Wikipedio iowiki https://io.wikipedia.org/wiki/Frontispico MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Media Specala Debato Uzanto Uzanto Debato Wikipedio Wikipedio Debato Arkivo Arkivo Debato MediaWiki MediaWiki Debato Shablono Shablono Debato Helpo Helpo Debato Kategorio Kategorio Debato TimedText TimedText talk Modulo Modulo-Diskuto Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 850 994931 994752 2022-08-13T14:12:45Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1945''' (MCMXLV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 945ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 45ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1940a]]. == Eventi == === [[Mondo]] === * [[20ma di aprilo]] - [[Ligo di la nacioni]] finas existar. * [[25ma di aprilo]] - [[Unionita Nacioni]] fondesas. * [[8ma di mayo]] - [[Duesma mondomilito]] finas. * [[26ma di junio]] - La charto dil [[Unionita Nacioni]] aceptesas. === [[Europa]] === * [[5ma di januaro]] - [[Sovietia]] agnoskas nova guvernerio di [[Polonia]]. * [[12ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Granda atako di [[Sovietia]]n armeo kontre Germana trupi en esto di [[Europa]]. * [[17ma di januaro]] - Sovietia okupas [[Warszawa]]. * [[20ma di januaro]] - [[Hungaria]] abandonas Duesma mondomilito e signatas armistico. * [[27ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Koncentreyo]] di Auschwitz-Birkenau liberigesas da Sovietiana trupi. [[Arkivo:Yalta summit 1945 with Churchill, Roosevelt, Stalin.jpg|thumb|right|320px|Usana chefo Roosevelt, Sovietiana chefo Stalin e Britaniana chefo Churchill dum la Konfero di Yalta, 1945.]] * [[4ma di februaro|4ma]] til la [[11ma di februaro]] - [[Winston Churchill]], [[Iosif Vissarionovich Stalin|Iosif Stalin]] e [[Franklin Delano Roosevelt]] partoprenas [[Yalta-konfero]]. La konfero diskutas futuro di [[Germania]]. * [[13ma di februaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Sovietiani okupas [[Budapest]], [[Hungaria]]. * [[4ma di marto]] - [[Finlando]] deklaras milito kontre [[nacional-socialista Germania]]. * [[7ma di marto]] - [[Duesma mondomilito]]: En [[Germania]], Usan armeo trairas [[Rheno]]. * [[4ma di aprilo]] - [[Duesma mondomilito]]: Westala federiti komencas atako por liberigar [[Nederlando]]. * 9ma di februaro - Duesma mondomilito: Eventas la lasta granda kombato en nordal [[Italia]]. * [[13ma di aprilo]] - Duesma mondomilito: [[Reda Armeo]] konquestas [[Wien]]. * [[27ma di aprilo]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Benito Mussolini]] kaptesas da Italiana partisani en Dongo, [[Lombardia]]. * [[30ma di aprilo]] - [[Adolf Hitler]] e lua spozino [[Eva Braun]] su-ocidas en [[Berlin]]. * [[1ma di mayo]] - [[Joseph Goebbels]] e lua spozino su-ocidas, depos mortigar lia 6 filii. * [[2ma di mayo]] - [[Sovietia|Sovietiana]] trupi okupas [[Berlin]]. Soldati hisas Sovietiana flago en kancelereyo di Reich. * [[2ma di mayo]] - [[Nova-Zelando|Nova-Zelandana]] trupi okupas [[Trieste]], en [[Italia]]. * [[7ma di mayo]] - Germana generalo [[Alfred Jodl]] signatas kapitulaco en [[Reims]], [[Francia]]. Ye la sequanta dio, la [[8ma di mayo]] divenas la ''Dio di la Vinko'', l'oficala dato dil fino di la duesma mondomilito en [[Europa]]. * [[9ma di mayo]] - En [[Norvegia]], [[Vidkun Quisling]] enkarcerigesas. * [[14ma di mayo]] - [[Emil Hácha]], lasta chefo di la marioneto-stato [[Protektorato di Bohemia e Moravia]] kaptesas ed enkarcerigesas en [[Praha]]. * [[23ma di mayo]] - [[Heinrich Himmler]], chefo di Germana [[Gestapo]], [[su-ocido|su-ocidas]]. * [[15ma di oktobro]] - Akuzita pro stato-trahizo, [[Pierre Laval]], ex-chefministro di [[Francia]], mortigesas. * [[20ma di novembro]] - Komencas [[Judicio di Nürnberg|judicio]] en [[Nürnberg]] kontre 24 importanta figuri de [[nacional-socialista Germania]]. === [[Azia]] === * [[16ma di februaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Usana trupi komencas atakar insulo Corregidor, en [[Filipini]]. [[Arkivo:37mm_Gun_fires_against_cave_positions_at_Iwo_Jima.jpg|thumb|320px|[[Batalio di Iwo Jima]]]] * [[19ma di februaro]] til la [[16ma di marto]] - [[Batalio di Iwo Jima]] dum la [[Duesma mondomilito]]: [[Usa]] okupas insulo [[Iwo Jima]] e kaptas strategiala [[aeroportuo]]. * [[23ma di februaro]] - Duesma mondomilito: [[Turkia]] deklaras milito kontre [[Nacional-socialista Germania]]. * [[9ma di marto|9]]-[[10ma di marto]] - [[Usa]]na [[Boeing B-29]] atakas [[Tokyo]] per incendiala bombi, qui produktas {{formatnum:100000}} morti. * [[17ma di marto]] - Duesma mondomilito: Usana B-29 atakas [[Kobe]] per incendiala bombi, qui produktas 8.000 morti. * [[21ma di marto]] - Duesma mondomilito: Britaniana trupi liberigas urbo [[Mandalay]], en [[Burma]]. * [[1ma di aprilo]] til la [[21ma di junio]] - Duesma mondomilito: Eventas la [[Batalio di Okinawa]]. [[Usa]]na trupi desembarkas en [[Okinawa]] e pos feroca kombati, kaptas ol komplete ye la 22ma di junio. * [[7ma di aprilo]] - Duesma mondomilito, batalio di Okinawa: Usan avioni sinkas [[Japonia]]na navo ''Yamato'', la maxim granda milito-navo de la historio. * [[6ma di agosto]] - Unesma [[atomobombo]] esas faligita super [[Hiroshima]]. * [[8ma di agosto]] - Duesma mondomilito: [[Sovietia]] deklaras milito kontre [[Japonia]]. * [[9ma di agosto]] - Duesma atomobombo esas faligita super [[Nagasaki]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/9/newsid_3580000/3580143.stm |titulo=1945: Atom bomb hits Nagasaki|editero=BBC|vidita ye= 26ma di julio 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * [[17ma di agosto]] - [[Sukarno]] deklaras la nedependo di [[Indonezia]], e divenas l'unesma prezidanto di la lando. * [[2ma di septembro]] - [[Japonia]]na generalo [[Tomoyuki Yamashita]] signatas Japoniana kapitulaco. Duesma mondomilito finas en [[Azia]]. * 2ma di septembro - [[Ho Chi Minh]] deklaras [[Vietnam]] nedependanta de [[Francia]]. * [[8ma di septembro]] - Usana trupi okupas sudo di [[Korea]]na peninsulo, kontre ke [[Sovietia]]ni okupas la nordo. * [[12ma di septembro]] - Formala kapitulaco di Japoniani en [[Singapur]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[16ma di julio]] - L'unesma [[atomobombo]] explozigesas en [[Nova-Mexikia]], [[Usa]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[17ma di oktobro]] - En [[Arjentinia]], masiva quanto di personi demandas la liberigo di [[Juan Domingo Perón]]. * [[18ma di oktobro]] - [[Stato-stroko]] en [[Venezuela]] revokas prezidanto [[Isaías Medina Angarita]]. * [[29ma di oktobro]] - [[Brazilia]]na diktatoro [[Getúlio Vargas]] demisionas. == Naski == [[Arkivo:R._Schrock_2012.jpg|thumb|130px|<small>[[Richard Royce Schrock]]</small>]] * [[4ma di januaro]] - [[Richard Royce Schrock]], Usana kemiisto, Nobel-laureato pri kemio * [[10ma di januaro]] - [[Rod Stewart]], Britaniana kantisto * [[29ma di januaro]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], prezidanto di Mali * [[6ma di februaro]] - [[Bob Marley]], Jamaikana kantisto e kompozisto di ''reggae'' (m. 1981) * [[9ma di februaro]] - [[Mia Farrow]], Usan aktorino * 9ma di februaro - [[Yoshinori Ohsumi]], Japoniana biologiisto, Nobel-laureato * [[14ma di februaro]] - Princo [[Hans Adam la 2ma di Liechtenstein]] * [[20ma di februaro]] - [[George Fitzgerald Smoot]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[21ma di marto]] - [[Henrik Nordbrandt]], Dana poeto * [[22ma di marto]] - [[Jorge Ben Jor]], Braziliana kantisto e kompozisto * [[26ma di marto]] - [[Paul Bérenger]], chefministro di Maurico [[Arkivo:Eric_Clapton_2.jpg|thumb|130px|[[Eric Clapton]]]] * [[30ma di marto]] - [[Eric Clapton]], Britaniana gitaristo * [[14ma di aprilo]] - [[Tuilaepa Aiono Sailele Malielegaoi]], chefministro di Samoa * [[20ma di aprilo]] - [[Gregory Olsen]], Usan entraprezisto e "spacala turisto" * [[25ma di aprilo]] - [[Björn Ulvaeus]], Sueda kompozisto ([[ABBA]]) * [[26ma di aprilo]] - [[Jorge Antonio Serrano Elías]], prezidanto di Guatemala * [[1ma di mayo]] - [[Rita Coolidge]], Usana kantistino [[Arkivo:Pete_Townshend_(2012).jpg|130px|thumb|<small>[[Pete Townshend]]</small>]] * [[19ma di mayo]] - [[Pete Townshend]], Britaniana kompozistulo e muzikisto ([[The Who]]) * [[24ma di mayo]] - [[Driss Jettou]], chefministro di Maroko * 24ma di mayo - [[Priscilla Presley]], Usan aktorino ed entraprezistino, vidvo di [[Elvis Presley]] * [[31ma di mayo]] - [[Rainer Werner Fassbinder]], Germana filmifisto (m. 1982) * 31ma di mayo - [[Laurent Gbagbo]], prezidanto di Ivora Rivo * [[7ma di junio]] - [[Wolfgang Schüssel]], kancelero di Austria * [[13ma di junio]] - [[Tillman Thomas]], chefministro di Grenada * [[17ma di junio]] - [[Art Bell]], usana radio-hosto (m. 2018) * 17ma di junio - [[Eddy Merckx]], Belga biciklisto [[Arkivo:Remise_du_Prix_Sakharov_à_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-18.jpg|thumb|130px|[[Aung San Suu Kyi]]]] * [[19ma di junio]] - [[Aung San Suu Kyi]], poetino di Myanmar, Nobel-laureato pri paco * 19ma di junio - [[Radovan Karadžić]], Serba politikisto * [[23ma di junio]] - [[John Garang]], prezidanto di Sud-Sudan (m. 2005) * [[25ma di junio]] - [[Carly Simon]], Usana kantistino * [[28ma di junio]] - [[Raul Seixas]], Braziliana kantisto e kompozisto (m. 1989) * [[29ma di junio]] - [[Chandrika Kumaratunga]], chefa ministrino di Sri-Lanka * [[1ma di julio]] - [[Debbie Harry]], Usana kantistino * 1ma di julio - [[Baghdadi Mahmudi]], chefa ministro di Libia * [[7ma di julio]] - [[Moncef Marzouki]], prezidanto di Tunizia * [[15ma di julio]] - [[David Arthur Granger]], prezidanto di Guyana * [[19ma di julio]] - [[Richard Henderson]], Skota molekulala biologiisto, Nobel-laureato pri kemio [[Arkivo:Panagiotis_Pikrammenos.jpg|thumb|130px|[[Panagiotis Pikrammenos]]]] * [[26ma di julio]] - [[Panagiotis Pikrammenos]], chefministro di Grekia<ref>{{Extera ligilo|titulo=Council of State |editero=Ste.gr |publikigita ye=9ma di mayo 2007|url=https://web.archive.org/web/20120501142205/http://www.ste.gr/FL/main_en.htm}}</ref> * [[27ma di julio]] - [[Tazio Carlevaro]], Suisa psikiatriisto * [[30ma di julio]] - [[Patrick Modiano]], Franca skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo * [[1ma di agosto]] - [[Douglas Dean Osheroff]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[9ma di agosto]] - [[Tom O'Carroll]], Britaniana jurnalisto * [[14ma di agosto]] - [[Steve Martin]], Usana komediisto ed aktoro * 14ma di agosto - [[Wim Wenders]], Germana filmifisto * [[15ma di agosto]] - [[Alain Juppé]], chefministro di Francia * [[23ma di agosto]] - [[Rita Pavone]], Italiana kantistino ed aktorino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.italiacanora.net/t1307-rita-pavone-biografia|titulo=RITA PAVONE - BIOGRAFIA|editero=Italia Canora|vidita ye= 28ma di junio 2020|idiomo={{it}}}}</ref> * [[3ma di septembro]] - [[Asko Sarkola]], Finlandan aktoro * [[6ma di septembro]] - [[Victor Ramahatra]], chefministro di Madagaskar [[Arkivo:14-01-10-tbh-241-franz-beckenbauer.jpg|thumb|130px|<small>[[Franz Beckenbauer]]</small>]] * [[11ma di septembro]] - [[Franz Beckenbauer]], Germana futbalisto ed entrenisto di futbalo * [[12ma di septembro]] - [[Richard Thaler]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[26ma di septembro]] - [[Gal Costa]], Braziliana kantistino * [[30ma di septembro]] - [[Ehud Olmert]], chefministro di Israel * [[1ma di oktobro]] - [[Haris Silajdžić]], prezidanto di Bosnia e Herzegovina * 1ma di oktobro - [[Ram Nath Kovind]], prezidanto di India * [[13ma di oktobro]] - [[Dési Bouterse]], prezidanto di Surinam * [[18ma di oktobro]] - [[Huell Howser]], Usana komediisto (m. 2013) [[Arkivo:Angus_Deaton_0244.jpg|thumb|130px|[[Angus Deaton]]]] * [[19ma di oktobro]] - [[Angus Deaton]], Britanian-Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[27ma di oktobro]] - [[Luís Inácio Lula da Silva]], prezidanto di Brazilia * [[8ma di novembro]] - [[Abdelaziz Belkhadem]], chefministro di Aljeria * [[10ma di novembro]] - [[Thongloun Sisoulith]], chefministro di Laos * [[12ma di novembro]] - [[Neil Young]], Kanadana muzikisto, kantisto e kompozisto * [[15ma di novembro]] - [[Anni-Frid Lyngstad]], Norvegiana kantistino ([[ABBA]]) * [[17ma di novembro]] - [[Abdelmadjid Tebboune]], prezidanto di Aljeria [[Arkivo:Politics of Sri Lanka (23875333354).jpg|thumb|130px|<small>[[Mahinda Rajapaksa]]</small>]] * [[18ma di novembro]] - [[Mahinda Rajapaksa]], chefa ministro di Sri-Lanka * [[21ma di novembro]] - [[Goldie Hawn]], Usan aktorino * [[27ma di novembro]] - [[James Avery]], Usana televizion-aktoro (m. 2013) * [[30ma di novembro]] - [[Roger Glover]], Britaniana muzikisto ([[Deep Purple]]) * [[5ma di decembro]] - [[Moshe Katsav]], prezidanto di Israel * [[11ma di decembro]] - [[Jarno Saarinen]], Finlandana motorciklisto (m. 1973) * [[24ma di decembro]] - [[Lemmy Kilmister]], Britaniana rock-muzikisto e kantisto ([[Motörhead]]) (m. 2015) * [[28ma di decembro]] - Rejulo [[Birendra di Nepal]] (m. 2001) * [[Khaleda Zia]], chefministrino di Bangladesh == Morti == * [[4ma di januaro]] - [[Ricardo Jiménez Oreamuno]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1859) * [[1ma di februaro]] - [[Bogdan Filov]], chefministro di Bulgaria (n. 1883) * [[6ma di februaro]] - [[Robert Brasillach]], Franca skriptisto (mortigita) (n. 1909) [[Arkivo:Jose_Maria_Moncada_1910.jpg|thumb|130px|[[José María Moncada Tapia]]]] * [[23ma di februaro]] - [[José María Moncada Tapia]], prezidanto di Nikaragua (n. 1870) * [[25ma di februaro]] - [[Mário de Andrade]], Braziliana skriptisto (n. 1883) * [[februaro]] o [[marto]] - [[Anne Frank]], Juda puerino, viktimo dil [[holokausto]] (n. 1929) * [[2ma di marto]] - [[Emily Carr]], Kanadana piktisto (n. 1871) * [[26ma di marto]] - [[David Lloyd George]], chefministro di Unionita Rejio (n. 1863) * [[31ma di marto]] - [[Hans Fischer]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1881) * [[9ma di aprilo]] - [[Dietrich Bonhoeffer]], Germana pastoro e teologiisto, qua opozis su a Naziista rejimo (n. 1906) * [[12ma di aprilo]] - [[Franklin Delano Roosevelt]], prezidanto di Usa (n. 1882) * [[21ma di aprilo]] - [[Walther Model]], Germana militisto (n. 1891) * [[28ma di aprilo]] - [[Benito Mussolini]], diktatoro di Italia (n. 1883) * [[29ma di aprilo]] - [[Andrés de Santa María]], Kolumbiana piktisto (n. 1860) [[Arkivo:Hitler, 1944 (first version).jpg|thumb|130px|[[Adolf Hitler]]]] * [[30ma di aprilo]] - [[Adolf Hitler]], kancelero di Germania (su-ocido) (n. 1889) * [[aprilo]] - [[Josef Čapek]], Cheka piktisto e poeto (n. 1887) * [[1ma di mayo]] - [[Joseph Goebbels]], ministro di propagando di [[Adolf Hitler]] ([[su-ocido]]) (n. 1897) * [[2ma di mayo]] - [[Martin Bormann]], Germana nacional-socialisto (n. 1900) * 2ma di mayo - [[Ludwig Stumpfegger]], mediko, chefo di SS (n. 1910) * [[14ma di mayo]] - [[Heber J. Grant]], prezidanto di l'Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1856) * 14ma di mayo - [[Per Ahlberg]], Sueda Esperantisto, Idisto e Novialisto (n. 1864) * [[23ma di mayo]] - [[Heinrich Himmler]], chefo di [[Gestapo]] (su-ocido) (n. 1900) * [[25ma di mayo]] - [[Rafael Estrella Ureña]], prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1889) * [[15ma di junio]] - [[Carl Gustaf Ekman]], chefministro di Suedia (n. 1872) * 15ma di junio - [[Nikola Avramov]], Bulgara piktisto (n. 1897) [[Arkivo:Emil Hácha 10.jpg|thumb|130px|[[Emil Hácha]]]] * [[27ma di junio]] - [[Emil Hácha]], prezidanto di Chekoslovakia (n. 1872) * [[20ma di julio]] - [[Paul Valéry]], Franca skriptisto (n. 1871) * [[2ma di agosto]] - [[Pietro Mascagni]], Italiana kompozisto (n. 1863) * [[15ma di septembro]] - [[André Tardieu]], chefministro di Francia (n. 1876) * [[20ma di septembro]] - [[Augusto Tasso Fragoso]], militisto e prezidanto di Brazilia (n. 1869) * [[26ma di septembro]] - [[Béla Bartók]], Hungara kompozisto (n. 1881)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.britannica.com/biography/Bela-Bartok |titulo=Béla Bártok{{!}} Hungarian composer|editero=Britannica.com|vidita ye=10ma di novembro 2018}}</ref> * [[19ma di oktobro]] - [[Plutarco Elías Calles]], prezidanto di Mexikia (n. 1877) * [[20ma di novembro]] - [[Francis William Aston]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1877) * [[4ma di decembro]] - [[Thomas Hunt Morgan]], Usana genetikisto e biologiisto, Nobel-laureato (n. 1866) * [[9ma di decembro]] - [[Yun Chi-ho]], Sud-Koreana politikisto (n. 1864) * [[16ma di decembro]] [[Fumimaro Konoe]], chefministro di Japonia (n. 1891) * [[21ma di decembro]] - [[George S. Patton]], Usana generalo (n. 1885) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Wolfgang Pauli]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Artturi Ilmari Virtanen]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Alexander Fleming]], [[Ernst Boris Chain]], [[Howard Walter Florey]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Gabriela Mistral]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Cordell Hull]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1940a]] ngno7i8s9sgk9vg72ik3ytbhbulv5c4 0 1054 994961 992343 2022-08-13T18:28:48Z Joao Xavier 110 +eventi, naski, morti, referi (kompleta revizo til nun) wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1966''' (MCMLXVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 966ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 66ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 1960a]]. ==Eventi== ===[[Kosmo]] === * [[3ma di februaro]] - [[Sovietia]]na kosmonavo ''[[Luna 9]]'' venas sur [[Luno]]. * [[11ma di novembro]] til la [[15ma di novembro]] - [[Kosmonavo]] ''[[Gemini 12]]'' lansesas aden kosmo. Dum la exkurso, [[astronauto]] [[Buzz Aldrin]] demonstras la posibleso pri laborar efikive exter la navo. La kosmonavo anke sucesoza ligesas e desligesas ad altra vehilo. ===[[Europa]] === * [[10ma di marto]] - [[Beatrix di Nederlando|Beatrix, princino di Nederlando]] e Germana diplomacisto Claus von Amsberg mariajas. * [[21ma di oktobro]] - En Aberfan, [[Wals]], grand amaso di skorio di karbono krulas, kovranta skolo. To produktas 144 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/21/newsid_2705000/2705335.stm |titulo=1966: Coal tip buries children in Aberfan|vidita ye=5ma di oktobro 2016|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref> * [[24ma di novembro]] - [[Bulgaria]]n aeroplano transportante 82 personi kolizionas proxim [[Bratislava]], [[Chekoslovakia]]. ===[[Azia]] === * [[24ma di januaro]] - Aviono [[Boeing 707]] de ''Air India'' kolizionas kontre [[Monto Blanka]], ed omna 117 personi ennave mortas.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/24/newsid_4056000/4056551.stm|titulo=1966: 117 die in Air India tragedy|editero=BBC|vidita ye=21ma di oktobro 2017}}</ref> * [[9ma di mayo]] - [[Popul-Republiko Chinia|Chinia]] explozigas lua unesma [[hidrogena bombo]]. * [[16ma di julio]] - Segun l'informeyo ''Nova-Chinia'', 72-yar evanta [[Mao Zedong]] natas 15 kilometri en [[fluvio Yangce]] en 65 minuti. * [[13ma di agosto]] - [[Popul-Republiko Chinia]] anuncas lua [[revoluciono kulturala en Chinia|Revoluciono Kulturala]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/13/newsid_4537000/4537605.stm |titulo=1966: China announces Cultural Revolution|vidita ye=31ma di julio 2016|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref> ===[[Afrika]] === * [[1ma di januaro]] - En [[Centrafrika]], kolonelo [[Jean-Bédel Bokassa]] kaptas povo. * [[15ma di januaro]] - En [[Nigeria]], militisti komencas violentoza agadi por kaptar povo. * [[30ma di septembro]] - [[Botswana]] divenas nedependanta. * [[4ma di oktobro]] - [[Lesoto]] divenas nedependanta. * [[27ma di oktobro]] - L'[[Unionita Nacioni]] revokas la protektorato di [[Sudafrika]] super [[Namibia]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1966: África do Sul perdia o protetorado da Namíbia|url=https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2017/10/27/1966-africa-do-sul-perdia-o-protetorado-da-namibia.htm |editero=UOL|vidita ye=27ma di oktobro 2017}}</ref> ===[[Central Amerika]] === * [[30ma di novembro]] - [[Barbados]] nedependanteskas de Unionita Rejio. ===[[Sud-Amerika]] === * [[26ma di mayo]] - [[Guyana]] nedependanteskas de Unionita Rejio. ==Naski == [[Arkivo:MSC 2014 Dacic Mueller MSC2014.jpg|thumb|130px|[[Ivica Dačić]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Ivica Dačić]], chefministro di Serbia * 1ma di januaro - [[Tihomir Orešković]], chefministro di Kroatia * [[4ma di januaro]] - [[Christian Kern]], kancelero di Austria * [[13ma di januaro]] - [[Mike Tyson]], Usana boxisto * [[17ma di januaro]] - [[Shabba Ranks]], Jamaikana kantisto * [[19ma di januaro]] - [[Stefan Edberg]], Sueda tenisisto * [[29ma di januaro]] - [[Romário]], Braziliana futbalisto * [[6ma di februaro]] - [[Rick Astley]], Britaniana kantisto * [[7ma di februaro]] - [[Kristin Otto]], Germana natistino [[Arkivo:Cindy Crawford Cannes 2013 2.jpg|thumb|130px|[[Cindy Crawford]]]] * [[20ma di februaro]] - [[Cindy Crawford]], Usana manekino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.biography.com/people/cindy-crawford-9542465|titulo=Cindy Crawford - Film actor/Film Actress|editero=Biography.com|vidita ye=2ma di novembro 2018}}</ref> * [[23ma di februaro]] - [[Didier Queloz]], Suisa astronomo, Nobel-laureato * [[6ma di marto]] - [[Yahya Ayyash]], Palestinan injenioro, membro di Hamas (m. 1996) * [[28ma di marto]] - [[Cheryl James]], Usana kantistino ([[Salt-n-Pepa]]) * [[10ma di aprilo]] - [[Pavel Filip]], chefministro di Moldova * [[11ma di aprilo]] - [[Lisa Stansfield]], Britaniana kantistino * [[14ma di aprilo]] - [[André Boisclair]], Kebekiana politikisto * [[15ma di aprilo]] - [[Samantha Fox]], Britaniana manekino e kantistino [[Arkivo:Sergey Stanishev 2009 elections.jpg|thumb|130px|[[Sergei Stanishev]]]] * [[5ma di mayo]] - [[Sergei Stanishev]], chefministro di Bulgaria * [[8ma di mayo]] - [[Cláudio Taffarel]], Braziliana futbalisto * [[16ma di mayo]] - [[Janet Jackson]], Usana kantistino * [[24ma di mayo]] - [[Éric Cantona]], Franca futbalisto * 24ma di mayo - [[Ella Guru]], Usana piktistino * [[2ma di junio]] - [[Petra van Staveren]], Nederlandana natistino * [[6ma di junio]] - [[Faure Gnassingbé]], prezidanto di Togo * [[15ma di junio]] - [[Raimonds Vējonis]], prezidanto di Latvia * [[16ma di junio]] - [[Jan Zelezný]], Cheka javelinisto * [[20ma di junio]] - [[Marian Lupu]], prezidanto di Moldova * [[27ma di junio]] - [[Aigars Kalvītis]], chefministro di Latvia * [[28ma di junio]] - [[John Cusack]], Usan aktoro [[Arkivo:Mike Tyson 2011.jpg|thumb|130px|[[Mike Tyson]]]] * [[30ma di junio]] - [[Mike Tyson]], Usana boxisto * [[1ma di julio]] - [[Samir Rifai]], chefministro di Jordania * [[9ma di julio]] - [[Amélie Nothomb]], Franca skriptistino * [[20ma di julio]] - [[Enrique Peña Nieto]], prezidanto di Mexikia * [[25ma di julio]] - [[Lynda Lemay]], Kanadana kantistino e kompozistino * [[26ma di julio]] - [[Benedicta Boccoli]], Italian aktorino * 26ma di julio - [[Anna Rita Del Piano]], Italian aktorino [[Arkivo:JimmyWales_wearing_Kimono.jpg|thumb|130px|[[Jimmy Wales]]]] * [[7ma di agosto]] - [[Jimmy Wales]], Usan entraprezisto, kreinto di [[Wikipedio]] * [[14ma di agosto]] - [[Halle Berry]], Usan aktorino * [[18ma di agosto]] - [[Gustavo Charif]], Arjentiniana filmifisto e piktisto * [[20ma di agosto]] - [[Enrico Letta]], chefministro di Italia * [[25ma di agosto]] - [[Derek Sherinian]], Usana muzikisto ([[Dream Theater]], Planet X) * [[27ma di agosto]] - [[Juhan Parts]], chefministro di Estonia * [[2ma di septembro]] - [[Salma Hayek]], Mexikian aktorino * [[6ma di septembro]] - [[Emil Boc]], chefministro di Rumania * [[8ma di septembro]] - [[Carola Häggkvist]], Sueda kantistino * [[29ma di septembro]] - [[Bujar Nishani]], prezidanto di Albania [[Arkivo:David Cameron, Leader of the Conservative Party (4276445680).jpg|thumb|130px|[[David Cameron]]]] * [[9ma di oktobro]] - [[David Cameron]], chefministro di Unionita Rejio * [[28ma di oktobro]] - [[Andy Richter]], Usan aktoro e komikisto * [[30ma di oktobro]] - [[Zoran Milanović]], chefministro di Kroatia * [[10ma di novembro]] - [[Vanessa Angel]], Britaniana manekino ed aktorino * [[17ma di novembro]] - [[Nuno Gomes Nabiam]], chefministro di Guinea-Bisau * [[30ma di novembro]] - [[Mika Salo]], Finlandan automobilisto * novembro (dio ne publike konocata) - [[Christine Blasey Ford]], Usana psikologo [[Arkivo:Lucia_Etxebarria1.jpg|thumb|130px|[[Lucía Etxebarria]]]] * [[7ma di decembro]] - [[Lucía Etxebarria]], Hispana skriptisto * [[8ma di decembro]] - [[Sinéad O'Connor]], Irlandana kantistino * [[14ma di decembro]] - [[Helle Thorning-Schmidt]], chefministrino di Dania * [[18ma di decembro]] - [[Gianluca Pagliuca]], Italiana futbalisto * [[21ma di decembro]] - [[Kiefer Sutherland]], Kanadan aktoro * [[31ma di decembro]] - [[Maddie Taylor]], Usana voco-aktorino e komediistino ==Morti == [[Arkivo:Vincent Auriol-1927.jpg|thumb|130px|[[Vincent Auriol]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Vincent Auriol]], prezidanto di Francia (n. 1884) * [[4ma di januaro]] - [[Georges Theunis]], chefministro di Belgia (n. 1873) * [[11ma di januaro]] - [[Lal Bahadur Shastri]], chefministro di India (n. 1904) * 11ma di januaro - [[Alberto Giacometti]], Italiana skultisto e piktisto (n. 1901) * 11ma di januaro - [[Hannes Kolehmainen]], Finlandan atleto (n. 1889) * [[15ma di januaro]] - [[Abubakar Tafawa Balewa]], chefa ministro di Nigeria (n. 1912) * [[27ma di januaro]] - [[Víctor Català]], pseudonimo di Caterina Albert, Kataluna skriptisto (n. 1869) * [[1ma di februaro]] - [[Buster Keaton]], Usan aktoro e filmifisto (n. 1895) * [[13ma di februaro]] - [[Hovsep Pushman]], Armenian-Usana piktisto (n. 1877) * [[17ma di februaro]] - [[Hans Hofmann]], German-Usana piktisto (n. 1880) * [[26ma di februaro]] - [[Emiliano Chamorro Vargas]], prezidanto di Nikaragua (n. 1871) * 26ma di februaro - [[Gino Severini]], Italiana piktisto (n. 1883) * [[5ma di marto]] - [[Anna Andreyevna Ahmatova|Anna Ahmatova]] (alias Anna Gorenko), Ukrainana-Rusiana poetino (n. 1889) [[Arkivo:Frits Zernike 1953b.jpg|thumb|130px|[[Frits Zernike]]]] * [[10ma di marto]] - [[Frits Zernike]], Nederlandana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1888) * [[12ma di marto]] - [[Néstor Guillén]], prezidanto di Bolivia (n. 1890) * [[29ma di marto]] - [[Stylianos Gonatas]], chefministro di Grekia (n. 1876) * [[30ma di marto]] - [[Maxfield Parrish]], Usana piktisto (n. 1870) * [[10ma di aprilo]] - [[Evelyn Waugh]], Angla skriptisto (n. 1903) * [[13ma di aprilo]] - [[Abdul Salam Arif]], prezidanto di Irak (n. 1921) * [[19ma di aprilo]] - [[Väinö Tanner]], chefministro di Finlando (n. 1881) * [[23ma di aprilo]] - [[Joseph Nemours Pierre-Louis]], prezidanto di Haiti (n. 1900) * [[15ma di mayo]] - [[Maximiliano Hernández Martínez]], prezidanto di Salvador (n. 1882) [[Arkivo:Venceslau Brás presidente do Senado.jpg|thumb|130px|[[Venceslau Braz]]]] * 15ma di mayo - [[Venceslau Braz]], prezidanto di Brazilia (n. 1868) * [[30ma di mayo]] - [[Wäinö Aaltonen]], Finlandana skultisto (n. 1884) * 30ma di mayo - [[Robert Thompson(artisto)|Robert Thompson]], Usana piktisto (n. 1937) * [[4ma di junio]] - [[Chang Myon]], chefministro di Sud-Korea (n. 1899) * [[7ma di junio]] - [[Hans Peter Wilhelm Arp]], Germana-Franca skultisto e piktisto (n. 1886) * [[5ma di julio]] - [[George de Hevesy]], Hungara kemiisto, Nobel-laureato (n. 1885) * [[23ma di julio]] - [[Montgomery Clift]], Usan aktoro (n. 1920) * [[3ma di agosto]] - [[René Schick Gutiérrez]], prezidanto di Nikaragua (n. 1909) * [[6ma di agosto]] - [[Cordwainer Smith]], skriptisto pri ciencala fiktivajo (n. 1920) * [[24ma di agosto]] - [[Tadeusz Bór-Komorowski]], Polona politikisto e militisto (n. 1895) * 24ma di agosto - [[Vicente Mejía Colindres]], prezidanto di Honduras (n. 1878) * [[6ma di septembro]] - [[Hendrik Verwoerd]], chefministro di Sudafrika (n. 1901) * [[14ma di septembro]] - [[Cemal Gürsel]], prezidanto di Turkia (n. 1895) [[Arkivo:Paul Reynaud 1933.jpg|thumb|130px|[[Paul Reynaud]]]] * [[21ma di septembro]] - [[Paul Reynaud]], chefministro di Francia (n. 1878) * [[28ma di septembro]] - [[André Breton]], Franca skriptisto (n. 1896) * [[8ma di oktobro]] - [[Célestin Freinet]], Franca pedagogo (n. 1896) * [[22ma di oktobro]] - [[George Frederick Henry Bell]], Australiana piktisto (n. 1878) * [[14ma di novembro]] - [[Steingrímur Steinþórsson]], chefministro di Islando (n. 1893) * [[15ma di novembro]] - [[William Zorach]], Usana, skultisto, piktisto e skriptisto (n. 1889) * [[23ma di novembro]] - [[Sean Thomas O'Kelly]], prezidanto di Republiko Irlando (n. 1882) * [[6ma di decembro]] - [[Juan Natalicio González]], prezidanto di Paraguay (n. 1897) * [[13ma di decembro]] - [[Stanisław Mikołajczyk]], Polona politikisto (n. 1901) * [[15ma di decembro]] - [[Walt Disney]], Usana filmifisto ed entraprezisto (n. 1901) * [[26ma di decembro]] - [[Husayn Al-Khalidi]], chefministro di Jordania (n. 1895) ==Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Alfred Kastler]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Robert S. Mulliken]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Francis Peyton Rous]], [[Charles Brenton Huggins]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Shmuel Yosef Agnon]], [[Nelly Sachs]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: ne havis ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1960a]] 63ooyq00k5ykgf07qew2tkj02um7h0x 994962 994961 2022-08-13T18:29:09Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1966''' (MCMLXVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 966ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 66ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 1960a]]. ==Eventi== ===[[Kosmo]] === * [[3ma di februaro]] - [[Sovietia]]na kosmonavo ''[[Luna 9]]'' venas sur [[Luno]]. * [[11ma di novembro]] til la [[15ma di novembro]] - [[Kosmonavo]] ''[[Gemini 12]]'' lansesas aden kosmo. Dum la exkurso, [[astronauto]] [[Buzz Aldrin]] demonstras la posibleso pri laborar efikive exter la navo. La kosmonavo anke sucesoze ligesas e desligesas ad altra vehilo. ===[[Europa]] === * [[10ma di marto]] - [[Beatrix di Nederlando|Beatrix, princino di Nederlando]] e Germana diplomacisto Claus von Amsberg mariajas. * [[21ma di oktobro]] - En Aberfan, [[Wals]], grand amaso di skorio di karbono krulas, kovranta skolo. To produktas 144 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/21/newsid_2705000/2705335.stm |titulo=1966: Coal tip buries children in Aberfan|vidita ye=5ma di oktobro 2016|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref> * [[24ma di novembro]] - [[Bulgaria]]n aeroplano transportante 82 personi kolizionas proxim [[Bratislava]], [[Chekoslovakia]]. ===[[Azia]] === * [[24ma di januaro]] - Aviono [[Boeing 707]] de ''Air India'' kolizionas kontre [[Monto Blanka]], ed omna 117 personi ennave mortas.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/24/newsid_4056000/4056551.stm|titulo=1966: 117 die in Air India tragedy|editero=BBC|vidita ye=21ma di oktobro 2017}}</ref> * [[9ma di mayo]] - [[Popul-Republiko Chinia|Chinia]] explozigas lua unesma [[hidrogena bombo]]. * [[16ma di julio]] - Segun l'informeyo ''Nova-Chinia'', 72-yar evanta [[Mao Zedong]] natas 15 kilometri en [[fluvio Yangce]] en 65 minuti. * [[13ma di agosto]] - [[Popul-Republiko Chinia]] anuncas lua [[revoluciono kulturala en Chinia|Revoluciono Kulturala]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/13/newsid_4537000/4537605.stm |titulo=1966: China announces Cultural Revolution|vidita ye=31ma di julio 2016|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref> ===[[Afrika]] === * [[1ma di januaro]] - En [[Centrafrika]], kolonelo [[Jean-Bédel Bokassa]] kaptas povo. * [[15ma di januaro]] - En [[Nigeria]], militisti komencas violentoza agadi por kaptar povo. * [[30ma di septembro]] - [[Botswana]] divenas nedependanta. * [[4ma di oktobro]] - [[Lesoto]] divenas nedependanta. * [[27ma di oktobro]] - L'[[Unionita Nacioni]] revokas la protektorato di [[Sudafrika]] super [[Namibia]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1966: África do Sul perdia o protetorado da Namíbia|url=https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2017/10/27/1966-africa-do-sul-perdia-o-protetorado-da-namibia.htm |editero=UOL|vidita ye=27ma di oktobro 2017}}</ref> ===[[Central Amerika]] === * [[30ma di novembro]] - [[Barbados]] nedependanteskas de Unionita Rejio. ===[[Sud-Amerika]] === * [[26ma di mayo]] - [[Guyana]] nedependanteskas de Unionita Rejio. ==Naski == [[Arkivo:MSC 2014 Dacic Mueller MSC2014.jpg|thumb|130px|[[Ivica Dačić]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Ivica Dačić]], chefministro di Serbia * 1ma di januaro - [[Tihomir Orešković]], chefministro di Kroatia * [[4ma di januaro]] - [[Christian Kern]], kancelero di Austria * [[13ma di januaro]] - [[Mike Tyson]], Usana boxisto * [[17ma di januaro]] - [[Shabba Ranks]], Jamaikana kantisto * [[19ma di januaro]] - [[Stefan Edberg]], Sueda tenisisto * [[29ma di januaro]] - [[Romário]], Braziliana futbalisto * [[6ma di februaro]] - [[Rick Astley]], Britaniana kantisto * [[7ma di februaro]] - [[Kristin Otto]], Germana natistino [[Arkivo:Cindy Crawford Cannes 2013 2.jpg|thumb|130px|[[Cindy Crawford]]]] * [[20ma di februaro]] - [[Cindy Crawford]], Usana manekino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.biography.com/people/cindy-crawford-9542465|titulo=Cindy Crawford - Film actor/Film Actress|editero=Biography.com|vidita ye=2ma di novembro 2018}}</ref> * [[23ma di februaro]] - [[Didier Queloz]], Suisa astronomo, Nobel-laureato * [[6ma di marto]] - [[Yahya Ayyash]], Palestinan injenioro, membro di Hamas (m. 1996) * [[28ma di marto]] - [[Cheryl James]], Usana kantistino ([[Salt-n-Pepa]]) * [[10ma di aprilo]] - [[Pavel Filip]], chefministro di Moldova * [[11ma di aprilo]] - [[Lisa Stansfield]], Britaniana kantistino * [[14ma di aprilo]] - [[André Boisclair]], Kebekiana politikisto * [[15ma di aprilo]] - [[Samantha Fox]], Britaniana manekino e kantistino [[Arkivo:Sergey Stanishev 2009 elections.jpg|thumb|130px|[[Sergei Stanishev]]]] * [[5ma di mayo]] - [[Sergei Stanishev]], chefministro di Bulgaria * [[8ma di mayo]] - [[Cláudio Taffarel]], Braziliana futbalisto * [[16ma di mayo]] - [[Janet Jackson]], Usana kantistino * [[24ma di mayo]] - [[Éric Cantona]], Franca futbalisto * 24ma di mayo - [[Ella Guru]], Usana piktistino * [[2ma di junio]] - [[Petra van Staveren]], Nederlandana natistino * [[6ma di junio]] - [[Faure Gnassingbé]], prezidanto di Togo * [[15ma di junio]] - [[Raimonds Vējonis]], prezidanto di Latvia * [[16ma di junio]] - [[Jan Zelezný]], Cheka javelinisto * [[20ma di junio]] - [[Marian Lupu]], prezidanto di Moldova * [[27ma di junio]] - [[Aigars Kalvītis]], chefministro di Latvia * [[28ma di junio]] - [[John Cusack]], Usan aktoro [[Arkivo:Mike Tyson 2011.jpg|thumb|130px|[[Mike Tyson]]]] * [[30ma di junio]] - [[Mike Tyson]], Usana boxisto * [[1ma di julio]] - [[Samir Rifai]], chefministro di Jordania * [[9ma di julio]] - [[Amélie Nothomb]], Franca skriptistino * [[20ma di julio]] - [[Enrique Peña Nieto]], prezidanto di Mexikia * [[25ma di julio]] - [[Lynda Lemay]], Kanadana kantistino e kompozistino * [[26ma di julio]] - [[Benedicta Boccoli]], Italian aktorino * 26ma di julio - [[Anna Rita Del Piano]], Italian aktorino [[Arkivo:JimmyWales_wearing_Kimono.jpg|thumb|130px|[[Jimmy Wales]]]] * [[7ma di agosto]] - [[Jimmy Wales]], Usan entraprezisto, kreinto di [[Wikipedio]] * [[14ma di agosto]] - [[Halle Berry]], Usan aktorino * [[18ma di agosto]] - [[Gustavo Charif]], Arjentiniana filmifisto e piktisto * [[20ma di agosto]] - [[Enrico Letta]], chefministro di Italia * [[25ma di agosto]] - [[Derek Sherinian]], Usana muzikisto ([[Dream Theater]], Planet X) * [[27ma di agosto]] - [[Juhan Parts]], chefministro di Estonia * [[2ma di septembro]] - [[Salma Hayek]], Mexikian aktorino * [[6ma di septembro]] - [[Emil Boc]], chefministro di Rumania * [[8ma di septembro]] - [[Carola Häggkvist]], Sueda kantistino * [[29ma di septembro]] - [[Bujar Nishani]], prezidanto di Albania [[Arkivo:David Cameron, Leader of the Conservative Party (4276445680).jpg|thumb|130px|[[David Cameron]]]] * [[9ma di oktobro]] - [[David Cameron]], chefministro di Unionita Rejio * [[28ma di oktobro]] - [[Andy Richter]], Usan aktoro e komikisto * [[30ma di oktobro]] - [[Zoran Milanović]], chefministro di Kroatia * [[10ma di novembro]] - [[Vanessa Angel]], Britaniana manekino ed aktorino * [[17ma di novembro]] - [[Nuno Gomes Nabiam]], chefministro di Guinea-Bisau * [[30ma di novembro]] - [[Mika Salo]], Finlandan automobilisto * novembro (dio ne publike konocata) - [[Christine Blasey Ford]], Usana psikologo [[Arkivo:Lucia_Etxebarria1.jpg|thumb|130px|[[Lucía Etxebarria]]]] * [[7ma di decembro]] - [[Lucía Etxebarria]], Hispana skriptisto * [[8ma di decembro]] - [[Sinéad O'Connor]], Irlandana kantistino * [[14ma di decembro]] - [[Helle Thorning-Schmidt]], chefministrino di Dania * [[18ma di decembro]] - [[Gianluca Pagliuca]], Italiana futbalisto * [[21ma di decembro]] - [[Kiefer Sutherland]], Kanadan aktoro * [[31ma di decembro]] - [[Maddie Taylor]], Usana voco-aktorino e komediistino ==Morti == [[Arkivo:Vincent Auriol-1927.jpg|thumb|130px|[[Vincent Auriol]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Vincent Auriol]], prezidanto di Francia (n. 1884) * [[4ma di januaro]] - [[Georges Theunis]], chefministro di Belgia (n. 1873) * [[11ma di januaro]] - [[Lal Bahadur Shastri]], chefministro di India (n. 1904) * 11ma di januaro - [[Alberto Giacometti]], Italiana skultisto e piktisto (n. 1901) * 11ma di januaro - [[Hannes Kolehmainen]], Finlandan atleto (n. 1889) * [[15ma di januaro]] - [[Abubakar Tafawa Balewa]], chefa ministro di Nigeria (n. 1912) * [[27ma di januaro]] - [[Víctor Català]], pseudonimo di Caterina Albert, Kataluna skriptisto (n. 1869) * [[1ma di februaro]] - [[Buster Keaton]], Usan aktoro e filmifisto (n. 1895) * [[13ma di februaro]] - [[Hovsep Pushman]], Armenian-Usana piktisto (n. 1877) * [[17ma di februaro]] - [[Hans Hofmann]], German-Usana piktisto (n. 1880) * [[26ma di februaro]] - [[Emiliano Chamorro Vargas]], prezidanto di Nikaragua (n. 1871) * 26ma di februaro - [[Gino Severini]], Italiana piktisto (n. 1883) * [[5ma di marto]] - [[Anna Andreyevna Ahmatova|Anna Ahmatova]] (alias Anna Gorenko), Ukrainana-Rusiana poetino (n. 1889) [[Arkivo:Frits Zernike 1953b.jpg|thumb|130px|[[Frits Zernike]]]] * [[10ma di marto]] - [[Frits Zernike]], Nederlandana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1888) * [[12ma di marto]] - [[Néstor Guillén]], prezidanto di Bolivia (n. 1890) * [[29ma di marto]] - [[Stylianos Gonatas]], chefministro di Grekia (n. 1876) * [[30ma di marto]] - [[Maxfield Parrish]], Usana piktisto (n. 1870) * [[10ma di aprilo]] - [[Evelyn Waugh]], Angla skriptisto (n. 1903) * [[13ma di aprilo]] - [[Abdul Salam Arif]], prezidanto di Irak (n. 1921) * [[19ma di aprilo]] - [[Väinö Tanner]], chefministro di Finlando (n. 1881) * [[23ma di aprilo]] - [[Joseph Nemours Pierre-Louis]], prezidanto di Haiti (n. 1900) * [[15ma di mayo]] - [[Maximiliano Hernández Martínez]], prezidanto di Salvador (n. 1882) [[Arkivo:Venceslau Brás presidente do Senado.jpg|thumb|130px|[[Venceslau Braz]]]] * 15ma di mayo - [[Venceslau Braz]], prezidanto di Brazilia (n. 1868) * [[30ma di mayo]] - [[Wäinö Aaltonen]], Finlandana skultisto (n. 1884) * 30ma di mayo - [[Robert Thompson(artisto)|Robert Thompson]], Usana piktisto (n. 1937) * [[4ma di junio]] - [[Chang Myon]], chefministro di Sud-Korea (n. 1899) * [[7ma di junio]] - [[Hans Peter Wilhelm Arp]], Germana-Franca skultisto e piktisto (n. 1886) * [[5ma di julio]] - [[George de Hevesy]], Hungara kemiisto, Nobel-laureato (n. 1885) * [[23ma di julio]] - [[Montgomery Clift]], Usan aktoro (n. 1920) * [[3ma di agosto]] - [[René Schick Gutiérrez]], prezidanto di Nikaragua (n. 1909) * [[6ma di agosto]] - [[Cordwainer Smith]], skriptisto pri ciencala fiktivajo (n. 1920) * [[24ma di agosto]] - [[Tadeusz Bór-Komorowski]], Polona politikisto e militisto (n. 1895) * 24ma di agosto - [[Vicente Mejía Colindres]], prezidanto di Honduras (n. 1878) * [[6ma di septembro]] - [[Hendrik Verwoerd]], chefministro di Sudafrika (n. 1901) * [[14ma di septembro]] - [[Cemal Gürsel]], prezidanto di Turkia (n. 1895) [[Arkivo:Paul Reynaud 1933.jpg|thumb|130px|[[Paul Reynaud]]]] * [[21ma di septembro]] - [[Paul Reynaud]], chefministro di Francia (n. 1878) * [[28ma di septembro]] - [[André Breton]], Franca skriptisto (n. 1896) * [[8ma di oktobro]] - [[Célestin Freinet]], Franca pedagogo (n. 1896) * [[22ma di oktobro]] - [[George Frederick Henry Bell]], Australiana piktisto (n. 1878) * [[14ma di novembro]] - [[Steingrímur Steinþórsson]], chefministro di Islando (n. 1893) * [[15ma di novembro]] - [[William Zorach]], Usana, skultisto, piktisto e skriptisto (n. 1889) * [[23ma di novembro]] - [[Sean Thomas O'Kelly]], prezidanto di Republiko Irlando (n. 1882) * [[6ma di decembro]] - [[Juan Natalicio González]], prezidanto di Paraguay (n. 1897) * [[13ma di decembro]] - [[Stanisław Mikołajczyk]], Polona politikisto (n. 1901) * [[15ma di decembro]] - [[Walt Disney]], Usana filmifisto ed entraprezisto (n. 1901) * [[26ma di decembro]] - [[Husayn Al-Khalidi]], chefministro di Jordania (n. 1895) ==Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Alfred Kastler]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Robert S. Mulliken]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Francis Peyton Rous]], [[Charles Brenton Huggins]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Shmuel Yosef Agnon]], [[Nelly Sachs]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: ne havis ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1960a]] jstjxgts7xonxuw8fe4ln7xcr70wju1 0 1071 995024 991026 2022-08-13T21:42:51Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1969''' (MCMLXIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta en [[merkurdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 969ma yaro di la duesma yarmilo, la 69ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 10ma yaro di la [[yari 1960a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[15ma di januaro]] - [[Sovietia]] lansas ''[[Soyus 5]]'', qua unionos kun ''Soyus 4'' por transferar la krui. * [[3ma di marto]] - Kosmonavo ''[[Apollo 9]]'' sendesas aden kosmo da [[NASA]]. * [[16ma di mayo]] - [[Kosmoprobilo]] ''[[Venera 5]]'' de [[Sovietia]] venas adsur [[Venuso]]. * [[18ma di mayo]] - Kosmonavo ''[[Apollo 10]]'' sendesas aden kosmo da [[NASA]]. * [[16ma di julio]] - Apollo 11 ekvenas [[Tero]] vers la [[Luno]] de [[Kabo Kennedy]], [[Florida]], [[Usa]]. L'astronauti esos l'unesma sur la Luno. * [[20ma di julio]] - Unesma flugo adsur [[Luno]] per ''[[Apollo 11]]''. * [[21ma di julio]] - Astronauto [[Neil Armstrong]] pazas kom unesma e [[Buzz Aldrin]] kom duesma homi adsur [[Luno]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/21/newsid_2635000/2635845.stm|titulo=1969: Man takes first steps on the Moon|editero=BBC|vidita ye=6ma di oktobro 2016}}</ref> * [[14ma di novembro]] - Kosmonavo ''[[Apollo 12]]'' sendesas aden kosmo da [[NASA]]. * [[19ma di novembro]] - [[Astronauto|Astronauti]] [[Charles Conrad Jr]] ed [[Alan Bean]] pazas adsur [[Luno]]. === [[Mondo]] === * [[22ma di aprilo]] - La Angla maristo Robin Knox-Johnston, en batelo ''Suhaili'', arivis en Falmouth, Anglia, e tale kompletigis cirkumnavigado di la Tero, sole e sen pauzo; il esis la unesma qua facis lo. Il komencis la voyajo ye 4ma di junio 1968. * [[17ma di novembro]] - [[Sovietia]] ed [[Usa]] komencas negociar en [[Helsinki]] por limitor atom-fuzei (SALT 1). * [[21ma di novembro]] - Unesma kontakto per ''[[Arpanet]]'', preiranto di ''[[Interreto]]''. === [[Europa]] === * [[16ma di januaro]] - En [[Praha]], studento [[Jan Palach]] acendas su ipsa kom protesto kontre invado da [[Sovietia]] en [[Chekoslovakia]]. Il mortos tri dii pos, ye la [[19ma di januaro]]. * [[30ma di januaro]] - Lasta akto di bando ''[[The Beatles]]'' sur tekto di ''Apple Records''. * [[2ma di marto]] - [[Aviono]] ''[[Concorde]]'' flugas unesmafoye.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/2/newsid_2514000/2514535.stm|titulo=1969: Concorde flies for the first time|editero=BBC|vidita ye=6ma di oktobro 2016}}</ref> * [[6ma di julio]] - [[Francisco Franco]] imperas la klozado di la frontiero e di la komuniki inter [[Hispania]] e [[Gibraltar]]. * [[14ma di agosto]] - [[Unionita Rejio]] sendas trupi a [[Nord-Irlando]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1969: British troops sent into Northern Ireland |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/14/newsid_4075000/4075437.stm |editero=BBC|vidita ye=24ma di julio 2016}}</ref> * [[1ma di oktobro]] - L'aeroplano ''[[Concorde]]'' unesmafoye flugas plu rapide kam sono. * [[18ma di decembro]] - [[Unionita Rejio]] abolisas [[mortopuniso]]. === [[Azia]] === * [[1ma di februaro]] - [[Yasser Arafat]] elektesas chefo dil [[Organizuro pri la Liberigo di Palestina|OLP]].<ref>{{extera ligilo|autoro=Yves Azeroual|titulo=A-t-on le droit de défendre Israël : Ce qu'il faut savoir avant de juger|editero=Hachette Littératures|year=2004|isbn =9782012386662|url=https://books.google.com.br/books?id=fsnvAQAAQBAJ&pg=PAPT71&redir_esc=y|page=PT71}}</ref> * [[7ma di marto]] - [[Golda Meir]] divenas l'unesma [[muliero]] elektita chefministro di [[Israel]]. * [[18ma di marto]] - [[Usa]] komencas bombardar sekrete [[Kambodja]]. * [[13ma di mayo]] - En [[Kuala Lumpur]], [[Malaizia]], eventas grava konflikti inter Malayi e Chiniani, qui efektigos l'adopto dil "stato di urjanteso" la sequanta dio. On mortigesas 800 personi dum la konflikti.<ref>{{extera ligilo|autoro=Michel Gilquin|titulo=La Malaisie|editero=Karthala Éditions|year=1996|isbn =9782865377152|url=https://books.google.com.br/books?id=oCm2ta0GiQkC&pg=PA80&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|pagini=80}}</ref> * [[25ma di julio]] - [[Milito en Vietnam]]: [[Richard Nixon]] lansas lua doktrino pri progresiva abandono di la milito. * [[13ma di agosto]] - Severa militala incidenti che limito inter [[Sovietia]] e [[Popul-Republiko Chinia]]. * [[16ma di septembro]] - Milito en Vietnam: 35.000 Usana soldati foriras [[Sud-Vietnam]]. === [[Afrika]] === * [[1ma di januaro]] - [[Marien Ngouabi]] divenas prezidanto di la [[Republiko Kongo]]. * [[4ma di januaro]] - [[Hispania]] abandonas [[Ifni]]. * [[31ma di agosto]] - En [[Brazilia]], pos la prezidanto [[Artur da Costa e Silva]] maladeskar, uniono di militisti asumas povo. * [[15ma di oktobro]] - En [[Somalia]], la prezidanto [[Abdirashid Ali Shermarke]] asasinesas.<ref name="Wiren">{{extera ligilo|autoro= Robert Wiren|titulo=Somaliland, pays en quarantaine|editero=Karthala|year=2014|isbn =9782811111762|url=https://books.google.com.br/books?id=Tq-yAwAAQBAJ&pg=PA41&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|pagini=41}}</ref> * [[21ma di oktobro]] - Pos [[stato-stroko]] en Somalia, [[Siad Barre]] asumas la povo.<ref name="Wiren"/> === [[Nord-Amerika]] === * [[20ma di januaro]] - En [[Usa]], [[Richard Nixon]] komencas lua prezidanteso. * [[9ma di februaro]] - [[Boeing 747]] flugas unesmafoye. * [[15ma di agosto|15ma]] til [[18ma di agosto]] - Eventas la muziko-festivalo di [[Woodstock]]. === [[Central Amerika]] === * [[14ma di julio|14ma]] til la [[18ma di julio]] - Eventas tale nomizita "[[Futbalo-milito]]", inter [[Salvador]] e [[Honduras]]. Ye la [[18ma di julio]] signatesas pafo-ceso inter la du landi. === [[Sud-Amerika]] === * [[29ma di mayo]] - En [[Córdoba, Arjentinia|Córdoba]], [[Arjentinia]], eventas violentoza protesti konocata kom ''Cordobazo'' kontre la diktatoreso di [[Juan Carlos Onganía]]. * [[4ma di septembro]] - Charles Burke Elbrick, [[Usa]]na [[ambasado|ambasadisto]] en [[Brazilia]], kidnapesas dum 78 hori da gerileri* de la politikal organizuro MR-8. == Naski == * [[1ma di januaro]] - [[Verne Troyer]], Usan aktoro * [[2ma di januaro]] - [[Christy Turlington]], Usana manekino [[Arkivo:Schumi di GP Kanada 2011.jpg|130px|thumb|<small>[[Michael Schumacher]]</small>]] * [[3ma di januaro]] - [[Michael Schumacher]], Germana automobilisto * [[5ma di januaro]] - [[Marilyn Manson]], Usana kantisto * [[14ma di januaro]] - [[Jason Bateman]], Usan aktoro * [[15ma di januaro]] - [[Kellita Smith]], Usan aktorino e manekinino * [[17ma di januaro]] - [[Tiësto]], Nederlandana disk-jokeo * [[1ma di februaro]] - [[Gabriel Batistuta]], Arjentiniana futbalisto [[Arkivo:JenniferAnistonHWoFFeb2012.jpg|130px|thumb|[[Jennifer Aniston]]]] * [[11ma di februaro]] - [[Jennifer Aniston]], Usan aktorino * [[17ma di februaro]] - [[Chimediin Saikhanbileg]], chefministro di Mongolia * [[1ma di marto]] - [[Javier Bardem]], Hispan aktoro * [[10ma di marto]] - [[Paget Brewster]], Usana aktorino e kantistino * [[18ma di marto]] - [[Jimmy Morales]], prezidanto di Guatemala * [[20ma di marto]] - [[Natalia Gherman]], chefministro di Moldova * [[24ma di marto]] - [[Ilir Meta]], chefministro di Albania * [[27ma di marto]] - [[Keith Flint]], Britaniana kantisto ([[The Prodigy]]) * [[5ma di aprilo]] - [[Ravindra Prabhat]], Indiana poeto * [[8ma di aprilo]] - [[Dulce Pontes]], Portugalana kantistino [[Arkivo:RenéeZellwegerFeb09.jpg|130px|thumb|[[Renée Zellweger]]]] * [[25ma di aprilo]] - [[Renée Zellweger]], Usan aktorino * [[28ma di aprilo]] - [[Olga Anatolyevna Slyusareva]], Rusa ciklisto e politikisto * [[6ma di mayo]] - [[Vlad Filat]], chefministro di Moldova * [[10ma di mayo]] - [[Bob Sinclar]], Franca [[disk-jokeo]] e muzikala produktisto * [[14ma di mayo]] - [[Cate Blanchett]], Australian aktorino * [[25ma di mayo]] - [[Glen Drover]], Kanadana muzikisto ([[Megadeth]]) * [[14ma di junio]] - [[Steffi Graf]], Germana tenisisto [[Arkivo:Cédric_Pioline_at_the_2010_US_Open_02.jpg|thumb|130px|[[Cédric Pioline]]]] * [[15ma di junio]] - [[Cédric Pioline]], Franca tenisisto * [[23ma di junio]] - [[Martin Klebba]], Usan aktoro * [[25ma di junio]] - [[Dorota Dziekiewicz-Pilich]], Polona skultistino * [[22ma di julio]] - [[Despina Vandi]], Greka kantisto * [[27ma di julio]] - [[Dacian Cioloș]], chefministro di Rumania * [[4ma di agosto]] - [[Max Cavalera]], Braziliana muzikisto ([[Sepultura]]) * [[12ma di agosto]] - [[Tanita Tikaram]], britaniana kantisto * [[18ma di agosto]] - [[Edward Norton]], Usan aktoro * [[28ma di agosto]] - [[Jack Black]], Usan aktoro * [[4ma di septembro]] - [[Giorgi Margvelashvili]], prezidanto di Gruzia [[Arkivo:Catherine Zeta-Jones (squared).jpg|thumb|130px|<small>[[Catherine Zeta-Jones]]</small>]] * [[25ma di septembro]] - [[Catherine Zeta-Jones]], Walsan aktoro * [[27ma di septembro]] - [[Keith Flint]], Britaniana kantisto ([[The Prodigy]]) * [[1ma di oktobro]] - [[Marcus Stephen]], prezidanto di Nauru * [[17ma di oktobro]] - [[Wyclef Jean]], Haitiana kantisto e muzikisto * [[22ma di oktobro]] - [[Helmut Lotti]], naskinta Helmut Lotigiers, Belga kantisto * [[24ma di oktobro]] - [[Adela Noriega]], Mexikiana televizion-aktorino * [[25ma di oktobro]] - [[Nika Futterman]], Usan aktorino * [[30ma di oktobro]] - [[Stanislav Gross]], chefministro di Chekia (m. 2015)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Former Czech PM Stanislav Gross dies at age 45|editero=Daily Mail|url=http://www.dailymail.co.uk/wires/ap/article-3041484/Former-Czech-PM-Stanislav-Gross-dies-age-45.html |publikigita ye=16ma di aprilo 2015|vidita ye=8ma di oktobro 2017}}</ref> [[Arkivo:Diddy Dirty Money.jpg|thumb|130px|[[Puff Daddy]]]] * [[4ma di novembro]] - [[Sean John Combs]], surnomizita [[Puff Daddy]], Usana kantisto di [[hip-hop]] * [[10ma di novembro]] - [[Faustino Asprilla]], Kolumbiana futbalisto * [[1ma di decembro]] - [[Siarhiej Rumas]], chefministro di Bielorusia * [[16ma di decembro]] - [[Adam Guy Riess]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[28ma di decembro]] - [[Linus Torvalds]], Finlandana developero dil sistemo ''[[Linux]]'' * [[30ma di decembro]] - [[Jay Kay]], Britaniana kantisto, kompozisto e muzikisto ([[Jamiroquai]]) * 30ma di decembro - [[Kersti Kaljulaid]], prezidanto di Estonia * [[Teresa Moure]], Hispana skriptistino * [[Lionel Aingimea]], prezidanto di Nauru == Morti == * [[18ma di januaro]] - [[Felipe Seade]], Chiliana-Uruguayana piktisto (n. 1912) * [[19ma di januaro]] - [[Jan Palach]], Chekoslovakiana studento (n. 1948) [[Arkivo:Georges_Pire_1958.jpg|thumb|130px|[[Dominique Pire]]]] * [[30ma di januaro]] - [[Dominique Pire]], Belga monako, Nobel-laureato pri paco (n. 1910) * [[2ma di februaro]] - [[Boris Karloff]], Britanian aktoro (n. 1887) * [[26ma di februaro]] - [[Levi Eshkol]], chefministro di Israel (n. 1895) * 26ma di februaro - [[Karl Jaspers]], Germana filozofo (n. 1883) * [[6ma di marto]] - [[Óscar Osorio]], prezidanto di Salvador (n. 1910) * 6ma di marto - [[Nadya Rusheva]], Rusa artistino (n. 1952) * [[10ma di marto]] - [[Byeon Yeong-tae]], chefministro di Sud-Korea (n. 1892) * [[23ma di marto]] - [[Arthur Lismer]], Angla-Kanadana piktisto (n. 1885) * [[24ma di marto]] - [[Joseph Kasa-Vubu]], prezidanto di Demokratial Republiko Kongo (n. 1915) * [[28ma di marto]] - [[Dwight D. Eisenhower]], generalo, 34ma prezidanto di Usa (n. 1890) * [[5ma di aprilo]] - [[Rómulo Gallegos]], prezidanto di Venezuela (n. 1884) * [[27ma di aprilo]] - [[René Barrientos Ortuño]], prezidanto di Bolivia (n. 1919) * [[11ma di mayo]] - [[T. K. Padmini]], Indiana piktistino (n. 1940) * [[2ma di mayo]] - [[Franz von Papen]], kancelero di Germania e chefministro di Prusia (n. 1879) * [[5ma di junio]] - [[William Edward Collinson]], Britaniana linguisto (n. 1889) * [[14ma di junio]] - [[Cacilda Becker]], Brazilian aktorino (n. 1921) [[Arkivo:Judy_Garland_in_Presenting_Lily_Mars.jpg|thumb|130px|[[Judy Garland]]]] * [[22ma di junio]] - [[Judy Garland]], Usan aktorino e kantistino (n. 1922) * [[2ma di julio]] - [[Mikio Naruse]], Japoniana filmifisto (n. 1905) * [[3ma di julio]] - [[Brian Jones]], gitaristo di la bando ''[[The Rolling Stones]]'' (n. 1942) * [[25ma di julio]] - [[Wilhelm Heinrich Otto Dix]], Germana piktisto (n. 1891) * [[28ma di julio]] - [[Ramón Grau San Martín]], prezidanto di Kuba (n. 1881) * [[1ma di agosto]] - [[Chang Taek-sang]], chefministro di Sud-Korea (n. 1893) * [[6ma di agosto]] - [[Theodor Adorno]], Germana sociologo e filozofo (n. 1903) * [[7ma di agosto]] - [[Louis Bouché]], Usan artisto (n. 1896) * [[9ma di agosto]] - [[Sharon Tate]], aktorino (mortigita) (n. 1943) * 9ma di agosto - [[Cecil Frank Powell]], Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[17ma di agosto]] - [[Otto Stern]], Germana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1888) [[Arkivo:Ho_Chi_Minh_1946.jpg|130px|thumb|[[Ho Chi Minh]]]] * [[3ma di septembro]] - [[Ho Chi Minh]], chefo di [[Nord-Vietnam]] (n. 1890) * [[22ma di septembro]] - [[Adolfo López Mateos]], prezidanto di Mexikia (n. 1910) * 22ma di septembro - [[Aleksandras Stulginskis]], prezidanto di Lituania (n. 1885) * [[27ma di septembro]] - [[Nicolas Grunitzky]], Prezidanto di Togo (n. 1913) * [[28ma di septembro]] - [[Kimon Georgiev]], chefministro di Bulgaria (n. 1889) * [[12ma di oktobro]] - [[Serge Poliakoff]], Rusa-Franciana piktisto (n. 1900) * [[15ma di oktobro]] - [[Abdirashid Ali Shermarke]], prezidanto di Somalia (n. 1919) * [[21ma di oktobro]] - [[Jack Kerouac]], Usana skriptisto (n. 1926) * [[29ma di oktobro]] - [[Francisco Orlich Bolmarcich]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1907) * [[12ma di novembro]] - [[Iskander Mirza]], chefministro di Pakistan (n. 1899) * [[2ma di decembro]] - [[José María Arguedas]], Peruana skriptisto (n. 1911) * [[17ma di decembro]] - [[Arthur da Costa e Silva]], prezidanto di Brazilia (n. 1902) * [[23ma di decembro]] - [[Tiburcio Carías Andino]], prezidanto di Honduras (n. 1876) * [[29ma di decembro]] - [[Ricardo Adolfo de la Guardia Arango]], prezidanto di Panama (n. 1899) * [[Zygmunt Radnicki]], Polona piktisto (n. 1894) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Murray Gell-Mann]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Derek Harold Richard Barton]], [[Odd Hassel]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Max Delbrück]], [[Alfred Hershey]], [[Salvador Luria]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Samuel Beckett]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Internaciona Organizuro pri Laboro]] * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Ragnar Anton Kittil Frisch]], [[Jan Tinbergen]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1960a]] 19nwhu0dbsvl30yr0vl6hg4a6jh9grn 0 1087 994932 993381 2022-08-13T14:16:44Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La yaro '''1960''' (MCMLX per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[venerdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 960ma [[yaro]] dI la [[2ma yarmilo]], la 60ma yaro di la [[20ma yarcento]] e l'unesma yaro di la [[yari 1960a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[14ma di marto]] - [[Radioteleskopo]] kontaktas [[kosmonavo]] ''Pioneer V''.<ref>{{Extera ligilo|titulo=1960: Radio telescope makes space history|editero=BBC|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/14/newsid_2566000/2566961.stm}}</ref> * [[1ma di aprilo]] - [[Usa]] lansas [[TIROS-1]], l'unesma [[artificala satelito]] kun [[meteorologio|meteorologiala]] skopo. * [[15ma di mayo]] - L'[[artificala satelito]] [[Sputnik 4]] sendesas aden [[kosmo]]. * [[12ma di agosto]] - ''Echo 1'', unesma [[artificala satelito]] por [[telekomuniko]] lansesas en Terala orbito.