Wikipedia ilowiki https://ilo.wikipedia.org/wiki/Umuna_a_Panid MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Midia Espesial Tungtungan Agar-aramat Agar-aramat tungtungan Wikipedia Wikipedia tungtungan Papeles Papeles tungtungan MediaWiki MediaWiki tungtungan Plantilia Plantilia tungtungan Tulong Tulong tungtungan Kategoria Kategoria tungtungan TimedText TimedText talk Modulo Modulo tungtungan Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 2420 392250 392244 2022-08-09T05:04:30Z Lam-ang 3622 +ladawan,nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki [[Papeles:J.R.R. Tolkien in the 1940s.jpg|right|thumb|200px|Ni J. R. R. Tolkien kadagidi tawen ti 1920]] Ni '''John Ronald Reuel Tolkien''' (Enero 3, 1892 – Septiembre 2, 973) ket maysa a [[mannurat]] ken [[nobelista]] nga Ingles, nalatak nga autor ti ''[[Ti Hobbit]]'' ken ti nagsasaganad a serye a ''[[Ti Amo Dagiti Singsing]]''. Maysa pay ni Tolkien a propesor ti [[lingguista]], [[literatura]] iti [[Pagsasao nga Ingles|Ingles]] ken [[Pagsasao a Daan nga Ingles|Daan nga Ingles]] iti [[Unibersidad ti Leeds|Leeds]] (1920–1925) ken iti [[Unibersidad ti Oxford|Oxford]] (1925–1959). Debosionado isuna a [[Katoliko]] ken gayyem ni mannurat a [[C. S. Lewis]]. Kamengda ken Lewis iti [[Inklings]], maysa a grupo dagiti mannurat nga agisalsalaysay iti literatura. == Dagiti obra == === Kangrunaan nga obra === * ''[[Ti Hobbit]], Wenno Napan ken Nagsubli Manen'' (1937) (''The Hobbit, or There and Back Again'') * ''[[Ti Amo Dagiti Singsing]]'' (''The Lord of the Rings'') ** ''[[Ti Timpuyog ti Singsing]]'' (1954) (''The Fellowship of the Ring''): umuna a paset ** ''[[Ti Dua a Torre]]'' (1954) (''The Two Towers''): maikadua a paset ** ''[[Ti Pinagsubli ti Ari]]'' (1955) (''The Return of the King''): maikatlo a paset * ''[[Ti Silmarilion]]'' (1977) (''The Silmarillion'') (naipablaak kalpasan a natay ni Tolkien) === Istoria ken daniw === * 1936 ''Songs for the Philologists'', kadua ni E.V. Gordon et al. * 1945 ''[[Leaf by Niggle]]'' (short story) * 1945 ''[[The Lay of Aotrou and Itroun]]'', published in ''Welsh Review'' * 1949 ''[[Farmer Giles of Ham]]'' (medieval fable) * 1953 ''The Homecoming of [[Beorhtnoth]], Beorhthelm's Son'' published with the essay ''Ofermod'' * 1962 ''[[The Adventures of Tom Bombadil]] and Other Verses from the Red Book'' * 1967 ''[[The Road Goes Ever On]]'', with [[Donald Swann]] * 1964 ''[[Tree and Leaf]]'' (''[[On Fairy-Stories]]'' and ''[[Leaf by Niggle]]'' in book form) * 1966 ''The Tolkien Reader'' (''The Homecoming of Beorhtnoth Beorthelm's Son'', ''[[On Fairy Stories]]'', ''[[Leaf by Niggle]]'', ''[[Farmer Giles of Ham]]'' and ''[[The Adventures of Tom Bombadil]]'') * 1966 ''Tolkien on Tolkien'' (autobiographical) * 1967 ''[[Smith of Wootton Major]]'' === Obra nga akademia === * 1922 ''A Middle English Vocabulary'' * 1924 ''[[Sir Gawain and the Green Knight]]'' (with [[E. V. Gordon]]) * 1925 ''Some Contributions to Middle-English Lexicography'' * 1925 ''[[The Devil's Coach Horses]]'' * 1929 ''[[Ancrene Wisse and Hali Meiohad]]'' * 1932 ''The Name 'Nodens' '' (in: ''Report on the Excavation of the Prehistoric, Roman, and Post-Roman Site in Lydney Park, Gloucestershire''.) * 1932/1935 ''[[Sigelwara Land]]'' parts I and II * 1934 ''[[The Reeve's Prologue and Tale|The Reeve's Tale]]'' (rediscovery of dialect humour, introducing the [[Hengwrt manuscript]] into textual criticism of [[Chaucer]]'s ''[[The Canterbury Tales]]'') * 1936 ''[[Beowulf: the monsters and the critics|Beowulf: The Monsters and the Critics]]'' (lecture on [[Beowulf]] criticism) * 1939 ''[[On Fairy-Stories]]'' (Tolkien's philosophy on fantasy, given as the 1939 [[Andrew Lang]] lecture) * 1944 ''[[Sir Orfeo]]'' (an edition of the medieval poem) * 1947 ''[[On Fairy-Stories]]'' (essay, very central for understanding Tolkien's views on fastasy) * 1953 ''Ofermod'', published with the poem ''The Homecoming of Beorhtnoth, Beorhthelm's Son'' * 1953 ''Middle English "Losenger"'' * 1962 ''[[Ancrene Wisse]]: The English Text of the Ancrene Riwle'' * 1963 ''English and Welsh'' * 1966 ''[[Jerusalem Bible]]'' (contributing translator and lexicographer) === Naipablaak kalpasan a natay === * 1975 Translations of ''[[Sir Gawain and the Green Knight]]'', ''[[Pearl (poem)]]'' and ''[[Sir Orfeo]]'' * 1976 ''[[The Father Christmas Letters]]'' * 1979 ''Pictures by J. R. R. Tolkien'' * 1980 ''[[Unfinished Tales]] of Númenor and Middle-earth'' {{ISBN|0-618-15405-1}} (HM). * 1980 ''Poems and Stories'' (a compilation of ''[[The Adventures of Tom Bombadil]]'', ''The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm's Son'', ''[[On Fairy-Stories]]'', ''[[Leaf by Niggle]]'', ''[[Farmer Giles of Ham]]'' and ''[[Smith of Wootton Major]]'') * 1981 ''[[The Letters of J. R. R. Tolkien]]'' (eds. [[Christopher Tolkien]] and [[Humphrey Carpenter]]) * 1981 ''The Old English Exodus Text'' * 1982 ''[[Finn and Hengest]]: The Fragment and the Episode'' * 1982 ''[[Mr. Bliss]]'' * 1983 ''[[The Monsters and the Critics]]'' (an essay collection) ** ''[[Beowulf: the monsters and the critics|Beowulf: the Monsters and the Critics]]'' (1936) ** ''[[On Translating Beowulf]]'' (1940) ** ''[[On Fairy-Stories]]'' (1947) ** ''[[A Secret Vice]]'' (1930) ** ''[[Sir Gawain and the Green Knight]]'' ** ''[[English and Welsh]]'' (1955) * 1983–1996 ''[[The History of Middle-Earth]]'':<ol type="I"><li>''[[The Book of Lost Tales 1]]'' (1983)</li><li>''[[The Book of Lost Tales 2]]'' (1984)</li><li>''[[The Lays of Beleriand]]'' (1985)</li><li>''[[The Shaping of Middle-earth]]'' (1986)</li><li>''[[The Lost Road and Other Writings]]'' (1987)</li><li>''[[The Return of the Shadow]]'' (The History of The Lord of the Rings vol. 1) (1988)</li><li>''[[The Treason of Isengard]]'' (The History of The Lord of the Rings vol. 2) (1989)</li><li>''[[The War of the Ring]]'' (The History of The Lord of the Rings vol. 3) (1990)</li><li>''[[Sauron Defeated]]'' (The History of The Lord of the Rings vol. 4, including an edition of [[The Notion Club Papers]]) (1992)</li><li>''[[Morgoth's Ring]]'' (The Later Silmarillion vol. 1) (1993)</li><li>''[[The War of the Jewels]]'' (The Later Silmarillion vol. 2) (1994)</li><li>''[[The Peoples of Middle-earth]]'' (1996)</li></ol> ** ''Index'' (2002) * 1995 ''[[J. R. R. Tolkien: Artist and Illustrator]]'' (a compilation of Tolkien's art) * 1998 ''[[Roverandom]]'' * 2002 ''Beowulf and the Critics'' ed. Michael D.C. Drout (''Beowulf: the monsters and the critics'' together with editions of two drafts of the longer essay from which it was condensed. === Nairekod nga audio === * 1967 ''Poems and Songs of Middle-Earth'', Caedmon TC 1231 * 1975 ''JRR Tolkien Reads and Sings his The Hobbit & The Lord of the Rings'', Caedmon TC 1477, TC 1478 (based on an August, [[1952]] recording by George Sayer) {{Kontrol ti autoridad}} {{pungol}} [[Kategoria:Literatura|Tolkien]] [[Kategoria:Mamannurat|Tolkien]] jxkvdasqueel71njztt1j2pd53yoijt 0 4959 392261 381326 2022-08-09T10:16:12Z Túrelio 8079 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:Ghana Flag.svg]] → [[File:Flag of Ghana.svg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:Flag of Ghana.svg]] wikitext text/x-wiki {{Coord|7|49|N|1|03|W|display=title}} {{Infobox pagilian | conventional_long_name = Republika ti Ghana | native_name = Republic of Ghana | common_name = Ghana | image_flag = Flag of Ghana.svg | image_coat = Coat of arms of Ghana.svg | national_motto = "Freedom and Justice"<br />"Wayawaya ken Hustisia" | national_anthem = "[[God Bless Our Homeland Ghana|Apo Bendisionam ti Ghana]]"<br /><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[Papeles:National Anthem of Ghana.ogg]]}}</div> | image_map = Ghana (orthographic projection).svg | capital = [[Accra]] | largest_city = Accra | coordinates = {{Coord|5|33|N|0|12|W|type:city}} | official_languages = [[Pagsasao nga Ingles|Ingles]]<ref name="The Ghanaian Government states that English is the official language">{{cite web|quote=English is the official language of Ghana and is universally used in schools in addition to nine other local languages. The most widely spoken local languages are Dagbanli, Ewe, Ga and Twi.