
<big>དེའི་ལོ་དེ་ནང་ར་ གོང་གཟིམ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་གིས་ཧཱ་ལུ་སློབ་ཕྲུག་ ༤༦ འབད་མི་སློབ་གྲྭ་གཅིག་འགོ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ སློབ་ཕྲུག་ཚུ་སློབ་གཉེར་འབད་བཅུག་ཡོད་མིའི་ནང་ རྒྱ་གར་གྱི་ཆེ་མཐོའི་དཔོན་ཁག་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚུ་གི་སྦུག་ལུ་ ཧིན་དི་སྐད་ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལས་རིམ་ལ་སོགས་པའི་སྐོར་ལས་ སྦྱངས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big><br>
<big>ལྷག་པར་དུ་ ཁོ་རའི་ཡབ་བཟུམ་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ལུ་གཙོ་བོར་བསྟེན་ཏེ་ ཡབ་ཀྱི་སྒོ་ཁར་ སྤྱིར་བཏང་གི་འཇར་རོགས་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་ ཉིན་མ་ཕྱག་ཞུ་མི་ མི་སེར་དམངས་ཀྱི་གྱལ་ཁར་ དྲོ་པ་དང་ཕྱི་རུ་ཕྱག་སྒར་པའི་སྦུག་ན་སྒྲིག་རྒྱུག་སྟེ་ དཔལ་ལྡན་ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་ལུ་ཉམས་བཞེད་ ག་དེ་དྲག་དྲག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཛད་གནང་ནུག།
</big><br>
<big>དབྱིན་ལོ་ ༡༩༡༩ ལོར་སྤྱི་གཙུག་གི་ཉི་ཟླ་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༡༤ བཞེས་པའི་དུས་འདིར་ཀྲོང་གསར་མགྲོན་གཉེར་སྦེ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༢ ལོར་ བཙུན་མོ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནི་ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ལ་ ཧ་ཅང་གི་ཕྱག་འགན་ཧྲིལ་བུར་བྱེད་དགོས་པ་བཞིན་དུ་ ཕུང་པོ་འདོན་ལས་ཀྱང་ལམ་ལྷོང་ཅན་ལུ་འགྱུར་བ་མ་ཟད། རྗེས་འབྲང་དུ་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་ མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག།ལོ་འདི་གི་ཤུལ་མ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ ཆུ་མིག་ཞལ་ངོ་ དྲགོས་འཇམ་དབྱངས་དང་ཨ་ཞེ་དམ་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་མོ་ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་རྒྱལ་བཙུན་སྦེ་བཞེས་གནང་ནུག། ཆུ་མིག་ཞལ་ངོ་གི་བརྒྱུད་པ་འདི་ གཏེར་བཏོན་པདྨ་གླིང་པའི་ཐུགས་སྲས་ཟླ་བའི་ ཆོས་རྗེ་གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ངོ་མ་ཨིན་པས། ཨ་ཞེ་དམ་ཆོས་འདི་ བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེ་དང་ཨ་ཞེ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་མོ་ཨིནམ་མ་ཚད་ གོང་ལུ་བཀོད་དོ་བཟུམ་ ཨ་ཞེ་ཡེ་ཤེས་འདི་ གཏམ་ཞིང་ཆོས་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྲསམོ་སྦོམ་ཤོས་ཨིན་མས།</big><br>
<big>འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་དང་ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་སྦྱོར་གྱིས་ དུང་དཀར་ཆོས་རྗེ་དང་ གཏམ་ཞིང་ཆོས་རྗེ་དང་ཆུ་མིགཞལ་ངོ་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པའི་བརྒྱུད་པ་ མི་དབང་སྐུ་འཁོར་གྱི་ནང་ལུ་ལན་གསུམ་བྱུང་ཡོདཔ་མས། དེ་བསྒང་ གཉེན་སྒྲིག་སྤུན་ཆ་ནང་དོག་འབད་ནི་གི་སྲོལ་སྡོད་ཡོདཔ་ལས། དེ་ཡང་ དམིགས་བསལ་ ཆོས་རྗེ་གདུང་བརྒྱུད་ཚུ་ནང་ཁྱབ་ཆེ་སུ་སྡོད་ནུག། དེ་བཟུམ་འབད་དགོ་མི་འདི་ ཕ་མའི་ནོར་མཛོད་གཅིག་ཁར་བསྡོམ་ནི་དང་ སྙན་གྲགས་ཀྱི་དོན་ལུ་འབད་དོ་ཡོདཔ་མས།།
</big><br>
=== འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་མཆོག་གཉིས་པ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོད་པའི་སྐོར། ===
<big>༉ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་དང་པ་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཉེར་དྲུག་ (༡༩༢༦) ལུ་བུམ་ཐང་སྐུ་རྗེས་ལྷ་ཁང་ནང་ཞིང་གཤེགས་པའི་སྐབས་ སྐུ་འཁོར་ཡོངས་པུར་སྦྱང་གི་དོན་ལུ་ བསྒུགས་བཞུགསཔ་ད་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དོན་ལུ་བྱོན་དགོཔ་བྱུང་ནུག། མི་དབང་མཆོག་ཞིང་གཤེགས་ཏེ་ ཟླ་ངོ་དྲུག་གི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༤ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཉེར་བདུན་ (༡༩༢༧) ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་མཆོག་གི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་ནུག། དུས་སྟོན་དེ་ཡང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ རྗེ་མཁན་པོ་དང་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ དེ་ལས་རྫོང་དཔོན་གྱི་དབུ་བཞུགས་མཛད་ནུག། དེ་སྐབས་བིརི་ཊིཤི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་ཚབ་སྦེ་འགན་འཛིན་གྱི་འཐུས་མི་ ཨེཕ་ཨེམ་བེ་ལི་དང་སི་ཀིམ་གྱི་སྲིད་འཛིན་འགོ་དཔོན་རྣམ་གཉིས་བྱོན་ཏེ་ མི་དབང་མཆོག་ལུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ (C.I.E) གི་རྟགས་མ་ཡང་གནང་ནུག།</big> <br>
<big>ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་ཤུལ་ལས་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་ འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་གཞུང་གྲྭ་ཚང་གི་དགེ་འདུན་འཕགས་པའི་ཚོགས་ལུ་ གསོལ་རས་ཚུ་མ་བཏུབ་བཏུབ་སྦེ་གནང་སྟེ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་ལྡེབས་རིས་དང་གསེར་ཏོག་དོན་ལུ་ གསེར་དངུལ་གྱི་གྲོགས་རམ་ཚུ་ཡང་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་གྱི་དེབ་གསརཔ་ སྐུ་འཆམ་གྱི་རྒྱན་ཆ་ཚུ་ཡང་གསར་སྒྲུབ་གནང་ནུག། ལྷག་པར་དུ་མི་སེར་ཚུ་ལུ་་བཟའ་འཐུང་དང་གོ་ལ་ ནོར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་གསོལ་རས་གནང་ནུག། དེ་ལས་མི་དབང་མཆོག་ བུམ་ཐང་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ཡབ་ཀྱི་དགེ་བ་དགེ་རྩ་ཚུ་གང་དྲག་བསྒྲུབས་ནུག།</big><br>
=== མི་དབང་མཆོག་གིས་འབྲུག་ནང་འཁོད་ཀྱི་ བརྒྱུད་འབྲེལ་ཡར་དྲག་བཟོ་ཡོད་པའི་སྐོར། ===
<big>ང་བཅས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དེང་སང་གི་ཤེས་ཡོན་འགོ་ཐོག་དང་པ་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་བསྒང་ཤེས་ཡོན་གྱི་ནང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་ཡོན་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནུག། མི་དབང་མཆོག་གིས་སློབ་གྲྭ་དང་པ་ཧཱ་ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནངམ་མ་ཚད་ འབྲུག་པའི་ཨ་ལུ་ཚུ་རྒྱ་གར་ཀ་ལིངམ་པོང་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ལུ་ དཔེ་ཆ་ལྷབ་པར་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།
སྤྱི་ལོ་༡༩༡༤ ལུ་འབྲུག་པའི་སློབ་ཕྲུག་ ༤༦ ཐོ་བཀོད་འབད་གནང་ནུག། དེ་བསྒང་གོང་གཟིམ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ལུ་ ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཀ་ལིངམ་པོང་ལུ་ཡོད་མི་ འབྲུག་པའི་སློབ་ཕྲུག་གི་ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱིད་སྡུག་གཟིགས་ནི་དང་ ལྟ་རྟོག་པའི་ཕྱག་འགན་ཚུ་ཡང་མང་རབས་གཅིག་མཛད་གནང་ནུག།</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༥ ལུ་རྒྱལ་འཛིན་རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་དང་ལས་རོགསཔ་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ འབྲུག་གི་སློབ་གྲྭ་གཉིས་པ་བུམ་ཐང་ལུ་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་པར་འགྱོ་མི་སློབ་ཕྲུག་ ༡༢ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༡ ལུ་ལོག་འོང་སྟེ་འབྲུག་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་བཟོ་ནུག། མི་དབང་མཆོག་གིས་ འབྲུག་པའི་དགེ་སློང་དང་མཁས་པ་ཚུ་ བོད་ལུ་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་པར་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བོད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཚུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དཔེ་ཆ་སྟོན་ནིའི་དོན་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག།</big><br>
<big>ལས་རིམ་འདི་གི་ འབྲུག་པའི་མཁས་པ་ཚུ་གིས་ དགོན་སྡེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་ཡོན་ཡར་དྲག་གཏང་ཐབས་ལུ་ གྲོགས་རམ་ཡང་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ནང་དཀྲོང་གསར་དང་བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་འདི་ ནང་དོན་རིག་པ་དང་རྩོམ་རིག་གི་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་བ་གཙོ་བོ་གཅིག་ལུ་གྱུར་་ནུག།</big><br>
<big>མི་དབང་མཆོག་གིས་འབྲུག་ནང་འཁོད་ཀྱི་བརྒྱུད་འབྲེལ་ཡར་དྲག་བཟོ་ནི་དང་ ས་ཁྲལ་བཏབ་ནི་ཚུ་མར་ཕབ་འབད་ནུག། དེ་མ་ཚད་མི་དབང་མཆོག་གིས་འབྲུག་མི་ཡོངས་ལུ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་འབད་ནི་ལུ་ སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་བཅུག་ནུག་གོ།</big><br>
=== བསྙུང་གཞི་དང་གཤགས་པའི་སྐོར། ===
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཞེ་དགུ་ ༼༡༩༤༩༽ ལུ་ སྤ་རོ་ལུ་དཔོན་སློབ་ཚེ་རིང་དཔལ་འབྱོར་གཤགསཔ་ལས་ མི་དབང་མཆོག་སྤ་རོ་ལུ་བྱོན་ཏེ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་སྦེ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། དེ་ལས་ཕོ་བྲང་ཀུན་དགའ་རབ་བརྟན་ལུ་ བྱོན་པའི་ཤུལ་ལས་ མདའ་རྩེད་འགྲན་བསྡུར་རྩེད་དེ་ དུས་ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལས་ བསྙུང་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། བསྙུང་གཞི་ལས་རྩ་ལས་མ་ཐར་བར་ རིམ་གྱིས་སྐུ་ཁམས་སྐྱོ་སུ་སྐྱོ་སུ་ཐལཝ་ལས་ ཐ་ན་སྤ་རོ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ རྒྱལ་བཙུན་ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ནང་ལུ་ཡང་ བྱོན་མ་ཚུགས་པས། དེ་ལས་བུམ་ཐང་དང་མང་སྡེ་ཚུ་ནང་ རྟགས་དང་མཚན་མ་ངན་པ་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་བྱུང་པའི་མཐའ་མ་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ ང་གསུམ་༼༡༩༥༣༽ དབྱིན་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་ ཕོ་བྲང་ཀུན་དགའ་རབ་བརྟན་ལུ་གཤགས་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གཤགས་པའི་དུས་ཚོད་ཚུན་ཚོད་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་དགའ་སྐྱིད་དང་གཞི་བདེ་དུས་ཡུན་རིང་ཤོས་བྱུང་པའི་དུས་ཚད་མཇུག་བསྡུཝ་ཨིན་ནོ།།
</big><br>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Gyamtsho, T. (1996). A History of Bhutan. Thimphu ,Bhutan: Curriculum and Professional support division (CAPSD), Education Department ,Ministry of Health and Education
[[Category: འབྲུག་གི་རྒྱལ་བརྒྱུད།]]
fxblh2tzz9ph7m8gds2azkqdk3fiw5k
འབྲུག་བཞི་པའི་རྟོགས་བརྗོད།
0
4733
29354
29349
2022-08-04T03:33:59Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་སྐུ་འཁྲུང་ཚུལ་དང་ རྒྱལ་ཁྲི་ཁར་མ་ཕེབས་པའི་གོང་གི་མཛད་རྣམ་བཤད་པ། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་མཆོག་སྐུ༌དངོས༌སྦེ༌བྱོན༌ཏེ༌ བྱིན་གྱིས་བརླབས༌ཡོདཔ༌མ༌ཚད༌ བླམ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག༌གིས༌ ཆོས༌ཁྲིམས་དར་གྱི་མདུད་ཕུད་དང་ རྒྱལ་ཁྲིམས་སེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་གི་ གཞི་འགྱམ་སྒྲིང་སྒྲི་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ལུང་བསྟན་གྱི་བཀོད་པའི་ཆོས་རྒྱལ་རིམ་བཞིན་བྱོན་ཏེ་ མི་སེར་ཚུ་ཡང་ དགའ་ཞིང་སྤྲོ་ཞིང་གི་སྒོ་ལས་གནས་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱ་ཚད་དང༌དཔལ༌འབྱོར་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ གཞན་སྟོབས་ཅན་གྱི༌རྒྱལ༌ཁབ༌ཚུ་དང༌ དོ༌མཉམ༌ཚུགས་པའི་རང་དབང་མེད༌རུང་ དེ་ནང་གནས་མི་གང་ཟག་ཐ་ན་དུད་འགྲོ་ཅིག་ཨིན་རུང་ བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བ་ཚད་མེད་ཐོག་ལས་སྐྱོངས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཆོས་རྒྱལ་རིམ་བཞིན་བྱོན་ཡོད་པའི་སླ་ལས་གཅིག་ ང་བཅས་རའི་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་དྲིན་ཅན་གྱི་ཕམ་ འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ སྐུ་འཁྲུངས་ཚུལ་དང་ རྒྱལ་སྲིད་ཁར་མ་ཕེབས་པའི་གོང་གི་མཛད་རྣམ་ཚུའི་སྐོར་ ལོ་རྒྱུས་བཤད་ནི་ཨིན།</big> <br>
<big>སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས་ (༢༠༠༩) ཚུ་གིས་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག༌བརྒྱུད༌འཛིན༌གྱི༌རྒྱལ༌རབས༌བཞི༌པ༌ མི༌དབང༌མངའ༌བདག༌རིན༌པོ༌ཆེ༌ དཔལ༌མི༌དབང༌འཇིགས༌མེད༌སེངྒེ༌དབང༌ཕྱུག༌མཆོག༌ གཏེར་སྟོན༌འབྲུག་སྒྲ་རྡོ་རྗེ་དང༌ ལྷག་པར་དུ་ཨྱོན༌གུ༌རུ༌རིན༌པོ༌ཆེ༌མཆོག༌གིས༌ ཞལ༌གཟིགས༌གནང༌སྟེ༌གསུངས༌པའི༌ ལུང༌བསྟན༌དང༌འཁྲིལ༌ ཡབ༌འབྲུག༌རྒྱལ༌གསུམ༌པ༌ མངའ༌བདག༌འཇིགས༌མེད༌རྡོ༌རྗེ༌དབང༌ཕྱུག༌མཆོག༌དང༌ ཡུམ༌ཨ༌ཞེ༌ སྐལ༌བཟང༌ཆོས༌སྒྲོན༌དབང༌ཕྱུག༌གཉིས༌ཀྱི་སྲས༌ལུ༌ གདན༌ས༌རྟ༌མགོ༌ཆོས༌དབྱིངས༌ཕོ༌བྲང༌གི༌ཞོལ༌ བསྟན༌སྲུང༌དགེ༌བསྙེན༌ ཇག༌པ༌མེ༌ལེན༌གྱིས༌ སྲུང༌བའི༌གཡུས༌ཐིམ༌ཕུག༌བདེ༌ཆེན༌ཆོས༌གླིང༌གི༌ཕོ༌བྲང༌ནང༌ རབ༌བྱུང༌བཅུ༌དྲུག༌པའི༌ གནམ༌ལོ༌ཤིང༌ལུག༌ ཟླ༌ ༩ པའི༌ཚེས་ ༢༨ སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༥༥ ཟླཝ ༡༡ པའི༌ཚེས༌ ༡༡ གཟའ༌སྐར༌འཕྲོད༌སྦྱོར༌བཟང༌པོའི༌ཉིན༌མར༌ཞབས༌དྲུང༌ རིན༌པོ༌ཆེའི༌རྣམ༌སྤྲུལ༌དངོས༌སྦེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལཔོ་སྦེ་བྱོན་ནུག།</big> <br>
<big>དེའི༌སྐབས༌སུ་བཀྲ༌ཤིས༌ཆོས༌རྫོང༌གི༌ཀུན༌རའི༌གདོང༌ཁར༌ རྟགས་མཚན་ཚུ་ཡང་ག་ཅི་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ལས་ མེ༌ཏོག༌ བཙུགས༌སའི༌མཆོད༌རྟེན༌ནང༌ སངས༌རྒྱས༌རབས༌བདུན༌གྱིས་བྱིན༌གྱིས༌བརླབས༌པའི༌བརྡ༌མཚོན༌ལུ༌ སེར༌ཤོག༌མེ༌ཏོག༌ཕོད༌ ཁ༌བདུན༌བརྩེགས༌ཅན༌མ༌གཅིག༌ཁར༌ཤར། ནམ༌ཁ༌ལུ༌འཇའ༌དང༌འོད༌ཀྱིས༌སྤུབས་ གཡུ༌འབྲུག༌ལྡིར་མེ༌ཏོག༌གི༌ཆརཔ༌བབས༌ ལ༌སོགས༌པ་རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌ ནད༌མུག༌འཁྲུག༌རྩོད༌ཞི་ ལོ༌ཕྱུགས༌རྟག་ཏུ་ལེགས༌པའི༌ རྟགས་མཚན་དང༌རྟེན༌འབྲེལ༌བཟང༌པོའི༌སྙན༌གྲགས༌ཚུ་ཡང་ རྒྱལ༌ཡོངས༌ལུ༌ཁྱབ༌སྟེ་ ཕན༌བདེ༌འབྱུང༌གནས༌ཀྱི༌དབུ༌ཁྲིད༌ དབང༌ཕྱུག༌བརྒྱུད༌འཛིན༌ཀྱི༌རིང༌ལུགས་ ཆུ༌རྒྱུན༌བཟུམ་དུས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ རྒྱུན་མ༌ཆད༌པར༌བྱོན་མི༌ལུ་བརྟེན༌ཨིན། འབྲུག༌གི༌རྒྱལ༌བློན༌འབངས༌གསུམ༌རྣམས༌ སེམས་བདེ༌ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ཉམས༌དགའ༌བའི༌དགའ་སྤྲོ་དང་ སེམས་ཁར་སྤྲོ་སྣང་ཚད༌མེད་བྱུང༌སྟེ༌ གྲྭ༌ཚང༌ཆོས༌ཕྱོགས༌དང༌ཞི༌དྲག༌དཔོན༌ཁག༌དང་ འབངས༌མི༌སེར༌ཡོངས༌ཀྱིས༌བཀྲ༌ཤིས༌བདེ༌ལེགས༌ཀྱི༌ སྨོན༌འདེབས༌ཧིང༌ཐག་པའི་གདིང་ལས་ སྒོ་གསུམ་གུས་པའི་སྒོ་ལས༌ཞུ༌ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། ༢༠༡༠)</big><br>
<big>ཡབ༌ཡུམ༌གཉིས༌ཀྱི༌དབུ༌གཙོས༌པའི༌ སྐུ༌འཁོར༌ལྷན༌རྒྱས༌ཡོངས༌ཀྱིས༌ འཁྲུངས༌སྐར་དུས་སྟོན༌ག་ཅི་དེ་རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་སྦེ༌མཛད༌གནང༌ཡོདཔ༌མ༌ཚད༌ འབྲུག༌མི༌ཡོངས༌ཀྱིས༌དད༌པ༌མོས༌གུས༌བསྐྱེད་དེ་ རྒྱལ༌ཁབ༌ཞི༌བདེ༌དང༌དགའ༌སྐྱིད༌ལུ༌ གནས༌པའི༌རྟེན༌འབྲེལ༌བཟང༌པོ༌བྱུང༌ཡོདཔ༌ཨིན། མི༌དབང༌མཆོག༌སྐུ༌གཟུགས༌ལྷ༌ལས༌མཛེས༌པའི་གུར་ ཐུགས༌སེམས༌བལ༌ལས༌ འཇམ༌ནི་དེ་གིས་ ལཱ་དང་བྱ་བ་ག་བཟུམ་མཛད་རུང་ འབྲུག་མི་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ ཚེ་སྲོག་ལུ་ཡང་མ་ཕངས་པར་ བྱ་བ་ག་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་རུང་ མཛད་ཚུགས་པའི་གང་ཟག་ཅིག་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གཞན་ཕན་ཅན་ཅིག་དང་ རིགས་བཟང་པོའི་རྒྱུད་པ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༤༥༠ དེ་ཅིག་ཁར་ བུམ་ཐང་སྟངས་ལུ་ཡབ་དོན་གྲུབ་བཟང་པོ་དང་ ཡུམ་པདྨ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་མི་ གཏེར་ཆེན་པདྨ་གླིང་པའི་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་ མཁས་གྲུབ་ཀུན་དགའ་དབང་པོ་དེ་གིས་ ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཀུར་སྟོད་ཁའུ་ཅུང་དང་དུང་དཀར་གཉིས་ནང་བྱོན་ནུག། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>དེ་ལས་མཁས་གྲུབ་ཀུན་དགའ་དབང་པོའི་སྲས་ ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ སྲས་ཆོས་རྗེ་རྟ་འཕེལ་གྱི་ སྲས་ཆུང་ཤོས་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ འབྲུག་དཀར་པོ་ནང་ ཆོས་རྗེ་རྟ་འཕེལ་གྱི་སྲས་བསྟན་པའི་ཉི་མ་དེའི་སྲས་ ཆོས་རྗེ་པདྨ་ཟེར་བཀོད་ཡོད་མི་དེའི་སྲས་ བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྲས་ བསྟན་པའི་ཉི་མ་དང་དེའི་སྲས་ ཆོས་རྗེ་པདྨ་གིས་གསང་ཡུམ་ཨ་ཞེ་དགེ་ལེགས་དབང་འཛོམས་བསྟེན་པའི་ སྲས་སྦོམ་ཤོས་པཱ་ལ་དང་ ཆུང་ཤོས་པི་ལ་མགོན་པོ་དབང་རྒྱལ་ཟེར་གཉིས་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ དཔལ་་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་རབས་ནང་ པི་ལ་མགོན་པོ་དབང་རྒྱལ་གྱིས་ ལྕམ་དང་ཤར་སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྲིངམོ་ ལྷ་སྒྲོན་བསྟན་ཟེར་མི་དེ་ སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པར་ ཀུར་སྟོད་བྱང་ས་ལས་ཨིན་མི་ བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མ་ཟེར་མི་དེ་བཙུན་མོ་གཉིས་པ་སྦེ་བསྟེན་ནུག། དེ་ལས་སྲས་དང་པ་དུང་དཀར་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་འཁྲུངས་བའི་ཤུལ་ལུ་ དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྲས་མོ་ ཨ་ཞེ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་དེ་བཙུནམོ་སྦེ་བཞེས་ཏེ་ རང་ལུག་འདས་ལོ་ ༢༡༡ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༢ ཆུ་ཁྱི་ལོ་ལུ་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱོན་ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། ༢༠༢༠)</big><br>
<big>མི་དབང་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ཁོ་རིའི་ཕོ་བྲང་ནང་ལུ་སྦེ་སྐུ་ཡོན་སྦྱང་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤུལ་ལས་རྒྱ་གར་དང་ཨིང་ལེནདྲ་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ ལྟོ་ཐོབ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ སྐུ་ཡོན་ཚུ་ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ ལྷབ་སྦྱང་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། ཡབ་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་ ཡུམ་ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་གཉིས་ཀྱིས་ ཁོང་རའི་སྲས་ལུ་འབྲུག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ གསོ་སྐྱོང་འབད་ནིའི་ རེ་བ་དང་འདོད་པ་སྦོམ་ཡོད་ནི་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལུ་ འབྲུག་ལུ་ལོག་བྱོན་ཏེ་ སྤ་རོ་ལུ་ཡོད་པའི་ ཨྱོན་དབང་ཕྱུག་ཤེས་ཡོན་གཙུག་སྡེ་ནང་ལུ་སྦེ་ སྐུ་ཡོན་འཕྲོ་མཐུད་སྦྱང་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ཤེས་ཡོན་གཙུག་སྡེ་དེ་ནང་ལུ་ ཕྱི་ནང་གཉིས་ཆ་རའི་ཕྱོགས་ལུ་ སློབ་སྟོན་པ་ཚུ་དང་གཞུང་ལུ་ཕྱག་ཞུ་མི་རྒན་ཤོས་ཚུ་ག་ཅི་དེ་ མཁས་པ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ དམིགས་བསལ་གྱི་ཆོས་ཚན་ཚུ་སྟོན་ཚུགས་ནི་དེ་གིས་ཨིན། (Sonam Kinga, 2009).</big><br>
<big>
དེ་གིས་མ་དོ་བར་གཞན་ཡང་ གཞུང་ནང་ལག་ལེན་དངོས་བསྟར་གྱི་ སྦྱོང་བརྡར་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་དེ་ལས་མི་དམངས་དང་འབྲེལ་བའི་ལཱ་འགན་འབག་ནི་དང་ གཞུང་འབྲེལ་ཞལ་འཛོམས་ ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་ཡང་བཅའ་མར་གཏོགས་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ལུ་ གསར་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི་ འཆར་གཞི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲི་འཛིན་བཀལ་བའི་ཤུལ་ལུ་ ལོ་ངོ་གཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ཡང་གནང་སྟེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་འབག་འོང་ནི་དེ་གིས་ འབྲུག་མི་ཚུ་ཡང་ག་ཅི་དེ་སེམས་དགའ་སྟེ་སྡོད་ནུག། ལྷག་པར་དུ་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ ཡབ་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཚེ་ལས་འདས་ཏེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྒྱལཔོ་སྦེ་ དགུང་ལོ་ ༡༧ ལུ་ མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། (Karma Phuntsho, 2013).</big><br>
=== འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པའི་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ། ===
<big>༉ ཡབ་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་དང་ ཡུམ་མི་དབང་ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་ལུ་ ལྷག་པར་དུ་འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ སྨོན་ལམ་ལས་བརྟེན་ ག་ནི་བ་རྟག་དང་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོའི་ རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་མི་ཅིག་བྱོན་ཏེ་མི་ལོ་ ༡༧ དེ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ ཡབ་འཇིགས་མེད་རྡེ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྐུ་ཚེ་ལས་འདས་པའི་ཤུལ་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་སྟེ་ར་འབད་རུང་ རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་མི་སྦེ་གསེར་ཁྲི་ཁར་བྱོན་དགོཔ་བྱུང་ནུག། ཡབ་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ སྤྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ ཧང་ཏོ་མར་ཚེ་ལས་འདས་ཏེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཡོངས་ མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་ཏེ་སྡོད་པའི་དུས་ལུ་ ཚར་གཅིག་གུར་མུན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྤུབས་པའི་དུས་ལུ་ རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་འཛིན་ནིའི་འགན་ཁུར་ཧྲིལ་བུ་ རྒྱལ་སྲས་བཞི་པ་མཆོག་ལུ་ཕོག་ནུག། (Royal Education Council, 2020, P63).</big><br>
<big>ཡབ་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལུ་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༢ པའི་ནང་གྲོས་གཞི་བཙུགས་ཏེ་ གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༧ པའི་ནང་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་དགུང་ལོ་ ༢༡ མ་བཞེས་པའི་གོང་ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཚབ་ གྲྭ་ཚང་དང་མི་སེར་ སྐུ་འཁོར་དང་གཞུང་གི་དཔོན་ཁག་ཚུ་ལས་ འཐུས་མི་རེ་རེ་བཏོན་ཏེ་ རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་དགོ་པའི་གྲོས་ཆོད་གྲུབ་ཡོད་རུང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ཐུགས་བཞེད་དང་ མཁྱེན་བརྩེའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པའི་བྱམས་བརྩེ་ ལྷག་པར་དུ་རྒྱལཔོ་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་རུང་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཡོད་ལུགས་བལྟ་སྟེ་ འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཚུ་ཡང་ ཧ་ཅང་གིས་ཡིད་ཆེས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་སྲས་དཔོན་སློབ་དགུང་ལོ་ ༡༧ ལས་མ་བཞེས་རུང་ རྒྱལ་ཚབ་ཚོགས་པ་བཏོན་མ་དགོ་པར་ རྒྱལ་པོའི་འགན་ཁུར་ཧྲིལ་བུ་སྤྲོད་ནི་སྦེ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༣༧ པའི་ནང་གྲོས་ཐག་བཅད་དེ་ མི་དབང་མཆོག་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ རྒྱལཔོ་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་ཅིག་སྦེ་བཀོད་ནུག། (Sonam Kinga, 2009, P140).</big><br>
<big>དེ་གི་ཤུལ་ལས་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ བཀྲིས་མངའ་གསོལ་ཡང་ རྒྱས་ཞིང་རྒྱསཔ་སྦེ་མཛད་རིམ་དབྱེ་ཁག་བཞི་སྦེ་ བརྩི་སྲུང་ཞུ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ དང་པ་དེ་ཡང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡༤ དྲོ་པ་ཆུ་ཚོད་ ༧ ལུ་ ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ཀྱི་ འཐུས་མི་ཡོངས་ཀྱིས་མི་དབང་མཆོག་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལཔོ་བཞི་པ་སྦེ་ རྟེན་འབྲེལ་བརྩིས་གནང་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་རྟེན་འབྲེལ་རིམ་པ་གཉིས་པའི་ནང་ ཡབ་རྒྱལཔོ་མཆོག་གི་སྤུར་སྦྱངས་ཀྱི་མཇུག་ལུ་ རང་ཟླ་ ༩ པའི་གནམ་གང་ལུ་ སྤུར་ཐལ་སྐུ་རྗེས་རྡོ་ཟམ་ལུ་སྦྱངས་ཏེ་ རང་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༡ ལུ་ མངའ་བདག་སྐུ་འཁོར་རྣམས་ བུམ་ཐང་ལས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ ལོག་སྟེ་ར་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པའི་ མངའ་གསོལ་རིམ་གཉིས་པ་དེ་ཡང་ མི་དབང་མཆོག་བྱི་ལོ་ཚར་བའི་ཤུལ་ལུ་གླང་ལོའི་ནང་བདུན་ཟུར་ཕོག་ནི་དེ་གིས་ གླང་ལོ་མ་ཚེས་པའི་ཧེ་མ་ལས་ ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༥ ལུ་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་ དྲིན་ཅན་གྱི་བླམ་ཞབས་དྲུང་མཆོག་གི་སྐུ་མདུན་ལས་ བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་ལེགས་དར་སྣ་ལྔ་བཞེས་ཏེ་ གསེར་ཁྲི་གུར་ཕེབས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་མི་དེ་ ཐོག་མའི་མངའ་གསོལ་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན། (སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩)</big><br>
<big>ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ཟླ་ ༡ པའི་ ཚེས་ ༡ ལུ་ སྐྱབས་རྗེ་དིལ་མགོ་མཁྱེན་རྩེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་ཕོ་བྲང་ནང་ མི་དབང་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་ལུ་བར་ཆད་མི་འབྱུང་ནིའི་ཐབས་ལུ་ ཚེའི་དབང་བསྐུར་གནང་བའི་སྐབས་སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༦༣ པ་ སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་གི་ཞབས་ལས་ ལྷ་བསངས་གནང་མི་དང་འབྲེལ་ མི་དབང་མཆོག་བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་ཕོ་བྲང་ལས་ ཆིབས་གྲལ་དང་བསུ་བ་ཚུ་ཡང་ རྒྱས་ཞིང་རྒྱསཔ་སྦེ་བསྒྲིགས་ཏེ་ བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ཁ་ཐུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཁར་མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ སྤུངས་ཐང་མ་ཆེན་སྐུ་མདུན་ལས་ཞུ་མི་ དར་སྣ་ལྔ་བཞེས་ཏེ་ ག་ནི་བ་རིན་ཐངས་ཆེ་བའི་ རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་ཁར་བཞུགས་ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། (༢༠༢༠))</big><br>
<big>གསུམ་པ་མཐའ་མའི་རྟེན་འབྲེལ་དེ་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གི་གསེར་ཁྲི་གུར་ འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ཡོངས་ཀྱིས་ བཀྲིས་པའི་དར་ཕུལ་ཏེ་མངའ་གསོལ་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་བའི་སྐབས་ རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ བི་བི་གི་རི་སྐུ་ཟླ་གཉིས་པའི་ཨའི་ ཀེ་ གུ་ཇུ་རཱལ་ བང་ལ་དྷེཤ་ལས་སྲིད་འཛིན་ མི་ཧ་མ་དུ་ཧ་སྐུ་ཟླ་གཉིས་ ནེ་པཱལ་ལས་རྒྱལ་སྲས་ དྷི་རཱན་ངྷ་ར་ བིར་ བིཀ་རམ་ ཤཱཧ་ངྷེཝ་ སྲསམོ་ པི་རི་ཀ་ཤི་ཡ་ར་ཇཱ་ཡ་ ལག་ཆི་མི་ དྷེ་བི་ཤཱ འབྲས་ལྗོངས་ལས་ཆོས་རྒྱལ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་རྣམ་རྒྱལ་དང་ གཞན་མི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྐུ་ཚབ་ཡོངས་དང་ ལྷག་པར་དུ་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ ལས་སྡེ་སོ་སོ་ལས་སྐུ་ཚབ་མང་རབས་ཅིག་བྱོན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༦ པ་ལ་སོགས་པའི་བླ་ཆེན་ཚུ་ཡང་ བྱོན་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། (༢༠༢༠))</big><br>
<big>བཞི་པ་ ཡབ་རྒྱལཔོ་མཆོག་ཚེ་ལས་འདས་ཏེ་ལོ་ངོ་གཉིས་དེ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ གུང་ལོ་ ༡༨ ལས་མ་བཞེས་རུང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྒྱལ་བརྒྱུད་བཞི་པ་སྦེ་ ཅང་གླིང་མའི་ཐང་ནང་ཁྲི་སྟོན་བརྩི་སྲུང་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ཟླ་ ༦ པའི་ ཚེས་ ༣ ལུ་ མི་དམངས་ལུ་མཇལ་ཁ་གནང་བའི་ལས་རིམ་ཨིནམ་ལས་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ ཆིབས་གྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ལས་ཞུ་སྟེ་ འབྲུག་རྒྱལ་དར་ག་ནི་བ་བྱིན་རླབས་ཅན་དེ་ གནམ་ཁའི་དབྱིངས་ལུ་འཕྱར་ནུག། དེའི་སྐབས་མི་དབང་མངའ་བདག་རྒྱལཔོ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ལུ་གསུང་བཤད་གནངམ་ད་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཡོངས་ཀྱིས་ བློ་གཏད་ཧིང་གཏད་ཀྱི་སྒོ་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལཔོ་སྦེ་བཀལ་གནངམ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ རང་སྲོག་ལས་ལྷག་སྟེ་ ཕྱག་ལཱ་མཛད་ནི་ཨིན་པའི་ བཀའ་རྒྱ་གནང་སྟེ་མངའ་འབངས་ཡོངས་ལུ་ དགའ་སྟོན་རྒྱས་པར་མཛད་དེ་གནང་ནུག། (Royal Education Council, 2020, P72).</big><br>
<big>ཡབ་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་ ཞིང་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱབ་ལས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ སྐལ་བ་བཟང་པོའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ཟླ་ ༦ པའི་ནང་ སྨན་ལྗོངས་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཡོངས་ཀྱི་ སྐྱེ་བ་ལྷ་ལས་ལྷག་པའི་ ཕྱིའི་ལྕགས་རི་དང་ནང་གི་ནོར་བུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྒྱལ་རབས་བཞི་པ་མཆོག་ མི་སེར་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་གྱི་རྒྱན་ཆ་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལཔོ་སྦེ་བྱོན་གནང་པའི་ ཉིནམ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འབྲུག་པའི་སྔར་སྲོལ་དང་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ཚུ་ སྔར་ལས་ལྷག་སྟེ་དར་ཡོད་པའི་གུར་ འཛིན་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་སྣ་ཚུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ཕན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་ཚུ་ཡང་མིག་མཐོང་ལག་བཟུང་སྦེ་ དུས་རིམ་བཞིན་དུ་ཡར་ངོའི་ཟླ་ལྟར་འཕེལ་མི་ལུ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ཡང་སེམས་ལུ་དགའ་བ་ཚད་མེདཔ་འབྱུང་སའི་ཡུལ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། (ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན ༢༠༡༡ ཤོག་གྲགས་ ༡༦-༡༧)</big> <br>
<big>མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལས་འགོ་བཟུང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་ མི་ལོ་ ༣༤ དེ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཉམས་དགའ་བའི་ལྷའི་ཞིང་ཁམས་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་ དགའ་བའི་བྲོ་འཁྲབ་སྐྱིད་པའི་གླུ་འཐེན་ཏེ་སྡོད་པའི་རང་དབང་བྱུང་ནུག། འབྲུག་ལུ་དཔལ་འབྱོར་ གཞུང་སྐྱོང་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ རང་དབང་གི་འགན་ཁུར་མི་སེར་དང་གཞུང་ དེ་ལས་རྒྱལཔོ་ཁོ་ར་གིས་ འདྲ་མཉམ་འབག་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡང་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ དབང་ཚད་ཕྱིར་སྤེལ་དང་ དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གི་ སྲོལ་ཡང་མི་དབང་མཆོག་གིས་བཙུགས་མི་ཚུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་གུ་ལས་ བབས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་འགན་ཁུར་དེ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ་མཆོག་ལུ་སྤྲོད་པའི་སྐབས་ དགུང་ལོ་ ༥༡ ལས་མ་བཞེས་རུང་ གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཟུམ་ རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་གི་དོན་ལུ་ དམག་འཁྲུག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ག་ནི་ཡང་མ་ཐོན་པར་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དབྱེ་བ་མེད་པའི་གང་ཟག་ ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་ཨིན་ནོ། (Karma Phuntsho, P594-597).</big><br>
=== མི༌སྡེ༌དཔལ༌འབྱོར༌གོང༌འཕེལ། ===
<big>༉ འབྲུག༌ཆོས༌དང༌ལྡན༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌ བྱང༌སེམས༌ཅན༌གྱི༌མི༌དབང༌རིམ༌པར༌བྱོན༌ ལྷག༌པར༌དུ༌མི༌ལུས༌རིན༌པོ༌ཆེ༌ཁྱད༌པར༌དུ༌ འཕགས༌པའི༌གང༌ཟག༌ མི༌དབང༌འབྲུག༌རྒྱལ༌བཞི༌པ༌མཆོག༌བྱོན༌ཏེ༌ འབྲུག༌པའི༌མི༌སེར༌དགའ༌སྐྱིད༌ཕུན༌སུམ༌ཚོགས༌ནིའི༌དོན༌ལུ༌ རྒྱལ༌ཡོངས༌དགའ༌སྐྱིད༌དཔལ༌འཛོམས༌དེ༌ གཞི༌བཙུགས༌མཛད༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། མི༌སྡེ༌དཔལ༌འབྱོར༌གོང༌འཕེལ༌གཏང༌ནི༌དེ༌ ཡང༌ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་ ཀ་ཆེན་བཞི་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་གཅིག་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གིས་མངའ་འོག་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐད་ཁར་འབད་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཁག་ཆེ་བའི་བཟོ་གྲྭ་འཕྲུལ་ཁང་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། གོང༌འཕེལ༌གྱི༌རིམ༌ལུགས༌ཚུ༌ཡང༌ དབྱེ༌ཁག༌མ༌འདྲཝ༌སྦེ༌བརྩམས༌གནང༌མི༌ཚུ༌ཡང༌ གསོ༌བ༌ ཤེས༌རིག༌ རང༌བཞིན༌སླར༌འབྱུང༌ཐོན༌སྐྱེད༌ ས༌གཏེར༌དང༌ནུས༌ཤུགས༌སྒེར༌སྡེ་༌གོང༌འཕེལ༌ ལཱ༌གཡོག༌ བཟོ༌གྲྭ༌འཕྲུལ༌ཁང༌ བརྡ༌དོན༌ བརྒྱུད༌འབྲེལ༌གྱི༌བརྡ༌བརྒྱུད༌ ཁྲོམ༌དང༌ཁྱིམ༌བཟོ༌གོང༌འཕེལ༌དང༌ མི༌སྡེའི༌ལས༌ཚོགས༌ ལ༌སོགས༌པ༌ཚུ༌གཞི༌བཙུགས༌ དང༌ གོང༌འཕེལ༌མཛད༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས། ༢༠༠༩) ནང༌བཀོད༌དེ༌འདུག།</big><br>
<big>མི༌དབང༌མཆོག༌གིས༌མཛད༌པ༌ལེ༌ཤ༌ཡོད༌པའི༌གྲས༌ལས༌ སྤྱིར༌བཏང༌འཛམ༌གླིང༌འདི༌ནང༌ འགྲོ༌བ༌མི༌དང༌རྒྱལ༌ཁབ༌གཉིས༌ཆ༌རའི༌ དོན༌ལུ༌ རྒྱུ༌ནོར༌གྱི༌བདོག༌གཏད༌ ག༌ཅི༌ལས༌གལ༌ཆེཝ༌དེ༌ ཤེས༌རིག༌ཡོན༌ཏན༌ཨིནམ༌ལས༌བརྟེན༌ མི༌དབང༌མཆོག༌གིས༌ ལོ༌བསྟར༌འཆར༌དངུལ༌མང༌ཤོས༌ ཤེས༌རིག༌གི༌དོན༌ལས༌བཞག༌གནང༌ཡོདཔ༌མ༌ཚད༌ མི༌སེར༌ཚུ༌མི༌ཚེའི་རིང༌ ཤེས༌ཡོན༌དང༌ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་ མི་སྡེ་གཅིག་ལུ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ཤེས་རིག་གི་གཞི་རྟེན་ སློབ་གྲྭ་ཆེ་ཆུང་བསྡོམས་ ༩༨ དང་ སློབ་ཕྲུག་བསྡོམས་ ༡༡༦༡༠ ཡོད་མི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་ལུ་ ཡར་སེང་འབད་དེ་ ཤེས་རིག་གི་མཐུན་རྐྱེན་དར་ཁྱབ་གནང་སྟེ་ གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་དང་ སློབ་ཕྲུག་རང་སོའི་རིག་རྩལ་གྱི་ ལྕོགས་གྲུབ་དང་འཁྲིལ་ མཐོ་རིམ་ཤེས་ཚད་ཚུན་ལུ་ ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ རིན་མེདཔ་སྦེ་གསོལ་རས་གནང་ འབྲི་ལྷག་ཡོན་ཏན་ལྷབ་ནི་གི་གོ་སྐབས་ མ་ཐོབ་པར་ལུས་མི་རྒན་གཞོན་ ག་རའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལས་ གཞི་རྟེན་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་རིམ་འགོ་བཙུགས་ ན་གཞོན་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་གི་ ལུས་སྦྱོང་ རྩེད་རིགས་ ནང་གི་བསམ་པ་ ཕྱིའི་བྱ་བ་སྤྱོད་ལམ་ཚུ་ ཡར་དྲག་བཟོ་ནིའི་དོན་ལས་ སློབ་གྲྭ་ཆ་མཉམ་ནང་ལུ་ བརྩི་མཐོང་དང་ཀུན་ཚང་ཤེས་ཡོན་ལས་རིམ་བཙུགས་གནང་ནུག། (Karma Phuntsho, 2013).</big><br>
<big>ན་ཚ་ཤི་ཆད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ནིའི་དོན་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ གསོ་བའི་གཞི་རྟེན་སྨན་ཁང་ ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་བསྡོམས་ ༤༠ ཙམ་ཡོད་མི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་ལུ་ ༧༡༥ ཙམ་ལུ་ཡར་སེང་དང་ གསོ་བའི་སྤུས་ཚད་ལེགས་བཅོས་ ཉེན་ཁ་མེད་པའི་འཐུང་ཆུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་གཙང་སྦྲ་འཕྲོད་བསྟེན་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་ཨ་ལུའི་སྐྱེ་ནད་ ཨ་ལུ་ཆ་ཁྱབ་ལུ་ ནད་རིགས་དྲུག་ལས་ བཀག་ཚུགས་པའི་སྨན་ཁབ་ ཨའི་ཡོ་དྲིན་གྱི་ཟས་བཅུད་མ་ཚང་བའི་ ནད་རིགས་རྩ་མེད་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་སྡེའི་ དམིགས་དོན་ཚུ་བསྒྲུབས་ཏེ་གནང་། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ས་རྒྱ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ མི་མང་པ་ཅིན་རོ་མང་ མི་ཉུང་པ་ཅིན་ཁ་འཚོ་ཟེར་ སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་བཟུམ་སྦེ་ མ་འོངས་པར་མི་རློབས་དང་འབྲེལ་བའི་ དཀའ་ངལ་འཐོན་ནི་ཨིནམ་མཁྱེན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ བཟའ་ཚང་འཆར་གཞིའི་ལས་རིམ་ འགོ་བཙུགས་གནངམ་ལས། བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པའི་ བཟའ་ཚང་གི་མི་རློབས་འཕར་ཚད་དེ་ བརྒྱ་ཆ་ ༢ ལྷག་ཙམ་ཅིག་ལུ་གནས་ཏེ་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་གསོ་བའི་སྨན་བཅོས་ཀྱི་རིགས་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པར་ཁྱབ་སྟེ་གནང་ནུག། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས། ༢༠༠༩) ནང༌བཀོད༌ནུག།</big><br>
<big>མི་དབང་མཆོག་གིས་ ཐུགས་རྒྱུད་ག་ནི་བ་མཁས་ནི་དེ་གིས་ སྟོབས་ཤུགས་ཅན་གྱི་ རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཚུད་ཡོད་མི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ལུ་ གོང་འཕེལ་གྱི་རྩ་བ་ངོ་མ་གཅིག་ བརྡ་དོན་བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་བརྡ་བརྒྱུད་དེ་ དགོས་མཁོ་ཆེཝ་ཨིནམ་མཁྱེན་ནི་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༡ ལུ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་འདི་ འགོ་དང་པ་རྒྱལ་ཡོངས་ ན་གཞོན་ཚོགས་སྡེ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (Lily Wangchuk, 2017). སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༨༠༠ ལས་ ཉུངམ་སྦེ་སྡོད་མི་ སྣུམ་འཁོར་ལམ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༤༥༥༤.༧༣ དེ་ཅིག་ལུ་ཡར་སེང་འབད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྫོང་ཁག་ ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ནང་ ཁྱབ་ཚུགས་ནུག། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ འབྲུག་མཁའ་འགྲུལ་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ ཟམ་པ་ ༤༠ དེ་ཅིག་ཡོད་མི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་གི་ ནང་འཁོད་ལུ་ ཟམ་པ་ ༦༥༨ ལྷག་ཙམ་བཟོ་སྐྲུན་མཛད་དེ་ སྔོན་མ་བ་ལྷག་སྟེ་ཡར་སེང་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལུ་ སྒེར་གྱི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་ཁང་ ཨེ་བཱི་ཚོང་སྡེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་གློག་བརྙན་མགར་ས་བླ་མའི་སེང་གེ་ཟེར་མི་ འགོ་ཐོག་བཟོ་སྐྲུན་འབད་བའི་ཤུལ་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ འབྲུག་གློག་བརྙན་ཚོགས་པ་ཟེར་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཡོངས་གྲགས་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། (Phuntsho Rabten, n.d, P176). འབྲུག་ལུ་ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༡ ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ འཁྲུངས་སྐར་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འགོ་ཐོག་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཕྲིན་ཚད་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་འགྲུལ་འཕྲིན་ཚོང་སྡེ་གིས་ཡང་ འགོ་དང་པ་སྒེར་གི་ བརྒྱུད་འཕྲིན་ལས་སྡེ་ཅིག་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། ༢༠༡༠) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།</big><br>
<big>འབྲུག་ལུ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་གཞན་ཡང་ ཁག་ཆེ་བའི་ལས་སྣ་ལེ་ཤ་མཛད་ཡོད་པའི་གྲལ་ལས་ ཆུ་བརྟེན་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ལེ་ཤ་སྦེ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་ས་ལས་ སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཏ་ལ་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ ཤུགས་ཚད་ཝཊ ༡༠༢༠ ཆུ་ཁ་ལུ་གློག་གི་ཤུགས་ཚད་ ཝཊ་ ༣༣༦ བ་སོ་ཆུ་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ ཝཊ ༦༤ དང་ ཀུ་རི་ཆུ་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ལུ་ གློག་ཤུགས་ཝཊ་ ༦༠ དེ་ཅིག་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལས་ ཧྲིལ་བུ་འགོ་བཙུགས་ཚུགས་ཏེ འབྲུག་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ ཁྱིམ་ཚང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ཡང་ ཕྱི་འབྲེལ་འཐབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་མ་ཚད་པའི་གཞན་ཡང་ སོ་ནམ་ཐོན་དངོས་ཚུ་ མ་མདོ་བར་ རྩི་ས་ ཞུན་རྫས་དང་ ཕཱི་རོ་སི་ལི་ཀཱོན་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འོང་འབབ་འཐོབ་ནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ཕྱི་འབྲེལ་འཐབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩) ནང་ལུ་བཀོད་དེ་འདུག།</big><br>
<big>གོང་ལུ་བཀོད་མི་རྩོམ་པ་པོ་གིས་ བཤད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་ཚུ་ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལས་ འགོ་བཙུགས་ཏེ་ གཞན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ནང་ཡང་ ཕྱི་འབྲེལ་འཐབ་ནིའི་ལམ་ལུགས་གཞི་བཙུགས་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་བསྟར་འོང་འབབ་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ དངུལ་བཀྲམ་ ས་ཡ་ ༤༡ ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ དངུལ་ཀྲམ་ཐེར་འབུམ་ ༣༦.༩ ལུ་ ཡར་སེང་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ གཞན་ཡང་སྒེར་གྱི་ལས་སྡེ་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་ལུ་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
=== རང་བཞིན་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ཉམས་སྲུང་། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ ཕྱི་གངས་རི་མཛེས་པའི་རྒྱན་ཆ་གིས་སྤུབས་ ནང་ཉམས་དགའ་བའི་སྤང་དང་ནགས་ཚལ་གིས་སྐོར་ཡོད་པའི་ནང་ མི་སེར་ཚུ་ཡང་ དགའ་བའི་གླུ་འཐེན་ སྐྱིད་པའི་གར་འཆམས་ཏེ་ ག་ཅི་དེ་མཛེས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡོད་མི་ས་ཆ་འདི་ནང་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐད་ཁར་ ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་ག་དེམ་ཅིག་ལེགས་ཤོམ་འགྱོ་རུང་ རང་བཞིན་གཡིས་མཛེས་པའི་ མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ལུ་གནོད་པ་བྱུང་སྟེ་ཉམས་སོ་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་གྱོང་རྒུད་སྦོམ་ཕོག་ནི་ཨིན། འབྲུག་ལུ་ནགས་ཚལ་དང་སྲོག་ཆགས་སེམས་ཅན་ལུ་གནོད་སྐྱོན་འབྱུང་བཅུག་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་ འབྱུང་བ་བཞི་ལུ་བཙོག་པ་ཞུགས་ཏེ་ཉམས་བཅུག་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་འཁྱམས་མི་ གང་ཟག་དང་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་ འབྱུང་བ་བཞི་ལས་བརྟེན་པའི་ སྡུག་བསྔལ་དང་བཀའ་ངལ་ཚད་མེདཔ་མྱོང་དགོཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ རང་བཞིན་མཐའ་སྐོར་གནས་སྟངས་ལུ་ སེམས་ཀྱི་གདིང་ལས་བརྩེ་བ་བསྐྱེད་དེ་ བདག་འཛིན་ག་དེ་དྲག་དྲག་འཐབ་ནི་དང་ མི་རེ་རེ་བཞིན་དུ་གིས་ མནོ་བསམ་གཅིག་ཁར་བཏང་སྟེ་ མནོ་ཤེས་བསམ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ འགན་ཁུར་འབག་ཚུགས་པ་ཅིན་ མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ལས་བརྟེན་པའི་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་འཐོབ་ཚུགསཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༤༡) ནང་བཀོད་ནུག།</big><br>
<big>མི་དབང་མཆོག་གི་མངའ་འོག་ལུ་ འབྲུག་ལུ་ནགས་ཚལ་གྱི་ཁྱབ་ཚད་ཡང་ རྒྱ་ཆ་ ༦༧.༥ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་འབད་རུང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལས་བརྟེན་པའི་འོང་འབབ་བཟོ་ནི་ལས་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་ སྐྱེ་ལྡན་གནས༌སྟངས༌ཉམས༌སྲུང༌འབད༌ནི༌དེ༌ལུ༌ ཡིད༌ཆེས༌སྐྱེད༌དོ༌ཡོདཔ༌ཨིན། སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༩༥ ལུ༌སྲིད༌བྱུས༌དེ༌ལས༌བརྟེན༌ཏེ༌ འབྲུག༌རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌ སྒེར༌གྱི༌ཉེན༌ལེན༌ཚོང༌ལཱ༌འབད༌མི༌ སྦྱར༌ལེབ༌ཀྱི༌བཟོ༌སྐྲུན་ཁང༌གཅིག༌ཡང༌སྒོ༌བསྡམ༌དགོཔ༌ཐོན༌ནུག། ལྷག༌པར༌དུ༌ མི༌དབང༌མཆོག༌གིས༌ དུས༌ནམ༌ར༌འབད༌རུང༌ རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ཉམས༌སྲུང༌གི༌ ལས༌སྣ༌ཚུ༌ མཛད༌པ༌ལས༌བརྟེན༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༢༠༠༥ ལུ༌ འཛམ༌གླིང༌སྤྱི་ཚོགས་མཐའ༌སྐོར༌གནས༌སྟངས༌ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ མི་དབང་མཆོག་ལུ་ རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ ཉམས༌སྲུང༌འབད༌ནིའི༌དོན༌ལུ༌ དབུ༌ཁྲིད༌བཟང༌པོ༌བཛད༌པའི༌ ཡིད་ཆེས་ངལ་རངས་ཀྱི་ གཟེངས་བསྟོད་རྟགས༌མ༌ཚུ༌ཡང༌ ཕུལ་ཡོདཔ༌ཨིན༌མས། ལྷག༌པར༌དུ༌ མི༌དབང༌མཆོག༌ལུ་ གཞན༌ཁག༌ཆེ༌བའི༌ རྟགས༌མ༌ཚུ༌ཡང༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༢༠༠༦ སྤྱི༌ཟླ༌ ༡༠ པའི༌ཚེས༌ ༡༧ ལུ༌ འཛམ༌གླིང༌རི༌དྭགས༌སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་སྡེ༌ལས༌ཡང༌ སྲིད་སྐྱོང་གི་དབུ་ཁྲིད་དྲགོས་ཀྱི་ གསོལ་རས་ ཇེ་པའུལ་གི་ཊི་ རྟགས་མ་ཚུ་ཡང་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>མི་དབང་མཆོག་གིས་མ་འོངས་པའི་གནས་སྟངས་ཚུ་ ཧ་གོ་བ་ལས་བརྟེན་ ཁོ་རའི་མི་སེར་དང་རྒྱབ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ ཉིན་ནུབ་མེད་པར་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཀྱི་ཉིནམ་དང་འབྲེལ་ རྒྱལ་ཡོངས་མི་སྡེ་ནགས་ཚལ་གྱི་ ཉིནམ་སྦེ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྲོལ་ཅིག༌ཡང༌འགོ༌བཙུགས༌ཡོདཔ༌ཨིན། འཛམ༌གླིང༌ཚན༌རིག༌མཁས༌མཆོག༌ཚུ༌གིས༌བཤད༌དོ༌བཟུམ༌འབད༌བ༌ཅིན༌ འབྲུག༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ཀྱི༌ས༌གནས༌འདི༌ རང༌བཞིན༌ལས༌བརྟེན༌པའི༌འཇིགས༌པ༌འབྱུང༌པ༌ཅིན༌ སྒྲིང༌ཁྱིམ༌སྦོམ༌ཚུ༌གི༌འོག༌ལུ༌ཚུད༌ནིའི༌ ཉེན༌ཁ༌ མེད༌རུང༌ རི༌དང༌བྲག༌ལ༌སོགས༌པ༌ཚུ༌གི༌ འོག༌ལུ༌ཚུད༌ནིའི༌ཉེན༌ཁ༌ གནམ༌མེད༌ས༌མེད༌སྦོམ༌ཡོད༌པའི༌སྐོར༌ལས༌ཡང༌བཤད༌ དེ༌འདུག། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས། ༢༠༠༩) ནང༌བཀོད༌ནུག།
ཨིན་རུང་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ འབྱུང་བ་བཞིའི་འཇིགས་པ་དེ་བཟུམ་མ་བྱུང་མི་དེ་ཡང་ ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ གྲུབ་ཐོབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ་ བླམ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གེ་ར་ འབྱུང་བ་བཞི་ལས་རང་དབང་ཐོབ་ཡོད་པའི་ གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་ཅིན་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྲུང་ཐབས་མང་རབས་ཅིག་མཛད་པའི་ བཀའ་དྲིན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་ཟེར་ ཆོས་མཛད་མི་ཚུ་གིས་གསུངསམ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ མི་མང་ཤོས་རང་རྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་དབང་གིས་ ཆོས་ལུ་ཡིད་ཆེས་འབད་མི་ རིམ་གྱིས་ཉམས་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྲུང་ཐབས་མཛད་པའི་ ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་བྱིན་བརླབས་ཅན་ཚུ་ཡང་ གཟུངས་བཞུགས་བཏོན་ཏེ་བྱིན་བརླབས་ཉམསའགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། བཟློག་རིམ་མནན་པ་མཛད་མི་ཚུ་ ས་རིམ་པ་དགུ་གི་འོག་ལས་ཕྱི་ཁར་བཏོན་ཏེ་ དམ་སྲི་དང་འབྱུང་པོ་ཁ་དར་བཅུག་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ མི་མང་ཆེ་ཤོས་ར་ ཏམ་ཁུ་དང་སྨྱོ་རྫས་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་རྫས་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ འབྱུང་བ་བཞི་ལུ་གནོདཔ་བཀལ་ནི་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ འབྱུང་བཞིའི་འཇིགས་པ་ཐོན་པའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོད་ཟེར་ ལུང་བསྟན་ཚུ་ནང་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། (Karma Phuntsho, 2013).</big><br>
<big>རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ཟེར༌བའི༌སྐབས༌ མང༌ཤོས༌རི༌དང༌ནགས༌ཚལ༌ ཆུ༌དང༌བྲག༌རྐྱང༌པ༌ཅིག༌ལུ་རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ཀྱི༌ གྲལ༌ཚུད༌དོ༌བཟུམ༌མཐོང༌རུང༌ དེ༌སྦེ༌མེན་པར༌ཕྱིའི༌འཇིག༌རྟེན༌དང༌ ནང༌གི༌སེམས༌ཅན༌གཉིས༌ཆ༌ར༌ལུ༌བརྩི༌དོ༌ཡོདཔ༌ལས༌ དཔེ་འབད༌བ༌ཅིན༌སྲོག༌ཆགས༌དང༌འདབ༌ཆགས༌ གཅན༌གཟན༌ཚུན༌ཚོད་ཅིག༌འབྲེལ༌བ༌ཡོད༌ནི༌དེ༌གིས༌ གཅིག༌མེད༌པ༌ཅིན༌ དེའི༌རྐྱེན༌གྱིས༌གཞན༌ཅིག༌ལུ༌ གནོད༌པ༌འབྱུང༌ནི༌དེ༌ཆོས༌ཉིད༌ཨིན༌ཟེར༌ རིག༌གསར༌ཤེས༌བྱ༌མཁན༌ཚུ༌གིས༌ཡང༌ བཤད༌དོ༌ཡོདཔ༌ཨིན། རྒྱུ༌མཚན༌དེ༌འབདཝ༌ལས༌བརྟེན༌ མི༌དབང༌འབྲུག༌རྒྱལ༌བཞི༌པ༌མཆོག༌གི༌ཞབས༌ལས༌ རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ ཉེན༌སྲུང༌མཛད༌ནི༌ལུ༌ དམིགས༌བསལ༌གྱིས༌ སེམས༌ཤུགས༌མཛད༌དོ༌ཡོདཔ༌ཨིན།</big><br>
<big>སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༨༠ ལོའི༌ནང༌ བསྟན༌རྒྱས༌ལྷན༌ཁག༌གིས༌ འགོ༌འདྲེན༌ཐོག༌ལས༌ རྡོ༌ཀ༌མ༌རུ༌པའི༌བཟོ༌གྲྭ༌ཁང༌དེ༌ནང༌ མི༌དབང༌ མངའ༌བདག༌རིན༌པོ༌ཆེ༌ཞབས༌ལས༌ གཟིགས༌ཞིབ༌གནང༌པའི༌ཤུལ༌ལུ་ བཟོ༌གྲྭ༌འདི༌ཁེ༌ཕན༌ཅན༌ཨིན༌རུང༌ སྒོ༌བསྡམས༌ དགོཔ༌བྱུང༌མི༌འདི༌ མི༌ལོ༌ ༥༠ དེ༌ཅིག༌གི༌ཤུལ༌མ༌ མཐའ༌འཁོར༌གནས༌སྟངས༌ལུ༌ གནོད༌སྐྱོན་གྱི༌ཤུགས༌ཚད༌དེ༌ བཟོ༌གྲྭ༌ཁང༌དེ༌ལས༌ཐོབ༌པའི༌འོང༌འབབ༌ལས༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌གྱོང༌རྒུད༌སྦོམ༌ནིའི༌ཉེན༌ཁ༌གཟིགས༌ཏེ༌ བཟོ༌གྲྭ༌ཁང༌འདི༌མཚམས༌འཇོག༌སྦེ་འབད༌བཞག༌ནིའི༌ བཀའ༌རྒྱ༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན༌མས། བྱ༌བ༌དེ༌བཟུམ༌ལུ༌བལྟ༌སྟེ༌ མི༌དབང༌མཆོག༌གིས༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ཀྱི༌རང༌བཞིན༌མཐའ༌འཁོར༌གནས༌སྟངས༌ལུ༌ ག༌དེ༌ཅིག༌ ཐུགས༌ཀྱི༌བརྩེ༌བ༌ཡོདཔ༌ཨིན༌ན༌ཤེས༌ཚུགས༌པས། དེ༌ལས༌མ༌ཡིན༌པའི༌བྱ༌བ༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༩༣ ལུ༌ འབྲུག༌པའི༌ས༌གནས༌མ༌འདྲཝ༌ཚུ༌ནང༌ རི༌དྭགས༌སྲུང༌སྐྱོབ༌ཀྱི༌གླིང༌གསྦེ་ཡང༌ ངོས༌འཛིན༌མཛད༌ཡོདཔ༌ཨིན༌མས། དེ༌ཡང༌ལྷོ༌ཕྱོགས༌ཁ་ཐུག༌ཏུར༌སའི༌ནགས༌ཚལ༌ དབུས༌ཕྱོགས༌སུ༌ཇོ༌བོ༌དུར༌ཞིང༌དང༌ ཕྲུམ་སེང༌ལ༌ ཤར༌ཁ༌ཐུག༌ལུ༌ སྲག༌སྟེང༌ དང༌ འབུམ༌སྡེ༌གླིང༌ངོས༌འཛིན༌འབད༌ཡོདཔ༌ཨིན༌མས། (འབྲུག༌ཞིབ༌འཇུག༌ལྟེ༌བ༌ ༢༠༡༠ ཤོག༌གྲངས༌ ༡༧༦-༡༧༧) ནང༌ བཀོད༌དེ༌འདུག།</big><br>
<big>དེ༌བཟུམ༌སྦེ༌ དཔལ༌ལྡན༌འབྲུག༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌ གཞུང༌གི༌ཁ༌ཐུག༌ལས༌འབད༌རུང༌ རང༌བཞིན༌གནས༌སྟངས༌ལུ༌ ཕན༌ཐབས༌ལུ༌དམིགས༌ཏེ༌ རྒྱལ༌ཡོངས༌ཚོགས༌འདུ༌ཆེན༌མོ༌ཐེངས༌ ༦༨ ནང༌ ནགས༌ཚལ༌ལས༌ཁུངས༌ཀྱིས༌ སྙན༌ཞུ༌ཕུལ༌མི༌ ནང༌ཡང༌ འཆར༌གཞི༌ལྔ༌པའི༌ནང༌གཞུང༌ས༌སྟོངམ༌དང༌ མི༌སེར༌གྱི༌ཁྲམནང༌ཚུད༌མི༌བསྡོམས༌ཏེ༌ ས༌ཞིང༌ཨེ་ཀར་ ༢༩༨༦ ནང་ཤིང་གི་ལྕངམ་འབུམ་ ༦༢༠༠ ལྷགཔ་ཅིག་བཙུགས་ཡོད་པའི་ གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་ ༡༦ པའི་ནང་བཀོད་ཡོདཔ་ཨིན། (འབྲུག༌ཞིབ༌འཇུག༌ ལྟེ༌བ༌ ༢༠༡༠ ཤོག༌གྲངས༌ ༡༧༦-༡༧༧) ནང༌བཀོད༌དེ༌འདུག། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་ཤེས་གཞན་ཡང་ ཆུ་རུད་བཀག་ཐབས་ཀྱི་ལས་རིམ་དང་ རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་རིམ་ རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་བཟོ་ནིའི་ལས་རིམ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ རི་དྭགས་སེམས་ཅན་དང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལུ་ གནོད་པ་བཀལ་མ་བཅུག་པར་བཞག་སྟེ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ འགྲུབ་ཚུགསཔ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན།</big><br>
=== འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་དང་མཐུན་འབྲེལ། ===
<big>༉ དཔལ་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ ང་བཅས་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ སྟོབས་ཤུགས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་ མཐུན་ལམ་ག་ཅི་དེ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་གནང་བའི་ མཛད་བྱ་བཟང་པོ་ལེ་ཤ་ཡོད་མི་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཡབ་རྒྱལཔོ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བྱོན་པའི་ཉིནམ་ལུ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགོ་ཁྲིདཔ་མ་འདྲཝ་ཚུ་དང་ མཐུན་ལམ་ག་ཅི་དེ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནིའི་ལས་སྣ་ཚུ་ཡང་ དེ་ཁར་ལས་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གིས་ གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་པའི་ཉིནམ་ལུ་ཡང་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་ཡང་བྱོན་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞན་རིམ་བྱུང་གི་སྲིད་འཛིན་ཚུ་གིས་ཡང་ འབྲུག་ལུ་བྱོན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པའི་ཁར་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ཡང་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ འཕྲལ་འཕྲལ་ར་བྱོན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲུག་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལོའི་ནང་ གོང་འཕེལ་ལས་སྣ་མཛད་ནའི་དོན་ལུ་ ཕན་ཚུན་གཉིས་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ དངུལ་ཀྲམ་ ས་ཡ་ ༤༣༧.༢ གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལུ་ དངུལ་ཀྲམ་ ཐེར་འབུམ་ ༩ དེ་ཅིག་གནང་པའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡང་ག་ཅི་དེ་ ཡར་དྲག་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལུ་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བར་ན་ ཚོང་འབྲེལ་དང་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་ཐོག་ཁར་གཞི་བཞག་སྟེ་ ཆིངས་ཡིག་ (ཨིན་དྲོ་བུ་ཊན་མཐུན་འབྲེལ་ཆིངས་ཡིག་ ༡༩༨༣ ཅན་མ་) ཡང་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བར་ན་ སྔོན་ལས་ལྷག་པའི་བློ་གཏད་དང་ཡིད་ཆེས་འབྱུང་ཚུགས་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ ལོ་དེ་ནང་ར་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་དོན་ལས་ གནམ་གྲུའི་རྒྱུན་ལམ་དང་ གློག་ཐག་བརྒྱུད་འཕྲིན་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་དེ་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བར་ན་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་ལུ་ ག་ཅི་དེ་འཇམ་ཏོང་ཏོ་བཟོ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཟླ་ ༨ པའི་ནང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ ནིའུ་དྷི་ལི་ལུ་བྱོན་གནང་སྟེ་ རྒྱ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་ན་ཡོད་པའི་ཆིངས་ཡིག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ ཅན་མའི་ དོན་ཚན་གཉིས་པའི་ནང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་དབང་བཙན་ཐབས་ལུ་ བྱ་སྟབས་མ་བདེ་བའི་ཚིག་དོན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ ཚུད་དེ་ཡོད་མི་དེ་ བསལ་ནི་གི་དོན་ལས་ ཆིངས་ཡིག་འདི་བསྐྱར་གསོ་ཡང་མཛད་ནི་གི་ གསུང་གྲོས་མཐར་ཕྱིན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>དེ་མ་ཚད་པའི་གཞན་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ བསྐྱར་གསོ་མཛད་པའི་ཆིངས་ཡིག་གུར་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་གེ་སེར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ མཚན་རྟགས་བཀོད་དེ་གནང་ཡོད་པའི་ཁར་ རྒྱ་འབྲུག་མཐུན་འབྲེལ་ཆིངས་ཡིག་ དོན་ཚན་ ༡༠ ཡོད་པའི་ནང་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་ལུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་བར་ན་གནས་ཏེ་ ཚོང་འབྲེལ་ དྲང་ཁྲིམས་ ཤེས་རིག་ འཕྲོད་བསྟེན་ རྩེད་རིགས་ འཕྲུལ་རིག་ དཔལ་འབྱོར་མཉམ་འབྲེལ་ ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ བློ་གཏད་ཡིད་ཆེས་ རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་རང་བཙན་ཧྲིལ་བུའི་བདེ་སྲུང་ དགའ་སྐྱིད་དང་གཞི་བདེ་ལུ་ ཡུན་བརྟན་གནས་ཚུགསཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་སྟེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ ག་ཅི་དེ་ཉམས་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་སྦེ་ བཟོ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༧༠-༧༡) ནང་ལུ་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཚུ་ མ་འོངས་མངོན་པར་གཟིགས་ཏེ་ འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ཡང་ མཐུན་ལམ་ག་དེ་དྲག་དྲག་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་དང་ རྒྱུན་སྐྱོང་འཐབ་ནི་ལུ་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་ འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༢ དང་གཅིག་ཁར་ གཞུང་ཚབ་བཙུགས་ལེན་གྱི་མཐུན་ལམ་བཟོ་སྟེ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཅན་གཞན་ ཨ་མི་རི་ཀ་དང་ རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་དང་ཡང་ མཐུན་ལམ་བཟོ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཚུ་དང་ཡང་ མཐུན་ལམ་བཟོ་གནང་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ ཡུ་ཨེན་དྲི་པི་ ཡུ་ནི་སེཕ་ ཡུ་ནིསི་ཀོ་ དྲབ་ལུ་ཨེཆ་ཨོ་ ཨེཕ་ཨེ་ཨོ་ དྲབ་ལུ་ཨེཕ་པི་ དྲབ་ལུ་དྲབ་ལུ་ཨེཕ་ཚུ་དང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་སྡེའི་ལས་ཚོགས་ ཨསི་ཀྲི་ཡན་ ཀེ་ན་དྲི་ཡན་ ཧེལ་བི་ཀྲསི་ ཇའི་ཀ་ ཇེ་ཨོ་སི་བི་ དྲེན་མཱག་ ཇི་ཀྲི་ཛེཀྲ་ ཨེས་ཨེན་བཱི་ པི་ཨར་ཨོ་ སེཕ་ད་ཅིལ་དྲེན་ ནིའུ་ཟི་ལེནདྲི་ ཐའི་ལེནདྲི་གི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ཕྱི་འབྲེལ་དོན་གཅོད་ཡིག་ཚང་ཡང་ ནིའུ་དྷི་ལི་ ནིའུ་ཡོག་ ཇི་ནི་བཱ་ ཀུ་ཝེཀྲ་ དྲ་ཀ་ བཱེང་ཀོག་ཚུ་ནང་བཙུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ འཛམ་གླིང་ནང་ འབྲུག་འདི་མིང་གཏམ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་སྦེ་བཟོ་གནང་སྟེ་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ ཐབས་ཤེས་གནས་སྐབས་ མཁས་མཆོག་ཅན་གྱི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་དེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༧༣-༧༤) ནང་ལུ་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༡ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་འབྲེལ་མ་དངུལ་དང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་ཁང་གཉིས་ཀྱི་ འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ཡོད་པའི་ཁར་ གཞན་ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལུ་ དྲབ་ལུ་ཨེཆ་ཨོ་དང་ ཡུ་ནིསི་ཀོ་གིས་འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ལས་འགོ་བཟུང་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ནང་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བཅའ་མར་གཏོགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ ཆུང་ཀུ་ཡོད་པའི་ཁར་སྟོབས་ཆུང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཟུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ནང་ལུ་ རྒྱ་ཆེ་དྲགས་སྦེ་གཞུང་ཚབ་ཡིག་ཚང་བཙུགས་མ་ཚུགསཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལུ་ རྒྱ་གར་དང་བངྒ་ལ་དེཤ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ནང་རྐྱངམ་གཅིག་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་མཐུན་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ གཞུང་ཚབ་ ༢༦ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ནིཝ་དེ་ལི་ ཡང་ན་ དྲཱ་ཀ་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་སྡོད་ནུག། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>གོང་ལུ་བཀོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་ཁར་ཕེབས་པའི་ཉིནམ་ལས་འགོ་བཙུགས་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་ཡང་ མ་བཞུགས་པར་ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ ཕྱག་ལཱ་ཚུ་མཛད་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ཁག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ སྟོབས་ཆུང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཀུ་དེ་ གཞན་གོང་འཕེལ་འགྱོ་ཚར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་ མཐུན་ལམ་བཟོ་ཡོད་མི་དེ་ འབྲུག་མི་རེ་རེ་བཞིན་དུ་གིས་ སེམས་ལས་ནམ་ཡང་བརྗེད་པར་ཕངས་པའི་ མཛད་བྱ་ཅིག་ཨིན། དེ་བཟུམ་གྱི་མཛད་བྱ་བཟང་པོ་ཚུ་ཡང༌ དང༌པ༌རྒྱ༌གར༌རྒྱལ༌ཁབ༌དང༌ དཔལ༌ལྡན༌འབྲུག༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌གཉིས༌ཀྱི༌བར༌ན༌ མཐུན༌ལམ༌གོང༌འཕེལ༌མཛད༌གནང༌ཡོདཔ༌དང༌ གཉིས༌པར༌ ལྷོ༌ཨེ༌ཤིཡ༌ལུང༌ཕྱོགས༌མཐུན༌འབྲེལ༌ཚོགས༌པ༌དང༌ གཅིག༌ཁར༌ཡང༌མཐུན༌འབྲེལ༌ག༌དེ༌དྲག༌དྲག༌ སྒྲིང༌སྒྲི༌བཟོ༌ཡོད༌པའི༌གུར༌ འཛམ༌གླིང༌སྤྱི༌ཚོགས༌དང༌འབྲེལ༌བའི༌མཐུན༌ལམ༌ཅན༌གྱི༌ རྒྱལ༌ཁབ༌གཞན༌དང༌ཡང༌ བའི༌ལེ༌ཀྲར༌ ཟེར༌ཕྱོགས༌གཉིས༌ཀྱི༌མཐུན༌འབྲེལ༌ ལྷག༌པར༌དུ༌ མཱལ༌ཀྲི༌ལེ༌ཀྲར༌ཟེར༌བའི༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ལེ་ཤ་དང་འབྲེལ༌བའི༌མཐུན༌འབྲེལ༌ཡང༌ ག༌ཅི༌དེ༌ལེགས༌ཤོམ༌བཟོ༌གནང༌ཡོདཔ༌མ༌ཚད༌ གཞན༌ཡང༌ འཛམ༌གླིང༌གཞན༌གྱི༌སྤྱི༌ཚོགས༌འཐུས༌མིའི༌གྱལ༌ཁར༌འཛུལ༌བའི༌ མཐུན༌འབྲེལ༌ག༌ནི༌བ༌ སྒྲིང༌སྒྲི༌བཟོ༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།</big><br>
=== དྲང་ཁྲིམས་ལྷན་སྡེ། ===
<big>༉ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གསེར་ཁྲི་གུར་ མ་བྱོན་པའི་གོང་ལས་ར་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་དེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཁྲིམས་བཟོའི་འདུས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་ འགོ་བཙུགས་སྟེ་བཞག་ཡོད་མི་དེ་ དགོས་འདོད་དང་བསྟུན་ཏེ་ལཱ་འགན་དང་འགན་ཁུར་ཚུ་ བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེའི་ནང་ལུ་ འཐུས་མི་བཙག་འཐུ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ གསང་བའི་ཚོགས་རྒྱན་བཙུགས་ནིའི་ ལམ་ལུགས་ཅིག་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚད་ནང་ ཁག་ཆེ་བའི་ལཱ་འགན་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་འབག་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཁྲིམས་ལུགས་གསར་བཟོ་འབད་ནི་ དེ་གིས་མ་ཚད་པར་ དེ་གིས་འགན་ཁུར་ཧེང་སྐལ་སྦོམ་བཟོ་སྟེ་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་འཆར་དངུལ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ངོས་ལེན་འབད་ནི་ཚུ་ཡང་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>མི༌དབང༌འབྲུག༌རྒྱལ༌བཞི༌པ༌མཆོག༌གིས༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌དཔལ༌འབྱོལ༌གོང༌འཕེལ༌གྱི༌ གོམ༌པ་གདོང༌ཁར༌སྤོ༌བའི༌དུས༌ཚོད༌ཁར༌ དེ༌ཁར༌གནས༌ཡོད༌པའི༌ མནོ༌ཅན༌གྱི༌གང༌ཟག༌ཚུ༌གི༌ སེམས༌ལུ༌ཡང༌འགྱུར༌འགྱོ༌ནི༌དེ༌གིས༌ ཁྲིམས༌ཀྱི༌འདུན༌ས༌ ཞི༌རྩོད༌དང༌ ཉེས༌རྩོད༌ཀྱི༌རྩོད༌གཞི༌ཁག༌མ༌འདྲཝ༌ ལེ༌ཤ༌འཐོན༌ནི༌གི༌ ཉེན༌ཁ༌སྦོམ༌སྦེ༌ཡོདཔ༌ ཐུགས༌རྒྱུད༌བཟང༌བའི༌ མི༌དབང༌འབྲུག༌རྒྱལ༌ བཞི༌པ༌མཆོག༌གིས༌མཁྱེན་ཡོདཔ༌ཨིན། དེ༌འབདཝ༌ལས༌བརྟེན༌ དྲང་ཁྲིམས་ལག་ལེན་འཐབ་མི་ཚུ་གིས་འབད༌བ༌ཅིན༌ འཁོར་བ་ལུ་གཅེསཔ་རང་སྲོག་ རྒྱལཔོ་ལུ་གཅེསཔ་འབངས་མི༌སེར༌དང༌རྒྱལ༌ཁབ༌ འབངས་ཀྱི་རེ་བ་བདེ་སྐྱིད་དང༌ ཞི་བདེའི་རྩ་བ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ལུ་ དྲག་ཞན་གོ་སའི་མཐོ་དམའ་ ཕྱུགཔོ་དང་སྤྱང་ཀའི་ཁྱད་པར་དང༌ ཉེ༌རིང༌ལ༌སོགས༌པ༌ག་ནི་ཡང་མེད་པར༌ དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་འདྲ་མཉམ་སྦེ་ འཐོབ་ཚུགས་ནིའི༌དོན༌ལུ༌ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལས་ ཆེ་མཐོའི་ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་ས་ལུ་ ཁྲིམས་དཔོན་གྱི་གྲས་ལས་ གཙོ་འཛིན་གཅིག་ ཁྲིམས་སྤྱིའི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས༌ དེ༌མ༌ཚད༌སྤྱི་ལོ་དེ་ནང་ར་དྲུང་ཁག་ཁྲིམས་འདུན་ ༣ ཡང་གཞི་བཙུགས་མཛད་དེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༦༤) ནང་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོའི་ནང་ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་སྐབས་ལུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མ་ མ་བརྩིས་བར་རྫོང་ཁག་ཁྲིམས་ཁང་ ༩ དང་ དྲུང་ཁག་བཞི་ནང་ཁྲིམས་རྩོད་འབད་བའི་ལམ་སྲོལ་སྡོད་ནུག། དེ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༨ ལུ་ ཁྲིམས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཅིག་ལོགས་སུ་བཙུགས་ཡོད་པའི་ཁར་ འཛིན་སྐྱོང་དང་ཁྲིམས་བཟོའི་ལཱ་འགན་ཚུ་ཡང་ ཁ་གསལ་སྦེ་ལོགས་སུ་དབྱེ་སྟེ་གནང་ ད་རེས་ང་བཅས་རའི་གཞུང་སྐྱོང་ནང་ལྷན་སྡེ་གསུམ་གྱི་གྲས་ཁར་ དྲང་ཁྲིམས་ལྷན་སྡེ་ཟེར་བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་དེ་ གཞུང་ལས་ཟད་འགྲོ་ཕངས་མེད་གནང་ཐོག་ལས་དྲང་ཁྲིམས་གོང་འཕེལ་གཏང་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ མི་སྡེ་ལུ་གཡོ་སྒྱུ་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་ བཙན་གནོན་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ དྲང་པོ་གནམ་ཐིགས་བཟུམ་ཉེས་པ་ལུ་ཉེས་ཁྲིམས་དང་ བདེན་པ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚུ་ཚུལ་བཞིན་ཐོབ་སྟེ་ མི་སྡེ་བདེ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པར་གནས་ཐུབ་པའི་དོན་ལུ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ཟླཝ་ ༧ པ་ལས་འགོ་བཟུང་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མའི་ཁྲིམས་དཔོན་ཚུ་ལུ་ཡང་ རང་སོའི་ཟླ་རིམ་བཞིན་གྱི་ དངུལ་ཕོགས་ཡང་རྒྱ་ཆ་ ༢༠ ཁང་གླའི་འཐུས་སྦེ་གནང་གྲུབ་པའི་བཀའ་ཐམ་ཡོདཔ་ལས་ ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༡ ལུ་ གནང་བ་གྲུབ་ཡོདཔ་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ ༢༠༡༠ ཤོག་གྲངས་ ༡༧༣-༡༧༥) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།</big><br>
<big>ཁྲིམས་ལག་ལེན་འཐབ་པའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ བདག་སྐྱོང་གི་ལཱ་ལས་བརྟེན་ བྱ་སྟབས་མ་བདེཝ་ཡོད་མི་ཚུ་ བསལ་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༦ ལས་ ཁྲིམས་དཔོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཞལ་འཛོམས་ འགོ་དང་པ་གཞི་བཙུགས་མཛད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལས་ འབྲུག་གི་ཁྲིམས་སྤྱི་བློན་པོ་ཡང་ བཀལ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ཚུ་ རྒྱལ་པོའི་བཀའ་དོན་ལས་འགོ་བཙུགས་ བཅའ་ཁྲིམས་ཁག་མ་འདྲཝ་ ༡༢༠ ལྷགཔ་ཅིག་ གསར་བརྩམས་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལེགས་བཅོས་ཡང་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ཁྲིམས་དཔོན་གྱི་མིང་དེ་ཡང་ དྲང་དཔོན་དང་ ཁྲིམས་ཁང་ལུ་ ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་ས་ལུ་ བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ཁྲིམས་འདུན་ལུ་གཞིའི་རིགས་ ལག་ལེན་འཐབ་པའི་སྐབས་ བྱ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་ དྲང་བདེན་གྱི་སྒོ་ལས་ཐག་གཅད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༧༩ པའི་ནང་ ཞི་རྩོད་དང་ཉེས་རྩོད་ བྱ་བའི་གནད་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྲིམས་དེབ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ཅན་མ་ཆ་འཇོག་མཛད་དེ་གནང་ནུག། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༦༤) ནང་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༣༠ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཁྲིམས་སྡེ་ལྷན་ཚོགས་གཞི་བཙུགས་གནང་སྟེ་ ཆེ་མཐོ་ རྫོང་ཁག་ ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་སའི་དྲང་དཔོན་ཚུ་བཀལ་ནི་ ལཱ་གི་ཞིབ་དཔྱད་འབད་ནི་ ཆ་མེད་དགོངས་ཞུ་གཏང་ནིའི་ལམ་ལུགས་ཚུ་ ཁྱད་རིག་དྭངས་གསལ་ཅན་བཟོ་ཞིནམ་ལས་ དྲང་ཁྲིམས་ལྷན་སྡེ་དེ་གིས་ གཡོ་སྒྱུའི་ངན་ལྷད་མེད་པར་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ བསྒྲུབ་ཚུགསཔ་ཅིག་འབད་དགོ། འབྲུག་གི་མངའ་བདག་རྒྱལཔོ་ སྐུ་ཉག་གཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་འབྲུག་མི་གེ་ར་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ལུ་ དབྱེ་བ་མེད་པར་འདྲ་མཉམ་སྦེ་ བཞག་དགོ་པའི་ཁར་ ཁྲིམས་འདུན་ལས་ཉེས་པ་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ཉེས་བྱ་ ཉེས་ཆད་ ཉེས་ཁྲིམས་རེ་བཀལ་དགོཔ་ཐོནམ་ད་ ཁྲིམས་ཁག་སོ་སོར་སྦེ་ བྱ་སྟབས་མ་བདེཝ་ཡོད་མི་དེ་ ནཱ་ལས་ཕར་ ཞི་རྩོད་དང་ཉེས་རྩོད་ཀྱི་རྩོད་གཞི་ལས་བརྟེན་ ཉེས་པ་མེད་མི་ཚུ་ལུ་ དཀའ་སྡུག་ཕོག་ནི་མེདཔ་ ཉེས་པ་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ཉེས་ཁྲིམས་ཡངས་ཆག་མེད་པར་བཀལ་ནི་གི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༨༢ པའི་ནང་ འབྲུག་གི་ཉེས་འགེལ་ཁྲིམས་དེབ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ཅན་མ་ཆ་འཇོག་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>ཁྲིམས་སྡེའི་ལཱ་གཡོགཔ་གེ་ར་ ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཤེས་ཚད་ཅན་གྱི་ མི་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་སར་ཕུལ་བའི་རྩོད་གཞི་ཚུ་ གནད་དོན་ཆེ་ཆུང་ག་དེ་སྦེ་ཨིན་རུང་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ལཱ་ཐོ་བཅག་སྟེ་ ཡུན་རིངམ་སྦེ་མ་བཞག་པར་ འཕྲལ་མགྱོགས་འཁྲུན་ཆོད་གནང་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། འཁྲུན་ཆོད་དེ་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ཁྲིམས་གཞི་དེ་ལུ་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་གྱི་མི་ཚུ་ཡང་ ཡིད་ཆེས་ངལ་རངས་བསྐྱེད་དེ་ཡོད་པའི་ཁར་ འབྲུག་མི་ཚུ་ཡང་ གུས་ཞབས་དང་དཔའ་ཉམས་ཐོབ་པའི་ ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཚུ་ལས་ སྤུ་ཙམ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པར་ དྲང་བདེན་གྱི་སྒོ་ལས་འབད་དགོ་པའི་ བཀའ་རྒྱ་ཡང་ལས་ཡང་དུ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཁྲིམས་གཞུང་ནང་ ཉེས་ཚབས་ཆེ་བའི་ཁྲིམས་འགལ་འབད་མིའི་ ནག་ཅན་ཚུ་ ཉེས་ཁྲིམས་སྲོག་ཐོག་བཀལ་དགོ་པའི་ དོན་ཚན་ཚུད་དེ་ཡོད་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ཁྲི་ལོ་ ༣༤ འི་རིང་ ཉེས་པ་ནག་ཅན་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ར་ སྲོག་ཐོག་གི་ཉེས་ཁྲིམས་མ་བཀལ་བའི་ཁར་ ནཱ་ལས་ཕར་ཡང་འབྲུག་འདི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལྡན་གྱི་ རྒྱལ་ཁབ་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ ཉེས་ཁྲིམས་སྲོག་ཐོག་ལུ་བཀལ་ནི་འདི་ དམ་པའི་ཆོས་དང་ཡང་མ་མཐུནམ་ འགྲོ་བ་མིའི་ཚེ་སྲོག་ལུ་བྱམས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་ གཅེས་པར་འཛིན་པའི་དགོངས་བཞེད་གནང་སྟེ་ དོན་ཚན་ཡོད་མི་ཚུ་ཆ་མཉམ་ ཆ་མེད་མཛད་པའི་བཀའ་ཐམ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༣ ལུ་ འབྲུག་གི་ཁྲིམས་སྤྱི་བློན་པོ་ལུ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོའི་བདག་འཛིན་ གོ་དོན་འགྲེལ་བཤད་ མཐོ་གཏུགས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ས་ མངོན་མཐོ་ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་ས་ གསརཔ་གཞི་བཙུགས་འབད་དགོཔ། རང་ལུགས་བཟོ་བཀོད་ཀྱི་མཛེས་ཆ་དང་ལྡན་པའི་ཁར་ དེང་སང་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་འདུན་ས་ མང་རབས་ཅིག་གསརཔ་རྐྱབ་ རྙིངམ་ཚུ་རྒྱ་སྐྱེད་མཛད་དེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་དྲང་ཁྲིམས་ལྷན་སྡེ་དེ་ རང་དབང་ཅན་གྱི་གཙུག་སྡེ་ཅིག་སྦེ་ གཞི་བཙུགས་མཛད་དེ་གནང་། གཡོ་མེད་དྲང་བདེན་ཁྲིམས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཚུ་ གསར་རྩོམ་དང་ལེགས་བཅོས་གནང་སྟེ་ གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལཔོ་དང་འདྲ་བའི་ ཕྱག་ལཱ་མཛད་དེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༦༤) ནང་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big><br>
<big>མི༌དབང༌མཆོག༌གི༌ཁྲི༌ཐོག༌ཁར༌འཕེབས༌པའི༌ཉིནམ༌ལས༌འགོ༌བཟུང༌ དཔལ༌ལྡན༌འབྲུག༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌ཀྱི༌དོན༌ལས༌ འབྲུག༌གི༌ ཞི༌རྩོད༌དང༌ཉེས༌རྩོད༌བྱ༌བའི༌གནད༌སྤྱོད༌ཀྱི༌ཁྲིམས༌དེབ༌དང༌ འབྲུག༌ཉེས༌འགེལ༌བཅའ༌ཁྲིམས༌ལ༌སོགས༌པའི༌ ཞབས༌ཏོག༌ཚུ༌ ག༌ཅི༌དེ༌ལེགས༌ཤོམ༌བཟོ༌སྟེ༌ འབྲུག༌མི༌ཆེ༌ཆུང༌གེ༌ར༌གིས༌ འདྲ༌མཉམ༌ཐོག༌ལས༌ཞབས༌ཏོག༌ལེན༌ཚུགསཔ༌བཟོ༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། ལྷག༌པར༌དུ༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༩༡ ལུ༌ ཁྲིམས༌དང༌འབྲེལ༌བའི༌ཞབས༌ཏོག༌འདྲ༌མཉམ༌ འཐོབ༌མ༌ཚུགས༌མི༌ཚུ༌ལུ༌ཡང༌ དྲང༌ཁྲིམས༌ལྷན་སྡེ༌གིས༌འགོ༌འདྲེན༌ཐོག༌ མི༌མཉམ༌ཆུང༌རྩོད༌གཞི༌རྒྱབ༌ལུས༌ཏེ་བསྣར༌བཞག༌མི༌ཚུ༌ དྭངས༌གསལ༌ཐོག༌ལས༌ མཇུག༌བསྡུ༌ནའི༌ཆ༌རོགས༌མཛད༌གནང༌ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ ༢༠༡༠ ཤོག་གྲངས་ ༡༧༣-༡༧༥) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།</big><br>
=== ལས་མི་དང་འོང་འབབ་ལེགས་བཅོས། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྔོན་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་བསྟར་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ཁྱིམ་གུང་རེ་རེ་ལས་མི་ངོ་རེ་ཐོན་ཏེ་ གུང་གྲངས་འུར་ལཱ་ཟེར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གོང་འཕེལ་ལས་སྣ་ག་བཟུམ་ཐོན་རུང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ ཁྲལ་སྦེ་བཀལ་བའི་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་མཆོག་ རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ལམ་སྲོལ་དེ་གུར་ དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་པའི་ལེགས་བཅོས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཁྲལ་སྦེ་བཀལ་ནི་མེན་པར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ གྲལ་གཏོགས་འབད་བཅུག་ནི་གུར་གཞི་བཞག་སྟེ་ ཧེ་མ་བ་ལྷག་པའི་ལེགས་བཅོས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་བཟུམ་མའི་ལམ་སྲོལ་ ལེགས་བཅོས་མཛད་པའི་སྐབས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་གྱིས་ངོས་ལེན་ཕུལ་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ གཞན་སྟོབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ བརྟེན་ཏེ་སྡོད་ནི་དེ་ མར་ཕབ་འགྱོ་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོད་རུང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ལས་ ཁྲོམ་ཁར་གཞིས་སྤོ་འགྱོ་ནིའི་ལམ་སྲོལ་དེ་ ཡར་སེང་འགྱོ་བའི་ཤུལ་ལུ་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབད་མི་ ཉུང་སུ་ཅིག་ལས་བརྒལ་མ་ལུས་ནི་དེ་གིས་ སོ་ནམ་ཐོན་ཤུགས་མར་ཕབ་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་ ཁྲོམ་ཁར་གཞིས་སྤོ་འགྱོ་མི་དེ་གིས་ གྲོང་གསེབ་ནང་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ཚུ་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ལས་མི་མ་ལངས་པའི་དཀའ་ངལ་དང་ཚ་གྱང་སྦོམ་ལང་དགོ་པའི་གནད་དོན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་ཁར་བཞུགས་མི་ བྱང་སེམས་ཅན་གྱི་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་ འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡༧ ལུ་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན་གྱི་ཉིནམ་དང་འབྲེལ་ གུང་གྲངས་འུར་ལཱའི་ཁྲལ་དེ་ ཆ་མེད་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་ ཞབས་ཏོག་ལས་མི་གི་སྲོལ་དེ་ཡང་ དབང་ཚད་ཕྱིར་སྤེལ་ཐོག་ལས་ སེམས་ཀྱི་གདིང་ལས་ར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ མི་སེར་ཚུ་གྱིས་གྲལ་གཏོགས་འབད་ནི་ཡོད་མེད་གཟིགས་ནིའི་དོན་ལུ་ ལཱ་འགན་དེ་ རྒེད་འོག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་ལུ་སྤྲོད་གནང་ནུག། རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན་གྱི་ཉིནམ་དང་འབྲེལ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་མི་ལངམ་བཟོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལས་མི་ཨིན་པའི་བརྩི་མཐོང་བསྐྱེད་དགོ་པའི་སྐོར་ལས་གསུངས་གནང་ནུག། (Royal Education Council, 2020).</big><br>
<big>འབྲུག་ལུ་མི་སྡེ་ཞབས་ཏོག་ཡར་སེང་འབད་ཐོག་ལས་ ཞབས་ཏོག་གི་ཁྲལ་གསར་ལུ་བརྟེན་པའི་འོང་འབབ་ཚུ་ཡར་སེང་གནང་མི་དེ་ཡང་ མི་སྡེ་ནང་ ཧེ་མ་ལས་མེད་པའི་མཐུན་རྐྱེན་གསརཔ་བཙུགས་ཡོད་པའི་དཔེ་དེ་ཡང་ ཧེ་མ་དུས་ཡུན་མང་རབས་ཅིག་ ལམ་འགྱོ་དགོ་པའི་ས་ཁར་ ཤུལ་ལས་སྣུམ་འཁོར་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཏོན་ཏེ་ སྐྱེལ་འདྲེན་དང་གླ་འཁོར་གྱི་ཁྲལ། དོས་འཁོར་ཁྲལ། སྤུས་ཚད་ཁྲལ། ཁྲོམ་ཁར་སྣུམ་འཁོར་བཞག་སའི་ཁྲལ་ལ་སོགས་པ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གཞུང་གི་འོང་འབབ་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ གྲོང་གསེབ་གཡུས་སྒོ་ནང་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ཡང་ འགྱུར་བ་དང་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ལས་ གཡུས་སྒོ་ལས་ཁྲོམ་ཁར་ གཞིས་སྤོ་འགྱོ་ནིའི་ལམ་སྲོལ་དེ་ མར་ཕབ་འགྱོ་ཡོདཔ་ལས་ ལས་མི་མ་ལངས་པའི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོགས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།)</big><br>
<big>འབྲུག་པའི་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་འཚོ་བ་སྐྱོང་སྡོད་མི་འབད་ནི་དེ་གིས་ ཟ་སྤྱོད་འབད་བཏུབ་པའི་ས་ཞིང་ཨེ་ཀར་འབུམ་ ༩ དང་ནགས་ཚལ་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ། དེ་ལས་ སྒོ་ནོར་གྱི་གྱངས་ཁ་འབུམ་ ༥ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་སྦེ་བཏོན་ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ (༢༠༡༠) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།) མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པའི་དགོངས་བཞེད་དེ་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་འགྲུབ་ཐབས་ལུ་བརྩོན་དགོཔ་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་སྡོད་མི་མི་སེར་ཚུ་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་དགོ་པ་ཅིན་ དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་སྤྲོད་ནི་དང་། ཁྲལ་གྱི་རིགས་མ་འདྲཝ་ དཔེར་ན། ལས་མི་གི་ཁྲལ། སོ་ནམ་ཐོན་སྐྱེད་གྱི་ཁྲལ། དགེ་སློང་གི་ཁྲལ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་བཀལ་ནི་མེན་པར་ ལས་མི་ཚུ་གི་ཐོབ་དབང་དང་བསྟུན་པའི་གླ་ཆ་སྤྲོད་ནི་དང་ ཁྲལ་གྱི་རིགས་གཞན་ཚུ་ཆ་མེད་གཏང་ནི་དེ་ཨིན་མས།
ཞབས་ཏོག་ལས་མི་ གྲ་སྒྲིག་དང་འཚོལ་སྒྲུབ་འབད་ནིའི་འགན་ཁུར་ཚུ་ རྒེད་འོག་གི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་སྤྲོད་ཡོད་མི་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་གཡུས་སྒོ་ནང་ལས་ཕར་ གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་པའི་བརྡ་མཚན་དང་ ལྷག་པར་དུ་ མི་སེར་གྱི་ཁ་ཐུག་ལས་ ངོས་ལེན་དང་ཁས་བླངས་ག་དེ་སྦེ་འབདཝ་མས་ག་བལྟ་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020). འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དང་ཕུ་ཡིག་ཚང་ནང་འགྱོ་སྟེ་ལཱ་འབད་མི་དང་ ཞིང་ལཱ་འབད་སྡོད་མི་ཚུ་གི་བར་ན་ ཁྱད་པར་སྦོམ་ཞུགས་མི་དེ་ཡང་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་སྣ་ཚོགས་ལུ་བརྟེན་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་བརྩམས་པའི་འབྲས་བུ་ཨིནམ་ལས་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ དབྱེ་བ་དང་ཉེ་རིང་མེདཔ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབད་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ལས་མི་ཨིན་པའི་བརྩི་མཐོང་བསྐྱེད་དེ་ རྒྱལ་ཡོངས་ལས་མིའི་དཀའ་ངལ་ མི་འབྱུང་ནིའི་སྐོར་ལས་ཡང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་གསུངས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།</big> <br>
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ རང་དབང་རང་བཙན་དང་ གཞན་ལུ་རེ་མ་དགོ་པར་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་སྦེ་གནས་དགོ་པ་ཅིན་ དང་པ་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ཀ་ཆེན་བཞི་དེ་ བདག་འཛིན་དང་གུས་ཞབས་འབད་དགོཔ་དང་ གཞན་སོ་ནམ་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལས་ ནང་འདྲེན་འབད་མ་དགོ་པར་ རང་གི་རང་ལངསམ་སྦེ་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན། དམིགས་གཏད་དེ་ཚུ་འགྲུབ་ནིའི་དོན་ལུ་ གཙོ་བོ་ར་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ ལས་མི་དགོ་ནི་དེ་གིས་ གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཡུས་སྒོ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་བརྩམ་ནི། དེང་སང་གི་འཕྲུལ་རིགས་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི། ལཱ་འབད་བའི་སྐབས་ལུ་ སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་བཟོ་བྱིན་ནིའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་སྤྲོད་དགོཔ་ཁག་ཆེཝ་ཨིན།</big><br>
=== གྲོང་གསེབ་གོང་འཕེལ་དང་སོ་ནམ། ===
<big>༉ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་ལེ་ཤ་མཛད་ཡོད་པའི་སླ་ལས་ ཁག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ གྲོང་གསེབ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་ཁ་ཐུག་ལུ་ ག་དེ་དྲག་དྲག་འགྱུར་བ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་ དེང་སང་གི་འཕྲུལ་རིགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་པའི་མི་རླབས་བརྒྱ་ཆ་ལས་ ༨༠ དེ་ཅིག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཡུས་སྒོ་ནང་ལས་ཕར་ འཚོ་བ་སོ་ནམ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཡོད་ནི་དེ་གིས་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ཐུགས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ཚད་མེདཔ་ཅིག་གཟིགས་ཏེ་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་ཚུ་བརྩམས་ཡོདཔ་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གིས་ གྲོང་གསེབ་ནང་ལས་ཕར་སྡོད་མི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ འགྱུར་བ་འབག་ནིའི་དོན་ལུ་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ སོ་ནམ་གྱི་ཁ་ཐུག་ལུ་འགྱུར་བ་འགྱོ་ནིའི་དགོངས་དོན་གྲུབ་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
འབྲུག་ལུ་མི་རློབས་འབུམ་ ༧ མ་ལངསམ་ཅིག་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ སྟོང་ཕྲག་ ༣༠ ཁྲོམ་ཁར་སྡོད་མི་ཨིནམ་སྦེ་བཀོད་དེ་འདུག། འབྲུག་པའི་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་ འཚོ་བ་སོ་ནམ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་ནི་དེ་གིས་ ཟ་སྤྱོད་འབད་བཏུབ་པའི་ ས་ཞིང་ཨེ་ཀར་འབུམ་ ༩ དང་ ནགས་ཚལ་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ། དེ་ལས་ སྒོ་ནོར་སེམས་ཅན་གྱངས་ཁ་འབུམ་ ༥ དེ་ཅིག་སྡོད་ནུག། གྲོང་གསེབ་ཡར་དྲག་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་དང་ཕུན་ཚོགས་གླིང་གི་བར་ན་ འཁོར་ལམ་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༠༠༠ བསལ་ཚར་ནུག། ཤར་བཀྲ་ཤིས་སྒང་དང་ནུབ་ཧཱ་གི་བར་ན་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༥༢༠ སེལ་བའི་བསྒང་ཡོདཔ་དང་ མི་དམངས་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་དོན་ལུ་ འགྲུལ་འཁོར་ ༦༢། དེ་ལས་ བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ འགྲེམས་ཁང་ ༢༨ དང་ ཡན་ལག་འགྲེམས་ཁང་ ༥ ། བརྒྱུད་འཕྲིན་ ༧ ། ལྕགས་འཕྲིན་གྱི་ཞབས་ཏོག་དེ་ ཐིམ་ཕུག་དང་ རྒྱ་ཤི་ལི་གུ་རི་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ལཱ་འབད་བཏུབ་ཅིག་སྡོད་ནུག། གཞན་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་དང་སྤ་རོ་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་ ༣ ནང་ལས་ཕར་ གློག་ཤུགས་ཨམ་བཙུགས་ཡོད་པའི་ཁར་ གསར་སྤང་དང་དགེ་ལེགས་ཕུག་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ཚུ་ནང་ གློག་མེ་རྒྱ་གར་ལས་ཉོ་སྟེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་སྡོད་ནུག། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠ ཤོག་གྲངས་ ༧༢ ནང་བཀོད་དེ་འདུག།)<br>
སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབད་ནི་འཇམ་ཏོང་ཏོ་བཟོ་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སོ་ནམ་རྒྱ་སྐྱེད་ལྟེ་བ་ ༡༥ དང་ དཔེ་སྟོན་དང་སོན་སྤུས་ཚད་བཟོ་ས་ ༩ ། སོ་ནམ་ཞིབ་འཚོལ་ལྟེ་བ་ ༣ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི་ཁར་ སྒོ་ནོར་ལྟེ་བ་ ༥ ཡང་སྡོད་ནུག། གཞན་ཡང་ ཞིང་ཆུའི་གཡུར་བ་བསལ་ནི། སྤུས་ཚད་ལེགས་ཤོམ་ཡོད་པའི་སོན་ཚུ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནི། གཞན་ཡང་ སོ་ནམ་ཐོན་སྐྱེད་ཡར་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཞིང་ལཱ་འབད་ནིའི་ཐབས་ལམ་ལེགས་ཤོམ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ སྒོ་ནོར་སེམས་ཅན་གྱི་ཐད་ཁར་འབད་རུང་ རིགས་ལེགས་ཤོམ་གསོ་ནི་དང་ སྒོ་ནོར་གསོ་སྐྱོང་འབད་བའི་སྐབས་ཡང་ དེང་སང་གི་སྒོ་ནོར་འཛིན་སྐྱོང་རིམ་ལུགས་དེ་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་གཞུང་གི་གྲོགས་རམ་ཐོག་ལས་ དངུལ་ཐོག་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཡང་ གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་ནི་ལུ་ཡང་ གྲོགས་རམ་ལེགས་ཤོམ་འབད་དེ་ མི་སེར་སོ་ནམ་ཚུ་ལུ་འོང་འབབ་བཟོ་ནི་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
ལྷག་པར་དུ་ ཐོན་སྐྱེད་མཐོ་བའི་ཀེ་བ་གི་སོན་དང་ ཤིང་འབྲས་ཨེ་པཱལ་དང་ཚལ་ལུ་ཚུ་གི་སོན་གྱི་རིགས་ སྤུས་ཚད་ལེགས་ཤོམ་ཚུ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནི་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚུ་ནང་ཡང་ཕྱིར་ཚོང་འཐབ་ནི་ལུ་ ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་མི་དབང་མཆོག་གིས་ ས་གཞིས་མེད་མི་ མི་སེར་མཉམ་ཆུང་ཚུ་ལུ་ སའི་སྐྱིད་སྡུག་གནང་ནིའི་ལམ་སྲོལ་དེ་ཡང་ སྔར་ག་ཨིནམ་སྦེ་བཞག་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ གྲོང་གསེབ་ནང་ལས་ཕར་སྡོད་དེ་འབད་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ཁྲོམ་ཁར་སྡོད་མི་བ་ལྷགཔ་སྦེ་ སྐྱིད་སྡུག་དང་གོང་འཕེལ་ཚུ་བཏང་གནང་ནུག། གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་གཞན་ཡང་ ཤེས་རིག། གསོ་བ། སྐྱེལ་འདྲེན་དང་གཞན་འཕྲུལ་རིགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་དང་ འཐུང་ཆུའི་ཞབས་ཏོག། སྡོད་སའི་ཁྱིམ། གཞན་ཡང་ གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པའི་མི་ཚེ་འཚོ་སྐྱོང་གི་རིམ་ལུགས་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། གྲོང་གསེབ་ནང་ལུ་ འགྱུར་བ་ལེ་ཤ་གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ གི་སྔ་གོང་ལུ་ གློག་མེ་བཙུགས་ནིའི་རིམ་ལུགས་གཞི་བཙུགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ གུང་པ་ ༡༣༡༨ དེ་ཅིག་ལུ་ གློག་མེ་ཁྱབ་ཚུགས་ཡོདཔ་ཨིན། (Sonam Kinga, 2020).<br>
མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འགྱུར་བ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་ཡོད་པའི་སླ་ལས་ གྲོང་གསེབ་ནང་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཤེས་རིག་གི་མཐུན་རྐྱེན་གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོད་ས་ལས་ མི་དམངས་སློབ་གྲྭ་ ༢ ། སློབ་གྲྭ་ཆེ་བ་ ༤ ། སློབ་གྲྭ་འའབྲིང་མ་ ༡༥ བརྩིས་ཏེ་ སློབ་གྲྭ་བསྡོམས་ ༡༠༢ ནང་ སློབ་ཕྲུག་ ༣༠༠༠ ལས་ ༩༠༠༠ གི་བར་ན་སྡོད་ནུག། བསམ་རྩེ་སློབ་དཔོན་སློབ་སྦྱོང་སྤེལ་ཁང་ཅིག་ནང་ སློབ་དཔོན་ ༤༠ རེ་སྦྱང་བ་སྤྲོད་དེ་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་ སློབ་དཔོན་ལེ་ཤ་ལེན་མ་དགོ་པར་ ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ བཟོ་རིག་སློབ་གྲྭ་ཅིག་བཙུགས་ཏེ་ རིག་གསར་བཟོ་སྐྲུན་ཞབས་ཏོག་ལུ་ཕན་ཐབས་བྱུང་ནུག། གཞན་ཡང་ གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་གི་དོན་ལུ་ སྨན་ཁང་ཆེ་བ་ ༦ ། སྨན་སྤྲོད་ཁང་ ༣༤ ། དེ་ལས་ ནདཔ་དང་དེའི་ཉལ་ཁྲི་ ༡༦༦ ལས་བརྒལ་མེད་རུང་ འཆར་གཞི་ ༣ པའི་ནང་ ཉལ་ཁྲི་ ༣༤༣ ལུ་ཡར་སེང་མཛད་གནང་ནུག། ལྷག་པར་དུ་ ལུང་ཕྱོགས་ ༩ ལུ་ཁྱབ་པའི་འཐུང་ཆུ་བཀྲམ་སྤེལ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ཡང་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ནགས་ཚལ་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ཤིང་གི་ལྕངམ་ ས་ཞིང་ཨེ་ཀར་ ༨༠༠༠ དེ་ཅིག་ནང་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠ ཤོག་གྲངས་ ༧༣-༧༤ ནང་བཀོད་དེ་འདུག།)<br>
མཇུག་ར་ གོང་ལུ་བཀོད་མི་ཚུ་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དང་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་དང་ གཉིས་པ་དྲིན་ཅན་ཕམ་ མི་དབང་རིམ་བྱོན་ཚུ། ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཡུས་སྒོ་ཚུ་དང་ ཁྲོམ་གྱི་བར་ན་དབྱེ་བ་མེད་པར་ འདྲ་མཉམ་སྦེ་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་བརྩམས་ཏེ་ དངོས་སུ་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན། དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ཡང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་འཆར་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ གྲོང་གསེབ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ སོ་ནམ་ཐོན་ཤུགས་ཡར་དྲག་གཏང་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ནང་འདྲེན་འབད་མ་དགོ་པར་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་སྦེ་སྡོད་ཐབས་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་འབདཝ་ཨིན།</big>
=== བདག་སྐྱོང་ལེགས་སྒྱུར། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ དུས་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་ མི་སེར་ལུ་ག་ཅི་དེ་ཁག་ཆེ་བའི་ཕན་བདེ་བསྒྲུབ་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ ཀ་ཆེན་བཞི་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ཁག་ཆེ་ཤོས་ར་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་དེ་ཨིན། གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ཟེར་བའི་སྐབས་ གཞུང་དེ་ཕྱི་ལས་བལྟ་བའི་ངོ་བོ་ལུ་ ཆུང་ཀུ་དང་ཁྱད་ནུས་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ ལྷག་པར་དུ་ མི་སེར་གྱི་ཚོར་སྣང་ཤེས་རྟོགས་འབད་དེ་ མཐའ་དོན་བསྒྲུབ་ནིའི་བྱ་བ་ཅིག་ཨིན་པ་ཅིན་ ངོས་ལེན་འབད་དགོཔ་ཁག་ཆེཝ་ལས་བརྟེན་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེ་ འཐུས་མི་བཅུ་ཐམ་འབད་མི་ རྒྱལ་ཡོངས་ཞི་གཡོག་ལྷན་ཚོགས་ རྒྱལ་གཞུང་རྩིས་ཞིབ་དབང་འཛིན་དང་ རྩོད་དཔོན་ཡོངས་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ གསར་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ འཐུས་མི་བཅུ་ཐམ་འབད་མི་ རྒྱལ་ཡོངས་ཞི་གཡོག་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་ འགོ་བཙུགས་ཡོད་མི་ནང་ལུ་ཁྲི་འཛིན་ཡང་ མི་དབང་མཆོག་གི་ངོ་ཚབ་སྦེ་ གདམ་འཐུ་འབད་སྲོལ་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་འཐུས་མི་ཚུ་སྐོར་རྒྱབ་སྦེ་ཁྲི་འཛིན་གྱི་ འགན་ཁུར་འབག་སྲོལ་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ནུག། ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི་ བློ་གྲོས་ཚོགས་སྡེ་དེ་ཡང་ སྔར་ལས་ལྷག་སྟེ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་སྟེ་ གཞུང་སྐྱོང་གིས་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཚོགས་སྡེ་དེ་གིས་འགན་ཁུར་ངོ་མ་དེ་ མི་དབང་མཆོག་ལུ་ བསླབ་བྱ་བྱིན་ནི་དང་ཞི་གཡོགཔ་ཚུ་བལྟ་ནི་དེ་ཨིན་རུང་ ཤུལ་ལས་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ འགན་ཁུར་དང་བསྟུན་པའི་དབང་ཚད་སྤྲོད་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལུ་ བསྐྱར་བཟོ་འབད་ཡོད་པའི་ བཅའ་ཡིག་དང་སྒྲིག་གཞི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ གྲོས་འཆར་བརྩམས་ཏེ་ཕུལ་ཡོདཔ་ལས་ ག་ཅི་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་འགྱོ་ཡོདཔ་ཨིན། བཅའ་ཡིག་དེ་ནང་ལུ་ཡང་ འབྲུག་པའི་མི་ངོ་ རྒྱལཔོ་ལས་འགོ་བཟུང་ གཞན་མི་ངོ་ག་འབད་རུང་ཅིག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་ལུ་གནོད་པ་བཀལ་ནིའི་ལཱ་འབད་བ་ཅིན་ བློ་གྲོས་ཚོགས་སྡེ་གིས་ བཀག་བཞག་ནི་མེན་པར་ མི་དབང་རྒྱལཔོ་དང་ གཞན་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ་ ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཆོག་པའི་ སྐོར་ལས་ཡང་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ འཛིན་སྐྱོང་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་ལེ་ཤ་མཛད་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ ཁག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཕྲལ་ཕུགས་ཀྱི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཡིད་ཆེས་སྦོམ་གནང་སྟེ་ འཛིན་སྐྱོང་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་དབང་ཆ་འདི་ འགན་ཁུར་ཕྱིར་སྤེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཆེ་ཆུང་ག་བཟུམ་ཅིག་འབད་རུང་ ཐག་གཅད་ནིའི་ལམ་ལུགས་ནང་ལུ་ གསརཔ་ཅིག་མི་སེར་ཚུ་གིས་ སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ བཅའ་མར་གཏོགས་བཅུག་ནི་འདི་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ སྤྱིར་བཏང་མི་སེར་གྱི་གནས་རིམ་ནང་ གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༡ ལུ་ འཆར་གཞི་ལྔ་པ་དང་བསྟུན་ རྫོང་ཁག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ འཆར་གཞི་བདུན་པ་དང་བསྟུན་ རྒེད་འོག་ ༡༩༧ ཡོད་མི་ནང་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་ཅིག་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་བརྟེན་ མི་སྡེ་ནང་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་རིམ་ བརྩམ་ནི་དང་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ འགན་ཁག་འབག་ཚུགསཔ་བཟོ་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
དེ་མ་ཚད་ མི་དབང་རྒྱལཔོ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ འཆར་གཞི་བརྒྱད་པ་དང་བསྟུན་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༧༦ པའི་ནང་ཚོགས་དཔོན་ལུ་ དཔྱད་རིག་རྣམ་རྟོག་མེད་སི་སི་སྦེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ མི་སེར་གྱི་རེ་བ་དང་བསྟུན་པའི་གཞུང་ ལྷག་པར་དུ་ དེ་དང་བསྟུན་པའི་ འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་ནི་གི་ལམ་ལུགས་ བརྟན་ཏོག་ཏོ་ཅིག་དགོ་པའི་ཁར་ ལམ་ལུགས་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ དུས་དང་བསྟུན་པའི་ ཚད་མཉམ་འབད་ཚུགས་པའི་ཐབས་ལམ་ཅིག་ ཐད་རི་བ་རི་དགོཔ་ཁག་ཆེ་བའི་སྐོར་ལས་ བཀའ་ཐམ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་གིས་ འབྲུག་མངའ་བདག་རྒྱལཔོ་ལུ་ ཡིད་ཆེས་ཚོགས་རྒྱན་གྱི་ གནས་ཐོ་བཀོད་སྲོལ་ཅིག་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་སྦེ་ཐག་བཅད་དགོཔ་དེ་ཡང་ མངའ་བདག་རྒྱལ་པོའི་ཞབས་ལས་ འཐུས་མི་ཚུ་ལུ་དེ་བཟུམ་མཛད་དགོ་པའི་བཀའ༌རྒྱ༌གནང༌ནི༌དེ༌གིས༌ཨིན། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས༌། ༢༠༠༩ ཤོགས༌གྲངས༌ ༥༧-༥༩) ནང༌བཀོད༌དེ༌འདུག།<br>
དེ༌ལུ༌བརྟེན༌ཏེ༌འབྲུག༌ལུ༌གོང༌འོག༌དབྱེ༌བ༌མེད༌པར༌ འདྲ༌མཉམ༌གྱི༌ཐོག༌ཁར༌ བྱ༌བ༌ག༌ཅི༌བཟུམ༌ཨིན༌རུང༌ ལེགས༌ཤོམ༌འགྱོ༌སྟེ་ཡོདཔ༌ཨིན། ལྷག༌པར༌དུ༌ མི༌དབང༌མཆོག༌གིས༌ ཚོགས༌འདུ༌ཆེན༌མོ༌གིས༌ ཡིད༌ཆེས༌མེད༌པའི༌ཚོགས༌རྒྱན༌ གསུམ༌དཔྱ༌གཉིས༌ཕུལ༌ཏེ༌ཡོད༌པ༌ཅིན༌ འབྲུག༌གི༌མངའ༌བདག༌རྒྱལཔོ༌མཆོག༌ རྒྱལ༌ཁྲི༌ལས༌དགོངས༌ཞུ༌མཛད༌དེ༌ བརྒྱུད༌འཛིན༌རྒྱལ༌སྲས༌ཡང༌ན༌ བརྒྱུད༌འཛིན༌ཤུལ༌མམ༌དེ༌ལུ༌ གསེར༌ཁྲི༌མངའ༌གསོལ༌མཛད༌དགོ༌པའི༌ བཀའ༌ཐམ༌དང༌བཀའ༌རྒྱ༌ཡང༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། མི༌དབང༌མཆོག༌ལུ༌ མི༌སེར༌གྱིས༌ག༌དེམ༌ཅིག༌ཞུ༌བ༌ཕུལ༌རུང༌ ཕྱག༌ལཱ༌ག༌ཅི༌མཛད༌རུང༌ རྒྱལཔོ༌གི༌དོན༌ལུ༌མེན༌པར༌ རྒྱལ༌ཁབ༌དང༌མི༌སེར༌གྱི༌དོན༌ལུ༌མཛད༌དགོ༌ པའི༌སྐོར༌ལས༌ཡང༌གསུངས༌ཡོདཔ༌ཨིན། དེ༌འབདཝ༌ལས༌བརྟེན༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌སྲིད༌བྱུས༌ཁག༌ཆེ༌ཏོག༌ཏོ༌ཚུ༌ འགྲུབ༌ནིའི༌དོན༌ལས༌ འཛིན༌སྐྱོང༌གི༌དབང༌ཚད༌དང༌ མངའ༌བདག༌རྒྱལཔོ༌ལུ༌ ཡིད༌ཆེས༌ཀྱི༌ཚོགས༌རྒྱན༌ཕུལ༌དགོ༌པའི༌གནད༌དོན༌དེ༌ ཚོགས༌ཐེངས༌དེ༌ནང༌ལས༌ ཐག༌གཅད༌དགོཔ༌ གལ༌ཆེ༌བའི༌བཀའ༌རྒྱ༌ཡང༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས། ༢༠༠༩ ཤོགས༌གྲངས༌ ༥༤-༥༥) ནང༌བཀོད༌དེ༌ཡོདཔ༌ཨིན།<br>
སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༩༧ ཟླ༌ ༧ པའི༌ཚེས༌ ༢༠ ལས༌ གཞུང༌འཛིན༌སྐྱོང༌གི༌དབང༌ཚད༌ཆ༌མཉམ༌ བཙག༌འཐུ༌ལས༌གྲུབ༌པའི༌བློན༌པོའི༌ ལྷན༌ཚོགས༌ལུ༌ རྩིས༌སྤྲོད༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། ལྷན༌ཁག༌ ལས༌ཁུངས༌ ལས༌འཛིན༌ ལས༌སྡེ༌ ལེ༌ཤ༌ཅིག༌གསརཔ༌གཞི༌བཙུགས༌ མཛད༌གནང༌ཡོད༌པའི༌ཁར༌ རྫོང༌ཁག༌ཡར༌རྒྱས༌ཚོགས༌འདུ༌ཐེངས༌ ༨༠ པའི༌ནང༌ འཆར༌གཞི༌དགུ༌པ༌དང༌བསྟུན༌ རྫོང༌ཁག༌དང༌ རྒེད༌འོག༌ཡར༌རྒྱས༌ཚོགས༌ཆུང༌གི༌ བཅའ༌ཁྲིམས༌བསྒྱུར༌བཅོས༌གནང༌སྟེ༌ བཙག༌འཐུ༌ལས༌གྲུབ༌པའི༌ མི༌སྡེའི༌འགོ༌ཁྲིདཔ༌ཚུ༌གི༌གྲས༌ལས༌ རྫོང༌ཁག༌ཚོགས༌འདུ༌དང༌ རྒེད༌འོག༌ཚོགས༌ཆུང༌ལུ༌ དངུལ༌འབྲེལ༌དང༌ འཆར༌གཞི༌བརྩམ༌ནིའི༌འགན༌ཁག༌དང༌ དབང༌ཚད༌ཡང༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། སྤྱི༌ལོ༌ ༢༠༠༣ ཟླ༌ ༥ པའི༌ཚེས༌ ༢ ལས༌ རྫོང༌ཁག༌ཚོགས༌འདུ༌དང༌ རྒེད༌འོག༌ ཚོགས༌སྡེའི༌ཁྲི༌འཛིན༌དང༌ གཞུང༌གི༌ཆེ༌མཐོའི༌འགོ༌དཔོན༌ཚུ༌ གཅིག༌ཁར༌འཛོམས༌ཏེ༌ ས༌གནས༌གཞུང༌ལུ༌ བྱ༌སྟབས༌མ༌བདེཝ༌ཡོད༌མི༌ཚུ༌ བསལ་༌ནིའི༌དོན༌ལུ༌ རྒྱལ༌ས༌ལྟེ༌བ༌ལུ༌ལོ༌བསྟར༌ཞལ༌འཛོམས༌འཚོག༌ནིའི༌སྲོལ༌ཅིག༌ཡང༌ འགོ༌བཙུགས༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
དཔལ༌ལྡན༌འབྲུག༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌ལུ༌ ཞི༌གཡོགཔ༌ཚུ༌གཞུང༌ལུ༌ཐ༌དམ༌ཚིག༌དང༌ ལས༌རྒྱུ༌འབྲས༌ཐོག༌ལས༌ཞི༌གཡོག༌གི༌བཅའ༌ཁྲིམས༌ བཅའ༌ཡིག༌ སྒྲིག༌གཞི༌ཚུ༌ལས༌འགལ༌བ༌མེདཔ༌སྦེ་ སྲིད༌དོན༌ཚོགས༌པའི༌དབང༌ལུ༌མ༌ཤོར༌བར༌ སྤྱིར༌བཏང༌གི༌འགན༌ཁག༌འབག༌སྟེ༌ གཡོ༌སྒྱུ༌ངན༌ལྷད༌མེད༌པར༌ ཕྱག༌ཞུ༌ནི༌དང༌ དྭངས༌གསལ༌ འགན༌འཁྲི༌ ཁྱད༌རིག༌ འཇོན༌ཐངས༌ཅན༌སྦེ༌ ཡར༌དྲག༌གཏང༌ནིའི༌དོན༌ལུ༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༨༢ ཟླ༌ ༦ པའི༌ནང༌ རྒྱལ༌གཞུང༌ཞི༌གཡོག༌ལྷན༌ཚོགས༌དེ༌ རྩ༌ཁྲིམས༌ཅན༌གྱི༌རང༌སྐྱོང༌ཡིག༌ཚང༌སྦེ༌ བཟོ༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། དེ༌མ༌ཚད༌འབྲུག༌པའི༌རྒྱལ༌ཁབ༌དང༌མི༌སེར༌གྱི༌དོན༌ལུ༌ རྒྱུན༌སྐྱོང༌ཟད༌གྲོའི༌མ༌དངུལ༌ཚུ༌ འདྲ༌མཉམ༌དང༌ཚད༌འཛིན༌ཐོག༌ལས༌ བདག༌འཛིན༌འཐབ༌སྟེ༌ དངུལ༌རྩིས༌ཀྱི༌ཁྲིམས༌དང༌ལམ༌ལུགས༌ཚུ༌ལས༌ འགལ༌བ༌མེདཔ༌ སྤྱོད༌དགོ༌ནི༌དེ༌གིས༌ ཕྱོགས༌རིས༌མེད༌པར༌ དྲང༌བདེན༌གྱི༌ལག༌ལེན༌འཐབ༌སྟེ༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ཀྱི༌འོང༌འབབ༌དང༌ མི༌དམངས༌ཀྱི༌སྤྱི༌དངུལ༌ཚུ༌ ཆུད༌ཟོས༌མེདཔ༌སྦེ༌ ལག༌ལེན༌འཐབ༌ཚུགས༌ནིའི༌དོན༌ལས༌ རྒྱལ༌གཞུང༌རྩིས༌ཞིབ༌དབང༌འཛིན༌དེ༌ཡང༌ རྩ༌ཁྲིམས༌ཅན༌གྱི༌དབང༌འཛིན༌ཡིག༌ ཚང༌སྦེ༌ གཞི༌བཙུགས༌འབད༌གནང༌སྟེ༌ཡོདཔ༌ཨིན། ལྷག༌པར༌དུ༌ཁྲིམས༌དང༌འབྲེལ༌བའི༌ འགན་ཁུར༌འབག༌ནིའི༌དོན༌ལུ༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༢༠༠༠ ཟླ༌ ༤ པའི༌ཚེས༌ ༡༤ ལུ༌ ཁྲིམས༌དོན༌ལས༌ཁུངས༌ཀྱི༌ཡིག༌ཚང༌གཞི༌བཙུགས༌འབད༌གནང༌མི༌དེ༌ སྤྱི༌ལོ༌ ༢༠༠༦ ཟླ༌ ༩ པའི༌ཚེས༌ ༢༤ ལུ༌ རྩོད༌དཔོན༌ཡོངས༌ཁྱབ༌ཡིག༌ཚང༌རང༌སྐྱོང༌སྦེ༌བཟོ༌སྟེ༌གནང༌ཡོདཔ༌ཨིན། (ཀུན༌བཟང༌ཆོས༌འཕེལ། རྣམ༌རྒྱལ༌ཕུན༌ཚོགས༌། ༢༠༠༩ ཤོགས༌གྲངས༌ ༥༧-༥༩) ནང༌བཀོད༌དེ༌འདུག།
</big>
=== ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་ མཐའ་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཟེར་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ ཀ་ཆེན་བཞི་སྦེ་བཀོད་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ་བདག་འཛིན་འབད་དགོཔ་དེ་ ག་ནི་བ་ཁག་ཆེ་བའི་ ཀ་ཆེན་གསུམ་པའི་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་ཚུད་དགོ་མི་དེ་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཕྱིའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ ག་དེམ་ཅིག་འགྱོ་རུང་ དེ་ནང་གནས་མི་འགྲོ་བ་ཚུ་གིས་ མནོ་བསམ་གཏང་ཐངས་དང་ བྱ་བ་སྤྱོད་ལམ་ཚུ་ ག་ཅི་དེ་ཁག་ཆེཝ་ལས་བརྟེན་ ཨིན། ཆོས་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ ལཱ་དང་བྱ་བ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ མནོ་བསམ་གཅིག་ཁར་བཏང་སྟེ་ ཆོས་དང་མཐུནམ་སྦེ་འབད་བ་ཅིན་ ལཱ་དང་བྱ་བ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ ལེགས་ཤོམ་འགྱོཝ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྐྱེ་སྟེ་ འབྲུགཔ་ཨིན་པའི་ངོ་རྟགས་ལུ་ ལཱ་དང་བྱ་བ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ ཐ་དམ་ཚིག་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས། ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཚུ་ སེམས་ཁར་བཞག་སྟེ་ རང་དང་གཞན་ཟེར་དབྱེ་བ་མ་ཕྱེ་བར་འབད་དགོཔ་ཨིན། དུས་འགྱུར་བའི་གནས་སྟངས་ད་རེས་བཟུམ་ཅིག་ནང་ལུ་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་གིས་འབད་རུང་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མ་ཚུ་གིས་ མཛད་བྱ་བཟང་པོ་མར་ཉམས་མ་བཅུག་པར་ ག་ཅི་དེ་སེམས་ལུ་སྤྲོ་སྣང་ཆེ་བའི་སྒོ་ལས་ བདག་འཛིན་འཐབ་དགོཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་མའི་བྱ་བ་ལུ་བརྩོན་ཚུགས་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་གྲུབ་མ་ཚུགས་པའི་དཔེ་མི་སྲིད་ནི་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ་དང་ རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས་ ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༤༥) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།<br>
མི་དབང་མཆོག་གིས་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་གཙོ་བོ་ར་ འབྲུག་པའི་ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ་གཉིས་ བདག་འཛིན་དང་ཉམས་སྲུང་འབད་ནི་དེ་ཨིན་མི་དེ་ཡང་ འབྲུག་པའི་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་ ངོ་རྟགས་གཙོ་བོ་ དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ནི་དེ་གིས་ཨིན། འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་དམིགས་བསལ་གྱིས་མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་དང་ ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ འབྲུག་པའི་གྱོན་ཆས་གོ་དང་དཀྱི་ར་ རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ནང་ ཁ་སྐད་མ་འདྲཝ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཀུ་གཅིགཔོ་དེ་ སྟོབས་དང་མི་རློབས་ཀྱི་ཐད་ཁར་ གཞན་དང་དོ་འགྲན་འབད་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་མེད་རུང་ རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བདག་འཛིན་འཐབ་ནི་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་རང་འདྲོངས་གནས་ཐབས་ཀྱི་ ཁུངས་ངོ་མ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ མི་དབང་རྒྱལཔོ་མཆོག་གིས་ཡང་ ག་ཅི་དེ་བདག་འཛིན་འཐབ་དགོ་པའི་བཀའ་རྒྱ་ཚུ་ཡང་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
དེ་འབདཝ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཐེངས་ ༣༨ པའི་ནང་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་རྟགས་སྦེ་ རྒྱལ་ཡོངས་གྱོན་ཆས་གོ་དང་དཀྱི་ར་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་གྱོན་ཆས་སྦེ་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༥༢ པའི་ནང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ དེ་ཡང་འགོ་བཙུགས་གནང་ དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལུ་ བཟོ་རིག་ འཆམ་ འབྲུག་པའི་ཞབས་ཁྲ་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གིས་ དེ་བཟུམ་མའི་མཛད་བྱ་བཟང་པོ་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གོམ་པ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ པའི་ནང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ནུག། (Karma Phuntsho, 2013).<br>
དེ་ལས་ལྷག་པའི་མཛད་བྱ་ཁག་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡ ལུ་ ཆོས་ཀྱི་བདག་པོ་ རྗེ་མཁན་པོའི་མངའ་འོག་ལུ་ གྲྭ་ཚང་ལྷན་ཚོགས་གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ དུས་དང་ཕུ་ལས་བྱུང་པའི་ ཅ་རྙིང་ཚུ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ འགྲེམ་སྟོན་ཁང་ཚུ་ཡང་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ འབྲུག་པའི་ཁྱིམ་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་རིག་པ་ཚུ་དང་ གཞན་ཡང་ཟམ་པ་ མཐོང་གྲོལ་དང་ཐང་ཀ་ ངག་རྒྱུན་ལས་དར་བའི་ རྩོམ་རིག་ ཞབས་ཁྲ་ བཟོ་རིག་མ་འདྲཝ་ལ་སོགས་པའི་ ལམ་སྲོལ་ག་ནི་བ་བཟང་པོ་ཚུ་ བདག་འཛིན་སྦེ་བཞག་ནིའི་བཀའ་རྒྱ་ཚུ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ སྔོན་བྱོན་གོང་མ་ཚུ་གིས་ བསྒྲུབས་བཞག་མི་རྫོང་ ལྷ་ཁང་ མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་ ལས་འཆར་ཚུ་ཡང་ བརྩམས་གནང་པའི་གྲས་ལས་ སྤུང་ཐང་བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་རྫོང་དང་ སྤ་རོ་སྟག་ཚང་ལྷ་ཁང་གཉིས་ མེ་རྐྱེན་ཤོར་བའི་ཤུལ་ལུ་ ཉམས་བཅོས་ཡང་མཛད་གནང་ནུག། (Sonam Kinga, 2009, p143).<br>
འབྲུག་པའི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་བཟང་པོ་དེ་ལུ་ གནོད་རྐྱེན་འབྱུང་མི་བཅུག་ནིའི་ཐབས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༣༡ ལུ་ སྲོལ་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་བའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཧེ་མ་ལས་གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོད་པའི་ ལྷ་ཁང་ རྫོང་གཞི་ཁག་དང་ གཞན་དང་གཞན་ཡང་ ལེ་ཤ་ར་གསརཔ་བཞེངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཧེ་མ་ལས་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ ཉམས་སྲུང་འབད་དེ་བཞག་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ སྤྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས་ཡང་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་རྫོང་ཁ་འདི་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བདག་འཛིན་འཐབ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྫོང་ཁའི་ཐོག་ དཔེ་དེབ་སྣ་ཚོགས་གསར་བརྩམས་འབད་དེ་ སྦྱོང་བརྡར་དང་རྫོང་ཁའི་གློག་རིག་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཞིནམ་ལས་ རྫོང་ཁག་ རྒེད་འོག་དང་ གཡུས་སྒོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་ཡང་ རྫོང་ཁའི་སྐད་ཡིག་ཤེས་ཡོན་ དར་ཁྱབ་སྦོམ་སྦེ་བཏང་ནུག། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ་དང་ རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས་ ༢༠༠༩ ཤོག་གྲངས་ ༤༩) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།<br>
དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཆོས་གོས་དང་ལས་སྲོལ་ཚུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མ་འདྲཝ་སྦེ་ ཡོད་མི་དེ་ཡང་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ འབྲུག་ལུ་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོ་རིམ་པར་བྱོན་ཏེ་ དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ ཐུགས་རིག་མཁས་པའི་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་མཆོག་བྱོན་ཏེ་ ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ བླ་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ འབྲུག་པ་དཀར་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ བོད་གཞུང་དང་མ་འདྲཝ་སྦེ་ ཆོ་གོའི་གདངས་དབྱངས་དང་རྔ་རོལ་ དེ་ལས་དུང་དང་རྒྱ་གླིང་གི་ལེའུ་ལས་འགོ་བཙུགས་ ལག་ལེན་སོ་སོ་བརྩམས་གནང་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལུ་ ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལས་བརྟེན་དར་བའི་ལམ་སློལ་ཚུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བདག་འཛིན་འཐབ་དགོཔ་ཁག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠ ཤོག་གྲངས་ ༣༦༤) ནང་བཀོད་ནུག།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ རང་དབང་གི་ཁུར་ཆ་འབག་སྡོད་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོངམ་ཚུ་གིས་ མཛད་བྱ་བཟང་པོ་ཚུ་དང་ ཧེ་མ་ལས་དར་ཡོད་པའི་ འབྲུག་པའི་ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ་དེ་ བཀོ་མ་བཞག་པར་ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བདག་འཛིན་དང་ཉམས་སྲུང་འབད་དགོཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བའི་མིང་ གཞན་དང་མ་འདྲཝ་བཟོ་མི་གཙོ་བོ་དེ་ར་ འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་གཞན་དང་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་གུར་ འབྲུག་མི་ཟེར་སླབ་དགོ་མི་དེ་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ སྤྱོད་ལམ་བཟང་པོ་ ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་ཐ་དམ་ཚིག་ཟེར་བའི་ཚིག་གིས་ དོན་དག་རྟོགས་ཚུགས་པའི་ཁར་ དེ་ལུ་ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་ཤེས་ནི་དེ་གིས་ཨིན།</big>
=== བརྡ་དོན་དང་བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ལུགས། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སྤྱིར་བཏང་ག་ནི་བ་ཉམས་དགའ་ཏོག་ཏོ་དང་ སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ཡོད་མི་དེ་ སྐྱབས་གནས་དམ་པ་མི་དབང་རིམ་བྱོན་ཚུ་གི་བཀའ་དྲིན་དང་ སྤྱིར་དཀོན་མཆག་གསུམ་གྱི་ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་ལས་བརྟེན་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་དར་གནམ་ལུ་ཕྱར་ཏེ་ རང་དབང་གི་ངོ་རྟགས་སྟོན་ནིའི་གོ་སྐབས་གནང་མི་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ ཆོས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལེ་ཤ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་ས་ལས་ བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་ལུམ་ལུགས་དེ་ཡང་ འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་གཅིག་སྦེ་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་འབྲུག་ལུ་ རིམ་ལུགས་དེ་བཟུམ་གཞི་བཙུགས་མི་དེ་གིས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་དང་ བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ནི་ དེ་ལས་དེང་སང་གི་རིམ་ལུགས་གཞན་དང་གཞན་ཡང་ གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་དང་ བརྡ་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་དེ་གིས་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཤེས་ཚུགས་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་པ་སྦོམ་ར་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
མི་དབང་མཆོག་ཐུགས་རྒྱུད་ག་ནི་བ་མཁས་ནི་དེ་གིས་ སྟོབས་ཤུགས་ཅན་གྱི་ རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཚུད་ཡོད་མི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ལུ་ གོང་འཕེལ་གྱི་རྩ་བ་ངོ་མ་གཅིག་ བརྡ་དོན་བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་བརྡ་བརྒྱུད་དེ་ དགོས་མཁོ་ཆེཝ་ཨིནམ་མཁྱེན་ནི་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༡ ལུ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་འདི་ འགོ་དང་པ་རྒྱལ་ཡོངས་ ན་གཞོན་ཚོགས་སྡེ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (Lily Wangchuk, 2017). དེ་ལས་བརྟེན་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ ག་ཅི་དེ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བའི་ཡུལ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོད་པའི་གུར་ གནས་ཚུལ་དང་ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་ཡོད་མི་དེ་གིས་ འབྲུག་མི་ཚུ་ཡང་གོང་འཕེལ་འགྱོ་བའི་རྟགས་ལུ་ གོམ་པ་གདོང་ཁར་སྤོ་བའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་གུར་ཕེབས་ཏེ་མི་ལོ་ ༢༥ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་བརྩི་སྲུང་ཞུ་བའི་སྐབས་སུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ལུ་གསུང་བཤད་གནང་པའི་སྐབས་ དུས་སྟོན་དེ་མི་དབང་མཆོག་ ཁྲི་ལོ་ ༢༥ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་བརྩི་སྲུང་ཞུཝ་མེན་པར་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་འགྱོ་བའི་ དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲུང་འབདཝ་ཨིན་ཟེར་ཡང་གསུངས་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་གསུངས་དགོ་མི་དེ་ཡང་ མི་དབང་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ཁར་བྱོན་ཏེ་ ཉིནམ་གཅིག་ཡང་སྐུ་ངལ་མ་གནང་པར་ མི་སེར་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༨༠༠ ལས་ ཉུངམ་སྦེ་སྡོད་མི་ སྣུམ་འཁོར་ལམ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༤༥༥༤.༧༣ དེ་ཅིག་ལུ་ཡར་སེང་འབད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ནང་ ཁྱབ་ཚུགས་ནུག། (Royal Education Council, 2020).<br>
དེ་མ་ཚད་མི་དབང་མཆོག་གིས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒྱང་མཐོང་དང་ ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་རིམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ མི་རང་ར་སོ་སོ་ལུ་ ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ཚུ་ ག་དེ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན་ནའི་སྐོར་ལས་ཡང་བཤད་དེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱང་མཐོང་དང་ཡོངས་འབྲེལ་ དེ་ལས་ རང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ ཕན་པ་དང་གནོད་པའི་ གནས་ཚུལ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ལས་ ན་གཞོན་ཚུ་གིས་ དེ་ཚུ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་སྟེ་འབད་དགོཔ་ ཁག་ཆེ་བའི་བཀའ་རྒྱ་ཚུ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་མི་རློབས་ཉུང་བའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན་རུང་ འཛམ་གླིང་གཅིག་གྱུར་གྱི་དུས་ཚོད་ལུ་ མཐུན་ལམ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ འབྲེལ་བ་འཐབ་སྟེ་ཚོང་འབྲེལ་དང་ ལྟ་བཤལ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནིའི་དོན་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ འབྲུག་མཁའ་འགྲུལ་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་རླུང་འཕྲིན་ འགྲེམ་ ལྕགས་འཕྲིན་ བརྒྱུད་འཕྲིན་ འགྲུལ་འཕྲིན་ གློག་རིག་ གློག་འཕྲིན་ འགྲུལ་འཁོར་གཏོང་ལེན་ ཀུན་གསལ་ སྒེར་གྱི་གསར་ཤོག་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ་དང་ རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩)<br>
འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཡོངས་ཀྱིས་ བརྡ་དོན་འཕྲུལ་རིག་དང་ བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་བརྡ་བརྒྱུད་ མཐུན་རྐྱེན་བསམ་གྱིས་མ་ཁྱབ་སྦེ་ སྤྱོད་ནི་གི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྫོང་ཁག་ ཁྲོམ་སྡེ་ རྒེད་འོག་ གཡུས་སྒོ་ཁག་ལས་ཕར་ མི་ཚུ་འབྲེལ་བ་འཐབ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཆུ་བརྒལ་དགོ་པའི་དཀའ་ངལ་མེད་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལུ་ ཟམ་པ་ ༤༠ དེ་ཅིག་ཡོད་མི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་གྱི་ ནང་འཁོད་ལུ་ ཟམ་པ་ ༦༥༨ ལྷག་ཙམ་བཟོ་སྐྲུན་མཛད་དེ་ སྔོན་མ་བ་ལྷག་སྟེ་ཡར་སེང་མཛད་གནང་ནུག། ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ རྒྱ་གར་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ཡང་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་ ས་མཚམས་ཀྱི་ ཁྲོམ་སྡེ་ཚུ་གི་བར་ན་ རེ་ལིའི་ལམ་བཟོ་ནི་ཚུ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༢༥ ལུ་ ཐུགས་ཐག་བཅད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་གཞུང་ལམ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་དང་ ཐིམ་ཕུག་ཚུན་གྱི་འཁོར་ལམ་དེ་ ཨེ་ཤི་ཡཱན་ གཞུང་ལམ་བཟོ་ནི་སྦེ་ གསུང་གྲོས་གནང་ཡོད་མི་ཚུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་ལུ་ ཁེ་ཕན་སྦོམ་བྱུང་ཚུགསཔ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་རྒྱལ་དང་ རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩)<br>
མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་གུར་བྱོན་པའི་ཉིནམ་ལས་འགོ་བཟུང་ དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་ར་རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ལུ་ བརྡ་དོན་དང་བརྒྱུད་འབྲེལ་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་ཏེ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ དགོས་འདོད་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ནགས་ཚལ་དང་གངས་རི་ཚུ་ག་ནི་བ་སྦོམ་ཡོད་པའི་ས་གོ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་ཡོད་རུང་ འགོ་བཙུགས་ཚུགས་པར་ག་ཅི་དེ་ལ་ཁག་ཨིན་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་ལས་ རེ་བ་སྐྱེད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ར་ གྲུབ་ཚུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ལས་སྣ་གི་ སོན་བཙུགས་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ མི་ལོ་ ༡༠ དེ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་དང་ གཞན་བརྡ་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་ གཞུང་འབྲེལ་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཡང་ བཙུགས་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། (Kinley Dorji, 1991, P3).<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལུ་ སྒེར་གྱི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་ཁང་ ཨེ་བཱི་ཚོང་སྡེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་གློག་བརྙན་མགར་ས་བླ་མའི་སེང་གེ་ཟེར་མི་ འགོ་ཐོག་བཟོ་སྐྲུན་འབད་བའི་ཤུལ་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ འབྲུག་གློག་བརྙན་ཚོགས་པ་ཟེར་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཡོངས་གྲགས་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། (Phuntsho Rabten, n.d, P176). འབྲུག་ལུ་ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༡ ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ འཁྲུངས་སྐར་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འགོ་ཐོག་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཕྲིན་ཚད་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡི། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་འགྲུལ་འཕྲིན་ཚོང་སྡེ་གིས་ཡང་ འགོ་དང་པ་སྒེར་གི་ བརྒྱུད་འཕྲིན་ལས་སྡེ་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་དང་མི་སེར་གཅིག་ཡོད་ཟེར་བའི་དགོངས་དོན། ===
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ནང་པ་ཆོས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ རྒྱལ་རྒྱུད་འཛིན་པའི་བདག་པོ་ཚུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ཐུགས་རྒྱུད་བཟང་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ ཧ་ཅང་གིས་ལེགས་ཤོམ་ཡོད་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལྟ་བ་ཡང་ལེ་ཤ་ར་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ནང་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ་ འགྱུར་བ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་མཛད་ཡོད་པའི་མཐའ་མར་ འབྲུག་མི་ཚུ་ཡང་རྒྱལཔོ་མཆོག་ལུ་ བློ་གཏད་དང་ཡིད་ཆེས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་ཐོབ་སྟེ་ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ ལྷོ་མཚམས་པ་ཚུ་གཞིས་བཅག་ནི་འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྲིད་དོན་དབང་ཆ་ཁས་ལེན་འབད་དགོཔ་བྱུང་ནུག། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ (ཨིན་དྲིཡཱན་ནེཤ་ནཱལ་ཀཱན་གརསི་) གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་འཐོབ་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་པ་ (བྷུ་ཊཡན་ནེཤ་ནཱལ་ཀཱན་གརསི་) ཟེར་བཞག་སྟེ་ ངོ་ལོག་རྐྱབ་ནིའི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
ཨིན་རུང་བློ་འདོད་སྐྱེད་དོ་བཟུམ་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་མ་ཚུགསཔ་ལས་ ངོ་རྒོལ་ལུས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་གིས་ ཤུལ་ལས་ངོ་ལོགཔ་ཚུ་ལུ་ ཉེས་པ་ཡངས་ཆག་མཛད་གནང་སྟེ་ མངམ་ར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལོག་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་གིས་ ལྷོ་འཚམས་པ་ནང་སྐྱོད་འབད་མི་ཚུ་ལུ་ མི་ཁུངས་ཀྱི་ཐོབ་དབང་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་ལུ་སྡོད་ཆོག་པའི་གནང་བ་ཡང་གྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་གི་ཤུལ་ལས་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་གཞུང་གིས་ འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ལྷོ་འཚམས་པ་ཚུ་རྒྱལ་ཡོངས་གཙོ་གཞུང་གི་ གྲངས་སུ་བཙུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་བརྩམས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ མི་རྩིས་རྐྱབ་པའི་སྐབས་སུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་སྒོ་ལས་ གསང་བའི་ཐོག་ལུ་འཛུལ་མི་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་ཡོདཔ་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ ༡༠༢༠) ནང་བཀོད་དེ་འདུག།<br>
དེ་བཟུམ་མའི་བྱ་བ་འཐོན་མི་ལུ་བརྟེན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་དབང་ལུ་ གནོདཔ་བཀལ་ནིའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོདཔ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་ སྟོབས་ཆུང་བའི་ཁར་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྱོ་མ་ཚར་བའི་ རྒྱལ་ཁབ་འབྲུག་ཡུལ་བཟུམ་ཅིག་ནང་ ག་དེ་དྲག་དྲག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་ བརྩམས་ཏེ་གདོང་ལེན་འབད་ནིའི་གྲ་སྒྲིག་འབད་ནི་ལུ་ ལ་ཁག་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྔོན་མའི་དུས་ལུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ གཅིག་མཐུན་དང་གཅིག་སྒྲིལ་ལུ་ བརྩོན་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ གནས་སྟངས་ཚུབ་དྲག་དེ་བཟུམ་ནང་ཡང་ གདོང་ལེན་འབད་ནི་ལུ་འཇམ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་བཟུམ་གྱི་བྱ་བ་ངན་པ་ འབྱུང་མི་བཅུག་ནིའི་ཐབས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་འབྲུག་གཞུང་གིས་ རྒེད་འོག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་ཆུང་ དང་རྫོང་ཁག་ཡར་རྒྱས་ཚོགས་འདུ་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ངོ་རྟགས་བདག་འཛིན་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་ ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་སྟེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་དང་དེ་ནང་གི་མི་སེར་གཅིག་ཨིན་པའི་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་ཚུ་ཡང་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན། (Royal Education Council, 2020).<br>
དེའི་སྐབས་སུ་ལྷོ་མཚམས་པའི་མི་ངོ་ཚུ་གིས་ཡང་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཧྲིལ་བུ་འབད་དེ་འབད་རུང་ ངོས་ལེན་འབད་མ་བཏུབ་མི་ཚུ་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ ངོ་ལོག་རྐྱབ་འོངམ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཟླཝ་ ༩ པའི་ནང་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ དམག་འཁྲུག་ཡང་ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན། དྲག་ཐོག་དབང་བཙོང་གི་བྱ་བ་སོགས་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ བཙན་ཁྲིད་འབད་ནི་ འཕྲོག་བཅོམ་འབད་ནི་དང་ སློབ་གྲྭ་ སྨན་ཁང་དང་གཞན་མི་འཛོམས་སའི་ས་གོ་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ དམར་གསད་རྐྱབ་ནི་ལ་སོགས་པ་འབད་བ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་སྒོ་བསྡམས་བཞག་དགོཔ་ཐོན་ནུག། སྒོ་མ་བསྡམས་པར་བཞག་ཡོད་མི་ཚུ་ གནོད་འཚུབ་རྐྱབ་ནི་དང་ མེདཔ་གཏང་ནི་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ངན་པ་ ལེ་ཤ་ར་འབད་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཞི་བདེ་དང་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་ནི་ལུ་ཡང་བཀག་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ དུས་ཉིན་ཚན་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་དོན་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་མཐུན་དང་ གཅིག་སྒྲིལ་བཟོ་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ཕྱག་ལཱ་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། ༢༠༠༩) ནང་ལུ་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ་མི་ལོ་ ༡༣༠༠ དེ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ རང་དབང་རང་བཙན་སྦེ་གནས་ཡོདཔ་ལས་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ འབྲུག་མི་གེ་ར་གིས་ དཀའ་ངལ་དང་གདོང་ལེན་འབད་དགོཔ་ག་དེ་ཅིག་འབྱུང་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དོན་ལུ་འགན་ཁུར་འབག་ནི་དང་ སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་ནི་དེ་ ཁག་ཆེ་ཟེར་གསུངས་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་རྒྱལཔོ་ག་བྱོན་ཏེ་འབད་རུང་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བདག་འཛིན་འཐབ་གནང་ཡོད་མི་དེ་ ག་ཅི་དེ་གཅེས་གཅེས་ཕངས་ཕངས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ བདག་འཛིན་འཐབ་ནི་དེ་འབྲུག་མི་རེ་རེ་ལུ་ འགན་ཁུར་སྤྲོད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་མི་དབང་མཆོག་གིས་ གསུངས་མི་ནང་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ གཞུང་དང་མི་སེར་གཉིས་ ལཱ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་ཐོག་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ངོ་ལོག་རྐྱབ་མི་ས་ཡ་ལྷགཔ་སྦེ་འོང་རུང་ གདོང་ལེན་འབད་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་སྐོར་ལས་ཡང་གསུངས་་ཡོདཔ་ཨིན། (Sonam Kinga, 2009).<br>
མཇུག་ར་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ དཀའ་ངལ་ཐོན་ཏེ་ར་འབད་རུང་ ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་ཁར་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ནང་མི་ངོ་གཅིག་ཟེར་བའི་དགོངས་དོན་ལས་བརྟེན་ རང་དབང་གི་ཁུར་ཆ་འབག་ནིའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷོ་མཚམས་ཁ་ཐུག་ལུ་ངོ་ལོགཔ་ཐོན་ཏེ་ སྟབས་མ་བདེཝ་ཐོན་ཡོད་རུང་ དུས་ཡུན་མ་རིང་པའི་གོང་ལས་ མི་སེར་གཅིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་ དཀའ་ངལ་ཚུ་བསལ་ཚུགས་ཡོདཔ་ལས་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་མི་སེར་འབདཝ་ལས་ མནོ་བསམ་གཅིག་ཁར་གཏང་ ལགཔ་གཅིག་ཁར་མཐུད་དེ་ ལཱ་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ལས་ འབད་དགོཔ་ཁག་ཆེཝ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ནང་གནས་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ ཕྱོགས་སོ་སོ་སྦེ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ནི་དང་ ཁ་སྐད་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ལུ་ སོ་སོ་ཁ་འབྲལ་ནི་མེན་པར་ གཅིག་ཨིན་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་ལུ་བརྩོན་དགོཔ་ག་ཅི་དེ་ཁག་ཆེཝ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལོའི་ནང་ལུ་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་སྟབས་མ་བདེ་བའི་རྐྱེན་བྱུང་ཡོད་རུང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ ག་དེ་དྲག་དྲག་མནོ་ཤེས་བསམ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ ཞབས་ཏོག་དང་འགན་ཁུར་འབག་ནི་དང་ ཁས་བླངས་འབད་ནི་དེ་གིས་ ཧེ་མ་ག་ཨིནམ་སྦེ་ར་ དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་གི་ངང་ལུ་ དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ་ རང་དབང་གི་ཐོག་ལུ་གནས་པའི་གོ་སྐབས་ཤར་ཡོདཔ་ཨིན། (Karma Phuntsho, 2013).</big>
=== རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བཙན་སྲུང་སྐྱོབ། ===
<big>༉ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གིས་ བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བའི་ཐུགས་སྨོན་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ དགའ་སྐྱིད་དང་ཞི་བདེའི་དཔལ་ལུ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དུས་ལུ་ རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་རི་ལས་ དཔྱད་རིག་མེད་པའི་ཆརཔ་བཟུམ་ བསམ་པ་ལོག་ལྟ་སྐྱེད་མི་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལུ་ དཔྱད་རིག་རྣམ་རྟོག་མེད་པར་ ངོ་ལོག་ནིའི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་ གྲ་སྒྲིག་འབད་མི་དེ་ཚུ་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ཉེས་ཁྲིམས་དགོངས་ཡངས་གནང་རུང་ བཀྲིན་དགའ་ཚོར་བསམ་ནི་ཕར་བཞག་ ཐ་ན་ཆུའི་ནང་མཛུབ་མོ་བཙུགས་པའི་ ཤུལ་ར་མེདཔ་བཟུམ་སྦེ་ ངོ་ལོག་གི་ལཱ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༡༩ ལས་ ངོ་ལོགཔ་ཚུ་གིས་ མི་སྡེ་ལུ་ མཁོ་ཆེ་བའི་གཞི་རྟེན་མཐུན་རྐྱེན་ སློབ་གྲྭ་ སྨན་ཁང་ ལམ་དང་ ཟམ་ཚུ་མེ་སྤར་ བཅག་དཀྲུམ་དང་ བརྡལ་ཤུབས་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཉེས་པ་ག་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ མི་སེར་མཉམ་ཆུང་ཚུ་ དམར་བསད་དང་འཕྲོག༌བཅོམ༌འབད་བའི་གུར་ ཕ༌མའི༌གདོང༌ཁར༌བུམོ་ཚུ༌ལུ༌ དབང༌བཙོང༌འདོད༌སྤྱོད༌ཚུ་འབད་ནུག། དེ་ལས་ ལྷ༌ཁང༌དང༌སྐུ༌གསུང༌ཐུགས༌རྟེན༌ མང༌རབས༌ཅིག༌མེདཔ་བཏང་ ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ངན་པ་ལེ་ཤ་འབད་ནུག། (Royal Education Council, 2020)<br>
སྤྱི༌ལོ༌ ༡༩༩༡ ལུ༌ རྒྱལ༌ཡོངས༌ཚོགས༌འདུ༌ཐེངས༌ ༧༠ པའི༌ནང༌ མི༌སེར༌འཐུས༌མི་ཚུ༌གིས༌ གཞུང་རྩ༌བ༌གསུམ༌ལུ༌ ངོ༌ལོག༌མི་ཚུ༌ ཉེས༌ཁྲིམས༌སྲོག་ཐོག་ལུ་བཀལ་ནི་དང༌ ཚེ༌བཙོན༌ནང་གཏང་ནི་ལུ་ ཡངས༌ཆ་མེད་པར་དྲག༌པོའི༌སྒོ༌ལས༌ གོ༌མཚོན༌ལག༌ལེན༌ འཐབ༌དགོཔ༌སྦེ༌ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ངོ༌ལོག༌པའི༌བྱེལཝ༌དེ༌ དྲག༌པོའི༌སྒོ༌ལས༌ མེན༌པར༌ ཞི༌བའི༌ཐོག༌ལས༌འཇོམ༌ཐབས༌ སྒྲིག༌མ༌ཚུགས༌པ༌ཅིན༌ རྒྱལཔོ༌གསེར༌ཁྲི༌གུ་ལས༌ དགོངས༌ཞུ༌མཛད༌ནི༌ཨིན༌པའི༌ ཁས༌བླངས༌ཡང་མཛད༌གནང༌ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༧༡ པའི་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ བཅའ་ཁྲིམས་གསརཔ་ཆ་འཇོག་མཛད་དེ་ ཚེ་བཙོན་ཕོག་མི་ཚུ་ ཉེས་ཁྲིམས་དགོངས་ཡངས་གནང་པའི་ཤུལ་ལས་ ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚ་མེད་པར་ རྟ་གསོ་བའི་དྲིན་ལན་རྡོག་ཐལ་དང་། བཟང་ལན་ངན་དང་ཆང་ལན་ཆུ་བྱིན་ཏེ་ དཔྱེ་ངན་སྟོན་མིའི་ ངོ་ལོགཔ་གི་དཀའ་ངལ་ཚུ་ཡང་བསལ་ཏེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། (དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ ༢༠༡༠)<br>
སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩) ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱ་གར་གཞུང་ལུ་ ངོ་རྒོལ་འབད་མི་ཨུལ་ཕཱ། བཱོ་དོ། ཀེ་ཨེལ་ཨོ། གཡིབ་དམག་སྡེ་ཚན་ ༣ གྱིས་ འབྲུག་པའི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ གནང་བ་མེད་པར་ དབང་བཙོང་གི་ཐོག་ལུ་འཛུལ་ཏེ་ སྡོད་སྒར་བཅགས་སྡོད་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ མ་འོངས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ཞི་བདེ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ གཡིབ་དམག་ཚུ་ལུ་ བཟོད་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེདཔ་བསྒོམས་ཏེ་ མིའི་ཚེ་སྲོག་ལུ་བར་ཆད་མི་རྐྱབ་ནི་དང་ རྒྱ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་ ཡུན་བརྟན་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་བརྩོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག། གཡིབ་དམག་དེ་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་མེདཔ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༧༦ པ་ལས་འགོ་བཟུང་ ༨༡ པ་ཚུན་ མི་ལོ་ ༦ གི་རིང་ གཡིབ་དམག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ གསུང་གྲོས་ག་དེམ་ཅིག་གནང་རུང་ གྲུབ་འབྲས་ལེགས་ཤོམ་བྱུང་མ་ཚུགས་པས། <br>
ངོ་རྒོལ་སྡེ་ཚན་ ༣ གྱིས་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ རང་དབང་རང་བཙན་ཨིན་པའི་མནོ་བསམ་མེད་པར་ ཨ་རྟག་ར་བྱ་སྤྱོད་ངན་པའི་དམག་གི་སྦྱང་བ་འབད་ནི་དང་ གཞན་བྱ་བ་ངན་པ་མཚམས་ཚོད་མེད་པར་ འཕྲོ་མཐུད་དེ་འབདཝ་ལས་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ཉེན་ཁ་ཅན་གྱི་ས་གནས་ནང་ལས་ཕར་ཞབས་ཀྱི་བཅར་གནང་། གཡིབ་དམག་འགོ་དཔོན་ཚུ་ལུ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ཞལ་ལས་ འབྲུག་དང་ཨ་སམ་ནུབ་བེང་གཱོལ་གྱི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ ཧེ་མ་ལས་ད་རེས་ཚུན་ཚོད་ མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་མཐུན་ལམ་ཅན་དང་ ཁྱིམ་ཚང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཨིན་ནི་དེ་གིས་ འབྲུག་པའི་དམག་མི་དང་གཡིབ་དམག་སྡེ་ཚན་ ༣ གྱི་བར་ན་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ངལ་མ་རངམ་ག་ནི་ཡང་མེདཔ་ལས་ དྲག་པོའི་ཐོག་ལས་དམག་རྐྱབ་ནི་མེན་པར་ ཞི་བའི་ཐོག་ལས་ འབྲུག་པའི་ས་ཁོངས་ནང་ལས་སྡོད་སྒར་ཚུ་ སྤོ་བཤུད་འབད་བ་ཅིན་ རྒུད་འཐུས་གནང་ནི་གི་ཞལ་གྱིས་་ཡང་བཞེས་ནུག། གཡིབ་དམག་ཚུ་ལུ་ཡང་ དགྲ་བྱང་ཕྱད་སྦེ་མེན་པར་ ཕམ་དང་བུ་གཞིའི་འདུ་ཤེས་དང་བརྩེ་གདུང་གནང་སྟེ་ ཐུགས་བསྐྱེད་བཟང་པོའི་བཀའ་རྒྱ་ ག་དེམ་ཅིག་གནང་རུང་ གཡིབ་དམག་ཚུ་གི་རྣ་བར་ རྡོ་གུར་ཆུ་བླུགས་བླུགསཔ་བཟུམ་སྦེ་ ཉན་ཁུག་ར་བཏབ་མ་བཏུབ་པས། <br>
སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩) དང་ཁྲིལ་བ་ཅིན་ གཡིབ་དམག་འགོ་དཔོན་ཚུ་གི་ཧོངས་ལས་ འབྲུག་གཞུང་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་དེ་ མི་ལོ་ ༥༠ ལྷག་ཙམ་དང་ ཨ་སམ་ ནུབ་བེང་གཱོལ་མངའ་སྡེ་གཉིས་དང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་གྱི་བར་ན་ལུ་ཡོད་པའི་མཐུན་ལམ་དེ་ མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལས་ལྷག་སྟེ་ཡོད་མི་དེ་གཉིས་ ག་དྲག་ག་གཟིགས་ཏེ་ཐུགས་ཐག་བཅད་གནང་མི་དེ་ལུ་ མ་འཐུསཔ་མེད་པའི་གཏམ་གྱི་མཐའ་ཚིག་ཞུ་སྟེ་ ཚར་གཅིག་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་ ཕྱི་ཁར་ཐོན་ཏེ་འགྱོ་རུང་ ལོག་སྟེ་ར་འབྲུག་གི་ས་ཁོངས་ནང་ལུ་ རང་འཇགས་འཛུལ་ནི་ཨིན་པའི་ བཙན་ཚིག་ཡང་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
མི་དབང་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་དང་ མི་སེར་གྱི་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ཐོག་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༡༤ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་ཐེངས་ ༨༡ གི་ནང་ ཚོགས་ཁང་སྒོ་བསྡམས་ཏེ་ གསང་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་ཞིནམ་ལས་ ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་གིས་ དྲག་དམག་ལག་ལེན་འཐབ་དགོཔ་སྦེ་གྲོས་ཆོད་གནང་ ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ལས་ དྲག་དམག་འགོ་བཙུགས་ཆོགཔ་སྦེ་གྲོས་ཆོད་ཕུལ་ནུག། གཡིབ་དམག་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ བྱ་ཐབས་མེད་པར་གདོང་ལེན་འབད་དགོཔ་ཐོནམ་ལས་ ཐུགས་ཕམ་སྦོམ་ཡོད་པའི་བཀའ་རྒྱ་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་གཞུང་དང་མི་སེར་ཡོངས་ལུ་གནང་ནུག། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ ཉིན་ནུབ་མེད་པར་ཕྱག་ལཱ་གནང་བའི་དུས་ཚོད་དེ་ཁར་ ཆོས་ཕྱོགས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ མི་དབང་མཆོག་གི་ རྒྱལ་ཡུམ་གྱི་གཙོས་པའི་ ཚེ་སྔོན་ལས་ཀྱིས་བཀོད་པའི་ རྒྱལ་བཙུན་སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་དང་ དད་དམ་ཅན་གྱི་མི་སེར་ག་ར་ འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱབས་མགོན་ སྤྱི་གཙུག་སྦུག་གི་ཉི་ཟླ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་ལུ་ བར་རྐྱེན་མི་འབྱུང་ག་མནོ་བའི་ཚ་གྱང་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕོག་ནུག། <br>
ཨིན་རུང་མི་དབང་མཆོག་ལུ་ ག་དེ་ཅིག་ཞུ་རུང་གསན་མ་བཏུབ་པར་ མི་དབང་བརྒྱུད་འཛིན་རྒྱལ་སྲས་ དྲགོས་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ མི་སེར་གྱི་མཐའ་དོན་དང་ སྐྱིད་སྡུག་གཟིགས་མིའི་རྒྱལ་ཚབ་སྦེ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞག་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ སྤུངས་ཐང་བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་མ་ཆེན་ལྷ་ཁང་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་ སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་གི་སྐུ་མདུན་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་གནོད་འཚུབས་ཡོད་མེད་ཀྱི་བརྟག་པ་ཞུཝ་ད་ གནོད་འཚུབས་མེད་པའི་ཐུགས་བརྟག་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ མགོན་ཁང་ཆེན་པོའི་ནང་ལུ་ དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོ་ ལས་མགོན་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་ དཔལ་ལྡན་དུད་སོལ་ལྷ་མོ་ བཀའ་སྲུང་ཆོས་སྐྱོང་མའི་སྐུ་མདུན་ལས་ བཟང་ངན་གྱི་བརྟག་པའི་དོན་ལུ་ཤོ་ཞུ་རུང་ ཉེན་ཁ་མེདཔ་སྦེ་གནངམ་ལས་ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༣ གྱི་དྲོ་པ་ སྤུ་ན་ཁ་འཛོམས་ཐང་ཁ་ལུ་ མ་ནི་དང་དུང་སྒྲུབ་གནང་སའི་ མཆོད་ཁང་ནང་དཀར་མེ་ཕུལ་ ཐུགས་སྨོན་གནང་སྟེ་ མི་དབང་རྒྱལ་པོའི་སྲས་དྲགོས་ འཇིགས་རྒྱལ་ ཨྱོན་དབང་ཕྱུག་དང་མི་དབང་མཆོག་ དགེ་ལེགས་ཕུ་ལུ་བྱོན་ནུག།<br>
བཤད་སྲོལ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་གིས་སྡོང་གྲོགས་མཛད་པའི་ཁར་ མི་དབང་མཆོག་ཡང་ག་ནི་བ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་ གང་ཟག་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཅིག་དང་ དམག་མི་ཚུ་ཡང་སྙིང་སྟོབས་ཅན་དང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་རྣམས་ ཁ་རྗེ་བཟངམ་ལས་བརྟེན་ གཡིབ་དམག་ཚུ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་རྒྱལ་ལོ་ཟེར་ ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་འབྲུག་རིས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་དར་ འགྱུར་བ་མེད་པར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལུ་འཕྱར་ཏེ་ སྨན་ལྗོངས་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཁབ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ རང་བཙན་བདེ་སྲུང་གི་གཞི་འགྱམ་ སྒྲིང་སྒྲི་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་གནང་བའི་ཉིནམ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡༥ དེ་ འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱིས་མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་ དུས་ནམ་ཡང་སེམས་ཁ་ལས་མ་བརྗེད་པར་ རང་གི་སྲོག་ལས་ལྷག་པའི་བཀྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་དགོཔ་ཨིན།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩) འབྲུག་གི་ནོར་བུ། རྡོར་གླིང་གྲོས་ཚོགས།
# ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན། (༢༠༡༡) རྒྱལ་རབས་བཞི་པའི་མཛད་རྣམ། རྫོང་ཁའི་སྙན་ཚིག་བློ་ཟེ་ནང་། ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན།
# དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ། (༢༠༢༠) འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་མཆོག་བཞི་པ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་རྟོགས་བརྗོད་བཞུགས་སོ། ཐིམ་ཕུག། དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ།
# Phuntsho, k. (2013). History of Bhutan, Random House Publishers India Private Limited.
# Kinga, S. (2009). Polity of Kingship and Democracy, Ministry of Education, Royal Government of Bhutan.
# Phuntsho Rabten, (n.d), Mass Media: Its Consumption and Impact on Residents of Thimphu and Rural Areas. Thimphu, Center for Bhutan Studies.
# Wangchuk, L. (2017). Facts about Bhutan the Land of Thunder Dragon. KMT Publishers.
# Rabten, P. (n.d). Mass Media: Its Consumption and Impact on Residents of Thimphu and Rural Areas. Thimphu, Center for Bhutan Studies.