<ref>{{Extera ligilo|url= http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2016/08/12/1960-primeiro-satelite-de-comunicacoes-no-espaco.htm |titulo=1960: Primeiro satélite de comunicações no espaço|editero=UOL|vidita ye=12ma di agosto 2016}}</ref> * [[19ma di agosto]] - L'artificala satelito [[Sputnik 5]] sendesas aden kosmo. Kom "voyajanti" en fuzeo esas du hundi, 40 musi, du rati e multa planti. === [[Mondo]] === * [[22ma di marto]] - [[Arthur Leonard Schawlow]] e [[Charles Hard Townes]] recevas unesma patento por [[lasero]]. === [[Europa]] === * [[24ma di marto]] - [[Sovietia]]n [[aeroplano]] por pasajeri [[Tupolev Tu-124]] flugas unesmafoye. * [[31ma di marto]] - Centi di karcerani de la [[Hungara revolto di 1956]] recevas amnestio de [[Hungaria|Hungara]] guvernerio. * [[1ma di mayo]] - [[Sovietia]] fusilagas spion-aviono [[Lockheed U-2]] de [[Usa]] e kaptas lua pilotisto, Gary Powers, en la regiono [[Urali]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Remembering the U-2 Spy Plane Incident|languate={{en}}|autoro= History.com |url=http://www.history.com/news/remembering-the-u-2-spy-plane-incident?cmpid=Social_FBPAGE_HISTORY_20150501_175723925&linkId=13907003 |vidita ye= 1ma di mayo 2015}}</ref> * [[3ma di mayo]] - komercala zono [[EFTA]] komencas funcionar. * [[16ma di agosto]] - [[Chipro]] nedependanteskas de [[Unionita Rejio]]. * [[25ma di agosto]] til [[11ma di septembro]] - eventas l'[[Olimpiala Ludi en Roma, 1960|Olimpiala Ludi]] en [[Roma]], [[Italia]]. * [[12ma di oktobro]] - [[Nikita Sergeyevich Hrushchyov|Nikita Hrushchyov]] protestas en generala kunveno di [[Unionita Nacioni]] frapante per lua shuo la tablo, pro ke la agi di [[Sovietia]] en Estal [[Europa]] esas kritikata. * [[Decembro]] - [[Sovietia]] ruptas diplomacala relati kun [[Albania]]. === [[Azia]] === * [[6ma di marto]] - [[Usa]] anuncas ke 3.500 soldati sendesos a [[Vietnam]]. * [[1ma di mayo]] - Stati [[Maharashtra]], Punjab e Gujarat fondesas en [[India]]. * [[27ma di mayo]] - En [[Turkia]], generalo [[Cemal Gürsel]] kaptas la povo. * [[9ma di junio]] - [[Tifono]] ''Mary'' produktas {{formatnum:1600}} morti che [[Popul-Republiko Chinia]]. * [[1ma di julio]] - Somali-republiko, la nuna [[Somalia]], nedependanteskas. * [[20ma di julio]] - En Ceylon ([[Sri Lanka]]) [[Sirimavo Bandaranaike]] divenas l'unesma [[muliero]] chefa ministro en tota mondo. * [[1ma di agosto]] - [[Islamabad]] divenas chef-urbo di [[Pakistan]]. * [[Novembro]] - [[Popul-Republiko Chinia]] e [[Sovietia]] deskonkordas pri l'interpreto di [[Marxismo]] e mondala revoluciono. === [[Afrika]] === * [[1ma di januaro]] - [[Franca Kamerun]] nedependanteskas. * [[9ma di januaro]] - On komencas konstruktar digo che Assuan en [[Egiptia]]. * [[11ma di januaro]] - [[Chad]] nedependanteskas. * [[24ma di januaro]] til [[1ma di februaro]] - Granda revolto en [[Aljeria]] kontre Franca koloniala politiko. * [[13ma di februaro]] - [[Francia]] testas lua unesma [[atomo-bombo]] en [[Aljeria]]. * [[29ma di februaro]] - [[Ter-tremo]] destruktas preske komplete [[Agadir]], en [[Maroko]], e produktas 12.000 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/29/newsid_3829000/3829809.stm|titulo= 1960: Thousands dead in Moroccan earthquake|editero= BBC|vidita ye= 30ma di septembro 2018}}</ref> * [[21ma di marto]] - En [[Sudafrika]], eventas la masakro di Sharpville. Policisti pafas vers negra demonstreri senarma, e 69 homi mortigesos e 180 plusa homi vundesos. * [[27ma di aprilo]] - [[Togo]] nedependanteskas de [[Francia]]. * [[5ma di mayo]] - [[Ahmadou Ahidjo]] divenas prezidanto di Kamerun. * [[20ma di junio]] - [[Mali]] e [[Senegal]] divenas kune nedependanta. * [[26ma di junio]] - [[Madagaskar]] nedependanteskas de Francia. * [[15ma di julio]] - Paco-trupi del [[Unionita Nacioni]] arivas en [[Kongo]]. * [[1ma di agosto]] - [[Benin]] nedependanteskas de [[Francia]]. * [[3ma di agosto]] - [[Nijer]] nedependanteskas de [[Francia]]. * [[7ma di agosto]] - [[Ivora Rivo]] nedependanteskas de Francia. * [[11ma di agosto]] - [[Chad]] nedependanteskas de Francia. * [[15ma di agosto]] - [[Republiko Kongo]] divenas nedependanta de Francia. * [[17ma di agosto]] - [[Gabon]] nedependanteskas de Francia. * [[20ma di agosto]] - [[Senegal]] divergas de [[Mali]] e nedependanteskas sole. * [[1ma di oktobro]] - [[Nigeria]] divenas nedependanta del [[Unionita Rejio]]. * [[28ma di novembro]] - [[Mauritania]] nedependanteskas de Francia. === [[Nord-Amerika]] === * [[7ma di januaro]] - [[Usa]] probas lansajo ''Polaris'' unesmafoye en [[Florida]]. * [[1ma di februaro]] - En Greensboro, [[Norda-Karolina]], nigra studenti kreas ''sit-in'', formo di protesto kontre rasala dicerno. * [[1ma di aprilo]] - [[Usa]] sendas aden kosmo unesma [[artificala satelito|vetero-satelito]] TIROS-1. * [[10ma di mayo]] - Usan atomala [[submara navo]] ''USS Nautilus'' finas unesma submara voyajo cirkum la mondo. * [[29ma di oktobro]] - [[Cassius Clay]] (pose [[Muhammad Ali]]) vinkas unesma konkurso profesonala en [[boxo]]. * [[8ma di novembro]] - [[John F. Kennedy]] elektesas prezidanto di [[Usa]]. * [[16ma di decembro]] - Du aeroplani kolizionas super [[New York]] e 134 homi perisas. === [[Central Amerika]] === * [[21ma di februaro]] - en [[Kuba]] [[Fidel Castro]] komencas nacionaligar la komerco. === [[Sud-Amerika]] === * [[21ma di aprilo]] - [[Brasília]] divenas la nuna chef-urbo di [[Brazilia]]. * [[11ma di mayo]] - [[Adolf Eichmann]], Germana SS-oficiro kaptesas da Israelan agenti en [[Arjentinia]]. * [[22ma di mayo]] - En [[Chili]] mezuresas maxim forta [[ter-tremo]] en la [[mondo]] - 9.6 che la [[skalo di Richter]]. Ol produktas direte 2.000 morti, e 250 altri pro ondegi en [[Japonia]], [[Filipini]], [[Alaska]] e [[Havayi]]. === [[Oceania]] === * [[23ma di januaro]] - [[Batiskafo]] ''USS Trieste'' atingas la profundajo di {{Formatnum:10991}} metri sub l'[[Oceano Pacifiko]], la maxim granda profundajo konocata da homo. * [[1ma di junio]] - En [[Auckland]] eventas l'unesma brodkasto di [[televiziono]] de [[Nova-Zelando]]. == Naski == * [[4ma di januaro]] - [[Art Paul Schlosser]], Usana kartunisto, piktisto e komediisto [[Arkivo:Brian_Cowen_in_Philadelphia.jpg|thumb|130px|[[Brian Cowen]]]] * [[10ma di januaro]] - [[Brian Cowen]], chefministro (''Taoiseach'') di Republiko Irlando * 10ma di januaro - [[Jesús Mari Lazkano]], Baskiana piktisto * [[13ma di januaro]] - [[Eric Betzig]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[27ma di januaro]] - [[Samia Suluhu Hassan]], prezidantino di Tanzania * [[29ma di januaro]] - [[Tigran Sargsyan]], chefministro di Armenia * [[31ma di januaro]] - [[Željko Šturanović]], chefministro di Montenegro (m. 2014) * [[8ma di februaro]] - [[Alfred Gusenbauer]], chefministro di Austria * [[21ma di februaro]] - [[Plamen Oresharski]], chefministro di Bulgaria * [[7ma di marto]] - [[Ivan Lendl]], Chekiana tenisisto * [[14ma di marto]] - [[Eugenijus Gentvilas]], Lituaniana politikisto [[Arkivo:Ayrton_Senna_with_toy_car_cropped_no_wm.jpg|thumb|130px|[[Ayrton Senna]]]] * [[21ma di marto]] - [[Ayrton Senna]], Brazilian automobilisto (m. 1994) * [[22ma di marto]] - [[Azucena Hernández]], Hispana aktorino * [[27ma di marto]] - [[Renato Russo]], Braziliana kantisto e kompozisto ([[Legião Urbana]]) (m. 1996) * 27ma di marto - [[Pete Howard]], Britaniana muzikisto * [[28ma di marto]] - [[José Maria Neves]], chefministro di Kabo Verda * [[4ma di aprilo]] - [[Azim Isabekov]], chefministro di Kirgizistan * [[13ma di aprilo]] - [[Rudi Völler]], Germana futbalisto ed entraprezisto * [[15ma di aprilo]] - [[Pedro Delgado]], Hispana biciklisto * [[20ma di aprilo]] - [[Miguel Díaz-Canel]], Kubana politikisto * [[22ma di aprilo]] - [[Mart Laar]], chefministro di Estonia * [[23ma di aprilo]] - [[Steve Clark]], Angla gitaristo ([[Def Leppard]]) (m. 1991) [[Arkivo:Roger_Taylor_Crop_at_SxSW.jpg|thumb|130px|[[Roger Andrew Taylor|Roger Taylor]]]] * [[26ma di aprilo]] - [[Roger Andrew Taylor]], Britaniana muzikisto ([[Duran Duran]]) * [[29ma di aprilo]] - [[Kari Kriikku]], Finlandana [[klarineto|klarinetisto]] * [[2ma di mayo]] - [[Gjorge Ivanov]], prezidanto di Norda Macedonia * [[4ma di mayo]] - [[Werner Faymann]], kancelero di Austria * [[5ma di mayo]] - [[Jorge Fernando Quiroga Ramírez]], prezidanto di Bolivia * [[7ma di mayo]] - [[Paul Harvey (artisto)|Paul Harvey]], Britaniana piktisto * [[9ma di mayo]] - [[Ion Sturza]], chefministro di Moldova * [[10ma di mayo]] - [[Bono (kantisto)|Bono]], kantisto dil ensemblo [[U2]] * [[12ma di mayo]] - [[Rivo Rakotovao]], senatano e provizora prezidanto di Madagaskar * [[18ma di mayo]] - [[Yannick Noah]], Franca tenisisto * [[21ma di mayo]] - [[Jeffrey Dahmer]], Usana serial-mortigero * [[3ma di junio]] - [[Guinever Smith]], Usana piktistino * [[17ma di junio]] - [[Thomas Haden Church]], Usan aktoro * [[20ma di junio]] - [[John Taylor]], Britaniana muzikisto (Duran Duran) * [[3ma di julio]] - [[Vince Clarke]], Britaniana kompozisto ([[Depeche Mode]], Yazoo, [[Erasure]]) * [[17ma di julio]] - [[Johnny Briceño]], chefministro di Belize * [[28ma di julio]] - [[Paul Kaba Thieba]], chefa ministro di Burkina Faso * [[4ma di agosto]] - [[José Luis Rodríguez Zapatero]], Hispana politikisto [[Arkivo:Antonio Banderas June07.jpg|thumb|130px|[[Antonio Banderas]]]] * [[10ma di agosto]] - [[Antonio Banderas]], Hispan aktoro * [[14ma di agosto]] - [[Sarah Brightman]], Usana kantistino * [[17ma di agosto]] - [[Sean Penn]], Usan aktoro * [[26ma di agosto]] - [[Akbar Abdi]], Iranan aktoro * [[9ma di septembro]] - [[Hugh Grant]], Angla aktoro * [[11ma di septembro]] - [[Hiroshi Amano]], Japoniana fizikisto, Nobel-laureato * [[12ma di septembro]] - [[Barham Salih]], prezidanto di Irak * [[16ma di septembro]] - [[Taneti Mamau]], prezidanto di Kiribati * [[17ma di septembro]] - [[Damon Hill]], Britanian automobilisto * [[18ma di septembro]] - [[Joshua Angrist]], Israelan-Usan ekonomikisto, Nobel-laureato<ref>{{Extera ligilo|titulo=Angrist, Joshua David - Full record view - Libraries Australia Search|url=http://nla.gov.au/anbd.aut-an35816925}}</ref> * [[6ma di oktobro]] - [[Yves Leterme]], chefministro di Belgia * [[9ma di oktobro]] - [[Anders Ekborg]], Sueda aktoro * [[16ma di oktobro]] - [[Jiří Rusnok]], chefministro di Chekia * [[18ma di oktobro]] - [[Jean-Claude Van Damme]], Belgian aktoro * 18ma di oktobro - [[Craig Mello]], Usana biologiisto, Nobel-laureato [[Arkivo:Diego_Maradona.jpg|thumb|130px|[[Diego Armando Maradona|Diego Maradona]]]] * [[30ma di oktobro]] - [[Diego Armando Maradona]], Arjentiniana futbalisto (m. 2020) * [[3ma di novembro]] - [[Karch Kiraly]], Usana volebalisto * [[20ma di novembro]] - [[Allen Chastanet]], chefministro di Santa Lucia * [[21ma di novembro]] - [[Andrei Kobyakov]], chefministro di Bielorusia * [[24ma di novembro]] - [[Philip Absolon]], Britaniana piktisto * [[25ma di novembro]] - [[John F. Kennedy Jr.]], Usana yuristo e jurnalisto, filiulo di [[John F. Kennedy]], prezidanto di Usa (m. [[1999]]) * [[27ma di novembro]] - [[Yuliya Timoshenko]], chefministrino di [[Ukraina]] [[Arkivo:Gary Lineker.Jpg|thumb|130px|[[Gary Lineker]]]] * [[30ma di novembro]] - [[Gary Lineker]], Britaniana futbalisto ed impresario * [[2ma di decembro]] - [[Andy Palacio]], Belizeana kantisto (m. 2008) * 2ma di decembro - [[Rick Savage]], Britaniana muzikisto ([[Def Leppard]]) * [[3ma di decembro]] - [[Julianne Moore]], Usan aktorino * [[13ma di decembro]] - [[José Eduardo Agualusa]], Angolana skriptisto * [[17ma di decembro]] - [[Marin Raykov]], chefministro di Bulgaria * [[22ma di decembro]] - [[Zoran Živković]], chefministro di Serbia * 22ma di decembro - [[Felicitas Hoppe]], Germana skriptistino * 22ma di decembro - [[Jean-Michel Basquiat]], Franca piktisto (m. 1988) * [[27ma di decembro]] - [[Anton Rop]], chefministro di Slovenia * [[Frank Kasper]], Germana Idisto * [[Daniar Usenov]], chefministro di Kirgizistan == Morti == * [[3ma di januaro]] - [[Victor Sjöström]], Sueda filmifisto ed aktoro (n. 1960) [[Arkivo:Albert_Camus,_gagnant_de_prix_Nobel,_portrait_en_buste,_posé_au_bureau,_faisant_face_à_gauche,_cigarette_de_tabagisme.jpg|thumb|130px|[[Albert Camus]]]] * [[4ma di januaro]] - [[Albert Camus]], Franca skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1913) * [[12ma di januaro]] - [[Nevil Shute]], Britaniana skriptisto (n. 1899) * [[9ma di februaro]] - [[Alexandre Nikolayevich Benois]], Rusa piktisto (n. 1870) * 9ma di februaro - [[Ernő Dohnányi]], Hungara kompozisto e muzikisto (n. 1877) * [[12ma di februaro]] - [[Jean-Michel Atlan]], Franca piktisto (n. 1913) * [[16ma di februaro]] - [[France Kralj]], Sloveniana pikitisto (n. 1895) * [[19ma di februaro]] - [[Hans Christian Svane Hansen]], chefministro di Dania (n. 1906) * [[20ma di februaro]] - [[Adone Zoli]], chefministro di Italia (n. 1887) * [[22ma di februaro]] - [[Paul-Émile Borduas]], Franca piktisto (n. 1905) * [[18ma di marto]] - [[Alexander Vasilievich Kuprin]], Rusa piktisto (n. 1880) * [[30ma di marto]] - [[Jamil Mardam Bey]], chefministro di Siria (n. 1894) * [[1ma di aprilo]] - [[Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad]], rejulo di Malaizia (n. 1895) * [[7ma di aprilo]] - [[Henri Guisan]], Suisa generalo (n. 1874) * [[15ma di aprilo]] - [[Juan Manuel Frutos]], Prezidanto di Paraguay (n. 1879) * [[17ma di aprilo]] - [[Eddie Cochran]], Usana muzikisto (n. 1938) * [[24ma di aprilo]] - [[Max von Laue]], Germana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1879) [[Arkivo:Carlos_Ibañez_del_Campo_1927.jpg|thumb|130px|[[Carlos Ibáñez del Campo]]]] * [[28ma di aprilo]] - [[Carlos Ibáñez del Campo]], prezidanto di Chili (n. 1877) * [[6ma di mayo]] - [[Pál Ábrahám]], Hungara-Germana opereto-kompozisto (n. 1892) * [[11ma di mayo]] - [[John D. Rockefeller Jr.]], Usana miliardero (n. 1874) * [[22ma di mayo]] - [[İbrahim Çallı]], Turka piktisto (n. 1882) * [[27ma di mayo]] - [[James Montgomery Flagg]], Usana piktisto (n. 1877) * [[30ma di mayo]] - [[Boris Leonidovich Pasternak|Boris Pasternak]], Rusa skriptisto, Nobel-laureato (n. 1890) * [[1ma di junio]] - [[Teodoro Picado Michalski]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1900) * [[16ma di julio]] - [[Albert von Kesselring]], Germana generalo-marshalo en [[Luftwaffe]] (n. 1881) * [[5ma di agosto]] - [[Arthur Meighen]], chefministro di Kanada (n. 1874) * [[18ma di agosto]] - [[Rajmund Kanelba]], Polona piktisto (n. 1897) * [[7ma di septembro]] - [[Wilhelm Pieck]], prezidanto di Est-Germania (n. 1876) * 7ma di septembro - [[José Serrato]], prezidanto di Uruguay (n. 1868) * [[9ma di septembro]] - [[Jussi Björling]], Sueda opero- e koncerto-kantisto (n. 1911) [[Arkivo:Melanie_Klein_1952.jpg|thumb|130px|[[Melanie Klein]]]] * [[22ma di septembro]] - [[Melanie Klein]], Austriana psikanalisto (n. 1882) * [[29ma di septembro]] - [[Vladimir Dimitrov - Maystora]], Bulgara piktisto (n. 1882) * [[26ma di oktobro]] - [[Ludomir Sleńdziński]], Polona piktisto, skultisto e pedagogo (n. 1889) * [[6ma di novembro]] - [[Erich Raeder]], Germana grand-admiralo de 1938 til 1943 (n. 1876) * [[16ma di novembro]] - [[Clark Gable]], Usan aktoro (n. 1901) * [[28ma di novembro]] - [[Dirk Jan de Geer]], chefministro di Nederlando (n. 1870) * [[30ma di novembro]] - [[Henri Bouchard]], Franca skultisto (n. 1875) * [[5ma di decembro]] - [[Hashim al-Atassi]], prezidanto e chefministro di Siria (n. 1875) * [[12ma di decembro]] - [[Christopher Hornsrud]], chefministro di Norvegia (n. 1859) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Donald Arthur Glaser]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Willard Libby]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Frank Macfarlane Burnet]], [[Peter Brian Medawar]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Saint-John Perse]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Albert John Luthuli]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1960a]] 4th0hhlemwxfxxvvawmf019ft91j15f 0 1246 994983 982517 2022-08-13T19:12:13Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Marto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''30ma di marto''' esas la 89ma [[dio]] di la yaro (90ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 276 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * En [[Alando]], [[Finlando]] - dio di desarmizeso e neutreso di Alando. == Eventi == * [[1191]] - [[Papo Celestinus la 3ma|Celestinus la 3ma]] divenas papo. * [[1296]] - [[Edward la 1ma di Anglia]] atakas l'urbo [[Berwick-upon-Tweed]] che la frontiero inter [[Anglia]] e [[Skotia]]. * [[1815]] - Trupi de la 6ma koalisuro kontre [[Napoléon Bonaparte|Napoléon la 1ma]] invadas [[Francia]] ed eniras [[Paris]]. * [[1818]] - [[Jean Pierre Boyer]] divenas prezidanto di [[Haiti]]. * [[1842]] - [[Crawford Williamson Long]] uzas [[anestezio]] unesmafoye en [[kirurgio]]. * [[1903]] - [[Usa]] intervenas en [[Dominikana Republiko]]. * [[1912]] - Segun pakto signatita en [[Fez]], [[Francia]] igas [[Maroko]] kom sua [[protektorato]]. * [[1930]] - Komencas guvernerio di [[Heinrich Brüning]] en [[Weimar-Republiko]], sen stabila majoritato. * [[1981]] - [[John Hinckley Jr.]] probas mortigar [[Ronald Reagan]] en [[Washington DC]]. * [[2016]] - [[Htin Kyaw]], unesma civila prezidanto di [[Myanmar]] pos [[1962]], asumas la povo. [[Aung San Suu Kyi]] divenas ministrino dil nova guvernerio.<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2016/03/30/aung-san-suu-kyi-toma-posse-como-ministra-no-novo-governo-de-mianmar.htm |titulo=Aung San Suu Kyi toma posse como ministra no novo governo de Mianmar|vidita ye=30ma di marto 2016|idiomo={{pt}}|editero=UOL}}</ref> * [[2019]] - [[Zuzana Čaputová]] elektesas kom unesma prezidantino di [[Slovakia]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Eslováquia elege mulher à presidência pela primeira vez |url=https://universa.uol.com.br/noticias/afp/2019/03/31/eslovaquia-escolhe-a-mudanca-e-elege-mulher-a-presidencia.htm|editero=UOL|vidita ye=1ma di aprilo 2019|publikigita ye=31ma di marto 2019}}</ref> == Naski == * [[1432]] - Sultano [[Mehmed la 2ma dil Otoman imperio]] (m. 1481) * [[1674]] - [[Jethro Tull (agrokultivisto)|Jethro Tull]], Britanian inventisto (m. 1741) * [[1746]] - [[Francisco de Goya]], Hispana piktisto (m. 1828) * [[1776]] - [[Vasily Andreevich Tropinin]], Rusa piktisto (m. 1857) * [[1793]] - [[Juan Manuel de Rosas]], Arjentiniana politikisto e militisto, guberniestro di la provinco Buenos Aires (m. 1877) * [[1806]] - [[Egbert Bratt Grandin]], Usan editisto (m. 1845) * [[1844]] - [[Paul Verlaine]], Franca poeto (m. 1896) * [[1848]] - [[Tadeusz Rybkowski]], Polona piktisto (m. 1926) * [[1853]] - [[Vincent van Gogh]], Nederlandana piktisto (m. 1890) * [[1880]] - [[Seán O'Casey]], Irlandana dramatisto (m. 1964) * [[1882]] - [[Melanie Klein]], Austriana psikiatriistino (m. 1960) * [[1895]] - [[Jean Giono]], Franca skriptisto (m. 1970) * [[1913]] - [[Ċensu Tabone]], prezidanto di Malta (m. 2012) * [[1941]] - [[Wasim Sajjad]], prezidanto di Pakistan * [[1942]] - [[Ruben Kun]], prezidanto di Nauru * [[1945]] - [[Eric Clapton]], Britaniana gitaristo e kantisto * [[1963]] - [[Tsakhiagiin Elbegdorj]], prezidanto e chefministro di Mongolia * [[1964]] - [[Tracy Chapman]], Usana kantistino, kompozistino e muzikistino * [[1968]] - [[Céline Dion]], Kanadana kantistino * [[1979]] - [[Norah Jones]], Usana jazo-kantistino * [[1990]] - [[Cassie Scerbo]], Usan aktorino * [[1993]] - [[Anitta]], Braziliana kantistino == Morti == * [[1764]] - [[Pietro Locatelli]], Italiana violinisto e kompozisto (n. 1695) * [[1896]] - [[Charilaos Trikoupis]], chefministro di Grekia (n. 1832) * [[1925]] - [[Rudolf Steiner]], Austriana filozofo (n. 1861) * [[1949]] - [[Friedrich Bergius]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1884) * [[1950]] - [[Léon Blum]], chefministro e provizora chefo di stato di Francia (n. 1872) * [[1952]] - [[Jigme Wangchuck]], duesma rejulo di Bhutan (n. 1905) * [[1960]] - [[Jamil Mardam Bey]], chefministro di Siria (n. 1894) * [[1965]] - [[Philip Showalter Hench]], Usana mediko, Nobel-laureato (n. 1896) * [[1966]] - [[Maxfield Parrish]], Usana piktisto (n. 1870) * [[1970]] - [[Heinrich Brüning]], Germana ''Reichskanzler'' (kancelero) (n. 1885) * [[1979]] - [[José María Velasco Ibarra]], prezidanto di Equador (n. 1893) * [[1986]] - [[James Cagney]], Usan aktoro (n. 1899) * [[1988]] - [[Edgar Faure]], chefministro di Francia (n. 1908) * [[2000]] - [[Rudolf Kirchschlaeger]], prezidanto di Austria (n. 1915) * [[2002]] - Rejino-matro [[Elizabeth Bowes-Lyon|Elizabeth]] di Unionita Rejio (n. 1900) * [[2003]] - [[Valentin Pavlov]], chefministro di Sovietia (n. 1937) * 2003 - [[Michael Jeter]], Usan aktoro (n. 1952) * [[2018]] - [[André Bo-Boliko Lokonga]], chefa ministro di Demokratial Republiko Kongo (n. 1934) * [[2020]] - [[Joachim Yhombi-Opango]], prezidanto e chefa ministro di [[Republiko Kongo]] (n. 1939) * 2020 - [[Hau Pei-tsun]], chefa ministro di [[Republiko Chinia]] (n. 1919) * 2020 - [[Bill Withers]], Usana kantisto e kompozisto (n. 1938) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Marto]] ls092l3bnj5p5s59uk0lb8ytmk1bd9p 0 1261 994972 993816 2022-08-13T18:48:39Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Agosto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''18ma di agosto''' esas la 230ma [[dio]] di la yaro (231ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 135 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio == * En [[Finlando]], [[Norvegia]], [[Suedia]] - Dio di Konsilantaro di [[Lapono|Laponi]] (depos 1956). ==Eventi == * [[1775]] - [[Tucson, Arizona|Tucson]] fondesas. * [[1868]] - [[Helio]] deskovresas da [[Francia|Franca]] astronomo [[Pierre Janssen]]. * [[1879]] - En [[Austria-Hungaria]], [[Eduard Taaffe]] divenas ministro-prezidanto, equivalanta a chefministro. * [[1903]] - Germana [[Karl Jatho]] flugas kurta disto per triplana vehilo motorizita en [[Germania]]. * [[1923]] - Komencas [[Inflaciono|inflaciego]] che [[Weimar-Republiko]]: 1 Franko de [[Francia]] egalesos 18 milion Germana marki en novembro. * [[1924]] - [[Francia]] komencas retretar trupi de [[Weimar-republiko|Germania]]. * [[1955]] - [[India]] e [[Portugal]] ruptas diplomacala relati. * [[1964]] - Pro lua rejimo di ''[[apartheid]]'', [[Sudafrika]] interdiktesas de l'[[Olimpiala Ludi]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/18/newsid_3547000/3547872.stm |titulo=1964: South Africa banned from Olympics|vidita ye=3ma di agosto 2016}}</ref> * [[1969]] - Finas la granda festivalo pri [[muziko]] di [[Woodstock]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/18/newsid_2760000/2760911.stm |titulo=1969: Woodstock music festival ends|vidita ye=3ma di agosto 2016|editero=BBC}}</ref> * [[1991]] - On anuncas ke prezidanto di [[Sovietia]] [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] maladeskis. Il arestesas en [[Krimea]] ed ok povo-kaptisti indikas vice-prezidanto [[Gennadi Yanayev]] kom chefo di la lando. * [[2008]] - Prezidanto [[Pervez Musharaf]] di [[Pakistan]] renuncas, pos minacesar akuzo. * [[2016]] - [[Ido-konfero 2016|Ido-konfero]] en [[Valencia (urbo)|Valencia]], [[Hispania]] komencas. * [[2020]] - En [[Mali]], sedicio en kazerno dil armeo divenas [[stato-stroko]] qua revokas prezidanto [[Ibrahim Boubacar Keïta]] e chefa ministro [[Boubou Cissé]], qui arestesas.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.aljazeera.com/news/2020/08/gunfire-heard-mali-army-base-warnings-mutiny-200818111723901.html|vidita ye=18ma di agosto 2020|editero=www.aljazeera.com |titulo=Gunfire heard at Mali army base, warnings of possible mutiny}}</ref> ==Naski == * [[1692]] - [[Louis Henri de Bourbon]], chefministro di Francia (m. 1740) * [[1750]] - [[Antonio Salieri]], Italiana kompozisto (m. 1825) * [[1792]] - [[John Russell, 1ma komto Russell]], chefministro di Unionita Rejio (m. 1878) * [[1830]] - Imperiestro [[Franz Josef la 1ma di Austria-Hungaria]] (m. 1916) * [[1832]] - [[Victor Meirelles]], Braziliana piktistulo (m. 1903) * [[1875]] - Rejulo [[Prithvi di Nepal]] (m. 1911) * [[1913]] - [[Jimmy Preston]], Usana saxofonisto (m. 1984) * [[1915]] - [[Joseph Arthur Ankrah]], prezidanto di Ghana (m. 1992) * [[1916]] - [[Don Keefer]], Usan aktoro (m. 2014) * [[1932]] - [[Luc Montagnier]], Franca virologiisto, Nobel-laureato * [[1933]] - [[Roman Polański]], Polona-Franciana filmifisto e [[cinemo|cinem-aktoro]] * [[1935]] - [[Hifikepunye Pohamba]], prezidanto di Namibia * [[1936]] - [[Robert Redford]], Usan aktoro * [[1937]] - [[Jean Alingué Bawoyeu]], chefministro di Chad * [[1938]] - [[Orestes Quércia]], Braziliana politikisto (m. 2010) * [[1941]] - [[Mohamed Ghannouchi]], Tuniziana politikisto * [[1952]] - [[Patrick Swayze]], Usan aktoro (m. 2009) * [[1955]] - [[Djoomart Otorbaev]], chefministro di Kirgizistan * [[1957]] - [[Carole Bouquet]], Franc aktorino * [[1962]] - [[Felipe de Jesús Calderón Hinojosa]], prezidanto di Mexikia * [[1966]] - [[Gustavo Charif]], Arjentiniana filmifisto e piktisto * [[1969]] - [[Edward Norton]], Usan aktoro ==Morti == * [[472]] - [[Flavius Ricimer]], Romana generalo (n. c. 405) * [[1503]] - [[Papo Alexander la 6ma]] (n. 1431) * [[1559]] - [[Papo Paulus la 4ma]] (n. 1476) * [[1563]] - [[Étienne de La Boétie]], Franca skriptisto (n. 1530) * [[1850]] - [[Honoré de Balzac]], Franca skriptisto (n. 1799) * [[1865]] - [[Alexandros Mavrokordatos]], chefministro di Grekia (n. 1791) * [[1905]] - [[Albert Edelfelt]], Finlandana piktisto (n. 1854) * [[1940]] - [[Walter Percy Chrysler]], Usan entraprezisto, fondinto di [[Chrysler]] (n. 1875) * [[1960]] - [[Rajmund Kanelba]], Polona piktisto (n. 1897) * [[1990]] - [[Burrhus Frederic Skinner]], Usana psikologo (n. 1904) * [[1994]] - [[Richard Laurence Millington Synge]], Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1914) * [[2009]] - [[Kim Dae-jung]], prezidanto di Sud-Korea (n. 1925) * [[2018]] - [[Kofi Annan]], generala-sekretario dil Unionita Nacioni<ref>{{Extera ligilo |url=https://noticias.uol.com.br/internacional/ultimas-noticias/2018/08/18/morre-o-ex-secretario-da-onu-kofi-annan.htm |titulo=Kofi Annan, ex-secretário geral da ONU, morre aos 80 anos|editero=UOL |vidita ye=18ma di agosto 2018|publikigita ye=18ma di agosto 2018}}</ref> (n. 1938) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Agosto]] 7lo0yc1s0sle18etyb3cv56bv3uembq 0 1290 994959 989377 2022-08-13T18:15:47Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1968''' (MCMLXVIII per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[lundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 968ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 68ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 9ma yaro di la [[yari 1960a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[7ma di januaro]] - [[Usa]] lansas kosmoprobilo ''[[Surveyor 7]]'' aden kosmo vers la [[Luno]]. * [[11ma di oktobro]] - Kosmoprobilo ''[[Apollo 7]]'' sendesas aden kosmo kun kruo ek 3 [[astronauto|astronauti]]. * [[21ma di decembro]] - Kosmoprobilo ''Apollo 8'' sendesas aden kosmo til l'orbito di [[Luno]]. * [[24ma di decembro]] - ''[[Apollo 8]]'' kun [[astronauto|astronauti]] [[James Lovell]], Frank Borman e William Anders eniras l'orbito di [[Luno]] e kompletigas 10 orbiti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/24/newsid_4083000/4083587.stm|titulo= 1968: First astronauts orbit Moon|editero= BBC|vidita ye= 21ma di oktobro 2018}}</ref> === [[Europa]] === * [[5ma di januaro]] - [[Printempo di Praha]]: [[Alexander Dubček]] divenas chefministro di [[Chekoslovakia]]. * [[12ma di januaro|12ma]] til la [[18ma di januaro]] - [[Uragano]] ''Low Q'', kun [[vento|venti]] di plu kam 160 km/h frapas [[Skotia]] e produktas 20 morti, di qui 9 morti en [[Glasgow]].<ref name="met office">{{Extera ligilo|url= http://www.metoffice.gov.uk/media/pdf/o/5/Great_Glasgow_Storm_-_15_January_1968.pdf|editero= Met Office|titulo= Great Glasgow Storm - Monday 15 January 1968|vidita ye= 20ma di marto 2012}}</ref> * [[15ma di januaro]] - [[Ter-tremo]] en [[Sicilia]] kun forteso 5.5 che la [[skalo di Richter]] produktas 231 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo= Italy: The Day the Earth Shook|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,837724,00.html|editero= Time|publikigita ye=26ma di januaro 1968|vidita ye= 2ma di agosto 2011}}</ref> * [[27ma di januaro]] - [[Francia|Franca]] [[submara navo]] ''Minerva'' sinkas che gulfo di Lion, cirkume 45 km sude de [[Toulon]], kun 52 kruani en nave. Lua restaji trovesos erste ye la 22ma di julio 2019.<ref>{{Extera ligilo|work=The Guardian|titulo= French submarine found 50 years after disappearance |nomo=Kim|surnomo=Willsher|publikigita ye=22ma di julio 2019|vidita ye= 17ma di septembro 2019 |url=https://www.theguardian.com/world/2019/jul/22/french-submarine-minerve-found-50-years-after-disappearance}}</ref> * [[6ma di februaro|6ma]] til la [[18ma di februaro]] - [[Vintrala Olimpiala Ludi]] eventas en [[Grenoble]], [[Francia]]. * [[13ma di mayo]] - [[Francia|Franca]] laboristi e cirkume {{formatnum:800000}} studenti facas 1-dia striko en [[Paris]].<ref>{{Extera ligilo |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/13/newsid_2512000/2512413.stm|titulo= 1968: Workers join Paris student protest|vidita ye= 12ma di septembro 2016|editero= BBC}}</ref> * [[5ma di agosto]] - La [[kanalo di Saimaa]] inauguresas en la nuna formo. * [[20ma di agosto]] - [[Chekoslovakia]] invadesas da {{formatnum:200000}} soldati e {{formatnum:5000}} tanki de [[pakto di Warszawa]] por finar la politikala libereso. * [[31ma di decembro]] - Unesma flugo dil aeroplano [[Tupolev Tu-144]]. === [[Azia]] === * [[30ma di januaro]] - [[Milito di Vietnam]]: Komencas tale nomizita "[[atako di Tet]]", en [[Sud-Vietnam]]: [[Viet Cong]] e [[Nord-Vietnam]] lansas surprizoatako kontre la trupi di [[Sud-Vietnam]], [[Usa]] e lua federiti en diversa Sud-Vietnamana urbi.<ref>{{Extera ligilo|url= http://www.history.com/this-day-in-history/tet-offensive-begins|titulo=Tet Offensive begins|editero=History.com|vidita ye= 12ma di septembro 2016}}</ref> * [[1ma di februaro]] - Nguyễn Văn Lém, membro di [[Viet Cong]], ocidesas da [[Sud-Vietnam]]ana policisto avan [[televiziono|televizion]]-kameri * [[11ma di februaro]] - Eventas frontierala konflikti inter [[Israel]] e [[Jordania]]. * [[7ma di marto]] - [[Milito en Vietnam]]: Unesma batalio di [[Saigon]] komencas. * [[16ma di marto]] - [[Masakro di My Lai]] dum la [[Milito en Vietnam]]. * [[15ma di agosto]] - [[Ter-tremo]] frapas [[Sulawesi]], [[Indonezia]], e produktas 68.200 morti. * [[31ma di agosto]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 7.3 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Iran]] e produktas de {{formatnum:12000}} til {{formatnum:20000}} morti. * [[31ma di decembro]] - En Agata, [[Siberia]], on mezuras la maxim granda atmosferala preso de la historio: 1083 hPa. === [[Afrika]] === * [[12ma di marto]] - [[Maurico]] divenas nedependanta. * [[6ma di septembro]] - Swazilando (nune [[Eswatini]]) divenas nedependanta de [[Unionita Rejio]]. * [[12ma di oktobro]] - [[Equatorala Guinea]] divenas nedependanta de [[Hispania]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[11ma di aprilo]] - Unesma pre-prizento di muzikala pleado ''Hair'' en [[Broadway]]. * [[5ma di junio]] - [[Robert Kennedy]] pafesas e vundesas mortale. Ilu mortos la sequanta dio.<ref>{{Extera ligilo|titulo= On This Day: Robert F. Kennedy Shot|url=http://www.findingdulcinea.com/news/on-this-day/May-June-08/On-This-Day--Senator-Robert-F--Kennedy-Assassinated.html|vidita ye= 12ma di septembro 2016|editero= Finding Dulcinea|idiomo= {{en}}}}</ref> * [[12ma di oktobro|12ma]] til la [[27ma di oktobro]] - L'[[Olimpiala Ludi en México, 1968|Olimpiala Ludi]] eventas en [[México]], [[Mexikia]]. === [[Central Amerika]] === * [[29ma di julio]] - [[Volkano]] Arenal eruptas en [[Kosta Rika]]. === [[Oceania]] === * [[31ma di januaro]] - [[Hammer DeRoburt]] deklaras [[Nauru]] nedependanta de [[Australia]]. * [[Tasmania]] abolisas [[mortopuniso]]. == Naski == [[Arkivo:Cuba_Gooding_Jr._2012.jpg|thumb|130px|[[Cuba Gooding Jr.]]]] * [[2ma di januaro]] - [[Cuba Gooding Jr.]], Usan aktoro * [[5ma di januaro]] - [[DJ BoBo]], Suisa kantisto, kompozisto e muzikala produktisto * [[11ma di januaro]] - [[Benjamin List]], Germana kemiisto, Nobel-laureato * [[14ma di januaro]] - [[LL Cool J]], Usana kantisto di [[rap]] * [[20ma di januaro]] - [[Muhammetkaliy Abulgaziyev]], chefministro di Kirgizistan * [[24ma di januaro]] - [[Mary Lou Retton]], Usana gimnastikistino * [[1ma di februaro]] - [[Lisa Marie Presley]], Usana kantistino, filiino di [[Elvis Presley]] * [[18ma di februaro]] - [[Molly Ringwald]], Usana aktorino * [[2ma di marto]] - [[Daniel Craig]], Britanian aktoro * [[4ma di marto]] - [[Kyriakos Mitsotakis]], Chefministro di Grekia * 4ma di marto - [[Patsy Kensit]], Britanian aktorino e kantistino * [[5ma di marto]] - [[György Gordon Bajnai]], chefministro di Hungaria * 5ma di marto - [[Ambrose Dlamini]], chefministro di Eswatini (m. 2020) * [[6ma di marto]] - [[Moira Kelly]], Usan aktorino * [[29ma di marto]] - [[Lucy Lawless]], Nova-Zelandan aktorino e kantistino [[Arkivo:Céline Dion en 2013 (cropped).JPG|thumb|130px|[[Céline Dion]]]] * [[30ma di marto]] - [[Céline Dion]], Kanadana kantistino * [[31ma di marto]] - [[Reza Attaran]], Iranan aktoro * [[1ma di aprilo]] - [[Alexander Stubb]], chefministro di Finlando * [[8ma di aprilo]] - [[Patricia Arquette]], Usan aktorino * [[13ma di aprilo]] - [[Jørn Stubberud]], Norvegiana muzikisto ([[Mayhem]]) * [[15ma di aprilo]] - [[Vano Merabishvili]], chefministro di Gruzia * [[16ma di aprilo]] - [[Martin Dahlin]], Sueda futbalisto [[Arkivo:Ashley_Judd_March_18,_2014.jpg|thumb|130px|[[Ashley Judd]]]] *[[16ma di aprilo]] - [[Barbara Sarafian]]''',''' [[Belgia|belga]] aktorino *[[19ma di aprilo]] - [[Ashley Judd]], Usan aktorino * [[23ma di aprilo]] - [[Timothy McVeigh]], Usana teroristo (m. 2001) * [[29ma di aprilo]] - [[Kolinda Grabar-Kitarović]], prezidantino di Kroatia *[[7ma di mayo]] - [[Eagle-Eye Cherry]], sueda kantisto [[Arkivo: Traci Lords 2011.jpg|thumb|130px|[[Traci Lords]]]] * [[7ma di mayo]] - [[Traci Lords]], Usan aktorino, skriptistino e kantistino * [[9ma di mayo]] - [[Marie-José Pérec]], Franc atletino * 9ma di mayo - [[Scott Pruitt]], Usana politikisto * [[13ma di mayo]] - [[Scott Morrison]], chefministro di Australia [[Arkivo:17 - Kylie Minogue-003 (17133108235).jpg|thumb|130px|[[Kylie Minogue]]]] * [[28ma di mayo]] - [[Kylie Minogue]], Australiana kantistino, dansistino ed aktorino * [[30ma di mayo]] - [[Zacarias Moussaoui]], Franca teroristo * [[1ma di junio]] - [[Jason Donovan]], Australian aktoro e kantisto * [[4ma di junio]] - [[Faizon Love]], Kuban-Usana aktoro e komediisto * [[11ma di junio]] - Princulo [[Alois la 3ma di Liechtenstein]] * [[14ma di junio]] - [[Ukhnaagiin Khürelsükh]], chefministro di Mongolia * [[20ma di junio]] - [[Mateusz Morawiecki]], chefministro di Polonia * [[26ma di junio]] - [[Guðni Thorlacius Jóhannesson]], prezidanto di Islando * 26ma di junio - [[Jovenel Moïse]], prezidanto di Haiti * [[3ma di julio]] - [[Ramush Haradinaj]], chefministro di Kosovo * [[7ma di julio]] - [[Jorja Fox]], Usan aktorino * 7ma di julio - [[Danny Jacobs]], Usan aktoro e komediisto [[Arkivo:Brandi Chastain ESPN Weekend 2010.jpg|thumb|130px|[[Brandi Chastain]]]] * [[21ma di julio]] - [[Brandi Chastain]], Usana futbalisto * [[24ma di agosto]] - [[Andreas Kisser]], Braziliana kantisto ([[Sepultura]]) * [[27ma di agosto]] - [[Cătălin Predoiu]], chefministro di Rumania * [[1ma di septembro]] - [[Mohammad Atta]], Egiptiana teroristo (m. 2001) * [[10ma di septembro]] - [[Guy Ritchie]], [[Unionita Rejio|Britaniana]] filmifisto * [[17ma di septembro]] - [[Anastacia]], Usana kantistino e kompozistino * [[19ma di septembro]] - [[Lila Downs]], Mexikiana kantistino * [[22ma di septembro]] - [[Mihai Răzvan Ungureanu]], chefministro di Rumania [[Arkivo:Celebrity sighting-2.jpg|thumb|130px|[[Will Smith]]]] * [[25ma di septembro]] - [[Will Smith]], Usan aktoro e muzikisto * [[27ma di septembro]] - [[Mari Kiviniemi]], chefministrino di Finlando * [[28ma di septembro]] - [[Mika Häkkinen]], Finlandan automobilisto * 28ma di septembro - [[Naomi Watts]], Britanian aktorino * [[2ma di oktobro]] - [[Jana Novotná]], Cheka tenisistino (m. 2017) [[Arkivo:Ziggy Marley.jpg|thumb|130px|[[Ziggy Marley]]]] * [[17ma di oktobro]] - [[Ziggy Marley]], Jamaikana kantisto, filiulo di [[Bob Marley]] * [[18ma di oktobro]] - [[Michael Stich]], Germana tenisisto * [[25ma di oktobro]] - [[Juan Orlando Hernández]], prezidanto di Honduras * [[8ma di novembro]] - [[Parker Posey]], Usan aktorino * [[11ma di decembro]] - [[Emmanuelle Charpentier]], Franca biokemiisto, Nobel-laureato * [[2ma di decembro]] - [[Lucy Liu]], Usan aktorino * [[18ma di decembro]] - [[Alejandro Sanz]], Hispana kantisto * [[Évariste Ndayishimiye]], prezidanto di Burundi == Morti == [[Arkivo:Cuno_Hoffmeister.jpg|thumb|130px|[[Cuno Hoffmeister]]]] * [[2ma di januaro]] - [[Cuno Hoffmeister]], German astronomo (n. 1892) * [[4ma di januaro]] - [[Joseph Pholien]], chefministro di Belgia (n. 1884) * [[16ma di januaro]] - [[Panagiotis Pulitsas]], chefministro di Grekia (n. 1881) * [[22ma di januaro]] - [[Duke Kahanamoku]], Usana natisto (n. 1890) * [[4ma di februaro]] - [[Neal Cassady]], Usana skriptisto (n. 1926) * [[21ma di februaro]] - [[Howard Walter Florey]], Australiana farmakologiisto, Nobel-laureato (n. 1898) * [[25ma di februaro]] - [[Camille Huysmans]], chefministro di Belgia (n. 1871) * [[1ma di marto]] - [[Leroy De Maistre]], Australiana piktisto (n. 1894) * [[11ma di marto]] - [[Bernhard Bleeker]], Germana skultisto (n. 1881) * [[15ma di marto]] - [[Khuang Abhaiwongse]], chefministro di Tailando (n. 1902) * [[16ma di marto]] - [[Gunnar Ekelöf]], Sueda skriptisto (n. 1907) * [[20ma di marto]] - [[Carl Theodor Dreyer]], Dana filmifisto (n. 1889) * [[27ma di marto]] - [[Yuri Gagarin]], kosmonauto, mortis dum flugo-acidento (n. 1934) * [[1ma di aprilo]] - [[Lev Davidovich Landau]], Rusa fizikisto, [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Nobel-laureato]] (n. 1908) [[Arkivo:Martin-Luther-King-1964-leaning-on-a-lectern.jpg|thumb|130px|[[Martin Luther King]]]] * [[4ma di aprilo]] - [[Martin Luther King|Martin Luther King Junior]], Usana pastoro, Nobel-laureato (n. 1929) * [[11ma di aprilo]] - [[Juan Antonio Iribarren]], prezidanto di Chili (n. 1885)<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.libreriaproteo.com/libro-477053-DICCIONARIO-CRITICO-DE-JURISTAS-ESPANOLES-PORTUGUESES-Y-LATINOAMERICANOS-HISPANICOS-BRASILE.html|titulo=Diccionario Crítico de Juristas Españoles, Portugueses y Latinoamericanos: (Hispánicos, Brasile, Peláez, Manuel J., Dir., Isbn: 9788461149650}}</ref> * [[6ma di mayo]] - [[Toivo Mikael Kivimäki]], chefministro di Finlando (n. 1886) * [[1ma di junio]] - [[Helen Keller]], naske blinda-surda skriptisto e politikala aktivisto (n. 1880) * [[6ma di junio]] - [[Robert Kennedy]], Usana politikisto, asasinita (n. 1925) * [[14ma di junio]] - [[Salvatore Quasimodo]], Italiana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1901) * [[15ma di junio]] - [[Wes Montgomery]], Usana gitaristo di [[jazo]] (n. 1923) * [[14ma di julio]] - [[Ilias Tsirimokos]], chefministro di Grekia (n. 1907) * [[18ma di julio]] - [[Corneille Heymans]], Belga biologiisto, Nobel-laureato (n. 1892) * [[23ma di julio]] - [[Henry Hallett Dale]], Britaniana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1875)<ref>{{Extera ligilo|url= http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1936/dale-bio.html |titulo=Sir Henry Dale - Biography|idiomo={{en}} |vidita ye=16ma di julio 2016|editero=Nobelprize.org}}</ref> [[Arkivo:Otto_Hahn_(Nobel).jpg|thumb|130px|[[Otto Hahn]]]] * [[28ma di julio]] - [[Otto Hahn]], Germana kemiisto, [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Nobel-laureato]] (n. 1879) * [[19ma di agosto]] - [[George Gamow]], Rus-Usana fizikisto (n. 1904) * [[2ma di oktobro]] - [[Marcel Duchamp]], Franca artisto (n. 1887) * [[3ma di oktobro]] - [[Arnold Blanch]], Usana piktisto (n. 1896) * [[18ma di oktobro]] - [[Ernest Buckmaster]], Australiana piktisto (n. 1897) * [[27ma di oktobro]] - [[Lise Meitner]], Austriana fizikistino (n. 1878) * [[28ma di novembro]] - [[Enid Blyton]], Britaniana skriptistino por pueri (n. 1897) * [[20ma di decembro]] - [[John Steinbeck]], Usana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1902) * [[30ma di decembro]] - [[Trygve Lie]], unesma chef-sekretario (1946-1952) dil [[Unionita Nacioni]], Norvegiano (n. 1896) == Nobel-laureati == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Luis Walter Álvarez]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Lars Onsager]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Robert W. Holley]], [[H. Gobind Khorana]] e [[Marshall W. Nirenberg]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Yasunari Kawabata]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[René Cassin]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1960a]] lzlcr62g2yhgtilv9idwydmazg0hm28 0 1294 994963 970101 2022-08-13T18:33:59Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo +morto wikitext text/x-wiki {{Marto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''12ma di marto''' esas la 71ma [[dio]] di la yaro (72ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 294 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio == * en [[Suedia]] - nomo-dio di kronala princino. ==Eventi == * [[538]] - Pos 374-dia siejo, [[Ostrogoti]] abandonas [[Roma]]. * [[1088]] - [[Papo Urbanus la 2ma|Urbanus la 2ma]] divenas papo. * [[1144]] - [[Papo Lucius la 2ma|Lucius la 2ma]] divenas papo. * [[1365]] - L'[[universitato]] di [[Wien]] fondesas. * [[1912]] - En la [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]], militestri komandita da [[Yuan Shikai]] revokas [[Sun Yatsen]] e kaptas povo. * [[1918]] - [[Moskva]] divenas chef-urbo di Rusia. * [[1930]] - [[Mahatma Gandhi|Mohandas Gandhi]] komencas la "marcho di salo" en [[India]]. Il extraktos [[salo]] de maro e distributos ol inter lua sequanti. * [[1938]] - ''Anchluss'': [[Nacional-Socialista Germania|Nacional-socialista]] trupi invadas [[Austria]]. La sequanta dio, [[Adolf Hitler]] juntas [[Austria]] a [[Germania]]. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]]: Generalo [[Douglas McArthur]] abandonas [[Filipini]]. * [[1947]] - La [[doktrino Truman]], qua probos barar l'expanso di [[komunismo]], anuncesas. * [[1955]] - En [[Finlando]], lansesas nova banko-bilieti da [[Tapio Wirkkala]]. * [[1957]] - Komencas la selekto di projeti pri la konstrukturo di [[Brasília]], la nova chef-urbo di [[Brazilia]]. * [[1968]] - [[Maurico]] divenas nedependanta. * [[1993]] - En [[Bombay]] ([[Mumbai]]), [[India]], 15 bombal ataki ocidas adminime 250 homi.<ref>{{Extera ligilo|titulo=1993: Bombay hit by devastating bombs|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/12/newsid_4272000/4272943.stm|editero=BBC|vidita ye=30ma di oktobro 2016}}</ref> * 1993 - [[Nord-Korea]] ne longe praktikas abnego di la developo di nukleara fuzei. * [[1997]] - [[Parlamento di Europana Uniono]] aceptas la deklaro, per qua on probas impedor la klonado di homo en tota [[mondo]]. * [[1999]] - [[Hungaria]], [[Polonia]] e [[Chekia]] unionas su a [[NATO]]. * [[2018]] - Aviono [[Bombardier Dash 8]] de ''Us-Bangla Airlines'' flugante de [[Dhaka]] en [[Bangladesh]] til [[Katmandu]] en [[Nepal]] kun 71 personi en nave kolizionas dum la teroveno e brulas. L'acidento produktas 49 morti.<ref>{{Extera ligilo|editero=Kathmandu Tribune|publikigita ye=12ma di marto 2018|accessdate =13ma di marto 2018||url=https://kathmandutribune.com/us-bangla-plane-crashes-at-tia-runway/|titulo=US-Bangla airlines plane crashed at Kathmandu airport, Nepal|idiomo={{en}}}}</ref> ==Naski == * [[1507]] - [[Cesare Borgia]], Italiana generalo, mortigita (n. 1475) * [[1821]] - [[John Joseph Caldwell Abbott]], chefministro di Kanada (m. 1893) * [[1824]] - [[Gustav Kirchhoff]], Germana fizikisto (m. 1887) * [[1863]] - [[Gabriele D'Annunzio]], Italiana skriptisto e politikistulo (m. 1938) * [[1869]] - [[George William Forbes]], chefministro di Nova-Zelando (m. 1947) * [[1877]] - [[Wilhelm Frick]], Germana militisto e politikisto de Triesma Reich (m. 1946) * [[1881]] - [[Väinö Tanner]], chefministro di Finlando (m. 1966) * [[1890]] - [[Evert Taube]], Sueda muzikisto, kantisto e kompozisto (m. 1976) * [[1900]] - [[Sylvi Kekkonen]], skriptisto, spozino di [[Urho Kekkonen]], prezidanto di Finlando (m. 1974) * [[1910]] - [[Masayoshi Ohira]], chefministro di Japonia (m. 1980) * [[1911]] - [[Gustavo Díaz Ordaz]], prezidanto di Mexikia (m. 1979) * [[1921]] - [[Gianni Agnelli]], Italiana entraprezisto (m. 2003) * [[1922]] - [[Jack Kerouac]], Usana skriptisto (m. 1969) * [[1925]] - [[Leo Esaki]], Japoniana fizikisto, Nobel-laureato * [[1940]] - [[Mauri Antero Numminen]], Finlandana ''underground''-muzikisto * 1940 - [[Al Jarreau]], Usana muzikisto (m. 2017) * [[1946]] - [[Liza Minnelli]], Usan aktorino e kantistino * [[1947]] - [[Mitt Romney]], Usana politikisto * [[1956]] - [[Steve Harris]], Britaniana muzikisto ([[Iron Maiden]]) * [[1957]] - [[Marlon Jackson]], Usana kantisto ([[The Jackson 5]]) * [[1958]] - [[Dileita Mohamed Dileita]], prezidanto di Djibouti * [[1963]] - [[Joaquim Cruz]], Brazilian atleto * [[1976]] - [[María Adánez]], Hispan aktorino ==Morti == * [[417]] - Pos 374-dia siejo, [[Ostrogoti]] abandonas [[Roma]]. * [[604]] - [[Papo Gregorius la 1ma]] (n. 540) * [[1507]] - [[Cesare Borgia]], Italiana generalo, mortigita (n. 1475) * [[1648]] - Gabriel Téllez alias [[Tirso de Molina]], Hispana monako e skriptisto (n. 1571) * [[1885]] - [[Próspero Fernández Oreamuno]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1834) * [[1898]] - [[Zacharias Topelius]], Finlandana skriptisto, jurnalisto e profesoro pri historio (n. 1818) * [[1906]] - [[Manuel Quintana]], prezidanto di [[Arjentinia]] (n. 1835) * [[1925]] - [[Sun Yatsen]], unesma prezidanto di Chinia (n. 1866) * [[1937]] - [[Charles-Marie Widor]], Franciana kompozisto (n. 1844) * [[1942]] - [[William Henry Bragg]], Britaniana fizikisto, [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Nobel-laureato pri fiziko]] (n. 1862) * [[1946]] - [[Ferenc Szálasi]], chefministro di Hungaria de 1944 til 1945, mortigita (n. 1897) * [[1955]] - [[Charlie Parker]], Usana jazo-muzikisto (n. 1920) * [[1956]] - [[Bolesław Bierut]], prezidanto di Polonia (n. 1892) * [[1960]] - [[Néstor Guillén]], prezidanto di Bolivia (n. 1890) * [[1982]] - [[Johan Wilhelm Rangell]], chefministro di Finlando (n. 1894) * [[1991]] - [[Ragnar Granit]], Finlandana neurociencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1900) * [[1999]] - Sir [[Yehudi Menuhin]], Usana-Britaniana violinisto (n. 1916) * [[2001]] - [[Robert Ludlum]], Usana skriptisto (n. 1927) * [[2002]] - [[Spyros Kyprianou]], prezidanto di Chipro (n. 1932) * [[2003]] - [[Zoran Đinđić]], chefministro di Serbia (n. 1952) * [[2016]] - [[Lloyd Stowell Shapley]], Usana matematikisto, Nobel-laureato (n. 1923)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Lloyd S. Shapley - Facts|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2012/shapley-facts.html|editero=Nobelprize.org|vidita ye=12ma di oktobro 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2018]] - [[Oleg Tabakov]], Rusa-Sovietiana teatr-aktoro (n. 1935) * [[2020]] - [[Tonie Marshall]], Franca-Usana cinem-aktorino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.rtl.fr/culture/cine-series/la-realisatrice-tonie-marshall-est-decedee-7800246597|titulo=Tonie Marshall, la réalisatrice de "Vénus Beauté (Institut)" est décédée à 68 ans|editero=RTL.fr|idiomo={{fr}}|publikigita ye=12ma di marto 2020}}</ref> (n. 1951) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Marto]] tf1kac66wpm841feot3bawnuzczdmej 994965 994963 2022-08-13T18:36:43Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Marto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''12ma di marto''' esas la 71ma [[dio]] di la yaro (72ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 294 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio == * en [[Suedia]] - nomo-dio di kronala princino. ==Eventi == * [[538]] - Pos 374-dia siejo, [[Ostrogoti]] abandonas [[Roma]]. * [[1088]] - [[Papo Urbanus la 2ma|Urbanus la 2ma]] divenas papo. * [[1144]] - [[Papo Lucius la 2ma|Lucius la 2ma]] divenas papo. * [[1365]] - L'[[universitato]] di [[Wien]] fondesas. * [[1912]] - En la [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]], militestri komandita da [[Yuan Shikai]] revokas [[Sun Yatsen]] e kaptas povo. * [[1918]] - [[Moskva]] divenas chef-urbo di Rusia. * [[1930]] - [[Mahatma Gandhi|Mohandas Gandhi]] komencas la "marcho di salo" en [[India]]. Il extraktos [[salo]] de maro e distributos ol inter lua sequanti. * [[1938]] - ''Anchluss'': [[Nacional-Socialista Germania|Nacional-socialista]] trupi invadas [[Austria]]. La sequanta dio, [[Adolf Hitler]] juntas [[Austria]] a [[Germania]]. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]]: Generalo [[Douglas McArthur]] abandonas [[Filipini]]. * [[1947]] - La [[doktrino Truman]], qua probos barar l'expanso di [[komunismo]], anuncesas. * [[1955]] - En [[Finlando]], lansesas nova banko-bilieti da [[Tapio Wirkkala]]. * [[1957]] - Komencas la selekto di projeti pri la konstrukturo di [[Brasília]], la nova chef-urbo di [[Brazilia]]. * [[1968]] - [[Maurico]] divenas nedependanta. * [[1993]] - En [[Bombay]] ([[Mumbai]]), [[India]], 15 bombal ataki ocidas adminime 250 homi.<ref>{{Extera ligilo|titulo=1993: Bombay hit by devastating bombs|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/12/newsid_4272000/4272943.stm|editero=BBC|vidita ye=30ma di oktobro 2016}}</ref> * 1993 - [[Nord-Korea]] ne longe praktikas abnego di la developo di nukleara fuzei. * [[1997]] - [[Parlamento di Europana Uniono]] aceptas la deklaro, per qua on probas impedor la klonado di homo en tota [[mondo]]. * [[1999]] - [[Hungaria]], [[Polonia]] e [[Chekia]] unionas su a [[NATO]]. * [[2018]] - Aviono [[Bombardier Dash 8]] de ''Us-Bangla Airlines'' flugante de [[Dhaka]] en [[Bangladesh]] til [[Katmandu]] en [[Nepal]] kun 71 personi en nave kolizionas dum la teroveno e brulas. L'acidento produktas 49 morti.<ref>{{Extera ligilo|editero=Kathmandu Tribune|publikigita ye=12ma di marto 2018|accessdate =13ma di marto 2018||url=https://kathmandutribune.com/us-bangla-plane-crashes-at-tia-runway/|titulo=US-Bangla airlines plane crashed at Kathmandu airport, Nepal|idiomo={{en}}}}</ref> ==Naski == * [[1507]] - [[Cesare Borgia]], Italiana generalo, mortigita (n. 1475) * [[1821]] - [[John Joseph Caldwell Abbott]], chefministro di Kanada (m. 1893) * [[1824]] - [[Gustav Kirchhoff]], Germana fizikisto (m. 1887) * [[1863]] - [[Gabriele D'Annunzio]], Italiana skriptisto e politikistulo (m. 1938) * [[1869]] - [[George William Forbes]], chefministro di Nova-Zelando (m. 1947) * [[1877]] - [[Wilhelm Frick]], Germana militisto e politikisto de Triesma Reich (m. 1946) * [[1881]] - [[Väinö Tanner]], chefministro di Finlando (m. 1966) * [[1890]] - [[Evert Taube]], Sueda muzikisto, kantisto e kompozisto (m. 1976) * [[1900]] - [[Sylvi Kekkonen]], skriptisto, spozino di [[Urho Kekkonen]], prezidanto di Finlando (m. 1974) * [[1910]] - [[Masayoshi Ohira]], chefministro di Japonia (m. 1980) * [[1911]] - [[Gustavo Díaz Ordaz]], prezidanto di Mexikia (m. 1979) * [[1921]] - [[Gianni Agnelli]], Italiana entraprezisto (m. 2003) * [[1922]] - [[Jack Kerouac]], Usana skriptisto (m. 1969) * [[1925]] - [[Leo Esaki]], Japoniana fizikisto, Nobel-laureato * [[1940]] - [[Mauri Antero Numminen]], Finlandana ''underground''-muzikisto * 1940 - [[Al Jarreau]], Usana muzikisto (m. 2017) * [[1946]] - [[Liza Minnelli]], Usan aktorino e kantistino * [[1947]] - [[Mitt Romney]], Usana politikisto * [[1956]] - [[Steve Harris]], Britaniana muzikisto ([[Iron Maiden]]) * [[1957]] - [[Marlon Jackson]], Usana kantisto ([[The Jackson 5]]) * [[1958]] - [[Dileita Mohamed Dileita]], prezidanto di Djibouti * [[1963]] - [[Joaquim Cruz]], Brazilian atleto * [[1976]] - [[María Adánez]], Hispan aktorino ==Morti == * [[417]] - Pos 374-dia siejo, [[Ostrogoti]] abandonas [[Roma]]. * [[604]] - [[Papo Gregorius la 1ma]] (n. 540) * [[1507]] - [[Cesare Borgia]], Italiana generalo, mortigita (n. 1475) * [[1648]] - Gabriel Téllez alias [[Tirso de Molina]], Hispana monako e skriptisto (n. 1571) * [[1885]] - [[Próspero Fernández Oreamuno]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1834) * [[1898]] - [[Zacharias Topelius]], Finlandana skriptisto, jurnalisto e profesoro pri historio (n. 1818) * [[1906]] - [[Manuel Quintana]], prezidanto di [[Arjentinia]] (n. 1835) * [[1925]] - [[Sun Yatsen]], unesma prezidanto di Chinia (n. 1866) * [[1937]] - [[Charles-Marie Widor]], Franciana kompozisto (n. 1844) * [[1942]] - [[William Henry Bragg]], Britaniana fizikisto, [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Nobel-laureato pri fiziko]] (n. 1862) * [[1946]] - [[Ferenc Szálasi]], chefministro di Hungaria de 1944 til 1945, mortigita (n. 1897) * [[1955]] - [[Charlie Parker]], Usana jazo-muzikisto (n. 1920) * [[1956]] - [[Bolesław Bierut]], prezidanto di Polonia (n. 1892) * [[1966]] - [[Néstor Guillén]], prezidanto di Bolivia (n. 1890) * [[1982]] - [[Johan Wilhelm Rangell]], chefministro di Finlando (n. 1894) * [[1991]] - [[Ragnar Granit]], Finlandana neurociencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1900) * [[1999]] - Sir [[Yehudi Menuhin]], Usana-Britaniana violinisto (n. 1916) * [[2001]] - [[Robert Ludlum]], Usana skriptisto (n. 1927) * [[2002]] - [[Spyros Kyprianou]], prezidanto di Chipro (n. 1932) * [[2003]] - [[Zoran Đinđić]], chefministro di Serbia (n. 1952) * [[2016]] - [[Lloyd Stowell Shapley]], Usana matematikisto, Nobel-laureato (n. 1923)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Lloyd S. Shapley - Facts|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2012/shapley-facts.html|editero=Nobelprize.org|vidita ye=12ma di oktobro 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2018]] - [[Oleg Tabakov]], Rusa-Sovietiana teatr-aktoro (n. 1935) * [[2020]] - [[Tonie Marshall]], Franca-Usana cinem-aktorino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.rtl.fr/culture/cine-series/la-realisatrice-tonie-marshall-est-decedee-7800246597|titulo=Tonie Marshall, la réalisatrice de "Vénus Beauté (Institut)" est décédée à 68 ans|editero=RTL.fr|idiomo={{fr}}|publikigita ye=12ma di marto 2020}}</ref> (n. 1951) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Marto]] i82eqo741p17z91o3uui559t3bb02xs 0 1334 994930 994850 2022-08-13T14:11:14Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1944''' (MCMXLIV per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 944ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 44ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 5ma yaro di la [[yari 1940a]]. == Eventi == === [[Mondo]] === * [[Duesma mondomilito#1944|Duesma mondomilito]] duras. === [[Europa]] === * [[17ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: komencas l'unesma atako kontre la fortreso di [[Monte Cassino]], en [[Italia]]. * [[27ma di januaro]] - Duesma mondomilito: [[Batalio di Leningrad|Siejo di Leningrad]] finas. * [[15ma di februaro]] - Duesma mondomilito: l'abadeyo di Monte Cassino en [[Italia]] destruktesas per bombardo dal [[Federiti de la duesma mondomilito|Westala Federiti]]. * [[21ma di aprilo]] - En [[Francia]], [[muliero|mulieri]] darfas votar. * [[18ma di mayo]] - Populo Tatar de [[Krimea]] deportesas. * [[3ma di junio]] - [[Charles de Gaulle]] elektesas provizora prezidanto di [[Francia]]. * [[6ma di junio]] - [[Duesma mondomilito]]: che [[Batalio di Normandia|Normandia]], 155.000 soldati desembarkas por liberigar [[Francia]] ed atakar [[nacional-socialista Germania]]. * [[13ma di junio]] - Unesma bombo V-1 atingas [[Anglia]]. * [[17ma di junio]] - [[Islando]] divenas nedependanta. * [[20ma di junio]] - Duesma mondomilito: [[Viborg|Viipuri]] evakuesas, e Sovietiani konquestas vakua urbo. * [[23ma di julio]] - Sovietian armeo liberigas [[koncentreyo]] di [[Majdanek]] en [[Polonia]]. * [[15ma di agosto]] - [[Usa]]na e [[Unionita Rejio|Britaniana]] trupi desembarkas sude de [[Francia]]. * [[21ma di agosto]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Federiti de la duesma mondomilito|Federiti]] cernas 50.000 [[Nacional-socialista Germania|Naziista soldati]] en Chambois. * [[23ma di agosto]] - Duesma mondomilito: [[Marseille]] liberigesas. * [[25ma di agosto]] - Duesma mondomilito: [[Paris]] liberigesas. * [[26ma di agosto]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Charles de Gaulle]] arivas a [[Paris]]. * [[5ma di septembro]] - Duesma mondomilito: Sovietia deklaras milito kontre [[Bulgaria]]. * [[6ma di septembro]] - Duesma mondomilito: [[Sovietia]]na trupi kaptas [[Tartu]], [[Estonia]]. * 6ma di septembro - Duesma mondomilito: [[Federiti de la duesma mondomilito|Westala federiti]] kaptas [[Ypres]], en [[Belgia]], de Germani. * [[7ma di septembro]] - [[Francia di Vichy]] instalas guvernerio en exilo en [[Sigmaringen]], [[Germania]]. * [[8ma di septembro]] - Duesma mondomilito: unesma balistikala fuzeo [[V-2]] falas en [[London]]. * [[10ma di septembro]] - Duesma mondomilito: [[Sovietia]] vinkas [[Bulgaria]]. * [[14ma di septembro]] - Duesma mondomilito: paco inter [[Sovietia]] e [[Finlando]] komencas. * 14ma di septembro - Duesma mondomilito: [[Maastricht]] divenas l'unesma urbo en [[Nederlando]] libera de [[nacional-socialista Germania|Germana]] okupeso. * [[15ma di septembro]] - Duesma mondomilito: Finlandana trupi komencas milito kontre retretanta Germani en [[Laponia]]. * [[17ma di septembro|17ma]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/september/17/newsid_3662000/3662264.stm|titulo=1944: Airborne invasion of Holland begins|editero=BBC|vidita ye= 10ma di septembro 2016}}</ref> til la [[25ma di septembro]] - Duesma mondomilito: [[Federiti de la duesma mondomilito|Westala federiti]] lansas l'[[Operaco Market Garden]] por kaptar ponti sur [[Rheno]] en [[Nederlando]]. * [[3ma di oktobro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Polonia|Poloni]] kapitulacas a [[Naziista Germania|Germani]] pos la revolto di Warszawa.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/3/newsid_3560000/3560811.stm|titulo=1944: Poles surrender after Warsaw uprising|editero=BBC|vidita ye=6ma di oktobro 2016}}</ref> * [[5ma di oktobro]] - [[Muliero|Mulieri]] darfas votar en [[Francia]]. * [[10ma di oktobro]] - [[Holokausto]]: 800 [[cigano|cigana]] pueri ocidesas en la [[koncentreyo]] di Auschwitz. * [[20ma di oktobro]] - Duesma mondomilito: [[Reda Armeo]] e [[Yugoslavia]]na trupi liberigas [[Belgrad]]. * [[1ma di novembro]] - Duesma mondomilito: [[Unionita Rejio|Britaniana]] trupi desembarkas sur l'insulo [[Walcheren]], [[Nederlando]]. * [[Decembro]] - [[Montenegro]] unionas ad [[Yugoslavia]] di [[Tito]]. * [[17ma di decembro]] - [[Duesma mondomilito]]: En [[Ardeni]], [[Francia]], eventas la lasta kontreatako da [[Nacional-Socialista Germania]]. * [[17ma di decembro]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/17/default.stm|titulo=1944: Germany counter-attacks in Ardennes|editero=BBC|vidita ye= 3ma di novembro 2016}}</ref> til la [[25ma di januaro]] [[1945]] - [[Duesma mondomilito]]: En [[Ardeni]], [[Francia]], eventas la lasta kontre-atako da Germana trupi. Germani vinkesas e retretas vers la "Lineo Siegfried" en januaro. * [[Iosif Vissarionovich Stalin|Stalin]] exilas omna [[Chechenia|Checheni]] a [[Siberia]] e central [[Azia]]. Il imbutas ke la (tota) populo simpatiis la Germana nacional-socialisti dum la duesma mondomilito. === [[Azia]] === * [[15ma di junio]] til la [[9ma di julio]] - [[Duesma mondomilito]]: eventas la [[batalio di Saipan]]. [[Usa]] invadas l'insulo [[Saipan]]. * [[19ma di junio|19]] til la [[20ma di julio]] - [[Duesma mondomilito]]: che la [[Batalio en la maro di Filipini]] [[Usa]]ni destruktas granda nombro di [[Japonia]]na navi ed avioni. * [[21ma di oktobro]] - [[Duesma mondomilito]]: unesma [[kamikaze]]-atako, kontre [[Australia]]na navo. * [[24ma di novembro]] - [[Duesma mondomilito]]: Usa lansas unesma granda bombardado kontre [[Tokyo]] per 88 avioni. === [[Sud-Amerika]] === * [[26ma di januaro]] - [[Arjentinia]]na prezidanto [[Pedro Pablo Ramírez]] ruptas diplomacala relati kun [[nacional-socialista Germania]] e [[Japonia]]. [[Arkivo:Uma_Cia_do_Lapa_Azul_2.jpg|thumb|250px|Bataliono di Braziliana soldati sendita por luktar en Italia.]] * [[2ma di julio]] - [[Brazilia]] sendas {{Formatnum:25000}} soldati por kombatar en [[Italia]] kontre nacional-socialisti. * [[8ma di julio]] - [[Juan Domingo Perón]] divenas viceprezidanto di Arjentinia. * [[20ma di julio]] - [[Duesma mondomilito]]: Germana [[submara navo]] sinkas [[Brazilia]]na militonavo ''Vital de Oliveira'' che litoro di Rio de Janeiro, produktanta 99 morti. * [[25ma di novembro]] - [[Duesma mondomilito]]: Komencas la batalio di Monte Castello, en qua Braziliana trupi konfrontos e vinkos [[Naziista Germania|Germana]] trupi en Monte Castello, kolino jacanta 48 km norde de [[Pistoia]]. === [[Oceania]] === * [[30ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Usa]] invadas [[Majuro]], [[Insuli Marshall]]. * [[21ma di julio]] til la [[10ma di agosto]] - Duesma mondomilito: [[invado di Guam en 1944|Usana trupi invadas e kaptas]] [[Guam]] de Japoniani. == Naski == [[Arkivo:Omar_al-Bashir,_12th_AU_Summit,_090202-N-0506A-137.jpg|130px|thumb|[[Omar Hasan Ahmad al-Bashir]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Omar Hasan Ahmad al-Bashir]], prezidanto di [[Sudan]] * 1ma di januaro - [[Abdul Hamid]], prezidanto di Bangladesh * 1ma di januaro - [[Zafarullah Khan Jamali]], chefministro di Pakistan * [[6ma di januaro]] - [[Rolf M. Zinkernagel]], Suisiana biologiisto, Nobel-laureato * [[9ma di januaro]] - [[Jimmy Page]], Britaniana muzikisto ([[Led Zeppelin]]) * [[12ma di januaro]] - [[Joe Frasier]], Usana boxisto (m. 2011) * [[18ma di januaro]] - [[Paul John Keating]], chefministro di Australia * 18ma di januaro - [[Alexander Van der Bellen]], prezidanto di Austria * [[27ma di januaro]] - [[Mairead Maguire]], Nord-Irlandana politikal aktivisto, Nobel-laureato pri paco * [[2ma di februaro]] - [[Oqil Oqilov]], chefministro di Tajikistan * [[14ma di februaro]] - [[Ronnie Peterson]], Sueda automobilisto (m. 1978) * [[15ma di februaro]] - [[Dzhokhar Dudaiev]], prezidanto di Chechenia (m. 1996) * [[16ma di februaro]] - [[António Mascarenhas Monteiro]], prezidanto di Kabo Veda (m. 2016) [[Arkivo:David_Wineland_2008.jpg|thumb|130px|[[David Jeffrey Wineland]]]] * [[24ma di februaro]] - [[David Jeffrey Wineland]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * 24ma di februaro - [[Ivica Račan]], chefministro di Kroatia (m. 2007) * [[1ma di marto]] - [[Roger Daltrey]], Britaniana muzikisto ([[The Who]]) * [[6ma di marto]] - [[Kiri Te Kanawa]], Nova-Zelandana kantistino * [[7ma di marto]] - [[Michael Rosbash]], Usana genetikisto, Nobel-laureato * [[19ma di marto]] - [[Said Musa]], chefministro di Belize * [[20ma di marto]] - [[Erwin Neher]], Germana biofizikisto, Nobel-laureato * [[23ma di marto]] - [[Ric Ocasek]], Usana kantisto, kompozisto, muzikisto, muzikala produktisto e piktisto (m. 2019) * [[24ma di marto]] - [[Vojislav Koštunica]], chefministro di Serbia * 24ma di marto - [[Han Myeong-sook]], chefministro di Sud-Korea [[Arkivo:Nobel_Peace_Prize_Concert_2008_Diana_Ross4.jpg|130px|thumb|[[Diana Ross]]]] * [[26ma di marto]] - [[Diana Ross]], Usana kantistino ([[The Supremes]]) * [[27ma di marto]] - [[Khosrow Shakibai]], Iranan aktoro (m. 2008) * [[29ma di marto]] - [[Nana Akufo-Addo]], prezidanto di Ghana * [[7ma di aprilo]] - [[Gerhard Schröder]], chefministro di Germania * 7ma di aprilo - [[Makoto Kobayashi (fizikisto)|Makoto Kobayashi]], Japoniana fizikisto, Nobel-laureato * [[8ma di aprilo]] - [[Odd Nerdrum]], Norvegiana piktisto * [[12ma di aprilo]] - [[Thongsing Thammavong]], chefministro di Laos * [[19ma di aprilo]] - [[James Heckman]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[22ma di aprilo]] - [[Steve Fossett]], Usan aventurero ed entraprezisto (m. 2007) * [[13ma di mayo]] - [[Armistead Maupin]], Usana skriptisto * [[14ma di mayo]] - [[George Lucas]], Usana filmifisto * [[19ma di mayo]] - [[Marina Yaguello]], Franca linguistino * [[20ma di mayo]] - [[Joe Cocker]], Usana muzikisto, kantisto e kompozisto (m. 2014) * [[21ma di mayo]] - [[Mary Therese Robinson]], prezidantino di la Republiko Irlando [[Arkivo:Alain_Souchon_2012.jpg|130px|thumb|[[Alain Souchon]].]] * [[27ma di mayo]] - [[Alain Souchon]], Franca kantisto e kompozisto * [[28ma di mayo]] - [[Gladys Knight]], Usana kantistino * 28ma di mayo - [[Jean-Pierre Léaud]], Franc aktoro * [[29ma di mayo]] - [[Maurice Bishop]], chefministro di Granada (m. 1983) * [[1ma di junio]] - [[Guy Scott]], prezidanto di Zambia * [[6ma di junio]] - [[Phillip Allen Sharp]], Usana genetikisto, Nobel-laureato * [[7ma di junio]] - [[Kjartan Fløgstad]], Norvegiana skriptisto * [[13ma di junio]] - [[Ban Ki-moon]], generala sekretario di [[Unionita Nacioni]] * [[18ma di junio]] - [[Salvador Sánchez Cerén]], prezidanto di Salvador * [[19ma di junio]] - [[Chico Buarque]], Braziliana kantisto e kompozisto * [[22ma di junio]] - [[Gérard Mourou]], Franca fizikisto, Nobel-laureato * [[7ma di julio]] - [[Feleti Sevele]], chefministro di Tonga * [[17ma di julio]] - [[Carlos Alberto Torres]], Braziliana futbalisto (m. 2016)<ref>{{Extera ligilo|editero=The Washington Post|url= https://www.washingtonpost.com/sports/carlos-alberto-torres-captain-of-brazils-world-cup-winning-team-dies-at-72/2016/10/25/bdb9ce22-9ad3-11e6-9980-50913d68eacb_story.html?noredirect=on&utm_term=.dd86121b3c71 |titulo=Carlos Alberto Torres, captain of Brazil’s 1970 World Cup-winning team, dies at 72|publikigita ye=25ma di oktobro 2016|vidita ye=25ma di oktobro 2018|idiomo={{en}}}}</ref> * [[21ma di julio]] - [[John Atta Mills]], prezidanto di Ghana (m. 2012) * [[23ma di julio]] - [[Mandy Miller]], Britanian aktorino e kantistino * [[30ma di julio]] - [[Lojze Logar]], Sloveniana piktisto (m. 2014) * [[31ma di julio]] - [[Robert C. Merton]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1ma di agosto]] - [[Andy Vajna]], Hungara-Usana filmifisto (m. 2019) * [[2ma di agosto]] - [[Jim Capaldi]], Britaniana muzikisto e kompozisto (m. 2005) * [[16ma di agosto]] - [[James Michel]], prezidanto di Seycheli [[Arkivo:KevinAyers1974.jpg|thumb|130px|[[Kevin Ayers]]]] * 16ma di agosto - [[Kevin Ayers]], Britaniana muzikisto ([[Soft Machine]]) (m. 2013) * [[17ma di agosto]] - [[Rexhep Meidani]], prezidanto di Albania * [[20ma di agosto]] - [[Rajiv Gandhi]], chefministro di India (m. 1991) * [[11ma di septembro]] - [[Serge Haroche]], Franca fizikisto, Nobel-laureato [[Arkivo:Barry White, Bestanddeelnr 927-0098.jpg|130px|thumb|[[Barry White]]]] * [[12ma di septembro]] - [[Barry White]], Usana kantisto e kompozistulo (m. 2003) * [[13ma di septembro]] - [[Jacqueline Bisset]], Britanian aktorino * [[25ma di septembro]] - [[Michael Douglas]], Usan aktoro * [[28ma di septembro]] - [[Miloš Zeman]], prezidanto di Chekia * [[30ma di septembro]] - [[Diane Dufresne]], Kanadana kantistino e piktistino * [[1ma di oktobro]] - [[Antti Tuuri]], Finlandana skriptisto * [[2ma di oktobro]] - [[Alzhan Zharmukhamedov]], Kazakstanana basketbalisto * [[15ma di oktobro]] - [[Sali Berisha]], Albaniana politikistulo * 15ma di oktobro - [[David Trimble]], Nord-Irlandana politikisto, Nobel-laureato * [[19ma di oktobro]] - [[George McCrae]], Usana kantisto di [[soul]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.discogs.com/artist/87814-George-McCrae |titulo=George McCrae Discography |editero=Discogs.com|vidita ye= 27ma di agosto 2015}}</ref> * [[19ma di oktobro]] - [[Peter Tosh]], Jamaikana kantisto (m. 1987) * [[21ma di oktobro]] - [[Jean-Pierre Sauvage]], Franca kemiisto, Nobel-laureato [[Arkivo:Rafic Hariri in 2001.jpg|130px|thumb|[[Rafic Hariri]]]] * [[1ma di novembro]] - [[Rafic Hariri]], chefministro di Libano (m. 2005) * [[4ma di novembro]] - [[Don Eddy]], Usana piktisto * [[2ma di novembro]] - [[Keith Emerson]], Usana muzikisto ([[Emerson, Lake & Palmer]]) (m. 2016) * [[8ma di novembro]] - [[István Nemere]], Hungara skriptisto * [[17ma di novembro]] - [[Danny DeVito]], Usan aktoro e filmifisto * [[2ma di decembro]] - [[Ibrahim Rugova]], prezidanto di Kosovo (m. 2006) * [[4ma di decembro]] - [[Dennis Wilson]], Usana muzikisto ([[The Beach Boys]]) (m. 1983) * [[10ma di decembro]] - [[Andris Bērziņš (prezidanto)|Andris Bērziņš]], prezidanto di Latvia * [[28ma di decembro]] - [[Kary Banks Mullis]], Usana kemiisto, Nobel-laureato * [[Goukouni Oueddei]], prezidanto di Chad * [[Muhammad Naji al-Otari]], chefministro di Siria * [[Yoweri Kaguta Museveni]], prezidanto di Uganda * (o 1945) [[Carlos Catasse]], Chiliana piktisto (m. 2010) == Morti == * [[8ma di januaro]] - [[Joseph Jastrow]], Polona psikologiisto (n. 1863) * [[9ma di januaro]] - [[Antanas Smetona]], prezidanto di Lituania (n. 1874) [[Arkivo:Edvard_Munch_1921.jpg|130px|thumb|[[Edvard Munch]]]] * [[23ma di januaro]] - [[Edvard Munch]], Norvegiana piktisto (n. 1863) * [[31ma di januaro]] - [[Jean Giraudoux]], Franca skriptisto e politikisto (n. 1882) * [[1ma di februaro]] - [[Piet Mondrian]], Nederlandana piktistulo (n. 1872) * [[18ma di februaro]] - [[Charles Bedaux]], Franca-Usana milioniero (n. 1886) * [[29ma di februaro]] - [[Pehr Evind Svinhufvud]], chefministro e prezidanto di Finlando (n. 1861) * [[29ma di aprilo]] - [[Bernardino Machado]], prezidanto di Portugal (n. 1851) * [[4ma di mayo]] - [[Dave Hennen Morris]], Usan advokato e diplomacisto, fondinto di [[IALA]] (n. 1872) * [[11ma di mayo]] - [[Leon Kozłowski]], chefministro di Polonia (n. 1892) * [[25ma di junio]] - [[Dénes Berinkey]], ministro pri Judicial Aferi e chefministro di Hungaria. Ank Idisto (n. 1871) [[Arkivo:Chuichi Nagumo.jpg|130px|thumb|[[Chuichi Nagumo]]]] * [[6ma di julio]] - [[Chuichi Nagumo]], Japonian admiralo (n. 1887) * [[21ma di julio]] - [[Claus von Stauffenberg]], Nacional-socialista militisto (n. 1907) * [[26ma di julio]] - [[Reza Sha]], shaho di Persia (n. 1878) * [[31ma di julio]] - [[Antoine de Saint-Exupéry]], Franca skriptisto (n. 1900) * [[1ma di agosto]] - [[Manuel Quezón]], prezidanto di Filipini (n. 1878) * [[5ma di agosto]] - [[Jędrzej Moraczewski]], chefministro di Polonia (n. 1870) * [[8ma di agosto]] - [[Michael Wittmann]], Germana soldato (n. 1914) * [[19ma di agosto]] - [[Günther von Kluge]], Germana marshalo (n. 1882) * [[16ma di septembro]] - [[Gustav Bauer]], kancelero di Germania (n. 1870) * [[18ma di septembro]] - [[Hendrikus Colijn]], chefministro di Nederlando (n. 1869) * [[24ma di septembro]] - [[Henryk Szczygliński]], Polona piktisto (n. 1881) * [[27ma di septembro]] - [[Aristide Maillol]], Franca piktisto e skultisto (n. 1861) * [[12ma di oktobro]] - [[Ramón S. Castillo]], prezidanto di Arjentinia (n. 1873) * [[14ma di oktobro]] - [[Erwin Rommel]], Germana marshalo (n. 1891) * [[15ma di oktobro]] - [[Eliseu Visconti]], Braziliana piktisto (n. 1866) * [[23ma di oktobro]] - [[Charles Glover Barkla]], Britaniana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1877) * [[5ma di novembro]] - [[Alexis Carrel]], Franca mediko, Nobel-laureato (n. 1873) * [[6ma di novembro]] - [[Bruce McLean]], Skota piktisto * [[2ma di decembro]] - [[Filippo Tommaso Marinetti]], Italiana editisto e poeto (n. 1876) * [[13ma di decembro]] - [[Wassily Kandinsky]], Rusa piktisto (n. 1866) * [[15ma di decembro]] - [[Glenn Miller]], Usan orkestestro (n. 1904) * [[30ma di decembro]] - [[Romain Rolland]], Franca skriptisto, Nobel-laureato (n. 1866) * [[Vladimir Baranoff-Rossine]], Ukrainana piktisto (n. 1888) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Isidor Isaac Rabi]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Otto Hahn]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Joseph Erlanger]], [[Herbert Spencer Gasser]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Johannes Vilhelm Jensen]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Internaciona Komitato di Reda Kruco en Genève]] == Referi == {{Reflist}} [[Kategorio:Yari 1940a]] g5deveo1tm7j1i5m4osjkjv208imbc9 0 1400 994986 993804 2022-08-13T19:41:43Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1987''' (MCMLXXXVII per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[jovdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 987ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 87ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 8ma yaro di la [[yari 1980a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[23ma di februaro]] - [[Supernovo]] ''1987a'' remarkesas. Ol esas videbla per nuda okuli. (Antea supernovo videsis en 1604). === [[Mondo]] === * [[12ma di junio]] - [[Listo di prezidanti di Usa|Prezidanto di Usa]] [[Ronald Reagan]] pregas ke chefo di [[Sovietia]] [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] faligez la [[Murego di Berlin]]. * [[19ma di oktobro]] - Akciono-kursi krakas (c. 30 %) omnaloke en mondo. * [[16ma di septembro]] - On subskribas en [[Montreal]], [[Kanada]], deklaro pri diminuto di la [[ozono]]-destuktanta materiaji. * [[7ma di decembro]] - [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] e [[Ronald Reagan]] renkontras unesmafoye en [[Washington DC]]. === [[Europa]] === * [[6ma di marto]] - Paromo ''MS Herald of Free Enterprise'' kulbutas proxim Zeebruge, [[Belgia]]. To produktas 193 morti.