|url=http://www.ghanaembassy.org/index.php?page=language-and-religion|title=Language and Religion|publisher=Ghana Embassy|access-date=8 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170301155437/https://www.ghanaembassy.org/index.php?page=language-and-religion|archive-date=1 Marso 2017|url-status=live|lang=en}}</ref><ref name="Ghana – 2010 Population and Housing Census">{{cite web|url=http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/Census2010_Summary_report_of_final_results.pdf|title=Ghana – 2010 Population and Housing Census|work=Government of Ghana|year=2010|access-date=1 Hunio 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130925192147/http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/Census2010_Summary_report_of_final_results.pdf|archive-date=25 Septiembre 2013|url-status=dead|lang=en}}</ref> | national_languages = {{plainlist|class=nowrap|item_style=padding-left:0.5em| *[[Pagsasao a Dagaare|Dagaare]] *[[Pagsasao a Dagbani|Dagbanli]] *[[Pagsasao a Dangme|Dangme]] *[[Pagsasao nga Ewe|Ewe]] *[[Pagsasao a Frafra|Frafra]] *[[Pagsasao a Ga|Ga]] *[[Pagsasao a Gonja|Gonja]] *[[Pagsasao a Nzema|Nzema]] *[[Twi]] *[[Pagsasao a Senias ti Ghana]]}} | religion = {{ublist |item_style=white-space:nowrap; |71.2% [[Kristianidad]] |—46.7% [[Protestantismo]] |—13.1% Katolisismo |—11.4% dadduma a Kristiano |17.6% [[Islam]] |6.2% Dagiti tradisional a pammati |4.1% Awan relihion |0.9% Dadduma<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/ghana/ The World Factbook]</ref>}} | ethnic_groups = {{unbulleted list |47.5% [[Tattao nga Akan|Akan]] |16.6% [[Tattao a Mole-Dagbon|Mole-Dagbon]] |13.9% [[Tattao nga Ewe|Ewe]] |7.4% [[Tattao a Ga-Adangbe|Ga-Adangbe]] |5.9% [[Bassare]] |5.7% [[Tattao a Konkomba|Konkomba]] |3.7% [[Tattao a Guang|Guan]] |2.5% [[Gurunsi peoples|Gurunsi]] |2.2% [[Tattao a Kusasi people|Kusasi]] |1.1% [[Tattao a Bissa|Bissa]] |1.4% Dadduma}} | ethnic_groups_year = 2010<ref name="Ghana – 2010 Population and Housing Census" /><ref>{{cite web|url=http://www.nationmaster.com/country-info/stats/People/Ethnic-groups|title=People > Ethnic groups: Countries Compared|publisher=NationMaster|access-date=22 Hulio 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714100154/http://www.nationmaster.com/country-info/stats/People/Ethnic-groups|archive-date=14 Hulio 2014|url-status=live|lang=en}}</ref> | demonym = Ghanaiano | government_type = {{unbulleted list|style=whitespace:nowrap|[[Unitario nga estado|Unitario]] a [[Presidensial a sistema|presidensial]] a |[[Republika|batay-linteg a republika]]}} | leader_title1 = Presidente | leader_name1 = [[Nana Akufo-Addo]] | leader_title2 = Bise Presidente | leader_name2 = [[Mahamudu Bawumia]] | leader_title3 = Tagabitla ti Parlamento | leader_name3 = [[Alban Sumana Kingsford Bagbin]] | leader_title4 = Mangipangulo ti Hustisia | leader_name4 = [[Kwasi Anin-Yeboah]] | legislature = Parlamento | sovereignty_type = Wayawaya {{nobold|manipud iti [[Nagkaykaysa a Pagarian]]}} | established_event1 = [[Dominion ti Ghana|Dominion]] | established_date1 = 6 Marso 1957 | established_event2 = Republika | established_date2 = 1 Hulio 1960 | established_event3 = Agdama&nbsp;a&nbsp;batay-linteg | established_date3 = 28 Abril 1992 | area_km2 = 239,567 | area_rank = Maika-80 | area_sq_mi = 92,099 <!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]--> | percent_water = 4.61 (11,000&nbsp;km; 4,247&nbsp;mi{{smallsup|2}}) | population_estimate = 31,072,940<ref name=popest>{{cite web |title=2020 Population Projection by Sex, 2010–2020|publisher=Ghana Statistical Service |url=http://www.statsghana.gov.gh/pop_stats.html |access-date=2 Mayo 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180424110616/http://www.statsghana.gov.gh/pop_stats.html |archive-date=24 Abril 2018 |url-status=dead|lang=en }}</ref> | population_census = 24,200,000<ref name=unpop>{{cite web |url=http://www.ghana.gov.gh/index.php?option=com_content&view=article&id=4712:2010-provisional-census-results-out&catid=88:daily-news-summary&Itemid=236 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110615141322/http://www.ghana.gov.gh/index.php?option=com_content&view=article&id=4712%3A2010-provisional-census-results-out&catid=88%3Adaily-news-summary&Itemid=236 |archive-date=15 Hunio 2011 |title=2010 Provisional Census Results Out |version=4 Pebrero 2011 |publisher=Population Division, Ghana Government |year=2010 |access-date=7 Pebrero 2011 |first=Antoinette I. |last=Mintah |url-status=dead|lang=en }}</ref> | population_estimate_year = 2020 | population_estimate_rank = Maika-47 | population_census_year = 2010 | population_density_km2 = 101.5 | population_density_sq_mi = 258.8 <!--Do not remove per [[Wikipedia:Manual of Style/Dates and numbers]]--> | population_density_rank = Maika-103 | GDP_PPP = $226&nbsp;bilion<ref name=IMF>{{cite web |title=Report for Selected Countries and Subjects |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?sy=2019&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=82&pr1.y=0&c=652&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |website=[[International Monetary Fund|IMF]] |access-date=29 Pebrero 2020|lang=en }}</ref> | GDP_PPP_year = 2020 | GDP_PPP_per_capita = $8,343<ref name=IMF /> | GDP_nominal = $73.594 &nbsp;bilion<ref name=IMF /> | GDP_nominal_year = 2020 | GDP_nominal_per_capita = $2,374<ref name=IMF /> | Gini = 43.5 | Gini_year = 2016 | Gini_change = increase<!--increase/decrease/steady--> | Gini_ref =<ref name="worldbank">{{cite web|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GH|title=GINI index (World Bank estimate)|publisher=[[World Bank]]|website=data.worldbank.org|access-date=14 Hulio 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20190125020447/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GH|archive-date=25 Enero 2019|url-status=live|lang=en}}</ref> | Gini_rank = | HDI = 0.611 | HDI_year = 2019 | HDI_change = increase | HDI_ref =<ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|language=en|publisher=United Nations Development Programme|date=Disiembre 15, 2020|access-date=Disiembre 15, 2020}}</ref> | HDI_rank = Maika-138 | currency = [[Cedi ti Ghana|Cedi]] | currency_code = GHS | utc_offset = {{sp}} | time_zone = [[Greenwich Mean Time|GMT]] | date_format = aa/bb/tttt <br /> bb/aa/tttt | drives_on = kanawan | calling_code = +233 | iso3166code = GH | cctld = [[.gh]] | today = }} Ti '''Ghana''' ({{IPAc-en|audio=En-us-Ghana.ogg|ˈ|ɡ|ɑː|n|ə}}), opisial a ti '''Republika ti Ghana''' ({{lang-en|'''Republic of Ghana'''}}), ket ti maysa a pagilian iti [[Laud nga Aprika]]. Sakupenna daytoy ti [[Golpo ti Guinea]] ken ti [[Taaw Atlantiko]] iti abagatan, makibinningay kadagiti pagbeddengan iti [[Côte d'Ivoire]] iti laud, [[Burkina Faso]] iti amianan, ken [[Togo]] iti daya.