# Royal Education Council, (2020). History of Bhutan; course book for class X, Royal Government of Bhutan, Paro.
[[Category: འབྲུག་གི་རྒྱལ་བརྒྱུད།]]
4jubw592qxd58mwlmwsbhdele1eg82l
ནང་ཆོས།
0
4735
29355
29144
2022-08-04T03:40:26Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== མནོ་ཅན་སེམས་ཅན་མིའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐོར། ===
<big>ཇི་སྐད་དུ། མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས།<br>
དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། <br>
ན་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། <br>
སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་སྡུག་་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །<br>
གང་འདོད་པ་བརྩམས་་ཏེ་མ་རྙེད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་བསྲུང་དཀའ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༠) '''དང་པོ་སྐྱེ་བ།''' སྐྱེ་གནས་ལུ་བཞི་ཡོདཔ་ད་ ཕལ་ཆེར་མངལ་ལས་སྐྱེ་བའོ།།། སེམས་ཅན་རང་སོའི་ལས་བཟང་ངན་དབང་གིས་ ཡང་མ་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བཅུ་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་མས། དེ་ཡང་། བདག་ནི་གཞལ་མེད་ཁང་དུ་འཇོག་གོ་སྙམ་པ་དང་། ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་སྟེང་དུ་འཇོག་གོ་སྙམ་པ་དང་། ཁྲི་ལ་འཛེག་གོ་སྙམ་པ་དང་། རྩྭའི་སྤྱིལ་པོར་འཇུག་གོ་སྙམ་པ་དང་། ལོ་མའི་ཁྱིམ་དུ་འཇོག་གོ་སྙམ་པ་དང་། རྩྭ་གསེབ་ཏུ་འཛུལ་ལོ་སྙམ་པ་དང་། ནགས་ཀྱི་ནང་དུ་འཇུག་གོ་སྙམ་པ་དང་། རྩིག་པའི་བུ་གར་འཛུལ་ལོ་སྙམ་པ་དང་། སོག་མའི་གསེབ་ཏུ་འཛུལ་ལོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་སེམས་པ་དང་། ཕ་མ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཀྱང་མཐོང་ནས་དེར་འགྲོ་ཟེར་ ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་ཆེན་པོ་བསགས་པའི་ སྐྱེ་གནས་རབ་རྣམས་ཀྱིས་ གཞལ་མེད་ཁང་དང་། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་མཐོང་སྟེ་དེར་བརྒལ་འགྲོའོ། །དགེ་བ་འབྲིང་དུ་བསགས་པ་དང་ སྐྱེ་གནས་འབྲིང་རྣམས་ཀྱིས་ རྩྭའི་སྤྱིལ་བུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་སྟེ་ དེར་བརྒལ་འགྲོའོ། །དགེ་བ་མ་བསགས་པ་སྐྱེ་གནས་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ རྩིག་པའི་བུ་ག་ལ་སོགས་པ་མཐོང་སྟེ་ དེར་བརྒལ་འགྲོའོ། །ག་དེམ་ཅི་སྦེ་་རང་ཕོའི་ལུས་ལུ་ སྐྱེ་བ་ལེན་ནི་ཨིན་པ་ཅིན་ ཕ་མ་གཉིས་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ མ་ལུ་ཆགས་པ་སྐྱེ་ནི་དང་ ཕ་ལུ་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་སྟེ་འགྲོའོ།། དེ་ལས་ག་དེམ་ཅིག་སྦེ་་རང་མོ་ལུས་ལུ་ སྐྱེ་བ་ལེན་ནི་ཨིན་པ་ཅིན་ ཕ་ལུ་ཆགས་པ་དང་ མ་ལུ་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་སྟེ་འགྲོའོ། །དེ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ ཞག་བདུན་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་མངལ་དུ་གནས་དགོཔ་མས། ཟླཝ་འབད་བ་ཅིན་བརྒྱད་དམ། ཟླ་བ་དགུ་འམ་བཅུ་གི་བར་མངལ་དུ་གནས་དགོཔ་ཨིན། མངལ་ནང་ཨ་ལུ་ཡོད་པའི་སྐབས་ མ་གིས་ཟས་ག་ཅི་ཟ་རུང་ ཨ་ལུའི་དོན་ལུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་མ་གིས་ཟས་ཚ་ཏོམ་ཟཝ་ད་ ཚ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཁོད་སི་སིའི་ཟས་ཟཝ་ད་ ཨ་ལུ་གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འོང་། དེ་ལས་ཨ་ལུ་ཆགས་ཡོད་པའི་ ཕ་མ་གཉིས་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་ཅིན་ ཨ་ལུ་ལུ་ལྕགས་རྣོས་ཁེག་ཁེ་གིས་ བརྡུང་དོ་བཟུམ་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྔ་། མེར་མེར་པོ་དང་། ནུར་ནུར་པོ་དང་། ལྟར་ལྟར་པོ་དང་། མཁྲང་འགྱུར་བ་དང་། རྐང་ལག་འགྱུར་བའོ། མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས།<br>
དང་པོ་མེར་མེར་པོ་ལས་ནི།། ཤ་ཡི་ཆུ་བུར་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།<br>
ཆུ་བུར་ལས་ནི་ལྟར་ལྟར་སྐྱེ།། ལྟར་ལྟར་པོ་ནི་མཁྲང་བར་འགྱུར།།<br>
མཁྲང་བ་རྣམ་པར་འགྱུར་ནས་ནི།། མགོ་དང་ཡན་ལག་བཞི་སྐྱེས་པས།།<br>
རུས་པ་འདུས་ནས་ལུས་གྲུབ་པ།། ཐམས་ཅད་ལས་ནི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་།། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས ༧༤) <br>
མེར་མེར་པོའི་སྐབས་ བདུན་ཕྲག་དང་པོ་ལས་མའི་མངལ་དུ་ རྫམ་ཚ་ཏོམ་ནང་བཙོ་དོ་བཟུམ་ མི་བཟོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། དེའི་དབྱིབས་འབྲས་ཀྱི་ཁུ་བ་དང་འདྲའོ།། ནུར་ནུར་པོའི་སྐབས་ བདུན་ཕྲག་གཉིས་པ་ལུ་ དེའི་དབྱིབས་ཨོ་ཞག་ཟས་དང་འདྲའོ།། ལྟར་ལྟར་པོའི་སྐབས་ བདུན་ཕྲག་གསུམ་པ་ལུ་ དེའི་དབྱིབས་འབུཔ་གྱོག་མོ་དང་འདྲའོ།། དེ་ལས་བདུན་ཕྲག་བདུན་པ་ལུ་ ལགཔ་དང་རྐངམ་གཉིས་བྱུང་སྟེ་ མི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་མི་གིས་ རྐང་ལག་གཉིས་འཐེན་འདྲུད་དང་། བཀོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་དང་། བདུན་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་ལུ་ བུ་ག་དགུ་འབྱུང་བའི་ཚེ་ རྨ་གསརཔ་མཛུབ་མོ་གིས་སློང་བ་དང་འདྲ་བའི་ སྡུག་བསྔལ་ཡོད། མཐའ་མཇུག་ལུ་མའི་མངལ་ལས་འབྱུང་བའི་སྐབས་ ལ་ལུ་མངལ་ནང་ཤི། ལ་ལུ་མ་དང་མཉམ་ཤི། དེ་ལས་མ་ཤི་རུང་ རང་གི་ལུས་རྩིགཔ་གུར་ ཤུགས་འཕྱག་པ་ཙམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། གཉིས་པ་རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ། དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་བཅུ་ཐམ་ཡོད་དེ། གཟུགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། པགས་ཀོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སྟོབས་ཤུགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། གཟི་བརྗིད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། ནད་མེད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། གནས་སྐབས་མཐའ་མཇུག་ལུ་ཤི། ཟེར་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལས་གསུངས་སོ། །'''གཟུགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' ཧེ་མ་གཟུགས་ཕྲང་ཏང་ཏ་ཡོད་མི་འདི་ ལོ་ན་རྒསཔ་ད་སྒལ་ཏོ་མར་བཀུག་སྟེ་འགྱོ་འོང་། །'''སྐྱ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' སྐྱ་གནགཔོ་འཇམ་ཅུག་ཅུ་འོད་ཆེམ་ཆེ་ཡོད་མི་ཚུ་ གེ་ར་དཀརཔོ་དང་། དཔྱལ་ཐེ་ལུ་འགྱོ་འོང་། །'''པགས་ཀོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' པགས་ཀོ་མཛེས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ གཉེར་མ་ཆགས་ནི་དང་། བཅག་དཀྲུམ་འབད་འབདཝ་བཟུམ་འགྱོ་འོང་། །ཁ་དོག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ། དགོང་འོད་ཆེམ་ཆེ་དང་། མེ་ཏོག་པདྨ་ཁ་རྒྱས་པ་བཟུམ་ཡོད་མི་འདི། སྐྱ་སེར་མེ་ཏོག་རྙིངམ་བཟུམ་འགྱོ་འོང་། །'''སྟོབས་ཤུགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' སྙིང་སྟོབས་དང་སྤྲོ་སེམས་ཡོད་མི་ཚུ་གེ་ར། སྟོབས་ཉམས་ཏེ་ ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ག་ནི་ལུ་ཡང་སྤྲོ་བ་མེདཔ་སྦེ་འགྱོ་འོང་། ། གཟི་བརྗིད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ། ཧེ་མ་གུས་ཞབས་དང་བསྟོད་པ་ཡོད་རུང་། རྒསཔ་ད་དོན་མེད་ཀྱི་མིའི་མིག་ཁར་ཡང་མི་མཛེས་ནི་དང་། འཇིགས་སྣང་ཆེ་ནི་དང་། དེ་ལས་བུ་ཚའི་བློ་བཙོང་དུ་ཆེ་བར་འགྱོ་འོང་། །'''བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' རང་གི་རྒྱུ་ནོར་དང་ཟ་སྤྱོད་ག་དེ་ཅིག་ཡོད་རུང་། རྒསཔ་ད་ལུས་ཀྱི་དྲོད་མི་ཚོར། ཁ་གིས་རོ་མི་ཚོར་ལ་སོགས་པ་ལུ་འགྱོ་འོང་། །'''ནད་མེད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' ནད་ཆེ་ཤོས་འདི་ལོ་ན་རྒས་པའི་ནད་ཨིནམ་ལས་ ནད་གཞན་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་དྲངས་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །'''སེམས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ།''' བློ་སླབ་མི་དང་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ འདི་འཕྲོ་ལས་ར་བརྗེད་དེ་སེམས་ནུས་པ་མེདཔ་འགྱོ་འོང་།།'''གནས་སྐབས་མཐའ་མཇུག་ལུ་ཤི་བ'''། མཇུག་ལུ་དབུགས་མ་ལངམ་འགྱོ། སྒྲ་ངར་ངར་པོ་འབྱུང་། དེ་ལས་མི་རྟག་པ་ལ་ཐག་ཉེ་བའོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ་ལས། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༧) རྒས་པས་གཟུགས་སྡུག་གཟུགས་ནི་མི་སྡུག་བྱེད། །རྒས་པས་གཟི་བརྗིད་འཕྲོག་ཅིང་མཐུ་སྟོབས་ཉམས། །རྒས་པས་བདེ་བ་འཕྲོག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད། །རྒས་པས་འཆི་བྱེད་རྒས་པས་མདངས་ཀྱང་འཕྲོག ། ཅེས་གསུངས་སོ། ། '''གསུམ་པ་ན་བའི་སྡུག་བསྔལ།''' མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་པ་བདུན་ལུ་བསྡུ་ཚུགསཔ་ཨིན། དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པའི་མདོ་ལས། ནད་བརྒྱ་མང་དང་ནད་འཐིབས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །འགྲོ་བ་གཙོས་ཏེ་མི་ཡི་ཡི་དྭགས་བཞིན། །ཟེར་གསུངས་ཡོད་དོ་བཟུམ། ན་ཟུག་དྲག་པོ་ཅིག་གིས་བཏབ་པའི་སྡུག་བསྔལ། དཔྱད་པ་རྩུབ་མོ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ། སྨན་ཚ་བ་ཟེར་ཁབ་ལ་སོགས་ལ་བརྟེན་པའི་སྡུག་བསྔལ། བཟའ་འཐུང་ཞིམ་པ་ཐོབ་འདོད་ཡོད་ཀྱང་མ་ཐོབ་པའི་སྡུག་བསྔལ། སྨན་བཅོས་ཀྱི་སྐབས་ཁ་བསྲུང་འབད་དགོས་པའི་སྡུག་བསྔལ། བསགས་བསགས་པའི་རྒྱུ་ནོར་ཚུ་ཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ། ཤི་བ་དོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཅས་བདུན་ཡོད་ཟེར་ ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལས་གསུངས་སོ། །'''བཞི་པ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' རང་ཤི་རན་པའི་བསྒང་ལས་ ཟ་ཁམས་བཀག། སྐྱབས་འབད་མི་ག་ཡང་མེད། གཉེན་དང་གྲོགས་ཡོད་རུང་ ཤི་བའི་རྐྱེན་འདི་ལས་དོགས་ཚུགས་མི་ག་ཡང་མེད། ཁ་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། གཟུགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ནི་ཉམས། ཁ་ཆུ། ཆུ་སེར། ལྷབ་་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལུས་གང་། རང་གི་ཆབ་གསང་རང་གིས་བསྡམས་་མ་ཚུགསཔ་ཐལ་བའི་བསྒང་་ལས་ སྨན་པ་ཚུ་གིས་རྒྱབ་བསྐྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ འབྱུང་བ་བཞི་གེ་ར་ཉམས་འགྱོ་འོང་། །'''ལྔ་པ་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ།''' རང་གི་ཕ་མ་བུ་ཚ་ སྤུན་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཤི་བའི་ཚེ། མྱ་ངན་དང་། གདུང་བ་དང་། ངུ་འབོད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་ཡོད། '''དྲུག་པ་མི་སྡུག་པ་དང་འཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ།''' དགྲ་བྱང་ཕྱད་དང་གཅིག་ཁར་ འཐབ་རྩོད་འབད་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད།</big>
=== ལྷ་དང་ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐོར། ===
<big>སྤྱིར་ལྷ་གེ་ར་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་ཡོད་རུང་ སེམས་གཡེང་པའི་དབང་གིས་ དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་མནོ་བསམ་མི་གཏང་། ད་ལྟོ་ཚེ་རིང་བའི་བར་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་སྡོད་རུང་ དུས་ནམ་ཅིག་འབདཝ་ད་ ཚེ་ཟད་དེ་ཤི་ནི་ཡོད། ལྷ་ལུ་དབྱེ་བ་ཅིན་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་བཅས་གསུམ་ཡོད། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་ཚུན་ ལྷ་འཆི་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། དེ་ཡང་ཤི་བའི་སྐབས་ འཆི་འཕོའི་རྟགས་ལྔ་ཤར་ནི་ཡོད། གོས་ལུ་དྲི་མ་འབྱུང་བ་དང། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་རྙིངམ་འགྱུར་བ་དང། ཨེ་ཙི་གཉིས་ཀྱི་འོག་ལས་ རྔུལ་ཆུ་འབྱུང་བ་དང། ལུས་ལུ་དྲིམ་ཧུ་ཧུ་འབྱུང་བ་དང། རང་གི་སྡོད་ས་ལུ་མི་དགའ་བ་འགྱུར་བ་དང་ལྔའོ། ། རྟགས་ལྔ་དེ་རྣམས་ བྱུང་བའི་ཚེ་རང་གིས་ཤེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང། གཞན་ལྷ་རྣམས་དང་ ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དེ་ ཤི་ནི་ཨིན་སྦེ་ཟེར་ཤེས་ཏེ་ མེ་ཏོག་ཚུ་འཐོར། དེ་ལས་ཁྱོད་ཤི་སྟེ་མི་ཡུལ་ལུ་སྐྱེས་སྦེ་ དགེ་བ་བསྒྲུབས་ཏེ་ལོག་ལྷ་ཡུལ་ལུ་ སྐྱེ་བར་ཤོག་ཅིག། ཟེར་བའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་དོ་མས། ད་རུང་རང་རྐྱངམ་གཅིག་ སྡུག་བསྔལ་ལྷའི་ཞག་བདུན་གྱི་བར་མྱོང་དགོཔ་ཨིན། <br>
འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ཚུ་ལྷ་མིན་དང་འཐབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང། འདོད་པ་མ་ངོམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང། འཇིགས་སྣང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང། བཅད་པ་དང། བརྡུང་བ་དང། གསོད་པ་དང། མཐར་བཤུད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མྱོང་དགོ། འདོད་པའི་ལྷ་ལུ་དབྱེ་བ་དྲུག་ཡོད་དེ། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་དང། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང། འཐབ་བྲལ་དང། དགའ་ལྡན་དང། འཕྲུལ་དགའ་དང། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་བཅས་དྲུག་གོ།
གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ནི་ འདོད་པ་ལས་ཡོན་ཏན་དང་གནས་ལ་སོགས་པ་ ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཨིན་མི་འདི་ འདོད་པ་ལས་འདས་ཏེ་རང་སོའི་ཉོན་མོངས་རྒྱས་རུང་ གཟུགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཁམས་ཨིན་ནོ། ། དེ་ལས་གཟུགས་མེད་ཁམས་ནི་ གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་གྲུབ་སྟེ་ གཟུགས་མེད་ལུ་སྐྱེ་བ་ཨིན། རྒྱུ་བཟང་ངན་མི་འདྲ་བ་སྐྱེ་བ་ལས་ ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་དང། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་དང། ཅི་ཡང་མེད་དང། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྟེ་བཞི་བཞགཔ་ཨིན། གོང་མ་གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ དེ་བཟུམ་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཅུང་ཙམ་ཡོད་རུང་ གནས་རིས་ཁམས་འོག་མ་ལྟུང་བ་ཡིན་པ་ན་ ལས་ཀྱིས་དབང་གི་དུས་ནམ་ཅིག་འབདཝ་ད་ ལྷ་འོག་མ་ལུ་སྐྱེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ལས་ མཐར་ས་མེད་དེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༧༦) ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ནི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་བརྟེན་འཚལ་ལོ། ། ཞེས་གསུངས་སོ་། ། གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་ལྷ་ཚུ་ འཆི་འཕོ་དང་གནས་ལ་རང་དབང་མེད། དེ་བཟུམ་མའི་བདེ་འགྲོ་དང་མཐོ་རིས་ཚུ་ཡང་ ལས་ཟད་པ་དང་ངན་སོང་ལུ་ལྟུང་བ་ཨིན། དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་མེ་འབར་བའི་ཁྱིམ་བཟུམ་ཨིན། འཁོར་བ་ནང་བདེ་བ་ཟེར་ཁབ་ཀྱི་ རྩེ་ཙམ་ཡང་མེད། མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༨༠ ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་) ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད། སྲིད་པ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་འདི་ནི་འབར་བ། རབ་ཏུ་འབར་བ། མཆོག་ཏུ་འབར་བ། ཤིན་ཏུ་འབར་བ་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་འགའ་ཙམ་ཡང་དེས་མ་བཅོས་པ་མེད་དོ། ། རབ་ཏུ་འབར་བར་བྱེད་པའི་མེ་འདི་ ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ལུ་སླབ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན། འདོད་ཆགས་དང། ཞེ་སྡང་དང། གཏི་མུག་གི་མེ་དང། སྐྱེ་བ་དང། རྒ་བ་དང། འཆི་བའི་མེ་དང། མྱ་ངན་དང། སྔུ་ནི་དང། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་གིས་ དུས་རྒྱུན་འཚིགས་ཏེ་ འབའ་ཞིག་ཡང་དེ་ལས་ཐར་པ་མེད་དོ། ། <br>
འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ལས་འབྲས་ཚུ་བསྒོམས་པ་ལས་ སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ཨིན། དེ་ཡང་ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༨༡) འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་ན། །སྐྱོ་བའི་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཁམས་གསུམ་བརྩོན་ར་འཇིགས་པས་ན། །བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད། ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ལུ་དབྱེ་བ་བཅུ་བདུན་ཡོད་དེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ན། ཚངས་རིས་དང། ཚངས་པའང་མདུན་ན་འདོན་དང། ཚངས་ཆེན་བཅས་གསུམ་དང། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནང། འོད་ཆུང་དང། འོད་ཆེན་དང། འོད་གསལ་ཏེ་གསུམ་དང། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནང། བདེ་ཆུང་དང། ཚད་མེད་བདེ་དང། བདེ་རྒྱས་ཏེ་གསུམ་དང། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནང། སྤྲིན་མེད་དང། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་སྟེ་གསུམ་དང། མི་ཆེ་བ་དང། མི་གདུང་བ་དང། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང། འོག་མིན་ཟེར་འཕགས་པའི་གནས་ལྔ་བཅས་བཅུ་བདུན་ནོ། ། ཆོས་མངོན་པར་མཛོད་ལས། གོང་མའི་གནས་དག་བཅུ་བདུན་ནི། །གཟུགས་ཁམས་ཡིན་དེར་སོ་སོ་ཡི། །བསམ་གཏན་ས་ནི་གསུམ་པ་ཡིན། །བཞི་པ་ས་ནི་བརྒྱད་པ་ཡིན། ། ཞེས་གསུངས་སོ། །<br>
ལྷ་ཚུ་གི་ཚེ་ཚད་ནི། མཛོད་ལས།<br>
མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ། །འདོད་པ་དག་གི་ལྷ་རྣམས་ལས། །<br>
འོག་མ་དག་གི་ཉིན་མཚན་མེད་ཚེ་ནི། །དེས་ན་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །<br>
གོང་མ་གཉིས་ཀ་ཉིན་ཞག་གཅིག། །གཟུགས་མེད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །<br>
ཉི་ཤུ་ལྷག་པས་ལྷག་པ་ཡིན། །འོད་ཆུང་ནས་བཟུང་བསྐལ་ཆེན་ཏེ། །<br>
དེ་ཡི་འོག་མ་ཕྱེད་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་གསུངས་སོ། །(༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༧༦)<br>
ལྷའི་ཡུལ་ལུ་སྐྱེས་ཏེ་འཆི་འཕོ་ལྟུང་གི་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ་པའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ནི་ ང་རྒྱལ་གྱི་ལས་ཨིན།<br>
ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ། ལྷ་མ་ཡིན་ལུ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོད་པའི་གུར་ང་རྒྱལ་དང། ཕྲག་དོག་དང། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལས། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༩) ལྷ་མིན་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷ་ཡི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། ། ཞེས་གསུངས་སོ། ། སྤྱིར་འབྱོར་པ་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ ལྷ་དང་འགྲན་ནུས་ཙམ་ཡོད་རུང་ ཧེ་མ་ལས་ར་མ་རིག་དུག་པ་ ཉོན་མོངས་པ་ཕྲག་དོག་གི་ལས་ལུ་གོམས་པ་ལས། ལུས་རྟེན་དེ་ཡང་ཕྲག་དོག་གི་འདུ་ཤེས་སྦོམ་ཡོད་མི་ལུ་སྐྱེས། རང་གི་གནས་ནའམ་གནས་གཞན་ལུ་ མ་མཐུན་པ་ལས་འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། དེ་ལས་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཚུ་ དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུངམ་ལས་ ཤིང་དེའི་རྩ་བ་ལྷ་མ་ཡིན་ཡུལ་ན་ཡོདཔ་སྦེ། འབྲས་བུ་འདི་ལྷའི་ཡུལ་ན་ཨིནམ་ལས་ ཕྲག་དོག་མི་བཟོད་པ་སྐྱེས་ཏེ་ ལྷ་དང་འཐབ་པའི་ཚེ་ ལྷ་རྣམས་ནི་མགུ་ཏོ་བཅད་དེ་ཤིཝ་མ་གཏོགས་ ལུས་གཞན་ལུ་མཚོན་ཆ་ ག་བཟུམ་གྱིས་གནོད་པ་རྐྱབ་རུང་ ལོག་བདུད་རྩིས་འཐུང་པ་ཙམ་གྱིས་ རྨ་ཐམས་ཅད་ག་ཨིནམ་སྦེ་དྲག་ནི་ཡོདཔ་མས། དེ་འབདཝ་ད་ ལྷ་མ་ཡིན་ཚུ་ལུས་ལུ་གནོད་པ་རྐྱབ་ཅིག་ཤིཝ་ལས་ འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེདཔ་མྱོང་དགོ། <br>
ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚེ་ཚད་ནི། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་སྟོང་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཐུབ་ཅིང། མི་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་རང་ལོ་དྲུག་སྟོང་མགུལ་ཕྲེང་དང་བརྟན་པས་ཐུབ་ལ། མི་ལོ་བདུན་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་རང་ལོ་བདུན་སྟོང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་གིས་ཐུབ་པར་གསུངས་སོ།། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༥)</big>
=== འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག། ===
<big>འགྲོ་བ་ལུ་ངན་སོང་གསུམ་དང་ མཐོ་རིས་གསུམ་བཅས་དྲུག་ཡོདཔ་ཨིན། མཐོ་རིས་གསུམ་ན་འཕོ་ལྟུང་དང་ སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་ན་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟེར་ སོ་སོར་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། འཁོར་བ་ནང་ཚར་གཅིག་སྐྱེས་ཞིནམ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་འདི་མྱོང་ར་མྱོང་དགོ། མདོ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག། (ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྡོ་རྗེའི་གྲོང་འདྲེན་ཤིང་རྟའི་ལམ་སྲོལ་འབྱེད་པའི་འབྲུ་འགྲེལ་ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ ༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༦༡) གིས་ འཁོར་བ་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ལ།། བདེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ འཁོར་བ་ན་བདེ་བ་ སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་ཟེར་ཨིན་པས། དེའི་ཐབས་ལུ་ ང་བཅས་འགྲོ་བ་མ་རིག་པ་གི་ རྨོངས་ཏེ་སྡོད་མི་མནོ་ཅན་དང་ མནོ་མེད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ སངས་རྒྱས་དགོཔ་ཨིན།<br>
'''ངན་སོང་གསུམ་ལས་དང་པོ་དམྱལ་བའི་སྐོར།''' དམྱལ་བའི་དབྱེ་བ་དང་། ག་ཏེ་ལུ་གནསཔ་ཨིན་ན་དང་། སྡུག་བསྔལ་ག་ཅི་ར་མྱོངམ་ཨིན་ན་དང་། ཚེ་ཚད་ཚུའི་སྐོར་ལས་ཞུ་བ་ཅིན། '''དང་པ་དམྱལ་བ་ལུ་དབྱེ་བ་ནི་།''' ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་དང་། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་དང་། ཉེ་འཁོར་བ་དང་། ཉེ་ཚེ་བ་བཅས་སྡོམ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད། འདི་ཚུ་ལས་ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་ ག་ཏེ་ལུ་གནསཔ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན། འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་འོག་ན་གནས་ཡོདཔ་ད། དང་པོ་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་། དེའི་གུ་ལུ་ཚ་བ་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། ངུ་འབོད་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། ཡང་སོས་རྣམས་ཨིན་ནོ།། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཆོས་མངོན་པར་མཛོད། (དམ་ཆོས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོང་གྲངས་ ༥༩) གིས་ འདི་འོག་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ན། །མནར་མེད་པའོ་དེ་ཙམ་མོ། །དེ་ཡི་སྟེང་ན་དམྱལ་བ་བདུན། ། ཟེར་གསུངས་ནུག། དེ་ཚུ་གིས་ སྡུག་བསྔལ་ག་བཟུམ་ཅིག་ མྱོངམ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན། '''དང་པ་ཡང་སོས་ནང་།''' ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྦེ་ ལུས་ངན་རེ་སྒྲུབ་འགྱོ་སྟེ་ དམྱལ་བ་གཅིག་གི་གཅིག་ནང་ ཕན་ཚུན་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཞེ་སྡང་ཡོདཔ་ལས་ མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ དམར་གསོད་དང་དམག་འཛིང་འབད་དེ། ཤི་བའི་ཤུལ་ལུ་ ནམ་མཁའ་ལས་ ཡང་སོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཟེར་སྒྲ་གྲགས་མ་ཐག་ཏུ་ སྔར་ག་ཨིནམ་འགྱོ་སྟེ་ ད་རུང་འཐབ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ ཚེ་མ་ཟད་ཚུན་མྱོང་དགོ་ནི་ཨིན་པས། དེའི་ཚེ་ཚད་འདི་མིའི་ལོ་ཚད་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཨིན་པས། '''གཉིས་པ་ཐིག་ནག་ནང་།''' ཐིག་ནག་པོ་ཅིག་གི་ བཞི་བརྒྱད་བཅུ་དྲུག་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་སྦེ་ ཚད་འཇལ་ཏེ་ མེ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་སོག་ལེ་དང་སྟ་རེ་གིས་ དྲ་ནི་ཡོདཔ་མས། ཇི་སྐད་དུ། (དམ་ཆོས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོང་གྲངས་ ༥༩) གིས་ ཁ་ཅིག་སོག་ལེས་དྲ་་སྟེ་དེ་བཞིན་གཞན། །སྟ་རེ་མི་བཟོད་སོ་སྣ་རྣམས་ཀྱིས་བཞོག། ཟེར་གསུངས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚད་མིའི་ལོ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཨིན་པས། '''གསུམ་པ་བསྡུས་འཇོམས་ནང་།''' སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་ཚུ་བསྡུས་ཏེ་ རི་དང་པང་ལེབ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་བར་ འཇོམས་དོ་ཡོདཔ་མས། ཡང་ཤི་སྟེ་རླུང་གྲང་པོ་ཕུར་བའི་ཤུལ་ལུ་ ལུས་སྔར་བཞིན་འགྱོ་སྟེ་ ད་རུང་ཡང་པང་ལེབ་དང་རི་ཆེན་པོའི་བར་འཇོམས་དོ་ཡོདཔ་མས། དེའི་ཚེ་ཚད་མིའི་ལོ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ཨིན་པས། '''བཞི་པ་ངུ་འབོད་ནང་།''' སེམས་ཅན་ཚུ་ལྕགས་ཀྱི་ཁྱིམ་སྦོམ་ སྒོ་དང་སྒོ་ཅུང་ག་ནི་ཡང་མེད་པའི་ནང་ གཟུགས་གེ་ར་འཚིགས་ཏེ་ འཇིགས་པའི་སྐད་རྐྱབ། དེ་ལས་སྔུ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ མི་ཡང་ངུ་འབོད་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། དེའི་ཚེ་ཚད་མིའི་ལོ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡ་གཉིས་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་དགུ་འབུམ་བཞི་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྡོད་དགོཔ་ཨིན་པས། '''ལྔ་པ་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ནང་།''' སྔར་བཞིན་དུ་གཟུགས་གེ་ར་ འཚིགས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོངམ་ལས་ ཤུགས་སྦེ་སྔུ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ཟེར་བཏགས་ནུག། དེའི་ཚེ་ཚད་མིའི་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡ་གསུམ་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་གཉིས་སྟོང་མྱོང་དགོཔ་ཨིན་པས། '''དྲུག་པ་ཚ་བ་ནང་།''' ལྕགས་ཀྱི་གཞོང་པ་ཁྲོ་ཆུ་དང་ལྡན་པ་ནང་ སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོཔ་དང་། ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མར་བླུགས་ཏེ་འཚིགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོཔ་མས། དེའི་ཚེ་ཚད་མིའི་ལོ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བྱེ་བ་ཕྲག་བྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱ་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་བྱེ་བ་བཅུ་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡ་བརྒྱད་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་བཞི་འབུམ་དང་། བྱེ་བ་ཕྲག་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་སྡོད་དགོཔ་མས། '''བདུན་པ་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནང་།''' སྔར་བཞིན་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མར་བླུགས་ཏེ་ ཁོག་པ་ཐམས་ཅད་འཚིགས། བུ་ག་དགུ་ལས་མེ་འབྱུང་བ་དང་། བཤང་ལམ་ལས་རྐང་པའི་མཐིལ་ཆ་ཉམས་ མེ་གིས་རབ་ཏུ་ཚ་དོ་ཡོདཔ་མས། དེའི་ཚེེ་ཚད་མིའི་ལོ་ལྟར་འབད་བ་ཅིན་ བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཕྱེད་མྱོང་དགོཔ་མས།<br>
'''བརྒྱད་པ་མནར་མེད་ནང་།''' སྔར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདུན་པོ་ལས་ལྷགཔ་སྦེ་ དུས་ཨ་རྟག་ར་ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་ནང་ ཕྱོགས་བཞི་ལས་མེ་གི་ཁྲོ་ཆུ་ནང་ བསྐོལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བར་མཚམས་མེད་པར་ མྱོང་ནི་འདི་གིས་མནར་མེད་ཟེར་སླབ་ཨིན། '''ཉེ་འཁོར་གྱི་དམྱལ་བ།''' ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་པོ་དེའི་ཕྱོགས་བཞི་ནང་ཡོད། དེ་ཡང་ མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས་དང་། རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་དང་། སྤུ་གྲིས་གཏམས་པའི་ཐང་དང་། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རི་དང་། ཐལ་ཚན་གྱི་ཆུ་བོར་རབ་མེད་བཅས་དྲུག་རེ་ཡོད་ཀྱང་། མཚོན་ཆའི་རིགས་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་ ཉེ་འཁོར་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ཡོདཔ་སྦེ་ ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོའི་འགྲེལ་པ་ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ་ནང་གསུངས་སོ།། '''དང་པ་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས།''' སེམས་ཅན་ཚུ་ནགས་ཚལ་ནང་འགྱོ་བའི་ཚེ་ རྐངམ་ས་ཁར་བཞགཔ་ཅིག་ ཤ་དང་པགས་ཀོ་ཚུ་འཚིག་དོ་ཡོདཔ་མས། '''གཉིས་པ་རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ།''' ས་ཐམས་ཅད་རོའི་འདམ་གྱི་གང་བའི་ནང་ འབུཔ་ལུས་དཀརཔོ་ མགོ་གནགཔོ་ མཆོ་ཏོ་རྣོས་ཁེག་ཁེ་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ སེམས་ཅན་རྣམས་མ་རུས་བར་དུ་ ཟ་དོ་ཡོདཔ་མས། '''གསུམ་པ་སྤུ་གྲིས་གཏམས་པའི་ཐང་།''' དེ་ལས་ཐར་ཏེ་ནགས་ཚལ་ག་ནི་བ་དགའ་བའི་ནང་ལྷོདཔ་ད་ རྩྭ་ཐམས་ཅད་རྣོས་ཁེག་ཁེ་གིས་ གཟུགས་གེ་ར་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། '''བཞི་པ་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ།''' སྔར་བཞིན་ནགས་ཚལ་ཉམས་དགའ་བ་མཐོང་སྟེ་འགྱོཝ་ད་ ནགས་ཚལ་གྱི་སྡོང་པོ་རྣོས་ཁེག་ཁེ་དང་རལ་གྲི་དང་ལྡན་པ་སོགས་ཀྱིས་ ལུས་དུམ་བུ་དུམ་བུ་སྦེ་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། '''ལྔ་པ་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རི།''' ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་རྩ་བ་ལས་ རང་ལུ་དགའ་མི་གྲོགས་ཀྱིས་འབོ་སྟེ་འགྱོཝ་ད་ ནགས་ཚལ་གྱི་སྡོང་པོའི་ལོ་མ་ རྣོས་ཁེག་ཁེ་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ རྒྱབ་གདོང་གཉིས་ཀ་གཅོད། དེ་ལས་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གིས་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། '''དྲུག་པ་ཐལ་ཚན་གྱི་ཆུ་བོ་རབ་མེད།''' ས་ཐམས་ཅད་ཐལ་བ་ཚན་མོ་ཨིནམ་སྦེ། རྣམ་པ་ཆུའི་དབྱིབས་བཟུམ་སྦེ། ལུས་ཐམས་ཅད་རུས་པའི་བར་བརྒལ་འགྱོ་དགོཔ་ད་ ཕར་ལྷོདཔ་ཅིག་སྲུང་སྒོ་མཚོན་ཆ་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ ལོག་ཕར་བཏང་ཚུར་བཏང་སྟེ་ ལས་ངན་མ་ཟད་བར་དུ་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། <br>
'''གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ནི། དང་པ་ཆུ་བུར་ཅན།''' སེམས་ཅན་རྣམས་གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ བཟད་མ་ཚུགས་པ་གཟུགས་ཁར་ ཆུ་བུར་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་མས།<br>
'''གཉིས་པ་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ།''' གཟུགས་ཀྱི་ཆུ་བུར་ཚུ་རྡོལ་ཏེ་ རྨ་ལུ་གྱུར་དོ་ཡོདཔ་མས། '''གསུམ་པ་ཨ་ཆུ་ཟེར་བ།''' སེམས་ཅན་རྣམས་བཟོད་མ་ཚུགས་པའི་གྲང་བ་ལས་ ཨ་ཆུ་ཟེར་བའི་སྒྲ་འགྱུར་དོ་མས།<br>
'''བཞི་པ་སོ་ཐམ་ཐམ་པ།''' དེ་ལས་གྲང་བ་ཤུགས་ཆེཝ་ལས་ སོ་ཚུ་ཡང་ཐམ་དོ་མས། '''ལྔ་པ་ཀྱེ་ཧུད་ཟེར་བ།''' སྔར་བཞིན་གྲང་བ་བཟོད་མ་ཚུགས་པར་ ཀྱེ་ཧུད་ཟེར་བའི་སྒྲ་འགྱུར་དོ་ཡོདཔ་མས། '''དྲུག་པ་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ།''' གཟུགས་ཀྱི་པགས་ཀོ་ཚུ་སྔོན་པོར་སོང་སྟེ་ ཁ་ལྔའམ་དྲུག་ལུ་གས་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་མས། '''བདུན་པ་པདྨ་ལྟར་གས་པ།''' སྔར་བཞིན་པགས་ཀོ་སྔོན་པོར་སོང་སྟེ་ ཁ་བརྒྱད་ལུ་གས་དོ་ཡོདཔ་མས།<br>
'''བརྒྱད་པ་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པ།''' ཁ་བརྒྱད་ལས་ལྷགཔ་གས་དོ་ཡོདཔ་ལས་ བཟོད་་མ་ཚུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ་དོ་ཡོདཔ་མས། '''དམྱལ་བ་ཉེ་ཚེ་བའི་སེམས་ཅན།''' དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ གནས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཚུ་ག་ནི་ཡང་ངེས་པ་མེད་དེ། བྲག་གི་བར་བཅར་བ་དང་། རྡོའི་ནང་དུ་འཐུམ་པ་དང་། ཆབ་རོམ་གྱི་ནང་དུ་རེངས་པ་དང་། ཆུ་ཚན་གྱི་ནང་དུ་འཚོད་པ་དང་། མེ་ནང་དུ་སྲེག་པ་དང་། ཤིང་སྡོང་བཅད་པའི་སྐབས་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚུ་བཅད་པ་དང་། གཏུན་པ་དང་། ཕྱགས་མ་དང་། ཕྲུ་བ་དང་། སྒོ་དང་། ཀ་བ་ལ་སོགས་ནང་བསྐོལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོཔ་སྦེ་ ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོའི་འགྲེལ་པ་ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ་ ( ༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༧༠) ནང་གསུངས་སོ།།</big>
=== ༼ དུད་འགྲོ། ༽ ===
<big>མངོན་པར་མཛོད་གནས་གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི་སྐབས་ འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་ལས་སྐྱེ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཅན་རང་སོའི་ལས་དང་འཁྲིལ་ འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་ཚུ་ནང་སྐྱེ་བ་ལེན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་ལྷ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། མི་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དམྱལ་བ་སྟེ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལས་ དུད་འགྲོའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། སྡུག་བསྔལ། དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ་ས་བཅད་རྣམ་པ་བཞིའི་ཐོག་ལས་བཤད་པར་བྱའོ། ། <br>
དང་པོ་མཚན་ཉིད་ནི། མགོ་དུད་ཅིང་འགྲོ་བས་ན་དུད་འགྲོ་ཞེས་པའོ། ། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ་དུད་འགྲོ་སྤྱིའི་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། རིགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་དུད་འགྲོ་སྤྱིའི་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ རྐང་མང་བ་དང་། རྐང་བཞི་དང་། རྐང་གཉིས་དང་། རྐང་མེད་པ་དང་བཞིའོ། །གཉིས་པ་རིགས་ལ་དབྱེ་ན། མི་ཕམ་མཁས་འཇུག་གི་སྡོམ་བྱང་ལས། བྱིངས་ན་གནས་པའི་དུད་འགྲོ་དང་། ཁ་འཐོར་ན་གནས་པའི་དུད་འགྲོའི་རིགས་དང་གཉིས་སོ། དང་པོ་བྱིངས་ན་གནས་པའི་དུད་འགྲོ་ཞེས་པ་ནི་ བྱིངས་ནི་མང་ཆེ་བའམ་ཕལ་ཆེ་བའི་དོན་ནམ་ འབྱུང་གནས་ཅིག་ལ་གོ་བའོ། ། དེ་ཡང་དུད་འགྲོ་མང་ཆེ་བ་ཅིག་རྒྱ་མཚོ་ནང་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ་གནས་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ རྒྱ་མཚོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུད་འགྲོའི་བྱིངས་ཞེས་སོ།། མདོར་ན་རྒྱ་མཚོ་ལ་གནས་པའི་དུད་འགྲོ་སྟེ་ ཆེ་བ་ཆུ་སྲིན་དང་ཆུང་བ་ཉ་དང་སྦལ་ལྕོང་སོགས་ལ་གོ་བའོ།། གཉིས་པ་ཁ་འཐོར་ལ་གནས་པའི་དུད་འགྲོ་ནི་ ཤིང་དང་རྡོ་ སྤང་དང་ནགས་ ཐང་དང་བྲག་ ས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ལ་གནས་པ་ཅིག་ལ་གོ་བའོ། མདོར་ན་ཁ་འཐོར་གྱི་དུད་འགྲོ་ནི་ མི་དང་འདོད་ལྷའི་གནས་དག་ལ་ ཆེ་བ་སྟག་དང་སེང་གེ་ ཆུང་བ་འབུ་སྲིན་སོགས་ལ་གོ་བའོ། ། <br>
གསུམ་པ་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་ལས། དུད་འགྲོ་སྐྱེ་གནས་ནང་ཡང་བསད་པ་དང་། །བཅིངས་དང་རྡེག་སོགས་སྡུག་བསངལ་སྣ་ཚོགས་པ། ། ཞི་འགྱུར་དགེ་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ནི།། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་ཤིན་ཏུ་མི་ཟད་པ།། ཁ་ཅིག་མུ་ཏིག་བལ་དང་རུས་པ་དང་།། ཤ་དང་པགས་པའི་ཆེད་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། །དབང་མེད་གཞན་དག་རྡོག་པ་ལག་པ་དང་། ། ལྕགས་དང་ལྕག་སྐྱུ་བརྡབ་པས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་ལས་ དུད་འགྲོ་ལུ་སྐྱེ་བ་ཅིན་ འགྲོ་བ་མི་ཚུ་གིས་ འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། ལ་ལུ་ཅིག་ཙྭ་དང་ཆུ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཉིན་ནུབ་མེད་པར་ཐག་པས་བཅིངས་པ་དང་ དབྱུག་པ་སོགས་ཀྱི་རྡེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ལས་དགེ་སྡིག་གི་རྣམ་གཞག་གང་ཡང་མ་ཤེས་པའི་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་ གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཡོད། དུད་འགྲོ་ལ་ལུ་ཅིག་ནོར་བུའི་བྱེ་བྲག་མུ་ཏིག་སོགས་ལེན་ནིའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ། དཔེར་ན་ རྒྱ་མཚོ་ནང་གནས་པའི་དུད་འགྲོ་ཉ་སོགས་མང་ཤོས་ཅིག་མུ་ཏིག་གི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། ལ་ལུ་ལུས་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལས་བསྲུང་ནིའི་ཆེད་དུ་བལ་དང་ ལ་ལུ་ཅིག་རུས་པའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད། དཔེར་ན་ ཁྱབ་ཆེ་བ་ལུ་ལུག་དང་གཡག་ དེ་ལས་སྤུ་ཁ་འཇའ་ཆི་ཆི་ཡོད་པའི་དུད་འགྲོ་མང་ཤོས་ཅིག་ གོས་ཀྱི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་ གླངམོ་ཆེ་དང་སྟག་སོགས་རུས་པའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པའོ།། བྱ་དང་ཉ་བ་གླང་ལ་སོགས་པའི་དུད་འགྲོ་མང་ཤོས་ཅིག་ཤའི་ཆེད་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་ ལ་ལུ་ཅིག་པགས་པའི་ཆེད་དུ་སྲོག་གཅོད་པའོ།། རང་ལུ་རང་དབང་མེད་པའི་དུད་འགྲོ་རྣམས་ རྐངམ་དང་ལགཔ་གུ་ལས་ཕར་ ལྕགས་དང་ལྕགས་ཀྱུ་སོགས་བརྡབ་ནས་ བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ།།<br>
མདོར་ན་དུད་འགྲོ་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བསད་བཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་གསུམ་མོ།། དེ་ཡང་དང་པོ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དུད་འགྲོ་ནི་རང་དབང་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་ ལ་ལུ་ཅིག་ཞིང་རྨོ། ལ་ལུ་ཁུར་ཆ་བཀལ། ལ་ལུ་ཤིང་རྟ་འཐེནམ་ལ་སོགས་པའི་ བྱ་བ་མང་པོ་བཀོལ་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་དུད་འགྲོ་རྣམས་འུ་སྡུག་རུང་ངལ་འཚོ་ནིའི་རང་དབང་མེད། ཁ་སྐོམ་ལྟོཝ་བཀྱེས་ཏེ་འབད་རུང་ ཁ་སླབ་མ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ བཀྲེས་སྐོམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངང་ལུ་ སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་དོ། གཉིས་པ་བསད་བཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དུད་འགྲོ་ལ་ལུ་ཅིག་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ ཤ་དང་པགས་པའི་ཆེད་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། ལ་ལུ་ཅིག་མུ་ཏིག་དང་རུས་པའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་སོགས་ལ་གོ་བ་ཡིན། གསུམ་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ དུད་འགྲོ་སོགས་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་ གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཆེ། དཔེར་ན་སྟག་གིས་ཀ་ཤ་དང་བ་གླང་སོགས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ རྒྱ་མཚོ་ནང་ཉ་ཆེ་བས་ཆུང་བ་ཟ་བ་སོགས་དཔེ་དུ་མའོ།།<br>
དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ཐུང་བ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་ ཚེ་རིང་ཤོས་ཀྱི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་རེ་ཐུབ་པ་ཡིན། དུད་འགྲོའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཅིན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ ལམ་གྲུབ་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དེ་ ཐར་པ་ཐོབ་པའི་དུས་མེད། དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་སྐྱེ་གནས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ མངལ་སྐྱེས་དང་། སྒོང་སྐྱེས་དང་། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། རྫུས་སྐྱེས་ཏེ་ལྔ་ལ་ རང་སོའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེ་བའོ།། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ལས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་ འཕགས་པ་སློབ་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཆོམ་རྐུན་དང་། གཞན་གྱི་བུ་ལོན་བླངས་ནས་གནོད་སེམས་སུ་བྱེད་པ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་དད་པས་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉན་པར་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་དོ།། དེ་ཡང་དང་པོ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་ མདོར་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ཉམས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུས་ དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ཡིན། གཉིས་པ་ཆོམ་རྐུན་ནི་ ཆོམ་ནི་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས་པའི་བློས་ དབང་བཙོང་གི་སྒོ་ནས་འཕྲོག་པའི་དོན་དང་། རྐུན་ནི་གསང་བའི་ཐོག་ལས་ བརྐུ་བ་སོགས་ལ་གོ་བ་ཡིན། མདོར་ན་ཆོམ་རྐུན་ནི་ མ་སྦྱིན་པ་ལེན་པ་སྟེ་ དེ་ཡང་དུད་འགྲོར་སྒྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། ། གསུམ་པ་གཞན་གྱི་བུ་ལན་བླངས་ནས་གནོད་སེམས་སུ་བྱེད་པ་ནི། རང་ལུ་བྱ་སྟབས་མ་བདེ་བའི་སྐབས་མི་གཞན་ལས་ནོར་བསྐྱི་བའི་བུ་ལན་ཡོད་པ་ཅིན་ འདི་ཚུ་རང་སྟབས་བདེཝ་ད་ལོག་སྤྲོད་ནི་མེན་པར་ ཧེང་སྐལ་བུ་ལོན་སྤྲོད་མ་དགོཔ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ མ་རུང་པའི་བྱ་བ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་རྡུང་བ་སོགས་བསམ་ན་ དེ་ཡང་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་ལས་ཡིན་ནོ། བཞི་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་སྲོག་ལེན་པའི་དོན་ཡིན། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་ཅིན་ དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། ལྔ་པ་མ་དད་པས་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཉན་པར་དགའ་བ་ནི་ སངས་རྒྱས་ཆོས་དགེ་འདུན་ཏེ་ མདོར་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལུ་དད་པ་མེད། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལུ་ཡིད་ཆེས་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ དམ་པའི་ཆོས་ལས་ལོག་པ་ངག་ཀྱལ་སོགས་ལ་སྡང་བ་སོགས་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།།</big>
=== སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ། ===
<big>སྡུག་བསྔལ་ནི་ལུས་དང་སེམས་མི་བདེ་བར་ དཀའ་ངལ་གྱིས་མནར་བའི་དོན་ཅིག་ལ་ཟེར་རོ། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་འདི་ནང་ སྡུག་བསྔལ་མེད་མི་ག་འདུག། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་རང་ར་སོ་སོའི་ནང་ རང་སོའི་སྡུག་བསྔལ་རེ་འདུག། ལྷ་ལུ་འཆི་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ། ལྷ་མིན་ལུ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། མི་ལུ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གི་སྡུག་བསྔལ། དམྱལ་བར་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ། དུད་འགྲོ་ལུ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ཡི་དྭགས་ལུ་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འདུག། <br>
མཐོ་རིས་གསུམ་ལས་དང་པོ། ལྷའི་འཆི་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཟེར་མི་འདི་ ལྷ་འདི་ཚུ་ཤི་རནམ་ད་ གོས་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བའམ་རྒྱན་ཆ་སོགས་རྙིང་པར་འགྱུར་བ་དང་། མཆན་ཁུང་ནས་རྔུལ་ནག་འབྱུང་བ་དང་། ལུས་ལ་དྲི་ང་བ་དང་། རང་གི་གཏན་ལ་མི་དགའ་བ་སོགས་ སྔ་ལྟས་རྣམ་པ་ལྔ་འབྱུང་བ་དང་ འདོད་ཡོན་ལ་ཡེངས་བའི་བློས་ སླར་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། གཉིས་པ་ལྷ་མ་ཡིན་ལུ་ ལྷའི་དཔལ་ལ་སྡང་བ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད། གསུམ་པ་མི་ལུ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེ་ཡང་ མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས་ མི་ལུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བཤད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། ། རྒ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ན་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །གང་འདོད་པ་བཙལ་ཏེ་མ་རྙེད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་བསྲུང་དཀའ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་འདུག། གཉིས་པ་ངན་སོང་གསུམ་ལས་དང་པོ། དམྱལ་བ་ལུ་ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་དེ། ཡང་སོས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ངུ་འབོད་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། ཚ་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང་། མནར་མེད་དེ་བརྒྱད་དང་། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་དེ། ཆུ་བུར་ཅན་དང་། ཆུ་བུར་བརྡོལ་བ་དང་། སོ་ཐམ་པ་དང་། ཨ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང་། ཨུཏྤལ་ལྟར་རྒྱས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་རྒྱས་པ་དང་། པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་རྒྱས་པ་སྟེ་ བཅུ་དྲུག་གི་སྟེང་དུ་ ཉེ་འཁོར་བ་དང་། ཉེ་ཚེ་བའི་དམྱལ་ཁམས་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་ སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་དོ།། གཉིས་པ་དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་ཏེ། བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བསད་བཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། ཡི་དྭགས་ནི་ ཁ་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ཅིག་དང་ ལྟོ་བ་རིའི་ཁྱོན་ཙམ་ཏེ་ བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུའོ། །<br>
སྤྱིར་བཏང་ སྡུག་བསྔལ་འདི་ལུ་དབྱེ་བ་ཅིན་གསུམ་ཏེ། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ།། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཟེར་མི་འདི་ སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་ འཇིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་ དེའི་ཚོར་བ་ནི་གཏང་སྙོམ་ཡིན། དཔེར་ན་ སྤུ་ཅིག་ལག་མཐིལ་ལུ་བཞག་པ་ཅིན་འདི་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚོར་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། སྤུ་འདི་རྐྱེན་ཅིག་ལས་མིག་ཏུ་སོང་ན་མི་སྡུག་པའི་ཚོར་བ་མྱོང་བཞིན་ནོ། ། ད་ལྟོ་གི་བདེ་བ་འདི་ ཕྱི་མ་སྡུག་བསྔལ་ལུ་ འགྱུར་མི་གཅིག་ལུ་ འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དཔེར་ན་ སྙིང་སྡུག་མ་དང་ཕྲད་ནས་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཟེར་བ་ཅིན་ ཧེ་མ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཡོད་མི་གུར་ ད་རུང་སྡུག་བསྔལ་ཕོག་མི་གཅིག་ལུ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ ཕ་ཤི་བའི་སྡུག་མ་རྫོགསཔ་ལས་ བུ་འཆི་བ་ལྟ་བུའོ། །སངྱས་ཀྱིས་ཡང་ བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་སྐབས་ ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་འདི་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་དང་ འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་དང་། རྒྱུ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལུ་བརྩོན་ཏེ་འབྲས་བུ་ ལམ་གྱི་བདེན་པ་འཐོབ་དགོཔ་ཨིན་རུང་ རྙིགས་མ་བདོ་བའི་འདུལ་བྱ་ ང་བཅས་ཚུ་གིས་འབད་མི་ཚུགས་པས། མདོ་ལས། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ། ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། ། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ། ། ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟན་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་འདུག། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ངོ་མ་ སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ལྟ་བར་འཛིན་མི་འདི་ཨིན། འདི་ཡང་དང་པོ་མི་རྟག་པ་ལུ་རྟག་པ་འཛིན། འཇིག་རྟེན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་སའི་རྟེན་ཡིན་ཡང་ ལྐུག་པ་ང་བཅས་ཚུ་གིས་འདི་ལུ་རྟག་པ་འཛིན་སྡོདཔ་མས། གཉིས་པ་ མི་གཙང་བ་ལུ་གཙང་བར་འཛིན། འཁོར་བ་འདི་ མི་གཙང་བའི་འདམ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་རུང་ འདི་ལུ་གཙང་བ་འཛིན་སྡོདཔ་མས། དཔེར་ན་ མི་གཙང་བས་གང་བའི་ཕུང་པོ་འདི་ལུ་ གཙང་བར་འཛིན་ཏེ་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པ་བཞིན། གསུམ་པ་བདག་མེད་པ་ལུ་བདག་ཏུ་བཟུང་། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནའང་ དེ་ལ་བདག་ཡོད་པར་འཛིན། ང་ཟེར་བའི་ཚིག་འདི་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྱུང་གནས་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ ང་ལུ་བདེ་བ་དགོ་ནི་ཟེར་ མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས། ལས་འབྲས་བསླུ་བ་མི་སྲིད་ཅེས་ སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ ནམ་ཡང་བདེ་བ་མི་འབྱུང་། བཞི་པ་ སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ། ང་བཅས་ཚུ་འཁོར་བར་སྐྱེ་དགོ་མི་འདི་ ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་རིགས་པའི་གཏེར་ལས། སྐྱེ་རྒྱུ་མ་རིག་དེ་ལས་ཀྱང་། ། ཉོན་མོངས་ལས་དང་འཁོར་བ་འབྱུང་། ། ཞེས་གསུངས་འདུག། མཐོ་བ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མན་ཆད་ནས་ དམའ་བ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཡན་ཆད་ཀྱི་འགྲོ་བ་རྣམས་ འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམས་ཐག་སྡོདཔ་མས། དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལུ་ཐོག་མ་མེད་ཅེས་ཚད་མ་རིགས་པའི་གཏེར་ལས། སེམས་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་ཕྱིར། །རྟགས་ཀྱི་སྔོན་མཐའ་ཐུག་མེད་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་འདུག། ཡང་ཚད་མ་རིགས་པའི་གཏེར་ལས། རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པ། །རྟགས་ཀྱི་ཕྱི་མཐའ་ཐུག་མེད་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དཔེར་ན་ཨེ་པཱལ་གྱི་ས་བོན་ཅིག་ལ་ ལྕུག་གསར་བཞད་པའི་རྐྱེན་ ས་ཆུ་མེ་རླུང་མདོར་ན་འབྱུང་བ་བཞི་ཚང་པ་ཅིན་ ལྕུག་གུ་སྐྱེས་དོ་བཟུམ་ མི་དགེ་བའི་ལཱ་ལས་འཛེམ་མ་ཚུགས་པ་ཅིན་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་མི་སྲིད། ཇི་སྐད་དུ། འཁོར་བ་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ལ། །བདེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་འདུག།<br>
རྒྱལ་སྲས་དངུལ་ཆུ་ཐོག་མེད་ཀྱིས། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་བདག་འདོད་དེ་ལས་འབྱུང། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཞན་ཕན་སེམས་ལས་འཁྲུངས། ། ཅེས་གསུངས་འདུག། དེ་ཡང་ སྡུག་བསྔལ་ནི་ཐམས་ཅད་བདག་འདོད་པའི་བློའམ་ ང་དང་ང་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་དགོ་པ་ཅིན་ སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་དགོས། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཚེ་སྔ་མའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་ ལས་འབྲས་ལ་སླུ་བ་མེད། དེ་ཡང་མདོ་ལས། ལུས་ཅན་དག་གི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟད། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་འབབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར། ། ཞེས་གསུངས་འདུག། སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་དགོས་སྙམ་ན་ མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤོང་ནས་ དགེ་བ་བཅུ་ལ་བརྩོན། ཚེ་འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བསམ་ནས་མི་རྟག་པ་བསྒོམ། སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་བསམ་ནས་ འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ལས་འབྲས་དང་བཅས་པ་བསྒོམ། ཞི་བའི་བདེ་བ་ལ་བསམ་ནས་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་པ་སོགས་ཡིན། མདོ་ལས། ཐུབ་པས་སྡིག་པ་ཆུ་ཡིས་མི་འཁྲུད་ཅིང། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱག་གིས་སེལ་མི་ནུས། །ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་གཞན་ལ་སྤོ་མིན་ཡང་། །ཆོས་ཉིད་ཞི་བ་བསྟན་ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །</big>
=== ཡི་དྭགས། ===
<big>འཁོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ་ འདོད་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་ཁམས་གསུམ་མོ། ། འདོད་ཁམས་ལ་ཡང་ འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་དང་། འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་དང། གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་ཀྱི་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ་། མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་ལས། ལས་རྣམས་ཀྱང་ནི་སྣ་ཚོགས་ལས། དེ་ཡིས་འགྲོ་འདི་སྣ་ཚོགས་བྱས། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལས་དགེ་བ་དང་། སྡིག་པ་དང་ གཏང་སྙོམས་གསུམ་འཚོགས་པ་ལས་ འཇིག་རྟེན་འདི་ཡི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཡིན། དེར་མ་ཚད་སྙིང་རྗེ་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ནི་ལས་ཀྱིས་བྱས་པ། ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའོ། ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ལས་ཀྱིས་བྱས་པ། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། ལས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ནི་ རང་གི་ལས་དགེ་སྡིག་སོགས་བྱས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་རང་གི་ལས་ཀྱི་བྱས་པ་དང་ ལས་དབང་གི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་གནས་སོ་སོ་ནང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། ། ༼ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་་་་ཤོག་གྲངས་༨༢༽ <br>
འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སྟེ། དང་པོ་མཐོ་རིས་གསུམ་ནི། ལྷ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། མི་དང་། ངན་སོང་གསུམ་ནི། དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་གསུམ་མོ།། དེའི་ནང་ནས་ཡི་དྭགས་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡི་དྭགས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟེ་ ས་བཅད་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། ། དང་པོ་ཡི་དྭགས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས་པའམ་ བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ནོན་པས་ན་ཡི་དྭགས་ཞེས་པའོ། ། དེ་གང་ན་གནས་ཞེས་ན་ འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་འོག་ཏུ་ དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་བཅད་པ་ན་ཡོད་དོ། ། དེ་ན་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་ཞེ་བྱ་བ་དང་ དེ་ཡི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་ཅེས་ མདོ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ནས་བཤད་དོ། ། ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ནི་ མིའི་ཟླ་སྟོད་ལ་ཉིན་མོ་དང་། མི་ཡི་ཟླ་སྨད་ལ་ཞག་གཅིག་ཏེ་ འགྲོ་བ་མིའི་ཟླ་ངོ་གཅིག་ལ་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱི་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་ཏེ་ རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་རེ་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ཡང་བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་ལས། བར་ཆད་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་བསྟེན་གྱུར་པ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་ཡི། །དྲྭ་བས་བཅིངས་པའི་ལུས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལོ། །ལྔ་སྟོང་དག་དང་ཁྲིར་ཡང་འཆི་མི་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་སོ།།<br>
གཉིས་པ་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ཏེ། ཡི་དྭགས་ཕྱིའི་ཟས་སྐོམ་ལ་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ཟས་སྐོམ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། དང་པོ་ཡི་དྭགས་ཕྱིའི་ཟས་སྐོམ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་ནི་ ཡི་དྭགས་དེའི་ངོ་བོར་བཀྲེས་པའི་ཟས་སོགས་རྣག་ཏུ་མཐོང་བ་དང་ སྐོམ་པའི་ཆུ་སོགས་ཁྲག་ཏུ་མཐོང་བའོ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་འགོག་པར་མཐོང་ནས་ དེ་ཡང་ཟ་ནི་དང་འཐུང་ནི་ལུ་རང་དབང་མེད་པ་ཞིག་གོ། གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནི། ཁ་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ཡོད་པ་ལ་ ཟ་གཏུང་སོགས་གཞན་གྱིས་མི་འགོག་ཀྱང་ རང་གིས་ཟ་བའི་ནུས་པ་མེད་པ་ཅིག་ལ་གོ་བའོ།། དེ་ཡང་བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་ལས། ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། །ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ཙམ་བཀྲེས་པས་ཉེན། །མི་གཙང་གི་ནར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་། །འཚལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ།། ཞེས་གསུངས་སོ།། གསུམ་པ་ཡི་དྭགས་ཟས་སྐོམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བ་ཅན་དང་། ལྗན་ལྗིན་ཟ་བ་གཉིས་སོ།། དེ་ཡང་དང་པོ་ མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བ་ཅན་ནི་ ཟས་སོགས་ཟ་བ་དང་འཐུང་བ་ཙམ་གྱིས་ མགྲིན་པ་དང་ལྟོ་བ་སོགས་འཚིག་པར་འགྱུར་བ་ལ་གོ་བའོ།། གཉིས་པ་ལྗན་ལྗིན་ཟ་བ་ནི་ མི་གཙང་བའི་ཟས་ ཆུ་དང་ཨ་ཝ་སོགས་ཟ་བ་དང་ རང་གི་གཟུགས་ཁ་ལས་ཤ་བཅད་ཅིང་ཟ་བ་སོགས་ལ་གོ་བ་ཡིན་ནོ།།<br>
གསུམ་པ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག་ལས། སྨན་རིགས་འགས་ནི་རྣག་དང་ཕྱི་ས་དང་།། ཁྲག་སོགས་མི་གཙང་བ་ཡང་མི་རྙེད་དེ།། ཕན་ཚུན་གདོང་དུ་འཚོག་ཅིང་མགྲིན་པ་ནས།། ལྦ་བ་བྱུང་བ་སྨིན་པའི་རྣག་འཚལ་ལོ།། ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་སོས་ཀའི་དུས་སུ་ནི།། ཟླ་བའང་ཚ་ལ་དགུན་ནི་ཉི་མའང་གྲང་།། ལྗོན་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་འགྱུར་འདི་དག་གིས།། བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་རླུང་ཡང་སྐམ་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རང་གིས་འཚོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཟས་སོགས་འགས་ནས་ མི་གཙང་བ་ཁྲག་དང་རྣག་ཨ་ཝ་ཡང་མི་འཐོབ་པའི་ཁར་ ཁོང་ར་གཅིག་གིས་གཅིག་གདོང་སྐོར་སྦེ་ཕྱད་དེ་འབད་རུང་ བཟོ་ཤིན་ཏུ་ཉེས་པ། མགྲིན་པར་ལྦ་བ་མཐོང་བ་དང་ལྦ་བ་འདི་སྨིན་ནས་ དེའི་ནང་ནས་ཁྲག་དང་རྣག་སོགས་མཐོང་བ་དང་། ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་འདི་ཁར་ གནམ་སོ་ཁའི་དུས་སུ་ཟླ་བ་ལས་ཡང་ཚ་བ་དང་ དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཉི་མ་ལས་ཡང་གྲང་བ་སོགས་བྱུང་བ་དང་། ལྗོན་ཤིང་འདི་ཚུ་ཡོད་དེ་འབད་རུང་ ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་བཏགས་ནི་མེདཔ་མ་ཚད་ ཁོང་ཚུ་གི་ལྟ་བ་ཙམ་གྱིས་ ཆུ་དང་རླུང་ཚུ་ཡང་བསྐམས་འགྱོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེདཔ་ཅིག་མྱོང་དགོས་སོ།། མདོར་ན་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་ རང་གི་ལས་མ་ཟད་ཚུན་ བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་སྟོང་སྦེ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ།།<br>
བཞི་པ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི། ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཆུང་བ་དང་། གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས་པ་དང་། ལོག་པར་འཚོ་བ་དང་། སེར་སྣ་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་འགོག་པ་དང་། རང་ལུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་མ་བྱེད་པ་སོགས་ཡིན་ནོ།། ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་ནའང་ མི་ཁོམས་པའི་གནས་ཏེ་ ཐར་པ་ཐོབ་པའི་དུས་མེད། སྐྱེ་བ་འདི་ཟློག་པའི་ཕྱིར་ མདོར་ན་སེར་སྣ་སྟེ་ གོང་མ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དགེ་འདུན་སོགས་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ་མ་ཧུམ། ངན་སློང་ལུ་སྦྱིན་པ་བཏང་མ་ཧུམ། རང་ཟ་མ་ཧུམ་པར་ འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནོར་སོགས་ཐམས་ཅད་རང་གི་དབང་འདུས་ནས་ བསྡམས་བཞག་པ་སོགས་སྤོང་ཞིང་ སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། རང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དྲིན་ཅན་ཕ་མ་སྟེ་ མདོར་ན་རང་ལུ་དྲིན་ཆེ་བའི་ཡུལ་སོགས་ལ་ མ་གུས་པའི་བྱ་བ་སོགས་དོར་ནས་ གུས་བཀུར་བྱེད་པ་སོགས་ཡིན་ནོ།།</big>
=== ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ། ===
<big>སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཝ་ར་ན་སི་ལུ་ བདེན་པ་བཞི་ཡི་ཆོས་འཁོར་སྐོར་བའི་སྐབས་ སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ། ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། ། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ། ། ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟན་པར་བྱ། ། ཞེས་གསུངས་འདུག། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལུ་ རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་ སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། ། དེ་ཡང་ རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་བཤད་པའི་སྐབས་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་མྱང་འདས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་དང་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་གཉིས་ནི་ ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆ་དང་། འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་ ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ནི་ ཟག་མེད་ཀྱི་ཆ་ཡིན་ནོ། ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་ འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བཏགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ བདེན་པ་བཞི་ཡི་གནས་ལུགས་སམ་རང་བཞིན་ག་ཨིན་མི་འདི་ མཐའ་བཅད་དུ་རྟོགས་ཚུགས་མི་ འཕགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་པའོ། ། དེ་ཡང་མདོ་ལས། བྱིས་པ་ལག་མཐིལ་འདྲ་བ་ཡིས། །འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་སྤུ་མི་རྟོགས། །འཕགས་པ་མིག་དང་འདྲ་བ་ཡིས། །དེ་ཡིས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཀྱང་འབྱུང་། ། ཞེས་གསུངས་པར་ལྟར། (ཞི་བདེ་དང་དགའ་སྐྱིད་སྤེལ་བའི་ཐབས་ལམ་དུས་བབ་ཀྱི་ཆོས་ཚན་རྩ་གཞུང་ ༢༠༡༩ ཤོག་གྲངས་ ༤༡) བྱིས་པ་སྟེ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ང་བཅས་ཚུ་གིས་ མ་དག་པའི་རྐྱེན་ལས་ དཔེར་ན་ལག་མཐིལ་དུ་སྤུ་ཅིག་བཞག་པ་ཅིན་ དེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚོར་བ་གང་ཡང་མེད་པ་བཞིན་ འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་མི་ཚུགས། ཡིན་ཡང་འཕགས་མིག་ཅན་ཏེ་ གལ་ཏེ་ལག་མཐིལ་གྱི་སྤུ་འདི་རྐྱེན་ཅིག་ལས་ རང་གི་མིག་ཏུ་སོང་ན་ཚ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་བཞིན་ འཕགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ།། <br>
དང་པོ་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ཞེས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་ འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་ ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ནི་མདོར་ན་ རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྟེ་གསུམ་ཡིན། དེ་ཡང་ཚད་མ་རིགས་པའི་གཏེར་ལས་ཀྱང་། སྐྱེ་རྒྱུ་མ་རིག་དེ་ལས་ཀྱང་། །ཉོན་མོངས་ལས་དང་འཁོར་བ་འབྱུང།། ཞེས་གསུངས་འདུག། '''དང་པོ་འདོད་ཆགས་ནི།''' སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཨིན། དེ་ཡང་ཚེ་འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་དང་། སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཞི་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ་གསུམ་ཡིན་ནོ། དེ་ཡི་སྟེང་དུ་ སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་བཀལ་བ་ཅིན་ རྒྱུ་མཚན་འདི་རྣམས་སངས་རྒྱས་མི་ཐོབ་པའི་གེགས་བཞི་ཡིན་ནོ། ། དང་པོ་ཚེ་འདི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ འཇིག་རྟེན་འདི་ནང་ཡོད་པའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པའི་ སེམས་འདི་ལུ་གོཝ་ཨིན། འདི་ཡང་ འདི་ངེ་གི་ཨིན་ཟེར་ བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་འདི་ཨིན། རང་གི་འདོད་པ་ལས་བརྟེན་གཞན་གྱི་ནོར་ལུ་ཆགས་ཏེ་ ང་ལུ་ཡང་འདི་དགོ་པས་ཟེར་ ནོར་འདི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ འདི་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་དབང་། འདི་ལས་བརྟེན་ རང་ལུ་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ སེམས་ཁར་ དཀའ་ངལ་ཅིག་ལས་གཞན་མེད་དེ། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པས། ཕྱུག་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་སྡུག་ཡིན། ། དབུལ་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་སྡུག་ཡིན། ། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། ། བུ་དམ་ཆོས་ནུས་ན་སྐྱིད་དང་མཇལ། ། ཞེས་གསུངས་འདུག། སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་བློ་འདི་ སྤང་དགོ་པ་ཅིན་ འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་བསྒོམ་པའི་བློ་འདི་ཨིན་ནོ། ། གཉིས་པ་སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ སྲིད་པ་གསུམ་ལུ་ཡོད་པའི་བདེ་བ་འདི་ལུ་ ཆགས་པའི་བློ་འདི་ཨིན། དེ་ཡང་མཐོ་བ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་ མར་ རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་བདེ་བ་སོགས་ཡིན་ནོ། ། བདེ་བ་འདི་ཚུ་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་མེན་པར་ སླར་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་ལུ་སྐྱེ་སྟེ་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཅིག་ཨིན། སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་བློ་འདི་ སྤང་དགོ་པ་ཅིན་ ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་པར་ལྟ་བ་འདི་ཨིན། གསུམ་པ་ཞི་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལུ་ཡོད་པའི་ བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་བློ་འདི་ཨིན། དེ་ཡི་ཉན་རང་གི་ས་ལུ་ཡོད་པའི་བདེ་བ་ནི་ མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་མེན། འདི་སྤང་ནིའི་དོན་ལུ་ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་ནི་འདི་ཨིན། འདི་འབདཝ་ལས་འདོད་ཆགས་ནི་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་ འདི་སྤང་བྱ་ཡིན་ནོ།།<br>
'''གཉིས་པ་ཞེ་སྡང་ནི།''' ཁོང་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཅིག་ལུ་གོཝ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་མི་འདིའི་རྒྱུད་ལུ་ ཞེ་སྡང་ཤུགས་ཆེ་བ་ཅིན་ བདེ་བ་འདི་དུས་ནམ་ཡང་འབྱུང་མི་སྲིད། ཞེ་སྡང་འདི་རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པ་ཅིན་ ཉིནམ་གཅིག་བ་གཅིག་ རང་གི་ བྱམས་པའི་གཉེན་དང་བུ་གཞི་ ཁྱིམ་ཚང་དང་ལྟ་ལྟོ་ཚང་ཐམས་ཅད་ རང་གི་དགྲ་ལུ་འགྱུར་ནི་ཨིན་མས། རང་ལུ་དགྲ་འདི་མང་པའི་བསྒང་ལས་ སེམས་ལུ་བདེ་བ་འབྱུང་སྲིད་ནི་མས་ག། རྒྱལ་སྲས་དངུལ་ཆུ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས། རང་གི་ཞེ་སྡང་དགྲ་བོ་མ་ཐུལ་ན། ། ཕྱི་རོལ་དགྲ་བོ་བཏུལ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། དེ་ཕྱིར་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་དམག་དཔུང་གིས། ། རང་རྒྱུད་འདུལ་བ་རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་ཡིན། ། ཟེར་གསུངས་བཞག་ནུག། འདི་ཡང་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ ཡོད་པའི་ཞེ་སྡང་གི་བློ་འདི་ མ་བཏུལཝ་འདྲཝ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ ཕྱི་རོལ་གྱི་དགྲ་འདི་ཚར་བཅད་ཡི་བཅད་ཡི་ ཉུང་སུ་འགྱོ་ནི་མེན་པར་ ཉིནམ་གཅིག་བ་གཅིག་ཡར་འཕེལ་ནི་ཨིན་པས། འདི་འབདཝ་ལས་ ཕྱི་རོལ་གྱི་དགྲ་འདི་བཏུལ་ནིའི་དོན་ལུ་ མཚོན་ཆ་གྱི་དང་ཀྲིང་ཀ་སོགས་ འབག་སྟེ་མེན་པར་ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ལས་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པའི་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་འདི་བཏུལ་བ་ཅིན་ ཕྱི་རོལ་གྱི་དགྲ་ཐམས་ཅད་ བཏུལ་ཚར་དོ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་མས། འདི་འབདཝ་ལས་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་འདི་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པ་ཅིན་ སེམས་ལུ་ བདེ་བ་ཅིག་འབྱུང་བའི་དུས་མེད་དེ་ ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནི་ཨིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་། ཞེ་སྡང་ལྟ་བུའི་སྡིག་པ་མེད། ། ཅེས་གསུངས་འདུག་གོ ། '''གསུམ་པ་གཏི་མུག་ནི།''' རྨོངས་པའི་སེམས་འདི་ཨིན། འདི་གིས་སྦེ་ ལས་དགེ་སྡིག་སོགས་ངོ་མ་ཤེས་པར་ སྡིག་པ་ཚད་མེད་པ་བསགས་པ་དང་། གཏི་མུག་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ ལས་རྒྱུ་འབྲས་སོགས་ཡོད་པར་ ཡིད་ཆེས་མེད་པའི་བློ་ཅིག་ཨིན། གཏི་མུག་མ་རིག་པ་གིས་སྒྲིབ་སྟེ་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འཛིན། འདི་ཡང་མི་རྟག་པ་ལུ་རྟག་པ་འཛིན་པ་དང་། བདག་མེད་པ་ལུ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འཛིན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པའི་བློ་ལོག་པ་སོགས་ཨིན། དང་པོ་ མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པ་འཛིན་པ་ནི་ འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ མི་རྟག་པ་ཨིན་ཏེ་འབད་རུང་ འདི་ལུ་རྟག་པ་ཨིན་པར་འདོད་པའི་བློ་ཅིག་ཨིན་མས། འདི་གིས་སྦེ་རྒྱུད་ལུ་འདོད་ཆགས་ཡར་འཕེལ་ནས་ ཆོས་སྒྲུབ་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དེ་ ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀ་ལུ་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཅིག་ཨིན། གཉིས་པ་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ ང་དང་ང་ཡོད་འཛིན་པའི་བློ་འདི་ཨིན། འདི་གིས་སྦེ་ང་ལུ་བདེ་བ་དགོ་ཟེར་ ལས་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་བསགས། སྡུག་བསྔལ་དགོ་ཟེར་ རང་གི་བདེ་བའི་ཕྱིར་ གཞན་ལུ་ཚད་མེད་པའི་གནོད་པ་བཀལ། རང་གི་གཉེན་ཨིན་ཟེར་འདི་ལུ་དགའ་ནི་དང་། དགྲ་ཨིན་ཟེར་འདི་ལུ་ ཞེ་སྡང་ལང་ནི་ཐམས་ཅད་ ང་དང་ང་ཡོད་ཟེར་འཛིན་པའི་བློ་འདི་ཨིནམ་ལས་ རང་ལུ་བདེ་བ་ཅིག་དུས་ནམ་ཡང་མེད་དོ། ། གསུམ་པ་མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འཛིན་པ་ནི་ ཤ་དང་ཁྲག་གི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ནི་ མི་གཙང་བ་ཨིན་ཏེ་འབད་རུང་ འདི་ལུ་གཙང་བ་འཛིན་པའི་བློ་ཅིག་ལ་གོཝ་ཨིན་། དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ གཟུགས་མཛེས་པ་ཅིག་ལུ་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ འདི་ཐོབ་ནིའི་དོན་ལུ་ མ་བྱིན་ལེན་པ་དང་འདོད་པའི་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ ལ་སོགས་པའི་མི་དགེ་བ་བསགས་པ་སོགས་ཨིན། བཞི་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པ་ནི་ འཁོར་བའི་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ སྡུག་བསྔལ་ཨིན་ཏེ་འབད་རུང་ འདི་ལུ་བདེ་བ་ཨིནམ་སྦེ་འཛིན་པའི་བློ་ཅིག་ལུ་གོཝ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ཚད་མ་རིགས་པའི་གཏེར་ལས། རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པ། །རྟགས་ཀྱི་ཕྱི་མཐའ་ཐུག་མེད་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ དཔེར་ན་ས་བོན་ཅིག་ལ་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་ རྒྱུ་ ས་ཆུ་མེ་རླུང་སོགས་ཚང་པ་ཅིན་ ལྕུག་གུ་སྐྱེ་དོ་བཟུམ་ མི་དགེ་བའི་ལས་ནི་ས་བོན་དང་ འཁོར་བ་ནི་ལྕུག་གུ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ་ནི་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། ། འདི་གིས་སྦེ་ཚེ་འདི་ལུ་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནི་དང་ ཚེ་ཤུལ་མ་ཡང་ ངན་སོང་གསུམ་ཏེ་ དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སུ་སྐྱེ་བ་ལེན་ཏེ་ སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནི་ཨིནམ་ལས་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ནི་སྤང་བྱ་ཡིན་ནོ།།</big>
=== དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། ===
<big>དེ་ཡང་ དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ཡི་ལུས་རྟེན་འདི་ནི་ ངོ་བོ་དང་། རྒྱུ་དང་། དཔེ་དང་། གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མནོ་བསམ་གཏང་པ་ཅིན་ཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། རྙེད་ན་ཕན་པ་འདོགས་ཏེ་ སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱིས་དོན་ལུ་འབད་ཚུགས་པ་ཅིན་ མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་སམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ ཐོབ་པའི་སྟོབས་སམ་ནུས་པ་ཡོད། ད་ལྟོ་རྙེད་པར་ག་ནི་བ་དཀའ་བའི་ མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་སྟེ་འབད་རུང་། ཚེ་རབས་དུས་རྒྱུན་ཕན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་མ་བསྒྲུབས་པ་ཅིན། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལུ་ འགལ་རྐྱེན་མི་ཁོམས་པའི་གནས་བརྒྱད་དང་བྲལ་ཞིང་ མཐུན་རྐྱེན་འབྱོར་པ་བཅུ་ཚང་བའི་ མི་ཡི་ལུས་རྟེན་ཡང་དག་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེ་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། (ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོ་ ༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༡༡) དལ་འབྱོར་འདི་ནི་རྙེད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་སྒྲུབ་ན། །ཕྱིས་འདི་ཡང་དག་འབྱོར་པ་ག་ལ་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་སོ།།<br>
དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ལ་བཞི་ཡོད་དེ། ༡-རྒྱུའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ། ༢-ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ། ༣-དཔེའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ། ༤-གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ལོ། ། '''དང་པོ་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ནི།''' སྤྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་རྒྱུ་མ་རིག་ཉོན་མོངས་པ་ཤུགས་ཆེ་སྟེ་ མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པ་ལས་ འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཨིན། དེ་ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༡༢) མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་དང་། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ།། ཞེས་གསུངས་སོ།། རྒྱུ་དད་པ་ཆེ་སྟེ་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པ་ལས་ འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོ་དང་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ཨིན། དེ་ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༡༢) དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང་། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག ། ཅེས་གསུངས་སོ།། ཁ་གསལ་སྦེ་ཞུ་བ་ཅིན་ རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུང་བ་དང་། སྦྱིན་པ་སོགས་གང་མང་བསགས་པ་དང་། མཚམས་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་སྦྱོར་བ་དང་། འབྲས་བུ་དལ་བ་འབྱོར་པ་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐོབ་པར་གསུངས་འདུག། དེ་ཡང་ འབྲས་བུ་དལ་བ་སྐྱེད་མི་འདི་རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འབྲས་བུ་འབྱོར་པ་སྐྱེད་མི་འདི་རྒྱུ་སྦྱིན་པའི་དགེ་བ་དང། དེ་ལས་འབྲས་བུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལས་ཕན་འདོགས་པའི་རྐྱེན་ཨིན། དེ་བཟུམ་མའི་རྒྱུ་རྐྱེན་འཚོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་རུང་ དེ་འདྲའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་མི་ དཔེ་ཉིན་མའི་སྐར་མ་ལས་ཀྱང་དཀོན། དེ་ཡང་རྗེ་མི་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས ༡༣) དལ་འབྱོར་མི་ལུས་མི་དཀོན་རྒྱུ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའི་མི་རེ་ཉུང་། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།། '''གཉིས་པ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ནི།''' མི་ཁོམས་པའི་གནས་བརྒྱད་ནི། མདོ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༡༤) དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། །ཀླ་ཀློ་ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ནི། །ལོག་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ། །ལྐུག་པ་དེ་དག་མི་ཁོམས་བརྒྱད།། ཅེས་གསུངས་སོ། ། དམྱལ་བ་ལུ་སྐྱེས་ན་ཚ་གྲང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། ཡི་དྭགས་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་བཀྲེས་སྐོམ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། དུད་འགྲོ་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་བླུན་རྨོངས་བཀོལ་སྤྱོད་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། ལྷ་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་འཆི་འཕོ་ལྟུང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་མེདཔ་ལས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། མུ་སྟེགས་ལོག་ལྟ་ཅན་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་ རང་རྒྱུད་ལོག་ལྟ་གིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། མུན་པའི་བསྐལ་པ་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་ཏེ་ ལས་དགེ་སྡིག་གི་རྣམ་གཞག་ངོ་མ་ཤེས་པ་གིས་ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས། ལྐུག་པ་ལུ་སྐྱེས་བ་ཅིན་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་མི་ཚུ་རང་གིས་ཤེས་མི་ནུས་ཏེ་ ཆོས་འབད་ནི་མི་ཁོམས་པ་སྟེ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ།། དེ་དག་མི་ཁོམས་པ་བརྒྱད་ལས་ལྡོག་པ་ལ་དལ་བ་བརྒྱད་ཨིན། དེ་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱོར་པ་ལུ། རང་འབྱོར་ལྔ་དང་། གཞན་འབྱོར་ལྔ་སྟེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་རང་འབྱོར་ལྔ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༡༥) ཡུལ་གྱི་དབུས་སུ་མིར་སྐྱེས་ཤིང་། །དབང་པོ་ཚང་ཞིང་གནས་ལ་དད། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་མཐའ་རུ་ཕྱིན། །འདི་ལྔ་རང་གི་འབྱོར་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་ལས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་ནི། སངསརྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་གནས་པ་དང་། ཆོས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བ་བྱེད་པའོ། ། དེ་བཟུམ་མའི་དལ་འབྱོར་རྣམ་གཉིས་འཛོམས་པ་ནི་ འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཨིན་ནོ།། '''གསུམ་པ་དཔེའི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ནི།''' དེ་ལ་དཔེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༡༨) དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །རྒྱ་མཚོ་ཆེར་གཡེང་གཉའ་ཤིང་གི། །བུ་གར་རུས་སྦལ་མགྲིན་ཚུད་ལྟར། །མི་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་དཀར་གསུངས།།ཞེས་པ་ལྟར་རོ།། གང་ནས་གསུངས་ན་ཡང་དག་པའི་ལུང་ལས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས ༡༨) ས་ཆེན་པོ་འདི་ཆུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ལ། དེར་མི་ཅིག་གིས་ གཉའ་ཤིང་བུ་ག་གཅིག་པ་ཅིག་བོར་བ་རླུང་གིས་ཕྱོགས་བཞིར་འཕྱོའོ། ། དེ་ན་རུས་སྦལ་ཞར་བ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་ཐུབ་པ་ཞིག་ ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ།། དེའི་གོ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་ན། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་གཅིག་ཡོད་མི་འདི་རླུང་གིས་ཕར་ཚུར་འབག་དོ་ཡོདཔ་མས། རྒྱ་མཚོ་དེའི་གཏིང་ན་རུས་སྦལ་མིག་ཏོ་ཞརཝ་ ལོ་སྟོང་ཕྲག་རེ་ན་མཚོ་ཡི་ཁར་ལན་རེ་འོང་མི་གཉིས་ཕྱད་པ་ལས་མི་ཡི་ལུས་འདི་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པར་དཀའོ། །དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་ནི་རྒྱུ་དགེ་བ་བསགས་པ་ལས་ཐོབ་ཨིན། དེ་ལས་ ངན་སོང་ལུ་སྐྱེས་མི་འདི་དགེ་བའི་ལས་མ་འབད་བར་ མི་དགེ་བའི་ལས་སྡིག་པ་ར་འབདཝ་ལས་ཨིན་ནོ། ། '''བཞི་པ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ནི།''' སེམས་ཅན་ཀྱི་གྲངས་དང་རིམ་པ་ལས་བལྟ་བ་ཅིན་ མི་ཡི་ལུས་རྟེན་འདི་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ནི་ ནུབ་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་དང་། ཡི་དྭགས་ནི་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་དང་། དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ནི་སྐར་མ་ཙམ་དང་། བདེ་འགྲོ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ལས་མེད་པ་གསུངས་འདུག། ད་རུང་གཞན་ཡང་དམྱལ་བ་ནི་ ས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་གྱི་གྱངས་ཁ་ཙམ་དང། ཡི་དྭགས་ནི་ཡུལ་གངྒའི་ཆུ་འགྲམ་གྱི་ བྱེ་མའི་གྱངས་ཁ་ཙམ་དང་། དུད་འགྲོ་ནི་ཆང་འགག་གི་སྦང་མ་ཙམ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་ནི་ཁ་བའི་རླུང་འཚུབ་ཙམ་དང་། ལྷ་དང་མི་ཡི་གྱངས་ཁ་ནི་ སེན་མོའི་སྟེང་གི་རྡུལ་ཙམ་ལས་མེད་པ་གསུངས་སོ།། སྤྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་དཀོནམ་མ་ཚད་ དེ་ལས་ཀྱང་དལ་འབྱོར་མི་ཡི་ལུས་རྟེན་དཀོན། དེ་ཡང་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས ༢༡) མི་ལུས་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྙེད་དཀའ་བ། །དཀའ་འམ་མི་དཀའ་སེམས་ཅན་གྲངས་ལ་ལྟོས།། ཞེས་གསུངས་སོ།།</big>
=== འཆི་བ་མི་རྟག་པ། ===
<big>དེ་ཡང་ ཚེ་འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལུ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ཅིན་། དེ་ཡང་ སྤྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཨིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ལས་ཀྱང་། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༤༡) དགེ་སློང་དག་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ།། ཞེས་གསུངས་སོ། སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་བརྟན་པ་མེད་པ་སྟོན་ཀའི་དུས་ཀྱི་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་དང་། ང་བཅས་འགྲོ་བ་ཚུ་སྐྱེ་ནི་དང་ཤི་ནི་འདི་ ཞབས་ཁྲ་རྐྱབ་མི་གིས་ལིའུ་མགྱོགས་པ་ར་སོར་འགྱོ་དོ་བཟུམ་དང་། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་འདི་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། དེ་ལས་རི་གཟར་གྱི་འབབ་པའི་ཆུ་བའི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་བཟུམ་ འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་ མི་རྟག་པའི་མི་ཚེ་འདི་ སྐད་ཅིག་ལུ་མགྱོགས་དྲགས་སྦེ་འཇིག་སྟེ་འགྱོ་བའི་ཚུལ་ཨིན། དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ་ལས། (ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོ་ ༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༢༢) སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་སྟོན་ཀིའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །འགྲོ་བའི་སྐྱེ་འཆི་གར་ལ་ལྟ་དང་མཚུངས། །འགྲོ་བའི་ཚེ་འགྲོ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ། །རི་གཟར་འབབ་ཆུ་ལྟ་བུར་མྱུར་མགྱོགས་འགྲོ།། ཞེས་གསུངས་སོ། <br>
བསགས་པའི་ཐ་མ་ནི་འཛད། བསླང་བའི་ཐ་མ་ནི་འགྱེལ། འཕྲད་པའི་ཐ་མ་ནི་འབྲལ། གསོན་པའི་ཐ་མ་ནི་འཆི་བ་ཨིན། དེ་ཡང་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༤༡) བསགས་པ་ཀུན་གྱི་ཐ་འཛད་ཅིང་། །བསླང་བའི་ཐ་མ་འགྱེལ་བར་འགྱུར། །འཕྲད་པའི་མཐའ་ནི་འབྲལ་བ་སྟེ། །གསོན་པའི་མཐའ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་སོ། མི་རྟག་པའི་དབྱེ་བ་ལུ་གཉིས་ཡོད་དེ། ༡-ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པ་དང་། ༢-ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མི་རྟག་པའོ། ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པ་ལུ་ཡང་གཉིས་ཡོད། ༡-རགས་པའི་མི་རྟག་པ་དང་། ༢-ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པའོ། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མི་རྟག་པ་ལུ་ཡང་གཉིས་ཡོད། ༡-གཞན་མི་རྟག་པ་དང་། ༢-རང་མི་རྟག་པའོ། '''ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་རགས་པ་མི་རྟག་པ་སྒོམ་ཐབས་ནི། མར་གྱི་'''རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་ ཡར་བསམ་གཏན་བཞིའི་གནས་མན་ཆད་འདི་ རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཏན་ཏན་མེདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་འཕྲལ་འཕྲལ་ བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་མེ་གིས་འཇིག། འཕྲལ་འཕྲལ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ཆུ་གིས་འཇིག། འཕྲལ་འཕྲལ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་རླུང་གིས་འཇིགཔ་ཨིན། དེ་ལས་མེ་གིས་བཤིག་པའི་དུས་ལུ་ཐལ་བ་ཙམ་ཡང་མི་ལུས། དཔེར་ན་ མར་འཚིགས་པ་དང་འདྲ་བའོ། །ཆུ་གིས་བཤིག་པའི་སྐབས་བཙོག་པ་ཙམ་ཡང་མི་ལུས། དཔེར་ན་ལན་ཚྭ་ཆུ་ལུ་ཐིམ་པ་དང་འདྲ་བའོ། །རླུང་གིས་བཤིག་པའི་སྐབས་ལྷག་མ་ཙམ་ཡང་མི་ལུས། དཔེར་ན་ཐལ་བ་རླུང་གིས་འབག་འགྱོ་དོ་བཟུམ་ཨིན། དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པར་མཛོད་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༤༣) མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ཀྱང་། །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ལས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་གནས་ནི་ མེ་ཆུ་རླུང་གསུམ་གྱིས་མི་འཇིག་སྟེ། ནང་གི་སེམས་ཅན་ཤི་སྟེ་རང་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། '''གཉིས་པ་ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པ་ནི།''' དུས་བཞི་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་དང་། ཉི་ཟླ་ཤར་ནུབ་ཀྱི་མི་རྟག་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མ་གིས་མི་རྟག་པའོ། །'''དེ་ཡང་དང་པོ་དུས་བཞི་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ།''' ནམ་ཟླ་དཔྱིད་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདི། ས་གཞི་ཡང་འབོལ་པོ། ཁ་དོག་ཀྱང་དམར་པོ། རྩྭ་དང་ཤིང་ཡང་ཁ་འབུས་མི་ཚུ་གེ་ར་ མི་རྟག་པ་འགྱུར་བའི་དུས་འོང་ངོ་། །ནམ་ཟླ་དབྱར་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་གཞི་ཡང་རློནམ། ཁ་དོག་ཡང་སྔོན་པོ། རྩྭ་ཤིང་ཡང་ལོ་འདབ་རྒྱས་སོ། ནམ་ཟླ་སྟོན་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་གཞི་ཡང་ས་ཀྲག། ཁ་དོག་ཀྱང་སེར་པོ། རྩྭ་ཤིང་ཡང་འབྲས་བུ་སྨིན། ནམ་ཟླ་དགུན་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ས་གཞི་ཡང་འཁྱེག། ཁ་དོག་ཀྱང་དཀར་པོ། རྩྭ་ཤིང་སྔ་སྔོ་ཡང་བསྐམས། དེ་ཚུ་གེ་ར་མི་རྟག་འགྱུར་བའི་དུས་འོང་ངོ་། །'''གཉིས་པ་ཉི་ཟླ་ཤར་ནུབ་ཀྱི་མི་རྟག་པ།''' ཉིན་མ་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་དཀར་ཞིང་གསལ་བ་དང་། ཕྱི་རུ་བྱུང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གནག་དུང་འགྱོ་མི་ཚུ་ཡང་མི་རྟག་འགྱུར་བའི་དུས་སོ། '''།གསུམ་པ་སྐད་ཅིག་མས་མི་རྟག་པ།'''<br>
སྐད་ཅིག་མ་ཧེ་མའི་དུས་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མའི་དུས་ལུ་མི་གནས་སོ། དཔེར་ན་འབབ་ཆུའི་རྒྱུན་ལྟ་བུའོ། <br>
'''ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མི་རྟག་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་གཞན་མི་རྟག་པ་ནི།''' ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཨིན། དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ་ལས། སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། རང་མི་རྟག་པ་ལུ། རང་རྒྱུད་ལུ་བརྟག་པ་དང་། གཞན་རྒྱུད་ལུ་སྦྱར་བ་སྟེ་གཉིས་སོ། '''དང་པོ་རང་རྒྱུད་ལུ་བརྟག་པ་སྒོམ་པ་ནི།''' འཆི་བ་སྒོམ་པ་དང་། འཆི་བའི་མཚན་ཉིད་སྒོམ་པ་དང་། ཚེ་འཛད་པ་སྒོམ་པ་དང་། འབྲལ་བ་སྒོམ་པའོ། ། '''དེ་ལུ་འཆི་བ་སྒོམ་པ་ནི།''' རང་འཇིག་རྟེན་འདི་ནང་ཡུན་རིངམོ་སྦེ་མི་སྡོད་ ཚེ་ཕྱི་མའི་དོན་ལུ་ཕན་པ་འབད་དགོ་ཟེར་མནོ་བསམ་བཏང་དགོ། འཆི་བའི་མཚན་ཉིད་སྒོམ་པ་ནི། རང་གི་སྲོག་འདི་ཟད། དབུགས་འདི་འགག། ལུས་འདི་རོ་ལུ་འགྱུར། སེམས་འདི་གཞན་ལུ་ཕར་ཚུར་འཁྱམ་དགོ་ཟེར་བསམ་དགོ། ཚེ་འཛད་པ་སྒོམ་པ་ནི། ན་ཧིང་ལས་དུས་ཅི་ལོ་གཅིག་སོང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཚེ་ཐུང་སུ་སོང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༤༦) ཉིན་མཚན་སྡོད་པ་ཡོང་མེད་པར། །ཚེ་འདི་རྟག་ཏུ་གོད་གྱུར་ཞིང་། །སྣོན་པ་གུད་ནས་ཡོང་མེད་ན། །བདག་ལྟ་འཆི་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། འབྲལ་བ་སྒོམ་པ་ནི། ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་ནོར་རྫས་དང་ ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ མགྱོགས་པར་འབྲལ་འགྱོ་དགོ་ཟེར་བསམ་དགོམོ།ཡང་ན་ འཆི་བ་དགུ་ཕྲུགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ་པ། བདག་ངེས་པར་འཆི་བ་པ་དང་། ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པར་འཆི་བ་དང་། ཅིས་ཀྱང་མི་སྟོངས་པར་འཆི་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། '''དེ་ཡང་ ངེས་པར་འཆི་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་ནི།''' ༡-སྔར་མ་ཤི་བ་ལུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ༢-ལུས་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིཕྱིར་དང་། ༣-ཚེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཛད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འཆིའོ། '''དེ་ལ་ སྔར་མ་ཤི་བ་ལུས་པ་མེད་པ་གིས་ངེས་པར་འཆི་བ་ནི།''' སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་ཀྱི་ཞལ་ལས། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༤༧) སའམ་འོན་ཏེ་མཐོ་རིས་ན། །སྐྱེས་ནས་ལ་ལ་མ་ཤི་བ། །འགའ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བའམ། །ཐོས་སམ་འོན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ། །ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་རྫུ་འཕྲུལ་ མངོན་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཚུ་ཡང་ མི་འཆི་བའི་ས་ཕྱོགས་ཐར་ས་མི་རྙེད་པར་ཐམས་ཅད་འཆི་བ་ཨིན། '''ལུས་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འཆི་བ་ནི།''' སྤྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཨིན། ལུས་འདི་འདུས་བྱས་ཨིནམ་ལས་མི་རྟག་སྟེ་ངེས་པར་འཆིའོ། '''ཚེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཛད་པའི་ཕྱིར་ན་ངེས་པར་འཆི་བ་ནི།''' ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་རྫོགསཔ་ད་ འཆི་བའི་ཕྱོགས་ལུ་ཐག་ཉེ་སར་འགྱོཝ་ཨིན། '''ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཆི་བ་ལུ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་ཡོད་དེ།''' དང་པོ་'''ཚེ་ལུ་ངེས་པ་མེད་པ་ནི།''' འགྲོ་བ་གཞན་ནམ། གླིང་གཞན་གྱི་མི་ཚེ་ལུ་ངེས་པ་ཡོད་རུང་། འཛམ་གླིང་གི་མིའི་ཚེ་ལུ་ངེས་པ་མེད། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༥༠) འདི་ན་མ་ངེས་ཐ་མར་ནི། །ལོ་བཅུ་དང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། གཉིས་པ་'''ལུས་ལུ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ནི།''' ལུས་འདི་ལུ་མི་གཙང་བའི་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་མ་གཏོགས་པའི་སྙིང་པོ་མེད། གསུམ་པ་'''འཆི་བའི་རྐྱེན་མང་བ་ནི།''' རང་དང་གཞན་ཐམས་ཅད་འཆི་བའི་རྐྱེན་ལེ་ཤ་འགྱུར་བ་ཡོད་དེ་། ཅིས་ཀྱང་མི་སྟོངས་པར་འཆི་བ་ལུ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་ཡོད། '''༡-ཟས་ཀྱིས་མི་སྟོངས་པ་ནི།''' ནོར་ཟས་ཀྱི་ཚེ་ད་རེས་འཐབ་རྩོད་དང་། བསྲུང་བྲན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱི་མ་དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་ངན་སོང་ལུ་སྐྱེས་སོ། ། '''༢-དེ་ལ་གཉེན་བཤེས་ཀྱིས་མི་སྟོངས་པ་ནི།''' རང་གི་གཉེན་དང་ཆ་རོགས་འཆི་བ་ལུ་མི་སྟོངས་པར་མ་ཟད་ འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལུ་གནོདཔ་ཨིན། '''༣-རང་གི་ལུས་ཀྱིས་མི་སྟོངས་པ་ནི།''' ལུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མི་སྟོངས་པ་དང་། ལུས་རང་གི་དངོས་པོ་གིས་མི་སྟོངས་པའོ། <br>
'''གཞན་རྒྱུད་དང་སྦྱར་བ་ལུ་གསུམ་ཡོད་དེ། ༡-གཞན་ཤི་བ་མིག་གིས་མཐོང་བ་ནི།''' ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཚུ་སྟོབས་ཤུགས་མར་ཉམས་འགྱོ། ཚོར་བ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཚུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སོང་། '''༢-གཞན་ཤི་བ་རྣ་བས་ཐོས་པ་ནི།''' གཞན་མི་གཅིག་ཤི་སོ་ནུག་ཟེར་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་ རང་ཡང་འདི་ལས་མཐར་དགོ་ཟེར་མནོ་བསམ་གཏང་དགོ། '''༣-གཞན་འཆི་བ་སེམས་ལུ་དྲན་པ་ནི།''' རང་དང་མི་གཞན་གྱི་སྤུན་ཆ་རྒན་ཤོས་ཅིག་ཤི་སྟེ་ དེ་བཞིན་རང་ཡང་ཤི་དགོ་ཟེར་མནོ་བསམ་གཏང་དགོ། དེ་ཡང་མདོ་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༥༤) སང་དང་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་གཉིས། །སྔོན་དུ་གང་འོང་གཏོལ་མེད་པས། །སང་གི་ཚེ་ལ་མི་འབད་པར། །ཕྱི་མའི་དོན་ལ་འབད་པར་རིགས། །ཞེས་གསུངས་སོ།</big>
=== འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ། ===
<big>མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ་ལས། (ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོ་ ༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༦༡) སྲིད་གསུམ་རྒ་དང་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འབར། །འདི་ན་འཆི་མེ་རབ་འབར་མགོན་མེད་དེ། །སྲིད་ལས་འབྱུང་ལ་འགྲོ་བ་རྟག་ཏུ་རྨོངས། །བུམ་པར་ཆུད་པའི་བུང་བ་འཁོར་བ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ཡང་སྲིད་པ་གསུམ་མམ་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ སྐད་ཅིག་གིས་སྐྱེས་ཏེ་འཇིག་འགྱོ་མི་ལུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མཐོ་རིས་གསུམ་ནང་འཆི་འཕོ་ལྟུང་དང་ སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་སོགས་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་ནང་ཚ་གྲང་དང་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་ བཟོད་མ་ཚུགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་གིས་འཚིགས་ཏེ་བདེ་བ་མེད། མདོ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། (༢༠༡༢ ཤོག་གྲངས་ ༦༡) འཁོར་བ་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ལ། །བདེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས། རང་དང་འགྲོ་བ་རྣམས་རྨོངས་ཏེ་ རྒྱུ་ལས་ཉོན་ལུ་སྤྱོད་པ་ལས་ འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་ལུ་འཁོར་བ་ཡིན། དཔེར་ན་ བུམ་པའི་ནང་བུང་བ་བཙུགས་བཞག་སྦེ་ བུང་བ་བུམ་པའི་ནང་ལས་ ཕྱི་ཁར་འཐོན་འགྱོ་མ་ཚུགས་དོ་བཟུམ་ཨིན་ནོ། <br>
དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དཔེའི་སྒོ་ལས་བཤད་པ་ཅིན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཤིང་འབྲས་ མ་སྨིན་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ འབྲས་དུག་དང་འདྲེས་འདྲེསཔ་ ཟ་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ འབྲས་ཀྱི་སྟེང་ལུ་རུལ་བ་དང་འདྲའོ། ཡང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ལས་བཤད་པ་ཅིན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ ཚོར་བ་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཨིན། ཡང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ལས་བཤད་པ་ཅིན། '''དང་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' ང་བཅས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡནམ་ཨིན། དེ་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་མི་ཚོར། དཔེར་ན། འབུ་ཉེན་ཅན་གྱི་ནད་ཡོད་པའི་སྐབས། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱིས་མ་ཤེས་པའི་ན་ཟུག་མི་ཚོར། དེ་འབདཝ་ད་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གཟིགས་ཚུགས། དཔེར་ན། འབུ་ཉེན་ཅན་གྱི་ནད་ཡོད་པ་ཚོརཝ་མ་ཚད་ རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་མ་ཤེས་པའི་ན་ཟུག་ཡང་ཚོརཝ་ཨིན། '''གཉིས་པ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་མཐར་གྱུར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱོ་འོང་། དེ་ཡང་ སྙིང་རྗེ་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༥༧) ལྷའི་རྒྱལ་སྲིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལགས་སོ། །མི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། མིའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ་ལྟ་བུའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་རུང་། མཐར་སྡུག་བསྔལ་ལུ་འགྱུར། བཤེས་སྤྲིང་ལས་ཀྱང་། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༥༧) འཁོར་ལོ་སྒྱུར་རྒྱལ་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་ཀྱང་། །འཁོར་བ་དག་ན་ཡང་བྲན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། '''གསུམ་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' དེ་ལ་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་གཉིས་སོ། དེ་ལ་ དང་པོ་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ལུ། ངན་སོང་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གསུམ་ཨིན། དེ་ཚུ་གི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དང་པོ་དམྱལ་བ་ལུ། ཚ་བའི་དམྱལ་བ་བརྒྱད། གྲང་བའི་དམྱལ་བ་བརྒྱད། ཉི་ཚེ་བ་དང་། ཉེ་འཁོར་བ་གཉིས་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད། དེ་ནང་ཚ་བ་དང་གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མྱོང་དགོ། '''གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' རང་གིས་འཚོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཟས་སོགས་འགས་ནས་ མི་གཙང་བ་ཁྲག་དང་རྣག་ཨ་ཝ་ཡང་མི་འཐོབ་པའི་ཁར་ ཁོང་ར་གཅིག་གིས་གཅིག་གདོང་སྐོར་སྦེ་ཕྱད་དེ་འབད་རུང་ བཟོ་ཤིན་ཏུ་ཉེས་པ། མགྲིན་པར་ལྦ་བ་མཐོང་བ་དང་ལྦ་བ་འདི་སྨིན་ནས་ དེའི་ནང་ནས་ཁྲག་དང་རྣག་སོགས་མཐོང་བ་དང་། ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་འདི་ཁར་ གནམ་སོ་ཁའི་དུས་སུ་ཟླ་བ་ལས་ཡང་ཚ་བ་དང་ དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཉི་མ་ལས་ཡང་གྲང་བ་སོགས་བྱུང་བ་དང་། ལྗོན་ཤིང་འདི་ཚུ་ཡོད་དེ་འབད་རུང་ ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་བཏགས་ནི་མེདཔ་མ་ཚད་ ཁོང་ཚུ་གིས་ལྟ་བ་ཙམ་གྱིས་ ཆུ་དང་རླུང་ཚུ་ཡང་བསྐམས་འགྱོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེདཔ་ཅིག་མྱོང་དགོཔ་ཨིན། མདོར་ན་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་ རང་གི་ལས་མ་ཟད་ཚུན་ བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ ལོ་སྟོང་སྦེ་མྱོངམ་ཨིན། '''གསུམ་པ་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' མདོར་ན་དུད་འགྲོ་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བསད་བཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་གསུམ་མོ། དེ་ཡང་ དང་པོ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དུད་འགྲོ་ནི་རང་དབང་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་ ལ་ལུ་ཅིག་ཞིང་རྨོ། ལ་ལུ་ཁུར་ཆ་བཀལ། ལ་ལུ་ཤིང་རྟ་འཐེནམ་ལ་སོགས་པའི་ བྱ་བ་མང་པོ་བཀོལ་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་དུད་འགྲོ་རྣམས་འུ་སྡུག་རུང་ངལ་འཚོ་ནིའི་རང་དབང་མེད། ཁ་སྐོམ་ལྟོཝ་བཀྱེས་ཏེ་འབད་རུང་ ཁ་སླབ་མ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངང་ལུ་ སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་དོ། གཉིས་པ་བསད་བཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དུད་འགྲོ་ལ་ལུ་ཅིག་ ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ ཤ་དང་པགས་པའི་ཆེད་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། ལ་ལུ་ཅིག་མུ་ཏིག་དང་རུས་པའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་སོགས་ལ་གོ་བ་ཡིན། གསུམ་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དུད་འགྲོ་སོགས་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་ གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཆེ། དཔེར་ན་ སྟག་གིས་ཀ་ཤ་དང་བ་གླང་སོགས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ རྒྱ་མཚོ་ནང་ཉ་ཆེ་བས་ཆུང་བ་ཟ་བ་སོགས་དཔེ་དུ་མའོ། ། '''བདེ་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ལུ་གསུམ། དང་པོ་མིའི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' ཇི་སྐད་དུ། མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས།<br>
དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། <br>
ན་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། <br>
སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །<br>
གང་འདོད་པ་བརྩམས་ཏེ་མ་རྙེད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་བསྲུང་དཀའ་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། ། (ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན ༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༠) '''གཉིས་པ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' སྤྱིར་ལྷ་གེ་ར་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པ་ཡོད་རུང་ སེམས་གཡེང་བའི་དབང་གིས་ དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་དང་མནོ་བསམ་མི་སྐྱེད། ད་ལྟོ་ཚེ་རིང་བའི་བར་ བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་སྡོད་རུང་ དུས་ནམ་ཅིག་འབདཝ་ད་ ཚེ་ཟད་དེ་ཤི་ནི་ཡོད། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་ཚུན་ འཆི་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོ། དེ་ཡང་ཤི་བའི་སྐབས་ འཆི་འཕོའི་རྟགས་ལྔ་ཤར་ནི་ཡོད་དེ། གོས་ལུ་དྲི་མ་འབྱུང་བ་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་རྙིངམ་འགྱུར་བ་དང་། ཨེ་ཙི་གཉིས་ཀྱི་འོག་ལས་ རྔུལ་ཆུ་འབྱུང་བ་དང་། ལུས་དྲིམ་ཧུ་ཧུ་འབྱུང་བ་དང་། རང་གི་སྡོད་ས་ལུ་མི་དགའ་བ་འགྱུར་ནི་དང་ལྔ་ཨིན། ། '''གསུམ་པ་ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི།''' ལྷ་མ་ཡིན་ལུ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོད་པའི་གུར་ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལས། (༢༠༠༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༩) ལྷ་མིན་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷ་ཡི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། ། ཞེས་གསུངས་སོ། སྤྱིར་འབྱོར་པ་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ ལྷ་དང་འགྲན་ནུས་ཙམ་ཡོད་རུང་ ཧེ་མ་ལས་ར་མ་རིག་པ་ ཉོན་མོངས་པ་ཕྲག་དོག་གི་ལས་ལུ་གོམས་པ་ལས། ལུས་རྟེན་དེ་ཡང་ཕྲག་དོག་གི་འདུ་ཤེས་སྦོམ་ཡོད་མི་ལུ་སྐྱེས། རང་གི་གནས་ནའམ་གནས་གཞན་ལུ་ མ་མཐུན་པ་ལས་འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོངམ་ཨིན།</big>
=== ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསྟན་པ། ===
<big>ལས་ཟེར་མི་འདི་ ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ལས། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་ལས་སྐྱེ། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ ལས་ལས་བརྟེན་སྐྱེཝ་ཨིན། ལས་ལུ་བསམ་པའི་ལས་དང་ སེམས་པའི་ལས་ཟེར་གཉིས་ཡོད། སེམས་པའི་ལས་ཟེར་མི་འདི་ སེམས་པའི་ལས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཨིནམ་དང་ བསམ་པའི་ལས་ཟེར་མི་འདི་ སེམས་ཀྱི་ག་མནོཝ་ ལུས་དང་ངག་གིས་འབད་མིའི་ལས་ལུ་སླབ་ཨིན། ལས་འབྲས་བཤད་པ་འདི་ ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ལྟར་བཤད་པ་ཅིན། འདི་ལུ་དབྱེ་ན་གསུམ་ཡོད། དང་པ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས། གཉིས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་རྒྱུ་འབྲས། གསུམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་གསུམ་ཨིན།<br>
'''དང་པ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ བཤད་པའི་སྐབས་མི་དགེ་བ་བཅུ་གི་སྒོ་ལས་བཤད་ནི་ཨིན། དང་པ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་དབྱེ་ན།''' འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ ཤ་དང་པགས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། འཁོན་ཞུགས་པ་ཐོག་ ཞེ་སྡང་གི་སྒོ་ནས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། གཏི་མུག་གི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་དང་ སྦྱིན་པའི་དོན་ལུ་སྲོག་གཅོད་པ་གསུམ་ཡོད། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལུ་སྐྱེཝ་ཨིན། དེས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་ཚེ་ཐུང་ནི་དང་ ནད་མངམ་སྦེ་སྐྱེ་འོང་། དེའི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་ གཡུས་མ་དགའ་ས་མཐའ་ཟུར་ཚུ་ནང་སྐྱེཝ་ཨིན། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ ཕ་ཡང་ཡིན་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཨིན་མི་ སྲོག་གཅོད་པ་འདི་སྡིག་པ་ཆེ་ཤོས་ཨིན་ནོ། ། '''གཉིས་པ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལུ་དབྱེ་ན་གསུམ་''' མཐུས་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཟེར་ དབང་བཙན་ཐོག་འབག་ནི་དང་། གཞན་གྱིས་མ་ཤེསཔ་སྦེ་ཙག་བཏང་འབག་ནི། གཡོ་སྒྱུ་ཐོག་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་ཟེར་ གཞན་མི་ལུ་ཤོབ་རྐྱབ་སྦེ་ བྲེ་སྲང་ལ་སོགས་ཐོག་ལས་འབག་ནི་ཚུ་ཨིན། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ ཡི་དྭགས་ལུ་སྐྱེ་འོང་། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་ ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་མ་ལངས་བ་ སྤྱང་ཀ་སྦེ་སྐྱེ་འོང་། དབང་གི་འབྲས་བུ་ གཡུས་ས་སེརཔོ་མང་སུ་ཡོད་ས་སྐྱེ་འོང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལས་ དཀོན་མཆོག་གི་རྒྱུ་ནོར་ཨརཝ་བརྐུ་ནི་འདི་ སྡིག་པ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། '''གསུམ་པ་འདོད་པའི་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལུ་དབྱེ་ན་གསུམ།''' རིགས་ཟེར་ རང་གི་ཨའི་དང་ཨ་ཞེམོ་ཚུ་ལུ་ལོག་པར་སྤྱོད་ནི། བདག་པོས་སྲུང་བ་ཟེར་ རོགས་ཀྱི་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་ལོག་པར་སྤྱོད་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྲུང་བ་ཟེར་རང་གི་གཉེནམ་མེན་མི། ཡན་ལག་ཁ་དང་བཤང་ལམ་ཚུ་ནང་བཙུགས་ནི། ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཟེར་ གནས་བཟང་ས་དང་གཙུག་ལག་ཁང་ མཆོད་རྟེན་ཚུ་གི་ཉེ་འདབས་ལུ་སྤྱོད་ནི། དུས་མ་ཡིན་པ་ཟེར་ ཨ་ལུ་སྐྱེ་ནི་ཡོདཔ་ད་དང་ ཨ་ལུ་ཨོམ་འཐུང་བའི་སྐབས་དང་། ཉིན་མ་ཉིམ་ཤར་སྡོད་པའི་སྐབས་སྤྱོད་ནི། ཚད་མ་ཡིན་པ་ཟེར་ གྱངས་ཁ་ལྔ་ལས་ལྷགཔ་འབད་ནི། རིགས་མ་ཡིན་པ་ཟེར་ ཕོ་གི་ཕོ་དང་མ་ནིང་གི་ཁ་དང་བཤང་ཚུ་ནང་སྤྱོད་ནི་ཚུ་མི་བཏུབ་ཨིན། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་ ཡི་དྭགས་ལུ་སྐྱེ་ནི། རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་རང་གི་དགྲ་རང་གི་གཉེནམ་སྦེ་སྐྱེ་འོང་། དབང་གི་འབྲས་བུ་ གཡུས་ཐལཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་སར་སྐྱེ་འོང་། འདོད་ལོག་ལས་ རང་གི་མ་ཨིནམ་མ་ཚད་ དགྲ་བཅོམ་པ་ཨིན་མི་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་འདི་སྡིག་པ་ཆེཝ་ཨིན། '''བཞི་པ་རྫུན་སྨྲ་བ་ལུ་''' ཕམ་པའི་རྫུན་ཟེར་ མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་སླབ་ནི། རྫུན་ཆེན་པོ་ཟེར་ རང་དང་གཞན་ལུ་ཕན་གནོད་ཡོད་པའི་ཤོབ་སླབ་ནི། རྫུན་ཕྲ་མོ་ཟེར་ ཕན་གནོད་མེད་པའི་ཤོབ་སླབ་ནི་ཟེར་དབྱེ་བ་གསུམ་ཡོད། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ དུད་འགྲོ་ལུ་སྐྱེ་ནི། རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་རང་ལུ་སྐྱོན་ལྟ་མི་ལེ་ཤ་འོངམ་ཨིན། <br>
དབང་གི་འབྲས་བུ་ ཁ་དྲིམ་མནམ་མི་ལུ་སྐྱེ་འོང་། ཤོབ་སླབ་མི་ལས་ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་ནི་དང་ བླ་མ་ཚུ་ལུ་ཤོབ་སླབ་ནི་ཚུ་སྡིག་པ་ཆེ་ཤོས་ཨིན། '''ལྔ་པ་ཕྲ་མ་ལུ་དབྱེ་ན།''' བཙན་ཕྲ་ཟེར་ ཆ་རོགས་གཉིས་དབང་བཙན་ཐོག་ཁ་ཕྱལ་གཏང་ནི། གཞོག་ཕྲ་ཟེར་ དགོད་བྲའི་ཐོག་ལས་ མི་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་དཀྲོགས་ཏེ་ཁ་ཕྱལ་ནི། ལྐོག་ཕྲ་ཟེར་ ཆ་རོགས་གཉིས་ཡོད་ས་ལས་གཅིག་ལུ་དཀྲོག་ནི། དེའི་འབྲས་བུ་དམྱལ་བ་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་རང་གི་ཆ་རོགས་ཚུ་དང་ཁ་འབྱལ་འགྱོ་འོང་། གཡུས་མཐོ་ན་མཐོ་དྲགས་དམའ་ན་དམའ་དྲགས་ནང་སྐྱེ་འོང་། ཕྲ་མ་ལས་ འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཚུ་ཁ་འབྲལ་གཏང་མི་འདི་སྡིག་པ་ཆེ་ཤོས་ཨིན། '''དྲུག་པ་ཚིག་རྩུབ་ལུ་དབྱེ་ན་གསུམ།''' གཞན་མི་ལུ་སྐྱོན་བལྟ་སྟེ་ཚིག་རྩུབ་སླབ་ནི། ངག་འཁྱལ་གྱི་ཐོག་ལས་གཞན་ལུ་ཚིག་རྩུབ་སླབ་ནི། རང་གི་ཆ་རོགས་ཚུ་ལུ་ཚིག་ངན་ཚུ་ དགོད་བྲོ་ཐོག་ཚིག་རྩུབ་སླབ་ནི་ཚུ་ཨིན། དེའི་འབྲས་བུ་ དམྱལ་བ་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་སེམས་ཁར་མ་འབབ་པའི་ཚིག་དང་ རྣ་བར་མ་ཧན་པའི་ཚིག་ཉན་དགོཔ་འབྱུང་འོང་། གཡུས་ས་སྐམ་ཀྲོག་ཀྲོ་དང་ སྡིག་པའི་ལཱ་དགའ་མི་གཡུས་ལུ་སྐྱེ་འོང་། ཚིག་རྩུབ་ལས་ འཕགས་པ་རྣམས་ལུ་གནོད་པའི་ཚིག་སླབ་ནི་འདི་སྡིག་པ་ཆེཝ་ཨིན་ནོ།། '''བདུན་པ་ངག་འཁྱལ་ལུ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ།''' མུ་སྟེགས་པའི་ཁ་ཐུན་གཏང་ནི། ཞབས་ཁྲ་དང་དོན་མེད་ཀྱི་གཏམ་སླབ་ནི། ཆོས་ཉན་འདོད་མེད་མི་ཚུ་ལུ་ཆོས་བཤད་ནི་ཚུ་ཨིན། དེའི་འབྲས་བུ་དུད་འགྲོ་ལུ་སྐྱེ་ནི། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་རང་གི་སླབ་མི་ལུ་མི་ཉན་ནི དེ་ལས་ གཡུས་བྱར་དང་དགུན་ཟེར་མེད་མི་ནང་སྐྱེ་འོང་། ངག་འཁྱལ་ལས་ཆོས་ལུ་འདོད་པ་སེམས་ཡེངས་མི་འདི་སྡིག་པ་ཆེ་ཤོས་ཨིན། '''བརྒྱད་པ་བརྣབ་སེམས་ལུ།''' རང་ལུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ནོར་ལུ་ཆགས་ནི། གཞན་ལུ་ཡོད་མི་ལུ་བལྟ་སྟེ་སེམས་ཆགས་ནི། བདག་གཞན་གཉིས་ཆ་ར་གི་མེན་པའི་ནོར་ལུ་ཆགས་ནི་ཚུ་ཨིན། དེའི་འབྲས་བུ་ ཡི་དྭགས་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བ་སྐྱེ་ནི། གཡུས་འབྲུ་སྣ་མ་སྐྱེ་ས་ལུ་སྐྱེ་འོང་། བརྣབ་སེམས་ལས་ ཡང་དག་པ་སྤོང་བ་ཚུ་གི་རྒྱུ་ལུ་ཆགས་ནིའདི་སྡིག་པ་ཆེཝ་ཨིན། '''དགུ་པ་གནོད་སེམས་ལ་དབྱེ་ན།''' གཞན་ལུ་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་ནས་བྱུང་བའི་སེམས། རང་ལུ་འདྲན་འདྲ་འབད་མི་ལུ་མ་རངས་པའི་སེམས། རང་ལུ་གནོད་པ་འབད་མི་ལུ་ འཁོན་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་གསུམ་ཡོད། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ དམྱལ་བ་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་ཞེ་སྡང་ཆེཝ་སྦེ་སྐྱེ་ནི། ཞིང་རྩུབ་པའི་གཡུས་ནང་སྐྱེ་འོང་། གནོད་སེམས་ལས་མཚམས་མེད་པ་གཤོམ་པར་བྱེད་པ་འདི་སྡིག་པ་ཆེཝ་ཨིན། '''བཅུ་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་དབྱེ་ན།''' ལས་རྒྱུ་འབྲས་མི་འདོད་པ། བདེན་པ་བཞི་ལུ་མི་འདོད་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལུ་སྐུར་པ་བཏབ་ནི་གསུམ་ཨིན། དེའི་འབྲས་བུ་ དུད་འགྲོ་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བ་ལུ་སྐྱེ་འོང་། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ས་ལུ་སྐྱེ་འོང་། ལོག་ལྟ་ལས་ལྟ་བ་ཚུ་ལུ་ལོག་ལྟ་འདི་སྡིག་པ་ཆེཝ་ཨིན། <br>
'''གཉིས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ནི་ མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤང་པ་ཅིན་དགེ་བ་བཅུ་ཨིན།''' དེ་ཚུ་གི་འབྲས་བུ་ འདོད་པའི་ཁམས་ལྷ་དང་མི་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤང་པ་ཅིན་ དཔེར་ན་ སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་པ་ཅིན་རང་ཚེ་རིང་འོང་། དེ་བཟུམ་སྦེ་གཞན་མི་ཚུ་ཡང་ རང་ལུ་འབྲས་བུ་ལེགས་ཤོམ་འཐོབ་ཨིན། གཡུས་ཡང་མངོན་མཐོ་ལྷ་མི་ལུ་སྐྱེ་ནི་དང་ མི་ལུ་སྐྱེ་རུང་གཡུས་དགའ་ས་ལུ་སྐྱེཝ་ཨིན། དེ་ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས་ མ་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་དགེ་བ་ཡིན། །དགེ་ལས་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དང་། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་བདེ་བ་དག ། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན་ནོ།</big>
=== ༼ཚད་མེད་བཞིའི་སྐོར།༽ ===
<big>དེ་ཡང་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་སྡུག་གི་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་ཉེ་རིང་དང་བྲལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་སྦེ་ དམིགས་ཡུལ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལུ་ ཚད་མེད་པའི་བློ་རྣམས་བསྐྱེད་དེ་ འབྲས་བུ་འདིའི་ཕན་ཡོན་ཡང་ཚོགས་ཚད་མེད་པར་རྫོགས་པ་དང་ ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པར་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ ཚད་མེད་བཞི་ཟེར་སླབ་ཨིན། ཚད་མེད་བཞི་ཟེར་གྱངས་ཁ་ངེས་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ཡང་། དང་པ་གནོད་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལུ་བྱམས་པ་ཚད་མེད་དང་། གཉིས་པ་གནོད་འཚེ་གི་གཉེན་པོ་ལུ་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་དང་། གསུམ་པ་གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལུ་མི་དགའ་བའི་གཉེན་པོ་ལུ་དགའ་བ་ཚད་མེད་དང་། བཞི་པ་ཆགས་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ལུ་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་ཟེར་བཞི་སྦེ་བཞག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།
</big>
=== དང་པ་བྱམས་པ་ཚད་མེད། ===
<big>ང་བཅས་ར་ཚེ་རབས་ཐོག་མ་མེད་པ་ལས་ ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ནང་འཁྱམས་ཏེ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ རང་ལུ་བདེ་བ་མ་དགོཔ་དང་སྡུག་བསྔལ་དགོ་མི་ག་ཡང་མེད། དེ་འབདཝ་ལས་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཕམ་མ་འབདཝ་གཅིག་ཡང་མེད་མནོ་སྟེ་ སེམས་ཅན་ག་ར་འབྲས་བུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནི་ དེའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བ་དང་ལྡན་བཅུག་མནོ་བའི་སེམས་འདི་ལུ་ བྱམས་པ་ཚད་མེད་ཟེར་སླབ་ཨིན། འདི་ལུ་དབྱེ་བ་འབད་བ་ཅིན་ སེམས་ཅན་ལུ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང་། ཆོས་ལུ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཟེར་གསུམ་ཡོད། ད་ལྟོ་ང་བཅས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུ་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་དགོ་པ་ཅིན་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལུ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་འདི་དགོཔ་ལས་ སྐབས་འདི་ལུ་བྱམས་པ་དང་པོའི་སྐོར་ལས་བཤད་ནི་ཨིན། དེ་ཡང་ གོང་ལུ་ཞུ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ དང་པ་དེའི་དམིགས་པ་འདི་ཡུལ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ག་ར་དང་། གཉིས་པ་རྣམ་པ་འབད་བ་ཅིན་ འབྲས་བུ་བདེ་བ་དང་ དེའི་རྒྱུ་དགེ་བ་དང་ལྡན་བཅུག་མནོ་བའི་སེམས་འདི་ལུ་གོ་དགོཔ་ཨིན། གསུམ་པ་དེའི་ལག་ལེན་འདི་ གཙོ་བོ་རང་གི་དྲིན་ཅན་རྣམས་ལུ་ བྱམས་པ་ཚད་མེད་ཀྱི་སྒོ་ལས་བཀའ་དྲིན་བསམ་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། དེའི་ནང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ཚེ་ད་རེས་ཀྱི་ཕ་མ་འདི་ དྲིན་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ལྷག་པར་བྱམས་པ་བསྐྱེད་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ། དེ་ཡང་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བུ་གཞིའི་ ལུས་བསྐྱེད་པའི་དྲིན་དང་། དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་དྲིན་དང་། སྲོག་བྱིན་པའི་དྲིན་དང་། འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི་དྲིན་དང་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ ཡུམ་གྱི་དྲིན་ལན་འཇལ་ནིའི་དོན་ལུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཡུལ་ལུ་བྱོན་ཏེ་ཆོས་གསུངས་ནུག། ང་བཅས་ཚུ་གིས་ཕ་མ་གཉིས་ རང་གི་ཕྱག་ལྟག་གཡས་གཡོན་གུར་བཀལ་ཏེ་ ས་ཆེན་པོ་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་བཟུམ་ཅིག་བསྐོར་ཚུགས་ཏེ་འབད་རུང་ ཕ་མའི་དྲིན་ལན་འབྱོར་མི་ཚུགས། དེ་བཟུམ་སྦེ་བཤེས་སྤྲིང་ལས་ཡང་། མ་ཡི་ཐུག་མཐའ་རྒྱ་ཤུག་ཚིག་གུ་ཙམ། །རིལ་བུར་བགྲངས་ཀྱང་ས་ཡིས་ལངས་མི་འགྱུར།། ༼མཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་༡༠༥༽ ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་རང་གི་ཕམགཉིས་ལུ་ལུས་བྱམས་པའི་སྒོ་ལས་ ཞབས་ཏོག་བསྙེན་བཀུར་ཞུ། ངག་བྱམས་པའི་སྒོ་ལས་གཏམ་ཚིག་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་བཤད། ཡིད་བྱམས་པའི་སྒོ་ལས་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ བདེ་བ་དང་ལྡན་ཏེ་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་བཅུག་ཟེར་སྨོན་ལམ་བཏབ་དགོཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ར་ སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་རང་གི་ཕ་མ་མ་འབདཝ་གཅིག་ཡང་མེད་ མཐར་ཐུག་རང་ལུ་བདེ་བ་དགོ་དོ་བཟུམ་སྦེ་སེམས་ཅན་གེ་ར་ལུ་ དགོ་སྙམ་པའི་བྱམས་པའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་ གཞན་ལུ་གནོད་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཚད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དགོ། དེ་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། མིག་གིས་སེམས་ཅན་བལྟ་ན་ཡང་། །དེ་དག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བདག །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས། །དྲང་ཞིང་བྱམས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བལྟ།།༼ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ ༣༡༩༽ ཟེར་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ཐ་ན་སེམས་ཅན་གཞན་ལུ་བལྟ་བའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཁྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་མེན་པར་ རང་གི་གདོང་ལུ་འཛུམ་མདངས་དང་བཅས་གཞན་སེམས་ཁར་ཚུད་པའི་ཚུལ་སྟོན་དགོ། དེ་མ་ཚད་རང་གི་འཁོར་དུ་ཡོད་པའི་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལུ་ བརྡུང་རྡེག་དང་བཀོལ་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མ་བྱིན་པར་ རང་གི་ཕམ་སྤུན་ཆའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ་ བྱམས་སྐྱོང་འབད་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། དེང་སང་དུས་ལུ་རང་གི་འཁོར་བའི་དུག་ཆུས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ སེམས་ཅན་ལུ་གནོད་མི་བྱེད་པའི་ཐབས་མིན་འདུག་ཟེར་བ་ཅིན་ཐབས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་སྔོན་མ་བོད་ཁ་བ་ཅན་ལུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་གིས་འདུལ་བྱ་རྣམས་ལུ་མཛད་བྱ་འགྲོ་དོན་འཕྲིན་ལས་སྤེལ་བའི་སྐབས་ རྒྱ་གར་གྱི་དགེ་ཚུལ་གཉིས་བོད་ཡུལ་ལི་ཐང་ལུ་ འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་བསྒྲུབས་ཏེ་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཞལ་མཇལ་ འཕགས་པ་གིས་ང་དང་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ལས་དང་འབྲེལ་བ་མེད། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་རབས་སྔོན་མའི་ལྷ་སྐལ་འདི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཨིན། སྤྱན་རས་གཟིགས་འདི་ད་ལྟོ་བོད་ལུ་རྒྱལ་པོ་སྦེ་བཞུགས་ཏེ་ཡོད་དེ་ནང་སོང་ཟེར་གསུངས་ནུག། ཁོང་གཉིས་བོད་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ བོད་ལྷ་སའི་ལྕགས་རིའི་རྒྱབ་ལུ་ མི་མང་ཆེ་བ་བསད་བསདཔ་དང་ ལ་ལུ་ཅིག་བཙོན་པ་སྦེ་བཟུང་བཞག་ཡོདཔ་མཐོང་སྟེ་ འདི་ག་ཅི་སྨོ་ཟེར་དྲིཝ་ད་ རྒྱལ་པོ་གིས་དུམ་བུར་རྐྱབ་སྟེ་བསད་བཅད་མཛད་པ་ཨིན་ཟེར་བ་ལས་ ཁོང་གཉིས་ཀྱི་སེམས་ཁ་ལུ་ རྒྱལ་པོ་འདི་སྤྱན་རས་གཟིགས་མེན་པས་ ང་བཅས་གཉིས་ཡང་བསད་ནི་ཨིན་མས་མནོ་སྟེ་ བྱོག་འགྱོ་ནི་འབདཝ་ད་ རྒྱལ་པོ་གིས་མཁྱེན་ཏེ་ ཁོང་གཉིས་ལོག་འབོ་བར་བཏང་ནུག<br>
རྒྱལ་པོ་གིས་ཁྱེད་གཉིས་འདྲོག་མི་དགོ་ དེ་ཚུ་ང་གིས་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་ སེམས་ཅན་ལུ་གནོད་པ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཡང་བསྐྱལ་བསྐྱལཝ་མེད་ཟེར་གསུངས་ནུག། གཏམ་རྒྱུད་དེ་བཟུམ་སྦེ་ ང་བཅས་ཚུ་གིས་ཡང་ བྱ་བ་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་སྒྲུབས་སྐབས་སུ་བྱམས་པའི་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ལས་བསྒྲུབ་དགོཔ་ཨིན། རང་ལུ་བདེ་བ་དགོ་མནོ་བའི་སེམས་འདི་མེན་པར་ སེམས་ཅན་ཁོ་ནའི་བདེ་བ་ལུ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་ཅིན་བྱམས་པ་ལུ་གོམས་གཤིས་ཚུདཔ་ཨིན། དེ་བསྒོམ་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་དེ་ ཟླ་བ་སྒྲོན་པའི་མདོ་ལས། མཆོད་པ་ཚད་མེད་རྣམ་མང་ཇི་སྙེད་པ། །ཞིང་ནི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གཏམས་སྙེད་དུ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དེ་བྱས་པས། །བྱམས་པའི་སེམས་དང་གྲངས་ལ་ཆར་མི་ཕོད།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། བྱམས་པ་འདི་རང་ལུ་ཡུད་ཙམ་ཅིག་བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་དེ་ རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་ལས། རྗེའུ་ཚོང་སུམ་བརྒྱའི་ཁ་ཟས་དག །ཉིན་རེ་དུས་གསུམ་བྱིན་པས་ཀྱང་། །བྱམས་པ་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས། །བསོད་ནམས་དག་ལ་ཆར་མི་ཕོད།། ༼ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༡༠༧༽ ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན།<br>
དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ བྱམས་པ་ཚད་མེད་འདི་བྱམོ་གིས་བྱི་ཅུང་གསོ་བའི་སྐབས་ལུ་ དང་པོ་ཚང་འཇམ་ཞིང་བདེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཟོ་ནི་དང་ བྱམོ་མོ་རའི་གཤོག་པ་བཀབ་སྟེ་དྲོད་བྱིན་ སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་འཇམ་པའི་སྒོ་ལས་བྱི་ཅུང་འདི་འཕུར་མ་སོང་གི་བར་དུ་སྐྱོང་བ་དང་མཚུངས་ཏེ་ རང་གིས་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ལས་བྱམས་པའི་ལཱ་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དགོཔ་ཨིན་ནོ།།</big>
=== གཉིས་པ་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད། ===
<big>ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཕ་མ་ཨིནམ་ཤེས་ཞིནམ་ལས་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དང་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བཅུག་མནོ་བའི་ཀུན་སློང་འདི་ལུ་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་ཟེར་སླབ་ཨིན། འདི་ལུ་དབྱེ་བ་འབད་བ་ཅིན་ སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཟེར་གསུམ་ཡོད། དང་པ་ སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཟེར་མི་འདི་ ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྟེ་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལུ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་མི་འདི་ལུ་སླབ་ཨིན། གཉིས་པ་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཟེར་མི་འདི་ ག་དེམ་ཅིག་སྦེ་རང་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལུ་གོམས་འདྲཝ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཧ་གོ་ཞིནམ་ལས་ རྟག་པ་དང་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་སེམས་མ་སྐྱེ་བར་ སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ རྟག་པ་དང་རིལ་པོར་འཛིན་པ་འདི་འཁྲུལ་པ་ཨིན་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་མི་ལུ་སླབ་ཨིན། གསུམ་པ་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཟེར་མི་འདི་ ག་དེམ་ཅིག་སྦེ་རང་གིས་མཉམ་པར་བཞག་ཞིན་ན་ ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ་ སེམས་ཅན་རྟག་འཛིན་ཅན་ནམ་དངོས་འཛིན་ཅན་རྣམས་ལུ་ཁྱད་པར་དུ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་མི་འདི་ལུ་སླབ་ཨིན། ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཉམ་བཞག་པས། །གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྫོགས་པ་ན། །དངོས་འཛིན་གདོན་གྱིས་འཛིན་པ་ལ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ། ། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། དེའི་དམིགས་ཡུལ་འདི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་གིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ རྣམ་པ་འདི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་དང་བཅས་པར་བྲལ་བར་འདོད་པའི་བློ་ལུ་གོ་དགོཔ་ཨིན།<br>
དེའི་ལག་ལེན་འདི་ དང་པ་བཀའ་དྲིན་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་མཆོག་རང་གི་དྲིན་ཅན་ཕ་མ་འདི་ ཕྱོགས་འདི་ནང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གཅིག་གིས་བཅད་བཏུབ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ཅིན་གནམ་མེད་ས་མེད་གྲང་བསིལ་ལྡན་པའི་ས་ཁར་གནས་ཏེ་ ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་དང་ཆེན་པོ་སོགས་འཐོན་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ས་མཐོང་པ་ཅིན་ ཤིན་ཏུ་སྙིང་རྗེ་དགོཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་ཕ་མ་མ་འབདཝ་མེད་ རང་གི་ཕ་མ་རྣམས་ ཡང་སོས་དང་ཐིག་ནག་ལ་སོགས་པ་ ཁྱིམ་ཐོག་བརྩེགས་དོ་བཟུམ་ཡོད་པའི་ནང་ བཟོད་མ་ཚུགས་པའི་ཚ་བསྲེགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ ཁོར་ཡུག་ཐམས་ཅད་གངས་རི་དང་ཆབ་རོམ་གྱི་ཁྲོད་ བུ་ཡུག་གིས་སྤྲེབས་པའི་གནས་སུ་ གཅེར་བུ་གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམས་ཐག་པ་ལས་ ལུས་ལུ་ཆུ་བུར་ཅན་དང་རྡོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་སྐབས་ ག་ཅི་སྦེ་སྙིང་མི་རྗེ་ནི་ དེ་འབདཝ་ལས་ དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཀྱཱ་ཐུབ་པ་ སྔོན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་སྐབས་ ལས་དབང་གིས་དམྱལ་བའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པའི་གྱད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ གཞན་ཕན་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་དོ་བཟུམ་ཨིན། ཡང་རང་གི་ཕ་མ་འདི་ཕྱོགས་འདི་ནང་ བཟའ་བཏུང་མཐོང་རུང་ཡང་དབང་མེད། རང་གིས་ཟ་བ་ལུ་ཡང་ནུས་པ་མེད། ཟས་ལ་ལུ་གཅིག་མི་གཙང་བ་སྦེ་མཐོང་བ་དང་། ཇི་སྐད་དུ། ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། །ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ཙམ་བཀྲེས་པས་ཉེན། །མི་གཙང་གི་ནར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་། །འཚལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ དེ་ལྟ་བུའི་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དུས་ ག་ཅི་འབད་སྙིང་མི་རྗེ་ནི་ དེ་འབདཝ་ལས་ དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན།<br>
ཡང་ རང་གི་ཕ་མ་འདི་མཐའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་མོའི་ནང་ལུ་ཆུ་སྲིན་དང་། སྦུལ་དང་། ཉ་དང་། སྦལཔ་ལ་སོགས་པའི་དུད་འགྲོ་ཆེ་བ་རི་བཟུམ་ཅིག་དང་ ཆུང་བ་རྡུལ་བཟུམ་ཅིག་གི་བར་ ཆང་འགག་གི་སྦང་མ་བཞིན་ཡོདཔ་དང་ ཆེ་བ་གིས་ཆུང་བ་རྣམས་ཁྱུར་མིད་བྱེད་པ་དང་། ཆུང་བ་གིས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་འབིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བསད་ཅིང་བཅད་པ་དང་ ལྷ་དང་མིའི་ཡུལ་ན་བླུན་རྨོངས་བཀོལ་སྤྱོད་དང་ རྡེག་ཅིང་འཚོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་སྐབས་ ག་ཅི་འབད་སྙིང་མི་རྗེ་ནི་ དེ་འབདཝ་ལས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ མནོ་མེད་དུད་འགྲོ་ར་དང་ལུག་ བ་དང་གླང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་
གསད་སའི་ཁྱིམ་གྱི་གྱལ་ཁར་བལྟ་སྟེ་ འདི་ངེ་གི་ཕ་མ་རྒན་རྒས་གཉིས་ཨིན་པ་ཅིན་ ང་ག་ཅི་འབད་ནི་སྙམ་པ་དང་ དེ་ལུ་དུད་འགྲོ་ཨིན་པའི་བློ་སྤངས་ཏེ། སྙིང་ཐག་པ་ལས་ར་ངེ་གི་ཕ་རྒན་མ་རྒན་ཨིན་ཟེར་བསྒོམ་ནི་དང་ ངེ་གི་ཕ་མ་གཉིས་ལུ་ཉེས་པ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཡང་མེད་དེ་འབད་རུང་གཞན་གྱིས་གསོད་པ་ཅིན་ང་ག་ཅི་འབད་ནི་ དེ་ལུ་སྡུག་བསྔལ་ག་ཅི་བཟུམ་འོང་ག་མནོ་སྟེ་ འཕྲལ་དང་འཕྲལ་ར་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་བཅུག་འདོད་པའི་སྙིང་བརྩེ་ལྷག་པར་བསྐྱེད་དགོཔ་ཨིན།<br>
ཡང་ རང་གི་ཕ་མ་འདི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་ གཡང་ས་ཆེན་པོ་ལས་འགྱོ་བའི་སྐབས་ ཆ་རོགས་འབད་མི་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ངེས་པ་མེད་པའི་ས་ཁར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ངེས་པ་མེད་པར་ བྱག་གི་བར་ན་གནས་པ་དང་ རྡོའི་ནང་ལུ་འཐུམ་པ་དང་ ཆབ་རོམ་གི་ནང་ལུ་ཡན་ལག་བརྐྱང་བསྐུམ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ལུས་པ་དང་ ཆུ་ཚན་གྱི་ནང་ལུ་འཚོད་པ་དང་ མེའི་ནང་ལུ་སྲེག་པ་དང་ ཤིང་སྡོང་བཅད་གཏུབ་འབད་བའི་སྐབས་ རང་གི་ཡན་ལག་ཡང་བཅད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ལྷིའུ་དང་ ཕྱགསམ་དང་ སྒོ་དང་ སྒྱེད་བུ་དང་ ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ན་ དཀའ་སྤྱད་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་སྐབས་ ག་ཅི་སྦེ་སྙིང་རྗེ་མི་བསྐྱེད་ནི་ དེ་འབདཝ་ལས་དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་ སྡུག་བསྔལ་དེའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན།<br>
དེ་ཡང་ སྔོན་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་རི་བོ་བྱ་རྐང་ཅན་དུ་བྱོན་སྦེ་ རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཚེ་ ལོ་དྲུག་གི་རིང་དཀའ་བ་སྤྱད་དེ་འབད་རུང་ བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཞལ་མཇལ་ནི་ཕར་བཞག་ རྨི་ལམ་བཟང་པོ་ཅིག་ཡང་མ་བྱུང་པར་ ལོག་བྱོན་པའི་ལམ་ཁར་མི་གཅིག་གིས་ ལྕགས་ཀྱི་སྡོང་པོ་སྦོམ་གཅིག་རས་འཇམ་ཏོང་ཏོ་གིས་འཕྱག་སྡོད་སར་གཟིགས་ཏེ། ཁྱོད་འདི་བཟུམ་ག་ཅི་སྦེ་འབདཝ་སྨོ་ཟེར་འདྲི་བའི་ལན་ལུ་ ང་ལུ་ཁབ་མེད་ནི་འདི་གིས་ལྕགས་འདི་རས་ཀྱིས་རྣོ་ཁེག་ཁེ་བཟོ་ཞིནམ་ལས་ཁབ་བཟོ་ནི་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་འཇིག་རྟེན་པ་གཅིག་གིས་འབད་ཚུགས་པ་ཅིན་ ང་ཆོས་བསྒྲུབ་ནི་ལུ་འདི་བ་ལྷག་སྟེ་སྙིང་རུས་སྐྱེད་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ཟེར་དགོངས་ཏེ་ལོག་བྱོན་ནུག། ལོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལུ་བསྒྲུབས་ཏེ་འབད་རུང་ རྟགས་མ་བྱུང་པར་སྔར་བཞིན་ཡིད་ཆད་དེ་བྱོན་པའི་ལམ་ཁར་ བྱག་སྦོམ་གཅིག་གི་རྩ་བར་ མི་གཅིག་གིས་བྱའི་སྒྲོ་གིས་བྱག་འདི་འཕྱག་སྡོད་སར་གཟིགས་ཏེ་ ཁྱོད་ག་ཅི་འབད་དོ་ཟེར་འདྲི་བའི་ལན་ལུ་ ངེའི་ཁྱིམ་འདི་བྱག་འདི་གིས་སྤུབས་ཏེ་ཉིམ་ཕོག་ནི་མེདཔ་ལས་ བྱག་འདི་མེདཔ་བཟོ་ནི་སྦེ་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནུག། ད་རུང་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཐུགས་སྙིང་རུས་སྐྱེད་དེ་ ལོ་གསུམ་གྱི་རིང་བསྒྲུབ་རུང་རྨི་ལམ་བཟང་པོ་གཅིག་ཡང་མ་བྱུང་པར་ཡིད་ཆད་དེ། ད་འབདན་ ཐད་རི་བ་རི་བསྒྲུབ་མི་ཚུགས་ནི་མས་ཟེར་དགོངས་ཏེ་བྱོན་པའི་ལམ་ཁར་ རོ་ཁྱི་མོ་གཅིག་རྐངམ་གཉིས་ཆ་ར་ཞརཝ་དང་ ཁོད་སྨད་ག་ར་རུལ་ཏེ་འབུཔ་ཆགས་ཏེ་ཡོད་མི་གིས་ གཞན་ལུ་ཞེ་སྡང་དྲག་པོ་གིས་ཧབ་སར་གཟིགས་ནུག། འདི་ལུ་འཕགས་པ་སྙིང་རྗེ་གིས་བཟོད་མ་ཚུགས་པར་ སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཤ་བཅད་དེ་རོ་ཁྱི་ལུ་བྱིན་ རོ་ཁྱིའི་གཟུགས་ཁར་ཡོད་པའི་འབུཔ་ཕྱག་གིས་བསལ་བ་ཅིན་ཤི་ནི་ཨིན་མས་ འདི་བ་ལྕེ་གིས་བསལ་དགོ་པས་ཟེར་དགོངས་ཏེ་ སྤྱན་བཙུམས་ཏེ་ལྗགས་བརྐྱངམ་ད་ཁྱི་ལུ་མེན་པར་ས་ཁར་ཐུག་སྟེ་ སྤྱན་བརྒྱང་པའི་སྐབས་ ཧེ་མའི་རོ་ཁྱི་མེན་པར་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པའི་ཞལ་དངོས་སུ་མཇལ་ཚུགས་ནུག། འདི་ག་ཅི་སྦེ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ རོ་ཁྱི་འདི་ལུ་སྙིང་རྗེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྐྱེད་དེ་ སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་དག་ནི་འདི་གིས་ཨིནམ་དང་ ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས་ཡང་། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་མང་པོ་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་ཡི། །ཆོས་གཅིག་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སྙིང་རྗེ་ཅན་ནོ། །གང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལག་མཐིལ་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ། ། ༼ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ ༣༣༩༽ ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། མཐར་ནམ་མཁའ་ག་ཏེ་ཁྱབ་ས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཁྱབ་པ་དང་ སེམས་ཅན་ག་ཏེ་ཁྱབ་ས་ལས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཁྱབ་སྟེ། རང་གིས་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་དང་ རྒྱུ་ཚད་མེད་པ་གཉིས་ལས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་འདོད་པ་འདི་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་ཨིན་ནོ། །</big>
=== གསུམ་པ་དགའ་བ་ཚད་མེད། ===
<big>དགའ་བ་ཚད་མེད་ཟེར་མི་འདི་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་དམ་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག། ཟེར་གསུངས་ཡོད་དོ་བཟུམ་ ཕྱོགས་བཅུ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གི་རྒྱུ་གིས་བཅིངས་ཡོད་དེ་འབད་རུང་འདི་ལས་གྲོལ་ཏེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་ཤོག་སྙམ་པ་དང་ བདེ་བ་འདི་དང་འཕྲད་དེ་ དུས་ནམ་ཡང་བདེ་བ་འདི་ལས་བྲལ་བ་མེད་པར་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྙིང་ནས་ རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཀྱི་སྒོ་ལས་གཞན་ལུ་དགའ་བ་བསྒོམ་ནི་དང་། གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དང་། དགེ་བའི་ལཱ་ལུ་རྩོལ་བ་དང་། ཐར་པར་འབད་པ་དང་། ལེགས་ཆ་བཟང་པོ་དང་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལུ་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ ཡང་དག་པའི་དགའ་བ་སྒོམ་མི་འདི་ལུ་དགའ་བ་ཚད་མེད་པ་ཟེར་སླབ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ཕྱོགས་བཅུའི་མུན་སེལ་ལས། སེམས་ཅན་བདེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་དགའ་བ། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན།<br>
དེ་ཡང་ དགའ་བ་སྒོམ་པའི་སྐབས་ལུ་དམིགས་པའི་ཡུལ་འདི་ སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལུ་བསྒོམ་དགོ། སྣང་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འདི་ཚད་མེད་དོ་ ཟེར་སླབ་དོ་བཟུམ་ སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པའི་གྱངས་ཁ་གཟུང་ནི་འདི་ རང་ལུ་ནུས་པ་མེད་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་ཟེར་དང་། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་དང་རང་ར་སོ་སོའི་ལས་དབང་གིས་ སོ་སོའི་གནས་མཐོ་དམན་ལུ་འཁོརཝ་ཨིན་རུང་ ལན་བརྒྱ་སྟོང་དང་བསྐལ་པ་དང་བསྐལ་པའི་བར་ རང་གི་ཕ་མ་གཉེན་ལུ་མ་གྱུར་བ་མེདཔ་ཨིན། རང་གི་ཕ་མ་དང་དགེ་བཤེས་དང་ གཉེན་བཤེས་རྐྱངམ་གཅིག་ལུ་དགའ་བ་བསྒོམ་ནི་མེན་པར་ རང་ལུ་གནོད་བཀལ་མི་དགྲ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ རང་གི་གཉེན་ཨིན་སྙམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚད་མེད་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་ནི་དང་ བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་ཏེ་ དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་དང་བྲལ་བ་མེད་པའི་ལེགས་སྨོན་དང་བཅས་དགའ་བ་བསྐྱེད་དགོ། མཐར་རང་དོན་ལུ་མ་དམིགས་པ་དང་ བསྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་རང་རྒྱུད་ལུ་ཕྲད་དོག་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་མ་བསྒོམས་པར། ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ལས། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དམིགས་ཡུལ་དུ་བསམ་ནས། །དོ་ལ་འགྲན་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་མེད་པར། །ད་རུང་འདི་བས་ཀྱང་མངོན་མཐོའི་དཔལ་གྱིས་འབྱོར་ཞིང་། །འཚེ་བ་མེད་པ། །ཤེས་རབ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུ་མས་འབྱོར་པར་ཤོག་ཅིག །ཟེར་གསུངས་ཏེ་འདུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ར་མཁས་པའི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ སེམསཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལུ་སེམས་བསྐྱེད་ཡང་ན་དགའ་བ་སྒོམ་ཐངས་འདི་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་འབྱོར་ལུ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཡིད་རངས་བ་རྔ་མོང་གིས་རྔའི་རྙེད་པ་བཟུམ་དང་ ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ དུས་ནམ་ཡང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐབས་སུ་དགའ་བ་སྒོམ་པའི་ཀུན་སློང་དང་ བདེ་བ་དང་མ་བྲལ་བར་ཤོག་ཟེར་བསམ་པའི་དྭངས་བ་སྤྲོ་བ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ལས་སྨོན་ལམ་བཏབ་དོ་བཟུམ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན། དགའ་བ་སྒོམ་པའི་སྐབས་ལུ་ རང་ལུ་ག་ནི་ཡང་མེད་དེ་འབད་རུང་ གཞན་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ཡར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལུ་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཕུལ་ནི་དང་ མར་ངན་སློང་ལུ་སྦྱིན་པ་གཏང་སར་མཐོང་པ་ཅིན་ འདི་ལུ་རང་གི་ཕྲག་དོག་དང་ མིག་སེར་དང་ སེར་སྣ་དང་ བདག་འཛིན་ཅན་དང་ བདག་གཉེར་ཅན་མེན་པར་ དེའི་དགེ་བ་འདི་ རང་དང་འདྲ་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུ་འཐོབ་བཅུག་མནོ་བའི་དགའ་བ་བསྒོམ་དགོཔ་ཨིན། དཔེར་ན་ མི་གཞན་གཅིག་ལུ་ཕ་མ་སྤུན་ཆ་འཛོམས་ རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ དགའ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏེ་ཡོད་པ་ཅིན་ འདི་བཟུམ་མའི་དགའ་བ་འདི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་འདི་འབད་ས་ཅིག་རུང་ འདི་གི་ངོ་བོ་ཡང་ན་རང་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཨིནམ་ཤེས་ཞིནམ་ལས་དགའ་བ་བསྒོམ་ནི་གལ་ཆེ།<br>
དགའ་བ་ཚད་མེད་སྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་འདི་ ཚེ་ད་ལྟོ་རང་དང་གཞན་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ས་ལུ་གནས་ནི་དང་། དུས་ཨ་རྟག་ར་གཞན་ཕན་ལུ་འགྲོ་དོན་དང་དགའ་བ་སྒོམ་སྟེ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསགས་ཏེ་ཚེ་རིང་བ་དང་ནད་མེད་པ། ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། ལུས་ཅན་དག་གི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ ད་ལྟོ་དགའ་བ་སྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་འདི་ ཚེ་ད་རེས་རང་དང་མཉམ་ཆ་རོགས་མང་ནི་དང་ ཚེ་ཤུལ་མ་ཡང་གཞན་གྱི་རང་ལུ་དགའ་སྐྱིད་བྱིན་མི་མང་བའི་ཁར་ ཆ་རོགས་འབད་མི་ཡང་རྩ་ལས་རང་མི་དཀོན་ནི་ཨིན་མས། དེ་ལས་དགའ་བ་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་རང་རྒྱུད་ལུ་སྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ནང་ལས། དགའ་བ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་ཡུན་བསྲིངས་པའི་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་། །གང་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བརྟེན་པ། །དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་དགའ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྐྱེ་བ།། ཟེར་གསུངས་ཏེ་འདུག། དེ་མ་ཚད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེང་དུས་བདག་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད། །མི་ཡི་སྲིད་པ་ལེགས་པར་ཐོབ། །དེ་རིང་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་སྲས་སུ་ད་གྱུར་ཏོ།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ མཐར་ཐུག་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུ་ དགའ་བ་ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ཅིན་འབྲས་བུ་བཟང་པོ་འཐོབ་ནི་དང་ མིའི་་སྲིད་པ་ནང་སྐྱེ་རུང་ཡང་དག་པའི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་མ་ཚད་སངས་རྒྱས་རིགས་སུ་སྐྱེཝ་ཨིན། ཚེ་འདི་ལས་ཤི་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལུ་གནས་ནི་དང་ སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནི་ཨིན་ནོ།།</big>
=== བཞི་པ་བཏང་སྙོམས། ===
<big>རང་གི་རྒྱུད་ལུ་བཏང་སྙོམས་འདི་མེད་པ་ཅིན་ བྱམས་པ་དང་ སྙིང་རྗེ་དང་ དགའ་བ་གསུམ་ཡོད་དེ་ར་འབད་རུང་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་དབང་ལུ་ཤོར་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་ཟེར་མི་འདི་ གཞན་ཕྱོགས་ལུ་ཡོད་པའི་དགྲ་ལུ་ཞེ་སྡང་དང་ རང་ཕྱོགས་ལུ་ཡོད་པའི་གཉེན་ལུ་ཆགས་པའི་རྣམ་གཞག་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ རང་གི་ཕ་མ་ཨིནམ་ཤེས་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལུ་རང་དང་གཞན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་ཉེ་རིང་ཆགས་སྡང་སོགས་མེད་པར་ འདྲ་མཉམ་གྱི་ཐོག་ལས་ཕན་སེམས་ཚད་མེད་པ་བསྐྱེད་མི་ལུ་བཏང་སྙོམས་ཟེར་སླབ་ཨིན། བཏང་སྙོམས་འདི་སྤྱིར་བཏང་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་གེ་ར་ལུ་བསྐྱེད་དགོཔ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ད་ལྟོ་ང་བཅས་ཚུ་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ ཆོས་ལུགས་རྣམས་ཀྱི་བར་ན་བཏང་སྙོམས་དང་ བླམ་དང་སློབ་མའི་བར་ན་བཏང་སྙོམས་དང་ ཚེ་ད་རེས་ཀྱི་ཕམ་དང་སྤུན་ཆའི་བར་ན་བཏང་སྙོམས་དང་ རིགས་རྒྱུད་མཐོ་དམན་གྱི་བར་ན་བཏང་སྙོམས་དེ་རྣམས་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་བསྐྱེད་དགོཔ་འདི་མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན།<br>
འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཆ་ཁྱབ་ ལ་ལུ་རང་གི་ཕམ་སྦེ་གཅིག་ཏུ་འཛོམས་ ལ་ལུ་རང་དང་མཉམ་གཅིག་སྦོམ་པའི་སྤུན་ཆ་སྦེ་འཛོམས་ ལ་ལུ་རང་དང་མཐུན་པའི་ཆ་རོགས་སྦེ་འཛོམས་ ལ་ལུ་རང་གི་སེམས་མཐུན་ལུས་མཐུན་གྱི་གཉེན་གྲོགས་སྦེ་འཛོམས་ ལ་ལུ་རང་གི་སྒོ་ཁར་དུད་འགྲོ་སྦེ་སྐྱེས་ ལ་ལུ་རང་དང་མ་མཐུན་པའི་དགྲ་སྦེ་སྐྱེས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་ཨིན་ཏེ་འབད་རུང་ འདི་ཚུ་རྟག་པ་བརྟན་པ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ མི་ཚེ་འདི་ནང་ར་རང་དང་མཉམ་ཡོད་པའི་ཕ་མ་དང་ སྤུན་ཆ་དང་ གཉེན་གྲོགས་དང་ ཆ་རོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ རང་གི་མི་མཐུན་པའི་དགྲ་ལུ་འགྱུར་ནི་དང་ ཡང་ཅིན་རང་ཚེ་འཕོས་ཏེ་ལུས་རྟེན་སོར་འགྱོ་བའི་སྐབས་ ཚེ་ཧེ་མ་རང་དང་མཉམ་ཡོད་པའི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ རང་དང་གཅིག་ཁར་འོང་ནི་དང་ མི་མཐུན་པའི་དགྲ་ཡང་ རང་གི་དགྲ་སྦེ་ར་སྐྱེ་དགོཔ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ འདི་རྩ་ལས་ངེས་པ་མེདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་འབད་སྐྱེ་བ་ལུ་ངེས་པ་མེདཔ་ཨིནམ་ཤེས་ཞིནམ་ལས་ རང་ཕྱོགས་ལུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུ་ཆགས་པ་དང་ གཞན་ཕྱོགས་ལུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུ་སྡང་བ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ བྱམས་པ་སྙིང་རྗེ་སོགས་ཀྱི་ཕན་སེམས་བཏང་སྙོམས་སྦེ་དགོཔ་ཨིན། འཕགས་པ་ཀཱ་ཏྱཱ་གིས། ཕ་ཤ་ཟ་ཞིང་མ་ལ་རྡེག །ལན་ངན་དགྲ་བོ་པང་ན་བཟུང་། །ཆུང་མས་ཁྱོ་ཡི་རུས་པ་འཆའ། །འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་གད་མོ་བྲོ།། ༼ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ ༣༡༤༽ ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། འཁོར་བ་ནང་གི་སེམས་ཅན་ཐ་ན་འབུཔ་གྱོག་མོ་གཅིག་ལུ་ཡང་ སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་བདེ་བར་བཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཟེར་མི་འདི་ཡོདཔ་ཨིན། ད་ལྟོ་ང་བཅས་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ ལམ་སྟོན་གྱི་རྩ་བ་ཆོས་ལུ་བསྟེན་དགོ་ནི་འདི་གིས་ ཆོས་ལུགས་རྣམས་ལུ་ ཉེ་རིང་ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་འཕྱལ་ནི་འདི་རྩ་བ་ཉིད་ལས་ར་མ་བཏུབ་ཅིག་ཨིན། ཨྱོན་རིན་པོ་ཆེ་གིས། དུས་རྣམས་མི་འགྱུར་མི་རྣམས་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་སྦེ་ དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བར་ན་མ་ཚད་པར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ལུ་ཡང་ཆོས་ལུགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་གི་བར་ན་སྟབས་མ་བདེཝ་ དམག་འཁྲུག་དང་ནང་འཁྲུག་ལེ་ཤ་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་སྟབས་མ་བདེཝ་འབྱུང་དགོ་མི་འདི་ཡང་ སེམས་ཅན་རང་ར་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལུ་ བཏང་སྙོམས་འདི་བསྒོམ་མ་ཤེས་པའི་རྟགས་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན། རང་གི་ཆོས་ལུགས་འདི་ག་བ་ཡང་བཟང་ རོགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་འདི་ག་བ་ཡང་ངན་ཟེར་ དམའ་ཕབ་རྐྱབ་པ་ཅིན་ ངན་སོང་གསུམ་ལུ་ལྷུང་ནིའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན། འཕགས་པ་ལྷ་གིས། ཆོས་ནི་མདོར་ན་མི་འཚེ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་། །སྟོང་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་གོ། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ཆོས་ཟེར་མི་འདི་ར་གཞན་ལུ་གནོད་འཚེ་མེད་པར་ སྙིང་ཐག་པ་ལས་ར་ རང་གཞན་མེད་པར་ཕན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པ་ཅིན་ འདི་བ་ལྷག་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅིག་མེད། དཔེར་ན་ རང་ནང་པ་ཨིན་པའི་ཆ་ལས་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་དང་ རྙིང་མ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲ་བའི་ཆོས་ལུགས་ཡོད་དེ་ར་འབད་རུང་ རང་ཆོས་ལུགས་ག་གི་ནང་ཨིན་རུང་ ཆོས་ལུགས་གཞན་དང་ཉེ་རིང་མེད་པར་ འདི་ལུ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཐར་ཕྱིན་ཚུགས་པ་ཅིན་ འདི་གིས་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་པའི་དཔེ་རྩ་ལས་མེད། དེ་འབདཝ་ལས་ ཆོས་ལུགས་ལུ་ཆགས་སྡང་འདི་སྤང་དགོ་པའི་ཁར་ བླམ་དང་སློབ་མའི་བར་ན་ བཏང་སྙོམས་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ང་བཅས་མི་མང་ཤོས་ཅིག་གིས་ར་ དང་པ་བླམ་འདི་མཇལ་མ་ཐག་ཏུ་ བླམ་འདི་གི་སྐོར་ལས་བརྟག་དཔྱད་ག་ནི་ཡང་མ་འབད་བར་ འདི་ལུ་དད་པ་རྣམ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ལས་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་ཞུ། ཤུལ་མ་བླམ་འདི་གིས་འཆར་གཞི་ངན་པ་བརྩམས་ཏེ་ རྒྱུ་དང་མིང་གཏམ་ བསྟོད་པ་དང་གུས་ཞབས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་དམིགས་ཏེ་བྱ་བ་ངན་པ་ཅིག་ལུ་ཡར་སོ་པ་ཅིན་ འདི་ལུ་སྐུར་པ་བཏབ་ནི་དང་ ཁ་གཏང་ནི་ལ་སོགས་པ་ལེ་ཤ་འབདཝ་ཨིན་མས། འདི་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ བླམ་དང་ཆོས་ཞུ་མི་གཉིས་ཆ་ར་ངན་སོང་གསུམ་ལུ་ལྷུང་ནིའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་འདི་ལུ་བཏང་སྙོམས་སྦེ་བཞག་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཡང་བཙུན་པ་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་གྱིས། དང་པོར་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་འདུག་བརྟག །བར་དུ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ལ་ཅི་འདུག་བརྟག །ཐ་མར་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གང་མང་བརྟག །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་མང་བའི་ཕྱོགས་ཉིད་དུ། །བསྟེན་བྱ་ཡིན་ཚུལ་མདོ་ལས་འདི་སྐད་གསུང་།། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན། དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ ང་བཅས་ག་ར་འབད་རུང་ ངེ་གི་བླམ་འདི་མཁས་ གཞན་གྱི་བླམ་འདི་ངན་པ་ཨིན་ཟེར་བའི་ཆགས་སྡང་འདི་རྩ་བ་ལས་ར་སྤང་དགོཔ་ཨིན། བླ་མ་གི་འབད་ས་ཅིག་རུང་ སློབ་མ་དམངས་ཀྱི་སྦུག་ལས་ཉེ་རིང་འཕྱལ་ཏེ་བཟང་ངན་ལུ་མ་གཟིགས་པར་ བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒོ་ལས་བྱམས་སྐྱོང་མཛད་དགོཔ་ཨིན། ཚེ་ད་རེས་གཅིག་ཁར་འཛོམས་པའི་བཟའ་ཚང་ནང་འཁོད་ཡང་ ནང་འཁྲུག་རྒྱབ་ཁར་བཞག་བསྟུན་གྲོས་སྦུག་ལུ་བཙུགས་ཏེ་འཆམ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་སྡོད་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ ཕ་མ་གིས་བུ་གཞི་ལུ་བརྩེ་བ་མེད་ བུ་གཞི་གིས་ཕ་མ་ལུ་གུས་ཞབས་མེད་པར་ ཕ་དང་བུའི་དག་སྣང་ཉམས་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་བཟུམ་མི་འབྱུང་ནིའི་དོན་ལུ་ཕམ་གིས་འབད་རུང་ ངེ་གི་བུ་ཆུང་ཤོས་འདི་ལེགས་ ངེ་གི་བུམ་ཆུང་ཤོས་འདི་ལུ་ཧིང་ལས་ར་དགའ་ ངེ་གི་བུ་སྦོམ་ཤོས་འདི་གིན་ག་ནི་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཟེར་བའི་ ཆགས་སྡང་སྤངས་ཏེ་རང་གི་བུ་གཞི་ག་ར་ལུ་ ཉེ་རིང་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་དང་བྱམས་བརྩེ་ལྷོད་མེད་ཀྱི་སྒོ་ལས་སྐྱོང་དགོཔ་ཨིན། བུ་གཞི་ཚུ་གིས་འབད་རུང་ རང་གི་ཕ་མ་གཉིས་སོ་སོར་དབྱེ་བ་ཕྱེ་སྟེ་ ཨ་པ་ལུ་སྡང་སྟེ་ཨའི་ལུ་ཆགས་པ་དང་ ཨའི་སྡང་སྟེ་ཨ་པ་ལུ་ཆགས་པ་སོགས་སྤངས་ཏེ་ གཉིས་ཆ་ར་ལུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒོ་ལས་གུས་ཞབས་དང་ཞབས་ཏོག་ཞུ་དགོཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ར་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་རིགས་རྒྱུད་མཐོ་དམན་ལས་བརྟེན་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་མང་སུ་མང་སུ་འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དོན་ངོ་མ་ལུ་རིགས་བཟང་ངན་ལུ་ཁྱད་པར་ག་ནི་ཡང་མེད་ གཙོ་བོ་རང་གི་བསམ་པ་བཟང་ངན་ལུ་རག་ལས་དགོཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་འདི་གིས་སྦེ་ རང་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པའི་ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལུ་ཞི་བདེ་སྤྲོད་དགོཔ་ཨིན་ནོ། །ཚད་མེད་བཞི་ཟེར་མི་འདི་ རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་ཚད་མེད་ལ། །ཕན་འདོད་དེ་ནི་དེ་འདྲའོ།། ༼སྐལ་བཟང་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན་ ༦༢༽ ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཨིན་ནོ།</big>
=== འགོག་པའི་བདེན་པ། ===
<big>སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཝ་ར་ན་སི་ལུ་ བདེན་པ་བཞི་ཡི་ཆོས་འཁོར་སྐོར་བའི་སྐབས་ སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ། ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྟན་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་འདུག། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལུ་ རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་ སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ། ཀུན་འབྱུང་འཕགས་པའི་བདེན་པ། འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ། ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། དེ་ཡང་ རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་བཤད་པའི་སྐབས་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་མྱང་འདས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་དང་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་གཉིས་ནི་ ཟག་བཅས་ཀྱི་ཆ་དང་། འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་ ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ནི་ ཟག་མེད་ཀྱི་ཆ་ཡིན་ནོ། ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་ འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བཏགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ བདེན་པ་བཞི་ཡི་གནས་ལུགས་སམ་རང་བཞིན་ག་ཨིན་མི་འདི་ མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་ཚུགས་མི་ འཕགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ།<br>
སྤྱིར་བཏང་གི་དབང་ལུ་བཏང་པ་ཅིན་ འགོག་པ་ཟེར་མི་འདི་ བྲལ་བ་ལུ་གོ་ནི་ཨིན། བྲལ་ཟེར་མི་འདི་ གཞི་གཅིག་ལས་གཅིག་སོ་སོ་སྦེ་ཁ་བྲལ་འགྱོ་མི་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན། ད་ལྟོ་སྐབས་སུ་བབས་པའི་བྲལ་ལམ་འགོག་པ་ཟེར་མི་འདི་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་ཨིནམ་ཤེས་བཞིནམ་ལས་ ཀུན་འབྱུང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཚུ་ཡོངས་རྫོགས་ རྩ་བ་ལས་སྤངས་ཏེ་ འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་མི་ཅིག་ལུ་གོ་དགོཔ་ཨིན། གལ་སྲིད་ཤེས་སྒྲིབ་དང་ ཉོན་སྒྲིབ་གཉིས་རྩ་བ་ལས་སྤངས་ཚར་བ་ཅིན་ སྡུག་བསྔལ་ལས་འབྲལ་ནི་འདི་ངེས་ཏིག་ཨིན་པ་ལུ་བརྟེན་ འདི་ལུ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཟེར་སླབ་ཨིན། ཧེ་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ ཆོས་འཁོར་དང་པ་ བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་སྐབས་གསུངས་ཡོད་བཞིན་ སྡུག་འདི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་འདི་ སྤང་བྱ། འགོག་བདེན་འདི་ མངོན་གྱུར་གྱི་ཆོས། ལམ་བདེན་འདི་ བསྟེན་བྱའི་ཆོས་ཨིནམ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་ཤེས་ཚར་ཞིནམ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་ལས་འབྱུངམ་ཨིནམ་ཤེས་ཏེ་ ཀུན་འབྱུང་ ལམ་བདེན་ལ་བསྟེན་ནས་སྤངས་པ་ལུ་བརྟེན་ འགོག་པ་རང་རྒྱུད་ལུ་འཐོབ་ནི་མ་གཏོགས་ སྡུག་མ་ཤེས་ ཀུན་འབྱུང་མ་སྤངས་ ལམ་མ་བསྟེན་པར་འགོག་པ་འཐོབ་ཐབས་མེདཔ་ཨིན། དཔེར་ན། ནད་ཐོབ་པའི་མི་གཅིག་གིས་ སྨན་དང་ སྨན་པ་མཁས་མཆོག་ཚུ་ལུ་མ་བསྟེན་པར་ ནད་གཞི་འདི་དྲག་མ་བཏུབ་དོ་བཟུམ་ཨིན། འགོག་པ་འདི་ རང་རྒྱུད་ལུ་ཐོབ་པའི་དུས་འདི་ལུ་ར་ རང་གི་གནས་དང་མིང་ཐམས་ཅད་སོར་འགྱོཝ་ཨིན། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ལུ་སྡོདཔ་ད་ སེམས་ཟེར་སླབ་མི་འདི་ འགོག་པ་ཐོབ་ཅིག་ར་ སེམས་ཟེར་མི་འདི་ ཡེ་ཤེས་ལུ་གནས་སོར་འགྱོཝ་མ་ཚད་ གཟུགས་ལུ་ཡང་ ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཟེར་སོར་འགྱོཝ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ རང་རྒྱུད་ལུ་ སྤངས་རྟོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལུ་བརྟེན་ རང་གི་མིང་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཟེར་སོར་འགྱོཝ་ཨིན།<br>
སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་པའི་བསྒང་ལས་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ སྟོབས་བཅུ་གི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་ཐོབ་འགྱོཝ་ཨིན། སྟོབས་བཅུ་ཟེར་མི་འདི་ ༡. གནས་དང་གནས་མིན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༢. ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༣. མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༤. ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༥. དབང་པོ་མཆོག་དམན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༦. ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༧. བསམ་གཏན་རྣམ་ཐར་ཏིང་འཛིན་སྙོམས་འཇུག་ཚུ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༨. སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༩. འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས། ༡༠. ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་བཅུ་ཐམ་ལུ་གོཝ་ཨིན།</big>
=== ལམ་གྱི་བདེན་པའི་སྐོར། ===
<big>'''ལམ་བདེན་གྱི་ངོ་སྤྲོད།''' མི་ལོ་གསུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་གི་ཧེ་མ་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མཆོག་ ཡུལ་རྡོ་རྗེ་གདན་ བྱང་ཆུབ་ཤིང་གི་རྩ་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལུ་གཤེགས་ཡོད་རུང་ ཞག་བདུན་ཕྲག་བདུན་གྱི་རིང་ལུ་ཆོས་མ་གསུངས་པར་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན། ཨིན་རུང་ ལྷ་ཚངས་པ་དང་ བརྒྱ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་གིས་ འབུལ་བ་གསེར་དངུལ་ནོར་སོགས་ཕུལ་ཐོག་ལས་ སངས་རྒྱས་ལུ་ ཆོས་འཁོར་བསྐོར་དགོ་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལུ་བརྟེན་ སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ གསོལ་བ་བཏབ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལུ་ རང་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༤ ལུ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ནི་ཨིན་པར་ངོས་ལན་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ ཆོས་འཁོར་དང་ བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ལས་ཙམ་ཏེ་ མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་དང་ ཆོས་འཁོར་མཐའ་མ་ལེགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་ཏེ་ གཙོ་བོ་ཆོས་འཁོར་གསུམ་སྦེ་བསྐོར་བར་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན། ལམ་གྱི་བདེན་པ་འདི་ ཆོས་འཁོར་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ནང་ལས་ ཆོས་འཁོར་དང་པ་ བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་སྐབས་ལུ་གསུངས་ཡོདཔ་ཨིན། འཁོར་བ་འདི་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཨིན་པ་ལུ་ ཨིན་པར་ཤེས་ཞིནམ་ལས་ སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་སྤངས་ཐབས་ལུ་ ལམ་བདེན་འདི་ལུ་ངེས་པར་བསྟེན་དགོཔ་ཨིན། ལམ་བདེན་འདི་ དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་ཐོག་ལས་བསྟེན་པ་ཅིན་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་པ་ལུ་ དོགས་པ་ཙ་ལས་མེད། སྤྱིར་བཏང་ལམ་ཟེར་མི་འདི་ འགྱོ་སའི་ལམ་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན་རུང་ ད་ལྟོའི་ལམ་བདེན་འདི་ འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་བསྟེན་དགོ་པའི་སྤང་བྱ་དང་བླང་བྱ་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པའི་ལམ་ ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཐུན་མོང་ཨིན་པ་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་ སྒྲ་བཤད་ཀྱི་སྒོ་ལས་ལམ་ལུ་ ཟག་བཅས་ཀྱི་ལམ་དང་ ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་སྟེ་ གཉིས་ལུ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ནི་ཡོད་རུང་ ཟག་བཅས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམ་འདི་ སྡུག་བསྔལ་དང་ ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་གི་ནང་ལུ་བསྡུ་ནི་འདི་གིས་ ལམ་ཙམ་མ་གཏོགས་ལམ་བདེན་ངོ་མ་མེན། ད་ལྟོ་ སྐབས་སུ་བབས་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་བདེན་བཤད་ནི་ཨིན་མི་འདི་ ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཟད་ནིའི་གཉེན་པོ་དང་ རང་ཉིད་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འཐོབ་ནི་གི་བསྟེན་བྱའི་རྒྱུ་ཨིན་ནི་འདི་གིས་དང་ བྱང་སེམས་འཕགས་པ་ཚུ་གིས་ ལམ་བདེན་འདི་ཉིད་ ནད་གཞི་དྲག་ཐབས་ཀྱི་དོན་ལུ་ འཇིག་རྟེན་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་སྨན་བཟུམ་ ལམ་བདེན་འདི་ཡང་བསྟེན་དགོ་ནི་འདི་གིས་ ལམ་བདེན་ངོ་མ་འདི་ ཟག་མེད་ལམ་བདེན་ལུ་གོ་དགོཔ་ཨིན། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལུགས་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འཐོབ་ནི་གི་དོན་ལུ་ ལམ་རིམ་གཙོ་བོ་ལྔ་ལུ་བསྟེན་དགོཔ་དང་ དེ་ཡང་ ཚོགས་ལམ། སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ། མི་སློབ་པའི་ལམ་ཏེ་ ལམ་ལྔ་ལུ་བསྟེན་དགོ། དེ་ཚུ་གི་ནང་ལས་ ལམ་དང་པོ་ ཚོགས་ལམ་དང་ གཉིས་པ་སྦྱོར་ལམ་གཉིས་འདི་ སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ནང་སྡོདཔ་ད་བསྟེན་བྱའི་ལམ་དང་ ལམ་གསུམ་པ་མཐོང་ལམ་དང་ བཞི་པ་སྒོམ་ལམ་ དེ་ལས་ལམ་ལྔ་པ་མི་སློབ་པའི་ལམ་གསུམ་འདི་ འཕགས་པའི་ལམ་ཨིནམ་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན་རུང་ ལམ་མཐའ་མ་མི་སློབ་པའི་ལམ་འདི་ འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་སའམ་ འཕགས་པའི་ས་མཐའ་མ་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་རྫོགསཔ་ད་གི་ དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟེན་བྱའི་ལམ་ཨིནམ་ལས་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་སྦེ་ཡང་ བཞག་དགོཔ་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་འདུག། ལམ་ལྔ་པོ་རྒྱས་པར་བཤད་ན། <br>
'''དང་པ་ ཚོགས་ལམ་ནི།''' ཚོགས་ལམ་ཟེར་མི་འདི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ལམ་ཅིག་ཨིན་ནི་འདི་གིས་ སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ལུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་མི་གི་དུས་ཚོད་ལས་འགོ་བཟུང་ སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྒྱུད་ལུ་མ་བསྐྱེད་བར་དུ་བསྟེན་དགོ་པའི་ ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པའི་ལམ་ཅིག་ལུ་གོཝ་ཨིན། དེའི་སྐབས་ལུ་ དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི། ཡང་དག་སྤངས་བ་བཞི། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་བཞི་སོགས་སྒོམས་པ་ལས་ སྤང་བྱ་རགས་པ་ཚུ་ རྣམ་པ་སུན་འབྱིན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སྤང་པ་ལས་ མངོན་ཤེས་དང་ ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཚུ་ ཐོབ་པའི་ལམ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ '''གྲུབ་མཐའ་མཛོད་ལས་།''' སངས་རྒྱས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་དགེ་བ་ལས་དང་པོ་པས་བསྡུས་པ་གང་ཞིག་ཐེག་ཆེན་གྱི་དྲོད་སོགས་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ།། ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ལུ་དབྱེ་ན་ ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་། ཚོགས་ལམ་འབྲིང་། ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ཟེར་གསུམ་ཡོད། <br>
'''གཉིས་པ་སྦྱོར་ལམ།''' དེ་ཡང་ ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ལུ་ རྣམ་རྟོག་ག་ནི་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ལས་ ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ནི་གི་དོན་ལུ་ དྲོད་རྩེ་མོ་སོགས་ལུ་ དུས་རྟག་བུ་ སྦྱོར་ནི་འདི་གིས་ སྦྱོར་ལམ་ཟེར་སླབ་ཨིན། '''གྲུབ་མཐའ་མཛོད་ལས།''' ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་རྫོགས་པའི་རྗེས་ལ་བྱུང་ཞིང་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐོང་ལམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ།། ཟེར་གསུངས་ཡོད་དོ་བཟུམ་ སྦྱོར་ལམ་ཟེར་མི་འདི་ ཚོགས་ལམ་གྱི་སྐབས་ལུ་ ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཟུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་ བདེན་པའི་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་ཨིན་པ་མ་ཚད་ བསྒོམ་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལམ་ལུ་གོཝ་ཨིན། དེའི་སྐབས་ལུ་ དབང་པོ་ལྔ་དང་ སྟོབས་ལྔ་སྒོམ་པ་ལས་ སྤང་བྱ་ཀུན་བཏགས་ཚུ་ གནོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་པ་ལས་བརྟེན་ ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ གཟུངས་ མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཚུ་རང་རྒྱུད་ལུ་ཐོབ་ཨིན། དེ་ལུ་དབྱེ་བ་ སྦྱོར་ལམ་དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་ཟེར་བཞི་ཡོད།<br>
'''གསུམ་པ་ མཐོང་ལམ།''' དེ་ཡང་ འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཐོང་བ་ལས་བརྟེན་ མཐོང་ལམ་ཟེར་གོ་ནི་དང་ ཡང་ '''གྲུབ་མཐའ་མཛོད་ལས།''' ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་རྫོགས་པའི་རྗེས་ལ་བྱུང་ཞིང་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་ཐེག་ཆེན་མི་སློབ་ལམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ།། ཟེར་གསུངས་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ མཐོང་ལམ་ཟེར་མི་འདི་ སྦྱོར་ལམ་དྲོད་སོགས་རིམ་གྱིས་བསྟེན་པ་ལས་ འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ ཇི་ལྟ་བའི་བདག་མེད་དངོས་སུ་སྦེ་རྟོགས་པ་མ་ཚད་ ཇི་སྙེད་པའི་དོན་ཅི་རིགས་སུ་རྟོགས་ཏེ་ སྒོམ་ལམ་རང་རྒྱུད་ལུ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལམ་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་ཨིན། མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་ལུ་ བདག་མེད་ཀྱི་དོན་དངོས་སུ་སྦེ་མཐོངམ་མ་ཚད་ བྱང་ཆུབ་འཕགས་པའི་ཡན་ལག་བདུན་རང་རྒྱུད་ལ་སྒོམས་པ་ལས་བརྟེན་ སྤངས་བྱ་ཉོན་མོངས་པ་ཚུ་རྩ་བ་ལས་སྤངས་ཏེ་ ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་ཨིན། དེ་ལུ་དབྱེ་བ་ མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ཟེར་གཙོ་བོའི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོད་རུང་ མཐོང་ལམ་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་ཟེར་ཡང་བཤད་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
'''བཞི་པ་སྒོམ་ལམ་ནི།''' སྔར་མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་ལུ་ མཐོང་ཡོད་པའི་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་འདི་དང་ དོན་གཞན་ཚུ་རང་རྒྱུད་ལུ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཨིན་ནི་འདི་གིས་ སྒོམ་ལམ་ཟེར་སླབ་ཨིན། ཡང་ བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་འདི་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཚུ་ བརྗེད་མ་བཅུག་པར་སྒོམ་པའི་དགེ་བ་ ཐེག་ཆེན་གྱི་མི་སློབ་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཤེས་རྒྱུད་ལུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལམ་ལུ་གོཝ་ཨིན། འདི་ལུ་དབྱེ་བ་མཐོང་ལམ་བཟུམ་སྦེ་ར་ མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་ཟེར་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ བཤད་སྲོལ་ཅིག་ལས་ སྒོམ་ལམ་སྐོར་དགུ་ཟེར་ཡང་བརྩི་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། སྒོམ་ལམ་འདི་ ས་གཉིས་པ་ལས་ ས་བཅུ་པའི་བར་གྱི་བྱང་སེམས་འཕགས་པ་ཚུ་གིས་བསྟེན་ནི་མ་གཏོགས་ ས་དང་པོ་མན་ཆད་ནང་བསྟེན་རུང་བའི་ལམ་མེན། ལམ་འདིའི་སྐབས་ལུ་ ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ ཤེས་སྒྲིབ་ལྷན་སྐྱེས་ཚུ་སྤངམ་ཨིན།<br>
'''ལྔ་པ་ མི་སློབ་པའི་ལམ་ནི།''' མི་སློབ་པའི་ལམ་ཟེར་མི་འདི་ ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དགེ་བ་ལུ་གོ་ནི་དང་ འདི་ལུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཟེར་ཡང་སླབ་སྲོལ་ཡོད། ཡང་ '''གྲུབ་མཐའ་མཛོད་ལས།''' ཐེག་ཆེན་གྱི་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་དགེ་བའོ།། ཟེར་གསུངས་ཡོད་དོ་བཟུམ་ཨིན། དེའི་སྐབས་རང་གི་གནས་འགྱུར་འགྱོཝ་མ་ཚད་ དེའི་ཚེ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་ ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་གཉིས་རང་བཞིན་གྱི་རང་རྒྱུད་ལུ་སྐྱེ་འགྱོཝ་ཨིན། དེ་ལུ་དབྱེ་བ་ ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཉེར་གཅིག་ཡོད།</big>
=== བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གི་མཛད་པ་དང་པོ་ དགའ་ལྡན་གནས་ལས་འཕོ་བའི་མཛད་པའི་སྐོར། ===
<big>བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མཆོག་ བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་རིང་ལུ་ དཀའ་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་དུ་ལེན་ཏེ་ དག་པ་ས་གསུམ་དང་མ་དག་ས་བདུན་ དེ་ལས་ འཛམ་གླིང་ས་སྟེང་བཅས་ ཡུལ་བ་འདྲཝ་གསུམ་ནང་ སངས་རྒྱས་ཚུལ་སྟོན་ཏེ་ མཐའ་མ་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཚུལ་སྟོན་པར་འབྱོན་པའི་སྐབས་ལུ་ མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ལས་སྟོན་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེའི་ནང་ལས་ '''དགའ་ལྡན་གནས་ལས་འཕོ་བའི་མཛད་པ།''' <br>
ཧེ་མ་ སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་མི་ལྟར་དུ་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་མཆོག་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ དམ་པ་ཏོག་དཀར་གྱི་ལུས་ལུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་ཏེ་ སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་རྒྱལ་ཚབ་སྦེ་བཞུགས་ས་ལས་ ལུང་བསྟན་དུས་ལུ་བབས་ཏེ་ མིའི་ལུས་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཚུལ་སྟོན་པར་ མི་ཡུལ་འཛམ་བུ་གླིང་ལུ་བྱོན་ནུག། རྒྱལ་ཚབ་མཆོག་གིས་ ངོ་མཚར་བའི་གླིང་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་ ངོ་མཚར་བའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤཱཀྱའི་རིགས་ལུ་གཟིགས་ཡོདཔ་དང་། རིགས་འདི་ ཧེ་མ་བོད་ཡུལ་ལུ་ རྒྱལཔོ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་གདུང་རབས་ལས་ རྒྱལཔོ་འཕགས་སྐྱེས་བུ་ཟེར་མི་ཅིག་བྱོན་མི་འདི་ལུ་ སྲས་སྲསམོ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ རྒྱལཔོ་འདི་གིས་ བཙུནམོ་གསརཔ་ཅིག་བཞེས་ཏེ་ སྲས་དང་སྲསམོ་ལེ་ཤ་ར་བྱུང་ནུག། <br>
སྲས་དང་སྲསམོ་ཚུ་གི་ནང་ལས་ སྦོམ་ཤོས་ར་ རྐང་གདུབ་ཅན་ཟེར་མི་འདི་ཨིན་རུང་ རྒྱལ་སྲིད་འདི་ བཙུནམོ་གསརཔ་གི་སྲས་ དགའ་བའི་རྩིབས་ཟེར་མི་འདི་ལུ་སྤྲོད་ནི་འདི་གིས་ སྲས་རྐང་གདུབ་ཅན་འདི་ རང་གི་ཡབ་ལུ་ཐུགས་ཕམ་སྟེ་ རང་གི་མ་གཅིག་གི་སྤུན་ཆ་ཚུ་ཁྱིད་དེ་ རྒྱལ་སྲིད་སྤངས་ཏེ་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་བྱོན་སོ་ནུག། <br>
ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་ཕེབས་ད་ སྤུན་ཆ་ནང་རྡོག་ཕན་ཚུན་བཟའ་ཚང་སྐྱོང་ཚུགསཔ་སྦེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ རིགས་ཀྱི་མིང་ལུ་ཡང་ ཤཱཀྱའི་རིགས་ཟེར་དར་ཁྱབ་ཡར་སོ་ནུག། དེ་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ རིགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅིག་སྦེ་གཟིགས་ཏེ་ རིགས་རྒྱལ་རིགས། ཡུལ་རྒྱ་གར་སེར་སྐྱའི་གྲོངས། རུས་བུ་རམ་ཤིང་པ་ཤཱཀྱའི་རྒྱུད། ཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་དང། དུས་སྙིགས་མའི་ལྔ་བདོའི་དུས་བཅས་ ངོ་མཚར་བའི་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པར་ འཛམ་བུ་གླིང་ནང་བྱོན་གནང་ནུག་གོ།
</big>
=== ཡུམ་གྱི་ལྷུམ་སུ་བཞུགས་པའི་མཛད་པ། ===
<big>དེ་ཡང་ གཟིགས་ཚུལ་རྣམ་པ་ལྔའི་ཐོག་ལས་གཟིགས་ཡོད་མི་ཚུ་ལས་ དང་པ་དུས་ལུ་གཟིགས་ཚུལ་འདི་ཡང་ རྒྱལ་བ་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་འདུན་དུ་ བྲམ་ཟེ་རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་གྱིས་ ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས་ལུ་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་སྟོན་ནིའི་དམ་བཅའ་ཞུ་སྟེ་ སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་འོད་སྲུང་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ ལུང་བསྟན་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་གིས་ དགོས་དོན་འདི་ཐུགས་ཁར་དྲན་ཏེ་ ཕྱོགས་བཅུ་ནང་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་ ལོག་ཅི་ལོག་ཅི་ར་བརྒྱུད་སྐུལ་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ནང་བྱོན་པའི་དུས་ཡང་ སྙིགས་མ་ལྔ་བདོའི་དུས་ལུ་བབས་ཡོདཔ་སྦེ་གཟིགས་ནུག། གཉིས་པ་ ཡུལ་ལུ་གཟིགས་ཚུལ་འདི་ཡང་་ སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལུ་བྱོན་མི་འདི་ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་ཨིན་མས། གདུལ་བྱ་ཚུ་ནང་ལས་ གཙོ་བོ་ལྷ་དང་མི་གཉིས་ཨིནམ་ལས་ ལྷའི་ཡུལ་དང་མིའི་ཡུལ་གཉིས་ནང་ལས་ཡང་མིའི་ཡུལ། གླིང་བཞི་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ འཛམ་བུ་གླིང་ནང་ཨིནམ་དང་། འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ནང་ལས་ཡང་ ཤར་ཕྱོགས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ལུ་ སངས་རྒྱས་ནི་ལུ་གཟིགས་ཏེ་བྱོན་གནང་ནུག།<br>
གསུམ་པ་ རིགས་ལུ་གཟིགས་ཚུལ་ནི། འཛམ་གླིང་འདི་ནང་ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ བླམ་མཁས་པ་དང་ སྤྲུལ་སྐུ་བྱོན་རེ་བྱོན་ཚེ་གཅིགཔོ་ རྒྱལ་པོའི་རིགས་དང་བྲམ་ཟེ་གི་རིགས་ལས་ འཁྲུངས་འཁྲུངསམ་མ་གཏོགས་རིགས་སོ་སོ་ལས་འཁྲུངས་ཡོདཔ་སྦེ་འཐོན་ནི་མེདཔ་ཨིན། འདི་ཡང་ མིའི་རིགས་ལུ་མ་འདྲཝ་མང་རབས་ཅིག་ཡོད་རུང་ དྲི་མ་གི་མི་གཙང་བ་མེདཔ་ རིགས་ག་བ་ཡང་གཙང་ཤོས་འདི་ རྒྱལ་རིགས་དང་བྲམ་ཟེ་གི་རིགས་གཉིས་ལས་བརྒལ་མེད་ནི་འདི་གིས་ཨིན་མས། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡང་ རྒྱལ་པོའི་རིགས་ལས་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་། འདིའི་ནང་ལས་ཡང་ རྒྱལ་རིགས་ལས་ག་བ་ཡང་གཙང་ཤོས་ རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་གི་རིགས་ལུ་བྱོན་ནུག། དེ་སྦེ་ དྲིན་ཅན་གོང་མ་ སངས་རྒྱས་དང་སྤྲུལ་སྐུ་ཚུ་གིས་ རིགས་གཙང་མ་ལུ་གཟིགས་དགོ་མི་འདི་ སངས་རྒྱས་དང་སྤྲུལ་སྐུ་ཚུ་ འཛམ་གླིང་ནང་འབྱོན་དགོ་མི་འདི་གཙོ་བོ་ གདུལ་བྱ་སེམས་ཅན་ཚུ་གི་དོན་ལུ་འབྱོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གལ་སྲིད་ སངས་རྒྱས་དང་སྤྲུལ་སྐུ་ཚུ་ རིགས་ཐ་མལ་པ་ལས་འབྱོན་མི་ཅིག་ཨིན་པ་ཅིན་ གདུལ་བྱ་སེམས་ཅན་ཚུ་གིས་ཞན་པ་ལོག་སྟེ་ གདུལ་བྱ་བཏུལ་མི་ཚུགས་ནི་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས།<br>
བཞི་པ་ རུས་ལུ་གཟིགས་ཚུལ་འདི་ཡང་ བཤད་ཟིན་གདུང་བརྒྱུད་ལས་ཨིན་མི་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་དང་ ལྷའི་རིགས་ལས་ཨིན་མིཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་གཉིས་ཀྱི་རུས་རྒྱུན་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
ལྔ་པ་ ཡུམ་ལུ་གཟིགས་པ་འདི་ཡང་ ཡར་ལྟག་ལུ་བཤད་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ར་ ལྷའི་རིགས་ཀྱི་ནང་ལས་ རིགས་གཙང་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པ་ ལྷའི་རིགས་ཅིག་ལས་འཁྲུངས་མི་ཡུམ་སྒྱུ་མ་ལྷ་མཛེས་ཀྱི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།
</big>
=== སྐུ་བལྟམས་པའི་མཛད་པ། ===
<big>སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་མཆོག་ དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ལས་ ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཟེར་ཞུ་མི་འདི་གི་སྐྱེ་བ་བཞེས་ཏེ་ ལྷ་ཚུ་ལུ་ ཆོས་སྟོན་ཏེ་བཞུགས་པའི་བར་ན་ མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འཛམ་བུ་གླིང་ནང་འབྱོན་ནི་གི་དུས་ལུ་འབབ་ཨིནམ་མཁྱེན་ཏེ་ སྐུ་ཚབ་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་བཀལ་ཞིནམ་ལས་ དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ལས་བྱོན་ནུག། <br>
དེ་བསྒང་ འཛམ་བུ་གླིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ སེར་སྐྱའི་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་གྱི་བཙུནམོ་ སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷ་མོ་མཆོག་གསོ་སྦྱོང་ལུ་བཞུགས་པའི་ཕྱི་རུ་གཉིད་ལམ་ནང་ མཆོད་པའི་སྒྲ་དང་གཅིག་ཁར་ གླངམོ་ཆེ་ཐལ་ཁ་ མཆེཝ་དྲུག་འབད་མི་གཅིག་ མོ་གི་མཆན་ལོགས་གཡས་པ་ལས་སྦེ་ ཕོཝ་ནང་འཛུལ་བའི་གཉིད་ལམ་མཐོངམ་དང་གཅིག་ཁར་ སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་འདི་ ཡུམ་གྱི་མངལ་ལུ་ཞུགས་ནུག། ངོ་མཚར་མཚན་མ་བྱེ་བ་སྙེད་དང་བཅས། །ལུམྦི་ནཱི་ཡི་ཚལ་དུ་དོན་གྲུབ་བལྟམས།། ཟེར་གསུངས་མི་དང་བསྟུན་ ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་ ༡༥ གི་ཉིནམ་ལུ་ ལུམྦི་ཚལ་ཟེར་བའི་ལྡུམ་ར་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། དེ་ལས་ སྲས་འདི་འཁྲུངསམ་ཅིག་ ཡ་མཚན་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ཕྱོགས་བཞི་ལུ་གོམ་ཐེངས་བདུན་རེ་སྤོ་སྟེ་འབྱོནམ་ད་ གོམ་ག་ཏེ་སྤོ་སར་ མེ་ཏོག་པདྨ་ཚུ་ཤར་ཏེ་ གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་རྟགས་དང་མཚན་མ་བཟང་པོ་བྱུང་ནུག། <br>
དེ་ལས་ ཡུམ་སྲས་འཁོར་དང་བཅསཔ་ གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱ་ལུ་ལོག་ཏེ་འབྱོནམ་ད་ ཡབ་ཁོ་ར་གིས་སྲས་ཀྱི་མཚན་ཡང་ དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཟེར་གསོལ་ནུག། མཚན་དེ་སྦེ་གསོལ་དགོ་མི་འདི་ཡང་ ཡབ་ཟས་གཙང་ལུ་སྲས་མེད་པར་ ཐུགས་བརྡུངས་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ སྲས་གཅིག་འཁྲུངསམ་ལས་ ཁོ་གི་བསམ་པའི་དོན་ག་ར་འགྲུབ་ནི་འདི་གིས་ཨིན་མས། དེ་ལས་ ཞག་བདུན་ལངམ་ད་ ཡུམ་གཤགས་སོ་ནུག། ཨིན་རུང་ ཡུམ་གྱི་ནུམོ་སྐྱེ་རྒུའི་བདག་མོ་ཟེར་མི་འདི་གིས་ ཡུམ་གྱི་སྐུ་ཚབ་མཛད་ཞིནམ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་བདག་འཛིན་མཛད་གནང་ནུག།
</big>
=== སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== བཙུན་མོ་འཁོར་གྱིས་རོལ་བའི་མཛད་པ། ====
<big>རྒྱལ་སྲས་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་གིས་ ཡོན་ཏན་ལུ་མཁས་པའི་མཁས་ལུགས་དང་ སྒྱུ་རྩལ་ལུ་མཁས་པའི་མཁས་ལུགས་ཚུ་ འཇིག་རྟེན་པ་ཚུ་གི་མཐོང་སྣང་ལུ་སྟོན་པའི་ཤུལ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་གིས་ ཁོ་རའི་ཡབ་ཀྱི་ཐུགས་མ་ཕམ་ཅིག་དང་ ཁོ་རའི་རེ་འདོད་གྲུབ་ཅིག་སྦེ་ ས་མཚོ་མ་དང་གྲགས་འཛིན་མ། རིགས་དྭགས་སྐྱེས་ཟེར་མི་བཙུནམོ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དུ་ ཉི་ཁྲི་རེ་བརྩིས་ཏེ་ བཙུནམོ་བསྡོམས་དྲུག་ཁྲི་ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཏེ་ དོན་ཡོན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལུ་སྤྱད་དེ་ འཇིག་རྟེན་ཕལ་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་གནངསྟེ་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་མ་ལངསམ་ཅིག་ཚུན་ རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་སྟེ་བཞུགས་གནང་ནུག།
</big>
=== སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== གཞོན་ནུའི་རོལ་རྩེད་ཀྱི་མཛད་པ། ====
<big>དེ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་དོན་གྲུབ་མཆོག་གིས་ སྐུ་ཡོན་གྱི་ཐུགས་ཚ་གྱང་སྦོམ་བཞེས་ཏེ་ རྒྱལ་སྲས་རང་དང་མཉམ་པའི་ཨ་ལུ་ཆ་རོགས་ཁྲི་དང་ ལྷག་པར་དུ་ གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་རིག་པ་ཅན་གྱི་ཨ་ལུ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ འབྲི་ལྷག་གི་ཡོན་ཏན་དང་ ཡིག་གཟུགས་འབྲི་ཐངས། དེའི་ནང་ལས་ཡང་ ཁྱད་པར་དུ་ ཡི་གུ་གསེར་གྱིས་འབྲི་ཐངས་ཚུ་ལྷབ་པར་ སློབ་དཔོན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ཟེར་མི་ཅིག་བཞུགས་སར་བྱོན་ནུག། དེའི་ཚེ་ སློབ་དཔོན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ དཔེ་ཆ་ག་ཅི་སྟོནམ་ཅིག་ ཡིག་གཟུགས་མ་འདྲཝ་ལྔ་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་སྟོན་གནང་རུང་ རྒྱལ་སྲས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་ སློབ་དཔོན་ལུ་ འདི་ང་གིས་ཤེས། སྟོན་ནི་ཡོད་པ་ཅིན་ ང་གིས་མ་ཤེས་མི་ སོ་སོ་ཅིག་སྟོན་ཟེར་གསུངམ་ད་ སློབ་དཔོན་འདི་གིས་ འཇིག་རྟེན་འདི་ནང་ ཡོན་ཏན་འདི་བ་ལྷགཔ་གཞན་མེད། འདི་ཚུ་ ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཅིན་ མཁས་པ་ཨིན་མས་ཟེར་གསུངས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་སྲས་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་གིས་ སློབ་དཔོན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡང་ གོ་མ་མྱོངས་མི་ ལྷ་རིགས་ཀྱི་ཡི་གུ་ ཞལ་ལས་སྐྱོརཝ་ད་ སློབ་དཔོན་ཡང་ རྣམ་རྟོག་ལངས་ཏེ་ ཁ་ལས་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཁྱེད་ལས་མཁས་པ་གཞན་ཡོད་ག་ཟེར་ཐོན་ཡར་སོ་ནུག།<br>
འདི་བཟུམ་མའི་མཁས་པ་གི་རྟགས་ སློབ་དཔོན་གཅིག་གི་གདོང་ཁར་སྟོན་པའི་གཏམ་དང་སྙན་གྲགས་འདི་ འཇིག་རྟེན་འདི་ནང་མ་ཚད་ ལྷ་དང་ཀླུའི་ཡུལ་ལུ་ཡང་ཁྱབ་སོ་ནུག། དེ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་གིས་ ཕོ་དཔའ་རྩལ་དང་ལྡན་པའི་མཉམ་རོགས་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ མདའ་གི་འགྲན་བསྡུར་དང་མཆོང་ནི། དཔལ་རྟགས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ག་ཅི་ནང་ཡང་ རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་མི་རྒྱལ་སྲས་དོན་གྲུབ་པ་མ་གཏོགས་ གཞན་མེད་ནི་འདི་གིས་ རིག་རྩལ་ཅན་གྱི་དཔའ་བོ་ཅིག་སྦེ་ ཆ་བཞག་ཚུགས་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཅིག་ཨིན་པས།</big>
=== རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ། ===
<big>རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། །ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས།། ཟེར་གསུངས་མི་ལྟར་དུ་ དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་བཞེསཔ་ད་ གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞི་ལས་ མི་རྒས་རྒསཔ་དང་ན་ནཝ། ཤི་ཤིཝ། ཆོས་འབད་མི་ཚུ་གཟིགས་ཏེ་ ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ གླུ་དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་གིས་བསྐུལ་ཏེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོའི་འཁོར་རྣམས་ལུ་ སྐྱོ་བའི་ཚུལ་སྟོན་ཏེ་ ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་འཁྲུངས་ནུག། དེ་ལས་ ཞག་བདུན་ལུ་ རབ་ཏུ་མ་བྱུངམ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་པ་ཅིན་ འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལཔོ་ལུ་འགྱུར་འོང་ཟེར་བའི་ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་ལུང་བསྟན་གསན་ནུག། <br>
དེམ་ཅིག་གི་བར་ན་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཐུགས་ལུ་ ཡར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཆབ་སྲིད་དང་ མར་གྱི་མི་སེར་འཚོ་སྐྱོང་ ག་ཅི་ལུ་བལྟ་སྟེ་འབད་རུང་ འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་ཆོས་འདི་ལུ་ སྙིང་པོ་རྩ་ལས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཨིན་མས། ད་ སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཅིག་འཚོལ་དགོ་པས་མནོ་བའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་ཞིནམ་ལས་ བྱོག་འགྱོ་ནི་གི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་བཞུགས་ནུག།
དེ་ལས་ ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ནམ་ཕྱེད་ལུ་ ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལུ་ཆིབས་ཏེ་ ཕྱག་ཞུ་མི་འདུན་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་གིས་མཆོད་དེ་ གནམ་ཁའི་ལམ་ལས་ དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ས་ཁར་ ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ གཙུག་ཕུད་ཁོ་ར་གིས་བཅད་དེ་ ལྷ་ཚུ་གིས་ཕུལ་མི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་འདི་བཞེས་ཞིནམ་ལས་ གནས་ཚུལ་དེ་ཚུ་ ཡབ་ཡུམ་དང་བཙུནམོ་ལུ་ ཞུ་དགོཔ་སྦེ་གསུངས་ཏེ་ ཆིབས་རྟ་དང་ཨ་དྲུང་ལོག་བཏང་ནུག། དེ་ལས་ གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ཚུ་ ལྷ་ཚུ་གིས་བསྣམས་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཛད་པ། ===
<big>རྒ་ན་འཆི་དང་ཚངས་སྤྱོད་གཟིགས་སོགས་ཀྱིས། །ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ངུར་སྨྲིག་བཞེས།། ཟེར་གསུངས་མི་ལྟར་དུ་ དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་བཞེསཔ་ད་ གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞི་ལས་ མི་རྒས་རྒསཔ་དང་ན་ནཝ། ཤི་ཤིཝ། ཆོས་འབད་མི་ཚུ་གཟིགས་ཏེ་ ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ གླུ་དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་གིས་བསྐུལ་ཏེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་སྲིད་བཙུན་མོའི་འཁོར་རྣམས་ལུ་ སྐྱོ་བའི་ཚུལ་སྟོན་ཏེ་ ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐུགས་འཁྲུངས་ནུག། དེ་ལས་ ཞག་བདུན་ལུ་ རབ་ཏུ་མ་བྱུངམ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་པ་ཅིན་ འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལཔོ་ལུ་འགྱུར་འོང་ཟེར་བའི་ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་ལུང་བསྟན་གསན་ནུག། <br>
དེམ་ཅིག་གི་བར་ན་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཐུགས་ལུ་ ཡར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཆབ་སྲིད་དང་ མར་གྱི་མི་སེར་འཚོ་སྐྱོང་ ག་ཅི་ལུ་བལྟ་སྟེ་འབད་རུང་ འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་ཆོས་འདི་ལུ་ སྙིང་པོ་རྩ་ལས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཨིན་མས། ད་ སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཅིག་འཚོལ་དགོ་པས་མནོ་བའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་ཞིནམ་ལས་ བྱོག་འགྱོ་ནི་གི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་བཞུགས་ནུག། <br>
དེ་ལས་ ཐ་སྐར་ཟླ་བའི་ནམ་ཕྱེད་ལུ་ ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལུ་ཆིབས་ཏེ་ ཕྱག་ཞུ་མི་འདུན་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་གིས་མཆོད་དེ་ གནམ་ཁའི་ལམ་ལས་ དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ས་ཁར་ ཤར་ཕྱོགས་འདས་པ་ཡངས་པ་ཅན་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ གཙུག་ཕུད་ཁོ་ར་གིས་བཅད་དེ་ ལྷ་ཚུ་གིས་ཕུལ་མི་ན་བཟའ་ངུར་སྨྲིག་འདི་བཞེས་ཞིནམ་ལས་ གནས་ཚུལ་དེ་ཚུ་ ཡབ་ཡུམ་དང་བཙུནམོ་ལུ་ ཞུ་དགོཔ་སྦེ་གསུངས་ཏེ་ ཆིབས་རྟ་དང་ཨ་དྲུང་ལོག་བཏང་ནུག། དེ་ལས་ གཙུག་ཕུད་དང་ཀཱ་ཤི་ཀཱའི་ན་བཟའ་ཚུ་ ལྷ་ཚུ་གིས་བསྣམས་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# དྭགས་གས་པོ་ལྷ་རྗེ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། དེབ་གཟུགས་པར་ཐེངས་དང་པ། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལུ།
# དཔེ་དེབ་ཀྱི་མིང་། དམ་ཆོས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན།
# སྐྱབས་རྗེ་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ། དེབ་གཟུགས་པར་ཐེངས་གཉིས་པ། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ།
# དཔེ་དེབ་ཀྱི་མིང་། ཕྱག་ཆེན་སྔོནའགྲོའི་འགྲེལ་པ་ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ།
# ཆོས་མངོན་པར་མཛོད།
# ཚད་མ་རིག་གཏེར།
# བཤེས་པའི་སྤྲིངས་ཡིག།
# ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་།
# དམ་ཆོས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ ༢༠༠༥ ། (མཛད་པ་པོ་ སྐྱབས་རྗེ་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ།)
# སྐལ་བཟང་ཡིད་ཀྱི་དགའ་སྟོན།
# ཞི་གཡོག་ཆོས་རྒྱུགས་ཀྱི་དོན་ལུ་ བྲིས་ཡོད་པའི་ཟིན་བྲིས།
# ཨཱཙཱརྱ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། (༢༠༠༧) ༧ གོང་ས་མཆོག་ནས་བདེན་པ་བཞིའི་སྐོར།
# ཨ་མཁར་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའམ་མཚོ་ལྡན་དགྱེས་པའི་ལང་ཚོ། (༢༠༠༢) ཆོས་འབྱུང་ཀུན་བཏུས་པདྨ་དཀར་པོའི་ཆུན་པོ་བློ་གསལ་འདྲེན་བྱེད་བདུད་རྩིའི་དཔལ་ཡོན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
# དགེ་འདུན་རིན་ཆེན། (༢༠༡༧) དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུལ་ཞིང་ལྷོ་ཕྱོགས་ནགས་མོའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
# ཨ་མཁར་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའམ་མཚོ་ལྡན་དགྱེས་པའི་ལང་ཚོ། (༢༠༠༢) ཆོས་འབྱུང་ཀུན་བཏུས་པདྨ་དཀར་པོའི་ཆུན་པོ་བློ་གསལ་འདྲེན་བྱེད་བདུད་རྩིའི་དཔལ་ཡོན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
# དགེ་འདུན་རིན་ཆེན། (༢༠༡༧) དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུལ་ཞིང་ལྷོ་ཕྱོགས་ནགས་མོའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
[[Category: ནང་ཆོས།]]
ce40dl46fk2yp3irj2sp945ei03h0xq
སྡེ་སྲིད་རིན་བྱོན།
0
4736
29356
28935
2022-08-04T03:41:32Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དང་པ་དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་གྱི་སྐོར། ===
<big>'''སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་པ།''' སྡེ་སྲིད་དང་པ་ དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་འདི་ གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཀྱི་སློབ་མ་གཙོ་བོར་འགྱུར་མི་ གྲུབ་ཐོབ་གཏེར་ཁུངས་པའི་གདུང་རྒྱུད་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༥༩༡ སྟོན་པའི་འདས་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རེ་དགུ་ རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ལྕགས་ཡོས་ཀྱི་ལོ་ལུ་ དགོན་འོབས་མཚོའི་ཡུལ་གསར་བླ་བྲང་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། དགོན་འོབས་མཚོ་པའི་གདུང་རྒྱུད་ཚུ་ཧེ་མ་ལས་ བོད་ར་ལུང་དང་འབྲེལ་བ་སྦོམ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དགོན་འོབས་མཚོ་པའི་མི་མང་ཤོས་ར་ ར་ལུང་ལུ་ཆོས་ལུ་བྱོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཡང་ དགུང་ལོ་ ༡༡ གམ་ ཕྱིའི་གྲངས་ཚད་ལྟར་ན་ དགུང་གྲངས་ ༡༠ བཞེས་པའི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༠༡ གི་ལོ་ལུ་ འབྲུག་ར་ལུང་ལུ་ ཆོས་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་ཡང་ དགུང་ལོ་ ༨ བཞེས་མི་འདི་དང་ཆོས་ཞུཝ་ད་ མཚན་ལུ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱས་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ད་ འབྲུག་པའི་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཁྲིད་དང་གདམས་ངག་དབང་ཚུ་ཡོངས་རྫོགས་ཞུ་ནུག། དེ་མ་ཚད་ བླ་མ་མཁས་གྲུབ་མང་རབས་ཅིག་བསྟེན་ཏེ་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་དང་ རྩིས་གཞུང་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ཆེན་ཚུ་ལུ་ ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་མཛད་གནང་ནུག། <br>
'''ཕྱག་འགན་བཞེས་པའི་སྐོར།''' ཤེས་བྱ་ཀུན་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕྱག་ལཱ་ག་ཅི་ར་མཛད་རུང་ གྲོས་ཐག་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་མཛད་ནི་ཡོདཔ་ལས་ བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་མཆོག་ དགུང་ལོ་ ༢༠ བཞེསཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་གདན་ས་ར་ལུང་ལུ་ཡོད་པའི་གྲྭ་ཚང་གསར་བཙུགས་མཛད་ཡོད་མི་ བན་ཚང་གྲྭ་ཚང་གི་དབུ་མཛད་སྦེ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། དེའི་ཚེ་དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་ལུ་ངོ་ལྐོག་ག་ནི་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ལས་ ཕྱག་ལཱ་གནངམ་ལས་བརྟེན་དབུ་མཛད་མཆོག་ལུ་ དབུ་མཛད་ཀྱི་ཕྱག་འགན་དང་གཅིག་ཁར་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་ཕྱག་མཛོད་ཀྱི་འགན་ཁུར་ཡང་བཀལ་ནུག། ཕྱི་མ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ གི་ལོ་ལུ་ བོད་ལུ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་དང་ གཙང་སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་བཏབ་མ་བདེཝ་བྱུང་ནི་འདི་གིས་དང་ བླ་མ་ཆོས་སྐྱོང་ཚུ་གི་ལུང་བསྟན་དུས་ལུ་བབས་པ་ལུ་བརྟེན་ ཆིབས་ཁ་ལྷོ་ལུ་བསྒྱུར་བའི་བསྒང་ཡང་ དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་དྲག་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དབུ་མཛད་རང་གི་ནུ་གཅུང་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གཙོ་བོ་མཛད་ནུག། ཞབས་དྲུང་མཆོག་ལྷོ་མོན་འདི་ནང་ཕེབས་པའི་ཤུལ་ལུ་ཡང་ དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་ ཕྱག་འགན་དབུ་མཛད་དང་ཞབས་དྲུང་གི་ཕྱག་མཛོད་གཉིས་ཀྱིས་མ་དོ་བར་ ཕྱག་འགན་གཞན་དང་གཞན་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་བཞེས་ཏེ་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་ཐུགས་བཏེགས་ཅིག་སྦེ་བཞུགས་ནུག། ལྗོངས་འདི་ནང་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་མ་འོངས་མཐའ་དོན་དང་ ལུང་བསྟན་དུས་ལུ་བབས་ལས་ རྫོང་བཞེངས་ཏེ་གདན་ས་བཏབ་གནང་པའི་སྐབས་ལུ་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་ལུ་མ་རངས་མི་ ནང་མི་བླམ་ཁག་ལྔ་དང་ ཕྱིའི་བོད་ཀྱི་སྡེ་སྲིད་གཙང་མ་ཚུ་གིས་དམག་ ལན་གྲངས་ག་དེ་ཅི་ར་འོང་རུང་ འདིའི་གདོང་ལན་སྦེ་དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་བྱོན་གནང་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གི་སྐུ་ལུ་ཉེན་ཁ་ག་ཡང་མེདཔ་བཟོ་གནང་མི་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཅིག་ཨིན་མས། དེའི་ཚེ་ རྒྱ་བོད་གཉིས་ལས་ ཞབས་དྲུང་ལུ་ཕྱག་ཞུ་ནི་ཁོ་བ་ང་དྲག་ཟེར་བའི་མི་ཁ་ཤུགས་ཅན་ལེ་ཤ་ར་ཐོན་མི་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་ཞབས་དྲུང་ལུ་ དབུ་མཛད་ཁོ་ར་དགོངས་ཞུ་མཛད་ནིའི་སྐོར་ལས་ཞུཝ་ད་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་འདིའི་ལན་ལུ་ ཚིག་གཅིག་ར་མ་གསུངས་པར་ དབུ་མཛད་མཆོག་སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་ཁྱིད་བྱོན་ནུག། སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ རྒྱལ་བ་རྒོད་ཚང་པའི་གསུང་འབུམ་ལྗགས་ལུང་དང་ ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་བཀའ་དབང་གནང་སྟེ་ དུས་འདི་ནས་བཟུང་དབུ་མཛད་ཁྱོད་དགོངས་ཞུ་ནི་མེན་པར་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བསྟན་པ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་དགོ་ཟེར་གསུངས་གནང་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལུ་ དབུ་མཛད་མཆོག་གིས་ ཧེ་མ་བ་ལྷག་པའི་ཕྱག་འགན་འཁུར་གྱིས་བཞེས་ཏེ་ བསྟན་པ་དང་ འགྲོ་བ་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ་ཙང་ཙ་ར་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༠ ལུ་ སྤུ་ན་རྫོང་གི་ནང་ན་ འབྲུག་པའི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལུགས་ཐོག་མར་གཞི་བཙུགས་མཛད་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཆོས་དང་འབྲེལ་གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་སོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སམ་སྲོལ་གཞན་ག་དང་ཡང་མ་འདྲཝ་སྦེ་བཟོ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་ཚུ་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་བཀའ་བཞིན་ ཧེ་མ་ཞབས་དྲུང་མཆོག་ ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ལུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་བཞུགསཔ་ད་ སློལ་གཏོད་མཛད་གནང་མི་ ལྷ་ཆོས་དགེ་བ་བཅུ་དང་མི་ཆོས་གཙང་མ་བཅུ་དྲུག་ལུ་གཞི་བཞག་སྟེ་ སྲིད་འབྲེལ་གྱི་ཁྲིམས་ཡང་སྲོལ་གཏོད་མཛད་གནང་ནུག། '''སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པ།''' དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ ཞབས་དྲུང་འབྲུག་ལུ་མ་བྱོན་གོང་ལས་ར་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ ངོ་ལྐོག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ལས་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལྷོ་རོང་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལས་ཡང་ ཕྱག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཞུ་བ་ལུ་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༡ གི་ལོར་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ ཐུགས་དམ་རིམ་གཉིས་བཞུགས་པའི་དུས་ལས་འགོ་བཙུགས་ དབུ་མཛད་མཆོག་སྡེ་སྲིད་དང་པའི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་ཡོད་རུང་ ཞབས་དྲུང་གི་དགོངས་རྫོགས་ཨིན་ཟེར་ག་ནི་ཡང་བསྒྲུབ་ནི་མེདཔ་ལས་ ལེགས་དར་ཕུལ་ནི་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་རྩིས་སྲུང་ཡང་ག་ནི་ཡང་ཞུ་མ་ཚུགས་པས། ཞབས་དྲུང་མཆོག་ཐུགས་དམ་ལུ་མ་བཞུགསཔ་ཅིག་ཁར་ དྲུང་དམ་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་ལུ་བཀའ་གནང་ཡོད་མི་འདི་ དབུ་མཛད་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ གསལ་ཤིང་གསལ་བར་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་ཡོདཔ་དང་ དུས་དེ་ལས་འགོ་བཟུང་ ཕྱག་མཛོད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་མཆོག་ གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ སྡེ་སྲིད་དང་པ་ཨིནམ་སྦེ་གསལ་བཏོན་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མཁན་ཆེན་པད་དཀར་འབྱུང་གནས་ཡང་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་དང་པ་ཨིན་པར་གསལ་བཏོན་མཛད་གནང་ནུག། <br>
'''ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་གཞུང་འོག་ལུ་བཙུགས་ཚུལ།''' ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དགྲ་བླམ་ཁག་ལྔ་སོགས་བཏུལ་བའི་ཤུལ་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཚར་གཅིག་སྐྱིད་པོ་་སྐྱོང་ཡོད་རུང་ ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་ལོག་རྐྱབ་རྐྱབ་ས་ར་སྡོད་ནི་འདི་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ གྲ་སྒྲིག་རྐྱབ་རྐྱབ་ས་ར་སྡོད་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཨིན་རུང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ མི་འགྱུར་བསྟན་པ་མཆོག་གིས་ སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་ལུ་ཞུ་བ་ཕུལ་ཏེ་ ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དམག་དཔུང་ མེ་རག་མན་ཆད་ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་མི་ག་ར་ གཞུང་གི་དབང་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༥ ལུ་གྱུར་གནང་ནུག། '''ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་རྒྱུན་སྐྱོང་།''' ཧེ་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ཞལ་བཞུགས་སྐབས་ སྲོལ་གཏོད་གནང་མི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལུགས་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ཐབས་དང་ ཉམས་པ་གསོ་སྐྱོང་མཛད་ཐབས་ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་དང་རྫོང་གཞི་ཚུ་ནང་གི་དགེ་འདུན་པ་ཚུ་ལུ་ འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་སློབ་སྦྱོང་ལུ་ནན་གཏན་འབད་བཅུག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ལུགས་ པད་གླིང་བརྒྱུད་འཛིན་ཡང་ ཉམས་པ་གསོ་སྐྱོང་གི་དོན་དུ་ པདྨ་གླིང་པའི་སྐུ་གདུང་འདི་ཡང་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གདུང་དང་དབྱེ་བ་མེདཔ་སྦེ་ བསྙེན་བཀུར་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནུག། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྲིད་ཀྱི་ཁྲིམས་ཡང་དམ་ཟབ་མཛད་པའི་སྐབས་ མི་ལ་ལུ་གཅིག་གིས་སྐུར་པ་བཏབ་མི་ཐོན་ཏེ་འདི་ར་འབད་རུང་ ཧེང་བཀལ་ཅིག་དམ་ཟབ་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འཇིགས་སྣང་ཆེ་རུང་ཞི་བདེ་གི་ངང་ལུ་སྐྱོངས་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' ས་སྐྱོང་དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ སྡེ་ཁྲི་ལོ་ལྔའི་རིང་ལུ་སྐྱོངས་བའི་མཐའ་མར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༥ གི་ལོ་ལུ་སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲའི་མཛད་རྣམ།༽ ===
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མ་ ཁོ་བོ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་ལུ་འབྲུག་དང་ དེ་ནང་གི་མི་ཚུ་ལུ་འབྲུག་པ་ཟེར་བཏགས་གནང་པའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་པ་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། དེའི་སྐབས་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་སྐྱབས་རྗེ་རིམ་བྱོན་དང་ སྲིད་ཀྱི་ཧོངས་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་འདི་སྐྱོང་སྡོད་ནུག། ལྷོ་མོན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ སྡེ་སྲིད་དང་པོ་དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱས་ལས་ སྡེ་སྲིད་ ༥༩ པ་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་ཚུན་བྱོན་པའི་ནང་ལས་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲའི་མཛད་རྣམ་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞུ་བ་ཅིན། <br>
འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ་ས་བདག་མི་དབང་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༠༢ ཆུ་ལུག་ལོ་ལུ་ ལྷོ་མོན་གྱི་དབུས་ཀྲོང་གསར་མང་སྡེ་ཡུལ་གླིང་ལུ་ འབྲུག་པའི་གདུང་རབས་ མི་ཕམ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ ཡབ་གཅིག་པའི་སྐུ་མཆེད་འབདཝ་ལས་ ཞལ་གྱི་དབྱིབས་ཚུ་ཡང་ཞབས་དྲུང་དང་ཆ་མཚུངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ ཆོས་འབྱུང་དང་རྒྱལ་རབས་ཚུ་ནང་བཤད་ནི་འདུག། ཁོ་གི་མཚན་ལུ་ལ་སྔོན་ཆོས་རྗེ་དང་ ཆོས་རྗེ་ལ་སྔོན་པ་དང་ ལ་སྔོན་སྤྲུལ་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་མས། ཁོ་གི་མཚན་ལུ་ལ་སྔོན་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ཡང་ གདན་ས་ར་ལུང་དང་ཉེ་བའི་ ལ་སྔོན་ཟེར་མི་སློབ་མ་དང་སྦྱིན་བདག་ཆོས་རྗེ་གངས་ཅན་པའི་སྐུ་སྐྱེ་ཨིནམ་སྦེ་ ཀུན་མཁྱེན་པད་མ་དཀར་པོའི་རྣམ་ཐར་ ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཟློས་གར་ལས་གསུངས་བཞག་ནུག། སྡེ་སྲིད་རང་ཉིད་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ བོད་ར་ལུང་ལུ་ཆོས་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ཡབ་མི་ཕམ་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ལས་ ཆོས་བཀའ་ཡོངས་རྫོགས་དང་ ཚད་མ་དང་གསོ་བའི་རིག་པ་རྣམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་མཛད་པའི་ཤུལ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ཆིབས་ཁ་ལྷོ་ལུ་བྱོནམ་ད་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་བྱོན་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ མེ་མོ་འབྲུག་ལོ་ལས་བཟུང་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པར་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་ཐུགས་གཏད་ཅིག་སྦེ་ ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་སྐུ་དགྲ་བཏུལ་ནི་དང་ ཆོས་སྲིད་བསྟན་པའི་ལས་སྣ་བརྩམ་ནི་ལུ་ མེད་ཐབས་མེད་པའི་ལས་རོགས་པ་ཅིག་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག། ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༩ ལུ་ བོད་གཙང་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་དམག་ཐེངས་གསུམ་པའི་སྐབས་ ལྷོ་འབྲུག་གི་རང་དབང་རང་བཙན་ལུ་དགོངས་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ གདན་ས་ལྕགས་རི་ལུ་སྐུ་ཟུར་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཁོ་བོ་སྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲས་ སྐུ་སྲུང་གཙོ་བོ་ཅིག་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༢ ལུ་བོད་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་གཞུང་གསར་གྱི་དབུ་བརྙེས་པའི་སྐབས་ ལྷོ་འབྲུག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ བཀྲ་ཤིས་མཛད་སྒོའི་ཕྱག་མཇལ་དང་འབུལ་བ་ཕུལ་བར་ ཁོ་གི་འགོ་འདྲེན་ཐོགས་སོང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གསར་དང་གཅིག་ཁར་གསུང་གྲོས་ཚུ་ཡང་ བློ་རྩལ་ཅན་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐག་ཆོདཔ་སྦེ་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༥ ལུ་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེས་ སྤ་རོ་རིན་སྤུངས་རྫོང་བཞེངས་བསྒྲུབས་ད་ བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་འདི་ སྤ་རོ་སྤྱི་བླ་དང་པའི་སྒོ་གནས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༨ ལུ་ བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་དམག་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་འབྲུག་ལུ་བཏངམ་ད་ སྤ་རོ་ཁ་ཐུག་ལས་དམག་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲས་མཛད་ཐོགས་ བོད་གྱི་དམག་སྡེའི་གདོང་ལེན་མཛད་དེ་ དམག་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་མ་ཚད་ ས་སྐྱ་བདག་ཆེན་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་ ཆིངས་འགྲིགས་ཏེ་བར་འདུམ་མཛད་པའི་སྐུ་ངོ་ལུ་བོད་དམག་ཚེ་ཐར་བའི་དྲན་རྟེན་ལུ་ སྤ་རོ་འབྲུག་རྒྱལ་རྫོང་འདི་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༩ ལུ་ ཆོས་རྗེ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲས་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག། འབྲུག་པའི་སྡེ་སྲིད་དང་པོ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱས་སྐུ་བཤེགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ཆོས་རྗེ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༦ གནམ་ལོ་མེ་སྤྲེལ་ལོ་ལུ་ འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་གཉིས་པའི་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༦ མེ་སྤྲེལ་ཟླ་བ་སྡེ་སྲིད་རང་ཉིད་གསེར་ཁྲིར་ཕེབས་ཏེ་ ཟླཝ་གཉིས་ཡང་མ་ལངམ་ལས་ བོད་ཀྱི་གོང་ས་ལྔ་པ་རྒྱལ་བ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་ བོད་ཀྱི་སྡེ་སྲིད་ རྒྱ་ལེ་ཆོས་མཛད་བསོད་ནམས་རབ་བརྟན་ ནང་སོ་ཨའུ་ཟེར་སླབ་མི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཁོང་གི་མངའ་འོག་ལུ་བཙུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ བོད་ཁྲིད་སྐོར་བཅུ་གསུམ་དང་ཧོར་སོག་འདྲེས་མའི་དམག་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པ་འབྲུག་ལུ་བཏང་ནུག། དེའི་སྐབས་བོད་ཀྱི་དམག་སྡེ་ཚུ་འབྲུག་པའི་ཤར་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ དེ་ལས་དབུས་ཕྱོགས་དང་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཐདམ་ཐད་ཁ་ལས་འཛུལ་འོངམ་ད་ སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་གིས་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ སྐུ་མཚམས་བཞུགས་པའི་བུག་སྒོ་ལས་སྐྱབས་ཞུ་བ་དང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བཀའ་སྲུང་དམ་པ་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་དང་ དཔལ་ལྡན་མ་ཧཱ་ཀ་ལ་ལྕམ་དྲལ་བཀའ་སྡོད་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོར་ དམིགས་བསལ་གྱི་སྐྱབས་ཞུའི་གསོལ་མཆོད་དང་ དམག་ཟློགས་ཀྱི་སྐུ་རིམ་སོགས་གནང་སྟེ་ འདི་འཕྲོས་ལས་ཕྱོགས་སོ་སོའི་རྫོང་དཔོན་གྱིས་གཙོས་པའི་དམག་དཔོན་དང་ ཁས་བླངས་དཔའ་རྩལ་ཅན་གྱི་དམག་དཔུང་གྲ་སྒྲིག་དང་ བཀོད་ཁྱབ་དམ་ནོན་གྱི་ཐོག་ལས་དམག་འཐབ་ཀྱི་གཡུལ་ངོ་ལུ་བཞུགས་གནང་ནུག། བོད་དམག་དཔུང་ཆེན་འོང་རུང་འབྲུག་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མ་ཚུགས་པར་ དམག་ཡུན་ས་སྤྲེལ་ཟླ་བ་ ༨ པ་ལས་ ས་བྱ་ཟླཝ་ ༦ པ་ཚུན་གྱི་ནང་འཁོད་ལུ་ བོད་ཀྱི་དམག་དཔོན་གོང་མ་ སྡེ་དཔོན་བཀྲ་ཤིས་བརྩེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འགོ་དཔོན་སུམ་ཅུ་དང་། དམག་དཔོན་འོག་མ་དང་ལྡིང་དཔོན་ གཞན་ཡང་དམག་མི་སུམ་བརྒྱ་ལྷགཔ་ཅིག་བཙོན་ལུ་བཟུང་ཡོདཔ་ལས་ བོད་དམག་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མ་ཚུགས་པའི་ཁར་ ལོག་འགྱོ་བ་ལུ་དམག་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་ཕམ་ཁ་ལེན་ཏེ་ སོག་དམག་གཞན་གྱི་གདོང་ཁར་ངོ་ཚ་སྟེ་ལོག་མ་སྟེར། ཟླ་བ་གསུམ་པ་ལས་ས་དྲོད་ཀྱི་འབར་བའི་བསྒང་ལས་ དུག་སྦྱང་དང་འབུཔ་གིས་དམག་མི་ལ་ལུ་ཤི་ ལ་ལུ་ན་སྟེ་ མ་ཤི་གསོན་པོའི་ལུས་ལུ་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོཔ་བྱུང་ནུག། ལྷོ་མོན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་མེད་རུང་ དཔུང་སྟོབས་ཆེ་བའི་བོད་དམག་གིས་མ་ཐུབ་མི་འདི་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་ཐུགས་རྗེ་དང་། དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བཀའ་སྲུང་དམ་པས་མཐུ་རྩལ། ས་བདག་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་རང་ཉིད་ལ་ ཐུན་མོངས་མ་ཡིན་པའི་རིག་རྩལ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་ཕྱག་ལཱ་དང་པ་དེ་ར་ གྲུབ་འབྲས་བླ་ན་མེད་པ་ཅིག་བྱུང་ནུག། སྡེ་སྲིད་རང་ཉིད་ བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་། ཐུགས་རྒྱུད་བཟང་བ་དང་། མཁྱེན་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ཡང་ འདི་འཕྲོ་ལས་འཇམ་རྩུབ་ཀྱི་མཐའ་ལུ་མ་ལྷུང་བར་ སྔོན་སྡེ་སྲིད་དང་པོའི་སྒྲིག་ལམ་རྩུབ་པ་ཚུ་ཡང་ དུམ་གྲ་ཅིག་སངས་སོ་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་ཚད་མ་དང་གསོ་བའི་རིག་པ་ལུ་མཁས་དྲག་ཡོདཔ་ལས་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ཚུ་ནང་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་ཐུགས་བཞེད་ལྟར་ ཚད་མ་རིག་པའི་བཤད་གྲྭ་གསར་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་དགེ་སློང་ཚུ་ལུ་ཚོགས་རྒྱུགས་ཕུལ་ནིའི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ཡང་བཙུགས་ཏེ་ ཚོགས་རྒྱུགས་ཕུལ་ཚུགས་མི་ཚུ་ལུ་གཟེངས་བསྟོད་གནང་སྟེ་ ཤེས་ཡོན་ལུ་དང་འདོད་དང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ཐབས་མཛད་ནུག། ཡང་ནད་ཀྱིས་འཛིན་ཏེ་ཉམས་ཐག་སྡོད་མི་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ འབྲུག་དང་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ལས་ སྨན་རིགས་སོགས་བསྡུ་སྟེ་ ཕྱག་མཛོད་ནང་སྨན་རིགས་ཡོངས་སུ་མཁོ་སྒྲུབ་མཛད་ཞིནམ་ལས་ དགོས་མཁོ་ཅན་ཚུ་ལུ་གནང་བ་མ་ཚད་ བོད་གངས་ཅན་གྱི་སྨན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ སྨན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལེན་ཐེངས་གཉིས་གནང་བ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་རང་གི་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་ བསྟན་པའི་ཕུགས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་མང་རབས་ཅིག་ཡོད། སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་མཆོག་ནི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་རིགས་ཨིན་པའི་ཁར་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ལུ་ཐུགས་རིག་མཁས་ནས་ མངའ་འབངས་བྱམས་ཀྱིས་སྐྱོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་དང་བསྟན་པ་ལུ་གནོད་པའི་དགྲ་ཚུ་ཡང་བཏུལ་ཏེ་ དཀར་པོ་དགེ་བའི་མཛད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱག་ཤུལ་སྦོམ་བཞག་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༦༧ མེ་ལུག་ཟླ་བ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་ནུག། སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ལུ་ གདུང་བསམ་དུང་དཀར་དགོན་པ་ལུ་སྲས་བསོད་ནམས་དར་རྒྱས་ཟེར་མི་ཅིག་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྤ་རོ་ལུ་སྤྱི་བླ་མཛད་པའི་སྐབས་ཧཱུ་རལ་་ཆོས་རྗེ་འབྲུག་དཔལ་བཟང་ཟེར་མི་ཅིག་ཟུར་སྲས་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡང་བཤད་ནི་འདུག།</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་གསུམ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པའི་མཛད་རྣམ།༽ ===
