វិគីភីឌា kmwiki https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%91%E1%9F%86%E1%9E%96%E1%9F%90%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%BE%E1%9E%98 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter មេឌា ពិសេស ការពិភាក្សា អ្នកប្រើប្រាស់ ការពិភាក្សារបស់អ្នកប្រើប្រាស់ វិគីភីឌា ការពិភាក្សាអំពីវិគីភីឌា ឯកសារ ការពិភាក្សាអំពីឯកសារ មេឌាវិគី ការពិភាក្សាអំពីមេឌាវិគី ទំព័រគំរូ ការពិភាក្សាអំពីទំព័រគំរូ ជំនួយ ការពិភាក្សាអំពីជំនួយ ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម ការពិភាក្សាអំពីចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 10 20341 281724 116394 2022-07-23T15:05:45Z Kwamikagami 7775 wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = vcard | above = [[File:Small Flag of the United Nations ZP.svg|60px|link=|alt=]]<br/>{{{name}}} | abovestyle = background-color: #009edb; color: white; width: 100%; text-align: center; vertical-align: middle; padding: 10px; | image = {{#if:{{{image|}}}|[[File:{{{image}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}} | caption = {{{caption|}}} | image2 = {{#if:{{{map|}}}|[[File:{{{map}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}} | caption2 = {{{map_caption|}}} | label1 = ប្រភេទអង្គ. | data1 = {{{type|}}} | label2 = ពាក្យកាត់ | data2 = {{{acronyms|}}} | label3 = Head | data3 = {{{head|}}} | label4 = ស្ថានភាព | data4 = {{{status|}}} | label5 = បានបង្កើតឡើង | data5 = {{{established|}}} | label6 = Headquarters | data6 = {{{headquarters|}}} | label7 = ស្ថានបណ្ដាញ | data7 = {{{website|}}} | label8 = អង្គ.ម៉ែឪ | data8 = {{{parent|}}} | label9 = Subsidiary org(s) | data9 = {{{subsidiaries|}}} | label10 = <div colspan=2 style="font-size: smaller">{{{footnotes|}}}</div> | data10 = {{#if:{{{footnotes|}}}|<!-- dummy comment to force display of the footnotes -->}} }}<noinclude> {{Documentation}}<!-- Please add any category and interwiki links on the /doc page, not here - thanks! --></noinclude> 99duak0y6dfo776lj5sm6glnbvepm4x 10 21665 281725 131119 2022-07-23T15:05:57Z Kwamikagami 7775 wikitext text/x-wiki {{Infobox | bodyclass = vcard | above = [[File:Small Flag of the United Nations ZP.svg|60px|link=|alt=]]<br/>{{{name}}} | abovestyle = background-color: #009edb; color: white; width: 100%; text-align: center; vertical-align: middle; padding: 10px; | image = {{#if:{{{image|}}}|[[File:{{{image}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}} | caption = {{{caption|}}} | image2 = {{#if:{{{map|}}}|[[File:{{{map}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}} | caption2 = {{{map_caption|}}} | label1 = ប្រភេទ | data1 = {{{type|}}} | label2 = អក្សរកាត់ | data2 = {{{acronyms|}}} | label3 = ប្រធាន | data3 = {{{head|}}} | label4 = ស្ថានភាព | data4 = {{{status|}}} | label5 = បង្កើតឡើង | data5 = {{{established|}}} | label6 = ទិស្នាក់ការ | data6 = {{{headquarters|}}} | label7 = គេហទំព័រ | data7 = {{{website|}}} | label8 = អង្គការថ្នាក់លើ | data8 = {{{parent|}}} | label9 = អង្គការចំនុះ | data9 = {{{subsidiaries|}}} | label10 = <div colspan=2 style="font-size: smaller">{{{footnotes|}}}</div> | data10 = {{#if:{{{footnotes|}}}|<!-- dummy comment to force display of the footnotes -->}} }}<noinclude> {{Documentation}}<!-- Please add any category and interwiki links on the /doc page, not here - thanks! --></noinclude> hd7c0oy69rwdpzjvy9ts1aryun5ow1b 0 26146 281738 281704 2022-07-24T04:21:53Z Camhistory 36281 /* ក្រណាត់សូត្រចងក្បាល ៧កម្រិត */ wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:2em;" |- style="text-align:center;" !style="background: #008080;" colspan="2"|<p style="font-family:Khmer OS ; font-size:22pt; color:gold ; text-shadow: 3px 2px gray;>ល្បុក្កតោ</p> |- style="text-align:center;" | colspan="2" |[[File:Kun Khmer Martial Arts.jpg|250px]] |- style="text-align:center;" |style="background: #ABCDEF;" colspan="5" | |- style="background: #f1f5fc;" |- style="vertical-align:center;" |'''ឈ្មោះ​ផ្លូវការណ៍''' |'''ល្បុក្កតោ''' |- style="vertical-align:top;" |'''ប្រភពដើម''' |[[សូរ្យវរ្ម័នទី២]] ស.វទី១២ |- style="vertical-align:top;" |'''ចំនួនមេក្បាច់គុន''' |១២ ទ្វារគុន (12 Door Directly) |- style="vertical-align:top;" |'''ចំនួនស្នៀតគុន''' |៩៥៦៣ ស្នៀតគុន |- style="vertical-align:top;" |'''ចំនួនកម្រិតគុន''' |ថ្នាក់ក្រណាត់សូត្រចងក្បាល ៧កម្រិត (7 Level) * {{color box|gold|ក្រណាត់សូត្រមាស}} * {{color box|black|ក្រណាត់សូត្រខ្មៅ|White}} * {{color box|brown|ក្រណាត់សូត្រត្នោត|White}} * {{color box|red|ក្រណាត់សូត្រក្រហម|White}} * {{color box|blue|ក្រណាត់សូត្រខៀវ|White}} * {{color box|green|ក្រណាត់សូត្របៃតង|White}} * {{color box|white|ក្រណាត់សូត្រស}} |- style="vertical-align:top;" |'''អ្នកបង្កើតឡើងវិញ''' |សាន គីមស៊ាន |- style="vertical-align:top;" |'''ឆ្នាំបង្កើតឡើងវិញ''' |២៤ មេសា ២០០៤ |- style="vertical-align:top;" |'''ក្នុងបញ្ចីក្របខ័ណ្ឌ''' |[[ក្រសួងការពារជាតិ]] [[ក្រសួងមហាផ្ទៃ]] |- style="vertical-align:top;" |'''ស្ថាប័នគ្រប់គ្រង''' |សហព័ន្ធល្បុក្កតោកម្ពុជា [[File:Flag of Cambodia.svg|20px]] Bokator Federation of Cambodia (B.F.C) |} '''ល្បុក្កតោ''' (Sanskrit: Labokator) ([[អង់គ្លេស]]: Bokator) គឺជាក្បាច់គុនប្រយុទ្ធដូចសត្វតោ (English mean: The Lion Boxing) ការប្រើកម្លាំងវាយប្រយុទ្ធដូចសត្វតោ ។ ល្បុក្កតោ ត្រូវបានចាត់ទុកជាមេក្បាច់គុន នៃសិល្បៈគុនខ្មែរ ([[អង់គ្លេស]]: Kun Khmer Martial Arts) ដែលត្រូវបានគេជឿថា​កើតឡើង ក្នុងរាជពង្សាវតារខ្មែរ នៃរាជព្រះបាទ [[សូរ្យវរ្ម័នទី២]] ជាស្ដេចខ្លាំងពូកែមួយអង្គដែលបានបង្កើត