<ref name="warriorking">Jackson, John G. (2001) ''Introduction to African Civilizations'', Citadel Press, p. 201, {{ISBN|0-8065-2189-9}}.</ref> Sakupen ti Ghana ti kalawa iti {{pagbaliwen|238535|km2|abbr=on}}, ken sumakop iti agdumaduma a heograpia ken ekolohia a sumakop manipud kadagiti aplaya a sabana aginggana kadagiti tropikal a katuduan a bakir. Iti sumurok a 31 a riwriw a tattao, ti Ghana ket ti maikadua a kaaduan ti populasion a pagilian iti Laud nga Aprika, kalpasan ti [[Nigeria]]. Ti kapitolio ken kadakkelan a siudad ket ti [[Accra]]; dagiti nangruna pay a siudad ket mairaman ti Kumasi, Tamale, ken Sekondi-Takoradi. Ti immuna idi a permanente nga estado iti agdama nga aldaw a Ghana ket ti [[estado ti Bono]] iti maika-11 a siglo.<ref>{{Cite book|last=Meyerowitz|first=Eva L. R.|url=https://books.google.com/books?id=F3lyAAAAMAAJ|title=The Early History of the Akan States of Ghana|date=1975|publisher=Red Candle Press|isbn=978-0-608-39035-2|language=en}}</ref> Rimmuar dagiti nadumaduma a pagarian ken dagiti imperia kadagiti napalabas a siglo, kadagitoy ti kabilegan ket ti [[Pagarian ti Dagbon]] iti amianan<ref>{{cite book |last1=Danver |first1=Steven L |title=Native Peoples of the World: An Encyclopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues |date=10 Marso 2015 |publisher=Routledge |isbn=978-1-317-46400-6 |pages=25 |url=https://books.google.com/books?id=vf4TBwAAQBAJ&q=Kingdom+of+Dagbon&pg=PA25|lang=en}}</ref> ken ti [[Imperio ti Ashanti]] iti abagatan.<ref>{{cite web|title=Asante Kingdom|url=http://www.ascleiden.nl/content/webdossiers/asante-kingdom|publisher=Afrika-Studiecentrum, Leiden|access-date=8 Hunio 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140712214333/http://www.ascleiden.nl/content/webdossiers/asante-kingdom|archive-date=12 Hulio 2014|url-status=live}}</ref> Idi rugi ti maika-15 a siglo, ti [[Imperio ti Potugal]], ken sinaruno dagiti sabali a nadumaduma a bileg ti Europa, ket nagsusupiatanda ti lugar para kadagiti karbengan ti panagtagilako, aginggana idi ultimato a tinengngel dagiti [[Imperio a Britako|Briton]] ti pantar babaen idi naladaw a maika-19 a siglo. Kalpasan ti sumurok a maysa a siglo a panagresistansia dagiti patneng, nabukelen dagiti agdama a pagbeddengan ti Ghana, ken sakupenna dagiti uppat a sabali a kolonial a teritorio ti Briton: [[Pantar ti Balitok (Kolonia ti Briton)|Pantar ti Balitok]], [[Ashanti (Kolonia ti Balangat)|Ashanti]], ti [[Akin-amianan a Terteritorio ti Aplaya ti Balitok (Protektorado ti Briton)|Akin-amianan a Terteritorio]] ken ti [[Togoland ti Briton]]. Naikaykaysa dagitoy a kas maysa a nawaya a [[dominion]] iti kaunegan ti [[Mankomunidad ti Pagpagilian]] idi 6 Marso 1957, ken nagbalin a ti immuna a kolonia iti sub-Sahara nga Aprika a nakagun-od iti kinaturay.<ref name="Universal Newsreel">{{cite video|year=1957|title=Video: A New Nation: Gold Coast becomes Ghana In Ceremony, 1957/03/07 (1957)|url=https://archive.org/details/1957-03-07_A_New_Nation|publisher=Universal Newsreel|access-date=20 Pebrero 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130128113959/http://archive.org/details/1957-03-07_A_New_Nation|archive-date=28 Enero 2013|url-status=live|lang=en}}</ref><ref name="First For Sub-Saharan Africa">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/worldservice/africa/features/storyofafrica/14chapter3.shtml|title=First For Sub-Saharan Africa|publisher=BBC|access-date=29 Pebrero 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20111101135716/http://www.bbc.co.uk/worldservice/africa/features/storyofafrica/14chapter3.shtml|archive-date=1 Nobiembre 2011|url-status=live|lang=en}}</ref><ref name="Exploring Africa – Decolinization">{{cite web|url=http://exploringafrica.matrix.msu.edu/images/decolinization.jpg |title=Exploring Africa – Decolonization |publisher=exploringafrica.matrix.msu.edu |access-date=29 Pebrero 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130602212136/http://exploringafrica.matrix.msu.edu/images/decolinization.jpg |archive-date=2 Hunio 2013|lang=en }}</ref> Kanungpalan a nagbalin nga impluensial ti Ghana kadagiti ganetget ti dekolonisasion ken ti tignay ti Pan-Aprikano.<ref>{{Cite web|last=Ateku|first=Abdul-Jalilu|title=Ghana is 60: An African success story with tough challenges ahead|url=http://theconversation.com/ghana-is-60-an-african-success-story-with-tough-challenges-ahead-74049|access-date=2021-06-27|website=The Conversation|language=en}}</ref> Ti Ghana ket maysa a multinasional nga estado, pagtaengan dagiti nadumaduma a grupo ti etniko, lingguistiko ken relihion;<ref name=popest /> bayat a dagiti [[Tattao nga Akan|Akan]] ti kadakkelan a grupo ti etniko, buklenda laeng iti maysa a pluralidad. Ti kaaduan dagiti [[Tattao a Ghanaiano|Ghanaiano]] ket dagiti [[Kristiano]] (71.2%), ken asideg a pagkalima ket dagiti fifth being [[Muslim]] ken ti pagkasangapulo ket agsansanay kadagiti tradisional a pammati wenno maireporta nga awanan iti relihion.<ref name="Census2010">{{cite web|url=http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/National_Analytical_Report.pdf|title=2010 Population & Housing Census: National Analytical Report|publisher=Ghana Statistical Service|page=63|year=2013|access-date=23 Enero 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20180712212518/http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/National_Analytical_Report.pdf|archive-date=12 Hulio 2018|url-status=dead|lang=en}}</ref> Ti Ghana ket maysa a [[Unitario nga estado|unitario]] a [[Liberal a demokrasia|maipapan iti batay-linteg a demokrasia]] nga idauluan babaen ti maysa a presidente nga isu met laeng ket ti [[daulo ti estado]] ken ti [[daulo ti gobierno]].<ref name="Ghana: CIA World FactBook">{{cite web|last1=CIA World FactBook|title=Ghana|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/ghana/|website=CIA World FactBook|publisher=CIA World FactBook|access-date=20 Mayo 2016|lang=en}}</ref> Manipud idi 1993, nangtalinaay daytoy iti maysa kadagiti kawayaan ken katalnaan a gobierno iti kontinente, ken nasayaat nga agobra kadagiti metriko iti salun-at, idadakkel ti ekonomia, ken panagrang-ay ti nagtagitaon.<ref>{{Cite web|last=Ateku|first=Abdul-Jalilu|title=Ghana is 60: An African success story with tough challenges ahead|url=http://theconversation.com/ghana-is-60-an-african-success-story-with-tough-challenges-ahead-74049|access-date=2021-06-27|website=The Conversation|language=en}}</ref> == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} == Dagiti akinruar a silpo == * [http://www.ghana.gov.gh/ Opisial a website ti Ghana] {{Commons-nailinia}} {{wikivoyage-inline}} * {{curlie|Regional/Africa/Ghana}} * {{Wikiatlas|Ghana}} {{Dagiti pagilian ti Aprika}} {{Kontrol ti autoridad}} [[Kategoria:Ghana]] [[Kategoria:Dagiti pagilian idiay Aprika]] [[Kategoria:Dagiti pagilian a nagbeddengan ti Taaw Atlantiko]] [[Kategoria:Ekonomiko a Komunidad dagiti Estado ti Laud nga Aprika]] [[Kategoria:Dagiti pagilian ken teritorio nga agsasao ti Ingles]] [[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Kappon ti Aprika]] [[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Mankomunidad ti Pagpagilian]] [[Kategoria:Dagiti estado a kameng ti Nagkaykaysa a Pagpagilian]] [[Kategoria:Dagiti republika]] [[Kategoria:Dagiti estado ken teritorio a nabangon idi 1957]] [[Kategoria:Dagiti mankomunidad a republika]] egs0c0yth0t871hj5k8ysziscoxwy2h 0 26044 392255 305953 2022-08-09T05:15:19Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Biolohiko a pannakaidasig}} i'''lehion''', iti [[biolohiko a pannakaidasig]], ket ti saan a nasken a [[taksonomiko a ranggo]] iti kaunegan ti [[Linneo a taksonomia|Linneo a panagsasaruno]]. == Taksonomiko a ranggo == Iti [[soolohia|soolohiko]] a [[Taksonomia (biolohia)|taksonomia]], ti lehion ket: #ab-ababa ngem ti [[Klase (biolohia)|klase]] #nangatngato ngem ti [[Kohorte (biolohia)|kohorte]] #mangbukel ti maysa a grupo kadagiti agkakabagian nga [[Urnos (biolohia)|urnos]] Dagiti lehion ket mabalin a maigrupo kadagiti '''superlehion''' wenno mabingbingay kadagiti '''sublehion''', ken dagitoy manen ket mabalin a mabingay kadagiti '''inpralehion'''. == Panagusar iti soolohia == Dagiti lehion ken ti bukodda a grup kadagiti super/sub/inpra ket naus-usaren kadagiti dadduma a pannakaidasig kadagiti [[billit]] ken dagiti [[mamalia]]. Ti napno a panagusar ket buklen ti amin kadagitoy (a kakuyog dagiti '''kohorte''' ken dagiti '''superkohorte''') iti, kas pagarigan, [[Mammalia pannakaidasig#McKenna/Bell a pannakaidasig|pannakaidasig kadagiti mamalia ni McKenna ken ni Bell]].