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་མཆོག་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༣ ལུ་བོད་ཀྱི་གཡུས་སྨིན་འཁྱིད་ཟེར་ས་ལུ་འཁྲུངས་ནུག། དེ་བསྒང་མཚན་ལུ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཟེར་ཞུ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་བསྒང་ལས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་དང་ ཡོངས་འཛིན་ལྷ་དབང་བློ་གྲོས་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་དབང་ཁྲིད་གདམས་ངག་དང་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་དང་རིག་པའི་གནས་བཅུ་ཚུ་སྦྱང་བརྩོན་གནང་ནུག། དགེ་སློང་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་ གྲྭ་ཚང་གི་སྡེ་ནང་ག་ཅི་ར་འབད་དགོ་རུང་ ཚགས་ཁར་ཚུད་མི་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ དབུ་མཛད་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཤུལ་ལས་ར་ ལྕགས་རི་གྲྭ་ཚང་གི་དབུ་མཛད་སྦེ་བཀལ་གནང་ནུག། དེ་གི་ཤུལ་ལས་བླ་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ གདན་ས་ཤར་ཁྱུང་སེང་ཁ་དར་རྒྱས་དགོན་པའི་བླམ་སྦེ་བཏང་གནང་ནུག།<br>
'''ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་དབང་འོག་ལུ་བསྡུ་བ།''' སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྤྱི་བླ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་གིས་ ཤར་རྫོང་དྲུག་གི་ནང་ ཀྲོང་གསར་ལུ་བཅགས་ཏེ་སྒྲུབ་ཁང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཡོད་མི་དེ་ནང་ ཆོས་འཁོར་རབ་བརྟན་རྩེའི་རྫོང་བཞེངས་ཞིནམ་ལས་ མཚན་ཡང་འབྲུག་མི་འགྱུར་ཆོས་འཁོར་རབ་བརྟན་རྩེ་ཟེར་གསོལ་ནུག། དེ་ལས་བུམ་ཐང་སྡེ་བཞི་དབང་འོག་ལུ་བཙུགས་ཏེ་ གཏམ་ཞིང་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་གླིང་ལས་ གཏེར་ཆེན་པོ་པདྨ་གླིང་པའི་སྐུ་གདུང་ཡིད་བཞིན་ཡང་ རྒྱལ་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག། ཧེ་མ་ཡོངས་འཛིན་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གི་གདན་ས་ བྱ་དཀར་སྒྲུབ་སྡེ་ཆགས་ས་ལུ་བྱ་དཀར་རྫོང་བཞེངས་ནིའི་གྲ་སྒྲིག་རྐྱབ་སྟེ་ རྫོང་དཔོན་ཡང་གཉེར་པ་ལོང་བ་ཟེར་མི་འདི་བཀལ་ནུག། འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་གི་མ་འགྲིགས་པའི་བྱེལཝ་འཐོན་དོ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ དང་པ་ར་གཞུང་དམག་ཀུར་སྟོད་ལུ་ལྷོད་དེ་ ཀུ་རེ་སྟོད་ཀྱི་དཔོན་ཆེན་དར་མ་དང་རྒྱལ་པོ་དགའ་བ་དང་གཅིག་ཁར་ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་ད་ གཞུང་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ དཔོན་དང་རྒྱལ་པོ་ཚུ་བཙོན་ལུ་བཟུང་། ཀུ་རེ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་འབངས་འཁོར་ག་ར་མངའ་འོག་ལུ་བཙུགས་ནུག། ཡོངས་འཛིན་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གིས་གླེང་གླེང་ཟེར་ས་ལུ་སྒྲུབ་སྡེ་བཙུགས་ཡོད་པའི་གདན་ས་ལུ་ རྫོང་བཞེངས་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རྫོང་གི་མིང་ཡང་ལྷུན་གྲུབ་རིན་ཆེན་རྩེའི་རྫོང་ཟེར་བཏགས་ནུག། དེ་ལས་གཞུང་དམག་ལོང་ལུང་པའི་ཕྱོགས་ལུ་འགྱོ་སྟེ་ ལོང་ལུང་པའི་སྡེ་དཔོན་ག་ར་གཞུང་དམག་ལུ་འདྲོགས་ཏེ་ མདོ་གསུམ་ཚུན་གྱི་འབངས་འཁོར་ག་ར་མངའ་འོག་ལུ་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ སྡོང་བསྟི་ལུ་རྫོང་བཞེངས་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་རྫོང་གི་མིང་ཡང་ ཁོ་ལོང་བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཟེར་བཏགས་ནུག། དམག་དཔོན་སྤྱི་བླ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་དང་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱིས་ གཞོང་སྒར་ལུ་བྱོན་ཏེ་ འབངས་འཁོར་ག་ར་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་མངའ་འོག་ལུ་བཙུགས་ཏེ་ གཞོང་སྒར་ལུ་རྫོང་བཞེངས་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག།<br>
'''སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ།''' སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ་ཆོས་རྗེ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༦༧ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་དགོངས་པ་རྫོགསཔ་ལས་ དེ་སྐབས་ལྕོགས་གྲུབ་དང་འོས་འབབ་ཆེ་ཤོས་ ཀྲོང་གསར་སྤྱི་བླ་ཨིནམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༦༧ ཟླཝ་ ༣ པའི་ཡར་ཚེས་ལུ་ཀྲོང་གསར་སྤྱི་བླ་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་གསུམ་པའི་གསེར་ཁྲིར་ བཞུགས་གྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་བཅས་པའི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་སྐབས་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་ སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་སྐུ་འཕྲེང་གཉིས་པ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་ཀྱང་བྱོན་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ།''' ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་ལྷོད་དེ་ ཟླཝ་གཅིག་གི་ནང་འཁོད་ལུ་ར་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ དགུང་ལོ་ ༣༠ བཞེས་ཡོད་མི་འདི་ དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱི་གྲས་ལས་བཏོན་ཏེ་ བླ་མ་ཁྲི་པ་ཟེར་མཚན་ཕུལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་ག་ཅི་མཛད་དགོ་རུང་ རྒྱལ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་དང་བསྟུན་གྲོས་མཛད་དེ་གནང་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་གོང་མའི་ཕྱག་ལཱ།''' སྡེ་སྲིད་གཉིས་པའི་ཕྱག་ལཱ་འཕྲོ་གོང་སའི་དགོངས་རྫོགས་ལུ་དམིགས་པའི་ མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཀྱི་དངུལ་འབུམ་བཞེངས་མི་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༠ ལུ་མཇུག་བསྡུ་ཡོདཔ་དང་ བཀའ་འགྱུར་གསེར་བྲིས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༤ ལུ་མཇུག་བསྡུ་གནང་ནུག། '''རྫོང་གཞིས་གསར་བཞེངས།''' གསང་ཟབ་ཆོས་རྫོང་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༤ ལུ་ཉམས་ཆག་ཤོར་མི་འདི་ ལོག་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༡ ལུ་རྩ་བ་ལས་གསར་བཞེངས་གནང་སྟེ་ རབ་གནས་ཡང་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཞུ་སྟེ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྤུང་ཐང་ཞབས་དྲུང་རྩེའི་གཟིམ་ཁང་ལེགས་བཅོས་དང་ གླིང་བཞི་གཡུལ་རྒྱལ་རྫོང་དང་ནུབ་དྷ་ལིང་རྫོང་ཚུ་ཡང་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། འབྲུག་བོད་ཀྱི་དམག་གི་སྐབས་ལུ་ བུམ་ཐང་ཁ་ཐུག་ལས་ བྱ་དཀར་རྫོང་ཚར་གཅིག་ཤོར་རུང་ སྡེ་སྲིད་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་གིས་བླ་མ་ངག་དབང་རབ་བརྟན་གྱིས་འཁྱིད་པའི་དམག་རྒྱབ་བཏང་སྟེ་ བྱ་དཀར་རྫོང་ལོག་ཐོབ་པ་མ་ཚད་ བོད་དམག་བུམ་ཐང་་ལས་བདའ་བཏང་སྟེ་ བྱ་དཀར་གཡུལ་ལས་རྣམ་རྒྱལ་རྫོང་ཟེར་བའི་མཚན་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་དམག་གི་རྒྱལ་ཁ་འབྲུག་པ་གིས་ཐོབ་ལས་ གླིང་བཞི་རྫོང་གསརཔ་བཏབ་སྟེ་ རྫོང་གི་མིང་ཡང་གླིང་བཞི་གཡུལ་རྒྱལ་རྫོང་ཟེར་མཚན་གསོལ་ནུག། '''སྒར་སྐོར་ལུ་བྱོན་པ།''' ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་གཉིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༦ པའི་ཟླཝ་ ༤ པའི་ནང་ ཐིམ་རྫོང་ཨའུ་ཚེ་རིང་གིས་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ཀྲོང་གསར་ཁ་ཐུག་སྒར་སྐོར་ལུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ནུག། ཀྲོང་གསར་ལུ་དངུལ་འབུམ་མཆོད་རྟེན་ཐོག་ཚད་མ་རབ་གནས་གནང་སྟེ་ མགོན་ཁང་ནང་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ བུམ་ཐང་ལུ་གནས་སྐོར་ལུ་བྱོན་ཏེ་ རྫོང་གཞིས་ལྷ་ཁང་ མགོན་ཁང་ཚུ་ལུ་རབ་གནས་ཐུགས་སྨོན་ཚུ་གནང་ནུག། '''དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་གི་ཐུགས་འདོད།''' ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་མ་བཞུགས་རུང་ རྒྱལ་བའི་སྲས་ཡབ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་ཡང་སྲིད་ རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་བརྒྱུད་ཅིག་ཞུ་ནིའི་དོན་ལུ་ འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༨ ལུ་དཔལ་ལྡན་གདུང་རིགས་ལས་ཨིན་པའི་ ཞབས་དྲུང་ཀླུ་ལྡིངས་པའི་སྲས་མོ་འདི་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་ལེགས་བསྒྲིགས་ཐོག་ལས་ ཞབས་དྲུང་རྩེའི་བདག་མོར་ཕུལ་ནུག། དེ་ལས་ཟླཝ་ལྔ་དྲུག་དེ་ཅིག་ལས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་གདུང་བརྒྱུད་ སྲསམོ་ཅིག་འཁྲུངས་མི་ལུ་མཚན་ཡང་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་གསོལ་ནུག། '''སྐུ་མཚམས་ལུ་བཞུགས་པ།''' ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་མཆོག་ དགོང་ལོ་ ༦༧ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༩ ལུ་ སྤུངས་རྫོང་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དང་དགོངས་པ་མི་མཐུན་པའི་གནད་རེ་ཐོན་ཏེ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ དཀའ་ངལ་ཚུ་ཞི་ནིའི་དོན་ལུ་ ལོ་དེའི་དགུན་གྱི་རིང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ནང་ སྐབས་ཅིག་སྐུ་མཚམས་ལུ་བཞུགས་ནིའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་ནུག། དེ་སྐབས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་ རྟ་མགོ་ལུ་སྐུ་མཚམས་བཞུགས་ཡོད་ས་ལས་ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྡེ་སྲིད་ངོ་ཚབ་མཛད་དགོ་པའི་གསོལ་བཏབ་བཞིན་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ངོ་ཚབ་མཛད་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་ཧེ་མ་ལས་ར་ མ་རངས་པ་ཡོད་མི་སྤུངས་རྫོང་པ་བགྲེསཔ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ ཁོ་རའི་ཉམས་རོགས་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ གསང་བའི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་ཡོད་མི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༠ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ནང་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་ངོ་ལོག་གི་དམག་དཔུང་ཧང་ཏོ་མ་ལུ་འོང་ནུག། དེ་ལས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཞབས་དྲུང་གདུང་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེའི་གཟིམ་ཁང་ནང་བྱོག་སྟེ་བྱོན་ནུག། དེ་ལས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནངམ་ད་ མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་འོད་ཟེར་དང་དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྲོག་སྐྱབས་མཛད་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཞིནམ་ལས་ ཁོ་རའི་ཐུགས་འདོད་བཞིན་དུ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲུབ་ཁང་གི་སྦོ་ལོགས་ཁར་ མཚམས་ཁང་ཅིག་རྐྱབ་སྟེ་བཞུགས་ནུག། དེ་སྐབས་ཕྱག་ཞུ་མི་ དྲུང་ཡིག་སྦེ་བཞུགས་མི་ གྲུབ་ཆེན་ངག་དབང་བསམ་གཏན་གྱིས་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ ཉིན་མཚན་མེད་པར་ ཕྱག་ཞུ་ནུག། '''དགོངས་པ་རྫོགས་ཤིང་དགོངས་རྫོགས་སྒྲུབ་པ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༠ ལུ་སྐུ་མཚམས་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བར་ དྲོ་པ་བྱཔོ་འབོ་བའི་དུས་མཚམས་ལུ་ བདེ་བ་ཅན་གྱི་སྨོན་ལམ་འགོ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ སྨོན་ལམ་རྫོགསཔ་ཅིག་ཁར་ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་སྟེ་ བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་ལུ་བྱོན་སོ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་ བཀའ་འགྱུར་སྐྱ་པོད་ཚངམ་སྦེ་ གསར་གཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་གི་མ་ཚད་པར་ སྟག་རྩེ་ལུ་ ལྷ་ཁང་ཐོག་གཉིས་གསརཔ་སྦེ་་བཞེངས་བཅུག། ཀྲོང་གསར་རྫོང་ནང་ དངུལ་འབུམ་མཆོད་རྟེན་གྱི་གཡས་གཡོན་ལུ་ ཙན་དན་དཀར་དམར་གྱི་མཆོད་རྟེན་དང་ རྣམ་རྒྱལ་མཆོད་རྟེན་ཡང་བཞེངས་བཅུག་སྟེ་ དགོངས་པ་རྫོགས་ཐབས་ཀྱི་བསྔོ་སྨོན་ཡང་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཁོ་ར་གིས་མཛད་གནང་ནུག་གོ།
</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ།༽ ===
<big>རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་གི་རིགས་རུས་ནི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་ཆོས་རྗེ་གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཀྱི་གདུང་བརྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་ལས་ཨིན་པས། གདུང་བརྒྱུད་འཛིན་པ་མང་རབས་བྱོན་པའི་ནང་ལས་ བླ་ན་མེད་པ་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོའི་རྣམ་སྤྲུལ་ རྟ་མགོ་ཆོས་རྗེ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་བྱོན་ནུག། རྟ་མགོ་ཆོས་རྗེ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་དང་ ཅང་སྒང་ཁ་བླ་མའི་སྲས་མོ་དམ་ཆོས་བསྟན་འཛིན་གཉིས་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༨ ཟླཝ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༣ ལུ་རྟ་མགོའི་གདན་ས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་འཁྲུངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་གསན་སྟེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་བརྒྱུད་བྱུང་མི་ལུ་ ངེའི་བསམ་པ་རྫོགས་ཅི་ཟེར་ ཐུགས་མཉེས་སྦོམ་བྱུང་སྟེ་ དབང་དང་བྱིན་རླབས་ཚུ་གནང་ནུག།<br>
'''སྐུ་ཡོན་གསན་བཞེས་དང་གྲྭ་ཚང་གི་སྡེར་ཞུགས་པ།''' རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༤ ལས་སྐུ་ཡོན་དང་པ་ཡུམ་གྱིས་ གསལ་བྱེད་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ཕུལཝ་ད་ དཀའ་ངལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་མཁྱེན་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་ལས་དབང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གནང་ནུག། དགུང་ལོ་ ༦ བཞེསཔ་ད་ ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་དགོངས་པ་རྫོགས་རན་ཁར་ ཡུམ་དང་མ་སྨད་ཚུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ལུ་ བཅོལ་གཏམས་མཛད་དེ་ ཡབ་ཁོ་ར་གཤགས་སོ་ནུག། དགུང་ལོ་ ༨ བཞེསཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ གྲྭ་ཚང་སྡེ་ནང་བཙུགས་གནངམ་ད་ སྐྲ་ཕུད་བཞེས་ཏེ་ མཚན་ཡང་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཟེར་གནང་ནུག། དེ་ལས་སྐུ་ཡོན་རིམ་པར་བཞེས་ཐབས་ལུ་ རྗེ་མཁན་དང་པ་ པད་དཀར་འབྱུང་གནས་དང་ རྗེ་བསྟན་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ་ དབུ་མཛད་བསྐང་རྒྱུན་པ་ཚུ་ སློབ་དཔོན་སྦེ་བསྟེན་བཅུག་ནུག། རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ལུ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་ཀྱི་བརྩེ་བ་གཞན་དང་མ་འདྲཝ་གནང་སྟེ་ དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཚུ་གནངམ་མ་ཚད་ ཁོ་ར་ག་ཏེ་བྱོན་སར་འཁྱིད་བྱོན་ཏེ་ དབང་ལུང་དང་བཀའ་ཆོས་ཚུ་ག་ཅི་གནང་རུང་ གཅིག་ཁར་བཞག་སྟེ་གནང་དོ་ཡོདཔ་མས། '''ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་ཚབ་ བླ་མ་ཁྲི་པར་མངའ་གསོལ་བ།''' རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༣༠ བཞེསཔ་ད་ ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་ སྡེ་སྲིད་གསུམ་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་སྐབས། རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་གྲྭ་ཚང་གི་དགེ་སློང་གྲས་ལས་བཏོན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༦༧ ལུ་ བླམ་ཁྲི་པ་ཟེར་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་ཚབ་དང་པ་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་གོ་གནས་ཕུལ་ནུག། '''ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ།''' དགུང་ལོ་ ༣༡ བཞེསཔ་ད་ རྟ་མགོ་སྒྲུབ་སྡེ་ཚུ་ལུ་ཁྲིད་འགོ་དང་པ་གནང་བ་མ་ཚད་ ལྕགས་ཁྱི་ལུ་དངུལ་འབུམ་ཆེན་མོའི་རབ་གནས་གནང་ནུག། མཁན་ཆེན་པད་དཀར་འབྱུང་གནས་དགོངས་པ་རྫོགས་ཏེ་ རྗེ་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༢ པ་མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་འོད་ཟེར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༢ ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་གི་ཤུལ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་བསྐྱར་བཞེངས་བསྒྲུབས་པའི་རབ་གནས་གནང་ནུག། གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བདེ་མཆོག་སྒྲུབ་རིལ་དང་ ཞབས་དྲུང་རྩེའི་གཟིམ་ཁང་ལེགས་བཅོས་གསར་བསྒྲུབས་ཀྱི་རབ་གནས་གནང་སྟེ། ལོག་གདན་ས་ལྕགས་རི་ལུ་སྐུ་མཚམས་གནང་བཞུགས་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ།''' གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ཚོགས་དང་གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ཐམས་ཅད་དགོངས་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༠ ལུ་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༤༣ བཞེསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་བཞི་པ་སྦེ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། '''རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲི་དར་འབུལ་བའི་རིམ་པ།''' རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་གཉིས་པ་བསོད་ནམས་འོད་ཟེར་གྱིས་ དར་དཀར་ལུ་ཁྲི་དར་གྱི་འབུལ་བ་དང་། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཁྲི་དར་གྱི་འབུལ་བ། དེ་ལས་སྤུངས་ཐངས་ཀྱི་རྫོང་དཔོན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོན། དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་དཔོན་ བསྟན་འཛིན་པད་དཀར་གྱིས་ཁྲི་དར་འབུལ་བ་དང་། དེ་ལས་གླིང་བཞི་གཡུལ་རྒྱལ་རྫོང་འཛིན་གསོལ་ལ་སོགས་པའི་སོ་སོའི་ཁྲི་དར་གྱི་འབུལ་བ། '''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༠ ལུ་དབང་རྫོང་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༡ ལུ་ཡབ་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་བྱོན་པའི་སྐྲ་ཕུད་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལུ་ མི་ཕམ་ངག་དབང་འབྲུག་རྒྱས་ཟེར་གསོལ་ཏེ་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་སྡེ་ནང་བཙུགས་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་ གཤགས་སོང་བའི་དགོངས་རྫོགས་ཚུ་ཡང་བསྒྲུབས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༣ ལུ་སྤ་གྲོ་སྤྱི་བླ་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་ཤུལ་ལས་ ལ་དྭགས་པ་ངག་དབང་དཔལ་འབྱོར་ སྤུ་ན་ཁ་སྒྲུབ་མཆོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༤ ལུ་རིན་ཆེན་སྒང་གི་བཟོ་བོ་གྲགས་པ་ལུ་ དབང་འདུས་གཙང་མའི་ཟམ་གསར་བཙུགས་འབད་དགོཔ་སྦེ་ བཀའ་གནང་བ་མ་ཚད་ རྫོང་བཞུགསཔ་ཚུ་ལུ་ བཀའ་དབང་དང་ཆོས་ཚུ་ཡང་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༦ ལུ་མཁས་དབང་བསྟན་པ་འཕྲིན་ལས་ ཡི་གུའི་སློབ་དཔོན་ལུ་བཙུགས་ཏེ་ ཡིག་བཟོ་སྦྱང་བ་འབད་བཅུག་ཞིནམ་ལས་ འབུམ་སྣག་བྲིས་དང་ དེ་ལས་འཀའ་འགྱུར་གསེར་བྲིས་མ་བཞེངས་ནིའི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་འགོ་བཙུགས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༩ ལུ་མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་འོད་ཟེར་དགོངས་པ་རྫོགས་ཏེ་ དགེ་འདུན་པ་ཚུ་ལུ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ལྷ་ཞེ་དགུའི་དབང་མོ་ཆེ་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༠ ལུ་ དར་དཀར་སྤྱི་བླ་རབ་བརྟན་དགོངས་ཞུ་འབད་དེ་ ཚབ་ལུ་ཆོས་རྗེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འབྱུང་གནས་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། ནུབ་དྷ་ལིང་ལུ་འདམ་སང་རྫོང་གསར་བཞེངས་དང་ དྷ་རིང་རྫོང་འོག་ཀ་ལིམ་སྤོངས་ལུ་ གྱང་གསར་བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༡ ལུ་ ཡི་གུ་དྲག་ཤོས་བྲི་ནིའི་འགྲན་བསྡུར་ནང་ ཨང་དང་པ་དེ་ཤུལ་མ་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༦ པ་་མཛད་མི་ངག་དབང་ལྷུན་གྲུབ་ཐོནམ་ལས་ གོང་སའི་ཕྱག་ཡིག་འབྲི་དགོཔ་ཚུ་གི་ལཱ་ ཁོ་ལུ་བཀའ་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༢ ལུ་དར་དཀར་དཔོན་སློབ་ ཚུལ་ཁྲིམས་འབྱུང་གནས་གཤགས་ཏེ་ དེའི་ཚབ་ལུ་དཀའ་བཅུ་པ་རིག་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༤ ཚེས་བཅུ་དང་འབྲེལ་ཏེ གསོལ་འདེབས་འབུམ་གནང་བའི་ཚོགས་དབུར་ཕེབས་པའི་སྐབས་ ཡབ་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་མི་ཕམ་འབྲུག་སྒྲ་རྒྱ་མཚོའི་ ཞབས་བརྟན་གསོལ་འདེབས་ཡང་ཕུལ་ནུག། <br>
'''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' ཞབས་དྲུང་གི་གདུང་བརྒྱུད་འཛིན་པ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བསྐོ་བཞག་འབད་དགོཔ་ལས་ ངལ་མ་རངས་པ་ སྤུ་ན་ཁ་ལས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་གསང་དམག་ཚུ་གིས་ གོང་ས་མཆོག་སྐུ་བསྙུངམ་བསྙུང་ས་བཞུགས་ཡོད་མི་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་མཐའ་བསྐོར་ཏེ་སྡོད་ནུག། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་གཟུགས་བསྙུང་གཞི་མ་དྲག་པའི་ཁར་ ཁོང་གི་ལཱ་ངན་པ་འདི་ལུ་ཐུགས་ཕམ་སྟེ་ རྟ་མགོའི་དགོན་པར་འབྱོན་ནིའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་ནུག། མཐའ་མ་ལུ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས། ང་ར་ན་ཚད་ཡང་རྒས། གཟུགས་ཡང་མ་བདེཝ་ལས་ དགོན་པར་འབྱོན་ནི་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག། '''སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་རྗེས་ཀྱི་མཛད་པ།''' རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ ལོ་ངོ་ ༡༥ གི་རིང་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༥ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལས་རྟ་མགོའི་གདན་སར་ ཐུགས་དམ་ལུ་བཞུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༦ ལུ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ སེམས་ཅན་ལུ་ཐུགས་བརྩེ་བི་སྙིང་རྗེས་ དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་བསྟན་སྤྱིའི་སྐུ་རིམ་ཚུ་ཡང་གནང་ནུག། དེ་གི་ཤུལ་ལས་ རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ལུ་སྲིན་ཐོལ་ཅིག་བྱུང་སྟེ་ སྐུ་ལོག་སྟེ་བསྙུངས་ནུག། རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྐུ་རིམ་ག་དེམ་ཅིག་བསྒྲུབ་རུང་ ཕན་པ་མེད་པ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག། དེ་ལས་ཟླཝ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢༦ ལུ་ རྗེ་པད་དཀར་ལྷུན་གྲུབ་ དགེ་འདུན་དང་བཅས་བྱོན་ཏེ་ སྤུར་སྦྱངས་མཛད་དེ་ དངུལ་དཀར་གྱི་བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན་ཚུ་བཞེངས་པ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་སྤུར་རྡོ་སྤུར་སོལ་ སྤུར་ཐལ་ཚུ་གིས་ གནས་ཀྱི་མགོ་ལུ་མྱང་འདས་མཆོད་རྟེན་ཅིག་ཡང་དད་པའི་རྟེན་དུ་བཞེངས་གནང་ནུག་གོ།
</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་ ས་སྐྱོང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐོར།༽ ===
<big>'''སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་རྣམ། ༼སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེར་བཞུགས་ཏེ་གོ་གནས་བཞེས་གནང་པའི་མཛད་པ།༽''' སྡེ་པ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ལས་ དཀར་སྦིས་ས་གོང་མ་ནང་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ སྐྱབས་རྗེ་གོང་མ་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་ གཤགས་པའི་སྐབས་ཕྱག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཞུ་བ་ལུ་བརྟེན་ གོང་མའི་ཐུགས་ལུ་བབས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཅིག་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༥༦ གི་ལོ་ལུ་ བོད་དམག་ཐོནམ་ད་ཡང་ དམག་དཔོན་གཙོ་བོ་ཅིག་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁོ་ར་བྱོན་ཏེ་ བོད་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་གཏམ་སྙན་གྲགས་སྦོམ་ར་བཞག་ནུག། དེ་ལས་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༥༦ དང་ ༡༦༥༧ གི་བར་ན་ དབང་རྫོང་པ་ཆོས་རྗེ་ནམ་མཁའ་རིན་ཆེན་ལུ་སྟབས་མ་བདེཝ་ཅིག་བྱུང་སྟེ་ རྫོང་དཔོན་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ ཁོ་བོའི་ཚབ་ལུ་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་ནུག། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དབང་རྫོངཔ་སྦེ་བཞུགསཔ་ད་ གླིང་གཞི་ལས་མར་ བོད་དམག་དོ་རུང་ཚར་གཅིག་ཐོན་ཡོདཔ་དང་ དེའི་སྐབས་ དབང་རྫོང་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ བོད་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ནི་ཕར་བཞག་ རྫོང་དཔོན་ཁོ་ར་ཡང་ གཤགས་ནི་གུར་ཐུག་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ གཞུང་ལས་དམག་རྒྱབ་འབད་བར་ ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་རབ་བརྟན་བཏང་སྟེ་ བོད་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ཚུགསཔ་འབད་ནུག། དབང་རྫོངཔ་གིས་ བོད་དམག་ཕམ་མ་ཚུགས་པ་ལུ་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་གསུམ་པ་ མི་འགྱུར་བརྟན་པ་གིས་ དབང་རྫོང་པ་ལུ་ བཀའ་བཀྱོན་གནང་། ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་རབ་བརྟན་ལུ་ ནང་བློན་གྱི་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་ལས་ འདི་ལུ་ དབང་རྫོང་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ སྡེ་སྲིད་གསུམ་པ་ལུ་ངལ་མ་རངས་པར་བཞུགས་ནུག། <br>
དབྱིན་ལོ་ ༡༦༧༠ གི་ལོར་ སྤུངས་རྫོང་པ་པད་དཀར་རབ་རྒྱས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ སྡེ་སྲིད་གསུམ་པ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་གིས་ སྤུངས་རྫོང་པའི་གོ་གནས་འདི་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ལུ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཧེ་མ་བཀའ་བཀྱོན་གནང་མི་ལས་འགོ་བཙུགས་ སྡེ་སྲིད་དང་ བཀའ་བློན་གཉིས་ལུ་ངལ་མ་རངས་པར་ཡོད་མི་འདི་མ་ཡལ་བ་ར་སྡོད་སྡོདཔ་ཨིན་པས། རྒྱུ་མཚན་དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྤུངས་རྫོང་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ བཀའ་བློན་ངག་དབང་རབ་བརྟན་ སྐུ་བསད་རྐྱབ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་གསུམ་པ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་ཕབ་བཏང་ད་ནུག། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ སྤུངས་རྫོང་པའི་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཙམ་སོང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྐུ་ན་བགྲེས་ཏེ་ལྕོགས་གྲུབ་མེདཔ་ཐལ་ནི་འདི་གིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་པ་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་ལུ་ དགོངས་ཞུའི་ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོདཔ་དང་ དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ བཞུགས་གནས་ཡང་ སེ་བ་ལ་ལུ་བཞུགས་ཆོག་པའི་ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སེ་བ་ལ་ལུ་ ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་གྱི་ཕ་སྤུན་ཡོད་ རྫོང་དཔོན་བགྲེསཔ་གི་སྲོག་ལུ་ ཉེན་ཁ་འོང་ཟེར་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ཏེ་ སྤུངས་རྫོང་བགྲེསཔ་མཆོག་ བཞུགས་གནས་སེ་བ་ལ་ལུ་མེན་པར་ དབང་འདུས་ལུ་བཞུགས་བཅུག་ནུག། ཨིན་རུང་ སྤུངས་རྫོང་བགྲེསཔ་གིས་ ཞབས་རྗེ་གི་དྲིན་ལུ་ ཐུགས་ལོག་པར་བལྟ་སྟེ་ ངོ་ལོག་གི་དམག་ཚུ་གི་འཆར་གཞི་བཟོ་སྟེ་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༩༤ པའི་ལོ་ལུ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་བསྙུངས་ཏེ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགས་སྐབས་ རྣམ་རྟོག་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་སྡོད་པའི་བར་ན་ར་ སྤུངས་རྫོང་བགྲེསཔ་གི་དམག་གིས་སྤུངས་འཛོམས་འབད་དེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྡེ་ཁྲི་ལས་ཕབ་བཏང་ད་ནུག། <br>
'''སྡེ་ཁྲིར་བྱོན་པའི་སྐོར།''' དབྱིན་ལོ་ ༡༦༩༤ པའི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་པ་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ཕབ་སྟེ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བྱོན་པའི་ལམ་ཁར་ ཐིམ་རྫོང་པ་དང་ རྗེ་མཁན་པོའི་གསོལ་དཔོན་ ཆིབས་དཔོན་གསུམ་ཆ་ར་ ལམ་སྦུག་ན་བསད་དེ་ སྤུ་ན་ཁའི་རྫོང་ན་ལྷོདཔ་ད་ སྤུངས་རྫོང་པ་བགྲེསཔ་དགེ་འདུན་འཕེལ་ཁོ་ར་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་འཛེགས་ཏེ་ ད་རེས་ལས་ སྤུངས་རྫོང་བགྲེསཔ་ང་ར་ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་བྱོནམ་དང་གཅིག་ཁར་ སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་གདུང་བརྒྱུད་ལས་བྱོན་པའི་ སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གི་སྲསམོ་མཚོ་སྐྱིད་རྡོ་རྗེ་ཡང་ ཞབས་དྲུང་གི་ཚབ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལུ་བྱོནམ་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ མི་སེར་ལུ་ལེགས་དར་ཕུལ་བཅུག་ནུག།<br>
'''སྡེ་ཁྲིར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ།''' སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ རྟ་མགོ་དང་ལྕགས་རི་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་དང་ རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྲསམོ་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ཕུང་གཞི་བཙུགས་ཐོག་ལས་ མ་སྒྲིགཔ་བཟོ་ཡོད་རུང་ སྡེ་གཟིམ་འབྲུག་རྒྱལ་མཚན་ རྒྱལ་སྲས་གཉིས་ལུ་ དད་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་ཐབས་ཤེས་ཀྱིས་ཞུ་བ་ཕུལ་ཐོག་ རྒྱལ་སྲས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་འཆམ་ཁ་བཟོ་ནུག། དཔེ་གཏམ་ལས་ཡང་ བླ་མ་ལུ་ཐུབ་རུང་།། བཀའ་སྲུང་ལུ་མི་ཐུབ།། ཟེར་བའི་དཔེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་སྲས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ཁ་ངན་གྱིས་དཀྲོགས་ཡོད་པ་ལུ་བརྟེན་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༩༦ གི་ལོ་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ཅིག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ནད་ཡམས་འབྲུམ་ནད་ཤུགས་ཅན་ཅིག་ར་ དར་ཁྱབ་ཡར་སོ་ནུག། དེའི་ཚེ་ གསོལ་ཐབ་ཡང་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་མ་ཚུགས་པར་ དགེ་འདུན་སྡེ་ཚུ་ཁག་སོ་སོ་སྦེ་གྱེས་དགོཔ་ཐོནམ་ལས་ བླ་མ་ཁྲི་པ་རྒྱལ་སྲསམོ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་ནང་འབྱོན་དགོ་མ་བདེ་བར་ གདན་ས་ལྕགས་རི་ལུ་བྱོན་བཞུགས་ནུག། ཟླ་ངོ་དག་པ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལུ་ ནད་ཡམས་འདི་ཨ་ཙི་ཅིག་ཞི་འགྱོཝ་ཅིག་ར་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༩༦ གི་ལོ་འདི་ལུ་ར་ སྐྱབས་མགོན་དམ་པ་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམས་སོ་ནུག། <br>
དེའི་བསྒང་ སྤུར་སྦྱང་གི་དོན་ལུ་ སྡེ་སྲིད་དང་བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཧོངས་ལས་ གྲོགས་རམ་ག་དེ་དྲག་དྲག་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དགེ་རྩ་ཕུལ་ནི་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ནད་ཡམས་འདི་སངས་ནི་འབདཝ་ད་ དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་གིས་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ཞུ་ བླ་མ་ཁྲི་པ་མར་བཞུགས་པའི་དུས་སྐབས་ཅིག་ནང་ར་ འབྲུམ་ནད་ལོག་འདི་ར་ཐོན་ཏེ་ བླ་མ་ཁྲི་པ་མཆོག་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལུ་ལོ་གཉིས་ཙམ་ར་མ་བཞུགསཔ་ལས་གཤགས་སོ་ནུག། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལུ་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་མི་ བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཚུ་ སྡེ་སྲིད་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐབས་ལུ་གཤགས་ནི་དང་ ནད་ཀྱིས་ན་ནི་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་སྡུག་འབྱུང་ནི་དེ་གིས་ མི་སེར་དམངས་ཀྱིས་ཡང་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་འདི་ ཚེ་ཧེ་མ་སྨོན་ལམ་ལོག་པ་ཅིག་བཏབ་ཡོད་པ་ལུ་བརྟེན་ ཚེ་ད་རེས་ ཞབས་དྲུང་གི་བསྟན་ལུགས་དང་ སྲོལ་ལུ་གནད་སྐྱོན་བྱེད་མི་ཅིག་སྦེ་འོང་འོངམ་ཨིན་ཟེར་ཁ་གཏང་ནི་ཡང་འགོ་བཙུགས་ནུག། ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་གིས་ རྐྱེན་ངན་འདི་བཟུམ་བྱུང་བའི་ཤུལ་ལུ་ བསྟན་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཕྱག་འགན་ དཔེར་ན་ རྗེ་མཁན་གསརཔོ་མངའ་གསོལ་ནི། སྐྱབས་མགོན་གོང་མའི་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གི་ཡང་སྲིད་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནི་ཚུ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྫོང་མེ་མཆོད་དང་པ་བཞེས་པའི་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་གི་ཉམས་གསོ་མཛད་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ སྡེ་པ་མཆོག་ ཆགས་སྡང་དྲག་པོ་ཅིག་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ བོད་དང་ འབྲས་ལྗོངས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་དམག་འཁྲུག་ལང་ཡོདཔ་དང་ ནང་འཁྲུག་ཡང་ཧ་ལམ་ཅིག་ར་ལོངས་ད་ནུག།<br>
'''སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' ཧེ་མ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་བཀྲོང་ནི་གི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ད་ འདི་གི་གྲས་ཁར་ སྤྲུལ་སྐུ་འབྲུག་སྒྲ་རྒྱ་མཚོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ བཀྲོང་རནམ་ད་ དགེ་འདུན་ཆོས་་འཕེལ་གྱི་དམག་སྡེ་ཅིག་ལས་རྒྱལ་མེད་ནི་འདི་གིས་ འདིའི་དགྲ་ལན་ལུ་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་བཀྲོང་ནི་ཨིནམ་མཁྱེན་ཏེ་ སྤྲུལ་སྐུའི་སྒར་ལྟོ་ཚུ་གིས་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྤྲུལ་སྐུ་མ་བཀྲོངམ་ལས་ བཀྲོང་དཔ་དྲག་མནོ་ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་དམག་ཚུ་གྲ་སྒྲིག་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་སྡོདཔ་ད་ དམག་ཧང་ཏོ་མ་ཕབ་ཏེ་ སྡེ་པ་མཆོག་དབྱིན་ལོ ༡༧༠༡ གི་ལོ་ལུ་བཀྲོངས་ད་ནུག་གོ།
</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དྲུག་པ་ དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་གི་མཛད་རྣམ།༽ ===
<big>'''སྡེ་ཁྲིར་མ་བྱོན་གོང་གི་མཛད་རྣམ། ༼སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་ འདུས་སྡེར་བཞུགས་ཏེ་ ཕྱག་འགན་བཞེས་པའི་སྐོར།༽''' དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ དཀར་སྦིས་ས་གོང་མ་ནང་ དུས་རབས་བཅུ་བདུན་གྱི་བར་བསྐོར་མཚམས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ སྐུ་མཚམས་ནང་མ་བཞུགསཔ་ལས་ གྲྭ་ཚང་གི་འདུས་སྡེར་བཞུགས་ཏེ་ གྲྭ་ཚང་གི་སྒྲིག་ལམ་ སྙན་ངག་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་རིག་གནས་བཅུ་དང་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡིག་རིགས་ ཚུགས་ཡིག་དང་ ལཉྩ་ དབུ་ཅན་དང་དབུ་མེད་ལ་སོགས་པའི་ ཡིག་རིགས་ལུ་ཡང་སྦྱངས་བརྩོན་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གྲྭ་ཚང་གི་སྡེ་ནང་ལུ་ ངག་དབང་ཚེ་རིང་ལས་ལྷག་པའི་མཁས་མཆོག་གཞན་མེད་པ་ལུ་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན་གྱི་དྲུང་ཆེན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་ད་ ཤུལ་མ་ དབང་རྫོང་པ་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་ དབང་རྫོང་གི་གོ་གནས་ལས་ དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ དྲུང་ཆེན་མཆོག་ དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་ དབྱིན་ལོ་ ༡༦༩༩ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།<br>
'''སྡེ་ཁྲིར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུ།''' དབྱིན་ལོ་ ༡༧༠༡ ལུ་བྱུང་བའི་འབྲུག་ནང་འཁོད་ཀྱི་དམག་ཆེན་དང་པ་ལུ་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་ སྤྲུལ་སྐུ་འབྲུག་སྒྲ་རྒྱ་མཚོ་གི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ སྤུ་ན་རྫོང་ནང་དམག་གློ་འབུར་དུ་བརྩམས་ཏེ་བཀྲོངས་དཔ་ལས་ སྡེ་ཁྲིར་བཞུགས་ཏེ་ སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་གནང་མི་མེད་པ་ལུ་བརྟེན་ གཞུང་ལྷན་ཚོགས་དང་ དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཐུགས་གཅིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་ དབང་རྫོང་པ་དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་སྟེ་ རྟེན་འབྲེལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞུ་གནང་ནུག། '''སྡེ་ཁྲིར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ།''' ནད་ཡམས་འབྲུམ་ནད་ཤུགས་ཅན་ཅིག་ལུ་བརྟེན་ བླ་མ་ཁྲི་པ་རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གི་སྲས་མོ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་སོངམ་ལས་ ཚབ་ལུ་ ཧེ་མ་སྡེ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐབས་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ཨིན་པར་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པའི་ རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ དབྱིན་ལོ་ ༡༧༠༢ གི་ལོ་ལུ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག། དེ་གི་ཤུལ་བདའ་སྟེ་ར་ ཧེ་མ་ཐིམ་ཕུག་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་མེ་མཆོད་དང་པ་ཤོར་བའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ་ལ་སྔོན་པ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་དང་ སྡེ་སྲིད་བཞི་པ་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་གནང་ཡོད་པའི་ བཀའ་འགྱུར་གསེར་གྱིས་བྲིས་ཡོད་པ་རྣམས་ མེ་མཆོད་ཤོར་ཡོད་མི་འདི་ སྡེ་སྲིད་དྲུང་ཆེན་གྱི་སྐབས་ལུ་ ལོག་གསར་བྲིས་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་གི་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་ གསེར་ཟངས་ཀྱིས་གསར་བསྒྲུབས་མཛད་གནང་ནུག། <br>
ཧེ་མ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐབས་ལུ་ བོད་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་བྲེལ་ཟིང་བྱུང་སྟེ་ ཆིངས་ཡིག་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་ཞིང་གཤགས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ངོས་ལེན་མ་མཛད་པར་ལུས་ཡོད་མི་དེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ཡོད་པ་ དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་གི་སྐབས་ལུ་ ཆིངས་ཡིག་བཟོ་སྟེ་ བྲེལ་ཟིང་འདི་སྐབས་ཅིག་ཞི་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྔར་འབྲུག་ལུ་མེད་པའི་བསྟན་འགྱུར་ཆེན་མོ་ ཆ་ཚང་ཅིག་ བོད་ལས་གདན་འདྲེན་ཞུ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། སྡེ་སྲིད་གོང་མ་ཚུ་གིས་ སྒང་སྟོད་སྤྲུལ་སྐུ་རིམ་བྱོན་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་རིམ་གནང་ཚདཔ་ཅིག་ནང་ མགྱོནམ་སྦེ་འབོ་སྟེ་ཞུ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ བར་སྐབས་ཅིག་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཆགས་སྡང་ཅན་ཚུ་ལུ་བརྟེན་ ལུགས་སྲོལ་འདི་བཟུམ་མེདཔ་སྦེ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་དྲུང་ཆེན་གྱི་སྐབས་ལུ་ སྔར་མཛད་སྲོལ་ཡོད་མི་དེ་ ག་ཨིནམ་མཛད་དེ་ སྲོལ་ཉམས་སྐྱོང་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཧེ་མ་སྡེ་སྲིད་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐབས་ བྱམས་མགོན་གྱི་སྐུ་འཁོར་ཚུ་མཐར་བཤུད་དེ་བཏང་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ ལོག་འབྲུག་ལུ་འོང་ཆོག་པའི་གནང་བ་གནང་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དྲུག་པ་ དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་ ལོ་ངོ་གཉིས་དེ་ཅིག་བཞུགས་ཏེ་ རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ མདོར་བསྡུ་ན་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་པའི་མཐར་ དབྱིན་ལོ་ ༡༧༠༣ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་ གློ་བུར་དུ་གཤགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༦༦ ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༨༣ ཚུན་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ནང་དབུ་མཛད་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་བཞུགསཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། (སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་འཁྲུངས་པའི་ལོ་དང་ཡུལ་ ཡབ་དང་ཡུམ་གྱི་མཚན་འདི་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་བཀོད་དེ་མིན་ནུག།) སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ སྐུ་ཡོན་དང་དཀྱིལ་ཆོག་གི་དབྱངས་ཐིག་གར་གསུམ་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༤ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་དྲུག་པ་ དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ལུ་ རྒྱལ་ཚབ་བླ་མ་ཁྲི་པ་རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཞི་པ་དམ་ཆོས་པད་དཀར། དེ་ལས་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་དམངས་ཀྱིས་ དབུ་མཛད་བགྲེས་པ་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྐུ་ཡོན་དང་གོམས་འདྲིས་ཡོད་མི་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ གདམ་འཐུ་གནང་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༤ ཟླཝ་ ༡ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པ་དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་སྤང་དགོཔ་དང་འའབྲལ་བའི་བཀའ་ཁྲིམས་ཚུ་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ལྔ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ བྱམས་མགོན་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡུམ་དང་སྐུ་མཆེད་ཚུ་ དར་དཀར་ན་ལས་ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་ཐོག་ལུ་མཐར་བཤུད་མཛད་ཡོད་མི་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དྲུག་པ་དྲུང་ཆེན་ངག་དབང་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ བཀའ་ཤོག་གནང་སྟེ་ བྱམས་མགོན་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡུམ་དང་སྐུ་མཆེད་ཚུ་ ལོག་སྟེ་ཨུ་ལ་ལུ་ལྷོད་ཡོད་རུང་ བློན་པོ་དབང་ཚད་ཅན་ཚུ་གིས་ དོ་རུང་ཨུ་ལ་ལས་ ཡར་གཏང་མ་བཏུབ་པར་བཀག་བཞག་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པ་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ བྱམས་མགོན་གྱི་ཡུམ་དང་སྐུ་མཆེད་ཚུ་ ཨུ་ལ་ལས་ལོག་རང་གནས་ལུ་འོང་ཆོག་པའི་བཀའ་རྒྱ་གནངམ་ལས་ ལོག་སྟེ་རང་ཡུལ་ལུ་འབྱོར་ཚུགསཔ་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༦ ལུ་ ལ་དྭགས་དང་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་མཐུན་ལམ་ཡང་ཡར་དྲག་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཐིམ་རྫོང་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་དང་ སྤུངས་རྫོང་པ་བསྟན་པ་དབང་ཕྱུག་གཉིས་ཀྱི་བར་ མ་འགྲིགས་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༦ ལུ་ ནང་འཁྲུག་འབྱུང་ནི་འབདཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་ནི་འདི་འཇམ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་མེདཔ་གཟིགས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག། <br>
དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ གདན་ས་ལྕགས་རི་ལུ་ ཟུར་བཞུགས་མཛད་དེ་ ལོ་ངོ་གཅིག་མ་ལངམ་ཅིག་ཐུགས་དམ་གནང་བཞུགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༧ ལུ་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== ༼སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ།༽ ===
<big>འཁྲུངས་ཡུལ་ཝང་སྲིན་མོ་ལས་ཨིནམ་ད་ མཚན་ཡང་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཟེར་བཏགས་ཡོདཔ་མས། གཞོན་ནུ་ལས་ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒར་ལྟོའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་ དཀའ་ངལ་ག་ཅི་བཟུམ་ལུ་ཡང་གདོང་ལེན་འབད་དེ་ཕྱག་ཞུ་མི་ཅིག་ཨིན་མས། ཁོ་གིས་རྩིས་མཁྱེན་ནི་འདི་གིས་ མི་ཚུ་གིས་ཝང་ཕ་ཇོ་ཟེར་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་མས། དེ་ལས་ཤུལ་མ་སྡེ་སྲིད་མཛདཔ་ད་ མཚན་ལུ་སྡེ་པ་རྒྱ་བོ་ཟེར་ཡང་ཞུཝ་ཨིན་མས། འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་གོ་གནས་དང་པ་ མགར་ས་རྫོང་གི་ཤ་གཉེར་འབད་ནུག། ཁོ་གིས་སྡེ་སྲིད་གོང་མ་ཚུ་གི་སྐབས་ བོད་དང་འབྲས་ལྗོངས་དང་གཅིག་ཁར་དམག་འཁྲུགས་དང་ དེ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁྲུགས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ཕྱག་ཞུཝ་ལས་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་ལུ་ཕྱག་ཞུ་བའི་བར་ན་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ མགྲོན་གཉེར་ལས་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བདུན་པ་ དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐབས་ལུ་ སྤུངས་རྫོང་པ་བསྟན་པ་དབང་ཕྱུག་དང་ ཐིམ་རྫོང་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་གོ་གནས་ཀྱི་མི་ངོ་ལུ་ དོ་འགྲན་འབད་དེ་མ་འགྲིགསཔ་ལས་ ནང་འཁྲུགས་ལོང་ནི་གུར་ཐུགཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་གྱིས་གདོང་ལེན་འབད་མ་ཚུགས་པར་ ཁོ་ར་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་ལུ་སོང་སྟེ་ རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡུམ་ཀརྨ་ལྷ་མོ་འབད་སར་བཅར་ཏེ་ ཡུམ་ཐུགས་མཉེས་ནིའི་བསྙེན་བཀུར་ཞབས་ཏོག་ག་དེ་དྲག་དྲག་ཞུ་སྡོད་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ།''' ཞབས་དྲུང་རྒྱལ་ཚབ་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་ བཞུགས་ཡོད་མི་རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་བསམ་གཏན་བསྟན་འཛིན་དགོངསམ་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ རྒྱལ་ཚབ་དང་སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཆ་རའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་དགོཔ་བྱུང་ནུག། ཟླཝ་དག་པ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་སྒྲུབ་པ་ལུ་ཞུགས་ནིའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ་ འབྲུག་རབ་རྒྱས་སེམས་རྟོགས་ཁ་ལས་འབོ་སྟེ་ རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག། <br>
'''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༧ ལུ་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཞི་པ་དམ་ཆོས་པད་དཀར་མཆོག་ ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡོངས་འཛིན་མཛད་མི་ བཟོད་པ་ཕྲིན་ལས་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ལྔ་པར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༢ ལུ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་མཆོག་གིས་ཆིངས་འགྲིགས་ཏེ་ བོད་འབྲུག་ས་མཚམས་ཡར་མར་འགྲོ་འགྲུལ་འབད་ཆོགཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་ནུག། '''རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུའི་སྐུ་སྲོག་འཕྲོག་པ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༡ ལུ་རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ཐུགས་དམ་ལོ་ ༣ ལས་བཞེངས་ཏེ་སྤུ་ན་ཁར་ཕེབས་ད་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་ ཞབས་དྲུང་ངོ་ཚབ་བཀྲོང་ནིའི་ངན་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་བརྩམ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༢ ལུ་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་རྒྱལ་ཁྲི་སྤངས་ཏེ་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་དབང་འདུས་མགྲོན་གཉེར་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་བཀྲོངས་དགོཔ་སྦེ་ བཀའ་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༣ ལུ་ རྒྱལ་སྲས་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༢༥ བཞེསཔ་ད་ ཁོ་ཐང་ཁ་ལུ་དུག་དྲངས་ཏེ་བཀྲོངས་བཏང་ནུག། '''ཞབས་དྲུང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༧ ལུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་དམ་དཀྲོགས་ཏེ་ ཡང་སྲིད་འབྱོན་དགོཔ་སྦེ་གསོལཝ་བཏབ་ལས་ སྤྲུལ་སྐུ་དང་པ་ ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༨ ལུ་དར་དཀར་ཉི་གདུགས་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༤ ལུ་མཆོག་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ དགུང་ལོ་བདུན་བཞེསཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་གི་རྒྱལ་ཚབ་གསུམ་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། '''མི་སེར་གྱི་བདེ་ཐབས།''' ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྔར་སྲོལ་མི་སེར་གུང་གཅིག་ལུ་ བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་བུ་གཞི་མེད་པའི་རིགས་ཀྱི་ཕ་གཞིས་རབས་ཆད་ཡོད་མི་ཚུ་ གཞུང་གིས་བཞེས་གནང་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ བསྡུ་མ་དགོ་པར་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད། རྨགཔ་ཤི་བའི་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ རྨགཔ་གི་རོ་དང་གཅིག་ཁར་ གསོན་སྲེག་གཏང་སྲོལ་ཡོད་པའི་ལཱ་ངན་འདི་ཡང་ སྡེ་སྲིད་བཞུགས་པའི་རིང་ལུ་རྦད་བཅད་གནང་ནུག། '''བསོད་ནམས་དགེ་བའི་མཛད་པ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༥ ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཀའ་འགྱུར་སྐྱ་པོད་གསར་བཞེངས་དང་ བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་གི་སྒང་ དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་ ཟབ་དོན་ལྷུན་རྩེ་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ཡི་དམ་གྱི་སྐུ་མ་འདྲཝ་ ༡༡༥ འི་སྐུ་པར་བྱེ་བ་བཞུགས་པའི་རྟེན་སྒྲོམ་བརྒྱད། བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གསུམ་བཞེངས་གནང་ནུག། '''སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ།''' སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༩ ལུ་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་གིས་གསར་བཞེངས་གནང་ཡོད་པའི་དབང་འདུས་རྩེ་ཟབ་དོན་ལྷུན་རྩེ་ལུ་ སྐུ་ངལ་གནང་སྟེ་བཞུགས་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༠ ལུ་ཁོ་རའི་སྐུ་ཚབོ་ དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་ ཁོ་ར་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག། '''སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་རྗེས་ཀྱི་མཛད་པ།''' སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རབ་རྒྱས་དགོངས་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ ཟབ་དོན་ལྷུན་རྩེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ མཆོག་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱས་རྩ་བའི་བླ་མ་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཞུ། མ་ཎི་དུང་སྒྲུབ་བཙུགས་ཏེ་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལུ་བསྙེན་བཀུར་ཞབས་ཏོག་སྦོམ་སྦེ་ཞུ་སྟེ་ བསོད་ནམས་དགེ་བའི་ལཱ་ལུ་བརྩོན་བཞུགས་ནུག། '''གཞུང་སྲིད་ལུ་ཐེ་གཏོགས།''' ཧེ་མ་ཁོ་གིས་བཀྲོང་མི་ རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༧ ལུ་ སྐུ་འཁྲུངས་མི་འདི་གཞུང་དང་དགེ་འདུན་གྱིས་ངོས་འཛིན་མཛད་མི་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བགྲེས་པ་གིས་ ངལ་མ་རངས་པར་གཞུང་དང་དགེ་འདུན་པའི་ཕྱག་ལཱ་ནང་ལགཔ་རྐྱབ་ཏེ་ བར་ཆད་སྣ་ཚོགས་བརྩམས་དོ་ཡོདཔ་མས། རྒྱལ་སྲས་སྐུ་ཚེ་གོང་མའི་གྲྭ་སློབ་དང་ དགེ་འདུན་མང་རབས་ཅིག་གིས་ སྡེ་སྲིད་བགྲེས་པ་ལུ་ ངལ་མ་རངས་པར་ནང་འཁྲུགས་ལོང་ནུག། སྡེ་སྲིད་བགྲེས་པ་དང་ཁོ་རའི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ དམག་ལན་རྐྱབ་རུང་ གཞུང་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ བོད་རྒྱལ་མི་དབང་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ལུ་དམག་རྒྱབ་ཞུ་ནུག། བོད་ལུ་དམག་རྒྱབ་ཞུ་སྟེ་རུང་ བོད་ལས་ངོས་ལེན་གྱི་ཡི་གུ་མ་ལྷོད་པའི་བར་ན་ སྡེ་སྲིད་བགྲེས་པ་གིས་ གཞུང་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ ཐིམ་ཕུག་ལས་བྱོག་བྱོན་ཏེ་ ཧཱ་གླང་ཆུ་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ གཞུང་དམག་ཚུ་གིས་བདའ་ཟུནམ་ལས་ སྤ་རོ་ལུ་ཆུ་ནང་བཀོ་སྟེ་བཀྲོང་པའི་ལོ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༩ ལུ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ཕར་ རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དང་ འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་སྡེ་ཚན་ཅིག་དང་ སྡེ་སྲིད་བགྲེས་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་དང་ ཞབས་དྲུང་ཡང་སྲིད་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཕྱོགས་གཏོགས་ སྡེ་ཚན་གཅིག་ལུ་སོང་བའི་ཕུང་སྲི་དང་གདོང་ལེན་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡུན་རིང་ལུས་ཡོདཔ་ལས་ དུས་ཚོད་དེ་ལུ་ རྒྱལ་རབས་མཁན་པོ་ཚུ་གི་ནང་ཟིང་བར་མའི་དུས་སྐབས་ཟེར་ངོས་འཛིན་འབདཝ་ཨིན་ནོ། །</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ གཡུས་ཝང་ཚ་ལུང་ནང་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྐུ་ཡོན་མཁས་པ་སྦྱངས་ཏེ་ དགེ་བཤེས་ཀྱི་མཚན་ཐོབ་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ ཆོས་རྒྱལ་གྱི་མཚན་ཡང་ཐོབ་ནུག། དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཚ་བོ་ཨིན་མས། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ སྐུ་ཡོན་དང་སྒྲིག་ལམ་ དཀྱིལ་མཆོག་གི་དབྱངས་ཐིག་གར་གསུམ་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྒྲ་རིག་པ་དང་སྙན་ངག། སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་རིག་གནས་ཚུ་ བླ་མ་ཙནྡྲ་པ་ལས་མཐར་ཕྱིན་སྦེ་མཛད་དེ་ དགེ་བཤེས་ཀྱི་མཚན་ཡོངས་གྲགས་ཐོན་ཡོདཔ་ལས་ དགེ་འདུན་པའི་ཚོགས་ནང་ལས་དྲག་ཤོས་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་དང་པ་ ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༣ ལུ་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ སྤྲུལ་སྐུ་ལུ་ སྐུ་ཡོན་ཕུལ་མི་སློབ་དཔོན་སྦེ་བཀལ་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རབ་རྒྱས་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༩ ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༠ པའི་གསར་ཚེས་ཀྱི་ཟླཝ་དེ་ནང་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ ཁོ་རའི་ཚ་བོ་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༠ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་འབྱོན་པའི་དུས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༤ ལས་ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་དང་པ་ རྗེ་བཙུན་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ བླམ་ཁྲི་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་ཡོདཔ་དང་། གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་ཨིནམ་སྦེ་ངོས་འཛིན་གྲུབ་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༡ ལས་ སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་ཀྱི་བླ་ཚབ་སྦེ་མཛད་བཞུགས་ནུག། རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༧ ལུ་ རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་སྦེ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་གིས་ དཀྱིལ་ཆོག་གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་ཡར་རྒྱས་དང་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲུབ་གནས་ཚུ་ནང་ གསོལ་འདེབས་དང་ལྷན་སྐྱེས་ཚུ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ ཟ་མ་ཏོག་དང་ སུམ་རྟགས་དང་ སྒྲ་ཀ་ཙན་དབྱངས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རིག་གནས་ཚུ་ཡང་བཙུགས་གནང་ནུག།<br>
གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་ གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ་ཚུ་དང་ ལྕགས་རི་ལུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་གསེར་སྐུ་དང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ལོ་པཎ་ཚུ་གི་ཐང་ཀ་ཚུ་ཡང་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་ཆེན་མོ་དང་ རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་དང་མགུར་འབུམ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རྟེན་མང་རབས་ཅིག་གསར་སྒྲུབ་གནང་སྟེ་ ཆོས་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བའི་མཚན་དར་ཁྱབ་ཡར་སོ་ནུག།</big>
==== མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་འབྲུག་རབ་རྒྱས་དང་ རྒྱལ་སྲས་སྐུ་ཚེ་སྔ་མ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཀྱི་བར་མ་འགྲིགས་པར་ ལཱ་ངན་མང་རབས་ཅིག་འབད་དེ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ནང་འཁྲུག་ལང་བའི་དུས་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༩ ལུ་ ཆོས་རྒྱལ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་བྱོན་པའི་མཐའ་མ་ བཙོན་བཙུགས་འབད་དེ་བཀྲོངས་ད་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༠༩ ཟླཝ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ གཡུས་མང་སྡེ་ལས་ ཡབ་རྟ་མགྲིན་ཚེ་དབང་དང་ ཡུམ་ངག་དབང་བུ་དར་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་སྦེ་ བོན་སྦྱིས་ཆོས་རྗེའི་གདུང་བརྒྱུད་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་དུས་སྐབས་ལུ་ མཚན་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གསོལ་ཡོད་རུང་ རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་བཅུ་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ་དང་ ཞྭ་དམར་སྐུ་འཕྲེང་བརྒྱད་པ་ དཔལ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་གཉིས་ བུམ་ཐང་ཐང་སྦིས་ལུ་ གནས་མཇལ་བར་འབྱོནམ་ད་ ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་མཇལ་བར་བྱོན་ཏེ་ ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཞུ་བའི་མཚན་ རིན་ཆེན་ཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ཞབས་དྲུང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ མཚན་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱས་ཟེར་གསོལ་གནང་ཡོད་རུང་ རྗེ་ངག་དབང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་ ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་མི་ཕམ་དབང་པོ་ཟེར་མཚན་གསོལ་གནང་ནུག། ཤུལ་ལས་ གོང་སའི་གོ་གནས་བཞེསཔ་དང་གཅིག་ཁར་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་ཟེར་བའི་མཚན་ ཡོངས་གྲགས་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ དགུང་ལོ་བདུན་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་སྦེ་ངོས་འཛིན་འཁྲུལ་མེད་གནང་སྟེ་ རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ དགུང་ལོ་བདུན་བཞེསཔ་ད་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་བྱོན་ཏེ་ གྲྭ་ཚང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ལྔ་པ་ བཟོད་པ་ཕྲིན་ལས་ལས་ བསླབ་སྡོམ་བཞེས་ཡོད་པའི་ཁར་ སྐུ་ཡོན་དང་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་རིམ་པ་ཚུ་ སྔགས་འཆང་རྒྱལ་བྱེད་ ཚལ་པ་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་དང་ རྗེ་ངག་དབང་ལྷུན་གྲུབ། རྗེ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས། དེ་ལས་ སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་ཚུ་ རྩ་བའི་བླམ་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ སྦྱང་བ་མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༡ གི་ལོ་ལུ་ གཞུང་ལུ་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ བླ་མའི་ཚབ་སྦེ་བཞུགས་དགོ་པའི་སྐོར་ལས་ ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཐུགས་སྲས་པདྨ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་ སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་མཆོག་ སྐུ་ན་རྒས་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཞུ་བ་ཕུལཝ་ལས་ དེ་ལུ་ གཞུང་གི་ཡང་ངོས་ལེན་མཛད་དེ་ དགུང་ལོ་ ༡༣ ལས་ གདན་ས་སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ལུ་བླ་ཚབ་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༩ ལུ་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་དང་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༩ པ་ ཆོས་རྒྱལ་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་དང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༦ པ་ རྗེ་ངག་དབང་ལྷུན་གྲུབ། དེ་ལས་ དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་དམངས་ཀྱིས་ གདན་འདྲེན་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ དེའི་དུས་ལུ་ར་ རྒྱས་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ བླམ་ཁྲི་པ་བཞི་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༠ ལུ་ བོད་དམག་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་ དཀར་སྦིས་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དམག་འོངས་ཏེ་ ནང་འཁྲུག་བྱུངམ་ལས་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་དང་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གཉིས་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་ལུ་འབྱོན་དགོཔ་ཐོན་ནུག། དེའི་དམག་ལན་རྐྱབ་སྟེ་ བོད་དམག་དང་དཀར་སྦིས་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚུ་ ཐིམ་ཕུག་ལས་སྤ་རོ་ཚུན་ཚོད་བདའ་བཏང་ནུག།<br>
ཆིངས་ཡིག་ཅིག་ནང་བཀོད་ཡོད་དོ་བཟུམ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༡ ལུ་ དཀར་སྦྱིས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་ སྤ་རོ་འདི་ ཁོ་རའི་མངའ་འོག་ལུ་ཚུདཔ་ལས་ རང་ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ སྤ་རོ་སྤྱི་བླ་བཟོ་སྟེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་གིས་སྦེ་ གཞུང་དང་དཀར་སྦྱིས་དོན་གྲུབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་ལངས་ཡོདཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༢ ལུ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བོད་དམག་ཐོན་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༤ ལུ་ དཀར་སྦྱིས་དོན་གྲུབ་གྱོངས་སོཔ་ལས་ མི་དབང་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ སྤ་རོ་མངའ་ཞབས་འདི་ གཞུང་ལུ་རྩིས་སྤྲོད་འབད་ནུག། གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་གིས་ གསེར་ཟངས་ཀྱི་ཚེ་དཔག་མེད་མི་ཚད་མ་དང་ ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་འཁོར། བཀའ་བརྒྱུད་གསེར་ཕྲེང་། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ལོ་བརྒྱད་པའི་ཚད་ཅན། ཚེ་དཔག་མེད། ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་འདྲ་མི་ཚད་མ། ཀུན་མཁྱེན་པད་དཀར་མི་ཚད་མ། དེ་ལས་ མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་ཚུ་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== མཛད་པ་མཐའ་མ་དང་ དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་པ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༥ ལུ་གནམ་བྱཱར་གྱི་དུས་ལུ་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་གི་ནུ་གཅུང་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ནིའི་ཐུགས་བསམ་བཞེད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༥ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུ་ནི་སྦེ་བཀའ་རྒྱ་གནང་ཡོད་རུང དེ་ལུ་ མཁན་སློབ་གྲྭ་ཚང་ཚུ་གིས་ ངོས་ལེན་མཛད་མ་བཏུབ་པར་ སྡེ་སྲིད་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ ཁྲི་ཁར་བཞུགས་དགོཔ་སྦེ་ གསོལཝ་བཏབ་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ ཟླཝ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༢༥ ལུ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ རང་ཐག་རང་བཅད་ཐོག་ལས་ བོད་གངས་ཅན་ལུ་གནས་གཟིགས་པར་བྱོན་ནུག།<br>
གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ འབྲུག་ལུ་ལོག་སྟེ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ ཟླཝ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ མཆོག་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོམ་ལས་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་བདག་རྐྱེན་གསོལ་གནང་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༨ ཟླཝ་ ༤ པའི་ནང་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བར་ སྐུ་རིམ་མ་བཏུབ་བཏུབ་སྦེ་མཛད་ཡོད་རུང་ ཕན་ཐོགས་འབྱུང་མ་ཚུགས་པར་ ཟླཝ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཅིག་པ་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཛད་རྣམ། ༼༡༧༣༦-༡༧༤༠༽ ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཅིག་པ་ ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་མཆོག་ མང་སྡེ་སྦོན་སྦིས་ཆོས་རྗེའི་གདུང་རྒྱུད་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་པ་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་དང་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གཉིས་ཀྱི་ཨ་ཁུ་ཨིནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཛདཔ་ད་དང་ རྒྱ་རབས་ཚུ་ནང་ལུ་ ཁོ་གི་མཚན་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་ཟེར་དར་ཁྱབ་བྱུང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༡༧ མེ་བྱ་གི་ལོ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ སྦོན་སྦིས་ཆོས་རྗེའི་གདུང་རྒྱུད་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་པ་མི་ཕམ་དབང་པོའི་ནུ་གཅུང་སྦེ་འཁྲུངས་ཏེ་ ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་ཡང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ འབྲི་ལྷག་ཤེས་ཡོན་ཚུ་སྦྱང་བརྩོན་གནང་སྟེ་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་འབདཝ་ལས་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོའི་ནུ་གཅུང་གི་ཕྱག་ཞུ་མི་སྦེ་བཞུགས་ནུག། མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ལྷུན་གྲུབ་དང་དགེ་འདུན་འདུས་དམངས། སྡེ་སྲིད་དང་གཞུང་ཚོགས་ལྷན་རྒྱས་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༩ ས་བྱ་གི་ལོ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ རྒྱལ་སྲས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ བླམ་ཁྲི་པ་བཞི་པའི་མངའ་གསོལ་ཞུཝ་ད་ ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་འདི་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་གཟིམ་དཔོན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༥ ཤིང་ཡོས་ཀྱི་ལོ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ཞིང་ལུ་ཕེབས་སོཔ་ལས་ གཟིམ་དཔོན་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་རྫོགས་ཚུ་བསྒྲུབས་ཏེ་བཞུགས་པའི་བར་ན་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་པ་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ མེ་འབྲུག་ཟླཝ་ ༡ པའི་ནང་ སྡེ་ཁྲི་སྤངས་ཏེ་གསང་བའི་་ཐོག་ལས་ བོད་ཕྱོགས་ལུ་བྱོན་ནུག། དུས་སྐབས་ཅིག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་འོས་འབབ་ཡོད་མི་གཞན་ག་ཡང་མེདཔ་ལས་ མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་དང་གྲྭ་ཚང་གིས་ རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་གཟིམ་དཔོན་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ====
===== ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་བཞེངས། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ གནམ་ལོ་མེ་འབྲུག་ལོ་དེ་ནང་ ནང་མ་མཐུན་པའི་དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་དབང་གིས་ ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་མེ་རྐྱེན་ཤོར་ཡོད་མི་ བསྐྱར་བཞེངས་ཀྱི་འགན་ཁག་བཞེས་ཏེ་ གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ གསར་བཞེངས་གནང་སྟེ་ ཧེ་མ་བ་ལྷགཔ་སྦེ་བཞེངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དངུལ་འབུམ་མཆོད་རྟེན་དང་ གཞན་ནང་རྟེན་ལེ་ཤ་ར་བཞེངས་གནང་ནུག།</big>
===== གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ བླམ་ཁྲི་པ་ལྔ་པ་སྦེ་གསོལ་ཡོདཔ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ ལུ་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་བོད་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་ དགེ་འདུན་དམངས་དང་མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས། བློན་པོ་ཚུ་གིས་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་ལོག་སྟེ་འབྲུག་ལུ་འབྱོན་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ ལོག་སྟེ་འབྲུག་ལུ་བྱོན་ནུག། སྡེ་སྲིདདང་མཁན་ཆེན་ཚུ་གིས་ གོང་ས་གི་ཞབས་བསུ་གཅར་བར་ ལྕང་གླིང་མའི་ཐང་ནང་ བྱོན་ཡོདཔ་དང་། གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཅིག་པ་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ བླ་མ་ཁྲི་པ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== སྐུ་རྟེན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ། =====
<big>གནས་རྟེན་ལྷ་ཁང་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་ལྷ་ཁང་། ཐུབ་དབང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་ གསར་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ་དང་ ཧེ་མ་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་པ་སྦེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ སྤྱན་རས་གཟིགས་ལྷ་ཁང་ནང་འགོ་བརྩམས་ཡོད་མི་ གསེར་ཟངས་ཀྱིས་བཞེངས་མི་ སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ ཐོག་ཚད་གསུམ་འབད་མི་འདི་འཕྲོ་མཐུད་དེ་ མཇུག་བསྡུ་གནང་ནུག།</big>
===== གྲྭ་ཚང་ནང་སྒྲ་པའི་སྡེ་ལོག་སྟེ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་ དགེ་བཤེས་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ་གིས་ སྒྲ་པའི་སྡེ་ཚན་བཙུགས་གནང་ཡོད་མི་འདི་ བར་སྐབས་ཅིག་ལས་ ནང་འཁྲུག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཁ་གཏོར་སོང་མི་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ སློབ་དཔོན་ངག་དབང་དཔལ་ལྡན་བཟང་པོ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ སྒྲ་པའི་སྡེ་ཚན་འདི་ ལོག་སྟེ་ར་ བཙུགས་གནང་ནུག།</big>
===== རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པའི་མངའ་གསོལ། =====
<big>མཁན་ཁྲི་རབས་བདུན་པ་ ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་མཆོག་ ཟུར་བཞུགས་གནང་བའི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ བླ་མ་ཁྲི་པ་ལྔ་པ་གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོའི་དགོངས་བཞེས་ལྟར་ ལ་དྭགས་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་སྦེ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== རྒྱལ་སྲས་སྐུ་འཕྲེང་གསུམ་པ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོདཔ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༧ མེ་སྦུལ་གྱི་ལོ་ལུ་ ཀུར་སྟོད་དུང་དཀར་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་ཡང་སྲིད་ འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ ཆོས་རྗེའི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། ཡང་སྲིད་འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་དང་ ཞལ་གསུང་ནི་མཁྱེན་པའི་བསྒང་ལས་ ཚེ་ཧེ་མའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་གསུངསམ་མ་ཚད་ ཤུལ་ལས་རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་ཡང་སྲིད་ཨིནམ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དགེ་འདུན་དམངས་དང་མཁན་ཆེན་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་ཚུ་གིས་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་སྲས་སྐུ་འཕྲེང་གསུམ་པ་གདན་འདྲེན་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
===== གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༨ ས་རྟ་ཟླཝ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ སྐུ་ལུ་བར་ཆད་བྱུངམ་ལས་གཤགས་སོཔ་ལས་ ལོ་གཅིག་གི་རིང་ ལོ་རྒྱུས་འདི་གསང་བ་སྦེ་བཞག་པའི་ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༩ ས་ལུག་གི་ལོ་ལུ་ གསང་བ་གྲོལ་ཞིནམ་ལས་ ས་གནས་རྟ་མགོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་དང་མཁན་སློབ་དགེ་འདུན་ཚུ་གྱིས་ པུར་སྦྱང་ཚུ་ཡོངས་སུ་རྫོགསཔ་སྦེ་བསྒྲུབས་གནང་ནུག།</big>
===== རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞི་བདེ་དང་དགའ་སྐྱིད། =====
<big>རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལུ་ཞབས་ཏོག་དང་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བའི་ཐོག་ལས་སྐྱོང་ནི་འདི་གིས་ ཆོས་ལུགས་དང་མི་ཚུ་ཀྱི་བར་ན་ཡང་ ཕྱོགས་རིས་མེདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་སྐབས་ རྐྱེན་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཆར་ཆུ་དུས་ལུ་བབས་ ས་ལས་ཐོན་པའི་ལོ་ཐོག་ཚུ་ལེགས་ ནད་གཞི་དང་མུ་གེ་ཚུ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་སྐྱོང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ལོ་བཞི་ཀྱི་རིང་བཞུགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༠ ལྕགས་སྤྲེལ་གྱི་ལོ་ལུ་ དགུན་གྱི་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ ལོག་སྟེ་བོན་སྦིས་ཕྱོགས་ལུ་བྱོན་བཞུགས་ནུག།</big>
==== དགོངས་ཞུ་གི་མཛད་པ། ====
<big>ལོ་ངོ་བཞི་གི་རིང་ སྡེ་སྲིད་སྦེ་བཞུགས་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕྱག་ལེགས་ཤོམ་ཞུ་ཡོད་པའི་ཤུལ་མ་ འཁྲུངས་ཡུལ་མང་སྡེ་སྦོན་སྦིས་དང་ཀྲོང་གསར་ཆོས་འཁོར་རབ་བརྟན་རྩེ་ལུ་སྦེ་ ཐུགས་དམ་ལུ་བརྩོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་འདི་སྐུ་ན་རྒས་ཏེ་ སྐུ་ཚོ་རིངམོ་སྦེ་བཞུགས་ཡོད་རུང་ གཤགཧ་ཡོད་པའི་སྤྱི་ལོ་དང་ཟླ་ཚེས་ཚུ་ གཏན་འཁེལ་སྦེ་ཤེས་མ་ཚུགསཔ་པས།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཉིས་པ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མཛད་རྣམ། ༼༡༧༤༠-༡༧༤༤༽ ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཉིས་པ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་འདི་ སྦྱིས་སྨད་ཝང་འགྲམ་མདོར་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ ཆུང་ཀུ་བསྒང་ལས་ ཆོས་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ གཞུང་ཞབས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ནང་སྦྱང་བརྩོན་མཛད་དེ་ ཁོ་ལུ་བློ་སྟོབས་་ཡོདཔ་ལས་ ཤུལ་ལས་ནུབ་བརྡ་ལིང་ཁའི་རྫོང་དཔོན་དང་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བཀལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཀྱི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༠ གནམ་ལོ་ལྕགས་སྤྲེལ་གྱི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཅིག་པ་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་མཆོག་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ལས་་དགོངས་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ག་ཡང་མེདཔ་ལས་ གཞུང་གི་དཔོན་ཁག་དང་མཁན་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་ཚུ་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བསྟུན་གྲོས་ཞུ་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༠ ལྕགས་སྤྲེལ་གྱི་དགུན་དུས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཉིས་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛན་རྣམ། ====
===== རྒྱལ་སྲས་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གིས་མངའ་གསོལ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཅིག་པ་ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་གཞུང་ལུ་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་ཡང་སྲིད་ རྒྱལ་སྲས་འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༠ ལྕགས་སྤྲེལ་གྱི་ལོ་དེ་ནང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་དྲུག་པ་སྦེ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ མཚན་ཡང་ མི་ཕམ་་འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་སྲས་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་པའི་སྐབས་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་གསོར་ར་ཚུ་ཡང་གནང་ནུག།</big>
===== འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ཀྱི་ཡང་སྲིད། =====
<big>མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་བཀའ་གནང་བའི་སྐབས་ འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་གྲུབ་དབང་ཀུན་དགའ་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེ་ བོད་ལས་མར་ འབྲུག་ལུ་ཆོས་ཞུ་བར་འབྱོནམ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ཞབས་ཏོག་དང་སྦྱིན་བདག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== བསྟན་འགྱུར་གསར་བཞེངས། =====
<big>སྡེ་སྲིད་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྐབས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བསྟན་བཅོས་ལུ་མཁས་པ་དང་བསྟན་འགྱུར་ཚུ་མེདཔ་མ་ཚད་ དར་ཁྱབ་ཡང་མ་འགྱོ་བས། སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་བོད་ལུ་བྱོན་ཏེ་ བསྟན་བཅོས་ཚུ་སྐད་སྒྱུར་འབད་ཡོདཔ་དང་ འབྲུག་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ རྟ་མགོ་བླམ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་དང་བླ་མ་ངག་དབང་ཀུན་དགའ་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཚུ་ཀྱིས་ བསྟན་བཅོས་བསྒྱུར་ནི་དང་ཞུན་དག་འབད་ནི་ལུ་གྲོགས་རམ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== དགེ་བའི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་ཡོདཔ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཀུན་སློང་བཟང་པོ་ཡོདཔ་ལས་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་གནང་ཡོདཔ་དང་ དེ་ནང་ལས་ གཙོ་བོ་གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་གསེར་བཞེངས་གནང་ནུག། བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ མགོན་པོ་ལྕམ་དྲལ་གྱི་གསེར་སྐུ་ཚུ་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ་དང་ གཞན་དགེ་བའི་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕན་འདེབས་མཛད་གནང་ནུག། </big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>ཧེ་མ་སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཅིག་པ་ ཁུ་བོ་དཔལ་འབྱོར་དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཉིས་པ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་འཁོན་འཛིན་བཞག་སྟེ་ སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་དང་རྫོང་དཔོན་དར་རྒྱར། ཡོངས་འཛིན་ངག་དབང་པད་དཀར། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཡང་སྲིད་ ཤཱཀྱ་བསྟན་འཛིན་ཚུ་ལུ་བཀའ་བཀྱོན་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡང་སྲིད་ཀྱི་ཡོངས་འཛིན་ཡང་ ཡང་སྲིད་དང་གཅིག་ཁར་བཞུགས་མ་བཅུག་པར་ མཐའ་བཤུད་བཏང་ཡོདཔ་ལ་སོགས་པ་ མ་རུངས་པའི་ལཱ་ངན་འབད་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ ཁོ་རའི་བསོད་ནམས་སྟབས་གཅིག་གུར་ཟད་འགྱོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༤ ཤིང་བྱི་ལོ་གི་གནམ་དགུན་ཅིག་ནང་ དབང་འདུས་རྗོང་གི་མགོན་ཁང་ནང་ དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཀྱིས་ བསྐང་བ་གནང་བའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་རབ་གསལ་བ་གམ་ནང་བཞུགསཔ་ད་ བྱ་རོགས་གིས་སྐད་རྐྱབ་མི་དང་གཅིག་ཁར་ གཤོགཔ་བརྡབས་ཡོདཔ་ལ་སོགས་པ་ བཀའ་སྲུང་ཁྲོས་པའི་རྟགས་མཚན་ངན་པ་སྟོནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གཟའ་གདོང་དང་ཕྱད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ གློ་བུར་དུ་གཤགས་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་གི་མཛད་རྣམ། (༡༧༤༤-༡༧༦༣) ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>རང་ལུགས་འདས་ལོ་ཞེ་བདུན་ རབ་འབྱུང་བཅུ་གཉིས་པ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༩༧ མེ་གླང་གི་ལོ་ལུ་ ཡབ་དབང་འདུས་ཕུན་ཚོགས་དང་ ཡུམ་རྫ་མ་སྲིད་ཐར་གཉིས་ཀྱིས་སྲས་ཆུང་ཤོས་སྦེ་ ཐིམ་ཕུག་རྗོང་ཁག་སྟོད་ཝང་མཁར་གསར་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། ཁོ་སྐུ་འཁྲུངམ་ད་ མཚན་སྲིད་ཐུབ་ཟེར་དར་ཁྱབ་ཡར་སོ་ནུག། དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔའི་བར་ན་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ནང་བཞུགས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཡང་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་ལུ་སི་ཏུ་དང་སྤྱི་བླ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་ཡོད་མི་ཅིག་ཨིནམ་དང་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གསུམ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་འབྱོན་པའི་སྐབས་ ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་ཆོས་རྒྱལ་ཟེར་དར་ཁྱབ་སོང་ཡོདཔ་ལས་ ཤུལ་ལས་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་ཟེར་གསོལ་ནུག། ལོ་གྲངས་ ༡༨ ཀྱི་རིང་ གྲཱ་ཚང་ནང་སྐུ་ཡོན་ཚུ་སྦྱངས་ཏེ་ དབང་ལུང་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཚུ་ལུ་སྦྱང་བརྩོན་མཛད་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་བསྒང་ལས་འགྲན་ཟླ་འབད་མ་ཚུགས་པའི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་གནང་ཡོདཔ་ལས་ ཤུལ་ལས་ལྕོགས་གྲུབ་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ ཀྲོང་གསར་རྗོང་དང་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྗོང་ཚུ་ནང་མགྲོན་གཉེར་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གྱི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གཉིས་པ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༤ ཤིང་བྱི་གི་ལོ་ལུ་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་གཤགས་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ བླ་མ་ཁྲི་པ་རྒྱལ་སྲས་འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་དང་ མཁན་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་ཚུ་གིས་ ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་འདི་ འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་སྦེ་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲུང་གི་སྐབས་ བཀྲ་ཤིས་ལེགས་དར་ཕུལ་བར་འབྲུག་མི་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ བོད་དང་རྒྱ་ནག། རྒྱ་གར་ཚུ་ལས་སྐུ་ཚབ་ཚུ་གིས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་བཀྲ་ཤིས་ལེགས་དར་ཕུལ་བར་བྱོན་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་རྣམ།</big>
===== མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་དགུ་པ། =====
<big>གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་པའི་ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༤ ཤིང་བྱི་གི་ལོ་ནང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བརྒྱད་པ་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ལས་ བླམ་ཁྲི་པ་འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་དང་ གྲཱ་ཚང་འདུས་དམངས་ཀྱིས་རྟ ་མགོ་བླམ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་མཆོག་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་སྦེ་ ས་གནས་ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྗོང་ལུ་སྦེ་ བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག།</big>
===== ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད། =====
<big>སྡེ་སྲིད་བཅུ་གཉིས་པ་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ གཞུང་གི་ངོ་ལོགཔ་ཚུ་ལུ་འཁོན་ཞུགས་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་གི་ཡང་སྲིད་ ཤཱཀྱ་བསྟན་འཛིན་གྱི་ཡོངས་འཛིན་ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་པད་དཀར་འདི་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ལས་ བདག་འཛིན་མ་འབད་བར་བཞགཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་གྲཱ་ཚང་ནང་ གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྐུ་ཡོན་ཚུ་གཟིགས་ཡོདཔ་ལས་ ཤུལ་ལས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ཡང་སྲིད་ ཤཱཀྱ་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྟག་ཚང་བླམ་སྦེ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། ད་རུང་ ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་པད་དཀར་འདི་ དར་དཀར་རྗོང་ཁག་ནང་གཡུས་བཏོན་ཏེ་བཞག་མི་འདི་ ལོག་སྟེ་གཞུང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ མགོན་པ་མང་རབས་ཅིག་ནང་ ཞབས་ཏོག་ཚུ་བསྒྲུབས་གནང་ནུག།</big>
===== ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་འབྲུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོདཔ། =====
<big>ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དཔལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༢༤ ཤིང་འབྲུག་ལུ་བོད་གཡོ་རུ་གྲྭ་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་གཉིས་དང་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ། མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་ཚུ་གིས་ བོད་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་གསུང་གྲོས་མང་རབས་ཅིག་གནང་ཡོད་རུང་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་མཆོག་ འབྲུག་ལུང་པ་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་མ་ཚུགས་པས། ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་དང་ མཁན་ཆེན་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་མཆོག་གིས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་གསུང་སྤྲུལ་ཚུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༦ མེ་སྟག་ཟླཝ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༤ ལུ་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག།</big>
===== ཞབས་དྲུང་གི་ཡང་སྲིད་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ། =====
<big>ཞབས་དྲུང་གི་ཡང་སྲིད་དཔལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༧ མེ་ཡོས་ཀྱི་ལོ་ལུ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་དང་། རྒྱལ་སྲས་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་ཡང་ བླམ་ཁྲི་པ་བདུན་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཉིནམ་འདི་བརྩི་སྲུང་ཞུ་ནི་དོན་ལུ་ འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་འབུམ་དང་ གསོལ་འདེབས་ལེའུ་བདུན་མ་ཚུ་ཡང་བསྒྲུབས་གནང་ནུག།</big>
===== རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་སྐུ་རིམ། =====
<big>རྒྱལ་ཁབ་ཞི་བདེ་གི་ངང་ལུ་སྐྱོང་ཐབས་དང་ རྐྱེན་བར་ཆད་ཚུ་ཞི་ཐབས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༩ གི་ལོ་ནང་ སྐུ་རིམ་བཀའ་འགྱུར་ཚར་ ༦༡ དང་ བསྟན་འགྱུར་ཚར་ ༦ ལྷག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༡ ལོ་ནང་ བདེ་མཆོག་བསྙེན་པ་དུང་ཕྱུར་ཡང་བསྒྲུབས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༨ ལས་ ༡༧༦༧ ཚུན་ ལོ་རེ་ནང་ བཀའ་འགྱུར་ཚར་ ༢ རེ་དང་། བླམ་མཆོདཔ་ཚར་ ༡༠ རེ། ལྷ་མོ་ཉིནམ་ ༢ རེ་མ་ཆད་པར་གནང་ནི་སྲོལ་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big>
===== མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅུ་པ་ཁྲི་མངའ་གསོལ། =====
<big>མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་དགུ་པ་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༥ ཤིང་ཕག་གི་ལོ་ལུ་དགོངས་ཞུ་བའི་ཚོ་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་པན་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅུ་པའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲུང་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
===== མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག། =====
<big>སྡེ་སྲིད་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་གཟིགས་མི་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ སྐྱིད་སྡུག་མང་རབས་ཅིག་གཟིགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དང་པ་ར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༥ ཤིང་ཕག་གི་ལོ་ནང་ ཤར་ཝང་སྤ་གསུམ་གྱི་མི་སེར་དཔའ་རྩལཔ་ཚུ་ལུ་ སྦུངས་སྒུལ་བརྒྱུག་ནི་འདི་ ཡངས་ཆག་བཏང་ནུག། གཉིས་པ་ སྤུ་ན་ཁའི་ཐང་ཆུ་འགོ་གི་ཆུ་བྱག་འདི་ ལོ་ཨ་རྟག་ར་མི་སེར་ཚུ་གིས་རྐྱབ་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ལཱ་འདི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་གླ་ཆ་སྤྲོད་ཏེ་ ལཱ་ཚུ་ཡངས་ཆག་བཏང་ནུག། གསུམ་པ་ དར་དཀར་པའི་དབང་བཞི་ལུ་བསྐྱལ་ཡོད་མི་འདི་ སྤུ་ན་ཁ་དང་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྐྱེལ་འཐུས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== སྡེ་སྲིད་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༣ ཆུ་ལུག་གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༦༧ བཞེསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་གྱི་ཁྲི་ལུ་དུས་ཡུན་ལོ་གྲངས་ ༢༠ བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ དགོངས་ཞུ་མཛད་ཡོདཔ་དང་། སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་སྦེ་་བསྐོས་པའི་ཤུལ་མ་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་མཛད་པ། ====
===== ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་པ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལས་ གནམ་བྱཱར་ལུ་ཐིམ་ཕུག་ཀུན་གསལ་ཕོ་བྲང་ནང་དང་ གནམ་དགུན་ལུ་ བ་ལིང་རིན་ཆེན་ཁང་བཟང་ནང་བཞུགས་ཏེ་ དགེ་སྡིག་གིས་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་སྤང་བླང་འབད་ནི་ལུ་བརྩོན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་ཚུ་གསར་བཞེངས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
===== མི་སེར་ལུ་ཕན་པའི་མཛད་པ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་དགོངས་བཞུགས་ཏེ་ བ་ལིང་རིན་ཆེན་ཁང་བཟང་ནང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ བ་ལིང་རིན་ཆེན་ཁང་བཟང་འདི་ཁའི་ ཉེ་འདེབས་ཀྱི་ཆུ་གུར་ཟམ་བཙུགས་ཏེ་ མི་སེར་ཚུ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་བསལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྨན་པ་ཚུ་གིས་ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་སྨན་ཚུ་འཚོལ་ནི་ལུ་ གྲོགས་རམ་དང་སྦྱིན་པ་ཚུ་བཏང་ནུག། ད་རུང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ སྐུ་སྙུང་བའི་སྐབས་ སྐུ་རིམ་ཚུ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
===== མཛད་པ་མཐའ་མ། =====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བཅུ་བཞི་པ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༥ ཤིང་མོ་བྱ་ལོ་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགསཔ་ད་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་གི་སྡེ་སྲིད་བཅུ་གསུམ་པ་ ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ ལོག་སྟེ་ར་སྡེ་སྲིད་མཛད་དགོ་པའི་གསོལཝ་བཏབ་ཡོད་རུང་ སྡེ་སྲིད་སྐུ་ན་རྒས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ ཞལ་གྱིས་མ་བཞེས་པས། ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་བཅོ་ལྔ་པ་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་འདི་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་པའི་སྐབས་ འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ལུ་བསྙེན་བཀུར་དང་ འཇིགས་དབང་འབུམ་ཐེར་གནང་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་དུས་ཡུན་རིང་ཤོས་ལོ་གྲངས་ ༢༠ ཕྱག་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༨ ས་བྱི་དགུང་ལོ་ ༧༢ བཞེསཔ་ད་གཤགས་་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ༼༡༧༦༣-༡༧༦༥༽ ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྟོད་ཝང་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་དང་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལུ་སྦྱང་བརྩོན་འབད་ཞིནམ་ལས་ ་སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་མཛད་ཡོདཔ་དང་། མཁན་ཆེན་སྐུ་བགྲེས་པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ལས་ བསྙན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཞུ་བའི་སྐབས་ འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་ལུ་ མ་འོངས་པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བཀོད་ནི་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཨིན་པས་ཟེར་གསུངསམ་བཞིན་དུ་ མཚན་ཡང་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་སྦེ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ནུག། ད་རུང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྗོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་གིས་ བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྗོང་ཉམས་བཅོས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་མི་ཚུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༥༩ ས་ཡོས་ཟླཝ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ ལོ་ངོ་གསུམ་ནང་འཁོད་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྗོང་གི་ཉམས་བཅོས་བསྒྲུབས་སོ་ནུག། སྤ་རོ་སྟང་ཚང་ལུ་ པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་མཁན་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུཝ་ད་ འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་འདི་ དེའི་སྐབས་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཡོདཔ་ལས་ དགོངས་འདུས་རིལ་སྒྲུབ་ལུ་ སྦྱྔིན་བདག་མཛད་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ལས་ བསྙེན་རྗོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཞུཝ་ད་ མཚན་་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཟེར་གསོལ་ནུག། </big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གྱི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༣ ཆུ་ལུག་ཟླཝ་དང་པའི་ནང་ དགོངསམ་ཞུཝ་ལས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་འབུག་ཕུན་ཚོགས་འདི་ མཁན་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ངག་་དབང་ཕྲིན་ལས་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེངྒེ་གི་བསྟུན་གྲོས་ཐོག་ལས་ འབྲུག་གྱི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གྱི་མཛད་རྣམ།</big>
===== མཆོད་རྟེན་གསར་བཞེངས། =====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་ ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་མ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་དབུ་འཕང་ལུ་བསྟོད་ཡོདཔ་དང་ མཆོད་རྟེན་མང་རབས་ཅིག་གི་གསེར་བཞེངས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big>
===== དཔལ་ལྡན་ཤེས་རབ་སེངྒེ་གི་བསྐོ་བཞག། =====
<big>དབང་འདུས་རྗོང་དཔོན་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་དང་ མཁན་ཆེན་བགྲེསཔ་པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱིས་སྡེ་སྲིད་ལུ་ཞུ་སྟེ་ དབང་འདུས་གྲྭ་ཚང་ནང་ལུ་སྦེ་ གྲྭ་ཚང་སྐུ་དྲུང་བགྲེསཔ་དཔལ་ཤེས་རབ་སེངྒེ་འདི་ གྲྭ་ཚང་གི་བླམ་གནས་བརྟན་སྦེ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། </big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༥ ཤིང་བྱ་ཟླཝ་ ༢ པའི་ནང་ལུ་ གློ་བུར་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་བསྙུངས་ཏེ་དྲག་མ་ཚུགསཔ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ཡུན་མ་རིངམོ་ཅིག་ཁར་དགོངས་པ་རྗོགས་ནུག། དེའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་གསུམ་པ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་དང་ མཁན་ཆེན་སྐུ་བགྲེས་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གཉིས་ གཅིག་ཁར་བཞུགས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་རའི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ འཕྲོ་མཐུད་དེ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅོ་ལྔ་པ་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྣམ། ༼༡༧༦༥-༡༧༦༨༽ ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བཅོ་ལྔ་པ་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་འདི་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྨད་ཝང་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ སྒར་ལྟོའི་གྲས་ཁར་བཅའ་མར་གཏོགས་ཏེ་ འགན་ཁུར་ག་ཅི་ར་ཕོག་རུང་ འགན་ཁུར་འབག་ཚུགས་པའི་ཕོ་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་ཨིན་པས། དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལཱ་ཚུ་ལུ་ ཉམས་མྱོང་ཡོད་མི་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་ཏོག་བདག་རྐྱེན་ ཆིབས་བཞོན་པའི་གོ་གནས་དང་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྗོང་དཔོན་སྦེ་གསོལ་ནུག། སྡེ་སྲིདད་བཅུ་གསུམ་པ་ ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་སྡེ་སྲིད་སྦེ་བཞུགསཔ་ད་ འབྲུག་བསྟན་འཛིན་མཆོག་དབང་འདུས་རྗོང་དཔོན་ལས་ སྤུ་ན་ཁའི་རྗོང་དཔོན་སྦེ་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་སྒོ། སྡེ་སྲིད་བཅུ་བཞི་པ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༥ ཤིང་བྱ་གི་ལོ་ལུ་གཤགས་སོཔ་ལས་ མཁན་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་དང་ བླམ་ཁྲི་པ་གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེངྒེ། དེ་ལས་ བློན་པོ་ཚུ་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༥ ཤིང་བྱ་གི་ལོ་དེ་ནང་ར་ སྤུ་ན་ཁའི་རྗོང་དཔོན་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྗོང་ནང་ལུ་སྦེ་ འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅོ་ལྔ་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
===== མཆོད་རྟེན་གསར་བཞེངས། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྡེ་སྲིད་བཅུ་བཞི་པ་འབྲུག་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གི་ཕྱག་འགན་ ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་ནིའི་ལཱ་ཚུ་འཕྲོ་མཐུད་དེ་མཛད་ཡོདཔ་དང་། མཆོད་རྟེན་གྱི་རབ་གནས་ཚུ་ཡང་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== སྟོན་པའི་སྐུ་བཞེངས་ཡོདཔ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་འབདཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་གྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་བཞུགས་ཏེ་ རྒྱས་ས་ལྟེ་བ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྗོང་ལུ་ སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པའི་སྐུ་ཚད་ བོད་ཀྱི་ལྷ་ས་ ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་ལུ་བཞུགས་མི་ཇོ་བོའི་སྐུ་ཚད་ཀྱི་གསེར་སྐུ་ཚུ་ཟླཝ་གཅིག་ནང་བཞེངས་གནང་ནུག།</big>
===== བཀའ་འགྱུར་གསར་བཞེངས། =====
<big>བོད་ཀྱི་མཚལ་པར་མ་ལུ་དཔེ་འགབ་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༧ མེ་ཕག་ཟླཝ་ ༡༡ པ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བཀའ་འགྱུར་གསར་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ་དང་། དེའི་སྐབས་ ཡི་གུ་འབྲི་མི་ཡང་ ཡི་གུ་མཁན་ཚུ་ལས་ཡིག་རྒྱུགས་བཞེངས་ཏེ་ མི་གྲངས་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱིས་བཞེངས་ནུག། རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྟེ་ ཞུན་དག་གཙོ་བོ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་མཛད་ཡོདཔ་དང་། བརྡ་སྤྲོད་མཁན་བདུན་ཙམ་ཅིག་གིས་ ཞུན་དག་ཏོག་ཏོ་སྦེ་འབད་ཡོདཔ་ལས་ དེའི་རབ་གནས་ཡང་ བླམ་ཁྲི་པ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དང་ མཁན་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས། སྡེ་སྲིད་སྐུ་བགྲེས་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དབང་ཕྱུག་ཚུ་ཞུ་སྟེ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== སྐུ་འདྲ་གསར་བཞེངས། =====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཕྱག་བཞི་འབད་མི་ཅིག་ ཟངས་ལས་བཞེངས་ཡོདཔ་དང་ གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་ཐང་ཡང་བཞེངས་གནང་ནུག། རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་མཆོག་གིས་ དེ་ཚུ་གུར་གསེར་གདུང་ཆེན་མོ་བཞེངས་ནིའི་ནང་་འགོ་འདྲེན་མཛད་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༨ ས་བྱི་ཟླཝ་ ༡༡ པའི་གནམ་སྒང་ལུ་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་པའི་མཐའ་མར་ དགོངསམ་རྗོགས་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་དྲུག་པ་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་ཁྲི་བཅུ་དྲུག་པ་ བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་སྦེད་སྨད་ཁྱུང་སུ་སྡིངས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་ཞི་དར་ཟེར་གསོལ་ནུག། ཁོ་གིས་ པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ལས་ དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལས་ མཚན་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཟེར་དར་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ འབྲུག་པའི་སྒོར་བཞུགས་ཏེ་ འགན་ཁུར་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་བཞེས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོའི་ཕྱག་སྒརཔ་གི་གྲངས་སུ་ཡང་བཅའ་མར་གཏོགས་ནུག། དེའི་ཚེ་ གོང་ས་མཆོག་ལུ་ཕྱག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཞུཝ་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་ཚུད་ཡོདཔ་དང་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ གོ་གནས་སྦོམ་ཚུ་ཡང་བཞེས་གནང་ནུག། གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་གུར་བཞུགསཔ་ད་ ཁོ་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ངལ་རངས་ཡོདཔ་ལས་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་པའི་སྐོར། ====
<big>གཞུང་མགྲོན་གཉེར་གྱི་ཕྱག་འགན་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་འབག་ཚུགས་ནི་འདི་གིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་ དབང་འདུས་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་གནང་ནུག། ཁོ་ར་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགས་པའི་སྐབས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅུ་པ་པཎ་ཆེན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་ ཀྲོང་གསར་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ གྲྭ་ཚང་འགོ་དང་པ་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། དེའི་ཤུལ་མ་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ལ་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་བློན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ མ་འགྲིགསཔ་ཡོད་མི་འདི་གི་ནང་འགྲིག་བཟོ་བར་ འབྲུག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་རྫོང་དཔོན་བཏངམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་དགོངས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག། ཧེ་མ་ སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་གསུང་སྤྲུལ་ལ་སོགས་པའི་བར་ན་ སྲི་ངན་བྱུང་ཡོད་མི་འདི་ མ་ཞི་བར་ཡོདཔ་ལས་ མི་ངན་ཚུ་གིས་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་པ་ འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་ལུ་ ཟས་ངན་དྲངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ སྐུ་བསྙུངས་མི་འདི་དྲག་མ་ཚུགས་པར་ ཐུགས་བསུན་ཏེ་འབྱོན་པའི་སྐབས་ དབང་འདུས་སྒང་སྟེང་ཐང་ཁ་ལུ་ཕེབས་ད་ རྫོང་དཔོན་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་ཚུ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༡༥ པ་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་འདི་ གློ་བུར་དུ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༩ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༤ ལུ་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ཁ་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ བླ་མ་ཁྲི་པ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་། དེ་ལས་ ལྷན་རྒྱས་ཚུ་འཛོམས་ཐོག་ལས་ དབང་རྫོང་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༡༦ པའི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བཞུགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཞི་དར་ལ་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ མཛད་པ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ དང་པ་ར་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་དབང་རྫོང་པ་སྦེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ དབང་འདུས་སྒོ་ཁང་གི་རྟེན་ གསར་བཞེངས་ཀྱི་ལཱ་འཕྲོ་ལུས་ཡོད་མི་འདི་ མཇུག་བསྡུ་གནང་ནུག། འདི་བཟུམ་སྦེ་ར་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལུ་ཐུགས་བཞེས་གནང་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་མཐོང་གྲོལ་ཆེན་མོ་ རྒྱ་ཚད་འདོམ་བཅོ་ལྔ་དང་ མཐོ་ཚད་འདོམ་བཅོ་ལྔ་འབད་མི་ཅིག་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་དང་ ཞབས་དྲུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གོས་ཐང་བཅས་ གོས་ཐང་ཉེར་གསུམ་ གསར་བཞེངས་དང་རབ་གནས་ཚུ་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་ སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ། གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་ཚུ་ ལུགས་སུ་བླུགས་ཏེ་བཞེངས་གནང་ཞིནམ་ལས་ དགེ་འདུན་གྱི་ཕྱག་ལུ་རྩིས་ཕུལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་ སྤུ་ན་རྫོང་གི་ནང་རྟེན་ཚུ་ཉམས་བཅོས་དང་གསར་བཞེངས། གསེར་སྒྲོན་ནི་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་འགྲོའི་དོན་ལུ་ ཕྱག་ལཱ་མཛད་གནང་ནུག། ཧེ་མ་ པཎ་ཆེན་ནགས་ཀྱི་རིན་ཆེན་གྱི་བཞུགས་གནས་ཅིག་ཨིན་མི་ བསོད་ནམས་དགའ་ཚལ་ཟེར་མི་འདི་ འཛམ་གླིང་དགའ་ཚལ་ཟེར་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་ རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཅས་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༢ གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་མེ་མཆོད་ཐེངས་གཉིས་པ་བཞེསཔ་དང་ དེའི་བསྐྱར་བཞེངས་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་གིས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྐྱབས་ཡུལ་གོངམ་ལུ་བསྙེན་བཀུར་གྱི་མཛད་པ། ====
<big>ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ དགོངས་པ་རྫོགས་ཞིནམ་ལས་ ཧེ་མ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ དབང་འདུས་རྫོང་དཔོན་སྦེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཁ་ཆེམས་བཞག་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ བསྙེན་བཀུར་ཞུ་ནིའི་དོན་ལུ་ བོད་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ དེའི་ཡང་སྲིད་འདི་གདན་འདྲེན་ཞུཝ་ད་ འབྲུག་ལུ་གཏང་མ་བཏུབ་ལས་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ བཀའ་སྲུང་དང་ཆོས་སྐྱོང་གི་གདོང་ བོད་ཕྱོགས་ལུ་བསྒྱུརཝ་ལས་ མཐར་ཐུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཚུགས་ནུག། འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྗེ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དང་ རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་གཉིས་ལུ་ སྐུ་ཡོན་ཚུ་ཕུལ་བཅུག་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ། དབང་ཚད་ལོག་སྤྱོད་དང་ཕྱི་རྒྱལ་དང་མཐུན་འབྲེལ། <br>
སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྲིད་དབང་གིས་མ་ཚིམས་པར་ ཆོས་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་ཚད་ཡང་བཞེས་ཏེ་ ཧེ་མ་བླམ་གནས་བརྟན་ཤེས་རབ་སེང་གེ་འདི་ རྡོར་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་གིས་བསྐོ་བཞག་མཛད་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་ ཁོ་ར་གིས་ར་ ཁྲི་ལས་ཕབ་བཏང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ རྡོར་སློབ་འདི་དང་དབྱངས་སློབ་གཉིས་གནས་སོར་བཏང་སྟེ་ བརྩི་བཀུར་མེད་པའི་མཛད་འཕྲིན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གྲྭ་སྡེ་དང་སྲིད་ཀྱི་ལུགས་སེམས་ལུ་མ་བབས་པའི་གནས་སྟངས་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཁོ་གི་ཕྲག་དོག་གི་རྐྱེན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཀུཆ་བི་ཧར་དང་གཅིག་ཁར་དམག་འཁྲུག་བྱུང་ཡོད་རུང་ ཁོ་གིས་ མ་འོངས་མཐུན་འབྲེལ་ལུ་དགོངས་ཏེ་ གོརྵའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ བལ་པོ་ཚུ་དང་མཉམ་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་གནང་རུང་ དམག་འཁྲུག་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་བྱུང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་བདུན་པ་ ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག་ གཡུས་རུད་པའི་ས་ལུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་ཟེར་གསོལ་ནུག། ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་ཁོ་ར་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ནང་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེའི་ཚེ་སྐུ་གཟུགས་ཆུང་ཀུ་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འཁྲུངས་ཡུལ་རུད་པའི་ས་ལས་འབད་ནི་འདི་གིས་ མཚན་ལུ་རུད་ཅུང་ཟེར་ཡང་ཞུ་སྲོལ་དར་ནུག། རུད་ཅུང་པ་ཁོ་ར་ གྲྭ་ཚང་ནང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ རིག་གནས་བཅུ་དང་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན། དེ་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཤེས་ཡོན་ཚུ་ མཐར་ཕྱིན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕྱག་འགན་ཡང་རིམ་གྱིས་སྦེ་བཞེས་གནང་སྟེ་ མཚན་ཉིད་སློབ་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་བསྒང་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་ ཆོས་ཀྱི་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལུ་ཡང་ལགཔ་རྐྱབ་ལས་ མཁན་སློབ་ཚུ་ དབང་ཚད་ག་ནི་ཡང་མེདཔ་བཟོ་མི་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ མཚན་ཉིད་སློབ་དཔོན་མཆོག་ཡངཞན་པ་ལོག་ཡོད་རུང་སྡེ་སྲིད་དང་མཚན་སློབ་གཉིས་ ཧེ་མ་གྲྭ་ཚང་ནང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་གྲོགས་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་ རྒྱ་དམག་གི་གདོང་ལེན་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མ་ མཚན་སློབ་དང་གཅིག་ཁར་བསྟུན་གྲོས་མཛདཔ་ད་ མཚན་སློབ་མཆོག་གིས་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་དམག་ལུ་བྱོན་པ་ཅིན་ལེགས་ཤོམ་འོང་ཟེར་ཞུཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ མཚན་སློབ་བཏོན་ཏེ་བཞག་བཞགཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>མཚན་ཉིད་སློབ་དཔོན་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་གྱིས་གསུངསམ་བཞིན་དུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་དྲུག་པ་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༣ གནམ་ལོ་ཆུ་སྦྲུལ་མཇུག་བསྡུ་ཁམས་ཅིག་ཁར་ རྒྱ་དམག་གི་གདོང་ལེན་ལུ་བྱོན་ཡོད་རུང་ རྒྱ་དམག་ལས་ཕམ་སོཔ་ལས་ གཞུང་གིས་སྡེ་ཁྲི་ལས་ཕབ་ཡོདཔ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༤ གི་ལོ་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ལུ་ མཚན་ཉིད་སློབ་དཔོན་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་མཆོག་ ཁྲི་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་གིས་བཀའ་དང་འཁྲིལ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༤ ལུ་མཚན་སློབ་མཆོག་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱིན་པའི་ཤུལ་ལུ་ དང་པ་ར་ ཧེ་མ་ཕྱི་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་སྟབས་མ་བདེཝ་ཡོད་མི་འདི་སེལ་ཐབས་ལུ་ ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་འཕྲེང་དྲུག་པ་ དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ལུ་ ཕྱི་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་དགོ་པའི་ཞུ་ཡིག་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ པཎ་ཆེན་མཆོག་གིས་ཡང་ རྒྱ་གར་ཀ་ལི་ཀ་ཏ་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ འབྲུག་གཞུང་གི་ ཧེ་མ་ཀུཆ་བི་ཧར་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྤུན་གཉིས་བཙན་བཟུང་འབད་ཡོད་མི་འདི་ལོག་གཏང་ནི་དང་ རྒྱ་གཞུང་གིས་དབང་མི་ འབྲུག་གི་ས་ཁོངས་ཚུ་ཡང་ལོག་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ རྩིས་སྤྲོད་འབད་དགོཔ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ གཞུང་གཉིས་ཆ་རའི་ཧོངས་ལས་ཆ་འཇོག་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་དང་གཅིག་ཁར་ དོན་ཚན་བཅུ་ཐམ་འབད་མི་གན་ཡིག་ཅིག་ཡང་ གཏན་འབེབས་བཟོ་སྟེ་ ཕྱག་རྟགས་བཀོད་ཐོག་ལས་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ རྒྱ་གཞུང་འདི་ཧེ་མ་ལས་ བོད་དང་གཅིག་ཁར་ཚོང་ལམ་བཟོ་ནིའི་དང་འདོད་ཡོདཔ་ལས་ ཆིངས་ཡིག་འདི་གུར་ཕྱག་རྟགས་གནང་སྟེ་ གཞུང་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་བའི་ཤུལ་མ་ རྒྱ་གཞུང་ལས་ བོད་ལུ་ཚོང་ལམ་ཕྱེ་བར་འགྱོཝ་ད་ འབྲུག་གཞུང་གི་བསུ་བ་དང་བཅས་ བསུ་ལེན་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཟླཝ་བཞི་དེ་ཅིག་ འབྲུག་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ཡང་ ཕྱག་ཞུ་ཞུཝ་ལས་ ཧེ་མ་བ་ལྷགཔ་སྦེ་ མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་གནང་ནུག།
</big>
==== ནང་འཁྲུག་འཇོམས་པའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>
སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཕྱི་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་སྟེ་ ཚར་གཅིག་དམག་འཁྲུག་མེདཔ་སྦེ་འགྱོ་ཡོད་རུང་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ ནང་འཁྲུག་ལང་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ལོ ༡༧༧༤ བར་ཁམས་ཅིག་ནང་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་ཡོད་རྫུ་བཏབ་སྟེ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་སྒར་བཅགས་ཞིནམ་ལས་ གཞུང་དང་གྲྭ་ཚང་འདུས་ཚོགས་ལུ་ ལཱ་ངན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་ལས་ བླ་མ་ཁྲི་པ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དང་ སྡེ་སྲིད་གིས་གཙོས་པའི་གཞུང་གི་དམག་སྟོབས་ཅན་ཚུ་གིས་ ནང་འཁྲུག་ཞི་བར་འཇོམས་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁོ་གི་སྐབས་ རྒྱ་དམག་དང་ནང་འཁྲུག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ དགེ་འདུན་པའི་ཞལ་གྲངས་མར་ཕབ་འགྱོ་ཡོད་མི་འདི་ ཡར་སེང་འབད་ཐབས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༥ ཤིང་ལུག་གི་ལོ་ལུ་ དགེ་སློང་ཞལ་གྲངས་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ཅིག་ གསར་བཙུགས་མཛད་གནང་སྟེ་ དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་མཛད་ཡོདཔ་དང་ དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཀྱི་ཕན་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཐོང་གྲོལ་གཅིག་ཡང་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། འདི་དང་འབྲེལ་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་ རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་མཆོག་ རྗེ་མཁན་པོའི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ བླམ་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། མི་དབང་མཆོག་ རྒྱལ་ཁབ་དང་བསྟན་འགྲོ་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ་ རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་མཛད་གནང་བའི་ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༦ གནམ་ལོ་མེ་སྤྲེལ་གྱི་ལོ་ལུ་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པ་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
===== སྐུ་འཁྲུངས་ཚུལ་དང་སྐུ་ཡོན་སྦྱང་ཚུལ། དེ་ལས་ ཕྱག་འགན་བཞེས་ཚུལ་གྱི་སྐོར། =====
<big>གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༤༢ ཆུ་ཁྱི་གི་ལོ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་སྦོན་སྦྱིས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། ལོ་ན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་ར་ གོང་ས་མི་ཕམ་དབང་པོའི་སྐུ་སྐྱེས་སྦེ་ ངོས་འཛིན་འཁྲུལ་མེད་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ་ གོང་ས་གོང་མའི་གདན་ས་རྟ་མགོ་ལུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་ སྐུ་ཡོན་ཚུ་ཡང་ རྗེ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་དང་རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས། རྗེ་ཀུན་དགའ་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ཚུ་ལས་ བསླབ་སྡོམ་དང་སྨིན་གྲོལ་གྱི་གདམས་ངག། གཞུང་རིག་གནས་བཅུ་ཚུ་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ནུག། རིམ་གྱིས་སྦེ་ སྐུ་ན་སྦོམ་ཐལ་ཏེ་ ཕྱག་འགན་བཞེས་ཚུགསཔ་འགྱོ་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ ༡༧༦༡ པའི་ལྕགས་སྦྲུལ་ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་པ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༢ གི་ལོ་ལུ་ རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གི་ཡང་སྲིད་ འབྲུག་སྒྲ་རྣམ་རྒྱལ་ཡང་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ ཞབས་དྲུང་གི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཞུགས་མི་ག་ཡང་མེདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་ཤེས་རབ་དང་ རྗེ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་གཉིས་ཀྱིས་ གོང་ས་མཆོག་བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་གཟུང་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༣ ཆུ་ལུག་གི་ལོ་ལུ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག། བླམ་ཁྲི་པའི་གོ་གནས་བཞེས་གནང་བའི་ཤུལ་མ་ སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན་ཚུ་ལུ་ ཆོས་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་ལག་ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ར་གནང་རུང་ དགེ་བའི་བྱ་བ་ལས་མ་ལོག་པར་གནང་དགོ་པའི་བཀའ་སློབ་ཚུ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཧེ་མ་ལས་ཡོད་མི་མཛད་སྒོའི་རིམ་པ་ཚུ་ཡང་གཙོ་བོ་བཟུང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་གནང་ནུག།</big>
===== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་་མཛད་པ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་བཅུ་བདུན་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ར་གློ་བུར་དུ་གཤགས་སོཔ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་གཟུང་མི་མེདཔ་ལས་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་དང་ གྲྭ་ཚང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཚུ་འཛོམས་ཐོག་ལས་ བླམ་ཁྲི་པའི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགས་མི་ས་སྐྱོང་མི་དབང་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༦ གི་ལོ་ལུ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ ས་སྐྱོང་གི་དྲིན་ཅན་གྱི་རིགས་བདག་ རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་གྱི་གདན་ས་ ཕོ་ཇོ་སྡིངས་ཀྱི་གོང་འཕེལ་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ རྟ་མགོའི་རྫོང་ཉམས་ཆག་ཤོར་ཡོད་མི་འདི་ རྩ་བ་ལས་ར་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གི་ཀུན་ར་ཡང་ ལེགས་བཅོས་མཛད་དེ་ ཞབས་ཏོག་ཞུ་གནང་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ འབྲུག་གི་རྫོང་དང་ལྷ་ཁང་མགོན་པ། དེ་ལས་ མཆོད་རྟེན་མང་རབས་ཅིག་ ཉམས་བཅོས་དང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་ཡང་མཛད་གནང་ནུག། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ ༡༧༨༠ གི་ལོ་ལུ་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་འདི་རྩ་བ་ལས་ མེ་མཆོད་བཞེས་ཡོད་མི་འདི་ཡང་ རྟེན་དང་བརྟེན་པ་བཅས་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== རྗེ་མཁན་གྱི་ཁྲི་མཁའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ། =====
<big>རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་བཞི་པ་རྗེ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ནང་འཁྲུག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཐུགས་ཕམ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༡ ལྕགས་གླང་གི་ལོ་ལུ་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ སྒྲ་སློབ་ཀུན་བཟང་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྐྱབས་རྗེ་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོད་རུང་ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ཤིང་འབྲུག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༤ གི་ལོ་ལུ་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མཁན་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཞིནམ་ལས་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཞུགས་མི་མེད་པར་སྡོད་པའི་ནམ་དུས་ལུ་ དཔལ་ཤེས་རབ་སེང་གེ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་དང་མཐུན་འབྲེལ། =====
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ རྒྱ་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་དོན་ལུ་ ཚོང་ལམ་བཟུམ་ཅིག་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་འདིའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་དོན་ལུ་ རྒྱ་གཞུང་ལས་བོད་ལུ་འགྱོ་མི་དོ་དམ་གྱིས་གཙོས་པའི་རྒྱ་མི་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། འབྲུག་དང་རྒྱ་གཞུང་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་འབྲེལ་འདི་ སྔར་བ་ལྷགཔ་སྦེ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐབས་ལུ་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་པར་འགྱོ་མི་ཚུ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཆ་རོགས་དང་གྲོགས་རམ་མཛད་བྱིན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱ་གཞུང་གིས་འབྲུག་གཞུང་ལུ ཚོང་ལམ་གྱི་ངོས་ལེན་མཛད་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ འབྲུག་གཞུང་གིས་ཡང་ངོས་ལེན་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འདི་དང་གཅིག་ཁར་ ཧེ་མ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ དབང་ཡོད་མི་ འབྲུག་པའི་ས་ཆ་ཚུ་ལོག་བྱིན་དགོཔ་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ག་ལུ་ཡང་རྒུད་མ་ཕོགཔ་མ་ཚད་ མཐུན་ལམ་རྒྱུན་སྐྱོང་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་ཚུགས་པའི་མཐུན་ལམ་བཟོ་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ མཐུན་འབྲེལ་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ལུ་ ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ གོརྵའི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ས་ལུ་ཡང་ བཅའ་མར་གཏོགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
===== བསྟན་པ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་མཛད་པ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༠ གི་ལོ་ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་མེ་མཆོད་བཞེས་མི་འདི་ ལོག་གསར་བཞེངས་མཛདཔ་དང་གཅིག་ཁར་ བཀའ་དྲིན་བླ་ན་མེད་པའི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་རྗེས་དྲན་གྱི་དོན་ལུ་ མཛད་བརྒྱ་དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་གི་ལོགས་བྲིས་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། གདན་ས་སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་ལུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མཇལ་ནི་ཡོད་མི་ སངས་རྒྱས་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་གི་མཐོང་གྲོལ་ གསར་བཞེངས་མཛད་མི་གི་རབ་གནས་ཡང་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གཉིས་པ་ ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་ མཁན་སློབ་འདུས་ཚོགས་ལུ་གནང་བཅུག་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ་གི་བཀའ་འབུམ་ཡོངས་རྫོགས་ཅིག་ གསར་སྐྲུན་གྱི་ཕྱག་ལཱ་ཡང་ དབུ་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་དང་འདྲཝ་སྦེ་ ཡང་སྲིད་མང་རབས་ཅིག་གི་ངོས་འཛིན་ཚུ་མཛད་དེ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ། =====
<big>ས་སྐྱོང་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་མཆོག་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ ལོ་བཅུ་གསུམ་དེ་ཅིག་ལངས་མི་ནང་ཟིང་དང་ བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ཚུ་གི་བར་ན་ ཆགས་སྡང་ཡོད་མི་ལུ་ ཐུགས་བསུན་ཏེ་ཞེན་པ་ལོག་པའི་ཁར་ ལྷ་དང་བླ་མའི་ལུང་བསྟན་ཡང་བབས་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༩ གི་ལོ་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཚུ་གིས་ཞུ་བ་ནན་བསྐྱར་ཞུ་རུང་ གསན་མ་བཏུབ་པར་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་མའི་མཛད་པ། =====
<big>མི་ཕམ་དབང་པོའི་ཡང་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེས་འཁྲུལ་བ་མེདཔ་སྦེ་བསྒྲུབས་མི་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་མ་ ཙཱ་རི་ལུ་གནས་གཟིགས་པར་བྱོན་ཡོདཔ་དང་ ལོག་སྟེ་འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུ་ལུ་ ཐུགས་དམ་གནང་བཞུགས་པའི་ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༩ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་དགུ་པ་ས་སྐྱོང་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྐུ་འཁྲུངས་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཝང་སི་སི་ཟེར་སའི་གཡུས་ཚན་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། ཁོ་འཁྲུངས་པའི་དུས་ལུ་ མཚན་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་ཟེར་གསོལ་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་ཁོ་ར་ གཏེར་སན་ཤེས་རབ་མེ་འབར་ལས་ དགེ་བསྙེན་ཡོངས་རྫོགསཀྱི་སྡོམ་པ་ཞུ་བའི་ཤུལ་མ་ མཚན་ སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་ཟེར་ཞུ་གསོལ་དར་ནུག། དེ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒོར་བཞུགས་ཏེ་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལུ་ སྦྱང་བ་ཚུད་སོཔ་ལས་ གཞུང་གི་ཕྱག་འགན་མང་ཤོས་ར་བཞེས་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་བློ་རྒྱུས། ====
<big>རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ས་བྱ་ཟླཝ་ ༡༡ པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༩ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་གིས་ ཐུགས་ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ སྡེ་སྲིད་སྤངས་བའི་ཤུལ་མ་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་གིས་ དགེ་འདུན་དམངས་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལཝ་ད་ རྗེ་ཤེས་རབ་བསྟན་འཛིན་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་ནི་ལུ་གསན་མ་བཏུབ་པར་ དབང་འདུས་རྫོང་ལས་ ཟིང་འཁྲུག་ལོང་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ སྤུངས་རྫོང་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་དང་ ཟིང་འཁྲུག་ཤུགས་སྦེ་ར་ལངས་ནུག། དེའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་གི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཚུ་ རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་མ་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་འབྱོན་ཚུགས་མི་ ནུས་ཤུགས་ཅན་ག་ཡང་མེད་མིལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཝང་ཚོ་ཆེན་གྱི་རྒས་ཤོས་ཚུ་གིས་ ལོག་ཅི་ར་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ རྗེ་ཤེས་རབ་བསྟན་འཛིན་དང་ དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཀྱིས་ཐུགས་ཐག་བཅད་དེ་ སྤུངས་རྫོང་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་ (འབྲུག་བསྟན་འཛིན་) འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༩ གི་ལོ་ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤུངས་རྫོངཔ་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ དང་པ་ར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འགོ་དཔོན་ཚུ་གི་བར་ན་ ནང་ཟིང་བྱུང་ཡོད་མི་འདི་ ཕྱི་སེལ་རྐྱབ་ཐབས་ལུ་ ཕྱག་འགན་བཞེས་ཏེ་ བསམ་སྦྱོར་མཐུན་མི་འགོ་དཔོན་ཙང་ཙ་མ་གཏོགས་ མ་མཐུན་མི་ཚུ་ག་ར་རྩ་མེད་བཏང་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་སྐབས་ཅིག་ཞི་བར་སྐྱོང་ནུག།</big>
==== ནང་རྟེན་གསར་བཞེངས་དང་སྦྱིན་བདག་མཛད་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་ད་ རྗེ་ཤེས་རབ་སེང་གེ་ལས་ དགེ་བསྙེན་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ དེ་གི་ཤུལ་ལས་ ཧེ་མ་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ལཱ་འཕྲོ་ལུས་ཡོད་མི་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ནང་གི་གསེར་ཟངས་ཀྱི་བདེ་མཆོག་གི་སྐུ་བསྙེན་འདི་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ཐོག་ལས་ མཇུག་བསྡུ་གནང་ནུག། དེ་ལས་ མདོ་སྡེ་བྲག་ལུ་ གསེར་ཟངས་ཀྱི་སྟོན་པའི་སྐུ་འདྲ་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་ འབྲས་ལ་ལུ་ དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ ཐོག་གཉིས་འབད་མི་ཅིག་ཡང་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། ཧེ་མ་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་དང་གླང་དཀར་པོ་མགོན་པ་ལུ་ བཀའ་འགྱུར་དང་བསྟན་འགྱུར་ཡོད་དེ་འབད་རུང་ ཁ་གསལ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་་མེདཔ་ལས སྡེ་པ་ཁོ་གི་སྐབས་ལུ་ བཀའ་འགྱུར་དང་བསྟན་འགྱུར་གཉིས་ཆ་ར་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ རྗེ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་གྱི་གདན་ས་གི་དར་རྒྱས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྗེ་ཁོ་རའི་ལུང་བསྟན་དང་བཀའ་སློབ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཕ་ཇོ་སྡིངས་ལུ་སྦེ་ འོག་མིན་གཉིས་པ་ཟེར་བའི་ལྷ་ཁང་ཅིག་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ ༡༧༩༡ པའི་ལོ་ལུ་ སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ལུ་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ བཀའ་འགྱུར་གྱི་ལུང་གནང་བའི་འཕྲོ་ལུ་ར་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་རནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ལུང་གནང་མི་ལས་གཙོས་པའི་ཆོས་ཞུ་མི་ག་ར་ལུ་ བྱིན་བདག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁོ་གིས་སྦྱིན་བདག་མཛད་ཐོག་ལས་ བཀའ་འགྱུར་གྱི་ལུང་གནང་ཡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་སྐུ་གཟུགས་ལུ་ བསྙུང་གཞི་བཞེས་ཏེ་ སྨན་བཅོས་དང་རིམ་གྲོ་ག་དེམ་ཅིག་འབད་རུང་ ཕན་མ་ཚུགསཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཡོདཔ་དང་ ཁོ་གི་ཚབ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་རའི་སྐུ་ཚ་བོ་ གཟིམ་དཔོན་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཏོན་པའི་ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༢ གི་ལོ་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཉི་ཤུ་པ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཝང་སི་སི་ན་ལུ་ ཡབ་རྒེད་པོ་དཀར་པོའི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ ཤུལ་ལས་ ཁོང་ར་སྡེ་ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གིས་ ཁོ་གི་མཚན་ བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་ར་ ཁོ་རའི་ཨ་ཁུ་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་གྱི་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལུ་ མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་མ་སྡེ་པ་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ གོང་གཟིམ་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་བློ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བཅུ་དགུ་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་ སྨན་བཅོཤ་དང་རིམ་གྲོ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ ཕན་ཐོགས་མ་ཚུགས་པར་ སྤྱི་ལོ ༡༧༩༢ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་པ་ཁོ་རའི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ ཁོ་གི་སྐུ་ཚ་བོ་གོང་གཟིམ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཉི་ཤུ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ ཨ་ཁུ་ཞིང་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་ ཆགས་སྡང་དང་ཕྱོགས་རིས་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ འདི་ལུ་ངོས་ལེན་མ་འབད་བར་ དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་ཡང་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་དེ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་ཁར་ ཁོང་གཉིས་བཞུགས་དགོཔ་ཐོན་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>གོང་གཟིམ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལས་ དང་པ་ར་ ཆོས་ལུགས་བདག་འཛིན་འཐབ་མི་ སྐྱབས་རྗེའི་སྐུ་ཚབ་མཛད་མི་ རྡོར་སློབ་མེདཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༢ ཀྱི་ལོ་ནང་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ དཀྱིལ་སློབ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྡོར་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སྡེ་སྲིད་གོང་མ་ཚུ་གི་བཀའ་དྲིན་ལས་ གོརྵ་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ གོརྵའི་དམག་སྡེ་ཚུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༧ ལས་འགོ་བཙུགས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༡ ཚུན་ བོད་དམག་ལུ་འགྱོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ གོརྵའི་དམག་འདི་ ལྷ་ས་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ བོད་དམག་གིས་ རྒྱ་ནག་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་ལེན་ཏེ་ བོད་དམག་ཕམ་མ་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ གོརྵའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་དབང་ལུ་ཡང་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལུ་ ནང་འགྲིག་འབད་བར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ སྡེ་པ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ དྲུང་ཆེན་བཏང་སྟེ་ ནང་འགྲིག་རྐྱབ་སྟེ་ མཐུན་འབྲེལ་སྦོམ་ར་བཟོ་གནང་ནུག། དེ་གིས་མ་ཚད་ བོད་དང་གོརྵ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ དམག་འཁྲུག་ལངམ་ད་ བོད་ཀྱི་འབྲས་ལྗོངས་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་ལེན་ཏེ་ དམག་འཁྲུག་ལང་བའི་སྐབས་ འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཆ་གོརྵ་ལུ་ཤོར་ཡོད་མི་འདི་ཡང་ ལོག་སྟེ་འབྲས་ལྗོངས་ལུ་རྩིས་སྤྲོད་ཡོདཔ་དང་ ཆིངས་འགྲིག་ཡང་བཟོ་ནུག།</big>
==== རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལུ་བསྙེན་བཀུར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐུན་འབྲེལ་དང་ རང་དབང་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་མི་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ ཆོས་ལུ་ཡང་ དད་པ་སྦོམ་ཡོད་མི་ཅིག་ཨིན་པས། དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་ལཱ་ མང་རབས་ཅིག་མཛད་གནང་ནུག། དེའི་ནང་ལས་ དང་པ་ར་ སྤུ་ན་རྫོང་ནང་གི་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་གོས་སྐུ་མཐོང་གྲོལ་གསར་བཞེངས་མཛད་ཡོདཔ་དང་ རབ་གནས་ཡང་རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་མཛད་དེ་ སྤུ་ན་རྫོང་ལུ་ རྩིས་སྤྲོད་མཛད་གནང་ནུག། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ བདེ་མཆོག་དཀྱིལ་འཁོར་གསེར་ཟངས་ལས་བསྒྲུབས་མི་ཅིག་ སྤུ་ན་རྫོང་གི་བླ་མ་ལྷ་ཁང་ནང་གི་ནང་རྟེན་སྦེ་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་གིས་མ་དོ་བར་ བླམ་རྩ་ཅན་དཔལ་ཤེས་རབ་སེང་གེ་མཆོག་ ན་ལནྡ་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་མི་འདི་ཡང་ སྐུ་གདུང་འབྲུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ དགོངས་རྫོགས་རྒྱས་པར་བསྒྲུབས་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ངོས་འཛིན་འཁྲིལ་མེདཔ་སྦེ་བསྒྲུབས་ཏེ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་དང་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་བཞུགས་པའི་བར་སྐབས་ཅིག་ལས་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་པའི་ཁར་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ཁོ་ར་ཡང་ ནང་ཟིང་བྱུང་མི་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ ཐུགས་ཕམ་སྟེ་ཟུར་བཞུགས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་སྤངས་བའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ཟུར་བཞུགས་མཛད་ཡོད་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་དོན་ལུ་ཕྱག་ལཱ་མཛད་ནི་འདི་ བཀོ་མ་བཞག་པར་ ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ་གི་བཀའ་འབུམ་ཆོས་ཚན་ཆ་ཚང་ཅིག་ པར་བརྐོ་བའི་སྐབས་ སྦྱིན་བདག་མཛད་གནང་ནུག། ཤུལ་མ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་མེ་མཆོད་ཐེངས་གཉིས་པ་བཞེས་ཏེ་ བསྐྱར་བཞེངས་མཛད་པའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤུ་ན་ཁ་གི་འཛམ་གླིང་དགའ་ཚལ་ཕོ་བྲང་ཉམས་ཆག་ཤོར་ཡོད་མི་འདི་ཡང་ བསྐྱར་བཞེངས་མཛད་གནང་སྟེ་ མིང་ཡང་བསོད་ནམས་དགའ་ཚལ་ཟེར་བཏགས་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ ནང་ཟིང་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ཟུར་བཞུགས་མཛད་གནང་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༣ ཟུར་བཞུགས་མཛད་དེ་ ལོ་བརྒྱད་ལངས་པའི་ཤུལ་ལས་ ལོག་སྟེ་ར་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་གསུམ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་སྐྱབས་ཁྲ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་དུས་སྐབས་ལས་ སྐུ་ཡོན་དང་སྒྲིག་ལམ་ཆོས་གསུམ་གྱི་སྦྱང་བ་ཚུ་དང་ དཀྱིལ་ཆོག་གི་དབྱངས་ཐིག་གར་གསུམ་ཚུ་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་མཐར་ཕྱིན་ཡོདཔ་ལས་ གྲྭ་ཚང་ནང་དབུ་མཛད་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༢ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༡༩ པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངསམ་ཞུཝ་ད་ ཁོ་རའི་སྐུ་ཚ་བོ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ སྡེ་སྲིད་ ༢༠ པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་པའི་ཤུལ་ལས་ ཟླཝ་དག་པ་ཅིག་སྲིད་སྐྱོང་སྟེ་བཞུགས་པའི་མཐའ་མ་གཤགས་སོཔ་ལས་ ཕྱོགས་རིས་ཅན་ཚུ་གིས་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་སྡེ་སྲིད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག</big>།
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་དང་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་དང་ བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ སྡེ་ཁྲི་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་སྲིད་སྐྱོང་མཛད་དེ་བཞུགས་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ལོ་གསུམ་དེ་ཅིག་བཞུགས་ཡོད་རུང་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པའི་མཛད་པ་ལོགས་སུ་ཅིག་བཀོད་ཡོད་མི་འདི་མཇལ་སར་མིན་འདུག།<br>
རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ གདན་ས་མདོ་སྡེ་བྲག་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྐྱབས་ཁྲ་པ་མཆོག་ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་ སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་བཞུགས་ཡོདཔ་གསན་ཏེ་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྐུ་རིམ་བསྒྲུབས་གནང་ཡོད་རུང་ དྲག་མ་བཏུབ་པར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་གོང་གཟིམ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉིར་གཉིས་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་གོང་གཟིམ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་སྨད་ཝང་དར་ལུང་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒར་གྲལ་ལུ་ཞུགས་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་སྒྲིག་ལམ་དང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལུགས་ཚུ་ཆོས་རྗེ་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒར་ལྟོའི་གྲལ་ཁར་ཞུགས་ཏེ་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་སྦྱངས་ནུག། གཞུང་གི་ལས་སྡེ་ནང་ལས་ གཞུང་ཞབས་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཨིན་པའི་ཁར་ གོ་གནས་ཚུ་རིམ་པ་བཞིན་ གོམ་པ་ཡར་འཛེགས་ཏེ་ གོང་གཟིམ་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནུག། <br>
འབྲུག་ལུ་ནང་འཁྲུག་གི་རྐྱེན་ལས་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ཟུར་བཞུགས་སྦེ་སྡོད་དགོཔ་བྱུངམ་ལས་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༤༩ རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ས་ལུག་ལུ་ གོང་གཟིམ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཉིས་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ཕེབས་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་ཚར་བའི་མཐའ་མར་ རྫོང་གཞིས་མང་རབས་ཅིག་གི་ཉམས་གསོ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ བཀའ་བརྒྱུད་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ཚུ་དང་ རྣམ་དཀར་གྱི་དགེ་ཚོགས་གཞན་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགསཔ་སྦེ་གཟིགས་ཏེ་ བརྒྱད་སྟོང་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ། གསོ་བ་རིག་པའི་རྩ་རྒྱུད་དང་བཤད་རྒྱུད། གུ་རུའི་བཀའ་ཐང་གསེར་འཕྲེང་མ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་མང་ཤོས་ཅིག་ པར་ཤིང་སྦེ་བརྐོ་སྟེ་ ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་དོན་བསྐྱངས་གནང་ནུག། ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ པར་ཤིང་དེ་ཚུ་ སྤུ་ན་ཁ་ཐང་རྫོང་ནང་ལུ་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཤུལ་མ་བསོད་ནམས་དགའ་ཚལ་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག། <br>
མི་དབང་སྡེ་སྲིད་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་དང་ ཁྲི་ཟུར་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ མཁན་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་སྐབས་ལུ་ བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁྲི་དར་ལེགས་སྨོན་དང་བཅསཔ་སྦེ་ཕུལ་ནུག། དེ་ཡང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་བདུན་པ་བྱམས་མགོན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ ཟླཝ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༡༣ ལུ་ མཁན་ཁྲི་ལས་ཟུར་བཞུགས་སྦེ་སྡོད་དགོཔ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། <br>
སྤུང་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༠ ལུ་ མེ་རྐྱེན་ཐེངས་དང་པ་བཞེས་པའི་སྐབས་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེངྒེ་གིས་ལོག་བཞེངས་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༨ ཟླཝ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༩ ལུ་མེ་མཆོད་ཐེངས་གཉིས་པ་བཞེས་ནུག། དེའི་སྐབས་ལུ་ རྗེ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ནང་རྟེན་གྱི་རིགས་ཚུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་དང་ ཁྲི་ཟུར་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་རྒྱབ་རྟེན་སྦོམ་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་བསྒྲུབས་སྟོན་རབ་གནས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་ཡང་མཛད་གནང་ནུག། <br>
མི་དབང་སྡེ་སྲིད་འབྲུག་བསྟན་འཛིན་མཆོག་གིས་ ངག་དབང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གདན་ས་ གླང་དཀར་མཐོང་གྲོལ་དགའ་ཚལ་གཙུག་ལག་ཁང་གསརཔ་བཞེངས་པའི་སྐབས་ལུ་ བཀུར་སྟི་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་འབྲུག་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གདན་ས་ ཁུ་བྱུག་ཆོས་སྐྱོང་ཕོ་བྲང་འདི་ ལོག་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག། <br>
ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ཡོངས་འཛིན་མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་ལས་ སྨིན་གྲོལ་གདམས་ངག་བཞུགས་བའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ བསྙེན་བཀུར་དང་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཕུལ་ཡོདཔ་དང་ ཞབས་དྲུང་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་རྩ་བའི་བླམ་སྦེ་བསྟེན་གནང་ནུག། <br>
ས་སྐྱོང་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ རིལ་སྒྲུབ་ཆེན་མོ་བཙུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ལུ་ གསོལཝ་བཏབ་སྟེ་ དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་དགུང་ཞག་བཅུ་ཕྲག་གི་བར་ན་ བདེ་ཆོག་དུང་ཕྱུར་བསྒྲུབས་གནང་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་དང་ཁྲི་ཟུར་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ མི་ངན་ཚུ་གིས་ཐུགས་སྣང་མ་མཐུནམ་བཟོ་ཡོད་མི་འདི་ རྗེ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཟིང་འཁྲུག་ལང་མ་བཅུག་པར་ ཐེངས་གཅིག་ཞི་བར་འཇོམས་ཡོད་རུང་ ལོག་ཟིང་འཁྲུག་ལང་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་གྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་བཀྲོངས་ད་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ཆོས་རྒྱལ་དམ་པའི་མཛད་པ་ཟུར་ཙམ་སྟོན་ཏེ་ ལོ་ངོ་བཞི་དེམ་ཅིག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཞུང་དང་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ།་(བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན) ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་མཆོག་ གཡུས་ཝང་སི་སི་ཕྱུག་མོའི་མི་ཚན་ནང་ རྒེད་པོ་དཀར་པོའི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་མཚན་ལུ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་ཡོད་པའི་ཁར་ ཤུལ་མ་ཞབས་དྲུང་སྐུ་འཕྲེང་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ མཚན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ཨ་ཁུ་སྤུངས་རྫོང་པ་ འབྲུག་བསྟན་འཛིན་ལུ་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་་ལས་ར་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ ཤུལ་མ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ཡང་གོང་གཟིམ་གྱི་གོ་གནས་གསོལ་གནང་ནུག། <br>
རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༤༢ པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་སྐབས་ མི་དབང་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཐིམ་རྫོང་པ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་སྡེད་པའི་བར་ན་ ཨ་ཁུ་གཤགས་པའི་མཐའ་མར་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༦ ལུ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་སྦེ་བཞུགསཔ་ད་ ནང་འཁྲུག་བྱུང་སྟེ་ལོ་ངོ་ ༧ གྱི་རིང་ལུ་ ཟུར་བཞུགས་སྦེ་བཞུགས་དགོཔ་ཐོན་ནུག། དེའི་ཤུལ་མ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་དང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༣ ་ལུ་ ནང་འཁྲུག་ལང་པའི་སྐབས་ བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༣ ཆུ་ཕག་ཟླཝ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ མི་ངན་ཚུ་གིས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་གདན་ས་འདི་ མེ་དཔགས་གཏངམ་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་འདི་མེ་མཆོད་ཐེངས་གསུམ་པ་བཞེས་ནུག། དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ཁར་ཕེབས་ཏེ་ ཟླ་ངོ་གཅིག་གི་བར་ན་བྱུང་ཡོདཔ་སྦེ་ཨིན་པས། མེའི་འཇིགས་པ་གིས་གདན་ས་མེ་རྐྱེན་ཤོར་ཡོད་རུང་ འདི་འཕྲོ་ལས་བསྐྱར་བཞེངས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ལོ་ངོ་གཅིག་གི་ནང་འཁོད་ལུ་བསྒྲུབས་གནང་ནུག།<br>
མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ སྤུང་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་མེ་རྐྱེན་ཐེངས་གཉིས་པ་བཞེས་པའི་སྐབས་ ནང་རྟེན་འདི་ཚུ་ཐུགས་རྩོལ་ཆེན་པོའི་སྒོ་ལས་བསྒྲུབས་གནང་པའི་མཐའ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༣ ལུ་ ད་རུང་མེ་རྐྱེན་ཐེངས་གསུམ་པ་ཤོརཝ་ལས་ ཐུགས་ཕམ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག། ཁྲི་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པའི་ཡོངས་འཛིན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཁན་ཆེན་བཅུ་དགུ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༣ ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༥ ཚུན་ ཁྲི་ཐོག་གུར་ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ་ ༡༨༠༥ གི་ལོ་ལུ་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་འབྱོན་ནི་རནམ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་དགོན་པར་འབྱོན་ནི་སྦེ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཕྱག་འགན་ཕུལ་ཏེ་ ཉིནམ་དག་པ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཤུགས་སྦེ་བསྙུངས་ཏེ་བཞུགས་ཡོད་པའི་ཁར་ སྐུ་རིམ་ཟློག་ཐབས་ཚུ་ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་འབད་རུང་ཕན་མ་ཐོགས་པར་ སྐུ་ཚེ་ལུ་བར་ཆད་བྱུང་ནུག།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པ་ཐིམ་རྫོང་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་་མཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཐིམ་རྫོང་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ གཡུས་ཝང་སི་སི་ཟེར་ས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ ཁོ་རའི་ཨ་ཞང་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ མཚན་གཞན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་སྒྲིག་ལུ་བཞུགས་བཅུག་ནུག། ཤུལ་ལས་ ཨ་ཞང་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཚ་བོ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་སྲིད་སྐྱོང་ནི་དང་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་སྦྱང་བ་ཐོབ་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༥ ཟླཝ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུ་སྦེ་ བླམ་ཁྲི་པ་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་ཕུལ་ཡོད་རུང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཟླཝ་དག་པ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་གཤགས་སོ་ནུག། དེ་འབད་བ་ལུ་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༥ རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པ་ལུ་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་ད་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ ཐིམ་རྫོང་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ཕེབས་ཏེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༦ ལུ་ ཆོས་རྩེ་པ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ངོ་རྒོལ་འབད་དེ་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་དམག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ གཞུང་གིས་ཆོས་རྩེ་པ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་ལས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་མ་ཚུགས་པས། དེ་འབད་བ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ དམག་འདི་གིས་ ཚེ་སྲོག་ལུ་གནོད་སྐྱོན་མ་བྱུང་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་སྐྱིད་ཉམས་སྐྱོང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ཟུར་བཞུགས་དང་ དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཏོན་ནི་སྦེ་གྲོས་འཆར་ཕུལཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ལོ་གཅིག་མཛད་པའི་མཐའ་མ་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངསམ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ལས་དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་མའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་མ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ གནམ་དགུན་གྱི་སྐབས་ལུ་བ་ལིང་རིན་ཆེན་ཁང་བཟང་དང་ གནམ་བྱཱ་གི་སྐབས་ལུ་ཝང་ཀུན་བཟང་བདེ་ཆེན་གྱི་དགོན་པ་བཟུང་སྟེ་ཐུགས་དམ་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་བཞུགས་ནུག།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་ས་སྐྱང་མི་དབང་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་མཆོག་ སྤ་རོ་དོལ་ཕུ་ཟེར་ས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག་ (ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་པའི་རྒྱལ་རབ་ནང་བཀོད་དེ་འདུག།) སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་གདན་ས་བཟུང་སྟེ་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་ལུ་བཞུགས་སྦེ་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་དང་འབྲི་ཀློག་ དབྱངས་ཐིག་གར་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཚུ་མཐར་འཁྱོལཝ་ལས་ གྲྭ་ཚང་ནང་དབུ་མཛད་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པ་སངས་རྒྱས་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༦) ལུ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ངོ་རྒོལ་འབད་དེ་ གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ དམག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ གཞུང་གི་ཆོས་རྩེ་པ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་ལས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་མ་ཚུགས་པས། དེ་འབད་བ་ལུ་བརྟེན་ དམག་དེ་གི་སྦེ་ཚེ་སྲོག་ལུ་གནོད་སྐྱོན་མ་བྱུང་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་སྐྱིད་ཉམས་སྐྱོང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ཟུར་བཞུགས་དང་ ཤུལ་ལས་སྡེ་སྲིད་ཉེར་བཞི་པ་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་མཐའ་མ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༥༦ པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་ལུ་ དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁརབྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་ཁྲི་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ཟླཝ་ ༣ པའི་ནང་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་ཏེ་བཞུགས་པའི་དུས་ལུ་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་མཆོག་གི་གདན་ས་ རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་གླིང་འདི་ བླམ་ཁྲི་པ་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ལུ་ཕུལ་ནུག། དེའི་ལོ་ནང་ལུ་ར་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ སྤ་གྲོ་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཏེ་ ལོ་ལངས་རུང་ཉན་མ་བཏུབ་པར་ ཐིམ་གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་འབདཝ་འབད་སར་སྡོད་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞི་བདེའི་དོན་ལུ་ མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ བླམ་ཁྲི་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་གོ་གནས་གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་ཡང་སྲིད་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་གསོལ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་དང་ བོད་འགྲོལཔ་དང་པ་ཚེ་རིང་དབང་ཆེན་གྱི་ཡང་སྲིད་སྐུ་ཞབས་པདྨ་ཆོས་གྲགས་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་མི་ངོམ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་གསོལ་གནང་པའི་ཤུལ་ལས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་ཚར་གཅིག་ཞི་སོ་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅུ་དགུ་པ་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་མཐའ་མ་ བླམ་ཁྲི་པ་དང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ཁྲི་ལུ་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༨ ཟླཝ་ ༡ པའི་ནང་སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཟིང་འཁྲུག་བྱུངམ་ལས་ མཁན་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ སྐུ་ཞབས་པདྨ་ཆོས་གྲགས་ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཚད་ཡོདཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་སྟེ་ དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངསམ་ཞུ་བཅུག་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ་གོང་གཟིམ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ འཁྲུངས་ཡུལ་བོད་ལས་ཨིནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཚན་བོད་པ་ཆོས་གྲགས་ཟེར་ཡང་སློབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དཔེ་ཆ་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ཡོན་མཁས་མཆོག་ཨིནམ་ལས་ བླ་མ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་ཟེར་བཀོད་དེ་འདུག། ས་སྐྱོང་མི་དབང་གོང་གཟིམ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ འབྲུག་གི་གཏན་བཞུགས་སྐུ་ཚབ་སྦེ་མཛད་མི་འདི་གི་སྐུ་སྐྱེས་ཨིན་པས། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་ མཚན་ཡང་གོང་ས་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཟེར་ཡོངས་གྲགས་ཡར་སོ་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས སྐུ་ཚེ་སྔ་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཚུ་ནང་ གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ རྟ་མགོའི་གདན་ས་ལུསྐུ་ཡོན་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ལུ་ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དང་ ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ མཚན་གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་གཉིས་ བོད་གངས་ཅན་ལུ་གནས་གཟིགས་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ ལོག་འབྱོནམ་ད་ སྡེ་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ཡང་སྤྲུལ་སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་གཅིག་ཁར་འབྲུག་ལུ་བྱོན་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ལུ་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་ད་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ སྤ་གྲོ་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཏེ་ལོ་ལངས་སོ་རུང་ ཉན་མ་བཏུབ་པར་ ཐིམ་གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་འབདཝ་འབད་སར་སྡོད་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞི་བདེའི་དོན་ལུ་ མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ བླམ་ཁྲི་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་གོ་གནས་ཁར་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་ཡང་སྲིད་ ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་འདི་གསོལ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་དང་ བོད་འགྲོལཔ་དང་པ་ ཚེ་རིང་དབང་ཆེན་གྱི་ཡང་སྲིད་ སྐུ་ཞབས་པདྨ་ཆོས་གྲགས་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་མི་ངོམ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་གསོལ་གནང་པའི་ཤུལ་ལས་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་པདྨ་ཆོས་གྲགས་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གནང་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༨ ཟླཝ་ ༡ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་ཟིང་བྱུངམ་ལས་ མཁན་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ སྐུ་ཞབས་པདྨ་ཆོས་གྲགས་ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཚད་ཡོདཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་སྟེ་ དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངསམ་ཞུ་བཅུག་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༨ ལུ་ ཆོས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་ཁང་ གསར་བཙུགས་འབད་ཡོད་མི་འདི་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་དཔལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ལུ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ སྐུལ་མ་ཞུ་དོན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་མཛད་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་བཀའ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པ་ ཤེས་རབས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ རྒྱལ་ཁང་གསར་བཟོ་གི་དོན་ལུ་ ལཱ་ཚུ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཡོད་མི་འདི་ དཔལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ ཡོངས་བསྒྲུབས་ཀྱི་རབ་གནས་ཚུ་གནང་ནུག། <br>
མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༡༣ པ་ རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་མཆོག་གི་གདན་ས་ མདོ་སྡེ་བྲག་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསེར་ཏོག་ཆེན་པོ་ འདི་ཡང་བྲག་སྟེང་ལུ་བཀལ་ནུག། གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ རྒྱལ་ཆེན་སྡེ་བཞི་དང་གནས་བདག་གི་སྐུ་བརྙན་ཚུ་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དགེ་འདུན་པའི་གདན་ས་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཡང་ ཚོན་བཏང་གནང་ནུག། <br>
ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་གིས་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་ས་དམར་རྫིང་ཁའི་ལྷ་ཁང་འདི་བསྐྱར་བཞེངས་དང་ལེགས་བཅོས་ཀྱི་ལཱ་ཚུ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་དགོ་པའི་བཀའ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ བསྒྲུབས་ཡོད་པའི་ཁར་ རབ་གནས་ཡང་མཛད་གནང་ནུག།<br>
ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་དང་ སྡེ་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ རྒྱལ་ལྟག་དྲུང་པ་བགྲེསཔ་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཕུང་དཀྲུགས་ཏེ་ ཟིང་འཁྲུག་ལངསམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༨ ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་སྡེ་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་འདི་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་བཏང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བདུན་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༠ ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་མཚན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་ལས བསླབ་བྱ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ཚུ་ཞུ་བའི་ཤུལ་མ་ མཚན་ལུ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་ཡང་སྲིད་ཨིན་པའི་ཁར་ མང་སྡེ་བོན་སྦིས་ཆོས་རྗེའི་གདུང་རྒྱུད་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་ཡང་སྲིད་ལུ་ངོས་འཛིན་གྲུབ་སྟེ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་ཤུལ་མ་ མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་དང་ ཡོངས་འཛིན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ། ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ། དེ་ལས་ གསུང་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ཚུ་ལས་ སྐུ་ཡོན་དང་སྨིན་གྲོལ་གདམས་ངག་ཚུ་གསན་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མི་ཕམ་དབང་པོའི་ཡང་སྲིད་ པདྨ་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་ནང་བློན་གྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་བཞེས་པའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ལོ་ལུ་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དང་གཅིག་ཁར་བོད་ལུ་བྱོན་ནུག། ལོག་འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ད་ ཡང་སྲིད་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་འབྱོནམ་དང་གཅིག་ཁར་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་དྲུག་པ་ པདྨ་ཆོས་གྲགས་དང་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ མི་ངན་ཚུ་གིས་དཀྲོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ དུས་མིན་རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་ད་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་ སྤྲུལ་སྐུ་བླ་མ་ཁྲི་པ་མཆོག་ལུ་ མཁན་སློབ་འདུས་ཚོགས་དང་ ལྷན་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་དང་སྡེ་ཁྲི་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་བཞེས་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྲུལ་སྐུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཧེ་མ་ལས་བརྩམས་ཡོད་པའི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དང་འཁྲིལ་ དགེ་འདུན་གསོལ་ཐབ་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་ཅིག་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཚུལ་བཞིན་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ལུ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>རྒྱལ་ཁབ་དང་བསྟན་འགྲོ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་དགོཔ་ཡོད་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་འཁྲུག་ལུ་ཐུགས་བསུན་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་སྤངས་ཏེ་ མགོན་པ་ལུ་འབྱོན་ནིའི་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ནི་འདི་གིས་ ལྷན་རྒྱས་དང་དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཚུ་གིས་ ཁོ་གི་ཚབ་ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་བཀལ་ནི་སྦེ་ སྤང་དཀར་པོ་མགོན་པ་ལས་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་ཁྲི་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་གིས་ ཞབས་དྲུང་བཞུགས་སར་བཅར་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་བཞེས་དགོཔ་སྦེ་ག་དེམ་ཅིག་ཞུ་རུང་ གསན་མ་བཏུབ་རུང་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གི་རྒྱལ་བློན་མཁན་སློབ་ཚུ་གིས་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ གཅིག་ཁར་ཞུ་ནི་སྦེ་བཅའ་སྒྲིག་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གནས་ཚུལ་ཡང་ཁྱབ་སོ་ནུག། ཨིན་རུང་ བཅའ་སྒྲིག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པའི་དར་དཔོན་གྱི་གཙོས་པའི་ནང་བློན་ཚུ་མ་ཚུདཔ་ལས་ ཁོང་གིས་ངོས་ལེན་མ་མཛདཔ་མ་ཚད་ དམག་གི་བཅའ་སྒྲིག་ཡང་རྐྱབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ནངས་པ་དྲོ་པ་ཟེརཝ་ད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ གསོལ་ཇ་དང་ཉིན་མའི་གསོལཝ་བཞེས་ཚར་རུང་ གདན་འདྲེན་ཞུ་བར་ག་ཡང་མ་ལྷོདཔ་ལས་ ཐུགས་ཕམ་སྟེ་ མགོན་པ་ལུ་ལོག་འབྱོན་ནིའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་ནུག། དེ་བསྒང་ ཞབས་དྲུང་གི་ཕྱག་ཞུ་མི་ ཞབས་དྲུང་རང་གི་ཕོ་རྒནམ་ ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས་གིས་གཙོས་པའི་གཟིམ་སྒརཔ་བཞི་བཅུ་དང་ ཆུ་བྲག་པའི་མི་གྲངས་བཞི་བཅུ། སྤུངས་རྫོངཔ་འཁོར་བཅས་ཀྱིས་ གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ས་སྦྲུལ་ཟླཝ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ གི་ཕྱི་རུ་ལས་དམག་རྐྱབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དམག་རྐྱབ་ད་ སྡེ་ཁྲི་པའི་དམག་ཚུ་ཕངམ་སོཔ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་པ་བྱོག་འགྱོ་ནིའི་བྱོག་ལམ་འཚོལ་མ་ཐོབ་པར་ སྒོ་སྒྲིག་ནང་ལས་ཐོན་སོང་སྟེ་ མཁན་ཆེན་ལས་སྲོག་སྐྱབས་ཞུ་བར་ཐོན་སོ་ནུག། ཤུལ་ལས་ དགེ་འདུན་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་ཅིག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛདནུག།</big>
==== དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྲུལ་སྐུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་མ་ རྟ་མགོ་ལུ་ཐུགས་དམ་གནང་སྟེ་བཞུགས་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་མ་ རྗེ་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་ཞིང་ཕེབས་ཀྱི་པུར་སྦྱང་གི་ཚོགས་དབུ་དང་ ཐིམ་ཕུག་ལྷ་མོའི་ཆོ་ག་གི་ཚོགས་དབུ་སྦེ་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ དབུ་བཞུགས་མཛད་གནང་བའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༠ དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་གསུམ་བཞེས་པའི་ལྕགས་སྟག་ལུ་ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༣༡ པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༨༡ ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་མིཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་གསུམ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ལྷོ་ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཡུལ་ཁ་གསར་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ལུ་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ མཁན་ཆེན་ཤེས་རབ་སེང་གེ་ལས་ བསླབ་ཚིགས་སྔ་མ་གཉིས་དང་ སྨིན་གྲོལ་གྱི་གདམས་ངག་ཚུ་གསན། ལྷག་པར་དུ་ ཁོ་རའི་རྩ་བའི་བླ་མ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་ལས་ བསླབ་ཚིགས་ཕྱི་མ་གི་གཙོས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཚུ་ཡང་སྦྱང་བ་མཛད་གནང་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བརྒྱད་པ་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༦ ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་འབྲུག་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་དབུ་བླར་བཟུང་སྟེ་ སྦྱིན་བདག་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བདུན་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་དང་ ཇོ་ཤཱཀྱ་རྣམ་གཉིས་དང་མཉམ་གཅིག་ བོད་གངས་ཅན་གྱི་རྟེན་དང་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཚུ་གཟིགས་པར་བྱོན་ཏེ་ བསྟན་འགྲོའི་དོན་ལུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ ཐུགས་སྨོན་གནང་ནུག།<br>
ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་དང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པ་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ་དང་ སྡེ་སྲིད་རབས་ཉེར་དྲུག་པ་གོང་གཟིམ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་དང་ལྷན་རྒྱས་ཚུ་གིས་ མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་མཆོག་ མཁན་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནངམ་ལས་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལུ་ བླམ་ཁྲི་པ་དང་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་དང་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཚུ་གིས་ ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཁྲི་ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ མངའ་གསོལ་ནི་འབདཝ་ད་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་ནང་བློན་ཚུ་གིས་གསན་མ་བཏུབ་པར་ནང་ཟིང་བྱུང་ནུག། འདི་གིས་སྦེ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་གི་ཚེ་སྲོག་ལུ་ ཉེན་འཚུབ་ཐུགཔ་ད་ མཁན་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཉེན་སྐྱོབ་མཛད་གནང་ནུག། ཡུན་མ་རིང་ཅིག་ཁར་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངསམ་ཞུ་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་དང་ས་པ་དང་ སྤ་གྲོ་སྤྱི་བླ་སྟོད་ཅུང་པ། དར་དཀར་སྤྱི་བླ་དཔྲལ་བ། ཀྲོང་གསར་སྤྱི་བླ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་ཚུ་གིས་ མཁན་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བདུན་པ་སྦེ་མངའ་གསོལ་མཛད་པའི་ཤུལ་མ་ རྗེ་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་སྦེ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཁྲི་ལུ་བརྟེན་ ནང་འཁྲུག་ལངས་ཡོད་མི་འདི་མ་ཆདཔ་ལས་ བྱམས་མགོན་ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང་ རྗེ་ཁྲི་པ་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་དང་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་གསུམ་ཁ་འཆམས་ཏེ་ ཁྲི་འདུམ་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ལུ་ སྤུངས་རྫོང་པ་གིས་ངོ་ལོག་སྟེ་ ཚུལ་མིན་གྱིས་ལཱ་ལེ་ཤ་འབདཝ་ལས་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་དང་ མཁན་ཁྲི་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ གསུང་གྲོས་གནངམ་བཞིན་དུ་ སྤུངས་རྫོང་པ་འདི་དགོངས་ཞུ་བཏང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༡ ཟླཝ་ ༤ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བརྒྱད་པ་ཕྱོགས་ལས་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ སྤ་གྲོ་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་གདན་ས་བཟུང་སྟེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== དགོངསམ་ཞུ་བའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་རིམ་བྱོན་གྱི་མིང་གཏམ་ བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ལུ་ཡོངས་གྲགས་ཡར་སོ་ནུག། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་པོ་གིས་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ རྩ་བའི་བླམ་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ ཆོས་གསན་ཞིནམ་ལས་ འབུལ་ཆེན་ཚུ་ཡང་ཕུལ་ནུག། ད་རེས་ནངས་པ་ གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་ གསེར་གྱི་གླེགས་བམ་དང་ སངས་རྒྱས་རབ་བདུན་གྱི་མཐོང་གྲོལ་ཚུ་མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན།
དེ་བསྒང་ ཞབས་དྲུང་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་ ཤིང་འབྲས་ཨན་འབྲས་ཀྱི་སོན་ རྒྱ་ནག་ལས་ འབྲུག་ལུ་བསྣམས་བྱོན་ནུག།<br>
ཞབས་དྲུང་མཆོག་འབྲུག་ལུ་ལོག་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་ཐུགས་དམ་གནང་བཞུགས་ཏེ་ ཁོ་རའི་སློབ་མ་ཚུ་ལུ་ཆོས་འཁོར་ཚུ་བསྐོར་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༠ ཟླཝ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢༢ ལུ་དགུང་ལོ་ ༥༠ བཞེས་པའི་མཐའ་མ་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའིམཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༡ ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༥ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༤༡ པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་ ཤར་ཕྱོགས་ཝེང་མཁར་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ དགུང་ལོ་གསུམ་དེ་ཅིག་ལས་ར་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་སྐྱེས་སྦེ་ངོས་འཛིན་གྲུབ་མི་ལུ་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༤ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་ བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཐོག་ལས་ གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༧༩༥ ལུ་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཅུ་པའི་ཁྲི་ཁར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་དང་ ཡོངས་འཛིན་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ གདམས་ངག་ཡོངས་རྫོགས་གསན་ཏེ་ མཁས་གྲུབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༧ ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པ་དབུ་མཛད་སྤ་སྒྲོ་པ་གིས་ ཉམས་གསོ་དང་རྒྱ་སྐྱེད་མཛད་གནང་ཡོད་མི་གཙུག་ལག་ཁང་ རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་གི་གདན་ས་འདི་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་རིམ་བྱོན་ཚུ་གི་གདན་ས་ལུ་གྱུར་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པ་པདྨ་ཆོས་གྲགས་མཆོག་གིས་ཞུ་བ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ རྒྱལ་ཁང་གསརཔ་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ དགུང་ལོ་ ༡༨ བཞེས་པའི་སྐབས་ དགུང་སྐག་ཕོགཔ་ལས་ རྐྱེན་ཟློག་ཐབས་ལུ་ དབེན་སྤང་དཀར་པོ་ལུ་ ཐུགས་དམ་རིམ་པ་གཉིས་ལུ་བརྩོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལུ་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་དང་ མཁན་ཆེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན། དེ་ལས་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཚོགས་ཀྱིས་ ཟླཝ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༣ ལུ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་འགན་ཁག་བཞེས་དགོཔ་སྦེ་ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོདཔ་དང་ དེ་གི་ནངས་པ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནིའི་དོན་ལུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ དེ་གི་སྐོར་ལས་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་ནང་བློན་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ བསྟུན་གྲོས་མ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ ཉན་མ་བཏུབ་པར་ རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ལས་རིམ་ཆ་མེད་བཏང་ཡོདཔ་ལས་ ཟླཝ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ཞབས་དྲུང་གི་ཕྱག་ཞུ་མི་ཚུ་གིས་ ནང་འཁྲུག་འགོ་བཙུགས་ནུག། ནང་འཁྲུག་འབྱུང་པའི་སྐབས་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ ཞབས་དྲུང་གི་ཕྱག་ཞུ་མི་ཚུ་ ཕམ་མ་ཚུགས་པར་ མཁན་ཆེན་མཆོག་ལུ་སྲོག་སྐྱབས་ཞུ་དགོཔ་ཐོན་སོ་ནུག།<br>
ཐིམ་ཕུགཔ་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ། སྤ་གྲོ་དཔོན་སློབ། ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཚུ་ཁ་འཆམས་ཏེ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ཁར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོད་རུང་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་ཕྱོགས་ལས་ དབང་འདུས་རྫོང་དཔོན་དང་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་དཔོན་ཚུ་གིས་དམག་འཁྲུག་ལོངས་ཏེ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་ཐོབ་ཆི་ནུག། ཟླཝ་ ༧ པའི་ནང་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ གསོལ་ཐབ་སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་བྱོན་སོ་ནུག། ཟླཝ་ ༡༠ པའི་ནང་ དམག་འདི་ཐག་ཆོད་མ་ཚུགས་པར་ མི་མང་གི་འགོ་དཔོན་དང་ སྤྱི་དཔོན་ཚུ་གིས་ མི་མང་གི་ཚེ་སྲོག་ལུ་ཉན་ཁ་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ ཁྲི་འདུམ་མཛད་གནང་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་པ་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་དང་ མཁན་ཆེན་སྐུ་བགྲེས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན། དེ་ལས་ མཁན་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་གསུམ་ལུ་ཕུལ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༠ ལུ་མཁན་ཆེན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་དང ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གཉིས་ སྡེ་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་མཛད་དགོཔ་སྦེ་ཆིངས་འགྲིག་གནང་སྟེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་དགུ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༠ པའི་ནང་ གནམ་དགུན་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་དང་ གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ ཐུགས་མཐུན་པའི་ཐོག་ལས་ མཛད་སྒོ་ཚུ་ཚུལ་བཞིན་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ་དང་ དགོངས་ཞུ་བའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༠ ཟླཝ་ ༤ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ དགུང་ལོ་ཉེར་གཉིས་བཞེསཔ་ད་ རང་གི་མོས་པའི་ཐོག་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ནུག། དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ལུ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ ཡོངས་འཛིན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་ གསར་རྩམ་མཛད་ནུག། སྤུངས་རྫོང་པ་དཔལ་འབར་གྱིས་ ལཱ་ངན་མང་རབས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་ སྤུངས་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལས་དགོངསམ་ཞུ་བཅུག་ནུག། རྗེ་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་མཆོག་ མཁན་ཁྲི་ཉེར་གཅིག་པ་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ མཁན་ཁྲི་ཉེར་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་འདི་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་མ་ཞུ་ཚུན་ཚོད་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ མཁན་ཆེན་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ནུག། རྟ་ལོག་གཙུག་ལག་ཁང་ ཞབས་དྲུང་གི་མཐོང་གྲོལ་མཇལ་ཁ་གནང་ནིའི་དོན་ལུ་བཞེངས་ཡོདཔ་དང་ གྲུབ་ཆུ་ཡང་བཏོན་ནུག་ དེ་ལས་ མཐོང་གྲོལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༠ ཟླཝ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༣༠ ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་ དགོང་ལོ་ ༤༠ བཞེསཔ་ད་ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སུམ་ཅུ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སུམ་ཅུ་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ སྟོད་ཝང་ཚ་ཕུག་ནང་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྒར་ལྟོ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ སྲིད་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་དང་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ཚུ་ལུ་ཉམས་མྱོང་ཐོབ་ཡོདཔ་ལས་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པ་ སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་དང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པ་དབུ་མཛད་སྤ་གྲོ་པ། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་དྲུག་པ་ པདྨ་ཆོས་གྲགས་ཚུ་གིས་ སྲིད་སྐྱོང་མཛད་གནང་བའི་སྐབས་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲགས་པ་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མ་བཀལ་ཚུན་ཚད་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་གིས་ ངོ་ལོག་རྐྱབ་སྟེ་ནང་འཁྲུག་ལང་བཅུག་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༠༩ ལས་ ༡༨༡༠ ཚུན་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་ཕྱོགས་གཏོགས་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་དང་དར་དཀར་ན། སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཚུ་གི་འཆར་གཞི་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གི་ཧོངས་ལས་ བྱང་ཕྱད་རྐྱབ་མི་ཚུ་གི་གྲས་ལས་གཅིག་ ཁོ་ཨིན་མས།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བརྒྱད་པ་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༡ ཟླཝ་ ༤ པའི་ནང་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༡ ཟླཝ་ ༥ པའི་ནང་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཁོ་རའི་དབང་ཚད་ཀྱི་སྒོ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སུམ་ཅུ་པའི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་ལུ་ ལེགས་དར་དང་བཅས་ ཆིབས་རྟ་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཞབས་བརྟན་ཟབ་རྒྱས་ཕུལ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་དང་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཚ་ཕུག་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཏེ་ སྲིད་སྐྱོང་མཛད་དེ་ཟླཝ་དྲུག་ཡང་མ་ལངསམ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱིས་ ངོ་ལོག་རྐྱབ་སྟེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་བཀྲོངས་ད་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཅིག་པ་ ཐིམ་རྫོང་པ་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མ། ====
===== དང་པ་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་ཆོས་རྗེས་འབྲུག་པའི་སྒར་ལྟོའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་པ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཡང་ བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཟེར་ གསོལ་དགོ་པའི་དགོས་པ་ཡང་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་སྟོད་ཝང་སྲིན་མོ་ལུ་འཁྲུངས་ནི་འདི་གིས་ཨིན་པས། ཁོ་ར་འདི་ གཞོན་སྐྱེས་ལངམ་ད་ ཁོ་ར་དང་ཁོ་རའི་གཡུས་ཁར་ལས་འབད་མི་ཆ་རོགས་ སྟོད་ཝང་དར་ལུང་པ་མ་ཧཱ་བྷ་ལ་བུམ་ཐང་བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་འབད་དེ་བཞུགས་ས་ལུ་ གནས་སྐོར་བྱོན་པའི་སྐབས་ དགེ་སློང་གི་གཡོག་རྒྱུག་མི་སྦེ་ སྒྲིག་རྒྱུག་སྟེ་བཞུགས་ནུག།<br>
དེ་བསྒང་ ཧེ་མ་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་ལྡན་མགོན་པོའི་དགོན་གནས་ བུམ་ཐང་བླ་མའི་དགོན་པའི་གདན་ས་ལུ་ བྱ་དཀར་རྫོང་གི་ཉེ་འདབས་ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་གྱི་གདུང་བརྒྱུད་ བྱ་དཀར་གདུང་གི་ཁྱིམ་ནང་ལས་ ནོར་བུ་སྒྲོན་མ་དང་གཉེན་དུ་བསྡོམས་ཏེ་ བཞུགས་པའི་ཐ་མ་ ཁོང་གཉིས་ལུ་ སྲས་ལྔ་དང་སྲོས་མོ་གཉིས་བྱུང་ནུག། གཏམ་ཞིང་ཆོས་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ བྱུང་བའི་སྤུན་ཆ་རྒན་ཤོས་སྲས་མོ་རིན་ཆེན་པདྨོ་དེ་དང་ གཉེན་གཅིག་ཁར་བསྡོམས་པའི་བཟའ་ཚང་ལུ་གྱུར་པའི་ སྲས་མོ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་འདི་ཤུལ་མ་ གོང་ས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་བཙུན་མོ་བཞེས་སྟེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
===== གཉིས་པ་གོ་གནས་རིམ་པ་མ་འདྲཝ་བཞེས་པའི་སྐོར། =====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་སོ་དགུ་པ་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ནི་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མ་ སྟོད་ཝང་དར་ལུང་པ་མ་ཧཱ་བྷ་ལ་བུམ་ཐང་བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་འོག་ ཕྱག་ཞུས་ཏེ་ལོ་དག་པ་ཅིག་ལས་ར་ ཆིབས་ཞོན་པའི་གོ་གནས་ བུམ་ཐང་བྱ་དཀར་རྫོང་གི་སྒོ་སྲུང་པའི་གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་བཞུགསཔ་ད་ ཁོ་རའི་ལྕོགས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ལས་བརྟེན་གཉིས་སྐལ་མའི་གོ་གནས་ ཀྲོང་གསར་གཟིམ་དཔོན་ཐོབ་པའི་ཁར་ ད་རུང་ ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་ཁར་ ཀྲོང་གསར་ལུ་ཁོ་གིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་དང་ དེའི་ཤུལ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཚུ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཞེས་ཏེ་ བཞུགས་སྡོད་སྡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོད་པའི་སྐོར། ====
<big>ཐིམ་རྫོང་པ་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱི་ སྡེ་སྲིད་སུམ་ཅུ་པ་ཚ་ཕུགས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ནི་ ཁྲི་ཐོག་གུར་ ཟླ་ངོ་ ༥ དེ་ཅིག་འགྱོཝ་ད་བཀྲོང་མི་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་གཅིག་(༡༨༡༡) ལྕགས་ལུག་ཟླ་ལྔ་པའི་ནང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཚ་ཕུགས་རྡོ་རྗེ་ནི་ སྡེ་སྲིད་སུམ་ཅུ་པའི་ཁྲི་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་འདི་ ཧེ་མ་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ནི་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱི་ཧེ་མ་ ཚ་ཕུགས་རྡོ་རྗེ་གིས་མཛད་མི་ལུ་ངལ་མ་རངས་པར་ ཐིམ་རྫོང་པ་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་སུམ་ཅུ་པ་ཚ་ཕུགས་རྡོ་རྗེ་ནི་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ཁར་ར་བཀྲོངས་བཏང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་གཉིས་(༡༨༡༢) པའི་ཆུ་སྤྲེལ་ལོའི་ནང་ རྫོང་ཁག་ཡོངས་ཀྱི་རྫོང་དཔོན་ག་ར་འཛོམས་བཞིན་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ནི་ གསོལ་ཐབས་སྤུ་ན་ཁར་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཅིག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་ཕྱག་ཤུལ། ====
===== དང་པ་ཕས་རྒོལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་ཞི་བདེའི་གོ་སྐབས་བཟོ་གནང་བ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་གཤགས་མི་ཚ་ཕུགས་རྡོ་རྗེའི་ཕྱག་ཞུ་མི་དང་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཕྱག་ཞུ་མི་ཚུ་ ཁ་རུབ་སྟེ་ རྒྱབ་འགལ་གྱི་གྲོས་འཆར་བརྩམས་པ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་གྲགས་ལུ་ཡང་ དེ་ལུགས་ཀྱི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཕྱག་གཡོག་ཚོ་ཆེན་གྱི་དགེ་འདུན་པ་ཚུ་ རང་སོའི་གཡུས་ཁར་ཆུ་བྲག་འགོ་པ་ཚུ་ཡང་ལོག་སོང་པའི་ཤུལ་ལུ་ གཞན་ཚུ་ག་ར་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་བསོད་དབང་ཤུགས་ཀྱིས་འོག་ལུ་བསྡུ་བཏངམ་ལས་ ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་གིས་གླགས་རྙེད་མ་ཚུགས་པར་ འདས་པའི་ལོ་ཚུ་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དགའ་སྐྱིད་འཕྲོག་མི་ཟིང་རྐྱེན་ཚུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་ ཚར་ཅིག་རྒྱལ་ཁབ་ཞི་བདེའི་གོ་སྐབས་ཤར་ནུག།</big>
===== གཉིས་པ་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་ལུ་བཟོད་གསོལ་ཕུལ་བ། =====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ནི་ སྔོན་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ཡང་གཞུང་གི་དགྲ་ཟླར་བཟུང་སྟེ་ ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་མེད་རུང་ མཁན་ཆེན་ཧེ་མའི་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ལུ་ ཞབས་དྲུང་སྤྲུལ་སྐུའི་ཐུགས་བདག་ཟིན་པ་ཅིག་མ་འབད་བ་ཅིན་ ལེགས་ཤོམ་མི་འོང་ནིའི་རྒྱུ་མཚན་མནལ་ལམ་གཟིགས་མི་ཚུ་གསུངས་གནངམ་ལས་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་ནི་ ས་སྐྱོང་བགྲེས་པོ་སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྤུར་སྦྱང་ནང་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་བའི་སྐབས་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་དང་བློན་པོ་ག་ར་གིས་ ཧེ་མའི་ལཱ་འབད་མི་ལུ་བློ་འཁོལ་བའི་སེམས་དྲག་པོའི་བཤགས་པ་དང་བཤགས་རྟེན་འབུལ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཕུལ་ཏེ་ འདི་མན་ཆད་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་བཞུགས་ས་ཡང་གདན་ས་ཕན་ཚུན་གཉིས་ནང་བཞུགས་དགོཔ་དང་ གསོལ་ཐབ་ཡང་སྟབས་གཅིག་ཁར་ཕེབས་དགོ་པའི་གསོལ་བཏབ་ཞུཝ་ད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ཡང་གསན་ཏེ་ དེ་ལས་ཚུར་ཡོན་ཏན་སྦྱིན་བདག་ཐུགས་སྣང་གཙང་དག་ལུ་གྱུར་སོ་ནུག།</big>
===== གསུམ་པ་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཉིས་པའི་མངའ་གསོལ། =====
<big>མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཉིས་པ་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་དྲུག་(༡༨༡༦) མེ་བྱི་ལོ་ལུ་ དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ དགོན་པར་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་མཁན་པོའི་ཕྱག་འགན་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གིས་མཛད་དེ་བཞུགས་པའི་བར་ན་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་དྲུག་(༡༨༡༦) མེ་བྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུ་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་ཟུར་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ་ནི་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་ཟེར་གྱི་དགོངས་རྫོགས་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་མཇུག་བསྡུཝ་ཅིག་ མཁན་རབས་ཉེར་གཉིས་པའི་ཁྲི་ཐོག་གུར་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་དང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲས་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པ་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེའི་ཡོངས་འཛིན་ འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ནི་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== བཞི་པ་འབྲུག་དང་བལ་པོའི་མཐུན་འབྲེལ་རྒྱུན་སྐྱོང་ཟད་འགྲོ། =====
<big>ཧེ་མ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཉེར་བརྒྱད་པ་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་གསུམ་(༡༨༡༣) པའི་ཆུ་བྱ་ལོ་ལུ་ འབྲུག་པའི་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ནོར་བུ་ བལ་ཡུལ་འཕགས་པ་ཤིང་ཀུན་ཉམས་གསོ་ཞུ་བར་བཏང་མི་དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་སྐབས་ ཉམས་གསོ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བསྒྲུབས་ཏེ་ལོག་ལྷོདཔ་ལས་ འབྲུག་དང་བལ་གྱི་མཐུན་འབྲེལ་རྒྱུན་སྐྱོང་ངང་ལུ་གནས་ནུག།</big>
===== ལྔ་པ་རྒྱ་གར་ཕྱི་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་དང་མ་ར་གཱཌ་ས་གནས་ལོག་ཐོབ་ཡོད་པའི་སྐོར། =====
<big>རྒྱ་གར་ཕྱི་གཞུང་དང་ བལ་ཡུལ་ས་མཚམས་འགྲིགས་མིན་གྱི་དམག་འཁྲུག་ནི་ སྤྱི་ལོ་༡༨༡༤ ནས་༡༨༡༦ ལོ་ལུ་ཐུག་པའི་སྐབས་ཨིནམ་ལས་ ཕྱི་གཞུང་གིས་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ བལ་པོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་མཛད་པར་བཞུགས་དགོ་པའི་ཞུ་བ་དང་འཁྲིལ་ འབྲུག་གཞུང་གི་བལ་རྒྱབ་མ་མཛད་པར་བཞུགས་ནུག།<br>
དེ་བསྒང་ འབྲུག་གི་ས་ཁོངས་མ་ར་གཱཌ་ཟེར་མི་འདི་ ཕྱི་གཞུང་གི་སྐྱབས་འཛིན་འོག་གི་ཀུཆ་བི་ཧར་སྲིད་སྐྱོང་བས་དབང་འཛིན་འབད་བའི་སྐོར་ལས་ འབྲུག་དང་ཀུཆ་བི་ཧར་ འགྲིགས་མིན་བྱུངམ་ད་ ཕྱི་གཞུང་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༤ ལུ་ ཀིརི་ཤཱན་ཀཱནཏ་བཱོསི་ཟེར་མི་འདི་ འབྲུག་དང་གཅིག་ཁར་སླབ་པར་བཏང་ནུག། ཀིརི་ཤཱན་ཀཱནཏ་བཱོསི་གསར་སྤང་བརྒྱུད་དེ་ སྤུ་ན་ཁར་འོང་ཞིནམ་ལས་ གསུང་གྲོས་ལེགས་ཤོམ་གནང་ནི་དེ་གིས་ ཕྱི་གཞུང་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༧ པའི་ལོ་ལུ་ མ་ར་གཱཌ་ཟེར་བའི་ས་གནས་འདི་ འབྲུག་གི་དབང་ཚད་ལུ་ལོག་ཐོབ་སྦེ་བཟོ་གནང་ནུག།
</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༡༧ པའི་མེ་གླང་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ནང་ བསྙུང་གཞི་ཐེབས་ཏེ་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བར་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་མཛད་པ། ====
<big>མེ་གླང་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ནི་ དགོངས་ཞུ་སྟེ་ལོ་ངོ་དགུ་དེ་ཅིག་ཟུར་བཞུགས་གནངམ་ད་ རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱ་སྐྱེད་མཛདཔ་ད་ མཐུན་རྐྱེན་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཡང་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༦ པའི་ མེ་ཁྱི་ལོ་ནང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་གསོལ་ཐབ་བཞུགསཔ་ད་ སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་གཤགསཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་གྲགས་མཆོག་དང་བྱམས་མགོན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང་ མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༢ པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་ཚུ་ཡང་ སྤུར་སྦྱང་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ལུ་འབད་སྤུར་སྦྱང་མཛད་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཉིས་པ་སྤུངས་རྫོང་པ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་པ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༧༧༡ ལྕགས་ཡོས་ལོར་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་མཆོག་ནི་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་སྨད་ཝང་དར་ལུང་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཟེར་གསོལ་ནུག།<br>
མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ལམ་ལུ་ཞུགས་ཏེ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ཆིབས་ཞོནམ་དང་གཉིས་སྐལ་མའི་གོ་གནས་ལས་ སྤུངས་རྫོང་པའི་བདག་རྐྱེན་དང་ དེ་ལས་གོང་གཟིམ་གྱི་བདག་རྐྱེན་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་སྡོད་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་དུས་སྟབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ། ====
<big>མི་དབང་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱལ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་བདུན་ (༡༨༡༧) མེ་གླང་ཟླ་ ༨ པའི་ནང་ སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་ དགོངས་ཞུ་མཛད་དགོཔ་ཐོནམ་ལས་ མཁན་སློབ་འདུས་ཚོགས་ཀྱིས་བཀའ་གནང་སྟེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཉིས་པའི་ཁྲི་ལུ་ ལྷ་མོའི་སྒྲུབ་མཆོད་གྲོལཝ་ཅིག་ གོང་གཟིམ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་དེ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་ཕྱག་ཤུལ། ====
===== དང་པ་མདོ་སྡེ་བྲག་ལུ་བཀའ་འགྱུར་གསར་བཞེངས་པ། =====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་བརྒྱད་ ༡༨༡༨ ས་སྟག་ལོར་ རྗེ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱི་གདན་ས་མདོ་སྡེ་བྲག་གི་བཀའ་འགྱུར་གསར་བཞེངས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་གི་འབྲེལ་ཞུའི་དོན་ལུ་ཤུལ་མ་མཁན་རབས་ ༢༥ པ་མཛད་མི་ རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མ་ཀྲམ་ཁལ་བཅུ་གཉིས་ཡང་ཕུལ་ནུག།</big>
===== གཉིས་པ་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་གདན་ས་རྒྱ་སྐྱེད་ཀྱི་ཞབས་ཏོག། =====
<big>རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་གདན་ས་ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ རྒྱ་སྐྱེད་མཛད་གནངམ་ད་ ཉེར་འཁོའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ཞབས་ཏོག་རྒྱ་ཆེ་བར་མཛདཔ་མ་ཚད་ རབ་གནས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ཡང་ སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་བྱོན་ཏེ་ དགའ་སྟོན་ཟབ་རྒྱས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== གསུམ་པ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་ལས་བརྟེན་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོདཔ། =====
<big>ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་དཔྲལ་བ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་གཅིག་ (༡༨༢༡) ལྕགས་སྤྲེལ་ལོར་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁར་བཞུགསཔ་ད་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་གྲ་སྒྲིག་འབད་དེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་གྲགས་མཆོག་ལུ་ དེ་ལུགས་ཀྱི་ཞུ་བ་འབུལ་ཆེན་བཅས་ངོམ་རྐང་བཙུགས་ཕུལ་བར་བཏངམ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་གིས་ དམག་འཛིང་གི་ལཱ་འདི་ཆ་མེད་གཏང་ད་ཟེར་བཀའ་གནང་རུང་མ་ཉན་པར་ གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགསཔ་ད་ གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ གཞུང་དམག་ཀྲོང་གསར་ལུ་བཙུགས་ཏེ་ དམག་ཐག་ཆོད་མ་ཚུགས་པར་ མི་མང་སྡུག་ལུ་བཀོད་པའི་དུས་ངན་ཤར་ནུག།<br>
དེ་ལས་མཁན་ཆེན་ཁྲི་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་དང་ ཁྲི་ཟུར་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་རྣམ་གཉིས་ཐུགས་སྙིང་རྗེས་མ་བཟོད་པར་ ཀྲོང་གསར་ལུ་བྱོན་ནུག། དཔོན་སློབ་འདས་པའི་མེ་སྦྱང་ཡང་ བླ་ཆེན་རྣམ་གཉིས་ཀྲོང་གསར་ལུ་ཕེབསཔ་ད་མཛད་དེ་བྱོན་ནུག།</big>
===== བཞི་པ་མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་ལུ་མཐོང་བཟོས་ཀྱི་གཟེངས་བསྟོད། =====