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/6/newsid_2515000/2515923.stm|title=1987: Hundreds trapped as car ferry capsizes|accessdate=11ma di septembro 2016|publisher=BBC}}</ref> * [[28ma di mayo]] - Germana [[Mathias Rust]] flugas tra aerala surveyo di [[Sovietia]] til la [[Reda Placo]] en [[Moskva]]. Ilu libereskos la [[3ma di agosto]] [[1988]]. * [[11ma di junio]] - [[Margaret Thatcher]] divenas triesmafoye [[listo di chefministri di Unionita Rejio|chefministro di Unionita Rejio]]. * [[28ma di julio]] - Varmesko produktas 600 morti en [[Athina]], [[Grekia]]. * [[16ma di oktobro]] - Venti kun forteso di [[uragano]] frapas la sudo di [[Anglia]] e produktas 18 morti.<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/16/newsid_2533000/2533219.stm|title=1987: Hurricane winds batter southern England|publisher=BBC|accessdate=11ma di septembro 2016}}</ref> * [[1ma di decembro]] - La konstrukto di tunelo sub [[Angla Kanalo]] komencas. === [[Azia]] === * [[11ma di februaro]] - [[Filipini]] adoptas nova [[konstituco]]. * [[17ma di mayo]] - [[Milito Iran-Irak]]: Irakana milital aeroplano pafas du fuzei ''Exocet'' kontre Usana militonavo ''USS Stark''. L'explozo produktas 37 morti e 21 plusa 21 homi vundita. * [[29ma di novembro]] - Aviono [[Boeing 707]] de la kompanio ''Korean Air'' explozas super la frontiero [[Myanmar]]-[[Tailando]] e produktas 155 morti. * [[9ma di decembro]] - Revolto da [[Palestina]]ni komencas en kampo di refujinti en Jabalya. === [[Afrika]] === * [[12ma di junio]] - [[Jean-Bédel Bokassa]], ex-imperiestro di Centrafrika judiciesas e kondamnesas a [[mortopuniso]]. * [[3ma di septembro]] - Militisti kaptas povo en [[Burundi]] e revokas prezidanto [[Jean-Baptiste Bagaza]]. * [[7ma di novembro]] - [[Zine El Abidine Ben Ali]] asumas la prezidanteso di [[Tunizia]]. Ilu restos en povo til 2011. === [[Nord-Amerika]] === * [[20ma di februaro]] - En [[Salt Lake City]], [[Usa]], [[Ted Kaczynski]], konocata kom ''[[Unabomber]]'', explozas bombo en butiko di [[komputero|komputeri]]. * [[11ma di mayo]] - Unesmafoye translacesas kune kordio e pulmono en [[Baltimore]], [[Maryland]]. * [[18ma di novembro]] - La [[parlamento]] di [[Usa]] konstatas ke prezidanto [[Ronald Reagan]] esas kulpinta en l'[[afero Iran-Contra]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[16ma di januaro]] - Sequanti di [[Equador]]ana generalo Frank Vargas Pazzos kidnapas prezidanto [[León Febres Cordero]] e demandas la libereso dil generalo. * [[5ma di marto]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 7.0 che [[skalo di Richter]] frapas la nordo di [[Equador]]. * [[13ma di septembro]] - En [[Goiânia]], [[Brazilia]], du eskombro-kolektisti apertas kapsulo kun [[Cesio|cesio-137]] qua uzabis en anciena aparato di [[radiaco X]], e kontaminas su ed altra personi di lia familii e vicini. Quar personi mortas (la du kolektisti e la filiino e la spozino de un ek la du) e plusa 245 homi kontaminesas per radiaco.<ref>{{cite web|title= Acidente com o Césio-137 |url=http://brasilescola.uol.com.br/quimica/acidente-cesio137.htm|publisher=Brasil Escola|accessdate=13ma di septembro 2016}}</ref> * [[30ma di septembro]] - [[Surinam]] adoptas lua nuna [[konstituco]]. === [[Oceania]] === * [[1ma di agosto]] - Segun lego aprobita ye la [[20ma di julio]] ca yaro, [[Maori-linguo]] divenas oficala en [[Nova-Zelando]]. * [[10ma di oktobro]] - [[Fidji]] divenas [[republiko]]. == Naski == [[Arkivo:Sirusho_pic.jpg|thumb|130px|[[Sirusho]]]] * [[7ma di januaro]] - [[Sirusho]], Armeniana kantistino * [[10ma di januaro]] - [[César Cielo Filho]], Braziliana natisto * [[23ma di januaro]] - [[Teodora Andreeva]], [[Andrea (Bulgariana kantistino)|Andrea]], Bulgariana kantistino * [[24ma di januaro]] - [[Luis Suárez]], Uruguayana futbalisto * [[2ma di februaro]] - [[Gerard Piqué]], Hispana futbalisto * [[3ma di februaro]] - [[Elvana Gjata]], Albaniana kantistino, kompozistino ed aktorino * [[8ma di februaro]] - [[Carolina Kostner]], artala sketistino Italiana * [[14ma di februaro]] - [[Edinson Cavani]], Uruguayana futbalisto * [[21ma di februaro]] - [[Ellen Page]], Kanadan aktorino [[Arkivo:Kesha_Planes_Fire_%26_Rescue_premiere_July_2014_(cropped).jpg|thumb|130px|[[Kesha]]]] * [[1ma di marto]] - [[Kesha]], Usana kantistino * [[26ma di marto]] - [[Larisa Korobeynikova]], Rusa skermisto * [[27ma di marto]] - [[Polina Gagarina]], Rusa kantistino e kompozistino * [[4ma di aprilo]] - [[Sami Khedira]], Germana futbalisto * [[11ma di aprilo]] - [[Joss Stone]], Britaniana kantistino * [[18ma di aprilo]] - [[Rosie Huntington-Whiteley]], Angla aktorino e manekinino * [[19ma di aprilo]] - [[Maria Sharapova]], Rusa tenisistino * [[22ma di aprilo]] - [[David Luiz]], Braziliana futbalisto * [[28ma di aprilo]] - [[Samantha Akkineni]], Indian aktorino * [[29ma di aprilo]] - [[Joanna Maranhão]], Braziliana natistino * [[4ma di mayo]] - [[Cesc Fàbregas]], Hispana futbalisto * [[15ma di mayo]] - [[Thaísa Menezes]], Braziliana volebalistino * [[22ma di mayo]] - [[Novak Đoković]], Serbiana tenisistulo * [[24ma di mayo]] - [[Déborah François]], Belga aktorino * [[21ma di junio]] - [[Olena Tokar]], Ukrainana soprano [[Arkivo:2015 UEFA Super Cup 64 crop.jpg|thumb|130px|[[Lionel Messi]]]] * [[24ma di junio]] - [[Lionel Messi]], Arjentiniana futbalisto * [[3ma di julio]] - [[Sebastian Vettel]], German automobilisto di [[Formulo 1]] * [[11ma di julio]] - [[DJ Layla]], Moldovana kantistino e disk-jokeo * [[4ma di agosto]] - [[Aleksa Bečić]], Montenegrana politikisto * [[11ma di agosto]] - [[Robertlandy Simón]], Kubana volebalisto * [[20ma di agosto]] - [[Cătălina Ponor]], Rumana gimnastikistino * [[25ma di agosto]] - [[Liu Yifei]], Chinian aktorino * [[16ma di septembro]] - Anthony Padilla, Usana komikisto, membro di komikala grupo de Interreto [[Smosh]] * [[22ma di septembro]] - [[Bojan Šaranov]], Serbiana futbalisto * [[28ma di septembro]] - [[Hilary Duff]], Usan aktorino e kantistino * [[30ma di septembro]] - [[Flora Duffy]], Bermudan atletino * [[15ma di oktobro]] - [[Andrei Bahdanovich]], Bielorusa kanoisto, Olimpiala championo [[Arkivo:Zac Efron on the red carpet of the Baywatch in Miami 02.png|thumb|130px|[[Zac Efron]]]] * [[18ma di oktobro]] - [[Zac Efron]], Usan aktoro * [[22ma di oktobro]] - [[Tiki Gelana]], Etiopian atletino * [[6ma di novembro]] - [[Ana Ivanović]], Serbiana tenisistino * 6ma di novembro - [[Niccolò Campriani]], Italiana sporta pafisto * [[27ma di novembro]] - [[Lena Belkina]], Ukrainana kantistino * [[30ma di novembro]] - Ian Hecox, membro di la dueto komikala [[Smosh]] * [[10ma di decembro]] - [[Gonzalo Higuaín]], Arjentiniana futbalisto * [[19ma di decembro]] - [[Karim Benzema]], Franca futbalisto == Morti == [[Arkivo:Galo_Plaza_Lasso.jpg|thumb|130px|[[Galo Plaza Lasso]]]] * [[28ma di januaro]] - [[Galo Plaza Lasso]], prezidanto di Equador (n. 1906) * [[2ma di februaro]] - [[Alistair MacLean]], Britaniana skriptisto (n. 1922) * [[22ma di februaro]] - [[Andy Warhol]], Usan artisto ed skriptisto (n. 1928) * [[2ma di marto]] - [[Randolph Scott]], Usan aktoro (n. 1898) * [[3ma di marto]] - [[Danny Kaye]], Usan aktoro, komikisto (n. 1911) * [[19ma di marto]] - [[Louis de Broglie]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1892) * [[11ma di aprilo]] - [[Primo Levi]], Italiana kemiisto e skriptisto (n. 1919) [[Arkivo:Rita_Hayworth_-_1940.JPG|thumb|130px|[[Rita Hayworth]]]] * [[14ma di mayo]] - [[Rita Hayworth]], Usan aktorino (n. 1918) * [[17ma di mayo]] - [[Gunnar Myrdal]], Sueda ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1898) * [[27ma di mayo]] - [[John Howard Northrop]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1891) * [[29ma di mayo]] - [[Choudhary Charan Singh]], chefministro di India (n. 1902) * [[2ma di junio]] - [[Andrés Segovia]], Usana gitaristo (n. 1893) * [[13ma di junio]] - [[Geraldine Page]], Usan aktorino (n. 1924) [[Arkivo:Astaire,_Fred_-_Never_Get_Rich.jpg|thumb|130px|[[Fred Astaire]]]] * [[22ma di junio]] - [[Fred Astaire]], Usan aktoro e dansisto (n. 1899) * [[18ma di julio]] - [[Gilberto Freyre]], Braziliana skriptisto ed antropologo (n. 1900) * [[1ma di agosto]] - [[Pola Negri]], Polonian aktorino (n. 1897) * [[7ma di agosto]] - [[Nobusuke Kishi]], chefministro di Japonia (n. 1896) * 7ma di agosto - [[Camille Chamoun]], prezidanto di Libano (n. 1900) * [[17ma di agosto]] - [[Rudolf Hess]], Germana nacional-socialist oficiro (n. 1894) * 17ma di agosto - [[Carlos Drummond de Andrade]], Braziliana poeto (n. 1902) * [[26ma di agosto]] - [[Georg Wittig]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1897) * [[28ma di agosto]] - [[John Huston]], Usan aktoro (n. 1906) * [[29ma di agosto]] - [[Lee Marvin]], Usan aktoro (n. 1924) * [[2ma di septembro]] - [[Alfredo Oscar Saint-Jean]], prezidanto di Arjentinia (n. 1926) * [[9ma di septembro]] - [[Einar Gerhardsen]], chefministro di Norvegia tri foyi (n. 1897) * [[11ma di septembro]] - [[Peter Tosh]], Jamaikana kantisto e kompozisto (n. 1944) * [[18ma di septembro]] - [[Américo Thomaz]], prezidanto di Portugal (n. 1894) * [[19ma di septembro]] - [[Einar Gerhardsen]], chefministro di Norvegia (n. 1897) * [[23ma di septembro]] - [[Bob Fosse]], Usana dramatisto (n. 1927) * [[29ma di septembro]] - [[Henry Ford 2ma]], Usan industriestro (n. 1917) * [[2ma di oktobro]] - [[Peter Medawar]], Britaniana ciencisto, Nobel-laureato (n. 1915) * [[3ma di oktobro]] - [[Jean Anouilh]], Franca skriptisto (n. 1910) * [[8ma di oktobro]] - [[Konstantinos Tsatsos]], prezidanto di Grekia (n. 1899) [[Arkivo:William_P_Murphy.jpg|thumb|130px|[[William Parry Murphy|William P. Murphy]]]] * [[9ma di oktobro]] - [[William Parry Murphy]], Usana mediko, Nobel-laureato (n. 1892) * 9ma di oktobro - [[Ella Eronen]], Finlandan aktoro (n. 1900) * [[12ma di oktobro]] - [[Fahri Korutürk]], diplomacisto e prezidanto di Turkia (n. 1903) * [[13ma di oktobro]] - [[Kishore Kumar]], Indiana kantisto ed aktoro (n. 1929) * [[13ma di oktobro]] - [[Walter Brattain]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1902) * [[15ma di oktobro]] - [[Thomas Sankara]], prezidanto di Burkina Faso (n. 1949) * [[20ma di oktobro]] - [[Andrei Kolmogorov]], Rusa matematikisto (n. 1903) * [[1ma di novembro]] - [[René Lévesque]], Kanadana politikisto (n. 1922) * [[10ma di novembro]] - [[Seyni Kountché]], prezidanto di Nijer (n. 1931) * [[12ma di novembro]] - [[Cornelis Vreeswijk]], Sueda kantisto, trubaduro (n. 1937) * [[2ma di decembro]] - [[Luis Federico Leloir]], Arjentiniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1906) * [[17ma di decembro]] - [[Marguerite Yourcenar]], Franca skriptisto (n. 1903) * [[24ma di decembro]] - [[Joop den Uyl]], chefministro di Nederlando (n. 1919) * [[Boris Konstantinovich Aaronov|Boris Aaronov]], Ukrainan Idisto (n. 1907) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[J. Georg Bednorz]], [[Karl Alexander Müller]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Donald James Cram]], [[Jean-Marie Lehn]], [[Charles J. Pedersen]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Susumu Tonegawa]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Iosif Alexandrovich Brodski|Iosif Brodski]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Óscar Arias]] * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Robert Solow]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1980a]] qbfwyx4ylvlyjyzho0g61wge0hkbsf9 0 1462 994993 993463 2022-08-13T20:18:54Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1886''' (MDCCCLXXXVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[venerdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[merkurdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 886ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 86ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 1880a]]. Kande 1886 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[29ma di januaro]] - Unesma uzebla [[automobilo]] uzanta [[benzino]] patentesas. Lua rapideso esas 15 km/h. === [[Afrika]] === * [[Oro]] trovesas en la Buro-republiko [[republiko Transvaal|Transvaal]]. Exterlandal exkavisti darfas venar ma li ne havas ula politikala yuri. === [[Azia]] === * [[Unionita Rejio]] juntas [[Burma]] a sua arei. === [[Nord-Amerika]] === * [[1ma di mayo]] - En [[Chicago]], [[Usa]], komencas [[striko]] demandanta 8-hora laborojorno. * [[28ma di oktobro]] - La [[statuo pri Deino di Libereso]] desvelizesas en [[New York]] sur Insulo di Bedloe (nuna [[Libereso Insulo]]). Ol esas donacita da [[Francia]] e kreita da [[Frederic Auguste Barthold]]. * En [[Usa]], la [[Sindikato]] di Usana Laboristi fondesas. === [[Oceania]] === * [[10ma di junio]] - [[Volkano]] ''Monto Tarawera'' eruptas en [[Nova-Zelando]], destruktas la vilaji Te Tapahoro, Moura, Te Ariki, Totarariki, Waingongongo e Te Wairoa, e produktas plua kam 150 morti, la maxim multa [[populo Maori|Maori]].<ref name="nzhistory">{{Extera ligilo |titulo= Eruption of Mt Tarawera |url=http://www.nzhistory.net.nz/eruption-of-mt-tarawera |editero=Ministry for Culture and Heritage|vidita ye=1ma di marto 2018|idiomo={{en}}}}</ref> == Naski == * [[18ma di januaro]] - [[Muhammad Loutfi Goumah]], Egiptiana skriptisto (m. 1953) [[Arkivo:Alfonso_López_Pumarejo.jpg|thumb|130px|[[Alfonso López Pumarejo|A. López Pumarejo]]]] * [[31ma di januaro]] - [[Alfonso López Pumarejo]], prezidanto di Kolumbia (m. 1959) * [[19ma di februaro]] - [[José Abad Santos]], provizora prezidanto di Filipini (m. 1942) * [[1ma di marto]] - [[Oskar Kokoschka]], Austriana piktisto e poeto (m. 1980) * [[3ma di marto]] - [[Ezequiel Fernández Jaén]], prezidanto di Panama (m. 1946) * [[4ma di marto]] - [[Kazimierz Świtalski]], chefministro di Polonia (m. 1962) * [[8ma di marto]] - [[Edward Calvin Kendall]], Usana kemiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1972) * [[22ma di marto]] - [[Kálmán Darányi]], chefministro di Hungaria (m. 1939) * [[17ma di mayo]] - Rejulo [[Alfonso la 13ma di Hispania]] (m. 1941) * [[26ma di mayo]] - [[Al Jolson]], Usan aktoro (m. 1950) * [[28ma di mayo]] - [[José Linhares]], prezidanto di Brazilia (m. 1957) [[Arkivo:Toivo_Kivimäki.png|thumb|130px|[[Toivo Mikael Kivimäki|Toivo Kivimäki]]]] * [[5ma di junio]] - [[Toivo Mikael Kivimäki]], chefministro di Finlando (m. 1968) * [[24ma di junio]] - [[Ion Gigurtu]], chefministro di Rumania (m. 1959) * [[29ma di junio]] - [[Robert Schuman]], Franca politikisto, fondinto dil Europana Uniono (m. 1963) * [[3ma di julio]] - [[Harmodio Arias Madrid]], prezidanto di Panama (m. 1962) * [[5ma di julio]] - [[Willem Drees]], chefministro di Nederlando (m. 1988) * [[12ma di julio]] - [[Kajetan Stefanowicz]], Polona piktisto (m. 1920) * [[22ma di julio]] - [[Hella Wuolijoki]], Finlandana skriptisto di dramati, chefino di la radio-kompanio [[YLE]] (m. 1954) * [[1ma di septembro]] - [[Tarsila do Amaral]], Braziliana piktisto (m. 1973) * [[11ma di septembro]] - [[Jerzy Kossak]], Polona piktisto (m. 1955) * [[13ma di septembro]] - [[Robert Robinson]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1975) * [[14ma di septembro]] - [[Jan Masaryk]], Chekoslovakiana politikisto (m. 1948) * [[16ma di septembro]] - [[Hans Peter Wilhelm Arp]], maxim konocata kom [[Jean Arp]], Germana piktisto (m. 1966) * [[24ma di septembro]] - [[Roberto Marcelino Ortiz]], prezidanto di Arjentinia (m. 1942) [[Arkivo:Archibald_Vivian_Hill.jpg|thumb|130px|[[Archibald Vivian Hill|Archibald V. Hill]]]] * [[26ma di septembro]] - [[Archibald Vivian Hill]], Britaniana fiziologiisto, Nobel-laureato (m. 1977) * [[4ma di oktobro]] - [[Tomás Romero Pereira]], prezidanto di Paraguay (m. 1982) * [[16ma di oktobro]] - [[David Ben-Gurion]] (originale David Gruen), un ek la fondinti di Israel (m. 1973) * [[26ma di oktobro]] - [[Charles Bedaux]], Usan entraprezisto (m. 1944) * [[27ma di oktobro]] - [[Robert Rafailovich Falk]], Rusa piktisto (m. 1958) * [[2ma di novembro]] - [[Gheorghe Tătărescu]], chefministro di Rumania (m. 1957) * [[27ma di novembro]] - [[Tsuguharu Foujita]], Japoniana piktisto (m. 1968) * [[2ma di decembro]] - [[Pranas Dovydaitis]], chefministro di Lituania (m. 1942) * [[3ma di decembro]] - [[Manne Siegbahn]], Sueda fizikisto, Nobel-laureato (m. 1978) * [[8ma di decembro]] - [[Diego Rivera]], Mexikiana piktistulo (m. 1957) * [[26ma di decembro]] - [[Gyula Gömbös]], chefministro di Hungaria (m. 1936) * [[30ma di decembro]] - [[Austin Osman Spare]], Angla piktisto (m. 1956) == Morti == * [[7ma di januaro]] - [[Richard Dadd]], Angla piktisto (n. 1817) [[Arkivo:JEPedernera.jpg|thumb|130px|<small>[[Juan Esteban Pedernera|Juan E. Pedernera]]</small>]] * [[1ma di februaro]] - [[Juan Esteban Pedernera]], prezidanto di Arjentinia (n. 1796) * [[15ma di mayo]] - [[Emily Dickinson]], Usana skriptisto (n. 1830) * [[13ma di junio]] - Rejulo [[Ludwig la 2ma di Bavaria]] (n. 1845) * [[11ma di julio]] - [[Jules Malou]], chefministro di Belgia (n. 1810) * [[12ma di julio]] - [[Tomás Villalba]], prezidanto di Uruguay (n. 1805) * [[31ma di julio]] - [[Franz Liszt]], Hungara pianisto (n. 1811) * [[25ma di agosto]] - [[Zinovios Valvis]], chefministro di Grekia (n. 1800) * [[19ma di septembro]] - [[Eduard von Steinle]], Austriana piktisto (n. 1810) * [[18ma di novembro]] - [[Chester Arthur]], prezidanto di Usa (n. 1829) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1880a]] 4cb2exducsn2mvev7ubt0jkmj2qyxe3 0 1463 994987 990235 2022-08-13T19:42:59Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1994''' (MCMXCIV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 994ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 94ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 5ma yaro di la [[yari 1990a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[16ma di julio|16ma]] til la [[22ma di julio]] - Parti ek granda [[kometo]] ''Shoemaker-Levy 9'' kolizionas kontre [[Jupitero]]. === [[Mondo]] === * [[13ma di marto]] - Programo por komputeri [[Linux]] 1.0 publikigesas. * [[15ma di agosto]] - Teroristo "[[Shakalo (teroristo)|Shakalo]]" alias Ilich Ramirez Sanchez arestesas en [[Sudan]]. Il havis kontakti exemple kun la grupo [[Baader-Meinhof]]. === [[Europa]] === * [[6ma di februaro]] - En [[Finlando]], [[Martti Ahtisaari]] elektesas prezidanto per 53,9 % de voti. * [[12ma di februaro]] - “La Krio” da [[Edvard Munch]] furtesas en Nacionala Galerio, en [[Oslo]]. La pikturo obtenesas retroe en [[mayo]]. * [[4ma di marto]] - [[Austria]], [[Suedia]] e [[Finlando]] kontratas pri membresko en [[Europana Uniono]]. * [[Marto]] - En [[Italia]] le dextra vinkas elekti. Un ek la vinkinti esas [[Silvio Berlusconi]]. * [[6ma di mayo]] - Rejino [[Elizabeth la 2ma di Unionita Rejio]] e Franca prezidanto [[François Mitterrand]] inauguras la [[Tunelo sub l'Angla kanalo|tunelo]] sub l'[[Angla Kanalo]] inter [[Unionita Rejio]] e [[Francia]]. * [[21ma di julio]] - [[Tony Blair]] divenas prezidanto di Laborista-partiso. * [[29ma di agosto]] - Lasta Sovietiana trupi foriras [[Estonia]] e [[Latvia]]. * [[28ma di septembro]] - Pasajero-navo "[[Estonia (navo)|Estonia]]" sinkas en [[Baltika Maro]], e 852 homi dronas su. * [[9ma di oktobro]] - En [[Austria]] extremista-dextra "Libereso-partiso" sucesas en elekti, ma socialdemokrati e kristdemokrati prenos povo. * [[16ma di oktobro]] - En [[Finlando]] 56.9 % votas yes pri la membreso en [[Europana Uniono]]. * [[13ma di novembro]] - En [[Suedia]] 52,2% votas yes pri la membreso en [[Europana Uniono]]. * [[14ma di novembro]] - Reguloza treno-trafiko inter [[London]] e [[Paris]] komencas tra la [[Tunelo sub l'Angla kanalo]]. * [[28ma di novembro]] - Per 52,2% ek la valida voti, plebicito pri membresko che [[Europana Uniono]] [[Norvegia]] rezultas la vinko dil "no".<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/28/newsid_4208000/4208314.stm |title=1994: Norway votes 'no' to Europe |accessdate=22ma di januaro 2009 |publisher= BBC |date= 28ma di novembro 1994}}</ref> * [[30ma di novembro]] - Fairo che krozonavo ''MS Achille Lauro'' proxim la litoro di [[Somalia]], produktas 4 morti e plusa 8 homi vuntida. * [[11ma di decembro]] - [[Rusia|Rusa]] trupi atakas [[Chechenia]] por supresar volo di Checheni pri nedependo. === [[Azia]] === * [[8ma di julio]] - [[Kim Il Sung]] mortas en [[Nord-Korea]]. Lia filiulo, [[Kim Jong Il]] asumas povo. * [[25ma di julio]] - [[Israel]] e [[Jordania]] deklaras en [[Washington DC]], ke militala stando depos [[1948]] inter li finos. * [[6ma di septembro]] - [[Tajikistan]] adoptas lua nuna [[konstituco]]. * [[26ma di oktobro]] - [[Israel]] e [[Jordania]] paktas pri paco. === [[Afrika]] === * [[1ma di marto]] - [[Sudafrika]] transferas la suvereneso sur [[Walvis Bay]] a [[Namibia]]. * [[6ma di aprilo]] - L' aeroplano di prezidanto di [[Ruanda]], Habyarimanaja, esas pafita infre super [[Kigali]]. * [[7ma di aprilo]] - Le [[populo Hutu|Hutu]] komencas masakrar le [[populo Tutsi|Tutsi]] en [[Ruanda]]. * [[27ma di aprilo]] - En [[Sudafrika]] eventas l'unesma demokratial elekto, ube negra civitani anke povas votar.<ref>{{cite web|title= South Africa’s first democratic elections |url=http://www.sahistory.org.za/dated-event/south-africas-first-democratic-elections |publisher=South African History Online|accessdate=26ma di aprilo 2017|language={{en}}}}</ref> * [[9ma di mayo]] - En [[Sudafrika]] [[Nelson Mandela]] divenas unesma nigra prezidanto. * [[3ma di julio]] - En l'unesma libera votado por prezidanto en [[Guinea-Bisau]] [[João Bernardo Vieira]] vinkas l'unesma baloto. * [[agosto]] - [[Ter-tremo]] en [[Aljeria]] produktas 171 morti. * [[28ma di decembro]] - En [[Centrafrika]] aprobesas nova [[konstituco]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[1ma di januaro]] - L' areo dil libera-komerco, [[NAFTA]], efikeskas inter [[Usa]], [[Kanada]] e [[Mexikia]]. * [[17ma di januaro]] - [[Ter-tremo]] en [[Los Angeles]]. Cirkume 3,000 personi vundesas e 20,000 perdas hemo. * [[februaro]] - En [[Usa]] koldego e nivo produktas 140 morti. * [[12ma di junio]] - Nicole Brown Simpson e lua amikulo Ronald Goldman mortigesas en [[Los Angeles]]. La ludisto di Usan-futbalo [[O. J. Simpson]] akuzesas pri l'ago. * [[17ma di julio]] - [[Brazilia]] vinkas [[Italia]] en maxima puniso e ganas [[Mondala Kupo di Futbalo]]. * [[19ma di decembro]] - Valoro di [[Mexikiana peso]] krakas relate la [[dolaro di Usa]] (de relato 3 : 1 til 10 : 1). [[Usa]] salvas [[Mexikia]] donante presto di 50 miliardi dolari. === [[Central Amerika]] === * [[19ma di septembro]] - [[Usa]] duktas milital operaco en [[Haiti]] por suplantar militisti kun demokratiale elektita prezidanto [[Jean-Bertrand Aristide]]. * [[15ma di oktobro]] - Jean-Bertrand Aristide retrosendesas a povo en [[Haiti]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[2ma di julio]] - Kolumbiana futbalisto [[Andrés Escobar]] pafesas pos l'arivo a hemlando, pro ke il nochizis un punto kontre lia esquado, en ludo dum la [[Mondala Kupo di Futbalo]]. * [[18ma di julio]] - Atako per bombo a sideyo di AMIA (mutual asociuro [[Israel]]-[[Arjentinia]]) en [[Buenos Aires]] produktas 84 morti. * [[3ma di oktobro]] - En [[Brazilia]] [[Fernando Henrique Cardoso]] vinkas prezidantal elekto. === [[Oceania]] === * [[15ma di agosto|15]] til [[25ma di agosto]] - Trupi de [[Papua-Nova-Guinea]] okupas portuo, aeroportuo e la chef-urbo di [[Bougainville]]. * [[1ma di oktobro]] - [[Palau]] divenas nedependanta. == Naski == [[Arkivo:Dakota Fanning Very Good Girls Premiere.jpg|thumb|130px|[[Dakota Fanning]]]] * [[23ma di februaro]] - [[Dakota Fanning]], Usan aktorino * [[1ma di marto]] - [[Justin Bieber]], Kanadana kantisto * [[7ma di marto]] - [[Chase Kalisz]], Usana natisto * [[15ma di marto]] - [[Georgia Taylor-Brown]], Britanian atletino * [[11ma di aprilo]] - [[Duncan Laurence]], Nederlandana kantisto * [[14ma di mayo]] - [[Pernille Blume]], Dana natistino * [[25ma di mayo]] - [[Aly Raisman]], Usana gimnastikistino * [[15ma di junio]] - [[Lee Kiefer]], Usana skermistino * [[8ma di agosto]] - [[Saikhom Mirabai Chanu]], Indiana halterlevisto [[Arkivo:Kosuke Hagino 200216ea.jpg|thumb|130px|[[Kosuke Hagino]]]] * [[15ma di agosto]] - [[Kosuke Hagino]], Japoniana natistulo * [[19ma di agosto]] - [[Nafissatou Thiam]], Belga atletino * [[23ma di septembro]] - [[Yerry Mina]], Kolumbiana futbalisto * [[29ma di septembro]] - [[Halsey]], Usana kantistino * [[19ma di oktobro]] - [[Samra Rahimli]], Azerbaijanana kantistino * [[10ma di novembro]] - [[Andre De Grasse]], Kanadan atletulo == Morti == * [[1ma di januaro]] - [[Cesar Romero]], Kuban-Usana cinem-aktoro (n. 1907) * [[7ma di januaro]] - [[Phoumi Vongvichit]], prezidanto di Laos (n. 1909) * [[17ma di januaro]] - [[Chung Il-kwon]], chefministro di Sud-Korea (n. 1917) [[Arkivo:Tellysavalas.jpg|thumb|130px|[[Telly Savalas]]]] * [[22ma di januaro]] - [[Telly Savalas]], Usan aktoro (n. 1924) * [[2ma di februaro]] - [[Marija Gimbutas]], Lituanian-Usan arkeologiistino (n. 1921) * [[6ma di februaro]] - [[Joseph Cotten]], Usan aktoro (n. 1905) * [[7ma di februaro]] - [[Witold Lutosławski]], Poloninana kompozistulo (n. 1913) * [[9ma di februaro]] - [[Howard Martin Temin]], Usana genetikisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1934) * [[11ma di februaro]] - [[Paul Feyerabend]], filozofo (n. 1924) * [[12ma di februaro]] - [[Donald Judd]], Usan artisto, minimalisto en piktado (n. 1928) [[Arkivo:CharlesBukowski-1.jpg|thumb|130px|[[Charles Bukowski]]]] * [[9ma di marto]] - [[Charles Bukowski]], Usana skriptisto e poeto (n. 1920) * [[13ma di marto]] - [[Jacques Doucet]], Franca piktisto (n. 1924) * [[22ma di marto]] - [[Walter Lantz]], Usana designisto e cinemo-direktisto (n. 1900) * [[31ma di marto]] - [[Léon Degrelle]], Belga politikisto, fondinto di fashista movado nomizita "rexismo" (n. 1906) * [[5ma di aprilo]] - [[Kurt Cobain]], Usana muzikisto ([[Nirvana]]) (n. 1967) * [[6ma di aprilo]] - [[Juvénal Habyarimana]], prezidanto di Ruanda (n. 1937) * 6ma di aprilo - [[Cyprien Ntaryamira]], prezidanto di Burundi (n. 1956) * [[7ma di aprilo]] - [[Golo Mann]], Germana skriptisto e historiisto (n. 1909) * [[17ma di aprilo]] - [[Roger Wolcott Sperry]], Usana neuropsikologiisto, Nobel-laureato (n. 1913) [[Arkivo:Nixon edited transcripts.jpg|thumb|130px|[[Richard Nixon]]]] * [[22ma di aprilo]] - [[Richard Nixon]], 37ma prezidanto di Usa (n. 1913) * [[1ma di mayo]] - [[Ayrton Senna]], Brazilian automobilisto (n. 1960) * [[5ma di mayo]] - [[Mário Quintana]], Braziliana skriptisto e tradukisto (n. 1906) * [[8ma di mayo]] - [[George Peppard]], Usana cinem-aktoro (n. 1928) * [[10ma di mayo]] - [[John Wayne Gacy]], Usana serial-asasinero (mortigita) (n. 1942) * 10ma di mayo - [[Lucebert]], Nederlandana piktisto (n. 1924) * [[19ma di mayo]] - [[Jacqueline Kennedy Onassis]], ex-spozino di [[John F. Kennedy]] ed [[Aristoteles Onassis]] (n. 1929) * [[21ma di mayo]] - [[Giovanni Goria]], chefministro di Italia (n. 1943) * [[29ma di mayo]] - [[Erich Honecker]], ex-chefo di [[GDR]], dum exilo en [[Chili]] (n. 1912) * [[4ma di junio]] - [[Roberto Burle Marx]], Brazilian arkitekto (n. 1909) * [[9ma di junio]] - [[Jan Tinbergen]], Nederlandan ekonomikisto, Nobel-laureato pri ekonomiko (n. 1903) * [[14ma di junio]] - [[Henry Mancini]], Usana kompozisto, pianisto e maestro (n. 1924) * [[22ma di junio]] - [[Otto Bradfisch]], Germana ekonomikisto e kolonelo di SS (n. 1903) * [[2ma di julio]] - [[Andrés Escobar]], Kolumbiana futbalisto (n. 1967) [[Arkivo:Kim Il Sung (5063684310).jpg|thumb|130px|[[Kim Il Sung]]]] * [[8ma di julio]] - [[Kim Il Sung]], chefo di Nord-Korea (n. 1912) * 8ma di julio - [[Dick Sargent]], Usan aktoro (n. 1930) * [[16ma di julio]] - [[Julian Schwinger]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1918) * [[20ma di julio]] - [[Paul Delvaux]], Belga piktisto (n. 1897) * [[29ma di julio]] - [[Dorothy Crowfoot Hodgkin]], Britaniana kemiistino, Nobel-laureato (n. 1910) * [[4ma di agosto]] - [[Giovanni Spadolini]], chefministro di Italia (n. 1925) * [[11ma di agosto]] - [[Peter Cushing]], Angla aktoro (n. 1913) [[Arkivo:Elias_Canetti_2.jpg|thumb|130px|[[Elias Canetti]]]] * [[14ma di agosto]] - [[Elias Canetti]], Bulgara-Germaniana skriptisto (n. 1905) * [[18ma di agosto]] - [[Richard Laurence Millington Synge]], Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1914) * [[19ma di agosto]] - [[Linus Pauling]], Usana kemiisto, [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Nobel-laureato]] pri kemio en 1954 e pri paco en 1962 (n. 1901) * [[8ma di septembro]] - [[Sonia Martínez]], Hispana prizentistino di televiziono (n. 1963) * [[11ma di septembro]] - [[Jessica Tandy]], Britanian-Usana cinem-aktorino (n. 1909) * [[15ma di septembro]] - [[Moana Pozzi]], Italiana pornografio-aktorino (n. 1961) * [[17ma di septembro]] - [[Karl Popper]], Britaniana filozofo (n. 1902)<ref>{{cite web|url=https://www.thefamouspeople.com/profiles/karl-popper-235.php|title=Karl Popper Biography|publisher=The Famous People|accessdate=6ma di junio 2021}}</ref> * [[27ma di septembro]] - [[Carlos Lleras Restrepo]], prezidanto di Kolumbia (n. 1908) * [[30ma di septembro]] - [[André Michel Lwoff]], Franca mikrobiologiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1902)<ref>{{cite web|url=http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/Lwoff.html|title=André Lwoff - Jewish Virtual Library|accessdate=14ma di septembro 2016}}</ref> * 30ma di septembro - [[Roberto Eduardo Viola]], prezidanto di Arjentinia (n. 1924) * [[7ma di oktobro]] - [[Niels Kaj Jerne]], Dana-Angliana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1911) * [[16ma di oktobro]] - [[Raúl Juliá]], Portorikan aktoro (n. 1940) [[Arkivo:Burt_Lancaster.jpg|thumb|130px|[[Burt Lancaster]]]] * [[20ma di oktobro]] - [[Burt Lancaster]], Usan aktoro (n. 1913) * [[24ma di oktobro]] - [[Raúl Juliá]], Porto-Rikan aktoro (n. 1940) * [[4ma di novembro]] - [[Sam Francis]], Usana piktisto (n. 1923) * [[10ma di novembro]] - [[Carmen McRae]], Usana kantistino di [[jazo]] (n. 1920) * [[18ma di novembro]] - [[Cab Calloway]], Usana kantisto e muzikistulo (n. 1907) * [[8ma di decembro]] - [[Tom Jobim]], Braziliana kompozisto e muzikisto (n. 1927) * [[13ma di decembro]] - [[Antoine Pinay]], chefministro di Francia (n. 1891) * [[25ma di decembro]] - [[Zail Singh]], prezidanto di India (n. 1916) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Bertram N. Brockhouse]], [[Clifford Glenwood Shull]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[George Andrew Olah]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Medicino]]: [[Alfred Goodman Gilman]], [[Martin Rodbell]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Kenzaburo Oe]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Yasser Arafat]], [[Shimon Peres]], [[Ichak Rabin]] * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Reinhard Selten]], [[John Forbes Nash]], [[John Harsanyi]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1990a]] du50w3ain9cyq37p4reu41nu2ytxdja 0 1469 994994 992045 2022-08-13T20:19:52Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{21ma yarcento}} La [[yaro]] '''2006''' (MMVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[sundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 6ma [[yaro]] di la triesma yarmilo, la 6ma yaro di la [[21ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 2000a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[19ma di januaro]] - [[NASA]] lansas kosmoprobilo ''[[New Horizons]]'' vers [[Plutono]]. * [[24ma di agosto]] - Internacion Astronomial Uniono deklaras ke pos ta dato [[Plutono]] judikesos kom [[planeto|nano-planeto]]. === [[Mondo]] === * [[21ma di marto]] - ''[[Twitter]]'', mikra [[blogo]] ube on povas skribar texti kun admaxime 140 literi, kreesas. === [[Europa]] === * [[28ma di januaro]] - En [[Polonia]], la tekto de un ek l'edifici dil Internaciona Ferio di [[Katowice]] krulas pro granda quanto di [[nivo]], e produktas 67 morti.<ref>{{cite web|url=https://www.dw.com/en/poland-mourns-dead-in-roof-collapse-accident/a-1876880|title=Poland Mourns Dead in Roof Collapse Accident|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=DW}}</ref> * [[21ma di mayo]] - En plebicito, 55% de l'elektanti di [[Montenegro]] decidas pri divenar nedependanta de [[Serbia e Montenegro]]. * [[3ma di junio]] - [[Montenegro]] nedependanteskas de [[Serbia e Montenegro]]. * [[9ma di junio]] til la [[9ma di julio]] en [[Germania]] eventas la [[Mondala Kupo di Futbalo 2006|Mondala Kupo]] di [[futbalo]]. Germania vinkas. * [[26ma di junio]] - [[Montenegro]] membreskas [[Unionita Nacioni]]. * [[30ma di decembro]] - En [[Hispania]], bombo-atako da [[ETA]] che l'[[aeroportuo]] di [[Madrid]] mortigas 2 personi. === [[Azia]] === * [[12ma di januaro]] - Dum la lasta dio di la pilgrimo a [[Meka]], [[Saudi-Arabia]], adminime 345 personi mortas pro tramplado dum tumulti che ceremonio "stonago dil demono".<ref>{{cite web|title=Hundreds killed in hajj stampede|publisher=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2006/jan/12/saudiarabia.religion|date=12ma di januaro 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[17ma di februaro]] - Fango-glitado eventas en Leyte, [[Filipini]], e produktas adminime 1800 morti.<ref>{{cite web|title=Southern Leyte Landslide, 2006|publisher=International Recovery Platform |url=https://www.recoveryplatform.org/countries_and_disasters/disaster/38/southern_leyte_landslide_2006 |accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[27ma di mayo]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 6,3 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Yogyakarta]], [[Java]], e produktas {{formatnum:6234}} morti.<ref>{{cite web|title=Magnitude 6.3 quake in central Java|publisher=Earth Observatory - NASA|url=https://earthobservatory.nasa.gov/images/16767/magnitude-63-quake-in-central-java|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[1ma di julio]] - [[Popul-Republiko Chinia]] komencas probar [[ferovoyo]] liganta [[Qinghai]] a [[Lhasa]], [[Tibet]].<ref>{{cite web|url=http://riodejaneiro.china-consulate.org/pot/xxdt/t267584.htm|title=A Ferrovia Qinghai-Tibet|publisher=Consulate-general of People's Republic of China in Rio de Janeiro|language={{pt}}|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[11ma di julio]] - Serio di terorist-ataki per bombi en [[Mumbai]], [[India]], produktas 189 morti.<ref>{{cite web|url=https://www1.folha.uol.com.br/folha/mundo/ult94u97858.shtml|title=Pior ataque a Mumbai desde 93 deixa 160 mortos na Índia|publisher=Folha Online|date=11ma di julio 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34218396|title=Mumbai blasts 2006: India court finds 12 men guilty|publisher=BBC|date=11ma di septembro 2015|language={{en}}}}</ref> * [[19ma di septembro]] - Chefministro [[Thaksin Shinawatra]] de [[Tailando]] deklaras krizo-stando en [[Bangkok]]. * [[9ma di oktobro]] - [[Nord-Korea]] anuncas ke ol unesmafoye probis atom-armo, sucese.<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/10/13/AR2006101300576.html|title=U.S.: Test Points to N. Korea Nuke Blast|date= 13ma di oktobro 2006|publisher=The Washington Post|author=Anne Gearan, Robert Burns|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[16ma di decembro]] - [[Jigme Khesar Namgyel Wangchuck]] divenas rejulo di [[Bhutan]]. === [[Afrika]] === * [[16ma di januaro]] - [[Liberia]]n [[Ellen Johnson-Sirleaf]] divenas l'unesma [[muliero]] chefo di stato en [[Afrika]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[6ma di februaro]] - [[Stephen Harper]] divenas chefministro di [[Kanada]]. * [[18ma di februaro]] - Explozo di [[metano]] en [[karbono]]-[[mineyo]] che Nueva Rosita, [[Coahuila]], [[Mexikia]], mortigas 65 ministi.<ref>{{cite web|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-feb-20-fg-mexmine20-story.html|title=Gas Blast Traps 65 Mexican Miners|publisher=Los Angeles Times|date=20ma di februaro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=http://g1.globo.com/mundo/noticia/2011/05/acidente-em-mina-mata-tres-operarios-no-mexico.html|title=Acidente em mina mata três operários no México|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> * [[1ma di mayo]] - Nelegala enmigranti qui rezidas en [[Usa]] organizas la [[Granda Usana Boikoto]] en diversa urbi. === [[Sud-Amerika]] === * [[15ma di januaro]] - [[Michelle Bachelet]] divenas l'unesma muliero qua vinkas prezidantal elekto en [[Chili]]. * [[22ma di januaro]] - [[Evo Morales]], del etnio [[populo Aymara|Aymara]], divenas l'unesma indijena prezidanto di [[Bolivia]]. * [[29ma di septembro]] - En [[Brazilia]], [[aeroplano]] [[Boeing 737]] de ''Gol Linhas Aéreas'' kun 154 personi ennave kolizionas kontre avioneto modelo ''Legacy'' super l'Amazoniana regiono dil stato [[Mato Grosso]]. L'aeroplano Boeing falas sur foresto, e nulu transvivas.<ref>{{cite web|title=Queda de avião da Gol faz 9 anos, e famílias pedem execução de penas|url=http://g1.globo.com/distrito-federal/noticia/2015/09/queda-de-aviao-da-gol-faz-9-anos-e-familias-pedem-execucao-de-penas.html|date=29ma di septembro 2015|accessdate=14ma di septembro 2016|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> === [[Oceania]] === * [[5ma di decembro]] - Pos [[stato-stroko]], [[Frank Bainimarama]] divenas prezidanto di [[Fidji]]. == Naski == == Morti == * [[3ma di januaro]] - [[Bill Skate]], chefministro di Papua-Nova-Guinea (n. 1954) * [[4ma di januaro]] - [[Maktoum bin Rashid Al Maktoum]], chefministro di Unionita Araba Emirii (n. 1946) [[Arkivo:Lou_Rawls.jpg|thumb|130px|[[Lou Rawls]] (dextre)]] * [[6ma di januaro]] - [[Lou Rawls]], Usana kantisto (n. 1933)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/singer-lou-rawls-dies-120608/|titulo= Singer Lou Rawls Dies|editero= Rolling Stone|publikigita ye=6ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019|idiomo= {{en}}}}</ref> * [[15ma di januaro]] - [[Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah]], emiro di Kuwait (n. 1926) * [[21ma di januaro]] - [[Ibrahim Rugova]], unesma prezidanto di Kosovo (n. 1944) * [[27ma di januaro]] - [[Johannes Rau]], prezidanto di Germania (n. 1931)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.dw.com/en/former-german-president-johannes-rau-dies/a-5214448|titulo= Former German President Johannes Rau Dies|editero= DW|publikigita ye=27ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019}}</ref> * [[8ma di februaro]] - [[Aldemir Martins]], Braziliana piktisto (n. 1922) * [[15ma di februaro]] - [[Sun Yun-suan]], chefministro di [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]] (n. 1913) * [[22ma di februaro]] - [[Said Mohamed Djohar]], prezidanto di Komori (n. 1918)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Said Mohamed Djohar, 87, Comoros Leader, Is Dead|url=https://www.nytimes.com/2006/02/25/obituaries/said-mohamed-djohar-87-comoros-leader-is-dead.html|publikigita ye=25ma di februaro 2006 |editero=The New York Times|vidita ye=11ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> * [[28ma di februaro]] - [[Owen Chamberlain]], Usana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1920) * [[11ma di marto]] - [[Slobodan Milošević]], prezidanto di [[Serbia]] (n. 1941) * [[14ma di marto]] - [[Lennart Meri]], prezidanto di Estonia (n. 1929) * [[15ma di marto]] - [[Georgios Rallis]], chefministro di Grekia (n. 1918) * [[27ma di marto]] - [[Stanisław Lem]], Polona skriptisto (n. 1921) * [[5ma di aprilo]] - [[Gene Pitney]], Usana kantisto (n. 1941) * [[14ma di aprilo]] - [[Robert Julius Brawley]], Usana piktisto (n. 1937) [[Arkivo:John_Kenneth_Galbraith.jpg|thumb|130px|[[John Kenneth Galbraith|John K. Galbraith]]]] * [[29ma di aprilo]] - [[John Kenneth Galbraith]], [[Kanada]]n ekonomikisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Morre aos 97 anos o economista John Kenneth Galbraith |url=https://www.bbc.com/portuguese/noticias/story/2006/04/060430_galbraith.shtml|editero=BBC Brasil.com|publikigita ye=30ma di aprilo 2006|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{pt}}}}</ref> (n. 1908) * [[30ma di aprilo]] - [[Jean-François Revel]], Franca jurnalisto e filozofo (n. 1924) * [[1ma di mayo]] - [[Rauno Lehtinen]], Finlandana kompozisto (n. 1932) * [[3ma di mayo]] - [[Christiaan Karel Appel]], Nederlandana piktisto (n. 1921) * [[12ma di mayo]] - [[Hussein Maziq]], chefministro di Libia (n. 1918) * [[14ma di mayo]] - [[Robert Bruce Merrifield]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1921) * [[25ma di mayo]] - [[Desmond Dekker]], Jamaikana kantisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Desmond Dekker, 64, Pioneer of Jamaican Music, Dies |editero=The New York Times|vidita ye=25ma di agosto 2019|url=https://www.nytimes.com/2006/05/27/arts/music/27dekker.html}}</ref> (n. 1941) * [[31ma di mayo]] - [[Raymond Davis Jr.]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1914) [[Arkivo:Billy Preston perforning in 1971.jpg|130px|thumb|[[Billy Preston]]]] * [[6ma di junio]] - [[Billy Preston]], Usana kantisto (n. 1946) * [[13ma di junio]] - [[Charles Haughey]], chefministro (''Taoiseach'') di [[Republiko Irlando]] (n. 1925) * [[1ma di julio]] - [[Ryutaro Hashimoto]], chefministro di Japonia (n. 1937) * [[7ma di julio]] - [[Syd Barrett]], Angliana muzikisto ([[Pink Floyd]]) (n. 1946) * 7ma di julio [[Elias Hrawi]], chefministro di Libano (n. 1925) * [[22ma di julio]] - [[Gianfrancesco Guarnieri]] Brazilian aktoro (n. 1934) * [[9ma di agosto]] - [[James Van Allen]], Usana fizikisto (n. 1914) [[Arkivo:Alfredo_Stroessner_at_desk_(cropped).jpg|thumb|130px|[[Alfredo Stroessner]]]] * [[16ma di agosto]] - [[Alfredo Stroessner]], Paraguayana diktatoro (n. 1912) * [[25ma di agosto]] - [[Noor Mohamed Hassanali]], prezidanto di Trinidad e Tobago (n. 1918) * [[28ma di agosto]] - [[Melvin Schwartz]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1932) * [[30ma di agosto]] - [[Glenn Ford]], Usan aktoro (n. 1916) * 30ma di agosto - [[Naguib Mahfouz]], [[Egiptia]]na skriptisto, Nobel-laureato (n. 1911) * [[10ma di septembro]] - [[Taufa'ahau Tupou 4ma]], rejo di [[Tonga]] (n. 1918) * [[30ma di septembro]] - [[Saddam Hussein]], prezidanto di Irak, exekutita (n. 1937) * [[6ma di oktobro]] - [[Timo Sarpaneva]], Finlandana dizignisto, profesoro (n. 1926) * [[16ma di oktobro]] - [[Valentín Paniagua]], prezidanto di Peru (n. 1936) * [[27ma di oktobro]] - [[Ghulam Ishaq Khan]], prezidanto di Pakistan (n. 1915) [[Arkivo:PW_Botha_1962.jpg|thumb|130px|[[Pieter Willem Botha|Pieter Botha]]]] * [[31ma di oktobro]] - [[Pieter Willem Botha]], Sudafrikana prezidanto (n. 1916) * [[3ma di novembro]] - [[Paul Mauriat]], Franca kantisto (n. 1925) * [[5ma di novembro]] - [[Bülent Ecevit]], chefministro di Turkia (n. 1925) * [[10ma di novembro]] - [[Jack Palance]], Usan aktoro (n. 1919)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.findagrave.com/memorial/16588921/jack-palance |titulo=Jack Palance (1919-2006)|editero=Find a Grave|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[16ma di novembro]] - [[Milton Friedman]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1912) * [[17ma di novembro]] - [[Ferenc Puskás]], Hungara pedbalonisto (n. 1927) * [[20ma di novembro]] - [[Robert Altman]], Usana filmifisto (n. 1925) * [[23ma di novembro]] - [[Philippe Noiret]], Franc aktoro (n. 1930) * 23ma di novembro - [[Anita O'Day]], Usana kantistino di jazo (n. 1919) * [[24ma di novembro - [[Juice Leskinen]], Finlandana kantisto e kompozisto (n. 1950) * [[10ma di decembro]] - [[Augusto Pinochet]], [[Chili]]ana diktatoro (n. 1915) * [[18ma di decembro]] - [[Joseph Barbera]], kreinto di ''Tom & Jerry'', ''The Flintstones'', ed altri (n. 1911) * [[21ma di decembro]] - [[Hassan Gouled Aptidon]], prezidanto di Djibuti (n. 1916) * 21ma di decembro - [[Saparmurat Niyazov]], prezidanto di Turkmenistan (n. 1940) * [[25ma di decembro]] - [[James Brown]], Usana kantisto di [[soul]] e pioniro di [[funk]] (n. 1933) * [[26ma di decembro]] - [[Gerald Ford]], ex-prezidanto di Usa (n. 1913) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[George Fitzgerald Smoot]], [[John C. Mather]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Roger D. Kornberg]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Andrew Zachary Fire]], [[Craig Cameron Mello]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Orhan Pamuk]]<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/books/2006/oct/12/nobelprize.awardsandprizes|title=Orhan Pamuk wins Nobel prize|date=12ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=The Guardian|language={{en}}}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Muhammad Yunus]] e [[Banko Grameen]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2006/press.html|title=The Nobel Peace Prize for 2006|publisher=Nobelprize.org|date=13ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Edmund Phelps]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2006/|title=The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=Nobelprize.org}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:yari 2000a]] e0g91gtxdt98y0320nyv24zpj40r6jp 994995 994994 2022-08-13T20:20:32Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{21ma yarcento}} La [[yaro]] '''2006''' (MMVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[sundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 6ma [[yaro]] di la triesma yarmilo, la 6ma yaro di la [[21ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 2000a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[19ma di januaro]] - [[NASA]] lansas kosmoprobilo ''[[New Horizons]]'' vers [[Plutono]]. * [[24ma di agosto]] - Internacion Astronomial Uniono deklaras ke pos ta dato [[Plutono]] judikesos kom [[planeto|nano-planeto]]. === [[Mondo]] === * [[21ma di marto]] - ''[[Twitter]]'', mikra [[blogo]] ube on povas skribar texti kun admaxime 140 literi, kreesas. === [[Europa]] === * [[28ma di januaro]] - En [[Polonia]], la tekto de un ek l'edifici dil Internaciona Ferio di [[Katowice]] krulas pro granda quanto di [[nivo]], e produktas 67 morti.<ref>{{cite web|url=https://www.dw.com/en/poland-mourns-dead-in-roof-collapse-accident/a-1876880|title=Poland Mourns Dead in Roof Collapse Accident|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=DW}}</ref> * [[21ma di mayo]] - En plebicito, 55% de l'elektanti di [[Montenegro]] decidas pri divenar nedependanta de [[Serbia e Montenegro]]. * [[3ma di junio]] - [[Montenegro]] nedependanteskas de [[Serbia e Montenegro]]. * [[9ma di junio]] til la [[9ma di julio]] en [[Germania]] eventas la [[Mondala Kupo di Futbalo 2006|Mondala Kupo]] di [[futbalo]]. Germania vinkas. * [[26ma di junio]] - [[Montenegro]] membreskas [[Unionita Nacioni]]. * [[30ma di decembro]] - En [[Hispania]], bombo-atako da [[ETA]] che l'[[aeroportuo]] di [[Madrid]] mortigas 2 personi. === [[Azia]] === * [[12ma di januaro]] - Dum la lasta dio di la pilgrimo a [[Meka]], [[Saudi-Arabia]], adminime 345 personi mortas pro tramplado dum tumulti che ceremonio "stonago dil demono".<ref>{{cite web|title=Hundreds killed in hajj stampede|publisher=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2006/jan/12/saudiarabia.religion|date=12ma di januaro 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[17ma di februaro]] - Fango-glitado eventas en Leyte, [[Filipini]], e produktas adminime 1800 morti.<ref>{{cite web|title=Southern Leyte Landslide, 2006|publisher=International Recovery Platform |url=https://www.recoveryplatform.org/countries_and_disasters/disaster/38/southern_leyte_landslide_2006 |accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[27ma di mayo]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 6,3 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Yogyakarta]], [[Java]], e produktas {{formatnum:6234}} morti.<ref>{{cite web|title=Magnitude 6.3 quake in central Java|publisher=Earth Observatory - NASA|url=https://earthobservatory.nasa.gov/images/16767/magnitude-63-quake-in-central-java|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[1ma di julio]] - [[Popul-Republiko Chinia]] komencas probar [[ferovoyo]] liganta [[Qinghai]] a [[Lhasa]], [[Tibet]].<ref>{{cite web|url=http://riodejaneiro.china-consulate.org/pot/xxdt/t267584.htm|title=A Ferrovia Qinghai-Tibet|publisher=Consulate-general of People's Republic of China in Rio de Janeiro|language={{pt}}|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[11ma di julio]] - Serio di terorist-ataki per bombi en [[Mumbai]], [[India]], produktas 189 morti.<ref>{{cite web|url=https://www1.folha.uol.com.br/folha/mundo/ult94u97858.shtml|title=Pior ataque a Mumbai desde 93 deixa 160 mortos na Índia|publisher=Folha Online|date=11ma di julio 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34218396|title=Mumbai blasts 2006: India court finds 12 men guilty|publisher=BBC|date=11ma di septembro 2015|language={{en}}}}</ref> * [[19ma di septembro]] - Chefministro [[Thaksin Shinawatra]] de [[Tailando]] deklaras krizo-stando en [[Bangkok]]. * [[9ma di oktobro]] - [[Nord-Korea]] anuncas ke ol unesmafoye probis atom-armo, sucese.<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/10/13/AR2006101300576.html|title=U.S.: Test Points to N. Korea Nuke Blast|date= 13ma di oktobro 2006|publisher=The Washington Post|author=Anne Gearan, Robert Burns|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[16ma di decembro]] - [[Jigme Khesar Namgyel Wangchuck]] divenas rejulo di [[Bhutan]]. === [[Afrika]] === * [[16ma di januaro]] - [[Liberia]]n [[Ellen Johnson-Sirleaf]] divenas l'unesma [[muliero]] chefo di stato en [[Afrika]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[6ma di februaro]] - [[Stephen Harper]] divenas chefministro di [[Kanada]]. * [[18ma di februaro]] - Explozo di [[metano]] en [[karbono]]-[[mineyo]] che Nueva Rosita, [[Coahuila]], [[Mexikia]], mortigas 65 ministi.<ref>{{cite web|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-feb-20-fg-mexmine20-story.html|title=Gas Blast Traps 65 Mexican Miners|publisher=Los Angeles Times|date=20ma di februaro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=http://g1.globo.com/mundo/noticia/2011/05/acidente-em-mina-mata-tres-operarios-no-mexico.html|title=Acidente em mina mata três operários no México|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> * [[1ma di mayo]] - Nelegala enmigranti qui rezidas en [[Usa]] organizas la [[Granda Usana Boikoto]] en diversa urbi. === [[Sud-Amerika]] === * [[15ma di januaro]] - [[Michelle Bachelet]] divenas l'unesma muliero qua vinkas prezidantal elekto en [[Chili]]. * [[22ma di januaro]] - [[Evo Morales]], del etnio [[populo Aymara|Aymara]], divenas l'unesma indijena prezidanto di [[Bolivia]]. * [[29ma di septembro]] - En [[Brazilia]], [[aeroplano]] [[Boeing 737]] de ''Gol Linhas Aéreas'' kun 154 personi ennave kolizionas kontre avioneto modelo ''Legacy'' super l'Amazoniana regiono dil stato [[Mato Grosso]]. L'aeroplano Boeing falas sur foresto, e nulu transvivas.<ref>{{cite web|title=Queda de avião da Gol faz 9 anos, e famílias pedem execução de penas|url=http://g1.globo.com/distrito-federal/noticia/2015/09/queda-de-aviao-da-gol-faz-9-anos-e-familias-pedem-execucao-de-penas.html|date=29ma di septembro 2015|accessdate=14ma di septembro 2016|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> === [[Oceania]] === * [[5ma di decembro]] - Pos [[stato-stroko]], [[Frank Bainimarama]] divenas prezidanto di [[Fidji]]. == Naski == == Morti == * [[3ma di januaro]] - [[Bill Skate]], chefministro di Papua-Nova-Guinea (n. 1954) * [[4ma di januaro]] - [[Maktoum bin Rashid Al Maktoum]], chefministro di Unionita Araba Emirii (n. 1946) [[Arkivo:Lou_Rawls.jpg|thumb|130px|[[Lou Rawls]] (dextre)]] * [[6ma di januaro]] - [[Lou Rawls]], Usana kantisto (n. 1933)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/singer-lou-rawls-dies-120608/|titulo= Singer Lou Rawls Dies|editero= Rolling Stone|publikigita ye=6ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019|idiomo= {{en}}}}</ref> * [[15ma di januaro]] - [[Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah]], emiro di Kuwait (n. 1926) * [[21ma di januaro]] - [[Ibrahim Rugova]], unesma prezidanto di Kosovo (n. 1944) * [[27ma di januaro]] - [[Johannes Rau]], prezidanto di Germania (n. 1931)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.dw.com/en/former-german-president-johannes-rau-dies/a-5214448|titulo= Former German President Johannes Rau Dies|editero= DW|publikigita ye=27ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019}}</ref> * [[8ma di februaro]] - [[Aldemir Martins]], Braziliana piktisto (n. 1922) * [[15ma di februaro]] - [[Sun Yun-suan]], chefministro di [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]] (n. 1913) * [[22ma di februaro]] - [[Said Mohamed Djohar]], prezidanto di Komori (n. 1918)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Said Mohamed Djohar, 87, Comoros Leader, Is Dead|url=https://www.nytimes.com/2006/02/25/obituaries/said-mohamed-djohar-87-comoros-leader-is-dead.html|publikigita ye=25ma di februaro 2006 |editero=The New York Times|vidita ye=11ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> * [[28ma di februaro]] - [[Owen Chamberlain]], Usana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1920) * [[11ma di marto]] - [[Slobodan Milošević]], prezidanto di [[Serbia]] (n. 1941) * [[14ma di marto]] - [[Lennart Meri]], prezidanto di Estonia (n. 1929) * [[15ma di marto]] - [[Georgios Rallis]], chefministro di Grekia (n. 1918) * [[27ma di marto]] - [[Stanisław Lem]], Polona skriptisto (n. 1921) * [[5ma di aprilo]] - [[Gene Pitney]], Usana kantisto (n. 1941) * [[14ma di aprilo]] - [[Robert Julius Brawley]], Usana piktisto (n. 1937) [[Arkivo:John_Kenneth_Galbraith.jpg|thumb|130px|[[John Kenneth Galbraith|John K. Galbraith]]]] * [[29ma di aprilo]] - [[John Kenneth Galbraith]], [[Kanada]]n ekonomikisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Morre aos 97 anos o economista John Kenneth Galbraith |url=https://www.bbc.com/portuguese/noticias/story/2006/04/060430_galbraith.shtml|editero=BBC Brasil.com|publikigita ye=30ma di aprilo 2006|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{pt}}}}</ref> (n. 1908) * [[30ma di aprilo]] - [[Jean-François Revel]], Franca jurnalisto e filozofo (n. 1924) * [[1ma di mayo]] - [[Rauno Lehtinen]], Finlandana kompozisto (n. 1932) * [[3ma di mayo]] - [[Christiaan Karel Appel]], Nederlandana piktisto (n. 1921) * [[12ma di mayo]] - [[Hussein Maziq]], chefministro di Libia (n. 1918) * [[14ma di mayo]] - [[Robert Bruce Merrifield]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1921) * [[25ma di mayo]] - [[Desmond Dekker]], Jamaikana kantisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Desmond Dekker, 64, Pioneer of Jamaican Music, Dies |editero=The New York Times|vidita ye=25ma di agosto 2019|url=https://www.nytimes.com/2006/05/27/arts/music/27dekker.html}}</ref> (n. 1941) * [[31ma di mayo]] - [[Raymond Davis Jr.]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1914) [[Arkivo:Billy Preston perforning in 1971.jpg|130px|thumb|[[Billy Preston]]]] * [[6ma di junio]] - [[Billy Preston]], Usana kantisto (n. 1946) * [[13ma di junio]] - [[Charles Haughey]], chefministro (''Taoiseach'') di Republiko Irlando (n. 1925) * [[1ma di julio]] - [[Ryutaro Hashimoto]], chefministro di Japonia (n. 1937) * [[7ma di julio]] - [[Syd Barrett]], Angliana muzikisto ([[Pink Floyd]]) (n. 1946) * 7ma di julio [[Elias Hrawi]], chefministro di Libano (n. 1925) * [[22ma di julio]] - [[Gianfrancesco Guarnieri]] Brazilian aktoro (n. 1934) * [[9ma di agosto]] - [[James Van Allen]], Usana fizikisto (n. 1914) [[Arkivo:Alfredo_Stroessner_at_desk_(cropped).jpg|thumb|130px|[[Alfredo Stroessner]]]] * [[16ma di agosto]] - [[Alfredo Stroessner]], Paraguayana diktatoro (n. 1912) * [[25ma di agosto]] - [[Noor Mohamed Hassanali]], prezidanto di Trinidad e Tobago (n. 1918) * [[28ma di agosto]] - [[Melvin Schwartz]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1932) * [[30ma di agosto]] - [[Glenn Ford]], Usan aktoro (n. 1916) * 30ma di agosto - [[Naguib Mahfouz]], [[Egiptia]]na skriptisto, Nobel-laureato (n. 1911) * [[10ma di septembro]] - [[Taufa'ahau Tupou 4ma]], rejo di [[Tonga]] (n. 1918) * [[30ma di septembro]] - [[Saddam Hussein]], prezidanto di Irak, exekutita (n. 1937) * [[6ma di oktobro]] - [[Timo Sarpaneva]], Finlandana dizignisto, profesoro (n. 1926) * [[16ma di oktobro]] - [[Valentín Paniagua]], prezidanto di Peru (n. 1936) * [[27ma di oktobro]] - [[Ghulam Ishaq Khan]], prezidanto di Pakistan (n. 1915) [[Arkivo:PW_Botha_1962.jpg|thumb|130px|[[Pieter Willem Botha|Pieter Botha]]]] * [[31ma di oktobro]] - [[Pieter Willem Botha]], Sudafrikana prezidanto (n. 1916) * [[3ma di novembro]] - [[Paul Mauriat]], Franca kantisto (n. 1925) * [[5ma di novembro]] - [[Bülent Ecevit]], chefministro di Turkia (n. 1925) * [[10ma di novembro]] - [[Jack Palance]], Usan aktoro (n. 1919)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.findagrave.com/memorial/16588921/jack-palance |titulo=Jack Palance (1919-2006)|editero=Find a Grave|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[16ma di novembro]] - [[Milton Friedman]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1912) * [[17ma di novembro]] - [[Ferenc Puskás]], Hungara pedbalonisto (n. 1927) * [[20ma di novembro]] - [[Robert Altman]], Usana filmifisto (n. 1925) * [[23ma di novembro]] - [[Philippe Noiret]], Franc aktoro (n. 1930) * 23ma di novembro - [[Anita O'Day]], Usana kantistino di jazo (n. 1919) * [[24ma di novembro - [[Juice Leskinen]], Finlandana kantisto e kompozisto (n. 1950) * [[10ma di decembro]] - [[Augusto Pinochet]], [[Chili]]ana diktatoro (n. 1915) * [[18ma di decembro]] - [[Joseph Barbera]], kreinto di ''Tom & Jerry'', ''The Flintstones'', ed altri (n. 1911) * [[21ma di decembro]] - [[Hassan Gouled Aptidon]], prezidanto di Djibuti (n. 1916) * 21ma di decembro - [[Saparmurat Niyazov]], prezidanto di Turkmenistan (n. 1940) * [[25ma di decembro]] - [[James Brown]], Usana kantisto di [[soul]] e pioniro di [[funk]] (n. 1933) * [[26ma di decembro]] - [[Gerald Ford]], ex-prezidanto di Usa (n. 1913) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[George Fitzgerald Smoot]], [[John C. Mather]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Roger D. Kornberg]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Andrew Zachary Fire]], [[Craig Cameron Mello]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Orhan Pamuk]]<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/books/2006/oct/12/nobelprize.awardsandprizes|title=Orhan Pamuk wins Nobel prize|date=12ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=The Guardian|language={{en}}}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Muhammad Yunus]] e [[Banko Grameen]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2006/press.html|title=The Nobel Peace Prize for 2006|publisher=Nobelprize.org|date=13ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Edmund Phelps]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2006/|title=The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=Nobelprize.org}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:yari 2000a]] 6dg6n91ipozg08itlt9oynonv4e4e3e 0 1765 994967 993827 2022-08-13T18:40:03Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Februaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''13ma di februaro''' esas la 44ma [[dio]] di la yaro segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 321 dii til la fino di la yaro (322 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == == Eventi == * [[1668]] - [[Hispania]] agnoskas [[Portugal]] kom nedependanta lando. * [[1689]] - [[Mary la 2ma di Anglia|Mary la 2ma]] kronizesas rejino di [[Anglia]], [[Skotia]] ed [[Irlando]]. * [[1768]] - [[Édouard Adolphe Casimir Joseph Mortier]], militisto e nobelo Franca (m. 1835) * [[1817]] - Pos la [[batalio di Chacabuco]], [[José de San Martín]] eniras [[Santiago, Chili|Santiago]]. * [[1945]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Federiti de la duesma mondomilito|Westala federiti]] bombardas [[Dresden]] tre severe. * 1945 - Duesma mondomilito: [[Sovietia]]ni okupas [[Budapest]], [[Hungaria]]. * [[1959]] - [[Fidel Castro]] divenas chefministro di [[Kuba]]. * 1959 - [[Rómulo Betancourt]] divenas prezidanto di [[Venezuela]]. * [[1960]] - [[Francia]] probas lua unesma [[atomobombo]]. * [[1974]] - [[Alexandr Isayevich Soljenicin|Alexandr Soljenicin]] proskriptesas ek [[Sovietia]]. * [[1980]] - Komencas [[Vintrala Olimpiala Ludi]] en Lake Placid, [[Nova-York]], [[Usa]]. * [[1984]] - En [[Sovietia]], [[Konstantin Ustinovich Chernenko|Konstantin Chernenko]] divenas chefo di komunista partiso pos la morto di [[Yuri Vladimirovich Andropov|Yuri Andropov]]. * [[1993]] - En [[Nord-Amerika]] grandega nivo-burasko en esta rivo dil kontinento. En [[Usa]] 184 homi mortas. * [[1997]] - Astronauti repareskas [[kosmala teleskopo Hubble]] venante ek [[Spaco-paromo Discovery]]. * [[2001]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 6.6 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Salvador]] e produktas 400 morti. * [[2014]] - [[Belgia]] legaligas [[eutanazio]] por kuracati di irga evo qui havas mortiva morbi. * [[2015]] - En [[Peshawar]], [[Pakistan]], adminime 19 personi mortas pos atako per bombo kontre [[moskeo]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/reuters/2015/02/13/ataque-a-mesquita-xiita-deixa-ao-menos-19-mortos-no-paquistao.htm| titulo= Ataque a mesquita xiita deixa ao menos 19 mortos no Paquistão|idiomo={{pt}}|vidita ye=13ma di februaro 2015|editero=UOL}}</ref> * [[2017]] - Adminime 13 personi mortigesas e 82 plusa homi vundesas pro bombal atako da [[talibano|talibani]] en [[Lahore]], [[Pakistan]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.lefigaro.fr/international/2017/02/13/01003-20170213ARTFIG00200-pakistan-un-attentat-a-la-bombe-fait-plusieurs-morts-a-lahore.php|titulo=Pakistan : un attentat à la bombe fait plusieurs morts à Lahore |editero=Le Monde|publikigita ye=13ma di februaro 2017|vidita ye=14ma di februaro 2017}}</ref> * [[2020]] - [[NASA]] publikigas detaloza studio pri ''486958 Arrokoth'', lor la maxim distanta objekto studiata per kosmoprobili. * [[2022]] - [[Frank-Walter Steinmeier]] rielektesas prezidanto di [[Germania]]. ==Cinematografuri== * [[1921]] - [[La granda frapo (1921 cinematografuro)|La granda frapo]] liberigesas == Naski == * [[1599]] - [[Papo Alexander la 7ma]] (m. 1667) * [[1682]] - [[Giovanni Battista Piazzetta]], Italiana piktisto (m. 1754) * [[1744]] - [[David Allan]], Skota piktisto (m. 1796) * [[1766]] - [[Thomas Malthus]], Angla ekonomikisto (m. 1834) * [[1768]] - [[Édouard Adolphe Casimir Joseph Mortier]], chefa ministro di Francia (m. 1835) * [[1793]] - [[Philipp Veit]], Germana piktisto (m. 1877) * [[1855]] - [[Paul Deschanel]], prezidanto di Francia (m. 1922) * [[1869]] - [[Sophie Pemberton]], Kanadana piktisto (m. 1959) * [[1888]] - [[Georgios Papandreou]], chefministro di Grekia (m. 1968) * [[1891]] - [[Grant Wood]], Usana piktisto (m. 1942) * [[1903]] - [[Georges Simenon]], Belga skriptisto (m. 1989)<ref>{{Extera ligilo|editero=Encyclopaedia Britannica|url=https://www.britannica.com/biography/Georges-Simenon|titulo=Georges Simenon {{!