Vicipéid gawiki https://ga.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%ADomhleathanach MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Meán Speisialta Plé Úsáideoir Plé úsáideora Vicipéid Plé Vicipéide Íomhá Plé íomhá MediaWiki Plé MediaWiki Teimpléad Plé teimpléid Cabhair Plé cabhrach Catagóir Plé catagóire TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 2635 1071686 1062510 2022-08-11T19:56:48Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Sraith Teilifíse}} Sobaldráma [[an Bhreatain|Briotanach]] is ea '''''Coronation Street''''' (nó '''''Corrie''''' go neamhfhoirmeálta uaireanta). Ba é Tony Warren a chruthaigh é, agus cuireadh ar an aer ar dtús é ar 9 Mí na Nollag 1960. Ba faoin dteideal ''Florizel Street'' a ceapadh ar dtús é, ach dúirt Agnes, freastalaí tae ag comhlacht teilifíse Granada (áit a táirgeadh Coronation Street) gur airigh "Florizel" ró-chosúil le buidéal glantóireachta. Tá ''Coronation Street'' suite i sráid déanta suas sa bhaile déanta suas ar ainm dó Weatherfield, bunaithe ar Salford, ar chuid anois de mhórchathair [[Manchain|Mhanchuin]] é. Is é an clár teilifíse is láidre ar ghréasán [[ITV]]. Is é ''[[EastEnders]]'' an [[BBC]] an t-iomaitheoir is mó atá aige i measc operas galúnaigh. ==Stair== Chraol [[Eipeasóid 1 (Coronation Street)|an chéad eipeasóid]] ar an 9 Nollaig 1960 ag 7. == Carachtair == {{Príomhalt|Liosta de charachtair Coronation Street}} == Naisc sheachtracha == * [http://www.itv.com/coronationstreet/ Leathanach Coronation Street ag itv.com] == Tagairtí == {{Reflist}} {{síol}} [[Catagóir:Coronation Street]] [[Catagóir:Sobalchlár]] [[Catagóir:Sraitheanna teilifíse a thosaigh i 1960]] [[Catagóir:Cláir ITV]] [[Catagóir:Cláir Teilifíse na Breataine]] 5nslb17g0aqt3y24cio1sqpzwbtwf6v 0 3391 1071698 1050152 2022-08-11T20:29:32Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is é '''''Fungus Amongus''''' an chéad albaim seolta amach ag an banna [[rac-cheol]] [[Incubus]]. Seoladh é ar an 1 Samhain, 1995 ar ''Stopuglynailfungus Music on Chillim'', an lipéad neamhspleách Incubus. I ndairíre, tá go leor de na haimneacha scríobhte faoi 'Pearsanra', bréagainmneacha baill Incubus. Is é Fabio an seinnteoir giotáir 'Mike Einziger'. Is é 'Dirk Lance' an seinnteoir dordghiotáir 'Alex Katunich', a uchtaigh an bréagainm mar ainm ardáin. Is iad 'Brandy Flower' is 'Happy Knappy' an t-amhránaí 'Brandon Boyd' agus is iad 'Brett' agus 'Brett Spivery' Brett Spivey, cara an banna. Níos déanaí, rinne Brett na videónna do ''I Miss You'' agus an neamh-seolta ''Summer Romance (Anti-Gravity Love Song)''. == Clár == # "You Will Be a Hot Dancer" - 3:47 # "Shaft" - 3:14 # "Trouble in 421" - 4:41 # "Take Me to Your Leader" - 4:27 # "Medium" - 3:12 # "Speak Free" - 4:54 # "The Answer" - 3:02 # "Psychopsilocybin" - 4:19 # "Sink Beneath the Line" - 3:15 # "Hilikus" - 3:15 == Pearsanra == * Fabio - An Ghiotáir * Jim Wirt - Léirtheoir * Jose Antonio Pasillas II - Na Drumaí * Brett Spivery - Stiúir Ealíona * Brandy Flower - Stiúir Ealíona * Brandon Boyd - Amhránaí * Mike Einziger - An Ghiotáir * Alex Katunich - An Dordghiotáir * Dirk Lance - An Dorddhiotáir * Brett - Ealíon Clúdagh * Happy Knappy - Amhránaí, An Djembe * Kenny Morrison - Grianghrafadóireacht == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:1995 Albaim]] eo7gbbqcyfbdw20a22p98y5w83k3d4p 0 3392 1071699 809704 2022-08-11T20:29:53Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{athbhreithniú}} {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is é '''''S.C.I.E.N.C.E.''''' dlúthdhiosca a bhfuil barr maise curtha air. Bhí sé seolta ag an banna [[rac-ceol]] [[Incubus]] ar 9 Meán Fómhair. Tá videó air freisin. Is é an chéad uair a bhfuil DJ Lyfe ar seol Incubus. == Clár == # ''Redefine'' (3:20) # ''Vitamin'' (3:13) # ''New Skin'' (3:52) # ''Idiot Box'' (4:07) # ''Glass'' (3:38) # ''Magic Medicine'' (3:03) # ''A Certain Shade Of Green'' (3:11) # ''Favorite Things'' (3:12) # ''Summer Romance (Anti-Gravity Love Song)'' (4:26) # ''Nebula'' (3:50) # ''Deep Inside'' (3:56) # ''Calgone'' (16:04) == Pearsanra == * Terry Date - Measc * Stephen Marcussen - Smachtú, athsmachtú * Charles Waltz - An Veidhlín * Jim Wirt - Léirtheoir * Ulrich Wild - Innealtóir * Chris McCann - Grianghrafadóireacht * C.J. Eiriksson - Innealtóir * Don C. Tyler - Eagraíthe Luibhech * Frank Harkins - Stiúir Ealíona * Donat Kazarinoff - Innealtóir * DJ Lyfe - Na casbhoird * Chris McCann - Grianghrafadóireacht * Dirk Lance - An dordghiotáir * Badmammajamma - Drumaí, scéim eadaí * Paul Pontius - A&R == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:1997 Albaim]] 0al8tl0bmbjsgu5e1878haj40uz8sre 0 3566 1071700 738765 2022-08-11T20:30:14Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is é '''Sunset Studies''' dlúthdhiosca le [[Augie March]]. == Clár == # The Hole In Your Roof (7:12) # Maroondah Reservoir (5:05) # There Is No Such Place (3:17) # Tulip (6:20) # Tasman Awakens (4:42) # Believe Me (2:02) # Sunset Studies (5:34) # Men Who Follow Spring The Planet Round (5:35) # Angels Of The Bowling Green (5:12) # Heartbeat and Sails (3:01) # The Offer (4:56) # The Good Gardener (On How He Fell) (5:26) # Here Comes The Night (4:50) # Asleep In Perfection (4:04) # Owen's Lament (8:46) == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:2000 Albaim]] d36bzwzzcd4rjqzr90rcca7v6iuwzxm 0 3704 1071701 738762 2022-08-11T20:30:35Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is gearralbam é '''''Enjoy Incubus''''' a bhí seolta amach le h[[Incubus]]. D'fhoilsigh Sony é agus b'é a gcéad seoladh ar mhórlipéad. Bhí ath-taifeadí amhráin air a bheith ar a iar-seoladh neamhspleách, [[Fungus Amongus]], chomh maith le dhá amhráin neamhsheolta, ''Version'' agus ''Azwethinkweiz''. B'é an chéad uair a bhí [[Gavin Koppell|DJ Lyfe]] ar sheoladh [[Incubus]], chuir sé scríobanna casbhorda leis na hamhráin [[Fungus Amongus]]. == Clár == # ''You Will Be A Hot Dancer'' (4:18) # ''Shaft'' (3:25) # ''Take Me To Your Leader'' (4:43) # ''Version'' (4:17) # ''Azwethinkweiz'' (3:48) # ''Hilikus'' (3:55) == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:1997 Albaim]] 2il95xgrxy3w68zi6g8eci9h91uoefp 0 3705 1071702 809705 2022-08-11T20:30:56Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is albam leis an grúpa rac-cheol [[Incubus]] é '''''Make Yourself'''''. Sheol amach é ar 26 Meán Fómhair, 1999 ar an lipéad [[Sony]]. D'athsheol sé amach le dlúthdhiosca eile, le sé amhráin beo agus acústice. Is é freisin an chéad uair a bhí an casbordóir [[Chris Kilmore]] ar albam [[Incubus]]. D'ionadaigh sé [[Gavin Koppell|DJ Lyfe]]. == Clár == # ''Privilege'' (3:54) # ''Nowhere Fast'' (4:30) # ''Consequence'' (3:19) # ''The Warmth'' (4:25) # ''When It Comes'' (4:00) # ''Stellar'' (3:20) # ''Make Yourself'' (3:03) # ''Drive'' (3:52) # ''Clean'' (3:56) # ''Battlestar Scralatchtica'' (3:50) # ''I Miss You'' (2:48) # ''Pardon Me'' (3:44) # ''Out From Under'' (3:28) == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:1999 Albaim]] g2o3iltzxg3vcys2try2kgk1lq1edrc 0 4434 1071703 748706 2022-08-11T20:31:18Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is albam é '''Morning View''' seolta le [[Incubus (banna)|Incubus]]. Scaoileadh é ar an 23 Meán Fómhair, 2001. Bhí an t-albam ar fad cláraithe sa [[Teach Morning View]] i g[[California]], [[SAM]]. Bhí cúpla amhráin neamh-sheolta ón diosca seo. Is iad seo a leanas amhráin neamh-sheolta nó teidil eile ar amhráin: ''Anything'', ''Puzzle'', ''I Dream of Fiji'', ''Police Car'', ''Coffee Date with Content'', ''Peel My Mañana''. == Clár == ''(gach amhrán scríofa le hIncubus)'' # Nice To Know You (4:47) # Circles (4:13) # Wish You Were Here (3:38) # Just A Phase (5:35) # 11am (4:18) # Blood On The Ground (4:38) # Mexico (4:24) # Warning (4:44) # Echo (3:38) # Have You Ever (3:18) # Are You In? (4:28) # Under My Umbrella (3:35) # Aqueous Transmission (7:47) == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:2001 Albaim]] 7kridgiul1p0euuoxsyax1b64fpp5x4 0 4435 1071704 981206 2022-08-11T20:31:39Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Albam}} Is é '''''A Crow Left of the Murder...''''' an t-album is lú seolta le [[incubus (banna)|hIncubus]]. Scaoileadh é ar an 3 Feabhra 2004. Is é an chéad uair atá [[Ben Kenney]] ar albam Incubus, a d'ionadaigh [[Alex Katunich]] ar an [[dordghiotár]]. Bhí cosc ar an amhrán "Megalomaniac" toisc go raibh sé ró-pholaitiúil.{{fíoras}} Tharla sé sin tar éis an scannal faoi eachtraí [[Janet Jackson]] ag leath-am ag an [[Superbowl]], nuair a nochtadh a leathchíoch beo ar an teilifís. == Clár == ''(gach amhráin scríofa le hIncubus)'' # Megalomaniac (4:54) # A Crow Left Of The Murder (3:30) # Agoraphobia (3:52) # Talk Shows On Mute (3:49) # Beware! Criminal (3:48) # Sick Sad Little World (6:23) # Pistola (4:23) # Southern Girl (3:41) # Priceless (4:07) # Zee Deveel (3:52) # Made For TV Movie (3:38) # Smile Lines (3:59) # Here In My Room (4:20) # Leech (4:19) == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:2004 Albaim]] ru6rj6sopl0r3049tg7tds5iv9bcqwl 0 6662 1071778 1062679 2022-08-12T09:58:31Z Ériugena 188 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Teanga}} Is í [[An Araibis|an Araibis]] an teanga a labhraíonn an líon is mó cainteoirí dúchais de na [[Teangacha Seimíteacha|teangacha Seimíteacha]]. == Na Teangacha Séimíteacha == [[Teangacha Seimíteacha|Teanga Sheimíteach]] í an Araibis, rud a fhágann go bhfuil an dúrud gaolta aici i measc teangacha ársa tábhachtacha [[an Meán-Oirthear|an Mheán-Oirthir]]. Is iad na teangacha Seimíteacha ná: an [[Acáidis]]. Tá an Acáidis ar ceann de na teangacha is sine a bhfuil eolas againn orthu. Sa Mheasapótaim—in [[An Iaráic|Iaráic]] an lae inniu—a labhraítí í, ach níorbh í féin an teanga is sine a bhí á saothrú ansin. Is amhlaidh gur tháinig sí i leaba na [[Súiméiris]]e, an tseanteanga Mheasapótamach nach raibh aon teanga eile gaolmhar léi, go bhfios dúinn. B'í aibítir na litreach [[dingchruthach]]—"cuneiform" mar a thugann lucht labhartha an Bhéarla uirthi—a d'úsáidtí leis na teangacha seo, eadar [[Acáidis]] agus [[Suiméiris]], a bhreacadh síos—nó a ghreanadh síos, le bheith beacht. Faoin mbliain 2000 roimh bhreith Chríost a thosaigh an Acáidis ag titim as a chéile, agus gach canúint ag dul a bealach féin. B'iad an [[Aisiris]] agus an Nua-Bháibileoinis an dá chanúint ba tábhachtaí acu seo, ach má bhí féin, chuaigh an chéad cheann acu in éag faoin am a rugadh Críost. Ní léir go fóill cad é an gaol a bhí acu seo le dhá sheanteanga eile ar baisteadh Éablaítis agus Úgairitis orthu. Tá scríbhinní sa chéad teanga le fáil i dTeill Máirdít (Ebla) faoi thrí scór ciliméadar ó dheas d'Aileapó, agus iarsmaí an dara ceann faighte amach ag lucht na seandálaíochta i Rais Seamra (Ugarit) láimh le Lataicia. Tá muid níos eolaí ar chinniúint na dteangacha Séimíteacha Iar-Thuaisceartacha, mar atá, an [[An Aramais|Aramais]] agus an [[An Eabhrais|Eabhrais]] thar aon cheann eile. Dealraíonn sé go dtéann na teangacha seo siar go dtí an Amóirítis, teanga nach bhfuil mórán fágtha di thar na hainmneacha pearsanta i gcartlanna Acáideacha. Bhí an Aramais an-difriúil leis [[an Eabhrais]] cheana nuair a breacadh an dá theanga síos an chéad uair riamh, ach tá aon dlúthghaol amháin, ar a laghad, ag an Eabhrais—[[an Fhéinícis]]. Cuid de na canúintí Féiníceacha, tá siad cosúil leis an Eabhrais agus nach féidir a rá cé acu den dá theanga seo atá i gceist dáiríribh. Ó thaobh an chultúir de, is í an Eabhrais an ceann is tábhachtaí de na teangacha seo. Baineann Eabhrais an Bhíobla leis na blianta 1200-200 roimh bhreith Chríost, ach tá an teanga bheo ar fáil ina lán cáipéisí ó na blianta ina dhiaidh sin freisin - go háirithe sa [[Talmúd]]. Bailiúchán de litríocht saíochta, fealsúnachta agus teagaisc is ea an Talmud. Chuaigh an Eabhrais in éag mar theanga labhartha faoin am a rugadh Críost, agus an Aramais á leitheadú mar a bheadh loscadh sléibhe ann. Ar ndóighe, níor éirigh lucht léinn an Ghiúdachais riamh as a seanteanga a shaothrú sna scríbhinní; agus san fhichiú haois thosaigh na [[Siónachas|Siónaigh]] ag labhairt Eabhrais lena gclann leis an teanga a athbheochan mar ghnáthurlabhra phobail. [[Íomhá:Flag of the Arabic language.svg|mion|Bratach]] Maidir leis an Aramais, tá sí ar fáil i bhfoirm scríofa ón mílaois dheireanach roimh bhreith Chríost ar aghaidh. Nuair a d'éirigh sí ina gnáth-theanga ar fud an Mheán-Oirthir, scoilt sí ina dhá leath, an ceann iartharach—Aramais na Palaistíne, an Nabaitéis agus an Phailmíris—agus an ceann oirthearach, as ar fáisceadh na canúintí Nua-Aramaise a mhaireann inniu féin i mbéal dreamanna beaga de Chríostaithe anseo is ansiúd ar fud an Mheán Oirthir. Na teangacha atá fágtha anois, is iad na gaolta is dlúithe dá bhfuil ag an Araibis—sin le rá, teangacha Séimíteacha an Iar-Dheiscirt. Is é sin, más fíor gurb iad na gaolta is dlúithe iad. Nó níl lucht an tsaineolais ar aon fhocal go fóill faoin gcineál muintearais nó baint atá ag na teangacha Seimíteacha le chéile. [[Íomhá:Arabic language.jpg|clé|mion]] Maidir le teangacha Seimíteacha an Iar-Dheiscirt, mar a thugtar orthu go traidisiúnta, is iad an Araibis Thuaidh, an Araibis Theas, agus an Amáiris iad. Is gá a chuimhneamh gurb ionann an "Araibis" mar a thuigimid inniu é agus an Araibis Thuaidh. Teanga is ea an Araibis Theas nach bhfuil róchosúil leis an Araibis Thuaidh ná intuigthe ag cainteoirí na teanga eile. D'fhág an teanga seo a lorg ar an gcineál Araibis Thuaidh a labhraítear san [[An Ómáin|Ómáin]] agus san [[An Éiméin|Éiméin]]. Thairis sin, ámh, maireann canúintí de chuid na hAraibise Theas in áiteanna iargúlta go fóill, ar nós Oileán Soqotra. Ní gnách na canúintí seo a chur ar pár, áfach. Deacair is uile mar atá an teanga acu, is í an Araibis Thuaidh a bhíonn á saothrú ag lucht a labhartha, an chuid acu a bhfuil scríobh nó léamh aon teanga acu. Nuair a chuaigh daoine de lucht labhartha na hAraibise Theas a chónaí san [[An Aetóip|Aetóip]] fadó, chuir siad tús le forbairt na Sean-Amairise (ná tóg in ainriocht na hAramaise í, ní hionann an dá theanga!) nó an teanga [[Ge'ez]], a úsáidtear i gcónaí mar theanga naofa in Eaglais na nOrtadocsach Cóipteach san Aetóip. Thairis sin, saothraítear an Nua-Amairis mar theanga scríofa inniu, in éineacht le cúpla canúint nó teanga eile a d'eascair ón tsean-Amairis fosta. Is í an Tigrinis an ceann is tábhachtaí acu seo, nó is í teanga oifigiúil na h[[An Éaraitré|Éaraitré]] í. Cuid de na saineolaithe, áfach, — an scoláire [[Iosrael]]ach [[Roibeard Hetzron]] thar aon duine eile—tá siad inbharúla nach bhfuil ag an [[Araibis Thuaidh]] ach lúb bheag ghaoil leis an Araibis Theas agus na [[teangacha Amaracha]] san [[Aetóip]]. Síleann an scoil seo go bhfuil an Araibis sa ghrúpa céanna leis an Eabhrais agus an Aramais. == Trí Theanga Ghaolmhara in Aon Chorcán le Chéile == [[Íomhá:Arabic speaking world.svg|mion|Stádas na hArabaise i dtíortha éagsúla. Tá dath uaithne ar na tíortha ina bhfuil an Araibis amháin oifigiúil, dath gorm dorcha ar na tíortha ina bhfuil an Araibis oifigiúil in éineacht le teanga(cha) eile ach á labhairt ag an móramh, dath gorm éadrom ar na tíortha ina bhfuil an teanga oifigiúil agus í á labhairt ag mionlach nó ina bhfuil ról cultúrtha aici.]] Cibé faoi sin, tá lucht an tsaineolais féin ag dul in éadóchas ag iarraidh crann ceart ginealais a líniú do na teangacha Seimíteacha. Nó tá na teangacha seo i ndiaidh an-lorg a fhágáil ar a chéile. Mar shampla, cuid mhór den Aramais atá ar caomhnú, is Aramais le scríbhneoirí Giúdacha í a bhí go mór faoi thionchar na hEabhraise. Ansin, is í an bharúil atá ag na scoláirí taobh amuigh den domhan Ioslamach go bhfuil Araibis [[an Córan|an Chórain]] breac le hiasachtaí Aramaise, toisc go bhfuil baint ag an gCóran féin le traidisiún na gCríostaithe is na n[[Giúdachas|Giúdach]]. B'í an Aramais [[francbhéarla]] (lingua franca) an traidisiúin seo sa Mheán-Oirthear, agus na téarmaí ab fhearr le fáil inti chun cur síos a thabhairt ar na coincheapa reiligiúnach (is gá a phointeáil amach nach bhfuil na scoláirí Ioslamacha róshásta leis an teoiric seo, nó níl sé ag teacht go rómhaith leis an ráiteas sa Chóran a deir gur ''Córan Araibise a rinne Muid'' [=Dia] ''de, i gcruth is go dtuigfeadh sibh é''). Thairis sin, nuair a shocraigh na sluaite móra de Ghiúdaigh síos i dtíortha Ioslamacha le teacht slán ó na géarleanúintí barbartha a bhí ar cois ag na Críostaithe, is léir gur fhág sin faoi thionchar na hAraibise iad, agus iad ag forbairt na hEabhraise mar theanga léannta. Agus arís, an cineál Aramaise a labhraítear sa Mheán-Oirthear inniu, tá sí á saothrú ag daoiní a bhfuil cónaí orthu i dtíortha Arabacha, daoine a chaithfeas Araibis a tharraingt orthu agus iad ag caint le lucht údaráis an stáit. Fágann an Araibis a lorg ar chaint bheo na hAramaise inniu, mar sin, agus an dá theanga chomh dlúth sin i dteagmháil le chéile. An tSean-Aramais a chleachtaíodh lucht léinn an Ghiúdachais i gcuid de na scríbhinní naofa Giúdacha, is léir gur "Aramais Ghiúdach" atá ann, Aramais a cuireadh in oiriúint do riachtanaisí téarmaíochta an Ghiúdachais—agus an Eabhrais ag soláthar na téarmaíochta, nó múnlaí a húsáide, ar a laghad. Is é an tátal is féidir a bhaint as an méid seo nach bhfuil fáil ar Araibis ar bith ach an Araibis ar imir an Eabhrais agus an Aramais a dtionchar uirthi. Is é an cineál Eabhrais a chleachtaítear inniu an Eabhrais ar imir an Aramais agus an Araibis a dtionchar uirthi. An Aramais atá ann, forbraíodh faoi thionchar an dá theanga eile í fosta. Mar sin, ní féidir le haon duine a thuilleadh aon bhreithiúnas róchruinn a thabhairt ar an dóigh a raibh na teangacha seo gaolmhar le chéile sular tháinig siad i síor-dhlúth-theagmháil le chéile. [[Íomhá:WiktionaryAr.svg|mion]] == Fréamhacha na hAraibise == Cibé faoin ngaol atá ag an Araibis leis na teangacha Seimíteacha eile, tá muid sách eolach ar an Araibis féin. Rinneadh an chéad trácht ar na hArabaigh riamh in annalacha na hAisíre ocht gcéad go leith de bhlianta roimh bhreith Chríost. Rinne an Rí Salmanassar a Trí tagairt don chath a chuir sé ar ghinearál arbh ainm dó ''Gindibu'', agus é ina thaoiseach ar an treibh úd ''Arbi''. Is féidir, áfach, nach raibh de chiall leis an fhocal áirithe seo ar dtús ach "fánaí", duine den lucht fáin a bhí ag dul thart timpeall ar fud Leithinis na hAraibe. Fánaithe ab ea na hArabaigh ceart go leor, go dtí gur cumadh cineál nua diallaite a chuir ar a gcumas marcaíocht cheart a dhéanamh, in áit na seansrathrach nach dtiocfadh ach earraí a luchtú uirthi. Chuir an diallait an-luas leis an bhfánaíocht, i gcruth is gur tháinig treibheacha éagsúla le chéile, rud a chuidigh leo focail is foirmeacha a ghlacadh isteach ó chanúintí eile agus cineál caighdeán nó comh-chanúint a chruthú ina measc féin. Deirtear gur ''beidiúnaíodh'' cultúr agus teanga na nArabach, agus as an mbeidiúnú seo a fáisceadh an Araibis mar theanga chlasaiceach nó réamhchlasaiceach. Tá focail agus ainmneacha Araibise le fáil in áiteanna éagsúla roimh lá Mhuhamad in inscríbhinní—cuid acu, tá siad scríofa le litreacha na hAraibise Theas; an chuid eile acu, Aramais atá iontu, diomaite de na hainmneacha pearsanta a bhaineann leis an Araibis. [[Íomhá:WP countries and versions Arabia.pdf|clé|mion|299x299px]] B'é an Córan a chuir bun leis an litríocht Araibise agus le caighdeán na hAraibise Clasaicí. Ar chúiseanna na diagachta féin, is gnách a shíleadh go raibh an Fáidh dall ar scríbhneoireacht is aibítir ar bith. Ar a laghad, bhí páirt thábhachtach ag an ghlanmheabhraíocht i bhforbairt an Chórain. I ndiaidh bhás Mhuhamad, áfach, tháinig an-deifir ar lucht a leanúna a chuid aislingí a chur i míotar, agus mar sin, bhreac siad síos an Córan agud chuir siad in eagar é mar leabhar ceart. An aibítir a bhí in úsáid ag na hArabaigh san am sin, ba leagan iodálaí den aibítir Fhéiníceach í, agus cuid de na litreacha ag éirí chomh cosúil le chéile is nach raibh san fhocal scríofa go bunúsach ach seort crann taca don ghlanmheabhraíocht. Ó bhí páirt iontach lárnach ag an gCóran ins an reiligiún—nó is é foirceadal an Ioslaim gurb é focal Dé gan truailliú é—theastaigh ceartlitriú níos cruinne ó na Moslamaigh, agus faitíos orthu go gcuirfeadh an drochscríbhneoireacht briathar Dé as a riocht. Mar sin, cuireadh poncanna breise le litreacha áirithe chun fuaimeanna éagsúla a choinneáil scartha ó chéile. Dealraíonn sé gurb ó aibítir Shíreach na hAramaise a fuarthas na poncanna seo. Ina dhiaidh sin féin, níor ghnách na gutaí a scríobh amach ar aon dóigh ar leith. B'é an gramadóir Abú 'l-Asbhad al Du'áilí a chuir an chéad sonrú i dtábhacht na ngutaí i gcaighdeánú na hAraibise sa tseachtú haois, ach b'é al-Hailíl ibn Achmad sa chéad aois eile a chum na comharthaí a sheasann do na gutaí i scríbhneoireacht Araibise an lae inniu. [[Íomhá:Arabic Dialects ar.svg|clé|mion|299x299px|Canúintí]] == Caighdeánú na hAraibise == An chéad ghramadóir Araibise, al-Siobabhaithí, ní Arabach a bhí ann ach Peirseach a chaithfeadh an teanga a fhoghlaim mar theanga iasachta. Deirtear, fiú, nár bhain an fear bocht líofacht rómhaith amach sa teanga labhartha riamh. Mar sin féin, chruthaigh sé modheolaíocht dhian gramadóireachta a raibh an-tionchar aici ar na glúnta de thaighdeoirí teangeolaíochta ina dhiaidh. Bhaineadh sé úsáid as analach loighciúil mar phríomhghléas gramadóireachta, agus tá sé incheaptha gur éirigh leis foirmeacha nó cleachtais ghramadaí a athbheochan sa teanga scríofa nach raibh ach a n-iarsmaí le fáil sa ghnáthchaint. Bhí an teanga féin á teannadh is á streachailt go mór ag athruithe na sochaí Arabaí a tháinig ar lorg an Ioslaim, agus na hArabaigh ag cur catha ar lucht an "éigreidimh" sna tíortha ina dtimpeall. Nó de réir mar a bhí siad ag teacht i seilbh tailte nua a bhí go minic níos saibhre nó níos airde ó thaobh an chultúir de ná saol fáin na mBeidiúnach, b'éigean dóibh focail úra a ligean isteach, agus iad ag fáil aithne ar chleachtais is aireagáin nár casadh orthu roimhe seo. Ní raibh an t-athrú seo ag taitneamh le lucht an ghlanteangachais, áfach, agus iad barúlach nár chóir teanga naofa an Chórain a chur as a riocht le truailliú iasachta, ó b'é briathar Dé é. [[Íomhá:Quranic-arabic-corpus.png|clé|mion]] Ní raibh teanga an Chórain féin glan ar iasachtaí, muis. Rinneadh tagairt cheana féin don dóigh ar fhág Aramais Shíreach na gCríostaithe a sliocht ar Araibis an Chórain. Thairis sin, is léir go ndearnadh trácht éigin sa Chóran féin ar ábhair nó ar rudaí a raibh baint acu le saol sofaisticiúil na Peirse, agus lipéid Pheirsise á n-úsáid ag na hArabaigh féin ar na rudaí seo. Nó, tar éis an tsaoil, ní raibh aon chaill ar na hArabaigh riamh ag trádáil le hearraí só, ar nós na túise is na síoda, na ndathanna is na gcumhrán, agus tháinig na focail i mbéal na nArabach chomh túisce is a chuala siad iomrá ar na rudaí a raibh na focail seo ag seasamh dóibh. Sna tíortha iasachta ba thúisce a d'fhorghabh siad, fuair na hArabaigh rompu cultúr saibhir an Heilléineachais. Ba mhór an spreagadh do na hArabaigh é léann a fhoghlaim agus Araibis a chur ar shaothair eolaíochta na scoláirí Heilléineachais. Nuair nach raibh meas an mhadra ag an Iarthar ar smaointeoirí ná ar thaighdeoirí an Heilléineachais, rinne na hArabaigh a gcuid féin dá n-obair siúd. Ansin, tháinig borradh mór i saothrú téarmaíochta an léinn is na heolaíochta san Araibis, ó bhí téarmaí nua ag teastáil leis an teanga a chur in oiriúint do na smaointí úra a bhí le cur i bhfoclaibh inti. [[Íomhá:شرح ألفية ابن مالك.jpg|mion|Alfiya ( ألفية ابن مالك‎) le Malik isa 13ú haois (Mullah Qasim Effendi Al-Mufti)]] == Gramadach na hAraibise == Mar is dual do theanga Sheimíteach, tá gramadach na hAraibise bunaithe ar thamhain trí chonsan. Is féidir, ansin, an dúrud d'fhocail éagsúla a fhréamhú as an trí chonsan sin ach tú a bheith eolach ar an dóigh a gcuirtear na gutaí eatarthu leis an gciall a mhodhnú mar is cóir. Sin é an fáth féin gur fearr leis na hArabaigh córas litrithe a úsáid nach n-úsáideann litreacha ach amháin leis na consain a chur in iúl. Is iad na consain is mó a iompraíonn an chiall, agus mar sin, tá sé áisiúil litriú a úsáid a chuireann ar do chumas an tamhan a aithint leis an chéad spléachadh súile. == Tionchar na dTeangacha Eile == Is léir go raibh an Córan an-tábhachtach mar fhoinse is mar dhíol aithrise i bhforbairt na stíle liteartha, ach thairis sin, bhí na luathghramadóirí is na haistritheoirí go mór i dtuilleamaí iarsmaí na filíochta réamh-Ioslamaí agus iad ag iarraidh a fháil amach cad é ba dea-Araibis ann. Bhí taoisigh Arabacha go minic i muinín scríobhaithe Síreacha nó Peirseacha, agus is féidir go raibh tionchar éigin ag a stíl siúd ar stíl na hAraibise. Scéal ar leith é an tionchar a bhí ag an Ghréigis ar fhorbairt na hAraibise liteartha. Na chéad iarrachtaí a tugadh ar shaothair fhealsúnachta a aistriú ón Ghréigis, b'uafásach an raiméis ab ea iad, nó bhí lorg na bunteanga chomh láidir orthu nach dtiocfadh le haon Arabach bun ná barr a dhéanamh díofa. De réir a chéile, áfach, fuair na hArabaigh blas ar obair an aistritheora. Thar aon duine eile, b'é Hunaighea ibn Íosthác, a mhair sa naoú haois, ardmháistir na ceirde, nó bhí stíl an-dúchasach ins achan líne dá dtigeadh óna phean—nó sin é an dearcadh traidisiúnta. I ndiaidh an iomláin, tá lucht an tsaineolais den bharúil inniu go bhfuil aithne éigin Gréigise ar an úsáid chasta dheacair a bhaineanns mo dhuine as na rangabhálacha—úsáid nach bhfuil ag teacht le comhréir na hAraibise is glaine, is nádúrtha. Mar sin, is féidir glacadh leis go raibh tionchar ínteacht ag an Ghréigis ar an dóigh ar fhorbair stíl na heolaíochta, agus an dúrud de leabhartha Gréigise a haistríodh go hAraibis. == An Mheán-Araibis: an litríocht is na canúintí == === An [[Débhéascna]] === Caithfidh muid cuimhne a choinneáil air nár rugadh an duine go fóill a chleachtfadh caighdeán clasaiceach na hAraibise ina ghnáthchaint. Is é sin, tá an staid ar a dtugtar ''débhéascna'' i bhfeidhm ar fud dhomhan na hAraibise. Is é is brí le débheascna ná go bhfuil réimsí áirithe an tsaoil chultúrtha—an litríocht, cuir i gcás—ag baint úsáide as ''leagan ard'' na teanga, agus an gnáthshaol ag roghnú an ''leagain ísil''. Ní hionann seo agus an ghnáth-dhifríocht idir teanga na ndaoine galánta agus teanga na cosmhuintire. Nuair atá an débheascna i gceist, ní rithfeadh leis na daoine uaisle féin an leagan ard a úsáid ina ngnáth-chumarsáid laethúil. Thairis sin, tá an leagan ard chomh difriúil leis an ngnáthchaint agus nach dtiocfadh le haon duine é a labhairt go spontáineach. Is amhlaidh gur socraíodh caighdeán na hAraibise sa séú agus sa seachtú haois—roimh chaighdeánú na sean-Ghaeilge féin. Mar sin, ní aibhéil a rá gur dhá theanga an-éagsúla iad an Araibis chaighdeánta agus gach ceann de na canúintí labhartha. Bhí dímheas ag na hArabaigh riamh ar an té nach gcloífeadh leis an gcaighdeán ina chuid scríbhinní, ó tháinig an caighdeán anuas ó Dhia féin leis an gCóran Beannaithe. Ina dhiaidh sin féin, tá teacht ar go leor litríochta nach bhfuil ag cloí leis an gcaighdeán. "Meán-Araibis" a thugann na saineolaithe ar an gcineál teanga atá ann. Is é is Meán-Araibis ann ná Araibis atá truaillithe ag an gcanúint labhartha, nó Araibis atá curtha ó mhaith ag an bh[[forcheartú]]. Is é an rud atá i gceist le forcheartú ná iarrachtaí ró-dhíocasacha an scríbhneora neamhchleachtaigh foirmeacha na gnáthchainte a sheachaint, ionas go mbreacann sé síos foirmeacha bacacha nach bhfuil le fáil sa chanúint ná sa teanga chaighdeánta. === Meán-Araibis na nGiúdach === Ba nós leis na Giúdaigh riamh a n-aibítir féin a chur i bhfeidhm ar gach teanga dá labhróidís - mar seo a cruthaíodh an [[An Ghiúdais|Ghiúdais]], an cineál Meán-Ghearmáinise a chleachtaíodh Giúdaigh Oirthear na hEorpa roimh [[uileloscadh]] [[Adolf Hitler|Hitler]]. D'imir siad an cleas céanna ar an Araibis. Tá an chuid is mó de na téacsanna Giúdacha Araibise sách cóngarach don chaighdeán Chlasaiceach. Dealraíonn sé, ar a laghad, nár thug na scríbhneoirí Giúdacha aon iarracht riamh ar eilimintí gnáthchainte a ligean isteach sa teanga scríofa d'aon ogham. San am chéanna, tá cuid mhór Eabhraise, idir fhocail agus abairtí iomlána measctha tríd an Araibis a scríobhadh siad. === Meán-Araibis na gCríostaithe === Níl an Araibis Ghiúdach róchosúil le Meán-Araibis na gCríostaithe. Na scéalta naomhsheanchais, na haistriúcháin Bhíogúla agus an litríocht reiligiúnach eile a chumadh Críostaithe na dtíortha Arabacha le haghaidh a n-úsáide pearsanta féin, bíonn siad breac le truailliú ón ngnáthchaint, agus is minic nach mbacann na haistritheoirí le cur in aghaidh an tionchair ó na bunleaganacha Gréigise. Ón taobh eile de, níl forcheartú le haithint ar na scríbhinní seo. Nuair a bhí scríbhneoir Críostaí dall ar chleachtais chearta an chaighdeáin nó idir dhá chomhairle, roghnaíodh sé riamh an leagan a bhí sa ghnáthchaint. === Canúnachas i litríocht na hAraibise inniu === Maidir le príomhshruth an tsaoil Araibise, is dual do gach scríbhneoir i gcónaí canúnachas a sheachaint i scríbhinní. Tá glacadh le hamharclannaíocht sa ghnáthchaint ceart go leor, gan aon trácht a dhéanamh ar na sraithscéalta teilifíse. An chuid is mó den litríocht, áfach, tá sí glan ar an gcanúnachas inniu féin. Bíonn na scríbhneoirí ag cur an mhíle strus orthu féin ag foghlaim rialacha an chaighdeáin le bheith in ann aithris a dhéanamh ar na seanmháistrí. Ar ndóigh, cuireann an tIoslam an-bhéim ar chomh tábhachtach is atá sé teanga an leabhair bheannaithe a choinneáil beo, mar chuid den urraim atá dlíte do Dhia ón Moslamach chráifeach. Thairis sin, tá lucht an náisiúnachais shaolta sách naimhdeach i dtaobh an chanúnachais chomh maith, nó is é a mbarúil-san go gcaithfidh na hArabaigh uile cur le chéile agus comhar a dhéanamh i ndiúnas ar fhorlámhas an Iarthair. Mar sin féin, tá litríocht scríofa i gcanúintí na Liobáine, rud a bhaineann leis an chlaonadh úd nach nglacann leis gur tír Arabach í an Liobáin féin, agus bhí gluaiseacht filíochta canúnaí ann le linn thréimhse Nasir san Éigipt, mar a raibh roinnt filí ag iarraidh litríocht de chuid na ngnáthdhaoine a chothú mar chuid de thionscnamh an tSóisialachais Araibigh. Sa lá atá inniu ann, uaireanta úsáidtear an chanúint le ráitis phearsaí na n-úrscéalta a chur in iúl fosta, ar maithe leis an réadúlachas. == Canúintí na hAraibise == Roinntear canúintí na hAraibise ina gcúig phríomhghrúpa: canúintí na Leathinise Arabaí; canúintí na Measapotaime (na h[[An Iaráic|Iaráice]]); canúintí na Siria stairiúla, .i. an chuid is mó den tSiria, den Liobáin, den Iordán agus de Phalaistín an lae inniu; canúintí na h[[An Éigipt|Éigipte]]; agus na canúintí a labhraítear i dtíortha Thuaisceart na hAfraice siar ón Éigipt—''al-Maghreb'' a bheir lucht na hAraibise ar na tíortha seo. Bíonn difríochtaí sóisialta agus áitiúla le cluineadh laistigh de na canúintí réigiúnacha, agus go hiondúil bíonn stádas sóisialta níos airde ag baint le canúintí na gcathrach ná mar a bhíonn le canúintí na tuaithe. Thar aon rud eile, bíonn canúintí na m[[Beidiúnach]] (fánaithe na bhfásach) sách difriúil leis an gcineál Araibise a chluinfeá ó mhuintir na gcathrach sna bólaí céanna (na canúintí cónaitheacha nó na ''sedentary dialects'' mar a deir an Béarlóir). Go háirithe, bíonn na canúintí Beidiúnacha níos seanársa, agus iad ag caomhnú tréithre a chuaigh in éag i gcaint na gcathrach. Tá teacht ar chathracha i ndomhan na hAraibise fosta ina bhfuil canúint Bheidiúnach á labhairt, ach bíonn míniú stairiúil ann ar a leithéid seo. Am éigin fadó tháinig sluaite móra ón tuath—nó ón bhfásach—timpeall na háite le cur fúthu ansin, i gcruth is go bhfuair a gcuid cainte lámh in uachtar ar Araibis thraidisiúnta an bhaile mhóir. Cleachtaíonn na Beidiúnaigh filíocht bhéil na sean-Arabach i gcónaí, rud a chuidigh leo an blas ársa a choinneáil beo ar a dteanga. === An Mháltais agus Araibis na Cipre === Cás ar leith iad na canúintí a labhraítear i [[Málta]] agus sa [[An Chipir|Chipir]]. Nuair a d'fhorghabh na Normannaigh Málta, chuaigh an Araibis Chlasaiceach i léig san oileán, agus na Moslamaigh a bhí ina gcónaí ansin, murar maraíodh iad, cuireadh d'fhiachaibh orthu iompú chun Críostaíochta. Ós rud é gurbh ionann an Araibis Chlasaiceach agus Araibis an Chórain, ní fhéadfá í a shaothrú mar theanga chultúrtha a thuilleadh, agus tú ag iarraidh gothaí an dea-Chríostaí a chur ort féin. Déanta na fírinne, is iomaí Máltach nach n-admhaíonn sa lá atá inniu ann gur canúint Araibise atá á labhairt aige: is fearr leis a áitiú air féin gur sean-[[Féinícis|Fhéinícis]]—teanga Sheimíteach atá níos cosúla leis an Eabhrais ná an Araibis, mar a chonaic muid thuas—a bhí ag a shinsir ar tús, agus nach raibh ag an Araibis ach tionchar láidir ar an teanga seo. Ní ghéilleann lucht na teangeolaíochta don chineál seo cainte, áfach. Is léir go raibh Féinícis ag muintir an oileáin ó thús, agus gur chuidigh an teanga ghaolmhar seo leo a gcuid féin a dhéanamh den Araibis nuair a tháinig orthu—ach sin a raibh ann. Ní raibh sa [[An Mháltais|Mháltais]] go ceann i bhfad ach canúint labhartha, agus í á forbairt ina treo féin beag beann ar dhomhan mór na hAraibise. Fuair sí na mílte focal ar iasacht ón [[An Iodáilis|Iodáilis]], agus nuair a tháinig [[An Ríocht Aontaithe|na Sasanaigh]] i seilbh an oileáin, thosaigh na focail Bhéarla ag sileadh isteach. Maidir le hAraibis na Cipre, tá sí ar tí dul in éag ar fad, faraor géar. Ní raibh sí á labhairt riamh ach in aon sráidbhaile amháin, Kormakiti, agus nuair a d'ionsaigh na Turcaigh an Chipir le tuaisceart an oileáin a ghabháil sa bhliain 1974, scaipeadh an chuid ba mhó de bhunadh an tsráidbhaile ar fud na leithe Gréagaí den oileán, agus iad ar a dteitheadh ó na Turcaigh. Canúint chónaitheach ón tSír í Araibis Khormakiti go bunúsach. Ar a laghad, sin iad an cineál canúintí is cosúla léi. Inniu, áfach, tá sí breac le hiasachtaí [[An Ghréigis|Gréigise]], agus is ar éigean a bheifeá ag súil lena mhalairt. Nó is teanga í nach mbreactar síos de ghnáth. Má scríobhtar an-chorruair í, is dócha gurb iad na litreacha Gréigise a chuirtear i bhfeidhm uirthi, nó is í an Ghréigis a úsáideann muintir Khormakiti mar theanga liteartha shibhialta. == Litríocht na hAraibise == === Litríocht Chlasaiceach na hAraibise === Maidir le litríocht na hAraibise, is léir go gcaithfear an litríocht Chlasaiceach a aithint thar an litríocht nua-aoiseach. Is é an Córan an téacs is sine, ar ndóigh, siúd is gur chuir lucht na gramadóireachta díolamaí seanlitríochta agus filíochta de chuid an phobail i dtoll le chéile mar phatrún stíle agus mar ábhar staidéir. Bhain an fhilíocht seo le béaloideas na Sean-Arabach ón tréimhse réamh-Ioslamach, ach is iomaí athrú agus beart cinsireachta a chuir lucht tiomsaithe na mbailiúchán seo i bhfeidhm ar an bhfilíocht le smál na Págántachta (nó an "Aineolais", ''al-jahiliyya'', mar a deir an Araibis) a ghlanadh díobh. Siúd is nár ghnách do na filí réamh-Ioslamacha a gcuid saothar a bhreacadh síos, bhíodh na Sean-Arabaigh riamh meabhrach ar ainm an fhile a chum dán áirithe, díreach cosúil le bunadh na Gaeltachta fadó. Mar sin, ní cheadódh reacaire réamh-Ioslamach dó féin leasuithe a dhéanamh ar dhánta le filí eile. Bhí na reacairí ina bprintisigh ag seanmháistrí filíochta, ag déanamh staidéir ar shaothar an mháistir agus á reic le lucht éisteachta, le súil is go bhféadfaidís gradam an mháistir a bhaint amach le dánta dá gcuid féin faoi dheoidh. An chuid den fhilíocht seo atá ar fáil inniu, b'iad fir léinn na hochtú haoise a chuir ar pár an chéad uair í ó bhéal na ndaoine. Ar ndóigh, d'fhág blianta fada na béalaithrise a sliocht ar na dánta. Is dócha go raibh traidisiún na reacaireachta réamh-Ioslamaí ag meath cheana féin nuair a chuaigh na bailitheoirí i mbun pinn, agus gan dabht bhí na reacairí féin ag déanamh cinsireacht ar na blúiríní deireanacha Págántachta a bhí le haithint ar na dánta seo. Tá amhras curtha sna díolamaí filíochta réamh-Ioslamaí ag fear chomh clúiteach le Taha Husain—duine de na daoine is mó tábhachta i stair intleachtúil na hAraibise is na hÉigipte lenár linn—agus é inbharúla nach bhfuil iontu ach cumadóireacht bhrionnaithe de chuid na mbailitheoirí féin. Ach níl an chuid is mó de na taighdeoirí sna tíortha Arabacha ná san Iarthar inniu ar aon tuairim le mo dhuine. ==== Qasida ==== Is é an ''qasida'' an ghné liteartha is tábhachtaí i bhfilíocht réamh-Ioslamach na nArabach. Tá an rím chéanna ag dul ó thús go deireadh an dáin, nó ní bhíonn ceathrúna i ndánta traidisiúnta Araibise. Bíonn na véarsaí féin sách fada. Is é an ''nasib'' is tús don ''qasida'': cuimhní cinn ar iar-ghrá geal an fhile atá ann. Ina dhiaidh sin tugtar cur síos ar an turas agus ar an gcamall a iompraíonn an file ar shiúl óna ghrá geal, go dtí go mbaintear amach an tríú cuid den ''qasida'': ansin, cuireann an file síos ar an bhfíorchuspóir atá leis an dán. B'fhéidir go bhfuil an file ag déanamh leithscéil, ag moladh a urraí nó ag saighdeadh a mhuintire chun cogaidh; ach is é an rud is aistí le léitheoir an lae inniu go gcaithfidh an chéad dá chuid—an chuid anghrách agus an cur síos ar an turas camaill—a bheith ann beag beann ar cad é is ábhar don chuid dheireanach. Ar ndóighe, bhí na filí ab fhearr in ann mórshaothair ealaíne iontu féin a dhéanamh de na codanna coinbhinsiúnta seo. Ón taoibh eile de, nuair a bhí na filí ag súil le pá fhlúirseach airgid óna n-urraithe, ní bhacfaidís mórán leis an gcuid anghrách ná leis an turas camaill, agus iad ag baint gach fad is gach fairsinge as an tríú cuid, ag moladh fear íoctha an dáin. ==== An Córan ==== Is féidir dearcadh ar an gCóran mar shaothar litríochta. Tá an-fhiúntas filíochta ag baint leis na súraí deireanacha den leabhar, ach go háirithe. Ós rud é gur leabhar naofa atá ann, mar Chóran, ní raibh de chroí sna filí riamh aithris ródhíreach a dhéanamh air mar phatrún stíle. Mar sin, an cineál prós ríme atá sa Chóran, níl mórán de le fáil sa chuid eile de litríocht na hAraibise. ==== Forbairt na Filíochta san Ioslam ==== Bhí an fhilíocht sách mall ag athrú i ndiaidh theacht an Ioslaim féin. Dealraíonn sé gur fhan an-sracadh i móitífeanna a bhí bun os cionn le hoidim agus le foirceadal an chreidimh úir i bhfad i ndiaidh a bhunaithe, beag beann ar an dímheas a bhí ar na filí—"an aicme sin ar shlí Ifrinn"—ag na fir naofa. Thairis sin, cuid de na treibheacha a chuaigh i gcomhghuaillíocht le Muhamad ar tús, níor thuig siad ach de réir a chéile cad é a bhí i gceist leis an reiligiún nua: shíl siad i dtús báire nach raibh ann ach conradh polaitiúil. Nuair a ghabh na saighdiúirí Arabacha an Pheirs, an tseanríocht ardsibhialta, tháinig an-tionchar ón taobh sin ar litríocht agus ar fhilíocht na nArabach. Ar ndóigh, nuair a bhí Arabaigh ag cur fúthu sna cathracha, ag socrú síos le só na Peirse is ag éirí as seansuáilcí Spartacha an Bheidiúnachais, tháinig gá acu le filíocht nua nach mbeadh chomh mór sin i dtuilleamaí na gcamall le haghaidh meafair, samhlaoidí agus ábhar filíochta. Agus nuair a thosaigh an seicteachas Ioslamach ag teacht ar an bhfód leis an gCaraideachas nó leis an luath-Shítheachas, chrom fir a raibh féith na filíochta iontu ar dhánta bolscaireachta a chumadh le mairtírigh na seicte a mhóradh. Ba chuid d'oidhreacht fhileata na nArabach na dánta scigiúla freisin. Tháinig an-bhorradh faoin gcineál sin filíochta i dtréimhse na Cailifeachta Umaigheadaí, i ndeireadh na seachtú haoise agus sa chéad leath den ochtú haois. Faisiún mór a bhí i gceist leis na dánta scigireachta sa tSír agus san Iaráic i réimeas Chlann Umaighea, agus an file Críostaí Al Achtal chun tosaigh i g''cogadh na bhfilí'', nuair a bhí na filí ag caitheamh anuas ar a chéile i ndán i ndiaidh dán. Leis an bhfírinne a dhéanamh, dealraíonn sé nach raibh i gceist le cuid mhór den bhriatharchath seo ach mireog fhaisiúnta. Bhí an-mheas ag Al Achtal ar fhilíocht chuid mhaith de na filí Ioslamacha a raibh sé ag iomaíocht leofa ag cumadh goineoga maslacha i bhfoirm fhileata. Ós rud é gur Críostaí a bhí in Al Achtal, ní raibh aon chúl air fíon a ól, agus bhí sé ar dhuine de na filí ba mhó a scríobh dánta fíona fosta. Bhí an-traidisiún ag na dánta fíona i bhfilíocht na hAraibise, agus bhí sé an-fhadálach ag dul in éag, siúd is nach raibh moladh an fhíona is na meisce ag réiteach go rómhaith le riailbhéas an Ioslaim. B'é Abú Nubhás, a fuair bás sa bhliain 814, an file fíona ab aithnidiúla, nó sin é an cineál clú atá air, ar a laghad. Laoch béaloidis atá ann, mar Abú Nubhás, agus na mílte scéilíní á n-insint faoi. Is é an t-aon rud amháin ar féidir linn a bheith cinnte faoi i dtaobh mo dhuine ná nach bhfuil sa chuid is mó de na scéilíní seo ach cumadóireacht. Ar ndóigh, scríobhadh na seanfhilí Arabacha dánta grá chomh maith le duine. Nuair a bhí clann Úmáighea i seilbh na cailifeachta, bhí dhá phríomhghné á saothrú ag lucht scríofa na ndánta grá. Fir uaisle diomhaoine ba mhó a chumadh iad sna cathracha, agus iad go mór faoi thionchar na sofaisticiúlachta nó fiú an drabhláis a bhí ag teacht isteach ón bPeirs shean-ardchultúrtha. B'é Ómár ibn Aibí Raibíá an file ba tábhachtaí acu seo. Fuair Ómár bás dosaen nó cúpla dosaen de bhlianta i ndiaidh thús na hochtú haoise. Súgradh éadromchroích agus grá faoi cheilt is gnáthábhar don chineál seo dánta grá: tá blas áirithe craicinn agus collaíochta orthu, ach ní dánta gáirsiúla iad. Shaothraíodh na filí Beidiúnacha gné eile de dhánta grá, mar atá, traigéidí nó triantáin ghráidh. Amhráin a bhí sna dánta seo, agus thug siad go leor inspioráide do lucht scríofa próis fosta. B'iad Majnún agus Laidheala lánúin chlasaiceach na filíochta seo, cosúil le Triostán agus Iosóld san Artúraíocht. Bhí Majnún dúnta i ngrá le Laidheala ó tháinig an chéad chuimhne aige, ach nuair a pósadh an cailín ar fhear eile, chaill Majnún a mheabhair, agus fágadh ag fánaíocht san fhásach é, ag cumadh amhráin dá rúnsearc agus ag déanamh a chomhrá leis na hainmhithe aingiallta. Go leor de na dánta grá a thugann cur síos ar an scéal seo, deirtear gurbh é Majnún féin a chum iad, ach ar ndóigh, níl i gceist leis sin ach maisiú rómánsúil. Creideann lucht an tsaineolais gur pearsana finscéalacha amháin iad Majnún agus Laidheala agus baint acu leis an mbéaloideas réamh-Ioslamach. Mar sin, is dócha gur béaloideas atá sa chuid mhór de na hamhráin Bheidiúnacha seo fá dtaobh de ghrá leatrom Mhajnún, ach amháin nár cuireadh ar pár roimh lá na nÚmaigheadach iad. Is gá cuimhne a choinneáil air nach raibh cuid de na dánta seo intuigthe ach cnámha an scéil a bheith ar eolas agat cheana féin. Ní aithneofá cad é a bhí faoi chaibidil i go leor dánta ach na scéalta béil uile a bheith cluinte agat ó na seanchaithe a bhí á n-insint cois tine. De réir a chéile, meascadh an dá ghné trí chéile, i gcruth is gur fáisceadh dán grá de chineál úr astu—filíocht atá níos cosúla leis na hamhráin a chluinfeá ó thrúbadóirí na hEorpa sna meánaoiseanna. Déanta na fírinne, creidtear go raibh tionchar éigin ag filíocht na nArabach ar an trúbadóireacht san Eoraip. Nuair a tháinig Clann Abbáis—nó na hAbásaidigh—i seilbh na cailifeachta, bhí malairt cuma ar an bhfilíocht ghrá cheana. Bhí filíocht gháirsiúil á saothrú ag filí áirithe, ach is léir nach raibh aon ghlacadh oscailte ag an saol mór lena leithéid i sochaí an Ioslaim. B'í an fhilíocht [[homaighnéasachas|homaighnéasach]] a tháinig chun tosaigh i dtréimhse na nAbásaideach. B'iad coinbhinsiúin agus comhghnása na filíochta Peirsí ba bhunsiocair leis seo; ach i mbreis ar an tionchar sin, dá n-úsáidfeá fíorainm mná i ndán anghrách, is féidir go sílfeadh athair cailín éigin ar comhainm le cailín an dáin, — go sílfeadh sé gur ag maslú a iníne-sean nó ag cur mígheanmnaíocht ina leith-se a bheifeá. Mar sin, bhí sé ní ba sábháilte cloí leis an ngrá homaighnéasach mar ghnás liteartha, beag beann ar an chineál craicinn ab fhearr leis an bhfile ina shaol phríobháideach féin. Dealraíonn sé, áfach, go raibh Abú Nubhás, máistir an chineál seo filíochta, — go raibh sé féin ina fhéileacán dháiríre. Cuid den fhilíocht ghrá a scríobhadh i dtús ré na nAbásaideach, ní fíordhánta grá a bhí iontu ach dánta diaga misticiúla a bhí ag tabhairt cur síos ar an tsirtheoireacht reiligiúnach, ar an dóigh a raibh an Moslamach fíréanta ag iarraidh a bhealach a dhéanamh a fhad le Dia. Fuair go leor filí misticiúla an oiread sin múnlaí is gnása ar iasacht ó na dánta grá is go gcaithfidh tú saineolas éigin a tharraingt ort leis an gciall reiligiúnda a bhaint as an sórt seo filíochta (mar sin féin, tá an chiall sin ann, bhíodh an tAyatollah Khomeiní féin—an fear céanna a theilg Salman Rushdie chun báis—ag scríobh filíocht faoi "aoibhneas an fhíona sa tábhairne", nach n-aithneofá aon tseach-chiall dhiaganta uirthi—go dtí go gcluinfeá cé a chum an dán...). Fán am seo, i dtús na naoú haoise, a thosaigh na náisiúin neamh-Arabacha sa Chailifeacht ag éileamh a gcirt i saol an chultúir. "Siúbachas" nó ''shu'ubiyya'' a thugtar ar an ngluaiseacht seo, agus b'iad na Peirsigh a bhí chun tosaigh i measc lucht an tSiúbachais, mar ba dual dóibh. Sean-náisiún ardchultúrtha is ea na Peirsigh, ar ndóighe, agus siúd is go raibh siad ina ngéillsinigh ag na hArabaigh Mhuslamacha anois, níorbh ionann é is a rá gur lig siad a seanchultúr (ná a dteanga, nach bhfuil gaol ar bith aici leis an Araibis) i ndearmad i ndiaidh dóibh iompú i leith an Ioslaim. B'é Abú Nubhás, a ndearna muid trácht air cheana féin, an file ba mhó a d'eascair as ithir an tSiúbachais. Chuir a chuid scigaithrise deireadh leis an mBeidiúnachas i bhfilíocht na hAraibise. Bhí samhlaoidí nua ag déanamh a mbealaigh isteach—samhlaoidí a bheadh bunaithe ar shaol shofaisticiúil na gcathrach ina raibh cónaí ar shliocht na bhforghabhálaithe Arabacha anois. Ar ndóighe, ó b'as an bPeirs a tháinig an só sofaisticiúil i saol an Ioslaim, ba léir go raibh tionchar na Peirsise ar an bhfilíocht agus ar an stíl Arabach ag teacht in éineacht le hathrú an chultúir ábhartha. ==== Badi´ ==== An stíl a tháinig ar an saol anois, is féidir í a chur i gcomparáid leis an mBarócachas—''badi´'' an téarma Araibise. Filíocht ardealaíonta is ea an fhilíocht ''badi´'', agus í ag éirí cineál féintagarthach go géar gasta, ag cur níos mó béime ar an maisiúlacht agus ar na tagairtí liteartha: chaithfeadh gach aon fhile a léiriú go raibh sé eolach ar an traidisiún agus ar shaothar na bhfilí a tháinig roimhe féin. Bhí na filí á dtuirsiú féin leis na mílte meafar, pearsanuithe, paradacsaí agus cleasanna eile, agus na dánta ag éirí doléite ar fad. D'fhéadfá a rá gur chuir an file gairmiúil ardléannta ruaigeadh ar an éigeas tíre agus ar an bhfile pobail. Baineann an fhilíocht ''badi´'' leis an naoú haois. Bhodhraigh sí cluasa na héisteoirí faoi dheoidh, agus d'fhill na filí nua ar an bhfilíocht "nádúrtha", nuachlasaiceach i ndeireadh na haoise céanna. Mar sin féin, níor ligeadh an fhilíocht ''badi´'' i ndearmad go hiomlán. Tréimhse taighde, turgnaimh agus tástála ab ea tréimhse na ndánta ''badi´'', tréimhse a mhúin go leor cleasanna úra do na filí—ach iad a úsáid go spárálach cúramach. ==== Prós na hAraibise - adab agus maqama ==== Maidir le prós na hAraibise, ní raibh sé leath chomh forbartha leis an bhfilíocht chlasaiceach. Díolamaí de scéilíní magaidh ó bhéal an phobail ab ea na chéad leabhair phróis sa teanga, nó rudaí a dtugtar ''adab'' orthu: is é an cineál leabhar atá ann ná bolg soláthair, nó lón léitheoireachta don dalta óg atá ag tógáil léinn ar scoil. Is geall le téacsleabhair scoile iad na díolamaí ''adab'' go minic. Is iomaí téacsleabhar focleolaíochta nach furasta a aithint thar dhíolaim ''adab''. B'as na díolamaí ''adab'' a d'fhás na ciclipéidí Araibise, sa deichiú haois ach go h-áithrid. Faoin mbliain 1000 a tháinig an ''maqama'' i gcrann, agus b'as an bPeirs a fuarthas an chéad spreagadh chun an chineál seo scríbhneoireachta a chleachtadh, ní nach ionadh. Scéal magúil is ea ''maqama'' agus é suite i saol na mbocht is na nocht sa chathair, nó i saol na n-oilithreach amuigh sna tíortha cúil. Bíonn na scéalta seo ag cur síos ar chleasanna na ndoilfeoirí agus ar reitric na reacairí i bpanc aonaigh, agus iad ag cur dallamullóg ar dhaoine macánta beag beann ar an dlí. De réir mar a chuaigh an cultúr Arabach féin i léig, nó in abar ar a laghad, chaill an litríocht a seansracadh chomh maith. Níor tháinig fuinneamh úr inti roimh athbheochan na naoú haoise déag—''al nahda''. === Litríocht Nua-aoiseach na hAraibise === San Éigipt a thosaigh an athbheochan chultúrtha, nuair a tháinig Muhamad Ailí i gcumhacht ansin i dtús na naoú haoise déag. Fear neamhspleách éirimiúil a bhí ann a rialaíodh a thír gan a chloigeann a bhuaireamh le cibé ordú a gheobhadh sé ó Shabhdán na Tuirce, siúd is go raibh sé ina ghéillsineach dó siúd, go foirmiúil. Theastaigh ó Mhuhamad a thír a fhorbairt agus a thabhairt i gcrann, agus an t-oideachas ar ceann de na clocha ba mhó ar a phaidrín—siúd is gurbh é an t-arm a phríomhchúram. B'fhéidir go raibh eagla air roimh ionsaí ón Tuirc. Bhunaigh sé clólann le saothair chlasaiceacha Araibise a athfhoilsiú, agus chuir sé tús leis an chéad nuachtán sa teanga. Chuir sé freisin dornán mac léinn ag foghlaim teangacha an Iarthair i bPáras, agus nuair a tháinig siad ar ais, chrom siad ar litríocht agus smaointeachas na hEorpa a aistriú go hAraibis. ==== Tús na Litríochta Nua-Aoisí: Na hÚrscéalaithe Críostaí ón Liobáin ==== Lárionad eile ab ea [[Beirut]] sa [[an Liobáin|Liobáin]]. Ós rud é go bhfuil an creideamh Críostaí sách coitianta i measc mhuintir dhúchasach na tíre sin, bhí intleachtóirí na Liobáine ní b'oscailte do thionchar an Iarthair ná an chuid eile de na hArabaigh. Scríbhneoirí Críostaí ón Liobáin a chuir tús le traidisiún na húrscéalaíochta Araibise, mar sin. B'é Júirjí (nó Seoirse) Zaigheadán an chéad duine acu seo. Ar nós go leor intleachtóirí eile, d'aistrigh sé ón Liobáin go dtí an Éigipt chun leas a bhaint as an meon agus as an atmaisféar caoinfhulangthach a bhí cruthaithe thall ansin ag athbheochan Mhuhamad Ailí (is gá a chuimhneamh nach daoine comhaimseartha a bhí iontu; nó rugadh Zaigheadán sa bhliain 1861, agus Ailí trí bliana déag ag iompar na bhfód cheana féin). Scríobhadh Zaigheadán úrscéalta stairiúla. Siúd is nach bhfuil mórán fiúntais iontu do léitheoirí an lae inniu, agus an dóigh ar chum sé iad go géar gasta ceann i ndiaidh a chéile gan mórán marana a dhéanamh ar an tslacht ná ar an tsnoiteacht liteartha, bhí an-ghal orthu ag lucht comhaimsire an údair. Thug Zaigheadán spreagadh do scoil iomlán úrscéalaithe. Sna Stáit Aontaithe a chuaigh scríbhneoirí na scoile seo i mbun pinn an chéad uair, áit a raibh siad ar imirce le theacht slán ar shrianta polaitíochta a dtíre féin. Críostaithe ón Liobáin ab ea iad, nó an chuid ba mhó acu, cosúil le Zaigheadán. B'iad Kahlil Gibran (Jiobrán Chailíl Jiobrán) agus Mícheál Naimy (nó Míocha'éil Nú'aidheamá) an bheirt ba tábhachtaí de na scríbhneoirí seo. Scríobhadh Gibran as Béarla agus as Araibis, agus é ag cardáil téamaí Críostaí nó ábhair mhisticiúla reiligiúnda ar bhealach a tharraing súil na mílte léitheoirí Iartharacha ar a chuid saothar—ar a chuid saothair Bhéarla thar aon rud eile, ar ndóigh. Fuair Gibran bás sa bhliain 1931, agus tháinig scaipeadh ar an scoil scríbhneoirí ansin; ach cibé scéal é, bhí an-tionchar acu ar an saol liteartha ins na tíortha Arabacha féin. ==== Filí an Nua-Chlasaiceachais ==== Faoin am céanna, bhí filí an nua-Chlasaiceachais ar nós Ahmad Seabhaqaí ón Éigipt agus an tIarácach Ma'ruf al Rúsaifí ag filleadh siar go bun ar thraidisiún na seanfhilíochta. Náisiúnaí Arabach ab ea Seabhaqaí, ach b'fhearr le Rúsaifí éagóir na sochaí a lochtú ina chuid scríbhinní. Ina dhiaidh sin, tháinig an nua-aoiseachas féin isteach, nuair a bhunaigh Ahmad Zaicí Abú Seaidí Cumann Apolló san Éigipt sna tríochaidí. ==== Adonis ==== Is é Ailí Ahmad Sa'íd—"[[Adonis (file)|Adonis]]"—an file is mó le rá dá bhfuil ag cumadh dánta as Araibis inniu. Tarraingíonn sé ar thobar an t[[Súfachas|Súfachais]], nó misteachas agus rúndiamhróireach reiligiúnda an Ioslaim, ach níl a leithéid róthipiciúil ag na filí Araibise lenár linn. An náisiúnachas agus an Marxachas a bhíonn ag saighdeadh an chuid is mó de na filí tábhachtacha Araibise, agus iad go mór faoi thionchar na bhfilí Iartharacha. ==== Taha Husain ==== Maidir le forbairt an úrscéil sna tíortha Arabacha féin, i ndiaidh Zaigheadán agus Gibran, caithfidh muid Taha Husain a lua roimh aon duine eile. Fuair Taha Husain bás sa bhliain 1973 i ndiaidh cion fir, nó cion cúpla fear, a dhéanamh ag tabhairt chultúr a thíre i gcrann: is féidir a mhaíomh nárbh é an prós cruthaitheach an chuid ba mhó de shaothar a shaoil. Mar sin féin, níl aon chaill ar a chuid saothar liteartha. Scríobh sé úrscéal dírbheathaisnéisiúil agus díolaim ghearrscéalta a bhí bunaithe ar shaol an Fháidhe, Muhamad. ==== Naguib Mahfouz ==== [[Íomhá:Necip Mahfuz.jpg|mion|[[Naguib Mahfouz]]]] Ar ndóighe, ní mór tagairt a dhéanamh do [[Naguib Mahfouz]] (Najíb Mahfúz) a bhain amach [[Duais Nobel na Litríochta]] sa bhliain [[1988]]. Rugadh an scríbhneoir bisiúil seo sa bhliain 1911. Ar dtús, scríobh sé cúpla [[úrscéal stairiúil]], ach ansin chrom sé ar na scéalta móra a chumadh a thabhaigh a chlú dó: cur síos réadúil coscarthach atá iontu ar shaol na mbocht i gCaireo. Sna seascaidí a chuaigh sé a scríobh leabhair nua-aimseartha faoi chruachás phearsanta an duine aonair, úrscéalta a raibh blas an nua-aoiseachais Iartharaigh go mór orthu. ==== Emil Habibi ==== Scríbhneoir tábhachtach eile ab ea Emil Habibi a fuair bás sa bhliain 1996. Palaistíneach a bhí ann a ghlac le saoránacht Iosrael, rud a d'fhág go raibh meas an tréigtheora is an fhealltóra ag cuid mhór dá mhuintir féin air. Is cosúil go raibh sé inbharúla gurbh fhearr do na Palaistínigh fanacht ar a dtír dhúchais, agus d'iarr sé go scriofaí ar a thuama na focail "A d'fhan i Haifa". Cibé scéal é, chaith Habibi fiche bliain ina Fheisire i bparlaimint Iosrael, ''knesset'', agus é ina bhall de Pháirtí Chumannach Iosrael, arbh é an t-aon pháirtí amháin a thug ionadaíocht do na Palaistínigh a fágadh laistigh de theorainneacha Iosrael agus a throid ar son a gcearta. Is é an t-úrscéal faoin "duarcán dea-dhóchasach" úd Sa'íd Abú al Nahs ba mhó a thabhaigh clú agus cáil do Habibi. Úrscéal greanntraigéideach faoi ghéarchéim Phalaistínigh Iosrael atá ann. ''The Pess-Optimist'' a thug an t-aistritheoir Béarla ar an leabhar, - ''Na hEachtraí Aisteacha Maidir le Ceal Sa'íd Abú al Nahs, An Duarcán Dea-dhóchasach'' an teideal Araibise. Focal nuachumtha é "mutashá'il" an teidil araibise, meascán de "mutashámil" le brí "duarcán" agus "mutafá'il" le brí "dea-dhóchasach"; ciallaíonn an réamhainm araibise Sa`íd "áthasach" agus Abú al-Nahs "athair an mhí-áidh". Léiríonn an scéal cruachás an Phalaistínigh atá ina eachtrannach ina thír féin tar éis bhunú stát Iosrael. ==== Litríocht na mBan ==== Ar ndóighe, siúd is go gcreideann cuid mhaith de bhunadh na hEorpa nach bhfuil sna mná Arabacha ach sclábhaithe baile ag caitheamh bráillíní, tá mná ag scríobh leabhar as Araibis le fada. Níor tháinig na hArabaigh glan ar mhúscailt mhór na mban sa naoú haois déag. B'í Bharda al Ghiázaijí an chéad scríbhneoir mná i stair na nua-litríochta Araibise. D'fhoilsigh sí díolaim dánta sna míle ocht gcéad seascaidí. Fuair mná na Liobáine spreagadh ón dóigh a raibh fir dá gcomhdhúchas, ar nós Gibran, ag cur sracadh nua i litríocht na hAraibise. B'í Maigh Zígheád a bhí ina príomhcheangal idir Kahlil Gibran agus na mná liteartha sa Liobáin, nó bhí sise agus Gibran ag seoladh litreacha chuig a chéile ar feadh i bhfad. Tháinig sraith iomlán de leabhartha beathaisnéise ó pheann Zígheád, agus í ag tabhairt cuntas ar shaol na gceannródaithe a chuir bun le gluaiseacht na mban sna tíortha Arabacha. Is iad Emily Nasrallah, Ghada al Samman agus Laidheala al Ba'albaicí na banúdair is tábhachtaí dá maireann i mBeirut inniu. Saolaíodh an triúr acu thart ar an mbliain 1940, agus iad ag iarraidh mná na Liobáine a shaigheadadh chun troda ar son a gcúise. Mar is eol dúinn, tá gluaiseacht na mban an-láidir san Éigipt fosta, agus cáil idirnáisiúnta bainte amach ag an scríbhneoir feimíneach udaí Nabhal al Sa'dabhaí thar aon bhean Arabach eile sna tíortha Iartharacha féin. ==== Cruachás na Litríochta ==== Siúd is go bhfuil an Araibis ar a seanléim aríst mar theanga liteartha chultúrtha inniu, is iomaí fadhb a chuireann cúl ar na scríbhneoirí Araibise ina gcuid oibre. Ar ndóigh, tíortha tearcfhorbartha iad na tíortha Arabacha, agus iad go mór faoi shlabhraí na héagóra agus na holagarcachta. Siúd is go saothraíonn cuid mhór de na tíortha seo an-airgead ar an artola, ní bhíonn mórán den éadáil sin ar fáil do na sluaite bochta. An Sóisialachas a bhí ag gealladh nua-aoisiú agus athbheochan an tsaoil Arabaigh, lá, faoi bhrat na saoltachta, tá sé ag trá is ag tréigean le roinnt mhaith blianta anuas, agus an fuaimintiúlachas biogóideach ag teacht ina leaba. Ní dream iad lucht seo an ghlan-Ioslamachais a bheadh ró-fhabhrach don litríocht shaolta, ar ndóigh. Is toradh don chruachás é fosta ná go bhfuil na daoine in anás scolaíochta, agus iad dall ar an teanga scríofa. Ní maolú ar an bhfadhb seo ach an oiread go bhfuil an teanga scríofa bunaithe ar chaighdeán a raibh blas na seanársaíochta air le linn an Fháidhe féin. Thairis sin, ní bhíonn lucht rialtais na dtíortha Arabacha róchlaonta chun daonlathais ná ródhoirte do na scríbhneoirí a bhíonn ag fáil locht ar an tsochaí agus ag déanamh a ngearáin faoin éagóir agus faoin leatrom a fheiceann siad ina dtimpeall. Mar sin, is iomaí leabhar a cuireadh faoi chois agus a coinníodh le láimh láidir ó na léitheoirí; agus is iomaí scríbhneoir a chaith téarma fada i dtóin phríosúin. == Príomhfhoinsí == * PALVA, Heikki agus Irmeli Perho (Eag.): ''Islamilainen kulttuuri''. Otava, Heilsincí 1988 * VERSTEEGH, Kees: ''The Arabic Language''. Edinburgh University Press, Dún Eideann 1997 ==Tagairtí== {{reflist}} == Naisc sheachtracha== * [http://arabworld.nitle.org/texts.php?module_id=1&reading_id=17&sequence=1 NITLE Arab World Project] - Sliocht as leabhar Versteegh ar an Idirlíon {{Teangacha oifigiúla na NA}} {{DEFAULTSORT:Araibis, An}} [[Catagóir:An Araibis]] [[Catagóir:Teangacha na hAfraice]] [[Catagóir:Teangacha na hÁise]] [[Catagóir:Teangacha Seimíteacha]] [[Catagóir:Teangacha Afra-Áisice]] [[Catagóir:Teangacha oifigiúla na Náisiún Aontaithe]] 17togndo3spwic7a3vb7pxu83vqt2lj 0 6714 1071744 1070531 2022-08-12T00:00:48Z Dmhball~enwiki 27344 Conspóid: Go raibh maith agaibh a Chaoimhín agus a TGCoa, tá mé sásta go leor. Ach tá an ábhar faoi dtaobh den chonspóid laghdaithe agam; 14 nó 15 bliana ó shin a bhí an rírá sin. wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}}Aithnítear '''Cathal Ó Searcaigh''' mar dhuine de mhórfhilí na Gaeilge. "Tá Cathal Ó Searcaigh ar an bhfile is binne agus is milse béal in Éirinn", adeir [[Alan Titley]]. "Ina dhiaidh sin is féidir leis a bheith bog, garbh, scéaltach, Rómánsúil ar a sheal".<ref name="Titley">Alan Titley, Scríbhneoirí faoi Chaibidil (Cois Life, Baile Átha Cliath, 2010)</ref> Laoithe cumainn d'eacstais an tsaoil is ea an chuid is fearr dá shaothar agus tugann sé cuireadh isteach dúinn do charnabhal na beatha. "Ní le [[Dún na nGall]] amháin a bhaineann Ó Searcaigh ach leis an gCruinne", adúirt [[Gabriel Rosenstock]]. <ref>Gabriel Rosenstock, ina léirmheas ar Gúrú i gClúidiní (Comhar, 2006)</ref> "Baineann sé le gach éinne againn, mar sin, agus leis an gCruinne go léir is í istigh ionainn [...] Is í cantaireacht na Cruinne í, an ceol is binne agus is ársa amuigh." ==Tógáil== [[Íomhá:Cathalosearcaigh1.jpg|mion|2016]] Rugadh Cathal Ó Searcaigh i Mín A' Leá faoi scáth an [[An Earagail|Eargail]] i gcomharsanacht [[Gort an Choirce|Ghort an Choirce]] i d[[Tír Chonaill]]. B'as Mín Doire na Slua i bparóiste na Rosann dá mháthair, Agnes Roarty. Fear de bhunadh Mhín A' Leá a bhí i Micí, athair an fhile. Ar nós go leor d'fheara [[Cloch Cheann Fhaola|Chloch Cheann Fhaola]] ag an am shaothraigh Micí a bheatha mar oibrí séasúrach ar fheirmeacha i Mid Lothians na hAlban, sna ceantaireacha sin thart ar Haddington, Dunbar agus East Linton. Thit cúram na feirme a bhí acu i Mín A' Leá ar Agnes nuair a bhí a fear céile as baile. Cathal an t-aon duine clainne a bhí acu. [[Íomhá:Cathalosearcaigh3.jpg|mion|2016]] ===Scolaíocht=== [[Íomhá:Cathalosearcaigh5.jpg|mion|2016]] Fuair sé a chuid bunscolaíochta i gCaiseal na gCorr agus a chuid meánscolaíochta i nGairm Scoil Ghort A' Choirce. "Purgadóireacht anama agus aigne" a thug sé ar a thréimhse sa scoil náisiúnta. "Buillí, bualadh agus brúidiúlacht; sin an chuimhne is buaine atá agamsa ar mo chuid bunscolaíochta. Chan smacht a cuireadh ar mo shamhlaíocht i gCaiseal na gCorr ach ansmacht."<ref name="Macalla">''Ón Taobh Istigh: Agallamh le Cathal Ó Searcaigh'', Marion Kelly: Macalla (OÉ Gaillimh 1997)</ref> Ach bhí an t-ádh dearg air, adeir sé, a ghabháil chun na gairmscoile i nGort A' Choirce. "Bhí Tomás Breathnach ag múineadh ansin. Eisean a bhí i mbun an Bhéarla. Bhí sé iontach. Chan téacsanna as leabhar an Bhéarla amháin a bhí a theagasc aige – ach téacsanna as leabhar na beatha. Thuig seisean an tábhacht a bhain le saol na samhlaíochta. Mhúin sé filíocht dúinn seachas fíricí. Cheadaigh seisean domh a bheith cruthaitheach."^Ibid [[Íomhá:Poem by Cathal Ó Searcaigh, Gortahork (1) - geograph.org.uk - 2436966.jpg|mion|Gort a'Choirce]] ==Londain== I ndiaidh na gairmscoile chuaigh sé go Londain, Sasana, "le taithí a chuir ar an saol – saol na gcéadfaí go speisialta. Bíonn ort na cúlbhóithre agus na cabhsaí a shiúl sula n-aimseoidh tú na sméara dubha is mó agus is milse."<ref name="Macalla" /> Léigh sé cuid mhór ag an am sin a bhuíochas sin ag gabháil do shiopaí leabhar dara láimhe Charing Cross agus do leabharlann phoiblí Londan. Bhí na [[Jack Kerouac|Beats]] ar thús cadhnaíochta – Ginsberg, Corso, Ferlinghetti, Snyder agus dar ndóighe, Kerouac. "Mheall saothar na mBeats mé. Bhí comhcheilg ar bun acu in éadan na gcionbhinsiún. Thug siad an fhilíocht amach ar an sráid. Shaoraigh siad Bé na hÉigse ó shaol seasc, meánaicmeach na hAcadúileachta, áit a raibh sí ag fáil bháis de dhíobháil aicsean. Agus thug siad cead a cinn díthe an tsráid a shiúl. Dhúisigh na Beats an Dán. Ár nDán."^Ibid Ba i Londain a chum sé a chéad chnuasach filíochta, "Miontraigéide Chathrach".<ref>Cló Uí Chuirreáin, 1975</ref> Deir sé fosta gur chuir sé "dúspéis i ngraffiti na cathrach. Litríocht an leithris nó Éigse an Phleidhce nó Cacamas, thaitin sé liom mar go raibh sé greannmhar, graosta, dúshlánach. Shamhlófá gur cuireadh bior dhearg suas tóin na gclicheanna. Scréad dúshláine a bhí sa ghraffiti seo in éadan gach ní agus neach a bhí cúramach, coimeádach, críonna. Tuigeadh domh ag an am go gcaithfeadh friotal na filíochta a bheith chomh beo beathach leis an ghraffiti seo. Cha bheadh tairbhe ar bith teanga a úsáid a bhí chomh righin reoite le cáipéis dlí."<ref name="Macalla" /> I Londain shaothraigh sé a bheatha ag obair i dtabhairne – "The Ox and Gate", leath bealaigh idir Cricklewood agus Neasden, ceantar mór Éireannach ag an am sin. ==Ollscolaíocht== [[Íomhá:Poem by Cathal Ó Searcaigh, Gortahork (2) - geograph.org.uk - 2436969.jpg|mion|[[An Earagail]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1166085|teideal=An Earagail/Errigal Mountain|language=ga|work=logainm.ie|dátarochtana=2022-08-07}}</ref>]] Chaith sé tréimhse (1972-74) ag plé leis an Staideár Eorpach san [[Ollscoil Luimnigh|NIHE]] i Luimneach mar a thugtaí ar Ollscoil Luimnigh. Agus é ó dheas d'fhreastail sé ar Úr-Chúirt Éigse na Máighe, scoil filíochta a bhíodh ag Cyril Ó Céirín ina theach cónaí i Mungairit ó Shamhain go Bealtaine, ag déanamh aithrise ar na cúirteanna filíochta a bhíodh sa Tuadhmumhain sa tseanam. Tá fianaise ar an fhilíocht a cuireadh os comhair na cúirte le fáil sa leabhar "Breith" (Cló na Cúirte Éigse, Mungairit, 1974) arna chur in eagar ag Cyril Ó Céirín. Le linn do Chathal a bheith ag freastal ar an NIHE bhain sé cáil amach mar léiritheoir drámaí. Ar na léirithe a stiúirigh sé bhí "Shadow of the Glen", "The Midnight Court", "Moll". Rinne sé bliain amháin de chéim i nGaeilge i [[Ollscoil na hÉireann, Má Nuad|gColáiste Phádhraig, Maigh Nuad]] (1978-79). Foilsíodh a dhara cnuasach agus é ina mhac léinn i Maigh Nuad – Tuirlingt<ref>Carbad, 1978</ref> i bpáirtíocht le [[Gabriel Rosenstock]]. Agus é i gColáiste Phádraig bhí sé mar bhall lárnach den fhoirean iomráiteach díospóireachta a bhí acu. Ar an fhoireann chlúiteach sin bhí daoine a thuill cáil mhór ina dhiaidh sin: John O'Donohue, údar Anamchara; Mary Hanafin, Aire Oideachais, Fianna Fáil; Micheál Ó hÉanaigh, Ardfheidhmeannach i gComhairle Condae Dhún na nGall. I ndiaidh do Maigh Nuad a fhágáil d'oibrigh sé mar láithreoir teilifíse ar "Aisling Gheal", clár ealaíon agus ceoil a léirigh [[Tony Mac Mahon]] do [[TG4|RTÉ]]. Ó 1981 ar leith tá Ó Searcaigh ag scríobh go lánaimseartha. Ceapadh é ina scríbhneoir cónaithe in [[Ollscoil Nua Uladh]], [[Cúil Raithin]] agus in [[Ollscoil na Banríona, Béal Feirste]] (1992–1995). Bhí a mhacasamhail de phost aige in [[Ollscoil na hÉireann, Gaillimh|Ollscoil na Gaillimhe]] sa bhliain 1996. Ceapadh é ina bhall d'[[Aosdána]] in 1996. [[Íomhá:An Bealach 'na Bhaile.jpg|mion|An Bealach 'na Bhaile]] ==Taisteal== File idirnáisiúnta atá ann a bhfuil a chuid filíochta léite aige ag féilte ealaíne ar fud an domhain. Go nuige seo tá aistriúcháin Albáinise, Béarla, Briotáinse, Catalóinise, Danmhairgise, Fraincise, Gearmáinse, Iodáilise, Neapalíse, Polainnse, Rúisise, Rómáinse, Seirbea-Chróitise, Seapáinse agus Spáinnise déanta ar a shaothar. Ó 1996 tá tréimhsí cáite aige i [[Neipeal]], áit a bhfuil mac uchtaithe aige ann, Prem Timalsina agus anois tá beirt clainne ag Prem, mac agus iníon Prashant agus Parmita. Tugann "Seal i Neipeal"<ref>Cló Iar-Chonnacnta, 2004</ref> sracfhéachaintí i bhfocail, i bpictiúir agus i bhfilíocht ar an tír dhiamhair sin faoi scáth Everest. "Tá Seal i Neipeal ar cheann de na leabhair is aoibhne agus fearr dar scríbhadh sa Gheilge le deich mbliana anuas. Leabhair taistil, ach leabhar smaointe agus leabhar grámhar," adúirt Alan Titley agus é ag tabhairt breith ar shaothar Uí Shearcaigh.