વિકિસ્રોત guwikisource https://gu.wikisource.org/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%96%E0%AA%AA%E0%AB%83%E0%AA%B7%E0%AB%8D%E0%AA%A0 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય (મિડિયા) વિશેષ ચર્ચા સભ્ય સભ્યની ચર્ચા વિકિસ્રોત વિકિસ્રોત ચર્ચા ચિત્ર ચિત્રની ચર્ચા મીડિયાવિકિ મીડિયાવિકિ ચર્ચા ઢાંચો ઢાંચાની ચર્ચા મદદ મદદની ચર્ચા શ્રેણી શ્રેણીની ચર્ચા પૃષ્ઠ પૃષ્ઠ ચર્ચા સૂચિ સૂચિ ચર્ચા સર્જક સર્જક ચર્ચા TimedText TimedText talk વિભાગ વિભાગ ચર્ચા Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 3045 166166 114222 2022-07-22T05:10:42Z હાર્દિક ક્યાડા 2186 wikitext text/x-wiki {{ભૂલશુદ્ધિ-બાકી}} {{header | title = [[માણસાઈના દીવા]] | author = ઝવેરચંદ મેઘાણી | translator = | section = એક હવાઈએ જલાવેલ જિંદગી | previous = [[માણસાઈના દીવા/’હું આવ્યો છું, બહારવટું શીખવવા—’|'હું આવ્યો છું, બહારવટું શીખવવા-']] | next = [[માણસાઈના દીવા/હાજરી|હાજરી]] | notes = <center><div style="margin:1em 0em; background:#F2E0CE; border:solid #FF0000 1px; padding: 0.5em;"> '''આ પ્રકરણને આપ અહીં સાંભળી પણ શકો છો.'''</div> {{શ્રવણ | filename = 2.એક હવાઈએ જલાવેલી જિંદગી.ogg | title = એક હવાઇએ જલાવેલ જિંદગી | type = speech|description = માણસાઈના દીવા – એક હવાઇએ જલાવેલ જિંદગી}}</center> }} ૧૪ ૨ એક હવાઈએ જલાવેલ જીંદગી “ઓળખો છો?” પંચાવનેક વર્ષની ઉંમરનો, સુકાઈ ગયેલ એક કેદી-મુકાદમ સાબરમતી જેલમાં એક નવા આવેલ સાઠેક વર્ષના કેદીને ૧૯૪૨ની સાલમાં એક દિવસ આ પ્રશ્ન પૂછતે પૂછતે પગે લાગતો હતો. “ના, ઓળખાણ પડતી નથી.” નવા કેદીએ પોતાનો સુક્કો ચહેરો હલાવીને એ મુકાદમ-કેદી પ્રત્યે અજાણપણું બતાવ્યું. “યાદ તો કરોઃ ક્યાંક મને ભાળ્યો હશે !” "યાદ આવતું નથી.” નવા કેદીએ ચહેરો ધારી ધારીને નિહાળ્યા પછી કહ્યું. “યાદ નથી આવતું ! બસ ! તે દા'ડે રાત્રે વાત્રકકાંઠાના ખેતરામાં ઝાંપલી આડેથી કોઈ બંદૂકદાર ઊઠેલો...” “હા!” વીસ વર્ષ પૂર્વે ભરકડા ગામથી સરસવણી ગામની મુસાફરીમાં બહારવટિયા ભેટેલા તે વાત યાદ આવતાં કેદીએ અચંબો અનુવ્યો, ને કહ્યુંઃ "એ...” “એ બંદૂકદાર બહારવટિયો મોતી, હું પોતે!” “ઓહો! મોતી! વીસ વર્ષ પૂર્વેનો તું...” “હા, વીસ તો કાઢયાં ને હવે બત્રીસ બાકી છે!” “ખરું મોતી, તને તો બાવન વર્ષની ટીપ પડી છે.” એ વિચારથી આ નવા કેદીના હ્રદયમાં ઊંડી ગમગીની છવાઈ ગઈ.'૪૨ના ઑગસ્ટની ૯મીએ હિંદમાં બળવો જાગ્યો હતો, નવા કેદી તરીકે રવિશંકર મહારાજ સાબરમતી જેલમાં ઝડપાયા હતા. પણ '૨૨ અને '૪૨ વચ્ચેના ગાળામાં તો કંઈ કંઈ વાર સાબરમતી જેલમાં એમને વાસો મળ્યો હતો છતાં આ મોતીનો તેમને એકેય વાર ભેટો થયો ન હતો. '૨૨ની સાલની એક કાળી રાતે ખેતરની ઝાંપલી પાસેથી ખડો થયેલો બંદૂકધારી નવજુવાન એકાએક આજે બુઢ્ઢી વયે મળ્યો. જાણે કે એ કાળી રાતનો જુવાન મોતી તો મરી જ ગયો હતો; આ તો કોઈક બીજો હતો. મહારાજના દિલમાં પળવાર શારડી ફરી ગઈ કારણ કે પોતે મોતીને મળ્યા નહોતા, છતાં મોતીની જીવનકથા જાણતા હતા. એ કથા આવી છેઃ દેવકી-વણસોલ કરીને મહેમદાવાદ તાલુકાનું એક ગામડું છે. મોતી એ ગામનો બારૈયો હતો. ખેડ-મજૂરી કરી ખાતો. પરણેલો હતો. એક નાનો દીકરો પણ વહુને ખોળે રમતો હતો. એક નાના ઘરમાં આ નાનો પરિવાર શાંતિથી રહેતો હતો. દેવકી-વણસોલના સરકારી મુખી એક ગરાસીયા હતા. એક તો ગરાસિયા, અને પાછા મુખી, એટલે એમને ઘેર દીકરાનાં લગ્ન આવતાં, બીજા કરતાં હોય છે તે કરતાં કંઈક વિશેષ ધામધૂમ થઈ. રાતે વરઘોડો ચડ્યો તેમાં હવાઈઓ ફોડવામાં આવી. મોતીની બૈરી પોતાના નાના છૈયાને લઈને ફળિયામાં ઊભી ઊભી આકાશમાં અગ્નિનાં ફૂલ પાથરી મૂકતી હવાઈઓ જોતી હતી. તેમાં એક હવાઈ એના જ ઘરના છાપરા પર પડી. કાચું છજેલું ઘર જરીકે વાટ જોયા વગર સળગ્યું, અને ઠારવાનો સમય મળે તે પહેલાં તો ભભૂકીને ખંડિયેર બન્યું. પ્રભાતના પહોરમાં મુખીને ખબર પડી કે મોતી બારૈયો તો મહેમદાવાદ ફરિયાદ કરવા ચાલ્યો છે. મુખીએ ગામ લોકોને મોકલી મોતીને પાછો વાળ્યોઃ અને આવતી દિવાળીએ મુખી મોતીનું ઘર ચણાવી નવો કાટમાળ ચડાવી આપે એમ ઠર્યું. સામે પક્ષે મુખી હતા, એટલે મોતી બારૈયાનું મન ધરપત ધરતું નહોતું. એણે માન્યું નહીં. કાઠિયાવાડ તરફનો એક વાણિયો દેવકી-વણસોલમાં જઈ બે પાંદડે થ્યેલો. પારકું કામ પાર પાડનારા ચોવટિયાઓને મોટાઈ ખાવાની ટેવ હોય છે, તે પ્રમાણે એણે મોતીને કહ્યુંઃ"હું - હું જામીન થાઉં છું. મુખી જો ચણાવી ન આપે,તો મારે ચણાવી આપવું- જા મેલ્ય વાત પડતી, ને કર તું તારે હિલોળા!” કાઠિયાવાડીના મોંમાંથી જ્યારે 'હિલોળા' શબ્દ પડે છે ત્યારે સાંભળનાર પોતાની ચારે બાજુ કોઈ અજબ મુલાયમપણું અનુભવે છે. શેઠિયો જમાન બન્યો, એટલે મોતી બારૈયાને પોતાનું માથું ઈશ્વરને ખોળે ઢળેલું લાગ્યું એ ઊઠીને ચાલ્યો ગયો. ઘર વગર ઉઘાડી જમીન ઉપર રહેતા એ ત્રણેય જીવોએ દિવાળી ખેંચી કાઢી. અષાઢ-શ્રાવણના ગાંડા વરસાદ અને ભાદરવાના ભડકા જેવા તડકા તેમણે કોઈક ને કોઈક ઓથે વટાવ્યા; પણ ખંડિયેર બનેલ ખોરડાંએ નવા કાટવાળાનાં દર્શન કર્યા નહીં. મોતી બારૈયો બીતો-શરમાતો કોઈ કોઈ વાર મુખીના મોં સુધી જઈ આવતો અને મધમાં ઝબોળેલો એક જ જવાબ ગરાસિયા અમલદારની જીભેથી લઈ આવતો કે,'હા, હવે જલદી કરાવી આલશું, 'હવે વાર નથી', આ મહેમદાવાદ જઈ ગાડું કાટ્વાળો ભરી આવે તેટલી જ વાર છે'. મહેમદાવાદથી કાટવાળાનું ગાડું આવી પહોંચે તેની વાટ જોતાં જોતાં તો બીજા વર્ષના માસ પછી માસ આવી આવી હાથતાળી દઈ નાસવા લાગ્યા. વાત ટાઢી પડી, મુખીને કોઠે પણ ટાઢશ વળી. અને ચૈત્રવૈશાખ ઉપર બીજા ચોમાસાની પણ ઠંડક વળી. પાછો ભાદરવો તપ્યો, ને દિવાળી- આતો બીજી દિવાળી- લગોલગ આવીને પછી તો મુખીની જીભ પણ કંઈક ટટ્ટાર બનીઃ "એવી ઉતાવળ હોય તો પછી જા, તું તારે ફરિયાદ કર. કરાવી દેશું સગવડ થશે ત્યારે.” મોતી બારૈયો જુવાન હતો, અઢાર મહિનાથી ઓથ વગરનો હતો અને વળી હાથમાં ધારિયું પણ રાખતો, એટલે આવા જવાબ સામે ગરમ બનવાનો એને હક્ક હતો. પણ એણે ગમ ખાધી, અને જમાન બનેલ કાઠિયાવાડી વાણિયાને કહ્યું. શેઠે એને જવાબ આપ્યોઃ" હું કાંઈ એવો જમાન નથી થયો કે ઘરના પૈસા ખરચીને તારું ખોરડું કરાવી આપું. એ તો મુખી પૈસા આપે તો જ કરાવી આપવાનો જમાન બન્યો છું.” સાંભળીને મોતી બારૈયો જમાન કોને કહેવાય તેના નવા વિચારે પડ્યો. પણ વાણિયાએ જમાન બનતી વખતે પેટમાં ને પેટમાં એ જમાનિયતનો જે પ્રકાર સંઘરી રાખેલો તેની ખબર મોતી બારૈયાને છેક દોઢ વર્ષે પડી, એથી એનું શરીર તપ્યું. એણે કહ્યું કે "એમ પાણીમાં બેસી ગયે નચાલે.” “તો પછી તારાથી થાય તે કરી લેજે.” વાણિયાએ પોતાની સેંકડો ઓલાદો જે બોલીને પછી પસ્તાઈ છે તે બોલ કાઢી નાખ્યા. એક દિવસ સવારે મોતી બારૈયો ભાગોળે, તળાવને કાંઠે, વાણિયો ખરચુ જઈને આવીને લોટો માંજતો હતો. મોતીએ ખોરડા વિશેની ઉઘરાણી કરી. પ્રભાતે તો કોઈ પોતાના સાચા લેણાની ઊઘરાણી કરે તે પણ માથાના ઘા જેવી બને તો પછી આ મોતી બારૈયાની ઉઘરાણી ,જેનું વાણિયા કને કશું માગણું નહોતું તેવા માણસની ઉઘરાણી, ઊગીને હજુ તો સમા થતા સૂરજ મહારાજની સામે ઉઘરાણીઃ શેઠને કેટલી અકારી લાગી હશે તે તો શેઠનો જીવ જ જાણે. મોતી બારૈયો એને 'ઊઠ પાણા, પગ ઉપર' જેવી લપ સમાન જણાયો. ઉપરાંત, અઢાર મહિના સુધી કશું જોર ન કરી શકનાર મોતી એને માલ વગરનો જણાયો હશે તેથી, કે કોણ જાણે શાથી, પણ વાણિયે તળાવને કાંઠે ધડ દેતોક નાગો જવાબ પકડાવી દીધોઃ "જા, તારાથી થાય તે કરજે.” મોતી બારૈયાને ખભે ધારિયું હતું. એક જ ઘાએ વાણિયાનું માથું ધડથી નોખું પાડીને એ નાસી ગયો. અઢી વરસ સુધી એ સગાવહાલાંમાં સંતાઈ રહ્યો અને પછી ડાકુ નામદારિયાની ટોળી બંધાઈ ત્યારે તેનો સાગરીત બન્યો. વાત્રક-કાંથાના એક ખેતરની અંદર તે રાત્રિએ જ્યારે નામદારિયાની ટોળી અંધકારમાં પડી હતી ત્યારે બહારવટિયાને મળવા જનાર રવિશંકર મહારાજની સામે ખેતરની ઝાંપલીએ ખડો થનાર એ બંદુકધારી બહારવટિયો આ મોતી હતો, તેની તો મહારાજને પહેલી જાણ ૧૯૪૨માં મોતીએ પોતે કરી ત્યારે જ થઈ. પણ મોતી નામનો બારૈયો વાણિયાનું ખૂન કરીને પછી બહારવટિયામાં ભળેલો, અને પકડાઈ જઈ બાવન વર્ષની ટીપ પામેલો, તેટલી તો એમને ખબર હતી. વિશેષ ખબર હવે જેલમાં પડીઃ જુવાન મોતીએ જેલમાં દાખલ થઈને પહેલું પરાક્રમ એ કર્યું કે જેલનું કોઈ પણ કામ કરવાની એણે ચોખ્ખી ના સંભળાવી દીધીઃ સાદી મજૂરી, મધ્યમ મજૂરી, ભારે મજૂરી-કંઈ જ નહીં! ના, નહીં. ચક્કી પીસવાની- તો કહે ના. ઘાણીએ જૂત – તો કહે કે, કદી નહીં. કોસ ખેંચીશ? નહીં. સૌ કોઈને લલચાવનારું વીશીનું કામ કરીશ? નહીં કરું. છેવટે ઝાડું જેવું સાદું કામ? ના, ના, ના. કામ કરવાની ના સંભળાવવા બદલ મોતીને એક પછી એક જેલ-સજા મળવા લાગી, એ મોતી મૂંગે મોઢે ભોગવવા લાગ્યો. જેલ 'મેન્યુઅલ'ના ભાથામાં સજાઓનો પાર ન્હોતોઃ મોતીની તાકાતનો પણ તાગ ન આવ્યો. ડંડાબેડી, ઊભીબેડી, તાટકપડાં... એમ કરતાં કરતાં આખરે એકસામટા તેર દિવસની ખોરાકી બંધ! અગિયારમે દિવસે મોતી બેભાન બનીને પડી ગયો ત્યારે દાકતરે આવીને એને ખોરાક આપવાનો હુકમ કર્યો; પૂછ્યુંઃ" હવે કામ કરવું છે ?” “ ના રે!” અવાજ બદલ્યો હતો, જવાબ નહીં. “ અચ્છા, ડાલો અંધારીમેં!” એ અંધારી ખોલીની એકલતુરંગમાં બંધ બારણાં પાછળ, મોતી બારૈયા પૂરાઈ ગય્યો. એક દિવસ – બે દિવસ – સાત દિવસ- એક મહિનો - બે મહિના - છ મહિના - ડરો નહીં, કલમ! જરા હિંમત રાખી લખો - એક વર્ષ – બે વર્ષ – ત્રણ -ચાર પાંચ – અને છ વર્ષ.... અંધારી એક ખોલીમાં. છઠ્ઠે વર્ષે ઈલાકાની જેલોના ઉપરી અધિકારી કર્નલ ભંડારી જેલતપાસે આવે છે, અંધારી ખોલી પર જઈ ખડા રહે છે અને કહે છે,"ખોલ દો!" અંધારી ઊઘડે છે- જાણે જીવતી સમાધ ઊઘડે છે. અંદર જીવતો ઊભો છે .. બારૈયો મોતી. “તારે કામ કરવું છે ?” ઊપરી પૂછે છે. “ના.” મોતીનો ઉત્તર બદલ્યો નથી. “અચ્છા, નહીં કરના કામ. લે જાવ ઉસ કો ચક્કરમેં. કુછ કામ નહીં દેના. મજે સે રહેને દો. બિલકુલ મત સતાઓ.” અને મોતીનું શરીર છ વર્ષે ફરીથી સર્વ કેદીઓ સાથેના મોકળા રહેઠાણમાં રહેવા ચાલ્યું ગયું. ત્રીજે જ દિવસે મોતી બારૈયો ઉપરી અમલદારની સામે ખડો થયોઃ “સા'બ, અરજ કરવી છે.” “બોલો.” “મને કામ આલો.” “ક્યોં?” “કામ વગર ફાવે નંઈ. કામ આલો.” કર્નલ ભંડારીએ વધુ કશી પૂછપરછ કરી નહીં. 'આટલા દા'ડા કેમ ના કહેતો હતો? આજે એકાએક શું થઈ ગયું?” કશું જ નહીંઃ એક શબ્દ પણ નહીં. કહ્યું કેવળ આટલું જ: તારી મરજી હોય તો કર, ન મરજી હોય તો કંઈ નહીં.” અને મોતી કામે લાગ્યો. અવલ દરજ્જાનો ઉદ્યમી કેદી નીવડ્યો. આખરે મોતી મુકાદમ બન્યો. એને માથે પીળી પાઘડી મૂકાઈ, જુદી જુદી જેલોમાં એની બદલીઓ પણ થઈ. એક દિવસ રત્નાગિરી જેલમાં એને ખબર મળ્યા કે ગાંધીવાળા નવા આવેલા કેદીઓમાં એક ઓરત કેદી છે, અને એ કોઈક 'મહારાજ' નામે ઓળખાતા ગુજરાતી માણસની દીકરી છે. “મહારાજ!” પંદર–વીસ વર્ષો પરનો એ પવિત્ર શબ્દ કાને પડ્યોઃ 'મહારાજની દીકરી!” એ દોડયો સ્ત્રી કેદીઓની ખોલીઓ તરફ. ત્યાં એણે રવિશંકર મહારાજની પુત્રીને શોધી કાઢી. પગે લાગ્યો, અને બોલ્યોઃ"બૂન, તારા બાપા તો મારા ગુરુ છે. તું લગીરે મૂંઝાતી ના. તારી જે જોઈએ તે મને કહેજે. કશી વાતે તું અહીં મૂઝાતી ના, હોં બૂન.” જેલ—બદલીઓમાંથી અંતે મોતી જુવાન મટી, આધેડ મટી, બુઢાપાને ખોળે બેસી પાછો સાબરમતી જેલમાં આવીને ઠરીઠામ થયો અને મહારાજ આવ્યા ત્યારે, ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે, વાત્રક-કાંઠાના ખેતરમાંની એ ભયાનક રાતના ઝાંપલી આડેથી ઊઠેલ બંદૂકધારી જુવાનનું સ્મરણ દેવરાવીને મળ્યો. રાજદ્વારી કેદીઓના રહેઠાણમાં મોતી મુકાદમ છૂટથી અવરજવર કરતો, વાતો કરતો ને વાતો સાંભળતો ઊભો હોય એમાં એકાએક સીટી સાંભળે, એટલે બોલી ઊઠેઃ "જૈશ ત્યારે; મા બોલાવે છે.” મા બોલાવે છે? મા કોણ! રાજકેદીઓ આશ્ચર્ય પામતા, એટલે મોતી કહેતોઃ મા બોલાવે છે-એટલે વીશી બોલાવે છે. અહીંની વીશી અમારી સાચી મા છે કારણ કે ત્યાં જઈએ એટલે રોટલો-શાક પામીએ. મા છે વીશી તો.” એક દિવસ રાજકેદીઓ માટે મહારાજ પર બહારથી કોઈકે મકાઈના ડોડા મોકલ્યા. એમાંથી એક લઈને મહારાજે મોતીને આપ્યો. ઘડીક તો મોતી મકાઈના ડોડાને જોઈ રહ્યો, એની આંખોમાં ઝળઝળિયાં આવી ગયાં. એ કશું બોલી શકયો નહીં. મકાઈનો ડોડો મોતીએ જમીન પર મૂકયો. પછી પોતે એની ફરતો પ્રદક્ષિણા ફરીને પગે લાગી બોલ્યોઃ "માતાજી! આજે બાવીસ વર્ષે તો તારાં દર્શન પામ્યો! ખાવાની તો શી વાત! પહેલા દર્શન જ આજ પામ્યો.” એ પ્રદક્ષિણા સૌએ નિહાળી. શબ્દો પણ સૌએ સાંભળ્યા. એ કંઈ ટીખળ ન્હોતું. સૌનાં મોં ગમગીન બન્યાં. ગુજરાતની ધરતીનો પુત્ર બાવીસ વર્ષે મકાઈના થોડા દાણાનાં દર્શન પામીને ધન્યતા અનુભવતો હતો. “ભાઈઓ!”