<ref>McKenna, Malcolm C., ken ni Susan K. Bell (mannurat). 1997. ''Pannakaidasig kadagiti Mamalia iti Nangatngato nga Agpang dagiti Sebbangan''. New York: Unibersidad ti Columbia a Pagmalditan. {{ISBN|0-231-11013-8}}</ref> == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} {{-}} {{Dagiti ranggo ti taksonomia}} {{DEFAULTSORT:Lehion (Biolohia)}} [[Kategoria:Terminolohia ti biolohia|Lehion]] [[Kategoria:Sientipiko a pannakaidasig|ranggo08a]] {{-}} {{pungol-biolohia}} qprv5bt30t2cliyzlf0rxf7c7ntfa30 0 46257 392254 369422 2022-08-09T05:13:29Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki [[Papeles:Arguilla marker.jpg|thumb|Ti historikal a pangmarka babaen ti [[Nailian a Historikal a Komison ti Filipinas|Nailian a Historikal nga Instituto]] iti kapuonan a balayna iti Nagrebcan, Bauang]] Ni '''Manuel Estabilla Arguilla''' ([[Bauang, La Union|Nagrebcan]], Hunio 17, 1911 – [[Panagputol iti ulo|naputolan]], [[Manila Chinese Cemetery|Kamposanto ti Insik ti Manila]], Agosto 30, 1944) ket maysa idi a [[Dagiti mannurat nga Ilokano|mannurat nga Ilokano]] iti [[Pagsasao nga Ingles|Ingles]], patriota, ken martir. Naammuan isuna para kadagiti adu a naantologo nga ababa a sarita iti "How My Brother Leon Brought Home a Wife," ti nangruna a sarita iti urnos ti ''How My Brother Leon Brought Home a Wife and Other Short Stories'', a nangabak iti umuna a premio iti Binglay ti Literario ti Mankomunidad idi 1940. Dagiti saritana iti "Midsummer" ken "Heat" ket naipablaak idiay [[Tondo, Manila]] babaen ti ''Prairie Schooner''. Kaaduan kadagiti sarita ni Arguilla ket mangipakita kadagiti senario iti [[Barrio]] Nagrebcan, [[Bauang, La Union]], ti lugar a nakayanakanna. Ti singgalutna iti nakayanakanna a lugar, a pinatibker babaen dagiti pannakilangenna kadagiti napanglaw a tattao iti [[Ilocos]], ket nagtultuloy a napigsa uray iti kalpasan ti iya-alisna iti [[Manila]], nga idiay ket nagadal iti [[Unibersidad ti Filipinas]], nalpasna ti BS iti Edukasion idi 1933, ken nagbalin a maysa a kameng ken kalpasanna ti presidente ti U.P. Writer's Club ken editor ti ''Literary Apprentice'' ti unibersidad. Inasawana ni Lydia Villanueva, maysa pay a nalaing a mannurat iti Ingles, ken nagtaengda idiay [[Ermita, Manila|Ermita]], Manila. Ditoy, ni [[F. Sionil José]], ti sabali pay a seminal a mannurat a Filipino iti Ingles, ket masansan a naglaglagip iti pannakakitkitana iti Nailian a Biblioteka, nga idi ket maysa a sirok ti agdama a Nailian a Museo. "Saanmo a maliwayan isuna", kinunkuna ni José ken ni Arguilla, "gapu ta adda daytoy nangisit a kamanaw iti rupana, ti maysa kamanaw wenno maysa a dimmakel a siding. Sinursuratna idi dagiti ababa a saritana ken dagiti salaysay a rinaraemko."<ref>{{cite book |last = José |first=Francisco Sionil |author-link=F. Sionil José |editor= Alejandro Padilla |title=Termites in the Sala, Heroes in the Attic:Why We Are Poor |date= 2005 |publisher=Solidaridad Publishing House |location=Ermita, Manila |isbn=971-8845-41-0 |chapter=Manila Seven Decades Ago}}</ref> Nagbalin isuna a manursuro iti kreatibo a panagsurat iti [[Unibersidad ti Manila]] ken kalpasanna nagtrabaho iti Bureau of Public Welfare kas mangimaton nga editor ti pablaak ti opisina iti ''Welfare Advocate'' aginggana idi 1943. Kanungpalan a naidutok isuna iti Board of Censors. Naglimed isuna a nagurnos iti maysa a yunit ti intelihensia ti gerilia a simmuppiat kadagiti Hapon. Idi Agosto 5, 1944, natiliw isuna ken tinututuok babaen ti [[Imperial a Buyot ti Hapon|buyot ti Hapon]] iti [[Puerto Santiago]]. Iti maysa pammalagip, kanungpalan a naiyalis isuna iti [[Kamposanto ti Insik ti Manila]]. Dagiti kakuyogna ket dagiti daulo ti gerilia, ken dagiti ad-du ngem sangapulo a lallaki. Nabilinanda nga agkali kadagiti bukodda a tanem, kalpasanna dagusda a saggaysa a naputolan babaen dagiti [[Guntō|espada]]. Ti bangkayna, ken dagiti pay kakaduana, ken saanda a nabirukan, gapu ta naikalida kadagiti saan a namarkaan a tanem. Dagiti bangkay dagiti pinatay a lallaki ket naibagbaga a nabirukan ken linasin dagiti kakaduada kalpasan ti gubat, kalpasan idi impakaammo ni [[Richard Sakakida|opisial ti Hapon-Amerikano]] (nagtabtrabaho iti Buyot ti Hapon a kas maysa nga espia) ti nakitana ken ti lokasion ti tanem klpansan kadagiti panagpapatay idi Agosto 30, 1944. Iti agdama, mabirukan dagiti bangkayda iti [[Amianan a Kamposanto ti Manila]]. == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} * ''Dictionary of Philippine Biography,'' Volume 3, Filipiniana Publications, Siudad ti Quezo, 1986 * ''Filipino Writers in English'' babaen da Florentino B. Valeros ken Estrellita V. Gruenberg, New Day Publishers, Siudad ti Quezon, 1987 * ''"Maysa a Ruknoy ken ni Manuel E. Arguilla,"'' RIMAT Magazine, Siudad ti Quezon, Oktubre 2004 == Dagiti akinruar a silpo == * [http://pinoylit.webmanila.com/filipinowriters/arguilla.htm Manuel Arguilla] – biograpia ni Manuel Arguilla a nabirukan iti [http://pinoylit.webmanila.com/ PinoyLit.webmanila.com] * [http://www.scribd.com/doc/34536551/Morning-in-Nagrebcan-Manuel-E-Arguilla Napno a teksto: "Morning iti Nagrebcan" babaen ni Manuel Arguilla] * [http://www.litreact.com/reactions/midsummer_arguilla_conejos.html Panagusig iti ''Midsummer'' iti Lit React] {{Kontrol ti autoridad}} {{DEFAULTSORT:Arguilla, Manuel}} [[Kategoria:1911 a pannakaipasngay]] [[Kategoria:1944 nga ipupusay]] [[Kategoria:Dagiti mannurat manipud iti Filipinas]] [[Kategoria:Dagiti mannurat iti pagsasao nga Ilokano]] [[Kategoria:Tattao nga Ilokano]] ptg52l223sugrorrton0l0otlswenlw 0 50706 392256 290935 2022-08-09T05:17:31Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Infobox pagsasao |name=Anjam |nativename=Bom |region=[[Probinsia ti Madang]] |states=[[Papua Baro a Guinea]] |speakers={{sigfig|2020|2}} |date=2003 |ref=e18 |familycolor=Papuano |fam1=[[Sasao a Trans–Baro a Guinea|Trans–Baro a Guinea]] |fam2=[[Sasao a Madang|Madang]] |fam3=[[Sasao nga Aplaya a Rai|Aplaya a Rai]] |fam4=Mindjim |iso3=boj |glotto=anja1238 |glottorefname=Anjam }} Ti '''pagsasao nag Anjam''' wenno '''Bom''' ket ti [[Sasao nga Aplaya a Rai|pagsasao nga Aplaya a Rai]] a naisasao idiay [[Probinsia ti Madang]], [[Papua Baro a Guinea]]. Dagiti sabali a nagan ket ''Bogadjim, Bogajim, Bogati, Lalok''. == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} {{Sasao a Madang}} {{Papuano-pagsasao-pungol}} {{DEFAULTSORT:Anjam}} [[Kategoria:Sasao a