<big>འཇམ་དབྱངས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་བོད་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ ཡང་སྲིད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་ ཁོ་རའི་སློབ་མ་དམ་པ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གིས་ ཐབས་ཤེས་ལེ་ཤ་ཐོག་ལས་ འབྲུག་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཁྲི་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་མཛདཔ་ད་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་མཆོག་གིས་དཔང་མཐོ་བའི་གནང་སྦྱིན་གྱི་ལེགས་འབུལ་དང་ ཞབས་དྲུང་གི་བཀའ་དང་བསྟུན་ཏེ་ གྲྭ་ཚང་གི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དང་མཉམ་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡང་ཕུལ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>ས་སྐྱོང་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་གཅིག་ (༡༨༢༡) ཆུ་རྟ་ལོའི་ནང་ སྤུ་ན་ཁར་ཕེབས་ཏེ་ དགུན་གྱི་མཛད་སྒོ་ཚུ་བསྒྲུབས་ཞིནམ་ད་ དགོན་པར་འབྱོན་ནིའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་བཞིན་ རྒྱལ་སྲིད་སྤངས་ཏེ་ ཟུར་བཞུགས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ལས་དགོངས་ཞུའི་རྗེས་ཀྱི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གཉིས་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྤུངས་རྫོང་པ་ བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་མཆོག་ནི་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ སེམས་རྟོགས་ཁར་བཞུགས་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་༡༨༣༧ ༡༨༣༩ ༡༨༤༠ ༡༨༤༢ ལོ་ཚུའི་ ནང་འཁྲུག་ཚུ་གི་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་རྩ་བའི་བླམ་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ ཞབས་ཏོག་ཞུཝ་མ་ཚད་ ཐུགས་འཚེར་བ་མ་གཟིགས་པར་ ནང་འགྲིགས་བཟོ་ནི་དང་འཁོན་འདུམ་གྱི་བར་དཔང་ལུ་ལོག་ཅི་ར་ཐོན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དགའ་སྐྱིད་དང་ཞི་བདེ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་བཞིན་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༤ མེ་ལུག་ལོ་ལུ་ གཤགས་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གསུམ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཐིམ་རྫོང་པ་ཕུར་རྒྱལ་ལམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་གྲྭ་ཚང་གི་སྒྲིག་ལུ་ཞུགས་པ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་དོན་བཞི་ཤིང་རྟའི་ལོ་ནང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་གསུམ་པ་ཕུར་རྒྱལ་ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ནང་ལས་སྟོད་ཁ་ཐུག་ལས་ཝང་ཁོངས་གཏོགས་ སི་ཁྱོད་ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་ཕུར་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་གྲྭ་ཚང་ནང་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེར་ཞུགས་པའི་ཆོས་མིང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གསོལ་ཏེ་ སྐུ་ཡོན་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་སྦྱངས་གནང་ནུག།
</big>==== རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ལུ་ཞུགས་ཏེ་བདག་རྐྱེན་རིམ་པར་བཞེས་པ། ====
<big>སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་བསྒང་ལས་གྲྭ་ཚང་ནང་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེར་ཞུགས་བཞིན་ རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ལུ་ཞུགས་ཏེ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་དང་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཁྲིམས་ཀྱི་རིང་ལུགས་ལུ་རང་བྱོན་ཚུདཔ་ལས་ དང་པ་ར་ཐིམ་ཕུག་གཉེར་ཆེན་གྱི་གོ་གནས་དང་ དེ་གི་ཤུལ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ནུག།
</big>==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ། ====
སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་གཉིས་ (༡༨༢༢) ཆུ་རྟ་ལོའི་དགེ་འདུན་གྱི་གསོལ་ཐབ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ དེ་བསྒང་གི་རྒྱལ་པོ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ནི་ དགོན་པར་འབྱོན་ནི་སྦེ་ རྒྱལ་སྲིད་སྤངས་ཏེ་ ཟུར་བཞུགས་གནངམ་ལས་ ཐིམ་རྫོང་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནི་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ སོ་གསུམ་པ་ལུ་མངའ་གསོལ་གནང་ནུག།
=== སྡེས་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ===
==== སྤུ་ན་ཁར་ཟབ་གོས་ཀྱི་མཐོང་གྲོལ། ====
<big>ལྷོ་འབྲུག་ཆོས་འབྱུང་དང་འབྲུག་གསལ་སྒྲོན་ དེབ་ཐེར་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཚུ་ནང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ཐོག་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་མཐོང་གྲོལ་བཞེངས་ཡོད་མི་འདི་ ཞལ་མཐུན་བཀོད་དེ་ཡོད་རུང་ ལྷ་སྐུ་གང་ཡིན་གྱི་གསལ་ཁ་མི་སྣང་ཟེར་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་། ====
<big>བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གདན་ས་ལུ་ སྒོ་ཆེན་གོང་མའི་ཐོག་ཆ་སེང་སྟེ་ ལྷ་ཁང་གསརཔ་བཞེངས་ས་ལས་ཕར་ སྤྱན་རས་གཟིགས་ འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་སྐུ་རྟེན་ཐོག་ཚད་མ་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག།</big>
==== ཐིམ་ཕུག་དབུ་རྩེའི་གསེར་གྱི་རྒྱ་ཕིབས། ====
<big>གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་དབུ་རྩེ་ཆེན་མོར་གསེར་གྱི་རྒྱ་ཕིབས་སྒྲོན། དེ་ཡང་ སྒོར་ཚད་འདོམ་དྲུག་ཅུ་རེ་གཉིས་ (༦༢) ཅན་མའི་དོན་ལུ་གཟུང་དོས་ཉིས་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་བརྒྱ་བརྒྱད་ (༢༨༨) གསེར་ཏོ་ལ་ ༥༨༠༠ དངུལ་ཆུ་ཏོ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་དང་སུམ་བརྒྱ་ཞེ་བརྒྱད་ (༢༣,༣༤༨) ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་ལས་གསར་སྒྲུབ་གནང་སྟེ་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== བདེ་ཆེན་ཕུག་གི་དགེ་བསྙེན་གསེར་ཟངས་ལས་གྲུབ་པ། ====
<big>ཐིམ་ཕུག་བདེ་ཆེན་ཕུག་ལུ་ཡོད་པའི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བཀའ་སྲུང་གཙོ་བོ དགེ་བསྙེན་ཇག་མེ་ལེན་གྱི་གནས་ཁང་རབ་གསལ་ གསེར་ཟངས་ཡུག་གཅིག་གིས་སྤུར་ཏེ་ཕུལ་ནུག།</big>
==== ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་ཞབས་ཏོག། ====
<big>གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ལུ་ཡོད་མི་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་གདན་ས་ནང་ལུ་ཡོད་པའི་ སྒྲུབ་སྡེ་ གསར་བཞེངས་དང་ ཤག་སྐོར་གཟིམ་ཅུང་གསར་བཞེངས་ཚུ་གི་སྐབས་ལུ་ ཞབས་ཏོག་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== མཁན་ཁྲི་ཉེར་གསུམ་པ་དང་ཉེར་བཞི་པའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ། ====
<big>དེ་ཡང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཉིས་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་ མཁན་པོའི་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ (༡༨༢༦) མེ་ཁྱི་ལོ་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་ འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་མཆོག་ལུ་ མི་སེར་དང་འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ལོག་སྟེ་ར་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ཉེར་གསུམ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
དེ་བཟུམ་སྦེ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གསུམ་པ་ འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་ནི་ མཁན་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ དགོན་པར་བྱོན་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་གཅིག་ (༡༨༣༡) ལྕགས་ཡོས་ལོ་ལུ་ མི་སེར་དང་འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས སེ་ལ་ཆོས་རྗེ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡང་སྲིས་གཉིས་པ་ ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== བྱམས་མགོན་ཡི་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་དགོངས་རྗོགས། ====
<big>སེ་ལ་བྱམས་མགོན་སྐུ་འཕྲེང་གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་ (༡༨༣༠) ལྕགས་ཡོས་སྟག་ལོ་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ་ད་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་ སྐུ་གདུང་ཞུ་སྟེ་ སྤུར་སྦྱང་དང་དགོངས་རྫོགས་ཀྱི་ཚོགས་དབུ་ལུ་ འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>དེ་ཡང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་ མངའ་འབངས་ཡོངས་ལུ་གནང་སྦྱིན་ལ་སོགས་ བསོད་ནམས་དགེ་བའི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་ རྒྱལ་སྲིད་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་སྐྱོང་སྟེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ ཐབས་ཆག་པའི་སྒོ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་ (༡༨༣༠) ལྕགས་སྟག་ལོ་ལུ་ ངོ་རྒོལ་འབདཝ་བཞིན་ དམག་དཔུང་ལོག་ཅི་ར་གཏང་རུང་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལས་ རྒྱལ་ཁ་མ་ཐོབ་པར་ ལྷ་ས་ལུ་ཡོད་མི་རྒྱ་ནག་ཨམ་བྷན་ལས་གྲོགས་རམ་ལེན་ཏེ་ བོད་ཀྱི་དམག་བཏོནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཉེན་ཁ་གཟིགས་ཏེ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་གཅིག (༡༨༣༡) ལྕགས་ཡོས་ ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་ ཟུར་བཞུགས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་རྗེས་ཀྱི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཕུར་རྒྱལ་ལམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུས་མཛད་པའི་ཤུལ་ལས་ཡང་ འཁྲུག་ཟིང་སློང་སྟེ་བཞུགས་མ་སྟེརཝ་ལས་ སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་སྤ་གྲོ་ལུ་བྱོན་ཏེ་ དཔོན་སློབ་ཨ་རྒས་ཧཱ་པ་དང་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལུ་བཞུགས་ཏེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ མི་སེར་ཚུ་དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡནམ་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་སྤ་རོ་ལུ་དམག་དྲངས་ཏེ་ མི་སེར་དགའ་སྐྱིད་མེདཔ་བཟོཝ་ད་ མི་དྲག་གཙོ་ཅན་མནོ་ཤེས་ཚུ་གིས་གསོལ་བཏབ་ཞུཝ་བཞིན་ སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་བཞུགས་ཆོགཔ་སྦེ་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་པ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ ཁྲི་ཟུར་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ སྡེ་ཟུར་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཚུ་གིས་ཁྲི་བཟོ་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པ་ཨ་ཐངཔ་ཕྲིན་ལས་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔ་ (༡༨༣༥) ལུ་སྐུ་བསྙུངས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་སོངམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ནི་ ལོག་སྟེ་ར་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་དྲུག་པའི་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་བཞི་པ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་དོན་དགུ་ (༡༧༧༩) ས་ཕག་ལོ་ལུ་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་སྟོད་ཝང་དར་ལུང་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཁོ་ར་ནི་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱི་ཚ་བོ་འབདཝ་ལས་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྒར་ལྟོ་འབད་དེ་ རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ལུ་ཞུགས་ཏེ་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ལུ་སྦྱང་བ་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁོ་རའི་ལྕོགས་གྲུབ་དང་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལས ཆིབས་གཞོན་པའི་འགན་ཁུར་ལས་རིམ་བཟུང་སྟེ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ཚུ་ རིམ་པར་བཞེས་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་ལུ་ སྐུ་གཞོགས་ཕུར་རྒྱལ་ལམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་སྐྱོང་སྟེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་དམག་དྲངས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་འཕྱོག་ནིའི་རྩིས་ཡང་བསྐྱར་འབད་རུང་ གཞུང་དམག་ལུ་མ་ཐུབ་པའི་སྐབས་ ལྷ་ས་ལུ་ཡོད་མི་ཨམ་བྷན་ལུ་དམག་རྒྱབ་འཚོལ་ཏེ་ རྒྱ་མི་ཨམ་བྷན་གྱིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གྲོགས་རམ་ལུ་ རྒྱ་མིའི་དམག་དཔུང་དུམ་ཚན་ཅིག་བཏང་མི་ཚུ་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་གསུམ་བཅུ་སོ་གཅིག་ (༡༨༣༡) པའི་ལྕགས་ཡོས་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ གཞུང་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁར་བཞུགས་པའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་བཞི་པའི་ཁྲི་ཁར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ====
===== དང་པ་སྤུང་རྫོང་མེ་མཆོད་ཐེངས་བཞི་པ་གསར་བཞེངས་དགོ་པའི་སྐོར། =====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞིནམ་ལས་ རྒྱ་མིའི་དཔུང་དམག་ཚུ་ བོད་ལུ་ལོག་སོང་བའི་རྒྱབ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་གསུམ་བཅུ་སོ་གཅིག་ (༡༨༣༡) པའི་ ལྕགས་ཡོས་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་བཅུ་གསུམ་ལུ་ ལོག་སྟེ་ར་ནང་འཁྲུག་ལོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ སྤུངས་རྫོང་མེ་མཆོད་ཐེངས་བཞི་པ་བཞེས་མི་འདི་ གསར་བཞེངས་ཐུགས་འགན་བཞེས་དགོཔ་བྱུང་ནུག།
</big>===== གཉིས་པ་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པའི་མངའ་གསོལ། =====
<big>མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་གསུམ་པ་ འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་གཅིག་ ༡༨༣༡ ལྕགས་ཡོས་ལོར་ དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་དགོན་པར་བྱོནམ་ལས་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་དང་ གྲྭ་ཚང་བླ་སློབ་ཞལ་མཐུན་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་གཅིག་ ༡༨༣༡ ལྕགས་ཡོས་ལོར་ སེ་ལ་ཆོས་རྗེ་སྐུ་འཕྲེང་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ནི་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པའི་ ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== གསུམ་པ་ནང་འཁྲུག་གི་མཐུན་འགྲིག། =====
<big>སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་གསུམ་བཅུ་སོ་གཅིག་ ༡༨༣༡ པའི་ ལྕགས་ཡོས་ལོའི་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གུར་ ཟིང་འཁྲུག་སློང་སྟེ་དམག་དྲངམ་ལས་ སྡེ་ཟུར་སྤ་གྲོ་ལུ་བྲོས་ཟུར་བྱོན་ཏེ་ དཔོན་སློབ་ཨ་རྒས་ཧཱ་པ་དང་ ཧེ་མ་ལས་འཆམ་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་ལས་ གྲོགས་རམ་འཚོལ་ཏེ་ བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
སྤ་རོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་གཞུང་དམག་འཁྱིད་དེ་ དམག་རྐྱབ་པར་བྱོནམ་ད་ སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་སྤ་གྲོ་དཔོན་སློབ་ཁ་གཅིག་འབད་དེ་ གཞུང་དམག་དང་གཅིག་ཁར་ཕྱད་མདའ་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཡུན་རིང་སོངམ་ལས་བརྟེན་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལུ་མ་བཟོད་པར་ དོལ་པོ་གྱང་སའི་མི་དྲག་དོན་གྲུབ་ཀྱི་གཙོ་ཅན་ཚུ་གིས་ དགེ་འདུན་ལུ་མཐུན་སྒྲིག་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལཝ་ད་ མཁན་ཟུར་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་དང་ མཁན་ཁྲི་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་གསང་ཟབ་ལས་ སྡེ་ཟུར་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཚུ་གིས་བར་མི་མཛད་དེ་ བདེ་སྒྲིག་འབད་གནངམ་ལས་ སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཡང་ དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་བཞུགས་ཆོགཔ་སྦེ་བཟོ་ནུག།</big>
===== བཞི་པ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། =====
<big>སྤ་རོ་ལུ་དམག་ཐག་ཆོད་ཞིནམ་ལས་ ལོ་ངོ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ལུ་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁའི་རྫོང་ཆེན་བསྐྱར་བཞེངས་གནང་ནི་ལུ་ཤུགས་བཏོན་ཏེ་ སྤུ་ན་ཁའི་རྫོང་ནི་ལོག་ཨ་རྟག་ཧ་ལུགས་བཞེངས་ཏེ་ ནང་རྟེན་ནི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྐུ་བརྙན་བཞེངས་ཡོདཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་བཅུ་སོ་གསུམ་ ༡༨༣༣ ཆུ་སྦྲུལ་ལོའི་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁར་བཞུགསཔ་ད་ ཧེ་མ་གི་ནང་འཁྲུགས་ནད་རོ་ལོང་བའི་ནང་འཁྲུགས་སྐབས་ བྱང་ཕྱད་ཚུ་གིས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་སྐུ་ལུ་མཚོན་ཆ་ཕུལ་ཏེ་གཤགས་ནི་གུར་ཐུག་ཆིཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལས་ཕབ་བཏང་ད་ནུག།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པ་ ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པ་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ནི་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག་ཆ་འོག་ཤར་དར་བརྒྱད་པོའི་ཡ་གྱལ་ཨ་ཐང་ལས་སྐུ་འཁྲུངས་ནི་དེ་གི་ མཚན་ཡང་ཕྲིན་ལས་ཟེར་བཞག་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པའི་མཚན་ ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ཟེར་དར་ཁྱབ་སོང་དགོ་པའི་ གནད་དོན་གཙོ་བོ་ར་ ཁོ་ར་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་འབྲུག་རྒྱལ་གྱི་སྒར་ལྟོ་མཛད་དེ་ རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ལུ་ཞུགསཔ་ལས་ མཚན་ཡང་འཁྲུངས་ཡུལ་གྱི་མིང་དང་སྦྲགས་ཏེ་ཨ་ཐངཔ་ཕྲིན་ལས་ཟེར་བཤདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་མཛད་པ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་སྡེ་དང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཕྱོགས་སྡེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་གསུམ་ (༡༨༣༣) ཆུ་སྦྲུལ་ལོའི་གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁར་བཞུགསཔ་ད་ ལོག་སྟེ་ར་ཟིང་འཁྲུག་ལོངམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་པའི་སྐུ་ལུ་བྱང་ཕྱད་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཉེན་འཚུབས་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཕོག་སྟེ་ སྐུ་མ་ཉམས་པར་གནས་བཞུགས་ནིའི་རེ་བ་མེདཔ་སྦེ་འགྱོཝ་ལས་ ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་གསུམ་ (༡༨༣༣) ཆུ་སྦྲུལ་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༣ ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་ གོང་གཟིམ་ཨ་ཐངཔ་ཕྲིན་ལས་ནི་གཞུང་དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་དང་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ====
===== དགེ་འདུན་འདུས་སྡེའི་ཉམས་གསོ། =====
<big>བསྐལ་པ་དེའི་སྐབས་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྟེ་ དགེ་སློང་གསར་མ་བཙུགས་པར་ ཡུན་རིང་སོང་བ་ལས་ གྲྭ་ཚང་གི་རིགས་ཚན་ལ་ཁྱད་དུ་སོང་བ་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་མཆོག་གིས་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་བཞི་པ་ ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ལུ་ཞུ་བ་ཕུལ་ཏེ་ དགེ་སློང་གསརཔ་སུམ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་མཉམ་གཅིག་ལུ་གསར་བཙུགས་མཛད་དེ་གནང་བ་ལས་བརྟེན་ བསྟན་པའི་རྩ་བར་སྨན་པའི་མཛད་ཆེན་ལུ་གྱུར་ཏེ་ དུས་ད་ལྟའི་བར་ སྡེ་སྲིད་སོ་ལྔ་པ་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞལ་གྲངས་ཁལ་བཅུ་དྲུག་པ་ཟེར་བའི་གཏམ་སྙན་ཅན་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
===== སངས་རྒྱས་སྟོང་སྐུ་བཞེངས་འཕྲོའི་ལཱ་མཇུག་བསྡུ་ཡོད་པའི་སྐོར། =====
<big>སྡེ་སྲིད་སོ་བཞི་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ སྤྱི་ལོ་ཅིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔ་ (༡༨༣༥) ཤིང་ལུག་ཟླ་དང་པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་ནང་རྟེན་སངས་རྒྱས་སྟོང་སྐུ་ བཞེངས་མ་ཚར་བ་ལུས་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ལཱ་གཡོག་གི་འགན་ཁུར་འདི་ རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་ ཆ་མཉམ་བསྒྲུབས་པའི་རབ་གནས་ནི་ མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་ཐོག་ལས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== ཨ་སམ་ཌུ་ཝར་སི་བྷ་རི་གུ་མ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་བཞི་ (༡༨༣༤) ཤིང་རྟའི་ལོ་ལུ་ འབྲུག་གི་དབང་འོག་ལུ་ཡོད་པའི་ཨ་སམ་ཌུ་ཝརསི་བདུན་གྱི་ནང་གསེས་བྷུ་རི་གུ་མ་ཟེར་མི་འདི་ བར་སྐབས་ཅིག་ལས་ འབྲུག་མི་སེར་གྱིས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལུ་ ས་ཁྲལ་ཅིག་སྤྲོད་དགོཔ་ཡོད་མི་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅིག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་མངའ་འོག་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ རྒྱ་གར་གཞུང་ལུ་ ཞུ་ཡིག་ཅིག་ཕུལཝ་ལས་བརྟེན་ ལོག་སྟེ་ར་ འབྲུག་གི་དབང་འོག་ལུ་རང་འཇགས་ཐོབ་ནུག།</big>
===== ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ བླམ་ཁྲི་པར་མངའ་གསོལ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་ཅིག་ (༡༨༣༡) ལྕགས་ཡོས་ལོ་ལུ་ ཤར་ཕྱོགས་དགྲ་མེད་རྩེ་ཟེར་ས་ལུ་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ནི་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་ སྐུ་གོང་མ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་མེད་དུ་ངོས་ཤེས་འདྲོངསམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་བཞི་ (༡༨༣༤) ཤིང་རྟ་ལོའི་ནང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་དང་ མཁན་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་དང་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་འཇམ་དཔལ་གྲྭགས་པ་ གྲྭ་ཚང་ལས་ཁུངས་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་གཞུང་ལུ་ཞུ་སྟེ་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁར་བཞུགསཔ་ད་ མཚན་ཡང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དཔལ་བཟང་པོ་ཟེར་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སེངྒེའི་ཁྲི་ལུ་ བླམ་ཁྲི་པ་བཅུ་གཉིས་པ་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་ལས་སྣ་མཐའ་མཇུག། =====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་ནི་ སྨན་བཅོས་རིམ་གྲོ་གིས་ནད་བཀག་མ་ཚུགས་པའི་ནད་གཞི་བཅོ་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་གིས་བསྙུངས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་ལྔ་ (༡༨༣༥) ཤིང་ཕག་ལོའི་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་བཞུགས་པའི་རིང་ལུ་ ཡུན་མ་རིང་བར་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་ཡོདཔ་ལས་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་དེ་ཅིག་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་དྲུག་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནམ་ཕུར་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== དང་པ་སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ཧེ་མ་སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་གཉིས་ (༡༨༢༢) ལས་ ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་གཅིག་ (༡༨༣༡) ཚུན་ལོ་ངོ་བཅུའི་རིང་ མི་དབང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཁྲི་རབས་སོ་གསུམ་པ་ ༣༣ མཛད་པའི་མཐའ་མར་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ངོ་ལོག་དྲག་པོ་སློངམ་ད་ སྡེ་སྲིད་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ནུག། དེ་ལས་རྗེ་མཁན་ཁྲི་ཟུར་གཉིས་དང་ སྡེ་ཟུར་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་དང་སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱིས་ནང་འཁྲུག་སློངམ་ད་ ཆིངས་བསྒྲིགས་ཏེ་ཐུགས་སྣང་དག་པའི་ཐོག་ལས་བཞུགས་གནས་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་བཞུགས་ཆོགཔ་བཟོ་ནུག།
</big>
==== གཉིས་པ་སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ། ====
<big>འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཨ་ཐང་ཕྲིན་ལས་མཆོག་ནི་སྐུ་ལུ་བསྙུང་གཞི་གཅིག་བཞེས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་ལྔ་ (༡༨༣༥) ཤིང་ལུག་ལོའི་གསོལ་ཐབས་ཐིམ་ཕུག་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་དགོངས་པ་རྗོགས་སོངམ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་དབང་འདུས་རྩེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ཡོད་མི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་འདི་ བླམ་དགེ་འདུན་པ་གཞུང་ལྷན་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་རབས་སོ་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་ བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།
</big>
==== གསུམ་པ་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ====
<big>མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པ་མཆོག་སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་དྲུག་ (༡༨༣༦) ཤིང་སྤྲེལ་ལོ་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཉེར་བཞི་པ་ ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་དགོངས་པ་རྗོགས་སོངམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་དང་ གྲྭ་ཚང་རྣམས་ནས་ རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ཉེར་ལྔ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། དེ་ལས་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཀེབ་ཀྲིན་བྷོ་གིལ་དང་ ཀེབ་ཀྲིན་དཔལ་འབར་ཊེན་དང་འབྲེལ་བ་འདི་ཡང་ རྒྱ་གར་གཞུང་ཀེབ་ཀྲིན་བྷོ་གིས་འབྲུག་ལུ་ཁ་སླབ་པར་བཏང་མི་འདི་ཡང་ དུས་སྐབས་དེ་ནང་འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་རྒྱ་གར་ནའོ་གཞུང་དང་ ད་རང་ག་ས་གནས་གཉིས་ནང་འཕྲོག་བཅོམ་འབདཝ་མ་ཚད་ རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ལེ་ཤ་བཟུང་སྟེ་འབྲུག་ནང་བཏངམ་ལས་ཨིན་པས། ཀེབ་ཀྲིན་བྷོ་གིལ་འབྲུག་ལུ་བཏངམ་ད་ དེ་ཝང་གུ་རི་ཡིརྗོང་དཔོན་དང་གཅིག་ཁར་ དམག་འཁྲུག་ལོངས་ཏེ་བཱག་ས་དྲུ་ཨར་དེ་ཡང་ ཕྱི་གླིང་པ་ལུ་ཤོར་སོ་ནུག། དེ་ལས་ཕྱི་གཞུང་ལས་ བཱག་ས་དྲུ་ཨར་ འབྲུག་ལུ་སྤྲོད་དགོ་པའི་བཀའ་ཤོག་གནང་མི་དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ ལྷོ་མཚམས་མི་སེར་ཚུའི་ཁོངས་ནས་ རྒྱ་གར་མི་སེར་སྟེང་དུ་དབང་བཙོང་དང་ཅ་ཆས་རྣམས་འཕྲོག་བཅོམ་ ས་ཁྲལ་ཆད་ལུས་བཞག་མི་ཚུ་ སྡེ་པ་ལུ་རྒྱུས་ཆ་མེདཔ་ལས་ ས་ཁྲལ་ཆད་ཚུ་དྲུ་ཨརསི་གི་རྗོང་དཔོན་ཚུ་གིས་ དགོཔ་སྦེ་སླབ་ཡོདཔ་ལས་ བག་ས་དྲུ་ཨར་ལོག་སྟེ་ འབྲུག་ལུ་རྩིས་སྤྲོད་དགོཔ་སྦེ་ཡི་གུ་བཏངམ་ལས་ཨིན་པས། ཨིན་རུང་ཕྱི་གཞུང་གྱི་བཀའ་ཤོག་འདི་ ས་མཚམས་ལས་ཐོགས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ཕྱག་ལུ་མ་འབྱོར་བས། <br>
བླ་མ་ཁྲི་པ་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་དགུང་ལོ་བདུན་བཞེས་མི་དང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་དང་རྗོང་དཔོན་ཚུ་གིས་ ངོས་ལེན་གནང་མི་འདི་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སོ་བདུན་ (༡༨༣༧) མེ་བྱ་ལོ་ལུ་ རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ ཨ་སམ་དྲུ་ཨརསི་ཚུ རྒྱ་གར་གཞུང་ཁོངས་སུ་བཞག་སྟེ་ ས་རིན་ལོ་བསྟར་ ༡༠,༠༠༠/- རེ་འབྲུག་ལུ་ཕུལ་རྒྱུའི་ཁ་སླབ་པར་ ཀེབ་ཀྲིན་དཔལ་འབར་ཏེན་ དེ་ཝང་གུ་རི་བརྒྱུད་དེ་ འབྲུག་ནང་བཏངམ་ལས་ཨིན། དེ་ལུ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ངོས་ལེན་མ་འབད་བར་ དོན་དག་མ་གྲུབ་པར་ལུས་ནུག། ད་རུང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་ནི་ ཁྲི་ཐོག་མཛད་པའི་མཐའ་མ་ གཞོང་སྒར་རྫོང་དཔོན་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ གཞུང་ལུ་ངོ་ལོག་གི་དམག་སྤུ་ན་ཁར་ལྷོད་དེ་ ཟླ་དང་པའི་ཚེས་ ༡༥ འི་ནུབ་མོ་ རྗོང་འཕྱོག་ཆིཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་མཁན་ཆེན་གྱི་གཟིམ་ཅུང་ནང་ སྲོག་སྐྱབས་ཞུ་བར་བྱོན་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་ ཟུར་བཞུགས་དགོཔ་བྱུང་ནུག། དེ་ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ ས་ཁྱི་ལོའི་གསོལ་ཐབ་ སྤུ་ན་ཁར་བཞུགསཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ས་སྐྱོང་མཆོག་དགོངས་ཞུའི་མཛད་པ། ===
<big>སྡེ་ཟུར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལུ་ཉེས་སྐྱོན་ག་ནི་ཡང་མ་ཕོག་པར་བདེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ བདེ་བར་བཏོན་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ གཞོང་སྒར་རྫོང་དཔོན་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ཕབ་པའི་ཤུལ་མ་ མཁན་ཆེན་ཉེར་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཟུར་ བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་ ཐིམ་ཕུག་རྗོང་དཔོན་ཚུ་གིས་ཁྲི་འདུམ་མཛད་དེ་ སྤུ་ན་ཁའི་རྗོང་གཞིས་དེ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ལུ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་ནུག། དེ་ལས་སྡེ་ཟུར་མཆོག་ཉེས་སྐྱོན་ག་ནི་ཡང་མ་ཕོག་པར་ བདེ་བར་བཏོན་པའི་ཤུལ་ མ་དགོན་པར་བྱོན་ཏེ་ ཚེ་མཇུག་བདེ་བར་སྐྱོངསཏེ་བཞུགས་ནུག།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་བརྒྱད་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཐིམ་རྫོང་པ་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེའི་མཛད་རྣམ། ===
==== དང་པ་སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་སྟོད་ཝང་དར་ལུང་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ཡོད་མི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་བརྒྱད་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཐིམ་རྫོང་པ་འདི་ནི་ མཚན་ལུ་ཡང་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། ཁོ་ར་ ཧེ་མ་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྒར་ལྟོ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་ལས་ཚན་གྱི་འགན་ཁུར་རིམ་པར་མཐར་འཁྱོལ་ཏེ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཐོབ་སྟེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== གཉིས་པ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་སྒོ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་བཅུ་སོ་བརྒྱད་ ༡༨༣༨ པའི་ས་ཁྱི་ཟླ་དང་པའི་ནང་ མི་དབང་སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ད་རུང་སྡེ་སྲིད་ཤོ་ཐེངས་གཉིས་པ་ ཁྲི་རབས་སོ་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ གཞོང་རྫོང་པ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ གཞུང་ལུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་དམག་དཔུང་ སྤུ་ན་ཁར་བཙུགས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནི་རྐྱེན་ལུ་ཁྲི་ལས་ཕབས་ཏེ་ རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་འདི་དར་དཀར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བཏོནམ་ད་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བློ་ཁར་མ་བབས་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ ས་ཁྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་ ཐིམ་རྫོང་པ་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་དེ་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་ སྡེ་སྲིད་སོ་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུཝ་ད་ རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཡང་ཞུ་ནུག།</big>
==== གསུམ་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་ཤུལ། ====
=====༡. སྡེ་སྲིད་རྣམ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ། =====
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁག་གཉིས་ལུ་གནས་ཏེ་ གསོལ་ཐབ་ཕེབས་བཞུགས་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ལཱ་ཚུ་ མཛད་སྟབས་མ་བདེ་བར་བཞུགསཔ་ད་ གྲྭ་ཚང་གི་བླམ་མཁན་པོ་དང་ སྐུ་གཞོགས་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་སྒྲ་ཚུ་གིས་ ལོ་ངོ་བཞིའི་རིང་ལོག་སྟེ་ར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༢ ཆུ་སྟག་ལོ་ལས་ཁྲི་འགྲིགས་ཚུགསཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་རྣམ་གཉིས་ ཐུགས་མཐུན་མཉམ་གཅིག་གི་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ཚུན་ལོ་ངོ་ ༦ གི་རིང་ རྒྱལ་སྲིད་མཉམ་རུབ་སྐྱོངས་ཏེ་བཞུགས་ནུག། སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ས་སྤྲེལ་ལོ་ལུ་ ཁྲི་ཐོག་གུར་གཤགས་སོངམ་ལས་ དེ་ལས་ཚུར་ སྡེ་སྲིད་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་ཁོ་ར་གཅིག་གིས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༠ ཚུན་ལོ་ངོ་ ༢ ཀྱི་རིང་ རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོངས་ཏེ་བཞུགས་ནུག།</big>
=====༢. རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༩ པའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ། =====
<big>རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༨ པ་ངག་དབང་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ལུ་ རྗེའི་ཁྲི་ཐོག་ལས་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ལུ་རྗེ་ཁྲི་ཟུར་པདྨ་བཟང་པོ་མཆོག་ནི་ ལོག་སྟེ་ར་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༩ པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
===== ༣. སྟོན་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་བརྙན། =====
<big>གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་ནང་རྟེན་དུ་ སྟོན་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་བརྙན་ཆེན་པོ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ གསར་དུ་བཞེངས་ནུག། དེ་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ལས་ཀྱང་ ཞལ་འདེབས་ཚུ་ཕུལ་གནང་ནུག།</big>
===== ༤. བསྟན་སྤྱིའི་སྐུ་རིམ། =====
<big>སྡེ་སྲིད་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༧ མེ་སྟག་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ བསྟན་སྤྱིའི་སྐུ་རིམ་དོན་དུ་ ལྷ་མགོན་གྱི་སྲིད་པ་སྤྱི་མདོས་སྐུ་རིམ་བསྒྲུབས་གནང་ནུག།</big>
===== ༥. ཆབ་འབངས་མི་སེར་ཡོངས་ལུ་གནང་སྦྱིན། =====
<big>སྡེ་སྲིད་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ས་སྤྲེལ་ལོར་ སྐུ་གཤེགས་པ་ནས་ འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་དབང་ཚད་ ཧྲིལ་བུམ་ཕྱག་ལུ་ཐེབས་པའི་དགའ་སྟོན་ལུ་ ཁ་བཞིའི་ཆབ་འབངས་མི་སེར་ཡོངས་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་གནང་སྦྱིན་གནང་ནུག།</big>
===== ༦. འཆམ་རོལ་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ། =====
<big>དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་འདུས་དེར་ ཧེ་མ་ལས་མེད་མི་ འགྲན་ཟླ་དང་འབྲལ་བའི་རོལ་མོ་སྤོ་གསང་གསར་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཕུལ་མི་ དེ་ལུ་ འཆམ་རོལ་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་མི་ ད་ལྟོ་བར་ན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་སྙན་གྲགས་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
===== ༧. སྤུངས་རྫོང་མེ་འཇིགས་ཐེངས་ལྔ་པའི་ཉམས་གསོ། =====
<big>སྤུངས་རྫོང་མེ་འཇིགས་ཐེངས་ལྔ་པ་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༩ ས་བྱ་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༣ ལུ་བྱུང་སྟེ་ རྒྱལ་བློན་ག་ར་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེདཔ་འབྱུང་རུང་ གོང་ས་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་གིས་བརྩོན་ཤུགས་སྦོམ་མཛད་དེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ཕྱོགས་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་ ཁྲི་སྤྲུལ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་ བྱམས་སྤྲུལ་བདུད་འཇོམས་རྒྱལ་མཚན་ མཁན་ཆེན་པདྨ་བཟང་པོ་བཅས་ཞལ་འཛོམས་ཐོག་ལས་ ལོ་འཁོར་ལུ་ཕྱི་གཟུགས་བསྒྲུབས་པའི་རབ་གནས་ཡང་གནང་ནུག།</big>
===== ༨. མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༣༠ པའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ། =====
<big>མཁན་རབས་ཉེར་དགུ་པ་རྗེ་པདྨ་བཟང་པོ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༠ ལྕགས་ཁྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༢༣ ལུ་ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་སོངམ་ལས་ དགེ་འདུན་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ཕེབས་ཅིག་ མཁན་རབས་སུམ་ཅུ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་ཡོངས་འཛིན་ ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༠ ལྕགས་ཁྱི་ལོའི་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ཕེབས་པའི་ཤུལ་ལས་ སྐུ་གཟུགས་གནོད་འཚེ་ཅན་ཅིག་ཐོབ་པ་ལས་བརྟེན་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བར་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལས་དགོངས་ཞུས་མཛད་དེ་ ཟླཝ་མ་འཁོརཝ་ལས་ ལྕགས་ཁྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༢༩ ལུ་དགོངསམ་རྫོགསཔ་ད་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ཞུ་སྟེ་ ལམ་སྟོན་སྤུར་སྦྱང་ཚུ་གནང་ནུག།</big>
=== ས་སྐྱོང་མི་དབང་འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་དགུ་པ་ ཐིམ་རྫོང་པ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་སོ་དགུ་པ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་ནི་ ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ལུ་ཡོད་པའི་ སྨད་ཝང་ཁོངས་གཏོགས་མཁར་སྦིས་ལས་སྐུ་འཁྲུངས་ནི་འདི་གི་ མཚན་ཡང་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག།<br>
སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ གཞུང་སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་ནང་ལུ་ དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ལུ་ཞུགས་ཏེ་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་དང་ འབྲི་ཀློག་གི་ཡོན་ཏན་ཚུ་ཡོངས་རྫོགས་སྦེ་སྦྱངས་བརྩོན་མཛད་གནང་ནུག། ཤུལ་མ་ལས་ཀྱི་བཀོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ རྫོང་གོང་མའི་སྲིད་ཀྱི་ལས་ཚན་ནང་བཅའ་མར་གཏོགས་ཏེ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་གཉེར་ཆེན་གྱི་འགན་ཁུར་བཞེས་ཏེ་མཐར་མཁྱོལ་བྱུངམ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་གི་ རྫོང་དཔོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་བཞེས་ཏེ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་དུས་སྟབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ། ====
<br>
སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྔབཅུ་ (༡༨༥༠) ལྕགས་ཁྱི་ལོའི་གཞུང་གྲྭ་ཚང་གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ མི་དབང་འབྲུག་སྡེ་སྲིད་བཀྲིས་རྡོ་རྗེ་ ཤུགས་སྦེ་སྐུ་བསྙུངསམ་ལས་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ལས་དགོངས་ཞུ་སྦེ་དགོཔ་ཐོནམ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྔབཅུ་ (༡༨༥༠) འམ་རང་ལུགས་འདས་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་དང་ རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ལྕགས་ཁྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་སོ་དགུ་པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།
==== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>དེ་བསྒང་ འབྲུག་སྡེ་སྲིད་ཞབས་སུ་ སྤ་གྲོ་དཔོན་སློབ་བགྲེས་པ་ ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་རྒྱལ་ཨ་རྒས་ཧཱ་པ་དང་ དཔོན་སློབ་ཁྲི་པ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་ནམ་སྟག་གཟིག་སྒྲོལ་མ་གཉིས་མ་འགྲིགས་པར་འཁོན་འགྲེས་སྦོམ་ཞུགས་པའི་རྩོད་གཞི་གུར་ཐུགཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ དཔོན་སློབ་ཁྲི་པའི་རེ་བ་དང་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ གྲོས་ཆོད་བཏོན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
འབྲུག་སྡེ་སྲིད་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་ནི་ ཁྲི་ཁར་ཟླཝ་གསུམ་ཡང་མ་སོངམ་ལས་ དཔོན་སློབ་ཨ་རྒས་ཧཱ་པ་དང་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཚ་ཕུགཔ་ཚེ་དབང་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་བླ་གཟིམ་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་ཚུ་ བསམ་ཕྱོགས་མཐུན་པའི་ཐོགས་ལས་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་དང་བླ་གཟིམ་གཉིས་ཀྱིས་ བཀྲོང་དཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ བསྟན་པའི་ཞབས་ཏོག་ཡང་ ག་ནི་ཡང་ཞུ་ནི་ལུ་ གོ་སྐབས་བྱུང་མ་ཚུགསཔ་ཨིན་པས།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༡ ལྕགས་ཡོས་ཟླཝ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡༨ ལུ་ ཡབ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་དང་ ཡུམ་འབྲུག་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ལུ་ ཤར་ཕྱོགས་དགྲ་མེད་རྩེ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་པདྨ་དབང་གྲགས་ཟེར་གསོལ་ནུག། དགུང་ལོ་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ སྐུ་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་མེད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་མཁྱེན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༤ ཤིང་རྟ་གི་ལོ་ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་ནུག། དེ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་གདན་ས་ཡང་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་གདན་དྲངས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༣༣ པ་ཨ་ཐངཔ་ཕྲིན་ལས་དང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༤ པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་སྦེ་ བླམ་ཁྲི་པའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་བའི་ཁར་ མཚན་ཡང་ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་ དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་གདམས་ངག་དང་ དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་ རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་ཚུ་ཡང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༢༥ པ་ ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ལས་ཞུ་སྟེ་ རྗེ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་དང་ ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་ཡོངས་འཛིན་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ སྐུ་ཡོན་ཚུ་བཞེས་གནང་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ ལུ་ སྤུ་ན་ཁ་ལས་སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་དང་ ཐིམ་ཕུག་ལས་སྡེ་སྲིད་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ འཛིང་འཁྲུག་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་ ཞབས་དྲུང་གི་ཡབ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ ནང་ཁ་འགྲིག་པར་བྱོན་པའི་མཐའ་མར་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་བླམ་ཁྲི་པ་སྦེ་མངའ་གསོལ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༥ ལུ་སྡེ་སྲིད་རྣམ་གཉིས་དང་མཆོག་སྤྲུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དམ་བཅའ་ཞུཝ་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་དང་ཐིམ་ཕུག་ལུ་འགྲོ་དོན་མཛད་དེ་བཞུགས་ཡོདཔ་དང་ མང་ཆེ་ཤོས་ར་ལྕགས་རི་དང་གསང་གླིང་ལུ་ཐུགས་དམ་གནང་སྟེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༠ ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་དང་ བླ་གཟིམ་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་གཉིས་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ ༣༩ པ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས་པའི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༠ ཟླཝ་ ༨ པའི་ནང་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་པ་སྦེ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ སྤུངས་རྫོང་དང་དབང་རྫོང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་གསུམ་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ལས་ དབང་རྫོང་པ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་འདི་རང་ཐག་རང་བཅད་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་བཞི་བཅུ་ཞེ་གཅིག་སྦེ་གསོལ་གནང་ནུག། དེ་གིས་སྦེ་ ནང་འཁྲུག་ལངས་ཏེ་ ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གིས་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་བཀྲོངས་ནི་སྦེ་ དམག་རྒྱབ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་མཚོ་སྐྱིད་རྡོ་རྗེ་ལས་ཞུ་རུང་ ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ལུ་གླགས་འཁེལ་མ་ཚུགས་པར་ མཇུག་ལུ་ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གི་གཡོ་འཕྲུལ་རྐྱབ་སྟེ་ ན་བཟའ་འབྲུམ་ནད་ཅན་ཅིག་ཕུལཝ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༡ ལྕགས་ཕག་ཟླཝ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༧ ལུ་ནད་ཐེབས་ཏེ་ཚེ་ལས་འདས་སོ་ནུག། དེའི་སྐབས་ལུ་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ཡང་ འབྲུམ་ནད་ཀྱིས་བཤེད་རུང་ཟླཝ་ ༡ དེམ་ཅིག་ཁར་སངས་ཡོདཔ་དང་ ཁྲི་སྤྲུལ་བཞི་པ་ངག་དབང་ཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མཛད་དེ་བཞུགས་ནུག།<br>
ལྷ་དང་བླ་མའི་ལུང་བསྟན་བཞིན་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ཨ་ཐང་ནང་ལས་ཕྱག་རྒྱ་མ་བདེ་ཆེན་མཚོ་མོ་བཞེས་ཏེ་ རྩ་རླུང་གི་སྒྲུབ་པ་ཐོབ་ཡོདཔ་ལས་རྟོགས་ལྡན་པའི་ཆས་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ མཁན་རབས་ ༣༡ པ་རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་གཞུང་གྲྭ་ཚང་བླ་སློབ་ཚུ་གི་ཐུགས་ཁར་མ་བབས་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༡ ཟླཝ་ ༡༢ ཚེས་ ༧ ལུ་ སྡེ་སྲིད་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་གིས་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བགྲེསཔ་ བར་ཅུང་པ་འདི་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་གུར་བསྐོས་གནང་ནུག། ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༣༣ བཞེས་པའི་སྐབས་ལུ་ བླམ་ཁྲིཔ་དང་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ འཇམ་མགོན་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་ གསེར་ཁྲི་གུར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༣ ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ བླ་མའི་གདན་ས་སྒོ་རི་ནང་ ཀུན་སྣང་འོད་གསལ་དགོན་པར་བྱོན་ཏེ་ ཁྲིད་ཐེངས་གཅིག་གནང་ཡོདཔ་དང་ སྤ་གྲོའི་གཙོས་སའི་གནས་ཚུ་གཟིགས་ཏེ་ གདུལ་བྱའི་འགྲོ་དོན་མང་རབས་ཅིག་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་སྤ་རོ་སྒོ་རི་ནང་བཞུགསཔ་ད་ དགེ་སློང་ ༡༥ གིས་མཚན་འཛིན་བཏོགས་ཏེ་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཐོབ་ལམ་ཚུ་ཡང་མེདཔ་བཟོཝ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༩ ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྒོ་རི་ནང་ཡང་མ་བཞུགས་པར་ བོད་ཡུལ་ལུ་གནས་གཟིགས་པར་ཕེབས་ཏེ་ ཡུན་རིངམོ་སྦེ་བཞུགས་ནུག།<br>
ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་བོད་ལུ་ཕེབས་ད་ སྐྱབས་མགོན་སྐུ་འཕྲེང་ ༡༢ པ་ཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་ སྐུ་ན་མ་སྨིན་པ་ལས་ར་ སྒྲེང་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཞབས་དྲུང་མཆོག་ལུ་ དད་པ་དང་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པའི་ཁར་བརྩི་བཀུར་ཞུ་སྟེ་ ལོ་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལུ་ ཚེ་སྨོན་གླིང་གི་ཕོ་བྲང་ནང་བཞུགས་བཅུག་ནུག།<br>
ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་བོད་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གི་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་སྡོད་པའི་ཁར་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་དྲོ་པ་གི་གསོལ་ཇ་བཞེས་ས་ལུ་ གསོལ་རྩམ་ཨ་ཁམ་གྱིས་སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཅིག་བཟོ་ཡོད་པའི་གུར་ གསོལ་ཇ་བླུག་ནི་འབདཝ་ད་ ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གི་བླུག་མ་གནང་ཟེར་ཞུཝ་ད་ བླ་མ་གིས་ཐུགས་སྨོན་གནང་ཚར་ཡི་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ ཨ་ཙི་ཅིག་བླུགས་གནངམ་ད་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཆུ་རུད་ཐོན་འོངམ་ལས་ ཕྱག་མཛོད་ཁ་ཐུག་གི་རྫོང་གཞིས་ཕྱེད་ཀ་འདི་ ཆུ་རུད་ཀྱིས་འབག་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
བོད་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༠ ལུ་ལོག་སྟེ་འབྲུག་སྤ་རོ་སྒོ་རི་ནང་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་དགུང་ལོ་ ༣༡ བཞེས་ཡོདཔ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༡ ལྕགས་བྱ་ལུ་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོ་ནུག། བླ་མའི་ཕྱག་རྒྱ་མ་ ཨ་ཐང་ལུ་བཞུགས་ཡོད་མི་ མཁའ་འགྲོ་བདེ་ཆེན་མཚོ་མོ་ལུ་སྲསམོ་རིན་ཆེན་མཚོ་མོ་ཟེར་མི་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ བརྒྱུད་པའི་རིགས་ལུ་ ཨ་ཐང་གསང་མོ་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་དེ་དར་ཁྱབ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་ཞེ་གཅིག་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་པ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་མཆོག་ སྨད་ཝང་སི་ལི་ཁ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་གི་ནུ་གཅུང་ཨིན་མས། སྡེ་སྲིད་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ནང་ སྒར་ལྟོ་སྦེ་འཛུལ་ཏེ་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་དང་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ཚུ་གི་སྦྱང་བ་ཚུ་ཡང་ མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་ཐོབ་པའི་ཤུལ་མ་ གོ་གནས་ཚུརིམ་པ་བཞིན་དུ་ཡར་སེང་ཐོབ་ལས་ གཞོང་སྒར་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༨ གི་ལོ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་ངོ་ལོག་གི་དམག་ཐོན་ནུག། དེ་ཡང་ ཐིམ་རྫོང་པ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་གཉིས་ཀྱི་སྒར་པ་ཚུ་ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ས་ཁྱི་ཟླཝ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་ཕྱོགས་ག་ར་ གསང་བའི་ཐོག་ལས་སྤུངས་ཡོདཔ་དང་ དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་དང་རྫོང་དཔོན་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་གཉིས་ ཁ་བསྡོམས་ཞིནམ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ སྡེ་ཁྲི་ལས་ཕབ་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དཔོན་སློབ་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་རང་ཐག་རང་བཅད་ཐོག་བྱོན་ཡོདཔ་དང་ རྫོང་དཔོན་ཁོ་ར་ གཟིམ་དཔོན་དང་རྫོང་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་གཉིས་སྦེ་བཞེས་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཨ་རྒས་ཧཱཔ་དང་ བླམ་ཁྲི་པ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་ཐོན་ཏེ་ ནང་འགྲིག་ཀྱི་དོན་ལུ་ སྡེ་སྲིད་དབང་ཕྱུག་གི་སྐུ་མདུན་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ བླམ་ཁྲི་པའི་རྒྱབ་ལས་ཐོནམ་ལས་བརྟེན་ ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གིས་མ་རངས་པར་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁ་ར་བཀྲོངས་ད་ནུག། དེའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་རྒྱབ་ལས་ དབང་རྫོང་པ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཐོན་ཏེ་ དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གི་དམག་དཔུང་དང་ ནང་འཁྲུག་ཤུགས་ལངས་ཏེ་སྡོདཔ་ད་ དགེ་འདུན་དམངས་དང་གཞུང་གཉིས་ ཁ་བསྡོམས་ཐོག་ལས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུཝ་ད་ རྫོང་དཔོན་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ར་གིས་ རང་ཐག་རང་གིས་བཅད་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་ནུག། <br>
དབང་རྫོང་པ་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ རང་ཐག་རང་གིས་བཅད་ཐོག་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་མི་ལུ་ དགེ་འདུན་དམངས་དང་ གཞུང་དཔོན་ཁག་ཚུ་གི་ཐུགས་ཁར་མ་བབས་ལས་ ནང་འཁྲུག་ལང་ནི་འབད་བའི་སྐབས་ དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གིས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ལས་རྒྱབ་ཞུཝ་ད་ ཀྲོང་གསར་ལས་ དམག་དཔོན་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་དུང་དཀརཔོ་རྒྱལ་མཚན་ སྐྱིད་ཚལ་པ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་ ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་དང་གཅིག་ཁར་ དམག་འཐབ་ད་ ཀྲོང་གསར་གྱི་དམག་དཔོན་ཚུ་གིས་ ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ སྡེ་སྲིད་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་ལས་ དམག་རྒྱབ་ཡང་འཚོལ་དགོཔ་ཐོན་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཀྲོང་གསར་པའི་དམག་དཔོན་ཚུ་ ལོག་འབྱོནམ་ད་ དབང་འདུས་ལས་འབྱོན་མ་ཧུམ་པར་ མགར་ས་ལས་བསྐོར་ཏེ་བྱོན་དགོཔ་ཐོན་སོ་ནུག།<br>
ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ འབྲུམ་ནད་ཤུགས་ཅན་ཅིག་ར་ཐོན་ཡོདཔ་ལས་ དེ་བསྒང་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཨ་རྒས་ཧཱཔ་གིས་ ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་བཀྲོངས་ནིའི་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་ འབྲུམ་ནད་འཐོབ་མི་ཅིག་ལུ་ གོས་ཆེན་གྱི་གོ་ གཞན་དང་མ་འདྲཝ་ཅིག་གྱོན་བཅུག་ཞིནམ་ལས་ གོས་ཆེན་གྱི་གོ་འདི་ ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་ལུ་ཕུལ་ནུག། གོ་འདི་མཐོངམ་ཅིག་ སེམས་ཆགས་པའི་དབང་གིས་ གོ་ཚད་བཏུབ་མ་བཏུབ་བལྟ་ནི་སྦེ་གྱོནམ་ད་ འབྲུམ་ནད་འབུ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༡ གི་ལོ་ལུ་གཤགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཉིས་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་བར་ཅུང་པ་ (དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་) ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་པ། ====
<big>ས་སྐྱོང་མི་དབང་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་འདི་ ཐིམ་ཕུག་བར་ཕྱོགས་ལས་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་ཡང་བར་ཅུང་པ་ཟེར་གསོལ་ནུག། བར་ཅུང་པ་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་དུས་སྐབས་ལས་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ བསླབ་བྱ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ཚུ་ཞུ་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་ཡང་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཟེར་གསོལ་ཏེ་ མཚན་གཉིས་ཆ་ར་དར་ཁྱབ་ཡར་སོ་ནུག། སྡེ་སྲིད་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ནང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ འབྲི་ཀློག་གི་སྐུ་ཡོན་ཚུ་དང་ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་སྦྱངས་ཏེ་ མཁས་པ་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ལས་ འདུས་སྡེའི་ལས་མཚན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་གནང་ནུག། འགན་ཁུར་ཚུ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་མཛད་གནངམ་ལས་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་ཡང་བཞེས་གནང་པའི་ཤུལ་མ་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ རྟ་ལང་ཁ་དགོན་པ་ལུ་ཐུགས་དམ་གནང་སྟེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་པ་ ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༢ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ནང་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་དང་ དབང་རྫོང་དཔོན་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་ (བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་) ཚུ་ ནང་ཟིང་ལང་བའི་དུས་སྐབས་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༣༡ པ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་ཟུར་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ། དེ་ལས་ དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་ མི་སེར་ཞི་བདེ་འབྱུང་ནིའི་ཐབས་ལུ་ཞལ་མཐུན་གྱི་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༢ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༧ ལུ་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བགྲེསཔ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ (བར་ཅུང་པ་) འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་ཞེ་གཉིས་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་པ། ====
<big>བྱམས་མགོན་ཡང་སྲིད་གསུམ་པ་ བདུད་འཇོམས་རྡོ་རྗེ་ (འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་)མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༢ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ཞབས་དྲུང་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གི་རྒྱལ་ཚབ་ བླམ་ཁྲི་པ་བཅུ་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། སྡེ་སྲིད་འདིའི་སྐབས་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ འཇམ་མགོན་ཡང་སྲིད་ བླམ་ཁྲི་པའི་གསར་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནིའི་ལམ་ལུགས་གསརཔ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་དང་གསུང་སྤྲུང་གཉིས་དང་ སྲས་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ། དེ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་ཚུ་ བླམ་ཁྲི་པའི་གསེར་ཁྲི་ཁར་ མངའ་གསོལ་ཞུཝ་ཨིནམ་མ་གཏོགས་ གཞན་ཞུ་གསོལ་མེདཔ་ཨིན་མས།<br>
སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གི་ལུང་བསྟན་དུས་ལུ་བབས་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་གི་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་ འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གིས་ ཨ་ཐང་ལས་མཁའ་འགྲོ་མའི་མཚན་རྟགས་དང་ལྡན་པའི་བུམོ་བདེ་ཆེན་མཚོ་མོ་ གསང་ཡུམ་སྦེ་བཞེས་བཞུགསཔ་ད་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ སྡེ་པ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཐུགས་ལུ་མ་བབས་ལས་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་ བླམ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལས་ཕབ་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གི་ཐོབ་ལམ་ཚུ་ཡང་ ག་ནི་ཡང་མ་ཐོབ་བཟོ་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་གི་ཕྱག་ཞུ་མི་ དགེ་འདུན་པ་ཞེ་གྲངས་ ༡༥ ལྷག་ཙམ་གྱི་མཚན་འཛིན་ཡང་བཏོགས་བཏང་ཡོདཔ་དང་ ཞབས་དྲུང་གི་ཕ་མའི་ཤུལ་སྐལ་ཚུ་ཡང་གཞུང་བཞེས་མཛད་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་མཆོག་ གདན་ས་རྟ་མགོ་ལུ་ཡང་བཞུགས་མ་བཅུག་པས། དེ་ལས་ ཞབས་དྲུང་ཁོ་ར་ སྤ་རོ་སྒོ་རི་ནང་ལུ་བཞུགས་ཡོད་རུང་ འདི་ནང་ཡང་ཐུགས་མ་སྤྲོ་བ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ བོད་ལུ་བྱོན་དགོཔ་བྱུང་ནུག་གོ།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བར་ཅུང་པ་ (དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་) མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཐིམ་རྫོང་པ་ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་དང་ དབང་རྫོང་པ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ སྡེ་སྲིད་གོ་གནས་ཀྱི་སྐོར་ལས་ཧབ་ཐོབ་རྐྱབ་ཏེ་ ནང་འཁྲུག་བྱུང་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབངས་མི་སེར་ཚུ་ཡང་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་སྦེ་སྡོད་མ་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་ར་ཡང་ བདེཝ་སྦེ་བཞུགས་མ་ཚུགསཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༤ གི་ལོ་ལུ་ དགོངས་ཞུ་མཛད་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གསུམ་པ་ས་སྐྱོང་མི་དབང་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་པ། ====
<big>བྱམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ མགར་ས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༡ པའི་ལོ་ལུ་ དགོན་ཨ་མོ་རི་མུའི་གདུང་རབས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་། སེཝ་ལ་ཆོས་རྗེ་བྱམས་མགོན་ངག་དབང་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཡང་སྲིད་གསུམ་པ་ཨིན་མས། སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་དུས་སྐབས་ལས་ བྱམས་མགོན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་ཡང་སྲིད་ལུ་ ངོས་འཛིན་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྐུ་ཡོན་དང་བསླབ་སྡོམ་ དེ་ལས་ སྨིན་གྲོལ་གྱི་གདམས་ངག་ཚུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༢༥ པ་ རྗེ་ཤེས་རབས་རྒྱལ་མཚན་དང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༢༧ པ་ པདྨ་བཟང་པོ་གཉིས་ལས་གསན་བཞེས་གནང་ནུག། <br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཉིས་པ་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་བགྲེས་པ་བར་ཅུང་པ་དང་ རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་མཆོག་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་གོ་གནས་ལས་ཕབ་བཏང་སྟེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༢ ཟླཝ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་ བྱམས་སྤྲུལ་གསུམ་པ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ དགུང་ལོ་ ༢༢ བཞེསཔ་ད་ རྒྱལ་ཚབ་སྦེ་བླམ་ཁྲི་པ་སྦེ་་མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག།<br>
རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་དགེ་འདུན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༤ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཉིས་པ་ བར་ཅུང་པ་(དམ་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་) མཆོག་སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལས་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ བྱམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གསུམ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་དང་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>བྱམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གསུམ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་མི་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་གྱིས་ འདི་ལུ་ངོས་ལེན་འབད་མ་བཏུབ་པར་ནང་འཁྲུག་ལངས་ཏེ་ དབང་རྫོང་པ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་གྱིས་ བྱམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་གི་ཧོངས་ལས་ཐོན་ཏེ་ ཧེང་སྐལ་ར་ནང་ཟིང་བྱུང་ནུག། དེ་སྦེ་ ནང་འཁྲུག་ལངས་ཏེ་སྡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཆིངས་འགྲིག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བཟོ་གནང་སྟེ་ མི་སེར་ཞི་བདེ་བྱུང་བའི་དགའ་ཚོར་ལུ་ ཧེ་མ་གཞུང་ལུ་གདུང་བསམ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཁྲལ་ཕུལ་དགོ་མི་འདི་ཕུལ་མ་དགོཔ་སྦེ་བཟོ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤར་རྫོང་དཔོན་ཁག་ཚུ་གཞུང་ལས་མངའ་གསོལ་གནང་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་མངའ་གསོལ་གནང་ཆོག་པའི་བཀའ་ ཡིག་ཐོག་ལུ་གནང་ནུག།<br>
བྱམས་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༥ ལུ་ དགུང་ལོ་ ༢༥ བཞེསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་བཞི་བཅུ་ཞེ་བཞི་པ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༢ ཀྱི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཉིས་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ སྡེ་ཁྲིའི་སྐོར་ལས་ དབང་རྫོངཔ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་དང་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཨུ་མ་དྷེ་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་འབྱུང་ས་ལུ་བལྟ་སྟེ་ཐུགས་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་ཅིག་མ་བྱུངམ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག། ====
<big>ཐིམ་རྫོངཔ་དང་ དབང་རྫོངཔ་གཉིས་ཀྱི་ནང་འཁྲུག་གི་བར་ན་ དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་ཚུ་གིས་ལགཔ་རྐྱབ་སྟེ་ བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་ཡོད་མི་ བྱམས་མགོན་སྐུ་འཕྲེང་གསུམ་པ་ འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་གསུམ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུཝ་ད་ དབང་རྫོངཔ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་ལུ་བཏུབ་རུང་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཨུ་མ་དྷེ་བ་ལུ་མ་བཏུབ་པར་ ནང་འཁྲུག་ལོངམ་ལོང་ས་ར་སྡོད་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཐིམ་རྫོངཔ་གིས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལས་དམག་རྒྱབ་ལེནམ་ད་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་གནས་སྟངས་དང་དམག་འཁྲུག་དེ་ཞི་ཐབས་ལུ་ ཐབས་ཤེས་བཏོན་ཏེ་ ཐིམ་རྫོང་པའི་རེ་འདོད་བསྐང་ནིའི་དོན་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་བར་ཅུང་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཡང་ བྱམས་མགོན་སྤྲུལ་སྐུ་དང་སྡེ་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་པ། ====
<big>ཐིམ་རྫོངཔ་དང་ དབང་རྫོངཔ་གཉིས་ཆ་ར་གི་རེ་བ་སྐང་ཐབས་ལུ་ བྱམས་མགོན་སྤྲུལ་སྐུ་དང་སྡེ་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་སྦེ་བསྐོ་བཞག་མཛད་པའི་ཤུལ་ལས་ ནང་འཁྲུག་དང་ནང་ཟིང་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ སྐབས་ཅིག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ རང་ལུ་ཕོག་པའི་ཕྱག་འགན་འབག་སྟེ་བཞུགས་ནུག། ཨིན་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༥ གི་ལོ་ལུ་ བྱམས་མགོན་སྤྲུལ་སྐུ་མཆོག་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཡང་ ནང་འཁྲུག་འབྱུང་འོང་མནོ་བའི་ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ ཁོ་རའི་གདན་ས་ སྤ་རོ་སྐྱིད་ལ་མགོན་པ་ལུ་བྱོན་བཞུགས་ནུག་གོ།།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་ལྔ་པ་ ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་ ༼ཆོས་རྒྱལ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས།༽ ===
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་དབང་རྫོང་ཆ་འོག་ ཤར་དར་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྦེད་ནག་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་ལུ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་ར་ འབོད་སྒར་པའི་གྲལ་ཁར་བཅའ་མར་གཏོགས་ཏེ་ སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དང་སྒྲིག་ལམ་ཚུ་མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁོ་གི་རྨག་སྐུད་ལྕགས་པ་སངས་རྒྱས་སྡེ་ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་ཁོ་ར་ དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་འབད་ཡོད་པའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བཞི་པ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༥ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ཤུལ་ དབང་རྫོངཔ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་ མཚན་ལུ་ཡང་ ཆོས་རྒྱལ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག། དབང་རྫོངཔ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་མཆོག་ གདན་ས་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུཝ་དང་དུས་མཉམ་སྦེ་ ཐིམ་ཕུག་བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ལུ་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཨུ་མ་དྷེ་བ་ (ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་) གིས་ ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་སྦེ་སྐྱོང་དགོཔ་ཐོན་སོ་ནུག། དེའི་བསྒང་ དགེ་འདུན་དམངས་དང་ལྷན་རྒྱས་འདུས་ཚོགས་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ ཕྱག་ལག་གནང་དགོཔ་སྦེ་ཞུ་བ་ཕུལཝ་དང་གཅིག་ཁར་ གསོལ་ཐབ་ཡང་ སྔར་ག་ཨིནམ་སྦེ་བཞུགས་དགོཔ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལ་མི་ལུ་ སྡེ་སྲིད་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ ངོས་ལེན་མཛད་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༧ གྱི་ལོ་ལུ་ གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ གོང་གཟིམ་གྲྭ་ཅུང་ལུ་བརྒྱུད་སྐུལ་རྐྱབ་སྟེ་ སྡེ་པ་ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་བཀྲོངས་ད་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ སྡེ་པ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་དང་ མགྲན་ཟླ་འབད་ཚུགས་མི་ག་ཡང་མ་ཐོནམ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཡང་སྐབས་ཅིག་ཞི་བདེ་གི་ངང་ལུ་སྐྱོང་ནུག།</big>
==== ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་གསར་བགྲེས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ནང་འགྲིག། ====
<big>ཧེ་མ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་སྐབས་ ཁྲི་པ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལོ་གསུམ་བཞུགས་དགོཔ་དང་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཁོ་ར་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེའི་སྲས་ བཙན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་བསྐོ་བཞག་མཛད་དགོཔ་སྦེ་ཁ་ཆེམས་ཡོད་རུང་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་དགོངས་ཞུ་མཛད་མ་བཏུབ་ལས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་དང་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་བྱུང་ནུག། དེའི་སྐབས་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་གི་སྲས་ བྱ་རྫོངཔ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ དམག་རྒྱབ་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ལས་ཞུཝ་ད་ སྡེ་སྲིད་དམག་རྒྱབ་སྦེ་མེན་པར་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་གསར་བགྲེས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འགྲིག་རྐྱབ་མི་སྦེ་བྱོན་ནུག། སྡེ་ཚན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འགྲིག་བཟོ་བའི་སྐབས་ལུ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་མ་བཏུབ་ལས་ བྱ་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ཡར་སེང་མཛད་དེ་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་ལོག་སྟེ་མི་འཐོན་ནིའི་དོན་ལུ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ ས་ཁོངས་ཚུ་ཡང་ འདྲན་འདྲ་སྦེ་བགོ་བཤའ་མཛད་དེ་ ནང་འཁྲུག་དེ་ཡང་དེ་ཅིག་སྦེ་མཇུག་བསྡུ་གནང་ནུག།</big>
==== དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༡ གི་ལོ་ལུ་ གསོལ་ཐབ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཕེབས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ནད་གཞི་དྲག་པོ་ཅིག་ཟུན་ཏེ་ དྲག་ར་མ་བཏུབ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ ཡུན་མ་རིངམོ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལས་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བདུན་པ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་པ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ དབང་འདུས་རྫོང་ཁག་ ཤར་སྦེད་ནག་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་དོན་གྲུབ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ རྫོང་གོང་མའི་སྒྲིག་ནང་བཞུགས་ཏེ་ གནག་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགས་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་ལུ་གནག་རྫི་པ་སངས་ཟེར་ཞུ་གསོལ་དར་ནུག། དབང་རྫོངཔ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་སྡེ་མཆོག་ ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཁོ་རའི་ཚ་བོ་གནག་དཔོན་གནག་རྫི་པ་སངས་འདི་ དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་ལྔ་པ་ ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་གྱིས་ སྡེ་པ་ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་བཀྲོངས་པའི་ཤུལ་ལས་ ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་རང་རྐྱང་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ལོ་ངོ་ལྔ་ལྷག་ཙམ་སྐྱོང་བའི་མཐའ་མ་ སྐུ་ལུ་བསྙུང་གཞི་ཚབས་ཆེན་ཅིག་གིས་བཏབ་སྟེ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དགོཔ་འཐོནམ་ད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༡ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་པ་ཁོ་རའི་ཚ་བོ་དོན་གྲུབ་འདི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བདུན་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་ དེའི་ཚེ་ རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་རའི་མཚན་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>དབང་རྫོངཔ་དོན་གྲུབ་མཆོག་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ལོ་གཅིག་ར་མ་ལངསམ་ལས་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སུམ་ཅུ་སོ་གསུམ་པ་ རྗེ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ མཚན་ཉིད་སློབ་དཔོན་འོད་ཟེར་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག། ཧེ་མ་ རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ སྡེ་པ་དམ་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་ ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་ནོར་བུ་གིས་གཙོས་ ཕྱག་ཞུ་མི་ དགེ་འདུན་པ་ཚུ་གིས་ མཚན་འཛིན་བཏོག་ནི་ལ་སོགས་པའི་བྱ་ངན་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༣ གྱི་ལོ་ལུ་ བླམ་ལུ་ཐུབ་རུང་ བཀའ་སྲུང་ལུ་མི་ཐུབ་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ བཀའ་སྲུང་ལུ་མ་མཉེས་པའི་ཕོག་ཐུག་ཨིན་ཟེར་ གསོལ་ཇ་བཞེས་པའི་སྐབས་ བཞེས་རྩམ་གྱིས་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་གི་གཟུགས་བརྙེན་བཞེངས་ཏེ་ དེ་གུར་གསོལ་ཇ་ཐིགས་པ་ཅིག་བླུགས་ཙམ་གྱིས་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ཕྱེད་ཀ་ཅིག་ འཕྱག་བདའ་བའི་རྐྱེན་བྱུང་ནུག། རྐྱེན་འབྱུང་བའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་བཞུགས་ཡོདཔ་ལས་ ཉམས་གསོ་ཞུ་ནིའི་ཕྱག་ལཱ་འགོ་བཙུགས་ཡོད་རུང་ སྡེ་སྲིད་ལུ་ སྤུངས་རྫོངཔ་གིས་ངོ་རྒོལ་རྐྱབ་སྟེ་ དམག་འཁྲུག་བྱུང་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རྫོང་ཉམས་གསོ་གི་ལཱ་ཡང་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཇུག་བསྡུ་མ་ཚུགས་པས། དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་ལྔ་པ་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་དང་ དབང་རྫོངཔ་དོན་གྲུབ། སྤུངས་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་གསུམ་ དགའ་སེང་མར་ཚིག་ཁ་གི་རྨགཔ་འབདཝ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་མཆོག་ དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ སྡེ་ཁྲི་གུར་ དབང་རྫོངཔ་དོན་གྲུབ་བཀལཝ་ད་ སྤུངས་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་འདི་ དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་གནང་འོང་མནོ་བའི་རེ་བ་བསྐྱེད་རུང་ དབང་རྫོངཔ་སྡེ་ཁྲི་ཁར་འབྱོནམ་ད་ དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་འདི་ དབང་རྫོང་སྦེ་མ་བཀལ་བར་ སྡེ་སྲིད་དོན་གྲུབ་ཁོ་རའི་ཚ་བོ་ གཟིམ་དཔོན་སྲིད་རྒྱལ་ལུ་གནང་དཔ་ལས་ སྤུངས་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་དང་གཞུང་བཀའ་བློན་ཚུ་དང་ཁ་བསྡོམས་ཏེ་ སྡེ་སྲིད་ལུ་ངོ་རྒོལ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་བསྒང་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ཐུག་ལས་ དབང་རྫོངཔ་སྲིད་རྒྱལ་དང་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན། སྤ་གྲོ་དཔོན་སློབ་ཚུ་ཡོདཔ་ལས་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་སྡེ་ཚུ་གིས་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པས། ཨིན་རུང་ སྤུངས་རྫོངཔ་གིས་ ཕམ་ཁ་ལེན་མ་བཏུབ་པར་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་དང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ལས་ དམག་རྒྱབ་འཚོལ་ནུག། སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་རྒྱབ་ཚུ་ ཐིམ་ཕུག་ཁ་ཐུག་འོངས་པའི་ལམ་ཁར་ དབང་རྫོང་པའི་དམག་དང་དམག་རྐྱབ་སྟེ་ རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོདཔ་མ་ཚད། ཀྲོང་གསར་པའི་དམག་དཔོན་ཚུ་ ཅང་ལུས་སྟོད་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ གཞུང་གི་དམག་དང་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་དམག་སྡེ། དབང་རྫོངཔ་སྲིད་རྒྱལ་ཚུ་དང་དམག་འཐབ་ད་ གཞུང་དམག་གི་གཙོས་པའི་ཐིམ་ཕུག་དང་ དབང་རྫོང་པའི་དམག་ཕམ་ཡོདཔ་དང་ གཞན་ཚུ་བྱོག་ཐལ་ཡོད་རུང་ དབང་རྫོངཔ་སྲིད་རྒྱལ་དང་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཀརྨ་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་བྱོག་མ་ཐལ་བར་ ཀྲོང་གསར་པའི་དམག་སྡེ་དང་སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་སྡེ་གི་ལག་པར་ཚུད་སོ་ནུག། སྤུངས་རྫོངཔ་དང་བཀའ་བློན་གཉིས་ཀྱིས་ དགྲ་ལག་པར་ཚུདཔ་ད་བཞག་ནི་མི་འོང་ཟེར་སླབ་རུང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཁོ་རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཕྱིའི་དགྲ་མེན་པར་ ནང་གི་དགྲ་ཨིནམ་སྦེ་གཟིགས་ཏེ་ ཁོང་རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་ ད་ལས་ཕར་ ངོ་རྒོལ་གྱི་བྱ་ངན་ལུ་བཅའ་མར་གཏོགས་ནི་མེད་པའི་ཁར་ རྫོང་དཔོན་རང་སོའི་ཁྱིམ་ནང་སྡོད་ནི་མ་གཏོགས་ ས་གནས་སོ་སོ་དང་ ཐ་ན་རྫོང་གཞིས་སོ་སོ་ནང་ལུ་ཡང་འགྱོ་མ་ཆོག་པའི་གན་རྒྱ་བཟོ་ཞིནམ་ལས་ ཁོང་རྫོང་དཔོན་གཉིས་ཚེ་ཐར་བཏང་ད་ནུག། དེ་ལས་ སྤུངས་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཁོ་ར་ ཁོ་རའི་རེ་འདོད་ལྟར་དུ་ དབང་རྫོང་པའི་གོ་གནས་བཞེས་ཡོདཔ་དང་ སྤུངས་རྫོངཔ་ཁོ་ར་ལུ་ ཆ་རོགས་འབད་བའི་དགའ་ཚོར་ལུ་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་བཀྲ་ཤིས་འདི་ སྤུངས་རྫོང་པའི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་ནུག། དེ་ལས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྤུན་ཆ་ རྟ་དཔོན་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་འདི་ ཐིམ་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་ནུག།</big>
==== དགོངསམ་ཞུ་བའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ལུ་ ཕྱིའི་གཞུང་ལས་ ས་མཚམས་ནང་སྡོད་མི་ འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་ ཉེས་མེད་ཕྱི་མི་ཚུ་བཙན་ཁྲིད་འབད་བའི་སྐོར་ལས་ ཡི་གུ་ལེན་ག་དེམ་ཅིག་ར་བཏང་རུང་ འབྲུག་གཞུང་ལས་ལན་གསལ་མེདཔ་མ་ཚད་ ཕྱི་མི་ཚུ་ སྡེ་སྲིད་དང་མཇལ་བར་ཐིམ་ཕུག་ལྷོད་རུང་ མཇལ་ཁ་མ་གནང་པར་ ཁོ་གི་ཚབ་ གཟིམ་སྒརཔ་གཏང་ནི་སྦེ་ཡོད་རུང་ ནང་འཁྲུག་འདི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གཏང་མ་ཚུགས་པར་ལུས་སོ་ནུག། དེ་སྦེ་སྡོད་པའི་བར་ན་ར་ གཞུང་དགེ་འདུན་པ་གི་ཧོངས་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་ཕམ་སོཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ལས་དགོངསམ་ཞུ་དགོཔ་སྦེ་ཞུ་ནི་འདི་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༣ གི་ལོ་ལུ་དགོངས་ཞུ་སྟེ་ སྤ་རོ་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག་གོ།།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བརྒྱད་པ་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བརྒྱད་པ་ ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྨད་ཝང་མཁར་སྦིས་ས་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ རྫོང་སྒར་ལྟོའི་སྒྲིག་ནང་བཞུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ ཐིམ་རྫོང་གི་གཉེར་ཆེན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེའི་ཚེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ རང་གི་འགན་ཁུར་འཐུས་ཤོར་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ཕྱག་ཞུ་ནི་འདི་གིས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་ཁྲི་གུར་མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་གུར་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བདུན་པ་ ཕུན་ཚོགས་རྣམས་རྒྱལ་མཆོག་ སྤུངས་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱི་དམག་ལས་ཕམ་སོཔ་ལས་བརྟེན་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་ཁ་ཐུག་ལས་ དགོངས་ཞུ་དགོཔ་སྦེ་བསྐུལ་མ་གནངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༣ གི་ལོ་ལུ་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ལས་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་འདི་ དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྨད་ཝང་ལས་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྟོད་ཝང་གི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཨིན་ཟེར་ངོས་ལེན་འབད་མ་བཏུབ་མ་ཚད་ ནང་འཁྲུག་སློང་མི་ལུ་བརྟེན་ རྗེ་སྐུ་བགྲེས་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཤད་སྒྲུབ་འོད་ཟེར་གཉིས་ཀྱིས་ ནང་འཁྲུག་ཞི་ཐབས་ལུ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་འདི་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བཀལ་ད་ནུག། ཨིན་རུང་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ལུ་མ་རངས་པར་ དྲག་པོའི་ལེན་མཇལ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ཟི་ལུ་ཁ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ ལོ་གཅིག་ར་མ་བཞུགསཔ་ལས་གཤགས་སོ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་སོ་པའི་ཤུལ་ལས་ དོ་རུང་ སྟོད་ཝང་གི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ ནང་འཁྲུག་སློང་ནི་འགོ་བཙུགསཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་ཡང་ སྡེ་ཁྲི་གུར་ལོ་གཅིག་ཙམ་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་དགུ་པ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་སྟོད་ཝང་གི་ནང་གསེས་ ཀ་ཝང་ཟི་ལུ་ཁ་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་འདུན་པའི་སྒྲིག་ལམ་ཚུ་ལུ་མཐར་ཕྱིནམ་མ་ཚད་ ཆོས་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་ཚུ་ཡང་གྲོལ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལས་ དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ལས་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོད་རུང་ སྟོད་ཝང་གི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ ནང་འཁྲུག་སློང་བའི་སྐབས་ ནང་འཁྲུག་ཞི་ཐབས་ལུ་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཤད་སྒྲུབ་འོད་ཟེར་གཉིས་ཐུགས་མཐུན་ཐོག་ལས་ ཆོས་ཁྲིམས་བགྲེསཔ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཐིམ་རྫོངཔ་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་དང་གཅིག་ཁར་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་དེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་དགུ་པ་ལུ་གྱུར་ནུག་གོ།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་གཤགས་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བརྒྱད་པ་ ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མ་བཏུབ་པའི་སྐོར་ལས་ སྟོད་ཝང་མི་སེར་གྱིས་ ནང་འཁྲུག་སློང་སྟེ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་ ཟི་ལུ་ཁ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་བསྐོ་བཞག་མཛད་མི་ལུ་ སྡེ་སྲིད་བགྲེསཔ་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་མ་རངས་པར་ རྗེ་བཤད་སྒྲུབ་འོད་ཟེར་ལུ་ཞུ་སྟེ་ མནན་བསྲེགས་འཕངས་གསུམ་གྱི་དྲག་པོའི་ལན་མཇལཝ་ལས་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ ལུ་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་ཏེ་ལོ་གཅིག་ར་མ་ལངསམ་ལས་གཤགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་པ་དཀར་བརྒྱུད་དབང་ཕྱུག་གི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ལྔ་བཅུ་པ་ དཀར་བརྒྱུད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤ་རོ་ཤར་པ་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ དགེ་འདུན་འདུས་སྡེ་ནང་བཞུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་རྩ་བའི་བླམ་སྦེ་བསྟེན་ཏེ་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་དང་མན་ངག་ལ་སོགས་པའི་རིག་གནས་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ནུག། དེ་ལས་ ཁོ་རའི་ལྕོགས་གྲུབ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ བལ་པོ་རྒྱལ་པོའི་དབུ་ལྷ་སྦེ་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གངས་རི་འབྲུག་མགོན་པའི་བདག་སྐྱོང་སྦེ་ཡང་མཛད་ནུག། དེ་ལས་ ལོག་སྟེ་འབྲུག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ འབུལ་བ་ཡོངས་རྫོགས་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ཕུལཝ་ལས་ ཡོངས་གྲགས་ཐོན་སོ་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་དགུ་པ་མཆོག་ ནང་འཁྲུག་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ལས་ དཔོན་སློབ་དང་ རྫོང་དཔོན་ཚུ་གི་བར་ན་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་ འདི་ཞི་ཐབས་ལུ་ དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་ཀྱིས་ གངས་རི་བླ་ཟུར་དཀར་བརྒྱུད་དབང་ཕྱུག་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༢ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་བདུན་པ་ ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྐབས་ལུ་ ཕྱི་གཞུང་གི་བཏང་བའི་གྲོས་འཆར་ལུ་ འབྲུག་གཞུང་ལས་ངོས་ལེན་འབད་མ་བཏུབ་ལས་བརྟེན་ ཕྱི་གཞུང་དོན་གཅོད་པ་ ཨེཤི་ལི་ཨི་ཌེན་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ གི་ལོ་ལུ་ ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བཅུ་ཐམ་ཅན་འདི་འབག་སྟེ་ འབྲུག་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ བློ་སླབ་པར་ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ལྷོད་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་གཙོས་ཏེ་ གཞུང་ལྷན་ཚོགས་དང་ཁ་སླབ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་པ་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་དང་ཡང་ མཇལ་འཕྲད་བྱུང་ནུག། ཕྱི་གླིང་པའི་ཆིངས་ཡིག་ནང་ ཕྱི་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་འབྲུག་ལུ་བཙུགས་ཆོགཔ་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཚོང་ཁྲལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ འབྲུག་ནང་འཁོད་ལུ་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་ཆོགཔ་སྦེ་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་གཞུང་གི་ངོས་ལེན་འབད་མ་བཏུབ་མ་ཚད་ ཧེ་མ་ཕྱི་གཞུང་གི་ལག་པར་ཚུད་མི་ ཨ་སམ་དྲུའར་ཚུ་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ལོག་རྩིས་སྤྲོད་འབད་དགོཔ་དང་ ཕྱི་གཞུང་གིས་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ ས་ཁྲལ་དང་འདྲཝ་སྦེ་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ ཏི་རུ་འབུམ་གསུམ་སྤྲོད་དགོཔ་སྦེ་ ཆིངས་ཡིག་སོ་སོ་ཅིག་ར་ འབྲུག་གཞུང་གི་ཧོངས་ལས་བཟོ་སྟེ་ ཨུ་ཚུགས་རྐྱབ་ཐོག་ལས་ ས་ཡིག་རྐྱབ་བཅུག་ནུག།</big>
==== སྡེ་པ་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ ཧེ་མ་གངས་རི་བླམ་མཛད་བཞུགསཔ་ད་ རྗེ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ གངས་རི་བླམ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་མེད་པའི་ལུགས་ མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེའི་གསང་བ་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་ དབང་ལུང་བཅས་ཞུ་དགོཔ་སྦེ་བཀའ་སྐུལ་གནངམ་ལས་ བླམ་གིས་ཡང་ རྗེ་གིས་བཀའ་གནངམ་བཞིན་དུ་མཛད་དེ་ ལོག་འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ད་ དབང་ལུང་ཡོངས་རྫོགས་ཅིག་ རྗེ་ལུ་ཕུལ་ནུག། དེ་བཟུམ་མའི་བསྟན་འགྲོ་ལུ་ཕན་སྦོམ་ཐོགས་པའི་དབུ་བླ་ཅིག་ཨིན་རུང་ སྐུ་ཚེ་གི་ལྕོགས་གྲུབ་མ་བྱུངམ་མ་ཚད་ སྡེ་པ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་གུར་ ལོ་གཅིག་ར་མ་བཞུགསཔ་ལས་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཅིག་པ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་ཀྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཅིག་པ་ ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྨད་ཝང་མཁར་སྦིས་ས་ལུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ རྫོང་སྒར་ལྟོའི་སྒྲིག་ནང་བཞུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ ཐིམ་རྫོང་གཉེར་ཆེན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེའི་ཚེ་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་གིས་ རང་གི་འགན་ཁུར་འཐུས་ཤོར་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ཕྱག་ཞུ་ནི་འདི་གིས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་ཁྲི་གུར་མངའ་གསོལ་མཛད་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་པ་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་གིས་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ སྡེ་པ་ཁྲི་ཟུར་ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ གི་ལོ་ལུ་ ལོག་སྟེ་ར་སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ༼ཕྱིའི་དམག་གི་གདོང་ལེན།༽ ===
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤ ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་པའི་སྐབས་ ཕྱི་གཞུང་ལས་ ཆིངས་ཡིག་འབག་འོང་མི་ ཕྱི་གཞུང་གི་དོན་གཅོདཔ་ ཨེཤི་ལི་ཨི་ཌེན་ལུ་ འབྲུག་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ ཕྱི་གླིང་པའི་ཆིངས་ཡིག་འདི་ ངོས་ལེན་མ་མཛདཔ་མ་ཚད་ ཕྱི་གཞུང་གིས་འབྲུག་གཞུང་ལུ་ ས་ཁྲལ་བཏབ་དགོཔ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་ཡོད་པའི་ཆིངས་ཡིག་གུར་ ས་ཡིག་རྐྱབ་བཅུགཔ་ལས་ ཕྱི་གཞུང་གི་དོན་གཅོདཔ་ ཨེཤི་ལི་ཨི་ཌེན་ རྒྱ་ལུ་ལོག་ལྷོདཔ་ད་ སྙན་ཞུ་ངན་པ་ཕུལཝ་ལས་བརྟེན་ ཕྱི་གཞུང་གིས་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་བེང་གཱལ་དྲུའར་ ༡༡ ག་ར་ གཏན་འཇགས་ཀྱི་དོན་ལུ་བཙན་ལེན་འབད་ནི་སྦེ་ ཕྱི་གཞུང་གི་དམག་མི་ སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཐམ་དེ་ཅིག་ འབྲུག་གི་ས་མཚམས་སོ་སོ་ལས་ཕར་གཏང་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེའི་གདོང་ལེན་ལུ་ འབྲུག་གཞུང་ལས་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་དང་ བཀའ་བློན་མ་མཁལ་གྱིས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ཚུ་ དཔག་བསམ་ཁ་ལས་མར་བཏང་ཡོདཔ་དང་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཉི་མ་རྡོ་རྗེ་དང་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ཚུ་ ཇའི་སྒང་ལས་མར་བཏང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ཚུ་ གསར་སྤང་ལས་མར་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན། བླ་མ་ཁྲི་པའི་གཟིམ་དཔོན་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་པའི་དམག་མི་ཚུ་ བདེ་བ་ཐང་ལས་མར་བཏང་སྟེ་ ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་དང་གཅིག་ཁར་ ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེའི་ཚེ་ གསར་སྤང་ལས་མར་འགྱོ་མི་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་དང་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ཐུག་ལས་ གནས་ཚུལ་འདི་དང་འདི་ཟེརཝ་ཅིག་ ག་ནི་ཡང་མེདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ཇའི་སྒང་དང་ དཔག་བསམ་ཁ་ལས་འགྱོ་མི་དམག་མི་ཚུ་ ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་ལས་ཕམ་སོཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་གི་ས་གནས་ཅ་མར་མི་ལས་འགོ་བཙུགས་ དཔག་བསམ་ཁ་ཚུན་ཚོད་ ཕྱི་གླིང་པའི་ལགཔ་ལུ་ཤོར་སོ་ནུག། ཨིན་རུང་ བདེ་བ་ཐང་ལས་མར་འགྱོ་མི་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་ བྱ་དཀར་དཔོན་སློབ། དེ་ལས་ གཟིམ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འབྲུག་པའི་ས་གནས་བདེ་ཝང་གུ་རི་ལས་ བདེ་བ་ཐང་རྫོང་ཚུན་ཚོད་ཤོར་སོ་རུང་ ལོག་ཕྱི་དམག་དང་ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་ད་ རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོདཔ་དང་ ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་སྡེ་ཚུ་ འབྲུག་གི་ས་མཚམས་བརྒལ་ཏེ་བདའ་བཏང་ནུག། ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཕྱི་གླིང་པའི་མེ་སྒྱོགས་སྟོབས་གཉིས་དང་ མཚོན་ཆ་ཚུ་ ཀྲོང་གསར་ལུ་བསྣམས་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ཕྱི་གཞུང་དང་མཐུན་འབྲེལ། ===
<big>དེ་གི་ཤུལ་ལས་ར་ ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་ཚུ་གིས་ དམག་ལེན་ལོག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ འབྲུག་པའི་ས་གནས་བདེ་བ་ཐང་ཚུན་ཚོད་ ཕྱིའི་དམག་ལུ་ཤོར་སོ་ནུག། དེའི་སྐབས་ ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་སྡེ་ཚུ་གིས་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ ཧེ་མ་ཤོར་ཡོད་པའི་མེ་སྒྱོགས་སྟོབས་གཉིས་དེ་ བལ་པོ་ལས་བརྙ་འབག་འོངས་འོངསམ་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཕྱི་གཞུང་ལུ་ལོག་རྩིས་སྤྲོད་དགོཔ་སྦེ་སླབ་སྟེ་ ཞི་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་དགོ་པའི་ཞུ་བ་ཕུལ་ཡོདཔ་དང་ གལ་སྲིད་ཞི་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་ནི་གུར་མ་གནས་པ་ཅིན་ ཕྱིའི་དམག་ཚུ་ འབྲུག་ནང་འཁོད་ལུ་བཏང་སྟེ་ འབྲུག་གི་ས་ཆ་ག་ར་ ཕྱི་གཞུང་གི་འོག་ལུ་བཙུགས་ནི་ཟེར་སླབ་པའི་སྐབས་ འབྲུག་གཞུང་གི་ཧོངས་ལས་ཡང་ ཞི་བའི་གསུང་གྲོས་གནང་ནི་གུར་མཐའ་གཏོགས་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་ ཕྱི་གཞུང་དང་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བཅུ་ཐམས་ཅན་མ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ འབྲུག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་གཙོས་ སྡེ་པའི་གཟིམ་དཔོན་བསམ་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་དང་ གཞུང་གི་གཉེར་ཆེན་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་ཚུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༥ ཟླཝ་ ༡༡ པ་ལུ་ ས་གནས་སུན་ཅུ་ལ་ལུ་བཏང་ནུག། “ཆིངས་ཡིག་འདི་ནང་ འབྲུག་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་གཞིས་ བེང་གཱལ་དྲུའར་ ༡༡ དང་ དྷ་ལིམ་རྫོང་། འབྲས་ལྗོངས་སྨད། རྡོ་རྗེ་གླིང་ཕྱོགས་དང་བཅས་པའི་ས་ཁོངས་ག་ར་ ཕྱི་གཞུང་གི་གཏན་འཇགས་སྦེ་དབང་ནི་དང་། དེ་ཚུ་གི་ཚབ་ལུ་ ལོ་བསྟར་གྱི་ས་ཁྲལ་ཧེ་མ་ ཨ་སམ་ཕྱོགས་ལས་འཐོབ་ནི་ཡོད་པའི་ཁྲལ་བཅས་བསྡོམས་དངུལ་ཀྲམ་༥༠,༠༠༠ རེ་ཕྱི་གཞུང་གིས་འབྲུག་ལུ་སྤྲོད་དགོཔ་དང་ ཕྱི་འབྲུག་མཐུན་ལམ་ལུ་གནས་ནི་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཚན་ ༡༠ ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།” ༼ སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ། (༢༠༡༧) འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་རིམ་བྱོན་གྱི་མཛད་རྣམ་དེབ་ཐེར་དཔྱོད་ལྡན་དགྱེས་པའི་དོ་ཤལ་གྱི་ཤོག་གྲངས ༤༠༩ ༽ ཆིངས་ཡིག་འདི་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལས་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་འདི་ གཏན་འཁེལ་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== བླ་མ་ཁྲི་པ་དང་རྗེ་མཁན་པོའི་ཁྲི་མངའ་གསོལ། ===
<big>ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ལྔ་པ་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ བླ་མ་ཁྲི་པ་ཁྲི་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༥ གི་ལོ་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་བཞི་པ་ རྗེ་བཤད་གྲུབ་འོད་ཟེར་ མཁན་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཞིནམ་ལས་ ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ===
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་བཀྲོངས་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ ཁ་གསལ་སྦེ་བཀོད་དེ་མེད་རུང་ སྡེ་སྲི་ཁྲི་རབས་ང་གཉིས་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༧ གི་ལོ་ལུ་ མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོདཔ་སྦེ་ དཔེ་ཆ་ཚུ་ནང་བཀོད་ཡོད་མི་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་གི་སྐབས་ལུ་ ཕྱི་གཞུང་དང་དམག་ལེན་གྲངས་མང་རབས་ཅིག་བྱུང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ནང་འཁྲུག་ཡང་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པ་ཡོདཔ་ལས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ མ་རངས་པའི་མི་ངན་ཚུ་གིས་བཀྲོངས་ཡོདཔ་ ཚད་དཔག་ཚུགསཔ་ཨིན་མས།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཉིས་པ་ མཚན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་པད་དཀར་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་འཁྲུངས་ཡུལ་དང་ འཁྲུངས་པའི་ཟླ་ཚེས་ཚུ་ ཆོས་འབྱུང་ག་ཏེ་ཡང་བཀོད་དེ་མེད་རུང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ གྲྭ་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ གྲྭ་སྡེའི་སྒྲིག་ལམ་དང་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་ལུ་ མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་དང་མན་ངག་ཚུ་ལུ་ མཁས་པ་གྱུར་ཡོད་མི་ལུ་བརྟེན་ མཚན་ཉིད་བཤད་གྲྭའི་སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཅིག་པ་ ཚེ་དབང་སྲིད་ཐུབ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༧ ལུ་ གཤགས་སོཔ་ལུ་བརྟེན་ དགེ་འདུན་དམངས་དང་ དཔོན་སློབ་རྫོང་སློབ་ཚུ་གིས་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་ལུ་ སྡེ་པའི་ཁྲི་ལུ་འབྱོན་དགོ་པའི་ཞུ་བ་དང་གསོལཝ་བཏབ་སྟེ་་ར་འབད་རུང་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་མཆོག་ སྐུ་ན་བགྲེས་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ བསྟན་འགྲོ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ང་ལུ་མི་འབྱུང་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་འབྱོན་ནིའི་ཁ་བཟེད་མ་བཏུབ་པས། གལ་སྲིད་ བསྟན་འགྲོ་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕན་ཐོགས་དགོ་པ་ཅིན་ བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་དགོཔ་སྦེ་གསུངས་ཏེ་ མཚན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་པད་དཀར་ལུ་ འོས་འབབ་ཡོད་པའི་བཀའ་བསྐུལ་གནངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༧ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་མེ་མོ་ཡོས་ལོ་ རབ་འབྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་རང་ཟླ་ལྔ་པའི་ཡར་ཚེས་ལུ་ མཚན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་པད་དཀར་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གཉིས་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== རྫོང་དཔོན་དང་དཔོན་སློབ་ཚུ་གི་བར་ན་ ནང་འགྲིག་ཀྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་པའི་སྐོར། ====
<big>མཚན་སློབ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ལོ་དེ་ནང་ར་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་དང་ སྤུངས་རྫོངཔ་བྲང་བཀྲི་ཤིས་གཉིས་ཀྱིས་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱི་ཨམ་སྲུ་ཚེ་དབང་ཆོས་འཛོམས་ ཐིམ་ཕུག་བལ་པོའི་ན་ལས་ཨིན་མི་འདི་ ཨརཝ་བརྐུ་མི་ལུ་བརྟེན་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་བསད་དེ་ བཀའ་བློན་ཀ་ཝང་མ་མཁལ་ ཐིམ་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་ ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་སྒོ་ལས་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། འདི་ལུ་ སྤུངས་རྫོངཔ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་ངལ་མ་རངས་པར་ དབང་རྫོངཔ་བགྲེསཔ་ཤར་སྲིད་རྒྱལ་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་ལེན་ཏེ་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་དང་ ཐིམ་རྫོང་པའི་དམག་སྡེ་ ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་རུང་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་དང་ དབང་རྫོངཔ་བགྲེས་པའི་དམག་གིས་ ཐིམ་རྫོང་པའི་དམག་དང་ དབང་རྫོང་པའི་དམག་ལུ་འབད་མ་ཚུགས་པར་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་དང་ དབང་རྫོང་བགྲེས་པའི་དམག་ཚུ་ཕམ་ནི་གུར་ལྷོདཔ་ད་ སྤུངས་རྫོངཔ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལས་དམག་རྒྱབ་ཞུ་དགོཔ་ཐོན་སོ་ནུག། ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཡང་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ ཁོ་རའི་སྐུ་ཉེ་ ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་བསད་མི་ལུ་ངལ་མ་རངས་པར་ཡོདཔ་ལས་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཉིམ་རྡོ་རྗེ་དང་ བླམ་ཁྲི་པ་འཕྲིན་ལས་བཟང་པོ་གཉིས་ལུ་ དམག་རྒྱབ་ཀྱི་བརྡ་བསྐུལ་ཏེ་ ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་ནུག། སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག། དབང་རྫོང་བགྲེས་པའི་དམག་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་དམག་སྡེ། སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་དམག་སྡ་དང་ བླམ་ཁྲི་པའི་དམག་ཚུ་ཁ་བསྡོམས་ཏེ་ ཐིམ་རྫོང་པའི་དམག་དང་དབང་རྫོང་པའི་དམག་དང་གཅིག་ཁར་ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་ཏེ་ ཡུན་རིངམོ་ཡར་་སོ་རུང་ རྒྱལ་ཕམ་ཕྱེ་མ་ཚུགས་པས། དེ་སྦེ་སྡོད་པའི་བར་ན་ར་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ སྡེ་སྲིད་དགེ་འདུན་དམངས་ཀྱིས་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ ནང་འཁྲུག་ཞི་དགོ་པའི་ཞི་འདུམ་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ཅིག་གི་བར་ན་ར་ སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་ཉིམ་རྡོ་རྗེ་དང་ བླ་མ་ཁྲི་པ་འཕྲིན་ལས་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ མ་འགྲིགསཔ་ཐོན་ཏེ་ དོ་རུང་མི་སེར་བདེ་སྐྱིད་མེདཔ་སོང་ཡོད་མི་ལུ་བརྟེན་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གཙོས་པའི་དཔོན་སློབ་ཁག་ཚུ་ ནང་འགྲིག་བཟོ་བར་བཏང་སྟེ་ ནང་འགྲིག་བཟོ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཐའ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྤུངས་རྫོངཔ་དང་ཐིམ་རྫོང་པའི་ནང་འཁྲུག། བླ་མ་ཁྲི་པ་དང་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ལ་སོགས་པའི་ནང་འཁྲུག་ལུ་བརྟེན་ ཐུགས་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་ཅིག་སྦེ་བཞུགས་མ་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ སྐུ་ཡང་བགྲེས་སོཔ་ལས་བརྟེན་ སྡེ་སྲིད་མཚན་སློབ་བརྩོན་འགྲུས་པད་དཀར་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་ལོ་གཅིག་ར་བཞུགས་མ་ཚུགསཔ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ལོ་འདི་ལུ་ར་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
ལུང་བསྟན་ཅན་གྱི་སྐྱེས་མཆོག་ གཏེར་ཆེན་པདྨ་གླིང་པའི་གདུང་རྒྱུད་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ཡབ་པི་ལ་མགོན་པོ་དབང་རྒྱལ་དང་ ཡུམ་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ལུ་ རང་ལུགས་འདས་ལོ་ ༡༧༥ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༥ རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཤིང་མོ་བྱ་ལོ་ལུ་ ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་མཚན་དང་བཅས་ ཀུར་སྟོད་ལུ་སྦེ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། དེ་ལས་ རྩིས་གཞུང་དང་འཁྲིལ་ཏེ་མཚན་ཡང་ བསམ་གྲུབ་ཟེར་གསོལ་ནུག།
==== ཕྱག་འགན་དང་གོ་གནས་གཞན་བཞེས་གནང་པའི་སྐོར། ====
<big>སྐྱེས་ལོ་ ༡༢ དེ་ཅིག་བཞེས་པའི་བསྒང་ལས་ ཁོ་རའི་གཉིད་ལམ་ནང་ ཁོ་གི་གདུལ་བྱ་ཀྲོང་གསར་དང་བུམ་ཐང་ཁ་ཐུག་ཡོདཔ་ ལོག་ཅི་ལོག་ཅི་ར་གཟིགསཔ་ལས་ ཁོ་དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་དེ་ཅིག་བཞེསཔ་ད་ ཐུགས་ཐག་རང་བཅད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ བུམ་ཐང་ལས་ཐོན་ཏེ་ ཀྲོང་གསར་གྱི་ཕྱོགས་ལུ་བྱོན་ནུག། ཀྲོང་གསར་ལུ་ཕེབས་ད་ ཀྲོང་གསར་གྱི་སྤྱི་བླ་ཨོ་རྒྱན་ཕུན་ཚོགས་དང་ མགྲོན་གཉེར་མཚོ་སྐྱེས་་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་ སྒར་ལྟོའི་གྲལ་ཁར་བཅའ་མར་གཏོགས་གནང་ནུག། ཤུལ་མ་ མགྲོན་གཉེར་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ ཀྲོང་གསར་སྤྱི་བླའི་ཁྲི་ཁར་ཕེབས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་སྒར་ལྟོའི་གྲས་ལས་ དཔའ་བོ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལས་གཞན་ག་ཡང་མེདཔ་ལས་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་གི་དར་དཔོན་དང་ ཚོང་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༨ ཀྱི་ལོ་ལུ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གཟིམ་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་གནང་ནུག།<br>
བྱིན་ཅན་གྱི་རྫོང་གཞིས་རྙིང་ཤོས་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་འདི་ མེ་མཆོད་ཐེངས་ལྔ་པ་བཞེས་པའི་ཉམས་གསོ་ཞུ་བའི་སྐབས་ ཤར་ཕྱོགས་ལས་འུར་ལཱ་པའི་འགོ་འདྲེན་འཐབ་མི་སྦེ་ ཆོས་གཟིམ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་བྱོན་ཡོདཔ་དང་ དེའི་བསྒང་ ལུང་ཕྱོགས་རང་སོའི་མིང་གཏམ་གྱི་དོན་ལུ་ གཉའ་རྒོད་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ད་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་ ག་གིས་ཡང་འབད་མ་ཚུགསཔ་ལས་ ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གཏམ་དང་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་རང་གི་མིང་གཏམ་སྦོམ་ར་བཞག་ནུག། དེའི་སྐབས་ལུ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་རིག་རྩལ་དང་ དཔའ་རྩལ་ལུ་བལྟ་སྟེ་ ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔོན་ཁག་དང་དཔོན་སློབ་ཚུ་ ཁོ་ལུ་ངལ་མ་རངས་པར་ཡོདཔ་ལས་ སྤུངས་རྫོང་ཉམས་གསོ་ཞུ་ཚར་ཏེ་ རབ་གནས་དགའ་སྟོན་གྱི་དོན་ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཡང་བྱོན་ཡོདཔ་ལས་ དེའི་ཚེ་ སྐུ་གསོད་རྐྱབ་ཏེ་བཀྲོངས་ནི་སྦེ་འཆར་གཞི་བརྩམས་ཡོད་རུང་ ཆོས་གཟིམ་དཔའ་རྩལ་ཅན་གྱི་བཀའ་དྲིན་ལས་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་སྲོག་ལུ་ གནོད་སྐྱོན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ར་མེདཔ་སྦེ་ ཀྲོང་གསར་ལུ་ཕེབས་ཚུགས་ནུག། ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་སྲོག་ ཆོས་གཟིམ་རང་གི་སྲོག་བ་ལྷགཔ་སྦེ་བདག་འཛིན་དང་ སྲོག་སྐྱབས་འབད་མི་གི་གཟེངས་བསྟོད་ལུ་ མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་ཁར་བསྐོས་གནངམ་མ་ཚད་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཁོ་ར་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་གི་བུ་ ཆོས་གཟིམ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཧེ་མ་ མགྲོན་གཉེར་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ལོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལུ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་གནང་དགོ་པའི་ཞལ་ཆེམས་བཞག་ནུག། <br>
འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་བཀའ་ལས་མ་འགལཝ་ཅིག་སྦེ་ ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤུལ་མ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༥༣ ཆུ་གླང་གི་ལོ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ ཧེ་མ་གི་ཁ་ཆེམས་ལྟར་དུ་ མགྲོན་གཉེར་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་འདི་ དགུང་ལོ་ ༢༩ བཞེསཔ་ད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། མགྲོན་གཉེར་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་གནང་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཁོ་རའི་ས་ཁོངས་ཀྱི་མི་སེར་རྐྱངམ་གཅིག་གིས་མ་དོ་བར་ དཔོན་སློབ་མཆོག་གིས་ བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན། ཆོས་དང་སྲིད་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ། དེ་ལས་ དཔོན་སློབ་ཁག་གི་བར་ན་ དམག་འཁྲུག་དང་ནང་འཁྲུག་ཚུ་ཞི་ཐབས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་གནང་ནུག། ཧེ་མ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཞལ་ཆེམས་ནང་ མགྲོན་གཉེར་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ལོ་གསུམ་མ་གཏོགས་ བཞུགས་མ་ཆོགཔ་སྦེ་ཡོད་རུང་ མགྲོན་གཉེར་གྱིས་ དེ་ལུ་ ཡ་འབད་མ་བཏུབ་པར་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་གི་སྲས་ ཆོས་གཟིམ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་དང་གཅིག་ཁར་ ནང་འཁྲུག་སྦོམ་ར་བྱུང་ནུག། ཨིན་རུང་ དགེ་འདུན་སྡེ་གིས་ ནང་འཁྲུག་ཞི་ཐབས་ལུ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་རང་འཇགས་དང་ བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་ལུ་ བྱ་དཀར་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་དེ་ དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་ལུ་ཡར་སེང་མཛད་དེ་ བསྐོ་བཞག་མཛད་པའི་ཁར་ ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་ཚུ་ཡང་ དཔོན་སློབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ བགོ་བཤའ་རྐྱབ་སྟེ་གནང་ནི་འདི་གིས་ནང་འཁྲུག་ཞི་སྟེ རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྔར་བ་ལྷག་པའི་ཞི་བདེ་འཕེལ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>དེ་བསྒང་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་བའི་མིང་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གཏམ་སྙན་གྲགས་སྦོམ་བྱུང་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ བར་སྐབས་ཅིག་ སྡེ་ཁྲི་གུར་ག་བསྐོ་བཞག་མཛད་རུང་ ལོ་གཅིག་ར་མ་ལངསམ་ལས་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་གཤགས་ནི་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ངན་བྱུང་སྟེ་ར་སྡོད་ནི་འདི་གིས་ གཞུང་ཡང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱོང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ མ་འགྲིགསཔ་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྤུངས་རྫོང་པ་བྲང་བཀྲ་ཤིས། དབང་རྫོངཔ་ཀ་ཝང་སངས་རྒྱས། ཐིམ་རྫོངཔ་བླམ་ཚེ་དབང་། སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཕྲིན་ལས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ། གཞུང་དགེ་འདུན་འདུས་ཚོགས་དང་། རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་དྲུག་པ་ རྗེ་ཡོན་ཏན་དཔལ་བཟང་ཚུ་ཐུགས་མཐུན་ཐོག་ལས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གསུམ་པའི་ཁྲི་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༠ གི་ལོ་ལུ་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཁར་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་མ་ བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༩ གི་ལོ་ལུ་ སྤུངས་རྫོངཔ་དང་དབང་རྫོང་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ནང་འཁྲུག་སྦོམ་ལངམ་ད་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ལུ་ཡང་ གནོད་རྐྱེན་སྦོམ་བྱུང་སྟེ་ཡོད་མི་དེ་ མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ ཉམས་གསོ་ཞུ་གནང་ནུག། དེ་ནང་གི་ནང་རྟེན་ཚུ་ཡང་ ལ་ལུ་གསར་བཞེངས་མཛད་པའི་ཁར་ ཉམས་བཅོས་འབད་བཏུབ་མི་ཚུ་ཉམས་བཅོས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ རྫོང་དེ་བསྒྲུབས་པའི་ཤུལ་ལུ་ དགེ་འདུན་དམངས་ གསོལ་ཐབ་སེམས་རྟོགས་ཁ་ལུ་བཞུགས་ཡོད་མི་དེ་ཚུ་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཞིནམ་ལས་ ཆོས་གོས་ན་བཟའ་རེ་རེ་ཕུལ་སྟེ བརྙེན་བཀུར་ཡང་ག་དེ་དྲག་དྲག་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ལུ་ངོ་རྒོལ་བྱུང་པའི་སྐོར། ====
<big>སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཉིམ་རྡོ་རྗེ་དང་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཁྲི་པའི་ཚ་བོ་ ཚེ་དབང་ནོར་བུ་གཉིས་ མ་འགྲིགསཔ་ཐོན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཚེ་དབང་ནོར་བུ་གིས་ མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་ཡང་ ངོ་ལོ་རྐྱབ་མི་ལུ་བརྟེན་ མི་རྗེ་ཁོ་རའི་་ སྐུ་ཚབ་སྦེ་ ཀ་ཝང་མ་མཁལ་དེ་དམག་ལུ་བཏང་ནུག། དེའི་སྐབས་ གལ་སྲིད་ཀ་ཝང་མ་མཁལ་གྱིས་དམག་དེ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཅིན་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་འདི་ ཁོ་ལུ་དགོཔ་སྦེ་ཞུ་སྟེ་ དམག་རྐྱབ་པར་ཡར་སོ་ནུག། སྤོ་རོ་དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་ཉིམ་རྡོ་རྗེདང་ ཀ་ཝང་མ་མཁལ་གཉིས་ ཧེ་མ་ལས་ ཆ་རོགས་འཆམ་ཤོས་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཕར་ལྷོདཔ་ད་ དམག་རྐྱབ་ནི་མེན་པར་ ནང་འགྲིག་རྐྱབ་སྟེ་ དཔོན་སློབ་བགྲེསཔ་བྱོག་འགྱོ་ཡོདཔ་དང་ ཀ་ཝང་མ་མཁལ་ཁོ་ར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགས་ནུག། <br>
ཨིན་རུང་ གནས་ཚུལ་དེ་སྡེ་སྲིད་ཀྱིས་གསནམ་ཅིག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་གཉའ་རྒོད་སྟོདཔ་ཆུ་ཤིང་ཟེར་མི་དེ་བཏང་སྟེ་ ཀ་ཝང་མ་མཁལ་བཀྲོངས་ཞིནམ་ལས་ དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ལོག་སྟེ་ར་ ཉིམ་རྡོ་རྗེ་བཞག་ཡོདཔ་དང་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་གཉིས་ སྤ་རོ་ལུ་བཞག་ནི་གི་སྲོལ་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ ཁོ་རའི་སྐུ་ཉེ་སྐྱིད་ཚལཔ་ གོང་གཟིམ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་དེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལུ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བཞི་པ་ གོང་གཟིམ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བཞི་པ་ སྐྱིད་ཚལ་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ མང་སྡེ་བོན་སྦྱིས་ལུ་ དུང་དཀར་ཆོས་རྗེ་གི་བརྒྱུད་པ་ པཱ་ལ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྲས་ལུ་འཁྲུངས་ཏེ་ མཚན་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་གསོལ་ཡོད་རུང་ ཤུལ་མ་གཞུང་ཕྱོགས་ལུ་བཞུགསཔ་ད་ ས་གནས་མུ་ཏིག་ཐང་ལུ་ སྐྱིད་པའི་ཚལ་ཟེར་དར་ཁྱབ་སོང་ཡོད་མི་གདན་ས་དང་བཅས་ གཙུག་ལག་ཁང་བཅགས་ཞིནམ་ལས་འགོ་བཟུང་ མཚན་སྐྱིད་ཚལ་པ་ཟེར་ཞུ་སྲོལ་དར་ནུག།
</big>
==== གོ་གནས་བཞེས་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་སྐྱིད་ཚལ་པ་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་ནང་སྒར་ལྟོ་སྦེ་འཛུལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེའི་བསྒང་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་གཟིམ་དཔོན་དང་ མགྲོན་གཉེར་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་བཞུགསཔ་ད་ དམག་གི་བྱེལཝ་ག་ཏེ་འཐོན་སར་ སྐྱིད་ཚལ་པ་མཆོག་གིས་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ཕྱག་ཞུ་བ་ལུ་བརྟེན་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ སྐྱིད་ཚལ་པ་མཆོག་ གདུང་བསམ་གསང་སྲུང་པའི་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤུལ་མ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་འབྱོནམ་ད་ སྐྱིད་ཚལ་པ་མཆོག་ གོང་གཟིམ་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་གསུམ་པ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༣ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛདཔ་ད་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཁོ་རའི་སྐུ་ཉེ་ གོང་གཟིམ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བཞི་པའི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>གོང་གཟིམ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ གདན་ས་བཀྲི་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ནང་ལུ་སྦེ་ མི་འཁྲུགས་པའི་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕ་ཇོ་སྡིངས་ཀྱི་འོག་ མུ་ཏིག་ཐང་གི་སྟོད་ལུ་ སྐྱིད་ཚལ་པའི་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ དེ་ནང་གི་ནང་རྟེན་མཆོད་ཆས་དང་ མཆོད་རྫས་ལ་སོགས་པ་གསར་སྒྲུབ་མཛད་གནང་ནུག། དེ་གིས་མ་ཚད་ གདན་ས་ཐེད་ཐིམ་གཉིས་ཆ་རའི་ཕྱག་མཛོད་ནང་ ཟོང་ཆ་དང་།ཇ་དང་ཚྭ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་མཛོད་གསར་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་བརྒྱད་པ་དང་སོ་དགུ་པ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་མཛད་པའི་སྐོར། ====
<big>མཁན་ཁྲི་སོ་བདུན་པ་རྗེ་ཀུན་དགའ་སེང་གེ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༥ གི་ལོ་ལུ་ རྗེའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོཔ་ལས་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ལྷ་རྫོང་བཀྲ་ཤིས་སྒང་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ཡོད་རུང་ རྗེ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེ་མཁན་གྱི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་ལོ་དེ་ནང་ར་ དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་ཐིམ་སོཔ་ལས་ སྒྲ་སློབ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་དགུ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག་གོ།།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ང་བཞི་པའི་མཛད་རྣམ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་སྐྱིད་ཚལ་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཆ་ར་ལུ་ཕན་པའི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་བཞུགས་པའི་བར་ན་ར་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་རའི་སྲུང་འཁོརཔ་སྤ་ཕྲུག་ཟེར་མི་གིས་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་སོ་དགུ་པ་སྒྲ་སློབ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ སྐུ་གཟུགས་མ་བདེ་བར་ ཆུ་ཕོ་ཚ་ཆུ་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ མཚན་སློབ་པད་དཀར་འོད་ཟེར་མི་དེ་ མཁན་ཁྲི་ ༤༠ པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ད་ནུག། དེ་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ མཁན་ཁྲི་སོ་དགུ་པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ཐུགས་ལུ་ ང་རྒྱལ་དྲག་པོ་བསྐྱེད་དེ་ དགོངས་འདུས་རྟ་ནག་གི་སྒོ་ལས་ ལས་སྦྱོར་མཛད་པ་ལུ་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ ཚེ་བསྟུངས་ཏེ་གཤགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ང་ལྔ་པ་ ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་གི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་པ་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ སྟོད་ཝང་དར་ལུང་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་དྲུག་པ་ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་གི་ཚ་བོ་སྦེ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལུ་འཛུལ་ཞུགས་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
==== གོ་གནས་བཞེས་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཞེ་དྲུག་པའི་སྐུ་ཚ་བོ་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་ཁོ་ར་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེསཔ་ད་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་ཡང་ གྲྭ་ཚང་ལས་ཐོན་ཏེ་ ཐིམ་རྫོང་པའི་ནོར་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་བཞུགས་ནུག། ནོར་དཔོན་གྱི་གོ་གནས་བཞེས་བཞུགསཔ་ད་ སྡེ་པ་ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་ (ཤེས་རབ་ཐར་ཕྱིན་མཆོག་) སྡེ་སྲིད་ཁྲི་གྲོགས་ སྡེ་སྲིད་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་གྱིས་ གཟིམ་དཔོན་གྲྭ་ཅུང་ལུ་བཀའ་སྐུལ་གནང་ཐོག་ལས་ ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་རའི་ཨ་ཞང་སྡེ་སྲིད་ཨུ་མ་དྷེ་ཝ་དེ་རྐུ་གསོད་རྐྱབ་ཏེ་ བཀྲོངས་དཔ་ལས་ དེའི་དགྲ་ལན་ལུ་ ནོར་དཔོན་དང་ཀ་ཝང་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཀུན་དགའ་དཔལ་ལྡན་གྱི་གཟིམ་དཔོན་གྲྭ་ཅུང་དེ་བཀྲོངས་ད་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལུ་ ཁོང་གཉིས་གཞུང་ཕྱོགས་ལུ་བཞུགས་གོ་མ་བདེ་བར་ ལ་ཡག་ལས་བརྒྱུད་དེ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་བཞུགས་སར་སོང་སྟེ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྒར་ལྟོ་པའི་གྲས་ཁར་འཛུལ་སྡོད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༩ གི་ལོ་ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་རྒྱབ་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་ཡང་ དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ དམག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་དང་སྤུངས་རྫོང་པའི་དགྲ་ དབང་རྫོངཔ་ཀུན་ལེགས་རྡོ་རྗེ་འདི་ ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་གིས་བསྒྲལ་དཔ་ལས་ དེའི་ངལ་རངས་ལུ་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་གྱི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བཞི་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་གཤགས་སོཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༤༠ པ་མཁན་ཆེན་པད་དཀར་འོད་ཟེར་མཆོག་གིས་ སྡེ་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་དང་ དེའི་སྲུང་འཁོརཔ་སྤ་ཕྲུག་གཉིས་ཀྱི་དཀྲོག་ཁ་ལུ་གསན་ཏེ་ རྗེ་མཁན་གྱི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་དཔ་ལས་ རྗེ་སྒྲ་སློབ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མ་རངས་པར་ ང་རྒྱལ་གྱི་ཐོག་ལས་ དགྲ་ངན་ལས་སྦྱོར་མཛད་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ རྗེ་མཁན་ཆེན་པད་དཀར་འོད་ཟེར་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༡ གི་ལོ་ལུ་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་གཤགས་སོ་ནུག། དེ་ལས་ སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་གིས་ གྲུབ་དབང་ངག་དབང་དོན་ལྡན་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ཞེ་གཅིག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་སྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལུ་ཕན་པའི་་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་དེ་ མི་ལོ་གཉིས་དེ་ཅིག་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་པའི་མཐའ་མར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༡ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ལྕགས་སྦྲུལ་གྱི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ཁ་ར་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་དྲུག་པ་ བླམ་ཚེ་དབང་ ༼བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་༽ གི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་བླམ་ཚེ་དབང་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ ཀ་ཝང་རྒེད་འོག་ ཀ་ཝང་བྱང་ས་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཀ་ཤ་གི་སྲས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་ཡབ་ཐིམ་རྫོངཔ་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྡེ་སྲིད་མཆོག་ ཁོ་རའི་ཨ་པའི་བཀའ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ རྫོང་གོང་མ་ཟེར་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་གྱི་སྒར་ལྟོའི་གྲས་ཁར་ ་འཛུལ་ཏེ་བཞུགས་ནུག། བླམ་ཚེ་དབང་གི་ཕོ་རྒནམ་ ཀ་ཝང་མ་མཁལ་དེ་ དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་བཀྲོངས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་སྦེ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཁ་གསར་སྟོབས་རྒྱས་དེ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་ཉེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ སྤུངས་རྫོང་པའི་དམག་རྒྱབ་སྦེ་ཁ་བཟེད་དེ་ ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ ཁོང་ཀ་ཝངཔ་གཉིས་ཀྱི་བྱང་ཕྱད་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཨིན་པས། དབང་རྫོངཔ་དར་ལུང་སྟོབས་རྒྱས་གྱོངས་ཞིནམ་ལས་ ཀ་ཝང་བླམ་ཚེ་དབང་གིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་བཞུགས་སར་མགུ་བཏགས་ཏེ་ ཕྱག་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཞུ་བ་ལུ་བརྟེན་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ ཀ་ཝང་བླམ་ཚེ་དབང་དེ་ ཐིམ་རྫོང་པའི་གོ་གནས་ལུ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་ལྔ་པ་ཆོས་རྒྱལ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༡ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་གཤགས་སོཔ་ལས་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་དང་ དགེ་འདུན་དམངས་འཛོམས་ཐོག་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་བླམ་ཚེ་དབང་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༢ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༢ ལས་ ༡༨༨༤ ཚུན་ སྡེ་ཁྲི་བཟུང་སྟེ་ བསྟན་འགྲོ་དང་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ལུ་ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་སྟེ སྡེ་ཁྲི་མི་ལོ་གཉིས་དེ་ཅིག་བཟུང་བའི་མཐའ་མར་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་གཤགས་སོ་ནུག་གོ།།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བདུན་པ་ མཆོད་དཔོན་དགའ་བ་བཟང་པོའི་མཛད་རྣམ། ===
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མའི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་མཆོག་ ཐིམ་ཕུག་ཝང་ཚོ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ དཀར་སྦིས་ས་འབྱུང་གཞི་ནང་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་དགའ་བ་བཟང་པོ་ཟེར་གསོལ་ནུག། དགའ་བ་བཟང་པོ་ཁོ་ར་སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་ར་ གྲྭ་ཚང་འདུས་སྡེ་ལུ་འཛུལ་བཞུགས་འབད་དེ་ གྲྭ་ཚང་གི་སྒྲིག་ལམ་ཆོས་གསུམ་དང་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ། དཀྱིལ་ཆོག་ཚུ་ལུ་ མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མཆོད་དཔོན་གྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་དྲུག་པ་བླམ་ཚེ་དབང་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༤ ལུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་གཤགས་སོཔ་ལས་ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་དཔོན་ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་གིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ལུ་ བསྟུན་གྲོས་ཨ་ཙི་ཅིག་ར་མ་ཞུ་བར་ ཐག་རང་བཅད་ཐོག་ལས་ མཆོད་དཔོན་དགའ་བ་བཟང་པོ་དེ་ དབྱིན་ལོ་ ༡༨༨༤ གི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བདུན་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ད་ནུག།</big>
==== སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་རྣམ་མཐའ་མ། ====
<big>མཆོད་དཔོན་དགའ་བ་བཟང་པོ་ཁོ་ར་སྡེ་ཁྲི་ཁར་བཞུགསཔ་ད་ ཐིམ་རྫོངཔ་ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་དང་སྤུངས་རྫོངཔ་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཀྱིས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ལུ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ནང་འཁྲུག་ལངམ་ད་ སྤུངས་རྫོངཔ་དང་ཐིམ་རྫོངཔ་གཉིས་ཕམ་སོཔ་ལས་ སྤུངས་རྫོངཔ་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང་ཐིམ་རྫོངཔ་ཨ་ལུ་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ཆ་ར་ བོད་ཕྱོགས་ལུ་བྱོག་ཡར་སོ་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལུ་ར་ སྡེ་སྲིད་མཆོད་དཔོན་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བག་མ་ཆགས་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ གི་ལོ་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ལུ་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བདུན་པ་མཆོད་དཔོན་དགའ་བ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་པའི་ཤུལ་ལུ་ མདོ་སྡེ་བྲག་གི་དགོན་པ་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགསཔ་ད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་ལུ་ འབུལ་བ་ཐོབ་ལམ་དང་འཁྲིལ་ ག་ཨིནམ་སྦེ་ཕུལ་ཏེ་ མདོ་སྡེ་བྲག་གི་དགོན་པ་ལུ་ མི་ལོ་ཉེར་དྲུག་དེ་ཅིག་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག་གོ།།
</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བརྒྱད་པ་ དབྱངས་སློབ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེའི་མཛད་རྣམ། ===
<big>སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མ་བྱོན་གོང་གི་མཛད་པ། སྡེ་སྲིད་དབྱངས་སློབ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ སྤ་རོ་ སྤང་པའི་ས་ལུ་ གཏེར་སྟོན་ཤེས་རབ་མེ་འབར་གྱི་དབོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༣༩ གི་ལོ་ལུ་ སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་ད་ མཚན་ལུ་ སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་གསོལ་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་ར་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ གཞུང་གི་སྒྲིག་ལམ་དང་ གར་ཐིག་དབྱངས་གསུམ་ དེ་ལས་ཤེས་བྱ་མང་པོ་ཅིག་ལུ་མཁས་པ་སྦྱངས་ཡོད་པ་ལུ་བརྟེན་ དབྱངས་སློབ་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་གནངམ་ད་ བཀའ་བགྲོསཔ་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བརྒྱད་པའི་ཁྲི་ལུ་བྱོན་གནང་པའི་སྐོར། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བདུན་པ་ དགའ་བ་བཟང་པོ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ གི་ལོ་ལུ་ གོང་ས་ཨྱོན་དབང་ཕྱུག་གིས་ དགོངས་ཡངས་གནང་པའི་ཤུལ་ སྡེ་ཁྲི་ལུ་བཞུགས་མི་ག་ཡང་མེདཔ་ལས་ སྡེ་ཟུར་དགའ་བ་བཟང་པོ་གི་ཚབ་ལུ་ དབྱངས་སློབ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་ཁྲི་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་གྱི་མཛད་པ། སྡེ་སྲིད་མཆོག་ ཧེ་མ་ལས་ དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ནང་བཞུགས་མི་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཆོས་ལུགས་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྲིད་ཀྱི་ལུགས་ཡང་ རང་གིས་ཆོས་ལུགས་ལུ་རྩིས་བཀུར་མཛད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ར་ སྲིད་ཀྱི་ལུགས་ལུ་ཡང་རྩིས་བཀུར་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་རྟགས་བཟང་པོ་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱག་འགན་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྡེ་སྲིད་ཁོ་བོའི་སྐབས་ལུ་ སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༤༡ ངག་དབང་དོན་གྲུབ་མཆོག་ རྗེའི་ཁྲི་ལུ་ར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༦ གི་ལོ་འདི་ལུ་ར་ ཆོས་རྗེ་ཕྲིན་ལས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཆོས་རྗེ་མཆོག་ རྗེའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ ལོ་གཉིས་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་ནུག། ཆོས་རྗེ་སྐྱབས་རྗེའི་ཁྲི་ལས་ དགོངས་ཞུ་མཛད་གནང་པའི་ཤུལ་ ཁོ་བོའི་ཚབ་ལུ་ སྒྲ་སློབ་བསྟན་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་ རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༤༣ པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་ སྒྲ་སློབ་ཁོ་བོ་ཡང་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ ལོག་སྟེ་ར་ ཆོས་རྗེ་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༤༤ པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༡ པའི་ལོ་ལུ་ རྗེ་ཆོས་རྗེ་མཆོག་ དགོངས་ཞུ་མཛད་གནངམ་ལས་ གྲུབ་དབང་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༤༥ པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ གྲུབ་དབང་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ ཁྲི་ཐོག་ལུ་ ལོ་གསུམ་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ ཁྲི་ཐོག་ཁར་དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༤ གི་ལོ་ལུ་ གྲུབ་དབང་དམ་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༤༦ པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག། གོང་གི་རྗེ་བཞིན་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༤༦ པ་གྲུབ་དབང་དམ་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཡང་ རྗེའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ར་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོངམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༩ གི་ལོ་ལུ་ རྣལ་འབྱོར་པ་ཤེས་རབ་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༤༧ པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནུག། རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༡ གི་ལོ་ལུ་ དགོངས་ཞུ་མཛད་ནི་འདི་གིས་ གྲུབ་དབང་འཇམ་དབྱངས་རིན་ཆེན་མཆོག་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༤༨ པའི་ཁྲི་ལུ་ མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།<br>
སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བརྒྱད་པ་ སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་ལུ་ མི་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ སྡེ་སྲིད་བཟུང་གནང་བའི་ཤུལ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༣ ཆུ་ཡོས་ཀྱི་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་སོ་ནུག།</big>
=== སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་མཐའ་མ་ང་དགུ་པ་ ས་སྐྱོང་མི་དབང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པ་ ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ། ===
==== ༡༽ སྡེ་སྲིད་མ་མཛད་གོང་གི་མཛད་རྣམ། ====
===== དང་པ་སྡེ་སྲིད་ང་དགུ་པའི་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་མཚན་གསོལ་གནང་ཚུལ་སྐོར། =====
<big>ཞབས་དྲུང་་གསུང་སྤྲུལ་སྐུ་འཕྲེང་ལྔ་པ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ནི་ བུམ་ཐང་སྟང་ཆུ་སྟོད་ཀྱི་གཡུས་ཚན་ནང་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ང་གཅིག་ གནམ་ལོ་ལྕགས་ཕག་ལོ་ལུ་ སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་སྦེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་མཚན་རིག་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་གསོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཤུལ་ལས་བླ་མ་ཁྲི་པའི་ཁྲི་ཐོག་ལུ་མངའ་གསོལ་མཛད་དེ་ རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ མཚན་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་ཟེར་གསོལ་གནང་ནུག།</big>
===== གཉིས་པ་སྐུ་ཡོན་བཞེས་ཏེ་བླ་མ་ཁྲི་པར་མངའ་གསོལ་མཛད་ཚུལ། =====
<big>སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ལས་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་བཞི་པ་ འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་སྐྱེས་གསལ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་གསུངས་ཏེ་ གདན་ས་གསང་སྔགས་ཆོས་འཁོར་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ སྤྲུལ་སྐུའི་ངོས་འཛིན་དང་ཁྲི་མངའ་གསོལ་ཞུ་གནང་ནུག། དེ་ལས་རྗེ་ཁྲི་ཟུར་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ མཚན་ཡང་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་ཟེར་གསོལ་དགོ་མི་ཡང་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་སོ་གཅིག་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་དང་ ཡོངས་འཛིན་ངག་དབང་དོན་ལྡན་ལས་ སྐུ་ཡོན་དང་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གསན་ཏེ་ དགུང་ལོ་བཅུ་བཞི་བཞེས་པའི་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་ ༡༨༦༥ ཤིང་གླང་ལོར་ བླ་མ་ཁྲི་པ་བཅོ་ལྔ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་བའི་སྐབས་ཨིན་པས།</big>
===== གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་དང་ མཐར་ཐུག་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཚུལ། =====
<big>དེ་ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༩ འི་ལོ་མཇུག་ལུ་ གསོལ་ཐབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་ཕེབས་ཅིག་ བླམ་ཁྲི་པ་བཅུ་དྲུག་པའི་ཁྲི་ལུ་ཞབས་དྲུང་ཐུགས་སྤྲུལ་ལྔ་པ་འཇིགས་མེད་ཆོས་རྒྱལ་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་ཕེབས་ཏེ་ རིམ་གཉིས་བསྐྱེད་རྗོགས་ཀྱི་སྒོམ་པ་གནང་སྟེ་ རྟོགས་པས་རང་རྒྱུད་གྲོལ་ཞིང་ཐུགས་རྗེ་གིས་ གཞན་རྒྱུད་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་གཅིག་ལུ་གྱུར་པ་ལས་བརྟེན་ སྔོན་གྱི་རིང་ལུ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཆོས་སྐོར་ལན་ཐེངས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གནང་ཞིནམ་ལས་ ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆུ་བོ་གངྒ་ལས་རིངམ་སྦེ་མཛད་ནུག།
ལྷག་པར་དུ་ རིག་པའི་གནས་ལུ་མཁས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཕྱག་བཟོའི་ཕྱག་ལཱ་ ཞབས་དྲུང་སྐུ་གོང་མ་བཟུམ་སྦེ་ར་ མཁྱེན་པ་ལས་བརྟེན་ ནས་རྡོག་གཅིག་ལུ་བཅུ་གཅིག་ཞལ་རྒྱན་ཆ་ལུགས་ཡོངས་རྗོགས་ བརྐོས་གནངམ་མ་ཚད་ གདན་ས་སྤུང་ཐིམ་གཉིས་ལུ་ཡང་ ལྷ་མོ་རེ་མ་ཏིའི་ཞལ་འབགཔ་དང་ རྒྱལ་བའི་སྐུ་བརྙན་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་གནང་ནུག།</big>
===== བཞི་པ་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་ཟུར་ཏེ་ཁོ་རའི་གདན་སར་གནས་ཡོདཔ། =====
<big>གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ནི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་ཟུར་ཏེ་ ཁོ་རའི་གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་མི་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༨ དེ་ཅིག་ལུ་ ཐིམ་རྫོང་པ་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཟུར་མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ལུ་ངོ་རྒོལ་འབད་བའི་སྐབས་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལུ་སྐྱེད་ཚལ་པ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་རྒྱལ་ཡོད་རུང་ དེ་ལུ་སྔོན་རྩིས་མ་བལྟ་བར་ ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་སྤུ་ན་ཁ་ལུ་སྦེ་ སྡེ་ཁྲིར་བཏོན་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཟླཝ་མ་ལངམ་ལས་ར་ སྤུངས་རྫོང་པ་ནི་ཕམ་སྟེ་ བྲོས་ཟུར་སོངམ་ད་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་ཟུར་ཏེ་ ཁོ་རའི་གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== ༢༽ སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་བསྐོ་བཞག་གི་མཛད་རྣམ། ====
<big>སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ང་བརྒྱད་པ་ དབྱངས་སློབ་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ནི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༣ གྱི་ཆུ་ཡོས་ལོ་ལུ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ་ལས་ གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ དགུང་ལོ་ང་གསུམ་པའི་ཐོག་ལུ་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲི་འཛིན་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གིས་སྦེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་མི་དེ་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་ཀྱི་མཐའ་མ་ཨིན་མས།</big>
==== ༣༽ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་ཕྱག་ཤུལ། ====
===== དང་པ་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༤༩ པའི་རབ་གནས། =====
<big>གྲུབ་དབང་རིག་འཛིན་སྙིང་པོ་མཆོག་ནི་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༤༩ པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལུ་ འཇམ་དབྱངས་རིན་ཆེན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་༡༩༠༣ ལུ་མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༤༨ ལུ་དགོངས་ཞུ་བྱོནམ་ལས་བརྟེན་ མངའ་གསོལ་མཛད་གནང་ནུག།</big>
===== གཉིས་པ་སྤ་རོ་ཀུན་དགའ་ཆོས་གླིང་གདན་ས་བཅགས་པ། =====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༤ ལུ་ གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གྱི་ཞོལ་ལུ་ ཀུན་དགའ་ཆོས་གླིང་གི་གདན་ས་ག་ནི་ལས་མཛེས་ཆོས་དང་ བཀོད་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་གདན་ས་འདི་ཡང་བཅགས་ཏེ་གནང་ནུག།</big>
==== ༤༽ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་གི་མཛད་པ་མཐའ་མ། ====
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༦ མེ་རྟ་ལོར་ གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ནི་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ཐོག་ལུ་བཞུགས་པའི་མཛད་པ་མཐའ་མ་ར་ གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོར་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནི་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་དེ་ མ་འོངས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕན་བདེ་ བླ་ན་མེད་པའི་རྩ་བར་མཛད་གནང་ཞིནམ་ལས་ སྡེ་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུ་མཛད་དེ་ གདན་ས་གསང་ཆེན་ཆོས་འཁོར་ལུ་བྱོན་ཏེ་བཞུགས་ནུག།</big>
==== ༥༽ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་དགོངས་ཞུའི་ཐ་མ་མཁན་པོའི་ཁྲི་ཐོག་བྱོན་པ། ====
<big>དེ་ཡང་ སྡེ་སྲིད་ཁྲི་ལས་དགོངས་པ་ཞུས་ཏེ་ ལོ་ངོ་ ༩ དེ་ཅིག་ལངམ་ད་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཅོ་ལྔ་ (༡༩༡༥) ཤིང་ཡོས་ལོ་ལུ་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༥༢ པ་ དཔལ་ལྡན་སེངྒེ་དགོངས་ཞུས་བྱོནམ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་དང་པ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ ཞབས་དྲུང་གསུང་སྤྲུལ་ཕྱོགས་ལས་ཡེ་ཤེས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ མཁན་ཆེན་ཁྲི་རབས་ ༥༣ པའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་གསོལ་ཞུ་སྟེ་ ལོ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་རིང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཅུ་བདུན་ (༡༩༡༧) མེ་སྦྲུལ་ལོའི་སྐབས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ ཞབས་དྲུང་མ་ཆེན་གྱི་བཞུགས་ཁང་རྣམ་རྒྱལ་ཁང་བཟང་གསར་བཞེངས་གནང་སྟེ་ཕུལཝ་ད་ སྐུ་དམར་གདུང་གཉེན་པོ་ཞལ་ཕྱེ་བའི་རྐྱེན་བཟུམ་ཅིག་གིས་སྦེ་ མཁན་པོ་ཁྲི་ཐོག་ལས་ཞིང་བྱོན་སོ་ནུག།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ། (༢༠༡༧) འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་ཁྲི་རབས་རིམ་བྱོན་གྱི་མཛད་རྣམ་དེབ་ཐེར་དཔྱོད་ལྡན་དགྱེས་པའི་དོ་ཤལ།
# དགེ་འདུན་རིན་ཆེན། (༢༠༡༧) དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུལ་ཞིང་ལྷོ་ཕྱོགས་ནགས་མོའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།
[[Category: སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན།]]
q2x0t3hb3dx99mxt8ytey1f99igybrr
ཕྱི་འབྲེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་དོན།
0
4737
29358
28948
2022-08-04T03:43:18Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== ཕྱི་རྒྱལ་དང་མཐུན་འབྲེལ། ===
<big>༉ འབྲུག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འགོ་ཐོག་དང་པ་ མཐོང་རྒྱ་མྱོང་བཅུག་པའི་འབྲུག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ དུས་རབས་༡༧ པའི་ནང་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ རང་དབང་རང་བཙན་ཅན་ཅིག་སྦེ་བཟོ་གནང་ཞིནམ་ལས་ ཕྱི་རྒྱལ་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ལུགས་འདི་ གཟུར་གནས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཅིག་སྦེ་ར་ལུས་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པའི་རྒྱལ་སྲིད་སྐབས་ འཛམ་གླིང་ངེས་མེད་གནས་སྟངས་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་སྡོད་ཡོད་རུང་ འབྲུག་རྒྱལཔོ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྔར་སྲོལ་-གཟུར་གནས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ འཛམ་གླིང་དཔལ་འབྱོར་མར་ཉམས་ ༼༡༩༣༠༽ དང་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་ ༢ པའི་ ༼༡༩༣༩ - ༡༩༤༥༽ གནས་སྟངས་ཚུ་ལས་ གནོད་སྐྱོན་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་རྒྱལ་བརྒྱུད་སྐྱོངས་གནང་ནུག། ཨིན་རུང་ཁྱིམ་ཚང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བཙན་དང་ རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཡར་འཕར་འགྱོ་མི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་རང་བཙན་དང་ཞི་བདེ་ལུ་རྟག་པ་མེད་པའི་ཉེན་འཚུབས་ཚུ་ ཕོག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྤུ་ན་ཁའི་ཆིངས་ཡིག་ ༡༩༡༠ ཅན་མ་གིས་ འབྲུག་ལུ་བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཡིག་ཚང་གཞི་བཙུགས་ གནང་ནིའི་གྲོས་མཐུན་མ་བཀོད་པས། བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་དང་ཟུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཡང་སྒང་སྟོག་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གི་སྲིད་དོན་འགོ་དཔོན་གྱི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་མཛད་གནང་ནུག། གནམ་ལོ་ ༡༩༢༧ ལུ་ བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གི་སྲིད་དོན་འགོ་དཔོན་ཨེཕ་ཨེམ་བེ་ལི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པའི་གསེར་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་དུས་སྟོན་ལུ་ བྱོན་ཡོདཔ་ད་ ཁོ་གི་ཤུལ་འཛིན་པ་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་ལུ་བྱོན་ཡོདཔ་ལས་ མཇུག་ར་གནམ་ལོ་ ༡༩༤༧ ལུ་ཨེ་ཇེ་ཧོབ་ཀིནསི་ཨིནམ་ད་ ཁོ་གིས་འབྲུག་རྒྱལཔོ་མཆོག་ལུ་གཟེངས་བསྟོད་ཀྱིས་རྟགས་མ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་དམག་སྡེའི་འགོ་དཔོན་དཔའ་བོ་</big>(Knight Commander of the Indian Empire) <big>ཕུལ་བ་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ཚེ་རིང་དཔལ་འབྱོར་ ༼ཕྱི་རྒྱལ་དཔོན་ཁག་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཨྱོན་དཔལ་རི་ཕོ་བྲང་བཞེངས་གནང་མི་༽ གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཐུན་འབྲེལ་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་ལུ་ལྷན་ཐབས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཕྱི་རྒྱལ་དཔོན་ཁག་ཚུ་འབྲུག་ལུ་སྤ་རོ་ལས་བརྒྱུད་དེ་ འོང་དོ་ཡོདཔ་ད་ ཁོ་གི་ལཱ་འགན་ཡང་བསུ་ལེན་དང་ མགྲོན་སྐྱོང་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན་མས། འབྲུག་རྒྱལཔོ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་གིས་ རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་གནང་པའི་སྐབས་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གཟིགས་སྐོར་ ཚར་གཉིས་ལས་མ་གནང་པས། དེ་ཡང་ གཟིགས་སྐོར་དང་པ་འདི་ ཁྲི་མངའ་གསོལ་བའི་ཤུལ་ལུ་ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ ཞབས་སྐོར་གནང་པའི་སྐབས་ རྒྱ་གར་གུ་ཝཱ་ཧ་ཊི་ལུ་ཉིན་གྲངས་གཅིག་གི་རིང་ལུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོད་མི་ལུ་བྱོན་གནང་ནུག། གཟིགས་སྐོར་གཉིས་པ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ལུ་ ཀཱོལ་ཀ་ཊ་ལུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཚབ་ཀྱིས་ གདན་འདྲེན་ཞུ་མི་ནང་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་སྐབས་ རྒྱལ་བཙུན་དང་རྒྱལ་སྲས་ དེ་ལས་ དཔོན་གཡོག་མང་རབས་ཅིག་གིས་ ཕྱག་ཞུ་སྦེ་བྱོན་ཡོདཔ་ད་ གོང་གཟིམ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་དང་ ཁོ་གི་སྐུ་འཁོར་ཚུ་ཡང་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཟིགས་སྐོར་ལས་ལོག་བྱོན་པའི་སྐབས་ རྡོ་རྗེ་གདན་གནས་སྐོར་གནང་ཐོག་ སྒང་སྟོག་ལས་སྦེ་ཧཱ་ཆུམ་སྦིས་ལས་བརྒྱུད་དེ་ལོགས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བྱོན་གནང་ནུག། གཟིགས་སྐོར་སྐབས་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ གོང་འཕེལ་ལས་སྣའི་གྲོགས་རམ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤-༡༨༦༥ གི་ ཌུ་ཝར་དམག་འཁྲུག་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ འབྲུག་གི་ས་གནས་བདེ་ཝ་ཐང་བཱིར་ཊིཤ་གཞུང་གིས་མངའ་འོག་ལུ་ཚུད་ཡོད་མི་འདི་ ལོག་གནང་དགོ་པའི་ཞུ་བ་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་བཱིར་ཊིཤ་གཞུང་གིས་ ངོས་ལེན་མ་འབད་བར་ཡོད་མི་ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་མཆོག་ཐུགས་ཕམ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ འབྲུག་རྒྱལཔོ་མཆོག་གིས་ བིར་ཊིཤ་གཞུང་དང་མཐུན་འབྲེལ་འཕྲོ་མཐུད་མཛད་ཡོདཔ་མས། དེ་བསྒང་གོང་གཟིམ་གྱིས་ རྒྱལ་སྤྱི་གནས་ཚད་ནང་ རང་བཙན་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལཱ་ཁག་ཡོད་ལུགས་ཀྱི་སྐོར་ལས་མཁྱེན་དོ་ཡོདཔ་མས།<br>
བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་ཡང་ འབྲུག་གི་བིར་ཊིཤ་གཞུང་ལུ་ཕན་ཚུན་ ལེགས་ཤོམ་ཅིག་སྦེ་ཧ་གོ་མ་ཚུགས་པར་ལུས་ནུག། དེ་ཡང་ བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གིས་འབྲུག་གི་གོང་འཕེལ་ལས་སྣ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་ལུ་ ཁེ་ཕན་ཅིག་མ་མཐོང་པས། བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གིས་ ཁོང་རའི་ཁེ་ཕན་ལྟར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ བཱིརི་ཊིཤ་གཞུང་གི་དམིགས་པ་ལས་སོ་སོ་ཨིནམ་སྦེ་ར་ཆ་བཞག་བསྐྱེད་ནུག། རང་བཙན་ཡོད་པའི་འབྲུག་རྒྱལཁབ་འདི་ ཆིངས་ཡིག་འདི་གི་ཕྱོགས་ལས་ཕོགས་ལམ་ཡང་རིན་གོང་ཆུང་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་ བཱིརི་ཊིཤ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཤར་ས་གོ་རྒྱ་ཚད་ ༢༥༠ འབད་མི་འཐོབ་ཡོདཔ་མས། བདེ་ཝ་ཐང་གི་སྐོར་ལས་ལོ་རྒྱུས་ཐོནམ་ད་ འདི་ལུ་གསལ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་མེད་པར་ ཐད་ཀར་འདི་ཁོང་རྒྱལ་ཁབ་མིང་གཏམ་གྱི་དོན་ལུ་བཞག་ཡོདཔ་མས། གོང་ལུ་བཀོད་དོ་བཟུམ་ ཕྱི་གཞུང་གི་དམག་གི་རྒྱལ་ཁ་ངོ་ཚ་སི་སི་སྦེ་ཕམ་ཡོད་མི་ལས་ ཁོང་གི་སྟོབས་གཉིས་འབྲུག་པའི་ལག་པར་དེ་བསྒང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༤-༡༨༦༥ གི་དམག་གི་སྐབས་ཐོབ་ཡོདཔ་མས། དེ་བསྒང་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ རང་དབང་རང་བཙན་འཐོབ་ནི་གི་དུམ་ཁར་དཔག་ཡོདཔ་ལས། ཞོར་ཁ་ འབྲུགཔ་ཚུ་ལུ་ཙིགཔ་ཟ་སྡོད་ནུག། དེ་ཡང་ གསརཔ་ཨིན་པའི་ རྒྱ་གར་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ སྲིད་བྱུས་ཚུ་ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ དཔྱེ་མི་བལྟ་ག་ཟེར་ཐེ་ཚོམ་ཆགས་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་གིས་ བཱིརི་ཊིཤ་ལྷན་སྡེའི་དོན་གཅོད་སྐུ་ཚབ་ལུ་ དཀའ་ངལ་ཚུ་བསལ་ནིའི་དཔའ་ཅམ་ནུག། དེ་བསྒང་གསུངས་ཡོད་མི་ནང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ བཱིརི་ཊིཤ་གི་འོག་ལུ་ཚར་གཅིག་ཡང་མ་ཚུདཔ་ལས་ རང་བཙན་བསྲུང་ནི་ཐད་ཀར་གྱི་འགན་ཁུར་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ནུག། འདི་ལུ་ ཕྱི་གཞུང་གིས་གསལ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་སླབ་མ་བཏུབ་ལས་ ག་ར་ རྟག་པ་མེད་པར་སྡོད་པའི་བར་ རྒྱ་གར་གཞུང་གི་ གནས་སྐབས་ཀྱི་བློན་ཆེན་པཎ་ཌིད་ཇ་ཝ་ཧཱར་ལཱལ་ཎེ་རུ་གིས་ མཚམས་འཇོག་སྦེ་བཞག་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་ལུ་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་འཕྲིན་ཡིག་ཅིག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༦ ལུ་བསྐྱེལ་གནང་ནུག། དེ་གི་ཤུལ་ལས་ རྒྱ་གཞུང་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཨེ་ཤི་ཡཱན་མཐུན་འབྲེལ་གྲོས་བསྟུན་ནང་ ནཱིའུ་ཌེལ་ལི་ལུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་ སྤྱི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ རྒྱ་གར་གཞུང་རང་དབང་ཐོབ་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བར་ན་ ཆིངས་ཡིག་གསརཔ་གུར་ བདེ་སྒྲིག་གི་ལཱ་ཚུ་ལྷག་བསམ་གྱི་སྒོ་ལས་འགོ་བཙུགས་ནུག། ཧེ་མའི་ལོ་ ༼༡༩༤༦༽ ལུ་ གོང་གཟིམ་གྱིས་གཙོས་པའི་ འབྲུག་པའི་འཐུས་མི་སྡེ་ཚན་ ནཱིའུ་ཌེལ་ལི་ལུ་གནས་ཡུན་ཚུ་ བདེ་སྒྲིག་འབད་བར་འོང་ཡོདཔ་མས། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ སྤྱི་ཟླ་བརྒྱད་པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༨ ལུ་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ དེ་བསྒང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༠ ལུ་མཚན་རྟགས་བཀོད་མི་འདི་བརྗེ་སོར་འབད་དེ་ ཆིངས་ཡིག་གསརཔ་འདི་ དར་རྒྱས་གླིང་ལུ་སྦེ་མཚན་རྟགས་བཀོད་གནང་ནུག། འདི་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ ཨེང་གོལོ་བཱུ་ཨཏ་ཊན་ཆིངས་ཡིག་གི་ཤུལ་བཞག་ལུ་གཞི་བཞག་སྟེ་ མཐུན་ལམ་དམ་ཟབ་བཞག་ནི་ཚུ་ཨིན་མས། རྒྱ་གར་མི་སེར་གཞུང་གིས་ འབྲུག་ནང་འཁོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཚུ་ལུ་ བར་འཛུལ་མི་འབད་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཕྱི་འབྲེལ་མཐུན་ལམ་ཐད་ཁར་ ལམ་སྟོན་ཚུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་འབད་ནི་ཨིན་པས། བདེ་ཝ་ཐང་གི་ས་རྒྱ་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༣༢ འབད་མི་འདི་ བཱིརི་ཊིཤ་གིས་ མི་ལོ་ ༨༠ དེ་ཅིག་བདག་དབང་འབད་ཡོད་མི་འདི་ རྒྱ་གཞུང་གིས་འབྲུག་པའི་དབང་ཚད་ལུ་ལོག་སྤྲོད་ཡོདཔ་ལས་ འདི་ལུ་ཕྲག་དོག་ལངས་ཡོདཔ་མས། ཆིངས་ཡིག་འདི་ སེམས་གཙོ་བོར་བཏོན་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་བརྡ་མཚོན་ རྒྱ་གར་གཞུང་གསརཔ་ནང་གནས་བཞིན་པ་ཨིན་ཟེར་ཨིན་མས། འདི་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་མཁས་རིག་གི་མངོན་གསལ་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ དེ་གིས་ རྒྱ་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་འདི་སྒྲིང་སྒྲི་དང་ ལྷག་པར་ མ་འོངས་འབྲེལ་བ་ཟུང་འབྲེལ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ལས་བཅད་འབྱུང་ཐབས་ལུ་ཨིན་མས།</big>
=== འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ། ༼ཡུ་ནི་སེཕ།༽ ===
<big>༉ ཡུ་ནི་སེཕ་ ཡང་ན་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་ཟེར་མི་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྡེ་ཅིག་ཨིན། དེ་གིས་ ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ མི་ཚེ་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོགས་རམ་དང་ གོང་འཕེལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚུ་བྱིནམ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་སྡེ་འདི་ ག་ཏེ་ལུ་ཡང་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཀུན་གྱིས་ངོས་འཛིན་འབད་ཚུགས་པའི་མི་སྡེའི་སྐྱིད་སྡུག་ལྟ་མི་ལས་ཁུངས་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན། (ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༨༢།).<br>
འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་འདི་ འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་ ༢ པའི་ཤུལ་ལུ་ འཛམ་གླིང་ནང་ས་ཕྱོགས་ག་ཏེ་ཨིན་རུང་ རིས་མེད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཉེན་ཁ་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་ནང་ཡོདཔ་པའི་ཨ་ལུ་དང་ ཨ་ལུའི་མ་འོངས་མི་ཚེ་ དཀའ་སྡུག་མྱོང་སྲིད་མི་ཚུ་ བདག་འཛིན་འཐབ་སྟེ་གྲོགས་རམ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་སྡེ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༦ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༠ གི་ཤུལ་ལས་ ལས་སྡེ་འདི་གིས་ ཨ་ལུའི་བདེ་སྐྱིད་ལེགས་བཅོས་འབད་ནི་གི་དོན་ལུ་ སྤྱིར་བཏང་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ནང་ འབད་བརྩོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལྷག་པར་དུ་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་གི་རྒྱལ་ཁབ་དང་གློ་བུར་ཉེན་འཚུབ་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ཨིན། ཡུ་ནི་སེཕ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་གྱི་ཚབ་སྦེ་ ནིའུ་ཡོག་ལུ་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གདུང་སེལ་གཞིས་ཆགས་བདག་སྐྱོང་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༦ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (UNICEF for every child, 2017)
<big>ལོ་དེ་ནང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་མ་དངུལ་ཟེར་དམག་འཁྲུག་གི་ཤུལ་ལུ་ གདུང་སེལ་གྱི་ལཱ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ལམ་ལུགས་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་ལུ་དམིགས་ཏེ་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༣ ལུ་ ལས་སྡེ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་གཏན་འཇགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་རིམ་གྱིས་སྦེ་ ད་ལྟོའི་ལས་སྡེ་གི་མིང་གཏན་འཁེལ་འགྱོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་གི་ཡིག་ཚང་ལྟེ་བ་འདི་ ནིའུ་ཡོག་གི་ཁྲོམ་སྡེ་ནང་རྐྱབ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ གི་སྐབས་ལུ་ཡུ་ནི་སེཕ་གི་ལས་སྣ་ཚུ་ རྒྱ་སྐྱེད་འབད་དེ་ དེའི་གྲངས་སུ་ ཨ་ལུའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དབང་ཆ་དང་ དེ་བཟུམ་སྦེ་ འཕྲོད་བསྟེན་དང་ ཟས་བཅུད་ཀྱི་དབང་ཆ་ཚུ་ཡང་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལས་ཚུར་ ལས་སྡེ་འདི་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ག་ར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཅན་མའི་ཨ་ལུའི་ཐོབ་དབང་ཆིངས་ཡིག་གིས་ ལམ་སྟོན་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཆིངས་ཡིག་འདི་གིས་ ཨ་ལུ་ག་ར་ཚད་ལྡན་གྱི་གཟུགས་ཁམས་དང་ ནད་གཞི་སྨན་བཅོས་ གཞན་ཡང་ གཟུགས་ཁམས་ཉམས་གསོ་འབད་ནི་ཚུ་སྤྱོད་ཚུགས་པའི་དབང་ཆ་གནངམ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལུ་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ ཨ་ལུའི་ཐོབ་དབང་གི་ཆིངས་ཡིག་ཆ་འཇོག་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ ཡུ་ནི་སེཕ་གིས་ ཆིངས་ཡིག་འདི་ ལས་རིམ་ཚུ་ རྩམ་ད་ལུ་ ལམ་སྟོན་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ནུག། གནས་ཚུལ་བཟང་པོ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ གི་ལོ་ལུ་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་གྱིས་ འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་གི་གཟེངས་བསྟོད་རྟགས་མའི་གསོལ་རས་ཐོབ་ནུག། དེ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ལས་སྡེ་འདི་གིས་ ཨམ་སྲུ་དང་ དམིགས་བསལ་དུ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་གི་ ཨམ་སྲའི་མཐའ་དོན་བལྟ་ནི་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཅི། དཔེ་འབད་བ་ཅིན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལུ་ ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་རིམ་ནང་ ཨམ་སྲུ་ཟེར་བའི་ལས་རིམ་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལུ་ཨ་ལུའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ལས་རིམ་གསརཔ་ཅིག་འགོ་བཙུགས་མི་འདི་གིས་ གཟུགས་སྟོབས་ཡར་འཕར་གྱི་ལྟ་རྟོག་འབད་ནི་དང་ ཆུ་སྐམ་སླར་ལོག་སྨན་བཅོས་ </big>(oral rehydration therapy) <big>དེ་ལས་ ཨའི་གི་ཨོམ་བྱིན་ནི་ཚུ་གུར་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནུག། </big> (UNICEF for every child, 2017).
<big>འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་འདི་ འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེ་བཀོད་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་དང་ དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེ་ཚོགས་སྡེ་གི་ སྤྱིར་བཏང་སྲིད་བྱུས་ལམ་སྟོན་འདི་དང་འཁྲིལ་དགོ། བཀོད་ཚོགས་འདི་ ལོ་གཅིག་གི་ནང་འཁོད་ལུ་ ཚར་གསུམ་འཛོམ་ནི་ཡོད། འཛིན་སྐྱོང་བཀོད་ཚོགས་ཀྱིས་ ཡུ་ནི་སེཕ་གི་ལས་རིམ་བསྐྱར་ཞིབ་འབད་ནི་དང་། ལས་སྣ། སྲིད་བྱུས་དང་ལས་རིམ་ལ་སོགས་པའི་མ་དངུལ་ཚུ་ངོས་ལེན་འབདཝ་ཨིན། བཀོད་ཚོགས་འདི་ནང་ འཐུས་མི་ ༣༩ ཡོདཔ་དང་ དེ་ཚུ་གིས་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལུ་ ལུང་ཕྱོགས་སྡེ་ཚན་ ༥ གི་ངོ་ཚབ་འབདཝ་ཨིན། ཁོང་གི་ལཱ་ཚུ་ ལས་ཁང་གིས་སྦེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལས་ཁང་འདི་ནང་ ཚོགས་གཙོ་གཅིག་དང་ཚོགས་གཙོ་འོགམ་ ༤ ཡོད། ཡུ་ནི་སེཕ་གིས་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩༠ གི་ནང་ ཕྱག་ལཱ་གནང་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཐ་ན་ ལྷོད་ཚུགས་པར་ གནམ་མེད་ས་མེད་ལཱ་ཁག་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ལུ་ཡང་ ན་གཞོན་དང་ཨ་ལུའི་སྐྱིད་སྡུག་བལྟ་བར་ལྷོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་འདི་གི་མ་དངུལ་འབྱུང་ས་ངོ་མ་ར་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཞལ་འདེབས་བྱིན་མི་འདི་རྐྱངམ་གཅིག་ཨིནམ་ལས་ ཏི་རུ་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ལས་མེད་རུང་ དཀའ་སྡུག་ཅན་གྱི་ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ཟད་འགྲོ་གཏངམ་ཨིན། མ་དངུལ་ལོག་སྤྱོད་དང་ངན་ལྷད་དང་འབྲེལ་བའི་ལཱ་གི་དོགས་པ་ག་བཟུམ་ར་བྱུང་རུང་ ནང་འཁོད་རྩིས་ཞིབ་དང་བརྟག་ཞིབ་ཡིག་ཚང་གིས་ རྩིས་དཔྱད་འབདཝ་ཨིན།<br>
དེ་མ་ཚད་ གཞུང་དང་གཞུང་མིན་ལས་སྡེ་ཁག་ཚུ་དང་ མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་འཛམ་གླིང་ནང་ ཨ་ལུའི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་ལུ་རྩ་འགེངསམ་ཨིན། གློ་བུར་དང་ཚབས་ཆེན་གྱི་གནས་སྟངས་ནང་ལུ་ ཡུ་ནི་སེཕ་གིས་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྡེ་ཚུ་སྣ་ཁྲིད་འབད་དེ་གདོང་ལན་འབད་དེ་ ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ཉེན་སྲུང་ལྡན་པའི་འཐུང་ཆུ་དང་།འཕྲོད་བསྟེན། ཟད་བཅུད་དང་ཤེས་ཡོན་ཚུ་སྤྲོདཔ་ཨིན། ཁོང་གིས་ དུས་ཨ་རྟག་ར་ཨ་ལུ་ཚུ་རྩུབ་སྤྱོད། ལོག་སྤྱོད་དང་། དམའ་ཕབ་འབད་སྲིད་པའི་གནས་སྟངས་ཚུ་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་འབདཝ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ མ་རུང་པའི་གནད་དོན་ དཔེར་ན་ ལོ་ན་མ་སྨིན་པར་ལཱ་འབད་བཅུག་ནི། ལོ་ན་ཚོད་མ་རནམ་ལས་གཉེན་རྐྱབ་ནི། ཨ་ལུ་ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་ནི། དབང་བཙོང་འདོད་སྤྱོད་འབད་ནི་དང་། བཀག་ཚུགས་པའི་སྟབས་མ་བདེ་བའི་གནས་སྟངས་ཚུ་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནི། དེ་ལས་ སྤུད་ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་ཡོན་དང་། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གྱི་བསླབ་སྟོན་ལ་སོགས་པའི་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་ལུ་ཡང་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ཨིན།<br>
འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ རྒྱལ་སྤྱི་ཨ་ལུའི་གློ་བུར་མ་དངུལ་གྱིས་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་ས་གནས་ཚུ་ནང་གཙང་སྦྲའི་མཁོ་ཆས་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནི་ཚུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལས་ར་འགོ་བཟུང་སྟེ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེའི་ཤུལ་ལས་ ལས་སྡེ་འདི་གིས་ གཞུང་མིན་ལས་སྡེ་ཚུ་ལུ་གྲོགས་རམ་གཞན་ཡང་འབད་དེ་ ན་གཞོན་ཨ་ལུ་དང་ཨམ་སྲུ་ཚུ་གི་མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་ ཕན་རླབས་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཨ་ལུའི་ཐོབ་དབང་གི་ཆིངས་ཡིག་གུར་ གཞི་བཞག་སྟེ་ ཡུ་ནི་སེཕ་གིས་ གཞི་དོན་མ་འདྲཝ་ ༤ གུར་གཙོ་བོར་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་དང་། དེ་ཡང་ འཕྲོད་སྟེན། ཟས་བཅུད། གཟུགས་ཁམས་དང་། ཨའི་དང་ཨ་ལུ་བདག་འཛིན་གྱི་ཞབས་ཏོག་འགྲུབ་ནི་ཚུ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ ཨ་ལུ་ག་ར་ལུ་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ཤེས་ཡོན་འདྲ་མཉམ་སྦེ་བྱིན་ནི་ལུ་ཡང་དམིགས་གཏད་བསྐྱེདཔ་ཨིན། ༼ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༨༢-༡༨༣།༽).</big>
=== འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་ཚོགས་། ===
<big>༉ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་ཚོགས་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ལུ་ རྒྱལ་སྤྱི་གསོ་བའི་གནས་སྟངས་འཛིན་སྐྱོང་འབད་ནིའི་ནང་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་མི་ དབང་འཛིན་གྱི་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ ཆོག་གྱུར་ཅན་གྱི་ལས་ཁུངས་ཅིག་ཨིན་པའི་ཆ་ལས རྒྱལ་ཁབ་དང་། མཉམ་འབྲེལ་པ། མི་སེར་ཚུའི་གསོ་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་དང་། གཞན་ཡང་ འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་གཟུགས་ཁམས་དང་སེམས་ཁམས་སྒྲིང་སྒྲི་སྦེ་བཞག་ཐབས་ལུ་ འཛམ་གླིང་ཉེན་སྲུང་འབད་ནི་དང་ ཉེན་ཁ་འབྱུང་སྲིད་པའི་གནས་སྟངས་ནང་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་ཚུ་ཨིན།</big> (Working for health, 2007)
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ ལུ་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གཞི་བཙུགས་གནང་ནིའི་དོན་ལུ་ དོན་གཅོདཔ་ཚུ་འཛོམས་ཏེ་བསྟུན་གྲོས་འབད་བའི་སྐབས་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་སྡེ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་སྦེ་གྲོས་ཐག་ཆོད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༧ ལུ་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་རྩ་ཁྲིམས་གསར་གཏོད་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ཚུར་ ཉིནམ་འདི་ ལོ་ཨ་རྟག་ར་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ཉིནམ་སྦེད་བརྩི་སྲུང་ཞུཝ་ཨིན། འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ཚོགས་འཛོམས་འགོ་ཐོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༧ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཡོདཔ་དང་ དེ་བསྒང་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་སྡེ་འགོ་བཙུགས་གནང་མི་ འཐུས་མི་ ༥༥ ཡོད་ས་ལས་ འཐུས་མི་ ༥༣ གྱིས་ བཅའ་མར་གཏོགས་གནང་ནུག། དེ་བསྒང་ ལས་སྡེ་འདི་གི་གཙོ་རིམ་གལ་ཆེ་ཤོས་ར་ ཚད་པའི་ནད། ཨམ་སྲུ་དང་ཨ་ལུའི་འཕྲོད་བསྟེན། བད་ཀན་གློ་གཅོང་། ལུས་འབྲེལ་ལས་བརྟེན་པའི་ནད་གཞི། ཟད་བཅུད་དང་མཐའ་སྐོར་གཙང་སྦྲ་ཚུ་ཨིནམ་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབད་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ ལཱ་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ འབད་དང་འབད་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ ལུ་སྔོན་མ་ ནམ་ཡང་མ་བྱུང་པའི་ཚབས་ཆེན་གྱི་ནད་གཞི་ ཨེཌིསི་ཚུ་ཡང་ལས་སྡེ་འདི་གི་འགན་འཁྲི་གི་ནང་ཚུད་ནུག།</big> (Working for health, 2007)
<big>ད་རེས་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་བསྡོམས་ ༡༩༤ དང་ འགན་རོགས་འཐུས་མི་ ༢ ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ག་འབད་རུང་ཅིག་ ལས་སྡེ་འདི་གི་འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་དགོ་པ་ཅིན་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་རྩ་ཁྲིམས་གུར་ཆ་འཇོག་གི་མཚན་རྟགས་བཀོད་དགོ། ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ འཐུས་མི་ཚུ་ ཇི་ནི་བཱ་༼སུའི་ཛར་ལེནཌ༽ལུ་ཡོད་པའི་ཡིག་ཚང་ལྟེ་བ་ནང་འཛོམས་ནི་ཡོད། དེ་བསྒང་ ལས་སྡེ་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་སྲིད་བྱུས་དང་འཆར་དངུལ་ཚུ་ཆ་འཇོག་མཛདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ གནས་ཡུན་ལོ་ངོ་ ༥ གི་དོན་ལུ་ཡོངས་ཁྱབ་མདོ་ཆེན་ཡང་བཙག་འཐུ་འབདཝ་ཨིན། ལས་སྡེ་འདི་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་སྲིད་བྱུས་རྩོམ་སྒྲིག་འབད་མི་གི་ མངོན་མཐོའི་འདུས་ཚོགས་ཨིན། ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ ཁྱད་ཚད་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འཐུས་མི་ ༣༤ ལོ་ངོ་ ༣ གྱིདོན་ལུ་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེའི་ནང་བཙག་འཐུ་འབདཝ་ཨིན། ལྷན་སྡེ་འདི་གི་ལཱ་འགན་ངོ་མ་ར་ ལྷན་འཛོམས་ནང་མཐའ་བཏོགསཔའི་གྲོས་ཆོད་དང་སྲིད་བྱུས་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་དང་། གྲོས་སྟོན་འབད་ནི། ལཱ་འགན་འདི་ཚུ་འབདཝ་ད་ཕན་གྲོགས་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་སྐོར་ཆ་ལུ་ ཀེན་ཡ་ལས་ཨིན་མི་ ཌོག་ཊར་པེ་ཊྲིག་ཨ་མོཊི་འདི་ འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེ་གི་ཁྲི་འཛིན་ཨིན།<br>
འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་ཚོགས་ལུ་ ལུང་ཕྱོགས་ཡིག་ཚང་ ༦ ཡོད། དེ་ཡང་ ཁག་ཆེ་བའི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ དམིགས་བསལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་ནིའི་དོན་ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད། གསོ་བའི་ལས་སྡེ་གིས་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་གཞན་མི་ཚུ་དང་ གཞན་ཡང་ གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་མིན་གྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་མ་འདྲཝ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ལཱ་ཚུ་འབདཝ་ཨིན། གསོ་བའི་སྨན་པ་དང་མཁས་མཆོག་ ༨༠༠༠ ལྷག་ཙམ་ཅིག་གིས་ ཇི་ནི་བཱ་ལུ་ཡོད་པའི་ཡིག་ཚང་ལྟེ་བ་དང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༤༧ གྱི་ནང་ཡོད་པའི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ནང་ ཕྱག་ལཱ་གནངམ་ཨིན། གསོ་བའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་མ་དངུལ་འབྱུང་སའི་གཞི་གཉིས་ཡོད་ས་ལས་ དང་པ་འདི་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ལས་གནས་རྩིས་བཏོན་ཐོག་ལས་ སྤྲོད་པའི་མ་དངུལ་དང་། གཉིས་པ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཞལ་འདེབས་བྱིན་མི་གཉིས་ཨིན།<br>
དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལས་ཚུར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གཞི་འགྱམ་བཙུགས་ཏེ་ གསོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡང་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་གི་དུས་ལུ་བབས་ནུག། དེ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཡང་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྦེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༨ ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལས་ཚུར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གསོ་བའི་གནས་ཚད་ཡར་དྲག་གཏང་ཐབས་ལུ་ གཞི་རིམ་གསོ་བའི་གཅེས་སྐྱོང་ ཨཱལ་མ་ཨ་ཊ་</big> (alma ata) <big>གི་གསལ་བསྒྲགས་འདི་ལུ་གཙོ་བོར་བཟུང་ཞིནམ་ལས་ དུས་མཐུན་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་ནི་ལུ་རྩ་འགེངས་ནུག། འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ལས་སྡེ་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་གྲོགས་རམ་ངོ་མ་ར་ གནས་སྟངས་མ་འདྲཝ་ལྔ་ནང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ མི་སྟོབས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི། གསོ་བའི་ལམ་ལུགས་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནི། འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཉེན་ཁ་མར་ཕབ་འབད་ནི། ནད་གཞི་མར་ཕབ་འབད་ནི། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཡུན་བརྟན་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ལུ་གསོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་ཚུ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ འཛམ་གླིང་གསོ་བའི་ཡིག་ཚང་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལུ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛད་ཡོདཔ་དང་ ཌོག་ཊར་ཨེམ་སའི་ཕུ་ལ་འདི་ མི་དམངས་གསོ་བའི་བདག་སྐྱོང་པ་དང་པ་གི་ལཱ་འགན་བཞེས་གནང་ནུག། ༼ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨། ཤོག་གྲངས་ ༡༨༣།</big>
=== འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས། ===
<big>༉ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་འདི་མཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་གི་ལས་སྡེ་གཅིག་ཨིན། འཛམ་གླིང་ནང་བདེ་སྐྱིད་ཡུན་གནས་དང་མི་སྡེ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ལུ་ དམིགས་སྟེ་ རང་དབང་རང་བཙན་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གཅིག་ཁར་བསྡོམས་ཞིནམ་ལས་ མོས་མཐུན་གྱི་ཐོག་ལུ་ལས་སྡེ་འདི་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་འདི་འཛམ་གླིང་གི་གཞུང་སྐྱོང་མེནམ་ལས་ ཁྲིམས་གསར་རྩམ་འབད་ནི་མེད་རུང་ སྤྱིར་བཏང་འཛམ་གླིང་ནང་བྱ་སྟབས་མ་བདེ་བའི་གནས་སྟངས་ཤརཝ་ད་ དཀའ་ངལ་ཞི་ཐབས་ལུ་སྲིད་བྱུས་ཚུ་བརྩམས་ཏེ་ཐབས་ལམ་ཚུ་སྟོནམ་ཨིན། (འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས། ༢༠༡༠།</big> (United Nation, 2010).<br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ ལུ་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་ ༢ པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་མང་ཤོས་ར་ དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་གྱིས་འཛིན་ཏེ་ འཛམ་གླིང་ནང་ཞི་བདེ་གི་ས་བོན་ ལོག་བཙུགས་དགོ་པའི་རེ་བ་སྦོམ་བསྐྱེད་ནུག། དེ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ ༥༡ གི་ངོ་ཚབ་ཚུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༥ ལས་སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢༦ ཚུན་ སཱན་ཕྼན་སིསི་ཀོ་ལུ་ཚོགས་པའི་ རྒྱལ་སྤྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་འཛོམས་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་ཟླ་ངོ་ ༢ ཀྱི་རིང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་བཞེངས་ཏེ་དེ་གུར་ མཚན་རྟགས་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། བཀའ་ཁྲིམས་དེ་གིས་ མ་འོངས་པ་ལུ་ ཧེ་མ་བྱུང་སྟེ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་ཚུ་ འཛེམ་བཀག་འབད་ཚུགས་པའི་ རེ་བ་སྦོམ་བསྐྱེད་ནུག། བཀའ་ཁྲིམས་བཞེངས་ཚར་ཏེ་ ཟླཝ་ ༤ གི་ཤུལ་ལས་ གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༢༥ གི་ཉིནམ་ལས་ཕྱག་ལཱ་གནང་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བསྒང་བཀའ་ཁྲིམས་འདི་ རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ། ཕྼནསི། སོ་ཝི་ཡེཊི་ཡུ་ནི་ཡན། ཡུ་ནཱའི་ཊེཊི་ཀིང་ཌོམ། ཡུ་ནཱའི་ཊེཊི་ཨིསི་ཊེཊི་བཅས་ གཞན་ཡང་འཐུས་མི་ རྒྱལ་ཁབ་ལེ་ཤ་གིས་རྒྱབ་སྣོན་ཆ་འཇོག་མཛད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་བཟུང་སྟེ་ ད་ཚུན་མི་ལོ་ ༧༥ གི་རིང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ འཛམ་གླིང་ནང་ཞི་བདེ་དང་དགའ་སྐྱིད་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་དང་མཛད་བཞིན་དུ་ཡོད། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཡང་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ རིམ་གྱིས་སྦེ་གོང་འཕེལ་འགྱོ་སྟེ་ཡོད་རུང་ མི་སྡེའི་ནང་སྟབས་མ་བདེཝ་བསལ་ནི་དང་གཅིག་གྲོགས་གཅིག་ཕན་གྱི་ལས་སྣ་བརྩམ་ནི་གི་དམིགས་ཡུལ་འདི་ འགྱུར་མེད་བརྟན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ར་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (United Nation, 2010).<br>
<big>འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ ད་ལྟོ་གནས་བཞིན་ཡོད་པའི་འཐུས་མི་ཡོངས་བསྡོམས་ ༡༩༣ ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ག་ར་འབད་རུང་ འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་དགོ་པ་ཅིན་དང་པ་ར་ ཉེན་སྲུང་ཚོགས་སྡེ་གི་རྒྱབ་སྣོན་ངོ་སྦྱོར་དང་བསྟུན་ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་འབད་དགོ། འཇམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ལུ་ ཡན་ལག་འདུས་ཚོགས་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་གཙོ་ཅན་ཚུ་ཡང་ ཉེན་སྲུང་ཚོགས་སྡེ། དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེ་ཚོགས་སྡེ། བློ་གཏད་ཚོགས་སྡེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲང་ཁྲིམས་ཚོགས་སྡེ། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཨིན། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ག་ར་ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཡང་ཨིནམ་ལས་ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་ཚོགས་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འདུས་ཚོགས་ཚུ་ལས་ འཐུས་མི་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་འདུས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན། ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ སྤྱི་་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་འཐུས་མི་ཡོངས་རྫོགས་ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ནང་བཅའ་མར་གཏོགསཔ་ཨིན། ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ/སྲིད་འཛིན་ཚུ་བཙག་འཐུ་འབདཝ་ཨིན།<br>
ཉེན་སྲུང་ཚོགས་སྡེ་འདི་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་ཉེན་སྲུང་གི་ཕྱག་ལཱ་མཛད་མི་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ དེ་ནང་གཏན་འཇགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ ༥ དང་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་འཐུས་མི་ ༡༠ སྦེ་བསྡོམས་ཀྱིས་འཐུས་མི་ ༡༥ ཡོདཔ་ཨིན། ཚོགས་སྡེ་དེ་གི་ཚོགས་གཙོ་གི་འགན་ཁུར་འདི་ ཟླ་རིམ་བཞིན་དུ་སོར་ཞིནམ་ལས་ སྐོར་རྒྱབ་རྐྱབ་སྟེ་ཕྱག་ལཱ་མཛདཔ་ཨིན། དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེ་ཚོགས་སྡེ་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ར་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི། སྲིད་བྱུས་བསྐྱར་ཞིབ་འབད་ནི། སྲིད་བྱུས་ཚུའི་སྐོར་ལས་གསུང་གྲོས་གནང་ནི། དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེའི་ནང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཚུ་གི་དོན་ཚན་གུར་ རྒྱབ་སྣོན་ངོ་སྦྱོར་འབད་ནི་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་ངོས་ལེན་འབད་ཡོད་པའི་ཆིངས་ཡིག་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་འདི་ཨིན། ཚོགས་སྡེ་འདི་ལུ་ ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་བཙག་འཐུ་གྲུབ་པའི་འཐུས་མི་ ༥༤ ཡོད། བློ་གཏད་ཚོགས་སྡེ་གི་ལས་འགན་ངོ་མ་ར་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༧ གྱི་མངའ་འོག་ལུ་ཡོད་པའི་བློ་གཏད་ས་མཚམས་ ༡༡ དེ་འཛིན་སྐྱོང་འབད་ནི་འདི་ཨིན། རྒྱལ་སྤྱིའི་དྲང་ཁྲིམས་ཚོགས་སྡེ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་ཨིན། ཚོགས་སྡེ་འདི་གི་འགན་ཁུར་འདི་ ཁྲིམས་ཀྱི་རྩོད་གཤེར་དང་གཞན་རྩོད་གཞི་ཚུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་མཐུན་ལྟར་ བསྟར་སྤྱོད་འབད་ནི་འདི་ཨིན།<br>
འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་ནང་ ཡོངས་ཁྱབ་དྲུང་ཆེན་གྱིས་གཙོས་པའི་གཞན་ཕྱག་ལཱ་གནང་མི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཐུས་མི་ཚུ་ལས་ལས་གཡོགཔ་སྟོང་ཕྲག་ཁྲི་ཕྲག་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བཀའ་ཁྲིམས་ལྟར་དུ་ཡོངས་ཁྱབ་དྲུང་ཆེན་འདི་ བདག་སྐྱོང་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་འགོ་དཔོན་ཨིནམ་མ་ཚད་ འཛམ་གླིང་ནང་ཉེན་སྲུང་གི་དཀའ་ངལ་ག་བཟུམ་བྱུང་རུང་ ཉེན་སྲུང་ཚོགས་སྡེ་ནང་གྲོས་བསྡུར་འབད་དགོ་པའི་བཀའ་གནང་ཆོག།
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ ༡༣༢ པ་སྦེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ གི་ལོ་ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ནུག། སྤྱི་ཚོགས་འདི་གི་ ཡིག་ཚང་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལུ་རྐྱབ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་གི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དང་བཀའ་ཁྲིམས་ལུ་བརྩི་མཐོང་དང་གུས་ཞབས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལཱ་འགན་ཚུ་ འཐུས་ཤོར་གང་ཡང་མེད་པར་འབད་བཞིན་དུ་ཡོད། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ སྤྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཛུལ་ཞུགས་འབད་དེ་མི་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་བརྩི་སྲུང་རྒྱས་ཞིང་རྒྱསཔ་སྦེ་འབད་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Bhutan celebrates its 50 years of membership to UN, 2021)
=== ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཆོགས་པ། ===
<big>༉ ལྷོ་ཨེ་ཤེ་ཡི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་འདི་ ལུང་ཕྱོགས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ལས་ཁུངས་ཨིནམ་མ་ཚད་སྲིད་འབྲེལ་སྤྱི་ཚོགས་ཡང་ཨིན་པས། དེ་དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་ར་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ཁ་འཆམས་ཡོད་པའི་གཞི་དོན་གུར་མཉམ་རུབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན། (ཤ་ཧིན། ༢༠༡༣)
ལྷོ་ཨེ་ཤི་་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་བཀའ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་ཚན་ ༤༢ པ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་བརྩམས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་འདི་ ཌཱ་ཀ་ལུ་སྦེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༨ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། ཚོགས་པའི་དམིགས་གཏད་འདི་གཙོ་བོ་ར་ ལུང་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་འཐུས་མི་གི་ནང་འཁོད་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་དང་མི་སྡེ་ གཞན་རིག་གཞུང་དང་ལམ་སྲོལ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཨིན་མི་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གི་བར་ན་ མཐུན་ལམ་དང་མཉམ་འབྲེལ་ ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན། ཚོགས་པ་འདི་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་གི་འཆར་གཞི་འགོ་དང་པ་ བྷང་ལ་དེཤ་གི་སྲིད་འཛིན་ ཟི་ཡུའར་རཽ་མཱན་ གྱིས་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་གཟིགས་སྐོར་གནང་སྟེ་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་བཟོ་ནི་གི་ འོས་འབབ་ཡོད་མེད་ཀྱི་་བརྟག་དཔྱད་འབད་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ སྐོར་ཆ་ལུ་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ བྷང་ལ་དེཤ། འབྲུག། རྒྱ་གར། མཱལ་དིབས། པཱ་ཀིསི་ཏཱན། ཤྲི་ལང་ཀ་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གིས་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་མི་སེར་ཚུ་ མཐུན་ལམ་དང་བློ་གཏད་ གོ་ཤེས་བསམ་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྡེ་ཚན་ཅིག་བཟོ་ནིའི་ཁ་འཆམས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༣ གྱི་ལོ་ལུ་ བྷང་ལ་དེཤ་གི་རྒྱལ་ས་ཌཱ་ཀ་ལུ་ ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གིས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་པའི་རྒྱལ་སྤྱི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ ༧ གྱིས་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་སྦེ་ཆ་འཇོག་འབད་ནུག། ཚོགས་པ་དེ་གི་ཡོངས་ཁྱབ་དྲུང་ཆེན་གྱི་ཡིག་ཚང་ལྟེ་བ་འདི་ བལ་པོའི་རྒྱལ་ས་ ཀཱཊི་མཱན་ཌུ་ལུ་བཟོ་ནི་སྦེ་ཐག་ཆོད་དེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཅིག་སྒྲིལ་བྱེད་ལས་ཀྱི་ལས་རིམ་ ༥ ངོས་འཛིན་འབད་མི་ལས་ སོ་ནམ། མཐའ་ཟུར་གོང་འཕེལ། བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་འཕྲུལ་ཆ། གནམ་གཤིས་རིག་པ། གསོ་བ་དང་མི་རློབས་ཀྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ཨིན། ཨཕ་ག་ནིསི་ཏཱན་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལུ་འཐུས་མི་སྦེ་ འཛུལ་ཞུགས་འབད་ཡོདཔ་དང་ གཞན་ལྟ་རྟོག་འབད་མི་རྒྱལ་ཁབ་</big> European Union, US, China <big>ལ་སོགས་པ་སྒྲིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ ༩ ངོས་འཛིན་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། (པྼི་ཡ།)<br>
ཚོགས་པའི་ཡིག་ཚང་ལྟེ་བ་ཀཱཊི་མཱན་ཌུ་ལུ་ཡོད། འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་གྲོས་འཛོམས་ཚར་རེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཚུ་གི་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་པོ་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཞལ་འཛོམས་ལོ་གཅིག་ལུ་ཚར་གཉིས་འབདཝ་ཨིན་མས། ཚོགས་པ་དེ་ནང་ ད་ལྟོ་ རྒྱ་གར། འབྲུག། བལ་པོ། ཨཕ་ག་ནིསི་ཏཱན། པ་ཀིསི་ཏཱན། ཤྲི་ལང་ཀ། མཱལ་དིབསི། བྷང་ལ་དེཤ་བཅས་ འཐུས་མི་ ༨ ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ ༧ བྷང་ལ་དེཤ། རྒྱ་གར། མཱལ་དིབསི། བལ་པོ། པ་ཀིསི་ཏཱན། ཤྲི་ལང་ཀ་གི་ ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེན་ཚུ་གི་ཞལ་འཛོམས་ འགོ་དང་པ་འདི་ ཤྲི་ལང་ཀའི་རྒྱལ་ས་ ཀོ་ལོམ་བྷོ་ལུ་སྦེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༡ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་འཚོགས་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་དབུ་ཁྲིད་ཞལ་འཛོམས་ནང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་/གཞུང་ག་རའི་ འགོ་དཔོན་ཚུ་ཡོདཔ་ལས་ འ་ནཱི་འདི་ ཚོགས་པ་འདི་གི་མངོན་མཐོའི་འདུས་ཚོགས་ཨིན། དབུ་ཁྲིད་ཞལ་འཛོམས་འདི་ རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ ལོ་ངོ་ ༢ ཀྱི་ཤུལ་ལས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཨིནམ་དང་དེ་ཡང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུའི་མིང་གི་གོ་རིམ་ཨིང་སྐད་ཀྱི་གསལ་བྱེད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ཡོད་མི་ལྟར་དུ་ སྐོར་རྒྱབ་རྐྱབ་ཅི་ར་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་ཡོད། ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་གཞི་བཙུགས་འབད་དགོ་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ར་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་རློབས་ཚུ་གི་སྐྱིད་སྡུག་བལྟ་ནི་དང་ མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི། དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་མགྱོགས་འགྲོས་སེང་ནི། མི་སྡེ་གོང་འཕེལ་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་བཏང་སྟེ་ གང་ཟག་གང་རུང་གི་ མི་ཚེ་ཚུལ་མཐུན་ལུ་གནས་ཏེ་ རང་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ཧ་གོ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནི། གཅིག་མཐུན་དང་རང་དགོ་རང་འདྲོང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་དང་ ཕན་ཚུན་གྱི་བློ་གཏད་ལུ་ཕན་གྲོགས་འབད་ནི། བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དཀའ་ཐུབ་ཚུ་ ངོས་ལེན་དང་ ཧ་གོ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནི། དཔལ་འབྱོར་ མི་སྡེ་ ལམ་སྲོལ་དང་མཚན་རིག་གི་ལཱ་ཚུ་ནང་ མཉམ་འབྲེལ་དང་བདག་གཞན་གཉིས་ཀ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་འདི་ རྒྱ་སྐྱེད་འབད་ནི། གཞན་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཡོད་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་མཐུན་འབྲེལ་དམ་ཟབ་བཟོ་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་འཛོམ་གནས་ཀྱི་ནང་ལུ་ སྤྱི་མཐུན་མཐའ་དོན་གྱི་གནད་དོན་གུར་མཉམ་འབྲེལ་རྩ་བརྟན་བཟོ་ནི་དང་ རྒྱལ་སྤྱི་དང་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་སྡེ་དང་ལས་ཁུངས་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་མཉམ་འབྲེལ་འབད་ནི།</big> (Revised SAARC brief)
<big>ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་གཞི་རྩ་ངོ་མ་ར་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གི་རང་དབང་རང་བཙན། མངའ་ཁོངས་ཆིག་སྒྲིལ། ཆབ་སྲིད་འདྲ་མཉམ་དང་། རང་དབང་ལུ་གུས་ཞབས་འབད་ནི། རྒྱལ་ཁབ་རང་སོའི་ནང་འཁོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལུ་རང་དཀྲོག་མི་འབད་ནི། ཕན་ཚུན/སྤྱི་མཐུན་ཁེ་ཕན་ལུ་མཉམ་འབྲེལ་འབད་ནི། གྲོས་ཆོད་ག་བཟུམ་ར་འབད་རུང་ མགྲིན་གཅིག་གི་ཐོག་ལས་གྲོས་ཐག་གཅད་ནི་དང་ གྲོས་ཐག་གཅད་པའི་སྐབས་ཚོགསགྲངས་ ༨ ངེས་པར་དུ་དགོ།<br>
ཟུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ག་བཟུམ་ཡོད་རུང་ བཟུར་ཏེ་བཞག་ཞིནམ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་མང་གི་གནད་དོན་གུར་ ཟུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལྷུང་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གྲོས་བསྡུར་འབད་དགོ། ཚོགས་པ་འདི་གི་ལས་འགན་དང་འགན་ཁུར་ཚུ་ག་ར་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་གྱི་ཚོགས་པའི་ལས་ཁུངས་ཁག་མ་འདྲཝ་ དེ་ཡང་ བློན་པོའི་ལྷན་ཚོགས། གཏན་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་། ཐབས་རིག་ཚོགས་ཆུང་། ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་དང་ དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་ཚུ་གིས་འབདཝ་ཨིན། བློན་པོའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ནང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་པོ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷན་ཚོགས་འདི་གི་ལཱ་འགན་འདི་ ༡༽ ཚོགས་པ་འདི་གི་སྲིད་བྱུས་བཟོ་ནི། ༢༽ཚོགས་པའི་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྟངས་བསྐྱར་ཞིབ་འབད་ནི། ༣༽མཉམ་འབྲེལ་འབད་ནི་གི་གནད་དོན་གསརཔ་ཚུ་གྲོས་ཐག་གཅད་ནི། ༤༽ཚོགས་པའི་ཐབས་ལམ་གསརཔ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི།༼དགོ་མི་དགོ་དང་འཁྲིལ་ནི།༽ ཚོགས་པའི་དོན་ལུ་སྤྱིར་བཏང་ཁེ་ཕན་ཡོད་པའི་གཞི་དོན་གུར་ཐག་གཅད་ནི་ཚུ་ཨིན། བློན་པོའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་ ལོ་རེའི་ནང་ ཚར་གཉིས་འཛོམས་འདུ་ནང་བཅའ་མར་གཏོགསཔ་ཨིན། <br>
གཏན་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་འདི་ནང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེན་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁོང་གི་འགན་ཁུར་ངོ་མ་ར ༡༽མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ལས་སྣ་ག་བཟུམ་ཡོད་རུང་ སྤྱིར་བཏང་ལྟ་རྟོག་དང་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཨིན། ༢༽ ལས་འགུལ་དང་ལས་རིམ་ཚུ་ངོས་ལེན་འབད་ནི་དང་ དེའི་དོན་ལུ་ མ་དངུལ་ཟད་འགྲོ་དབྱེ་ཞིབ་འབད་ནི། ༣༽ལས་སྡེ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ གཙོ་རིམ་ཚུ་གཏན་འབེབས་འབད་ནི། ༤༽ལུང་ཕྱོགས་དང་ཕྱི་ཁའི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་མཁོ་སྒྲུབ་འབད་ནི། ༥༽མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ས་ཁོངས་ཚུ་ འོས་ལྡན་གྱི་ཞིབ་ཚོལ་འབད་དེ་ངོས་འཛིན་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། ཁོང་གི་བཀའ་ཁྲིམས་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ དུས་ནམ་དང་ནམ་ར་འབད་རུང་ བསྟུན་འགྲོས་འབད་དགོ་པའི་གནས་སྟངས་རེ་ཤརཝ་ད་ ངེས་པར་དུ་འཛོམས་དགོ། སྤྱིར་བཏང་འ་ནཱི་ཚོགས་ཆུང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཞལ་འཛོམས་དང་ བློན་པོ་ལྷན་འཛོམས་འཚོགས་ནིའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་སྔ་གོང་ལུ་འཚོགསཔ་ཨིན།
ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་འདི་ཚོགས་པ་འདི་གི་བཀའ་ཁྲིམས་འདུས་ཚོགས་ཡང་ཨིན། ཁོང་གི་འགན་ཁུར་ངོ་མ་ར་ གཏན་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་ལུ་གཤམ་གསལ་ལུ་བཀོད་དེ་ཡོད་པའི་གནད་དོན་གུར་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་འདི་ཨིན། ལུང་ཕྱོགས་ལས་འགུལ་གདམ་འཐུ་འབད་ནི། ཕྱི་ཁའི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་མཁོ་སྒྲུབ་འབད་ནི། ལས་སྡེ་ནང་འཁོད་ལུ་ལཱ་དང་་ལས་རིམ་ཚུ་ གཙོ་རིམ་བསྒྲིགས་ཏེ་འབད་ནི། ལོ་བསྟར་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་བསྐྱར་ཞིབ་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། དེ་ཁར་ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གི་མཉམ་འབྲེལ་དྲུང་ཆེན་གྱི་གནས་ཚད་ནང་ཡོད་པའི་འགན་འཛིན་འགོ་དཔོན་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཚོགས་ཆུང་འདི་གི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་ གཏན་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་གི་སྔ་གོང་ལུ་ ཞལ་འཛོམས་འཚོགསཔ་མ་ཚད་ ཡང་ཅིན་ ལོ་མཇུག་བསྡུ་ཁམས་ལུ་འཚོགསཔ་ཨིན།<br>
ཐབས་རིག་ཚོགས་ཆུང་འདི་ནང་འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ དམིགས་བསལ་ལས་སྡེ་ཁག་གི་མཁས་མཆོག་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁོང་གི་ལཱ་འགན་འདི་ ས་ཁོངས་སོ་སོ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ལས་འགུལ་གྱི་ལས་རིམ་བཟོ་ནི་ཚུ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ལས་རིམ་དེ་ཚུ་ ལྟ་རྟོག་འབད་དེ་ གཏན་འཇགས་ཚོགས་ཆུང་ལུ་ སྙན་ཞུ་འབད་དགོ། དེ་ལས་ ལཱ་འབད་མི་སྡེ་ཚན་དེ་ནང་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁོང་གི་ལས་འགན་ཡང་ཐབས་རིག་ཚོགས་ཆུང་དང་ཆ་འདྲ་སུ་ཅིག་ར་ཨིན། གཞན་ཡང་དམིགས་པ་དང་འཁྲིལ་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་གི་ཐབས་ལམ་དང་ མ་དངུལ་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཚུ་ གྲོས་འཆར་བཀོདཔ་ཨིན། ད་ལྟོ་ལཱ་འབད་མི་ཚོགས་ཆུང་ ༤ ཡོདཔ་དང་ དེ་ཡང་ ༡༽བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་འཕྲུལ་རིག། ༢༽སྐྱེ་ལྡན་འཕྲུལ་རིག། ༣༽ལྟ་བཤལ། ༤༽ནུས་རྫས་ཚུ་ཨིན། <br>
མཇུག་རང་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་གི་དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་འདི་སྤྱི་ལོ ༡༩༨༧ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨སྤྱི་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༡ ལས་ཡིག་ཚང་འདི་བཀོལ་སྤྱོད་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནིག། ཁོང་གི་ལཱ་འགན་ངོ་མ་རང་ ཚོགས་པ་འདི་གི་ལས་རོམ་ཚུ་ ལྟ་རྟོག་འབད་དེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་དང་ ཚོགས་པའི་ཞལ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་ དེ་ལས་བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་སྦེ་ཕྱག་ཞུཝ་ཨིན། དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་འདི་ ཡོངས་ཁྱབ་དྲུང་ཆེན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་འབད་དེ་ ཁོ་གི་འོག་ལུ་འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་མདོ་ཆེན་རེ་རེ་འབདཝ་ད་ མདོ་ཆེན་བསྡོམས་ཏེ་ ༨ ཡོདཔ་ཨིན། ཡོངས་ཁྱབ་དྲུང་ཆེན་འདི་ འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ལས་ ལོ་ངོ་ ༣ གྱི་རིང་ལུ་བཙག་འཐུ་འབདཝ་ཨིནམ་དང་ དེ་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་ ཨིང་སྐད་ཀྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱི་གོ་རིམ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གི་བར་ན་ སྐོར་རྒྱབ་སྦེ་འབདཝ་ཨིན།</big> (Revised SAARC brief)<br>
=== འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་གཞི་བཀོད།་༼ཡུ་ཨེན་ཌི་པི༽ ===
<big>༉ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་གཞི་བཀོད་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གོང་འཕེལ་མཐུད་སྦྲེལ་འབད་མི་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ མི་སྡེའི་ནང་མི་སེར་ཚུ་གི་མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ ཤེས་ཡོན་དང་།ཉམས་མྱོང་། ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་དང་མཐུད་སྦྲེལ་འབད་ནི་ལུ་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབདཝ་ཨིན། གཞན་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་དང་ ཡུན་བརྟན་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དང་ མི་སྟོབས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ཨིན། འ་ནཱི་འདི་ གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་གྲོགས་རམ་བྱིན་མི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྡེ་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ༼ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༨༡།༽<br>
འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཞི་བཀོད་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལུ་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་རྒྱ་བསྐྱེད་ལས་རིམ་གྱི་བཟོ་རིག་གྲོགས་རམ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གལ་ཅན་༼དམིགས་བསལ།༽མ་དངུལ་གཉིས་གཅིག་ཁར་བསྡབ་སྟེ་བཟོ་ནུག། ད་རེས་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་གཞི་བཀོད་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཁྱབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༢༢ ལུ་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། ལས་སྡེ་འདི་གི་འཛིན་སྐྱོང་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ ༣༦ གི་ངོ་ཚབ་ཀྱིས་ སྐོར་རྒྱབ་རྐྱབ་སྟེ་ལཱ་འགན་འབགཔ་ཨིན། མ་གཞི་ཡིག་ཚང་འདི་གི་འཐུས་མི་ཚུ་ ལུང་ཕྱོགས་སྡེ་ཚན་ ༥ གི་ངོ་ཚབ་ཚུ་ཨིན་རུང་ བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་གཏད་གཙོ་བོ་ར་ ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་གི་ལས་སྣ་གུར་བཀོད་རྒྱ་གཏང་ནི་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི། རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་གོང་འཕེལ་འགྱོ་བཞིན་ཡོད་པའི་དགོས་མཁོ་ཚུ་ ངོས་ལེན་འབད་ནི་འདི་ཨིན། འཛིན་སྐྱོང་བཀོད་ཚོགས་བདག་སྐྱོང་ཡིག་ཚང་གིས་ འཛིན་སྐྱོང་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྣ་ག་རའི་ནང་གཡོག་རྒྱུག་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བཀོད་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚུ་ལུ་གནས་ཚུལ་དུས་ཚོད་ཁར་སྤྲོད་ནི་དང་ཞབས་ཏོག་འགྲུབ་ནི་ཚུ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་གཞན་ཡང་ ཡིག་ཚང་གི་བཀོད་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚུ་གི་ཞལ་འཛོམས་བཅའ་སྒྲིག་རྐྱབ་ནི་དང་ འཐུས་མི་ཚུ་ ལཱ་གི་ས་ཁོངས་ནང་གཟིགས་སྐོར་གནང་པར་འབྱོན་ནིའི་དོན་ལུ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་དང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྡེ་གཞན་མི་ཚུ་དང་མཐུན་ལམ་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ཚུ་ཨིན།<br>
འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱི་གོང་འཕེལ་སྣ་ཁྲིད་འབད་མི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གྱི་གཞི་བཀོད་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ ༡༧༠ ནང་དབུལ་ཕོངས་རྩ་མེད་གཏང་ནི་དང་ སྙོམ་མེད་མར་ཕབ་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། ཡིག་ཚང་འདི་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ གི་སྲིད་བྱུས་བཟོ་ནི། དབུ་ཁྲིད་གོ་འཕང་གི་ལྕོགས་གྲུབ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི། མཉམ་འབྲེལ་གྱི་འཇོན་ཐང་རྒྱ་བསྐྱེད་འབད་ནི། གཙུག་སྡེའི་ནུས་སྟོབས་ཡར་འཕར་གཏང་ནི། ཡུན་བརྟན་གོང་འཕེལ་གྱི་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་ནི་ཚུ་ནང་དམིགས་གཏད་བསྐྱེདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ལཱ་འགན་ངོ་མ་གཅིག་འདི་ ཡུན་བརྟན་གོང་འཕེལ་དང་ དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་སྐྱོང་བདེ་སྐྱིད་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནི། གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་དང་ རྐྱེན་ངན་ཚབས་ཆེན་ཚུ་གདོང་ལན་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། འཛམ་གླིང་མཐའ་དབུས་མེད་པར་ ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་འདི་ བློ་གཏད་ཅན་/ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་ཚུགས་པའི་གོང་འཕེལ་གྱི་མཉམ་འབྲེལ་པ་སྦེ་ངོས་ལེན་འབད་མི་འདི་གཙོ་བོ་ར་ ཡིག་ཚང་འདི་གིས་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་དང་བརྩི་མཐོང་ལུ་གནས་ཏེ་ལཱ་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིན། དུས་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ འགྱུར་བ་དང་ཤེས་ཡོན་འབད་རུང་། ཉམས་མྱོང་འབད་རུང་། མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་ལུ་ མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ལཱ་འབད་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ཨིན། <br>
མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ཕྱག་ལཱ་མཛད་ནི་འདི་ ལས་སྡེ་འདི་གི་དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ནང་སྟབས་མ་བདེཝ་ག་བཟུམ་བྱུང་རུང་ ཤེས་ཡོན་དང་ཉམས་མྱོང་གི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པའི་མི་སྟོབས་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ལས་ དཀའ་ངལ་ཚུ་བསལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་གཙུག་སྡེ་ཚུ་ཡང་ མ་དངུལ་གྲོགས་རམ་འབད་སའི་ཡུལ་ངོ་མ་ཅིག་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་ཁང་ དཔེར་ན་ འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་། ཨཕ་རི་ཀའི་གོང་འཕེལ་དངུལ་ཁང་། ཨེ་ཤི་ཡའི་གོང་འཕེལ་དངུལ་ཁང་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ སྒྲིག་མཐུན་གྱི་གན་རྒྱ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། མ་དངུལ་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཞན་ཡང་ སྒེར་གྱི་ལས་སྡེ་ཚུ་ཨིནམ་ལས་ ཁོང་གིས་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ གསར་གཏོད་ཀྱི་ཚོང་ལཱ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་སྟེ་ཡོད།<br>
དེ་མ་ཚད་ ཚོང་ལམ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་གིས་ གཡུས་ཁའི་བཟོ་སྐྲུན་པ་ཚུ་ རྒྱལ་སྤྱི་ཚོང་ལམ་དང་གཅིག་ཁར་ཡང་མཐུན་འབྲེལ་འབད་བྱིནམ་ཨིན། གཞན་ཡང་ མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཚུ་བརྒྱུད་དེ་ ལས་སྣ་ཚུ་དང་སྲིད་བྱུས་ཚུ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབདཝ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ གསོ་བ། ཤེས་རིག། འཐུང་ཆུ་བཀྲམ་སྤེལ། སོ་ནམ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་ བསྐྱིན་འགྲུལ་ཆུང་བའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་བྱིན་ནི་ཡོད། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་སྡེ་འདི་ལུ་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཞབས་ཏོག་འགྲུབ་མི་ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་དང་ ཚོང་ཚབ་མཐུན་འབྲེལ་པ་ལེ་ཤ་ཅིག་གིས་ར་ འཛམ་གླིང་ལུ་གནོད་པའི་དོན་ཚན་ཚུ་ གསལ་བསྒྲགས་འབད་དེ་ འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོནམ་ཨིན།</big> (Sustainable Development Goals, UNDP)<br>
<big>ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་གྲོགས་རམ་གྱི་ལས་རིམ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལས་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ མི་སྙོམ་མར་ཕབ་གཏང་ནི་དང་ སྟབས་ཉེས་པའི་མི་ཚུ་ལུ་དབང་ཆ་བྱིན་ཏེ་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་ནི་ལུ་ ཕན་གྲོགས་འབད་ཡི། ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་གི་ཡིག་ཚང་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། (ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༨༡།). སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ གི་སྐབས་ལུ་ ལས་སྡེ་འདི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ལྟ་བཤལ་ལས་སྡེ་དང་གློག་མེ་ལས་འཛིན་འགོ་བཙུགས་ནིའི་ནང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ ངན་ལྷད་བཀག་སྡོམ་ལྷན་ཚོགས་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ གྲོགས་རམ་འབད་ཡི། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་གཞི་བཀོད་ཀྱིས་ འབྲུག་གཞུང་ལུ་ ཁག་ཆེ་བའི་གྲོགས་རམ་འབད་དང་འབད་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (UNDP Bhutan).
=== འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ། ===
<big>༉ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལས་སྡེ་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་ དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དེ་ཕྱག་ལཱ་གནང་མི་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན། ལས་སྡེ་འདི་གིས་ བཟའ་འཐུང་གི་གྲོགས་རམ་བྱིན་ཏེ་ མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ངན་དང་དཀའ་ངལ་ནང་ཚུད་མི་ཚུ་ལུ་ ཞི་བདེ་དང་རྩ་བརྟན་ དེ་ལས་ གོང་འཕེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་འགྲིགཔ་ཨིན། ༼འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ། ༢༠༡༤།༽<br>
འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ ཡུ་ནཱིའི་ཊེཊི་ཨིསི་ཊེཊིགི་སྲིད་འཛིན་ ཌུ་ཝའིཊི་ཨའི་ཟུའན་ཧའུ་ཝ་ (Dwight Eisenhower) གི་བཀའ་རྒྱ་ལྟར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལུ་གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཐོག་ལས་ བཟའ་འཐུང་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་གི་དོན་ལུ་ མོ་བཏབ་སྦེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནུག། དེ་གི་དམིགས་ལཱ་ངོ་མ་ར་ གློ་བུར་ཉེན་འཚུབ་གནས་སྟངས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ གྲོགས་རམ་འབད་ནི་དང་ གཞིས་ཆགས་ཉམས་གསོ་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན། གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་རིམ་འགོ་དང་པ་ར་ སུའི་ཌེན་ (sweden) གི་ནིའུ་བིའི་ཡེན་༼Nubians༽ ཚུ་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལུ་འགོ་བཙུགས་ནུག། ལོ་དེ་ནང་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་འགོ་ཐོག་ ཊོ་གོ་(Togo)ལུ་སློབ་གྲྭའི་བཞེས་སྒོ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ གནང་བ་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན། གློ་བུར་ཉེན་འཚུབ་ཅན་གྱི་གནས་སྟངས་ཚུ་ནང་ བཞེས་སྒོ་དང་ གོང་འཕེལ་གྱི་གྲོགས་རམ་བྱིན་ནི་འདི་ ག་ནི་བ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༤ གི་ལོ་ལུ་འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ངོ་མ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་སྦེ གསལ་བཀོད་འབད་ཡི། ད་རེས་ ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་ སྲོག་སྐྱབས་དང་མི་ཚེ་འཕོ་འགྱུར་གྱི་དོན་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་མི་ལས་སྡེ་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོད། མི་འདོད་པའི་རྐྱེན་ངན་ཚུ་ནམ་ར་བྱུང་རུང་ ས་གནས་ག་ཏེ་ར་ཨིན་རུང་ དེ་ཁར་གྲོགས་རམ་འབད་བར་འདི་འཕྲོ་ལས་ལྷོདཔ་མ་ཚད་ དེ་མ་ཚད་སྤྱིར་བཏང་གི་གནས་སྟངས་ཚུ་ནང་ཡང་ བཞེས་སྒོ་བཅུད་ཅན་དང་ ཉེན་སྲུང་གི་དོན་ལུ་ དུས་རྒྱུན་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབདཝ་ཨིན། བརྩོན་ཤུགས་དང་ཁྱད་རིག་ལྡན་པའི་ལས་གཡོགཔ་སྟོང་ཕྲག་ ༢༠,༠༠༠ ལྷག་ཙམ་ཅིག་གི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལུ་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ ༨༠ གི་ནང་དཀའ་སྡུག་ཤུགས་སྦེ་མྱོང་མི་ཚུ་ལུ་ཆ་རོགས་འབད་བའི་བསྒང་ར་ཡོདཔ་ཨིན། ༼འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ། ༢༠༡༤།༽ <br>
འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་ འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེ་བཀོད་ཚོགས་ཀྱིས་ སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་དང་ དེ་ནང་འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ ༣༦ ཡོད། བཀོད་ཚོགས་འདི་གིས་ ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ལུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ལམ་སྟོན་བྱིན་ནི་དང་ ཡང་ན་ ལྟ་རྟོག་ཚུ་འབདཝ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ ཡིག་ཚང་འདི་གིས་ རོམ་(Rome)ལུ་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བཟའ་འཐུང་དང་སོ་ནམ་ལས་ཁུངས་དང་ རྒྱལ་སྤྱི་སོ་ནམ་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་ཟེར་ ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཅིག་ཡོད་མི་ གཉིས་དང་གཅིག་ཁར་ མཐུན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ལཱ་འབདཝ་ཨིན། ལས་ཁུངས་འདི་གི་བཀོད་ཁྱབ་མདོ་ཆེན་འདི་ ལོ་ ༥ གི་དོན་ལུ་ བཙག་འཐུ་འབད་དེ་ཡོད་མི་འདི་གི་འགོ་དྲེན་ཐོག་ལུ་ ཕྱག་ལཱ་ཚུ་མཛདཔ་ཨིན། དེ་གི་འགན་ཁག་ངོ་མ་ར་ ལས་ཁུངས་ཀྱི་བདག་སྐྱོང་སྒྲིང་སྒྲི་སྦེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་དང་ གཞན་ཡང་ ལས་འགུལ་དང་ལས་རིམ་ཚུ་གུར་ ཕྱག་ལཱ་གནང་ནི་ཚུ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ལས་ཁུངས་འདི་ལུ་བཀོད་ཁྱབ་མདོ་ཆེན་འོགམ་གཅིག་དང་ བཀོད་ཁྱབ་མདོ་ཆེན་ཞིབ་རོགས་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་ལུ་ མ་དངུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་འདི་ ཆ་ཚང་ར་ ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལུ་ཞལ་འདེབས་ལེན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་གྱིས ་གཞུང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་མིན་ལས་སྡེ་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་མ་འདྲཝ་ ༩༠༠ ལྷག་ཙམ་ཅིག་ཡོད་མི་དང་གཅིག་ཁར་མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ བཟའ་འཐུང་གི་གྲོགས་རམ་དང་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཚུ་བསལཝ་ཨིན།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་རིམ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༦ ལུ་འགོ་བཙུགས་ནུག། ལས་རིམ་དེ་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་གཞི་འགྱམ་ངོ་མ་ར་ སློབ་གྲྭ་ཚུ་ནང་བཞེས་སྒོ་བྱིན་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་ སློབ་ཕྲུག་སྟོང་ཕྲག་ལས་བཅས་ཏེ་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་འདི་གིས་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ འཛམ་གླིང་ཟ་སྤྱོད་ལས་རིམ་གྱིས་ ཟམ་རྐྱབ་ནི་དང་། གསོ་བ། སོ་ནམ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ནང་ཡང་ གྲོགས་རམ་འབད་དེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གློ་བུར་བཞེས་སྒོ་བསག་མཛོད་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིནམ་མ་ཚད་ མཐའ་ཟུར་གཡུས་ཚན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ དམིགས་བསལ་གྱི་ལྟ་རྟོག་འབད་དེ་ བཞེས་སྒོ་བཅུད་ཅན་བྱིན་ནི་གི་དམིགས་གཏད་བསྐྱེདཔ་ཨིན། ༼ལི་ལི་དབང་ཕྱུག། ༢༠༠༨། ཤོག་གྲངས་ ༡༨༣།༽</big>
=== ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་མཐུན་ལམ། ===
<big>༉ འབྲུག་གི་བྱུང་རབས་དང་ས་ཆའི་ཆགས་ཐངས།་ དེ་ལས་ ལུང་ཕྱོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་ ཀྱི་གོང་འཕེལ་ཚུ་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འགྱོ་མི་འདི་གིས་ ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་བརྟན་བརྟན་ཅིག་བཟོཝ་ཨིན། ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་ རྒྱ་ཆེ་བར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་འབྲེལ་བ་འཐབ་པའི་སྐབས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཉེན་སྲུང་དང་རང་དབང་རང་བཙན། སྲུང་སྐྱོབ། གོང་འཕེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་གནངམ་ད་ལུ་ ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་འདི་ ངེས་པར་མཁོ་བའི་ལག་ཆ་ཅིག་ཨིན། ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ག་ནི་བ་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་དང་དགའ་ལྡན་ལྷ་ཡུལ་བཟུམ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མཇུག་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ ངོ་མ་ར་ས་གནས་ཀྱི་ཆགས་ཐངས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིན།</big> (Wangchuk, 2008, p166). <big>དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་མཛད་གནང་པའི་ཤུལ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ ཆོས་སྡེའི་མཐུན་འབྲེལ་ཚུ་ བལ་པོ་དང་ལ་དྭགས། སི་ཀིམ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་བཟོ་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་མི་ངོ་འགོ་དང་པ་ པོར་བཅུ་གེལ་ལས་ཨིན་མི་ ཇི་སུའིསཊི་ ཨེསི་ཊེ་ཝའོ་</big> Estevao Cacella <big>དང་</big> Joao Cabral <big>གཉིས་འོངས་ནུག། དེ་བསྒང་ཞབས་དྲུང་གིས་ ཁོང་གཉིས་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གཞིས་གཅག་དགོ་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ དུས་རབས་ ༡༨ པའི་ནང་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཕྱི་གླིངཔ་ག་མངའ་འོག་ལུ་སྡོད་པའི་རིང་ ཕྱི་གླིངཔ་ཚུ་གིས་ དབང་ཚད་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་ སྟབས་མ་བདེཝ་ལེ་ཤ་ཐོན་ནུག། དེ་བསྒང་ རྒྱ་གར་ལུ་ཡོད་པའི་ཕྱི་གླིངཔ་གཞུང་དང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བར་ན་ འཐུན་འབྲེལ་གྱི་ཆིངས་ཡིག་ སྤུ་ན་ཁའི་ཆིངས་ཡིག་</big> (The Treaty of Punakha) <big>འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༠ སྤྱི་ཟླ་ ༡ སྤྱི་ཚེས་ ༨ ལུ་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལས་ དཀའ་ངལ་ལེ་ཤ་ཞི་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Phuntsho, 2013, p. 237)<br>
<big>དེ་ལས་ ལས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ རྒྱལཔོ་རིམ་བྱོན་གྱིས་ ཕྱི་ནང་གི་འབྲེལ་བ་སྔར་ལས་ལྷག་སྟེ་ གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ལུ་བརྩོན་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་ འཇིགས་མེད་དབངཕྱུག་མཆོག་གིས་ རྒྱ་གར་རང་བཙན་གྱི་གཞུང་གསརཔ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལུ་ རྒྱ་འབྲུག་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ཆིངས་ཡིག་བཞེངས་ཐོག་ལས་ མཐུན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ཕྱེས་གནང་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་ མི་དབང་འཇིག་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་མཇལ་འཕྲད་མཛད་ནི་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ལས་ འདི་གིས་ སྲོལ་རྒྱུན་མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་ འགྱུར་བ་མེད་པའི་མཐའ་སྐོར་གནས་སྟངས་བདག་འཛིན་འཐབ་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཁར་ མི་སྡེ་དང་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་ལམ་ལུ་བཀོད་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་གོང་འཕེལ་ལྷན་སྡེ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལུ་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་ལུ་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། དེའི་ཤུལ་ལས་རྐྱངམ་གཅིག་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་ལུ་ བསྒྱུར་ཡོདཔ་དང་ ལྷན་ཁག་འདི་གིས་ ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་འབད་དགོཔ་སྦེ་འགན་ཁག་བཀལ་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཐོན་སྐྱེད་ཚད་ཅིག་ལས་བརྒལ་མེདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་ཁེ་ཕན་ཚུ་ག་ར་ ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ལུ་རག་ལསཔ་ཨིན། འབྲུག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་་གཞི་རྩ་ངོ་མ་ར་ རྒྱལ་ཁབ་རང་དབང་རང་བཙན་བཞག་ནི་དང་ ས་ཁོངས་གཅིག་སྒྲིལ་སྦེ་གནས་ནི་ཚུ་ཨིན། འ་ནཱི་དམིགས་ཡུལ་ཚུ་འགྲུབ་ནི་འདི་གཙོ་བོ་ར་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་མཐུན་འབྲེལ་ལེགས་ཤོམ་བཞག་སྟེ་ གཞན་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་ གཅིག་འབྲེལ་འབད་དེ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་བརྟན་ཏོག་ཏོ་དང་ ཞི་བདེ་བཟོ་ནི་ལུ་རག་ལསཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ འབྲུག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་འདི་ ཐབས་ལམ་ ༣ གྱི་ཐོག་ལས་བཤད་པ་རྐྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ༡༽ ཟུང་ཕྱོགས། ༢༽ མང་ཕྱོགས། ༣༽ ལུང་ཕྱོགས་ཚུ་ཨིན། <br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ ཕྱི་འབྲེལ་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འདི་གཙོ་བོ་ར་ གཞུང་རང་བཙན་སྒྲིང་སྒྲི་བཞག་སྟེ་ སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་ལུ་ཕན་ཐབས་འབད་ནི་འདི་ཨིན། ཟུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་སླ་ལས་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཅིག་ཁར་མཛའ་འབྲེལ་འདི་ ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ལུ་ ཁག་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ཀྱི་ལོ་ལུ་ རྒྱ་གར་གཞུང་དང་གཅིག་ཁར་ ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་ཡོདཔ་དང་ རྒྱ་གར་གཞུངགིས་ འབྲུག་གི་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་འགོ་བཙུགས་མི་འགོ་བཟུང་སྟེ་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཉེ་འདབས་ལུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་ཟུང་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ག་ར་དང་གཅིག་ཁར་ ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་མཐུན་འབྲེལ་ཡོདཔ་ཨིན། བང་ལ་དེཤ་དང་གཅིག་ཁར་ སྲིད་སྐྱོང་གི་མཐུན་འབྲེལ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་དང་ ནེ་པཱལ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལུ། མཱལ་དིབསི་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལུ། དེ་ལས་ སི་རི་ལང་ཀ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལུ། པ་ཀིསི་ཏཱན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལུ་བཟོ་ཡོདཔ་དང་ ཨཕ་ག་ནིསི་ཏཱན་དང་གཅིག་ཁར་ ༢༠༡༠ ལུ་བཟོ་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ གི་ཤུལ་ལས་ ཚོང་འབྲེལ་དང་གོང་འཕེལ་གྱི་མཐུན་འབྲེལ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཤར་དང་བྱང་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡའི་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་འབད་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནུག། ཇ་པཱན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལུ་ ཕྱི་འབྲེལ་གྱི་མཐུན་ལམ་བཟོ་ཡོདཔ་དང་ ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལུ། ཐའི་ལེནཌེ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལུ། སིང་ག་པོར་དང་གཅིག་ཁར་ ༢༠༠༢ ལུ། ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡ་དང་གཅིག་ཁར་ ༢༠༡༡ ལུ། མོང་གོ་ལི་ཡ་དང་ཝེཊ་ནམ་ མ་ཡེན་མཱར་གསུམ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ་བཟོ་ནུག། ནུབ་ཨེ་ཤི་ཡའི་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ ཀུ་ཝེཊ་དང་ གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལུ། བཱ་རེའིན་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལུ། ཡུ་ནའི་ཊེཊ་ཨ་རབ་ཨི་མི་རེཊ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ། ཨར་མི་ནི་ཡ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ། ཊར་ཀི་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ། ཀ་ཛསི་ཏཱན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ། ཨ་ཛར་བཱའི་ཇཱན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལུ། ཨོ་མཱན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལུ། ཨི་ཛེ་རེལ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། <br>
ཡུ་རོབ་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ ཡུ་རོ་པེན་ཡུ་ནེན་གྱི་ ནི་དེར་ལེནཌ་དང་ ཌེན་མརཀ། སུའི་ཌེན། སུའི་ཛར་ལེནཌ། ནོར་ཝེ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་མཐུན་འབྲེལ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༥ ལུ་བཟོ་ཡོདཔ་དང་། ཕིན་ལེནཌ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལུ། ཨསི་ཊི་རི་ཡ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལུ། བེལ་ཇི་ཡམ་དང་གཅིག་ཁར་ ༢༠༠༩ ལུ། ཨིསི་པེན། ལག་ཛེམ་བཱརཀ། ཅེཀ་རི་པབ་ལིག། སར་བི་ཡ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལུ། ཨན་དོ་ར་ས། ས་ལུ་ཝ་ཀི་ཡ། སུ་ལོ་ཝ་ནི་ཡ། པོ་ལེནཌ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ། དེ་ལས་ ཇཱར་མ་ནི་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལུ་བཟོ་ནུག། ཨེ་མི་རི་ཀའི་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ ཀེ་ན་ཌ་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལུ། བརཱ་ཟིལ་དང་གཅིག་ཁར་ ༢༠༠༩ ལུ། ཀིའུ་བཱ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལུ། ཨར་ཇིན་ཊི་ན། ཀོསི་ཊ་རི་ཀ། ཀོ་ལེམ་བི་ཡ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ་བཟོ་ནུག། ཨཕ་རི་ཀའི་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ མོ་རོ་ཀོ་དང་ མའུ་རི་ཊི་ཡསི། ཨིསི་ཝ་ཊི་ནི། ཨི་ཇིབཊི་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ་བཟོ་ནུག། ཨོ་ཤི་ནི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ ཨསི་ཊ་ལི་ཡ་དང་གཅིག་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལུ་དང་། ཕི་ཇི་དང་གཅིག་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལུ་བཟོ་ནུག། <br>
ད་ལྟོ་ འབྲུག་དང་གཅིག་ཁར་ ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་མཐུན་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ ༥༤ དང་ ཡུ་རོ་པེན་ཡུ་ནེན་དང་གཅིག་ཁར་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ ༡༤ གི་ཆེ་མཐོང་དོན་གཅོད་ཀྱི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ འབྲུག་ལུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་གི་ཆེ་མཐོང་ཡིག་ཚང་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་ ༡༤ ནང་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ ཐའི་ལེནཌེ་གི་ཆེ་མཐོང་དོན་གཅོདཔ་ཡིག་ཚང་དང། ཇའི་ཀ་དང་ཀོའི་ཀ། ཨསི་ཊི་རི་ཡའི་འབྲེལ་མཐུན་ཡིག་ཚང་། འབྲུག་ཀེ་ན་ཌ་གཞི་ཚོགས། ནེ་དར་ལེནཌ་གོང་འཕེལ་ལས་ཁུངས། བུ་ཊཱན་ཚོགས་པ། ཧེལ་ཝི་ཊསི། ཨསི་ཊེ་ལི་ཡའི་ཁས་བླངས་ལས་ཆིམ། འབྲུག་གཞི་རྟེན་གྱི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན། ད་རེས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ དཔལ་འབྱོར་དང་སྲིད་སྐྱོང་ནུས་པ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་ དོན་ལྡན་གྱི་ཐོག་ལས་འབྲེལ་བ་འཐབ་ཨིན། <br>
འབྲུག་འདི་སྐོབས་ཚུད་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ མང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཡང་ ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་ལུ་ གལ་ཅན་ཅིག་ཨིན། འབྲུག་གིས་ མང་ཕྱོགས་ལས་ཁུངས་འགོ་དང་པ་ ཀོ་ལོམ་བོ་པཱལན་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ནུག། འ་ནཱི་ལས་ཁུངས་ནང་ འཛུལ་ཞུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལས་ འབྲུག་གིས་ དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་བཟོ་རིག་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གྲོགས་རམ་ལེ་ཤ་ལེན་ཚུགས་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ སྤྱི་ལོ་༡༩༧༡ ལུ་ འཛུལ་ཞུགས་འབད་ཚུགས་མི་འདི་ མང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ལམ་འགྲུལ་ནང་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ད་ལྟོ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ རྒྱལ་སྤྱི་དང་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ ༩༥ ལྷག་ཙམ་ཅིག་གི་འཐུས་མི་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ནཱོན་ཨེ་ལའིན་མེནཊ་༼ནམ༽ གི་ ལས་ཁུངས་ནང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ནུག། གཞན་ཡང་ སྡེ་ཚན་ ༧༧ ༼ཇི་ ༧༧༽ ཨེལ་གྲི་སི་</big> ༼LDC༽ <big>སྐོབས་ཚུད་ཀྱི་གོང་འཕེལ་རྒྱལ་ཁབ་ ༼ཨེལ་ཨེལ་ཌི་སི་</big> (LLDC)༽ <big>ཡང་ཨིན། འདི་བཟུམ་སྦེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཡུ་ཨེན་ཌི་པི་དང་ཡུ་ནི་སེཕ། གྲབ་ལུ་ཨེཕ་པི། གྲབ་ལུ་ཨེཆ་ཨོ། ཨེཕ་ཨེ་ཨོ། ཡུ་ཨེན་ཨེཕ་པི་ཨེ། ཨུ་ཨེན་ཨོ་དྲི་སི། ཌབ་ལུ་ཌབ་ལུ་ཨེཕ། ཨའི་ཀའོ། འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་ཚུ་གི་ཡིག་ཚང་ཡོདཔ་ཨིན། ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚད་ནང་ ཀོ་ལོམ་བོ་ནང་འཐུས་མི་སྦེ་ ༡༩༦༢ ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལུ། བེ་ཨོཕ་བེང་གལ་</big>༼BIMSTEC༽ <big>ནང་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལུ། དེ་ལས་ ཨེ་སི་ཌི་ནང་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལུ་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ནུག། འདི་བཟུམ་སྦེ་ ཨི་སི་མོཊ། ཨེ་ཕོ་ཀོ། ཨེ་བུ་ཡུ་ནང་ལུ་ཡང་ འཐུས་མི་སྦེ་འཛུལ་ཡོདཔ་དང་ སཱཀ་གོང་འཕེལ་དངུལ་ཁང་གི་ཡིག་ཚང་འབྲུག་ལུ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན།</big> ("Foreign Policy of the Kingdom of Bhutan", n.d.)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Gyamtsho, T. (1996). A History of Bhutan. Thimphu, Bhutan: Ministry of Health and Education.
# Wangchuk, L. (2008) Facts about Bhutan. Thimphu, Absolute Bhutan Books.
# UNICEF for every child. (2017, May). Retrieved from http://www.unicef.org/media/62371/file/convention-rights-child-at-crossroads-2019.pdf
# Working for health. (2007). retrieved from http://www.who.int/about/brochure_en.pdf
# Everything You Always Wanted To Know About The United Nations. (2010) New York, Department of Public Information. Retrieved from http://www.uni-siegen.de/mun-siegen/siegmun/everything_un.pdf
# Ministry of Foreign Affairs (Bhutan). (2021). Bhutan Celebrates its 50 Years of Membership to UN. Thimphu: Retrieved from http://www.mfa.gov.bt/?p=11340
# Priya, A. (n.d.). South Asian Association For Regional Cooperation: Problems and Prospects.
# Revised SAARC brief. (n.d.).
# Shaheen, I. (2013). South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC): Its Role, Hurdles and Prospects. ResearchGate , 15 (6), 1.
# UNDP Bhutan. Retrieved from https://www.undp.org/content/dam/bhutan/UNDP%20Bhutan%20Brochure.pdf
# Sustainable Development Goals (UNDP). Retrieved from http://www.undp.org/content/dam/undp/library/corporate/brochure/SDGs_Booklet_Web_En.pdf
# World Food Programme. (2014). Retrieved from http://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/WFP_en.pdf
# Foreign Policy of the Kingdom of Bhutan. Mfa.gov.bt. Retrieved 13 December 2021, from https://www.mfa.gov.bt/wp-content/uploads/2021/02/Foreign-Policy-Document.pdf.
# Phuntsho, K. (2013). The History of Bhutan (p. 237). Random House India.
[[Category: ཕྱི་འབྲེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ནང་དོན།]]
laktmukd5a3ii19ng0iqphzhw2yvr4f
རང་ལུགས་ཤེས་བྱ།
0
4738
29357
28992
2022-08-04T03:42:31Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== གླུ་གཞས། ===
<big>༉ གླུ་གཞས་འདི་ སྔོན་གོང་ལས་ར་ མི་རབས་ལས་མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་ ཡོན་ཏན་དང་བརྩི་མཐོང་བརྗེ་སོར་དང་ཁྱབ་སྤེལ་འབད་ནིའི་ཐབས་ལམ་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན། གླུ་གཞས་དང་སྙན་ཆ་འདི་ འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་ལུ་ མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ ཡ་རབས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ཐོག་ལས་ བརྩི་མཐོང་དང་མི་སྡེ་གི་གནས་ཚད་ཚུ་ཡང་བརྡ་མཚོནམ་ཨིན། འབྲུག་པའི་གླུ་གཞས་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ སྤྱིར་བཏང་གི་གླུ་གཞས་དང་ཆོས་གླུ། སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་རིགས་ཚུ་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ གླུ་གཞས་ཚུ་ གླུ་གར་དང་ངག་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ལས་འཐེན་མི་ཡང་ཡོད། གཞུང་སྒྲ། བོད་སྒྲ། གཡུས་སྒྲ། གཞས། གཞསམོ་ཟེར་མི་ཚུ་ག་ར་ གླུ་གར་གྱི་དཔེ་ཨིནམ་དང་ གཞན་རྩང་མོ། ཨ་ལོ། ཁོ་རེ། ཨའུ་སའི་རིགས་འདི་ཚུ་ གླུ་གཞས་རྐྱངམ་གཅིག་ཨིན། གླུ་གཞས་ལུ་ སྤྱིར་བཏང་གླུ་གཞས་དང་ ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གླུ་གཞས་ཟེར་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོད། དཔྱེ་འབད་བ་ཅིན་ ཚོགས་གླུ་དང་མགུར་མ་ཚུ་ མཐུན་དང་ཆོས་ཕྱོགས་མཛད་སྒོའི་དོན་ལུ་ཨིནམ་ལས་ མི་སྡེ་ནང་ སྤྲོ་སྟོན་གྱི་དོན་ལུ་མེན། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་དང་ བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེ་ཚུ་གིས་མཛད་པའི་མགུར་མ་ཚུ་ངོ་མ་ར་ མི་ཕལ་པ་ཚུ་གི་སེམས་ཁར་ དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་བཙུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། འདི་བཟུམ་མའི་གཏིང་ཟབ་དྲགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་ ཚོགས་བསག་ཚུགས་པའི་ཐབས་ལམ་ཡོདཔ་ཨིན། གླུ་གཞས་འདི་ཚུ་ འཐེན་ནི་དང་འཁྲབ་པའི་འབྲས་བུ་གིས་ ཚེ་ད་རེས་ཀྱི་བར་ཆད་བསལ་ཏེ་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་ནི་ཨིནམ་མ་ཚད་ ཚེ་ཕྱི་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཚུགས་པའི་ཁེ་ཕན་ཡོད། གཞན་ཡང་ འཆམ་དང་གླུ་གར་གྱི་རིགས་ཚུ་ དཀོན་མཆོག་ལུ་མཆོད་པ་ཕུལ་བའི་ཚུལ་ཡང་ཨིན། གླུ་གར་འཁྲབ་མི་དང་སྐད་འཐེན་མི་ག་ར་ཨིན་རུང་ ཚིག་དོན་དང་མཐུནམ་སྦེ་འབད་བ་ཅིན་ འཁོར་བ་ལས་ཐར་ནིའི་ནུས་པ་ཡོད། ཆོས་གླུ་རྩམ་མི་བླམ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ག་ར་འབད་རུང་ ཞབས་ཁྲའི་ཚིག་གསར་རྩོམ་འབད་བའི་སྐབས་ འགྲོ་བ་མི་དང་སེམས་ཅན་ཚུ་ལུ་ དགའ་སྐྱིད་འབྱུང་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་རྩམ་ཨིན།</big> (Sharma, 2007)<br>
<big>གླུ་གཞས་ཚུ་ག་ར་དབྱེ་ཁག་ ༨ ནང་བསྡུཝ་ཨིན། དེ་ཡང་། ༡) བླ་མ་མཆོད་བསྟོད་ཀྱི་གླུ། ༢) ཆོས་དང་ཆོས་འབྲེལ་གྱི་གླུ། ༣) རྒྱལ་པོའི་བསྟོད་གླུ། ༤) རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བསྟོད་གླུ། ༥) དགའ་གླུ། ༦) མཛའ་གླུ། ༧) འཁྲུལ་གླུ། ༨) བཀྲ་ཤིས་སྨོན་གླུ་ཚུ་ཨིན། སྔར་སྲོལ་གླུ་གཞས་བཟུམ་སྦེ་ དེང་སང་གི་རིག་གསར་གྱི་གླུ་གཞས་ཚུ་ལུ་ རིགས་སྣ་མ་འདྲཝ་དེམ་ཅིག་མེད། ཡོངས་གྲགས་ལུ་ རིག་གསར་གྱི་ཞབས་ཁྲ་ཚུ་ དགའ་གླུ་/མཛའ་གླུ་ཚུ་རྐྱངམ་གཅིག་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་མཛད་པའི་ཤུལ་ལས་ རང་ལུགས་གླུ་གཞས་དང་ ཟློས་གར་གྱི་རིགས་ཚུ་ མེ་ཏོག་ཁ་རྒྱས་དོ་བཟུམ་དར་ཁྱབ་འགྱོ་ནུག། དེ་བསྒང་ བོད་དང་གཅིག་ཁར་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་མཐུན་ལམ་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ དགའ་བ་དང་ཚོར་བ་བརྗེ་སོར་ཚུ་ག་ར་ གླུ་གཞས་ཀྱི་ཐོག་ལས་འབད་སྡོད་ནུག། ལམ་བདའ་སྟེ་འགྱོ་བའི་ཞོར་ཁ་ དབངཔོ་ངལཝ་སངས་ནིའི་དོན་ལུ་ ཞབས་ཁྲ་འཐེན་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ལམ་སྲོལ་དང་འབྲེལ་བའི་གླུ་གཞས་ལེ་ཤ་ར་འབྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། ཞབས་ཁྲ་འདི་ཚུ་འཐེན་ནིའི་དོན་ལུ་ རང་ལུགས་ཀྱི་སྙན་ཆ་ཚུ་ཡང་ གླིངམ། པི་ཝང་། སྒྲ་སྙན་ཚུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་ ཀོང་ཐག། རྭ་དུང་། དབྱངས་ཅན་ཚུ་ཡོད།<br>
བོད་སྒྲའི་གླུ་གཞས་འདི་ གླུ་ལུ་མཁས་པ་ཚུ་གི་གཞས་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན། དུས་སྟོན་དང་དགའ་སྟོན་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ནང་ གླུ་གཞས་འདི་ར་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། བོད་སྒྲ་འདི་ བོད་ལུ་ཡོད་པའི་ས་གནས་ལྷོ་བྲག་ལས་བྱུང་བའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་ཀུར་སྟོད་དང་ བུམ་ཐང་གི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ དར་ཁྱབ་བྱུང་ནུག། འདི་ཡང་ གཙོ་བོ་ར་ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་པའི་སྐབས་ལུ་ སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལས་རིམ་ངོ་མ་ཅིག་ གླུ་གཞས་འཐེན་ནི་འདི་ཨིནམ་ལས་ རྒྱུ་མཚན་འདི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གླུ་གཞས་ཚུ་དར་ཁྱབ་སྦོམ་ཡར་སོ་ནུག། དེ་བསྒང་ བོདཔ་ཚུ་གིས་བོད་གནས་དང་ འབྲུགཔ་ཚུ་གིས་འབྲུག་གཞས་འཐེན་སྡོད་ནུག། འབྲུག་སྙན་ཆ་ཞིབ་འཚོལ་ལྟེ་བ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ འབྲུགཔ་ཚུ་བོད་ལུ་གནས་སྐོར་འགྱོ་བའི་ཞོར་ཁར་ བོད་པའི་གླུ་གཞས་ཚུ་ལུ་ གཞི་བཞག་ཞིནམ་ལས་ ཡང་ན་བོད་གཞས་ལས་བསྒྱུར་བཅོས་འབད་དེ་ འབྲུག་གཞས་གསར་རྩོམ་འབད་ཡོདཔ་ལས་ བོད་སྒྲ་ཟེར་དར་ཁྱབ་འགྱོ་ནུག། བོད་སྒྲ་འདི་ བོད་ལས་བྱུང་ཡོད་རུང་ འབྲུག་མི་ཚུ་གི་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ གླུ་གཞས་འདི་འཐེན་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞས་ཀྱི་ཚིག་ཚུ་ཡང་སོ་སོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཧེ་མ་ མི་དབང་སྐུ་འཁོར་ཚུ་གིས་ཡང་ བོད་ལུ་འགྱོ་སྟེ་ལོག་ཞིནམ་ལས་ བོད་སྒྲ་དར་ཁྱབ་གཏང་ནི་ལུ་ལྷན་ཐབས་འབད་ནུག། བོད་སྒྲ་གི་ཚིག་ཚུ་ཡང་ འཛམ་བུ་གླིང་གི་སའི་ཆགས་ཚུལ་བཅས་ རྒྱལཔོ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚུ་ལུ་བསྟོད་པའི་དོན་ཙང་ཙ་ར་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གཞུང་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ གཞུང་གི་གླུ་དབྱངས་གཙོ་བོ་ར་ རྫོང་གཞིས་ཁག་ཚུ་ལས་བྱུང་སྟེ་ གཡུས་སྒོ་ཚུ་ནང་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་དར་ཁྱབ་སོང་ནུག། དེ་ཡང་ དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་པའི་ཁྱད་རྣམ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ དར་ཁྱབ་འགྱོ་མི་གཞུང་སྒྲའི་གླུ་གཞས་ཀྱི་ཚིག་མང་ཤོས་ར་ ནང་པ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་ དཔེའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ལས་ དཔེར་ན་གཡག་ལེགས་པའི་ལྷ་དར་དགའཝ་ཟེར་མི་ཚུ་ ཚེ་སྔ་མ་གཡག་གི་ལུས་རྟེན་བླངས་ཏེ་ཤི་བའི་སྲོལ་ལུ་ཐུག་ཡོད་པའི་སྐོར་ལས་འཐོནམ་ཨིན། གཞུང་སྒྲ་འདི་ མདངས་རིངམོ་སྦེ་འཐེན་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བུང་རིངམོ་སྦེ་གཏང་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞུང་སྒྲ་འདི་འཐེན་ནི་ལུ་ལཱ་ཁག་ཡོདཔ་ལས་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ ན་གཞོན་ཚུ་གིས་ སྤྲོ་བ་ཞན་སུ་ཅིག་སྦེ་བཞག་དོ་ཡོད་པའི་ཉམས་ཤརཝ་ཨིན་པས། ཧེ་མའི་དུས་ལུ་ གཞུང་སྒྲའི་སྙན་ཆ་ཟེར་རུང་ གླིངམ་འདི་ཨིན། ཞབས་ཁྲའི་ལེའུ་འཁྲབ་པའི་སྐབས་ གྱལ་རིངམོ་སྦེ་བསྣར་ཏེ་རྐྱབ་སྲོལ་ཡོད། རྗེ་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན་དང་། ཨ་ཞེ་དབང་མོ་ (འབྲུག་རྒྱལ་དང་པོའི་སྲསམོ།) དྲག་ཤོས་དགེ་འདུན་འཕྲིན་ལས། སློབ་དཔོན་གནག་མདོག་ཚུ་ གཞུང་སྒྲའི་རིགས་རྩམ་མི་དྲག་ཤོས་ཨིན།</big> (Lily Wangchuk, 2008, p86).<br>
<big>རྩང་མོ་འདི་ རྩོམ་རིག་གི་དབྱེ་བ་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། རྩང་མོ་འདི་ ཚིག་བཅད་སྦེ་ ཚིག་རྐང་བཞིའི་སྙན་རྩོམ་ཨིནམ་དང་ ཟུང་ལྡན་གྱི་རྒྱན་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཧེ་མའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་ གནས་སྟངས་སྟོནམ་མ་ཚད་ རྟིང་མམ་གྱི་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་ ཧེ་མའི་ཚིག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མཇུག་བསྡུ་བའི་དོན་སྟོནམ་ཨིན། རྩང་མོ་འདི་ དགྲ་གླུ་དང་སྙན་གླུ་སྦེ་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕན་ཚུན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་དྲི་ལན་སྦེ་ཡང་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། རྩང་མོ་འཐེན་པའི་སྐབས་ལུ་ སྙན་ཆ་ག་ཅི་ཡང་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་མེད་རུང་ འཕྲལ་འཕྲལ་གླིངམ་འཕུ་སྲོལ་ཡོད། བློ་ཟེ་ཟེར་མི་འདི་ བློ་གི་མཛེས་རྒྱན་ཨིནམ་ལས་ འདི་ལུ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན། དང་པ་ སྲུང་དང་སྒྲུང་བཟུམ་སྦེ་བཤད་པའི་བློ་ཟེ་དང་ གཉིས་པ་ཚོར་བ་བརྗེ་སོར། བློ་ཟེ་ལ་ལུ་ཅིག་རང་སའི་གཡུས་སྐད་ནང་སླབ་སྲོལ་ཡོད།<br>
གཞས་ཟེར་མི་འདི་ སྔར་སྲོལ་གྱི་གླུ་གཞས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཅིག་ཨིན། གཞས་འདི་ མང་ཤོས་ར་ རང་སའི་གཡུས་སྐད་ནང་ཡོདཔ་ཨིན། སྔོན་མ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ གི་ལོ་ལུ་ མགར་ས་ལུ་བྱོན་པའི་སྐོར་ལས་ཡོད་མི་ལུ་ ངོས་འཛིན་འབདཝ་ཨིན། གཞུང་སྒྲ་དང་བོད་སྒྲ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་རྣམ་ཚུ་ གཞས་ནང་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞས་མང་ཤོས་ར་ ཝང་གཞས། ནུབ་གཞས། ལྟ་ལོ་པའི་གཞས། སྤ་རོ་པའི་གཞས་ཚུ་ཨིནམ་དང་ མགོན་གཞས་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ ཞབས་དྲུང་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། མགོན་གཞས་ལུ་ ལིའུ་ ༢༡ ཡོདཔ་མ་ཚད་ ནུབ་གཞས་འདི་ གཞས་ཚུ་གི་སླ་ལས་ རིང་ཤོས་ཅིག་ཨིན། ཨ་ལོ་འདི་ ཀུར་སྟོད་པའི་ཁ་སྐད་ནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཞེ་ཁྲོ་ཡར་མཆོད་འདི་ཨ་ལོ་བཟུམ་སྦེ་ སྔར་སྲོལ་གྱི་གླུ་གཞས་ཨིན་མི་ ཀྲོང་གསར་གྱི་གཡུས་ཁར་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། ཁོ་རེ་གཞས་འདི་ དུང་བསམ་ལུ་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་ ཨུའུ་ས་འདི་ ཧཱ་ལུ་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཁེང་ལུ་ཨོ་མོ་ཨོ་མོ་པད་ལུང་ཚུ་འཐེན་སྲོལ་ཡོད།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ གི་སྐོར་ཆ་ལུ་ རིག་གསར་གྱི་གླུ་གཞས་ཚུ་བྱུང་བའི་ཤུལ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ན་གཞོན་ཚུ་གིས་ སྤྲོ་བ་དང་དང་ལེན་འབད་ནི་འདི་ ཁྲོམ་ཁའི་ས་གོ་ཚུ་ནང་ ཡོངས་གྲགས་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ད་རེས་འབདཝ་ད་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པར་ རིག་གསར་གྱི་གླུ་གཞས་ལུ་ སྤྲོ་བ་སྐྱེད་མི་མང་ཤོས་ཅིག་ཡོད། རིག་གསར་གྱི་གླུ་གཞས་དང་པ་འདི་ གཞན་འདི་མི་དགོ་ཟེར་མི་ཨིནམ་དང་ དེ་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་གླུ་གཞས་ ས་ཡོ་ན་ར་ཟེར་མི་ལས་དཔེ་དྲངས་ཏེ་བརྩམས་བརྩམས་ཨིན། གླུ་གཞས་ཚུ་ རྫོང་ཁའི་ཚིག་གི་ཐོག་ལུ་ གསར་རྩོམ་འབད་མི་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཁ་སྐད་ རྫོང་ཁ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་ཕན་རླབས་ཆེཝ་མ་ཚད་ ནང་པའི་རིག་གཞུང་ལྷབ་སྦྱང་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ གི་ལོ་ལུ་ སེམས་རྟོགས་ཁ་རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཕྲུག་སྡེ་ཚན་གཅིག་གིས་ ན་གཞོན་འཁྲབ་སྟོན་ཚོགས་པ་ཟེར་མི་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ སྡེ་ཚན་འདི་གིས་ རིག་གསར་གྱི་གླུ་གཞས་ཚུ་གསར་རྩོམ་འབད་དེ་ འཐེན་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big> (Kuenga, n.d.)
=== འབྲུག་གི་བཟོ་བཀོད་རིག་པ། ===
<big>༉ འབྲུག་གི་བཟོ་བཀོད་རིག་པ་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ག་དང་ཡང་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཅིག་ཨིནམ་དང་ དེ་ཚུ་ཡང་ ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཇུག་སྟེ་ཡོད་པའི་བཟོ་བཀོད་ཙང་ཙ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ བཟོ་བཀོད་རིག་པ་གིས་་ཕྱུགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན་དགོ་མི་འདི་ཡང་ དུས་དང་ཕུ་དིང་ཕུ་དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ལས་ར་བཞེངས་ཡོད་པའི་ལྷ་ཁང་དང་མགོན་སྡེ་ཚུ་ ད་ལྟོའི་བར་ནང་ཡང་མཇལ་ཚུགས་ནི་འདི་གིས་ཨིན།
བཟོ་སྐྲུན་གྱི་ལཱ་ག་ཅི་བཟུམ་ར་འབད་རུང་ ལྕགས་ཟེར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ལས་ཐོན་པའི་ལག་ཆ་ཚུ་ ལག་ལེན་མ་འཐབ་པར་ རང་བཞིན་གྱིས་གནས་སྐབས་བཏོན་ཏེ་ བཟོ་རིག་གི་ལཱ་ཚུ་འབད་དེ་སྡོད་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཁྱིམ་གྱི་ བཟོ་བཀོད་ཚུ་ཡང་ ད་རེས་ནངས་པ་བཟུམ་སྦེ་ འཆར་གཞི་ཧེ་མ་ལས་བརྩམས་ཏེ་མེན་པར་ བཟོ་བོ་གི་ལཱ་ཡོད་ཚད་ཅིགཔ་ རང་སོའི་བློ་རིག་ཐོག་ལས་འབད་སྡོད་ནུག། བཟོ་རྣམ་ཚུ་ཡང་ རང་བཞིན་སའི་ཆགས་ཚུལ་ལྟར་དུ་སྦེཡོདཔ་མ་ཚད་ གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་དང་འཁྲིལ་སྟེ་ ཁྱིམ་དང་ལྷ་ཁང་ རྫོང་གཞི་ཚུ་ཡང་སོ་སོ་སྦེ་རྐྱབ་སྟེ་སྡོད་ནུག།</big> (Wangchuk, 2016)<br>
==== རྫོང་གི་བཟོ་བཀོད་རིག་པ། ====
<big>རྫོང་གཞིས་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ རྡོ་དང་ཤིང་ དེ་ལས་ འདམ་ཚུ་གིས་རྐྱབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དང་ཕུའི་རྫོང་ཚུ་ལུ་ འཛུལ་སྒོ་གཅིག་ལས་མེདཔ་ཨིན། རྫོང་ག་ར་ལུ་ དབུ་རྩེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མཐའ་སྐོར་ལུ་ རྡོ་གཅལ་་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཚུ་གི་་གྱང་ཚུ་ ཁ་ནང་ན་བལྟ་སྟེ་་ཧལ་ཏེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྒོ་སྒྲིག་ཚུ་ཚོད་གཞི་གནགཔོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁྱིམ་ཐོག་འདི་ རྒྱ་བཞི་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ བྱི་གཞོལ་སྦེབཀབ་སྟེ་འོངམ་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་གི་ཁྱིམ་ཚུ་ལུ་ རྒྱ་བཞི་འདི་མི་འཐོབ་ནི་ཨིན་པས། རྫོང་གི་ནང་ན་ལུ་ ཀ་ཆེན་ལེ་ཤ་འོངམ་ཨིནམ་དང་ དེ་ཚུ་ཡང་ པ་ཏྲ་རབ་འབྲིང་ཐ་སྦེ་ གཟི་བརྗིད་་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བརྐོ་སྟེ་འོངམ་ཨིན།</big>
==== འབྲུག་གི་ཁྱིམ། ====
<big>འབྲུག་གི་ཁྱིམ་ཚུ་ རིན་གོང་ཆུང་བའི་རྩིས་ས་གིས་རྐྱབ་ཨིན་རུང་ མང་ཤོས་ར་རང་ལུགས་འབྲུག་པའི་ལུགས་སྲོལ་གྱི་ཐོག་ལུ་ རྐྱབ་མི་ཙང་ཙ་ཨིན། གཞན་ཡང་ ཤིང་ཆས་དང་འདམ་ཚུ་ ལེ་ཤ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ཏེ་རྐྱབ་སྲོལ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ རང་སོའི་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་དང་བསྟུན་ཏེ་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཁྱིམ་ཚུ་ རྡོ་གིས་སྦེ་འབད་རྐྱབ་ཨིནམ་དང་ ས་ཁ་དམའ་ས་ཚུ་ནང་འབད་བ་ཅིན་ སྦ་དང་ཤིང་གིས་སྦེ་རྐྱབ་ཨིན།</big>
==== ལྷ་ཁང་དང་མགོན་པ། ====
<big>ལྷ་ཁང་དང་མགོན་པ་ཚུ་གི་བཟོ་རྣམ་འདི་ རྫོང་དང་ཆ་འདྲ་སུ་ཅིག་ཡོད་རུང་ རྒྱའི་སྦོམ་ཚད་འདི་ ཨ་ཙི་ཅིག་ཆུང་སི་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷ་ཁང་ཚུ་གི་གྱང་གི་མདོག་འདི་དཀརཔོ་དང་ མང་ཤོས་ར་ཁྱིམ་ཐོག་གུར་གསེར་ཏོག་རྟོག་བཀལ་ཏེ་འོངམ་ཨིན། ལྷ་ཁང་གི་ནང་ན་འབད་རུང་ པ་ཏྲ་ཊ་ཅན་མའི་མཆོད་བཤམ་དང་ ཀ་ཆེན་ཡ་མཚན་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་འོངམ་མ་ཚད་ གྱང་གུར་ནང་པའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱིས་ལྡེབས་རིས་ འཇའ་ཆི་ཆི་ཚུ་སྦྱར་ཏེ་འོངམ་ཨིན།</big>
==== ཟམ་པ། ====
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སའི་ཆགས་ཚུལ་འདི་ གྱེན་ཟར་དྲགས་སྦེ་ཡོདཔ་ལས་ ཆུ་ཚུ་ཤུགས་སྦེ་འབབ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ ཟམ་པ་ཚུ་ཡང་ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ སྔར་སྲོལ་གྱི་ལུགས་ལྟར་ བ་ཟམ་རྐྱབ་སྲོལ་ཡོད་རུང་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་དེང་སང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ བཟོ་རྣམ་དང་རྒྱུ་ཆས་ཚུ་ཡང་ ལེ་ཤ་བསྒྱུར་བཅོས་འགྱོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Wanghcuk, L. (2008). Facts about Bhutan. Thimphu, Absolute Bhutan Books.
# Kuenga, S. (n.d.). The Attributes and Values of Folks and Popular Songs. The Centre for Bhutan Studies, 132–156. https://core.ac.uk/download/pdf/1323085.pdf
# Sharma, C. S. (2007). Echoes of Folksongs in Bhutanese Literature in English. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/262726145
# A History of Bhutan. (n.d): Class 10. Royal Education Council (REC). (Original work published 1996)
# Wangchuk, D. (2016). Foundations of Bhutan History: A Concise Guide (1st ed.). Omega Traders.
# TRADITIONAL ARCHITECTURE]. (n.d). Retrieved from http://admin.theiguides.org/Media/Documents/TRADITIONAL-ARCHITECTURE1.pdf
# A Review on Traditional Architecture Houses in Buddhist Culture. (2017). 5(3), 113–123. http://pubs.sciepub.com/ajcea/5/3/6
[[Category: རང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
fmp1dqly2hhz0knfofywedebo621po7
རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན།
0
4739
29361
28972
2022-08-04T03:45:19Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ལོ་བསྟར་་སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༧ འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལྡན་པའི་ཉིནམ་རྩ་ཅན་ཅིག་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༧ ལུ་ ཉིནམ་འདི་ཁར་ གོང་་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་རྒྱལ་པོའི་གསེར་ཁྲི་ལུ་མངའ་སྲོལ་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབམ་ནང་ རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲོལ་བཏོད་གནང་བའི་དུས་སྟོན་ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་ཨིན། ཉིནམ་དེ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་འབྲུག་དབང་ཕྱུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་མཆོག་ལུ་གྱུར་ནུག།
ལོ་ཨ་རྟག་ར་ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༧ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ནང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཉིནམ་སྦེ་ མི་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ག་ར་ མགྲིན་གཅིག་དབྱངས་གཅིག་གི་ཐོག་ལས་ བླ་ན་མེད་པའི་དུས་ཆེན་གལ་ཅན་འདི་བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། ཉིནམ་འདི་ཁར་འབྲུག་མི་ཡོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡབ་མེས་དམ་པ་རྣམས་ འུ་སྡུག་ཐང་ཆད་དང རང་སྲོག་ཡང་བློས་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་འགྱུར་མཛད་གནང་མི་ལུ་ བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་ཉིནམ་ཅིག་ཨིན།</big> (2018)<br>
<big>རྒྱལ་རབས་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འབྲུག་ལུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ ལུ་ བྱོན་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་འགྱུར་མཛད་དེ་ མི་ལོ་ ༣༥ གྱི་རིང་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ཏེ་བཞུགས་ནུག། ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་འདས་ལོ་༡༦༥༡ ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ མི་ལོ་ ༢༢༥ གི་རིང་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་དབུ་འཁྲིདཔ་སྒྲིང་སྒྲི་ཅིག་རྩ་ལས་མེད་པར་ སྟབས་མ་བདེ་བའི་རྐྱེན་ངན་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅིག་ལུ་གྱུར་སོ་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༠ སྐོར་ཆ་ལུ་ སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ལུང་ཕྱོགས་སོ་སོའི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གི་བར་ན་ ཁ་འཆམ་མ་ཚུགས་པར་ནང་འཁྲུག་དང་དམག་འཐབ་ཀྱི་བྱ་བ་ཡང་ལེ་ཤ་བྱུང་ནུག། སྟབས་མ་བདེ་བའི་དུས་ཚོད་འདི་ཁར་ ལུང་བསྟན་གྱིས་བཀོད་དེ་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ ག་གིས་ཡང་གླགས་འཁེལ་མ་ཚུགས་པའི་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བའི་སྟོབས་ཤུགས་ཅན་ཅིག་སྦེ་སྡོད་ནུག། རྒྱུ་མཚན་འདི་འབདཝ་ལས་ ཧཱ་དྲུང་པ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་གིས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༦ ལུ་ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་དབུ་ཁྲིད་སྒྲིང་སྒྲི་མེད་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཞི་བདེ་ཀྱི་ཉིནམ་ཅིག་རྩ་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཁར་ དམག་འཁྲུག་ལས་བརྟེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཚད་མེདཔ་ཅིག་བྱུང་ཡོད་པའི་སྐོར་ལས་ ཁ་བསལ་སྦེ་བཤད་དེ་ དུས་དེ་ལས་ཚུར་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བའི་བདག་པོ་སྦེ་རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་ལུ་མངའ་སྲོལ་འབད་དགོཔ་སྦེ་ཞུ་ཡིག་ཕུལ་ནུག། དེ་ལས་ཚུར་འབྲུག་གི་དབང་ཕྱུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རིང་ལུགས་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་འགྱུར་་བ་མེད་པར་ཤར་བཞིན་དུ་ར་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Wangchuk, 2016)<br>
<big>འདི་འབདཝ་ལས་ བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་འབྲུག་རྒྱལ་དང་པ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ ད་རེས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཚུན་ རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༡༤ བརྩི་སྲུང་ཞུ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ང་བཅས་རའི་བཀྲིན་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ དཔལ་མི་དབང་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ མི་སེར་ག་རའི་གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྒྱལ་ཡོངས་དུས་ཆེན་འདི་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་དང་གཞན་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ལོ་སྐོར་སྦེ་བརྩི་སྲུང་ཞུཝ་ཨིནམ་དང་ འབྲུག་མི་ཕྱི་རྒྱལ་ལུ་བཞུགས་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ཡང་ གཞུང་གིས་ཟད་འགྲོ་བཏང་ཐོག་ལས་ འཁྲབ་རྩེདཔ་ཚུ་ལྟདམོ་སྟོན་པར་གཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཉིནམ་འདི་ཁར་ དགའ་བའི་གླུ་ལེན་སྐྱིད་པའི་བྲོཝ་འཁྲབ་སྟེ་སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལས་རིམ་ སྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རང་སོའི་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་ལུ་རྟེན་པའི་རྒྱན་ཤོག་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་བརྩམས་ཏེ་ གསོལ་ར་ཡང་རྒྱས་རྒྱས་སྦེ་སྤྲོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (n.d.)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# A History of Bhutan 19th to 20th Century. (2018). Course Book for Class VIII (4th ed.) Royal Education Council (REC).
# A HISTORY OF BHUTAN. (n.d.). Class 10. Royal Education Council (REC). (Original work published 1996)
# Wangchuk, D. (2016). Foundations of Bhutan History: A Concise Guide (1st ed.). Omega Traders.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
lzno6m5bvoa4q02jpr4kufjfwovbqrb
རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བྱ།
0
4740
29362
28974
2022-08-04T03:46:01Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བྱ་ཨིན། བྱ་འདི་གི་ཁྱད་ཆོས་མཛེས་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ཁར་ ཆོས་དང་གཅིག་ཁར་ཡང་འབྲེལ་བ་སྦོམ་ཡོད། བྱ་འདི་གིས་འབྲུག་གི་སྲུང་མ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་བརྡ་མཚོན་ཡང་སྟོནམ་ཨིན། ཧེ་མ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་འབྲུག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ མ་ཧཱ་ཀ་ལ་གིས་བྱ་ཨོ་རོག་ལུ་སྤྲུལ་ཏེ་ལམ་སྟོན་མཛད་གནང་ཡི་ཟེར་བཤད་སྲོལ་ཡོད་ཨིན། ང་བཅས་རའི་རྒྱལཔོ་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀྱི་དབུ་ཞྭ་ བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་བཟོ་རྣམ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ བྱ་འདི་ལུ་ གུས་བཀུར་དང་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ལུ་དད་དམ་གཙང་མ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཨིན། བྱ་རོག་གདོང་ཅན་དང་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་ དེ་ལས་ དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་གསུམ་གྱིས་འབྲུག་གི་རྒྱལ་པོ་དང་མི་སེར་ཡོངས་སྲུང་སྐྱོབ་འབདཝ་ཨིན། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ ལུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ ཕྱི་གླིངཔ་(བིརི་་ཊིཤ་ཨིན་ཌི་ཡ) དང་གཅིག་ཁར་ཕྱད་མདའ་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་དབུ་ཞྭ་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ འགོ་བཟུང་སྟེ་ དབང་ཕྱུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་བཞེས་གནང་ནུག། བྱ་ཨོ་རོག་གསད་ནི་འདི་ འཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལཱ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཟུམ་སྦེ་བྱ་ཨོརོག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ལུགས་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ནང་ལུ་ཡང་ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་ལས་བཅད་མི་ དང་ཕུའི་སྲུང་དང་གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་ནང་ཡང་ བཤད་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་མང་ཤོས་ཀྱིས་བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ ལྷོའི་ཕོ་ཉའི་་བརྡ་མཚན་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་ རྒྱ་ནག་གི་ལམ་སྲོལ་ནང་ཆརཔ་དང་རླུང་འཚུབ་འདི་བྱ་ཨོ་རོག་གི་མིག་འཕྲུལ་དང་ ལྷ་ཚུ་ཕར་དང་ཚུར་འགྲོ་འགྲུལ་འབད་བའི་བརྡ་མཚོན་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན། ལྷོ་ཨ་མི་རི་ཀཱའི་མི་ཚུ་གིས་བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ ལྷ་ཨིནམ་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན་པས།<br>
བྱ་ཨོ་རོག་ལུ་མཚན་རིག་གི་མིང་འདི་ ཀོར་ཝསི་ཀོ་རེཀསི་</big>(Corvus corax) <big>ཟེར་སླབ་ཨིནམ་དང་ བཟོ་རྣམ་འདི་བྱ་ཨོ་ལ་བཟུམ་སྦེ་མཐོངམ་ཨིན། བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ ཚོས་གཞི་ནགཔ་སྦེ་དང་ མཆོ་ཏོ་སྦོམ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ སྐད་འདི་སྦོམ་སྦེ་རྐྱབ་ཨིན་པས། སྤྱིར་བཏང་ བྱ་ཨོ་ལ་ཚུ་མཆོ་ཏོག་སྦོམ་སྦེ་བྱ་ཨོ་རོག་དང་འདྲ་སུ་ཅིག་ཡོད་རུང་ བྱ་ཨོ་རོག་གི་གཟུགས་ཀྱི་སྦོམ་ཚད་འདི་ཨིནཅི་ ༢༨ ཡོདཔ་ཨིན་པས། བྱ་ཨོ་རོག་གི་གཤོག་སྒྲོ་འདི་ འོད་ཆེམ་ཆེ་རིངམོ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ བྱ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཆ་ར་ ཚོས་གཞི་ཧོནམོ་དང་གནགཔོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
བྱ་འདི་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ས་ཁ་མཐོ་སར་འཁྱམ་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ གནམ་དགུན་ལུ་བྱ་འདི་ཚུ་ས་ཁ་དམའ་ས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༢༣༠༠ གི་ས་གནས་ཚུན་ཚོདལྷོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། བྱ་འདི་འབྲས་ལྗོངས་དང་ལ་དྭགས་ དེ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་མཐོང་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ དམ་མཐང་ ལྕེ་རི་ཐང་ བྱ་གོ་བེ་ གླིང་གཞི ལྕི་བི་ས་དང་ དབུས་ཕྱོགས་བུམ་ཐང་ དུར་དང་ པེ་གུ་ལ། དེ་ལས་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་སེང་གེ་རྫོང་གི་ཉེ་འདབས་ཀྱི་ས་གནས་ཚུ་ནང་གནས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་ བྱ་ཨོ་རོག་ཚུ་མང་ཤོས་་ར་ཡ་དང་ཆ་སྦེ་མཐོངམ་མ་གཏོགས་ཁྱུ་སྦེ་དེ་ཅིག་མཐོང་ནི་མེད། གནམ་ཁར་ལྡིང་པའི་སྐབས་ལུ་ ཁ་ལྟོར་ཏེ་འཕུར་ནི་ཡོདཔ་དང་ གཤོག་སྒྲོ་འགྲོས་ཀྱིས་སྦེ་གཡབ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། བྱ་འདི་ཚུ་ མང་ཤོས་ར་ཉེ་འདབས་ལུ་ སྤང་གཤོང་དང་ས་གཞི་གོ་ཡང་ཏོང་ཏོ་ཡོད་པའི་ཚལ་མ་ཚུ་ནང་འཁྱམས་ཏེ་སྡོདཔ་ཨིན།<br>
བྱ་ཨོ་རོག་འདི་ ཤ་དང་རྩྭའི་རིགས་གཉིས་ཆ་ར་ཟ་མི་སེམས་ཅན་ཅིག་ཨིན། བྱ་འདི་ཚུ་ མང་ཤོས་ར་བམ་ཤ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་རོ་ཚུ་ལུ་ལོངས་སྤྱད་དེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ གདོང་སོ་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་དཔེར་ན་བྱི་ཙི་ རི་བོང་ལ་སོགས་པ་དང་ བྱའི་སྒོང་རྡོག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་ཟཝ་ཨིན། གཞན་ཡང་ ཤིང་འབྲས་སྟར་གོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཟཝ་ཨིན་པས། བྱ་ཨོ་རོག་གིས་ གཙོ་བོ་ར་ སེམས་ཅན་ཤི་ཤིཝ་གི་རོ་ཚུ་ལུ་ལོངས་སྤྱོདཔ་ལས་ སེམས་ཅན་ཆུང་ཀུ་ཚུ་བསད་དེ་དེམ་ཅིག་མི་ཟ། བྱ་ཆུང་ཀུ་ཚུ་སྡེ་ཚན་བཟོ་སྟེ་གནམ་ནུབ་མོ་གནང་ཁར་འཕུར་ནི་ཡོདཔ་དང་ བྱ་རྒས་ཤོས་ཚུ་མང་ཤོ་ར་ཕོ་མོ་ཟུང་སྦེ་མཐོང་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་ས་ཁོངས་བདག་འཛིན་འཐབ་སྟེ་སྡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
ཨོ་རོག་གི་ཕོ་མོ་སྦྲག་ནི་འདི་ལཱ་ཁག་ཡོདཔ་ལས་ ཕོ་མོ་ག་འབད་རུང་ལྟོ་འཚོལ་ནི་གི་བློ་རིག་དང་ལྕོགས་གྲུབ་ དེ་ལས་ ཡང་རྩལ་ཚུ་ཡང་ལེགས་ཤོམ་དགོཔ་ཨིནམ་དང་ བྱ་འདི་གིས་མང་ཤོ་ར་ མི་ཚེ་གཅིག་གཅིག་ཁར་སྡོདཔ་ཨིན་པས། བྱ་འདི་གིས་ ཁོང་རའི་ཚང་ཡང་ལོ་ལེ་ཤ་གི་རིང་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ བྱ་མོ་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པ་ལས་ ཤིང་གི་ལྕུག་ཀུ་ཚུ་གིས་སྦེ་ ཚང་བཟོ་ནི་འགོ་བཙུགསཔ་མ་ཚད་ བྱ་ཕོ་ཚུ་གིས་ སྔོ་དྲེག་དང་སྐྱ་ཚུ་འབག་འོངམ་ཨིན་པས། བྱ་ཨོ་རོག་མོ་ཚུ་གིས་སྒོང་རྡོག་ ༣-༦ གི་བར་ན་ འབུད་དོ་ཡོདཔ་དང་ སྒོང་རྡོག་ཚུ་ཁུག་ནི་གི་དུས་ཚོད་འདི་ ཉིན་ཞག་ ༡༨-༢༡ ཚུན་ཚོད་འགོར་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། བྱི་ཅུང་ཚུ་ཞག་ ༣༥-༤༢ ཀྱི་བར་ན་གཤོག་སྒྲོ་སྐྱེས་ཚརཝ་ཨིན་རུང་ དེའི་ཤུལ་ལས་ཁོ་རའི་ཕམ་གིས་ ཟླཝ་ ༦ ཚུན་གྱི་རིང་ བདག་འཛིན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from National Bird - Bhutan Peaceful Tours & Treks
# Retrieved from National symbols of Bhutan, Flag, Emblem, Animal, Bird, Flower, Tree – Little Bhutan
# Retrieved from Common Raven: National Bird of Bhutan | Interesting Facts (vdio.com)
# Retrieved from National Bird of Bhutan - Raven national Bird Bhutann (himalaya2000.com)
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
okkg8okljgxmamitmwrurmvps4sn1p5
རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱལ་དར།
0
4741
29364
28977
2022-08-04T03:47:49Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱལ་དར་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ གི་ལོར་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་གྱི་བར་ན་ཆིངས་ཡིག་གུར་མཚན་རྟགས་བཀོད་པའི་ལོ་ལུ་བཟོ་ནུག། དེ་ཡང་ འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པ་མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ བཟོ་བཀོད་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་གནང་ནུག། རྒྱལ་དར་འདི་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་དང་ ཚོས་གཞིཚོས་གཞི་ཡང་ཕྱེད་དམརཔོ་དང་ཕྱེད་སེརཔོ་སྦེ་ཡོད། ཚོས་གཞིཚོས་གཞི་དམར་སེར་གཉིས་ཀྱི་སྦུག་ལུ་ འབྲུག་ཚོན་མདངས་ལྕང་ཁ་ཅནམ་འདི་ རྒྱལ་དར་གྱི་རས་ཆའི་མཐའམ་སྟོད་དང་སྨད་ཀྱི་སྦུག་ལུ་ ཐད་ཀར་བལྟ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་བུམ་ཐང་པད་ཚལ་གླིང་ལས་ཨིན་མི་ ལྷ་བྲིསཔ་ལྟའུ་ལྟུའུ་གིས་ཚེམ་དྲུབ་འཐུ་ནུག། ལྷ་བྲིསཔ་འདི་དེ་བསྒང་ རྒྱལ་པོའི་གཡོག་འཁོར་ནང་ཡོད་ཡོད་པའི་ ལྷ་བྲིསཔ་དཀོན་དྲགས་ཅིག་ཨིན་མས། འབྲུག་གི་ཚོས་གཞིཚོས་གཞི་ལྕག་ཁ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ གཞི་སྔར་སྲོལ་དང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བཏང་སྟེ་ གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོའི་ཚུལ་དུ་བཟོ་ནུག།</big> (Wangchuk, 2008).<br>
<big>འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་སྐབས་ལུ་རྒྱལ་དར་འདི་ ཐེངས་གཉིས་པ་ལག་ལེན་འཐབ་ནུག། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་སུ་གཟིགས་སྐོར་གནང་པར་འབྱོནམ་ད་ གཞུང་ཞབས་ཡིག་ཚང་གི་འགོ་དཔོན་དག་པ་ཅིག་གིས་ ལམ་འགྲུལ་འབདཝ་ད་ལག་ལེན་འཐབ་ནུག། ཁོང་ཚུ་གིས་ ཧེ་མ་རྒྱ་འབྲུག་ཆིངས་ཡིག་གུར་མཚན་རྟགས་བཀོད་པའི་ནམ་དུས་ལུ་བཟོ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་དར་ པར་རིས་ཐོག་ལུ་ཡོད་མི་འདི་གུར་གཞི་བཞག་སྟེ་ རྒྱལ་དར་གསར་བཟོ་འབད་ནུག། དེ་བསྒང་ འབྲུག་གི་ཚད་གཞི་འདི་དཀརཔོ་ལུ་བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་ནུག།<br>
ད་རེས་ཡོད་པའི་ཚད་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱལ་དར་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ང་གྲངས་ནང་ལུ་ སྒང་ཏོག་སི་ཀིམ་ལུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་དོན་གཅོདཔ་ཅིག་འབྲུག་ལུ་འོང་བའི་སྐབས་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་དར་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་དཀྱུས་རིང་བཟུམ་སྦེ་ རླུང་གིས་གཡབ་མ་ཚུགས་པའི་སྐྱོན་མཐོང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ཧེ་མ་འབྲུག་གི་ཁ་ རྒྱལ་དར་རས་ཆ་གི་སྦུག་ལས་ཐད་ཀར་སྦེ་བལྟ་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་དེ་ འབྲུག་ཁ་གནམ་ཁར་བལྟ་སྟེ་ གསེག་དྲ་སྦེ་བཟོ་ནུག། དེ་ཡང་རྒྱལ་དར་འདི་ ནམ་རང་འཕྱར་རུང་ རས་ཆ་མར་འབུད་དེ་འབྲུག་ཡང་ ཁ་ཕྱོགས་ས་ཁར་བལྟ་བའི་མཐོང་སྣང་བྱུངམ་ལས་བརྟེན་ཨིན་མས། རྒྱལ་དར་གསར་པའི་གུར་ འབྲུག་གི་རི་མོའི་ཚོན་འགོ་དང་པ་ར་ སྤུ་ན་ཁ་གླིང་མུ་ཁ་ལས་ཨིན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇ་བརྡ་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཏང་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨-༦༩ གི་མཚམས་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བཞིན་ རྒྱལ་དར་གྱི་ཚོས་གཞིཚོས་གཞི་ཕྱེད་དམརཔོ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ ལི་ཝང་ལུ་བསྒྱུར་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དབྱིབས་ཡང་གྲུ་བཞི་དཀྱུས་རིང་ཀྱི་ཚད་གཞི་ དཀྱུས་ལུ་ཕིཊ་ ༩ དང་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་ཕིཊ་ ༦ སྦེ་བཟོ་གནང་ནུག།<br>
འབྲུག་གི་ཡིག་ཚང་ཡོད་ཚདཔ་ཅིག་གི་གདོང་ཁར་ ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་རྒྱལ་དར་འཕྱར་སྲོལ་མེད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་པོའི་གཟིམ་དཔོན་ཡིག་ཚང་ཐེངས་གཉིས་པ་ རྟ་བབ་ལས་བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་ནང་སྤོ་སོར་འབད་པའི་ཤུལ་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལཔོ་མཆོག་གིས་ ཡིག་ཚང་གི་གདོང་ཁར་རྒྱལ་དར་འདི་འཕྱར་དགོཔ་སྦེ་ཁྲིམས་མཐུན་བཟོ་གནང་ནུག། འདི་འབདཝ་ལས་ ད་རེས་འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར་འདི་གཡོ་ཁྲམ་སྦེ་ ཕྱེད་སེརཔོ་དང་ཕྱེད་ལི་ཝང་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྟག་གི་ཕྱེད་སེརཔོ་འདི་སྲིད་ཀྱི་རྟགས་མཚན་དང་ མི་དབང་མངའ་བདག་རྒྱལ་པོའི་ངོ་ཡང་མཚུངསམ་ལས་ མི་དབང་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བདག་པོ་ཨིན་པའི་བརྡ་ཡང་ཨིན། ཕྱེད་ལི་ཝང་གི་ཚོས་གཞི་འདི་གིས་ ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་མཚོན་དང་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ བཀའ་རྙིང་བཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཚུ་ དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་རྟགས་མཚན་ཨིན། འབྲུག་དཀརཔོ་གཡོ་ཁྲམ་སྦེ་ ཁ་ཡར་གནམ་ཁ་ལུ་བལྟ་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་གིས་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་སྟོནམ་ཨིན། འབྲུག་གི་ཚོས་གཞི་དཀརཔོ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ འབྲུག་གི་མི་སེར་ཚུ་ ཁ་སྐད་དང་ལམ་ལུགས་སྲོལ་མ་གཅིག་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་གི་ཐོག་ལས་ཕྱག་ཞུ་ནིའི་དད་དམ་གཙང་མའི་སེམས་ཡོད་པའི་རྟགས་ཨིན།<br>
རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་གིས་ རྒྱལ་དར་གྱི་ཚད་གཞི་ དཀྱུས་རིང་ཚད་ ཕིཊ་ ༣ དང་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་ཕིཊ་ ༢ དགོཔ་སྦེ་ཐག་བཅད་ཡོད་རུང་ རྒྱལ་དར་འདི་ཚད་གཞི་མ་འདྲཝ་ ཕིཊ་ ༢༡*༡༤། ཕིཊ་ ༡༢*༨། ཕིཊ་ ༦*༤།ཕིཊ་ ༣*༢། ཕིཊ་ ༩*༦། སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Penjore & Kinga, 2002)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Penjore, D., & Kinga, S. (2002). The Origin and Description of the National Flag and National Anthem of The Kingdom of Bhutan. The Centre for Bhutan Studies. Retrieved from https://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/NationalFlag.pdf
# Wanghcuk, L. (2002) Facts about Bhutan. Thimphu, Absolute Bhutan Books.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
0bml8ywq2dcejafv4pjkro7m9rt5f9w
རྒྱལ་ཡོངས་སེམས་ཅན། ༼འབྲོང་གྱིམ་ཙི༽
0
4742
29365
28979
2022-08-04T03:48:29Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཡོངས་སེམས་ཅན་ཨིན། འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ ཨོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། སེམས་ཅན་འདི་ སྤུ་ཅནམ་དང་རྐང་རྨིག་ཡོད་མི། རྩྭ་ཟ་མི་རིགས་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ དཔུངམ་མར་གུག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ ལྟག་ཀོ་ཐུང་ཀུ་སྟུག་པག་པ་སྦེ་ཡོད། དེ་མ་ཚད་ གདོང་རྒྱ་སྦོམ་ རྣམ་ཅོ་ཆུང་ཀུ་ ལྷ་པ་འབུར་རིལ་རི་དང་ རྭཝ་རྒྱབ་ལོག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། སེམས་ཅན་འདི་གི་རང་གཤིས་འདི་ གནམ་མེད་ས་མེད་གཡོ་་སྒྱུ་ཅན་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ མཐའ་ཟུར་ཀྱི་ཚལ་མ་སྟུག་པག་པ་ཚུ་ནང་འཁྱམས་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁོང་གི་གཟུགས་ཚད་ སྦོམ་འཚམས་ཅིག་དང་ བོངས་ཚོད་ཆེ་རུང་ གྱེན་ཐུར་གཟར་དྲགས་ཚུ་ནང་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་སྦེ་འཛེག་ཚུགསཔ་ཨིན། འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ལུ་ རིགས་མ་འདྲཝ་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ བུ་དོར་ཀསི་ ཊེ་སི་ཀ་ལར་ཝའེཊ་</big> ༼BUDORCAS TAXICOLOR WHITE༽ <big>འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་མི་འདི་ཨིན།</big> (Lily Wangchuk, 2008). <big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༥ ལུ་ བིརི་ཊིཤ་གི་དོན་གཅོད་འགོ་དཔོན་གྱིས་ འབྲོང་གྱིམ་ཙིའི་ཕྱུ་གུ་ཅིག་ རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་ས་ཁོངས་ནང་སྡོད་ཡོད་པའི་པར་བཏབ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱུ་མཚན་འདི་འབདཝ་ལས་ སྤྱི་ལོ་༡༨༥༣ དང་ ༡༩༡༨ ཀྱི་བར་ན་ ཕྱི་གླིངཔ་ཇཱོན་ཀལའུཌ་ཝའིཊ་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་འ་ནཱི་སེམས་ཅན་འདི་ཡོད་པའི་སྐོར་ལས་ དངོས་གསལ་གློག་བརྙན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐོབ་མི་ ཡུ་རོབ་ཀྱི་མི་ཁུངས་དང་པ་ཨིན། དེ་ཚུན་གྱི་རིང་ལུ་ ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ སེམས་ཅན་འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ གིརཀི་</big>༼GREEK༽ <big>གི་གཏམ་རྒྱུད་ནང་ལས་ཡང་ ཐོན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ སྤུ་མདོག་ཅན་ གཤོག་སྒྲོ་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་སྦེ་ཆ་བཞག་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། འདི་འབདཝ་ལས་ སེམས་ཅན་འདི་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་བཤལ་པ་ཚུ་གིས་ ལྟདམོ་བལྟ་བར་འོང་མི་གི་གནད་དོན་སྦོམ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡོད་པའི་འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ ས་གནས་གཞན་ཡང་ རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་དང་རྒྱ་ནག། བོད་ཀྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ལུ་མཐོངམ་ཨིན།</big> (Wangchuk et al., 2015)<br>
<big>སེམས་ཅན་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱུང་རབས་དང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་དང་འབྲེལ་བ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན། སེམས་ཅན་འདི་ གཞན་དང་མ་འདྲཝ་གི་ཡན་ལག་ཚུ་གཅིག་ཁར་བསྡུ་སྟེ་བཟོ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོངས་གྲགས་ཅན་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ལུ་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ ལྷོ་སྨན་འབྲུག་ཡུལ་ནང་ བླམ་རྩ་ཆེན་ཅིག་ལས་ཆོས་ཞུ་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་ལེ་ཤ་སྤུངས་འཛོམས་འབད་ཡོད་པའི་ས་གནས་འདི་ཁར་བྱོན་ནུག། འདི་ཁར་ ཁོ་གི་སྤྱིར་མིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ ཁྲག་ལོང་སི་སི་སྟོན་པའི་སྐབས་ ཆོས་སེམས་ཅན་གྱི་མི་ལེ་ཤ་ཅིག་གི་སེམས་ཁར་མ་བབས་མ་ཚད་ མི་ཚུ་གིས་ ཁོ་ལུ་བརྙས་བཅོས་འབད་ཞིནམ་ལས་ མིག་འཕྲུལ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་ཞིག་ཟེར་ཁོང་ཁྲོ་སློང་ནུག། ཨིན་རུང་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་མཆོག་ བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ངང་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ དེ་ཚེ་ཉིན་དགུང་ལུ་ ཁོ་ལུ་སེམས་ཅན་ བ་དང་ར་ཅིག་འབག་ཤོག་ཟེར་གསུངས་ནུག། དེ་ལས་ སེམས་ཅན་འདི་བསད་ཞིནམ་ལས་ ཤ་དང་ཁྲག་ཡོད་ཚདཔ་ཅིགཔོ་བཟའ་འཐུང་འབད་བའི་ཤུལ་མ་ རུ་ཏོ་རྐྱངམ་གཅིག་བཀོག་བཞག་ནུག། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ བླམ་གིས་ སྣང་མེད་ཀྱི་ངང་ལུ་ སེམས་ཅན་ར་གི་མགུ་ཏོ་འབག་འོངས་ཞིནམ་ལས་ བའི་རུ་ཏོ་དང་གཅིག་ཁར་མཐུདཔ་ཅིག་ ཕྱག་མཛུབ་ཀྱིས་ ངེས་མེད་ཀྱི་སྐད་སྒྲ་གཅིག་བཏང་པའི་ཤུལ་ལུ་ སེམས་ཅན་ཁྱོད་ཡར་ལོངས་ཏེ་ རྩྭ་ཟ་བར་སོང་ཞིག་ཟེར་བཀའ་གནང་ནུག། དེ་སྦེ་བཀའ་གནངམ་ཅིག་ སེམས་ཅན་ཤི་བའི་རོ་འདི་ ཡར་ལོངས་ཏེ་རྩྭ་ཟ་བར་འགྱོ་ནུག། འདི་ལུ་བལྟ་སྟེ་ དེ་ཁར་འཛོམས་ཡོད་མི་ཚུ་ག་ར་ཧ་ལས་ཏེ་ རྣམ་ཏོག་ལངས་ཆི་ནུག། ལོ་རྒྱུས་ལས་བཅད་པ་ཅིན་ སེམས་ཅན་འདི་འ་ནཱི་སྦེ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
འབྲོང་གྱིམ་ཙི་འདི་ རྩྭ་ཟ་མི་སེམས་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ འབྲུག་ནུབ་བྱང་དང་བྱང་ཤར་གྱི་གནས་ཚལ་ཚུ་ནང་མཐོང་ཚུགསཔ་ཨིན། ཁོང་གིས་རྩྭ་ངོ་མ་སྦེ་ལོངས་སྤྱོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ལོ་ན་སྨིན་པ་ཚུའི་གཟུགས་ཀྱི་ལྗིད་ཚད་ཀེ་ཇི་ ༢༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད། སེམས་ཅན་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་ རྩ་མེད་འགྱོ་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཅིག་ཨིན་རུང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ད་ལྟོ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བདག་འཛིན་འཐབ་སྟེ་ཡོད། སེམས་ཅན་འདི་ཚུ་ ས་གནས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་༡༠༠༠ དང་ ༤༥༠༠ གི་བར་ན་ རྩྭ་དང་འདབ་མ་ལུ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གནམ་བྱཱར་ལུ་ སེམས་ཅན་འདི་ཚུ་ཁྱུ་ཁྱུ་སྦེ་གྲངས་ཚད་ ༡༠༠ ལྷག་ཙམ་སྦེ་སྡོདཔ་མ་ཚད་ གནམ་དགུན་ལུ་ ཁྱུ་གྲངས་ ༡༠ དང་ ༥༠ གི་བར་ན་སྡོད་དེ་ ས་ཁ་དམའ་ས་ མགར་ས་རྫོང་ཁག་ནང་ གནས་སྤོ་སྟེ་འགྱོཝ་ཨིན། རི་གླང་བཟུམ་སྦེ་ འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ཕོ་ཚུ་མང་ཤོས་ རང་རྐྱང་སྦེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་གི་འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ ནམ་དུས་འགུལ་སྐྱོད་དང་འཁྱམ་ས་གི་སྐོར་ལས་ འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་གིས་ ཞིབ་འཚོལ་ཅིག་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། ཁོང་ཚུ་གི་གནམ་བྱཱར་གྱི་བཞེས་སྒོའི་ཞིབ་འཚོལ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ཚུ་ རྩྭ་ཆག་སྤྱིར་བཏང་ཟ་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ དམིགས་བསལ་ཧོན་ལྡུམ་ཚུ་ཟཝ་ཨིན་པས།<br>
འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་ནང་ འབྲོང་གྱིམ་ཙི་ ༡༠༠ ལྷག་ཙམ་ཡོད་ཟེར་ཨིན་མས། སེམས་ཅན་འདི་ཚུ་ སྤྱིར་བཏང་ལ་ཁ་མཐོ་སར་སྡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཐིམ་ཕུག་སངས་རྒྱས་སྒང་སེམས་ཅན་གླིང་ག་ནང མཐོངམ་ཨིན། སེམས་ཅན་འདི་གི་འདོད་སྤྱོད་གྱི་དུས་ཚོད་འདི་ གནམ་བྱཱར་ལུ་འབདཝ་ལས་ མངལ་ནང་ལུ་ བུ་སོན་རྒྱས་པའི་དུས་ཚོད་འདི་ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པ་དང་སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་བར་ན་ སྐྱེ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཕྱུ་གུ་འདི་ཚུ་ ཚོད་གཞི་གནགཔོ་སྦེ་ཡོད་རུང་ ལོ་ན་ཚོད་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་ཚུ་ གསེར་མདོག་དང་རྒྱ་སྨུག་སྦེ་ཡོད། སེམས་ཅན་འདི་ཚུ་ རྩ་མེད་འགྱོ་ནི་ཨིན་པའི་ཉེན་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཨིནམ་ལས་ སེམས་ཅན་འདི་གསད་ནི་འདི་ ཁྲིམས་ལས་འགལ་བ་ཨིན། ནང་པའི་གསོ་བ་རིག་པ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ འབྲོང་གྱིམ་ཙི་གི་རྭཝ་འདི་ སྨན་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་ ཨམ་སྲུ་ཨ་ལུ་སྐྱེ་ནི་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ཕན་ཐོགསཔ་ཨིན་པས། སེམས་ཅན་འདི་ཚུ་ལུ་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་ར་ གཡག་དང་གཅིག་ཁར་རྩྭ་ཚུ་ དོ་འགྲན་སྦེ་ཟ་དགོ་ནི་འདི་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Wangchuk, T., Wegge, P., & Sangay, T. (2015). Habitat and diet of Bhutan Takin Budorcas taxicolor whitei during summer in Jigme Dorji National Park, Bhutan [Review of Habitat and diet of Bhutan takin Budorcas taxicolor whitei during summer in Jigme Dorji National Park, Bhutan]. Journal of Natural History. # https://doi.org/10.1080/00222933.2015.1079658
# Wanghcuk, L. (2008). Facts about Bhutan. Thimphu, Absolute Bhutan Books.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
kfkor98vobs2i1yzkemipvlf0uheyok
འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤིང་།
0
4743
29366
28981
2022-08-04T03:49:22Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ཙནྡན་ཤིང་འདི་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤིང་ཨིན། ཤིང་འདི་ལུ་གཞན་ཡང་ འབྲུག་གི་ཙནྡན་ཤིང་ཡང་ན་ ཧི་མཱ་ལ་ཡ་གི་ཙནྡན་ཤིང་ཟེར་ཡང་སླབ་སྲོལ་ཡོད་། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་སྔོན་དང་ཕུ་ བོད་མི་ཚུ་གིས་ ལྷོ་མོན་ཙནྡན་ལྗོངས་ཟེར་སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་ ཙནྡན་ཤིང་འདི་བྱིན་ཅན་ཅིག་སྦེ་བརྩི་འཇོག་འབདཝ་ལས་ གུས་བཀུར་གྱི་ཐོག་ལས་ ལག་ལེན་འཐབ་ཨིན། འབྲུག་ལུ་ཡོད་པའི་ཙནྡན་ཤིང་མང་ཤོས་ར་ གཏམ་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མི་ཙང་ཙ་ར་ཨིནམ་ལས་ འདི་ཚུའི་ལོ་རྒྱུས་ལེ་ཤ་བཤད་ནི་ཡོད། ཤིང་འདི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཤིང་ཨིན་པའི་གུར་ གཞན་ཡང་ལོ་རྒྱུས་དང་འདྲེས་བའི་ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་སའི་ཡུལ་ངོ་མ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་ལུ་ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ཙནྡན་ཤིང་གསུམ་ཡོད་ས་ལས་ གཅིག་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་སྦས་ཡུལ་གླང་བྲག་ལུ་ཡོདཔ་དང་ གཅིག་ཐིམ་ཕུག་སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ གཅིག་འདི་བུམ་ཐང་སྐུར་རྗེས་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན། ལོ་རྒྱུས་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ཤིང་ཆེན་འདི་ཚུ་ག་ར་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ ལོར་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱབས་མགོན་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་རྣམ་གཉིས་ འབྲུག་ལུ་འབྱོན་པའི་སྐབས་ ཕྱག་འཁར་སྦེ་བསྣམས་བྱོན་པའི་འཁརཝ་ལས་ ཞལ་ལག་རྒྱས་ཏེ་སྐྱེས་ཡོདཔ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་འདུག།<br>
ཤིང་འདི་སའི་ཆགས་ཚུལ་རྩུབ་དྲགས་དང་རང་རོང་ཚུ་ནང་ སྒྲིང་སྒྲི་དང་ཕྲང་ཏང་ཏ་སྦེ་སྐྱེས་མི་འདི་ མཉམ་ཆུང་དང་དྲང་བདེན་ དེ་ལས་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ཚུལ་སྟོན་པའི་དོན་ཨིན་པས། ཙནྡན་ཤིང་འདི་མང་ཤོས་ར་ས་ཆའི་མཛེས་རྒྱན་དང་ལྷག་པར་དུ་ དྲི་ཞིམ་པའི་བསང་གཏང་ནི་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྫོང་གཞི་དང་ལྷ་ཁང་ དེ་ལས་བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་ས་གནས་ཚུ་ནང་བཙུགས་སྲོལ་ཡོད། ཙནྡན་ཤིང་འདི་ཚུ་ ཧི་མཱ་ལ་ཡའི་ལུང་གཤོང་ནང་མཐོ་ཚད་མི་ཀྲར་ ༡༨༠༠-༣༥༠༠ གི་བར་ན་སྐྱེཝ་མ་ཚད་ ཤིང་འདི་ལུ་ ཉི་དྲོད་འབོར་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་དགོཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ཚ་དྲོད་དང་ཆར་ཆུ་ལྡན་པའི་ནགས་ཚལ་ཚུ་ནང་ཡང་སྐྱེས་བཏུབ་ཨིན།<br>
ཙནྡན་ཤིང་འདི་བྱཱར་ཧོན་དགུན་ཧོན་གྱི་ཤིང་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ མཐོ་ཤོས་ར་མི་ཊར་ ༤༥ གི་རྩིས་རིངམོ་འགྱོཝ་མ་ཚད་ ཤིང་སྡོང་གི་རྒྱ་སྐྱེད་སྦོམ་ཚད་ སེན་ཊི་མི་ཊར་ ༩༠ དེམ་ཅིག་ལུ་རྒྱསཔ་ཨིན། ཤིང་གྱི་རྩེ་མོའི་དབྱིབས་ཡང་ ཀོང་དབྱིབས་ཅན་སྦེ་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཤིང་འདི་གི་པགས་ཀོ་གི་ཚོས་གཞི་རྒྱ་སྨུག་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ སྲ་ཀྲག་འབད་ཞིན་ན་་ཐུར་ཐིག་གི་རྣམ་པ་སྦེ་བཤུབ་འགྱོཝ་ཨིན། ཤིང་འདི་གི་ཞལ་ལག་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ ཕྱ་སི་སི་དང་ཆུང་ཀུ་སྦེ་ཡོད་པའི་གུར་ རྟས་ལྕག་གི་སྤྱི་ཏོག་བཟུམ་འོངམ་ཨིན། ཙནྡན་ཤིང་གི་ཀོང་ཙེ་རྡོག་མ་ཚུ་ སྤྱི་ཟླ་ ༢-༣ པའི་བར་ན་ཐོན་ཞིནམ་ལས་ སྤྱི་ཟླ་ ༥-༦ བར་ན་ སོན་ཚུ་ཚོཔ་ཨིན། ཙནྡན་གྱི་ཤིང་ཞྭའདི་ཁ་དོག་སྐྱ་སེར་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ས་ཀྲག་ཀྲ་དང་ཚེ་ཅན་ཅིག་ཨིན། ཙནྡན་ཤིང་གི་ཤིང་ཆས་ཚུ་ དྲིམ་ཞིམ་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ཁྲ་རིས་ཕྲང་ཏང་ཏ་ཡོད་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཤིང་འདི་གི་ར་ཏོ་ལས་བཏོན་པའི་ སྣུམ་འདི་གིས་སྨན་བཟོ་སྐྲུན་འབད་ཞིནམ་ལས་ རྨ་གཉན་རྒྱས་མི་དང་རྨ་ཚུ་སྨན་བཅོས་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (UWICER, 2018)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# UWICER. (2018). Historically Significant Trees of Bhutan. Ugyen Wangchuck Institute for Conservation and Environmental Research. Retrieved from http://www.uwice.gov.bt/admin_uwice/publications/publication_files/Reports/2018/Historically_Significant_Tree.pdf
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
4bc1qiuuyrokdkr2hagrkopsehf62ym
སྤ་རོ་རིན་སྤུང་རྫོང་།
0
4744
29367
28983
2022-08-04T03:50:14Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལུང་ཕྱོགས་ཤར་ནུབ་དབུས་གསུམ་ལས་ ནུབ་ཕྱོགས་སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་ནང་ཡོད་པའི་འབྲུག་རིན་ཆེན་སྤུང་འཛོམས་འདི་དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ དེ་ཁར་སྡོད་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ བླམ་ཕ་ཇོའི་བརྒྱུད་པ་ བླ་མ་དྲུང་དྲུང་རྒྱལ་མཆོག་ལུ་བྱག་གཟར་ཅིག་ཡོད་མི་འདི་ཕུལ་ནུག། ཕ་དྲུང་དྲུང་རྒྱལ་མཆོག་གིས་འདི་ཁར་ ལྷ་ཁང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་བཞེངས་བའི་ཤུལ་ལུ་ འགྲོས་ཀྱིས་སྦེ་ རྫོང་ཐོག་ཚད་ ༥ འབད་མི་ཅིག་བཞེངས་ནུག། དུས་རབས་ ༡༧ བའི་ནང་དྲུང་དྲུང་རྒྱལ་མཆོག་གི་བརྒྱུད་པ་ ཧཱུཾ་རལ་དཔོན་གྱིས་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ལུ་ ཁོང་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་དབུ་བཙུགས་གནང་མི་ལུ་ ངོས་ལེན་པའི་ཚུལ་ལུ་སྦེ་འཕུལ་ནུག། དེ་བསྒང་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ སྤ་རོ་འདི་བོད་དང་ས་མཚམས་མཐུད་དེ་ཡོད་པའི་ཁར་ བོད་ཀྱི་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཡང་ཨིནམ་ལས་ བོད་ལས་བཙན་འཛུལ་འབད་མི་ཚུ་གིས་གནོད་པ་བཀལ་སའི་དམིགས་གཏད་ངོ་མ་ཅིག་འོང་ནི་ཨིནམ་ལས་ དགྲ་འདི་ཚུ་ཟློག་ཐབས་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ས་གནས་སྒྲིང་སྒྲི་ཅིག་དགོཔ་ངེས་བདེན་ཨིནམ་དགོངས་འཆར་གཟིགས་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༤ ལོར་ སྔར་ཡོད་པའི་རྫོང་འདི་རྩ་བ་ལས་བཤུབ་ཞིནམ་ལས་ རྫོང་གསརཔ་གི་གཞི་འགྱམ་བཙུགས་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༦ ལོར་ རྫོང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་ལཱཡོངས་རྫོགས་མཇུག་བསྡུ་ཞིནམ་ལས་ འབྲུག་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་སྐྱོང་སའི་ལྟེ་བ་ཅིག་ལུ་བཟོ་གནང་སྟེ་ མིང་ཡང་འབྲུག་རིན་ཆེན་ནོར་བུ་སྤུངས་རྫོང་ཟེར་དར་ཁྱབ་སོང་ནུག།</big> (Phuntsho, 2013, pp. 253–254)<br>
<big>རྫོང་འདི་རྗེ་མཁན་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་ཚབ་ རབ་སྡེའི་བླམ་གནས་བརྟན་གྱིས་དབུ་གཙོས་པའི་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཚུའི་གཏན་ཀྱང་གི་བཞུགས་གནས་ཡང་ཨིན། རྫོང་འདི་ནང་ལྷ་ཁང་དང་ཆོས་ཁང་ ༡༤ ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཚུ་གཤམ་གསལ་བཀོད་ཡོད།<br>
ཀུན་དགའ་ར་བ།<br>
དགེ་སློང་ཚུའི་ཚོགས་འདུ་ཁང་།<br>
ཙན་དན་ཤིང་གི་མཆོད་རྟེན།<br>
སྲུང་མའི་ལྷ་ཁང་།<br>
གུ་རུ་མཚན་རྒྱད་ལྷ་ཁང་།<br>
བླམ་གནས་བརྟན་གྱི་ལྷ་ཁང་།<br>
ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཁང་།<br>
གསལ་བའི་རྡོ་ཤེལ་ལྷ་ཁང་།<br>
སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་།<br>
མཁན་པོའི་གཟིམ་ཅུང་།<br>
མི་བསྐྱོད་པའི་ལྷ་ཁང་།<br>
གཏེར་སྟོན་ལྷ་ཁང་།<br>
རྒྱལ་པོའི་གཟིམ་ཅུང་།<br>
བུར་སར་ལྷ་ཁང་།<br>
རྫོང་གི་ཕྱི་ཁ་ལུ་དགྲ་དབྱངས་ཁ་ལྷ་ཁང་ཟེར་མི་ཅིག་ཡང་ཡོད། རྫོང་འདི་གི་ལྟག་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༩ ལུ་བཞེངས་པའི་ བལྟ་རྫོང་ཐོག་ཚད་ ༧ འབད་མི་ཅིག་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལུ་རྒྱལ་ཡོངས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ཡོད། རྫོང་འདི་གི་འོག་ལུ་ སྔར་སྲོལ་གྱི་བཟོ་བཀོད་ཐོག་ལུ་ཡོད་པའི་བ་ཟམ་ཡང་ཡོད། རྫོང་གཞིས་འདི་ཁར་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་སྤ་རོ་ཚེས་བཅུ་འདི་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་རང་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་གནང་སྲོལ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# History of Bhutan 15th to 19th Century. (n.d.). Course Book for Class VII (4th ed.). Royal Education Council. (Original work published 1990)
# Phuntsho, K. (2013). The History of Bhutan (pp. 253–254). Random House India.
# Dzongs: The centre of temporal and religious authorities (Punakha Dzong, Wangdue Phodrang Dzong, Paro Dzong, Trongsa Dzong and Dagana Dzong). (2012). UNESCO World Heritage Centre. Retrieved from https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5695/
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
8rb7v2ti24yh0fqbcys8gfn2gk45ha0
སེམས་རྟོག་ཁ་རྫོང་།
0
4745
29368
28986
2022-08-04T03:50:39Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འབྲུག་པའི་རྫོང་ཚུ་ ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་དར་སའི་ཡུལ་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཚུ་མང་ཤོས་ར་ ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཚུ་ཁྱབ་སྤེལ་འབད་ནི་དང་ ཡང་ཅིན་ལུང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་དབང་ཚད་སྤེལ་ནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་རྐྱབ་ནུག། དེ་མ་ཚད་རྫོང་ཚུ་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ནང་རྟེན་འགངས་ཅན་རིགས་ཚུ་དང་ དྲག་པོའི་གོ་མཚོན་ཚུ་བཞག་སའི་མཛོད་ཁང་བཟུམ་ཅིག་ཡང་ཨིན། འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༣༠༠ གི་རིང་ལུ་ རྫོང་ཚུ་རྒྱལ་ཁབ་རང་བཙན་སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱུ་མཚན་དེ་གིས་སྦེ་ རྫོང་ཚུ་རི་དང་སྒང་ ག་ནི་བ་མཐོང་གསལ་ཆེ་བའི་ལུང་གཤོང་གི་སྟོད་ཁ་ཐུག་ལུ་བཞེངས་ཏེ་འདུག། དེ་ཚུ་ཕྱིའི་དགྲ་བྱང་ཕྱད་ཚུ་ལས་ཉེན་སྲུང་གི་དོན་ལུ་ བལྟ་རྫོང་ཟེར་མི་ཚུ་ མ་རྫོང་འདི་ལས་དུམ་གྲ་ཅིག་ མཐོ་དྲགས་ཡོད་པའི་སྒང་གུ་ལུ་རྐྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཕྱིའི་དགྲའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བའི་སྐབས་ འཐུང་ཆུའི་དབོག་ནིའི་དོན་ལུ་ ཆུ་རྫོང་ཟེར་མི་ཚུ་ཡང་ལོགས་སུ་སྦེ་རྐྱབ་སྟེ་ཡོད་མི་ཚུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མཐོང་ཚུགསཔ་ཨིན། རྫོང་གཞིས་དེ་ཚུ་ད་རེས་ ཆོས་དང་སྲིད་གཉིས་ཆ་ར་ སྐྱོང་སའི་ལྟེ་བ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ལོ་རྒྱུས་དང་འཁྲིལ་པ་ཅིན་ བོད་ལས་གསར་རྙིང་རིས་སུ་མ་ཕྱིས་པའི་བླམ་དང་སློབ་དཔོན་ཚུ་ འབྲུག་ལུ་བྱོན་ཏེ་ རྫོང་གཞིས་ཚུ་བཞེངས་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་སྲོལ་འདུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ ལུ་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ལྗོངས་འདི་ནང་ཕྱག་ཕེབས་ནང་ཞིནམ་ལས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་བསྒྱུར་མཛད་གནང་བའི་ཤུལ་ལུ་ ས་གནས་ཐདམ་འཐད་ཁར་ལས་ཕར་ ལུང་ཕྱོགས་དང་ལུང་ཕྲན་ག་ར་མངའ་འོག་ལུ་བསྡུ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྫོང་བཞེངས་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། རྫོང་ཚུ་གི་ཆགས་རབས་ཚུ་ལོ་རྒྱུས་དང་འཁྲིལ་པ་ཅིན་ ཧེ་མའི་ལུང་བསྟན་དང་བླམ་བཟང་པོ་ཚུ་གིས་ཐུགས་སྨོན་ལས་འབྱུང་བའི་གཏམ་ཡ་མཚན་ཆེ་ཏོག་ཏོག་ ཙང་ཙ་ར་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ བཞེངས་མི་རྫོང་གཞིས་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ དང་པ་འདི་ རབ་བཱུང་ ༡༡ པ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༢༩ ལུ་བཞེངས་མི་སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་འདི་ཨིན། འདི་གི་བཟོ་རྣམས་ཡང་ ཀུན་མཁྱེན་པད་མ་དཀར་པོ་གིས་བོད་གཙང་ལུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གྲྭ་ཚང་ རྒྱལ་རྗེ་མཚལ་ཟེར་མི་འདི་ལས་ དཔེ་བླངས་ཏེ་ རྫོང་ལུ་ཟུར་ ༡༢ ཡོདཔ་སྦེ་བཞེངས་ནུག། རྫོང་འདི་བཞེངས་དགོ་པའི་ཁུངས་ཡང་ ཞབས་དྲུང་ཐིམ་ཕུག་གི་ལུང་གཤོང་ནང་བདུད་སྲིན་གདུག་པ་ཅན་ཚུ་དམ་ལུ་བཏགས་པའི་བསྒང་ བདུད་གཅིག་གིས་ད་ལྟོ་རྫོང་ཡོད་སའི་ས་གནས་ནང་ རྡོ་སྦོམ་ཡོད་མི་གཅིག་ནང་ཐིམ་སོངམ་ལས་ རྡོ་འདི་གུར་རྫོང་འདི་བཞེངས་པའི་ཤུལ་ལུ་ མིང་ཡང་སྲིན་མོ་རྡོ་ཁ་ཟེར་བཏགས་གནང་ནུག།<br>
རྫོང་འདི་བཞེངས་སྡོད་པའི་བར་ན་ལུ་ བླམ་ཁག་ལྔ་གི་དམག་འོངས་ཏེ་ རྫོང་བཞེངས་ནི་ལས་བར་ཆད་རྐྱབ་རུང་ བླམ་ཁག་ལྔ་གིས་ཞབས་དྲུང་ལུ་གླགས་ཁེལ་མ་ཚུགས་པར་ རྫོང་འདི་ལོ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ལུ་བསྒྲུབས་ནུག། དེ་ལས་རྫོང་གི་མིང་ཡང་ གསང་སྔགས་ཟབ་དོན་ཕོ་བྲང་ཟེར་བཏགས་ནུག། ཤུལ་ལས་བོད་ལས་དམག་ཐེངས་ལེ་ཤ་འོང་པའི་སྐབས་ རྫོང་ལུ་ཉམས་ཆགས་ཞུགས་ཏེ་ ཆོས་རྗེ་མི་འགྱུར་བསྟན་པའི་སྐབས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༧༡ ལུ་རྫོང་ཉམས་སུ་མཛད་དེ་ སྔར་ག་ཨིན་པའི་གཟིད་བརྗིད་ཅན་ལུ་བཟོ་གནང་ཡོདཔ་ལས་ རྫོང་འདི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྙིང་ཤོས་ཅིག་ཨིན།<br>
སེམས་རྟོགས་ཁ་རྫོང་འདི་ཐིམ་ཕུག་ལས་ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་ ཀི་ལོ་མི་ཊར ༣.༡ དེམ་ཅིག་གི་ས་གནས་ཁར་ཆགས་ཡོད། དེ་ཡང་འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་དང་རྡོ་ཀྱོང་ལ་ཧོངས་མར་འགྱོ་སའི་ལུང་གཤོང་དང་ ཤར་ ཝང་ སྤ་གསུམ་གྱི་ས་མཚམས་གི་སྒང་ཟེ་གུར་ཆགས་ཏེ་ཡོད། <br>
རྫོང་འདི་ལུ་འཛུལ་སྒོ་གཅིག་ལས་མེདཔ་དང་ དབུ་རྩེ་གི་ཕྱིལས་མཐའ་སྐོར་ཏེ་མ་ཎི་ལག་འཁོར་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་འདི་གི་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་རང་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཨིནམ་དང་ གྱང་གུར་ཡུན་རིངམོ་སོང་བའི་སྡེབས་རིས་་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ལས་ དེ་ཚུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རི་མོ་ རྙིང་ཤོས་ཅིག་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོད། འདི་ཁར་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བཀའ་སྲུང་གཙོ་བོ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོ་དང་ དུད་གསོལ་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀྱི་མགོན་ཁང་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། (Phuntsho, 2013) དེ་མ་ཚད་ རྫོང་འདི་ནང་ ཞབས་དྲུང་སྤྲུལ་སྐུ་རིམ་བྱོན་དང་ སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན་ཚུ་བཞུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་རྒྱལ་དང་པའི་ཡབ་མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་ཡང་ བཞུགས་པའི་རྫོང་རྩ་ཅན་ཅིག་མས།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# History of Bhutan 15th to 19th Century. (n.d.). Course Book for Class VII (4th ed.). Royal Education Council. (Original work published 1990)
# Phuntsho, K. (2013). The History of Bhutan (pp. 239–240). Random House India.
# (2012). Dzongs: the centre of temporal and religious authorities (Punakha Dzong, Wangdue Phodrang Dzong, Paro Dzong, Trongsa Dzong and Dagana Dzong) - UNESCO World Heritage Centre. Retrieved from https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5695/
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
9bslkbuhhczayo7tffa8nxeuwn3nhpk
ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གནས།
0
4746
29369
29265
2022-08-04T03:51:07Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་ཟེར་བའི་གནས་ཆེན་འདི་ ས་གནས་ཐིམ་ཕུག་ཁྲོམ་གྱི་ཉེ་འདབས་ལུ་ ཕྱི་གངས་རི་གིས་སྐོར་ ནང་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཏེ་ འབྱུང་བ་བཞིའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྦུག་ལུ་ ས་གནས་ག་ནི་བ་ཉམས་དགའ་བའི་ཁར་ མཛེས་པའི་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་མཆོག་ དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ རྩ་བའི་བླ་མའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་འབྲུག་ལུ་བྱོནམ་ད་ མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་བཙུནམོ་སྦེ་བཞེས་ཏེ་ ལུང་བསྟན་སའི་ས་གནས་རྡོ་གདན་ནང་ལུ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཏེ་ བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་འགོ་ཐོག་ ས་གནས་འདི་ཁ་ལས་འགོ་བཙུགས་གནང་ནུག། གནས་ཀྱི་མིང་ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་ཟེར་ཞུ་དགོ་པའི་ཁུངས་འདི་ཡང དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་གདན་ས་དང་པ་བཅགས་གནང་པའི་སྐབས་ གནས་འདིའི་རི་འདི་ག་ཅི་གི་ཐད་ལས་འབད་རུང་ལྕགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་དབྱེ་བ་མེད་པར་ འགྱུར་བ་མེད་པའི་འཛམ་གླིང་ས་ཡི་ལྟེ་བ་རྡོ་རྗེ་གདན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནངམ་ལས་བརྟེན་ ས་གནས་ཀྱི་མིང་ཡང་ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན། (༢༠༡༢ ཤོགས་གྲངས་ ༡)<br>
དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་གདན་ས་དང་པ་བཅགས་གནང་བའི་ཁར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་འགོ་དང་པ་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ལོ་གསུམ་ཕྱོགས་གསུམ་གྱི་སྒྲུབ་པ་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་ས་ཡང་ས་གནས་དེ་ཁར་ཨིནམ་ལས་ ལུགས་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱག་འགན་བཞེས་ནིའི་ཐུགས་ཐག་ཡང་དེ་ཁར་བཅད་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ས་གནས་འདི་ རྒྱལ་རབས་ཅན་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལུ་སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༦༨ པ་རྗེ་བཙུན་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་མཆོག་དང་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་སྒྲུབ་སྡེའི་ལྟེ་བ་སྦེ་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནངམ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་དང་གཞན་མི་མཁས་སྒྲུབ་མང་རབས་ཅིག་ས་གནས་དེ་ཁར་ལས་ཐུགས་དམ་གྲོལ་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ ནང་པའི་མཐོ་རིམ་བཤད་གྲྭ་ལས་མཐར་འཁྱོལ་མིའི་བུ་སློབ་ག་ར་ དུས་རྒྱུན་དུ་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ལུགས་ཀྱི་བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་གྱི་རིམ་པ་ཚུ་སྦྱངས་ཏེ་ ལོ་གསུམ་ཕྱོགས་གསུམ་བཅད་གནང་སའི་ས་གནས་བྱིན་རླབས་ཅན་ཅིག་ཨིན་པས།<br>
'''གནས་འདི་ཚུ་ཡང།'''
དང་པ་ ཐིམ་ཕུག་ལས་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༩ གི་ས་ཁར་ རྡོ་གདན་ལྷ་ཁང་ཟེར་ཡོད་མི་འདི་ དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ ལུང་བསྟན་དུས་ལུ་བབས་ཏེ་ ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་དང་མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་གཉིས་མཇལ་འཕྲད་གནང་ས་དང་། དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རིང་ལུགས་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་འགོ་དང་པ་ས་གནས་འདི་ཁ་ལས་འགོ་བཙུགས་གནང་སཅིག་ཨིན་པས།<br>
གཉིས་པ་ གཞུང་ལམ་གྱི་གཡོན་ཁ་ཐུག་ལུ་ཡོད་པའི་མཆོད་རྟེན་རྐང་གཉིསམ་འདི་ དུས་རབས་ ༡༨ པའི་ནང་ ཕ་ཇོའི་ཡང་སྲིད་རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་བཅུ་པ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ ཁོ་རའི་རྩ་བའི་བླམ་གི་དགོངས་རྫོགས་ཀྱི་དོན་ལུ་ སྟོན་པ་མི་གཟུགས་གང་འབད་མི་གང་མང་ཅིག་དང། མི་འཁྲུགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར། དེ་ལས་ལྡེབས་རིས་ཚུ་གིས་བརྒྱན་པའི་ནང་རྟེན་ལེ་ཤ་ཅིག་བཙུགས་ཏེ་བཞེངས་གནང་ཡོད་མི་ཅིག་ཨིན་མས།
གསུམ་པ་ རྡོ་གདན་ཟམ་ཟེར་ཡོད་མི་འདི་ ཕ་ཇོ་གི་སྲས་བདུན་ཡོད་ས་ལས་ལ་ལུ་ཅིག་བདུད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཨིནམ་མཁྱེན་ཏེ་ མཁའ་འགྲོ་གིས་མ་མཁྱེནམ་སྦེ་སྲས་ཚུ་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེ་བུ་ཨིན་པ་ཅིན་ སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ནང་སྐྱེ་ནི་དང། བདུད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཨིན་པ་ཅིན་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བཀའ་སྲུང་གི་ཕྱག་ལུ་བཞེས་ཅིག་ཟེར་ ཆུ་ནང་བཀོ་གཏང་སའི་ཟམ་ཅིག་ཨིན་མས། ཆོས་འབྱུང་བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན། (༢༠༡༧ ཤོགས་གྲངས་ ༡༠༧)<br>
བཞི་པ་ ཆུ་བར་ཕོ་བྲང་ཟེར་ཡོད་མི་འདི་ ཟམ་བརྒལ་འགྱོཝ་ད་ ཆུའི་ཕར་ཁར་མཇལ་ཚུགས། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་སྒོ་ལྔ་འབད་མི་ཅིག་བཞེངས་པའི་ཁར་ སྒྲུབ་ཁང་ ༢༡ བཞེངས་ཏེ་སྒྲུབ་སྡེ་འགོ་དང་པ་བཙུགས་གནང་སའི་ས་གནས་ཅིག་ཨིན་པས།<br>
ལྔ་པ་ བདུད་འདུལ་མཆོད་རྟེན་ཟེར་ལམ་གྱི་སྦུག་ལུ་ར་ཡོད་མི་འདི་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བསྟན་པའི་བར་རྐྱེན་བཟློག་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་བཞེངས་གནང་ནུག།<br>
དྲུག་པ་ ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ ཉམས་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ཁར་ གཞུང་དང་རིག་གནས་ལེ་ཤ་ར་ལྷབ་སྦྱང་འབད་ས་ཅིག་ཨིན། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ དུས་རབས་ ༡༧ པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༢༠ རང་ལུགས་གནམ་ལོ་ལྕགས་སྤྲེལ་ཟླཝ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ལོ་ངོ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་ནང་འཁོད་ལུ་བསྒྲུབས་གནང་སྟེ་བཀྲ་ཤིས་རབ་གནས་ཡང་ཞབས་དྲུང་ཁོ་ར་གིས་ར་མཛད་གནང་པའི་ཁར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་ས་འགོ་དང་པ་སྦེ་བཙུགས་གནང་ཡོད་མི་ཅིག་ཨིན་མས། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ ཕྱི་ལྟར་དུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ཡབ་བསྟན་པའི་ཉི་མ་གི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་ས་དང། ནང་ལྟར་དུ་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་གི་ལུང་བསྟན་དང་ རང་བྱུང་ཁ་སརྤ་ཎིའི་་ལུང་བསྟན་གྱི་བརྟག་པ་ལན་ཐེངས་གསུམ་ར་ཞུ་རུང་ དེ་ཁར་བབས་ཏེ་ཡོད་པའི་རྩ་ཅན་གྱི་གནས་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཐོག་གོང་མའི་ནང་ ཡབ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་གདུང་རྟེན་མཆོད་རྟེན་དང། རྟེན་རྩ་ཅན་གཞན་ཡང་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་ཨིན། ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་གནས་དེ་ཁར་ གནས་གཞན་ཡང་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་དང་ ལྟ་བཤལཔ་ལེ་ཤ་སྦེ་འོང་སའི་གནས་ཆེན་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ འབྲུག་མི་བསོད་ནམས་ཅན་ག་ར་གི་ཚོགས་བསག་སའི་ཞིང་ཁམས་ཅིག་དང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་་ཅིག་སྦེ་བརྩིཝ་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་རབས་ ༦༩ པ་དགེ་འདུན་རིན་ཆེན། (༢༠༡༧) ལྷོ་འབྲུག་ཆོས་འབྱུང་བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན།
# ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན། (༡༠༡༢)
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
89yv19d3n8szy06x59q5lreu17gf9z9
རྡོག་མ་པ་ནེ་དང་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཁུངས་དང་གོ་རིམ།
0
4747
29370
28991
2022-08-04T03:52:09Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ལམ་སྲོལ་བཟང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ བཟང་པོའི་བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་ ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ར་བརྩམས་རུང་ དང་པ་ར གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བརྩིས་བ་ཅིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ བརྩམས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ བར་ཆད་མེད་པར་ལེགས༌ཤོམ༌སྦེ༌འགྲུབ༌ཚུགསཔ༌ལས༌ དང་པ་སྒོ་འབྱེད་རྟེན་འབྲེལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བཞུགས་གྲལ་གྱིས་མདུན་བསུ༌དགོ༌པའི་ཁུངས༌ཡང༌དེ༌སྦེ༌ཨིན༌མས།<br>
བཞུགས་གྲལ་ལུ་ཡང་ རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། བཞུགས་གྲལ་རྒྱས་པ་ལུ་ འགོ་གྲོ་མ་དྲི་བཟང་གིས་བཙུགས་ཏེ་ འཇུག་སྟར་གོ་བརྩིས་ཏེ་ ལྷམ་པ་ཉེར་གཅིག་དགོ་ནི་དང་། འབྲིང་འབད་བ་ཅིན་ གྲོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྷམ་པ་བཅོ་ལྔ་དང་། བསྡུས་པ་ལུ་ལྷམ་པ་བཅུ་གཅིག་དགོཔ་ཨིན།<br>
རྡོག་མ་པ་ནེ་འདི་ངོ་མ་ར་ ཧེ་མ་མོན་བུམ་ཐང་པའི་ཡུལ་འདི་ནང་མི་མ་ཡིན་པའི་འདྲེ་སྲིན་གདུག་ཅན་ཚུ་གིས་ མི་གི་ཤ་དངོས་སུ་སྦེ་ཟ་བའི་སྐབས་ སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བུམ་ཐང་ལུ་འབྱོནམ་ད་ འདྲེ་སྲིན་གྱི་ཚོགས་བཏུལ་ཏེ་དམ་ལུ་བཏགས་གནང་ནུག། ཤ་དང་པགས་ཀོ་གི་ཚབ་རྡོག་མ་པ་ནི་ཟ་བཅུག་སྟེ་འདྲེ་སྲིན་ག་ར་དམ་ལུ་བཏགས་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་རྒྱ་གྷ་ཊི་ཁའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་ སྤུངས་ཐང་རྫོང་གསར་བཞེངས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐབས་ རྡོག་མ་པ་ནེའི་འབུལ་བ་ཕུལ་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆེ་བ་ལུ་དགོངས་ཏེ་ བཞུགས་གྲལ་ཟེར་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཧེ་མ་ར་རྡོག་མ་འདི་དྲངམ་ཨིན། དེ་ཡང་ བཀའ་བརྒྱུད་བླ་མ་རྣམས་དང་སྐུ་མགྲོན་ཚུ་ལུ་མཆོད་པ་མཚོན་བྱེད་བཞུགས་གྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཟས་ཕུལ་ཏེ་ བདག་གཞན་སེམས་ཅན་ག་ར་ཚོགས་བསགས་ཏེ་ གནས་སྐབས་ལྷ་དང་མིའི་འབྱོར་པ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ནི་དང་ མཐར་ཐུག་ངེས་པར་ལེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆེ་བ་ལུ་བཟའ་འཐུང་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དྲངམ་ཨིན།</big> [[File:Doma_paney.png|thumb | '''རྡོག་མ་པ་ནེ།''']]
<big>ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཐད་ཁར་ལྷོདཔ་ད་ མི་དབང་མངའ་ཞབས་མཆོག་ཁྲི་མངའ་སྲོལ་བའི་སྐབས། རྗེ་མཁན་མཆོག་དང་གཞུང་གཡོགཔ་ཚུ་ལུ་གོ་གནས་གནང་བའི་སྐབས། གསོལ་ཐབས་དང་ཚོགས་འཛོམས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐབས་ལུ་ བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་ག་ཅི་བཟུམ་བརྩམས་རུང་ ཐ་དམ་ཚིག་གི་སྒོ་ལས་དང་པ་ར་ངང་ལག་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་དྲངམ་ཨིན། ལོ་གསར་གྱི་སྐབས་ ཤིང་འབྲས་ཧུམ་པ་དྲངམ་ཨིན། དེ་ཡང་ འབྲས་བུ་ཤིང་གི་རྩེ་ལས་བཏགསཔ་མ་ཚད་ལོ་འདབ་དེ་ཚུ་ གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ག་དེ་ཅིག་གྱུར་འགྱོ་རུང་དུས་ཨ་རྟག་ར་ཧོནམ་སྦེ་སྡོད་པའི་ཁར། དྲི་ཞིམ་པ་ རོ་མངར་བ་ ཞལ་ལག་གིས་འབག་མ་ཚུགས་པའི་ཤིང་འབྲས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ལོ་གསརཔ་ཚེས་པའི་ཉིནམ་འདི་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་བྱ་བ་ག་ཅི་ར་བརྩམས་རུང་འབྲས་བུ་ཧུམ་པ་བཟུམ་སྨིན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་བརྟེན་ དང་པ་ཧུམ་པ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་དྲངམ་ཨིན།</big>
[[File:Lemon1.png|thumb | '''ཚལ་ལུ་དྲངམ།''']]
<big>གཉེན་སྦྱོར་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་ཤིང་འབྲས་འགོ་དང་པ་ ཚལ་ལུ་དྲངམ་ཨིན། ཚལ་ལུ་འདི་ ཕྱི་པགས་ཀོ་ག་ནི་བ་མཛེས་པའི་ཁར་ མིག་ཁར་མཛེས་པའི་པགས་ཀོ་གཅིག་གི་ནང་ན་ཤག་མ་ལེ་ཤ་གཅིག་ཁར་སྤུངས་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ བཟའ་ཚང་ནང་ལུ་ཕ་དང་བུ་གཞི་བདེ་སྐྱིད་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏེ་ ཐ་དམ་ཚིག་སྤང་ལུ་བཙུགས་ བློ་གཏད་དང་ཡིད་ཆེས་སེམས་ལུ་ངེག་སྟེ་གཅིག་ཁར་འཛོམས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་ཨིན། དེ་ལས་ཤིང་འབྲས་གཞན་མི་ཚུ་ གནམ་བྱཱར་དགུན་མེད་པར་འདབ་མ་ཧོ་རུ་རུ་སྦེ་བཏག་མི་ རྡོག་མ་ཤིང་གི་རྩེ་ལུ་བཏགས་མི་ཚུ་ཧེ་མ་དྲང་ནི་དང། རྡོག་མ་ཤིང་གི་སྐེད་པར་བཏགས་མི་ཚུ་ཤུལ་ལས་སྦེ་དྲང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ མཇུག་ར་ སྟར་གོ་དང་ཕྱུར་གོ་དྲངས་ཏེ་བཀྲ་ཤིས་ཕབ་ནི་དང་འདྲན་འདྲ་བཞུགས་གྲལ་དྲང་ནི་ཡང་མཇུག་བསྡུཝ་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། (༡༩༩༩) སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་དེབ་ཐེར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
t5f4e4psyzymir6pkxutsq9i2f228ql
འབྲུ་སྣ་དགུ།
0
4748
29373
28994
2022-08-04T03:59:37Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ང་བཅས་ར་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་འཚོ་བ་སྐྱོང་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་མང་ཤོས་ཅིག་ནང་ འབྲུ་སྣ་དགུ་འདི་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ༡/ ཀར། ༢/ ནག ༣/ བྱཱོ། ༤/ མོན་བྱཱ། ༥/ རེད། ༦/ གེ་ཟ། ༧/ རྒྱ་རེད། ༨/ སྲནམ། ༩/ ཕྱམ་ཚུ་ཨིན། འབྲུ་སྣ་དགུཔོ་འདི་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཟས་མཆོག་གྱུར་ཅིག་ཨིན། ལུང་བསྟནདང་འབྲེལ་བའི་ཟས་འདི་ཚུ་གིས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སོ་ནམ་པ་ཚུ་ལུ་ འོང་འབབ་འབོར་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་་བཟོ་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་སྦེ་ར་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ཐོན་སྐྱེད་དེ་ཚུ་ ལོ་གཅིག་མ་ལེགས་རུང་ལོ་གཅིག་ལེགསཔ་སྦེ་འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གཡུས་ཁར་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ བཟའ་འཐུང་གི་དཀའ་ངལ་ཚུ་མ་ཐོནམ་མ་ཚད་ ཁོང་གིས་སྦེ་གཞུང་ལུ་་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དང་པ་ཀར་ཟེར་མི་འདི་ འབྲུ་སྣ་དགུ་གི་རིགས་ལས་གཅིག་་ཨིན། དེ་ཡང་ དུས་དང་ཕུ་ལས་ད་ལྟོ་ཚུན་གྱི་བར་ན་ཀར་འདི་ མི་ག་་ར་ལུ་་མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན། འབྲུ་སྣ་ལེ་ཤ་་ཡོད་པའི་གྲལ་་ལས་ ཀར་འདི་གིས་ཟ་ནིའི་་རིགས་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་བཟོ་བཏུབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ འཛམ་གླིང་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མི་་ཚུ་གིས་ཀར་འདི་ལུ་གནམ་མེད་ས་མེད་དགའ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ང་བཅས་ར་འབྲུག་ལུང་པ་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཀར་འདི་ལུ་མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ མི་རྒན་ཤོས་ཚུ་གིས་དགའ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཀར་འདི་ཕྱེ་སྦེ་འཐག་ཞིནམ་ལས་ ཨ་ཁམ་བཅམ་སྟེཇ་དང་གཅིག་ཁར་ཟཝ་ཨིན། ཟ་ནིའི་རིགས་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་འཐུང་ནིའི་རིགས་ དཔེར་ན་ ཨ་རག་དང་སྦང་་ཆང་གི་རིགས་ཡང་ ཀར་འདི་གིས་བཟོ་བཏུབ་ཨིན།<br>
ཀར་འདི་ས་ཁ་མཐོ་སར་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཀར་འདི་ ལོ་གཅིག་ནང་ཚར་གཉིས་རེ་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང ས་གནས་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ གནམ་དགུན་ལུ་བཏབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ ལ་ལུ་ཅིག་ནང་གནམ་བྱཱར་ལུ་བཏབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ར་ས་ཞིང་ཚུ་སོན་བཏབ་ནི་གི་དོན་ལུ་ ས་རན་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ཞིནམ་ལས་སོན་བཏབ་ཨིན། དེ་གུར་འབྱུང་བ་བཞི་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ཡང་ལེགས་ཤོམ་ཡོད་པ་ཅིན་ ལོ་ཐོག་ཚུ་ཧོ་ལྗོངས་ལྗོངས་སྦེ་་སྐྱེཝ་ཨིན། <br>
གཉིས་པ་ནག་ཟེར་མི་འདི་་ ཀར་དང་ཕྱདཔ་ད་ དེའི་བཟོ་རྣམ་འདི་སྦོ་རིལ་རི་ཡོདཔ་ལས་ དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་མི་ག་ར་དབྱེ་བ་མེད་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན།<br>
གསུམ་པ་བྱཱོ་ཟེར་མི་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་མང་ཤོས་ར་ཕྱེ་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ཟཝ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཕྱེ་འདི་གིས་ཁུ་ལི་དང་པུ་ཏ་ཟེར་ཟས་རིགས་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་བཟོ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། བྱཱོ་འདི་ཟ་བའི་སྐབས་ཁག་དྲགས་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། བྱཱོ་གི་ཤིང་འདི་ལྕུག་་ཀུ་སྦེ་སྡོདཔ་ད་ དེའི་འདབ་མ་འདི་ང་བཅས་ཀྱིས་ཚོདམ་སྦེ་ཡང་་བཟོ་ཟ་བཏུབ་ཨིན། བྱཱོ་བསྡུ་ཚར་བའི་ཤུལ་ལས་རྩྭ་འདི་ནོར་གྱི་སུག་མ་སྦེ་བྱིནམ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ཤུན་ལྤགས་ཚུ་ཡང་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།
བཞི་པ་རྒྱ་རེད་ཟེར་མི་འདི་ཡང་ བྱཱོ་དང་དབྱེ་བ་མེདཔ་ལས་ མ་འདྲཝ་འདི་ར་བཟོ་རྣམ་་འདི་ཨིན་པས། བྱཱོ་དང་རྒྱ་རེད་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ ཆང་གི་རིགས་ཚུ་ཡང་བཟོ་བཏུབ་ཨིན་པས།<br>
ལྔ་པ་མོན་བྱཱ་ཟེར་མི་འདི་མང་ཆེ་ཤོས་སྐམ་ཞིང་ནང་སྐྱེ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། མོན་བྱཱ་གིས་ཡང་ཆང་གི་རིགས་བཟོ་བཏུབ་ཨིན། མོན་བྱཱའི་ཤིང་གི་རིང་ཚད་དེ་ཡང་ མི་ཊར་ ༤ དང་ ༥ གི་བར་ན་ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དྲུག་པ་རེད་ཟེར་མི་འདི་ ད་ལྟོ་ང་བཅས་ཚུ་གིས་ དུས་ཕོག་གསུམ་ཟ་མིའི་ལྟོ་འདི་ཨིན། དེ་ལུ་ཡང་ ཆུམ་དཀརཔོ་སྦེ་ཐོན་མི་ཅིག་དང་དམརཔོ་སྦེ་ཐོན་མི་གཉིས་ཡོད། ཡོངས་གྲགས་ལུ་གཡུས་ཆུམ་དཀརཔོ་དང་དམརཔོ་ཟེར་སླབ་ཨིན། རེད་འདི་ས་ཁ་མཐོ་སར་ཨིན་པ་ཅིན་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་འཚོ་མི་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་ཚུའི་གྲལ་ལས་ཁག་ཆེ་ཤོས་འདི་ར་ རེད་ཀྱི་ལཱ་འདི་ཨིནམ་ལས་ མི་ཚུ་གིས་ཆུམ་དང་ལྟོ་ཚུ་ཆུད་ཟད་མ་པ་ལས་མི་གཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྕང་ལཱ་ཟེར་གནམ་བྱཱར་ལུ་ ཆརཔ་གིས་བརྡུངས་ཉིམ་གིས་འཚིག་སྟེ་ལཱ་འབད་དགོཔ་ཨིན། དེའི་འབྲས་བུ་འདི་ གནམ་དགུན་ལུ་བྱཱ་ལཱ་ཟེར་རེད་ཚུ་བསྡུ་ཏེ་ཁྱིམ་ནང་འབག་འགྱོཝ་ཨིན་པས།<br>
བདུན་པ་གེ་ཟ་ཟེར་མི་འདི་ མང་ཤོས་ར་ ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལས་འཐོནམ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཤར་ཕྱོགས་ལུ་སྡོད་མི་ཚུའི་དོན་ལུ་འཚོ་བ་འདི་གཙོ་བོ་གེ་ཟ་དང་ཚལ་ལུ་ལུ་བརྟེན་དགོཔ་ལས་ གེ་ཟ་གི་ལཱ་འདི་ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་འབདཝ་ཨིན་པས། གེ་ཟ་ཁ་རང་ཟེར་ དུས་ཕོག་གསུམ་གྱི་ཟས་འདི་གེ་ཟ་ཁ་རང་ལུ་བརྟེནམ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ཆང་ཡང་འདི་གིས་བཟོཝ་ཨིན་པས།<br>
བརྒྱད་པ་སྲནམ་ཟེར་མི་འདི་ ས་གནས་བདེ་བ་ཐང་ལུ་འབྲུ་སྣ་དགུ་གི་ནང་ལས་ཡོངས་གྲགས་ཅིག་ཨིན་པས། འདི་ལུ་ཡང་དབྱེ་བ་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་འདུག། སྲནམ་ཟེརཝ་ད་ ང་བཅས་ཀྱིས་བཙོ་ཟ་མི་སྲནམ་འདི་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ སྲནམ་ཅུམ་གྱི་རིགས་ག་ར་འདི་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། དེའི་ནང་ལས་ ལ་ལུ་བཙོ་ཟ་ནི་དང་ ལ་ལུ་ཚོདམ་སྦེ་བཙོ་ཟ་ནི་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
དགུ་པ་ཕྱམ་ཟེར་མི་འདི་ མོན་བྱཱ་ཚུ་གི་བར་ན་ལས་ཕར་སྐྱེ་མི་ཚོས་གཞི་གནགཔོ་དང་དམརཔོ་སྦེ་་ཡོདཔ་ཨིན། ཕྱམ་འདི་ཟས་བཅུད་ཅན་ཅིག་ཨིན་ནོ།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཚེ་རིང་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༡༨) DRU-NA-GU
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
2mtgd5ncoxns2lybadoxevmxfjgpa96
གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད།
0
4749
29371
28995
2022-08-04T03:53:46Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་འཆམ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་ས་ལས་ རྩ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཕྱི་ལྟར་དུ་འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་པ་ བྱ་རྫིམོ་གི་བུ་སྦེ་སྐྱེ་བ་བཞེས་ཏེ་སྤྱིར་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁམས་མཐའ་དབུས་མེད་པར་ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་དེ་ཚུ་ ཞིང་ཁམས་ལུ་འདྲེན་ནིའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱིས་སྦེ་གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཟེར་ སྤྲུལ་པའི་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྦེ་བྱོན་མི་གར་འཆམ་འདི་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཚུ་མགུ་རྨོངས་ཏེ་སྡོད་མི་ཚུ་ ཐབས་མཁས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཐར་པ་ལུ་འདྲེན་ནིའི་དོན་ལུ་སྤྲུལ་པའི་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྦེ་བྱོན་ཏེ་འགྲོ་དོན་མཛདཔ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་དེ་ལུ་ཡང་ བོད་ལུགས་ལྟར་དུ་གནང་བའི་འཆམ་དང འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འབྲུག་ལུགས་ལྟར་གནང་བའི་འཆམ་དང་བཅས་དབྱེ་བ་གཉིས་སྦེ་ཕྱེ་ནི་འདུག། དེ་མ་ཚད་ སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ ཕྱི་ལྟར་དུ་འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཞིང་ཁམས་ལུ་འདྲེན་ནིའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱིས་སྦེ་བྱོན་བྱོནམ་དང ནང་ལྟར་དུ་ རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐབས་འཁོར་རྣམས་ལུ་ ཁྱེད་རྣམས་ངུ་བར་མ་བྱས་ཅིག། ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །ལོ་ནི་བཅུ་རུ་གཉིས་ཆད་ནས། །ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས། །དྷ་ན་ཀོ་ཤའི་མཚོ་གླིང་དུ། །པད་མ་གེ་སར་སྡོང་པོ་ལ། །པད་མ་བྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ། །གསང་སྔགས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ནི། །ང་ལས་ལྷག་པའི་སྐྱེ་བུ་འབྱུང།། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༠༦ ) ཟེར་གསུང་དོ་བཟུམ་སྦེ་ཆགས་བྲལ་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ གསང་ཆེན་སྟོན་པའི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་བྱོན་ནུག།
</big>
[[File:Guru_tshengey.png|thumb | '''གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད།''']]
<big>དང་པ། ་གུ་རུ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཞལ་ཆེམས་ལྟར་དུ་ ཨོ་རྒྱན་གྱི་ཡུལ་དྷ་ན་ཀོ་ཤའི་མཚོ་གླིང་དུ་ མེ་ཏོག་པད་མའི་སྡོང་པོ་ལས་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ རྒྱལ་པོ་ཨིན་དྲ་བྷུ་ཏི་གི་སྲས་སྦེ་་སྤྱན་དྲངས་པའི་སྐབས་ལུ་ མཚན་ཡང་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
གཉིས་པ། གུ་རུ་པད་མ་རྒྱལ་པོ་ཟེར་ཞུ་དོག་མི་འདི་ ལོག་སྟེ་་ཨོ་རྒྱན་་ཡུལ་་ལུ་བྱོན་པའི་སྐབས་ བདུད་དེ་ཚུ་གིས་གུ་རུའི་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཆ་ར་གཅིག་ཁར་སྦེ་གསོན་བསྲེག་ཕུལ་རུང་ འབྱུང་བ་མེ་གིས་མ་འཚིགས་པའི་རྟགས་སྟོན་གནང་པའི་ཁར་ རྒྱལ་པོ་གིས་རྒྱལ་སྲིད་མངའ་འབངས་དང་བཅས་ཕུལ་བ་ལས་མཚན་ཡང་པད་མ་རྒྱལ་པོ་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
གསུམ་པ། གུ་རུ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ རྒྱལ་སྲིད་སྤང་ཞིནམ་ལས་ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་སྐུ་མདུན་ལས་ རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་མདོ་སྔགས་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགསཔ་སྦེ་གསན་པའི་ཚུལ་སྟོན་གནངམ་ལས་ མཚན་ཡང་གུ་རུ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ཟེར་ཞུ་ནུག།།<br>
བཞི་པ། གུ་རུ་བློ་ལྡན་མཆོག་སྲེད་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་ཚུ་ལས་ རིག་པའི་གནས་དང་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོས་ཡོངས་རྫོགས་གསན་ཞིནམ་ལས་ གྲུབ་པ་ཐོབ་སྟེ་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་ཚུ་གི་ཞལ་གཟིགས་ཏེ་ མཚན་ཡང་གུ་རུ་བློ་ལྡན་མཆོག་སྲེད་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
ལྔ་པ། གུ་རུ་པད་མ་སམ་བྷ་ཝ་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ སྲསམོ་མན་དྷ་ར་བ་དེ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ ཟ་ཧོར་རྒྱལཔོ་གིས་གསོན་བསྲེག་མཛད་པའི་སྐབས་ མེ་ཕུང་དེ་མཚོ་ལུ་བསྒྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་ཏེ་ ཟ་ཧོར་རྒྱལ་ཁབ་ཆོས་ལུ་བཀོདཔ་ལས་ མཚན་ཡང་པད་མ་སམ་བྷ་བ་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
དྲུག་པ། གུ་རུ་ཉི་མ་འོད་ཟེར་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ མཁའ་འགྲོ་མ་དེ་ཚུ་ལུ་ཆོས་གསུངས་གནང་སྟེ་ ལྷ་འདྲེ་གདུག་པ་ཅན་ཚུ་གི་སྲོག་ལེན་ཞིནམ་ལས་ བསྟན་པ་སྲུང་མི་སྦེ་བསྐོས་གནངམ་ལས་ མཚན་ཡང་ཉི་མ་འོད་ཟེར་ཟེར་ཞུ་ནུག།།<br>
བདུན་པ། གུ་རུ་སེང་གེ་སྒྲ་སྒྲོག་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་ལུ་ ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་སྟོན་པ་ལྔ་བརྒྱ་གིས་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་བཤིགས་པའི་དུས་ལུ་ ལུང་དང་རིག་པའི་རྩོད་པ་གིས་ཚར་བཅད་གནངམ་ལས་ དྲག་པོའི་སྔགས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལས་གནམ་ལྕགས་ཕབ་སྟེ་བསྒྲལ་གནངམ་ལས་ མཚན་ཡང་སེང་གེ་སྒྲ་སྒྲོག་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
མཇུག་ར་ གུ་རུ་རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ སྤ་རོ་སྟག་ཚང་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཆེན་ཚུ་ནང་ རྡོ་རྗེ་དྲག་པོའི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལུ་ངོ་ལོག་མི་ ལྷ་འདྲེ་གདུག་པ་ཅན་ཚུ་དམ་ལུ་བཏགས་ཏེ་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་རྟོགས་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དར་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་བའི་སྐབས་མཚན་ཡང་རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་ཟེར་ཞུ་ནུག།<br>
སྐུ་འཆམ་དེ་གི་སྐབས་ལུ་ གཡས་ལུ་བཞུགས་མི་འདི་ ཟ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་འདུལ་བའི་སྐབས་ གུ་རུ་ཁོ་རའི་སྤྲུལ་པ་མཛད་མི་མཁའ་འགྲོ་ ལྷ་ལྕམ་མན་དྷ་ར་བ་ཟེར་མི་དང་ གཡོན་ལུ་བཞུགས་མི་འདི་ བོད་ཁམས་མོན་པའི་གླིང་ ཆོས་ལུ་བཀོད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ག་་ར་གི་ཡུམ་ ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་ཟེར་ཞུ་མི་འདི་ཨིན་པས། སྐུ་འཆམ་གནང་བའི་སྐབས་ སྟངས་སྟབས་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་ལས་གནང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ༡༽ མཚོ་སྐྱེས་བཞེད་པའི་སྟངས་སྟབས། ༢༽ ཡོན་ཏན་གྱི་རྦ་རླབས་གཡོ་བའི་སྟངས་སྟབས། ༣༽ རྨོངས་པའི་མུན་པ་སེལ་བའི་སྟངས་སྟབས། ༤༽ ཁམས་གསུམ་དབང་བསྡུས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས། ༥༽ འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་སྟངས་སྟབས། ༦༽ བདུད་དཔུང་འཇོམས་པའི་སྟངས་སྟབས། ༧༽ སྲིད་གསུམ་གཡོ་བའི་སྟངས་སྟབས། ༨༽ དྲེགས་པ་ཚར་གཅོད་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་དང་བཅས་བརྒྱད་ལུ་ཞུཝ་ཨིན་པས།<br>
སྐུ་འཆམ་འདི་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ སྐུའི་བཀོད་པ་གཅིག་ལུ་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལེ་ཤ་གི་ཐོག་ལས་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ སེམས་ཅན་སྨིན་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལུ་བཀོད་ནིའི་དོན་ལུ་དང འཆམ་འདི་་མཇལཝ་ཙམ་ཅིག་གྱིས་ ལས་དང་འཕྲལ་གྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ན་ཚ་ཞི་འགྱོཝ་མ་ཚད་ མཐར་ཐུག་འཕགས་པའི་ཞིང་ཁམས་ལུ་སྐྱེ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨)འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ་བཤད་པ། ཐིམ་ཕུག།
[[Category: ནང་ཆོས།]]
rpvhf7bc9ldjs1o9cz4gd2qxxup0ckv
བློ་ཟེ།
0
4750
29374
28997
2022-08-04T04:00:28Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ང་བཅས་ར་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོངམ་དང་ ཕམ་བཟང་ པོ་ཚུ་གིས་སྲོལ་བཙུགས་གནང་བའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་གིས་ཕྱུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ ལམ་ལུགས་སྲོལ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ ཁག་ཆེ་ཤོས་ར་ང་བཅས་ར་མི་སྡེ་ནང་ལུ་སྔོན་དང་ཕུ་ལས་ར་ ཕོ་དང་མོ་རྒན་གཞོན་མེད་པར་ མི་བློ་རིག་ཅནམ། ཁ་མཁས་པ། ཁ་བདེ་ལྕེ་བདེ། ལྕེ་ལུ་སློག་སྒྱུར་ཤེས་མི་དང་། དེ་མ་ཚད་ བློ་སླབ་པའི་སྐབས་ལུ་་ལུང་དྲང་དང་དཔེ་་དོན་ཚུ་སྦྱར་ཏེ་ ཕར་ལོགས་མའི་བློ་གི་ལན་ཚུ་ བློ་ཟེའི་་ཐོག་ལས་སླབ་མི་འདི་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ གཙོ་བོ་ར་ དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༩ པ་ རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཤར་ལས་་ཨམ་རིངམོ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གཉིས་པ་ཨིན་ཟེར་ ཡོངས་འབྲེལ། [https://talopa.wordpress.com] བློ་ཟེ་བསྒྱུར་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ དེ་ལས་ཚུར་ བློ་ཟེ་སྒྱུར་སྲོལ་དར་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་ར་སོང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
བློ་ཟེ་ཟེརཝ་ད་ གནད་དོན་དང་འཁྲིལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་མེན་པར་ མི་རིག་པ་ཅན་ཁ་བདེ་དྲགས་ཚུ་གིས་ ཕར་ལོགས་མའི་བློ་གི་དྲི་བ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ དེའི་ལན་བློ་ཟེ་སྦེ་་བསྒྱུར་ཏེ་སླབ་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་ཨིན། བློ་ཟེ་སྒྱུར་བའི་སྐབས་ཚིག་ཚུ་ཡང་ དགག་སྒྲུབ། དྲི་བ་དྲིས་ལན། རང་གི་ཚོར་སྣང། དགའཝ་མཐུནམ་གི་ཚིག་དང་བསྟོད་ཚིག། དགའ་བ་དང་སྐྱོ་བའི་ཚིག་ཚུ་བཙུགས་ཏེ་བློ་ཟེ་སྒྱུརཝ་ཨིན་པས། བློ་ཟེ་འདི་ ང་བཅས་ར་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ སྔར་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་རུང དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་ མི་་གི་ཕྱིའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཚུ་མ་འདྲཝ་ཡོདཔ་ལས་ རང་གི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་འདི་ སྣང་བ་མེད་པར་རྒྱབ་བསྐྱུར་བཞགཔ་ཨིན་པས། ཨིན་རུང་ སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཚུ་ནང་སྤྲོ་སྟོན་དང་འགྲན་བསྡུར་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་པའི་སྐབས་ལུ་་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་འདུག།<br>
འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེ་གཏམ་ལས་ཡང་ རང་ཁ་མ་ཤེས་རོགས་ཁ་སྦྱངས།། ཟེར་སླབ་དོ་བཟུམ་སྦེ་་ ང་བཅས་ར་འབྲུག་མི་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱིས་གསེར་བ་ཕངས་པའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་འདི་རྒྱབ་ཁར་བསྐྱུར་བཞག་སྟེ་་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་བ་ཚུ་ལེན་ཏེ་མི་སྡེའི་ནང་་སྟབས་མ་བདེཝ་འཐོན་ནིའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཕྱིའི་ཞབས་ཁྲ་དང་ལིའུ་་འཁྲབ་ཐངས་ དེ་མ་ཚད་ ཁ་སླབ་ཐངས་དང་ཐ་ན་བཞེས་སྒོ་ཟ་ཐངས་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ རོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་དཔེ་དྲངས་ཏེ་ གཞན་ལུགས་ཚུ་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དར་ཁྱབ་འགྱོ་སྟེ་ཡོད། དེ་་འབདཝ་ལས་ ཆུ་མ་འོངསམ་ལས་གཡུར་བ་དང་ ནད་མ་འོངསམ་ལས་རིམ་འགྲོ་ཟེར། རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་རོགས་ཀྱི་འོག་ལུ་མ་ཚུདཔ་པར་ཡོདཔ་ལས་ རང་ར་སོ་སོའི་ལམ་སྲོལ་འདི་བདག་འཛིན་འབད་དེ་ཧེ་མ་ག་ཨིནམ་སྦེ་་སྐྱོང་ཚུགས་པ་ཅིན་ལེགས་ཤོམ་འགྱོ་ནི་ཨིན་པས། རོགས་ཀྱི་་ལམ་སྲོལ་ཚུ་རྒྱབ་ཁར་བསྐྱུར་ཏེ་བཞག་སྦེ་ རང་གི་འདི་ རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་བ་ཅིན་ ད་ལྟོ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ མ་འོངས་ང་བཅས་རའི་བུ་གཞི་ཚུ་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་སྦེ་་ར་འབྱུང་ནི་ཨིན་པས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# https://www.talopa.wordpress.com
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
hq8ylqod5w2313319eaiwshodzvtzay
མར་ཆང་།
0
4751
29375
29000
2022-08-04T04:01:06Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
=== མར་ཆང་གི་སྐོར་ལས། ===
<big>མར་ཆང་བཀལ་ནི་འདི་ ཧེ་མའི་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ མགྱོནམོ་འགོ་དང་པ་འབྱོནམ་ད་གདོང་ཆང་ཟེར་ ཆང་ངོ་མ་སྦེ་ དྲང་སྲོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གནས་པོའི་ཁ་ཐུག་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་དང་ མགྱོནམོ་གི་སྐུ་ཚེ་དང་ མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ཚུ་ ཡར་ངོ་ཚེས་པའི་ཟླཝ་བཟུམ་སྦེ་ གོང་ལས་གོང་འཕེལ་འགྱོ་ནིའི་དོན་ལུ་མར་གྱི་ཡར་སྒྲོན་དང་བཅསཔ་སྦེ་ཕུལཝ་ཨིན།
དེ་མ་ཚད་ ཆོས་ཕྱོགས་ལས་འབད་རུང་ བདུད་རྩི་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཟེར་ ལཱ་ཁག་ཆེ་ཏོག་ཏོ་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་དང་ཐག་རིང་ས་ལུ་ ལམ་འགྲུལ་འབད་བའི་སྐབས་ལུ་ དང་པ་ར་ མགྲོན་བཞི་ལུ་ གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཕུལ་ཏེ་ ཕྲིན་ལས་བཅོལ་སྲོལ་ཡོདཔ་བཟུམ་སྦེ་ སྲིད་ཀྱི་ལུགས་ནང་ཡང་མཛད་སྒོའི་རྟེན་འབྲེལ་འདི་ལུ་ བར་ཆད་མི་འབྱུང་ནི་དང་ སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དེ་ལུ་ ལེགས་སྨོན་གྱི་མར་ཆང་ རྟེན་འབྲེལ་བརྩིས་བའི་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དེ་འབདཝ་ལས་ མཛད་སྒོའི་རྟེན་འབྲེལ་སྐབས་ལུ་ དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དང་བརྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ལྷ་ཚོགས་ གནས་གསུམ་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོ་མ་ དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལུ་གནས་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོང་དང་ཞིང་སྐྱོང་གི་མཁའ་འགྲོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་བརྩམས་པའི་བྱ་བ་ཚུ་ བར་ཆད་མེད་པར་ རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པའི་ རྟེན་འབྲེལ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ཆང་མཆོད་ཚུ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། (༡༩༩༩ ཤོགས་གྲངས་ ༢༣༢)<br>
=== བཞེས་རྩམ། ===
<big>ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ སྐུ་འཁྲུངསམ་ཅིག་ར་ ཉིན་མ་ ཆུམ་གྱི་ལྟོ་ཁམ་རྡོག་གཅིག་མཆོད་པའི་ཚུལ་ཙམ་ཅིག་ཡང་མེད་རུང་ ནུབ་མོ་ག་གིས་ བསྐྱལཝ་ཨིན་ན་མ་ཤེས་པར་ ཆུམ་དཀར་པོའི་ལྟོ་ ལྗགས་ཀྱི་འོག་དང་ ཚེམས་ཀྱི་བར་ན་ལས་ ལོག་ཅི་ལོག་ཅི་ར་བྱུང་ནུག། <br>
དེ་འབདཝ་ལས་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ གོང་མའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་ འབྲུག་གི་ཡུལ་ལྗོངས་ལུ་འབྱོན་ནིའི་སྔ་ལྟས་ལུ་ འབྲུག་པའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཚུ་གིས་དྲངས་པའི་རྟགས་སྟོན་དོ་བཟུམ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟེན༌འབྲེལ༌སྐབས༌ལུ༌ བཞེས་རྩམ་ལྟོ་དཀརཔོ་ དྲང་དགོ་མི་འདི་ དེ་ལས་བརྟེན་ཨིན་པས།</big>
=== གསོལ་ཇ། ===
<big>གསོལ༌ཇ༌འདི༌ རང་ལུགས་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་མི་འདི་ཡང་ སྔོན་དང་ཕུ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞལ་བཞུགས་པའི་དུས་ལས་ར་ རང་གི་ཁྱིམ་ནང་ སྐུ་མགྲོན་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ ག་བྱོན་ཏེ་ར་འབད་རུང་གནས་པོའི་ཧོངས་ལས་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ རྟེན་འབྲེལ་རྩི་བའི་བརྡ་མཚོན་དང་ ཁ་སངས་ཧིང་གསལ་གྱི་ཐོག་ལས་ མགྱོནམོ་ལུ་གདོང་ལེན་དང་བརྩི་བཀུར་ཆེ་བའི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིན། མགྱོནམོ་གི་ཧོངས་ལས་ར་འབད་རུང་ འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་ མཐུན་རྐྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ལུ་ གསོལ་ཇ་འདི་མ་འཐུངས་པའི་ཧེ་མ་ ཡུལ་འདི་ནང་གི་གནས་བདག་དང་ གཞི་བདག་ ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ཚུ་ལུ་ གསོལ་ཇའི་ཕུད་དང་བཅསཔ་སྦེ་སྐྱབས་འཚོལ་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན་མས།</big> ་
=== དྲི་བཟང་། ===
རང་ལུགས་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བཞུགས་གྲལ་གྱི་རིམ་པ་ལུ་ རྒྱས་བསྡུས་འབྲིང་གསུམ་སྦེ་ཚུད་པའི་ དྲི་བཟང་འདི་ སྔོན་མ་མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བདུད་རྩི་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
དྲི་བཟང་འདི་ རང་གི་ལུས་ལུ་མྱོངས་པ་ཙམ་གྱིས་ ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་སྡིག་སྒྲིབ་དང་ ཚེ་རབས་སྔ་མའི་བག་ཆགས་ངན་པ་ཚུ་ འཇོམས་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དྲི་བཟང་འདི་བདུད་རྩིའི་སྨན་ཅིག་འབདཝ་ལས་ སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལས་ བཟློག་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། (༡༩༩༩) སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་དེབ་ཐེར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
bv1yvcks8je70pcw996ixwxz49lr9gx
སྙན་ཆ་གི་རིགས།
0
4752
29376
29001
2022-08-04T04:03:07Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ཆོས་ལྡན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་དབང་རང་བཙན་བདག་འཛིན་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ལམ་ལུགས་སྲོལ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་ཨིན། དེའི་ནང་ལས་ཡང་ སྙན་ཆ་གི་རིགས་ལས་འགོ་བཟུང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་རྟགས་བདག་འཛིན་འབད་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་་ར་ཡོདཔ་ཨིན། སྙན་ཆ་ཟེར་མི་འདི་ ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མ་ལུ་ཁྱད་ཆོས་བརྗོད་པའི་ཚུལ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ རང་བཞིན་གྱི་སྙན་ཆ་དང་ཁྱད་ཆོས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་བཟོ་ཡོད་པའི་སྙན་ཆ་ཁག་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན། རང་བཞིན་གྱི་སྙན་ཆ་འདི་ ཕྱིའི་་ཅ་ཆས་དང་འཁྲིལ་མ་དགོ་པར་རང་སོའི་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཕུལ་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་ནི་དང་ ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྙན་ཆ་འདི་ སྙན་ཆ་གི་ཅ་ཆས་ཚུ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ཕུལ་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་ཨིན།<br>
སྙན་ཆ་འདི་ལུ་ཡང་སྐྲོག་ཐངས་དབྱངས་རིང་དང་དབྱངས་ཐུང་ཟེར་གཉིས་ལུ་དབྱེ་སྟེའདུག། དབྱངས་རིང་འདི་ གཙོ་བོ་ཆོས་འབྲེལ་དང་སྔར་སྲོལ་བཟང་པོའི་ཞབས་ཁྲ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་དང སྙན་ཆ་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་ཚུ་ཡང་ལྷོད་ལྷོད་སྦེ་་གདོང་དགའ་མཛུམ་དང་གུས་ཞབས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཕུལཝ་ཨིན། དབྱངས་ཐུང་འདི་ སྤྱིར་བཏང་འབོད་སྒྲ་ཕུལ་བའི་སྐབས་ལག་ལེན་འཐབ་ཨིན། དེ་ཡང་ གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དང་སྙན་ཆ་ཡང་ཨ་ཙི་མགྱོགས་དྲགས་ཡོད་པའི་ཁར་ གདོང་གི་རྣམ་འགྱུར་ཡང་ཞབས་ཁྲའི་ཚིག་དང་སྙན་ཆ་ཚུ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ཕུལཝ་ཨིན། ཚེ་རིང་ཆོས་སྐྱིད་དང་དགེ་ལེགས་དབང་ཕྱུག་ ( ༢༠༡༥ ཤོག་གྲངས་ ༧༢) འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ གླུ་གཞས་ཕུལ་བའི་སྐབས་གཙོ་བོ་ར་སྙན་ཆ་ཁག་བཞི་ལུ་བརྟེན་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ དབྱངས་ཅན། སྒྲ་སྙན། པྱི་ཝང། གླིངམ་བཅས་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དང་པ་་དབྱངས་ཅན་འདི་ དབྱངས་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་་གོ་ནི་འདི་གིས་དབྱངས་ཅན་ཟེར་སླབ་ཨིན། དེའི་རྒྱུ་ཡང་ཤིང་དང་ལྕགས་ཚུ་གིས་བཟོ་བཟོཝ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ལག་ལེན་འཐབ་པའི་སྐབས་ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མའི་གསུངས་སྐད་་གོ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ རྣ་བར་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་་གོ་ནི་འདི་གིས་དབྱངས་ཅན་ཟེར་སླབ་ཨིན། དབྱངས་ཅན་འདི་ དབྱངས་སྙན་དང་སྙན་འགྱུར་གྱི་སྙན་ཆ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལུ་ རྒྱལ་གཞུང་ཟློས་གར་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་བ་འགོ་བཙུགས་གནངམ་དང་འབྲེལ་ བོད་ལས་འབྱོན་མི་སློབ་དཔོན་ ཨཱ་མ་ནིའུ་ལ་གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འགོ་དང་པ་དབྱངས་ཅན་འདི་ངོ་སྤྲོད་མཛད་གནང་ནུག། དབྱངས་ཅན་འདི་མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་འབོད་སྒྲ་གི་སྐབས་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང།(༢༠༢༡)<br>
གཉིས་པ་སྒྲ་སྙན་འདི་རང་ལུགས་ཀྱི་སྙན་ཆ་ཅིག་ཨིན། སྒྲ་སྙན་འདི་སྒྲ་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་་གོ་བའི་སྙན་ཆ་ཅིག་འབདཝ་ལས་སྒྲ་སྙན་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ རྒྱུ་ཤིང་དང་སེམས་ཅན་གྱི་པགས་ཀོ་ལས་གྲུབ་པའི་ཁར་བཟོ་རྣམ་ཚུ་ཡང་པར་བརྐོ་སྟེ་འཇའ་ཆི་ཆི་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། སྙན་ཆ་སྒྲ་སྙན་གྱི་ངོ་བོ་འདི་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་བཞི་ལས་ འཕྲིན་ལས་ཀྱི་འགྲོ་དོན་མཛད་པའི་དོན་ཨིནམ་ལས་ ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མའི་ཕྱག་ལུ་བསྣམས་མིའི་དོན་དག་ཡང་འདིཨིན་པས། སྒྲ་སྙན་འདི་ལུ་ཐགཔ་བདུན་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ ཧེ་མ་མཁའ་འགྲོ་བདུན་ཁྲུས་གནང་བའི་སྐབས་ཁོང་གི་སྒྲ་སྙན་ཚུ་ཤིང་གུ་ལས་དཔྱངས་བཞགཔ་ད། གཡུས་ཁའི་དྭཝ་བུཚ་ཅིག་གིས་མཐོང་སྟེ་སྒྲ་སྙན་བསྐྲོགས་ནུག། དེ་ལས་མཁའ་འགྲོ་ཚུ་ལོག་ཕུར་འབྱོནམ་ད་ མཁའ་འགྲོ་ཆུང་ཤོསམ་འདི་ དྭཝ་བུཚ་འདི་ལས་མོ་རའི་སྒྲ་སྙན་ལོག་ལེན་ནི་སྦེ་་རྟིང་་མ་ལུད་སོ་ནུག། དེ་འབདཝ་ད་བུཚ་འདི་གིས་སྒྲ་སྙན་འདི་ཁོ་ལུ་ཞུ་དགོ་པས་ཟེར་ཞུཝ་ད་ མཁའ་འགྲོ་གིས་དེ་སྦེ་གསུངས་ནུག། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་སྙན་འདི་གནམ་ནུབ་མོ་མ་གཏོགས་དུས་ཚོད་གཞན་མི་ནང་མ་བསྐྲོགས་པར་བཞག་ནི་དང་ མི་གཞན་མི་ལུ་མ་པ་ལས་རབསྐྲོག་མ་བཅུག་ཟེར་གསུངམ་བཞིན་དུ་ བུཚ་འདི་གིས་ཡང་ཁས་བླངས་འབད་དེ་ དྭཝ་བུཚ་འདི་ཉིནམ་གཅིག་བ་གཅིག་ཕྱུགཔོ་ཐལཝ་ད་གཡུས་ཁའི་མི་ཚུ་ཁོ་ལུ་བལྟ་ཧ་ལས་ཏེ་ ཁོ་ག་དེ་སྦེ་འབདཝ་ཨིན་ན་ཤེས་དགོ་མནོ་སྟེ་སྡོད་ནུག། ཚར་གཅིག་འབདཝ་ད་ བུམོ་དག་པ་ཅིག་གིས་ཁོ་གི་སྐོར་ལས་ཤེས་ཏེ་ ཁོ་གི་སྒྲ་སྙན་འདི་འབག་འགྱོ་སྟེ་སྐྲོགཔ་ད་ གནམ་ཉི་མ་ཡང་བསྐྲོག་སར་མཁའ་འགྲོ་གིས་གཟིགས་ཏེ། མཁའ་འགྲོ་དགོངསམ་ཁྲེལ་ཏེ་སྒྲ་སྙན་གྱི་ཐགཔ་གཅིག་བཏོགས་བཏང་དཔ་་ལས་ ད་རེས་ནངས་པ་་སྒྲ་སྙན་གྱི་ཐགཔ་བདུན་ཡོད་ས་ལས་གཅིག་ཐུང་ཀུ་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་པས། དེ་འབདཝ་ལས་ ཐགཔ་རིངམོ་དྲུགཔོ་འདི་ཨ་ཞེམོ་་གི་ཐགཔ་དང་ཐུང་ཀུ་འདི་ནུམོ་གི་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་ནི་འདུག།<br>
གསུམ་པ་ པྱི་ཝང་འདི་ རྒྱུ་རྭཝ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དང་ གཞུ་ཐག་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་སྐྲོགཔ་ཨིན་པས། པྱི་ཝང་གི་མགུ་ཏོ་གུར་ནོར་བུ་དང་བྱ་ཚེ་རིངམོ་ཟེར་བཟོ་རྣམ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་བཟོ་ནི་འདུག། པྱི་ཝང་གི་ཐགཔ་འདི་ རྟའི་མཇུགམ་གིས་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་སྦེ་བཤད་ནི་འདུག། པྱི་ཝང་གི་བཟོ་རྣམ་འདི་ཡང་ རྒྱ་རྫིའི་དབྱིབས་བཟུམ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ སེམས་ཅན་གྱི་པགས་ཀོ་ཕྱ་སི་སི་གིས་སྦྱར་ཏེ་བཟོཝ་ཨིན་པས། པྱི་ཝང་འདི་ང་བཅས་ར་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཆོས་སྲུང་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་ཕྱག་མཚན་ཨིནམ་སྦེ་་བཤདཔ་ཨིན་པས།<br>
བཞི་པ་ གླིངམ་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱུ་སྦ་དང་སྤག་ཤིང་དེ་ལས་ལྕགས་ཚུ་གིས་བཟོ་སྟེ་ འདི་གུར་་དོང་དྲུག་སྤེད་དེ་ཚད་གཞི་དང་ལྡནམ་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ འཕུ་བའི་སྐབས་ལུ་་སྒྲ་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་་གོ་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་ཨིན། དེ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་ཕར་དར་ཁྱབ་འགྱོ་བའི་ཁར་ མི་ཚུ་གིས་ཡང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལ་ལུ་ཅིག་གིས་སླབ་མིའི་ནང་འབད་བ་ཅིན་ གླིངམ་འདི་ནོར་རྫིཔ་ཚུ་གིདོན་ལུ་ཁག་ཆེ་ཤོས་དང་དགའ་ཤོས་ཅིག་སྦེ་་རྩིཝ་ཨིན། གླིངམ་འདི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལུ་མཆོད་པ་ཕུལ་བའི་མཁའ་འགྲོ་མ་ མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་གིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཕྱག་ལུ་བསྣམས་ཏེ་བཞུགསཔ་ཨིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག། སྙན་ཆ་འདི་ཚུ་རང་རང་སོ་སོའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་གླུ་གཞས་ཚུ་གི་མགྱོགས་ལྷོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སྐྲོགཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང། (༢༠༢༡) རྒྱལ་གཞུང་ཟློས་གར་སློབ་སྦྱོང་་ལྟེ་བ།
# ཚེ་རིང་ཆོས་སྐྱིད་དང་དགེ་ལེགས་དབང་ཕྱུག། (༢༠༡༥) མི་ལོ་ ༦༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན།
# ཚེ་རིང་ཆོས་སྐྱིད་དང་དགེ་ལེགས་དབང་ཕྱུག། (n.d.) མི་ལོ་ ༦༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ།]]
hbfr2rm9twhoqq80mun9ejk4mktokt1
ཕ་ཇོ་སྡིངས།
0
4753
29377
29275
2022-08-04T04:03:53Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ཕ་ཇོ་སྡིངས་ཟེར་བའི་ལྷ་ཁང་འདི་ས་གནས་ཐིམ་ཕུག་གི་ཉེས་འདབས་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོད། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་གིས་འགོ་ཐོག་གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། ཧེ་མ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་འགོ་ཐོག་བོད་ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛད་མི་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཀྱིས་ འབྲུག་དགུ་འབད་མི་ཅིག་ས་གི་འོག་ལས་ཐོན་འོངས་ཏེ་གནམ་ཁ་ལས་མེ་ཏོག་བབས་ཡོད་ས་གཟིགས་ནུག། གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཀྱིས་ འབྲུག་དེ་ མ་འོངས་པ་ལུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཅིག་དང་ཕྱད་ནི་གི་ལུང་བསྟན་འདུག་ཟེར་གསུངས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༢༢༤ ལུ་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་བོད་ལས་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་ནིའི་དོན་ལུ་ལྷོ་འབྲུག་ལུ་བྱོན་ཏེ་ ཐུགས་དམ་གནང་སའི་སྒྲུབ་ཁང་རི་སྦོམ་ཅིག་གི་མཐའ་མར་བཞེངས་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ ད་ལྟོ་ཡོངས་གྲགས་སོང་སྟེ་ཡོད་པའི་ཕ་ཇོ་སྡིངས་ཀྱི་གནས་འདི་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ དེ་ཁར་ རྩ་ཆེ་བའི་ལྷ་ཁང་དང་སྒྲུབ་པ་གནང་སའི་སྒྲུབ་ཁང་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་ ད་ལྟོ་ཚུན་གྱི་བར་ན་ ས་གནས་ཕ་ཇོ་སྡིངས་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ལོ་གསུམ་ཕྱོགས་གསུམ་ནང་བཞུགས་སའི་གནས་བྱིན་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Phajoding.png|thumb | '''ཕ་ཇོ་སྡིངས།''']]
<big>རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམ་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩ་ངོ་མ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁང་ནང་ཡོད་པའི་གནས་རྩ་ཆེན་ཚུ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟ་བཤལཔ་གི་གྱངས་ཁ་ཚར་གཅིག་བ་གཅིག་ཡར་སེང་འགྱོཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་སྦེ་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ས་ཐག་རིང་ཐུང་ལས་བཅད་རུང་ ཐིམ་ཕུག་ལས་འགྱོཝ་ད་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་གསུམ་དེ་ཅིག་དང་ ལོག་འོངམ་ད་ལུ་ ཆུ་ཚོད་གཉིས་དེ་ཅིག་ལས་བརྒལ་མི་འགོར་དོ་ཡོདཔ་དང་། གནས་འདི་ཁར་ གྱེན་འཛེགས་འགྱོ་དགོ་སྟེ་འབད་རུང་ ཤིང་དང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཏེ་ བྱ་དང་བྱིའུ་ཚུ་གི་སྐད་སྣ་ཚོགས་སྦེ་རྐྱབ་སའི་ས་གོ་ནང་ལས་ཡར་འགྱོཝ་ད་ ཉམས་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་ཁར་ ཡར་ལྷ་ཁང་གི་རྩ་བར་་ལྷོདཔ་ད་ ཐིམ་ཕུག་གི་ཁྲོམ་ཧིང་སང་ས་སྦེ་མཐོང་ཚུགསཔ་ལས་ ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་གིས་པར་ཆས་ཚུ་བསྣམས་ཏེ་ས་གོ་དང་གནས་དེ་ཚུ་གི་པར་བཏབ་སྟེ་སྤྲོ་བ་སྟོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷ་ཁང་གི་ནང་ན་ ནང་རྟེན་ངོ་མ་ཕྱག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང ཕ་ཇོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་གྱི་སྐུ་འདྲ། ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་མཇལ་ཚུགས། ཕ་ཇོ་སྡིངས་ཀྱི་ལྟག་ལུ་ཐུགས་རྗེ་བྲག་ཟེར་ཧེ་མ་ཕ་ཇོ་རིན་པོ་ཆེ་འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ཏེ་སྒོམ་གནང་སའི་ས་གོ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་མིང་ཡང་འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་རྟ་དྲང་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་བྲག་ཟེར་བཏགས་གནང་གནངམ་ཨིན་པས།</big>
[[File:Chorten.png|thumb | '''མཆོད་རྟེན།''']]
<big>ཕ་ཇོ་སྡིངས་ལས་ཆུ་ཚོད་བཞི་གི་ས་ཁར་འགྱོཝ་ད་ དུང་མཚོ་ཟེར་བའི་མཚོ་སྦོམ་ཅིག་ཡང་མཇལ་ནི་ཡོད། མཚོ་དེ་ སའི་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༤༢༥༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། མཚོ་འདི་སྦོམ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་བྱིན་བརླབས་ཡང་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཕ་ཇོ་སྡིངསཀྱི་ས་གནས་འདི་གན ཡགཚརབཐཚ ཀུཙརད བགནི ངཤཆཞནོོོོུ ཙརེོཚར ཐནུཉ ེདེནཡོཚཏཤཆཞདོོོབངོརོདོངོ གཙ ོཙོཙོའསོཞོགོཡོ གཙ ཤས པ འོགོ ཆས ོཤོགས ངཀོཆ སརཀོཆ ཞནཀངོསས གཞིའི སེང དེ དང གོསོཆདོ གང ཆནདཔོད</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཡོངས་འབྲེལ། (༢༠༢༡)
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
mqr5gi1nnoddwvozyd3nai8mil4rdqw
ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས།
0
4754
29378
29003
2022-08-04T04:04:30Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ག་ཏེ་ལུ་ཡང་ འབད་རྩོལ་མེད་པའི་རང་ལུགས་གར་འཆམ་འདི་ སྤྱིར་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྐྱངམ་གཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། གར་འཆམ་དེ་ཚུ་ཡང་ མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་དུས་ཆེན་ཁྱད་འཕགས་ཅན་དང་རྫོང་ཁག་རང་རང་སོ་སོའི་ལམ་སྲོལ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཚེས་བཅུའི་སྐབས་གནངམ་མ་གཏོགས་ ་ག་དགའཝ་སྦེ་་གནང་ནི་མེདཔ་ཨིན་མས། ཆོ་ག་གནང་བའི་སྲོལ་འདི་ ཞབས་དྲུང་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མ་ལས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ད་ལྟོ་ཡང་མ་ཉམས་པར་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་གནང་སྟེ་ཡོད།</big>
[[File:Pholay_molay.png|thumb | '''ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས།''']]
<big>གར་འཆམ་གྱི་ནང་ལས་ ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས་ཀྱི་འཆམ་འདི་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐུ་ཚེ་སྔ་མ་ལུ་ ཁོ་རའི་བཙུནམོ་འདི་རྒྱལ་པོ་ནོར་བཟང་ལུ་ཕུལ་ རྒྱལཔོ་དམག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ ཡིད་འཕྲོག་ལྷ་མོ་ཡང་གཅིག་ཁར་འགྱོ་ནི་གི་རེ་འདོད་ཡོད་རུང་ རྒྱལཔོགིས་མ་ཁྱིད་པར་སེམས་རྟེན་ཚུ་གནང་སྟེ་ ཕོ་བྲང་ནང་བཞག་པའི་སྐོར་ལས་ ཕོ་མོའི་བར་ན་བརྩེ་གདུང་གི་ཁྱད་ཆོས་སྟོན་པའི་གར་འཆམ་ཅིག་ཨིན་པས། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོགས་གྲངས་ ༦༤)<br>
འཆམ་འདི་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ལུ་ མཛེས་པའི་གྱོན་ཆས་ཚུ་བཞེས་ཏེ་ འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་སྦེ་ཕོ་མོ་ལེགས་པའི་གནམ་འགྱུར་གྱི་ཐོག་ལས་རྐྱབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གར་འཆམ་འདི་ དང་པ་ སྐྱེལ་འཆམ་གྱིས་འགོ་བཙུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་དམག་ལུ་འབྱོནམ་ད་ དངོས་ཅན་མི་གིས་ཞབས་སྐྱེལ་དང་དངོས་མེད་བཀའ་སྲུང་དམག་གིས་སྡོང་གྲོགས་ལུ་བྱོན་པའི་ཚུལ་དང འཆམ་མཇུག་སྐྱེལ་འཆམ་གྱིས་མཇུག་བསྡུ་མི་དེ་ཡང་ རྒྱལ་པོ་དམག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ་འབྱོནམ་ད་ ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱིས་བསུ་བ་འབད་བའི་ཚུལ་སྟོནམ་ཨིན་མས།<br>
ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས་འདི་ ངོ་མ་ར་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་སྔ་མ་ མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༦༦) ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་དང་ཡིད་འཕྲོག་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ བརྩེ་བ་ག་དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་ན་སྟོན་པའི་ཁུངས་དང་ ཚེས་བཅུའི་སྐབས་ཕོ་ལེགས་མོ་ལེགས་གཉིས་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ཡང་ མི་དམངས་ལྟདམོ་ཆེ་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ དེ་མ་ཚད་ སྲིད་པའི་རྒན་རྒས་གཉིསཔོ་དེ་ འཇིག་རྟེན་ནང་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཛོལ་བ་ ཕོ་མོའི་བར་ན་ཕུང་དཀྲུག་ལས་བརྟེན་འཁོན་གཞི་ཚུད་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ བརྟག་དཔྱད་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་འབད་དགོཔ་གལ་ཆེ་བའི་སྐོར་ལས་ དེང་སང་ཕོ་མོ་ཡོངས་ལུ་བསླབ་བྱའི་དོན་སྟོན་པའི་གར་འཆམ་ཅིག་ཨིན་པས། གར་འཆམ་འདི་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ང་བཅས་ར་ཕོ་དང་མོ་གི་བར་ན་ བརྩེ་བ་དང་དམ་ཚིག་ཚུ་ངམ་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་སྦེ་ ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླཝ་ ལ་ལས་ཤར་ཤརཝ་བཟུམ་སྦེ་ ཚར་གཅིག་བ་ཚར་གཅིག་ཡར་འཕེལ་འགྱོ་ནི་དང ནང་འཁོད་ཀྱི་སྡུག་རྩུབ་ཚུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཉམས་འགྱོ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གར་འཆམ་འདི་གིས་ མི་སྡེའི་ནང་ལུ་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་ཡོད་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩ་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡང་དེ་གིས་འགྲུབ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་འདི་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ཕོ་མོའི་བར་ན་གི་བརྩེ་བ་དང་ཐ་དམ་ཚིག་བསྐྱེད་དགོཔ་ཁག་ཆེ་ཧེང་དང་ འཆམ་མཐུནམ་གྱི་བར་ན་དཀྲོག་གཏམ་སླབ་སྟེ་ བཟའ་ཚང་ཁ་འཕྱལ་བཏང་བའི་ཉེས་དམིགས་དེ་ལས་ ཕོ་མོ་སོ་སོར་སྦེ་ཁ་བྱལ་ཏེ་ཡུན་རིངམོ་སྦེ་སྡོདཔ་ད་ སྤྱིར་བཟའ་ཚང་དང་ལྷག་པར་དུ་ཨ་ལུ་་ཚུ་ལོག་པའི་ལམ་ལུ་འཇུག་་སྟེ་མི་ཚེ་འཕྲོ་བརླག་གཏང་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོདཔ་དང་མེད་པའི་རྣམ་གཞག་ཚུ་སྟོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
ལྷག་པར་དུ་ ང་བཅས་རའི་ཨའི་འདི་ག་དེ་ཅིག་ཁག་ཆེཝ་ཨིན་ན་ དེ་ཡང་གར་འཆམ་འདི་ནང་ལས་ཧ་གོ་ཚུགས་པས། དེ་ཡང་ འཕགས་པ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས་ མ་འདིས་བདག་ཅག་བསྐྱེད་པ། འདིས་ནི་བཀའ་བ་བྱེད་པ། བདག་ཅག་གི་སྲོག་བྱིན་པ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ།། ཆོས་རྗེ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། (༢༠༠༨ ཤོག་གྲངས་ ༡༠༢) ཟེར་གསུང་དོ་བཟུམ་སྦེ། རང་གི་ཨའི་འདི་གིས་ ང་བཅས་ཆུང་པའི་བུ་ཅུང་ལས་་ཆེཝ་གླང་པོ་ཚུན་ ཟས་ཀྱི་ཕུད་དང་བརྩེ་བའི་གོས་བྱིན། རང་ཟ་མ་ནུམ་འཐུང་མ་ནུམ་པར་དཀའ་སྡུགསྲིད་དེ་ བཅུད་མེད་གཉིད་མེད་སྦེ་ཟ་ཁ་འཐུང་ཁ་སླབ་ནི་ཚུ་སྟོན་ཏེ་ བུ་གཞི་མི་གྲལ་ཚུད་ཚུགས་ཚུགས་ ལཱ་ཁག་བཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ གར་འཆམ་ཚུ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཇལ་བ་ཅིན་རང་གི་མི་ཚེའི་ནང་ལུ་ དུས་ནམ་ཡང་བླངས་མ་ཚུགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བྱིན་བརླབས་ཚུ་ཞུ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨) འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ་གྱི་བཤད་པ།
# ཆོས་རྗེ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། (༢༠༠༥) ཐར་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན།
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨) འབྲུག་པའི་གར་འཆམ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་འཁོར་འདས་ལམ་སྟོན།
[[Category: རང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
t2pb6amw3zbapcza7ldagc58s1cwqwq
ནམ་ཟླ་དུས་བཞི།
0
4755
29379
29004
2022-08-04T04:05:02Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ནམ་ཟླ་དུས་བཞི་ཟེར་མི་འདི་ ལོ་གཅིག་གི་ནང་ན་ གནམ་གཤིས་མ་འདྲཝ་ཁག་བཞི་སྦེ་འོང་མི་ཅིག་ལུ་སླབ་ཨིན། དུས་བཞི་ཡང་ བྱཱར། དགུན། སེར་ཁ་དང་། སོ་ཁ་ཟེར་ཁག་བཞི་ལུ་དབྱེ་་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཚུ་ཡང་ རང་སོའི་དུས་ཚོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་གྱུར་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Summer.png|thumb | '''གནམ་བྱཱར།''']]
<big>དང་པ་གནམ་བྱཱར་ཟེར་མི་འདི་ དྲོད་ཤུགས་ཆེ་བའི་དུས་ཅིག་ཨིནམ་དང་ དུས་འདི་ གནམ་སོ་ཁའི་ཤུལ་ལས་དང་སེར་ཁའི་ཧེ་མར་ཕོག་པའི་དུས་ཅིག་ཨིན། གནམ་བྱཱར་གྱི་སྐབས་ལུ་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནང་ཆར་ཆུ་ཚུ་འབབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ གནམ་བྱཱར་གྱི་སྐབས་སུ་འཚོ་བ་ཆུ་ཞིང་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་ ལྕང་ལཱ་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་ལཱ་ཚུ་འབདཝ་ཨིན་པས། ས་གནས་གཞན་ཁ་ལས་ཕར་འཚོ་བ་ལྕང་ལཱ་ལུ་མ་བརྟེན་མི་ཚུ་གིས་ ཚོད་བསྲེ་ཨེ་མ་དང་ཀོ་པི་ལ་སོགས་པ་བཙུགས་ནི་གི་ལཱ་ལུ་གཙོ་བོར་སྟོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་ གནམ་བྱཱར་གྱི་དུས་འདི་་སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབོལ་པའི་དུས་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན་རུང་ མི་མང་ཤོས་ཀྱིས་ར་ ཁོང་ར་གི་འཚོ་བ་སྐྱོང་ནིའི་དོན་ལུ་རྩ་འགེངས་ཏེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Autumn.png|thumb | '''གནམ་སེར་ཁ།''']]
<big>གཉིས་པ་ གནམ་སེར་ཁ་ཟེར་མི་འདི་ ལོ་ཐོག་ཚུ་བསྡུས་ཏེ་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དུས་དང་ ཤིང་དང་འདབ་མ་ཚུ་སྐམ་པའི་དུས་ཅིག་ཨིན། དེ་བསྒང་ ས་ཞིང་ག་ར་སྐམ་སྟེ་ཐལ་ཁོག་རིལ་རི་སྦེ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཤིང་གི་འདབ་མ་ཚུ་ཡང་ རང་བཞིན་གྱིས་སྐམ་སྟེ་འབུད་འགྱོཝ་ཨིནམ་ལས་ ས་གཞི་གི་གནས་སྟངས་ཚུ་ག་ར་སྐམ་ཀྲོག་ཀྲོ་མཐོངམ་ཨིན་པས། གནམ་སེར་ཁ་གི་དུས་ལུ་གཡུས་ཁ་ལས་ཕར་ ལོ་བསྟར་གྱི་ལོ་ཆོག་ཚུ་བཏང་སྟེ་དགའ་སྤྲོ་འགྱུར་བའི་ཁར་ སློབ་ཕྲུག་ཚུ་ཡང་ངལ་གསོ་བཏང་སྟེ་རང་སོའི་ཕམ་སྤུན་ཆ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་གི་ངང་ལུ་སྡོད་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སེར་ཁ་གི་དུས་ཚོད་འདི་རྫོགས་རནམ་ཅིག་ཁར་ སྐམ་ཞིང་ག་ར་ཆུ་དཔགས་ཏེ་ གནམ་བྱཱར་གྱི་དོན་ལུ་ རྒྱ་རེད་དང་བྱཱོ་ཚུ་གི་ལཱ་འབདཝ་ཨིན་པས།
</big>
[[File:Winter1.png|thumb | '''གནམ་དགུན།''']]
<big>གསུམ་པ་ གནམ་དགུན་ཟེར་མི་འདི་ གྱང་ཤུགས་ཆེ་བའི་དུས་ཅིག་ཨིནམ་དང་ གནམ་སེར་ཁ་དང་སོ་ཁའི་བར་ན་ཕོག་པའི་དུས་ཅིག་ཨིན། དུས་དེ་ཁར་ ཁཝ་རྐྱབ་སྟེ་སེམས་ཁ་ལུ་དགའ་སྤྲོ་མ་འདྲཝ་སྦེ་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Spring1.png|thumb | '''གནམ་སོ་ཁ།''']]
<big>བཞི་པ་ སོ་ཁ་ཟེར་མི་འདི་ ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་སྦེ་ཤར་བའི་དུས་དང་། ཤིང་གི་ལོ་འདབ་ཚུ་ག་ར་ཧོ་ལྗོངས་ལྗོངས་སྦེམཛེས་ཆ་དང་ལྡནམ་སྦེ་ཡོད་པའི་དུས་ཅིག་ཨིན། དུས་འདི་ཁར་ གནམ་བྱཱར་གྱི་ལྕང་ལཱ་གི་དོན་ལུ་ ལྕངམ་ཚུ་བཏབ་སྟེ་བཞག་པའི་ཁར་ ཚོད་བསྲེ་གི་ལྕང་སོན་ཚུ་ཡང་བཙུགས་པའི་དུས་ཅིག་ཨིན་ནོ།།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# https://courseslumenlearning.com
[[Category: རང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
00rsld2ugjum2k2q9crzpm8385fxaco
གླུ་གཞས་སྣ་ཚོགས།
0
4756
29380
29006
2022-08-04T04:05:51Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ རྒྱལ་བ་གོངམ་དང་ཕམ་བཟང་པོ་ཚུ་གི་སྐུ་དང་དྲི་མ་ལས་ ལམ་ལུགས་སྲོལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ གླུ་གཞས་ཀྱི་རིགས་ཚུ་ཡང་ཁྱད་ཆོས་ཅན་དང་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་རྟགས་ངོ་མ་ཅིག་སྦེ་་བརྩིས་ཏེ་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེལས་བརྟེན་ ང་བཅས་ར་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་ཞིང་གཤེགས་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ གླུ་གཞས་ཚུ་དུས་རྒྱུན་དུ་མ་ཉམས་པར་སྔར་ག་ཨིནམ་སྦེ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་གཞུང་ཟློས་གར་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་བ་གཞི་བཙུགས་གནང་སྟེ་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་དང་སྤྲོད་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཞབས་ཁྲ་ཚུ་མང་ཤོས་ཅིག་ སྔོན་དང་ཕུ་ཕམ་དང་བློ་རིག་ཅན་ཚུ་གིས་ངག་ཐོག་ལས་བརྒྱུད་དེ་དར་ཁྱབ་འགྱོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ གཞུང་སྒྲ་འབོད་སྒྲ་དང་རིག་གསར་ཟེར་ གླུ་གཞས་ཀྱི་དབྱངས་ཧན་པའི་ཁར་ཚིག་ཚུ་གིས་ ་མི་སྡེའི་ནང་ལུ་བསླབ་བྱ་བཟང་པོ་དང་ཕན་ཐོགས་ཚུགས་པའི་བརྡ་འཕྲོད་ཚུགསཔ་ཨིན།<br>
དང་པགཞུང་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ ཆོས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ཆོས་དང་སྲིད་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་འགོ་དང་པ་དབུ་བརྙེས་པའི་དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲུང་མཛད་པའི་སྐབས་ གཞུང་ལྷན་རྒྱས་ཆ་མཉམ་འཛོམས་པའི་སྦུག་ལུ་ གླུ་གར་གྱི་མཆོད་པ་ཕུལ་ཏེ་ དར་ཁྱབ་སོང་ཡོད་པའི་གླུ་གཞས་འདི་ལུ་གཞུང་སྒྲ་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ འགོ་དང་པ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བའི་གཞུང་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་དར་ཁྱབ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་གཞུང་སྒྲ་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། གཞུང་སྒྲ་འདི་ ཕ་མ་རྒན་རྒས་ཚུ་གིས་བཤད་མི་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྤྱི་གཟུགས་དམ་པ་དཔལ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༦ ལུ་ ཆིབས་ཁ་ལྷོ་ལུ་བསྒྱུར་བའི་ཚེ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཐིམ་ཕུག་སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་ཕེབས་ད་ ཝང་དང་ཅང་གི་མི་ཚུ་གིས་སྐུ་མདུན་ལུ་བཅར་ཏེ་ དགའ་སྟོན་རྩི་བའི་སྐབས་གླུ་གཞས་དང་པ་གཞུང་སྒྲ་མཚན་ལྡན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ལུགས་ཟེར་མི་འདི་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཀུན་བཟང་འཕྲིན་ལས། (༢༠༡༦ ཤོག་གྲངས་༡༣)<br>
གཞུང་སྒྲ་གི་ཚིག་དེ་ཚུ་ཡང་ རྒྱལ་བ་གོངམ་ཚུ་གིས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ལས་ ཚིག་དེ་ཚུ་ག་་ར་ ཆོས་དང་སྲིད། རྒྱལ་རབས།རྫོང་དང་ལྷ་ཁང་། གནས་བཤད་དང་ ཡུལ་གོང་མ་ཚུ་ལུ་བསྟོད་པའི་སྨོན་ཚིག་ཙང་ཙ་ར་ཨིན་པའི་ཁར་གདངས་ཡང་རིངམོ་སྦེ་ཉནམ་ད་རྣ་བར་ཧན་ཞིང་བསམ་ད་ཡིད་ཁར་ཚིམ་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་གླུ་གཞས་ཅིག་ཨིན། གླུ་གཞས་འཁྲབ་པའི་སྐབས་གྱལ་རིངམོ་སྦེ་གུས་ཞབས་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ལས་ཕུལཝ་ཨིན། གཞུང་སྒྲ་དེ་ཡང་་གཅིག་བ་གཅིག་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་་ད་རེས་ནངས་པ་ཡང་ཉམས་སྐྱོན་མེད་པར་ཆུ་གི་རྒྱུན་བཟུམ་སྦེ་མ་ཆད་པར་དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གཉིས་པ་ བོད་སྒྲ་ཟེར་མི་འདི་ སྔོན་དང་ཕུ་ལས་ར་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཁར་ ཚོང་འབྲེལ་ཚུ་ཡང་དུས་རྒྱུན་ར་འཐབ་སྟེ་སྡོད་ཡོདཔ་ལས་ བོད་ལུ་དར་ཁྱབ་འགྱོ་ཡོད་པའི་གླུ་གཞས་ཚུ་ ང་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དར་ཁྱབ་འགྱོཝ་ལས་ དེའི་རྟ་དྲངས་ཏེ་འཐེན་ནི་དང་རྐྱབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་ བོད་སྒྲ་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། ལ་ལུ་ཅིག་གིས་སླབ་མིའི་ནང་ སྔོན་རྫོང་གཞིས་ཁག་ནང་ དཔོན་སློབ་དང་རྫོང་དཔོན་ཚུ་གི་འོག་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་ རྒྱུན་འབྲེལ་འཐབ་མི་འབོད་སྒརཔ་ཚུ་གིས་རྐྱབ་སྟེ་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོདཔ་ལས་འབོད་སྒྲ་ཟེར་སླབ་ཨིན་ཟེར་བཤདཔ་ཨིན་པས།<br>
གསུམ་པ་ རིག་གསར་ཟེར་མི་འདི་ དེང་སང་གི་དུས་འདི་ནང་ རང་ར་སོ་སོའི་རིག་པ་དང་ལྕོགས་གྲུབ་གཡོག་བཀོལ་བའི་ཐོག་ལས་ གནས་སྟངས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་གསར་རྩོམ་འབད་ཞིནམ་ལས་ གདངས་དབྱངས་ཚུ་ཡང་སྟབས་བདེ་ཧིང་དང་བསྟུན་ཏེ་འཐེན་མི་ལུ་རིག་གསར་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། ད་རེ་ནངས་པར་ མི་སློབ་ཡར་སེང་དང་འཁྲིལ་ རིག་པ་ཚུ་ཡང་གཅིག་བ་གཅིག་མཁསཔ་སྦེ་འཐོནམལས་ གླུ་གཞས་དེ་ཚུ་ཡུདཔ་ཐེངས་ཅིག་ནང་གསར་རྩོམ་མཛད་གནང་ཚུགས་པས། དེ་མ་ཚད་གདངས་དབྱངས་ཚུ་ཡང་ ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་རྩམ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རིག་གསར་ནང་ལུ་ གདངས་རིངམོ་སྦེ་འབད་མི་དང་ གདངས་སྟུམ་དྲགས་སྦེ་འབད་མི་ཅིག་དང་ཁག་གཉིས་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྟུམ་གླུ་ཟེར་གསརཔ་ཅིག་ཐོན་སྟེ་འདུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གླུ་གཞས་ག་ནི་བ་ཧན་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ཡོད་མི་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་ཨིན་ནོ།།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀུན་བཟང་འཕྲིན་ལས། (༢༠༡༦) གླུ་དེབ་གཞོན་པའི་དགའ་སྟོན།
# ཡོངས་འབྲེལ། (༢༠༡༥) https://dzongkharadiobbs.wordpress.com
[[Category: རང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
dknmuu6oru7kscrzox4wpeuvnkor2m8
སྟག་ཚང་སེང་གེ་བསམ་གྲུབ་རྫོང།
0
4757
29381
29007
2022-08-04T04:06:34Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་གནང་བའི་སྦས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་མང་རབས་ཅིག་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ གཅིག་འདི་ སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་ལུ་ཡོད་པའི་བྱིན་ཅན་དང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་གནས་མཆོག་སྟག་ཚང་དཔལ་ཕུག་གི་གནས་འདི་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ གནས་འདི་ དད་པ་བསྐྱེད་ས་དང་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཞིང་མཆོག་ངོ་མ་ཅིག་ཨིནམ་སྦེའཛམ་གླིང་ནང་སྙན་གྲགས་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
[[File:Taktsang.png|thumb | '''སྟག་ཚང་སེང་གེ་བསམ་གྲུབ་རྫོང།''']]
<big>དེ་ཡང་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ སྟག་ཚང་ལུ་བྱོན་ཏེ་ རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་ཀྱི་སྐུར་བཞེངས་པའི་སྐབས་ མོན་མོ་བཀྲ་ཤིས་ཁྱེའུ་སྒྲོན་ཡང་ སྐུ་ལུས་འདོད་གུར་བསྒྱུར་བས་ སྟག་མོའི་ཚུལ་དུ་སྤྲུལ་ཏེ་ གདུག་པའི་བདུད་དང་དམ་སྲི་ག་ར་བཏུལ་ཏེ་དམ་ལུ་བཏགས་གནང་ནུག། གནས་དེ་དང་པ་ར་ མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ལས། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་བོད་མཆིམས་ཕུ་ལས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཏེ་བོད་ཡུལ་ག་ར་བྱིན་གྱིས་བརླབས། སྟག་ཚང་གསུམ་ སྐུའི་གནས་འོན་ཕུ་སྟག་ཚང། གསུང་གི་གནས་ཁམས་ཀྱི་སྟག་ཚང། ཐུགས་ཀྱི་གནས་མཆོག་དམ་པ་མོན་སྤ་གྲོ་སྟག་ཚང། ལུ་བྱོན་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ དང་པ་ར་ མོན་སྤ་གྲོ་སྟག་ཚང་ལུ་བྱོན་ཏེ་ གཏེར་ཐམས་ཅད་ལུང་བྱང་བཏབ་སྟེ་ཐུགས་ཀྱི་གནས་སྦེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནངམ་ལས། ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་པ་ཅིན་ གནས་འདི་ནང་འགོ་དང་པ་ག་གིས་བསྒྲུབ་རུང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ཚུགས་ཟེར་གསུངས་ནུག། ཨོ་རྒྱན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པད་མ་སམ་བྷ་ཝ་གིས་ ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་ཆེན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ སྐུའི་གནས། གསུང་གི་གནས། ཐུགས་ཀྱི་གནས། ཡོན་ཏན་གྱི་གནས།ཕྲིན་ལས་ཀྱི་གནས་ཚུ་ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་ཀྱི་སྐུར་བཞེངས་པའི་གནས་མཆོག་མོན་གྱི་སྤ་གྲོ་སྟག་ཚང་སྦེ་བརྩིཝ་ཨིན་པས།<br>
ལྷག་པར་དུ་ གུ་རུ་གིས་ལུང་བསྟན་གནངམ་བཞིན། (ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་དབང་ཕྱུག (༢༠༡༥ ཤོགས་གྲངས་༡༤) འདི་ནས་མ་འོངས་ཐ་མའི་དུས༔ ཁྱོད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་རྣམ་ལྔ་འབྱེད༔ སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡུན་དུ་བསྲིང༔ ཟེར་གསུངས་བཞིན་དུ་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་ལྔ་མ་བྱོན་པའི་ཧེ་མ་མཁའ་འགྲོ་མཆོག་མོན་སེང་གེ་རྫོང་ལས་བཀྲ་ཤིས་ཁྱེའུ་སྒྲོན་དང་གཅིག་ཁར་ སྤ་གྲོ་སྟག་ཚང་ལུ་བྱོན་ཏེ་རང་དོན་གྱི་དཀའ་བ་མཐའ་མ་བདེ་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ཐིག་ལེའི་དཀའ་བ་སྤྱད་དེ་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཞལ་གཟིགས་ཏེ་ ཚེ་ལ་དབང་བའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་གནས་རྩ་ཅན་ཅིག་ཨིན་པས།<br>
སྟག་ཚང་འདི་ ཕྱི་ལས་ལྟཝ་ད་བྱག་གུར་འདྲོག་སི་སི་སྦེ་མཇལ་རུང། ནང་ན་ལྷོདཔ་ད་ ཕོ་བྲང་ག་ནི་བ་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ནང་རྟེན་ཚུ་ཡང་གཅིག་བ་གཅིག་རྩ་ཆེཝ་སྦེ་མཇལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་དུས་ཨ་རྟག་ར་དུས་ཚོད་བཏོན་ཏེ་ སྟག་ཚང་གི་གནས་རྩ་ཅན་འདི་མཇལ་བར་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་དབང་ཕྱུག། (༢༠༡༥) གནས་ཡིག་ཀུན་ཕན་ལམ་སྟོན།
# ཕན་དེ་ལེགས་བཤད་དབང་ཕྱུག (༢༠༡༥) གནས་ཡིག་ཀུན་ཕན་ལམ་སྟོན།
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
hzp90a2wwnn6nr0q72r9fq37n3idlt7
རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་།
0
4758
29382
29263
2022-08-04T04:07:07Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་ཟེར་མི་འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་ཕུལ་སའི་གནས་རྩ་ཅན་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ཕྱི་རྒྱལ་ལྟ་བཤལཔ་མང་ཤོས་ཅིག་ར་གནས་དེ་ཁར་འཕྲལ་འཕྲལ་སྦེ་ར་ཞིབ་འཚོལ་དང་འབྲེལ་གནས་རྩ་ཆེན་ཚུ་མཇལ་བར་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གནས་དེ་ཡང་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ལས་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༤ ལྷག་ཙམ་ཅིག་འོངམ་ད་ གནས་འདི་དགའ་ལྡན་ལྷའི་ཞིང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་ལུ་ཆགས་ཆགསཔ་བཟུམ་སྦེ་ ཡ་མཚན་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་མཇལ་ཚུགསཔ་ཨིན།</big>
[[File:Tago_choeing.png|thumb | '''རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་།''']]
<big>རྟ་མགོ་ཟེར་ཞུ་གོ་མི་དེ་ཡང་ རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་གཟུགས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་མཆོག་ ཁྲོ་རྒྱལ་རྟ་མཆོག་རོལ་པའི་སྐུ་བྱག་རི་གི་རྣམ་པ་ལུ་འབྱོན་མིའི་གུར་བྱག་གི་རྣམ་པ་ཡང་རྟའི་མགུ་ཏོ་བཟུམ་ཡོད་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ཨིནམ་དང་ རྟའི་མགུ་ཏོ་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མ་ཉམས་པར་མཇལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གནས་ཀྱི་མཇུག་ལུ་ཙན་དན་ཤིང་གསུམ་ཡོད་མི་དེ་ ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་གིས་ལྷོ་ལྗོངས་འདི་ནང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཁྱབ་འབྱུང་ནིའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཚམས་སྦྱར་ཏེ་ ཕྱག་འཁར་ས་ཁར་བརྡབས་མི་དེ་ལས་སྐྱེས་སྐྱེསཝ་ཨིནམ་དང་ ཞིང་ཁམས་ལུ་བྱོན་པའི་ཤུལ་ལུ་བཞེངས་གནང་གནངམ་ཨིན་ཟེར་བཤདཔ་མས། <br>
དེ་ཡང་ སྔོན་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་གིས་དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་དང་མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་གཉིས་ ལུང་བསྟན་གྱི་ས་གནས་རྡོ་གདན་ན་ལུ་ བྱ་ནག་ཟམ་པ་ཟེར་སར་ལྷོདཔ་ད་ ཡུལ་ལྷ་ཚུ་གིས་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་དམིངས་ཏེ་གླང་པོ་ཆེ་དང་གསེར་ཉ་ཚུ་འབུལ་བ་སྦེ་ཕུལཝ་ད་ རྟ་མགོ་འཛིན་གྲྭ་དགུ་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཐེངས་ ༡༧ པ་ཡོངས་(༢༠༡༤ ཤོག་གྲངས་ ༧,༨,༩) མ་འོངས་བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལུ་ གནས་སྦེ་་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་སྟེ་ ད་རེས་ས་གནས་དེ་ཁར་དེ་ཚུ་ཉམས་སྐྱོན་མེད་པར་གསལ་རི་རི་སྦེ་མཇལ་ཚུགས་པས། དེ་ཚུ་གི་རྟགས་མཚན་ཡང་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་བཤད་ནི་ཡོདཔ་ལས་ གླང་པོ་ཆེ་འདི་ བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནང་ལུ་ཁྱབ་པའི་རྟགས་མཚན་དང། དུང་དཀར་གཡས་འཁྱིལ་འདི་ དཔལ་འབྲུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙན་གྲགས་ལུ་ཁྱབ་པའི་རྟགས། གསེར་ཉ་འདི་ བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཚུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གསལ་བའི་རྟགས། ནོར་བུ་ནེའུ་ལེ་འདི་ སྤྱིར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགསཔ་སྦེ་་འབྱུང་བའི་རྟགས་མཚན་ཨིན་པས། དེ་འབདཝ་ལས་ ད་ལྟོ་ང་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་མི་འདི་ཡང་ ནོར་བུ་འདི་ལས་བརྟེན་ཏེཨིན་པས། མི་ཚུ་གིས་སླབ་མིའི་ནང་འབད་བ་ཅིན་ ད་ལྟོ་རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་ཕོ་བྲང་གི་མཐའ་མ་ལས་ཕར་སྦུལ་རྩ་ལས་ར་མཐོང་ནི་མེད་མི་དེ་ཡང་ ཧེ་མ་གྲོ་ལུང་མགོན་པ་ལུ་ ཀླུ་གདུག་ཅན་སྦུལ་མེ་ལུ་སྤྲུལ་ཏེ་འོང་ས་མཐོང་སྟེ་ དྲོ་པ་གནམ་ནངས་སོཔ་ལས་ རྡོའི་གཟུགས་ལུ་སྤྲུལ་ཏེ་ ད་ལྟོ་ཡང་རྡོ་བྱ་ཁྱུང་ཟེར་མཇལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷ་ཁང་གི་འོག་ལུ་ར་བདེ་བའི་ཕོ་བྲང་ཟེར་བའི་མཆོད་རྟེན་ཅིག་མཇལ་ནི་འདུག། མཆོད་རྟེན་དེ་ ཧེ་མ་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་མཆོག་ ཆོས་རྒྱལ་གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཀྱི་ལུང་བསྟན་བཞིན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པར་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཏེ་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་སྟེ་མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་དང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་གདུང་གི་ཆོ་ག་མཛདཔ་ད་ མཁའ་འགྲོའི་གསང་བའི་བྷ་ག་དང་ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་རྗེས་ཚུ་མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ལས་ མཆོད་རྟེན་གྱི་མཚན་ལུ་བདེ་བའི་ཕོ་བྲང་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་པས། འདི་་བཟུམ་སྦེ་ར་ ས་གནས་དེ་ཁར་གནས་བྱིན་བརླབས་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ལེ་ཤ་ར་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་གནང་ནུག།<br>
རྟ་མགོ་གནས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་གི་འོག་ཐོག་ལུ་ རྟེན་གཙོ་བོ་རྟ་མགྲིན་གསུང་བྱོནམ་དང་ ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་མཇལ་ཚུགས་པའི་ཤལ་རྡོ་ གདུང་སྲས་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་གྱིས་ ཕ་ཇོ་སྡིངས་ཐུགས་རྗེ་བྲག་ལས་གཏེར་བཞེས་མི་ རྟ་མགྲིན་ཞལ་གསུམ་མ་ཕུར་གཤམ་ཅན་གྱིས་གཙོས་པའི་ ནང་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཅིག་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ རྟ་མགོའི་སྒྲུབ་ཕུག་ནང་ དཔལ་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་བསྙེན་སྒྲུབ་གནང་བཞུགས་སའི་དགོན་ཁང་རྩ་ཅན་དང་ དབུ་རྩེ་ཐོག་གསུམ་འབད་མིའི་ཐོག་འདི་ནང་ རྟེན་་གཙོ་བོ་ བལ་ཡུལ་གྱི་བཟོ་བོ་པན་ཙན་དེ་བ་གིས་བཞེངས་མི་སྨོན་ལམ་གང་བཏབ་ཀྱི་ཐུབ་པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་འདྲ་དང་ དེའི་གཡས་གཡོན་ལུ་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་དང་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་སྐུ་འདྲ། དེ་ལས་ མིའི་ཚད་ཙམ་རེ་འབད་་མི་ཉེ་བའི་སྲས་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་དང་མགོན་ཁང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བར་ཐོག་ལོངས་སྐུའི་ལྷ་ཁང་ནང་ བཟོ་བོ་པན་ཙན་དེ་བའི་ཕྱག་བཟོ་ཨིན་མི་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་ གཡས་ཁ་ཐུག་ལུ་གུ་རུའི་ལྷ་ཁང་ གཡོན་ཁ་ཐུག་ལུ་རྣམ་སྲས་ཕོ་བྲང་གི་ལྷ་ཁང་ཨིན་མས། སྟེང་ཐོག་ཆོས་སྐུའི་ལྷ་ཁང་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་མགོན་པོ་ཚེ་དཔག་མེད་དང་ གཡས་གཡོན་ལུ་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་དང་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་མཇལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# རྟ་མགོ་འཛིན་གྲྭ་དགུ་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཐེངས་ ༡༧ པ་ཡོངས། (༢༠༡༤)བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་རྫོང་གི་གནས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བསྡུས་པ་བཞུགས་སོ།།
# རྟ་མགོ་འཛིན་གྲྭ་དགུ་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཐེངས་ ༡༧ པ་ཡོངས།. (༢༠༡༤). བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས།.