મહારાજે સાથીઓને પૂછયુંઃ "હવે આ ડોડા આપણાથી ખવાશે ખરા?” સૌએ ડોકું ધુણાવ્યું. મકાઈ ચાખવાની કોઈની હિંમત નહોતી. “લે મોતી ! આ બધા જ ડોડા લઈ જા. શેકીને સૌ કેદીઓ ચાખજો.” “ના રે, બાપજી! અમે એ શેકીને કયાં જઈને !” એક દિવસ મોતીનો આખો ઈતિહાસ રવિશંકર મહારાજે સંગાથી રાજકેદી દાદા ગણેશ વાસુદેવ માવળંકરની આગળ ધરી દીધો. ગુજરાતના રાષ્ટ્રભકત ધારાશાસ્ત્રી શ્રી માવળંકરનું હૃદય દ્રવી પડયું. એમણે સરકારને એક દયાની અરજી મોકલી તેમાં આખો ઈતિહાસ આલેખ્યો કે આ માણસની યુવાની કેવા સંજોગોમાંથી ગુનાને માર્ગે ચડીઃ આ માણસને બાવીસ વર્ષથી વાટ જોતી એક ઓરત અને એક બેટો બેઠેલ છેઃ એની જુવાની તો ભાંગી ભુકકો બની ગઈ છે, પણ એને અવશેષ આવરદાનાં બે-પાંચ વર્ષ તો બૈરી-દીકરાની જોડે જીવવા આપો! અરજીની તાત્કાલિક અસર થઈ. એક દિવસ સરકારી કેદનાં બાકીના ત્રીસ વર્ષની માફી પામીને મોતી સાબરમતી જેલનાં બારણાંની બહાર નીકળ્યો. પણ – પણ ઘેર જવા માટે નહીં, વડોદરા રાજને સોંપાવા માટે, કારણ કે હજુ તો વડોદરા રાજમાં કરેલા ગુનાઓ બદલ મોતીને ત્યાં લાંબી ટીપ ભોગવવાની બાકી હતી. અત્યારે હજુ મોતી વડોદરાની જેલમાં છે. (પૂર્ણ) ffdjphe57r7smm825znx07uollrknjg 166167 166166 2022-07-22T05:19:46Z હાર્દિક ક્યાડા 2186 wikitext text/x-wiki {{ભૂલશુદ્ધિ-બાકી}} {{header | title = [[માણસાઈના દીવા]] | author = ઝવેરચંદ મેઘાણી | translator = | section = એક હવાઈએ જલાવેલ જિંદગી | previous = [[માણસાઈના દીવા/’હું આવ્યો છું, બહારવટું શીખવવા—’|'હું આવ્યો છું, બહારવટું શીખવવા-']] | next = [[માણસાઈના દીવા/હાજરી|હાજરી]] | notes = <center><div style="margin:1em 0em; background:#F2E0CE; border:solid #FF0000 1px; padding: 0.5em;"> '''આ પ્રકરણને આપ અહીં સાંભળી પણ શકો છો.'''</div> {{શ્રવણ | filename = 2.એક હવાઈએ જલાવેલી જિંદગી.ogg | title = એક હવાઇએ જલાવેલ જિંદગી | type = speech|description = માણસાઈના દીવા – એક હવાઇએ જલાવેલ જિંદગી}}</center> }} ૨ એક હવાઈએ જલાવેલ જીંદગી “ઓળખો છો?” પંચાવનેક વર્ષની ઉંમરનો, સુકાઈ ગયેલ એક કેદી-મુકાદમ સાબરમતી જેલમાં એક નવા આવેલ સાઠેક વર્ષના કેદીને ૧૯૪૨ની સાલમાં એક દિવસ આ પ્રશ્ન પૂછતે પૂછતે પગે લાગતો હતો. “ના, ઓળખાણ પડતી નથી.” નવા કેદીએ પોતાનો સુક્કો ચહેરો હલાવીને એ મુકાદમ-કેદી પ્રત્યે અજાણપણું બતાવ્યું. “યાદ તો કરોઃ ક્યાંક મને ભાળ્યો હશે !” "યાદ આવતું નથી.” નવા કેદીએ ચહેરો ધારી ધારીને નિહાળ્યા પછી કહ્યું. “યાદ નથી આવતું ! બસ ! તે દા'ડે રાત્રે વાત્રકકાંઠાના ખેતરામાં ઝાંપલી આડેથી કોઈ બંદૂકદાર ઊઠેલો...” “હા!” વીસ વર્ષ પૂર્વે ભરકડા ગામથી સરસવણી ગામની મુસાફરીમાં બહારવટિયા ભેટેલા તે વાત યાદ આવતાં કેદીએ અચંબો અનુવ્યો, ને કહ્યુંઃ "એ...” “એ બંદૂકદાર બહારવટિયો મોતી, હું પોતે!” “ઓહો! મોતી! વીસ વર્ષ પૂર્વેનો તું...” “હા, વીસ તો કાઢયાં ને હવે બત્રીસ બાકી છે!” “ખરું મોતી, તને તો બાવન વર્ષની ટીપ પડી છે.” એ વિચારથી આ નવા કેદીના હ્રદયમાં ઊંડી ગમગીની છવાઈ ગઈ.'૪૨ના ઑગસ્ટની ૯મીએ હિંદમાં બળવો જાગ્યો હતો, નવા કેદી તરીકે રવિશંકર મહારાજ સાબરમતી જેલમાં ઝડપાયા હતા. પણ '૨૨ અને '૪૨ વચ્ચેના ગાળામાં તો કંઈ કંઈ વાર સાબરમતી જેલમાં એમને વાસો મળ્યો હતો છતાં આ મોતીનો તેમને એકેય વાર ભેટો થયો ન હતો. '૨૨ની સાલની એક કાળી રાતે ખેતરની ઝાંપલી પાસેથી ખડો થયેલો બંદૂકધારી નવજુવાન એકાએક આજે બુઢ્ઢી વયે મળ્યો. જાણે કે એ કાળી રાતનો જુવાન મોતી તો મરી જ ગયો હતો; આ તો કોઈક બીજો હતો. મહારાજના દિલમાં પળવાર શારડી ફરી ગઈ કારણ કે પોતે મોતીને મળ્યા નહોતા, છતાં મોતીની જીવનકથા જાણતા હતા. એ કથા આવી છેઃ દેવકી-વણસોલ કરીને મહેમદાવાદ તાલુકાનું એક ગામડું છે. મોતી એ ગામનો બારૈયો હતો. ખેડ-મજૂરી કરી ખાતો. પરણેલો હતો. એક નાનો દીકરો પણ વહુને ખોળે રમતો હતો. એક નાના ઘરમાં આ નાનો પરિવાર શાંતિથી રહેતો હતો. દેવકી-વણસોલના સરકારી મુખી એક ગરાસીયા હતા. એક તો ગરાસિયા, અને પાછા મુખી, એટલે એમને ઘેર દીકરાનાં લગ્ન આવતાં, બીજા કરતાં હોય છે તે કરતાં કંઈક વિશેષ ધામધૂમ થઈ. રાતે વરઘોડો ચડ્યો તેમાં હવાઈઓ ફોડવામાં આવી. મોતીની બૈરી પોતાના નાના છૈયાને લઈને ફળિયામાં ઊભી ઊભી આકાશમાં અગ્નિનાં ફૂલ પાથરી મૂકતી હવાઈઓ જોતી હતી. તેમાં એક હવાઈ એના જ ઘરના છાપરા પર પડી. કાચું છજેલું ઘર જરીકે વાટ જોયા વગર સળગ્યું, અને ઠારવાનો સમય મળે તે પહેલાં તો ભભૂકીને ખંડિયેર બન્યું. પ્રભાતના પહોરમાં મુખીને ખબર પડી કે મોતી બારૈયો તો મહેમદાવાદ ફરિયાદ કરવા ચાલ્યો છે. મુખીએ ગામ લોકોને મોકલી મોતીને પાછો વાળ્યોઃ અને આવતી દિવાળીએ મુખી મોતીનું ઘર ચણાવી નવો કાટમાળ ચડાવી આપે એમ ઠર્યું. સામે પક્ષે મુખી હતા, એટલે મોતી બારૈયાનું મન ધરપત ધરતું નહોતું. એણે માન્યું નહીં. કાઠિયાવાડ તરફનો એક વાણિયો દેવકી-વણસોલમાં જઈ બે પાંદડે થ્યેલો. પારકું કામ પાર પાડનારા ચોવટિયાઓને મોટાઈ ખાવાની ટેવ હોય છે, તે પ્રમાણે એણે મોતીને કહ્યુંઃ"હું - હું જામીન થાઉં છું. મુખી જો ચણાવી ન આપે,તો મારે ચણાવી આપવું- જા મેલ્ય વાત પડતી, ને કર તું તારે હિલોળા!” કાઠિયાવાડીના મોંમાંથી જ્યારે 'હિલોળા' શબ્દ પડે છે ત્યારે સાંભળનાર પોતાની ચારે બાજુ કોઈ અજબ મુલાયમપણું અનુભવે છે. શેઠિયો જમાન બન્યો, એટલે મોતી બારૈયાને પોતાનું માથું ઈશ્વરને ખોળે ઢળેલું લાગ્યું એ ઊઠીને ચાલ્યો ગયો. ઘર વગર ઉઘાડી જમીન ઉપર રહેતા એ ત્રણેય જીવોએ દિવાળી ખેંચી કાઢી. અષાઢ-શ્રાવણના ગાંડા વરસાદ અને ભાદરવાના ભડકા જેવા તડકા તેમણે કોઈક ને કોઈક ઓથે વટાવ્યા; પણ ખંડિયેર બનેલ ખોરડાંએ નવા કાટવાળાનાં દર્શન કર્યા નહીં. મોતી બારૈયો બીતો-શરમાતો કોઈ કોઈ વાર મુખીના મોં સુધી જઈ આવતો અને મધમાં ઝબોળેલો એક જ જવાબ ગરાસિયા અમલદારની જીભેથી લઈ આવતો કે,'હા, હવે જલદી કરાવી આલશું, 'હવે વાર નથી', આ મહેમદાવાદ જઈ ગાડું કાટ્વાળો ભરી આવે તેટલી જ વાર છે'. મહેમદાવાદથી કાટવાળાનું ગાડું આવી પહોંચે તેની વાટ જોતાં જોતાં તો બીજા વર્ષના માસ પછી માસ આવી આવી હાથતાળી દઈ નાસવા લાગ્યા. વાત ટાઢી પડી, મુખીને કોઠે પણ ટાઢશ વળી. અને ચૈત્રવૈશાખ ઉપર બીજા ચોમાસાની પણ ઠંડક વળી. પાછો ભાદરવો તપ્યો, ને દિવાળી- આતો બીજી દિવાળી- લગોલગ આવીને પછી તો મુખીની જીભ પણ કંઈક ટટ્ટાર બનીઃ "એવી ઉતાવળ હોય તો પછી જા, તું તારે ફરિયાદ કર. કરાવી દેશું સગવડ થશે ત્યારે.” મોતી બારૈયો જુવાન હતો, અઢાર મહિનાથી ઓથ વગરનો હતો અને વળી હાથમાં ધારિયું પણ રાખતો, એટલે આવા જવાબ સામે ગરમ બનવાનો એને હક્ક હતો. પણ એણે ગમ ખાધી, અને જમાન બનેલ કાઠિયાવાડી વાણિયાને કહ્યું. શેઠે એને જવાબ આપ્યોઃ" હું કાંઈ એવો જમાન નથી થયો કે ઘરના પૈસા ખરચીને તારું ખોરડું કરાવી આપું. એ તો મુખી પૈસા આપે તો જ કરાવી આપવાનો જમાન બન્યો છું.” સાંભળીને મોતી બારૈયો જમાન કોને કહેવાય તેના નવા વિચારે પડ્યો. પણ વાણિયાએ જમાન બનતી વખતે પેટમાં ને પેટમાં એ જમાનિયતનો જે પ્રકાર સંઘરી રાખેલો તેની ખબર મોતી બારૈયાને છેક દોઢ વર્ષે પડી, એથી એનું શરીર તપ્યું. એણે કહ્યું કે "એમ પાણીમાં બેસી ગયે નચાલે.” “તો પછી તારાથી થાય તે કરી લેજે.” વાણિયાએ પોતાની સેંકડો ઓલાદો જે બોલીને પછી પસ્તાઈ છે તે બોલ કાઢી નાખ્યા. એક દિવસ સવારે મોતી બારૈયો ભાગોળે, તળાવને કાંઠે, વાણિયો ખરચુ જઈને આવીને લોટો માંજતો હતો. મોતીએ ખોરડા વિશેની ઉઘરાણી કરી. પ્રભાતે તો કોઈ પોતાના સાચા લેણાની ઊઘરાણી કરે તે પણ માથાના ઘા જેવી બને તો પછી આ મોતી બારૈયાની ઉઘરાણી ,જેનું વાણિયા કને કશું માગણું નહોતું તેવા માણસની ઉઘરાણી, ઊગીને હજુ તો સમા થતા સૂરજ મહારાજની સામે ઉઘરાણીઃ શેઠને કેટલી અકારી લાગી હશે તે તો શેઠનો જીવ જ જાણે. મોતી બારૈયો એને 'ઊઠ પાણા, પગ ઉપર' જેવી લપ સમાન જણાયો. ઉપરાંત, અઢાર મહિના સુધી કશું જોર ન કરી શકનાર મોતી એને માલ વગરનો જણાયો હશે તેથી, કે કોણ જાણે શાથી, પણ વાણિયે તળાવને કાંઠે ધડ દેતોક નાગો જવાબ પકડાવી દીધોઃ "જા, તારાથી થાય તે કરજે.” મોતી બારૈયાને ખભે ધારિયું હતું. એક જ ઘાએ વાણિયાનું માથું ધડથી નોખું પાડીને એ નાસી ગયો. અઢી વરસ સુધી એ સગાવહાલાંમાં સંતાઈ રહ્યો અને પછી ડાકુ નામદારિયાની ટોળી બંધાઈ ત્યારે તેનો સાગરીત બન્યો. વાત્રક-કાંથાના એક ખેતરની અંદર તે રાત્રિએ જ્યારે નામદારિયાની ટોળી અંધકારમાં પડી હતી ત્યારે બહારવટિયાને મળવા જનાર રવિશંકર મહારાજની સામે ખેતરની ઝાંપલીએ ખડો થનાર એ બંદુકધારી બહારવટિયો આ મોતી હતો, તેની તો મહારાજને પહેલી જાણ ૧૯૪૨માં મોતીએ પોતે કરી ત્યારે જ થઈ. પણ મોતી નામનો બારૈયો વાણિયાનું ખૂન કરીને પછી બહારવટિયામાં ભળેલો, અને પકડાઈ જઈ બાવન વર્ષની ટીપ પામેલો, તેટલી તો એમને ખબર હતી. વિશેષ ખબર હવે જેલમાં પડીઃ જુવાન મોતીએ જેલમાં દાખલ થઈને પહેલું પરાક્રમ એ કર્યું કે જેલનું કોઈ પણ કામ કરવાની એણે ચોખ્ખી ના સંભળાવી દીધીઃ સાદી મજૂરી, મધ્યમ મજૂરી, ભારે મજૂરી-કંઈ જ નહીં! ના, નહીં. ચક્કી પીસવાની- તો કહે ના. ઘાણીએ જૂત – તો કહે કે, કદી નહીં. કોસ ખેંચીશ? નહીં. સૌ કોઈને લલચાવનારું વીશીનું કામ કરીશ? નહીં કરું. છેવટે ઝાડું જેવું સાદું કામ? ના, ના, ના. કામ કરવાની ના સંભળાવવા બદલ મોતીને એક પછી એક જેલ-સજા મળવા લાગી, એ મોતી મૂંગે મોઢે ભોગવવા લાગ્યો. જેલ 'મેન્યુઅલ'ના ભાથામાં સજાઓનો પાર ન્હોતોઃ મોતીની તાકાતનો પણ તાગ ન આવ્યો. ડંડાબેડી, ઊભીબેડી, તાટકપડાં... એમ કરતાં કરતાં આખરે એકસામટા તેર દિવસની ખોરાકી બંધ! અગિયારમે દિવસે મોતી બેભાન બનીને પડી ગયો ત્યારે દાકતરે આવીને એને ખોરાક આપવાનો હુકમ કર્યો; પૂછ્યુંઃ" હવે કામ કરવું છે ?” “ ના રે!” અવાજ બદલ્યો હતો, જવાબ નહીં. “ અચ્છા, ડાલો અંધારીમેં!” એ અંધારી ખોલીની એકલતુરંગમાં બંધ બારણાં પાછળ, મોતી બારૈયા પૂરાઈ ગય્યો. એક દિવસ – બે દિવસ – સાત દિવસ- એક મહિનો - બે મહિના - છ મહિના - ડરો નહીં, કલમ! જરા હિંમત રાખી લખો - એક વર્ષ – બે વર્ષ – ત્રણ -ચાર પાંચ – અને છ વર્ષ.... અંધારી એક ખોલીમાં. છઠ્ઠે વર્ષે ઈલાકાની જેલોના ઉપરી અધિકારી કર્નલ ભંડારી જેલતપાસે આવે છે, અંધારી ખોલી પર જઈ ખડા રહે છે અને કહે છે,"ખોલ દો!" અંધારી ઊઘડે છે- જાણે જીવતી સમાધ ઊઘડે છે. અંદર જીવતો ઊભો છે .. બારૈયો મોતી. “તારે કામ કરવું છે ?” ઊપરી પૂછે છે. “ના.” મોતીનો ઉત્તર બદલ્યો નથી. “અચ્છા, નહીં કરના કામ. લે જાવ ઉસ કો ચક્કરમેં. કુછ કામ નહીં દેના. મજે સે રહેને દો. બિલકુલ મત સતાઓ.” અને મોતીનું શરીર છ વર્ષે ફરીથી સર્વ કેદીઓ સાથેના મોકળા રહેઠાણમાં રહેવા ચાલ્યું ગયું. ત્રીજે જ દિવસે મોતી બારૈયો ઉપરી અમલદારની સામે ખડો થયોઃ “સા'બ, અરજ કરવી છે.” “બોલો.” “મને કામ આલો.” “ક્યોં?” “કામ વગર ફાવે નંઈ. કામ આલો.” કર્નલ ભંડારીએ વધુ કશી પૂછપરછ કરી નહીં. 'આટલા દા'ડા કેમ ના કહેતો હતો? આજે એકાએક શું થઈ ગયું?” કશું જ નહીંઃ એક શબ્દ પણ નહીં. કહ્યું કેવળ આટલું જ: તારી મરજી હોય તો કર, ન મરજી હોય તો કંઈ નહીં.” અને મોતી કામે લાગ્યો. અવલ દરજ્જાનો ઉદ્યમી કેદી નીવડ્યો. આખરે મોતી મુકાદમ બન્યો. એને માથે પીળી પાઘડી મૂકાઈ, જુદી જુદી જેલોમાં એની બદલીઓ પણ થઈ. એક દિવસ રત્નાગિરી જેલમાં એને ખબર મળ્યા કે ગાંધીવાળા નવા આવેલા કેદીઓમાં એક ઓરત કેદી છે, અને એ કોઈક 'મહારાજ' નામે ઓળખાતા ગુજરાતી માણસની દીકરી છે. “મહારાજ!” પંદર–વીસ વર્ષો પરનો એ પવિત્ર શબ્દ કાને પડ્યોઃ 'મહારાજની દીકરી!” એ દોડયો સ્ત્રી કેદીઓની ખોલીઓ તરફ. ત્યાં એણે રવિશંકર મહારાજની પુત્રીને શોધી કાઢી. પગે લાગ્યો, અને બોલ્યોઃ"બૂન, તારા બાપા તો મારા ગુરુ છે. તું લગીરે મૂંઝાતી ના. તારી જે જોઈએ તે મને કહેજે. કશી વાતે તું અહીં મૂઝાતી ના, હોં બૂન.” જેલ—બદલીઓમાંથી અંતે મોતી જુવાન મટી, આધેડ મટી, બુઢાપાને ખોળે બેસી પાછો સાબરમતી જેલમાં આવીને ઠરીઠામ થયો અને મહારાજ આવ્યા ત્યારે, ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે, વાત્રક-કાંઠાના ખેતરમાંની એ ભયાનક રાતના ઝાંપલી આડેથી ઊઠેલ બંદૂકધારી જુવાનનું સ્મરણ દેવરાવીને મળ્યો. રાજદ્વારી કેદીઓના રહેઠાણમાં મોતી મુકાદમ છૂટથી અવરજવર કરતો, વાતો કરતો ને વાતો સાંભળતો ઊભો હોય એમાં એકાએક સીટી સાંભળે, એટલે બોલી ઊઠેઃ "જૈશ ત્યારે; મા બોલાવે છે.” મા બોલાવે છે? મા કોણ! રાજકેદીઓ આશ્ચર્ય પામતા, એટલે મોતી કહેતોઃ મા બોલાવે છે-એટલે વીશી બોલાવે છે. અહીંની વીશી અમારી સાચી મા છે કારણ કે ત્યાં જઈએ એટલે રોટલો-શાક પામીએ. મા છે વીશી તો.” એક દિવસ રાજકેદીઓ માટે મહારાજ પર બહારથી કોઈકે મકાઈના ડોડા મોકલ્યા. એમાંથી એક લઈને મહારાજે મોતીને આપ્યો. ઘડીક તો મોતી મકાઈના ડોડાને જોઈ રહ્યો, એની આંખોમાં ઝળઝળિયાં આવી ગયાં. એ કશું બોલી શકયો નહીં. મકાઈનો ડોડો મોતીએ જમીન પર મૂકયો. પછી પોતે એની ફરતો પ્રદક્ષિણા ફરીને પગે લાગી બોલ્યોઃ "માતાજી! આજે બાવીસ વર્ષે તો તારાં દર્શન પામ્યો! ખાવાની તો શી વાત! પહેલા દર્શન જ આજ પામ્યો.” એ પ્રદક્ષિણા સૌએ નિહાળી. શબ્દો પણ સૌએ સાંભળ્યા. એ કંઈ ટીખળ ન્હોતું. સૌનાં મોં ગમગીન બન્યાં. ગુજરાતની ધરતીનો પુત્ર બાવીસ વર્ષે મકાઈના થોડા દાણાનાં દર્શન પામીને ધન્યતા અનુભવતો હતો. “ભાઈઓ!”