<ref name="Titley" /> Bhronn Ó Searcaigh bailiúchán dá lámhscríbhiní, á chnuasach ealaíne agus a leabharlann pearsanta féin ar an Stáit. Tá cúram an deonacháin seo faoi Leabharlann Condae Dhún na nGall faoi láthair. Is minic go mbíonn ócáidí chultúrtha ar siúil ina theach cónaí i Mín A' Leá, faoi scáth an Eargail. === Conspóid === Sa bhliain 2008 thóg an scannán, ''[[Fairytale of Kathmandu]],''<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Fairytale of Kathmandu|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Fairytale_of_Kathmandu&oldid=1101096804|journal=Wikipedia|date=2022-07-29|language=en}}</ref> aird na meán i dtaca leis an obair charthanach a bhí ar siúil ag an fhile i [[Neipeal]] agus an gaol a bhí eadar é féin agus na fir óga a raibh sé ag cabhrú leo. Dhírigh an plé ar mhíchothromaíocht chumhachta agus ar fhreagracht airgeadais. Ábhar conspóide ab ea é ag an am. ==Duaiseanna agus Gradaim== *1996: Togadh é ina bhall d'[[Aosdána]] *2000: Bronnadh Doctúireacht oinigh sa Léann Ceilteach air ó [[Ollscoil na hÉireann|Ollscoil Náisiúnta na hÉireann]] *2000: Bronnadh [[The Irish Times]] Literature Prize ar "Ag Tnuth leis an tSolas, Dánta 1975–2000 *2007: The Ireland Fund Literary Award *2013: Mórán duaiseanna Oireachtas na Gaeilge buaite aige thar na blianta, na cinn is déanaí ar son na mbailiúchán filíochta "Aimsir Arsa" (2013) agus "An Bhé Ghlas" (2016). Dánta leis ar chúrsa na h[[Ardteistiméireacht]]a le tamall de bhlianta: "Níl Aon Ní", "Fiacha an tSolais", "Fothrach Tí i Mín na Craoibhe", "Maigdiléana", "Na Colmáin". Déantar staidéar ar a shaothar sna hOllscoileanna in Éirinn agus thar lear. ==Rogha Foilseacháin== ===Cnuasaigh filíochta=== * 1975: ''Miontraigéide Chathrach agus Dánta Eile'', Cló Uí Chuirreáin * 1978: ''Tuirlingt'' (i bpáirtíocht le Gabriel Rosenstock agus Bill Doyle, grianghrafadóir) Carbad, BÁC * 1983: ''Súile Shuibhne: grianghrafadóireacht le Rachael Giese'', (Rogha Éigse Éireann, 1983); Coiscéim, BÁC * 1987: ''Suibhne'', ainmnithe ar ghearrlíosta Irish Book Awards; Coiscéim * 1991: ''An Bealach 'na Bhaile'', [[Cló Iar-Chonnacht]], Indreabhán, Co na Gaillimhe * 1996: ''Na Buachaillí Bána'', Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2000: ''Ag Tnúth leis an tSolas, 1975-2000'', Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2002: ''Caiseal na gCorr'' (grianghraif le Jan Voster) Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2005: ''Na hAingle ó Xanadú'', Arlen House, Gaillimh * 2006: ''Gúrú i gClúidíní'', ealaín le Ian Joyce) Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2011: ''An tAm Marfach ina Mairimid'' (ealaín le Ian Joyce) Arlen House, Gaillimh * 2013: ''Aimsir Ársa'' (ealaín le Ian Joyce) Arlen House, Gaillimh * 2014: ''Na Saighneáin'' (ealaín le Ian Joyce) Arlen House, Gaillimh * 2015: ''An Bhé Ghlas'', Leabhar Breac, Indreabhán ===Eagráin Dhátheangach=== * 1993: ''Homecoming / An Bealach 'na Bhaile'' (in eagar ag Gabriel Fitzmaurice), Cló Iar-Chonnacht : Bronnadh Duais an Riordánaigh ar an chnuasach seo, 1993; cuireadh athchló ar an chnuasach go minic * 1997: ''Out in the Open: in eagar ag Frank Sewell'', Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán : Ainmnithe don Aristeon European Prize for Poetry 1998 * 2006: ''By the Hearth in Mín a' Leá: aistriúcháin le Seamus Heaney agus Frank Sewell'', Arc Publications : The Poetry Society (UK) Translation Choice for 2006 * 2015: ''An Fear Glas / The Green Man, ealaín le Pauline Bewick'' (aistrithe ag Paddy Pushe, Gabriel Rosenstock agus Frank Sewell) Arlen House, Galway * 2016: ''Out of the Wilderness'' aistriúcháin le Gabriel Rosenstock) The Onslaught Press, Oxford ===Saothair Próis=== * 2004: ''Seal i Neipeal'', Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán : bronnadh Duais Piaras Béaslaí ar an leabhar taistil seo ag Oireachtas, 2004 * 2011: ''Pianó Mhín na bPréachán'' (úrscéal) Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2017: ''Teach an Gheafta'' (úrscéal) Leabhar Breac, Indreabhán * 2017: ''Lugh na Bua / The Deliverer'': Cathal Ó Searcaigh, Seán Ó Gaoithín, Seán Fitzgerald: The Onslaught Press, Oxford ===Drámaí=== * 2005: ''Oíche Dhrochghealaí'': dráma véarsaíochta bunaithe ar scéal Salome/Eoin Baiste, Coiscéim, BÁC * 2006: ''Mairimid Leis na Mistéirí: trí ghearrdhrámaí'', Arlen House, Gaillimh ===Saothar i mBéarla=== * 2009: ''Light on Distant Hills'', cuimhní cinn, Simon & Schuster, London * 2014: ''Soul Space'', leabhar ar chúrsaí spioradálta (foilsithe faoin ainm cleite Charles Agnes) Evertype, Cathair na Mart, Co. Mhaigh Eo ===Stair=== * 1994: ''Tulach Beaglaoich: Inné agus Inniu / Tulach Begley: Past and Present'', Glór na nGael, Fál Carragh ===Eagarthóir=== * 1997: ''An Chéad Chló'', rogha de shaothar nuafhilí, Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2013: ''The Other Tongues: an Introduction to Writing in Irish, Scots Gaelic and Scots in Ulster and Scotland'', Duillí Éireann, Béal Feirste * 2013: ''Margadh na Míol i Valparaiso / The Flea Market in Valparaiso: Rogha dánta le Gabriel Rosenstock'' (roghnaithe ag Cathal Ó Searcaigh, maraon le réamhrá i nGaeilge agus i mBéarla), Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán * 2014: ''An tAmharc Deireannach / The Last Look'', Rogha dánta le Colette Ní Ghallchóir, roghnaithe ag Cathal Ó Searcaigh, Arlen House, Gaillimh Eagarthóir ar Duillí Éireann/Irish Pages i bpáirtíocht le Chris Agee; ceann de phríomh irisí litríochta na tíre ===Ceol i gcomhar le cumadóirí éagsúla=== * 2005: ''Tearmann'', sraith de dhánta Uí Shearcaigh, cóiriú ceoil le Neil Martin, curtha i láthair an phobail den chéad uair ag Féile Ealaíne [[An Clochán (Contae na Gaillimhe)|an Chlocháin]]. An West Ocean String Quartet a tabhairt tionlacan don fhile * 2009: ''Oileán na Marbh'', liricí Uí Shearcaigh; an ceol cumtha ag Neil Martin, canta ag [[Maighread Ní Dhomhnaill]] i bpáirtíocht leis an West Ocean String Quartet); ''Ae Fond Kiss'', West Ocean Records * 2012: ''Síle an tSléibhe'', ceoldráma, an ceol cumtha ag Derek Ball, canta ag Elizabeth Hilliard, curtha i láthair an phobail den chéad uair sa Back Loft (La Catedral theatre) BÁC, Meán Fómhair 2012 * 2013: ''Rhapsody na gCrann'': focail le Cathal Ó Searcaigh, an ceol cumtha ag Ciarán agus Pól Brennan, canta ag [[Clannad]]; Clannad: ''[[Nádúr]]'', Arc Music Rinne Cathal tionscnaimh éagsúla ceoil i bpáirtíocht le [[Altan (band)|Altan]], [[Brian Kennedy (singer)|Brian Kennedy]], Diana Cannon, [[Nomos]], agus go leor ceoltóirí eile. ===Tionscnaimh Ealaíne=== * 2003: ''Trasnú'', saothar filíochta le Cathal Ó Searcaigh, taispeántas ealaíne le Maria Simonds Gooding. Foilsíodh catalóg den taispeántas (An Gailearaí, [[Gaoth Dobhair]]) * 2004: ''Luxury of a Skylight'', in éineacht le Janet Mullarney: dánta agus saothar ealaíne. Eagrán teoranta i gcása, sínithe agus uimhrithe. Foilsithe ag Edizioni Canopo, Prato, Italy * 2005: ''Dialann / Diary'', in éineacht le Barbara Lea (ealaíntóir) agus Paulette Myres-Rich (déantóir leabhar), eagrán teoranta i gcása, sínithe agus uimhrithe. Foilsithe ag Traffic Street Press, St Paul, Minnesota * 2012: ''The Green Man'', Bailiúchán de 10 liotagrafanna cruthaithe agus curtha i gcló ag Aoife McGarrigle i gCló Ceardlann na gCnoc, Co. Dhún na nGall, maraon le 10 dánta le Cathal Ó Searcaigh: eagrán teoranta i gcása, sínithe agus uimhrithe * 2004: ''The View from Bealtaine'', bunaithe ar ''Cór Úr'', dán iomráiteach de chuid Uí Shearcaigh, curtha i gcló ag Barbara Tetenbaum i gCló Ceardlann na gCnoc, Co. Dhún na nGall. Eagrán teoranta, sínithe agus uimhrithe ===Leabhair i dtaobh a shaothair=== * 2000: ''Modern Irish Poetry: A New Alhambra'', Frank Sewell, Oxford University Press * 2002: ''On the side of Light'': Aistí téacsa agus léirmheasa ar saothar filíochta Uí Shearcaigh, curtha in eagar ag James Doan & Frank Sewell, Arlen House, Gaillimh * 2005: ''Na Buachaillí Dána: Cathal Ó Searcaigh, Gabriel Rosenstock'' le Pádraig de Paor, An Clóchomhar, BÁC ===Aistí léirmheasa ar shaothar Uí Shearcaigh=== * 1993: ''A Going Back to Sources'', léirmheas le Michael Longley ar "Homecoming / An Bealach 'na Bhaile", Poetry Ireland Review 39 * 1996: ''Cathal Ó Searcaigh: a Negotiation with Place, Community and Tradition'', Gréagóir Ó Dúill, Poetry Ireland Review 48 * 1997: ''Wrestling with Angels'', léirmheas le Sean Lysaght ar "Out in the Open" Poetry Ireland Review 55 * 1997: ''The Indelible mark of Cain: Sexual Dissonance in the Poetry of Cathal Ó Searcaigh'', Lillis Ó Laoire in "Sex, Nation and Dissent in Irish Writing", eagarthóir Eibhear Walsh, Cork University Press * 2000: ''Irish Writing in the Twentieth Century: A Reader'', David Pierce, Cork University Press * 2000: ''Cathal Ó Searcaigh and Aspects of Translation'', Nobuaki Tochigi: Éire-Ireland (Spring/Summer 2000) Vol.35 * 2000: ''Ag Tabhairt Teanga don Tost'', Lillis Ó Laoire, Réamhrá, ''Ag Tnúth leis an tSolas'': Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán, Co Galway<ref>Preface starting at page 15, [https://www.cic.ie/images/uploads/docs/2_split_Ag_Tnu%CC%81th_leis_an_tSolas.pdf Ag Tnúth leis an tSolas]</ref> * 2003: ''Between Two Languages'', Frank Sewell, ''The Cambridge Companion to Contemporary Irish Poetry'', eagarthóir Matthew Campbell: Cambridge University Press * 2005: ''Trén bFearann Breac'', plé ar fhilíocht Uí Shearcaigh, Máirín Nic Eoin, Cois Life, BÁC *2007: ''"For Isaac Rosenberg": Geoffrey Hill, Michael Longley, Cathal O'Searcaigh'', aiste le Tara Christie i ''The Oxford Handbook of British and Irish War Poetry'', curtha in eagar ag Tim Kendall, Oxford Handbooks, ISBN 9780199282661 * 2008: ''The Given Note – Traditional Music and Modern Irish Poetry'', Seán Crossan: Cambridge Scholars Publishing, Newcastle upon Tyne * 2009: ''Préamhachas an Ultachais i bhFilíocht Chathail Uí Shearcaigh'', A J Hughes, ''Filí agus Filíocht'': Éigse Cholm Cille, Doire * 2010: ''Cathal Ó Searcaigh'': aiste léirmheasa i "Scríbhneoirí faoi Chaibidil, eagarthóir Alan Titley", Cois Life, BÁC * 2010: ''Cathal Ó Searcaigh'', aiste léirmheasa le Caitríona Ní Chléirchín i "Filíocht Chomhaimseartha na Gaeilge", eagarthóir Ríona Ní Fhrighil, Cois Life, BÁC * 2015: ''A Major Voice'', léirmheas ar "Aimsir Ársa" agus "An Bhé Ghlas" le Paddy Bushe, Poetry Ireland Review 117 ===Duanairí ina bhfuil a shaothar le fáil=== Tá Ó Searcaigh ar dhuine den bheagán filí Gaeilge a bhfuil a shaothar le fáil sna mórdhuanairí de nua fhilíocht na hÉireann. Seo a leanas sampla. * 1986: ''The Bright Wave / An Tonn Gheal'', Raven Arts press * 1986: ''Filíocht Uladh'', eagarthóir Gréagóir Ó Dúill: Coiscéim, BÁC * 1991: ''The Field Day Anthology of Irish Writing: Volumes III and IV'', curtha in eagar ag Seamus Deane, Field Day * 1995: ''Modern Irish Poetry: An Anthology'', curtha in eagar ag Patrick Crotty, The Blackstaff Press, Belfast * 1996: ''Anthologie de la Poésie Irlandaise du XXe siecle'', Éditions Verdier * 1997: ''Writing the Wind: The New Celtic Poetry'', New Native Press, USA * 1998: ''The Oxford Book of Ireland'', curtha in eagar ag Patricia Craig, Oxford University Press * 1998: ''Treasury of Irish Love'', eagarthóir [[Gabriel Rosenstock]]: [[Hippocrene Books]], New York * 1999: ''The Pilot Star Elegies'', filíocht agus aistriúcháin, [[Sherod Santos]], W W Norton, New York * 1999: ''Watching the River Flow – A Century of Irish Poetry'', curtha in eagar ag Theo Dorgan, Poetry Ireland * 2000: ''The Hip Flask: Short Poems from Ireland'', curtha in eagar ag Frank Ormsby, Blackstaff Press, Béal Feirste * 2000: ''Duanaire an Chéid'', eagarthóir Gearóid Denver: Cló Iar-Chonnacht, Indreabhán, Co. na Gaillimh * 2000: ''Fearann Pinn: Filíocht 1900-1990'', eagarthóir Gréagóir Ó Dúill: Coiscéim, BÁC * 2001: ''Gaolta Gairide'', eagarthóir Máirín Nic Eoin: Cois Life, BÁC * 2002: ''A Conversation Piece: Poetry and Art'', eagarthóirí Adrian Rice agus Angela Reid: Abbey Press, An Iúraigh * 2002: ''20th Century Irish Poems'', roghnaithe ag Michael Longley, Faber & Faber * 2003: ''The Blackbird's Nest: Poetry from Queen's University Belfast'', eagarthóir Frank Ormsby: [[Blackstaff Press]], Béal Feirste * 2003: ''Modern Poets of Europe: a Selection'', eagarthóirí Patricia & William Oxley: Spiny Babbler * 2004: ''Poems from the Irish'', Gabriel Fitzmaurice: Mercier Press, Cork * 2005: ''Lón Anama: Poems for Prayer from the Irish Tradition'', eagarthóir Ciarán Mac Murchaidh: Cois Life, BÁC * 2006: ''The Ulster Anthology'', eagarthóir Patricia Craig: The Blackstaff Press, Béal Feirste * 2007: ''Our Shared Japan'', eagarthóirí Irene De Angelis agus Joseph Woods: Dedalus Press, BÁC * 2008: ''The Essential Gabriel Fitzmaurice: Selected Poems and Translations'': Mercier Press, Cork * 2008: ''Filíocht Ghrá na Gaeilge / Love Poems in Irish'', eagarthóir Ciarán Mac Murchaidh: Cois Life, BÁC * 2008: ''The New North: Contemporary Poetry from Northern Ireland'', Wake Forest Press, Winston-Salem, North Carolina * 2008: ''A Fine Statement: An Irish Poet's Anthology'', curtha in eagar ag John McDonagh, Poolbeg Press, BÁC * 2010: ''The Penguin Book of Irish Poetry'', curtha in eagar ag Patrick Crotty, Penguin Books * 2010: ''An Anthology of Modern Irish Poetry'', curtha in eagar ag Wes Davies, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts * 2011: ''Voices at the World's edge: Irish Poets on Skellig Michael'', curtha in eagar ag Paddy Bushe, Dedalus Press, BÁC * 2011: ''The Willow's Whisper: Poetry from Ireland and Native America'', eagarthóirí Jill M O'Mahoney agus Mícheál Ó hAodha: Cambridge Scholars, Newcastle upon Tyne * 2014: ''If Ever You Go: A Map of Dublin in Poetry'', eagarthóirí Pat Boran agus Gerard Smyth: Dedalus Press, BÁC * 2016: ''Leabhar na hAthghabhála / Poems of Repossession'', curtha in eagar ag Louis De Paor, Bloodaxe Books, Cló Iar-Chonnacht ===Duanairí i dTeangacha Iasachta=== * 1996: ''Bollirà La Rugiada: Poesia irlandese contemporanea'' (Iodáilis): Moby Dick, Faenza * 1998: ''Das Zweimaleins Des Steins Poesie Aus Irland'', Edition die horen * 1999: ''Schönes Babylon'' (Gearmáinis), eagarthóir Gregor Laschen: DuMont Buchverlag, Köln * 2000: ''Vzdálené Tóny Naděje: Antologie Irské Poezie'' (The Distant Music of Hope) (Polainnis), Host, Brno * 2007: ''Amanairis'' (Slóivéinis), eagarthóirí Tina Mahkota agus Gabriel Rosenstock: Antologie Vilenice, Ljubljana ===Eagráin i dTeangacha Iasachta=== * 1996: ''Le Chemin du Retour / Pilleadh an Deoraí'', eagarthóir A J Hughes: La Barbacane, Bonaguil, France * 1997: ''Distreiñ d'ar Gêr / An Bealach 'na Bhaile'', eagarthóir A J Hughes: Skrid, Brittany * 1998: ''Drumul Spre Casa / Romanian Translations'', eagarthóir [[Christian Tămaş]]: Editura Ars Longa, România * 2006: ''Kathmandu – Translations into Nepali'', eagarthóir & aistritheoir, [[Yuyutsu R D Sharma]]: Nirala Publications, New Delhi ===Agallaimh leis an fhile=== * 1997: ''Ón Taobh Istigh: Agallamh le Cathal Ó Searcaigh'', Marion Kelly: Macalla, NUI Gaillimh * 2002: ''In the Chair: Interviews with Poets from the North of Ireland'' curtha in eagar ag John Brown, Salmon Publishing, Co. an Chláir * 2010: ''Close to the Next Moment: Interviews from a Changing Ireland'' curtha in eagar ag Jody Allen Randolph, Carcanet Press, Manchester ==Tagairtí== {{reflist}} == Naisc sheachtracha == * [http://beo.ie/index.php?page=archive_content&archive_id=662 Agallamh leis an tSearcach ar Beo.ie i Meán Fómhair 2002] * [http://www.irishwriters-online.com/cathalosearcaigh.html Próifíl an tSearcaigh ag ''Irish Writers Online''] * [http://www.beo.ie/?page=agallamh_beo&content_id=907 Agallamh leis an Searcach faoin scannán conspóideach, ''Fairytale of Kathmandu''] {{DEFAULTSORT:Searcaigh, Cathal O}} [[Catagóir:Filí na hÉireann]] [[Catagóir:Scríbhneoirí Éireannacha]] [[Catagóir:Daoine as Contae Dhún na nGall]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1956]] [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Fir aeracha]] hxdqqthgxei8lnvx1wkb5z1culfos49 0 7328 1071687 992859 2022-08-11T19:57:36Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Sraith Teilifíse}} Sraithscéal [[puipéad]] [[teilifís]]e [[An Bhreatain|Briotanach]] é '''''Space Patrol''''', a croaladh ar [[Independent Television|ITV]] sna [[1960í]]. [[Ficsean eolaíochta]] i m[[Béarla]] do pháistí a bhí ann. Bhain sé le heachtraí chriú spásloinge sa bhliain 2100. Sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]], tugadh an teideal '''''Planet Patrol''''' air, de bhrí go raibh [[Space Patrol (clár raidió agus teilifíse Meiriceánach)|sraith eile]] darbh ainm ''Space Patrol'' sa tír sin sna [[1950í]]. [[Roberta Leigh]] a dhear agus a scríobh an sraithscéal. Scríobh Leigh na sraithscéalta puipéad ''The Adventures of Twizzle'' agus ''Torchy the Battery Boy'' do [[Gerry Anderson]] sna 1950í, sular bhunaigh sí agus Arthur Provis a gcomhlacht teilifíse féin, [[Wonderama]]. Scannánaíodh ''Space Patrol'' i rith [[1962]], agus taispeánadh an chéad eipeasóid ar [[7 Aibreán]] [[1963]] ar [[Associated British Corporation|ABC]]. 39 n-eipeasóid dhubh agus bhán a bhí ann san iomlán. == Plota == Sa bhliain 2100, tá an [[an Domhan|Domhan]] in a bhall den Eagraíocht Réaltrach Aontaithe (Béarla: ''United Galactic Organization''). Is cosúil gur eagraíocht idirphláinéadach ar nós na [[Náisiúin Aontaithe|Náisiún Aontaithe]] atá san ERA. Is é Space Patrol cabhlach spáis na hEagraíochta. Tugtar ''Galaspheres'' ar spáslonga Space Patrol agus bíonn triúr ball ar chriú gach Galasphere .i. duine amháin ón Domhan, [[Mars (pláinéad)|Mars]] agus [[Véineas (pláinéad)|Véineas]]. Ba iad eachtraí chriú Galasphere 347 ab ábhar don tsraith. === Príomhcharachtair === * '''An Captaen Larry Dart''', Captaen Galasphere 347 * '''Husky''', Marsach ar Galasphere 347 * '''Slim''', Véineasach ar an Galasphere * '''An Coirnéal Raeburn''', ceannaire Space Patrol * '''Marla''', rúnaí Véineasach an Choirnéil * '''An tOllamh Aloysious O'Brien O'Rourke Haggerty''', comhairleoir eolaíochta [[Éire]]annach do Space Patrol * '''Cassiopeia "Cassie" Haggerty''', iníon an Ollaimh * '''Gabbler''', pearóid ''Gabblerdictum'' ó Mhars, peata do Husky == Foireann == * Libby Morris (guthanna Marla, Cassiopeia agus Gabbler) * Dick Vosburgh (guthanna Dart, na Satharnach agus na róbat) * Ronnie Stevens (guthanna Husky, Slim agus Haggerty) * Murray Kash (guth Raeburn) == Eipeasóidí == Ní fios céard é ord ceart na n-eipeasóidí, ach is cosúil gurb é ''The Swamps of Jupiter'' an eipeasóid phíolótach. Tá an liosta seo san ord ar craoladh na heipeasóidí ar [[Associated Rediffusion]] i réigiún [[Londain|Londan]]. === Séasúr a hAon === # ''The Wandering Asteroid'' # ''The Dark Planet'' # ''The Slaves of Neptune'' # ''The Fires of Mercury'' # ''The Shrinking Spaceman'' # ''The Robot Revolution'' # ''The Cloud of Death'' # ''The Rings of Saturn'' # ''Volcanoes of Venus'' # ''Mystery on the Moon'' # ''The Miracle Tree of Saturn'' # ''The Forgers'' # ''The Swamps of Jupiter'' # ''The Planet of Thought'' # ''The Glowing Eggs of Titan'' # ''The Planet of Light'' # ''Time Stands Still'' # ''Husky Becomes Invisible'' # ''The Walking Lake of Jupiter'' # ''The New Planet'' # ''The Human Fish'' # ''The Invisible Invasion'' # ''The Talking Bell'' # ''The Buried Spaceship'' # ''Message from a Star'' # ''Explosion on the Sun'' === Séasúr a Dó === # ''The Unknown Asteroid'' # ''The Evil Eye of Venus'' # ''Secret Formula'' # ''The Telepathic Robot'' # ''Deadly Whirlwind'' # ''The Jitter Waves'' # ''Sands of Death'' # ''The Hairy Men of Mars'' # ''The Grass of Saturn'' # ''Forcefield X'' # ''The Water Bomb'' # ''Destruction by Sound'' # ''The Shrinking Gas of Jupiter'' == Eolas teicniúil == * Scannánuithe ar [[scannán 35mm]] [[dubh agus bán]] * [[Coibhneas toisí]]: 4:3 * Fuaim: mona === Stádas cartlainne === [[Íomhá:SPDVD.jpg|deas|mion|100px|Clúdach DVD ''Space Patrol — The Complete series''.]]Tar éis craoladh na sraithe, scriosadh gach cóip de gach eipeasóid a bhí sna [[cartlann]]a, mar ba gháthpholasaí i dtionscal na teilifíse ag an am. Creideadh go raibh an tsraith caillte go deo go dtí go bhfuarthas [[dearbhchló]]nna [[scannán 16mm|16mm]] de gach eipeasóid sna [[1990í]], chomh maith le dearbhchlónna 35mm de dhá eipeasóid. D'eisigh Network Video an tsraith iomlán ar [[VHS]] i [[1998]] agus ar [[DVD]] ina dhiaidh sin. == Naisc sheachtracha == * {{deilbhín en}} [http://homepages.tesco.net/~space.patrol/SpacePatrol/Home.htm Suíomh neamhoifigiúil] [[Catagóir:Cláir ficsean eolaíochta]] [[Catagóir:Cláir Teilifíse na Breataine]] [[Catagóir:Cláir ITV]] ewekdzmz007k8w7nnqvfv6no667x55o 0 7466 1071688 945087 2022-08-11T20:05:23Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Sraith Teilifíse}} Is é '''''The Simpsons''''' an tsraith [[Beochan|bheoite]] [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Mheiriceánach]] is fadsaolaí riamh. Baineann sé le saol na Simpsons, teaghlach Meiriceánach a chónaíonn in Springfield, baile sna Stáit Aontaithe. Craoladh an chéad eipeasóid ar [[17 Nollaig]] [[1989]] ar [[Gréasán teilifíse|ghréasán]] [[Fox Broadcasting Company|Fox]]. Ó shin, tá breis agus [[Liosta eipeasóidí The Simpsons|654 eipeasóid]] craolta. Tá an tsraith an-cáiliúil ar fud an domhain agus glacann a lán [[Liosta de na aoi-réaltaí The Simpsons|daoine cáiliúla]] páirt mar aoi-réaltaí. Meastar gurb é ''The Simpsons'' ceann de na sraitheanna is mó éilimh i stair na teilifíse. Tá clú ar an stíl ait ealaíne atá ann: bíonn craiceann buí agus súile móra ar na carachtair, agus ceithre mhéar ar a lámha. == Plota == Cúigear atá i dteaghlach na Simpsons, .i. [[Homer Simpson|Homer]], a bhean chéile [[Marge Simpson|Marge]], agus a gclann, [[Bart Simpson|Bart]], [[Lisa Simpson|Lisa]] agus [[Maggie Simpson|Maggie]]. Tá cónaí orthu ag [[742 Evergreen Terrace]] i mbaile [[Springfield]] i SAM (ní luaitear stát leis). ==Eipeasóidí== {{féach freisin|Liosta eipeasóidí The Simpsons}} == Stair == [[Íomhá:TS-Simpsons.jpg|float|deas|200px|mionsamhail|Ceist léamhthuisceana as scrúdú [[Gaeilge]] an [[Teastas Sóisearach|Teastais Shóisearaigh]], (Bonnleibhéal, 2000): Tá ''The Simpsons'' an-tábhachtach sa [[popchultúr|phopchultúr]] ar fud an domhain, go háirithe i measc an aosa óig.]] Chruthaigh [[Matt Groening]] an clár sa bhliain 1987 nuair a iarradh air sraith [[Cartún|chartún]] gearr a scríobh do ''The Tracy Ullman Show'' a chraolfaí ag tús agus deireadh na sosanna fógraí. Bhunaigh Groening na carachtair ar a mhuintir féin. Craoladh an chéad chartún ar 19 Aibreán 1987. Rinneadh 48 gceann de na cartúin seo san iomlán. Sa bhliain 1989, lorg Fox séasúr de thrí heipeasóid déag, leathuair an chloig an ceann. Craoladh an chéad eipeasóid, ''[[Simpsons Roasting on an Open Fire]]'', ar 17 Nollaig 1989. Bhí móreileamh air láithreach bonn. B'aoir é ar shaol an lae inniu sna Stáit Aontaithe, agus é mar fhritéis don ''[[sitcom]]'' teaghlaigh tipiciúil Meiriceánach. == Aisteoirí gutha == {|class="wikitable" |- !colspan=6|Príomhaisteoirí |- |align=center| [[File:Dan Castellaneta cropped.jpg|150x150px]] |align=center| [[File:Julie Kavner.jpg|150x150px]] |align=center| [[File:Nancy Cartwright.jpg|150x150px|upright]] |align=center| [[File:Yeardley Smith 2012.png|150x150px]] |align=center| [[File:Hankazaria05.jpg|150x150px|upright]] |align=center| [[File:Harry Shearer at RT4.jpg|150x150px]] |- style="text-align:center;" |style="width:16%;"| [[Dan Castellaneta]] |style="width:16%;"| [[Julie Kavner]] |style="width:16%;"| [[Nancy Cartwright]] |style="width:16%;"| [[Yeardley Smith]] |style="width:16%;"| [[Hank Azaria]] |style="width:16%;"| [[Harry Shearer]] |- |width=16%| [[Homer Simpson|Homer]], [[Abe Simpson|Grampa]], [[Barney Gumble|Barney]], [[Krusty the Clown|Krusty]], [[Groundskeeper Willie]], [[Mayor Quimby]], [[Hans Moleman]] agus eile. |width=16%| [[Marge Simpson|Marge]], [[Patty Bouvier]] agus [[Selma Bouvier]] |width=16%| [[Bart Simpson|Bart]], [[Nelson Muntz|Nelson]], [[Ralph Wiggum|Ralph]], [[Todd Flanders]], agus eile. |width=16%| [[Lisa Simpson|Lisa]] |width=16%| [[Moe Szyslak|Moe]], [[Chief Wiggum]], [[Apu Nahasapeemapetilon|Apu]], [[Comic Book Guy]], [[Lenny and Carl|Carl]], [[Cletus Spuckler|Cletus]], [[Professor Frink]], [[Dr. Nick]] agus eile |width=16%| [[Mr. Burns]], [[Waylon Smithers|Smithers]], [[Ned Flanders]], [[Reverend Lovejoy]], [[Kent Brockman]], [[Dr. Hibbert]], [[Lenny and Carl|Lenny]], [[Principal Skinner]], [[Otto Mann|Otto]], [[Rainier Wolfcastle]] agus eile. |} == Naisc sheachtracha == * {{deilbhín en}} [http://www.thesimpsons.com/ Suíomh oifigiúil] * {{deilbhín en}} [http://www.snpp.com/ The Simpsons Archive] == Tagairtí == {{Reflist}} {{The Simpsons}} [[Catagóir:The Simpsons]] [[Catagóir:Cláir Ghrinn]] [[Catagóir:Cláir Fox]] [[Catagóir:Cláir Teilifíse Mheiriceánacha]] [[Catagóir:Cartúin]] [[Catagóir:Sraitheanna teilifíse a thosaigh i 1989]] qzqzae5gr3sjt8dra9lsibkjtvv7y74 0 7676 1071551 838075 2022-08-11T16:39:02Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} Is í '''Hartford''' príomhchathair [[Connecticut]], sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]]. Tá an chathair suite i g[[Contae Hartford]] in aice le h[[Abhainn Connecticut]] i lár an stáit. Is í Hartford an dara cathair is mó sa stát tar éis [[Bridgeport, Connecticut|Bridgeport]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Connecticut}} {{Síol-tír-us}} [[Catagóir:Connecticut]] [[Catagóir:Cathracha in Connecticut]] [[Catagóir:Príomhchathracha na SAM]] [[Catagóir:Lárionaid daonra in Connecticut]] [[Catagóir:Lárionaid daonra sna Stáit Mheiriceá]] [[Catagóir:Cathracha sna Stáit Aontaithe]] f0iig88pz0t823x6qaa11hnvo81ea8x 3 9025 1071770 1070524 2022-08-12T05:24:30Z RHAXHIJA 50871 /* cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge */ mír nua wikitext text/x-wiki == Katowice == Hello. I'm wikipedia redactor from Poland. I'm trying to get article about one of the major cities in Poland: [[en:Katowice]] in all possible languages. There is almost 60 langauage version. Could You help me translate into GA wiki version. There is a source in [[en:Katowice|English]] and [[fr:Katowice|French]] and some more languages. Just a few sentences. Please help. Best Regards [[pl:user:Stimoroll|Stimoroll]]^{[[pl:Dyskusja_Wykipedysty:Stimoroll|Talk]]} P.S. If You do that, please put interwiki link into english version. == Ainmneacha Teangacha as Gaeilge == Is dóigh gur leatsa an [http://cvs.alioth.debian.org/cgi-bin/cvsweb.cgi/iso-codes/iso_639/ga.po?cvsroot=pkg-isocodes&rev=1.27 leathanach seo] a bhfuil ainmneacha teangacha as Gaeilge air. An bhfuil 'fhios agat conas a líonfar na bearnaí sa leathanach seo (msh "Adyghe")? Go raibh míle maith agat as ucht an liosta a chuir ar-líne, agus sílim go mbeidh sé an-chabhrach le haghaidh an taobh teangeolaíochta den Vicipéid! [[Úsáideoir:Conor O Bradaigh|Conor O Bradaigh]] 14:09, 16 Iúil 2006 (UTC) :A Chonor, a chara - bhailigh mé an chuid is mó de na haistriúcháin sin ó fhoclóirí agus suímh Ghréasáin cosúil le [http://www.acmhainn.ie/]. Bhí roinnt mhaith eile de dhíth orainn le linn an aistriúcháin de Mozilla Firefox, agus más buan mo chuimhne, chuaigh duine den fhoireann i dteagmháil leis an gCoiste Téarmaíochta chun leaganacha "oifigiúla" a fháil. Tá leagan níos nuaí den chomhad le fáil [http://www.iro.umontreal.ca/translation/teams/PO/ga/iso_639-0.52.ga.po anseo]. Pointe suimiúil - is léir gur fearr leis an gCoiste ainmneacha a chríochnaíonn le consan caol, gan eisceacht (Coirnis vs. Cornais mar shampla). Más féidir leat aon bhearnaí sa liosta a líonadh, téigh i dteagmháil liom agus nuashonróidh mé an comhad iso_639 (sórt "máistirliosta" é) agus an t-aistriúchán Firefox más gá [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] 16 Iúil 2006 ==GNU== FYI: [[Tionscadal GNU]]. [[Úsáideoir:Gronky|Gronky]] 11:57, 28 Feabhra 2007 (UTC) ==Ciclipéid== An bhfuil ábhar ón gciclipéid Fréamh an Eolais á chur isteach sa vicí? Ba bhreá an rud é sin! Abair má tá cabhair. [[Úsáideoir:Eomurchadha|Eomurchadha]] ([[Plé úsáideora:Eomurchadha|talk]]) 22:48, 10 Meitheamh 2013 (UTC) [[Speisialta:Contributions/5.149.173.250|5.149.173.250]] 22:41, 10 Meitheamh 2013 (UTC) == Haigh arís == Hi again, Kevin. Béarla arís ar an am seo, brón! I've been in contact with someone at the WMF offices and they've responded positively re. Fréamh an Eolais. Can you possibly send me your email address so we can take things off-line and get the permissions issue sorted? Míle buíoch - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|❤]]} 06:29, 18 Iúil 2013 (UTC) == Fréamh/MetaData/Cats == Hiya. Quick question. Is there any Meta Data in the Fréamh content that could be used to extend the bot slightly, and possibly assign the generated articles to a category? (Even to a top-level cat? Like "Physics"? Or even deeper categories if at all possible). I ask because I'm just reviewing all the new articles, and while they are all smashing (though slightly off MOS - which isn't a major concern), none are automatically categorised. And - if at all possible - I'd like to avoid a big manual or semi-manual categorisation exercise... No problem either way - just felt I'd ask. [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 18:26, 30 Iúil 2013 (UTC) :No, unfortunately, all I started with was the raw text. It was a massive job just getting the articles into the shape they're in (links, layouts of mathematical and chemical formulae, etc.) The biographical articles were formulaic enough that I was able to insert the subject names (... ab ea X ...) but otherwise I've not modified the text of the articles at all. Some kind of statistical classification would be possible but it wouldn't be 100% accurate and I'm reluctant to sacrifice the high quality of the articles with bad catagories. It would be nice to energize the community around this if possible - this seems to be a great opportunity to involve some people who maybe aren't fluent speakers. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 18:41, 30 Iúil 2013 (UTC) ::Hi. Thanks for the quick reply (and the Trojan work - I can appreciate the effort already put-in to scripting/applying formatting, etc). I agree with your suggestion. I already have a few candidates in mind :) GRMA! [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 20:12, 30 Iúil 2013 (UTC) == Tá Fáilte Romhat == Tú féin atá 18% críochnaithe, áfach. Beidh muidne (mise, Antóin, srl) ag obair go cionn tamaill fhada le catcháil suas leat! Ach an t-ádh linn an méid ábhair nua seo a bheith againn. B'fhéidir go bhuil muid chun tosaigh ar Vicipéid na Breatnaise anois maidir le hábhar eolaíochta. [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 18:18, 20 Lúnasa 2013 (UTC) == Ainmneacha daoine == Mar mhíniú duit ar a ndearna mé ar an alt [[Armand Hippolyte Louis Fizeau]], is é an riail atá i bhféidhm ar an Vicipéid (i dteanga ar bith, ceapaim) úsáid a bhaint as an leagan is coitianta d'ainm an duine ar ábhar an ailt é mar ainm an ailt féin. Ansin, úsáidtear an leagan is iomláine den ainm sa chéad abairt den alt (go díreach mar a rinne tú. Is gnách leaganacha eile den ainm (má's ann dóibh) a lua in dhiaidh. Ar eagla nár thuig tú cad chuige mo chuid athraithe den chineál sin :-) [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 02:54, 25 Deireadh Fómhair 2013 (UTC) :Tuigim, grma. Seans go mbeinn in ann liosta de na difríochtaí idir na hainmneacha i mBéarla agus Gaeilge a chruthú go huathoibríoch. Fiosróidh mé an scéal. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 03:02, 25 Deireadh Fómhair 2013 (UTC) == Comhghairdeas == Comhghairdeas leat! Tá obair an Hussybot críochnaithe, de réir chosúlachta, gí go bhfuil tú féin gnóthach go fóill, feicim. [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 01:21, 13 Samhain 2013 (UTC) :[[File:Champagne uncorking photographed with a high speed air-gap flash.jpg|50px]] [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 12:44, 20 Samhain 2013 (UTC) ::Go raibh míle maith agaibh a chairde! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 22:09, 20 Samhain 2013 (UTC) ==Moladh is moladh!== Táimid go mó faoi chomaoin agat arís eile. Molaim an scothobair! Moladh beag breise a bheadh agam ná róbat a chruthú a dheanfadh alt fánach a tweetáil ar twitter gach lá 'Alt Vicipéide an Lae'? Tharraingeodh sin tuilleadh airde ar na hailt éagsúla agus spreagfadh se pobal níos leithne iad a léamh is a fheabhsú! Ní thuigim conas a leithéid a chruthú ach má tá cabhair uait leis abair amach. ==Taing Mhòr== A charaid, Mìle taing dhut airson na rinn thu a thaobh eadar-theangachaidhean Gàidhlig gu Gaeilge nan duilleagan a tha mi fhìn air a dheànamh. Nach math a rinn thu! Tha mi a' dol thairis air na duilleagan mu dheidhinn na sgìre seo far a bheil mi a' fuireach is mi a' toirt piseach air rud neo dha, gu seachd-àraidh ainmean-àite. [[Úsáideoir:Eomurchadha|Eomurchadha]] ([[Plé úsáideora:Eomurchadha|talk]]) 18:20, 21 Samhain 2013 (UTC) == Request translation Isabelle de Charrière == Hello Kevin Scannell Could you write / translate the article of Isabelle de Charrière (Q123386) for the GA.wiki? That would be appreciated. [[Úsáideoir:Boss-well63|Boss-well63]] ([[Plé úsáideora:Boss-well63|plé]]) 14:08, 6 Meitheamh 2020 (UTC) ==Lch athdhírithe go Míoltóg ghéar == Tá fadhb leis an leathanach 'Míltóg ghéar' (Tagairt:https://ga.wikipedia.org/wiki/M%C3%ADolt%C3%B3g_gh%C3%A9ar) Feicim gur atreoraigh tú é chuig an Ghéineas ''Míltóg ghéar'' ón bhFine Ceratopogonidae (Tagairt: https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Ceratopogonidae&redirect=no). Ar an drochuair, ní féidir liom alt nua 'Ceratopogonidae' a chruthú anois mar gheall ar anathdhírithe! B’fhéidir go bhféadfá cabhrú leis an bhfadhb seo a réiteach?[[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 20:37, 17 Iúil 2020 (UTC) :Gabh mo leithscéal as sin; tá mé ag déanamh go leor oibre ar Wikidata faoi láthair, agus is minic nach bhfeicim an tionchar ar na haltanna Wikipedia. Ar aon nós, is é "míoltóg ghéar" an téarma ar an bhfine iomlán Ceratopogonidae de réir téarma.ie: ([[https://www.tearma.ie/q/m%C3%ADolt%C3%B3g%20gh%C3%A9ar/]]), agus ba é sin ábhar an bhunailt a scríobh An tOll. Hussey ("biting midges" i mBéarla). Sin an fáth ar nasc mé an mhír wikidata le [[en:Ceratopogonidae]]. Ní dóigh liom go bhfuil téarma oifigiúil ar an ngéineas ''Culicoides''; mholfainn alt ar leith leis an ainm Laidine, sin nó dhá alt darn ainm "Míoltóg ghéar (fine)", "Míoltóg ghéar" (géineas)... nó comhairle a lorg ón gCoiste Téarmaiochta! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:06, 17 Iúil 2020 (UTC) :: Kevin, a chara, Tá 'Míoltóg ghéar' ag an Vicipéid , 'Meanbh-chuileag' ( Tagairt: https://gd.wikipedia.org/wiki/Meanbh-chuileag) ag an Uicipeid, agus 'Highland midge' ag Wikipedia do ''Culicoides impunctatus''. Tá Ceratopogonidae ag Wikipedia an Bhéarla (Dhealródh an scéal nach bhfuil leagan Béarla ann!), níl alt ag Uicipeid, ná ag an Vicipéid faoi! Deir tú "Ar aon nós, is é "míoltóg ghéar" an téarma ar an bhfine iomlán Ceratopogonidae de réir téarma.ie: ([[https://www.tearma.ie/q/m%C3%ADolt%C3%B3g%20gh%C3%A9ar/]])" Ceapaim go bhfuil dul amú agat....mar, cé go bhfuil 'biting midge' luaite ag Tearma.ie mar GA míoltóg bain2 ghéar' amháin (ní luaitear leagan laidine (ainmníocht dhéthéarmach) an speicis. Ach, tugann Tearma.ie le fios faoi 'phantom midge larva' gur GA 'larbha fir4 míoltóige taibhsiúla' agus LA Chaoborus sp é! Nach féidir leat an t-athseoladh (Athsheolta ó Ceratopogonidae) a chur ar cheal domh? [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 22:17, 17 Iúil 2020 (UTC) :Ní dóigh liom go bhfuil dul amú orm; tá an t-ainm Laidine Ceratopogonidae luaite le "míoltóg ghéar" ar téarma.ie; féach https://www.tearma.ie/dom/4631314/ga/ mura bhfeiceann tú é ar an nasc thuas. Maidir le ''Culicoides impunctatus'', mhol mé dul i dteagmháil leis an Coiste Téarmaíochta. Má tá siad sásta le "míoltóg ghéar" air sin freisin, b'fhearr liom dhá alt le hidirdhealú i lúibíní, nó ainmneacha Laidineacha. Más mian leat an leathanach a athrú mar sin féin, is féidir leat an t-athdhíriú a ruaigeadh. Cliceáil "Cuir foinse in eagar" ar an leathanach https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Ceratopogonidae&redirect=no agus cuir téacs an ailt in áit an #redirect.[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 04:28, 18 Iúil 2020 (UTC) ::: A Kevin, a chara, Deir foclóir 'Merriam-Webster' an méid seo a leanas faoi 'Term' (Tagairt:https://www.merriam-webster.com/dictionary/term); ''1a: focal nó abairt a bhfuil brí bheacht aige i roinnt úsáidí nó atá sainiúil d’eolaíocht, ealaín, gairm nó ábhar!'' Feicim freisin go bhfuil an t-ainm Laidine Ceratopogonidae luaite le "míoltóg ghéar" ar téarma.ie, ach cén fáth nach mbeadh? Baineann an mhíoltóg áirithe seo ''Culicoides impunctatus'' leis an fhine Ceratopogonidae, ag a bhfuil circa 78 speiceas in Éirinn san iomlán. I go leor cásanna níl aon téarma oifigiúil ar fáil le haghaidh flóra agus fána agus is é ár leas é go léir tairbhe a bhaint as tacsanomaíocht Linneus. Suimiúil go leor deir an Uicipeid; (Tagairt:https://gd.wikipedia.org/wiki/Meanbh-chuileag ) ''Is é an t-ainm is coitianta a úsáidtear ná mion-chuileog ach tá ainmneacha eile orthu ag brath ar chanúint agus dúiche, lena n-áirítear an méid seo a leanas:'' cuileag-mheanbh[2] cuileag-mhìn[3] gath-dubh[4] meara-chuileag (Cataibh)[3] mil-chuileag[2] mion-chuileag (Earra Ghàidheal)[2] I.S. Go raibh maith agat as do tréaniarrachtaí sa chineál seo tionscadail (Vicipéid na Gaeilge). Tá an fómhar flúirseach, ach níl mórán oibrithe ann! [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 10:18, 18 Iúil 2020 (UTC) [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 10:18, 18 Iúil 2020 (UTC) == Military intelligence files == Hi. If those types of files are of interest, I have been building a little collection at Commons, as I work through transcribing [[s:en:Thom's Irish Who's Who]]. My confidence of editing here is limited to not inheriting any Irish language of my forebears. [[Úsáideoir:Billinghurst|Billinghurst]] ([[Plé úsáideora:Billinghurst|plé]]) 21:27, 23 Iúil 2020 (UTC) :Thanks, very interesting. Adding a link here to what looks the the correct category, for my own future reference! [[commons:Category:Military_intelligence_files]] [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:39, 23 Iúil 2020 (UTC) == Manual revert; leabaigh nascanna idirvicí mar seo== Kevin, a chara, Fóir orm, mar ní fheicim cá bhfuil an nasc sa cholún '''''ar chlé'''''? [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 12:49, 30 Iúil 2020 (UTC) : Tá tuilleadh eolais ar fáil anseo: [[en:Help:Interlanguage_links]] ("Adding a new link"), cúpla pictiúr a léiríonn an áit ina bhfuil an nasc. An téacs atá ann ar Vicipéid na Gaeilge ná "Add links" (i mBéarla faraor... caithfidh mé é sin a aistriú!) [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 13:03, 30 Iúil 2020 (UTC) == Universal Code of Conduct == Hi Kevin Scannell I was asked by Wikimedia Foundation to promote this call for participation on the planned Universal Code of Conduct. Best regards --[[Úsáideoir:Holder|Holder]] ([[Plé úsáideora:Holder|plé]]) 04:29, 14 Lúnasa 2020 (UTC) ''At times, our contributor communities and projects have suffered from a lack of guidelines that can help us together create an environment where free knowledge can be shared safely without fear. ''There has been talk about the need for a global set of conduct rules in different communities over time. Recently, Wikimedia Foundation Board of Trustees announced a Community Culture Statement, asking for new standards to address harassment and promote inclusivity across projects. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/May_2020_-_Board_of_Trustees_on_Healthy_Community_Culture,_Inclusivity,_and_Safe_Spaces] ''The universal code of conduct will be a binding minimum set of standards across all Wikimedia projects, and will apply to all of us, staff and volunteers alike, all around the globe.. It is of great importance that we all participate in expressing our opinions and thoughts about UCoC and its values. We should think about what we want it to cover or include and what it shouldn’t include, and how it may create difficulties or help our groups. ''This is the time to talk about it. Before starting drafting the code of conduct, we would like to hear from you and to solicit the opinions and feedback of your colleagues. ''In order for your voice to be heard, we encourage and invite you to read more about the universal code of conduct (UCoC) [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct] and then write down your opinions or feedback on the discussion page [https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Universal_Code_of_Conduct]. To reduce language barriers during the process, you are welcomed to translate the universal code of conduct english main page into your respective local language [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Universal+Code+of+Conduct&language=en&action=page&filter=]. You and your community may choose to provide your opinions/feedback using your local languages. == Bukayo Saka == I am trying to add the england flags for his international carreer because he is playing fir england. I kinda need help as u cannot edit stuff in the infobox [[Úsáideoir:Chocolateba|Chocolateba]] ([[Plé úsáideora:Chocolateba|plé]]) 15:14, 12 Meitheamh 2022 (UTC) :I'll have a look. Just please don't add more articles using Google Translate, or add translations of personal names into Irish like you did with "Salah", etc. If you're interested in contributing and you don't speak Irish, let me know and I can make some suggestions. The Irish editors are too busy to post-edit Google translated content. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:45, 12 Meitheamh 2022 (UTC) == logainmneacha == Tá teimpléad éasca cruthaithe agam chun nasc a dhéanamh leis an mbunachar sonraí ‘logainm.ie’. Tá súil agam go mbeidh sé úsáideach duit! Déan triall as mar seo; * {{Logainm|1=48461|2=An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} * {{Logainm|48461|An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} * {{Logainm|id=48461|ainm=An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} Agus, ar ndóigh, athraigh é mar is cuí leat :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 00:39, 16 Meitheamh 2022 (UTC) :Iontach, míle buíochas! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 02:35, 16 Meitheamh 2022 (UTC) == Ceist mear agam duit ... == ... cén fáth nach bhfuil tú i do riarthóir anseo anois? Is dóigh liom go mbeadh sé sin an-úsáideach duit, chun raiméis a scriosadh, srl. Cad a cheapann tu? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 19:20, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :Bheadh sé sin úsáideach, cinnte, GRMA. Bheinn sásta glacadh leis an ról chomh fada is a bheadh an pobal ar fad anseo sásta na cumhachtaí breise a bhronnadh orm! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 20:21, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :: Bhuel, b'fhéidir go bhfuil sé in am iarratas a chruthú [[Plé Vicipéide:Riarthóirí|anseo]]. Mar táim im' mhaorlathach, níl cead agam é a chruthú, ach is féidir leat féin é a dhéanamh? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 21:37, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :::Chruthaigh mé an t-iarratas cúpla lá ó shin. Ar chóir dom dul i mbun stocaireachta chun vótaí a fháil? :D [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 13:28, 25 Meitheamh 2022 (UTC) * Bhuel, tá breis is seacht lá caite anois, is mar sin, chuaigh mé ar aghaidh agus dhún mé an t-iarratas. Comhghairdeachas! Bain úsáid go ciallmhar as na huirlisí :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 09:05, 30 Meitheamh 2022 (UTC) *:Míle buíochas! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 10:46, 30 Meitheamh 2022 (UTC) == [[Úsáideoir:HusseyBot]] == Tá áthas an domhain orm an róbó a fheiceáil ar ais arís ar an Vici. An bhfuil ''"brat róbó"'' nó "bot bit" ag tastáil uait dó? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 23:14, 22 Meitheamh 2022 (UTC) * Oh - ná bac. Fuair ​​mé amach an comhrá [https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Vicipéid:Róbónna&diff=676964&oldid=676960&diffmode=source seo] as 2013, agus mar sin, bhronnadh stádas róbait de :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 23:24, 22 Meitheamh 2022 (UTC) *:Tá go maith, go raibh maith agat. Tá mé i ndáiríre faoi cháilíocht na n-altanna a fheabhsú ar mórscála. Scríobh mé script bheag chun go leor botún litrithe a cheartú, agus cheap mé gur chóir dom an HusseyBot a athbheochan. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 04:23, 23 Meitheamh 2022 (UTC) == Ceist == Haigh, a Kevin, go raibh míle maith agat as na ceartúcháin ach tá ceist agam faoi fhrása amháin. D'athraigh tú "Bunaíodh é i X" ach tá sé agus an frása "Rugadh é i X" feicthe agam ar gaois.ie. Nach bhfuil siad sin ceart? Uair amháin eile, go raibh maith agat. [[Úsáideoir:Ba mhaith liom eilifintí|Ba mhaith liom eilifintí]] ([[Plé úsáideora:Ba mhaith liom eilifintí|plé]]) 17:09, 8 Iúil 2022 (UTC) :Tá sé níos nádúrtha an cuspóir a chur ag an deireadh nuair is forainm é. Mar shampla, deirtear "rugadh mo mháthair i 1943" ach "rugadh i 1943 í". É sin ráite, tá "rugadh í i 1943" go hiomlán intuigthe ar ndóigh... ceist stíle, sin an méid. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 01:49, 9 Iúil 2022 (UTC) ::Ó, tá ciall leis sin, GRMA as an míniú! [[Úsáideoir:Ba mhaith liom eilifintí|Ba mhaith liom eilifintí]] ([[Plé úsáideora:Ba mhaith liom eilifintí|plé]]) 13:48, 9 Iúil 2022 (UTC) == Lada == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] Dia duit, bain an fógra den leathanach seo le do thoil mar nach bhfuil sé aistrithe ach go bhfuil sé scríofa ó m'fhocail féin. buíochas [[Úsáideoir:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Plé úsáideora:SSHTALBI|plé]]) 16:45, 21 Iúil 2022 (UTC) :Ní bhainfidh. Is ionann go díreach do chuid focal féin agus aschur Google Translate... níor scrios tú na fonótaí [1], [2], srl fiú! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|kscanne]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 17:23, 21 Iúil 2022 (UTC) :: GOA!! - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 17:32, 21 Iúil 2022 (UTC) @[[Plé_úsáideora:Alison|plé]] an féidir leat féin an t-alt a fheabhsú ach ná scrios focail, abairtí agus tagairtí. earráidí aistriúcháin meaisín teanga amháin a cheartú. == Fóir orm!== Plé:Barúntacht (Éire)‎ 13:54 +303‎ ‎Ériugena plé dréachtaí‎ (→‎Fóir orm!: mír nua) clib: New topic Source diffstair N Plé:Barúntacht (roinn chontae)‎ [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 18:57, 30 Iúil 2022 (UTC) == Buíochas == Go raibh míle maith agat as na ceartucháin ar fad atá déanta agat ar mo chuid leathnaigh! Míle buíochas! [[Úsáideoir:DaithíÓ|DaithíÓ]] ([[Plé úsáideora:DaithíÓ|plé]]) 17:47, 1 Lúnasa 2022 (UTC) == Lada == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] an féidir leat leathanach a chruthú do Lada le do thoil mar gur scrios tú é mar gur úsáid mé aistritheoir. [[Úsáideoir:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Plé úsáideora:SSHTALBI|plé]]) 21:31, 7 Lúnasa 2022 (UTC) :Cuirfidh mé ar mo liosta é. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|kscanne]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 00:42, 8 Lúnasa 2022 (UTC) == cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] Dia dhuit, Le do thoil an féidir leat chruthú leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge: Aston Martin Audi Bentley BMW Buick Cadillac Chevrolet Cupra Jaguar Jeep Kia Land Rover Lucid Mazda MG Opel Polestar SEAT Subaru Suzuki TOGG Bheinn buíoch díot dá gcuirfeá iad a chruthú mar tá fios beagán Gaeilge agam [[Úsáideoir:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[Plé úsáideora:RHAXHIJA|plé]]) 05:24, 12 Lúnasa 2022 (UTC) 7nkoeoj6godfmltebnpmw4ms8e8iyps 1071771 1071770 2022-08-12T05:25:44Z RHAXHIJA 50871 /* cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge */ wikitext text/x-wiki == Katowice == Hello. I'm wikipedia redactor from Poland. I'm trying to get article about one of the major cities in Poland: [[en:Katowice]] in all possible languages. There is almost 60 langauage version. Could You help me translate into GA wiki version. There is a source in [[en:Katowice|English]] and [[fr:Katowice|French]] and some more languages. Just a few sentences. Please help. Best Regards [[pl:user:Stimoroll|Stimoroll]]^{[[pl:Dyskusja_Wykipedysty:Stimoroll|Talk]]} P.S. If You do that, please put interwiki link into english version. == Ainmneacha Teangacha as Gaeilge == Is dóigh gur leatsa an [http://cvs.alioth.debian.org/cgi-bin/cvsweb.cgi/iso-codes/iso_639/ga.po?cvsroot=pkg-isocodes&rev=1.27 leathanach seo] a bhfuil ainmneacha teangacha as Gaeilge air. An bhfuil 'fhios agat conas a líonfar na bearnaí sa leathanach seo (msh "Adyghe")? Go raibh míle maith agat as ucht an liosta a chuir ar-líne, agus sílim go mbeidh sé an-chabhrach le haghaidh an taobh teangeolaíochta den Vicipéid! [[Úsáideoir:Conor O Bradaigh|Conor O Bradaigh]] 14:09, 16 Iúil 2006 (UTC) :A Chonor, a chara - bhailigh mé an chuid is mó de na haistriúcháin sin ó fhoclóirí agus suímh Ghréasáin cosúil le [http://www.acmhainn.ie/]. Bhí roinnt mhaith eile de dhíth orainn le linn an aistriúcháin de Mozilla Firefox, agus más buan mo chuimhne, chuaigh duine den fhoireann i dteagmháil leis an gCoiste Téarmaíochta chun leaganacha "oifigiúla" a fháil. Tá leagan níos nuaí den chomhad le fáil [http://www.iro.umontreal.ca/translation/teams/PO/ga/iso_639-0.52.ga.po anseo]. Pointe suimiúil - is léir gur fearr leis an gCoiste ainmneacha a chríochnaíonn le consan caol, gan eisceacht (Coirnis vs. Cornais mar shampla). Más féidir leat aon bhearnaí sa liosta a líonadh, téigh i dteagmháil liom agus nuashonróidh mé an comhad iso_639 (sórt "máistirliosta" é) agus an t-aistriúchán Firefox más gá [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] 16 Iúil 2006 ==GNU== FYI: [[Tionscadal GNU]]. [[Úsáideoir:Gronky|Gronky]] 11:57, 28 Feabhra 2007 (UTC) ==Ciclipéid== An bhfuil ábhar ón gciclipéid Fréamh an Eolais á chur isteach sa vicí? Ba bhreá an rud é sin! Abair má tá cabhair. [[Úsáideoir:Eomurchadha|Eomurchadha]] ([[Plé úsáideora:Eomurchadha|talk]]) 22:48, 10 Meitheamh 2013 (UTC) [[Speisialta:Contributions/5.149.173.250|5.149.173.250]] 22:41, 10 Meitheamh 2013 (UTC) == Haigh arís == Hi again, Kevin. Béarla arís ar an am seo, brón! I've been in contact with someone at the WMF offices and they've responded positively re. Fréamh an Eolais. Can you possibly send me your email address so we can take things off-line and get the permissions issue sorted? Míle buíoch - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|❤]]} 06:29, 18 Iúil 2013 (UTC) == Fréamh/MetaData/Cats == Hiya. Quick question. Is there any Meta Data in the Fréamh content that could be used to extend the bot slightly, and possibly assign the generated articles to a category? (Even to a top-level cat? Like "Physics"? Or even deeper categories if at all possible). I ask because I'm just reviewing all the new articles, and while they are all smashing (though slightly off MOS - which isn't a major concern), none are automatically categorised. And - if at all possible - I'd like to avoid a big manual or semi-manual categorisation exercise... No problem either way - just felt I'd ask. [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 18:26, 30 Iúil 2013 (UTC) :No, unfortunately, all I started with was the raw text. It was a massive job just getting the articles into the shape they're in (links, layouts of mathematical and chemical formulae, etc.) The biographical articles were formulaic enough that I was able to insert the subject names (... ab ea X ...) but otherwise I've not modified the text of the articles at all. Some kind of statistical classification would be possible but it wouldn't be 100% accurate and I'm reluctant to sacrifice the high quality of the articles with bad catagories. It would be nice to energize the community around this if possible - this seems to be a great opportunity to involve some people who maybe aren't fluent speakers. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 18:41, 30 Iúil 2013 (UTC) ::Hi. Thanks for the quick reply (and the Trojan work - I can appreciate the effort already put-in to scripting/applying formatting, etc). I agree with your suggestion. I already have a few candidates in mind :) GRMA! [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 20:12, 30 Iúil 2013 (UTC) == Tá Fáilte Romhat == Tú féin atá 18% críochnaithe, áfach. Beidh muidne (mise, Antóin, srl) ag obair go cionn tamaill fhada le catcháil suas leat! Ach an t-ádh linn an méid ábhair nua seo a bheith againn. B'fhéidir go bhuil muid chun tosaigh ar Vicipéid na Breatnaise anois maidir le hábhar eolaíochta. [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 18:18, 20 Lúnasa 2013 (UTC) == Ainmneacha daoine == Mar mhíniú duit ar a ndearna mé ar an alt [[Armand Hippolyte Louis Fizeau]], is é an riail atá i bhféidhm ar an Vicipéid (i dteanga ar bith, ceapaim) úsáid a bhaint as an leagan is coitianta d'ainm an duine ar ábhar an ailt é mar ainm an ailt féin. Ansin, úsáidtear an leagan is iomláine den ainm sa chéad abairt den alt (go díreach mar a rinne tú. Is gnách leaganacha eile den ainm (má's ann dóibh) a lua in dhiaidh. Ar eagla nár thuig tú cad chuige mo chuid athraithe den chineál sin :-) [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 02:54, 25 Deireadh Fómhair 2013 (UTC) :Tuigim, grma. Seans go mbeinn in ann liosta de na difríochtaí idir na hainmneacha i mBéarla agus Gaeilge a chruthú go huathoibríoch. Fiosróidh mé an scéal. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 03:02, 25 Deireadh Fómhair 2013 (UTC) == Comhghairdeas == Comhghairdeas leat! Tá obair an Hussybot críochnaithe, de réir chosúlachta, gí go bhfuil tú féin gnóthach go fóill, feicim. [[Úsáideoir:SeoMac|SeoMac]] ([[Plé úsáideora:SeoMac|talk]]) 01:21, 13 Samhain 2013 (UTC) :[[File:Champagne uncorking photographed with a high speed air-gap flash.jpg|50px]] [[Úsáideoir:Guliolopez|Guliolopez]] ([[Plé úsáideora:Guliolopez|talk]]) 12:44, 20 Samhain 2013 (UTC) ::Go raibh míle maith agaibh a chairde! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|talk]]) 22:09, 20 Samhain 2013 (UTC) ==Moladh is moladh!== Táimid go mó faoi chomaoin agat arís eile. Molaim an scothobair! Moladh beag breise a bheadh agam ná róbat a chruthú a dheanfadh alt fánach a tweetáil ar twitter gach lá 'Alt Vicipéide an Lae'? Tharraingeodh sin tuilleadh airde ar na hailt éagsúla agus spreagfadh se pobal níos leithne iad a léamh is a fheabhsú! Ní thuigim conas a leithéid a chruthú ach má tá cabhair uait leis abair amach. ==Taing Mhòr== A charaid, Mìle taing dhut airson na rinn thu a thaobh eadar-theangachaidhean Gàidhlig gu Gaeilge nan duilleagan a tha mi fhìn air a dheànamh. Nach math a rinn thu! Tha mi a' dol thairis air na duilleagan mu dheidhinn na sgìre seo far a bheil mi a' fuireach is mi a' toirt piseach air rud neo dha, gu seachd-àraidh ainmean-àite. [[Úsáideoir:Eomurchadha|Eomurchadha]] ([[Plé úsáideora:Eomurchadha|talk]]) 18:20, 21 Samhain 2013 (UTC) == Request translation Isabelle de Charrière == Hello Kevin Scannell Could you write / translate the article of Isabelle de Charrière (Q123386) for the GA.wiki? That would be appreciated. [[Úsáideoir:Boss-well63|Boss-well63]] ([[Plé úsáideora:Boss-well63|plé]]) 14:08, 6 Meitheamh 2020 (UTC) ==Lch athdhírithe go Míoltóg ghéar == Tá fadhb leis an leathanach 'Míltóg ghéar' (Tagairt:https://ga.wikipedia.org/wiki/M%C3%ADolt%C3%B3g_gh%C3%A9ar) Feicim gur atreoraigh tú é chuig an Ghéineas ''Míltóg ghéar'' ón bhFine Ceratopogonidae (Tagairt: https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Ceratopogonidae&redirect=no). Ar an drochuair, ní féidir liom alt nua 'Ceratopogonidae' a chruthú anois mar gheall ar anathdhírithe! B’fhéidir go bhféadfá cabhrú leis an bhfadhb seo a réiteach?[[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 20:37, 17 Iúil 2020 (UTC) :Gabh mo leithscéal as sin; tá mé ag déanamh go leor oibre ar Wikidata faoi láthair, agus is minic nach bhfeicim an tionchar ar na haltanna Wikipedia. Ar aon nós, is é "míoltóg ghéar" an téarma ar an bhfine iomlán Ceratopogonidae de réir téarma.ie: ([[https://www.tearma.ie/q/m%C3%ADolt%C3%B3g%20gh%C3%A9ar/]]), agus ba é sin ábhar an bhunailt a scríobh An tOll. Hussey ("biting midges" i mBéarla). Sin an fáth ar nasc mé an mhír wikidata le [[en:Ceratopogonidae]]. Ní dóigh liom go bhfuil téarma oifigiúil ar an ngéineas ''Culicoides''; mholfainn alt ar leith leis an ainm Laidine, sin nó dhá alt darn ainm "Míoltóg ghéar (fine)", "Míoltóg ghéar" (géineas)... nó comhairle a lorg ón gCoiste Téarmaiochta! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:06, 17 Iúil 2020 (UTC) :: Kevin, a chara, Tá 'Míoltóg ghéar' ag an Vicipéid , 'Meanbh-chuileag' ( Tagairt: https://gd.wikipedia.org/wiki/Meanbh-chuileag) ag an Uicipeid, agus 'Highland midge' ag Wikipedia do ''Culicoides impunctatus''. Tá Ceratopogonidae ag Wikipedia an Bhéarla (Dhealródh an scéal nach bhfuil leagan Béarla ann!), níl alt ag Uicipeid, ná ag an Vicipéid faoi! Deir tú "Ar aon nós, is é "míoltóg ghéar" an téarma ar an bhfine iomlán Ceratopogonidae de réir téarma.ie: ([[https://www.tearma.ie/q/m%C3%ADolt%C3%B3g%20gh%C3%A9ar/]])" Ceapaim go bhfuil dul amú agat....mar, cé go bhfuil 'biting midge' luaite ag Tearma.ie mar GA míoltóg bain2 ghéar' amháin (ní luaitear leagan laidine (ainmníocht dhéthéarmach) an speicis. Ach, tugann Tearma.ie le fios faoi 'phantom midge larva' gur GA 'larbha fir4 míoltóige taibhsiúla' agus LA Chaoborus sp é! Nach féidir leat an t-athseoladh (Athsheolta ó Ceratopogonidae) a chur ar cheal domh? [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 22:17, 17 Iúil 2020 (UTC) :Ní dóigh liom go bhfuil dul amú orm; tá an t-ainm Laidine Ceratopogonidae luaite le "míoltóg ghéar" ar téarma.ie; féach https://www.tearma.ie/dom/4631314/ga/ mura bhfeiceann tú é ar an nasc thuas. Maidir le ''Culicoides impunctatus'', mhol mé dul i dteagmháil leis an Coiste Téarmaíochta. Má tá siad sásta le "míoltóg ghéar" air sin freisin, b'fhearr liom dhá alt le hidirdhealú i lúibíní, nó ainmneacha Laidineacha. Más mian leat an leathanach a athrú mar sin féin, is féidir leat an t-athdhíriú a ruaigeadh. Cliceáil "Cuir foinse in eagar" ar an leathanach https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Ceratopogonidae&redirect=no agus cuir téacs an ailt in áit an #redirect.[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 04:28, 18 Iúil 2020 (UTC) ::: A Kevin, a chara, Deir foclóir 'Merriam-Webster' an méid seo a leanas faoi 'Term' (Tagairt:https://www.merriam-webster.com/dictionary/term); ''1a: focal nó abairt a bhfuil brí bheacht aige i roinnt úsáidí nó atá sainiúil d’eolaíocht, ealaín, gairm nó ábhar!'' Feicim freisin go bhfuil an t-ainm Laidine Ceratopogonidae luaite le "míoltóg ghéar" ar téarma.ie, ach cén fáth nach mbeadh? Baineann an mhíoltóg áirithe seo ''Culicoides impunctatus'' leis an fhine Ceratopogonidae, ag a bhfuil circa 78 speiceas in Éirinn san iomlán. I go leor cásanna níl aon téarma oifigiúil ar fáil le haghaidh flóra agus fána agus is é ár leas é go léir tairbhe a bhaint as tacsanomaíocht Linneus. Suimiúil go leor deir an Uicipeid; (Tagairt:https://gd.wikipedia.org/wiki/Meanbh-chuileag ) ''Is é an t-ainm is coitianta a úsáidtear ná mion-chuileog ach tá ainmneacha eile orthu ag brath ar chanúint agus dúiche, lena n-áirítear an méid seo a leanas:'' cuileag-mheanbh[2] cuileag-mhìn[3] gath-dubh[4] meara-chuileag (Cataibh)[3] mil-chuileag[2] mion-chuileag (Earra Ghàidheal)[2] I.S. Go raibh maith agat as do tréaniarrachtaí sa chineál seo tionscadail (Vicipéid na Gaeilge). Tá an fómhar flúirseach, ach níl mórán oibrithe ann! [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 10:18, 18 Iúil 2020 (UTC) [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 10:18, 18 Iúil 2020 (UTC) == Military intelligence files == Hi. If those types of files are of interest, I have been building a little collection at Commons, as I work through transcribing [[s:en:Thom's Irish Who's Who]]. My confidence of editing here is limited to not inheriting any Irish language of my forebears. [[Úsáideoir:Billinghurst|Billinghurst]] ([[Plé úsáideora:Billinghurst|plé]]) 21:27, 23 Iúil 2020 (UTC) :Thanks, very interesting. Adding a link here to what looks the the correct category, for my own future reference! [[commons:Category:Military_intelligence_files]] [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:39, 23 Iúil 2020 (UTC) == Manual revert; leabaigh nascanna idirvicí mar seo== Kevin, a chara, Fóir orm, mar ní fheicim cá bhfuil an nasc sa cholún '''''ar chlé'''''? [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 12:49, 30 Iúil 2020 (UTC) : Tá tuilleadh eolais ar fáil anseo: [[en:Help:Interlanguage_links]] ("Adding a new link"), cúpla pictiúr a léiríonn an áit ina bhfuil an nasc. An téacs atá ann ar Vicipéid na Gaeilge ná "Add links" (i mBéarla faraor... caithfidh mé é sin a aistriú!) [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 13:03, 30 Iúil 2020 (UTC) == Universal Code of Conduct == Hi Kevin Scannell I was asked by Wikimedia Foundation to promote this call for participation on the planned Universal Code of Conduct. Best regards --[[Úsáideoir:Holder|Holder]] ([[Plé úsáideora:Holder|plé]]) 04:29, 14 Lúnasa 2020 (UTC) ''At times, our contributor communities and projects have suffered from a lack of guidelines that can help us together create an environment where free knowledge can be shared safely without fear. ''There has been talk about the need for a global set of conduct rules in different communities over time. Recently, Wikimedia Foundation Board of Trustees announced a Community Culture Statement, asking for new standards to address harassment and promote inclusivity across projects. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/May_2020_-_Board_of_Trustees_on_Healthy_Community_Culture,_Inclusivity,_and_Safe_Spaces] ''The universal code of conduct will be a binding minimum set of standards across all Wikimedia projects, and will apply to all of us, staff and volunteers alike, all around the globe.. It is of great importance that we all participate in expressing our opinions and thoughts about UCoC and its values. We should think about what we want it to cover or include and what it shouldn’t include, and how it may create difficulties or help our groups. ''This is the time to talk about it. Before starting drafting the code of conduct, we would like to hear from you and to solicit the opinions and feedback of your colleagues. ''In order for your voice to be heard, we encourage and invite you to read more about the universal code of conduct (UCoC) [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct] and then write down your opinions or feedback on the discussion page [https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Universal_Code_of_Conduct]. To reduce language barriers during the process, you are welcomed to translate the universal code of conduct english main page into your respective local language [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Universal+Code+of+Conduct&language=en&action=page&filter=]. You and your community may choose to provide your opinions/feedback using your local languages. == Bukayo Saka == I am trying to add the england flags for his international carreer because he is playing fir england. I kinda need help as u cannot edit stuff in the infobox [[Úsáideoir:Chocolateba|Chocolateba]] ([[Plé úsáideora:Chocolateba|plé]]) 15:14, 12 Meitheamh 2022 (UTC) :I'll have a look. Just please don't add more articles using Google Translate, or add translations of personal names into Irish like you did with "Salah", etc. If you're interested in contributing and you don't speak Irish, let me know and I can make some suggestions. The Irish editors are too busy to post-edit Google translated content. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 21:45, 12 Meitheamh 2022 (UTC) == logainmneacha == Tá teimpléad éasca cruthaithe agam chun nasc a dhéanamh leis an mbunachar sonraí ‘logainm.ie’. Tá súil agam go mbeidh sé úsáideach duit! Déan triall as mar seo; * {{Logainm|1=48461|2=An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} * {{Logainm|48461|An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} * {{Logainm|id=48461|ainm=An Cnoc Buí, Contae Thiobraid Árann}} Agus, ar ndóigh, athraigh é mar is cuí leat :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 00:39, 16 Meitheamh 2022 (UTC) :Iontach, míle buíochas! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 02:35, 16 Meitheamh 2022 (UTC) == Ceist mear agam duit ... == ... cén fáth nach bhfuil tú i do riarthóir anseo anois? Is dóigh liom go mbeadh sé sin an-úsáideach duit, chun raiméis a scriosadh, srl. Cad a cheapann tu? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 19:20, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :Bheadh sé sin úsáideach, cinnte, GRMA. Bheinn sásta glacadh leis an ról chomh fada is a bheadh an pobal ar fad anseo sásta na cumhachtaí breise a bhronnadh orm! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 20:21, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :: Bhuel, b'fhéidir go bhfuil sé in am iarratas a chruthú [[Plé Vicipéide:Riarthóirí|anseo]]. Mar táim im' mhaorlathach, níl cead agam é a chruthú, ach is féidir leat féin é a dhéanamh? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 21:37, 22 Meitheamh 2022 (UTC) :::Chruthaigh mé an t-iarratas cúpla lá ó shin. Ar chóir dom dul i mbun stocaireachta chun vótaí a fháil? :D [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 13:28, 25 Meitheamh 2022 (UTC) * Bhuel, tá breis is seacht lá caite anois, is mar sin, chuaigh mé ar aghaidh agus dhún mé an t-iarratas. Comhghairdeachas! Bain úsáid go ciallmhar as na huirlisí :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 09:05, 30 Meitheamh 2022 (UTC) *:Míle buíochas! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 10:46, 30 Meitheamh 2022 (UTC) == [[Úsáideoir:HusseyBot]] == Tá áthas an domhain orm an róbó a fheiceáil ar ais arís ar an Vici. An bhfuil ''"brat róbó"'' nó "bot bit" ag tastáil uait dó? - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 23:14, 22 Meitheamh 2022 (UTC) * Oh - ná bac. Fuair ​​mé amach an comhrá [https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Vicipéid:Róbónna&diff=676964&oldid=676960&diffmode=source seo] as 2013, agus mar sin, bhronnadh stádas róbait de :) - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 23:24, 22 Meitheamh 2022 (UTC) *:Tá go maith, go raibh maith agat. Tá mé i ndáiríre faoi cháilíocht na n-altanna a fheabhsú ar mórscála. Scríobh mé script bheag chun go leor botún litrithe a cheartú, agus cheap mé gur chóir dom an HusseyBot a athbheochan. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 04:23, 23 Meitheamh 2022 (UTC) == Ceist == Haigh, a Kevin, go raibh míle maith agat as na ceartúcháin ach tá ceist agam faoi fhrása amháin. D'athraigh tú "Bunaíodh é i X" ach tá sé agus an frása "Rugadh é i X" feicthe agam ar gaois.ie. Nach bhfuil siad sin ceart? Uair amháin eile, go raibh maith agat. [[Úsáideoir:Ba mhaith liom eilifintí|Ba mhaith liom eilifintí]] ([[Plé úsáideora:Ba mhaith liom eilifintí|plé]]) 17:09, 8 Iúil 2022 (UTC) :Tá sé níos nádúrtha an cuspóir a chur ag an deireadh nuair is forainm é. Mar shampla, deirtear "rugadh mo mháthair i 1943" ach "rugadh i 1943 í". É sin ráite, tá "rugadh í i 1943" go hiomlán intuigthe ar ndóigh... ceist stíle, sin an méid. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 01:49, 9 Iúil 2022 (UTC) ::Ó, tá ciall leis sin, GRMA as an míniú! [[Úsáideoir:Ba mhaith liom eilifintí|Ba mhaith liom eilifintí]] ([[Plé úsáideora:Ba mhaith liom eilifintí|plé]]) 13:48, 9 Iúil 2022 (UTC) == Lada == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] Dia duit, bain an fógra den leathanach seo le do thoil mar nach bhfuil sé aistrithe ach go bhfuil sé scríofa ó m'fhocail féin. buíochas [[Úsáideoir:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Plé úsáideora:SSHTALBI|plé]]) 16:45, 21 Iúil 2022 (UTC) :Ní bhainfidh. Is ionann go díreach do chuid focal féin agus aschur Google Translate... níor scrios tú na fonótaí [1], [2], srl fiú! [[Úsáideoir:Kevin Scannell|kscanne]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 17:23, 21 Iúil 2022 (UTC) :: GOA!! - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 17:32, 21 Iúil 2022 (UTC) @[[Plé_úsáideora:Alison|plé]] an féidir leat féin an t-alt a fheabhsú ach ná scrios focail, abairtí agus tagairtí. earráidí aistriúcháin meaisín teanga amháin a cheartú. == Fóir orm!