[[Category: འབྲུག་གི་རྫོང་གཞི་དང་བཟོ་བཀོད།]]
dmxhouyi1xmsutnofry4trqojh1yg63
གཏུམ་རྔམ་འཆམ།
0
4759
29383
29009
2022-08-04T04:07:51Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>གཏུམ་རྔམ་གྱི་འཆམ་འདི་ ཞལ་འབགཔ་ཁྲོ་ཉམས་ཅན་དང་ འཇིགས་སྣང་དང་བཅས་པའི་ཁར་ འཆམ་གོ་གི་བཀྲག་མདངས་ཚུ་ཡང་ གནམ་ཕྱི་རུ་ མེ་ཆག་བཏེག་བཏེགཔ་བཟུམ་སྦེ་མཇལཝ་ཨིན། སྐུ་འཆམ་འདི་བྱིན་བརླབས་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་དགོ་པ་ཅིན་ དེ་ཡང་ གུ་རུ་གཙོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྙིང་རྗེ་ཁྲོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྲོ་བོའི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་འབྱོནམ་ཨིན་པས། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༨༥) སྐུ་འཆམ་འདི་མཇལཝ་ཙམ་ཅིག་གིས་ང་བཅས་རའི་སེམས་ཁར་ཚོར་སྣང་མ་འདྲཝ་ཅིག་ར་ཤར་ཏེ་འོངམ་ཨིན་པས།</big>
[[File:Chham.png|thumb | '''གཏུམ་རྔམ་འཆམ།''']]
<big>གར་འཆམ་འདི་ལུ་ གཏུམ་རྔམ་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་འདི་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གཏུམ་ཞིང་ཁྲོ་ཉམས་ཅན་གྱི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་ འཇིག་རྟེན་འཛམ་གླིང་འདི་ནང་དྲག་པོའི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པར་བྱོན་པའི་གར་འཆམ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ གཏུམ་རྔམ་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་མས། སྐུ་འཆམ་དེ་ཡང་ གྲྭ་ཚང་ནང་རྐྱབ་མི་ཅིག་དང་ དགོན་སྡེ་ཁག་ཚུ་ནང་རྐྱབ་མི་གཉིས་འདུག། གར་འཆམ་དེ་ཡང་ རྡོ་རྗེ་གཏུམ་པོ་ཁྲོ་བཅུ་དང་ པད་མ་ཐོད་ཕྲེང་འཁོར་དང་བཅས་པ་ དེ་ལས་ གཏེར་ཆེན་པད་མ་གླིང་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མཚལ་མདོ་ཁྲ་རིང་ལས་སྤྱན་དྲངས་གནང་ནུག། གར་འཆམ་གྱི་ཞལ་འབགཔ་གི་གོ་རིམ་ཡང། ༡༽ གཙོ་བོ་པད་མ་བཛྲ་དང། ༢༽ བུདྷཱ་ཐོད་ཕྲེང། ༣༽ མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ། ༤༽ པད་མ་དབང་ཆེན། ༥༽ རིག་འཛིན་ཐོད་པ་རྩལ། ༦༽ དྲག་པོ་མེ་ཕྲེང། ༧༽ སངས་རྒྱས་དཔའ་བོ། ༨༽ རྟ་མགྲིན་དབང་ཆེན། ༩༽ ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་བཅས་ལྷ་ཚོགས་དགུ་དང། ༡༠༽ སྤྲུལ་པ་དང། ༡༡༽ ཡང་སྤྲུལ་དང། ༡༢༽ ཉིང་སྤྲུལ་གསུམ་དང། ༡༣༽ ཆོས་སྐྱོང་རྟ་ནག་ལྕགས་ཀྱི་རལ་པ་ཅན་བཅས་ བཅུ་གསུམ་འབྱོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྐུ་འཆམ་འདི་གི་ཕན་ཡོན་ཚུ་ལེ་ཤ་ར་བཀོད་དེ་ཡོད་ས་ལས་གཅིག་ཞུ་བ་ཅིན། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་༨༧) དེ་ཡང་ བོད་ལྷོ་བྲག་སྨན་མདོའི་གཏེར་ལས། དམ་ལས་ལྡོག་ན་མཆེད་ཀྱང་རུང་ལ། །གནོད་པར་བྱས་ན་ལྷ་ཡང་རུང་སྟེ་བསྒྲལ་བར་བྱའོ།། བར་དུ་གཅོད་པར་བྱས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་ཆེན་པོ་མ་ཧཱ་དེ་བ་ཡང་སྒྲོལ་ནུས་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ མ་རུང་གདུག་པ་ཅན་དང་དགྲ་བགེགས་ཚུ་ཞི་བའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་འདུལ་ཐབས་ལུ་ རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་གཟུགས་ཨོ་རྒྱན་མ་ཧཱ་གུ་རུ་གིས་ དབང་དང་དྲག་པོ་གཏུམ་རྔམ་གྱི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ་ ཁྲོ་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གར་དགུ་ཟེར། ལུས་ཀྱི་ཉམས་གསུམ། ངག་གི་ཉམས་གསུམ། ཡིད་ཀྱི་ཉམས་གསུམ་གྱི་ཐོག་ལས་ དམ་ཚིག་ལས་འདས་མི་ཚུ་ རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟིམས། ཤ་ཁྲག་བདུད་རྩི་རྒྱ་མཚོ་ལུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞིནམ་ལས་ ལྷ་ཚོགས་ཚུ་གི་ཞལ་ལུ་ཕུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བའི་ཕྱག་ལཱ་མཛདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== སྤྲུལ་པའི་གིང་དང་ཚོགས་གླིང། ===
<big>སྤྲུལ་པའི་གིང་དང་ཚོགས་གླིང་གི་སྐུ་འཆམ་དེ་ ཕོ་བརྒྱུད་དང་མོ་བརྒྱུད་ཚུ་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་ཚུགས་པའི་བྱིན་བརླབས་དང་ནུས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ སྤྲུལ་པའི་གིང་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཕོ་བརྒྱུད་མོ་བརྒྱུད་ཚུ་གིས་ལིང་ག་བསྒྲལ་བའི་ལས་ལུ་ཞུགས་པའི་འཆམ་གཉིས་གཅིག་ཁར་འཐོན་ནི་འདི་གིས་ སྤྲུལ་པའི་གིང་དང་ཚོགས་ལིང་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་འདི་གཙོ་བོ་ བསྟན་པའི་བར་ཆད་ཞི་སྟེ་ སེམས་ཅན་དེ་ཚུ་ལུ་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་ནིའི་དོན་ལུ་མཛད་གནང་གནངམ་དང། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་ རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གནང་པའི་སྐབས་ལུ་ ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བཀོད་པ་སྟོན་པའི་སྒོ་ལས་ བར་ཆད་རྐྱབ་མི་ལྷ་འདྲེ་ཚུ་དམ་ལུ་བཏགས་ཏེ་ རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དགོངས་གྲུབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་བརྩམས་ཏེ་གནང་གནངམ་ཨིན་པས།<br>
ཚེས་བཅུའི་སྐབས་ སྐུ་འཆམ་འདི་མཇལ་བའི་སྐབས་འཆམ་རྐྱབ་མི་ཚུ་གིས་ མི་མང་ལུ་རྔས་ཏོག་གིས་དྲངས་མི་འདི་ཡང་ གསོན་པོ་དང་གཤིན་པོ་གི་འདྲེ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ བདའ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ དྲག་པོའི་བཀའ་བསྒོ་གནང་བའི་ཚུལ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་འདི་མཇལཝ་ཙམ་ཅིག་གིས་ ཕྱིའི་དགྲ་དང་བགེགས་དེ་ཚུ་འདྲོག་བཅུག་སྟེ་ཟིལ་གིས་གནོན་ནི་དང་ དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ གནས་སྐབས་གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་ངན་དེ་ཚུ་བཟློགཔ་མ་ཚད་ མཐར་ཐུག་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ཞིང་ཁམས་ལུ་ ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་འཁོར་སྡེའི་གྲངས་སུ་ སྐྱེ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན་ནོ།།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨) འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ་གྱི་བཤད་པ།
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨) འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ་གྱི་བཤད་པ། ཐིམ་ཕུག།
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨) འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ།.
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
akpnjhu05pi2ibzm42ui8gs8rs0njq5
བཟའ་བཅའ་འགྲོ་གསུམ།
0
4760
29384
29010
2022-08-04T04:08:38Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>སྤྱིར་བཏང་བཟའ་བཅའ་འགྲོ་གསུམ་ཟེར་མི་འདི་ བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་དེ་ཡང་མི་ག་ར་ལུ་ དུས་རྒྱུན་དུ་ཁག་ཆེ་བའི་བྱ་བ་ཅིག་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་ར་དུས་རྒྱུན་ལག་ལེན་འཐབ་དགོ་པའི་ལཱ་ཅིག་ཨིན། འདི་རྐྱངམ་གཅིག་གིས་མ་དོ་བར་ འབད་གཞག་བཅའ་གཞག་ཟེར་ལཱ་འབད་ཐངས་དང་བཅའ་གཞི་སྒྲིག་ཐངས་ཚུ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་འདི་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། འབད་གཞག་ལེགས་ཤོམ་ཡོད་པ་ཅིན་ མི་མང་གི་གདོང་ཁར་མཛེས་ཏོག་ཏོ་མཐོང་ནི་དང་ རང་ཡང་བཟང་ལྷམ་ལྷམ་སྦེ་འཐུས་ཤོར་མེད་པར་འབད་ཚུགས་པས། དེ་མ་ཚད་ལམ་འགྱོ་ཐངས་དང་མིག་ཏོ་ལྟ་ཐངས་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་གཟབ་གཟབ་སྦེ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཚུ་ག་ར་ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་ནང་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན།<br>
དང་པ་བཟའ་ཟེར་མི་འདི་ བཟའ་འཐུང་གི་རིགས་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ ང་བཅས་རའི་སེམས་ལྡན་གྱི་ཤ་ཁྲག་ཕུང་པོ་འདི་འཚོ་བ་བཟའ་འཐུང་་ལུ་བརྟེན་དགོཔ་ལས་ དེ་མེདན་ ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱ་བ་ག་ནི་ཡང་འབད་མི་ཚུགསཔ་ལས་ འཚོ་བ་གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པའི་ཟས་འདི་ཁག་ཆེཝ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ད་ ཟས་ཀྱི་ནང་ལས་གཙོ་བོ་ རང་གི་གཟུགས་ཁམས་འཕྲོད་བསྟེན་ལུ་ཕན་པའི་ཟས་མ་གཏོགས་ རོགས་ལུ་ངོམ་སྟོན་ནི་དང་ ཟས་འགྲོ་སྦོམ་བཏང་སྟེ་ཟས་ལེགས་ཤོམ་གྱི་སྦུག་ལས་ལེགས་ཤོམ་འཚོལ་ཏེ་ རང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཆུད་ཟད་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་འབད་ནི་མི་འོང། ཟས་ཀྱི་རིགས་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ རང་མ་ཟ་བའི་ཧེ་མར་ དཀོན་མཆོག་ལུ་ཕུལ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ མཆོད་བཤམ་ཡོདན་མཆོད་ཁྲི་གུར་ཕུལ་ཏེ་ཆབ་སྦྲོན་དགོ། གལ་སྲིད་ལྟོ་ཕུད་ཕུལ་ས་མེད་པ་ཅིན་ལྟོ་མཆོད་བཏང་སྟེ་མ་གཏོགས་ཟ་ནི་མེད། བཞེས་སྒོ་ཚུ་རྐྱངམ་གཅིག་དཀོན་མཆོག་ལུ་ཕུད་ཕུལ་ནི་མེན་པར་ གོ་ལ་གསརཔ་ཅིག་འབད་རུང་རང་མ་གྱོན་པའི་ཧེ་མར་དཀོན་མཆོག་ལུ་ཕུལ་དགོ། ས་གནས་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་མཐོང་རུང་དཀོན་མཆོག་ལུ་ཕུལ་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན།<br>
བཞེས་སྒོ་ཟ་བའི་སྐབས་ ལེགས་ཤོམ་ཅིག་ཐོབ་པ་ཅིན་ ཚད་མེདཔ་སྦེ་ཕོཝ་དྲང་ཐལ་ཐལ་ར་ཟ་ནི་མེན་པར་ རྒྱལ་བ་གོང་མ་གིས་གསུང་སྲོལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་ ཕོཝ་དཔྱ་གསུམ་ཡོད་ས་ལས་ དཔྱ་གཅིག་ཟས་ཀྱིས་བཀང། དཔྱ་གཅིག་ཆུ་གིས་བཀང། དཔྱ་གཅིག་སྟོངམ་སྦེ་བཞག་པ་ཅིན་ ལུས་བདེ་བའི་ཁར་མནོ་བསམ་གཏང་ནི་གི་རིག་པ་དྭངས། ལཱ་འབད་ནི་གི་ལུས་རྩལ་བདེ་ཟེར་ཨིནམ་ལས་ ཚུལ་དང་མཐུནམ་སྦེ་ཟ་དགོ། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་མདོ་ལས། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། (༡༩༩༩ ཤོག་གྲངས་ ༨༥) ཟས་རྣམས་ལྷུང་བཟེད་ཁ་ལས་མཐོར་མི་ལེན། །འབྲས་ཆེན་ཚོད་མ་མང་ཉུང་མཉམ་པར་ལེན། །གྲལ་རིམ་ཐར་ཆགས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ལེན། །བླང་ཆེ་མི་གཡེང་ལྷུང་བཟེད་མིག་གིས་བལྟ།། ཟེར་གསུང་དོ་བཟུམ་ཟ་ལུགས་ཚུལ་དང་མཐུནམ་སྦེ་ཟ་དགོཔ་ཨིན།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ནང་ ཐ་ན་བཞེས་ཆ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་དབྱེ་རིམ་དང་ཐོབ་ཐང་དང་འཁྲིལ་ཏེ་དྲང་དགོཔ་ཨིན་པས། འདི་ནང་ལས་མཐོ་སྐལ་ཐོབ་ཐང་འདི་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྐྱབས་རྗེ་མཆོག་ལས་གཞན་ལུ་ཐོབ་ཐང་མེད། གལ་སྲིད་ང་བཅས་ཚུ་གཉིས་སྐལ་མའི་གོ་གནས་ཅན་ཡན་ཆད་ཀྱི་སྐུ་མདུན་ལུ་ ལྟོ་ཟ་དགོཔ་འཐོནམ་ད་ ཧེ་མ་འབདན་ལྟོ་རས་ཀྱི་ནང་ཟ་དགོཔ་ཨིན། ད་རེས་ནངས་པ་འབད་བ་ཅིན་ སྔ་གོང་གི་གནང་བ་ཞུ་མི་དང་བསྟུན་ཏེ་ ཤིང་ཀྲོ་ནང་བཅད་དེ་འབག་འོངམ་ཨིན། བཞེས་སྒོ་ཟ་བའི་སྐབས་ལྟོ་ལྷག་མཇུག་ཅིག་ཡང་མེད་པར་སྤུས་ཏེ་ཟ་བ་ཅིན་ ཧེ་མ་འདི་བཟུམ་གྱི་ཟས་ཐོབ་ར་མ་ཐོབ་བཟུམ་སྦེ་ལྟོ་ལེ་ཅན་སྦེ་ སྒྲིག་མེད་པའི་གྲངས་སུ་ཚུདཔ་ཨིན།<br>
གཉིས་པ་བཅའ་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་ནང་ལུ་ཁག་ཆེ་ཤོས་འདི་ར་ འབད་གཞག་བཅའ་གཞག་འདི་ཨིནམ་ལས་ ལཱ་འབད་ཐངས་དང་འབད་གཞག་ཚུ་རོ་གི་མིག་ཁར་ཚུད་ཏོག་ཏོ་སྦེ་འབད་དགོཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་རང་ལུ་འབད་གཞག་བཅའ་གཞག་ལེགས་ཤོམ་ཡོད་པ་ཅིན་ ཕྱི་རོགས་ཀྱིས་བལྟ་རུང་བཟང་ལྷམ་ལྷམ་དང་རང་ཡང་ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ གྲ་ཁིག་ཁི་སྦེ་འཐུས་ཤོར་མེད་པར་འབད་ཚུགསཔ་ཨིན།<br>
གསུམ་པ་འགྲོ་ཟེར་མི་འདི་ མིག་ཏོ་ལྟ་ཐངས། སར་སྡོད་ཐངས། གཡོག་འབད་ཐངས། ལམ་འགྱོ་ཐངས་ཚུ་ལུ་སླབ་ཨིན། མིག་ཏོ་ལྟ་བའི་སྐབས་བྱམས་ཤིང་གཅེས་པ། བརྩེ་ཞིང་ཕངས་པ། མཛེས་ཤིང་ཡིད་ཁར་འོང་བ། ཁྲོ་ཞིང་རྩུབ་པ། ཞི་ཞིང་འདུལ་བའི་ལྟ་ཐངས་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། ས་ཁར་སྡོད་དེ་འབད་རུང་ ཕྲང་ཕྲང་ར་གྱལ་གོང་དང་མཐོ་ས་མ་བསྒྱིམས་པར་ ས་ག་ཏེ་ར་འབད་རུང་དམའ་ས་དང་གྱལ་མཇུག་བསྒྱིམས་ཏེ་སྡོད་དགོ། དེ་མ་ཚད་ དུས་ནམ་ར་འབད་རུང་ ཨམ་ཀྲིང་ཀྲི་སྦེ་སྐེདཔ་ཕྲང་སྟེ་མེན་པར་ དཔྱེ་གླངམོ་ཆེ་གི་མཆེཝ་བཟུམ་སྦེ་གུས་ཞབས་དང་སྒྲིག་དང་ལྡནམ་སྦེ་སྡོད་དགོ། དེ་བཟུམ་སྦེ་ སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་ཐོག་ལས་སྡོད་པ་ཅིན་ ལྷ་ཡུལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་འདྲ་བའི་དབྱར་རྔའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དབང་ཚུགས་ནི་འདི་ཕར་བཞག་ ཐ་ན་གནོད་པ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ར་བཀལ་མ་ཚུགས་པའི་དགའ་བ་དང་སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་ཤར་ནི་ཨིན་ནོ།།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། (༡༩༩༩) སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་གི་དེབ་ཐེར་ནོར་བུའི་འཕྲེང་བ།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
krmnc1byj38qdmd31yviej5wtim5etl
ཞྭ་ནག་འཆམ།
0
4761
29385
29012
2022-08-04T04:09:07Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་ནང་ དཔའ་བོ་དཔའ་མོའི་གར་འཆམ་གྱི་རྣམ་གཞག་ལེ་ཤ་ར་ བསྟན་པའི་བདག་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་སུ་སྦེ་གསུངས་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ འཛམ་གླིང་ནང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གར་འཆམ་གྱི་སྲོལ་གཏོད་པ་པོ་དེ་ དང་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལུ་ཐུགཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་རང་གི་ལུས་ལྷ་སྐུའི་རྣམ་པ་ལུ་གྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཅིག་ལུ་སླབ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་ཟེར་ཞུ་དགོ་མི་དེ་ཡང་ ལགཔ་ལྷའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་མཐུན་པའི་གར་བསྒྱུར་ཏེ་ རྐངམ་ལྷའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དང་མཐུན་པའི་ འགྲོས་ཀྱི་འཆམ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་པས། གར་འཆམ་དེ་ལུ་ཡང་ དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་འདུག། དེ་ཡང་ དཔའ་བོའི་གར་འཆམ། ཁྲོ་བོའི་གར་འཆམ། དཔའ་མོའི་གར་འཆམ། ཁྲོ་མོའི་གར་འཆམ་ཟེར་དབྱེ་བ་སོ་སོར་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Zhana_chham.png|thumb | '''ཞྭ་ནག་འཆམ།''']]
<big>གར་འཆམ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ ཞྭ་ནག་འཆམ་ཟེར་མི་འདི་ ཞྭ་ནག་ཉེར་གཅིགམ་ཟེར་ གྱངས་ཁ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་གནང་བའི་གར་འཆམ་ཅིག་ཨིན། ཞྭ་ནག་ཟེར་ཞུ་གོ་མི་དེ་ཡང་ འཆམ་འདི་གནང་བའི་སྐབས་དབུ་ཞྭ་གནགཔོ་བཞེས་པའི་ཁར་ རྔ་ཆུང་རེ་རེ་ཕྱག་ལུ་བསྣམས་ཏེ་གནང་མི་ལུ་ཞྭ་ནག་རྔ་འཆམ་ཟེར་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཞྭ་ནག་འཆམ་ལུ་ཡང་ཆོག་གི་ཞྭ་ནག་དང་ བྲོ་རྡུང་གི་ཞྭ་ནག་ཟེར་གཉིས་སྦེ་དབྱེ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཞྭ་ནག་གི་གར་འཆམ་དེ་་ ཡང་སྤྲུལ་ ༢༡ གི་དབང་དུ་བཏང་སྟེ་འཆམ་གནངམ་ཨིན། འཆམ་རྐྱབ་མི་དེ་ཚུ་ ཕྱག་གཡོན་པ་ལུ་ཤེས་རབ་མཚོན་པའི་བརྡ་ལུ་རྔ་ཆུང་དང་ ཕྱག་གཡས་པ་ལུ་ཐབས་ཀྱི་རྔསཏོག་བསྣམས་ཞིནམ་ལས་ དེ་གཉིས་ཟུང་འཇུག་གི་ཐོག་ལུ་རྡུང་བའི་སྐབས་ ཡེ་ཤེས་པའི་ཁྲོ་བོའི་ལྷ་ཚོགས་ཚུ་ག་ར་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་ འདོད་གསོལ་ཞུ་མི་དེ་ཡང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ རྡོ་རྗེ་གདན་བྱང་ཆུབ་ཤིང་གི་དྲུང་ལུ་ བདུད་ཀྱི་དཔུང་ཚོགས་བཏུལ་གནང་བའི་སྐབས་ སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ མིག་གིས་མ་མཐོང་བའི་འདྲེ་སྲིན་ཚུ་བཏུལ་བའི་དུས་ལུ་བབས་ཏེ་ བརྩེ་བའི་སྒོ་ལས་འབྱོན་གནང་ཟེར་བའི་གསོལ་འདེབས་དང་བཅས་པའི་ སྐུ་འཆམ་གནང་སྟེ་དགྲ་བགེགས་ཚུ་བསྒྲལ་ཏེ་ ཞི་བདེ་ལུ་བཀོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡང་ལེ་ཤ་བཤད་དེ་ཡོད། རྒྱུད་ལས་ཡང། དེ་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པར་བྱ།། ཞེས་དང་། བསྒྲལ་བའི་ཞིང་དེའང་ཕན་བདེའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྟེ་འདི་དག་བསྒྲལ་བར་བྱས་ནས་ནི། དམྱལ་བའི་གནས་སུ་ཡུན་ཐུང་འགྱུར།། ཟེར་གསུང་དོ་བཟུམ་ བསྟན་འགྲོ་ལུ་གནོད་པའི་ཞིང་བཅུ་ཚང་བའི་དགྲ་བགེགས་ག་་ར་ཐལ་བར་བརླག་དོ་ཟེར་བའི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིན་མས། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། (༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༦༢)<br>
གར་འཆམ་གནང་བའི་སྐབས་ འཆམ་པ་ཚུ་གིས་རྔ་བརྡུང་དགོ་པའི་ཚུལ་དེ་ཡང་ འདྲེ་སྲིན་གདུག་ཅན་ཚུ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་རྟགས་མཚན་སྟོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཞྭམོ་གནགཔོ་བཙུགས་དགོ་མི་དེ་ཡང་ རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གོང་འཕེལ་གྱི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིན། འཆམ་གོའི་མིང་ཡང་ཕོད་ཀ་ཟེར་ རྒྱུ་གྲུ་ཙི་ལས་གྲུབ་པའི་འཆམ་གོ་རིངམོ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ཚོས་གཞི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཟོ་ཡོད་པའི་ཁར་ པར་རིས་ཚུ་ཡང་མཛེས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་་རི་མོ་བཀོད་དེ་ཡོད། <br>
འཆམ་དེ་ཡང་ འདས་པའི་ལོ་ ༨༣༦ གི་ཧེ་མ་ རྒྱལ་པོ་དར་མ་གིས་ཁོ་རའི་ཕོ་རྒནམ་བཀྲོངས་ཏེ་ ལོ་དྲུག་གི་རིང་ལུ་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་སྟེ་སྡོདཔ་ད་ ལྷ་ལུང་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེ་གིས་རྒྱལཔོ་དར་མ་བཀྲོངས་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལཔོ་དར་མ་གིས་དམག་རྒྱབ་ཚུ་གིས་ངོ་མི་ཤེས་ནིའི་ཐབས་ལུ་ ཁོ་རའི་ཆིབས་རྟ་དཀརཔོ་འདི་དང་ཁོ་ར་ སོལ་མོ་གིས་གནགཔོ་བཟོ་སྟེ་ ཕྱག་མདའ་གནང་སྟེ་རྒྱལཔོ་དར་མ་བཀྲོངས་ནུག། མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། ( ༢༠༡༨ ཤོག་གྲངས་ ༦༠) དེ་ལས་ཁོ་ར་དང་ཆིབས་རྟ་གཉིས་ཆ་ར་ཆུ་ཤལ་རྐྱབ་སྟེ་གཞན་མི་དམག་རྒྱབ་ཚུ་གིས་གནོད་མ་ཚུགས་པས། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ད་རེས་ཞྭ་ནག་འཆམ་འདི་ཡང་དེ་སྦེ་བྱུང་ནུག། འཆམ་འདི་མང་ཤོས་ཅིག་གྲྭ་ཚང་ནང་བཞུགས་མི་དགེ་སློང་ཚུ་གིས་གནངམ་ཨིན་ནོ།།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། ༢༠༡༨ འབྲུག་པའི་གར་འཆམ་ངོ་སྤྲོད་འཁོར་འདས་ལམ་སྟོན།
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར། ༢༠༡༨ འབྲུག་གི་ཚེས་བཅུའི་གར་འཆམ་གྱི་བཤད་པ།
# Shar, k. n. (2018). Druk Tshechui Carchham Shayoa. 60.
# མཁན་པོ་ཉི་མ་ཤར།. (༢༠༡༨). འབྲུག་པའི་གར་འཆམ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་འཁོར་འདས་ལམ་སྟོན།.
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
37m70d23xhg3mv6jbu279gyhofr6dap
འབྲུག་པའི་བཞེས་སྒོ།
0
4762
29386
29013
2022-08-04T04:09:33Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ ཁབ་ འདི་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ཚུ་དང་དོ་འགྲན་འབད་ནིའི་ རྒྱུ་སྟོབས་དང་མི་རློབས་ དེ་ལས་འཕྲུལ་རིགས་ཚུ་ ག་ནི་ཡ་མེད་དེ་འབད་རུང་ ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ རང་དབང་སྦེ་སྡོད་ཚུགས་མི་འདི་ ང་བཅས་རའི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ བཟང་པོ་ཚུ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་མི་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ངོ་རྟགས་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་མི་ཚུ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན། ངོ་རྟགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་གཅིག་འདི་ འབྲུག་པའི་བཞེས་སྒོ་འདི་ཨིན།<br>
འབྲུག་པའི་ བཞེས་སྒོ་ཚུ་ཡང་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ གཞན་ཚུ་དང་ མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་པའི་ བཞེས་སྒོ་ཚུ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་འཐོན་མིའི་རྫས་སྦྱོར་ མ་འདྲཝ་ཚུ་གིས་ བཟོཝ་ལས་ བྲོཝ་ཡང་ མ་འདྲཝ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཨེ་ཤི་ཡ་ ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ རྒྱལ་ཁབ་ཇ་པཱན་དང་རྒྱ་ནག་ ཚུ་དང་འདྲཝ་སྦེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ བཞེས་སྒོ་ཚུ་ ལགཔ་གིས་ཟ་ནིའི་ སྲོལ་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ ཡོདཔ་ཨིན། བཞེས་སྒོ་ཚུ་ མ་ཟ་བའི་ཧེ་མར་ ལྟོ་མཆོད་གཏང་ནི་དང་ལྟོ་ཕུད་གཏོར་ནི་འདི་ འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་ བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན།</big>
[[File:Bhutanese_food.png|thumb | '''འབྲུག་པའི་བཞེས་སྒོ།''']]
<big>འབྲུག་པའི་ བཞེས་སྒོ་བཟོ་ཐངས་འདི་ ཁ་ཚ་དྲགས་སྦེ་ཡོདཔ་དང་ རྫས་སྦྱོར་ཚུ་ གི་གྲས་ལས་ ཨེ་མ་འདི་འབྲུག་པའི་ བཞེས་སྒོ་གི་རྫས་སྦྱོར་ངོ་མ་ཅིག་ར་ཨིནམ་དང་ འབྲུག་པའི་བཞེས་སྒོ་ མང་རབས་ཅིག་ནང་ར་བླུག་ནི་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཨེ་མ་དར་ཚི་ འདི་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ བཞེས་སྒོ་ཅིག་ཨིན། དེ་ནང་རྫས་སྦྱོར་མ་འདྲཝ་ཚུ་ཡང་ ཨེ་མ། དར་ཚི། སྒོགཔ། མར་ཁུ་ ཚུ་ངེས་བདེན་ར་ བླུག་ནི་ཡོདཔ་དང་ བླམ་བན་ད་ འདི་ རང་རང་སོ་སོ་གི་ ཁམས་དང་བསྟུན་ཏེ་ བླུག་སྲོལ་ ཡོདཔ་ཨིན། བཞེས་སྒོ་དེ་ནང་ ཨེ་མ་འདི་ཡང་ ག་ནི་བ་ ཁ་ཚ་དྲགས་དང་ དར་ཚི་དེ་ ནང་འཁོད་ལས་འཐོན་པའི་བ་གི་ དར་ཚི་ཚུ་བླུག་སྲོལ་ ཡོདཔ་ཨིན།
ད་རུང་ དེ་བ་ལྷག་པའི་ད མིགས་བསལ་གྱི་ ཆོག་སྒྲིག་བཀལ་ཐངས་ཚུ་ཡང་ མར་ཁུ་གི་ཚབ་ལུ་བ་མར་དང་ དར་ཚི་འདི་ ལ་ནོར་གྱི་ དར་ཚི་ཚུ་བླུག་སྲོལ་ ཡོདཔ་ཨིན། ཨེ་མ་དར་ཚི་གུར་ གཞན་ཡང་ ཀེ་བ་དང་སྲནམ་ཅུམ་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་བླུགས་ཏེ་ བཞེས་སྒོ་གཞན་ཡང་ བཟོ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Seekam_paa.png|thumb]]
<big>བཞེས་སྒོ་གཞན་ ཚུ་གི་གྲས་ལས་ དང་པ་ར་ ཨེ་མ་དར་ཚིའི་ནང་ལུ་ ཀེ་བ་སླ་བསྲེས་རྐྱབ་པ་ཅིན་ ཀེ་བ་དར་ཚི་ ཟེར་སླབ་ཨིན། འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ ཀེ་བ་གི་བཞེས་སྒོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦེ་གྱངས་ཁ་མ་ཆོདཔ་ཅིག་ བཟོ་ནི་ཡོད་རུང་ ཀེ་བའི་ནང་དར་ཚི་བླུགས་ཏེ་བཟོ་མི་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ རྐྱངམ་གཅིག་ ར་ཨིན་མས། ཚོདམ་དེ་ དགའ་སྟོན་དང་ སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལས་རིམ་ ཚུ་བརྩི་སྲུང་འབད་ས་ལུ་ ཤ་མ་ཟ་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ དམིགས་བསལ་གྱི་བཞེས་སྒོ་ ཆོག་སྒྲིག་ ཅིག་སྦེ་བརྩིཝ་ཨིན་པས།</big>
[[File:Emakam_datsi.png|thumb]]
<big>ཆོག་སྒྲིག་ ཚུ་གི་དབང་དུ་གཏངམ་ད་ ཤ་ཟ་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཕག་ཤ་པགས་དང་ཤ་སྐམ་པགས་གཉིས་ ག་ཅི་དེ་སྤྲོ་ཅན་གྱི་ ཟས་ཅིག་སྦེ་བརྩིཝ་ ཨིན། མ་གཞི་ དམ་པའི་ཆོས་དང་འཁྲིལཝ་ད་ ཤ་ཟ་ནི་འདི་ སྡིག་ཅན་ཅིག་སྦེ་བརྩིས་རུང་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ ཤ་ཟ་ནི་དེ་ བཀག་མ་ཚུགས་པར་འདུག། སྔོན་དང་ཕུ་ལས་ར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ལུང་ཕྱོགས་མང་རབས་ཅིག་ནང་ ལོ་ཆོག་གི་ཕགཔ་ཟེར་གསོ་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་ ཕག་ཤ་པགས་འདི་ སྤྲོ་ཅན་གྱི་ཟས་ཅིག་ཨིན་པས། ཕག་ཤ་པགས་དེ་ དགའ་སྟོན་དང་ལོ་ཆོག་ ལ་སོགས་པའི་ སྤྲོ་བའི་ལས་རིམ་ཚུ་ནང་ མཐོ་གང་རེ་སྦེ་ དེ་ནང་ཨེ་མ་དམརཔོ་ དང་སྒོགཔ་ཚུ་བླུགས་ཏེ་ མར་ཁུ་ནང་བརྔོ ་སྟེ་ ཟ་སྲོལ་ ཡོདཔ་ཨིན།</big>
[[File:Shakam_paa.png|thumb]]
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཡོངས་འབྲེལ། http://www.bbs.bt
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
1j492tenjz09i66mguz6kq23ytrejgy
ལྷ་བཟོ།
0
4763
29387
29015
2022-08-04T04:10:08Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
=== སྤྱིར་བཏང་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ རི་མོ་འབྱུང་ཚུལ། ===
<big>༉ ང་བཅས་རའི་ནང་པའི་ལྷ་བྲིས་འདི་ སྤྱིར་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ ཧེ་མ་ མིའི་ཚེ་ཚད་འབུམ་སྦེ་ཐུབ་པའི་སྐབས་ལུ་བྱུང་བྱུངམ་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཏེ་འདུག། དེ་ཡང་ མིའི་ཚེ་ཚད་ འབུམ་ལས་མར་གྲིབ་འགྱོ་བའི་བསྒང་ལུ་ རྒྱལ་པོ་འཇིགས་ཐུལ་ཟེར་མི་འདི་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ བྲམ་ཟེའི་བུ་གཅིག་གློ་བུར་དུ་ཤི་རྐྱེན་བྱུང་སྟེ་ བྲམ་ཟེ་དེ་གིས་ རྒྱལཔོ་ལུ་ ཁོ་གི་བུ་འདི་ག་དེ་སྦེ་ཨིན་རུང་ལོག་དགོཔ་སྦེ་ ཧད་བཏགས་འཚོལ་ནུག། རྒྱལཔོ་གིས་གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་མདུན་ལུ་བཅར་ཏེ་ རྒྱལ་པོའི་འབངས་ བྲམ་ཟེའི་བུ་ཤི་མི་དེ་ལོག་དགོཔ་སྦེ་ཞུཝ་ད་ གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་གིས་ མི་དེ་ཚུ་ ཁོང་རའི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཤི་ཤིཝ་མ་གཏོགས་ ཁོ་གིས་འཛོལ་བ་འབད་འབདཝ་མེན་ཟེར་གསུངས་ནུག། དེ་ལས་ རྒྱལཔོ་འཇིགས་ཐུལ་དགོངསམ་ཁྲེལ་ཏེ་ གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་ལུ་ དམག་དཔུང་བཏང་སྟེ་ གཤིན་རྗེ་རྒྱལ་པོའི་དམག་དཔུང་ཚུ་ཕམ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། མཐའ་མཇུག་ལུ་ རྒྱལཔོ་གཉིས་ཀྱིས་ ལྷ་ཚངས་པའི་མགོ་ཅན་གྱིས་འཁརཝ་རེ་བསྣམས་ཏེ་ འཐབ་འཛིང་འབད་བའི་སྐབས་ འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ག་ར་འདྲོགས་ཏེ་ ག་ནི་ཡང་འབད་ས་མེད་པར་ལུས་པའི་སྐབས་ ལྷ་ཚངས་པ་བྱོན་ཏེ་ སེམས་ཅན་ཤི་བ་ལས་ཀྱིས་ཤི། གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་ལུ་ཉེས་པ་མེད་ཟེར་གསུངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་པོ་འཇིགས་ཐུལ་ལུ་ ཁྱོད་ཀྱི་འབངས་བྲམ་ཟེའི་བུ་ཤི་མི་གི་གདོང་ཅོག་འཐད་པའི་རི་མོ་བྲིས་ཟེར་གསུངས་ཏེ་ རྒྱལཔོ་གིས་ཡང་ རི་མོ་བྲིས་ཏེ་ལྷ་ཚངས་པ་ལུ་ཕུལཝ་ད་ ཚངས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ རི་མོ་འདི་མི་དངོས་སུ་ལུ་གྱུར་ཡོད་མི་འདི་ རི་མོ་འགོ་དང་པ་ཨིན་པས།</big>
=== སངྱས་ཀྱི་སྐུ་ཐང་འབྲི་ཚུལ་འགོ་དང་པ་འབྱུང་ཚུལ། ===
<big>སངྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་རས་གཞིའི་ཐོག་ལུ་འབྲི་སྲོལ་འདི་ ཧེ་མ་སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལས་ར་ དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལུ་ དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ སྟོན་པ་ཆུ་ལེན་མ་དང་འོད་བྲིས་མ་ཟེར་ ཁག་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ནུག། དང་པ་ སྟོན་པ་ཆུ་ལེན་ཟེར་མི་འདི་ སངྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་དང་ རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་གཉིས་ས་གནས་ཐག་རིང་སྟེ་ རྒྱལཔོ་གཉིས་མཇལ་ཕྲད་མེད་རུང་ ཐུགས་བརྩེའི་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་དག་སྣང་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ཡི་གུ་དང་ཕྱག་རྟགས་ཚུ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་སྐྱེལ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཚར་གཅིག་འབདཝ་ད་ རྒྱལཔོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་གིས་ རིན་ཐང་དང་བྲལ་བའི་ ནོར་བུའི་ཁྲབ་ཅིག་བསྐྱལ་བཏང་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལཔོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ཐུགས་མཉེས་ཏེ་ དེའི་ལན་ལུ་ འཛམ་གླིང་ནང་འཐོབ་པར་དཀའ་བའི་ དངོས་པོ་ཅིག་བསྐྱལ་གཏང་དགོ་པས་ཟེར་ ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ རི་མོ་འབྲི་མཁན་ཚུ་བོ་ཞིནམ་ལས་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་དཔེ་བླངས་ཏེ་ བྲི་བཅུག་པའི་སྐབས་ འོད་དང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ནི་འདི་གིས་བྲིས་མ་ཚུགས་པས། དེ་ལས་ རྒྱལ་པོ་གིས་ སངྱས་ཆུའི་རྫིང་གི་སྦོ་ལོགས་ཁར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཏེ་ ཆུ་ནང་ཤར་བའི་སྐུ་གཟུགས་དེ་ལུ་ དཔེ་བླངས་ཏེ་ ཀཱ་ཤིའི་རས་དཀར་གྱི་ཐོག་ལུ་བྲིས་ཏེ་ རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་ལུ་བསྐྱལ་མི་འདི་ སྟོན་པ་ཆུ་ལེན་མ་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན་མས།<br>
སྟོན་པ་འོད་བྲིས་མ་ཟེར་མི་འདི་ ཧེ་མ་སངྱས་ཀྱིས་ གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱའི་གཡུས་ཁར་ཆོས་གསུངས་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཤཱཀྱའི་བུམོ་གཅིག་ཆོས་ཞུ་སར་ཡོད་མི་དེ་གིས་ ཆོས་མ་ཉན་པར་ མོ་རའི་རྒྱན་ཆ་ལུ་བལྟ་སྟེ་ ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་དེ་སྡོད་སར་ ཤཱཀྱའི་མིང་ཆེན་ཟླ་གྲོགས་མ་ཟླ་འོད་མ་གིས་མཐོང་སྟེ་ བུམོ་དེ་གི་ ང་རྒྱལ་ཞི་ཐབས་ལུ་ ཟླ་འོད་མ་གིས་མོ་རའི་གཡོག་མོ་ རོ་ཧི་ཏ་ཟེར་མི་འདི་ མོ་གི་ཁྱིམ་ནང་ རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཆ་ཚུ་ལེན་པར་བཏང་ནུག། གཡོག་མོ་འདི་ ཆོས་འཕྲོ་བཅད་དེ་ རྒྱན་ཆ་ལེན་པར་འགྱོ་དགོ་མ་མནོ་རུང་ མོ་རའི་སྦྱིན་བདག་གི་བཀའ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ འགྱོ་དགོཔ་བྱུང་ནུག། མོ་འགྱོ་བའི་སྐབས་ ལམ་ཁར་མ་ཧེ་གཅིག་ བོའུ་ཅུང་གསརཔ་སྐྱེས་ཏེ་ཡོད་མི་འདི་དང་ཕྱད་དེ་ མ་ཧེ་དེ་གིས་མོ་རའི་བོའུ་ཅུང་ལུ་སེམས་ཆགས་ཏེ་ གཡོག་མོ་བརྡུངས་ཏེ་ དེ་ནང་ལུ་ སངྱས་ཀྱིས་ཆོས་གསུངས་མི་ཚུ་དྲན་བཞིན་པར་ ཤི་སོ་ནུག། དེ་ལས་ གཡོག་མོ་འདི་ སིངྒ་ལའི་རྒྱལ་པོ་གི་སྲས་མོ་ མུ་ཏིག་འཁྲི་ཤིང་ལུ་སྐྱེས་ཏེ་སྡོད་པའི་སྐབས་ ཚར་གཅིག་འབདཝ་ད་ རྒྱ་གར་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཚོང་པ་ཚུ་གིས་ སངྱས་ཀྱི་གསུངས་འདི་ གླུ་སྦེ་འཐེནམ་ད་ མོ་གིས་གོ་སྟེ་ དེ་འཕྲོས་ལས་སྐྱེ་བ་ཧེ་མའི་བག་ཆགས་བསལ་ཏེ་ དད་པ་ཚད་མེདཔ་སྦེ་སྐྱེས་ནུག། དེ་ལས་ མོ་གིས་སངྱས་ལུ་ཕྱག་མཇལ་དང་ཞུ་ཡིག་ཚུ་ ཚོང་པ་ཚུ་གི་ལག་པར་བསྐྱལ་བཏང་པའི་ལན་ལུ་ སངྱས་ཀྱིས་ བཟོ་བོ་བི་ཤྭ་ཀརྨ་ལུ་ སངྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་རས་གཞི་གུར་བྲིས་ཏེ་ བསྐྱལ་དགོ་པའི་བཀའ་གནང་སྟེ་འབྲི་བའི་སྐབས། སངྱས་ཀྱི་སྐུའི་གཟི་མདངས་ཀྱིས་ སྐུ་པར་བྲི་མ་ཚུགས་པར་ སངྱས་ཁོ་ར་ རས་གཞི་གཅིག་གི་རྒྱབ་ཁ་ལུ་བཞུགས་ཏེ་ རས་གཞི་དེ་ཁར་ཤར་བའི་འོད་འདི་ལས་དཔེ་བླངས་ཏེ༌ རི་མོ་བྲི་བཅུག། དེའི་འོག་ལུ་ དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐོར་དང་། བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གོ་དོན་ཚུ་བྲིས་ཏེ་ སིངྒ་ལའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལུ་ བཀུར་གནང་མི་འདི་ སྟོན་པ་འོད་བྲིས་མ་ཟེར་ཞུཝ་ཨིན།</big>
=== སྐུ་རྟེན་འབྲི་ཐངས་འབྲུག་ལུ་དར་ཚུལ། ===
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྐུ་ཐང་བྲི་ནིའི་སྲོལ་འདི་ དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ སྤ་རོ་སྐྱིད་ཆུ་ལྷ་ཁང་དང་བུམ་ཐང་བྱམས་པ་ལྷ་ཁང་གཉིས་ཀྱི་ནང་ འབུར་སྐུ་བཞེངས་པའི་དུས་སྐབས་ལས་ར་ དར་ཡོདཔ་ཨིནཔས། དེ་ཡང་ འབུར་སྐུ་ལུ་ སྤྱན་གསལ་དཀར་ནག་གི་ཚོན་མདངས། ལྡེབས་རིས་དང་ གཞན་ཡང་ ལྷ་ཁང་ཕྱི་ནང་གི་ཚོན་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ག་ར་ ལྷ་འབྲིཔ་ཚུ་གིས་བཏང་བཏངམ་འབད་ནི་འདི་གིས་ཨིན་པས། དེ་ལས་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་འབྲུག་ཡུལ་ལུ་ ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་གནང་སྟེ་ བུམ་ཐང་སྐུ་རྗེས་དང་སྤ་རོ་སྟག་ཚང་གིས་གཙོས་པའི་ འབྲུལ་ཡུལ་འདི་ནང་ ལྷ་ཁང་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་ཡོད་པའི་ནང་ལུ་ དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡེབས་རིས་ལ་ལུ་ཅིག་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན་པས། མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ འབྲུག་ལུ་ལྷ་བཟོ་འདི་ དང་ཕུ་ དུས་རབས་ ༧ པ་དང་ ༨ པ་ལས་ར་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ དུས་རབས་ ༡༢ དང་ ༡༣ པའི་ནང་ལུ་ བླ་ཆེན་དམ་པ་མང་རབས་ཅིག་ འབྲུག་ལུ་བྱོན་མི་ཚུ་གིས་ ལྷ་ཁང་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་ཡོད་མི་ཚུ་ནང་ ལྡེབས་རིས་དང་སྐུ་ཐང་ལ་སོགས་པའི་ ལྷ་བྲིས་ཀྱི་སྲོལ་འདི་ དར་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སངྱས་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་བྲི་ནི་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་བྲིས་ཀྱི་སྲོལ་འདི་ འགོ་ཐོག་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ལུ་དར་དརཝ་ཨིན་རུང་ ཤུལ་ལས་ བོད་ལུ་འབྲི་རྒྱུན་དར་བའི་སྐབས་ ཁམས་བྲིས་དང་ ཀརྨ་གར་བྲིས། གཙང་བྲིས་ལ་སོགས་པའི་ ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་དར་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ འབྲུག་ལུ་དར་བའི་ལྷ་བྲིས་འདི་ གཙང་མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་དཔལ་ལྡན་མརྒྱ་མཚོ་ལས་བརྒྱུད་པའི་ གཙང་བྲིས་ངོ་མ་འདི་ཨིན་པས། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ སྨན་ལུགས་དང་ཀརྨ་གར་བྲིས་ཚུ་ཡང་ དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་ཞབས་དྲུང་དང་ གཙང་མཁན་ཆེན་གཉིས་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ གཙང་བྲིས་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་ནང་ ལྷ་བྲིས་ཀྱི་རྒྱུན་ དར་ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།</big>
=== ལྷ་སྐུའི་ཐིག་ཚད། ===
<big>ལྷ་སྐུའི་རིགས་ག་ཅི་ར་བྲིས་རུང་ ཐིག་ཚད་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ བྲི་དགོཔ་འདི་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ མཚན་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གཟུགས་ལུ་ བཟོ་ཉེས་བཀག་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ ལྷ་སྐུ་ཚུ་ རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་དང་ མཐུན་པའི་ཁུངས་ལུང་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ལུ་ འགྱུར་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ ལྷ་འབྲིཔ་རང་གི་བརྒྱུད་ལུ་ བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསགས་ནི་དང་ ཚེ་ཕྱི་མ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ལུ་སྐྱེ་ནིའི་ ཕན་པ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས། ཐིག་ཚད་ཀྱི་སྐོར་ལས་ རྒྱས་པར་མཁྱེན་འདོད་ཡོད་ན་ མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་ཡོད་པའི་ཀི་དེབ་ འབྲུག་གི་བཟོ་རིག་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ནང་ལུ་ གཟིགས་གནང་། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཚོན་སྦྱོར་འབད་ཐངས་དང་ཚོན་གཏང་ནིའི་ལག་ཆ། ཐང་ཀའི་རས་གཞི་འདུལ་སྦྱོར་འབད་ཐངས་ཚུ་གི་ཁ་གསལ་ཡང་ ཀི་དེབ་འདི་ནང་རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་སྦེ་ བཀོད་དེ་འདུག།
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ ལྷ་བཟོ་འདི་ལུས་བཟོའི་ནང་ ལུས་བཟོ་མཆོག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགསཔ་ཨིནམ་དང་ ལྷ་བཟོ་འདི་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ འགོ་ཐོག་སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལས་ར་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ སངྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་བྲི་ནིའི་སྲོལ་འདི་ འགོ་ཐོག་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ལུ་དར་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་བོད་ལུ་དར་བའི་སྐབས་ ལྷ་བྲིས་ཀྱི་ལུགས་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་དར་ནུག། དེའི་ནང་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ གཙང་བྲིས་ཀྱི་ལུགས་འདི་དར་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ལྷ་བཟོ་འདི་འབད་བ་ཅིན་ དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ལས་ར་དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས་གོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
0iis985nppf6qfm577w0hemh0r2ajdh
འཇིམ་བཟོ།
0
4764
29388
29017
2022-08-04T04:10:51Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འཇིམ་བཟོ་ཟེར་མི་འདི་ སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ལུ་ ལྷ། ཀླུ་དང་མི་ཚུ་གིས་ རྒྱུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་སྣ་ཚོགས་བསྡུ་ཞིནམ་ལས་ སྨན་འདམ་དང་སླ་བསྲེས་ཏེ་ སངྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐུ་རྟེན་ཚུ་ ཆ་ཚད་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ འབུར་ཐོན་ཏེ་བཞེངས་མི་ལུ་སླབ་ཨིན། འཇིམ་བཟོ་ཡང་ན་འཇིམ་བཟོའི་རིག་པ་འདི་ སྔོན་སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལས་ར་ དར་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ སྲོལ་འདི་ཧེ་མ་ལས་དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ འབུར་སྐུ་བཞེངས་ནི་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ ཆུ་སྣོད་ཀྱི་བུམ་པ། སའི་རྫམ་གྱི་རིགས། སྐུ་གདུང་མཆོད་རྟེན་དང་ ཧེ་མ་ ཤར་ཝང་སྤ་གསུམ་ལུ་རྐྱབ་སྲོལ་ཡོད་པའི་སྡོད་ཁྱིམ་ (གྱང་ཁྱིམ) ལ་སོགས་པ་ཚུ་ག་ར་ འཇིམ་བཟོ་རིག་པ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ བཟོ་བཟོཝ་གི་རྒྱུ་དངོས་ཅིག་ཨིན།<br>
དེ་ལས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ འབུར་སྐུ་བཞེང་སྲོལ་འགོ་དང་པ་འདི་ དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ལུ་ བྱུང་བྱུངམ་ཨིནམ་སྦེ་བཤདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ སྤ་རོ་སྐྱིད་ཆུ་ལྷ་ཁང་ནང་ ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་ལོངས་སྐུའི་ཆ་ལུགས་་ལུ་ ཉེ་བའི་སྲས་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ་བཞེངས་ཡོད་མི་དང་ བུམ་ཐང་བྱམས་པ་ལྷ་ཁང་ནང་ མ་འོངས་པའི་སངྱས་ཇོ་བོ་བྱམས་པའི་སྐུ་དེ་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ལྷ་བཟོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུ་གིས་བཞེངས་གནང་བའི་ འབུར་སྐུ་འགོ་དང་པ་ཨིན་པས། འབྲུག་ལུ་སྐུ་རྟེན་དང་པ་ར་ སངྱས་རྣམ་སྣང་དང་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔའི་སྐུ་ཚུ་བཞེང་སྲོལ་བྱུང་ནུག། དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་གནང་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ སྐུ་རྟེན་ཡང་ གུ་རུ་གཙོ་འཁོར་གསུམ་དང་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔའི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་ བཞེང་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ཚུར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ དུས་རབས་ ༡༢ པ་དང་ ༡༣ པའི་ནང་ལུ་ བླམ་ཁག་ལྔ་དང་ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་ཚུ་བྱོན། དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ལུ་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་དང དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ལུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་བྱོན་ཏེ་ ནང་པའི་ལྷ་ཁང་དང་རྫོང་གཞིས་མང་རབས་ཅིག་བཞེངས་གནང་མི་ཚུ་གི་ནང་ སྐུ་རྟེན་ཚུ་ག་ར་འབྲུག་པའི་འཇིམ་བཟོ་མཁས་པ་ཚུ་གིས་བཞེངས་བཞེངསམ་ཨིན་པས། དེ་འབདཝ་ལས་ འཇིམ་བཟོའི་རིག་པ་འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དང་ཕུ་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཅིག་ཨིན།<br>
རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ བསོད་ནམས་བསག་ནིའི་དོན་ལུ་ རང་སོའི་འབྱོར་པ་དང་བསྟུན་ རབ་ཏུ་བྱུང་པ་ཅིན་གསེར། དངུལ། བྱུ་རུ། གཡུ། མུ་མེན། གཟི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་བླུགས་ མ་བྱུངན་ ས་དང་འདལ་ཤོག་གཉིས་གུར་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚུ་གི་ཕྱག་རྒྱུན་ལས་བྱུང་བའི་ རིན་ཆེན་རིགས་ཀྱི་ཕབ་རྟ་དང་ སྨན་རྫས་ལེགས་ཤོམ་གྱི་རིགས་ཚུ་སླ་བསྲེས་ཏེ་ བཞེངས་པའི་སྐུ་ཚུ་ལུ་ སྨན་སྐུ་ ཡང་ན་ འཇིམ་སྐུ་ཟེར་སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ སྐུ་བཞེངས་པའི་སྐབས་ལུ་ གོ་རིམ་ཡང་ དང་པ་ ཁོག་འཐེན་ཐངས། གཉིས་པ་ སྐུ་གཟུགས་གཅེར་བུ་ཤ་ཚུགས་བཀང་ཐངས། གསུམ་པ་ རྒྱན་གོས་ན་བཟའ་ཤ་ཚུགས་ཕུལ་ཐངས་དང་ བཞི་པ་ བྱི་དབུར་རྐྱབ་ཐངས་ལ་སོགས་པའི་གོ་རིམ་བསྒྲིགས་ཏེ་བཞེངས་དགོཔ་ཨིན་མས།<br>
འཇིམ་སྐུ་བཞེངས་པའི་སྐབས་ ལག་ཆ་ག་ཅི་ར་དགོཔ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ རྒྱུ་སྦྱིས་ཤིང་གིས་བཟོ་བའི་ལགཔ་མཐེ་མཛུབ་བཟུམ་ཡོད་མི་ལྡེ་དཔོན་ཡང་ཅིན་་ལྡེམ་ཟེར་མི་འདི་དགོཔ་ཨིན་མས། ལྡེ་དཔོན་ ཡང་ན་ལྡེམ་ལུ་ ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ རྟ་མིང་། ཤོ་ཤོམ། འབུར་རིམ་ལ་སོགས་པ་ཡོདཔ་ཨིན། དང་པ་ ན་བཟའ་གི་ལྷུག་དང་སྐུ་ཤ་མཉེན་ལྕུག་ཚུ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལྡེ་དཔོན་ ཡང་ན་ལྡེམ་ རྟ་མིང་ཟེར་མི་ ལག་ལེན་འཐབ་དགོཔ་ཨིན་མས། གཉིས་པ་ ཤ་ཚུགས་དང་རྒྱན་གོས་ སྤྱིར་བཏང་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ བཟོ་རྣམ་ལེབ་ལེབ་སྦེ་ཡོད་མི་ ལྡེམ་ཤོ་ཤོམ་ཟེར་མི་དང་ གསུམ་པ་ ས་བྱི་རྐྱབ་ནིའི་དོན་ལུ་ གྱི་ཅུ་བཟུམ་མའི་ལྕགས་ལེབ་སོ་ཡོད་མི་ཅིག་ཡང་དགོཔ་ཨིན་མས། སྦྱིས་ཤིང་ཟེར་མི་འདི་ ས་ཁ་མཐོ་སར་ སྦ་སྨྱུག་གི་ཚལ་མ་ནང་ལས་འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ ཤིང་འདི་སྐམ་ཚར་བའི་བསྒང་ལས་ གནམ་མེད་ས་མེད་ས་ཀྲག་ཡོདཔ་ལས་ བྱི་དབུར་རྐྱབ་ནིའི་ལག་ཆ་མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན། དེའི་སྐོར་ལས་ ཁ་གསལ་སྦེ་མཁྱེན་དགོ་པ་ཅིན་ མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་འབད་ཡོད་པའི་ཀི་དེབ་ འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ཟེར་མི་ནང་ རྒྱས་པར་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ལས་ དེ་ནང་གཟིགས་གནང་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
k77uc8cqyh60mgpt5k9i5zespdp3p5h
པར་བཟོ།
0
4765
29389
29018
2022-08-04T04:11:17Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ སྤྱིར་འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་ པར་བརྐོའི་རི་མོ་འདི་ཡང་ འགོ་དང་པ་ སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ ཧེ་མ་དུས་རབས་ ༢ པའི་ནང་ རྒྱལ་པོ་དབུགས་བཏོན་གྱི་སྐབས་ལུ་ སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་སློབ་མ་ཨརྫུན་གྱིས་ སངྱས་འོད་སྲུང་གི་ཚེམས་རིང་བསྲེལ་འབྲུག་ལུ་བསྣམས་ཏེ་ ཤར་རཱ་ཛཱ་འོག་གི་གཡུས་ཚན་ནང་ མཆོད་རྟེན་གཅིག་བཞེངས་པའི་ནང་གཟུངས་ཕུལ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁ་ཡིག་འདི་ རྡོ་ལེབ་གུར་ ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ནང་ པར་བརྐོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ རྒྱལཔོ་སིན་དྷ་རཱ་ཛཱ་དང་རྒྱལཔོ་སྣ་བོ་ཆེ་གཉིས་ འཆམ་ཁ་འགྲིགས་གནང་པའི་སྐབས་ རྒྱལཔོ་གཉིས་དང་གུ་རུའི་ཕྱག་རྗེས། དེ་ལས་ མནའ་ཚིག་ཚུ་ རྡོ་རིང་གུར་བརྐོ་སྟེ་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་གི་པར་བཟོ་འགོ་དང་པའི་གྲངས་སུ་ཚུད་ནི་ཨིན་པས། <br>
རིམ་པ་བཞིན་དུ་ དུས་རབས་ ༡༢ པའི་ནང་ བླམ་ཁག་ལྔ་ལས་ བླམ་ལྷ་པ་དང་གནས་རྙིང་པ་ཚུ་གི་སྐབས་ལུ་ མ་ཎི་གདང་རིངམོ་དང་མཆོད་རྟེན་རྐང་གཉིསམ། ཀ་ཀ་ཎི། ཆུ་འཁོར་མ་ཎི་ཚུ་བཞེངས་ཡོད་མིའི་ནང་ མ་ཎི་དང་བཛྲ་གུ་རུ་ཚུ་ རྡོ་གུར་བརྐོ་ནིའི་སྲོལ་བྱུང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་དང་ དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བུ་དམ་པ་ཚུ་ འབྲུག་ལུ་ཕེབས་ཞིནམ་ལས་ ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཚུ་ རྡོ་དང་པར་ཤིང་གུར་བརྐོ་ནིའི་སྲོལ་བྱུང་སྟེ་ པར་བཟོ་རིག་པ་འདི་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཤུལ་ལས་ སྡེ་སྲིད་གསུམ་པ་ ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་དང་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས། གཞན་ཡང་ སྡེ་སྲིད་རིམ་འབྱོན་ཚུ་གི་སྐབས་ལུ་ཡང་ གསུང་ཆོས་དང་མ་ཎི་བཀའ་འབུམ། བླ་ཆེན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ཚུ་ པར་བརྐོ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༩ པ་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་དང་ ཁྲི་རབས་ ༡༨ པ་ རྗེ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གི་སྐབས་ལུ་ཡང་ གསུང་ཆོས་དང་རྣམ་ཐར་ཚུ་ པར་བརྐོ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ མི་དབང་ཞིང་གཤེགས་དམ་པ་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་དགོངས་རྫོགས་དང་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པའི་སྐུ་རིམ་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ཀུན་མཁྱེན་བཀའ་འབུམ་ཆ་ཚང་ལོག་སྟེ་ པར་བརྐོ་འབད་ཡོདཔ་ཨིནཔས། པར་བཟོ་རིག་པ་འདི་ ཧེ་མ་ སྲིནམོ་ལྟོ་ཁ་རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭ་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་བཟོ་རིག་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་བའི་ནང་ལུ་ སློབ་སྦྱོང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ ད་རེས་ནངས་པ་ཡང་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མའི་མཛད་ཤུལ་བཟང་པོ་ཚུ་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་བདག་འཛིན་འཐབ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་བཟོ་རིག་བཅུ་གསུམ་སྤེལ་ཁང་དང་ བཀྲིས་གཡང་རྩེ་བཟོ་རིག་བཅུ་གསུམ་སྤེལ་ཁང་ཚུ་ནང་ སློབ་སྦྱོང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
པར་བཟོའི་རིག་པ་ལུ་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ གསུང་རབ་གླེགས་བམ་གྱི་ཡི་གུ་ཚུ་ ཤིང་ལེབ་གུར་བརྐོ་མི་དཔེ་ཆའི་པར་ཤིང་དང་། སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་དང་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ རླུང་དར་གྱི་པར་ཤིང་། མ་ཎི་བཛྲ་གུ་རུ་དང་ཡིག་བརྒྱ་སོགས་ མ་ཎིའི་དར་སྤར། བཀྲིས་རྟགས་བརྒྱད། རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན། འབྲུག་རིས། པདྨ། འཁོར་ལོ། མེ་རིས་ལ་སོགས་པའི་ཤིང་གི་པ་ཏྲ་ཟེར་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཚུ་པར་བརྐོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཡི་གུ་ཆེ་ཆུང་བརྐོ་ནི་གི་ ཡ་བཏགས་ཆེ་ཆུང་གཉིས། སྨིན་དྲུག་ཡང་ན་མིག་བུག་ཆེ་ཆུང་གཉིས། སྟ་ཅུང་ཆེ་ཆུང་གསུམ། གཟོང་། གཞོག་ཐིག་དང་སེག་ཅུང་ལ་སོགས་པའི་ ལག་ཆ་མ་འདྲཝ་ལེགས་ཤོམ་ཚུ་དགོཔ་ཨིན། པར་བརྐོ་་ནིའི་དོན་ལུ་ པར་ཤིང་ཟེར་མི་འདི་དགོཔ་ཨིནམ་དང་ པར་ཤིང་འདི་ རྒྱ་མཚོའི་ཁོད་སྙོམ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༣༠༠༠ དེ་ཅིག་གི་ ནགས་ཚལ་ནང་ལུ་སྐྱེཝ་ཨིན་མས། ཤིང་དེ་སེམས་ཅན་སྟག་གི་ཁྲ་བཟུམ་སྦེ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་སྟག་ཤིང་ཟེར་སླབ་ཨིན་མས། ཤིང་དེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་སྐམ་པའི་བསྒང་ལས་ ས་ཀྲག་ཀྲ་སྦེ་ གས་ཆག་དང་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ག་ནི་ཡང་མེད་པའི་ཤིང་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ པར་བརྐོ་གི་དོན་ལུ་ཤིང་དེ་ མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ པར་བཟོ་འདི་ཧེ་མ་ བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལས་ར་དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་ར་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ དམ་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ནང་གསེས་ཅིག་ཡང་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
ex8f1wk9dk50ma6v2keoo91orgaly4j
འདེལ་བཟོ།
0
4766
29390
29019
2022-08-04T04:11:39Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ དང་ཕུ་ མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་གི་ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ ཡིག་མཁན་ཚུ་གིས་རྒྱུ་ཟངས་དང་དངུལ་བརྡུངས་ཏེ་ ཤོག་ཀུ་བཟུམ་ སྲབ་འཕྲོས་འཕྲོས་བཟོ་ཞིནམ་ལས་ རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ཁྲིམས་ཚུ་ འབྲི་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ཡང་ ཧེ་མའི་ལྷ་ཁང་དང་ཀུན་དགའ་རྭ་བ་ཚུ་གི་སྒོ་ཁར་ ལྷ་ཁང་བཞེངས་མིའི་ཐོ་དང་དེའི་ཆགས་ཚུལ་ཚུ་ ཟངས་ཤོག་གུར་བྲིས་ཏེ་བཞག་མི་འདི་ མཐོང་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ རྒྱ་གར་ལུ་ ཡིག་མཁན་ཚུ་གིས་ ཏ་ལའི་འདབ་མ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་པགས་ཀོ། རས་གཞི་ཚུ་ནང་ འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ དཔེར་ན་ བོད་དང་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་འབད་བ་ཅིན་ འདེལ་ཤིང་གི་པགས་ཀོ་དང་ ཨ་ག་རུའི་པགས་ཀོ་ཚུ་ལས་ ཤོག་ཀུ་བཟོ་སྟེ་ ཡིག་མཁན་ཚུ་གིས་ ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ ཤོག་ཀུ་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་རུང་ ང་་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འབད་བ་ཅིན་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ འདེལ་ཤིང་ཕྱི་ནང་གི་པགས་ཀོ་དཀར་ནག་གཉིས་ལས་ འདེལ་ཤོག་དཀར་ནག་གཉིས་བཟོ་བའི་སྲོལ་ དར་ཁྱབ་བྱུང་མི་དེ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ བསམ་ཡས་སྒྲ་སྒྱུར་ལོ་ཙཱའི་གླིང་ལུ་ རྒྱ་ཆོས་བོད་སྐད་ཐོག་ལུ་ སྐད་སྒྱུར་འབད་དེ་ ཡིག་ཐོག་ལུ་འབྲི་བའི་སྐབས་ཤོག་ཀུ་མ་ལངས་པར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ འདེལ་ཤོག་དོ་དོ་སྦེ་ཕུལ་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་ཤོག་ཀུ་ཕུལ་བའི་བཀའ་དྲིན་དགའ་ཚོར་སྦེ་ རྒྱལཔོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེན་འབྲུག་ལུ་ལོག་འབྱོན་པའི་སྐབས་ ལོ་ཙཱ་བ་ལྡན་མ་རྩེ་མང་གུ་རུའི་ཕྱག་ཞུ་མི་སྦེ་བཏང་གནང་སྟེ་ འབྲུག་ལུ་ཡི་གུ་འགོ་དང་པ་བརྩམས་གནང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ འདེལ་ཤོག་བཟོ་ནིའི་རིག་རྩལ་འདི་ ཧེ་མ་ལས་ར་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྲོལ་རྒྱུན་འདི་ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མ་ཉམས་པར་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
འདེལ་ཤོག་འདི་ འདེལ་ཤིང་ཟེར་མི་ཤིང་དེ་གི་པགས་ཀོ་གིས་བཟོཝ་ཨིན། ཤིང་འདི་ས་ཁ་མཐོ་ས་ལུ་མ་གཏོགས་ས་ཁ་དམའ་ས་ལུ་རྩ་ལས་མ་སྐྱེསཝ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ རྒྱ་མཚོའི་ཁོད་སྙོམ་ལས་ མི་ཊར་ ༢༠༠༠ དང་ ༣༠༠༠ དེ་ཅིག་གི་བར་ན་ རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེཝ་ཨིན། ཤིང་འདི་ གནམ་སོ་ཁའི་དུས་ལུ་ མེ་ཏོག་དཀརཔོ་སྦེ་ཤརཝ་ཨིན། ཤིང་གི་པགས་ཀོ་བཤུས་ནིའི་དུས་ཚོད་འདི་ གནམ་བྱཱར་དགུན་མེད་པར་བཏུབ་ནི་ཨིན་རུང་ ཤོག་ཀུ་བཟོ་མི་ཚུ་གིས་ བྱ་སྟབས་བདེ་ཐབས་ལུ་ མང་ཤོས་ཅིག་གནམ་དགུན་ལུ་ པགས་ཀོ་བཤུས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཤིང་འདི་ འབྲུག་ཤར་ནུབ་དང་དབུས་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ག་ཏེ་ལུ་ཡང་སྐྱེ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ བཀྲིས་གཡང་རྩེ། མོང་སྒར། ཆུ་ཁ། བཀྲིས་སྒང་། དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་། ཀྲོང་གསར། གཞལམ་སྒང་ཚུ་ནང་ འབོར་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་སྐྱེ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། <br>
འདེལ་ཤོག་བཟོ་ཐངས་ལུ་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ རས་ཤོག་དང་ཚར་ཤོག་ཟེར་གཉིས་སྦེ་བཟོ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། དང་པ་རས་ཤོག་བླུག་ཐངས་འདི་འབད་བ་ཅིན། ཧེ་མ་ར་ ཤིང་གི་པགས་ཀོ་འདི་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བསལ་ཏེ་ ཆུ་ནང་སྦངས་ཞིནམ་ལས་ ལེགས་ཤོམ་ཆུ་འཁྱུ། འཁྱུ་ཚརཝ་ཅིག་ ཁྲོ་དང་ཟངས་ཀྱི་ཧོད་སྦོམ་ཅིག་ནང་ སྒོ་ཐལ་གྱི་ཆུ་བླུགས་ཏེ་ བཙོ་ཚོད་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཙོ། བཙོ་ཚར་མི་འདི་ རྡོ་ལེབ་གུར་ ཤིང་གི་ཐོཝ་གིས་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བརྡུངས་ཏེ ཇ་སྲུམ་གི་ནང་ལུ་བླུགས་ཏེ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བསྲུ་དགོ། དེ་ལས་ རས་ཤོག་གི་སྒྲོམ་ཆེ་ཆུང་དང་སྟུག་སྲབ་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ་ ཤོག་ཀུའི་རྫས་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བླུགས་ཞིནམ་ལས་ ཆུ་རྫིང་གི་ཐོག་ལུ་ སྙོམས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་སྙོམས་ཏེ་ ཤོག་སྒྲོམ་ནང་གི་ ཆུ་ག་ར་འཛགས་ཚརཝ་ཅིག་ ཉིམ་ནང་བསྐམ་དགོ། ཤོག་ཀུ་འདི་གི་ ཚེ་ཚད་ཡུན་རིངམོ་སྦེ་ཐུབ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ པགས་ཀོ་སྒོ་ཐལ་གྱི་ཆུ་ནང་བཙོ་བཙོཝ་འབད་ནི་འདི་གིས་ འབུཔ་གིས་རྩ་ལས་མ་ཟ་བར་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་སྡོདཔ་ཨིན།<br>
གཉིས་པ་ ཚར་ཤོག་བླུག་ཐངས་འདི་འབད་བ་ཅིན་ ཤོག་ཀུ་བླུག་སའི་གཞི་སྒྲོམ་ཚར་གྱིས་འཐག་སྟེ་ བཟོ་མིའི་ནང་ལུ་ ཤོག་ཀུ་བླུག་མི་འདི་ལུ་ ཚར་ཤོག་ཟེར་སླབ་ཨིན། མ་གཞི་ རས་ཤོག་དང་ཚར་ཤོག་གཉིས་བླུག་ནིའི་དོན་ལུ་ ལཱ་གི་གོ་རིམ་ཚུ་ཅོག་འཐདཔ་ཨིན་རུང་ བླུག་སའི་གཞི་སྒྲོམ་དང་ བསྐམ་ཐངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཚར་གྱིས་འཐག་སྟེ་ཡོད་མི་གཞི་འདི་ནང་བླུགས་ཞིནམ་ལས་ ཆུ་རྫིང་ནང་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་བཟོ་སྟེ་ སྐར་མ་གཉིས་གསུམ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ཆུ་འཛག་བཅུག་སྟེ་ ཨེན་ཏ་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་གུར་ ཚར་ཤོག་ལེབ་གྲངས་ ༣༠ དང་ ༤༠ གི་བར་ན་རྩང་དུམ་གྱིས་རྟགས་བཀལ་ཏེ་ ཤོག་ཀུ་ ༡༠༠ དང་ ༢༠༠ དེ་ཅིག་བརྩིགས་ཞིནམ་ལས། ཐོག་ཁར་ལས་ཨེན་ཏ་ལྗིད་ཅན་གྱིས་ཨེབ་བཞག་ནི་དང་ དེའི་ཐོག་ཁར་རྡོ་དང་ལྕགས་ལ་སོགས་པ་ ཨེན་ཏའི་ཟུར་མཐའ་གཉིས་ལུ་ལྗིད་ཚད་འདྲན་འདྲ་བཀལ་ཏེ་ ཉིན་བཞག་གཅིག་དེ་ཅིག་བཞག་དགོ། དེ་ལས་ ཐོག་ཁར་བཀལ་མི་ ཨེན་ཏ་དང་རྡོ་དེ་ཚུ་ཕབ་སྟེ་ ས་དང་གྱང་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་གུར་སྦྱར་ཏེ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བསྐམ་དགོཔ་ཨིན།<br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ འདེལ་བཟོ་དེ་ཡང་ དང་ཕུ་ལས་དར་སྲོལ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ད་རེས་ནངས་པ་ཡང་ སྲོལ་རྒྱུན་འདི་མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། འདེལ་བཟོ་འདི་ ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ ལཱ་ག་ར་མི་གིས་འབད་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ དེང་སང་དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ འཕྲུལ་རིག་མ་འདྲཝ་གི་ཐོག་ལས་ འབད་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ འདེལ་བཟོའི་བཟོ་གྲྭ་ཁང་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེང་སང་གི་དུས་ལུ་འདེལ་བཟོ་འདི་ དངུལ་གྱི་འོང་འབབ་བཟོ་སའི་གཞི་ཅིག་ཡང་ཨིན་པས་གོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
20c1da1u5b5ohaqcu8py6lbhjliik4q
ཐགས་བཟོ།
0
4767
29391
29020
2022-08-04T04:12:34Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ཐགས་བཟོ་འདི་ཡང་ ཧེ་མ་ སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལས་ར་ བྱུང་བྱུངམ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ སངྱས་ཞལ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ འབྲུག་མི་ཚུ་ལུ་ ཁ་བ་རི་བྲག་པ་ཟེར་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ནང་གི་མི་ཚུ་ འཚོ་བ་སྐྱོང་ནིའི་དོན་ལུ་ཟས་དང་ ལུས་ཤ་ཁྲག་གནས་ནིའི་དོན་ལུ་ཁྱིམ། ཕྱིའི་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱོབས་ནིའི་དོན་ལུ་ རས་གོས་ཚུ་རང་བཞིན་གྱིས་བཟོ་ཤེས་པའི་བཟོ་རིག་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཚུ་ ཧེ་མ་ལས་ཡོདཔ་སྦེ་བཤད་དེ་འདུག། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ཁ་བ་རི་བྲག་གི་ཡུལ་འདི་ མོན་ཡུལ་ཟེར་བའི་ མིང་གི་ཐ་སྙད་ལུ་ རང་བཞིན་གྱིས་གྱུར་ཏེ་ གནས་པའི་སྐབས་ མོན་པའི་མི་ཚུ་གིས་ ཤ་ཁྲག་ལུ་ལོངས་སྤྱོད། ཤིང་དང་ཤོམ་འདབ་ཚུ་ལས་ གོ་ལ་ཚུ་འཐག་སྟེ་ གྱོན་པའི་སྲོལ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཤུལ་ལས་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་འབྲུག་ཡུལ་ལུ་འབྱོན་པའི་སྐབས་ལུ་ མི་ཆེན་དང་དཔོན་ཆེན་ཚུ་གིས་ དར་གོས་ཀྱི་ན་བཟའ་བཞེས་ནི་དང་། མི་དཀྱུས་མ་ཚུ་གིས་ ཟྭོ་ཆག་གཡུ་རས་ལས་འཐག་པའི་གོ་དང་ སེམས་ཅན་གྱི་པགས་ཀོ་ལས་བཟོ་བའི་གོ་ཚུ་གྱོན་སྲོལ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ས་ཁ་མཐོ་སར་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་ སེམས་ཅན་གྱི་པགས་ཀོ་ལས་བཟོ་བའི་གོ་ལ་དང་ ས་ཁ་དམའ་སར་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་ ཟྭོ་ཆག་གཡུ་རས་ཚུ་ལས་འཐག་པའི་གོ་ལ་ཚུ་གྱོན་སྲོལ་འདུག།<br>
དུས་རབས་ ༡༧ པའི་ནང་ལས་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ ཐེར་མ་དང་སྣམ་བུའི་གོ། གོས་ཆེན། ཀ་བལ་གྱི་སྐུདཔ་ལས་འཐག་པའི་སྐམ་འཐགམ། ལ་སོགས་པ་ཚུ་བྱུང་ནུག། ད་རེས་ནངས་པ་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་གོང་འཕེལ་གྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ལས་ སྐུདཔ་མ་འདྲཝ་ཐོན་ཏེ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ གོ་དང་དཀྱི་ར་ཚུ་མེ་ཏོག་མ་འདྲཝ་གིས་བརྒྱན་ཏེ་ ཐགས་བཟོ་རིག་པ་འདི་ གོང་འཕེལ་སྦོམ་སྦེ་ར་འགྱོ་སྟེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གོ་དང་དཀྱི་རའི་དབྱེ་བ་ཡང་ སྤང་རྩེ། སེར་ཁྲ། ཨ་ཐང་དམར་ཁྲ། གཡུ་འཐགམ། ཐགས་རས། ཧོར་ཁྲ། འཇའ་འགྲིགསམ། ཟེར་བའི་དཔེ་གསར་གྱི་རིགས་དང་ སྨན་ཙེ་དམར་ཁྲ། ལུང་སེརམ། སྒྲོམ་ཅུང་ཅནམ། མོན་འཐག། སྔོ་གཤམ། སྐུད་ཤུད་ཐགས་ར་ལ་སོགས་པའི་མེ་ཏོག་ཅན་གྱི་འཐག་འཐགཔ་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དང་ཕུའི་དུས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ རས་གོ་འཐག་སྟེ་གྱོན་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ ངོ་མ་ར་ ཉི་ཆར་དང་རླུང་ཚུ་ལས་ སྐྱོབས་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ སྡོད་སའི་ཁྱིམ་ཟེར་མེད་པར་ བྱག་ཕུག་དང་ཤིང་གི་རྩ་བར་སྡོད་པའི་སྐབས་ གོ་ལའི་དགོས་པ་ངོ་མ་ར་ ཉིམ་གིས་མི་འཚིག་ནི་དང་། ཆར་རླུང་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གིས་གྱང་ནི་ལས་ བསྲུང་ནིའི་ཐབས་ལུ་ ཤིང་གི་ཤོམ་འདབ་དང་རུ་ཤིང་ལས་འཐག་པའི་གོ་ལ་ཚུ་ གྱོན་ཏེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཤུལ་ལས་ མིའི་མནོ་བསམ་ཚུལ་མཐུན་སྦེ་གཏང་ཤེསཔ་འགྱོ་བའི་དུས་ལུ་ རང་ལུ་བལྟ་སྟེ་ངོ་ཚ་ནི་དང་ གཞན་ལུ་བལྟ་སྟེ་ ཁྲེལ་ཡོདཔ་གྱུར་ཏེ་ དེ་ཚུ་བསྲུང་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱུ་ག་ཅི་ལས་འབད་རུང་འཐག་ཏེ་ ཁོད་སྟོད་དང་ཁོད་སྨད་ཚུ་བཀབ་སྟེ་ གྱོན་སྲོལ་བྱུང་ནུག། དེ་ལས་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ གོ་དང་དཀྱི་ར་ཚུ་འཐག་སྟེ་ གཟུགས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་གཙོ་བོ་སྦེགྱོན་པའི་སྲོལ་བྱུང་ནུག།<br>
ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཐགས་བཟོ་འདི་ མང་ཤོས་ཅིག་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གིས་འཐག་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཐགས་བཟོ་འདི་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ དངུལ་གྱི་འོང་འབབ་བཟོ་ནིའི་ཐབས་ལམ་གཙོ་བོ་ཅིག་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་ལས་བརྟེན་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ལས་ འཕྲུལ་གྱིས་འཐག་སྟེ་ཡོད་པའི་ གོ་དང་དཀྱི་ར་ཚུ་ ནང་འདྲེན་འབད་མ་དགོ་པར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་མགོ་རང་འདྲོང་གི་ དམིགས་ཡུལ་གྲུབ་ཐབས་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཐགས་བཟོ་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་ཀྱི་དོན་ལུ་ མི་དབང་ཨ་ཞེ་སངྱས་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་སྐྱབས་འཛིན་གྱི་འོག་ལུ་ རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིགས་སློབ་སྡེ་ཟེར་ ཁེབ་ས་མེད་པའི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་གིས་ ན་གཞོན་དང་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་ ཐགས་རིགས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་ཚུ་ཡང་ གནང་དང་གནང་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ ཐགས་བཟོ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཧེ་མ་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་ རང་ལུགས་སྔར་སྲོལ་བཟང་པོ་ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ འཕྲུལ་རིག་གིས་འཐག་སྟེ་ཡོད་པའི་གོ་དང་དཀྱི་ར་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ རྩ་ལས་མ་འདྲ་བའི་མེ་ཏོག་གི་རྣམ་པ་ཚུ་ བཀྲིས་རྟགས་བརྒྱད་དང་ གཞན་ཡང་ མེ་ཏོག་གི་རིགས་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་སྦེ་ འཐག་སྲོལ་ཡོད་པའི་ཁར་ སྤུས་ཚད་ཡང་གནམ་མེད་ས་མེད་ལེགས་ཤོམ་འོངམ་ཨིན། ཐགས་བཟོ་འདི་མང་ཤོས་ཅིག་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གིས་འཐག་དོ་ཡོད་པའི་ཁར་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ འཐག་སྲོལ་ཡོད་པའི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ནང་གསེས་ཅིག་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཕིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
nhk3edoheaw9zpgdv0hve3nm35phlef
བླུགས་བཟོ།
0
4768
29392
29021
2022-08-04T04:12:55Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ བླུགས་བཟོ་དེ་ཡང་ དང་ཕུ་ལས་དར་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ མཆོད་ཆའི་རིགས་དཔེར་ན་ རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལ་བུ། ཏིང་ཤག་དང་ ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ལག་ཆའི་རིགས་ ཕུར་པ་དང་དགྲ་སྟ་ཚུ་དང་། གཞན་ཡང་ སྐུ་འདྲ་ཚུ་ བླུགས་བཟོ་རིག་པ་ལས་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བྱུངམ་ཨིན་མས། བླུགས་བཟོ་ལུ་དབྱེ་བ་ཅིན་ བྱེ་བླུགས་དང་སྤྱ་བླུགས་ཟེར་ ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དང་པ་ བྱེ་བླུགས་ཟེར་མི་འདི་ སྐུ་དང་མཆོད་ཆས་ཚུ་བླུག་པའི་སྐབས་ སྐུ་རང་འབྱུང་དང་ ཡང་ན་ དུམ་བུར་བཅད་དེ་བསྐལ་པའི་བྱེམ་གྱི་ནང་ལུ་ འབུར་འཐོན་ནིའི་དོན་ལུ་ ཟངས་དང་གསེར། དངུལ་ཚུ་བཞུ་སྟེ་རྒྱུ་ལམ་གྱི་ཐོག་ལས་བླུགས་ཏེ་བཟོ་མི་འདི་ལུ་ བྱེ་བླུགས་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། བྱེ་བླུགས་འདི་ལཱ་འཇམ་པའི་ཁར་ སྤྱ་བླུགས་དང་ཕྱདཔ་ད་མགྱོགས་ནི་ཨིན་མས། སྤྱ་བླུགས་ཟེར་མི་འདི་ སྐུ་དང་གཞན་ག་ཅི་ར་བླུགས་རུང་ དང་པ་ར་ སྤྱ་ཚིལ་གྱིས་དངོས་སྤྱད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ འདམ་དང་ནོར་གྱི་ཨ་བ་སླ་བསྲེས་རྐྱབ་ཞིནམ་ལས་ གར་སླ་རན་ཏོག་ཏོ་བཟོ་སྟེ་ ཕྱི་ཁ་ལས་དབུར་ཏེ་ ཉི་གྲིབ་ནང་ཚར་ལེ་ཤ་བསྐམ་དགོཔ་ཨིན། འདམ་གྱི་ནང་ལུ་ཡོད་པའི་དངོས་སྤྱད་སྤྱ་ཚིལ་གྱིས་བཟོ་སྟེ་ཡོད་མི་འདི་ བཞུ་ནི་དང་འདམ་འདི་བསྐམ་ནིའི་དོན་ལུ་ མེ་མ་བཏུབ་བཏུབ་སྦེ་གཏང་དགོ། དེའི་ནང་ལུ་ རྒྱུ་ག་ཅི་བླུགས་ཡོད་རུང་བཞུ་སྟེ་ བླུག་མི་དེ་ལུ་ སྤྱ་བླུགས་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས།<br>
འབྲུག་ལུ་བླུགས་བཟོ་འདི་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་དང་རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས། སྡེ་སྲིད་ ༡༦ པ་ བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ ཡང་ན་ གཞི་དར་གྱི་སྐབས་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཐ་བྲག་དགོན་པའི་བླམ་རིམ་འབྱོན་ཚུ་ ཕུར་པའི་ཉམས་བཞེས་མཛདཔ་ལས་ གཙང་མཁན་ཆེན་འཇམ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་དངོས་སློབ་ རྒྱ་མཚོ་རྣམ་དྲུག་གི་སྐབས་ལུ་ མཚན་མ་རྫས་ཀྱི་ཕུར་པ་ཨེ་ཁྲམ་དང་ རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ཚུ་ བླུག་པའི་ས་དོང་གི་ཤུལ་ ཐ་བྲག་དགོན་པ་ལུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མཐོང་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ རྒྱལ་སྲས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས་ བྱེ་བླུགས་དང་སྤྱ་བླུགས་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་དང་ཕུར་པ། གང་གཟར་བླུགས་གཟར། ཏིང་ཤག། སྐུ་བླུགས་བླུགསཔ་ཚུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ འབྲུག་པའི་རྫོང་གཞིས་དང་དགོན་སྡེ་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་བསྒང་ རྒྱ་བོད་དང་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ག་ཏེ་ལུ་ཡང་མེད་པའི་དྲིལ་བུ་སྐད་སྙན་དང་བཟོ་བཀོད་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ལྷོ་དྲིལ་ཟེར་འགངས་ཅན་དང་བརྩི་མཐོང་སྦོམ་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡང་འདུག། དེ་ལས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བླུགས་བཟོ་མཁས་པ་ལེ་ཤ་བྱོན་ཏེ་ མཆོད་ཆས་ཀྱི་རིགས་མང་རབས་ཅིག་བླུགས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལུ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ བླུགས་བཟོའི་སྡེ་གསརཔ་གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། <br>
བླུགས་བཟོའི་ལཱ་འབད་བའི་སྐབས་ ལག་ཆ་ག་ཅི་ར་དགོཔ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ གསེར་དངུལ་ཟངས་ཚུ་བཞུ་སའི་བཞུ་ཀོང་ཆེ་ཆུང་དང་ མེ་ཐབ་ཀྱི་ནང་ལུ་ རྡོ་སོལ་ནགཔོ་དང་ ཤིང་ས་ཀྲག་གི་སོལ་མོ་ཚུ་བླུག་དགོཔ་ཨིན། དེ་ལས་ བྱེ་བླུགས་ཀྱི་སྐབས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ བསྐལ་པའི་བྱེམ་བརྔོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལྕགས་ཀྱི་སླ་ང་ཆེ་ཆུང་དང་ བྱེམ་བསིག་ཚགས་ཆེ་ཆུང་། བྱེམ་བརྫི་ནིའི་ཧོད་ཆེ་ཆུང་། བྱེ་འདམ་བཀང་སྟེ་ ཕུར་པ་དང་སྐུ་གི་བཟོ་དབྱིབས་བཟོ་ནིའི་ལྕགས་ལེབ་དང་ ཡང་ན་ ཤིང་གི་གཞོང་པ་ཆེ་ཆུང་དང་ ཤིང་གི་ཐོཝ། དེ་ལས་བྱེ་དམ་འབར་འབུར་ཚུ་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཀྲེག་ནིའི་གྱི་ཅུང་། ཀོཝ་དང་འཕྲུལ་ཆས་མ་འདྲཝ་ཚུ་དགོཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ རི་མོ་གསལ་རི་རི་མ་ཐོན་པ་ཅིན་ སྤྲོས་བརྐོ་རྐྱབ་སྟེ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ གཟོང་ཆེ་ཆུང་དང་ཐོཝ། གསེག་རྡར་གྲུ་གསུམ། ཟུར་བཞི། ཟླུམ་པོ་དང་ཟླ་གམ་སྣ་ཚོགས་དགོ་ནི་ཨིན་རུང་ བླུགས་བཟོ་རང་སོའི་ལུགས་སྲོལ་དང་བསྟུན་ཏེ་ དགོས་མཁོའི་ལག་ཆ་སྣ་ཚོགས་དགོཔ་ཨིན་པས།<br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ བླུགས་བཟོ་རིག་པ་དེ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ སྔོན་གོང་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ སྐུ་དང་མཆོད་ཆས་ཀྱི་རིགས་ཚུ་ བླུགས་བཟོ་སྦེབཟོ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། བླུགས་བཟོ་ལུ་ བྱེ་བླུགས་དང་སྤྱ་བླུགས་ཟེར་ དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་ ལུགས་གཉིས་ཆ་ར་ འབྲུག་ལུ་ཁྱབ་ཆེཝ་སྦེ་ དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། བླུགས་བཟོ་འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་རྙིངམ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་འབད་དེ་བཞག་དགོཔ་འདི་ གནམ་མེད་ས་མེད་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
j30lgpniqkv7f2jyuiu6ubd3w3sd9a8
རྡོ་བཟོ།
0
4769
29393
29022
2022-08-04T04:13:47Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ དུས་རབས་ ༧ པའི་ནང་ གཙུག་ལག་ཁང་འགོ་དང་པ་ བུམ་ཐང་བྱམས་པ་ལྷ་ཁང་དང་ སྤ་རོ་སྐྱིད་ཆུ་ལྷ་ཁང་གཉིས་བཞེངས་གནང་པའི་སྐབས་ ལྷ་ཁང་གི་འོག་གི་རྨང་གཞི་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ཐོག་གཡབ་ཚུན་ རྡོ་རྩིག་ལུ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་བཞེངས་ཡོདཔ་ལས་ རྡོ་བཟོ་རིག་པ་འདི་ དེ་བསྒང་ལས་རང་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ལྷའི་ཞལ་ཡས་ཁང་དང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་། ཐུགས་རྟེན་མཆོད་རྟེན། ཕྱིའི་ལྕགས་རི་དང་ནང་གི་རྡོ་གཅལ། འཇིག་རྟེན་ཕལ་པའི་ཁྱིམ་དང་ ཐ་ན་ས་ཞིང་གི་རཝ་ཅིག་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ རྡོ་བཟོ་རིག་པ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་བཟོ་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་ རྡོ་བཟོ་རིག་པ་འདི་ ང་བཅས་ཚུ་ལུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་རིག་པ་ཅིག་ཨིན། དེ་ལས་ དུས་རབས་ ༩ པའི་ནང་ ལྷ་སྲས་གཙང་མ་འབྲུག་ལུ་བྱོན་པའི་བསྒང་འབྲུག་པའི་རྡོ་བཟོ་བོ་ཚུ་གིས་ཕོ་བྲང་ག་ར་ རྡོའི་མཁར་བརྩིགས་ཏེ་བཟོ་ཡོདཔ་ལས་ ལྷ་སྲས་གཙང་མའི་མཁར་ཟེར་བྱུང་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ དུས་རབས་ ༡༡ པའི་ནང་ ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་ ས་གནས་ཨུམ་གླིང་བང་སོ་ཟེར་སར་ བང་སོ་ཆོས་རྗེའི་ཕོ་བྲང་གི་ ཕྱི་ནང་དང་ཐོག་ཕུབ་ག་ར་ རྡོ་ལས་གྲུབ་སྟེ་ཡོད་མི་ དཔེར་ན་ ཅོག་ཙེ་དང་གདན་ཁྲི། ཉལ་ཁྲི་དང་སྣོད་གཞོང་ཚུ་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ སའི་འོག་ལུ་གནོད་སྐྱོན་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ནི་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་ལུ་རྡོ་བཟོ་མཁས་པ་ཚུ་ དེ་བསྒང་ལས་ར་ཡོདཔ་ཨིནམ་ཤེས་ཚུགས་པས།<br>
དེ་ལས་ དུས་རབས་ ༡༣ པའི་ནང་ རྒྱལ་བ་ལྷ་སྣང་པ་གིས་ ཐིམ་ཕུག་རྡོ་སྔོན་རྫོང་འདི་ཡང་ ནང་གི་ཕོ་བྲང་དང་ཕྱིའི་ལྕགས་རི་ཚུ་ག་ར་ རྡོ་རྩིག་ལས་གྲུབ་གྲུབ་ཨིནམ་མ་ཚད་ རྡོ་རྩིག་དེ་ཡང་ ཧེ་མ་དུས་ ༧ པའི་ནང་གི་རྡོ་རྩིག་ཚུ་དང་ཕྱདཔ་ད་ ཟུར་རྡོ་ཚུ་ཕྲང་ཏང་ཏ་ཡོད་པའི་ཁར་ རྡོ་ཟུར་གཉིས་ཀྱི་མཐུད་མཚམས་ཡང སྔར་བ་དྲགཔ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ད་རུང་ དུས་རབས་ ༡༤ པའི་ནང་ ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོའི་སྲས་ཉི་མ་གི་གདན་ས་ ལྕང་སྒང་ཁའི་ནང་ན་གི་འདུ་ཁང་འདི་ཡང་ ལོ་ངོ་ ༧༠༠ དེ་ཅིག་སོང་བའི་ རྡོ་རྩིག་ངོ་མ་ཨིནམ་དང་ དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པའི་གདན་ས་བུམ་ཐང་ཀུན་བཟང་བྲག་གི་དགོན་པ་ཡང་ རྡོ་རྩིག་ཨིན་རུང་ དུས་རབས་ ༢༠ དེ་ཅིག་གི་ནང་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ཟུར་རྡོ་ཡང་སྲ་ཀྲག་ཀྲ་དང་ དམིགས་གསལ་གྱི་ཟུར་རྡོ་བཏོན་ནིའི་དོན་ལུ་ སྟ་ཅུང་གིས་གཞོགས་ཏེ་ ཟུར་རྡོ་ལེགས་ཤོམ་བཟོ་བསྒྲུབ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་ཚུ་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ རྡོ་བཟོ་རིག་པ་འདི་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མའི་སྐབས་ལས་ར་དར་ཡོད་རུང་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་ མིའི་རིག་པ་ཡང་གོང་དུ་འཕེལ་ཏེ་ བཟོ་བཀོད་འདི་ཚུ་ཡང་ ལེགས་བཅོས་འབད་ཡི་ར་ དར་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ་ཡོད་པའི་བཟོ་རིག་ཅིག་ཨིན།<br>
ལྷ་ཁང་དང་དགོན་སྡེ། རྫོང་གཞིས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁང་ཁྱིམ། རཝ་དང་ལྕགས་རི་ཚུ་ ཆེ་ཆུང་ག་ཅི་བཟུམ་བརྩིགས་རུང་ རྡོའི་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། དཔེར་ན་ ཁྱིམ་གྱི་གཞི་འགྱམ་བརྟན་ཏོག་ཏོ་འོང་ནིའི་དོན་ལུ་ རྡོ་སྲ་ཀྲག་ཚུ་ལུ་ རྨང་རྡོ། རྨང་རྡོའི་ཐོག་ཁ་ལས་ རྡོ་ལེགས་ཤོམ་གྱིས་རྩིགཔ་ངོ་མ་འཐུ་མི་ལུ་ རྩིག་རྡོ། ཁྱིམ་གྱི་ཟུར་བཞི་བརྩིག་ནིའི་དོན་ལུ་ རྡོ་གྲུ་བཞི་ཟུར་དང་ལྡན་པ་འདི་ལུ་ ཟུར་རྡོ། རྩིག་བཟོ་ཕྲང་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ རྩིགཔ་ཕྱི་ནང་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ས་སྟོང་བསུབ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྡོ་ཆུང་། ཁྱིམ་དང་ལྷ་ཁང་། རྫོང་གཞིས་ཚུ་གི་གདོང་ཁར་ཐང་དང་ བར་ཁྱམས་མཐའ་སྐོར་ཚུ་ནང་ རྡོ་ལེབ་གཤིབ་མི་དེ་ལུ་ གཅལ་རྡོ་དང་ ཧེ་མའི་དུས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཁྱིམ་ཐོག་བཀབ་ནིའི་དོན་ལུ་ རྡོ་ལེབ་ལ་སོགས་པའི་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། རྡོ་རྩིག་ཚུ་ཡང་ མིག་ཁར་མཛེས་ནི་དང་ ཕྲང་ཏང་ཏ་འོང་ནིའི་དོན་ལུ་ རྩིག་བཟོའི་རྩིག་ཐིག་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ག་ནི་བ་མཛེས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་རྐྱབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ རྡོ་བཟོཔ་ཚུ་གིས་ རྡོ་རང་འབྱུང་ལས་ ཆུམ་བརྡུང་ནི་གི་རྡོའི་ལྷིའུ་དང་ ཕྱེ་དང་ཁ་རང་ཚུ་འཐག་ནིའི་རང་འཐག་དང་ཆུ་འཐག་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཅ་ཆས་ དང་ཕུའི་དུས་ལུ་ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ཡོད་པའི་ཁར་ ད་རེས་ནངས་པར་ཡང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་ཚུ་ནང་ མཐོང་ནི་ཡོད་མི་ཚུ་ག་ར་ རྡོ་བཟོ་མཁས་པ་ཚུ་གིས་བཟོ་བཟོཝ་གི་ཤུལ་བཞག་ཨིན་མས།<br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྫོང་གཞིས་དང་ ལྷ་ཁང་། དགོན་སྡེ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁང་ཁྱིམ། གཞན་ཡང་ ཐུགས་རྟེན་མཆོད་རྟེན་དང་ སྔོན་གྱི་དུས་ལུ་ འཕྲུལ་རིགས་ཀྱི་གོང་འཕེལ་མ་འགྱོ་བའི་སྐབས་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་རང་འཐག་དང་ཆུ་འཐག། རྡོ་གཞོང་དང་རྡོའི་ལྷིའུ་ལག་ལེན་འཐབ་ཡོད་མི་ཚུ་ ས་གནས་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ ད་རེས་ནངས་པར་མཐོང་སྲོལ་ཡོད་མི་འདི་ རྡོ་བཟོ་རིག་པ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ བྱུང་བྱུངམ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྫོང་གཞིས་དང་ལྷ་ཁང་ཚུ་ དེང་སང་གི་འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཁྱིམ་གྱི་བཟོ་བཀོད་དང་ཅ་ཆས་ཚུ་ རྩ་ལས་ལག་ལེན་མ་འཐབ་པར་ རྡོ་དང་ཤིང་གིས་བསྒྲུབས་ཏེ་ཡོད་མི་ཚུ་ དང་ཕུ་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
asohqc98lq8vjhnys2ykf123vctk6b0
ཚར་བཟོ།
0
4770
29394
29023
2022-08-04T04:14:09Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཚར་བཟོ་རིག་པ་དེ་ཡང་ སྔོན་དང་ཕུ་ལས་ དར་ཁྱབ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ནང་ ཡིག་ཐོག་ལུ་བཀོད་དེ་མེད་རུང་ དབྱེ་དཔྱད་འབད་དེ་ལྟཝ་ད་ ནང་པ་སངྱས་པའི་བསྟན་པ་མ་དར་བའི་སྔོན་གོང་ལས་ གཡུང་དྲུང་གི་བོན་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྐབས་ལུ་ སྦ་ཚར་ལས་འཐག་པའི་བང་ཅུང་ནང་ལུ་ བཟའ་བཅའི་རིགས་ཚུ་ བླུགས་ཏེ་ཟ་བའི་སྲོལ་བྱུང་ནུག། ག་དེ་སྦེ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ བང་ཅུང་ཚུ་ནང་ རི་མོ་ཡང་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ངོ་རྟགས་ གཡུང་དྲུང་བཙུགས་ཏེ་འཐག་སྲོལ་ཡོད་པའི་ཁར་ བང་ཅུང་དེ་ལུ་ མིང་ཡང་གཡུང་དྲུང་མེ་ཏོག་ཟེར་ སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ སྔོན་གྱི་དུས་ལུ་ ཚར་བཟོ་ལས་བརྟེན་པའི་ ཁྱིམ་ནང་གི་ཅ་ཆས་ དཔེར་ན་ ལྟོ་ཟ་ནི། འབྲུ་སྣ་བཀང་ནི། ཆུ་བཀང་ནི། ཉི་མར་འབྲུ་རིགས་བསྐམ་ནི། ཁྱིམ་ཐོག་བཀབ་ནི་དང་ ཞིང་ཁའི་རཝ་ཚུ་ག་ར་ སྦ་ཚར་གྱིས་བཟོ་སྲོལ་འདུག།<br>
ཚར་བཟོ་འདི་ ཁྱབ་ཆེ་ཤོས་ར་ བཀྲིས་སྒང་རྫོང་ཁག་ནང་ལས་ ཁྲིམས་ཤིང་རྐང་པར་དང་ མོང་སྒར་ཁེངས་ན་འགོར། དེ་བཟུམ་སྦེ་ བཀྲིས་གཡང་རྩེ་ འབུམ་སྡེ་གླིང་གི་གཡུས་སྟོད་ཁ་ཐུག་ལུ་དང་ གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁང་ཚུ་ནང་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ བཀྲིས་གཡང་རྩེ་གི་ཚར་བཟོཔ་ཚུ་གིས་བང་ཅུང་འཐག་སྲོལ་མིན་འདུག། གཡུས་ཚན་དེ་ནང་གི་ཕོ་མོ་ཚུ་གིས་ སྣོད་ཆས་མ་འདྲཝ་ བང་ཅུང་། ལག་ཅུང་། རེ་ལྡེ། སོ་རས་པ་ལང་། ཞྭམོ། ཙེའུ། ཆུ་སྣོད་པ་ལང་གི་ཤུབས་ཚུ་ འཐག་ཤེས་པའི་ཁར་ གཡུས་ཚན་དེ་ཚུའི་ནང་ལུ་ ད་རེས་ནངས་པ་ཡང་ ཅ་ཆས་འདི་ཚུ་ ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། གཡུང་དྲུང་གི་བང་ཅུང་འདི་ ད་རེས་ནངས་པ་ ཁེངས་ལས་འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཚར་གྱིས་བཟོ་བའི་བང་ཅུང་མ་ཐོན་པའི་ཧེ་མ་ མོན་པའི་མི་ཚུ་བཟའ་འཐུང་གི་རིགས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ ཤིང་གི་ཤོམ་འདབ་ནང་ཟ་ནི་དང་འཐུང་ནིའི་རིགས་ཚུ་ སྦ་སྨྱུག་གི་ནང་ལུ་བླུགས་ཏེ་ ཟ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ མིའི་རིག་པ་ཡང་གོང་དུ་འཕེལ་ཏེ་ སྦ་སྨྱུག་ཚུ་པགས་ཀོ་བཤུས་ཏེ་ ཁྱིམ་ནང་གི་ཅ་ཆས་དང་ ཁྱིམ་ཐོག་ཚུ་ཡང་ སྦ་གིས་འཐག་སྟེ་བཀབ་ནིའི་སྲོལ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། བང་ཅུང་དེ་ལུ་ ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ཁར་ མི་དྲག་ཞན་ཆེ་ཆུང་མེད་པར་ བང་ཅུང་ནང་ལྟོ་ཟ་ནིའི་སྲོལ་འདི་ དུས་རབས་ ༢༠ པ་མཇུག་བསྡུ་ཁམས་ཅིག་གི་བར་ན་ ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེའི་ཤུལ་ལས་ དེང་སང་དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཚུ་ལས་ འགྱིབ་དང་དཀར་ཡོལ་གྱི་བང་ཅུང་དང་ཕོརཔ་ཐོན་ཞིནམ་ལས་ ཚར་གྱི་བང་ཅུང་ལག་ལེན་འཐབ་ནིའི་སྲོལ་ཉམས་ཡོད་རུང་ ད་རེས་ནངས་པ་ ཤིང་འབྲས་དང་སྲིབ་ལ་སོགས་པ་བཀང་སྟེ་ མགྱོནམོ་ཚུ་ལུ་ བཞེས་རྩམ་དང་སྤགས་ཚུ་ དྲང་ནིའི་དོན་ལུ་ ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཚར་ལས་བརྟེན་ཏེ་བཟོ་བའི་ཅ་ཆས་ཚུ་ཡང་ བང་ཅུང་ཆེ་ཆུང་གི་རིགས། གཟེབམ། འབོད་ལོ། ལག་ཅུང་། རེ་ལྡེ། ཆང་བཤོ། སྦི་འཁྱབ། པ་ལང་། བཞི་བང་། གསིག་མ། རྫེ་ཀོ། ཇ་བཙག། གཟེབ་ཅུང་། ཙེའུ། ཀུ་ཏོ། ཀར་གྱི་གསིག་མ་དང་ཕྱེའི་གསིག་མ། ལྟོ་བཙག། བལ་གྱི་ཁོད་སྟོད། བལ་ཤད། མཆོད་ཆས་ཀྱི་ཤུབས་ལ་སོགས་པའི་བཟོ་རྣམ་དང་རི་མོ་མ་འདྲཝ་ཚུ་ཨིནམ་དང་ ཅ་ཆས་དེ་ཚུ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཡུས་གོ་ཚུ་ནང་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ ཁྱབ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཚར་གྱི་ཧོད་ཆས་དེ་ཚུ་ ཚོས་གཞི་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་གི་དབྱེ་བ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། བང་ཅུང་དང་རྩེ་གཟེབམ། ལག་ཅུང་དང་འབོད་ལོ་ཚུ་ ཚར་དཀར་རྐྱང་དང་ཚོན་ཁྲ་ཅན་གང་རུང་ རང་གི་བློ་འདོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ འཐག་སྲོལ་ཡོད། སྦ་ཟེ། སྦི་འཁྱབ། གསིག་མ། བཞི་ཆ། ཁྱུང་་ཅུང་། རེ་ལྡེ་ཚུ་ ཚར་དཀར་རྐྱང་གིས་འཐགཔ་ཨིན། ཚོན་ཁྲ་ཡང་ཚོས་གཞི་སེརཔོ། ལྗང་ཁུ། དམརཔོ་དང་ལྗང་ནག་ཚུ་གིས་བཟོ་སྟེ་འཐགཔ་ཨིན། སྟག་ཁྲ་མེ་ཏོག་ཚུ་ ཚོས་གཞི་དམརཔོ་དང་དཀརཔོ་གིས་འཐག་ནི་དང་ གཡུང་དྲུང་མེ་ཏོག་ཚུ་ ཚོས་གཞི་སེརཔོ། དམརཔོ་དང་ལྗང་ནག་ཚུ་སླ་བསྲེས་ཏེ་འཐགཔ་ཨིན། ཚོས་གཞི་ཚུ་ལས་ སེརཔོ་འདི་ཡུང་སྒ་གིས་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་དང་ དམརཔོ་འདི་ བཙོད་དང་ལྗང་ཁུ་འདི་ ཤར་ཕྱོགས་པའི་ཁ་སྐད་ནང་ལུ་ ཡང་ཁག་པ་ཟེར་མི་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ཞིནམ་ལས་ ཚར་བསྐམ་སྟེ་ཡོད་མི་ཚུ་ ཚོས་ཆུ་ནང་བཙོ་སྟེ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ ཚད་གཞི་བགོ་ཐངས་དང་འཐག་ཐངས་ཚུ་ཡང་ ཆེ་ཆུང་གི་ཚད་གཞི་དང་བསྟུན་ཏེ་ འཐག་ཐངས་མ་འདྲཝ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཚུ་ག་ར་ རྒྱུ་ཚར་གྱིས་འཐག་ནི་འདི་གིས་ ཚར་བཟོ་ཟེར་སླབ་ཨིན། <br>
མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ ཚར་བཟོ་འདི་ ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པ་མ་དར་བའི་སྔ་གོང་ལས་ར་ཡོད་པའི་བཟོ་རིག་ཅིག་ཨིན། ཚར་བཟོ་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཁྱིམ་ནང་གི་ཧོད་ཆས་མ་འདྲཝ་ཚུ་འཐག་སྟེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་པའི་ཁར་ དང་ཕུའི་དུས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཧོད་ཆས་ཚུ་ འཇིག་རྟེན་པ་ཚུ་ལུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཅ་ཆས་ཅིག་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཚར་བཟོའི་ལམ་སྲོལ་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ བཀྲིས་སྒང་། མོང་སྒར། གཞལམ་སྒང་དང་ བཀྲིས་གཡང་རྩེ་གི་གཡུས་གོ་ཚུ་ནང་ མ་ཉམས་པར་བདག་འཛིན་འཐབ་སྟེ་ཡོད་པའི་ཁར་ གཡུས་གོ་དེ་ནང་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་ དངུལ་གྱི་འོང་འབབ་ཡང་ ཚར་བཟོ་རིག་པ་དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས་གོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
ogjksku22hqllpz0inuxfn1sosi1y4e
ལྕགས་བཟོ་ ཡང་ན་མགར་བཟོ།
0
4771
29395
29024
2022-08-04T04:14:33Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ དེ་ཡང་ མཚོན་ཆའི་རིགས་ རལ་གྲི། སྟ་རེ། གྲི་གུག། གདུང་། ཁ་ཊཱཾ། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་ཕྱག་མཚན་ཡང་ན་མཆོད་ཆས་དང་ སྟ་རེ། ཏོག་ཙེ་དང་དཔའ་རྟགས་ལ་སོགས་པའི་སོ་ནམ་གྱི་ལག་ཆ་ཚུ་ རྒྱུ་ཕོ་ལྕགས། མོ་ལྕགས། མ་ནིང་གི་ལྕགས། འདྲེས་ལྕགས་ཚུ་ལས་ ལྕགས་བཟོ་མཁས་པ་ཚུ་གིས་ ལག་རྩལ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ བཟོ་མི་ལུ་ལྕགས་བཟོ་ཡང་ན་མགར་བཟོ་ཟེར་སླབ་ཨིན། མགརཝ་ཚུ་གིས་བརྡུངས་པའི་རལ་གྲི། དཔའ་རྟགས་གྱི་རིང་། གྱི་ཅུང་། སྟ་རེ། གདུང་རྩེ་གཅིག་པ། རྩེ་གཉིས་མ་དང་རྩེ་གསུམ་པ་ཚུ་གི་དགོས་པ་ཡང་ ཕ་རོལ་དགྲ་ཚུ་བཅོམ་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ གཅད་བྱའི་དངོས་པོ་བཏོག་ནིའི་དོན་ལུ་བཟོཝ་ཨིན་མས། དེ་ཚུ་ གཡུས་གོ་སོ་སོའི་ནང་ མཚོན་ཆ་གི་བཟོ་དབྱིབས་དང་རྡུང་ཐངས་ཚུ་ཡང་ སོ་སོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
འབྲུག་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ལྕགས་བཟོ་ཡང་ན་མགར་བཟོ་འདི་ དང་ཕུ་ལས་དར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ གྲུབ་ཆེན་ལྕགས་ཟམ་པ་མཆོག་བོད་ལུ་ ལྕགས་ཟམ་བཙུགས་ནིའི་ཐུགས་བཞེད་ཡོད་དེ་འབད་རུང་ ལྕགས་མ་ཐོབ་པར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༤༣༣ ལུ་ སྤ་རོ་ལུ་བྱོན་ཞིནམ་ལས་ སྤ་རོ་ཝ་ཆུ་གི་ལྟག་ལས་ཡར་འགྱོ་བའི་སྐབས་ ས་གནས་ལྕགས་བརྐོ་ལ་ཟེར་ས་ལུ་ ལྕགས་ཀྱི་གཏེར་བཏོན་ཏེ་གནང་མིའི་ཤུལ་ ད་ལྟོ་ཡང་མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། ལྕགས་དེ་ཚུ་ སྤ་རོ་ཚེ་ལུང་ནང་། ཝ་ཆུ། དུང་དཀར། བྱིའུ་ཕུ། གནས་ཕུ། དོལ་ཕུ། བྲག་ཝང་ཟེར་བའི་གཡུས་ཚན་ཚུ་ནང་ མགརཝ་ཡོདཔ་ལས་ ཁོང་ལུ་ལྕགས་ཀྱི་སྟནམ་རེ་གནང་སྟེ་ ལྕགས་ཐག་དོ་དོ་སྦེ་བརྡུང་བཅུག་ནུག། དེ་བསྒང་ གྲུབ་ཐོབ་མཆོག་གིས་ སྤ་རོ་རྟ་མཆོག་སྒང་གི་འོག་ལུ་ སྒྲོལ་མ་ལྕགས་ཟམ་ཟེར་མི་འདི་རྐྱབ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གྲུབ་ཐོབ་མཆོག་གིས་ འབྲུག་ལུ་ལན་ཐེངས་གསུམ་བྱོན་གནང་ཡོདཔ་དང་ འབྲུག་ལུ་ལྕགས་ཟམ་བརྒྱད་རྐྱབ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ བཀྲིས་སྒང་ལྕགས་ཟམ། ཀུ་རི་ཆུའི་ལྕགས་ཟམ། མོང་སྒར་གཅན་མཁར་ལྕགས་ཟམ། བཀྲིས་གཡང་རྩེ་མདོ་གསུམ་གྱི་ལྕགས་ཟམ་ཚུ་ཨིན་མས། ལྕགས་ཟམ་དེ་ཚུ་གི་ལྕགས་ཐག་ག་ར་ འབྲུག་པའི་ལྕགས་བཟོཔ་ཚུ་གིས་བརྡུངས་བརྡུངསམ་ཨིནམ་ལས་ ལྕགས་བཟོ་འདི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ སྔོན་གོང་ལས་ དར་ཁྱབ་སོང་སྟེ་ཡོད་པའི་བཟོ་རིག་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
དེ་བཟུམ་སྦེ་ རལ་གྲི་འདི་ག་དེ་སྦེ་བྱུང་བྱུངམ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ དང་ཕུ་ ལྷ་མིན་དང་སྲིན་པོ་ཚུ་ འཛིང་འཁྲུག་ལངས་པའི་སྐབས་ ལྷ་མིན་གྱིས་མཚོན་ཆ་འཚོལ་བར་འགྱོ་བའི་ཚེ་ དྲག་པོའི་འབྱུང་པོ་ཟེར་མི་གི་ལག་པར་ མཚོན་ཆ་མ་འདྲཝ་ཅིག་ཡོདཔ་མཐོང་ནུག། དེ་ལས་ ལྷ་མིན་གྱི་ནང་ལས་ སྟོབས་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཟེར་མི་འདི་གིས་ མཚོན་ཆ་འཕྱོག་པར་འགྱོཝ་ད་ དྲག་པོའི་འབྱུང་པོ་འདྲོགས་ཏེ་ བྱོག་འགྱོ་བའི་སྐབས་ བྱོག་མ་ཐལ་བར་ མཐའ་མཇུག་ལུ་ ཁོ་ར་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུ་ཕ་ཝང་འོད་འབར་བ་ཅིག་ལུ་སྤྲུལ་ཏེ་ ཡལ་ཡར་སོཔ་ཨིན་མས། འདི་འཕྲོ་ལས་ ལྷ་མིན་གྱིས་ལྕགས་འདི་ལས་ རལ་གྲི་བརྡུངས་ཏེ་ མཚོན་ཆའི་མིང་ཡང་ རལ་གྲི་འོད་འབར་བ་ཟེར་སླབ་སྲོལ་བྱུང་ནུག། རལ་གྲི་འདི་ ནུབ་མོ་མེ་འབར་ནི་དང་ གནམ་ལུ་གདེངས་པ་ཙམ་གྱིས་ ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་བཅོམ་སྟེ་ བཏོགས་གཏང་ནི་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཤུལ་ལས་ སོག་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ གཡུས་མཐའ་ཟུར་ཅིག་ནང་བབས་ཏེ་ སོག་པོའི་མགརཝ་ཐུག་རྒྱལ་གྱིས་ རལ་གྲི་འདི་དཔེ་བལྟ་སྟེ་ མཚོན་ཆ་ལེ་ཤ་བརྡུངས་ཏེ་ མཚོན་ཆ་དེ་ཚུ་ རྣོ་བ། ཡང་བ་དང་ཐོགས་མེད་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཤུལ་ལས་ སོག་པོའི་གྱི་ལུ་དཔེ་བལྟ་སྟེ་ ཞང་གི་མགརཝ་ཚུ་གིས་བརྡུངས་པའི་རལ་གྲི་ཞང་མ་ཟེར་བྱུང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེའི་ཤུལ་ལས་ རྒྱ་བོད་ཧོར་དང་འབྲུག་ལུ་ཡང་ དཔེ་བལྟ་སྟེ་ རྡུང་སྲོལ་དར་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
འབྲུག་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོད་པའི་དཔའ་རྟགས་དང་གྱི་ཅུང་ཚུ་ལུ་ཡང་ ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ བཟོ་དབྱིབས་དང་བྱེད་ལས། བརྡུང་སའི་ས་གནས་སོ་སོ་དང་ རྡུང་མི་གི་མིང་དང་བསྟུན་ཏེ་ ལྷོ་གྲི་ངར་མ། བུམ་ཐང་བཙན་གྲི། ཆུ་ཁཔ་བསྟན་འཛིན། ནག་ཕ་ལ། སྒྲོ་གཟུགསམ། གཏོར་གྲི། རྦད་དུམ་ལ་སོགས་པའི་གྱི་ཚུ་འབྲུག་པའི་མགརཝ་ཚུ་གིས་བརྡུངས་བརྡུངསམ་དང་ ཆུ་གྲི་མུན་པ་རེག་ཆོད། བཏབ་པ་རེག་ཆོད། རལ་གྲི་ངར་མ་ཁྲག་འཐུང་། རླུང་གྲི་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མགརཝ་ཚུ་གིས་བརྡུངས་ཏེ་ཡོད་པའི་དཔའ་རྟགས་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ དཔའ་རྟགས་ཀྱི་ཤུབས་ཡང་ ཆུ་རིས་ཅནམ། བན་རྐྱང་། ཧོ་ཤུབས་ཅནམ་ བསེ་ནག་ཅནམ་དང་ སྦལ་པགས་ཅནམ་ལ་སོགས་པའི་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ལུས་ཀྱི་རྒྱན་དང་ ཤེས་རབ་ཆེ་བའི་ངོ་རྟགས་ལུ་ གཞུང་ཞབས་ཀྱིས་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་ཁག་ཚུ་གི་གོ་གནས་ལུ་གནངམ་ཨིན།<br>
གཞན་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ མགར་བཟོཔ་ཚུ་གིས་ ང་བཅས་རའི་མི་ཚེ་འདི་ནང་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་སོ་ནམ་གྱི་ལག་ཆ་ ཏོག་ཙེ་དང་སྟ་རེ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཁྱིམ་ནང་ལུ་མཁོ་བའི་ཅ་ཆས་དང་ཐབ་ཆས་ཚུ་ཡང་ རྒྱུ་ལྕགས་དང་ཀ་ལ། ཟངས་སེར་དང་ཟངས་དམར་ཚུ་ལས་ བཟོ་དབྱིབས་མ་འདྲཝ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦེ་བཟོ་སྟེ་ཡོད་མི་ཚུ་ གཡུས་གོ་ཚུ་ནང་ ལག་ལེན་འཐབ་དང་འཐབ་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན། མགར་བཟོ་འདི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ སྔོན་དང་ཕུ་ལས་དར་ཏེ་ཡོད་པའི་བཟོ་རིག་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་འབད་ནི་འདི་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
nam74yzimw3cwm4w7p0g8qpqutqvfkz
སྤྲོས་བཟོ།
0
4772
29396
29025
2022-08-04T04:16:16Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ སྤྲོས་བཟོ་རིག་པ་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱུ་གསེར་དངུལ་དང་ཟངས་ཚུ་ལས་ མཆོད་ཆས་ཀྱི་རིགས་ དཔེར་ན་ དུང་། རྒྱ་གླིང་། རྐང་དུང་། མཎྜལ། མཆོད་ཏིང་། པད་སྡེར། བུམ་པ། ཐང་ཀའི་ཏོག། ཚེ་གཏོར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་དང་ སྐུའི་རིན་པོ་ཆེ་གི་རྒྱན་ དཔེར་ན་ དབུ་རྒྱན། མགུལ་རྒྱན། སྙན་རྒྱན། དཔུང་རྒྱན། ཕྱག་གདུབ་ཚུ་དང་ འཇིག་རྟེན་ཕོ་མོ་ཚུ་གི་མཛུབ་དཀྱི། གའུ། སིན་ཅུ། ཀོ་མ། གདོབ་ཅུ། བ་ཁྲ་ཚུ་དང་ དཔའ་རྟགས་ཀྱི་ཤུབས། བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་དང་ རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན། འབྲུག་རིས་པ་ཏྲའི་རི་མོ་ལ་སོགས་པའི་ མཛེས་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ སྤྲོས་བཟོ་མཁན་གྱིས་ ཚགས་སྤྲོས་དང་འཇམ་སྤྲོས་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ བཟོ་སྐྲུན་འབད་མི་དེ་ལུ་སླབ་ཨིན། སྤྲོས་བཟོ་རིག་པ་དེ་ཡང་ སྔོན་དང་ཕུ་ལས་དར་ཏེ་ཡོདཔ་སྦེ་བཤདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ འཇིམ་བཟོཔ་ཚུ་གིས་ སྐུའི་མགུལ་རྒྱན་དང་སྙན་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཚུ་ འདམ་པ་གིས་བཟོ་སྲོལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ སྦྱིན་བདག་འབྱོར་པ་ཅན་ཚུ་གིས་ རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཚུ་ གསེར་དང་དངུལ་ཚུ་གིས་ སྤྲོས་བརྐོ་སྟེ ཕུལ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ སྔོན་གྱི་དུས་ལུ་ རྒྱལཔོ་དང་བླ་ཆེན་ཚུ་གི་བཞུགས་ཁྲི་ཚུ་ཡང་ གསེར་དང་དངུལ་གྱིས་བརྡུངས་ཞིནམ་ལས་ རི་མོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྲོས་བརྐོ་སྟེ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ ཆོས་འབྱུང་དང་རྒྱལ་རབས་ཚུ་ནང་ གསེར་ཁྲི་དང་དངུལ་ཁྲི་ཟེར་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་མི་ཚུ་ དེ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན་མས། ཧེ་མ་ སྡེ་སྲིད་ ༡༦ པ་ བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་ཡང་ན་སྡེཔ་གཞི་དར་གྱི་འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལས་ ཞབས་དྲུང་གི་ཐུགས་རྟེན་ མཆོད་རྟེན་གསེར་ལྗང་རྡུང་དང་ བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་། དབྱེན་ཟླུམ་མཆོད་རྟེན་གཉིས་ཡང་ རྒྱུ་དངུལ་རང་འབྱུང་གི་ཚགས་སྤྲོས་དང་འཇམ་སྤྲོས་ལུ་མཁས་པའི་འབྲུག་གི་སྤྲོས་བཟོཔ་ཚུ་གིས་ བཟོ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ སྤུངས་ཐང་རྗོང་གི་ཀུན་དགའ་ར་བའི་སྟེང་ཐོག་གི་གསེར་གྱི་རྒྱ་ཕིབས་དེ་ཡང་ སྤྲོས་བཟོཔ་ཚུ་གིས་བཞེངས་གནང་བའི་སྐོར་ལས་ ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
སྤྲོས་རྐོ་ལུ་ དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་ ཚགས་སྤྲོས་དང་ འཇམ་སྤྲོས་ཟེར་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན། ཚགས་སྤྲོས་ཟེར་མི་འདི་ སྤྲོས་བཟོཔ་ཚུ་གིས་ སྦྱིན་བདག་གི་བློ་འདོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ གསེར་དངུལ་གྱི་རྒྱན་ཆ་ཚུ་ལུ་ རི་མོ་མ་འདྲཝ་ བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་དང་འབྲུག་རིས། ཙི་པ་ཏྲ། ཤིང་ལོ་པ་ཏྲ། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ འབུར་བཏོན་ཏེ་སྤྲོས་བརྐོ་་མི་ལུ་ སླབ་ཨིན། དེ་སྦེ་མེན་པར་ རི་མོའི་རྒྱུ་ལམ་དང་བསྟུན་ འབུར་མེདཔ་སྦེ་ སྤྲོས་བརྐོ་བ་ཅིན་ འཇམ་སྤྲོས་ཟེར་སླབ་ཨིན་པས། སྤྲོས་རྐོ་བའི་སྐབས་ གསེར་དང་དངུལ་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ བཞུ་ཀོང་ཡང་ན་་རྫམ་ནང་བཞུ་ཞིནམ་ལས་ མགར་སྟེགས་གུར་བཀལ་ཏེ་ སྲབ་སྟུག་རན་ཏོག་ཏོ་ ཐོཝ་གིས་བརྡར་ཏེ་བཟོཝ་ཨིན། དེ་ལས་ དང་པ་ར་ རྒྱན་ཆ་ག་ཅི་བཟོ་ནི་ཨིན་རུང་ དེ་གི་བཟོ་དབྱིབས་ཐིག་ཚད་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་གིས་མ་བཟོ། གཉིས་པ་ ཚགས་སྤྲོས་དང་འཇམ་སྤྲོས་གང་རུང་གི་ཐོག་ལས་ མཛེས་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ནི་ལུ་སྤྲོས་བཟོ། གསུམ་པ་ དེ་གི་ཐོག་ཁར་ཕྲེང་རྡོག་བཀལ། ཕྲེང་རྡོག་ཟེར་མི་འདི་ ཀོ་མ་དང་བ་ཁྲ་གི་སྒོར་ཐིག་དང་། བུམ་པ་དང་མཎྜལ། ཚེ་གཏོར་ཚུ་གི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ ཕྲེང་བའི་བཟོ་དབྱིབས་བཟུམ་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ་བཟོ་མི་ལུ་སླབ་ཨིན། མཇུག་ར་ མཐའ་དཔྱད་ཀྱི་རིམ་པ་ཟེར་ གཟོང་དང་གསེག་རྡར་གྱིས་ ལེགས་བཅོས་དང་་ཞུན་དག་རྐྱབ་ནི་ལ་སོགས་པའི་ལཱ་གི་རིམ་པ་བཞི་དེ་ཅིག་འབད་དགོཔ་ཨིན། <br>
སྤྲོས་རྐོའི་ལཱ་འདི་འབད་བའི་སྐབས་ སྤྲོས་བཟོཔ་ཚུ་ལུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཅ་ཆས་ལེ་ཤ་དགོཔ་ཨིན། དང་པ་ དངུལ་རྒྱུ་འཇམ་སམ་བརྡར་ནི་དང་ མ་བཟོ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཁ་ཀྲམ་ཤིང་། འཕྲུལ་འཁོར་ལྕགས་ངར། བར་ཐོ། སྦུབས་ཐོ་བཅས་བཞི་དགོཔ་ཨིན། དེ་ལས་ སྐོར་ཐིག། ཕུད་གཟོང་། གཏིང་གཟོང། མཐའ་གཟོང་། འབུར་གཟོང་། ཁ་རལ་གཟོང་། འཁྱམ་རྡོ་གཅད་ནིའི་གཟོང་། ཕྲེང་རྡོག་བཙབ་ནིའི་གཟོང་། ཐོ་ཅུང་། བར་ཐོ་དང་ཐོཝ་སྦོམ་ཚུ་ ཚགས་སྤྲོས་དང་འཇམ་སྤྲོས་གཉིས་ཆ་རའི་སྐབས་ལུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཅ་ཆས་ཚུ་ཨིན། <br>
མཇུག་ར་ སྤྲོས་བཟོ་འདི་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ སྔོན་དང་ཕུ་ལས་དར་སྲོལ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ སྤྲོས་བཟོ་གི་རྒྱན་ཆ་ དཔེར་ན་ ཀོ་མ། མཛུབ་ཅུང་། སིན་ཅུ། གདོབ་ཅུ་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནིའི་ལམ་སྲོལ་འདི་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ཡང་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་ཅིག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མཆོད་ཆས་ཀྱི་རིགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་ཡང་ ནང་པ་ཆོས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ རྒྱན་ཆས་དང་མཆོད་ཆས་དེ་ཚུ་ དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་གཞི་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ སྤྲོས་བཟོཔ་དང་ཚོང་པ་གཉིས་ཆ་ར་གིས་ དངུལ་གྱི་འོང་འབབ་འབོར་ཆེ་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ལམ་སྲོལ་འདི་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་ ཉམས་པ་སོར་ཆུད་ཀྱི་འདི་ འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན་ནོ།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (༢༠༠༤) ལྷོའི་ཆོས་འབྱུང་འཇམ་མགོན་སྨོན་མཐའི་ཕྲེང་བ། ཐིམ་ཕུག། ཀེ་ཨེམ་ཀྲི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།
# མཁན་པོ་ཕུན་ཚོགས་བཀྲ་ཤིས། (༢༠༠༣) འབྲུག་གི་བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན། ཐིམ་ཕུག། སྐལ་བཟང་གཞན་ཕན།
[[Category: ང་ལུགས་ཤེས་བྱ། ]]
8g19c6exapsvbogih6z3px5y8qwgort
འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས།
0
4774
29397
29027
2022-08-04T04:20:28Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
=== འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས། ===
<big>འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ ཞི་བའི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ནང་ལུ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་མི་དམངས་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན།
མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་འདི་གི་དགོངས་དོན་དེ་ཡང་ འབྲུག་མངའ་བདག་རྒྱལཔོ་དཔལ་མི་དབང་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་འཆར་སྣང་ བྱམས་བརྩེ་དང་དྲང་བདེན་ཅན་གྱི་མི་སྡེ་ཟེར་མི་འདི་གིས་ སེམས་ཤུགས་བྱིན་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༦ ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ཨ་ཞེ་རྗེ་བཙུན་པདྨ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྐྱིད་སྡུག་གཞི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཅིག་སྦེ་འགོ་འབྱེད་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། </big> [https://absbhutan.org/ Ability Bhutan]
<big>སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ གྱི་ལོ་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ཅིག་ལུ་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་ཨ་ལུའི་ཕམ་ཚུ་གིས་ ཁོང་རའི་དཀའ་ངལ་དང་ ཆ་རོགས་མེད་པའི་སྐྱོ་སྣང་དང་ ག་ནི་ཡང་འབད་མ་ཚུགས་པའི་གནས་སྟངས་ཚུ་བཤད་ནི། དེ་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་ཁོང་རའི་བུ་གཞི་ཚུ་ འཕྲལ་འཕྲལ་ར་ཁྱིམ་ནང་ཁོང་ར་རྐྱངམ་གཅིག་སྦེ་ལུས་མི་དང་ ཡང་ན་ སྦྱོང་བརྡར་མེད་པའི་ཨ་ལུའི་བདག་འཛིན་པ་དང་གཅིག་ཁར་ལུས་མི་ཚུ་གི་མི་ཚེ་ དགའ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཞག་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཚུ་འཚོལ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་འཛོམས་ནུག། དེ་བསྒང་ ཁོང་ར་དང་ཁོང་རའི་བཟའ་ཚང་གི་དོན་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ གལ་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་ཅིག་སྦེ་སྡོད་ནུག།
ད་རེས་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་མི་ ལས་བྱེདཔ་ ༧ ཡོད་མི་དེ་གིས་ ཨ་ལུ་ ༤༢ དང་ དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ན་སྨིན་ ༩ བདག་འཛིན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དོ་རུང་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ ཤེས་རིག་དང་བཟའ་ཚང་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་མཛདཔ་མ་ཚད་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> [https://www.bhutanfound.org/ Bhutan Foundation]
=== འཆར་སྣང་། ===
<big>འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ལྕོགས་གླུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་དང་བརྩི་མཐོང་ཅན་སྦེ་སྡོད་ནི་གི་དབང་ཆ་བྱིན་ནི།</big>
=== དམིགས་གཏད། ===
<big>འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ མི་ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་མི་ཚུ་གི་ཐོབ་དབང་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི།
བརྩོན་ཤུགས་ཅན་དང་སྙིང་རུས་ཅན། དེ་ལས་ སྦྱོང་བརྡར་ཐོབ་ཡོད་མི་ མི་སྡེའི་ལཱ་འབད་མི་དང་ཨ་ལུ་བདག་འཛིན་པ་ཚུ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་ལུ་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་སྦེ་སྡོད་ནི་ལུ་ དབང་ཆ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ ཕམ་དང་ཨ་ལུ་བདག་འཛིན་པ་ཚུ་གི་རིག་རྩལ་ཡར་དྲག་གཏང་ནི།
ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ཡར་སེང་འབད་ཐབས་ལུ་ ཐད་ཀར་གྱི་བར་འཛུལ་འབད་ནི།</big>
=== དམིགས་དོན། ===
<big>འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་དོན་ཚུ་ཡང་།
ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚད་ཁར་ ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་བདག་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་གཅེས་སྐྱོང་ལྟེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ངོམ་ཚུ་ གྲལ་གཏོགས་འབད་དགོ་པའི་གོ་བརྡ་སྤེལ་ནི།
མི་སྡེ་ནང་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ངོ་ཚུ་ལུ་ གྲལ་གཏོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ ཡར་སེང་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དམངས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ཞབས་ཏོག་ཚུ་གི་གོ་སྐབས་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
སྦྱོང་བརྡར་དང་ལས་རིམ་བརྗེ་སོར། དེ་ལས་ ཤེས་ཡོན་གོང་འཕེལ་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མི་སྡེ་ནང་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་གི་ཁྱད་རིག་གི་རིག་རྩལ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི།
ཤེས་ཡོན་དང་མི་སྡེ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཐོག་ལས་ བཟང་ཚང་དང་ཨ་ལུ་གཅེས་སྐྱོང་འབད་མི། དེ་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་མིའི་བཟང་ཚང་ཚུ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི།
མཐུན་ལམ་དང་ཉམས་མྱོང་བརྗེ་སོར་གྱི་དོན་ལུ་ འབྲེལ་ཡོད་ལས་སྡེ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ མཐུན་འབྲེལ་བཞག་ནི།
གནས་རིམ་ག་རའི་ནང་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ལུ་ ཡུན་བརྟན་གྱི་མ་དངུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ འོས་འབབ་ལྡན་པའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི་ཚུ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Program, S. E. (n.d.). Ability Bhutan Society. Retrieved from http://bhutansped.org/partners/ability-bhutan-society/
# Society, A. B. (n.d.). Ability Bhutan Society. Retrieved from https://absbhutan.org/
# Bhutan Foundation website www.bhutanfound.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་]]
j6t2x5sgod82h8dtg5lmkem0h97vspl
29398
29397
2022-08-04T04:21:07Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
=== འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས། ===
<big>འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ ཞི་བའི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ནང་ལུ་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་མི་དམངས་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན།
མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་འདི་གི་དགོངས་དོན་དེ་ཡང་ འབྲུག་མངའ་བདག་རྒྱལཔོ་དཔལ་མི་དབང་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་འཆར་སྣང་ བྱམས་བརྩེ་དང་དྲང་བདེན་ཅན་གྱི་མི་སྡེ་ཟེར་མི་འདི་གིས་ སེམས་ཤུགས་བྱིན་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༦ ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ཨ་ཞེ་རྗེ་བཙུན་པདྨ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྐྱིད་སྡུག་གཞི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཅིག་སྦེ་འགོ་འབྱེད་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན། </big> [https://absbhutan.org/ Ability Bhutan]
<big>སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ གྱི་ལོ་འགོ་བཙུགས་ཁམས་ཅིག་ལུ་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་ཨ་ལུའི་ཕམ་ཚུ་གིས་ ཁོང་རའི་དཀའ་ངལ་དང་ ཆ་རོགས་མེད་པའི་སྐྱོ་སྣང་དང་ ག་ནི་ཡང་འབད་མ་ཚུགས་པའི་གནས་སྟངས་ཚུ་བཤད་ནི། དེ་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་ཁོང་རའི་བུ་གཞི་ཚུ་ འཕྲལ་འཕྲལ་ར་ཁྱིམ་ནང་ཁོང་ར་རྐྱངམ་གཅིག་སྦེ་ལུས་མི་དང་ ཡང་ན་ སྦྱོང་བརྡར་མེད་པའི་ཨ་ལུའི་བདག་འཛིན་པ་དང་གཅིག་ཁར་ལུས་མི་ཚུ་གི་མི་ཚེ་ དགའ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཞག་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཚུ་འཚོལ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་འཛོམས་ནུག། དེ་བསྒང་ ཁོང་ར་དང་ཁོང་རའི་བཟའ་ཚང་གི་དོན་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ གལ་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་ཅིག་སྦེ་སྡོད་ནུག།
ད་རེས་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་མི་ ལས་བྱེདཔ་ ༧ ཡོད་མི་དེ་གིས་ ཨ་ལུ་ ༤༢ དང་ དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ན་སྨིན་ ༩ བདག་འཛིན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དོ་རུང་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ ཤེས་རིག་དང་བཟའ་ཚང་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་མཛདཔ་མ་ཚད་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> [https://www.bhutanfound.org/ Bhutan Foundation]
=== འཆར་སྣང་། ===
<big>འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ལྕོགས་གླུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་དང་བརྩི་མཐོང་ཅན་སྦེ་སྡོད་ནི་གི་དབང་ཆ་བྱིན་ནི།</big>
=== དམིགས་གཏད། ===
<big>འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ མི་ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་མི་ཚུ་གི་ཐོབ་དབང་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི།
བརྩོན་ཤུགས་ཅན་དང་སྙིང་རུས་ཅན། དེ་ལས་ སྦྱོང་བརྡར་ཐོབ་ཡོད་མི་ མི་སྡེའི་ལཱ་འབད་མི་དང་ཨ་ལུ་བདག་འཛིན་པ་ཚུ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་ལུ་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་སྦེ་སྡོད་ནི་ལུ་ དབང་ཆ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ ཕམ་དང་ཨ་ལུ་བདག་འཛིན་པ་ཚུ་གི་རིག་རྩལ་ཡར་དྲག་གཏང་ནི།
ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་གི་ལྕོགས་གྲུབ་ཡར་སེང་འབད་ཐབས་ལུ་ ཐད་ཀར་གྱི་བར་འཛུལ་འབད་ནི།</big>
=== དམིགས་དོན། ===
<big>འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་དོན་ཚུ་ཡང་།
ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚད་ཁར་ ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་བདག་འཛིན་པ་ཡོད་པའི་གཅེས་སྐྱོང་ལྟེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ནང་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ངོམ་ཚུ་ གྲལ་གཏོགས་འབད་དགོ་པའི་གོ་བརྡ་སྤེལ་ནི།
མི་སྡེ་ནང་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་པའི་མི་ངོ་ཚུ་ལུ་ གྲལ་གཏོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ ཡར་སེང་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དམངས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ཞབས་ཏོག་ཚུ་གི་གོ་སྐབས་ཡོདཔ་བཟོ་ནི།
སྦྱོང་བརྡར་དང་ལས་རིམ་བརྗེ་སོར། དེ་ལས་ ཤེས་ཡོན་གོང་འཕེལ་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མི་སྡེ་ནང་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་གི་ཁྱད་རིག་གི་རིག་རྩལ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི།
ཤེས་ཡོན་དང་མི་སྡེ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཐོག་ལས་ བཟང་ཚང་དང་ཨ་ལུ་གཅེས་སྐྱོང་འབད་མི། དེ་ལས་ ལྕོགས་གྲུབ་མ་འདྲཝ་ཡོད་མིའི་བཟང་ཚང་ཚུ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི།
མཐུན་ལམ་དང་ཉམས་མྱོང་བརྗེ་སོར་གྱི་དོན་ལུ་ འབྲེལ་ཡོད་ལས་སྡེ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ མཐུན་འབྲེལ་བཞག་ནི།
གནས་རིམ་ག་རའི་ནང་ འབྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་སྤྱི་ཚོགས་ལུ་ ཡུན་བརྟན་གྱི་མ་དངུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ འོས་འབབ་ལྡན་པའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་རིག་རྩལ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི་ཚུ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Program, S. E. (n.d.). Ability Bhutan Society. Retrieved from http://bhutansped.org/partners/ability-bhutan-society/
# Society, A. B. (n.d.). Ability Bhutan Society. Retrieved from https://absbhutan.org/
# Bhutan Foundation website www.bhutanfound.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
mo4s29mvmvz4l4xdui3uhnmmptw4j6j
འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ།
0
4775
29399
29028
2022-08-04T04:21:52Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་དབང་འཛིན་འགོ་དང་པ་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་གཞུང་གི་བཙག་འཐུ་འགོ་དང་པ་མཛད་གནང་མི་དང་འབྲེལ་ཏེ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་ཡང་ དཔལ་མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ རྒྱལ་ཁྲི་ལས་བབས་ཏེ་ རང་དབང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་བསྐལ་གསརཔ་རྗེས་སུ་འབྲངས་བའི་བརྡ་སྟོནམ་མ་ཚད་ བརྡ་བརྒྱུད་རྡབ་ཤོག་ནང་ སྒེར་དབང་གི་གསར་ཤོག། རླུང་འཕྲིན་ཉན་སྒྲོམ་དང་མི་སྡེའི་བརྡ་བརྒྱུད་ག་ར་ སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ལག་པར་འབག་བཏུབ་པའི་བརྒྱུད་འཕྲིན་དང་གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་ལས་བརྒྱུད་དེ་ འཐོབ་ཚུགས་པའི་དུས་ལུ་ལྷོད་དེ་ཡོད། འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ་གི་དམིགས་དོན་གཙོ་བོ་ར་ མི་དང་འབྲེལ་བའི་འབྲེལ་གཏོགས་འབད་ནི་དང་ མི་མང་གསུང་བཤད་དང་བརྡ་བརྒྱུད་འབྲི་ལྷག་ཤེས་མི་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་གཞུང་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་དང་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་བརྡ་བརྒྱུད་ལས་ལྷག་སྟེ་ ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན་མས།</big> [http://www.en.m.wikipedia.org/ wikipedia, 2021]<br>
<big>འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ་གི་ལས་རྟགས་འདི་ཡང་ གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་གསར་ལུགས་དང་སྔར་སྲོལ་གྱི་བར་ན་ཚད་མཉམ་བཟོ་བའི་བརྡ་མཚོན་སྟོནམ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རི་རྒྱུད་རི་རྩེ་ལུ་ཁུངས་གཏུགས་འབད་དེ་ མེ་ཏོག་པདྨ་ཁ་རྒྱས་རྒྱསཔ་བཟུམ་ཅིག་སྟོན་ཡོདཔ་ལས་ མཚན་རྟགས་འདི་མཐོངམ་ཙམ་གྱིས་ སེམས་ཁ་ལུ་བཟོད་བསྲན་དང་རེ་འདོད་ཚུ་དྲན་ཚུགསཔ་ཨིན་མས། ལས་རྟགས་འདི་ ཇོར་ཌེན་ ཝིན་ནིཀ་</big> (jordan winnick) <big>གིས་བཟོ་བཀོད་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> [http://www.bcmd.bt/ Democracy, 2021]<br>
<big>འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟེ་བ་གིས་ ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་གྲུབ་འབྲས་ཅན་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ཐབས་ལུ་ འདྲ་མཉམ་དང་གཅིག་མཐུན། གུས་ཞབས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ སྡེ་གཡོག་སྦེ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་དང་། ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ འགན་འཁྲི་དང་འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ དྭངས་གསལ་གྱི་སྒོ་ལས་འབད་དེ་ རྒྱུ་དངོས་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ མི་སྡེ་གཅིག་ཨིན་པའི་མནོ་བསམ་བཏང་སྟེ་ དྲང་པོ་གི་སྒོ་ལས་ལཱ་འབདཝ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ཚོགས་ནང་གྲོས་བསྡུར་འབད་ནི་དང་ རང་གི་བསམ་འཆར་བཤད་ནི། སྐབས་བབས་ཀྱི་གནད་དོན་ཚུ་ཤེསཔ་སྦེ་སྡོད་ནི། གཞན་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་ལ་སོགས་པའི་གྲལ་ཁར་གཏོགསཔ་ཨིན། མི་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་དང་གསར་གཏོད་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ དཀའ་ངལ་བསལ་ནིའི་ཐབས་ལམ་ཚུ་ གསར་བཙུགས་འབད་ནི་ནང་ཡར་རྒྱས་གཏངམ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Democracy, B. C. (2021). BCMD. Retrieved from BCMD's Story: http://www.bcmd.bt
# wikipedia. (2021). About Bhutan Centre for Media and Democracy. Retrieved from Bhutan center for Media and Democracy: http://www.en.m.wikipedia.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
1m2nsde7ibpjp7brftkuute6iz6vaqv
འབྲུག་ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་དང་གཅིག་འབྲེལ་ལས་སྡེ།
0
4776
29400
29029
2022-08-04T04:22:28Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་དང་གཅིག་འབྲེལ་ལས་སྡེ་འདི་གཙོ་བོ་ར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ གཞུང་སྐྱོང་དང་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་གོ་འཕང་ནང་ འགན་ཁུར་འབག་ནི་ལུ་ རྩ་བརྟན་དང་མཐུན་རྐྱན་ཚུ་བྱིན་ནི་དང་གཅིག་འབྲེལ་གྱི་གཞི་སྟེགས་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ཚུ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ མི་སྡེ་འགོ་ཁྲིདཔ་དང་ས་གནས་གཞུང་གི་གནས་ཚད་ནང་ འགན་ཁུར་འབག་ནིའི་དོན་ལུ་ གཙོ་བོར་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ རྒྱལ་ཡོངས་གནས་ཚད་ནང་ འགན་ཁུར་འབག་ནི་ལུ་ཡང་ གསུང་གྲོས་ཀྱི་ཕན་གྲོགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་སྟོན་འགོ་དང་པ་ ཨམ་སྲུ་བཙག་འཐུ་གྲུབ་པའི་ངོ་ཚབ་འཐུས་མི་གི་འབྲས་བུ་བྱུང་མི་དང་གཅིག་ཁར་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གྲོས་སྟོན་དེ་ཡང་ ས་གནས་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཨམ་སྲུ་དང་ཨ་ལུའི་ལྷན་ཚོགས། དེ་ལས་ ཚོགས་པ་དང་དམངས་གཙོ་ཌེ་ནིཤི་སྤེལ་ཁང་</big> (DIPD) <big>དང་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ཨམ་སྲུ་</big> (UNWOMEN) <big>གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་སྟོན་དེ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་སྡེ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཀྱི་ལོ་ལུ་ འཆར་གཞི་བརྩམས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་ལུ་ མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་འོག་ལུ་ ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་ཐོ་བཀོད་མཛོད་གནང་ནུག། ལས་སྡེ་དེ་གི་འཐུས་མི་ ༤༠༠༠ ལྷགཔ་ཅིག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ག་ཏེ་ལུ་ཡང་ཁྱབ་སོཔ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ ༢༠ དང་རྒེད་འོག་ ༢༠༥ ག་རའི་ནང་ལུ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> [http://www.bnew.bt/ BNEW]<br>
<big>ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞུང་འདི་ དམངས་གཙོའི་གཞུང་ལུ་སོར་སྒྱུར་འབད་མི་འདི་ མཐར་འཁྱོལ་ཅན་གྱི་སྲུང་ཅིག་ཨིན་རུང་ གཞུང་སྐྱོང་ནིའི་ནང་ལུ་ འགན་ཁུར་འབག་མི་ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་ལས་བཅད་པ་ཅིན་ མཐར་འཁྱོལ་ཅན་གྱི་སྲུང་ཟེར་སླབ་ནི་ལུ་ ལཱ་ཁག་ཅིག་ཨིན་མས། མི་སྡེའི་འགྲོ་ལུགས་དང་མིའི་བསམ་བློ། དེ་ལས་ མནོ་ལུགས་ཚུ་ཤུགས་སྦེ་ར་ཤུམས་ཚུད་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་བློ་སྟོབས་འཐོབ་ནི་དང་ བློ་གཏད་ཚུགས་པའི་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནིའི་ནང་ལུ་ གདོང་ལེན་དང་དཀའ་ངལ་བྱིནམ་བྱིན་སར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་མི་གི་གྱངས་ཁ་མང་ཤོས་ཅིག་ ཕོ་སྐྱེས་ཚུ་གི་དབང་ལུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Bhutana Networking Empowering Women, n.d.) <br>
<big>འབྲུག་ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་དང་གཅིག་འབྲེལ་ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནིའི་ནང་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་བྱིན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་མཐར་ཕྱིནམ་སྦེ་འགྲུབ་ནི་ལུ་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ཕྱག་ཞུ་ནིའི་དམིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་དང་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནི་གི་གོ་སྐབས་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ གཅིག་འབྲེལ་གྱི་གཞི་སྟེགས་བྱིན་ནི་དང་། ཨམ་སྲུ་ཚུ་གིས་ དམངས་གཙོ་བོའི་ནང་ལུ་བློ་བདེ་པག་པ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཚུགས་ཐབས་ལུ་ ཁོང་གི་རྒྱུད་ལུ་འགོ་ཁྲིདཔ་གི་ལྕོགས་གྲུབ་དང་རིག་རྩལ་ཚུ་བཟོ་ནི། ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་བསླབ་སྟོན་བྱིན་ནི་དང་འཚོ་སྐྱོང་འབད་ནི་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་ལ་སོགས་པ་ ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་བྱིན་ནི་དང་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ཐབས་རིག་ལྟེ་བ་ཅིག་སྦེ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་གི་མནོ་ལུགས་དང་བསམ་སྤྱོད་ཚུ་བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ཐབས་ལུ་ མི་མང་ལུ་གསལ་བསྒྲགས་དང་སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ག་ར་ ལས་སྡེ་འདི་གི་དམིགས་ཡུལ་ཨིན་མས།</big> [http://www.bnew.bt/our-programs/ Bhutan Networking For Empowering Women]<br>
<big>འབྲུག་ཨམ་སྲུའི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་དང་གཅིག་འབྲེལ་ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་དམངས་གཙོ་བོའི་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནིའི་དབང་ཆ་ཡོད་པའི་སྐོར་ལས་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་ ག་དེ་སྦེ་བརྡ་སྐུལ་འབད་དེ་འདུག་ཟེར་བ་ཅིན། མི་ལ་ལུ་ཅིག་གི་སེམས་ཁར་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ཁྱིམ་ནང་སྡོད་དེ་ ལཱ་འབད་དགོཔ་ཨིན་ཟེར་བའི་སྔར་སྲོལ་གྱི་མནོ་ལུགས་ཚུ་བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ནི་དེ་ཨིནམ་ལས་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་ཁོང་ར་ལུ་ ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་ཚུགསཔ་སྦེ་འགྱོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་སྡེ་དེ་གིས་ གཞུང་སྐྱོང་དང་འགོ་ཁྲིདཔ་གི་གོ་གནས་ལེན་ནིའི་ནང་ བརྡ་སྐུལ་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ མི་སྡེའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ཡང་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གཞུང་སྐྱོང་ནང་ལུ་བཅའ་མར་གཏོགས་དགོཔ་དེ་ ག་དེམ་ཅིག་ཁག་ཆེཝ་ཨིན་ན་གི་སྐོར་ལས་ ལེགས་ཤེམ་སྦེ་ཧ་གོ་ཚུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་དང་གོ་རྟོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་དེ་ ཁྱབ་ཆེ་དྲགས་སྦེ་དར་ཁྱབ་བཏང་སྟེ་ཡོད། དེ་ཡང་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གི་རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱང་མཐོང་དང་རླུང་འཕྲིན་ཉན་སྒྲོམ། དེ་ལས་ གསར་ཤོག།གཏམ་བཤད་ལྟདམོ། བསླབ་སྟོན་གྲོས་ཚོགས་ཚུ་ནང་ བཅའ་མར་གཏོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨམ་སྲུ་ཚུ་གིས་གཞུང་སྐྱོང་དང་འགོ་ཁྲིདཔ་འབད་ནི་དེ་ ག་དེམ་ཅིག་ཁག་ཆེཝ་ཨིན་ན་གི་སྐོར་ལས་ ཤེས་ཚུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་སྡེའི་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱིས་ཕན་ནུས་ཅན་གྱི་ལཱ་འགན་ཅིག་འབག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ཨམ་སྲུ་གིས་ འགོ་ཁྲིདཔ་གི་གོ་གནས་འབག་མིའི་གནས་སྡུད་ཚུ་བསྡུ་ནི་གི་ལཱ་ཡང་འབད་དོ་ཡོདཔ་དང་། དེ་གིས་སྦེ་ ཨམ་སྲུ་ཚུ་གཞུང་སྐྱོང་དང་འགོ་ཁྲིད་པའི་གྲས་ཁར་གཏོགས་མིའི་གྱངས་ཁ་ཚུ་ ཐོ་བཀོད་བཞག་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Bhutan Networkig For Empowering Women. (n.d.). Objectives and Mission. Retrieved from Objectives, Vision and Mission: http://www.bnew.bt
# Bhutan Networking for Empowering Women. (n.d.). Advocacy. Retrieved from Advocacy and awareness raising on women in governance: http://www.bnew.bt/our-programs
# Bhutana Networking Empowering Women. (n.d.). Background- BNEW. Retrieved from Why BNEW: http://www.bnew.bt
# BNEW. (n.d.). Background- BNEW. Retrieved from Bhutan Network for Empowering Women: http://www.bnew.bt
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
3cuoho9m0gp9r9s99v7se85c7uavjm2
འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ།
0
4777
29401
29030
2022-08-04T04:23:04Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་འདི་ རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་ཚེ་རིང་པདམོ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༦ ལུ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྦེ་འགོ་བཙུགས་གནང་ནུག། ལྟེ་བ་དེ་གི་སྲིད་འཛིན་ཡང་ རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་མོ་ར་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འབྲུག་གི་ན་གཞོན་ཚུ་ ངན་པའི་དབང་ལུ་མི་ཤོར་ནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་ལྟེ་བ་གིས་ ན་གཞོན་སྟོང་ཕྲག་ལས་བཅད་མི་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཡུམ་གྱིས་གསུངས་མི་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་རློབས་ ཕྱེད་ཀ་ལྷགཔ་ཅིག་ ན་གཞོན་ཚུ་ཨིནམ་ལས་ དེ་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དགོཔ་འདི་གལ་ཆེ་དྲགས་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་ཐབས་ལམ་བདག་འཛིན་འབད་ཐངས་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་འཆར་གཞི་བཟོ་ཡོད་མི་ གོང་འཕེལ་གྱི་དམིགས་དོན་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ལུ་ འབྲེལ་གཏོགས་འབད་ནི་དེ་གལ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ཨིན། <br>
འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་གྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ན་གཞོན་ག་ར་ མ་འོངས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགོ་ཁྲིདཔ་བཟོ་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིནམ་དང་། འབྲུག་གི་ན་གཞོན་ལས་ཁུངས་དེ་ གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ན་གཞོན་ག་ར་ལུ་ ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན་འདྲ་མཉམ་བྱིན་ནི། དོན་དག་ཡོད་པའི་གཡོག་དང་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དེ་ ང་བཅས་རའི་ན་གཞོན་ཚུ་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་ལུ་དང་། ཁོང་རའི་ནུས་པ་དེ་ ལེགས་ཤོམ་དང་ངེས་བརྟན་བཟོ་ཐབས་ལུ་ ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དུས་ཚོད་ད་རེས་བཟུམ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་དེ་ སྒྲིང་སྒྲི་སྦེ་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་ལམ་ཁར་ལྷོད་དེ་ཡོད་རུང་ དེང་སང་ལམ་ལུགས་གི་དབང་ལུ་ཐལ་བའི་འབྲས་བུ་གིས་ གོང་འཕེལ་དང་གཅིག་ཁར་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་དཀའ་ངལ་ཡང་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དུས་མཐུན་དང་གཅིག་ཁར་བསྒྱུར་བཅོས་འགྱོ་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ང་བཅས་རའི་ན་གཞོན་གྱི་མི་ཚེ་ནང་ལུ་ སེམས་ཕམ་པའི་བྱེམ་ཤུགས་ཕོག་ནི་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ འགྱུར་བ་ལུ་བརྟེན་པའི་གནོད་པ་དག་པ་ཅིག་ གསལ་སྟོན་འབད་བ་ཅིན། ན་གཞོན་ཚུ་སྤྱོད་ངན་ཅན་ལུ་འགྱུར་ནི་དང་ སྨྱོས་རྫས་ལུ་ལང་ཤོར་ཐལ་ནི། རང་གི་ལུས་བཙོང་ནི་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྟངས་ཚུ་ཡར་སེང་འགྱོཝ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ སྐབས་ཐོབ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་གྱིས་ ཨ་ལུ་ཚུ་གི་ཕན་བདེ་དང་ཉེན་སྲུང་ཚུ་ངེས་བརྟན་བཟོ་ཐབས་ལུ་ རྒྱལ་གཞུང་གིས་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ནིའི་ནང་ ངེས་པར་མཁོ་བའི་ལཱ་འགན་འབག་ནི་ལུ་ ལྷན་ཐབས་འབདཝ་ཨིན། དེ་བཟུམ་མའི་དཀའ་ངལ་ཚུ་ ན་གཞོན་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་སྤེལ་མི་འགྱོ་ནིའི་དོན་་ལུ་ འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་གྱིས་ ཧེ་མ་ལས་ ངན་པའི་དབང་ལུ་ཤོར་མི་ན་གཞོན་ཚུ་བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ནི་དང་ དཀའ་ངལ་འབྱུང་བའི་གཞི་ངོ་མ་ཚུ་བཀག་ཐབས་ལུ་ བརྩོན་ཤུགས་སྐྱེདཔ་ཨིན། <br>
འབྲུག་གི་མ་འོངས་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་རྒྱབ་ཁར་བསྐྱུར་མ་བཞག་པར་ ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ཕང་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ བདག་འཛིན་འབད་དགོཔ་དེ་ཡང་ཁག་ཆེཝ་ཨིན་མས། ན་གཞོན་ཚུ་གི་མི་ཚེ་འདི་ ངན་པའི་དབང་ལུ་ཐལ་སོ་རུང་ ལོག་ཁོང་རའི་མི་ཚེ་ ཉམས་གསོ་འབད་དེ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནི་དང་ མི་ཚེ་དོན་དག་ཡོདཔ་སྦེ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ དཀའ་ངལ་ཚུ་འབྱུང་བའི་གཞི་དེ་ རྩ་བ་ལས་འབལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་སྐུལ་བསྒྲགས་འབད་ནི་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨ་ལུ་ཚུ་གི་མི་ཚེ་ནང་ལུ་ ཕན་ཐོགས་ཆེ་བའི་ཐབས་ཤེས་གཞན་སྒྲིང་སྒྲི་ཚུ་བྱིན་དགོཔ་ཁག་ཆེཝ་ལས་ ངལ་སངས་ལྟེ་བ་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ ན་གཞོན་ཚུ་གི་བསམ་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཚུ་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་ཐབས་ལུ་ ཨ་ལུ་ཚུ་ལྟེ་བ་དེ་ནང་ ཡན་ལག་ཆོས་ཚན་ཚུ་ནང་ལྟ་རྟོག་འབད་མིའི་བྱ་བ་དང་ ཁྱད་རིག་གི་བསླབ་སྟོན་ལ་སོགས་པ་ལུ་བཅའ་མར་གཏོགས་ཏེ་བཞགཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་མ་དངུལ་ལྟེ་བའི་འཆར་གཞི་གཙོ་བོ་ར་ འབྲུག་གི་ན་གཞོན་ཚུ་གིཉིནམ་ ད་རེས་ལེགས་ཤོམ་བཟོ་ནི་དང་ ཉིནམ་ནངས་པ་ ད་རེས་ལས་ལྷག་སྟེབཟང་པོ་ཅིག་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན་མས། འཆར་གཞི་ལམ་སྟོན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ན་གཞོན་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་རིམ་དང་འཆར་གཞི་ཚུ་ མ་ཉམས་པར་ཡུན་བརྟན་གྱི་དོན་ལུ་ ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་ཡར་སེང་འབད་ནིའི་ནང་བརྩོན་ཤུགས་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ སྒྲུབ་འབྲས་ཅན་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ཐབས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཆ་རོགས་དང་ ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ངོ་ཤེསཔ་ཚུ་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་ལེན་ཏེ་ ལཱ་དེ་ལཱ་ཁག་ཅིག་ལུ་མ་གྱུར་བར་ ལེགས་ཤོམ་འགྱོ་འོང་ཟེར་རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་གསུངས་གནང་ནུག།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Bhutan Youth Development Fund. (n.d.). About YDF. Retrieved from Presidnt's Message: http://www.bhutanyouth org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
26eq4llm8nxqgjuejy8c6jhhikttjl2
འབྲུག་གཙང་སྦྲ།
0
4778
29402
29031
2022-08-04T04:23:52Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་གཙང་སྦྲ་ཟེར་མི་འདི་ སྤྱི་ལོ་༢༠༡༤ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༥ ལུ་རྒྱལ་བཙུན་རྗེ་བཙུན་པདྨ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་སྐྱབས་འཛིན་འོག་ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛོད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ སྤྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ལུ་ རྒྱལ་བཙུན་མཆོག་གི་ཞལ་ལས་གསུང་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ཐབས་ཤེས་ཚུ་མཐར་འཁྱོལ་ཅན་ཅིག་དང་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དགོཔ། དེ་ལས་ ཤོ་མཚུངས་སྦེ་ལཱ་འབད་དགོཔ་ཚུ་མེད་ཐབས་མེདཔ་ཅིག་ཨིན་མས། ང་བཅས་ག་ར་འབད་རུང་ རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཉིནམ་ལུ་ང་བཅས་ཀྱི་ལཱ་འབད་ཐངས་ཚུ་རང་གིས་རང་ལུ་སེམས་ཁར་དྲན་གསོ་འབད་དེ་ དེ་ཚུ་བརྡ་མཚན་ཅིག་དང་ལས་སྣ་ཙམ་ཅིག་སྦེ་མ་བཞག་པར་ལག་ལེན་འཐབ་དགོཔ་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་ཁུངས་དེ་གི་འཆར་གཞི་གཙོ་བོ་ར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༣༠ གི་ལོ་ལུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཕྱགས་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་སྦེ་བཟོ་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་། ཕར་ཚུར་ལས་བྱུང་པའི་་ཐོན་ཁུངས་ཚུ་འཇོན་ཐང་ཅན་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་ འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་མི་སེར་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ནི། འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡུན་བརྟན་སྦེ་བཞག་ནིའི་ནང་སྦྱང་བ་འབད་ནི། དེ་ལས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་མནོ་ལུགས་ཚུ་འགྱུར་བཅོས་འབད་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ག་དེ་སྦེ་འབད་ནི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ལུ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཟས་ཚུ་ལོངས་སྤྱོད་ཐོག་ལས་འཚོ་བ་སྐྱོང་ནི་གི་སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི། ཕྱགས་སྙིགས་བླུགས་ཞིནམ་ལས་ཕྱགས་སྙིགས་དོང་ཚུ་ ས་གིས་བཀབ་བཞག་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའི་ནག་རླུང་མར་ཕབ་འབད་ནི། དེ་ལས་ ཕྱག་སྙིགས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གཙང་ཆུ་ཚུ་བཙོག་གྲིབ་ཕོག་བཅུག་ནི་ལས་བཀག་དགོཔ་ཚུ་ཨིན་མས།</big> (Clean Bhutan, 2018)<br>
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ག་དེ་སྦེ་གཙང་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ནི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ འབད་ཚུགས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཚུ་བརྩམས་ཏེ་ཕྱག་སྙིགས་འཛིན་སྐྱོང་འཇོན་ཐང་ཅན་སྦེ་འཐབ་ནིའི་ནང་ ས་གནས་གཞུང་དང་དབང་འཛིན། དེ་ལས་མི་སྡེ་དང་ཁྲོམ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ མཉམ་འབྲེལ་སྦེ་ལཱ་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན་མས། རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ཕན་ཚུན་མཐུན་འབྲེལ་གྱིས་ འབྲུག་གཙང་སྦྲ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་གནང་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༣༠ ལུ་ཕྱག་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་སྦེ་བཟོ་ནི་གི་དམིགས་དོན་དེ་འགྲུབ་ཐབས་ལུ་ད་རུང་དེ་བ་ལྷག་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་མི་འཐོན་པའི་རེ་བ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཁུངས་དེ་ནང་ རྒྱལ་ཁབ་གཙང་ཏོག་ཏོ་དང་འཇའ་ཆི་ཆི་སྦེ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ལཱ་འབད་མི་འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་དང་ཁས་བླངས་པ།དེ་ལས་ མི་སྡེའི་མི་སེར་ཚུ་ཨིན་མས། དེའི་ནང་ལས་ཁས་བླངས་འབད་དེ་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་གིས་ ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ བརྒྱ་ཆ་ལས་བརྒྱ་སྦེ་ལཱ་འབད་དེ་མཐར་འཁྱོལ་ཅན་ཅིག་ལུ་འགྱུར་དོ་ཡོདཔ་ལས་ཁས་བླངས་པ་ཚུ་དྲག་ཤོས་ཅིག་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབདཝ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ འབྲུག་གཙང་སྦྲ་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ཡོངས་རྫོགས་ནང་ཕྱག་དར་གྱི་ལས་རིམ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ང་བཅས་ག་ར་འབད་རུང་འབྲུག་གཙང་སྦྲ་དང་གཅིག་ཁར་མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་མ་འོངས་པའི་དོན་ལུ་སྐྱིད་པའི་ས་གོ་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་ལུ་བརྩོན་གེ་ཟེར་སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་འབདཝ་ཨིན་མས།</big>(Clean Bhutan, 2018)<br>
<big>ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ འཛམ་གླིང་ནང་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཙང་ཤོས་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་འདི་ ང་བཅས་རའི་མི་དབང་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དགོངས་ཨིན། མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ཧིང་སང་ས་སྦེ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ང་བཅས་རེ་རེ་བཞིན་དུ་གིས་ ཕྱག་སྙིགས་འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་སྟེ་རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་སྒྲིལ་དང་དཔའ་ཉམས་བསྐྱེད་དེ་ མ་འོངས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ལེགས་ཤོམ་ཅིག་བཟོ་ཡོདཔ་ ངེས་བརྟན་བཟོ་ནི་འདི་ཨིནམ་ལས་ དེ་འགྲུབ་ཐབས་ལུ་ལས་ཁུངས་དེ་གིས་སྤྱིར་བཏང་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ག་བ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་རྒྱལ་ཁབ་གཙང་ཤོས་ཅིག་བཟོ་ནི་ལུ་དམིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>(Yangdon, 2016)<big>འབྲུག་གཙང་སྦྲ་འདི་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༣༠ གི་ལོ་ལུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཕྱག་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་བཟོ་ནིའི་དམིགས་དོན་འགྲུབཐབས་ལུ་ལཱ་འབད་བའི་བསྒང་ར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་སྔོ་ལྗང་དང་ལྡནམ་སྦེ་བཟོ་ཐབས་ལུ་ འབྲུག་པའི་ཁས་བླངས་པའི་ན་གཞོན་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་ལས་ཁུངས་དང་གཅིག་ཁར་ལཱ་འབད་བར་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཁུངས་དེ་གིས་ཁྲོམ་དང་གཙང་ཆུ་ཧིང་སང་ས་སྦེ་བཞག་ནིའི་ནང་ལུ་འགན་ཁུར་འབག་དོ་ཡོདཔ་དང་། ཁྲོམ་གྱི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་ཚུ་བཙུགས་ནིའི་དམིགས་གཏད་ཡང་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་ཁུངས་དེནང་ལུ་ཁས་བླངས་པ་ཚུ་གིས་ ཕྱག་སྙིགས་ཚུ་འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་སྟེ་ ཕྱག་སྙིགས་ག་ལྷོད་གུ་ལྷོད་བཀོ་བའི་ཉེན་འཚུབ་འབྱུང་ནི་ལས་བཀག་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ ལས་ཁུངས་དེ་གི་མཐུས་མི་ཚུ་ཡང་གཙུག་སྡེ་དང་ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་མི་དང་མི་སྡེ་གི་མི་སེར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གིས་ཁས་བླངས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཐོ་བཀོད་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འོང་འབབ་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཅིག་ལྟ་བཤལ་འདི་ཨིནམ་ལས་ ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་རི་བཤལ་འགྱོ་སའི་ལམ་དང་ལམ་འགྲུལ་འགྱོ་སའི་ལམ་ཚུ་ཧིང་སང་ས་བཟོ་ཚར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཚེས་བཅུ་དང་སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལས་རིམ། དེ་ལས་ འཛོམས་འདུ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་འབད་ཚར་བའི་ཤུལ་ལུ་ ལས་ཁུངས་དེ་གི་ཁས་བླངས་པ་ཚུ་གིས་ཕྱག་སྙིགས་རག་རོག་ཚུ་ག་ནི་ཡང་མ་བཞག་པར་འཕྱག་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་ཁུངས་དེ་གིས་བཤད་མི་ནང་ ཕྱག་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་བཟོ་ནིའི་འཆར་གཞི་དེ་གིས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་མནོ་ལུགས་དང་ཕྱག་སྙིགས་མར་ཕབ་འབད་ནིའི་ནང་འགྱུར་བ་འོང་ཚུགས་ཟེར་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ མི་སེར་ཚུ་གིས་མནོ་བསམ་ལོག་གཏང་ནིདང་ཕྱག་སྙིགས་མར་ཕབ་འབད་ནི། བསྐྱར་བཅོས་འབད་ནི། ལོག་སྟེ་གཡོག་བཀོལ་ནི། ལོག་ལེན་ནི། དེ་ལས་ འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ ལཱ་འབད་ནི་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་པ་ཅིན་ ཕྱག་སྙིགས་མར་ཕབ་འབད་ནིའི་ནང་གདོང་ལེན་མི་འབྱུང་ཟེར་བཤད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Zangmo, 2015)
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
qcccf6a0mao1qe43dyua59rapm98g1c
འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ།
0
4779
29403
29036
2022-08-04T04:24:37Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ གི་ལོ་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ གི་ལོ་ལུ་ ལས་ཁུངས་དེ་ འབྲུག་གི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་བཅའ་ཁྲིམས་ ༢༠༠༧ ཅན་མའི་འོག་ལུ་ ཕན་ནུས་ཁྱབ་སྤེལ་འབད་ནི་དང་ འབྲུག་གི་ལག་བཟོ་ཡུན་དུ་གནས་ཏེ་བཞག་ཐབས་ལུ་ སྲོལ་བཙུགས་ལྟེ་བ་ཅིག་སྦེ་ ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་ཐོ་བཀོད་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་རེས་འབདཝ་ད་ ལས་ཁུངས་དེ་གིས་ སྔར་སྲོལ་གྱི་ལག་བཟོ་ ཁྱབ་སྤེལ་གཏང་ནི་དང་ ང་བཅས་རའི་ལམ་སྲོལ་དང་མི་སྡེ་ས་ཁོངས་ཀྱི་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཚུ་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་བཞག་ནིའི་གཞི་སྟེགས་ཅིག་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ་འདི་ ལམ་སྲོལ་བདག་འཛིན་འབད་མི་ ཁེ་མིན་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན་མས། ལས་ཁུངས་དེ་གིས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་ལམ་སྲོལ། དེ་ལས་ རིག་རྩལ་ཚུ་ ཡར་དྲག་གཏང་ཐབས་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཡོངས་ནང་འཁོད་ཀྱི་ཁེ་རྒུད་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གཅིག་སྒྲིལ་དང་ཚོང་འབྲེལ་ལུ་ཕན་ནུས་ཅན་གྱི་ལག་བཟོའི་གཡོག་སྡེ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནིའི་དམིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ངེས་པར་དུ་འགྱུར་བཅོས་འབད་དགོ་མི་ཚུ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི། གོ་སྐབས་ཚུ་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བྱིན་དང་ ཡང་ན་འོས་འབབ་དང་བསྟུན་གསརཔ་བཟོ་ནི། དེ་ལས་ གསར་གཏོད་སྣ་ཚོགས་ལུ་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་བཅུག་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ལས་ཁུངས་དེ་གི་འགན་དབང་ཨིན་མས།</big> [http://www.handicraftsbhutan.org/ Handicraft Association of Bhutan]<br>
<big>ལས་ཁུངས་དེ་གི་དམིགས་ཡུལ་དང་ འགན་འཁྲི་ག་ཅི་ར་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན། དང་པ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་མི་སྡེ་དང་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་ ལག་བཟོ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་མི་ཚེ་སྐྱོང་ནི་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་དེ་ ཡར་འཕར་གཏང་ཐབས་ལུ་ ལག་བཟོ་བཟོ་གྲྭ་ཁང་ཡར་རྒྱས་བཏང་སྟེ་ ཁེབ་ས་ཅན་ཅིག་དང་བརྩི་མཐོང་ཡོད་པའི་ལག་གཡོག་ཅིག་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་ནི་དེ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལག་བཟོ་བཟོ་གྲྭ་ཁང་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་བཅུག་ནི། དེ་ལས་ གྲོགས་རམ་འབད་ནི་ལུ་ ངེས་པར་མཁོ་བའི་རིམ་པ་ཚུ་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ འོང་འབབ་ཡོད་པའི་ལག་བཟོ་བཟོ་གྲྭ་ཁང་གི་རིག་རྩལ་དང་ ལག་བཟོ་བཟོ་གྲྭ་ཁང་གི་འོས་འབབ་ཚུ་ ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐབས་ལུ་ འགྲེམས་སྟོན་དང་ལག་བཟོ་ལྟདམོ་ཚུ་གི་ལས་རིམ་ཚུ་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་དེ་ཨིན་མས། གཉིས་པ་ཟེརཝ་ད་ རིག་རྩལ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་དང་ ལག་བཟོ་སློབ་སྦྱོང་འབད་ནིའི་ལྟེ་བ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔར་སྲོལ་དངསྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་ ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐབས་ལུ་ སྒྱུ་རྩལ་དང་ལག་བཟོ། དེ་ལས་ དེ་དང་འདྲ་བའི་རིག་རྩལ་མ་འདྲཝ་ཚུ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ལག་བཟོ་མཁསཔ་དང་ལག་བཟོ་སྡེ་ཚན་ཚུ་གི་རིག་རྩལ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ལག་བཟོ་ལུ་བརྟེན་པའི་ཚོང་ལམ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཚུ་བཤད་ནི་དང་ ཐོན་སྐྱེད་གསརཔ་གི་གནས་སྐབས། དེ་ལས་ སྦྱོང་བརྡར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་བྱིན་ཏེ་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ལག་བཟོ་དང་འབྲེལ་བའི་ལཱ་རིགས་ནང་ལུ་ མཆོག་གྱུར་གྱི་རྟགས་མ་བྱིན་ནི་ཡང་ འགོ་བཙུགས་ནི་ཨིན་མས། དེ་གིས་སྦེ་ ཁོང་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ ལཱ་འབད་ནིའི་སེམས་ཤུགས་བྱིན་ཚུགས་ནི་ཨིན་མས། <br>
གསུམ་པ་ལུ་ ལག་བཟོ་གཡོག་སྡེ་ནང་ལུ་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ མཉམ་རུབ་ཀྱི་གཞི་སྟེགས་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ལག་བཟོ་ཚོང་འབྲེལ་ལུ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་བཅུག་ནིའི་ཐབས་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་ གཞུང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་ཁུངས་དང་མཐུན་ཚོགས། དེ་ལས་ གཞན་ཚོང་སྡེ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་བསམ་འཆར་བཤད་ནི་དང་ འབྲེལ་བ་འཐབ་སྟེ་་ལཱ་འབད་ནི་དེ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ བཙོང་ཚུགས་པའི་ཐོན་སྐྱེད་དང་བསྟུན་ཏེ་ འབྲེལ་མཐུན་དང་སོར་འགྱུར་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རྒྱལ་སྤྱི་གི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་ ཚོང་ལམ་ཁྱབ་སྦེ་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན་མས། བཞི་པ་ཟེརཝ་ད་ འབྲུག་པའི་ལག་བཟོ་གི་རིག་རྩལ་ཚུ་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་དང་ དེའི་གནད་ཁུངས་ཚུ་སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ལས་ཁུངས་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་འབྲེལ་གཏོགས་འབད་ནི་དང་ ལག་བཟོ་གཡོག་སྡེ་དེ་ ཕྱི་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ ངོ་ཚབ་འབད་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ལས་ཁུངས་དེ་་གི་ལཱ་འགན་ཨིན་པའི་ཁར་ དམིགས་པ་ཡང་དེ་ར་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> [http://www.handicraftsbhutan.org/ Handicraft Association of Bhutan]<br>
<big>འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་དང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་དང་ཁྲོམ་ཁར་ཡོད་མི་ལག་བཟོ་མཁསཔ་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་གཡོག་སྤྲོད་ནི་དང་ ཡུན་བརྟན་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པ་གིས་ ལག་བཟོའི་ལས་སྣ་ཚུ་ འཕར་ཚུགས་པའི་ཚོང་ལཱ་ཅིག་ལུ་ བསྒྱུར་ནི་གི་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་ལག་བཟོ་ཚོགས་པའི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་བཙོང་ས་ ཐིམ་ཕུག་དང་སྤ་རོ་གི་ཁྲོམ་ནང་ ལྟ་བཤལ་པའི་དྲག་རིམ་ཟ་ཁང་ ༡༠ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་གི་འབྲུག་པའི་ལག་བཟོའི་ཅ་ཆས་ཚུ་བལྟ་ནི་དང་ཉོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལག་བཟོ་ཁྲོམ་དང་ཡིག་ཚང་གི་ས་ཁོངས་ཚུ་ནང་ རེ་རེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བཙོང་སའི་ས་ཁོངས་ནང་ཡོད་པའི་བཙོང་ཆས་ཚུ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་ལག་བཟོའི་ཐོན་སྐྱེད་དང་ ཚོང་ལམ་ལུ་ལྷོད་མ་ཚུགས་པའི་ལག་ཤེསཔ་ཚུ་གི་ཅ་ལ་ཚུ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ལག་བཟོ་དང་ལག་ཤེསཔ་མང་ཤོས་ཅིག་ གོ་སྐབས་ཉུང་བའི་སྡེ་ཚན་ནང་ལས་ཨིནམ་ལས་ དེ་གིས་ ཁོང་གི་དོན་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་འདྲ་མཉམ་སྦེ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐབས་ལུ་ ངེས་པར་མཁོ་བའི་ཐབས་ལམ་ཅིག་ཨིན་མས།</big> [http://www.handicraftsbhutan.org/ Handicraft Association of Bhutan]
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Handicraft Association of Bhutan. (n.d.). About Us- HAB. Retrieved from About us and Our Values: http://www.handicraftsbhutan.org
# Handicrafts Association of Bhutan. (n.d.). About Us- HAB. Retrieved from Our Objectives and Mandates: http://www.handicraftsbhutan.org
# Handicrats Associaton of Bhutan. (n.d.). Our Programmes. Retrieved from Artisan Support: http://www.handicraftsbhutan.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
c4wstx89qoj1n5wp5j3u7bs1400z0pt
བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ།
0
4781
29404
29301
2022-08-04T04:28:21Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ་འདི་ བླམ་ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛད་དེ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ བླམ་ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་གི་གདན་ས་ བྱང་ས་བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་དགོན་པ་ལུ་སེམས་ཅན་གསད་ཁང་ལས་ གླང་ལྔ་ བླམ་གི་སྐུ་མདུན་ལུ་སྐྱབས་འཚོལ་བར་འོངས་པའི་ཤུལ་ བཀྲ་ཤིས་པའི་ ཉམས་མྱོང་དང་ཁ་ཐུག་རྐྱབ་མི་ལས་བརྟེན་ བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ་འདི་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ གླང་ལྔ་སྲོག་སྐྱབས་འབད་བའི་བྱུང་རྐྱེན་འདི་གི་རྟགས་ཡང་ ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱབས་འཛིན་ སྐྱབས་རྗེ་ཕྱག་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྐྱབས་རྗེ་ཁྲི་རབས་བདུན་བཅུ་པ་ སྤྲུལ་སྐུ་འཇིགས་མེད་ཆོས་གྲགས་ མཆོག་གིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་འགོ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ་འདི་ གཞུང་མིན་ལས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་ཐོ་བཀོད་འབད་དེ་ཡོདཔ་དང་། ཚོགས་པ་འདི་གིས་ སེམས་ཅན་ནདཔ་དང་རྨ་འཐོན་མི་ཚུ་སྲོག་སྐྱབས་འབད་ནི་དང་། སེམས་ཅན་ཚུ་སྨན་བཅོས་དང་གཅེས་སྐྱོང་འབད་ནི། དེ་ལས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཁྱིམ་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཁོངས་ནང་ལུ་ སེམས་ཅན་ཚུ་གི་དོན་ལུ་སྡོད་གནས་དང་ཉེན་སྲུང་གི་ས་གནས་ དེ་ལས་རྩ་ཐང་ཚུ་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་དེ་ སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་གི་ས་ཁོངས་ནང་ལུ་གྲལ་གཏོགས་འབད་ནི་དང་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་ཅན་ཚེ་ཐར་གཏང་ནིའི་ནང་ལུ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <ref name="༢༠༡༦">[http://www.jangsaanimalsaving.org བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ། ༢༠༡༦].</ref><br>
བྱང་ས་གི་དགོས་དོན་སྦོམ་ཤོས་འདི་ར་ མཐར་ཐུག་ལུ་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ག་ར་གི་རྒྱུད་ལུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ སེམས་ཁར་བཙུགས་ཏེ་ འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ག་ར་ལུ་བྱམས་བརྩེ་སྐྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ལས་བརྟེན་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནངཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཚུ་ལུ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དངོས་སུ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ཡོདཔ་ཅིག་བཟོ་ནི་འདི་ཨིན་མས། ཕན་ཚུན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་བདེན་པ་དང་རེ་འདོད་ལས་བརྟེན་པའི་་བརྩོན་ཤུགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་དེ་གིས་ བྱང་སའི་ལས་སྣ་ཚུ་ག་ར་ ང་བཅས་རའི་འཇིག་རྟེན་གཅིག་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཡར་འཕར་གཏང་ནི་དང་། དགེ་བ་བཟང་པོའི་ལས་སྣ་ཚུ་གིས་ག་ར་དང་གཅིག་ཁར་མཐུན་འབྲེལ་བཟོ་ནི་གི་ས་བོན་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ བྱང་ས་འདི་གི་ལཱ་འགན་གཙོ་བོ་ར་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ན་གཞོན་དང་མི་སྡེ། སྒེར་སྡེ་དང་གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་། གཞུང་གི་གཙུག་སྡེའི་ལས་གཡོགཔ་ཚུ་སྙིང་རྗེ་དངོས་སུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ནང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྒོ་ལས་ལཱ་འབད་ནི་འདི་ཨིན་མས། <ref name="༢༠༡༦" /> བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ་གིས་ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ སེམས་ཅན་སྦོམ་ཆུང་མེད་པར་ སྟོང་ཕྲག་ལྷག་སྟེ་ སྲོག་སྐྱབས་འབད་དེ་ སྲུང་སྐྱོབ་དང་བདག་འཛིན་འཐབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རི་དྭགས་ཉེན་སྲུང་ས་ཁོངས་བདུན་གྱི་ནང་ལུ་ བདག་འཛིན་པ་ ༡༨ ཀྱིས་འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་སྟེ་སྲུང་བཞག་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བྱང་ས་གི་ཡིག་ཐོ་ཅིག་དང་འཁྲིལཝ་ད་ ཐིམ་ཕུག་གསར་སྦིས་ཐང་ལུ་ཡོད་པའི་བྱང་ས་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱབས་གནས་གཅིག་གིས་ར་ སེམས་ཅན་ ༨༩༧༦ དེ་ཅིག་སྲོག་སྐྱབས་འབད་ཡོདཔ་དང་། དེའི་ནང་ལས་ མང་ཤོས་ར་རོ་ཁྱི་ནདཔ་ཚུ་སྲོག་སྐྱབས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཚོགས་པ་འདི་གིས་དཀའ་སྡུག་ཆེ་བའི་སེམས་ཅན་ཚུ་ཡར་སྐྱེད་གཏང་ནི་དང་ ང་བཅས་རའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཚུ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ་མཉམ་འབྲེལ་ཚོང་རོགས་དང་གཅིག་ཁར་དུས་རྒྱུན་དུ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཆོས་ལྡན་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་དང་གདུག་རྩུབ་ཚུ་བལྟ་ནིའི་དོན་ལུ་ ཚོགས་པ་་ཅིག་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གིས་བྱང་ས་ཚོགས་པའི་གསོལ་འདེབས་ལུ་གྲོགས་རམ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <ref name="༢༠༡༦" /><br>
བྱང་ས་སེམས་ཅན་སྲོག་སྐྱབས་ཚོགས་པ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་སྐྱིད་སྡུག་མྱོང་མི་སེམས་ཅན་ཚུ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ སྲོག་སྐྱབས་དང་བདག་འཛིན་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ འབྲུག་མི་ཚུ་ལས་གྲོགས་རམ་ལེན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ཆུ་ཐིགས་པ་གཅིག་བླུགས་ཏེ་འབད་རུང་ རྒྱ་མཚོ་མ་བསྐམས་ཚུན་ཚོད་དེ་སྡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ མི་ག་ར་འབད་རུང་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ བྱང་ས་ཚོགས་པ་ལུ་ཞལ་འདེབས་ཕུལ་བ་ཅིན་དེ་ལས་བརྟེན་ བྱང་ས་ཚོགས་པ་གི་ལས་སྣ་དེ་གིས་ག་ར་ལུ་དགེ་བ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཐོབ་ཚུགསཟེར་བཤདཔ་ཨིན་མས། ། <ref name="༢༠༡༦" /></big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
{{reflist}}
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
44m3yeiwb9g2nh182qssmaa67j2okui
འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས།
0
4782
29405
29040
2022-08-04T04:29:28Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་ལུ་ སྲིད་མིན་དང་ཁེ་མིན་ལས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་འགོ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་འབྲུག་གི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ལུ་ ཕན་ཚུན་ཕན་ཐོགས་པའི་མི་སྡེའི་ལས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་ཐོ་བཀོད་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཚོགས་སོ་སོ་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་གལ་གནད་ཆེ་བའི་འགན་དབང་འདི་ཡང་ གསར་འགྱུར་ལཱ་གི་ས་གོ་ནང་ཁྱད་རིག་གི་ལཱ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་དང་། བསམ་བརྗོད་དང་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ལམ་གྱི་རང་དབང་གཟུང་ནི། གནས་ཚུལ་བདེན་པ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་དང་བསྲུང་ནི། དེ་ལས་ གསར་འགྱུར་གྱི་ལཱ་གི་གཤིས་ལུགས་ལུ་ ཀུན་སྤྱོད་མཐོ་བའི་གནས་ཚད་ རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་དང་ བརྡ་བརྒྱུདཔ་ཚུ་གནོད་ཉེན་དང་སྡུག་སྦྱོང་ དེ་ལས་ཁྲིམས་གཏུགས་འབདཝ་ལ་སོགས་པའི་ཉེན་ཁ་ཚུ་ལས་བསྲུང་ནི་འདི་ཨིན་མས།<br>
འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་འདི་ བཀོད་ཁྱབ་ མདོ་ཆེན་གྱིས་དབུ་གཙོས་ཏེ་དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་གིས་སྦེ་འཛིན་སྐྱོང་འབད་དོ་ཡོདཔ་དང་། དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་འདི་ བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲི་འཛིན་ཡང་ཨིན་མི་ སྲིད་འཛིན་གྱིས་དབུ་གཙོས་པའི་བཀོད་ཚོགས་མདོ་ཆེན་ཚུ་ལུ་སེལ་ཐབས་འབད་མི་ཅིག་ཨིན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་འདི་ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུད་གཞི་ཚོགས་དང་བརྡ་དོན་དང་བརྡ་བརྒྱུད་ལས་ཁུངས་ དེ་ལས་ བརྡ་བརྒྱུད་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་ནང་ལུ་ལཱ་འབད་མིའི་ལས་ཁུངས། གཞན་བརྡ་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ས་གནས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་ཁུངས་དང་གཅིག་ཁར་མཉམ་འབྲེལ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ མཁོ་སྒྲུབ་འབད་བའི་མ་དངུལ་ལུ་བརྟེན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས། ༢༠༢༡༽ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སྡེ་དང་དཔལ་འབྱོར་ དེ་ལས་ སྲིད་དོན་ཡར་འཕེལ་གྱི་ནང་ལུ་ མི་སྡེའི་ཕན་ནུས་ཅན་གྱི་གསར་འགྱུར་ལཱ་གིས་ གལ་ཆེ་བའི་ལཱ་འགན་འབག་ནིའི་འཆར་གཞི་ཡོདཔ་དང་། བརྡ་བརྒྱུདཔ་ཚུ་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་དང་ཤེས་ཡོན་བྱིན་ནི། དེ་ལས་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་ཚུ་འབད་དེ་ མི་སྡེ་གསར་འགྱུར་གྱི་ལཱ་ཁྱད་རིག་ཅན་ཅིག་དང་ རང་དབང་རང་བཙན་ཅིག་བཟོ་ནི་འདི་ ཨིན་མས། <br>
༼འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས།༽ འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཚུ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཀོད་པ་ཅིན་ དང་པ་ གནས་ཚུལ་སྤེལ་ལམ་དང་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་དང་། རྩ་ཁྲིམས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་བདེན་པ་ཚུ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་དང་བསྲུང་ནི། དེ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཁྱད་རིག་གི་སྒོ་ལས་སྦྱོང་བརྡར་འབད་དེ་ཡོད་པའི་བརྡ་བརྒྱུདཔ་གི་གྱངས་ཁ་ཡར་སེང་འགྱོ་མི་ཚུ་གསོ་སྐྱོང་འབད་ནི་འདི་ཨིན་མས། གཉིས་པ་ གལ་སྲིད་བརྡ་བརྒྱུདཔ་ག་འབད་རུང་ཅིག་ ལཱ་འགན་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ཚབས་ཆེན་སྦེ་རྨ་བཏོན་ནི་དང་ ཡང་ན་ རྒྱུན་དུ་དབང་པོ་ལུ་སྐྱོན་ཕོག་ནི་དང་བསད་དཔ་འདྲཝ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ རྒུད་འཐུས་ཀྱི་གྲོགས་རམ་འབད་དེ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཕུལ་ནི་ཡང་ཨིན་མས། གསུམ་པ་ལུ་ ལས་ཚོགས་འདི་ནང་གི་མཐུས་མི་གི་ཁྱད་རིག་གི་ལཱ་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་ཐབས་ཤེས་ཚུ་བརྗེ་སོར་དང་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་ཚུ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན་མས། བཞི་པ་ བརྡ་བརྒྱུདཔ་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཁྱད་རིག་གི་སློབ་སྦྱོང་ལས་རིམ་བྱིན་ནིའི་ནང་ལུ་མཉམ་རུབ་སྦེ་ མ་དངུལ་ཐོན་ཁུངས་འཚོལ་ཞིབ་འབད་ནི་འདི་ཨིན་མས། ལྔ་པ་ རྟགས་མ་དང་གྲོགས་རམ་ལས་བརྟེན་ བརྡ་བརྒྱུདཔ་ཚུ་ངོ་ཤེས་ནི་གི་ཐབས་ལམ་ཚུ་འགོ་བཙུགས་ནི་ཨིན་མས། དེ་ལས་མཇུག་ར་ དྲུག་པ་གྲོས་བསྡུར་ཞལ་འཛོམས་དང་གོ་བསྡུར་ཞལ་འཛོམས་ དེ་ལས་ གྲོས་བསྡུར་ལས་བརྟེན་ཏེ་ གལ་ཅན་གྲུབ་འབྲས་ཀྱི་ཐོག་ལུ་ སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་བཅུག་ནི་དང་ཁྱད་རིག་གི་རྩོད་འགྲན་ཉམས་མ་བཅུག་པར་བཞག་ནི་འདི་ཨིན་མས། ༼འབྲུག་བརྡ་བརྒྱུདཔ་མཐུན་ཚོགས།༽</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Journalist Association of Bhutan . (n.d.). About Us- JAB. Retrieved from Functions of JAB: http://www.jab.bt
# Journalist Association of Bhutan. (n.d.). About Us- JAB. Retrieved from Vision and Mission: http://www.jab.bt
# Journalists' Association of Bhutan. (2021). About Us- JAB. Retrieved from About- Journalist Association of Bhutan: http://www.jab.bt
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
rof13zsfxnvw4szjhx6345larp3i7i1
ལྷག་བསམ།
0
4783
29406
29041
2022-08-04T04:30:38Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ལྷག་བསམ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་ཡོདཔ་པའི་མི་ཚུ་གི་བར་ན་ མཐུད་འབྲེལ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ འགོ་དང་པ་ར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ སྤྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་ལུ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་ཡོད་མི་ ཁོང་སྡེ་ཚན་གཅིག་གིས་སྦེ་འགོ་བཙུགས་ ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༦ ལུ་ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་ མི་དང་དེའི་བཟའ་ཚང་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ ཤེས་ཡོན་དང་ལྕོགས་གྲུབ་ཚུ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནི་དང་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཞིན་ན་ ལུང་ཕྱོགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་སྟེཡོད་མི་ཚུ་དང་ གཅིག་ཁར་ འབྲེལ་བ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནིའི་དམིགས་ཡུལ་དང་གཅིག་ཁར་ མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་འོག་ལུ་ཐོ་བཀོད་འབད་ ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལྷག་བསམ་གྱིས་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ལུ་གཅིག་མཐུན་གྱི་ཕན་ནུས་ངོས་ལེན་འབད་ནི་དང་ མི་སྡེ་གཅིག་འབྲེལ་གྱི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནིའི་ནང་ལུ་གྲལ་གཏོགས་འབད་ནི་ དེ་ལས་ གཅིག་མཐུན་ལམ་ལུགས་ལུ་གཞི་བཞག་སྟེ་རྒྱབ་སྐྱོར་སྒྲིང་སྒྲི་སྦེ་འབད་ནི་གི་དམིགས་ཡུལ་བཟོ་ནི་དང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏངམ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ གསོ་བའི་ལྷན་ཁག་གིས་སེམས་ཤུགས་བྱིན་པའི་ཐོག་ལས་ སྡེ་ཚན་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ས་གནས་ཐདམ་ཐད་ཁ་ལས་པར་ ག་ཏེ་ཡང་འཕེལ་ཏེ་ གོང་གི་དམིགས་ཡུལ་ཚུ་གུར་ལཱ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ད་ལྟོ་ ལྷག་བསམ་གྱི་ནང་ལུ་ འཐུས་ ཨམ་སྲུ་ ༥༡ དང་ཕོ་སྐྱེས་ ༤༥ ཡོདཔ་དང་ བསྡོམས་ཀྱིས་ མི་ངོམ་ ༡༠༧ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལྷག་བསམ་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་སྡེ་ཚོགས་ཆུང་ནང་ལུ་འཐུས་མི་ ༨ ཡོདཔ་དང་ དེ་ཡང་ སྡེ་ཚན་ནང་གི་གྲོས་ཆོད་གལ་གནད་ཅན་ཚུ་བརྩམ་ནིའི་དོན་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཁའི་ འཛིན་སྐྱོང་མདོ་ཆེན་དང་སྤྱིར་བཏང་དྲུང་ཆེན་ཡང་ ཁོང་རའི་འཐུས་མི་ལས་བཙག་འཐུ་གྲུབ་པའི་ཕོ་སྐྱེས་གཅིག་དང་ཨམ་སྲུ་གཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ལྷག་བསམ། ༢༠༡༨།༽ <br>
ལྷག་བསམ་གྱི་འཆར་གཞི་འདི་ཡང་ སྤྱིར་བཏང་འགྲོ་བ་མི་ཆ་མཉམ་ར་དོན་ཁུངས་ཡོད་པའི་མི་ཚེ་སྐྱོང་ནིའི་གོ་སྐབས་ཡོདཔ་སྦེ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་འཐོབ་མི་ཚུ་ལུ་ མི་སྡེའི་ནང་ཚད་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་སླབ་ནི་དང་འཇིགས་སྣང་བསྐྱེད་བཅུག་ནི། ཉེ་རིང་ཕྱེ་ནི་དང་། ཉེས་ཅན་ཅིག་སྦེ་བརྩིས་ཏེ་ དམའ་ཕབ་རྐྱབ་ནི་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐར་ནི་ཡོདཔ་ཅིག་བཟོ་ནི་འདི་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ལྷག་བསམ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་དྲག་གནང་ནི་དང་ མཉམ་འབྲེལ་ འབད་དེ་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་ཡོད་པའི་མི་ཚུ་ལུ་འཇིགས་སྣང་བསྐྱེད་ནི་དང་ མི་དེ་ཚུ་ལས་བཟུར་ཏེ་སྡོད་ནི། དེ་མ་ཚད་ ནད་གཞི་ཡོད་པའི་མི་ལུ་ཉེ་རིང་ཕྱེ་ནི་དང་དམའ་ཕབ་རྐྱབ་ནི་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་ངན་པ་ཚུ་ལེགས་བཅོས་འབད་དེ་ ནད་གཞི་ཐོབ་ཡོད་ པའི་མི་འདི་ ནད་ལས་ཟློག་ཐབས་ལུ་སྨན་བཅོས་དང་གཅེས་སྐྱོང་འབད་དེ་ མི་ཚུ་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ནད་ཐོབ་ཡོད་ པའི་མི་གི་འཚོ་བ་ཡང་དོན་དག་ཡོདཔ་ཅིག་སྦེ་སྐྱོང་ཚུགས་པའི་དམིགས་པ་དང་། དེ་ལས་ འབྲུག་པའི་མི་དང་ནད་གཞི་ཐོབ་ཡོད་པའི་མི། ལྷག་པར་དུ་ ནད་གཞི་ཐོབ་མིའི་བཟའ་ཚང་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་གི་སྐོར་ལས་ཤེས་ཡོན་བྱིན་ནི་དང་ ནད་གཞི་འདི་ལུ་གདོང་ལེན་འབད་ནིའི་ལྕོགས་གྲུབ་ག་ཅི་ར་དགོ་ག་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་གནས་ཚུལ་བྱིན་ནི་དང་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཁུངས་གལ་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ཐབས་ཀྱི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ལྷག་བསམ། ༢༠༡༨།༽ <br>
ལས་ཁུངས་འདི་གིས་ག་ཅི་ར་འབདཝ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སྡེའི་ནང་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་གི་སྐོར་ལས་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་དེ་ཤེསཔ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡ ལུ་རྒྱལ་སྤྱི་ཨེཌིསི་གི་ཉིནམ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ ཁོང་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་ཐོབ་ཡོད་པའི་མི་ངོམ་ལྔ་གིས་ གཡང་ཟ་བག་ཟ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ བརྡ་བརྒྱུད་ནང་ལུ་ཐོན་ཏེ་མི་ཚུ་ལུ་ནད་གཞི་གི་སྐོར་ལས་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ ཡ་མཚན་ཆེ་བའི་གྲུབ་འབྲས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེའི་ཤུལ་ལས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ གདོང་སྐོར་རྐྱབ་སྟེ་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནིའི་ལས་རིམ་དང་པ་དེ་ཡང་ རྒྱལ་པོའི་གཟིམ་དཔོན་གྱི་ཡིག་ཚང་ལས་ ཐད་ཀར་གྱི་བཀའ་རྒྱ་ཐོབ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༡ པའི་ནང་ལུ་འགོ་དང་པ་ རྒྱལ་གཞུང་འབྲུག་གི་དམག་སྡེ་དང་རྒྱལ་གཞུང་སྐུ་སྲུང་གི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བསྒང་ མི་སྡེ་ལས་ ཁོང་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གུས་ཞབས་གང་དྲག་ཐོབ་ཡོདཔ་ལས་ དེ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ ལྷག་བསམ་ལུ སྟོབས་ཤུགས་ཧེང་སྐལ་ཐོབ་སྟེ་ ནད་གཞི་ཨེཌིསི་གི་སྐོར་ལས་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་བར་ སློབ་གྲྭ་དང་མི་སྡེ། དམག་སྡེ་དང་ལཱ་འབད་སའི་ས་ཁོངས་ཚུ་ནང་དང་། དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ཐོན་སྡོད་མིའི་ན་གཞོན་ག་ར་བརྩིས་ཏེ་ རྫོང་ཁག་ ༡༣ གྱི་ནང་ལུ་བཅའ་མར་གཏོགས་མི་ཡོངས་བསྡོམས་ ༡༣༦༠༠ དེ་ཅིག་ལུ་གོ་བརྡ་སྤེལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ལྷག་བསམ།༽ <br>
དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ནད་གཞི་ཨེཌིསི་ཐོབ་སྟེ་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གཅེས་སྐྱོང་འབད་དེ་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་དང་། རང་གི་གཟུགས་ཁར་ཡོད་པའི་ནད་གཞི་ཨེཆ་ཨའི་ཝི་དང་གཅིག་ཁར་ གདོང་ལེན་བཟང་པོ་ག་དེ་སྦེ་འབད་ནི་ཨིན་ནའི་སྐོར་ལས་ཞིབ་འཚོལ་འབད་དེ་ གནས་ཚུལ་ཚུ་གོ་བརྡ་སྤེལ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལྷག་བསམ་གྱི་འཐུས་མི་གཞན་ ནད་གཞི་ཐོབ་ཡོད་པའི་མི་ངོམ་ཚུ་ལུ་ཆ་རོགས་འབད་ནིའི་མནོ་བསམ་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ཨེཆ་ཨའི་ཝི་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྦྱོང་བརྡར་མ་འདྲཝ་ཚུ་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་དང་ དེ་མ་ཚད་ ནད་གཞི་འདི་གི་སྐོར་ལས་ ལྷབ་སྦྱང་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ཡང་གཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ལྷག་བསམ། ༢༠༡༨།༽
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Lhak-Sam. (2018). About Us- Lhak Sam. Retrieved from About Lhak Sam (BNP+): http://www.lhaksa,.org.bt
# Lhak-Sam. (2018). About Us-Lhaksam. Retrieved from What We Do: http://www.lhaksam.org.bt
# Lhak-Sam. (2018). Anout Us- Lhak Sam. Retrieved from Our Vision and Mission: http://www.lhaksam.org.bt
# Lhak-Sam. (n.d.). Advocacy and Awareness. Retrieved from Creating awareness among Bhutanese socirty on Hiv and AIDS: http://www.lhaksam.org.bt
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
cf9wt817cwsgnnke8prd4nzj0c2xoev
ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ།
0
4784