}} Belgian-French author|vidita ye=11ma di aprilo 2020|idiomo={{en}}}}</ref> * [[1906]] - [[Agostinho da Silva]], Portugalana filozofo e skriptisto (m. 1994) * [[1910]] - [[William Bradford Shockley]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1989) * [[1915]] - [[Aung San‏‎]], chefa ministro di Burma (m. 1947) * [[1929]] - [[Omar Torrijos]], Panamana militisto e politikisto (m. 1981) * [[1933]] - [[Paul Biya]], prezidanto di Kamerun * [[1934]] - [[George Segal]], Usan aktoro * [[1937]] - [[Rupiah Banda]], prezidanto di Zambia * [[1950]] - [[Peter Gabriel]], Britaniana muzikisto * [[1965]] - [[Peter O'Neill]], chefministro di Papua-Nova-Guinea * [[1974]] - [[Robbie Williams]], Usana kantisto == Morti == * [[106]] - [[Imperiestro He]], de la [[dinastio Han dil Esto]], en [[Chinia]] (n. 79) * [[1141]] - Rejulo [[Béla la 2ma di Hungaria]] (n. c. 1108) * [[1130]] - [[Papo Honorius la 2ma]] (n. 1060) * [[1332]] - [[Andronikos la 2ma Palaiologos]], imperiestro di Bizanco (n. 1259) * [[1571]] - [[Benvenuto Cellini]], Italiana skultisto ed arkitekto (n. 1500) * [[1660]] - Rejulo [[Karl la 10ma di Suedia]] (n. 1622) * [[1863]] - [[Alvan Fisher]], Usana piktisto (n. 1792) * [[1883]] - [[Richard Wagner]], Germana kompozisto (n. 1813) * [[1894]] - [[William Waddington]], chefministro di Francia (n. 1826) * [[1909]] - [[Hugo Egmont Hørring]], chefministro di Suedia (n. 1842) * [[1916]] - [[Carlos Antonio Mendoza]], prezidanto di Panama (n. 1856) * [[1942]] - [[Epitácio Pessoa]], prezidanto di Brazilia (n. 1865) * [[1956]] - [[Jan Lukasiewicz]], Polona matematikisto (n. 1878) * [[1958]] - [[Georges Rouault]], Franca piktisto (n. 1871) * [[1966]] - [[Hovsep Pushman]], Armenian-Usana piktisto (n. 1877) * [[1967]] - [[Abelardo L. Rodríguez]], prezidanto di Mexikia (n. 1899) * [[2019]] - [[Bibi Ferreira]], Brazilian aktorino (n. 1922) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Februaro]] p2pdh9ay3cwidh9kldwspgkcdxjvvl1 0 1768 994971 980292 2022-08-13T18:47:18Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Februaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''17ma di februaro''' esas la 48ma [[dio]] di la yaro segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 317 dii til la fino di la yaro (318 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == == Eventi == * [[1598]] - [[Boris Godunov]] divenas [[Listo di monarki di Rusia|caro di Rusia]]. * [[1600]] - [[Italia]]na filozofo [[Giordano Bruno]] brulesas en rogo pri [[herezio]]. * [[1753]] - En [[Suedia]] (e [[Finlando]]) on uzeskas [[Gregoriala kalendario|nova kalendario]]. La sequanta dio esas la [[1ma di marto]]. * [[1867]] - Unesma navo tranavigas la [[kanalo di Suez]]. * [[1906]] - En [[Vatikano]], [[papo Pius la 10ma]] publikigas [[encikliko]] qua kritikas separo inter eklezio e stato en [[Francia]]. * [[1936]] - En [[Paraguay]], [[Eusebio Ayala]] revokesas de la povo per [[stato-stroko]]. * [[1949]] - [[Chaim Weizmann]] divenas l'unesma prezidanto di [[Israel]]. * [[1958]] - [[Papo Pius la 12ma]] anuncas ke [[Santa Clara de Assisi]] (1194 til 1253) esas guardanta santo di [[televiziono]] pro elua spiritala vizioni. * [[1964]] - Militisti probas revokar [[Léon M'Ba]] de povo per [[stato-stroko]]. [[Francia]] intervenas favoroze a M'Ba, e la stato-stroko falias. * [[1979]] - [[Popul-Republiko Chinia]] atakas [[Vietnam]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/17/default.stm|titulo=1979: China invades Vietnam|editero=BBC|vidita ye=4ma di oktobro 2018}}</ref> * [[2006]] - Fango-glitado eventas en Leyte, [[Filipini]], e produktas adminime 1800 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Southern Leyte Landslide, 2006|editero=International Recovery Platform |url=https://www.recoveryplatform.org/countries_and_disasters/disaster/38/southern_leyte_landslide_2006 |vidita ye=25ma di decembro 2020|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2008]] - [[Kosovo]] formale deklaras lua nedependo de [[Serbia]]. * [[2011]] - Komencas protesti en [[Libia]] kontre la diktatoreso di [[Muhammar Gaddafi]]. * 2011 - En [[Bahrain]], polico mortigas 3 personi qui demonstris pri politikala libereso e respekto a [[homala yuri]]. == Naski == * [[1653]] - [[Arcangelo Corelli]], Italiana kompozisto (m. 1713) * [[1754]] - [[Nicolas Baudin]], Franca botanikisto ed explorero (m. 1803) * [[1820]] - [[Henri Vieuxtemps]], Belga violinisto (m. 1881) * [[1836]] - [[Gustavo Adolfo Bécquer]], Hispana poeto e skriptisto por teatro (m. 1870) * [[1837]] - [[Pierre Auguste Cot]], franca piktisto * [[1847]] - [[Otto Albert Blehr]], chefministro di Norvegia (m. 1927) * [[1888]] - [[Otto Stern]], Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1969) * [[1906]] - [[Galo Plaza Lasso]], prezidanto di Equador (m. 1987) * [[1925]] - [[Hal Holbrook]], Usan aktoro * [[1930]] - [[Ruth Rendell]], Angla skriptisto (m. 2015) * [[1941]] - [[Fernando Gabeira]], Braziliana politikisto e jurnalisto * [[1955]] - [[Mo Yan]], pseudonimo di '''Guan Moye''', Chiniana skriptisto, Nobel-laureato * [[1963]] - [[Michael Jordan]], Usana basketbalisto * [[1969]] - [[David Douillet]], Franca judoisto * [[1972]] - [[Ralphie May]], Usana komediisto ed aktoro (m. 2017) * [[1981]] - [[Paris Hilton]], Usan aktorino ed heredantino di Hilton Hoteli * [[1982]] - [[Adriano Leite Ribeiro]], '''Adriano''', Braziliana futbalisto == Morti == * [[1371]] - Caro [[Ivan Aleksandar di Bulgaria]] (n. 1331) * [[1600]] - [[Giordano Bruno]], Italiana filozofo, brulita (n. 1548) * [[1673]] - Jean Baptiste Poquelin alias [[Molière]], Franciana skriptisto (n. 1622) * [[1909]] - Apasho-chefo [[Geronimo]] (originale ''Goyathlay'' ‘ta qua ocitas’) * [[1919]] - [[Wilfrid Laurier]], chefministro di Kanada (n. 1841) * [[1924]] - [[Oskar Merikanto]], Finlandana kompozisto (n. 1868) * [[1934]] - Rejulo [[Albert la 1ma di Belgia]] (n. 1875) * [[1966]] - [[Hans Hofmann]], German-Usana piktisto (n. 1880) * [[1970]] - [[Shmuel Yosef Agnon]], Israelana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1888) * [[1973]] - [[Pixinguinha]], pseudonimo di '''Alfredo da Rocha Viana Filho''', Braziliana muzikisto e kompozisto (n. 1897) * [[1982]] - [[Thelonious Monk]], Usana jazo-muzikisto (n. 1917) * [[1996]] - [[Hervé Bazin]], Franca skriptisto (n. 1911) * [[1997]] - [[Darcy Ribeiro]], Brazilian antropologo, skriptisto e politikisto (n. 1922) * [[1998]] - [[Ernst Jünger]], Germana skriptisto (n. 1895) * [[2004]] - [[José López Portillo]], prezidanto di Mexikia (n. 1920) * [[2007]] - [[Maurice Papon]], Franca civila servanto qua kunlaboris kun [[nacional-socialista Germania]] (n. 1910) * [[2020]] - [[Mário da Graça Machungo]], chefministro di Mozambik (n. 1940) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Februaro]] nn6snhof71qizl8qptsxwhpbuo2t8xw 0 1800 994982 982170 2022-08-13T19:11:09Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Marto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''29ma di marto''' esas la 88ma [[dio]] di la yaro (89ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 277 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[537]] - [[Papo Vigilius|Vigilius]] divenas papo. * [[1693]] - [[Curitiba]], en [[Brazilia]], fondesas. * [[1908]] - En la batalio di Dokotchi, Francia vinkas [[rejio Wadai]], en nuna [[Chad]]. * [[1947]] - Dum la nokto (29ma til la 30ma di marto) eventas revolto di [[Nacionalismo|nacionalisti]] en [[Madagaskar]] kontre [[Francia|Franca]] koloniala rejimo. L'administro di Franca chefministro [[Paul Ramadier]] responsas kun forta represo. * [[1962]] - [[Stato-stroko]] en [[Arjentinia]] renversas [[Arturo Frondizi]] de povo. * [[1973]] - [[Vietnam-milito]]: Lasta Usana soldati departas de Sud-Vietnam. * [[1974]] - ''[[Mariner 10]]'' preterflugas [[Merkuro]]. * [[1999]] - Industrial indexilo ''[[Dow Jones]]'' unesmafoye supervenas {{formatnum:10000}} punti. * [[2016]] - Viro kidnapas aviono de la kompanio ''Egypt Air'' qua esis fluganta de [[Kairo]] ad [[Alexandria]] ed obligas la pilotisto tervenar en [[Larnaka]], [[Chipro]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://www1.folha.uol.com.br/mundo/2016/03/1755065-aviao-da-egypt-air-e-sequestrado-e-desviado-para-o-chipre.shtml |titulo=Avião da Egypt Air é sequestrado e forçado a pousar no Chipre |editero=Folha de São Paulo|idiomo= {{pt}}|accessdate = 29ma di marto 2016}}</ref> Pose la kidnapanto demandas asilo en Chipro.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Homem sequestra avião egípcio e pede asilo no Chipre|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2016/03/29/homem-sequestra-aviao-egipcio-e-pede-asilo-no-chipre.htm|vidita ye=29ma di marto 2016|idiomo={{pt}}|editero=UOL}}</ref> == Naski == * [[1553]] - [[Vicentzos Kornaros]], Greka poeto (m. 1613 o 1614) * [[1790]] - [[John Tyler]], prezidanto di Usa (m. 1862) * [[1799]] - [[Edward Smith-Stanley]], chefministro di Unionita Rejio (m. 1869) * [[1895]] - [[Ernst Jünger]], Germana skriptisto (m. 1998) * [[1900]] - [[John McEwen]], chefministro di Australia (m. 1980) * [[1901]] - [[Fritz Pümpin]], Suisa piktisto (m. 1972) * [[1916]] - [[Abu Sadat Mohammad Sayem]], prezidanto di Bangladesh (m. 1997) * [[1927]] - [[John Robert Vane]], Britaniana farmakologiisto, Nobel-laureato (m. 2004) * [[1929]] - [[Lennart Meri]], skriptisto, ministro di exterlandal aferi e prezidanto di Estonia (m. 2006) * [[1930]] - [[Anerood Jugnauth]], prezidanto di Maurico (m. 2021) * [[1937]] - [[Smarck Michel]], chefministro di Haiti (m. 2012) * [[1939]] - [[Terence Hill]], Italian aktoro e filmifisto * [[1940]] - [[Astrud Gilberto]], Braziliana kantistino * [[1941]] - [[Joseph Hooton Taylor Jr.]], Usana fizikisto, Nobel-laureato pri fiziko * [[1943]] - [[John Major]], chefministro di Unionita Rejio * 1943 - [[Eric Idle]], Britanian aktoro * [[1944]] - [[Nana Akufo-Addo]], prezidanto di Ghana * [[1946]] - [[Robert James Shiller]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1951]] - [[Roger Myerson]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1968]] - [[Lucy Lawless]], Usana kantistino, aktorino e dansistino * [[1972]] - [[Milton Wynants]], Uruguayana biciklisto * [[1976]] - [[Jennifer Capriati]], Usana tenisisto * [[1979]] - [[Katarina Radivojević]], Serbian aktorino * [[1979]] - [[Estela Giménez Cid]], Hispana gimnastikistino * [[1986]] - [[Yuri Alvear]], Kolumbiana judoistino == Morti == * [[1058]] - [[Papo Stefanus la 9ma]] (n. c. 1020) * [[1792]] - Rejulo [[Gustaf la 3ma di Suedia]] (n. 1746) * [[1888]] - [[Charles-Valentin Alkan]], Franca kompozisto (n. 1813) * [[1891]] - [[Georges Seurat]], Franca piktisto (n. 1859) * [[1901]] - [[Fritz Pümpin]], Suisa piktisto (m. 1972) * [[1912]] - [[Robert Falcon Scott]], Sud-polara explorero (n. 1868) * [[1959]] - [[Barthélemy Boganda]], chefministro di Centrafrika (n. 1910) * [[1966]] - [[Stylianos Gonatas]], chefministro di Grekia (n. 1876) * [[1981]] - [[Eric Eustace Williams]], chefministro di Trinidad e Tobago (n. 1911) * [[1982]] - [[Carl Orff]], Germana kompozisto (n. 1895) * [[2007]] - [[Tosiwo Nakayama]], prezidanto di Federata Stati di Mikronezia (n. 1931) * [[2017]] - [[Alexei Alexeyevich Abrikosov]], Rusa fizikisto, Nobel-laureato (n. 1928) * [[2020]] - [[Philip Warren Anderson]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1923) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Marto]] 25nto9h4dk3ye1jaozfijwkzz5wdddm 0 1821 994976 992826 2022-08-13T18:50:32Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Aprilo}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''23ma di aprilo''' esas la 113ma [[dio]] di la yaro (114ma en bisextila yari) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 252 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Internaciona Dio dil [[libro]] * Dio por Memorajo dil Masakro di Armeniani en [[1915]] * Dio di [[Santa Georgios de Kapadocia]] en multa regioni == Eventi == * [[34]] - Segun kalkulo da [[Isaac Newton]], [[Iesu]] krucagesis ca dato. * [[1014]] - En la [[batalio di Clontarf]], [[Irlando|Irlandani]] komandita da Brian Boru vinkas [[Vikingo|Vikingi]] e lia federiti. Quankam Brian Boru mortas en la batalio, Vikingi de [[Dublin]] perdas povo. * [[1605]] - Caro [[Boris Godunov]] mortas en [[Rusia]]. * [[1778]] - [[Usa]]na John Paul Jones kun 30 plusa volontarii desembarkas en Whitehaven, [[Anglia]], e brulas l'urbo.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.history.com/this-day-in-history/john-paul-jones-burns-whitehaven-england?cmpid=Social_FBPAGE_HISTORY_20150423_172438225&linkId=13725878 |titulo=John Paul Jones burns Whitehaven, England |idiomo={{en}}|vidita ye=24ma di aprilo 2015|autoro=History.com}}</ref> * [[1915]] - Komencas la deporto di 235 (o 270) [[Armenia|Armena]] intelektozi de [[Istanbul]] vers [[Ankara]]. Kleriki, mediki, editisti, jurnalisti, advokati, docisti ed altri arestesas e deportesas. Kelk ek li mortigesos. * [[1949]] - Che [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]], [[komunismo|komunista]] trupi okupas [[Nanjing]]. * [[1956]] - Che [[Usa]], la Supra Tribunalo interdiktas la [[rasala separigo]] en omnibusi. * [[1977]] - Che [[Barcelona]], {{formatnum:100000}} personi demonstras en stradi pri autonomeso di [[Katalunia]]. * [[1993]] - La habitantaro di [[Eritrea]] votas pri nedependo de [[Etiopia]]. * [[2015]] - [[Italia]]na rivogarderi salvas 84 enmigranti qui transportabis en batelo qua sinkis en [[Mediteraneo]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2015/04/23/mais-84-migrantes-sao-salvos-no-mediterraneo.htm |titulo=Mais 84 migrantes são salvos no Mediterrâneo|vidita ye=23ma di aprilo 2015|idiomo={{pt}}|editero=UOL|autoro=AFP}}</ref> * [[2017]] - En [[Francia]], eventas l'unesma votado por sucedar la prezidanto [[François Hollande]]. [[Marine Le Pen]] ed [[Emmanuel Macron]] disputos la duesma votado ye la [[7ma di mayo]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Macron e Le Pen vão ao 2º turno na França; adversários assumem derrota|url=http://www1.folha.uol.com.br/mundo/2017/04/1877896-macron-e-le-pen-vao-ao-2-turno-na-franca-mostra-resultado-preliminar.shtml|editero=Folha de São Paulo|vidita ye=23ma di aprilo 2017|idiomo= {{fr}}}}</ref> == Naski == * [[1791]] - [[James Buchanan]], prezidanto di Usa (m. 1868) * [[1812]] - [[Frederick Whitaker]], chefministro di Nova-Zelando (m. 1891) * [[1819]] - [[Edward Stafford]], chefministro di Nova-Zelando (m. 1901) * [[1823]] - [[Abdülmecit la 1ma]], [[Otoman imperio|Otomana]] sultano (m. 1861) * [[1855]] - [[Marco Fidel Suárez]], prezidanto di Kolumbia (m. 1927) * [[1857]] - [[Ruggero Leoncavallo]], Italiana kompozisto (m. 1919) * [[1858]] - [[Max Planck]], Germana fizikisto, [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Nobel-laureato]] pri [[fiziko]] (m. 1947) * [[1867]] - [[Johannes Andreas Grib Fibiger]], Dana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1928) * [[1873]] - [[Theodor Körner]], prezidanto di Austria (m. 1957) * [[1891]] - [[Sergei Prokofiev]], Rusa kompozisto (m. 1953) * [[1897]] - [[Pixinguinha]], Braziliana kompozisto (m. 1973) * 1897 - [[Lester Bowles Pearson]], chefministro di Kanada, Nobel-laureato pri paco (m. 1972) * [[1899]] - [[Bertil Ohlin]], Suedian ekonomikisto, Nobel-laureato pri ekonomiko (m. 1979) * [[1902]] - [[Halldór Laxness]], Islandana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1998) * [[1911]] - [[Józef Cyrankiewicz]], chefministro di Polonia (m. 1999) * [[1928]] - [[Shirley Temple]], Usan aktorino e politikistino (m. 2014) * [[1929]] - [[George Steiner]], Franc-Usana filozofo e literaturala kritikisto (m. 2020) * [[1936]] - [[Roy Orbison|Roy Kelton Orbison]], [[Usa]]na muzikisto (m. 1988) * [[1939]] - [[Lee Majors]], Usan aktoro * [[1941]] - [[Paavo Lipponen]], chefministro di Finlando * [[1943]] - [[Frans Koppelaar]], Nederlandana piktisto * [[1952]] - [[Narada Michael Walden]], Usana kompozisto e kantisto * [[1954]] - [[Michael Moore]], Usana filmifisto * [[1960]] - [[Steve Clark]], Angla gitaristo ([[Def Leppard]]) (m. 1991) * [[1978]] - [[Gezahegne Abera]], Etiopian atleto == Morti == * [[1605]] - [[Boris Godunov]], caro di Rusa imperio (n. c. 1551) * [[1616]] - ([[Juliala kalendario]]) [[William Shakespeare]], Angla skriptisto (n. 1564) * 1616 - [[Miguel de Cervantes]], Hispana skriptisto (n. 1547) * [[1868]] - [[Ramón María Narváez]], chefministro di Hispania (n. 1800) * [[1869]] - [[José María Plá]], prezidanto di Uruguay (n. 1794) * [[1942]] - [[Carlos Freile Larrea]], prezidanto di Equador (n. 1876) * [[1947]] - [[Gyula Károlyi]], chefministro di Hungaria (n. 1871) * [[1951]] - [[Charles G. Dawes]], viceprezidanto di Usa, Nobel-laureato pri paco (n. 1865) * [[1966]] - [[Joseph Nemours Pierre-Louis]], prezidanto di Haiti (n. 1900) * [[1981]] - [[Josep Pla i Casadevall]], Kataluniana skriptisto (n. 1897) * [[1989]] - [[Hamani Diori]], prezidanto di Nijer (n. 1916) * [[1990]] - [[Paulette Goddard]], Usan cinem-aktorino (n. 1911) * [[1992]] - [[Satyajit Ray]], Indiana filmifisto (n. 1921) * [[1998]] - [[Konstantinos Karamanlis]], prezidanto di Grekia (n. 1907) * [[2007]] - [[Boris Nikolayevich Yelcin|Boris Yelcin]], prezidanto di Rusia<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.nytimes.com/2007/04/23/world/europe/23cnd-yeltsin.html |titulo= Boris Yeltsin, Russia’s First Post-Soviet Leader, Is Dead|editero= The New York Times|vidita ye= 25ma di agosto 2019|publikigita ye=23ma di aprilo 2007|idiomo= {{en}}}}</ref> (n. 1931) * [[2016]] - [[Banharn Silpa-Archa]], chefministro di Tailando (n. 1932) * [[2019]] - Granda-duko [[Jean de Luxemburgia]] (n. 1921)<ref>{{Extera ligilo|surnomo=Editor |nomo=Brittani BargerDeputy|titulo= BREAKING: Grand Duke Jean of Luxembourg dies at the age of 98 |url=http://royalcentral.co.uk/europe/luxembourg/breaking-grand-duke-jean-of-luxembourg-dies-at-the-age-of-98-119830 |editero=Royal Central|vidita ye=23ma di aprilo 2019 |publikigita ye=23ma di aprilo 2019}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Aprilo]] evk7v8frbd99ncds4tysg7dec1j06a6 0 1854 994984 982632 2022-08-13T19:13:10Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Junio}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''7ma di junio''' esas la 158ma [[dio]] di la yaro (159ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 207 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[1494]] - [[Portugal]] e [[Hispania]] signatas [[Kontrato di Tordesillas]] qua dividas nova teri deskovrata inter la du rejii. * [[1654]] - [[Louis la 14ma di Francia|Louis la 14ma]] kronizesas [[Listo pri monarki di Francia|rejulo di Francia]]. * [[1692]] - [[Ter-tremo]] en [[Jamaika]] destruktas l'urbo Port Royal. * [[1788]] - [[Dio di teguli]], en [[Francia]]: komencas protesti en [[Grenoble]] pro la mala ekonomiala situeso, e kontre nova imposti. * [[1880]] - [[Chili]] vinkas la [[batalio di Arica]] en la [[milito di Pacifiko]], kontre [[Bolivia]] e [[Peru]]. * [[1893]] - Unesma agado di civila desobedio de [[Mahatma Gandhi|Gandhi]]. * [[1905]] - Uniono inter [[Suedia]] e [[Norvegia]] finas. * [[1917]] - [[Unesma mondomilito]]: [[Unionita Rejio]] vinkas la [[batalio di Messines]] kontre [[Germanian imperio|Germana]] forci. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Batalio di Midway]] finas, kun vinko di [[Usa]]. * [[1945]] - Rejulo [[Haakon la 7ma di Norvegia]] retroiras de [[London]] a [[Oslo]]. * [[1948]] - [[Edvard Beneš]] ne aceptas signatar [[konstituco]] qua transformas [[Chekoslovakia]] en [[komunismo|komunista]] stato, e renuncas a prezidanteso di la lando. * [[1967]] - Dum [[sis-dia milito]] [[Israel]]ana trupi eniras [[Jerusalem]]. * [[1981]] - Milital aeroplani di [[Israel]] atakas atomo-energiifeyo Osiraq en [[Irak]]. * [[1989]] - En [[Dania]], lego qua permisas samasexua mariajo aprobesas.<ref>[http://users.cybercity.dk/~dko12530/s2.htm The Registered Partnership Act]</ref><ref>{{cite web|url=http://www.nytimes.com/1989/10/02/world/rights-for-gay-couples-in-denmark.html |title=Sheila Rule: Rights for Gay Couples in Denmark|publisher=''New York Times''|date= 2ma di oktobro 1989|accessdate= 7ma di junio 2012}}</ref> * [[1991]] - [[Volkano]] [[Monto Pinatubo|Pinatubo]] explozas en [[Filipini]] e genitas nubo di cindro kun 7km de altajo. * [[2015]] - Atako per bombo en merkato di Maiduguri, [[Nigeria]], produktas 16 morti e 24 vunditi.<ref>{{cite web|title= Atentado à bomba mata 16 pessoas na Nigéria|url= http://www1.folha.uol.com.br/mundo/2015/06/1638769-atentado-a-bomba-mata-16-pessoas-na-nigeria.shtml |publisher=UOL|language={{pt}}|accessdate=8ma di junio 2015}}</ref> * [[2016]] - Forta tempesti produktas severa inundadi en [[Belgia]].<ref>{{cite web|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2016/06/07/fortes-tempestades-provocam-inundacoes-na-belgica.htm |title=Fortes tempestades provocam inundações na Bélgica |accessdate=7ma di junio 2016}}</ref> * [[2017]] - Du suocidant atenti en [[Tehran]] kontre la Parlamento di [[Iran]] e kontre la mauzoleo dil Ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] mortigas adminime 12 personi e vundas 39 plusa homi. L'[[Islamana Stato]] asumas l'autoresi dil ataki.<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jun/07/shootings-iranian-parliament-khomeini-shrine|title=Iran: 12 dead in twin suicide attacks on parliament and shrine in Tehran|publisher=The Guardian|date=7ma di junio 2016|language={{en}}}}</ref> * [[2019]] - [[Theresa May]], chefministrino dil [[Unionita Rejio]], renuncas la chefeso dil Konservema partiso. * 2019 - En [[Francia]], komencas la [[Mondala Kupo di Futbalo]] por mulieri. == Naski == * [[1770]] - [[Robert Banks Jenkinson, 2ma Komto de Liverpool]], chefministro di Unionita Rejio (m. 1828) * [[1811]] - [[James Young Simpson]], Skota mediko, qua uzis [[kloroformo]] unesmafoye kom anesteziivo (m. 1870) * [[1824]] - [[José María Rojas Garrido]], prezidanto di Kolumbia (m. 1883) * [[1848]] - [[Paul Gauguin]], [[Francia|Franca]] [[pikto|piktistulo]] (m. 1903) * [[1862]] - [[Philipp Lenard]], Austriana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1947) * [[1877]] - [[Charles Glover Barkla]], Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1944) * [[1886]] - [[Henri Coandă]], Rumanian injenioro (m. 1972) * [[1896]] - [[Robert S. Mulliken]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1986) * 1896 - [[Imre Nagy]], Hungariana politikistulo (m. 1958) * [[1909]] - [[Jessica Tandy]], Britanian aktorino (m. 1994) * [[1917]] - [[Dean Martin]], Usan aktoro (m. 1995) * [[1929]] - [[John Napier Turner]], chefministro di Kanada * [[1931]] - [[Disanayaka Mudiyanselage Jayaratne]], chefministro di Sri Lanka * [[1936]] - [[Chaovarat Chanweerakul]], chefministro di Tailando * [[1942]] - [[Mohamed ElBaradei]], direktisto di [[IAEA]], Nobel-laureato pri paco * [[1945]] - [[Wolfgang Schüssel]], kancelero di Austria * [[1951]] - [[Philip Edward Davis]], chefministro di Bahama * [[1952]] - [[Orhan Pamuk]], Turka skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo * [[1953]] - [[Johnny Clegg]], Sudafrikana kompozisto, kantisto ed antropologo (m. 2019) * [[1957]] - [[Juan Luis Guerra]], Dominikana muzikistulo * [[1958]] - [[Prince Rogers Nelson]], Usana kantisto e kompozistulo (m. 2016) * [[1959]] - [[Mike Pence]], Usana politikisto * [[1967]] - [[Malina Stancheva]], Bulgara kantistino * [[1970]] - [[Cafu]], Braziliana futbalisto * [[1981]] - [[Anna Kournikova]], Rusa tenisistino == Morti == * [[1826]] - [[Joseph von Fraunhofer]], Germana fizikistulo (n. 1787) * [[1840]] - Rejulo [[Friedrich Wilhelm la 3ma di Prusia]] (n. 1770) * [[1843]] - [[Friedrich Hölderlin]], Germana skriptisto (n. 1770) * [[1894]] - Rejulo [[Hassan la 1ma di Maroko]] (n. 1836) * [[1927]] - [[José Pedro Montero]], prezidanto di Paraguay (n. 1878) * [[1951]] - [[Georg Schallermair]], Germana militisto (n. 1894) * [[1954]] - [[Alan Turing]], Britaniana matematikisto (n. 1912) * [[1962]] - [[Andrés Ignacio Menéndez]], prezidanto di Salvador (n. 1879) * [[1966]] - [[Hans Peter Wilhelm Arp]], Germana-Franca skultisto e piktisto (n. 1886) * [[1967]] - [[Dorothy Parker]], Usana skriptisto e poetino (n. 1893) * [[1978]] - [[Ronald George Wreyford Norrish]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1897) * [[1980]] - [[Henry Miller]], Usana skriptisto e piktisto (n. 1891) * [[2001]] - [[Víctor Paz Estenssoro]], prezidanto di Bolivia (n. 1907) * [[2002]] - [[Basappa Danappa Jatti]], vice-prezidanto e provizora prezidanto di India (n. 1912) * [[2008]] - [[Dino Risi]], Italiana cinematografisto (n. 1916) * [[2011]] - [[Jorge Semprún]], Hispana skriptisto (n. 1923) * [[2013]] - [[Pierre Mauroy]], chefministro di Francia (n. 1928) * [[2015]] - [[Christopher Lee]], Angla aktoro (n. 1922) ==Referi== {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Junio]] 2byosqr77w4059skqy79lvdmre2zy7a 0 1916 994978 992824 2022-08-13T19:00:38Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Agosto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''24ma di agosto''' esas la 236ma [[dio]] di la yaro (237ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 129 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[79]] - [[Vezuvio]] eruptas, e sepultas [[Pompeii]], [[Herculaneum]] e Stabiae, e mortigas multa habitanti de la urbi (posibla dio). * [[1452]] - [[Johann Gutenberg]] kompletigas l'unesma imprimuro di [[Biblo]]. * [[1792]] - [[Austria]]ni komencas [[Siejo di Thionville (1792)|siejar Thionville]], en [[Francia]]. * [[1800]] - Navala kombati inter [[Britania]]na e [[Francia|Franca]] navi proxim [[Malta]].<ref>{{cite book|language={{fr}}|author=Danielle e Bernard Quintin|title =Viénot de Vaublanc (Jean-Baptiste Bernard)|publisher=Dictionnaire des chefs de brigade, colonels et capitaines |year=2012 |pages=314 |isbn=978-2-901952-91-6 |url=http://books.google.fr/books?id=psq_cP-F-wwC&pg=PA306}}</ref> * [[1952]] - Britaniana trupi foriras [[kanalo di Suez]]. * [[1954]] - Pos violentoza politikala krizo sequante a la morto di Rubens Vaz, [[Getúlio Vargas]] [[suocido|suocidas]] per pafado kontre lua kordio. [[João Café Filho]], la viceprezidanto, asumas povo. La suocido di Vargas efektigas granda komociono en la populo, e granda turbo sequas lua funeral ofico.<ref name=BBC1/> * [[1990]] - [[Armenia]] deklaras nedependo de [[Sovietia]]. * [[1991]] - [[Rusia]] ed [[Ukraina]] deklaras su nedependanta. [[Boris Nikolayevich Yelcin|Boris Yelcin]] agnoskas la nedependo di [[Estonia]] e [[Latvia]]. * [[2004]] - En [[Rusia]] du avioni kolizionegas poka minuti pos flugeskar del [[aeroportuo]] Domodedovo. On suspektas ke la kauzo esis suocidant atako da Chechena teroristi. * [[2006]] - Internacion Astronomial Uniono deklaras ke pos ta dato [[Plutono]] konsideresos [[planeto|nano-planeto]]. * [[2011]] - [[Ter-tremo]] en [[Peru]] kun forteso 7 che la [[skalo di Richter]] produktas 1 mortinto e 20 vunditi. * [[2015]] - [[Ido-konfero 2015|Ido-konfero]] en [[Berlin]], [[Germania]] komencas. * [[2016]] - Ter-tremo kun forteso 6.2 che la [[skalo di Richter]] frapas la centro di Italia e produktas adminime 159 morti e plua kam 360 personi vundita.<ref>{{cite web|url=http://noticias.uol.com.br/internacional/ultimas-noticias/2016/08/23/terremoto-de-magnitude-62-atinge-regiao-no-centro-da-italia.htm|title=Terremoto atinge centro da Itália e causa danos e mortos|accessdate=24ma di agosto 2016|publisher=UOL|language={{pt}}}}</ref> * 2016 - [[Kolumbia]]na guverno e la grupo gerilera* [[FARC]] signatas paco-pakto en [[Havana]].<ref>{{cite web|title=Colombia and Farc rebels sign historic peace agreement|url=http://www.bbc.com/news/world-latin-america-37180752|publisher=BBC|accessdate=24ma di agosto 2016}}</ref> * [[2017]] - En [[Brazilia]], batelo kun 124 personi ennnave qua vojajis de [[Itaparica]] vers [[Salvador (Bahia)|Salvador]] naufrajas, e produktas adminime 18 morti.<ref>{{cite web|url=http://www.correiobraziliense.com.br/app/noticia/brasil/2017/08/25/internas_polbraeco,620609/naufragio-na-bahia-tem-18-vitimas-confirmadas-marinha-retoma-buscas.shtml|title=Naufrágio na Bahia tem 18 vítimas confirmadas; Marinha retoma buscas hojedate=25ma di agosto 2017 |accessdate=27ma di agosto 2017|publisher=Correio Braziliense|language={{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1772]] - Rejulo [[Willem la 1ma di Nederlando]] (m. 1843) * [[1792]] - [[Joaquim António de Aguiar]], chefministro di Portugal (m. 1884) * [[1856]] - [[Manuel Allendesalazar Muñoz]], chefministro di Hispania (m. 1923) * [[1865]] - Rejulo [[Ferdinand la 1ma di Rumania]] (m. 1927) * [[1893]] - [[Haim Ernst Wertheimer]], German-Israelana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1978) * [[1899]] - [[Jorge Luis Borges]], Arjentiniana skriptisto (m. 1986) * 1899 - [[Albert Claude]], Belgiana biologiisto, Nobel-laureato (m. 1983) * [[1904]] - [[Aparicio Méndez]], prezidanto di Uruguay (m. 1988) * [[1905]] - [[Siaka Stevens]], prezidanto e chefministro di Sierra Leone (m. 1988) * [[1922]] - [[René Lévesque]], Kanadana jurnalisto e politikisto (m. 1987) * [[1924]] - [[Ahmadou Ahidjo]], prezidanto di Kamerun (m. 1989) * [[1927]] - [[Harry Markowitz]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1928]] - [[Antonio Ozores]], Hispan aktoro (m. 2010) * [[1929]] - [[Yaser Arafat]], Palestiniana chefo (m. 2004) * [[1935]] - [[Tsutomu Hata]], chefministro di Japonia * [[1947]] - [[Paulo Coelho]], Braziliana skriptisto * [[1948]]- [[Jean-Michel Jarre]], Franca kompozisto e muzikisto * 1948 - [[Sauli Niinistö]], prezidanto di Finlando * [[1958]] - [[Tracy Harris]], Usan artistino * [[1964]] - [[Mark Evan Cerny]], Usana desegnisto di videoludi * [[1968]] - [[Andreas Kisser]], Braziliana kantisto ([[Sepultura]]) * [[1973]] - [[Inge de Bruijn]], Nederlandana natistino ==Morti == * [[1540]] - [[Girolamo Francesco Maria Mazzola]], konocita kom ''[[Parmigianino]]'', Italiana piktisto (n. 1503) * [[1832]] - [[Nicolas Léonard Sadi Carnot]], Franca fizikisto ed injenioro (n. 1798) * [[1838]] - [[Ferenc Kölcsey]], Hungara nacionala poeto (n. 1790) * [[1902]] - [[Juan Bautista Egusquiza]], prezidanto di Paraguay (n. 1845) * [[1929]] - [[Juan Antonio Escurra]], prezidanto di Paraguay (n. 1859)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Juan Antonio Escurra - helpes.eu |url=http://www4.helpes.eu/01234078/JuanAntonioEscurra|vidita ye=30ma di decembro 2017}}</ref> * [[1943]] - [[Simone Weil]], Franca filozofo (n. 1909) * [[1950]] - [[Arturo Alessandri Palma]], prezidanto di Chili (n. 1868) * [[1954]] - [[Getúlio Vargas]], Braziliana prezidanto ([[su-ocido) (n. 1882)<ref name=BBC1>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/24/newsid_4544000/4544759.stm |titulo=1954: Brazilian president found dead|editero=BBC |vidita ye=4ma di agosto 2016}}</ref> * [[1966]] - [[Tadeusz Bór-Komorowski]], Polona politikisto e militisto (n. 1895) * [[1983]] - [[Pentti Saarikoski]], Finlandana skriptisto (n. 1937) * [[2007]] - [[Abdul Rahman Arif]], prezidanto di Irak (n. 1916) * [[2016]] - [[Walter Scheel]], prezidanto di [[West-Germania]] (n. 1919)<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.nytimes.com/2016/08/25/world/europe/walter-scheel-west-germany-obituary.html?_r=0|titulo=Walter Scheel, Leading Figure in West German Thaw With the East, Dies at 97|editero=New York Times|publikigita ye=24ma di agosto 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * 2016 - [[Roger Yonchien Tsien]], Usana biokemiisto, Nobel-laureato pri kemio (n. 1952)<ref name=wendy>{{Extera ligilo|titulo=Roger Y. Tsien, chemist shared Nobel for tool to research Alzheimer’s, dies at 64 |url=https://www.washingtonpost.com/national/health-science/roger-y-tsien-chemist-shared-nobel-for-tool-to-research-alzheimers-dies-at-64/2016/08/31/90ca6de8-6fc9-11e6-8533-6b0b0ded0253_story.html |editero=The Washington Post | publikigita ye=31ma di agosto 2016 | vidita ye=1ma di septembro 2016}}</ref> * [[2020]] - [[Pascal Lissouba]], prezidanto di Republiko Kongo (n. 1932) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Agosto]] rmjsdbi8jf03a8q8wcrptaksfqk043h 994980 994978 2022-08-13T19:03:21Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo +morto wikitext text/x-wiki {{Agosto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''24ma di agosto''' esas la 236ma [[dio]] di la yaro (237ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 129 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[79]] - [[Vezuvio]] eruptas, e sepultas [[Pompeii]], [[Herculaneum]] e Stabiae, e mortigas multa habitanti de la urbi (posibla dio). * [[1452]] - [[Johann Gutenberg]] kompletigas l'unesma imprimuro di [[Biblo]]. * [[1792]] - [[Austria]]ni komencas [[Siejo di Thionville (1792)|siejar Thionville]], en [[Francia]]. * [[1800]] - Navala kombati inter [[Britania]]na e [[Francia|Franca]] navi proxim [[Malta]].<ref>{{Citez jurnalo od edituro‎|idiomo={{fr}}|autoro=Danielle e Bernard Quintin|titulo=Viénot de Vaublanc (Jean-Baptiste Bernard)|editero=Dictionnaire des chefs de brigade, colonels et capitaines |publikigita ye=2012 |pages=314 |isbn=978-2-901952-91-6 |url=http://books.google.fr/books?id=psq_cP-F-wwC&pg=PA306}}</ref> * [[1952]] - Britaniana trupi foriras [[kanalo di Suez]]. * [[1954]] - Pos violentoza politikala krizo sequante a la morto di Rubens Vaz, [[Getúlio Vargas]] [[suocido|suocidas]] per pafado kontre lua kordio. [[João Café Filho]], la viceprezidanto, asumas povo. La suocido di Vargas efektigas granda komociono en la populo, e granda turbo sequas lua funeral ofico.<ref name=BBC1/> * [[1990]] - [[Armenia]] deklaras nedependo de [[Sovietia]]. * [[1991]] - [[Rusia]] ed [[Ukraina]] deklaras su nedependanta. [[Boris Nikolayevich Yelcin|Boris Yelcin]] agnoskas la nedependo di [[Estonia]] e [[Latvia]]. * [[2004]] - En [[Rusia]] du avioni kolizionegas poka minuti pos flugeskar del [[aeroportuo]] Domodedovo. On suspektas ke la kauzo esis suocidant atako da Chechena teroristi. * [[2006]] - Internacion Astronomial Uniono deklaras ke pos ta dato [[Plutono]] konsideresos [[planeto|nano-planeto]]. * [[2011]] - [[Ter-tremo]] en [[Peru]] kun forteso 7 che la [[skalo di Richter]] produktas 1 mortinto e 20 vunditi. * [[2015]] - [[Ido-konfero 2015|Ido-konfero]] en [[Berlin]], [[Germania]] komencas. * [[2016]] - Ter-tremo kun forteso 6.2 che la [[skalo di Richter]] frapas la centro di Italia e produktas adminime 159 morti e plua kam 360 personi vundita.<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/internacional/ultimas-noticias/2016/08/23/terremoto-de-magnitude-62-atinge-regiao-no-centro-da-italia.htm|titulo=Terremoto atinge centro da Itália e causa danos e mortos|vidita ye=24ma di agosto 2016|editero=UOL|idiomo={{pt}}}}</ref> * 2016 - [[Kolumbia]]na guvernerio e la grupo gerilera* [[FARC]] signatas paco-pakto en [[Havana]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Colombia and Farc rebels sign historic peace agreement|url=http://www.bbc.com/news/world-latin-america-37180752|editero=BBC|vidita ye=24ma di agosto 2016}}</ref> * [[2017]] - En [[Brazilia]], batelo kun 124 personi ennnave qua vojajis de [[Itaparica]] vers [[Salvador (Bahia)|Salvador]] naufrajas, e produktas adminime 18 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.correiobraziliense.com.br/app/noticia/brasil/2017/08/25/internas_polbraeco,620609/naufragio-na-bahia-tem-18-vitimas-confirmadas-marinha-retoma-buscas.shtml|titulo=Naufrágio na Bahia tem 18 vítimas confirmadas; Marinha retoma buscas hojepublikigita ye=25ma di agosto 2017 |vidita ye=27ma di agosto 2017|editero=Correio Braziliense|idiomo={{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1772]] - Rejulo [[Willem la 1ma di Nederlando]] (m. 1843) * [[1792]] - [[Joaquim António de Aguiar]], chefministro di Portugal (m. 1884) * [[1856]] - [[Manuel Allendesalazar Muñoz]], chefministro di Hispania (m. 1923) * [[1865]] - Rejulo [[Ferdinand la 1ma di Rumania]] (m. 1927) * [[1893]] - [[Haim Ernst Wertheimer]], German-Israelana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1978) * [[1899]] - [[Jorge Luis Borges]], Arjentiniana skriptisto (m. 1986) * 1899 - [[Albert Claude]], Belgiana biologiisto, Nobel-laureato (m. 1983) * [[1904]] - [[Aparicio Méndez]], prezidanto di Uruguay (m. 1988) * [[1905]] - [[Siaka Stevens]], prezidanto e chefministro di Sierra Leone (m. 1988) * [[1922]] - [[René Lévesque]], Kanadana jurnalisto e politikisto (m. 1987) * [[1924]] - [[Ahmadou Ahidjo]], prezidanto di Kamerun (m. 1989) * [[1927]] - [[Harry Markowitz]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1928]] - [[Antonio Ozores]], Hispan aktoro (m. 2010) * [[1929]] - [[Yaser Arafat]], Palestiniana chefo (m. 2004) * [[1935]] - [[Tsutomu Hata]], chefministro di Japonia * [[1947]] - [[Paulo Coelho]], Braziliana skriptisto * [[1948]]- [[Jean-Michel Jarre]], Franca kompozisto e muzikisto * 1948 - [[Sauli Niinistö]], prezidanto di Finlando * [[1958]] - [[Tracy Harris]], Usan artistino * [[1964]] - [[Mark Evan Cerny]], Usana desegnisto di videoludi * [[1968]] - [[Andreas Kisser]], Braziliana kantisto ([[Sepultura]]) * [[1973]] - [[Inge de Bruijn]], Nederlandana natistino == Morti == * [[1540]] - [[Girolamo Francesco Maria Mazzola]], konocita kom ''[[Parmigianino]]'', Italiana piktisto (n. 1503) * [[1832]] - [[Nicolas Léonard Sadi Carnot]], Franca fizikisto ed injenioro (n. 1798) * [[1838]] - [[Ferenc Kölcsey]], Hungara nacionala poeto (n. 1790) * [[1902]] - [[Juan Bautista Egusquiza]], prezidanto di Paraguay (n. 1845) * [[1929]] - [[Juan Antonio Escurra]], prezidanto di Paraguay (n. 1859)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Juan Antonio Escurra - helpes.eu |url=http://www4.helpes.eu/01234078/JuanAntonioEscurra|vidita ye=30ma di decembro 2017}}</ref> * [[1943]] - [[Simone Weil]], Franca filozofo (n. 1909) * [[1950]] - [[Arturo Alessandri Palma]], prezidanto di Chili (n. 1868) * [[1954]] - [[Getúlio Vargas]], Braziliana prezidanto ([[su-ocido) (n. 1882)<ref name=BBC1>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/24/newsid_4544000/4544759.stm |titulo=1954: Brazilian president found dead|editero=BBC |vidita ye=4ma di agosto 2016}}</ref> * [[1966]] - [[Tadeusz Bór-Komorowski]], Polona politikisto e militisto (n. 1895) * 1966 - [[Vicente Mejía Colindres]], prezidanto di Honduras (n. 1878) * [[1983]] - [[Pentti Saarikoski]], Finlandana skriptisto (n. 1937) * [[2007]] - [[Abdul Rahman Arif]], prezidanto di Irak (n. 1916) * [[2016]] - [[Walter Scheel]], prezidanto di [[West-Germania]] (n. 1919)<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.nytimes.com/2016/08/25/world/europe/walter-scheel-west-germany-obituary.html?_r=0|titulo=Walter Scheel, Leading Figure in West German Thaw With the East, Dies at 97|editero=New York Times|publikigita ye=24ma di agosto 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * 2016 - [[Roger Yonchien Tsien]], Usana biokemiisto, Nobel-laureato pri kemio (n. 1952)<ref name=wendy>{{Extera ligilo|titulo=Roger Y. Tsien, chemist shared Nobel for tool to research Alzheimer’s, dies at 64 |url=https://www.washingtonpost.com/national/health-science/roger-y-tsien-chemist-shared-nobel-for-tool-to-research-alzheimers-dies-at-64/2016/08/31/90ca6de8-6fc9-11e6-8533-6b0b0ded0253_story.html |editero=The Washington Post | publikigita ye=31ma di agosto 2016 | vidita ye=1ma di septembro 2016}}</ref> * [[2020]] - [[Pascal Lissouba]], prezidanto di Republiko Kongo (n. 1932) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Agosto]] 7s0pkf1e4vo4bf6qc546gcj6ydpxsrf 0 1917 994988 966574 2022-08-13T19:45:11Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo + eventi, naski, morti, referi (kompleta revizo til nun) wikitext text/x-wiki {{Agosto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''25ma di agosto''' esas la 237ma [[dio]] di la yaro (238ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 128 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio == * Dio di la nedependo, en [[Uruguay]]. ==Eventi == * [[608]] - [[Papo Bonifacius la 4ma|Bonifacius la 4ma]] divenas papo. * [[766]] - Imperiestro [[Konstantinus la 5ma]] humiligas publike 5 oficisti pos deskovrar komploto kontre lu. * [[1609]] - [[Galileo Galilei]] prizentas l'unesma [[teleskopo]] en Venezia. * [[1825]] - [[Uruguay]] deklaras nedependo de Brazilia. * [[1830]] - Komencas revoluciono en [[Belgia]]. Ye la [[4ma di oktobro]], la lando proklamas sua nedependo de [[Nederlando]]. * [[1875]] - Angla Matthew Webb natas unesmafoye tra la [[Angla Kanalo]] de [[Anglia]] a [[Francia]], en 21 hori 45 minuti. * [[1897]] - En [[Montevideo]], [[Uruguay]], prezidanto [[Juan Idiarte Borda]] mortigesas. * [[1928]] - [[Ahmet Zogu]] deklaras [[Albania]] [[monarkio]] e kronizas su kom [[Zog la 1ma]]. * [[1944]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Paris]] liberigesas. * [[1955]] - Lasta [[Sovietia|Sovietiana]] trupi foriras Austria. * [[1960]] - Komencas l'[[Olimpiala Ludi en Roma, 1960|Olimpiala Ludi]] en [[Roma]], [[Italia]]. * [[1961]] - [[Janio Quadros]], prezidanto di [[Brazilia]], renuncas guvernerio. * [[1981]] - ''[[Voyager 2]]'' preterflugas [[Saturno]]. * [[1989]] - [[Tadeusz Mazowiecki]] divenas l'unesma ne-komunista chefministro di [[Polonia]]. * [[2020]] - [[Afrika]] deklaresas libera de la viruso di [[poliomielito]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Africa declared free of wild polio in 'milestone'|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-53887947|publikigita ye=25ma di agosto 2020 |editero=BBC News}}</ref><ref>{{Extera ligilo |titulo=Africa eradicates wild poliovirus |url=https://www.afro.who.int/news/africa-eradicates-wild-poliovirus|editero=WHO |publikigita ye=25ma di agosto 2020}}</ref> ==Naski == * [[1530]] - Caro [[Ivan la 4ma di Rusia]], surnomizita "la Kruela" (m. 1584) * [[1719]] - [[Charles-Amédée-Philippe van Loo]], Franca piktisto (m. 1795) * [[1724]] - [[George Stubbs]], Angla piktisto (m. 1806) * [[1767]] - [[Antoine de Saint-Just]], Franca revolucionero (m. 1794) * [[1784]] - [[José Joaquín Prieto Vial]], prezidanto di Chili (n. 1854) * [[1786]] - Rejulo [[Ludwig la 1ma di Bavaria]] (m. 1868) * [[1795]] - [[Luis José de Orbegoso]], prezidanto di Peru (m. 1847) * [[1803]] - [[Luís Alves de Lima e Silva]], Duko de Caxias, Braziliana militestro (m. 1880) * [[1817]] - [[Alfred Francis Russell]], prezidanto di Liberia (m. 1884) * [[1837]] - [[Jacob Maris]], Nederlandana piktisto (m. 1899) * [[1841]] - [[Emil Theodor Kocher]], Suisiana medikala inquestisto, Nobel-laureato (m. 1917) * [[1845]] - [[Juan Bautista Egusquiza]], prezidanto di Paraguay (m. 1902) * 1845 - Rejulo [[Ludwig la 2ma di Bavaria]] (m. 1886) * [[1862]] - [[Louis Barthou]], chefministro di Francia (m. 1934) * [[1882]] - [[Sean Thomas O'Kelly]], prezidanto di Republiko Irlando (m. 1966) * [[1891]] - [[Otilio Ulate Blanco]], prezidanto di Kosta Rika (m. 1973) * 1891 - [[Wacław Wąsowicz]], Polona piktisto (m. 1942) * [[1899]] - [[Rufino Tamayo]], Mexikiana piktisto (m. 1991) * [[1900]] - [[Hans Adolf Krebs]], Germana mediko e biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1981) * [[1911]] - [[Võ Nguyên Giáp]], Vietnamana generalo (m. 2013) * [[1912]] - [[Erich Honecker]], chefo di Est-Germania (m. 1994) * [[1916]] - [[Frederick Chapman Robbins]], Usana pediatro, Nobel-laureato (m. 2003) * [[1918]] - [[Leonard Bernstein]], Usana muzikisto, kompozisto e docisto di muziko (m. 1990) * [[1921]] - [[Daniel Oduber Quirós]], prezidanto di Kosta Rika (m. 1991) * [[1923]] - [[Reima Pietilä]], Finlandan arkitekto (m. 1923) * [[1928]] - [[Herbert Kroemer]], Germana profesoro, Nobel-laureato pri fiziko * [[1930]] - [[Sean Connery]], Skota aktoro (m. 2020) * 1930 - [[Baldur Ragnarsson]], Islandana poeto (m. 2018) * [[1952]] - [[Charles Moen Rice]], Usana biologiisto * [[1958]] - [[Tim Burton]], Usana filmifisto * [[1959]] - [[Bernardo Rezende]], ''[[Bernardinho]]'', Braziliana ex-volebalisto ed entrenisto * [[1963]] - [[Miro Cerar]], chefministro di Slovenia * [[1966]] - [[Derek Sherinian]], Usana muzikisto * [[1970]] - [[Claudia Schiffer]], Germana manekinino * [[1987]] - [[Liu Yifei]], Chinian aktorino ==Morti == * [[1270]] - Rejulo [[Louis la 9ma di Francia]] "la Santa" (n. 1214) * [[1688]] - [[Henry Morgan]], Angla pirato (n. 1635) * [[1699]] - Rejulo [[Christian la 5ma di Dania]] (n. 1646) * [[1776]] - [[David Hume]], Skota filozofo (n. 1711) * [[1819]] - [[James Watt]], Angla inventisto (n. 1736) * [[1822]] - [[William Herschel]], German astronomo (n. 1738) * [[1867]] - [[Michael Faraday]], Angla fizikisto (n. 1867) * [[1886]] - [[Zinovios Valvis]], chefministro di Grekia (n. 1800) * [[1900]] - [[Friedrich Nietzsche]], Germana filozofo ed skriptisto (n. 1844) * [[1897]] - [[Juan Idiarte Borda]], prezidanto di Uruguay (n. 1844) * 1900 - [[Kuroda Kiyotaka]], chefministro di Japonia (n. 1840) * [[1904]] - [[Henri Fantin-Latour]], Franca piktisto (n. 1836) * [[1908]] - [[Henri Becquerel]], Franca fizikisto, Nobel-laureato (n. 1852) * [[1926]] - [[Thomas Moran]], Usana piktisto (n. 1837) * [[1967]] - [[Stanley Bruce]], chefministro di [[Australia]] (n. 1883) * [[1976]] - [[Eyvind Johnson]], Sueda skriptisto, Nobel-laureato (n. 1900) * [[1984]] - [[Truman Capote]], Usana skriptisto (n. 1924) * [[1988]] - [[Françoise Dolto]], Franca [[Pediatrio|pediatriisto]] e psikologo (n. 1908) * [[2000]] - [[Carl Barks]], Usana desegnisto di "Donald Duck" (n. 1901) * [[2006]] - [[Noor Mohamed Hassanali]], prezidanto di Trinidad e Tobago (n. 1918) * [[2007]] - [[Raymond Barre]], chefministro di Francia (n. 1924) * [[2009]] - [[Edward Kennedy]], Usana politikistulo (n. 1932) * [[2012]] - [[Neil Armstrong]], Usan astronauto (n. 1930) * [[2016]] - [[James Cronin]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1931)<ref>{{Extera ligilo|url=http://chicago.suntimes.com/news/nobel-laureate-u-of-c-professor-emeritus-james-cronin-dead-at-84/|titulo=Nobel laureate, U of C professor emeritus James Cronin dead at 84|vidita ye=14ma di septembro 2016|publikigita ye=27ma di agosto 2016|editero=Chicago Sun Times|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2018]] - [[John McCain]], Usana militisto e politikisto (n. 1936)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.publico.pt/2018/08/26/mundo/noticia/john-mccain-exprisioneiro-de-guerra-senador-e-dissidente-politico-morre-aos-81-anos-1842095|titulo=Morreu John McCain, o político que era a "mensagem ideal"|editero=Público|publikigita ye=26ma di agosto 2018|idiomo={{pt}}}}</ref> * [[2021]] - [[Mohsin Ahmad al-Aini]], chefa ministro di Yemen (n. 1932) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Agosto]] jj4ni3vzyw1djwli21skwstqker5q76 0 1970 994974 994815 2022-08-13T18:49:45Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Oktobro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''22ma di oktobro''' esas la 295ma [[dio]] di la yaro (296ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 70 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Internaciona dio di stoterado. * Dio di [[Papo Ioannes Paulus la 2ma|Santa Ioannes Paulus la 2ma]] == Eventi == * [[906]] - Ahmad ibn Kayghalagh komandas armeo del [[kalifio Abbbasid]] dum atako kontre urbo [[Tarsus]], che [[Bizancana imperio]], iras til [[fluvio Kızılırmak|fluvio Halys]], e prenas de 4 mil til 5 mil kaptiti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=The History of al-Tabari | volumo=38 | url=https://books.google.com/books?id=GcKhwo8SmlMC |pagini=172, 180}}</ref> * [[1303]] - [[Papo Benedictus la 11ma|Benedictus la 11ma]] divenas papo. * [[1836]] - [[Sam Houston]] divenas prezidanto di [[Republiko Texas]]. * [[1859]] - [[Hispania]] deklaras milito kontre [[Maroko]]. * [[1867]] - [[Giuseppe Garibaldi]] krucumas la frontiero di [[Papala Stati]] por kompletigar l'unigo di [[Italia]]. * [[1974]] - En [[London]], [[Anglia]], bombo explozas che klubo ''Brooks Club'', ube dineabas l'ex-chefministro e chefo dil opozantaro [[Edward Heath]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1974: Bomb blast in London club|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/22/newsid_2489000/2489263.stm|editero=BBC|vidita ye= 20ma di oktobro 2018}}</ref> * [[1883]] - [[Metropolitan-operoteatro]] inauguresas en [[New York]]. * [[1938]] - [[Usa]]na [[Chester Carlson]] anuncas l'unesma [[fotokopiuro-mashino]]. * [[1976]] - Che [[Republiko Irlando]], prezidanto [[Cearbhall Ó Dálaigh]] renuncas. * [[2012]] - [[Uragano]] ''Sandy'' formacesas che [[Karibiana Maro]] e frapos [[Jamaika]], la sudo di [[Kuba]], [[Dominikana Republiko]], [[Haiti]] [[Bahama]] ed [[Usa]] sud-weste di [[Atlantic City]] ([[Nova-York]]), e ja kom tropikala tempesto, [[Kanada]]. Ol produktos 253 morti, de qui 131 en Usa e 104 en Haiti. La [[globala varmesko]] judikesas kom un ek la kauzi di la granda forteso di ta uragano. * [[2019]] - En [[Nord-Irlando]], [[aborto]] e samasexua mariajo legaligesas. == Naski == * [[1689]] - Rejulo [[João la 5ma di Portugal]] (m. 1750) * [[1811]] - [[Franz Liszt]], Hungara kompozisto (m. 1886) * [[1844]] - [[Sarah Bernhardt]], Franc aktorino (m. 1923) * [[1860]] - [[Julius Paulsen]], Dana piktisto (m. 1940) * [[1870]] - [[Ivan Alexeyevich Bunin|Ivan Bunin]], Rusa skriptisto, Nobel-laureato (m. 1953) * [[1879]] - [[Matthew Smith (artisto)|Matthew Smith]], Britaniana piktisto (m. 1959) * [[1881]] - [[Clinton Joseph Davisson]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1958) * [[1882]] - [[Newell Convers Wyeth]], Usana piktisto ed ilustristo (m. 1945) * [[1893]] - [[Chang Taek-sang]], chefministro di Sud-Korea (m. 1969) * [[1898]] - [[Dámaso Alonso]], Hispana skriptisto e filologo (m. 1990) * [[1899]] - [[Salarrué]], Salvadorana poeto e skriptisto (m. 1975) * [[1902]] - [[Wijeyananda Dahanayake]], chefa ministro di Sri-Lanka (m. 1997) * [[1903]] - [[George Wells Beadle]], Usana genetikisto, Nobel-laureato (m. 1989) * 1903 - [[Zlatyu Boyadzhiev]], Bulgara piktisto (m. 1976) * [[1913]] - [[Bảo Đại]], imperiestro di Vietnam (m. 1997) * [[1919]] - [[Doris Lessing]], Britaniana skriptisto, Nobel-laureato (m. 2013) * [[1920]] - [[Timothy Leary]], Usana psikologo e skriptisto (m. 1996) * [[1921]] - [[Georges Brassens]], Franca kompozisto, kantisto e poeto (m. 1981) * [[1925]] - [[Robert Rauschenberg]], Usana piktisto (m. 2008) * [[1932]] - [[Afewerk Tekle]], Etiopiana piktisto (m. 2012) * [[1939]] - [[Joaquim Chissano]], prezidanto di Mozambik * [[1942]] - [[Evaristo Carvalho]], prezidanto di San-Tome e Principe * [[1943]] - [[Catherine Deneuve]], Franca aktorino * [[1950]] - [[Donald Ramotar]], prezidanto di Guyana * [[1952]] - [[Jeff Goldblum]], Usan aktoro * [[1959]] - [[Todd Graff]], Usan aktoro * [[1964]] - [[Zurab Nogaideli]], chefministro di Gruzia * [[1967]] - [[Carlos Mencia]], Honduran-Usana komediisto * [[1969]] - [[Helmut Lotti]] naskinta Helmut Lotigiers, Belga kantisto * [[1987]] - [[Tiki Gelana]], Etiopian atletino == Morti == * [[741]] - [[Charles Martel]], rejulo di Franki (n. c. 688) * [[1383]] - Rejulo [[Fernando la 1ma di Portugal]] (n. 1345) * [[1764]] - [[Jean-Marie Leclair]], Franca kompozisto e violinisto (n. 1697) * [[1853]] - [[Juan Antonio Lavalleja]], prezidanto di Uruguay (n. 1784) * [[1894]] - [[Gillis Bildt]], chefministro di Suedia (n. 1820) * [[1906]] - [[Paul Cézanne]], Franca piktisto (n. 1839) * [[1928]] - [[Andrew Fisher]], chefministro di Australia (n. 1862) * [[1954]] - [[Oswald de Andrade]], Braziliana poeto (n. 1890) * [[1964]] - [[Khawaja Nazimuddin]], chefministro di Pakistan (n. 1894) * [[1966]] - [[George Frederick Henry Bell]], Australiana piktisto (n. 1878) * [[1973]] - [[Pau Casals]], Kataluniana violoncelisto (n. 1876) * [[1979]] - [[Nadia Boulanger]], Franca muzikisto, kompozisto e docero (n. 1887) * [[1986]] - [[Albert Szent-Györgyi]], Hungara fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1893) * [[1990]] - [[Louis Althusser]], Franca filozofo (n. 1918) * [[2017]] - [[George Redburn Young]], Australiana muzikisto e kompozisto (n. 1946) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Oktobro]] cqjkqsnwqn000ybc57m5fmqw1ei258h 0 1983 994927 993915 2022-08-13T14:03:45Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo + eventi, naski, morti, referi (kompleta revizo til nun) wikitext text/x-wiki {{Novembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''8ma di novembro''' esas la 312ma [[dio]] di la yaro (313ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 53 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == ==Eventi == * [[641]] - Mohamedana Arabi komandita da 'Amr ibn al-'As kaptas [[Alexandria]], che [[provinco Egiptia]] pos 14-monata siejo. [[Bizanco|Bizancana]] generali formale kapitulacas ad Amr. * [[1226]] - [[Louis la 9ma di Francia|Louis la 9ma, surnomizita “la santa”]], divenas rejulo di Francia. * [[1519]] - [[Hernán Cortés]] arivas a [[Tenochtitlán]]. Imperiestro [[Moctezuma la 2ma]] recevas il. * [[1520]] - En [[Skandinavia]], [[Kristian la 2ma di Dania|Kristian la 2ma]] igas masakro en [[Stockholm]] por subordinar chefi di [[Suedia|Sueda]] nacionalisti: 82 nobeli e kleriki recevos [[mortopuniso]]. * [[1873]] - [[Winnipeg]], urbo en [[Kanada]]na provinco [[Manitoba]], enkorpigesas. * [[1889]] - [[Montana]] divenas la 41ma [[Stati di Usa|Usana stato]]. * [[1895]] - [[Wilhelm Conrad Röntgen]] deskovras [[radiografuro]]. * [[1926]] - [[Tifono]] frapas l'insulo [[Luzon]] en [[Filipini]] e produktas 175 morti. * [[1932]] - [[Franklin Delano Roosevelt]] elektesas prezidanto di Usa. * [[1933]] - [[Mohammad Nadir Shah]] asasinesas en [[Afganistan]]. * [[1939]] - Falias atento kontre la vivo di [[Adolf Hitler]] en [[München]]. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]], [[Operaco Torch]]: Britaniani ed Usani desembarkas en Franca Nord-Afrika. * [[1960]] - [[John F. Kennedy]] elektesas prezidanto di [[Usa]]. * [[1988]] - [[George Bush]] vinkas Michael Dukakis en prezidantal elekto di [[Usa]]. * [[1990]] - [[Mary Therese Robinson]] divenas l'unesma prezidantino di [[Republiko Irlando]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1990: Ireland elects first woman president|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/8/newsid_2515000/2515545.stm|vidita ye=8ma di novembro 2016 |editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref> * [[1991]] - [[Kroatia]] ruptas relati kun [[Yugoslavia]]. * [[2002]] - La [[Sekureso-Konsilistaro dil Unionita Nacioni]] demandas ke Irak konkordez pri diminuto de armi. [[Irak]] konkordos ye la [[13ma di novembro]]. * [[2013]] - Tifono ''Haiyan'', un ek la maxim forta tifoni konocata, frapas [[Visayas]] en [[Filipini]]. Ol efektigas domaji di plu kam 1 miliardo di [[dolaro di Usa|dolari]], produktas 6.300 morti, e 1.061 plusa homi desaparinta.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Devastating storm surges of Typhoon Haiyan|editero=Science Direct|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212420914000922|idiomo={{en}}|vidita ye=16ma di septembro 2018}}</ref> * [[2016]] - [[Donald Trump]] vinkas prezidantal elekto en [[Usa]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Presidential Election Results: Donald J. Trump Wins|url=http://www.nytimes.com/elections/results/president|publikigita ye=10ma di novembro 2016|editero=The New York Times}}</ref> * [[2018]] - Grandega incendio surnomizita ''Camp Fire'' komencas che komtio Butte, en [[Kalifornia]]. Ol destruktos plua kam 18.000 imobli, produktos adminime 85 morti e divenos la maxim mortigiva e destruktiva incendio de la historio dil stato. Ol kontrolesos nur ye la 26ma di novembro.<ref>{{Extera ligilo|url=https://earther.gizmodo.com/camp-fire-now-completely-contained-with-85-confirmed-d-1830641510 |titulo=Camp Fire Now Completely Contained, With 85 Confirmed Dead and Hundreds Still Missing|editero=Earther|vidita ye=26ma di novembro 2018|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2020]] - La quanto di personi infektita da [[COVID-19]] en tota mondo superiras 50 milioni.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Covid-19: Global coronavirus cases pass 50 million |url=https://www.bbc.com/news/world-54867793 |editero=BBC News |publikigita ye=8ma di novembro 2020}}</ref> ==Naski == * [[1622]] - Rejulo [[Karl la 10ma Gustaf]] di [[Suedia]] (m. 1660) * [[1656]] - [[Edmond Halley]], Britanian astronomo (m. 1742) * [[1847]] - [[Bram Stoker]], Skota skriptisto (m. 1912) * 1847 - [[Jean Casimir-Perier]], chefministro e pose prezidanto di Francia (m. 1907) * [[1848]] - [[Gottlob Frege]], Germana matematikisto, logikisto e filozofo (m. 1925) * [[1862]] - [[Andrés Héctor Carvallo]], prezidanto di Paraguay (m. 1934) * [[1863]] - [[Eero Järnefelt]], Finlandana piktisto (m. 1937) * 1863 - [[René Viviani]], chefministro di Francia (m. 1925) * 1863 - [[Paul Signac]], Franca piktisto (m. 1935) * [[1883]] - [[Charles Demuth]], Usana piktisto (m. 1935) * [[1884]] - [[Hermann Rorschach]], Suisa psikiatriisto (m. 1922) * [[1889]] - [[Hans Brismark]], Sueda Idisto e mediko (m. 1976) * [[1893]] - Rejo [[Rama la 7ma]] di Tailando (m. 1941) * [[1900]] - [[Margaret Mitchell]], Usana skriptistino (m. 1949) * [[1901]] - [[Gheorghe Gheorghiu-Dej]], chefministro di Rumania (m. 1965) * [[1905]] - [[Marco Aurelio Robles]], prezidanto di Panama (m. 1990) * [[1906]] - [[Hans Christian Svane Hansen]], chefministro di Suedia (m. 1960) * [[1920]] - [[Jorge Pacheco Areco]], prezidanto di Uruguay (m. 1998) * [[1922]] - [[Aldemir Martins]], Braziliana piktisto (m. 2006) * 1922 - [[Christiaan Barnard]], Sudafrikana mediko, pioniro en riimplantaco di kordio (m. 2001) * [[1923]] - [[Jack Kilby]], Usan injenioro, Nobel-laureato pri fiziko (m. 2005) * [[1927]] - [[Nguyễn Khánh]], chefministro di Sud-Vietnam (m. 2013) * [[1929]] - [[Jona Senilagakali]], chefministro di Fidji (m. 2011) * [[1932]] - [[Ugo Mifsud Bonnici]], prezidanto di Malta * [[1935]] - [[Alain Delon]], Franc aktoro * 1935 - [[Peer Hultberg]], Dana skriptisto (m. 2007) * [[1936]] - [[Virna Lisi]], Italian aktorino (m. 2014) * [[1944]] - [[István Nemere]], Hungara skriptisto * [[1945]] - [[Abdelaziz Belkhadem]], chefministro di Aljeria * [[1951]] - [[Win Myint]], prezidanto di Myanmar * [[1954]] - [[Michael D. Brown]], Usana politikisto * [[1958]] - [[Kazuo Ishiguro]], Japoniana skriptisto, Nobel-laureato * [[1968]] - [[Parker Posey]], Usan aktorino * [[1983]] - [[Blanka Vlašić]], Kroatian atletino ==Morti == * [[618]] - [[Papo Deusdedit la 1ma]] (n. 570) * [[955]] - [[Papo Agapetus la 2ma]] (naskodio nekonocata) * [[1308]] - [[John Duns Scotus]], Skota teologiisto (n. c. 1266) * [[1674]] - [[John Milton]], Angla poeto (n. 1608) * [[1885]] - [[Cesáreo Guillermo y Bastardo]], prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1847) * [[1890]] - [[César Franck]], Belga kompozisto (n. 1822) * [[1920]] - [[Abraham Kuyper]], chefministro di Nederlando (n. 1837) * [[1933]] - [[Mohammed Nadir Shah]], rejo di Afganistan (n. 1883) * [[1934]] - [[Carlos Chagas]], Braziliana mediko e ciencisto (n. 1879) * [[1953]] - [[Ivan Alexeyevich Bunin|Ivan Bunin]], Rusa skriptisto, Nobel-laureato (n. 1870) * [[1978]] - [[Norman Rockwell]], Usan artisto (n. 1894) * [[1986]] - [[Vyacheslav Mihailovich Molotov|Vyacheslav Molotov]], ex-ministro pri exterlandal aferi di Sovietia dum la [[Duesma mondomilito]] e la regno da [[Iosif Vissarionovich Stalin|Stalin]] (n. 1890) * [[2008]] - [[Mieczysław Rakowski]],chefministro di Polonia (n. 1926) * [[2009]] - [[Vitali Lazarevich Ginzburg]], Rusa fizikisto, Nobel-laureato (n. 1916) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Novembro]] f74m70qzxopanqt1l712u72ba7rpni6 0 1989 994968 993561 2022-08-13T18:42:10Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Novembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''14ma di novembro''' esas la 318ma [[dio]] di la yaro (319ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 47 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Dio di [[muliero|Mulieri]], en [[Kolumbia]]. * Internaciona dio pri [[diabeto]]. Nasko-dio di [[Frederick Banting]]. == Eventi == * [[1417]] - [[Papo Martinus la 5ma|Martinus la 5ma]] divenas [[papo]]. * [[1533]] - [[Hispania|Hispani]] komandita da [[Francisco Pizarro]] arivas en la regiono di nuna Cajamarca, [[Peru]], lore parto di [[Inkao]] imperio. * [[1918]] - [[Chekoslovakia]] divenas [[republiko]]. * [[1933]] - [[Salto Ángel]], la maxim alta [[aquofalo]] dil mondo, deskovresas en [[Venezuela]]. * [[1969]] - [[Kosmonavo]] ''[[Apollo 12]]'' sendesas aden kosmo da [[NASA]]. * [[1975]] - [[Hispania]], [[Maroko]] e [[Mauritania]] signatas pakto pri l'administro di [[Westala Sahara]]. * [[1977]] - En [[Unionita Rejio]] unesmafoye pumpisti komencas nacionala [[striko]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1977: Firefighters strike over pay claim|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/14/newsid_3154000/3154632.stm |editero=BBC|vidita ye=9ma di oktobro 2016}}</ref> * [[1982]] - En [[Polonia]] l'aresto 11-monata di [[Lech Wałęsa]] finas. * [[1989]] - Serioza inundado en [[Málaga]], [[Hispania]]. * [[1990]] - [[Germania]] e [[Polonia]] kontratas pri la limito alonge [[fluvio Oder|Oder]]-[[rivero Neisse|Neisse]]. * [[1991]] - La princo di [[Kambodja]] [[Norodom Sihanouk]] retrovenas a [[Phnom Penh]] pos 13-yara exilo. * [[1994]] - Reguloza treno-trafiko inter [[London]] e [[Paris]] komencas tra la [[Tunelo]] sub l'[[Angla Kanalo]]. * [[2002]] - [[Arjentinia]] ne pagas al [[Mondala Banko]] lua debo 805-milion dolara. * [[2003]] - Planeteto [[Sednao]] deskovresas. * [[2012]] - Generala [[striko]] en [[Hispania]] ed en altra Europana landi. * [[2018]] - En [[Campinas]], [[Brazilia]], inauguresas la partikul-acelerilo ''Sirius'', qua posibligos studiar strukturi di [[molekulo|molekuli]] ed [[atomo|atomi]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=Concluída a primeira etapa do Sirius, a nova fonte síncrotron|url=http://revistapesquisa.fapesp.br/2018/11/14/concluida-a-primeira-etapa-do-sirius-a-nova-fonte-sincrotron/|editero=Fapesp Pesquisa |publikigita ye=14ma di novembro 2018|vidita ye=1ma di januaro 2019}}</ref> == Naski == * [[1650]] (segun la [[Gregoriala kalendario]]) - Rejulo [[William la 3ma di Anglia]], [[Skotia]] ed [[Irlando]] (m. 1702) * [[1719]] - [[Leopold Mozart]], Austriana kompozisto (m. 1787) * [[1765]] - [[Robert Fulton]], Usan injenioro ed inventisto (m. 1815) * [[1778]] - [[Johann Nepomuk Hummel]], Austriana kompozisto e pianisto (m. 1837) * [[1828]] - [[Charles de Freycinet]], chefministro di Francia (m. 1923) * [[1840]] - [[Claude Monet]], Franca piktisto (m. 1926) * [[1889]] - [[Jawaharlal Nehru]], chefministro di [[India]] (m. 1964) * [[1891]] - [[Frederick Banting]], Kanadana mediko, deskovrinto di [[insulino]], Nobel-laureato (m. 1941) * [[1900]] - [[Aaron Copland]], Usana kompozisto (m. 1990) * [[1907]] - [[Astrid Lindgren]], Sueda skriptisto (m. 2002) * 1907 - [[Howard W. Hunter]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (m. 1995) * [[1922]] - [[Boutros Boutros-Ghali]], generala-sekretario di [[Unionita Nacioni]] (m. 2016) * [[1928]] - [[Vitaliy Andriyovich Masol|Vitaliy Masol]], chefministro di Ukraina (m. 2018) * [[1935]] - Rejulo [[Hussein di Jordania]] (m. 1999) * [[1948]] - Princo [[Charles di Wals]] * [[1953]] - [[Dominique de Villepin]], chefministro di Francia * [[1954]] - [[Condoleezza Rice]], Usana politikisto * [[1972]] - [[Josh Duhamel]], Usan aktoro * 1972 - [[Edyta Górniak]], Polona kantistino * [[1979]] - [[Olga Kurylenko]], Ukrainana-Franciana manekinino ed aktorino * [[1993]] - [[Elisabeth Seitz]], Germana gimnastikino * 1993 - [[Samuel Umtiti]], Franca futbalisto == Morti == * [[1716]] - [[Gottfried Wilhelm Leibniz]], Germana filozofo e matematikisto (n. 1646) * [[1817]] - [[Policarpa Salavarrieta]], heroino di nedependo-movado en [[Kolumbia]] (n. 1796) * [[1831]] - [[Friedrich Hegel]], Germana filozofo (n. 1770) * [[1921]] - [[Isabel de Brazilia]], Braziliana princino, filiino di [[Pedro la 2ma di Brazilia]] (n. 1846) * [[1946]] - [[Manuel de Falla]], Hispana kompozisto (n. 1876) * [[1966]] - [[Steingrímur Steinþórsson]], chefministro di Islando (n. 1893) * [[2020]] - [[Hasan Muratović]], chefministro di Bosnia e Herzegovina (n. 1940) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Novembro]] o7a7k4fpigv6cuzuer6xtf61zgz7pun 0 1990 994969 992729 2022-08-13T18:43:26Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Novembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''15ma di novembro''' esas la 319ma [[dio]] di la yaro (320ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 46 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio== ==Eventi == * [[565]] - [[Iustinus la 2ma di Bizanco|Iustinus la 2ma]] sucedas ilua patro [[Iustinianus la 1ma di Bizanco]]. * [[1315]] - [[Suisia|Suisa]] rurani vinkas l'armeo dil duko di [[Austria]], che [[batalio di Morgarten|Morgarten]]. * [[1533]] - [[Francisco Pizarro]] e 450 Hispana soldati marchas a [[Cuzco]] e kaptas l'urbo. Marioneto-regnanto [[Manco Inca]] rebeleskas, e la desesperanta revolto kontre Hispani duros dum 40 yari. * [[1796]] - En [[Italia]] komencas la [[batalio di la ponto di Arcole]], inter [[Francia|Franca]] e [[Santa Romana imperio|Santa Romana]] trupi. * [[1812]] - [[Napoleonala militi]]: komencas la [[batalio di Krasnoi]]. Retretanta de [[Moskva]], Franca trupi atakesas dal Rusi. * [[1884]] - [[Konfero di Berlin]], pri divido di kolonii en [[Afrika]], komencas. * [[1889]] - [[Deodoro da Fonseca]] proklamas [[republiko]] en [[Brazilia]]. * [[1894]] - [[Prudente de Morais]] divenas l'unesma civila prezidanto di [[Brazilia]]. * [[1910]] - [[Hermes da Fonseca]] divenas prezidanto di [[Brazilia]]. * [[1914]] - [[Benito Mussolini]] kreas jurnalo ''Il Popolo d'Italia''. * 1914 - [[Venceslau Brás]] divenas prezidanto di [[Brazilia]]. * [[1920]] - Unesma asemblo di la [[Ligo di la nacioni]] eventas en [[Genève]], [[Suisia]]. * [[1825]] - Rejulo [[João la 6ma di Portugal]] aprobas lego qua agnoskas lua filiulo [[Pedro la 1ma di Brazilia|Pedro]] kom imperiestro di [[Brazilia]].