ច្បាប់កងទ័ព ដែលបែងចែកកងទ័ព ជាច្រើនក្រុម ទ័ពថ្មើជើង ទ័ពលំពែង ទ័ពសេះ ទ័ពដំរី និង ទ័ពព្រួញ ផ្សេងៗ... ទាំងនេះហើយ ដែលជាឬសគល់នៃការបង្កើតសម័យកាលចក្រភពអង្គរ ក្នុងការគ្របគ្រងរបស់ព្រះអង្គ ។<ref> Shiv Shanker Tiwary, Rajeev Kumar (2009) [https://books.google.com.kh/books?id=YdEjAQAAIAAJ&q=Labokator+angkor+period&dq=Labokator+angkor+period&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjcqpjMjqnyAhVTL6YKHWIdCx8Q6AF6BAgDEAM Encyclopaedia of Southeast Asia and Its Tribes, Volume 1], Publisher: Anmol Publications p.934 [[ISBN]]: 8126138378 </ref> ពាក្យ "ល្បុក្កតោ​" ក្នុងវចនានុក្រមខ្មែររបស់សម្ដេចសង្ឃរាជ [[ជួន ណាត]] បោះពុម្ពផ្សាយ​ជាផ្លូវការ​ណ៍ ឆ្នាំ1938 បានបញ្ចាក់ច្បាស់នៅចុងឃ្លាវចនានុក្រមថា ល្បុក្កតោ គឺជាឈ្មោះស្នៀតគុន ដែលមានស្នៀតគុនច្រើនជាគ្រឿងការពារ ហើយល្បុក្កតោ មានតាំងពីសម័យបុរាណមក ដូចនេះពាក្យ ល្បុក្កតោ មិនគួរត្រូវបានកែប្រែជាពាក្យ បុក្កតោ បុកកាតោ ដែលផ្ទុយពីវចនានុក្រមជាតិឡើយ ។​<ref> Choun Nath (1993) [https://books.google.com.kh/books?id=ZqgmAAAACAAJ&dq=bokator+dictionary&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj07ebt6IXyAhVOBKYKHZ-QA_QQ6AEwBnoECAcQAw The Khmer dictionary], Publisher: A.I.T. (Australian International Translators) [[ISBN]]: 0646160524 </ref> == ល្បុក្កតោ មានមេគុន ១២ទ្វារ == '''12 Door Directly of Bokator''' ល្បុក្កតោ​មានមេគុន ១២ទ្វារ ដែលជាច្រកទ្វារក្បាច់គុន សម្រាប់ការប្រើប្រាសទៅក្នុងសង្គ្រាមសម្រាប់កងទ័ព ដែលបែងចែក ច្រកទ្វារទី១ ដល់ច្រកទ្វារទី៨ ត្រូវបានហៅថា "រហ័នយុទ្ធ" មានន័យថា ច្បាប់វាយប្រហារ កម្រិតតូច ទៅមធ្យម ដូចជាការប្រើប្រាសកាយសម្បទាដើម្បីប្រយុទ្ធ ដូចជាគុនដៃ ([[អង់គ្លេស]]: Hand to Hand Combat) និង គុនជើង ([[អង់គ្លេស]]: Foot Kicking) ដែលបែងចែកជាក្បាច់ប្រយុទ្ធផ្សេងៗទៀតដូចជា៖ ក្បាច់ប្រដាល់ ([[អង់គ្លេស]]: Boxing) ដែលមានដើមកំណើតក្នុងការកកើតក្នុងអំឡុងនាការចាប់ផ្ដើមដំបូងនៃសម័យអង្គរ ។<ref> National Geographic Society (U.S.) (1964) [https://books.google.com.kh/books?id=CZsvAAAAYAAJ&q=Cambodian+boxe&dq=Cambodian+boxe&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiF0_e9k6nyAhWDyYsBHQjcCegQ6AF6BAgKEAM National Geographic, Volume 126], Publisher: National Geographic Society, Original from Cornell University. </ref> ល្បុក្កតោ ដែលជាមោទនភាព​នៃគុនខ្មែរ ក្បាច់ប្រដាល់កម្ពុជា បានឈ្នះមេដាយប្រាក់ចំនួន២ ក្នុងព្រឹត្តិការ​ណ៍ កីឡាទ្វីបអាសុី ([[អង់គ្លេស]]: Asian Games) ក្នុងទស្សវតន៍ ឆ្នាំ 1970s ។​<ref> [http://www.asbcnews.org/highlights-of-the-asbc-national-federations-cambodia-won-three-titles-in-the-southeast-asian-games-and-three-medals-in-the-asian-games-during-its-boxing-history/ Highlights of the ASBC National Federations – Cambodia won three titles in the Southeast Asian Games and three medals in the Asian Games during its boxing history] (2015) www.asbcnews.org, Publisher: ASBC-ASIAN BOXING CONFEDERATION, © Copyright Boxing Sport 2016 by Boxing Asia </ref> {| class="wikitable" !