== Plé:Barúntacht (Éire)‎ 13:54 +303‎ ‎Ériugena plé dréachtaí‎ (→‎Fóir orm!: mír nua) clib: New topic Source diffstair N Plé:Barúntacht (roinn chontae)‎ [[Úsáideoir:Ériugena|Ériugena]] ([[Plé úsáideora:Ériugena|plé]]) 18:57, 30 Iúil 2022 (UTC) == Buíochas == Go raibh míle maith agat as na ceartucháin ar fad atá déanta agat ar mo chuid leathnaigh! Míle buíochas! [[Úsáideoir:DaithíÓ|DaithíÓ]] ([[Plé úsáideora:DaithíÓ|plé]]) 17:47, 1 Lúnasa 2022 (UTC) == Lada == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] an féidir leat leathanach a chruthú do Lada le do thoil mar gur scrios tú é mar gur úsáid mé aistritheoir. [[Úsáideoir:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Plé úsáideora:SSHTALBI|plé]]) 21:31, 7 Lúnasa 2022 (UTC) :Cuirfidh mé ar mo liosta é. [[Úsáideoir:Kevin Scannell|kscanne]] ([[Plé úsáideora:Kevin Scannell|plé]]) 00:42, 8 Lúnasa 2022 (UTC) == cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge == @[[Úsáideoir:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] Dia dhuit, Le do thoil an féidir leat chruthú leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge: * Aston Martin * Audi * Bentley * BMW * Buick * Cadillac * Chevrolet * Cupra * Jaguar * Jeep * Kia * Land Rover * Lucid * Mazda * MG * Opel * Polestar * SEAT * Subaru * Suzuki * TOGG Bheinn buíoch díot dá gcuirfeá iad a chruthú mar tá fios beagán Gaeilge agam [[Úsáideoir:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[Plé úsáideora:RHAXHIJA|plé]]) 05:24, 12 Lúnasa 2022 (UTC) 6dqq6b31lwqcqxw6x57pe50e0ftoo33 0 11134 1071525 1064708 2022-08-11T14:26:41Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta‎}} {{glanadh}} [[Leann dubh]] (cineál [[Beoir|beorach]]) is ea '''Guinness''' atá á ghrúdú ag [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis|Geata San Séamais]], áit ina bhfuil grúdlann Guinness lonnaithe ón bhliain [[1759]] i leith. Tá cáil domhanda ar ghrúdlann [[Guinness]] i m[[Baile Átha Cliath]], agus cé nach i seilbh Éireannach a thuilleadh é agus nó mbruitear i d[[Tír|tíortha]] eile é, meastar go leathan gur fearr Guinness na h[[Éire|Éireann]]. ''Pórtar Mhic Aonghusa'' a thugtar ar Guinness scaití. == Diageo == Is leis an comhlacht ''[[Diageo]]'' anois é an t-ollbhranda Guinness, tar éis cónascadh sa bhliain 1997 idir Guinness PLC agus Grand Metropolitan PLC. Déanann an comhlacht céanna ''lager'' Harp, mar aon le beoir eachtrannacha a bhruith agus a dháileadh faoi chonradh. Tá Diageo i gceannas ar an chuid brandaí. Tá siad i gceannas ar brandaí ar nós [[Baileys]] agus [[Smirnoff]]<ref name=":13">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/|teideal=Brand introduction|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Is féidir an liosta iomlán a fheiceáil [https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/ anseo]<ref name=":13" />. Tá Diageo lonnaithe i 180 tír, le 150 suíomh timpeall an domhain go ndéantar táirgí an chomhlachta<ref name=":14">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-business/where-we-operate/global/|teideal=Global|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Fostaíonn Diageo thart ar 27,775 duine ar fud an domhain<ref name=":14" />. Sa bhliain 2017, rinne Diageo an cinneadh chun dearradh nua a chur ar an ngloine Guinness. Tá an gloine nua níos airde, níos tanaí agus níos éasca lámh a chur timpeall air<ref name=":15">{{Lua idirlín|url=https://www.morningadvertiser.co.uk/Article/2010/04/09/New-Guinness-glass-revealed|teideal=New Guinness glass revealed|údar=morningadvertiser.co.uk|language=en-GB|work=morningadvertiser.co.uk|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Deirtear go bhfuil sé níos fearr ag coinneál an ceann cáiliúil go mbíonn ar pionta Guinness<ref name=":15" /> chomh maith. == Stair Ceannairí Guinness == Rugadh agus tógadh [[Arthur Guinness]] i g[[Cill Droichid]], áit ina raibh sé ina chónaí ann ar feadh 25 bliana <ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.discovercelbridge.com/the-arthur-guinnesss-story/#:~:text=In%201759%20Arthur%20Guinness%20moved,The%20rest%20is%20history.|teideal=The Arthur Guinness Story|údar=Discover Celbridge|dáta=2021|dátarochtana=26/01/2021}}</ref>. Thosaigh Arthur ag grúdáil nuair a d'fhág ardeaspag agus a athair dé 100 punt dó ina thoil. D'oscail sé an chéad grúdlann i [[Léim an Bhradáin]] leis an £100 sin. Bhog Arthur an gnó Guinness go [[Baile Átha Cliath]] sa bhliain 1759<ref name=":0" />. Bhí 21 páiste aige, ach as an 21 sin, d'fhás 10 gcinn aníos go daoine fásta<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishcentral.com/roots/history/facts-arthur-guinness|teideal=5 things you didn’t know about Arthur Guinness|dáta=2018-03-27|language=en|work=IrishCentral.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Rugadh [[Arthur Hart Guinness]] ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]] i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1768<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousjamesons.com/getperson.php?personID=I191&tree=Whiskey_Jamesons#:~:text=%20Arthur%20Hart%20Guinness%20%201%20William%20Smythe,London,%20Middlesex,%20England%20(Age%2069%20years)%20More|teideal=Arthur Hart Guinness b. 12 Mar 1768 Dublin, Ireland d. 9 Jun 1855 Beaumont, County Dublin, Ireland: Famous Jam?sons|work=www.famousjamesons.com|dátarochtana=2021-01-26}}</ref>. Thosaigh sé ag obair ag [[Geata San Séamus]] lena athair sna 1780dí. Dúirt Arthur i litir gur cuidigh a mhac go mór le fás agus forbairt an grúdlann ag an am seo <ref>{{Lua idirlín|url=https://peoplepill.com/people/the-second-arthur-guinness|teideal=About Arthur Guinness: Irish brewer, banker, politician and flour miller (born: 1768 - died: 1855) {{!}} Biography, Facts, Career, Wiki, Life|údar=peoplepill.com|language=en|work=peoplepill.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. [[Íomhá:Benjamin Guinness.jpg|clé|mion|Dealbh Benjamin Lee Guinness os comhair Ardeaglais Naomh Phádraig|414x414px]] Rugadh [[Benjamin Lee Guinness]], mac le Arthur II, sa bhliain 1798<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.britannica.com/biography/Sir-Benjamin-Lee-Guinness-1st-Baronet|teideal=Sir Benjamin Lee Guinness, 1st Baronet {{!}} Irish brewer|language=en|work=Encyclopedia Britannica|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Bhí sé mar an chéad ardmhéara i mBaile Átha Cliath. Sa bhliain 1855 thóg sé ceannasaíocht ar an ngrúdlann a thosaigh a seanathair<ref name=":1" />. Rinne sé níos mó fás agus forbairt ar an ngnó, agus mhéadaigh sé margadh Guinness go [[Meiriceá Thuaidh|Meiriceá]] agus lár na [[An Eoraip|hEorpa]]. Deirtear gurb é an fear is saibhre sa tír ag an am<ref name=":1" />. Sa bhliain 1860, chuir sé a airgead féin isteach go [[Ardeaglais Naomh Phádraig]] nuair a bhí sé ar tí a bheith scriosta. Thóg sé teach ollmhór i b[[páirc Naomh Áine]] sa bhliain 1837<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.askaboutireland.ie/learning-zone/primary-students/5th-+-6th-class/geography/aspects-of-raheny/how-is-this-place-changin/high-above/|teideal=High above|work=www.askaboutireland.ie|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Fuair Benjamin Lee Guinness bás sa bhliain 1868, agus d'fhág sé an ghnó ar fad leis a mhac [[Edward Lee Guinness]]. Chas Edward an gnó Guinness go dtí an grúdlann is mó ar domhain<ref name=":3">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=02/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/archive-factsheets/general-history/company-history.pdf|title=Archive Fact Sheet: The History of Guinness|journal=|volume=|issue=1}}</ref>. Chuaigh an ghnó ar an stocmhalartán thall i [[Londain]]. Sa bhliain 1886, Cheapadh Edward mar Chathaoirleach ar an ngnó Guinness, ról a bhí mar chuid den chlann Guinness go dtí an bliain 1986<ref name=":3" />. Thosaigh Edward an [[Iontaobhais Uíbh Earcach]] sa bhliain 1890<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/who-we-are/about-the-trust/|teideal=About The Trust – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. An aidhm atá ag an Iontaobhas ná chun tithíocht ar fud na cathrach a chur ar fáil do lucht oibre na cathrach<ref name=":4" />. Ar barr an post a bhí aige ag an ngrúdlann, bhí sé mar ardmhéara Baile Átha Cliath ar feadh tréimhse<ref name=":5">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/our-story/edward-cecil-guinness/|teideal=Edward Cecil Guinness – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. Lean Edward agus a dheartháir Arthur ar aghaidh le obair a athair ar son na cathrach, ag tógáil Páirc Naomh Phádraig taobh thiar den [[Ardeaglais Naomh Phádraig|Ardeaglais]], rud a thóg buntáistí ar leith leis le haghaidh na daoine ina chónaí ar [[Sráid Chaoimhín]] agus [[Lána Bhál]] <ref name=":5" />. Cheapadh é mar Seansailéir Átha Cliath sa bhliain 1908, tar éis dó an chuid airgead a thabhairt ar son [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|Coláiste na Tríonóide]]<ref name=":5" />. Rugadh [[Rupert Guinness]] sa bhliain 1874. Tá sé cáílliúl as a bheith mar rabhaí den scoth agus mar cathaoirleach den bord Guinness i ndiaidh bás a athair<ref name=":9">{{Lua idirlín|url=https://www.ria.ie/ga/node/98046|teideal=DIB entry of the day: Rupert Guinness|dáta=2019-05-15|language=ga|work=Royal Irish Academy|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Idir 1893 agus 1911, Bhuaigh sé an chuid comórtais rábhaíochta. Bhí sé mar uachtarán ar an club rabhaíochta [[Abhainn na Tamaise|Tamais]] i Sasana go dtí 1911, nuair a fuair a athair Edward bás. Bhí sé i gceannas ar Guinness nuair a rinneadh an cinneadh chun Guinness a grúda thar lear. D'oscail grúdlann Guinness i Londain sa bhliain 1936<ref name=":9" />. Bhí an grúdlann ar leith sin ar oscailt go dtí 2005, nuair a dúnadh é chun grúdlainne eile a oscailt ar fud an domhain<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.just-drinks.com/news/diageo-to-close-guinness-brewery-in-london_id75347.aspx|teideal=UK: Diageo to close Guinness brewery in London|dáta=2004-04-15|work=www.just-drinks.com|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Bhí Benjamin Guinness, Gar-mhac le Rupert, an duine deireanach ón clann chun a bheith i gceannas ar an gcomhlacht. Fuair sé an ról de cathaoirleach sa bhliain 1962, agus thug sé suas an ról sa bhliain 1986<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.iar.ie/Archive.shtml?IE%20GA/GDB/PE03.01|teideal=Irish Archives Resource - Archive Details|work=www.iar.ie|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Tháinig Guinness agus Metropolitan PLC le chéile chun Diageo a dhéanamh sa bhliain 1997 == Comhábhair agus Sláinte == [[Íomhá:Part of a 1968 advertising sheet for Guinness after they established a brewery in Sierra Leone (West Africa) (1727997539).jpg|mion|158x158px|Fógra Guinness san Aifric ón mbliain 1968]] Tá Guinness déanta suas de 4 príomh comhábhair. Is iad sin uisce, gráin, spíosraí agus giosta<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://www.healthline.com/nutrition/guinness-abv|teideal=Guinness: ABV, Types, and Nutrition Facts|dáta=2020-02-17|language=en|work=Healthline|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. an gráin go n-úsáideann Guinness ná eorna. déantar an eorna a braiche agus ansin a róst chun an dath cáiliúil dubh a thabhairt<ref name=":2" />. Úsáidtear hopa mar an spíosra agus ansin an giosta Guinness, atá déanta ag Guinness ar feadh na blianta. Ó na1950dí ar aghaidh, chuir Guinness [[nítrigin]] sna beoir chun an cúr ar barr an deoch a thabhairt dó<ref name=":2" />. Tá seo mar a dhéantar Guinness an lae inniu. Tá níos lú calaire i pionta Guinness ná mar atá i ngnáth pionta beorach<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.eatingwell.com/article/7677513/is-guinness-actually-healthy-heres-what-a-beer-expert-says/|teideal=Is Guinness Actually Healthy? Here's What a Beer Expert Says|language=en|work=EatingWell|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Tá 0.3 graim d'iarainn i ngach pionta chomh maith, atá thart ar 3% den méid gur chóir do ghnáth duine fásta a bheith ag tógáil isteach gach lá<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.spinemd.com/5-health-benefits-of-guinness-on-st-patricks-day/|teideal=5 Health Benefits Of Guinness On St. Patrick’s Day|dáta=2017-03-14|language=en-US|work=Virginia Spine Institute|dátarochtana=2021-02-04}}</ref>. Tá leibhéal ard de snáithín agus vitimíní B, atá an-mhaith do do sláinte ina iomlán<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.cnn.com/2017/03/17/health/guinness-good-for-you-food-drayer/index.html|teideal=Is Guinness really 'good for you'?|údar=Lisa Drayer CNN|work=CNN|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Ón mbliain 2015, rinneadh Guinness go hiomlán veigeán<ref name=":8">{{Lua idirlín|url=https://www.veganfoodandliving.com/news/its-official-all-guinness-now-suitable-vegans-draft-bottle-can-form/|teideal=It's official - all Guinness is now suitable for vegans in draft, bottle and can form|údar=Vegan Food and Living|language=en-GB|work=www.veganfoodandliving.com|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Rinneadar athrú ar na comhábhar ionas gur féidir veigeán a ghlaoch ar an deoch cáiliúil go hoifigiúil<ref name=":8" />. Tá sé ráite ag Guinness go bhfuil dath dearg ar an leann seachas dubh<ref name=":10">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=07/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/factsheets/factsheet_pdf_10.pdf|title=Guinness Facts|journal=Fact Sheet|volume=|issue=1}}</ref>. Sna sean laethanta, bhí Guinness déanta ag baint úsáid as uisce ón [[An Chanáil Mhór|Chánail Mhór]]<ref name=":11">{{Lua idirlín|url=https://wildrovertours.com/blog/facts-about-guinness-you-probably-didnt-know/|teideal=Facts about Guinness you probably didn't know|dáta=2018-01-11|language=en-US|work=Wild Rover Tours|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. == Féiniúlacht na hÉireannaigh agus Guinness == [[Íomhá:Guinness.jpg|thumb|Pionta Guinness|clé]]Sa bhliain 2003, Rinne [[Ollscoil Mhálta]] staidéar ar an gcaoi go bhfuil baint ag an Guinness leis an bhféiniúlacht d'Éireannaigh<ref name=":6">{{Luaigh foilseachán|author=Brenda Murphy|date=01/01/2003|url=https://www.researchgate.net/publication/236799953_Pure_Genius_Guinness_Consumption_and_Irish_Identity|title=Pure Genius: Guinness Consumption and Irish Identity|journal=New Hibernia Review|volume=|issue=7}}</ref>. Déantar cur síos ar an gcaoi go n-ordaíonn daoine pionta Guinness nuair atá siad faoi bhrú chairde faoin tuaithe nó nuair atá siad i dtíortha eile, chun an blas Éireannach a fháil<ref name=":6" />. Déantar tagairt chomh maith chuig an 'Pionta Foirfe' agus na scéalta draíochtúil atá taobh thiar den leann dubh<ref name=":6" />. Tá pointe sa pháipéar a dheireann go bhfuil cumhacht ag Guinness a bheith ceangailte i gcuimhneacháin daoine mar áit, seachas mar deoch<ref name=":6" />. Deir roinnt de na daoine curtha faoi agallamh go smaoiníonn siad ar [[Contae Dhún na nGall|Tír Chonaill]] nó Baile Átha Cliath<ref name=":6" />. Tá béim ar seo sa chonclúid, a deirtear go bhfuil Guinness ceangailte go mór le heisimircigh atá ag iarraidh blaisín Éireannach<ref name=":6" />. Bíodh sé Baile Átha Cliath nó [[Corcaigh]], Is cuimhneacháin den áit dúchais é<ref name=":6" /> I 1959, Thosaigh Guinness le scéim fógraíochta, ag díriú ar aois an chomhlachta<ref name=":7">{{Luaigh foilseachán|author=Patricia Medcalf|date=01/11/2016|url=https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1143&context=icr|title=In Search of Identity: an Exploration of the Relationship Between Guinness' Guinness's Advertising and Ir tising and Ireland's Social and E s Social and Economic conomic Evolution Between 1959 and 1969|journal=Irish Communication Review|volume=15|issue=1}}</ref>. Dhírigh an scéim ar an gcaoi go raibh Guinness thart ar feadh 200 bhliain, agus go mbeidh sé thart ar feadh tamaill eile. Bhí seo déanta chun dul in iomaíocht dhíreach le comhlachtaí agus grúdlainne eile sa tír ag an am<ref name=":7" />. Tá sé dírithe ar an lucht oibre Éireannach, na comhábhair Éireannach, agus an bród atá ag Guinness a bheith Éireannach<ref name=":7" />. "Brewed by the Irish for the Irish" ceann de na línte den fhógra. Chríochnaigh an fhógra leis an ráiteas go bhfuil Guinness sláintiúil duit (frása nach raibh ceadaithe níos déanaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html|teideal=Now ads can't say it but you always knew it: Guinness IS good for you|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>, féach [https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html anseo]). I bhfógra eile ón scéim céanna, deirtear go bhfuil daoine Éireannach a chabhraigh le Arthur Guinness a gnó a bhunú fós ag baint sult as Guinness 200 bliain níos déanaí<ref name=":7" />. Sa bhliain 1966, rinne Guinness scéim fógraíochta eile, ina chuireadar béim ar na feirmeoirí agus an [[eorna]]<ref name=":7" />. Luaitear sa fógra go n-úsáideann Guinness 75% (80% níos déanaí<ref name=":7" />) den eorna atá á fás ag feirmeoirí na tíre. Bhí siad ag tabhairt tacaíocht chuig [[Seó Samhradh Corcaigh]] agus Seó Talmhaíochta Chill an Dísirt sa bhliain chéanna, ag léiriú nach raibh siad chun a dhroim a chasadh leis an roinn sin den Geilleagar<ref name=":7" />. == Geata San Séamus == [[Íomhá:Guinness brewery gate.jpg|mion|216x216px|Geata San Séamus]] Lonnaithe ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]], Tá Geata San Séamus mar cheann de na grúdlainne is mó ar domhain. Thosaigh an scéal seo nuair a shínigh Arthur Guinness léas ar an ngrúdlann ar feadh 9000 mbliain<ref name=":12">{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/business/st-james-s-gate-a-brief-history-1.1308346|teideal=St James's Gate: a brief history|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Bhí an ngrúdlann chomh mór le ceithre acra, agus bhí dó dhéag chapaill ag an ngrúdlann ag an am. Mhéadaigh an ngrúdlann ó shin, le méadú ag teacht ar na tithe grúda, atá fós ina seasamh sa lá atá inniu ann<ref name=":12" />. Sa bhliain 1886, bhí Guinness mar an grúdlann is mó ar domhain go hoifigiúil, ag cur amach 1.2 milliúin barrille in aghaidh na bliana<ref name=":12" />. I rith an fichiú aois, tháinig níos mó feabhais ar an ngrúdlann, nuair a rinneadh é go hiomlán uathoibríoch<ref name=":3" />. I ndiaidh sin, sa bhliain 1996, thuill an grúdlann an teastas ISO 14001. Is teastas a thuilltear as a bheith ag feidhmiú go maith i leith an timpeallacht<ref name=":12" />. D'oscail teach grúda 4 sa bhliain 2014. Is ceann de na tithe grúda is fearr ó thaobh na teicneolaíochta ar domhain é<ref name=":3" />. Tá Guinness go fóill ag ceannach eorna Éireannach agus ag cuidiú leis an nGeilleagar Éireannach sa lá atá inniu ann<ref name=":3" /> Sa bhliain 2000, d'osclaíodh an Guinness Storehouse mar imeacht do turasóirí<ref name=":12" />. Tá clú agus cáil ar an turas ar fud an domhain, agus de réir Tripadvisor, caithfear an turas a dhéanamh má tá tú ag déanamh cuairt ar Cathair Átha Cliath<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.tripadvisor.ie/Attraction_Review-g186605-d189694-Reviews-Guinness_Storehouse-Dublin_County_Dublin.html|teideal=Guinness Storehouse {{!}} Dublin {{!}} UPDATED February 2021 Top Tips Before You Go (with Photos)|language=en-IE|work=Tripadvisor|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. == Grúdlainne Domhanda == [[Íomhá:St. James's Gate Brewery, Dublin, Ireland.jpg|mion|185x185px|Comhartha os comhair Geata San Séamus, Baile Átha Cliath]] Tá Guinness díolta sa lá atá inniu an ar fud an domhain. De réir an Grúdlann Guinness i mBaile Átha Cliath, tá Guinness déanta i 49 tír ar domhain agus díolta i 150 tír ar domhain<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar 10 milliún gloine de Guinness ar fud an domhain gach lá<ref name=":10" />. Tá cúig phríomhghrúdlann lonnaithe timpeall an domhain, i m[[Baile Átha Cliath]], sa [[An Mhalaeisia|Mhalaeisia]], sa [[An Nigéir|Nigéir]], i g[[Camarún]] agus i [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar thart ar 40% de Guinness ar fad ar domhain san [[Aifric]]<ref name=":11" />. == Lá Arthur == Sa bhliain 2009, bhí ceiliúradh 250 bliain ag Geata San Séamus. D'eagraigh Guinness an ceiliúradh de 'Arthurs Day' a chur ar siúl. Lá lán de ceolchoirmeacha a bhí i gceist leis an lá, ach fuair Guinness réidh leis i ndiaidh cúig bliana<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/news/guinness-scraps-arthurs-day-after-five-years-in-favour-of-amplify-30402022.html|teideal=Guinness scraps Arthur's Day after five years, in favour of Amplify|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. == Guinness Sofheicthe == Sa bhliain 2019, Chuir Guinness fógra amach le [[Brian O'Driscoll]] agus [[Lawrence Dallaglio]], ag fógairt Guinness so-fheicthe. Is féidir an fógra a fheiceáil [https://www.youtube.com/watch?v=KBe0koxErT4 anseo]<ref>Brian O’Driscoll and Lawrence Dallaglio try Guinness Clear for the first time #GuinnessClear - YouTube</ref>. Ba scéim fógraíochta é chun fógraíocht a dhéanamh ar uisce agus na buntáistí atá ag baint leis nuair atá daoine amach ag baint taitneamh as an rugbaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en-ie/guinness-clear-responsible-drinking/|teideal=Guinness Clear|language=en-ie|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Ba é an mana a bhí ag an fógra ná chun é a ól chun cuimhniú ar an gcluiche. == Táirgí == Tá raon leathan ag Guinness sa lá atá inniu ann<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en/our-beers/|teideal=Our Beers|language=en|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-01-28}}</ref>. I measc na táirgí seo tá: * Guinness Bhairille * Guinness Eachtrach Leann Dubh * Guinness Buidéalaithe * Pórtar Átha Cliath * Pórtar na nIndiacha Thiar Is féidir an raon iomlán a fheiceáil [https://www.guinness.com/en/our-beers/ anseo]. == Féach freisin == * [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis]] ==Tagairtí== {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == * [http://www.guinness.com/ Guinness.com (Suíomh oifigiúil)] [[Catagóir:Deochanna Éireannacha]] km1pmw5v92y50w6tnoztb149aofd54s 14 11598 1071765 664635 2022-08-12T05:13:17Z SeoMac 5102 >ga wikitext text/x-wiki {{Catcómhaoin|1933 births|Breitheanna sa bhliain 1933}} [[Catagóir:Blianta breithe|1933]] tt2jt5nt5vlt5bpritijomz95s3zl8s 0 11678 1071689 984581 2022-08-11T20:07:08Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Sraith Teilifíse}} Is sraith [[teilifís|theilifíse]] do dhaoine óga í '''Aifric'''. Thosaigh an tsraith ag craoladh ar an [[31 Deireadh Fómhair|31^ú lá de Dheireadh Fómhair]] [[2006]]. Tá an phríomhpháirt ag [[Clíona Ní Chiosáin]]. Tá sé bunaithe ar saol [[Cailín|chailín]] a bhogann lena [[teaghlach]] ó [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]] siar go dtí [[Conamara]]. Ba é Paul Mercer stiúrthóir na sraithe. == Foireann aisteoirí == * ''Aifric de Spáinn'' - [[Clíona Ní Chiosáin]] * ''Tom de Spáinn'' - [[Barry Barnes]] * ''Janis de Spáinn'' - [[Mairéad Conneely]] * ''Traolach de Spáinn'' - [[Kevin O'Dwyer]] * ''Sophie'' - [[Gráinne Bleasdale]] * ''Claudia'' - [[Sláine Hutchinson]] * ''Samantha'' - [[Ceitilis Ní Bheaglaois]] * ''Muireann'' - [[Máirín Ní Ghaora]] * ''Maidhc'' - [[Josef Hrehorow]] * ''Bertie'' - [[Eoin Ó Dubhghaill]] * ''Jimín'' - [[Cárthach Bán Breathnach]] * ''Beartla'' - [[Colin Ó Muirí]] == Eipeasóidí == * Clár 1.1ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5716629475001&title=Codladh%20na%20hO%C3%ADche&series=Aifric&pcode=145684&genre=Cula4 Codladh na hOíche] (2006) * Clár 1.2ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5716639599001&title=An%20Ch%C3%A9ad%20Ph%C3%B3g&series=Aifric&pcode=145683&genre=Cula4 An Chéad Phóg] (2006) * Clár 1.3ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715092566001&title=T%C3%A1%20Mo%20Chleamhnas%20D%C3%A9anta&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145682 Tá Mo Chleamhnas Déanta] (2006) * Clár 1.4ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715103220001&title=Banna%20Ceoil%20Daid&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145681 Banna Ceoil Daid] (2006) * Clár 1.5 [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715104315001&title=An%20Salon&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145680 An Salon] (2006) * Clár 1.6ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715082866001&title=Aingil%20Chlaudia&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145679 Aingil Chlaudia] (2006) * Clár 1.7ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715115615001&title=B%C3%ADonn%20an%20Fh%C3%ADrinne%20Searbh&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145678 Bíonn an Fhírinne Searbh] (2006) * Clár 1.8ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5715082860001&title=Mamma%20Mia&series=Aifric&pcode=145677&genre=Cula4 Mamma Mia] (2006) * Clár 1.9ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5715092571001&title=Saoirse&series=Aifric&pcode=145676&genre=Cula4 Saoirse] (2006) * Clár 1.10ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5715115688001&title=An%20Craiceann%20is%20a%20Luach&series=Aifric&pcode=145669&genre=Cula4 An Chraiceann Is a Luach] (2006) * Clár 1.11ː [https://www.tg4.ie/en/player/home/?pid=5715110070001&title=Sophie%20mo%20Namhaid&series=Aifric&pcode=145459&genre=Cula4 Sophie Mo Namhaid] (2006) * Clár 1.12ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715103047001&title=Daid%20agus%20Marie&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=145310 Daid agus Marie] (2006) * Clár 2.1ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715405950001&title=An%20Gr%C3%A1%20Faoi%20Bhl%C3%A1th&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235061 An Grá Faoi Bhláth] (2007) * Clár 2.2ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715409954001&title=Clann%20%C3%A1r%20gClainne&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235062 Clann ár gClainne] (2007) * Clár 2.3ː[https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715405219001&title=An%20Eala%C3%ADon%20%C3%8D%20Seo&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235063 An Ealaíon Í Seo] (2007) * Clár 2.4ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715417132001&title=Gafa%20Le%20Mata&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235064 Gafa Le Mata] (2007) * Clár 2.5ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715416636001&title=Taith%C3%AD%20Oibre&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235065 Taithí Oibre] (2007) * Clár 2.6ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715417137001&title=Br%C3%B3na%20an%20Kling-on&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235066 Bróna an Kling-on] (2007) * Clár 2.7ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715421131001&title=An%20t%C3%89al%C3%BA%20M%C3%B3r&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235067 An tÉalú Mór] (2007) * Clár 2.8ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=6162367902001&title=Cinder%20Eile&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235068 Cinder Eile] (2007) * Clár 2.9ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5715420790001&title=An%20Aimsir%20Fh%C3%A1istineach&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=235069 An Aimsir Fháistineach] (2007) * Clár 3.1ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5716777208001&title=Sp%C3%A1slong&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=264819 Spáslong] * Clár 3.2ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5716775693001&title=Aifric%20agus%20Zara&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=264822 Aifric agus Zara] * Clár 3.3ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5716770968001&title=An%20L%C3%A1mh%20in%20Uachtar&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=264821 An Lámh in Uachtar] * Clár 3.4ː [https://www.tg4.ie/en/player/categories/childrens-tv-shows/play/?pid=5716765959001&title=CCTV&series=Aifric&genre=Cula4&pcode=264820 CCTV] == Tagairtí == {{Reflist}} {{síol}} [[Catagóir:Cláir Teilifíse Éireannacha]] [[Catagóir:Sraitheanna teilifíse a thosaigh i 2006]] [[Catagóir:Cláir TG4]] qb5fgxpy0991neezo4jdmlhtzrghzmb 0 14077 1071574 1071389 2022-08-11T18:54:09Z Marcas.oduinn 33120 /* I scannáin */Naisc wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Leabhar}}[[Íomhá:KellsFol032vChristEnthroned.jpg|thumb|Léiríonn Fóilió 32v [[Críost mar Rí]].]] Is lámhscríbhinn [[dathmhaisiú lámhscríbhinne|dhathmhaisithe]] i [[Laidin]] é '''Leabhar Cheanannais''' ({{lang-la|Codex Cenannensis}} {{lang-en|Book of Kells}}) (Baile Átha Cliath, Leabharlann [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|Choláiste na Tríonóide]], LS A.I. (58), ar a dtugtar '''Leabhar Cholm Cille''' uaireanta) ina bhfuil ceithre [[Soiscéal|Shoiscéal]] an [[Tiomna Nua]], mar aon le réamhthéacsanna agus táblaí éagsúla. Scríobh [[Manach Ceilteach|manaigh Cheilteacha]] amach é thart ar an mbliain 800. Díorthaíodh téacs na Soiscéal ón Vulgáid den chuid is mó, cé go gcuimsítear roinnt sleachta ó luathleaganacha an [[Bhíobla]] ar a ngairtear an Vetus Latina chomh maith. Is mórshaothar [[callagrafaíocht Iartharach|callagrafaíochta Iartharaí]] é agus seasann sé do bhuaic an dathmhaisithe Oileánaigh. Ceaptar go forleathan freisin gurb é an tseoid náisiúnta is fearr in [[Éirinn]] é. Tá léaráidí agus maisiú Leabhar Cheanannais níos fearr ná Soiscéil Oileánacha eile ó thaobh na fairsinge agus na castachta de. Sa mhaisiú, feictear teaglaim d’íocónagrafaíocht thraidisiúnta Chríostaí agus móitífeanna ornáideacha guairneánacha is gnách don ealaín Oileánach. Cuirtear beocht le leathanaigh na lámhscríbhinne le fíoracha daoine, ainmhithe agus béisteanna miotasacha, chomh maith le [[snaidhmeadh]] casta agus le patrúin dualaíochta ar dhathanna beoga. Tá cuid mhaith de na gnéithe beaga maisiúla sin lán de shiombalachas Críostaí agus cuireann siad tuilleadh béime ar théamaí na mórléaráidí dá bharr. Tá 340 [[fóilió]] i gceist leis an lámhscríbhinn anois, agus tá sí faoi cheangal i gceithre imleabhar ón mbliain 1953. Is ar phár lao ar ardchaighdeán atá na duilleoga, agus cuimsítear sa mhaisiú mionsaothraithe gan fasach deich léaráid lánleathanaigh agus leathanaigh téacs atá beo le túslitreacha ''historiated'' agus le mionsamhlacha idirlíneacha. Sonraíonn siad buaic na gcáilíochtaí frithchlaisiceacha agus bríomhara d’ealaín Oileánach. Dealraítear gur saothar triúr scríobhaithe éagsúla ar a laghad é mórscript Oileánach an téacs féin. Tá an litreoireacht scríofa i ndúch iaranngháil, agus tháinig na dathanna a úsáideadh ó réimse fhairsing substaintí. Cuid mhór de na substaintí seo, rinneadh iad a thabhairt isteach sa tír ó thíortha i bhfad i gcéin. Tá an lámhscríbhinn ainmnithe as an [[mainistir]] i g[[Ceanannas]] ina raibh sí ar feadh na gcéadta. Tá sí ar taispeáint bhuan i [[leabharlann]] [[Coláiste na Tríonóide|Choláiste na Tríonóide]] anois i m[[Baile Átha Cliath]], [[Éire]]. De ghnáth, cuireann an leabharlann dhá cheann de na ceithre imleabhar reatha ar taispeáint i ndiaidh a chéile – ceann amháin acu ag léiriú mórléaráide agus an ceann eile ag léiriú gnáthleathanach téacs. == Stair == === Bunús === [[Íomhá:LindisfarneFol27rIncipitMatt.jpg|thumb|Cuimsíonn Fóilió 27r ó Shoiscéil Lindisfarne réamhrá Liber generationis de [[Soiscéal Mhatha|Shoiscéal Mhatha]]. Déan comparáid idir an leathanach seo agus an leathanach comhfhreagrach ó Leabhar Cheanannais (féach anseo), go háirithe foirm an mhonagraim Lib.]] Tá Leabhar Cheanannais ar cheann de na samplaí is fearr agus is cáiliúla de ghrúpa lámhscríbhinní ar an stíl Oileánach, mar a thugtar orthu, a rinneadh ó dheireadh an tséú haois go tús an naoú haois i [[mainistir|mainistreacha]] na h[[Éireann]], na h[[Alban]] agus [[Shasana]], agus i mainistreacha na mór-roinne de bhunús Éireannach nó Sasanach.<ref name="Henry74">Henry 1974, 150.</ref> Áirítear ar na lámhscríbhinní sin [[Cathach Cholm Cille]], Ambrosiana Orosius, Soiscéal briste i leabharlann ardeaglaise Durham (iad uile ó thús an tseachtú haois), agus Leabhar Dharú (ón dara leath den seachtú haois). Tagann Soiscéil Durham, Soiscéil Echternach, Soiscéil Lindisfarne (féach léaráid ar dheis), agus Soiscéil Lichfield ó thús an ochtú haois. Is ó dheireadh an ochtú haois a thagann Leabhar Soiscéil Naomh Gall agus Soiscéil Macregal. Is ó thús an naoú haois a thagann Leabhar Ard Mhacha (ón mbliain 807-809), Mír Leabhar Soiscéil Turin, Priscian Leiden, Priscian Naomh Gall agus Soiscéal Macdurnan. Cuireann scoláirí na lámhscríbhinní sin le chéile bunaithe ar chosúlachtaí stíle ealaíonta, scripte agus traidisiún téacsúil. Ciallaíonn stíl lánfhorbartha an mhaisithe go dtagann Leabhar Cheanannais déanach sa tsraith, ó dheireadh an ochtú haois nó ó thús an naoú haois. Tá cuid mhaith de na traidisiúin íocónagrafaíochta agus stíleacha atá sna luath-lámhscríbhinní seo le fáil i Leabhar Cheanannais chomh maith. Mar shampla, ábhar iontais is ea an chomhsheasmhacht ó thaobh fhoirm na litreacha maisithe de i réamhleathanaigh na Soiscéal agus na Soiscéal Oileánach. Déan comparáid, mar shampla, idir réamhleathanaigh [[Soiscéal Mhatha|Shoiscéal Mhatha]] i Soiscéil Lindisfarne agus i Leabhar Cheanannais. Tá snaidhmeadh casta maisiúil taobh istigh d'imlínte cheannlitreacha méadaithe an téacs sa dá leabhar. (Chun liosta níos cuimsithí de lámhscríbhinní ábhartha a fheiceáil, féach: List of Hiberno-Saxon illustrated manuscripts). Díorthaíonn an t‑ainm ''Leabhar Cheanannais'' as [[Mainistir Cheanannais]] i g[[Ceanannas]], [[Contae na Mí]], Éire, ina raibh sé ar feadh cuid mhaith de na meánaoiseanna. Tá an dáta agus an áit a ndearnadh an lámhscríbhinn ina ábhar díospóireachta suntasaí. Go traidisiúnta, creideadh gur cruthaíodh an leabhar le linn thréimhse [[Colm Cille|Cholm Cille]], agus fiú gur shaothar a lámh féin é b’fhéidir. Tá an traidisiún sin díchreidiúnaithe le fada ar bhonn pailéagrafach agus stíleach. Tacaíonn an chuid is mó den fhianaise le dáta déantúis thart ar 800, i bhfad i ndiaidh bhás Cholm Cille sa bhliain 597. Tá traidisiún eile ann, atá coitianta i measc scoláirí na hÉireann, a áitíonn gur cruthaíodh an lámhscríbhinn le haghaidh chomóradh 200 bliain bhás an naoimh. Níor críochnaíodh an lámhscríbhinn riamh. Tá cúig theoiric iomaíocha ar a laghad maidir le háit bhunaidh agus am críochnaithe na lámhscríbhinne. Sa chéad chás, seans gur cruthaíodh an leabhar, nó an téacs amháin, in Í agus gur tugadh go Ceanannas ansin é, ar cuireadh na léaráidí leis, b’fhéidir, agus nár críochnaíodh riamh é. Sa dara cás, seans gur cruthaíodh an leabhar ar fad in Í. Sa tríú cás, seans gur cruthaíodh an lámhscríbhinn sa teach screaptra i gCeanannas. Sa cheathrú cás, seans gur cruthaíodh i dtuaisceart Shasana é, ag Lindisfarne b’fhéidir, agus gur tugadh go hÍ é agus uaidh sin go Ceanannas. Faoi dheireadh, seans go ndearnadh é ag mainistir anaithnid in Albain in aimsir na gCruithneach. Cé nach cosúil go mbeidh freagra conclúideach ar cheist déantúis an leabhair riamh, glactar go forleathan leis an gcéad teoiric faoi láthair – gur tosaíodh air in Í agus gur cuireadh leis i gCeanannas. Gan aird ar cibé teoiric atá fíor, táthar cinnte go ndearna manaigh Cholm Cille, a raibh an-bhaint acu leis an bpobal in Í, Leabhar Cheanannais. === Na Meánaoiseanna === Rinne [[Lochlannaigh]] slad ar Mhainistir Cheanannais roinnt mhaith amanna sa deichiú haois, agus ní heol conas a mhair an leabhar. Is in iontráil na bliana 1007 d’[[Annála Uladh|Annála Ulaidh]] atá an tagairt stairiúil is luaithe don leabhar agus, go deimhin, don leabhar a bheith i gCeanannas. Tá taifead san iontráil ar an gcaoi ar goideadh Soiscéal Cholm Cille, (Columba) príomhiarsma an Domhain Thiar, i rith na hoíche ó shacraistí iartharach an mhórshéipéil chloiche ag Ceanannas mar gheall ar a chumhdach ceardúil. Aisghabhadh an lámhscríbhinn faoi fhód roinnt míonna ina dhiaidh sin – gan a clúdach órga uscarach. Déantar talamh slán de i gcoitinne gurb é “Soiscéal Cholm Cille” Leabhar Cheanannais. Más fíor sin, ciallaíonn sé go raibh an leabhar i gCeanannas fada go leor faoin mbliain 1007 le go mbeadh a fhios ag gadaithe go raibh sé ann. B’fhéidir go bhfuil fóiliónna ar iarraidh ó thús agus ó chríoch Leabhar Cheanannais mar thoradh ar réabadh na lámhscríbhinne óna clúdach. Tugtar le fios ón gcur síos sna hAnnála ar an leabhar a bheith “ó Cholm Cille” – is é sin, gur le Colm Cille an leabhar, nó go ndearna Colm Cille é – gur creideadh an tráth sin gurbh in Í a rinneadh an leabhar. Ar aon nós, bhí an leabhar i gCeanannas cinnte sa dara haois déag nuair a rinneadh cóip de [[cairteacha talún|chairteacha talún]] a bhain le Mainistir Cheanannais ar chuid dá leathanaigh fholmha. Bhí an cleachtas sin – cairteacha a chóipeáil isteach i leabhair thábhachtacha – forleathan sna meánaoiseanna, agus tugann inscríbhinní dá leithéid i Leabhar Cheanannais cruthúnas cinnte maidir lena láthair ag an am sin. Díscaoileadh Mainistir Cheanannais de bharr leasuithe eaglasta an dara haois déag. Tiontaíodh séipéal na mainistreach ina shéipéal paróiste inar coinníodh Leabhar Cheanannais. [[Íomhá:KellsFol027v4Evang.jpg|thumb|left|Cuimsíonn Fóilió 27v siombalacha na g[[Ceathrar Soiscéalaithe]] (ar deiseal ón mbarr clé): fear ([[Naomh Matha Soiscéalaí|Matha]]), leon ([[Naomh Marcas Soiscéalaí|Marcas]]), iolar ([[Eoin Soiscéalaí|Eoin]]) agus damh ([[Naomh Lúcás Soiscéalaí|Lúcás]])]] ==== Leabhar Chill Dara ==== Rinne Giraldus na [[Breataine Bige]], scríbhneoir ón dara haois déag, cur síos ar an Mórleabhar Soiscéil a chonaic sé i g[[Cill Dara]] i sliocht cáiliúil óna leabhar ''Topographia Hibernica'', agus ceapann cuid mhaith daoine ó shin gur Leabhar Cheanannais a bhí ann. Gabhann an cur síos le Ceanannas cinnte: Dar leis, cuimsíonn an leabhar teacht le chéile na g[[ceathrar soiscéalaithe]] dar le h[[Naomh Iaróm|Iaróm]], agus ar gach leathanach ar leith tá dearaí ar leith, agus iad suaitheanta ag dathanna éagsúla. Féadtar, dar leis, aghaidh mórgachta agus í tarraingthe go diaga a fheiceáil anseo; ansiúd féadtar siombail mhistéireacha na Soiscéalaithe a fheiceáil le sciatháin – péire sciathán, sé sciathán, ceithre sciathán, péire arís. Iolar anseo, gamhain ansiúd; fear anseo, leon ansiúd agus gach foirm eile atá ann, infinideach nach beag. Má thugann tú gnáth-shracfhéachaint orthu, dar leis, sílfidh tú gur scriosadh atá ann, seachas fíochán. Tá togha na ceardaíochta mórthimpeall ort, ach seans nach dtabharfadh tú faoi deara é. Déan grinnscrúdú air agus treáfaidh tú scrín na healaíne. Déanfaidh tú amach castachtaí, chomh mín agus chomh fíneálta sin, chomh lom lán de shnaidhmeanna agus de thrilseáin, ar dhathanna chomh húr agus chomh beoga, go gceapfaidh tú, dar leis, gur saothar [[aingeal|aingil]] atá ann seachas saothar fir. Ós rud é go n‑áitíonn Giraldus go bhfaca sé an leabhar sin i gCill Dara, b’fhéidir gur leabhar eile a chonaic sé ar an gcaighdeán céanna le Leabhar Cheanannais atá caillte anois, nó b’fhéidir go ndearna sé dearmad faoina láthair. === An Nua-Aois === D’fhan Leabhar Cheanannais i gCeanannas go dtí 1654. Sa bhliain sin, bhí marcshlua [[Oilibhéar Cromail|Chromail]] ag fanacht sa séipéal i gCeanannas, agus sheol gobharnóir an bhaile an leabhar go [[Baile Átha Cliath]] le go mbeadh sé sábháilte. Bhronn Henry Jones, a bhí ina easpag ar an Mí tar éis an [[Reistiréisin]], an lámhscríbhinn ar [[Coláiste na Tríonóide|Choláiste na Tríonóide]] i m[[Baile Átha Cliath]] sa bhliain 1661, áit ar fhan sí ó shin i leith, cé is móite d’iasachtaí gearra go leabharlanna eile agus go hiarsmalanna. Tá sí ar taispeáint phoiblí sa tSeanleabharlann ag Coláiste na Tríonóide ón naoú haois déag. Thar na blianta, cuireadh roinnt aguisíní le téacs Leabhar Cheanannais. Sa séú haois déag, chuir Gerald Plunkett as Baile Átha Cliath sraith [[Uimhir Rómhánach|uimhreacha Rómhánacha]] le caibidlí na Soiscéal de réir na rannta a chruthaigh Ard-Easpag Canterbury an tríú haois déag, Stephen Langton. Rinne an ministir suntasach Anglacánach, James Ussher, comhaireamh agus uimhriú ar na fóiliónna sa bhliain 1621, go gairid i ndiaidh do [[Rí Séamas I]] é a ainmniú ina Easpag ar an Mí. Tugadh cuireadh don [[Bhanríon Victoria]] agus don [[Prionsa Albert|Phrionsa Albert]] an leabhar a shíniú sa bhliain 1849. Déanta na fírinne, áfach, shínigh siad fordhuilleog nua-aoiseach ar creideadh, go lochtach, gur cheann de na fóiliónna bunaidh í. Baineadh an leathanach lena gcuid sínithe nuair a athcheanglaíodh an leabhar sa bhliain 1953. Thar na céadta, rinneadh an leabhar a athcheangal roinnt uaireanta. Le linn athcheangal an ochtú haois déag, rinneadh sioscadh antuisceanach ar na leathanaigh agus cailleadh codanna beaga de roinnt léaráidí. Rinneadh an leabhar a athcheangal sa bhliain 1895 freisin, ach thit an t‑athcheangal sin as a chéile go tapa. Faoi dheireadh na 1920idí, scoireadh roinnt fóiliónna ón bpríomh-imleabhar go huile is go hiomlán. Sa bhliain 1953, rinne an ceanglóir leabhar, Roger Powell, an lámhscríbhinn a athcheangal ina ceithre imleabhar, agus shín sé roinnt leathanach ina raibh boilsceanna. Is féidir breathnú ar dhá imleabhar a bhíonn ar taispeáint i gColáiste na Tríonóide de ghnáth – ceann acu oscailte ar leathanach mórmhaisithe, agus ceann eile chun dhá leathanach téacs bheagmhaisithe a thaispeáint. Sa bhliain 2000, seoladh an t‑imleabhar ina bhfuil [[Soiscéal Mharcais]] go [[Canberra]] san [[Astráil]] i gcomhair taispeántais de lámhscríbhinní dathmhaisithe. Níorbh é sin ach an ceathrú huair a seoladh Leabhar Cheanannais thar lear le haghaidh taispeántais. Faraor, d’fhulaing an t‑imleabhar “miondíobháil lí”, mar a thugtar air, ar an mbealach go Canberra. Meastar go mb’fhéidir gur tharla an díobháil de bharr creathanna ó innill an [[eitleán|eitleáin]] le linn na heitilte fada. === Macasamhla === [[Íomhá:BookKells.jpg|thumb|Cuimsítear an téacs “Erat autem hora tercia” (“ansin a bhí an tríú huair”) i bhfóilió 183r ó fhacsamhail Leabhar Cheanannais na bliana 1990. Sa bhliain 1951, rinne an foilsitheoir Eilvéiseach, Urs Graf-verlag Bern, an chéad fhacsamhail de Leabhar Cheanannais.]] Macasamhlaíodh an chuid is mó de na leathanaigh i n[[grianghraif]] dhubha agus bhána, ach bhí 48 macasamhail dhaite san eagrán freisin, lena n‑áirítear na maisithe lánleathanaigh ar fad. Le cead Bhord Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, rinne Thames agus Hudson eagrán facsamhla eile sa bhliain 1974. D’áirigh an t‑eagrán seo na léaráidí lánleathanaigh ar fad ón lámhscríbhinn agus cuid ionadaíoch de mhaisiú na leathanach téacs, chomh maith le roinnt sonraí méadaithe de na léaráidí. Bhí na macasamhla ar fad lándaite agus ba é John Kennedy, Green Studio, Baile Átha Cliath, a rinne an ghrianghrafadóireacht. Sa bhliain 1979, d’iarr foilsitheoir Eilvéiseach, Faksimile-Verlag Luzern, cead chun facsamhail lándaite den leabhar a dhéanamh. Diúltaíodh cead ar dtús, mar cheap oifigigh Choláiste na Tríonóide go raibh baol ró-ard díobhála ann. Faoin mbliain 1986, bhí próiseas forbartha ag Faksimile-Verlag a bhain úsáid as súchán séimh chun an leathanach a dhíriú ionas go mbeifí in ann grianghraf den leathanach a ghlacadh gan teagmháil a dhéanamh leis, agus fuair siad cead facsamhail nua a fhoilsiú dá bharr. Tar éis dóibh grianghraf a ghlacadh de gach leathanach, ullmhaíodh facsamhail aonleathanaigh chun é a chur i gcomparáid leis an mbunleagan agus rinneadh coigeartú air nuair ba ghá. Foilsíodh an saothar críochnaithe sa bhliain 1990 i dtacar de dhá imleabhar le facsamhail iomlán agus tráchtaireacht léannta. Tá cóip amháin díobh i seilbh na hEaglaise [[Eaglais Shasana|Anglacánaí]] i gCeanannas ar shuíomh na bunmhainistreach. == Cur Síos == Cuimsíonn Leabhar Cheanannais ceithre Shoiscéal na scrioptúr [[Críostaí]] scríofa i ndúch dubh, dearg, corcra agus buí i mórscript oileánach, le réamhráite, le hachoimrí agus le comhchordachtaí de shleachta Soiscéil ag teacht rompu. Tá 340 duilleog [[pár|pháir]] nó [[fóilió]] ann anois. Tá formhór na bhfóiliónna ina gcodanna de dhuilleoga níos mó, ar a dtugtar [[défhóiliónna]], atá fillte ina leath chun dhá fhóilió a chruthú. Tá na défhóiliónna neadaithe ina chéile agus fuaite le chéile chun fithíní ceathrúna páipéir a chruthú. Scaití, ní cuid de dhéfhóilió é an fóilió, ach leathanach singil is ea é a cuireadh isteach sa cheathrú páipéir. Tá na fóiliónna atá ar marthain dlúite ina 38 ceathrú páipéir. Tá idir ceithre fhóilió agus dhá fhóilió dhéag (idir dhá agus sé dhéfhóilió) i ngach ceathrú páipéir. Go minic, ach ní i gcónaí, bíonn na fóiliónna ceangailte i ngrúpaí deich bhfóilió. Is leathanaigh shingile iad cuid de na fóiliónna, mar is iondúil i gcás na leathanach tábhachtach maisithe. Tarraingíodh línte ar na fóiliónna le haghaidh an téacs, uaireanta ar an dá thaobh, tar éis na fóiliónna a fhilleadh. Tá lorg pricíní agus línte treoracha fós le feiceáil ar chuid de na leathanaigh. Tá an párpháipéar ar ardchaighdeán, cé go bhfuil tiús na bhfóiliónna míchothrom. Tá cuid acu gar do leathar agus cuid eile acu chomh tanaí sin go bhfuil siad beagnach tréshoilseach. Faoi láthair, is é toise an leabhair 330 faoi 250 mm. Ar dtús, ní raibh na fóiliónna ar ghnáthmhéid, ach sioscadh iad go dtí an mhéid reatha le linn athcheangal an ochtú haois. Tá an spás don téacs tuairim agus 250 faoi 170 mm. Tá idir 16 agus 18 líne téacs ar gach leathanach. Tá an lámhscríbhinn i bhfíordhea-riocht agus an mhóraois atá aici, cé go ndearna díobháil don obair ealaíne fhíneálta ar chuid mhaith leathanach de bharr cuimilte. Caithfidh go raibh mórtheach screaptra ag obair ar an leabhar ar feadh na mblianta, ach níor críochnaíodh riamh é de réir dealraimh, agus níl ach imlínte an mhaisithe bheartaithe ar chuid de na leathanaigh. Creidtear gur cailleadh tuairim agus 30 fóilió den bhun-lámhscríbhinn thar na céadta. Rinne Ussher 344 fóilió a chomhaireamh sa bhliain 1621, ach tá roinnt duilleog caillte cheana féin ó shin. Tá an meastachán foriomlán bunaithe ar bhearnaí sa téacs agus ar easpa roinnt mórléaráidí. === Clár Ábhair === Cuimsíonn an leabhar atá ar marthain réamhábhair, téacs iomlán Shoiscéal [[Soiscéal Mhatha|Mhatha]], [[Soiscéal Mharcais|Mharcais]] agus [[Soiscéal Lúcáis|Lúcáis]], agus [[Soiscéal Eoin]] go dtí Eoin 17:13. Tá an chuid eile d’Eoin agus méid anaithnid den réamhábhair ar iarraidh agus seans gur cailleadh é nuair a goideadh an leabhar luath sa 11 aois AD. Cuimsítear dhá liosta bhriste d’ainmneacha Eabhracha atá sna Soiscéil, ''Breves'' ''causae'' (achoimrí Soiscéil), ''Argumenta'' (gearr-bheathaisnéisí na Soiscéalaithe), agus táblaí canóna de chuid Eusebius sna réamhábhair eile. Is dócha gur chuimsigh cuid den réamhábhair atá caillte mar atá sé i Soiscéil Lindisfarne agus i Leabhar Dharú agus Ard Mhacha litir Iaróim, ar a dtugtar ''Novum opus'', chuig Pápa Damasus I ina míníonn Iaróm cúis a aistriúcháin. Cé nach bhfuil an dóchúlacht chéanna ann, seans gur chuimsigh an ábhair chaillte litir Eusebius chuig Carpianus ina míníonn sé úsáid na dtáblaí canóna. Ar na Soiscéil oileánacha go léir, níl an litir sin ach i lámhscríbhinn Lindisfarne. [[Íomhá:KellsFol005rCanonTable.jpg|thumb|left|Cuimsíonn fóilió 5r leathanach de [[Chanónacha Eusebius]].]] Tá dhá bhlúire de liostaí ainmneacha Eabhracha; ceann ar recto an chéad fhóilió a mhaireann agus ceann ar fhóilió 26, atá curtha isteach ag críoch an réamhábhair d’Eoin. Cuimsíonn an chéad liosta briste críoch an liosta le haghaidh Shoiscéal Mhatha. Theastódh dhá fhóilió eile le haghaidh na n‑ainmneacha atá in easnamh ar Mhatha. Tá tuairim agus aon cheathrú den liosta do Lúcás sa dara liosta briste, ar fhóilió 26. Theastódh trí fhóilió eile le haghaidh an liosta do Lúcás. Ciallaíonn struchtúr na ceathrún páipéir ina bhfuil fóilió 26 gur éagosúil go bhfuil trí fhóilió ar iarraidh idir fhóilió 26 agus 27, agus táthar beagnach cinnte nach bhfuil fóilió 26 ina bhunláthair anois. Níl tásc ná tuairisc ar líostaí Mharcais agus Eoin. Tagann táblaí canóna Eusebius as Caesarea i ndiaidh an chéad liosta briste. Forbraíodh na táblaí seo chun na Soiscéil a chrostagairt agus gabhann siad roimh théacs na Vulgáide. Roinn Eusebius an Soiscéal ina chaibidlí agus chruthaigh sé táblaí ansin a chuir ar chumas léitheoirí eachtraí áirithe de bheatha Chríost a aimsiú sna Soiscéil. Go traidisiúnta, áiríodh na táblaí canóna i réamhábhair fhormhór na gcóipeanna meánaoiseacha de théacs Vulgáide na Soiscéal. Tá sé fíordheacair táblaí Leabhar Cheanannais a úsáid, áfach, mar gur chomhdhlúthaigh an scríobhaí na táblaí sa chaoi agus go bhfuil siad trí chéile anois. Chomh maith leis sin, níor cuireadh na huimhreacha comhfhreagracha caibidle isteach in imill an téacs riamh, rud a chiallaíonn go bhfuil sé dodhéanta na codanna dá bhfuil na táblaí canóna ag tagairt a aimsiú. Ní léir an fáth ar fágadh ar lár iad: b’fhéidir go raibh sé ar intinn ag an scríobhaí na tagairtí a chur leis tar éis dó a bheith críochnaithe, nó b'fhéidir gur fhág sé ar leataobh iad d’aon ghnó ionas nach millfeadh sé cuma na leathanach. [[Íomhá:KellsFol019vBrevCausLuke.jpg|thumb|right|Tá tús Breves causae Lúcáis i bhfóilió 19.]] Baineann na ''Breves causae'' agus ''Argumenta'' le traidisiún lámhscríbhinne réamh-Vulgáide. Is achoimrí iad na ''Breves'' ''causae'' ar aistriúcháin sa t[[Sean-Laidin]] ar na Soiscéil agus tá siad roinnte ina gcaibidlí uimhrithe. Ar nós uimhreacha na dtáblaí canóna, ní úsáidtear na huimhreacha caibidle seo ar leathanaigh téacs na Soiscéal. Ní dócha go mbainfí úsáid as na huimhreacha sin, fiú amháin dá gcríochnófaí an lámhscríbhinn, mar chomhfhreagair na huimhreacha caibidle do na haistriúcháin sa tSean-Laidin agus bheadh sé deacair iad a chur in oiriúint do théacs na Vulgáide. Is bailiúcháin finscéalta faoi na Soiscéalaithe atá sna ''Argumenta''. Tá eagar aisteach ar na ''Breves causae'' agus ''Argumenta'': tagann na ''Breves causae'' agus ''Argumenta'' do Mhatha ar dtús, ansin na ''Breves'' agus ''Argumenta'' do Mharcas, agus ansin, aisteach go leor, tagann na ''Argumenta'' do Lúcás agus d'Eoin araon roimh a gcuid ''Breves causae''. Seo an ord aimhrialta céanna atá i Leabhar Dharú, ach sa chás sin, tagann na codanna atá as áit ag deireadh na lámhscríbhinne seachas mar chuid de réamhrá leanúnach. I lámhscríbhinní oileánacha eile, ar nós Shoiscéil Lindisfarne, [[Leabhar Ard Mhacha]] agus Shoiscéil Echternach, caitear le gach Soiscéal mar shaothar aonair agus tagann a gcuid réamhráite díreach rompu. Bhain an scoláire, T.K. Abbot, de thátal as an athrá moghach ar na Breves causae agus Argumenta ó Leabhar Dharú i Leabhar Cheanannais, go raibh Leabhar Dharú nó samhail choitianta in aice láimhe ag scríobhaí Leabhar Cheanannais. === Téacs agus script === Cuimsíonn Leabhar Cheanannais téacs na gceithre Shoiscéal bunaithe ar an Vulgáid. Ní chuimsíonn sé cóip ghlan den Vulgáid áfach. Tá roinnt éagsúlachtaí leis an Vulgáid ann, áiteachaí ar úsáideadh aistriúcháin sa tSean-Laidin seachas téacs Iaróim. Cé go bhfuil na héagsúlachtaí seo coitianta sna Soiscéil oileánacha ar fad, níl an chuma ar an scéal go bhfuil patrún comhsheasmhach éagsúlachta idir na téacsanna oileánacha éagsúla. Tugann fianaise le tuiscint gur bhraith scríobhaithe go minic ar an gcuimhne seachas ar eiseamláir agus iad ag scríobh an téacs. [[Íomhá:KellsFol309r.jpg|thumb|200px|Cuimsíonn fóilió 309r téacs ó Shoiscéal Eoin atá scríofa i mórscript Oileánach ag an scríobhaí ar a dtugtar Lámh B.]] Den chuid is mó, scríobhtar an lámhscríbhinn i mórscript oileánach le roinnt samplaí de litreacha mionscripte anseo agus ansiúd (e nó s go hiondúil). Scríobhtar an téacs i líne fhada amháin trasna an leathanaigh de ghnáth. Shainaithin Françoise Henry triúr scríobhaithe sa lámhscríbhinn seo ar a laghad, ar ar thug sí Lámh A, Lámh B agus Lámh C. Faightear Lámh A ar fhóilió 1 go 19v, fóilió 276 go 289, agus fóilió 307 go deireadh na lámhscríbhinne. Den chuid is mó, scríobhann Lámh A ocht nó naoi líne dhéag in aghaidh an leathanaigh i ndúch gáil donnnós coitianta san Iarthar. Faightear Lámh B ar fhóilió 19r go 26 agus ar fhóilió 124 go 128. Tá claonadh beagán níos mó ag Lámh B le mionscript a úsáid, agus úsáideann sé dúch dearg, corcra agus dubh, agus líon éagsúil línte in aghaidh an leathanaigh. Faightear Lámh C ar fud fhormhór an téacs. Tá claonadh níos mó ag Lámh C ná mar atá ag Lámh A le mionscript a úsáid freisin. Úsáideann Lámh C an dúch gáil scothdhonn céanna a úsáideann Lámh A agus scríobhann sé seacht líne dhéag in aghaidh an leathanaigh beagnach i gcónaí. [[Íomhá:KellsFol200rGeneolgyOfChrist.jpg|thumb|left|Ginealach Íosa de chuid Lúcáis (a chuimsíonn trí leathanach)]] ==== Earráidí ==== Tá roinnt difríochtaí idir an téacs agus na Soiscéil aitheanta. Ainmníonn Leabhar Cheanannais sinsear breise go lochtach i nginealach [[Íosa]] a thosaíonn ag [[Naomh Lúcás Soiscéalaí|Lúcás]] 3:23. I mball eile, ba chóir go mbeadh “I came not to send peace, but the sword,” ach tá gaudium (“áthas”) inar chóir do gladium (“claíomh”) a bheith, agus aistrítear é mar "Ní síocháin [amháin] a tháinig mé a chur ach áthas" dá bharr. === Maisiú === Gabhann cuid mhaith mionsamhlacha lánleathanaigh leis an téacs, agus feictear níos mó maisithe beaga péinteáilte ar fud an téacs ná riamh roimhe. Tá cáil ar mhaisiú an leabhair as mionsonraí casta a chur le chéile le déantúis dhána fhuinniúla. Baintear amach buaicthréithe na ceannlitreach lámhscríbhinne Oileánaí anseo, mar a dhéanann Carl Nordenfalk cur síos orthu: “the initials ... are conceived as elastic forms expanding and contracting with a pulsating rhythm. The kinetic energy of their contours escapes into freely drawn appendices, a spiral line which in turn generates new curvilinear motifs...” Bíonn réimse leathan dathanna i gceist leis na léaráidí, go háirithe corcra, liathchorcra, dearg, bándearg, glas agus buí. Tá claonadh sna lámhscríbhinní luatha i dtreo pailéad níos lú. Ní úsáideann Leabhar Dharú ach ceithre dhath mar shampla. Mar ba ghnách le saothar Oileánach, níor baineadh úsáid as [[órdhuille]] ná [[airgead-duille]] sa lámhscríbhinn. Dhéantaí na líocha le haghaidh na léaráidí, a d’áirigh ócar dearg agus buí, lí copair ghlais (ar a dtugtar verdigris uaireanta), indeagó agus [[lapis lazuli]], a iompórtáil ó réigiún na Meánmhara agus, i gcás an lapis lazuli, ó oirthuaisceart na hAfganastáine. Tá an clár maisithe mhórthaibhsigh i bhfad níos suntasaí ná aon leabhar Soiscéil Oileánaigh eile a mhaireann. Tá deich léaráid lánleathanaigh a mhaireann lena n‑áirítear dhá phortráid [[soiscéalaithe]], trí leathanach le ceithre shiombail soiscéalaithe, leathanach cairpéid, mionsamhail den [[Muire|Mhaighdean Mhuire]] agus de [[Mac na hÓighe|Mhac na hÓighe]], mionsamhail de [[Críost mar Rí|Chríost mar Rí]], agus mionsamhlacha de [[Gabháil Íosa|Ghabháil Íosa]] agus de [[Cathú Chríost|Chathú Chríost]]. Tá trí lánleathanach déag de théacs maisithe a mhaireann lena n‑áirítear leathanaigh le haghaidh an chéad chúpla focal de na Soiscéil ar fad. Tá maisiú fairsing ar ocht gcinn de na deich leathanach táblaí canóna. Is fíordhóchúil go raibh leathanaigh eile mhionscripte agus téacs maisithe ann atá caillte anois. Chomh maith leis na príomhleathanaigh sin, tá scata mór maisithe beaga agus ceannlitreacha maisithe ar fud an téacs. Go deimhin, níl ach dhá leathanach ann gan mhaisiú. [[Íomhá:KellsFol002rCanonTable.jpg|thumb|right|Cuimsíonn fóilió 2r de Leabhar Cheanannais ceann de [[Chanónacha Eusebius]].]] Tosaíonn fóiliónna na lámhscríbhinne atá ar marthain le blúire de ghluais na n‑ainmneacha Eabhracha. Tá an blúire sin ar cholún na láimhe clé d’fhóilió 1r. Tá mionsamhail de na ceithre shiombail soiscéalaithe, a bhfuil cuma an chaite orthu anois, ar cholún na láimhe deise. Tá an mhionsamhail treoshuite sa chaoi agus go gcaithfear an t‑imleabhar a iompú nócha céim chun é a fheiceáil i gceart. Is téama amhairc iad na ceithre shiombail soiscéalaithe atá fite fuaite sa leabhar. Léirítear iad le chéile beagnach i gcónaí chun béim a leagan ar an teagasc maidir le haontacht teachtaireachta na gceithre Shoiscéal. Leagtar béim bhreise ar aontacht na Soiscéal trí mhaisithe tháblaí canóna Eusebius. Léiríonn na táblaí canóna féin aontacht na Soiscéal go dúchasach trí shleachta comhfhreagracha ó na Soiscéil a eagrú. Teastaíonn dhá leathanach déag le haghaidh tháblaí canóna Eusebius de ghnáth. I Leabhar Cheanannais, bheartaigh lucht déanta na lámhscríbhinne ar dhá leathanach déag (fóilió 1v go 7r) ach ar chúis anaithnid, chomhdhlúthaigh siad le deich leathanach é, a d’fhág fóilió 6v go 7r folamh. Chiallaigh an comhdhlúthú seo nach rabhthas in ann na tablaí canóna a úsáid. Tá maisiú an chéad ocht leathanach de na táblaí canóna go mór faoi thionchar Luathleabhair Shoiscéil ón Meánmhuir, ina raibh traidisiún na táblaí a fhágáil laistigh de stuara (ar nós Táblaí Canóna Londan). Cuireann lámhscríbhinn Cheanannais an mhóitíf seo i láthair ar bhealach Oileánach, a chiallaíonn nach bhféachtar ar na stuaraí mar ghnéithe ailtireachta, ach go mbíonn siad ina bpatrúin chéimseatúla stílithe le maisiú Oileánach. Tá na ceithre shiombail soiscéalaithe sna spásanna faoi agus os cionn na stuanna. Cuirtear an dá thábla canóna dheireanacha i láthair laistigh de ghréille. Níl an láithriú sin le feiceáil ach amháin i lámhscríbhinní Oileánacha agus chonacthas ar dtús i Leabhar Dharú é. [[Íomhá:KellsFol007vMadonnaChild V2.jpg|thumb|left|I bhfóilió 7v tá íomhá den Mhaighdean Mhuire agus de Mhac na hÓighe. Is é seo an íomhá is sine den Mhaighdean Mhuire atá ar marthain i lámhscríbhinn de chuid an Iarthair.]] Tá an chuid eile den leabhar roinnte ina chodanna, agus is le mionsamhlacha agus le leathanaigh iomlána de théacs maisithe a thosaíonn na ranna. Cuirtear tús le gach Soiscéal le clár leanúnach maisithe. Breathnaítear ar an réamhábhar mar chuid inti féin agus is le leathanaigh áille mhaisithe a chuirtear tús leis. Chomh maith leis na réamhábhair agus na Soiscéil, is le maisiú a thosnaíonn an “dara tús” de Shoiscéal Mhatha. Is le híomhá íocónach den [[Muire|Mhaighdean Mhuire]] agus de [[Mac na hÓighe|Mhac na hÓighe]] a chuirtear tús leis an réamhábhar (fóilió 7v). Is í an mhionsamhail seo an chéad léiriú den Mhaighdean Mhuire i lámhscríbhinn de chuid an Iarthair. Is meascán aisteach é an léiriú seo de staidiúir thosaigh agus de staidiúir ¾ Mhuire. Chomh maith leis sin, tá cosúlacht stíle idir an mhionsamhail seo agus an íomhá snoite ar chlár chónra Naomh Cuthbert ón mbliain 698. Tá seans ann gur tháinig íocónagrafaíocht na mionsamhla seo ó íocón Oirthearach nó ó íocón Coptach. Is í an mhionsamhail den Mhaighdean Muire agus de Mhac na hÓighe atá os comhair an téacs, agus tá sé ina réamhrá oiriúnach le ‘Breves Causae’ Mhatha. Cuireann sé sin tús le ‘Nativitas Christi in Bethlem’ (Breith Íosa Críost sa Bheithil). Tá leathanach tosaigh théacs an ‘Breves Causae’ maisithe agus timpeallaithe ag fráma mionsaothraithe (fóilió 8r). Is ráiteas beo tosaigh don réamhrá iad an dá leathanach ar a bhfuil an mhionsamhail agus an téacs. Tá líne thosaigh gach coda a ghabhann leis an réamhábhar meádaithe agus maisithe (féach ‘Breves Causae Lúcáis’ thuas). Mar sin féin, níor caitheadh le haon chuid eile de na réamhábhair mar a caitheadh le ‘Breves Causae Mhatha’. [[Íomhá:KellsFol291vPortJohn.jpg|thumb|right|Tá portráid den [[Soiscéalaí Eoin]] i bhfóilió 291v.]] Dearadh an leabhar seo sa tslí go gcuirfí tús le gach ceann de na Soiscéal le clár maisithe beo. I dtosach, bhí mionsamhail lánleathanaigh leis na ceithre shiombail soiscéalaí mar réamhrá ag gach Soiscéal. Ina dhiaidh sin, bhí leathanach bán. Ansin, bhí portráid mhionsaothraithe den soiscéalaí os comhair théacs tosaigh an tSoiscéil a bhfuil maisiú mionsaothraithe leis. Tá portráid den Soiscéalaí (fóilió 28v) agus a leathanach de shiombailí soiscéalaí (fóilió 27r féach thuas) fós le feiceáil i Soiscéal Mhatha. I Soiscéal Mharcais, tá portráid an tSoiscéalaí in easnamh ach tá an leathanach leis na siombailí Soiscéalaí fós ann (fóilió 129v). Níl an phortráid ná na siombailí soiscéalaí i Soiscéal Lúcáis. Tá an phortráid (fóilió 291v féach ar dheis ) agus na siombailí Soiscéalaí (fóilió 290v) le feiceáil i Soiscéal Eoin mar atá i Soiscéal Mhatha. Féadtar talamh slán a dhéanamh de gurbh ann do phortráidí i Soiscéal Mharcais agus Lúcáis, mar aon le leathanach na siombailí i Soiscéal Lúcáis tráth, ach gur cailleadh iad ó shin. Tá úsáid na gceithre shiombail Shoiscéalaí ar fad os comhair gach Soiscéil mhórthaibhsigh. Úsáideadh é chun aontacht na Soiscéal a chur chun cinn. Ba mhórthaibhseach é an maisiú a rinneadh ar fhocail tosaigh gach Soiscéil. Rinneadh ‘leathanaigh chairpéid’ de na leathanaigh seo. Tá maisiú na dtéacsanna seo chomh mórthaibhseach sin gur fhág sé an téacs féin beagnach doléite. Is féidir leathanach tosaigh Shoiscéal Mhatha a thabhairt mar shampla (fóilió 28r). (Féach an léiriú ar chlé) Níl sa leathanach seo ach dhá fhocal: ''Liber generationis'' (“Leabhar na Glúine”). Is monagram ollmhór, a chlúdaíonn an leathanach ar fad, iad na litreacha ''Lib'' ón bhfocal ''Liber''. Léirítear na litreacha ''er'' mar ornáid fhite taobh istigh den litir '''b''' ón monagram. Rinneadh trí líne den fhocal ''Generationis'' agus tá sé timpeallaithe ag fráma mionsaothraithe sa cheathrú íochtarach ar dheis an leathanaigh. Tá an rud ar fad timpeallaithe ag imlíne mhionsaothraithe. [[Íomhá:KellsFol029rIncipitMatthew.jpg|thumb|left|Tá réamhrá [[Shoiscéal Mhatha]] i bhfóilió 29r.]] Is le bíseanna mórthaibhseacha agus le h[[obair shnaidhme]] – cuid mhór acu i bpatrúin mhíolchruthacha – atá an imlíne agus na litreacha féin maisithe. Chomh maith leis sin, ba mar seo a cuireadh le focail tosaigh Mharcais ''Initum evangeli'' (Tús an tSoiscéil), Lúcáis '''Quoniam quidem multi''' agus Eoin ''Inprincipio erat verbum'' (“I dtosach bhí an briathar”) chomh maith. Cé go raibh maisiú na leathanach seo ní b'fhorleithne i Leabhar Cheanannais, bhí na leathanaigh seo ar fad maisithe i ngach ceann de na Leabhair Soiscéal Oileánacha. Tosaíonn Soiscéal Mhatha le [[ginealach Íosa Críost]]. Is ag [[Naomh Matha Soiscéalaí|Matha]] 1:18 a thosaíonn fíorinsint bheatha [[Íosa Críost]]. Cuireadh béim mhór ar “an dara tús” seo de Shoiscéal Mhatha in go leor luath-leabhar Soiscéil, rud a d'fhág gur caitheadh leis an dá chuid mar shaothair éagsúla. Is leis an bhfocal ''Críost'' a thosaíonn an dara leath. Ba mhinic a úsáideadh na litreacha Gréagacha ''chi'' agus ''rho'' i lámhscríbhinní meánaoiseacha chun an focal ''Críost'' a ghiorrú. I Leabhair Soiscéal Oileánacha, bhí an chéad [[monagram|mhonagram]] ''[[Chi Rho]]'' méadaithe agus maisithe. I Leabhar Cheanannais, cuireadh clár maisithe i bhfeidhm ar an dara tús seo a bhí comhionann leis na cláir a bhí mar réamhra ag na Soiscéil aonair. Tá mionsamhail de Chríost mar Rí i verso Fhóilió 32. (Áitítear go bhfuil an mhionsamhail seo ar cheann de na portráidí Soiscéalaí a cailleadh. Tá an íocónagrafaíocht éagsúil leis na portráidí atá ar marthain, áfach, agus glacann an léann reatha leis an aitheantas agus an socrú seo don mhionsamhail seo.) Os comhair na mionsamhla seo, ar recto fhóilió 33, tá an t‑aon leathanach cairpéid de chuid Leabhar Cheanannais atá ina mhionsamhail aimhrialta; tá cúig leathanach cairpéid ag Soiscéil Lindisfarne agus tá sé cinn ag Leabhar Dharú. Tá verso bán fhóilió 33 os comhair na mionsamhla is mórthaibhsí ón luath-thréimhse mhéanaoiseach, is é sin monagram ''Chi Rho'' Leabhar Cheanannais. Is mar réamhra don insint ar Bheatha Críost atá sé. [[Íomhá:Meister des Book of Kells 001.jpg|thumb|right|Tá an monagram ''[[Chi Rho]]'' i bhfóilió 34r. Is iad ''Chi'' agus ''Rho'' an chéad dá litir san fhocal ''[[Críost]]'' sa [[Ghréigis]].]] I Leabhar Cheanannais, tá an monagram ''Chi Rho'' chomh mór sin anois go gclúdaíonn sé an leathanach ar fad. Clúdaíonn an litir ''chi'' an leathanach ar fad le géag amháin ag dul trasna fhormhór an leathanaigh. Is faoi ghéaga an ''Chi'' atá an litir ''rho''. Roinntear an dá litir i gcodanna atá maisithe go mórthaibhseach le hobair snaidhme agus le pátrúin eile. Is maisiú déanta d'obair snaidhme agus de ghuairneáin atá sa chúlra chomh maith. Laistigh den mhaisiú seo, tá ainmhithe agus feithidí faoi cheilt. Éiríonn trí aingeal ó cheann de ghéaga croise an ''chi''. Tá an mhionsamhail seo ar an monagram ''Chi'' ''Rho'' is mó agus is mórthaibhsí ar marthain in aon Leabhar Soiscéal Oileánach. Is toradh é seo ar thraidisiún a thosaigh le Leabhar Dharú. Tá dhá mhionsamhail eile lánleathanaigh i Leabhar Cheanannais a léiríonn eachtraí ó scéal na Páise. Tá téacs Mhatha maisithe le maisiú lánleathanaigh de ''Ghabháil Íosa''. (fóilió 114r). Léirítear Íosa faoi stuara stílithe agus dhá fhíor eile, atá i bhfad níos lú, á bhreith. I dtéacs Lúcáis, tá mionsamhail lánmhéide de ''Chathú Críost'' (fóilió 202v). Léirítear Críost ón gcoim aníos ar bharr an Teampaill. Ar a dheis tá slua daoine, léiriú dá dheisceabail is dócha. Ar a chlé agus taobh thíos de, tá an phearsa fhíordhubh de ''Shátan'' ann. Tá beirt aingeal os a chionn. [40] Tá leathanach iomlán de théacs maisithe a thosaíonn le ''“Tunc dicit illis”'' i verso an fhóilió ina bhfuil ''Gabháil Críost''. Os comhair mhionsamhail Chathú Críost, tá leathanach iomlán eile de théacs maisithe (fóilió 203r “Iesus autem plenus”). Chomh maith leis an leathanach seo, tá maisiú mionsaothraithe ar chúig leathanach iomlán eile. I Soiscéal Mhatha, tá leathanach iomlán eile lán de mhaisiú (fóilió 124r, “Tunc crucifixerant Xpi cum eo duos latrones”). I Soiscéal Mharcais, tá dhá leathanach de théacs maisithe chomh maith (fóilió 183r, “Erat autem hora tercia”, agus fóilió 187v, “[Et Dominus] quidem [Iesus] postquam”). Tá dhá leathanach de théacs iomlán maisithe i Soiscéal Lúcáis (fóilió 188v, “Fuit in diebus Herodis”, agus fóilió 285r, “Una autem sabbati valde”). Cé nach bhfuil mionsamhlacha bainteach leis na téacsanna seo, is dócha go raibh mionsamhlacha le bheith le gach ceann de na téacsanna seo ach gur cailleadh iad nó nár críochnaíodh riamh iad. Níl leathanach amháin iomlán de théacs i Soiscéal Eoin ar marthain, seachas an Réamhrá. Sa trí Shoiscéal eile, áfach, is le hinsint na Páise atá gach ceann de na leathanaigh iomlán de théacs maisithe seachas fóilió 188c a thosaíonn insint Bhreith Íosa. Os rud é, áfach, go raibh insint na Páise sna fóiliónna a cailleadh ó Shoiscéal Eoin, is dócha gur cailleadh na leathanaigh iomlán de théacs maisithe chomh maith. [[Íomhá:KellsDecoratedInitial.jpg|thumb|left|I mbeagnach gach fóilió i [[Leabhar Cheanannais]], tá maisithe beaga cosúil leis an túslitir mhaisithe seo.]] Níl maisiú an leabhair dírithe ar na mórleathanaigh amháin. Tá an téacs breac le túslitreacha maisithe agus le fíoracha maisithe beaga d’ainmhithe agus de dhaoine, déanta de shnaidhmeadh casta go minic. Tá túslitreacha maisithe ag go leor téacsanna suntasacha mar an Pater Noster. Ar imeall clé an leathanaigh ar a bhfuil téacs na mBiáide, i Soiscéal Mhatha (fóilió 40v), tá mionsamhail mhór ann agus tá an litir B – ar tús gach abairt í – ceangailte di ina slabhra ornáideach. Tá mionsamhail dá samhail le feiceáil ar an leathanach ar a bhfuil ginealach Chríost i Soiscéal Lúcáis (fóilió 200r). Bíonn an focal ‘qui’ ceangailte di go minic san imeall ar chlé. Seasann go leor de na hainmhithe beaga atá scaipthe tríd an téacs do “casadh-sa-chonair” (is é sin, áit ar críochnaíodh líne i spás os cionn na bunlíne nó faoin mbunlíne). Is ann do go leor ainmhithe eile chun spásanna fágtha ag deireadh línte a líonadh. Ní mar a chéile aon dá léaráid dá leithéid. Níl an oiread sin maisithe i luath-lámhscríbhinn eile atá ar marthain. [[Íomhá:KellsFol034rXRhoDet3.jpeg|thumb|right|Mar a thaispeántar sa léiriú beag seo ar leathanach an [[monagram|mhonagraim]] Chi Rho, tá go leor de mhaisiú Leabhar Cheanannais go breá casta. (Fóilió 34r)]] Is maisiúcháin d’ardchaighdeán iad go léir agus bíonn siad thar a bheith casta go minic. I maisiú amháin a chlúdaíonn cearnóg aon orlach de leathanach, tá 158 píosa de ribín bán, le himeall dubh, fite fuaite ar a chéile. Ní féidir roinnt den mhaisiú a fheiceáil ach amháin le gloine formhéadúcháin, cé nach eol dúinn go raibh a leithéid de ghloine, leis an gcumhacht cheart, ar fáil go dtí na céadta bliain i ndiaidh an leabhar a bheith críochnaithe. Freagraíonn an snaidhmeadh casta agus na léaráidí fite, ar thángthas orthu i gCeanannas agus i mainistreacha gaolmhara eile, de mhiotalóireacht agus shnoíodóireacht chloiche na tréimhse sin. Ó tosaíodh ag teacht orthu arís, diaidh ar ndiaidh, ón 9ú haois déag ar aghaidh, tá éileamh leanúnach ar na léaráidí seo. Go deimhin, úsáidtear go leor de na móitífeanna seo san ealaín choiteann, lena n‑áirítear seodra agus [[Tatú|tatúnna]]. == Feidhm == Tá feidhm shacraiminteach seachas oideachais ag an leabhar. Is ar altóir ard sa séipéal a d’fhágfaí Sóisceál a bhí chomh mór mórthaibhseach is a bhí Leabhar Cheanannais. Ní bhainfí é ach chun an Soiscéal a léamh le linn an Aifrinn. Ba é ba dóichí, áfach, ná go mbeadh an téacs de ghlanmheabhair ag an léitheoir agus nach mbeadh air an téacs a léamh ón leabhar. Is ábhar suntasach é go ndearbhaíonn [[Annála Uladh|Croinicí Uladh]] gur goideadh an leabhar ón [[sacraistí]] (ina raibh soithigh agus feisteas an [[Aifreann|Aifrinn]]) seachas ó leabharlann na mainistreach. Tá sé soiléir ó dhearadh an leabhair go raibh an fheidhm seo i gceist leis, is é sin, tugadh tosaíocht do dhearadh an leabhair ar chúrsaí praiticiúla. Tá líon mór botún sa téacs nár ceartaíodh riamh. Rinneadh línte a chríochnú go minic i spás folamh sa líne os a gcionn. Níor cuireadh teidil na gcaibidlí taobh istigh d’imill na leathanach, ar teidil iad a bhí ag teastáil le go mbeifí in ann úsáid a bhaint as na táblaí canónaigh. Go ginearálta, ní dhearnadh aon ní a chuirfeadh isteach ar chuma aeistéitiúil an leathanaigh. Tugadh tosaíocht don aeistéitic ar fheidhmiúlacht an leabhair. ==I scannáin== Rinneadh scannán beochana sa bhliain 2009 dar theideal ''[[Rún Cheanannais Mhóir]]'' ina n‑áirítear scéal ficseanúil faoin mbealach a tháirgeann Aodhán, manach aosta, agus a phrintíseach Breandán Leabhar Cheanannais agus ruaigeanna scriosta na Lochlannach á mbagairt orthu. [[Tomm Moore]] a stiúir an scannán. Ainmníodh é don Duais i gComhair an Scannán Beochana Is Fearr de chuid na [[Academy Awards]] sa bhliain chéanna.