29407
29042
2022-08-04T04:41:49Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་འདི་ རྫོང་གསར་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལུ་གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཀྱི་ལོ་ལུ་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་འོག་ལུ་ སྒྲིག་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་ཐོ་བཀོད་མཛད་གནང་ནུག། ཚོགས་པ་འདི་གི་འགན་ཁུར་དེ་་ཡང་ སློབ་སྦྱོང་ཆ་ཚང་དང་སྦྱོང་བརྡར་གྱི་རིག་རྩལ་ལས་བརྟེན་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡུན་བརྟན་གྱི་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་དང་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན་མས། ང་བཅས་འབྲུག་པའི་ཁ་སྐད་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ལྷོ་ཟེར་མི་འདི་ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་གོ་ནི་དང་ མོན་ཟེར་མི་འདི་ལྷོ་ཕྱོགས་བོད་ཀྱི་རི་ཐང་གི་ལུང་ཕྱོགས་ནང་གི་མི་༼འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ།ཨ་སམ། བར་མའི་མངའ་སྡེ།༽ ལུ་གོ་ནི་ཨིན་མས། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ཚོགས་པ་འདི་གི་མིང་ ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་ཟེར་གནང་མི་དེ་ཡང་ མི་སེར་ཚུ་འབྲུག་གཞུང་གི་ས་མཚམས་ནང་ཨིན་པའི་བརྡ་སྟོན་་ནི་དང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལུ་་གནས་པའི་བརྡ་ཡང་སྟོན་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན་མས། ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་གིས་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་གསར་གཏོད་དང་ལྷོ་མོན་ཤེས་ཡོན་ཟེར་གསརཔ་གཞི་བཙུགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ཐོག་ལུ་ འགན་ཁུར་འབག་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ལྷ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ གྱི་ལོ་ལུ་ ཉིནམ་གསུམ་གྱི་ལས་རིམ་བརྩམས་ཏེ་ བདེ་བ་ཐང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་བཤད་གྲྭ་ནང་ལུ་སྦེ་འགོ་བཙུགས་གནང་ནུག། དེ་བསྒང་ སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྦེ་འབྲུག་གི་བློན་ཆེན་བགྲེསཔ་འཇིགས་མེད་འོད་ཟེར་འཕྲིན་ལས་མཆོག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་གི་གསུང་བཤད་ཡང་ཁ་ཆེའི་བཀའ་སློབ་བཟང་པོ་ཚུ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ སྐུ་མགྲོན་སྦེ་འབྱོན་མི་ མཁས་དབང་ ཝཱན་ཌ་ན་ཤི་བཱ། བང་ཀར་རོའི། ཇ་ཡ་ཀུ་མར་ཆི་ལ་ཊཱོན་དང་། ཤི་བཱ་ཀེ་ནི་ཡར་ ཚུ་གིས་ཡང་ དེང་སང་འཕྲུལ་རིག་གི་ཐོ་ལུ་ཞིང་ལཱ་འབད་ནི་དང་ཕྱགས་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་སྦེ་བཟོ་ནིའི་ཐབས་ཤེས་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ གསལ་ཞུ་སྤྱན་འབུལ་ཕུལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཞི་བཙུགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཉིནམ་གསུམ་གྱི་རིང་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་གི་མི་སེར་དང་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགོ་དཔོན་ དེ་ལས་ གཡུས་ཁའི་མི་དང་སོ་ནམ་པ་ཚུ་ག་ར་བསྡོམས་ཏེ་ མི་གྲངས་ ༥༠༠ དེ་ཅིག་གིས་གྲོས་བསྡུར་ལས་རིམ་ནང་ལུ་གྲལ་གཏོགས་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མཇུག་བསྡུའི་ལས་རིམ་ནང་ལུ་ ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་གི་དམིགས་དོན་ལུ་ ཁས་བླངས་གསལ་བཤད་འབད་མི་ཡང་དག་པ་ཅིག་ར་ཐོན་ཡོདཔ་དང་ དེ་སྦེ་གཞི་བཙུགས་གནང་མི་ལུ་གཡུས་ཁའི་མི་སེར་ཚུ་ལས་ཡང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་སྤྲོ་བ་ཡོད་པའི་དག་སྣང་ཡང་བཏོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབས་འབད་ནི། སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ལུ་སེམས་ཤུགས་བྱིནམ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྗོང་གསར་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ ད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཅིག་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ང་བཅས་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གིས་ གཞན་གྱིས་སླབ་མ་དགོ་པར་ འགན་ཁུར་ཚུ་རང་གིས་ར་འབག་དགོཔ་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཏེ་འདུག།<br>
ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་གི་འཆར་གཞི་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་དང་འབྲེལ་བའི་གོང་འཕེལ་དང་ཤེས་ཡོན་ དེ་ལས་ དེའི་བརྩི་མཐོང་དང་ལག་ལེནཚུ་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་ནང་ལུ་ སྒྲ་དག་སྤུས་དག་སྦེ་བཟོ་ནི་དང་། རྫོང་ཁག་འདི་ ང་བཅས་རའི་རྒྱབ་ཁབ་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གིས་དཔེ་བཞགབཏུབ་སྦེ་བཟོ་ནི་འདི་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད བཟའ་འཐུང་ཚུ་རང་གིས་རང་ལངམ་སྦེ་བཟོ་ནིའི་དོན་འགྲུབ་ཐབས་དང་། མི་ཚུའི་མ་འོངས་མི་ཚེ་འདི་ཁོང་རའི་ལག་པར་བཞག་ཐབས་ལུ་ སྙིང་སྟོབས་དང་ཐབས་ཤེས་ དེ་ལས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཏེ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མི་སྡེ་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནིའི་དམིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ གཡུས་ཁའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གཡོག་གི་གོ་སྐབསདང་ གཡུས་སྒོ་ཚུ་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་ཡོན་རིམ་ལུགས་ངོ་མ་ཅིག་བཟོ་ནི་ག་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ལྷོ་མོན་མི་སྡེ་ཚོགས་པ་གིས་ ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་ནང་ལུ་ ཕྱགས་སྙིགས་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཡང་མེདཔ་སྦེ་ཟོ་ནི་དང་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གཡོག་གི་གོ་སྐབས་བྱིན་ཏེ་ ངན་པའི་དབང་ལུ་ཐལ་མ་བཅུག་པར་བཞག་ནི་དང་ དེ་མ་ཚད་རྗོང་ཁག་དེ་ནང་གི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ མཁོ་ཆེ་བའི་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དེ་སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་བཙོང་སའི་ས་ཁོངས་བཟོ་སྟེ་ འཚོ་བ་སྐྱོང་ནི་འདི་་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་ ཚོགས་པ་འདི་གིས་དམིགས་གཏད་བསྐྱེདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# The Lhomon Society. (2018). About Us. Retrieved from The Vision and The Mission: http://www.sji.bt
# The Lhomon Society. (2018). About Us- Lhomon Society. Retrieved from Overview: http://www.sji.bt
# The Lhomon Society. (n.d.). About Us. Retrieved from The Launch of SJI: http://www.sji.bt
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
rfy4b8k2cinr5di2ntgy2q9tys7adoa
བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས།
0
4785
29408
29043
2022-08-04T04:42:54Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་འདི་ ཤེས་རིག། མི་སྡེའི་ཚོང་ལཱ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ཚུ་གོང་འཕེལ་བཏང་སྟེ་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པའི་མི་སྡེའི་འཚོ་སྐྱོང་ལུ་དམིགས་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་མི་སྡེའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་སྟོན་འོག་ལུ་ ཐོ་བཀོད་འབད་དེ་ཡོད་པའི་གཞི་་ཚོགས་ཅིག་ཨིན་མས།<br>
གཞི་ཚོགས་འདི་གི་མིང་དེ་ཡང་ དེའི་ལམ་སྲོལ། རྒྱལ་རབས། ཤེས་ཡོན་གྱི་དོན་འབྲས་ཚུ་གུར་གཞི་བཞག་སྟེ་ བློ་ལྡན་ཟེར་བཏགས་བཏགསཔ་ཨིན་མས། བློ་ལྡན་ཟེར་ཐད་ཀར་གྱི་གོ་དོན་འདི་འབད་བ་ཅིན་ བློ་རིག་དང་ལྡན་མི་ཅིག་ལུ་གོ་ནི་དང་ དེ་ཡང་ ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང་ཐོས་རྒྱ་ཅན་གྱི་གོ་གནས་ལུ་གོ་ནི་དང་། དེ་མ་ཚད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་འགོ་དང་པ་གཞི་བཙུགས་གནང་མི་ ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས། སངས་རྒྱས་དང་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལུ་གོ་ནི་ཨིན་མས། བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་དོན་འདི་ཡང་གཙོ་བོ་ར་ ཆོས་བདག་མེད་ཀུན་ལ་ཐོབ་ཐང་ཡོད། ཟེར་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ཤེས་བྱ་ལུ་བདག་པོ་ཟེརཝ་མེདཔ་ལས་འདི་འགྲོ་བ་མི་ག་ར་ལུ་ཐོབ་དབང་ལྡནམ་ཨིན་ཟེར་ཨིན་མས། གཞི་ཚོགས་འདི་གི་ལས་རྟགས་འདི་གིས་ག་ཅི་བརྡ་མཚོན་སྟོནམ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ ཤེས་རབ་དང་བློ་གྲོས་བྱིན་ནིའི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིན་མས། ལས་རྟགས་འདི་ཡང་ ཆོས་ཀྱི་པོ་ཏི་གྲུ་བཞི་ནར་མོའི་སྒྲིག་བཀོད་འབད་ཡོདཔ་དང་ ཆོས་པོ་ཏི་འཛིན་མིའི་ལགཔ་འདི་གི་བརྡ་མཚོན་ཡང་ཤེས་བྱ་གི་ཕྱག་མཇལ་ རབ་ཨིན་པའི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིན་མས། <br>
བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་བརྩམ་སའི་ས་ཁོངས་ཡང་ ཤེས་རིག། ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལཱ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་དང་སྔར་སྲོལ་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ལས་ལས་རིམ་བརྩམ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ དང་པ་ཤེས་རིག་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ འི་ལོ་ལུ་ ལས་ཁུངས་འདི་གི་སྲིད་འཛིན་མཁས་དབང་་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཡུས་སྒོ་མཐའ་ཟུར་ཅིག་ནང་་སྡོད་མི་ཨ་ལུ་་བུམོ་གཅིག་གི་ཤེས་ཡོན་མཐར་བཀལ་ནིལུ་ཕན་ཐབས་སྦེ་་ ཡུ་ནའི་ཊེཊི་ཀིང་ཌོམ་ལས་ཞལ་འདེབས་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལེན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་གྲོགས་རམ་འབད་བའི་ཐོག་ལས་ བུམོའདི་ད་ལྟོ་ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཅིག་ནང་སློབ་དཔོན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་དང་མོ་རའི་ཨ་ལུ་་ཚུ་བདག་འཛིན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ བློ་ལྡན་ཤེས་རིག་གི་ཐབས་ཤེས་ལས་བརྟེན་ཨ་ལུ་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ལས་རིམ་གྱི་སྐབས་ལུ་ ཨ་ལུ་ ༡༨༢ དེ་ཅིག་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ཡོདཔ་དང་། གཙུག་ལག་གཞི་རིམ་སློབ་ཕྲུག་ན་གཞོན་ ༥༨ དེ་ཅིག་ལུ་ཕྱི་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ལུ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ལྷབ་སྦྱང་འབད་ནིའི་གྲོགས་རམ་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་དང་གཅིག་ཁར་སྐྱེས་ལོ་ལྔ་མན་ཆད་ཀྱི་ཨ་ལུ་་ ༡༡༧ དེ་ཅིག་ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་བློ་ལྡན་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་བའི་ཨ་ལུ་གཅེས་སྐྱོང་དང་ཡར་སྐྱེད་ནང་བཙུགསཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
གཉིས་པ་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་འབད་བ་ཅིན་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལས་འགོ་བཟུང་ བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ ཤེས་ཡོན་ལྷབ་སྦྱང་འབད་ཚར་བའི་ཤུལ་ལུ་ མི་ཚེའི་ནང་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་ལཱ་འབད་དེ་མི་ཚེ་སྐྱོང་ནིའི་དོན་ལུ་ མ་དངུལ་གྱི་ཐོག་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ནང་བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ རེ་འདོད་ཅན་གྱི་ཚོང་དཔོན་ ༥༠༠༠ དེ་ཅིག་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་བྱིན་ཡོདཔ་དང་། རྫོང་ཁག་ ༡༨ ནང་ཚོང་ལཱ་འབད་མི་ ༢༠༠ དེ་ཅིག་ལུ་མ་དངུལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱིན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཚོང་འདོད་སྐྱེད་མིའི་ནང་ལས་ ༧༢ འདི་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ཨིན་མས། བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དང་བཟོ་རིག་སྦྱོང་བརྡར་གཙུག་སྡེའི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་ལུ་ ཚོང་ལཱ་གོང་འཕེལ་གྱི་ཐོག་ལས་སློབ་ཕྲུག་ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་བཟོ་ནིའི་༼ཨསི་ཨི་ཨི་ཌི༽ ཟེར་བའི་ལས་རིམ་གྱི་ཐོག་ལས་ ཚོང་ལཱ་གི་སྐོར་ལས་ཤེས་ཡོན་བྱིན་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
གསུམ་པ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་དང་སྔར་སྲོལ་གྱི་ཐད་ཁར་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་མགྱོགས་པ་་སྦེ་འགྱུར་བ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་དང་ དེ་དང་གཅིག་ཁར་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྔར་སྲོལ་གྱི་ལམ་ལུགས་བཟང་པོ་ཚུ་ཡང་དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་འགྲོས་ཀྱིས་སྦེ་འགྱུར་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ཉམས་སྲུང་འབད་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས། ༢༠༢༡</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Loden Foundation. (2021). About Loden Foundation. Retrieved from Our Story: http://www.loden.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
iype2tv45jdbpi0u35ro6zky6aaljsv
སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས།
0
4786
29409
29044
2022-08-04T04:44:07Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་ཟུར་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ མི་སེར་མཉམ་ཆུང་དགོས་མཁོ་ཚུ་འགྲུབ་ནི་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནི་དང་དེ་ཚུ་ལུ་གྲོགས་རམའབད་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ལཱ་འབད་མིཁེ་མིན་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན་མས། གཞི་ཚོགས་འདི་གི་ལཱ་ཡང་ཁེབ་ས་གི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་མེན་པར་ སྦྱིན་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ལཱ་འབད་ནི་དང་གཅིག་ཁར་བྱམས་སྙིང་ཅན་གྱི་རྒྱུད་སྐུལ་དང་ ཆོས་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་མི་མང་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་འདི་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་འདི་གོང་འཕེལ་འགྱོ་དགོ་པ་ཅིན་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ལྟ་བ་འགྲུབ་ནི་འདི་གལ་ཆེ་བའི་དགོས་དོན་ཅིག་ཨིན་ཟེར་ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ དེ་གིས་སྦེ་ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགསཀྱིས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་འདི་འགྲུབ་ཐབས་ལུ་ དེའི་ཀ་ཆེན་བཞིཔོ་འདི་ལུ་ལྷན་ཐབས་འབད་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་་མཉམ་རུབ་ཀྱི་འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཞུང་གིས་མི་མཉམ་ཆུང་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་འཆར་གཞི་དང་གཞི་ཚོགས་མ་འདྲཝ་ག་དེམ་ཅིག་གཞི་ཚོགས་འབད་དེ་འབད་རུང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་་ཚུ་ནང་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་དང་སློབ་གྲྭ་ལུ་མཁོ་བའི་མཁོ་ཆས་ དེ་ལས་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་སྣང་བ་ཚུ་ད་ལྟོ་ཡང་དཀོན་དྲགས་སྦེ་ཡོདཔཨིན་མས། གནད་དོན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགསའདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ གི་ལོ་ལུ་ མི་སྡེ་དང་མི་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་མི་ཚེའི་ཡར་དྲག་བཟོ་ཐབས་ལུ་དང་ འདྲ་མཉམ་དང་ཡུན་བརྟན་གོང་འཕེལ་ དེ་ལས་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་དང་། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་ལུགས་དང་ལམ་སྲོལ། དེ་ལས་རང་བཞིན་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་ཚུ་མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས་འདི་འགོ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས། ༢༠༡༧
གཞི་ཚོགས་འདི་གི་འཆར་གཞི་ཡང་ གཞན་དོན་ལུ་གཅིག་རུབ་ཀྱི་ཐོག་ལས་རྒྱུད་སྐུལ་བཟང་པོ་འབད་དེ་ དོན་ཁུངས་ཡོད་པའི་ལཱ་འབད་ནི་དང་། སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་འགྱོ་ནི་ལུ་འདྲ་མཉམ་སྦེ་གྲོགས་རམ་འབད་ཐབས་ལུ་ཐོབ་ལམ་ཉུང་བའི་ཨ་ལུ་དང་མི་སྡེ་ཚུ་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཚུ་འདྲ་མཉམ་སྦེ་བྱིན་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ནིའི་དམིགས་གཏད་སྐྱེདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ གཞི་ཚོགས་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ཡང་ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་ ཐོག་ལས་ སྤྱིར་བཏང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཨ་ལུ་ཚུ་དང་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་བདེ་ལུ་སྤྲོ་སྣང་བསྐྱེད་བཅུག་ནིའི་ཐབས་ལུ་ཤེས་རིག་དང་འབྲེལ་བའིརྒྱབ་སྐྱོར། ལས་རིམ་དང་ལས་སྣ་ཚུ་ནང་བཅའ་མར་གཏོགས་བཅུག་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་འགོ་བཙུགས་ནི་འདི་ཨིན་མས། <br>
གཞི་ཚོགས་འདི་གི་ལས་རྟགས་ཀྱི་བརྡ་མཚོན་དེ་ཡང་ ལགཔ་གཉིས་གཅིག་བཟོ་བའི་སྦུག་ལས་སངས་རྒྱས་སྨན་བླ་ལས་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་འདི་གིས་ དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་བཞི་ལུ་ཡོད་མི་ མི་ག་ར་ལུ་ཁྱབ་པའི་བརྡ་དང་། ཕྱག་མེ་ཏོག་པདྨ་བཟུམ་སྦེ་ཡོད་མིའི་ སྦུག་་ལས་ སྨན་ཤིང་འཁྲུང་མི་འདི་སངས་རྒྱས་སྨན་བླའི་སྙིང་རྗེ་གི་བརྡ་མཚོན་སྟོནམ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་གིས་གང་བའི་སྨན་ཤིང་ འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལུང་ཕྱོགས་ག་རའི་ནང་དར་ཁྱབ་འགྱོ་བའི་བརྡ་ཨིན་མས། ལས་རྟགས་འདི་ནང་སངས་རྒྱས་སྨན་བླའི་ཕྱག་གི་ཚོས་གཞི་་སེརཔོ་དང་ལི་ཝང་སྦེ་ཡོད་པའི་བརྡ་མཚོན་འདི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་བརྡ་སྟོནམ་ཨིནམ་དང་ དེ་འབྲུག་མི་ཁོ་ན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ སངས་རྒྱས་སྨན་བླའི་ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པའི་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཚུ་ག་ར་སངས་ཚུགས་པའི་ཚུལ་སྟོནམ་ཨིན་མས།<br>
ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ མི་སྡེ་ལུ་ཕན་པའི་ལས་རིམ་བརྩམས་ཏེ་ ལཱ་ལེ་ཤ་ར་འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྟེ་ཡོད་རུང་དག་པ་ཅིག་བཀོད་པ་ཅིན་ དེ་ཡང་ ཅན་དན་སྦྱིས་འདི་ མོ་བཏབ་ལས་རིམ་གྱི་ས་ཁོངས་ཅིག་ནང་ཚུད་དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་ འགུལ་གསརཔ་ཚུ་ཡང་ས་ཁོངས་དེ་ནང་ལས་སྦེའགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ལས་ གཡུས་དེ་ཁར་འཐུང་ཆུའི་རྐ་གསརཔ་ཅིག་བཏོན་ཡོདཔ་དང་ ཆུའི་རྫིང་གཅིག་ཡང་རྐྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ གཡུས་སྒོ་འདི་ནང་གི་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་ལུ་ཡང་ སློབ་གྲྭ་ནང་ལུ་མཁོ་ཆེ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ཉིན་མའི་ལྟོ་ཚུ་ཡང་གྲོགས་རམ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཞན་ཡང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྔོ་ལྗང་དང་ལྡནམ་སྦེ་བཞག་ཐབས་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ སློབ་གྲྭའི་ས་ཁོངས་ནང་ལས་ཤིང་འབྲས་ཚུ་ལོངས་སྤྱོད་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ རང་གི་གཟུགས་ཁམས་བདེ་ཏོག་ཏོ་བཞག་ནིའི་དོན་ལུ་ སྨན་ལྗོངས་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐིམ་ཕུག་གཟི་ལུང་ཁ་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་བར་མའི་ནང་ལུ་ ཤིང་འབྲས་ཀྱི་ཤིང་གི་ལྕངམ་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ཚུ་བཀྲམ་སྟེ་ སློབ་གྲྭའི་མཐའ་འཁོར་ལུ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་་ལུ་ མི་སྡེའི་ནང་ཕྱགས་སྙིགས་འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་ནིའི་ཤེས་ཡོན་སྤེལ་ཏེ་ ཕྱགས་སྙིགས་བཀོ་སའི་ཧོད་བཟོ་ནི་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Menjong Foundation . (n.d.). Our Impact. Retrieved from Activities carried out by Menjong Foundation: http://www.menjongfoundation.org.bt
# Menjong Foundation. (2017). About Menjong Foundation. Retrieved from About Us- Menjong Foundation: http://www.menjongfoundation.org.bt
# Menjong Foundation. (2017). About Us- Menjong Foundation. Retrieved from Menjong Foundation: http://www.menjongfoundation.org.bt
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
okc9kz3x9h9afvrtoolplm8fii6kosx
ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས།
0
4787
29410
29045
2022-08-04T04:45:01Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ལས་ཚོགས་འདི་གི་མིང་ ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས་ཟེར་མ་བཏགས་པའི་ཧེ་མ་ འབྲུག་བྱམས་སྐྱོང་མཐུན་འབྲེལ་གཞི་བཙུགས་ཟེར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༨ ལུ་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། ལས་ཚོགས་འདི་ འབྲུག་ཞི་བའི་མི་སྡེ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ལུ་ མི་སེར་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ལས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་ཐོ་བཀོད་ཨང་ </big> CSOA-PBO-31 <big> ཅན་མར་ཐོ་བཀོད་མཛད་གནང་ནུག། དེ་མ་ཚད་ལས་ཚོགས་འདི་གིས་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་གཞི་བཙུགས་ཀྱི་ནང་འབྲུག་པའི་ལེའུ་ཚན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འབྲུག་བྱམས་སྐྱོང་མཐུན་འབྲེལ་གཞི་བཙུགས་འདི་ མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་གྲོས་སྟོན་དབང་འཛིན་གྱིས་ངོས་ལེན་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ ལས་ཚོགས་འདི་གི་མིང་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ གི་སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡ ལུ་ ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས་ཟེར་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས་འདི་གིས་ འབྲུག་བྱམས་སྐྱོང་མཐུན་འབྲེལ་གཞི་བཙུགས་ཀྱི་དམིགས་དོན་འདི་བསྒྱུར་བཅོས་མེད་པར་འཕྲོ་མཐུད་ནི་ཨིན་པའི་གུར་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་གཡོག་འཚོལནི་་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབདཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཚོགས་འདི་ ན་གཞོན་ཚུའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ ལས་ཚོགས་ཀྱི་ཚ་གྱང་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ལཱ་གཡོག་མ་ལངས་པའི་དཀའ་ངལ་འདི་ཡར་སེང་འགྱོ་དོ་ཡོད་མི་འདི་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་ཚོགས་འདི་གི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གཡོག་ལངསམ་སྦེ་བཟོ་ནི་ཨིན་མས། དེ་གིས་མ་དོ་བར་ ལས་ཚོགས་འདི་གིས་སློབ་གྲྭ་ནང་འགྱོ་བའི་ན་གཞོན་དང་བཟོ་རིག་སྦྱོང་བརྡར་སྤེལ་ཁང་ནང་ཡོད་མི་དང་གཞན་ཡང་ དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་ལཱ་གཡོག་འཚོལ་མ་ཐོབ་མིའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ལས་ཚོགས་དེའི་བཀོད་ཚོགས་མདོ་ཆེན་གྱི་ནང་ལུ་ ན་གཞོན་ངོ་ཚབ་འཐུས་མི་དང་མི་སྡེ་ཁག་ལས་ངོ་ཚབ་རེ་བརྩིས་ཏེ་འཐུས་མི་བསྡོམས་བདུན་ཡོདཔ་ཨིན་མས།. བཀོད་ཚོགས་མདོ་ཆེན་དེ་གིས་ལས་ཚོགས་སྐྱོངམ་ཨིནམ་ལས་ ལས་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འཆར་ཚུ་ལུ་བཀོད་ཁྱབ་འབད་ནི། མདུན་ལམ་གཟང་ནི། ལཱ་འབད་བའི་སྐབས་ལམ་སྟོན་ཚུ་བྱིན་ཏེ་ དེ་ཚུ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་མ་དངུལ་ལང་མ་ལངས་པའི་དཀའ་སྔལ་ཚུ་ཡང་བལྟ་ནི་འདི་ བཀོད་ཚོགས་དེ་གི་ལཱ་འགན་ཨིན་པས། བཀོད་ཚོགས་འདི་ལོ་གཅིག་ནང་ ཉུང་ཤོས་ར་ཚར་བཞི་དེ་རེ་འཛོམས་དོ་ཡོདཔ་དང་ ལས་ཚོགས་ཞལ་འཛོམས་ཐེངས་དང་པམ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ སྦྱིན་ཟླ་ ༣ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༣ ལུ་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བཀོད་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚུ་ལོ་ལྔའི་རིང་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ གནས་སྟངས་དང་འཁྲིལ་ལོག་སྟེ་བསྐོ་བཞག་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། འཐུས་མི་ཚུ་ལུ་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་རྒུད་འཐུས་ ཡང་ན་ ཚོགས་ཡོན་ཚུ་ ག་ནི་ཡང་འཐོབ་ནི་མེདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཚོགས་་ཀྱི་ཁྲི་འཛིན་འདི་དྲག་ཤོས་ཨོ་རྒྱན་ཚེ་བཅུ་ཨིན་མས།་། དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་གཞུང་དབང་གི་ཆེ་མཐོའི་གོ་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནང་ལུ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ ད་ལྟོ་ཡང་ཞུ་དང་ཞུཝ་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཁྲི་འཛིན་གྱིས་བཤད་མིའི་ནང་འབད་བ་ཅིན་ ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས་ཀྱིས་ ན་གཞོན་ཚུ་ ལུ་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་གཡོག་སྤྲོད་དེ་འཚོ་བ་སྐྱོང་བཅུག་ནི་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དོ་ཡོད་ཟེར་ཨིན་མས། དེ་ལས་བརྟེན་ ན་གཞོན་ཁོང་རའི་མི་ཚེ་འདི་ཚུལ་མཐུནམ་དང་གཅིག་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ དོན་དག་ཡོདཔ་ཅིག་བཟོ་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དེ་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས། <br>
མི་སྡེ་འདི་དོན་དག་ཡོདཔ་ཅིག་བཟོ་ནི་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ཐབས་ལུ་ འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་ན་གཞོན་ཚུ་སྐྱོང་གཞག་་འབད་ནི་འདི་ ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཨིནམ་དང་། འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ཚུལ་མཐུན་དང་རང་གིས་རང་ལངསམ་སྦེ་སྡོད་ནི། དེ་མ་ཚད་འཇོན་ཐང་ཆེ་བའི་མི་ཁུངས་ཅིག་སྦེ་བཟོ་་ནི་ལུ་ འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་ན་ལོན་ལུ་འགྱུར་ནིའི་ལམ་བཟོ་ནི་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ན་གཞོན་ཚུ་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་གཡོག་འཐོབ་ཐབས་ལུ་ དགོས་མཁོ་དང་མཐུནམ་སྦེ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ན་གཞོན་ཚུ་གི་སྡེ་ཚན་དབྱེ་ཁག་གསུམ་སྦེ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ དང་པ་ལཱ་གཡོག་ནང་ལུ་མ་འཛུལ་མི་ སློབ་རིམ་ ༡༠ པ་དང་ ༡༢ པའི་སློབ་ཕྲུག་ཨ་ལུ་་སློབ་གྲྭ་ནང་འགྱོ་མིའི་ན་གཞོན་དང་། གཉིས་པ་ ལཱ་གཡོག་གི་དོན་ལུ་བཟོ་རིག་སྦྱོང་བརྡར་སྤེལ་ཁང་ཚུ་ནང་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་འབད་མི་ན་གཞོན། གསུམ་པ་ ན་གཞོན་ལོ་ངོ་ ༢༤ ལངས་ཏེ ལཱ་གཡོག་འཚོལ་བའི་བསྒང་ཡོད་མི་ཚུ་ཨིན་པས། དབྱེ་ཁག་གསུམ་པམ་དེ་ནང་ སློབ་གྲྭ་ལས་ཐོན་ཏེ་སྡོད་མི་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་མཐར་འཁྱོལ་མི་ན་གཞོན་ཚུ་ཡང་ཚུད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ན་གཞོན་ལྕོགས་གྲུབ་ལས་ཚོགས། ༢༠༢༡</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Organization For Youth Empoerment. (2021). Vision and Mission. Retrieved from OYE's vision and mission: http://www.bhutanoye.org
# Organization For Youth Empowerment. (2021). About Us- Organization For Youth Empowerment. Retrieved from About Us: http://www.bhutanoye.org
# Organization For Youth Empowerment. (n.d.). About Us - OYE. Retrieved from The Board of Directors: http://www.bhutanoye.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
p1v4c3f9g4uz5car86gmnmeof38992a
རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ།
0
4788
29411
29046
2022-08-04T04:45:41Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ཐགས་འཐག་ནི་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན། འཚོ་བའི་རིག་རྩལ་ཚུ་མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་གོང་འཕེལ་གཏང་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་གི་སྐྱབས་འཛིན་འོག་ལུ་ གཞུང་མིན་དང་ཁེབ་ས་མེད་པའི་ལས་ཚོགས་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་འདི་ འབྲུག་གི་མི་སྡེ་ལས་ཚོགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ཅན་མའི་དགོངས་དོན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༣ ལུ་ཐོ་བཀོད་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སློབ་སྡེ་འདི་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ཁྲི་འཛིན་སྦེ་མཛད་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་འོག་ལུ་ བློ་གཏད་བཀོད་ཚོགས་ཅིག་གིས་ འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་མཐུས་མི་གཞན་ཡང་ ཕེ་རིང་སྨན་རིགས་ཚོང་སྡེའི་ཁྲི་འཛིན་ ཌོག་ཊར་ཕྼེ་ཌེ་རིག་པཱོལ་སེན་་། འབྲུག་གཞུང་བརྡ་དོན་དང་བརྒྱུད་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གི་དྲུང་ཆེན་དྲག་ཤོས་ཀརྨ་ཌབ་ལུ་དཔལ་འབྱོར། འབྲུག་གཞུང་ནང་སྲིད་དང་སྲོལ་འཛིན་ལྷན་ཁག་གི་དྲུང་ཆེན་དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས། ། དེ་ལས་ ཝ་ཤིང་ཊཱོན་ཌི་སི་ལུ་ཡོད་པའི་འབྲུག་རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་གི་ཆ་རོགས་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ ཀིརིསི་ཏ་ཨེ་མ་སཱན་ཚུ་ཨིན་མས། སློབ་སྡེའི་བཀོད་ཁྱབ་མདོ་ཆེན་འདི་གིས་ བཀོད་ཚོགས་འདི་གི་འགན་འབྲེལ་གྱི་མཐུས་མི་དྲུང་ཆེན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་གི་དམིགས་སྐྱེད་འདི་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཐགས་རིག་གི་སྐོར་ལས་ ཤེས་ཡོད་བྱིན་ནི་དང་། དེ་ཚུ་ཉམས་སྲུང་འབད་ནི་དང། གོང་འཕེལ་ གཏང་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ནི་འདི་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ དང་ ཕན་ཚུན་གཉིས་ལུ་ཕན་པའི་འགྲེམས་སྟོན་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་གོང་འཕེལ་ གཏང་ནའི་དོན་ལུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་འབྲེལ ལུ་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་བཅུག་ནི་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་གི་དམིགས་ཡུལ་ཚུ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཀོད་པ་ཅིན་ དང་པ། ཐགས་འཐག་ནི། བཟོ་བཀོད་དང་བཟོ་འདོན་གྱི་ ཁྱད་རིག་སྦྱོང་བརྡར་འབད་སའི་རྒྱལ་ཡོངས་ལྟེ་བ་ཅིག་བྱིན་ནི། གཉིས་པ། ཉམས་སྲུང་དང་འགྲེམས་སྟོན་རིག་པའི་ནང་ ལས་གཡོག་པའི་སྦྱོང་བརྡར་དང་གོམས་གཡོག་གི་དོན་ལུ་ སློབ་གཉེར་གྲོགས་རམ་གྱི་ལས་རིམ་བཟོ་ནི། གསུམ་པ། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྔར་སྲོལ་ཐགས་རིགས་ཁག་ཆེ་ཤོས་ཚུ་ག་ར་བསྡུ་སྟེ་ཐོ་བཀོད་འབད་བཞག་ནི། བཞི་པ། རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་དོན་ལུ་ འགྲེམས་སྟོན་གྱིས་གོ་བཟོ་ནི། ལྔ་པ། འབྲུག་གི་ཐགས་རིགས་ཚུ་ཉམས་སྲུང་དང་བསྐྱར་གསོ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ཉམས་སྲུང་ལྟེ་བ་ཅིག་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་དང་། དྲུག་པ། འབྲུག་པའི་ཐགས་རིག་རྩལ་རིག་གུར་ད་ལྟོ་འབད་བའི་བསྒང་ཡོད་པའི་སྔར་སྲོལ་དང་ཤེས་ཡོན་ལས་རིམ། གོ་བསྡུར་ཞལ་འཛོམས། སློབ་སྦྱོང་སྡེ་ཚན། དེ་ལས་ ལེགས་སྦྱར་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ། ༢༠༡༦།༽ རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ གོང་ཅན་གྱི་ཐགས་རིག་དང་གཞན་རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཚུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་ཉམས་སྲུང་དང་རྒྱུན་སྐྱོང་གི་ཐབས་ལམ་ལག་ལེན་འཐབ་སྟེ་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་མི་གཙུག་སྡེ་དང་པ་ཨིན་མས།
ཉམས་སྲུང་ལྟེ་བ་འདི་གི་འགན་ཁུར་འདི་ རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཚུ་ཉམས་སྲུང་དང་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་རྐྱངམ་གཅིག་གིས་མ་དོ་བར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་རྫོང་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་མང་རབས་ཅིག་ནང་ལུ་ར་ བསྐྱར་གསོ་ཕྱམ་ཕྱིམ་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནིའི་ནང་འགན་ཁུར་འབག་ཡོདཔ་ཨིན་མས།ད་ལྟོ་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སློབ་སྡེའི་ཉམས་སྲུང་ལྟེ་བ་གིས་ གཙོ་བོ་ར་ཐགས་རིགས་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ཁོང་གི་བསྡུ་ལེན་རྒྱ་སྐྱེད་འབད་དེ་འགྱོ་མི་དང་འབྲེལ་ ཐགས་རིགས་ཀྱི་ཅ་ལ་རྐྱངམ་གཅིག་གིས་མ་དོ་བར་ལྕགས་རིགས་དང་། ཤིང་བཟོ། ཚོན་རིས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་བསྡུ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ཉམས་སྲུང་ལྟེ་བ་འདི་གིས་ དེ་བཟུམ་མའི་སྒྱུ་རྩལ་དང་རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཚུ་ཡང་ གྲངས་སུ་བཙུགས་ནི་ལུ་བརྩོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
དེ་མ་ཚད་ ཐགས་འཐག་ནིའི་སློབ་གྲྭ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོད་མི་འདི་གིས་ སློབ་ཕྲུག་ཚུ་སྔར་སྲོལ་གྱི་ཐགས་འཐག་ནི་དང་སྐུདཔ་ཚོས་གཏང་ཐངས་ཀྱི་རིག་རྩལ་དང་། དེ་གིས་ཡང་མ་དོ་བར་ དེང་སང་གི་རིག་རྩལ་གྱི་ཐོག་ལས་བཀོད་རིས་དང་ཚོས་གཞི་མཉམ་སྦྱོར་ཚུ་གི་ཐོག་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སློབ་གྲྭ་དེ་ནང་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པ་ཚུན་ སློབ་ཕྲུག་ ༢༠༠ ལྷགཔ་ཅིག་འབད་མིའི་སྡེ་ཚན་ ༡༡ གི་ནང་ སྦྱོང་བརྡར་འབད་དེ་མཇུག་བསྡུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྦྱོང་བརྡར་གྱི་དུས་ཡུན་ཡང་ ཟླ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལུ་ཨིནམ་དང་། དེ་བསྒང་ སློབ་ཕྲུག་ཚུ་གིས་ དཀར་རྐྱང་གི་ཐགས་དང་འབུ་རས་སེ་ཤུད་ཡ་ཁྲག་ཀྱི་དཀྱི་ར་ཚུ་ཁྲ་བཀོད་ཡང་འཇམ་སམ་སྦེ་འཐག་ཡོདཔ་དང་ ཁོང་རའི་རིག་རྩལ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ མགུ་རྙོག་དྲགས་ཀྱི་དཔེ་རིས་ཚུ་ཡང་འཐག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ཐགས་འཐག་ནིའི་ནངའགོ་དང་པ་ཨིན་མིའི་སློབ་ཕྲུག་ཚུ་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ དང་པ་ར་ སྐུདཔ་ཙང་ཙ་སྦེ་དཀར་རྐྱང་གི་ཐགས་འཐག་བཅུག་དོ་ཡོདཔ་དང་ དེ་ལས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འབུ་རས་དང་སེ་ཤུད་ དེ་ལས་ མགུ་རྙོག་དྲགས་ཡོད་པའི་ གོ་ལ་ཚུ་ཐགསཔ་ཨིན་མས། ༼རྒྱལ་འཛིན་ཐགས་རིག་སྡོབ་སྡེ། ༢༠༡༦།༽</big> (Royal Textile Academy of Bhutan, 2016)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Royal Textile Academy of Bhutan. (2016). About RTA. Retrieved from About Us - RTA: http://www.rtabhutan.org
# Royal Textile Academy of Bhutan. (2016). About RTA. Retrieved from Programs- RTA: http://www.rtabhutan.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
tttqmc76k19lgx4a7lp41sossqei9jl
ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས།
0
4789
29412
29049
2022-08-04T04:46:31Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་འདི་ རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་རྡོ་རྗེ་དབང་མོ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༤ ལུ་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་སྲས་མི་དབང་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ ལུགས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ལས་གསར་གཏོད་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་འདི་ མི་མང་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བའི་ལས་ཁུངས་ཅིག་ཨིནམ་དང་ འབྲུག་གི་མི་སྡེའི་ལས་ཚོགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་ལུ་ཡང་ཐོ་བཀོད་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་འདི་ བཀོད་ཚོགས་མདོ་ཆེན་དང་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆུང་གིས་སྦེ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱིན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་གནས་རིམ་ཚུ་ལུ་ལམ་སྟོན་སྤྱི་བསྡོམས་སྦེ་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་དང་ འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་ཆུང་གིས་ བཀོད་ཚོགས་ཀྱིས་བཀའ་གྲོལ་གནང་བའི་ལས་སྣ་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནིའི་ནང་ དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་ལུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ ལས་རིམ་སྣ་འཛོམས་དང་ས་གོ་དཔོན་དང་གཅིག་ཁར་ལས་རིམ་ཚུ་ འཛིན་སྐྱོང་འཐབ་ནི་དང་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ཚུ་ག་ར་ དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་གིས་མཛད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས།༽
ལས་ཁུངས་འདི་གི་བར་ཞུགས་དེ་ཡང་ གལ་ཆེ་བའི་གཞི་དོན་བཞི་གི་ནང་ལུ་དབྱེ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ དང་པ་ རང་ཉིད་རོགས་རམ་སྡེ་ཚན་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ལྕོགས་གྲུབ་སྒྲིང་སྒྲི་བཟོ་ནི་དང་གོ་རྟོགས་ཡར་འཕར་བཏང་སྟེ་མི་སྡེ་མཁོ་སྒྲུབ་འབད་ནི་དང་ མི་སྡེ་དང་སློབ་གྲྭ་ནང་ལུ་ཁས་བླངས་འབད་མི་ཡར་སེང་རྐྱབ་ནི་ཨིནམ་དང་། གཉིས་པ་ སྡོད་ཁྱིམ་ལེགས་བཅོས་འབད་ནིའི་ཞབས་ཏོག་ཕུལ་ནི། གཟུགས་ཁམས་ལུ་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་ནི་དང་། གཞི་རྟེན་གྱི་ཆུ་དང་གཙང་སྦྲའི་མཁོ་ཆས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ལས་རྟེན་ཏེ་གཞི་རྟེན་གྱི་དགོས་མཁོ་ཅན་ཚུ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏང་ནི་ཚུཨིན་མས། གསུམ་པ་ འོས་འབབ་ཡོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ལྷག་པར་དུ་སློབ་ཕྲུག་བུམོ་ཚུ་ ཡོན་ཏན་ལྷབ་སྦྱང་འབད་ནི་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་དང་གོ་སྐབས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ཚུ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ བཞི་པ་ལུ་ འོང་འབབ་བཟོ་བའི་ལཱ་དང་ཚོང་ལཱ་ཆུང་ཀུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཐབས་ལུ་སྐྱིན་འགྲུལ་ཆུང་ཀུའི་མཐུན་རྐྱེན་འགྲུབ་ནི་དང་ ལག་ཤེསཔ་གི་ཐོན་དངོས་ཚུ་ཚོང་འབྲེལ་འཐབསྟེ འཚོ་ཐབས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཚུ་ཡར་འཕར་གཏང་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཨིན་མས། ༼མི་སྡེ་སྲུང་སྐྱོབ། ༢༠༠༣།༽</big>[http://www.socialprotection.org Social Protection]<br>
<big>ལས་ཁུངས་འདི་གི་དམིགས་དོན་ ཡང་ སེམས་ཀྱི་གདིང་ལས་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་ཨིནམ་དང་། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཉམས་དགའ་ཏོག་ཏོ་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཟོ་ནིའི་འཆར་གཞི་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་མི་སྡེ་ཚུ་གི་མི་ཚེ་ལེགས་བཅོས་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་གོ་སྐབས་ཚུ་བྱིན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་བར་ན་མཐུན་ཏོག་ཏོ་དང་དགའ་སྐྱིད་ཡར་འཕར་གཏང་ནིའི་ནང་ལུ་ ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མི་སྡེ་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ གཅིག་སྒྲིལ་གྱི་རིག་རྩལ་གསརཔ་སྦྱང་ནི་ལུ་གྲོགས་རམ་མཛད་དེ་ ལས་ཁུངས་འདི་གིས་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཞུ་ནི་དང་རང་ལུ་དབང་ཆ་བྱིན་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནིའི་དམིགས་ཡུལ་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས།༽</big> [http://www.tarayanafoundation.org Tarayana Foundation]<br>
<big>ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱག་ལཱ་ག་ཅི་བཟུམ་ར་མཛདཔ་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་ཚན་ནང་ལུ་ མི་སྡེ་གོང་འཕེལ་གྱི་ནང་ མཁོ་ཆེ་བའི་ ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཡོངས་གསར་གཏོད་དང་ས་གནས་ཀྱི་མི་མང་ལུ་དགོས་མཁོའི་ཁྱད་པར་གྱི་བར་ན་ ཟམ་བཟུམ་ཅིག་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མི་སྡེའི་མི་སེར་ཚུ་གི་གྲོས་འཆར་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ གཡུས་ཚན་ནང་ལུ་གྲུབ་འབྲས་བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ཐབས་ལུ་ མི་སྡེའི་མཁོ་སྒྲུབ་དང་ལྕོགས་གྲུབ་བཟོ་ནི། དེ་ལས་ དབང་ཆ་བྱིན་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ང་བཅས་རའི་མི་སྡེ་གི་སའི་བཀོད་པ་ལཱ་ཁག་དང་ཁ་གཏོར་བའི་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལས་བརྟེན་ མི་སྡེ་མང་རབས་ཅིག་གི་ནང་ལུ་མི་སྡེའི་ཞབས་ཏོག་དང་ཚོང་ལམ་གྱི་གོ་སྐབས་སྤྱོད་ནིའི་ནང་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་གདོང་ལེན་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་ཚན་ཚུ་ནང་གོང་འཕེལ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ ལྷོད་ནི་ལུ་ཡང་གདོང་ལེན་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ལས་ཁུངས་འདི་གིས་ སྤྱིར་བཏང་མི་སེར་གོང་འཕེལ་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་མི་སྡེ་ཆུང་ཀུ་ཚུ་ལུ་ཕྱག་ལེགས་ཤེམ་སྦེ་ཞུ་ཚུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལས་ཁུངས་འདི་གི་མཐའ་ཟུར་གྱི་མི་སེར་ཚུ་གཙོ་བོ་གཞུང་གི་གོང་འཕེལ་ཐབས་ཤེས་དང་ འོང་འབབ་བཟོ་ནིའི་ལས་སྣ་ཚུ་ཡར་འཕར་བཏང་སྟེ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ཡར་དྲག་བཟོ་ནི་ལུ་བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ༼ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས།༽</big> [http://www.tarayanafoundation.org Tarayana Foundation]
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Social Protection. (2003). Bhutan- Tarayana Foundation. Retrieved from About Us: http://www.socialprotection org
# Tarayana Foundation. (n.d.). About Us - Tarayana Foundation. Retrieved from Vission and Mission: http://www.tarayanafoundation.org
# Tarayana Foundation. (n.d.). About Us- Tarayana Foundation. Retrieved from Know about Us: http://www.tarayanafoundation.org
# Tarayana Foundation. (n.d.). About Us- Tarayana Foundation. Retrieved from What We do: http://www.tarayanafoundation.org
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
j3emf9f13007nwhf9rv23yc2x14uwy7
འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེ།
0
4790
29413
29050
2022-08-04T04:47:29Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེའི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོའི་ནང་བཀོད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེ་འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ མི་དབང་ཨ་ཞེ་འཆི་མེད་དབྱངས་འཛོམས་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ ཐུགས་བྱམས་བརྩེའི་སྒོ་ལས་ སྐྱབས་འཛིན་མཛད་གནང་ཡོད་པའི་ གཞུང་མིན་ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་གི་ལཱ་ཚུ་ཡང་ ཚན་རིག་ ཚོང་རིག་དང་སྲིད་བྱུས་ཚུ་གི་ བར་ན་འབྲེལ་བ་ཡོདཔ་བཟོ་སྟེ་ སའི་ཆགས་ལུགས་དང་དེའི་ལག་ལེན་ དེ་ལས་མི་སྡེ་ནང་ཡུན་བརྟན་བཟོ་ནི་དང་ མི་་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་ དམིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁེབ་ས་ལུ་དམིགས་པ་མ་བསྐྱེད་པར་ མི་སྡེ་ནང་འགྱུར་བ་དང་གོང་འཕེལ་གྱི་གཞི་འགྱམ་བཙུགས་མི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ ལས་ཚོགས་ཅིག་ཨིན། ཡིག་ཚང་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལུ་ མི་སེར་ལུ་གྲོགས་རམ་འབད་ནི་དང་ མི་སྡེ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ དེ་ལས་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཉམས་སྲུང་འབད་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ འགོ་བཙུགས་ནུག། <br>
འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེའི་ དམིགས་ཡུལ་དང་དམིགས་གཏད་ཟེར་རུང་ མི་སྡེ་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བའི་ལཱ་འབད་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་ཚན་ནང་ལས་ཕར་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལུ་གནོད་པ་མེད་པའི་སྒོ་ལས་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཚད་མེདཔ་འབག་འོང་ནི་དང་ འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱི་གདོང་གུར་དགའ་འཛུམ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན། བསིལ་དྲོད་འགྱུར་བའི་གནས་སྟངས་དེ་གིས་ འགྲོ་བ་མིའི་མཐུན་མོང་ལུ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདེ་བ་དང་སྐྱིད་པ་བྱུང་ནི་ལུ་ ཉེན་ཁ་སྦོམ་པའི་གདོང་ལེན་ ཕུད་རྡོག་གཅིག་ཨིན་ནི་དེ་གིས་ དེ་ལུ་གདོང་ལེན་འབད་ཐངས་དང་ དེའི་གནོད་པ་སེལ་ཐབས་ལུ་ ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་སྤྲོད་ནི་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ཡོད།<br>
ལས་ཚོགས་དེ་གི་གཞན་དང་གཞན་ཡང་ མི་སྡེ་ནང་འགྱོ་སྟེ་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ འཛམ་གླིང་ཡུན་བརྟན་བཟོ་ཐབས་དང་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་བཏང་སྟེ་ དགའ་སྐྱིད་གཉིས་དང་ལྡནམ་བཟོ་ནིའི་ འོས་འབབ་ཡོད་ལུགས་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ བཤད་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ མི་སྡེ་ སྲིད་དོན་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐོང་ཚུལ་ཚུ་གི་བར་ན་འབྲེལ་བ་བཟོ་སྟེ་ འགྲོ་བ་མིའི་ཚེ་སྲོག་དང་ འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ ནུས་ཤུགས་ངེས་གཏན་ཡར་འཕར་བཏང་ནི་དང་ དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་སྐར་འདི་ མགྱོགས་དྲགས་སྦེ་འགྱུར་བའི་ གནས་སྟངས་གདོང་ལེན་འབད་དགོཔ་ལས་བརྟེན་ འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེ་གིས་ མི་ཚུ་སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་ཚུ་ཡང་ ག་དེ་དྲག་དྲག་སྦེ་རྩ་འགེངས་ཏེ་འབདཝ་ཨིན།<br>
ག་ཅི་དེ་བཟང་པོའི་ལཱ་འབད་ནིའི་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་མི་ རིག་པ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་དོ་མཉམ་མེད་པའི་གང་ཟག་ ཁྱད་དབང་ངག་དབང་ནོར་བུ་གིས་ འཛིན་སྐྱོང་མདོ་ཆེན་གྱི་འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ ཡིག་ཚང་ཆུང་ཀུ་གཅིགཔོ་དེ་ནང་ལས་ གྲུབ་འབྲས་ཚུཡང་ དུས་རིམ་བཞིན་དུ་ཡར་རྒྱས་དང་ གོང་འཕེལ་དར་ཞིང་རྒྱས་ཏེ་ འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཚོང་ལཱ་གི་དབང་ཚད་སྐུལ་ཤུགས་འབད་དེ་ འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་གིས་ ག་ཅི་ར་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ སའི་མཛེས་བཀོད་བཟོ་རིམ་དང་ ཕྱིའི་མཐའ་སྐོར་ཚུ་ གསར་སྒྲུབ་དང་རང་བཞིན་ཡུན་བརྟན་ལག་ལེན་གྱི་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་བཅུག་སྟེ་ འགྲོ་བ་མིའི་དགོས་འདོད་སྤྲོད་དེ་ གསོ་སྐྱོང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་མི་འདི་ སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་རིམ་ལུགས་ དྲང་བདེན་ངེས་བརྟན་བཟོ་ནི་དེ་གིས་ཨིན།<br>
ཡིག་ཚང་དེ་གི་བྱ་བའི་རིམ་པ་ཚུ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་ དམིགས་པ་མ་བསྐྱེད་པར་ གཞན་དང་གཞན་ཡང་ སའི་ཆགས་ལུགས་ ཚོང་འབྲེལ་གོ་སྐབས་ སོ་ནམ་དང་ནགས་ཚལ་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་དེ་གིས་ མཐའ་ཟུར་གཡུས་སྒོའི་ནང་ལས་ཕར་ སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་དྲང་བདེན་ཐོགས་ སྲུང་སྐྱོབ་ངེས་བརྟན་བཟོ་ནི་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ལཱ་འབདཝ་ཨིན་མས། གཡུས་གོའི་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་སྐོར་ལས་ མི་ཚུ་ལུ་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་དེ་ འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡུན་བརྟན་བཟོ་ནི་དང་ ལས་འགུལ་དེ་གིས་ གྲོང་གསེབ་ནང་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ཚུ་ལུ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནི་ལུ་ དབང་ཆ་སྤྲོད་དེ་ མི་སེར་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་གཉིས་ཆ་ར་ལུ་ ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་བཟོཝ་ཨིན།<br>
དོན་ཚན་དེ་གི་ཐོག་ཁར་ ལས་སྡེ་དེ་གིས་ལས་འགུལ་ཚུ་ཡང་ ཁྲོམ་སྡེའི་ས་གོ་འཛིན་སྐྱོང་འབད་དེ་ སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ལུ་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བཅུག་ནིའི་འཆར་གཞི་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚད་ནང་ ནགས་ཚལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ ཡུན་བརྟན་འཛིན་སྐྱོང་འབད་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ གསུང་གྲོས་མཛད་ནི་དང་ གཞན་ཡང་རི་དྭགས་སེམས་ཅན་ སྟག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཉམས་སྲུང་འབད་ནི་དང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་ བསིལ་དྲོད་གནས་སྟངས་ཚུ་ལུ་ ཉེན་ཁ་མེད་པའི་སྒོ་ལས་ རང་བཞིན་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་ ཚོང་འབྲེལ་འབད་བཅུག་ནིའི་བརྩོན་ཤུགས་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ལས་འགུལ་གྱི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་ སྒྲིང་ཁྱིམ་ མེ་རླུང་ བཟོ་བཀོད་རིག་པ་དང་ཅ་དངོས་ཟེར་བའི་ དོན་ཚན་དེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་མི་ལོ་ ༢༠ དེ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ ཁྱིམ་བཟོ་སྐྲུནའབད་ནི་དེ་ ག་ཅི་དེ་ཡར་སེང་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ མེ་རླུང་གི་ནུས་ཤུགས་ (༤༡.༥༨%) སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལུ་ ལག་ལེན་འཐབ་མི་ སྦོམ་ཤོས་ཅིག་གི་གྲངས་སུ་ སྒྲིང་ཁྱིམ་དེ་ཡང་ཚུད་ཡོདཔ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ ལས་སྡེ་དེ་གིས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་སྡེ་ཚུ་དང་ གཞུང་གི་ཡིག་ཚང་ དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་འབད་མི་དང་ སྒེར་གྱི་ཁྱིམ་རྐྱབ་མི་ཇོ་བདག་ཚུ་ལུ་ གྲོས་བསྟུན་འབད་དེ་ ཁྱིམ་རྐྱབ་པའི་སྐབས་མེ་རླུང་གི་ནུས་ཤུགས་ཉུང་སུ་ ལག་ལེན་འཐབ་མི་སྒྲིང་ཁྱིམ་ཚུ་རྐྱབ་སྟེ་ ནག་རྫས་ཀྱི་རླུང་ཚུ་མར་ཐབས་གཏང་ནིའི་ ལཱ་ཚུ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་གིས་ གསར་གཏོད་ཀྱི་རིག་པ་ཚུ་བཟོ་བཀོད་འབད་ནི་དང་ སླར་འབྱུང་བཏུབ་པའི་ཐབས་ཤེས་ཚུ་ འབྲེལ་མཐུན་བཟོཝ་ཨིན། ལས་འགུལ་དེ་བཟུམ་ལས་བརྟེན་ མི་སྡེ་ནང་མེ་རླུང་ཉམས་སྲུང་འབད་དེ་ བསིལ་དྲོད་གནས་སྟངས་དང་བསྟུན་བསྒྱུར་བཅོས་འོང་བཅུག་ནི་ལུ་ ཕན་པ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དེ་ལས་གཞན་ཡང་བསིལ་དྲོད་གནས་སྟངས་ བསྐྱར་གསོ་འབད་བཏུབ་པའི་མེ་རླུང་དང་ ཆུའི་དོན་ཚན་གུར་གཞི་བཞག་མི་དེ་ཡང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ ཆུ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་ཡོད་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན་རུང་ གྲོང་གསེབ་དང་ཁྲོམ་སྡེ་མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ནང་ འཐུང་ཆུ་དང་ཞིང་ཆུ་མ་ལངས་པའི་དཀའ་ངལ་ འཐོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་ཆུ་དེ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་ནིའི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་སྡེ་ཚུ་དང་ མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ ཞིབ་འཚོལ་འབད་ནི་ སྲིད་བྱུས་བཀོད་སྒྲིགས་འབད་ནི་དང་ མོ་བཏབ་ཀྱི་འཕྲུལ་ཆས་བཙུགས་ནི་ཚུ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་བསྐྱར་གསོ་འབད་བཏུབ་པའི་ ཉིམ་ རླུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ལུ་གནས་སྐབས་གསར་བཙུགས་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནི་ཨིན་མས།<br>
ལས་སྡེ་དེ་གིས་གཞན་ཡང་ ཚན་རིག་ ཤེས་རིག་ སྐུལ་ཁྱབ་བརྡ་སྤྲོད་དང་ཞིབ་འཚོལ་ ལ་སོགས་པ་འབད་ནི་ལུ་ཡང་བརྩོན་ཤུགས་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་འབྲུག་ལུ་ཡོད་པའི་ མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ནང་གི་སྤེལ་ཁང་གེ་ར་དང་ མཉམ་འབྲེལ་འབད་དེ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་ ཞིབ་འཚོལ་ཚུ་འབད་ནི། དེ་མ་ཚད་ལོ་བསྟར་ཞིབ་འཚོལ་མཁས་འཛོམས་ཚུ་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྟེ་ འགོ་ཁྲིདཔ་ སྲིད་བྱུས་བཟོ་བཀོད་འབད་མི་དང་ གཞན་མི་ལས་སྡེ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ལཱ་འབད་མི་ ཡིག་ཚང་དང་མི་ངོ་ཚུ་ གཅིག་ཁར་འཛོམས་བཅུག་སྟེ་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་དང་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་ཚུ་ གསལ་སྟོན་འབད་བཅུག་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། དེ་ལས་བརྟེན་འབྲུག་པའི་མི་ངོ་ཚུ་ལུ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚ་གྱང་དང་ཞིབ་འཚོལ་ བྱིན་ནིའི་གོ་སྐབས་འཐོབ་ནི་དང་ རང་བཞིན་དང་ཤེས་རིག་དངོས་མཐོང་གི་ ཞིབ་འཚོལ་འབད་ནིའི་སེམས་ཤུགས་ཚུ་ཡང་ སྤྲོད་ནིའི་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ཨིན།<br>
འབྲུག་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཚོགས་སྡེ་གིས་ རང་བཞིན་དང་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་ཉམས་སྲུང་དང་འབྲེལ་བའི་ སྙན་ཞུ་ཚུ་ཡང་ལེ་ཤ་ཅིག་ར་དཔེ་སྐྲུན་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལོ་བསྟར་གནས་དེབ་ཚུ་ཡང་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ལས་འགུལ་ག་ཅི་བཟུམ་འབད་རུང་ དེ་གི་སྐོར་ལས་གནས་ཚུལ་ཁ་གསལ་ཡང་ན་ཐུང་ཀུ་རེ་ ཡིག་ཚང་དེ་གིས་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ ཕེས་བྷུག་ ཨཱིནས་ཊ་གཱརམ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ གསལ་བསྒྲགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from: https://bes.org.bt/
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
64alata2sh2t0oqqfwsa8ngg7mfirfl
འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན།
0
4791
29414
29051
2022-08-04T04:48:33Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་དེ་ གཞུང་གིས་དབང་བའི་ལས་སྡེ་ཅིག་དང་ རྒྱང་བསྒྲགས་དང་རྒྱང་མཐོང་གི་འཕྲུལ་ཁང་ཅིག་ཨིན། འབྲུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་མི་འདི་ གཞན་ལས་སྡེ་ལེ་ཤ་ཅིག་ཡོད་རུང་ རྒྱང་མཐོང་གི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་མི་དེ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་གཞན་མེད། འབྲུག་ལུ་རྒྱང་འཕྲིན་ལག་ལེན་གྱི་རང་དབང་འདི་ བརྡ་དོན་བརྒྱུད་འབྲེལ་དང་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ ༢༠༠༦ ཅན་མ་བསྟུན་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་ལུ་ལོ་ངོ་མང་རབས་ཅིག་གི་རིང་ དེང་སང་རྒྱང་འཕྲིན་གྱི་རིམ་ལུགས་མ་ལྷོདཔ་ལས་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་མི་མེད་པར་ གནག་གདུང་གི་མུན་པའི་ནང་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ན་གཞོན་ཚོགས་པ་གིས་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big> (Karma Puntsho, 2013, p594)<br>
<big>འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ དེའི་རིམ་ལུགས་ལག་ལེན་ཐོག་ལས་ རེས་གཟའ་ཟླཝ་ཨ་རྟག་ར་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནིའི་དམིགས་པ་ཐོག་ གནས་ཚུལ་དང་ཐུགས་སྤྲོའི་གླུ་གཞས་ཚུ་ དུས་ཡུན་སྐར་མ་ ༣༠ དེ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་འདུག། རྒྱང་བསྒྲགས་སྤེལ་འཕྲུལ་འདི་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་པའི་ ལྕགས་འཕྲིན་གཏོང་ལེན་ཡིག་ཚང་གཅིག་ལས་ གླ་ཁར་ལེན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ནང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ན་གཞོན་ཚོགས་པའི་རྒྱང་བསྒྲགས་རིམ་ལུགས་དེ་ གཞུང་གིས་དབང་བའི་ལས་འཛིན་ཅིག་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལུ་ མིང་ཡང་འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ལུ་བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་གནང་ནུག།</big><br>
Lily Wangchuk (2017) <big>ཤོག་གྲངས་ ༧༢ ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལུ་ འབྲུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་གཅིག་ལས་མ་སྡོད་པའི་ཁར་ རྒྱང་མཐོང་ཟེར་བའི་མིང་ཙམ་ཡང་མ་གོ་བར་སྡོད་པའི་བར་ན་ རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱི་རིམ་ལུགས་གསརཔ་དེ་བཟུམ་འབག་འོང་སྟེ་ མི་སེར་ཚུ་ཡང་ག་ཅི་དེ་སེམས་དགའ་སྟེ་སྡོད་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ རྒྱང་མཐོང་དང་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལམ་སྦེ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཟེར་བཙུགས་མི་དེ་གིས་ འབྲུག་མི་གེ་ར་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་པ་བྱུང་ནུག། དེ་སྦེ་བཙུགས་ཚུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ནང་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ ལས་འཆར་བརྩམ་ནི་དང་ དེང་སང་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ མཁོ་སྒྲུབ་འབད་ནི་འདི་ཡང་འགོ་བཙུགས་ནུག། དུས་ཡུན་མང་རབས་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་དེ་ བཀག་དམ་འབད་བཞག་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་ཁར་ ཞབས་ཏོག་དེ་དུས་ཚོད་ཁར་ལྷོད་དེ་ འབྲུག་མི་གེ་ར་ལུ་ཕན་སྦོམ་སྦེ་ར་ཐོགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མཐུན་རྐྱེན་དེ་བཟུམ་སྤྱོད་ནིའི་གོ་སྐབས་འཐོབ་ནི་དེ་གིས་སེམས་དགའ་སྟེ་སྡོད་ནུག།<br>
འབྲུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་ར་ནང་ ཁྱབ་ཚུགས་མི་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་གསརཔ་གཅིག་ ལྷོ་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ དེ་མ་ཚད་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ སྤྱི་ཟླ་དང་པ་དེ་ཅིག་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྦུག་ལུ་ཆགས་ཡོད་པའི་ས་གོ་ཚུ་ནང་ཡང་ ཡིག་ཚང་ཆུང་ཀུ་རེ་སོ་སོ་སྦེ་ཕྱེ་མི་དེ་ལས་བརྟེན་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ མཇུག་བསྡུ་ཁམས་ཅིག་ཁར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ས་ཕྱོགས་ གེ་ར་ནང་ཁྱབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ཚུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ ལས་འགོ་བཟུང་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཚུ་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་ཆུ་ཚོད་ ༢༤ གི་རིང་སྤྱོད་ཚུགསཔ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཆུ་ཚོད་ ༡༤ དང་ སྐར་མ་ ༤༥ དེ་རྫོང་ཁ་ ཁ་སྐད་ནང་ ཆུ་ཚོད་ ༣ དང་ སྐར་མ་ ༤༥ དེ་ཅིག་ཨིང་སྐད་ཁ་སྐད་ནང་ དེ་ལས་ཆུ་ཚོད་ ༢ དང་ སྐར་མ་ ༥༣ དེ་ཅིག་ ཚངས་ལ་ཁ་སྐད་ནང་ དེ་ལས་ཆུ་ཚོད་ ༡ དང་སྐར་མ་ ༥༨ དེ་ཅིག་ལྷོ་ཚམས་ཁ་སྐད་ནང་སྦེ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དེ་ འབྲུག་མི་གེ་རའི་དོན་ལུ་ ཐུགས་སྤྲོའི་ཡུལ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། ལྷག་པར་དུ་ ནུབ་མོ་ཆུ་ཚོད་ ༢ ལས་འགོ་བཙུགས་ དྲོ་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ ཚུན་ ཉིན་མའི་བསྐྱར་ཞུ་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་སྦེ་བཞག་སྟེ་ འབྲུག་མི་ཚུ་དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་ཡང་ ཐུགས་སུན་མ་བཅུག་པར་བཞག་ནུག།<br>
འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་ནང་ལས་ ད་རེས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ རྫོང་ཁའི་ལས་རིམ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་གཉིས་པ་ཟེར་འགོ་བཙུགས་མི་དེ་ནང་ ཆུ་ཚོད་ ༢༤ གི་རིང་རྫོང་ཁའི་ཁ་སྐད་ཐོག་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་འདུག། ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ མེ་ག་ཧཊས་ ༩༠ དང་ ༩༢ གཉིས་ལས་གསན་ཚུགས་ནི་དང་ དེའི་ནང་ཤེས་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་ སེམས་ཁམས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་ དེ་མ་ཚད་གཞན་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ བརྒྱུད་འཕྲིན་ཁ་འཐེན་གྱི་ལས་རིམ་ ཐུགས་སྤྲོ་གླུ་གཞས་ཀྱི་ལས་རིམ་ སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་བདག་འཛིན་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ བློ་ཟེ་དང་རྩང་མོའི་ལས་རིམ་དང་སྦེ་ མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱང་བསྒྲགས་དང་པ་ནང་འབད་བ་ཅིན་ ཚངས་ལ་ཁ་སྐད་ ལྷོ་ཚམས་ཁ་སྐདདང་ ཨིང་སྐད་ཁ་སྐད་ཚུ་ནང་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་བཟོ་སྟེ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་རིམ་དེ་ཚུ་ཡང་ མེ་ག་ཧཊས་ ༨༨.༡ ནང་ལས་ཧིང་སངས་ས་སྦེ་གོ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
འབྲུག་ལུ་རྒྱང་མཐོང་ལུ་ཡང་ རྒྱང་བསྒྲགས་རྒྱང་མཐོང་དང་པ་དང་གཉིས་པ་ དེ་མ་ཚད་ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་རྒྱང་མཐོང་གསུམ་པ་ཡང་ལྷོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཨིན་རུང་སྔོན་མིའི་དུས་ལུ་ རྒྱང་མཐོང་ཟེར་གཅིག་ལས་མེད་མི་ནང་ལས་ གནས་ཚུལ་ དངོས་གསལ་གློག་བརྙན་དང་ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་གཞན་ལེ་ཤ་ཅིག་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་རིང་ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་ ༡ དེ་ཅིག་གི་རིང་ ༧-༨ ཚུན་གྱི་བར་ན་བཏང་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ ལས་ དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་བཞི་གི་རིང་ གཏང་ནི་སྦེ་ཡར་སེང་འབད་ནུག། དེ་ཡང་ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ ལས་ ༡༠ ཚུན་རྒྱང་མཐོང་ནང་སྦེ་ལས་རིམ་ཚུ་ གཏང་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོད་རུང་ ལས་རིམ་ཚུ་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྡོད་མི་རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ སྤྱི་ཟླ་ ༦ ནང་རྐྱངམ་གཅིག་ཁྱབ་ཚུགས་ནུག། ད་རེས་ཀྱི་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་གིས་ འབྲུག་ལུ་ཡོད་པའི་ རྒྱང་མཐོང་ལྟེ་བ་ ༣༡ དེ་ཅིག་ གཡོག་བཀོལ་ཚུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ འབྲུག་གི་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ རྒྱང་མཐོང་གི་ལས་འཆར་རྒྱ་སྦོམ་བཟོ་སྟེ་ ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་ ༦ ལས་ ༡༡ ཚུན་སྦེ་ དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ལྔ་ལྷགཔ་ཅིག་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་རིམ་མང་ཤོས་ར་རྫོང་ཁ་ནང་ཡོད་རུང་ སྐབས་འབབ་ཀྱི་ལས་རིམ་གཉིས་དེ་ཅིག་དང་ ཕྱི་རུ་ཨ་རྟག་ར་གནས་ཚུལ་ལས་རིམ་ཚུ་ ཨིང་སྐད་ནང་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དྲོ་པ་ཆུ་ཚོད་ ༦ ལས་ ཆུ་ཚོད་ ༡༡ ཚུན་ ཕྱི་རུ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ཚར་མི་ཚུ་ བསྐྱར་ཞུ་འབད་སྲོལ་འདུག། བདུན་ཕྲག་ངལ་གསོའི་སྐབས་ ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་ ༣ ལས་ ༦ ཚུན་ ཞབས་ཁྲ་གདམ་ཁ་རྐྱབ་བཅུག་སྟེ་ ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དེ་འབྲུག་མི་ཚུ་སྤྲོ་བ་འཐེབ་སྦེ་བྱུང་ནུག།<br>
འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ རྒྱང་མཐོང་གི་རྒྱུན་ལམ་གསུམ་ཡོད་ས་ལས་གཅིག་དེ་ རྒྱང་མཐོང་དང་པ་དེ་ཡང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ སྤྱི་ཚེས་ ༢ ལུ་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་ནང་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ གནས་ཚུལ་ སྐབས་འབབ་ཀཡི་ལས་དོན་ཚུ་དང་ ཤེས་རིག་ རྩོད་རིགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ དེ་མ་ཚད་ལམ་སྲོལ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་མི་ འབྲུག་ལུ་རྒྱང་མཐོང་གི་རྒྱུན་ལམ་དང་པ་ཨིན། རྒྱང་བསྒྲགས་གཉིས་པ་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལུ་ འབྲུག་མི་ཚུ་ སྤྱིར་བཏང་ཐུགས་སྤྲོའི་རྒྱུན་ལམ་ཅིག་སྦེ་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ གི་ ལོའི་ནང་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལམ་གསུམ་པ་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཤེས་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་རིམ་རྐྱངམ་གཅིག་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནི་ཨིན་མས། <br>
འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ རྒྱང་བསྒྲགས་དང་རྒྱང་མཐོང་ཐོག་ལས་ ཚོང་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ འོས་འབབ་ལྡན་པའི་དངུལ་སྤྲོད་ཐོགས་ལས་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ཚུགས། དེ་མ་ཚད་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཐོག་ལས་ མི་ཚུ་ ཐུགས་བག་ཕེབས་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གནས་ཚུལ་ཚུ་རྒྱང་བསྒྲགས་དང་ རྒྱང་མཐོང་ཚུ་ནང་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་དང་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ལས་ཡང་ འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོད། ལས་སྡེ་དེ་བཟུམ་ལས་བརྟེན་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ཡང་ ལཱ་གཡོག་གི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ཚུགསཔ་མ་ཚད་ ཡོན་ཏན་ལྷབ་ནིའི་དོན་ལུ་ཡང་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་ཐོག་བྱུང་སྟེ་ཡོད། (འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན། ༢༠༡༧)</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Phuntsho, K. (2013). History of Bhutan. Random House Publishers India Private Limited.
# Wangchuk, L. (2017). Facts about Bhutan the Land of Thunder Dragon. KMT Publishers.
# འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན། ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ། retrieved from: bbs.bt/news/
# Retrieved from: https://en.m.wekipedia.org/wiki/Bhutan_Broadcasting_Service
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
qn9b959io0ljyouzcm6jx9nhf86co6v
བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི།
0
4792
29415
29052
2022-08-04T04:49:12Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>གི་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ནང་ བཀོད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག་དུས་ཚོད་ཚད་འཛིན་འདི་ འབྲུག་ལུ་སྒེར་གྱི་དབང་བའི་གསར་ཤོག་འགོ་དང་པ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི་ཁར་ གསར་ཤོག་དེ་གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་གནས་ཚད་ནང་དང་ ལྷག་པར་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་གེ་རའི་ནང་ འཐོབ་ཚུགས་པའི་གསར་ཤོག་བདུན་ཕྲག་ཨ་རྟག་ར་ ཤོག་གྲངས་ ༡༢ འབད་མི་གསར་ཤོག་དེ་ རེས་གཟའ་ཟླཝ་གི་ཚེ་ ཁ་སྐད་རྫོང་ཁ་དང་ཨིང་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་སྲོལ་འདུག། བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>ཟེར་མི་གསར་ཤོག་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༣༠ ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ ༢༠ གེ་རའི་ནང་ལས་ཕར་ ངོ་ཚབ་ཚོང་ཁང་ ༢༠༠ དེ་ཅིག་ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ཡོད་མི་ཚུ་ནང་ལས་ འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནུག། གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ལེགས་ཤོམ་དང་ འཚུབས་ཅན་གེ་ར་བསྡུ་སྒྲིགའབད་དེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་ནང་ག་ཅི་ར་འབད་དོ་ག་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ཤེས་ཚུགསཔ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
གསར་ཤོག་དེ་གིས་ངོ་མ་ར་ དམིགས་གཏད་དེ་གྲོང་གསེབ་དང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་ཚུ་ གོང་འཕེལ་ལུ་གཏང་ནི་ལུ་ གཞི་བཞག་སྟེ་ གནས་ཚུལ་ཚུ་བསྡུ་སྒྲིག་འབད་ནུག། བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>དེ་རང་དབང་ཧྲིལ་བུ་ཡོད་པའི་ མི་མང་གི་ཚད་འཛིན་ཚོང་སྡེ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ཁྱབ་སྤེལ་འབད་མི་ཚུ་ལུ་ བརྒྱ་ཆ་ ༦༦ དེ་ཅིག་གི་དབང་ཆ་ཡོདཔ་དང་ གཞན་ལྷག་ལུས་ཚུ་གེ་ར་ སྤྱིར་བཏང་མི་མང་གི་བགོ་བཤའ་ཉོ་ཚོང་རྐྱབ་ཡོད་མི་དེ་ཨིན་མས། བགོ་བཤའ་དབང་མི་བདག་པོ་ཚུ་ཡང་ ཉེ་རིང་མེད་པར་ཐ་ན་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་འབད་མི་ཅིག་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཞི་གཡོགཔ་གཞུང་གིས་དབང་བའི་ལས་སྡེ་ནང་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ ཚོང་པ་དང་བརྡ་བརྒྱུད་མཁས་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ གེ་ར་ཚང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་ཚད་འཛིན་ཡིག་ཚང་དེ་ ངོ་མ་སྦེ་བཟོ་བཀོད་དང་བཀོལ་སྤྱོད་འབད་ནི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ སྤྱི་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༡ ལས་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>གི་གསར་ཤོག་ཚད་འཛིན་དེ་ གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་སྐབས་ མ་རྩ་དངུལ་ཀྲམ་ས་ཡ་ ༤༠ དེ་ཅིག་དང་ བགོ་བཤའ་འཆང་མི་ མི་ངོ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༢༨༨ དེ་ཅིག་སྡོད་ནུག། གསར་ཤོག་ཚད་འཛིན་དེ་ཡང་ འགོ་དང་པ་ར་ཐིམ་ཕུག་ལྕང་ཟམ་ཏོག་ལུ་སྦེ་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ དགེ་ལེགས་ཕུག་ལུ་ཡང་ གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་པའི་ཡིག་ཚང་སྡོད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བཀྲིས་སྒང་དང་ཕུན་ཚོགས་གླིང་ལུ་ཡང་ ཡན་ལག་ཡིག་ཚང་འགོ་བཙུགས་ནིའི་ རེ་འདོད་བསྐྱེད་དེ་སྡོད་ནུག། ཡིག་ཚང་དེ་ལས་བརྟེན་ ས་སྒོ་དེ་ཁར་སྡོད་མི་ མི་མང་རབས་ཅིག་ལུ་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བཅུག་ནིའི་ དམིགས་པ་ཚུ་ཡང་བསྐྱེད་དེ་སྡོད་ནུག། ཡིག་ཚང་དེ་ནང་ལས་གཡོགཔ་ ༡༠ དེ་ཅིག་ཡོད་ས་ལས་ ལས་གཡོགཔ་ ༥ དེ་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་ མཁས་མཆོག་དང་ལ་ལུ་ཞུན་དག་འབད་མི་ ལ་ལུ་དངུལ་རྩིས་འགོ་དཔོན་ ལ་ལུ་རིས་མོ་བཟོ་བཀོད་འབད་མི་དང་ ལ་ལུ་གསར་ཤོག་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་མི་ ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་ གོ་སྐབས་སྤྲོད་དེ་སྡོད་ནུག། ལས་ཚན་དེ་མཁས་མཆོག་ཅིག་གི་འགོ་འདྲེན་ཐོགས་ སྡེ་ཚན་ ༥ ནང་བགོ་བཀྲམ་འབད་དེ་འདུག།<br>
བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>གི་ཡིག་ཚང་དེ་གིས་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ སྤེལ་བསྒྲགས་དང་ཚོང་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་བྱིན་ནིའི་རིམ་ལུགས་སྤྲོད་དེ་ར་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་གསར་ཤོག་དེ་གིས་ ད་ལྟོའི་བར་དུ་ཡང་ཡོངས་འབྲེལ་དང་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ ལྷག་པར་དུ་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ ཁག་ཆེ་བའི་གསལ་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་གཏང་ནིའི་ རྒྱུན་ལམ་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན། ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ ན་གཞོན་མང་རབས་ཅིག་ མི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གནས་ཚུལ་དང་ལཱ་གི་ས་སྟོང་གསལ་བསྒྲགས་ཚུ་གེ་ར་ དེ་ནང་ལས་འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ཡོདཔ་ལས་ ག་ཅི་དེ་འཇམ་ཏོང་ཏོ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གསར་ཤོག་དེ་གིས་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱི་གི་དབྱེ་ཁག་གཉིས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཚོང་འབྲེལ་ ཁྲིམས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ གཟུགས་ཁམས་དང་སེམས་ཁམས་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ ཤེས་རིག་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ ན་གཞོན་དང་ཨམ་སྲུ་དེ་ལས་རྩེད་རིགས་ རང་སོའི་བསམ་འཆར་བཀོད་ནི་དང་ ཞུན་དག་པའི་འཆར་རྩོམ་ལ་སོགས་པའི་ དབྱེ་བ་ལེ་ཤ་ཅིག་བསྡུ་སྒྲིག་འབད་དེ་ གསར་ཤོག་བཀྲམ་སྤེལ་འབདཝ་མ་ཚད་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལས་ཡང་ གནས་ཚུལ་ཚུ་འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་དེ་འབྲུག་རྒྱབ་ནང་ལུ་ གཞུང་གི་དབང་བའི་གསར་ཤོག་ཀུན་གསལ་གྱི་ ཤུལ་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་ཤུལ་མ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གསར་ཤོག་གཉིས་པ་སྦེ་ཆ་བཞག་ཡོད་པའི་ཁར་ སྒེར་གྱིས་དབང་བའི་གསར་ཤོག་དང་པ་སྦེ་ཆ་བཞགཔ་ཨིན།<br>
གསར་ཤོག་ཡིག་ཚང་དེ་གིས་ ཤོག་གྲངས་ ༣༢ འབད་མི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་སྒྲིག་དེ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ་མཆོག་ དྲི་བ་དྲིས་ལན་འབད་དེ་ པར་སྐྲུན་འབད་བའི་ཤུལ་མ་ འབྲུག་ལུ་ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ གསར་ཤོག་ཅིག་ལུ་གྱུར་ནུག། འབྲུག་ལུ་གནས་ཚུལ་ལས་ཁང་ཚུ་ནང་ བཀག་ཆ་མེད་པར་རང་དབང་སྤྲོད་ནི་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་ནི་དང་ དམངས་གཙོའི་རིམ་ལུགས་ཀྱི་མི་སྡེ་བཟོ་ནིའི་ ལྟ་བ་ཅིག་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཨིན། བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>དེ་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ཚར་གཅིག་ལས་ གནས་ཚུལ་ཚུ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་སྲོལ་མེད་རུང་ ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལུ་ བདུན་ཕྲག་ནང་ ཚར་གཉིས་དཔེ་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རེས་གཟའ་ཕུརཔ་དང་ཟླཝ་ཨ་རྟག་ར་དཔེ་སྐྲུན་འབད་སྲོལ་འགོ་བཙུགས་ནུག།<br>
བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་</big> (Bhutan Times) <big>ཚད་འཛིན་ཡིག་ཚང་དེ་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་དང་ཞུན་དག་པ་ ན་གཞོན་སྡེ་ཚན་གཅིག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་འབད་དེ་ འབྲུག་ལུ་གནམ་མེད་ས་མེད་མིང་གཏམ་དང་ཤུགས་ཐོན་ཏེ་ དུས་ཚོད་གཅིག་ནང་ལས་གཡོགཔ་བསྡོམས་ ༩༨ དེ་ཅིག་ལེན་ཚུགས་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ནང་ལུ་ ལས་གཡོགཔ་ ༡༠ རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་མ་ལུས་པས། ད་རེས་འབྲུག་དུས་ཚོད་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་ལེན་མི་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ ཕེས་བྷུག་ནང་མི་ངོ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༦༤,༠༠༠ ཨིནས་ཊ་གཱརམ་ནང་ ༤,༠༥༡ ཊུའི་ཊར་ནང་ ༨,༡༢༧ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ ད་རེས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ འབྲུག་ལུ་གནས་ཚུལ་མི་དམངས་ལུ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྒེར་གྱི་དབང་བའི་ཡིག་ཚང་དེ་བཟུམ་ གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་དང་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དེ་ ཉམས་མྱོང་དང་ཡོན་ཏན་ཚུ་ གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་འབྲུག་པའི་མི་ཚུ་ལུ་ རང་གི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ག་ཅི་ར་འབད་དོ་ག་དང་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་འགྱུར་བ་དང་དཀའ་ངལ་ག་ཅི་ར་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ཚུ་ ཁ་གསལ་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་མི་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཅིག་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ གསར་ཤོག་ཚུ་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ཚུགས་ནི་ལུ་ ལ་ཁག་ཡོད་རུང་ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་ རིམ་ལུགས་མ་འདྲཝ་བཟོ་ཡོདཔ་ལས་ བརྡ་སྤྲོད་མི་ཚུགས་ནིའི་ཉེན་ཁ་མེདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ཤོག་ཀུ་ཉུང་སུ་འཐོན་མི་དེ་གིས་ ཚོང་འབྲེལ་ལུ་ གནོད་པ་ཡོད་རུང་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ལུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ཕན་པ་མཐོ་ཤོས་སྦེ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ མཁས་པ་ཚུ་གིས་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་མཁོ་མངགས་འབད་བཏུབ་པའི་ རིམ་ལུགས་བཟོ་ཡོདཔ་ལས་ གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་གིས་ཡང་ རིམ་ལུགས་དེ་ལག་ལེན་ཐོག་ མི་ཚུ་གནས་ཚུལ་མ་འདྲཝ་ཚུ་ འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from: https://bhutantimes.bt/
# Retrieved from: https://m.facebook.com/bhutantimes1/
# Retrieved from: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Bhutan_Times
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
9nbdoa7t7b3v31kx3n4g21mpimtifhb
བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན།
0
4793
29416
29053
2022-08-04T04:49:47Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་གི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན། </big> (Business Bhutan) <big>ཟེར་མི་སྒེར་གྱི་དབང་བའི་གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་གིས་ རྫོང་ཁ་དང་ཨིང་སྐད་ཀྱི་ ཁ་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ཐོག་ལུ་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་དེ་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་མི་ལས་སྡེ་ཅིག་ཨིན། གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡ ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་རུང་ དཔེ་སྐྲུན་དངོས་སུ་འབད་ནི་འདི་ སྤྱི་ལོ་དེ་གིས་ སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢༦ ལུ་ རྐྱངམ་གཅིག་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་</big> (Business Bhutan) <big>དེ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དངུལ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་མི་ གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་ནི་ རྐྱངམ་གཅིག་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་མི་གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་ འགོ་ཐོག་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ཅིག་ཨིནམ་སྦེ་ ངོས་འཛིན་ཡང་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
གསར་ཤོག་དེ་གིས་ མང་ཤོས་ར་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ དངུལ་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ དེ་ལས་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ལུ་ ཞུན་དག་པ་ཚུ་གིས་བསྡུ་ལེན་འབད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ས་ཁ་ལས་ཕར་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་གཞན་དོན་ཚན་ གསོ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ དེང་སང་གི་འཕྲུལ་ཆས་དང་རྩེད་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་ མི་རང་སོའི་བསམ་འཆར་བཀོད་ནིའི་རྒྱུན་ལམ་དང་ གཞན་ཡང་ཞུན་དག་པའི་འཆར་རྩོམ་ཚུ་སྦེ་ ལེ་ཤ་ར་བྲིས་ཏེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབདཝ་ཨིན།<br>
བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་</big> (Business Bhutan) <big>གསར་ཤོག་དེ་ ཤོག་ཀུའི་ཐོག་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ནང་ལས་ཕར་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ རིམ་ལུགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ གནས་ཚུལ་ཚུ་བྲིས་ཏེ་བཙུགས་ནི་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་དང་གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ཡང་ བརྡ་སྤྲོད་འབད་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ཡང་ཞབས་ཏོག་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་འཐོབ་སའི་ ལས་སྡེ་ ག་ཅི་དེ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
གསར་ཤོག་དེ་གིས་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་གྱི་ རིམ་ལུགས་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ གཞན་ཡང་ཚོང་འབྲེལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ སྤེལ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པའི་ཞབས་ཏོག་ལེ་ཤ་བྱིན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ཕན་ཚུན་གཉིས་ཆ་ར་ལུ་ ག་ཅི་དེ་ཕན་ཐོག་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་ནང་ལུ་ ལཱ་འབད་མི་ལས་གཡོགཔ་ལེ་ཤ་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་དང་དམིགས་བསལ་དུ་ འབྲུག་མི་ཚུ་ལུ་ལཱ་གཡོག་གི་ གོ་སྐབས་འཐོབ་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་ནང་ ཞུན་དག་འབད་མི་ ཚོང་བསྒྲགས་འབད་མི་ བདག་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་ལཱ་འབད་མི་དང་ གཞན་ཡང་འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ནང་ལས་ཕར་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ཡང་ལེ་ཤ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་</big> (Business Bhutan) <big>འདི་ རྒྱལ་ཡོངས་འགོ་ཐོག་དངུལ་འབྲེལ་ གསར་ཤོག་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་གཞན་ལས་སྡེ་གི་ གསར་ཤོག་ཚུ་བཟུམ་སྦེ་ར་ མིང་གཏམ་དང་ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ གསར་ཤོག་ཅིག་ཨིན། འབྲུག་ལུ་སྒེར་གྱི་གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་ མང་ཤོས་ཅིག་སྒོ་བསྡམས་དགོཔ་ཐོན་ཡོད་རུང་ བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་</big> (Business Bhutan) <big>གསར་ཤོག་དེ་ ད་རེས་ཀྱི་བར་ན་ཡང་ རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་དེ་ར་འདུག།</big>
<big>གསར་ཤོག་དེ་གིས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ རྒེད་འོག་ ༢༠༥ གེ་རའི་ནང་ ཁྱབ་སྦེ་ ཞུན་དག་པ་ཚུ་བཏང་སྟེ་ གནས་ཚུལ་ཚུ་བསྡུ་ལེན་འབད་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ དབྱེ་ཁག་མ་འདྲཝ་སྦེ་ རྒྱལ་ཡོངས་གནས་ཚུལ་ཟེར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ཚུ་དང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཟེར་འཛམ་གླིང་གི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཚུ་ བསྡུ་ལེན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ཡང་ལྷག་པའི་ གནས་ཚུལ་གསརཔ་ ཉིན་བསྟར་གནས་ཚུལ་ ལྷག་པར་དུ་དུས་འགྱུར་བའི་གནས་སྟངས་ ད་རེས་བཟུམ་ཅིག་ནང་འབད་རུང་ གསར་ཤོག་ཉོ་བར་འགྱོ་མ་དགོ་པར་ འགྲུལ་འཕྲིན་དང་ཡོངས་འབྲེལ་རིམ་ལུགས་ཐོག་ ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་ཚུགསཔ་བཟོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱུན་མངག་འབད་ནིའི་ རིམ་ལུགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་སྤྲོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་གིས་ ཡིག་ཚང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་དེ་ནང་ལུ་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་དང་ཞུན་དག་པ་ཚུ་གིས་ ཁག་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་དུས་ཚོད་ཁར་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ཚུགས་ནི་དེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་ཡོངས་གྲགས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཡོད་པའི་ གསར་ཤོག་ཅིག་ཨིན། གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་དེ་གིས་ ད་རེས་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཐོག་ ཕེས་བྷུག་ལག་ལེན་ཐོག་ཞབས་ཏོག་ལེན་མི་ མི་ངོ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༣༢,༦༠༧ ཊུའི་ཊར་ནང་ ༡༣,༣༠༠ དེ་ཅིག་དང་ ཨིནསི་ཊ་གརམ་ནང་ ༣,༡༠༧ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་མི་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ གནས་ཚུལ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་ཐོག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཀའ་དྲིན་མཚུངས་མེད་དམ་པ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེའི་ བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ལས་བརྟེན་ དགའ་བའི་དགའ་སྤྲོ་དང་སྐྱིད་པའི་གླུ་གར་འཁྲབ་ནིའི་ གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཐོབ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གི་ལས་སྡེ་ཁག་དང་ལྷག་པར་དུ་ སྒེར་གྱི་ལས་སྡེ་སྣ་ཚོགས་སྦེ་ བཙུགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ སྒེར་གྱི་གསར་ཤོག་ལས་སྡེ་ བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་ དེ་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ ག་ཅི་ར་འབྱུང་དོ་ག་དང་ གནས་སྟངས་ག་ཅི་བཟུམ་ཅིག་ནང་ ལྷོད་དེ་ཡོད་ག་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ཁ་གསལ་སྦེ་ཧ་གོ་ཚུགས་པའི་ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། དོན་ཚན་དབྱེ་ཁག་ག་བཟུམ་འབད་རུང་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ བྱུང་མི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་གི་ནང་ལུ་ ཁ་གསལ་གསར་ཤོག་དང་ཡོངས་འབྲེལ་ ལྷག་པར་དུ་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ རིམ་ལུགས་ཐོག་ལུ་ ཞབས་ཏོག་ལེན་ཆོག་ཆོག་བཟོ་སྟེ་འདུག། དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ རིམ་ལུགས་དེ་བཟུམ་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ མི་ཚུ་ག་ཅི་དེ་ སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་འགྱོ་སྟེ་ཡོད།<br>
གསར་ཤོག་དེ་ལུ་བརྟེན་ འབྲུག་ལུ་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ དུས་ཡུན་ཐུང་ཀུ་ཅིག་ནང་འཐོབ་ཚུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་ལུ་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ གསར་ཤོག་བསྡུ་ལེན་འབད་མི་ བི་ཟི་ནིསི་བྷུ་ཊན་གསར་ཤོག་གཅིག་རྐྱངམ་གཅིག་ཨིན། ན་གཞོན་ལུ་ལཱ་གཡོག་བྱིན་ནིའི་ གོ་སྐབས་དང་ལྷག་པར་དུ་ སློབ་གྲྭ་ནང་འགྱོ་མི་ཨ་ལུ་ཚུ་ལུ་ ལས་འགུལ་ལ་སོགས་པ་བྲི་རུང་ རྒྱབ་རྟེན་ཐོ་དང་ལུང་འདྲེན་ ལ་སོགས་པ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། ཡིག་ཚང་དེ་ལས་ཞབས་ཏོག་ལེན་ནིའི་ དང་འདོད་ཡོད་པ་ཅིན་ ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་གསལ་བསྒྲགས་ དེ་ལས་ཚོང་བསྒྲགས་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ༠༢-༣༣༩༩༠༤& ༠༢-༣༣༩༩༠༦ ཡང་ན་འགྲུལ་ཕྲུན་ཨང་ ༡༧༩༩༤༤༤༧ ལུ་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་དང་ ཞུན་དག་པའི་འཆར་རྩོམ་བྲི་ནིའི་དོན་ལུ་ ༡༧༥༨༩༨༣༣ དང་གཅིག་ཁར་འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི་དང་ གཞན་གནས་ཚུལ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ ༡༧༩༦༨༨༠༢ དང་འབྲེལ་བ་འཐབ་ཚུགས་དོ་ཡོད་པའི་གུར་ དུས་ཚོད་ད་རེས་བཟུམ་ཅིག་ནང་ འཛམ་གླིང་ནང་ཡོངས་འབྲེལ་དང་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱིས་ དབང་བའི་དུས་ལུ་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་དང་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་ཡང་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ཚུགས་པའི་ དུས་ལུ་ལྷོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from: https://businessbhutan.bt/
# Retrieved from: https://m.facebook.com/businessbhutan2009/
# Retrieved from: https://en.m.wikipedia.org/wiki/Business_Bhutan
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
s3g0azhm1q1t64xehxs1yrs97czmp3m
སེན་ཀྲི་ནའེལ་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་།
0
4794
29417
29054
2022-08-04T04:50:16Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་གྱི་ གཞི་འགྱམ་ག་ནི་ཡང་མ་བཙུགས་པའི་ སྔོན་གོང་ལུ་སའི་ཆགས་ཡུལ་དེ་ར་ མ་འདྲཝ་དང་ས་ཆ་ཚུ་ཡང་ ག་ནི་བ་གནག་དུང་དུ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྔོད་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མ་ཚུ་བྱོན་ མི་གཅིག་བ་གཅིག་མཁསཔ་ཐོན་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རིམ་གྱིས་སབེ་་འཁོར་ལམ་ སློབ་གྲྭ་ ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་རིམ་ལུགས་དང་ རྒྱང་བསྒྲགས་ལྷག་པར་དུ་རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་ཚུ་གེ་ར་ལྷོད་ནུག།</big> Lily Wangchuk (2017) <big>ཤོག་གྲངས་ ༧༢ ནང་འབད་བ་ཅིན་ འབྲུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཐོན་ཚར་བའི་ཤུལ་ལས་ ཡོངས་གྲགས་འགྱོ་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རིམ་གྱིས་སྦེ་ སེན་ཀྲི་ནའེལ་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ སྤྱི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ༌ མི༌དབང༌འབྲུག༌རྒྱལ༌ལྔ༌པ༌མཆོག༌གི༌ འཁྲུངས༌སྐར༌དུས༌ཆེན༌དང༌འབྲེལ༌ འགོ༌བཙུགས༌ནུག།<br>
འཕྲུལ་ཁང་དེའི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོའི་ནང་ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་འདི་བཟུམ་ཅིག་ དེ་སྦེ་འགོ་བཙུགས་དགོ་མི་དེ་ཡང་ སྨན་ལྗོངས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ སྤྱ་ནོར་དམ་པ་ དྲིན་ཅན་གྱི་ཕམ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ་ སྐྱབས་གནས་དམ་པ་ མི་སེར་གྱི་རྒྱལཔོ་མཆོག་ལུ་ འཁྲུངས་སྐར་གྱི་ཉིནམ་ལུ་ བཀྲིས་ལེགས་སྨོན་ཞུ་ནི་དང་ ཧིང་གི་གདིང་ལས་བཀའ་དྲིན་དགའ་ཚོར་དང་ བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་ཞུ་ནིའི་དོན་ལུ་ འབྲུག་མི་གེ་ར་གི་དོན་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ རྒྱུན་ལམ་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་འགོ་བཙུགས་མི་འདི་གིས་ སྐབས་འབབ་ཀྱི་དུས་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་མ་འོངས་པའི་ནང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཞུགས་མི་ འབྲུག་མི་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོངས་ལུ་ ཐུགས་སྤྲོའི་ཡུལ་ཅིག་ལུ་འགྱུར་བཅུག་ནི་དང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་རྒྱུ་ནོར་ངོ་མ་ཅིག་ཨིན་པའི་ ཁག་ཆེ་བའི་མི་རློབས་ཅིག་ཨིན་མི་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ ལཱ་གཡོག་གི་གོ་སྐབས་སྤྲོད་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ མི་དམངས་ལུ་མ་རིག་མུན་པ་བསལ་ནིའི་དོན་ལུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་ཕན་སྦོམ་སྦེ་ར་ཐོགས་ནུག།<br>
འཕྲུལ་ཁང་འགོ་བཅུགས་པའི་ ལོ༌དེ༌ནང༌ལུ༌ར༌ སྤྱི༌ཟླ༌ ༣ པའི༌ བདུན༌ཕྲག༌དང༌པ༌ནང༌ལས༌འགོ༌བཟུང་སྟེ་ ལས༌རིམ༌ཚུ༌རྒྱང༌བསྒྲགས༌འབད༌ནི༌ཡང་འགོ༌བཙུགས༌ཏེ༌ རྒྱལ༌ཁབ༌ནང༌རྒྱང༌བསྒྲགས༌འཕྲུལ༌ཁང༌བཞི༌པ༌སྦེ༌ ངོས་འཛིན༌བྱུང༌ནུག། རྒྱང༌བསྒྲགས༌འཕྲུལ་ཁང་དེ༌ནང༌ལས༌ ལས༌རིམ༌ཚུ༌ཡང༌ མང༌ཤོས༌ར༌ ཐུགས༌སྤྲོའི༌ལས༌རིམ༌ཚུ༌དང༌ དེ་གིས་མ་དོ་བའི་ལས་རིམ༌ཚུ་ཡང་ ངག༌རྒྱུན༌ལས༌དར༌འོང༌སྟེ་ཡོད༌པའི༌ སྔར༌སྲོལ༌ལམ༌ལུགས༌ སྤྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྲུང༌དང༌གཏམ༌རྒྱུད༌ སྙན༌གྲགས༌ཅན༌གྱི༌ ནང༌འཁོད༌ཀྱི་གཏམ༌རྒྱུད༌ ཞབས༌ཁྲའི་ལས་རིམ་ལ་སོགས་པ་ཚུ༌དང༌ གཞན༌དང༌གཞན༌ཡང༌ལེ༌ཤ༌ར༌ ཐུགས༌སྤྲོའི༌ལས༌རིམ༌སྣ༌ཚོགས༌སྦེ༌ རྒྱང༌བསྒྲགས༌འབད་སྲོལ༌འདུག། ལས་རིམ་ག་དེམ་ཅིག་ སྤྲོ་བ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཟོ་རུང་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་མི་རྫོང་ཁག་ནང་ལས་བཞུགས་མི་ མི་སེར་ཚུ་ཞབས་ཏོག་དེ་ཞུ་ནིའི་ གོ་སྐབས་ཐོབ་མ་ཚུགས་པས། དེ་སྦེ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་མ་ཚུགས་མི་དེ་ཡང་ འཕྲུལ་ཁང་དེ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལས་མེད་པའི་ཁར་ ཁོང་རའི་དམིགས་གཏད་ར་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནིའི་ དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་འགོ་བཙུགས་ཡོད་པའི་ཁར་ འབྲུག་ལུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ ལག་ལེན་འཐབ་མི་ཡང་ མར་ཉམས་འགྱོ་བའི་དུས་ཚོད་ཁར་ལྷོད་དེ་ཡོད།<br>
རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ནང་ལས་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ དྲོ་པ་ཆུ་ཚོད་ ༩.༣༠ ལས་ ཕྱི་རུ་ཆུ་ཚོད་ ༨ ཚུན་གྱི་རིང་ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་དྲོ་པ་ སྙན་པའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཟེར་ སྤྲོ་བ་ཡོད་མི་དང་ལྷག་པར་དུ་ ལས་རིམ་སྙན་གསན་མི་དང་འདོད་ཅན་གྱི་ འབྲུག་པའི་མི་ངོ་ཚུ་ལུ་ བརྒྱུད་འཕྲིན་ཐོགས་ གླུ་གཞས་གདམ་ཁ་རྐྱབ་ནི་དང་ འཐེན་ནི་ལ་སོགས་པའི་ལས་རིམ་ཅིག་ཨིན་མས། བློ་ཟེ་དང་རྩང་མོའི་ལས་རིམ་ཟེར་ འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་བདག་འཛིན་འབད་ཐབས་ལུ་ ལས་རིམ་དེ་དམིགས་བསལ་གྱི་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དེ་ འབྲུག་པའི་ལམ་སྲོལ་ཧ་གོ་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཡོདཔ་ཨིན། མིཝ་ཟིག་ཕིཝ་ཞཱན་ཟེར་ ཞབས་ཁྲ་སྣ་ཚོགས་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དེ་ མི་སེར་ཚུ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་ནི་ལུ་ སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་བཅུག་ནི་དང་ ཨིང་སྐད་ཀྱི་དོན་ལུ་ ཀྲོ་ཀིང་ཀྲུ་མཡེ་བེསཌ་ཕེརེནཌ་ཟེར་ རང་སོའི་ཆ་རོགས་ཚུ་ལུ་ཁ་འཐེན་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་དང་ ཁ་སྐད་་གདམ་ཁའི་རང་དབང་སྤྲོད་ནི་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ལས་རིམ་དེ་ཨིང་སྐད་ཀྱི་ཁ་སྐད་ཐོག་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་འདུག། <br>
ས་རིམ་བྱ་རིམ་ལས་རིམ་ཟེར་ འབྲུག་མི་ཚུའི་བར་ན་ གཅིག་གིས་གཅིག་ངོ་ཤེསཔ་བཟོ་ནི་དང་ མི་སྡེ་མཐུན་འབྲེལ་གོང་འཕེལ་གཏང་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ རྫོང་ཁ་་ནང་ལུ་སྦེ་བརྒྱུད་འཕྲིན་ཁ་འཐེན་གྱི་ ལས་རིམ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ནང་ལས་ ལས་རིམ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནི་ལས་ལྷག་པའི་ ཞབས་ཏོག་གཞན་དེང་སང་གི་དུས་ལུ་ ག་ནི་བ་འཇམ་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ ལས་རིམ་ཚུ་ཞབས་ཏོག་ལེན་ཚུགས་ཐབས་ལུ་ གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་ལག་ལེན་ཐོག་ལས་ ཡང་ན་འགྲུལ་འཕྲིན་ཐོག་ལས་ཡང་གསན་ཚུགས། དེ་མ་ཚད་པའི་ཞབས་ཏོག་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་མི་ཡོངས་གྲགས་ཅན་དང་ འབྲུག་ལུ་ཁག་ཆེ་བའི་ས་ཆ་ དེ་ལས་འོས་འབབ་ལྡན་པའི་ནང་འཁོད་གནས་ཚུལ་ཚུ་ ལས་རིམ་སྒྲ་བཟུང་སྟེ་ཡོད་མི་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་གིས་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོའི་ནང་ལས་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ཕབ་ལེན་འབད་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་གིས་མ་དོ་བའི་གཞན་དང་གཞན་གྱི་ལས་རིམ་ སྐབས་འབབ་ཀྱི་ལས་དོན་དང་ལས་འབྲེལ་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་དང་གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་ ལྷག་པར་དུ་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཚུ་གེ་ར་ ནང་ལས་འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོད།<br>
རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ནང་ལས་ གཞན་མི་ཞབས་ཏོག་ཚོང་འབྲེལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ གཞན་མི་དམངས་གསལ་བསྒྲགས་ དེ་ལས་སྤེལ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ གསལ་སྟོན་འབད་དེ་འབྲུག་པའི་མི་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྡོད་མི་ཚུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་ཏེ་ རང་སོའི་དུས་ཚོད་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ ལག་ལེན་འཐབ་ཚུགས་པའི་ཕན་པ་ཚུ་ཡང་ བྱུང་སྟེ་འདུག། རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་འདི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ལྷོད་མ་ཚུགས་རུང་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ཚོད་ཁར་ གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་དང་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ནང་ བྲི་ལྷག་ཤེས་མི་ཚུ་གིས་ མཐུན་རྐྱེན་དེ་ལག་ལེན་འཐབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སེན་ཀྲི་ནའེལ་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་ཐོག་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་ནི་དང་འདོད་ཡོད་པ་ཅིན་ མེ་ག་ཧཊས་ ༡༠༡ ཐོག་གསན་ཚུགས་ནི་དང་ ཚོང་འབྲེལ་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་དོན་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ འགྲུལ་འཕྲིན་ཨང་ ༧༧༧༤༧༠༧༤ ནང་འབྲེལ་བ་འཐབ་དགོཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་གི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་ གཞན་དེང་སང་གི་ རྒྱུན་ལམ་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ ཊུའི་ཊར་དང་ ཕེས་བྷུག་གི་ངོ་ཤོག་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་འབྱོན་པ་ཅིན་ ཁ་གསལ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཧ་གོ་ཚུགས། དང་ཕུ་བཟུམ་སྦེ་ རླུང་འཕྲིན་སྙན་སྒྲོམ་ཚུ་འབག་སྟེ་འགྱོ་དགོཔ་མེད་པར་ ག་ཅི་དེ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་ལག་ལེན་ཐོག་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་གི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ནང་ལས་ཡང་ དངོས་མཐོང་སྦེ་ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་ཚུགས་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་འགྲུལ་འཕྲིན་ག་བཟུམ་ཡོད་རུང་ ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་ཚུགསཔ་ཨིན། ཧེ་མ་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་སུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་འདི་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སོང་ཡོད་རུང་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ ཐུགས་སྤྲོའི་རྒྱུན་ལམ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་སྦེ་ ཐོན་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་གོ་བ་སྤྲོད་ཚུགས་ནི་ལུ་ ལ་ཁག་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from: http://www.centennialradio.com
# Retrieved from: http://www.listenonlineradio.com/bhutan/centennial-radio-101-fm
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
mjwcj8r4m1o6frkv7altxignnc3c38a
ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན།
0
4795
29418
29055
2022-08-04T04:50:39Z
Rpel
8515
/* ཁུངས་གཏུག། */
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ཡིག་སྦྱོར་གྱི་ཐོག་ལུ་ མ་རིག་མུན་པ་གསལ་བའི་ཁར་ འཛམ་བུ་གླིང་གཅིག་གི་མི་ཚུའི་བར་ན་ གོ་བ་སྤེལ་ནི་དང་བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་མི་ ཀུན་གསལ་འདི་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་མི་སེར་མང་ཤོས་ར་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་སྐོར་ལས་གསལ་ཏོག་ཏོག་བཟོ་མི་ འབྲུག་ལུ་གསར་ཤོག་རྙིང་ཤོས་ཅིག་དང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གསར་ཤོག་ཨིན་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ར་གསར་ཤོག་གཅིག་ར་ཨིན།</big> (Lily Wangchuk, 2017, p72). <big>འབྲུག་ལུ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་ གསར་ཤོག་ཡོད་རུང་མེད་རུང་ ཀུན་གསལ་གཅིག་ལས་ལྷག་གཞན་མ་སྡོད་པས། འབྲུག་གཞུང་གི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༡ རང་དབང་ཡོདཔ་དང་ གཞན་ལྷག་ལུས་བརྒྱ་ཆ་ ༤༩ དེ་ མི་མང་གི་དབང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གཞི་བཙུགས་ཡོད་པའི་ གསར་ཤོག་ལེ་ཤ་ཅིག་གི་སླ་ལས་ ཀུན་གསལ་འདི་ རྫོང་ཁ་དང་ཨིང་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ རེས་གཟའ་མིག་དམར་ལས་ཉི་མ་ཚུན་ཚོད་ འབྲི་སྲོལ་ཡོད་པའི་གཞུང་གི་དབང་བའི་ལས་འཛིན་ཅིག་ཨིན། བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ དཔྱ་སྙོམས་ལུ་ ལྷག་མི་བསྡོམས་ ༡,༣༠,༠༠༠ དེ་ཅིག་གི་དོན་ལུ་ ཀུན་གསལ་འདྲ་ ༡༥༠༠༠ དེ་ཅིག་ པར་སྐྲུན་འབད་དེ་ ཀྲམ་སྤེལ་འབད་མི་ཚུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ཡིག་ཚང་དང་སློབ་གྲྭ་ཚུ་ནང་ དེ་མ་ཡིན་པའི་ཚོང་སྒྱུར་ངོ་ཚབ་ཚུ་ལས་འཐོབ་ཚུགས། <br>
རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ འཕྲུལ་ཆས་མ་འདྲཝ་དང་ མི་རིག་པ་ཅན་ལེ་ཤ་འཐོན་མི་དང་འབྲེལ་ ཀུན་གསལ་འདི་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་འབད་མིའི་གསར་ཤོག་ཅིག་སྦེ་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big> (Karma Phuntsho, 2013, p594) <big>དེ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ནང་ པར་འཕྲུལ་གྱི་འཕྲུལ་ཆས་གཅིག་ཡང་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ ནང་འདྲེན་འབད་དེ་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་བཙུགས་ནུག། ཡུན་མ་རིངམ་ཅིག་གི་རྒྱབ་ལས་ ཇ་པཱན་གཞུང་གི་འཕྲུལ་རིགཔ་ཚུ་གིས་ རྫོང་ཁ་ཡིག་སྒྲོམ་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལུ་ གནས་ཚུལ་ཚུ་རྫོང་ཁ་ནང་ཡང་ སྙན་ཞུ་འབད་ནིའི་རིམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ནང་ བརྒྱུད་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གི་འོག་ལུ་ཡོད་པའི་ བརྡ་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་དེ་གསར་ཤོག་དེ་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ཚར་གཅིག་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསར་ཤོག་གཅིག་སྦེ་ པར་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ས་གནས་ཡུ་ཨེས་ཨེ་ལུ་ཆགས་ཡོད་པའི་ ཀོ་ལོམ་བེ་ཡ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ བརྒྱུད་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཚན་ནང་ གཙུག་ལག་ཤེས་ཚད་ལྡན་མི་ ཀུན་ལེགས་རྡོ་རྗེ་གིས་ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན་གྱི་ ཞུན་དག་པ་སྦེ་སྡོད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལས་ ༢༠༠༦ ཚུན་ ཞུན་དག་པ་གཙོ་འཛིན་དང་འཛིན་སྐྱོང་མདོ་ཆེན་གྱི་ འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་བཞུགས་ནུག།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ནང་ ཀུན་གསལ་གྱིས་ རྫོང་ཁ་ ཨིང་སྐད་དང་ལྷོ་མཚམས་ཁ་སྐད་ནང་སྦེ་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་འདྲ་ ༡༢,༥༠༠་ དེ་ཅིག་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ནང་ འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་དེ་ཁྱད་རིག་ཅན་གྱི་སྒོལས་ གོང་འཕེལ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཀུན་གསལ་དེ་གཞུང་གི་དབང་བའི་ལས་སྡེ་ལས་ རང་སྐྱོང་ལས་འཛིན་ཅིག་སྦེ་བཟོ་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལས་འགོ་བཟུང་ གཞུང་ལས་ལྷན་ཐབས་མ་དངུལ་ གནང་ནི་དེ་ཡང་མཚམས་འཇོག་འབད་ནུག། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ གསར་ཤོག་དེ་ལུ་ལྷན་ཐབས་མ་དངུལ་འདི་ ཚོང་སྒྱུར་གྱི་དོན་ལས་པར་སྐྲུན་འབད་མི་དང་ ཁྱབ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལས་བཟོཝ་ཨིན།<br>
སྤྱི་ལོ་༡༩༩༦ ནང་རྫོང་ཁ་ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་ནང་ ཤོག་གྲངས་ ༡༢ ཡོད་ས་ལས་ ཤོག་གྲངས་ ༡༦ དང་ཨིང་སྐད་གསར་ཤོག་ ཤོག་གྲངས་ ༡༢ ལས་ ༢༠ ལུ་ཡར་སེང་འབད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལུ་ ཀུན་གསལ་གྱི་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ ཤོག་གྲངས་ ༡༢ སྦེ་ རེས་གཟའ་ཕུརཔ་དང་ཉིམ་གཉིས་ ཚར་གཉིས་པར་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ རེས་གཟའ་ཕུརཔ་ལུ་པར་སྐྲུན་འབད་མི་གསར་ཤོག་དེ་ ཤོགས་གྲངས་ ༡༤ ལུ་ཡར་སེང་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རེས་གཟའ་ཉི་མའི་གསར་ཤོག་དེ་ ཤོག་གྲངས་་༡༨ ལུ་ཡར་སེང་འབད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ནང་ ཡོངས་འབྲེལ་འགོ་དང་པ་ལྷོདཔ་ད་འབྲེལ་ ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་དེ་ཡང་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་རྩོམ་སྒྲིག་འབད་དེ་ ཀུན་གསལ་ཨོན་ལཱན་ཟེར་མིང་བཏགས་པའི་ཤུལ་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་མིང་གཏམ་འཐོན་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་གྲོས་གནས་ཚུ་ནང་ཡང་ མིང་གཏམ་འཐོན་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། <br>
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ སྤྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ སྤྱི་ཚེས་ ༡༨ ལུ་ ཀུན་གསལ་ཨོན་ལཱན་དེ་ འབྲུག་ལུ་ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་ པར་སྐྲུན་འབད་བའི་གསར་ཤོག་འགོ་ཐོག་ཨིན། ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་ པར་སྐྲུན་རིམ་ལུགས་འགོ་ཐོག་གསར་བཟོ་འབད་མི་ ནིལ་ཧར་དྲི་གཱན་ ཐཡེ་ལེནྡ་གཞུང་གི་ ཨིང་སྐད་གསར་ཤོག་ད་ནེ་ཤཱན་ཟེར་མི་གི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཛིན་སྐྱོང་པ་སྦེ་སྡོད་མི་ གཅིག་གིས་བཟོ་ནུག། ཁོ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལུ་འབྲུག་ལུ་འོངས་ཏེ་ ཀུན་གསལ་གྱི་ཡོངས་འབྲེལ་འཛིན་སྐྱོང་པ་གསརཔ་ བཙན་སྐྱོགས་ཚེ་རིང་དང་ ནང་དོན་འཛིན་སྐྱོང་འབད་ནིའི་ལམ་ལུགས་བཟོ་ནི་དང་ འབྲེལ་མཐུན་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལཱ་གཅིག་ཁར་འབད་ནུག། ནང་དོན་འཛིན་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་དེ་གིས་ གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་འབད་མི་ཚུ་ལུ་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་གནས་ཚུལ་བྱིན་ནི་དང་པར་སྐྲུན་འབད་ནི་ལུ་ ཕན་ཐོག་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལུ་ ཡོངས་འབྲེལ་ཐོག་ཀུན་གསལ་ཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལུ་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་ མི་ངོ་ ༣༠༠༠ དེ་ཅིག་གིས་བལྟ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཐོ་བཀོད་འབད་ཡོད་པའི་འཐུས་མི་ ༡༥༠༠༠ ལྷགཔ་ཅིག་སྡོད་ནུག། <br>
ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན་གྱི་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོའི་ནང་འབད་བ་ཅིན་ གསར་ཤོག་དེ་ཡང་ ཐིམ་ཕུག་དང་བཀྲིས་སྒང་བཀང་ལུང་ལུ་སྦེ་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་ཆ་མཉམ་ནང་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་བའི་ཉིནམ་དེ་ནང་ར་ འཐོབ་ཚུགསཔ་འགྱོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན་ནང་ ཞུན་དག་པ་གཙོ་བོ་གི་འགོ་འཛིན་ཐོག་ རྫོང་ཁའི་ཁ་སྐད་ཀྱི་དོན་ལུ་ཞུན་དག་འབད་མི་གཅིག་དང་ གནས་ཚུལ་ཞུན་དག་པ འཛིན་སྐྱོང་ཞུན་དག་པ་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་གཙོ་འཛིན་དང་ གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་འབད་མིའི་ཡིག་ཚང་ བཀྲིས་སྒང་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་ གཞལ་སྒང་དང་ བུམ་ཐང་ དེ་ལས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་འབད་མི་ཚུ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ནང་ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན་གྱི་ བགོ་བཤའ་ ༢༤༥༠༠༠ དེ་ཅིག་ དངུལ་ཀྲམ་ ༡༠༠ དེ་ཅིག་སྦེ་ བཙོང་ལོག་རྐྱབ་ནིའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ནུག། དེ་གིས་སྦེ་བརྒྱ་ཆ་ ༤༩ དེ་ མི་སེར་ལུ་བཙོང་ཡོདཔ་བཞིན་ ལྷག་ལུས་བརྒྱ་ཆ་ ༥༡ དེ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་ཐོག་བཞག་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ སྤྱི་ཟླ་ལྔ་པའི་ནང་ ཀུན་གསལ་ལས་འཛིན་གྱི་ བགོ་བཤའ་འཆང་མི་ཚུ་དང་ འགོ་ཐོག་ལོ་བསྟར་ སྤྱིར་བཏང་ཞལ་འཛོམས་འཚོགས་ནུག། བགོ་བཤའ་འཆང་མི་ལས་ འཐུས་མི་གཉིས་དེ་ འཐུས་མི་ལྔ་འབད་མི་ བཀོད་ཚོགས་མདོ་ཆེན་བཙག་འཐུ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ད་ གཞན་འཐུས་མི་གསུམ་འདི་གཞུང་གིས་ བཙག་འཐུ་འབདཝ་ཨིན།<br>
ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་ཐོག་ གནས་ཚུལ་དབྱེ་བ་མ་འདྲཝ་སྦེ་བསྡུ་ལེན་འབདཝ་མ་ཚད་ མི་ཚུ་ལུ་རང་རྐྱང་གི་བསམ་འཆར་ཚུ་བྲི་ནིའི་གོ་སྐབས་ཡང་བྱིན་དོ་ཡོད་མི་དེ་གིས་ འབྲུག་ནང་འཁོད་དང་ འཛམ་གླིང་ནང་ག་ཅི་ར་འབད་དོ་ག་ གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་དེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་མང་རབས་ཅིག་ རང་གི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ག་ཅི་ར་འབདཝ་ཨིན་ན་ ཤེས་ཚུགསཔ་བཟོཝ་མ་ཚད་ རང་རྐྱང་གི་བསམ་འཆར་བྲི་བཅུག་མི་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཉེ་རིང་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན་པའི་རྟགས་སྟོན་མས། དེ་མ་ཚད་ཚོང་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་སོགས་བྱིན་ཏེ་ ཕན་ཚུན་གཉིས་ཆ་ར་ལུ་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་ལས་བརྟེན་མི་སྟོང་ཕྲག་ལས་ལྷག་སྟེ་ ཕན་པ་སྦོམ་སྦེ་ར་བྱུང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ཤེས་ཡོན་དང་ ཆ་བཞག་ཚུགས་པའི་ཁར་ བློ་གཏད་ཅན་གྱི་བརྡ་རྒྱུད་ཅིག་ཨིན། གསར་ཤོག་དེ་གི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་བའི་སྐབས་ མཉམ་ཆུང་དང་ཕྱུགཔོ་གི་བར་ན་ ཉེ་རིང་མེད་པར་ག་ཅི་དེ་ ལེགས་ཤོམ་དང་གསལ་ཏོག་ཏོ་ ལྷག་པར་དུ་དྲང་བདེན་གྱི་སྒོ་ལས་ བསྡུ་སྒྲིག་འབད་དེ་གོ་བ་སྤེལཝ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་མ་འགྱོ་བའི་སྔ་གོང་ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དང་ གསར་ཤོག་ཚུ་གིས་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ག་ཅི་ར་འབདཝ་ཨིན་ན་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གནས་ཚད་ག་དེམ་ཅིག་ལུ་ལྷོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ འབད་བཏུབ་དང་མ་བཏུབ་ག་ར་བཤད་དེ་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Phuntsho, K. (2013). History of Bhutan. Random House Publishers India Private Limited.
# Wangchuk, L. (2017). Facts about Bhutan the Land of Thunder Dragon, KMT Publishers.
# Retrieved from: http://kuenselonline.com/category/news/
# Retrieved from: https://en.m.wikipedia.org/wiki/kuensel
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
bs0mkdmabouehk2ec3k2begayxs0eex
ད་བུཊ་ནིསི།
0
4796
29419
29056
2022-08-04T04:51:18Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>གསར་ཤོག་དེ་གིས་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ད་བུཊ་ནིསི</big> (The Bhutanese) <big>འདི་ འབྲུག་ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་པའི་ཞིབ་དཔྱད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་ བསྟན་འཛིན་ལམ་བཟང་ཀྱིས་ འགོ་བཙུགས་ཡོད་པའི་སྒེར་གྱི་གསར་ཤོག་ཅིག་ཨིན། གསར་ཤོག་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ་ མི་སེར་གྱི་རྒྱལཔོ་མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ཏེ་ མི་དབང་མཆོག་ལུ་བཀའ་དྲིན་བསམ་ནི་དང་ ཧིང་གི་་གདིང་ལས་བཀྲི་ཤིས་ལེགས་སྨོན་ཕུལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་འདི་གིས་ འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་བདུན་རིམ་བཞིན་དུ་ རེས་གཟའ་ཕུརཔ་དང་ཉིམ་ལུ་ པར་སྐྲུན་འབད་དེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་སྲོལ་ཡོད་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལས་འགོ་བཟུང་ བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ ཚར་གཅིག་པར་སྐྲུན་འབད་ནི་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ ཨ་རྟག་ར་རེས་གཟའ་ཉིམ་པར་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག།<br>
གསར་ཤོག་འདི་གིས་ ཨིང་སྐད་རྐྱངམ་གཅིག་ལུ་གཙོ་བོར་མ་སྟོན་པར་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྫོང་ཁ་ཡང་ འདྲ་མཉམ་སྦེ་ གལ་ཅན་ཨིན་པའི་རྟགས་སྟོན་ཏེ་ གསར་ཤོག་དེ་རྫོང་ཁ་དང་ཨིང་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་བྲིས་ཏེ་ པར་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་འདི་གིས་ སྤྱིར་བཏང་ཉིན་བསྟར་གྱི་གནས་ཚུལ་ དམངས་གཙོའི་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ ཚོང་འབྲེལ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ ཁྲོམ་སྡེ་ཚུ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ ཞུན་དག་པའི་འཆར་རྩོམ་ མི་རང་སོའི་འཆར་སྣང་གི་རྩོམ་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཚོང་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡང་ ཤོག་ཀུ་དང་ ཡོངས་འབྲེལ་གཉིས་ཆ་རའི་་ཐོག་ལུ་པར་སྐྲུན་དང་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ འབྲུག་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཞབས་ཏོག་མ་འདྲཝ་སྦེ་བྱིན་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གསར་ཤོག་འདི་གི་ཡིག་ཚང་གིས་ མི་སྡེ་ལུ་གནས་ཚུལ་ག་དེ་མགྱོགས་མགྱོགས་སྦེ་་བྱིན་ནི་ལུ་ གཙོ་བོར་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མི་སྡེ་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་དམིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་ལཱ་འབདཝ་ཨིན་མས། ཡིག་ཚང་འདི་གིས་ ཤོག་ཀུ་གི་ཐོག་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་དང་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ ཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ ད་རེས་ནང་པའི་དུས་སྐབས་ལུ་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་ནང་ གཞུང་གིས་དབང་བའི་གསར་ཤོག་ ཀུན་གསལ་གྱི་འོག་ལས་ར་ ད་བུཊ་ནིསི་འདི་ ཡོངས་གྲགས་ཐོན་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་སྦེ་ཡོངས་གྲགས་འགྱོ་དགོ་མི་འདི་ཡང་ འབྲུག་ལུ་རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་ ག་རའི་སྐོར་ལས་གནས་ཚུལ་ཚུ་དུས་ཚོད་ཁར་ བྱིན་ནི་དེ་གིས་དང་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ག་ཅི་དཀའ་ངལ་འཐོནམ་ཅིག་ ཡུན་མ་རིང་པར་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ ཕེསི་བྷུག་ ཊུའི་ཊར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ནང་གནས་ཚུལ་ཚུ་ དཔེ་སྐྲུན་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན།<br>
དུས་ཚོད་ད་རེས་བཟུམ་ཅིག་ནང་འབད་རུང་ གསར་ཤོག་ཉོ་བར་འགྱོ་མ་དགོ་པར་ འགྲུལ་འཕྲིན་དང་ཡོངས་འབྲེལ་རིམ་ལུགས་ཐོག་ལས་ ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་ཚུགསཔ་བཟོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་ཤོག་འདི་གིས་ གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ རྒྱལ་ཡོངས་དང་རྒྱལ་སྤྱི་གི་དབྱེ་ཁག་གཉིས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཚོང་དང་ཁྲིམས་་འབྲེལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ གཟུགས་ཁམས་དང་སེམས་ཁམས་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ ཤེས་རིག་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ ན་གཞོན་དང་ཨམ་སྲུ་ དེ་ལས་རྩེད་རིགས་དང་ རང་སོའི་བསམ་འཆར་བཀོད་ནི། ཞུན་དག་པའི་འཆར་རྩོམ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ལེ་ཤ་ཅིག་བསྡུ་སྒྲིག་འབད་དེ་ གསར་ཤོག་ནང་པར་སྐྲུན་འབད་དེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབདཝ་མ་ཚད་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ཡང་ གནས་ཚུལ་ཚུ་བཀྲམ་སྤེལ་འབདཝ་ཨིན། <br>
ཡིག་ཚང་འདི་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་དང་ཞུན་དག་པ་ དེ་ལས་ ན་གཞོན་སྡེ་ཚན་གཅིག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་འབད་དེ་ འབྲུག་ལུ་གནམ་མེད་ས་མེད་ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་གསར་ཤོག་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ལས་ ད་རེས་ད་བུཊ་ནིསི་གི་ཞབས་ཏོག་ལེན་མི་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ ཕེསི་བྷུག་ནང་མི་ངོ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༡༤༩,༡༨༥ དང་ ཊུའི་ཊར་ནང་ ༣༧,༠༠༠ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་མི་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སྤྱའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ གནས་ཚུལ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཕན་ཐོག་སྟེ་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྒེར་གྱི་དབང་བའི་ཡིག་ཚང་འདི་བཟུམ་ཅིག་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་དང་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དེ་ཉམས་མྱོང་དང་ཡོན་ཏན་ཚུ་ གོང་ཕེལ་གཏང་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་ འབྲུག་པའི་མི་ཚུ་ལུ་ རང་གི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ག་ཅི་ར་འབད་དོ་ག་དང་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་འགྱུར་བ་དང་དཀའ་ངལ་ག་ཅི་ར་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ཚུ་ ཁ་གསལ་སྦེ་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་མི་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལས་ཁང་ཅིག་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་ཡར་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བབསྟུན་ གསར་ཤོག་ཚུ་པར་སྐྲུན་དང་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་ཚུགས་ནི་ལུ་ ལཱ་ཁག་ཡོད་རུང་ད་རེས་ཀྱི་བར་ལུ་ཡང་ དཀའ་ངལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ གསར་ཤོག་ཚུ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་བའི་བསྒང་ར་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ཡང་ལྷག་སྟེ་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ རིམ་ལུགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་བཟོ་སྟེ་ བཀྲམ་སྤེལ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གནས་ཚུལ་བརྡ་སྤྲོད་མི་ཚུགས་ནི་གི་ཉེན་ཁ་མེདཔ་ཨིན། <br>
གསར་ཤོག་འདི་ ་སྒེར་གྱི་དབང་བའི་ཡིག་ཚང་ཅིག་ཨིན་རུང་ གནས་ཚུལ་ཚུ་དུས་ཚོད་ཁར་འཐོབ་ནི་འདི་གིས་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་ཁ་ཐུག་ལས་འབད་རུང་ རྒྱབ་སྐྱོར་ག་དེ་དྲག་དྲག་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ ག་ཅི་དེ་ལེགས་ཤོམ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ སྒེར་གྱི་གསར་ཤོག་གཞན་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཚུགས་རུང་ ཡུན་བརྟན་སྦེ་གནས་མ་ཚུགས་པར་ སྒོ་བསྡམ་དགོཔ་ཡང་ཐོན་ཡོད་རུང་ ད་བུཊ་ནིསི་འདི་ དུས་དང་བསྟུན་པའི་རིམ་ལུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཙུགས་ཏེ་ དེ་ཁར་ལཱ་འབད་མི་གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་པ་ཚུ་ཡང་ ག་ཅི་དེ་རིག་པ་ཅན་དང་ མི་སྡེ་ནང་དྲང་པོའི་སྒོ་ལས་ ཕྱག་ཞུ་མི་ཙང་ཙ་ཡོདཔ་ཨིན།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Retrieved from: https://thebhutanese.bt/
# Retrieved from: https://en.m.wikipedia.org/wiki/The_Bhutanese
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
7i1hnpi3s33jmlyflzsxzpa2isw7nrn
སྐུ་གཟུགས་ཨེཕེ་ཨེམ།
0
4797
29420
29057
2022-08-04T04:51:25Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ སྐུ་གཟུགས་ཨེཕེ་ཨེམ་འདི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ཆུ་བར་ཆུ་ལུ་ཆགས་ཡོད་མི་ ན་གཞོན་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་ཅིག་ཨིན། ཡིག་ཚང་དེ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེའི་ཡིག་ཚང་གི་ལས་འགུལ་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་བའི་་ཤུལ་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ སྤྱི་ཟླ་ ༩ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༦ ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ནིའི་འགོ་འབྱེད་འབད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ སྤྱི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་གི་ལས་རིམ་དེ་ རྫོང་ཁ་དང་ཨིང་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ཐོག་ལས་ གཏང་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ཡིག་ཚང་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་མི་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་སྦོམ་ཤོས་ཀྱི་གྲས་ཁར་ཚུད་པའི་ཁར་ དེ་ནང་ལས་ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་མི་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ འབྲུག་གི་རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་དང་ གཞན་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་མཐུན་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་གིས་ཡང་གོ་ཚུགསཔ་ཨིན།<br>
སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱིས་ ཐ་དམ་ཚིག་ཅན་གྱི་ན་གཞོན་ཚུ་ ག་ནི་བ་སྤྲོ་བ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་དང་ སྤུས་ཚད་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཞག་ཚུགས་པའི་ཁར་ རྣ་བར་ཧན་པའི་དབྱངས་དང་ སེམས་དགའ་བའི་སྨན་གྱི་བདུད་རྩི་བཟུམ་མའི་ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་ཚུ་གི་སྒོ་ལས་ ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མའི་མཆོད་པ་ཕུལཝ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ མ་རིག་མུན་པ་བསལ་བའི་ཤེས་རིག་ཀྱི་ལས་རིམ་དང་ སྐབས་སུ་བབས་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་བཟོ་སྟེ་རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་ཐོག་ལས་ ཡོན་ཏན་བྱིན་ནི་དེ་ཨིན། ཡིག་ཚང་དེ་གི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ར་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དྲག་ཤོས་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་དེ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཡིག་ཚང་དེ་གི་དམིགས་གཏད་ངོ་མ་ཅིག་ ན་གཞོན་ཚུ་གིས་ རང་སོའི་བསམ་འཆར་ཚུ་ མི་མང་ལུ་བཤད་བཅུག་ནི་དེ་ དམིགས་བསལ་གྱི་གཙོ་རིམ་ཅིག་ཨིན།<br>
རྒྱང་བསྒྲགས་དེ་ནང་ལས་ ལས་རིམ་མང་ཤོས་ར་ མི་དམངས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ཡོན་ཏན་དང་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི། དེ་མ་ཚད་ ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ལེ་ཤ་ཅིག་ར་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད། འབྲུགཔ་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་མངའ་ནི་དེ་གིས་ ཉིནམ་གཅིག་ནང་ ལཱ་དང་བྱ་བ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ རྐྱེན་དང་བར་ཆད་ག་ནི་ཡང་མི་འབྱུང་ནིའི་དོན་ལུ་ ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ དྲོ་པ་ཚུ་ཚོད་ ༦ ལས་འགོ་བཟུང་ དྲོ་པའི་ཁ་མཐུན་གྱི་ལས་རིམ་གྱིས་སྦེ་འགོ་བཙུགསཔ་ཨིན་མས། དེ་གི་ཤུལ་ལས་ར་ སྐུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཁ་འཐེན་གྱི་ལས་རིམ་ཟེར་ རང་སོའི་ཕམ་སྤུན་ཆ་ ལྟ་ལྟོ་ཚང་དང་དགའཝ་མཐུནམ་ཚུ་ལུ་ དང་ཕུ་ཡི་གུའི་ཐོག་ལས་ འབྲེལ་བ་འཐབ་སྲོལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་ དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་ འགྲུལ་འཕྲིན་གྱི་ཐོག་ལས་ སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་ནང་ལས་ ཁ་འཐེན་གཏང་ནི་ལས་རིམ་ཅིག་ཨིན། <br>
དེ་གི་ཤུལ་ལས་ ཀ་ལ་པིང་ཀའི་ལས་རིམ་ཟེར་ རང་སོའི་གདམ་ཁ་ཅན་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་ཉནཉནནིའི་དོན་ལུ་ ལས་རིམ་འགོ་འདྲེན་པ་ལུ་ པར་འཕྲིན་ ཡང་ན་ཡིག་ཐོག་ལུ་བྲིས་ཏེ་ གདམ་ཁ་རྐྱབ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ལས་ ཞབས་ཁྲ་ལེགས་མོ་ཟེར་ ད་རེས་ནངས་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་གིས་དགའ་མི་ གཏུམ་གླུ་གསརཔ་ཚུ་གཏངམ་ཨིན། ཁུ་བྱུག་སྔོན་མོའི་ལས་རིམ་ཟེར་ ཉིན་དགུང་གི་འགྲུལ་འཕྲིན་ཁ་འཐེན་གྱི་ལས་རིམ་ཅིག་དང་། གསུང་སྒྲ་སྙན་གྱི་ལས་རིམ་ཟེར་ སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་བདག་འཛིན་འཐབ་ནིའི་དོན་ལུ་ དང་ཕུ་གི་ཞབས་ཁྲ་ གཞུང་སྒྲ་དང་འབོད་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་གཏངམ་ཨིན། ཕྱི་རུ་ཁམས་ཅིག་ཁ་ལས་ གསུང་སྐད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཟེར་ ཞབས་ཁྲ་འཐེན་ནིའི་ལས་རིམ་ཅིག་ཡང་ཕུལ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་གི་ལས་རིམ་ཟེར་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་གི་ཁ་ཐུག་ལས་ཡང་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་དུ་ གལ་ཅན་གྱི་ལས་རིམ་ གཟའ་སྐར་བཟང་ངན་གྱི་སྐོར་ལས་དང་ ཆོས་བཤད་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་ཕུལ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོའི་ལས་རིམ་ཟེར་ ད་རེས་ནངས་པའི་ཞབས་ཁྲ་གསརཔ་དང་ དམིགས་བསལ་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་གཏང་ནི་དང་ ཉིནམ་གཅིག་གི་ལས་རིམ་འཇུག་ར་ བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ལས་རིམ་ཟེར་ ཕྱི་རུའི་འགྲུལ་འཕྲིན་ཁ་འཐེན་གྱི་ལས་རིམ་གྱིས་སྦེ་ མཇུག་བསྡུཝ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ རེས་གཟའ་ཟླཝ་ལུ་ སྐུ་གཟུགས་སྤྲོ་འཕེལ་གྱི་ལས་རིམ་ཟེར་ དངོས་མཐོང་སྦེ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད་མི་དེ་ནང་ མིང་གཏམ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཚུ་བོ་སྟེ་ མི་དམངས་ལུ་ བརྡ་སྤྲོད་དང་སྤྲོ་སྟོན་གྱི་ལས་རིམ་ཚུ་ཕུལཝ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་གསུང་གྲོས་ལས་རིམ་ཟེར་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཞབས་ཏོག་མ་འདྲཝ་བྱིན་མི་ཚུ་གིས་ མི་སེར་ལུ་ག་དེ་སྦེ་ ཕན་ཐོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་ན་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ཁ་གསལ་སྦེ་བཤད་ནིའི་ལས་རིམ་ཅིག་ཨིན། རྟེན་འབྲེལ་ལས་རིམ་ཟེར་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་ལུ་ རང་སོའི་སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ཚུ་ ཉམས་མ་བཅུག་པར་བདག་འཛིན་འཐབ་དགོ་པའི་སྐོར་ལས་བཤད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཨིང་སྐད་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ དྲོ་པའི་འུར་ཟིང་ལས་རིམ་ཟེར་ དྲོ་པ་སྣུམ་འཁོར་བདའ་འགྱོ་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ལམ་འགྲོ་དང་རེ་འདོད་འགྲུབ་པའི་གླུ་དབྱངས་ཚུ་གཏང་སྲོལ་ཡོད། དྲོ་པ་ ས་གནས་དང་འཕྲལ་གྱི་གནས་ཚུལ་གཙོ་དོན་ཚུ་གཏང་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཉིན་དགུང་གི་ལས་རིམ་ཟེར་ ཉིན་མའི་ལྟོའི་དུས་ཚོད་ཁར་ ཡིག་ཚང་དང་སློབ་གྲྭ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ དུས་ཚོད་འཐོབ་ད་ཉནཉནནིའི་དོན་ལུ་དམིགས་ཏེ་ཕུལ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཨ་རྟག་ར་ གློག་བརྙེན་གྱི་གསུང་གྲོས་ཟེར་ གློག་བརྙན་གསརཔ་ཚུ་ནང་ལས་ ཞབས་ཁྲ་གཏང་ནི་དང་ གློག་བརྙན་དེ་ ག་དེ་སྦེ་ཡོད་ག་དང་ དེ་གི་ནང་དོན་ངོ་མ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ལོ་རྒྱས་བཤད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྣམ་ཤེས་གང་བའི་ལས་རིམ་ཟེར་ རེས་གཟའ་ལྷགཔ་ཨ་རྟག་ར་ དྲན་པ་གཟུང་ནི་དང་སྒོམ་རྐྱབ་ནི། དེ་ལས་ བཟང་པོའི་བྱ་བ་དང་སེམས་ཤུགས་བྱིན་ཚུགས་པའི་ སྲུང་དང་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ བཤད་བཅུག་ནིའི་ལས་རིམ་ཅིག་ཨིན།<br>
རྒྱལ་སྤྱིའི་དུས་ཚོད་ཟེར་བའི་ལས་རིམ་དེ་ནང་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་མི་ཚུ་གི་སྤྲོ་བ་དང་བསྟུན་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞབས་ཁྲ་ཚུ་གཏང་ནི་དང་ སྐུ་གཟུགས་བཱཟི་ལས་རིམ་ཟེར་བའི་ལས་རམ་དེ་ནང་ མིང་གཏམ་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཚུ་བོ་སྟེ་ ཁག་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དང་སེམས་ཤུགས་ཅན་གྱི་སྲུང་ཚུ་བཤད་ནིའི་གོ་སྐབས་ཕུལ་ཏེ་ རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་མི་འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ སེམས་ཤུགས་འཐེས་བྱིན་ནི་དང་ ཆ་རོགས་འབད་ཚུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་ཚུ་དང་ སྣུམ་འཁོར་དེད་གཡོགཔ། དེ་ལས་ ནོར་རྫིཔ་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཐུགས་སྤྲོ་དང་ཁ་འཐེན་ལས་རིམ་ཚུ་གི་ཐོག་ལས་ ངོ་ཤེས་འདྲིས་ཤེས་བཟོ་སྟེ་ མི་དང་མིའི་བར་ན་ མཐུན་འབྲེལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ནིའི་དོན་ལུ་ ལྷན་ཐབས་འབད་བའི་དམིགས་བསལ་གྱི་རྒྱང་བསྒྲགས་ཅིག་ཨིན། མི་དབང་མཆོག་གིས་ ལས་འགུལ་དེ་བཟུམ་བརྩམས་གནང་སྟེ་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་སྐབས་ནང་ཡང་ ན་གཞོན་མཉམ་ཆུང་ཚུ་ལུ་ ལཱ་གཡོག་གི་གོ་སྐབས་བྱིན་ནི་དང་ ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ མི་དམངས་ཀྱི་སེམས་ཁར་ ཞི་བདེ་སྤེལ་ཏེ་ ག་ཅི་འདེ་ལེགས་ཤོམ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
བརྡ་དོན་དང་བརྒྱུད་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གི་བརྟག་ཞིབ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཅན་མའི་ལུ་ ཉིན་བསྟར་སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་ཉན་མི་ ༡༥༠༠༠༠ དེ་ཅིག་དང་ ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཅན་མ་དང་འཁྲིལཝ་ད་ སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་བསྡོམམས་ ༣༢༡༤༥ དེ་ཅིག་གིས་ཡང་ སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་དེ་ ཤེས་རིག་དང་ཐུགས་སྤྲོའི་བརྒྱུད་ལམ་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་སྡོད་ནུག་ཟེར་ཨིན་མས། ལྷག་པར་དུ་ རྒྱང་བསྒྲགས་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ སྤྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༧ གྱི་ནང་འཁོད་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཕེསི་བྷུཀ་ནང་ རྗེས་འཇུག་པ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༢༤༨༩༧ དེ་ཅིག་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་འཁོད་ གནས་ཚུལ་གྱི་ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་ལྟ་མི་ ༡༤༩༦༤༢ དེ་ཅིག་སྡོད་ནུག། དེ་མ་ཚད་ གློག་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་འབྲེལ་ནང་བཙུགས་པའི་སྐབས་ ལྟ་མི་ ༤༢༤༢༡༣ དེ་ཅིག་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱང་བསྒྲགས་དེ་གི་ཐོག་ལས་ ཚོང་བསྒྲགས་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཚུ་གཏང་ནིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཡང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དངོས་མཐོང་གི་ལས་རིམ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་སྤྱོད་ཚུགས་པའི་ཡུལ་ཅིག་སྦེ་ཡང་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
#Retrieved from: https://www.kuzoofm.com/
#Retrieved from: https://radiotolive.com/asia/bhutan/kuzoo-fm-dzongkha/
[[Category: འབྲུག་གི་ལས་སྡེ་དང་ཡིག་ཚང་།]]
9xt6epb1ogejep3eyv3plqmjz40fugu
རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་རྡོ་རྗེ་དབང་མོ་དབང་ཕྱུག་
0
4798
29421
29058
2022-08-04T04:52:18Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ རྒྱལ་ཡུམ་ཨ་ཞེ་རྡོ་རྗེ་དབང་མོ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༥ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ ཡབ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་དང་ཡུམ་ཐུགས་རྗེ་བཟང་མོ་ལས་ སྤུ་ན་ཁ་ནོརབུ་སྒང་ཟེར་ས་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་ འབྲུག་པའི་སྤྱི་གཙུག་གི་ཉིན་ཟླ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་བཙུནམོ་སྤུན་ཆ་བཞི་བཞེས་པའི་ནང་ལས་ བཙུནམོ་དང་པ་དང་ སྤུན་ཆ་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་ཕྱག་དཔེ་ཡང་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ ཀུར་སེ་འོང་ སེནཊི་ ཧེ་ལེནསི་སློབ་གྲྭ་ </big> (Kurseong, St. Helen’s School) <big>ནང་སྦྱང་བརྩོན་འབད་དེ་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་ སྲསམོ་ཨ་ཞེ་བསོད་ནམས་བདེ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་དང་སྲས་དྲག་ཤོས་འཇིགས་རྒྱལ་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་གཉིས་ཀྱི་ཡུམ་ཡང་ཨིན་མས། </big>(Wikipedia, 2011) <br>
<big>རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་ མཐར་འཁྱོལ་ཅན་གྱི་རྩོམ་སྒྲིགཔ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ དམིགས་བསལ་དུ་ ན་གཞོན་ཚུ་གི་རྩོམ་རིག་གི་ལཱ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་ནིའི་ནང་སྤྲོ་བ་སྦོམ་སྦེ་སྐྱེད་མི་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བའི་འབྲི་རྩོམ་དང་སྙན་རྩོམ་རིག་པའི་དཔེ་དེབ་བཏོན་མི་ཚུ་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་ འགན་ཁག་བསྣམས་ཏེ་ཞུན་དག་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་ རེན་བོསི་ ཨེན་ ཀལའུཌསི་ (Rainbows and Clouds) ཟེར་མི་དང་ ཨ་ ཨིསི་ཊོ་རི་ ཨོཕོ་ ཡབ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་</big> (A story of Yab Ugyen Dorji) <big>ཟེར་བའི་དཔེ་དེབ་གཉིས་འགོ་དང་པ་བརྩམས་གནང་ཡོདཔ་དང་། དེའི་ནང་ལས་ ཨ་ ཨིསི་ཊོ་རི་ ཨོཕོ་ ཡབ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་ནང་ལུ་ བཟང་ཚང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་སྤྲོ་བ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱུང་རབས་དང་སྤྱི་སྡེ། དེ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ཚུ་གསལ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ཤེས་ཚུགསཔ་ཨིན་མས། དེ་གིས་ཡང་མ་དོ་བར་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གི་དཔེ་དེབ་གཉིས་པ་ ཊེ་ཞརསི་ ཨོཕོ་ ད་ ཐཱན་ཌར་ ཌེ་གཱོན་ - ཨ་ པོ་ཊེཊ་ ཨོཕོ་ བུ་ཊཱན་ (Treasures of the Thunder Dragon- A Portrait of Bhutan) ཟེར་མི་བརྩམས་གནང་ནུག། དཔེ་དེབ་འདི་ནང་ལུ་ སྒེར་དོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་བྱུང་རབས། དང་ཕུའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ལམ་འགྲུལ་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ སླ་བསྲེས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གི་དཔེ་དེབ་གསུམ་པ་དེ་ཡང་ རྡོ་ཀྱོང་ལ་-ཨིསི་པི་རི་ཅུའེལ་ ཨེ་བོཊ་ ཨིན་ བུ་ཊཱན་</big> (Dochula- Spiritual Abode in Bhutan) <big>ཟེར་མི་གསར་རྩོམ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་དང་། དཔེ་དེབ་དེ་ཡང་ འབྲུག་དབང་རྒྱལ་ཁྱིམ་ཚོགས་ནང་ལུ་ཡོད་པའི་རླུང་ཆུ་རྩེ་ལྷ་ཁང་། འབྲུག་དབང་རྒྱལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བརྒྱ་དང་རྩ་བརྒྱད། འབྲུག་དབང་རྒྱལ་ལྷ་ཁང་དང་འབྲུག་དབང་རྒྱལ་ཚེས་བཅུ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ཡིག་ཐོག་བཀོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་ རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་གཏམ་ཅན་གྱི་རྩོམ་སྒྲིགཔ་དང་ སྙན་ངག་མཁན་ཚུ་ག་ར་གཅིག་ཁར་འཛོམས་པའི་འབྲུག་རྩོམ་རིག་དུས་སྟོན་</big> (Moutain Echoes) <big>གྱི་སྐྱབས་འཛིན་ཨིན་མས། དུས་སྟོན་འདི་ཡང་ རྩོམ་རིག་བརྗེ་སོར་འབད་ནི་དང་། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ཚུ་གི་ སྒྱུ་རྩལ་གསརཔ་དང་དུས་སྟོན་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ མཐར་འཁྱོལ་ཅན་གྱི་གྲོས་གནས་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གི་ ང་བཅས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སེར་མང་ཆེ་བ་ཅིག་ སོ་ནམ་པ་ཨིནམ་ལས་ ཁོང་མང་ཤོས་ར་ ས་གཤིས་དང་ས་ཆ་རྩུབ་དྲགས་ནང་་ལཱ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ སོ་ནམ་ལྷན་ཁག་གི་སྐྱབས་འཛིན་ཅིག་སྦེ་ཡང་མཛད་གནངམ་ཨིན་མས། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་ མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་གཞི་བཙུགས་གནང་སྟེ་ མཐའ་ཟུར་གྱི་གཡུས་སྒོ་ནང་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་ མི་ཚེ་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་གི་ལས་རིམ་མ་འདྲཝ་ཚུ་་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་འགོ་ཐོག་བརྩམས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
དེ་ལས་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་མཛད་ནི་ལུ་སྤྲོ་བ་སྦོམ་ཡོདཔ་དང་། དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནིའི་ལས་རིམ་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་དང་སྐྱེ་ལྡན་རིག་པ་ཚུ་ལུ་ རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཏཱ་ར་ཡ་ན་གཞི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་མཛད་དེ་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཉམས་སྲུང་འབད་ནིའི་ལས་འཆར་ག་ར་ བདག་འཛིན་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་མཛད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་མཐོ་རིམ་སློབ་སྦྱོང་གི་གཙུག་སྡེ་རྙིང་ཤོས་དང་ གནམ་མེད་ས་མེད་བརྩི་མཐོང་ཡོད་མི་ ཤེས་རབ་རྩེ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་གི་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཡང་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་གིས་ ན་གཞོན་དང་ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་འཐོན་མི་ཚུ་གི་མཐའ་དོན་ལུ་ཡང་གཙོ་བོར་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (JLF Colorado, 2016) <big>དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཡུམ་མཆོག་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་མི་ ཕོལོཀ་ ཧེ་རི་ཊེཆ་ མིའུ་ཟིའམ་</big> (Folk Heritage Museum) <big>ཟེར་བའི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་མཛད་གནང་མི་གི་སྐྱབས་འཛིན་ཡང་ཨིན་མས། འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དེ་ནང་ལུ་ དང་ཕུའི་མི་ཚུ་གི་ཡོན་ཏན་དང་། ལག་བཟོ་དང་མི་ཚེ་འཚོ་སྐྱོང་འཐབ་ཐངས་ཚུ་སྟོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དེ་ ནང་འཁོད་ཀྱི་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ལྟ་སྐོརཔ་ཚུ་འོང་སའི་ས་ཁོངས་ཡོངས་གྲགས་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Her Majesty Gyalyum Dorji Wangmo Wangchuck. (2020). Retrieved from Queen Mother of Bhutan: http://www.culturesummit.com
# JLF Colorado. (2016). Her Majesty the Royal Queen Mother Ashi Dorji Wangmo Wangchuck. Retrieved from About Ashi Dorji Wangmo Wangchuck: http://www.jlflitfest.org
# Wikipedia. (2011, 10). Ashi Dorji Wangmo Wangchuck. Retrieved from Bigraphical Article: http://www.en.m.wikipedia.org
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
a602p75htf5zkmp434kqwb08ccuah2o
དྲགས་ཤོས་ཀརྨ་ཨུ་ར་གི་སྐོར།
0
4799
29422
29059
2022-08-04T04:53:02Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ དྲག་ཤོས་ཀརྨ་ཨུ་ར་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་གཡུས་ཨུ་ར་ལུ་འཁྲུངས་ནུག། ཁོ་གི་སློབ་གྲྭ་གོང་མའི་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་ཚར་བའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་མི་ ཌེ་ལི་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་གི་སེནཊ་ ཨིསི་ཊེ་ཕེན་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་(St. Stephen college of Delhi University)ཟེར་ས་ལུ་གཙུག་ལག་གཞི་རིམ་གྱི་སློབ་སྦྱོང་མཛད་ཡོདཔ་དང་། དེའི་ཤུལ་ལས་ ཨོགསི་ཕོཊོ་གི་ མེག་ཌ་ལེན་ མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་</big>(Magdalen College of Oxford)<big>ལས་གཙུག་ལག་ཤེས་ཚད་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་མཐའ་མཇུག་ལུ་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་མཐོ་རིམ་གོང་མའི་ཤེས་ཚད་ཡུ་ནེའེ་ཊེཌ་ཀིང་ཊོམ་ (United Kingdom)ལུ་ཡོད་པའི་ ཨེ་ཌིན་བརཀ་ གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་</big> (Edinburgh University)<big>ལས་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>[http://www.himalayaninitiatives.org The Himalayan Initiatives]<br>
<big>དྲག་ཤོས་ཀརྨ་ཨུ་ར་འདི་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་པའི་དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་དང་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ལྟེ་བ་གི་སྲིད་འཛིན་ཨིནམ་དང་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ལྷན་ཁག་འཆར་གཞི་ནང་ལུ་ ལོ་ངོ་ ༡༢ ཀྱི་རིང་ལུ་ཕྱག་ལཱ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་གྱི་དགོངས་དོན་ཚུ་རིམ་སྒྲིག་འབད་ཡོདཔ་དང་ ལུང་ཕྱོགས་དགུ་ནང་ལུ་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་བསྒྲིགས་ཡོདཔ།དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ དང་ ༢༠༠༧ གྱི་ལོ་ལུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བརྟག་ཞིབ་འབད་ནིའི་ལས་རིམ་ཅིག་འགོ་འདྲེན་འཐབ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་དྲག་ཤོས་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་འབྲུག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འགོ་དང་པ་ཟིན་བྲིས་བཏབ་གནང་མི་འཐུས་མི་ཅིག་ཡང་ཨིན། དེ་གིས་སྦེ་འབྲུག་གི་རྒྱལ་རབས་ནང་བྱུང་རབས་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ གི་ལོ་ལུ་དྲག་ཤོས་མཆོག་དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་གི་སྲིད་འཛིན་སྦེ་མཛད་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཀྱི་ལོ་ལུ་ ལས་ཁུངས་དེ་གི་མདོ་ཆེན་སྦེ་མཛད་བཞུགས་ནུག།
འགན་ཁུར་ཅན་གྱི་ལཱ་དེ་ཚུ་ལས་བརྒྱུད་དེ་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གོ་གནས་ལེ་ཤ་ཅིག་འཆང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཐའེ་ལེནཌ་ལུ་ཡོད་མི་ཝེལ་བི་ཡིང་སློབ་གྲྭ་དང་ཆུ་ལ་ལོང་ཀོའོན་</big>(Chulalongkorn) <big>མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ།སཱན་ ན་གར་པརཱ་ཌ་ </big>(San Nagarprada)<big>གཞི་ཚོགས་ཀྱི་བཀོད་ཁྱབ་ཚོགས་ཆུང་གི་འཐུས་མི་ཅིག་ཨིན་མས།དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཇར་མ་ནི་གི་འཛམ་གླིང་གོང་འཕེལ་གྱི་མཐོང་ཚུལ་དང་འཛམ་གླིང་སྲིད་བྱུས་ཀ་གྲོས་གནས་བསམ་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འཐུས་མི་ཅིག་ཡང་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་ ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡ་ལུང་ཕྱོགས་ལུ་ཡོད་མི་ དཔལ་འབྱོར་མཁས་མཆོག་གཙོ་འཛིན་གྱི་གྲོས་སྟོན་གྲོས་ཚོགས་</big> (Chief Economist’s Advisory Panel)<big>གི་འཐུས་མི་ཡང་ཨིན་མས།དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ཞབས་ཏོག་ཞུ་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ གི་ལོ་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་འཇིགས་མེད་སེང་གི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ སྔོན་རབས་དང་གཏམ་སྙན་གྲགས་ཡོད་མི་དྲག་ཤོས་ཟེར་བའི་མཚན་གནས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ གྱི་ལོ་ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ལྔ་པ་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ འབྲུག་འཁོར་ལོ་ཟེར་བའི་མཚན་གནས་ཡང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དྲག་ཤོས་མཆོག་སྔར་སྲོལ་དང་དུས་མཉམ་གྱི་རྩལ་རིག་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ལུ་ ལྷ་བྲིསཔ་སྙན་གྲགས་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་དང་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གི་ཚོན་པར་ཚུ་ མིང་གཏམ་ཅན་གྱི་རྡོ་ཀྱོང་ལ་ལྷ་ཁང་དང་ ས་གནས་སོ་སོ་ལས་ཕར་ཡང་མཇལ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>[http://www.himalayaninitiatives.org The Himalayan Initiatives]<br>
<big>དྲག་ཤོས་ཀརྨ་ཨུ་ར་མཆོག་སྒྱིད་ཐག་ཡངས་དྲགས་ཡོད་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་མི་ཅིག་ཨིནམ་དང་། དེ་མ་ཚད་ བྱུང་རབས་མཁས་མཆོག་དང་རྩོམ་སྒྲིགཔ་མཁས་པ་ཅིག་ཡང་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ དཔེ་དེབ་མང་རབས་ཅིག་ར་བརྩམས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཕེཊ་ ཨེན་ ཕེསི་ཊི་ཝཱལ་ ཨོཕོ་ ཉི་མ་ལུང་ </big>(Faith and Festival of Nimalung)<big>དང་། ཌེའི་ཊིསི་ ཨེན་ ཨར་ཅརསི་ </big>(Dieties and Archers)<big>ད་ ཧི་རོ་ ཝིཊི་ ཨ་ ཐའུ་ཟེན་ ཨའེསི་ </big>(The Hero with a Thousand Eyes)<big>བེ་ལེཌེ་ ཨོཕོ་ པདྨེ་ཚེ་དབང་བཀྲ་ཤིས་</big> (Ballad of Pemi Tshewang Tashi)<big>ལི་ཌར་ཤིཔ་ ཨོཕོ་ ད་ ཝའེསི་ ཀིངསི་ ཨོཕོ་ བུ་ཊཱན་</big> (Leadership of the Wise: Kings of Bhutan)<big>ཟེར་བའི་དཔེ་དེབ་སྣ་ཚོགས་དང་ དཔེ་དེབ་གཞན་ཡང་བརྩམས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་དང་གཅིག་ཁར་ དཔེ་དེབ་དང་གནས་དེབ་མང་རབས་ཅིག་ནང་ཡང་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་རྩོམ་བྲིས་ཚུ་བཀོད་ནི་གི་གྲོགས་རམ་ལེ་ཤ་བྱིན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་ཟིན་ཐོ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གསལ་བཤད་གནང་མི་ཅིག་སྦེ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་མང་ཤོས་ཅིག་ནང་ གྲལ་ཁར་གཏོགས་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>[http://www.himalayaninitiatives.org The Himalayan Initiatives]
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# The Himalayan Initiatives. (2018). Dasho Karma Ura. Retrieved from His Scholarly Works: http://www.himalayaninitiatives.org
# The Himalayan Initiatives. (2019). Drasho Karma Ura. Retrieved from Work and Achievement: http://www.himalayaninitiatives.org
# The Himalayan Initiatives. (2019). Drasho Karma Ura. Retrieved from Life and Education: http://www.himalayaninitiatives.org
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
2srd7082az5vnia79mmzcxc9cx3y2bg
དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་གི་སྐོར།
0
4800
29423
29061
2022-08-04T04:53:27Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༦ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་ ཤོང་ཕུ་རྒེད་འོག་དགའ་གླིང་གཡུས་ཚན་ནང་འཁྲུངས་ནུག།</big> (Kinga)<br>
<big>དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་ འབྲུག་གི་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་གི་འོག་ལུ་ཡོད་མི་ ཤེས་རབ་རྩེ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ ཨིང་སྐད་ཀྱི་ཆོས་ཚན་ནང་གཙུག་ལག་ཤེས་ཡོན་མཐར་འཁྱོལ་ནུག། དེ་ལས་ གཙུག་ལག་གོང་མ་དང་མཁས་དབང་གྱི་ཤེས་ཡོན་འདི་ ཇ་པཱན་གྱི་ཀིའུ་ཊོ་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་ནང་ལས་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་དང་། ཀེ་ནེ་ཌ་ལུ་ཡོད་མི་ ལེསི་ཊར་བི་པིར་སཱན་</big> (Lester B. Pearson)<big>མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ གཙུག་ལག་འོག་མའི་ཤེས་ཚད་སྦྱངས་གནང་ནུག།<br>
དྲག་ཤོས་ཀྱིས་ གཞུང་གཡོག་ནང་འགོ་དང་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལུ་ ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་འོག་གི་རྩ་གཞུང་སྡེ་ཚན་ནང དཔེ་སྐྲུན་འགོ་དཔོན་སྦེ་འཛུལ་ཞུགས་མཛད་གནང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལས་ ༢༠༠༣ ཚུན་ རྒྱལ་ཡོངས་གློག་བརྙན་དང་རྒྱང་མཐོང་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལས་ ༢༠༠༤ ཚུན་ རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱང་བསྒྲགས་དང་རྒྱང་མཐོང་གི་མདོ་ཆེན་བཀོད་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་ཆེན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག།དེ་གི་ཤུལ་ལས་ དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་ནང་ལུ་ ཞིབ་འཚོལ་འགོ་དཔོན་གོངམ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཡོད་མི་ སེཕེ་ད་ཅིལ་ཌེན་</big> (save the children)<big>ཡིག་ཚང་ནང་ལུ་ ལས་རིམ་འགོ་དཔོན་གོངམ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འབྲུག་གནས་ལུགས་གསར་ཤོག་ཀྱི་བཀོད་ཁྱབ་ཞུན་དགཔ་སྦེ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ནུག།<br>
དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་འགོ་དང་པ་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྗོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་འགོ་དང་པ་སྦེ་བཙག་འཐུ་གྲུབ་ནུག། སྤྱི་ཚོགས་དང་པའི་གནས་ཡུན་གྱི་སྐབས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེ་གི་ཁྲི་འཛིན་འོགམ་དང་ ནང་འཁོད་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁྲི་འཛིན། དེ་ལས་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཁྲི་འཛིན་ཚུ་ཡང་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན།
འབྲུག་གི་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལས་ ༢༠༡༧ ཚུན་གྱི་སྐབས་ལུ་ཡང་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་ཨིནམ་དང་ ཚོགས་ཁང་གོང་མའི་ཁྲི་འཛིན་གྱི་ཕྱག་འགན་ཡང་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
=== གཟེངས་རྟགས། ===
# སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་ཁྲི་འཛིན་སྦེ་གདམ་འཐུ་གྲུབ་ཡོད་པའི་ངོས་འཛིན་ལུ་ ན་བཟའ་ལི་ཝང་དང་བློན་པོའི་གོ་གནས་གནང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>(pearson college website) <br>
# <big>སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༡༧ ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ ན་བཟའ་བུ་རས་དམརཔོ་གནང་སྟེ་ དྲག་ཤོས་ཀྱི་གོ་གནས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
# སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་འཐུས་མི་སྦེ་བཙུག་འཐུ་གྲུབ་ཡོད་མི་ལུ་ ན་བཟའ་ཧོནམོ་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
# སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལུ་ འབྲུག་གི་ཞི་གཡོག་ཆོས་རྒྱུགས་ནང་ལས་ཨང་དང་པ་ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
# སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལུ་ ཀེ་ནེ་ཌ་རྒྱལ་སྤྱི་གོང་འཕེལ་ལས་སྡེ་ལས་ ཤེས་ཡོན་མཆོག་གྱུར་གྱི་སློབ་གཉེར་གྲོགས་རམ་བཞེས་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དྲག་ཤོས་ཀྱིས་ཨིང་ལིཤ་ནང་དཔེ་དེབ་ལེ་ཤ་ར་བརྩམས་ཏེ་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་།<br>
ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་ཁག་གི་དཔེ་སྐྲུན་འབད་དེ་ཡོད་མི་ པོ་ལི་ཏི་ ཀིང་ཤིབ་ ཨེན་ ཌེ་མོ་ཀེརེ་སི་ ཨ་ བ་ཡེའོ་གརཱ་ཕི་ ཨོཕོ་ བུ་ཊ་ནིསི་ ཨིསི་ཊེཊ་ (༢༠༠༩)</big> Polity, Kingship and Democracy: a biography of Bhutanese State (2009)
<big>ཌི་ཨེསི་བི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་འབད་དེ་ཡོད་མི་ ཕལེ་ཡིང་ རོཀསི་ ཨིསི་པི་ཀིང་ ཨིསི་ཊེ་ཊསི་ རའེ་ཏིངསི་ ཨཱོན་ བུ་ཊ་ནིསི་ ཧིསི་ཊོ་རི་ མིཊ་ ཨེན་ ཀཱལ་ཅཱར་ (༢༠༠༤)</big> Flying Rocks, Speaking Statues: Writings on Bhutanese History, Myth and Culture (2004)<br>
<big>ཇ་པཱན་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཙུག་སྡེ་དང་ འབྲུག་ལུ་དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་གིས་པར་སྐྲུན་འབད་ཡོད་མི་ ཅེན་ཇེསི་ ཨིན་ བུ་ཊ་ནིསི་ སོ་ཤའེལ་ ཨིསི་ཊག་ཅར་ ཨིམ་པེག་ ཨོཕོ་ ༥༠ ཡིརསི་ ཨོཕོ་ རི་ཕོའོམསི་(༡༩༥༢-༢༠༠༢)</big> Changes in Bhutanese Social Structure: Impact of 50 years of Reforms (1952-2002)<br>
<big>དགེ་སློང་གསུམ་དར་བཀྲ་ཤིས་(༡༩༩༨) ཊཱནསི་ལེ་ཤཱན་ ཨོཕོ་ ༡༨ སེན་ཅུ་རི་ ཨོ་ཊོ་བ་ཡེའོ་གརཱ་ཕི་ཀཱལ་ པོ་ཡེམ་ ཕོརོམ་རྫོང་ཁ་ ཊུ་ ཨིང་ལིཤ་</big> (Gelong Sumdar Tashi(1998)Translation of 18th century autobiographical poem from Dzongkha to English) <big>ཚུ་ཨིན་པས།<br>
གཞན་ཡང་ དཔེ་དེབ་ཀྱིས་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ནང་ རྩོམ་ཤོག་ལེ་ཤ་བྲིས་ཡོདཔ་དང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁ་སྐད་ནང་ཡང་ དཔེ་དེབ་ཚུ་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
དྲག་ཤོས་བསོད་ནམས་ཀུན་དགའ་མཆོག་དཔེ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིགཔ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ འབྲུག་པའི་གློག་བརྙན་གྱི་འཁྲབ་རྩེདཔ་ཅིག་ཡང་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལུ་ ཆང་ཧུབ་ཐེངས་གཅིག་གི་འཁྲུལ་སྣང་ཟེར་མི་གློག་བརྙན་ནང་ དགེ་སློང་སྦེ་བརྩེས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དྲག་ཤོས་མཆོག་གིས་དཔེ་དེབ་མང་ཤོས་ར་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་རབས་དང་མི་སྡེ། སྲིད་དོན་དང་ལམ་སྲོལ་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།(2021)
དྲག་ཤོས་མཆོག་འབྲུག་གཞུང་སྐྱོང་དང་ཐབས་རིག་སྤེལ་ཁང་གི་འཐུས་མི་ཅིག་ཡང་ཨིན་པས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# (n.d.). Retrieved from https://www.nationalcouncil.bt/assets/uploads/files/CV-H.E%20Dr.%20Sonam%20Kinga.pdf
# college, p. (n.d.). Retrieved from https://www.pearsoncollege.ca/alumnus-dasho-dr-sonam-kinga-awarded-red-scarf-by-his-majesty-the-king-of-bhutan/
# Kinga, S. (n.d.). Sonam Kinga. Retrieved from https://somkinga.wordpress.com/about/
# Kuenga, D. S. (2021). Wikipedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/wiki/Sonam_Kinga
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
kv6j3orjl1iefin92jfzq555sjfp2nq
མཁས་དབང་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར།
0
4801
29424
29062
2022-08-04T04:53:56Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ མཁས་དབང་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་འདི་བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་གཡུས་ཨུ་ར་ལུ་ སྟོད་ཕྱུག་པོ་ཟེར་མི་ཁྱིམ་ནང་ཡུམ་དགའ་ལྡན་བླམ་གི་བཟའ་ཚང་ནང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ཀྱི་ལོ་ལུ་འཁྲུངས་ནུག།ཡུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུད་དེ་ཡང་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་སྲོལ་བཙུགས་གནང་མི་ བླམ་ཕ་ཇོ་གྲུ་སྒོམ་ཞིག་པོ་མཆོག་གི་རིགས་རྒྱུད་འཛིན་མི་ཅིག་ཨིནམ་དང་། ཡབ་དེ་ཡང་པདྨ་གླིང་པའི་རིགས་རྒྱུད་ལས་ཨིན་མི་ཙ་ཀ་གླིང་ཆོས་རྗེ་གི་བླ་མའི་སྐུ་སྐྱེས་སྦེ་བྱོན་མི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཅིག་ཨིན་མས། ཁོ་གིས་ནང་པའི་གཞི་རྟེན་ཆོས་སྐད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་དང་ ནང་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་ཚུ་ཁོ་རའི་ཡབ་ལས་ལྷབ་སྦྱང་མཛད་ནུག། དེ་ལས་ སློབ་རིམ་གསུམ་པ་ཚུན་ཨུ་ར་སློབ་གྲྭ་ཆུང་བ་ནང་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་པའི་ཤུལ་ལས་ སློབ་གྲྭ་དེ་ནང་སློབ་རིམ་གསུམ་པ་ལས་ལྷག་སྟེ་མེད་ནི་འདི་གིས་ སློབ་གྲྭ་གནས་སོར་བྱོན་ནུག། མཁས་དབང་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་འདི་ སྐུན་ཆུང་བའི་ཁར་ ལམ་འགྱོ་ཚུགས་པའི་གཟུགས་སྟོབས་མེདཔ་ལས་ ཁོ་རའི་ཕམ་གཉིས་ཀྱིས་ཨུ་ར་སློབ་གྲྭ་ཆུང་བའི་སློབ་དབུ་འཛིན་ལུ་གསོལཝ་བཏབ་སྟེ་ ལོག་སྟེ་ར་སློབ་རིམ་གསུམ་པ་ལྷབ་སྦྱང་འབད་བཅུག་ནུག། དེ་ལས་ཤུལ་མམ་གྱི་ལོ་ལུ་ བྱ་དཀར་སློབ་གྲྭ་ནང་ལུ་ཆ་རོགས་གསརཔ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ཡོན་ཏན་སྦྱང་པར་སོང་ནུག། སློབ་གྲྭ་དེ་ནང་ སློབ་དཔོན་དབུ་འཛིན་གྱིས་འཛོལ་ཏེ་ ལོག་སྟེ་ར་སློབ་རིམ་གསུམ་པའི་ནང་ལྷབ་བཅུག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སློབ་རིམ་གསུམ་པའི་ནང་ ལོ་ངོ་གསུམ་ལྷབ་སྟེ ཨང་དང་པའི་གསོལ་ར་ཚར་གསུམ་ལེན་མི་ང་རྐྱངམ་གཅིག་འོང་ཟེར་དགོད་བྲ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ད་ལྟོ་ཡང་བཤདཔ་ཨིན་པས། མཁས་དབང་མཆོག་གནམ་དགུན་གྱི་ངལ་གསོའི་སྐབས་ ནོར་འཚོ་བར་ལྷུན་རྩེ་ལས་ཕར་སོང་སྟེ་ཁོ་རའི་ཕམ་ལུ་ཆ་རོགས་འབད་དེ་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>(Wikipedia Asian Month, 2021)<br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ གི་ལོ་ལུ་ཌོག་ཊར་མཆོག་འགོ་དང་པ་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་བྱོན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཐིམ་ཕུག་ལུ་ལྷོད་པའི་ཤུལ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ནང་འགྱོ་ནི་བཞག་སྟེ་ལྕགས་རི་དགོན་པ་ལུ་དགེ་སློང་ནང་འཛུལ་ནུག། ལྕགས་རི་ལུ་ལོ་ངོ་གཅིག་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ བོད་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་འཕྲོ་འཐུད་དེ་ལྷབ་སྦྱང་འབད་བར་རྒྱ་གར་ལུ་བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ རྒྱ་གར་སི་ར་དགོན་པ་ལུ་ལོ་ངོ་གཅིག་ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་ཏེ་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ མཁན་པོ་གི་སློབ་སྦྱོང་མཛད་དེ་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་གཙུག་སྡེ་ནང་ལུ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཐམ་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཁོ་གིས་ནང་པའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ཚན་ཚུ་བོད་སྐད་དང་ཨིང་སྐད་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་སྦེ་སློབ་སྟོན་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤུག་གསེབ་</big>(Shugseb)<big>ཨ་ཎེའི་གྲྭ་ཚང་ནང་དགོན་སྡེའི་གཙོ་འཛིན་སྦེ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ནུག། སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་གཙུག་སྡེ་ནང་ལུ་ལེགས་སྦྱར་བ་སྦེ་ཡང་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་༡༩༩༧ ལུ་བཱལ་ལོལ་</big>(Balliol)<big>མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ ཨེམ་ཨེསི་ཊི་སཱནསི་ཀིརཊི་</big>(M.St. in Sanskirt) <big>དང་རྒྱ་གར་སྔ་རབས་ཀྱི་ཆོས་ལྷབ་ནིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ཚུར་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་པེ་རིསི་(Paris)ལུ་ཞིབ་འཚོལ་པ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོད་པའི་ཁར་ཀེམ་བིརིཆི་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་(Cambridge University) ནང་ལུ་ཡང་མི་སྡེ་མི་རྒྱུད་རིག་པའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཞིབ་འཚོལ་འགན་རོགས་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>(wikipedia, 2007)<big>ཌོག་ཊར་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ནང་པའི་ཆོས་དེ་ཚུ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་སྦྱངས་བའི་ཤུལ་ལས་ཕྱག་ལཱ་མང་རབས་ཅིག་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ལས་དཔེ་དེབ་གཉིས་དང་རྩོམ་བྲིས། དཔེ་དེབ་བསྐྱར་ཞིབ། སྐད་སྒྱུར་ལ་སོགས་པ་ཚུ་དཔེ་སྐྲུན་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དཔེ་དེབ་ལེ་ཤ་བརྩམས་གནང་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་རབས་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱུང་རབས་ཡོངས་སུ་རྫོགསཔ་སྦེ་བཀོད་དེ་ཡོད་པའི་དཔེ་དེབ་འགོ་དང་པ་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ གི་ལོ་ལུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་ཡོན་དྲག་ཤོས་ཀྱི་རྟགས་མ་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལཱ་དང་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་བློ་ལྡན་གཞི་ཚོགས་ཟེར་མི་ཅིག་ཡང་འགོ་དང་པ་གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་གིས་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སེར་ཚོང་ལཱ་འབད་ནིའི་ནང་སྤྲོ་བ་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་སྟེ་མི་ཚེ་འགྱུར་བ་འགྱོ་ཡོད་མི་ཡང་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།<br>
མཁས་དབང་མཆོག་གིས་དཔེ་དེབ་མང་རབས་ཅིག་དཔེ་སྐྲུན་འབད་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་།</big><br>
* Karma Phuntsho (2013). The History of Bhutan. Nodia: Random House India. ISBN 9788184003116.
* Karma Phuntsho (2005). Mipham's Dialectics and Debates on Emptiness: To Be, Not to Be or Neither. Routledge Critical Studies in Buddhism. London: RoutledgeCurzon. ISBN 0-415-35252-5.
* Karma Phuntsho (2015). Twilight Cultures. Thimphu: Shejun. ISBN 978-999-36-1104-2.
* Karma Phuntsho (2015). The Autobiography of TertonPemaLingpa. Thimphu: Shejun. ISBN 978-999-36-5322-6.
* Karma Phuntsho (2015). The Biography of ThugseDawaGyaltshen. Thimphu: Shejun. ISBN 978-999-36-5323-3.
* Karma Phuntsho (2015). The Biography of GyalsePemaThinley. Thimphu: Shejun. ISBN 978-999-36-5324-0.