ឆ្នាំ !ឈ្មោះអត្តៈពលលិក !ព្រឹត្តិការណ៍កីឡា !មេដាយ !Asian Games |- |1970 |ខៀវសឿន |កីឡាប្រដាល់ Light welterweight (63.5 kg) |មេដាយប្រាក់ {{Silver medal}} |Bangkok, Thailand |- |1970 |ឡុង សាវឿន |កីឡាប្រដាល់ Welterweight (67 kg) |មេដាយប្រាក់ {{Silver medal}} |Bangkok, Thailand |} ល្បុក្កតោ នៃច្រកទ្វារទី៩ ដល់ច្រកទ្វារទី១០ ត្រូវបានហៅថា "អាខ័នយុទ្ធ" មានន័យថា ច្បាប់វាយប្រហារ ដោយគ្រឿងសាស្ត្រាវុធ ដែលរាប់បញ្ចូល ដំបង ដាវ កាំបិត លំពែង បាញ់ធ្នូរ ជាដើម ដែលរាប់ជារឿងសាស្ត្រាវុធក្នុងការធ្វើសង្គ្រាមនិងបញ្ចាមិត្ត រីឯច្រកទ្វារទី១១ ដល់ច្រកទ្វារទី១២ ត្រូវបានហៅថា "អាត្ម័នយុទ្ធ" មានន័យថា ច្បាប់ប្រយុទ្ធ ដែលប្រើប្រាសដួងវិញាណ មានន័យថា អ្នកចម្បាំងល្បុក្កតោអាចប្រើបាន គ្រប់សំភារៈ​ដែលប្រទះនៅក្នុងដៃជាគុនខែលការពារខ្លួនផង និង ជាការប្រើទៅវាយប្រហារសត្រូវ ដៃគូបានផងដែរ រួមមាន៖ ពូថៅ គប់កូនកាំបិត គប់កងចក្រ ការវាយនិងក្រម៉ា ការវាយនិងខ្សែរទី ផ្សេងៗ ល- ។ ដោយយោងតាម សិលាចារឹក​មួយ នៅ​បាង​ថាក ប្រទេស[[ឡាវ]] បាន​តំណាល​ពី​ព្រះបាទ ​[[សូរ្យវរ្ម័នទី២]] ដែល​កំពុង​ប្រយុទ្ធ​ក្នុង​​​សមរភូមិ ថាព្រះអង្គ​លោត​ផ្លោះ​ពីលើ​ព្រះទីនាំង​គជេន្ទ្រ​ទៅ​គង់​លើ​ក្បាលដំរី​របស់​ សត្រូវ ហើយ​ទ្រង់​ប្រហារ​ជិវិត​សត្រូវ​បីដូច​ជា គ្រុឌ​ស្ទុះ​ទៅ​សង្គ្រប់​សំលាប់​នាគ​នា​កំពូលភ្នំ ដែលបញ្ចាក់ថា ស្ដេចខ្មែរជំនាន់មុនគឺចេះក្បាច់គុន និងការរៀបចំច្បាប់កងទ័ព ទើបវិសាលភាព ក្នុងការពង្រីកទឹកដីរបស់ព្រះអង្គគឺមានភាពធំធេង និងជាកិច្ចការ ដ៏អស្ចារ្យ​របស់ព្រះអង្គក្នុងការបង្កើតសម័យកាលដ៏រុងរឿងនោះគឺ សម័យកាលអង្គរ ។<ref> [http://www.khmerlegend.com/2014/06/khmer-fighting-skill.html?m=1 History of Khmer Martial Arts] (25 June 2014) www.khmerlegend.com, Publisher: khmerlegend, khmer fighting-skill. </ref> == ប្រវត្តិ​ល្បុក្កតោ == '''Bokator History''' [[ល្បុក្កតោ]] ត្រូវបានជឿជាក់ថា ជាសិល្បៈក្បាច់គុនបុរាណខ្មែរ ដែលបង្កើតឡើងដោយ ព្រះបាទ [[សូរ្យវរ្ម័នទី២]] តាមរយៈរឿងទេវៈកថា របស់ សាសនាហិណ្ឌូ ដែលហូរចូលមកកម្ពុជានូវរវាង ស.វទី១០ ក្នុងរាជព្រះបាទ [[រាជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២]] (Rajendravarman II) ដែលពណ៌នាអំពី អាវតា [[ព្រះវិស្ណុ]] ក្រឡាខ្លួនជា នរ:សិង្ហ (Narasimha Narayana) ដែលមានក្បាលជា សត្វតោ ដងខ្លួនជាមនុស្ស ដែលបានប្រយុទ្ធគ្នាជាមួយនិង អាសុរា (Asura) នាម "ហិរណយក្សសិបុ" (Hiranyakashipu) ដោយភាពស្មោះត្រង់និងការគោរពដល់សាសនា [[ព្រះសិវៈ]] "ហិរណយក្សសិបុ" ត្រូវបានប្រទានពរ ពីទេព ព្រះសិវៈ ផ្ទាល់ ដែលទទួលបានពរទាំង១០ប្រការ ដូចជា ៖ [[File:Angkor-Banteay Srei-42-Narasimha-2007-gje.jpg|thumb|Angkor Sculpture Banteay Srei, The Legend of Narasimha Narayana 10th century.]] ១.មិនអាចសម្លាប់នៅទីណាណាទាំងអស់ <br/> (Can not kill anywhere.) ២.មិនអាចសម្លាប់នៅពេលព្រឹក <br/> (Can not kill in the morning) ៣.មិនអាចសម្លាប់នៅពេលថ្ងៃ <br/> (Can not kill at noon) ៤.