<ref>{{lua idirlín |url=http://www.oscars.org/awards/academyawards/legacy/ceremony/82nd-winners.html |teideal=The 82nd Academy Awards (2010) Nominees and Winners |publisher=[[Academy of Motion Picture Arts and Sciences]] |dátarochtana=28ú Samhain 2011|deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006110009/http://www.oscars.org/awards/academyawards/legacy/ceremony/82nd-winners.html |archivedate=6 October 2014 }}</ref> Tugadh moladh dó as cuid den bheochan a bhunú ar na bunleathanaigh ardmhaisithe.<ref>{{lua idirlín |url=http://www.variety.com/review/VE1117939771.html?categoryid=31&cs=1&query=The+Secret+of+Kells|teideal=''Brendan and the Secret of Kells''|sloinne=Felperin|ainm=Leslie|date=25ú Feabhra 2009|work=Variety Magazine|pages=|dátarochtana=2a Nollaig 2009}};Jeremy W. Kaufmann of Ain't It Cool News called its animation "absolutely brilliant,"{{lua idirlín|url=http://www.aintitcool.com/?q=node/41724|teideal=An Early Look at Distinctive Animated Film The Secret of Kells – US Premiere This Weekend|sine=Kaufmann|ainm=Jeremy W.|date=17ú Iúil 2009|work=Ain't It Cool News|pages=|dátarochtana=2 December 2009}} and reviewers at ''Starlog'' called it "one of the greatest hand drawn independent animated movies of all time."{{lua idirlín|url=http://www.starlog.com/reviews/11-filmreviews/714-the-secret-of-kells-the-little-movie-that-should|teideal=THE SECRET OF KELLS: The Little Movie That Should|sloinne=Koller|ainm=Cameron and Riley|date=2a Nollaig|work=Starlog.com|pages=|dátarochtana=4ú Nollaig 2009}}{{dead link|date=Iúil 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}</ref> ==Nótaí== {{Reflist|25em}} ==Foinsí== *{{cite book |title= Insular Manuscripts: Sixth to Ninth Century |last= Alexander|first= J.J.G. |year=1978|publisher= Harvey Miller|location= Londain|isbn= 0-905203-01-1}} *{{cite book |title= Illuminated Books of the Middle Ages |last= Calkins|first= Robert G. |year=1983 |publisher= Cornell University Press|location= Ithaca, NY|isbn= 0-8014-1506-3}} *{{cite book|last=de Hamel|first=Christopher |authorlink=Christopher de Hamel|title=Meetings with Remarkable Manuscripts|publisher= Allen Lane|year= 2016|isbn= 978-0-241-00304-6}} *{{cite book | last =Dodwell | first = Charles Reginald |authorlink=Charles Reginald Dodwell |title =The pictorial arts of the West, 800–1200 | publisher =Yale University Press | year =1993 | location =New Haven | pages = | isbn =0-300-06493-4 }} *{{cite book|last=Fuchs|first=Robert|author2=Doris Oltrogge|editor=Felicity O'Mahony|title=The Book of Kells: Proceedings of a conference at Trinity College, Dublin, September 6–9, 1992|year=1994|publisher=Scolar Press|location=Brookfield, Vt.|isbn=0-85967-967-5|pages=133–171|chapter=Colour material and painting technique in the Book of Kells}} *{{cite book |title= From Durrow to Kells: The Insular Gospel-books, 650–800|last= Henderson|first=George |year= 1987|publisher= Thames and Hudson |location= Nua-Eabhrac|isbn= 0-500-23474-4 }} *{{cite book |title= The Book of Kells: Reproductions from the Manuscript in Trinity College, Dublin|last= Henry|first= Françoise|authorlink= Françoise Henry|year= 1974|publisher= Alfred A Knopf|location= Nua-Eabhrac|isbn= 0-394-49475-X}} *{{cite book |title= The Book of Kells: An Illustrated Introduction to the Manuscript in Trinity College Dublin |last= Meehan|first=Bernard |year= 1994|publisher= Thames and Hudson|location= Nua-Eabhrac|isbn=0-500-27790-7}} *Meyvaert, Paul. "The Book of Kells and Iona." ''[[The Art Bulletin]]'', Vol. 71, No. 1 (Mar. 1989), pp.&nbsp;6–19 [https://www.jstor.org/discover/10.2307/3051211?uid=3738016&uid=2&uid=4&sid=21104123157537 JSTOR] *{{cite book |title= Celtic and Anglo-Saxon Painting: Book Illumination in the British Isles 600–800 |last= Nordenfalk|first=Carl |year= 1977|publisher= George Braziller|location= New York|isbn=0-8076-0825-4}} *{{cite book |title= The Book of Kells|last= Sullivan|first= Edward| year=1952 |publisher= Studio Publications|location= London |isbn= 1-85170-196-6}} *{{cite book |title= Codices Illustres: The World's Most Famous Illuminated Manuscripts, 400 to 1600|last= Walther |first= Ingo F.|author2=Norbert Wolk|year= 2001|publisher= Taschen|location= Köln|isbn= 3-8228-5852-8 }} *{{cite journal |last=Werner |first=Martin |date=June 1972|title= The Madonna and Child Miniature in the Book of Kells, Part II |journal= Art Bulletin|volume= 54|issue=2 |pages= 129–139|doi= 10.2307/3048962 |publisher=College Art Association |jstor=3048962}} ==Naisc sheachtracha== *[https://www.tcd.ie/library/old-library-book-of-kells/index.ga.php Eolas ginearálta faoi Leabhar Cheanannais ag suíomh Leabharlann Choláiste na Tríonóide. Arna rochtain ar 15 Aib. 2018] {{DEFAULTSORT:Leabhar Cheanannais}} [[Catagóir:An Mheánaois]] [[Catagóir:Leabharlann Choláiste na Tríonóide]] [[Catagóir:Contae na Mí]] [[Catagóir:Lámhscríbhinní Éireannacha]] [[Catagóir:Leabhair Éireannacha]] [[Catagóir:Stair na hÉireann]] [[Catagóir:Tiomna Nua]] [[Catagóir:Lámhscríbhinní an 9ú haois]] qbzdrepcr7cxiirbxnxs6lmie312kcb 10 15556 1071682 869334 2022-08-11T19:36:20Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {| cellpadding="5" cellspacing="0" class="infobox geography vcard" style="border:1px solid #999966; float:right; clear:right; margin-left:0.75em; margin-top:0.75em; margin-bottom:0.75em; background:#ffffff; width:280px; font-size:95%;" |- class="fn org" ! style="text-align:center; background:#e7dcc3; font-size:110%;" colspan="2"| {{{ainm}}} |- {{#if:{{{íomhá|}}}| {{!}} style="border-top:1px solid #999966; font-size:95%; text-align:center;" colspan="2"; colspan="2" {{!}} [[Image:{{{íomhá}}}|{{{méidíomhá|260px}}}]]<br />{{{fotheideal|}}} {{!}}- }} |- class="note" | style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3; width:85px;" | Airde | style="border-top:1px solid #999966; width:220px;" | {{{airde}}} |- {{#if:{{{ceantar|}}}| {{!}} style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3;" {{!}} Ceantar {{!}} style="border-top:1px solid #999966;" {{!}} <span class="adr"><span class="region">{{{ceantar|}}}</span></span> {{!}}- }} {{#if:{{{sliabhraon|}}}| {{!}} class="note" style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3;" {{!}} Sliabhraon {{!}} style="border-top:1px solid #999966;" {{!}} {{{sliabhraon|}}} {{!}}- }} {{#if:{{{coor|}}}| {{!}} style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3;" {{!}} Comhordanáidí {{!}} style="border-top:1px solid #999966;" {{!}} {{{coor|}}} {{!}}- }} {{#if:{{{cineál|}}}| {{!}} class="note" style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3;" {{!}} Cineál {{!}} style="border-top:1px solid #999966;" {{!}} {{{cineál|}}} {{!}}- }} {{#if:{{{brúchtadh|}}}| {{!}} class="note" style="border-top:1px solid #999966; border-right:1px solid #999966; background:#e7dcc3;" {{!}} Brúchtadh deireanach {{!}} style="border-top:1px solid #999966;" {{!}} {{{brúchtadh|}}} {{!}}- }} |}<noinclude> '''Molaimid duit an teimpléad <nowiki>{</nowiki>{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} a úsáid in ionad an teimpléid seo!''' <nowiki>{</nowiki>{Bosca Sonraí Sléibhte | ainm = Bolcán Arenal | íomhá = Arenal at night.jpg | méidíomhá = 240px | fotheideal = Bolcán Arenal san oíche | airde = 1,657 m | ceantar = <nowiki>[[Alajuela (Cúige)|Alajuela]], [[Cósta Ríce]]</nowiki> | sliabhraon = | coor = <nowiki>10°27' Thuaidh &nbsp;84°42' Thiar</nowiki> | cineál = <nowiki>[[Bolcán|Stratabholcán]] (beo)</nowiki> | brúchtadh = <nowiki>[[1968]]-[[2008]]</nowiki> }} [[Catagóir:Boscaí sonraí|Sléibhte]] [[ta:வார்ப்புரு:தகவல் சட்டம் மலை]] </noinclude> ffzdf903uro9ssgzwjvev8pea2vuw53 0 16730 1071755 1061593 2022-08-12T01:08:48Z SeoMac 5102 iodálach + wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Scannáin}} {{Teideal iodálach}} [[Scannán]] [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] is ea '''''The Wizard of Oz''''' (''Asarlaí Oz'') ([[1939]]). == Foireann == * ''Dorothy Gale'' - [[Judy Garland]] * ''The Wicked Witch (Droch-Chailleach an Oirthir)'' - [[Margaret Hamilton]] * ''The Wizard (An tAsarlaí)'' - [[Frank Morgan]] * ''The Scarecrow (An Babhdán)'' - [[Ray Bolger]] * ''The Tin Man (An Choillteoir Stáin)'' - [[Jack Haley]] * ''The Cowardly Lion (An Leon Cladhartha)'' - [[Bert Lahr]] * ''Glinda, The Good Witch (Glionda, Dea-Chailleach an Deiscirt)'' - [[Billie Burke]] * ''Auntie Em (Aintín Em)'' - [[Clara Blandick]] * ''Uncle Henry (Uncail Henry)'' - [[Charley Grapewin]] == Amhráin == * "Over the Rainbow" * "Come Out, Come Out, Wherever You Are" * "It Really Was No Miracle" * "Ding Dong The Witch is Dead" * "The Lullaby League/ The Lollipop Guild * "You're Off to See the Wizard" * "If I Only Had a Brain" * "We're Off to See the Wizard" * "If I only Had a Heart" * "If I only Had the Nerve" * "The Merry Old Land of Oz" * "If I Were King of the Forest" {{síol-scannán}} [[Catagóir:Scannáin Béarla]] [[Catagóir:Scannáin Mheiriceánacha]] t3m9d7anp5kkf8a1driz1zeyltaz5i3 0 19366 1071527 1026444 2022-08-11T14:29:12Z 2A01:B340:62:DCA5:35FD:8C00:1DCC:A807 missing info wikitext text/x-wiki 1071528 1071527 2022-08-11T14:34:23Z Kevin Scannell 340 Cealaíodh athrú 1071527 le [[Special:Contributions/2A01:B340:62:DCA5:35FD:8C00:1DCC:A807|2A01:B340:62:DCA5:35FD:8C00:1DCC:A807]] ([[User talk:2A01:B340:62:DCA5:35FD:8C00:1DCC:A807|plé]]) wikitext text/x-wiki Is Gaelcholáiste é '''Coláiste an Eachréidh''' atá suite i m[[Baile Átha an Rí]] i g[[Contae na Gaillimhe]]. Bunaíodh an scoil i mí Lúnasa sa bhliain 2006 faoi choimirce Choiste Gairmoideachais Chontae na Gaillimhe. Scoil chomhoideachais agus ilchreidmheach is ea í. Síneann an scoilcheantar ó [[Órán Mór]] go [[Baile Locha Riach]], ó [[Béal Átha na Sluaighe|Bhaile Átha na Sluaighe]] go [[Tuaim]], agus ó dheas go dtí [[Gort Inse Guaire]]. {{síol}} [[Catagóir:Gaelscoileanna in Éirinn|Eachréidh, Coláiste an]] ts7z9vgm7ete5qmmuoe64x3nrqurqtc 0 22716 1071753 1039223 2022-08-12T00:59:42Z SeoMac 5102 defsort + wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba scríbhneoir [[an Túinéis|Túinéiseach]] í '''Sophie El Goulli'''. Rugadh El Goulli i [[Sousse]] sa bhliain 1931. Is i bhFrainicis a scríobh sí a cuid saothar. == Saothair == * ''Signes'' * ''Vertige solaire'' * ''Lyriques'' * ''Cantate'' * ''Le joueur d'échecs'' * ''Le soleil et la pluie'' * ''Le roi qui s'ennuyait * ''Les mystères de Tunis'' * ''Hashtart: à la naissance de Carthage'' * ''Ammar Farhat'' {{Síol}} {{DEFAULTSORT:EL Goulli, Sophie}} [[Catagóir:Scríbhneoirí Túinéiseacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Básanna in 2015]] evx9vakh4mk8z67enf1kxgkprkqq0rq 0 24515 1071531 691054 2022-08-11T14:59:00Z Kevin Scannell 340 ref wikitext text/x-wiki Is aimhréidh neamhchoitianta é '''An Galar Nódú in éadan Óstaigh ''',<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.tearma.ie/q/galar%20n%C3%B3d%C3%BA%20in%20%C3%A9adan%20%C3%B3staigh%20bainteach%20le%20fuilaistri%C3%BA/ga/|teideal="galar nódú in éadan óstaigh bainteach le fuilaistriú" — téarma.ie|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> a bhíonn bainteach le [[fuilaistriú]] (GN-OBF), ina dtugann 'T limficítí' an deontóra imoibriú imdhíoneolaíoch i gcoinne fíocháin limfeach an fhaighteora. De ghnáth, aithníonn an faighteoir T limficítí an deontóra mar earraí coimhthíocha, agus, dá bhrí sin, scriosann córas imdhíonachta an fhaighteora iad. Mar sin féin, i gcásanna ina bhfuil [[sochtadh imdhíonachta]] ag an bhfaighteoir sochtadh imdhíonachta ó bhreith nó faighte, urchóideacht ), nó nuair a bhíonn an deontóir homaisigeach agus an faighteoir heitrisigeach d'aontíopáil den Antaigin Leocaicít Dhaonna (mar a tharlaíonn i roinnt fhuilaistrithe ó ghaolta den chéad chéim), ní bhíonn córas imdhíonachta an fhaighteora in ann T limficítí an deontóra a scrios. De thoradh ar seo, is féidir leis an ngalar nódú in éadan óstaigh teacht ar an othar. == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Neamhoird den chóras imdhíonachta]] [[Catagóir:Míochaine trasphlandaithe]] owbgzdwq1boktgqhfsk53kv402s73zj 1071533 1071531 2022-08-11T15:22:56Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Galar}} Is aimhréidh neamhchoitianta é '''An Galar Nódú in éadan Óstaigh ''',<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.tearma.ie/q/galar%20n%C3%B3d%C3%BA%20in%20%C3%A9adan%20%C3%B3staigh%20bainteach%20le%20fuilaistri%C3%BA/ga/|teideal="galar nódú in éadan óstaigh bainteach le fuilaistriú" — téarma.ie|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> a bhíonn bainteach le [[fuilaistriú]] (GN-OBF), ina dtugann 'T limficítí' an deontóra imoibriú imdhíoneolaíoch i gcoinne fíocháin limfeach an fhaighteora. De ghnáth, aithníonn an faighteoir T limficítí an deontóra mar earraí coimhthíocha, agus, dá bhrí sin, scriosann córas imdhíonachta an fhaighteora iad. Mar sin féin, i gcásanna ina bhfuil [[sochtadh imdhíonachta]] ag an bhfaighteoir sochtadh imdhíonachta ó bhreith nó faighte, urchóideacht ), nó nuair a bhíonn an deontóir homaisigeach agus an faighteoir heitrisigeach d'aontíopáil den Antaigin Leocaicít Dhaonna (mar a tharlaíonn i roinnt fhuilaistrithe ó ghaolta den chéad chéim), ní bhíonn córas imdhíonachta an fhaighteora in ann T limficítí an deontóra a scrios. De thoradh ar seo, is féidir leis an ngalar nódú in éadan óstaigh teacht ar an othar. == Tagairtí == {{reflist}} {{Síol-galar}} [[Catagóir:Neamhoird den chóras imdhíonachta]] [[Catagóir:Míochaine trasphlandaithe]] ao3z804panfz6i7cyvaqwot2i41t76v 0 26340 1071756 732320 2022-08-12T01:28:36Z SeoMac 5102 WD, téacs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Saghas ainmhí is ea an '''codlamán'''. [[Mamach]] atá ann, creimire oíche. Ta timpeall is 26 speiceas ann i bh[[fine]] na Gliridae. {{síol ainmhí}} [[Catagóir:Mamaigh]] qhao1hrsrrmud6264tqzoxahwh7q49y 0 28548 1071713 975191 2022-08-11T20:46:24Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Íomhá:Achillea millefolium - roosa harilik raudrohi Valingu.jpg|mion|mionradharc ar an athair thalún]] Is planda luibheach é '''Achillea millefolium''' nó '''an athair thalún''', sa [[Fine (bitheolaíocht)|fhine]] [[Asteraceae]]. Tá sí dúchasach don [[An leathsféar thuaidh|leathsféar thuaidh]] timpeall an domhain agus tugadh isteach í [[an Astráil|san Astráil]] agus sa [[An Nua-Shéalainn|Nua-Shéalainn]] freisin mar chothú do na beithigh. == Cur síos == Is planda luibheach ilbhliantúil diasdíreach é an athair thalún choiteann agus tárgaíonn sé gais éagsúla (0.2 go 1m in airde) agus bíonn cruth fáis riosóimiúl aige. Bíonn duilleoga scaipthe go cothrom ar feadh an ghais aige, leis na duilleoga is mó i lár agus ag bun an ghais. Bíonn méideanna athraitheach fionnaitheachta nó caithreacha ag na duilleoga. Tá na duilleoga 5-20 cm ar fhad, [[déchleiteach]] nó [[tríchleiteach]], beagnach clúmhach, agus socraithe go bíseach ar an ghas. Tá na duilleoga cálach agus go hiomlán nó go páirteach ag timpeallú an ghais. [[Catagóir:Asteraceae]] [[Catagóir:Plandaí]] dyvvwdqz4d7ucxqg11v65btcwnealls 0 28818 1071695 944314 2022-08-11T20:21:06Z SeoMac 5102 WD+ wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Íomhá:Charadrius morinellus MHNT.jpg|thumb|'' Charadrius morinellus '']] Is [[éan]] é an t-'''amadán móinteach''' (''Charadrius morinellus''). Is ball d'ord na Charadriiformes é. {{Síol}} [[Catagóir:Éin]] j0fcjvyypwvflsk7kxivjk6rmqvl8pn 1071696 1071695 2022-08-11T20:21:44Z SeoMac 5102 + wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Íomhá:Charadrius morinellus MHNT.jpg|thumb|Ubh '' Charadrius morinellus '']] Is [[éan]] é an t-'''amadán móinteach''' (''Charadrius morinellus''). Is ball d'ord na Charadriiformes é. {{Síol}} [[Catagóir:Éin]] psnr0y4e7r30mczage9tuepwvinm1dm 0 29207 1071694 757714 2022-08-11T20:18:39Z SeoMac 5102 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is [[éan]] é an '''frigéad'''. Is baill d'fhine na Fregatidae iad. {{Síol}} [[Catagóir:Éin]] bwdfv0intfnmw0gzluhc3uprv6o6nm9 0 30350 1071542 801584 2022-08-11T16:32:02Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Dornálaíocht|Dornálaí]] [[Éire]]annach, a bhí ina churadh domhanda trom-mheáchain éadrom as 1923-1926, ab ea '''Mike McTigue''' ([[26 Samhain]], [[1892]] – [[12 Lúnasa]], [[1966]]). Tá aithne air mar ''Bould Mike''. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-spórt}} {{DEFAULTSORT:McTigue, M}} [[Catagóir:Dornálaithe Éireannacha]] [[Catagóir:Daoine as Contae an Chláir]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1892]] [[Catagóir:Básanna i 1966]] ehdx7w3iovlfap7zzhcft8nw0i2qbox 0 31062 1071727 889966 2022-08-11T22:28:32Z TGcoa 21229 /* Féach freisin */ wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Honda Insight Concept 01.JPG|thumb|[[Honda]] Insight ]] Is éard is '''feithicil hibrideach''' ann ná [[feithicil]] ina bhfuil dhá thiontaire [[fuinneamh|fuinnimh]] éagsúla inti agus dhá chóras stórála fuinnimh éagsúla (san fheithicil) chun an fheithicil a thiomáint. De ghnáth, tagraíonn an téarma d'fheithiclí leictreacha hibride (FLH), feithiclí ina mbíonn [[inneall dócháin inmheánaigh]] agus ceann amháin nó níos mó mótar [[leictreachas|leictreach]]. Deirtear gurb é an fheithicil hibrideach, le [[Inneall dócháin inmheánaigh|hinneall dócháin inmheánaigh]] chun tiomáint lasmuigh den chathair agus mótar leictreach chun tiomáint istigh sa chathair, réiteach na faidhbe. Bíonn rogha idir inneall peitril ardchumhachta le hinneall leictreach ísealchumhachta agus a mhalairt. Sna 2000idí, fuair [[Toyota]] mórán poiblíochta cheana féin lena ngluaisteán hibrideach, an Prius.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-iomha-nua-na-ngluaistean-leictreach.aspx|teideal=Íomhá nua na ngluaisteán leictreach|údar=Pádraig Mac Éamoinn|dáta=DF 2006|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> === Astaíochtaí breosla === Má thagann an leictreachas do na gluaisteáin leictreacha ó stáisiúin chumhachta a úsáideann ola nó gás, beidh [[truailliú]] áirithe i gceist agus cuirfear leis an [[téamh domhanda]]. Déanfar i bhfad níos lú dochair, áfach, ná mar a dhéanann gnáthghluaisteáin. Ach tá buntáiste mór eile ag baint le gluaisteáin leictreacha: is féidir a dtart a shásamh le cumhacht ón ghrian nó ón ghaoth nó ó na tonnta.<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Hussey, Matt|date=2011|title=Fréamh an Eolais|issue=Coiscéim}}</ref> == Féach freisin == * [[Feithicil leictreach]] * [[Carr leictreach]] * [[Feithicil astaíochtaí nialasacha]] == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Gluaisteáin| ]] [[Catagóir:Feithiclí bóthair]] lw69okg0mp0fdn209ga5v3t5gmzlsot 0 32919 1071548 918495 2022-08-11T16:36:02Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Iar-imreoir [[leadóg|leadóige]] is ea '''Petros "Pete" Sampras'''. Rugadh in [[Los Angeles]], [[California]] é ar an [[12 Lúnasa]], [[1971]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-spórt}} {{DEFAULTSORT:Sampras, Pete}} [[Catagóir:Imreoirí leadóige fear]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1971]] [[Catagóir:Daoine beo]] kylycu3pgo0kc7o4se84k0co1mffhnm 0 33842 1071541 913611 2022-08-11T16:31:25Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} B’[[aisteoir]] [[SAM|Meiriceánach]] é '''Henry Jaynes Fonda ''' ([[16 Bealtaine]] [[1905]]-[[12 Lúnasa]] [[1982]]). == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Fonda, Henry}} [[Catagóir:Aisteoirí Meiriceánacha]] [[Catagóir:Básanna i 1982]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1905]] [[Catagóir:Buaiteoirí gradam Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy]] [[Catagóir:Buaiteoirí gradam Aisteoir is Fearr i nDráma sna gradaim Golden Globe]] 9mjrx0gyeza0c9pwh5z6txgqlzzjika 0 33875 1071566 835119 2022-08-11T18:51:47Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Luimnigh]] is ea '''Cnoc an Teampaill''' (785 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc an Teampaill]] gz6ejko5goy6mssbyjth6ffc4ua5mba 0 33883 1071567 835112 2022-08-11T18:52:08Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Thiobraid Árann Thuaidh]] is ea '''Sliabh Coimeálta''' (694 m [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Coimeálta]] cfgt7g76igjqtt4syghlde0ek3ln3y1 1071569 1071567 2022-08-11T18:52:32Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Thiobraid Árann Thuaidh]] is ea '''Sliabh Coimeálta''' (694 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Coimeálta]] 3ovkqxomvyj8rqysg154k6clohe1r1f 0 33885 1071568 834020 2022-08-11T18:52:30Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chorcaí]] is ea '''Cnoc Cumhra''' (490 [[Méadar|m]]<ref name=mv>''Knockoura'', [http://mountainviews.ie/mv/index.php?mtnindex=485 Mountainviews.ie]</ref>). ==Tagairtí== {{reflist}} {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Cumhra]] s39d399rie2elgle9gielnhp9vi5ria 0 33888 1071570 834996 2022-08-11T18:52:51Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Chainnigh]] is ea '''Cnoc Bhréanail''' (515 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Bhréanail]] nb7ay8sm0wvzdsbcai8ncku97pz6mlv 0 33890 1071571 835083 2022-08-11T18:53:13Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Chainnigh]] is ea '''Sliabh Chopanaí''' (365 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Chopanaí]] m888qxzy6qhciojofvkxfinjzf22x1f 0 33892 1071572 835131 2022-08-11T18:53:35Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Bhaile Átha Cliath]] is ea '''Cnoc Dheilginse''' (140 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Dheilginse]] tk6ahpho1zru193r1jba5r90g27aebq 0 33900 1071573 835158 2022-08-11T18:53:56Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Chainnigh]] is ea '''Cnoc na Cloiche Mantaí''' (349 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc na Cloiche Mantaí]] j6daexqthyys4i21i5vshgd6bsx9iyv 0 33904 1071575 1070222 2022-08-11T18:54:18Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Uíbh Fhailí]] is ea '''Fear Bréige ''' (430 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Fear Bréige]] dhaahvr60fxguh4kpbfmy4pe82yvtym 0 33905 1071576 835121 2022-08-11T18:54:40Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Loch Garman]] is ea '''Sliabh Buí''' (420 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Buí]] ted4yhxhflzhndbj1v7rflnbf83t49u 0 33908 1071577 835084 2022-08-11T18:55:02Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Bhaile Átha Cliath]] is ea '''Cill Mochióg''' (408 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cill Mochióg]] sw13s6q8q2r1sfdbpinng6aeooygbq6 0 33917 1071578 835029 2022-08-11T18:55:24Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Clocharnach''' (800 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Clocharnach]] imjzhubhgc5aq5iffvw4lu9fk0mxgrd 0 33918 1071579 835111 2022-08-11T18:55:46Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Ceann an Bhealaigh''' (734 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Ceann an Bhealaigh]] bf9cgt3rnwhp79h3lap3td9h5wc8kna 0 33919 1071580 932299 2022-08-11T18:56:07Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Carraig na Sliogán''' (794 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Carraig na Sliogán]] tfp3r0sp7vmiv3vaigpeyivn7wmdbdh 0 33921 1071581 934579 2022-08-11T18:56:29Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Cnoc Dubh''' (720 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Dubh]] bxlydzu9gr0xn461l1icdgmtqv3bg7z 0 33926 1071582 834972 2022-08-11T18:56:51Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Cipiúr''' (757 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cipiúr]] 8vi5c7uitqbbkesig9ub9sb1n9qv5w4 0 33928 1071583 834959 2022-08-11T18:57:13Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Giolaspar''' (342 [[Méadar|m]]). == Naisc sheachtracha == {{Cómhaoin|Category:Little Sugar Loaf|Giolaspar}} {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Giolaspar]] 1brckdy45fquj02eqk9ik50qgsr3qy6 0 33929 1071584 835124 2022-08-11T18:57:35Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Log an Lá''' (595 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Log an Lágh]] m7lfw0jnepk52g5nf2a3yjdk5qt2t8q 0 33935 1071585 835000 2022-08-11T18:57:56Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Málainn''' (570 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Málainn]] b9e5103xj1z81u8pf0wcpqk25p7p0y9 0 33937 1071586 833881 2022-08-11T18:58:17Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Sliabh Meáin''' (759 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Meáin]] 5y7w4207o9nsckoa81h23ycgmpqopmn 0 33940 1071587 956665 2022-08-11T18:58:39Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Bhaile Átha Cliath]] is ea '''Sliabh Thigh Bródáin''' (Béarla: ''Tibradden Mountain'') (467 [[Méadar|m]]). Ar shleasa deisceartacha an tsléibhe, feadh bhóthar an R116 tá carraig ar a bhfuil an inscríbhinn seo a leanas greanta, “O'Connell's Rock, 23 July 1823”. Thug [[Dónall Ó Conaill]] óráid uahti don phobal áitiúil agus iad ag ceiliúradh [[Domhnach Chrom Dubh|Dhomhnach Chrom Dubh]] ''Garland Sunday'' na bliana sin. {{síol}} {{en:Tibradden Mountain}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Thigh Bródáin]] 5x55bsbwatv5pa6l1qegms8aw7sopiy 1071592 1071587 2022-08-11T19:00:08Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Bhaile Átha Cliath]] is ea '''Sliabh Thigh Bródáin''' (Béarla: ''Tibradden Mountain'') (467 [[Méadar|m]]). Ar shleasa deisceartacha an tsléibhe, feadh bhóthar an R116 tá carraig ar a bhfuil an inscríbhinn seo a leanas greanta, “O'Connell's Rock, 23 July 1823”. Thug [[Dónall Ó Conaill]] óráid uaithi don phobal áitiúil agus iad ag ceiliúradh [[Domhnach Chrom Dubh|Dhomhnach Chrom Dubh]] (''Garland Sunday'') na bliana sin. {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Thigh Bródáin]] 2rlhhc6zwri06np1lua1qny3j63xnqt 0 33946 1071588 835162 2022-08-11T18:59:01Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Dhoire]] is ea '''Cnoc Dhónaill''' (399 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Dhónaill]] mp3wqpkmvi8l9f4uy6wrl5p3y5nj9uf 0 33958 1071589 897950 2022-08-11T18:59:23Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Fhear Manach]] is ea '''Sliabh Bhéal Mór''' (398 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Bhéal Mór]] eg16h7kp67qgd6wi1bqa7pu0kt2s6az 0 33962 1071590 659880 2022-08-11T18:59:45Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Dhún na nGall]] is ea í '''Eachla Beag''' (564 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Eachla Beag]] 3alukqaxkxc8052qza0e1rrud3tl79j 0 33964 1071591 835178 2022-08-11T19:00:06Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Dhún na nGall]] is ea '''Cnoc na Láragacha''' (470 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc na Láragacha]] advquudvr1oflrgsn92dkmh3utuwobw 0 33967 1071593 835127 2022-08-11T19:00:28Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Dhún na nGall]] is ea '''Luachair Mhór''' (396 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Luachair Mhór]] 8j3a4okvoaygd5ymktoq2tux9430qrl 0 33968 1071594 835103 2022-08-11T19:00:50Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae an Dúin]] is ea '''Sliabh Bearna''' (727 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Bearna]] 0kaubsnoj97nmvt1zbwclshzr4niclu 0 33972 1071595 835086 2022-08-11T19:01:11Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Thír Eoghain]] is ea '''Mullach Cairn''' (542 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Mullach Cairn]] 4k8w3ijvtykzdcqaxy8tymfgk24wki3 0 33975 1071596 889653 2022-08-11T19:01:33Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Dhoire]] is ea '''Samhail''' (678 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Samhail]] lrp6ioj0jlkjv92qzv1rr7ebgcrf22l 0 33981 1071597 835169 2022-08-11T19:01:54Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Shligigh]] is ea '''Cnoc na Sí''' (276 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc na Si]] 4e0x8o74hm51ir24kjh25c9zxnf6f3r 0 34998 1071598 1050965 2022-08-11T19:02:16Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] é '''A' Bheinn Mhór''', atá suite ar an [[Uibhist a Deas]], [[Comhairle nan Eilean Siar]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Beinn Mhor (Uibhist a Deas)}} [[Catagóir:Inse Ghall]] [[Catagóir:Na hOileáin Siar]] [[Catagóir:Comhairle nan Eilean Siar]] 0zm1b9af03luzr0hpkqga7ugan93vfu 0 35063 1071536 880879 2022-08-11T15:34:15Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is [[Iomrascáil|iomrascálaí]] [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] é '''Terrance Gene "Terry" Bollea''' nó ''''Hulk Hogan''''. Rugadh é in [[Augusta]], [[Georgia (stát S.A.M.)|Georgia]] ar an 11 Lúnasa, 1953. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{síol-spórt}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1953]] [[Catagóir:Iomrascálaithe]] [[Catagóir:Daoine beo]] 8u51c38ikal5gup80hiojo3skcn6ckd 0 35157 1071599 733243 2022-08-11T19:02:38Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Cnoc i g[[Contae Chill Dara]] is ea '''Cnoc Alúine''' ([[Béarla]]: ''Hill of Allen''). {{Síol-tír-ie}} [[Catagóir:Cnoic]] [[Catagóir:Contae Chill Dara]] cqyz54b1k8iug5kbki1fh0pgdy1qvkz 0 36501 1071600 1042663 2022-08-11T19:03:00Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Muile]], [[Earra-Ghaidheal agus Bòd|Earra-Ghàidheal agus Bòd]], in iarthar na [[Albain|hAlban]], é '''Dún da Ghaoithe '''. Is é Dún dá Ghaoithe an dara sliabh is airde san oileán sin. Tá sé 766 méadar ar airde (2,513 troigh). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]] [[Catagóir:Muile]] [[Catagóir:Earra-Ghàidheal agus Bòd]] 5ul307i10ku2ppkas9ri9k3c48n7tfq 0 36645 1071601 1042675 2022-08-11T19:03:22Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] in [[Albain]] í '''Beinn Bheigeir''', atá suite ar an [[Ìle|Íle]], [[Earra-Ghaidheal agus Bòd|Earra-Ghàidheal agus Bòd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Beinn Bheigeir}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Íle]] [[Catagóir:Earra-Ghàidheal agus Bòd]] r84ndh01xpksf0e5e8cbmug50k1egbf 0 37483 1071602 721818 2022-08-11T19:03:43Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Cír Mhór''', atá suite ar an [[Oileán Arainn]], [[Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Cir Mhor}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Oileán Arainn]] [[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]] jojp8qy7gwjzfgptmrqz1dc2kdwva8e 0 37484 1071603 721819 2022-08-11T19:04:05Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Creag Ghlas Laggan''', atá suite ar an [[Oileán Arainn]], [[Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Creag Ghlas Laggan}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Oileán Arainn]] [[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]] qwg41b8mmxx1vubsxbnng6kbakwx8yw 0 37494 1071604 721823 2022-08-11T19:04:26Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Gaoda Bheinn''', atá suite ar an [[Oileán Arainn]], [[Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Gaoda Bheinn}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Oileán Arainn]] [[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Áir a Tuath]] 26yl5kpk0csaln1wrqmrmz83d5etdw5 0 37694 1071605 1041577 2022-08-11T19:04:48Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Cúl Mór''', atá suite sa [[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Cul Mor}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] pa8mrbnvp2k59r3fmdqocju7ijjzpm7 0 37710 1071606 1041592 2022-08-11T19:05:10Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Cona Mheall''', atá suite sa [[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Cona Mheall}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] ic7vt4crn7odfzdb15qvzy3d4xcghez 0 37713 1071607 1041595 2022-08-11T19:05:32Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn Spionnaidh''', atá suite sa [[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Beinn Spionnaidh}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] 1tl8hpx4dqn9c2064gaku1qbo3ug0li 0 38764 1071608 963071 2022-08-11T19:05:53Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Leitir Treasc''' (279 [[Méadar|m]]<ref>http://www.hill-bagging.co.uk/mountaindetails.php?qu=S&rf=20494</ref>). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Leitir Treasc]] b3y50v482rv2gkciu2y0vbxzfe22l9b 0 38768 1071609 970127 2022-08-11T19:06:15Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Sliabh Carr''' (721 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Carr]] mn70zp2qjtnk49qtwq93bo0pcvdqzsv 0 38769 1071610 835079 2022-08-11T19:06:36Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Cnoc Leitir Cois''' (370 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Leitir Cois]] i4i2nwzq6mlxufwfwanhx7ogj91mcd0 0 38776 1071611 835096 2022-08-11T19:06:57Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Sliabh Ailp''' (329 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Ailp]] ngebgzl1higvxb80or5xzh3dv96p1ln 0 38779 1071612 835129 2022-08-11T19:07:18Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Sliabh Fíoch''' (335 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh Fíoch]] 5bso5nf3gmtcat3jtxm0ivapivdvw43 0 38782 1071613 835136 2022-08-11T19:07:40Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Mám an Cheo''' (379 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Mám an Cheo]] 79uiaif5mhsux80e6a7mlx12axp6soq 0 38783 1071614 835073 2022-08-11T19:08:01Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] in [[Iorras]], i g[[Contae Mhaigh Eo]] is ea '''Cnoc Achadh Liag''' (237 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Achadh Liag]] 9u7qkrcamof6qk1tdvc1nms3ubh96yg 0 40774 1071775 667021 2022-08-12T08:34:51Z Conradder 34685 wd wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} Is [[baile]] suite i g[[Contae Ard Mhacha]] é '''an Creagán'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Creagan, An}} [[Catagóir:Bailte in Éirinn]] [[Catagóir:Bailte i gContae Ard Mhacha]] 6xa275q64wi47m0tcfk6aa6e9k8uqvu 0 40951 1071774 1054864 2022-08-12T08:32:39Z Conradder 34685 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} Is [[baile]] suite i g[[Contae Ard Mhacha]] é '''Druim an Tí'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Druim an Tí}} [[Catagóir:Bailte in Éirinn]] [[Catagóir:Bailte i gContae Ard Mhacha]] 1iz0l2486botrpl4fcih6m172zc7cyi 0 41615 1071526 839385 2022-08-11T14:27:20Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}} [[Íomhá:O'DonnellPark.jpg|deas|250px|thumb|Páirc Uí Dhómhnail]] Is [[staidiam]] i g[[Contae Dhún na nGall]] í '''Páirc Uí Dhómhnail'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Pairc Ui Dhomhnail}} [[Catagóir:Contae Dhún na nGall]] 0ptou4080gh63bp9trq3dimc5ietarl 0 42107 1071615 835074 2022-08-11T19:08:22Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae Ros Comáin]] is ea '''Sliabh Bána''' (262 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sliabh Bana}} [[Catagóir:Contae Ros Comáin]] [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] 1uobytoitif8hy1nqxp3hkgleb50d2q 0 42843 1071616 835058 2022-08-11T19:08:44Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae na Gaillimhe]] is ea '''Leic Aimhréidh''' (396 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Leic Aimhréidh]] mp7gqljjqdjdsdvgn86998w5um2jqao 0 43220 1071617 835046 2022-08-11T19:09:06Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh|Raon sléibhte]] i g[[Contae Chiarraí]] is ea '''Cnoc an Stacaigh''' (355 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Cnoc an Stacaigh}} [[Catagóir:Contae Chiarraí]] [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] eftvdfgzry999hgp9zxd08yz2qe0x5m 0 43230 1071618 833255 2022-08-11T19:09:28Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chiarraí]] is ea '''an Gunna Mór''' (939 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Gunna Mor, An}} [[Catagóir:Contae Chiarraí]] [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] 831aq69zax4b7rvfaqcyaeykvaon2mt 0 43543 1071619 835104 2022-08-11T19:09:49Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae Chorcaí]] is ea '''Mullach Allaíre''' (391 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Mullach Allaíre}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] [[Catagóir:Contae Chorcaí]] 9icsixgivpyrqccvs0wqx12ux9gvskm 0 43554 1071620 1017095 2022-08-11T19:10:11Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae Chorcaí]] is ea '''Sliabh Cathair''' (338 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sliabh Cathair}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] [[Catagóir:Contae Chorcaí]] 4ofbjt95z4thed44hxkv09ly0hdpy0t 0 43902 1071621 835115 2022-08-11T19:10:32Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]]raon i g[[Contae Thiobraid Árann Thuaidh]] is ea '''Sliabh an Ara''' (457 m [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Sliabh an Ara]] 8yakyaei2s39931ktf6qkndni1n5fif 0 44161 1071622 835027 2022-08-11T19:10:54Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] in [[Albain Nua]] is ea '''Sgurra Bhreac''' (222[[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sgurra Bhreac}} [[Catagóir:Albain Nua]] 9us8buv12ws6uo6qard8xihoo2tea4h 0 44236 1071623 835100 2022-08-11T19:11:16Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae an Longfoirt]] is ea '''Carn Clainne Aodha''' (278 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Carn Clainne Aodha]] du1383r5lrmi0p2qn0ddyn56dyh2b7k 0 44266 1071776 1002171 2022-08-12T08:37:02Z Conradder 34685 wd wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} Is [[baile]] suite i g[[Contae Ard Mhacha]] é '''Loch gCál'''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2749|teideal=Loch gCál/Loughgall|language=ga|work=Logainm.ie|dátarochtana=2021-05-04}}</ref> == Stair == [[Íomhá:Entrance sign at Loughgall Country Park - geograph.org.uk - 1706968.jpg|mion]] Tharla [[Luíochán Loch gCál (1987)|luíochán Loch gCál]] ar [[8 Bealtaine]] [[1987]], inar mharaigh [[Arm na Breataine|SAS na Breataine]] ochtar ball den [[IRA Sealadach|IRA]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://gerardmocharakelly.wordpress.com/painting-my-community-an-pobal-a-pheinteail/c06/|teideal=06 Stand Up / Seas An Fód|dáta=2018-11-12|language=en|work=Gerard 'Mo Chara' Kelly|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>, chomh maith le sibhialtach amháin a thiomáin isteach san eachtra ar a bhealach óna chuid oibre, i gcomhluadar duine eile a gortaíodh go dona.<ref>{{Lua idirlín|url=https://iriseoghanaigh.wordpress.com/2017/05/05/ag-cuimhneamh/|teideal=Ag Cuimhneamh|údar=iriseoghanaigh|dáta=2017-05-05|language=ga|work=Iris Eoghanaigh|dátarochtana=2020-05-04}}</ref> Ba é seo an líon ba mhó óglaigh a chaill an tIRA in aon oibríocht mhíleata amháin le linn [[Na Trioblóidí|na coimhlinte idir 1969 agus 1998]]. [[Íomhá:Loughgall_police_station_-_geograph_-_1796947.jpg|link=https://ga.wikipedia.org/wiki/%C3%8Domh%C3%A1:Loughgall_police_station_-_geograph_-_1796947.jpg|alt=|clé|mion|an stáisiún póilíní sa bhliain 2010 (dúnta anois)]] == Tagairtí == {{reflist}}<br /> {{síol}} {{DEFAULTSORT:Loch gCál}} [[Catagóir:Bailte in Éirinn]] [[Catagóir:Bailte i gContae Ard Mhacha]] rx5xuky35l7l5hhsii9zftxyab7p4th 0 44918 1071711 785682 2022-08-11T20:45:47Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Ball de ghrúpa mór [[Planda|plandaí]] atá ilbhliantúil den chuid is mó, ó Mheiriceá, [[an Eoráise]] is [[an Afraic]] is ea '''astar'''. Na bláthchinn cosúil le nóiníní, i gcrobhaingí de ghnáth. Na bláthóga gathacha seachtracha gorm, corcra, bándearg nó bán. Ag bláthú sa bhfómhar nó déanach sa [[samhradh]] go minic. Cuid mhaith díobh an-choitianta mar mhaisiúcháin. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Astar}} [[Catagóir:Plandaí]] [[Catagóir:Asteraceae]] ma2pb3xupk1tb6dbdk6yw6p99jtl8ro 0 46479 1071726 1070363 2022-08-11T22:24:58Z TGcoa 21229 Bíonn gá le catagóirí oibríochta i gcónaí, ceann amháin ar a laghad. Níl sé ró-dheacair de ghnáth ceann ginearálta a aimsiú... wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is comhlacht é '''Tesla Motors''', Inc. bunaithe i g[[Cailifornia]] a dearaíonn, a dhéanann, agus dhíolann carranna leictreacha agus comhpháirteanna de ghléasraí cumhachta le haghaidh feithiclí leictreacha. Is comhlacht poiblí é Tesla Motors a thrádálann ar an stocmhalartán NASDAQ faoin siombail TSLA. Bhí sé ráite sa bhliain 2013 ag [[Elon Musk]], príomhoifigeach feidhmiúcháin an chomhlachta, go bhfuil se de rún ag Tesla bheith ina carr-dhéantúsóir neamhspleách, a mbeadh dírithe sa deireadh thiar ar charranna leictreacha a mhais-tháirgeadh go hiomlán, ar phraghas réasúnta chuig an gnáth thomhaltóir. == Stair == Sa bhliain 2001, rinne Meiriceánach darbh ainm [[Martin Eberhard]] a shaibhreas i [[Silicone Valley]], agus d’úsáid sé féin agus cúpla cara dá chuid a gcuid airgid chun comhlacht gluaisteán nua-aimseartha a chur ar bun. Tesla Motors an t-ainm a thug siad air, in ómós do [[Nikola Tesla]], an t-innealtóir agus ceapadóir Seirbiach a fuair bás i 1943. (Ba eisean an chéad duine a mhol sruth ailtéarnach a úsáid chun leictreachas a tharchur).<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-iomha-nua-na-ngluaistean-leictreach.aspx|teideal=Íomhá nua na ngluaisteán leictreach|údar=Pádraig Mac Éamoinn|dáta=DF 2006|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> Dar leis an Uasal Eberhard, nuair a d’fhéach sé ar na gluaisteáin leictreacha a bhí déanta ag na monaróirí móra gluaisteán sna 1990idí, bhí rud amháin soiléir dó: “Na daoine a rinne na gluaisteáin seo, ní raibh dúil acu bheith ag tiomáint.”<ref name=":0" /> Mar sin, rinne sé féin agus a fhoireann gluaisteán leictreach thar a bheith éagsúil a dhearadh, carr spórtúil, ar féidir leis níos mó ná 200 ciliméadar san uair a dhéanamh, ó bheith stadta go dtí 100 ciliméadar san uair níos tapúla ná [[Scuderia Ferrari|Ferrari]], agus gan fuaim (ach amháin seabhrán beag cosúil le fuaim triomadóra gruaige). Shocraigh na hinnealtóirí go ndéanfaidís gluaisteán ar ardchaighdeán ar dtús, a chruthódh go raibh an teicneolaíocht i gceart agus a mheallfadh airgead chun gluaisteáin eile a fhorbairt. Tá cáil ar [[Elon Musk]] as an Tesla Roadster a chruthú, arbh é an chéad ghluaisteán leictreach inmharthana na linne seo, Bhí infheistíocht déanta ag Musk i dTesla sa bhliain 2004 (ní raibh ann ach $6.5 million) agus ó 2008ar aghaidh, bhí sé ina Phríomhoifigeach Feidhmiúcháin ar Tesla. Bhí praghas €80,000 ar an “Tesla Roadster” sa bhliain 2006 agus tháinig an chéad sraith cheart (100 feithicil) amach sa bhliain 2007. Nuair a d’fhoilsigh Tesla Motors a phlean in 2006, fuair siad neart iarratas ó dhaoine a bhí ag iarraidh gluaisteán a cheannach. Mar sin, agus in ainneoin an phraghais agus an fheithimh, bhí an chéad sraith ar fad díolta taobh istigh de chúpla seachtain. Bhí timpeall céad duine sásta €80,000 a íoc ar ghluaisteán nár thiomáin siad riamh agus ar ghá fanacht bliain leis.<ref name=":0" /> Chuir Sergey Brin, duine den bheirt a bhunaigh [[Google]], dhá Tesla Roadster in áirithe. Chuir an t-aisteoir [[George Clooney]] ceann amháin in áirithe. Ní raibh na Tesla Roadster ar díol ach i Meiriceá ag an am sin, agus i gceithre nó cúig cinn de bhailte móra amháin.<ref name=":0" /> Bhí Tesla Motors ag díol 2,000 go bliantúil ó 2009. An aidhm atá acu ná gluaisteáin leictreacha a dhéanamh “gnéasach” a dúirt an comhlacht ag an am. === 2013 === Sa bhliain 2013, phostáil Tesla brabúis don chéad uair i rith an chéad ráithe de 2013. bhain Tesla Motors Tesla aird fhorleathan amach as an Tesla Roadster a tháirgeadhth, an chéad charr spóirt iomlán leictreacha, agus ina dhiaidh sin as an Model E, salún sóchais a bhí go hiomlán leictreach. [[Íomhá:New Teslas at the factory.jpg|mion|clé|Teslas nua ag an mhonarcha sa bhliain 2012]] Cuireann Tesla Motors comhpháirteanna de ghléasraí cumhachta le haghaidh feithiclí leictreacha ar an mhargadh freisin, lena n-áirítear pacáistí de cheallraí ian litiam, le haghaidh carr-dhéantúsóirí eile, lena n-áirítear [[Daimler]] agus [[Toyota]]. == Féach freisin == * [[Gluaisteán leictreach]] * [[Feithicil leictreach]] * [[Elon Musk]] == Tagairtí == {{reflist}} == Naisc sheachtracha == [[Catagóir:Cuideachtaí bunaithe i bPalo Alto, California]] [[Catagóir:Cuideachtaí a bunaíodh sa bhliain 2003]] [[Catagóir:Cuideachtaí atá liostaithe ar NASDAQ]] [[Catagóir:Monaróirí feithiclí na Stát Aontaithe]] [[Catagóir:Monaróirí carranna na Stát Aontaithe]] [[Catagóir:Monaróirí feithiclí le ceallraí leictreacha]] [[Catagóir:Monaróirí feithicil leictreach]] [[Catagóir:Infheistíochtaí Aabar]] [[Catagóir:Monaróirí gluaisteáin spóirt]] [[Catagóir:Tesla Motors| Tesla Motors]] [[Catagóir:Cuideachtaí déantúsaíochta atá bunaithe i California]] [[Catagóir:Gluaisteáin]] [[Catagóir:Comhlachtaí Meiriceánacha]] 0sukkln2aer8z0ikoogl1182qsz8952 0 46544 1071710 804972 2022-08-11T20:45:37Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} is clann mhór [[Planda|plandaí]] bláthúla iad na '''criosantamaim'''. Tá stair fhada shaothraithe ag na criosantamaim, le [[Bláth (planda)|bláthanna]] móra a fhástar i ngairdíní, sa [[An tSín|tSín]] is [[an tSeapáin]]. Bláth náisiúnta na Seapáine. Is hibridí coimpléascacha bláthanna an lae inniu. Saothraíodh an-chuid [[saothróg]] ar dhathanna, cruthanna is méideanna éagsúla, agus fástar go coitianta iad mar bhláthanna le gearradh is bláthanna pota. Go minic a úsáidtear ceimiceáin chun plandaí dosacha gearrghasacha a tháirgeadh. [[Íomhá:Chrysanthemum 'Enbee Wedding Golden' and 'Feeling Green'.JPG|mion|Saothróga gairdín ar a dtugtar Enbee Wedding Golden agus Feeling Green]] {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Criosantamam}} [[Catagóir:Plandaí]] [[Catagóir:Asteraceae]] ngklnnnaid4p2p2a8lh5oahoe3je0p1 0 46951 1071624 834992 2022-08-11T19:11:38Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Carraig Mhór''' (682 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Carraig Mhor]] glcpqkrg4mu2upuleo6yaw3y2zi1jba 0 46958 1071625 835064 2022-08-11T19:11:59Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Cnoc an Bhairr''' (686 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc an Bhairr]] 8lloiqudju87p4mjov67jaf8ruazpjh 0 46961 1071626 835013 2022-08-11T19:12:21Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Cnoc an Turlaigh''' (681 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Clocharnach]] dbfeb4ss7ytffb8b9iih2pj7ux8bcbl 0 46965 1071627 835028 2022-08-11T19:12:42Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chill Mhantáin]] is ea '''Lúbán''' (636 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Luban]] qc0y7wdg4g3mpofg5jmdmdtu7q1sois 0 47235 1071628 835118 2022-08-11T19:13:04Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae Chill Dara]] is ea '''Cnoc Bhaile Cupid''' (379 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Cnoc Bhaile Cupid]] 8l6gypndd4pzpsi1gei2ec4cksqamqn 0 47323 1071740 1049469 2022-08-11T23:22:59Z TGcoa 21229 wikitext text/x-wiki {{Infobox Coinbhleacht Mhíleata |coinbhleacht =Éirí Amach 1641 |cuid_de =[[Cogadh na hAon-déag mBliana]] |íomhá =James Butler, 1st Duke of Ormonde by William Wissing.jpg |méid_íomhá =200px |teideal_íomhá= Bhí Sir James Butler i gceannas ar fhórsaí an rialtais, bunaithe i mBaile Átha Cliath, sa bhliain 1641.. |dáta =Deireadh Fómhair, 1641 - Bealtaine 1642, (7 mhí) <br /> |áit =[[Éire]] |toradh =Bunú [[Cónaidhm Chaitliceach|Chónaidhm Chaitliceach na hÉireann]] agus tús curtha le [[Cogaí na Comhdhála 1642-1648]] |comhraiceoir1=[[Caitlicigh]] Éireannacha |comhraiceoir2=[[Ríocht Shasana]], [[Ríocht Éireann]] agus Cúanantóirí Albanacha agus coilínigh Protastúnacha. |ceannasaí1 =[[Féilim Ó Néill]],<br />[[ Ruairí Ó Mórdha]],<br /> [[Donnchadh Mac Cárthaigh, 1ú Iarla Chlann Cárthaigh | Donnchadh Mac Cárthaigh]], <br />[[Conchúir Mag Uidhir, 2ú Bharún Inis Ceithleann |Conchúir Mag Uidhir]] agus daoine eile |ceannasaí2 =[[William St Leger]], [[James Butler, 1ú Diúc Urumhan |James Butler]], [[Charles Coote, 1ú Iarla Maighean Rátha | Charles Coote]], [[Robert Monro]] (Cúanantóirí) |líon_comhraic1=? |líon_comhraic2=? |taismigh1 =? |taismigh2 =? |}} Thosaigh '''[[Réabhlóid|Éirí Amach]] 1641''' mar iarracht ar [[coup d'état]] a chur i bhfeidhm. B'é mionuaisle de bhunadh [[Caitlicigh|Chaitlicigh na hÉireann]] a thionscain an reibiliún, agus rinneadh iarracht riarachán na [[Ríocht Shasana|Sasanach]] in [[Ríocht Éireann|Éirinn]] a urghabháil agus lamháltas a bhrú ar son na gCaitliceach a bhí ina gcónaí faoi riail Shasana. Mar sin féin, theip ar an éirí amach ach lean sé ar aghaidh mar [[seicteachas|choinbhleachti eitneach]], idir Caitlicigh dúchasacha [[Gaeil|Gaelacha]] ar thaobh amháin, agus lonnaitheoirí [[An Protastúnachas|Protastúnacha]] [[Sasana]]cha agus [[Albain|Albanacha]] ar an taobh eile. Chuir an eachtra tús leis an choimhlint a dtugtar Cogadh na hAon-déag mBliana air. Thionscain imní mhór na gCaitliceach roimh ionradh i ngar ar Éireann, ag fórsaí frith-Chaitliceach ó Pharlaimint Fhada Shasana agus Cúanantóirí na hAlban, a bhí ag tabhairt dúshláin d'údarás an Rí [[Séarlas I, Rí Shasana, na hÉireann agus na hAlban|Séarlas I Shasana]]. Ina dhiaidh sin, bhí amhras ag na reibiliúnaithe gur chabhraigh a gcomhlachas le Rí Shasana le tús a chur le [[Cogadh Cathartha Shasana]]. Dhiúltaigh Parlaimint Shasana agus na hAlban arm a bhailiú le haghaidh an reibiliúin a chur faoi chois, mura raibh sé faoina gceannasaíocht féin seachas an Rí. Cuireadh tús leis an éirí amach in Éirinn i Deireadh Fómhair 1641 agus lean roinnt míonna d'anord foréigneach go dtí gur bhunaigh uasaicmí agus cléir na gCaitliceach Éireannach an Chónaidhm Chaitliceach i samhradh na bliana 1642. Rinneadh rialtas 'de facto' sa chuid is mó d'Éirinn as an Chónaidhm Chaitliceach, saor ó rialú an riarachán Sasanach agus comhlínithe go scaoilte ar thaobh na ríogaí i gCogaí an Triúr Ríocht. Lean an cogadh ar aghaidh ina dhiaidh sin in Éirinn go dtí na 1650í, nuair a chloígh go cinntitheach Arm [[Oilibhéar Cromail]], an Modh-Arm Nua, Caitlicigh agus Ríogaí na hÉireann, agus [[Cromail in Éirinn 1649-1650|d'athghabhadh]] an tír. ==Údair== Theip an Stáit Shasanaigh in Éirinn scothaicme na nÉireannach dúchasach a chomhshamhlú, i ndiaidh concais Eilisigh agus na plandála a tháinig ina dhiaidh, ba chionsiocair leis na caismirte seo. Bhí daonra na hÉireann, roimh phlandáil Eilís roinnte de ghnáth ina Shean-Ghaeil agus ina Shean-Ghaill, nó sliocht na lonnaitheoirí Normannach de chuid sna meánaoiseanna. Bhí na grúpaí seo, i gcoimhlint go stairiúil, leis na gceantair ina raibh na Sasanaigh lonnaithe, mar shampla an Pháil timpeall Bhaile Átha Cliath, deisceart Loch Garman, agus bailte múrtha eile á neartaíodh i gcoinne na treibheanna tuaithe Gaelacha. Mar sin féin, san seachtú haois déag, bhí an scoilt chultúrtha idir na grúpaí seo ag laghdú, go háirithe ag leibhéil sóisialta na scothaicme de. Go leor de thiarnaí na Sasanach, ní amháin go raibh Gaeilge acu, ach bhí tarraingt mhór fhorleathan acu ar fhilíocht agus cheol na nGael, agus cuireadh síos orthu dá bharr sin mar ''Hiberniores Hibernis ipsis'' (níos Gaelaí ná na Gaeil iad féin). Bhí idirphósadh eataru coitianta go leor freisin. Thairis sin, i ndiaidh choncas na nEilíseach, sainmhíníodh an daonra dúchasach i dtéarmaí an chreidimh chomhchoitinn a bhí acu, traidisiún Caitliceach Rómhánach, idirdhealaithe ó Eaglais Anglacánach nua agus ón Eaglais Albanach de chuid na lonnaitheoirí, agus an riarachán Sasanach in Éirinn, a bhí Protastúnach (Eaglais na hÉireann) go hoifigiúil. I rith na fiche nó tríocha bliain idir deireadh na gcogaí Eilíseacha, sa bhliain 1603 agus tús troda éirí amach 1641, bhí seasamh polaitiúil na gCaitliceach rachmasacha in Éirinn faoi bhagairt leanúnach ag rialtas na Sasanach in Éirinn. [[Íomhá:Sir Phelim O’Neill.png|clé|mion|Sir Phelim O’Neill]] === Plandálacha === D'fhág athghabháil na hÉireann, san [[16ú haois|16ú]] agus sa luath [[17ú haois]], a lorg, ach go háirithe i gCúige Uladh agus i gCúige Mumhan, trí bhíthin na mórphlandálacha a bhí i bhfeidhm. Bhí oll-dhíshealbhaithe d'úinéirí talún Éireannacha, iad siúd a d'éirigh amach i gcoinne an choróin. Uaireanta díshealbhaíodh a n-oibrithe freisin, agus deonaíodh a gcuid talún ar choilínigh ó Shasana agus ó Albain. Bhí téarmaí na Plandála, go háirithe i gCúige Uladh, an-dhian ar an dhaonra dúchasach, agus ní raibh an ceart acu chun maoine nó chun talaimh a fháil ar cíos i limistéir na Plandála, nó freisin a bheith ag obair ar thalamh a bhí faoi úinéireacht ag lonnaitheoirí. B'é an éifeacht is mó a bhí ar seo ná díshealbhú na dtaoiseach Éireannach, mar shampla an Niallaigh agus na Domhnailligh, a theith na tíre i n[[Imeacht na nIarlaí]] sa bhliain 1607. Dhíol tiarnaí Caitliceach eile, mar shampla Clann Aonghusa i gContae an Dúin, mór-chuid dá gcuid talún chuig lonnaitheoirí nua faoi na 1630í. [[Íomhá:Wenceslaus Hollar – supposed Irish atrocities during the Rebellion of 1641.jpg|mion|277x277px|na daoine atá ciontach as na huafáis seo, is cosúil]] Fuair go leor de na 'Géanna Fiáine' nó 'deoraithe' (go háirithe Eoghan Rua Ó Néill) seirbhís mar ghallóglaigh nó shaighdiúirí tuarastail in airm na Spáinne agus na Fraince. Chuir siad pobal beag 'émigré' de chuid na hÉireann ar bun, a bhí naimhdeach go míleatach don stát in Éirinn, dar leo, a bhí i lámhaibh na bProtastúnach agus faoi smacht Shasana, ach chuir an dea-chaidreamh idir Sasana agus an Spáinn agus an Fhrainc i ndiaidh 1604 srian ar a dtionchar. In Éirinn féin, cé go raibh doicheall de bharr na plandála ar cheann de phríomhchúiseanna le ráig agus leathnú amach an éirí amach, fós féin, ba le Caitlicigh 60% de thalamh na tíre sa bhliain 1641. === Reiligiún === Ní raibh an chuid is mó d'uasailaicme Chaitliceach na hÉireann i gcoinne fhlaithis an rí Shéarlais I ar fud na hÉireann, i dtaca le idé-eolaíocht de, agus bhí fonn orthu beith ina ngéillsinigh iomlán san mhonarcacht thriarach (Sasana, Albain, agus Éire), ach seasamh oirirc s'acu i sochaí na hÉireann a choimeád. [[Íomhá:Sir Charles Coote, 1st Earl of Mountrath.jpg|clé|mion|Sir Charles Coote, 1st Earl of Mountrath, Coote ca. 1642 (William Dobson)]] Cuireadh cosc orthu mar gheall ar dhá fhachtóir, ar an chéad dul síos a n-easaontach creidimh, agus sa dara háit an bhagairt a bheadh rompu ag éirí as síneadh na bPlandálacha. Tar éis gur theip ar [[Comhcheilg an Phúdair|Chomhcheilg an Phúdair]] sa bhliain 1605, giorraíodh cearta na gCaitliceach saibhir in Éirinn go héagórach, mar nach raibh siad ar slí ar bith bainteach páirteach ar bith acu sa chomhcheilg. === Sléachtanna === Reáchtáladh sléachtanna [[seicteachas|seicteach]] i g[[Cúige Uladh]] go háirithe. Is iomaí Sasanach a chreid na scéalta uafásacha a bhí á scaipeadh. Rinneadh áibhéil ar an líon daoine a ndearnadh ár orthu agus ar an drochíde a tugadh dóibh. Rinne [[Cromail]] féin tagairt do na sléachtanna seo – ''the most unheard of and barbarous massacre'' – agus is dócha gurbh é sin ba chúis leis an lámh chrua a choinnigh sé leis na hÉireannaigh. (Bhí [[Cromail in Éirinn 1649-1650]]). == Tagairtí == {{Reflist}} [[Catagóir:Stair na hÉireann]] [[Catagóir:Reibiliúin Éireannacha]] [[Catagóir:1641]] [[Catagóir:Éirí Amach 1641]] [[Catagóir:Oilibhéar Cromail]] qjpyeicgo7snz7w7a5g3x7wndui7upf 0 47374 1071629 1041756 2022-08-11T19:13:26Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] ar an [[Rúm]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], is ea '''Aisgeabhal''' (812 [[Méadar|m]]). {{síol}} {{DEFAULTSORT:Aisgeabhal}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlbain]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] ralk38nu73a56akf8sy5g4bwnovcrtm 0 47529 1071630 835071 2022-08-11T19:13:47Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Cnoc]] i g[[Contae Bhaile Átha Cliath]] is ea '''Carraig Uallacháin''' (276 [[Méadar|m]]). {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Carraig Uallachain]] cbdt1jij51ng1mkbihvq2wbzc8qib33 0 48189 1071731 927519 2022-08-11T22:31:20Z TGcoa 21229 wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Electric Car recharging.jpg|mion|Carr leictreach]] Déanann '''feithiclí leictreacha''' níos lú dochair don chomhshaol agus tá siad níos saoire le húsáid.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.seai.ie/community-energy/schools/post-primary-school/energy-in-action/Irish-Post-Primary-Saving-Energy-when-you-travel.pdf|teideal=Fuinneamh a shábháil agus tú ag taisteal|údar=SEAI|dátarochtana=2022}}</ref> === Innealtóireacht === De bhrí go bhfuil sceithghás gluaisteáin [[Peitreal|peitril]] nó díosail chomh salach sin agus chomh dochrach don [[Comhshaol|chomhshaol]], tá tóir le fada ar fheithiclí leictreacha a bheadh i bhfad níos glaine. Ach níl an fheithicil leictreach saor go hiomlán ó gháis sceite, mar gineann an gnáthbhataire gal le linn a fheidhmithe. Beidh gá le cineálacha nua [[bataire]], mar sin. Ní oirfidh cealla gréine mar fhoinse cumhachta d'fheithiclí tarrthála nó gluaisteáin teaghlaigh, mar nach féidir leo dóthain cumhachta a sholáthar gan achar rómhór ceall a bheith de dhíth ar dhromchla feithicle. Tá [[fuinneamh]] timpeall 78 vata-uair nó 280 kJ riachtanach in aghaidh gach [[ciliméadar]] slí. I gcás bataire nua-aoisigh, fiú tar éis na mblianta [[taighde]], tá droch-chóimheas idir an fuinneamh stóráilte is [[meáchan]] an bhataire. Mar shampla, bíonn fuinneamh timpeall 126 kJ le fáil in aghaidh an chileagraim i ngnáthbhataire [[luaidhe]]-aigéadach, ach 5600 kJ in aghaidh an chileagraim i bpeitreal. Sa bhataire is éifeachtaí dá bhfuil ann faoi láthair, an bataire suilfídsóidiam, tá 560 kJ fuinnimh in aghaidh an chileagraim. Sa todhchaí, tá sé i gceist fuinneamh a chaomhnú i bhfeithiclí trí athghiniúint. Meastar go sabháilfí 10% den fhuinneamh i ngnáth-thuras dá n-úsáidfí an mótar mar ghineadóir le linn don fheithicil leictreach dul le fána. Tá súil le breis ardú éifeachta de bharr feabhsaithe sna giaranna. Tá scéimeanna eile á saothrú chun [[cumhacht]] leictreach a sholáthar don fheithicil go leanúnach trí ionduchtú ó shreanga faoin talamh sa bhóthar. Fiú dá mbeadh a leithéid ar fáil ar feadh príomhbhóithre amháin, laghdódh sé an gá le batairí móra sa bhfeithicil féin. == Féach freisin == * [[Gluaisteán leictreach]] * [[Gluaisteán]] * [[Feithicil hibrideach]] * [[Feithicil astaíochtaí nialasacha]] == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Gluaisteáin| ]] [[Catagóir:Feithiclí bóthair]] {{Fréamh an Eolais}} [[Catagóir:Téamh domhanda]] [[Catagóir:Leictreachas]] hohejpmpug837zb5l1oq2yb0g1zz3rb 1071732 1071731 2022-08-11T22:39:30Z TGcoa 21229 wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Electric Car recharging.jpg|mion|Carr leictreach]] Déanann '''feithiclí leictreacha''' níos lú dochair don chomhshaol agus tá siad níos saoire le húsáid.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.seai.ie/community-energy/schools/post-primary-school/energy-in-action/Irish-Post-Primary-Saving-Energy-when-you-travel.pdf|teideal=Fuinneamh a shábháil agus tú ag taisteal|údar=SEAI|dátarochtana=2022}}</ref> === Innealtóireacht === De bhrí go bhfuil sceithghás gluaisteáin [[Peitreal|peitril]] nó díosail chomh salach sin agus chomh dochrach don [[Comhshaol|chomhshaol]], tá tóir le fada ar fheithiclí leictreacha a bheadh i bhfad níos glaine. Ach níl an fheithicil leictreach saor go hiomlán ó gháis sceite, mar gineann an gnáthbhataire gal le linn a fheidhmithe. Beidh gá le cineálacha nua [[bataire]], mar sin. Ní oirfidh cealla gréine mar fhoinse cumhachta d'fheithiclí tarrthála nó gluaisteáin teaghlaigh, mar nach féidir leo dóthain cumhachta a sholáthar gan achar rómhór ceall a bheith de dhíth ar dhromchla feithicle. Tá [[fuinneamh]] timpeall 78 vata-uair nó 280 kJ riachtanach in aghaidh gach [[ciliméadar]] slí. I gcás bataire nua-aoisigh, fiú tar éis na mblianta [[taighde]], tá droch-chóimheas idir an fuinneamh stóráilte is [[meáchan]] an bhataire. Mar shampla, bíonn fuinneamh timpeall 126 kJ le fáil in aghaidh an chileagraim i ngnáthbhataire [[luaidhe]]-aigéadach, ach 5600 kJ in aghaidh an chileagraim i bpeitreal. Sa bhataire is éifeachtaí dá bhfuil ann faoi láthair, an bataire suilfídsóidiam, tá 560 kJ fuinnimh in aghaidh an chileagraim. Sa todhchaí, tá sé i gceist fuinneamh a chaomhnú i bhfeithiclí trí athghiniúint. Meastar go sabháilfí 10% den fhuinneamh i ngnáth-thuras dá n-úsáidfí an mótar mar ghineadóir le linn don fheithicil leictreach dul le fána. Tá súil le breis ardú éifeachta de bharr feabhsaithe sna giaranna. Tá scéimeanna eile á saothrú chun [[cumhacht]] leictreach a sholáthar don fheithicil go leanúnach trí ionduchtú ó shreanga faoin talamh sa bhóthar. Fiú dá mbeadh a leithéid ar fáil ar feadh príomhbhóithre amháin, laghdódh sé an gá le batairí móra sa bhfeithicil féin. === Feithiclí leictreacha in Éirinn === Léiríonn figiúirí nua ón bPríomhoifig Staidrimh sa bhliain 2022 gurb iad feithiclí leictreacha 21% den iomlán a bhí cláraithe in 2022 (ní raibh ann ach 14% an t-am céanna sa bhliain 2021).<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Borradh mór faoi éileamh carranna leictreacha|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/0810/1314981-borradh-mor-faoi-eileamh-carranna-leictreacha/|date=2022-08-10|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref> == Féach freisin == * [[Gluaisteán leictreach]] * [[Gluaisteán]] * [[Feithicil hibrideach]] * [[Feithicil astaíochtaí nialasacha]] == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Gluaisteáin| ]] [[Catagóir:Feithiclí bóthair]] {{Fréamh an Eolais}} [[Catagóir:Téamh domhanda]] [[Catagóir:Leictreachas]] 4r2gk7qqsbvabr8f9fksi91kzm4pqyg 0 48799 1071728 686720 2022-08-11T22:29:12Z TGcoa 21229 wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Electric car, Newton Abbot - geograph.org.uk - 1930286.jpg|mion|carr leictreach i Newton Abbot, 2010]] [[Gluaisteán]] a dearadh chun a bheith tiomáinte le mótar [[Leictreachas|leictreach]] is ea '''carr leictreach''' nó '''gluaisteán leictreach'''. Is féidir le gnáthfheithicil leictreach idir 100 ciliméadar agus 400 ciliméadar a thaisteal i ndiaidh í a luchtú. Bíonn 80% de na turais a dhéantar i ngluaisteán in Éirinn 20 ciliméadar nó níos giorra.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.seai.ie/community-energy/schools/post-primary-school/energy-in-action/Irish-Post-Primary-Saving-Energy-when-you-travel.pdf|teideal=Fuinneamh a shábháil agus tú ag taisteal|údar=SEAI|dátarochtana=2022}}</ref> Tá seirbhísí athluchtaithe á gcur ar fáil go forleathan i dtíortha éagsúla, ionas go bhfuil níos mó gluaisteán leictreach á gcur ar an [[margadh]]. === Stair === Tá feithiclí leictreacha in úsáid le fada, agus coitianta go leor sna 1890idí. Tháinig siad ar ais sna 1950idí chun bainne a sheachadadh, agus mar chairteacha gailf is a leithéid, feithiclí a raibh feidhmiú an-teoranta ag baint leo.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.wallpaper.com/lifestyle/smart-fortwo-ed|teideal=smart fortwo ED|údar=Wallpaper* Magazine|dáta=2009-09-07|work=Wallpaper*|dátarochtana=2022-08-11}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Golf cart|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Golf_cart&oldid=1096476431|journal=Wikipedia|date=2022-07-04|language=en}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://octopusev.com/ev-hub/history-of-electric-vehicles|teideal=A history of the electric car|language=en|work=Octopus Electric Vehicles|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> Ó na 2010idí ar aghaidh, d'éiriegh an gluaisteán leictreach iomaíoch leis an ngluaisteán [[Peitreal|peitril]] Bhí feabhais déanta ar na batairí, éifeacht an mhótair, agus córais eile an ghluaisteáin. == Féach freisin == * [[Feithicil leictreach]] * [[Feithicil hibrideach]] == Tagairtí == {{reflist}}{{Fréamh an Eolais}} {{síol}} [[Catagóir:Feithiclí bóthair]] [[Catagóir:Gluaisteáin]] [[Catagóir:Leictreachas]] [[Catagóir:Téamh domhanda]] 85f0freg00u1wmq269xzan7ox1bfmc5 1071729 1071728 2022-08-11T22:29:34Z TGcoa 21229 Bhog TGcoa an leathanach [[Gluaisteán leictreach]] go [[Carr leictreach]] wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Electric car, Newton Abbot - geograph.org.uk - 1930286.jpg|mion|carr leictreach i Newton Abbot, 2010]] [[Gluaisteán]] a dearadh chun a bheith tiomáinte le mótar [[Leictreachas|leictreach]] is ea '''carr leictreach''' nó '''gluaisteán leictreach'''. Is féidir le gnáthfheithicil leictreach idir 100 ciliméadar agus 400 ciliméadar a thaisteal i ndiaidh í a luchtú. Bíonn 80% de na turais a dhéantar i ngluaisteán in Éirinn 20 ciliméadar nó níos giorra.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.seai.ie/community-energy/schools/post-primary-school/energy-in-action/Irish-Post-Primary-Saving-Energy-when-you-travel.pdf|teideal=Fuinneamh a shábháil agus tú ag taisteal|údar=SEAI|dátarochtana=2022}}</ref> Tá seirbhísí athluchtaithe á gcur ar fáil go forleathan i dtíortha éagsúla, ionas go bhfuil níos mó gluaisteán leictreach á gcur ar an [[margadh]]. === Stair === Tá feithiclí leictreacha in úsáid le fada, agus coitianta go leor sna 1890idí. Tháinig siad ar ais sna 1950idí chun bainne a sheachadadh, agus mar chairteacha gailf is a leithéid, feithiclí a raibh feidhmiú an-teoranta ag baint leo.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.wallpaper.com/lifestyle/smart-fortwo-ed|teideal=smart fortwo ED|údar=Wallpaper* Magazine|dáta=2009-09-07|work=Wallpaper*|dátarochtana=2022-08-11}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Golf cart|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Golf_cart&oldid=1096476431|journal=Wikipedia|date=2022-07-04|language=en}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://octopusev.com/ev-hub/history-of-electric-vehicles|teideal=A history of the electric car|language=en|work=Octopus Electric Vehicles|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> Ó na 2010idí ar aghaidh, d'éiriegh an gluaisteán leictreach iomaíoch leis an ngluaisteán [[Peitreal|peitril]] Bhí feabhais déanta ar na batairí, éifeacht an mhótair, agus córais eile an ghluaisteáin. == Féach freisin == * [[Feithicil leictreach]] * [[Feithicil hibrideach]] == Tagairtí == {{reflist}}{{Fréamh an Eolais}} {{síol}} [[Catagóir:Feithiclí bóthair]] [[Catagóir:Gluaisteáin]] [[Catagóir:Leictreachas]] [[Catagóir:Téamh domhanda]] 85f0freg00u1wmq269xzan7ox1bfmc5 0 49158 1071759 1049989 2022-08-12T03:36:10Z Kevin Scannell 340 pic wikitext text/x-wiki [[File:NEXIS thruster working.jpg|thumb|Ianinneall NEXIS (2005)]] Inneall a dearadh chun [[spásárthach]] a thiomáint nó satailítí a ionramháil, tríd an idirghníomhú de bharr scaoileadh páirteagal luchtaithe (iain). Luasghéaraítear na páirteagail seo le réimsí leictreastatacha san inneall. Nuair a scaoiltear iad go leanúnach mar scaird chun an fheithicil a [[luasghéarú]] sa treo díreach i gcoinne treo na scairde, fágann sé seo an fheithicil féin luchtaithe le luchtanna den [[Polaraíocht|pholaraíocht]] eile. Is gá an luchtú seo a bhaint, agus déantar é seo de ghnáth trí dhá léas luchtanna, ceann amháin dearfach is an ceann eile diúltach, a scaoileadh amach go cliathánach i dtreonna urchomhaireacha go dtagann siad le chéile taobh thiar den fheithicil. Ní mór foinse fuinnimh a bheith ag an inneall, agus go minic is foinse núicléach í le cnapán ábhair an-radaighníomhaigh a ghineann teas a úsáidtear chun [[leictreachas]] a ghiniúint leis an ábhar tiomána (de shaghas argóin) a ianú is a luasghéarú. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} 39079v1cysox53z6ghudzopm5fk1j5t 0 50438 1071544 688913 2022-08-11T16:33:39Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Loingseoir Artach a rugadh i [[Heilsincí]] ab ea '''Nils Adolf Eric Nordenskjöld''' ([[1832]]-[[1901]]). D'éirigh leis an Pasáiste Soir ó Thuaidh a thaisteal ón [[An tAigéan Atlantach|Aigéan Atlantach]] go dtí [[an tAigéan Ciúin]] ar feadh cósta thuaidh [[An Áise|na hÁise]] i [[1878]]-1879, an chéad duine a rinne an t-aistear seo. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Fréamh an Eolais}} {{Síol-se}} {{DEFAULTSORT:Nordenskjöld, Nils Adolf Eric}} [[Catagóir:Básanna i 1901]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1832]] nvrv7stqxfpfbfvxuxu6xpgsm2sye4u 0 50546 1071709 772911 2022-08-11T20:45:02Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Planda bliantúil]] nó ilbhliantúil a fhásann 70 cm ar airde is ea '''Ór Muire'''. Rud beag greamaitheach don tadhall. Na [[Duilleog|duilleoga]] liánchruthach, na bláthchinn aonaracha suas le 7 cm ar leithead, na bláthóga gathacha seachtracha [[flannbhuí]] nó buí, i gcuid mhaith línte go minic, an toradh bádchruthach. Is [[planda]] coitianta [[gairdín]] é. Tá sé á shaothrú chomh fada sin agus san oiread sin áiteanna nach bhfuiltear lánchinnte cárb as dó, ach ceaptar go bhfuil sé dúchasach do dheisceart na hEorpa. Bhaintí feidhm as na peitil thriomaithe chun im a dhathú agus úsáidtear iad chun sailéid a mhaisiú. Bíonn na duilleoga inite freisin ach dobhlasta go minic. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Or Muire}} [[Catagóir:Asteraceae]] 318jcu4peif1bril8he9utekbig8ekp 1071761 1071709 2022-08-12T04:01:40Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Planda bliantúil]] nó ilbhliantúil a fhásann 70 cm ar airde is ea '''Ór Muire''' (''Calendula officinalis''). Rud beag greamaitheach don tadhall. Na [[Duilleog|duilleoga]] liánchruthach, na bláthchinn aonaracha suas le 7 cm ar leithead, na bláthóga gathacha seachtracha [[flannbhuí]] nó buí, i gcuid mhaith línte go minic, an toradh bádchruthach. Is [[planda]] coitianta [[gairdín]] é. Tá sé á shaothrú chomh fada sin agus san oiread sin áiteanna nach bhfuiltear lánchinnte cárb as dó, ach ceaptar go bhfuil sé dúchasach do dheisceart na hEorpa. Bhaintí feidhm as na peitil thriomaithe chun im a dhathú agus úsáidtear iad chun sailéid a mhaisiú. Bíonn na duilleoga inite freisin ach dobhlasta go minic. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Or Muire}} [[Catagóir:Asteraceae]] 54f1im1hlbyisnhcofg7vetn1nt98bx 0 50664 1071697 698250 2022-08-11T20:24:11Z SeoMac 5102 defsort, cata. wikitext text/x-wiki C₅H₁₂, [[hidreacarbón]] [[Alcán|alcáin]] le 5 adamh carbóin. Tá 3 isiméir struchtúrtha, n-peantán (CH₃CH₂CH₂CH₂CH₃, le [[fiuchphointe]] 36&nbsp;°C), isipeantán (CH₃CH₂CH(CH₃)CH₃, le fiuchphointe 28&nbsp;°C), agus neoipeantán (CH₃C(CH₃)₂CH₃, le fiuchphointe 10&nbsp;°C). {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Peantan}} [[Catagóir:Hidreacarbóin]] f9usogbcacmvf0zscreyo9ismcn67fr 1071708 1071697 2022-08-11T20:43:48Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Comhdhúil Cheimiceach}} C₅H₁₂, [[hidreacarbón]] [[Alcán|alcáin]] le 5 adamh carbóin. Tá 3 isiméir struchtúrtha, n-peantán (CH₃CH₂CH₂CH₂CH₃, le [[fiuchphointe]] 36&nbsp;°C), isipeantán (CH₃CH₂CH(CH₃)CH₃, le fiuchphointe 28&nbsp;°C), agus neoipeantán (CH₃C(CH₃)₂CH₃, le fiuchphointe 10&nbsp;°C). == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Fréamh an Eolais}} {{síol-ceim}} {{DEFAULTSORT:Peantan}} [[Catagóir:Hidreacarbóin]] l4xb75ujqmgkwie9p0jo85gcbhj4vbl 0 50807 1071767 689551 2022-08-12T05:18:05Z SeoMac 5102 Cata. wikitext text/x-wiki I [[Mamach|mamaigh]], orgán a fhásann i mbroinn mamaigh thorraigh (ach amháin na monaitréimigh). Bíonn sí ceangailte le broinn na máthar is an féatas tríd an tsreang imleacáin. Díorthaítear í ó fhíocháin an fhéatais is na máthar. Cuidíonn sí le cothú an fhéatais trí fhuil an fhéatais is [[fuil]] na máthar a thabhairt gar dá chéile, rud a chuidíonn le malartú [[gás]] riospráide, cothaitheach is ábhair fuíll. Tálann sí hormóin atá riachtanach don [[toircheas]] freisin (ina measc, [[éastraigin]], [[prógaistéarón]] is [[gónadatróifin]]). {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} [[Catagóir:Orgáin]] [[Catagóir:Córas atáirgthe]] alu22pilvxgev3xbgk7eaykou8okg8b 1071768 1071767 2022-08-12T05:22:35Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Anatamaíocht}} I [[Mamach|mamaigh]], orgán a fhásann i mbroinn mamaigh thorraigh (ach amháin na monaitréimigh). Bíonn sí ceangailte le broinn na máthar is an féatas tríd an tsreang imleacáin. Díorthaítear í ó fhíocháin an fhéatais is na máthar. Cuidíonn sí le cothú an fhéatais trí fhuil an fhéatais is [[fuil]] na máthar a thabhairt gar dá chéile, rud a chuidíonn le malartú [[gás]] riospráide, cothaitheach is ábhair fuíll. Tálann sí hormóin atá riachtanach don [[toircheas]] freisin (ina measc, [[éastraigin]], [[prógaistéarón]] is [[gónadatróifin]]). {{Fréamh an Eolais}} {{síol-anat}} [[Catagóir:Orgáin]] [[Catagóir:Córas atáirgthe]] k2xjn28scawzg03t9a49jvgn2sxh8e9 0 51349 1071762 690345 2022-08-12T05:05:47Z SeoMac 5102 Stíl, cata. wikitext text/x-wiki Tugtar '''sail chnis''' ar scafacha míne tirime a thiteann ó [[Craiceann|chraiceann]] na plaite, a thugtar faoi deara nuair a thiteann siad ar éadaí dorcha ar na guaillí. Is dócha gur mar gheall ar [[ionfhabhtú]] [[Fungas|fungais]] ar leith a tharlaíonn sé. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} [[Catagóir:An ceann agus an muineál]] [[Catagóir:Deirmeolaíocht]] b5ck7rmjej4xhnjo0zswpo7yrkt7oga 0 51918 1071530 691233 2022-08-11T14:55:44Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki [[File:Fluidicamplifier.svg|thumb|Aimplitheoir sreabhánaice]] Staidéar ar chórais rialaithe is braite atá bunaithe ar shréabháin ag sreabhadh. I measc na bhfeistí atá ar fáil, tá aimplitheoirí sreabhánacha ina modhnaíonn sreabhadh beag sreabhadh mór eile, ciorcaid loighce is lasca. Ní bhíonn aon pháirteanna soladacha inghluaiste sna feistí seo, bíonn siad láidir, agus ní bhíonn aon bhaol leictreach leo. Sampla is ea an comhla [[cuilithe]] sreabhánach, ina mbionn sruth rialaithe a athraíonn an príomhshreabhadh trí chuilithe a chruthú. Baintear feidhm as seo i gcórais caidéalaithe sa [[tionscal]] núicléach chun fuíoll radaighníomhach a chaidéalú, agus i [[mianadóireacht]] chun draoib [[scríobach]] a chaidéalú. {{Fréamh an Eolais}} {{síol}} kkxtlj0qns8fxxynupigqs48spgz1ww 0 54014 1071631 1041960 2022-08-11T19:14:09Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Cárn nan Gobhar''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Carn nan Gobhar}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] 5759s6dqiywiuq9fmvvbmz2jv432p3g 1071636 1071631 2022-08-11T19:15:49Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Cárn nan Gobhar]] go [[Càrn nan Gobhar]]: gd wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Cárn nan Gobhar''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Carn nan Gobhar}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] 5759s6dqiywiuq9fmvvbmz2jv432p3g 1071640 1071636 2022-08-11T19:16:22Z Kevin Scannell 340 gd wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Càrn nan Gobhar''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Carn nan Gobhar}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] cq48fxllm73wsey2ljoco1m5nlyctwn 0 54017 1071632 1041963 2022-08-11T19:14:31Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Creag Meagaidh''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Creag Meagaidh}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] 7at0fek3msadm903z66msafgvz85iqx 0 54018 1071633 1041964 2022-08-11T19:14:53Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Coire an t-Sneachda''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Coire an t-Sneachda}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] l5z47y8awijhccwrgpzycpxlyso28ed 0 54057 1071634 1041979 2022-08-11T19:15:15Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh|sliabhraon]] in [[Albain]] é '''Am Monadh Liath''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Monadh Liath}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] ecdkzu4f89cfc4t8vzlev6y10j390jw 0 54078 1071635 1041997 2022-08-11T19:15:37Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Sgúrr a' Mhaoraich''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sgurr a' Mhaoraich}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] g4n45le3b5ak86tkbkf6optf5sle5gx 0 54097 1071638 1042013 2022-08-11T19:15:58Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Sgúrr na Coinnich''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sgurr na Coinnich}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] 959e5zdi44itnraay0k5owi0r1uru49 0 54199 1071639 1042062 2022-08-11T19:16:20Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Càrn Mór Dearg''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Carn Mor Dearg}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]] fxabfbdrllr60wax9qgg8igh8j4m1lf 0 54221 1071521 947202 2022-08-11T13:52:15Z Kevin Scannell 340 glanadh, cúpla nasc wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Crann.png|thumb|500px|Crann éabhlóideach]]Is éard is '''crann éabhlóideach''' nó '''crann fíliginiteach''' ann, ná léaráid bhrainseach nó "crann" a léiríonn an caidreamh [[Éabhlóid|éabhlóideach]] tátalach i measc na [[speiceas]] [[bitheolaíocht]]a éagsúil nó aonán eile -a bhfíligineacht - bunaithe ar na cosúlachtaí agus na difríochtaí ina gcuid tréithe fisiceacha agus / nó géiniteacha. Bíonn sé intuigthe go bhfuil na tacsóin atá ceangailte le chéile sa chrann díorthaithe ó shinsear coitianta. [[Catagóir:Fíliginiteach]] [[Catagóir:Crann na beatha | Crann na beatha]] [[Catagóir:Crainn (struchtúir shonraí)]] 2jy6mw945kwik484xh3n5tjepsekcgx 0 54825 1071641 776231 2022-08-11T19:16:42Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Clach na Beinne''', atá suite i g[[Comhairle Shiorrachd Obar Dheathain]]. Tá ''Clachnaben'' an sluagh-gairm na Clan Strachan. {{Síol-tír-gd}} {{DEFAULTSORT:Clach na Beinne}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Obar Dheathain]] gntbdbtoi0qynnpyp958cwggxwb0xxm 0 54837 1071642 740975 2022-08-11T19:17:04Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Mór Bheinn''', atá suite i g[[Comhairle Shiorrachd Obar Dheathain]]. {{Síol-tír-gd}} {{DEFAULTSORT:Mor Bheinn}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Obar Dheathain]] dm0v0o26p2y6aa4y84qec0cdkc6ksop 0 55085 1071643 728036 2022-08-11T19:17:26Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] in [[Albain]] í '''Bráigh Raithneach''', atá suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Braigh Raithneach}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] 17ojh3o9jpxn4z7vu04q3bbws5usxid 0 55090 1071644 728175 2022-08-11T19:17:48Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Creag Odhar''', atá suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Creag Odhar}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] 4s2vrwt6oifzpp7v9jxfttvvmvpw7kf 0 56537 1071645 740897 2022-08-11T19:18:09Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] in [[Albain]] í '''Creag a' Chaisteil''', atá suite i g[[Comhairle Cathair Dhún Éideann]]. {{Síol-tír-gd}} {{DEFAULTSORT:Creag a' Chaisteil}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]] [[Catagóir:Comhairle Cathair Dhún Éideann]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]] 14d98dd4rch5zt784zplns9ncdxr6cw 0 57506 1071646 747135 2022-08-11T19:18:31Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Sasana]] í '''an Tíbhiot''', atá suite i [[Nortumbarlann]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Tíbhiot, An}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Nortumbarlann]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] k0xaaebr9d2aggd14f10hfu87iu2g1k 0 57508 1071647 747686 2022-08-11T19:18:53Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh|sliabhraon]] i [[Sasana]] í '''Monaidhean Tíbhiot''', atá suite i [[Nortumbarlann]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Monaidhean Tibhiot}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Nortumbarlann]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] cvifyabtwqv0juxldnahj6f3l60uye1 0 57509 1071648 732145 2022-08-11T19:19:15Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] í '''Cnoc Glendhu''', atá suite i [[Nortumbarlann]]. == Naisc Sheachtracha == * [http://www.go4awalk.com/uk-mountains-and-hills/mountains-england-wales.php?mountain=22034/Cnoc Glendhu] {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Cnoc Glendhu}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Nortumbarlann]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] gqw0loqg5451gp42d16b9teqr2cg2e7 0 57568 1071649 747208 2022-08-11T19:19:36Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Sasana]] í '''Blencathra''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Blencathra}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] lcpodwbc81u71yjdf7fuesxr5k338m1 0 57571 1071650 747394 2022-08-11T19:19:58Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Dove Crag''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Dove Crag}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 3b09hjytkz52tbgveeqk2ll1zygszx2 0 57573 1071651 747498 2022-08-11T19:20:20Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Great Dun Fell''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Great Dun Fell}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 6yq1avj8khxmzv11yc1g5uzzw33skkd 0 57576 1071652 747478 2022-08-11T19:20:42Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Glaramara''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Glaramara}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] c62vid8zu40iavtzsxdi9emu77bz2wn 0 57578 1071653 747482 2022-08-11T19:21:04Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Glenridding Dodd''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Glenridding Dodd}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 9sidpgebrzbbp7vmw5bfkk6i4oo7lb3 0 57579 1071654 747550 2022-08-11T19:21:26Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''High Crag''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:High Crag}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] kr2mddzsxfiu0s30upf1r26m46je651 0 57580 1071655 747540 2022-08-11T19:21:47Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Helvellyn''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Helvellyn}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] p5moniitqot2c2dcsjxnxaqwctxwk7f 0 57581 1071656 778787 2022-08-11T19:22:09Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Sasana]] é '''Scafell Pike''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Scafell Pike}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] mdu5zq5kr3yqx86pwmdtzkdflx7p2ha 0 57583 1071657 747640 2022-08-11T19:22:31Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Loughrigg Fell''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Loughrigg Fell}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 77nrguerpvjxwbwrh37lo1qye9fxnie 0 57589 1071658 747734 2022-08-11T19:22:53Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sceird]] i [[Sasana]] í '''Old Man of Coniston''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Old Man of Coniston}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] gmxev10i72307223pyyxkkt2i1zc9j2 0 57590 1071659 767203 2022-08-11T19:23:15Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Sasana]] é '''Skiddaw''', atá suite i g[[Cumbria]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Skiddaw}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Cumbria]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] gsrrlrllflvzn6y2474ahf33nvxoocj 0 57608 1071660 747255 2022-08-11T19:23:36Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[móinteán]] i [[Sasana]] í '''Burnhope Seat''', atá suite i g[[Contae Durham]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Burnhope Seat}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Contae Durham]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 7x6tspx2jv0m1dvbnnnj2br1344vihu 0 57614 1071661 747677 2022-08-11T19:23:58Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabh]] i [[Sasana]] í '''Mickle Fell''', atá suite i g[[Contae Durham]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Mickle Fell}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Contae Durham]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] qyu2pjwdsj9u12fsh454naf4u13ivsm 0 59866 1071662 885940 2022-08-11T19:24:20Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] atá suite sa [[An Chóire Theas|Chóire Theas]] is ea '''Mohusansan'''. {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Cóiré Theas]] kicra11f057jw15xsaxsiuz9k4lmjz3 0 60455 1071663 835019 2022-08-11T19:24:41Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Chiarraí]] is ea '''Cnoc na Ceathrún''' ([[Béarla]]: ''Carhoo Hill'', 184 [[Méadar|m]]). == Naisc sheachtracha == {{Cómhaoin|Category:Cnoc na Ceathrun|Cnoc na Ceathrún}} {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Ceathrún]] t87hw86l67x7d0grye4zyh7qywrxm0c 0 63378 1071664 772995 2022-08-11T19:25:03Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabhraon]] suite san [[an Ailgéir|Ailgéir]], [[Maracó]] agus [[an Túinéis]] iad '''Sléibhte Atlais'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sléibhte Atlais}} [[Catagóir:Maracó]] [[Catagóir:An Ailgéir]] [[Catagóir:An Túinéis]] l1a2edhb6sbm7so1deakkj1p5qxtspd 0 63406 1071665 885972 2022-08-11T19:25:24Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabhraon]] suite san [[an Eoraip|Eoraip]] iad '''Sléibhte Cairp'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sléibhte Cairp}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hEorpa]] ca0okpzyifjcw9239vr2pku56w111ov 0 63408 1071666 885966 2022-08-11T19:25:46Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabhraon]] suite san [[an Eoraip|Eoraip]] iad '''Sléibhte Cugais'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sléibhte Cugais}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hEorpa]] m9x4d3iqm75tidn4jz5fj4027l6j6h4 0 63466 1071667 773503 2022-08-11T19:26:08Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[sliabhraon]] suite san [[An Liobáin|Liobáin]] é '''Sliabh na Liobáine'''. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Sliabh na Liobáine}} [[Catagóir:An Meánoirthear]] [[Catagóir:An Liobáin]] bjlbd2fcwtqcjpxrunjcqxtckuicehp 0 63722 1071668 776344 2022-08-11T19:26:30Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] í '''Ivinghoe Beacon''', atá suite i m[[Buckinghamshire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Ivinghoe Beacon}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Buckinghamshire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 2nemwh7a0ym0cytmui7hcub86n6yz1p 0 63854 1071669 777991 2022-08-11T19:26:51Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[scairp]] i [[Sasana]] í '''Stanage Edge''', atá suite i n[[Derbyshire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Stanage Edge}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Derbyshire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 29oac1e6lmog8ynp3kmsrzuxuqzhrmw 0 63889 1071670 778444 2022-08-11T19:27:13Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] ė '''Cleeve Hill''', atá suite i g[[Gloucestershire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Cleeve Hill}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Gloucestershire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 68weqmyvtq1ni5xzszwfmtvjasud0bf 0 63932 1071671 778786 2022-08-11T19:27:35Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''May Hill''', atá suite i [[Herefordshire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Herefordshire}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Herefordshire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 92wy7ns820qozryxxwvtwnpadm9w763 0 63934 1071672 778790 2022-08-11T19:27:57Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''Worcestershire Beacon''', atá suite i [[Herefordshire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Worcestershire Beacon}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Herefordshire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] 721f5jwc9v7prugaz4rfp8ge1wqy07e 0 64094 1071673 779503 2022-08-11T19:28:19Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''Pendle Hill''', atá suite i [[Lancashire]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Pendle Hill}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Lancashire]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] k36wo7fopu7ewg0z9pzbzhkrvuox97j 0 64176 1071674 779999 2022-08-11T19:28:40Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''Barr Beacon''', atá suite i [[Midlands Thiar]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Barr Beacon}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Midlands Thiar]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] d7qk3b4pg378494x898clcb8pbtr3uw 0 64179 1071675 780029 2022-08-11T19:29:02Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''Clent Hills''', atá suite i [[Midlands Thiar]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Clent Hills}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Midlands Thiar]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] ngwf0mqpdvn36l5sfxfk7bd4nslg96k 0 64239 1071676 780584 2022-08-11T19:29:24Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[Cnoc|cnoic]] i [[Sasana]] iad '''Brendon Hills''', atá suite i [[Somerset]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Brendon Hills}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Somerset]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] l2vr30y2ii1o8xfeuo5dn5rgt9bozjk 0 64245 1071677 780656 2022-08-11T19:29:46Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[cnoc]] i [[Sasana]] é '''Glastonbury Tor''', atá suite i [[Somerset]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Glastonbury Tor}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Somerset]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] n37h52gww5vr2100uq5i3du4pv568jm 0 64248 1071678 780673 2022-08-11T19:30:08Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Is [[Cnoc|cnoic]] i [[Sasana]] iad '''Mendip Hills''', atá suite i [[Somerset]]. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Mendip Hills}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na Sasana]] [[Catagóir:Somerset]] [[Catagóir:Tíreolaíocht na Sasana]] q0hkjgjlstz97diffa4vl4z5giznjn4 0 64701 1071679 834944 2022-08-11T19:30:29Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} [[Sliabh]] i g[[Contae Liatroma]] is ea '''Sliabh an Iarainn''' ([[Béarla]]: ''Slieve Anierin'', 585 [[Méadar|m]] <ref>[http://mountainviews.ie/summit/305/ mountainviews.ie/summit/305]</ref>). == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Cómhaoin|Category:Slieve Anierin|Sliabh an Iarainn}} {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann|Iarainn]] db6j81zzfgqjlkbmk5fn66qsaunktfs 0 64884 1071529 901256 2022-08-11T14:45:14Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}} Is [[Teach|teach mór]] suite sa [[Buirg Londan Greenwich|Royal Borough of Greenwich]] é '''Eltham Palace'''. {{Síol-tír-en}} {{DEFAULTSORT:Eltham Palace}} [[Catagóir:Royal Borough of Greenwich]] ok2ffrz23xlrqrd9y5dc0d6cf6d4nr1 0 64915 1071547 925941 2022-08-11T16:35:18Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Íomhá:Tyson_fury.jpg|mion|clé|Tyson Fury]] [[Dornálaíocht|Dornálaí]] Sasanach [[Pobal Éireannach na Breataine|de phór na hÉireann]], atá ina [[Liosta curaidh dornálaíochta trom-mheáchan|churadh domhanda trom-mheáchain]], is ea '''Tyson Luke Fury'''. Rugadh é ar [[12 Lúnasa]] [[1988]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-spórt}} {{DEFAULTSORT:Fury, Tyson}} [[Catagóir:Dornálaithe Sasanacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1988]] [[Catagóir:Daoine as Manchain]] [[Catagóir:Diaspóra Éireannach]] [[Catagóir:Daoine beo]] 9ninqd026qdnd4lt51hlz4pfpkc0kje 0 65293 1071712 1021784 2022-08-11T20:46:00Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[Géineas]] plandaí bláthanna san [[Fine|fhine]] Asteraceae is ea an t'''Ageratum''', idir [[bliantóg]]a agus [[ilbhliantóg]]a. Tá 40-60 speiceas ann, an chuid is mó díobh i [[Meicsiceo]] agus i [[Meiriceá Láir]], cé go bhfuil ceithre cinn dúchasach do [[na Stáit Aontaithe]]. ==Tagairtí== {{reflist}} {{síol}} [[Catagóir:Asteraceae]] oludqjdfsmaq94zy0wbtt3vdew8elfv 0 65880 1071705 858134 2022-08-11T20:36:45Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir Sasanach í '''Sally Ann Matthews'''. Rugadh í ar an 19 Meán Fómhair 1970. Glacann Matthews an páirt mar [[Jenny Bradley]] sa sobalchlár ''[[Coronation Street]]''. Aithnítear í freisin as páirt Sandra Briggs a imirt in ''Emmerdale''. == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Matthews, Sally Ann}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1970]] [[Catagóir:Aisteoirí teilifíse Sasanacha]] [[Catagóir:Daoine beo]] isxrmqxx0o406fz79xye8ueukm5bmuf 0 66610 1071680 799160 2022-08-11T19:30:51Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}} Sliabh i gContae an Chabháín é Sliabh gCleath. Ag 53.953662° thuaidh, 7.297018° thiar, tá sé 320 m in airde, le starraiceacht 203 m maidir leis an timpeallacht áitiúla. Is é an bhinn is airde i gceantar Cabhán lárnach agus de réir sin tá neart aeróga cumarsáide lonnaithe air, an cuid is mó ar a fhánaí theas. {{síol}} [[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hÉireann]] dgjqhexizvzg4ok105qo4mgwns6lhvn 0 68600 1071505 910482 2022-08-11T13:12:57Z 46.188.177.109 wikitext text/x-wiki Carachtar ficseanúil is ea '''Stanley Randall William "Stan" Marsh''' sa tsraith teilifíse Mheiriceánach beoite ''[[South Park]]''. Tá sé guthaithe ag [[Trey Parker]]. Rinne sé a chéad cuma san eipeasóid "[[Cartman Gets an Anal Probe]]". Duine de cheithriúr phríomhcharachtar ([[Eric Cartman]], [[Kyle Broflovski]] agus [[Kenny McCormick]] na triúr charachtar eile), léirítear é go minic mar an phríomhcharachtar sa tsraith agus é ag cur i gcoinne a chairde, a tharchur go coitianta chuige faoina ainm seo caite. Chonacthas é ar an teilifís den chéad uair nuair a craoladh ''South Park'' den chéad uair ar 13 Lúnasa 1997. [[Catagóir:South Park]] [[Catagóir:Carachtair i gcartúin]] [[Catagóir:Carachtair fhicseanúla curtha in aithne i 1997]] 27q3gcfjuy8s9ypl0snah5gaguuzugz 0 68601 1071504 974365 2022-08-11T13:12:36Z 46.188.177.109 wikitext text/x-wiki {{glanadh}} Carachtar ficseanúil is ea '''Kyle Matthew Broflovski''' sa tsraith teilifíse Mheiriceánach beoite ''[[South Park]]''. Tá sé guthaithe ag [[Matt Stone]]. Bhí sé le feiceáil ar an gclár den chéad uair san eipeasóid "[[Cartman Gets an Anal Probe]]". Duine de cheithre phríomhcharachtar ([[Stan Marsh]], [[Eric Cartman]] agus [[Kenny McCormick]] na trí charachtar eile), léirítear é go minic mar an phríomhcharachtar sa tsraith agus é ag cur i gcoinne a chairde, a tharchur go coitianta chuige faoina ainm seo caite. Chonacthas é ar an teilifís den chéad uair nuair a craoladh ''South Park'' den chéad uair ar 13 Lúnasa 1997. {{DEFAULTSORT:Broflovski, Kyle}} [[Catagóir:South Park]] [[Catagóir:Carachtair i gcartúin]] [[Catagóir:Carachtair fhicseanúla curtha in aithne i 1997]] esymbrr2nac707hx1dcrxhusi9guq9r 0 68603 1071507 910483 2022-08-11T13:13:20Z 46.188.177.109 wikitext text/x-wiki Carachtar ficseanúil is ea '''Kenneth James "Kenny" McCormick''' sa tsraith teilifíse Mheiriceánach beoite ''[[South Park]]''. Tá sé guthaithe ag [[Matt Stone]] agus [[Eris Stough]]. Rinne sé a chéad cuma san eipeasóid "[[Cartman Gets an Anal Probe]]". Duine de cheithre phríomhcharachtar ([[Stan Marsh]], [[Kyle Broflovski]] agus [[Eric Cartman]] na trí charachtar eile), léirítear é go minic mar an phríomhcharachtar sa tsraith agus é ag cur i gcoinne a chairde, a tharchur go coitianta chuige faoina ainm seo caite. Chonacthas é ar an teilifís den chéad uair nuair a craoladh ''South Park'' den chéad uair ar 13 Lúnasa 1997. [[Catagóir:South Park]] [[Catagóir:Carachtair i gcartúin]] [[Catagóir:Carachtair fhicseanúla curtha in aithne i 1997]] 0f0ash0nr5jmu9zru9yzbh36ll87nrd 0 74630 1071766 1001471 2022-08-12T05:14:55Z SeoMac 5102 Cata. wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Polaiteoir [[Éire]]annach ab ea '''Eighneachán Ó hAnnluain''' (1933 — 14 Nollaig 1994). Bhí sé ina bhall de [[Sinn Féin|Shinn Féin]]. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Teachtaí Dála an 16ú Dáil}} {{stumpa}} {{DEFAULTSORT:Annluain, Eighneachain}} [[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1933]] [[Catagóir:Básanna i 1994]] [[Catagóir:Baill den 16ú Dáil]] [[Catagóir:Baill Shinn Féin]] s4kbcs5a38yci1u8r4it0jdm58842lg 0 83392 1071561 1058038 2022-08-11T17:15:44Z 162.155.39.198 /* Tagairtí */ dgan wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Meirleach Meiriceánach i rith [[an tIarthar Fiáin|an Iarthair Fhiáin]] sa [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] ab ea '''Jesse Woodson James ''' a rugadh ar an [[5 Meán Fómhair]], [[1847]] agus fuair bás ar an [[3 Aibreán]] [[1882]]. Rugadh James in aice Kearney, sa cheantar in iarthar [[Missouri]] ar a dtugtar "Dixie Beag". Bhí Jesse agus a mhuintir báúil leis an nDeisceart i g[[Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe]]. Chuaigh Jesse agus a dheartháir, Frank, leis na "bushwhackers", drong a rinne [[treallchogaíocht]] ar son na Cónaidhme in Missouri agus in Kansas sa chogadh sin. Mar leantóirí de chuid William Quantrill agus "Bloody Bill" Anderson, treallchogaithe, cuireadh mí-úsáid i gcoinne saighdiúirí an Aontais agus sibhialtach, Sléacht Centralia (1864) san áireamh. == Tagairtí == {{Reflist}} === gdsiddodod vdhlgvcc,ccvxggxzcsxijxx cjxbxcfxdvchshscsixhxt nbhxfxohb xsbgbcf mxxd xdxg vxfxigxchbgc cdtcxhxvcxxcxuxbxxc b xgxdxujxxccxuccxuc xyxyxuxcxfzxxnhxxcvxgxsnxvxxdtxtx ccdtvccucrvzz8zgzszxzxzdzxuxfxxcyxxccxxgbxv xxczxzdhxc xcxxuh zx x xkx xz xjbbnbcccnctr jcjcdn cjhdxf xbxyxfc cyctdv === {{síol}} {{DEFAULTSORT:James, Jesseghddfn}} [[Catagóir:An tIarthar Fiáin]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1847]] [[Catagóir:Básanna i 1882]] [[Catagóir:Coirpigh Mheiriceánacha]] [[Catagóir:Cv]] [[Catagóir:Sfx]] [[Catagóir:Babiana]] [[Catagóir:Gxxcv]] [[Catagóir:CLG Chontae Bhaile Átha Cliath]] [[Catagóir:Vanuatú]] aykjz5xytrgbjiras3rig1saxba4bi7 1071562 1071561 2022-08-11T17:18:59Z Alison 570 Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/162.155.39.198|162.155.39.198]] ([[User talk:162.155.39.198|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:Kevin Scannell|Kevin Scannell]] wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Meirleach Meiriceánach i rith [[an tIarthar Fiáin|an Iarthair Fhiáin]] sa [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] ab ea '''Jesse Woodson James ''' a rugadh ar an [[5 Meán Fómhair]], [[1847]] agus fuair bás ar an [[3 Aibreán]] [[1882]]. Rugadh James in aice Kearney, sa cheantar in iarthar [[Missouri]] ar a dtugtar "Dixie Beag". Bhí Jesse agus a mhuintir báúil leis an nDeisceart i g[[Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe]]. Chuaigh Jesse agus a dheartháir, Frank, leis na "bushwhackers", drong a rinne [[treallchogaíocht]] ar son na Cónaidhme in Missouri agus in Kansas sa chogadh sin. Mar leantóirí de chuid William Quantrill agus "Bloody Bill" Anderson, treallchogaithe, cuireadh mí-úsáid i gcoinne saighdiúirí an Aontais agus sibhialtach, Sléacht Centralia (1864) san áireamh. == Tagairtí == {{Reflist}}{{síol}} {{DEFAULTSORT:James, Jesse}} [[Catagóir:An tIarthar Fiáin]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1847]] [[Catagóir:Básanna i 1882]] [[Catagóir:Coirpigh Mheiriceánacha]] bns1k9gjet7s9a0bj8co6ea1o20stmp 0 83811 1071758 1052235 2022-08-12T03:34:12Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is imreoir leadóige gairmiúla as [[An Airgintín]] é '''Horacio Zeballos'''. Rugadh é ar an 27 Aibreán 1985. {{síol}} {{DEFAULTSORT:Zeballos, Horacio}} [[Catagóir:Imreoirí leadóige fear]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1985]] [[Catagóir:Daoine beo]] h2ef7y51ua25135sosgu0rca8dnk388 0 83961 1071745 1066039 2022-08-12T00:08:47Z SeoMac 5102 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba amhránaí Ollannach í '''Cornelia Maria "Corry" Brokken''' (3 Nollaig 1932 – 31 Bealtaine 2016). Bhuaigh sí an [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]] sa bhliain [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 1957|1957]] leis an amhrán "Net als toen". == Tagairtí == {{reflist}} {{S-start}} {{Succession box| roimh = {{Bratach|Switzerland}} [[Lys Assia]]<br>le "Refrain"| teideal = ''[[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse|Buateoirí Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]]'' | bliain = [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 1957|1957]]| tar éis ={{Bratach|France}} [[André Claveau]]<br>le "Dors, mon amour" }} {{S-end}} {{DEFAULTSORT:Brokken, Corry}} [[Catagóir:Buaiteoirí Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]] [[Catagóir:Amhránaithe]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Básanna in 2016]] 9c6kwllk32dc6jaaw9i5h1cycvs38zb 1071760 1071745 2022-08-12T03:37:42Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba amhránaí [[An Ollainn|Ollannach]] í '''Cornelia Maria "Corry" Brokken''' (3 Nollaig 1932 – 31 Bealtaine 2016). Bhuaigh sí an [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]] sa bhliain [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 1957|1957]] leis an amhrán "Net als toen". == Tagairtí == {{reflist}} {{S-start}} {{Succession box| roimh = {{Bratach|Switzerland}} [[Lys Assia]]<br>le "Refrain"| teideal = ''[[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse|Buateoirí Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]]'' | bliain = [[Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse 1957|1957]]| tar éis ={{Bratach|France}} [[André Claveau]]<br>le "Dors, mon amour" }} {{S-end}} {{DEFAULTSORT:Brokken, Corry}} [[Catagóir:Buaiteoirí Comórtas Amhránaíochta na hEoraifíse]] [[Catagóir:Amhránaithe]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Básanna in 2016]] lenrpoilrt0xqhj52p5rybo66zwyaqf 0 84020 1071537 892803 2022-08-11T15:34:42Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir Sasanach é '''Alan David Halsall'''. Rugadh é ar an 11 Lúnasa, 1982. Glacann Halsall an páirt mar [[Tyrone Dobbs]] sa sobalchlár ''[[Coronation Street]]''. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Halsall, Alan}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1982]] [[Catagóir:Aisteoirí teilifíse Sasanach]] [[Catagóir:Daoine beo]] mp529vip3co9p2hwpctj8skpck4msdz 0 84024 1071706 892807 2022-08-11T20:37:25Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir Sasanach é '''Michael "Mikey" North'''. Rugadh é ar an 27 Meán Fómhair, 1986. Glacann North an páirt mar [[Gary Windass]] sa sobalchlár ''[[Coronation Street]]''. == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:North, Mikey}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1986]] [[Catagóir:Aisteoirí teilifíse Sasanach]] [[Catagóir:Daoine beo]] 6kgky4yucni04vj4crk0bsnmnkt6i8t 0 84120 1071546 1052290 2022-08-11T16:34:43Z Alison 570 +wd / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is imreoir leadóige gairmiúla as [[An Cholóim]] í '''Mariana Duque Mariño'''. Rugadh í ar an 12 Lúnasa 1989. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{síol-spórt}} {{DEFAULTSORT:Duque Mariño, Mariana}} [[Catagóir:Imreoirí leadóige Mná]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1989]] [[Catagóir:Daoine beo]] tvjr0ot75zqf92hz2rv7axpdmh8aded 0 84628 1071538 999788 2022-08-11T15:34:52Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Polaiteoir [[Éire]]annach is é '''Thomas Meaney''' (11 Lúnasa 1931 – ). Bhí sé ina bhall d'[[Fianna Fáil|Fhianna Fáil]]. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Teachtaí Dála an 18ú Dáil}} {{Teachtaí Dála an 19ú Dáil}} {{Teachtaí Dála an 20ú Dáil}} {{Teachtaí Dála an 21ú Dáil}} {{Teachtaí Dála an 22ú Dáil}} {{Teachtaí Dála an 23ú Dáil}} == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-ie}} {{DEFAULTSORT:Meaney, Thomas}} [[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1931]] [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Baill Fhianna Fáil]] [[Catagóir:Baill den 18ú Dáil]] [[Catagóir:Baill den 19ú Dáil]] [[Catagóir:Baill den 20ú Dáil]] [[Catagóir:Baill den 21ú Dáil]] [[Catagóir:Baill den 22ú Dáil]] [[Catagóir:Baill den 23ú Dáil]] i8qblola1wly7ppjdd3z8trms3hafrt 0 85540 1071508 975514 2022-08-11T13:21:41Z Kevin Scannell 340 cumasc wikitext text/x-wiki Is éard is '''comhghraf idirtheangach''' ann ná focail a bhfuil an litriú céanna acu ach a bhfuil ciall dhifriúil leo. Sampla is ea an focal 'teach' sa [[Gaeilge|Ghaeilge]], sa chiall 'tigh' agus 'teach' an [[Béarla|Bhéarla]] (“múin”). Uaireanta bíonn gaol sanasaíoch idir na focail ach is iondúil nach mbíonn. ==Roinnt samplaí== {{columns-list|colwidth=10em| * anchor<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.teanglann.ie/en/fgb/anchor|teideal=Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): anchor|dátarochtana=2022-08-03}}</ref> * bail * bean * bun * cab * cad * can * cat * crap * don * dream * druid * fan * fear * fill * for * fud * gall * gean * gin * lean * lear * long * lot * mac * mall * meath * mil * mol * moll * seas * snug * tar * teach * teas * thrice (“ní ba thrice”) }} ==Tuilleadh Samplaí Gaeilge-Béarla== * https://gist.github.com/neal-o-r/064a79bca5a725a98b8b242668e307b1 == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Gramadach na Gaeilge]] [[catagóir:Comhlitriú]] [[catagóir:An Ghaeilge]] k28i5deem3mwmzzt9r0ynnmly0ar3yt 2 85562 1071715 1070956 2022-08-11T21:22:19Z Dowlinme 27972 /* Mná ar Vicipéid */ wikitext text/x-wiki == Mná ar Vicipéid == Táim ag iarraidh níos mó mná a chur ar Vicipéid. Faoi láthair níl ach 17.97%[https://query.wikidata.org/#%0ASELECT%20%3FgenderLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Farticle%29%20AS%20%3Fcount%29%20%0A%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP21%20%3Fgender%20.%0A%20%20%3Farticle%20schema%3Aabout%20%3Fitem%20.%0A%20%20%3Farticle%20schema%3AisPartOf%20%3Chttps%3A%2F%2Fga.wikipedia.org%2F%3E%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%22%20.%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20GROUP%20BY%20%3FgenderLabel%0A%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Flinkcount%29] d'ailt beathaisnéise scríofa ar mhná. Beidh mé ag baint úsáid as an liosta [https://tools.wmflabs.org/massviews/?platform=all-access&agent=user&source=pagepile&target=22718&range=last-year&sort=views&direction=1&view=list seo] le haghaidh inspioráid. Léiríonn sé na n-alt ar Vicipéid an Bhéarla leis an méid is mó 'views' nach bhfuil ar Vicipéid na Gaeilge. https://w.wiki/5U5S < mná a labhraíonn Gaeilge nach bhfuil leathanach Vicipéide acu. https://w.wiki/5U7o < Ealaíontóirí [[Úsáideoir:Dowlinme/Mná ar Vicipéid/liostaWD|Liosta WD]] Alt a chuir mé tús leis: * [[Kathleen Antonelli]] * [[Alison Spittle]] * [[Hanna Sheehy-Skeffington]] * [[Jess Wade]] *[[Tara Flynn]] *[[MayKay]] *[[Sharon Horgan]] *[[Stephanie Roche]] *[[Caitlín Nic Aoidh]] *[[Sheila Tinney]] *[[Mary Mulvihill]] *[[Jane Ní Dhulchaointigh]] *[[Meg Connery]] *[[Elizabeth O'Farrell]] *[[Máirin de Valéra]] *[[Eavan Boland]] *[[Emma Dabiri]] *[[Ruth Negga]] *[[Samantha Mumba]] *[[SOAK]] *[[Wyvern Lingo]] *[[Saint Sister]] *[[Pillow Queens]] *[[Katie Bouman]] *[[Sally Rooney]] *[[Naoise Dolan]] *[[CMAT]] *[[Úna-Minh Caomhánach|Úna-Minh Kavanagh]] *[[SON]] *[[Siobhán McSweeney]] *[[Saoirse-Monica Jackson]] *[[Dora Sigerson Shorter]] *[[Yvonne McGuinness]] *[[Sorcha Richardson]] *[[Maya Widmaier-Picasso]] *[[Katharina Grosse]] *[[Megan Rooney]] Liosta de mná ba chóir alt a bheith ann dóibh (i mo thuairimse): *[[Jenny Holzer]] *[[Maeve Kyle]] *[[Nora Twomey]] *[[AE Mak]] *[[Loah]] *[[Soulé]] *[[Ham Sandwich]] *[[Laoise]] *[[Kerry Condon]] *[[Cecilia Ahern]] *[[Pauline McLynn]] *[[Bronagh Gallagher]] *[[Rozanna Purcell]] *[[Annette Elizabeth Mahon]] *[[Eibhlín Ní Bhriain]] *[[Wallis Bird]] *[[Charlie Murphy]] *[[B*Witched]] (conas nach féidir lch a bheith ann fós??) *[[Ruth Gill]] *[[Síle Ní Chinnéide]] *[[Mary Berry]] *[[Deborah Frances-White]] *[[Evelyn Booth]] *[[Éanna Ní Lamhna]] *[[Kathleen Browne]] (Loch Garman) *[[Searlot Ní Dhúnlaing]] *[[Sabina Higgins]] *[[Elsa Schiaparelli]] ngwn5rsn16isf5yuns9okeo867tm1gz 1071723 1071715 2022-08-11T21:34:42Z Dowlinme 27972 /* Mná ar Vicipéid */ wikitext text/x-wiki == Mná ar Vicipéid == Táim ag iarraidh níos mó mná a chur ar Vicipéid. Faoi láthair níl ach 17.97%[https://query.wikidata.org/#%0ASELECT%20%3FgenderLabel%20%28COUNT%28DISTINCT%20%3Farticle%29%20AS%20%3Fcount%29%20%0A%0AWHERE%20%7B%0A%20%20%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP31%20wd%3AQ5%20.%0A%20%20%3Fitem%20wdt%3AP21%20%3Fgender%20.%0A%20%20%3Farticle%20schema%3Aabout%20%3Fitem%20.%0A%20%20%3Farticle%20schema%3AisPartOf%20%3Chttps%3A%2F%2Fga.wikipedia.org%2F%3E%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0ASERVICE%20wikibase%3Alabel%20%7B%20bd%3AserviceParam%20wikibase%3Alanguage%20%22en%22%20.%20%7D%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20%0A%7D%20GROUP%20BY%20%3FgenderLabel%0A%0AORDER%20BY%20DESC%28%3Flinkcount%29] d'ailt beathaisnéise scríofa ar mhná. Beidh mé ag baint úsáid as an liosta [https://tools.wmflabs.org/massviews/?platform=all-access&agent=user&source=pagepile&target=22718&range=last-year&sort=views&direction=1&view=list seo] le haghaidh inspioráid. Léiríonn sé na n-alt ar Vicipéid an Bhéarla leis an méid is mó 'views' nach bhfuil ar Vicipéid na Gaeilge. https://w.wiki/5U5S < mná a labhraíonn Gaeilge nach bhfuil leathanach Vicipéide acu. https://w.wiki/5U7o < Ealaíontóirí [[Úsáideoir:Dowlinme/Mná ar Vicipéid/liostaWD|Liosta WD]] Alt a chuir mé tús leis: * [[Kathleen Antonelli]] * [[Alison Spittle]] * [[Hanna Sheehy-Skeffington]] * [[Jess Wade]] *[[Tara Flynn]] *[[MayKay]] *[[Sharon Horgan]] *[[Stephanie Roche]] *[[Caitlín Nic Aoidh]] *[[Sheila Tinney]] *[[Mary Mulvihill]] *[[Jane Ní Dhulchaointigh]] *[[Meg Connery]] *[[Elizabeth O'Farrell]] *[[Máirin de Valéra]] *[[Eavan Boland]] *[[Emma Dabiri]] *[[Ruth Negga]] *[[Samantha Mumba]] *[[SOAK]] *[[Wyvern Lingo]] *[[Saint Sister]] *[[Pillow Queens]] *[[Katie Bouman]] *[[Sally Rooney]] *[[Naoise Dolan]] *[[CMAT]] *[[Úna-Minh Caomhánach|Úna-Minh Kavanagh]] *[[SON]] *[[Siobhán McSweeney]] *[[Saoirse-Monica Jackson]] *[[Dora Sigerson Shorter]] *[[Yvonne McGuinness]] *[[Sorcha Richardson]] *[[Maya Widmaier-Picasso]] *[[Katharina Grosse]] *[[Megan Rooney]] Liosta de mná ba chóir alt a bheith ann dóibh (i mo thuairimse): *[[Jenny Holzer]] *[[Maeve Kyle]] *[[Nora Twomey]] *[[AE Mak]] *[[Loah]] *[[Soulé]] *[[Ham Sandwich]] *[[Laoise]] *[[Kerry Condon]] *[[Cecilia Ahern]] *[[Pauline McLynn]] *[[Bronagh Gallagher]] *[[Rozanna Purcell]] *[[Annette Elizabeth Mahon]] *[[Eibhlín Ní Bhriain]] *[[Wallis Bird]] *[[Charlie Murphy]] *[[B*Witched]] (conas nach féidir lch a bheith ann fós??) *[[Ruth Gill]] *[[Síle Ní Chinnéide]] *[[Mary Berry]] *[[Deborah Frances-White]] *[[Evelyn Booth]] *[[Éanna Ní Lamhna]] *[[Kathleen Browne]] (Loch Garman) *[[Searlot Ní Dhúnlaing]] *[[Sabina Higgins]] *[[Elsa Schiaparelli]] *[[Caroline Campbell]] 8ub5sjm005v33o0ksut34dhgcuayiff 0 85641 1071724 1032820 2022-08-11T22:16:15Z TGcoa 21229 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}}Is fiontraí, fear gnó, innealtóir, agus aireagóir é '''Elon Reeve Musk''', a rugadh in [[Pretoria]], san [[Afraic Theas]] ar [[28 Meitheamh]] [[1971]]). Aithnítear é mar chomhbhunaitheoir [[PayPal]], [[SpaceX]], [[Tesla Motors]] agus [[Solar City]]. Stiúrthóir ginearálta ar SpaceX agus Tesla Motors é faoi láthair, agus uachtarán ar SolarCity chomh maith. Tá cáil air as an [[Tesla Roadster]] a chruthú, arbh é an chéad ghluaisteán leictreach inmharthana na linne seo, Bhí infheistíocht déanta ag Musk i dTesla sa bhliain 2004 (ní raibh ann ach $6.5 million) agus ó 2008ar aghaidh, bhí sé ina Phríomhoifigeach Feidhmiúcháin ar Tesla. {{Main|Tesla}} Tá cáil ar Musk chomh maith as leagan príobháideach den [[tointeálaí spáis]] (an F9/Dragon) a dhearadh agus as an gcóras íoctha ar líne is mó ar domhan, [[PayPal]], a chruthú. Sa bhliain 2022, bhí Musk ag iarraidh Twitter a cheannach.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Muinín ag bunaitheoir Twitter as a bhfuil ar intinn ag Elon Musk|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/0426/1294419-muinin-ag-bunaitheoir-twitter-as-a-bhfuil-ar-intinn-ag-elon-musk/|date=2022-04-26|language=ga}}</ref> == Féach freisin == [[Íomhá:Elon Musk 2015.jpg|mion|clé|Elon Musk]] * [[SpaceX]] * [[Pay Pal]] == Tagairtí == {{reflist}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Musk, Elon}} [[Catagóir:Lucht gnó]] [[Catagóir:Daoine as Pretoria]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1971]] [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Fiontraithe Meiriceánacha]] [[Catagóir:Daoine ón Afraic Theas]] 6tbo04i00rr1mxz7xdd5nb6c23xs38w 0 85920 1071549 1059300 2022-08-11T16:36:27Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is polaiteoir [[Albain|Albanach]] de chuid [[Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba]] é '''Alan Brown'''. Rugadh é ar an 12 Lúnasa 1970. I mí Bhealtaine 2015, bhí sé tofa don chéad uair mar theachta parlaiminte do [[Cille Mhearnaig agus Lùghdan (Toghcheantar na Ríochta Aontaithe)|Cille Mhearnaig agus Lùghdan]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{síol}} {{DEFAULTSORT:Brown, Alan}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1970]] [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Baill Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba]] 53hiofc9r2fn0xoyh69wwheyjau0nli 0 86386 1071540 968359 2022-08-11T16:31:02Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba bhan-aisteoir Meiriceánach í '''Loretta Young''' (6 Eanáir, 1913 – 12 Lúnasa, 2000). Bhuaigh sí an gradam Ban-Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1948. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Young, Loretta}} [[Catagóir:Ban-aisteoirí Meiriceánacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1913]] [[Catagóir:Básanna in 2000]] [[Catagóir:Buaiteoirí gradam Ban-aisteoir is Fearr sna gradaim Academy]] 62zwax4cvevec9ah1d4cfja9cddpx4g 0 86495 1071690 906773 2022-08-11T20:09:44Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is ainmhí í an '''ialtóg mheasa órchaipíneach'''. [[Mamach]] atá ann. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Ialtog mheasa orchaipineach}} [[Catagóir:Mamaigh]] 5v7nten8hc394qdeya3vlxnjjwb5q65 1071692 1071690 2022-08-11T20:10:32Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is ainmhí í an '''ialtóg mheasa órchaipíneach''' (''Acerodon jubatus''). [[Mamach]] atá ann. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Ialtog mheasa orchaipineach}} [[Catagóir:Mamaigh]] l43u78uzlyut9k5zk42oxmes33cwfhy 0 86507 1071746 916066 2022-08-12T00:12:37Z SeoMac 5102 WD, defsort+ wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is ban-aisteoir Sasanach í '''Ellen Burstyn'''. Rugadh í ar an 7 Nollaig 1932. Bhuaigh sí an gradam Ban-Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1971 agus 1974. Bhuaigh sí an gradam Ban-Aisteoir is Fearr i gCoiméide nó Ceoldráma sna gradaim Golden Globe i 1979. {{Síol}} {{DEFAULTSORT:Burstyn, Ellen}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Ban-aisteoirí Sasanacha]] [[Catagóir:Buaiteoirí gradam Ban-aisteoir is Fearr sna gradaim Academy]] [[Catagóir:Buaiteoirí gradam Ban-Aisteoir is Fearr i gCoiméide nó Ceoldráma sna gradaim Golden Globe]] 0si0u83gcxxkvm8v7fkcvpoa0ci3p83 0 86604 1071564 907978 2022-08-11T18:44:51Z HusseyBot 17099 Replacing "foo" with "bar" wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is ainmhí é an '''séabra Grant''' (''Equus quagga boehmi''). [[Mamach]] Afracach atá ann. Is é an ceann is lú den sé fhospeiceas de [[Séabra|shéabraí]] máchaire é. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Seabra Grant}} [[Catagóir:Mamaigh]] rot0sxp2xpqgeqpe06s4nyfp7r6hwj4 0 86608 1071691 908084 2022-08-11T20:10:27Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is ainmhí é an '''árgailí Tibéadach'''. [[Mamach]] atá ann. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Argaili Tibeadach}} [[Catagóir:Mamaigh]] g9o5hxhcqssm7fu6oprtbhe9ltv6hls 1071693 1071691 2022-08-11T20:11:07Z Kevin Scannell 340 la wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is ainmhí é an '''árgailí Tibéadach''' (''Ovis ammon hodgsonii''). [[Mamach]] atá ann. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Argaili Tibeadach}} [[Catagóir:Mamaigh]] gmadlhszcl1pnmkj5lnfz21guhx1z2b 0 86819 1071747 909714 2022-08-12T00:18:00Z SeoMac 5102 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir a rugadh san Iodáil í '''Marisa Pavan'''. Rugadh í ar an 19 Meitheamh 1932. Bhuaigh sí an gradam Ban-aisteoir is Fearr i gCoiméide nó Ceoldráma sna gradaim Golden Globe i 1956. {{Síol}} {{DEFAULTSORT:Pavan, Marisa}} [[Catagóir:Aisteoirí Iodálacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Daoine beo]] ctkwtsw2fo8thfw991zmwkwse1fkd8a 1071748 1071747 2022-08-12T00:19:50Z SeoMac 5102 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir a rugadh san Iodáil í '''Marisa Pavan'''. Rugadh í ar an 19 Meitheamh 1932. Bhuaigh sí an gradam Ban-aisteoir is Fearr i gCoiméide nó Ceoldráma sna gradaim Golden Globe i 1956. {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Pavan, Marisa}} [[Catagóir:Aisteoirí Iodálacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] [[Catagóir:Daoine beo]] 38w7k3mirw9zu2dc26w2nw00hs6ip0g 0 88032 1071749 1061594 2022-08-12T00:22:23Z SeoMac 5102 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} B'aisteoir [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] é '''Francis Phillip Wuppermann''' (1 Meitheamh 1890 – 18 Meán Fómhair 1949). Ainmníodh é don ngradam Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1935. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Morgan, Frank}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1890]] [[Catagóir:Básanna i 1949]] [[Catagóir:Aisteoirí Meiriceánacha]] t17jy601erhub5ivlkriz03k5zds9ix 1071750 1071749 2022-08-12T00:36:28Z SeoMac 5102 ++ wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} B'aisteoir [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] é '''Francis Phillip Wuppermann''' (1 Meitheamh 1890 – 18 Meán Fómhair 1949) a d'oibrigh faoin ainm gairmiúil '''Frank Morgan'''. Aisteoir carachtair a bhí ann. Aithnítear é go háirithe mar gheall ar a ról mar dhraoi sa scannán úd ''[[The Wizard of Oz (scannán)|The Wizard of Oz]]'' (d'imir sé cúig mionról sa scannán céanna chomh maith). Ainmníodh é don ngradam Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1935. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Morgan, Frank}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1890]] [[Catagóir:Básanna i 1949]] [[Catagóir:Aisteoirí Meiriceánacha]] [[Catagóir:Daoine as Nua-Eabhrac]] dwkns4q3nnapomc6hwb9trmeffn58id 1071754 1071750 2022-08-12T01:04:14Z SeoMac 5102 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} B'aisteoir [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] é '''Francis Phillip Wuppermann''' (1 Meitheamh 1890 – 18 Meán Fómhair 1949) a d'oibrigh faoin ainm gairmiúil '''Frank Morgan'''. Aisteoir carachtair a bhí ann. Aithnítear é go háirithe mar gheall ar a ról mar an t-asarlaí sa scannán úd ''[[The Wizard of Oz (scannán)|The Wizard of Oz]]'' (1939; d'imir sé cúig mionról sa scannán céanna chomh maith). Ainmníodh é don ngradam Aisteoir is Fearr sna gradaim Academy i 1935. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Morgan, Frank}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1890]] [[Catagóir:Básanna i 1949]] [[Catagóir:Aisteoirí Meiriceánacha]] [[Catagóir:Daoine as Nua-Eabhrac]] 2wgyp6r13s7deigmpxjn21uy0r0fpmt 0 89292 1071511 947245 2022-08-11T13:33:28Z Kevin Scannell 340 cúpla nasc wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Oarlock_(PSF).png|deas|mion| Leaba iomartha nó roillic ar bhád rámhaíochta]] [[Íomhá:Rowing_Sport_Oarlock.jpg|deas|mion| Leaba iomartha a úsáidtear le haghaidh spóirt rámhaíochta]] Snaidhmeán is ea '''leaba iomartha''' nó '''roillic''' a ghreamaíonn maide rámha ar [[Bád|bhád]]. Nuair a dhéantar [[rámhaíocht]] ar bhád, feidhmíonn an leaba iomartha mar bhuthal, agus é sin á dhéanamh aici, aistrítear an fórsa tiomána a dhéanann an rámhaí ar an uisce leis an maide rámha chuig an mbád ag fórsa an tsá a chuirtear i bhfeidhm ar an leaba iomartha. Maidir leis an ngnáth-árthach rámhaíochta, bíonn na leapacha iomartha ceangailte leis na gunailí. Le linn spórt na rámhaíochta bíonn na leapacha iomartha ceangailte leis na rigíní seachtracha (ar a dtugtar ''seach-chabhlacha'' freisin), a ghobann amach ón mbád, agus a chuireann luamhán níos mó ar fáil. I rámhaíocht spóirt, is gnách go mbíonn na leapacha iomartha U-chruthach, agus iad ceangailte le biorán ingearach a cheadaíonn don leaba iomartha casadh timpeall an bhioráin le linn an buille rámhaíochta. Chomh maith leis sin, bíonn meicníocht ghlasála acu (ar a dtugtar "an geata") ar fud bharr an "U", chun cosc a chur ar an mhaide rámha bualadh isteach go neamhdheonach as an leaba iomartha. Ar dtús, ba dhá chuaille adhmaid nó cnoga dola iad na leapacha iomartha, ar a raibh feac an rámhana neadaithe eatarthu. Is féidir úsáid a bhaint as cuaille adhmaid aonair nuair a bhíonn poill gearrtha isteach sa luan a shuíonn thart/timpeall ar an gcuaille adhmaid. (Captaen Dennis Robinson FNI, mairnéalach den chéad scoth) == Rámhaíocht spóirt == == Araltas == == Tagairtí == <references /> [[Catagóir:Rámhaíocht]] e718pnbnv9mp9tx5pmrimasfievfq0s 0 89499 1071510 928684 2022-08-11T13:28:35Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Bunaíodh '''Cumann Peile Oileáin Árann''' i 1996 nuair a tháinig [[Oileáin Árann|na trí oileán]] le chéile mar fhoireann amháin don chéad uair. Cé go raibh neart [[Peil Ghaelach|peile]] á himirt ar na hoileáin ar fad ar feadh blianta fada roimhe sin, socraíodh go mbeadh an cumann seo chun ionadaíocht a dhéanamh ar an trí oileán. Tá fás agus forbairt suntasach tagtha ar an gcumann ó shin agus neart éachtaí bainte amach acu. Bhuaigh an cumann craobh an iarthair Chontae na Gaillimhe sa ngrád sóisir in 2002, rud a chiallaigh go raibh siad ag imirt ag leibhéal Sóisear A ó 2003 ar aghaidh. Cé gur shroich siad roinnt cluichí ceannais ag an ngrád sin, thóg sé go dtí 2014 orthu an grád idirmheánach a bhaint amach nuair a bhuaigh siad craobh shóisir an chontae don chéad uair. Go deimhin, bliain stairiúil a bhí in 2014 don chumann agus chomh maith le craobh an chontae, d’éirigh leo Craobh Shóisir Chonnacht a bhaint amach nuair a bhuail siad foireann ó [[Oileán Acla]] sa gcluiche ceannais i d[[Tuaim]]. I láthair na huaire tá foirne ag an gcumann ag an grád Idirmheánach agus ag grád Sóisir B agus tá ag éirí go maith leo. Tá an-spiorad i measc baill an chumainn cé go mbíonn go leor dúshláin le sárú acu. Mar gheall ar chúrsaí geografacha, bíonn go leor taistil le déanamh ag imreoirí an chumainn chun freastal ar chluichí agus ar sheisiúin traenála. [[Catagóir:Oileáin Árann]] [[Catagóir:Peil Ghaelach]] e3kikkzzhaya9q9c0o2iscpbqart9g4 0 89584 1071550 938269 2022-08-11T16:37:04Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba [[aisteoir]] [[Stáit Aontaithe|Meiriceánach]] é '''John Holland Cazale''' (a rugadh ar an [[12 Lúnasa]] [[1935]] agus a fuair bás ar an [[13 Márta]] [[1978]]). == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-aisteoir}} {{DEFAULTSORT:Cazale, John H}} [[Catagóir:Aisteoirí Meiriceánacha]] [[Catagóir:Básanna i 1978]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1935]] c32u2v71okwfez278ckgvi1wjf67t0v 0 90148 1071534 1058159 2022-08-11T15:31:44Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Dornálaíocht|Dornálaí]] [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]], a bhí ina [[Liosta curaidh dornálaíochta meánmheáchan|churadh meánmheáchain]], is ea '''Jermain Taylor''' a rugadh ar an [[11 Lúnasa]], [[1978]] i [[Little Rock, Arkansas]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Síol-spórt}} {{DEFAULTSORT:Taylor, Jermain}} [[Catagóir:Dornálaithe Meiriceánacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1978]] [[Catagóir:Daoine as Philadelphia]] 6d45vgd6yusjztony9v9day9odheicv 0 91844 1071519 954274 2022-08-11T13:48:45Z Kevin Scannell 340 glanad wikitext text/x-wiki == Stair == Is ea [https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-peile-na-nog Féile na nÓg John West]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-peile-na-nog|teideal=John West Féile Peile na nÓg|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> an Féile Chlub do [[Peil Ghaelach|pheil Ghaelach]] agus pheil Ghaelach na mBan ag leibhéal Faoi 14, a bhaineann le foirne as gach cuid den Chumann. Bhí comórtais náisiúnta Fhéile na nÓg John West ar siúl fud [[Dún na nGall|Dhún na nGall]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://donegalgaa.ie/|teideal=CLG Dhún na nGall - Official website of Donegal GAA|language=en-US|work=CLG Dhún na nGall|dátarochtana=2020-02-12}}</ref>, [[Doire|Dhoire]] agus [[Tír Eoghain|Thír Eoghain]] ar an deireadh seachtaine ar an 26ú – 28ú Meitheamh 2020. [[Íomhá:Féile-2016|mion|John West Féile Peile na nÓg|link=Special:FilePath/Féile-2016]] Tugann Féile deis do: * Imreoirí faoi 14 le páirt a ghlacadh i bhFéile bhliantúil Iománaíochta / [http://www.camogie.ie/ Camógaíochta,]<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.camogie.ie/|teideal=The Camogie Association : Home|work=www.camogie.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> Liathróid Láimhe agus Peil Ghaelach / [https://ladiesgaelic.ie/ Peil Ghaelach na mBan]. * Clubanna chun taithí a imirt i aghaidh foirne ó Chontaetha / Cúigí eile * Clubanna chun naisc a chothú le Clubanna eile i gContaetha / Cúigí eile * Contaetha chun cluichí Gaelacha a cheiliúradh trí ghníomhú mar óstaigh. Tá sé mar bhunaidhm ag comórtais na Féile fealsúnacht a chur chun cinn trína mbíonn deis ag gach imreoir páirt a ghlacadh agus ag imirt i gcomórtas na Féile faoi seach ag leibhéal atá comhoiriúnach lena n-aois, a scileanna agus a láidreachtaí. [[Íomhá:Gaelic football game.jpg|alt=|mion|GAA]] === Foirne Rannpháirteacha === Tá an Fhéile Peile na nÓg comhdéata de óstach agus cuairte ar chomórtais. Tá foirne óstála tarraingthe ón réigiún aíochta (Contaetha). Ainmneoidh Bord na nÓg Contae na foirne cuairte a ghlacfaidh páirt i gCluichí Ceannais Náisiúnta Fhéile na nÓg chun ionadaíocht a dhéanamh ar a gContaetha faoi seach. Déantar clubanna óstacha agus contaetha cuairte a ghrádú ina ranna faoi seach. De ghnáth, is é an toradh a bhíonn ar chomórtais Fhéile na nGael inmheánacha ná céannacht na bhfoirne cuairte, mar gheall ar an leibhéal suime a bhíonn ag clubanna óstacha, de ghnáth iarrtar ar gach Contae cuairte 2 - 3 ionadaí a ainmniú. Iarrtar ar gach aonad thar lear ionadaithe a ainmniú chun páirt a ghlacadh i bhFéile na nÓg. I gcomórtas peile bhuachaillí [https://www.gaa.ie/feile-na-nog/ John West Fhéile na nÓg] i 2019, bhí 104 foireann óstach ann. D'óstáil na 104 foireann óstaigh foirne cuairte ó ar fud na 27 Contae ar cuairt, móide an Bhreatain, an Eoraip, Meiriceá Thuaidh agus an Astráil. San iomlán, thaistil 13 fhoireann thar lear chun páirt a ghlacadh i mbliana. I gcás peile na gcailíní, bhí 64 foireann óstach ann, agus 64 cuairteoir ag taisteal ó ar fud na hÉireann, na Breataine agus Mheiriceá Thuaidh. === Formáid an Chomórtais === Tá 16 fhoireann sna Rannáin - 8 gclub óstach, agus 8 bhfoireann cuairte. Cinnfidh líon na bhfoirne aíochta líon na rannán a bheidh sceidealta. Ó 2014 i leith an comórtais Chorn agus Sciath tugtha isteach ag Féile na nÓg i ngach Rannán. Chun é seo a éascú tá gach rannán de 16 fhoireann roinnte i gceithre ghrúpa (Grúpaí A - D) de cheithre fhoireann (dhá chlub óstach agus a gclubanna cuairte). Imríonn gach foireann eile ar bhonn róbat. Ar chríochnú na dtrí fhoireann cluichí grúpa tá siad rangaithe 1 - 4. Chuaigh na foirne sa chéad agus sa dara háit ar aghaidh go dtí cluichí ceannais ráithe an Chorn, agus bhí foirne sa 3ú agus sa 4ú dul ar aghaidh chuig cluichí ceannais ráithe Shield. Dá bhrí sin, ráthaítear ceithre chluiche ar a laghad do gach foireann rannpháirteach - trí chluiche grúpa, agus deiridh cheannais Chorn nó Sciath. Dá bhrí sin, tá cluichí ceannais ceathrú ceannais, cluichí leathcheannais, cluichí ceannais ar siúl i ngach ceann de na comórtais Cup agus Shield. === Uimhreacha Imeartha === Beidh na foirne rannpháirteacha 15-ar-thaobh, ina mbeidh imreoirí atá os cionn 10 mbliana d'aois agus faoi bhun 14 bliana d'aois ar an 1ú Eanáir i mbliain na Féile. Tá painéil i rannán 15 taobh le 19 n-imreoir ar a laghad, agus tá siad teoranta do 24 imreoir ar a mhéad. Ar an gcaoi chéanna, ceadaítear d'fhoirne cónasctha páirt a ghlacadh i bhFéile na nÓg, cé go bhfuil sé seo teoranta do na clubanna sin atá mar réimse cónasctha ina gcomórtais áitiúla faoi 14 sa bhliain sin. Ní féidir le hóstach ná le clubanna cuairte iarratas a dhéanamh chun cónascadh a dhéanamh chun críocha rannpháirtíochta i bhFéile amháin. Beidh 4 mheantóir foirne ar a mhéad in éineacht le gach foireann. === Sceideal an Chomórtais === Tá sceideal deiridh an chomórtais le deimhniú, ach is iondúil gurb é seo a leanas an sceideal: Dé hAoine 26ú Meitheamh: Imríonn gach foireann a gcéad dhá chluiche grúpa Dé Sathairn 27ú Meitheamh: Imríonn gach foireann a gcluiche grúpa deiridh Imríonn gach foireann a gcluiche ceannais i gCorn nó i Sciath na Sciath Dé Domhnaigh 28ú Meitheamh Cluichí leathcheannais na gCorn agus na Sciath Cluichí ceannais Chorn agus Sciath == John West Féile na nGael == [[Íomhá:Garda V Defence Forces (8121556153) (2).jpg|alt=|mion]] Is féile Club é [https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-na-ngael Féile na nGael John West]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-na-ngael|teideal=John West Féile na nGael|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> le haghaidh Iománaíocht, peil, camógaíocht, daoradh agus Liathróid Láimhe ag leibhéal Faoi 14, a bhaineann le foirne ó gach cuid den Chumann. Baineann Féile na nGael John West comórtais náisiúnta le Iománaíocht / Camógaíocht, Timthriall agus Liathróid Láimhe. == Tagairtí == {{reflist}} f5uwmw6ieiaoyb28qrv2dn5jxc5iucu 1071520 1071519 2022-08-11T13:49:23Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki == Stair == Is ea [https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-peile-na-nog Féile na nÓg John West]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-peile-na-nog|teideal=John West Féile Peile na nÓg|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> an Féile Chlub do [[Peil Ghaelach|pheil Ghaelach]] agus pheil Ghaelach na mBan ag leibhéal Faoi 14, a bhaineann le foirne as gach cuid den Chumann. Bhí comórtais náisiúnta Fhéile na nÓg John West ar siúl fud [[Dún na nGall|Dhún na nGall]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://donegalgaa.ie/|teideal=CLG Dhún na nGall - Official website of Donegal GAA|language=en-US|work=CLG Dhún na nGall|dátarochtana=2020-02-12}}</ref>, [[Doire|Dhoire]] agus [[Tír Eoghain|Thír Eoghain]] ar an deireadh seachtaine ar an 26ú – 28ú Meitheamh 2020. [[Íomhá:Féile-2016|mion|John West Féile Peile na nÓg|link=Special:FilePath/Féile-2016]] Tugann Féile deis do: * Imreoirí faoi 14 le páirt a ghlacadh i bhFéile bhliantúil Iománaíochta / [http://www.camogie.ie/ Camógaíochta,]<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.camogie.ie/|teideal=The Camogie Association : Home|work=www.camogie.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> Liathróid Láimhe agus Peil Ghaelach / [https://ladiesgaelic.ie/ Peil Ghaelach na mBan]. * Clubanna chun taithí a imirt i aghaidh foirne ó Chontaetha / Cúigí eile * Clubanna chun naisc a chothú le Clubanna eile i gContaetha / Cúigí eile * Contaetha chun cluichí Gaelacha a cheiliúradh trí ghníomhú mar óstaigh. Tá sé mar bhunaidhm ag comórtais na Féile fealsúnacht a chur chun cinn trína mbíonn deis ag gach imreoir páirt a ghlacadh agus ag imirt i gcomórtas na Féile faoi seach ag leibhéal atá comhoiriúnach lena n-aois, a scileanna agus a láidreachtaí. [[Íomhá:Gaelic football game.jpg|alt=|mion|GAA]] == Foirne Rannpháirteacha == Tá an Fhéile Peile na nÓg comhdéata de óstach agus cuairte ar chomórtais. Tá foirne óstála tarraingthe ón réigiún aíochta (Contaetha). Ainmneoidh Bord na nÓg Contae na foirne cuairte a ghlacfaidh páirt i gCluichí Ceannais Náisiúnta Fhéile na nÓg chun ionadaíocht a dhéanamh ar a gContaetha faoi seach. Déantar clubanna óstacha agus contaetha cuairte a ghrádú ina ranna faoi seach. De ghnáth, is é an toradh a bhíonn ar chomórtais Fhéile na nGael inmheánacha ná céannacht na bhfoirne cuairte, mar gheall ar an leibhéal suime a bhíonn ag clubanna óstacha, de ghnáth iarrtar ar gach Contae cuairte 2 - 3 ionadaí a ainmniú. Iarrtar ar gach aonad thar lear ionadaithe a ainmniú chun páirt a ghlacadh i bhFéile na nÓg. I gcomórtas peile bhuachaillí [https://www.gaa.ie/feile-na-nog/ John West Fhéile na nÓg] i 2019, bhí 104 foireann óstach ann. D'óstáil na 104 foireann óstaigh foirne cuairte ó ar fud na 27 Contae ar cuairt, móide an Bhreatain, an Eoraip, Meiriceá Thuaidh agus an Astráil. San iomlán, thaistil 13 fhoireann thar lear chun páirt a ghlacadh i mbliana. I gcás peile na gcailíní, bhí 64 foireann óstach ann, agus 64 cuairteoir ag taisteal ó ar fud na hÉireann, na Breataine agus Mheiriceá Thuaidh. == Formáid an Chomórtais == Tá 16 fhoireann sna Rannáin - 8 gclub óstach, agus 8 bhfoireann cuairte. Cinnfidh líon na bhfoirne aíochta líon na rannán a bheidh sceidealta. Ó 2014 i leith an comórtais Chorn agus Sciath tugtha isteach ag Féile na nÓg i ngach Rannán. Chun é seo a éascú tá gach rannán de 16 fhoireann roinnte i gceithre ghrúpa (Grúpaí A - D) de cheithre fhoireann (dhá chlub óstach agus a gclubanna cuairte). Imríonn gach foireann eile ar bhonn róbat. Ar chríochnú na dtrí fhoireann cluichí grúpa tá siad rangaithe 1 - 4. Chuaigh na foirne sa chéad agus sa dara háit ar aghaidh go dtí cluichí ceannais ráithe an Chorn, agus bhí foirne sa 3ú agus sa 4ú dul ar aghaidh chuig cluichí ceannais ráithe Shield. Dá bhrí sin, ráthaítear ceithre chluiche ar a laghad do gach foireann rannpháirteach - trí chluiche grúpa, agus deiridh cheannais Chorn nó Sciath. Dá bhrí sin, tá cluichí ceannais ceathrú ceannais, cluichí leathcheannais, cluichí ceannais ar siúl i ngach ceann de na comórtais Cup agus Shield. == Uimhreacha Imeartha == Beidh na foirne rannpháirteacha 15-ar-thaobh, ina mbeidh imreoirí atá os cionn 10 mbliana d'aois agus faoi bhun 14 bliana d'aois ar an 1ú Eanáir i mbliain na Féile. Tá painéil i rannán 15 taobh le 19 n-imreoir ar a laghad, agus tá siad teoranta do 24 imreoir ar a mhéad. Ar an gcaoi chéanna, ceadaítear d'fhoirne cónasctha páirt a ghlacadh i bhFéile na nÓg, cé go bhfuil sé seo teoranta do na clubanna sin atá mar réimse cónasctha ina gcomórtais áitiúla faoi 14 sa bhliain sin. Ní féidir le hóstach ná le clubanna cuairte iarratas a dhéanamh chun cónascadh a dhéanamh chun críocha rannpháirtíochta i bhFéile amháin. Beidh 4 mheantóir foirne ar a mhéad in éineacht le gach foireann. == Sceideal an Chomórtais == Tá sceideal deiridh an chomórtais le deimhniú, ach is iondúil gurb é seo a leanas an sceideal: Dé hAoine 26ú Meitheamh: Imríonn gach foireann a gcéad dhá chluiche grúpa Dé Sathairn 27ú Meitheamh: Imríonn gach foireann a gcluiche grúpa deiridh Imríonn gach foireann a gcluiche ceannais i gCorn nó i Sciath na Sciath Dé Domhnaigh 28ú Meitheamh Cluichí leathcheannais na gCorn agus na Sciath Cluichí ceannais Chorn agus Sciath == John West Féile na nGael == [[Íomhá:Garda V Defence Forces (8121556153) (2).jpg|alt=|mion]] Is féile Club é [https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-na-ngael Féile na nGael John West]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/my-gaa/getting-involved/feile-na-ngael|teideal=John West Féile na nGael|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2020-02-12}}</ref> le haghaidh Iománaíocht, peil, camógaíocht, daoradh agus Liathróid Láimhe ag leibhéal Faoi 14, a bhaineann le foirne ó gach cuid den Chumann. Baineann Féile na nGael John West comórtais náisiúnta le Iománaíocht / Camógaíocht, Timthriall agus Liathróid Láimhe. == Tagairtí == {{reflist}} r1d0ojtw8kja7nu1w3xjhydnwjt3kij 0 91975 1071532 969776 2022-08-11T14:59:44Z Kevin Scannell 340 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}} Is [[baile fearainn]] in iarthuaisceart [[Dún na nGall|Dhún na nGall]] é '''Ráith'''. Tá sé suite cois farraige agus feictear [[an Earagail]] ón áit bheag seo. == Féach Freisin == * [[An Ráith]] == Naisc sheachtracha == * [https://www.logainm.ie/ga/14371 logainm.ie] {{síol}} 6ctus8308ujztuofz0s2sic44opprud 0 93322 1071563 1026473 2022-08-11T17:32:54Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} [[File:Melanocorypha yeltoniensis MHNT.ZOO.2010.11.165.37.jpg|mion|clé|Ubh''Melanocorypha yeltoniensis '']] Is [[éan]] í an '''fhuiseog Elton''' (''Melanocorypha yeltoniensis''). Is ball d'fhine na nAlaudidae í. Bíonn sí dúchasach i ndeisceart láir na Rúise agus sa [[An Chasacstáin|Chasacstáin]]. {{síol ainmhí}} {{DEFAULTSORT:Fuiseog Elton}} [[Catagóir:Éin]] m95xbk0b752d64w44wrlmgha1flq3lq 0 93583 1071763 968590 2022-08-12T05:10:29Z SeoMac 5102 defsort wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Chapelizod Village.jpg|mion|[[Séipéal Iosóid]]]] B’[[amhránaí]] traidisiúnta é '''Frank Harte''' ([[14 Bealtaine]] [[1933]] – [[27 Meitheamh]] [[2005]]) a rugadh i [[Séipéal Iosóid]]. Bhí stór millteach [[amhrán]] aige.