મહારાજે સાથીઓને પૂછયુંઃ "હવે આ ડોડા આપણાથી ખવાશે ખરા?” સૌએ ડોકું ધુણાવ્યું. મકાઈ ચાખવાની કોઈની હિંમત નહોતી. “લે મોતી ! આ બધા જ ડોડા લઈ જા. શેકીને સૌ કેદીઓ ચાખજો.” “ના રે, બાપજી! અમે એ શેકીને કયાં જઈને !” એક દિવસ મોતીનો આખો ઈતિહાસ રવિશંકર મહારાજે સંગાથી રાજકેદી દાદા ગણેશ વાસુદેવ માવળંકરની આગળ ધરી દીધો. ગુજરાતના રાષ્ટ્રભકત ધારાશાસ્ત્રી શ્રી માવળંકરનું હૃદય દ્રવી પડયું. એમણે સરકારને એક દયાની અરજી મોકલી તેમાં આખો ઈતિહાસ આલેખ્યો કે આ માણસની યુવાની કેવા સંજોગોમાંથી ગુનાને માર્ગે ચડીઃ આ માણસને બાવીસ વર્ષથી વાટ જોતી એક ઓરત અને એક બેટો બેઠેલ છેઃ એની જુવાની તો ભાંગી ભુકકો બની ગઈ છે, પણ એને અવશેષ આવરદાનાં બે-પાંચ વર્ષ તો બૈરી-દીકરાની જોડે જીવવા આપો! અરજીની તાત્કાલિક અસર થઈ. એક દિવસ સરકારી કેદનાં બાકીના ત્રીસ વર્ષની માફી પામીને મોતી સાબરમતી જેલનાં બારણાંની બહાર નીકળ્યો. પણ – પણ ઘેર જવા માટે નહીં, વડોદરા રાજને સોંપાવા માટે, કારણ કે હજુ તો વડોદરા રાજમાં કરેલા ગુનાઓ બદલ મોતીને ત્યાં લાંબી ટીપ ભોગવવાની બાકી હતી. અત્યારે હજુ મોતી વડોદરાની જેલમાં છે. (પૂર્ણ) 4ocf7ad0zwq56hmiuavkp9ch1rcr4yt 0 3087 166168 114230 2022-07-22T06:26:36Z હાર્દિક ક્યાડા 2186 wikitext text/x-wiki {{ભૂલશુદ્ધિ-બાકી}} {{header | title = [[માણસાઈના દીવા]] | author = ઝવેરચંદ મેઘાણી | translator = | section = નમું નમું તસ્કરના પતિને | previous = [[માણસાઈના દીવા/’મારાં સ્વજનો’|’મારાં સ્વજનો’]] | next = [[માણસાઈના દીવા/’ક્યાં પરસેવો ઉતાર્યો હતો !’|’ક્યાં પરસેવો ઉતાર્યો હતો !’]] | notes = <center><div style="margin:1em 0em; background:#F2E0CE; border:solid #FF0000 1px; padding: 0.5em;"> '''આ પ્રકરણને આપ અહીં સાંભળી પણ શકો છો.'''</div> {{શ્રવણ | filename = 10.નમું નમું તસ્કરના પતિને !.ogg | title = નમું નમું તસ્કરના પતિને | type = speech|description = નમું નમું તસ્કરના પતિને}}</center> }} ગામથી બે'ક ગાઉને અંતરે પીરની દરગાહ હતી. આ દરગાહે તાલુકાના સરફોજદાર પીરની મદદ લેવા આવ્યા હતા. "ચાલ, આમ આવ!" ફોજદાર સાહેબે દરગાહ પર પોતે એકઠા કરેલા શકદારો પૈકીના એકને આગળ બોલાવી એના હાથમાં ચપટી ચોખા આપ્યા, ને કહ્યું: "ચાવવા માંડ!" શકદારે થોડી વાર ચોખા ચાવ્યા, એટલે ફોજદારે કહ્યું: "હવે થૂંકી નાખ ચોખા." શકદારે થૂંકેલું ચોખાનું ચાવણ બારીક નજરથી નિહાળવા માટે ફોજદાર સાહેબ અને એમના સાગરીતો જમીન પર ઝૂકી પડ્યા; અને પછી ફોજદારે કહ્યું: "નહિ, આ ચોર નથી; આનું ચાવણ થૂંકાળું છે. તું જા! હવે કોણ છે બીજો? ચાલ, આ લે ચોખા; ચાવ." બીજાએ ચાવ્યું. એને થૂંકાવ્યું. એ થૂંકેલું સાહેબે નિહાળ્યું. શિર હલાવીને સાહેબે બીજાને પણ નિર્દોષ જાહેર કર્યો. "ચાલ, હવે, ઝાલા, તું ચાવ ચોખા, હમણાં જ પીર પોતાના ગુનેગારને પકડી આપશે." ઝાલો એક પાટણવાડિયો હતો. ચોખાની ચપટી લેતાં ઝાલાનો હાથ ધ્રૂજ્યો. ચોખા મોમાં ઓરતાં એના હોઠ કંપ્યા. ચાવીને એણે થૂંક્યું. એ થૂકેલ ચાવણ પર ઝૂકેલા સરફોજદારના મોં પર વિજયની ઝલક આવી ગઈ; એમણે સાગરીતોને કહ્યું: "જોયું ને? કોરેકોરું! જોયું ને! વાહ બેટમજી! પારખું કરી લીધું. બસ, હવે બીજા બધા ચાલ્યા જાવ; ને તું આમ આવ, ઝાલા!" ઝાલો ધૃજતો, સંકોડાતો નજીક આવ્યો. એટલાં ચાર-પાંચ પગલાંમાં તો ઝાલાએ પીર સાથે જાણે જુગજૂની વાતો કરી લીધીઃ અરે પીર! તમે શું પોલીસના બાતમીદાર છો! તમે શું આવડી મોટી બનાવટ કરી શકો છો? તમે પણ આ વાઘદીપડાની જૂઠલીલામાં શામેલ છો? સોડ ઓઢીને સૂતા સૂતા તમે શું આવાં કામાં કરાવો છો! સરફોજદારના મજબૂત પંજાના એક તમાચાએ ઝાલા પાટણવાડિયાને પીર સાથેની ગોષ્ઠિમાંથી સભાન બનાવ્યો; ને ઝાલાએ વક્ર હાસ્ય કરતા ફોજદારનો કુટિલ પ્રશ્ન સાંભળ્યોઃ "લાવ, ક્યાં છે ચોરીનું કાપડ?" "કાપડ!" ઝાલો કશું સમજતો નહોતો. "હા, હા; તારા બાપનું-કિનખલોડવાળા પાટીદારનું કાપડ. ચાલાકી જવા દે, ને કાપડ ઝટ કાઢી આપ. હવે પીરના પંજામાંથી જઈશ ક્યાં?" "કાપડ વિશે, સાહેબ, હું કશુંય જાણતો નથી." "ઠીક ત્યારે, ઝાલાભાઈને સમજાવો હવે!" એમ ફોજદારે પોતાના સાથીદારોને કહેતાં તો ઝાલાના શરીર પર સામટાં દંડા, ગડદા, પાટુ, તમાચા ને ઠોંસા વરસી પડ્યાં. પોતાના તરફથી એક નવો ઠોંસો લગાવવા ફોજદારે હાથ ઉપાડ્યો, એ જ પળે કોઈકે એ હાથનું કાંડું ઝાલ્યું. ફોજદારે ચમકીને પાછળ જોયું. હાથ પકડીને ઉભેલ ઊંચી કાઠીના એક આદમીએ, શરીરના કદથી ઊલટા જ કદના કોમળ ધીરા સ્વરે આટલું જ કહ્યું: "શીદ મારો છો? ના મારશો." "રવિશંકર મહારાજ!" ફોજદારે પોતાનું કાંડું પકડનારને જોઈ ચીડાઈ જઈને કહ્યું: "ના શું મારે! કંઈ સમજો તો ખરા! કિનખલોડની ચોરી એણે જ કરી છે." "નહિ," રવિશંકર મહરાજે સજળ નેત્રે જણાવ્યું: "એ ઝાલો ચોરી કરે નહિ." "પણ આમ તો જુઓ!" સરફોજદારે પોતાને સાંપડેલા પીરના પુરાવા તરફ-એટલે કે ઝાલાએ થૂંકેલ ચોખાના ચાવણ તરફ આંગળી ચીંધાડીઃ "આ જુઓ છો?" "શું છે?" "હજુ પૂછો છો-શું છે? એ મહારાજ! એ તદ્દન કોરું બિલકુલ થૂંક વગરનું ચાવણ છે. અહીં તો પીરનો હાજરાહજૂર પરચો છે. ચોર હોય તો તેના ચાવેલ ચોખામાં થૂંક ન આવે." સાંભળીને મહારાજના સંતાપમાં રમૂજ ભળી. નિર્દોષ પીરને પણ જૂઠી સાહેદીમાં સંડોવનાર ગાયકવાડી હિંદુ સરફોજદાર પ્રત્યે એમને હસવું આવ્યું. એ હસવું દબાવીને પોતે કહ્યું: 'ફોજદાર સાહેબ! એ પીર,ચોખા અને થૂંકવાળું શાસ્ત્ર તો હું જાણતો નથી; પણ માણસની માણસાઈનો મને પરિચય છે. આ ઝાલો મારો સંપૂર્ણપણે જાણેલો છે. એને ખેતરે જ રહું છું, એ ચોર નો'ય. એને મારશો નહિ; નહિતર હું સીધો વડોદરે પહોંચું છું' "બળ્યું ત્યારે.." એટલું કહીને ફોજદારે પીરને સલામ કરીને ચાલતી પકડી. પીર તો શરમના માર્યા સોડ્યમાંયે સળવળ્યા વગર પોઢી રહ્યા. <center>[૨]</center> ઝાલા પાટણવાડિયાને લઇ મહારાજ ખેતર પરના સોમાના ઘરમાં જ વસે છે; અને કિનખલોડ ગામના પાટીદારની કાપડની ગાંસડીની ચોરી પર એકધારું ચિંતન ચલાવી રહેલ છેઃ આજે પીરાણાનો પ્રયોગ કર્યો; કાલે પોલીસ બીજી કોઈ એવી જંગલી તજવીજ ચલાવશે. આજે ઝાલાને માર્યો; કાલે કોઈબીજા પાટણવાડિયાને પીટશે. પીરનો આસ્થાળુ ફોજદાર બદલી ગયો ને નવો આવ્યો છે તે વળી મેલડીનું શરણ શોધશે. શું કરું? કોને પૂછું? જે કોઈ આવે છે તે એક જ નામ ઉચ્ચારે છેઃ ફૂલા વાવેચાનું નામ. હરેક પાટણવાડિયાની જીભ પર ફૂલો જ છે. ફૂલો ભયંકર ચોર છે. કોઈથી અજાણ્યો નથી.ફૂલો કદી પકડાતો નથી. ઘણા આવીને કહી જાય છે કે, ફૂલાના ઘરની ઝડતી થાય તો આગલું-પાછલુંયે ઘણું નીકળી પડે. પણ ફૂલાના ઘરમાં ઝડતી કરવી એ તો કાળા નાગના ભોણમાં હાથ નાખવા જેવું. નવા આવેલ ફોજદારની મગદૂર નથી. ને મગદૂર હોય તો પણ મને એમાં શો રસ છે! મારી એમાં શી શાંતિ છે! મને જો ચોરીની અને એ ચોરની મારી રીતે ભાળ ન લાગે તો મારું જીવ્યું ફોક છે. મહારાજ મારી સાથે-મારી આગળ ચાલે તો હું ફૂલાના ઘરની ઝડતી લઉં." નવા ફોજદારની એવી માગણીનો મહારાજે નકાર કર્યોઃ "ના,ના; મારી એ રીત નથી. મારો એમાં શો દા'ડો વળે! ફૂલો પોતે મારી કને પ્રકટ ન થાય ત્યાં સુધી મારી તજવીજમાં માલ શો!" ચોર તો ફૂલો જ છેઃ મહારાજ માને યા ન માને, ફૂલા વિના બીજાનાં આ કામ નથીઃ એવો એક અવાજ મહારાજને કાને આવતો રહ્યો. ફૂલાનું જે ચિત્ર દરેક જીભ આંકી ગઈ, એમાં વધુને વધુ કાળો રંગ ઘૂંટાતો રહ્યો. લોકોની નજરમાં ફૂલો કાળી રાતે નજરે તો પણ ફાટી પડાય તેવો ચિતરાઈ ચૂક્યો; ને આ એક ફૂલો વાવેચો મોજૂદ છે ત્યાં લગી પરગણામાંથી ચોરીનાં પગરણ જવાનાં જ નથી એવી માન્યતા સૌને ઠસી ગઈ. અપવાદરૂપે એક મહારાજ રહ્યા. ફૂલાને એમણે હજુ જોયો નહોતો; ચકાસ્યો નહોતો. ફૂલાની પાસે સામેથી ચાલીને જવાની વાત પણ ચર્ચવી વસમી હતી. ફૂલાને શી રીતે મળું? ક્યાં મળું? શું કારણ કાઢીને મળું? યોગ્ય તક જોતી હતી. કાપડની ચોરી પર ચિંતન કરતા મહારાજ મધરાત સુધી ઝાલાને ખેતરે બેઠા રહ્યા. ત્રણેક દિવસ પછીની એક રાતે ઝાલાએ ખેતરમાં આવી સૂતેલ મહારાજને જગાડી કહ્યું: "મહારાજ, આજ રાતે ઝડતી થવાની છે; પણ ફોજદાર સુધ્ધાંને ખબર નથી કે ક્યાં, કોની ઝડતી કરવા જવાનું છે." "કોની?" "ફૂલા વાવેચાના ઘરની." "એણે ચોરી કરેલી છે?" "ના." "ત્યારે?" "છતાં ચોરીનો માલ ફૂલાને જ ઘેરથી નીકળવાનો છે." "એ શી રીતે?" મહારાજના અંતઃકરણે આંચકો અનુભવ્યો. "ચોરીનો માલ પ્રથમ ફૂલાના ખેતરમાં મુકાવાનો છે; ને પછી તરત જ, ફૂલાને ખબર સુધ્ધાં પડવા દેવા વગર, ફોજદારને એને ત્યાં લઈ જવાના છે." "એવું શા માટે?" "એટલા માટે કે તો પછી ફૂલો એણે બીજી જે ચોરીઓ કરેલ છે તેનો માલ પણ કાઢી આપે." "માલ કોણ મૂકી આવવાનું છે?" "જે ચોરી કરનાર છે તે જ." "કોણ?" "ઈછલો પાટણવાડિયો." "વારુ." મહારાજે ગમ ખાઈ લીધી, અને શાંતિથી પૂછ્યું: "એ માલની પોટલી ક્યાં?" "અમારી કને." "ત્યારે એ અહીં લઈ આવ." "કેમ?" "હજુ પૂછો છો? અલ્યા, ફિટકાર છે તમને! ફૂલો ચાય તેવો ભરાડી ચોર હોય, છતાં તેને માથે આવું તરકટ કરવું છે? તમને શરમ નથી આવતી? લઈ આવો અહીં એ માલ." ઝાલો, ઈછલો વગેરે મિયાંની મીની બની ગયા. માલ કબજે લઈને મહારાજ ફોજદાર પાસે ગયા. ઈછલાનું નામ આપ્યા સિવાય આખા તરકટની વાત કહી સંભળાવી. ફોજદાર કહે,"બળ્યું ત્યારે! એવી ઝડતી નથી કરવી." <center>[૩]</center> કાપડની પોટલી હાથ કરી લઈ એક પાટણવાડિયાને ઘેરે મૂકી મહારાજે પાટણવાડિયાની પોતે જે પરિષદ રચી હતી તેની 'કમિટી'ને બોલવી, અને કહ્યું:"કિનખલોડની આ ચોરી કરનાર આપણો ઈછલો છે." બોલાવ્યો ઈછલાને. ઈછલો મહારાજના પગમાં હાથ નાખીને કહે કે, "મહારાજ! એ કાપડની ચોરી મેં કરી છે તે ખરું; પણ એ કિનખલોડની નહિ." "ત્યારે?" "અલારસા ગામની." "જૂઠું; અલારસામાં કોઇ ચોરી થઈ જ નથી." આખા પરગણામાં પાટણવાડિયો ગુનો કરે તેના ખબર પોલીસને તો પહોંચતા પહોંચે, મહારાજને તરત પહોંચે. "થઈ છે, મહારાજ;" ઇછલાએ કહ્યું: "પણ જાહેર નથી થઈ; કારણ કે એમાં જાહેર ન કર્યા જેવી બાબત હતી." "સાચું કે'છ?" "ન માનતા હો તો જાવ; પૂછી આવો અલારસે." કાપડની પોટલી લઈને મહારાજ રાતોરાત પહેલા કિનખલોડ પહોંચ્યા. જેનું કાપડ ચોરાયું હતું તે પાટીદારને માલ બતાવીને પૂછ્યું: "આ તમારું કાપડ?" માલ જોઇને પાટીદારે કહ્યું: "મારા જેવું ખરું, પણ મારું તો નહિ જ, મહારાજ." ત્યાંથી ઊપડીને આવ્યા અલારસે ગામે. મુખીને જઈ પૂછ્યું: "અહીં ચોરી થઈ છે ખરી?" "હા, એક ઘાંચીના ઘેરથી કાપડની પોટલી ગઈ છે. પણ બધું ચૂપચાપ રહ્યું છે; કારણ કે ચોરમાં મોર પડ્યા છે!" "એટલે?" "એટલે કે ઘાંચીએ પોટલી રેલમાંથી ચોરાઈને આવેલી તે રાખેલી." ઈછલો સત્ય બોલ્યો હતો, એ સાબિત થયું. પોટલી લઈને મહારાજ પાછા વળ્યા. ઈછલાને તેડાવ્યો.પૂછ્યું: "કહેઃ તેં શી રીતે અલારસામાંથી ચોરી કરી?" પોપટની જેમ ઈછલો અથ-ઈતિ પઢી ગયોઃ "જાણે કે અમે તો ગયેલા વાસણા. એક પાટીદારને ફળિયે લપાઈને બેઠા. ઘરની બાઈ રાતે પેશાબ કરવા ઊઠી, એની ડોકેથી સોનાનો દોરો કાઢી લઈને નાઠા, પણ હોહા થઇ પડી. અમારી પાછળ પોલીસ પડી. એક પોલીસને પછાડીને અમે નાઠા. પાછળ ચાર પોલીસ અમારા પગ દબાવતા દોડ્યા આવે.. અમે દોરો નાખી દઈને નાઠા. પોલીસ પાછી વળી ગઈ. પણ અમે વિચાર કર્યો કે નીકળ્યા જ છઈએ, તો પછી ખાલી હાથે ઘેર કેમ જવાય? અપશુકન થાય! અલારસામાં પેઠા. એક ઘાંચીનું ઘર આવ્યું. અંદર પેઠા. ત્યાં આ પોટલી એની ઘાણી પર તૈયાર જ પડેલી! લઈને નીકળી ગયા." પેટછૂટી રજેરજ વાત કહી દેનાર ઈછલો વહાલો લાગ્યો. એ પોટલી મહારાજે ઈછલાને જ આપી દીધી. અને વળતે દિવસે પાટણવાડિયા આગેવાનોની વચ્ચે જઈ પોતે બેઠા ત્યારે સૌનો આગ્રહ એવો થયો કે, 'આ ચોરીની વાત ગમે તે હોય; છતાં એ ફૂલા વાવેચાને દબાવવાની તો જરૂર જ છે. એનો ઉપાડો જબરો છે. એના ધંધા બંધ નહિ થાય ત્યાં સુધી પરગણામાં શાન્તિ નથી.' <center>[૪]</center> બોલાવ્યો ફૂલાને. પચાસ વરસની ઉંમરનો ફૂલો આગેવાનો સામે આવ્યો, અને મહારાજને પગે હાથ મૂકવા નજીક આવે તે પૂર્વ તો આગેવાનો જ બોલી ઊઠ્યાઃ "છેટો રહેજે મારા હાળા! અડકીશ ના મહારાજ પગેઃ છેટો રહેજે!" ન્યાતના ભાઈઓએ પણ એટલો અધમ ગણેલો ફૂલો આ શબ્દો સાંભળીને દૂર ઊભો રહ્યો. મહારાજે એનો કાળમીંઢ દેહ માપ્યો, એની મુખમુદ્રા ઉકેલી, એની તાકાતને તાગી. ફૂલો શાંતિથી ઊભો હતો. "ફૂલા વાવેચા!" મહારાજે એને કહેવા માંડ્યું: "કોઈ નહિ ને તમે ચોરી કરો, એ કંઈ ઠીક કહેવાય!" "હું ક્યારે કરું છું?" ફૂલે ઠંડોગાર જવાબ વાળ્યો. "ક્યારે કરું છું કહો છો? પેલી..ગામની, પેલી..