Madang]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Papua Baro a Guinea]] 6irub60hdb52nczfk09qxnkgrk5rw8p 0 52178 392259 293878 2022-08-09T05:24:22Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Infobox pamilia ti pagsasao |name = Sepik–Ramu |region = [[Baro a Guinea]] |familycolor = Papuano |family = Naisingasing a pamilia ti pagsasao |child2 = [[Sasao a Ramu|Ramu]] |child1 = [[Sasao a Sepik|Sepiko]] |child3 = [[Sasao a Nor–Pondo|Nor–Pondo]] |child4 = [[Sasao a Leonhard Schultze|Leonhard Schultze]] (Walio–Papi) |child5 = ''[[Pagsasao a Taiap|Taiap]]'' |glotto = awan }} Ti '''sasao a Sepik–Ramu ''' ket ti hipotetiko a [[pamilia ti pagsasao]] a mangisilpo dagiti pamilia ti [[Sasao a Sepik|Sepik]], [[Sasao a Ramu|Ramu]], [[Sasao a Nor–Pondo|Nor–Pondo (Akinbaba a Sepik)]], [[Sasao a Leonhard Schultze|Leonhard Schultze (Walio–Papi)]], ken [[Sasao a Yuat|Yuat]], ken mairaman iti isolado a pagsasao a [[Pagsasao a Taiap|Taiap]], ken insingasing babaen ni [[Donald Laycock]] idi 1973. Mangbukelto ti Sepik–Ramu kadagiti ginasut a pagsasao dagiti labneng ti karayan ti [[Karayan Sepik|Sepik]] ken [[Karayan Ramu|Ramu]] iti akin-amianan a [[Papua Baro a Guinea]], ngem insasao laeng babaen dagiti 200&nbsp;000 a tattao. Dagiti tagsasao ket maitarawidwidan nga addaan kadagiti simple a ponolohia, nga agraman kadagiti bassit a konsonante wenno dagiti paaweng ken kadawyan nga awanan kadagiti tono. Ti kaaduan nga ammo a pagsasao a Sepik–Ramu ket ti[[Pagsasao nga Iatmül|Iatmül]]. Ti kaaduan a naisasao ket ti kadua ti Iatmül a sasao a Ndu ti Abelam ken Boiken, nga addaan kadagiti agarup a 35&nbsp;000 nga agsasao iti tunggal maysa kaniada. Nagsinsina a pinatpategan manen da [[Malcolm Ross (lingguista)|Malcolm Ross]] ken [[William A. Foley]] ti hipotesis ti Sepik–Ramu idi2005. Isuda a dua ket saanda a makabiruk iti ebidensia a mangporma daytoy iti umiso a pamilia. Nupay kasta, amin dagiti konstituente a sanga, malaksid iti Yuat iti kaunegan ti Ramu, ket agmaymaysada a naibatbati nga umiso iti panangipategna manen. Isilpo ni Ross ti Nor–Pondo iti Ramu iti maysa a singasing a [[Sasao a Ramu–Akinbaba a Sepik|Ramu–Akinbaba a Sepik]], ikabilna ti Leonhard Schultze (tentatibo a naisinsina iti Walio ken Papi) iti kaunegan ti maysa a naipadakkel a pamilia a [[Sasao a Sepik|Sepik]], ken tratuenna ti Yuat ken Taiap a kas dagiti nawaya a pamilia. == Pannakaidasig == Daytoy a listaan ket kapada ti pannakaidasig iti ''[[Ethnologue]]'' 15. Pilo a '''Sepik–Ramu''' (naibatay iti Laycock 1973) * Isolado a ''[[Pagsasao a Taiap|Taiap]]'' * Stock a [[Sasao a Leonhard Schultze|Leonhard Schultze]] ** Pamilia a '''[[Sasao a Walio|Walio]]''' (4 a pagsasao) ** Pamilia a '''[[Sasao a Papi|Papi]]''' (2 a pagsasao) * Stock a [[Sasao a Nor–Pondo|Nor–Pondo]] (6 a pagsasao) * Subpilo a Ramu (37 a pagsasao) ** Superstock a [[Sasao a Ramu|Ramu]] (29 a pagsasao) *** Stock a [[Sasao a Grass|Grass]] (5 a pagsasao) *** Pamilia nga '''[[Sasao nga Arafundi|Arafundi]]''' (2 a pagsasao) *** Stock a [[Sasao nga Annaberg|Annaberg]] (3 a pagsasao) *** Stock a Ruboni(8 a pagsasao) **** Pamilia nga '''[[Sasao nga Ottilien|Ottilien]]''' **** Pamilia a '''[[Sasao a Misegiano|Misegiano]]''' *** Stock a Goam (11 a pagsasao) **** Pamilia nga '''[[Sasao nga Ataitan|Ataitan]]''' **** Pamilia a '''[[Sasao a Tamolan|Tamolan]]''' ** Superstock a Yuat–Langam (13 a pagsasao) *** Pamilia a '''[[Sasao a Mongol–Langam|Mongol–Langam]]''' *** Stock a Yuat–Maramba **** Isolado a ''[[Pagsasao a Maramba|Maramba]]'' (saan a napasingkedan) **** Pamilia a '''[[Sasao a Yuat|Yuat]]''' * Subpilo a [[Sasao a Sepik|Sepik]] (50 a pagsasao) [kitaen ti subklasipikasion iti dayta nga artikulo == Kitaen pay == *[[Sasao a Papuano]] {{Sasao a Sepik}} {{Sasao a Ramu–Akinbaba a Sepik}} {{DEFAULTSORT:Sepik-Ramu, Sasao a}} [[Kategoria:Sasao a Sepik–Ramu| ]] [[Kategoria:Dagiti naisingasing a pamilia ti pagsasao]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Papua Baro a Guinea]] 3lc5lu0g3fop244nr6vtqv9otp0b9e3 0 56425 392257 329462 2022-08-09T05:19:25Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Infobox pagsasao |name=Sapa |nativename=''Tày Sa Pa'' |states=[[Bietnam]] |region=[[Sa Pa]] |speakers=300 |date=2002 |ref=e18 |familycolor=Kradai |fam1=[[Sasao a Kra–Dai|Kra–Dai]] |fam2=[[Sasao a Tai|Tai]] |fam3=[[Sasao nga Akin-abagatan a laud a Tai|Akin-abagatan a laud]] |script= [[Alpabeto a Bietnamis]] |iso3=tys |glotto=tays1238 |glottorefname=Tày Sa Pa }} Ti '''pagsasao a Sapa''', wenno '''Tày Sa Pa''', ket ti maysa a [[Sasao nga Akin-abagatan a laud a Tai|pagsasao nga Akin-abagatan a laud Tai]] ti [[Sa Pa]], [[Probinsia ti Lào Cai]], akin-amianan a [[Bietnam]]. Segun ken ni Pittayaporn (2009) ken ''Glottolog'', daytoy ket kaasitgan a kabagian ti [[Sasao nga Akin-abagatan a laud a Tai]], ngem saan a makibingay kadagiti ponolohiko nga inobasion a mangipalawag iti grupo. Adda dagiti agarup a 300 nga agsasao.<ref name="Edmondson">http://www.uta.edu/faculty/jerry/research/map.html</ref> Dagiti agsasao iti Tày Sa Pa ket maidasigda babaen ti Bietnamis a kas etniko a [[tattao a Tay]], kaaduan isuda ket agsasao iti [[sasao a Tengnga a Tai]] imbes nga iti [[sasao nga Akin-abagatan a laud a Tai]]. Segun ken ni Jerold Edmondson, ti ponolohia, dagiti tono, ken dagiti leksikon ti Tày Sa Pa ket kapada iti Pagalagadan a [[Pagsasao a Tailandes|Tailandes]]. Ti maysa pay a kapada ti pagsasao nga Akin-abagatan a laud a Tai a matawtawagan iti [[Pagsasao a Pa Di|Padi]] [''pa31 zi31''] ket naisasao idiay [[Distrito ti Mường Khương]], [[Probinsia ti Lao Cai]], akin-amianan a [[Bietnam]].<ref name="Edmondson" /> == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} * Bùi Quốc Khánh. 2013. ''Tri thức dân gian trong canh tác vây lúc nước của người Pa Dí ở Lào Cai''. Nhà xuất bản Thời Đại. {{ISBN|978-604-930-596-2}} * Pittayaporn, Pittayawat, 2007. Tai dialects of Northern Vietnam: Sapa , Vinh Yen, and Cao Bang (Kra-Dai). {{Dagiti pagsasao ti Bietnam}} {{Sasao a Tai-Kadai}} {{Tai-Kadai-pagsasao-pungol}} {{DEFAULTSORT:Sapa, Pagsasao a}} [[Kategoria:Sasao a Tai]] [[Kategoria:Dagiti pagsasao ti Bietnam]] 7rmlzf0u9yk1fi371r5z6r548yszbrp 0 57379 392260 344228 2022-08-09T05:25:56Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{automatic taxobox | name = Pamilia ti kaoba | image = Chinaberry1216.JPG | image_caption = Ti agsabsabong a ''[[Melia azedarach]]'' | taxon = Meliaceae | authority = [[Antoine Laurent de Jussieu|Juss.]]