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-frank-harte-1933-150-2005-2.aspx|teideal=Frank Harte, 1933 – 2005|údar=Antaine Ó Faracháin|dáta=|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Níor thréig sé riamh a dhúchas féin agus thaispeáin sé don domhan mór go bhfuil traidisiún saibhir amhránaíochta i m[[Baile Átha Cliath]]. Bhí eolas cuimsitheach aige bhí amhráin Ghaeilge aige, bíodh go raibh cúthaile áirithe air ina gcuibhreann; agus bailéid idirnáisiúnta, agus seanrabhcáin, agus scéalamhráin, agus ábhar [[Sasana|Sasanach]], [[Albain|Albanach]], [[An tOrd Oráisteach|Oráisteach]], srl.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/2.663/frank-%C3%A1r-gcro%C3%AD-1.470605|teideal=Frank ár gcroí|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Bhí sé ar an tuairim nach bhfuil amhrán ann sa tsaol ach san uair ina chastar é; ní fíor-amhrán é ach san uair a ligtear saor an amhrán ó bhéal an amhránaí.<ref>{{Lua idirlín|url=http://spailpin.blogspot.com/2010/06/|teideal=An Spailpín Fánach|work=spailpin.blogspot.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Deireadh sé i gcónaí gurbh iad na hamhráin [[stair]] na muintire, "an chuid sin den stair nár scríobh na staraithe". Agus ina dhiaidh sin: "Iad siúd a bhfuil an chumhacht acu, scríobhann siad an stair; na daoine a fhulaingíonn is iad a bhreacann na hamhráin." Bhuail taom croí Frank Harte ar [[27 Meitheamh]] [[2005]], in aois 72 bliain dó. [[Íomhá:Garden of Remembrance at Parnell Square in Dublin-1574630 (48954084723).jpg|mion|club Góilín, Teachers Club, 36 [[Cearnóg Parnell]]]] == Tionchar == Reáchtáladh an fhéile Frank Harte gach bliain sa chlub Góilín.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/pages/category/Community/The-Frank-Harte-Festival-109795519120250/|teideal=The Frank Harte Festival|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=http://www.goilin.com/|teideal=An Góilín|work=www.goilin.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> == Saothar == D’eisigh Frank an t-uafás ar [[Dlúthdhiosca|cheirníní]] thar na blianta == Tagairtí == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Harte, Frank}} [[Catagóir:Amhránaithe Éireannacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1933]] [[Catagóir:Básanna in 2005]] 4299wqmzph8mu8qjzuslkpplv7xrl59 1071769 1071763 2022-08-12T05:23:30Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Íomhá:Chapelizod Village.jpg|mion|[[Séipéal Iosóid]]]] B’[[amhránaí]] traidisiúnta é '''Frank Harte''' ([[14 Bealtaine]] [[1933]] – [[27 Meitheamh]] [[2005]]) a rugadh i [[Séipéal Iosóid]]. Bhí stór millteach [[amhrán]] aige.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.beo.ie/alt-frank-harte-1933-150-2005-2.aspx|teideal=Frank Harte, 1933 – 2005|údar=Antaine Ó Faracháin|dáta=|language=ga|work=Beo!|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Níor thréig sé riamh a dhúchas féin agus thaispeáin sé don domhan mór go bhfuil traidisiún saibhir amhránaíochta i m[[Baile Átha Cliath]]. Bhí eolas cuimsitheach aige bhí amhráin Ghaeilge aige, bíodh go raibh cúthaile áirithe air ina gcuibhreann; agus bailéid idirnáisiúnta, agus seanrabhcáin, agus scéalamhráin, agus ábhar [[Sasana|Sasanach]], [[Albain|Albanach]], [[An tOrd Oráisteach|Oráisteach]], srl.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/2.663/frank-%C3%A1r-gcro%C3%AD-1.470605|teideal=Frank ár gcroí|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Bhí sé ar an tuairim nach bhfuil amhrán ann sa tsaol ach san uair ina chastar é; ní fíor-amhrán é ach san uair a ligtear saor an amhrán ó bhéal an amhránaí.<ref>{{Lua idirlín|url=http://spailpin.blogspot.com/2010/06/|teideal=An Spailpín Fánach|work=spailpin.blogspot.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> Deireadh sé i gcónaí gurbh iad na hamhráin [[stair]] na muintire, "an chuid sin den stair nár scríobh na staraithe". Agus ina dhiaidh sin: "Iad siúd a bhfuil an chumhacht acu, scríobhann siad an stair; na daoine a fhulaingíonn is iad a bhreacann na hamhráin." Bhuail taom croí Frank Harte ar [[27 Meitheamh]] [[2005]], in aois 72 bliain dó. [[Íomhá:Garden of Remembrance at Parnell Square in Dublin-1574630 (48954084723).jpg|mion|Club Góilín, Teachers Club, 36 [[Cearnóg Parnell]]]] == Tionchar == Reáchtáladh an fhéile Frank Harte gach bliain sa chlub Góilín.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/pages/category/Community/The-Frank-Harte-Festival-109795519120250/|teideal=The Frank Harte Festival|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=http://www.goilin.com/|teideal=An Góilín|work=www.goilin.com|dátarochtana=2020-06-27}}</ref> == Saothar == D’eisigh Frank an t-uafás ar [[Dlúthdhiosca|cheirníní]] thar na blianta == Tagairtí == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Harte, Frank}} [[Catagóir:Amhránaithe Éireannacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1933]] [[Catagóir:Básanna in 2005]] o5r03rhf1pbis4amspa970au9r2yu97 0 93912 1071545 976785 2022-08-11T16:33:56Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba [[Pápa|phápa]] ar an [[Eaglais Chaitliceach]] é '''Pápa Innocentius XI'''. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{Pápaí}} {{síol}} {{DEFAULTSORT:Innocentius XI, Ppa}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1611]] [[Catagóir:Básanna i 1689]] [[Catagóir:Ceannairí reiligiúnacha]] [[Catagóir:Pápaí]] 34x11zp7r2j32tknbry5smc7gkqqp0a 0 94029 1071681 968206 2022-08-11T19:31:13Z HusseyBot 17099 WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}Sliabh i dTír MhicAoidh is ea '''Beinn Chlìbric''' ([[An Béarla|Béarla]]: ''Ben Klibreck''). Is é Meall nan Con an t-ainm atá ar an mhullach. Tá sé 962 méadar ar airde, agus is Beinn Rothaich é. Tagann an t-ainm ón Sean-Lochlainnis ''clete'' nó ''klif'' agus ''brekka'', a chiallaíonn fána aille. D'fhéadfadh sé freisin go gciallaíonn sé cliath breac. De ghnáth beifear ag déanamh ar an shliabh seo ó Vagastie ar an mbóthar A36. De ghnáth bítear ag dul in aon treo síos, agus ní bhítear ag ceangal le sliabh eile. Ón mhullach gheofar amhairc ar Loch na Bhfear, Loch Sìn, Asaint, Sliabh Hòb agus Cataibh thoir [[Catagóir: Munros]] [[Catagóir: Sléibhte na hAlban]] [[Catagóir: Cataibh]] 99l0yjyl0p4an977f3gidnsb5p2vify 0 94286 1071535 970405 2022-08-11T15:32:21Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Amhránaí]] [[Sasanach|Sasanach]] is ea '''David Ian "Joe" Jackson''' a rugadh ar an [[11 Lúnasa]] [[1954]] i m[[Burton upon Trent]]. [[Staffordshire]]. == Féach freisin == == Tagairtí == {{Reflist}} == Naisc sheachtracha == {{síolta ceol}} {{DEFAULTSORT:Jackson, Joe}} [[Catagóir:Ceoltóirí Sasanacha]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1954]] [[Catagóir:Daoine beo]] i5mv5251234pl3a77r58vgkicqnuj1z 10 94628 1071683 1040298 2022-08-11T19:39:12Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí |wikidata = {{{wikidata|}}} |child = {{{child|}}} |item = {{{item|}}} |lang = {{{lang|}}} | titlestyle = background-color: #d9b38c; font-size:130%; | abovestyle = background-color: #d9b38c; font-size:110%; | headerstyle = background-color: #d9b38c |subheader = {{#if:{{{nom_original|}}} |{{#ifeq:{{{nom_original_txt|}}} | {{{nom|}}}|<!-- no mostrar per a evitar redundància amb el nom bàsic -->|{{{nom_original|}}}{{#if:{{{nom_original_lleng|}}} |&nbsp;({{{nom_original_lleng}}}) }} }} }} |captionstyle = font-size:90%; |labelstyle = padding-right:1.2em;<!--(assegura espai entre label i data --> background:#eeeeee; text-align:start |datastyle = text-align:start |title = <span style="float:left;">[[File:Simpleicons Places placeholder-tool.svg|WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach|20px|link=]]</span>{{{nom|}}} | image = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{InfoboxImage|image= {{{imatge|}}}|alt={{{alt|}}} |size={{{mida_imatge|}}} |sizedefault=300x300px}} }} }} | caption = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{{peu|}}} }} }} <!-- TIPUS INDRET no editable, només per a tractament format i colors --> |label2 = Cineál |data2 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Jaciment arqueològic romà|Q21752084=<!-- -->|#default={{{tipologia|}}} }} |label7 = Ainm [[Ibéireach]] |data7 = {{{nom_iber|}}} |label8 = Ainm [[Éigipteach]] |data8 = {{{nom_egipci|}}} |label9 = Nom [[Iairiglifeach]] |data9 = {{{nom_jeroglifics|}}} |label10 = Nom [[Sean-Ghréigis]] |data10 = {{{nom_grec|}}} |label11 = Nom [[Laidin]] |data11 = {{{nom_llati|}}} |label12 = Nom [[Araibis]] |data12 = {{{nom_arab|}}} |label14 = Ainmneacha eile |data14 = {{{altres_noms|}}} |label15 = Eapainm |data15 = {{{eponim|}}} |label16 = {{nowrap|Cuid de}} |data16 = {{{partde|}}} |label18 = Éicea-réigiún |data18 = {{{ecoregio|}}} |label20 = Suíomh geografach |data20 = {{{situacio_geografica|}}} |label23 = Aicmiú CEMT |data23 = {{{tipus_canal|}}} <!-- ******* DUBTE POSICIO *** --> |label25 = Limistéar faoi chosaint |data25 = {{{area_protegida|}}} | label27 = {{{logainmlabel|}}} | data27 = {{{logainmlink|}}} <!-- ******* INICI FINAL **************************************************************************** --> |header30 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} {{{continent|}}}{{{pais_conca|}}}{{{cota_inicial|}}} {{{bloc_inici|}}}{{{entitat_territorial1|}}}{{{localitzacio1|}}} {{{mapa_localitzacio|}}} {{{imatge_mapa|}}} {{{draw_mapa|}}} {{{draw_layer|}}} | {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |Foinse <!-- hi ha 2 punts --> | Suíomh<!-- hi ha només punt inicial --> }} }}<!-- No hi ha punt inicial --> |label32 = Ilchríoch |data32 = {{{continent|}}} |label34 = Tíortha imchuacha |data34 = {{{pais_conca|}}} |label36 = Airde tosaigh |data36 = {{{cota_inicial|}}} <!-- Construir taula entitat territorials segons selecció feta a la plantilla Indret--> |data38 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} | {{{bloc_inici|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial1|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial1|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label39 = Suíomh |data39 = {{{localitzacio1|}}} |header41 = {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} | Deireadh }} |label43 = Airde deiridh |data43 = {{{cota_final|}}} |data45 = {{#if:{{{bloc_final|}}} | {{{bloc_final|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial2|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label46 = Suíomh |data46 = {{{localitzacio2|}}} |label48 = Draein <!-- Si hi figura un riu o mar, posr-ho. SI hi ha la localització, evitr repetir--> |data48 = {{#ifeq:{{textnet|{{{desguassos|}}}}} | {{textnet|{{{localitzacio2|}}}}}|<!--no repetir -->|{{{desguassos|}}}}} <!-- Mapa de localització --> | data50 = {{Aimsitheoir léarscáil |module={{{module|wikidata}}} | imatge_mapa={{{imatge_mapa|}}} |peu_mapa={{{peu_mapa|}}} | draw_mapa={{{draw_mapa|}}} |mapaWD={{{mapaWD|}}} | item={{{item|}}} | item_territori = |zoom= {{{zoom|}}} | mapa_localitzador= {{{mapa_localitzador|}}} | nom_marcador ={{{title1|}}}|marcador ={{#if:{{{lat_dec2|}}}{{{lat_lon2|}}}|a}} | nom_marcador2={{{title2|}}}|marcador2= b | marcador_color= {{{marcador_color|}}} |marcador_color2= {{{marcador_color2|}}} | lat_lon = {{{lat_lon1|}}} | lat_lon2 = {{{lat_lon2|}}} | lat_dec = {{{lat_dec1|}}} | lon_dec ={{{lon_dec1|}}} | lat_dec2= {{{lat_dec2|}}} | lon_dec2={{{lon_dec2|}}} | layer= {{{draw_layer|}}} |lang={{{lang|}}} | serie_punts5 = {{{via|}}} }} <!-- ****** GEOGRAFIA **************************************************************************** --> |label60 = Farraige |data60 = {{{mar|}}} |label62 = Sliabhraon |data62 = {{{serralada|}}} |label64 = Sliabhraon |data64 = {{{serra|}}} |label66 = Teorainneacha le |data66 = {{{limits_amb|}}} |label68 = Oileán |data68 = {{{illa|}}} |label72 = Farraigí cóngarach |data72 = {{{mars_contigus|}}} |label76 = Cathracha cósta |data76 = {{{ciutats_riberenques|}}} |label80 = Oaisis |data80 = {{{oasis|}}} |label82 = Oileánra |data82 = {{{arxipelag|}}} |label86 = Oileáin intíre |data86 = {{{illes|}}} |label90 = Murascaill agus bánna |data90 = {{{golfs_badies|}}} |label92 = Cinnirí |data92 = {{{caps|}}} |label94 = Caolas |data94 = {{{estrets|}}} |label96 = Gnéithe geografacha |data96 = {{{accidents|}}} |label98 = Bunaithe ag |data98 = {{{format_per|}}} |label100 = Craobh-aibhneacha |data100 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |<!-- Res. Es mostrarà "Riu" a següent data -->|{{#if:{{{afluents|}}}|{{Llista desplegable condicional|{{{afluents|}}}|40|3}}}} }} |label102 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |Abhainn|Eisilteach}} |data102 = {{{efluent|}}} |label106 = {{#if:{{{curs_aigua|}}}|Sruthchúrsa|Abhantrach }} |data106 = {{if empty | {{{curs_aigua|}}} | {{{conca_hidrografica|}}} }} |label110 = Damba nasctha |data110 = {{{presa|}}} |label144 = {{{etiqueta_geografia1|}}} |data144 = {{{nom_geografia1|}}} |label145 = {{{etiqueta_geografia2|}}} |data145 = {{{nom_geografia2|}}} |label146 = {{{etiqueta_geografia3|}}} |data146 = {{{nom_geografia3|}}}<!-- <!-- ****** CARACTERISTIQUES **************************************************************************** --> |header153 = {{#if: {{{element_vertebrador|}}}{{{cims|}}} {{{prominencia|}}}{{{altitud|}}}{{{costa|}}} {{{profunditat_mitjana|}}}{{{profunditat|}}}{{{separacio|}}}{{{rescloses|}}} {{{tipus_cascada|}}}{{{alçada_max|}}}{{{salts|}}}{{{salt_llarg|}}} {{{dimensions|}}}{{{perimetre|}}} {{{punt_mes_baix|}}}{{{punt_mes_alt|}}}{{{creua|}}}{{{passa|}}}{{{carretera|}}} {{{material|}}}{{{nomenclator|}}}{{{parcela|}}}<!--{{{superficie|}}}{{{superficie_conca|}}}--> {{{especies|}}}{{{recorregut|}}}{{{dificultat|}}}{{{orientacio|}}}{{{pendent|}}} {{{desnivell|}}}{{{ciutat_mes_propera|}}} {{{nom_caracteristiques1|}}}{{{nom_caracteristiques2|}}}{{{nom_caracteristiques3|}}} {{{bloc_proteccions_1|}}}{{{bloc_proteccions_2|}}}{{{bloc_proteccions_3|}}} |Tréithe}} |label155 = Eilimint spíon |data155 = {{{element_vertebrador|}}} |label157 = Buanna den scoth |data157 = {{{cims|}}} |label169 = Starraiceacht |data169 = {{{prominencia|}}} |label171 = Airde <!-- sobre nivell del mar. NO CONFONDRE AMB ALÇADA del objecte--> |data171 = {{{altitud|}}} |label179 = Fad cósta |data179 = {{posaunitat|{{{costa|}}}|m}} |label185 = Doimhneacht&nbsp;meán |data185 = {{posaunitat|{{{profunditat_mitjana|}}}|m}} |label190 = Doimhneacht uasta |data190 = {{posaunitat|{{{profunditat|}}}|m}} |label197 = Scaradh íosta |data197 = {{posaunitat|{{{separacio|}}}|m}} |label203 = Faoi ghlas |data203 = {{{rescloses|}}} | label205 = Cineál eas | data205 = {{{tipus_cascada|}}} | label207 = Uasairde | data207 = {{{alçada_max|}}} | label209 = Líon na léimeanna | data209 = {{{salts|}}} | label211 = Léim níos faide | data211 = {{{salt_llarg|}}} |label213 = Toisí |data213 = {{{dimensions|}}} |label231 = Imlíne <!--P518 permet indicar a que es refereix el perímetre: peu arbre, tronc, etc. --> |data231 = {{{perimetre|}}} |label260 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | Íos-airde |Íos-airde}}}} |data260 = {{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | {{{punt_mes_baix|}}} {{#if:{{{altitud_minima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_minima|}}} |[[Metres sobre el nivell del mar|msnm]]}}) }} }} |label263 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_alt|}}}| Airde uasta |Airde uasta}}}} |data263 = {{#if:{{{punt_mes_alt|}}} | {{{punt_mes_alt|}}} {{#if:{{{altitud_maxima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_maxima|}}} |Meán leibhéal na farraige}}) }} }} |label265 = Cros <!-- Pot ser una ruta, pista, etc. o un pont. En aquest cas, el P177 pot tenir contingut--> |data265 = {{{creua|}}} |label273 = Tarlaíonn é |data273 = {{{passa|}}} |label275 = Bóithre |data275 = {{{carretera|}}} |label290 = Ábhar |data290 = {{{material|}}} |label292 = {{nowrap|Ainmníocht oifigiúil phríomh-ainmníocht na Catalóine}} |data292 = {{{nomenclator|}}} |label298 = Plásáin |data298 = {{{parcela|}}} <!--|label300 = Dromchla |data300 = {{{superficie|}}} |label301 = Dromchla cuan |data301 = {{{superficie_conca|}}}--> |label305 = Speicis i láthair |data305 = {{{especies|}}} |label307 = Bealach |data307 = {{{recorregut|}}} |label310 = Deacracht |data310 = {{{dificultat|}}} |label312 = Treoshuíomh<!-- de la vall, del recorregut, sender, etc. --> |data312 = {{{orientacio|}}} |label314 = Ar feitheamh |data314 = {{posaunitat|{{{pendent|}}}|%}} |label316 = Fána |data316 = {{{desnivell|}}} |label318 = An baile is gaire |data318 = {{{ciutat_mes_propera|}}} | label325 = {{{etiqueta_caracteristiques1|}}} | data325 = {{{nom_caracteristiques1|}}} | label326 = {{{etiqueta_caracteristiques2|}}} | data326 = {{{nom_caracteristiques2|}}} | label327 = {{{etiqueta_caracteristiques3|}}} | data327 = {{{nom_caracteristiques3|}}} <!-- Bloc Protecció --> |data335 = {{{bloc_proteccions_1|}}}<!-- Manuals + els que hi ha a P1435 --> |data340 = {{{bloc_proteccions_2|}}}<!-- Les IPAs (P1600) sense cap altra protecció en P1435 --> |data342 = {{{bloc_proteccions_3|}}}<!-- proteccions generades amb Property que no figuren dins P1435 (espais naturals UICN + Reserva de la Biosfera --> <!-- ****** MESURES **************************************************************************** --> |header355 = {{#if:{{{temperatura_mitjana|}}} {{{temperatura_maxima|}}} {{{temperatura_minima|}}} {{{amplitud_termica|}}} {{{precipit_any|}}} {{{defichidric|}}} {{{tempaigua|}}} {{{pH|}}} {{{clima|}}} {{{insolacio|}}} {{{salinitat|}}} {{{congelacio|}}} {{{cabal|}}} {{{capacitat|}}} {{{nom_mesures1|}}} {{{nom_mesures2|}}} {{{nom_mesures3|}}} | Bearta agus táscairí}} |label359 = Aeráid |data359 = {{{clima|}}} |label363 = Buille gréine |data363 = {{{insolacio|}}} |label372 = Meánteocht bhliantúil |data372 = {{{temperatura_mitjana|}}} |label375 = {{#if: {{{amplitud_termica|}}} |[[Amplitud tèrmica]] anual |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |[[Amplitud tèrmica]] go bliantúil |Teocht uasta }} |Teocht íosta }} }} |data375 = {{#if:{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}} |{{posaunitat|{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}}|ºC}} |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{{temperatura_minima|}}}&nbsp;⇔&nbsp;{{{temperatura_maxima|}}}&nbsp;ºC |{{posaunitat|{{{temperatura_maxima|}}}|ºC}} }} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{posaunitat|{{{temperatura_minima|}}}|ºC}} }} }} }} |label378 = Báisteach meánach bliantúil |data378 = {{{precipit_any|}}} |label382 = Iarmhéid bliantúil uisce |data382 = {{{defichidric|}}} |label384 = Teocht an uisce |data384 = {{{tempaigua|}}}<!-- -->{{if both|{{{tempaigua|}}} | {{{data_captacio|}}}<!-- -->|&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} |label390 = pH |data390 = {{#if:{{{pH|}}} | {{{pH|}}}<!-- -->{{#if:{{{tempaigua|}}} |<!--no repetir data -->| {{#if:{{{data_captacio|}}} |&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} }} }} |label395 = Salandacht |data395 = {{{salinitat|}}} |label400 = Reo |data400 = {{{congelacio|}}} |label403 = Sreabhadh |data403 = {{{cabal|}}} |label406 = Cumas |data406 = {{{capacitat|}}} | label415 = {{{etiqueta_mesures1|}}} | data415 = {{{nom_mesures1|}}} | label416 = {{{etiqueta_mesures2|}}} | data416 = {{{nom_mesures2|}}} | label417 = {{{etiqueta_mesures3|}}} | data417 = {{{nom_mesures3|}}} <!-- ****** ARQUEOLOGIA / HISTÒRIA **************************************************************************** --> |header425 = {{#if:{{{edat|}}}{{{cronologia|}}}{{{pobladors|}}}{{{any_descoberta|}}} {{{documentat|}}} {{{excavacions|}}} {{{arqueolegs|}}} {{{paleontolegs|}}} {{{primers_exploradors|}}} {{{primers_navegants|}}} {{{periodes_historics|}}} {{{troballes|}}} {{{restauracions|}}} {{{categoria_proteccio|}}}{{{patrimoni|}}} {{{cataleg|}}}{{{estat_us|}}}{{{terreny|}}}{{{planta|}}}{{{subdivisions|}}} {{{tipus_erupcio|}}}{{{erupcio|}}}{{{coleccions|}}}{{{amenaces|}}}{{{recursos|}}} | Stair}} |label427 = Tíopeolaíocht |data427 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Q21752104={{{tipologia|}}}<!-- -->|#default=}} |label428 = Aois |data428 = {{{edat|}}} |label430 = Tréimhsí stairiúla |data430 = {{{periodes_historics|}}} |label432 = Cultúr/lonnaitheoirí |data432 = {{{pobladors|}}} |label434 = Croineolaíocht |data434 = {{{cronologia|}}} |label439 = Blian aimsithe |data439 = {{{any_descoberta|}}} |label441 = Doiciméadaithe |data441 = {{{documentat|}}} |label443 = Tochailtí |data443 = {{{excavacions|}}} |label447 = Mairnéalach luatha |data447 = {{{primers_navegants|}}} |label449 = Taiscéalaithe luatha |data449 = {{{primers_exploradors|}}} |label452 = Seandálaithe |data452 = {{{arqueolegs|}}} |label455 = Pailé-ointeolaithe |data455 = {{{paleontolegs|}}} |label470 = Torthaí |data470 = {{{troballes|}}} |label472 = Athchóirithe |data472 = {{{restauracions|}}} |label478 = Oidhreacht |data478 = {{{patrimoni|}}} |label480 = Catalóg |data480 = {{{cataleg|}}} |label482 = Stáit |data482 = {{{estat_us|}}} |label495 = Talamh |data495 = {{{terreny|}}} |label497 = Planda |data497 = {{{planta|}}} |label505 = Cineál brúchtadh |data505 = {{{tipus_erupcio|}}} |label507 = An brúchtadh seo caite |data507 = {{{erupcio|}}} <!-- Amenaces, patrimoni i colleccions, analitzar per passar a comodí --> |label515 = Bailiúcháin |data515 = {{{coleccions|}}} |label521 = Bagairtí |data521 = {{{amenaces|}}} |label523 = Acmhainní |data523 = {{{recursos|}}} |label525 = {{{etiqueta_historia1|}}} |data525 = {{{nom_historia1|}}} |label526 = {{{etiqueta_historia2|}}} |data526 = {{{nom_historia2|}}} |label527 = {{{etiqueta_historia3|}}} |data527 = {{{nom_historia3|}}} <!-- Excursionisme i escalada --> |header535 = {{#if:{{{primera_ascensio|}}} {{{ruta_normal|}}} {{{etapes|}}}{{{variant|}}} {{{enllaç_sender|}}} {{{enllaç_sender|}}} |Spóirt}} |label540 = An chéad aird |data540 = {{{primera_ascensio|}}} |label547 = Gnáthbhealach |data547 = {{{ruta_normal|}}} |label553 = Céimeanna |data553 = {{{etapes|}}} |label559 = Athrú |data559 = {{{variant|}}} |label570 = Nasc le rianta eile |data570 = {{{enllaç_sender|}}} <!-- pistes d'esqui --> | header585 = {{#if:{{{domini|}}} {{{capacitat_alpí|}}} {{{capacitat_alpi|}}} {{{remuntadors|}}} {{{catifes|}}} {{{telefèric|}}} {{{teleferic|}}} {{{telecabina|}}} {{{telecadira|}}} {{{telesquís|}}} {{{telesquis|}}} {{{bloc_remuntadors|}}}{{{bloc_pistes_alpi|}}}{{{bloc_pistes_fons|}}} {{{pistes_alpí|}}} {{{pistes_alpi|}}} {{{negres_alpí|}}} {{{negres_alpi|}}} {{{km_alpí|}}} {{{km_alpi|}}} {{{vermelles_alpí|}}} {{{vermelles_alpi|}}} {{{blaves_alpí|}}} {{{blaves_alpi|}}} {{{verdes_alpí|}}} {{{verdes_alpi|}}} | Sciáil alpach}} | label595 = Smacht | data595 = {{{domini|}}} | label597 = Cumas | data597 = {{{capacitat_alpi|}}} | label599 = Ardaitheoirí sciála | data599 = {{#if:{{{remuntadors|}}} | {{{remuntadors|}}} |{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}}{{{catifes|}}}{{{teleferic|}}}{{{telecabina|}}}{{{telecadira|}}} {{{telesquis|}}}{{{canons|}}} |&nbsp;}}<!-- Forçar capçalera "remuntadors" --> }} | data603 = {{align|right|{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}} | {{{bloc_remuntadors|}}}<!-- -->| {{#if:{{{catifes|}}} | [[File:Tapis roulant sign inv v2.svg|20px|link=]]={{{catifes|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{teleferic|}}} | [[File:Pictograms-nps-services-tramway.svg|20px|link=]]={{{teleferic|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecabina|}}}| [[File:Icona_gondola_skilift.svg|20px|link=]]={{{telecabina|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecadira|}}}| [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_seggiovia.svg|20px|link=]]={{{telecadira|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telesquis|}}} | [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_skilift.svg|20px|link=]]={{{telesquis|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{canons|}}} | [[File:Snow_cannon_icona.svg|20px|link=]]={{{canons|}}}}} }} }} | label625 = Dromchla | data625 = {{{superficie_artificial|}}} | label631 = Eile | data631 = {{{altres|}}} | label639 = Rianta | data639 = {{{pistes_alpi|}}}{{#if:{{{km_alpi|}}}|&nbsp;({{{km_alpi|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_alpi|}}}{{{km_alpi|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_alpi|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_alpi|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}} }} | header673 = {{#if:{{{capacitat_fons|}}} {{{pistes_fons|}}} {{{negres_fons|}}} {{{vermelles_fons|}}}{{{blaves_fons|}}} {{{verdes_fons|}}} {{{km_fons|}}} | Sciáil tras-tíre}} | label675 = Cumas | data675 = {{{capacitat_fons|}}} | label677 = Rianta | data677 = {{{pistes_fons|}}}{{#if:{{{km_fons|}}}|&nbsp;({{{km_fons|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_fons|}}}{{{km_fons|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_fons|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_fons|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_fons|}}}'''&nbsp;</span>}} }} <!-- ****** ACTIVITAT **************************************************************************** --> | header725 = {{#if:{{{construccio|}}}{{{inauguracio|}}} {{{tancament|}}}{{{obertura|}}} {{{visites|}}}{{{pressupost|}}}{{{fundador|}}} {{{gestor|}}} {{{dissenyador|}}} {{{propietari|}}} {{{transport|}}} {{{serveis|}}}{{{premis|}}} {{{funcio|}}} {{{nom_activitat1|}}}{{{nom_activitat2|}}}{{{nom_activitat3|}}} | Gníomhaíocht}} | label728 = Tógáil | data728 = {{{construccio|}}} | label737 = Dáta oscailte | data737 = {{{inauguracio|}}} | label738 = Dáta deiridh | data738 = {{{tancament|}}} | label741 = Oscail | data741 = {{{obertura|}}} | label743 = Úsáid | data743 = {{{funcio|}}} | label745 = Líon na gcuairteoirí | data745 = {{#if:{{{visites|}}} | {{{visites|}}} {{#if:{{{visites_any|}}} |&nbsp;({{{visites_any|}}})}} }} | label747 = Buiséad | data747 = {{#if:{{{pressupost|}}} | {{{pressupost|}}} {{#if:{{{pressupost_any|}}} |^{({{{pressupost_any|}}})} }} }} | label751 = Bunaitheoir | data751 = {{{fundador|}}} | label752 = Bainisteoir | data752 = {{{gestor|}}} | label753 = Úinéirí | data753 = {{{propietari|}}} | label754 = Dearthóir | data754 = {{{dissenyador|}}} | label765 = Iompar | data765 = {{{transport|}}} | label767 = Seirbhísí | data767 = {{{serveis|}}} | label779 = {{{etiqueta_activitat1|}}} | data779 = {{{nom_activitat1|}}} | label780 = {{{etiqueta_activitat2|}}} | data780 = {{{nom_activitat2|}}} | label781 = {{{etiqueta_activitat3|}}} | data781 = {{{nom_activitat3|}}} |label795 = Gradaim |data795 = {{{premis|}}} |label800 = Nótaí |data800 = {{{notes|}}} |data807 = {{#if:{{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 | value={{{lloc_web|}}}{{{web|}}} }} | <hr>{{#if:{{{lloc_web|}}} {{{web|}}} |{{if empty|{{{lloc_web|}}}|{{{web|}}} }} |{{#if:{{#property:P856 |from={{{item|}}} }} | {{URL|106={{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 |list=false | item={{{item|}}} }} |107=Lloc web oficial}} }} }} }} }}<noinclude>[[Catagóir:WD Boscaí sonraí|Tireolaiocht Fhisiceach]]</noinclude> 6qhgj7n70kzt4hjh6qj8nhegra1s1vr 1071684 1071683 2022-08-11T19:48:01Z Kevin Scannell 340 glanadh wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí |wikidata = {{{wikidata|}}} |child = {{{child|}}} |item = {{{item|}}} |lang = {{{lang|}}} | titlestyle = background-color: #d9b38c; font-size:130%; | abovestyle = background-color: #d9b38c; font-size:110%; | headerstyle = background-color: #d9b38c |subheader = {{#if:{{{nom_original|}}} |{{#ifeq:{{{nom_original_txt|}}} | {{{nom|}}}|<!-- no mostrar per a evitar redundància amb el nom bàsic -->|{{{nom_original|}}}{{#if:{{{nom_original_lleng|}}} |&nbsp;({{{nom_original_lleng}}}) }} }} }} |captionstyle = font-size:90%; |labelstyle = padding-right:1.2em;<!--(assegura espai entre label i data --> background:#eeeeee; text-align:start |datastyle = text-align:start |title = <span style="float:left;">[[File:Simpleicons Places placeholder-tool.svg|WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach|20px|link=]]</span>{{{nom|}}} | image = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{InfoboxImage|image= {{{imatge|}}}|alt={{{alt|}}} |size={{{mida_imatge|}}} |sizedefault=300x300px}} }} }} | caption = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{{peu|}}} }} }} <!-- TIPUS INDRET no editable, només per a tractament format i colors --> |label2 = Cineál |data2 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Jaciment arqueològic romà|Q21752084=<!-- -->|#default={{{tipologia|}}} }} |label7 = Ainm [[Ibéireach]] |data7 = {{{nom_iber|}}} |label8 = Ainm [[Éigipteach]] |data8 = {{{nom_egipci|}}} |label9 = Ainm [[Iairiglifeach]] |data9 = {{{nom_jeroglifics|}}} |label10 = Ainm [[Sean-Ghréigis]]e |data10 = {{{nom_grec|}}} |label11 = Ainm [[Laidin]] |data11 = {{{nom_llati|}}} |label12 = Ainm [[Araibis]]e |data12 = {{{nom_arab|}}} |label14 = Ainmneacha eile |data14 = {{{altres_noms|}}} |label15 = Eapainm |data15 = {{{eponim|}}} |label16 = {{nowrap|Cuid de}} |data16 = {{{partde|}}} |label18 = Éicearéigiún |data18 = {{{ecoregio|}}} |label20 = Suíomh geografach |data20 = {{{situacio_geografica|}}} |label23 = Aicmiú CEMT |data23 = {{{tipus_canal|}}} <!-- ******* DUBTE POSICIO *** --> |label25 = Limistéar faoi chosaint |data25 = {{{area_protegida|}}} | label27 = {{{logainmlabel|}}} | data27 = {{{logainmlink|}}} <!-- ******* INICI FINAL **************************************************************************** --> |header30 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} {{{continent|}}}{{{pais_conca|}}}{{{cota_inicial|}}} {{{bloc_inici|}}}{{{entitat_territorial1|}}}{{{localitzacio1|}}} {{{mapa_localitzacio|}}} {{{imatge_mapa|}}} {{{draw_mapa|}}} {{{draw_layer|}}} | {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |Foinse <!-- hi ha 2 punts --> | Suíomh<!-- hi ha només punt inicial --> }} }}<!-- No hi ha punt inicial --> |label32 = Ilchríoch |data32 = {{{continent|}}} |label34 = Tíortha abhantraí |data34 = {{{pais_conca|}}} |label36 = Airde tosaigh |data36 = {{{cota_inicial|}}} <!-- Construir taula entitat territorials segons selecció feta a la plantilla Indret--> |data38 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} | {{{bloc_inici|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial1|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial1|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label39 = Suíomh |data39 = {{{localitzacio1|}}} |header41 = {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} | Deireadh }} |label43 = Airde deiridh |data43 = {{{cota_final|}}} |data45 = {{#if:{{{bloc_final|}}} | {{{bloc_final|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial2|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label46 = Suíomh |data46 = {{{localitzacio2|}}} |label48 = Draein <!-- Si hi figura un riu o mar, posr-ho. SI hi ha la localització, evitr repetir--> |data48 = {{#ifeq:{{textnet|{{{desguassos|}}}}} | {{textnet|{{{localitzacio2|}}}}}|<!--no repetir -->|{{{desguassos|}}}}} <!-- Mapa de localització --> | data50 = {{Léarscáil |module={{{module|wikidata}}} | imatge_mapa={{{imatge_mapa|}}} |peu_mapa={{{peu_mapa|}}} | draw_mapa={{{draw_mapa|}}} |mapaWD={{{mapaWD|}}} | item={{{item|}}} | item_territori = |zoom= {{{zoom|}}} | mapa_localitzador= {{{mapa_localitzador|}}} | nom_marcador ={{{title1|}}}|marcador ={{#if:{{{lat_dec2|}}}{{{lat_lon2|}}}|a}} | nom_marcador2={{{title2|}}}|marcador2= b | marcador_color= {{{marcador_color|}}} |marcador_color2= {{{marcador_color2|}}} | lat_lon = {{{lat_lon1|}}} | lat_lon2 = {{{lat_lon2|}}} | lat_dec = {{{lat_dec1|}}} | lon_dec ={{{lon_dec1|}}} | lat_dec2= {{{lat_dec2|}}} | lon_dec2={{{lon_dec2|}}} | layer= {{{draw_layer|}}} |lang={{{lang|}}} | serie_punts5 = {{{via|}}} }} <!-- ****** GEOGRAFIA **************************************************************************** --> |label60 = Farraige |data60 = {{{mar|}}} |label62 = Sliabhraon |data62 = {{{serralada|}}} |label64 = Sliabhraon |data64 = {{{serra|}}} |label66 = Teorainneacha le |data66 = {{{limits_amb|}}} |label68 = Oileán |data68 = {{{illa|}}} |label72 = Farraigí cóngaracha |data72 = {{{mars_contigus|}}} |label76 = Cathracha cósta |data76 = {{{ciutats_riberenques|}}} |label80 = Oaisis |data80 = {{{oasis|}}} |label82 = Oileánra |data82 = {{{arxipelag|}}} |label86 = Oileáin intíre |data86 = {{{illes|}}} |label90 = Murascaill agus bánna |data90 = {{{golfs_badies|}}} |label92 = Cinnirí |data92 = {{{caps|}}} |label94 = Caolas |data94 = {{{estrets|}}} |label96 = Gnéithe geografacha |data96 = {{{accidents|}}} |label98 = Bunaithe ag |data98 = {{{format_per|}}} |label100 = Craobh-aibhneacha |data100 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |<!-- Res. Es mostrarà "Riu" a següent data -->|{{#if:{{{afluents|}}}|{{Llista desplegable condicional|{{{afluents|}}}|40|3}}}} }} |label102 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |Abhainn|Eisilteach}} |data102 = {{{efluent|}}} |label106 = {{#if:{{{curs_aigua|}}}|Sruthchúrsa|Abhantrach }} |data106 = {{if empty | {{{curs_aigua|}}} | {{{conca_hidrografica|}}} }} |label110 = Damba nasctha |data110 = {{{presa|}}} |label144 = {{{etiqueta_geografia1|}}} |data144 = {{{nom_geografia1|}}} |label145 = {{{etiqueta_geografia2|}}} |data145 = {{{nom_geografia2|}}} |label146 = {{{etiqueta_geografia3|}}} |data146 = {{{nom_geografia3|}}}<!-- <!-- ****** CARACTERISTIQUES **************************************************************************** --> |header153 = {{#if: {{{element_vertebrador|}}}{{{cims|}}} {{{prominencia|}}}{{{altitud|}}}{{{costa|}}} {{{profunditat_mitjana|}}}{{{profunditat|}}}{{{separacio|}}}{{{rescloses|}}} {{{tipus_cascada|}}}{{{alçada_max|}}}{{{salts|}}}{{{salt_llarg|}}} {{{dimensions|}}}{{{perimetre|}}} {{{punt_mes_baix|}}}{{{punt_mes_alt|}}}{{{creua|}}}{{{passa|}}}{{{carretera|}}} {{{material|}}}{{{nomenclator|}}}{{{parcela|}}}<!--{{{superficie|}}}{{{superficie_conca|}}}--> {{{especies|}}}{{{recorregut|}}}{{{dificultat|}}}{{{orientacio|}}}{{{pendent|}}} {{{desnivell|}}}{{{ciutat_mes_propera|}}} {{{nom_caracteristiques1|}}}{{{nom_caracteristiques2|}}}{{{nom_caracteristiques3|}}} {{{bloc_proteccions_1|}}}{{{bloc_proteccions_2|}}}{{{bloc_proteccions_3|}}} |Tréithe}} |label155 = Eilimint spíon |data155 = {{{element_vertebrador|}}} |label157 = Buanna den scoth |data157 = {{{cims|}}} |label169 = Starraiceacht |data169 = {{{prominencia|}}} |label171 = Airde <!-- sobre nivell del mar. NO CONFONDRE AMB ALÇADA del objecte--> |data171 = {{{altitud|}}} |label179 = Fad cósta |data179 = {{posaunitat|{{{costa|}}}|m}} |label185 = Meándoimhneacht |data185 = {{posaunitat|{{{profunditat_mitjana|}}}|m}} |label190 = Doimhneacht uasta |data190 = {{posaunitat|{{{profunditat|}}}|m}} |label197 = Scaradh íosta |data197 = {{posaunitat|{{{separacio|}}}|m}} |label203 = Faoi ghlas |data203 = {{{rescloses|}}} | label205 = Cineál easa | data205 = {{{tipus_cascada|}}} | label207 = Uasairde | data207 = {{{alçada_max|}}} | label209 = Líon na léimeanna | data209 = {{{salts|}}} | label211 = Léim níos faide | data211 = {{{salt_llarg|}}} |label213 = Toisí |data213 = {{{dimensions|}}} |label231 = Imlíne <!--P518 permet indicar a que es refereix el perímetre: peu arbre, tronc, etc. --> |data231 = {{{perimetre|}}} |label260 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | Íos-airde |Íos-airde}}}} |data260 = {{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | {{{punt_mes_baix|}}} {{#if:{{{altitud_minima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_minima|}}} |[[Metres sobre el nivell del mar|msnm]]}}) }} }} |label263 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_alt|}}}| Airde uasta |Airde uasta}}}} |data263 = {{#if:{{{punt_mes_alt|}}} | {{{punt_mes_alt|}}} {{#if:{{{altitud_maxima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_maxima|}}} |Meán leibhéal na farraige}}) }} }} |label265 = Cros <!-- Pot ser una ruta, pista, etc. o un pont. En aquest cas, el P177 pot tenir contingut--> |data265 = {{{creua|}}} |label273 = Iompraíonn sé |data273 = {{{passa|}}} |label275 = Bóithre |data275 = {{{carretera|}}} |label290 = Ábhar |data290 = {{{material|}}} |label292 = {{nowrap|Ainmníocht oifigiúil phríomh-ainmníocht na Catalóine}} |data292 = {{{nomenclator|}}} |label298 = Plásáin |data298 = {{{parcela|}}} <!--|label300 = Dromchla |data300 = {{{superficie|}}} |label301 = Dromchla cuan |data301 = {{{superficie_conca|}}}--> |label305 = Speicis i láthair |data305 = {{{especies|}}} |label307 = Bealach |data307 = {{{recorregut|}}} |label310 = Deacracht |data310 = {{{dificultat|}}} |label312 = Treoshuíomh<!-- de la vall, del recorregut, sender, etc. --> |data312 = {{{orientacio|}}} |label314 = Ar feitheamh |data314 = {{posaunitat|{{{pendent|}}}|%}} |label316 = Fána |data316 = {{{desnivell|}}} |label318 = An baile is gaire |data318 = {{{ciutat_mes_propera|}}} | label325 = {{{etiqueta_caracteristiques1|}}} | data325 = {{{nom_caracteristiques1|}}} | label326 = {{{etiqueta_caracteristiques2|}}} | data326 = {{{nom_caracteristiques2|}}} | label327 = {{{etiqueta_caracteristiques3|}}} | data327 = {{{nom_caracteristiques3|}}} <!-- Bloc Protecció --> |data335 = {{{bloc_proteccions_1|}}}<!-- Manuals + els que hi ha a P1435 --> |data340 = {{{bloc_proteccions_2|}}}<!-- Les IPAs (P1600) sense cap altra protecció en P1435 --> |data342 = {{{bloc_proteccions_3|}}}<!-- proteccions generades amb Property que no figuren dins P1435 (espais naturals UICN + Reserva de la Biosfera --> <!-- ****** MESURES **************************************************************************** --> |header355 = {{#if:{{{temperatura_mitjana|}}} {{{temperatura_maxima|}}} {{{temperatura_minima|}}} {{{amplitud_termica|}}} {{{precipit_any|}}} {{{defichidric|}}} {{{tempaigua|}}} {{{pH|}}} {{{clima|}}} {{{insolacio|}}} {{{salinitat|}}} {{{congelacio|}}} {{{cabal|}}} {{{capacitat|}}} {{{nom_mesures1|}}} {{{nom_mesures2|}}} {{{nom_mesures3|}}} | Bearta agus táscairí}} |label359 = Aeráid |data359 = {{{clima|}}} |label363 = Buille gréine |data363 = {{{insolacio|}}} |label372 = Meánteocht bhliantúil |data372 = {{{temperatura_mitjana|}}} |label375 = {{#if: {{{amplitud_termica|}}} |[[Amplitud tèrmica]] anual |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |[[Amplitud tèrmica]] go bliantúil |Teocht uasta }} |Teocht íosta }} }} |data375 = {{#if:{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}} |{{posaunitat|{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}}|ºC}} |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{{temperatura_minima|}}}&nbsp;⇔&nbsp;{{{temperatura_maxima|}}}&nbsp;ºC |{{posaunitat|{{{temperatura_maxima|}}}|ºC}} }} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{posaunitat|{{{temperatura_minima|}}}|ºC}} }} }} }} |label378 = Báisteach meánach bliantúil |data378 = {{{precipit_any|}}} |label382 = Iarmhéid bliantúil uisce |data382 = {{{defichidric|}}} |label384 = Teocht an uisce |data384 = {{{tempaigua|}}}<!-- -->{{if both|{{{tempaigua|}}} | {{{data_captacio|}}}<!-- -->|&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} |label390 = pH |data390 = {{#if:{{{pH|}}} | {{{pH|}}}<!-- -->{{#if:{{{tempaigua|}}} |<!--no repetir data -->| {{#if:{{{data_captacio|}}} |&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} }} }} |label395 = Salandacht |data395 = {{{salinitat|}}} |label400 = Reo |data400 = {{{congelacio|}}} |label403 = Sreabhadh |data403 = {{{cabal|}}} |label406 = Cumas |data406 = {{{capacitat|}}} | label415 = {{{etiqueta_mesures1|}}} | data415 = {{{nom_mesures1|}}} | label416 = {{{etiqueta_mesures2|}}} | data416 = {{{nom_mesures2|}}} | label417 = {{{etiqueta_mesures3|}}} | data417 = {{{nom_mesures3|}}} <!-- ****** ARQUEOLOGIA / HISTÒRIA **************************************************************************** --> |header425 = {{#if:{{{edat|}}}{{{cronologia|}}}{{{pobladors|}}}{{{any_descoberta|}}} {{{documentat|}}} {{{excavacions|}}} {{{arqueolegs|}}} {{{paleontolegs|}}} {{{primers_exploradors|}}} {{{primers_navegants|}}} {{{periodes_historics|}}} {{{troballes|}}} {{{restauracions|}}} {{{categoria_proteccio|}}}{{{patrimoni|}}} {{{cataleg|}}}{{{estat_us|}}}{{{terreny|}}}{{{planta|}}}{{{subdivisions|}}} {{{tipus_erupcio|}}}{{{erupcio|}}}{{{coleccions|}}}{{{amenaces|}}}{{{recursos|}}} | Stair}} |label427 = Tíopeolaíocht |data427 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Q21752104={{{tipologia|}}}<!-- -->|#default=}} |label428 = Aois |data428 = {{{edat|}}} |label430 = Tréimhsí stairiúla |data430 = {{{periodes_historics|}}} |label432 = Cultúr/lonnaitheoirí |data432 = {{{pobladors|}}} |label434 = Croineolaíocht |data434 = {{{cronologia|}}} |label439 = Blian aimsithe |data439 = {{{any_descoberta|}}} |label441 = Doiciméadaithe |data441 = {{{documentat|}}} |label443 = Tochailtí |data443 = {{{excavacions|}}} |label447 = Mairnéalach luatha |data447 = {{{primers_navegants|}}} |label449 = Taiscéalaithe luatha |data449 = {{{primers_exploradors|}}} |label452 = Seandálaithe |data452 = {{{arqueolegs|}}} |label455 = Pailé-ointeolaithe |data455 = {{{paleontolegs|}}} |label470 = Torthaí |data470 = {{{troballes|}}} |label472 = Athchóirithe |data472 = {{{restauracions|}}} |label478 = Oidhreacht |data478 = {{{patrimoni|}}} |label480 = Catalóg |data480 = {{{cataleg|}}} |label482 = Stáit |data482 = {{{estat_us|}}} |label495 = Talamh |data495 = {{{terreny|}}} |label497 = Planda |data497 = {{{planta|}}} |label505 = Cineál brúchtadh |data505 = {{{tipus_erupcio|}}} |label507 = An brúchtadh seo caite |data507 = {{{erupcio|}}} <!-- Amenaces, patrimoni i colleccions, analitzar per passar a comodí --> |label515 = Bailiúcháin |data515 = {{{coleccions|}}} |label521 = Bagairtí |data521 = {{{amenaces|}}} |label523 = Acmhainní |data523 = {{{recursos|}}} |label525 = {{{etiqueta_historia1|}}} |data525 = {{{nom_historia1|}}} |label526 = {{{etiqueta_historia2|}}} |data526 = {{{nom_historia2|}}} |label527 = {{{etiqueta_historia3|}}} |data527 = {{{nom_historia3|}}} <!-- Excursionisme i escalada --> |header535 = {{#if:{{{primera_ascensio|}}} {{{ruta_normal|}}} {{{etapes|}}}{{{variant|}}} {{{enllaç_sender|}}} {{{enllaç_sender|}}} |Spóirt}} |label540 = An chéad aird |data540 = {{{primera_ascensio|}}} |label547 = Gnáthbhealach |data547 = {{{ruta_normal|}}} |label553 = Céimeanna |data553 = {{{etapes|}}} |label559 = Athrú |data559 = {{{variant|}}} |label570 = Nasc le rianta eile |data570 = {{{enllaç_sender|}}} <!-- pistes d'esqui --> | header585 = {{#if:{{{domini|}}} {{{capacitat_alpí|}}} {{{capacitat_alpi|}}} {{{remuntadors|}}} {{{catifes|}}} {{{telefèric|}}} {{{teleferic|}}} {{{telecabina|}}} {{{telecadira|}}} {{{telesquís|}}} {{{telesquis|}}} {{{bloc_remuntadors|}}}{{{bloc_pistes_alpi|}}}{{{bloc_pistes_fons|}}} {{{pistes_alpí|}}} {{{pistes_alpi|}}} {{{negres_alpí|}}} {{{negres_alpi|}}} {{{km_alpí|}}} {{{km_alpi|}}} {{{vermelles_alpí|}}} {{{vermelles_alpi|}}} {{{blaves_alpí|}}} {{{blaves_alpi|}}} {{{verdes_alpí|}}} {{{verdes_alpi|}}} | Sciáil alpach}} | label595 = Smacht | data595 = {{{domini|}}} | label597 = Cumas | data597 = {{{capacitat_alpi|}}} | label599 = Ardaitheoirí sciála | data599 = {{#if:{{{remuntadors|}}} | {{{remuntadors|}}} |{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}}{{{catifes|}}}{{{teleferic|}}}{{{telecabina|}}}{{{telecadira|}}} {{{telesquis|}}}{{{canons|}}} |&nbsp;}}<!-- Forçar capçalera "remuntadors" --> }} | data603 = {{align|right|{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}} | {{{bloc_remuntadors|}}}<!-- -->| {{#if:{{{catifes|}}} | [[File:Tapis roulant sign inv v2.svg|20px|link=]]={{{catifes|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{teleferic|}}} | [[File:Pictograms-nps-services-tramway.svg|20px|link=]]={{{teleferic|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecabina|}}}| [[File:Icona_gondola_skilift.svg|20px|link=]]={{{telecabina|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecadira|}}}| [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_seggiovia.svg|20px|link=]]={{{telecadira|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telesquis|}}} | [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_skilift.svg|20px|link=]]={{{telesquis|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{canons|}}} | [[File:Snow_cannon_icona.svg|20px|link=]]={{{canons|}}}}} }} }} | label625 = Dromchla | data625 = {{{superficie_artificial|}}} | label631 = Eile | data631 = {{{altres|}}} | label639 = Rianta | data639 = {{{pistes_alpi|}}}{{#if:{{{km_alpi|}}}|&nbsp;({{{km_alpi|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_alpi|}}}{{{km_alpi|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_alpi|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_alpi|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}} }} | header673 = {{#if:{{{capacitat_fons|}}} {{{pistes_fons|}}} {{{negres_fons|}}} {{{vermelles_fons|}}}{{{blaves_fons|}}} {{{verdes_fons|}}} {{{km_fons|}}} | Sciáil tras-tíre}} | label675 = Cumas | data675 = {{{capacitat_fons|}}} | label677 = Rianta | data677 = {{{pistes_fons|}}}{{#if:{{{km_fons|}}}|&nbsp;({{{km_fons|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_fons|}}}{{{km_fons|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_fons|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_fons|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_fons|}}}'''&nbsp;</span>}} }} <!-- ****** ACTIVITAT **************************************************************************** --> | header725 = {{#if:{{{construccio|}}}{{{inauguracio|}}} {{{tancament|}}}{{{obertura|}}} {{{visites|}}}{{{pressupost|}}}{{{fundador|}}} {{{gestor|}}} {{{dissenyador|}}} {{{propietari|}}} {{{transport|}}} {{{serveis|}}}{{{premis|}}} {{{funcio|}}} {{{nom_activitat1|}}}{{{nom_activitat2|}}}{{{nom_activitat3|}}} | Gníomhaíocht}} | label728 = Tógáil | data728 = {{{construccio|}}} | label737 = Dáta oscailte | data737 = {{{inauguracio|}}} | label738 = Dáta deiridh | data738 = {{{tancament|}}} | label741 = Oscail | data741 = {{{obertura|}}} | label743 = Úsáid | data743 = {{{funcio|}}} | label745 = Líon na gcuairteoirí | data745 = {{#if:{{{visites|}}} | {{{visites|}}} {{#if:{{{visites_any|}}} |&nbsp;({{{visites_any|}}})}} }} | label747 = Buiséad | data747 = {{#if:{{{pressupost|}}} | {{{pressupost|}}} {{#if:{{{pressupost_any|}}} |^{({{{pressupost_any|}}})} }} }} | label751 = Bunaitheoir | data751 = {{{fundador|}}} | label752 = Bainisteoir | data752 = {{{gestor|}}} | label753 = Úinéirí | data753 = {{{propietari|}}} | label754 = Dearthóir | data754 = {{{dissenyador|}}} | label765 = Iompar | data765 = {{{transport|}}} | label767 = Seirbhísí | data767 = {{{serveis|}}} | label779 = {{{etiqueta_activitat1|}}} | data779 = {{{nom_activitat1|}}} | label780 = {{{etiqueta_activitat2|}}} | data780 = {{{nom_activitat2|}}} | label781 = {{{etiqueta_activitat3|}}} | data781 = {{{nom_activitat3|}}} |label795 = Gradaim |data795 = {{{premis|}}} |label800 = Nótaí |data800 = {{{notes|}}} |data807 = {{#if:{{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 | value={{{lloc_web|}}}{{{web|}}} }} | <hr>{{#if:{{{lloc_web|}}} {{{web|}}} |{{if empty|{{{lloc_web|}}}|{{{web|}}} }} |{{#if:{{#property:P856 |from={{{item|}}} }} | {{URL|106={{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 |list=false | item={{{item|}}} }} |107=Lloc web oficial}} }} }} }} }}<noinclude>[[Catagóir:WD Boscaí sonraí|Tireolaiocht Fhisiceach]]</noinclude> do4kp6rzoz5lyj86t08f9wsardb115o 1071685 1071684 2022-08-11T19:53:00Z Kevin Scannell 340 úps wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí |wikidata = {{{wikidata|}}} |child = {{{child|}}} |item = {{{item|}}} |lang = {{{lang|}}} | titlestyle = background-color: #d9b38c; font-size:130%; | abovestyle = background-color: #d9b38c; font-size:110%; | headerstyle = background-color: #d9b38c |subheader = {{#if:{{{nom_original|}}} |{{#ifeq:{{{nom_original_txt|}}} | {{{nom|}}}|<!-- no mostrar per a evitar redundància amb el nom bàsic -->|{{{nom_original|}}}{{#if:{{{nom_original_lleng|}}} |&nbsp;({{{nom_original_lleng}}}) }} }} }} |captionstyle = font-size:90%; |labelstyle = padding-right:1.2em;<!--(assegura espai entre label i data --> background:#eeeeee; text-align:start |datastyle = text-align:start |title = <span style="float:left;">[[File:Simpleicons Places placeholder-tool.svg|WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach|20px|link=]]</span>{{{nom|}}} | image = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{InfoboxImage|image= {{{imatge|}}}|alt={{{alt|}}} |size={{{mida_imatge|}}} |sizedefault=300x300px}} }} }} | caption = {{#if:{{{imatge|}}} | {{#ifeq:{{{imatge|}}} |sense valor|<!-- No fer res, no hi ha imatge a WD -->| {{{peu|}}} }} }} <!-- TIPUS INDRET no editable, només per a tractament format i colors --> |label2 = Cineál |data2 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Jaciment arqueològic romà|Q21752084=<!-- -->|#default={{{tipologia|}}} }} |label7 = Ainm [[Ibéireach]] |data7 = {{{nom_iber|}}} |label8 = Ainm [[Éigipteach]] |data8 = {{{nom_egipci|}}} |label9 = Ainm [[Iairiglifeach]] |data9 = {{{nom_jeroglifics|}}} |label10 = Ainm [[Sean-Ghréigis]]e |data10 = {{{nom_grec|}}} |label11 = Ainm [[Laidin]] |data11 = {{{nom_llati|}}} |label12 = Ainm [[Araibis]]e |data12 = {{{nom_arab|}}} |label14 = Ainmneacha eile |data14 = {{{altres_noms|}}} |label15 = Eapainm |data15 = {{{eponim|}}} |label16 = {{nowrap|Cuid de}} |data16 = {{{partde|}}} |label18 = Éicearéigiún |data18 = {{{ecoregio|}}} |label20 = Suíomh geografach |data20 = {{{situacio_geografica|}}} |label23 = Aicmiú CEMT |data23 = {{{tipus_canal|}}} <!-- ******* DUBTE POSICIO *** --> |label25 = Limistéar faoi chosaint |data25 = {{{area_protegida|}}} | label27 = {{{logainmlabel|}}} | data27 = {{{logainmlink|}}} <!-- ******* INICI FINAL **************************************************************************** --> |header30 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} {{{continent|}}}{{{pais_conca|}}}{{{cota_inicial|}}} {{{bloc_inici|}}}{{{entitat_territorial1|}}}{{{localitzacio1|}}} {{{mapa_localitzacio|}}} {{{imatge_mapa|}}} {{{draw_mapa|}}} {{{draw_layer|}}} | {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |Foinse <!-- hi ha 2 punts --> | Suíomh<!-- hi ha només punt inicial --> }} }}<!-- No hi ha punt inicial --> |label32 = Ilchríoch |data32 = {{{continent|}}} |label34 = Tíortha abhantraí |data34 = {{{pais_conca|}}} |label36 = Airde tosaigh |data36 = {{{cota_inicial|}}} <!-- Construir taula entitat territorials segons selecció feta a la plantilla Indret--> |data38 = {{#if:{{{bloc_inici|}}} | {{{bloc_inici|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial1|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial1|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label39 = Suíomh |data39 = {{{localitzacio1|}}} |header41 = {{#if:{{{entitat_territorial2|}}} | Deireadh }} |label43 = Airde deiridh |data43 = {{{cota_final|}}} |data45 = {{#if:{{{bloc_final|}}} | {{{bloc_final|}}} |{{#if:{{{entitat_territorial2|}}} |{{#invoke:Wikidata|getParentValues | property=P131 | item={{{entitat_territorial2|}}} | sorting=-1 |upto=estat |separator=</td></tr> |rowformat=<tr><td style="background:#eeeeee;">$0</td><td>$1}} }} }} |label46 = Suíomh |data46 = {{{localitzacio2|}}} |label48 = Draein <!-- Si hi figura un riu o mar, posr-ho. SI hi ha la localització, evitr repetir--> |data48 = {{#ifeq:{{textnet|{{{desguassos|}}}}} | {{textnet|{{{localitzacio2|}}}}}|<!--no repetir -->|{{{desguassos|}}}}} <!-- Mapa de localització --> | data50 = {{Aimsitheoir léarscáil |module={{{module|wikidata}}} | imatge_mapa={{{imatge_mapa|}}} |peu_mapa={{{peu_mapa|}}} | draw_mapa={{{draw_mapa|}}} |mapaWD={{{mapaWD|}}} | item={{{item|}}} | item_territori = |zoom= {{{zoom|}}} | mapa_localitzador= {{{mapa_localitzador|}}} | nom_marcador ={{{title1|}}}|marcador ={{#if:{{{lat_dec2|}}}{{{lat_lon2|}}}|a}} | nom_marcador2={{{title2|}}}|marcador2= b | marcador_color= {{{marcador_color|}}} |marcador_color2= {{{marcador_color2|}}} | lat_lon = {{{lat_lon1|}}} | lat_lon2 = {{{lat_lon2|}}} | lat_dec = {{{lat_dec1|}}} | lon_dec ={{{lon_dec1|}}} | lat_dec2= {{{lat_dec2|}}} | lon_dec2={{{lon_dec2|}}} | layer= {{{draw_layer|}}} |lang={{{lang|}}} | serie_punts5 = {{{via|}}} }} <!-- ****** GEOGRAFIA **************************************************************************** --> |label60 = Farraige |data60 = {{{mar|}}} |label62 = Sliabhraon |data62 = {{{serralada|}}} |label64 = Sliabhraon |data64 = {{{serra|}}} |label66 = Teorainneacha le |data66 = {{{limits_amb|}}} |label68 = Oileán |data68 = {{{illa|}}} |label72 = Farraigí cóngaracha |data72 = {{{mars_contigus|}}} |label76 = Cathracha cósta |data76 = {{{ciutats_riberenques|}}} |label80 = Oaisis |data80 = {{{oasis|}}} |label82 = Oileánra |data82 = {{{arxipelag|}}} |label86 = Oileáin intíre |data86 = {{{illes|}}} |label90 = Murascaill agus bánna |data90 = {{{golfs_badies|}}} |label92 = Cinnirí |data92 = {{{caps|}}} |label94 = Caolas |data94 = {{{estrets|}}} |label96 = Gnéithe geografacha |data96 = {{{accidents|}}} |label98 = Bunaithe ag |data98 = {{{format_per|}}} |label100 = Craobh-aibhneacha |data100 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |<!-- Res. Es mostrarà "Riu" a següent data -->|{{#if:{{{afluents|}}}|{{Llista desplegable condicional|{{{afluents|}}}|40|3}}}} }} |label102 = {{#ifeq:{{{afluents|}}} | {{{efluent|}}} |Abhainn|Eisilteach}} |data102 = {{{efluent|}}} |label106 = {{#if:{{{curs_aigua|}}}|Sruthchúrsa|Abhantrach }} |data106 = {{if empty | {{{curs_aigua|}}} | {{{conca_hidrografica|}}} }} |label110 = Damba nasctha |data110 = {{{presa|}}} |label144 = {{{etiqueta_geografia1|}}} |data144 = {{{nom_geografia1|}}} |label145 = {{{etiqueta_geografia2|}}} |data145 = {{{nom_geografia2|}}} |label146 = {{{etiqueta_geografia3|}}} |data146 = {{{nom_geografia3|}}}<!-- <!-- ****** CARACTERISTIQUES **************************************************************************** --> |header153 = {{#if: {{{element_vertebrador|}}}{{{cims|}}} {{{prominencia|}}}{{{altitud|}}}{{{costa|}}} {{{profunditat_mitjana|}}}{{{profunditat|}}}{{{separacio|}}}{{{rescloses|}}} {{{tipus_cascada|}}}{{{alçada_max|}}}{{{salts|}}}{{{salt_llarg|}}} {{{dimensions|}}}{{{perimetre|}}} {{{punt_mes_baix|}}}{{{punt_mes_alt|}}}{{{creua|}}}{{{passa|}}}{{{carretera|}}} {{{material|}}}{{{nomenclator|}}}{{{parcela|}}}<!--{{{superficie|}}}{{{superficie_conca|}}}--> {{{especies|}}}{{{recorregut|}}}{{{dificultat|}}}{{{orientacio|}}}{{{pendent|}}} {{{desnivell|}}}{{{ciutat_mes_propera|}}} {{{nom_caracteristiques1|}}}{{{nom_caracteristiques2|}}}{{{nom_caracteristiques3|}}} {{{bloc_proteccions_1|}}}{{{bloc_proteccions_2|}}}{{{bloc_proteccions_3|}}} |Tréithe}} |label155 = Eilimint spíon |data155 = {{{element_vertebrador|}}} |label157 = Buanna den scoth |data157 = {{{cims|}}} |label169 = Starraiceacht |data169 = {{{prominencia|}}} |label171 = Airde <!-- sobre nivell del mar. NO CONFONDRE AMB ALÇADA del objecte--> |data171 = {{{altitud|}}} |label179 = Fad cósta |data179 = {{posaunitat|{{{costa|}}}|m}} |label185 = Meándoimhneacht |data185 = {{posaunitat|{{{profunditat_mitjana|}}}|m}} |label190 = Doimhneacht uasta |data190 = {{posaunitat|{{{profunditat|}}}|m}} |label197 = Scaradh íosta |data197 = {{posaunitat|{{{separacio|}}}|m}} |label203 = Faoi ghlas |data203 = {{{rescloses|}}} | label205 = Cineál easa | data205 = {{{tipus_cascada|}}} | label207 = Uasairde | data207 = {{{alçada_max|}}} | label209 = Líon na léimeanna | data209 = {{{salts|}}} | label211 = Léim níos faide | data211 = {{{salt_llarg|}}} |label213 = Toisí |data213 = {{{dimensions|}}} |label231 = Imlíne <!--P518 permet indicar a que es refereix el perímetre: peu arbre, tronc, etc. --> |data231 = {{{perimetre|}}} |label260 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | Íos-airde |Íos-airde}}}} |data260 = {{#if:{{{punt_mes_baix|}}} | {{{punt_mes_baix|}}} {{#if:{{{altitud_minima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_minima|}}} |[[Metres sobre el nivell del mar|msnm]]}}) }} }} |label263 = {{nowrap|{{#if:{{{punt_mes_alt|}}}| Airde uasta |Airde uasta}}}} |data263 = {{#if:{{{punt_mes_alt|}}} | {{{punt_mes_alt|}}} {{#if:{{{altitud_maxima|}}} |&nbsp;({{posaunitat|{{{altitud_maxima|}}} |Meán leibhéal na farraige}}) }} }} |label265 = Cros <!-- Pot ser una ruta, pista, etc. o un pont. En aquest cas, el P177 pot tenir contingut--> |data265 = {{{creua|}}} |label273 = Iompraíonn sé |data273 = {{{passa|}}} |label275 = Bóithre |data275 = {{{carretera|}}} |label290 = Ábhar |data290 = {{{material|}}} |label292 = {{nowrap|Ainmníocht oifigiúil phríomh-ainmníocht na Catalóine}} |data292 = {{{nomenclator|}}} |label298 = Plásáin |data298 = {{{parcela|}}} <!--|label300 = Dromchla |data300 = {{{superficie|}}} |label301 = Dromchla cuan |data301 = {{{superficie_conca|}}}--> |label305 = Speicis i láthair |data305 = {{{especies|}}} |label307 = Bealach |data307 = {{{recorregut|}}} |label310 = Deacracht |data310 = {{{dificultat|}}} |label312 = Treoshuíomh<!-- de la vall, del recorregut, sender, etc. --> |data312 = {{{orientacio|}}} |label314 = Ar feitheamh |data314 = {{posaunitat|{{{pendent|}}}|%}} |label316 = Fána |data316 = {{{desnivell|}}} |label318 = An baile is gaire |data318 = {{{ciutat_mes_propera|}}} | label325 = {{{etiqueta_caracteristiques1|}}} | data325 = {{{nom_caracteristiques1|}}} | label326 = {{{etiqueta_caracteristiques2|}}} | data326 = {{{nom_caracteristiques2|}}} | label327 = {{{etiqueta_caracteristiques3|}}} | data327 = {{{nom_caracteristiques3|}}} <!-- Bloc Protecció --> |data335 = {{{bloc_proteccions_1|}}}<!-- Manuals + els que hi ha a P1435 --> |data340 = {{{bloc_proteccions_2|}}}<!-- Les IPAs (P1600) sense cap altra protecció en P1435 --> |data342 = {{{bloc_proteccions_3|}}}<!-- proteccions generades amb Property que no figuren dins P1435 (espais naturals UICN + Reserva de la Biosfera --> <!-- ****** MESURES **************************************************************************** --> |header355 = {{#if:{{{temperatura_mitjana|}}} {{{temperatura_maxima|}}} {{{temperatura_minima|}}} {{{amplitud_termica|}}} {{{precipit_any|}}} {{{defichidric|}}} {{{tempaigua|}}} {{{pH|}}} {{{clima|}}} {{{insolacio|}}} {{{salinitat|}}} {{{congelacio|}}} {{{cabal|}}} {{{capacitat|}}} {{{nom_mesures1|}}} {{{nom_mesures2|}}} {{{nom_mesures3|}}} | Bearta agus táscairí}} |label359 = Aeráid |data359 = {{{clima|}}} |label363 = Buille gréine |data363 = {{{insolacio|}}} |label372 = Meánteocht bhliantúil |data372 = {{{temperatura_mitjana|}}} |label375 = {{#if: {{{amplitud_termica|}}} |[[Amplitud tèrmica]] anual |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |[[Amplitud tèrmica]] go bliantúil |Teocht uasta }} |Teocht íosta }} }} |data375 = {{#if:{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}} |{{posaunitat|{{{amplitudterm|{{{amplitud_termica|}}}}}}|ºC}} |{{#if:{{{temperatura_maxima|}}} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{{temperatura_minima|}}}&nbsp;⇔&nbsp;{{{temperatura_maxima|}}}&nbsp;ºC |{{posaunitat|{{{temperatura_maxima|}}}|ºC}} }} |{{#if:{{{temperatura_minima|}}} |{{posaunitat|{{{temperatura_minima|}}}|ºC}} }} }} }} |label378 = Báisteach meánach bliantúil |data378 = {{{precipit_any|}}} |label382 = Iarmhéid bliantúil uisce |data382 = {{{defichidric|}}} |label384 = Teocht an uisce |data384 = {{{tempaigua|}}}<!-- -->{{if both|{{{tempaigua|}}} | {{{data_captacio|}}}<!-- -->|&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} |label390 = pH |data390 = {{#if:{{{pH|}}} | {{{pH|}}}<!-- -->{{#if:{{{tempaigua|}}} |<!--no repetir data -->| {{#if:{{{data_captacio|}}} |&nbsp;({{{data_captacio|}}}) }} }} }} |label395 = Salandacht |data395 = {{{salinitat|}}} |label400 = Reo |data400 = {{{congelacio|}}} |label403 = Sreabhadh |data403 = {{{cabal|}}} |label406 = Cumas |data406 = {{{capacitat|}}} | label415 = {{{etiqueta_mesures1|}}} | data415 = {{{nom_mesures1|}}} | label416 = {{{etiqueta_mesures2|}}} | data416 = {{{nom_mesures2|}}} | label417 = {{{etiqueta_mesures3|}}} | data417 = {{{nom_mesures3|}}} <!-- ****** ARQUEOLOGIA / HISTÒRIA **************************************************************************** --> |header425 = {{#if:{{{edat|}}}{{{cronologia|}}}{{{pobladors|}}}{{{any_descoberta|}}} {{{documentat|}}} {{{excavacions|}}} {{{arqueolegs|}}} {{{paleontolegs|}}} {{{primers_exploradors|}}} {{{primers_navegants|}}} {{{periodes_historics|}}} {{{troballes|}}} {{{restauracions|}}} {{{categoria_proteccio|}}}{{{patrimoni|}}} {{{cataleg|}}}{{{estat_us|}}}{{{terreny|}}}{{{planta|}}}{{{subdivisions|}}} {{{tipus_erupcio|}}}{{{erupcio|}}}{{{coleccions|}}}{{{amenaces|}}}{{{recursos|}}} | Stair}} |label427 = Tíopeolaíocht |data427 = {{#switch:{{ucfirst:{{{tipologia_raw|}}}}} |Jaciment|Q1291195|Jaciment arqueològic|Q839954|Jaciment paleontològic|Q9096832 |Q21752104={{{tipologia|}}}<!-- -->|#default=}} |label428 = Aois |data428 = {{{edat|}}} |label430 = Tréimhsí stairiúla |data430 = {{{periodes_historics|}}} |label432 = Cultúr/lonnaitheoirí |data432 = {{{pobladors|}}} |label434 = Croineolaíocht |data434 = {{{cronologia|}}} |label439 = Blian aimsithe |data439 = {{{any_descoberta|}}} |label441 = Doiciméadaithe |data441 = {{{documentat|}}} |label443 = Tochailtí |data443 = {{{excavacions|}}} |label447 = Mairnéalach luatha |data447 = {{{primers_navegants|}}} |label449 = Taiscéalaithe luatha |data449 = {{{primers_exploradors|}}} |label452 = Seandálaithe |data452 = {{{arqueolegs|}}} |label455 = Pailé-ointeolaithe |data455 = {{{paleontolegs|}}} |label470 = Torthaí |data470 = {{{troballes|}}} |label472 = Athchóirithe |data472 = {{{restauracions|}}} |label478 = Oidhreacht |data478 = {{{patrimoni|}}} |label480 = Catalóg |data480 = {{{cataleg|}}} |label482 = Stáit |data482 = {{{estat_us|}}} |label495 = Talamh |data495 = {{{terreny|}}} |label497 = Planda |data497 = {{{planta|}}} |label505 = Cineál brúchtadh |data505 = {{{tipus_erupcio|}}} |label507 = An brúchtadh seo caite |data507 = {{{erupcio|}}} <!-- Amenaces, patrimoni i colleccions, analitzar per passar a comodí --> |label515 = Bailiúcháin |data515 = {{{coleccions|}}} |label521 = Bagairtí |data521 = {{{amenaces|}}} |label523 = Acmhainní |data523 = {{{recursos|}}} |label525 = {{{etiqueta_historia1|}}} |data525 = {{{nom_historia1|}}} |label526 = {{{etiqueta_historia2|}}} |data526 = {{{nom_historia2|}}} |label527 = {{{etiqueta_historia3|}}} |data527 = {{{nom_historia3|}}} <!-- Excursionisme i escalada --> |header535 = {{#if:{{{primera_ascensio|}}} {{{ruta_normal|}}} {{{etapes|}}}{{{variant|}}} {{{enllaç_sender|}}} {{{enllaç_sender|}}} |Spóirt}} |label540 = An chéad aird |data540 = {{{primera_ascensio|}}} |label547 = Gnáthbhealach |data547 = {{{ruta_normal|}}} |label553 = Céimeanna |data553 = {{{etapes|}}} |label559 = Athrú |data559 = {{{variant|}}} |label570 = Nasc le rianta eile |data570 = {{{enllaç_sender|}}} <!-- pistes d'esqui --> | header585 = {{#if:{{{domini|}}} {{{capacitat_alpí|}}} {{{capacitat_alpi|}}} {{{remuntadors|}}} {{{catifes|}}} {{{telefèric|}}} {{{teleferic|}}} {{{telecabina|}}} {{{telecadira|}}} {{{telesquís|}}} {{{telesquis|}}} {{{bloc_remuntadors|}}}{{{bloc_pistes_alpi|}}}{{{bloc_pistes_fons|}}} {{{pistes_alpí|}}} {{{pistes_alpi|}}} {{{negres_alpí|}}} {{{negres_alpi|}}} {{{km_alpí|}}} {{{km_alpi|}}} {{{vermelles_alpí|}}} {{{vermelles_alpi|}}} {{{blaves_alpí|}}} {{{blaves_alpi|}}} {{{verdes_alpí|}}} {{{verdes_alpi|}}} | Sciáil alpach}} | label595 = Smacht | data595 = {{{domini|}}} | label597 = Cumas | data597 = {{{capacitat_alpi|}}} | label599 = Ardaitheoirí sciála | data599 = {{#if:{{{remuntadors|}}} | {{{remuntadors|}}} |{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}}{{{catifes|}}}{{{teleferic|}}}{{{telecabina|}}}{{{telecadira|}}} {{{telesquis|}}}{{{canons|}}} |&nbsp;}}<!-- Forçar capçalera "remuntadors" --> }} | data603 = {{align|right|{{#if:{{{bloc_remuntadors|}}} | {{{bloc_remuntadors|}}}<!-- -->| {{#if:{{{catifes|}}} | [[File:Tapis roulant sign inv v2.svg|20px|link=]]={{{catifes|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{teleferic|}}} | [[File:Pictograms-nps-services-tramway.svg|20px|link=]]={{{teleferic|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecabina|}}}| [[File:Icona_gondola_skilift.svg|20px|link=]]={{{telecabina|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telecadira|}}}| [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_seggiovia.svg|20px|link=]]={{{telecadira|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{telesquis|}}} | [[File:Italian_traffic_signs_-_icona_skilift.svg|20px|link=]]={{{telesquis|}}}&nbsp;&nbsp;}}<!-- -->{{#if:{{{canons|}}} | [[File:Snow_cannon_icona.svg|20px|link=]]={{{canons|}}}}} }} }} | label625 = Dromchla | data625 = {{{superficie_artificial|}}} | label631 = Eile | data631 = {{{altres|}}} | label639 = Rianta | data639 = {{{pistes_alpi|}}}{{#if:{{{km_alpi|}}}|&nbsp;({{{km_alpi|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_alpi|}}}{{{km_alpi|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_alpi|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_alpi|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_alpi|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_alpi|}}}'''&nbsp;</span>}} }} | header673 = {{#if:{{{capacitat_fons|}}} {{{pistes_fons|}}} {{{negres_fons|}}} {{{vermelles_fons|}}}{{{blaves_fons|}}} {{{verdes_fons|}}} {{{km_fons|}}} | Sciáil tras-tíre}} | label675 = Cumas | data675 = {{{capacitat_fons|}}} | label677 = Rianta | data677 = {{{pistes_fons|}}}{{#if:{{{km_fons|}}}|&nbsp;({{{km_fons|}}} km)}}{{#if:{{{pistes_fons|}}}{{{km_fons|}}}|&nbsp;:}}<!-- -->{{#if:{{{bloc_pistes_fons|}}}|&nbsp;{{{bloc_pistes_fons|}}}<!-- -->|{{#if:{{{negres_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:black;">&nbsp;'''{{{negres_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{vermelles_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:red;">&nbsp;'''{{{vermelles_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{blaves_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:Blue;">&nbsp;'''{{{blaves_fons|}}}'''&nbsp;</span>}}<!-- -->{{#if:{{{verdes_fons|}}}|&nbsp;<span style="border: 1px solid grey; color:white; background:green;">&nbsp;'''{{{verdes_fons|}}}'''&nbsp;</span>}} }} <!