មិនអាចសម្លាប់នៅពេលយប់ <br/> (Can not kill at night) ៥.មិនអាចសម្លាប់នៅក្រោមដី <br/> (Can not kill underground) ៦.មិនអាចសម្លាប់នៅក្នុងទឹក <br/> (Can not kill in water) ៧.មិនអាចសម្លាប់នៅលំហអាកាស <br/> (Can not kill in space) ៨.មិនអាចសម្លាប់ដោយភ្លើង <br/> (Cannot be killed by fire) ៩.មិនអាចសម្លាប់ នៅក្នុងនិងក្រៅ កន្លែងស្នាក់នៅណាទាំងអស់ <br/> (Cannot kill inside and outside any accommodation) ១០.មិនអាចសម្លាប់ដោយអវុធណាទាំងអស់នៅក្នុងចក្រវាឡ ។ <br/> (Can not be killed by all weapons in the universe.) ប៉ុន្តែក្រោយមក "ហិរណយក្សសិបុ" នៅតែអាចស្លាប់ ដោយ [[អវតារ]] [[ព្រះវិស្ណុ]] នាម "នរៈសិង្ហ" ដែលមានរាង្គកាយពាក់កណ្ដាលជាសត្វ និងពាក់កណ្ដាលជាមនុស្ស សម្លាប់ដោយប្រើ ក្រចកមុតស្រួត ត្រង់ពាក់កណ្ដាលមាត់ទ្វារ ចំពេលព្រះអាទិត្យលិចបាត់អស់ពាក់កណ្ដាល ប្រហែលភាពអស្ចារ្យនៃសាច់រឿងនេះហើយទើបសិល្បៈគុនខ្មែរត្រូវបានដាក់ឈ្មោះថា "[[ល្បុក្កតោ]]" ការវាយសម្រុកដូចសត្វតោ ដែលបានដកស្រង់ចេញពីទេវៈកថាដ៏អស្ចារ្យនេះ ដែលមានតឹកតាងឆ្លាក់នៅលើ [[ប្រាសាទ បន្ទាយស្រី]] ផងដែរ ។<ref> Pang Khat Royal Library of Cambodia (1941) [https://www.worldcat.org/title/magguddesk-nagar/oclc/23578724 Magguddesk nagar], Publisher: Bhnaṃ beñ : Roṅ Bumb Braḥ Rāja Draby, 2484 OCLC Number: 23578724 </ref> [[File:Bokator Cambodian Boxing 1930.jpg|thumb|Bokator Cambodian Boxing 1930 record from France document infront of Angkor Wat temple by French Ministry of Culture.]] ល្បុក្កតោ បានចាប់ផ្ដើមឃើញមានវត្តមានជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នាដើម ស.វទី២០ នៅឆ្នាំ ១៩២៣ នៃគ.សករាជ ដែលត្រូវបាន Record ទុកដោយប្រវត្តិវិទូ​ជនជាតិបារាំង ដោយពួកគេបានមកទស្សនា ការប្រកួត​ក្បាច់គុន​ខ្មែរ នាទីរួម [[ខេត្តបាត់ដំបង]] រាល់ពេលដែលមានការប្រកួត គេតែងតែសែងមជ្ឈូសយកទៅដាក់នៅទីនោះតែម្ដង ព្រោះវាជាការប្រកួតភ្នាល់ដាក់ជីវិត នៃភាគីជម្លោះម្ខាងៗ ដោយភាពល្បីល្បាញ ក្រុមទេសាភិបាលបារាំងក៏បង្កើតឱ្យមានជាកីឡាប្រដាល់ ជំនួសវិញ ក្នុងឆ្នាំ ១៩២៨ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា [[ប្រដាល់គុនខ្មែរ]] ([[អង់គ្លេស]]: Kun Khmer Boxing) ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ប្រដាល់គុនខ្មែរ វាគ្រាន់តែជាក្បាច់គុនមួយផ្នែក នៅក្នុងចង្កោមមេក្បាច់គុនរបស់ គុនល្បុក្កតោប៉ុនណោះ <ref> Lucienne Delmas (1928) [https://www.culture.gouv.fr/ Musée de l ' Homme in Paris, France], Website: www.culture.gouv.fr </ref> == ក្រណាត់សូត្រចងក្បាល ៧កម្រិត == '''7 levels of silk Headband''' ល្បុក្កតោ ត្រូវបាន​បែងចែក​ជា ៧​កម្រិត ដែល​កម្រិត​នីមួយៗ​ត្រូវបាន​សម្គាល់ ដោយ​ពណ៌​នៃ​ក្រណាត់សូត្រ​ដែល​រួមមាន​៖ ពណ៌ស បៃតង ខៀវ ក្រហម ត្នោត ខ្មៅ និង ថ្នាក់គ្រូ ពណ៌មាស ។ ក្រណាត់សូត្រ ក្នុងមួយពណ៌ តំណាងឱ្យ យុទ្ធក្រមមួយ មានន័យថា តំណាងឱ្យច្បាប់ប្រយុទ្ធមួយ កម្រិតពណ៌ស រាប់ចាប់ពី មេគុន ៥ក្បាច់ បាតដៃ កណ្ដាប់ដៃ ក្រញាំដៃ ម្រាមដៃ កែងដៃ ហើយក្នុងមួយក្បាច់ ចែកចេញជាច្រើន "ស្នៀត" (Techniques) ឧទាហរណ៍: ការប្រើប្រាសកែងដៃ ដូចជា៖ កែងរុញស្រប កែងរុញខ្វែង កែងបត់ កែងពុះ កែងបុករះ កែងបុកចំហៀង កែងគាស់ កែងខោក កែងញុល កែងស៊ក កែងស៊កពុះ កែងគ្រលាស់ កែងវាត់ ....