ના ઘરની, અને પેલી...." એમ મહારાજે તો નામો દઈ દઈને ફૂલાની ચોરીઓ ગણાવવા માંડી, એટલે વચ્ચે ફૂલો બોલી ઊઠ્યોઃ "પણ હેં મહારાજ, તમે મારે ઘેર કે'દાડે આવ્યા છો, ને ક્યારે મને ઉપદેશ દીધો છે? એક વાર મારે ઘેર આવો. પછી જે કહેવું હોય તે કહો." ચોરની આ દલીલે મહારાજને ચૂપ બનાવ્યા; અને ભારે કૂતુહલ પેદા કર્યું. વળતે દિવસે મહારાજ ફૂલા વાવેચાને ખેતરે એનું ઘર હતું ત્યાં ગયા. એની બે બૈરીઓ હતી, તે આવીને છેડા પાથરી ઊભી રહી. એના પાંચ દીકરા હતા, તે એક પછી એક પગે લાગ્યા. એ પોતે આવીને ચૂપ બેઠો. પછી એણે કહ્યું: "મહારાજ! આ બે મોટા છોકરા તો સારા છે; એને કંઈ બોધ નહિ કરો તોય ચાલશે. આ નાના ને છે, તે પશુ છે ('પશુ છે' અર્થાત્ ચોરીની વિદ્યા ન જાણનારા ગમાર છે). પણ વચેટ દેહલો છે ને, તે મારી જોડે ફર્યો છે. એને જે કહેવું હોય તે કહો." ફૂલાના શબ્દોએ મહારાજના મનમાં રમૂજ પેદા કરી. એમણે પછી નિરાંતે ફૂલાને કહ્યું: "હેં ફૂલા વાવેચા! મને તો આશ્ચર્ય થાય છે કે એવું તે તમે કયું પુણ્ય કર્યું હશે કે જેને પ્રતાપે તમારે બે બૈરીઓ, પાંચ દીકરા, આ દીકરાની વહુઓ, આ ખેતરાં, આ ભેંસો ને આ બધી સુખ સાહેબી છે!" "મેં તો, મહારાજ," ફૂલાએ જરાયે દોંગાઈ વગર, શુદ્ધ સાચે ભાવે, જવાબ દીધોઃ "કોઇ પરસ્ત્રી સામે એંઠી આંખે જોયું નથીઃ અને મેં તો જે આંગણે આવ્યું છે તેને રોટલો આલ્યો છે." ઘડીભર તો મહારાજ સ્તબ્ધ બન્યા. પાપ-પુણ્યનું શાસ્ત્ર એમના અંતઃકરણમાં અટવાઈ રહ્યું. પછી એમણે કહ્યું: "ફોજદાર કહે છે કે તમે તો ફૂલા, આજ લગીમાં બે હજાર ચોરીઓ કરી છે. તે પાપ નહિ?" "હશે, મહારાજ!" ફૂલાએ બે હજારના આંકડા પર મર્મ કરતાં કહ્યું: "ફોજદારે ગણી હશે. મેં તો કંઈ સરવાળો સાચવ્યો નથી. પણ, મહારાજ, ચોરી કરવી એ કંઈ પાપ છે?" "પાપ નહિ?" "ના, મહારાજ; તમે જ વિચારી જુઓ! તમારેય બે આંખો છે; મારે પણ બે આંખો છે; છતાં તમારી પોતાની મૂકેલી જે ચીજ તમે પોતે ધોળે દા'ડે સૂરજના અજવાળામાં ન દેખો, તે અમે ભાળીએ, એ શું અમસ્થું હશે? એનું કંઈ રહસ્ય નહિ હોય?" "શું રહસ્ય?" "રહસ્ય એ કે, લક્ષ્મી અમને ધા-પોકાર કરે છે." "હેં!" મહારાજ સતેજ બન્યા. કશીક તત્ત્વાલોચના ચાલુ થઈ લાગી. "હા, મહારાજ! પારકા ઘરમાં પરાણે એકઠી થયેલી અને બંધાઈ ગયેલી લક્ષ્મી અમને પોકારે છેઃ એને પહોળી થવું છે. જ્યારે એ ધા-પોકાર કરે છે, ત્યારે અમને એ આપોઆપ આઘેથી પણ સંભળાય છે; અને ત્યારે અમારું મન અંદરથી અવાજ દે છે કે, 'ફૂલિયા! ઊઠ,હીંડ.' અમે જઈને લક્ષ્મીને છોડીએ છીએ; અને એ રૂંધાઈ ગયેલીને અમે પહોળી કરી નાખીએ છીએ. એમાંથી મુખીને કંઈક જાય, કંઇક ફોજદારને, કંઈક મોટા ફોજદારને; અમને તો બાપજી, માત્ર કાંટા-ભંગામણ રહે છેઃ ચોરી કરવા જતાં પગ નીચે જે કાંટા ભંગાયા હોય તેટલા પૂરતું મહેનતાણું જ અમારે ભાગે રહે છે." મહારાજ સડક બન્યા અને ગંભીર ભાવે ફૂલાની સામે તાકી રહ્યા. ફૂલાએ આગળ કહેવું ચાલુ રાખ્યું: "સાંભળો, મહારાજ! એક દા'ડો રાતે હું પાર ચોરી કરવા ગયો. ('પાર' એટલે નદીના સામા કિનારા પારને કોઈ ગામડે.) એક ઘરમાં પેસી મજૂહ તોડી ઘરેણાંની મેં પોટલી બાંધી, ત્યાં તો બાઈ જાગી પડી. એના મોંમાંથી ચીસ ઊઠી. મેં કેડ્યેથી છરો કાઢીને એને બતાવ્યો, એટલે એની ચીસ અરધેથી રૂંધાઈ ગઈ. ઊભી ઊભી એ ચૂપ થઈ ગઈ. મને એ વખતે કોણ જાણે શું થયું, પણ મહારાજ, મેં તો બાંધેલી પોટલી છોડી નાખીને એમાંથી એક પછી એક ઘરેણું લઈ લઈને બાઈની છાતી માથે ફેંકવા માંડ્યું. આખી પોટલી ખલાસ કરીને હું બહાર નીકળી ગયો, ને મેં મારી જાતને કહ્યું કે, 'ફૂલિયા! મારા હાહરા! એ લક્ષ્મી તે એની જ હશે. એણે પોકાર કર્યો જ નહિ હોય. તેં ખોટું સાંભળ્યું! તું ઘર ભૂલ્યો, ફૂલીયા! મારા હાહરા!' આમ મહારાજ, અમારા તો પગ જ કહી આપે. હકની લક્ષ્મી હોય એને ત્યાં તો અમારા પગ ન જાય. અમને તો ઈશ્વરે મેલ કાઢવા જ સરજ્યા છે. જેમ સુતારને, લુહારને અને ભંગીને સરજ્યા છે, એમ અમને સરજ્યા છે. તેમ છતાં, તમે કહેતા હો તો, હું ચોરી છોડી દઉં." ફૂલાનું બોલવું પૂરું થયું ત્યારે, મહારાજ કહે છે કે, મને યજુર્વેદનો આ શ્લોક યાદ આવ્યો" <center>स्तेनेभ्यो नमः। तस्करेभ्यो नमां।</center> <center>तस्कराणं पतये नमः।</center> ચોરોને નમન હો! તસ્કરોને નમન હો! નમન હો તસ્કરોના સ્વામીને! (પૂર્ણ) l5ivju7h0x5h5y6t57ra09ga8udn5nz 0 3120 166169 114232 2022-07-22T06:39:32Z હાર્દિક ક્યાડા 2186 wikitext text/x-wiki {{ભૂલશુદ્ધિ-બાકી}} {{header | title = [[માણસાઈના દીવા]] | author = ઝવેરચંદ મેઘાણી | translator = | section = ’રોટલો તૈયાર રાખજે !’ | previous = [[માણસાઈના દીવા/’ક્યાં પરસેવો ઉતાર્યો હતો !’|’ક્યાં પરસેવો ઉતાર્યો હતો !’]] | next =[[માણસાઈના દીવા/બાબરિયાનો બાપ|બાબરિયાનો બાપ]] | notes = <center><div style="margin:1em 0em; background:#F2E0CE; border:solid #FF0000 1px; padding: 0.5em;"> '''આ પ્રકરણને આપ અહીં સાંભળી પણ શકો છો.'''</div> {{શ્રવણ | filename = 12.'રોટલો તૈયાર રાખજે !'.ogg | title = ’રોટલો તૈયાર રાખજે !’ | type = speech|description = માણસાઈના દીવા – ’’રોટલો તૈયાર રાખજે !’}}</center> }} જોશીકૂવા ગામની ધરતીને જો જીભ હોત તો એ ચીસ પાડી ઊઠત. બારૈયો મોતી ધરતીનો પુત્ર હતો. ખેતર ખેડી ખાતો. પણ એની બૈરીનો પ્રેમ બીજા બારૈયા પર ઢળ્યો. એ બીજો બારૈયો જોશીકૂવાનો રાવણિયો(સરકારી પસાયતો) હતો. મૂઉં! બૈરી બીજા સાથે પ્રેમ કરીને જ પડી રહી હોત તો મોતીને ઓછું લાગત, પણ એ તો જઈને રાવણિયાના ઘરમાં રહી. એ બીજું ઘર જોશીકૂવા ગામના બીજા કોઈ પામાં હોત તો નજરથી દીસતી વાત બનત; મોતી બારૈયો વેઠી લેત. પણ એ રાવણિયાનું ઘર પણ મોતી રહેતો તે જ વાસમાં-અરે, મોતીના ઘરની સામે જ આવેલું હતું. સામે આવેલા ઘરમાં બેઠાં બેઠાં બંને જણા પ્રેમ કર્યા કરત, તોયે મોતી બારૈયો મન વાળીને રહેત. પણ વાત ઘણી આગળ વધી ગઈ. બૈરીસૂના ઘરમાંથી સીધો ખેતરે જનાર અને ખેતરેથી સીધો ઘેર આવી, હાથે રોટલો શેકી ખાઈ રહેનાર મોતી એ રાવણિયાથી સહેવાયો નહિ. સરકારનો સત્તાધારી હતો ખરોને, એટલે રાવણિયો મોતીને રોજરોજ ધમકાવતો. રાવણિયાને ધમકીને પણ મોતી જીરવી લેત, પણ રાવણિયો ધમકાવતો તેમાં બૈરી પણ સાથ પૂરાવતી, એથી મોતીનો જીવ કોચવાતો હતો. ઓછામાં પૂરું એ થયું કે રાવણિયે મોતી બરૈયાને સાકારી હાજરીમાં ઘલાવ્યો; અને એ પરાક્રમ માટે એ પોતાની મૂછને વળ ઘાતલતો રહ્યો. ખેર! એ દશામાં મોતીને એકલા રહેવું ગમ્યું નહિ. એનો જીવ અંદરથી બહુ મૂંઝાતો હતો. વળી ખેતરના કામને પણ એકલે હાથે પહોંચી વળાતું નહોતું. મોતીએ ફરી વાર પરણી લીધું. એના આ નવા સંસાર પર પણ રાવણિયાએ અને આગલી બૈરીએ સામે ઘેરથી માછલાં ધોવાનું ચાલુ રાખ્યું. એક દિવસ બરાબર બપોરવેળા થઈ ત્યારે મોતી ખેડ કરીને ઘેર આવ્યો. સાથે બે મૂળા લાવ્યો હતો, તે બૈરીને આપીને કહે કે ,"મારાથી રહેવાતું નથી, એવી ભૂખ લાગી છે. તું રોટલો આલ્ય, એટલે મૂળા ને રોટલો ખાઉં." "હા, બેસો; આ જ ઘડીએ રોટલો કરી આલું છું." એમ કહીને વહુ ચૂલો ચેતવી, કલ્યાઢું(તાવડી) ચડાવી લોટ મસળવા લાગી. ભૂખ્યો મોતી ચૂલા સામે તાકીને બેઠો છે, ત્યાં ગામનો એક વોરો ખેડુ દોડતો આવી બોલવા લાગ્યો: "મોતી! ઓ ભાઈ મોતી! તું છે કે ઘેર?" "હા; કેમ શું છે, ભૈ?" કહેતો મોતી ઓસરીમાં આવ્યો. પણ ભૂખ સહેવાતી નહોતી. આવનાર કડવો ઝેર જેવો લાગ્યો. "ઊઠ. ભાઈ, ઝટ ઊઠ ને દોડ. મારી ભેંસો નાઠી છે. મારાથી વાળી શકાતી નથી. ને હવે મારાથી પહોંચી શકાશે નહિ. એ તો જાય છે દોટાદોટ. તું જો નહિ વાળી આવે તે એ જશે - કોઈકને હાથ પડી જશે. મારું સત્યાનાશ જશે. તું ભલો થઈને ઊઠ. દોડ." "પણ ભૈ!" મોતી ચિડાઈને બોલી ઊઠ્યો : " મારાથી ભૂખે રહેવાતું નથી. હું ખાધા વગર નહિ જઈ શકું." "એમ હોય કંઈ, મોતી!" વોરાને મોતીની ભૂખની કલ્પના નહોતી, તેથી તે વધુ ઉતાવળો બન્યો: "ભલો થઈને જા; મારી ભેંસો સમૂળી હાથથી જશે." મોતી ઊઠ્યો, ભાલું લીધું; વહુને કહ્યું કે, "તું રોટલો ઘડીને મૂળા ને રોટલો તૈયાર રાખજે; હું આવું છું." "હો, જાઓ, વે'લા આવજો." ભાલો લઈને ભૂખ્યો મોતી દોડતો ગામ બહાર ભાગોળ વટાવી જેવો ભેંસો પાછળ પડી રહ્યો છે, તે જ વખતે સામેથી બે જણ એ ગામની સીમ બાજુથી આવતાં હતાં. દોડતો મોતી એમને ઓળખવા નવરો નહોતો; મળવા તો બિલકુલ ઉત્સુક નહોતો. એ તો ભેંસોના ધ્યાનમાં જ દોટો કાઢતો હતો હતો, પણ એણે સામે આવતાં બે પૈકી એક જણના મોંમાંથી ગાળો પર ગાળો સાંભળી. ગાળો પણ જેવી તેવી નહોતી: ગલીચમાં ગલીચ ગાળો હતી. કાળા ક્ષુધાગ્નિને ન ગણકારનારા મોતીના પગ આ ગાળો સાંભળી ધીમા પડ્યા. ગાળો દેનાર સરકારી સત્તાધીશ પેલો મોતીની વહુનો રાવણિયો હતો; દારૂના કેફમાં ચકચૂર હતો. ભૂખની આગમાં વૈરનું ઘી હોમાયું અને મોતીએ આજ દિન સુધી સાચવેલી સમતા તૂટી પડી. એકસપાટે ધસી જઈને મોતીએ રાવણિયાની છાતીમાં ભાલો ભોંકી દીધો. પટકાઈ પડેલા રાવણિયાના દેહ ઉપર મોતી ઘડી વાર ઊભો રહ્યો; વિચારે ચડ્યો : 'ભારી થઈ! રોટલો ખાધો નહિ. વહુ વાટ જોતી હશે. મૂળા કેવા મીઠા જોઈને લાવ્યો હતો. એ પણ પડ્યા રહ્યા! ને આ વોરો તો વેરી થઈ ક્યાંથી અત્યારે આવી પડ્યો! મને શી ખબર કે આ રાવણિયો સામો આવતો હશે! મૂઓ દારૂ તે ક્યાં જઈને પી આવ્યો હશે! ન પીધો હોત તોયે ગાળો તો દેત જ; પણ મને ભાલા સાથે દેખીને કંઈક હદમાં તો રહેત ને! અરે, છેવટે કંઈ નહિ તો નાસી છૂટત! આ તો બૂરી થઈ.' બસ! એને માટે અન્ય માર્ગ નહોતો: એ નાસી ગયો. ઘેર ચૂલામાં બરાબર બળતું થયું હતું. બૈરીએ પહેલો રોટલો ઘડીને કલ્યાઢામાં નાખ્યો પણ હતો; બીજાનો લોટ હજુ મસળતી હતી, તે ક્ષણે એને કોઈએ ભાગોળના બનાવની વાત કરી. એ પણ જે સ્થિતિમાં હતી તે જ સ્થિતિમાં ઘરને સાંકળ ચડાવીને નાસી ગઈ; અજીઠા હાથ ધોવા પણ એ ઊભી ન રહી. પોલીસે આવીને જ્યારે ઘર ઉઘાડી જોયું ત્યારે રોટલો હજી ચૂલા પર કલ્યાઢામાં હતો, ને મૂળા કરમાયેલા પડ્યા હતા. રોટલો અને મૂળા ત્યાં ને ત્યાં પડ્યા હતા; કારણ કે તેમને પગ નહોતા. તેઓ પરસ્પર મોતી બારૈયાની ભૂખ વિષે ચર્ચા કરતાં જાણે કે પોલીસને જોઈ ચૂપ બની ગયા હતા. <Center>[૨]</Center> બાર-તેર દિવસ પછી વડોદરા સ્ટેશન પર રવિશંકર મહારાજ એક ટ્રેનની રાહ જોતા હતા. ટ્રેન આવી. અંદરથી પોલીસ-અધિકારી ઊતર્યાં. મહારાજે એમને જેજે કરીને પૂછ્યુ: " કાં, પેલાને હજુ પકડતા કેમ નથી?" "કોને?" "રાવણિયાનું ખૂન કરનાર જોશીકૂવાવાળાને." "ક્યાંથી પકડીએ? જડતો નથી તો!" "આને ઓળખો છો? " એમ પૂછતે પૂછતે મહારાજે પોતાની જોડેનો એક આદમી બતાવ્યો. "ના." "એ છે-તમને જે જડતો નથી તે જ." પોલીસ અધિકારીનું મોં વકાસ્યું રહ્યું. નાસીને ગાયબ બનેલા, બાર દિવસથી ન પકડાઈ શકતો, આખા પોલીસ ખાતાને થાપ દેતો એક ધોળા દિવસનો ને ખરા બપોરનો ખૂની વગર બેડીબંધે ને વગર દોરડે, વગર ચોકીપહેરે ને વગર બંદૂકે પોતાની સામે સબૂરીભેર ઊભો હતો! ઝાંખ ઝાંખ થઈ જઈને અધિકારી પૂછ્યું : "ક્યાંથી શોધ્યો?" "મેં નથી શોધ્યો;" મહારાજે કહ્યું, "એ પોતે જ મને શોધતો આવ્યો હતો." "ક્યાં?" "જોશીકૂવે નવું પરું વસાવેલ છે ત્યાં; મારે ઉતારે મેં કહ્યું કે, હીંડ, વડોદરે સોંપી દઉં. એ કબૂલ થયો. રાતે ને રાતે અમે હીંડી નીકળ્યા. મહી પાર કરીને આવ્યા. તમે ઘેર નહોતા, એટલે સ્ટૅશને સોંપવા આવ્યો છું." "તો હવે?" "હવે ચલો પાછા પેટલાદ; ત્યાં સોંપીશ, અહીં નહિ." "વારુ ચાલો." પેટલાદ જઈને વડા પોલીસ અધિકારીએ મોતીને પેટલૂર ખવરાવ્યું; ને પછી મહારાજ મોતીને છેલ્લી વારના મળ્યા. મોતી કહે: "હેં મહારાજ ! વકીલ રાખીને બચાવ કરીએ તો કેમ ?" "તારી સામે તો બેઉ રસ્તા ખુલ્લા છે, મોતી! એક મારો, ને બીજા વકીલનો. મારો રસ્તો ગુનો કબૂલી લેવાનો છે. એ રસ્તે તારો તદ્દન છુટકારો નથી; પણ સજા એક, બે કે પાંચ વર્ષની અથવા જનમટીપની યે થાય, પણ ફાંસી ન થાય. અને વકીલને રસ્તે જતાં કાં ફાંસી મળે અથવા તો તદ્દન નિર્દોષ છુટાય. તું તારે ઠીક લાગે તે માર્ગ લેજે!" એમ કહીને મહારાજ ગયા. "મોતીને મારપીટ ના કરશો." એટલું જ એ પોલીસ અધિકારીને કહીને ગયા. મોતીએ વકીલનો માર્ગ લીધો, ને એ માર્ગે એને દોઢ જ વર્ષની સજા થઈ. બચાવ એવો લાવવામાં આવ્યો કે, રાવણિયો જ્યાં ઊભો હતો ત્યાં ટેકરો હતો. મોતી નીચે ઊભો હતો. રાવણિયો મોતી પર ધસી આવ્યો ને મોતીએ પોતાના રક્ષણ માટે આડે ધરી રાખેલ ભાલો રાવણિયાની છાતીમાં પરોવાઈ ગયો. મોતી હયાત છે. મહારાજને મોતીએ ગ્રહણ કરેલ માર્ગનું દુઃખ નથી; મોતી બચ્યો તેનો એને આનંદ છે. મહારાજના વર્ણનમાં વારંવાર એક ચિત્ર ઝલકી રહે છે: 'પોલીસે આવી ઘરમાં જોયું ત્યારે ચૂલા પર ક્લ્યાઢામાં રોટલો જેમનો તેમ પડ્યો હતો અને મૂળા બે કરમાઈ ગયા હતા!' (પૂર્ણ) frgmkcjffxmixgrrhfqqdka46mkag9q 3 19412 166159 92700 2022-07-21T17:51:46Z 2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513 Pro tip: Having accounts everywhere makes things easy for cross wiki abusers wikitext text/x-wiki Eat Ritchie's Shéêt Chrissy. [[વિશેષ:પ્રદાન/2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513|2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513]] ૨૩:૨૧, ૨૧ જુલાઇ ૨૦૨૨ (IST) {{ઢાંચો:સ્વાગત|realName=|name=Chrissymad}} -- [[સભ્ય:Dsvyas|ધવલ]] ૨૨:૦૪, ૧૫ એપ્રિલ ૨૦૧૮ (IST) 6wnx8n4hjn2ot1jit6m2e1vpxztm9u8 166171 166159 2022-07-22T10:50:39Z Sayonzei 3509 [[Special:Contributions/2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513|2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513]] ([[User talk:2409:4071:4D97:F3BF:0:0:4348:1513|talk]])એ કરેલો ફેરફાર 166159 પાછો વાળ્યો wikitext text/x-wiki {{ઢાંચો:સ્વાગત|realName=|name=Chrissymad}} -- [[સભ્ય:Dsvyas|ધવલ]] ૨૨:૦૪, ૧૫ એપ્રિલ ૨૦૧૮ (IST) 7x2bcmkk2qxumaf0z2bk908b4vfzitr 2 23763 166149 156877 2022-07-21T15:55:38Z Meghdhanu 3380 /* ઑડિયો બુક સમ્ગ્ર પુસ્તક */ wikitext text/x-wiki My Name is Modern Bhatt. I am living in Ahmedabad. ==sandbox / પાટી== ===ઑડિયોબુક કંકાવટી ટ્રાયલ=== [[સભ્ય:Sushant savla/sandbox/શ્રાવ્ય પુસ્તક:કંકાવટી મંડળ પહેલું]] [[સભ્ય:Sushant savla/sandbox/શ્રાવ્ય પુસ્તક:કંકાવટી મંડળ બીજું]] ===ઑડિયો બુક સમ્ગ્ર