-- ****** ACTIVITAT **************************************************************************** --> | header725 = {{#if:{{{construccio|}}}{{{inauguracio|}}} {{{tancament|}}}{{{obertura|}}} {{{visites|}}}{{{pressupost|}}}{{{fundador|}}} {{{gestor|}}} {{{dissenyador|}}} {{{propietari|}}} {{{transport|}}} {{{serveis|}}}{{{premis|}}} {{{funcio|}}} {{{nom_activitat1|}}}{{{nom_activitat2|}}}{{{nom_activitat3|}}} | Gníomhaíocht}} | label728 = Tógáil | data728 = {{{construccio|}}} | label737 = Dáta oscailte | data737 = {{{inauguracio|}}} | label738 = Dáta deiridh | data738 = {{{tancament|}}} | label741 = Oscail | data741 = {{{obertura|}}} | label743 = Úsáid | data743 = {{{funcio|}}} | label745 = Líon na gcuairteoirí | data745 = {{#if:{{{visites|}}} | {{{visites|}}} {{#if:{{{visites_any|}}} |&nbsp;({{{visites_any|}}})}} }} | label747 = Buiséad | data747 = {{#if:{{{pressupost|}}} | {{{pressupost|}}} {{#if:{{{pressupost_any|}}} |^{({{{pressupost_any|}}})} }} }} | label751 = Bunaitheoir | data751 = {{{fundador|}}} | label752 = Bainisteoir | data752 = {{{gestor|}}} | label753 = Úinéirí | data753 = {{{propietari|}}} | label754 = Dearthóir | data754 = {{{dissenyador|}}} | label765 = Iompar | data765 = {{{transport|}}} | label767 = Seirbhísí | data767 = {{{serveis|}}} | label779 = {{{etiqueta_activitat1|}}} | data779 = {{{nom_activitat1|}}} | label780 = {{{etiqueta_activitat2|}}} | data780 = {{{nom_activitat2|}}} | label781 = {{{etiqueta_activitat3|}}} | data781 = {{{nom_activitat3|}}} |label795 = Gradaim |data795 = {{{premis|}}} |label800 = Nótaí |data800 = {{{notes|}}} |data807 = {{#if:{{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 | value={{{lloc_web|}}}{{{web|}}} }} | <hr>{{#if:{{{lloc_web|}}} {{{web|}}} |{{if empty|{{{lloc_web|}}}|{{{web|}}} }} |{{#if:{{#property:P856 |from={{{item|}}} }} | {{URL|106={{#invoke:Wikidata | claim | property=P856 |list=false | item={{{item|}}} }} |107=Lloc web oficial}} }} }} }} }}<noinclude>[[Catagóir:WD Boscaí sonraí|Tireolaiocht Fhisiceach]]</noinclude> 37v7nnroyo8n3gqfvublfukbliqms1v 0 95604 1071503 1004186 2022-08-11T13:06:11Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is éard is '''focail shárghuthacha sa Ghaeilge''' ná focail a bhfuil gutaí uile na teanga iontu (a, e, i, o, u). Samplaí d'fhocail supervocalic sa [[Gaeilge|Ghaeilge]] iad seo thíos. Is ionann ''sárghuthach'' agus ''supervocalic''. * Drochmheasúil * Uasphointe * Doluaite * Buanchoiste * Uaineoil * Aoluisce [[catagóir: An Ghaeilge]] c5i34am61xwrwlk0n6q17ar2i8339ti 1071506 1071503 2022-08-11T13:13:15Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is éard is '''focail shárghuthacha sa Ghaeilge''' ná focail a bhfuil gutaí uile na teanga iontu (a, e, i, o, u). Samplaí d'fhocail supervocalic sa [[Gaeilge|Ghaeilge]] iad seo thíos. Is ionann ''sárghuthach'' agus ''supervocalic''. * Aoluisce * Buanchoiste * Chomhbhruithfeadh (an ceann is faide gan an guta céanna faoi dhó) * Doluaite * Drochmheasúil * Oideasú (an ceann is giorra) * Uaineoil * Uasphointe [[Catagóir: An Ghaeilge]] 50pfc5ukzed2ub6ro5d5femtqgxqx20 0 95904 1071516 985668 2022-08-11T13:43:58Z Kevin Scannell 340 forbairt + WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}} Is ionad taibhealaíon agus áras ceolchoirme é '''Sráid an Bhiocáire''' ([[Béarla]]: ''Vicar Street'') lonnaithe ar [[Sráid Thomáis, Baile Átha Cliath|Shráid Thomáis]], [[Baile Átha Cliath]] 8. lx36w8btijna7c9s2of9co7xk11xnvq 1071517 1071516 2022-08-11T13:44:22Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}} Is ionad taibhealaíon agus áras ceolchoirme é '''Sráid an Bhiocáire''' ([[Béarla]]: ''Vicar Street'') lonnaithe ar [[Sráid Thomáis, Baile Átha Cliath|Shráid Thomáis]], [[Baile Átha Cliath]] 8. D'oscail sé sa bhliain 1998. 1jwldyxzs6mr62vl790ffl4a1cknzqk 0 95993 1071514 986448 2022-08-11T13:36:58Z Kevin Scannell 340 nasc wikitext text/x-wiki Seo thíos liosta des na féilte arb í [[an Ghaeilge]] príomhtheanga na n-imeachtaí. {| class="wikitable" |'''Ainm''' |'''Áit''' |'''Dáta''' |'''Imeachtaí na Féile''' |'''Guthán''' |'''Ríomhphost''' | |- |An Earrach | | | | | | |- |'''IMBOLC''' |Corcaigh, Baile Mhuirne |Feabhra 1ú |Féile cainteanna suimiúla ó dhaoine suimiúla, saghas Ted Talks na Gaeilge |085 144 7789 |[[Mailto:tomas@imbolc.ie|tomas@imbolc.ie]] |www.imbolc.ie |- |'''LEABHRA FEABHRA''' |Náisiúnta |Feabhra 1ú |Féile ina mbronntar leabhair Gaeilge ar chairde | | |www.leabhrafeabhra.com |- |'''ÉIGSE NA TRÍONÓIDE''' |BÁC, Coláiste na Tríonóide, |Feabhra 1-5ú |turais, díospóireachtaí, cainteanna béiltí, aifreann, rinnce | | |www.facebook.com/events/1803236279925462 |- |'''SCOIL CHEOIL AN EARRAIGH''' |Ciarraí, Baile an Fhéirtéirigh |Feabhra 22-26ú |béim ar stíl cheoil is amhránaíocht chorca Dhuibhne |087 3559938 | |www.scoilcheoil.com |- |'''ÉIGSE CHOILM CILLE''' |Doire |Feabhra 28ú - 1ú Márta |Seoltaí leabhair, léachtanna, cainteanna -le léamh agus scríobh na Gaeilge a chur chun cinn agus le ceiliúradh a dhéanamh ar scríbhneoirí an cheantair mhóir | | |www.facebook.com/EigseCholmCille |- |'''SEACHTAIN NA GAEILGE''' |Éire / An Domhain |Márta 1 -17ú |Féile Náisiúnta ina n-eagraitear imeachtaí féiliúla in ngach contae sa tír. |01 475 7401 |snag@cnag.ie |www.snag.ie |- |'''ÉIGSE AN SPIDÉIL''' |Gaillimh, An Spidéal |Márta 3- 5ú |deireadh seachtaine cheol agus imeachtaí ealaíne do phobal Chois Fharraige. |091 553 124 |deirdrenic@gmail.com |www.eigseanspideil.ie |- |'''FÉLE NA hINSE''' |An Chlár, Inis |Márta 4 -12ú |comórtas thar dhá dheireadh seachtaine - saghas oireachtas do dhaltai scoile an chláir. |065 686 4474 |anclarasgaeilge@gmail.com |www.anclarasgaeilge.com |- |'''FÉILE SCOIL DRÁMAIOCHTA''' |An Chlár, Inis |Márta 14ú |comórtas drámaí scoile na Mumhan |065 686 4474 |anclarasgaeilge@gmail.com |www.anclarasgaeilge |- |'''GAELSPRAOI''' |BÁC- Imeachtaí Lá 'le Pádraig |Márta 15-17ú |Ceol-choirmeacha, Ceardlanna leannaaí |01 604 0090 |info@stpatricksfestival.ie |www.stpatricksfestival.ie |- |'''FÉILE RAIFTEIRÍ''' |Gaillimh, Baile Locha Riach, an creachmhaoil |Márta 26-29ú |ceolchoirmeach, ceardlanna fillíocht is amhránaíocht, seó puipéidí |090 967 5957 |[[Mailto:padraigrua@gmail.com|padraigrua@gmail.com]] |www.facebook.com/events/1024638137680782 |- |'''FÉILE NÁISIÚNTA SCOIL DRÁMAÍOCHTA''' |An Iar-Mhí, An Mhuileann Gearr, |Aibreán 20ú |Féile na ndrámaí is fearr as na féilte réigiúnda |01-8531945 | |www.scoildramaiocht.ie/feile-naisiunta-2016-2 |- |'''FÉILE NÁISIÚNTA DRÁMAÍOCHTA''' |Gaillimh, Conamara, |Aibreáin 29ú - 1ú Bealtaine |buaiteoirí na comórtais réigiúnda ag léiriú a ndrámaí chun an príomh duais a bhaint amach |091 574146 |eolas@drama-gaeilge.com |www.drama-gaeilge.com |- |An Samhradh | | | | | | |- |'''FÉILE NA BEALTAINE (dhá theangach)''' |Ciarraí, An Daingean, |Aibreáin 28ú - 2ú Bealtaine |Scanáin, ceoil, cainteanna, taispeántais, seoltaí leabhair 7rl | |info@feilenabealtaine.ie |www.feilenabealtaine.ie |- |'''ÉIGSE THÓRAÍ''' |Tír Chonaill, Oileán Thóraí, |Meitheamh | |091 574146 | | |- |'''FÉILE NA GEALAÍ''' |An Mhí, Ráth Chairn, |Meithimh 10-11ú |Féile d'ilchineáil cheoil I nGaeilge | | |www.facebook.com/Féile-na-Gealaí-239363916432323 |- |'''FÉILE AN DÓILÍN''' |Gaillimh, An Cheathrú Rua, |Meitheamh 11-12ú |An Fhéile Húicéirí is sine agus is mó in Éirinni ceol 7rl | | |www.galwayhookers.ie |- |'''OIREACHTAS GAEILGE CHEANADA''' |Ceanada, Ontario, |Meitheamh 24-26ú |s céiliúradh é de Chultúr, traidisiúnta agus nua-aimsire, na Gaeltachta trí na taibh-ealaíona: ealaíona labhartha, dráma, litríocht, amhránaíocht, damhsa agus ceol uirlise |001 613 731-1857 |aralt@gaeilge.ca |www.oireachtas.ca |- |'''FÉILE TEANGA SHLIABH BHEATHA''' |Muineacháin, Fear Manach,Tír Eoghain |Meitheamh 3-6ú |Ranganna Gaeilge as gach leibhéal, scéalaíocht, filíocht, ealaíon, ceol, amhránaíocht, damhsa ar an tsean-nós, siúlóidí faoin aer, Gríscin | | | |- |'''TRAID PHICNIC''' |Gaillimh, An Spidéal |Iúil 1-3ú |Féile Cheoil dúchasach ina bhfuil an ghaeilge lárnach sa gcur i láthair | |traidphicnic@gmail.com |www.traidphicnic.com |- |'''SIAMSA CHOILM DE BHAILIS (ar ceall?)''' |Gaillimh, Leitir Caladh |Iúil 12–14ú |Cuimhneachán agus comóradh ar an bhfile agus fear ceirde Colm de Bhailís a bhásaigh breis is 100 bliain ó shin | | | |- |'''FÉILE MHIC DARA''' |Gaillimh, Carna / Oileán Mhic Dara |Iúil 16ú |Féile currachaí is gleoiteoga | | |www.facebook.com/feile.mhicdara |- |'''RAVELÓID (2016 amháin)''' |dhá ionad sa chathair, BÁC |Iúil 9-11ú |Féile de bhuíon ceol na Gaeilge | | | |- |'''SCOIL SAMHRAIDH MHIC REACHTAIN''' |Aontroim, Béal Feriste |Iúil 25-30ú |Féile buíon ceoil na Gaeilge |028 9074 9688 |eolas@mhicreachtain.com |www.mhicreachtain.com/scoil-samhraidh-mhic-reachtain-2017 |- |An Fhómhair | | | | | | |- |'''LOINNEOG LÚNASA (ar ceall)''' |Tír Chonaill, Gaoth Dobhair, |Lúnasa 6- 9ú |Ceolchoirm, seisiúin, siúlóid, cerdlanna, taispeántais | | | |- |'''FÉILE INIS BÓ FINNE''' |Tír Chonail, Inis Bó Finne, |Lúnasa 6-7ú |Aifreann, siúilóid, rásaí curraigh, léachtanna, céilí | | | |- |'''FLEADH CEOIL NA hÉIREANN''' |Éire, Contaeha éagsúla |Lúnasa 14 -2ú |Iliomad imeachtaí I nGaeilge dírithe ar an cheoil, stair an cheoil, agus mórán imeachtai do leannaí |065 684 5918 |eolas@fleadhcheoil.ie |www.fleadhcheoil.ie |- |'''DAONSCOIL NA MUMHAN''' |Port Láirge, An Roinn |Lúnasa 14-19ú |seachtain caidreamh is oilliún le léachtanna, imeachtaí, ceol agus craic |087 7938709 |micheal@anrinn.com |www.daonscoilnamumhan.com |- |'''FÉILE AN DAINGIN''' |Ciarraí, An Daingean |Lúnasa 17-24ú |Rásaí gleoteoga, curachaí, reathaíocht, seisiúin, comórtas an chailín álainn | | | |- |'''FÉILE NA n-OILEÁIN''' |Gaillimh, Leitir Mór |Lúnasa 18-19ú |rásaí báid, agus go leor imeachtaí talaimh don teaghlach ar fad | | | |- |'''LIÚ LÚNASA''' |Aontroim, Béal Feriste |Lúnasa 24ú-28ú |Féile ceoil nua phobalbhunaithe eagraithe ag óige bhéal Feriste gcroílar Ghaeltacht Uirbeach Bhéal Feirste | |liulunasa@gmail.com |www.liulunasa.ie |- |'''ÉISGE EATHARLAÍ (ar ceall?)''' |Gleann Eatharlaí, Tiobrad Árainn |Lúnasa 23ú |ceardlanna ceoil úirlise, rinne ar an tsean nós agus ceolchoirmeacha |087 2572281 |eolas@eatharlai.ie |www.eatharlai.ie |- |'''FÉILE AN DROICHEAD''' |Béal Feriste, Aontroim |Lúnasa 25-28ú |Féile chultúir Ghaelaigh agus Cheoil Traidisiúnta |0048 90 288818 |eolas@androichead.com |www.androichead.com |- |'''FÉILE AN tSRUTHÁIN''' |Cgaillimh, An Cheathrú Rua |Lúnasa 25-26ú |Féile aispeántais Ghleoiteoga, Phucáin, Leathbháid agus Báid móra | : +353 83 8389926 |info@galwayhookers.ie |https://galwayhookers.ie/ |- |'''FÉILE NA bhFLAITHEARTACH (2 theangach)''' |Gaillimh, Árann |Lúnasa 27-28ú |cur chun cinn scíbíní Liam Ó flaithearta, léachtanna drámaí ceoil |095-33428 |ocuaig@hotmail.com |www.dannymorrison.com/feile-na-bhflaitheartach-26-27-august-2017 |- |'''AN PUBALL GAEILGE''' |Port Laoise, An tSráid Bhaile, |' Meán Fómhair 1-3ú |Trí lá de, Drámaí, cainteanna, fillíocht, ceolchoirmeacha, fuirseoieí, Gebairí, Siamsaíocht Gaeilge ag an EP. |086 8260860 |eolas@anpuballgaeilge.com |www.anpuballgaeilge.com |- |'''FÉILE NAOMH CIARÁN''' |Gaillimh, Cill Chiaráin |' Meán Fómhair 7-11ú |rásaí curach, peil, Aifreann, seisiúin, | | | |- |'''DÚCHAS, ÉIGSE DO THIOBRAID ÁRAINN''' |Tiobrad Árainn, Cloch Shiúradáin |Meán Fómhair 9-11ú |Léachtanna, fillíocht, dráma, siúil Ceolchoirm, agus Aifreann |067 41570 |cnagantaonach@gmail.com | |- |'''OIREACHTAS CHOIS FHARRAIGE''' |Gaillimh, Conamara |Meán Fómhair 16-25ú |ceol, damhsa, ealaín, drámaíocht, taispeántais agus go leor eile | | |www.coisfharraige.ie/oireachtas-chois-fharraige |- |'''FÉILE AN FHÓMHAIR (dhá theangach)''' |Ceatharlach, Baile Cheatharlaigh, |Meán Fó. 29ú - 9ú Deir. Fó. |''Drámaí Litríocht, Ealaíon, Ceol, Scéalaíocht, Scannáin, Fuirseoireacht and siamsaíocht de gach chineáil'' |059 9158105 |emma@glorcheatharlach.ie | |- |'''DAONSCOIL AN GHÚGÁIN''' |Corcaigh, Gúgán Barra, |Meán Fó 30ú - 1ú Deir Fó. |Léachtanna, fillíocht, dráma siúil agus Aifreann |087 2105002 |nodonnabhain@eircom.net |<nowiki>http://daonscoilanghugain.com</nowiki> |- |'''FÉILE NA CARRAIGE''' |Aontroim, Béal Feriste |Deireadh Fómhair 3-9ú |d'óg is aosta ceolchoimeacha, ceardlanna , léachtanna, turais, rith, maidineacha caifé, scanáin |02890 234442 |oifig@glornamona.com |www.glornamona.com |- |'''ÉIGSE DARA BEAG''' |Gaillimh, Inis Meáin |Deireadh Fómhair 6-7ú | | | | |- |'''ÉIGSE OIRIALLA''' |Lú, Ó Méith, |Deireadh Fómhair 7-9ú |Féile Ealaíon Ghaeilge, le béim ar fhillíocht, amhráin, agus ceoil dúchasach. | |eigseoirialla@gmail.com |www.eigseoirialla.org |- |'''COMHDHÁIL NA GAILLIMHE''' |Gaillimh, Ollscoil na Gaillimhe |Deireadh Fómhair 7-8ú |Seimieáir agus léachtan léinn ar litríocht na Geilge | | | |- |'''ÉIGSE DHARACH UÍ CHATHÁIN''' |An Mhí, Ráth Chairn, |Deireadh Fómhair 13-14ú |Amhráin, scéalta, Damhsa thraidisiúnta, ceolchoirm |046-9432381 |rathcairn@eircom.net |www.rathchairn.com/eigse-dharach-ui-chathain |- |'''FÉILE NA LEABHAR Cois Fharraige,''' |Gaillimh, An Spidéil 7 Indreabhán |Deireadh Fómhair 12-14ú | | | | |- |'''RÁSAÍ CHONAMARA''' |Gaillimh, Conamara |Deireadh Fómhair 14ú |rásaí na gcurrach, ceol sna tithe tábhairne | | | |- |'''FÉILE CHEOIL NA NDAOINE / Dingle Folk Fest''' |Ciarraí, An Daingean, |Deireadh Fómhair 14-16ú |Ceoil Gaelach áitúl 7rl - Mórán bunaithe ar an Bhéarla faraor |086-850-4551 |dingletradfest@gmail.com |www.dingletradfest.ie |- |'''FÉILE PHEADAIR JOE UÍ EOCHAIDH''' |Tír Eoghan, An Creagán |Deireadh Fómhair 19-22ú |Féile in ómóis an tseanachaí deirneach Thearmainn Mhic Oirc amhránaíocht, cheol, scéalaíocht, siúlóid, ceardlannaí Gaeilge agus dea-chuideachta |0044 28 8076 1112 |[[Mailto:info@ancreagan.com|info@ancreagan.com]] |hwww.an-creagan.com |- |'''ÉIGSE AN FHÓMHAIR''' |Luimneach, Aonach Urmhumhan |Deireadh. Fómhair 21ú |drámaí, aggalaimh beirte, lúibíní, ceapóga | | | |- |'''IMRAM''' |BáC, ar fud na cathrach |Deireadh Fómhair |Féile filíochta na Gaeilge |087 291 2797 |[[Mailto:liamog62@mac.com|liamog62@mac.com]] |www.imram.ie |- |'''FÉILE NA SOLLÁIN''' |Cill Dara, Na Solláin, |Deireadh Fómhair 6-8ú |Féile Gaeilge le ceardlanna, seisiúin, ceolchoirm |087 1834406 |eolas@feilenasollan.com |<nowiki>http://feilenasollan.com</nowiki> |- |'''ÉISGE CHLUAINÍN''' |Liatroim, Cluainín Uí Ruairc, |Deireadh Fómhair 20 -21ú |Drámaí, Seoladh leabhair, siúlóid, ceoil sa tábhairne |086 8260860 |[[Mailto:rosnodaigh@gmail.com|rosnodaigh@gmail.com]] |www.glorchluainin.com |- |'''ÉIGSE MHICHAEL MHÁIRE GHABHA''' |Gaillimh, Carna |Deireadh Fhómhair 28-31ú | | | | |- |'''FÉILE NA bPÚCAÍ''' |Gaillimh, Inis Mór |Deireadh Fómhair 28 - 30ú |Féile ina ngléastar i mbréag éide agus ina mbuailtear bobana ar a chéile, tóraíoch taisce, céilí, Ceolchoirm. |087 395 23 40 | |www.facebook.com/pg/Féile-na-Bpúcaí-Oíche-Shamhna-779758348713913 |- |An Gheimhreadh | | | | | | |- |'''AN tOIREACHTAS''' |Ciarraí, Cill Áirne, |Samhain 1-5ú |Féile il-ghnéitheach, aonach Gaeilge, comórtais amhránaíocht is rinnce ar a tsean-nóis, drámaí, lúibíní, siamsaíocht istoíche. |01 475 3857 |eolas@antoireachtas.ie |www.antoireachtas.ie |- |'''COMHDHÁIL NÁISIÚNTA (2016 amháin)''' |GAILLIMH |Samhain 10-12 |Cainteanna, Taispeántais, Drámaí, Scannáin, Ceolchoirmeacha | | | |- |'''AN FHÉILE BHEAG FILÍOCHTA''' |Ciarraí, Baile an Fheirtéirigh, |Samhain 11-13ú |Reacaireacht agus Ceardlanna ag filí aitheanta, léacht na Féile, amhráin, ceol agus an maidhc oscailte |087 2549312 |eolas@feilebheagfiliochta.com |www.feilebheagfiliochta.com |- |'''FÉILE NA Mí (ar ceall?)''' |An Mhí, Ráth Chairn |Samhain 18-20ú |comórtais amhránaíocht agus damhsa ar an tsean nós d'óg is aosta |046-9432381 |rathcairn@eircom.net |www.rathchairn.com |- |'''ÉIGSE SHEÁIN BHÁIN MHIC MHEANMAIN (ar Ceall)''' |Tír Chonaill, Baile na Finne |Samhain |Féile in onóir an scríbhneora | | | |- |'''SLÓGADH SHINN FÉIN''' |Éire, áiteanna éagsúla |Samhain 21 |Díospóireachtaí, ceoil agus craic | | | |- |'''SPRAOI COIS LAOI (ar ceall)''' |Corcaigh, Ollscoil Chorcaigh |Samhain |Ceol, dramaíocht filíocht agus céilí, | | | |- |'''ÉIGSE DHIARMAID UÍ SHÚILEABHÁIN''' |Corcaigh, Múscraí |Nollag 4-6ú |ceolchoirmeacha, ceardlanna ceoil, amhránaíocht, scanáin, aifreann, margadh Nollag |066 7126201 |info@eigse.ie |www.eigse.ie |- |'''SCOIL GEIMRIDH DOBHAIR (2 theangach)''' |Tír Chonaill |Nollag 27ú - 2ú Eanáir |Féile seinnt agus foghlaim ceol dúchasach |(074) 956 0679 |info@scoilgheimhridh.com |www.scoilgheimhridh.com |- |'''FÉILE AN PHUBAIL (dhá theangach)''' |Béal Feriste, Aontroim |Nollag 8- 20ú | |0044 28 95 609984 |info@feilebelfast.com |www.feilebelfast.com |- |'''FÉILE CHÓILÍN SHEÁIN DARACH (ar Ceall?)''' |Gaillimh, Ros Muc | |féile díospóireacht is ceoil idir Ghael na halban is Éire. | | | |- |'''ÉIGSE DHIARMUID UÍ SHÚILEABHEÁIN''' |Corcaigh, Cúil Aodha |Nollag 4-6ú | | | | |- |'''SCOIL GEIMRIDH MERRIMAN''' |Ionaid Éagsúla chuile bhliain |Eanáir 29-31ú |Brian Merriman, Gaeilge, saíocht na hÉireann, agus Contae an Chláir á gceiliúradh |086 382 0671 |eolas@merriman.ie |www.merriman.ie/ga/geimhreadh/2017g |} 5ambgeh3jqc52n1sumta296hqmd339u 0 96551 1071496 990830 2022-08-11T12:57:50Z Kevin Scannell 340 nasc, lua idirlín wikitext text/x-wiki [[Íomhá:World_Foreign_Direct_Investment.png|deas|350x350px| Infheistíocht Dhíreach Eachtrach Domhanda]] [[Íomhá:Foreign_Direct_Investment_by_Country.png|deas|350x350px| Infheistíocht Dhíreach Eachtrach de réir Tíre]] Is éard atá is ''' infheistíocht dhíreach eachtrach''' (IDE) ná infheistíocht i bhfoirm úinéireachta rialaithe i n[[gnó]] i dtír amháin ag eintiteas atá lonnaithe i dtír eile. <ref>{{Lua idirlín|teideal=Infheistíocht Dhíreach Eachtrach|url=http://lexicon.ft.com/Term?term=foreign-direct-investment|dátarochtana=2022-08-11}}</ref> Mar sin déantar idirdhealú idir í agus Infheistíocht phunann eachtrach ag coincheap rialaithe dírí. ==Tagairtí== {{reflist}} [[Catagóir: Infheistíocht dhíreach eachtrach | ]] [[Catagóir: Gnó idirnáisiúnta]] [[Catagóir: Maicreacnamaíocht idirnáisiúnta]] [[Catagóir: Tíreolaíocht eacnamaíoch]] q9zdej4nes7mu3lsqei55x2tb3irpmd 0 96604 1071552 1008840 2022-08-11T16:41:26Z Alison 570 +WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}} [[Íomhá:Ducketts Grove Gate Lodge - The Towers January 2010.JPG|clé|mion]] Is teach mór ón [[17ú haois]] é '''Garrán Duckett'''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1414693|teideal=Garrán Duckett/Duckett's Grove|language=ga|work=Logainm.ie|dátarochtana=2021-02-01}}</ref> nó Duckett's Grove<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.discoverireland.ie/carlow/duckett-s-grove-and-walled-gardens|teideal=Garrán Duckett|údar=Discover Ireland|dáta=|work=www.discoverireland.ie|dátarochtana=2021-02-01}}</ref> atá suite timpeall [[ciliméadar]] amháin ón [[sráidbhaile]] [[Na Cnoic Arda]]. Cuireadh tús leis sa bhliain 1745 agus críochnaíodh é i 1825. Ba le John Duckett an teach, fear saibhir ó [[Sasana|Shasana]]. Tá sé suite ar shuíomh le breis is 4,500 [[heicteár]] agus le garraí daingean. [[Íomhá:Ducketts Grove September 2014.JPG|clé|mion]] [[Íomhá:Part of the north-west front of Ducketts Grove (geograph 4195981).jpg|mion|clé]] Faraor, scrios [[tine]] an teach sa bhliain 1933 agus níl aon duine ina chónaí ann ó shin. Feictear an damáiste inniu sa ‘Grove’ ach cuidíonn feighlithe an teach agus na gairdíní a choinneáil álainn sa lá atá ann inniu. Fuair [[Comhairle Chontae Cheatharlach|Comhairle Contae Cheatharlach]] na cearta le haghaidh Ducketts Grove sa bhliain 2005. Fostaíonn siad triúr [[garraíodóir]] agus feighlithe lánaimseartha anois.<ref>{{Lua idirlín|url=http://duckettsgrove.ie/about-duckettsgrove-ie/|teideal=About DuckettsGrove.ie – DuckettsGrove.ie|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-01}}</ref> [[Íomhá:Ducketts Grove walled garden.png|mion|clé]] [[Íomhá:Corner tower on Ducketts Grove.jpg|clé|mion]] == Tagairtí == {{reflist}} {{síol-tír-ie}} [[Catagóir:Contae Cheatharlach]] [[Catagóir:Tithe móra in Éirinn]] [[Catagóir:Tailte aeraíochta]] 89m6kgvho6gqrp1kqn07k251cdyzwqa 0 96808 1071524 993344 2022-08-11T14:20:25Z Kevin Scannell 340 ón Bhéarla wikitext text/x-wiki Is comhlacht biotáille ilnáisiúnta é '''Diageo''' (/diˈædʒioʊ/), a bhfuil a cheanncheathrú i [[Londain]], [[Sasana]]. Thosaigh sé sa bhliain 1997 nuair a tháinig Metropolitan PLC agus Guinness le chéile. Tá 132 suíomh ag an gcomhlacht ar fud an domhain. Ba é an driogaire is mó ar domhan é sular rug Kweichow Moutai na Síne air in 2017. Is mórdháileoir biotáille é agus is é an táirgeoir fhuisce na hAlban is mó ar domhan. I measc a bhrandaí is cáiliúla tá Johnnie Walker, [[Guinness]], [[Smirnoff]], [[Baileys]], [[Captain Morgan]], agus [[Tanqueray]]. ej33prt7t67171jzybs84jshprmub7p 1071539 1071524 2022-08-11T15:36:24Z Alison 570 +WD / +Refs wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is comhlacht biotáille ilnáisiúnta é '''Diageo''' (/diˈædʒioʊ/), a bhfuil a cheanncheathrú i [[Londain]], [[Sasana]]. Thosaigh sé sa bhliain 1997 nuair a tháinig Metropolitan PLC agus Guinness le chéile. Tá 132 suíomh ag an gcomhlacht ar fud an domhain. Ba é an driogaire is mó ar domhan é sular rug Kweichow Moutai na Síne air in 2017. Is mórdháileoir biotáille é agus is é an táirgeoir fhuisce na hAlban is mó ar domhan. I measc a bhrandaí is cáiliúla tá Johnnie Walker, [[Guinness]], [[Smirnoff]], [[Baileys]], [[Captain Morgan]], agus [[Tanqueray]]. {{Síol-gnó}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] jde8bzwid3xnwttznmrldtzn1igw68j 1071543 1071539 2022-08-11T16:33:30Z Kevin Scannell 340 nasc wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is comhlacht [[biotáille]] ilnáisiúnta é '''Diageo''' (/diˈædʒioʊ/), a bhfuil a cheanncheathrú i [[Londain]], [[Sasana]]. Thosaigh sé sa bhliain 1997 nuair a tháinig Metropolitan PLC agus Guinness le chéile. Tá 132 suíomh ag an gcomhlacht ar fud an domhain. Ba é an driogaire is mó ar domhan é sular rug Kweichow Moutai na Síne air in 2017. Is mórdháileoir biotáille é agus is é an táirgeoir fhuisce na hAlban is mó ar domhan. I measc a bhrandaí is cáiliúla tá Johnnie Walker, [[Guinness]], [[Smirnoff]], [[Baileys]], [[Captain Morgan]], agus [[Tanqueray]]. {{Síol-gnó}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] 5mcc5970pbow3i9cz2ps1nr0nmaxs6u 1071556 1071543 2022-08-11T17:05:21Z Kevin Scannell 340 nasc wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is comhlacht [[biotáille]] ilnáisiúnta é '''Diageo''' (/diˈædʒioʊ/), a bhfuil a cheanncheathrú i [[Londain]], [[Sasana]]. Thosaigh sé sa bhliain 1997 nuair a tháinig Metropolitan PLC agus Guinness le chéile. Tá 132 suíomh ag an gcomhlacht ar fud an domhain. Ba é an driogaire is mó ar domhan é sular rug Kweichow Moutai na Síne air in 2017. Is mórdháileoir biotáille é agus is é an táirgeoir [[Fuisce na hAlban|fhuisce na hAlban]] is mó ar domhan. I measc a bhrandaí is cáiliúla tá Johnnie Walker, [[Guinness]], [[Smirnoff]], [[Baileys]], [[Captain Morgan]], agus [[Tanqueray]]. {{Síol-gnó}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] j3i54uhjz8jax08h8g7ec12od5y2nqv 0 97125 1071512 996610 2022-08-11T13:35:41Z Kevin Scannell 340 scrios uathaist. + WD wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Giúróir agus scríbhneoir Francach ab ea '''Pierre Sanfourche-Laporte''' (1774–1856). == Tagairtí == {{reflist}} cvllwb5ka3d1egj38533buaowfloyfj 1071513 1071512 2022-08-11T13:36:07Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Giúróir agus scríbhneoir [[An Fhrainc|Francach]] ab ea '''Pierre Sanfourche-Laporte''' (1774–1856). == Tagairtí == {{reflist}} fcr0asuixdu5ytu5rds5iqq5tkmbvdx 0 100148 1071497 1022003 2022-08-11T13:00:13Z Kevin Scannell 340 cúpla nasc, cat wikitext text/x-wiki Sa [[teirmidinimic]], is éard is an '''eantalpacht chaighdeánach ''' ann ná an t-athrú [[eantalpacht]]a nuair a fhoirmítear aon [[mól|mhól]] de chomhdhúil óna dúile faoi dhálaí caighdeánacha, le gach substaint ina gcuid stáit caighdeánach. [[Catagóir:Teirmidinimic]] gmxpyliwc4wwxbvx181k05pqdfpzi18 1071500 1071497 2022-08-11T13:02:48Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Foirmiú na heantalpachta caighdeánaí]] go [[Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe]]: is é seo an bhrí, sílim wikitext text/x-wiki Sa [[teirmidinimic]], is éard is an '''eantalpacht chaighdeánach ''' ann ná an t-athrú [[eantalpacht]]a nuair a fhoirmítear aon [[mól|mhól]] de chomhdhúil óna dúile faoi dhálaí caighdeánacha, le gach substaint ina gcuid stáit caighdeánach. [[Catagóir:Teirmidinimic]] gmxpyliwc4wwxbvx181k05pqdfpzi18 0 100757 1071751 1027207 2022-08-12T00:42:09Z SeoMac 5102 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba cheimiceoir é '''Neil Bartlett''' ([[15 Meán Fómhair]] [[1932]] – [[5 Lúnasa]] [[2008]]) a rinne speisialtóireacht dúil cheimiceach [[Fluairín|fluairín]] agus ar chomhdhúile ina raibh fluairín ann, agus a bhain clú agus cáil amach as chéad [[Comhdhúil cheimiceach|chomhdhúil]] a shintéisiú as [[Triathghás|triathghás]]. Theagasc sé ceimic in [[Ollscoil na Colóime Briotanaí|Ollscoil British Columbia]] agus in Ollscoil California, Berkeley. == Beathaisnéis == Rugadh Neil Bartlett ar 15 Meán Fómhair 1932 i [[Newcastle upon Tyne|Newcastle-upon-Tyne]], Sasana. <ref>"Neil Bartlett and the Reactive Noble Gases".[http://portal.acs.org/portal/PublicWebSite/education/whatischemistry/landmarks/bartlettnoblegases/index.htm]</ref> Chuaigh suim Bartlett sa cheimic siar go dtí turgnamh ag Scoil Ghramadaí Heaton nuair nach raibh sé ach aon bhliain déag d'aois, inar ullmhaigh sé "beautiful, well-formed" ( "álainn, dea-chruthaithe") trí imoibriú amóinia uiscí le sulfáit chopair . <ref> Jolly, William L. "Neil Bartlett, In Memoriam". [http://senate.universityofcalifornia.edu/inmemoriam/neilbartlett.html] </ref> Rinne sé iniúchadh ar an gceimic trí shaotharlann aistrithe a thógáil i dteach a thuismitheoirí ag úsáid ceimiceáin agus earraí gloine a cheannaigh sé ó shiopa soláthair áitiúil. Chuaigh sé ar aghaidh chun freastal ar Choláiste an Rí, Ollscoil Durham (a chuaigh ar aghaidh go dtí [[Ollscoil Newscastle|Ollscoil Newcastle]] <ref>Universities of Durham and Newcastle upon Tyne Act 1963. [http://www.ncl.ac.uk/regulations/docs/statutes.pdf]</ref> ) sa Ríocht Aontaithe áit ar bhain sé Baitsiléir Eolaíochta amach (1954) agus ansin dochtúireacht (1958). Sa bhliain 1958, thosaigh gairmréim Bartlett nuair a ceapadh é ina léachtóir sa cheimic ag Ollscoil British Columbia i Vancouver, [[Ceanada]] áit a bhainfeadh sé céim ollaimh amach ar deireadh thiar. Le linn a thréimhse san ollscoil fuair sé amach go raibh triathgháis imoibríoch a dhóthain chun nasc ceimiceach a dhéanamh. D’fhan sé ann go dtí 1966, nuair a d’aistrigh sé go hOllscoil Princeton mar ollamh le ceimic agus mar bhall den fhoireann taighde ag Bell Laboratories. Chuaigh sé ar aghaidh ansin le dul isteach i roinn na ceimice in Ollscoil California, Berkeley i 1969 mar ollamh le ceimic go dtí gur scoir sé sa bhliain 1993. Bhí sé ina eolaí foirne freisin ag Saotharlann Náisiúnta Lawrence Berkeley ó 1969 go 1999. Sa bhliain 2000, ceapadh é ina shaoránach eadóirsithe de na Stáit Aontaithe. Fuair sé bás ar 5 Lúnasa 2008 de bharr ainéaras aortach réabtha. Chónaigh sé lena bhean Christina Bartlett go dtí a bháis. Bhí ceathrar clainne acu. == Taighde == Ba í príomhspeisialtacht Bartlett ceimic an fhluairín agus na gcomhdhúile ina bhfuil fluairín iontu. Sa bhliain 1962, d'ullmhaigh Bartlett an chéad chomhdhúil triathgháis, xeanón heicseafhluaraplaitíneáit, <ref name="bartlett">{{Luaigh foilseachán|title=Xenon hexafluoroplatinate(V) Xe⁺<nowiki>[PtF</nowiki>₆<nowiki>]</nowiki>⁻|author=Bartlett|first=Neil|journal=[[Proceedings of the Chemical Society]]|volume=1962|issue=6|year=1962|doi=10.1039/PS9620000197}}</ref> <ref>{{Luaigh foilseachán|author=Hargittai|first=Istvan|date=2009|title=Neil Bartlett and the first noble-gas compound|url=https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2Fs11224-009-9526-9.pdf|journal=Structural Chemistry|volume=20|issue=December|pages=953–959|doi=10.1007/s11224-009-9526-9|accessdate=27 August 2018}}</ref> Xe ⁺ [PtF ₆ ] ⁻ . Bhí sé seo n aghaidh na múnlaí seanbhunaithe a bhain le fiús, mar gur creideadh go raibh gach triathghás go hiomlán támh do chuingir cheimiceach. Chruthaigh agus d'athchruthaigh sé roinnt fluairídí eile de xeanón ina dhiaidh sin: XeF ₂, XeF <sub id="mwPA">4</sub>, agus XeF <sub id="mwPg">6</sub>. Trí leas a bhaint as an tuaslagóir agus bunairíonna XeF <sub id="mwQg">6</sub>, bhí sé in ann an chéad chomhdhúil óir cúig fhiús, Xe ₂ F ₁₁ ⁺ AuF ₆ ⁻, a ullmhú. ==Tagairtí== {{DEFAULTSORT:Bartlett, Neil}} [[Catagóir:Ceimiceoirí Sasanacha]] [[Catagóir:Básanna in 2008]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1932]] jh440dr8ud9qs0f0cpgqxvm3usfbnn8 0 100884 1071734 1032748 2022-08-11T22:50:41Z Kevin Scannell 340 uathaistrithe; glanta anois wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta} Is monaróir feithiclí Gréagach atá lonnaithe i [[Thessaloniki]] é '''Tionscal Feithiclí Heilléanach'''. Bunaíodh an comhlacht sa bhliain 1972<ref>[https://base.omikron.apogee.gr/en/content/History.32 Apogee Information Systems]{{en}}/</ref> mar ''Steyr Hellas'' agus ghlac sé a ainm reatha sa bhliain 1987. Táirgeann sé busanna, leoraithe, agus feithiclí míleata den chuid is mó. Cheannaigh cuibhreannas Iosraelach an chuideachta ar 14 Feabhra 2021.<ref>[https://www.israeldefense.co.il/en/node/50722 Entire purchase of Greece's ELVO military vehicle company was conducted through Zoom, SK executives say]{{en}}</ref> ==Tagairtí== {{Reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.elvo.gr Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Tionscal Feithicli Heilleanach}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] 2c3cqwo7ekozr6kq8llstm3yuv3buax 1071735 1071734 2022-08-11T22:50:53Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is monaróir feithiclí Gréagach atá lonnaithe i [[Thessaloniki]] é '''Tionscal Feithiclí Heilléanach'''. Bunaíodh an comhlacht sa bhliain 1972<ref>[https://base.omikron.apogee.gr/en/content/History.32 Apogee Information Systems]{{en}}/</ref> mar ''Steyr Hellas'' agus ghlac sé a ainm reatha sa bhliain 1987. Táirgeann sé busanna, leoraithe, agus feithiclí míleata den chuid is mó. Cheannaigh cuibhreannas Iosraelach an chuideachta ar 14 Feabhra 2021.<ref>[https://www.israeldefense.co.il/en/node/50722 Entire purchase of Greece's ELVO military vehicle company was conducted through Zoom, SK executives say]{{en}}</ref> ==Tagairtí== {{Reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.elvo.gr Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Tionscal Feithicli Heilleanach}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] g7bd1f71x6ms3lvmqmpol4c7f5x54ov 1071736 1071735 2022-08-11T22:51:17Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Tionscal Feithicle Hellene]] go [[Tionscal Feithiclí Heilléanach]] wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is monaróir feithiclí Gréagach atá lonnaithe i [[Thessaloniki]] é '''Tionscal Feithiclí Heilléanach'''. Bunaíodh an comhlacht sa bhliain 1972<ref>[https://base.omikron.apogee.gr/en/content/History.32 Apogee Information Systems]{{en}}/</ref> mar ''Steyr Hellas'' agus ghlac sé a ainm reatha sa bhliain 1987. Táirgeann sé busanna, leoraithe, agus feithiclí míleata den chuid is mó. Cheannaigh cuibhreannas Iosraelach an chuideachta ar 14 Feabhra 2021.<ref>[https://www.israeldefense.co.il/en/node/50722 Entire purchase of Greece's ELVO military vehicle company was conducted through Zoom, SK executives say]{{en}}</ref> ==Tagairtí== {{Reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.elvo.gr Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Tionscal Feithicli Heilleanach}} [[Catagóir:Comhlachtaí]] g7bd1f71x6ms3lvmqmpol4c7f5x54ov 0 101777 1071719 1036627 2022-08-11T21:29:35Z Dowlinme 27972 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir ó [[Tuaisceart Éireann|Tuaisceart na hÉireann]] í '''Saoirse-Monica Jackson''' (a rugadh ar 24 Samhain 1993) a rinne páirt an phríomhcharachtair Erin Quinn sa chlár [[Derry Girls]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-i-bhfad-nios-mo-na-maoithneachas-ag-baint-le-derry-girls/|teideal=Tá i bhfad níos mó ná maoithneachas ag baint le ‘Derry Girls’|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-05-31}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=http://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/mar/17/saoirse-monica-jackson-derry-girls-interview-series-two|teideal=Derry Girl Saoirse-Monica Jackson: ‘Yes, we have a harsh sense of humour’|dáta=2019-03-17|language=en|work=the Guardian|dátarochtana=2022-05-27}}</ref> == Tagairtí == <references /> {{DEFAULTSORT:Jackson, Saoire-Monica}} {{síol}} hl30sppefo1m46muktae86l4ergm3gb 1071720 1071719 2022-08-11T21:30:12Z Dowlinme 27972 wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir ó [[Tuaisceart Éireann|Tuaisceart na hÉireann]] í '''Saoirse-Monica Jackson''' (a rugadh ar 24 Samhain 1993) a rinne páirt an phríomhcharachtair Erin Quinn sa chlár [[Derry Girls]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-i-bhfad-nios-mo-na-maoithneachas-ag-baint-le-derry-girls/|teideal=Tá i bhfad níos mó ná maoithneachas ag baint le ‘Derry Girls’|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-05-31}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=http://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/mar/17/saoirse-monica-jackson-derry-girls-interview-series-two|teideal=Derry Girl Saoirse-Monica Jackson: ‘Yes, we have a harsh sense of humour’|dáta=2019-03-17|language=en|work=the Guardian|dátarochtana=2022-05-27}}</ref> == Tagairtí == <references /> {{DEFAULTSORT:Jackson, Saoire-Monica}} [[Catagóir:Mná Éireannacha]] {{síol}} glu2skwkpwsnk56hcuqyrd2ee2xp60r 1071721 1071720 2022-08-11T21:31:28Z Dowlinme 27972 catagóirí wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is aisteoir ó [[Tuaisceart Éireann|Tuaisceart na hÉireann]] í '''Saoirse-Monica Jackson''' (a rugadh ar 24 Samhain 1993) a rinne páirt an phríomhcharachtair Erin Quinn sa chlár [[Derry Girls]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-i-bhfad-nios-mo-na-maoithneachas-ag-baint-le-derry-girls/|teideal=Tá i bhfad níos mó ná maoithneachas ag baint le ‘Derry Girls’|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-05-31}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=http://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/mar/17/saoirse-monica-jackson-derry-girls-interview-series-two|teideal=Derry Girl Saoirse-Monica Jackson: ‘Yes, we have a harsh sense of humour’|dáta=2019-03-17|language=en|work=the Guardian|dátarochtana=2022-05-27}}</ref> == Tagairtí == <references /> {{DEFAULTSORT:Jackson, Saoire-Monica}} [[Catagóir:Mná Éireannacha]] {{síol}} [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1993]] [[Catagóir:Aisteoirí Éireannacha]] [[Catagóir:Daoine as Doire]] b18ggxp1e2zjisso88gi6g5dhnt2poe 3 101936 1071725 1037608 2022-08-11T22:19:26Z SSHTALBI 51503 /* cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge */ mír nua wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Trabalski by mimooh.svg|deas|220px]] Haigh, a Ba mhaith liom eilifintí, agus tá [[Vicipéid:Réamhrá|fáilte romhat]] chuig an Vicipéid! Go raibh maith agat as [[Special:Contributions/Ba mhaith liom eilifintí|do chuid dréachtaí]] a sheoladh isteach. Tá súil agam go mbainfidh tú taitneamh as d'am anseo! Tá sé éasca ailt nua a chruthú, agus téigh go dtí an [[Vicipéid:Halla baile|Halla Baile]] chun caint leis na [[Vicipéid:Vicipéideoirí|Vicipéideoirí]] eile (más mian leat é sin a dhéanamh), nó téigh go dtí an [[Vicipéid:Lárionad comhphobail|Lárionad Comhphobail]] chun breathnú ar na heachtraí Vicipéide is déanaí. Tá breis eolais fóinteach in ár [[Vicipéid:Réamhrá|reamhrá]], freisin. Más é do thoil é, [[Vicipéid:Sínigh é|sínigh do chuid theachtaireachtaí]] ar leathanaigh phlé le ceithre thilde a chlóscríobh (<nowiki>~~~~</nowiki>); ciallaíonn sé sinn go hionsáfar d'ainm úsáideora agus an dáta go huathoibríoch. Má tá cabhair ag teastail uait, féach ar [[Vicipéid:Cabhair]], nó cuir ceist dom armo leathanach phlé. Uair amháin eile, fáilte romhat!<!-- Template:Welcome --> - [[Úsáideoir:Alison|<span style="color:#FF823D;font-family: comic sans ms">'''A<font color= "#FF7C0A">l<font color= "#FFB550">is</font>o</font>n'''</span>]] ^{[[Plé_úsáideora:Alison|plé]]} 17:30, 6 Meitheamh 2022 (UTC) :<nowiki>Haigh Alison, go raibh míle maith agat as an bhfáilte! - </nowiki> [[Úsáideoir:Ba mhaith liom eilifintí|Ba mhaith liom eilifintí]] ([[Plé úsáideora:Ba mhaith liom eilifintí|plé]]) 11:39, 7 Meitheamh 2022 (UTC) == cuir leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge == Dia dhuit, Le do thoil an féidir leat chruthú leathanaigh a bhaineann le carranna le wikipedia Gaeilge: * Aston Martin * Audi * Bentley * BMW * Buick * Cadillac * Chevrolet * Cupra * Jaguar * Jeep * Kia * Land Rover * Lucid * Mazda * MG * Opel * Polestar * SEAT * Subaru * Suzuki * TOGG Bheinn buíoch díot dá gcuirfeá iad a chruthú mar tá fios beagán Gaeilge agam [[Úsáideoir:SSHTALBI|SSHTALBI]] ([[Plé úsáideora:SSHTALBI|plé]]) 22:19, 11 Lúnasa 2022 (UTC) e8lxd5jotl9oxkkiueb9aoxolyh0hwd 0 102078 1071741 1038688 2022-08-11T23:23:06Z TGcoa 21229 /* Cogaidh */ wikitext text/x-wiki [[Rítheaghlaigh Ghaelacha|Rítheaghlach Gaelach]] atá is ea ''' Uí Dhubhuir ''' nó Uí Dhuibhir, lonnaithe i g[[Contae Thiobraid Árann]] an lae inniu. ''Dubhur'' mac Spealáin ba ea a sinsear.<ref>{{lua idirlín |url=http://www.irishsurnames.com/cgi-bin/gallery.pl?name=odwyer&letter=d |teideal=Irish Names |foilsitheoir=irishsurnames.com |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> [[Íomhá: Ó Dubhuidhir.png|mion|150px|Armas Uí Dhuibhir]] == Sinsearacht == Mhaígh clann Uí Dhuibhir gurbh é a sinsear seanscéalach ná [[Míl Easpáine]] féin.<ref name=":1" /> Ó thaobh sinsir a bhfuil fianaise leis, cé réamhstairiúl, tá Cairbre Cluichechair mac Con Corb ([[ríthe na Laighean|rí Laighean]]) mhic [[Conchobar Abradruad|Conchúir Fhabhrarua]] ([[Ardrí na hÉireann|Ardrí]]).<ref>{{lua idirlín |teideal=The O'Dwyer Pedigree recorded by Dr. Keating|url=http://www.dwyerclan.com/Keatings_O_Dwyer_Pedigree.htm |foilsitheoir=Clan O'Dwyer |dátarochtana=2017-05-14}}</ref><ref>{{lua idirlín |teideal=The O'Dwyer Pedigree recorded by O'Hart |url=http://www.dwyerclan.com/O_Harts_O_Dwyer_Pedigree.htm |foilsitheoir=Clan O'Dwyer |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> Lonnaigh Cairbre Cluichechair i [[ríocht na Mumhan|Mumhain]], áit a bhunaigh sé Dál Chairbre Aradh.<ref>{{lua idirlín |teideal=Aradh Tíre and Aradh Chliach |url=http://sites.rootsweb.com/~irlkik/ihm/thomond.htm#arad |foilsitheoir=Ireland's History in Maps |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> == Stair == Dar le scéalta maidir le clann Uí Dhuibhir, ghlacadar páirt i g[[Cath Chluain Tarbh]] agus cogaí Gaelacha eile.<ref>{{lua idirlín |url=http://www.dwyers.id.au/dwyer/index.htm |teideal=The Dwyer Family, Sydney, Australia}}</ref> D'éirigh Uí Dhuibhir ina dtiarnaí áitiúla ag [[Coill na Manach Íochtarach|Coill na Manach]] i lár na meánaoise, ach ní fheictear go suntasach iad i n[[Annála na gCeithre Máistrí]] go dtí an 15ú haois.<ref>{{lua idirlín |teideal=References to the O'Dwyers in the Annals of the Four Masters |url=http://www.dwyerclan.com/Four_Masters.htm|publisher=Clan O'Dwyer |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> I dteannta le [[Uí Chearbhaill|hUíbh Chearbhaill]] as [[Éile]], le [[Uí Chinnéide|hUíbh Chinnéide]] as [[Urumhain]] agus le [[Uí Mhaoilriain|hUíbh Mhaoilriain]] as [[Uaithne agus Ara]], sheas Uí Dhuibhir an fód in aghaidh [[Tiarnas na hÉireann]], go háirithe clann de Buitléir, [[Iarla Urumhan|Iarlaí Urumhan]]. Ghabh Philip agus Anthony Ó Duibhir [[Caiseal]] le linn [[Éirí Amach 1641]]. Tar éis [[Cromail in Éirinn 1649-1650|cogaidh Chromail]] i nÉirinn, tógadh a gcuid críocha uathu faoin ''[[Act for the Settlement of Ireland 1652]]''. Chuaigh roinnt dóibh go dtí [[Contae an Chláir]], ach chuaigh cuid eile ar imirce go dtí an [[Mór-roinn|Mór-Roinn]] srl. Bhí cuid shuntasach d'fhir Uí Dhuibhir in airm [[an Fhrainc|Fhrainc Bourbon]], [[Impireacht na hOstaire agus na hUngáire|monarcacht Habsburg]] (san áireamh General Count John O'Dwyer, Gobharnóir Belgrade) agus fiú [[Sáracht na Rúise|Rúis na Sár]].<ref name=":0">{{lua idirlín |teideal=Irish Chiefs and Clans of County Tipperary and Waterford |url=https://www.libraryireland.com/Pedigrees1/irish-chiefs-clans-tipperary-waterford.php |foilsitheoir=Library Ireland |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> == Cogaidh == Le feadh na ach staire, feictear fir Uí Dhuibhir ina gceannairí agus saighdiúirí i mbun feachtas: * Éire, 7ú go 18ú haoiseanna ** Cogaidh chathartha Gaelacha<ref name=":0" /> ** [[Cath Chluain Tarbh]]<ref name=":0" /> ** Cogaidh na Trí Ríochtaí<ref name=":0" /> ** [[Cromail in Éirinn 1649-1650]]<ref name=":0" /> ** [[Cogadh na Naoi mBliana (Éire)]]<ref>{{Citation|title=Donal Cam O'Sullivan Beare|date=2019-12-25|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Donal_Cam_O%27Sullivan_Beare&oldid=932407723|work=Wikipedia|language=en|access-date=2020-05-06}}</ref> ** [[Cogadh na hAon Bhliana Déag]]<ref name=":1">{{Cite book|last=O'Dwyer|first=Michael|title=The O'Dwyers of Kilnamanagh;the history of an Irish sept|date=1933|publisher=London|hdl=2027/wu.89096232079}}</ref> ** [[Cogadh an Dá Rí]]<ref name=":1" /> ** [[Éirí Amach 1798 in Éirinn]]<ref name=":1" /> * Ríocht Aontaithe, 18ú go 20ú haoiseanna ** Cogaidh Angla-Mysore<ref name=":1" /> ** Cogaidh Réabhlóideacha na Fraince<ref name=":1" /> ** Chuaigh Napoleon<ref name=":1" /> *** Cath Waterloo ** Cogadh Neamhspleáchas Venezuela ** Feachtas Shimonoseki ** Cogadh Crimea ** Cogadh Zulu<ref name=":1" /> ** Cogadh Angla-Neipealach ** Chuaigh Nua Séalainne ** Chéad Chogadh Angla-Sikh ** Dara Cogadh Angla-Bhurmach ** [[Chéad Chogadh Domhanda]]<ref name=":1" /> ** [[Dara Cogadh Domhanda]]<ref name=":1" /> * An Fhrainc, 18ú go 19th haoiseanna ** [[Cogadh Chomharbas na Spáinne]] ** [[Cogadh Réabhlóideach Mheiriceá]] *** Léigear Savannah ** Cogaidh Napoleon<ref>{{lua idirlín |teideal=Napoleon's Irish Legion 1803–1815 |url=http://www.militaryheritage.com/irish.htm|website=www.militaryheritage.com |dátarochtana=2020-05-05}}</ref><ref>{{cite book |last=O'Hart |first=John |url=https://books.google.com/books?id=QWnJDwAAQBAJ&q=L%C3%A9gion+d%27Honneur+%22dwyer%22&pg=PA550 |title=The Irish landed gentry when Cromwell came to Ireland|date=1887-01-01|publisher=Dalcassian Publishing Company|language=en}}</ref> ** Cogadh Franca-Phrúiseach * SAM, 18ú go 20th haoiseanna ** [[Cogadh Réabhlóideach Mheiriceá]]<ref name=":1" /> ** [[Cogadh Cathartha na Stát Aontaithe]]<ref name=":1" /> *** Arm an Potomac<ref name=":1" /> * An Spáinn, 18ú haois ** Cogadh Ochtó Bliana * An Ostair, 18ú haois ** Cogadh Chomharbas na Spáinne<ref name=":2">{{Cite journal |last=Abramovic |first=Vladimir |title=An Irishman in Habsburg service – General Count John O'Dwyer, commander of Belgrade, 1718-1722 |url=https://www.academia.edu/8494269 |language=en}}</ref> *** Cath Luzzara<ref name=":2" /> *** Feachtas Ibéarach<ref name=":2" /> ** Cogadh Ostra-Turcach (1716–1718)<ref name=":2" /> * An Rúis, 18ú haois ** Cogadh Rúis-Turcach 1768–74<ref name=":3">{{lua idirlín |teideal=The Irish naval officers in imperial Russia |url=https://www.irishtimes.com/life-and-style/abroad/the-irish-naval-officers-in-imperial-russia-1.3804954 |last=Byrne |first=Angela |website=The Irish Times |language=en |dátarochtana=2020-05-05}}</ref> ** Cogadh Rúis-Sualannach 1788–1790<ref name=":3" /> == Caisleáin == Thóg Uí Dhubhuir roinnt caisleán i gCill na Manach, ag iarraidh a gcuid críoch a chosaint. I mballóga is éa gach ceann acu inniu. Scriosadh an chuid is mó dóibh sa 17ú haois agus [[Oliver Cromwell]] ar turas, san áireamh: * Caisleán [[Baile Shíoda|Baile Shíoda]] * Caisleán [[An Bealach, Contae Thiobraid Árann|an Bhealaigh]] * Caisleán [[Cluain Uí Thorpa|Chluain Uí Thorpa]] * Caisleán [[An Drom Bán, Contae Thiobraid Árann|an Droma Bháin]] * Caisleán [[Dún Droma, Contae Thiobraid Árann|Dún Droma]] (Dumdrum House Hotel anois), * Caisleán ''Graigone * Caisleán [[Cúil an Iúir|Chúil an Iúir]] (go formhór slán) * Caisleán [[Baile an Mhuilinn, Contae Thiobraid Árann|Bhaile an Mhuilinn]]<ref>{{lua idirlín |url=http://www.dwyerclan.com/O_Dwyer_Castles_List.htm |teideal=The O'Dwyer Castles |foilsitheoir=The O'Dwyer Clan |dátarochtana=2017-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303174811/http://www.dwyerclan.com/O_Dwyer_Castles_List.htm|archive-date=2016-03-03 |url-status=dead}}</ref><ref>{{lua idirlín |url=https://www.dwyer.site/Galleries-II/Dwyer-Castles/ |teideal=Dwyer Castles |foilsitheoir=Dwyer Family |dátarochtana=2017-05-14}}</ref> * Caisleán [[Maigh Ailbhe|Mhaigh Ailbhe]] == Daoine == * [[Declan O'Dwyer (iománaí)]] (rugadh 1987) * [[Declan O'Dwyer (stiúrtheoir)]] * [[Edmund Thomas O'Dwyer]] (1919–2005), imreoir cruicéid Astrálach * [[J. Mike O'Dwyer]] (rugadh ?), Australian weapon designer * John Joseph O’Dwyer, 1d Iarla Uí Dhuibhir, Gobharnóir Belgrade (rugadh ?) * [[Joseph O'Dwyer]] (1841&ndash;1898), lia Meiriceánach * [[Kelly O'Dwyer]] (rugadh 1977), polaiteoir Astrálach * [[Luke O'Dwyer]] (rugadh 1980), imreoir rugbaí Astrálach * [[Matt O'Dwyer]] (rugadh 1972), peileadóir Meiriceánach, NFL 1995–2005 * [[Michael O'Dwyer]] (1864–1940), riarthóir san India Bhriotanach * [[Mick O'Dwyer]] (rugadh 1936), bainisteoir peile Ghaelaí * [[Orla O'Dwyer]] (rugadh 1998), peileadóir Astrálach * [[Paul O'Dwyer]] (1907–1998), polaiteoir Meiriceánach * [[Richard O'Dwyer]] (rugadh 1988), forbróir gréasáin Sasanach * [[Robert O'Dwyer]] (1862–1949), cumadóir * [[Sean O'Dwyer]] (rugadh 1941), oifigeach Irish Guards * [[Steve O'Dwyer]] (rugadh 1982), imreoir poker Meiriceánach * [[Steven O'Dwyer]] (rugadh 1966), peileadóir Astrálach * [[William O'Dwyer]] (1890–1964), polaiteoir Meiriceánach, 100d méara Nua Eabhrac == Foinsí == * {{cite book |title= Tipperary Families : Being The Hearth Money Records for 1665–1667|last= Laffan |first=Thomas |year=1911 |publisher=James Duffy & Co}} * O'Dwyer, Sir Michael (1933) ''The O'Dwyers of Kilnamanagh: The History of an Irish Sept'' * Callanan, Martin (1938) ''Records of four Tipperary septs: the O'Kennedys, O'Dwyers, O'Mulryans, O'Meaghers'' == Naisc sheachtracha == * [http://www.dwyerclan.com/ O'Dwyer Clan Website] * [http://bbgreenway.com/clans/odwyer.html O'Dwyer] le Clann na hÉireann * [https://www.johngrenham.com/findasurname.php?surname=dwyer Dwyer in Ireland] le John Grenham * [http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.199.4045&rep=rep1&type=pdf Contours of colonialism: Gaelic Ireland and the early colonial subject] le John Morrissey * [https://www.academia.edu/8494269/An_Irishman_in_Habsburg_service_-_General_Count_John_ODwyer_commander_of_Belgrade_1718-1722 An Irishman in Habsburg service - General Count John O'Dwyer, commander of Belgrade, 1718-1722] le Vladimir Abramovic == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Laighin]] kqojcrz6spgtjqdexlegqejd5csuhm6 0 102694 1071764 1055360 2022-08-12T05:12:20Z SeoMac 5102 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Ba [[trombónaí]] [[Snagcheol|snagcheoil]] [[Seapánach Meiriceánach]] é '''Hiroshi Suzuki''' (12 Samhain 1933 – 16 Eanáir 2020). == Dioscliosta == === Albaim stiúideonna === * ''Cat'' (1976) == Tagairtí == {{Reflist}}{{Síolta ceol}} {{DEFAULTSORT:Suzuki, Hiroshi}} [[Catagóir:Básanna in 2020]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1933]] [[Catagóir:Trombónaithe snagcheolta Seapanacha]] [[Catagóir:Trombónaithe snagcheolta Meiriceánacha]] fmwu92o1nlek1e7vh1ellw06x10kz19 0 102919 1071498 1071494 2022-08-11T13:00:24Z Unknown artist 32980 /* Cúplaí */ wikitext text/x-wiki {{Bosca comórtas ceoil |ainm_cláir = [[Strictly Come Dancing]] |sraith = 20 |tír = [[An Ríocht Aontaithe]] |céad_chraoladh = 10 Meán Fómhair 2022 |craoladh_deireanach = Nollaig 2022 |breithiúna = [[Shirley Ballas]]<br>[[Craig Revel Horwood]]<br>[[Motsi Mabuse]]<br>[[Anton du Beke]] |óstaigh = [[Tess Daly]]<br>[[Claudia Winkleman]]<br/>[[Janette Manrara]] |craoltóir = [[BBC One]] |buaiteoir = |as = |amhrán = |seánra = |seo_caite = Strictly Come Dancing (sraith 19) |seo_chugainn = |bliain = 2022 }} Is comórtas damhsa teilifíse é '''''[[Strictly Come Dancing]]''''', a thosaigh sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] sa bhliain 2004. Tá sé ar [[BBC One]]. Cuirfidh tús leis an bhfichiú sraith i 10 Meán Fómhair, 2022, agus chríochnóidh sí i mí na Nollag 2022. Is iad [[Shirley Ballas]], [[Craig Revel Horwood]], [[Motsi Mabuse]] agus [[Anton du Beke]] na breithimh don sraith seo. ==Cúplaí== {| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center; font-size:95%;" |- ! Duine cáiliúil ! Gairmí ! Toradh |- | [[Ellie Simmonds]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Ellie Taylor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Fleur East]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Hamza Yassin]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Jayde Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kaye Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kym Marsh]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Matt Goss]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Molly Rainford]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Richie Anderson]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tony Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tyler West]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Will Mellor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |} == Cairt Scórála == {| class="wikitable sortable" style="margin: auto; text-align: center" |- !Cúpla !Áit !1 !2 !1+2 !3 !4 !5 !6 !7 !8 !9 !10 !11 !12 !13 |- |<div style="float:left;">Ellie S. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Ellie T. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Fleur & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Jayde & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kaye & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kym & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Matt & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Molly & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Richie & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tony & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tyler & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Will & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |} nkl1xzou30uj6qpoqolyw1cmn4dq2rk 1071499 1071498 2022-08-11T13:00:58Z Unknown artist 32980 /* Cairt Scórála */ wikitext text/x-wiki {{Bosca comórtas ceoil |ainm_cláir = [[Strictly Come Dancing]] |sraith = 20 |tír = [[An Ríocht Aontaithe]] |céad_chraoladh = 10 Meán Fómhair 2022 |craoladh_deireanach = Nollaig 2022 |breithiúna = [[Shirley Ballas]]<br>[[Craig Revel Horwood]]<br>[[Motsi Mabuse]]<br>[[Anton du Beke]] |óstaigh = [[Tess Daly]]<br>[[Claudia Winkleman]]<br/>[[Janette Manrara]] |craoltóir = [[BBC One]] |buaiteoir = |as = |amhrán = |seánra = |seo_caite = Strictly Come Dancing (sraith 19) |seo_chugainn = |bliain = 2022 }} Is comórtas damhsa teilifíse é '''''[[Strictly Come Dancing]]''''', a thosaigh sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] sa bhliain 2004. Tá sé ar [[BBC One]]. Cuirfidh tús leis an bhfichiú sraith i 10 Meán Fómhair, 2022, agus chríochnóidh sí i mí na Nollag 2022. Is iad [[Shirley Ballas]], [[Craig Revel Horwood]], [[Motsi Mabuse]] agus [[Anton du Beke]] na breithimh don sraith seo. ==Cúplaí== {| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center; font-size:95%;" |- ! Duine cáiliúil ! Gairmí ! Toradh |- | [[Ellie Simmonds]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Ellie Taylor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Fleur East]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Hamza Yassin]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Jayde Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kaye Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kym Marsh]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Matt Goss]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Molly Rainford]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Richie Anderson]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tony Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tyler West]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Will Mellor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |} == Cairt Scórála == {| class="wikitable sortable" style="margin: auto; text-align: center" |- !Cúpla !Áit !1 !2 !1+2 !3 !4 !5 !6 !7 !8 !9 !10 !11 !12 !13 |- |<div style="float:left;">Ellie S. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Ellie T. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Fleur & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Hamza & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Jayde & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kaye & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kym & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Matt & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Molly & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Richie & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tony & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tyler & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Will & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |} c1sdfrzhohcidzt29c2forsz9wdfxju 1071772 1071499 2022-08-12T06:58:20Z Unknown artist 32980 /* Cúplaí */ wikitext text/x-wiki {{Bosca comórtas ceoil |ainm_cláir = [[Strictly Come Dancing]] |sraith = 20 |tír = [[An Ríocht Aontaithe]] |céad_chraoladh = 10 Meán Fómhair 2022 |craoladh_deireanach = Nollaig 2022 |breithiúna = [[Shirley Ballas]]<br>[[Craig Revel Horwood]]<br>[[Motsi Mabuse]]<br>[[Anton du Beke]] |óstaigh = [[Tess Daly]]<br>[[Claudia Winkleman]]<br/>[[Janette Manrara]] |craoltóir = [[BBC One]] |buaiteoir = |as = |amhrán = |seánra = |seo_caite = Strictly Come Dancing (sraith 19) |seo_chugainn = |bliain = 2022 }} Is comórtas damhsa teilifíse é '''''[[Strictly Come Dancing]]''''', a thosaigh sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] sa bhliain 2004. Tá sé ar [[BBC One]]. Cuirfidh tús leis an bhfichiú sraith i 10 Meán Fómhair, 2022, agus chríochnóidh sí i mí na Nollag 2022. Is iad [[Shirley Ballas]], [[Craig Revel Horwood]], [[Motsi Mabuse]] agus [[Anton du Beke]] na breithimh don sraith seo. ==Cúplaí== {| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center; font-size:95%;" |- ! Duine cáiliúil ! Gairmí ! Toradh |- | [[Ellie Simmonds]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Ellie Taylor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Fleur East]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Hamza Yassin]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[James Bye]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Jayde Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kaye Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kym Marsh]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Matt Goss]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Molly Rainford]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Richie Anderson]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tony Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tyler West]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Will Mellor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |} == Cairt Scórála == {| class="wikitable sortable" style="margin: auto; text-align: center" |- !Cúpla !Áit !1 !2 !1+2 !3 !4 !5 !6 !7 !8 !9 !10 !11 !12 !13 |- |<div style="float:left;">Ellie S. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Ellie T. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Fleur & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Hamza & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Jayde & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kaye & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kym & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Matt & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Molly & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Richie & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tony & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tyler & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Will & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |} c33hlav7yzc0qujz03lu9b24i5nkc9j 1071773 1071772 2022-08-12T06:58:54Z Unknown artist 32980 /* Cairt Scórála */ wikitext text/x-wiki {{Bosca comórtas ceoil |ainm_cláir = [[Strictly Come Dancing]] |sraith = 20 |tír = [[An Ríocht Aontaithe]] |céad_chraoladh = 10 Meán Fómhair 2022 |craoladh_deireanach = Nollaig 2022 |breithiúna = [[Shirley Ballas]]<br>[[Craig Revel Horwood]]<br>[[Motsi Mabuse]]<br>[[Anton du Beke]] |óstaigh = [[Tess Daly]]<br>[[Claudia Winkleman]]<br/>[[Janette Manrara]] |craoltóir = [[BBC One]] |buaiteoir = |as = |amhrán = |seánra = |seo_caite = Strictly Come Dancing (sraith 19) |seo_chugainn = |bliain = 2022 }} Is comórtas damhsa teilifíse é '''''[[Strictly Come Dancing]]''''', a thosaigh sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] sa bhliain 2004. Tá sé ar [[BBC One]]. Cuirfidh tús leis an bhfichiú sraith i 10 Meán Fómhair, 2022, agus chríochnóidh sí i mí na Nollag 2022. Is iad [[Shirley Ballas]], [[Craig Revel Horwood]], [[Motsi Mabuse]] agus [[Anton du Beke]] na breithimh don sraith seo. ==Cúplaí== {| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center; font-size:95%;" |- ! Duine cáiliúil ! Gairmí ! Toradh |- | [[Ellie Simmonds]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Ellie Taylor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Fleur East]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Hamza Yassin]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[James Bye]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Jayde Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kaye Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Kym Marsh]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Matt Goss]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Molly Rainford]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Richie Anderson]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tony Adams]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Tyler West]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |- | [[Will Mellor]] | TBA | style="background:lightblue;"|rannpháirteach |} == Cairt Scórála == {| class="wikitable sortable" style="margin: auto; text-align: center" |- !Cúpla !Áit !1 !2 !1+2 !3 !4 !5 !6 !7 !8 !9 !10 !11 !12 !13 |- |<div style="float:left;">Ellie S. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Ellie T. & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Fleur & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Hamza & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">James & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Jayde & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kaye & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Kym & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Matt & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Molly & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Richie & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tony & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Tyler & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |- |<div style="float:left;">Will & TBA | | | | | | | | | | | | | | | |} 2e6s28uf7d560024lbip2rdp87fabdw 0 102993 1071752 1063650 2022-08-12T00:56:47Z CommonsDelinker 440 Ag baint [[:Íomhá:Ranil_Wickremesinghe_2003.jpg|Ranil_Wickremesinghe_2003.jpg]] amach, scrios [[commons:User:RP88|RP88]] é ón Chómhaoin mar: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: This is cropped from Getty Images rights-controlled photo [http://www.gettyimage wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Imeacht}} I mí an Mhárta 2022, thosaigh oll-léirsithe i [[Srí Lanca]] maidir le géarchéim eacnamaíochta an oileáin.<ref name=":0">{{Luaigh foilseachán|title=Deorghás scaoilte le léirsitheoirí i Srí Lanca|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/0713/1309949-deorghas-scaoilte-le-leirsitheoiri-i-sri-lanca/|date=2022-07-13|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref> [[Íomhá:Gotagogama.jpg|mion|clé|'Gotagogama' nó "Gota Go Village" ]] Ar 13 Iúil, theith an tUachtarán, Gotabaya Rajapaksa, lena theaghlach go dtí na h[[Oileáin Mhaildíve|Oileáin Mhaldíve]], chun éalú ó lucht agóide sa tír. D'eitil sé an lá dár gcionn go [[Singeapór]] agus d'éirigh sé as a phost.<ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/sri-lanka-president-rajapaksa-set-fly-singapore-via-maldives-government-source-2022-07-13/|teideal=Sri Lanka President Rajapaksa set to fly to Singapore via Maldives - government source|údar=Reuters|dáta=2022-07-13|language=en|work=Reuters|dátarochtana=2022-07-14}}</ref> Fógraíodh staid éigeandála sa tír.<ref name=":0" /> Ceapadh Príomh-Aire na tíre Ranil Wickremesinghe ina Uachtarán eatramhach . Ach ar 13 Iúil, thug léirsitheoirí ruathar faoi oifig an Phríomh-aire i b[[príomhchathair]] Shrí Lanca, [[Colombo]]. Bhí na léirsitheoirí ag éileamh go n-éireodh Ranil Wickremesinghe as. De réir na léirsitheoirí, bhí Wickremesinghe, Rajapaksa agus a theaghlach éillitheach agus forlámhach. Bhí na léirsitheoirí ag iarraidh ruaig a chur ar Wickremesinghe freisin. Is tír dheighilte í Srí Lanca go hiondúil ach dúirt tráchtairí go bhfuil daoine ag teacht le chéile in aghaidh a naimhde coiteanna.<ref>{{Lua idirlín|url=https://podcasts.apple.com/ca/podcast/16-i%C3%BAil-2022-an-cl%C3%A1r/id1525428808?i=1000570108437|teideal=‎Nuacht Mhall: 16 Iúil 2022 (An Clár)|údar=Conradh na Gaeilge, Londain|dáta=Iúil 2020|language=ga-IE|work=Apple Podcasts|dátarochtana=2022-07-21}}</ref> Ar 20 Iúil, thogh an [[Parlaimint]]  Ranil Wickremesinghe mar Uachtarán.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-62202901|teideal=Sri Lanka: Ranil Wickremesinghe elected president by MPs|dáta=2022-07-20|language=en-GB|work=BBC News|dátarochtana=2022-07-21}}</ref> == Féach freisin == * [[Buamáil na Cásca i Srí Lanca, 2019]] == Tagairtí == {{reflist}} {{síol}} [[Catagóir:2022]] [[Catagóir:Srí Lanca]] [[Catagóir:Agóidí]] 7y5y1nyibj0fim2qezck9zo4460zowb 10 103339 1071707 1065615 2022-08-11T20:40:23Z Alison 570 Dath -> &#35;b0d1ad wikitext text/x-wiki {{Ambox | name = Síol-ceim | subst = <includeonly>{{subst:substcheck}}</includeonly> | small = {{{small|}}} | sórt = notice | dath = &#35;b0d1ad | stíl = clear:both; margin-top:10px; | íomhá = [[File:Chem template.svg|30px|link=|alt=]] | téacs = ''Is [[Vicipéid:Síol|síol]] faoin [[substaint cheimiceach]] é an t-alt seo. [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit}} Cuir leis], chun cuidiú leis an Vicipéid. <br>''Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán [[Gaeilge]] a dhéanamh. | cat = Síolta }}<includeonly>[[Catagóir:Síolta ceimiceacha]]</includeonly><noinclude>[[Catagóir:Teimpléid|Síol-ceim]]</noinclude> hoq2cmal4f7ix1aq47rh5ip0aw3udto 0 103440 1071717 1067849 2022-08-11T21:27:09Z Dowlinme 27972 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is [[Dearcealaíona|amharc-ealaíontóir]] Éireannach í '''Yvonne McGuinness''' (a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1972) a oibríonn i gcomhthéacsanna éagsúla, suiteán físeáin agus cló san áireamh. Rugadh í i [[Cill Chainnigh|gCill Chainnigh]], [[Poblacht na hÉireann|Éire]] agus tá sí lonnaithe anois i [[Baile na Manach|mBaile na Manach, Co. Bhaile Átha Cliath]]. Léiríodh a saothair oibre in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe, agus tá MA bainte amach aici ón gColáiste Ealaíne Ríoga i Londain.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20070705091717/https://www.ucd.ie/research/schemes/images_of_research/selection_panel.htm|teideal=UCD Research - Schemes - Images of Research Selection Criteria|dáta=2007-07-05|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> Dar le beathaisnéis a foilsíodh sa bhliain 2004, "Recent works have been preoccupied with notions of portrayal of the self and with deception, dealing with the sublimated desire for self-expression of the artist and the tension between revelation and concealment." <ref name="Cassland">[https://web.archive.org/web/20071130055854/http://www.geocities.com/five_cassland/ View from the Sitting Room show] Cassland, London (2004). Accessed 25 May 2007.</ref> Tá roinnt gearrscannán déanta aici, ''This is between us'' (2011), ''Charlie’s Place'' (2012), agus ''Procession'' (2012). <ref>{{Cite web-en|url=https://vimeo.com/ymcguinness|title=Yvonne|work=Vimeo|access-date=23 April 2015}}</ref> == Saol pearsanta == Sa bhliain 2004, phós McGuinness [[Cillian Murphy]] i ndiaidh caidreamh fadtéarmach. Tá beirt mhac acu, a rugadh i mí na Nollag 2005 agus i mí Iúil 2007 faoi seach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20070806092012/http://observer.guardian.co.uk/review/story/0,,1794559,00.html|teideal='I just want to challenge myself with each role' {{!}} Review {{!}} The Observer|dáta=2007-08-06|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> Is é an polaiteoir de chuid [[Fianna Fáil|Fhianna Fáil]] [[John J. McGuinness|John McGuinness]] a huncail.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20090724080715/http://www.kilkennypeople.ie/general/Lights-camera-action-as-shooting.1148606.jp|teideal=Lights, camera, action as shooting begins - Kilkenny Today|dáta=2009-07-24|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> == Tagairtí == <references /> [[Íomhá:Cillian Murphy-2014.jpg|mion|Cillian Murphy, céile McGuinness]] == Naisc sheachtracha == * [http://yvonnemcguinness.com/ Suíomh greasáin oifigiúil] * Físeán [https://vimeo.com/61658232 Procession] (2012) * Físeán [https://vimeo.com/32918342 This is between us] (2011) {{DEFAULTSORT:McGuinness, Yvonne}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1972]] 48cbpy6kdghqp0kwwyxz4qzdl02gta0 1071718 1071717 2022-08-11T21:27:35Z Dowlinme 27972 catagóirí wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is [[Dearcealaíona|amharc-ealaíontóir]] Éireannach í '''Yvonne McGuinness''' (a rugadh ar 12 Deireadh Fómhair 1972) a oibríonn i gcomhthéacsanna éagsúla, suiteán físeáin agus cló san áireamh. Rugadh í i [[Cill Chainnigh|gCill Chainnigh]], [[Poblacht na hÉireann|Éire]] agus tá sí lonnaithe anois i [[Baile na Manach|mBaile na Manach, Co. Bhaile Átha Cliath]]. Léiríodh a saothair oibre in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe, agus tá MA bainte amach aici ón gColáiste Ealaíne Ríoga i Londain.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20070705091717/https://www.ucd.ie/research/schemes/images_of_research/selection_panel.htm|teideal=UCD Research - Schemes - Images of Research Selection Criteria|dáta=2007-07-05|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> Dar le beathaisnéis a foilsíodh sa bhliain 2004, "Recent works have been preoccupied with notions of portrayal of the self and with deception, dealing with the sublimated desire for self-expression of the artist and the tension between revelation and concealment." <ref name="Cassland">[https://web.archive.org/web/20071130055854/http://www.geocities.com/five_cassland/ View from the Sitting Room show] Cassland, London (2004). Accessed 25 May 2007.</ref> Tá roinnt gearrscannán déanta aici, ''This is between us'' (2011), ''Charlie’s Place'' (2012), agus ''Procession'' (2012). <ref>{{Cite web-en|url=https://vimeo.com/ymcguinness|title=Yvonne|work=Vimeo|access-date=23 April 2015}}</ref> == Saol pearsanta == Sa bhliain 2004, phós McGuinness [[Cillian Murphy]] i ndiaidh caidreamh fadtéarmach. Tá beirt mhac acu, a rugadh i mí na Nollag 2005 agus i mí Iúil 2007 faoi seach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20070806092012/http://observer.guardian.co.uk/review/story/0,,1794559,00.html|teideal='I just want to challenge myself with each role' {{!}} Review {{!}} The Observer|dáta=2007-08-06|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> Is é an polaiteoir de chuid [[Fianna Fáil|Fhianna Fáil]] [[John J. McGuinness|John McGuinness]] a huncail.<ref>{{Lua idirlín|url=https://web.archive.org/web/20090724080715/http://www.kilkennypeople.ie/general/Lights-camera-action-as-shooting.1148606.jp|teideal=Lights, camera, action as shooting begins - Kilkenny Today|dáta=2009-07-24|work=web.archive.org|dátarochtana=2022-07-28}}</ref> == Tagairtí == <references /> [[Íomhá:Cillian Murphy-2014.jpg|mion|Cillian Murphy, céile McGuinness]] == Naisc sheachtracha == * [http://yvonnemcguinness.com/ Suíomh greasáin oifigiúil] * Físeán [https://vimeo.com/61658232 Procession] (2012) * Físeán [https://vimeo.com/32918342 This is between us] (2011) {{DEFAULTSORT:McGuinness, Yvonne}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1972]] [[Catagóir:Mná Éireannacha]] de5p7vsduie0yguomq9gw5lo1kffnai 0 103583 1071502 1069553 2022-08-11T13:04:56Z Kevin Scannell 340 nasc wikitext text/x-wiki Is éard is Focail [[Gaeilge|Ghaeilge]] a bhfuil focal ar comhlitriú leo sa [[Béarla|Bhéarla]] ná focal ar comhlitriú atá le fáil sa dá theanga. Uaireanta bíonn gaol sanasaíoch idir na focail ach is iondúil nach mbíonn. ==Roinnt samplaí== {{columns-list|colwidth=10em| * anchor<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.teanglann.ie/en/fgb/anchor|teideal=Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): anchor|dátarochtana=2022-08-03}}</ref> * bail * bean * bun * cab * cad * can * cat * crap * don * dream * druid * fan * fear * fill * for * fud * gall * gean * gin * lean * lear * long * lot * mac * mall * meath * mil * mol * moll * seas * snug * tar * teach * teas * thrice (“ní ba thrice”) }} == Tagairtí == {{reflist}} [[catagóir:Comhlitriú]] [[catagóir:An Ghaeilge]] 1x18adn8jerx7f7xyvnee5j4kyeg3c6 1071509 1071502 2022-08-11T13:22:30Z Kevin Scannell 340 bhog mé an t-ábhar go dtí an t-alt eile wikitext text/x-wiki #redirect [[Comhghraf idirtheangach]] 591nrh6fy0z9ogpl3z7omn6nti019gm 0 103602 1071716 1069757 2022-08-11T21:24:23Z Dowlinme 27972 defsort wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is iníon an phéintéira Spáinnigh [[Pablo Picasso]] agus Marie-Thérèse Walter í '''María de la Concepción “Maya” Widmaier-Picasso''' (a rugadh sa bhliain 1935 i Boulogne-Billancourt, an Fhrainc). Chaith sí cuid dá saol ag staidéar agus ag caomhnú oidhreacht a hathar.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.lavanguardia.com/gente/20170330/421322088850/hija-picasso-nacionalidad.html|title=La hija de Picasso obtendrá la nacionalidad española|date=2017-03-30|language=es|work=La Vanguardia|access-date=2020-12-12}}</ref> <ref>{{Cite web-en|url=https://gw.geneanet.org/wikifrat?lang=en&n=picasso&oc=0&p=maria+de+la+concepcion|title=Family tree of María de la Concepción PICASSO|language=en|work=Geneanet|access-date=2020-12-12}}</ref> Is í an dara duine de cheathrar clainne a hathar. Tá leathdheartháir amháin aici atá níos sine ná í, Paulo (1921–1975). Is í an damhsóir bailé [[Olga Khokhlova]] a mháthair agus is iad [[Bernard Ruiz-Picasso]] agus [[Marina Picasso]] a pháistí. Tá beirt dheartháir níos óige aici, Claude (a rugadh sa bhliain 1947) agus Paloma (a rugadh sa bhliain 1949). Is í an péintéir Françoise Gilot máthair Claude agus Paloma. Phós sí Pierre Widmaier agus bhí triúr clainne aici: Olivier, Richard, agus Diana. Is staraí ealaíne í [[Diana Widmaier Picasso]] a bhíonn ag díriú ar shaothar a seanathair, Pablo Picasso. Chum Pablo Picasso go leor pictiúir de Maya, an t-sraith is suntasach ná ''Maya à la poupée.'' Sa bhliain 2017, chuir ''[[Gagosian Gallery]]'' an taispeántas ''Picasso agus Maya: Father and Daughter'' ar siúl i bPáras, arna choimeád ag Diana Widmaier Picasso. Ba é an chéad taispeántas a bhí dírithe ar phortráidí Picasso dá iníon is sine.<ref>{{Cite news-en|url=http://www.anothermag.com/art-photography/10285/the-show-exploring-picassos-relationship-with-his-daughter|title=The Show Exploring Picasso’s Relationship with His Daughter|author=AnOther|date=2017-10-20|language=en|work=AnOther|access-date=2018-10-06}}</ref> Sa bhliain 2022, chuir ''Museé Picasso Paris'' taispeántas ar siúl darb ainm ''Maya Ruiz-Picasso, Fille de Pablo'' bunaithe ar a chuid saothair a ghabhann le Maya.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.museepicassoparis.fr/fr/maya-ruiz-picasso-fille-de-pablo|teideal=Maya Ruiz-Picasso, fille de Pablo|language=fr|work=Musée Picasso Paris|dátarochtana=2022-08-04}}</ref> == Tagairtí == <references /> {{DEFAULTSORT:Widmaier-Picasso, Maya}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1935]] 19wo1evw6jo6rtsh26f25433ke8fviw 1071722 1071716 2022-08-11T21:33:31Z Dowlinme 27972 catagóirí wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is iníon an phéintéira Spáinnigh [[Pablo Picasso]] agus Marie-Thérèse Walter í '''María de la Concepción “Maya” Widmaier-Picasso''' (a rugadh sa bhliain 1935 i Boulogne-Billancourt, an Fhrainc). Chaith sí cuid dá saol ag staidéar agus ag caomhnú oidhreacht a hathar.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.lavanguardia.com/gente/20170330/421322088850/hija-picasso-nacionalidad.html|title=La hija de Picasso obtendrá la nacionalidad española|date=2017-03-30|language=es|work=La Vanguardia|access-date=2020-12-12}}</ref> <ref>{{Cite web-en|url=https://gw.geneanet.org/wikifrat?lang=en&n=picasso&oc=0&p=maria+de+la+concepcion|title=Family tree of María de la Concepción PICASSO|language=en|work=Geneanet|access-date=2020-12-12}}</ref> Is í an dara duine de cheathrar clainne a hathar. Tá leathdheartháir amháin aici atá níos sine ná í, Paulo (1921–1975). Is í an damhsóir bailé [[Olga Khokhlova]] a mháthair agus is iad [[Bernard Ruiz-Picasso]] agus [[Marina Picasso]] a pháistí. Tá beirt dheartháir níos óige aici, Claude (a rugadh sa bhliain 1947) agus Paloma (a rugadh sa bhliain 1949). Is í an péintéir Françoise Gilot máthair Claude agus Paloma. Phós sí Pierre Widmaier agus bhí triúr clainne aici: Olivier, Richard, agus Diana. Is staraí ealaíne í [[Diana Widmaier Picasso]] a bhíonn ag díriú ar shaothar a seanathair, Pablo Picasso. Chum Pablo Picasso go leor pictiúir de Maya, an t-sraith is suntasach ná ''Maya à la poupée.'' Sa bhliain 2017, chuir ''[[Gagosian Gallery]]'' an taispeántas ''Picasso agus Maya: Father and Daughter'' ar siúl i bPáras, arna choimeád ag Diana Widmaier Picasso. Ba é an chéad taispeántas a bhí dírithe ar phortráidí Picasso dá iníon is sine.<ref>{{Cite news-en|url=http://www.anothermag.com/art-photography/10285/the-show-exploring-picassos-relationship-with-his-daughter|title=The Show Exploring Picasso’s Relationship with His Daughter|author=AnOther|date=2017-10-20|language=en|work=AnOther|access-date=2018-10-06}}</ref> Sa bhliain 2022, chuir ''Museé Picasso Paris'' taispeántas ar siúl darb ainm ''Maya Ruiz-Picasso, Fille de Pablo'' bunaithe ar a chuid saothair a ghabhann le Maya.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.museepicassoparis.fr/fr/maya-ruiz-picasso-fille-de-pablo|teideal=Maya Ruiz-Picasso, fille de Pablo|language=fr|work=Musée Picasso Paris|dátarochtana=2022-08-04}}</ref> == Tagairtí == <references /> {{DEFAULTSORT:Widmaier-Picasso, Maya}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Daoine a rugadh i 1935]] [[Catagóir:Staraithe Francacha]] 8a0lefl0n9wyt3bybhj95vqvu9n4e0r 0 103736 1071553 1071492 2022-08-11T16:41:35Z Marcas.oduinn 33120 wikitext text/x-wiki Seo a leanas liosta de lámhscríbhinní déanta i [[Éire|nÉirinn]], i dteannta le lámhscríbhinní le díol spéise Éireannach, scríbhinní meamraim agus páipéir both san áireamh. {| class="wikitable sortable" ! width="20%" | Suíomh ! width="20%" | Lann ! width="20%" | LS cód ! width="20%" | LS ainm ! width="20%" | Dáta ! width="40%" | Nótaí |- valign="top" | An Bhruiséil | [[Bibliothèque Royale]] | 3410 | | 1629 | LS pháipéir<ref name=Msomit>John Corthals, [http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT ''Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales'' (MS Omit)]</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5100-4 | | 17ú | Tras-scríbhinní le [[Mícheál Ó Cléirigh]] as leabhar scríofa le Siodrach Ua Maoil Chonaire sa bhliain 1533.<ref name=IMMURGU>[http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html ''Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide'' (IMMURGU)], University of Utrecht.</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5301-20 | | > 1643 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Cambridge | [[Cambridge University Library]] | | [[Leabhar Dhèir]] | 9/10ú | Leabhar Soiscéil; ábhar sa bhreis as [[Gaeilge na hAlban]] den 12ú haois.<ref name=IMMURGU /> [http://www.lib.cam.ac.uk/book_of_deer Íomhánna] |- valign="top" | Chatsworth | | | [[Leabhar Leasa Mhóir]] | ''c''. 1500 | Téacsanna creidimh.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Náisiúnta na hÉireann]] | G 1 <br />''olim'' Phillips 4169 | | 16ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Pilip Ballach Ua Duibhgeandáin.<ref name=NíShéaghdha>{{cite book |first=Ní Shéaghdha |last=Nessa |authorlink=Nessa Ní Shéaghdha |author2=Pádraig Ó Macháin |title=Catalogue of Irish manuscripts in the National Library of Ireland |publisher=Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath |location=Baile Átha Cliath |year=1961–1996 |series=Studies in Irish Manuscripts}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 2 <br />''olim'' Phillips 7021 | | 14ú–15ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Ádhamh Ó Cianáin.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 3 <br />''olim'' Phillips 7022 | Leabhar Ádhamh Uí Chianáin | 14ú–15ú | Rannta Gaeilge san áireamh.<ref>m.s. [[Banseanchas]]; dán ag tús le ''A aos dána, is aithnidh damh;'' ''cf'' {{cite journal |last=Ó Riain |first=Gordon |title=Early Modern technical verse from NLI G 3 |journal=[[Éigse (iriseán)|Éigse]] |volume=36 |year=2008 |pages=35–42}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 4 <br />''olim'' Phillips 8214 | | 1391 | Blúire a bhí tráth sa [[Leabhar Buí Leacáin]].<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 7 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 8 <br />''olim'' Phillips 9750 | Leabhar Éamainn Uí Bholgaoi | 16ú | Ábhar leighis ar pár agus ar páipéar.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 10 <br />''olim'' Phillips 10266 | | 16ú | LS comhchodach ar pár.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 11 <br />''olim'' Phillips 10297 | | 15ú | Dréachtaí leighis aistrithe ón Laidin go Gaeilge, le roinnt ábhar dlí ag an deireadh. Meamram; príomhscríobhaí: Donnchadh Ua Bolgaidhi.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1200 | Leabhar Méig Shamhradháin | 14ú | Duanaire; príomhscríobhaithe: Ruaidhrí Ó Cianáin, Doighre Ó hUiginn.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1303 | Leabhar Uí Eadhra | 1597 | Filíocht Ghaeilge na mbard. LS mheamraim.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Acadamh Ríoga na hÉireann]] | 23 D 17 | | | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 E 29 | [[Leabhar Fhear Maí]] | 15ú–16ú | LS chomhchodach, trí chuid: I (ll.&nbsp;1–16); II (ll.&nbsp;17–216); III (ll.&nbsp;217–24). Cuid eile caomhnaithe in Egerton 92.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 K 44 | | 1721–1722 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | [[ARÉ 23 N 10|23 N 10]] | | ''c''. 1575 | Tiomsaithe ag scríobhaithe [[Uí Mhaolchonaire]]. Betham 145 tráth. |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 2 | [[Leabhar Mór Leacáin]] | ''c''. 1380 x 1417 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 3 | | 1467 (chéad chuid) | LS chomhchodach, trí chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 12 | [[Leabhar Bhaile an Mhóta]] | 1384–1406 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 26 | [[Leabar Fidhnacha]] | 16ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 Q 6 | | 15ú–16ú | LS chomhchodach, cúig chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 25 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1 | | 1671–1674 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1A | | 17ú? | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 2 | | 1627–1628 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C I 2 | | 15ú–16ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C III 2 | | 1552 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C VI 3 | | luath-17ú | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | D IV 2 | | 15ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Choláiste na Tríonóide]] | 52 | [[Leabhar Ard Mhacha]] | 9ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1289 <br />''olim'' H.1.15 | | 1729–1745 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1291 <br />''olim'' H.1.17 | | 1755 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1298 <br />''olim'' H.2.7 | | ''c''. 1340–1350 | [[Ginealas Éireannach]], tales. |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1308 <br />''olim'' H.2.12, ui. 8 | | 15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1316 <br />''olim'' H.2.15a | | | LS chomhchodach, san áireamh ''[[Seanchas Mór]]'', scríofa ''c''. 1350.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1318 <br />''olim'' H.2.16 | [[Leabhar Buí Leacáin]] | 14ú/15ú | LS chomhchodach |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1336 <br />''olim'' H.3.17 | | 15ú-16ú | Meascra |- valign="top" | Áth Cliath | [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath]] | | [[Saltair Chaimín]] | 11ú | Blúire |- valign="top" | Dún Éadain | [[National Library of Scotland]] | Ui. V | | 14ú–15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XL | | | LS chomhchodach (cúig chuid).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXVIII | | 14ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXXVI | | 1690–1691 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | [[British Library]] | Additional 30512 | | 15ú–16ú aois | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Additional 33993 | | 16ú | LS chomhchodach: I (ff. 1–19) agus II (ff. 20–29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Leabharlann Cotton|Cotton]] Nero A 7 | | 16ú? | LS chomhchodach, e.g. ''[[Bretha Nemed Toísech]]'' |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 88]] | | ''c''. 1564 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 92 | | | Cuid de Leabhar Fhear Maí (féach ARÉ, 23 E 29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 93 | | 15ú (cuid I) <br />16ú (codanna II–III) | LS chomhchodach: I (ff. 1–19); II (ff. 20–25); III (ff. 26–35).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 1781 | | ''c''. 1484–1487 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 1782]] | | ''c''. 1517 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 432 | | luath-16ú | LS mheamraim.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 5260 | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Lansdowne 418 | | | m.s. ''Annála Duisk'' |- valign="top" | Oxford | [[Bodleian Library]] | [[Laud 610]] | | ''c''. 1453–1454 | [[Ginealas Éireannach]]. [http://image.ox.ac.uk/show?collection=bodleian&manuscript=mslaudmisc610 Images online]. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 475 | | luath-17ú | Cúr síos Gaeilge ar [[ionradh na Normannach ar Éirinn]], bunaithe ar leagan Béarla den ''Expugnatio Hibernica'' le Gerald na Breataine Bige; dánta Gaeilge |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 488 | [[Annála Tiarnaigh]] | 14ú–17ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 489 | [[Annála Uladh]] | luath-16ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 498 | | | Cairteacha Éireannacha, m.s. den "Palmer's Hospital" (Mainistir agus Ospidéal Naomh Eoin Baiste lasmuigh den Gheata Nua, Áth Cliath); den ord [[Fratres Cruciferi]]; breiseanna. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 499 | | 1526 | Tras-scríbhinní de ghníomhais le [[Thomas Court]] as Baile Átha Cliath. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 501 | | | ''Registrum de Kilmainham'' |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 502]] | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B.503 | [[Annála Inis Faithlinn]] | 11ú–15ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 506 | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 512]] | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 514 | | | |- valign="top" | Stockholm | | Vitterhet Engelsk, II. | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |} == Féach freisin == * [[Cín Dromma Snechtai]] * [[Irish Manuscripts Commission]] == Foinsí == * General: ** {{lua idirlín |sloinne=Corthals |ainm=Johan |teideal=Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales (MS-Omit) |url=http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT}} * Brussels: ** {{cite book |author-link=Joseph Van den Gheyn |last=Van den Gheyn |first=Joseph |title=Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque Royale de Belgique |location=Brussels |year=1905}} * Cambridge ** {{cite book |first=P. |last=De Brún |first2=M. |last2=Herbert |title=Catalogue of Irish manuscripts in Cambridge libraries |location=Cambridge |year=1986 }} ** {{cite book |first=M. R. |last=James |title=A Descriptive Catalogue of the Manuscripts in the Library of Corpus Christi College, Cambridge |url=https://archive.org/details/descriptivecatal01corp |location=Cambridge |year=1909–1913 }} * Dublin ** {{cite book |last=Mulchrone |first=Kathleen |title=Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy |location=Baile Átha Cliath |year=1926–70 |display-authors=etal}} ** {{cite book |first=T. K. |last=Abbott |first2=E. J. |last2=Gwynn |title=Catalogue of the Irish manuscripts in the Library of Trinity College, Dublin |url=https://archive.org/details/cu31924029605080 |location=Baile Átha Cliath |year=1921}} == Naisc sheachtracha == * [http://isos.dias.ie ISOS], Irish Script on Screen * [http://www.ucc.ie/celt CELT], Corpus of Electronic Texts * [https://celt.ucc.ie/MsOmit2017 MsOmit], Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales, 2017 * [http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html IMMURGU], Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide * [https://codecs.vanhamel.nl/Home CODECS], Collaborative Online Database and e-Resources for Celtic Studies * [https://web.archive.org/web/20110609125436/http://www.oireachtas-debates.gov.ie/S/0001/S.0001.192304190008.html Proposal] by [[WB Yeats]] in the [[Seanad Éireann (Irish Free State)|Irish Senate]] in April 1923, concerning the local translation of Irish manuscripts. == Tagairtí == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Lámhscríbhinní Éireannacha}} [[Catagóir:Lámhscríbhinní Éireannacha| ]] c4jz4tw2bcy68sbxc2el0kw6oaca15f 1071565 1071553 2022-08-11T18:47:51Z Marcas.oduinn 33120 wikitext text/x-wiki Seo a leanas liosta de lámhscríbhinní déanta i [[Éire|nÉirinn]], i dteannta le lámhscríbhinní le díol spéise Éireannach, scríbhinní meamraim agus páipéir both san áireamh. {| class="wikitable sortable" ! width="20%" | Suíomh ! width="20%" | Lann ! width="20%" | LS cód ! width="20%" | LS ainm ! width="20%" | Dáta ! width="40%" | Nótaí |- valign="top" | An Bhruiséil | [[Bibliothèque Royale]] | 3410 | | 1629 | LS pháipéir<ref name=Msomit>John Corthals, [http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT ''Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales'' (MS Omit)]</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5100-4 | | 17ú | Tras-scríbhinní le [[Mícheál Ó Cléirigh]] as leabhar scríofa le Siodrach Ua Maoil Chonaire sa bhliain 1533.<ref name=IMMURGU>[http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html ''Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide'' (IMMURGU)], University of Utrecht.</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5301-20 | | > 1643 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Cambridge | [[Cambridge University Library]] | | [[Leabhar Dhèir]] | 9/10ú | Leabhar Soiscéil; ábhar sa bhreis as [[Gaeilge na hAlban]] den 12ú haois.<ref name=IMMURGU /> [http://www.lib.cam.ac.uk/book_of_deer Íomhánna] |- valign="top" | Chatsworth | | | [[Leabhar Leasa Mhóir]] | ''c''. 1500 | Téacsanna creidimh.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Náisiúnta na hÉireann]] | G 1 <br />''olim'' Phillips 4169 | | 16ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Pilip Ballach Ua Duibhgeandáin.<ref name=NíShéaghdha>{{cite book |first=Ní Shéaghdha |last=Nessa |authorlink=Nessa Ní Shéaghdha |author2=Pádraig Ó Macháin |title=Catalogue of Irish manuscripts in the National Library of Ireland |publisher=Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath |location=Baile Átha Cliath |year=1961–1996 |series=Studies in Irish Manuscripts}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 2 <br />''olim'' Phillips 7021 | | 14ú–15ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Ádhamh Ó Cianáin.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 3 <br />''olim'' Phillips 7022 | Leabhar Ádhamh Uí Chianáin | 14ú–15ú | Rannta Gaeilge san áireamh.<ref>m.s. [[Banseanchas]]; dán ag tús le ''A aos dána, is aithnidh damh;'' ''cf'' {{cite journal |last=Ó Riain |first=Gordon |title=Early Modern technical verse from NLI G 3 |journal=[[Éigse (iriseán)|Éigse]] |volume=36 |year=2008 |pages=35–42}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 4 <br />''olim'' Phillips 8214 | | 1391 | Blúire a bhí tráth sa [[Leabhar Buí Leacáin]].<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 7 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 8 <br />''olim'' Phillips 9750 | Leabhar Éamainn Uí Bholgaoi | 16ú | Ábhar leighis ar pár agus ar páipéar.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 10 <br />''olim'' Phillips 10266 | | 16ú | LS comhchodach ar pár.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 11 <br />''olim'' Phillips 10297 | | 15ú | Dréachtaí leighis aistrithe ón Laidin go Gaeilge, le roinnt ábhar dlí ag an deireadh. Meamram; príomhscríobhaí: Donnchadh Ua Bolgaidhi.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1200 | Leabhar Méig Shamhradháin | 14ú | Duanaire; príomhscríobhaithe: Ruaidhrí Ó Cianáin, Doighre Ó hUiginn.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1303 | Leabhar Uí Eadhra | 1597 | Filíocht Ghaeilge na mbard. LS mheamraim.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Acadamh Ríoga na hÉireann]] | 23 D 17 | | | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 E 29 | [[Leabhar Fhear Maí]] | 15ú–16ú | LS chomhchodach, trí chuid: I (ll.&nbsp;1–16); II (ll.&nbsp;17–216); III (ll.&nbsp;217–24). Cuid eile caomhnaithe in Egerton 92.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 K 44 | | 1721–1722 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | [[ARÉ 23 N 10|23 N 10]] | | ''c''. 1575 | Tiomsaithe ag scríobhaithe [[Uí Mhaolchonaire]]. Betham 145 tráth. |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 2 | [[Leabhar Mór Leacáin]] | ''c''. 1380 x 1417 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 3 | | 1467 (chéad chuid) | LS chomhchodach, trí chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 12 | [[Leabhar Bhaile an Mhóta]] | 1384–1406 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 26 | [[Leabar Fidhnacha]] | 16ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 Q 6 | | 15ú–16ú | LS chomhchodach, cúig chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 25 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1 | | 1671–1674 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1A | | 17ú? | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 2 | | 1627–1628 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C I 2 | | 15ú–16ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C III 2 | | 1552 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C VI 3 | | luath-17ú | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | D IV 2 | | 15ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Choláiste na Tríonóide]] | 52 | [[Leabhar Ard Mhacha]] | 9ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1289 <br />''olim'' H.1.15 | | 1729–1745 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1291 <br />''olim'' H.1.17 | | 1755 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1298 <br />''olim'' H.2.7 | | ''c''. 1340–1350 | [[Ginealas Éireannach]], tales. |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1308 <br />''olim'' H.2.12, ui. 8 | | 15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1316 <br />''olim'' H.2.15a | | | LS chomhchodach, san áireamh ''[[Seanchas Mór]]'', scríofa ''c''. 1350.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1318 <br />''olim'' H.2.16 | [[Leabhar Buí Leacáin]] | 14ú/15ú | LS chomhchodach |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1336 <br />''olim'' H.3.17 | | 15ú-16ú | Meascra |- valign="top" | Áth Cliath | [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath]] | Franciscan A 1 | [[Saltair Chaimín]] | 11ú | Blúire |- valign="top" | Dún Éadain | [[National Library of Scotland]] | Ui. V | | 14ú–15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XL | | | LS chomhchodach (cúig chuid).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXVIII | | 14ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXXVI | | 1690–1691 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | [[British Library]] | Additional 30512 | | 15ú–16ú aois | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Additional 33993 | | 16ú | LS chomhchodach: I (ff. 1–19) agus II (ff. 20–29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Leabharlann Cotton|Cotton]] Nero A 7 | | 16ú? | LS chomhchodach, e.g. ''[[Bretha Nemed Toísech]]'' |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 88]] | | ''c''. 1564 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 92 | | | Cuid de Leabhar Fhear Maí (féach ARÉ, 23 E 29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 93 | | 15ú (cuid I) <br />16ú (codanna II–III) | LS chomhchodach: I (ff. 1–19); II (ff. 20–25); III (ff. 26–35).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 1781 | | ''c''. 1484–1487 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 1782]] | | ''c''. 1517 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 432 | | luath-16ú | LS mheamraim.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 5260 | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Lansdowne 418 | | | m.s. ''Annála Duisk'' |- valign="top" | Oxford | [[Bodleian Library]] | [[Laud 610]] | | ''c''. 1453–1454 | [[Ginealas Éireannach]]. [http://image.ox.ac.uk/show?collection=bodleian&manuscript=mslaudmisc610 Images online]. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 475 | | luath-17ú | Cúr síos Gaeilge ar [[ionradh na Normannach ar Éirinn]], bunaithe ar leagan Béarla den ''Expugnatio Hibernica'' le Gerald na Breataine Bige; dánta Gaeilge |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 488 | [[Annála Tiarnaigh]] | 14ú–17ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 489 | [[Annála Uladh]] | luath-16ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 498 | | | Cairteacha Éireannacha, m.s. den "Palmer's Hospital" (Mainistir agus Ospidéal Naomh Eoin Baiste lasmuigh den Gheata Nua, Áth Cliath); den ord [[Fratres Cruciferi]]; breiseanna. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 499 | | 1526 | Tras-scríbhinní de ghníomhais le [[Thomas Court]] as Baile Átha Cliath. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 501 | | | ''Registrum de Kilmainham'' |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 502]] | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B.503 | [[Annála Inis Faithlinn]] | 11ú–15ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 506 | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 512]] | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 514 | | | |- valign="top" | Stockholm | | Vitterhet Engelsk, II. | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |} == Féach freisin == * [[Cín Dromma Snechtai]] * [[Irish Manuscripts Commission]] == Foinsí == * General: ** {{lua idirlín |sloinne=Corthals |ainm=Johan |teideal=Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales (MS-Omit) |url=http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT}} * Brussels: ** {{cite book |author-link=Joseph Van den Gheyn |last=Van den Gheyn |first=Joseph |title=Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque Royale de Belgique |location=Brussels |year=1905}} * Cambridge ** {{cite book |first=P. |last=De Brún |first2=M. |last2=Herbert |title=Catalogue of Irish manuscripts in Cambridge libraries |location=Cambridge |year=1986 }} ** {{cite book |first=M. R. |last=James |title=A Descriptive Catalogue of the Manuscripts in the Library of Corpus Christi College, Cambridge |url=https://archive.org/details/descriptivecatal01corp |location=Cambridge |year=1909–1913 }} * Dublin ** {{cite book |last=Mulchrone |first=Kathleen |title=Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy |location=Baile Átha Cliath |year=1926–70 |display-authors=etal}} ** {{cite book |first=T. K. |last=Abbott |first2=E. J. |last2=Gwynn |title=Catalogue of the Irish manuscripts in the Library of Trinity College, Dublin |url=https://archive.org/details/cu31924029605080 |location=Baile Átha Cliath |year=1921}} == Naisc sheachtracha == * [http://isos.dias.ie ISOS], Irish Script on Screen * [http://www.ucc.ie/celt CELT], Corpus of Electronic Texts * [https://celt.ucc.ie/MsOmit2017 MsOmit], Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales, 2017 * [http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html IMMURGU], Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide * [https://codecs.vanhamel.nl/Home CODECS], Collaborative Online Database and e-Resources for Celtic Studies * [https://web.archive.org/web/20110609125436/http://www.oireachtas-debates.gov.ie/S/0001/S.0001.192304190008.html Proposal] by [[WB Yeats]] in the [[Seanad Éireann (Irish Free State)|Irish Senate]] in April 1923, concerning the local translation of Irish manuscripts. == Tagairtí == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Lámhscríbhinní Éireannacha}} [[Catagóir:Lámhscríbhinní Éireannacha| ]] 23u291vtbmgra4dhm71sx0yyfkj1rjl 1071733 1071565 2022-08-11T22:45:00Z Marcas.oduinn 33120 neamhiomlán wikitext text/x-wiki Seo a leanas liosta neamhiomlán de lámhscríbhinní déanta i [[Éire|nÉirinn]], i dteannta le lámhscríbhinní le díol spéise Éireannach, scríbhinní meamraim agus páipéir both san áireamh. {| class="wikitable sortable" ! width="20%" | Suíomh ! width="20%" | Lann ! width="20%" | LS cód ! width="20%" | LS ainm ! width="20%" | Dáta ! width="40%" | Nótaí |- valign="top" | An Bhruiséil | [[Bibliothèque Royale]] | 3410 | | 1629 | LS pháipéir<ref name=Msomit>John Corthals, [http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT ''Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales'' (MS Omit)]</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5100-4 | | 17ú | Tras-scríbhinní le [[Mícheál Ó Cléirigh]] as leabhar scríofa le Siodrach Ua Maoil Chonaire sa bhliain 1533.<ref name=IMMURGU>[http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html ''Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide'' (IMMURGU)], University of Utrecht.</ref> |- valign="top" | An Bhruiséil | Bibliothèque Royale | 5301-20 | | > 1643 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Cambridge | [[Cambridge University Library]] | | [[Leabhar Dhèir]] | 9/10ú | Leabhar Soiscéil; ábhar sa bhreis as [[Gaeilge na hAlban]] den 12ú haois.<ref name=IMMURGU /> [http://www.lib.cam.ac.uk/book_of_deer Íomhánna] |- valign="top" | Chatsworth | | | [[Leabhar Leasa Mhóir]] | ''c''. 1500 | Téacsanna creidimh.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Náisiúnta na hÉireann]] | G 1 <br />''olim'' Phillips 4169 | | 16ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Pilip Ballach Ua Duibhgeandáin.<ref name=NíShéaghdha>{{cite book |first=Ní Shéaghdha |last=Nessa |authorlink=Nessa Ní Shéaghdha |author2=Pádraig Ó Macháin |title=Catalogue of Irish manuscripts in the National Library of Ireland |publisher=Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath |location=Baile Átha Cliath |year=1961–1996 |series=Studies in Irish Manuscripts}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 2 <br />''olim'' Phillips 7021 | | 14ú–15ú | LS mheamraim; príomhscríobhaí scribe: Ádhamh Ó Cianáin.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 3 <br />''olim'' Phillips 7022 | Leabhar Ádhamh Uí Chianáin | 14ú–15ú | Rannta Gaeilge san áireamh.<ref>m.s. [[Banseanchas]]; dán ag tús le ''A aos dána, is aithnidh damh;'' ''cf'' {{cite journal |last=Ó Riain |first=Gordon |title=Early Modern technical verse from NLI G 3 |journal=[[Éigse (iriseán)|Éigse]] |volume=36 |year=2008 |pages=35–42}}</ref> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 4 <br />''olim'' Phillips 8214 | | 1391 | Blúire a bhí tráth sa [[Leabhar Buí Leacáin]].<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 7 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 8 <br />''olim'' Phillips 9750 | Leabhar Éamainn Uí Bholgaoi | 16ú | Ábhar leighis ar pár agus ar páipéar.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 10 <br />''olim'' Phillips 10266 | | 16ú | LS comhchodach ar pár.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 11 <br />''olim'' Phillips 10297 | | 15ú | Dréachtaí leighis aistrithe ón Laidin go Gaeilge, le roinnt ábhar dlí ag an deireadh. Meamram; príomhscríobhaí: Donnchadh Ua Bolgaidhi.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1200 | Leabhar Méig Shamhradháin | 14ú | Duanaire; príomhscríobhaithe: Ruaidhrí Ó Cianáin, Doighre Ó hUiginn.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | Leabharlann Náisiúnta na hÉireann | G 1303 | Leabhar Uí Eadhra | 1597 | Filíocht Ghaeilge na mbard. LS mheamraim.<ref name=NíShéaghdha/> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Acadamh Ríoga na hÉireann]] | 23 D 17 | | | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 E 29 | [[Leabhar Fhear Maí]] | 15ú–16ú | LS chomhchodach, trí chuid: I (ll.&nbsp;1–16); II (ll.&nbsp;17–216); III (ll.&nbsp;217–24). Cuid eile caomhnaithe in Egerton 92.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 K 44 | | 1721–1722 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | [[ARÉ 23 N 10|23 N 10]] | | ''c''. 1575 | Tiomsaithe ag scríobhaithe [[Uí Mhaolchonaire]]. Betham 145 tráth. |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 2 | [[Leabhar Mór Leacáin]] | ''c''. 1380 x 1417 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 3 | | 1467 (chéad chuid) | LS chomhchodach, trí chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 P 12 | [[Leabhar Bhaile an Mhóta]] | 1384–1406 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 26 | [[Leabar Fidhnacha]] | 16ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 23 Q 6 | | 15ú–16ú | LS chomhchodach, cúig chuid.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | 24 P 25 | | 16ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1 | | 1671–1674 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 1A | | 17ú? | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | B IV 2 | | 1627–1628 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C I 2 | | 15ú–16ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C III 2 | | 1552 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | C VI 3 | | luath-17ú | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Acadamh Ríoga na hÉireann | D IV 2 | | 15ú | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | [[Leabharlann Choláiste na Tríonóide]] | 52 | [[Leabhar Ard Mhacha]] | 9ú | |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1289 <br />''olim'' H.1.15 | | 1729–1745 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1291 <br />''olim'' H.1.17 | | 1755 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1298 <br />''olim'' H.2.7 | | ''c''. 1340–1350 | [[Ginealas Éireannach]], tales. |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1308 <br />''olim'' H.2.12, ui. 8 | | 15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1316 <br />''olim'' H.2.15a | | | LS chomhchodach, san áireamh ''[[Seanchas Mór]]'', scríofa ''c''. 1350.<ref name=IMMURGU /> |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1318 <br />''olim'' H.2.16 | [[Leabhar Buí Leacáin]] | 14ú/15ú | LS chomhchodach |- valign="top" | Áth Cliath | Coláiste na Tríonóide | 1336 <br />''olim'' H.3.17 | | 15ú-16ú | Meascra |- valign="top" | Áth Cliath | [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath]] | Franciscan A 1 | [[Saltair Chaimín]] | 11ú | Blúire |- valign="top" | Dún Éadain | [[National Library of Scotland]] | Ui. V | | 14ú–15ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XL | | | LS chomhchodach (cúig chuid).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXVIII | | 14ú? | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Dún Éadain | National Library of Scotland | Ui. XXXVI | | 1690–1691 | LS pháipéir<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | [[British Library]] | Additional 30512 | | 15ú–16ú aois | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Additional 33993 | | 16ú | LS chomhchodach: I (ff. 1–19) agus II (ff. 20–29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Leabharlann Cotton|Cotton]] Nero A 7 | | 16ú? | LS chomhchodach, e.g. ''[[Bretha Nemed Toísech]]'' |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 88]] | | ''c''. 1564 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 92 | | | Cuid de Leabhar Fhear Maí (féach ARÉ, 23 E 29).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 93 | | 15ú (cuid I) <br />16ú (codanna II–III) | LS chomhchodach: I (ff. 1–19); II (ff. 20–25); III (ff. 26–35).<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Egerton 1781 | | ''c''. 1484–1487 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | [[Egerton 1782]] | | ''c''. 1517 | <ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 432 | | luath-16ú | LS mheamraim.<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Harleian 5260 | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |- valign="top" | Londain | British Library | Lansdowne 418 | | | m.s. ''Annála Duisk'' |- valign="top" | Oxford | [[Bodleian Library]] | [[Laud 610]] | | ''c''. 1453–1454 | [[Ginealas Éireannach]]. [http://image.ox.ac.uk/show?collection=bodleian&manuscript=mslaudmisc610 Images online]. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 475 | | luath-17ú | Cúr síos Gaeilge ar [[ionradh na Normannach ar Éirinn]], bunaithe ar leagan Béarla den ''Expugnatio Hibernica'' le Gerald na Breataine Bige; dánta Gaeilge |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 488 | [[Annála Tiarnaigh]] | 14ú–17ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 489 | [[Annála Uladh]] | luath-16ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 498 | | | Cairteacha Éireannacha, m.s. den "Palmer's Hospital" (Mainistir agus Ospidéal Naomh Eoin Baiste lasmuigh den Gheata Nua, Áth Cliath); den ord [[Fratres Cruciferi]]; breiseanna. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 499 | | 1526 | Tras-scríbhinní de ghníomhais le [[Thomas Court]] as Baile Átha Cliath. |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 501 | | | ''Registrum de Kilmainham'' |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 502]] | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B.503 | [[Annála Inis Faithlinn]] | 11ú–15ú | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 506 | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | [[Rawlinson B 512]] | | | |- valign="top" | Oxford | Bodleian Library | Rawlinson B 514 | | | |- valign="top" | Stockholm | | Vitterhet Engelsk, II. | | 16ú | LS mheamraim<ref name=Msomit /> |} == Féach freisin == * [[Cín Dromma Snechtai]] * [[Irish Manuscripts Commission]] == Foinsí == * General: ** {{lua idirlín |sloinne=Corthals |ainm=Johan |teideal=Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales (MS-Omit) |url=http://www.ucc.ie/celt/MS-OMIT}} * Brussels: ** {{cite book |author-link=Joseph Van den Gheyn |last=Van den Gheyn |first=Joseph |title=Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque Royale de Belgique |location=Brussels |year=1905}} * Cambridge ** {{cite book |first=P. |last=De Brún |first2=M. |last2=Herbert |title=Catalogue of Irish manuscripts in Cambridge libraries |location=Cambridge |year=1986 }} ** {{cite book |first=M. R. |last=James |title=A Descriptive Catalogue of the Manuscripts in the Library of Corpus Christi College, Cambridge |url=https://archive.org/details/descriptivecatal01corp |location=Cambridge |year=1909–1913 }} * Dublin ** {{cite book |last=Mulchrone |first=Kathleen |title=Catalogue of Irish Manuscripts in the Royal Irish Academy |location=Baile Átha Cliath |year=1926–70 |display-authors=etal}} ** {{cite book |first=T. K. |last=Abbott |first2=E. J. |last2=Gwynn |title=Catalogue of the Irish manuscripts in the Library of Trinity College, Dublin |url=https://archive.org/details/cu31924029605080 |location=Baile Átha Cliath |year=1921}} == Naisc sheachtracha == * [http://isos.dias.ie ISOS], Irish Script on Screen * [http://www.ucc.ie/celt CELT], Corpus of Electronic Texts * [https://celt.ucc.ie/MsOmit2017 MsOmit], Manuscript Sources to Old and Middle Irish Tales, 2017 * [http://www2.let.uu.nl/Solis/keltisch/_private/immurgu-list.html IMMURGU], Insular Medieval Manuscripts Reproduction Guide * [https://codecs.vanhamel.nl/Home CODECS], Collaborative Online Database and e-Resources for Celtic Studies * [https://web.archive.org/web/20110609125436/http://www.oireachtas-debates.gov.ie/S/0001/S.0001.192304190008.html Proposal] by [[WB Yeats]] in the [[Seanad Éireann (Irish Free State)|Irish Senate]] in April 1923, concerning the local translation of Irish manuscripts. == Tagairtí == {{reflist}} {{DEFAULTSORT:Lámhscríbhinní Éireannacha}} [[Catagóir:Lámhscríbhinní Éireannacha| ]] lloim1h8j0z7cmyonxj0qea8op73jw6 0 103754 1071501 2022-08-11T13:02:48Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Foirmiú na heantalpachta caighdeánaí]] go [[Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe]]: is é seo an bhrí, sílim wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe]] 6nf2kqxb1q3jvfye1yiy1lq1cc0lq87 0 103755 1071515 2022-08-11T13:38:05Z Ériugena 188 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1102873048|Quokka]]" wikitext text/x-wiki Is macrapód beag, timpeall ar mhéid [[Cat|cait, tí]] é Setonix brachyurus, ar a dtugtar an valbaí scrobarnaí '''earrghearr''', . Is é an t-aon bhall den ghéineas '''''Setonix''''' é. Cosúil le marsúipiaigh eile san fhine Macropodidae (ar nós [[Cangarú|cangarúnna]] agus [[Valbaí|valbaithe]] ), is ainmhí oiche agus luibhiteach den chuid is mó an valbaí seo . <ref name=":1">{{Cite web-en|url=http://wildlife.rottnestisland.com/land/fauna/quokka|title=the happiest animals on earth Quokkas|work=Rottnest Island Wildlife|access-date=7 February 2021}}</ref> {| class="wikitable" | |} 94kf9wtfegqx4zfru7b9f860mrnvype 1071518 1071515 2022-08-11T13:48:05Z Ériugena 188 wikitext text/x-wiki {{Teideal iodálach}} {{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} Is macrapód beag, timpeall ar mhéid [[Cat tí|cait tí]] é '''''Setonix brachyurus''''', ar a dtugtar '''an valbaí scrobarnaí earrghearr'''. Is é an t-aon bhall den ghéineas '''''Setonix''''' é. Cosúil le [[Marsúipiach|marsúipiaigh]] eile san fhine Macropodidae (amhail [[Cangarú|cangarúnna]] agus [[Valbaí|valbaithe]] ), is ainmhí oiche agus luibhiteach den chuid is mó an valbaí seo. <ref name=":1">{{Cite web-en|url=http://wildlife.rottnestisland.com/land/fauna/quokka|title=the happiest animals on earth Quokkas|work=Rottnest Island Wildlife|access-date=7 February 2021}}</ref> ==Tagairtí== [[Catagóir:Fána eindéimeach in Iardheisceart na hAstráile]] [[Catagóir:Macrapóid]] [[Catagóir:Mamaigh a thuairiscítear in 1830]] [[Catagóir:Mamaigh Iarthar na hAstráile]] [[Catagóir:Marsúipiaigh na hAstráile]] [[Catagóir:Oileán Rottnest]] [[Catagóir:Fána leochaileach na hAstráile]] gmh922dfkrkd21s1p43efmxc02re7ig 0 103756 1071522 2022-08-11T14:14:53Z Ériugena 188 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1094053084|Nocturnality]]" wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Owl_at_Night.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Owl_at_Night.jpg/220px-Owl_at_Night.jpg|deas|mion| Tá clú agus cáil ar [[Strigiformes|ulchabháin]] as a bheith oícheanta, ach bíonn roinnt ulchabhán gníomhach i rith an lae.]] Is [[Eiteolaíocht|iompar ainmhithe]] í an nochtracht, arb iad a comhartha sóirt a bheith gníomhach san '''oíche''' agus ina chodladh i rith an lae . [[Catagóir:Codladh]] h94vm4y8b2fqldkqb35hgtfux57gcmm 1071523 1071522 2022-08-11T14:15:40Z Ériugena 188 wikitext text/x-wiki [[Íomhá:Owl_at_Night.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Owl_at_Night.jpg/220px-Owl_at_Night.jpg|deas|mion| Tá clú agus cáil ar [[Strigiformes|ulchabháin]] as a bheith nochtracht, ach bíonn roinnt ulchabhán gníomhach i rith an lae.]] Is [[Eiteolaíocht|iompar ainmhithe]] í an '''nochtracht''', arb iad a comhartha sóirt a bheith gníomhach san '''oíche''' agus ina chodladh i rith an lae . [[Catagóir:Codladh]] a0xsakpkqjsfv7fum99djhqi6lfxo1u 0 103757 1071554 2022-08-11T17:00:36Z Kevin Scannell 340 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1103792623|Scotch whisky]]" wikitext text/x-wiki   [[Category:Articles with hRecipes]] [[Category:Articles with hProducts]] Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.{{Sfn|MacLean|2010}} Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 July 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 December 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 December 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''[[Exchequer Rolls of Scotland]], 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": See also ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Edinburgh 1877), pp. ccxiii–iv, 373, December 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] 8f8i4t438taxly6f418ud563r74cgle 1071555 1071554 2022-08-11T17:03:50Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus as [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.{{Sfn|MacLean|2010}} Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 Iúil 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 Nollaig 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 Nollaig 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''Exchequer Rolls of Scotland, 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": See also ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Edinburgh 1877), pp. ccxiii–iv, 373, December 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] my4iyafx3ci9d1ed7cmsduzmhkjftx3 1071557 1071555 2022-08-11T17:07:29Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus as [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.<ref>{{Cite book |last=MacLean|first=Charles |title=Whiskypedia: A Compendium of Scottish Whisky |publisher=Skyhorse Publishing |year=2010 |isbn=978-1-61608-076-1}}</ref> Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 Iúil 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 Nollaig 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 Nollaig 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.{{Sfn|Scotch Whisky Regulations|2009}}{{Sfn|Scotch Whisky Association|2009}} Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''Exchequer Rolls of Scotland, 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": See also ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Edinburgh 1877), pp. ccxiii–iv, 373, December 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] edvf9e1jg00rtrtctkpjtj1ddymkmkb 1071558 1071557 2022-08-11T17:11:28Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus as [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.<ref>{{Cite book |last=MacLean|first=Charles |title=Whiskypedia: A Compendium of Scottish Whisky |publisher=Skyhorse Publishing |year=2010 |isbn=978-1-61608-076-1}}</ref> Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 Iúil 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.<ref name="swr">{{Cite web |date=2 December 2009 |title=The Scotch Whisky Regulations 2009: Guidance for Producers and Bottlers |url=http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170623041606/http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |archive-date=23 June 2017 |access-date=24 September 2012 |publisher=Scotch Whisky Association}}</ref> Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 Nollaig 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 Nollaig 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.<ref name="swr"/> Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''Exchequer Rolls of Scotland, 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": See also ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Edinburgh 1877), pp. ccxiii–iv, 373, December 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] 62uc1szvzn6eabwg3pxeorrshjaqbhn 1071559 1071558 2022-08-11T17:12:28Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus as [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.<ref>{{Cite book |last=MacLean|first=Charles |title=Whiskypedia: A Compendium of Scottish Whisky |publisher=Skyhorse Publishing |year=2010 |isbn=978-1-61608-076-1}}</ref> Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 Iúil 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.<ref name="swr">{{Cite web-en|date=2 Nollaig 2009 |title=The Scotch Whisky Regulations 2009: Guidance for Producers and Bottlers |url=http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170623041606/http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |archive-date=23 June 2017 |access-date=24 September 2012 |publisher=Scotch Whisky Association}}</ref> Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 Nollaig 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 Nollaig 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.<ref name="swr"/> Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''Exchequer Rolls of Scotland, 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": Féach freisin ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Dún Éideann 1877), pp. ccxiii–iv, 373, Nollaig 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] mi92rlavgcrbaa457vk844g4yfa37o7 1071560 1071559 2022-08-11T17:13:07Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki [[File:Bowmore whisky 12 years.JPG|thumb|Fuisce na hAlban]] Is [[fuisce]] braiche nó fuisce gráin (nó meascán den dá cheann) a dhéantar in [[Albain]] é '''fuisce na hAlban''', '''uisce beatha na hAlban''', nó '''uisce beatha Albanach''' ({{Lang-gd|uisge-beatha}}). I dtús báire, rinneadh fuisce na hAlban go léir as [[eorna]] bhraiche. Thug [[Driogadh|drioglanna]] tráchtála fuisce déanta as [[cruithneacht]] agus as [[seagal]] isteach ag deireadh na 18ú haoise.<ref>{{Cite book |last=MacLean|first=Charles |title=Whiskypedia: A Compendium of Scottish Whisky |publisher=Skyhorse Publishing |year=2010 |isbn=978-1-61608-076-1}}</ref> Sa bhliain 2020, bhí 134 drioglann ag feidhmiú in Albain.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/insights/facts-figures/|title=Facts & Figures|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=6 Iúil 2021}}</ref> Caithfear aois a chur ar fhuisce na hAlban i mbairillí darach ar feadh trí bliana ar a laghad.<ref name="swr">{{Cite web-en|date=2 Nollaig 2009 |title=The Scotch Whisky Regulations 2009: Guidance for Producers and Bottlers |url=http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170623041606/http://www.scotch-whisky.org.uk/media/12744/scotchwhiskyregguidance2009.pdf |archive-date=23 June 2017 |access-date=24 September 2012 |publisher=Scotch Whisky Association}}</ref> Má tá ráiteas aoise i bhfoirm uimhriúil ar bhuidéal fhuisce na hAlban, is éard atá ann ná aois an fhuisce is óige a úsáideadh chun an táirge a dhéanamh. Is é 40% an neart is lú alcóil de réir toirte atá ceadaithe sna rialacháin.<ref>{{Cite web-en|url=https://www.scotch-whisky.org.uk/discover/faqs/|title=What is the alcoholic strength of Scotch Whisky?|date=1 Nollaig 2018|publisher=The Scotch Whisky Association|access-date=19 Nollaig 2019}}</ref> Roinntear fuisce na hAlban ina chúig chatagóir ar leith: fuisce aon bhraiche, fuisce aon ghráin, fuisce braiche cumaiscthe , fuisce gráin cumaiscthe, agus fuisce cumaiscthe.<ref name="swr"/> Bhí an chéad tagairt scríofa d’fhuisce na hAlban i Rollaí Státchiste na hAlban sa bhliain 1494.<ref name="ERoS">''Exchequer Rolls of Scotland, 1494–95'', vol 10, p. 487, "Et per liberacionem factam fratri Johanni Cor per perceptum compotorum rotulatoris, ut asserit, de mandato domini regis ad faciendum aquavite infra hoc compotum viij bolle brasii.": Féach freisin ''Accounts of the Lord High Treasurer of Scotland'', vol 1, (Dún Éideann 1877), pp. ccxiii–iv, 373, Nollaig 1497, "Item, to the barbour that brocht acqua vitae to the King in Dundee, by the King's command, xxxi shillings."</ref> == Tagairtí == {{reflist}} [[Catagóir:Albain]] [[Catagóir:Uisce beatha]] [[Catagóir:Deochanna]] 541e2l7527yb2en4ib87y11n347sf5k 0 103758 1071637 2022-08-11T19:15:50Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Cárn nan Gobhar]] go [[Càrn nan Gobhar]]: gd wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Càrn nan Gobhar]] k1vxvk11wqjudj8n2yio5q76jriqxzr 0 103759 1071714 2022-08-11T21:01:35Z RHAXHIJA 50871 Added content wikitext text/x-wiki '''Lada''' (Rúisis:Лада) branda gluaisteán Rúiseach arna tháirgeadh ag an chuideachta chomhstoic Rúiseach AvtoVAZ. San am a chuaigh thart, níor úsáideadh an branda Lada ach amháin do ghluaisteáin a úsáideadh le haghaidh onnmhairiú, ach úsáideadh an ainm "Zhiguli" (Жигули) do mhargadh baile an Aontais Shóivéadaigh. Táirgeadh na chéad ghluaisteáin a rinne AvtoVAZ le cúnamh teicniúil ó Fiat. Seoladh an branda Lada i 1973, <ref>{{Lua idirlín|url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/avtovaz-joint-stock-company-history/|teideal=AvtoVAZ History}}</ref> ag díriú ar an gcéad dul síos thar lear sular tháinig sé mar bhranda suaitheanta AvtoVAZ do gach margadh sna 1990idí. Tá stair fhada ag an mbranda sa Rúis agus tá sé coitianta i dtíortha iar-Shóivéadacha. {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Ghlac Renault smacht ar an mbranda i 2016.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-17929039.amp|teideal=Renault-Nissan to take control of Lada-owner Avtovaz}}</ref> Inniu, tá feithiclí Lada suite mar inacmhainne agus cuireann siad luach maith ar airgead. ==Tagairtí== {{reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.lada.ru/en Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Lada}} [[Catagóir:Brandaí Carranna]] 35kmqxha3vag2wq1bwpmb93l5vjjnem 1071738 1071714 2022-08-11T22:52:57Z Kevin Scannell 340 wikitext text/x-wiki {{glanadh-mar|uathaistrithe}} '''Lada''' (Rúisis:Лада) branda gluaisteán Rúiseach arna tháirgeadh ag an chuideachta chomhstoic Rúiseach AvtoVAZ. San am a chuaigh thart, níor úsáideadh an branda Lada ach amháin do ghluaisteáin a úsáideadh le haghaidh onnmhairiú, ach úsáideadh an ainm "Zhiguli" (Жигули) do mhargadh baile an Aontais Shóivéadaigh. Táirgeadh na chéad ghluaisteáin a rinne AvtoVAZ le cúnamh teicniúil ó Fiat. Seoladh an branda Lada i 1973, <ref>{{Lua idirlín|url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/avtovaz-joint-stock-company-history/|teideal=AvtoVAZ History}}</ref> ag díriú ar an gcéad dul síos thar lear sular tháinig sé mar bhranda suaitheanta AvtoVAZ do gach margadh sna 1990idí. Tá stair fhada ag an mbranda sa Rúis agus tá sé coitianta i dtíortha iar-Shóivéadacha. {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Ghlac Renault smacht ar an mbranda i 2016.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-17929039.amp|teideal=Renault-Nissan to take control of Lada-owner Avtovaz}}</ref> Inniu, tá feithiclí Lada suite mar inacmhainne agus cuireann siad luach maith ar airgead. ==Tagairtí== {{reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.lada.ru/en Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Lada}} [[Catagóir:Brandaí Carranna]] smiha2q8u6ru3e8g81uh5tpbx0urfo6 1071757 1071738 2022-08-12T03:33:04Z Kevin Scannell 340 glanadh wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}} Is branda gluaisteán é '''Lada''' ([[Rúisis]]: Лада, fuaimniú: [ˈladə]). Is é AvtoVAZ (VAZ ar dtús), comhlacht faoi úinéireacht stát na Rúise, a tháirgeann na gluaisteáin. Idir Eanáir 2021 agus Bealtaine 2022, cuireadh Lada agus a chomhbhranda Dacia le chéile san aonad gnó Lada-Dacia faoi scáth [[Renault]]. Táirgeadh na chéad ghluaisteáin de chuid AvtoVAZ le cúnamh teicniúil ó Fiat agus cuireadh ar an margadh san Aontas Sóivéadach iad faoin ainm ''Zhiguli'' (Жигули). Seoladh an branda Lada sa bhliain 1973,<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.fundinguniverse.com/company-histories/avtovaz-joint-stock-company-history/|teideal=AvtoVAZ History}}</ref> dírithe ar an margadh thar lear ar dtús, sula ndearnadh príomhbhranda AvtoVAZ de Lada sna 1990idí. Tá stair fhada ag an mbranda sa Rúis agus tá sé coitianta i dtíortha iar-Shóivéadacha freisin. Ghlac Renault smacht ar an mbranda i 2016.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-17929039.amp|teideal=Renault-Nissan to take control of Lada-owner Avtovaz}}</ref> ==Tagairtí== {{reflist}} ==Naisc sheachtracha== * [https://www.lada.ru/en Suíomh Oifigiúil] {{Síol-gnó}} {{DEFAULTSORT:Lada}} [[Catagóir:Brandaí Carranna]] ozhameurbojzdgcczrki3txy5idp9pb 0 103760 1071730 2022-08-11T22:29:34Z TGcoa 21229 Bhog TGcoa an leathanach [[Gluaisteán leictreach]] go [[Carr leictreach]] wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Carr leictreach]] sets1438ky2y6p4knctir4umsrxkec0 0 103761 1071737 2022-08-11T22:51:17Z Kevin Scannell 340 Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Tionscal Feithicle Hellene]] go [[Tionscal Feithiclí Heilléanach]] wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Tionscal Feithiclí Heilléanach]] 1lpa89an6hves4j4jc50qfkydc0md80 0 103762 1071739 2022-08-11T23:22:47Z TGcoa 21229 Leathanach cruthaithe le 'Ar [[12 Lúnasa]] [[1652]], rith Parlaimint Shasana '''Acht an tSocruithe,''' a ghearr pionós, idir bás agus díshealbhú, orthu súd a bhí páirteach in [[Éirí Amach 1641]]. Baineadh an talamh de dhaoine eile chomh maith, agus tugadh talamh bocht i g[[Cúige Chonnacht|Connacht]] nó sa [[Contae an Chláir|Chlár]] dóibh. Chuaigh cuid eile ar imirce go dtí an [[Mór-roinn|Mór-Roinn]] srl. == Féach freisin == * [[Éirí Amach 1641]] * [[Uí Dhubhuir]]...' wikitext text/x-wiki Ar [[12 Lúnasa]] [[1652]], rith Parlaimint Shasana '''Acht an tSocruithe,''' a ghearr pionós, idir bás agus díshealbhú, orthu súd a bhí páirteach in [[Éirí Amach 1641]]. Baineadh an talamh de dhaoine eile chomh maith, agus tugadh talamh bocht i g[[Cúige Chonnacht|Connacht]] nó sa [[Contae an Chláir|Chlár]] dóibh. Chuaigh cuid eile ar imirce go dtí an [[Mór-roinn|Mór-Roinn]] srl. == Féach freisin == * [[Éirí Amach 1641]] * [[Uí Dhubhuir]] == Tagairtí == {{reflist}}{{síol}} [[Catagóir:1652]] [[Catagóir:Éirí Amach 1641]] [[Catagóir:Dlí Shasana]] [[Catagóir:Oilibhéar Cromail]] gpntzmp2q2ajd7zcexaou3ho815xo87 1071742 1071739 2022-08-11T23:23:49Z TGcoa 21229 Bhog TGcoa an leathanach [[Act for the Settlement of Ireland 1652]] go [[Acht an tSocruithe 1652]] wikitext text/x-wiki Ar [[12 Lúnasa]] [[1652]], rith Parlaimint Shasana '''Acht an tSocruithe,''' a ghearr pionós, idir bás agus díshealbhú, orthu súd a bhí páirteach in [[Éirí Amach 1641]]. Baineadh an talamh de dhaoine eile chomh maith, agus tugadh talamh bocht i g[[Cúige Chonnacht|Connacht]] nó sa [[Contae an Chláir|Chlár]] dóibh. Chuaigh cuid eile ar imirce go dtí an [[Mór-roinn|Mór-Roinn]] srl. == Féach freisin == * [[Éirí Amach 1641]] * [[Uí Dhubhuir]] == Tagairtí == {{reflist}}{{síol}} [[Catagóir:1652]] [[Catagóir:Éirí Amach 1641]] [[Catagóir:Dlí Shasana]] [[Catagóir:Oilibhéar Cromail]] gpntzmp2q2ajd7zcexaou3ho815xo87 0 103763 1071743 2022-08-11T23:23:49Z TGcoa 21229 Bhog TGcoa an leathanach [[Act for the Settlement of Ireland 1652]] go [[Acht an tSocruithe 1652]] wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Acht an tSocruithe 1652]] 16lix3d3j2uvp80kzqknbuv0i96b4h1 0 103764 1071777 2022-08-12T09:10:41Z Conradder 34685 Leathanach cruthaithe le '{{WD Bosca Sonraí Duine}} Is [[polaiteoir]] de chuid [[Tuaisceart Éireann|Thuaisceart Éireann]] é '''Keith Buchanan''' ([[Gaeilge]]:''Ceiteach Ó Buadhachanáin''). Is ball den [[Páirtí Aontachtach Daonlathach|Pháirtí Aontachtach Daonlathach]] é. Is [[Tionól Thuaisceart Éireann|Comhalta den Tionól Reachtach]] é do [[Lár Uladh (Toghcheantar Tionóil)|Lár Uladh]], ó 2016 ar aghaidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://aims.niassembly.gov.uk/mlas/details.as...' wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is [[polaiteoir]] de chuid [[Tuaisceart Éireann|Thuaisceart Éireann]] é '''Keith Buchanan''' ([[Gaeilge]]:''Ceiteach Ó Buadhachanáin''). Is ball den [[Páirtí Aontachtach Daonlathach|Pháirtí Aontachtach Daonlathach]] é. Is [[Tionól Thuaisceart Éireann|Comhalta den Tionól Reachtach]] é do [[Lár Uladh (Toghcheantar Tionóil)|Lár Uladh]], ó 2016 ar aghaidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://aims.niassembly.gov.uk/mlas/details.aspx?&aff=18820&per=5809&sel=1&ind=1&prv=0|teideal=The Northern Ireland Assembly|language=en-GB|work=www.niassembly.gov.uk|dátarochtana=2022-08-12}}</ref>. ==Saol pearsanta== Tá sé pósta le Sandra. Tá iníon amháin acu. Is [[Eaglais na hÉireann|Anglacánach]] é. == Tagairtí == {{Reflist}} {{Síol}} {{DEFAULTSORT:Buchanan, Keith}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Polaiteoirí Aontachtacha]] [[Catagóir:Polaiteoirí Thuaisceart na hÉireann]] [[Catagóir:Comhaltaí den Tionól Reachtach Thuaisceart Éireann]] 2rjj5qib1a17702ne0mbiva4xdwrte0 0 103765 1071779 2022-08-12T10:47:14Z Conradder 34685 Leathanach cruthaithe le '{{WD Bosca Sonraí Duine}} Is polaiteoir de chuid [[Sinn Féin]] i d[[Tuaisceart Éireann]] í '''Emma Sheerin''' ([[Gaeilge]]: '' Éama Ní Shírín''). Is as [[Baile na Scríne]] í. Is Comhalta den [[Tionól Thuaisceart Éireann|Tionól Reachtach]] í do [[Lár Uladh (Toghcheantar Tionóil)|Lár Uladh]], ó 2018 ar aghaidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://aims.niassembly.gov.uk/mlas/details.aspx?&aff=18870&per=6167&sel=1&ind=16&prv=0|teideal=The Northern Ireland...' wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is polaiteoir de chuid [[Sinn Féin]] i d[[Tuaisceart Éireann]] í '''Emma Sheerin''' ([[Gaeilge]]: '' Éama Ní Shírín''). Is as [[Baile na Scríne]] í. Is Comhalta den [[Tionól Thuaisceart Éireann|Tionól Reachtach]] í do [[Lár Uladh (Toghcheantar Tionóil)|Lár Uladh]], ó 2018 ar aghaidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://aims.niassembly.gov.uk/mlas/details.aspx?&aff=18870&per=6167&sel=1&ind=16&prv=0|teideal=The Northern Ireland Assembly|language=en-GB|work=www.niassembly.gov.uk|dátarochtana=2022-08-12}}</ref>. == Tagairtí == {{reflist}} {{Síol}} {{DEFAULTSORT:Sheerin, Emma}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Polaiteoirí Thuaisceart na hÉireann]] ku0648p7cw6ozjbva6ql8q0na4f728e 1071780 1071779 2022-08-12T10:48:10Z Conradder 34685 cata wikitext text/x-wiki {{WD Bosca Sonraí Duine}} Is polaiteoir de chuid [[Sinn Féin]] i d[[Tuaisceart Éireann]] í '''Emma Sheerin''' ([[Gaeilge]]: '' Éama Ní Shírín''). Is as [[Baile na Scríne]] í. Is Comhalta den [[Tionól Thuaisceart Éireann|Tionól Reachtach]] í do [[Lár Uladh (Toghcheantar Tionóil)|Lár Uladh]], ó 2018 ar aghaidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://aims.niassembly.gov.uk/mlas/details.aspx?&aff=18870&per=6167&sel=1&ind=16&prv=0|teideal=The Northern Ireland Assembly|language=en-GB|work=www.niassembly.gov.uk|dátarochtana=2022-08-12}}</ref>. == Tagairtí == {{reflist}} {{Síol}} {{DEFAULTSORT:Sheerin, Emma}} [[Catagóir:Daoine beo]] [[Catagóir:Polaiteoirí Thuaisceart na hÉireann]] [[Catagóir:Alumni Ollscoil na Banríona, Béal Feirste]] gmb2ei6y9hhpu88ed6q98kh9govpwy0 0 103766 1071781 2022-08-12T11:00:33Z Eomurchadha 4240 Leathanach cruthaithe le 'Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine lámh an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil i gciorcal le lámh an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Tuairimítear go mbaineann sé...' wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine lámh an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil i gciorcal le lámh an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Tuairimítear go mbaineann sé le tacíocht a thabhairt don amhránaí, rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] oq3f1utn0xyasuu3qwike3b6a6nbr4x 1071782 1071781 2022-08-12T11:01:44Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine lámh an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil i gciorcal le lámh an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...]comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacíocht a thabhairt don amhránaí, rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] jqdlx1u0k3pj0hjiysunr2jnuyn03hz 1071783 1071782 2022-08-12T11:06:05Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta iad féin lámh an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil i gciorcal le lámh an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...]comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] pt493ffo9wu76t35tgr26d0yy4aznkv 1071784 1071783 2022-08-12T11:06:38Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta iad féin lámh nó uilinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...]comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] jzumz956gczvlpgjfkezrrctdd2u5io 1071785 1071784 2022-08-12T11:09:02Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta iad féin lámh nó uilinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniu]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. Bhíodh lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...]comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] b96mdglq0sryx2ey7hif1u8gkfuqmhl 1071786 1071785 2022-08-12T11:09:48Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta iad féin lámh nó uilinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniú]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. Bhíodh lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...]comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] im6boy79yfa04kl30og95duuj7sz9i4 1071788 1071786 2022-08-12T11:12:25Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''Windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta iad féin lámh nó uilinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniú]] baineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. Bhíodh lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...] comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] m34kuyd8zxqeh34gqnwnv71x2clb7za 1071789 1071788 2022-08-12T11:14:24Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta lámh nó uillinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniú]] go mbaineann sé leis an gclog a thochras nó a windeáil siar. Bhíodh lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...] comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] 8vhiwkhjx3tm7x58n3dw0ugvwfrg6ry 1071790 1071789 2022-08-12T11:15:00Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta lámh nó uillinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniú]] go mbaineann sé leis an gclog a bheith á thochras nó á windeáil siar. Bíonn lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...] comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] 0d7kgggc4zwjp1h4slo3jgn14xo9xz8 1071791 1071790 2022-08-12T11:15:15Z Eomurchadha 4240 wikitext text/x-wiki Is gníomh de chuid na hamhránaíochta dúchais Gaeilge an [[sean-nós]] í an '''windeáil''' nó ''tochras/tochrais''. Tógann duine nach bhfuil i mbun amhránaíochta lámh nó uillinn an amhránaí agus déanann siad luascadh rithimiúil timpeall agus iad lámh ar láimh leis an amhránaí. Is féidir go dtiocfaidh an windeáil le rithim an amhráin nó na hamhránaíochta. Dar le [[Joe Éinniú]] go mbaineann sé leis an gclog a bheith á thochras nó á windeáil siar. Bíonn lámh an amhranaí á gluaiseacht tuathal (in éadan threo an chloig) sa mhíniú atá aige. https://joeheaney.org/en/singing-9/ Is féidir gur le [[Conamara]] is mó a shamhlaítear an focal agus an gníomh, ach bíonn sé i gceantar eile leis. Is é atá ráite ag [[Lillis Ó Laoire]] faoi ná gur ''[...] comhartha muintearais agus dáimhe idir an t-amhránaí agus an té a bheireann greim láimhe orthu atá i gceist. Ciallaíonn sé nach aon mhagadh atá san iarratas ar amhrán a rá agus gur le neart ceana agus ómóis atáthar á dhéanamh.'' Tuairimítear go mbaineann sé le tacaíocht a thabhairt don amhránaí, chomh maith le rithim agus comhluadar a choinneáil leo. [[catagóir:Amhránaíocht]] [[catagóir:An Sean-nós]] [[catagóir:Gaeilge]] 2jodlrcpsucv39ugpavumcxw5qkp5gx 0 103767 1071787 2022-08-12T11:10:14Z Eomurchadha 4240 Ag athdhíriú go [[Seosamh Ó hÉanaí]] wikitext text/x-wiki #athsheoladh [[Seosamh Ó hÉanaí]] 2z4msiyp7fhfbdcqtsx4w5pq4qvpo3m