<ref name=APGIII2009>{{Cite journal |last=Angiosperm Phylogeny Group |year=2009 |title=An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III |journal=Botanical Journal of the Linnean Society |volume=161 |issue=2 |pages=105–121 |doi=10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x }}</ref> | subdivision_ranks = Dagiti subpamilia | subdivision = *[[#subfamily Cedreloideae|Cedreloideae]] *[[#subfamily Melioideae|Melioideae]] }} Ti '''Meliaceae''', wenno ti '''pamilia ti kaoba''', ket ti pamilia ti [[agsabsabong a mula]] a kaaduan kadagitoy ket dagiti [[kayo]] ken dagiti bassit a mula (ken dagiti bassit a [[hierba a mula]], dagiti [[parakad]]) iti urnos a [[Sapindales]]. Nailasin dagitoy babaen ti agsinnublat, kadawyan a pinnado a bulbulong nga awanan kadagiti ungkay, ken babaen ti syncarpous,<ref>Iti maysa a [[gynoecium]], a naaramid kadagiti nagkaykaysa a karpelo</ref> mabalin a biseksual (ngem iti kinapudno ket kaaduan a kriptiko nga uniseksual) grupo wenno agririmpuok a [[sabong]]. Kaaduan dagiti sebbangan ket kankayon a berde, ngem adda met dagiti matnag ti bulongna, iti namaga a tiempo wenno panaglalam-ek. Mangiraman ti pamilia dagiti agarup a 53 a henero ken dagiti agarup a 600 nga ammo a sebbangan,<ref name="Christenhusz-Byng2016">{{cite journal |author1=Christenhusz, M. J. M. |author2=Byng, J. W. | year = 2016 | title = The number of known plants species in the world and its annual increase | journal = Phytotaxa | volume = 261 | pages = 201–217 | url = http://biotaxa.org/Phytotaxa/article/download/phytotaxa.261.3.1/20598 | doi = 10.11646/phytotaxa.261.3.1 | issue = 3 }}</ref> nga addaan iti pantropikal a pannakaiwarwaras; ti maysa a henero (''Toona'') ket sumakop iti amianan iti temperado a Tsina ken abagatan iti abagatan a daya nga Australia, ti sabali pay (''Synoum'') ket iti abagatan a daya nga Australia, ken ti sabali pay (''Melia'') ket gangani iti adayo nga amianan. [[Papeles:Fruits of Chisocheton paniculatus.JPG|thumb|Dagiti bunga ti ''[[Chisocheton cumingianus]]'']] == Dagiti usar == Dagiti nadumaduma a sebbangan ket naus-usar para iti [[lana ti nateng]], panagaramid iti [[sabon]], dagiti [[insektisidio]], ken ti napateg a kayo (kaoba). Dagiti dadduma a nangruna iti ekonomia a henero ken dagiti sebbangan ket maitagikua iti daytoy a pamilia: *[[Azadirachta indica|Kayo a neem]] ''Azadirachta indica'' (India) *''[[Carapa]]'': kas ti ''Carapa procera'' (Abagatan nga Amerika ken Aprika) *''[[Cedrela odorata]]'' Tengnga ken Abagatan nga Amerika; ti kayo ket ammo a kas Sedro ti Espaniol *''[[Entandrophragma]]'': mairaman ti [[Entandrophragma cylindricum|sapele]] ken "utile" wenno "sipo" (''E. utile'') ti tropikal nga Aprika *[[Guarea|''Guarea'', ti henero ti ''Bossé'' wenno "de rosas a kaoba"]] mairaman ti: ''[[Guarea thompsonii|G. thompsonii]]'' ken ''[[Guarea cedrata|G. cedrata]]'' (Aprika) *''[[Khaya]]'' mairaman ti: [[Khaya ivorensis|Kaoba ti Aplaya ti Marpil]] ken ti [[Khaya senegalensis|Kaoba ti Senegal]] (tropikal nga Aprika) *[[Chinaberry]] wenno Puraw a Sedro, ''Melia azedarach'' ([[Ekosona ti Indomalaya|Indomalaya]] ken [[Australasia]]) * [[Sandoricum koetjape|Santol]] (''[[Sandoricum koetjape]]''), naimulmula para iti makan a bunga iti [[Abagatan a daya nga Asia]] ken [[Abagatan nga Asia]] *''[[Swietenia]]'' ket ti klasiko a henero ti "kaoba" manipud iti tropikal a [[Kaamerikaan]] *''[[Toona]]'': ti henero ti sebbangan ti "kayo a toon" (tropikal nga [[Asia]], [[Malesia]], ken [[Australia]]), naipangpangruna iti ''[[Toona ciliata]]'' == Dagiti henero == [[Papeles:Aglaiaodorata1web.jpg|right|thumb|Sabong-Bagas ti Insik (''[[Aglaia odorata]]'')]] === Subpamilia ti Cedreloideae === Daytoy ket ammo pay a kas ti subpamilia ti Swietenioideae.<ref name="GDR08">{{cite journal|title=Floral Development in the Tribe Cedreleae (Meliaceae, Sub-family Swietenioideae): ''Cedrela'' and ''Toona''.|url=https://www.researchgate.net/publication/5864552|author=Gouvea CF |author2= Dornelas MC |author3= Rodriguez APM|journal=Annals of Botany 101(1):39-48|year= 2008|accessdate=18 Enero 2018}}</ref><ref>[https://www.mobot.org/MOBOT/research/APWeb/genera/meliaceaegen.html Missouri Botanic Garden: list of Meliaceae genera (naala idi 18 Enero 2018)]</ref> {{columns-list| tribu '''Cedreleae'''<ref name="GDR08" /> *''[[Cedrela]]'' – Kaamerikaan *''[[Toona]]'' – Asia dagiti sabali a tribu ken dagiti henero: *''[[Capuronianthus]]'' *''[[Carapa]]'' *''[[Cedrelopsis]]'' *''[[Chukrasia]]'' *''[[Entandrophragma]]'' *''[[Khaya]]'' *''[[Lovoa]]'' *''[[Neobeguea]]'' *''[[Pseudocedrela]]'' *''[[Schmardaea]]'' *''[[Soymida]]'' *''[[Swietenia]]'' *''[[Xylocarpus]]'' }} === Subpamilia ti Melioideae === {{columns-list| tribu: '''Aglaieae''' *''[[Aglaia]]'' *''[[Lansium]]'' *''[[Reinwardtiodendron]]'' - dagiti mainaig a henero: *''[[Chisocheton]]'' *''[[Dysoxylum]]'' (sinonimo ti ''Pseudocarapa'') *''[[Sphaerosacme]]'' tribu: '''Guareeae'''<ref>[http://edepot.wur.nl/189376 Koenen E (2011) Phylogenetic and biogeographic studies in Guareeae (Meliaceae: Melioideae) – (naala idi 18 Enero 2018)]</ref> – Aprika *''[[Guarea]]'' - dagiti mainaig a henero: *''[[Heckeldora]]'' *''[[Leplaea]]'' *''[[Ruagea]]'' *''[[Turraeanthus]]'' tribu: '''Melieae''' *''[[Melia (plant)|Melia]]'' *''[[Azadirachta]]''<ref>Koenen E (2011) ''ibid.''</ref> tribu: '''Sandoriceae''' *''[[Sandoricum]]'' tribu: '''Turraeeae''' *''[[Calodecarya]]'' *''[[Humbertioturraea]]'' *''[[Munronia]]'' *''[[Naregamia]]'' *''[[Nymania]]'' *''[[Turraea]]'' - dagiti mainaig a henero: *''[[Anthocarapa]]'' tribu: '''Trichilieae''' *''[[Astrotrichilia]]'' *''[[Cipadessa]]'' *''[[Ekebergia]]'' *''[[Heynea]]'' *''[[Lepidotrichilia]]'' *''[[Malleastrum]]'' *''[[Owenia (plant)|Owenia]]'' *''[[Pseudobersama]]'' *''[[Pseudoclausena]]'' *''[[Pterorhachis]]'' *''[[Trichilia]]'' *''[[Walsura]]'' tribu: '''Vavaeeae''' *''[[Vavaea]]'' di naikeddeng ti tribu: *''[[Aphanamixis]]'' *''[[Cabralea]]'' *''[[Synoum]]'' }} == Dagiti nota == {{Reflist}} == Dagiti nagibasaran == * {{aut|Pennington, T.D. & Styles, B.T.}} (1975): A generic monograph of the Meliaceae. ''Blumea'' '''22''': 419-540. == Dagiti akinruar a silpo == *[http://delta-intkey.com/angio/www/meliacea.htm Meliaceae] in [https://web.archive.org/web/20070103200438/http://delta-intkey.com/angio/ L. Watson and M.J. Dallwitz (1992 onwards). The families of flowering plants.] *[https://archive.is/20070929163235/http://www.mahoganyforthefuture.org/projectmeliaceae/ Project Meliaceae] {{Taxonbar|from=Q158979}} [[Kategoria:Meliaceae| ]] jn5y45ae8ov72ehp86zwq34mi1x9exn 0 57407 392251 359625 2022-08-09T05:06:39Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Infobox sientista |name = Friedrich von Berchtold |image = Bedřich Karel Eugen Všemír hrabě Berchtold z Uherčic.jpeg |image_size = |caption = |birth_date = {{Petsa ti pannakaipasngay|df=yes|1781|10|25}} |birth_place = [[Stráž nad Nežárkou]] |death_date = {{Petsa ti ipupusay ken tawen|df=yes|1876|4|3|1781|10|25}} |death_place = [[Buchlovice]] |residence = |citizenship = |nationality = |ethnicity = |fields = [[Botanika]], [[Medisina]] |workplaces = |alma_mater = |doctoral_advisor = |academic_advisors = |doctoral_students = |notable_students = |known_for = |author_abbrev_bot = Bercht.| |author_abbrev_zoo = |influences = |influenced = |awards = |religion = |signature = <!--(filename only)--> |footnotes = }} Ni Konde '''Friedrich Carl Eugen Vsemir von Berchtold''', baron von Ungarschitz ({{lang-cs|Bedřich Karel Eugen Všemír Berchtold hrabě z Uherčic}}) (25 Oktubre 1781 – 3 Abril 1876), ket maysa idi nga agsasao iti Aleman a Bohemiano [[mangngagas]] ken [[botaniko]] manipud iti kaputotan nga Austriano. == Biograpia == Nayanak ni Berchtold idiay [[Stráž nad Nežárkou]] ({{lang-de|Platz an der Naser}}) (itan ket ti Distrito ti [[Jindřichův Hradec]]), iti Imperio nga Austriano. Nagturpos isuna manipud iti eskuela ti medisina idi 1804, kalpasanna ket nagsanay iti [[medisina]] ken kaaduan a nangiregget iti panawenna iti [[botanika]] ken [[masna a pakasariataan]]. Kanungpalan a pinanawanna ti kadawyan a panagsanay iti medisina ket nagbannianga iti amin a paset ti Europa, ti [[Tengnga a Daya]] ken [[Brasil]]. Kimmaddua a nagsurat kadagiti nadumaduma a papel iti panagsukisok kadagiti agkabsat a lalaki a botaniko a da [[Carl Borivoj Presl]] ken ni [[Jan Svatopluk Presl]], a mairaman iti maysa a nangruna a taksonomiko nga obra iti ''[[O Prirozenosti Rostlin]]''.