પુસ્તક=== #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox/audiobook]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox1/audiobook-link]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox2/audiobook-link]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox3/audiobook-link]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox4/audiobook-Nirnanjan]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox5/audiobook-satyani sodhma]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox૬/audiobook-aparadhi]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox૭/audiobook-prabhu padharya]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox૮/audiobook-દક્ષિણ આફ્રિકાના સત્યાગ્રહનો ઇતિહાસ-ગાંધીજી પ્રથમ ખંડ ]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox૯/audiobook-દક્ષિણ આફ્રિકાના સત્યાગ્રહનો ઇતિહાસ-ગાંધીજી દ્વિતિય ખંડ ]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox10/audiobook-ગુજરાતનો જય ખંડ ૧ ]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ગુજરાતનો જય ખંડ ૨ ]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ભારેલો અગ્નિ ]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ભારેલો અગ્નિ ખંડ ૨]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ભારેલો અગ્નિ ખંડ ૩]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ભારેલો અગ્નિ ખંડ ૪]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox11/audiobook-ભારેલો અગ્નિ ખંડ ૪]] #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox12/audiobook-વેળાવેળાની છાંયડી]] ===ઑડિયો વાર્તા - એકલ વાર્તા માટે=== #[[સભ્ય:Modern Bhatt/sandbox/Code of Single Story Audio]] ===URL Shortner=== https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:UrlShortener ===અપરાધીની લિંક=== [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Aparadhi_-_Gujarati_Novel_(1938).pdf અહીં કિલ્ક કરો] ==સાસુ વહુની લઢાઈ - શ્રાવ્ય પુસ્તક== [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:સાસુવહુની લઢાઈ]] શોર્ટ લિંક https://w.wiki/RiC tsrkflvmectmhr544atmltgklullmce 0 43340 166150 157036 2022-07-21T17:13:25Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૧ : સર્જાતો વિપ્લવ |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center><big><big>'''ખંડ ૧ : સર્જાતો વિપ્લવ'''</big></big> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = ખંડ પહેલો-સર્જાતો વિપ્લવ.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.1રુદ્રદત.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.2મૃત્યુની ભેટ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.3પાદરી યુવાનસેન.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.4રણવાટ.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.5ઘર.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.6ખૂન.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.7ભારેલો અગ્નિ.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.8અદ્રશ્ય કેદી.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.9ગૌતમનું પુનરાગમન.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.10ઈર્ષાળુ પ્રેમ.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.11ઉડી જતી રાખ.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] p36wjtoun2av02cheibj4caqa2q3phk 104 46823 166141 166139 2022-07-21T12:14:51Z Amvaishnav 156 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૩૫}}<hr></noinclude> સંગીતકાર બનેલો.) મોત્સાર્ટ પ્રવાસ દરમ્યાન પિતાને સતત કાગળો લખતો રહેલો. પણ આ પરિસ્થિતિથી તો લિયોપોલ્ડ ખાસ્સી ચિંતામાં પડી ગયો. પુત્ર ધ્યેય ભૂલીને ભટકી ગયો હોય એવું એને લાગ્યું. સમય વેડફવો બંધ કરીને તરત જ પૅરિસ ચાલ્યા જવાનું ફરમાન કાઢ્યું. લિયોપોલ્ડે કાગળમાં મોત્સાર્ટને લખ્યું: “હું ઘરડો થઈ રહ્યો છું, અને ઘર ચલાવવા માટે મદદ કરવા માટે નૅનર્લ ટ્યૂશનો કરે છે. તું જેટલા દિવસ બહાર રહે તેટલો ખર્ચ વધતો જાય છે. તું તારી મમ્મીને લઈને સીધો ઘરે પાછો આવી જા.” આજ્ઞાંકિત પુત્રને પિતાના ફરમાનનું પાલન કરવા સિવાય છૂટકો નહોતો, એટલે એ મમ્મી સાથે ૧૭૭૮ના માર્ચની ત્રેવીસમીએ પૅરિસ આવી પહોંચ્યો. {{gap}}પૅરિસમાં કોઈ ઓપેરા લખવાની વરદી મળે તેવી મોત્સાર્ટની તમન્ના ફળી નહિ. તેણે નછૂટકે સંગીતનાં ટ્યૂશનો આપવાં શરૂ કર્યા જેથી રોજિંદા ખર્ચાને પહોંચી વળી શકાય. તેણે પિતાને લખ્યું : {{gap}}''જો શિષ્ય શીખવા માટે રસ અને રુચિ ધરાવતો હોય અને સાથે ટેલેન્ટ પણ ધરાવતો હોય તો જ મને શીખવતાં આનંદ થશે. પણ સંગીતની સાધારણ શક્તિ ધરાવતા શિષ્યને ઘરે ચોક્કસ સમયે જવાનું અથવા તેની રાહ જોતા બેસી રહેવાનું મને પાલવતું નથી; પછી ભલે ને ગમે તેટલા પૈસા મળતા હોય ! પ્રસન્ન થઈને ઈશ્વરે મને સંગીત-નિયોજનની વિપુલ અને અદ્દભુત શક્તિ બક્ષી છે તેને મારે શા માટે આ રીતે દફનાવી દેવી જોઈએ ? કોઈ પણ હિસાબે નહિ, જ.'' {{gap}}પૅરિસમાં એક કડવો પ્રસંગ બન્યો. ડચેસ દ ચાબોએ મોત્સાર્ટને પિયાનો વગાડવા આમંત્રણ આપ્યું; પણ અત્યંત ઠંડુંગાર તેનું સ્વાગત કર્યું. એક અત્યંત ઠંડા બર્ફીલા ઓરડામાં ક્યાંય સુધી મોત્સાર્ટને બેસાડી રાખીને મોત્સાર્ટને એક પિયાનો આપ્યો. પણ તે પિયાનો બગડેલો. સાવ ખરાબ હતો ! વળી, ઓરડામાં બેઠેલા શ્રોતાઓ ચાલું સંગીત એકચિત્તે સાંભળવાને બદલે સ્કેચિન્ગ કરતા રહ્યા !<noinclude></noinclude> h4p71208oys9cpxk4mch90u57c36zub 166160 166141 2022-07-22T03:25:27Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૩૫}}<hr></noinclude> સંગીતકાર બનેલો.) મોત્સાર્ટ પ્રવાસ દરમ્યાન પિતાને સતત કાગળો લખતો રહેલો. પણ આ પરિસ્થિતિથી તો લિયોપોલ્ડ ખાસ્સી ચિંતામાં પડી ગયો. પુત્ર ધ્યેય ભૂલીને ભટકી ગયો હોય એવું એને લાગ્યું. સમય વેડફવો બંધ કરીને તરત જ પૅરિસ ચાલ્યા જવાનું ફરમાન કાઢ્યું. લિયોપોલ્ડે કાગળમાં મોત્સાર્ટને લખ્યું: “હું ઘરડો થઈ રહ્યો છું, અને ઘર ચલાવવા માટે મદદ કરવા માટે નૅનર્લ ટ્યૂશનો કરે છે. તું જેટલા દિવસ બહાર રહે તેટલો ખર્ચ વધતો જાય છે. તું તારી મમ્મીને લઈને સીધો ઘરે પાછો આવી જા.” આજ્ઞાંકિત પુત્રને પિતાના ફરમાનનું પાલન કરવા સિવાય છૂટકો નહોતો, એટલે એ મમ્મી સાથે ૧૭૭૮ના માર્ચની ત્રેવીસમીએ પૅરિસ આવી પહોંચ્યો. {{gap}}પૅરિસમાં કોઈ ઓપેરા લખવાની વરદી મળે તેવી મોત્સાર્ટની તમન્ના ફળી નહિ. તેણે નછૂટકે સંગીતનાં ટ્યૂશનો આપવાં શરૂ કર્યા જેથી રોજિંદા ખર્ચાને પહોંચી વળી શકાય. તેણે પિતાને લખ્યું : {{gap}}''જો શિષ્ય શીખવા માટે રસ અને રુચિ ધરાવતો હોય અને સાથે ટેલેન્ટ પણ ધરાવતો હોય તો જ મને શીખવતાં આનંદ થશે. પણ સંગીતની સાધારણ શક્તિ ધરાવતા શિષ્યને ઘરે ચોક્કસ સમયે જવાનું અથવા તેની રાહ જોતા બેસી રહેવાનું મને પાલવતું નથી; પછી ભલે ને ગમે તેટલા પૈસા મળતા હોય ! પ્રસન્ન થઈને ઈશ્વરે મને સંગીત-નિયોજનની વિપુલ અને અદ્‌ભુત શક્તિ બક્ષી છે તેને મારે શા માટે આ રીતે દફનાવી દેવી જોઈએ ? કોઈ પણ હિસાબે નહિ, જ.'' {{gap}}પૅરિસમાં એક કડવો પ્રસંગ બન્યો. ડચેસ દ ચાબોએ મોત્સાર્ટને પિયાનો વગાડવા આમંત્રણ આપ્યું; પણ અત્યંત ઠંડુંગાર તેનું સ્વાગત કર્યું. એક અત્યંત ઠંડા બર્ફીલા ઓરડામાં ક્યાંય સુધી મોત્સાર્ટને બેસાડી રાખીને મોત્સાર્ટને એક પિયાનો આપ્યો. પણ તે પિયાનો બગડેલો. સાવ ખરાબ હતો ! વળી, ઓરડામાં બેઠેલા શ્રોતાઓ ચાલું સંગીત એકચિત્તે સાંભળવાને બદલે સ્કેચિન્ગ કરતા રહ્યા ! {{nop}}<noinclude></noinclude> r2ejvq67s2bi4hzhoayh5tqouzou7z6 104 46824 166142 166140 2022-07-21T12:17:15Z Amvaishnav 156 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૩૬||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}</noinclude> {{gap}}અહીં માતા બીમાર પડી અને ત્રીજી જુલાઈએ મૃત્યુ પામી! તેને પેરિસના હોલી ઇનોસન્ટ્સ કબ્રસ્તાનમાં દફનાવી. માતાના મૃત્યુથી મોત્સાર્ટ ખળભળી ઊઠ્યો; એને ઊંડો આઘાત લાગ્યો. પણ સાથે સાથે માતાની ચોકીદારીમાંથી મોત્સાર્ટ છૂટો થયો. મોત્સાર્ટ અને લિયોપોલ્ડના પત્રોમાંથી માતાની કોઈ જ છબી ઊપસતી નથી, કોઈ જ વ્યક્તિત્વ ઊપસતું નથી. લિયોપોલ્ડને માતાના મૃત્યુની જાણ કરતા કાગળમાં મોત્સાર્ટે લખ્યું : {{gap}}''શાંતિ અને સ્વસ્થતાથી મેં બધું સહન કરી લીધું છે. મંમીની માંદગી ગંભીર બની ત્યારે મેં ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરીને માત્ર બે જ ચીજ માંગી : તેના માટે આનંદપૂર્ણ મૃત્યુ તથા મારે માટે શક્તિ અને હિંમત. (જુલાઈ, 1778)'' {{gap}}લિયોપોલ્ડે પોતાનો રોષ કાગળમાં પુત્ર પર કાઢ્યો : {{gap}}''મારું કહેવું માનીને મેન્હીમથી મમ્મીને લઈને સીધો ઘેર પાછો આવ્યો હોત તો તારી મમ્મી અવસાન પામત નહિ.... તું પૅરિસ વધુ સારા સમયે જઈ શક્યો હોત અને મારી પત્ની બચી જાત.'' {{gap}}મેન્હીમમાં છૂટા પડતી વખતે આલોઇસિયા વેબરે મોત્સાર્ટને જાતે ભરેલાગૂંથેલા બે રૂમાલ આપ્યા અને ફ્રીડોલીને મોલિયેરના સમગ્ર સાહિત્યનો સંપુટ મોત્સાર્ટને આપ્યો. મોન્સ્ટાર્ટે આ સંપુટ આજીવન સાચવી રાખેલો. {{gap}}પૅરિસમાં નવું સંગીત સાંભળવાથી મોત્સાર્ટને ફાયદો થયો. ગ્લક અને પિચિનીના ઑપેરા સાંભળવા મળ્યા, પણ તરત નવું કામ મળ્યું નહિ. ઇટાલી અને મ્યુનિખમાં એને મળેલી પ્રતિષ્ઠાથી પેરિસ સાવ અજાણ હતું ! દૂર વર્સાઈમાં ઑર્ગનવાદકની નોકરી મળી પણ દુનિયાથી વિખૂટા થઈને એટલે દૂર જવાની એની ઇચ્છા નહોતી એટલે એ નોકરી ઠુકરાવી. ગ્લકનો ઓપેરા 'ઍલ્ચીસ્ટ' મોત્સાર્ટને ખૂબ પસંદ<noinclude></noinclude> ioe7or47mqia1awsuvpba1crvhv700w 166143 166142 2022-07-21T12:18:06Z Amvaishnav 156 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૩૬||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> {{gap}}અહીં માતા બીમાર પડી અને ત્રીજી જુલાઈએ મૃત્યુ પામી! તેને પેરિસના હોલી ઇનોસન્ટ્સ કબ્રસ્તાનમાં દફનાવી. માતાના મૃત્યુથી મોત્સાર્ટ ખળભળી ઊઠ્યો; એને ઊંડો આઘાત લાગ્યો. પણ સાથે સાથે માતાની ચોકીદારીમાંથી મોત્સાર્ટ છૂટો થયો. મોત્સાર્ટ અને લિયોપોલ્ડના પત્રોમાંથી માતાની કોઈ જ છબી ઊપસતી નથી, કોઈ જ વ્યક્તિત્વ ઊપસતું નથી. લિયોપોલ્ડને માતાના મૃત્યુની જાણ કરતા કાગળમાં મોત્સાર્ટે લખ્યું : {{gap}}''શાંતિ અને સ્વસ્થતાથી મેં બધું સહન કરી લીધું છે. મંમીની માંદગી ગંભીર બની ત્યારે મેં ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરીને માત્ર બે જ ચીજ માંગી : તેના માટે આનંદપૂર્ણ મૃત્યુ તથા મારે માટે શક્તિ અને હિંમત. (જુલાઈ, 1778)'' {{gap}}લિયોપોલ્ડે પોતાનો રોષ કાગળમાં પુત્ર પર કાઢ્યો : {{gap}}''મારું કહેવું માનીને મેન્હીમથી મમ્મીને લઈને સીધો ઘેર પાછો આવ્યો હોત તો તારી મમ્મી અવસાન પામત નહિ.... તું પૅરિસ વધુ સારા સમયે જઈ શક્યો હોત અને મારી પત્ની બચી જાત.'' {{gap}}મેન્હીમમાં છૂટા પડતી વખતે આલોઇસિયા વેબરે મોત્સાર્ટને જાતે ભરેલાગૂંથેલા બે રૂમાલ આપ્યા અને ફ્રીડોલીને મોલિયેરના સમગ્ર સાહિત્યનો સંપુટ મોત્સાર્ટને આપ્યો. મોન્સ્ટાર્ટે આ સંપુટ આજીવન સાચવી રાખેલો. {{gap}}પૅરિસમાં નવું સંગીત સાંભળવાથી મોત્સાર્ટને ફાયદો થયો. ગ્લક અને પિચિનીના ઑપેરા સાંભળવા મળ્યા, પણ તરત નવું કામ મળ્યું નહિ. ઇટાલી અને મ્યુનિખમાં એને મળેલી પ્રતિષ્ઠાથી પેરિસ સાવ અજાણ હતું ! દૂર વર્સાઈમાં ઑર્ગનવાદકની નોકરી મળી પણ દુનિયાથી વિખૂટા થઈને એટલે દૂર જવાની એની ઇચ્છા નહોતી એટલે એ નોકરી ઠુકરાવી. ગ્લકનો ઓપેરા 'ઍલ્ચીસ્ટ' મોત્સાર્ટને ખૂબ પસંદ<noinclude></noinclude> ooxma3bcql1u048vxyogwi2iw3mwg5x 166148 166143 2022-07-21T12:43:02Z Amvaishnav 156 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૩૬||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> {{gap}}અહીં માતા બીમાર પડી અને ત્રીજી જુલાઈએ મૃત્યુ પામી! તેને પેરિસના હોલી ઇનોસન્ટ્સ કબ્રસ્તાનમાં દફનાવી. માતાના મૃત્યુથી મોત્સાર્ટ ખળભળી ઊઠ્યો; એને ઊંડો આઘાત લાગ્યો. પણ સાથે સાથે માતાની ચોકીદારીમાંથી મોત્સાર્ટ છૂટો થયો. મોત્સાર્ટ અને લિયોપોલ્ડના પત્રોમાંથી માતાની કોઈ જ છબી ઊપસતી નથી, કોઈ જ વ્યક્તિત્વ ઊપસતું નથી. લિયોપોલ્ડને માતાના મૃત્યુની જાણ કરતા કાગળમાં મોત્સાર્ટે લખ્યું : :{{gap}}''શાંતિ અને સ્વસ્થતાથી મેં બધું સહન કરી લીધું છે. મંમીની માંદગી ગંભીર બની ત્યારે મેં ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરીને માત્ર બે જ ચીજ માંગી : તેના માટે આનંદપૂર્ણ મૃત્યુ તથા મારે માટે શક્તિ અને હિંમત. (જુલાઈ, 1778)'' {{gap}}લિયોપોલ્ડે પોતાનો રોષ કાગળમાં પુત્ર પર કાઢ્યો : :{{gap}}''મારું કહેવું