។<ref> Shiv Shanker Tiwary, Rajeev Kumar (2009) [https://www.amazon.com/Encyclopaedia-Southeast-Asia-Its-Tribes/dp/8126138378/ref=mp_s_a_1_1?keywords=9788126138371&linkCode=qs&qid=1658554024&s=books&sr=1-1 Encyclopaedia of Southeast Asia and Its Tribes, Volume 1], Publisher: Anmol Publications Pvt Ltd p.934 [[ISBN]]: 8126138378, 9788126138371 </ref> == ភ្លេងសំពះគ្រូ == '''Music honors the teacher''' === ការរស់ឡើងវិញនៃក្បាច់គុនល្បុក្កតោ === '''The Resurrection of Bokator''' == ឯកសារយោង == d0z8q3czjxzwt0gd6vhj1hmnlg73jtj 2 34350 281737 281665 2022-07-24T01:41:24Z Xqbot 1605 Bot: Fixing broken redirect to moved target page [[អ្នកប្រើប្រាស់:G(x)-former]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[អ្នកប្រើប្រាស់:G(x)-former]] b0hx34qbgxazjs5qgypcd17mupdw3lb 0 41083 281723 264953 2022-07-23T14:51:59Z 36.37.196.3 wikitext text/x-wiki {{Rough translation|ភាសាអង់គ្លេស}}'''[[អ]]ក្សរថៃ''' ({{Lang-th|อักษรไทย}} អានថា: អាកសនថៃ) គឺជា Abugida ធ្លាប់សរសេរភាសាថៃ ខាងត្បូងរបស់ថៃ និងជាច្រើនទៀតបាននិយាយនៅក្នុង[[ថៃ|ប្រទេសថៃ]] អក្ខរក្រមថៃខ្លួនវាផ្ទាល់មាន ៤៤ ព្យញ្ជនៈ ({{Lang-th|พยัญชนะ}} ផាយ៉ាន់ឆាណា) ១៥ ស្រៈ ({{Lang-th|สระ}} ស្រាក់) ដែលរួមបញ្ចូលគ្នាយ៉ាងហោចណាស់ ២៨ ទំរង់ស្រៈនិង ៤ សម្លេងវណ្ណយុត្ត ({{Lang-th|วรรณยุกต์ ឬ วรรณยุต}}, វ៉ានណាយុក ឬ វ៉ានណាយុត) ដើម្បីបង្កើតតួអក្សរភាគច្រើនតំណាងព្យាង្គ == ព្យញ្ជនៈនៅលីវ == {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ ! colspan="2" |[[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] ! colspan="2" |IPA ! rowspan="2" |Class |- !ភាសាថៃ ![[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] !អត្ថន័យ !Initial !Final !Initial !Final |- | style="font-size: 150%" |ก | style="text-align: left" |ก ไก่ | style="text-align: left" |''ko kai'' ក កៃ (ក, គ) | style="text-align: left" |សាច់​មាន់ |k |k |{{IPA|[k]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ข | style="text-align: left" |ข ไข่ | style="text-align: left" |''kho khai'' ខ ខៃ (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |ស៊ុត |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฃ | style="text-align: left" |ฃ ขวด | style="text-align: left" |''kho khuat'' ខ ខួត | style="text-align: left" |ដប |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ค | style="text-align: left" |ค ควาย | style="text-align: left" |''kho khwai'' ខ (គ) ខ្វាយ (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |ក្របី |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฅ | style="text-align: left" |ฅ คน | style="text-align: left" |''kho khon'' ខ (គ) ខុន | style="text-align: left" |មនុស្ស |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฆ | style="text-align: left" |ฆ ระฆัง | style="text-align: left" |''kho ra-khang'' ខ (ឃ) រ៉ាក់ខាំង (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |កណ្តឹង |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ง | style="text-align: left" |ง งู | style="text-align: left" |''ngo ngu'' ង ងូ (ង) | style="text-align: left" |ពស់ |ng |ng |{{IPA|[ŋ]}} |{{IPA|[ŋ]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |จ | style="text-align: left" |จ จาน | style="text-align: left" |''cho chan'' ច ចាន (ច, ជ) | style="text-align: left" |ចាន |ch |t |{{IPA|[tɕ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฉ | style="text-align: left" |ฉ ฉิ่ง | style="text-align: left" |''cho ching'' ឆ ឈិង (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |សសៃ |ch |&nbsp;– |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ช | style="text-align: left" |ช ช้าง | style="text-align: left" |''cho chang'' ឆ (ជ) ឆាង (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |ដំរី |ch |t |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ซ | style="text-align: left" |ซ โซ่ | style="text-align: left" |so so ស សូ (ស) | style="text-align: left" |សង្វាក់ |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฌ | style="text-align: left" |ฌ เฌอ | style="text-align: left" |''cho choe'' ឈ ឈើ (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |ឈើ |ch |&nbsp;– |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |- |{{font|ญ|size=150%}}{{ref|alphabetic-1}} | style="text-align: left" |ญ หญิง | style="text-align: left" |''yo ying''<br />ញ ញីង (ញ, យ) | style="text-align: left" |ស្រី |y |n |{{IPA|[j]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฎ | style="text-align: left" |ฎ ชฎา | style="text-align: left" |''do cha-da'' ដ ឆាក់ដា (ដ, ឌ) | style="text-align: left" |សំលៀកបំពាក់ក្បាល |d |t |{{IPA|[d]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฏ | style="text-align: left" |ฏ ปฏัก | style="text-align: left" |''to pa-tak'' ត (ដ) ប៉ះតាក (ត, ទ) | style="text-align: left" | លំពែង |t |t |{{IPA|[t]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- |{{font|ฐ|size=150%}}{{ref|alphabetic-2}} | style="text-align: left" |ฐ ฐาน | style="text-align: left" |''tho than'' ឋ ឋាន (ឋ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |ឈ្នាន់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฑ | style="text-align: left" |ฑ มณโฑ | style="text-align: left" |''tho montho'' ថ (ឌ) ម៉ុនថូ (ដ, ឋ, ឌ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |នាង​មណ្ឌោលគីរី |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฒ | style="text-align: left" |ฒ ผู้เฒ่า | style="text-align: left" |''tho phu-thao'' ