Wikipediya kbpwiki https://kbp.wikipedia.org/wiki/Tal%C9%A9_%C9%96eu MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Média Spécial Discussion Utilisateur Discussion utilisateur Wikipediya Wikipediya ndɔnjɔɔlɩyɛ Fichier Discussion fichier MediaWiki Discussion MediaWiki Modèle Discussion modèle Aide Discussion aide Catégorie Discussion catégorie TimedText TimedText talk Module Discussion module Gadget Discussion gadget Définition de gadget Discussion définition de gadget OTAN ŋgbɛyɛ 0 877 16050 10706 2022-07-24T23:23:31Z Kwamikagami 1467 wikitext text/x-wiki [[file:Flag of NATO.svg|thumb|]] [[file:NATO members (blue).svg|thumb|]] Anasaayɩnaa tɛ ajɛya sakɩyɛ naayɛ taa sɔɔjanaa ɖʋ ŋgbɛyɛ naɖɩyɛ nɛ payaɣ pɛ-ŋgbɛyɛ ńɖɩ se OTAN. Pʋ-tɔbʋʋ se Atlantiki (Atlantique) pʋʋ nɛ kɩ-hayi kiŋ palaba kedizaɣ sɔsaɣ nakɛyɛ nɛ paɖʋ ŋgbɛyɛ ńɖɩ. Payaɣ OTAN ŋgbɛyɛ ɖɔɖɔ se « Atlantiki Nɔɔ haʋ ». OTAN ŋgbɛyɛ tamaɣ kajalaɣ ñɩŋa kɔyɔ se ɖɩkandɩ ajɛya wena awɛ ŋgbɛyɛ ńɖɩ ɖɩ-taa yɔ nɛ ɖiɣɖiɣ caɣʋ nɛ laŋhɛzɩyɛ pɛwɛɛ ajɛya ana a-taa. Pʋ-tɔbʋʋ se ajɛya ana, a-taa sɔɔjanaa laba nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ palʋkɩ siŋŋ se laŋhɛzɩyɛ ɛwɛɛ ajɛya ana a-taa. Pajala ŋgbɛyɛ ńɖɩ ɖʋʋ lɛ, pasɩɩ ɖɩ-tʋma ñʋʋ [[Lɔndrɩ]] tɛtʋ taa. Pʋwayɩ lɛ, pɛkɛzɩ ŋgbɛyɛ ńɖɩ ɖʋ-tʋma ñʋʋ [[Paarii]] tɛtʋ taa. Ɛlɛ, kpaɣna ɖooo pɩnaɣ 1966 taa nɛ pʋkɔɔ pɩsɩɩna sɔnɔ yɔ, OTAN ŋgbɛyɛ tʋma ñʋʋ wɛ [[Prukisɛɛlɩ|Prukisɛɛkɩ]] tɛtʋ taa. OTAN ŋgbɛyɛ sɔɔjanaa pɩlɩʋ sɔsɔʋ payaɣ se SHAPE. Pɩlɩʋ sɔsɔʋ ŋgʋ, kʋ-tʋma ñʋʋ kajalɩ wɛʋ Rocquencout tɛtʋ taa, [[Fransɩɩ|Fransɩ]] ɛjaɖɛ taa. Ɛlɛ, sɔnɔ yɔ, pɛkɛza kʋ-tʋma ñʋʋ Mons tɛtʋ taa. Mons tɛtʋ wɛ [[Pɛliziki|Pɛlɩziiki]] ɛjaɖɛ taa. [[Ɖomaɣ fenaɣ]] kɩyakʋ naanza (4) ñɩŋʋ wiye, pɩnaɣ 1949 taa OTAN ŋgbɛyɛ ñɔɔ. Anasaayɩnaa tɛ ajɛya naayɛ calɩna ɖama nɩnaʋ nɛ pâla kedizaɣ nakɛyɛ Pɛlɩziiki ɛjaɖɛ taa [[Prukisɛɛlɩ|Prukisɛɛkɩ]] tɛtʋ taa. Ajɛya wena anɩna ɖama nɛ ala kedizaɣ ŋ́ga yɔ, anaa yɔ : Pɛlɩziiki ɛjaɖɛ nɛ Fransɩ ɛjaɖɛ nɛ [[Lugizamburi|Lukisambuuri]] ɛjaɖɛ nɛ [[Peyibaa|Peyiba]]<nowiki/>a nɛ [[Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ]]. Ɛlɛ, ajɛya ana, alakaɣ a-kedizaɣ ŋ́ga lɛ, ayaa ajɛya naayɛ se alɛ iwolo pe-kedizaɣ ŋ́ga ka-taa nɛ anɩɩ ndʋ pɔcɔɔlʋʋ yɔ. Ajɛya wena payaa yɔ, alɛ yɔ : [[Kanadaa]] nɛ [[Etaazuunii|Etaazuuni]] nɛ [[Tanimarikɩ|Tanemarɩkɩ]] nɛ [[Itaalii|Italii]] nɛ [[Isilandɩ|Isɩlandɩ]] nɛ [[Nɔɔrɩvɛɛzɩ|Nɔrɩvɛɛzɩ]] nɛ [[Pɔritigaalɩ|Pɔrɩtigaalɩ]]. Pʋwayɩ lɛ, anasaayɩnaa tɛtʋ taa ajɛya sakɩyɛ lɛɛna sʋʋ OTAN ŋgbɛyɛ taa. Ɛlɛ, ajɛya naayɛ tɔsɔɔlɩ se aɖʋ a-nɔsɩ sɔɔjatʋ tʋmɩyɛ nʋmɔʋ taa, pʋ-yɔɔ akezaa nɛ atɔsʋʋ OTAN ŋgbɛyɛ taa. Ajɛya ana, anaa yɔ : [[Otirisi|Otrisi]], nɛ [[Fɛɛlandɩ]] nɛ [[Irilandɩ]] nɛ [[Sʊyɛdɩ|Suyɛɛdɩ]] nɛ [[Suwiisi]]. [[Category:!Main category]] a2u0fb5q2cppk3fsmfbgvh9j223k8am