<ref>''The Annual Register, or A View of the History, Politics, and Literature for the Year 1828'' (Baldwin and Cradock, 1829) p428</ref> * [[1827]] - [[Ter-tremo]] 70km nord-este de [[Popayán]], [[Kolumbia]], produktas 250 morti. La sequanta dio, altra ter-tremo 150km distante, produktas plu multa viktimi. * [[1832]] - En [[Belgia]], [[Nederlando|Nederlandana]] trupi siejesas da [[Francia|Franca]] armeo en [[Antwerpen]]. * [[1927]] - Komunista partiso di [[Sovietia]] ekpulsas [[Lev Davidovich Trocki|Lev Trocki]] e Grigori Zinoviev. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Batalio di Guadalcanal]] finas, kun decidigiva Usana vinko. * [[1955]] - [[Vladimir Vladimirovich Nabokov|Vladimir Nabokov]] publikigas lua novelo ''Lolita'' en [[Paris]]. * [[1978]] - Aviono [[Douglas DC-8]] kolizionas proxim [[Colombo]], [[Sri Lanka]] e 183 personi ennave perisas. * [[1985]] - Teroristo [[Unabomber]] explozas bombo che [[universitato]] di [[Michigan]]. * [[1988]] - [[Sovietia]] sendas kosmonavo Buran per portanta fuzeo ''Energia''. * [[1990]] - Popul-Republiko Bulgaria finas existar, e [[Bulgaria]] abandonas strukturo di singla partiso de [[komunismo|komunista]] periodo. * [[2002]] - [[Hu Jintao]] divenas chef-sekretario di la komunista partiso di [[Chinia]]. * [[2003]] - Du bombi en automobili explozas en [[Istanbul]], [[Turkia]], proxim du [[sinagogo|sinagogi]]. Altra bombo explozos ye la [[20ma di novembro]] proxim l'ambasadeyo di [[Unionita Rejio]] e lokala sideyo dil Banko HSBC. En [[decembro]] turka polico arestos adheranto di [[al-Kaida]] pro l'explozi. * [[2016]] - Hispana [[Astronomio|astronomi]] anuncas la deskovro di [[planeto]] exter la [[sunala sistemo]] e distanta de 33 [[yarlumo|yarlumi]] posible simila a la [[Tero]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ciencia/ultimas-noticias/efe/2016/11/15/astronomos-espanhois-descobrem-super-terra-a-33-anos-luz-de-distancia.htm|titulo=Astrônomos espanhóis descobrem "super-Terra" a 33 anos-luz de distância|editero=UOL|vidita ye=16ma di novembro 2016}}</ref> * [[2017]] - Militisti arestas [[Robert Mugabe]], prezidanto di [[Zimbabwe]], en lua domo.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Zimbabwe in turmoil after apparent coup|url=http://edition.cnn.com/2017/11/14/africa/zimbabwe-military-chief-treasonable-conduct/index.html|surnomo=CNN|nomo=David McKenzie, Brent Swails and Angela Dewan,|work=CNN|vidita ye=15ma di novembro 2017}}</ref><ref>{{Extera ligilo|url=https://www.theguardian.com/world/live/2017/nov/15/zimbabwe-army-control-harare-coup-robert-mugabe-live|titulo=Zimbabwe's Robert Mugabe confined to home as army takes control|work=The Guardian|vidita ye=15ma di novembro 2017}}</ref> * 2017 - [[Submara navo]] [[Arjentinia]]na ''ARA San Juan'' desaparas pos departar de [[Ushuaia]] vers [[Mar del Plata]], kun 44 personi en nave.<ref>[http://agenciabrasil.ebc.com.br/internacional/noticia/2017-11/submarino-argentino-com-44-tripulantes-esta-desaparecido-no-atlantico Submarino argentino com 44 tripulantes está desaparecido no Atlântico Sul] EBC - Agência Brasil</ref><ref>{{Extera ligilo|url=https://g1.globo.com/mundo/noticia/submarino-argentino-militar-que-estava-desaparecido-e-localizado.ghtml |titulo=Argentina segue buscas a submarino que desapareceu com 44 tripulantes a bordo|editero=G1/Globo.com}}</ref> La kruo dil submara navo deklaresos mortinta ye la 5ma di decembro sam yaro.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.terra.com.br/noticias/mundo/america-latina/argentina-reconhece-morte-de-toda-tripulacao-de-submarino,5afcb06ffed914bb13852a9476c89a994y9rgngi.html|editero=Terra|titulo=Argentina reconhece morte de toda tripulação de submarino|idiomo={{pt}}}}</ref> * [[2020]] - [[NASA]] e la privata kompanio ''Space X'' lansas misiono ''SpaceX Crew-1'' vers la [[Staciono Kosmala Internaciona]]. ==Naski == * [[1397]] - [[Papo Nikolaus la 5ma]] (m. 1455) * [[1600]] - [[Aniello Falcone]], Italiana piktisto (m. 1665) * [[1601]] - [[Cecco Bravo]], Italiana piktisto (m. 1661) * [[1708]] - [[William Pitt, 1ma Komto de Chatham]], chefministro di Unionita Rejio (m. 1778) * [[1738]] - [[William Herschel]], Germana astronomo (m. 1822) * [[1776]] - [[José Joaquín Fernández de Lizardi]], Mexikiana skriptisto (m. 1827) * [[1784]] - [[Jérôme Bonaparte]], fratulo di Napoléon la 1ma (m. 1860) * [[1804]] - [[Eugenio Aguilar|Eugenio Aguilar González Batres]], prezidanto di Salvador (m. 1879) * [[1846]] - [[Juan Isidro Jimenes]], prezidanto di Dominikana Republiko (m. 1919) * [[1856]] - [[Joakim Skovgaard]], Dana piktisto (m. 1933) * [[1858]] - [[Venceslau de Sousa Pereira de Lima]], chefministro di Portugal (m. 1919) * [[1859]] - [[Christopher Hornsrud]], chefministro di Norvegia (m. 1960) * [[1862]] - [[Gerhart Hauptmann]], Germana dramatisto, Nobel-laureato (m. 1946) * [[1869]] - [[Rodolfo Chiari]], prezidanto di Panama (m. 1937) * [[1874]] - [[August Krogh]], Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1949) * [[1878]] - [[Leopold Skulski]], chefministro di Polonia (m. 1940) * [[1887]] - [[Hitoshi Ashida]], chefministro di Japonia (m. 1959) * [[1889]] - Rejulo [[Manuel la 2ma di Portugal]] (m. 1932) * [[1891]] - [[Erwin Rommel]], Germana generalo (m. 1944) * [[1920]] - [[Wayne Thiebaud]], Usana piktisto (m. 2021) * [[1929]] - [[Ed Asner]], Usan aktoro (m. 2021) * [[1931]] - [[Mwai Kibaki]], prezidanto di Kenia (m. 2022) * 1931 - [[Pascal Lissouba]], chefministro e prezidanto di Republiko Kongo (m. 2020) * [[1940]] - [[Boaventura de Sousa Santos]], Portugalana sociologo * [[1945]] - [[Anni-Frid Lyngstad]], Sueda kantisto, ex-membro dil ensemblo [[ABBA]] * [[1951]] - [[José Vélez]], Hispana kantisto * [[1954]] - [[Aleksander Kwaśniewski]], prezidanto di Polonia * [[1967]] - [[Pandeli Majko]], chefministro di Albania * [[1974]] - [[Ingrida Šimonytė]], chefministro di Lituania ==Morti== * [[565]] - Imperiestro [[Iustinianus la 1ma di Bizanco]] (n. 482) * [[655]] - Rejulo [[Penda di Mercia]] * [[1594]] - [[Martin Frobisher]], Angla maristo ed explorero (n. 1535 o 1539) * [[1630]] - [[Johannes Kepler]], Germana astronomo, matematikisto e fizikisto (n. 1571) * [[1670]] - [[Komenius]], Bohemian episkopo (n. 1592) * [[1691]] - [[Aelbert Cuyp]], Nederlandana piktisto (n. 1620) * [[1706]] - [[Tsangyang Gyatso]], la 6ma [[dalai lamao]] (n. 1683) * [[1787]] - [[Christoph Willibald Gluck]], Germana kompozisto (n. 1714) * [[1795]] - [[Charles-Amédée-Philippe van Loo]], Franca piktisto (n. 1719) * [[1802]] - [[George Romney]], Angla piktisto (n. 1734) * [[1819]] - [[José Antonio Anzoátegui]], Venezuelana militisto (n. 1789) * [[1853]] - Rejino [[Maria la 2ma di Portugal]] (n. 1819) * [[1863]] - Rejulo [[Frederik la 7ma di Dania]] (n. 1808) * [[1890]] - [[Sidanta Bovo]], Usan indijena chefo (n. 1831) * [[1916]] - [[Henryk Sienkiewicz]], Poloniana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1846) * [[1917]] - [[Émile Durkheim]], Franca sociologo (n. 1858) * [[1919]] - [[Alfred Werner]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1866) * [[1922]] - [[Dimitrios Gounaris]], chefministro di Grekia (n. 1867) * 1922 - [[Petros Protopapadakis]], chefministro di Grekia (n. 1860) * [[1958]] - [[Tyrone Power]], Usan aktoro (n. 1914) * [[1959]] - [[Charles Thomson Rees Wilson]], Skotiana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1869) * [[1966]] - [[William Zorach]], Usana skultisto, piktisto e skriptisto (n. 1889) * [[1970]] - [[Konstantinos Tsaldaris]], chefministro di Grekia (n. 1884) * [[1976]] - [[Jean Gabin]], Franca aktoro (n. 1904) * [[1978]] - [[Margaret Mead]], Usana kultur-antropologino (n. 1901) * [[2009]] - [[Pierre Harmel]], chefministro di Belgia (n. 1911) * [[2013]] - [[Glafkos Klerides]], ex-prezidanto di Chipro (n. 1919) * [[2016]] - [[Sixto Durán Ballén]], prezidanto di Equador (n. 1921)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Ex-presidente do Equador Sixto Durán Ballén morre aos 95 anos|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2016/11/15/ex-presidente-do-equador-sixto-duran-ballen-morre-aos-95-anos.htm|editero=UOL|vidita ye=16ma di novembro 2016}}</ref> * [[2018]] - [[Roy Clark]], Usana kantisto di ''country''-muziko (n. 1933) ==Referi== {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Novembro]] izfwi2n6ie68rcu1xiy1ckt18qau3hz 0 2013 994964 983343 2022-08-13T18:36:06Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Decembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''13ma di decembro''' esas la 347ma [[dio]] di la yaro (348ma en [[bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 18 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Dio di la [[republiko]], en [[Malta]]. * Dio di Santa Lucia, por [[katolik-eklezio]]. == Eventi == * [[1294]] - [[Papo Celestinus la 5ma|Celestinus la 5ma]] renuncas la papeso. * [[1454]] - [[Isabel la 1ma di Kastilia|Isabel]] divenas rejino di [[Kastilia]]. * [[1502]] - [[Cristoforo Colombo]] deskovras l'insulo [[Santa Lucia]]. * [[1928]] - En [[New York]], l'orkestrala verko ''An American in Paris'', da [[George Gershwin]], esas unesmafoye pleata. * [[1974]] - [[Malta]] divenas [[republiko]]. [[Anthony Mamo]] divenas lua unesma prezidanto. * [[1981]] - En [[Polonia]] [[Wojciech Jaruzelski]] imperas militala stando por preventor krulo di komunista socio. * [[1996]] - [[Kofi Annan]] elektesas chefo di [[Unionita Nacioni]]. * [[2002]] - [[EU]] anuncas, ke ol havos 10 nova membro-stati ye la [[1ma di mayo]] [[2004]]. * [[2003]] - En [[Irak]] Usana soldati trovas su-celinta [[Saddam Hussein]] proxim [[Tikrit]], en la vilajo Ad Dawri. * [[2014]] - Internaciona konfero pri la klimato-chanjo finas en [[Lima]], [[Peru]]. Chefi de 195 landi aceptis diminutar l'emiso di gasi qui produktas [[teplico-efekto]].<ref>{{Extera ligilo| autoro= UOL| url = http://noticias.uol.com.br/meio-ambiente/ultimas-noticias/bbc/2014/12/14/emergentes-tem-vitoria-parcial-em-reuniao-da-onu-sobre-clima.htm|titulo=Emergentes têm vitória parcial em reunião da ONU sobre clima|vidita ye=14ma di decembro 2014|idiomo= {{pt}}}}</ref> * 2014 - La [[Senato]] di [[Usa]] aprobas per 54 Yes-voti kontre 40 No-voti budjeto por [[2015]], qua posibligas spensar 1.1 bilion dolari.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.voanews.com/content/congress-averts-government-shutdown-passes-short-term-spending-bill/2556093.html |titulo=US Congress Passes $1.1 Trillion Budget for 2015 |editero=VOA (Voice of America) |vidita ye=14ma di decembro 2014|idiomo= {{en}}}}</ref> == Naski == * [[1520]] - [[Papo Sixtus la 5ma]] (m. 1590) * [[1533]] - Rejulo [[Erik la 14ma di Suedia]] (m. 1577) * [[1553]] - Rejulo [[Henri la 4ma di Francia]] (m. 1610) * [[1902]] - [[Panagiotis Kanellopoulos]], chefministro di Grekia (m. 1986) * [[1910]] - [[Van Heflin]], Usan aktoro (m. 1971) * [[1911]] - [[Trygve Haavelmo]], Norvegiana ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1999) * [[1912]] - [[Luiz Gonzaga]], Braziliana kantisto, kompozistulo e muzikistulo (m. 1989) * [[1915]] - [[Balthazar Johannes Vorster]], prezidanto di Sudafrika (m. 1983) * [[1920]] - [[Kaysone Phomvihane]], chefministro di Laos (m. 1992) * [[1923]] - [[Philip Warren Anderson]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[1929]] - [[Christopher Plummer]], Kanadan aktoro * [[1947]] - [[Luis Ángel González Macchi]], prezidanto di Paraguay * [[1960]] - [[José Eduardo Agualusa]], Angolana skriptisto * [[1962]] - [[Ilkka Remes]], Finlandana skriptisto * [[1964]] - [[Krišjanis Karinš]], chefministro di Latvia * 1964 - [[Hide]], naskinta Matsumoto Hideto, Japoniana muzikisto (m. 1998) * [[1986]] - [[Mikael Lustig]], Sueda futbalisto * [[1989]] - [[Taylor Swift]], Usana kantistino * 1989 - [[Hellen Onsando Obiri]], Kenian atletino == Morti == * [[1124]] - [[Papo Calixtus la 2ma]] (n. 1060) * [[1466]] - [[Donatello]], Italiana skultisto (n. 1386) * [[1521]] - Rejulo [[Manuel la 1ma di Portugal]] (n. 1469) * [[1603]] (o la [[23ma di februaro]], sam yaro) - [[François Viète]], Franca matematikisto (n. 1540) * [[1823]] - [[Antonio Nariño]], Kolumbiana politikisto e jurnalisto (n. 1765) * [[1828]] - [[Manuel Dorrego]], Arjentiniana militisto e guberniestro di Buenos Aires (n. 1787) * [[1922]] - [[John William Godward]], Angla piktisto (n. 1861) * [[1925]] - [[Antonio Maura y Montaner]], chefministro di [[Hispania]] (n. 1853) * [[1930]] - [[Fritz Pregl]], Austriana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1869) * [[1931]] - [[Gustave Le Bon]], Franca sociala psikologiisto e sociologo (n. 1841) * [[1935]] - [[Victor Grignard]], Franca kemiisto, Nobel-laureato (n. 1871) * [[1944]] - [[Wassily Kandinsky]], Rusa piktisto (n. 1866) * [[1955]] - [[António Egas Moniz]], Portugalana mediko, Nobel-laureato (n. 1874) * [[1966]] - [[Stanisław Mikołajczyk]], Polona politikisto (n. 1901) * [[1972]] - [[René Mayer]], chefministro di Francia (n. 1895) * [[2003]] - [[Heydar Aliyev]], prezidanto di Azerbaijan (n. 1923) * [[2009]] - [[Paul Samuelson]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1915) * [[2016]] - [[Thomas Schelling]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato<ref>{{Extera ligilo|titulo=Thomas C. Schelling, Master Theorist of Nuclear Strategy, Dies at 95|url=http://www.nytimes.com/2016/12/13/business/economy/thomas-schelling-dead-nobel-laureate.html?_r=0|editero=The New York Times|vidita ye=14ma di decembro 2016}}</ref> (n. 1921) * 2016 - [[Alan Thicke]], Kanadan aktoro e kompozisto (n. 1947) * [[2020]] - [[Ambrose Mandvulo Dlamini]], chefministro di Eswatini (n. 1968) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Decembro]] mkxlq3tqyhd8lsg5qhfgm3l9w3zxpx1 0 2019 995037 993366 2022-08-13T23:20:08Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Decembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''19ma di decembro''' esas la 353ma [[dio]] di la yaro (354ma en [[bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 12 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[1187]] - [[Papo Klemens la 3ma|Klemens la 3ma]] divenas papo. * [[1546]] - Rejulo [[Henry la 8ma di Anglia]] fondas Trinity College, un ek l'unesma fakultati dil [[universitato]] di [[Cambridge]]. * [[1821]] - En [[Islando]], [[volkano]] Eyjafjallajökull komencas eruptar. * [[1904]] - [[Juan Bautista Gaona]] divenas prezidanto di [[Paraguay]]. * [[1908]] - [[Juan Vicente Gómez]] kaptas la povo en [[Venezuela]]. * [[1967]] - Profesoro [[John Archibald Wheeler]] uzas unesmafoye la termino ''[[nigra truo]]'' (Angle: ''black hole'') pri certena fenomeno kosmala. * [[1984]] - [[Popul-Republiko Chinia]] ed [[Unionita Rejio]] subskribas pakto pri la futuro di [[Hong Kong]]. * [[1994]] - Valoro di [[Mexikiana peso]] krakas relate la [[dolaro di Usa]] (de relato 3 : 1 til 10 : 1). [[Usa]] salvas [[Mexikia]] donante presto di 50 miliardi dolari. * [[1998]] - Vice-prezidanto di [[Irak]] [[Taha Yassin Ramadan]] deklaras ke kunlaboro kun [[UN]] finas ed anke l'armal inspekti finas. * [[2001]] - Fairo che la destrukturo di ''World Trade Center'' en [[New York]] fine extingesas. * [[2010]] - Likanta [[dizelo]] explozas en San Martín Texmelucan, [[Mexikia]], efektigas incendio e produktas 29 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=29 personas mueren por explosión en ducto en Puebla|url=http://mexico.cnn.com/nacional/2013/01/31/29-personas-mueren-por-explosion-en-ducto-en-puebla|publikigita ye=31ma di januaro 2013|idiomo={{es}}}}</ref> * [[2012]] - [[Sud-Korea]] elektas unesmafoye muliero kom prezidanto: [[Park Geun-hye]]. * 2012 - [[Artur Mas]], [[Listo di prezidanti di la Generalitat de Catalunya|prezidanto di la ''Generalitat'' (guvernerio) di Katalunia]] signatas pakto kun Oriol Junqueras, chefo di l'opozanta partiso ''Esquerra Republicana de Catalunya'' qua previdas plebicito en 2014 pri [[Katalunia]]na [[nedependo]]. * [[2013]] - En [[London]], la tekto dil [[teatro]] ''Apollo'' krulas, e 88 spektanti vundesas.<ref>{{Extera ligilo|url=http://newsinfo.inquirer.net/549583/london-theater-ceiling-collapses-during-show-88-wounded |titulo=London theater ceiling collapses during show, 88 wounded |autoro= Agence France Presse|vidita ye=19ma di decembro 2013|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2015]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 6.2 che la [[skalo di Richter]] ed [[epicentro]] 135 km este de [[Port Vila]] frapas [[Vanuatu]].<ref>{{Extera ligilo|url= http://peru.com/actualidad/internacionales/sismo-62-grados-sacudio-vanuatu-pacifico-sur-noticia-428096 |editero=Peru.com |titulo=Sismo de 6,2 grados sacudió Vanuatu, en el Pacífico Sur|vidita ye=19ma di decembro 2015|idiomo={{es}}}}</ref> * [[2016]] - En [[Ankara]], [[Turkia]], viro ocidas [[Rusia|Rusa]] ambasadisto Andrei Kharlov per pafado.<ref>{{Extera ligilo |titulo=Embaixador russo é morto a tiros na Turquia|url= https://noticias.terra.com.br/mundo/europa/homem-atira-contra-embaixador-russo-na-turquia,53226c90033f8ed26750bddf4fba395dw54cwb51.html|editero=Terra.com.br|vidita ye=20ma di decembro 2016|idiomo={{pt}}}}</ref> * 2016 - Kamiono frapas personi qui vizitis ferio pri [[Kristnasko]] en la placo Breitscheidplatz, en [[Berlin]]. To produktas 12 morti e 48 plusa homi vundita. La veturinto arestesas, e Germana polico kredas ke l'agado esis atento.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Polícia fala em "suposto atentado" após ataque com caminhão em Berlim|url=http://noticias.uol.com.br/internacional/ultimas-noticias/2016/12/19/ataque-com-caminhao-contra-feira-natalina-em-berlim-deixa-mortos-e-feridos.htm|vidita ye=20ma di decembro 2016|editero=UOL}}</ref> * [[2021]] - Eventas legifala elekti en [[Hong Kong]], qui mustis eventar ye la 6ma di septembro 2020, ma ajornesis pro la [[pandemio]] di COVID-19. == Naski == * [[1594]] - Rejulo [[Gustaf la 2ma Adolf]] di Suedia (m. 1632) * [[1683]] - Rejulo [[Felipe la 5ma di Hispania]] (m. 1746) * [[1776]] - [[Eusebio Bardají y Azara]], chefministro di Hispania (m. 1842) * [[1804]] - [[Fitz Henry Lane]], anke konocata kom [[Fitz Hugh Lane]], Usana piktisto (m. 1865) * [[1846]] - [[Turhan Pasha Përmeti]], chefministro di Albania (m. 1927) * [[1852]] - [[Albert Abraham Michelson]], Prusiana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1931) * [[1868]] - [[Théodore Steeg]], chefministro di Francia (m. 1950) * [[1861]] - [[Italo Svevo]], Italiana skriptisto (m. 1928) * [[1884]] - [[Antonín Zápotocký]], prezidanto di Chekoslovakia (m. 1957) * [[1899]] - [[Vicente do Rego Monteiro]], Braziliana piktisto (m. 1970) * [[1903]] - [[George Davis Snell]], Usana genetikisto, Nobel-laureato (m. 1996) * [[1906]] - [[Leonid Ilyich Brejnev|Leonid Brejnev]], Sovietiana politikisto (m. 1982) * [[1910]] - [[Jean Genet]], Franca skriptisto (m. 1996) * [[1915]] - [[Édith Piaf]], Franca kantistino (m. 1963) * [[1934]] - [[Pratibha Patil]], prezidantino di India * [[1938]] - [[Karel Svoboda]], Cheka kompozisto (m. 2007) * [[1941]] - [[Maurice White]], Usana kompozistulo e kantisto ([[Earth, Wind & Fire]]) (m. 2016) * 1941 - [[Lee Myung-bak]], prezidanto di [[Sud-Korea]] * [[1961]] - [[Eric Allin Cornell]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[1964]] - [[Arvydas Sabonis]], Lituaniana basketbalisto * [[1982]] - [[Tamilla Rashidovna Abasova]], Rusa ciklistino * [[1987]] - [[Karim Benzema]], Franca futbalisto == Morti == * [[401]] - [[Papo Anastasius la 1ma]] * [[1370]] - [[Papo Urbanus la 5ma]] (n. 1310) * [[1741]] - [[Vitus Bering]], Dana explorero (n. 1681) * [[1745]] - [[Jean-Baptiste van Loo]], Franca piktisto (n. 1684) * [[1848]] - [[Emily Brontë]], Angla skriptisto (n. 1818) * [[1850]] - [[Joseph Mallord William Turner]], Angla piktisto (n. 1775) * [[1915]] - [[Alois Alzheimer]], Germana mediko (n. 1864) * [[1940]] - [[Kyösti Kallio]], chefministro di Finlando (n. 1873) * [[1946]] - [[Paul Langevin]], Franca fizikisto (n. 1872) * 1946 - [[Louis Dewis]], Belga piktisto (n. 1872) * [[1950]] - [[Théodore Steeg]], chefministro di Francia (n. 1868) * [[1953]] - [[Robert Andrews Millikan]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1868) * [[1954]] - [[Frans Gunnar Bengtsson]], Sueda skriptisto (n. 1894) * [[1996]] - [[Marcello Mastroianni]], Italiana cinem-aktoro (n. 1924) * [[1999]] - [[Desmond Llewelyn]], Britanian aktoro (n. 1914) * [[2004]] - [[Herbert Charles Brown]], Angla-Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1912) * [[2020]] - [[Mekere Morauta]], chefministro di Papua-Nova-Guinea (n. 1946) * [[2021]] - [[Robert Howard Grubbs]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1942) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Decembro]] 00cn27jlvdtubhubkpzonekoke44hdz 0 2025 994981 992738 2022-08-13T19:08:00Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo +morto wikitext text/x-wiki {{Decembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). – A pagino di [[yaro]]. La '''26ma di decembro''' esas la 360ma [[dio]] di la yaro (361ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas kin dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == ==Eventi== * [[795]] - [[Papo Leo la 3ma|Leo la 3ma]] divenas papo. * [[1982]] - ''Time Magazine'' selektas [[komputero]] kom homo di la yaro. * [[1990]] - [[Slovenia]] deklaras su nedependanta de [[Yugoslavia]]. * [[1991]] - [[Supra Konsilantaro di Sovietia]] renkontras e decidas dissolvor Sovietia. * [[1998]] - [[Irak]] anuncas ke ol pafos ad Usana e Britanian aeroplani, se li invadus super Irak. * [[1999]] - Tempesto ''Lothar'' mortigas 137 personi en [[Francia]], [[Suisia]] e [[Germania]]. * [[2003]] - [[Ter-tremo]] en Bam, [[Iran]]. * [[2004]] - En prezidantal ri-elekto di [[Ukraina]] (west-mentala) [[Viktor Yushchenko]] ganas 52 % de voti e (Rusia-mentala) [[Viktor Yanukovich]] 44%. * 2004 - [[Ter-tremo]] en [[Indiana oceano]]. La hipocentro (la centro di la ter-tremo) esis en profundeso de 10 km nordweste de [[Sumatra]]. La forteso esis 9.0 segun [[skalo di Richter]]. En cirkuma arei rivala, plu kam {{formatnum:200000}} homi mortos (en [[Indonezia]] {{formatnum:160000}}) pro l'ondegi (cunamii*). * [[2017]] - Eventas prezidantal elekti en [[Liberia]]. [[George Weah]], opozanto a la prezidantino [[Ellen Johnson-Sirleaf]] vinkas, per 61,5% ek la voti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.necliberia.org/results2017/|titulo=NEC Liberia - 2017 Election Results |editero=National Elections Commission|vidita ye=29ma di decembro 2017}}</ref> ==Naski== * [[1791]] - [[Charles Babbage]], Angla matematikisto (m. 1871) * [[1832]] - [[Sergio Camargo Pinzón]], prezidanto di Kolumbia (m. 1907) * [[1872]] - [[Norman Angell]], Britaniana politikisto, Nobel-laureato pri paco (m. 1967) * [[1880]] - [[Elton Mayo]], Australiana-Britaniana psikologo (m. 1949) * [[1886]] - [[Gyula Gömbös]], chefministro di Hungaria (m. 1936) * [[1883]] - [[Maurice Utrillo]], Franca piktisto (m. 1955) * [[1890]] - [[Konstantinos Georgakopulos]], chefministro di Grekia (m. 1973) * [[1891]] - [[Henry Miller]], Usana skriptisto (m. 1980) * [[1893]] - [[Mao Zedong]], chefo di Popul-Republiko Chinia (m. 1976) * [[1904]] - [[Alejo Carpentier]], Kubana skriptisto (m. 1980) * [[1918]] - [[Georgios Rallis]], chefministro di Grekia (m. 2006) * 1918 - [[Ntsu Mokhehle]], chefministro di Lesoto (m. 1999) * [[1937]] - [[Gnassingbé Eyadéma]], prezidanto di Togo (m. 2005) * [[1937]] - [[John Horton Conway|John Conway]], Angla [[Matematiko|matematikisto]] (m. 2020) * [[1938]] - [[Bahram Beyzai]], Iranana filmifisto * [[1940]] - [[Edward C. Prescott]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[1942]] - [[Marco Vinicio Cerezo Arévalo]], prezidanto di Guatemala * [[1947]] - [[Jioji Konousi Konrote]], prezidanto di Fiji * [[1949]] - [[José Ramos Horta]], Estal Timorana politikisto, Nobel-laureato pri paco * [[1950]] - [[Raja Pervaiz Ashraf]], chefministro di Pakistan * [[1952]] - [[Alyksandr Ankvab]], prezidanto di Abhazia * [[1953]] - [[Toomas Hendrik Ilves]], prezidanto di Estonia * 1953 - [[Leonel Fernández Reyna]], prezidanto di Dominikana Republiko * [[1963]] - [[Lars Ulrich]], Dana muzikisto ([[Metallica]]) * [[1971]] - [[Jared Leto]], Usan aktoro, kantisto, kompozisto e muzikisto ([[30 Seconds to Mars]]) * [[1975]] - [[Marcelo Ríos]], Chiliana tenisisto * [[1976]] - [[Anna-Maria Gradante]], Germana judoistino * [[1989]] - [[Yohan Blake]], Jamaikan atleto * [[1990]] - [[Denis Cheryshev]], Rusa futbalisto ==Morti== * [[1771]] - [[Claude Adrien Helvétius]], Franca skriptisto e filozofo (n. 1715) * [[1880]] - [[Manuel Murillo Toro]], prezidanto di Kolumbia (n. 1816) * [[1885]] - [[Nicolás Avellaneda]], prezidanto di Arjentinia (n. 1837) * [[1903]] - [[Giuseppe Zanardelli]], chefministro di Italia (n. 1826) * [[1909]] - [[Frederic Remington]], Usana piktisto (n. 1861) * [[1931]] - [[Melvil Dewey]], Usan inventisto (n. 1851) * [[1950]] - [[Liane de Pougy]], Franca dansistino e kortanino (n. 1869) * [[1952]] - [[Władysław Strzemiński]], Polona piktisto (n. 1893) * [[1966]] - [[Husayn Al-Khalidi]], chefministro di Jordania (n. 1895) * [[1972]] - [[Harry Truman]], prezidanto di Usa (n. 1884) * [[1973]] - [[Harold B. Lee]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1899) * [[1985]] - [[Dian Fossey]], Usana biologino (n. 1932) * [[1999]] - [[Shankar Dayal Sharma]], prezidanto di India (n. 1918) * 1999 - [[Curtis Mayfield]], Usana kompozisto e kantisto (n. 1942) * [[2006]] - [[Gerald Ford]], prezidanto di Usa (n. 1913) * [[2010]] - [[Salvador Jorge Blanco]], prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1926) * 2010 - [[Teena Marie]], Usana kantistino (n. 1956) * [[2014]] - [[Leo Tindemans]], chefministro di Belgia (n. 1922) ==Referi== {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Decembro]] 99s59kbsm3k7cbmfx3u1vgd9gqryv2j 0 2739 994928 976226 2022-08-13T14:08:44Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{16ma yarcento}} La yaro '''1519''' (MDXIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 519ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 19ma yaro di la [[16ma yarcento]], e la 10ma yaro di la [[yari 1510a]]. == Eventi == === [[Europa]] === * [[Kakao]] importesas unesmafoye ad Europa de [[Amerika]]. * L'arkiduko di [[Austria]] e rejo di [[Hispania]] [[Karolus la 5ma di Germania e la 1ma di Hispania|Karolus la 5ma]] divenas imperiestro di [[Santa Romana Imperio]]. Ilu renuncos en [[1566]]. * [[20ma di septembro]] - [[Portugal]]ana [[Fernão de Magalhães]] departas de [[Sevilla]] per kin bateli por navigor cirkum la mondo. === [[Central Amerika]] === * [[8ma di novembro]] - [[Hernán Cortés]] arivas a [[Tenochtitlán]]. Navi, soldati, kavali, kanoni, musketi e hundi impresas [[Populo Azteka|Azteki]], ed en novembro Hispani aceptesis quale dei en [[Tenochtitlán]]. * novembro - Imperiestro [[Moctezuma la 2ma]] recevas Cortéz e submisas su ad il. L'expediciono di Cortés divenas tre sangoza raptado. Kun Hispani venas anke [[variolo]], qua efektigos mortado tota Mexikia. * [[Havana]] fondesas en lua nuna loko. * Hispani komencas koloniigar [[Guatemala]]. * [[15ma di agosto]] - [[Pedro Arias de Ávila]] fondas [[Panama-urbo]]. == Naski == * [[15ma di februaro]] - [[Pedro Menéndez de Avilés]], Hispana admiralo (m. 1574) * [[31ma di marto]] - Rejulo [[Henri la 2ma di Francia]] (m. 1559) * [[29ma di aprilo]] - [[Tintoretto]], Italiana piktisto (m. 1594) * [[20ma di julio]] - [[Papo Inocentius la 9ma]] (m. 1591) == Morti == * [[12ma di januaro]] - [[Maximilian la 1ma, Santa Romana Imperiestro]] (n. 1459) * [[15ma di januaro]] - [[Vasco Núñez de Balboa]], Hispanian explorero (n. 1475) * [[2ma di mayo]] - [[Leonardo da Vinci]], [[italia]]n arkitekto, muzikisto, anatomisto, inventisto, injenioro, skultisto e piktisto (n. 1452) [[Kategorio:Yari 1510a]] gmydar0t5jswgizalq7x4yb8tgm9z1c 0 2741 994925 976229 2022-08-13T13:42:21Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{16ma yarcento}} La yaro '''1520''' (MDXX per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[sundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 520ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 20ma yaro di la [[16ma yarcento]], e la 1ma yaro di la [[yari 1520a]]. == Eventi == === [[Europa]] === * [[agosto]] - En [[Germania]], [[Martin Luther]] skribas revoluciona programo por novigar [[katolik-eklezio]]. * [[1ma di novembro]] - [[Dania|Dana]] rejo di [[Kalmar-uniono]] [[Kristian la 2ma di Dania|Kristian la 2ma]] elektesas rejulo di [[Suedia]]. Ilu kronizesos ye la [[4ma di novembro]]. * [[8ma di novembro|8ma]] til la [[10ma di novembro]] - En [[Skandinavia]], [[Kristian la 2ma di Dania|Kristian la 2ma]] igas masakro en [[Stockholm]] por subordinar chefi di [[Suedia|Sueda]] nacionalisti: 82 nobeli e kleriki recevas [[mortopuniso]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[21ma di oktobro]] - [[Portugal]]ana navigisto [[João Álvares Fagundes]] deskovras [[Santa Pierre e Mikelon]]. === [[Central Amerika]] === * [[Hispania|Hispana]] explorero [[Gil González Dávila]] fondas l'unesma kolonio en la nuna [[Nikaragua]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[31ma di marto]] - [[Fernão de Magalhães]] atingas l'estuario dil [[fluvio Plata]], inter nuna [[Arjentinia]] ed [[Uruguay]]. * [[6ma di novembro]] - Fernão de Magalhães deskovras la [[stretajo di Magalhães|stretajo qua hodie havas lia nomo]]. === [[Azia]] === * [[22ma di septembro]] - [[Soliman la 1ma la grandioza|Soliman la 1ma]] divenas Sultano di [[Otoman imperio]] til [[1566]]. Dum sua regno Otomana povo esas maximala. == Naski == * [[1ma di agosto]] - [[Zygmunt la 2ma August]], rejulo di Polonia e granda-duko di Lituania (m. 1572) * [[13ma di decembro]] - [[Papo Sixtus la 5ma]] (m. 1590) * [[Estácio de Sá]], Portugalana soldato qua fondis [[Rio de Janeiro (urbo)|Rio de Janeiro]] (m. 1567) == Morti == * [[16ma di marto]] - [[Martin Waldseemüller]], Germana kartografo (n. 1470) * [[6ma di aprilo]] - [[Raffaello Sanzio]], Italiana piktisto (n. 1483) * (o [[1526]]) [[Pedro Álvares Cabral]], Portugalana explorero (n. 1467 o 1468) [[Kategorio:Yari 1520a]] 4hhc5exeakayfii2fucvbbxrjvis4y0 0 2908 994929 976400 2022-08-13T14:10:09Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{17ma yarcento}} La yaro '''1674''' (MDCLXXIV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[jovdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 674ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 74ma yaro di la [[17ma yarcento]], e la 5ma yaro di la [[yari 1670a]]. Kande 1674 komencis, Gregoriala kalendario esis 10 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[19ma di februaro]] - [[Anglia]] e [[Nederlando]] signatas tale nomizita "pakto di Westminster", quo finos la [[Triesma milito Angla-Nederlandana]]. * [[19ma di mayo]] - [[Johan la 3ma Sobieski]] divenas suvereno di [[Polonia-Lituania]], e regnos til 1696. === [[Azia]] === * Franci fondas kolonio [[Pondicherry]], en [[India]]. == Naski == *[[Jethro Tull (agrokultivisto)|Jethro Tull]], Angla inventisto (m. 1741) == Morti == * [[8ma di novembro]] - [[John Milton]], Angla poeto (n. 1608) [[Kategorio:Yari 1670a]] h93w3xil04u774357f1s0tri5mlgutw 0 3097 994921 994119 2022-08-13T13:15:29Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1935''' (MCMXXXV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[mardio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 935ma yaro di la duesma yarmilo, la 35ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1930a]]. ==Eventi == * [[5ma di novembro]] - [[Monopolo-ludo]] lansesas da ''Parker Brothers''. ===[[Europa]] === * [[13ma di januaro]] - En [[Saarlando]], 90.3% votas yes en plebicito pri l'uniono kun [[nacional-socialista Germania]]. * [[28ma di januaro]] - [[Islando]] legaligas [[aborto]]. * [[27ma di aprilo]] - [[Moskva]] inauguras lua [[urbala fervoyo]]. * [[12ma di mayo]] - [[Italia]] abandonas [[Ligo di la nacioni]]. * [[15ma di mayo]] - [[Metropoliteno]]* di [[Moskva]] inauguresas. * [[17ma di junio]] - [[Radaro]] experimentesas unesma-foye en [[Unionita Rejio]]. * [[11ma di agosto|11ma]] til la [[16ma di agosto|16ma agosto]] - [[Ido-konfero 1935|Ido-konfero]] en [[Fredericia]], [[Dania]]. * [[10ma di oktobro]] - [[Stato-stroko]] revokas la [[Duesma Republiko Greka]]. * [[12ma di novembro]] - Portugalana nevrologo [[Egas Moniz]] igas l'unesma [[lobotomio]]-operaciono. * En [[Sovietia]], [[Ukraina]]na [[Aleksey Stahanov]] minas 102 tuni [[karbono]] en sis hori. Tale naskas ''Stahanovismo'', ideo pri nefatigebla Sovietiana laboristo. ===[[Azia]] === * [[26ma di februaro]] - En [[Turkia]] jus-elektita nacionala kunveno decidas, ke omnu devas havar familiala nomo. ===[[Afrika]] === * [[2ma di oktobro]] - [[Duesma milito Italian-Abisiniana]] komencas kande [[Fashismo|fashista]] [[Italia]] di [[Benito Mussolini]] atakas [[Etiopia]]. ===[[Nord-Amerika]] === * [[11ma di januaro]] - [[Amelia Earhart]] divenas l'unesma [[muliero]] a flugar de [[Havayi]] til [[Kalifornia]]. * [[14ma di aprilo]] - Eventas grava [[polvo-sturmo en Usa ye aprilo 1935|polvo-sturmo en meza stati di Usa]]. * [[1ma di decembro]] - [[Lázaro Cárdenas del Río]] divenas prezidanto di [[Mexikia]]. ===[[Sud-Amerika]] === * [[10ma di junio]] - [[Pafo-ceso]] haltigas la [[milito di Chaco]], inter [[Bolivia]] e [[Paraguay]]. * [[12ma di junio]] - [[Milito di Chaco]] finas, pos [[armistico]] inter Bolivia e Paraguay. * [[24ma di junio]] - Arjentiniana kantisto [[Carlos Gardel]] mortas en avional acidento proxim [[Medellín]], [[Kolumbia]].<ref name=Gardel>{{Extera ligilo|url=http://www.biography.com/people/carlos-gardel-9306450|titulo=Carlos Gardel - Actor, Singer|idiomo={{en}}|editero=Biography.com|vidita ye=3ma di oktobro 2016}}</ref> * [[novembro]] - ''Intentona Comunista'': komunista partiso di [[Brazilia]] probas rebeleskar kontre guvernerio di [[Getúlio Vargas]]. ===[[Oceania]] === * Laborala partiso duktata da M. J. Savage vinkas elekto en [[Nova-Zelando]], ed novigos la lando. ==Naski == [[Arkivo:YoungElvisPresley.jpg|thumb|130px|[[Elvis Presley]]]] * [[8ma di januaro]] - [[Elvis Presley]], Usana ''rock''-muzikisto (m. 1977)<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.biography.com/people/elvis-presley-9446466|titulo=Elvis Presley - Film Actor, Singer (1935-1977)|editero=Biography.com|vidita ye=3ma di oktobro 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * [[16ma di januaro]] - [[Inger Christensen]], Dana novelistino e poetino (m. 2009) * [[25ma di januaro]] - [[António Ramalho Eanes]], prezidanto di Portugal * [[31ma di januaro]] - [[Kenzaburo Oe]], Japoniana skriptisto, Nobel-laureato * [[4ma di februaro]] - [[Martti Talvela]], Finlandan opero-kantisto (m. 1989) * [[11ma di februaro]] - [[Gene Vincent]], Usana muzikisto e kantisto (m. 1971) * [[15ma di februaro]] - [[Roger Chaffee]], Usan astronauto (m. 1967) * [[16ma di februaro]] - [[Sonny Bono]], Usana politikisto (m. 1998) * [[23ma di februaro]] - [[Artur Rasizade]], prezidanto di Azerbaijan * [[3ma di marto]] - [[Zhelyu Zhelev]], prezidanto di Bulgaria (m. 2015) [[Arkivo:Mahmoud Abbas, Davos.jpg|thumb|130px|[[Mahmud Abbas]]]] * [[26ma di marto]] - [[Mahmud Abbas]], prezidanto di [[Palestina]] pos 2005 * [[3ma di aprilo]] - [[Märta Tikkanen]], Finlandana skriptisto * [[9ma di aprilo]] - [[Stanley Mulaik]], Usana linguisto, prezidanto dil Usana Societo por Interlingua * [[19ma di aprilo]] - [[Dudley Moore]], Britanian aktoro (m. 2002) * [[25ma di aprilo]] - [[Jim Peebles]], Kanadan-Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[27ma di aprilo]] - [[Theo Angelopoulos]], Greka filmifisto (m. 2012) * [[2ma di mayo]] - Rejulo [[Faisal la 2ma di Irak]] (m. 1958) * [[13ma di mayo]] - [[Manuel José Leonardo Arce Leal]], Guatemalana skriptisto (m. 1985) [[Arkivo:Josemujica-crop-.jpg|thumb|130px|[[José Alberto Mujica|José Mujica]]]] * [[20ma di mayo]] - [[José Alberto Mujica]], prezidanto di Uruguay * [[31ma di mayo]] - [[Jim Bolger]], chefministro di Nova-Zelando * [[13ma di junio]] - [[Samak Sundaravej]], chefministro di Tailando (m. 2009) * [[19ma di junio]] - [[Rodrigo Borja Cevallos]], prezidanto di Equador * [[6ma di julio]] - [[Tenzin Gyatso]], la 14ma [[dalai-lamao]], Nobel-laureato pri paco * [[9ma di julio]] - [[Mercedes Sosa]], Arjentiniana muzikistino (m. 2009) * [[12ma di julio]] - [[Satoshi Omura]], Japoniana biokemiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino [[Arkivo:Ei-ichi Negishi.jpg|thumb|130px|[[Ei-ichi Negishi]]]] * [[14ma di julio]] - [[Ei-ichi Negishi]], Japoniana kemiisto, Nobel-laureato * [[17ma di julio]] - [[Donald Sutherland]], Kanadan aktoro * [[10ma di agosto]] - [[Laurynas Stankevičius]], chefministro di Lituania (m. 2017) * [[23ma di agosto]] - [[Léonard Gianadda]], Suisa meceno * [[24ma di agosto]] - [[Tsutomu Hata]], chefministro di Japonia * [[30ma di agosto]] - [[John Edmund Phillips]], Usana kantisto, muzikisto e kompozisto ([[The Mamas & the Papas]]) (m. 2001) * [[7ma di septembro]] - [[Abdou Diouf]], prezidanto di Senegal * [[29ma di septembro]] - [[Jerry Lee Lewis]], Usana muzikisto [[Arkivo:Julie Andrews (8742617433).jpg|thumb|130px|[[Julie Andrews]]]] * [[1ma di oktobro]] - [[Julie Andrews]], Britanian aktorino * [[5ma di oktobro]] - [[Tarcísio Meira]], Brazilian aktoro (m. 2021) * [[12ma di oktobro]] - [[Luciano Pavarotti]], Italiana kantisto (m. 2007) * [[8ma di novembro]] - [[Alain Delon]], Franca cinem-aktoro * 8ma di novembro - [[Peer Hultberg]], Dana skriptisto (m. 2007) * [[11ma di novembro]] - [[Bibi Andersson]], Sueda aktorino (m. 2019) * [[14ma di novembro]] - Rejulo [[Hussein di Jordania]] (m. 1999) * [[16ma di novembro]] - [[France-Albert René]], prezidanto di Seycheli<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.partilepep.com/our-party/our-leaders|titulo=Our Leaders - Parti Lepep Parti Lepep|vidita ye=6ma di novembro 2016|idiomo={{en}}}}</ref> (m. 2019)<ref>{{Extera ligilo|titulo=France Albert Rene, former President of Seychelles, dies at age 83|url=http://www.seychellesnewsagency.com/articles/10572/France+Albert+Rene%2C+former+President+of+Seychelles%2C+dies+at+age+ |editero=www.seychellesnewsagency.com }}</ref> [[Arkivo:Woody Allen Lisbon 2006-2.JPEG|thumb|130px|[[Woody Allen]]]] * [[1ma di decembro]] - [[Woody Allen]], Usana filmifisto ed aktoro * [[11ma di decembro]] - [[Pranab Mukherjee]], prezidanto di India (m. 2020) * [[12ma di decembro]] - [[Harvey James Alter]], Usana mediko e virologiisto, Nobel-laureato * [[26ma di decembro]] - [[Gnassingbé Eyadéma]], prezidanto di Togo (m. 2005) * [[30ma di decembro]] - [[Omar Bongo]], prezidanto di [[Gabon]] (m. 2009) * 30ma di decembro - [[Sandy Koufax]], Usana [[basbalo]]-ludisto * [[Manuel José Leonardo Arce Leal]], Guatemalana skriptisto (m. 1985) ==Morti == [[Arkivo:Louis de Beaufront 1.jpg|thumb|130px|[[Louis de Beaufront]]]] * [[8ma di januaro]] - [[Louis de Beaufront]], Franca linguisto, pioniro di Ido (n. 1855) * [[26ma di januaro]] - [[José Sánchez-Guerra y Martínez]], advokato e chefministro di Hispania (n. 1859) * [[8ma di februaro]] - [[Max Liebermann]], Germana piktisto (n. 1847) * [[25ma di februaro]] - [[Gerhard Louis De Geer]], chefministro di Suedia (n. 1854) * [[28ma di februaro]] - [[Chiquinha Gonzaga]], Braziliana muzikistino e kompozistino (n. 1847)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Biografia de Chiquinha Gonzaga|url=https://www.ebiografia.com/chiquinha_gonzaga/|vidita ye=3ma di septembro 2020}}</ref> * [[15ma di marto]] - [[Johan Ramstedt]], chefministro di Suedia (n. 1852) * [[16ma di marto]] - [[John James Rickard Macleod]], Skota mediko e fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1876) * [[12ma di mayo]] - [[Józef Piłsudski]], chefo di stato di Polonia (n. 1867)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Józef Piłsudski{{!}}Polish revolutionary and statesman|url=https://www.britannica.com/biography/Jozef-Pilsudski|editero=Encyclopaedia Britannica}}</ref> * [[19ma di mayo]] - [[T. E. Lawrence]], "[[Lawrence de Arabia]]", Britanian arkeologiisto (n. 1888) * [[21ma di mayo]] - [[Jane Addams]], Usana sociala laboristo, Nobel-laureato pri paco (n. 1860) * [[24ma di junio]] - [[Carlos Gardel]], Arjentiniana kantisto (n. 1887)<ref name=Gardel/> * [[3ma di julio]] - [[André Citroën]], fondinto di [[Citroën]] (n. 1878) [[Arkivo:AlfredDreyfus.jpg|thumb|130px|[[Alfred Dreyfus]]]] * [[12ma di julio]] - [[Alfred Dreyfus]], Franca militestro (n. 1859) * [[31ma di julio]] - [[Tryggvi Þórhallsson]], chefministro di Islando (n. 1889) * [[15ma di agosto]] - [[Paul Signac]], Franca piktisto (n. 1863) * [[19ma di septembro]] - [[Konstantin Ciolkovski]], Rusa ciencisto (n. 1857) * [[20ma di oktobro]] - [[Arthur Henderson]], Skota politikisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1863) * [[30ma di novembro]] - [[Fernando Pessoa]], Portugalana skriptisto (n. 1888)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Fernando Pessoa - Biografia|idiomo={{pt}}|url=https://globaleditora.com.br/autores/biografia/?id=2166|vidita ye=3ma di septembro 2020}}</ref> * [[4ma di decembro]] - [[Charles Robert Richet]], Franca fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1850) * [[13ma di decembro]] - [[Victor Grignard]], Franca kemiisto, Nobel-laureato (n. 1871) * [[17ma di decembro]] - [[Juan Vicente Gómez]], prezidanto di Venezuela (n. 1857) * [[24ma di decembro]] - [[Alban Berg]], Austriana kompozisto (n. 1885) ==Nobel-premiiziti == *[[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[James Chadwick]] *[[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Frédéric Joliot-Curie]], [[Irène Joliot-Curie]] *[[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Hans Spemann]] *[[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: ne premiizita *[[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Carl von Ossietzky]] ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1930a]] 5ibj3e4rk0xx2doflcsvy05ictd6aa3 0 3121 994991 991482 2022-08-13T20:14:59Z Joao Xavier 110 korektigo di informo wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1825''' (MDCCCXXV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[jovdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 825ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 25ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1820a]]. Kande 1825 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[15ma di novembro]] - Rejulo [[João la 6ma di Portugal]] aprobas lego qua agnoskas lua filiulo [[Pedro la 1ma di Brazilia|Pedro]] kom imperiestro di [[Brazilia]].<ref>''The Annual Register, or A View of the History, Politics, and Literature for the Year 1828'' (Baldwin and Cradock, 1829) p428</ref> * [[1ma di decembro]] - Caro [[Nikolaus la 1ma di Rusia]] sucedas lua fratulo [[Alexander la 1ma di Rusia|Alexander la 1ma]]. * [[26ma di decembro]] - Revolto da oficiri suportita da cirkume 3.000 soldati ([[revolto di decembro 1825 en Rusia|Revolto di Decembro]]) eventas dum la chanjo dil caro di [[Rusa imperio]]. === [[Azia]] === * [[Rusia]] militas kontre [[Persia]] til 1828. * [[Java]]ani komencas revoltar kontre [[Nederlando|Nederlandani]] til 1830. === [[Afrika]] === * Egiptiani fondas [[Khartum]] en [[Sudan]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[12ma di februaro]] - [[Populo Creek]] cedas lua lasta landi en [[Georgia]] a la guvernerio di [[Usa]] e migras weste. * [[2ma di junio]] - Usana Senato ratifikas pakto kun la tribui Granda Osage e Mikra Osage. === [[Central-Amerika]] === * [[17ma di aprilo]] - Rejulo [[Charles la 10ma di Francia]] agnoskas la nedependo di [[Haiti]] 21 yari pos Haitiani ekpulsar Franci. === [[Sud-Amerika]] === * [[6ma di agosto]] - [[Simón Bolívar]] fondas [[republiko]] en Alto Peru. Ol nun konocesas kom [[Bolivia]]. * [[25ma di agosto]] - [[Uruguay]] deklaras nedependo de Brazilia. === [[Oceania]] === * [[Nederlando]] konquestas [[Irian]], westa parto di [[Nova-Guinea]]. == Naski == [[Arkivo:Benedetto Cairoli - Storia dei Mille p072.jpg|thumb|130px|[[Benedetto Cairoli]]]] * [[28ma di januaro]] - [[Benedetto Cairoli]], chefministro di Italia (m. 1890) * [[15ma di marto]] - [[Aníbal Pinto Garmendia]], prezidanto di Chili (m. 1884) * [[16ma di marto]] - [[Camilo Castelo Branco]], Portugalana skriptisto (m. 1890) * [[16ma di aprilo]] - [[Jacob Brønnum Scavenius Estrup]], chefministro di Dania (m. 1913) * [[4ma di mayo]] - [[Thomas Henry Huxley]], Britaniana biologiisto (m. 1895) * [[12ma di mayo]] - [[Aquileo Parra]], prezidanto di Kolumbia (m. 1900) * [[28ma di junio]] - [[Richard August Carl Emil Erlenmeyer]], Germana kemiisto (m. 1909) * [[21ma di julio]] - [[Práxedes Mateo Sagasta]], chefministro di Hispania (m. 1903) * [[1ma di agosto]] - [[Eliseo Payán]], prezidanto di Kolumbia (m. 1895) * [[15ma di agosto]] - [[Bernardo Guimarães]], Braziliana skriptisto (m. 1884) * [[28ma di septembro]] - [[Rafael Núñez Moledo]], prezidanto di Kolumbia 4 foyi (m. 1894) * [[10ma di oktobro]] - [[Paul Kruger]], prezidanto di Sudafrikana republiko (m. 1904) * [[25ma di oktobro]] - [[Johann Strauss (filiulo)]], Austriana kompozistulo (m. 1899) * [[30ma di novembro]] - [[William-Adolphe Bouguereau]], Franca piktisto (m. 1905) * [[2ma di decembro]] - Imperiestro [[Pedro la 2ma di Brazilia]] (m. 1891) * [[14ma di decembro]] - [[Ezequiel Hurtado]], prezidanto di Kolumbia (m. 1890) == Morti == [[Arkivo:Angelika_Kauffmann_Portrait_Ferdinand_IV_VLM.jpg|thumb|130px|[[Ferdinando la 1ma di la du Sicilii|Ferdinando la 1ma]]]] * [[4ma di januaro]] - Rejulo [[Ferdinando la 1ma di la du Sicilii]] (n. 1751) * [[4ma di marto]] - [[Raphaelle Peale]], Usana piktisto (n. 1774) * [[17ma di aprilo]] - [[Henry Fuseli]], Suisa piktisto (n. 1741) * [[18ma di aprilo]] - [[Vladimir Borovikovsky]], Rusa piktisto (n. 1757) * [[23ma di aprilo]] - [[Maler Müller]], Germana poeto, dramatifisto e piktisto (n. 1749) * [[7ma di mayo]] - [[Antonio Salieri]], Italiana kompozistulo (n. 1750) * [[19ma di mayo]] - [[Henri de Saint-Simon]], Franca politikistulo e filozofo (n. 1760) * [[14ma di junio]] - [[Pierre Charles L'Enfant]], Franc arkitekto (n. 1754) * [[1ma di decembro]] - [[Alexandr la 1ma di Rusia|Alexandr la 1ma]], caro di Rusia (n. 1777) * [[25ma di decembro]] - [[Jacques-Louis David]], Franca piktisto (n. 1748) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1820a]] pp8lywxswzt216kzn97fgrx9zvxr9kl 0 3126 994992 992142 2022-08-13T20:16:31Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1830''' (MDCCCXXX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[venerdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[merkurdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 830ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 30ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 1ma yaro di la [[yari 1830a]]. Kande 1830 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. ==Eventi == ===[[Europa]] === * [[3ma di februaro]] - [[Grekia]] ganas kompleta nedependo de [[Otoman imperio]] depos milito. * [[25ma di agosto]] - Komencas revoluciono en [[Belgia]]. Ye la [[4ma di oktobro]], la lando proklamas sua nedependo de [[Nederlando]]. * Rejimo di [[Francia]] divergigas parlamento ed anulas imprimo-libereso. Liberala [[mez-klaso]] e studenti atakas regresanti. Revolucioneri vinkas e [[Louis Philippe di Francia|Louis Philippe]] divenas rejo. ===[[Azia]] === * Revolto da [[Java]]ani kontre [[Nederlando|Nederlandani]] finas. ===[[Afrika]] === * [[Francia]] atakas [[Aljeria]] e gradope okupos tota lando. ===[[Nord-Amerika]] === * [[26ma di marto]] - [[Joseph Smith]], fondinto dil Mormon-eklezio, publikigas "[[La Libro dil Mormoni]]", qua judikesas kom santa libro por la [[Mormono|Mormoni]] ensemble kun la [[Biblo]]. * [[6ma di aprilo]] - [[Joseph Smith, Jr.]] fondas [[Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi]]. ===[[Sud-Amerika]] === * [[18ma di julio]] - [[Uruguay]] adoptas lua unesma [[konstituco]]. * [[13ma di mayo]] - [[Equador]] divenas nedependanta de [[Granda Kolumbia]]. ===[[Oceania]] === * Protestanta misioneri [[Tahiti]]ana venas a [[Fidji]]. * [[Savai'in Malietoa Vaiinupo]] divenas rejo di [[Samoa]]. ==Naski == * [[2ma di januaro]] - [[Henry Flager]], Usan entraprezisto (m. 1913) * [[7ma di januaro]] - [[Albert Bierstadt]], German-Usana pikisto (m. 1903) [[Arkivo:Robert-Gascoyne-Cecil-3rd-Marquess-of-Salisbury.jpg|thumb|130px|<small>[[Robert Arthur Talbot Gascoyne-Cecil|Robert Gascoyne-Cecil]]</small>]] * [[3ma di februaro]] - [[Robert Arthur Talbot Gascoyne-Cecil]], chefministro di Unionita Rejio (m. 1903) * [[21ma di februaro]] - [[Henry Wallis]], Britaniana piktisto (m. 1916) * [[15ma di marto]] - [[Paul Heyse]], Germana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1914) * [[23ma di marto]] - [[Santiago Pérez de Manosalbas]], prezidanto di Kolumbia (m. 1900) * [[24ma di mayo]] - [[Alexei Kondratyevich Savrasov]], Rusa piktisto (m. 1897) * [[10ma di julio]] - [[Camille Pissarro]], Franca piktistulo (m. 1903) * [[18ma di agosto]] - [[Franz Josef la 1ma di Austria-Hungaria|Franz Josef la 1ma]], imperiestro di Austria (m. 1916) * [[8ma di septembro]] - [[Frédéric Mistral]], Franca skriptisto, Nobel-laureato (m. 1914) * [[15ma di septembro]] - [[Porfirio Díaz]], prezidanto di Mexikia (m. 1915) * [[10ma di oktobro]] - Rejino [[Isabel la 2ma di Hispania]] (m. 1904) * [[3ma di decembro]] - [[Francisco Menéndez Valdivieso]], prezidanto di Salvador (m. 1890) * 3ma di decembro - [[Frederic Leighton]], Britaniana piktisto (m. 1896) * [[10ma di decembro]] - [[Emily Dickinson]], Usana skriptisto (m. 1886) * [[Manuel Ezequiel Bruzual]], prezidanto di Venezuela (m. 1868)<ref name=tuya>{{Extera ligilo|url=http://www.venezuelatuya.com/biografias/manuel_ezequiel_bruzual.htm|titulo=Manuel Ezequiel Bruzual|autoro=venezuelatuya.com|vidita ye=28ma di agosto 2014}}</ref> ==Morti == [[Arkivo:Self-Portrait-1788)_by_Sir_Thomas_Lawrence,_PRA.jpg|thumb|130px|[[Thomas Lawrence]]]] * [[7ma di januaro]] - [[Thomas Lawrence]], Angla piktisto (n. 1769) * [[4ma di junio]] - [[Antonio José de Sucre]], Venezuelana revolucionero e politikisto (n. 1795) * [[26ma di junio]] - Rejulo [[George la 4ma di Unionita Rejio]] (n. 1762) * [[11ma di oktobro]] - [[José de La Mar]], prezidanto di Peru (n. 1778) * [[30ma di novembro]] - [[Papo Pius la 8ma]] (n. 1761) * [[17ma di decembro]] - [[Simón Bolívar]], liberiginto di Peru, [[Granda Kolumbia]] e Bolivia (n. 1783) ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1830a]] auemxgpsbcbsariiweehp868m1onrr5 0 3155 995026 990760 2022-08-13T21:55:05Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1876''' (MDCCCLXXVI per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], e [[bisextila yaro]] komencinta ye [[jovdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 876ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 76ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 1870a]]. Kande 1876 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[Aprilo]] til [[mayo]] - [[Otoman imperio]] represas kruelege la [[Revolto di aprilo en Bulgaria]]. Konseque, [[Rusa imperio]] deklaros milito kontre Otomani en [[1877]] (til 1878). * [[1ma di julio]] - [[Serbia]] deklaras milito kontre Turkia ([[Otoman imperio]]). * [[2ma di julio]] - [[Montenegro]] deklaras milito kontre Turkia. * [[31ma di agosto]] - [[Abdul Hamid la 2ma di Otoman Imperio|Abdul Hamid]] revokas lua fratulo [[Murad la 5ma di Otoman imperio|Murad la 5ma]] de povo en l'[[Otoman imperio]]. * [[5ma di septembro]] - [[William Ewart Gladstone]] publikigas pamfleto kontre Turka represo en Bulgaria, nomizita "Bulgara Horori". * [[1ma di novembro]] - En [[Nederlando]], la Nord-Mara Kanalo apertesas dal rejulo [[Willem la 3ma di Nederlando|Willem la 3ma]]. === [[Azia]] === * [[Victoria (rejino)|Victoria]], rejino di [[Unionita Rejio]], kronizesas imperiestrino di [[India]]. El reprezentesas en India da vicerejo. Indiani ne aceptas la civil-administrado e supra oficiri dil armeo. * [[Famino]] komencas en sudal India, til 1878. * [[Japonia]] obsedas [[Korea]] pro ke ol apertus sua portui. * En Japonia, interdiktesas l'uzo di espadi da [[samurayo|samurayi]]. === [[Afrika]] === * [[7ma di marto|7ma]] til la [[9ma di marto]] - [[Etiopia]]na trupi vinkas [[Egiptia]]ni proxim Gura. To interruptas l'expanso di Egiptia vers la [[Korno di Afrika]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[7ma di marto]] - [[Alexander Graham Bell]] inventas [[telefonilo]] en [[Usa]]. * [[25ma di junio]] - Aborijeni [[Usa]]na, duktata da [[Fola Kavalo]] e [[Sidanta Bovo]], vinkas trupi komandita da lietnanto-kolonelo [[George Armstrong Custer]] apud [[batalio di Little Bighorn|rivero Little Bighorn]]. Custer perisas dum la batalio. * [[29ma di novembro]] - [[Porfirio Díaz]] divenas prezidanto di [[Mexikia]] til 1911. Mexikia expansas dum sua prezidanteso. === [[Sud-Amerika]] === * [[6ma di januaro]] - [[Arjentinia]] recevas la regiono di [[Provinco Misiones|Misiones]] pos paco-pakto kun [[Paraguay]]. == Naski == * [[3ma di januaro]] - [[Wilhelm Pieck]], prezidanto di [[Est-Germania]] (m. 1960) [[Arkivo:Adenauer Bouserath3.jpg|thumb|130px|[[Konrad Adenauer]]]] * [[5ma di januaro]] - [[Konrad Adenauer]], Germana kancelero (m. 1967) * [[8ma di januaro]] - [[Arturs Alberings]], chefministro di Latvia (m. 1934) * [[11ma di januaro]] - [[Thomas John Hicks]], Usan atleto (m. 1952) * [[12ma di januaro]] - [[Jack London]], Usana skriptisto (m. 1916) * 12ma di januaro - [[Konstantinos Demertzis]], chefministro di Grekia (m. 1936) * 12ma di januaro - [[Fevzi Çakmak]], chefministro di Turkia (m. 1950) * [[23ma di januaro]] - [[Otto Paul Hermann Diels]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1954) * [[10ma di februaro]] - [[Béla Linder]], Hungara militisto ed [[Idisti|Idisto]] (m. 1962) * [[26ma di februaro]] - [[Agustín Pedro Justo]], prezidanto di Arjentinia (m. 1943)<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{en}} |editero=Encyclopaedia Britannica |url=https://www.britannica.com/biography/Agustin-Pedro-Justo|titulo= Agustín Pedro Justo{{!}}president of Argentina|vidita ye=12ma di oktobro 2018}}</ref> [[Arkivo:Pius XII with stole.png|thumb|130px|[[Papo Pius la 12ma|Pius la 12ma]]]] * [[2ma di marto]] - [[Papo Pius la 12ma]] (m. 1958) * [[5ma di marto]] - [[Tiburcio Carías Andino]], prezidanto di Honduras (m. 1969) * [[4ma di aprilo]] - [[Maurice de Vlaminck]], Franca piktisto (m. 1958)<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{pt}}|titulo=Maurice de Vlaminck biografia|url=https://www.guiadasartes.com.br/maurice-de-vlaminck/biografia |editero=Guia das Artes|vidita ye=17ma di agosto 2019}}</ref> * [[22ma di aprilo]] - [[Robert Bárány]], Hungara mediko, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1936) * [[24ma di aprilo]] - [[Erich Raeder]], Germana admiralo (m. 1960) * [[17ma di mayo]] - [[Andreas Michalakopulos]], chefministro di Grekia (m. 1938) * [[18ma di mayo]] - [[Hermann Müller]], kancelero di Germania (m. 1931) * [[22ma di mayo]] - [[Julius Klinger]], Austriana piktisto (m. 1942) * [[27ma di mayo]] - [[Jan Kucharzewski]], chefministro di Polonia (m. 1952) * [[11ma di junio]] - [[Ernesto Tisdel Lefevre]], prezidanto di Panama (m. 1922) * [[22ma di junio]] - [[Gwen John]], Walsana piktistino (m. 1939) * [[2ma di julio]] - [[Wilhelm Cuno]], kancelero di Germania (m. 1933) * [[8ma di julio]] - [[Alexandros Papanastasiou]], chefministro di Grekia (m. 1936) * [[19ma di julio]] - [[Ignaz Seipel]], kancelero di Austria (m. 1932) * 19ma di julio - [[Joseph Fielding Smith]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (m. 1972) * [[7ma di agosto]] - [[Mata Hari]], Nederlandana dansistino (m. 1917) * [[15ma di agosto]] - [[Stylianos Gonatas]], chefministro di Grekia (m. 1966) * [[16ma di agosto]] - [[Ivan Bilibin]], Rusa piktisto (m. 1942) * [[22ma di agosto]] - [[Kees Maks]], Nederlandana piktisto (m. 1967) [[Arkivo:J.J.R._Macleod_ca._1928.png|thumb|130px|[[John James Rickard Macleod|John Macleod]]]] * [[6ma di septembro]] - [[John James Rickard Macleod]], Skota mediko e fiziologiisto, Nobel-laureato (m. 1935) * [[18ma di septembro]] - [[James Scullin]], chefministro di Australia (m. 1953) * [[21ma di septembro]] - [[Julio González i Pellicer]], Hispana piktisto e skultisto (m. 1942) * [[22ma di septembro]] - [[André Tardieu]], chefministro di Francia (m. 1945) * [[13ma di novembro]] - [[Vitorino Máximo de Carvalho Guimarães]], chefministro di Portugal (m. 1957) * [[23ma di novembro]] - [[Manuel de Falla]], Hispana kompozisto (m. 1946) * [[22ma di decembro]] - [[Filippo Tommaso Marinetti]], Italiana poeto (m. 1944) * [[24ma di decembro]] - [[Thomas Madsen-Mygdal]], chefministro di Dania (m. 1943) * [[25ma di decembro]] - [[Adolf Otto Reinhold Windaus]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1959) [[Arkivo:Jinnah crop.jpg|thumb|130px|[[Muhammad Ali Jinnah|Ali Jinnah]]]] * 25ma di decembro - [[Muhammad Ali Jinnah]], Pakistanana politikisto, chefo di Mohamedana Ligo e fondinto di Pakistan (m. 1948) * [[29ma di decembro]] - [[Pau Casals]], Kataluniana violoncelisto (m. 1973) * [[Petro Trad]], prezidanto e chefministro di Libano (m. 1947) * [[Abd Allah Siraj]], chefministro di Jordania (m. 1949) * [[Romuald Kamil Witkowski]], Polona piktisto (m. 1950) * [[Carlos Freile Larrea]], prezidanto di Equador (m. 1942) * [[Abelardo Montalvo]], prezidanto di Equador (m. 1950) == Morti == * [[24ma di februaro]] - [[Joseph Jenkins Roberts]], prezidanto di Liberia (n. 1809) * [[13ma di marto]] - [[Joseph von Führich]], Austriana piktisto (n. 1800) * [[4ma di junio]] - Sultano [[Abdülaziz di Otoman imperio]] (n. 1830) [[Arkivo:Antonio_Lopez_de_Santa_Anna_c1853.png|thumb|130px|[[Antonio López de Santa Anna]]]] * [[21ma di junio]] - [[Antonio López de Santa Anna]], militisto-diktatoro di [[Mexikia]] (n. 1794) * [[1ma di julio]] - [[Mihail Bakunin]], Rusa anarkiisto (n. 1814) * [[14ma di julio]] - [[Sidney Rigdon]], guidinto dil Movado di Lasta-Dia Santi (n. 1793) * [[5ma di septembro]] - [[Manuel Blanco Encalada]], prezidanto di Chili (n. 1790) * [[6ma di septembro]] - [[Józef Szermentowski]], Polona piktisto (n. 1833) * [[30ma di novembro]] - [[Antonio González y González]], chefministro di Hispania (n. 1792) * [[25ma di decembro]] - [[Manuel de Ascásubi]], prezidanto di Equador (n. 1804) * [[31ma di decembro]] - [[Catherine Labouré]], Franca santino di katolik-eklezio (n. 1806) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1870a]] 4gwswq0pjt8jvjklrx972hrwmwb332o 0 3168 994926 992547 2022-08-13T13:54:50Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1895''' (MDCCCXCV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[mardio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[sundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 895ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 95ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1890a]]. Kande 1895 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. === [[Europa]] === * [[5ma di januaro]] - [[Afero Dreyfus]]: Franca militestro [[Alfred Dreyfus]] enkarcerigesas en [[Franca Guiana]] * [[8ma di novembro]] - [[Wilhelm Conrad Röntgen]] deskovras [[radiografuro]]. * En [[Francia]], [[fratuli Lumière]] developas metodo por moderna cinematografado. * En [[Germania]], fizikisto [[Wilhelm Conrad Röntgen]] deskovras radiaco qui esas nominata segun ilu. === [[Azia]] === * Segun pacala pakto, [[Japonia]] ganas [[Taiwan]] e granda militala kompensi de [[Chinia]]. [[Korea]] divenas protektorato de Japonia. === [[Afrika]] === * [[30ma di septembro]] - [[Madagaskar]] divenas [[Francia|Franca]] protektorato. * Senyura oro-exkavisti exterlandala en [[Transvaal]] esas pretexto por Angla [[Kaplando|Kaplandani]] atakar. L'expediciono komandesas da Skotia-naskinta [[Leander Starr Jameson]] e subsudiata da richega [[Cecil Rhodes]]. == Naski == [[Arkivo:Hoover-JEdgar-LOC.jpg|thumb|130px|[[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]]]] * [[1ma di januaro]] - [[John Edgar Hoover|J. Edgar Hoover]], Usana politikisto, chefo di [[FBI]] (m. 1972) * [[15ma di januaro]] - [[Artturi Ilmari Virtanen]], Finlandana kemiisto [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Nobel-laureato]] (m. 1973) * [[2ma di februaro]] - [[Friedrich Jeckeln]], naziista generalo (m. 1946) * [[8ma di februaro]] - [[Khorloogiin Choibalsan]], Mongoliana militisto e politikisto (m. 1952) * [[21ma di februaro]] - [[Carl Peter Henrik Dam]], Dana biokemiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1976) * [[3ma di marto]] - [[Ragnar Anton Kittil Frisch]], Norvegiana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1973) * [[4ma di marto]] - [[Shemp Howard]], [[Usa]]na [[cinemo|cinem-aktoro]] (m. 1955) * [[29ma di marto]] - [[Ernst Jünger]], Germana skriptisto (m. 1998) * [[2ma di mayo]] - [[Norman Ross]], Usana natisto (m. 1953) * [[4ma di mayo]] - [[René Mayer]], chefministro di Francia (m. 1972) [[Arkivo:Rodolfo_Valentino-Commons.jpg|thumb|130px|[[Rodolfo Valentino]]]] * [[6ma di mayo]] - [[Rodolfo Valentino]], Italian-Usan aktoro (m. 1926)<ref>{{extera ligilo|titulo=Biografia di Rodolfo Valentino|url=https://biografieonline.it/biografia-rodolfo-valentino|idiomo={{it}}}}</ref> * [[12ma di mayo]] - [[William Francis Giauque]], Kanadan-Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1982) * [[18ma di mayo]] - [[Augusto César Sandino]], Nikaraguana revolucionero (m. 1934) * [[21ma di mayo]] - [[Lázaro Cárdenas del Río]], prezidanto di Mexikia (m. 1970) * [[11ma di junio]] - [[Nikolai Alexandrovich Bulganin|Nikolai Bulganin]], chefministro di Sovietia (m. 1975) * [[23ma di junio]] - [[Bolesław Cybis]], Polona piktisto (m. 1957) * [[24ma di junio]] - [[Jack Dempsey]], Usana boxisto (m. 1983) * [[2ma di julio]] - [[Gen Paul]], Franca piktisto (m. 1975) * [[5ma di julio]] - [[Magnus Colcord Heurlin]], Sueda-Usana piktisto (m. 1986) [[Arkivo:Igor_Tamm.jpg|thumb|130px|[[Igor Yevgenyevich Tamm|Igor Tamm]]]] * [[8ma di julio]] - [[Igor Yevgenyevich Tamm|Igor Tamm]], Rusa fizikisto, Nobel-laureato (m. 1971) * [[10ma di julio]] - [[Carl Orff]], Germana kompozisto e docisto pri muziko (m. 1982) * [[20ma di julio]] - [[László Moholy-Nagy]], Hungara piktisto (m. 1946) * [[18ma di septembro]] - [[John George Diefenbaker]], chefministro di Kanada (m. 1979) * [[24ma di septembro]] - [[André Frédéric Cournand]], Franca mediko, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1988) * [[26ma di septembro]] - [[France Kralj]], Slovenian artisto (m. 1960) * [[1ma di oktobro]] - [[Liaquat Ali Khan]], chefministro di Pakistan (m. 1951) * [[3ma di oktobro]] - [[Sergei Alexandrovich Yesenin|Sergei Yesenin]], Rusa-Sovietiana skriptisto (m. 1925) * [[4ma di oktobro]] - [[Buster Keaton]], Usan aktoro (m. 1966) * 4ma di oktobro - [[Jens Søndergaard]], Dana piktisto (m. 1957) * [[8ma di oktobro]] - [[Juan Domingo Perón]], prezidanto di [[Arjentinia]] (m. 1974)<ref>{{extera ligilo|titulo=Juan Perón -- Biography|url=https://www.biography.com/political-figure/juan-peron|vidita ye=1ma di oktobro 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[13ma di oktobro]] - [[Cemal Gürsel]], militestro e prezidanto di Turkia (m. 1966) * [[17ma di oktobro]] - [[Miguel Ydígoras Fuentes]], prezidanto di Guatemala (m. 1982) [[Arkivo:Levi_Eshkol.jpg|thumb|130px|[[Levi Eshkol]]]] * [[25ma di oktobro]] - [[Levi Eshkol]], chefministro di [[Israel]] (m. 1969) * [[30ma di oktobro]] - [[Dickinson W. Richards]], Usana mediko, Nobel-laureato (m. 1973) * 30ma di oktobro - [[Gerhard Domagk]], Germana patologiisto, Nobel-laureato (m. 1964) * [[16ma di novembro]] - [[Paul Hindemith]], Germana kompozisto (n. 1963) * [[25ma di novembro]] - [[Ludvík Svoboda]], prezidanto di Chekoslovakia (m. 1979) * [[29ma di novembro]] - [[William Tubman]], prezidanto di Liberia (m. 1971) * [[9ma di decembro]] - [[Lancelot Hogben]], Angla zoologiisto, kreinto di [[Glosa|Interglossa]] (m. 1975) * [[14ma di decembro]] - Rejulo [[George la 6ma di Unionita Rejio]] (m. 1952) * 14ma di decembro - [[Paul Éluard]], Franca poeto (m. 1952) == Morti == * [[5ma di januaro]] - [[Władysław Podkowiński]], Polona piktisto (n. 1866) * [[8ma di januaro]] - [[René Mayer]], chefministro di Francia (m. 1972) * [[20ma di februaro]] - [[Frederick Douglass]], Usana skriptisto (n. 1818) * [[2ma di marto]] - [[Berthe Morisot]], Franca piktistino (n. 1814) * [[18ma di mayo]] - [[Franz von Suppé]], Austriana kompozisto (n. 1819) [[Arkivo:MartiJohnManuel_K_TRestauration.jpg|thumb|130px|[[José Martí]]]] * [[19ma di mayo]] - [[José Martí]], Kubana skriptisto chefo di movado por Kubana nedependo (n. 1853) * [[29ma di junio]] - [[Thomas Henry Huxley]], Angla biologiisto (n. 1825) * 29ma di junio - [[Floriano Peixoto]], prezidanto di Brazilia (n. 1839) * [[5ma di agosto]] - [[Friedrich Engels]], Germana filozofo (n. 1820) * [[28ma di septembro]] - [[Louis Pasteur]], Franca biologiisto (n. 1822) * [[29ma di novembro]] - [[Alexandre Dumas, filio]], Franca skriptisto (n. 1824) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1890a]] cnfwu5v21gln9w2ta31mhle4agiftk7 0 3679 994950 993940 2022-08-13T16:03:48Z Joao Xavier 110 -]], -]] wikitext text/x-wiki Yen listo pri piktisti rangizita alfabetale. {{compactTOC5}} ==A== *[[Hans von Aachen]] (1552-1615) *[[Reza Abbasi]] ([[1565]]-[[1635]]) *[[Josef Abel]] (1768-1818) *[[Philip Absolon]] (1960-) *[[Edwin Austin Abbey]] (1852-1911) *[[Nikolaj Abraham Abildgaard]] (1743-1809) *[[Ismail Acar]] ([[1971]]-) *[[Bernard Accama]] (1697-1756) *[[Andreas Achenbach]] (1815-1910) *[[Oswald Achenbach]] (1827-1905) *[[Pieter Aertsen]] ([[1508]]-[[1575]]) *[[Aetion]] ([[4ma yarcento aK]]) *[[Yaacov Agam]] (1928-) *[[Gyula Aggházy]] (1850-1919) *[[Lubna Agha]] (1949-2012) *[[Jacques-Laurent Agasse]] (1767-1849) *[[Christoph Ludwig Agricola]] (1667-1719) *[[Ivan Aivazovsky]] (1817-1900) *[[Tadeusz Ajdukiewicz]] (1852-1916) *[[Josef Albers]] (1888-[[1976]]) *[[Mariotto Albertinelli]] (1474-[[1515]]) *[[Kazimierz Alchimowicz]] (1840-1916) *[[Pierre Alechinsky]] (1927-) *[[Fiodor Alexeiev]] (1753-1824) *[[Mikoláš Aleš]] (1852-1913) *[[Else Alfelt]] (1910-1974) *[[David Allan]] (1744-1796) *[[Alessandro Allori]] ([[1577]]-1607) *[[Cristofano Allori]] ([[1577]]-[[1621]]) *[[Washington Allston]] (1779-1843) *[[Lawrence Alma-Tadema]] (1836-1912) *[[José Ferraz de Almeida Júnior]] (1850-1899) *[[Charles Henry Alston]] (1907-1977) *[[Rudolf Ritter von Alt]] (1812-1905) *[[Albrecht Altdorfer]] (1480-1538) *[[Altichiero]] (c. [[1330]]- c. [[1390]]) *[[Tarsila do Amaral]] (1886-1973) *[[Friedrich von Amerling]] (1803-1887) *[[Jacopo Amigoni]] (1682-1752) *[[Rodolfo Amoedo]] (1857-1941) *[[Rick Amor]] (1948-) *[[Anna Ancher]] (1859-[[1935]]) *[[Michael Peter Ancher]] (1849-1927) *[[Carl Andre]] ([[1935]]-) *[[Fra Angelico]] ([[1387]]-1455) *[[Hermenegildo Anglada Camarasa]] (1871-1959) *[[Sofonisba Anguissola]] ([[1532]]-1625) *[[Richard Anuszkiewicz]] (1930-2020) *[[Apelles]] ([[4ma yarcento aK]]) *[[Zvest Apollonio]] ([[1935]]-[[2009]]) *[[Christiaan Karel Appel]] (1921-2006) *[[Oscar Araripe]] (1941-) *[[Félix Arauz]] ([[1935]]-) *[[Giuseppe Arcimboldo]] (1527-1593) *[[Hans Peter Wilhelm Arp]] (1886-1966) *[[John James Audubon]] (1785-1851) *[[George Ault]] (1891-1948) *[[Jean-Michel Atlan]] (1913-1960) *[[Frank Auerbach]] (1931-) *[[Jules Robert Auguste]] (1789-1850) *[[Hendrick Avercamp]] ([[1585]]-1634) *[[Milton Avery]] (1885-1965) *[[Nikola Avramov]] (1897-1945) *[[Constantine Andreou]] (1917-[[2007]]) ==B== *[[Marcello Bacciarelli]] (1731-1818) *[[Francis Bacon (piktisto)]] (1909-[[1992]]) *[[William Jacob Baer]] (1860-1941) *[[Albert Baertsoen]] (1866-1922) *[[Leonard Bahr]] (1905-[[1990]]) *[[Thomas Baines]] (1820-1875) *[[Dionís Baixeras i Verdaguer]] (1862-1943) *[[Normand Baker]] (1908-[[1955]]) *[[Ludolf Bakhuizen]] (1630-1708) *[[Léon Bakst]] (1866-1924) *[[Hans Baldung]] ([[1484]]-[[1545]]) *[[Robert Ballagh]] (1943-) *[[Balthus]] (1908-2001) *[[Edward Mitchell Bannister]] (1828-1901) *[[Sattiraju Lakshmi Narayana]] (1933-[[2014]]) *[[William Barak]] (1824-1903) *[[Vladimir Baranoff-Rossine]] (1888-1944) *[[Giovanni Francesco Barbieri]] ([[1591]]-1666) *[[George Barker (piktisto)|George Barker]] (1882-1965) *[[Ernie Barnes]] (1938-[[2009]]) *[[James Barry (piktisto)|James Barry]] (1741-1806) *[[Hans von Bartels]] (1856-1913) *[[Jennifer Bartlett]] (1941-) *[[Fra Bartolomeo]] (1472-[[1517]]) *[[Francesco Bartolozzi]] (1727-1815) *[[Georg Baselitz]] ( 1938-) *[[Marie Bashkirtseff]] (1858-1884) *[[Jean-Michel Basquiat]] (1960-1988) *[[Jacopo Bassano]] (c. [[1510]]-1592) *[[Robert Bateman (Angla artisto)|Robert Bateman]] (1842-1922) *[[Robert Bateman (Kanadana)|Robert Bateman]] (1930-) *[[David Bates (Usana piktisto)|David Bates]] (1952-) *[[Maxwell Bates]] (1906-1980) *[[James Baynes]] (1766-1837) *[[Thomas Mann Baynes]] (1794-1854 o 1876) *[[Pompeo Girolamo Batoni]] (1708-1787) *[[Frédéric Bazille]] (1841-1870) *[[Romare Bearden]] (1911-1988) *[[Cecilia Beaux]] (1855-1942) *[[Robert Bechtle]] (1932-) *[[Max Beckmann]] (1884-1950) *[[Ignat Bednarik]] (1882-1963) *[[Captain Beefheart]] (1941-[[2010]]) *[[Kamaleddin Behzad]] ([[1450]]-) *[[Zdzisław Beksiński]] (1929-[[2005]]) *[[George Frederick Henry Bell]] (1878-1966) *[[Giovanni Bellini]] (c. 1430-[[1516]]) *[[Gentile Bellini]] (c. 1429-[[1507]]) *[[Jacopo Bellini]] (c. 1400-[[1470]]) *[[Vanessa Bell]] (1879-1961) *[[Bernardo Bellotto]] (1721-1780) *[[George Wesley Bellows]] (1882-1925) *[[Ludwig Bemelmans]] (1898-1962) *[[Jason Benjamin]] ([[1971]]-) *[[Martin Benka]] (1888-[[1971]]) *[[Wilhelm Bendz]] (1804-1832) *[[Frank Weston Benson]] (1862-1951) *[[Thomas Hart Benton (piktisto)|Thomas Hart Benton]] (1889-[[1975]]) *[[Alexandre Nikolayevich Benois]] (1870-1960) *[[Emerik Bernard]] ([[1937]]-) *[[Janez Bernik]] (1933-[[2016]]) *[[Gian Lorenzo Bernini]] (1598-1680) *[[Albert Bertelsen]] (1921-[[2019]]) *[[Luca Bestetti]] (1964-) *[[Henryka Beyer]] [1782-1855) *[[George Biddle]] (1885-1973) *[[Albert Bierstadt]] (1830-1902) *[[Ivan Bilibin]] (1876-1942) *[[Anna Bilińska-Bohdanowiczowa]] (1857-1893) *[[Ejler Bille]] (1910-[[2004]]) *[[Charles Billich]] (1934) *[[Henry Billings]] (1901-[[1985]]) *[[George Caleb Bingham]] (1811-1879) *[[Lamorna Birch|Samuel John "Lamorna" Birch]] (1869-[[1955]]) *[[Oswald Birley]] (1880-1952) *[[Thierry Bisch]] (1953-) *[[Charles Blackman]] (1928-[[2018]]) *[[Basil Blackshaw]] (1932-[[2016]]) *[[William Blake]] (1757-1827) *[[Ralph Albert Blakelock]] (1847-1919) *[[Arnold Blanch]] (1896-1968) *[[Ross Bleckner]] (1949-) *[[Carl Heinrich Bloch]] (1834-1890) *[[Izaak van den Blocke]] ([[1572]]-[[1626]]) *[[Godfrey Blow]] (1948-) *[[Peter Blume]] (1906-[[1992]]) *[[David Gilmour Blythe]] (1815-1865) *[[François Bocion]] (1828-1890) *[[Thomas Bock]] (1790-1855) *[[Arnold Böcklin]] (1827-1901) *[[Karl Bodmer]] (1809-1893) *[[Krzysztof Boguszewski]] (?