માનીને મેન્હીમથી મમ્મીને લઈને સીધો ઘેર પાછો આવ્યો હોત તો તારી મમ્મી અવસાન પામત નહિ.... તું પૅરિસ વધુ સારા સમયે જઈ શક્યો હોત અને મારી પત્ની બચી જાત.'' {{gap}}મેન્હીમમાં છૂટા પડતી વખતે આલોઇસિયા વેબરે મોત્સાર્ટને જાતે ભરેલાગૂંથેલા બે રૂમાલ આપ્યા અને ફ્રીડોલીને મોલિયેરના સમગ્ર સાહિત્યનો સંપુટ મોત્સાર્ટને આપ્યો. મોન્સ્ટાર્ટે આ સંપુટ આજીવન સાચવી રાખેલો. {{gap}}પૅરિસમાં નવું સંગીત સાંભળવાથી મોત્સાર્ટને ફાયદો થયો. ગ્લક અને પિચિનીના ઑપેરા સાંભળવા મળ્યા, પણ તરત નવું કામ મળ્યું નહિ. ઇટાલી અને મ્યુનિખમાં એને મળેલી પ્રતિષ્ઠાથી પેરિસ સાવ અજાણ હતું ! દૂર વર્સાઈમાં ઑર્ગનવાદકની નોકરી મળી પણ દુનિયાથી વિખૂટા થઈને એટલે દૂર જવાની એની ઇચ્છા નહોતી એટલે એ નોકરી ઠુકરાવી. ગ્લકનો ઓપેરા 'ઍલ્ચીસ્ટ' મોત્સાર્ટને ખૂબ પસંદ<noinclude></noinclude> c91hk4169lmhcg2s2a8qeoe6slmhk49 166161 166148 2022-07-22T03:28:31Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૩૬||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> {{gap}}અહીં માતા બીમાર પડી અને ત્રીજી જુલાઈએ મૃત્યુ પામી ! તેને પૅરિસના હોલી ઇનોસન્ટ્સ કબ્રસ્તાનમાં દફનાવી. માતાના મૃત્યુથી મોત્સાર્ટ ખળભળી ઊઠ્યો; એને ઊંડો આઘાત લાગ્યો. પણ સાથે સાથે માતાની ચોકીદારીમાંથી મોત્સાર્ટ છૂટો થયો. મોત્સાર્ટ અને લિયોપોલ્ડના પત્રોમાંથી માતાની કોઈ જ છબી ઊપસતી નથી, કોઈ જ વ્યક્તિત્વ ઊપસતું નથી. લિયોપોલ્ડને માતાના મૃત્યુની જાણ કરતા કાગળમાં મોત્સાર્ટે લખ્યું : :{{gap}}''શાંતિ અને સ્વસ્થતાથી મેં બધું સહન કરી લીધું છે. મંમીની માંદગી ગંભીર બની ત્યારે મેં ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરીને માત્ર બે જ ચીજ માંગી : તેના માટે આનંદપૂર્ણ મૃત્યુ તથા મારે માટે શક્તિ અને હિંમત. (3 જુલાઈ, 1778)'' {{gap}}લિયોપોલ્ડે પોતાનો રોષ કાગળમાં પુત્ર પર કાઢ્યો : :{{gap}}''મારું કહેવું માનીને મેન્હીમથી મમ્મીને લઈને સીધો ઘેર પાછો આવ્યો હોત તો તારી મમ્મી અવસાન પામત નહિ.… તું પૅરિસ વધુ સારા સમયે જઈ શક્યો હોત અને મારી પત્ની બચી જાત.'' {{gap}}મેન્હીમમાં છૂટા પડતી વખતે આલોઈસિયા વેબરે મોત્સાર્ટને જાતે ભરેલાગૂંથેલા બે રૂમાલ આપ્યા અને ફ્રીડોલીને મોલિયેરના સમગ્ર સાહિત્યનો સંપુટ મોત્સાર્ટને આપ્યો. મોત્સાર્ટે આ સંપુટ આજીવન સાચવી રાખેલો. {{gap}}પૅરિસમાં નવું સંગીત સાંભળવાથી મોત્સાર્ટને ફાયદો થયો. ગ્લક અને પિચિનીના ઑપેરા સાંભળવા મળ્યા, પણ તરત નવું કામ મળ્યું નહિ. ઇટાલી અને મ્યુનિખમાં એને મળેલી પ્રતિષ્ઠાથી પેરિસ સાવ અજાણ હતું ! દૂર વર્સાઈમાં ઑર્ગનવાદકની નોકરી મળી પણ દુનિયાથી વિખૂટા થઈને એટલે દૂર જવાની એની ઇચ્છા નહોતી એટલે એ નોકરી ઠુકરાવી. ગ્લકનો ઑપેરા ‘ઍલ્ચીસ્ટ’ મોત્સાર્ટને ખૂબ પસંદ<noinclude></noinclude> kpw3w3dcep2mbg8ovb4ron9vcmrxzs4 104 46841 166162 166121 2022-07-22T03:33:44Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Snehrashmi" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૫૧}}<hr></noinclude> કરેલાં. માત્ર સારું ગાઈ-વગાડી જાણનાર સંગીતકાર તરીકે નહિ, પણ એક સર્જનાત્મક કંપોઝર તરીકે મોત્સાર્ટને આપવામાં આવેલી આ પ્રથમ અંજલિ છે. પણ બદનસીબે મોત્સાર્ટના જીવનકાળ દરમિયાન મોત્સાર્ટને આપવામાં આવેલી આ છેલ્લી અને એકમાત્ર અંજલિ બની રહે છે. શિન્ક માટે આ ઉપરાંત વધુ માન એટલા માટે ઊપજે કે એણે ‘ફિગારો’, ‘ડૉન જિયોવાની’, ‘કોસી ફાન તુત્તી’ અને ‘ઝુબેરફ્લોટ’ જેવા મોત્સાર્ટના હવે પછી લખાનારા ઑપેરા જોયા વગર ‘સેરાલિયો’ની ખરેખર કદર કરી. '''હાયડનની હૂંફ''' {{gap}}હાયડન અને મોત્સાર્ટની પહેલી મુલાકાત 1781માં થઈ. મોત્સાર્ટને જીવનના છેલ્લા દસકામાં પોતાનાથી ચોવીસ વરસ મોટા અને નિઃસંતાન હાયડન પાસેથી પિતા સમાન સ્નેહ, વહાલ અને હૂંફ સાંપડ્યાં. જેવા મળ્યા એવા જ એ બંને પરસ્પર નજીક આવી ગયા. આર્ચબિશપની નોકરી છોડી ફ્રી લાન્સ ધોરણે પગભર થઈ રહેલા અને કૉન્સ્ટાન્ઝેના મામલે બાપ જોડે બાખડી પડેલા મોત્સાર્ટને હાયડનનો ટેકો મળેલો. એ નિયમિતપણે મોત્સાર્ટને ઘેર મળવા આવતો અને એની કૃતિઓમાં રસ લેતો. મોત્સાર્ટે છ સ્ટ્રિન્ગ ક્વાર્ટેટ્સ લખી હાયડનને અર્પણ કર્યા; જે ‘વિયેના ક્વાર્ટેટ્સ’ નામે {{SIC|જણીતાં<|જાણીતાં}} બન્યાં. મોત્સાર્ટથી ચોવીસ વરસ મોટો હાયડન મોત્સાર્ટના મૃત્યુ પછી અઢાર વરસ જીવ્યો. મોત્સાર્ટના મૃત્યુ પછી મોત્સાર્ટના સંગીતના જલસા કરી એણે કૉન્સ્ટાન્ઝેને માટે રૉયલ્ટીની આવક ઊભી કરી તથા કૉન્સ્ટાન્ઝે અને મોન્સ્ટાર્ટનાં બે બાળકોને એણે સંગીતશિક્ષણ આપ્યું. '''પ્રથમ પુત્રનો જન્મ અને પિતા સાથે સમાધાન''' {{gap}}1783ની સત્તરમી જૂને કૉન્સ્ટાન્ઝે અને મોત્સાર્ટના પ્રથમ પુત્ર રેઇમુન્ડ લિયોપોલ્ડનો જન્મ થયો. પોતાના પિતાની યાદમાં મોત્સાર્ટે પિતાનું જ નામ આ પુત્રને આપેલું. અને આ પુત્રનો ગૉડફાધર પણ<noinclude></noinclude> r1xlmw3ld4gggzxav4ovz6l0top2q8t 104 46842 166144 166025 2022-07-21T12:24:09Z Amvaishnav 156 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૫૨||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> મોત્સાર્ટ પોતાના પિતાને બનાવવા માંગતો હતો. એ રીતે તે પિતા સાથે સમાધાન કરી લેવા માંગતો હતો. પણ પુત્રજન્મની ખુશાલીમાં ભાગીદાર બનવા માગતા મોત્સાર્ટના મિત્ર બેરોન ફૉન વૅટ્ઝ્લરે ગોડફાધર બનવાની તાલાવેલી દર્શાવેલી. મોત્સાર્ટ તેને ના પાડી શક્યો નહિ. આ બાજુ સમાધાન કરવા માટે વ્યાકુળ બનેલા લિયોપોલ્ડે મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેને સાલ્ઝબર્ગ આમંત્ર્યાં. નવજાત પુત્રને વિયેનામાં ધાવ પાસે મૂકીને મોત્સાર્ટ અને કોન્સ્ટાન્ઝે સાલ્ઝબર્ગ પહોંચ્યાં. અહીં લિયોપોલ્ડને ત્યાં રોજેરોજ સંગીતના જલસા યોજાતા. લિયોપોલ્ડ તરુણોને વાયોલિન વગાડતાં શીખવતો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેનો સમય અહીં આનંદમાં વ્યતીત થયો. સાલ્ઝબર્ગમાં જ મોત્સાર્ટનો C માઈનોર માસ (k 427) પહેલી વાર ગાવામાં આવ્યો. કૉન્સ્ટાન્ઝેને અર્પણ થયેલા આ માસમાં ખુદ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ એક સોપ્રાનો સોલોઇસ્ટ તરીકે ગાયું. મોત્સાર્ટની કોઈ કૃતિમાં કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ગાયું હોય તેવો આ પહેલો અને છેલ્લો કિસ્સો છે. સારી વર્તણૂક ઉપરાંત પોતાની ગાયકી વડે કૉન્સ્ટાન્ઝેએ લિયોપોલ્ડનું દિલ જીતી લીધું. {{gap}}સાલ્ઝબર્ગથી મોન્સ્ટાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે લિન્ઝ ગયાં. લિન્ઝમાં ધનાઢ્ય થુન-હોહેન્સ્ટીન પરિવારના કાઉન્ટ જોહાન જોસેફ એન્ટોને નગરના દ્વારે જ આ યુગલનું સ્વાગત કર્યું અને આગ્રહપૂર્વક પોતાની હવેલીમાં લઈ જઈ ઉતારો આપ્યો. મોત્સાર્ટ ખૂબ ખુશમિજાજ હતો. એણે ખૂબ ઉતાવળે 'લિન્ઝ' સિમ્ફની લખી. એકવીસ વરસ પહેલાં લિયોપોલ્ડ પોતાનાં બે નાનાં બાળકોને લઈને યુરોપયાત્રાએ નીકળી પડેલો ત્યારે 1762માં આ જ પરિવારની આ જ હવેલીમાં મહેમાન બનેલો. એ વખતે બંને નાનાં બાળકો મોત્સાર્ટ અને નૅનર્લે અહીં સંગીતનો જલસો આપેલો. અત્યારે મોત્સાર્ટ અને કોન્સ્ટાન્ઝે અહીં લિન્ઝમાં હતાં ત્યારે જ એમનો પહેલો પુત્ર માંડ ત્રણેક મહિનાની ઉંમરે વિયેનામાં અવસાન પામ્યો.<noinclude></noinclude> kos7zkq93hdnyjzo3mbfdz8841buzm1 166163 166144 2022-07-22T03:41:35Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Snehrashmi" />{{સ-મ|૫૨||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> મોત્સાર્ટ પોતાના પિતાને બનાવવા માંગતો હતો. એ રીતે તે પિતા સાથે સમાધાન કરી લેવા માંગતો હતો. પણ પુત્રજન્મની ખુશાલીમાં ભાગીદાર બનવા માગતા મોત્સાર્ટના મિત્ર બૅરોન ફૉન વૅટ્ઝ્લરે ગૉડફાધર બનવાની તાલાવેલી દર્શાવેલી. મોત્સાર્ટ તેને ના પાડી શક્યો નહિ. આ બાજુ સમાધાન કરવા માટે વ્યાકુળ બનેલા લિયોપોલ્ડે મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેને સાલ્ઝબર્ગ આમંત્ર્યાં. નવજાત પુત્રને વિયેનામાં ધાવ પાસે મૂકીને મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે સાલ્ઝબર્ગ પહોંચ્યાં. અહીં લિયોપોલ્ડને ત્યાં રોજેરોજ સંગીતના જલસા યોજાતા. લિયોપોલ્ડ તરુણોને વાયોલિન વગાડતાં શીખવતો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેનો સમય અહીં આનંદમાં વ્યતીત થયો. સાલ્ઝબર્ગમાં જ મોત્સાર્ટનો C માઈનોર માસ (k 427) પહેલી વાર ગાવામાં આવ્યો. કૉન્સ્ટાન્ઝેને અર્પણ થયેલા આ માસમાં ખુદ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ એક સોપ્રાનો સોલોઈસ્ટ તરીકે ગાયું. મોત્સાર્ટની કોઈ કૃતિમાં કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ગાયું હોય તેવો આ પહેલો અને છેલ્લો કિસ્સો છે. સારી વર્તણૂક ઉપરાંત પોતાની ગાયકી વડે કૉન્સ્ટાન્ઝેએ લિયોપોલ્ડનું દિલ જીતી લીધું. {{gap}}સાલ્ઝબર્ગથી મોન્સ્ટાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે લિન્ઝ ગયાં. લિન્ઝમાં ધનાઢ્ય થુન-હોહેન્સ્ટીન પરિવારના કાઉન્ટ જોહાન જૉસેફ એન્ટોને નગરના દ્વારે જ આ યુગલનું સ્વાગત કર્યું અને આગ્રહપૂર્વક પોતાની હવેલીમાં લઈ જઈ ઉતારો આપ્યો. મોત્સાર્ટ ખૂબ ખુશમિજાજ હતો. એણે ખૂબ ઉતાવળે ‘લિન્ઝ’ સિમ્ફની લખી. એકવીસ વરસ પહેલાં લિયોપોલ્ડ પોતાનાં બે નાનાં બાળકોને લઈને યુરોપયાત્રાએ નીકળી પડેલો ત્યારે 1762માં આ જ પરિવારની આ જ હવેલીમાં મહેમાન બનેલો. એ વખતે બંને નાનાં બાળકો મોત્સાર્ટ અને નૅનર્લે અહીં સંગીતનો જલસો આપેલો. અત્યારે મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે અહીં લિન્ઝમાં હતાં ત્યારે જ એમનો પહેલો પુત્ર માંડ ત્રણેક મહિનાની ઉંમરે વિયેનામાં અવસાન પામ્યો. {{nop}}<noinclude></noinclude> lsljau45n20vobzvmn2nvjn8o536m8f 104 46843 166145 166026 2022-07-21T12:31:05Z Amvaishnav 156 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૫૩}}<hr></noinclude> {{gap}}વિયેના આવી અઠવાડિયે બે વાર પોતાના સંગીતના જાહેર જલસા આપી મોત્સાર્ટે થોડી આવક ઊભી કરી. મોટા ભાગના જીવનકથાકારોનું માનવું છે કે એક વાદક અને ઓર્કેસ્ટ્રા કન્ડક્ટરની આ કામગીરીથી મોત્સાર્ટ નિચોવાઈ ગયો. 1784ના સપ્ટેમ્બરની એકવીસમીએ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ મોત્સાર્ટના બીજા સંતાન પુત્ર કાલ થોમસને જન્મ આપ્યો. પણ એ એક જ મહિનામાં અવસાન પામ્યો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ભાડાનું ઘર બદલ્યું. પછી મોતસાર્ટ સખત તાવમાં પટકાયો. મિત્ર ડૉક્ટર સિગ્મન્ડ બારિસાનીએ એની સારવાર કરી એને બચાવ્યો. {{gap}}પછી નૅનર્લનાં લગ્ન લેવાયાં. એનો પતિ હતો અડતાળીસ વરસનો વિધુર જમીનદાર જોહાન બૅપ્ટિસ્ટ ફોન બેખૃટોલ્ડ ફૉન સોનેબર્ગ. મોત્સાર્ટ અને કોન્સ્ટાન્ઝે નૅનર્લના લગ્નમાં હાજરી આપી શક્યાં નહિ. એમણે અભિનંદન પત્ર લખી સંતોષ માનવો પડ્યો. {{gap}}1785માં મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે ઘર બદલીને એક મોટા એપાર્ટમેન્ટ 'શુલેર્સ્ટ્રાસ'માં રહેવા ગયાં. અહીં હાયડન અને લૉરેન્ઝો દિ પોન્સી વારંવાર આવતા. મોત્સાર્ટે પોતાની કૃતિઓની યાદી અને પૈસાનો હિસાબ લખવાનું શરૂ કર્યું. પરંતુ પૈસાનો હિસાબ ટૂંક સમયમાં જ બંધ પડી ગયો. આ નવા એપાર્ટમેન્ટમાં મોત્સાર્ટે લિયોપોલ્ડને આમંત્રણ આપ્યું. લિયોપોલ્ડ મહેમાન બન્યો. મોત્સાર્ટના સુખી લગ્નજીવનથી તે ખુશ થયો. અત્યંત કરકસરથી ઘર ચલાવવાની કૉન્સ્ટાન્ઝેની આવડતથી પણ એ રાજી થયો. 1785ના ઑક્ટોબરની સોળમીએ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ત્રીજા પુત્ર કાર્લ થોમસને જન્મ આપ્યો, પણ તે તો તેરમા દિવસે જ મૃત્યુ પામ્યો. {{gap}}વેવાણ ફ્રાઉ વેબરે લિયોપોલ્ડને ભોજન માટે આમંત્રણ આપી ઉમળકાથી સ્વાગત કર્યું. વેબર પરિવારની બધી જ પુત્રીઓ અને આલોઇસિયાનો પતિ બૅન્જ પણ હાજર હતાં. ફ્રાઉ વેબરે મોટું સ્વાદિષ્ટ રોસ્ટેડ ફિઝન્ટ રાંધીને બધાંને ખવડાવેલું.<noinclude></noinclude> n2c27mcs4109xd333hqax9ljutshvih 166164 166145 2022-07-22T03:45:13Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Snehrashmi" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૫૩}}<hr></noinclude> {{gap}}વિયેના આવી અઠવાડિયે બે વાર પોતાના સંગીતના જાહેર જલસા આપી મોત્સાર્ટે થોડી આવક ઊભી કરી. મોટા ભાગના જીવનકથાકારોનું માનવું છે કે એક વાદક અને ઑર્કેસ્ટ્રા કન્ડક્ટરની આ કામગીરીથી મોત્સાર્ટ નિચોવાઈ ગયો. 1784ના સપ્ટેમ્બરની એકવીસમીએ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ મોત્સાર્ટના બીજા સંતાન પુત્ર કાર્લ થોમસને જન્મ આપ્યો. પણ એ એક જ મહિનામાં અવસાન પામ્યો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ભાડાનું ઘર બદલ્યું. પછી મોત્સાર્ટ સખત તાવમાં પટકાયો. મિત્ર ડૉક્ટર સિગ્મુન્ડ બારિસાનીએ એની સારવાર કરી એને બચાવ્યો. {{gap}}પછી નૅનર્લનાં લગ્ન લેવાયાં. એનો પતિ હતો અડતાળીસ વરસનો વિધુર જમીનદાર જોહાન બૅપ્ટિસ્ટ ફૉન બૅર્ખ્ટોલ્ડ ફૉન સોનેન્બર્ગ. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે નૅનર્લના લગ્નમાં હાજરી આપી શક્યાં નહિ. એમણે અભિનંદન પત્ર લખી સંતોષ માનવો પડ્યો. {{gap}}1785માં મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે ઘર બદલીને એક મોટા એપાર્ટમેન્ટ ‘શુલેર્સ્ટ્રાસ’માં રહેવા ગયાં. અહીં હાયડન અને લૉરેન્ઝો દિ પોન્તી વારંવાર આવતા. મોત્સાર્ટે પોતાની કૃતિઓની યાદી અને પૈસાનો હિસાબ લખવાનું શરૂ કર્યું. પરંતુ પૈસાનો હિસાબ ટૂંક સમયમાં જ બંધ પડી ગયો. આ નવા એપાર્ટમેન્ટમાં મોત્સાર્ટે લિયોપોલ્ડને આમંત્રણ આપ્યું. લિયોપોલ્ડ મહેમાન બન્યો. મોત્સાર્ટના સુખી લગ્નજીવનથી તે ખુશ થયો. અત્યંત કરકસરથી ઘર ચલાવવાની કૉન્સ્ટાન્ઝેની આવડતથી પણ એ રાજી થયો. 1785ના ઑક્ટોબરની સોળમીએ કૉન્સ્ટાન્ઝેએ ત્રીજા પુત્ર કાર્લ થોમસને જન્મ આપ્યો, પણ તે તો તેરમા દિવસે જ મૃત્યુ પામ્યો. {{gap}}વેવાણ ફ્રાઉ વેબરે લિયોપોલ્ડને ભોજન માટે આમંત્રણ આપી ઉમળકાથી સ્વાગત કર્યું. વેબર પરિવારની બધી જ પુત્રીઓ અને આલોઈસિયાનો પતિ લૅન્જ પણ હાજર હતાં. ફ્રાઉ વેબરે મોટું સ્વાદિષ્ટ રોસ્ટેડ ફિઝન્ટ રાંધીને બધાંને ખવડાવેલું. {{nop}}<noinclude></noinclude> lbqzilmkilkdulgsryedgac6p2d6tlj 104 46844 166146 166027 2022-07-21T12:36:49Z Amvaishnav 156 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|૫૪||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> {{gap}}લિયોપોલ્ડની મુલાકાત હાયડન સાથે પણ થઈ. હાયડને તેને કહેલું : “ઈશ્વરની સાક્ષીએ હું કહું છું કે હું જાણું છું એ બધા જ સંગીતકારોમાં મોત્સાર્ટ શ્રેષ્ઠ અને સૌથી મહાન છે.” પોતાની મહેનત અને પુત્રની પ્રતિભાની કદર થતી જોઈને લિયોપોલ્ડને શાંતિ થઈ હશે. જોસેફ હાયડન અને ડિટસ્ર્ડોર્ફ મોત્સાર્ટના વાદ્યસંગીતના જલસામાં ઘણી વાર વાયોલિન વગાડતા. મોત્સાર્ટે વિયેનામાં શિષ્યો મેળવ્યાઃ કાઉન્ટેસ રુમ્બેકી, એક ધનાઢ્ય પ્રકાશકની પત્ની ફ્રૉઉ ફોન ટ્ર્ટ્નર, ઝીલ્યી, કાઉન્ટેસ પેલ્ફી અને બેબીટે પ્લોયર. મોત્સાર્ટને પોતાની સાસુ સાથે ઘણું ફાવતું. એ બે વચ્ચે સારી દોસ્તી થઈ ગયેલી. જ્યારે પણ મોત્સાર્ટ સાસરે જતો ત્યારે તે ચોકલેટ કે કેક જેવી નાની ભેટ સાસુ માટે લઈ જતો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે બંને પરોઢે સાડા પાંચે ઊઠી જતાં અને રાતે બાર વાગ્યા પછી જ પથારી ભેગા થતાં. જીવનના અંતિમ દાયકાની અત્યંત કામગરી જિંદગી વિશે મોત્સાર્ટે એક મિત્રને લખેલું : “મને શ્વાસ લેવાની પણ ફુરસદ નથી.” '''ઈર્ષ્યાળુ સાલિયેરી''' (1750-1825) છે. {{gap}}'સેરાલિયો'ને સફળતા મળી હોવા છતાં એ પછી સતત ત્રણ વરસ સુધી મોત્સાર્ટને બીજો ઓપેરા લખવાની વરદી મળી નહિ. એ માટે લુચ્ચા,દરબારી સંગીતકાર સાલિયેરીનો દોરીસંચાર કારણભૂત હતો. એ તો ઈશ્વરને ફરિયાદ કરતો : “મારા જેવા વિદ્વાન અને કુળવાનને મૂકીને, હે ઈશ્વર ! તું એક રખડેલ મામૂલી છોકરાને શા માટે તારી દૈવી પ્રતિભાનું દાન કરે છે?” જર્મન ઑપેરા પર પ્રતિબંધો લાદવા માટે એણે જ સમ્રાટોને ચડાવેલા. એમાં એ સફળ પણ થયો. પછી તો વિયેના પર ઇટાલિયન સંગીતકારો ચડી બેઠા. '''વાદ્યસંગીત''' {{gap}}ઉજાણીઓમાં સતત રચ્યાપચ્યા રહેતા નગર વિયેનામાં વાદ્યસંગીતના ઘણા જલસા લગાતાર ચાલુ જ રહેતા. મોત્સાર્ટ એમાં<noinclude></noinclude> 15sja8a79r7eo2kz1h0pqsdjqws6o3s 166165 166146 2022-07-22T04:02:16Z Snehrashmi 2103 /* Validated */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="4" user="Snehrashmi" />{{સ-મ|૫૪||મોત્સાર્ટ અને બીથોવન}}<hr></noinclude> {{gap}}લિયોપોલ્ડની મુલાકાત હાયડન સાથે પણ થઈ. હાયડને તેને કહેલું : “ઈશ્વરની સાક્ષીએ હું કહું છું કે હું જાણું છું એ બધા જ સંગીતકારોમાં મોત્સાર્ટ શ્રેષ્ઠ અને સૌથી મહાન છે.” પોતાની મહેનત અને પુત્રની પ્રતિભાની કદર થતી જોઈને લિયોપોલ્ડને શાંતિ થઈ હશે. જોસેફ હાયડન અને ડિટસ્ર્ડૉર્ફ મોત્સાર્ટના વાદ્યસંગીતના જલસામાં ઘણી વાર વાયોલિન વગાડતા. મોત્સાર્ટે વિયેનામાં શિષ્યો મેળવ્યા: કાઉન્ટેસ રુમ્બેકી, એક ધનાઢ્ય પ્રકાશકની પત્ની ફ્રૉઉ ફૉન ટ્રૅટનર, ઝીલ્યી, કાઉન્ટેસ પૅલ્ફી અને બેબીટે પ્લોયર. મોત્સાર્ટને પોતાની સાસુ સાથે ઘણું ફાવતું. એ બે વચ્ચે સારી દોસ્તી થઈ ગયેલી. જ્યારે પણ મોત્સાર્ટ સાસરે જતો ત્યારે તે ચૉકલેટ કે કેક જેવી નાની ભેટ સાસુ માટે લઈ જતો. મોત્સાર્ટ અને કૉન્સ્ટાન્ઝે બંને પરોઢે સાડા પાંચે ઊઠી જતાં અને રાતે બાર વાગ્યા પછી જ પથારી ભેગા થતાં. જીવનના અંતિમ દાયકાની અત્યંત કામગરી જિંદગી વિશે મોત્સાર્ટે એક મિત્રને લખેલું : “મને શ્વાસ લેવાની પણ ફુરસદ નથી.” '''ઈર્ષ્યાળુ સાલિયેરી''' (1750-1825) {{gap}}‘સેરાલિયો’ને સફળતા મળી હોવા છતાં એ પછી સતત ત્રણ વરસ સુધી મોત્સાર્ટને બીજો ઑપેરા લખવાની વરદી મળી નહિ. એ માટે લુચ્ચા દરબારી સંગીતકાર સાલિયેરીનો દોરીસંચાર કારણભૂત હતો. એ તો ઈશ્વરને ફરિયાદ કરતો : “મારા જેવા વિદ્વાન અને કુળવાનને મૂકીને, હે ઈશ્વર ! તું એક રખડેલ મામૂલી છોકરાને શા માટે તારી દૈવી પ્રતિભાનું દાન કરે છે ?” જર્મન ઑપેરા પર પ્રતિબંધો લાદવા માટે એણે જ સમ્રાટોને ચડાવેલા. એમાં એ સફળ પણ થયો. પછી તો વિયેના પર ઇટાલિયન સંગીતકારો ચડી બેઠા. '''વાદ્યસંગીત''' {{gap}}ઉજાણીઓમાં સતત રચ્યાપચ્યા રહેતા નગર વિયેનામાં વાદ્યસંગીતના ઘણા જલસા લગાતાર ચાલુ જ રહેતા. મોત્સાર્ટ એમાં<noinclude></noinclude> cz3kpikbj88f5u79bxn6k9n3xk7emwm 104 46845 166147 166028 2022-07-21T12:41:34Z Amvaishnav 156 /* Proofread */ proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Amvaishnav" />{{સ-મ|મોત્સાર્ટ||૫૫}}<hr></noinclude> વ્યસ્ત બન્યો. એમાંથી એની કમાણી ચાલુ થઈ. એનું મોટા ભાગનું ચેમ્બર મ્યુઝિક (ડ્યુએટ્સ, ટ્રાયોઝ, ક્વાર્ટેટ્સ, ક્વીન્ટેટ્સ, વગેરે) તથા મોટા ઓર્કેસ્ટ્રા માટેની સિમ્ફનીઓ અને કન્વર્ટો જાહેર જનતા માટેના એ જલસા માટે જ સર્જાયેલા. 1785માં એણે છ સ્ટ્રિન્ગ ક્વાર્ટેટ્સ લખ્યા અને હાયડનને અર્પણ કર્યા. 1786માં સ્ટેફાનીએ લખેલું એક નાટક 'ધ ઈમ્પ્રસારિયો' વિયેનામાં ભજવાયું. એમાં સામેલ ગથેના એક ગીત 'ધ વાયોલેટ'ને મોત્સાર્ટે સંગીતમાં ઢાળ્યું. એ મોત્સાર્ટનું સૌથી વધુ પોપ્યુલર ગીત છે. એ જ વખતે મોત્સાર્ટે એક ખૂબ જ સુંદર કૃતિ ચેમ્બર ઓર્કેસ્ટ્રા માટે લખેલી : 'એઈને ક્લેઈને નેખ્મુઝિક' (A little night music) સેરેનેડ (k 525). '''ફીમેસનરી સંપ્રદાયનો અંગીકાર''' {{gap}}1784માં મોન્સ્ટાર્ટ ફીમેસનરી સંપ્રદાય અંગીકાર કર્યો. હવે એ ખ્રિસ્તી રહ્યો નહિ. એ વર્ષોમાં એના મનમાં મૃત્યુ જ ઘોળાતું રહેલું. પણ એનો સ્વભાવ તો હંમેશની માફક બહુ મશ્કરો, આનંદી અને ખુશમિજાજ જ રહ્યો. કદાચ અત્યંત નજીક આવી ગયેલું પોતાનું મૃત્યુ એ આગોતરું કળી ગયો હોવો જોઈએ. એટલું જ નહિ, એથી પણ નજીક આવી ગયેલું પોતાના પિતાનું મૃત્યુ પણ એ કદાચ કળી ગયેલો. પિતાના મૃત્યુના ચોવીસ દિવસ પહેલાં જ 1787ના એપ્રિલની ચોથીએ એણે લિયોપોલ્ડને લખેલું : :{{gap}}''ખરું જોતાં માનવીના જીવનનો સાચો અંત તેમ જ સાચું ધ્યેય મૃત્યુ જ છે. એ સાચા અને શ્રેષ્ઠ મિત્ર સાથે છેલ્લાં થોડાં વરસોમાં મેં એટલી બધી આત્મીયતા કેળવી છે કે એના વિચારથી મને ત્રાસ થવાને બદલે શાંતિ અને આનંદ મળે છે. મૃત્યુમાં સાચો મિત્ર શોધવાનો અને ઓળખવાનો ઈશ્વરે મને આનંદ આપ્યો એ બદલ હું એનો આભાર માનું છું. રાતે પથારીમાં લંબાવતી વખતે રોજ મને વિચાર આવે છે કે બીજે દિવસે હું કદાચ પથારીમાંથી જીવતો ના પણ ઊઠું ! છતાં મને ઓળખનાર'''<noinclude></noinclude> cf3gpek0gb39a5vksi0d3h94lxk876q 2 46884 166151 2022-07-21T17:14:28Z Meghdhanu 3380 {{header | title = |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-...થી શરૂ થતું નવું પાનું બનાવ્યું wikitext text/x-wiki {{header | title = |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = ખંડ પહેલો-સર્જાતો વિપ્લવ.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.1રુદ્રદત.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.2મૃત્યુની ભેટ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.3પાદરી યુવાનસેન.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.4રણવાટ.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.5ઘર.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.6ખૂન.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.7ભારેલો અગ્નિ.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.8અદ્રશ્ય કેદી.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.9ગૌતમનું પુનરાગમન.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.10ઈર્ષાળુ પ્રેમ.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.11ઉડી જતી રાખ.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] f5wqdjyxz3z58xfkd2gl2em62m4u84t 166152 166151 2022-07-21T17:14:51Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = ખંડ પહેલો-સર્જાતો વિપ્લવ.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.1રુદ્રદત.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.2મૃત્યુની ભેટ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.3પાદરી યુવાનસેન.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.4રણવાટ.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.5ઘર.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.6ખૂન.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.7ભારેલો અગ્નિ.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.8અદ્રશ્ય કેદી.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.9ગૌતમનું પુનરાગમન.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.10ઈર્ષાળુ પ્રેમ.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.11ઉડી જતી રાખ.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] 6zb3ragmxv1nevpol6nqspjvt7l98mp 166153 166152 2022-07-21T17:15:21Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = પહેલી આવૃત્તિની પ્રસ્તાવના.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = ખંડ પહેલો-સર્જાતો વિપ્લવ.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.1રુદ્રદત.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.2મૃત્યુની ભેટ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.3પાદરી યુવાનસેન.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.4રણવાટ.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.5ઘર.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.6ખૂન.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.7ભારેલો અગ્નિ.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.8અદ્રશ્ય કેદી.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.9ગૌતમનું પુનરાગમન.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.10ઈર્ષાળુ પ્રેમ.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 1.11ઉડી જતી રાખ.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] bhjt3291qayqh77999mqdhiuxpapj15 166154 166153 2022-07-21T17:23:23Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>-</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 2.વગડા વચ્ચે.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 3.ત્રણ જુવાન હૈયા.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 4.રંગમાં ભંગ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =5.નણંદ અને ભોજાઈ.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 6.કરો કંકુના.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 7.પંછી બન બોલે.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 8.સાચા સપના.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 9.કાગળ ને કડાકો.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =10.જીવન રંગ.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 11.હું તો વાત કહું સાચી.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 12.ભાભીનો દિયર.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 13.કિલો કાંગસીવાળો.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] rcrswin6gqkn6eb8wzcnh7amp1tfbic 166155 166154 2022-07-21T17:25:15Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 2.વગડા વચ્ચે.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 3.ત્રણ જુવાન હૈયા.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 4.રંગમાં ભંગ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =5.નણંદ અને ભોજાઈ.