<ref name=tl2 /> Maysa a naanep nga agob-obra para iti nailian a panagpaungar manen iti Tseka, nairaman idi ni Berchtold iti pannakapatakder ti [[Nailian a Museo ti Prague]]. Pimmusay isuna idi 1876 idiay Buchlau (itan ket [[Buchlovice]]), [[Moravia]] (itan ket parte ti [[Republika a Tseka]]). Nainaganan a kas pammadayaw kaniana ti henero ti ''[[Berchtoldia]]'' C.Presl (sin. ''[[Chaetium]]'' Nees). [[Papeles:Tučapy - pamětní deska Berghtold.jpg|right|thumb|T plake a pammalagip ken ni Berchtold iti pasdek ti opisina ti munisipio iti purok ti [[Tučapy (Distrito ti Tábor)]], Republika a Tseka.]] == Dagiti napili a pablaak == * {{cite book|last1= Berchtold|first1=Friedrich von|last2=Presl|first2=Jan Svatopluk|authorlink1=Friedrich von Berchtold|authorlink2=Jan Svatopluk Presl|title=O Prirozenosti Rostlin|date=1820|publisher=Krala Wiljma Endersa|location=Prague|url=https://books.google.ca/books?id=M3oQAQAAMAAJ}} * {{cite book|last1= Berchtold|first1=Friedrich von|last2=Presl|first2=Jan Svatopluk|authorlink1=Friedrich von Berchtold|authorlink2=Jan Svatopluk Presl|title=O Prirozenosti Rostlin aneb rostlinář|date=1820–1835|publisher=Jos Krause|location=Prague|url=http://www.huntbotanical.org/library/show.php?2}} == Dagiti nota == Maipanggep kadagiti personal a nagan: Aginggana idi 1919, maysa idi a titulo ti {{lang|de|[[Graf]]}}, a naipatarus a kas ''[[Konde]]'', saan nga umuna a nagan wenno tengnga a nagan. Ti porma para iti babai a kas {{lang|de|Gräfin}}. Idiay Alemania manipud idi 1919, daytoy ket mangporma iti parte ti nagnagan ti pamilia. Ti [[Hrabě]] ket ti kapada iti Tseka, ti porma para iti babai ket [[hraběnka]]. {{Botaniko|Bercht.|Berchtold, Friedrich}} == Dagiti nagibasaran == {{Reflist|refs= <ref name=tl2>{{harvnb|Stafleu|Cowan|1976–1988|loc=[https://www.biodiversitylibrary.org/page/33120313#page/230/mode/1up v.1 A–G 1976 Berchtold, Friedrich pp.&nbsp;182–184]}}</ref> }} == Dagiti akinruar a silpo == * [http://www.worldcatlibraries.org/profiles/tusbrahindi/lists/24653 Sangkapaset a listaan dagiti papel babaen ni Berchtold] – [[WorldCat]] {{iti sao|de}} * [http://www.rozhlas.cz/brno/upozornujeme/_zprava/287380 Biograpia ni Berchtold] iti Radio Tseka {{iti sao|cs}} == Bibliograpia == {{refbegin}} * {{cite book |title=Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder |author=Heribert Sturm |year=1979 |publisher=R.Oldenbourg |isbn=3-486-49491-0 |pages= |url=https://books.google.com/books?id=-jrfrbXdfNMC&pg=PA76&lpg=PA76&dq=berchtold+friedrich&source=web&ots=bPiehoF6yO&sig=Xy6mFKN1tCw4t6Gt0kAuiAdArWc |accessdate=2009-10-13 |language=Aleman}} * {{cite book|last1=Stafleu|first1=Frans A.|last2=Cowan|first2=Richard S.|authorlink1=Frans Antonie Stafleu|authorlink2=Richard Sumner Cowan| title=Taxonomic literature: a selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types: Taxon. Lit., ed. 2 (TL2)|date=1976–1988|publisher=Bohn, Scheltema & Holkema|location=Utrecht|isbn=90 313 0224 4|edition=Maika-2|url=https://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/48631#/summary}} {{refend}} {{Kontrol ti autoridad}} {{DEFAULTSORT:Berchtold, Friedrich}} [[Kategoria:Dagiti botaniko manipud iti Austria]] [[Kategoria:Dagiti botaniko manipud iti Czechoslovakia]] [[Kategoria:1781 a pannakaipasngay]] [[Kategoria:1876 nga ipupusay]] r8wanc6soip8h7ghbgei7ynnbupucqg 0 59894 392252 361522 2022-08-09T05:08:00Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{Speciesbox | image = Medinilla beamanii.jpg | image_caption = Dagiti berry ti ''Medinilla beamanii'' | genus = Medinilla | species = beamanii | authority = [[J.C.Regalado]] }} Ti '''''Medinilla beamanii''''' ket ti sebbangan iti henero ti ''[[Medinilla]]'' a maitagikua iti pamilia ti [[Melastomataceae]]. == Etimolohia == Naipanagan ti ''Medinilla'' ken ni José de Medinilla y Pineda, ti dati a gobernador ti [[Mauritius]] (ammo idi a kas Is-isla Marianne) idi 1820.<ref name=gledhill>Gledhill, David (2008). "The Names of Plants". Cambridge University Press. {{ISBN|9780521866453}} (hardback), {{ISBN|9780521685535}} (paperback). pp 253</ref> Naipanagan ti sebbangan ken ni John H. Beaman nga immuna a nagpuros iti sabongna. == Deskripsion == Ti ''Medinilla beamanii'' ket ti dakkel a kankanayon aberde a bassit a mula. Dagiti naraniag a a bassit a derosas a sabsabong ket mapataud kadagiti dakkel a [[panikula]] kadagiti pabitin a maralabbasit nga ungkay. Dagiti [[bunga]] ket agtimbukel a derosas a berry ken agbalin a maralabbasit no maluom. [[Papeles:Melastomataceae - Medinilla beamanii.jpg|left|thumb|240 px|Dagiti sabong ti ''Medinilla beamanii'' iti Botanikal a Hardin ti Kinabalu, [[Sabah]]]] == Pannakaiwarwaras == Daytoy a mula ket patneng iti isla ti [[Borneo]]. == Habitat == Tipiko daytoy a sebbangan kadagiti nalinongan a katuduan a bakir ti bantay ken kaykayatna dagiti nadam-eg, nasayaat a maatianan a daga, iti kangato iti {{pagbaliwen|300|-|1700|m}} iti ngato ti pantar ti baybay. == Dagiti nagibasaran == <references /> *''Medinilla beamanii''; J.C. Regalado; in ''[https://web.archive.org/web/20111009003350/http://www.nhn.leidenuniv.nl/index.php/publications/blumea Blumea]'' 35: 29. 1990 * [http://www.catalogueoflife.org/details/species/id/9106330 Catalogue of Life] * [https://archive.is/20130210143036/http://zipcodezoo.com/Plants/M/Medinilla_beamanii/ Zipcodezoo] == Dagiti akinruar a silpo == * [http://www.natureloveyou.sg/Medinilla%20beamanii/Main.html Nature Love You] {{Taxonbar|from=Q762208}} {{Melastomataceae-pungol}} [[Kategoria:Medinilla|beamanii]] [[Kategoria:Flora ti Borneo]] aebl5xi9vtpl0z3w2nw8ohy7ps33y28 0 68844 392253 355653 2022-08-09T05:10:32Z Lam-ang 3622 Nagsimpa iti panangiletra/gramatika wikitext text/x-wiki {{taxobox |name = Kadam |regnum = [[Plantae]] |image = Haldina cordifolia Bra33.png |image_caption=Haldina cordifolia |unranked_divisio = [[Angiospermae]] |unranked_classis = [[Eudicotidae]] |unranked_ordo = [[Asterids]] |ordo = [[Gentianales]] |familia = [[Rubiaceae]] |genus = '''''Haldina''''' |genus_authority = Ridsdale |species = '''''H. cordifolia''''' |binomial = ''Haldina cordifolia'' |binomial_authority = (Roxb.) Ridsdale |synonyms = ''Adina cordifolia'' <small>(Roxb.) Benth. & Hook.f. ex B.D.Jacks. </small><br />''Adina cordifolia'' <small>(Roxb.) Hook. f. </small><br />''Nauclea cordifolia'' <small>Roxb. </small><br />''Nauclea sterculiifolia'' <small>A.Rich. ex DC.</small> <ref>[http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-95965 The Plant List]</ref> }} Ti '''''Haldina cordifolia''''',<ref>Ridsdale, 1978 ''Blumea'' '''24''': 361</ref><ref>{{GRIN | accessdate = 4 Enero 2018}}</ref> sin. ''Adina cordifolia'', ket ti [[agsabsabong a mula]] iti pamilia ti [[Rubiaceae]], ti bugbugtong a sebbangan ti henero ket ti '''''Haldina'''''. Daytoy ket patneng iti akin-abagatan nga [[Asia]], manipud iti [[India]] iti daya aginggana iti [[Yunnan]] ken [[Bietnam]] ken iti abagatan aginggana iti [[Malaysia Peninsular]]. Daytoy ket ammo a kas ''Kadam'' wenno ''Kadamba'' iti [[Hindi]] ken ''Gáo trò'' iti [[Pagsasao a Bietnamis|Bietnamis]]. Ti ''Haldina cordifolia'' ket ti matmatnag-bulong a [[kayo]] a mablin nga agtubo iti sumurok a 20 metro iti katayag. Dagiti [[sabong]] ket mabalinda a di madlaw a bugbugtong ngem mabalinda met a napintas no agkukuyoda nga agsabong kadagiti inploressensia iti sirkumperensia iti 20–30&nbsp;mm. Kadawyan dagitoy a duyaw a mamarisan bassit iti derosas. Ti ''H. cordifolia'' ket kaadwyan nga agsabong kadagiti bulan ti panaglalam-ek (namaga a tiempo). Ti ukis ti kayo ket agtignay a kas maysa nga [[antiseptiko]]. <gallery> Papeles:Haldina cordifolia (Haldu) in Ananthagiri forest, AP W IMG 9370.jpg|iti [[Turturod Ananthagiri]], iti [[Distrito ti Rangareddy]] ti [[Andhra Pradesh]], [[India]]. Papeles:Haldina cordifolia (Haldu) in Ananthagiri forest, AP W IMG 9369.jpg|iti [[Turturod Ananthagiri]], iti [[Distrito ti Rangareddy]] ti [[Andhra Pradesh]], [[India]]. Papeles:Haldina cordifolia (Haldu) in Ananthagiri forest, AP W IMG 9367.jpg|iti [[Turturod Ananthagiri]], iti [[Distrito ti Rangareddy]] ti [[Andhra Pradesh]], [[India]]. Papeles:Haldina cordifolia (Haldu) in Ananthagiri forest, AP W IMG 9366.jpg|iti [[Turturod Ananthagiri]], iti [[Distrito ti Rangareddy]] ti [[Andhra Pradesh]], [[India]]. Papeles:Haldina cordifolia 1.jpg|Ti puon iti [[Santuario ti Udawatta Kele Sanctuary]], [[Sri Lanka]] Papeles:Haldina cordifolia 2.jpg|Ti puon iti [[Santuario ti Udawatta Kele]], [[Sri Lanka]] </gallery> == Dagiti nagibasaran == {{Reflist}} == Dagiti akinruar a silpo == {{Commonscat-inline|Haldina cordifolia|''Haldina cordifolia''}} {{Wikispecies-inline|Haldina cordifolia|''Haldina cordifolia''}} {{Taxonbar|from=Q1999760}} [[Kategoria:Naucleeae]] [[Kategoria:Kaykayo ti subkontinente Indiano]] [[Kategoria:Flora ti Yunnan]] [[Kategoria:Flora ti Bietnam]] [[Kategoria:Kaykayo ti Tailandia]] [[Kategoria:Kaykayo ti Malaysia Peninsular]] [[Kategoria:Kaykayo ti Bietnam]] [[Kategoria:Kaykayo ti Nepal]] dcnvv6bkofoxwtylls6dft3gu5nv39h 4 81026 392245 392238 2022-08-08T19:49:09Z MediaWiki message delivery 6184 /* Tech News: 2022-32 */ baro a seksion wikitext text/x-wiki == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> 21:21, 1 Agosto 2022 (UTC) <!-- Mensahe nga inpatulod babaen ni Agar-aramat:Quiddity (WMF)@metawiki a nagusar iti listaan ti https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-32</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W32"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script|GUS2Wiki]] copies the information from [[{{#special:GadgetUsage}}]] to an on-wiki page so you can review its history. If your project isn't already listed on the [[d:Q113143828|Wikidata entry for Project:GUS2Wiki]] you can either run GUS2Wiki yourself or [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script#Opting|make a request to receive updates]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T121049] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-09|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-11|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). '''Future meetings''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place online from August 12–14. Don't miss [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|the pre-hacking showcase]] to learn about projects and find collaborators. Anyone can [[phab:/project/board/6030/|propose a project]] or [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|host a session]]. [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Newcomers|Newcomers are welcome]]! '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W32"/> </div> 19:49, 8 Agosto 2022 (UTC) <!-- Mensahe nga inpatulod babaen ni Agar-aramat:Quiddity (WMF)@metawiki a nagusar iti listaan ti https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23627807 --> r1zcchxropnl4v6cg6gri2l8umu2b17 3 81028 392246 2022-08-09T04:56:13Z Lam-ang 3622 Naragsak nga isasangbay! wikitext text/x-wiki <div class="kablaaw"> <strong>Kablaaw, Demonax!</strong> Naragsak nga isasangbay ditoy Ilokano Wikipedia, ken agyamankami kadagiti [[Espesial:Contributions/Demonax|inar-aramidmo]]. Adda dita baba dagiti panid a mabalin a makatulong kenka: {{Kablaaw/tulong}} * For non-Ilokano speakers, '''Welcome''', if you need help you may seek assistance at [[Wikipedia:Help for non-Ilokano speakers]] or leave a message at my [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|talk page]]. No adda dagiti ania man a saludsodmo, pangngaasi a damagem kaniak idiay [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|tungtungan ti panidko]]. Sige, kablaaw manen, ken adda namnamak nga agnam-ayka ken agbalinka a nagaget nga agobra ditoy.--[[Agar-aramat:Lam-ang|Lam-ang]]^{([[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|Makipatang]])} 04:56, 9 Agosto 2022 (UTC) </div> hq76n5j8szaw7i4b5ftdtffpr5c8khy 3 81029 392247 2022-08-09T04:56:46Z Lam-ang 3622 Naragsak nga isasangbay! wikitext text/x-wiki <div class="kablaaw"> <strong>Kablaaw, 777sms!</strong> Naragsak nga isasangbay ditoy Ilokano Wikipedia, ken agyamankami kadagiti [[Espesial:Contributions/777sms|inar-aramidmo]]. Adda dita baba dagiti panid a mabalin a makatulong kenka: {{Kablaaw/tulong}} * For non-Ilokano speakers, '''Welcome''', if you need help you may seek assistance at [[Wikipedia:Help for non-Ilokano speakers]] or leave a message at my [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|talk page]]. No adda dagiti ania man a saludsodmo, pangngaasi a damagem kaniak idiay [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|tungtungan ti panidko]]. Sige, kablaaw manen, ken adda namnamak nga agnam-ayka ken agbalinka a nagaget nga agobra ditoy.--[[Agar-aramat:Lam-ang|Lam-ang]]^{([[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|Makipatang]])} 04:56, 9 Agosto 2022 (UTC) </div> e2uo08k1rtfk8c3egtx3knzjd80ias4 3 81030 392248 2022-08-09T04:57:16Z Lam-ang 3622 Naragsak nga isasangbay! wikitext text/x-wiki <div class="kablaaw"> <strong>Kablaaw, Mashkawat.ahsan!</strong> Naragsak nga isasangbay ditoy Ilokano Wikipedia, ken agyamankami kadagiti [[Espesial:Contributions/Mashkawat.ahsan|inar-aramidmo]]. Adda dita baba dagiti panid a mabalin a makatulong kenka: {{Kablaaw/tulong}} * For non-Ilokano speakers, '''Welcome''', if you need help you may seek assistance at [[Wikipedia:Help for non-Ilokano speakers]] or leave a message at my [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|talk page]]. No adda dagiti ania man a saludsodmo, pangngaasi a damagem kaniak idiay [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|tungtungan ti panidko]]. Sige, kablaaw manen, ken adda namnamak nga agnam-ayka ken agbalinka a nagaget nga agobra ditoy.--[[Agar-aramat:Lam-ang|Lam-ang]]^{([[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|Makipatang]])} 04:57, 9 Agosto 2022 (UTC) </div> 6u341mypyw1nx3hyo9bj05tqp544ffi 3 81031 392249 2022-08-09T04:57:39Z Lam-ang 3622 Naragsak nga isasangbay! wikitext text/x-wiki <div class="kablaaw"> <strong>Kablaaw, Rkt2312!</strong> Naragsak nga isasangbay ditoy Ilokano Wikipedia, ken agyamankami kadagiti [[Espesial:Contributions/Rkt2312|inar-aramidmo]]. Adda dita baba dagiti panid a mabalin a makatulong kenka: {{Kablaaw/tulong}} * For non-Ilokano speakers, '''Welcome''', if you need help you may seek assistance at [[Wikipedia:Help for non-Ilokano speakers]] or leave a message at my [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|talk page]]. No adda dagiti ania man a saludsodmo, pangngaasi a damagem kaniak idiay [[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|tungtungan ti panidko]]. Sige, kablaaw manen, ken adda namnamak nga agnam-ayka ken agbalinka a nagaget nga agobra ditoy.--[[Agar-aramat:Lam-ang|Lam-ang]]^{([[Agar-aramat tungtungan:Lam-ang|Makipatang]])} 04:57, 9 Agosto 2022 (UTC) </div> th0ooxpfidbp2fnooyp4rhyp3cxscou 1 81032 392258 2022-08-09T05:20:41Z Lam-ang 3622 +naipatarus a panid wikitext text/x-wiki {{Paulo ti tungtungan}} {{Naipatarus a panid|en|Wa language|small=no}} mqucdp5jw51e8dntkv3mdd5x2cytsht