-[[1635]]) *[[Aaron Bohrod]] (1907-[[1992]]) *[[Maurice Boitel]] (1919-[[2007]]) *[[David Garshen Bomberg]] (1890-1957) *[[Rosa Bonheur]] (1822-1899) *[[Claude Bonin-Pissarro]] (1921-2021) *[[Richard Parkes Bonington]] (1802-1828) *[[Pierre Bonnard]] (1867-1947) *[[Francesco Bonsignori]] ([[1460]]-[[1519]]) *[[Bogdan Borčić]] (1926-[[2014]]) *[[Paul-Émile Borduas]] (1905-1960) *[[Vladimir Borovikovsky]] (1757-1825) *[[Hieronymus Bosch]] (c. [[1460]] - [[1518]]) *[[Ambrosius Bosschaert]] ([[1573]]-1612) *[[Ángel Botello]] (1913-[[1986]]) *[[Fernando Botero]] (1932-) *[[Sandro Botticelli]] (1445-[[1510]]) *[[François Boucher]] (1703-1770) *[[Eugène Boudin]] (1824-1898) *[[William-Adolphe Bouguereau]] (1825-1905) *[[John Bourne]] (1943-) *[[Zlatyu Boyadzhiev]] (1903-[[1976]]) *[[Arthur Merric Bloomfield Boyd]] (1920-[[1999]]) *[[Arthur Merric Boyd]] (1862-1940) *[[David Boyd]] (1924-[[2011]]) *[[Penleigh Boyd]] (1890-1923) *[[Peter Rostrup Bøyesen]] (1882-1952) *[[Olga Boznańska]] (1865-1940) *[[Louis Bouché]] (1896-1969) *[[John Brack]] (1920-[[1999]]) *[[Robert Brackman]] (1898-1980) *[[Johann Christian Brand]] (1722-1795) *[[Józef Brandt]] (1841-1915) *[[Georges Braque]] (1882-1963) *[[Robert Julius Brawley]] ([[1936]]-2006) *[[Carl Frederik von Breda]] (1759-1818) *[[George Hendrik Breitner]] (1857-1923) *[[Jules Breton]] (1827-1906) *[[Breyten Breytenbach]] (1939-) *[[Pierre Brissaud]] (1885-1964) *[[Louis le Brocquy]] (1916-2012) *[[Ann Brockman]] (1899-1943) *[[Antoni Brodowski]] (1784-1832) *[[Agnolo Bronzino]] ([[1503]]-[[1572]]) *[[Alexander Brook]] (1898-1980) *[[Allan Brooks]] (1869-1946) *[[Bertram Brooker]] (1888-[[1955]]) *[[Ford Madox Brown]] (1821-1893) *[[Jan Brueghel la olda]] ([[1568]]-1625) *[[Jan Brueghel la yuna]] (1601-1678) *[[Pieter Brueghel la olda]] (c. [[1525]]-[[1569]]) *[[Pieter Brueghel la yuna]] (1564-1638) *[[Karl Briullov]] ([[1799]]-1852) *[[Tadeusz Brzozowski (piktisto)|Tadeusz Brzozowski]] (1918-[[1987]]) *[[Ernest Buckmaster]] (1897-1968) *[[Bernard Buffet]] (1928-[[1999]]) *[[Rupert Bunny]] (1864-1947) *[[Elbridge Ayer Burbank]] (1858-1949) *[[Charles Ephraim Burchfield]] (1893-1967) *[[Alexander Bugan]] (1952-) *[[Louis Buvelot]] (1814-1888) ==C== *[[Pogus Caesar]] *[[Francesco Cairo]] (1607-1665) *[[Gustave Caillebotte]] (1848-1894) *[[İbrahim Çallı]] (1882-1960) *[[Jacques Callot]] (1592-[[1635]]) *[[Canaletto]] (1697-1768) *[[Josef Čapek]] (1887-1945) *[[Tom Carapic]] ([[1939]]-) *[[Michelangelo Merisi|Caravaggio]] ([[1571]]-1610) *[[Ivan Čargo]] (1898-1958) *[[John Fabian Carlson]] (1875-1947) *[[Charles Auguste Émile Durand]] (1838-1917) *[[Vittore Carpaccio|Carpaccio]] (c. [[1460]]-[[1525]]) *[[Emily Carr]] (1871-1945) *[[Annibale Carracci]] (1560-1609) *[[Agostino Carracci]] (1557-1602) *[[Ludovico Carracci]] (1555-[[1619]]) *[[Ramon Casas i Carbó]] (1866-1932) *[[Judy Cassab]] (1920-[[2015]]) *[[Mary Cassatt]] (1844-1926) *[[Alfred Joseph Casson]] (1898-[[1992]]) *[[Carlos Catasse]] (1944-[[2010]]) *[[George Catlin]] (1796-1872) *[[Louis de Caullery]] (c. [[1580]]-c. [[1621]]) *[[Avgust Černigoj]] (1898-1985) *[[Bartolomeo Cesi]] (1556-[[1629]]) *[[Paul Cézanne]] (1839-1906) *[[Marc Chagall]] (1887-1985) *[[Philippe de Champaigne]] (1602-[[1674]]) *[[Minerva Josephine Chapman]] (1858-1947) *[[Jean-Baptiste-Siméon Chardin]] (1699-1779) *[[Gustavo Charif]] (1966-) *[[Caroline Chariot-Dayez]] (1958-) *[[Michael Ray Charles]] (1967-) *[[Nicolas Toussaint Charlet]] (1792-1845) *[[William Merritt Chase]] (1849-1916) *[[Pierre Puvis de Chavannes]] (1824-1898) *[[Józef Chełmoński]] (1849-1914) *[[Billy Childish]] (1959-) *[[Giorgio de Chirico]] (1888-1978) *[[Albert Chmielowski]] (1845-1916) *[[Daniel Chodowiecki]] (1726-1801) *[[Anthony Christian]] ([[1945]]-) *[[Frederick Edwin Church]] ([[1826]]-1900) *[[Peter Churcher]] (1964-) *[[Winston Churchill]] (1874-1965) *[[Leon Chwistek]] (1884-[[1944]]) *[[Tomasz Ciecierski]] ([[1945]]-) *[[Cimabue]] (1240-1302) *[[Jože Ciuha]] (1924-[[2015]]) *[[Franz Cižek]] (1865-1946) *[[Francois Clouet]] ([[1510]]-[[1572]]) *[[Juraj Julije Klovic|Giorgio Giulio Clovio]] ([[1498]]-[[1578]]) *[[Juan Fernando Cobo]] (1959-) *[[Charles Codman]] (1800-1842) *[[Thomas Cole]] (1801-1848) *[[Evert Collier]] ([[1640]]-1707) *[[John Maler Collier]] (1850-1934) *[[Jean Colombe]] (1430-[[1493]]) *[[Charles Conder]] (1868-1909) *[[Kevin Connor]] (1932-) *[[John Constable]] (1776-1837) *[[Constant Nieuwenhuys|Constant]] (1920-[[2005]]) *[[Cassius Marcellus Coolidge]] (1844-1934) *[[Delbert Dana Coombs]] (1850-1938)<ref>https://www.whitemountainart.com/about-3/artists/delbert-dana-coombs-1850-1938/</ref> *[[John Singleton Copley]] (1738-1815) *[[Lovis Corinth]] (1858-1925) *[[Guillaume Cornelis van Beverloo|Corneille]] (1922-[[2010]]) *[[Thomas Cornell]] (1937-2012) *[[Jean-Baptiste Camille Corot]] (1796-1875) *[[Antonio da Correggio|Correggio]] ([[1489]]-[[1534]]) *[[Pietro da Cortona]] ([[1596]]-[[1669]]) *[[Piero di Cosimo]] (1462-[[1521]]) *[[Grace Cossington Smith]] (1892-1984) *[[Francesco del Cossa]] (c. 1430-c. [[1478]]) *[[Pierre Auguste Cot]] (1837-1883) *[[Noel Counihan]] (1913-[[1986]]) *[[Gustave Courbet]] (1819-1877) *[[Thomas Couture]] (1815-1879) *[[Lucas Cranach la olda]] (c. 1472-1553) *[[Lucas Cranach la yuna]] ([[1515]]-[[1586]]) *[[Fred Cress]] (1938-[[2009]]) *[[Vivian Crettol]] (1973-) *[[Carlo Crivelli]] (1435-[[1495]]) *[[Charles Crodel]] (1894-[[1973]]) *[[Ray Crooke]] (1922-[[2015]]) *[[Jean Crotti]] (1878-1958) *[[Thomas Crotty]] ([[1954]]-) *[[Aelbert Cuyp]] (1620-1691) *[[Bolesław Cybis]] (1895-1957) *[[Jan Cybis]] (1897-1972) *[[Władysław Czachórski]] (1850-1911) *[[Józef Czapski]] (1896-1993) *[[Szymon Czechowicz]] (1689-1775) *[[Tytus Czyżewski]] (1880-[[1945]]) ==D== *[[Richard Dadd]] (1817-1886) *[[Bernardo Daddi]] (c. 1280-[[1348]]) *[[Michael Dahl]] ([[1659]]-1743) *[[Roy Dalgarno]] (1910-2001) *[[Christen Dalsgaard]] (1824-1907) *[[Salvador Dalí]] (1904-1989) *[[William Dargie]] (1912-[[2003]]) *[[Charles-François Daubigny]] (1817-1878) *[[Honoré Daumier]] (1808-1879) *[[Gerard David]] (c. [[1450]]-[[1523]]) *[[Jacques-Louis David]] (1748-1825) *[[Janet Dawson]] ([[1935]]-) *[[Leonardo da Vinci]] ([[1452]]-[[1519]]) *[[Gene Davis (piktisto)|Gene Davis]] (1920-1985) *[[Stuart Davis (piktisto)|Stuart Davis]] (1892-1964) *[[Riko Debenjak]] (1908-[[1987]]) *[[Jean-Baptiste Debret]] (1768-1848) *[[Stanisław Dębicki]] (1866-1924) *[[Joseph DeCamp]] (1858-1923) *[[Edgar Degas]] (1834-1917) *[[Ettore DeGrazia|Ettore "Ted" DeGrazia]] (1909-[[1982]]) *[[Michel De Caso]] (1956-) *[[Raoul De Keyser]] (1930-2012) *[[Eugène Delacroix]] (1798-1863) *[[Beauford Delaney]] (1901-1979) *[[Robert Delaunay]] (1885-1941) *[[Sonia Delaunay]] (1885-1979) *[[Paul Delvaux]] (1897-[[1954]]) *[[Roy De Maistre]] (1894-[[1968]]) *[[Grillo Demo]] *[[Charles Demuth]] (1883-[[1935]]) *[[Maurice Denis]] (1870-1943) *[[André Derain]] (1880-[[1954]]) *[[Édouard Detaille]] (1847-1912) *[[Thomas Dewing]] (1851-1938) *[[Emiliano Di Cavalcanti]] (1897-([[1976]]) *[[Robert Dickerson]] (1924-[[2015]]) *[[Richard Diebenkorn]] (1922-1993) *[[Mary Dignam]] (1857-1938) *[[Meredith Dillman]] *[[Silvia Dimitrova]] (1970-) *[[Jim Dine]] ([[1935]]-) *[[Abidin Dino]] (1913-1993) *[[Dionisy]] (c. [[1440]]- c. [[1503]]) *[[Paul Dirmeikis]] ([[1954]]-) *[[Wilhelm Heinrich Otto Dix]] (1891-1969) *[[Andrzej Dłużniewski]] ([[1939]]-[[2012]]) *[[William Dobell]] (1899-1970) *[[Jan Dobkowski]] (1942-) *[[William Dobson]] (1611-[[1646]]) *[[Theo van Doesburg]] (1883-1931) *[[Eppo Doeve]] (1907-1981) *[[Tommaso Dolabella]] ([[1570]]-[[1650]]) *[[Tadeusz Dominik]] (1928-[[2014]]) *[[Gustave Doré]] (1832-1883) *[[Kees van Dongen]] (1877-[[1968]]) *[[Dosso Dossi]] (c. [[1490]]-[[1542]]) *[[Christian Dotremont]] (1922-1979) *[[Jacques Doucet]] (1924-1994) *[[Thomas Doughty]] (1793-1856) *[[Aaron Douglas]] (1899-1979) *[[Rackstraw Downes]] ([[1939]]-) *[[Willem Drost]] ([[1633]]- [[1659]]) *[[Russell Drysdale]] (1912-1981) *[[Jean Dubuffet]] (1901-1985) *[[Duccio]] ([[1255]]-[[1319]]) *[[Marcel Duchamp]] (1887-[[1968]]) *[[Suzanne Duchamp|Suzanne Duchamp-Crotti]] (1889-1963) *[[Raoul Dufy]] (1877-1953) *[[Brian Dunlop]] (1938-[[2009]]) *[[Anne Dunn]] (1929-) *[[Albrecht Dürer]] (1471-[[1528]]) *[[Geoffrey Dyer]] ([[1947]]-2020) *[[Antoon van Dyck]] ([[1599]]-[[1641]]) ==E== *[[Thomas Eakins]] (1844-1916) *[[Augustus Earle]] (1793-1838) *[[Alfred East]] (1849-1913) *[[Christoffer Wilhelm Eckersberg]] (1783-1853) *[[Otto Eckmann]] (1865-1902) *[[Don Eddy]] (1944-) *[[Albert Edelfelt]] (1854-1905) *[[Beverly K. Effinger]] ([[1955]]-) *[[Albin Egger-Lienz]] (1868-1926) *[[Eugeniusz Eibisch]] (1896-[[1987]]) *[[Ib Eisner]] (1925-[[2003]]) *[[Kano Eitoku]] ([[1543]]-[[1590]]) *[[Adam Elsheimer]] ([[1578]]-1610) *[[Gederts Eliass]] ([[1887]]-[[1975]]) *[[Ron English]] (1959-) *[[James Ensor]] (1860-1949) *[[Max Ernst]] (1891-[[1976]]) *[[Miguel de la Espriella]] (1947-) *[[Richard Estes]] ([[1936]]-) *[[William Etty]] (1787-1849) *[[Dulah Marie Evans]] (1875-1951) *[[Eamon Everall]] (1948-) *[[Mikhail Evstafiev]] (1963-) *[[Jan van Eyck]] ([[1390]]-1441) *[[John Eyre (piktisto)|John Eyre]] (1771-(?)) ==F== *[[Gentile da Fabriano]] (c. [[1370]]-1427) *[[Carel Fabritius]] ([[1622]]-[[1654]]) *[[Pietro Faccini]] (1562-1602) *[[Julian Fałat]] (1853-1929) *[[Aniello Falcone]] (1600-1656) *[[Robert Rafailovich Falk]] (1886-1958) *[[Alexandre Falguière]] (1831-1900) *[[Henri Fantin-Latour]] (1836-1904) *[[Jean Fautrier]] (1898-1964) *[[Jerzy Fedkowicz]] (1891-1959) *[[Pavel Fedotov]] (1815-1852) *[[Lyonel Feininger]] (1871-1956) *[[Stanisław Fijałkowski]] (1922-2020) *[[Pavel Filonov]] (1883-[[1941]]) *[[Leonor Fini]] ([[1907]]-[[1996]]) *[[Andrea da Firenze (piktisto)|Andrea da Firenze]] ([[1343]]-[[1377]]) *[[Alvan Fisher]] (1792-1863) *[[James Montgomery Flagg]] (1877-1960) *[[Lucio Fontana]] (1899-[[1968]]) *[[Marià Fortuny]] (1838-1874) *[[Tsuguharu Foujita]] (1886-[[1968]]) *[[Jean Fouquet]] (c. 1420-1481) *[[Jean-Honoré Fragonard]] (1732-1806) *[[Art Frahm]] (1907-1981) *[[Piero della Francesca]] (c. 1416-[[1492]]) *[[François Louis Thomas Francia]] (1772-1839) *[[Sam Francis]] (1923-1994) *[[Helen Frankenthaler]] (1928-[[2011]]) *[[Frank Frazetta]] (1928-[[2010]]) *[[Wilhelm Freddie]] (1909-[[1995]]) *[[Charles Alphonse du Fresnoy]] (1611-[[1668]]) *[[Lucian Freud]] (1922-[[2011]]) *[[Émile Friant]] (1863-1932) *[[Caspar David Friedrich]] (1774-1840) *[[Frederick Carl Frieseke]] (1874-1939) *[[Nicolas Froment]] (c. [[1450]]-ca.[[1490]]) *[[Brian Froud]] (1947-) *[[Ľudovít Fulla]] (1902-1980) *[[Joseph von Führich]] (1800-1876) *[[Henry Fuseli]] (1741-1825) ==G== *[[Andrew Gadd]] ([[1968]]-) *[[Thomas Gainsborough]] (1727-1788) *[[Akseli Gallen-Kallela]] (1865-1931) *[[Byron Galvez]] ([[1941]]-) *[[Thomas Gambier Parry]] (1816–1888) *[[Antonio de La Gándara]] (1861-1917) *[[Norman Garstin]] (1847-1926) *[[Friedrich Gauermann]] (1807-1862) *[[Paul Gauguin]] (1848-1903) *[[Nikolai Ge]] (1831-1894) *[[William Gear]] (1915-[[1997]]) *[[Ilka Gedő]] (1921-1985) *[[Geertgen tot Sint Jans]] (c. [[1460]]-c. [[1490]]) *[[Aert de Gelder]] ([[1645]]-1727) *[[Artemisia Gentileschi]] (1593-[[1651]]) *[[Orazio Gentileschi]] (1563-1639) *[[Alexandr Mihailovich Gerasimov|Alexandr Gerasimov]] (1881-1963) *[[Théodore Géricault]] (1791-1824) *[[Jean-Léon Gérôme]] (1824-1904) *[[Wojciech Gerson]] (1831-1901) *[[Richard Gerstl]] (1883-1908) *[[Cristache Gheorghiu]] (1937) *[[Domenico Ghirlandaio]] (1448-[[1494]]) *[[Alberto Giacometti]] (1901-1966) *[[Kahlil Gibran]] (1883-1931) *[[Stefan Gierowski]] (1925-) *[[Aleksander Gierymski]] (1850-1901) *[[Maksymilian Gierymski]] (1846-1874) *[[Stephen Gilbert]] (1910-[[2007]]) *[[Giorgione]] (c. [[1477]]-[[1510]]) *[[Giotto di Bondone|Giotto]] ([[1267]]-[[1337]]) *[[Ilya Glazunov]] (1930-[[2017]]) *[[John William Godward]] (1861-1922) *[[Leo Götz]] (1883-1962) *[[Vincent van Gogh]] (1853-1890) *[[Leon Golub]] (1922-[[2004]]) *[[Natalia Goncharova]] (1881-1962) *[[Eva Gonzalès]] (1849-1883) *[[Julio González i Pellicer]] (1876-1942) *[[Giovan Francesco Gonzaga]] (1921-[[2007]]) *[[Frederick Goodall]] (1822-1904) *[[Arshile Gorky]] (1904-1948) *[[Jan Gotard]] (1898-1943) *[[Adolph Gottlieb]] (1903-1974) *[[Léopold Gottlieb]] (1879-1934) *[[Maurycy Gottlieb]] (1856-1879) *[[Francisco de Goya]] (1746-1828) *[[Jan van Goyen]] ([[1596]]-1656) *[[Anton Graff]] (1736-1813) *[[Eugène Grasset]] (1845-1917) *[[Enrique Grau]] (1920-[[2004]]) *[[Emili Grau i Sala]] (1911-[[1975]]) *[[El Greco]] ([[1541]]-[[1614]]) *[[Tony Green]] ([[1954]]-) *[[Feofan Grek]] ([[1340]]-1410) *[[Jean-Baptiste Greuze]] (1725-1805) *[[Helmut Andreas Paul Grieshaber]] ([[1909]]-1981) *[[Juan Gris]] (1887-1927) *[[Giuseppe Grisoni]] (1699-1769) *[[Ivan Grohar]] (1867-1911) *[[George Grosz]] (1893-1959) *[[Artur Grottger]] (1837-1867) *[[Isaac Grünewald]] (1889-1946) *[[Matthias Grünewald]] ([[1470]]-[[1528]]) *[[Aleksander Gryglewski]] (1833-1879) *[[Francesco Guardi]] (1712-1793) *[[Oswaldo Guayasamín]] (1919-[[1999]]) *[[Albert Guillaume]] (1873-1942) *[[Olaf Gulbransson]] (1873-1958) *[[Ella Guru]] (1966-) *[[Philip Guston]] (1913-1980) *[[Albert Paris Gütersloh]] (1887-1973) *[[Heinz Guth]] ([[1941]]-) *[[Herman Gvardjančič]] (1943-) ==H== *[[Mikolaj Haberschrack]] ([[1454]]-[[1484]]) *[[Frans Hals]] ([[1580]]-1666) *[[Richard William Hamilton]] (1922-[[2011]]) *[[Vilhelm Hammershøi]] (1864-1916) *[[Nina Hamnett]] (1890-1956) *[[Herman Han]] ([[1574]]-[[1627]] o [[1628]]) *[[Constantin Hansen]] (1804-1880) *[[Niels Hansen (piktisto)|Niels Hansen]] (1880-1946) *[[Svend Wiig Hansen]] (1922-[[1997]]) *[[Keith Haring]] (1958-[[1990]]) *[[William Harnett]] (1848-1892) *[[Lawren Stewart Harris]] (1885-1970) *[[Tracy Harris]] (1958-) *[[Marsden Hartley]] (1877-1943) *[[Hans Hartung]] (1904-1989) *[[Paul Harvey (artisto)|Paul Harvey]] (1960-) *[[Childe Hassam]] (1859-[[1935]]) *[[Rudolf Hausner]] ([[1914-[[1995]]) *[[Louis Hayet]] (1864-1940) *[[Francesco Hayez]] (1791-1882) *[[Martin Johnson Heade]] (1819-1904) *[[Jeanne Hébuterne]] (1898-1920) *[[Henry Heerup]] (1907-1993) *[[Gottfried Helnwein]] (1948-) *[[Cornelis de Heem]] (1631-[[1695]]) *[[Jan Davidszoon de Heem]] (1606-[[1683]]) *[[Robert Henri]] (1865-1929) *[[Louis Hersent]] (1777-1860) *[[Magnus Colcord Heurlin]] (1895-[[1986]]) *[[Prudence Heward]] (1896-[[1947]]) *[[Hugo Heyrman]] (1942-) *[[Edward Hicks]] (1780-1849) *[[Thomas Hicks (piktisto)|Thomas Hicks]] (1823-1890) *[[Kaii Higashiyama]] (1908-[[1999]]) *[[Derek Hill]] (1916-[[2000]]) *[[Karol Hiller]] (1891-1939) *[[Sigrid Hjertén]] (1885-1948) *[[Prince Hoare la yuna]] (1755-1834) *[[William Hoare]] (c. 1707-1792) *[[Meindert Hobbema]] (1638-1709) *[[David Hockney]] (1937-) *[[Howard Hodgkin]] (1932-[[2017]]) *[[Ferdinand Hodler]] (1853-1918) *[[Wlastimil Hofman]] (1881-1970) *[[Hans Hofmann]] (1880-1966) *[[Johann Michael Ferdinand Heinrich Hofmann]] (1824-1911) *[[William Hogarth]] (1697-1764) *[[Katsushika Hokusai]] ([[1760]]-1849) *[[Ambrosius Holbein]] ([[1494]]-[[1519]]) *[[Hans Holbein la olda]] (c. 1465-[[1524]]) *[[Hans Holbein la yuna]] (c. [[1497]]-[[1543]]) *[[Winslow Homer]] (1836-1910) *[[Villard de Honnecourt]] ([[yari 1200a]]) *[[Gerard van Honthorst]] (1592-1656) *[[Pieter de Hooch]] ([[1629]]-1684) *[[Charles Hopkinson]] (1869-1962) *[[Edward Hopper]] (1882-1967) *[[Hristofor Žefarović]] (1690-1753) *[[John Bradley Hudson, Jr.]] (1832-1903) *[[Friedensreich Hundertwasser]] (1928-[[2000]]) *[[Maqbool Fida Husain]] (1915-[[2011]]) *[[Pieter Huys]] ([[1519]]-[[1584]]) *[[Jan van Huysum]] (1682-1749) ==I== *[[Jörg Immendorff]] ([[1945]]-[[2007]]) *[[Jean-Auguste-Dominique Ingres]] (1780-1867) *[[George Inness]] ([[1829]]-1894) *[[Dahlov Ipcar]] ([[1917]]-2017) *[[Adriaen Isenbrant]] ([[1490]][?]-[[1551]]) *[[Jozef Israëls]] (1824-1911) *[[Alexander Andreyevich Ivanov]] (1806-1858) ==J== *[[Egill Jacobsen]] (1910-[[1998]]) *[[Robert Jacobsen]] (1912-1993) *[[Yvonee Jacquette]] (1934-) *[[Eero Järnefelt]] (1863-1937) *[[Božidar Jakac]] (1899-1989) *[[Rihard Jakopič]] (1869-1943) *[[Matija Jama]] (1872-[[1947]]) *[[Ruud Janssen]] (1959-) *[[Maria Jarema]] (1908-1958) *[[Władysław Jarocki]] (1879-1965) *[[Alexej von Jawlensky]] (1864-[[1941]]) *[[Louis Janmot]] (1814-1892) *[[Andrej Jemec]] (1934-) *[[Zmago Jeraj]] (1937-[[2015]]) *[[Boris Jesih]] (1943-) *[[Junpei Satoh]] (1956-) *[[Ferenc Joachim]] (1882-1964) *[[Augustus John]] (1878-1961) *[[Gwen John]] (1876-1939) *[[Jasper Johns]] (1930-) *[[Mitchell Johnson]] (1964-) *[[Sargent Claude Johnson]] (1888-1967) *[[Allen Jones (artisto)|Allen Jones]] (1937-) *[[Lois Mailou Jones]] (1905-[[1998]]) *[[Jacob Jordaens]] (1593-1678) *[[Asger Jorn]] (1914-1973) *[[Josignacio]] (1963-) *[[Jens Jørgensen Juel]] (1745-1802) ==K== *[[Frida Kahlo]] (1907-[[1954]]) *[[Willem Kalf]] ([[1619]]-1693) *[[Jitish Kallat]] (1974-) *[[Kamagurka]] (1956-) *[[Wassily Kandinsky]] (1866-1944) *[[Paul Kane]] (1810-1871) *[[Rajmund Kanelba]] (1897-1960) *[[Tadeusz Kantor]] (1915-[[1990]]) *[[Leon Kapliński]] ([[1826]]-1873) *[[Alfons Karpiński]] (1875-1961) *[[Nikolay Kasatkin]] (1859-1930) *[[Wincenty Kasprzycki]] (1802-1849) *[[Alex Katz]] (1927-) *[[Angelica Kauffman]] (1741-1807) *[[Carl Eugen Keel]] (1885-1961) *[[Adam Dario Keel]] (1924-[[2018]]) *[[Gerald Kelly]] (1879-1972) *[[Ferdinand von Keller]] (1842-1922) *[[Ellsworth Kelly]] (1923-[[2015]]) *[[Jane Kelly]] (1956-) *[[Rockwell Kent]] (1882-[[1971]]) *[[Anselm Kiefer]] ([[1945]]-) *[[Michel Kikoine]] (1892-[[1968]]) *[[Eduardo Kingman]] *[[Thomas Kinkade]] ([[1958]]-) *[[Ernst Ludwig Kirchner]] (1880-1938) *[[Per Kirkeby]] (1938-[[2018]]) *[[Moïse Kisling]] (1891-1953) *[[Roar Kjernstad]] ([[1975]]-) *[[Mati Klarwein]] (1932-[[2002]]) *[[Paul Klee]] (1879-1940) *[[Yves Klein]] (1928-1962) *[[Gustav Klimt]] (1862-1918) *[[Franz Kline]] (1910-1962) *[[Julius Klinger]] (1876-1942) *[[Juraj Julije Klović]] ([[1498]]-[[1578]]) *[[Jesper Knudsen]] ([[1964]]-) *[[Boris Kobe]] (1905-1981) *[[Marcin Kober]] (1550-1598) *[[Aleksander Kobzdej]] (1920-[[1972]]) *[[Roman Kochanowski]] (1857-[[1945]]) *[[Robert Koehler]] (1850-1917) *[[Oskar Kokoschka]] (1886-1980) *[[Andrei Kolkutin]] (1957-) *[[Käthe Kollwitz]] (1867-[[1945]]) *[[Willem de Kooning]] (1904-[[1997]]) *[[Jeff Koons]] ([[1955]]-) *[[Frans Koppelaar]] (1943-) *[[Łukasz Korolkiewicz]] (1948-) *[[Jerzy Kossak]] (1886-[[1955]]) *[[Juliusz Kossak]] (1824-1899) *[[Wojciech Kossak]] (1856-1942) *[[Franciszek Kostrzewski]] ([[1826]]-1911) *[[Rudolf Kotnik]] (1931-[[1996]]) *[[Aleksander Kotsis]] ([1836-1877) *[[Felicjan Szczęsny Kowarski]] (1890-1948) *[[France Kralj]] (1895-1960) *[[Tone Kralj]] (1900-[[1975]]) *[[Ivan Kramskoi]] (1837-1887) *[[Metka Krašovec]] ([[1941]]-) *[[Janina Kraupe-Świderska]] (1921-2016) *[[Andre de Krayewski]] (1933-[[2018]]) *[[Emil Krcha]] (1894-[[1972]]) *[[Albert Henry Krehbiel]] (1873-[[1945]]) *[[Pinchus Kremegne]] (1890-1981) *[[Christian Krohg]] (1852-1925) *[[Per Krohg]] (1889-1965) *[[Leon Kroll]] (1884-1974) *[[Peder Severin Krøyer]] (1851-1909) *[[Fan Kuan]] (c. [[990]] - c. [[1030]]) *[[Konrad Krzyżanowski]] (1872-1922) *[[Arkhip Kuindzhi]] (1847-1910) *[[Yasuo Kuniyoshi]] (1889-1953) *[[František Kupka]] (1871-1957) *[[Alexander Vasilievich Kuprin]] (1880-1960) *[[Yayoi Kusama]] (1929-) *[[Boris Kustodiev]] (1878-1927) *[[Majka Kwiatowska]] (1949-) *[[Christen Købke]] (1810-1848) ==L== *[[Adélaïde Labille-Guiard]] (1749-1803) *[[Georges Lacombe]] (1868-1916) *[[Wifredo Lam]] (1902-[[1982]]) *[[Alexandr Ivanovich Laktionov]] (1910-[[1972]]) *[[Nicolas Lancret]] (1690-1743) *[[Myra Landau]] (1926-[[2018]]) *[[Edwin Henry Landseer|Edwin Landseer]] (1802-1873) *[[Fitz Henry Lane]] (1804-1865) *[[Giovanni Lanfranco]] (1582-[[1647]]) *[[Peter Lanyon]] (1918-[[1964]]) *[[Karol Larisch]] (1902-[[1935]]) *[[Carl Larsson]] (1853-1919) *[[Georges de La Tour]] (1593-[[1652]]) *[[Marie Laurencin]] (1883-1956) *[[Ludwik de Laveaux]] (1868-1894) *[[Jacob Lawrence]] ([[1917]]-[[2000]]) *Sinioro [[Thomas Lawrence]] (1769-1830) *[[Jesús Mari Lazkano]] (1960-) *[[Jan Lebenstein]] (1930-[[1999]]) *[[Charles Le Brun]] ([[1619]]-1690) *[[Jules Joseph Lefebvre]] (1836-1911) *[[Fernand Léger]] (1881-[[1955]]) *[[Anton Lehmden]] (1929-[[2018]]) *[[Frederic Leighton]] (1830-1896) *[[Margaret Leiteritz]] (1907-[[1976]]) *[[Franciszek Lekszycki]] (-[[1668]]) *[[Peter Lely]] ([[1618]]-1680) *[[Ulrich Leman]] (1885-1988) *[[Robert Lenkiewicz]] ([[1941]]-[[2002]]) *[[Franz von Lenbach]] (1836-1904) *[[Stanisław Lentz]] (1861-1920) *[[Mihail Yuryevich Lermontov|Mihail Lermontov]] (1814-1841) *[[Emanuel Leutze]] (1816-1868) *[[Isaac Levitan]] (1860-1900) *[[Dmitri Grigoryevich Levicki|Dmitri Levicki]] (1735-1822) *[[Bill Lewis]] (1953-) *[[Percy Wyndham Lewis]] (1882-1957) *[[Lucas van Leyden]] ([[1494]]-[[1533]]) *[[André Lhote]] (1885-1962) *[[Roy Lichtenstein]] (1923-[[1997]]) *[[Max Liebermann]] (1847-[[1935]]) *[[Bruno Andreas Liljefors]] (1860-[[1939]]) * fratuli Limbourg (1385-1416) *[[Emil Lindenfeld]] (1905-[[1986]]) *[[Bronisław Wojciech Linke]] (1906-1962) *[[John Linnell (piktisto)|John Linnell]] (1792-1882) *[[Filippino Lippi]] (1457-[[1504]]) *[[Filippo Lippi]] (c. 1406-1469) *[[Arthur Lismer]] (1885-1969) *[[El Lissitzky]] (1890-[[1941]]) *[[Leopold Loeffler]] (1827-1898) *[[Lojze Logar]] (1944-[[2014]]) *[[German Londoño]] (1961-) *[[Leonard Long]] (1911-[[2013]]) *[[McKendree Long]] (1888-[[1976]]) *[[Charles-André van Loo]] (1705-1765) *[[Charles-Amédée-Philippe van Loo]] (1719-1795) *[[Jean-Baptiste van Loo]] (1684-1745) *[[Louis-Michel van Loo]] (1707-1771) *[[Cándido López]] (1840-1902) *[[Pietro Lorenzetti]] (c. 1280-[[1348]]) *[[Lazzaro Luxardo]] (1865-1949) *[[Claude Lorrain]] (1600-1682) *[[Laurence Stephen Lowry]] (1887-[[1976]]) *[[Maximilien Luce]] (1858-[[1941]]) *[[Lucebert]] (1924-1994) *[[George Benjamin Luks]] (1867-1933) *[[Laura Muntz Lyall]] (1860-1930) ==M== *[[Jan Mabuse]] (c. [[1478]]-[[1532]]) *[[Stanton Macdonald-Wright]] (1890-1973) *[[Joe Machine]] (1973-) *[[August Macke]] (1887-1914) *[[Daniel Maclise]] (1806-1870) *[[Conroy Maddox]] (1912-[[2005]]) *[[Carlo Maderno]] (1556-[[1629]]) *[[John Maggs]] (1819-1896) *[[René Magritte]] (1898-[[1967]]) *[[Aristide Maillol]] (1861-1944) *[[Vladimir Dimitrov - Maystora]] (1882-1960) *[[Hans Makart]] (1840-1884) *[[Konstantin Makovsky]] (1839-1915) *[[Tadeusz Makowski]] (1882-1932) *[[Zbigniew Makowski]] (1930-[[2019]]) *[[Kees Maks]] (1876-[[1967]]) *[[Vladimir Makuc]] (1925-2016) *[[Vartan Malakian]] ([[1947]]-) *[[Jacek Malczewski]] (1858-1929) *[[Rafał Malczewski]] (1892-1965) *[[Władysław Malecki]] (1836-1900) *[[Kazimir Malevich]] (1879-[[1935]]) *[[Anita Malfatti]] (1889-[[1964]]) *[[Man Ray]] (1890-[[1976]]) *[[Alfred Manessier]] (1911-1993) *[[Édouard Manet]] (1832-1883) *[[Miltos Manetas]] ([[1964]]-) *[[Andrea Mantegna]] (c. 1431-[[1506]]) *[[Niklaus Manuel]] ([[1484]]-[[1530]]) *[[Franz Marc]] (1880-1916) *[[Louis Marcoussis]] (1878-[[1941]]) *[[Adam Marczyński]] (1908-1985) *[[Brice Marden]] (1938-) *[[John Marin]] (1870-1953) *[[Jacob Maris]] (1837-1899) *[[Matthijs Maris]] (1839-[[1917]]) *[[Willem Maris]] (1844-1910) *[[Theodore Major]] (1908-[[1999]]) *[[Jacques Maroger]](1884-1962) *[[Wilhelm Marstrand]] (1810-1873) *[[Józef Marszewski]] (1827-1883) *[[Eugene James Martin]] (1938-[[2005]]) *[[John Martin (piktisto)|John Martin]] (1789-1854) *[[Ndoc Martini]] (1880-1916) *[[Simone Martini]] (c. 1284-[[1344]]) *[[Andrey Yefimovich Martynov]] (1768-[[1826]]) *[[Tommaso Masaccio]] (1401-1428) *[[Frans Masereel]] (1889-1972) *[[Stanisław Masłowski]] (1853-1926) *[[Masolino da Panicale]] (c. [[1383]]-c. 1440) *[[Frank Herbert Mason]] (1921-[[2009]]) *[[Jan Matejko]] (1838-1893) *[[Henri Matisse]] (1869-[[1954]]) *[[Quinten Matsijs]] (c. 1466-[[1530]]) *[[Roberto Matta]] (1911-[[2002]]) *[[Paul Mavrides]] ([[1945]]-) *[[Peter Max]] (1937-) *[[Peter McArdle]] ([[1965]]-) *[[Sheila McClean]] (1932-[[2016]]) *[[Frederick McCubbin]] (1855-[[1917]]) *[[Bruce McLean]] (1944-) *[[Richard Thorpe McLean]] (1934-[[2014]]) *[[Hendrik Willem Mesdag]] (1831-1915) *[[Józef Mehoffer]] (1869-1946) *[[Victor Meirelles]] (1832-1903) *[[Jean-Louis-Ernest Meissonier|Ernest Meissonier]] (1815-1891) *[[Vadym Meller]] (1884-1962) *[[Arthur Melville]] ([[1855]]-1904) *[[Hans Memling]] (c. 1430-[[1494]]) *[[Natasa Menart]] ([[1968]]-) *[[Milton Menasco]] (1890-1974) *[[Zygmunt Menkes]] (1896-[[1986]]) *[[Adolph von Menzel]] (1815-1905) *[[Luc-Olivier Merson]] (1846-1920) *[[Youri Messen-Jaschin]] ([[1941]]-) *[[Antonello da Messina]] (c. 1430-[[1479]]) *[[Willard Metcalf]] (1858-1925) *[[Antoni Michalak]] (1902-[[1975]]) *[[Piotr Michałowski]] (1800-1855) *[[Henri Michaux]] (1899-1984) *[[Michelangelo Buonarroti]] ([[1475]]-1564) *[[Leo Michelson]] (1887-1978) *[[Eugeen Van Mieghem]] (1875-1930) *[[France Mihelič]] (1907-[[1998]]) *[[Kazimierz Mikulski]] (1918-[[1998]]) *[[Manolo Millares]] (1926-1972) *[[Francis Davis Millet]] (1848-1912) *[[Jean-François Millet]] (1814-1875) *[[Joan Miró]] (1893-[[1983]]) *[[Augustyn Mirys]] (1700-1790) *[[Amedeo Modigliani]] (1884-1920) *[[László Moholy-Nagy]] (1895-1946) *[[Anton Möller]] (1563-1611) *[[Piet Mondrian]] (1872-1944) *[[Claude Monet]] (1840-1926) *[[Thomas Moran]] (1837-1926) *[[Giorgio Morandi]], (1890-[[1964]]) *[[Gustave Moreau]] ([[1826]]-1898) *[[Camilo Mori]] (1896-1973) *[[Berthe Morisot]] (1841-1895) *[[Malcolm Morley]] (1931-[[2018]]) *[[Samuel Finley Breese Morse]] (1791-1872) *[[Richard Mortensen]] (1910-1993) *[[Mary Moser]] (1744-1819) *[[Robert Motherwell]] (1915-[[1991]]) *[[Alfons Mucha]] (1860-1939) *[[Maler Müller]] (1749-1825) *[[Edvard Munch]] (1863-1944) *[[Loren Munk]] (1951-) *[[Gabriele Münter]] (1877-1962) *[[Takashi Murakami]] (1962-) *[[Bartolomé Esteban Murillo]] (1617-1682) *[[Gerardo Murillo Cornado]] (1875-1964) *[[Edo Murtić]] (1921-2005) *[[Zoran Mušič]] (1909-2005) *[[Menez]] ([[Maria Inês Ribeiro da Fonseca]]) (1926-[[1995]]) ==N== *[[Patrick Nagel]] ([[1945]]-1984) *[[Albert Namatjira]] (1902-1959) *[[Yoshitomo Nara]] (1959-) *[[Paul Nash]] (1889-1946) *[[Alexander Nasmyth]] (1758-1840) *[[Patrick Nasmyth]] (1787-1831) *[[Jean-Marc Nattier]] (1685-1766) *[[Bruce Nauman]] ([[1941]]-) *[[Alice Neel]] (1900-1984) *[[José de Almada Negreiros]] (1893-[[1970]]) *[[LeRoy Neiman]] (1921-[[2012]]) *[[Odd Nerdrum]] (1944-) *[[Ismael Nery]] (1900-1934) *[[Ugo Nespolo]] ([[1941]]-) *[[Mikhail Nesterov]] (1862-1942) *[[Barnett Newman]] (1905-[[1970]]) *[[Ejnar Nielsen]] (1872-1956) *[[Jan Nieuwenhuys]] (1922-[[1986]]) *[[Ben Nicholson]] (1894-[[1982]]) *[[Nicomakos de Tebas]] ([[4ma yarcento aK]]) *[[Sidney Nolan]] ([[1917]]-[[1992]]) *[[Kenneth Noland]] (1924-[[2010]]) *[[Emil Nolde]] (1867-1956) *[[Max Magnus Norman]] ([[1973]]-) *[[Kjell Nupen]] ([[1955]]-) ==O== *[[Alejandro Obregón]] (1920-[[1992]]) *[[Bencho Obreshkov]] (1899-[[1970]]) *[[Leonard Ochtman]] (1854-[[1935]]) *[[Juan O'Gorman]] (1905-[[1982]]) *[[Georgia O'Keeffe]] (1887-[[1986]]) *[[Johann Heinrich Ferdinand Olivier]] (1785-1841) *[[John Opie]] (1761-1807) *[[Andrea Orcagna]] ([[1320]]-[[1368]]) *[[William Quiller Orchardson]] (1832-1910) *[[Bryan Organ]] ([[1935]]-) *[[Emil Orlík]] (1870-1932) *[[Aleksander Orłowski]] (1777-1832) *[[José Clemente Orozco]] (1883-1949) *[[William Newenham Montague Orpen]] (1878-1931) *[[Manuel Ortiz de Zárate]] (1887-1946) *[[Erik Ortvad]] ([[1917]]-) *[[Adriaen van Ostade]] (1610-1685) *[[Kitagawa Utamaro|Utamaro]] (c. 1753-1806) *[[Johann Friedrich Overbeck]] (1789-1869) *[[Auseklis Ozols]] ([[1941]]-) ==P== *[[T. K. Padmini]] (1940-1969) *[[Derold Page]] ([[1947]]-) *[[Mimmo Paladino]] (1948-) *[[Kalervo Palsa]] ([[1947]]-[[1987]]) *[[Pamphilus (piktisto)|Pamphilus]] ([[4ma yarcento aK]]) *[[Giovanni Paolo Panini]] (1691-1765) *[[Józef Pankiewicz]] (1866-1940) *[[George Papazov]] (1894-[[1972]]) *[[Parmigianino]] ([[1504]]-[[1540]]) *[[Antônio Parreiras]] (1860-1937) *[[Maxfield Parrish]] (1870-1966) *[[Jules Pascin]] (1885-1930) *[[George Passantino]] (1922-[[2004]]) *[[Gen Paul]] (1895-[[1975]] *[[Julius Paulsen]] (1860-1940) *[[Raphaelle Peale]] (1774-1825) *[[Max Pechstein]] (1881-[[1955]]) *[[Carl-Henning Pedersen]] (1913-[[2007]]) *[[Viggo Pedersen]] (1854-1926) *[[Waldo Peirce]] (1884-[[1970]]) *[[Gina Pellón]] (1926-[[2014]]) *[[Sophie Pemberton]] (1869-1959) *[[Relja Penezic]] (1950-) *[[Matteo Perez d'Aleccio]] (c. [[1545]]-1628) *[[Vasily Perov]] (1834-1882) *[[Lilla Cabot Perry]] (1848-1933) *[[Perugino]] (c. 1447-[[1523]]) *[[Jožef Petkovšek]] (1861-1898) *[[John Frederick Peto]] (1854-1907) *[[Pedro Pedraja]] (1974-) *[[Peter S. Pezzati]] (1902-[[1993]]) *[[Henryk Piatkowski]] (1853-1932) *[[Giovanni Battista Piazzetta]] (1682-1754) *[[Francis Picabia]] (1879-1953) *[[Pablo Picasso]] (1881-1973) *[[Paloma Picasso]] (1949-) *[[Ramon Pichot]] (1872-1925) *[[Otto Piene]] (1928-[[2014]]) *[[Delilah Pierce]] (1904-[[1992]]) *[[Carl Gustaf Pilo]] (1711-1793) *[[Veno Pilon]] (1896-[[1970]]) *[[Howardena Pindell]] (1943-) *[[Pinturicchio]] (c. [[1454]]-[[1513]]) *[[Pisanello]] (c. [[1390]]-1455) *[[Joseph Pisani]] ([[1971]]-) *[[Camille Pissarro]] (1830-1903) *[[Antoni Pitxot]] (1934-[[2015]]) *[[Niki de Saint Phalle]] (1930-[[2002]]) *[[Theodor Philipsen]] (1840-1920) *[[Tom Phillips (artisto)|Tom Phillips]] (1937-) *[[Štefan Planinc]] (1925-) *[[Jan Bogumił Plersch]] (1732-1817) *[[Kazimierz Pochwalski]] (1855-1940) *[[Władysław Podkowiński]] (1866-1895) *[[Marjan Pogačnik]] ([[1920]]-[[2005]]) *[[Vasily Polenov]] (1844-1927) *[[Serge Poliakoff]] (1900-1969) *[[Sigmar Polke]] ([[1941]]-) *[[Prentice Herman Polk]] (1898-1984) *[[Jackson Pollock]] (1912-1956) *[[Lyubov Popova]] (1889-1924) *[[Stefan Popowski]] (1870-1937) *[[Fairfield Porter]] (1907-[[1975]]) *[[Candido Portinari]] (1903-1962) *[[Paulus Potter]] (1625-[[1654]]) *[[Fuller Potter]] ([[1910]]-[[1990]]) *[[Piotr Potworowski]] (1898-1962) *[[Nicolas Poussin]] ([[1594]]-1665) *[[Andrea Pozzo]] ([[1642]]-[[1709]]) *[[Marij Pregelj]] (1913-[[1967]]) *[[Nelson A. Primus]] (1843-1916) *[[Maurice Prendergast]] (1858-1924) *[[Mary Elizabeth Price]] (1877-[[1965]]) *[[Alice Prin]] (1901-1953) *[[Andrzej Pronaszko]] (1888-1961) *[[Zbigniew Pronaszko]] (1885-1958) *[[Samuel Prout]] (1783-1852) *[[Tadeusz Pruszkowski]] (1888-1942) *[[Witold Pruszkowski]] (1846-1896) *[[Janez Puhar]] (1814-1864) *[[Fritz Pümpin]] (1901-[[1972]]) *[[Hovsep Pushman]] (1877-1966) *[[Patrick Pye]] (1929-[[2018]]) *[[André Pijet]] ([[1954]]-) ==Q== *[[Johann Dominicus Quaglio]] (1787-1837) *[[Erasmus Quellinus la yuna]] (1607-1678) *[[Benito Quinquela Martín]] (1890-1977) *[[August Querfurt]] (1696-[[1761]]) *[[Jan Maurits Quinckhard]] (1688-1772) ==R== *[[Zygmunt Radnicki]] (1894-1969) *Sinioro [[Henry Raeburn]] (1756-1823) *[[Karl Rahl]] (1812-1865) *[[Francesco Raibolini]] ([[1453]]-[[1518]]) *[[Devajyoti Ray]] (1974- ) *[[Allan Ramsay (piktisto)|Allan Ramsay]] (1713-1784) *[[Raffaello Sanzio|Raffaelo]] (1483-1520) *[[Robert Rauschenberg]] (1925-2008) *[[Edward Willis Redfield]] (1869-[[1965]]) *[[Tommaso Redi]] (1665-1726) *[[Odilon Redon]] (1840-1916) *[[Pierre-Joseph Redouté]] (1759-1840) *[[Robert Lewis Reid]] (1862-1929) *[[Rembrandt van Rijn]] (1606-[[1669]]) *[[Frederic Remington]] (1861-1909) *[[Guido Reni]] ([[1575]]-[[1642]]) *[[Pierre-Auguste Renoir]] (1841-1919) *[[Pierre R. Renoir]] ([[1958]]-) *[[Ilya Yefimovich Repin]] (1844-1930) *Sinioro [[Joshua Reynolds]] (1723-1792) *[[Jesse Richards]] ([[1975]]-) *[[Gerhard Richter]] (1932-) *[[Hyacinthe Rigaud]] ([[1659]]-1743) *[[Bridget Riley]] (1931-) *[[Jean-Paul Riopelle]] (1923-[[2002]]) *[[Arturo Rivera]] ([[1945]]-) *[[Diego Rivera]] (1886-1957) *[[Larry Rivers]] (1923-[[2002]]) *[[Tom Roberts]] (1856-1931) *[[Theodore Robinson]] (1852-1896) *[[Norman Rockwell]] (1894-1978) *[[Henryk Rodakowski]] (1823-1894) *[[Alexandr Rodchenko]] (1891-1956) *[[Nicholas Roerich]] (1874-[[1947]]) *[[Svetoslav Roerich]] (1904-[[1993]]) *[[Christian Rohlfs]] (1849-1938) *[[Fyodor Rokotov]] (1736-1809) *[[Osvaldo Romberg]] (1938-[[2019]]) *[[George Romney]] (1734-1802) *[[Anton Rooskens]] (1906-[[1976]]) *[[Jan Henryk de Rosen]] (1891-[[1982]]) *[[James Rosenquist]] (1933-[[2017]]) *[[Alexander Roslin]] (1718-1793) *[[Toros Roslin]] ([[1210]]-[[1270]]) *[[Bob Ross]] (1942-[[1995]]) *[[Mark Rothko]] (1903-[[1970]]) *[[Georges Rouault]] (1871-[[1958]]) *[[Henri Rousseau]] (1844-[[1910]]) *[[Théodore Rousseau]] (1812-1867) *[[Josep Rovira Soler]] (1900-[[1998]]) *[[Peter Paul Rubens]] ([[1577]]-[[1640]]) *[[Andrei Rublev]] (c. [[1360]]-1430) *[[Hanna Rudzka-Cybisowa]] (1897-[[1988]]) *[[Jacob van Ruisdael]] ([[1628]]-1682) *[[Phillipp Otto Runge]] (1777-1810) *[[Edward Ruscha]] (1937-) *[[Nadya Rusheva]] (1952-1969) *[[Santiago Rusiñol]] (1861-1931) *[[Robert Russ]] (1847-1922) *[[Charles Marion Russell]] (1864-1926) *[[Jan Rustem]] ([[1762]]-1835) *[[Ferdynand Ruszczyc]] (1870-[[1936]]) *[[Rachel Ruysch]] (1664-1750) *[[Andrei Ryabushkin]] (1861-1904) *[[Tadeusz Rybkowski]] (1848-1926) *[[Czesław Rzepiński]] (1905-[[1995]]) ==S== *[[Betye Saar]] (1926-) *[[Pieter Saenredam]] (1597-1665) *[[Tahir Salahov]] (1928-) *[[Artur Nacht Samborski]] (1898-1974) *[[Stanisław Samostrzelnik]] (c. 1480-[[1541]]) *[[Bernat Sanjuan]] (1915-1979) *[[John Singer Sargent]] (1856-1925) *[[Andrea del Sarto]] ([[1487]]-[[1531]]) *[[Martiros Saryan]] (1880-[[1972]]) *[[Raymond Saunders]] (1934-) *[[Antonio Saura]] (1930-[[1998]]) *[[Anne Savage]] (1896-[[1971]]) *[[Jenny Saville]] ([[1970]]-) *[[Alexei Kondratyevich Savrasov]] (1830-1897) *[[Jan Sawka]] (1946-2012) *[[Egon Schiele]] (1890-1918) *[[Rudolf Schlichter]] (1890-[[1955]]) *[[Art Paul Schlosser]] (1960-) *[[Richard Schmid]] (1934-) *[[Karl Schmidt-Rottluff]] (1884-[[1976]]) *[[Julian Schnabel]] (1952-) *[[Peter Alfred Schou]] (1844-1914) *[[Karl Schrag]] (1912-[[1995]]) *[[Daniel Schultz]] (1615-[[1683]]) *[[Kurt Schwitters]] (1887-1948) *[[William Edouard Scott]] (1884-[[1964]]) *[[Felipe Seade]] (1912-1969) *[[Charles Sebree]] (1914-1985) *[[Maksim Sedej]] (1909-1974) *[[Lasar Segall]] (1891-1957) *[[Olaf Carl Seltzer]] (1877-1957) *[[Jacek Sempoliński]] (1927-[[2012]]) *[[Zinaida Serebriakova]] (1884-[[1967]]) *[[Valentin Serov]] (1865-1911) *[[Georges Seurat]] (1859-1891) *[[Gino Severini]] (1883-1966) *[[Joseph Severn]] (1793-1879) *[[Yevgeni Shchukin]] (1959-) *[[Ivan Shishkin]] (1832-1898) *[[Ram Chandra Shukla]] (1925-2016) *[[Kazimierz Sichulski]] (1879-1942) *[[Walter Sickert]] (1860-1942) *[[Zygmunt Sidorowicz]] (1846-1881) *[[Henryk Siemiradzki]] (1843-1902) *[[Paul Signac]] (1863-[[1935]]) *[[Hugo Simberg]] (1873-1917) *[[Józef Simmler]] (1823-1868) *[[David Alfaro Siqueiros]] (1896-1974) *[[Alfred Sisley]] (1839-1899) *[[Joakim Skovgaard]] (1856-1933) *[[Niels Skovgaard]] (1858-1938) *[[Peter Christian Thamsen Skovgaard]] (1817-1875) *[[Ludomir Sleńdziński]] (1889-1960) *[[Władysław Ślewiński]] ([1856-1918) *[[Harald Slott-Møller]] (1864-1937) *[[Guinever Smith]] (1960-) *[[Matthew Smith (artisto)|Matthew Smith]] (1879-1959) *[[Hinko Smrekar]] (1883-1942) *[[Franciszek Smuglewicz]] (1745-1807) *[[Sylvia Snowden]] (1942-) *[[Marek Sobczyk]] ([[1955]]-) *[[Leszek Sobocki]] (1934-) *[[Xul Solar]] (1887-1963) *[[Koloman Sokol]] (1902-[[2003]]) *[[Anton Solomoukha]] ([[1945]]-) *[[Konstantin Somov]] (1869-1939) *[[Jens Søndergaard]] (1895-1957) *[[Camille Souter]] (1929-) *[[Chaim Soutine]] (1893-1943) *[[Litsa Spathi]] ([[1958]]-) *[[Nicolas de Staël]] (1914-[[1955]]) *[[Lojze Spacal]] (1907-[[2000]]) *[[Austin Osman Spare]] (1886-1956) *[[Niles Spencer]] (1883-1952) *[[David Spiller]] (1942-[[2018]]) *[[Carl Spitzweg]] (1808-1885) *[[Carl Sprinchorn]] (1887-[[1971]]) *[[Jan Spychalski]] (1893-1946) *[[Kazimierz Stabrowski]] (1869-1929) *[[Jerzy Stajuda]] ([[1936]]-[[1992]]) *[[Jan Grzegorz Stanisławski]] (1860-1907) *[[Wojciech Korneli Stattler]] (1800-1875) *[[Henryk Stażewski]] (1894-1988) *[[Andrzej Stech]] ([[1635]]-1697) *[[Jan Steen]] ([[1626]]-[[1679]]) *[[Kajetan Stefanowicz]] (1886-1920) *[[Hannes Steinert]] ([[1954]]-) *[[Jacob Steinhardt]] (1887-[[1968]]) *[[Eduard von Steinle]] (1810-1886) *[[Théophile Steinlen]] (1859-1923) *[[Juan Carlos Stekelman]] ([[1936]]-) *[[Frank Stella]] ([[1936]]-) *[[Matej Sternen]] (1870-1949) *[[Clyfford Still]] (1904-1980) *[[Myron Stout]] (1908-[[1987]]) *[[David Stowe]] ([[1945]]-) *[[Arthur Streeton]] (1867-1943) *[[Bartlomiej Strobel]] ([[1591]]-[[1650]]) *[[Vonn Ströpp]] (1962) *[[Drew Struzan]] ([[1947]]) *[[Zofia Stryjeńska]] (1891-[[1976]]) *[[Władysław Strzemiński]] (1893-1952) *[[Gilbert Charles Stuart]] (1755-1828) *[[George Stubbs]] (1724-1806) *[[Gabrijel Stupica]] (1913-[[1990]]) *[[Sava Šumanović]] (1896-1942) *[[January Suchodolski]] (1797-1875) *[[Serge Sudeikin]] (1882-1946) *[[Vasily Surikov]] (1848-1916) *[[George B. Sutherland]] *[[Eva Švankmajerová]] (1940-[[2005]]) *[[Henryk Szczygliński]] (1881-1944) *[[Józef Szermentowski]] (1833-1876) *[[Jerzy Siemiginowski-Eleuter]] ([[1660]]-1711) ==T== *[[Jean Tabaud]] (1914-[[1996]]) *[[Enrique Tábara]] (1930-) *[[Reuben Tam]] (1916-[[1991]]) *[[Rufino Tamayo]] (1899-[[1991]]) *[[Josefina Tanganelli Plana]] (1904-[[1968]]) *[[Henry Ossawa Tanner]] (1859-1937) *[[Antoni Tàpies]] (1923-[[2012]]) *[[Edmund Charles Tarbell]] (1862-1938) *[[Tomasz Tatarczyk]] ([[1947]]-) *[[Vladimir Tatlin]] (1885-1953) *[[Afewerk Tekle]] (1932-[[2012]]) *[[David Teniers la 3ma]] (1638-1685) *[[Hendrick Terbrugghen]] ([[1588]]-[[1629]]) *[[Pietro Testa]] ([[1617]]-[[1650]]) *[[Włodzimierz Tetmajer]] ([[1861]]-1923) *[[Abbott Handerson Thayer]] (1849 – 1921) *[[Ellen Thesleff]] (1869-[[1954]]) *[[Jan Theuninck]] ([[1954]]-) *[[Wayne Thiebaud]] (1920-) *[[Alma Thomas]] (1891-1978) *[[Robert Thompson(artisto)|Robert Thompson]] ([[1936]]-1966) *[[Charles Thomson (artisto)|Charles Thomson]] (1953-) *[[Thomas John Thomson]] (1877-[[1917]]) *[[William Thon]] (1906-[[2000]]) *[[Giovanni Battista Tiepolo]] (1696-1770) *[[Walasse Ting]] (1929-[[2010]]) *[[Jean Tinguely]] (1925-[[1991]]) *[[Tintoretto]] ([[1518]]-[[1594]]) *[[Jože Tisnikar]] (1928-[[1998]]) *[[James Tissot]] (1836-1902) *[[Tiziano]] ([[1488]]-[[1576]]) *[[Mark Tobey]] (1890-[[1976]]) *[[Stefano Tofanelli]] (1752-1812) *[[Jozef Tominc]] (1790-1866) *[[Henri de Toulouse-Lautrec]] (1864-1901) *[[Pierre Toutain-Dorbec]] (1951-) *[[Kurt Trampedach]] (1943-[[2013]]) *[[Fran Tratnik]] (1881-1957) *[[Bill Traylor]] (1854-1949) *[[Jan Tricius]] (1620-1692) *[[Wincenty Trojanowski]] (1859-1928) *[[Vasily Andreevich Tropinin]] (1776-1857) *[[Clovis Trouille]] (1889-[[1975]]) *[[John Trumbull]] (1756-1843) *[[Werner Tübke]] (1929-[[2004]]) *[[Joseph Mallord William Turner]] (1775-1850) *[[Laurits Tuxen]] (1853-1927) *[[Luc Tuymans]] ([[1958]]-) *[[John Henry Twachtman]] (1853-1902) *[[Cy Twombly]] (1928-[[2011]]) *[[Zeljko Tonsic]] ([[1954]]-) ==U== *[[Raoul Ubac]] ([[1910]]-1985) *[[Paolo Uccello]] ([[1397]]-[[1475]]) *[[Fritz von Uhde]] (1848-1911) *[[William Unger]] (1837-1932) *[[Michelangelo Unterberger]] (1695-1758) *[[Modest Urgell]] (1839-1919) *[[Jenaro de Urrutia Olaran]] (1893-[[1965]]) *[[Simon Ushakov]] ([[1626]]-1686) *[[Maurice Utrillo]] (1883-[[1955]]) *[[Dechko Uzunov]] (1899-[[1986]]) ==V== *[[Pierin Vaga]] ([[1499]]-[[1547]]) *[[Gee Vaucher]] ([[1945]]-) *[[Suzanne Valadon]] (1865-1938) *[[Juan de Valdés Leal]] ([[1622]]-1690) *[[Félix Vallotton]] (1865-1925) *[[Anthony van Dyck]] ([[1599]]-[[1641]]) *[[Victor Vasarely]] ([[1906]]-[[1997]]) *[[Vladimír Vašíček]] (1919-[[2003]]) *[[Viktor Vasnetsov]] (1848-1926) *[[Marie Vassilieff]] (1884-1957) *[[Philipp Veit]] (1793-1877) *[[Diego Velázquez]] ([[1599]]-[[1660]]) *[[Henry van de Velde]] (1863-1957) *[[Willem van de Velde la olda]] (1611-1693) *[[Willem van de Velde la yuna]] ([[1633]]-1707) *[[Raja Ravi Varma]](1848-1906) *[[Vasily Vereshchagin]] (1842-1904) *[[Fernand Verhaegen]] ([[1883]]-[[1975]]) *[[Johannes Vermeer]] ([[1632]]-[[1675]]) *[[Jan Cornelisz Vermeyen]] ([[1500]]-1559) *[[Horace Vernet]] (1789-1863) *[[Paolo Veronese]] ([[1528]]-[[1588]]) *[[Andrea del Verrocchio]] (c. 1435-[[1488]]) *[[Joseph-Marie Vien]] (1716-1809) *[[Élisabeth Vigée Le Brun]] (1755-1842) *[[Aníbal Villacís]] (1927-[[2012]]) *[[Juan Villafuerte]] ([[1945]]-1977) *[[Jacques Villon]] (1875-1963) *[[Eliseu Visconti]] (1866-1944) *[[Oswaldo Viteri]] (1931-) *[[Ivan Yakovlevich Vishnyakov]] (1699-[[1761]]) *[[Boris Vladimirski]] (1878-1950) *[[Maurice de Vlaminck]] (1876-[[1958]]) *[[Simon de Vlieger]] (1601-[[1653]]) *[[Zygmunt Vogel]] (1764-[[1826]]) *[[Alfredo Volpi]] (1896-1988) *[[Jan Voss]] (1936-) *[[Wolf Vostell]] (1932-[[1998]]) *[[Simon Vouet]] ([[1590]]-[[1649]]) *[[Sebastian Vrancx]] ([[1573]]-[[1647]]) *[[Cornelis Vroom]] (c. [[1591]]-[[1661]]) *[[Mikhail Vrubel]] (1856-[[1910]]) *[[Édouard Vuillard]] (1868-1940) ==W== *[[Edward Wadsworth]] (1889-1949) *[[Zygmunt Waliszewski]] (1897-[[1936]]) *[[Laura Wheeler Waring]] (1887-1948) *[[Alfred Wallis]] (1855-1942) *[[Henry Wallis]] (1830-1916) *[[Jacek Waltoś]] (1938-) *[[WWładysław Wankie]] (1860-1925) *[[Walenty Wańkowicz]] ([[1799]]-1842) *[[Andy Warhol]] (1928-[[1987]]) *[[Wacław Wąsowicz]] (1891-1942) *[[John William Waterhouse]] (1849-[[1917]]) *[[Jean-Antoine Watteau]] (1684-1721) *[[Czesław Wdowiszewski]] (1904-[[1982]]) *[[Carel Weight]] (1908-[[1997]]) *[[Julian Alden Weir]] (1852-1919) *[[Wojciech Weiss]] (1875-1950) *[[Elisabeth Wierzbicka Wela]] ([[1964]]-) *[[Neil Welliver]] (1929-[[2005]]) *[[Pierre Wemaëre]] (1913-[[2010]]) *[[Kurt Wenner]] (1958-) *[[Adolf Ulrik Wertmüller]] (1751-1811) *[[Tom Wesselmann]] (1931-[[2004]]) *[[Benjamin West]] (1738-1820) *[[Rogier van der Weyden]] ([[1399]]-1464) *[[James Abbott McNeill Whistler]] (1834-1903) *[[Brett Whiteley]] ([[1939]]-[[1992]] *[[David Wilkie (artisto)|David Wilkie]] (1785-1841) *[[Charles Williams (artisto)|Charles Williams]] ([[1965]]-) *[[Adolphe Willette]] (1857-1926) *[[Jens Ferdinand Willumsen]] (1863-[[1958]]) *[[Richard Wilson (piktisto)|Richard Wilson]] (1714-1782) *[[Emanuel de Witte]] ([[1617]]-1692) *[[Stanisław Witkiewicz]] (1851-1915) *[[Stanisław Ignacy Witkiewicz]] (1885-[[1939]]) *[[Romuald Kamil Witkowski]] (1876-1950) *[[Konrad Witz]] (c. 1400 o 1410-[[1446]]) *[[Theo Wolvecamp]] (1925-[[1992]]) *[[David Wojnarowicz]] ([[1954]]-[[1992]]) *[[Kazimierz Wojniakowski]] (1772-1812) *[[Witold Wojtkiewicz]] (1879-1909) *[[John Christopher Wood]] (1901–1930) *[[Grant Wood]] (1891-1942) *[[Charles Herbert Woodbury]] (1864-1940) *[[Mabel May Woodward]] (1877-[[1945]]) *[[Philips Wouwerman]] ([[1619]]-[[1668]]) *[[Joseph Wright of Derby]] (1734-1797) *[[Andrzej Wróblewski]] (1927-1957) *[[Paul Wunderlich]] (1927-[[2010]]) *[[Leon Wyczółkowski]] (1852-[[1936]]) *[[Jan Wydra]] (1902-1937) *[[Andrew Wyeth]] ([[1917]]-) *[[Jamie Wyeth]] (1946-) *[[Newell Convers Wyeth]] (1882-[[1945]]) *[[Stanisław Wyspiański]] (1869-1907) ==X== *[[Ettore Ximenes]] (1855-1926) ==Y== *[[Nikolai Yaroshenko]] (1846-1898) *[[Jack Butler Yeats]] (1871-1957) *[[Joseph Yoakum]] (c. 1890-[[1972]]) *[[Konstantin Yuon]] (1875-1958) ==Z== *[[Ossip Zadkine]] (1888-[[1967]]) *[[Kristian Zahrtmann]] (1843-1917) *[[Eugeniusz Zak]] (1884-1926) *[[Marcin Zaleski]] (1796-1877) *[[Jan Zamoyski (piktisto)|Jan Zamoyski]] (1901-[[1986]]) *[[Peter M. Zawadzki]] ([[1941]]-[[2004]]) *[[Hristofor Zhefarovich]] (1690-1753) *[[Félix Ziem]] (1821-1911) *[[Franciszek Żmurko]] (1859-[[1910]]) *[[Johann Zoffany]] (1733-1810) *[[Zahari Zograf]] (1810-1853) *[[Marguerite Zorach]] (1887-[[1968]]) *[[William Zorach]] (1889-1966) *[[Anders Zorn]] (1860-1920) *[[Francesco Zuccarelli]] (1702-1788) *[[Federico Zuccari]] (c. [[1541]]-1609) *[[Ignacio Zuloaga]] (1870-[[1945]]) *[[Francisco de Zurbarán]] (1598-1664) == Referi == {{reflist}} ==Extera ligili== * [http://www.artcyclopedia.com Artcyclopedia] * [http://kallery.net/index.php?g_clss=forum&g_prcss=list&g_tmplt=&g_brd=63&g_pg=1&s_lngg=English Hem-pagini di moderna piktisti] {{compactTOC5}} [[Kategorio:Piktisti| ]] bc5ar5g1ct41g1qmd447naxmdbg3kds 0 3943 994923 974597 2022-08-13T13:36:47Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{10ma yarcento}} La yaro '''955''' (CMLV per Romala algarismi) esis ordinara [[yaro]] komencinta ye [[lundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 955ma [[yaro]] dil [[unesma yarmilo]], la 55ma yaro di la [[10ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 950a]]. == Eventi == * [[10ma di agosto]] - [[Otto la 1ma, Santa Romana imperiestro]], vinkas [[Hungaria|Hungari]] che la batalio di Lechfeld. La komandinti di Hungara armeo, [[Bulcsú]] e Lehel, kaptesas e mortigesas. * [[16ma di decembro]] - [[Papo Ioannes la 12ma|Ioannes la 2ma]] divenas [[papo]]. == Naski == == Morti == * [[8ma di novembro]] - [[Papo Agapetus la 2ma]] (naskodio nekonocata) [[Kategorio:Yari 950a]] noastoudeiwn6won9dlbdamhopv8z1b 0 4417 994924 975012 2022-08-13T13:38:46Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{7ma yarcento}} La yaro '''618''' (DCXVIII per Romala algarismi) esis ordinara [[yaro]] komencinta ye [[sundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 618ma [[yaro]] dil [[unesma yarmilo]], la 18ma yaro di la [[7ma yarcento]], e la 9ma yaro di la [[yari 610a]]. == Eventi == === [[Bizancana imperio]] === * [[Persia]]n armeo invadas Egiptia ed okupas la provinco. Li vinkas Bizancana garnizoni che valo di [[Nilo]], e pose siejas [[Alexandria]]. == Naski == == Morti == * [[8ma di novembro]] - [[Papo Deusdedit la 1ma|Papo Deusdedit (od Adeodatus) la 1ma]] (n. 570) [[Kategorio:Yari 610a]] qg1pummjr03ery52jz8stu3h9r2tf8o 0 4487 994922 975016 2022-08-13T13:31:05Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{7ma yarcento}} La yaro '''641''' (DCXLI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 641ma [[yaro]] dil [[unesma yarmilo]], la 41ma yaro di la [[7ma yarcento]], e la 2ma yaro di la [[yari 640a]]. == Eventi == === [[Afrika]] === * [[8ma di novembro]] - Mohamedana Arabi komandita da 'Amr ibn al-'As kaptas [[Alexandria]] en la [[provinco Egiptia]] pos 14-monata siejo. [[Bizanco|Bizancana]] generali formale kapitulacas ad Amr. == Naski == == Morti == * 20ma di aprilo (o 24ma/26ma di mayo) - Imperiestro [[Konstantinus la 3ma di Bizanco]] (n. 612) [[Kategorio:Yari 640a]] fdp1zuijvp0lc2g4326veagl5ma13pm 0 4639 994985 974978 2022-08-13T19:39:16Z Joao Xavier 110 -evento (nekorekte informita) wikitext text/x-wiki {{7ma yarcento}} La yaro '''688''' (DCLXXXVIII per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[merkurdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 688ma [[yaro]] dil [[unesma yarmilo]], la 88ma yaro di la [[7ma yarcento]], e la 9ma yaro di la [[yari 680a]]. == Eventi == === [[Europa]] === == Naski == * (posible) [[Charles Martel]] - princo di Frankiani (m. 741) == Morti == [[Kategorio:Yari 680a]] 1v4bys8d4yjez0u5g05575g3b2d0sl4 0 7604 994946 921006 2022-08-13T15:30:04Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= Axel Gabriel Wallensköld | Imajo= [[Arkivo:Ne havas libera imajo.svg|180px]] | Profesiono= Linguisto | Shablono_lando= {{FIN}} | Naskodio= [[10ma di mayo]] [[1864]] | Nask-urbo= St Peterburg, [[Rusia]] | Mort-dio= [[22ma di marto]] [[1933]] | Mort-urbo= [[Helsinki]], [[Finlando]] }} '''Axel Gabriel Wallensköld''' ([[10ma di mayo]] [[1864]] til [[22ma di marto]] [[1933]]) esis [[Finlando|Finlandana]] linguisto, qua anke helpis Ido en [[Finlando]] dum la [[yari 1910a|yari 1910a]] e [[yari 1920a|1920a]]. Lua verki koncernanta [[Ido]]: * [[1913]]: Mondo-linguala pensi ye nia dii ([[Sueda linguo|Suede]]: ''Världsspråktanken i våra dagar'') - Finsk Tidskrift (74): 83-93. * [[1922]]: Kurte-skribita lerno-libro di Ido por su-lerno (Suede: ''Kortfattad lärobok i ido för självstudium'') - Helsingfors. H. Schildt. Wallensköld divenis licenciero en [[1891]], samayare docento pri Romana lingui ed extra profesoro en [[1905]] che l’ [[Universitato di Helsinki]]. De [[1915]] til [[1929]] ilu laboris kom precipua profesoro. Lua chefa linguo esis Franca e preske omna lua ciencala verki koncernas [[Franciana linguo]]. Wallensköld esis tre laborema ciencisto. De [[1902]] til [[1925]] ilu funcionis kom prezidanto di la Nov-filologiala Societo (en Franciana: ''Société néo-philologique''), qua koncentras su - anke nun - en Franciana, Angliana e Germana linguo. De [[1891]] til [[1906]] il esis reprezentanto di la stando di nobeli e kavalieri en la statala Dieto (ante moderna parlamento Finlandana). De [[1910]] til [[1933]] il laboris kom kasisto di la Sueda Literaturo-societo (''Svensk Litteratursällskap''). De [[1916]] til [[1926]] il esis prezidanto di la direkterio di la Sueda-linguala teatro. De [[1930]] til [[1933]] il funcionis kom kancelero di la Sueda Universitato en [[Turku]]. Axel Wallensköld esis anke la reprezentero di [[Finlando]] en ula komitato di la [[Ligo di la nacioni]]. Ye printempo [[1919]] en Finlando naskis en jurnali debato pri Ido ed Esperanto. Tre fervoroza skribero en ta debato esis [[Hjalmar Eklund]]. Instalesis komitato por traktar, quale la stato mustus relatar ad [[Ido]] ed [[Esperanto]]. En ta komitato Axell Wallensköld esis la reprezentanto di Ido e [[G. J. Ramstedt]] la reprezentanto di Esperanto. La prezidanto di la komitato esis senatano e linguisto [[E. N. Setälä]], la patro di la famoza Esperantisto [[Vilho Setälä]], do la relato en la komitato esis 1 : 2 favorante Esperanto. La komitato ne povis o volis solvar, quo linguo esas linguale plu bona, ma olu deklaris, ke la libera konkurso inter la helpo-lingui solvos, quo linguo darfas vivor. L'organizita Espistaro e la suporto a Esperanto da la parlamentani en budjetal aferi vinkis e sufokis mikra Idistaro en Finlando. Semblas ke Axel Wallensköld ne-ageme propagandis Ido publike en la socio e linguala societi. En la fino di la [[yari 1920a]] il esis silence. En [[1921]] lua kolego [[Uno Lindelöf]] skribis en ''Finsk Tidskrift'' (en Sueda: Finlandana Revuo) kontre auxiliara lingui. En [[1924]] lua kolegi kompozis honorumala libro por lu, ma nulu skribis pri lua agado en Idal aferi. (On mustas explorar pluse en ta afero!) Kurte avan lua morto ilu skribis artiklo pri la nova helpo-linguo [[Novial]]: Nova internaciona helpo-linguo: [[Novial]] (Suede: ''Ett nytt internationellt hjälpspråk: Novial''. - Finsk Tidskrift 1930, numero 108: 280-287). En ta texto lua pensi pri Novial esas pozitiva. {{DEFAULTSORT:Wallenskold, Axel}} [[Kategorio:Idisti]] [[Kategorio:Finlandani]] jlrz8sqp1xn6rxmr6g8ob2fz0mm0s32 0 7733 995017 879177 2022-08-13T21:25:51Z Joao Xavier 110 kelka korektigi wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Comfort women crossing a river following soldiers.png|thumb|280px|''Mulieri di komforto'' sequas soldati trairanta rivero.]] '''''Mulieri di komforto''''' esas la nomo donita dum la [[duesma mondomilito]] a [[muliero|mulieri]] qui laboris kom [[prostitucado|prostitucatini]], sive pagita o ne, en militala prostituceyi en landi okupita da [[Japonia]]<ref>[http://japanfocus.org/-Tessa-Morris-Suzuki/2373 Tessa Morris-Suzuki (8 di marto 2007), Japan’s ‘Comfort Women’: It's time for the truth (in the ordinary, everyday sense of the word)]</ref>. Ili esis fakte [[sexuala sklavo|sexuala sklavi]]. En [[Japoniana linguo]] on dicas '''ianfu''' (慰安婦), ma ca vorto ne existis ante 1973, kande novelo kun la sama nomo aparis. Ta mulieri venis de [[Filipini]], [[Tailando]], [[Vietnam]], [[Singapur]], [[Chinia]], [[Taiwan]], [[Korea]], Japonia, ed altra regioni. == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Prostitucado]] [[Kategorio:Duesma mondomilito]] h4gyh5e7u6spijmavn8x5acfk19q5dq 0 11779 994943 944784 2022-08-13T14:57:45Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Alexin | Flago= Flag_of_Aleksin_(Tula_oblast).png | Blazono= Coat_of_Arms_of_Aleksin_(Tula_oblast).png | Imajo = Vadimrazumov_copter_-_Aleksin_kreml.jpg | TextodilImajo = Aeral imajo pri Alexin. | Mapo = Russia_edcp_location_map.svg | Shablono_lando= {{RUS}} | Regiono = {{RU-TUL}} | Tipodisubdividuro = | Urbestro= Andrey Sadovnikov | Latitudo= 54º31'N | Longitudo= 37º06'E | Altitudo= 160 | Surfaco= 43 | Habitanti = {{formatnum:57892}} | Yaro= 2018 | Denseso di habitantaro = 1400 | Horala_zono = +3 | Reto= }} '''Alexin'''([[Rusa linguo|Ruse]] ''Алексин'') esas [[urbo]] en [[provinco Tula]], [[Rusia]]. Segun statistiki dil yaro 2018, ol havis {{formatnum:57892}} habitanti. Lua tota surfaco esas 43 km². L'urbo jacas apud la rivero ka (Ока). Ol fondesis en 1236 e divenis urbo en 1777. En l'urbo existas fervoyala staciono. {{Urbi di provinco Tula}} {{Distrikti di provinco Tula}} [[Kategorio:Urbi en provinco Tula|Alexin]] [[Kategorio:Distrikti di provinco Tula|Alexin]] mnvlcegr5zmgajj5rhgun0iqowr4bxz 0 12921 994944 965639 2022-08-13T15:00:29Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Belyov | Flago= | Blazono= | Imajo = Белев. Город сверху. 16-09-2008г. - panoramio.jpg | TextodilImajo = Panoramo di Belyov. | Mapo = Map_of_Russia_-_Tula_Oblast_(2008-03).svg | DetalozaMapo = | DetalozaMapoX = | DetalozaMapoY = | DetalozaMapoEtiketo= Belyov | Shablono_lando= {{RUS}} | Regiono= {{RU-TUL}} | Tipodisubdividuro = | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo= 53º49' N | Longitudo= 36º09' E | Altitudo= 165 | Surfaco= 8,58 | Habitanti = {{formatnum:13362}} | Yaro= 2017 | Denseso di habitantaro = 1557,34 | Chefurbo = | Disto = | Horala_zono = +3 | Reto= }} '''Belyov''' ([[Rusa linguo|Ruse]] ''Белёв'') esas [[urbo]] en [[provinco Tula]], [[Rusia]]. Segun statistiki dil yaro 2017, ol havis {{formatnum:13362}} habitanti. Entote ol havas 8,58 km². Ol jacas alonge la rivero Oka (Ока). L'urbo fondesis en 1147 e divenis urbo en 1777. En l'urbo existas ferovoyala staciono. {{Urbi di provinco Tula}} [[Kategorio:Urbi en provinco Tula|Belyov]] pyxku905qxn47bwuxx18faqmxsfhtk7 0 21700 995006 962553 2022-08-13T20:41:19Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Muhammad Mian Soomro |Imajo= [[Arkivo:Muhammad Mian Soomro.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Prezidanto |Shablono_lando= {{PAK}} |Guvernisteso= de la [[18ma di agosto]] [[2008]] til la [[9ma di septembro]] [[2008]] |Precedanto1= [[Pervez Musharraf]] |Sucedanto1= [[Asif Ali Zardari]] |Politikala_titulo2 = Chefministro di {{PAK}} |Guvernisteso2 = de la [[16ma di novembro]] [[2007]] til la [[25ma di marto]] [[2008]] |Precedanto2 = [[Shaukat Aziz]] |Sucedanto2 = [[Yousuf Raza Gillani]] |Naskodio= [[19ma di agosto]] [[1950]] |Nask-urbo= [[Karachi]], [[Sindh]], [[Pakistan]] |Spozo= |Profesiono= [[banko|bankisto]] e politikistulo |Partiso= ''Pakistan Muslim League - (Q)'' }} '''Muhammad Mian Soomro''', [[banko|bankisto]] e politikisto n. ye la [[19ma di agosto]] [[1950]], esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de [[2007]] til [[2008]], e provizora prezidanto de [[18ma di agosto]] til [[9ma di septembro]] [[2008]]. {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Shaukat Aziz]] |Nomo di listo= Listo pri chefministri di Pakistan |Titulo di listo= Chefministri di Pakistan |Komenco=[[2007]] |Fino= [[2008]] |Sucedanto = [[Yousuf Raza Gillani]] }} {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Pervez Musharraf]] |Nomo di listo= Listo pri prezidanti di Pakistan |Titulo di listo= Prezidanto di Pakistan |Fino=agosto til septembro [[2008]] |Sucedanto=[[Asif Ali Zardari]] }} {{DEFAULTSORT:Soomro, Muhammad Mian}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] [[Kategorio:Prezidanti di Pakistan]] q63nrr7ijtrpb97ksp7sv2gjsjtyjzp 995007 995006 2022-08-13T20:42:15Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Muhammad Mian Soomro |Imajo= [[Arkivo:Muhammad Mian Soomro.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Prezidanto |Shablono_lando= {{PAK}} |Guvernisteso= de la [[18ma di agosto]] [[2008]] til la [[9ma di septembro]] [[2008]] |Precedanto1= [[Pervez Musharraf]] |Sucedanto1= [[Asif Ali Zardari]] |Politikala_titulo2 = Chefministro di {{PAK}} |Guvernisteso2 = de la [[16ma di novembro]] [[2007]] til la [[25ma di marto]] [[2008]] |Precedanto2 = [[Shaukat Aziz]] |Sucedanto2 = [[Yousaf Raza Gillani]] |Naskodio= [[19ma di agosto]] [[1950]] |Nask-urbo= [[Karachi]], [[Sindh]], [[Pakistan]] |Spozo= |Profesiono= [[banko|bankisto]] e politikistulo |Partiso= ''Pakistan Muslim League - (Q)'' }} '''Muhammad Mian Soomro''', [[banko|bankisto]] e politikisto n. ye la [[19ma di agosto]] [[1950]], esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de [[2007]] til [[2008]], e provizora prezidanto de [[18ma di agosto]] til [[9ma di septembro]] [[2008]]. {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Shaukat Aziz]] |Nomo di listo= Listo pri chefministri di Pakistan |Titulo di listo= Chefministri di Pakistan |Komenco=[[2007]] |Fino= [[2008]] |Sucedanto = [[Yousaf Raza Gillani]] }} {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Pervez Musharraf]] |Nomo di listo= Listo pri prezidanti di Pakistan |Titulo di listo= Prezidanto di Pakistan |Fino=agosto til septembro [[2008]] |Sucedanto=[[Asif Ali Zardari]] }} {{DEFAULTSORT:Soomro, Muhammad Mian}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] [[Kategorio:Prezidanti di Pakistan]] 7ldfvbzjmxeboi4zk2n3ump50x6bi21 0 23407 995018 938492 2022-08-13T21:27:18Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{revizo}} [[Arkivo:10.3010_Torino-nightlife.v2.jpg|thumb|250px|Prostitucitino en [[Torino]], [[Italia]].]] '''Prostitucado''' o prostituco konsistigas aceptar od obtenar, po [[rekompenso]] (od [[indemno]]-[[promiso]]), de [[sexuala relaciono|sexuala relati]]. Quankam ta agado esas praktikita per membri di du sexui, ul esas maxim ofte da [[femino|femini]]. Prostituco esas anke nominita « la maxim anciena mestiero ye mondo ». Prostitucado resortisas ad fiscala, morala e sanesala domeni. La politiki di temporala e religiala povi es konocita ed experimentita delonge. La precipua tendenci esas: * regulizado : kadrizar ta agado pro esas exercita legale, prostitucado es konsiderita kom normala profesionala agiveso. * abolisismo : la prostituci es viktimi e la proxeneti es kriminozi, la prostituci ne es sancionebla. La klienti ne povas esar sancionita. * interdikteso : la prostituci e la proxeneti es kriminanti; polico e tribunali sancionas ta agado. La klienti povas esar sancionita. La loko ube prostituciti verkas nominezas [[lupanaro]] o [[prostituceyo]]. {{commonscat|Prostitution}} [[Kategorio:Prostitucado| ]] geqapyjl77f7x2is77ldj5tfy2brkfy 0 24512 994960 873775 2022-08-13T18:23:39Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto| |Nomo= Juan Antonio Iribarren Cabezas |Imajo = [[Arkivo:Juan Antonio Iribarren.JPG|180px]] |Politikala_titulo= Prezidanto |Shablono_lando= {{CHL}} |Guvernisteso= de la [[17ma di oktobro]] til la [[4ma di novembro]] [[1946]] |Precedanto1= [[Alfredo Duhalde Vásquez]] |Sucedanto1= [[Gabriel González Videla]] |Guvernisteso2= |Naskodio= [[7 di mayo]] [[1885]] |Nask-urbo= Vicuña, [[Chili]] |Mort-dio= |Mort-urbo= [[Santiago, Chili]] |Spozo= |Profesiono= militestro e politikistulo |Partiso= }} '''Juan Antonio Iribarren Cabezas''', militestro e politikistulo n. ye la [[7 di mayo]] [[1885]] til la [[11ma di aprilo]] [[1968]], esis [[prezidanto]] di [[Chili]] de la [[17ma di oktobro]] til la [[4ma di novembro]] [[1946]]. {{DEFAULTSORT:Iribarren Cabezas, Juan Antonio}} [[Kategorio:Prezidanti di Chili]] qosgb1q2z7r61b9936rxs7y73ap5urz 0 24801 995015 962814 2022-08-13T21:17:01Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Ma Ying-jeou |Imajo= [[Arkivo:Ma Ying-jeou Berkeley 2006 (cropped).jpg|180px]] |Politikala_titulo= Prezidanto |Shablono_lando= {{TWN}} |Guvernisteso= de [[20ma di mayo]] [[2008]] til la [[20ma di mayo]] [[2016]] |Precedanto1= [[Chen Shui-bian]] |Sucedanto1= [[Tsai Ing-wen]] |Guvernisteso2= |Naskodio= [[13ma di julio]] [[1950]] |Nask-urbo= [[Hong Kong]] |Spozo= Christine Chow Ma |Profesiono= [[advokato]] e profesoro pri yurocienco |Partiso= [[Kuomintang]] }} '''Ma Ying-jeou''', [[advokato]] e profesoro pri yurocienco n. ye la [[13ma di julio]] [[1950]], esis [[prezidanto]] di [[Republiko Chinia]] de 2008 til 2016. {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Chen Shui-bian]] |Nomo di listo= Listo pri prezidanti di la Republiko Chinia |Titulo di listo= Prezidanto di la Republiko Chinia |Komenco=[[2008]] |Fino= [[2016]] |Sucedanto= [[Tsai Ing-wen]]}} [[Kategorio:Prezidanti di la Republiko Chinia]] d2c92o9frscx0bdvo9gqzxb819rf4sm 0 26618 995019 962200 2022-08-13T21:32:49Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Olympic flag.svg|border|thumb|200px|L'Olimpiala standardo.]] L''''Olimpiala Ludi en Los Angeles, 1984''', od oficale la '''23ma Olimpiala Ludi''', esis internaciona [[sporto|plursporta]] konkurso qua eventis en [[1984]] en [[Los Angeles]], [[Kalifornia]], [[Usa]]. Lore duesmafoye Los Angeles gastigis l'[[Olimpiala Ludi]] (le unesma eventis en [[1932]]) e triesmafoye la Ludi eventis en Usa (le unesma eventis en [[1904]]). La Ludi komencis ye la [[28ma di julio]] e finis ye la [[12ma di agosto]] [[1984]]. Partoprenis 6.829 atleti (5.263 viri e 1.566 mulieri)<ref name=olympic>[http://www.olympic.org/uk/games/past/index_uk.asp?OLGT=1&OLGY=1984 ''Games of the XXIII Olympiad] - International Olympic Commitee</ref> de 140 landi e teritorii qui havis Olimpiala komitati. Esis 221 eventi de 23 sporti. == Selekto dil urbo == En [[1979]] elektesis la sideyo di l'Olimpiala Ludi en [[1984]]. Pro l'informi pri la granda debaji di [[Montréal]] rezulte de l'[[Olimpiala Ludi en Montréal, 1976|Olimpiala Ludi en 1976]], nur du urbi prizentis sua kandidateso: [[New York]] e [[Los Angeles]]. Quoniam l'Olimpiala Komitato ne admisis plu kam 1 kandidata urbo por singla lando, ol aceptis la decido dal Usana Olimpiala Komitato, qua selektis Los Angeles vice New York. Los Angeles ne havis debajo rezulte de la Ludi; kontree ol havis profiti, quin on uzis por krear l'Amatora Atletala Fonduro. == Sovietiana boikoto == [[Arkivo:Olympic boycotts 1976 1980 1984.PNG|thumb|250px|Landi qui boikotis la Ludi: en [[Montreal]] en [[1976]] (flave); en [[Moskva]] en [[1980]] - (blue); ed '''en [[Los Angeles]] en [[1984]] (rede)'''.]] [[Sovietia]] e 13 altra [[komunismo|komunista]] landi membri dil [[Warszawa-pakto|pakto di Warszawa]] boikotis la Ludi. Sovietia anuncis lua boikoto ye la [[8ma di mayo]] [[1984]], ed oficale mencionis "shovina sentimenti e histerii kontre Sovietani montrata da Usa"<ref>Burns, John F. ''Protests are Issue: Russians Charge 'Gross Flouting' of the Ideals of the Competition''. "The New York Times", 9ma di mayo 1984</ref>. [[Rumania]] (guvernita lore da [[Nicolae Ceauşescu]]) esis la singla membro dil [[pakto di Warsawa]] qua partoprenis la Ludi. Rumaniani ganis 53 medalii (20 ora, 16 arjenta e 17 bronza), la duesma lando en la rango di medalii. Anke [[Popul-Republiko Chinia]] (la 4ma en la rango di medalii en 1984) ed [[Yugoslavia]] (la 9ma), komunista landi qui ne esis membri dil pakto di Warszawa, partoprenis la Ludi. == Kelka fakti == [[Arkivo:Los Angeles Memorial Coliseum (Entrance).JPG|thumb|250px|Enireyo dil Memorala Stadio di Los Angeles, ube eventis l'inaugural e klozal ceremonii di la Ludi.]] * [[Popul-Republiko Chinia]] partoprenis unesmafoye, e ganis 15 ora medalii. Pos [[1984]], [[Republiko Chinia]] partoprenas sub la nomo "Chiniana Taipei". * [[Carl Lewis]] konkursis unesmafoye e ganis 4 ora medalii: 100-metra, 200-metra, 4X100-metra relayo, e disto-salto. * [[Maratono]] por mulieri eventis unesmafoye, vinkita da [[Joan Benoit]]. Dum la lasta rondiro, [[Suisia|Suisa]] atletino [[Gabi Andersen-Schiess]] falis multafoye til l'arivo-lineo, pro exhausteso. * [[Portugal]]an atleto [[Carlos Alberto de Sousa Lopes]] ganis l'unesma ora medalio por lua lando en la [[maratono]] ed establisis nova Olimpiala rekordo: 2 hori, 9 minuti e 21 sekundi. * [[Nawal El Moutawakel]] de [[Maroko]] divenis l'unesma Mohamedano qua ganis ora medalio por 400-metra kurado kun obstakli por mulieri. * Britaniana [[Sebastian Coe]] vinkis duesmafoye la 1.500-metra [[kurado]] (unesme en Moskva, 1980). * [[Sinkronigata natado]] aparis en la Ludi unesmafoye. * [[Mary Lou Retton]] divenis l'unesma Usanino qua ganis ora medalio por [[gimnastiko|Olimpiala gimnastiko]] por mulieri, quankam la [[Rumania]]n esquado tradicionale konsideresis forta en ta konkurso. * [[Francia]] ganis ora medalio pri [[futbalo]] pos vinkar [[Brazilia]] per 2-0. * [[Teniso]] e [[basbalo]] aparis kom demonstro-sporti. == Medalii ganita == [[Arkivo:US Olympics Team 1984.JPEG|thumb|250px|Usan esquado dum l'inauguro-ceremonio en Los Angeles, 1984.]] [[Arkivo:400 meter track at the 1984 Summer Olympics.JPEG|thumb|250px|Fino-lineo por 400-metra kurado en Los Angeles, 1984.]] Yen la listo di landi qui recevis adminime 1 medalio en Los Angeles en [[1984]]. {{Totalo di medalii}} |- bgcolor=ccccff | 1 ||align=left| {{USA}} || 83 || 61 || 30 || 174 |- | 2 ||align=left| {{ROU}} || 20 || 16 || 17 || 53 |- | 3 ||align=left| {{FRG}} || 17 || 19 || 23 || 59 |- | 4 ||align=left| {{CHN}} || 15 || 8 || 9 || 32 |- | 5 ||align=left| {{ITA}} || 14 || 6 || 12 || 32 |- | 6 ||align=left| {{CAN}} || 10 || 18 || 16 || 44 |- | 7 ||align=left| {{JAP}} || 10 || 8 || 14 || 32 |- | 8 ||align=left| {{NZL}} || 8 || 1 || 2 || 11 |- | 9 ||align=left| {{YUG}} || 7 || 4 || 7 || 18 |- | 10 ||align=left| {{KOR}} || 6 || 6 || 7 || 19 |- | 11 ||align=left| {{GBR}} || 5 || 11 || 21 || 37 |- | 12 ||align=left| {{FRA}} || 5 || 7 || 16 || 28 |- | 13 ||align=left| {{NLD}} || 5 || 2 || 6 || 13 |- | 14 ||align=left| {{AUS}} || 4 || 8 || 12 || 24 |- | 15 ||align=left| {{FIN}} || 4 || 2 || 6 || 12 |- | 16 ||align=left| {{SWE}} || 2 || 11 || 6 || 19 |- | 17 ||align=left| {{MEX}} || 2 || 3 || 1 || 6 |- | 18 ||align=left| {{MAR}} || 2 || 0 || 0 || 2 |- | 19 ||align=left| {{BRA}} || 1 || 5 || 2 || 8 |- | 20 ||align=left| {{ESP}} || 1 || 2 || 2 || 5 |- | 21 ||align=left| {{BEL}} || 1 || 1 || 2 || 4 |- | 22 ||align=left| {{AUT}} || 1 || 1 || 1 || 3 |- | 23 ||align=left| {{KEN}} || 1 || 0 || 2 || 3 |- | 23 ||align=left| {{PRT}} || 1 || 0 || 2 || 3 |- | 25 ||align=left| {{PAK}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 26 ||align=left| {{SWI}} || 0 || 4 || 4 || 8 |- | 27 ||align=left| {{DEN}} || 0 || 3 || 3 || 6 |- | 28 ||align=left| {{JAM}} || 0 || 1 || 2 || 3 |- | 28 ||align=left| {{NOR}} || 0 || 1 || 2 || 3 |- | 30 ||align=left| {{GRC}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 30 ||align=left| {{NGA}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 30 ||align=left| {{PRI}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 33 ||align=left| {{COL}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{CIV}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{EGY}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{IRL}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{PER}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{SYR}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 33 ||align=left| {{THA}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 40 ||align=left| {{TUR}} || 0 || 0 || 3 || 3 |- | 40 ||align=left| {{VEN}} || 0 || 0 || 3 || 3 |- | 42 ||align=left| {{DZA}} || 0 || 0 || 2 || 2 |- | 43 ||align=left| {{CMR}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 43 ||align=left| {{ROC}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 43 ||align=left| {{DOM}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 43 ||align=left| {{ISL}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 43 ||align=left| {{ZMB}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- class="sortbottom" !colspan=2| Totali || 226 || 219 || 243 || 688 |} == Referi == {{Commonscat|1984 Summer Olympics}} {{reflist}} [[Kategorio:Olimpiala Ludi|Los Angeles 1984]] teilgqv9072ns1a2576651fsbsp9ihq 0 26622 995025 962289 2022-08-13T21:51:30Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Olympic flag.svg|border|thumb|250px|L'Olimpiala flago.]] L''''Olimpiala Ludi en Atlanta, 1996''', od oficale la '''26ma Somerala Olimpiala Ludi''', esis internaciona [[sporto|plursporta]] konkurso qua eventis en [[1996]] en [[Atlanta, Georgia|Atlanta]], [[Usa]]. Lore quaresmafoye Usana urbo recevis moderna [[Olimpiala Ludi]]. Antee li eventabis en [[Saint Louis, Missouri|Saint Louis]] en [[1904]], e dufoye en [[Los Angeles]] (en [[1932]] e [[1984]]). La Ludi komencis ye la [[19ma di julio]] e finis ye la [[4ma di agosto]] [[1996]]. Partoprenis 10.320 atleti de 197 landi e teritorii qui havas Olimpiala komitati. Esis 301 eventi de 28 sporti. == Selekto dil urbo == [[Arkivo:Flair monument.jpg|thumb|200px|Monumento memoriganta l'Olimpiala Ludi en Atlanta.]] En septembro [[1990]] elektesis l'eventeyo di L'Olimpiala Ludi en [[1996]]. Atlanta ganis la konkurso kontre [[Athina]], [[Belgrade]], [[Manchester]], [[Melbourne]] e [[Toronto]]. {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;" |- ! colspan="7" | Kandidata urbi por Olimpiala Ludi 1996 – rezulti: |- | '''Urbo''' | '''Lando''' | bgcolor=""|'''1ma baloto''' | bgcolor="" |'''2ma baloto''' | bgcolor="" |'''3ma baloto''' | bgcolor="" |'''4ma baloto''' | bgcolor="" |'''5ma baloto''' |- ||[[Atlanta, Georgia|Atlanta]]||{{USA}} ||19||20||'''26'''||'''34'''||'''51''' |- ||[[Athina]]||{{GRC}} ||'''23'''||'''23'''||'''26'''||30||35 |- ||[[Toronto]]||{{CAN}} ||14||17||18||22||- |- ||[[Melbourne]]||{{AUS}} ||12||21||16||-||- |- ||[[Manchester]]||{{GBR}} ||11||5||-||-||- |- ||[[Belgrade]]||{{YUG}} ||7||-||-||-||- |} == Kelka fakti == [[Arkivo:JO Atlanta 1996 - Relais 4x400m.jpg|250px|thumb|4X100-metra relayo-kurado por viri en la stadio ''Centennial Olympic''.]] * Plu kam 80 mil personi asistis l'aperto-ceremonio che l'Olimpiala Centyara Stadio (''Centennial Olympic Stadium''). * [[Muhammad Ali]] acendis l'Olimpiala Flamo. * 79 landi ganis adminime 1 medalio en ta Ludi. * 5 atleti ekpulsesis de la Ludi pro l'uzo di [[dopado]]. * Ye la [[27ma di julio]] bombo explozis en l'Olimpiala Centyara Stadio (''Centennial Olympic Stadium'') e produktis du morti e 111 vunditi. * [[Andre Agassi]] ganis ora medalio por [[teniso]] por singla ludisto. * Unesmafoye en la historio eventis konkurso pri [[ritmala gimnastiko]] por mulieri. [[Hispania|Hispana]] esquado, konsistanta ek [[Marta Baldó Marín]], [[Nuria Cabanillas]], [[Estela Giménez Cid]], [[Lorena Guréndez García]], [[Estíbaliz Martínez Yerro]] e [[Tania Lamarca Celada]] ganis l'ora medalio. * [[Popul-Republiko Chinia|Chiniana]] [[Deng Yaping]] ganis du ora medalii pri [[tabloteniso]] por mulieri (individuale e pare). * Pri [[judoo]]*, kategorio supere 95 kg ("superpezoza") por viri, [[David Douillet]] de [[Francia]] ganis l'ora medalio, [[Ernesto Pérez]] de [[Hispania]] ganis l'arjenta, e[[Frank Möller]] de [[Germania]] e [[Harry Van Barneveld]] de [[Belgia]] ganis la bronza. * ''Izzy'', figuro kreita per [[komputero]], esis la talismano di la Ludi. * [[Sudafrika]]na [[Josia Thugwane]] ganis ora medalio por [[maratono]]. * Amba Usana esquadi, maskula e femina, ganis ora medalii por [[basketbalo]]. En la maskula esquado ludis inter altri [[Charles Barkley]], [[Karl Malone]], [[Shaquille O'Neal]] e [[Scottie Pippen]]. * [[Futbalo]] por mulieri debutis en l'Olimpiala Ludi, ed [[Usa]] ganis ora medalio pos vinkir [[Germania]] dum la finalo. En futbalo por viri, [[Nigeria]] ganis ora medalio pos vinkir [[Brazilia]] en la mi-finalo, ed [[Arjentinia]] en la finalo. == Efekti di Ludi en l'urbo == Multa personi konsideras ke la Ludi helpis modernigar Atlanta. Exemple la dormeyi por atleti, nun uzata dal universitato ''Georgia State'', e la stadio ''Centennial Olympic'', nun uzata dal [[basbalo]]-esquado ''Atlanta Braves''. Entote la kusto por l'urbo amontis ad 1.8 miliardi [[dolaro di Usa|dolari]]. Atlanta ne havis debajo rezulte de la Ludi; kontree ol havis profiti de [[Dolaro di Usa|U$]] 10 milioni. == Medalii ganita == [[Arkivo:1996 Summer Olympic games countries.png|thumb|250px|Landi partopreninta en Atlanta, 1996. Blue, landi qui partoprenis unesma-foye.]] [[Arkivo:Athletics_venue_during_the_1996_Paralympic_Games.jpg|thumb|250px|[[Stadio]] ''Centennial Olympic''.]] Yen la listo di landi qui ganis adminime 1 medalio en [[Atlanta, Georgia|Atlanta]], [[1996]]. {{Totalo di medalii}} |- |- bgcolor=ccccff | 1 ||align=left| {{USA}} || 44 || 32 || 25 || 101 |- | 2 ||align=left| {{RUS}} || 26 || 21 || 16 || 63 |- | 3 ||align=left| {{GER}} || 20 || 18 || 27 || 65 |- | 4 ||align=left| {{CHN}} || 16 || 22 || 12 || 50 |- | 5 ||align=left| {{FRA}} || 15 || 7 || 15 || 37 |- | 6 ||align=left| {{ITA}} || 13 || 10 || 12 || 35 |- | 7 ||align=left| {{AUS}} || 9 || 9 || 23 || 41 |- | 8 ||align=left| {{CUB}} || 9 || 8 || 8 || 25 |- | 9 ||align=left| {{UKR}} || 9 || 2 || 12 || 23 |- | 10 ||align=left| {{KOR}} || 7 || 15 || 5 || 27 |- | 11 ||align=left| {{POL}} || 7 || 5 || 5 || 17 |- | 12 ||align=left| {{HUN}} || 7 || 4 || 10 || 21 |- | 13 ||align=left| {{ESP}} || 5 || 6 || 6 || 17 |- | 14 ||align=left| {{ROU}} || 4 || 7 || 9 || 20 |- | 15 ||align=left| {{NLD}} || 4 || 5 || 10 || 19 |- | 16 ||align=left| {{GRC}} || 4 || 4 || 0 || 8 |- | 17 ||align=left| {{CZE}} || 4 || 3 || 4 || 11 |- | 18 ||align=left| {{SWI}} || 4 || 3 || 0 || 7 |- | 19 ||align=left| {{DEN}} || 4 || 1 || 1 || 6 |- | 19 ||align=left| {{TUR}} || 4 || 1 || 1 || 6 |- | 21 ||align=left| {{CAN}} || 3 || 11 || 8 || 22 |- | 22 ||align=left| {{BGR}} || 3 || 7 || 5 || 15 |- | 23 ||align=left| {{JAP}} || 3 || 6 || 5 || 14 |- | 24 ||align=left| {{KAZ}} || 3 || 4 || 4 || 11 |- | 25 ||align=left| {{BRA}} || 3 || 3 || 9 || 15 |- | 26 ||align=left| {{NZL}} || 3 || 2 || 1 || 6 |- | 27 ||align=left| {{ZAF}} || 3 || 1 || 1 || 5 |- | 28 ||align=left| {{IRL}} || 3 || 0 || 1 || 4 |- | 29 ||align=left| {{SWE}} || 2 || 4 || 2 || 8 |- | 30 ||align=left| {{NOR}} || 2 || 2 || 3 || 7 |- | 31 ||align=left| {{BEL}} || 2 || 2 || 2 || 6 |- | 32 ||align=left| {{NGA}} || 2 || 1 || 3 || 6 |- | 33 ||align=left| {{PRK}} || 2 || 1 || 2 || 5 |- | 34 ||align=left| {{DZA}} || 2 || 0 || 1 || 3 |- | 34 ||align=left| {{ETH}} || 2 || 0 || 1 || 3 |- | 36 ||align=left| {{GBR}} || 1 || 8 || 6 || 15 |- | 37 ||align=left| {{BLR}} || 1 || 6 || 8 || 15 |- | 38 ||align=left| {{KEN}} || 1 || 4 || 3 || 8 |- | 39 ||align=left| {{JAM}} || 1 || 3 || 2 || 6 |- | 40 ||align=left| {{FIN}} || 1 || 2 || 1 || 4 |- | 41 ||align=left| {{IDN}} || 1 || 1 || 2 || 4 |- | 41 ||align=left| {{YUG}} || 1 || 1 || 2 || 4 |- | 43 ||align=left| {{IRN}} || 1 || 1 || 1 || 3 |- | 43 ||align=left| {{SVK}} || 1 || 1 || 1 || 3 |- | 45 ||align=left| {{ARM}} || 1 || 1 || 0 || 2 |- | 45 ||align=left| {{HRV}} || 1 || 1 || 0 || 2 |- | 47 ||align=left| {{PRT}} || 1 || 0 || 1 || 2 |- | 47 ||align=left| {{THA}} || 1 || 0 || 1 || 2 |- | 49 ||align=left| {{BDI}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 49 ||align=left| {{CRI}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 49 ||align=left| {{ECU}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 49 ||align=left| {{HKG}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 49 ||align=left| {{SYR}} || 1 || 0 || 0 || 1 |- | 54 ||align=left| {{ARG}} || 0 || 2 || 1 || 3 |- | 55 ||align=left| {{NAM}} || 0 || 2 || 0 || 2 |- | 55 ||align=left| {{SVN}} || 0 || 2 || 0 || 2 |- | 57 ||align=left| {{AUT}} || 0 || 1 || 2 || 3 |- | 58 ||align=left| {{MYS}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 58 ||align=left| {{MDA}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 58 ||align=left| {{UZB}} || 0 || 1 || 1 || 2 |- | 61 ||align=left| {{AZE}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{BHS}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{ROC}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{LVA}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{PHL}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{TON}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 61 ||align=left| {{ZMB}} || 0 || 1 || 0 || 1 |- | 68 ||align=left| {{GEO}} || 0 || 0 || 2 || 2 |- | 68 ||align=left| {{MAR}} || 0 || 0 || 2 || 2 |- | 68 ||align=left| {{TTO}} || 0 || 0 || 2 || 2 |- | 71 ||align=left| {{IND}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{ISR}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{LTU}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{MEX}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{MNG}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{MOZ}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{PRI}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{TUN}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- | 71 ||align=left| {{UGA}} || 0 || 0 || 1 || 1 |- !colspan=2| Totali ||271||273||298||842 |} [[Kategorio:Olimpiala Ludi|Atlanta 1996]] i81jl66cisgcjzn7859taje0d4r9e7l 0 28402 995013 964818 2022-08-13T21:15:56Z Joao Xavier 110 nova tabelo wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo = Tsai Ing-wen |Imajo = [[Arkivo:??????????.png|180px]] |Politikala_titulo = Prezidanto |Shablono_lando= {{TWN}} |Guvernisteso= de la [[20ma di mayo]] [[2016]] til nun |Precedanto1= [[Ma Ying-jeou]] |Sucedanto1 = |Naskodio = [[31ma di agosto]] [[1956]] |Nask-urbo= [[Taipei]], [[Republiko Chinia]] |Mort-dio = |Mort-urbo = |Spozo= |Profesiono= advokato e politikisto |Partiso= ''Mínzhu Jìnbù Dang'' (Partiso Demokrata Progresema) }} '''Tsai Ing-wen''', advokato e politikisto n. ye la [[31ma di agosto]] [[1956]], esas la nuna [[Prezidanto]] di [[Republiko Chinia]]. El ante esis vice-chefministro di [[Republiko Chinia]] de [[2006]] til [[2007]]. Elua partiso esas la centrasinistrana Partiso Demokrata Progresema. {{Tabelo di sucedo | Precedanto = [[Ma Ying-jeou]] | Nomo di listo = Listo pri prezidanti di Republiko Chinia | Titulo di listo = Prezidanto di Republiko Chinia | Komenco = [[2016]] | Fino = nun | Sucedanto = ne havas}} [[Kategorio:Prezidanti di Republiko Chinia]] 456si6u7pswyugmesnk4n2ad0edknx7 995014 995013 2022-08-13T21:16:24Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo = Tsai Ing-wen |Imajo = [[Arkivo:蔡英文官方元首肖像照.png|180px]] |Politikala_titulo = Prezidanto |Shablono_lando= {{TWN}} |Guvernisteso= de la [[20ma di mayo]] [[2016]] til nun |Precedanto1= [[Ma Ying-jeou]] |Sucedanto1 = |Naskodio = [[31ma di agosto]] [[1956]] |Nask-urbo= [[Taipei]], [[Republiko Chinia]] |Mort-dio = |Mort-urbo = |Spozo= |Profesiono= advokato e politikisto |Partiso= ''Mínzhu Jìnbù Dang'' (Partiso Demokrata Progresema) }} '''Tsai Ing-wen''', advokato e politikisto n. ye la [[31ma di agosto]] [[1956]], esas la nuna [[Prezidanto]] di [[Republiko Chinia]]. El ante esis vice-chefministro di [[Republiko Chinia]] de [[2006]] til [[2007]]. Elua partiso esas la centrasinistrana Partiso Demokrata Progresema. {{Tabelo di sucedo | Precedanto = [[Ma Ying-jeou]] | Nomo di listo = Listo pri prezidanti di Republiko Chinia | Titulo di listo = Prezidanto di Republiko Chinia | Komenco = [[2016]] | Fino = nun | Sucedanto = ne havas}} [[Kategorio:Prezidanti di Republiko Chinia]] 515ovklow7au0v0cvwmykwv6d96897h 0 29236 994966 972795 2022-08-13T18:37:58Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Coat of arms of Bolivia.svg|thumb|120px|Blazono di Bolivia.]] La [[prezidanto]] di [[Bolivia]] esas [[chefo di stato]] ed anke [[chefo di guvernerio]] di la lando. Kune la viceprezidanto, ilu formacas la [[exekutiva povo]]. Segun la nuna [[konstituco]], la prezidanto e la viceprezidanto elektesas dal populo por 5 yari, e povas rielektesar unfoye pose.<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bl.html|title=The World Factbook — Central Intelligence Agency|language={{en}}|access-date=6ma di aprilo 2017}}</ref> La nuna prezidanto, [[Evo Morales]], elektesis en [[2005]], e pose rielektesis en [[2009]] e [[2014]]. Yen la listo pri prezidanti di Bolivia, de [[1825]] til nun. == Listo pri prezidanti di Bolivia == {| class="wikitable" |- ! # ! ! Nomo ! Komenco dil ofico ! Fino dil ofico ! Tipo di guvernerio |- || 1 || [[Arkivo:Hw-bolivar.jpg|80px]] || [[Simón Bolívar|Simón Bolívar Palacios]] | align="right" | [[12ma di agosto]] [[1825]] | align="right"| [[29ma di decembro]] [[1825]] || dumviva, konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 2 || [[Arkivo:Gran marical de ayacucho.jpg|80px]] || [[Antonio José de Sucre]] | align="right" | [[29ma di decembro]] [[1825]] | align="right"| [[18ma di aprilo]] [[1828]] || dumviva, konstitucala |- bgcolor="efefef" || 3 || [[Arkivo:Jose_maria_perez_de_urdinena.jpg|80px]] || [[José María Pérez de Urdininea]] | align="right" | [[18ma di aprilo]] [[1828]] | align="right"| [[2ma di agosto]] [[1828]] || provizora |- bgcolor="ffffff" || 4 || [[Arkivo:Jos%C3%A9_Miguel_de_Velasco_Franco_-_bolivianischer_Pr%C3%A4sident.jpg|80px]] || [[José Miguel de Velasco]] | align="right" | [[2ma di agosto]] [[1828]] | align="right"| [[18ma di decembro]] [[1828]] || provizora |- bgcolor="efefef" || || [[Arkivo:Loazya.jpg|80px]] || [[José Ramón de Loayza Pacheco]]<ref>La vice-prezidanto José Ramón de Loayza Pacheco guvernis til Blanco asumar povo</ref> | align="right" | [[18ma di decembro]] [[1828]] | align="right"| [[26ma di decembro]] [[1828]] || Konstitucala provizora |- bgcolor="ffffff" || 5 || [[Arkivo:Pedro_Blanco_Soto.jpg|80px]] || [[Pedro Blanco Soto]] | align="right" align="right" | [[26ma di decembro]] [[1828]] | align="right" align="right"| [[1ma di januaro]] [[1829]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 6 || || [[José Miguel de Velasco]] | align="right" | [[1ma di januaro]] [[1829]] | align="right"| [[24ma di mayo]] [[1829]] || provizora |- bgcolor="ffffff" || 7 || [[Arkivo:Andréssantacruz2.jpg|80px]] || [[Andrés de Santa Cruz]] | align="right" | [[24ma di mayo]] [[1829]] | align="right"| [[17ma di februaro]] [[1839]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" | align=center colspan=6| ''de [[17ma di februaro]] [[1839]] til [[22ma di februaro]] [[1839]] (5 dii): ne havis'' |- bgcolor="ffffff" || 8 || [[Arkivo:Jos%C3%A9_Miguel_de_Velasco_Franco_-_bolivianischer_Pr%C3%A4sident.jpg|80px]] || [[José Miguel de Velasco]] | align="right" | [[22ma di februaro]] [[1839]] | align="right"| [[10ma di junio]] [[1841]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 9 || || [[Sebastián Ágreda]] | align="right" | [[10ma di junio]] [[1841]] | align="right"| [[9ma di julio]] [[1841]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 10 || [[Arkivo:Mariano_Calvo.jpg|80px]] || [[Mariano Enrique Calvo Cuellar]] | align="right" | [[9ma di julio]] [[1841]] | align="right"| [[22ma di septembro]] [[1841]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" | align=center colspan=6| ''de [[22ma di septembro]] [[1841]] til [[27ma di septembro]] [[1841]] (5 dii): ne havis'' |- bgcolor="ffffff" || 11 || [[Arkivo:José Ballivián.jpg|80px]] || [[José Ballivián]] | align="right" | [[27ma di septembro]] [[1841]] | align="right"| [[23ma di decembro]] [[1847]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 12 || || [[Eusebio Guilarte Vera]] | align="right" | [[23ma di decembro]] [[1847]] | align="right"| [[2ma di januaro]] [[1848]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || || || | align="right" | [[2ma di januaro]] [[1848]] | align="right"| [[18ma di januaro]] [[1848]] || Dum 16 dii, ne havis |- bgcolor="efefef" || 13 || [[Arkivo:Jos%C3%A9_Miguel_de_Velasco_Franco_-_bolivianischer_Pr%C3%A4sident.jpg|80px]] || [[José Miguel de Velasco]] | align="right"| [[18ma di januaro]] [[1848]] | align="right"| [[6ma di decembro]] [[1848]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 14 || || [[Manuel Isidoro Belzu]] | align="right" | [[6ma di decembro]] [[1848]] | align="right"| [[15ma di agosto]] [[1855]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 15 || || [[Jorge Córdova]] | align="right" | [[15ma di agosto]] [[1855]] | align="right"| [[9ma di septembro]] [[1857]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 16 || || [[José María Linares]] | align="right" | [[9ma di septembro]] [[1857]] | align="right"| [[14ma di januaro]] [[1861]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 17 || || Uniono di guvernerio *José María de Achá Valiente *Ruperto Fernández *Manuel Antonio Sánchez | align="right" | [[14ma di januaro]] [[1861]] | align="right" | [[4ma di mayo]] [[1861]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 18 || || [[José María de Achá]] | align="right" align="right"| [[4ma di mayo]] [[1861]] | align="right" align="right"| [[28ma di decembro]] [[1864]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 19 || [[Arkivo:Marianomelgarejo.jpg|80px]] || [[Mariano Melgarejo]] | align="right" | [[28ma di decembro]] [[1864]] | align="right"| [[15ma di januaro]] [[1871]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 20 || || [[Agustín Morales Hernández]] | align="right" | [[15ma di januaro]] [[1871]] | align="right"| [[27ma di novembro]] [[1872]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 21 || || [[Tomás Frías Ametller]] | align="right" | [[28ma di novembro]] [[1872]] | align="right"| [[9ma di mayo]] [[1873]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 22 || [[Arkivo:ADOLFO BALLIVI N COLL.jpg|80px]] || [[Adolfo Ballivián Coll]] | align="right" | [[9ma di mayo]] [[1873]] | align="right"| [[31ma di januaro]] [[1874]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 23 || || [[Tomás Frías Ametller]] | align="right" | [[31ma di januaro]] [[1874]] | align="right"| [[4ma di mayo]] [[1876]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 24 || [[Arkivo:Hilarion Daza Groselle.jpg|80px]] || [[Hilarión Daza|Hilarión Daza Groselle]] | align="right" | [[4ma di mayo]] [[1876]] | align="right"| [[28ma di decembro]] [[1879]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || || || | align="right" | [[28ma di decembro]] [[1879]] | align="right"| [[19ma di januaro]] [[1880]] || Dum 23 dii, ne havis<ref>Pos Daza perdar la batalio kontre [[Chili]] en [[Tacna]] eventis diversa rebesi en tota lando. En La Paz proklamesis uniono, formacita da [[Uladislao Silva]], [[Rudecindo Carvajal]] e [[Donato Vásquez]] qua ne agnoskesis kom guvernerio dal altra departamenti.</ref> |- bgcolor="ffffff" || 25 || || [[Narciso Campero Leyes]] | align="right" | [[19ma di januaro]] [[1880]] | align="right"| [[4ma di septembro]] [[1884]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 26 || [[Arkivo:GREGORIO PACHECO LEYES.jpg|80px]] || [[Gregorio Pacheco Leyes]] | align="right" | [[4ma di septembro]] [[1884]] | align="right"| [[15ma di agosto]] [[1888]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 27 || [[Arkivo:Aniceto Arce.jpg|80px]] || [[Aniceto Arce Ruiz]] | align="right" | [[15ma di agosto]] [[1888]] | align="right"| [[11ma di agosto]] [[1892]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 28 || || [[Mariano Baptista|Mariano Baptista Caserta]] | align="right" | [[11ma di agosto]] [[1892]] | align="right"| [[19ma di agosto]] [[1896]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 29 || || [[Severo Fernández Alonso Caballero]] | align="right" | [[19ma di agosto]] [[1896]] | align="right"| [[12ma di aprilo]] [[1899]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 30 || || Uniono di guvernerio *José Manuel Pando Solares *Serapio Reyes Ortiz *Macario Pinilla Vargas | align="right" | [[12ma di aprilo]] [[1899]] | align="right" | [[25ma di oktobro]] [[1899]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 31 || || [[José Manuel Pando Solares]] | align="right" | [[25ma di oktobro]] [[1899]] | align="right"| [[14ma di agosto]] [[1904]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 32 || || [[Ismael Montes Gamboa]] | align="right" | [[14ma di agosto]] [[1904]] | align="right"| [[12ma di agosto]] [[1909]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 33 || || [[Eliodoro Villazón Montaño]] | align="right" | [[12ma di agosto]] [[1909]] | align="right"| [[14ma di agosto]] [[1913]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 34 || || [[Ismael Montes Gamboa]] | align="right" | [[14ma di agosto]] [[1913]] | align="right"| [[15ma di agosto]] [[1917]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 35 || [[Arkivo:Jose Gutierrez Guerra.jpg|80px]] || [[José Gutiérrez Guerra]] | align="right" | [[15ma di agosto]] [[1917]] | align="right"| [[12ma di julio]] [[1920]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 36 || || Uniono di guvernerio *Bautista Saavedra Mallea *José María Escalier *José Manuel Ramirez | align="right" | [[13ma di julio]] [[1920]] | align="right" | [[28ma di januaro]] [[1921]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 37 || || [[Bautista Saavedra Mallea]] | align="right" | [[28ma di januaro]] [[1921]] | align="right"| [[3ma di septembro]] [[1925]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 38 || || [[Felipe Segundo Guzman]] | align="right" | [[3ma di septembro]] [[1925]] | align="right"| [[10ma di januaro]] [[1926]] || provizora, konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 39 || || [[Hernando Siles Reyes]] | align="right" | [[10ma di januaro]] [[1926]] | align="right"| [[28ma di mayo]] [[1930]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 40 || || Konsilantaro di ministri | align="right" | [[28ma di mayo]] [[1930]] | align="right"| [[28ma di junio]] [[1930]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 41 || [[Arkivo:Ex_presidente_Carlos_Blanco_Galindo.jpg|80px]] || [[Carlos Blanco Galindo]] | align="right" | [[28ma di junio]] [[1930]] | align="right"| [[5ma di marto]] [[1931]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 42 || [[Arkivo:Daniel Salamanca Urey.jpg|80px]] || [[Daniel Salamanca Urey]] | align="right" | [[5ma di marto]] [[1931]] | align="right"| [[1ma di decembro]] [[1934]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 43 || [[Arkivo:Tejada_s-6d1d4-ea69a-33ed0.jpg|80px]] || [[José Luis Tejada Sorzano]] | align="right" | [[1ma di decembro]] [[1934]] | align="right"| [[16ma di mayo]] [[1936]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || || || [[Germán Busch Becerra]] <ref>Germán Busch guvernis til Toro asumis povo</ref> | align="right" | [[16ma di mayo]] [[1936]] | align="right"| [[22ma di mayo]] [[1936]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 44 || || [[José David Toro Ruilova]] | align="right" | [[22ma di mayo]] [[1936]] | align="right"| [[13ma di julio]] [[1937]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 45 || || [[Germán Busch Becerra]] | align="right" | [[13ma di julio]] [[1937]] | align="right"| [[23ma di agosto]] [[1939]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 46 || || [[Carlos Quintanilla Quiroga]] | align="right" | [[23ma di agosto]] [[1939]] | align="right"| [[15ma di aprilo]] [[1940]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 47 || || [[Enrique Peñaranda Castillo]] | align="right" | [[15ma di aprilo]] [[1940]] | align="right"| [[20ma di decembro]] [[1943]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 48 || || [[Gualberto Villarroel|Gualberto Villarroel López]] | align="right"| [[20ma di decembro]] [[1943]] | align="right"| [[21ma di julio]] [[1946]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 49 || || [[Néstor Guillen|Néstor Guillen Olmos]] | align="right" | [[21ma di julio]] [[1946]] | align="right"| [[17ma di agosto]] [[1946]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 50 || || [[Tomás Monje Gutiérrez]] | align="right" | [[17ma di agosto]] [[1946]] | align="right"| [[10ma di marto]] [[1947]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 51 || || [[Enrique Hertzog|Enrique Hertzog Garaizabal]] | align="right"| [[10ma di marto]] [[1947]] | align="right"| [[22ma di oktobro]] [[1949]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 52 || || [[Mamerto Urriolagoitia|Mamerto Urriolagoitia Harriague]] | align="right" | [[22ma di oktobro]] [[1949]] | align="right"| [[16ma di mayo]] [[1951]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 53 || || [[Hugo Ballivián Rojas]] | align="right" | [[16ma di mayo]] [[1951]] | align="right"| [[11ma di aprilo]] [[1952]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || || || [[Hernán Siles Zuazo]]<ref>Hernán Siles Zuazo guvernis til Víctor Paz Estenssoro asumis povo.</ref> | align="right" | [[11ma di aprilo]] [[1952]] | align="right"| [[15ma di aprilo]] [[1952]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 54 || [[Arkivo:Victor_Paz_Estenssoro_(1955).jpg|80px]] || [[Víctor Paz Estenssoro]] | align="right"| [[15ma di aprilo]] [[1952]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1956]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 55 || || [[Hernán Siles Zuazo]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1956]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1960]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 56 || [[Arkivo:Victor_Paz_Estenssoro_(1955).jpg|80px]] || [[Víctor Paz Estenssoro]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1960]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1964]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 57 || [[Arkivo:Victor_Paz_Estenssoro_(1955).jpg|80px]] || [[Víctor Paz Estenssoro]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1964]] | align="right"| [[4ma di novembro]] [[1964]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 58 || || [[René Barrientos Ortuño]] | align="right" | [[5ma di novembro]] [[1964]] | align="right"| [[26ma di mayo]] [[1965]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 59 || [[Arkivo:Alfredo Ovando.jpg|80px]] || Duala prezidanteso: * [[Alfredo Ovando Candía]] * [[René Barrientos Ortuño]] | align="right" | [[26ma di mayo]] [[1965]] | align="right" | [[2ma di januaro]] [[1966]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 60 || [[Arkivo:Alfredo Ovando.jpg|80px]] || [[Alfredo Ovando Candía]] | align="right" | [[2ma di januaro]] [[1966]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1966]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 61 || || [[René Barrientos Ortuño]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1966]] | align="right"| [[27ma di aprilo]] [[1969]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 62 || [[Arkivo:Siles_Salinas.jpg|80px]] || [[Luis Adolfo Siles Salinas]] | align="right" | [[27ma di aprilo]] [[1969]] | align="right"| [[26ma di septembro]] [[1969]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 63 || [[Arkivo:Alfredo Ovando.jpg|80px]] || [[Alfredo Ovando Candía]] | align="right" | [[26ma di septembro]] [[1969]] | align="right"| [[6ma di oktobro]] [[1970]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 64 || [[Arkivo:Juan José Torres.JPG|80px]] || [[Juan José Torres González]] | align="right" | [[7ma di oktobro]] [[1970]] | align="right"| [[21ma di agosto]] [[1971]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 65 || || [[Hugo Banzer|Hugo Banzer Suárez]] | align="right" | [[21ma di agosto]] [[1971]] | align="right"| [[21ma di julio]] [[1978]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 66 || || [[Juan Pereda Asbún]] | align="right" | [[21ma di julio]] [[1978]] | align="right"| [[24ma di novembro]] [[1978]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 67 || || [[David Padilla Arancibia]] | align="right" | [[24ma di novembro]] [[1978]] | align="right"| [[8ma di agosto]] [[1979]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 68 || || [[Walter Guevara Arze]] | align="right"| [[8ma di agosto]] [[1979]] | align="right"| [[1ma di novembro]] [[1979]] || provizora, konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 69 || || [[Alberto Natusch Busch]] | align="right"| [[1ma di novembro]] [[1979]] | align="right"| [[16ma di novembro]] [[1979]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 70 || || [[Lidia Gueiler Tejada]] | align="right" | [[16ma di novembro]] [[1979]] | align="right"| [[17ma di julio]] [[1980]] || provizora, konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 71 || || [[Luis García Meza Tejada]] | align="right"| [[17ma di julio]] [[1980]] | align="right"| [[4ma di agosto]] [[1981]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 72 || || Uniono di militestri: Torrelio - Bernal - Pammo *Celso Torrelio Villa *Waldo Bernal Pereira *Oscar Pammo Rodríguez | align="right" | [[4ma di agosto]] [[1981]] | align="right" | [[4ma di septembro]] [[1981]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 73 || || [[Celso Torrelio Villa]] | align="right"| [[4ma di septembro]] [[1981]] | align="right"| [[19ma di julio]] [[1982]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || || || Uniono di militestri * Angel Mariscal * Natalio Morales Mosquera * Oscar Pammo Rodríguez | align="right" | [[19ma di julio]] [[1982]] | align="right"| [[21ma di julio]] [[1982]] || ''De facto'' |- bgcolor="ffffff" || 74 || || [[Guido Vildoso Calderón]] | align="right" | [[21ma di julio]] [[1982]] | align="right"| [[10ma di oktobro]] [[1982]] || ''De facto'' |- bgcolor="efefef" || 75 || || [[Hernán Siles Zuazo]] | align="right" | [[10ma di oktobro]] [[1982]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1985]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 76 || || [[Víctor Paz Estenssoro]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1985]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1989]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 77 || || [[Jaime Paz Zamora]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1989]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1993]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 78 || [[Arkivo:Gonzálo Sánchez de Lozada-Agencia BrasilAntonio Cruz.jpg|80px]] || [[Gonzalo Sánchez de Lozada]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1993]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[1997]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 79 || || [[Hugo Banzer|Hugo Banzer Suárez]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[1997]] | align="right"| [[7ma di agosto]] [[2001]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 80 || || [[Jorge Quiroga Ramírez]] | align="right" | [[7ma di agosto]] [[2001]] | align="right"| [[6ma di agosto]] [[2002]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 81 || [[Arkivo:Gonzálo Sánchez de Lozada-Agencia BrasilAntonio Cruz.jpg|80px]] || [[Gonzalo Sánchez de Lozada]] | align="right" | [[6ma di agosto]] [[2002]] | align="right"| [[17ma di oktobro]] [[2003]] || Konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 82 || [[Arkivo:Carlos Mesa.jpg|80px]] || [[Carlos Mesa Gisbert]] | align="right" | [[17ma di oktobro]] [[2003]] | align="right"| [[9ma di junio]] [[2005]] || Konstitucala |- bgcolor="efefef" || 83 || [[Arkivo:Eduardo Rodríguez Veltzé en la XV Cumbre Iberoamericana.jpg|80px]] || [[Eduardo Rodríguez Veltzé]] | align="right" | [[9ma di junio]] [[2005]] | align="right" | [[22ma di januaro]] [[2006]] || provizora, konstitucala |- bgcolor="ffffff" || 84 || [[Arkivo:Evo Morales.jpg|80px]] || [[Evo Morales]] | align="right" | [[22ma di januaro]] [[2006]] | align="right" | nun || Konstitucala |} == Noti e referi == {{reflist}} == Bibliografio == * ''Presidentes de Bolivia : entre urnas y fusiles (el poder ejecutivo, los ministros de estado)'', Carlos Mesa, 2a. Edición Editorial Gisbert. La Paz. 1990 == Extera ligili == * [http://www.presidencia.gob.bo/presidentes.php Listo di prezidanti (presidencia.gov.bo)] [[Kategorio:Prezidanti di Bolivia| ]] tk1empij07myvpyswn3xso9ndc5kaxl 0 29859 994951 878306 2022-08-13T16:10:16Z 111.119.178.156 wikitext text/x-wiki {{Politikisto| | Nomo= Chaudhry Shujaat Hussain | Imajo = [[Arkivo:Pakistan delegation (cropped).jpg|180px]] | Politikala_titulo= Chefministro | Shablono_lando= {{PAK}} | Guvernisteso= de [[30 di junio]] til [[20 di agosto]] [[2004]] | Precedanto1= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Sucedanto1 = [[Shaukat Aziz]] | Guvernisteso2= | Precedanto2= | Sucedanto2= | Naskodio= [[27 di januaro]] [[1940]] | Nask-urbo = [[Gujarat]], [[Britanian india]] | Spozo= | Profesiono= politikistulo | Partiso= ''Pakistan Muslim League (Q)'' }} '''Chaudhry Shujaat Hussain''' (n. [[1946]]) politikistulo, esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de [[30 di junio]] til [[20 di agosto]] [[2004]]. {{Tabelo di sucedo | Precedanto= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Nomo di listo= Listo di chefministri di Pakistan | Titulo di listo= Chefministro di Pakistan | Komenco= [[junio]] | Fino= [[agosto]] [[2004]] | Sucedanto= [[Shaukat Aziz]] }} {{DEFAULTSORT:Hussain, Chaudhry, Shujaat}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] eppoyec64jdsp8hyfx3ftedrrxo2t4q 994952 994951 2022-08-13T16:10:55Z 111.119.178.156 wikitext text/x-wiki {{Politikisto| | Nomo= Chaudhry Shujaat Hussain | Imajo = [[Arkivo:Pakistan delegation (cropped).jpg|180px]] | Politikala_titulo= Chefministro | Shablono_lando= {{PAK}} | Guvernisteso= de [[30 di junio]] til [[20 di agosto]] [[2004]] | Precedanto1= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Sucedanto1 = [[Shaukat Aziz]] | Guvernisteso2= | Precedanto2= | Sucedanto2= | Naskodio= [[27 di januaro]] [[1940]] | Nask-urbo = [[Gujarat]], [[Britanian india]] | Spozo= | Profesiono= politikistulo | Partiso= ''Pakistan Muslim League (Q)'' }} '''Chaudhry Shujaat Hussain''' (n. [[1940]]) politikistulo, esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de [[30 di junio]] til [[20 di agosto]] [[2004]]. {{Tabelo di sucedo | Precedanto= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Nomo di listo= Listo di chefministri di Pakistan | Titulo di listo= Chefministro di Pakistan | Komenco= [[junio]] | Fino= [[agosto]] [[2004]] | Sucedanto= [[Shaukat Aziz]] }} {{DEFAULTSORT:Hussain, Chaudhry, Shujaat}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] 3fvtb2urjnisp3xb1vn63fg8h1hifc7 995004 994952 2022-08-13T20:38:02Z Joao Xavier 110 aktualigo di informi wikitext text/x-wiki {{Politikisto | Nomo= Chaudhry Shujaat Hussain | Imajo = [[Arkivo:Pakistan delegation (cropped).jpg|180px]] | Politikala_titulo= Chefministro | Shablono_lando= {{PAK}} | Guvernisteso= de la [[30ma di junio]] til la [[20ma di agosto]] [[2004]] | Precedanto1= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Sucedanto1 = [[Shaukat Aziz]] | Guvernisteso2= | Precedanto2= | Sucedanto2= | Naskodio= [[27ma di januaro]] [[1946]] | Nask-urbo = [[Gujarat]], [[Britanian india]] | Spozo= | Profesiono= Politikistulo | Partiso= ''Pakistan Muslim League (Q)'' }} '''Chaudhry Shujaat Hussain''', politikistulo n. ye la [[27ma di januaro]] [[1946]],<ref>https://www.celebrity-birthday.uk/bio/Chaudhry-Shujaat-Hussain</ref> esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de la [[30ma di junio]] til la [[20ma di agosto]] [[2004]]. ==Referi== {{reflist}} {{Tabelo di sucedo | Precedanto= [[Zafarullah Khan Jamali]] | Nomo di listo= Listo pri chefministri di Pakistan | Titulo di listo= Chefministro di Pakistan | Komenco= [[junio]] | Fino= [[agosto]] [[2004]] | Sucedanto= [[Shaukat Aziz]] }} {{DEFAULTSORT:Hussain, Chaudhry, Shujaat}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] o1ouyg7bgmif87izi5a9gewuhzbm0bi 0 31789 995016 962001 2022-08-13T21:18:14Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:LocationAsia transparent.png|right|300px]] '''Azia''' esas la maxim vasta e populoza [[kontinento]] de la [[mondo]], ed esas quar-ople plu granda kam [[Europa]]. Ol kovras 8,6% de la tota surfaco di la planeto, e havas cirkume 60% de lua tota habitantaro. Azia ed Europa formacas kune la superkontinento [[Eurazia]]. * '''Surfaco''': 44,4 milioni km². * '''Habitanti''': 3 879 milioni ([[2010]])<ref>[http://www.worldatlas.com/geoquiz/thelist.htm List of continents by population] World Atlas</ref>. == Nedependanta stati en Azia == Yen listo pri la nedependanta landi qui havas teritorii en Azia. La maxim populoza lando del mondo, [[Popul-Republiko Chinia]] jacas en Azia. [[Arkivo:Asia-pt.svg|thumb|left|360px|Politikala [[mapo]] di Azia. Ica interpreto de la geografiala limiti di Azia inkluzas [[Armenia]] e [[Gruzia]].]] {| align="right" | valign="top" | * {{AFG}} * {{ARM}}<ref>Armenia judikesas kom lando inter Europa ed Azia. Kulturale ol apartenas ad Europa.</ref> * {{AZE}}<ref>Azerbaijan judikesas kom lando inter Europa ed Azia. La teritorio di [[Naktichevan]] esas enklavo qua apartenas ad Azerbaijan.</ref> * {{BHR}} * {{BGD}} * {{BRN}} * {{BTN}} * {{CHN}} * {{CYP}}<ref>Ordinare, Chipro judikesas kom [[Europa]]na lando, ma lua teritorio jacas en Azia.</ref> * {{EGY}}<ref>Granda parto di la teritorio di Egiptia jacas en [[Afrika]], ma [[Sinai peninsulo]] jacas en Azia.</ref> * {{PHL}} * {{GEO}}<ref>Kelka okazioni Gruzia judikesas kom parto di Europa.</ref> * {{IND}} * {{IDN}}<ref>Kelka okazioni Indonezia judikesas kom lando inter Azia ed [[Oceania]].</ref> * {{IRN}} | valign="top" | * {{IRQ}} * {{ISR}} * {{JAP}}<ref>l'[[insuli Ogasawara]] e l'insulo [[Minami Torishima]] (insuli Markus) jacas en [[Oceania]].</ref> * {{JOR}} * {{KHM}} * {{KAZ}}<ref>Kazakstan judikesas kom lando inter [[Europa]] ed [[Azia]].</ref> * {{KGZ}} * {{KWT}} * {{LAO}} * {{LBN}} * {{MYS}} * {{MDV}} * {{MMR}} * {{MNG}} * {{NPL}} * {{PRK}} * {{OMN}} * {{PAK}} | valign="top" | * {{QAT}} * {{RUS}}<ref name=RUS>Rusia havas teritorii en Azia ed en [[Europa]].</ref> * {{SAU}} * {{SGP}} * {{SYR}} * {{LKA}} * {{KOR}} * {{TJK}} * {{THA}} * {{TLS}}<ref>Estal Timor judikesas kom kelkafoye parto di [[Oceania]].</ref> * {{TKM}} * {{TUR}}<ref>Turkia jacas havas teritorii en Azia ed en [[Europa]].</ref> * {{ARE}} * {{UZB}} * {{VNM}} * {{YEM}}<ref>L'insulo [[Sokotra]] jacas en [[Afrika]].</ref> |} <div style="clear:both;"> == Altra loki == <center>[[Abkhazia]] | [[Abu Dhabi]] | [[Chechenia]] | [[dezerto di Gobi|Gobi]] | [[Himalaya]] | [[Kamchatka]] | [[Kashmir]] | [[Mandjuria]] | [[Orea triangulo (sud-est Azia)|Orea triangulo]] | [[Proxim-Oriento]] | [[Siberia]] | [[Tibet]] | [[Turka republiko di Norda Chipro]]</center> == Historiala loki == <center> [[Anam]] | [[Asiria]] | [[Avan-Azia]] | [[Babilonia]] | [[Burma]] | [[Ceylon]] | [[Foinikia]] | [[Formoza]] | [[Galilea]] | [[Judea]] | [[Kochinchinia]] | [[Malaya]] | [[Mezopotamia]] | [[Persia]] | [[Siam]] </center> == Geografio == [[Arkivo:Asia satellite plane shaded.jpg|300px|thumb|Topografiala mapo di Azia.]] '''Azia''' esas la centrala ed estala parto di [[Eurazia]], formacita per 50 landi. Azia unionas su kun [[Afrika]] per la [[peninsulo di Sinai]], e kun [[Europa]] per longa bordero sequante l'[[Urali]]. ;Extrema punkti * '''Maxim norda loko''': Kabo Chelyuskin, [[Rusia]] (77˚ 36' N). * '''Maxim esta loko''': Kabo Dejnyov, [[Rusia]] (169˚ 45' W). * '''Maxim suda loko''': Kabo Bulus, [[Malaizia]] (1˚ 16' N). * '''Maxim westa loko''': Kabo Baba, [[Turkia]] (26˚ 4' E). * '''mezavalora [[altitudo]] dil kontinento''': 950 metri. * '''Maxim alta monto''': [[Monto Everest]], kun 8,848 metri di altitudo. </div> === Maxim alta monti === Infre esas la listo di maxim alta monti di Azia e dil mondo. Lia [[altitudo|altitudi]] superiras 8 mil metri, ed omni jacas en la montaro [[Himalaya]]. <center>[[Monto Everest]] || [[K2]] || [[Kangchenjunga]] || [[Lhotse]] || [[Makalu]] || [[Cho Oyu]] || [[Dhaulagiri la 1ma]] || [[Manaslu]] || [[Nanga Parbat]] || [[Annapurna la 1ma]] || [[Gasherbrum la 1ma]] || [[Faichan Kangri]] || [[Gasherbrum la 2ma]] || [[Shishapangma]]</center> === Fluvii === La 3 maxim granda fluvii di Azia esas: # [[Yangcekiang]] 5.630&nbsp;km. # [[fluvio Yenisei|Yenisei]] (kun Angara-Selenga) 5.390&nbsp;km. # [[Mekong]] 4.500&nbsp;km. === lagi e mari === <center>[[Aralo]] | [[Baikalo]] | [[Maro di Bering]] | [[Gulfo di Oman]] | [[Indiana Oceano]] | [[Jordan]] | [[Kaspia Maro]], Kaspio | [[Maro di Arabia]] | [[Mortinta Maro]] | Pacifika Oceano, [[Pacifiko]] | [[Reda Maro]] </center> === Insuli ed Arkipelagi === <center>[[Andaman]] | [[Bali]] | [[Borneo]] | [[Chipro]] | [[Java (insulo)|Java]] | [[Luzon]] ([[Filipini]]) | [[Kurili]] | [[Singapur]] | [[Honshu]], [[Hokkaido]], [[Kyushu]], [[Shikoku]] ([[Japonia]]) | [[Sri Lanka]] | [[Sumatra]] | [[Taiwan]]</center> === Kanali e stretaji === <center>[[Kanalo di Suez]] | [[Dardaneli]] | [[stretajo di Cushima]] | [[Stretajo di Hormuz]] | [[Stretajo di Melaka]] | [[stretajo di Taiwan]] </center> == Ekonomio == Yen la 20 maxim granda [[TNP]] de Azia.<ref name=CIA>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html CIA - ''The World Factbook - Country comparison: National product''] (rekuperita ye 5ma di julio 2010)</ref> {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" align = "right" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" |- bgcolor="#efefef" | '''Rango''' || '''Lando''' || '''TNP (2009)'''<br /><small>Miliardi di [[dolaro di Usa|Dolari]]</small> |- | 1 || {{CHN}} || $8 789 |- | 2 || {{JAP}} || $4 137 |- | 3 || {{IND}} || $3 560 |- | 4 || {{RUS}} || $2 116<ref name=RUS/> |- | 5 || {{KOR}} || $1 356 |- | 6 || {{IDN}} || $969,2 |- | 7 || {{IRN}} || $876 |- | 8 || {{TUR}} || $863,3 |- | 9 || {{ROC}} || $717,7 |- | 10 || {{SAU}} || $585,8 |- | 11 || {{THA}} || $538,6 |- | 12 || {{PAK}} || $449,3 |- | 13 || {{MYS}} || $381,1 |- | 14 || {{PHL}} || $324,8 |- | 15 || {{HKG}} || $301,6 |- | 16 || {{VNM}} || $258,1 |- | 17 || {{BGD}} || $242,4 |- | 18 || {{SGP}} || $235,7 |- | 19 || {{ISR}} || $206,8 |- | 20 || {{ARE}} || $201,4 |- | — || '''Totalo 20 landi:''' || '''27 109,8''' |} [[Arkivo:Skyscrapers of Shinjuku 2009 January.jpg|thumb|left|200px|Ciel-skraperi en [[Tokyo]], [[Japonia]].]] Azia esas la maxim granda produktero e konsumero di [[nutrivo|nutrivi]] di la Tero, e havas le maxim granda jaceyi di minerali dil planeto. [[Popul-Republiko Chinia]] - la maxim granda ekonomio de la regiono - divenis la 6ma granda [[ekonomio]] dil mondo en [[2006]], e kreskas mezavalore 9,5% omnayare. Altra du granda ekonomii esas [[India]]na e [[Japonia]]na. Landi exemple [[Japonia]] o [[Israel]] havas moderna [[industrio|industriala]] ekonomii. On remarkas anke tale nomizita ''[[Aziana Tigri]]'': [[Sud-Korea]], [[Republiko Chinia]] (Taiwan), [[Singapur]] e [[Hong Kong]]. == Referi == {{reflist}} {{Kontinenti}} [[Kategorio:Azia| ]] 27923dxy0ruac79wbg9ai9rvvyka492 0 32890 995009 847823 2022-08-13T20:51:01Z Joao Xavier 110 mikra korektigi wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo=Mohtarma Benazir Bhutto |Imajo=[[Arkivo:Benazir Bhutto.jpg|180px]] |Politikala_titulo=Chefministro |Shablono_lando={{PAK}} |Guvernisteso=de [[2ma di decembro]] [[1988]] til [[6ma di agosto]] [[1990]] |Precedanto1=[[Muhammad Zia-ul-Haq]] |Sucedanto1=[[Ghulam Mustafa Jatoi]] |Politikala_titulo2 =Chefministro di {{PAK}} |Guvernisteso2=de [[19ma di oktobro]] [[1993]] til [[5ma di novembro]] [[1996]] |Precedanto2 =[[Farooq Leghari]] |Sucedanto2 =[[Moeenuddin Ahmad Qureshi]] |Naskodio=[[21ma di junio]] [[1953]] |Nask-urbo=[[Karachi]], [[Pakistan]] |Mort-dio=[[27ma di decembro]] [[2007]] |Mort-urbo=[[Rawalpindi]], [[Pakistan]] |Spozo=Asif Ali Zardari |Profesiono=[[advokato|advokatino]] e politikistino |Partiso=''Pakistan People's Party'' }} '''Mohtarma Benazir Bhutto''', [[advokato|advokatino]] e politikistino n. ye la [[21ma di junio]] [[1953]] til la [[27ma di decembro]] [[2007]], esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] du foyi: de [[1988]] til [[1990]], e de [[1993]] til [[1996]]. Benazir Bhutto esis la maxim evoza filiino di [[Zulfikar Ali Bhutto]], olima prezidanto e chefministro di Pakistan e fondinto di la partiso ''Pakistan People's Party''. El esis l'unesma chefministrino di Pakistan, ed esis asasinita en [[2007]]. {{Tabelo di sucedo | Precedanto=[[Muhammad Zia-ul-Haq]] | Nomo di listo=Listo pri chefministri di Pakistan | Titulo di listo=Chefministro di Pakistan | Komenco=[[1988]] | Fino=[[1990]] | Sucedanto=[[Ghulam Mustafa Jatoi]] }} {{Tabelo di sucedo | Precedanto =[[Farooq Leghari]] | Nomo di listo=Listo pri chefministri di Pakistan | Titulo di listo=Chefministro di Pakistan | Komenco=[[1993]] | Fino =[[1996]] | Sucedanto =[[Moeenuddin Ahmad Qureshi]]}} {{DEFAULTSORT:Bhutto, Benazir}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] 0pv1t9pr76fvwud66zkwlrmc0qqzon5 0 33660 995021 939985 2022-08-13T21:35:08Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= Yuan Tseh Lee | Imajo= [[Arkivo:Yuan T. Lee 1-1.jpg|180px]] | Profesiono= [[Kemio|Kemiisto]] | Shablono_lando= {{ROC}} | Naskodio= [[19 di novembro]] [[1936]] | Nask-urbo= Shinchiku, [[Republiko Chinia]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Yuan Tseh Lee''' (n. ye la [[19 di novembro]] [[1936]]) esas [[Taiwan]]ana kemiisto qua recevis la [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Nobel-premio]] pri [[kemio]] en [[1986]]. {{Nobel-laureati pri kemio}} {{DEFAULTSORT:Lee, Yuan Tseh}} [[Kategorio:Chiniana kemiisti]] lcihabv1sgmcpdbaxwx03v9y32k4dxm 0 34225 995020 993588 2022-08-13T21:34:08Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:NYC Subway R160A 9237 on the E.jpg|thumb|280px|Treno en urbala ferovoyo di [[New York]], [[Usa]].]] [[Arkivo:A crossover on the south side of Zhongxiao Xinsheng Station.JPG|thumb|left|250px|Tuneli en urbala ferovoyo di [[Taipei]], [[Republiko Chinia]].]] '''Urbala ferovoyo''', '''metroo''' o '''metropoliteno*''' esas [[elektro|elektrala]] sistemo di transporto per [[treno|treni]] kun alta kapaceso or transporto di personi, qua ordinare transiras subtere o sur elevita [[ferovoyo|ferovoyi]], precipue en tre populoza regioni dil urbi. Sistemi di urbala ferovoyo distingesas de altra sistemi di transporto sur [[relo|reli]] pro ke lia voyi ne havas fizikala intruzi de altra sistemi di transporto, exemple la transporto di kargajo en la sama lineo, o kruco-voyi kun stradi, edc. Ordinare l'urbala ferovoyi uzas elektrala treni qui movas sur reli, ma kelka urbi usas [[monorelo|monoreli]], o treni kun bandaji kauchuka, o sistemi di magnetala levo. Kelka sistemi di urbala ferovoyi superiras la frontiero di ula urbo e ligas ol a vicina urbi. La sistemo di urbala ferovoyo kun la maxima quanto di stacioni jacas en [[New York]], habante entote 442 stacioni. L'urbi kun la maxim longa sistemi esas [[Shanghai]] e [[London]] (431.7 e 402 kilometri, rispektive). Segun quanto de pasajeri, la maxim uzata esas l'urbala ferovoyi di [[Seoul]], [[Moskva]] e [[Tokyo]], qui singladie transportas 6.7 milioni, 6.55 milioni e 6.33 milioni di pasajeri, rispektive. == Historio == [[Arkivo:Constructing the Metropolitan Railway.png|thumb|left|250px|Konstrukturo dil unesma urbala ferovoyo en [[London]], dum la [[19ma yarcento]].]] [[Arkivo:23rd St Broadway subway entrance Oct 2016 02.jpg|thumb|250px|Eniro por la staciono ''23rd Street'' de la metroo di New York.]] En 1843, Charles Pearson propozis l'aperto di subtera tuneli ferovoyala en [[London]] por plubonigar la transporto en la urbo. Pos 10-yara diskuto, ca ideo aprobesis dal parlamento, ed en 1860 komencis la konstrukturo dil unesma lineo di metroo. La 6-kilometra lineo inauguresis en [[1863]], e funcionis per [[vaporo|vapor]]-[[lokomotivo|lokomotivi]]. La duesma urbo en la mondo qua inauguris metroo e l'unesma en [[Amerika]] esis [[New York]], en [[1870]]. Til [[1900]] nur 7 urbi inaugurabis sua sistemi: London en 1863, [[New York]] en 1870, [[Chicago]] en [[1892]], [[Budapest]] en [[1896]], [[Glasgow]] en [[1896]], [[Boston]] en [[1897]] e [[Paris]] en [[1900]]. Nune, plu kam 160 urbi e metropolala regioni havas sistemi di urbala ferovoyi, entote plu kam 8.000 kilometri di linei en la tota mondo, inkluzite plu kam {{formatnum:7000}} stacioni. Dum la [[21ma yarcento]], [[Popul-Republiko Chinia]] divenis la lando kun la maxima quanto di urbi - preske 60 - qui ja havas o konstruktabas sistemi di urbala ferovoyi. == Funcionado dil sistemi == La sistemi di urbala ferovoyi ordinare uzesas en granda urbi, urbal aglomeraji o metropolala regioni por transportar granda nombro de personi kun alta frequeso. Ofte li recevas granda quanto de pasajeri de altra sistemi di transporto kun plu mikra kapaceso, exemple [[autobuso|autobusi]], [[tramveturo|tramveturi]] o treni. Ordinare existas anke [[gareyo|gareyi]] proxim stacioni di urbala ferovoyi ube on povas garar automobili e durar voyajar rapide til destini en la centro dil urbo o komercala loki. En kelka urbi ank existas [[biciklo]]-aparkeyi* proxim la stacioni. [[Arkivo:Singapore MRT route info panel.jpg|thumb|left|250px|Skema mapo pri urbala ferovoyi di [[Singapur]].]] [[Arkivo:Esta%C3%A7ao_da_Luz_04.jpg|thumb|270px|En [[Sao Paulo (urbo)|Sao Paulo]], [[Brazilia]], pasajeri qui arivas per treni en la ferovoyala staciono ''Luz'' (en l'imajo) povas acesar la staciono ''Luz'' dil urbala ferovoyo od inverse, sen pagar plusa tarifo.]] Singla sistemo di urbala ferovoyo konsistas ek un o plura linei. En kelka kazi, du o plura linei dividas parto di sua voyi. En altra kazi, ula staciono servas du o plu multa linei di urbala ferovoyo e permisas al pasajeri de ula lineo transirar ad altra lineo sen pagar plusa tarifo. Granda stacioni ofte jacas en quarteri ube granda quanto de personi laboras od ube koncentresas multa komercala establisuri e servi. Por faciligar la orientizo e movado di pasajeri, la treni di urbala ferovoyi havas skema mapi qui montras omna linei e stacioni dil sistemo. En singla stacioni existas mapi segun skalo qui montras stradi, placi, publika edifici ed altra interesiva loki proxim la staciono. La konstrukto ed operaco dil sistemi di urbala ferovoyi esas kustoza. Maxim-multa-kaze li esas publike administrata, e multi recevas financala subsidiajo. Nune, guvernerii freque projetas sistemi di urbala ferovoyi en regioni kun alta demando di transporto. En kelka kazi, kande nova lineo kreesas, l'urbala administrerii interdiktas l'aceso di [[automobilo|automobili]] od [[autobuso|autobusi]] a centrala regioni servata per urbala ferovoyi, kun skopo modifikar l'uzo dil sistemi di transporto. De ta remplasigo rezultas diminuto dil aerala [[poluto]] e dil tempo spensata por movadi e perdata dum trafiko-konjestioni, importanta nedireta vantaji de ca sistemo di transporto, quankam freque esas nefacila mezurar ol ekonomikale. == La 50 maxim longa sistemi di urbala ferovoyi en la mondo == [[Arkivo:Botafogometro.jpg|thumb|200px|Staciono ''Botafogo'' en l'urbala ferovoyo di [[Rio de Janeiro (urbo)|Rio de Janeiro]].]] [[Arkivo:Paris Metro St Lazare.jpg|thumb|200px|Staciono ''Saint Lazare'' en lineo 14 di sistemo di urbala ferovoyi di [[Paris]].]] Yen la listo di la 50 maxim longa sistemi di urbala ferovoyi del mondo, rangizita segun lia extensi en kilometri. [[Arkivo:Nationaltheatret stasjon with tram.jpeg|thumb|200px|Treno di urbala ferovoyo en [[Oslo]], 1928.]] [[Arkivo:DelhiMetroBlueLineBombardier.jpg|thumb|200px|Moderna treno dil metroo di [[Delhi]].]] {|class="wikitable" !