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# wikipedia. (2007, 03 22). Biography of Dr. Karma Phuntsho. Retrieved from Karma Phuntsho: http://www.rywiki.tsadra.org
# Wikipedia Asian Month. (2021). About Dr. Karma Phuntsho. Retrieved from Karma Phuntsho: http://www.en.m.wikipedia.org
# Karma Phuntsho (1997). ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་རིགས་པའི་ཐེམ་སྐས། [Steps to Valid Reasoning: A Treatise on Logic and Epistemology (textbook)] (in Tibetan). Byallakuppe: NgagyurNyingma Institute
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
oi8pjyzumkh3kpxj6632dkmek86d535
ཨམ་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་གྱི་སྐོར།
0
4802
29425
29063
2022-08-04T04:56:35Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ ཀྱི་ལོ་ལུ་ བུམ་ཐང་སྟངས་ལུ་སྦེ་སྐྱེས་ནུག། མོ་རའི་ཕམ་གཉིས་ཡང་ ཁོལ་ཇོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཨིནམ་དང་ མོ་ར་ལོ་ན་ཆུང་ཀུ་སྦེ་སྡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་སྡོད་སྡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྐྱེས་ལོ་དགུ་ལངམ་ད་ མོ་རའི་ཨ་པ་གི་སློབ་རིམ་ཆུང་བ་དང་འབྲིང་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་བརྩོན་འབད་བར་ རྒྱ་གར་རྡོར་རྗེ་གླིང་ (Darjeeling) གི་སློབ་གྲྭ་ནང་ལུ་བཏང་སྟེ་ ཨིང་ལིཤ་ལྷབ་ནིའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཤུལ་ལས་ མོ་གིས་རྒྱ་གར་ལུ་ཡོད་མི་ ཨིན་ཌཱ་པརཱསི་ཐ་</big> (Indraprastha) <big>མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ སེམས་ཁམས་རིག་པའི་གཙུག་ལག་གཞི་མཆོག་</big> (BA Honours in Psychology) <big>གི་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་ནུག། དེ་ལས་ ཡུ་ཨེསི་ཨེ་ལུ་ཡོད་པའི་ ནེ་བརཱསི་ཀ་-ལིང་ཀཱོན་</big> (Nebraska-Lincoln) <big>མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་ སྤྱི་སྙོམས་རིག་པའི་གཙུག་ལག་གཞི་རིམ་</big> (BA in Sociology) <big>སྦྱང་བརྩོན་འབད་དེ་མཐར་འཁྱོལ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མོ་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་དཔོན་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཤུལ་ལས་ མོ་གིས་ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་ གི་དོན་ལུ་ཡང་ལཱ་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨམ་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་འདི་ ང་བཅས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཨིང་ལིཤ་གི་སྲུང་རྩོམ་འབྲི་མི་ཨམ་སྲུ་འགོ་དང་པ་ཅིག་ཨིན་མས།</big> (Goodreads, 2021) <br>
<big>དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ གི་ལོ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངག་ཐོག་ལུ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ། དང་ཕུའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་ཨམ་སྲུ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་བྲི་ནི་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མོ་གིས་ མོ་རའི་རྨགཔ་དང་གཅིག་ཁར་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྡོད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངག་ཐོག་ལུ་ཡོད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་ ཞིབ་འཚོལ་དང་ཐོ་བཀོད་འབད་ནི་གི་ལཱ་ཚུ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འབད་དེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མོ་གི་དཔེ་དེབ་དང་པ་དེ་ཡང་ ད་ སར་ཀཱལ་ ཨོཕོ་ ཀརྨ་</big> (The Circle of Karma) <big>ཟེར་མི་ རྒྱ་གར་ལུ་ཡོད་པའི་པེང་གུསན་</big> (Penguin) <big>དཔེ་དེབ་ཀྱིས་པར་སྐྲུན་འབད་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ གི་ལོ་ལུ་བརྩམས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དཔེ་དེབ་དེ་ནང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ གསར་ལུགས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ འགོ་ཐོག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གི་ལོ་ནང་ལུ་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ཡོདཔ་དང་། སྲུང་དེ་ནང་སྲུང་རྩེདཔ་ངོ་མ་འབྲུག་པའི་ཨམ་སྲུ་ཅིག་ འཁོར་ལམ་བསལ་ནིའི་ལཱ་གཡོག་འབད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དང་ཕུ་གི་ལུགས་སྲོལ་ནང་ ཕོ་མོའི་ལཱ་འགན་སོ་སོ་ཡོདཔ་དང་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་དལ་དབང་ཕོ་རྒས་ཚུ་ལུ་ཡོདཔ་ལས་ལས་ གསར་ལུགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཡོད་པའི་ཨམ་སྲུ་ཚུ་ལུ་ ཕྱོགས་རིས་ཕྱེ་ནི་དང་ཚིག་ངན་སྣ་ཚོགས་སླབ་ནི་ལ་སོགས་པའི་མཐོང་སྣང་ཚུ་མཐོང་ནི་ཡོདཔ་ཨིན་མས། སྲུང་དེབ་དེ་གི་ནང་དོན་མང་ཆེ་བ་ཅིག་ རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཚུ་ནང་བཙུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Wikipedia, 2021)<br>
<big>ཨམ་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་ ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་བརྩམས་ཡོད་མི་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་དཔེ་དེབ་ཚུ་ཡང་། ད་ སར་ཀཱར་ ཨོཕོ་ ཀརྨ་</big> (The Circle of Karma) <big>ཕོལོཀ་ཏེལསི་ ཨོཕོ་ བུ་ཊཱན་</big> (Folktales of Bhutan) <big>རུམ་ ཨིན་ ཡུ་ཝར་ ཧརཊ་ ཕོལོཀ་ཏེལསི་ ཕོརོམ་ བུ་ཊཱན་</big> (Room in Your Heart: Floktales from Bhutan) <big>ཟླ་བ་ ད་ ཨིསི་ཊོ་རི་ ཨོཕོ་ ཨ་ ཨིསི་ཊེ་ ཌོཀ་ཨིན་ བུ་ཊཱན་</big> (Dawa: The story of a Stray Dog in Bhutan) <big>བུ་ཊ་ནིསི་ ཊེལསི་ ཨོཕོ་ ད་ ཡེ་ཏི་</big> (Bhutanese Tales of the Yeti) <big>ཊེལསི་ ཨིན་ ཀ་ལར་ ཨེན་ ཨ་དར་ ཨིསི་ཊོ་རིསི་</big> (Tales in Colour: And Other Stories) <big>དང་ ཅི་ལི་ ཨེན་ ཅིསི་ ཕུཊ་ ཨེན་ སོ་སའེ་ཊི་</big> (Chilli and Cheese: Food and Society) <big>ཟེར་བའི་སྲུང་དེབ་ལེ་ཤ་ར་བརྩམས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། མོ་གིས་ ཨ་ལུའི་སྲུང་དང་དང་ཕུའི་གཏམ་རྒྱུད་ཡང་ལེ་ཤ་ར་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ཧེ་མ་མོ་ར་ཆུང་ཀུ་སྦེ་སྡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ ཕམ་གཉིས་ཁོལ་ཇོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཅིག་འབདཝ་ལས་ གོངམ་གི་ལཱ་འབད་དགོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་ཅིག་ མོ་ར་རྐྱངམ་གཅིག་སྦེ་སྡོད་དགོཔ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བསྒང་ མོ་གིས་དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་མ་བཏང་པར་ དོན་དག་ཡོད་པའི་རྩེདམོ་བརྩེ་ནི་དང་ དང་ཕུའི་གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་ལུ་ཉན་ཏེ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
ཤུལ་ལས་ མོ་ར་རྒྱ་གར་ལས་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་བརྩོན་འབད་ཚར་ཏེ་ ལོག་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་འོངམ་ད་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ལུ་ཡོད་པའི་སྔར་སྲོལ་ཚུ་ ཉམས་ཡོདཔ་དང་། དང་ཕུ་ ཕམ་ཚུ་གིས་སྲུང་བཏང་བྱིན་ནིའི་ལམ་སྲོལ་འདི་གི་ཚབ་མ་སྦེ་ རྒྱང་མཐོང་ཚུ་ཡོདཔ་སྦེ་མཐོང་ནུག། སྲུང་ཚུ་གི་མིའི་ངོ་རྟགས་སྟོནམ་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ དང་ཕུའི་སྲུང་ཚུ་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་དང་ མ་འོངས་པའི་ཨ་ལུ་ཚུ་གི་ཤེས་ཚུགས་ནི་འདི་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཁག་ཆེཝ་སྦེ་མཐོང་ནུག། དེ་འབདཝ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ངོ་རྟགས་དང་འབྱུང་ཁུངས་ཚུ་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི་དང་ མ་འོངས་པའི་ཨ་ལུ་ཚུ་གིས་ ལམ་སྲོལ་གྱི་སྐོར་ལས་ཧ་གོ་ནི། དོན་དག་ཚུ་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ཧ་གོ་ནི། ཁོང་རའི་མི་ཚེ་ལུ་བལྟ་སྟེ་ ངལ་རངས་ནི་གི་འཆར་གཞི་འགོ་བཙུགས་ནིའི་དོན་ལུ་ མོ་གིས་དང་ཕུའི་གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གཏམ་རྒྱུད་ཚུ་འབྲི་བའི་སྐབས་ལུ་ སྲུང་གི་འབྱུང་རབས་ཚུ་མ་ཐོབ་སྟེ་འབད་རུང་ མོ་ར་ཆུང་ཀུ་སྦེ་སྡོད་པའི་སྐབས་ཕམ་ཚུ་ལས་ཉན་ཡོད་པའི་སྲུང་ སེམས་ཁར་དྲན་མི་ཚུ་ བྲི་ནིའི་འདོད་པ་བསྐྱེད་དེ་བྲིས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Dorji, 2017) <br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ གི་ལོ་ལུ་ ནད་ཡམས་ཀོ་རོ་ན་འབྱུང་བའི་སྐབས་ལུ་ མོ་རའི་བུམོ་ གློག་བརྙན་བཟོ་མི་ཅིག་ཨིན་མི་ བདེ་ཆེན་རོ་རྡར་གྱིས་ སློབ་ཕྲུག་ཨ་ལུ་ཚུ་འགྲོ་འགྲུལ་བཀག་དམ་འབད་དེ་ སློབ་གྲྭ་ནང་འགྱོ་མ་ཚུགས་པར་ ཁྱིམ་ནང་ལུས་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མོ་རའི་ཨའི་གི་སྲུང་ཚུ་ལྷག་པའི་བརྙན་འཁོར་བཟོ་སྟེ་ ཡུ་ཏུསཔ་ནང་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་ལྟོ་ རྩོམ་སྒྲིགཔ་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་འདི་ མོ་རའི་རྨགཔ་དང་གཅིག་ཁར་ ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Dorji, T. (2017, 8 5). Truth of Life. Retrieved from FOLKTALES; Aum Kunzang Choden vs. A.K Ramanujan: http://www.shinetndorji.blogspot.com
# Goodreads. (2021). About Kunzang Choden. Retrieved from About Her: http://www.goodreads.com
# Wikipedia. (2021). Kunzang Choden . Retrieved from About Kunzang Choden: http://www.en.m.wikipedia.org
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
0a4beuhqe977rqwqmsd6dwnujj33c5v
ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོའི་མཛད་རྣམ།
0
4803
29426
29064
2022-08-04T04:57:27Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>ང་བཅས་རའི་སྨན་ལྗོངས་ཆོས་ལྡན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོ་མཆོག་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ བོད་ར་ལུང་དགོན་པའི་ཁྲི་རབས་གཉིས་པའི་སློབ་མ་ངོ་མ་ཅིག་ཡང་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ རྗེ་བླ་མ་མཆོག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱ་རྟགས་ཆེན་མོ། ཞི་བྱེད་ཚུ་གི་ལུང་རྒྱུན་ཚུ་རྒྱུད་ལུ་ཡོད་པའི་གང་ཟག་དམ་པ་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྗེ་བླ་མ་ཁོ་ར་ ལྷ་དང་བླ་མའི་ལུང་བསྟན་ལས་ སྐུ་ཚེ་སྨད་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་ཚུ་བཞེས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་བསྒང་ མོན་ཡུལ་འདི་ནང་ ལྷ་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཡོད་མི་འདི་ རྗེ་བླ་མ་མཆོག་གིས་ ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་སྒོ་ལས་ བླ་མ་ལྷ་པའི་རིང་ལུགས་འདི་རྩ་མེད་བཏང་ནུག།<br>
དེ་ཡང་ རྗེ་བླ་མ་དམ་པ་མཆོག་གིས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་ཚུ་ རྒྱ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་དར་ཁྱབ་བཏང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྗེ་བླ་མ་མཆོག་གིས་ ལྷོ་མོན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཆོས་ཀྱི་ཆུ་འགོ་དར་བའི་སྲོལ་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྗེ་བླ་མ་མཆོག་ ཡབ་ཚོང་དཔོན་ཟླ་བ་བཟང་པོ་དང་ ཡུམ་ཨ་ཞེ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༡༧༩ ལུ་མདོ་ཁམས་བཀྲ་ཤིས་སྒང་གི་ཡང་རྩེ་འབབ་ཆུ་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།
རྗེ་ཁོ་ར་ལུ་ སྐུ་མཆེད་ལྔ་ཡོད་པའི་སླ་ལས་ཆུང་ཤོས་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ ཁོ་རའི་མཚན་དོན་གྲུབ་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་མས། ཁོ་རའི་ཡབ་འདི་ཚོང་དཔོན་ཅིག་ཨིནམ་དང་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ལས་ར་ འགོ་དང་པ་རྫོགས་ཆེན་རྙིང་མའི་ཕྱག་དཔེ་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ཕྱག་ཆེན་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་ཚུ་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བསྒང་ ཁོ་རའི་རྩ་བའི་བླམ་འདི་ བླམ་ཐར་པ་གླིང་པ་ཟེར་མི་འདི་ཨིན་མས། དགུང་ལོ་ ༣༣ བཞེསཔ་ད་ རྗེ་བླ་མའི་སྙན་ལུ་ ཆོས་རྗེ་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་གཙང་པ་རྒྱ་རས་ (༡༡༦༡-༡༢༡༡) ཀྱི་མཚན་གསན་ཏེ་ དད་མོས་མ་འདྲཝ་ཅིག་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་ བསམ་བཞིན་བོད་ར་ལུང་དགོན་པ་ལུ་ཆོས་རྗེ་བཞུགས་སར་བྱོན་ནུག། ཨིན་རུང་ ཕ་ཇོ་རིན་པོ་ཆེ་ ཆོས་རྗེ་བཞུགས་སར་མ་ཕེབས་ལས་ ཆོས་རྗེ་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་གསནམ་ལས་ ཡུདཔ་ཅིག་ཐུགས་དྲན་པ་ཡལ་སོཔ་མས། ཨིན་རུང་ དཔལ་འབྲུག་པའི་རིང་ལུགས་ཆ་ཚང་ཅིག་ ཆོས་རྗེའི་སྐུ་ཚ་བོ་དབོན་རས་དར་མ་སེངྒེ་ལས་ཞུ་ནུག།<br>
ལོ་ངོ་མང་རབས་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ བོད་ལུ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་ཚུ་མཛད་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ ལྷའི་ལུང་བསྟན་ལྟར་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་འབྱོན་དགོ་པའི་ལུང་བསྟན་བབས་ཏེ་ ཁོ་རའི་སྐུ་ཚེ་ལྷག་ལུས་འདི་ ལྷོ་མོན་འདི་ནང་རྫོགས་ནི་སྦེ་ཨིན་མས། བླ་མ་ཁོ་རའི་ཉམས་སྣང་ལུ་ ཁོ་རའི་གསང་ཡུམ་སྦེ་མཁའ་འགྲོ་ མ་གཅིག་ལབ་སྒྲོན་གྱི་རྣམ་སྤྲུལ་འདི་བཞེས་འོང་ཟེར་གཟིགས་ཡོད་རུང་ ཁོ་གིས་མཁའ་འགྲོ་ཨ་ཆོག་ཟེར་མི་བཞེས་ཡོདཔ་དང་། འདི་ལས་ སྲས་དམ་པ་ཟེར་མི་སྐུ་འཁྲུངས་ནུག། སྲས་དམ་པ་མཆོག་ ཕ་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཨིནམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡང་འདུག། དེ་ལས་ འདིའི་ཤུལ་ལས་ ལབ་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་རྣམ་རོལ་མཁའ་འགྲོ་བསོད་ནམས་དཔལ་སྒྲོན་གསང་ཡུམ་སྦེ་བཞེས་པའི་ཤུལ་ལུ་ སྟབས་གཅིག་ལུ་སྲས་སྲོས་བསྡོམས་བདུན་ སྐུ་ཤའི་གོང་བུ་ལས་ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན་པས། འདི་ནང་ལས་ སྲས་བཞི་རྐྱངམ་གཅིག་ལུས་ཡོདཔ་དང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཆོས་རྗེ་གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཚུ་ཡང་ མང་ཤོས་ར་རྗེ་བླ་མའི་བརྒྱུད་པ་ལས་དར་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་ནི་འདུག། <br>
དེ་ཡང་ དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་ རྗེ་བླ་མ་གིས་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་རྟ་མགོ་བཤད་གྲྭའི་ཉེ་འདབས་ལུ་ དེ་བསྒང་འགོ་དང་པ་སྒྲུབ་སྡེ་ཚུ་གཞི་ཚོགས་གནང་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་མཆོག་གིས་ ཉམས་གསོ་མཛད་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱ་སྐྱེད་སྦོམ་སྦེ་ར་མཛད་གནང་ནུག། རྗེ་བླ་མ་མཆོག་གིས་ བླ་མ་ལྷ་པ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་ཤུལ་མ་ རྡོ་སྔོན་རྫོང་ཟེར་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་ཐིམ་ཕུག་བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་འདི་ ཁོ་གི་ཕྱག་ལུ་ཚུད་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ཚུ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༡ ལུ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ཟེར་ལོག་གསར་བཞེངས་གནང་ནུག། <br>
ལོ་རྒྱུས་བཤད་སྲོལ་ཅིག་དང་འཁྲིལཝ་ད་ རྗེ་བླ་མ་མཆོག་ འབྲུག་པ་དང་ལྷ་པ་མ་འགྲིགས་པར་ འཛིང་འཁྲུག་ལངས་སྡོདཔ་ད་ གྲི་གུང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལྷ་པའི་ཡན་ལག་དགེ་འདུན་པ་ཚུ་གིས་ ངལ་མ་རངས་པར་ གསོལ་དུག་དྲངས་ཡོད་པའི་བྱ་ངན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གཤགས་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག། དེ་བསྒང་ རྗེ་བླ་མ་མཆོག་ པུར་སྦྱང་ཕུལ་བའི་སྐབས་ མེ་ལྕེ་ལས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྒྲ་འཐོན་དེས་ཟེར་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ མེ་མཆོད་ཕུལ་སའི་རྡོ་འདི་ཁ་ལས་ ཨོཾ་མ་ཎི་ཟེར་ལན་ཐེངས་གཉིས་ཀྱི་སྒྲ་གོ་ཡི་ཟེར་ཨིནམ་དང་། རྡོ་འདི་ ད་ལྟོ་དད་པ་ཅན་ཚུ་གི་ངོ་བོ་ལུ་རྟེན་སྦེ་བཞག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྗེ་བླ་མ་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལུ་མ་ཐིམ་བར་དུ་ སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་ལུ་ ཕྲིན་ལས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་མཛད་ཡོདཔ་ལས་ ཤུལ་ལས་དུས་རབས་ ༡༦ པའི་ནང་ རྗེ་བླ་མ་ཁོ་ར་ རྟ་མགོ་ལུ་ ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ཀྱི་སྲས་བརྒྱུད་གཉིས་པ་ ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལས་འབྱོནམ་ད་ སྦྱིན་བདག་གཙོ་བོ་མཛད་ཡོདཔ་་མ་ཚད་ དེ་གི་ཡང་སྲིད་འབྲུག་སྒྲ་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་ རྟ་མགོ་སྤྲུལ་སྐུའི་སྐུ་འཕྲེང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱོན་ཏེ་ བསྟན་པ་ལུ་ཞབས་ཏོག་སྦོམ་ཞུ་གནང་ནུག། <br>
དེ་བཟུམ་སྦེ་ སྲས་བརྒྱུད་ཚུ་ལས་ གདུང་རབས་རིམ་པ་སྦེ་བྱོན་ཏེ་ འབྲུག་ལུ་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཞབས་ཏོག་མཛད་མི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་རབས་ཅིག་བྱོན་ནུག།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# རྫོང་ཁ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས། (༡༩༩༩) ཕ་ཇོ་འབྲུག་སྒོམ་ཞིག་པོའི་རྣམ་ཐར་ཐུགས་རྗེའི་ཆུ་རྒྱུན། ཆོས་སྐད་ལས་རྫོང་ཁར་སྐད་བསྒྱུར།
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
numfy122tkyizr2g4xxprf92f7udelk
མཉམ་མེད་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།
0
4804
29427
29065
2022-08-04T04:58:30Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་རྣམ་ཐར་འདི་གཏིང་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེཝ་ལས་ ཞུ་ནི་གི་བསོད་ནམས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རང་ལུ་མེད་རུང་ དད་པའི་མཛུབ་མོ་གིས་ཨ་ཙི་ཅིག་ལེན་ཏེ་ བློ་གསར་རྣ་བའི་རྒྱན་དུ་ཞུ་བ་ཅིན། དེ་ཡང་ མཉམ་མེད་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་རབས་ལས་ སྤྱིར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་སྤྲུལ་ བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་འབྱུང་ནིའི་ལུང་བསྟན་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ རྒྱ་འཇམ་དཔལ་གསང་བ་ལས། ས་བྱང་ཕྱོགས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་འདིར། །ང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བརྒྱུད་པ་ལ། །ཁྱད་པར་ལྷའི་རྣམ་འཕྲུལ་ནི། །བཅུ་ཕྲག་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་འབྱོན།། ཟེར་གསུངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཁྱད་པར་གདུང་འཛིན་སྙིང་པོའི་གསལ་བྱེད་དགུ་འབྱོན་ནི་སྦེ་གསུངས་མི་ལས་ གཉིས་པ་ང་བཅས་རའི་སྐྱབས་མགོན་མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཨིནམ་སྦེ་ ཀུན་མཁྱེན་མཆོག་གིས་ བཅོམ་ལྡན་སྙིང་རྗེ་རང་འགྲེལ་མ་ལས་གསུངས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལུས་མེད་མཁའ་འགྲོ་ཚུ་གིས་ཡང་ལུང་བསྟན་གནང་ནུག ལྷག་པར་དུ་ འདས་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེ་ཆེན་ལེ་ཤ་ཅིག་གིས་ ལུང་བསྟན་གནང་བའི་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་གཉིས་པ་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ དུས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ལས་ར་ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོ་རུང་ བསྟན་འགྲོའི་དོན་ལུ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་པར་འབྱོན་ཚུལ་ཡང་། བདེ་ལྡན་སྣང་མཐའི་སྤྱན་སྔར་འཕགས་མཆོག་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག། ཤམྦྷ་ལའི་སེང་ཁྲིར་རིགས་ལྡན་པདྨ་དཀར་པོ། ལྷ་ལྡན་ཡུལ་ན་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་གཙན་སྒམ་པོ། ཟ་ཧོར་ཡུལ་དུ་མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ། ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ན་པཎ་ཆེན་ཎ་རོ་ཏ་པ། གཉལ་སྨད་སྙི་བའི་རིགས་སུ་ཆོས་རྗེ་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེ། མྱང་སྟོད་རྒྱའི་གྲོང་ན་འགྲོ་མགོན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ། མངོན་དགའི་ཞིང་དུ་སྣང་བ་རྡུལ་བྲེལ་སེམས་དཔའ། གངས་ཅན་ཕུལླ་རིར་རྒྱལ་དབང་ཀུན་དགའ་དཔལ་འབྱོར། བྱ་ཡུལ་གོང་མའི་སྲས་སུ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ། ཤར་ཕྱོགས་ཀོང་པོའི་ཡུལ་དུ་ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ་བཅས་ སྐུ་ཕྲེང་རིམ་གྱིས་བྱོན་པའི་མཐའ་མ། ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ངག་དབང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་བྱོན་ནུག། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་གདུང་རབས་ དྲི་མ་མེད་པ་ལས་བྱོན་པའི་ ཡབ་མི་ཕམ་བསྟན་པའི་ཉི་མ་དང་། ཡུམ་རྡོེ་བཙུན་མོ་བསོད་ནམས་དཔལ་གྱི་བུ་ཁྲིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་གི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བའི་སྐུ་སྦེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༥༩༤ རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་རྒྱལ་བ་ཤིང་རྟའི་ཆུ་ཟླ་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་དགའ་བ་གསུམ་པའི་ཉིནམ་ལུ་ ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་ ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་གི་གསུང་སྔགས་སྒྲོག་སྟེ་འཁྲུངས་ནུག།<br>
དེའི་ཤུལ་ལས་ཡབ་མེས་ཀྱི་མཚན་ལས་གྲས་ཏེ་ མི་ཕམ་བསྟན་འཛིན་རྡོེ་ཟེར་མཚན་གསོལ་གནང་ནུག། དེ་ལས་ཉིན་རིམ་བཞིན་ཚེས་པའི་ཟླ་བ་ཆ་ཤས་རྫོགས་ཏེ་ ཐ་ན་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་སྟངས་ཚུན་ཚོད་བྱིས་་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་མི་མངའ་བར་ ཞི་དུལ་དེས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དམ་པའི་ཚུལ་ལུ་གནསཔ་ཨིན་མས། དགུང་གྲངས་ཞེ་ལྔ་དེ་ཅིག་ལས་བྲི་ཀློག་མཁྱེནམ་མ་ཚད་ ཁ་ཐུན་ཚུ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་མཁྱེནམ་ཨིན་མས། མཚན་མོ་མཁའ་འགྲོ་དང་ཆོས་སྐྱོང་གིས་ཕུལ་བའི་ འབྲས་དཀར་མོའི་རུ་མ་ལྗགས་འོག་ལས་ཐོན་པ་ཡང་ཡང་བྱུང་བ་དང་། དུད་སོལ་མའི་གཏོར་འབུལ་གནང་བའི་སྐབས་ གཏོརམ་ལས་མེ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དང་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོ་མངོན་དུ་གྱུར། དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ལུ་མི་ཕམ་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྤྱན་སྔར་ གཙུག་ཕུད་ཕུལ་ཏེ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། དེ་ལས་བཟུང་ཡབ་མེས་གཉིས་དང་ཡོངས་འཛིན་ལྷའི་མཚན་ཅན་སོགས་ལས་ ཐུན་མོང་ཐུན་མིན་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་ བཤད་པ་དང་སྨིན་གྲོལ་གདམས་ངག་དང་། ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཐུན་མོང་རང་ལུགས་ཀྱི་བདུད་རྩི་བཞེས་ཏེ་ མཁས་གྲུབ་མངའ་བའི་བདག་པོར་གྱུར་ནུག།<br>
དགུང་གྲངས་བཅུ་གསུམ་བཞེས་པའི་མེ་རྟ་ལུ་ གདན་ས་ར་ལུང་ལུ་གནད་འཛིན་པའི་དར་འགན་བཞེས་བཞུགས་པའི་སྐབས་ ཕྱི་ལྟར་སྣང་འབྲུག་པ་ནང་ཚན་གྱི་རྩོད་གཞི་དང་། གཙང་པའི་སྡེ་གཟར་ལྟར་དུ་སྣང་རུང་། ནང་དོན་དུ་འབྲུག་པའི་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་དམ་ཅན་ཚུ་གིས་ ཁ་བཞི་ལྷོའི་རྒྱལ་ཁབ་གདུལ་བྱའི་ཞིང་དུ་ཕུལཝ་མ་ཚད སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུང་བསྟན་དུས་སུ་བབས་ལས་ དམ་ཅན་བཀའ་སྲུང་རྣམས་དང་ འོབས་མཚོ་པའི་དམག་དཔུང་གིས་བསུས་ཏེ་ ཙྡན་ནགས་མའི་ལྗོངས་སུ་བྱོན་གནང་ནུག། དང་པ་མགར་ས་དང་དེ་ལས་གང་བུ་གངས་དང་སྨན་རྩེ་འབྲོག་ཡུལ་བརྒྱུད་དེ་སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་བྱོན། བདེ་ཆེན་ཕུག་བརྒྱུད་དེ་སྤ་གྲོ་ལུ་བྱོན་ཏེ་ གོང་མའི་གདན་ས་འབྲུག་ཆོས་སྡིངས་ལུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ གཙང་པའི་དམག་དཔུང་འོང་རུང་ བླ་མའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོས་སྐྱོང་གི་མཐུ་སྟོབས་ལས་ཕ་རོལ་པོའི་མིག་ཁར་ མཐོང་སྣང་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་མཐོངམ་ལས་ གཙང་པའི་དམག་གིས་གླགས་མ་ཁེལ་བས།<br>
དེ་ལས་ཝང་དམག་གིས་བསུས་ཏེ་ལོག་སྟེ་ར་སྤང་རི་ཟམ་པ་དང་ སྐབས་ཅིག་ཤར་ལུ་བཞུགས་ནུག། དེ་སྐབས་ཕ་ཇོའི་ཡང་སྲིད་ཚེ་དབང་བསྟན་འཛིན་དང་ སྔོན་མའི་སྨོན་ལམ་དབང་གིས་བླ་སློབ་ལོག་སྟེ་ར་འཛོམས་ཏེ་ རྟ་མགོའི་གདན་ས་གྲྭ་འབངས་དང་བཅས་པ་ཕུལ་ཏེ་རྟ་མགོ་ལུ་བྱོན་ནུག། དེ་ཁར་སྡེ་སྲིད་གཙང་པ་འཁོར་དང་བཅས་པའི་བསམ་སྦྱོར་ངན་པའི་རླབས་རྩུབ་བསྒྲལ་བའི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡ་མཚན་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ཚུ་ དེ་ཁའི་མི་ག་ར་གིས་མཐོང་ནུག། དེ་ལས་ལྷ་འདྲེ་མི་གསུམ་དབང་དུ་འདུས་པའི་དགའ་སྟོན་ལུ་སྲུང་མའི་ཚོགས་ལུ་གཏང་རག་རྒྱས་པ་མཛད་གནང་སྟེ། ལུགས་གཉིས་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ་ང་། །ང་ནི་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་སུ་བཟང་།།ཟེར་བའི་བཀའ་ཐམ་ང་ཡིག་བཅུ་དྲུག་མ་གྲགས་པའི་ སེང་གེའི་ང་རོ་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ལུ་ཁྱབ་ནུག། དེ་ལས་དགུང་གྲངས་ཉེར་དྲུག་བཞེས་པའི་ས་ལུག་ལུ་ ཡབ་བོད་ལུ་གཤགསཔ་ལས་ སྐུ་གདུང་རིང་བསྲེལ་གསང་བའི་ཐོག་ལུ་ གདན་དྲངས་པའི་ཤུལ་ལས་རྟ་མགྲིན་རང་བྱོན་གྱི་ཁོང་གསེང་བར་མའི་ནང་བཞུགས་འབུལ་མཛད་ནུག། གདུང་རྟེན་བཞུགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་སྦེ་ དགུང་གྲངས་ཉེར་བདུན་བཞེས་པའི་ལྕགས་སྤྲེལ་ལུ་ ལྕགས་རི་རྡོེ་གདན་གྱི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་མོ་བཞེངས་གནང་ནུག། བལ་ཡུལ་ལས་བཟོ་བོ་བཀུག་སྟེ་ བཟོ་གྲྭ་ཡང་བཙུགསཔ་མ་ཚད་ བདུད་འདུལ་མཆོད་རྟེན་ཐོག་ཚད་གཉིས་མ་ཡང་བཞེངས་གནང་ནུག།<br>
དགུང་གྲངས་ཉེར་བརྒྱད་པ་ལྕགས་བྱ་ལུ་ གདུང་རྟེན་དངུལ་འབུམ་ཆེན་མོ་གྲུབ་པའི་དགའ་སྟོན་ལུ་ བསྟན་པའི་སྡེ་རྩ་དགེ་འདུན་སུམ་བཅུའི་ཆོས་གྲྭ་བཙུགས་གནང་ནུག། དེའི་སྐབས་ཡོངས་འཛིན་ལྷའི་མཚན་ཅན་ཡང་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་ ལྕགས་རིའི་གདན་ས་ལུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནུག། དགུང་གྲངས་སུམ་བཅུ་བཞེསཔ་ད་ལྕགས་རི་ལུ་ མེ་ཏོག་བཅུད་ལེན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཐུགས་དམ་འོད་གསལ་གྱི་ངང་ལུ་འདག་སྦྱར་ལོ་གསུམ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ རྟགས་བཅུ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་སོགས་གཟིགས་པའི་མཐའ་མ་ལུ བླ་མ་ལྷ་དང་སྲུང་མའི་ལུང་གིས་བསྐུལ་ཏེ་ ཐུགས་དམ་ལས་བཞེངས་གནང་ནུག། དེ་ལས་དགུང་གྲངས་སོ་བཞི་པ་རབ་བྱུང་ ༡༡ པ་ཚེས་པའི་མེ་ཡོས་ ལུགས་གཉིས་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་དགོ་པའི་ལུང་བསྟན་ཐོབ་སྟེ་ ལྗོངས་འདིའི་ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ཡོངས་ལུ་ རྡོེ་གསུང་གིས་བདེན་ཚིག་བཀའ་བརྩལ་བའི་ཚེ་ དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྟོངས་གྲོགས་མཛད་ནིའི་ཁས་བླངས་མཛད་ནུག།<br>
དེ་ལས་དགུང་གྲངས་སོ་དྲུག་བཞེས་པའི་ཚེ་ སྲིན་མོ་རྡོ་ཁར་གསང་སྔགས་ཟབ་དོན་ཕོ་བྲང་ཆེན་མོའི་རྨང་བཏིང་སྟེ་ འགྲོ་དོན་འཕྲིན་ལས་འཕེལ་བའི་ཚེ་ སྔར་ལས་ཡོད་པའི་བླམ་ཁག་ལྔ་ཚུ་མ་རངས་པར་ གནོདཔ་བཀལ་ནའི་འཆར་གཞི་བརྩམ་རུང་ གནམ་སྟོང་པའི་ནང་གྱི་གཡུག་དོ་བཟུམ་ ག་ནི་ཡང་འབད་བའི་ཐབས་མ་བྱུངམ་མ་ཚད་ བོད་ཀྱི་དམག་ག་དེམ་ཅིག་འོང་རུང་ རྩ་ལས་ར་གླགས་མ་ཁེལ་བས།<br>
དགུང་གྲངས་བཞི་བཅུ་བཞེསཔ་ད་ གདན་ས་ལྕགས་རི་ལུ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡོངས་འཛིན་ལྷ་བློའི་དྲུང་ལས་ དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་བསླབ་ཚིགས་ཡོངས་རྫོགས་སྦེ་བཞེས་གནང་ནུག། དེ་ལས་རིམ་གྱིས་འབྲུག་པའི་སྲོག་རྫོང་སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་སོགས་བཞེངས། ལྷོ་མོན་ཁ་བཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ ཆོས་སྲིད་གདུགས་དཀར་གཅིག་གིས་ད་ལྟའི་བར་ ཕན་བདེའི་གྲིབ་བསིལ་དགུང་ལས་མ་གཡོ་བར་ འགྲོ་རྣམས་བདེ་བར་འཚོ་བའི་བཀའ་དྲིན་བླ་ན་མེདཔ་མཛད་དེ་ མི་བསྲུན་ཀླ་ཀློ་གིས་གང་བའི་ ལྷོ་རོང་འདི་གསང་ཆེན་འོག་མིན་དང་མཚུངས་པའི་གླིང་དུ་བསྒྱུར་གནང་བའི་ཚེ་ རྒྱ་གར་བལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བློན་བླ་ཆེན་དང་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་སོ་སོ་ལས་ འབུལ་ཚན་དགུང་དུ་བཏེགས་ཏེ་བཀྲིས་ལེགས་སོ་ཕུལ་བར་འཛོམས་ནུག།<br>
དེ་ལས་དགུང་གྲངས་ལྔ་བཅུ་ང་བརྒྱད་པ རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ལྕགས་ཡོས་ ཧོར་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་བཅུ་ཐམ་ལུ་ ཆོས་དང་སྲིད་རྗེ་དང་སྡེ་སྲིད་གཉིས་ལུ་སྤྲོད་དེ་ རྒྱལ་དབང་པདྨ་ཀ་རའི་ལུང་བཞིན་དགོས་འབྲོལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལུ་དགོངས་ཏེ་ གཟིམ་སྒོ་རྡོེའི་གླེགས་བུ་བསྡམས་ཏེ་ ཐུགས་དམ་འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལུ་བཞུགས་གནང་ནུག།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# དགེ་འདུན་རིན་ཆེན། (2017) ལྷོ་ཕྱོགས་ནགས་་མོའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་། གཞུང་དགྲྭ་ཚང་། ཐིམ་ཕུག།
[[Category: ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་ངོམ།]]
a93sd4zh4b9rgxact22xwd89zdd9nes
ངན་ལྷད་ཀྱི་སྐོར།
0
4805
29428
29257
2022-08-04T04:59:11Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ངན་ལྷད་ཟེར་མི་འདི་ ཆེ་བ་གོངམ་དང་གཡོག་གི་བར་ན་དང་། དམའ་བ་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ལས་སྒོ་བཟུང་སྟེ་ འཐོབ་ཤོར་དང་ བརྙ་བསྐྱི་གི་དོན་ལུ་ གཡོ་སྒྱུ་དང་མགུ་སྐོར་གྱི་ལཱ་འབྱུང་མི་འདི་ལུ་སླབ་ཨིན། དེ་ཡང་མང་ཤོས་ཅིག་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཡོད་མི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་འབྱུང་སྲིད་ནི་ཨིན་མས།
ངན་ལྷད་འདི་ དང་པ་ར་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རང་དབང་མེདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ མི་སེར་གྱི་དཀའ་སྡུག་ཚུ་ ག་ལུ་ཡང་བཤད་སའི་ས་གོ་མེདཔ་མ་ཚད་ གཞན་ག་གིས་ཡང་ ཧ་གོ་མ་ཚུགསཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་འབྱུངམ་ཨིན་མས། གཉིས་པ་ ངན་ལྷད་འདི་ཤེས་རིག་གི་སྤུས་ཚད་མེདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ བཟང་ངན་དང་སྟབས་མ་བདེཝ་ཚུ་འབྱུང་ནི་ཨིནམ་མ་ཤེསཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་འབྱུངམ་ཨིན་མས། གསུམ་པ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་སྐྱོ་དྲགས་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ངན་ལྷད་ཚུ་འབྱུངམ་ཨིན་མས།</big> (IntechOpen, 2018)<br>
<big>ངན་ལྷད་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་བློ་གཏད་དང་ཡིད་ཆེས་ཚུ་མར་ཉམས། གོངམ་དང་གཡོག་གི་བར་ན་ཐ་དམ་ཚིག་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལུ་བརྩི་མཐོང་མེད། གོངམ་གིས་མཉམ་ཆུང་ལུ་སྐྱིད་སྡུག་སྙོམ་མ་ཚུགས་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ནད་ཡམས་མུ་གེ་ལ་སོགས་པ་ཐོན་ཏེ་ ཞི་བདེ་དང་དགའ་སྐྱིད་མེད་པར་འཛིང་འཁྲུག་ལང་ནིའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ར་ཡོད་པའི་ཁར་ མི་སྡེ་ནང་ལུ་གཅིག་མཐུན་དང་གཅིག་སྒྲིལ་བཟོ་ནི་ལུ་ཡང་ དཀའ་ངལ་འབྱུང་སྲིད་ནི་ཨིན་མས།</big> (Transparancy International, n.d.)<br>
<big>དེ་མ་ཚད་ མགུ་སྐོར་དང་གཡོ་སྒྱུ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལཱ་ ག་ཅི་བཟུམ་ར་འབད་རུང་ དེ་ལུ་སྤུས་ཚད་ལེགས་ཤོམ་མེད་པའི་གདོང་ལེན་འབྱུང་ནི་ཨིནམ་མ་ཚད་གོང་འཕེལ་གྱི་འགྱུར་བ་ཚུ་ཡང་མགྱོགས་པར་གཏང་ནི་ལུ་གནམ་མེད་ས་མེད་ལཱ་ཁག་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་སྐྱོ་དྲགས་སྦེ་ཡོད་པ་ཅིན་ མི་སྡེ་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་ལུ་དཀའ་ངལ་འབྱུང་འོང་། དེ་གིས་སྦེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུལ་ཕོངས་དཀའ་ངལ་བསལ་ནི་ལུ་གདོང་ལེན་སྦོམ་འབྱུང་འོང་།</big> (Anti-corruption help desk, 2010)<br>
<big>ང་བཅས་ར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ངན་ལྷད་མར་ཕབ་གཏང་དགོ་པ་ཅིན་ གཞུང་དང་མི་སེར་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གོང་འཕེལ་གྱི་ལཱ་ག་ཅི་བཟུམ་ར་འབད་རུང་ དྭངས་གསལ་གྱི་ཐོག་ལས་འབད་དགོཔ་མ་ཚད་ གཞུང་གིས་ངན་ལྷད་རྩ་མེད་གཏང་ནིའི་སྲིད་བྱུས་ལམ་ལུགས་རྩམ་མི་ལུ་ མི་སེར་གྱིས་ངོས་ལེན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་འབད་དགོ། ལྷག་པར་དུ་ ང་བཅས་རའི་མ་འོངས་བུ་བརྒྱུད་ཚུ་ལུ་ སློབ་གྲྭ་ནང་ལས་དཔེ་ཆ་ལྷབ་སྟེ་འོང་པའི་སྐབས་ལས་ར་ སློབ་དཔོན་ཚུ་གིས་ངན་ལྷད་ལུ་བརྟེན་པའི་སྟབས་མ་བདེཝ་ཚུ་ག་དེ་སྦེ་ར་འབྱུངམ་ཨིན་ན་ གོ་བརྡ་སྤྲོད་པ་ཅིན་ དེ་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ངན་ལྷད་མར་ཕབ་གཏང་ནི་ལུ་ཁེ་ཕན་སྦོམ་སྦེ་ར་འབྱུང་ཚུགས་ཟེར་ཨིན་པས།</big> (60 years crime congress, 2019)<br>
<big>སྔོན་བྱོན་གོང་མ་ཚུ་གིས་ཡང་། མཛུབ་མོ་རིང་ཐུང་མི་སྙོམས། །སྐྱིད་སྡུག་གོང་མས་མི་སྙོམས། ཟེར་སླབ་སྲོལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ང་བཅས་རའི་གཟུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ ལགཔ་གི་མཛུབ་མོ་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་མེད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ འགྲོ་བ་མི་ལུ་ཡང་མ་དག་པའི་སེམས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་པའི་རིང་ལུ་མི་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལུ་སྐྱིད་སྡུག་གནང་ཐངས་ཡང་ལྷམ་པ་མ་འདྲཝ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ང་བཅས་ཀྱིས་སེམས་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་སྒོ་ལས་ ལཱ་འབད་བ་ཅིན་ དེའི་གདོང་ལེན་འདི་ ང་བཅས་ཀྱིས་འབད་ཚུགས་ར་ཚུགས་ནི་ཨིན་པས། <br>
སྔོན་བྱོན་མཁས་པ་ཚུ་གིས། སྦལཔ་མངན་སྟག་ཡང་གསད། ཟེར་སླབ་སྲོལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ང་བཅས་ག་ར་གི་མནོ་བསམ་ ངན་ལྷད་རྩ་མེད་གཏང་ནི་འདི་ཨིན་པ་ཅིན་ འབད་མ་ཚུགས་པའི་དཔེ་མི་སྲིད། དེ་འབདཝ་ལས་ང་བཅས་འབྲུག་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ ངན་ལྷད་འདི་དར་ཁྱབ་མ་འགྱོཝ་ལས་ར་ སྔོན་འགོག་གི་ཕྱག་ལཱ་ཚུ་མཛད་དགོཔ་གལ་ཆེ། གལ་སྲིད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ངན་ལྷད་འདི་ལུ་ཤུགས་ཐལ་སོ་པ་ཅིན་ མ་འོངས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ དེ་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་དབང་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ལུ་གནོད་པའི་ཉེན་ཁ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་གཡོ་སྒྱུ་དང་མགུ་སྐོར་ལ་སོགས་པ་ ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཇི་སྲིད་བསྐལ་པ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་ གངས་བར་ནང་གི་ཆུ་འཐུང་ སྤྲིན་བར་ནང་གི་ཉིམ་བསྲོ་སྟེ་ དབུ་ཁྲིད་བཟང་པོའི་མངའ་འོག་ལུ་དགའ་བའི་བྲོ་འཁྲབ་སྐྱིད་པའི་གླུ་ལེན་ཏེ་སྡོད་དགོ་པ་ཅིན་ ངན་པའི་གཡོ་སྒྱུ་དང་མགུ་སྐོར་ཚུ་སྤང་དགོཔ་གལ་ཆེཝ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# 60 years crime congress. (2019, 09 04). promoting culture of lawfulness. Retrieved 11 01, 2021, from effects of crime: https://www.unodc.org/e4j/en/anti-corruption/module
# Anti-corruption help desk. (2010, 03 05). Impact of corruption. Retrieved 11 01, 2021, from Anti-corruption help desk:
# https://www.transparency.org/files/content/corruptionqas
# IntechOpen. (2018, 02 21). What causes corruption. Retrieved 10 31, 2021, from Corruption, causes and consequences: https://www.intechopen.com/chapters/58969
# Transparancy Internatioinal. (n.d.). Corruption. Retrieved 11 1, 2021, from What is corruption?: https://www.transparency.org/en/what-is-corruption
[[Category: འཕྲལ་གྱི་དོན་ཚན།]]
gtji8jvame9jnni2fn1b5m9c8qt1pfx
ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ།
0
4806
29429
29067
2022-08-04T04:59:57Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཟེར་མི་འདི་ ལོ་ངོ་ ༡༥ ལང་མི་ཡན་ཆད་ཀྱི་་མི་ངོམ་ཚུ་ལཱ་གཡོག་དང་མ་ལྡན་པར་ ལཱ་གཡོག་འཚོལ་ཏེ་བདུན་ཕྲག་བཞི་ལང་མི་ལུ་གོ་ནི་ཨིན། ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་འདི་ སྤྱིར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ག་ཏེ་ལུ་ཡང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ གནས་སྟངས་འདི་གདོང་ལེན་ཅན་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་སྙན་ཞུ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་མི་གི་བརྒྱ་ཆ་ ༡༡.༩ དེ་ཅིག་ཡོད་མི་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ གཞན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཕྱེདཔ་ད་ཉུང་ཤོས་ཅིག་སྦེ་རྩིཝ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་མི་སྟོབས་ཆུང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་འབདཝ་ལས་ སེམས་ཁར་ཚ་གྱང་འཐེབ་ཅིག་ར་འབག་དགོཔ་འདུག།</big> (Yangchen, 2017) <big>དེ་བཟུམ་སྦེ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ གི་ལོ་ནང་ལུ་ ཧེ་མའི་ལོ་ལས་ལོག་ལྟབ་ཀྱི་ཡར་སེང་འགྱོ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་ལྟོ་ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ན་གཞོན་ ༦༩༢༢ དེ་ཅིག་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པར་ ཁྲོམ་ཚོགས་དང་ཡིག་ཚང་ནང་ལས་ཕར་ག་ཐོབ་རྐྱབ་སར་མཐོངམ་ཨིན་མས།<br>
དེ་སྦེ་ ལོ་ངོ་གཅིག་གི་ནང་ཁོད་ལུ་ ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་བརྒྱ་ཆ་ཡར་སེང་སོང་ཡོད་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོ་ར་ འཛམ་གླིང་ཀུན་ལུ་ཁྱབ་པའི་ནད་ཡམས་ཀོ་ཝིཊ་ ༡༩ ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྒེར་སྡེ་ཁག་གི་ལཱ་གཡོག་འཐོན་སའི་ས་ཁོངས་ཆ་མཉམ་སྒོ་བསྡམ་དགོཔ་ཐོན་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལས་ཕར་ལཱ་འབད་བར་སོང་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ ནད་ཡམས་ལས་བརྟེན་ལོག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལྷོད་པའི་བསྒང་ལས་ དེ་གི་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་འདི་ཡར་སེང་གཏངམ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ འབྲུག་ལྟ་བཤལ་ཚོགས་པ་ནང་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ལུ་ཤུགས་སྦེ་ར་གནོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ནད་ཡམས་ལས་བསྲུང་སྐྱོབས་འབད་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ་ ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འོང་ནི་ལས་བཀག་ཆ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ ལཱ་གཡོག་སོ་སོ་འཐོབ་ནི་གི་ས་ཁོངས་མེད་པར་ སྡོད་ས་ཁྲོམ་ཁར་ལུ་དང་བཟའ་ཚང་སྐྱོང་ནི་ཡོད་པའི་མི་ངོམ་མང་རབས་ཅིག་ལུ་ སྐྱིད་སྡུག་ཚད་མེདཔ་ཅིག་མྱོང་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཨིན་རུང་ བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་དྲིན་ཅན་མི་དབང་མངའ་བདག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གིས་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ཐུགས་བསམ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་གནང་ཞིནམ་ལས་ རང་དོན་རྒྱབ་ལུ་བསྐྱུར་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ཁོ་རའི་བང་མཛོད་ལས་ མི་སེར་ལཱ་གཡོག་འབྱང་མི་ཆ་མཉམ་ལུ་ ཟླ་རིམ་བཞིན་དུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་རེ་གནང་བཞིན་པ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ ང་བཅས་མི་སེར་ཡོངས་ཀྱི་ཡང་ མནོ་བསམ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་ར་གཏང་དགོཔ་འདུག།<br>
ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་འདི་ གྲོང་གསེབ་དང་ཕྱདཔ་ད་ལོག་ལྟབ་ཀྱི་ཁྲོམ་དང་འབྲེལ་བའི་ས་ཁོངས་ཚུ་ནང་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ ༢༠༢༠ གི་སྙན་ཞུ་དང་འཁྲིལཝ་ད་ གྲོང་གསེབ་ལུ་སྡོད་མི་ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༡༥.༡ དང་ ཁྲོམ་ཚོགས་ལུ་ ༣༣.༣ ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེའི་ནང་དོན་ཉིད་ལས་ རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུག་ཁྲོམ་འདི་ ན་གཞོན་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མི་ཐོ་ཤོས་ཅིག་ཨིན་མས། དེའི་ཤུལ་ལས་ར་སྤ་རོ་ པད་མ་དཀའ་ཚལ་ གསར་སྤང་ ད་དཀར་ན་ ཆུ་ཁ་དང་སྤུ་ན་ཁ་ལ་སོགས་པའི་ཁྲོམ་ནང་ལུ་ དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་ཚུ་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ མོང་སྒར་རྫོང་ཁག་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཉུང་ཤོས་ཡོད་པའི་ཁྲོམ་ཚོགས་ཅིག་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ བརྒྱ་ཆ་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ༥.༣ ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལས་ ཨམ་སྲུ་དང་ཕོ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་ན་ཡང་ ཕོ་སྐྱེས་དང་ཕྱདཔ་ད་ཨམ་སྲུ་མང་ཆེ་ཤོས་ཅིག་ ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པར་སྡོད་དོ་ཡོད་པའི་སྙན་ཞུ་འདུག།</big> (Labour Force survey Report Bhutan, 2020) <big>རྒྱལ་ཡོངས་ལས་མི་གི་བརྟག་ཞིབ་སྙན་ཞུ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་མང་ཤོས་ར་ གཙུག་ལག་གཞི་རིམ་ཤེས་ཚད་མཐར་འཁྱོལ་མི་ འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་གོང་མའི་ཤེས་ཚད་ལྡན་མི་དང་ དེ་ལས་ གཙུག་ལག་འོག་མའི་ཤེས་ཚད་ལག་ཁྱེར་ལྡན་མི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་དཀའ་ངལ་སྦོམ་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་སྦེ་བཤདཔ་ཨིན་མས།<br>
ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ག་ཅི་ལས་བརྟེན་འབྱུངམ་ཨིན་ན་ཟེར་བ་ཅིན་ ལཱ་གཡོག་འབད་ནི་ཨིན་པའི་ལས་སྡེ་ནང་ རང་ར་སོ་སོའི་ལྕོགས་གྲུབ་དང་རིག་རྩལ་ཡོད་མི་དང་མ་མཐུན་པར་ དེ་ལས་བརྟེན་ན་གཞོན་ཚུ་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པར་ལུས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེང་སང་གི་གནས་སྟངས་ལུ་བལྟ་བ་ཅིན་ ན་གཞོན་མང་རབས་ཅིག་ལཱ་གཡོག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་དུས་རྒྱུན་མྱོང་དོ་ཡོདཔ་དང་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུནི་ལཱ་འབད་མི་འོས་འབབ་དང་ལྡན་མི་ཅིག་མ་ཐོབ་པའི་དཀའ་ངལ་ལེ་ཤ་ར་འབྱུང་སར་མཐོངམ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ དཀའ་ངལ་འདི་སེལ་ཐབས་ལུ་ གཞུང་གི་ཤེས་རིག་དང་སྦྱོང་བརྡར་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ཞིནམ་ལས་ ན་གཞོན་ཚུ་ལྕོགས་གྲུབ་དང་རིག་རྩལ་ཅན་ཅིག་ལུ་བཟོ་ཚུགས་པ་ཅིན་ དེ་བཟུམ་མའི་ལས་རིམ་གྱིས་ མ་འོངས་པའི་ནང་རིག་རྩལ་དང་ལཱ་གཡོག་གི་བར་ན་ས་སྟོང་འབྱུང་མི་ཚུ་ བསལ་ཚུགས་པའི་ཐབས་ཤེས་བཟང་པོ་ཅིག་ཨིན་མས།</big> (Peace Child International, 2015)
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Labour Force survey Report Bhutan. (2020). Unemployment rate. Retrieved from Survey Report: http://www.nsb.gov.bt
# Peace Child International. (2015, 09 09). Causes of unemployment. Retrieved from Youth unemployment causes and solutions: http://www.peacechild.org
# Yangchen, T. (2017). Unemployment in Bhutan. Retrieved from Determinants of youth unemployment in Bhutan: http;//www.archives.kdischool.ac.kr
[[Category: འཕྲལ་གྱི་དོན་ཚན།]]
qyhfhtyas898rpbflpdtyhqxcyxbyhf
བརྡ༌བརྒྱུད༌ཀྱི་དགོས་དོན།
0
4807
29430
29068
2022-08-04T05:01:06Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ མི་སྟོབས་དང་རྒྱུ་སྟོབས་ཆུང་བའི་ཁར་ རྒྱ་ཚད་ཡང་ག་ཅི་འདེ་ཆུང་ཀུ་ཡོད་རུང་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་དར་་གནམ་ཁར་ཕྱར་ཏེ་ ག་ཅི་འདེ་དགའ་ཏོག་ཏོ་དང་སྐྱིད་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་ཁུར་ཆ་འབག་སྡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཨིན། ཕྱི་ལས་ག་ནི་བ་མཛེས་པའི་གངས་རི་གིས་བསྐོར་ཏེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ནང་ན་སྔོ་ལྗང་ལྡན་པའི་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་དང་ རིགས་སྣ་ཚང་བའི་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་དེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་མཛེས་པའི་རྒྱན་ཆའི་རྟགས་སྟོནམ་ཨིནམ་ འཛམ་གླིང་ཀུན་གྱིས་མཐོང་ཚུལ་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན། གནམ་ལོ་ ༡༩༦༠ ལས་ཚུར་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བརྩམ་ནི་ཚུ་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དུས་ཡུན་རིངམོ་གྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ དགོས་འདོད་དང་དགོས་དོན་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་མི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་གཞུང་གིས་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཚུ་ཡང་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Kinley Dorji, 1991, P3).<br>
<big>དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་དེ་ གཞན་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་དང་ཕྱདཔ་ད་ ག་ར་གི་་རྟིང་མ་ལུས་ཏེ་ཡོད་རུང་ མགྱོགས་དྲགས་སྦེ་ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ད་རེས་ཀྱི་དུས་ལུ་ ཤེས་རིག་དང་ཐུགས་སྤྲོ་འབྱུང་སའི་ཡུལ་ཅིག་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་གོམ་སྤོ་ནིའི་དོན་ལུ་ཡང་ ག་ཅི་འདེ་ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་གིས་མ་དོ་བར་ འབྲུག་པའི་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོས་དོན་གཞན་ཡང་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་དོན་ལུ་ ལག་ལེན་གྱི་ཞབས་ཏོག་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ མི་ཚུ་ལུ་བློ་གཏད་ཚུགས་པའི་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལམ་ཅིག་དང་ མི་དམངས་ཞབས་ཏོག་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཅིག་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་དགོཔ་ཨིན། བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ར་ འབྲུག་མི་རང་སོའི་ཐོབ་དབང་དེ་ངེས་བདེན་སྦེ་སྤྱོད་དེ་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་དབང་ཆ་ཡར་སྐྱེད་གཏང་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Lhamo T & Oyama T, 2015).<br>
<big>འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་ཟེར་བའི་སྐབས་ རྒྱང་བསྒྲགས། གསར་ཤོག། གློག་བརྙན་ཁང་། རྒྱང་མཐོང་དང་ ཡོངས་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལུ་སླབ་ཨིན། བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལམ་དེ་བཟུམ་ལག་ལེན་ཐོག་ལས་ ཁག་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་ གཞན་དང་གཞན་ག་ར་ མ་འོངས་པའི་དགོས་དོན་གྱི་དོན་ལུ་བཞག་སྟེ་ མི་དམངས་ལུ་དུས་ཚོད་ཁར་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ཚུགས་ནི་དང་། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ ག་ཅི་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་ན་གི་སྐོར་ལས་ མི་དམངས་ཀྱིས་ཤེས་ཚུགས་ནི་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༥ གི་ནང་ཡང་ བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོས་དོན་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་སྦེ་བཀོད་མི་དེ་ཡང་ གནས་ཚུལ་ཞིབ་དཔྱད་འབད་ནི། གནས་ཚུལ་དེ་གིས་ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲེལ་བ་བལྟ་ནི། རང་སོའི་ལམ་སྲོལ་ཚུ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི། མི་དམངས་ལུ་ཐུགས་ཀྱི་སྤྲོ་བ་འབྱུང་བཅུག་ནི་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཨིནམ་སྦེ་བཀོད་དེ་འདུག།</big> (Lhamo T &Oyama T, 2015).<br>
<big>བརྡ་བརྒྱུད་རིམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་པའི་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་རྐྱངམ་གཅིག་མེན་པར་ རྒྱལ་ཡོངས་གྱི་གནས་ཚད་དང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ནང་ལུ་ གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི་དང་ ཤེས་ཡོན་སྤེལ་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷག་པར་དུ་ འབྲུག་པའི་མི་དམངས་ཀྱི་བར་ན་ བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ནི་དང་ ཡོན་ཏན་དང་ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་མི་ངོ་ཚུ་ལས་ ཡོན་ཏན་བརྗེ་སོར་འབད་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོས་དོན་ངོ་མ་ར་ འབྲུག་པའི་གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་ ཟམ་བཟུམ་ཅིག་གི་འགན་ཁུར་འབག་སྟེ་ བཏུབ་མ་བཏུབ་ཚུ་གི་སྐོར་ལས་གོ་བ་སྤེལ་དགོཔ་དེ་ཡང་ཁག་ཆེ་ནི་དེ་གིས་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ཚོད་ཁར་ དཀའ་ངལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པར་ ཁ་གསལ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ བརྡ་སྤྲོད་ནིའི་ལཱ་འགན་འབག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Kinley Dorji&SiokSian Pek, 2013, P82-83).<br>
<big>བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ས་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་གསར་ཤོག་དང་པ་ ཀུན་གསལ་དེ་གིས་ དོན་ཚན་མ་འདྲཝ་གི་ཐོག་ལས་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་ནི། ཁྱབ་བསྒྲགས། ཚོང་བསྒྲགས། གསལ་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ བྱིན་ནིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། སྤྱིར་གཏང་ བརྡ་ལམ་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རང་སོའི་མཐའ་འཁོར་དང་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་ཚད་ནང་ ག་ཅི་ར་འབྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་ན་དང་ ལྷག་པར་དུ་ ཡར་རྒྱས་འགྱོ་ཚར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ལུ་བལྟ་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་བའི་བསྒང་ཡོད་མི་ཚུ་ལུ་ ཡོན་ཏན་དང་ལྟ་བྱ་མཐོང་བྱ་ཚུ་ཡང་ ལེ་ཤ་ར་ཐོབ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། བརྡ་བརྒྱུད་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་མི་ཚུ་གི་བར་ན་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ནི། གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་བརྡ་སྤྲོད་འབད་ནི། ཡོན་ཏན་བརྗེ་སེར་འབད་ནི། བཏུབ་མ་བཏུབ་ཀྱི་ལྟ་རྟོག་འབད་ནི་དང་ གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་སོགས་པའི་སྐོར་ལས་ ཧ་གོ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནིའི་ དགོས་དོན་ཚུ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། (ཀུན་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོག། ༢༠༠༩)<br>
སྤྱོ་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ན་གཞོན་ཚོགས་པ་གིས་ འབྲུག་ལུ་བདུན་རིམ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ཡོད་མི་དེ་གིས་ ཤུལ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དགོས་འདོད་དང་བསྟུན་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལས་འགོ་བཟུང་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་ཚུགས་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཅིག་ལུ་གྱུར་བའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་དང་དང་ རྒྱལ་སྤྱི་གི་མི་ མང་ཤོས་ཅིག་ལུ་བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་འབད་ནི། རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་སེར་གྱི་བར་ན་ ལྟ་རྟོག་འབད་ནི། གཞན་ཡང་ མ་འོངས་པའི་དོན་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་སྦེ་ གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་བསགས་བཞག་ནིའི་འཕྲུལ་ཆས་ཡོདཔ་ལས་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Lily Wangchuk. 2017, P72).<br>
<big>བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ དཔེར་ན་ རྒྱང་མཐོང་བཟུམ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ མི་ཚུ་ལུ་ དངོས་མཐོང་ཡོན་ཏན་དང་ གོ་བ་སྤེལ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཆ་བཞག་ཚུགས་པའི་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡང་ལེ་ཤ་ར་འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ ཐུགས་སྤྲོའི་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ དངོས་སུ་མཐོང་ནི་ཡོདཔ་ལས་ མི་ཚུ་གི་སེམས་ཁར་ སྤྲོ་བ་དང་དགའ་སྤྲོ་ཚད་མེདཔ་འབྱུང་བཅུག་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ངེས་པར་དུ་ཁག་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་ མི་མང་གསལ་བསྒྲགས་ཚུ་འཐོབ་ཚུགས་པའི་དགོས་པ་ཚུ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན། བརྡ་བརྒྱུད་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མི་རང་སོའི་རྒྱུད་ལུ་ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ རིག་པ་གསརཔ་འཐོབ་ནི་ལུ་ཡང་ ཕན་པ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་ར་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ འཛམ་གླིང་འདི་ནང་གི་མི་ག་ར་གི་མི་ཚེ་ནང་ བྱ་བའི་ལཱ་ག་ཅི་འབད་རུང་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# སྐལ་བཟང་ཆོས་འཕེལ། རྣམ་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས། (༢༠༠༩)འབྲུག་གི་ནོར་བུ། རྡོར་གླིང་གྲོས་ཚོགས།
# Dorji, K and Sian Pak, S. (2013).The Bhutanese Media: In the Services of the Public, Centre for Bhutan Studies, Thimphu.
# Dorji, K. (1991). The Media in Bhutan, Singapore, Asian Mass Communication Research &Information Centre.
# Wangchuk, L. (2017). Facts about Bhutan the Land of Thunder Dragon, KMT Publishers.
# Lhamo, T& Oyama, T (2015). The Role of Mass Media in Bhutan, Accessibility, Influence and its Impacts, Mass Communication Journalism 5: 266. doi:10.4172/2165-7912.1000266
[[Category: འཕྲལ་གྱི་དོན་ཚན།]]
5b29jd4f81m2cywhwwja6qanvcqw5ji
འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་རིམ་འགྱུར།
0
4808
29431
29069
2022-08-04T05:01:53Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་རྒྱ་ཚད་ཆུང་བའི་ཁར་ ཧེ་མའི་དུས་ལུ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ ས་བོན་ས་ཁར་བཙུགས་བཙུགསཔ་ར་མེད་པར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་དང་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ལས་འབད་རུང་ ཧ་ཅང་གི་ཆུང་ཀུ་སྡོད་ནུག། འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་མུན་པ་གནག་དུང་དང་འདྲཝ་སྦེ་ཡོད་མི་དེ་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ རིམ་གྱིས་འབག་འོང་སྟེ་ དཀར་པོའི་མདངས་དང་ལྡན་པའི་ འོད་ཤར་བའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཡང་ ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་འཐབ་སྟེ་ མཐུན་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་ནི་ཡང་ འགོ་བཙུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ གོམ་པ་བདུན་དུ་སྤོ་ནུག། ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ལས་སྣ་གི་ སོན་བཙུགས་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ མི་ལོ་ ༡༠ དེ་ཅིག་གི་ཤུལ་ལུ་ འབྲུག་ལུ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་དང་ གཞན་བརྡ་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་ གཞུང་འབྲེལ་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཡང་ བཙུགས་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག།</big> (Kinley Dorji, 1991, P3).<br>
<big>འབྲུག་ལུ་དགོ་འདོད་དང་བསྟུན་ དེང་སང་གི་བརྡ་བརྒྱུད་རིམ་ལུགས་འགོ་དང་པ་ར་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལུ་ ཀུན་གསལ་གསར་ཤོག་དེ་ ཟླ་ངོ་གཅིག་ནང་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་དོན་ལུ་ ཚར་གཉིས་རེ་བཀྲམ་སྤེལ་འབད་སློལ་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལས་འགོ་བཟུང་ འབྲུག་རྒྱལ་ཡོངས་གསར་ཤོག་སྦེ་ ངོས་འཛིན་འབད་དེ་ བདུན་རིམ་བཞིན་དུ་ ཚར་རེ་དཔེ་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཚུན་གྱི་བར་ན་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ འབྲི་ལྷག་ཤེས་མི་ མི་ངོ་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ གནས་ཚུལ་འཐོབ་ཡུལ་ ཤོག་གྲངས་ ༢༠ འབད་མི་གསར་ཤོག་ཀུན་གསལ་ གཅིག་རྐྱངམ་གཅིག་མ་གཏོགས་ གཞན་མ་སྡོད་པས། གསར་ཤོག་དེ་ཡང་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཁ་སྐད་ རྫོང་ཁ་ དེ་ལས་གཞན་ཁ་སྐད་ ཨིང་སྐད་དང་ ལྷོ་མཚམས་ཚུ་ནང་ཡང་ གནས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་འབད་དེ་ དཔེ་སྐྲུན་འབད་སྲོལ་འདུག།</big> (Kinley Dorji, 1991).<br>
<big>སྤྱོ་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ རྒྱལ་ཡོངས་ན་གཞོན་ཚོགས་པ་གིས་ འབྲུག་ལུ་བདུན་རིམ་རྒྱང་བསྒྲགས་ཀྱི་ རིམ་ལུགས་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ནུག། དེའི་ཤུལ་ལས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ དགོས་འདོད་དང་བསྟུན་ རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་དེ་ དུས་རིམ་བཞིན་དུ་ གོང་འཕེལ་གྱི་འགྱུར་བ་འབག་འོང་སྟེ་ བརྒྱུད་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གི་དབང་ཆ་འབག་སྟེ་ ག་ཅི་དེ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་གི་ རིམ་ལུགས་ཅིག་སྦེ་བཟོ་བའི་ཤུལ་ལུ་ མིང་ཡང་འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཟེར་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ནུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལས་འགོ་བཟུང་ རྒྱང་བསྒྲགས་འཕྲུལ་ཁང་དེ་ ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་ཚུགས་པའི་ རྒྱལ་ཡོངས་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ནི་ འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཡང་ མི་མང་ཤོས་ཅིག་ལུ་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Lily Wangchuk. 2017, P72).<br>
<big>ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༡ ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་ དགུང་ལོ་ ༤༥ བཞེས་བའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་ འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱིས་ ཧེ་མ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་ དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ ༤༢ རྒྱང་བསྒྲགས་འབད་སྲོལ་ཡོད་ས་ལས་ ཆུ་ཚོད་ ༦༠ ལུ་ཡར་སེང་འབད་དེ་ ཉིན་བསྟར་བཞིན་དུ་ ཁ་སྐད་བཞི་ རྫོང་ཁ་ ཨིང་སྐད་ ཚང་ལ་ལོ་དང་ ལྷོ་མཚམས་ཁ་སྐད་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ དུས་རིམ་བཞིན་དུ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་གེ་རའི་ནང་ ཁྱབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནུག། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་གཅིག་ཡང་རྒྱབ་ཁར་མ་ལུས་པར་ ཁ་སྐད་མ་འདྲཝ་ཐོག་ལས་ རྒྱང་བསྒྲགས་རིམ་ལུགས་ཀྱི་ ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་ནིའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་ནུག།</big> (Phuntsho Rabten, n.d, P176).<br>
<big>འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ རྙིང་ཤོས་ར་གློག་བརྙན་ཁང་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་མི་དེ་ཨིནམ་སྦེ་ངོས་འཛིན་འབད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ གློག་བརྙན་ཁང་འགོ་དང་པ་དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོའི་ནང་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ལུ་སྦེ་ འགོ་བཙུགས་ནུག། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལུ་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་ དེ་ལས་དགེ་ལེགས་ཕུག་དང་ཐིམ་ཕུག་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། དེ་བསྒང་རྒྱ་གར་གྱི་ གློག་བརྙན་ཚུ་ ཡོངས་གྲགས་སོང་སྟེ་ འབྲུག་པའི་གློག་བརྙན་ཁང་མ་འདྲཝ་ཚུ་ནང་ སྟོན་སྲོལ་ཡང་སྡོད་ནུག།<br>
དུས་རིམ་བཞིན་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཡར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་འགྱོ་བའི་རྟགས་མཚན་ལུ་ བརྙན་འཁོར་དཔེ་མཛོད་ཚུ་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་ འབྲུག་ལུ་དེ་བཟུམ་མའི་ ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་མི་ ༡༦༠ དེ་ཅིག་སྡོད་པའི་ནང་ལས་ ༦༠ དེ་ཐིམ་ཕུག་ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒྱང་མཐོང་ལས་རིམ་དང་ དངོས་མཐོང་གློག་བརྙན་ཚུ་ཡང་ འགོ་ཐོག་བརྒྱུད་འབྲེལ་གོང་འཕེལ་ལྟེ་བའི་ནང་ལས་ བཟོ་སྐྲུན་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལུ་ སྒེར་གྱི་གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་ཁང་ ཨེ་བཱི་ཚོང་སྡེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་གློག་བརྙན་མགར་ས་བླ་མའི་སེང་གེ་ཟེར་མི་ འགོ་ཐོག་བཟོ་སྐྲུན་འབད་བའི་ཤུལ་ ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ འབྲུག་གློག་བརྙན་ཚོགས་པ་ཟེར་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཡོངས་གྲགས་སོང་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (Phuntsho Rabten, n.d, P176). <br>
<big>འབྲུག་ལུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་ཡང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ འབྲུག་པའི་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་ནང་ འགྱུར་བ་སྦོམ་སྦེ་ར་འབག་འོང་ནུག། ཨིན་རུང་དེ་བསྒང་འབྲུག་མི་ལ་ལུ་ཅིག་ རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱང་མཐོང་རིམ་ལུགས་ཚུ་གི་ ཞབས་ཏོག་སྤྱོད་སྡོད་ནི་དེ་གིས་ འབྲུག་ལུ་རྒྱང་མཐོང་དེ་གསརཔ་ཅིག་མེན་པས། དེ་ནང་འབྲུག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལས་འཛིན་གྱི་ རྒྱང་མཐོང་གི་ལས་རིམ་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ ༡ དེ་ཅིག་ རྐྱངམ་གཅིག་སྡོད་ཡོད་རུང་ གཞན་རྒྱང་མཐོང་རྒྱུན་ཐག་ཞབས་ཏོག་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་ནི་དེ་གིས་ དེ་ནང་ལས་གཞན་ལས་རིམ་ཚུ་ཡང་སྟོན་སྲོལ་ཡོད་ས་ལས་ ལ་ལུ་ཅིག་གི་རྒྱུན་ལམ་ ༤༠ ལྷགཔ་ཅིག་སྟོན་སྲོལ་འདུག།</big> (Phuntsho Rabten, n.d, P176).<br>
<big>འབྲུག་ལུ་ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྤྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ རྒྱང་མཐོང་གི་རིམ་ལུགས་འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། ཨིན་རུང་དེ་བསྒང་རིམ་ལུགས་ལག་ལེན་འཐབ་མི་ མང་ཤོས་ར་འབྲི་ལྷག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོད་མི་དང་ ཡིག་ཚང་ནང་འགྱོ་མི་ དེ་ལས་ ཁྲོམ་ཁ་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ཚུ་སྡོད་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big> (Jichen Thinley, 2015). <big>འབྲུག་ལུ་གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་རིམ་ལུགས་ ཕྱི་སུ་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོད་རུང་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་དེ་ ག་ཅི་དེ་མགྱོགས་དྲགས་སྦེ་ ལྷོད་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ད་རེས་ནངས་པའི་དུས་ལུ་ མི་མང་ཤོས་ཅིག་ར་ མི་སྡེ་བརྡ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་ལུགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་ ལག་ལེན་ཐོག་ཤེས་རིག་དང་ གཞན་བརྡ་དོན་སྤྲོད་ལེན་གྱི་རྒྱུན་ལམ་ཅིག་སྦེ་ཡང་ ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོད་པའི་ཁར་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཡོངས་གྲགས་ཅན་ཅིག་ལུ་ གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big> (British Broadcasting Channel, 19th February, 2014).<br>
<big>སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལས་འགོ་བཟུང་ སྒེར་གྱི་དབང་བའི་ རྒྱང་བསྒྲགས་དང་གསར་ཤོག་ བྷུ་ཊན་ཊཡེམསི་ བྷུ་ཊན་ཨོབ་ཟ་བཱར་དང་ གཞན་དང་གཞན་ཡང་ སྐུ་གཟུགས་རྒྱང་བསྒྲགས་དང་ རེ་དྲེཝ་ཝེ་ལི་ ཡི་ག་རྒྱང་བསྒྲགས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ལེ་ཤ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནི་འགོ་བཙུགས་ནུག། ལྷག་པར་དུ་འབྲུག་ལུ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ བརྡ་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་གཞན་ སྒེར་གྱི་ཚོང་སྡེ་དང་ལས་སྡེ་ འབྲུག་གློག་བརྙན་ཚོགས་པ་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཕྲིན་ཚད་འཛིན་ བཀྲིས་བརྒྱུད་ཕྲིན་ལས་སྡེ་ ས་སྨུག་དང་ གཞན་དང་གཞན་ཡང་ ལེ་ཤ་ཅིག་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# British Broadcasting Channel, (19th February, 2014). How Social Media Woke Up Bhutan, Asia, British Broadcasting Channel.
# Thinley, J. (2015). History of Internet in Bhutan, Bhutan Telecom Ltd.
# Dorji, K. (1991). The Media in Bhutan, Singapore. Asian Mass Communication Research & Information Centre.
# Wangchuk, L. (2017) Facts about Bhutan the Land of Thunder Dragon. KMT Publishers.
# Rabten, P. (n.d), Mass Media: Its Consumption and Impact on Residents of Thimphu and Rural Areas, Thimphu, Center for Bhutan Studies.
# Tshong, S. (1994), Continuing Evolution of the Broadcasting Media in Bhutan:
# The Case of Bhutan Broadcasting Service, Singapore, Nanyang Technological University.
[[Category: འཕྲལ་གྱི་དོན་ཚན།]]
7ffktopzajngm5y2tpwcqut1xad3v4a
གསོ་བའི་ལྷན་ཁག།
0
4809
29433
29084
2022-08-04T05:03:31Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ གསོ་བའི་ལྷན་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷན་ཁག་བཅུ་ཐམ་ལས་གཅིག་ཨིན། ལྷན་ཁག་འདི་ ཧེ་མ་གསོ་བའི་ལས་ཁུངས་ཅིག་སྦེ་སྡོད་ ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་སྤྱི་ལོ་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་གྲངས་ལས་ གཙོ་རིམ་དང་འཁྲིལ་ ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་བསྡོམས་ཏེ་ གསོ་བ་དང་ ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་ཟེར་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་བསྒང་བློན་པོ་སངས་རྒྱས་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༨-༡༩༩༩ ཚུན་ གསོ་བ་དང་ཤེས་རིག་ བློན་པོ་འགོ་དང་པ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན། ཤུལ་ལས་ གསོ་བ་དང་ཤེས་རིག་ཟེར་གཅིག་ཁར་སྡོད་ཡོད་མི་ལྷན་ཁག་འདི་ དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ གསོ་བའི་ལྷན་ཁག་དང་ ཤེས་རིག་ལྷན་ཁག་ཟེར་སོ་སོ་སྦེ་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལུ་ དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གཞུང་འགོ་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཚུན་ གསོ་བའི་ལྷན་ཁག་ནང་ བློན་པོ་བཟང་ལེགས་འབྲུག་པ་གིས་ཕྱག་ཞུ་ཡོདཔ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༣-༢༠༡༨ ཚུན་ བློན་པོ་རྟ་མགྲིན་དབང་ཕྱུག་ དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལས་ ད་ལྟོ་ཚུན་གྱི་བར་ན་ བློན་པོ་བདེ་ཆེན་དབང་མོ་གིས་ཕྱག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ལྷན་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་འཕྲོད་བསྟེན་མཆོག་གྱུར་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁབ་སྦེ་གནས་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་།དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ཕྱི་ནང་སྨན་བཅོས་སྤུས་ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་ནི་དང་ནད་གཞི་ཚུ་བཀག་ཐབས་དང་ཚད་འཛིན་འབད་དེ་རྩ་མེད་གཏང་ནི།མི་ཚེ་བསྐྱར་གསོ་འབད་ནི་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཅན་གྱི་མི་ཚེའི་གནས་སྟངས་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི།དེ་ལས་ ཡུན་བརྟན་ཅན་ ངོས་ལེན་ཅན་ གོ་སྐབས་འདྲ་མཉམ་ བློ་གཏད་ཅན་དང་ གནས་གོང་རན་པའི་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ངེས་གཏན་སྦེ་སྤྲོད་ནི་འདི་ཨིན།འདི་བཟུམ་སྦེ་ ལྷན་ཁག་གི་འགན་དབང་འདི་འབྲུག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་པོའི་རྩ་ཚན་༩ པའི་དོན་ཚན་༢༡ པ་དང་འཁྲིལ་ ལྷན་ཁག་གིས་ དེང་རབས་དང་སྔར་སྲོལ་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་ཐོག་ལས་ མི་དམངས་གསོ་བའི་གཞིས་གནས་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ སྟོང་པར་ཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནི་འདི་དང་སྤུས་ཚད་ཅན་གྱི་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་ འཇམ་ཏོག་ཏོ་དང་འདྲ་མཉམ་སྦེ་ངེས་གཏན་འཐོབ་ཚུགསཔ་བཟོ་ནི་ཚུ་ཨིན།<br>
གསོ་བའི་ལྷན་ཁག་འོག་ལུ་ བློན་པོ་དང་དྲུང་ཆེན་ཡིག་ཚང་ དེ་ལས་ མདོ་ཆེན་ཞབས་ཏོག་ཡིག་ཚང་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་བཞི་ཡོདཔ་ཨིན། ལས་ཁུངས་བཞི་ཡང་གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་ལས་ཁུངས་ མི་དམངས་གསོ་བའི་ལས་ཁུངས་ གསོ་བའི་མཁོ་ཆས་བཀྲམ་སྤེལ་དང་རྟེན་གཞི་ལས་ཁུངས་དང་ནང་སྨན་ཞབས་ཏོག་ལས་ཁུངས་ཚུ་ཨིན། ལྷན་ཁག་འདི་ནང་ཕྱག་ཞུ་མི་ འགོ་འཛིན་བློན་པོ་གྱིས་གཙོས་པའི་ དྲུང་ཆེན་དང་མདོ་ཆེན་ དེ་ལས་ ལས་ཁུངས་ཁག་གི་གཙོ་འཛིན་དང་འགོ་དཔོན་ཚུ་ཨིནམ་དང་ ལྷན་ཁག་འདི་གིས་ད་རེས་གོང་གི་འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ ལྷན་ཁག་གི་འགན་དབང་ཚུ་ དྲང་བདེན་དང་དྭངས་གསལ་ དེ་ལས་ དམ་ཚིག་གཙོ་གཟུང་གི་ཐོག་ལས་ཕྱག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།
</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Wikipedia Contributors. (2021). Ministry of Health (Bhutan). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://www.bing.com/searchq=minstry+of+health+bhutan+wikipdeia&qs=n&form=QBRE&sp=-1&pq=minstry+of+health+bhutan+wikipdeia&sc=0-34&sk=&cvid=3C785AC896414C7DA9EBCCCD6521B534
[[Category: ལྷན་ཁག་ཚུ་གི་བཅུད་བསྡུས།]]
2sktb6ykify6f4asi40u9iguv62ibhe
རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་བྱུང་རབས།
0
4835
29360
29125
2022-08-04T03:44:54Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>༉ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ གི་ལོ་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་དཔལ་མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་ རྩོམ་སྒྲིག་འབད་དགོ་པའི་བཀའ་རྒྱ་གནང་ནུག། དེ་ལས་ རྒྱ་གར་དང་ཨིང་ལེནཌ་གཉིས་ཀྱི་བརྟན་ཞུ་ལུ་གཞི་བཞག་སྟེ་ ཚིག་དང་གདངས་དབྱངས་ཚུ་ རྩོམ་སྒྲིག་འབད་ནུག། ཨ་ཁུ་བཀྲོངས་མི་འདི་ རྒྱ་གར་ཤི་ལོང་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་འབད་ཡོདཔ་ལས་ སྙན་ཆའི་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་པ་འགོ་དང་པ་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་ནུག། ཁོ་རྒྱ་གར་ལས་ལོག་འབྲུག་ལུ་ལྷོད་དེ་ ཟླཝ་བཞི་གི་ཤུལ་ལས་ རྒྱ་གར་གྱི་བློན་ཆེན་ ཇ་ཝ་ཧར་ལཱལ་ནི་རུ་མཆོག་ འབྲུག་ལུ་འབྱོན་ནུག། ཨ་ཁུ་བཀྲོངས་མི་ རྒྱལ་གཞུང་འབྲུག་གི་དམག་སྡེ་ནང་ དམག་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་གདངས་དབྱངསའདི་བརྩམས་གནང་ནུག། བརྟན་བཞུགས་འདི་གི་ཚིག་རྩམ་མི་འདི་ དེ་བསྒང་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་སྦེ་ཕྱག་ཞུ་མི་ རྒྱལ་མགྲོན་འཕྲིན་ལས་འདི་ཨིན་པས། བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་སྙན་ཆ་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ རྒྱལ་གཞུང་འབྲུག་གི་དམག་སྡེ་གི་སྙན་ཆའི་སྡེ་ཚན་གྱིས་ བསྐྲོགས་ཏེ་འཐེན་བཞིན་ཡོད་རུང་ ཨ་ཁུ་བཀྲོངས་མི་གིས་བརྩམས་མི་གདངས་ངོ་མ་འདི་ བསྒྱུར་བཅོས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཧེ་མ་འགོ་ཐོག་གི་གདངས་འདི་ རང་ལུགས་ཀྱི་ཞབས་ཁྲ་ ཁྲི་ཉམས་པ་མེད་པ་པད་མའི་ཁྲི་ ཟེར་མི་ལུ་གཞི་བཞག་སྟེ་བརྩམས་ནུག། ཨིན་རུང་ ཧེ་མ་ལས་ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་གྱི་རིང་ལུ་ གདངས་དབྱངས་ལུ་ཡང་བསྒྱུར་བཅོས་ལེ་ཤ་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། བརྟན་བཞུགས་འདི་ལུ་ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱལ་གླུ་ཟེར་ཡང་སླབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། <br>
རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་འདི་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གཞུང་དང་སྒེར་དོན་གྱི་ལས་སྣ་ག་བཟུམ་བརྩམས་རུང་ ཡངན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་ག་ཅི་ར་ཨིན་རུང་ འགོ་མ་བཙུགས་པའི་ཧེ་མ་ བརྟན་བཞུགས་འདི་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཚུ་ནང་ཡང་ དྲོ་པ་ཨ་རྟག་ར་ སློབ་ཕྲུག་ཚུ་གིས་ རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་འདི་འཐེན་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་ཚིག་ཚུ་ག་ནི་བ་བྱིན་རླབས་ཅན་དང་ རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་དབང་མངའ་བདག་རྒྱོལ་པོ་མཆོག་ལུ་ དད་དམ་ལྷད་མེད་ཀྱི་འགོ་ལས་གུས་བཀུར་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཆབ་སྲིད་འཕེལ་ཏེ་ དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉིནམ་ཤར་བར་ཤོག་ཟེར་བའི་སྨོན་འདེབས་ཚུ་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།བརྟན་བཞུགས་འདི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་པོའི་བརྟན་བཞུགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་འབྲུག་ཙན་དན་བཀོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་།།<br>
དཔལ་ལུགས་གཉིས་བསྟན་སྲིད་སྐྱོང་བའི་མགོན།།<br>
འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ།།<br>
སྐུ་འགྱུར་མེད་བརྟན་ཅིང་ཆབ་སྲིད་འཕེལ།།<br>
ཆོས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས།།<br>
འབངས་བདེ་སྐྱིད་ཉི་མ་ཤར་བར་ཤོག། ཟེར་ཨིན་པས།</big> [https://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/NationalFlag.pdf]
=== ཁུངས་གཏུག། ===
The Constitution of the Kingdom of Bhutan. (n.d.). Retrieved from
# https://www.nationalcouncil.bt/assets/uploads/docs/acts/2017/Constitution_of_Bhutan_2008.pd
# Penjore, D., & Kinga, S. (2002). The Origin and Description of The National Flag and National Anthem of The Kingdom of Bhutan. The Centre for Bhutan Studies. Retrieved from https://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/NationalFlag.pdf
# Wanghcuk, L. (2008) Facts about Bhutan. Thimphu, Absolute Bhutan Books.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
ghf6gsgf86cg7zxueedu2vhzvytp1f9
རྒྱལ་ཡོངས་ལས་རྟགས་ཀྱི་བཤད་པ་དང་ལག་ལེན།
0
4836
29363
29126
2022-08-04T03:47:18Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
<big>རྒྱལ་ཡོངས་ལས་རྟགས་འདི་ནང་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་དར་གྱི་ཆ་ཤས་མང་ཤོས་ཅིག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྒྱུ་རྩལ་དུམ་གྲ་ཅིག་སོ་སོ་ཡོདཔ་མ་གཏོགས་ ང་ཤོས་ར་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་མཚན་ཚུ་ཡོད། ལས་རྟགས་འདི་ ཨ་ཞེ་བཀྲིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གིས་སྦྱིན་བདག་མཛད་དེ་ སོག་པོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་མཁནམ་ཅིག་གིས་བཟོ་བཀོད་འབད་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ཁར་ཡོད་པའི་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་འདི་ སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་ མ་རུང་བདུད་སྲིན་ཚུ་་དམ་ལུ་བཏགས་ནིའི་དོན་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་པའི་མཚོན་ཆ་ཅིག་ཨིན།</big> (Wangchuk, 2008).<br>
<big>ལས་རྟགས་འདི་སྒོར་དབྱིབས་ཅན་གྱི་སྦུག་ལུ་ རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་འདི་མེ་ཏོག་པད་མའི་སྟེང་ལུ་ཡོད། འདི་གི་གཡས་གཡོན་ལུ་ འབྲུག་དཀརཔོ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱོར་ཏེ་ཡོད། ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་འདི་ དེ་ཚུ་གི་ལྟག་ལུ་གནས་ཏེ་ཡོད། རྡོ་རྗེ་གཉིས་རྒྱ་གྲམ་འབྱུང་སའི་སྦུག་ལུ་ ནོར་བུ་གཞན་ཡང་བཞི་ཡོད། འདི་གིས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྔར་སྲོལ་ཆོས་དང་སྲིད་གཉིས་ གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་གུར་གནས་པའི་བརྡ་ཚོན་སྟོནམ་ཨིན། མེ་ཏོག་པདྨ་འདི་ མི་གཙང་བའི་གྲིབ་པ་ཞུགས་ཏེ་མེད་བའི་རྟགས་མཚན་དང་ ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་འདི་ འབྲུག་མི་ཚུའི་རང་དབང་རང་བཙན་ཡོད་པའི་བརྡ་མཚོན་ཨིནམ་མ་ཚད་ འབྲུག་ཕོ་མོ་གཉིསཔོ་འདི་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མིང་ལུ་མཚོནམ་ཨིན།
ལས་རྟགས་འདི་ འབྲུག་གི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ནང་ གཞུང་འབྲེལ་དུ་ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་ སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དཔེ་ཆ་ཚུ་གུར་ཡང་ པར་བཏབ་སྟེ་ཡོད། ཡིག་ཚང་ཚུ་ནང་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ངོ་རྟགས་ལུ་ ཡི་གུ་འབྲི་སའི་ཤོག་ཀུའི་མགུ་ལུ་ ལས་རྟགས་འདི་གི་པར་བཞགཔ་མ་ཚད་ ཡིག་ཚང་རང་སོའི་ཡོངས་འབྲེལ་ཚུ་ནང་ཡང་ ལས་རྟགས་འདི་བཀོདཔ་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཁག་ཆེ་བའི་ལས་ཁུངས་དང་ལས་སྡེ་མང་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ལས་རྟགས་ཚུ་ཡང་ གཞི་འདི་ལུ་བཞག་སྟེ་ གསར་བཟོ་འབདཝ་མ་ཚད་ མདོར་བསྡུ་བ་ཅིན་ ལས་རྟགས་འདི་བྱིན་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་མི་སེར་ཚུ་གི་བར་ན་ གཅིག་བསྒྲིལ་བཟོ་ཚུགས་པའི་ནུས་པ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Wanghcuk, L. (2008). Facts about Bhutan, Thimphu, Absolute Bhutan Books.
[[Category: རྒྱལ་ཡོངས་བརྡ་རྟགས།]]
qj0e1536vyuwo12tdnsc2odzjoiqcj0
རྫོང་ཁག་ཚུའི་བཅུད་སྡུད།
0
4837
29432
29136
2022-08-04T05:02:56Z
Rpel
8515
wikitext
text/x-wiki
=== དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་མིང་ཡང་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞབས་དྲུང་ ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༡ ལོ་ལུ་ དར་དཀར་བཀྲིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་བཞེངས་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་རྫོང་གི་རྟ་འདྲངས་ཏེ་ རྫོང་ཁག་གི་མིང་ལུ་ཡང་ དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག་ཟེར་བཏགས་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་དར་ཁྱབ་དེ་སྦེ་བྱུང་ནུག། རྫོང་ཁག་འདི་ གི་ས་ཁྱོན་འདི་ཡང་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༧༢༢.༨༣ ཡོདཔ་ཨིན། དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག་ནང་ དྲུང་ཁག་གཅིག་དང་རྒེད་འོག་བཅུ་གསུམ་ཡོདཔ་དང་ ཁྱིམ་གུང་པ་ ༥༣༤༣ ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ནང་མི་རློབས་ཕྱེད་སྔ་ལོངཔ་དང་ ཕྱེད་ལྷོ་མཚམས་པ་གིས་གཞིས་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་དང་ ད་རེས་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་རློབས་བསྡོམས་གྱིས་ ༢༣,༧༦༣ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག་འདི་ བརྒྱ་ཆ་ ༨༩ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་ རི་ནགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིནམ་དང་ འཚོ་བའི་ཐོན་ཤུགས་ཆེ་བའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ དུས་འགྱུར་གྱི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ སྨན་ཁང་གསུམ་དང་ གསོ་བའི་ལྟེ་བ་བདུན་ དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ ༢༥ དང་ ཨ་ལོ་གཅེས་སྐྱོང་ལྟེ་བ་གསུམ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ མཐུན་རྐྱེན་ གཞན་ཡང་ གློག་མེ་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ བཟོ་གྲྭ་དང་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལས་སྡེ་བསྡོམས་ ༦༤༨ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ དར་དཀར་ན་རྫོང་ཁག་གི་མི་མང་ཤོས་ར་ སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་ལུ་འཚོ་བ་སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་ཤུགས་ཡང་ལེགས་ཤོམ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་གི་ཐོག་ཁར་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྒྱལ་རབས་དང་ལྡན་པའི་རྫོང་གཞིས་དང་ལྷ་ཁང་ དེ་ལས་ རྩ་ཅན་གྱི་གནས་ཚུ་ལེ་ཤ་ར་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ ཡུན་བརྟན་གྱི་འཚོ་བ་དང་སྔར་ཁྱུན་བཟང་པོའི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ དེ་ལས་ རང་བཞིན་སྲུང་སྐྱོབས་དང་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ཚུ་དང་ལྡན་པའི་ རྫོང་ཁག་ཅིག་འབད་ནི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ མི་དམངས་ལུ་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ གང་ མགྱོགས་སྦེ་ ཕན་ནུས་དང་ཁྱད་རིག་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ལས་བྱིན་ནི་དང་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་ཡུན་བརྟན་དང་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ ཁྱད་རིག་ལྡན་ པའི་ མི་སྡེ་གནས་སྟངས་བཟོ་ནི་ དེ་ལས་ རང་བཞིན་གྱི་ཐོན་དངོས་ཚུ་ ཡུན་བརྟན་དང་འགན་ཁུར་ཅན་སྦེ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་འདི་ཨིན།<br>
ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་ རྫོང་རབ་དང་དྲུང་པ་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་ དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ཡང་ ཤར་ཁ་ཐུག་ལས་བཀྲིས་གཡང་རྩེ་དང་ ནུབ་ཁ་ཐུག་ལས་བུམ་ཐང་ དེ་ལས་ ལྷོ་ཁ་ཐུག་ལས་མོང་སྒར་དང་ བྱང་ཁ་ཐུག་ལས་རྒྱ་ནག་གི་སྦུག་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ གི་ས་ཁྱོན་འདི་ཡང་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༨༥༣.༥༥ཡོདཔ་ཨིན། ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་ནང་ གང་ཟུར་ རྒྱ་རས་ མཁོ་མ་ སྐུར་སྟོད་ སྨད་མཚོ་ སྨན་སྦིས་ སྨིན་སྦྱིས་ བཙན་མཁར་བཅས་ རྒེད་འོག་བརྒྱད་ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ཁྱིམ་གུང་པ་ ༥༣༤༣ ཡོད། ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་གི་མི་མང་ཤོས་ཀྱིས་ སྐུར་སྟོད་པའི་ཁ་སྐད་སླབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཡོངས་གྲགས་ལུ་རྫོང་ཁག་གཞན་གྱི་མི་ཚུ་གིས་ ལྷུན་རྩེ་གི་མི་ཚུ་ལུ་སྐུར་སྟོདཔ་ཟེར་སླབ་ཨིན། ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཚུ་བརྒྱུད་སའི་རྫོང་ཁག་ཨིནམ་ལས་ རྫོང་ཁག་འདི་རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་ས་གནས་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༨༢༥ ལུ་ མི་རྗེ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ལྷུན་རྩེ་དུང་དཀར་ཆོས་རྗེ་གི་ གདུང་རྒྱུད་ལུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཏེ་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིམ་པར་བྱོན་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་རློབས་བསྡོམས་གྱིས་ ༡༤,༤༣༧ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ བརྒྱ་ཆ་ ༧༤ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་བྱོན་མི་ ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ བྱིན་གྱིས་རླབས་གནང་བའི་ས་གནས་བྱིན་ཅན་ཚུ་ཡོད། བྱིན་ཅན་གྱི་ས་གནས་ཚུ་ཡང་ ལྷུན་རྩེ་སེངྒེ་རྫོང་ རིན་ཆེན་བུམ་པ་ བྱང་ཆུབ་ལྷ་ཁང་དང་ འདས་པའི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལུ་བཞེངས་ཡོད་པའི་ སྟག་སྐད་ལ་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་ཚུ་ཨིན། ད་རེས་ བྱིན་ཅན་གྱི་ས་གནས་འདི་ཚུ་ མཇལ་བར་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་མི་ལེ་ཤ་འོང་དོ་ཡོདཔ་ལས་ འདི་གིས་གནས་སྐོརཔ་ཚུ་ལུ་ ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་འབྱང་ལུ་ཕན་ཐོགས་ དོ་ཡོདཔ་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ལུ་བལྟ་བཤལ་ལས་བརྟེན་པའི་ འོང་འབབ་བཟོ་ནི་ལུ་ཕན་ཐོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་མ་ཚད་ ལྷུན་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོངས་གྲགས་ཡོད་པའི་ སྐུད་ཤུད་ཐགས་ར་འབྱུང་ས་ཡང་ཨིན། འདི་ལུ་བརྟེན་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་མི་ཚུ་དང་ ཐད་ཀར་དུ་ ལྷུན་རྩེ་མཁོ་མ་གི་མི་ཚུ་ སྐུད་ཤུད་ཐགས་ར་དང་འབྲེལ་བའི་ཐགས་འཐག་ནི་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་ཏེ་ འཚོ་བ་སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་མ་ཚད་ འདི་བཟུམ་མའི་ཐགས་འཐག་ནི་འདི རང་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་ཡང་ཨིནམ་ལས་ སྔར་སྲོལ་སྲུང་སྐྱོབས་ལུ་ཡང་ཕན་ཐོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ སྨན་ཁང་གཅིག་དང་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ ༡༧ ཡོདཔ་དང་ དེ་ལས་ མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་ སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དང་ འཚོ་བ་སྐྱོང་ཐབས་ལུ་ སོ་ནམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལཱ་ཚུ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་ཤུགས་ལེགས་ཤོམ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་གྱི་ལམ་བཟང་དང་ལྡན་ཏེ་ རང་ལུགས་ལམ་སྲོལ་མ་ཉམས་པ་དང་ མི་སྡེ་མཐུན་སྒྲིག་ཆེ་བ་ དེ་ལས་ རང་དགོ་རང་ལངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་ མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་སྒྲིང་སྒྲིང་དང་ལྡན་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་ གནས་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་སྦེ་གནས་ཐབས་ལུ་ ལེགས་བཟང་གི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁོ་སྤྲོད་འབད་དེ་གོང་འཕེལ་གཏང་ཐབས་ལུ་ ཅི་ལྕོགས་གང་ལྕོགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ཕྱག་ཕྱིད་ཞུ་ནི་གི་ བརྩོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ནི་འདི་ཨིན།ད་རེས་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་ རྫོང་རབ་དང་ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== མོང་སྒར་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ མོང་སྒར་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ཡང་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལས་ཤར་ཁ་ཐུག་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༤༥༠ དང་ རྒྱ་མཚོ་ལས་མི་ཊར་ ༤༠༠༠ གི་ས་ཁར་ ས་ཁྱོན་གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༩༤༠.༢༦སྦེ་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་མིང་ལུ་ ཧེ་མ་གཞོང་དཀར་ཟེར་སླབ་དོ་ཡོདཔ་དང་དེ་ཡང་བཤད་རྒྱུན་ལས་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་མོང་སྒར་གྱི་ས་གནས་འདི་ དཀར་པོ་གདུང་ཟེར་མི་རྒྱལ་པོ་གི་མངའ་འོག་ལུ་སྡོད་པའི་སྐབས་ རྒྱལ་པོ་འདི་གིས་ སྤ་རོ་ལས་ཨིན་མི་སྤྲུལ་པའི་བཟོ་བོ་བ་ལེ་ ས་གནས་འདི་ཁར་རྫོང་གཞིས་ཅིག་བཞེངས་པར་འབོ་སྟེ་ རྫོང་ཆགས་ནིའི་དོན་ལུ་ས་གནས་ལེགས་ཤོམ་ཅིག་འཚོལ་བཅུག་བའི་སྐབས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་ས་ གནས་སྐུ་རི་ཆུ་གི་ལྟག་ལུ་ རྡོ་དཀརཔོ་དབྱིབས་གཞོང་བཟུམ་ཅིག་ཡོདཔ་མཐོང་སྟེ་ ས་གནས་འདི་གི་མིང་ཡང་ གཞོང་དཀར་ཟེར་བཏགས་ ཡོདཔ་དང་ རྫོང་ཡང་འདི་ཁ་ར་བཞེངས་གནང་ནུག། འདི་ལས་ཚུར་ ས་གནས་ཀྱི་མིང་ལུ་གཞོང་དཀར་དང་ རྫོང་གཞིས་འདི་ལུ་གཞོང་དཀར་རྫོང་ ཟེར་སླབ་སྲོལ་དར་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་སྒྲ་ཉམས་ཏེ་གཞོང་སྒར་དང་ འདི་ལས་ཡང་ མོང་སྒར་ཟེར་སླབ་སྲོལ་དར་ཁྱབ་བྱུང་ནུག། <br>
མོང་སྒར་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིནམ་དང་ འདི་ནང་ལུ་ དྲུང་ཁག་གཅིག་དང་རྒེད་འོག་བཅུ་བདུན་ ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རྒེད་འོག་མཐོ་ཤོས་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཨིན། མོང་སྒར་རྫོང་ཁག་ནང་ ད་རེས་ མི་རློབས་བསྡོམས་གྱིས་ ༤༡,༨༥༢ ཡོདཔ་དང་མི་མང་ཤོས་ར་འཚོ་བ་སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་ལུ་ གཙོ་བོ་བཏོན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ རྫོང་ཁག་འདི་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་ཞབས་དྲུང་ཐུགསསྤྲུལ་དང་ཨ་ནེ་མཆོད་རྟེན་བཟང་མོ་ དེ་ལས་གཞན་ཡང་ པད་གླིང་གདུང་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མང་རབས་ཅིག་བྱོན་པའི་ས་གནས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཨ་བརྒྱ་གནས་དང་དགྲ་མེད་རྩེ་ཨྱོན་རྣམ་གྲོལ་ཆོས་གླིང་དགོན་པ་ དེ་ལས་ མོང་སྒར་ཝེང་མཁར་དང་གཡག་སྒང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པའི་ བྱིན་ཅན་གྱི་གནས་དང་རྫོང་གཞིས་ལྷ་ཁང་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ལས་ཡང་ འཛམ་གླིང་གི་གནས་ཚད་ནང་ཡོངས་གྲགས་ཡོད་པའི་ དགྲ་མེད་རྩེ་རྔ་འཆམ་འབྱུང་སའི་རྫོང་ཁག་འབདཝ་ལས་ རང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འདི་ལུ་ རྫོང་ཁག་མི་ཚུ་གིས་དཔའ་ཉམས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ བརྩི་བཀུར་དང་དག་སྣང་བསྐྱེད་དེ་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་ གཏང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ལུང་ཕྱོགས་གཙོ་བསྟེན་སྨན་ཁང་གཅིག་དང་གཞན་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ཚུ་ དེ་ལས་ གློག་རིག་གི་ཡོན་ཏན་སྦྱང་སའི་ མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་གཅིག་དང་ ཕྱི་ནང་གི་ཡོན་ཏན་སྦྱང་སའི་སློབ་གྲྭ་ ༥༤ ཡོདཔ་ཨིན། འདི་མ་ཚད་ ནང་པའི་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་སའི་ བཤད་གྲྭ་དང་གྲྭ་ཚང་ཚུ་དང་ མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་དང་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་ཞབས་ཏོག་ དེ་ལས་ སོ་ནམ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་མི་སེར་མང་ཤོས་ འཚོ་བ་སོ་ནམ་ལུ་ བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུ་སྣ་དགུའི་རིགས་དང་ཚོད་བསྲེ་གི་རིགས་ དེ་ལས་ ཤིང་འབྲས་ཀྱི་རིགས་ག་ར་ལེགས་ཤོམ་སྦེ་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ ལས་ འདི་ཚུ་ལས་བརྟེན་པའི་འོང་འབབ་འབོར་ཆེ་ཏོག་ཏོ་བཟོ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་གི་ཐོག་ཁར་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་འབབ་ཆུ་ལེགས་ཤོམ་ ཡོད་ནི་འདི་གིས་ མོང་སྒར་སྐུ་རི་ཆུ་ལུ་ མེ་ག་ཝཊ་ ༦༠ འབད་མི་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ཅིག་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དོན་ལུ་ གློག་མེ་ལས་བརྟེན་པའི་འོང་འབབ་བཟོ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ སྔར་སྲོལ་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་མ་ཉམས་པར་ མི་སེར་གྱི་རྒྱུད་ལུ་ཤེས་ཡོན་ལྡན་པའི་ཁར་ དཔལ་ འབྱོར་ཐོག་ལས་ དགའ་བ་སྐྱིད་པའི་ངང་ལུ་གནས་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་གི་མི་སེར་ཚུའི་མཐའ་དོན་ལུ་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་སྣ་མ་འདྲཝ་ཚུ་ལུ་ ཕན་རླབས་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་བྱིན་ནི་འདི་ཨིན། ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་རྫོང་རབ་དང་དྲུང་པ་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ ཤར་ལས་ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག་དང་བྱང་ལས་ཧཱ་རྫོང་ཁག་ ལྷོ་ནུབ་ལས་ཝེསཊ་བེག་གཱལ་དང་སི་ཀིམ་གྱི་སྦུག་ན་ རྒྱ་མཚོ་ལས་ མི་ཊར་ ༦༠༠ དང་ ༨༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཡོད་པའི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་དང་པའི་སྐབས་ལུ་ གོང་གཟིམ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱས་ཀྱིས་དབང་བའི་ཤར་ཕྱོགས་དང་ དེ་ཝཱན་དང་ཀར་ཛི་ཨྱོན་རྡོ་རྗེ་གིས་དབང་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་སྦེ་ ཕྱོགས་གཉིས་ལུ་དབྱེ་སྟེ་སྡོད་ནུག། ཨིན་རུང་ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བདུན་བཅུ་བདུན་གྲངས་ལུ་ ཤར་ནུབ་སྦེ་དབྱེ་སྟེ་ཡོད་པའི་བསམ་རྩེ་གི་ས་གནས་འདི་ གཞུང་སྒེར་གྱི་ཕྱག་ལཱ་གནང་སའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྡོ་རོ་ཁག་དྲུང་དང་བཀྲིས་ཆོས་གླིང་དྲུང་ཁག་བཅས་དྲུང་ཁག་གཉིས་དང་ བདུན་ཆུ་ཁ་ རྡོ་ཕུག་ཅན་ གདུམ་གཏོད་ བསམ་རྩེ་ ནོར་རྒྱས་སྒང་ པདྨ་གླིང་ བསྟན་འབྲུག་ ནོར་རྒྱས་ཆོས་གླིང་ བཀྲིས་ཆོས་གླིང་ ཨྱོན་རྩེ་ འོད་གསལ་རྩེ་ གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ རྟ་ལྡིང་ ཕུན་ཚོགས་དཔལ་རི་བཅས་ རྒེད་འོག་བཅོ་ལྔ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
གོང་གི་ས་གནས་ཚུ་བསྡོམས་ཏེ་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་ས་ཁྱོན་གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༣༠༩.༡ ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ ལྷོ་མཚམས་པ་དང་ཨ་དི་བ་ཤི་ དྲོ་ཡབ་མཅས་ མི་རིགས་མ་འདྲཝ་གསུམ་གྱིས་གཞིས་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག་ནང་ ད་རེས་མི་རློབས་༥༣༩༦ ཡོདཔ་དང་ མི་སེར་མང་ཤོས་འཚོ་བ་སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་ལུ་ གཙོ་བོ་བཏོན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ཚ་དྲོད་དང་ལྡན་པའི་ས་གནས་ ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཚལ་ལུ་དང་ཨེ་ལཱན་ཅི་ དེ་ལས་ རྡོག་མ་དང་མོ་དུ་ཕ་ལ་ལ་སོགས་པའི་ ཤིང་འབྲས་ཚུ་གི་ཐོན་ཤུགས་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ ནང་འཁོད་ལས་ཐོན་པའི་ཤིང་འབྲས་འདི་ཚུ་ རྒྱ་གར་དང་བང་ལ་དེཤ་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཚུ་ནང་ཕྱིར་བཙོང་འབད་དེ་ དངུལ་འབྲེལ་གྱི་འོང་འབབ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ལུ་ཡང་ ལྷན་ཐབས་སྦོམ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ རྫོང་ཁག་གི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ སྡོད་མི་ཚུ་གིས་ སྒོ་ནོར་གསོ་སྐྱོང་གི་ལཱ་ཚུ་ཡང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྒོ་ནོར་ལས་ཐོན་པའི་ཐོན་ཁུངས་མར་དང་དར་ཚུལ་ཚུ་ རྫོང་ཁག་གཞན་ཚུ་ ནང་ཚོང་འབྲེལ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་གནང་སའི་ སྨན་ཁང་གཅིག་དང་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ཚུ་ དེ་ལས་ སློབ་དཔོན་སྦྱོང་བརྡར་འབད་སའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་གཅིག་དང་ སློབ་གྲྭ་ ༣༤ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཨ་ལོ་གཅེས་སྐྱོང་ལྟེ་བ་ ༢༤ དང་ གཞི་རྟེན་ཤེས་ཡོན་བྱིན་སའི་ས་ཁོངས་ ༦༠ ལྷག་རྩམ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་དང་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ དེ་ལས་ གཞན་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ རྫོང་ཁག་གཞན་བཟུམ་ སྦེ་རང་འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ ཉེན་སྲུང་དང་ལྡན་པའི་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་དང་ ལམ་སྲོལ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མི་སྡེ་ཅིག་སྦེ་གནས་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ མི་དམངས་ཞབས་ཏོག་དང་གཞི་རྟེན་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ འདྲ་མཉམ་དང་ཡུན་བརྟན་སྦེ་ཕུལ་ཐོག་ མི་སེར་ཚུའི་དཔལ་འབྱོར་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་དང་ ལམ་སྲོལ་གྱི་ཞི་བདེ་ངེས་བརྟེན་བཟོ་ནི་འདི་ ཨིན། ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་རྫོང་རབ་དང་དྲུང་པ་གཉིས་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== གསར་སྤང་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ཁྱིམ་ཚང་རྒྱ་རྒར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གནས་ ཨ་སམ་གྱི་ས་མཚམས་ལུ་ཡོདཔ་དང་ ཧེ་མ་ལྷོ་མཚམས་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་འོག་ལུ་གནས་ཡོད་མི་ ཤོམ་སྤང་ཁ་ཟེར་མི་མངའ་སྡེ་འདི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ལུ་ རྫོང་བདག་གིས་དབང་བའི་གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། དེ་ལས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་ས་ཁྱོན་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཏར་ ༡༩༤༦ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ཁྲོམ་སྡེ་གཅིག་དང་དྲུང་ཁག་གཅིག་དེ་ལས་ རྒེད་འོག་བཅུ་གཉིས་ཡོདཔ་ཨིན། གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་ནང་ མི་རློབས་ ༤༦,༠༠༤ ཡོད་ས་ལས་ མང་ཤོས་ལྷོ་མཚམས་པ་ཚུ་ཨིནམ་དང་ དེ་བཟུམ་སྦེ་ཁ་སྐད་ཡང་མང་ཤོས་ཀྱིས་ལྷོ་མཚམས་ཀྱི་ཁ་སྐད་ནེ་པ་ལི་འདི་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་མ་ཚད་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ འགྲོ་འགྲུལ་འབད་སའི་འཛུལ་སྒོ་གསུམ་ཡོད་ས་ལས་ གཅིག་གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་ནང་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུག་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ཚོང་འབྲེལ་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལཱ་ཚུ་འབད་སའི་ རྒྱུན་ལམ་གྱི་ས་གནས་གལ་ཅན་ཅིག་ཨིན། <br>
གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་གི་ས་ཁྱོན་མང་ཤོས་ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་ རི་ནགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་ལྡནམ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ གི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཚུ་ ཕིབ་སོ་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁྱོན་གྱི་ཆ་ཤས་ཨིནམ་དང་ བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཚུ་ འཇིགས་མེད་སེང་གེ་ དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་གའི་ས་ཁྱོན་གྱི་ཆ་ཤས་ཨིན། འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་ཤར་ཕྱོགས་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གནས་ཚུ་ མ་ནཱསི་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་གའི་ནང་འཁོད་ཨིནམ་ལས་ འདི་ནང་གཅན་གཟན་གྱི་རིགས་དང་གླངམོ་ཆེ་ དེ་ལས་ གཞན་རི་དྭགས་སྣ་ཚོགས་འཁྱམས་ཏེ་ ཡོདཔ་ཨིན།རྫོང་ཁག་འདི་ནང་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་འདི་ཚུ་ཡོདཔ་ལས་ བལྟ་བཤལ་གྱི་ས་གནས་མཆོག་གྱུར་ཅིག་ཡང་ཨིན། འདི་དང་འདྲཝ་སྦེ་ རི་ཁའི་ཚོད་བསྲེ་དང་ཤིང་འབྲས་ཚུ་ཡང་ལེ་ཤ་རང་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གསར་སྤང་རྫོང་ཁག་འདི་ སྐྱེས་ལྡན་རིགས་སྣ་གིས་ཕྱུག་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། <br>
དུས་འགྱུར་གྱི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ལུང་ཕྱོགས་གཙོ་བསྟེན་སྨན་ཁང་གཅིག་དང་ གཞན་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ ཚུ་ དེ་ལས་ ཤེས་ཡོན་སྦྱང་སའི་སློབ་གྲྭ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་དང་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ དེ་ལས་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ཚ་དྲོད་དང་ལྡན་པའི་ས་གནས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཤིང་འབྲས་རྡོག་མ་ གི་ཐོན་ཤུགས་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་མི་མང་ཤོས་ཅིག་ འཚོ་བ་འདི་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་དང་ གཞན་ཡང་ གེ་ཟ་དང་བྱཱ་ ཚོད་བསྲེ་གི་རིགས་ཚུ་ རྣམ་རྒྱུན་བཟའ་འཐུང་གི་དོན་ལུ་འཚོ་བ་སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ ལམ་སྲོལ་མ་ཉམས་པ་དང་མཐའ་འཁོར་སྔོ་ལྗང་དང་ལྡན་པ་ དེ་ལས་ ཡུན་བརྟན་གྱི་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་ དང་ལྡན་པའི་ མཁས་རིག་གི་ཚོང་འབྲེལ་ལྟེ་བ་ཅིག་སྦེ་གནས་ནི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་གི་མི་ཚུ་གི་ མི་ཚེ་འཚོ་སྐྱོང་ ཡུན་བརྟན་གི་དོན་ལུ་ དགོས་མཁོའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་གང་མགྱོགས་སྦེ་བྱིན་ནི་དང་ མཐའ་འཁོར་ཡུན་བརྟན་སྔོ་ལྗང་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ལས་ མི་སྡེ་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ དེ་ལས་ མི་སྡེ་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་དོན་ལུ་ རང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་དང་ རྫོང་ཁག་འདི་ ཚོང་འབྲེལ་གི་ལྟེ་བ་ཅིག་ལུ་བསྒྲུབ་ནི་དོན་ལུ་ སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་ནི་འདི་ཨིན། ད་རེས་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་རྫོང་རབ་དང་དྲུང་པ་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག། ===
<big>ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་འདི་ བྱང་ཤར་ལས་བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་དང་ལྷོ་ལས་གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་ ནུབ་ལས་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག་གི་སྦུག་ལུ་ རྒྱ་མཚོའི་ཚད་ལས་མི་ཊར་ ༨༠༠ ལས་ ༤༨༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཡོད་པའི་ འབྲུག་གི་དབུས་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ གི་ཆགས་རབས་ཡང་ སྔོན་ཡོངས་འཛིན་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ཉམས་སྣང་ལུ་ ཆོས་སྲུང་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་གིས་ འབྲུག་དབུས་ཕྱོགས་ལུ་འགྱོ་དགོཔ་སྦེ་མཇལ་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོའི་དཔུང་གྲོགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༥༤༡ ལུ་ ཀྲོང་གསར་གཡུ་གླིང་ཟེར་ས་བྱོན་ཏེབཞུགསཔ་ད་ ཕྱི་རུ་སྒོམ་གྱི་ཉམས་སྣང་ལུ་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་མགོན་ཁང་དེ་ཁར་ ནམ་མཁའ་སྟོང་པའི་ནང་ལས་ དཀར་མེ་འདྲ་བའི་མེའི་འོག་ཅིག་ཤར་ས་གཟིགས་ཏེ་ ཡོངས་འཛིན་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༥༤༣ ལུ་ དེ་ཁར་མཚམས་ཁང་ཅིག་རྐྱབ་སྟེ་ སྒོམ་གནང་བཞུགས་ནུག། ཤུལ་ལས་ སྒོམ་རྐྱབ་མི་གཞན་ཚུ་ཡང་དེ་ཁར་འོངས་ཏེ་ མཚམས་ཁང་ལེ་ཤ་ཆགས་ཡོདཔ་ལས་ ཕྱི་མི་ཚུ་གིས་བལྟཝ་ད་ གཡུས་བཟུམ་མཐོངམ་ལས་ ས་གནས་འདི་གི་མིང་ལུ་ ཀྲོང་གསར་ཟེར་ གཡུས་ཚན་གསརཔ་ཟེར་དར་ནུག།<br>
དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༤༧ ལུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ ས་གནས་འདི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་ གནང་སའི་ས་གནས་ཅིག་ལུ་བཟོ་གནང་སྟེ་ ཆོས་རྒྱལ་མི་་འགྱུར་བརྟན་པ་མཆོག་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་པ་བཀལ་ཡོདཔ་དང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་བཀའ་གནངམ་བཞིན་དུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་འདི་ཁར་རྫོང་བཞེངས་གནང་སྟེ་ རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་ཆགས་ཡོདཔ་ ཨིན། རྫོང་འདི་གི་མཚན་ཡང་ འབྲུག་མི་འགྱུར་ཆོས་འཁོར་རབ་བརྟན་རྩེ་ཟེར་བཏགས་ཡོདཔ་དང་ མཚན་དེའི་དོན་དག་འདི་ཡང་ ས་གནས་དུང་དཀར་རྩེ་བཟུམ་ལུ་ཆགས་ཡོད་པའི་རྫོང་འདི་ འགྱུར་ནི་མེད་པའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བརྟན་ཏེ་ ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་དོན་ཨིན་མས། ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་འདི་ རྩ་ཅན་ཅིག་ཨིནམ་དང་ དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་ལྟེ་བ་སྦེ་སྡོད་ཡོད་པའི་ཁར་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་བཞུགས་གནས་ཡང་ཨིན་མས། ད་རེས་ཡང་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་སྲས་ཚུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ཁྲི་མངའ་སྲོལ་ཡང་ དེ་ཁར་འབདཝ་ཨིན།ད་ལྟོ་རྫོང་འདི་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་གི་ བདག་སྐྱོང་དང་རབ་སྡེའི་ཕྱག་ལཱ་གནང་སའི་ལྟེ་བ་ཨིནམ་དང་ རྫོང་ནང་ལུ་ ལྷ་ཁང་ ༢༦ ཡོདཔ་དང་ དགེ་སློབ་ཞལ་གྲངས་ ༤༥༠ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་གི་སའི་ཆགས་ཚུལ་ གོ་དོག་དྲགས་སྦེ་ཡོདཔ་དང་ ས་གཞིས་དེ་ཡང་ རློན་ཞིང་དྲོད་དང་ལྡན་པའི་ཁར་ བསིལ་དྲོད་སྙོམས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡང་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ དུས་རབས་ ༨ པའི་ནང་ ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ བུམ་ཐང་ལས་ལོག་རྒྱ་གར་ལུ་བྱོནམ་ད་ སྒོམ་གནང་བཞུགས་ཡོདཔ་ལས་ ཞབས་རྗེ་དང་བྱིན་ཅན་གྱི་གནས་ ནུབ་སྦིས་ ཀུབ་བྲག་ ཨྱོན་བྲག་དང་ ཕུམ་ཟུར་ལྷ་ཁང་ཚུ་ནང་མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ས་གནས་འདི་བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་ས་གནས་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ས་ཁྱོན་གྲུ་བཞི་ཀོ་ལོ་མི་ཊར་ ༡༥༨༧ ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ བྲག་སྟེང་ གོར་ཕུག་ ནུབ་སྦིས་ གླང་མཐིལ་ སྟང་སི་སྦིས་བཅས་ རྒེད་འོག་ལྔ་ཡོད།འདི་ནང་མི་རློབས་ ༡༩,༩༦༠ ཡོདཔ་དང་ ག་བ་ཡང་ཧེ་མ་སྡོད་ཡོད་པའི་ མོན་པ་ཚུ་གནས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་གི་མི་སེར་ཚུ་ མང་ཆ་ཤོས་ཅིག་ སོ་ནམ་ཞིང་ལཱ་ལུ་བརྟེན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ ཞིང་པ་ཚུ་གིས་ལོ་ཐོག་ཡང་སྣ་ཚོགས་སྦེ་ར་བཙུགས་དོ་ཡོད་པའི་ཁར་ གཡུས་ཚན་ལ་ལུ་ཅིག་ནང་ ཀེ་བ་ལུ་གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་འོང་འབབ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ ཀྲོང་གསར་གྱི་མི་ཚུ་ལས་མང་ཤོས་ཀྱིས མང་སྡེ་པའི་ཁ་སླབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཆ་ཤས་ཀྱིས་བུམ་ཐང་པའི་ཁ་སྐད་དང་ ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཁེངས་ཁ་ དེ་ལས་ རེམ་གཉིསམོ་གིས་ ཨོ་ལེ་ཁ་ སླབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༥༨༧ ཡོད་ས་ལས་ བརྒྱ་ཆ་ ༨༧.༡༥ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་ སའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༧༢༣ འབད་མི་ འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་གླིང་ག་ཡང་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་ནང་ཚུདཔ་ཨིན། གླིང་ག་དེ་ཁར་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་དཀོན་དྲགས་དང་ཉམས་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་མི་ སེམས་ཅན་དང་ཤིང་རིགས་ཚུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་དཀོན་དྲགས་ཆེ་བའི་ སྤྱ་དཀར་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་འདི་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། གླིང་ག་འདི་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་དང་ འདི་ཡང་ མི་གིས་མ་རེག་པའི་སྐྱེ་ལྡན་གནས་སྟངས་རིམ་ལུགས་འདི་ རང་འཇགས་སྦེ་བཞག་ནི་དང་ སྲུང་སྐྱོབ་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ཨིན། གླིང་ག་འདི་ནང་ ཀོང་ཤིང་དང་ཤིང་ཤོམ་འདབ་སྦོམ་ཡོད་མིའི་རིགས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་འབབ་ཆུ་ལེགས་ཤོམ་ཡོདཔ་ལས་ མེ་ག་ཝཊ་ ༧༢༠ འབད་མི་ མང་སྡེ་ཆུ་གློག་མེ་ལས་འཛིན་ཡང་ཡོད། འདི་གིས་ གློག་མེ་ལས་བརྟེན་པའི་ གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ལུ་ ལྷན་ཐབས་སྦོམ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་གནང་སའི་ སྨན་ཁང་གཅིག་དང་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ཚུ་ དེ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་པའི་ རིག་གཞུང་ལམ་སྲོལ་སྦྱང་སའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་གཅིག་ཡོདཔ་དང་ སློབ་གྲྭ་ ༢༠ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་དང་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ དེ་ལས་ གཞན་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ རྫོང་ཁག་གཞན་བཟུམ་སྦེ་རང་འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ རང་བཞིན་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ལས་ མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་སྒྲིང་སྒྲིང་བཟོ་ནི་ཨིནམ་དང་།དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་འཇོན་དྲགས་དང་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་སྒོ་ལས་ ཞབས་ཏོག་སྤྲོད་ནི་འདི་ཨིན།ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་རྫོང་རབ་དང་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་ གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་འདི་ ཤར་ལས་མོང་སྒར་དང་པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག་ ནུབ་ལས་གསར་སྤང་དང་ཀྲོང་གསར་རྫོང་ཁག་ བྱང་ལས་བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་དང་ ལྷོ་ལས་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་ཨ་སམ་ཚུ་གི་སྦུག་ནང་ཆགས་ཡོད་པའི་ འབྲུག་ལྷོ་མཚམས་ཀྱི་དབུས་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། ཡོངས་གྲགས་ལུ་གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་འདི་ ཁེངས་རིགས་རྣམ་གསུམ་ཟེར་སླབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ འདི་ཡང་ ཁེངས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལུ་ ཕྱོགས་དབྱེ་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཨིན་མས། གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་གི་ས་ཁྱོན་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༢༤༢༡ ཡོདཔ་དང་ སའི་ཆགས་ཚུལ་ཡང་གོ་དོག་དྲགས་སྦེ་ རློན་ཞིང་དྲོད་དང་ལྡན་པའི་ཁར་ བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་བསིལ་ཏོང་ཏོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན།རྫོང་ཁག་འདི་ སྔོན་དུས་རབས་ ༡༢ པའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༡༦༣ ལུ་ བླ་མ་ཞང་རྡོ་རྗེ་ གྲགས་པ་མཆོག་བོད་ལས་བྱོན་ཏེ་ ད་ལྟོ་ཡོད་པའི་གཞལམ་སྒང་རྫོང་གི་ས་གནས་འདི་ཁར་ མཚམས་ཁང་གཅིག་བཞེངས་ཏེ་བཞུགས་ཡོདཔ་དང་ ཤུལ་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་མཛད་དེ་རབ་སྡེ་ཅིག་ལུ་གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་མ་ཚད་ ཤུལ་ལས་འབྲུག་རྒྱལ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐབས་ལུ་ རྫོང་འདི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཕྱག་ལཱ་གནང་སའི་ལྟེ་བ་སྦེ་ཡང་བཟོ་ཡོདཔ་ལས་ རྫོང་ཁག་སྦེ་ཆགས་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་ནང་ ད་རེས་ དྲུང་ཁག་གཅིག་དང་ ཀྲོང་ ངང་ལ་ ནང་སྐོར་ བར་རྡོ་ འཕངས་མཁར་ འབྱོག་དཀར་ ཤིང་མཁར་ སྒོ་ཤིང་བཅས་ རྒེད་འོག་བརྒྱད་ཡོདཔ་དང་ འདི་ནང་ཁྱིམ་གུང་པ་ ༣༨༠༣ དང་མི་རློབས་ ༡༧,༧༦༣ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ནང་གི་མི་མང་ཤོས་ཀྱིས ཁེངས་ཁ་འདི་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་དང་ ཡོངས་གྲགས་ལུ་འདི་ནང་གི་མི་ཚུ་ལུ་ ཁེངས་པ་ཟེར་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་མི་སེར་ཚུ་ འཚོ་བ་སོ་ནམ་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ གེ་ཟ་ལ་སོགས་པའི་འབྲུ་སྣ་དགུའི་རིགས་ག་ར་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་དང་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ཀྱི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ དངུལ་ཐོག་གཙོ་བོ་ཚལ་ལུ་གི་ཐོན་ཤུགས་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ དངུལ་གྱི་འོང་འབབ་སྦོམ་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་ ནུབ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་གི་ས་གནས་ཚུ་ནང་ སྒོ་ནོར་གྱི་ལཱ་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ལས་ སྒོ་ནོར་གསོ་སྐྱོང་གི་ཐོན་ཁུངས་ལུ་བརྟེན་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་བཟུམ་སྦེ་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་མི་ཚུ་གིས་ ཚར་བཟོའི་ལཱ་རྒྱ་ཆེཝ་སྦེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ལས་ རང་ལུགས་ཀྱི་བང་ཅུང་ ཚར་ཞྭ་ པ་ལང་ ཙེའུ་ལ་སོགས་པའི་ཚར་བཟོའི་ཐོན་དངོས་ཚུ་ ཚོང་འབྲེལ་གྱི་དོན་ལུ་དང་ རང་ལུགས་སྲུང་སྐྱོབས་ཀྱི་དོན་ལུ་གཙོ་བོ་བཏོན་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་ནང་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ བོན་གྱི་ཆོས་ལུགས་མ་ཉམས་པར་ཡོདཔ་ལས་ གཞན་རྫོང་ཁག་གཞན་ཚུ་ནང་མེད་པའི་ བོན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ས་གནས་ཅིག་ཨིནམ་དང་ སྔར་སྲོལ་གྱི་གླུ་གཞས་དང་ཞབས་ཁྲ་ཚུ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པའི་ ལམ་སྲོལ་ བཟང་པོ་ཚུ་གིས་ཕྱུག་པའི་རྫོང་ཁག་ཨིན། འདི་དང་འདྲཝ་སྦེ་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་གིས་བཞེངས་གནང་ཡོད་པའི་ བུ་ལི་དང་ཐར་པ་ཆོས་གླིང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པའི་ བྱིན་ཅན་གྱི་ས་གནས་དང་ལྷ་ཁང་ཚུ་མཇལ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། གཞན་ཡང་ གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་འདི་ ནགས་ཚལ་གྱི་ཁྱབ་ཚད་སྦོམ་ཡོདཔ་ལས་ མ་ནཱསི་དང་འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ག་ དེ་ལས་ རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ས་གོ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ས་གནས་འདི་ཚུ་ནང་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་དཀོན་དྲགས་དང་ཉམས་ནིའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་མི་ སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ ༢༢ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ འཛམ་གླིང་ནང་ལུ་དཀོན་དྲགས་ཆེ་བའི་ སྤྱ་དཀར་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་དང་བསེ་རུ་ཚུ་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དང་བསྟུན་ ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ གསོ་བའི་ཞབས་ཏོག་གནང་སའི་ སྨན་ཁང་གཅིག་དང་གསོ་བའི་ལྟེ་བ་ཚུ་ དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ ༡༤ ཡོདཔ་ཨིན། མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ གློག་མེ་དང་སྣུམ་འཁོར་འགྲུལ་ལམ་ ཡོངས་འབྲེལ་དང་དངུལ་འབྲེལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ དེ་ལས་ གཞན་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ རྫོང་ཁག་གཞན་བཟུམ་སྦེ་རང་འཐོབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་དང་ཐོན་ཤུགས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ ཁེངས་རིགས་རྣམ་གསུམ་གྱི་མི་ཚུ་གི་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དང་ སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རང་དགོ་རང་ལངས་བཟོ་ནི་འདི་ཨིནམ་དང་། དམིགས་སྐྱེད་འདི་ཡང་འཕྲུལ་རིག་དང་ཚོང་ལཱ་ དེ་ལས་ ཚོང་འབྲེལ་ཚུ་ འགོ་སྒྲིག་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་ཤུགས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་འདི་ཨིན།ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྫོང་བདག་གིས་གཙོས་པའི་རྫོང་རབ་དང་དྲུང་པ་ དེ་ལས་ ལས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་དཔོན་ཚུ་གིས་ འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ཚུ་སེམས་ཁར་བཀལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལུ་ གཞུང་དང་མི་སེར་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ ཕྱག་ཕྱིད་གང་དྲག་ཞུ་བཞིན་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག་འདི་ ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་དྲུག་པ་འགོ་བཙུགས་པའི་དུས་མཉམ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༨༧༩.༥ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ ནུབ་ཕྱོགས་ལུང་ཕྱོགས་ནང་ རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༢༠༠-༣༥༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག་འདི་ཁབ་ཀྱི་དབུས་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ས་གནས་ཚུ་ནང་འཛུལ་སའི་འཛུལ་སྒོ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འུར་བྱེལ་ཅན་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་སའི་ལྟེ་བ་དང་ནང་འདྲེན་དང་ཕྱིར་ཚོང་འཐབ་སའི་ས་ཁོངས་ལྟེ་བ་ཅིག་ཨིན་མི་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་དྲུང་ཁག་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཆགས་ཏེ་ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་དྲུང་ཁག་དང་ཁྲོམ་སྡེ། བསམ་འཕེལ་གླིང་རྒེད་འོག་དང་སྦོང་གོ་རྒེད་འོག། བྱག་ཕྱོགས་རྒེད་འོག། སྐྱབས་ཆ་རྒེད་འོག། དར་ལ་རྒེད་འོག། གདུང་ན་རྒེད་འོག། དགེ་ཏ་ན་རྒེད་འོག། དགེ་གླིང་རྒེད་འོག། ལོག་ཅི་ན་རྒེད་འོག། སྨད་སྟབས་ཁ་རྒེད་འོག། ཕུན་ཚོགས་གླིང་རྒེད་འོག་ཚུ་བརྩིས་པའི་ དྲུང་ཁག་གཅིག་དང་ཁྲོམ་སྡེ་གཅིག་ དེ་ལས་ རྒེད་འོག་བཅུ་གཅིག་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ བཟའ་སྤྱོད་འབད་བཏུབ་པའི་ས་གཞི་ བརྒྱ་ཆ་ ༤.༩ ཡོདཔ་ད་ རྒེད་འོག་ག་རའི་ནང་ སོ་ནམ་ཞིང་ལམ་དང་འཐུང་ཆུ་ གློག་མེ་དང་འགྲུལ་འཕྲིན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ལྷོད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོ་ལུ་ བརྡ་དོན་དང་བརྒྱུད་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་གིས་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་རྒེད་འོག་ག་རའི་ནང་ གློག་རིག་ཡོངས་འབྲེལ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་བྱིན་ཏེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༧-༢༠༡༨ ལུ་ རྫོང་ཁག་བརྡ་དོན་འཕྲུལ་རིག་ཡིག་ཚང་གིས་ རྒེད་འོག་བརྒྱུད་དེ་ སྨན་ཁང་དང་སློབ་གྲྭ་ཚུ་ནང་ལས་ཕར་ཡང་ མཐུན་རྐྱེན་དེ་ཚུ་བྱིན་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ལུ་ འོང་འབབ་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན་མི་ ཆུ་ཁ་གློག་མེ་འཕྲུལ་ཁང་དང་ དར་ལ་གློག་མེ་འཕྲུལ་ཁང་གཉིསཔོ་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་ར་ འཚོ་བ་སྒོ་ནོར་དང་ རང་འཚོ་ཙམ་གྱི་སོ་ནམ་ལཱ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ད་ བྱཱ་འཛུག་སྐྱོང་འདི་རྗོང་ཁག་འདི་ནང་ ཁྱབ་ཆེ་བའི་སོ་ནམ་གྱི་ལཱ་ཅིག་ཨིནམ་མ་ཚད་ ཚལ་ལུ་དང་ཀེ་བ་ ཨ་ལཱན་ཅི་དེ་ དངུལ་ཐོག་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་རློབས་ ༨༤༢༠༣ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ད་ དེ་ནང་ཁྱིམ་གུང་པ་ ༢༨༧༠ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ མི་སྡེ་གཅིག་མཐུན་དང་ཕན་ནུས་ཅན་གྱི་ལམ་སྲོལ་ རང་བཞིན་མཐའ་འཁོར་གནས་སྟངས་བརྟན་ཏོག་ཏོ་དང་གོང་འཕེལ་འདྲ་མཉམ་གྱི་སྒོ་ལས་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐད་ཁར་ རྫོང་ཁག་དྲག་ཤོས་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་འདི་ཨིནམ་ད་ དེའི་དམིགས་གཏད་འདི་ཡང་ སྣ་མང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་སྣ་དང་རྫོང་ཁག་གི་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ འོས་མཐུན་གྱི་གནས་སྟངས་བཟོ་སྦེ་བྱིན་ནི་འདི་ཨིན།<br>
རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཟོ་རིག་གཙུག་ལག་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་ནིའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལུ་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་ ཚན་རིག་དང་འཕྲུལ་རིག་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་འདི་ཡང་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་འཛིན་གཙུག་ལག་སློབ་སྡེ་འོག་ལུ་ཚོང་འབྲེལ་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཤེས་ཡོན་ཚུ་ལྷབ་སྦྱང་འབད་སའི་གཞུང་གི་རང་སྐྱོང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཅིག་ཨིན་མི་ དགེ་འདུ་ཚོང་རིག་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཆུ་ཁ་རྫོང་ཁག་ནང་ ཁ་སྐད་གཙོ་བོ་ བྱང་ཕྱོགས་ལུ་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་རྫོང་ཁ་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ད་ ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་ཚུ་གིས་ ལྷོ་མཚམས་པ་ དེ་བཟུམ་སྦེ་ བསམ་རྩེ་རྫོང་ཁག་གི་ས་མཚམས་བདའ་སྟེ་ ལྷོཔ་གི་ཁ་སྐད་སླབ་མི་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== ཧཱ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ ཧཱ་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཁལ་གཅིག་གི་གྲས་ལས་ ནུབ་ཕྱོགས་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁར་ ས་གཞི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༨༩༩.༢༠ དང་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མི་ཊར་ ༡༠༠༠-༥༦༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཧཱ་རྫོང་ཁག་ནང་ཁྱིམ་གུང་པ་ ༢༩༥༢ ཡོདཔ་ད་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོའི་ མི་རྩིས་དང་འཁྲིལཝ་ད་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་རློབས་ ༡༣༦༥༥ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་སྦེ་ བཀོད་དེ་འདུག། <br>
ཧཱ་རྫོང་ཁག་འདི་ མགར་ས་རྫོང་ཁག་གི་ཤུལ་ལས་ར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མི་རློབས་ཉུང་ཤོས་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ཁ་སྐད་འདི་ཡང་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་ རྫོང་ཁ་འདི་ར་ཨིན་མས། ཧཱ་རྫོངཁག་ནང་ དྲུང་ཁག་གཅིག་དང་རྒེད་འོག་དྲུག་ སྤྱི་འོག་སུམ་ཅུ་དང་གཡུས་ཚན་ ༩༦ ཡོདཔ་ཨིན། ཧཱ་རྫོང་ཁག་ནང་ ལོ་ཐོག་གཙོ་བོ་ ཀར་ ནག་ བྱཱོ་དང་ ས་ཁ་དམའ་ས་ལས་ཕར་ བྱཱ་ཡང་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། མི་སེར་ཚུ་གིས་ ཀེ་བ་དང་ཨེ་མ་ ཨེ་པཱལ་དང་གཞན་དངུལ་ཐོག་ཚུ་ཡང་འཛུག་སྐྱོང་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོད་པའི་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་གིས་ གཡག་དང་ནོར་ བྱམོ་དང་ཕགཔ་ རྟ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནོར་གསོ་སྐྱོང་གི་ལཱ་ཚུ་ཡང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཧཱ་རྫོང་ཁག་གི་ས་གཞི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༨ དེ་ཅིག་ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ད་ འདི་གིས་ མི་སྡེ་ནང་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ཀྱི་ནང་ལུ་ ཕན་སྦོམ་སྦེ་ར་ཐོགསཔ་ཨིན་མས། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལས་ར་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ལྟ་བཤལ་གྱི་སྒོ་འདི་ཕྱེ་ཡོད་རུང་ སྤ་རོ་ ཐིམ་ཕུག་དང་བུམ་ཐང་བཟུམ་ཅིག་ར་འདི་ཡར་རྒྱས་འགྱོ་མ་ཚུགས་པས། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོད་པའི་ མེ་རི་སྤུན་གསུམ་གྱི་ཉེ་འདབས་ལུ་ རྩ་ཆེ་བའི་ ལྷ་ཁང་དཀརཔོ་དང་གནགཔོ་གཉིས་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ལྷ་ཁང་འདི་ ཧེ་མ་དུས་རབས་ ༧ པ་ལས་ར་བཞེངས་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག། ལུང་གཤོང་འདི་གི་ལྟག་ལུ་ར་ ཧཱ་དགོན་པ་ཟེར་མི་ལྷ་ཅིག་ཡང་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷ་ཁང་འདི་ ལོ་ཨ་རྟག་ར་ རང་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༠ ལུ་ སངས་རྒྱས་འོག་དཔག་མེད་ལུ་མཆོད་པ་ཚུ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དོ་རུང་ ལྷ་ཁང་དཀརཔོ་དང་གནགཔོ་གི་ཉེ་འདབས་ལུ་ མཆོད་རྟེན་ཅིག་ཡོད་མི་དེའི་སྦོ་ལོ་ཁར་ཡོད་པའི་རྡོ་སྦོམ་ཅིག་གུར་ གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་གི་དབུ་ཞྭ་དང་སྐུ་རྗེས་ཚུ་ཡང་མཇལ་ནི་འདུག།</big>
=== པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག་འདི་ ཤར་ལྷོ་ཁ་ཐུག་ལུ་ཆགས་ཡོད་པའི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཁལ་གཅིག་གི་གྲས་ལས་གཅིག་ཨིན། ས་གཞི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༠༢༣ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༡༠༠༠ ལས་ ༣༥༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ བྱང་ཤར་ཁ་ཐུག་བཀྲ་ཤིས་སྒང་དང་ནུབ་བྱང་ཁ་ཐུག་མོང་སྒར་ ནུབ་ཁ་ཐུག་གཞལམ་སྒང་ ཤར་ཁ་ཐུག་བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་དང་ལྷོ་ཁ་ཐུག་རྒྱ་གར་ཨ་སམ་གྱི་མངའ་སྡེ་ཚུ་གི་སྦུག་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་ས་གཞི་བརྒྱ་ཆ་ ༨༧.༦༥ དེ་ཅིག་ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ད་ དེ་ནང་མང་ཤོས་ཅིག་ ཀོང་ཤིང་གི་རིགས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་འབད་བ་ཅིན་ གནམ་བྱཱར་ལུ་ཚ་དྲོད་དང་རློན་གཤེར་ཅན་སྦེ་ སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ད་ གནམ་དགུན་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ བསིལ་དྲོད་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྒེད་འོག་བཅུ་གཅིག་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཁྱིམ་གུང་པ་ ༤༤༨༦ ཡོད་པའི་ཁར་ མི་རློབས་བསྡོམས་ ༢༥༠༠༠ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ད་ དེ་ནང་བཟའ་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་ལུ་ ས་གཞི་ཡང་མང་ཤོས་ཅིག་སྐམ་ཞིང་ ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་རྒེད་འོག་ག་རའི་ནང་ འཁོར་ལམ་ཚུ་ཡོད་མི་འདི་གིས་ ཅ་ཆས་དང་མི་ཚུ་སྐྱེལ་འདྲེན་འབད་ནིའི་ནང་ལུ་ བྱ་སྟབས་བདེ་ཏོག་ཏོ་སོང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་མ་ཚད་ འཁོར་ལམ་འདི་ལས་བརྟེན་ རྫོང་ཁག་དང་དྲུང་ཁག་ རྒེད་འོག་དང་མི་སེར་ཚུ་གི་བར་ན་ འབྲེལ་བ་འཐབ་ནིའི་ནང་ཁེ་ཕན་སྦོམ་བྱུང་སྟེ་འདུག། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ གསོ་བ་དང་ཤེས་རིག་ སྒོ་ནོར་དང་སོ་ནམ་ལ་སོགས་པའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ ཞི་གཡོགཔོ་ ༧༧༢ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ ཕྱག་དང་སྙན་དར་ སྨན་ལམ་དང་ཁ་ཐུན་ཚུ་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ ལྷ་ཁང་དང་དགོན་སྡེ་ ༡༡༢ དེ་ཅིག་ཡོད་པའི་ནང་ལས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་རབས་ནང་ལུ་ ག་ནི་བ་རྩ་ཆེ་བའི་ ཡོངས་ལ་དགོན་པ་དང་ཁེ་རི་དགོན་པ་ གདུང་དཀར་དགོན་པ་གསུམ་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་འདུག། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོད་པའི་ ཡོངས་ལ་རི་བོ་དཔལ་འབར་དར་རྒྱས་ཆོས་གླིང་དགོན་པའམ་དཔལ་རི་དགོན་པ་ ཡོངས་གྲགས་ལུ་ ཡོངས་ལ་དགོན་པ་ཟེར་ཞུ་མི་ལྷ་ཁང་འདི་ ཡོངས་ལ་བླམ་གཉིས་པ་ རྡོ་རྗེ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༧༣༦ ལོ་ལུ་བཞེངས་གནང་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་འདུག། ས་གནས་འདི་ གཏེར་སྟོན་ཆེན་པོ་ རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པའི་ཞལ་བཀོད་དང་ འཁྲིལ་ མཁས་གྲུབ་འཇིགས་མེད་ཀུན་བྲལ་མཆོག་གིས་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོདཔ་ད་ དེ་བསྒང་ སྒྲུབ་སྡེ་ལྟེ་བ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་གཞི་བཙུགས་ གནང་ནུག། ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ཡོངས་ལ་ཕུར་པའི་སྒྲུབ་ཆེན་འདི་ མཁས་གྲུབ་འཇིགས་མེད་ཀུན་བྲལ་གྱི་སྐབས་ལས་ར་འགོ་བཙུགས་ཡོདཔ་ ད་ དེ་གི་ཤུལ་ལས་ བླམ་རིམ་ཐེངས་ ༡༦ བྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དགོན་པ་འདི་ ཚར་གཅིག་ཉམས་ཆག་ཤོར་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་ གྲུབ་དབང་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་མཆོག་གིས་ སྔར་བཞིན་ཉམས་གསོ་ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དོ་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ སྤྱི་ཟླ་ ༩ པའི་སྤྱི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ ས་ཡོམས་ཤུགས་སྦེ་རྐྱབ་མི་འདི་གིས་ ལྷ་ཁང་ལུ་གནོད་རྐྱེན་སྦོམ་སྦེ་ར་ རྐྱབ་ཡོད་རུང་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ དགོན་པ་འདི་ འདི་འཕྲོ་ལས་ར་ སྔར་བཞིན་ཉམས་གསོ་ཞུ་དགོ་པའི་བཀའ་རྒྱ་དང་བསྟུན་ ལོག་སྟེ་ར་ཉམས་གསོ་ཞུ་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
ང་བཅས་རའི་ མ་འོངས་འགོ་ཁྲིདཔ་ཚུ་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་ནིའི་དོན་ལུ་ སློབ་གྲྭ་ཆུང་བ་ ༡༨ དང་འབྲིང་རིམ་འོག་མའི་སློབ་གྲྭ་ ༦ འབྲིང་རིམ་གོང་མའི་སློབ་གྲྭ་ ༢ དང་ དེ་ལས་ ཧེ་མ་ ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་ནིའི་གོ་སྐབས་མ་ཐོབ་མི་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ གཞི་རྟེན་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་སའི་ལྟེ་བ་ ༣༦ གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོད་མི་དེ་ནང་ ད་ལྟོ་ སློབ་ཕྲུག་ཡོངས་བསྡོམས་ ༦༡༨༠ དང་ གཞི་རྟེན་ཤེས་ཡོན་སྦྱངས་མི་ ༤༠༢ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་ བྲི་ལྷག་ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་འདི་ བརྒྱ་ཆ་ ༥༦.༡ གུར་ལྷོད་དེ་འདུག། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནིའི་དོན་ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་ལས་ སའི་སྐྱིད་སྡུག་གནང་སྟེ་ བོ་རང་མ་དང་ཁྱི་ན་དང་ལུ་ གཞི་གསར་གཞི་བཙུགས་འབད་མི་འདི་གིས་ ཕན་སྦོམ་སྦེ་ར་ཐོགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག་ནང་ རྒེད་འོག་ བཅུ་གཅིག་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ ཕྱི་མུངས་རྒེད་འོག་དང་ཆོས་འཁོར་གླིང་རྒེད་འོག་ སྐྱོང་ཤིང་བོ་རང་རྒེད་འོག་ བདེ་ཆེན་གླིང་རྒེད་འོག་ གདུང་སྨད་རྒེད་འོག་ མཁར་རྒེད་འོག་ ན་ནོང་རྒེད་འོག་ ནོར་བུ་སྒང་རྒེད་འོག་ ཤུ་མར་རྒེད་འོག་ གཡུ་རུང་རྒེད་འོག་ ཟོ་བལ་རྒེད་འོག་ཚུ་ཨིནམ་ད་ ནུར་བུ་སྒང་རྒེད་འོག་ནང་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ རྒྱལ་ཡོངས་མ་ནཱསི་གླིང་ཀ་གི་ཆ་ཤས་ཅིག་ཡང་དེ་ནང་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ ཨིན་མས། པདྨ་དགའ་ཚལ་རྫོང་ཁག་གིས་ གོང་འཕེལ་དང་འབྲེལ་ལཱ་ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ རྫོང་ཁག་གི་འཆར་སྣང་ ཤར་ཕྱོགས་ལུང་ཕྱོགས་ཀྱི་དོན་ལུ་ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་སའི་ལྟེ་བ་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་དང་ འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡུན་བརྟན་དང་འདྲ་མཉམ་གྱི་སྒོ་ ལས་ སྐྱིད་ཉམས་ལྡན་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད་དེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་འདི་ ཤར་ལྷོ་ཁ་ཐུག་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཁལ་གཅིག་གྲས་ལས་གཅིག་ ཨིན། ས་གཞི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༨༧༧.༩༤ འབད་མི་ རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱ་གར་ཨཱ་སམ་གྱི་མངའ་སྡེ་དང་ཨ་རུ་ན་ཅཱལ་པྲ་ ཌེཤ་གི་ས་མཚམས་དང་ཅིག་ཁར་མཐུད་འབྲེལ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༦༠༠-༡༢༠༠ དེ་ཅིག་གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོད་པའི་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ཁྲོམ་སྡེ་དང་ བསམ་གྲུབ་ཆོས་གླིང་དྲུང་ཁག་ ཇོ་མོ་གཙང་ཁ་དྲུང་ཁག་ ཝང་ཕུག་རྒེད་འོག་དང་གོམ་དར་རྒེད་འོག་ བདེ་བ་ཐང་རྒེད་འོག་ ཕུན་ཚོགས་ཐང་ རྒེད་འོག་ པདྨ་ཐང་རྒེད་འོག་ བསམ་རང་རྒེད་འོག་ མར་ཚ་ལ་རྒེད་འོག་ གླང་ཅན་ཕུག་རྒེད་འོག་ གསེར་ཐིག་རྒེད་འོག་ ལའུ་རི་རྒེད་འོག་ཚུ་རྩིས་པའི་ ཁྲོམ་སྡེ་གཅིག་དང་ དྲུང་ཁག་གཉིས་ རྒེད་འོག་བཅུ་གཅིག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྤྱི་འོག་ ༥༨ དང་གཡུས་ཚན་ ༡༩༡ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
གཡུས་ཚན་ ༡༩༡ དང་སྤྱི་འོག་ ༥༨ རྒེད་འོག་ ༡༡ དང་དྲུང་ཁག་ ༢ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཁྱིམ་གུང་པ་ ༤༨༠༨ ཡོདཔ་ད་ ཕོ་སྐྱེས་ ༢༠༧༨༦ དང་ཨམ་སྲུ་ ༡༩༩༨༠ འབདཝ་ད་ མི་རློབས་ཡོངས་བསྡོམས་ ༤༠༧༦༦ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་ ས་ཁ་དམའ་ལུ་འབད་ནི་འདི་གིས་ དེའི་གནམ་གཤིས་གནས་སྟངས་ཡང་ མང་ཤོས་ཅིག་ར་ དྲོད་ཤུགས་ཅན་ཅིག་སྦེ་ར་ སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ དྲོད་ཤུགས་ཀྱི་ཚད་ མཐོ་ཤོས་ར་ ཌི་གི་རི་སེན་ཊི་གེརེཌ་ ༣༦ དང་ དམའ་ཤོས་ ༡༤ གི་བར་སྡོད་པའི་ཁར་ ལོ་བསྟར་ཆར་ཆུ་ཡང་ མི་ལི་མི་ཊར་ ༥༣༠༩.༤ དེ་ཅིག་གི་རྩིས་འབབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྫོང་ཁག་གི་ས་གཞི་ཚུ་མང་ཤོས་ཅིག་དང་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ས་བཅུད་དང་ལྡནམ་སྦེ་ཡོད་ནི་འདི་གིས་ སོ་ནམ་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་སྣ་ ཚུའི་གོ་སྐབས་དང་འོས་འབབ་སྦོམ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཨིན་རུང་ ད་ལྟོ་གནས་བཞིན་ཡོད་པའི་ཉན་སྲུང་གི་གནད་དོན་དང་ ས་ཆའི་རང་ གཤིས་ལུ་བརྟེན་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ བརྩམས་ཡོད་པའི་མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་སྣ་ཚུ་ལུ་ གདོང་ལེན་ཚུ་བྱུང་སྟེ་ར་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གདོང་ལེན་དེ་ཚུ་བྱུང་སྟེ་ར་འབད་རུང་ རྫོང་ཁག་གིས་ བརྩམས་ཡོད་པའི་ལས་སྣ་ཚུ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ར་འབད་ཚུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།<br>
རྫོང་ཁག་གི་ས་གཞི་ཡོངས་བསྡོམས་ལས་ བརྒྱ་ཆ་ ༨༦.༡༥ འདི་ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ད་ བརྒྱ་ཆ་ ༩༩ དེ་ཅིག་ལུ་ ཉེན་སྲུང་ལྡན་པའི་འཐུང་ཆུ་དང་ བརྒྱ་ཆ་ ༨༧.༡ ལུ་ གློག་མེའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བྲི་ལྷག་ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་ བརྒྱ་ཆ་ ༥༢.༤ ཡོད་པའི་གུར་ འགྲུལ་འཕྲིན་གྱི་ཞབས་ཏོག་ བརྒྱ་ཆ་ ༩༧ དང་ བརྒྱ་ཆ་ ༧༤ གི་རྩིས་ སོ་ནམ་ཞིང་ལམ་གྱི་མཐུད་འབྲེལ་ཚུ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། གྲུབ་འབྲས་འདི་ཚུ་གིས་རྫོང་ཁག་ནང་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་ཡར་དྲག་ འགྱོ་བའི་བརྡ་ཚོན་ཚུ་སྟོནམ་ཨིན་མས། <br>
བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་འདི་ པདྨ་དགའ་ཚལ་དང་བཀྲ་ཤིས་སྒང་ བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་ ལྷུན་རྩེ་ མོང་སྒར་ཚུ་རྩིས་པའི་ ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ལྔ་གི་དོན་ལུ་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་སའི་ལྟེ་བ་ཅིག་ཨིན། བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་རྫོང་ཁག་གི་ཁྲོམ་འདི་ རྒྱ་གར་གྱི་ས་མཚམས་དང་མཐུད་འབྲེལ་འབད་དེ་ཡོད་མི་འདི་གིས་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངསམཁར་རྫོང་ཁག་རྐྱངམ་ཅིག་མེན་པར་ ཉེ་འདབས་ཀྱི་ ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་ལུ་ཡང་འདྲན་འདྲ་སྦེ་རང་ཕན་ཐོགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་གི་ཁྲོམ་དེ་ནང་ འབྲུག་བཟའ་སྤྱོད་ལས་འཛིན་ གྱི་མཛོད་ཁང་དང་ ཚལ་ལུ་དང་ཀེ་བ་ཚུ་རིན་བསྡ྄ར་འབད་སའི་རིན་བསྡུར་ཁང་ཚུ་ཡང་ཡོདཔཨིན། ཨིན་རུང་ འཕྲལ་འཕྲལ་སྦེ་ར་ ཨ་སམ་གྱི་བྲེལ་ ཟིང་འདི་འཐོན་ནི་ཡོད་མི་འདི་གིས་ ཐོན་སྐྱེས་དང་ཅ་ཆས་ཚུ་ཕྱིར་ཚོང་འཐབ་ནིའི་ནང་གདོང་ལེན་བྱུང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་འདི་གིས་ ཁོང་རའི་འཆར་སྣང་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་ཚད་ རང་བཞིན་ཐོན་སྐྱེད་དང་ སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཡར་སྐྱེད་ དང་ཅིག་ཁར་ ཞི་བདེ་དང་མཐུན་པའི་རང་མགོ་རང་འདྲོང་གི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་དང་ དེའི་དམིགས་གཏད་ གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཚོ་བའི་ མཐུན་རྐྱེན་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ཐོག་ལུ་ ལམ་སྲོལ་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་མཐུནམ་སྦེ་ ཡར་དྲག་གཏང་ནིའི་ནང་ གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ ལཱ་ཚུ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས།</big>
=== བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ཧེ་མ་ཚར་ཅིག་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་མངའ་འོག་གི་དྲུང་ཁག་ཅིག་སྦེ་སྡོད་ཡོད་རུང་ ཤུལ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོ་ལུ་ ལོགས་སུ་སྦེ་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། <br>
ས་གཞི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༤༣༧.༩ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མཐོ་ཚད་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༡༧༥༠ ལས་ ༡༨༨༠ ཚུ་གྱི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ད་ བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་ཟེར་བའི་མིང་དེ་ཡང་ དུས་རབས་ ༡༥ པའི་ནང་ རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ་མཆོག་གིས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ འབུམ་སྡེ་གླིང་རྒེད་འོག་དང་འཇམ་མཁར་རྒེད་འོག་ ཁམས་དྭངས་རྒེད་འོག་ རམ་སྦྱར་རྒེད་འོག་ སྟོད་མཚོ་རྒེད་འོག་ སྟོང་ཞང་རྒེད་འོག་ གཡང་རྩེ་རྒེད་འོག་ ཡ་ལངས་རྒེད་འོག་བཅས་ རྒེད་འོག་བརྒྱད་ཡོདཔ་ད་ རྫོང་ཁག་འདི་ ལམ་སྲོལ་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཀྱིས་ཕྱུག་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིན། རྫོང་ཁག་དེ་ནང་གི་བྱང་ཁ་ཐུག་གི་མི་ཚུ་ལུ་ ཤིང་བཟོ་དང་དལ་ཤོག་བཟོ་ནིའི་ལག་རྩལ་འདི་ཡོདཔ་ལས་ ཁོང་ཚུ་གིས་ འཚོ་བ་གཙོ་བོ་ འདི་ལུ་བརྟེན་ སྐྱོང་དོ་ཡོདཔ་ད་ ལྷོ་ཁ་ཐུག་གི་མི་ཚུ་གིས་འབད་བ་ཅིན་ སོ་ནམ་དང་སྒོ་ནོར་ དངུལ་ཐོག་ཚུ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་དེ་ནང་ མི་རློབས་བསྡོམས་ ༡༧༣༠༠ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཁ་སྐད་ཀྱི་རིགས་མ་འདྲཝ་གསུམ་དེ་ཅིག་སླབ་མི་ཡོདཔ་ད་ དེ་ཡང་ འབུམ་སྡེ་གླིང་རྩིས་པའི་བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ ཛ་ལ་ཁ་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ད་ འཇམ་མཁར་དང་ཁམས་དྭངས་ ཡ་ལངས་དང་རམ་སྦྱར་ལ་སོགས་པའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ ཤར་ཕྱོགས་ཚངས་ལྷའི་ཁ་སྐད་དེ་སླབ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ སྟོང་ཞང་རྒེད་འོག་ནང་འབད་བ་ཅིན་ ཁྱོད་ཅག་ང་ཅག་དང་ཁེངས་ཁ་ཚུ་སླབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག་འདི་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཕྱུག་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་འབདཝ་ལས་ དེ་ནང་ ཁོ་ལོང་ཆུ་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོབས་ས་ཁོངས་ཡོདཔ་ད་ དེ་ཡང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལུ་ གཞི་བཙུགས་འབད་ནུག། དེ་མ་ཚད་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ འབུམ་སྡེ་གླིང་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོང་ས་ཁོངས་ཡང་ཡོདཔ་ད་ འདི་གིས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་བྱང་ཁ་ཐུག་གི་ས་གནས་ཕྱེད་ཀ་ཅིག་ཁྱབ་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ ཨྱོན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་འབདཝ་ལས་དེ་ནང་ ག་ནི་བ་རྩ་ཆེ་བའི་གནས་དང་ལྷ་ཁང་དགོན་སྡེ་མང་རབས་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ རྒྱལ་རབས་ནང་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་གཅིགཔོ་འདི་ རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་ལྷ་ཁང་འདི་ཨིན། ལྷ་ཁང་འདི་ དུས་རབས་ ༡༨ པའི་ནང་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༩ པ་ རྒྱལ་དབང་ཤཀྱཱ་རིན་ཆེན་གྱི་སློབ་མ་ བླམ་ཚེ་རིང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་རྫོང་ཁག་ལྟེ་བའི་བྱང་ཁ་ཐུག་ རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་སྐུ་རྗེས་ཡོད་སའི་བྱག་ཕུག་ཅིག་གུར་ བཞེངས་གནང་ནུག། དེ་ལས་ཚུར་ བླམ་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་དང་ བླམ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་ ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚུ་གིས་ ལྷ་ཁང་འདི་རྒྱ་སྐྱེད་གནང་སྟེ་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་ཚུ་ཡང་ཕུལ་ཏེ་ ད་རེས་ མཇལ་ནི་ཡོད་པའི་གནས་ཚད་ཁར་བཀོད་གནང་ནུག། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྩ་ཆེ་བའི་གནས་ རིགས་གསུམ་དགོན་པོ་རྐྱངམ་ཅིག་གིས་མ་དོ་བར་ གཞན་ཡང་ ཨོཾ་བྷ་གནས་དང་དགོངས་ཟ་གནས་ མཆོད་རྟེན་སྐོར་ར་དང་བདེ་ཆེན་ཕོ་བྲང་ སྒོམ་ཕུག་སྐོར་ར་ལ་སོགས་པའི་གནས་རྩ་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
བཀྲ་ཤིས་གཡང་རྩེ་འདི་ ཤིང་གི་ཟླ་པ་གིས་ཡོངས་གྲགས་ཡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིནམ་ད་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ བཟོ་རིགས་བཅུ་གསུམ་ལྷབ་སྦྱང་འབད་སའི་སྤེལ་ཁང་ཅིག་ཡང་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གིས་ གཞན་མི་རྫོང་ཁག་བཟུམ་སྦེ་ར་ གོང་འཕེལ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་སྣ་དང་འཆར་གཞི་ག་ཅི་ར་བརྩམ་རུང་ ཁོང་རའི་འཆར་སྣང་ མི་སྡེ་གཅིག་མཐུན་དང་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ ལམ་སྲོལ་དང་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་གྱིས་ཕྱུག་པའི་དཔེ་སྟོན་གྱི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་བཟོ་ནི་དང་ དེའི་དམིགས་སྐྱེད་ སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ཉམས་སྲུང་དང་བདག་འཛིན། རང་བཞིན་ཐོན་སྐྱེད་ལག་ལེན་འདྲ་མཉམ། སྤུས་ཚད་ཅན་གྱི་གཞི་རྟེན་མཁོ་ཆས་ཚུ་བཟོ་ནི། མི་མང་ཞབས་ཏོག་ཕན་ནུས་ཅན་ཅིག་སྦེ་བྱིན་ནི། འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་ཚུ་གི་ལྟ་བ་དང་མཐུནམ་སྦེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== བཀྲིས་སྒང་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་གི་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ གཅིག་ཨིན། རྫོང་འདི་འགོ་ཐོག་ར་ལྷ་སྲས་གཙང་མའི་གདུང་རྒྱུད་རིམ་པར་མཆེད་མི་ལས་ ཝང་སེང་ཀུང་པའི་རྒྱལ་རིགས་ལས་ཐོས་པ་ཟེར་མིའི་བུ་རྒྱུད་ལས་ རྒྱལ་པོ་གསེར་གདུང་གི་བུ་ཁུ་ནུ། དེའི་བུ་ཁ་མཁས། དངོས། རྒྱ་མཚོ་དབང་ཟེར་མི་གསུམ་བྱུང་ཡོད་མི་ལས་ དངོས་ཟེར་མིའི་བུ་རྒྱུད་ལས་མཆེད་མི་ སླ་ང་ཟེར་མི་དེ་གིས་ ཝེང་མཁར་གྲོང་སྟོད་ལུ་ སྐྱིད་ལིང་མཁར་རྐྱབ་སྟེ་ རྒྱལ་པོ་སླ་ང་ཟེར་མི་དང་ རྒྱ་མཚོ་དབང་གྱི་བུ་རྒྱུད་ལས་མཆེད་མི་ རྒྱལ་པོ་ཚེ་དབང་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བསྒང་ལུ་ དཔལ་ལྡན་ཆོས་རྗེ་འབྲུག་པ་ལུ་མགུ་བཏགས་ཏེ་ རྫོང་དེ་ཕུལ་ཞིན་ན་ལས་ཚུར་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་ལུང་བསྟན་དང་ སྤྱི་བླ་མི་འགྱུར་བརྟན་པའི་བཀའ་བཞིན་དུ་ སྐུ་དྲུང་པད་དཀར་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ཐུགས་འཆར་གྱི་བཟོ་བཀོད་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྐུ་དྲུང་པད་དཀར་ཆོས་འཕེལ་དང་ དབུ་མཛད་དམ་ཆོས་རབ་རྒྱས་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ ཤར་ཕྱོགས་ལུ་སྐྱིད་གླིང་དགྲ་འདུལ་གྱི་རྫོང་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་མཐོང་མཁར་ལྟ་རྫོང་། ནུབ་ཕྱོགས་ལུ་སྒོས་སྲུང་ཕུད་པོ་རྫོང་། བྱང་ཕྱོགས་ལུ་རྫོང་སྨད་ལྟ་རྫོང་ཚུ་གིས་ གླིང་བཞིར་བསྐོར་བའི་ལྟེ་བ་ལུ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དེ། རྩ་བ་བརྟན་ཏོག་ཏོ་དང་བཙན་ཏོག་ཏོ་ཡོད་པའི་བྱག་གི་རི་འདི་ རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ལྷུན་པོ་བཟུམ་མའི་སྒང་སྦོམ་ཚུ་ཡང་། ཤར་ཕྱོགས་ལུ་རང་གཤིས་མཁར། ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་བསམ་མཁར། བྱང་ཕྱོགས་ལུ་སྦིས་མཁར་བཅས་ མཁར་གསུམ་འཛོམས་པའི་སྦུག་ལུ་དང་། ལྷོ་ལས་བལྟ་བ་ཅིན་ གསེར་གྱི་མནྚལ་གུར་ གཡུ་ཡི་ཚོམ་བུ་བྱུར་བཞག་བཞགཔ་དང་། ནུབ་ལས་བལྟ་བ་ཅིན་ ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་ ཁ་ཡར་ལྷོང་བཞག་བཞགཔ། བྱང་ལས་བལྟ་བ་ཅིན་ གླང་ཆེན་ཉལ་བའི་མགུ་ཏོ་བཟུམ། ཕུ་ལས་མར་མུ་ཏིག་གྲང་ཆུ་ འོ་མའི་བདུད་རྩི་བཟུམ་འབབ་མི། གཡང་རྩེ་དང་གོང་རི་ལས་འབབ་མི་ཆུ་ཆེན་ཕོ་མོ་གཉིས་འཛོམས་པའི་ གྲངས་མེད་ཆུ་འདི་ ཉིན་མཚན་མེད་པར་ མ་ལས་ཡར་ ཡོན་ཆབ་ཀྱི་ཚུལ་ལུ་ཕུལ་ཏེ་ཡོད་མིའི་སྒང་ཆེན་དེ་ རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་མཆོག་ཨིན་པ་མ་ཚད་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ རྫོང་ཆེན་དེ་བཞེངས་ཞིན་ན་ལས་ཚུར་ ཉི་འོག་ཤར་ཕྱོགས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ཆ་མཉམ་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་མངའ་འོག་ལུ་བསྡུ་ཚར་ཏེ་ བཀྲ་ཤིས་པའི་རྫོང་ཆེན་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ རྫོང་གི་མཚན་ཡང་བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་ཟེར་གསོལ་ནུག། <br>
བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་འདི་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་ ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༩ ལུ་ བཞེངས་གནང་ནུག། རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིནམ་ད་ རྒྱ་ཚད་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༢༢༠༤.༥ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་ མི་ཊར་ ༦༠༠ ལས་ ༤༥༠༠ ཚུན་དང་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཐིམ་ཕུག་ལས་ ཤར་ཁ་ཐུག་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༥༥༡ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོད། ཁྱིམ་གུང་ ༨༦༡༠ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་རློབས་ ༧༡༧༦༨ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་ད་ དེ་ཁའི་མི་ཚུ་ འཚོ་བ་གཙོ་བོ་སོ་ནམ་དང་སྒོ་ནོར་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་ས་གཞི་ཡོངས་བསྡོམས་ལས་ བརྒྱ་ཆ་ ༧༧.༨༧ དེ་ཅིག་ ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོདཔ་ད་ དེ་ནང་ བཟའ་སྤྱོད་འབད་བཏུབ་པའི་ས་གཞི་ བརྒྱ་ཆ་ ༣.༦༤ ལས་བརྒལ་མེདཔ་ཨིན། བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོང་འདི་ རྫོང་ཁག་བདག་སྐྱོང་དང་ རྫོང་ཁག་རབ་སྡེ་གི་དོན་ལུ་ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྫོང་དེ་ཡང་ བསམ་མཁར་རྒེད་འོག་གི་འོག་ལུ་ཡོད་པའི་ མི་ཐི་བྲང་ཟེར་ས་ལུ་ཆགས་སྟེ་ཡོད། རྫོང་ཁག་དེ་ནང་ སགསྟེང་དྲུང་ཁག་དང་ཝམ་རོང་དྲུང་ཁག་ ཁྲིམས་ཤིང་དྲུང་ཁག་བཅས་དྲུང་ཁག་གསུམ་དང་ བར་མཚམས་རྒེད་འོག་དང་སྦིས་གདུང་རྒེད་འོག་ བཀང་ལུང་རྒེད་འོག་ རྐང་པར་རྒེད་འོག་ མཁའ་གླིང་རྒེད་འོག་ ཀླུ་མང་རྒེད་འོག་ མེ་རག་རྒེད་འོག་ ཕོངས་མེད་རྒེད་འོག་ ར་སྡི་རྒེད་འོག་ སག་སྟེང་རྒེད་འོག་ བསམ་མཁར་རྒེད་འོག་ ཤོང་ཕུག་རྒེད་འོག་ ཁྲིམས་ཤིང་རྒེད་འོག་ ཨུ་ཛོ་རོང་རྒེད་འོག་ གཡང་གཉེར་རྒེད་འོག་བཅས་རྒེད་འོག་བཅོ་ལྔ་དང་ སྤྱི་འོག་ ༧༩ ཡོདཔ་ད་ རྒེད་འོག་དང་སྤྱི་འོག་ག་རའི་ནང་ གློག་མེ་དང་འཁོར་ལམ་ འགྲུལ་འཕྲིན་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ལྷོད་དེ་ཡོདཔཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་གནས་དང་ལྷ་ཁང་དགོན་སྡེ་ལེ་ཤ་ཅིག་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་རྩེ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཡང་ རྫོང་ཁག་དེ་ནང་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཚ་དྲོད་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡོདཔ་ལས་ འབྲུ་སྣ་དགུའི་རིགས་ག་ར་འཚོ་དོ་ཡོདཔ་ད་ མི་ཚུ་གི་རྒྱུད་ལུ་ དངུལ་ཐོག་གཙོ་བོ་ ཀེ་བ་དང་ཚལ་ཚུ་འདི་ཨིན་མས།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གིས་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་དང་འཆར་གཞི་ ག་ཅི་ར་བརྩམ་རུང་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ལྟ་དང་མཐུནམ་སྦེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།</big>
=== རྩི་རང་རྫོང་ཁག། ===
<big>༉ རྩི་རང་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྫོང་ཁག་ཁལ་གཅིག་གི་གྲས་ལས་ གཅིག་ཨིན། ས་གཞི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༦༣༩ འབད་མི་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱ་མཚའི་ཐོག་ཁ་ལས་ མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༩༤ ལས་ ༤༨༢༢ ཚུན་གྱི་ས་ཁར་ཆགས་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་བདག་སྐྱོང་ལྟེ་བ་འདི་ ས་གནས་འགྲམ་ཕུག་ལུ་ཡོདཔ་ད་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་སའི་ཆགས་ཚུལ་དེ་ གྱེན་གཟར་དྲགས་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ གནམ་གཤིས་ཡང་ ཚ་དྲོད་རན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཕྱོགས་བཞི་ལས་ཕར་ དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པ་ དར་ནིའི་རྟགས་མཚན་བཟང་པོ་དང་བཅས་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༨ ལུ་བཞེངས་གནང་ནུག།<br>
རྩི་རང་རྫོང་ཁག་འདི་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་སྐྱེ་ལྡན་རིགས་སྣ་གིས་ཕྱུག་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་ཆ་བཞག་པའི་ཁར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་ཚུ་གི་ གྲས་ལས་རིང་ཤོས་ཅིག་ཨིན་མི་ སྤུ་ན་གཙང་ཆུ་དེ་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ཁར་ལས་བརྒྱུད་དེ་འགྱོཝ་ཨིན། ཨིན་རུང་ ད་ཚུན་གྱི་རིང་ལུ་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ཀ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་ས་ཁོངས་ལ་སོགས་པ་ག་ནི་ཡང་མེདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྩི་རང་རྫོང་ཁག་འདི་ ལྷོ་མཚམས་པ་མང་ཤོས་ཅིག་སྦེ་སྡོད་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་ཨིནམ་ད་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ ཁ་སྐད་ཡང་ མང་ཤོས་ ལྷོ་མཚམས་པ་ སླབ་མི་ཡོད་རུང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་སླབ་སྲོལ་ཡོད་པའི་ལྷོ་མཚམས་པའི་ཁ་སྐད་འདི་ བལ་པོའི་ཁ་སྐད་དང་ཅིག་ཁར་ དུམ་གྲ་རེ་མ་འདྲཝ་སྦེ་ ཡོདཔ་ ཨིན་མས། རྫོང་ཁག་འདི་གི་བྱང་ཁ་ཐུག་ལས་ཕར་སྡོད་མི་ཚུ་གིས་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་ རྫོང་ཁ་སླབ་མི་ཡང་ དུམ་གྲ་རེ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། <br>
རྩི་རང་རྫོང་ཁག་ནང་ རྒེད་འོག་བཅུ་གཉིས་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ གདུང་ལ་སྒང་རྒེད་འོག་དང་གསེར་གྱི་ཐང་རྒེད་འོག་ དཀྱིལ་འཁོར་ཐང་རྒེད་འོག་ པ་ཚལ་ གླིང་རྒེད་འོག་ ཕུན་རྟེན་ཆུ་རྒེད་འོག་ བར་གཤོང་རྒེད་འོག་ མནྜལ་སྒང་རྒེད་འོག་ མཚོ་གླིང་མཁར་རྒེད་འོག་ རང་ཐང་གླིང་རྒེད་འོག་ རྩི་རང་སྟོད་ རྒེད་འོག་ སེམས་ལྗོངས་རྒེད་འོག་ སྒོ་སར་གླིང་རྒེད་འོག་ ཚུ་ཨིན།
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ རིགས་གསུམ་པདྨའི་ལྡུམ་རྭ་དང་པདྨ་ཆོས་གླིང་སྐྱེས་ཚལ་ལྡུ་རྭ་ རྩི་རང་རྣམ་རྒྱལ་ཆོས་གླིང་གྲྭ་ཚང་དང་གནས་ལ་སོགས་པའི་ ས་ཆ་དགའ་ཏོག་ཏོ་ལེ་ཤ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གིས་ གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་སྣ་དང་འཆར་གཞི་ག་ཅི་ར་བརྩམས་རུང་ ཁོང་རའི་འཆར་སྣང་དང་དམིགས་སྐྱེད་ དམིགས་ཡུལ་ཚུ་ལུ་གཞི་བཞག་ སྟེ་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ཡང་ ཤུགས་ཚད་དང་ལྡན་པའི་དཔལ་འབྱོར། ལམ་སྲོལ་གྱིས་ཕྱུགཔ། ཉམས་མེད་རང་བཞིན་གནས་སྟངས་དང་མཐུན་པའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་བཞག་ནི་དང་ དེའི་དམིགས་སྐྱེད་ སྤུད་ཚད་ལྡན་པའི་གཞི་རྟེན་མཁོ་ཆེ་གོང་འཕེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ ཡུན་བརྟན་མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་དང་ འཇོན་ཐང་ཅན་དང་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་མི་དམངས་ཞབས་ཏོག་ཕུལ་ནི། ལམ་སྲོལ་དང་སྔར་སྲོལ་ཚུ་ཉམས་སྲུང་དང་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི་ཚུ་ཨིནམ་ མ་ཚད་ དམིགས་ཡུལ་ གྲོང་གསེབ་བཟའ་ཚང་གི་འོང་འབབ་དང་བཟའ་འཐུང་གི་སྲུང་སྐྱོབ་ཡར་དྲག་གཏང་ནི་དང་ཤེས་ཡོན་གྱི་གོ་སྐབས། སྤུས་ཚད། འབྲི་ལྷག་ཤེས་ཡོན་ཚུ་ཡར་དྲག་གཏང་ནི། མི་སྡེའི་གསོ་བ་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་འཕར་གཏང་ནི། གྲམ་ཕུག་ཁྲོམ་གྱི་ཁྲོམ་ཚོགས་གཞི་རྟེན་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི། ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ། སྔར་སྲོལ་ཚུ་མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་གོང་འཕེལ་གཏང་ནི། འཇོན་ཐང་ཅན་དང་དོན་སྨིན་ཅན་གྱི་མི་སྡེ་ཞབས་ཏོག་ཡར་དྲག་གཏང་ནི། ས་གནས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་རྩ་བརྟན་དང་ཡར་དྲག་གཏང་ནི། རྫོང་ཁག་གི་གནས་ཚད་ནང་ དུས་ཐོག་ལུ་འབྲེལ་བ་ཡོདཔ་དང་བློ་གཏད་ཚུགས་པའི་གནས་སྡུད་དང་གནས་ཚུལ་ཚུ་ཡོདཔ་ངེས་བརྟན་བཟོ་ནི། ངན་ལྷད་སྔོན་འགོག་འབད་ནི་ཚུ་ཨིན་པས།</big>
=== བུམ་ཐང་། ===
<big>༉ བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཤར་ནུབ་དབུས་གསུམ་སྦེ་ཕྱེས་པའི་ནང་ལས་ དབུས་ཕྱོགས་ལུ་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༢༠༠༠-༦༨༠༠ གི་ས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། བུམ་ཐང་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཚད་འདི་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༦༦༧.༧༦ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ རྒེད་འོག་ ༤ དང་སྤྱི་འོག་ ༢༠ ནང་ལུ་མི་རློབས་ཡང་ འབྲུག་གི་མི་རློབས་དང་ཁྱིམ་གྱི་གྲངས་རྩིས་ ༢༠༡༧ ཅན་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ ༡༧༨༢༠ ཡོདཔ་ཨིན། རྒེད་འོག་བཞིཔོ་འདི་ཡང་ ཆོས་འཁོར། ཆུ་སྨད། སྟང་དང་ཨུ་ར་ཚུ་ཨིན་མས།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་མིང་ལུ་ བུམ་ཐང་ཟེར་སླབ་དགོ་མི་འདི་ ཡུལ་གྱི་སའི་དབྱིབས་བདུད་རྩི་གིས་གང་བའི་བུམ་པ་དང་འདྲ་ནི་དེ་གིས་ བུམ་པ་དང་ ལག་མཐིལ་བཟུམ་སྦེ་ས་འཁོད་སྙོམས་པའི་ཐང་ནང་ལུ་ བརྒྱན་ཏེ་ཡོདཔ་དང་འདྲ་བའི་དཔེ་ལས་ བཀྲིས་གཡང་ཆགས་སྦས་ཡུལ་བུམ་ཐང་ཟེར་ཡོངས་སུ་གྲགས་ནུག།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ སྔོན་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་ བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་གིས་ བཞེངས་གནང་བའི་མཐའ་འདུལ་ཡང་འདུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ནང་གསེས་ བྱམས་པ་ལྷ་ཁང་གི་གཙོས་པའི་རྩེ་ལུང་ངམ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལྷ་ཁང་དང་ པད་མའི་ལྷ་ཁང་བཅས་ཆོས་འཁོར་རྣམ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཁང་། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་ ཨོ་རྒྱན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ ལྗོངས་འདི་ནང་འགོ་ཐོག་ཞབས་སོར་བཀོད་དེ་ ཆོས་འཁོར་ཐོག་མར་བསྐོར་གནང་བའི་གནས་ ཟངས་མདོག་དཔལ་རི་གཉིས་པ་སྐུ་རྗེས་བྲག་དམར་རྡོ་རྗེ་བརྩེགས་པའི་ལྷ་ཁང་དང་། ཤུགས་བྲག། ཀུན་བཟང་བྲག། ཐ་བ་བྲག་དང་ ཆོས་རྗེ་བྲག་བཅས་བྲག་བཞི་གིས་གཙོས་པའི་གནས་ཆེན་མང་རབས་ཅིག་མཇལ་ནི་ཡོད། <br>
དེ་བཟུམ་སྦེ་ དུས་རབས་བཅུ་བཞི་པའི་ནང་ལུ་ ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་མཆོག་བྱོན་ཏེ་ གདན་ས་གླིང་བརྒྱད་བཏབ་གནང་ཡོད་པའི་ནང་ལས་གཙོ་བོ་ བབཿརོན་ཐར་པ་གླིང་དང་ བཞུགས་གནས་བསམ་གཏན་གླིང་། ཤིང་མཁར་བདེ་ཆེན་གླིང་། སྟང་ཨྱོན་ཆོས་གླིང་ཚུ་མཇལ་ནི་ཡོད། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ནང་ གཏེར་ཆེན་རྒྱལ་པོ་ལྔའི་ཡ་གྱལ་ རིག་འཛིན་པདྨ་གླིང་པའི་གདན་ས་ གཏམ་ཞིང་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་གླིང་གི་གཙོས་པའི་ཆོས་ནོར་ཟབ་གཏེར་ལེ་ཤ་ཅིག་བཞེས་སའི་གནས་མཆོག་ སྟང་མེ་འབར་མཚོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཆེན་ལེ་ཤ་མཇལ་ནི་ཡོད་པའི་གུར་ ལྷག་པར་དུ་ དུས་རབས་བཅུ་དྲུག་པ་སྐོར་ཆ་ལུ་བྱོན་མི་ ཡོངས་འཛིན་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གིས་ཕྱག་བཏབ་གནང་བའི་བྱ་དཀར་གཡུལ་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཕོ་བྲང་ཟེར་ ད་ལྟོ་རྫོང་ཁག་འདི་གི་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འཛིན་སྐྱོང་གནང་སའི་རྫོང་གཞིས་ལྟེ་བ་འདི་མཇལ་ནི་ཡོད།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་ཡུན་བརྟན་དང་ ལམ་སྲོལ་དང་སྐྱེ་ལྡན་རིགས་སྣ་གིས་ཕྱུག་པའི་ཁར་ འཇོན་ཐང་ཅན་གྱི་ཞབས་ཏོག་དང་ལྡན་པའི་ དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔེ་སྟོན་རྫོང་ཁག་ཅིག་བཟོ་ནི་འདི་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ དམིགས་ཡུལ་འདི་འབད་བ་ཅིན་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ཡུན་བརྟན་འགྲུབ་ནི། སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་བཟང་པོ་ཚུ་ལག་ལེན་འཐབ་ནི་དང་ མི་ཉམས་རྒྱུན་སྐྱོང་འབད་ནི། སྐྱེ་ལྡན་རིགས་སྣ་ཉེན་སྲུང་དང་ཉམས་སྲུང་འབད་ནི། སྤུས་ཚད་ཅན་གྱི་མི་དམངས་ཞབས་ཏོག་ཕུལ་ནི་ཚུ་ལུ་གཙོ་བོར་གཟུངམ་ཨིན་མས།</big>
=== དགའ་ས། ===
<big>༉ དགའ་ས་འདི་ རྫོང་ཁག་ཁལ་གཅིག་ལས་ བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་མ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༡༥༠༠-༤༥༠༠ གི་ནང་འཁོད་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་སྤུ་ན་ཁ་དང་ཐིམ་ཕུག་ དབང་འདུས་རྫོང་ཁག་གི་ས་མཚམས་ཚུ་མཐུད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བྱང་ཁ་ཐུག་ལས་རང་སྐྱོང་མངའ་སྡེ་བོད་གཡུས་ཀྱི་སྐོར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དགའ་ས་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཚད་ གྲུ་བཞི་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ ༣༠༨༡.༧༧ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་རྒེད་འོག་ ༤ ནང་ མི་རློབས་ ༢༩༧༠ ཡོདཔ་ཨིན། རྒེད་འོག་ ༤ འི་གྲས་ལས་ མཐའ་ཟུར་དང་ཐག་རིང་ཤོས་འདི་ར་ལུང་ནག་ན་རྒེད་འོག་འདི་ཨིན། རྒེད་འོག་བཞིཔོ་འདི་ཡང་ དགོན་ཁ་སྟོད་དང་། དགོན་ཁ་སྨད། ལ་ཡག། ལུང་ནག་ན་བཅས་ཨིན།<br>
དགའ་ས་རྫོང་ཁག་གི་ས་གནས་མང་ཤོས་ཅིག་ནང་ གནམ་དགུན་གྱི་དུས་ཚོད་རིངམོ་སྦེ་ཡོད་པའི་ཁར་ ཁཝ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རྐྱབ་དོ་ཡོད་རུང་ གནམ་བྱཱར་གྱི་དུས་ཚོད་ལུ་ གནམ་གཤིས་དགའ་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་ཨིན། དགའ་ས་རྫོང་ཁག་ནང་ལུ་ ཁ་སྐད་གཙོ་བོ་འདི་རྫོང་ཁ་ར་རྐྱབ་ཨིན་རུང་ ལ་ཡགཔ་དང་ལུང་ནགཔ་ཚུ་གིས་ལག་ལེན་འཐབ་མི་ཁ་སྐད་འདི་ རྫོང་ཁ་ལས་དུམ་གྲ་རེ་མ་འདྲཝ་ཡོདཔ་ཨིན། ལ་ཡག་རྒེད་འོག་གི་ཨམ་སྲུ་ཚུའི་རྒྱན་ཆ་འདི་ གཞན་དང་མ་འདྲཝ་ཅིག་སྦེ་ཡོདཔ་ལས་ ཕྱི་ནང་གི་ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་གི་མིག་གི་མཛེས་རྒྱན་འཇའ་ཤོས་ཅིག་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ལུང་ཕྱོགས་སོ་སོའི་གྱོན་ཆས་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཅིག་ཡང་ཨིན།<br>
དགའ་ས་རྫོང་ཁག་འདི་ གངས་རི་གིས་མཐའ་བསྐོར་ཏེ་ཡོདཔ་ལས་ གངས་ཆེན་ཚུ་མཛེས་ཏོག་ཏོ་དང་འཇའ་ཆི་ཆི་སྦེ་མཐོང་དོ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་ལེ་ཤ་ར་རྫོང་ཁག་འདིའི་རི་བོ་གངས་ཅན་ཚུ་ལས་འབབ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། ཆུ་ཆེན་ཕོ་ཆུ་མོ་ཆུ་འདི་ དགའ་ས་རྫོང་ཁག་གི་ལ་གཡག་དང་ལུང་ནག་ན་རྒེད་འོག་ ༢ ལས་འབབ་དོ་ཡོདཔ་དང་། སྤུ་ན་གཙང་ཆུ་ལས་སུན་ཀོཤ་བརྒྱུད་དེ་མཐའ་མཇུག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཐོན་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དགའ་ས་རྫོང་ཁག་འདི་ འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཡོངས་གླིང་ཀའི་ས་ཁོངས་ནང་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ལས་ རི་དྭགས་སེམས་ཅན་དང་ བྱའི་རིགས་མ་འདྲཝ་ཚུ་མཐོང་ཚུགསཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ བརྒྱ་ཆ་ ༦༨% དེ་ཅིག་ནགས་ཚལ་གྱིས་ཁྱབ་སྟེ་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ བརྒྱ་ཆ་ ༣༥% དེ་ཅིག་ཚལ་མ་ཨིནམ་དང་ བརྒྱ་ཆ་ ༢༧% དེ་ཅིག་གདུང་ཤིང་། བརྒྱ་ཆ་ ༡༥% དེ་ཅིག་ཀོང་ཤིང་དང་སླ་བསྲེས་སྦེ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བརྒྱ་ཆ་ ༤% དེ་ཅིག་འདབ་མ་སྦོམ་ཡོད་པའི་ཤིང་རིགས་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། དགའ་ས་རྫོང་ཁག་འདི་ སྨན་ཆུ་དང་ཚ་ཆུ་གི་གང་སྟེ་ཡོདཔ་ལས་ ལོ་ཨ་རྟག་ར་མི་སྟོང་ཕྲག་ལས་བཅད་དེ་ ཚུ་ཆུ་དང་སྨན་ཆུ་སྦང་པར་འོང་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ས་ཁ་མཐོ་ས་ཅིག་ནང་འབདཝ་ལས་ མང་ཤོས་ར་འཚོ་བ་གཙོ་བོ་ལ་ནོར་ལུ་བརྟེན་ཏེ་སྡོད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དགའ་ས་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་རབས་ནང་ལུ་ག་ནི་བ་རྩ་ཆེ་བའི་ས་གནས་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་ ཁ་བཞིའི་ལྷོའི་རྒྱལ་ཁབ་དུམ་བུ་གཅིག་ལུ་བསྒྱུར་གནང་མི་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱབས་མགོན་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ ལྗོངས་འདི་ནང་འགོ་ཐོག་གདན་འདྲེན་ཞུ་མི་བུ་སློབ་ཡོན་བདག་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ཐོག་མ་ཨིན་མི་ སྡེ་སྲིད་ཆེན་པོ་དབུ་མཛད་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་གྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་ཨིན་པ་གིས་མ་ཚད་ སྐྱབས་མགོན་རིན་ཆེའི་ཞབས་སོར་བཀོད་པའི་འབྱོན་ལམ་ཡང་ བོད་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་བར་ཡོད་པའི་ཝ་སྐད་ལ་བརྒལ་ཏེ་ ལ་ཡག་ལུང་མགོ་ལས་བརྒྱུད་དེ་དགའ་ས་རྫོང་ཁག་ནང་ལུ་བྱོན་བྱོནམ་ཨིན་མས། སྡེ་སྲིད་དབུ་མཛད་ཆེན་མོ་བསྟན་འཛིན་འབྲུག་རྒྱལ་འདི་ གྲུབ་ཐོབ་གཏེར་ཁུངས་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་དགོན་འོབ་འཚོ་བླ་མའི་བརྒྱུད་པ་ཨིནམ་ལས་ དེ་གི་རྫོང་ཤུལ་འདི་ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་མཇལ་ཚུགསཔ་ཨིན།</big>
=== སྤ་རོ། ===
<big>༉ སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ལས་ནུབ་བྱང་ཁ་ཐུག་ལུ་ རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༢,༢༥༠ གི་ས་གནས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ཧཱ་དང་ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ཁག་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཚུ་མཐུད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ བྱང་ཁ་ཐུག་ལུ་ ཡོངས་གྲགས་ཅན་གྱི་ཇོ་མོ་ལྷ་རི་གངས་དང་ སྔོན་མ་བོད་འབྲུག་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་སའི་ས་གནས་གཙོ་བོ་ཅིག་ཨིན་མི་ ཕག་རི་ཟེར་མི་དེ་ཁར་འགྱོ་སའི་ལམ་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ལས་སྦེ་འགྱོ་དགོཔ་ཨིན། སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༢༩༣ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ རྒེད་འོག་ ༡༠ ནང་ལུ་ མི་རློབས་ཡོངས་བསྡོམས་ ༣༥,༢༦༠ ཡོདཔ་ཨིན། བསིལ་དྲོད་ཀྱི་ཐད་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ གནམ་བྱཱར་ལུ་ དྲོད་ཚད་ཌི་གི་རི་ ༢༦ ལས་ ༡༤ ཚུན་དང་ གནམ་དགུན་ལུ་ དྲོད་ཚད་ཌི་གི་རི་ ༡༤ ལས་ མའི་ནསི་ ༥ ཚུན་ལུ་འབབ་ཨིན།<br>
སྤ་རོ་འདི་ ཚ་དྲོད་ལྡན་པའི་ས་གནས་ཅིག་འབདཝ་ལས་ ཤིང་འབྲས་དང་འབྲུ་སྣ་དགུའི་རིགས་ཚུ་ག་ཅི་ར་བཙུགས་རུང་ ཚོ་ཚུགས་པའི་ཁར་ འབྲུག་གཞུང་གི་ཁ་ཐུག་ལས་ སོ་ནམ་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་རྒྱ་ཆེ་དྲགས་སྦེ་ གནང་ཡོད་མི་ལས་བརྟེན་ མི་སེར་སོ་ནམ་པ་མང་ཤོས་ར་ ཞིང་ལཱ་འབད་ནིའི་ནང་གཙོ་བོ་བཏོན་ཏེ་ཡོད། ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གནམ་གྲུ་ཐང་ཕུད་རྡོག་གཅིག་ལས་མེད་མི་འདི་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཨིནམ་ལས་བརྟེན་ རྒྱལ་སྤྱི་དང་མཐུད་འབྲེལ་འབད་སའི་ས་ཁོངས་གལ་ཅན་ཅིག་ཡང་ཨིན། དེ་གིས་སྦེ་ སྤ་རོ་གྱི་ཚོང་པ་དང་ སོ་ནམ་པ་ཚུ་ལུ་ཡང་ ལག་བཟོ་དང་སོ་ནམ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་ཚུ་ ཕྱི་ནང་གི་ལྟ་བཤལ་པ་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་ཚོང་འབྲེལ་འཐབ་སྟེ་ ཁེ་ཕན་སྦོམ་སྦེ་བྱུང་སྟེ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་པའི་རྒྱལ་རབས་ནང་ལུ་ ག་ནི་བ་རྩ་བའི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་ཚུད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོངམ་མང་རབས་ཅིག་གི་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཏེ་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ལེ་ཤ་ཡོད། དཔེར་ན། སྔོན་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་ལུ་ བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་གིས་ བཞེངས་གནང་བའི་མཐའ་འདུལ་ཡང་འདུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གྲས་ལས་ སྐྱེར་ཆུ་ལྷ་ཁང་དང་།<br>
དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་ ཨོ་རྒྱན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་ཆེན་ སྟག་ཚང་སེང་གེ་བསམ་གྲུབ་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཆུ་མོ་ཕུག། འབུམ་བྲག། ར་རྒོད། སེང་གེ་བྲག་ལ་སོགས་པ་དང་ ཤུལ་ལས་རྒྱལ་དབང་ཆོས་རྗེ་དང་། འབྲུག་ཆེན་ངག་དབང་ཆོས་རྒྱལ། ཆོས་རྗེ་ཀུན་དགའ་ལེགས་པ། གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ། གཏེར་སྟོན་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ། གཏེར་སྟོན་ཚེ་བརྟན་རྒྱལ་མཚན། གཏེར་སྟོན་ཤེས་རབ་མེ་འབར་ལ་སོགས་པ་ གསར་རྙིང་རིས་སུ་མ་ཕྱིས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཚུ་གིས་ གདན་ས་ལེ་ཤ་ཕྱག་བཏབ་ཡོད་མི་ཚུ་ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ ཕྱག་གི་གནས་དང་མཆོད་པའི་ཡུལ་ལུ་ཀུན་གྱིས་མཇལ་ས་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ལྷག་པར་དུ་ དུས་རབས་བཅོ་བདུན་པའི་ནང་ མཐུ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ ངག་དབང་བདུད་འཇོམས་རྡོ་རྗེ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བའི་སྐབས་ལུ་ འབྲུག་ནུབ་ཕྱོགསཔ་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་གི་རྒྱབ་ཞུ་ས་དང་ ལེགས་ཉེས་ཀྱི་གཤན་འབྱེད་ས་ འདི་ཕྱི་གི་རེ་བའི་སྐྱབས་བསྟེན་སའི་རྫོང་གཞི་ལྟེ་བ་ ནོརབུ་རིན་ཆེན་སྤུངས་པའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བའི་སྒང་གུར་ རྫོང་གཞི་གསར་བཞེངས་གནང་སྟེ་ འབྲུག་རིན་ཆེན་སྤུང་རྫོང་ཟེར་མཚན་གསོལ་ཡོད་མི་འདི་ ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བསྐྱང་སའི་ལྟེ་བ་སྦེ་ བརྒྱུད་པའི་ཕྱག་སྲོལ་མ་ཉམས་པར་ཡོདཔ་ཨིན། <br>
ད་རེས་ རྫོང་ཁག་འདི་གི་མངའ་འོག་ལུ་ ནང་འཁོད་སྡེ་ཚན་ ༡༧ དང་ རྒེད་འོག་ ༡༠ དེ་ལས་ རང་བཞིན་སླར་བྱུང་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་རྒྱ་སྐྱེད་ཡིག་ཚང་ ༡༠ ། དེ་བཟུམ་སྦེ་ འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་གོང་མ་ ༢ དང་། སློབ་གྲྭ་ལྟེ་བ་ ༢ ། འབྲིང་རིམ་བར་མ་ ༤ ། འབྲིང་རིམ་འོག་མ་ ༥ ། སློབ་གྲྭ་ཆུང་བ་ ༧ ། སྒེར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ ༩ བརྩིས་ཏེ་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་བསྡོམས་ ༢༩ ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དེང་སང་དུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་དང་བསྟུན་ མི་སྡེའི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ དགོས་མཁོ་དང་འཁྲིལ་ ཁྱད་རིག་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ལས་ མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་འདྲ་མཉམ་ཐོག་ལས་སྤུས་ཚད་ཅན་དང་ དུས་ཐོག་ལུ་ཕུལ་ཚུགས་ནི་གི་འཆར་སྣང་། མི་སེར་ཚུ་གིས་ དབང་ཚད་ཕྱིར་སྤེལ་ལུ་རང་དབང་སྤྱོད་ཐོག་ལས་ རང་ལུགས་ལམ་སྲོལ་གྱི་ཕྱུག་པའི་ཁར་ དགའ་སྐྱིད་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ལུ་ མི་སྡེའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་འགྱོ་སྟེ་ཡོདཔ་བཟོ་ནི་གི་དམིགས་གཏད་བསྐྱེདཔ་ཨིན།</big>
=== སྤུ་ན་ཁ། ===
<big>༉ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ལས་ནུབ་བྱང་ཁ་ཐུག་ལུ་ རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༡༡༠༠ ལས་ ༢༥༠༠ གི་ས་གནས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ བྱང་ཕྱོགས་ལུ་དགའ་ས་དང་ ནུབ་ཕྱོགས་ལུ་ཐིམ་ཕུག། ཤར་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་ལུ་དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག་ཚུ་གིས་བསྐོར་ཏེ་ཡོད། སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡༢༤༢ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ རྒེད་འོག་ ༡༡ ནང་ལུ་ མི་རློབས་ཡོངས་བསྡོམས་ ༦༢༦༢ ཡོདཔ་ཨིན། རྒེད་འོག་བཅུ་གཅིགཔོ་འདི་ཡང་ བརཔ་དང་ཆུ་སྦུག། འཛོམས་མི། དགོན་ཤར་རི། གུ་མ། དཀར་སྦི་ས། གླིང་མུ་ཁ། ཤེལ་རྔ་ན། རྟ་ལོག། སྟོད་པའི་ས། སྟོད་ཝང་ཚུ་ཨིན།<br>
སྤུ་ན་ཁ་འདི་ ང་བཅས་རའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ ག་ནི་བ་རྩ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་རྫོང་ཁག་ཅིག་སྦེ་རྩིཝ་ཨིན། དེ་ཡང་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱབས་མགོན་གོང་མ་ངག་དབང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༣༧ ལུ་གྲུ་འཛིན་གཉིས་པ་སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་མེ་ཏོག་མདངས་འཕྲོག་འདི་བཞེངས་གནང་ཞིནམ་ལས་ ང་བཅས་ར་ཁ་བཞི་ལྷོའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ དུམ་བུ་གཅིག་ལུ་བསྒྱུར་ཏེ་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འགོ་ཐོག་དབུ་བཙུགས་གནངམ་མ་ཚད་ ཆོས་ཁྲིམས་དར་གྱི་མདུད་པ་བཞིན་དུ་བསྡོམས། རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་གི་ལྗིད་ཀྱིས་མནན་ཏེ་ ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་གནང་སའི་ལྟེ་བ་ཅིག་འབད་ནི་དེ་གིས་ཨིན། དུས་དེ་ལས་ཚུར་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ད་ཚུན་གྱི་བར་ན་བརྒྱུད་པའི་བར་མ་ཆད་པར་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་གི་རྒྱལ་ཚབ་ མཁན་རབས་རིམ་བྱོན་གྱིས་གཙོས་པའི་སློབ་དཔོན་ལྷན་རྒྱས་ཚུ་དང་ འཕགས་པ་དགེ་འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་གནམ་དགུན་གྱི་བཞུགས་གནས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༧ ལུ་ང་བཅས་ར་ སྨན་ལྗོངས་ལྷ་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་དགེ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འཐུ་ལས་བསྐྲུན་པའི་ མི་རྗེ་གོང་ས་ཨྱོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ རྒྱལ་རབས་དང་པའི་གསེར་གུར་ཕེབས་ཏེ་ ལྗོངས་འདི་ནང་དབང་ཕྱུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རིང་ལུགས་ཐོག་མ་དབུ་བརྙེས་ས་ཡང་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་འདི་ནང་ལུ་ཨིན། <br>
སྤུ་ན་རྫོང་ཁག་འདི་ བསིལ་དྲོད་རན་ཏོག་ཏོ་ཡོདཔ་ལས་ ཆུམ་དང་ཚོད་བསྲེ། ཤིང་འབྲས་ཀྱི་རིགས་ཚུའཐོན་ས་ཅིག་ཨིནམ་ད་ དེ་གི་ནང་ལས་ དངུལ་ཐོག་གཙོ་བོ་འདི་ བྱཱ་དང་ཀར། གེ་ཟ། པད་ཀར་ཚུ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ ལྟ་བཤལ་གྱི་ས་གནས་ཡོངས་གྲགས་ཅན་ཅིག་ཡང་ཨིན་མི་འདི་ཡང་ བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་སྤུ་ན་བདེ་བ་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་དང་ རྟ་ལོག་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་། ཁྱི་མེད་ལྷ་ཁང་། ཁམས་གསུམ་གཡུལ་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོད་རྟེན། ཀོ་མ་ཚ་ཆུ། ཆུ་སྦུ་ཚ་ཆུ་ཚུ་ནང་ཕྱི་ནང་གི་ལྟ་བཤལཔ་ཚུ་ནམ་ཟླ་དུས་བཞི་དང་བསྟུན་ཏེ་འོངམ་ཨིན།<br>
རྒེད་འོག་ལྟེ་བ་ཆ་མཉམ་གྱིས་མ་ཚད་པར་ གཡུས་སྒོ་སྦོམ་ཤོས་ཚུ་ཡང་ སོ་ནམ་ཞིང་ལམ་མཐུད་སྦྲེལ་འབད་དེ་ཡོདཔ་ལས་ མི་སེར་བརྒྱ་ཆ་ ༩༨ ལྷགཔ་ཅིག་ སྣུམ་འཁོར་ལམ་ཁ་ལས་ རྐང་སྟོང་གི་དུས་ཡུན་ ཆུ་ཚོད་གཅིག་མ་ལངམ་ཅིག་ལུ་ མར་ཕབ་སོང་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་མ་ཚད་ ཞབས་ཏོག་ཚུ་འདི་འཕྲོ་ལས་བྱིན་ཚུགས་ནི་གི་དོན་ལུ་ རྒེད་འོག་ག་རའི་ནང་ རང་བཞིན་སླར་འབྱུང་ཐོན་སྐྱེད་ལྟེ་བ་དང་ གཞི་རྟེན་གསོ་བའི་སྨན་ཁང་ དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་ཚུ་སྟབས་བདེ་བའི་ས་གོ་ཚུ་ནང་ ལངམ་སྦེ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོད།<br>
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཞུ་དང་འཁྲིལཝ་ད་ སྤུ་ན་ཁ་རྫོང་ཁག་འདི་ རྒྱལ་ཡོངས་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་འཛོམས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ ༠.༧༥༨ ཐོབ་སྟེ་ དབྱེ་ཁག་འབྲིང་ནང་ཚུད་ཡོདཔ་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ གློག་མེ་དང་འགྲུལ་འཕྲིན་གྱི་ཁྱབ་ཚད་ བརྒྱ་ཆ་ ༡༠༠% ཡོདཔ་དང་ མི་སེར་ཚུ་གིས་ དངུལ་གཏོང་ལེན་གྱི་ཞབས་ཏོག་དང་ སྐྱིན་འགྲུལ་གྱི་ཞབས་ཏོག་ལེན་ནིའི་དོན་ལུ་ རྒེད་འོག་ཆ་མཉམ་ནང་ མི་སྡེ་ལྟེ་བ་ཚུ་གཞི་བཙུགས་འབད་དེ་ཡོད། <br>
རྫོང་ཁག་འདི་གི་འཆར་སྣང་འདི་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་དང་ལམ་སྲོལ་ཕྱུགཔོ་ དེ་ལས་ རང་བཞིན་གནས་སྟངས་ཉམས་པ་མེད་པའི་སྒོ་ལས་ཞི་བདེ་དང་ རང་མགོ་རང་འདྲོང་གི་མི་སྡེ་བཟོ་ནི་དང་། རྫོང་ཁག་གི་མི་སེར་ཚུ་གི་དགོས་མཁོ་དང་ རེ་འདོད་ཚུ་སྒྲུབ་ཐབས་ལུ་ སྤུས་ཚད་ཅན་གྱི་ཞབས་ཏོག་ཚུ་ མི་སྡེ་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ཆ་སྙོམས་པའི་སྒོ་ལས་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ཁྱད་རིགཔ་ཚུ་བརྒྱུད་དེ་ འཕྲལ་མགྱོགས་སྦེ་བྱིན་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་བསྐྱེད།</big>
=== ཐིམ་ཕུག། ===
<big>༉ ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ཁག་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ཨིན་པའི་ཁར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ཁྲོམ་སྡེ་ཚུ་ལས་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཡང་ཨིན། རྫོང་ཁག་འདི་ཤར་ནུབ་དབུས་གསུམ་ལས་ ནུབ་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མ་ལས་མཐོ་ཚད་མི་ཊར་ ༢༣༣༠ གི་ས་གནས་ཁར་ཆགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ཡང་ ནུབ་ཁ་ཐུག་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ སྤ་རོ་དང་ ཤར་ཁ་ཐུག་ལུ་འབད་བ་ཅིན་སྤུ་ན་ཁ་དང་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་རྫོང་ཁག་ཚུ་གིས་བསྐོར་ཏེ་ཡོད། ཐིམ་ཕུག་རྫོང་ཁག་གི་སའི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༡,༧༩༥,༨༦༨ དེ་ཅིག་ཡོདཔ་དང་ དྲུང་ཁག་ ༡ རྒེད་འོག་ ༨ སྤྱི་འོག་ ༤༠ གཡུས་ཚན་ ༡༩༤ དང་ ཁྱིམ་གུང་ ༡༨༩༠ ཡོདཔ་ཨིན། རྒེད་འོག་བརྒྱདཔོ་འདི་ཡང་ ལྕང་། ཀ་ཝང་། དར་དཀར་ལ། དགེ་བསྙེན། སྨད་ཝང་། གླིང་བཞི། སྲོས། ན་རོ་ཚུ་ཨིནམ་དང་ དེ་གི་ནང་ལས་ སྲོས་དང་གླིང་བཞི། ན་རོ་གསུམ་འདི་ གླིང་བཞི་དྲུང་ཁག་གིས་ལྟ་རྟོག་དང་འཛིན་སྐྱོང་འབད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ འབྲུག་གི་མི་རློབས་དང་ཁྱིམ་གྱི་གྲངས་རྩིས་ ༢༠༠༥ ཅན་མ་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ མི་འབོར་ཡོངས་བསྡོམས་ ༡༣,༧༤༤ ཡོདཔ་དང་ དེ་གི་ནང་ལས་ ༨,༠༤༡ ཕོ་སྐྱེས་དང་ ༥༧༠༣ ཨམ་སྲུ་ཨིན་མས།<br>
རྫོང་ཁག་འདི་ནང་གི་ཁྲོམ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ཁྲོམ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་སྦོམ་ཤོས་ཅིག་ཨིན། དེ་ཡང་སའི་རྒྱ་ཚད་ ཀི་ལོ་མི་ཊར་གྲུ་བཞི་ ༢༢༤༨ ལས་ ༢༦༤༨ གི་བར་ན་ཡོདཔ་དང་ རྫོང་ཁག་ཤར་ནུབ་ག་ཏེ་ལས་ཀྱི་མི་ཚུ་ཡང་ ཁྲོམ་འདི་ནང་འཛོམས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན། ཁྲོམ་འདི་གིས་ ལུང་ཕྱོགས་ནང་ལུ་ ལམ་སྲོལ་སྲ་བརྟན་དང་ གོང་འཕེལ། ཉེན་སྲུང་ལྡནམ་སྦེ་སྡོད་ཚུགས་པའི་དཔེ་སྟོན་གྱི་ཁྲོམ་ཅིག་བཟོ་ནིའི་ནང་ འཆར་སྣང་བསྐྱེདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཁྲོམ་སྡེའི་ཞབས་ཏོག་དང་མཐུན་རྐྱེན་ཚུ་ འཇམ་ཏོང་ཏོ་དང་ ཕན་ནུས་ཅན་ དེ་ལས་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཐོག་ལས་བྱིན་ནི་དང་། འབྲུག་པའི་མི་སྡེ་ལམ་སྲོལ་དང་ དཔལ་འབྱོར། རང་བཞིན་གནས་སྟངས། ཁྲོམ་སྡེའི་མ་དངུལ་ཡུན་བརྟན་ཚུ་ཡར་རྒྱས་གཏང་ནི་ལུ་དམིགས་གཏད་སྐྱེད་དོ་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
ཐིམ་ཕུག་འདི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་འབད་ནི་དེ་གིས་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་ སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་བཞུགས་གནས་ རྗེ་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་གིས་གཙོས་པའི་གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་གནམ་བྱཱར་གྱི་བཞུགས་གནས་དང་ བཙག་འཐུ་ལས་གྲུབ་པའི་གཞུང་སྐྱོང་དབུ་ཁྲིདཔ་ བློན་ཆེན་གྱིས་གཙོས་པའི་བློན་པོ་ལྷན་རྒྱས་དང་ མི་སེར་སྐུ་ཚབ་ཆེ་བསྟོད་ཅན་གྱི་འཐུས་ཚུ་གི་ཡིག་ཚང་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་ལྷན་ཁག་བཅུ་ཐམ་དང་ གཞུང་དང་སྒེར་གྱི་ཞི་དྲག་ཁག་གི་ཡིག་ཚང་ཆ་མཉམ་ར་རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུག་ལུ་ཆགས་ཏེ་ཡོད། <br>
སྤྱིར་བཏང་ཐིམ་ཕུག་འདི་ ང་བཅས་རའི་རྒྱལ་རབས་ནང་ལུ་ ག་ནི་བ་རྩ་ཆེ་བའི་ས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་སྦེ་རྩིཝ་ཨིན། དེ་ཡང་ བྱིན་རླབས་ཆེ་བའི་གནས་ཆེན་མང་རབས་ཅིག་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ བཀའ་བརྒྱུད་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ་ཐོག་མ་དྲངས་མི་རྟོགས་ལྡན་ཕ་ཇོ་རིན་པོ་ཆེ་ལུ་ ཨྱོན་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ལུང་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་གནས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གྲས་ལས་ རྟ་མགོ་ཆོས་དབྱིངས་རྫོང་དང་ གླིང་བཞི་བྱ་རྒོད་རྫོང་། གླང་ཐང་ཕུག། རྩེ་དོང་དོ་བ་ཕུག། དགའ་བ་ཕུག། ཐུགས་རྗེ་བྲག་ དང་བསྟན་སྲུང་ཆེན་པོ་དགེ་བསྙེན་ཇག་པ་མེ་ལེན་གྱི་གནས་ཁང་བདེ་ཆེན་ཕུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་འབྲུག་ཆེན་གོང་མ་ཡབ་སྲས་ཚུ་གི་གདན་ས་འབྲུག་ཕོ་བྲང་སྡིང་དང་ རྟ་ལང་ཁ་ལ་སོགས་པ་ལེ་ཤ་ཡོད་པའི་ཁར་ ལྷག་པར་དུ་ དཔལ་འབྲུག་པ་རིན་པོ་ཆེ་ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་ ཉི་མ་ལྷོའི་ཕྱོགས་ལུ་ཆིབས་ཁ་བསྒྱུར་ཏེ་ཕེབས་ལམ་ཡང་ ལ་ཡག་ལས་སྦེ་གླིང་བཞི་བརྒྱུད་དེ་འགོ་ཐོག་ཐིམ་ཕུག་སྤང་རི་ཟམ་པ་ལུ་ཕེབས་གནང་ནུག། སྐྱབས་མགོན་ཁོང་གི་གདན་དང་པ་ ལྕགས་རི་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱིས་གཙོས་པའི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་སྒྲུབ་གནས་ རྟ་མགོ་བདུད་འདུལ་ཕུག་ ལུགས་གཉིས་བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་ དཔལ་འབྲུག་པའི་སྲོག་རྫོང་ཆེན་མོ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་དང་པ་ གསང་སྔགས་ཟབ་དོན་ཕོ་བྲང་འདི་ཡང་ རྫོང་ཁག་འདི་ནང་ཡོདཔ་ཨིན།<br>
དེ་མ་ཚད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་འདི་ཐིམ་ཕུག་ལུ་སྤོ་ཞིནམ་ལས་ དབང་ཕྱུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིམ་བྱོན་ཚུ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་གོང་འཕེལ་དང་ མི་སེར་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་སའི་ལྟེ་བ་འདི་ཡང་ བཀྲིས་ཆོས་རྫོང་ཕོ་བྲང་ནང་ལུ་འབདཝ་ལས་ རྫོང་འདི་ནང་མི་དབང་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཡིག་ཚང་དང་ ལྷན་ཁག་གི་ཡིག་ཚང་། དེ་བཟུམ་སྦེ་ རྗེ་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་གི་གཟིམ་ཅུང་དང་ སློབ་དཔོན་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་གཞུང་དགེ་འདུན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་བཞུགས་གནས་ཡང་ཨིན།</big>
=== ཁུངས་གཏུག། ===
# Wikipedia contributors. (2021). Daga, Bhutan. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Daga,_Bhutan&oldid=1033941705.
# Wikipedia contributors. (2021). Lhuntse District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lhuntse_District&oldid=1036483754
# Wikipedia Contributors. (2021). Mongar District. In Wikipedia. The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mongar_District&oldid=1036483996
# Wikipedia contributors. (2021). Samtse District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samtse_District&oldid=1059818481
# Wikipedia contributors. (2021). Sarpang District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sarpang_District&oldid=1053149274
# Wikipedia contributors. (2021). Trongsa District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trongsa_District&oldid=1053335734
# Wikipedia contributors. (2021). Zhemgang. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Zhemgang&oldid=1012781228
# Wikipedia contributors. (2021). Chukha District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chukha_District&oldid=1053307238
# Wikipedia contributors. (2021). Haa district. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Haa_(district)&oldid=49239570.
# Wikipedia contributors. (2021). Pemagatshel District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pemagatshel_District&oldid=1055317735
# Wikipedia contributors. (2021). Samdrup Jongkhar. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samdrup_Jongkhar&oldid=1052289019
# Wikipedia contributors. (2021). Trashiyangtse District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trashiyangtse_District&oldid=1061611825
# Wikipedia contributors. (2021). Trashigang. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Trashigang&oldid=1052260622
# Wikipedia contributors. (2021). Tsirang District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Tsirang_District&oldid=1053320229
# Wikipedia contributors. (2021). Bumthang District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bumthang_District&oldid=1054708894
# Wikipedia contributors. (2021). Gasa District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Gasa_District&oldid=1057304309
# Wikipedia contributors. (2021). Paro District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Paro_District&oldid=1036482740
# Wikipedia contributors. (2021). Punakha District. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Punakha_District&oldid=1036483190
# Wikipedia contributors. (2021). Thimphu. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Thimphu&oldid=1062389807
[[Category: རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་བཅུད་བསྡུས།]]
56dsc1jpelsutdrvhswynmu7spejhhp