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 6.કરો કંકુના.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 7.પંછી બન બોલે.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 8.સાચા સપના.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 9.કાગળ ને કડાકો.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =10.જીવન રંગ.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 11.હું તો વાત કહું સાચી.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 12.ભાભીનો દિયર.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 13.કિલો કાંગસીવાળો.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] jgk0ml3t2mmjlnejsh4cymzff62g163 166156 166155 2022-07-21T17:28:17Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = [[શ્રાવ્ય પુસ્તક:ભારેલો અગ્નિ - ખંડ ૨]] | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વેળાવેળાની છાંયડી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = વેળાવેળાની છાંયડી | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = નિવેદન-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | અનુક્રમ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = અનુક્રમણિકા-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | લોકજીવનનો અધ્યાસ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = લોકજીવનનો અધ્યાસ.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 2.વગડા વચ્ચે.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 3.ત્રણ જુવાન હૈયા.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 4.રંગમાં ભંગ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =5.નણંદ અને ભોજાઈ.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 6.કરો કંકુના.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 7.પંછી બન બોલે.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 8.સાચા સપના.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 9.કાગળ ને કડાકો.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =10.જીવન રંગ.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 11.હું તો વાત કહું સાચી.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 12.ભાભીનો દિયર.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 13.કિલો કાંગસીવાળો.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |-}}</center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] 5t37do3f65080ibsdafn3jkcpfjweqm 166157 166156 2022-07-21T17:34:31Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center> }} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વેળાવેળાની છાંયડી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = વેળાવેળાની છાંયડી | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = નિવેદન-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | અનુક્રમ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = અનુક્રમણિકા-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | લોકજીવનનો અધ્યાસ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = લોકજીવનનો અધ્યાસ.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 2.વગડા વચ્ચે.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 3.ત્રણ જુવાન હૈયા.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 4.રંગમાં ભંગ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =5.નણંદ અને ભોજાઈ.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 6.કરો કંકુના.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 7.પંછી બન બોલે.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 8.સાચા સપના.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 9.કાગળ ને કડાકો.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =10.જીવન રંગ.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 11.હું તો વાત કહું સાચી.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 12.ભાભીનો દિયર.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 13.કિલો કાંગસીવાળો.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- }} </center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] g4yvmobvxitd38k1y9m98xcab7jq6x1 166158 166157 2022-07-21T17:45:30Z Meghdhanu 3380 wikitext text/x-wiki {{header | title = વેળાવેળાની છાંયડી |author = રમણલાલ દેસાઈ | translator = | section = | previous = | next = | notes = <center>'''ધ્વનિ : [[સભ્ય:Modern Bhatt|મોર્ડન ભટ્ટ]]'''</center>}} <center> {| style="border:0px #000 solid;width:50%;padding-right:0.0em;" | style="border:1px #000 solid;background:#F183D6;|<center>'''પ્રકરણ'''</center> | style="border:1px #000 solid; background:#FFCD3E;align="center" |<center>'''અક્ષરાંકન'''</center> | ; style="border:1px #000 solid; background:#85CAEC;align="center" |<center>'''ધ્વનિ'''</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વેળાવેળાની છાંયડી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = વેળાવેળાની છાંયડી | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નિવેદન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = નિવેદન-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = નિવેદન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | અનુક્રમ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = અનુક્રમણિકા-વેળાવેળાની છાંયડી.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>–</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | લોકજીવનનો અધ્યાસ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = લોકજીવનનો અધ્યાસ.ogg | title = લોકજીવનનો અધ્યાસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =1.ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા.ogg | title = ઘોડાગાડીના ઘૂઘરા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વગડા વચ્ચે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 2.વગડા વચ્ચે.ogg | title = વગડા વચ્ચે | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ત્રણ જુવાન હૈયા | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 3.ત્રણ જુવાન હૈયા.ogg | title = ત્રણ જુવાન હૈયા | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | રંગમાં ભંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 4.રંગમાં ભંગ.ogg | title = રંગમાં ભંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | નણંદ અને ભોજાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =5.નણંદ અને ભોજાઈ.ogg | title = નણંદ અને ભોજાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કરો કંકુના | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 6.કરો કંકુના.ogg | title =કરો કંકુના | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પંછી બન બોલે | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 7.પંછી બન બોલે.ogg | title = પંછી બન બોલે| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | સાચાં સપનાં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 8.સાચા સપના.ogg | title = સાચાં સપનાં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કાગળ ને કડાકો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 9.કાગળ ને કડાકો.ogg | title = કાગળ ને કડાકો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | જીવન રંગ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =10.જીવન રંગ.ogg | title = જીવન રંગ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું તો વાત કહું સાચી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 11.હું તો વાત કહું સાચી.ogg | title =હું તો વાત કહું સાચી| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ભાભીનો દિયર | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 12.ભાભીનો દિયર.ogg | title = ભાભીનો દિયર| type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કીલો કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 13.કિલો કાંગસીવાળો.ogg | title = કીલો કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | મારો માનો જણ્યો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 14.મારો માનો જણ્યો.ogg | title =મારો માનો જણ્યો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | મલકનો ચોરટો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 15.મલકનો ચોરટો.ogg | title = મલકનો ચોરટો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઉજળિયાત વરણનો માણસ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 16.ઉજળિયાત વરણનો માણસ.ogg | title =ઉજળિયાત વરણનો માણસ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | આ તો મારા જેઠ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 17.આ તો મારા જેઠ.ogg | title =આ તો મારા જેઠ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | વિપદ પડે પણ વણસે નહીં | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 18.વિપદ પડે પણ વણસે નહીં.ogg | title =વિપદ પડે પણ વણસે નહીં | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૧૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | મારો દકુભાઈ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 19.મારો દકુભાઈ.ogg | title = મારો દકુભાઈ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | કામદાર નહીં કાંગસીવાળો | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 20.કામદાર નહીં કાંગસીવાળો.ogg | title =કામદાર નહીં કાંગસીવાળો | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | મૂંગી વેદનાની મુસ્કુરાહટ | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 21.મૂંગી વેદનાની મુસ્કુરાહટ.ogg | title =મૂંગી વેદનાની મુસ્કુરાહટ | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | હું લાજી મરું છું | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename =22.હું લાજી મરું છું.ogg | title =હું લાજી મરું છું | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | પાણી પરખાઈ ગયું | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 23.પાણી પરખાઈ ગયું.ogg | title =પાણી પરખાઈ ગયું | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | મનોમન | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 24.મનોમન.ogg | title = મનોમન | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | ઉષાની રંગોળી | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = 25.ઉષાની રંગોળી.ogg | title =ઉષાની રંગોળી | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૨૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૭</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૮</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૩૯</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૦</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૧</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૨</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૩</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૪</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૫</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |style="border:1px #BD7DCF solid; background:#F4E2F9; | <center>૪૬</center> | style="border:1px #F5BE5F solid; background:#FFFFCC; | | style="border:1px #2E79A2 solid; background:#C6F5F8; |<center>{{શ્રવણ૧ | filename = | title = | type = speech|description = }}</center> |- |} </center> [[શ્રેણી:શ્રાવ્ય પુસ્તક]] 80x2jndiyp7sg3u9a71a3jatkyuyawj 3 46885 166170 2022-07-22T10:50:28Z New user message 396 નવા સભ્યનાં ચર્ચાનાં પાના પર [[ઢાંચો:સ્વાગત|સ્વાગત સંદેશ]]નો ઉમેરો wikitext text/x-wiki {{ઢાંચો:સ્વાગત|realName=|name=Sayonzei}} -- [[સભ્ય:Dsvyas|ધવલ]] ૧૬:૨૦, ૨૨ જુલાઇ ૨૦૨૨ (IST) qaxmzwfv6h3t9f8ivoexdk7i87vb94b