# !! Urbo !! extenso dil<br>urbala ferovoyi<br />(km) !! quanto<br>di stacioni !! unesma lineo<br />inaugurita en |- | 1 || [[Shanghai]] || 431.7 || 237 || [[1995]] |- | 2 || [[London]] || 402 || 270 || [[1863]] |- | 3 || [[Beijing]] || 372 || 218 || [[1969]] |- | 4 || [[New York]] || 337 || 442 || [[1870]] |- | 5 || [[Berlin]] S-Bahn || 331 || 166 || [[1924]] |- | 6 || [[Seoul]] || 317 || 293 || [[1974]] |- | 7 || [[Moskva]] || 305.7 || 185 || [[1935]] |- | 8 || [[Madrid]] || 293 || 300 || [[1919]] |- | 9 || [[Guangzhou]] || 215 || 120 || [[1997]] |- | 10 || [[Paris]] || 215 || 120 || [[1900]] |- | 11 || [[Tokyo]] (Tokyo metro) || 195.1 || 179 || [[1927]] |- | 12 || [[Delhi]] || 189.63 || 142 || [[2002]] |- | 13 || [[Shenzhen]] || 178.4 || 137 || [[2004]] |- | 14 || [[México]] || 176.8 || 175 || [[1969]] |- | 15 || [[Valencia]] || 175 || 169 || [[1988]] |- | 16 || [[Hong Kong]] || 174.4 || 82 || [[1979]] |- | 17 || [[Chicago]] || 173 || 144 || [[1892]] |- | 18 || [[Washington DC]] || 171 || 86 || [[1974]] |- | 19 || [[Kobehavn]] || 170 || 84 || [[1934]] |- | 20 || [[San Francisco]] BART || 167 || 44 || [[1972]] |- | 21 || [[Berlin]] U-Bahn || 147 || 173 || [[1902]] |- | 22 || [[Singapur]] || 146.5 || 89 || [[1987]] |- | 23 || [[Hamburg]] || 144 || 68 || [[1908]] |- | 24 || [[Osaka]] || 137.8 || 101 || [[1933]] |- | 25 || [[Busan]] || 131.9 || 121 || [[1985]] |- | 26 || [[Barcelona]] || 125 || 166 || [[1924]] |- | 27 || [[Tokyo]] (Toei) || 121.5 || 106 || [[1960]] |- | 28 || [[Tehran]] || 120 || 80 || [[2000]] |- | 29 || [[St. Peterburg]] || 110.2 || 65 || [[1955]] |- | 30 || [[Taipei]] || 110.1 || 96 || [[1996]] |- | 31 || [[Stockholm]] || 110 || 100 || [[1950]] |- | 32 || [[München]] || 103.1 || 100 || [[1971]] |- | 33 || [[Santiago (Chili)|Santiago de Chile]] || 103 || 108 || [[1975]] |- | 34 || [[Hamburg]] U-Bahn || 100.7 || 89 || [[1912]] |- | 35 || [[Nagoya]] || 89.1 || 83 || [[1957]] |- | 36 || [[Nanjing]] || 85 || 55 || [[2005]] |- | 37 || [[Oslo]] || 84.2 || 105 || [[1966]] |- | 38 || [[Milano]] || 83 || 94 || [[1964]] |- | 39 || [[Rotterdam]] || 78.3 || 62 || [[1968]] |- | 40 || [[Newcastle upon Tyne|Newcastle]]/[[Sunderland (urbo)|Sunderland]] || 77.7 || 60 || [[1980]] |- | 41 || [[Atlanta]] (MARTA) || 77 || 38 || [[1979]] |- | 42 || [[Dubai]] || 75 || 47 || [[2009]] |- | 43 || [[Wien]] U-Bahn || 75 || 101 || [[1976]] |- | 44 || [[Sao Paulo (urbo)|Sao Paulo]] || 74.3 || 64 || [[1974]] |- | 45 || [[Bucarest]] || 69.3 || 51 || [[1979]] |- | 46 || [[Montreal]] || 69.2 || 68 || [[1966]] |- | 47 || [[Vancouver]] || 68.7 || 47 || [[1985]] |- | 48 || [[Toronto]] || 68.3 || 69 || [[1954]] |- | 49 || [[Kairo]] || 65.5 || 50 || [[1960]] |- | 50 || [[Kiyiv]] || 65 || 50 || [[1960]] |} [[Kategorio:Urbala fervoyo| ]] 3ld02cfidqtkaep83s5pdph3ngcck7a 0 37066 994970 926724 2022-08-13T18:45:34Z Joao Xavier 110 Populala Republiko =>Popul-Republiko wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Gezo_(2).jpg|thumb|250px|Rejulo Ghezo, de [[Dahome]].]] '''[[Benin]]''' esis parto dil ancien [[Afrika|Afrikana]] rejio di ''Dahome'', qua existis de cirkume 1600 til [[1900]] kun chef-urbo en [[Abomey]]. Ibe existis granda komerco di [[sklaveso|sklavi]] adminime 3 yarcenti ante l'arivo dil Europani. [[Portugal]]ani arivis en la regiono dum la [[15ma yarcento]] e komencis komprar sklavi en Dahome. La regiono divenis konocata kom ''Sklavi-Rivo''. On evaluas ke Dahome furnisis cirkume 20% de omna [[Afrika|Afrikana]] sklavi vendita en [[Amerika]]. En 1808, l'[[Unionita Rejio]] abolisis la komerco trans-Atlantika di sklavi, e pokope altra landi sequis ol. La dekado duris til 1885, kande la lasta navo kun sklavi departis vers Brazilia, la lasta lando qua abolisis la sklaveso en Sud-Amerika. Pos la duimo dil 19ma yarcento, la rejio di Dahome komencis perdar lua regionala povo. To permisis [[Francia|Franci]] komencar la koloniigo di la regiono en [[1872]] ed enkorpigar ol a la [[Franca Westal Afrika]] en 1899. Ol restis Franca kolonio til la [[4ma di decembro]] [[1958]], kande ol obtenis propra guvernerio. [[Arkivo:Flag_of_Benin_(1975-1990).svg|thumb|250px|left|Standardo di Popul-Republiko Benin.]] En [[1960]] Dahome divenis nedependanta de [[Francia]]. [[Coutoucou Hubert Maga]] esis lua unesma prezidanto. Dum la sequanta 12 yari, eventis diversa [[stato-stroko|stato-stroki]]. En [[1972]] [[Mathieu Kérékou]] establisis [[Marxismo|marxista]] rejimo. Ilu kreis la Militala Konsilistaro pri la Revoluciono (abreviuro en la Franca: CNR) e rinomizis Dahome en [[1975]] kom Popul-Republiko Benin. En [[1979]] CNR extingesis e Kérékou aranjis trompiva elekto en qua il esis l'unika kandidato. Il establisis [[diplomaco|diplomacala]] relati kun [[Chinia|Popul-Republiko Chinia]], [[Nord-Korea]] e [[Libia]]. [[Arkivo:Mathieu_Kérékou_2006Feb10.JPG|200px|thumb|[[Mathieu Kérékou]]]] En [[1980]] Kérékou konvertis su ad [[islamo]] e modifikis lua nomo ad Ahmed, ma pose il riadoptis lua anciena nomo pos adoptar rinaskinta [[kristanismo]]. En [[1989]] komencis sedicii en l'armeo, produktita da nepago di salarii. Kérékou decidis abandonar marxismo e subisis presi por organizar elekti. En [[1991]] il vinkesis da [[Nicéphore Soglo]] e divenis l'unesma negra Afrikana [[chefo di stato]] qua livis la povo pos demokratiala elekti. En [[1996]] il kandidateskis por la prezidanteso ed elektesis. Il itere elektesis en [[2001]]. Ye la [[5ma di marto]] [[2006]] eventis nova elekto, e [[Thomas Yayi Boni]] elektesis. {{Historio di Afrika}} [[Kategorio:Historio di Benin| ]] ld4k91mcgmgj0d8wkhwdb0cshzqbpkp 0 38833 995008 861498 2022-08-13T20:46:11Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto | Nomo = Yousuf Raza Gillani<br />یوسف رضا گیلانی | Imajo = [[Arkivo:Syed Gillani - World Economic Forum on the Middle East 2008.jpg|180px]] | Politikala_titulo= Chefministro | Shablono_lando = {{PAK}} | Guvernisteso = de la [[24ma di marto]] [[2008]] til la [[19ma di junio]] [[2012]] | Precedanto1 = [[Muhammad Mian Soomro]] | Sucedanto1 = [[Raja Pervaiz Ashraf]] | Naskodio = [[9 di junio]] [[1952]] | Nask-urbo = [[Karachi]], [[Sindh]], [[Pakistan]] | Mort-dio = | Mort-urbo = | Spozo = | Profesiono = politikisto | Partiso = ''Pakistan People's Party'' }} '''Makhdoom Syed Yousaf Raza Gillani''' (en [[Urdu-linguo]]: '''مخدوم سيد يوسف رضا گیلانى ''', politikisto naskinta en [[Karachi]] ye la [[9ma di junio]] [[1952]], esis [[chefministro]] di [[Pakistan]] de [[2008]] til [[2012]]. Ante, il esis prezidanto di la Nacional Asemblo di Pakistan. {{Tabelo di sucedo |Precedanto = [[Muhammad Mian Soomro]] |Sucedanto = [[Raja Pervaiz Ashraf]] |Nomo di listo = Listo pri chefministri di Pakistan |Titulo di listo = Chefministro di Pakistan |Komenco = 2008 |Fino = 2012 }} {{DEFAULTSORT:Gillani, Yousaf Raza}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] n9k4bowxdg812eas6q23ikf69pthf4c 0 38937 995010 866127 2022-08-13T20:55:22Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto | Nomo = Raja Pervaiz Ashraf <br>راجہ پرویز اشرف | Imajo = [[Arkivo:Raja_Pervez_Ashraf.jpg|180px]] | Politikala_titulo = Chefministro | Shablono_lando = {{PAK}} | Guvernisteso = de la [[22ma di junio]] [[2012]] til la [[16ma di marto]] [[2013]] | Precedanto1 = [[Yousaf Raza Gillani]] | Sucedanto1 = [[Mir Hazar Khan Khoso]] (en la povo) | Naskodio = [[26ma di decembro]] [[1950]] | Nask-urbo = Sanghar, [[Pakistan]] | Mort-dio = | Mort-urbo = | Profesiono = agroproprietanto | Partiso = '''Pakistan Peoples Party''' | Spozo = Nusrat Pervaiz Ashraf<ref name="first lady">{{Extera ligilo|url=http://tribune.com.pk/story/437401/celebrating-culture-theres-no-shame-in-wearing-a-hijab/|titulo="There’s no shame in wearing a hijab"|autoro=The Express Tribune}}</ref> }} '''Raja Pervaiz Ashraf''' (anke '''Raja Pervez Ashraf''', en [[Urdu linguo]]: '''راجہ پرویز اشرف''') esis la [[Listo di chefministri di Pakistan|17ma chefministro di Pakistan]]. Ilu guvernis de la [[22ma di junio]] [[2012]] til la [[16ma di marto]] [[2013]]. == Referi == {{reflist}} {{Tabelo di sucedo |Precedanto = [[Yousaf Raza Gillani]] |Nomo di listo = Listo pri chefministri di Pakistan |Titulo di listo = Chefministro di Pakistan |Komenco = [[2012]] |Fino = [[2013]] |Sucedanto = [[Mir Hazar Khan Khoso]] (en povo)}} {{DEFAULTSORT:Ashraf, Raja Pervaiz}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] qs0u4gk9wa2rkgnjzz1xcr0rpvnaq2c 995012 995010 2022-08-13T20:57:10Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto | Nomo = Raja Pervaiz Ashraf <br>راجہ پرویز اشرف | Imajo = [[Arkivo:Raja_Pervez_Ashraf.jpg|180px]] | Politikala_titulo = Chefministro | Shablono_lando = {{PAK}} | Guvernisteso = de la [[22ma di junio]] [[2012]] til la [[16ma di marto]] [[2013]] | Precedanto1 = [[Yousaf Raza Gillani]] | Sucedanto1 = [[Mir Hazar Khan Khoso]] (en la povo) | Naskodio = [[26ma di decembro]] [[1950]] | Nask-urbo = Sanghar, [[Pakistan]] | Mort-dio = | Mort-urbo = | Profesiono = agroproprietanto | Partiso = '''Pakistan Peoples Party''' | Spozo = Nusrat Pervaiz Ashraf<ref name="first lady">{{Extera ligilo|url=http://tribune.com.pk/story/437401/celebrating-culture-theres-no-shame-in-wearing-a-hijab/|titulo="There’s no shame in wearing a hijab"|autoro=The Express Tribune}}</ref> }} '''Raja Pervaiz Ashraf''' (anke '''Raja Pervez Ashraf''', en [[Urdu-linguo]]: '''راجہ پرویز اشرف''') esis la [[Listo pri chefministri di Pakistan|17ma chefministro]] di [[Pakistan]]. Ilu guvernis de la [[22ma di junio]] [[2012]] til la [[16ma di marto]] [[2013]]. == Referi == {{reflist}} {{Tabelo di sucedo |Precedanto = [[Yousaf Raza Gillani]] |Nomo di listo = Listo pri chefministri di Pakistan |Titulo di listo = Chefministro di Pakistan |Komenco = [[2012]] |Fino = [[2013]] |Sucedanto = [[Mir Hazar Khan Khoso]] (en povo)}} {{DEFAULTSORT:Ashraf, Raja Pervaiz}} [[Kategorio:Chefministri di Pakistan]] 0ybvfjlrgm8otq6hkv0woq3q5je3iyo 0 41240 995045 916759 2022-08-14T11:25:09Z Joao Xavier 110 aktualigo di informi + texto wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= Jean-Louis Trintignant | Imajo= [[Arkivo:Jean-Louis Trintignant Cannes 2012.jpg|180px]] | Profesiono = [[cinemo|cinem-aktoro]] | Shablono_lando= {{FRA}} | Naskodio= [[11ma di decembro]] [[1930]] | Nask-urbo= [[Piolenc]], [[Provenco-Alpi-Azur-Rivo]], [[Francia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= Uzès, [[Ocitania]] [[Francia]] }} '''Jean-Louis Trintignant''' (n. ye la [[11ma di decembro]] [[1930]] til la [[17ma di junio]] [[2022]]) esis [[Francia|Franca]] [[cinemo|cinem-aktoro]]. Ilu judikesas kom un ek la maxim bona dramatal aktori Franca depos la duesma mondomilito. Ilu komencis laborar en [[teatro]] en 1951, ed en 1956 il obtenis lua unesma komercala e kritikala suceso per la cinematografuro ''Et Dieu... créa la femme'' ("E Deo... kreis la muliero"). Ilu laboris kun importanta filmifisti dum ilua kariero, exemple [[Roger Vadim]], [[Costa-Gavras]], [[Claude Lelouch]], [[Claude Chabrol]], [[Bernardo Bertolucci]], [[Éric Rohmer]], [[François Truffaut]] e [[Krzysztof Kieślowski]]. {{commonscat|Jean-Louis Trintignant}} {{DEFAULTSORT:Trintignant, Jean-Louis}} [[Kategorio:Franc aktori]] ox7sf6aorl90mgz1xarcxz68l4vu7h3 995046 995045 2022-08-14T11:28:55Z Joao Xavier 110 +texto wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= Jean-Louis Trintignant | Imajo= [[Arkivo:Jean-Louis Trintignant Cannes 2012.jpg|180px]] | Profesiono = [[cinemo|cinem-aktoro]] | Shablono_lando= {{FRA}} | Naskodio= [[11ma di decembro]] [[1930]] | Nask-urbo= Piolenc, [[Provenco-Alpi-Azur-Rivo]], [[Francia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= Uzès, [[Ocitania]], [[Francia]] }} '''Jean-Louis Trintignant''' (n. ye la [[11ma di decembro]] [[1930]] til la [[17ma di junio]] [[2022]]) esis [[Francia|Franca]] [[cinemo|cinem-aktoro]]. Ilu judikesas kom un ek la maxim bona dramatal aktori Franca depos la duesma mondomilito. Ilu komencis laborar en [[teatro]] en 1951, ed en 1956 il obtenis lua unesma komercala e kritikala suceso per la cinematografuro ''Et Dieu... créa la femme'' ("E Deo... kreis la muliero"). En 1969, ilu ganis premio pri maxim bon aktoro de la [[Film-festo di Cannes]], per la cinematografuro ''Z'', da Costa-Gavras. Ilu laboris kun importanta filmifisti dum ilua kariero, exemple [[Roger Vadim]], [[Costa-Gavras]], [[Claude Lelouch]], [[Claude Chabrol]], [[Bernardo Bertolucci]], [[Éric Rohmer]], [[François Truffaut]] e [[Krzysztof Kieślowski]]. {{commonscat|Jean-Louis Trintignant}} {{DEFAULTSORT:Trintignant, Jean-Louis}} [[Kategorio:Franc aktori]] 5sw1itvg80x19e219eewowb9kmznj9c 0 48182 994920 937415 2022-08-13T12:00:28Z Joao Xavier 110 +texto wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = Salman Rushdie | Imajo = [[Arkivo:Salman Rushdie in New York City 2008.jpg|180px]] | Profesiono = [[Literaturo|skriptisto]] | Shablono_lando = {{IND}} | Naskodio = [[19ma di junio]] [[1947]] | Nask-urbo = [[Mumbai]], [[India]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Ahmed Salman Rushdie''' ([[Mumbai]], [[19ma di junio]] [[1947]]) esas [[India]]na skriptisto. Ilua romani mixas magiala realismo e historiala fiktivajo. En 1981, ilua libro ''Midnight's Children'' ganis literaturala Premio Booker, qua premiizas noveli en l'Angla judikata kom maxim bona. En 1988 ilu publikigis ''The Satanic Verses'' ("Satanala Versi"), qua efektigis protesti da Mohamedani, inkluzite kun minaci pri mortigiva ataki kontre lu. Ye la 12ma di agosto 2022, ilu atakesis dum evento en Chautauqua, [[Nova-York]], [[Usa]], da individuo qua invadis ceneyo ube ilu stacis ante diskursar, e poniardagis lu plurafoye. {{commons}} {{DEFAULTSORT:Rushdie, Salman}} [[Kategorio:Indiana skriptisti]] psec411e6vq2x6yd0v6jlvhvuwrcq2z 0 49301 995039 945449 2022-08-14T03:22:25Z EmausBot 5504 Bot: Korektis duopla ridirekto a[[Spassk (Penza)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Spassk (Penza)]] 1o382t82qyombsyennrzpbxtjr8qb8c 0 49363 995047 966568 2022-08-14T11:32:19Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Pranab Kumar Mukherjee |Imajo= [[Arkivo:Pranab Mukherjee-World Economic Forum Annual Meeting Davos 2009 crop(2).jpg|180px]] |Politikala_titulo= Prezidanto |Shablono_lando= {{IND}} |Guvernisteso= de la [[25ma di julio]] [[2012]] til la [[25ma di julio]] [[2017]] |Precedanto1 = [[Pratibha Patil]] |Sucedanto1 = [[Ram Nath Kovind]] |Naskodio = [[11ma di decembro]] [[1935]] |Nask-urbo = Mirati, [[Britaniana India]]<br><small>(nun [[West Bengal]], [[India]]) |Mort-urbo = [[Nova-Delhi]], [[India]] |Spozo= Suvra Mukherjee |Profesiono= politikisto |Partiso= ''Indian National Congress'' - INC }} '''Pranab Kumar Mukherjee''' (n. ye la [[11ma di decembro]] [[1935]] til la [[31ma di agosto]] [[2020]]) esis [[prezidanto]] di [[India]] de 2012 til 2017. {{Tabelo di sucedo | Precedanto= [[Pratibha Patil]] | Nomo di listo= Listo pri prezidanti di India | Titulo di listo= Prezidanto di India | Komenco= [[2012]] | Fino= [[2017]] | Sucedanto= [[Ram Nath Kovind]] }} {{DEFAULTSORT:Mukherjee, Pranab}} [[Kategorio:Prezidanti di India]] gz24cri6havfy1kz1xwfqcpwu423vv1 0 57935 994973 994103 2022-08-13T18:49:08Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento en 1943: montro quale traktar persono sufranta sun-frapo (1943). La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas pertubit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas en diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma tro-varmesko od esar kaptita da varmegeso. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas la persono sun-frapat ek la suno ed akompanar al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo. [[kategorio:sokurso]] kavvbt7xw82c32ebwwbk7fbikf9gp3k 994975 994973 2022-08-13T18:49:49Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas pertubit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas en diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma tro-varmesko od esar kaptita da varmegeso. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas la persono sun-frapat ek la suno ed akompanar al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo. [[kategorio:sokurso]] 96a7obt1zrnbfjo0i29b6tlf83oy1sj 994977 994975 2022-08-13T18:58:54Z Idisto 28999 gramatikal eroro wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas pertubit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas en diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma tro-varmesko od esar kaptita da varmegeso. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas ke la persono sun-frapat pozesez ek la suno ed akompanesez al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo. [[kategorio:sokurso]] nx7zx34v1qmgzbbk483lh0ufmv5iebc 994979 994977 2022-08-13T19:01:54Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas pertubit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas en diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma ''tro-varmesko'' od esar ''kaptita da varmegeso''. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas ke la persono sun-frapat pozesez ek la suno ed akompanesez al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo. [[kategorio:sokurso]] rew8anp96fqu67licpg6ffsvw2ijbma 995040 994979 2022-08-14T08:15:44Z Idisto 28999 Skriberoro wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas perturbit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas ye diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma ''tro-varmesko'' od esar ''kaptita da varmegeso''. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas ke la persono sun-frapat pozesez ek la suno ed akompanesez al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri varmegeso-frapo. [[kategorio:sokurso]] iae2zfg4w53ui7bx2afui8h522v37al 995041 995040 2022-08-14T08:17:26Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:The British Army in the Middle East 1943 E26027.jpg|thumb|eta|La Britanian armeo en la Mez-Oriento (1943): montro quale traktar persono sufranta sun-frapo. La sufranto esas spricata per koldet aquo.]] '''Sun-frapo''' esas kolektiva nomo por morbo-simptomi konseque tro multa varmeso e sun-radiado sur la kapo e nuko. Dum sun-frapo la korpala temperaturo konseque la sun-lumo e varmeso esas perturbit, e povas acensar a 42 gradi segun Celsio. Tala temperaturi esas danjeroza. Sun-frapi existas ye diferanta niveli. La kauzo ofte esas restar tro multe en la suno e drinkar tro poke. Ma sun-lumo ne sempre esas necesa, anke laboristi di furnazi povas sufrar sun-frapo. En ca kazo on ne parolas pri sun-frapo, ma ''tro-varmesko'' od esar ''kaptita da varmegeso''. Pro la varmeso la korpala temperaturo perturbesas e komencas acensar. To esas plu-maligata da direta sun-lumo sur la kapo, pro qua la centro di temperaturo en la cerebro povas esar perturbata. Kande la temperaturo acensas super 40 gradi, esas risko ye epilepsio-ataki e shoko. Super 42 gradi la korpo ne plu povas suportar la temperaturacenso, la korpo acelerante acensas e la viktimo mortas. == Quon facar? == Kande ulu dum sun-balnar sufras nauzeo, kapo-doloro e/o vertijo, probable esas sun-frapo. En milda kazi suficas ke la persono sun-frapat pozesez ek la suno ed akompanesez al ombro o koldeteso. Anke drink(ig)ar helpas. Por infanti ed evozi anke milda sun-frapo povas esar morto-danjeroza. Pro to, sempre konsilesas konsultar mediko. Ofte, en plu milda kazi, on parolas pri ''varmegeso-frapo''. [[kategorio:sokurso]] klvrn0qmi29njdrg0n4j7zs75u5k9jw 0 58062 994945 994915 2022-08-13T15:04:27Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animalo-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e di De in de natuur veel voorkomende parasitaire verhouding waarbij het ene diersoort de eigenschappen van een andere diersoort gebruikt en waarvan die andere diersoort hinder of schade ondervindt valt namelijk buiten de theorie. Dat geldt ook voor mutualisme (de samenleving van twee diersoorten waarbij zij over en weer profiteren van bepaalde eigenschappen van de andere soort). ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] kwzknb9o97wbi1mg2fe4yowupb98jtq 994947 994945 2022-08-13T15:35:37Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri ad animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] rxmvzuxg11l2i29q3ttvv4vki6rclsc 994948 994947 2022-08-13T15:42:46Z Idisto 28999 /* Antispecisti */ wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] mk8uub3e5dkj241z3gocz1fuhncnitv 994949 994948 2022-08-13T15:49:41Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi". Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas." ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] ilndpogz54eq1vv7u9rg0rr8lo1n1i2 994953 994949 2022-08-13T16:41:08Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi". Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas." ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] 8dktw1h9ye766twgfisiizh4fc9lh03 994954 994953 2022-08-13T16:45:51Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] 0w6jh4cmwoxlxceok1txc794digqh7n 994955 994954 2022-08-13T16:48:44Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[[[File:Speciesism.jpg|thumb|Specismo]]|eta|Specismo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] s9vsnobpymwoq8d6ffiley3l8wwwl8f 994956 994955 2022-08-13T16:49:06Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[[[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|Specismo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] 1k11ccpfylk514m76txt36mmsv7593j 994957 994956 2022-08-13T17:44:53Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|Bovo precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma hundo havas specala stando e trakto kom domestik animalo. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) animalo-sorti da la homo. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o prob-animali. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] sdhwhq1yjct4lcw1gncb191zox8e6y7 994958 994957 2022-08-13T17:47:59Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|[[Bovo]] precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma [[hundo]] havas specala stando e traktesas kom domestik [[animalo]]. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) [[animalo]]-sorti da la [[homo]]. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o [[animaloprobo|prob-animali]]. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentant enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentanta kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] 9tk6o81fpi7or68iw7v4fne73js8euo 995029 994958 2022-08-13T22:19:38Z Idisto 28999 /* Historio */ skriberoro wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|[[Bovo]] precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma [[hundo]] havas specala stando e traktesas kom domestik [[animalo]]. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) [[animalo]]-sorti da la [[homo]]. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o [[animaloprobo|prob-animali]]. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis ka esas dubitata ke animali "di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni" e ke "ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo "Poème sur le désastre de Lisbonne", Voltaire deskriptis parenteso inter sentiv enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: "Omna sentiva kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] la8qk9jzzkernxph0gfvg3ae5w0s9id 995031 995029 2022-08-13T22:27:20Z Idisto 28999 /* Historio */ stil-korektigo wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|[[Bovo]] precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma [[hundo]] havas specala stando e traktesas kom domestik [[animalo]]. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) [[animalo]]-sorti da la [[homo]]. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom farm-animali o [[animaloprobo|prob-animali]]. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis kad esas dubitata ke animali ''"di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni"'' e ke ''"ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"''<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo ''"Poème sur le désastre de Lisbonne"'', Voltaire deskriptis parenteso inter sentiv enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: ''"Omna sentiva kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"''<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] tnb80vzmnx5wxkxk597qndh19w4x71g 995042 995031 2022-08-14T08:22:14Z Idisto 28999 /* Signifiko */ wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|[[Bovo]] precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma [[hundo]] havas specala stando e traktesas kom domestik [[animalo]]. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) [[animalo]]-sorti da la [[homo]]. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom [[brutaro|farm-animali]] o [[animaloprobo|prob-animali]]. La homo ne konsideresas animmalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis kad esas dubitata ke animali ''"di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni"'' e ke ''"ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"''<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo ''"Poème sur le désastre de Lisbonne"'', Voltaire deskriptis parenteso inter sentiv enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: ''"Omna sentiva kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"''<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] f15vqrxar06km6gpne3on2gp4t8uius 995043 995042 2022-08-14T08:23:25Z Idisto 28999 /* Signifiko */Skriberoro wikitext text/x-wiki [[File:Speciesism.jpg|thumb|eta|[[Bovo]] precipue esas traktata kom produkto-moyeno ed mortigesas por manjesar, ma [[hundo]] havas specala stando e traktesas kom domestik [[animalo]]. Amba esas vivant enti kun percepto-povo]] '''Specismo''' esas la vorto por la fenomeno di diskriminaco inter enti sur bazo di lia sorto (speco), maxim ofte diskriminaco di (vertebrizita) [[animalo]]-sorti da la [[homo]]. La vorto pensesis da Richard Ryder e fameskis da [[filozofio|filozofi]] quale Peter Singer. La vorto, -ismo, kun kom unesma komponento la [[Latina linguo|Latina]] vorto ''species'' quo signifikas 'speco', formacesis analoge a vorti quala sexismo (diskriminaco pro sexuo) e [[rasismo]] (diskriminaco pro raso). ==Signifiko== Karakterizanta por specismo esas ke ne regardesas la karaktero od interesti dil individual animalo, ma la karakterajo od interesti di la sorto a qua ol apartenas. En praktiko koncernas nur la relato inter animali e homi e, precipue dil uzo di animali da la homo, exemple kom [[brutaro|farm-animali]] o [[animaloprobo|prob-animali]]. La homo ne konsideresas animalo. Ne konsiderat esas l'ofte en la naturo aparanta parazitala relato dum qua l'un animal-speco uzas la karakterajo di altra animal-speco e da qua l'un animal-speco jenesas o sufras domajo. To anke esas valida por reciprokeso (la kunvivo di du animal-speci dum qua amba reciproke profitas certena karakteraji dil altra speco). ==Historio== Buffon, Franca Naturalisto, skribinte en ''Histoire Naturelle'', publikigita en 1753, questionis kad esas dubitata ke animali ''"di qui l'organizo esas simil a nia, devas experiencar simila sensacioni"'' e ke ''"ta sensacioni devas esar proporcional al aktivesi e perfekteso di lia sensi"''<ref>Buffon, Georges Louis Leclerc (1807). Natural History: Containing a Theory of the Earth, a General History of Man, of the Brute Creation, and of Vegetables, Minerals, &c. &c. &c. London: H. D. Symonds. p. 120.</ref>. Malgre ta aserti, il insistis ke existas truo inter homi ed altra animali<ref>Caponi, Gustavo (2016-12-08). "La discontinuidad entre lo humano y lo animal en la Historia natural de Buffon" [The discontinuity between humans and animals in Buffon's Natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (in Spanish). 24 (1): 59–74. doi:10.1590/s0104-59702016005000030. ISSN 1678-4758. PMID 27982279.</ref>. En la poemo ''"Poème sur le désastre de Lisbonne"'', Voltaire deskriptis parenteso inter sentiv enti, homi ed altra animali inkluzanta, dicante: ''"Omna sentiva kozi, naskinta segun la sama lego, / Sufras quale me, e quale me anke mortas"''<ref>Voltaire (1912). MacCabe, Joseph (ed.). Toleration and Other Essays. New York; London: G.P. Putnam's sons. p. 258.</ref>. ==Specisti== La koncepto ''specismo'' koncernas ofte ne-konciante rezonata poziciono, ma plu multe su-komprenebla atitudo. Personi qui konkordas a la defino de specisto - e do, exemple, uzas asno kom port-animalo pro ke li pensas ke l'asno esas apta por portar vari - ne vidas su ipsa tale. Li opinionas ke esas normala ke animalo subordinesas a homo. Li opinionas ke esas 'naturala' ke homi uzas animali, mem se to eventas per maniero nociva por ta individual animali ipsa. Kelki de li trovas justifiko en la biblo od irga altra sakra libro en qui semblas ke deo igis homo superior ad animali. ==Antispecisti== Adversi di specismo konsideras diskriminaco di animali esar tam maligna kam sexismo o rasismo. Li pledas l'agnosko di yuri di animali, yuri qui konkordas lia (subjektiva) experienci ed interesti. Kontree a specisti, li pensas ke koaktata laboro morale ne esas justifikata per provizar tekto e nutrivo a la viktimo. La *veganismo esas la maxim extrem atitudo kontre la specismo, per refuzar omna formi di animal-uzo supozite ne-necesa. La maxim granda religii aceptas ke deo o naturo donis prioreso a homi super animali. Sekulara kritiki plu ofte emfazas la fakto ke la komparo inter specismo e (exemple) rasismo esas nejusta, e ke aktivisti por yuri di animali minvalorigas la termi rasismo e sexismo. Movementi di emancipigo di mulieri ed etno-minoritati ofte iniciesis da ca grupi ipsa. Li justifikas lia lukto per indikar ke li anke esis homi, ne ke li esis 'enti kun koncio'. Esas ti qui negas l'existo di koncio che animali. To signifikas ke li, (same la Franca filozofo René Descartes) pensas ke posible la ne-homala speci ne esas plusa kam ula biologiala roboto sen subjektiva pensi, senti od experienci. [[kategorio:filozofio]] [[kategorio:animali]] fs03oj48d9l05smmn8yhz7okyu0vvqd 14 58102 995001 994830 2022-08-13T20:32:33Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Kategorio:Distrikti en Penza]] a [[Kategorio:Distrikti di provinco Penza]]: .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio: Provinco Penza]] qhqytdqwsh8hwpjr6bp5uon73shmphi 0 58104 995000 994832 2022-08-13T20:32:08Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Loko | nomo = Penza | Lokala_nomo = Пенза | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Penza.png | Blazono = Coat of Arms of Penza (Penza oblast) (2001).png | Imajo = Penza 2013.png | Texto_dil_Imajo = Kelk imaji pri Penza. | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .21 | DetalozaMapoY = .36 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Penza: | DetalozaMapo+ = Outline Map of Penza Oblast.svg | DetalozaMapoX+ = .6 | DetalozaMapoY+ = 0.31 | DetalozaMapoEtiketo = Penza | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-PNZ}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 56401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 11ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=56401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1663 | Urbala_legi_ye = 1663 | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = Vladimir Borisovich Mutovkin | Latitudo = 53°12'00"N | Longitudo = 45°00'00"E | Altitudo = 147 | Surfaco = 304.56 | Habitanti = {{formatnum:509513}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 1672,95 | Horala_zono = +3 | Postkodexo = 440080<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 440080 отделение почтовой связи «Пенза» |vidita ye = 11ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/440080}}</ref> | Telefonnumero = +7 841-2 | Registragilo = 58 | Reto = {{URL|http://www.penza-gorod.ru/}} }} '''Penza''' esas urbo an [[Rivero Sura|Sura]] (enfluanto di [[Fluvio Volga|Volga]]) e kelk olua enfluanti (inter altri: [[Rivero Penza|Penza]], [[Rivero Penzyatka (Sura)|Penzyatka]], [[Rivero Ardim|Ardim]], [[Rivero Staraya Sura (Sura)|Staraya Sura]], [[Rivero Barkovka (Sura)|Barkovka]]) en westal [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Penza]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:509513}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 11ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 304.56 km² e distas cirkume 550 kilometri sude-este de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Penza-Aeroport.jpg|Aeroportuo. Pnzbus.jpg|Autobusala staciono. Железнодорожная станция Пенза I.jpg|Fervoyala staciono. LiAZ-5256.45 in Penza, Russia.jpg|Autobuso n-ro 54 sur strado di Suvorov. New Penza Drama Theatre.jpg|Provincala dramoteatro. </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Penza}} {{Urbi di provinco Penza}} {{Distrikti di provinco Penza}} [[Kategorio:Urbi en provinco Penza|Penza]] [[Kategorio:Distrikti di provinco Penza|Penza]] [[Kategorio:Penza]] synsgmbm8js63f29mfwy6del0drmjzs 0 58125 994997 994894 2022-08-13T20:30:18Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Loko | nomo = Yaroslavl | Lokala_nomo = Ярославль | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Yaroslavl.svg | Blazono = Coa yaroslavl.svg | Imajo = Yarolslav colage.png | Texto_dil_Imajo = Kelk imaji pri Yaroslavl. | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .21 | DetalozaMapoY = .24 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Yaroslavl: | DetalozaMapo+ = Russian Federation Yaroslavl Oblast location map.svg | DetalozaMapoX+ = .65 | DetalozaMapoY+ = 0.57 | DetalozaMapoEtiketo = Yaroslavl | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-YAR}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 78401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 12ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=78401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1010 | Urbala_legi_ye = | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = Ilya Vladimirovich Motovilov | Latitudo = 57°37'00"N | Longitudo = 39°51'00"E | Altitudo = 100 | Surfaco = 205,80 | Habitanti = {{formatnum:593958}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 2886,09 | Horala_zono = +3 | Postkodexo = 150000-150066<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 150000 отделение почтовой связи «Ярославль» |vidita ye = 12ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/150000}}</ref> | Telefonnumero = +7 4852 | Registragilo = 76 | Reto = {{URL|https://city-yaroslavl.ru/}} }} '''Yaroslavl''' esas urbo an [[Volga]] e olua enfluanto [[Rivero Kotorosl|Kotorosl]] en westal [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Yaroslavl]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:593958}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 12ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 205,80 km² e distas cirkume 250 kilometri nord-este de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Yar bear.jpg|Urso di "Yaroslavl". Ярославль,Фабрика Красный Перекоп, Ярославская Большая мануфактура, аэрофото.jpg|Manufakturo "Krasni Perekop". Communism asserts on the land... 1964.jpg|Yaroslavl de 1964. Tram-yar-01.jpg|Tramo n-ro 7. </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Yaroslavl}} {{Urbi di provinco Yaroslavl}} {{Distrikti di provinco Yaroslavl}} [[Kategorio:Urbi en provinco Yaroslavl|Yaroslavl]] [[Kategorio:Distrikti di provinco Yaroslavl|Yaroslavl]] [[Kategorio:Yaroslavl]] la0crbn12y8i7opp643zzyhudqvpmp9 14 58127 994998 994898 2022-08-13T20:30:46Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Kategorio:Distrikti en Yaroslavl]] a [[Kategorio:Distrikti di provinco Yaroslavl]]: .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Yaroslavl]] 4d4vi7t69tm8vfpujpmddi1zhasttkp 0 58131 994933 2022-08-13T14:31:04Z Joao Xavier 110 Pagino kreesis kun '{{Politikisto |Nomo = Hans Christian Svane Hansen |Imajo = [[Arkivo:Hans_Christian_Svane_Hansen.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Chefministro |Shablono_lando= {{DEN}} |Guvernisteso= de la [[1ma di februaro]] [[1955]] til la [[19ma di februaro]] [[1960]] |Precedanto1= [[Hans Hedtoft]] |Sucedanto1= [[Viggo Kampmann]] |Naskodio = [[8ma di novembro]] [[1906]] |Nask-urbo= [[Aahus]], [[Dania]] |Mort-dio = |Mort-urbo = [[Kobehavn]] |Spozo= |Profesiono= politikisto |Parti...' wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo = Hans Christian Svane Hansen |Imajo = [[Arkivo:Hans_Christian_Svane_Hansen.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Chefministro |Shablono_lando= {{DEN}} |Guvernisteso= de la [[1ma di februaro]] [[1955]] til la [[19ma di februaro]] [[1960]] |Precedanto1= [[Hans Hedtoft]] |Sucedanto1= [[Viggo Kampmann]] |Naskodio = [[8ma di novembro]] [[1906]] |Nask-urbo= [[Aahus]], [[Dania]] |Mort-dio = |Mort-urbo = [[Kobehavn]] |Spozo= |Profesiono= politikisto |Partiso= ''Socialdemokratiet'' }} '''Hans Christian Svane Hansen''', politikisto n. ye la [[8ma di novembro]] [[1906]] til la [[19ma di februaro]] [[1960]], esis [[chefministro]] di [[Dania]] de 1955 til lua morto. {{Tabelo di sucedo | Precedanto = [[Hans Hedtoft]] | Nomo di listo = Listo pri chefministri di Dania | Titulo di listo = Chefministro di Dania | Komenco = [[1955]] | Fino = [[1960]] | Sucedanto = [[Viggo Kampmann]]}} {{DEFAULTSORT:Hansen, Hans Christian Svane}} [[Kategorio:Chefministri di Dania]] hjnkg2mqk5occbmj0vs0h3xvvqm5vke 994934 994933 2022-08-13T14:32:16Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo = Hans Christian Svane Hansen |Imajo = [[Arkivo:Hans_Christian_Svane_Hansen.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Chefministro |Shablono_lando= {{DEN}} |Guvernisteso= de la [[1ma di februaro]] [[1955]] til la [[19ma di februaro]] [[1960]] |Precedanto1= [[Hans Hedtoft]] |Sucedanto1= [[Viggo Kampmann]] |Naskodio = [[8ma di novembro]] [[1906]] |Nask-urbo= [[Aarhus]], [[Dania]] |Mort-dio = |Mort-urbo = [[Kobehavn]] |Spozo= |Profesiono= politikisto |Partiso= ''Socialdemokratiet'' }} '''Hans Christian Svane Hansen''', politikisto n. ye la [[8ma di novembro]] [[1906]] til la [[19ma di februaro]] [[1960]], esis [[chefministro]] di [[Dania]] de 1955 til lua morto. {{Tabelo di sucedo | Precedanto = [[Hans Hedtoft]] | Nomo di listo = Listo pri chefministri di Dania | Titulo di listo = Chefministro di Dania | Komenco = [[1955]] | Fino = [[1960]] | Sucedanto = [[Viggo Kampmann]]}} {{DEFAULTSORT:Hansen, Hans Christian Svane}} [[Kategorio:Chefministri di Dania]] 6rsmsmw225ul155ppipwq5d563qm68x 10 58132 994935 2022-08-13T14:48:31Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|22px|border]] [[Provinco Tula|Tula]]<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] s6imbe8bpdw8fk07cdgu6056bqcpwsz 10 58133 994936 2022-08-13T14:50:08Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Distrikti di [[provinco Tula]] | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | '''[[Alexin]]'''{{·w}} '''[[Donskoi (Tula)|Donskoi]]'''{{·w}} '''[[Novogurovski]]'''{{·w}} '''[[Novomoskovsk (Tula)|Novomoskovsk]]'''{{·w}} '''[[Tula]]'''{{·w}} '''[[Slavni (Tula)|Slavni]]'''{{·w}} '''[[Yefremov (urbo)|Yefremov]]'''{{·w}} [[Distrikto Alexin|Alexin]]{{·w}} [[Distrikto Arhangelskoye (Tula)|Arhangelskoye]]{{·w}}[[Distrikto Arsenyevo|Arsenyevo]]{{·w}} [[Distrikto Belyov|Belyov]]{{·w}} [[Distrikto Bogorodick|Bogorodick]]{{·w}} [[Distrikto Chern|Chern]]{{·w}} [[Distrikto Dubna|Dubna]]{{·w}} [[Distrikto Kimovsk|Kimovsk]]{{·w}} [[Distrikto Kireyev|Kireyev]]{{·w}} [[Distrikto Kurkino|Kurkino]]{{·w}} [[Distrikto Odoyev|Odoyev]]{{·w}} [[Distrikto Plavsk|Plavsk]]{{·w}} [[Distrikto Shchyokino|Shchyokino]]{{·w}} [[Distrikto Suvorov (urbo)|Suvorov]]{{·w}} [[Distrikto Tula|Tula]]{{·w}} [[Distrikto Tyoploye|Tyoploye]]{{·w}} [[Distrikto Uzlovaya|Uzlovaya]]{{·w}} [[Distrikto Venyov|Venyov]]{{·w}} [[Distrikto Volovo (Tula)|Volovo]]{{·w}} [[Distrikto Yasnogorsk|Yasnogorsk]]{{·w}} [[Distrikto Yefremov|Yefremov]]{{·w}} [[Distrikto Zaoxki|Zaoxki]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> ivgcjdapi0mls2605ht2yosiq7o539x 10 58134 994937 2022-08-13T14:51:00Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Kolonieti urbaltipa di [[provinco Tula]] | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Arsenyevo (Tula)|Arsenyevo]]{{·w}} [[Dubna (Tula)|Dubna]]{{·w}} [[Kurkino (Tula)|Kurkino]]{{·w}} [[Novogurovski]]{{·w}} [[Odoyev]]{{·w}} [[Slavni (Tula)|Slavni]]{{·w}} [[Volovo (Tula)|Volovo]]{{·w}} [[Tyoploye (Tula)|Tyoploye]]{{·w}} [[Zaoxki]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> ior9222uz0mqqrh3qfeuxf41f0grr0x 10 58135 994938 2022-08-13T14:51:46Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Urbi di [[provinco Tula]] | [[Arkivo:Flag of Tula Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Alexin]]{{·w}} [[Belyov]]{{·w}} [[Bogorodick]]{{·w}} [[Bolohovo]]{{·w}} [[Chekalin (urbo)|Chekalin]]{{·w}} [[Chern (Tula)|Chern]]{{·w}} [[Donskoi (Tula)|Donskoi]]{{·w}} [[Kimovsk]]{{·w}} [[Kireyevsk]]{{·w}} [[Lipki]]{{·w}} [[Novomoskovsk (Tula)|Novomoskovsk]]{{·w}} [[Plavsk]]{{·w}} [[Shchyokino]]{{·w}} [[Sovetsk (Tula)|Sovetsk]]{{·w}} [[Suvorov (urbo)|Suvorov]]{{·w}} [[Tula]]{{·w}} [[Uzlovaya]]{{·w}} [[Venyov]]{{·w}} [[Yasnogorsk (Tula)|Yasnogorsk]]{{·w}} [[Yefremov (urbo)|Yefremov]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 1blbqub1y4rpz7wlufkieibqz4sv4e7 14 58136 994939 2022-08-13T14:54:14Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Subdividuri di Rusia|Tula]] le71wcnvavaao82j3thsc30qizlqyo6 0 58137 994940 2022-08-13T14:54:38Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Tula |Lokala_nomo = Тульская область |Lokala_pronunco = |lando = [[Rusia]] |TipoRegiono0 = Provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Tula-oblast-village-demidovka-russia-june-2011.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Flag of Tula Oblast.svg |blazono = Coat of Arms of Tula oblast.png |mapo = Map of Russia - Tula Oblast.svg |MapoNomo = di Rusia |tipochefloko = |chefurbo = [[Tula]] |precipua_loko = [[Novomoskovsk (Tula)|Novomoskovsk]], [[Donskoi (Tula)|Donskoi]], [[Alexin]] |iso3166_2 = RU-TUL |ru_okato = 70 000 000 000 |Estro_1 = Guberniestro |subdividur_estro_1 = Alexei Gennadyevich Dyumin |Estro_2 = Prezidanto di provinca Duma |subdividur_estro_2 = Nikolai Yuryevich Vorobyov |linguo = [[Rusa linguo|Rusa]] |habitanti = {{formatnum:1227383}} <small>(2022)</small> |denseso = 33,93 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:36177}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 53°55'00"N |longitudo = 37°35'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+3 |postokodexo = 300000–301999 |telefonkodexo = +7 487xx |automobilokodexo = 71 |retopagino = {{URL|http://www.region.tula.ru/}} }} '''Provinco Tula''' esas un de subdividuri di [[Rusia]]. La provinco esas dividita en 29 distrikti (7 de oli urbala), ed olua chefurbo esas [[Tula]]. == Precipua loki == De loki en la provinco super 30 000 habitanti esas: {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" ! Loko !! habitantaro<ref name="y2021">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года|accessdate = 13ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> !! Surfaco<br /><small>[km²]</small> |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of arms of Tula.svg|25px]] '''[[Tula]]''' | 461 245<ref name="y2022">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|accessdate = 13ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref> || 145,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Novomoskovsk (Tula oblast).png|25px]] [[Novomoskovsk (Tula)|Novomoskovsk]] | 121 674 || 92,78 |- |align="left"| [[Arkivo:Donskoy gerb.svg|25px]] [[Donskoi (Tula)|Donskoi]] | 61 477 || 47,6 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Aleksin (Tula oblast).png|25px]] [[Alexin]] | 57 102 || 37,95 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Schyokino (Tula oblast).png|25px]] [[Shchyokino]] | 56 263 || 15 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Uzlovaya (Tula oblast).png|25px]] [[Uzlovaya]] | 49 155 || 22,6 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Efremov (Tula oblast).png|25px]] [[Yefremov (urbo)|Yefremov]] | 33 96 || 21,83 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Bogoroditsk (Tula oblast).png|25px]] [[Bogorodick]] | 30 199 || 26,90 |} == Distrikti == De 29 distrikti esas 7 urbala: [[Alexin]], [[Donskoi (Tula)|Donskoi]], [[Novogurovski]], [[Novomoskovsk (Tula)|Novomoskovsk]], [[Tula]], [[Slavni (Tula)|Slavni]] e [[Yefremov (urbo)|Yefremov]]. La cetera 22 distrikti esas: [[Distrikto Alexin|Alexin]], [[Distrikto Arhangelskoye (Tula)|Arhangelskoye]],[[Distrikto Arsenyevo|Arsenyevo]], [[Distrikto Belyov|Belyov]], [[Distrikto Bogorodick|Bogorodick]], [[Distrikto Chern|Chern]], [[Distrikto Dubna|Dubna]], [[Distrikto Kimovsk|Kimovsk]], [[Distrikto Kireyev|Kireyev]], [[Distrikto Kurkino|Kurkino]], [[Distrikto Odoyev|Odoyev]], [[Distrikto Plavsk|Plavsk]], [[Distrikto Shchyokino|Shchyokino]], [[Distrikto Suvorov (urbo)|Suvorov]], [[Distrikto Tula|Tula]], [[Distrikto Tyoploye|Tyoploye]], [[Distrikto Uzlovaya|Uzlovaya]], [[Distrikto Venyov|Venyov]], [[Distrikto Volovo (Tula)|Volovo]], [[Distrikto Yasnogorsk|Yasnogorsk]], [[Distrikto Yefremov|Yefremov]] e [[Distrikto Zaoxki|Zaoxki]]. == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Tula Oblast}} {{Kolonieti urbaltipa di provinco Tula}} {{Urbi di provinco Tula}} {{Distrikti di provinco Tula}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Provinco Tula]] gpzob81iezfnmgemlxlen4ug4bob8pp 14 58138 994941 2022-08-13T14:57:15Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Urbi en Rusia]] [[Kategorio:Provinco Tula]] fq4myp68et6771rvj0clysf3is4kaol 14 58139 994942 2022-08-13T14:57:36Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Tula]] eavmkgiq9hp95tvjd3vs2u5cr64tqd8 0 58140 994989 2022-08-13T19:45:34Z Idisto 28999 Pagino kreesis kun ''''''Magnetala Reson-Imajifilo''''' ('''MRI'''), esas medicinal imajifo-tekniko uzata por imajigar la korpo e certena korpala procedi. MRI-i funcionas per forta magnet-feldo e radio-ondi per qui l'organi povas esar videbligata. MRI ne uzas rentgen-radii od ionizanta radii, per qua ol dicernas su de KT- o KAT- e *PET-exameni.' wikitext text/x-wiki '''''Magnetala Reson-Imajifilo''''' ('''MRI'''), esas medicinal imajifo-tekniko uzata por imajigar la korpo e certena korpala procedi. MRI-i funcionas per forta magnet-feldo e radio-ondi per qui l'organi povas esar videbligata. MRI ne uzas rentgen-radii od ionizanta radii, per qua ol dicernas su de KT- o KAT- e *PET-exameni. 6mdgvoku76rbkglagx15jxlumrv5gmw 994990 994989 2022-08-13T19:51:46Z Idisto 28999 wikitext text/x-wiki '''''Magnetala Reson-Imajifilo''''' ('''MRI'''), esas aparato uzat en la medicinal imajifo-tekniko por produktar imaji de la korpo e certena korpala procedi. MRI-i funcionas per forta magnet-feldo e radio-ondi per qui l'organi povas esar videbligata. MRI ne uzas rentgen-radii od ionizanta radii, per qua ol dicernas su de KT- o KAT- e *PET-exameni. [[kategorio:medicino]] cr7f0izxenpchoeqfb1wtwo1fk4igws 14 58141 994996 2022-08-13T20:28:55Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Tula]] eavmkgiq9hp95tvjd3vs2u5cr64tqd8 14 58142 994999 2022-08-13T20:30:46Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Kategorio:Distrikti en Yaroslavl]] a [[Kategorio:Distrikti di provinco Yaroslavl]]: .. wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[:Kategorio:Distrikti di provinco Yaroslavl]] e9txan1gkbep4ifx4i00d606i1xbpvg 14 58143 995002 2022-08-13T20:32:33Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Kategorio:Distrikti en Penza]] a [[Kategorio:Distrikti di provinco Penza]]: .. wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[:Kategorio:Distrikti di provinco Penza]] 8u78z9f432yix3bxzf1k4notftk99tv 0 58144 995003 2022-08-13T20:36:04Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Por altra senco|altra loki nomizita 'Tula'|[[Tula (homonimo)]]}} {{Loko | nomo = Tula | Lokala_nomo = Тула | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Tula.svg | Blazono = Coat of arms of Tula.svg | Imajo = Tula collage 2.jpg | Texto_dil_Imajo = Kelk imaji pri Tula. | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .16 | DetalozaMapoY = .31 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Tula: | DetalozaMapo+ = Russia Tula Oblast location map.svg | DetalozaMapoX+ = .59 | DetalozaMapoY+ = 0.43 | DetalozaMapoEtiketo = Tula | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-TUL}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 70401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 13ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=70401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1146 | Urbala_legi_ye = | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = [[Olga Anatolyevna Slyusareva]] | Latitudo = 54°12'00"N | Longitudo = 37°37'00"E | Altitudo = 170 | Surfaco = 145,8 | Habitanti = {{formatnum:461245}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 3163,55 | Horala_zono = +3 | Postkodexo = 300000-300999<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 300000 отделение почтовой связи «Тула» |vidita ye = 13ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/300000}}</ref> | Telefonnumero = +7 4872 | Registragilo = 71 | Reto = {{URL|http://www.tula.ru/}} }} '''Tula''' esas urbo an [[Rivero Upa|Upa]] (dextra enfluanto di [[Rivero Oka|Oka]] en baseno di [[Fluvio Volga|Volga]]) en westal [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Tula]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:461245}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 13ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 145,8 km² e distas cirkume 155 kilometri sude de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Upa-river.jpg|Rivero Upa. Tula embankment 2018 09 08.jpg|Upa. Тихий живописный уголок в Комсомольском парке.jpg|Urbala parko. Tsentralnyy rayon, Tula, Tulskaya oblast', Russia - panoramio (2).jpg|Administreyo. Тула на гравюре 1807 года.JPG|Tula en 1807. Historical images of Tula 11.png|Tula komence 20ma yarcento. Defenders of Tula ready to fight.jpg|Defendo di Tula en 1941. </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Tula}} {{Urbi di provinco Tula}} {{Distrikti di provinco Tula}} [[Kategorio:Urbi en provinco Tula|Tula]] [[Kategorio:Distrikti di provinco Tula|Tula]] [[Kategorio:Tula]] neio43tmtc973lowklury9v4mgon0rl 0 58145 995005 2022-08-13T20:40:31Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{homonimo}} '''Tula''' – nomo en [[Italia]], [[Mexikia]], [[Rusia]] e [[Usa]] == Italia == * [[Komono Tula (Italia)|Tula]], komono en Sardinia == Mexikia == * [[Tula (Mexikia)|Tula]], ruini di urbo di Tolteki en [[stato Hidalgo]] * [[Komono Tula (Mexikia)|Tula]], komono en stato [[Tamaulipas]] == Rusia == '''Loki:''' * '''[[Tula]]''', chefurbo di provinco Tula ** ''Tula-1-Kurskaya'', ''Tula-2'', ''Tula-Vyazemskaya'' – fervoyal stacioni en l'urbo * [[Tula (Novosibirsk)|Tula]], vilajo en provinco Novosibirsk, distrikto Iskitim * ''Tula-50'', antea nomo di kolonieto urbaltipa [[Slavni (Tula)|Slavni]] (provinco Tula) '''Riveri:''' * [[Rivero Tula (supera enfluanto di Ob)|Tula]], supera enfluanto di Ob en provinco Novosibirsk * [[Rivero Tula (suba enfluanto di Ob)|Tula]], suba enfluanto di Ob en provinco Novosibirsk * [[Rivero Tula (Parabel)|Tula]], enfluanto di Parabel en provinco Tomsk == Usa == * [[Tula (Usana Samoa)|Tula]], vilajo en arkipelago Usana Samoa i4of4z2dw2b1xzmrr38oe4f6q93hnvv 0 58146 995011 2022-08-13T20:55:51Z Joao Xavier 110 Ridirektas a [[Urdu-linguo]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Urdu-linguo]] 0o0t5nduzfzu54qaw2icx15rme8oy9n 14 58147 995022 2022-08-13T21:36:12Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiana sportisti]] fbnx0ddsx47uj3d24cs91z03axy0yqv 0 58148 995023 2022-08-13T21:36:47Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Olga Slyusareva.jpg|180px]] | Profesiono= ciklistino, politikistino | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[28ma di aprilo]] [[1969]] | Nask-urbo= [[Donec|Chervoniy Donec]], [[Republiko Socialista Sovietiana Ukraina|RSS Ukraina]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Olga Anatolyevna Slyusareva''' (n. ye la [[28ma di aprilo]] [[1969]]) esas rusa trekala e voyala exciklistino (multmedaliistino, inter altri atingis bronza medalio dum [[Olimpiala Ludi en Sydney, 2000|27ma Olimpiala Ludi]] en [[Sydney]] (2000) e la ora dum [[Olimpiala Ludi en Athina, 2004|28ma Olimpiala Ludi]] en [[Athina]]). Olua sportklubo esis "Dinamo" Tula. En yari 1993-2012 el servis en Rusiana armeo, e 2010-2012 esis entrenero di ciklisti por regiono Tula. De 2012 Slyusareva komencis sua politikala kariero en [[provinco Tula]]. En [[27ma di septembro]] [[2019]] el igis urbestro di [[Tula]]. {{DEFAULTSORT:Slyusareva, Olga Anatolyevna}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] [[Kategorio:Tula]] mrjq2kr4wbwub9rv0pxl6a6a4rtdpxf 0 58149 995027 2022-08-13T21:57:43Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Ne havas libera imajo.svg|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[4ma di februaro]] [[1976]] | Nask-urbo= [[Rostov-na-Donu]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Eduard Vyacheslavovich Gricun''' (n. ye la [[4ma di februaro]] [[1976]]) esas rusa trekala e voyala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri en 1996 atingis arjenta medalio dum [[Olimpiala Ludi en Atlanta, 1996|26ma Olimpiala Ludi]] en [[Atlanta, Georgia|Atlanta]]). {{DEFAULTSORT:Gricun, Eduard Vyacheslavovich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] fmbjqel41uo2kr07kqriib3suwwbind 0 58150 995028 2022-08-13T22:11:51Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:2015 UEC Track Elite European Championships 32.JPG|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[23ma di marto]] [[1986]] | Nask-urbo= [[Tirnovo (Pronsk)|Tirnovo]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Denis Sergeyevich Dmitriyev''' (n. ye la [[23ma di marto]] [[1986]]) esas rusa trekala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri en 2016 atingis bronza medalio dum [[Olimpiala Ludi en Rio de Janeiro, 2016|31ma Olimpiala Ludi]] en [[Rio de Janeiro (urbo)|Rio de Janeiro]]). {{DEFAULTSORT:Dmitriyev, Denis Sergeyevich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] czm68mytnzs2glnl9xg9nosdtf6il0l 0 58151 995030 2022-08-13T22:26:16Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Ne havas libera imajo.svg|180px]] | Profesiono= ciklistino | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[19ma di decembro]] [[1982]] | Nask-urbo= [[Moskva]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Tamilla Rashidovna Abasova''' (n. ye la [[19ma di decembro]] [[1982]]) esas rusa trekala exciklistino (multmedaliistino, inter altri en 2004 atingis arjenta medalio dum [[Olimpiala Ludi en Athina, 2004|28ma Olimpiala Ludi]] en [[Athina]]). {{DEFAULTSORT:Abasova, Tamilla Rashidovna}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] 0wtyhgk5uhreayqqrehl63jsogz6slb 0 58152 995032 2022-08-13T22:35:12Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Ne havas libera imajo.svg|180px]] | Profesiono= ciklistino | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[27ma di novembro]] [[1968]] | Nask-urbo= [[Beli Kolodez (Arsenyevo)|Beli Kolodez]] ([[provinco Tula]]), [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Oxana Yuryevna Grishina''' (n. ye la [[27ma di novembro]] [[1968]]) esas rusa trekala exciklistino (multmedaliistino, inter altri en 2000 atingis arjenta medalio dum [[Olimpiala Ludi en Sydney, 2000|27ma Olimpiala Ludi]] en [[Sydney]]). {{DEFAULTSORT:Grishina, Oxana Yuryevna}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] [[Kategorio:Provinco Tula]] 4yrsvebecvsabq9pskg6ii9y3kilezk 0 58153 995033 2022-08-13T22:45:27Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Mikhail Ignatyev IMG 1233 (cropped).JPG|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[7ma di mayo]] [[1985]] | Nask-urbo= [[Sankt-Peterburg|Leningrad]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Mihail Borisovich Ignatyev''' (n. ye la [[7ma di mayo]] [[1985]]) esas rusa trekala e voyala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri en 2004 atingis ora medalio dum [[Olimpiala Ludi en Athina, 2004|28ma Olimpiala Ludi]] en [[Athina]] e la bronza en 2008 dum [[Olimpiala Ludi en Beijing, 2008|29ma Olimpiala Ludi]] en [[Beijing]]). {{DEFAULTSORT:Ignatyev, Mihail Borisovich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] [[Kategorio:Sankt-Peterburg]] 67k2i2a9fo786d5fviipt81zdlnzk9t 0 58154 995034 2022-08-13T22:57:35Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Viatcheslav Ekimov in 2006.jpg|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[4ma di februaro]] [[1966]] | Nask-urbo= [[Viborg]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Vyacheslav Vladimirovich Yekimov''' (n. ye la [[4ma di februaro]] [[1966]]) esas Sovietiana e Rusiana trekala e voyala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri en 1988 atingis ora medalio dum [[Olimpiala Ludi en Seoul, 1988|24ma Olimpiala Ludi]] en [[Seoul]]). {{DEFAULTSORT:Yekimov, Vyacheslav Vladimirovich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] [[Kategorio:Viborg]] jhfy5gl47jvsefupmwu8rw8bt211zrg 0 58155 995035 2022-08-13T23:08:18Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Kalentieva Pendrel olympics 2012.jpg|180px]] | Profesiono= ciklistino | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[10ma di novembro]] [[1977]] | Nask-urbo= [[Norvash-Shigali]] ([[republiko Chuvashia]]), [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Irina Nikolayevna Kalentyeva''' (n. ye la [[10ma di novembro]] [[1977]]) esas rusa montala exciklistino (multmedaliistino, inter altri en 2008 atingis bronza medalio dum [[Olimpiala Ludi en Beijing, 2008|29ma Olimpiala Ludi]] en [[Beijing]]). {{DEFAULTSORT:Kalentyeva, Irina Nikolayevna}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] d8nnbxfausvg5sbg3f54guqmvpuz6zn 0 58156 995036 2022-08-13T23:17:58Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Alexandr Kolobnev.jpg|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[4ma di mayo]] [[1981]] | Nask-urbo= [[Vixa]] ([[provinco Nijni Novgorod]]), [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Alexandr Vasilyevich Kolobnev''' (n. ye la [[4ma di mayo]] [[1981]]) esas rusa voyala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri en 2008 atingis bronza medalio dum [[Olimpiala Ludi en Beijing, 2008|29ma Olimpiala Ludi]] en [[Beijing]]). {{DEFAULTSORT:Kolobnev, Alexandr Vasilyevich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] [[Kategorio:Provinco Nijni Novgorod]] t3d6w43e0xpq2y8l7jt2lj7tyqpkyoz 0 58157 995038 2022-08-13T23:34:35Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo= {{PAGENAME}} | Imajo= [[Arkivo:Alexei Aleksej Markov.jpg|180px]] | Profesiono= ciklistulo | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio= [[26ma di mayo]] [[1979]] | Nask-urbo= [[Moskva]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio= | Mort-urbo= }} '''Alexei Mihailovich Markov''' (n. ye la [[26ma di mayo]] [[1979]]) esas rusa voyala exciklistulo (multmedaliistulo, inter altri: en 1996 atingis arjenta medalio dum [[Olimpiala Ludi en Atlanta, 1996|26ma Olimpiala Ludi]] en [[Atlanta, Georgia|Atlanta]], la bronza en 2000 dum [[Olimpiala Ludi en Sydney, 2000|27ma Olimpiala Ludi]] en [[Sydney]] e ank la bronza en 2008 dum [[Olimpiala Ludi en Beijing, 2008|29ma Olimpiala Ludi]] en [[Beijing]]). {{DEFAULTSORT:Markov, Alexei Mihailovich}} [[Kategorio:Rusiana ciklisti]] mmb5ra4jok00jcx8369bhg1tav1gost 14 58158 995044 2022-08-14T11:04:42Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiana sportisti]] fbnx0ddsx47uj3d24cs91z03axy0yqv 0 58159 995048 2022-08-14T11:41:31Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = {{PAGENAME}} | Imajo = [[Arkivo:Artem Anisimov (New York Rangers) 01.jpg|180px]] | Shablono_lando = {{RUS}} | Profesiono = [[hokeo sur glacio|hokeisto]] | Naskodio = [[24ma di mayo]] [[1988]] | Nask-urbo = [[Yaroslavl]], , [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Artyom Alexeyevich Anisimov''' (n. ye la [[24ma di mayo]] [[1988]]) esas [[Rusia]]na [[hokeo sur glacio|hokeisto]] sur [[glacio]]. == Kariero == * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv 2 Yaroslavl (2004-2006) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2005-2006) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Hartford Wolf Pack (2007-2009) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} New York Rangers (2009-2012) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Columbus Blue Jackets (2012-2015) ** {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2012–2013) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Chicago Blackhawks (2015-2019) * {{Standardo|Flag of Canada (Pantone).svg|22}} Ottawa Senators (2019-2021) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Colorado Avalanche (2021-) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2021-) Anisim esis konkurencanto en: Mondala Championesi (2010, 2013, 2014, 2015, 2018), Olimpiala Ludi (2014) e Mondala Kupo (2016). == Sukcesi == * Arjenta medalio dum Mondala Championeso U-20: 2007 * Bronza medalio dum Mondala Championeso U-20: 2008 * Arjenta medalii dum Mondala Championesi: 2010, 2015 * Ora medalio dum Mondala Championeso: 2014 * Bronza medalio dum Mondala Championeso: 2019 {{DEFAULTSORT:Anisimov, Artyom Alexeyevich}} [[Kategorio:Rusiana hokeisti]] [[Kategorio:Yaroslavl]] e42cvbgf07f53hkqyvjnuu5jluu6b8q 995049 995048 2022-08-14T11:46:51Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = {{PAGENAME}} | Imajo = [[Arkivo:Artem Anisimov (New York Rangers) 01.jpg|180px]] | Shablono_lando = {{RUS}} | Profesiono = [[hokeo sur glacio|hokeisto]] | Naskodio = [[24ma di mayo]] [[1988]] | Nask-urbo = [[Yaroslavl]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Artyom Alexeyevich Anisimov''' (n. ye la [[24ma di mayo]] [[1988]]) esas [[Rusia]]na [[hokeo sur glacio|hokeisto]] sur [[glacio]]. == Kariero == * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv 2 Yaroslavl (2004-2006) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2005-2006) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Hartford Wolf Pack (2007-2009) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} New York Rangers (2009-2012) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Columbus Blue Jackets (2012-2015) ** {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2012–2013) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Chicago Blackhawks (2015-2019) * {{Standardo|Flag of Canada (Pantone).svg|22}} Ottawa Senators (2019-2021) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Colorado Avalanche (2021-) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2021-) Anisim esis konkurencanto en: Mondala Championesi (2010, 2013, 2014, 2015, 2018), Olimpiala Ludi (2014) e Mondala Kupo (2016). == Sukcesi == * Arjenta medalio dum Mondala Championeso U-20: 2007 * Bronza medalio dum Mondala Championeso U-20: 2008 * Arjenta medalii dum Mondala Championesi: 2010, 2015 * Ora medalio dum Mondala Championeso: 2014 * Bronza medalio dum Mondala Championeso: 2019 {{DEFAULTSORT:Anisimov, Artyom Alexeyevich}} [[Kategorio:Rusiana hokeisti]] [[Kategorio:Yaroslavl]] haxvqq1tb1btsa7kfvsbdhhv87hpiba 995050 995049 2022-08-14T11:55:27Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = {{PAGENAME}} | Imajo = [[Arkivo:Artem Anisimov (New York Rangers) 01.jpg|180px]] | Shablono_lando = {{RUS}} | Profesiono = [[hokeo sur glacio|hokeisto]] | Naskodio = [[24ma di mayo]] [[1988]] | Nask-urbo = [[Yaroslavl]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Artyom Alexeyevich Anisimov''' (n. ye la [[24ma di mayo]] [[1988]]) esas [[Rusia]]na [[hokeo sur glacio|hokeisto]] sur [[glacio]]. == Kariero == * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv 2 Yaroslavl (2004-2006) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2005-2006) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Hartford Wolf Pack (2007-2009) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} New York Rangers (2009-2012) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Columbus Blue Jackets (2012-2015) ** {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2012–2013) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Chicago Blackhawks (2015-2019) * {{Standardo|Flag of Canada (Pantone).svg|22}} Ottawa Senators (2019-2021) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Colorado Avalanche (2021) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2021-) Anisim esis konkurencanto en: Mondala Championesi (2010, 2013, 2014, 2015, 2018), Olimpiala Ludi (2014) e Mondala Kupo (2016). == Sukcesi == * Arjenta medalio dum Mondala Championeso U-20: 2007 * Bronza medalio dum Mondala Championeso U-20: 2008 * Arjenta medalii dum Mondala Championesi: 2010, 2015 * Ora medalio dum Mondala Championeso: 2014 * Bronza medalio dum Mondala Championeso: 2019 {{DEFAULTSORT:Anisimov, Artyom Alexeyevich}} [[Kategorio:Rusiana hokeisti]] [[Kategorio:Yaroslavl]] a64jxwclfokus4fnn8l9nv2g9omfddi 995051 995050 2022-08-14T11:56:15Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = {{PAGENAME}} | Imajo = [[Arkivo:Artem Anisimov (New York Rangers) 01.jpg|180px]] | Shablono_lando = {{RUS}} | Profesiono = [[hokeo sur glacio|hokeisto]] | Naskodio = [[24ma di mayo]] [[1988]] | Nask-urbo = [[Yaroslavl]], [[Republiko Socialista Sovietiana Rusia|RSS Rusia]], [[Sovietia]] | Mort-dio = | Mort-urbo = }} '''Artyom Alexeyevich Anisimov''' (n. ye la [[24ma di mayo]] [[1988]]) esas [[Rusia]]na [[hokeo sur glacio|hokeisto]] sur [[glacio]]. == Kariero == * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv 2 Yaroslavl (2004-2006) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2005-2006) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Hartford Wolf Pack (2007-2009) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} New York Rangers (2009-2012) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Columbus Blue Jackets (2012-2015) ** {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2012–2013) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Chicago Blackhawks (2015-2019) * {{Standardo|Flag of Canada (Pantone).svg|22}} Ottawa Senators (2019-2021) * {{Standardo|Flag of the United States.svg|22}} Colorado Avalanche (2021) * {{Standardo|Flag_of_Russia.svg|22}} Lokomotiv Yaroslavl (2021-) Anisimov esis konkurencanto en: Mondala Championesi (2010, 2013, 2014, 2015, 2018), Olimpiala Ludi (2014) e Mondala Kupo (2016). == Sukcesi == * Arjenta medalio dum Mondala Championeso U-20: 2007 * Bronza medalio dum Mondala Championeso U-20: 2008 * Arjenta medalii dum Mondala Championesi: 2010, 2015 * Ora medalio dum Mondala Championeso: 2014 * Bronza medalio dum Mondala Championeso: 2019 {{DEFAULTSORT:Anisimov, Artyom Alexeyevich}} [[Kategorio:Rusiana hokeisti]] [[Kategorio:Yaroslavl]] reaqehdwp2g5vlxvf52luf2bilousqm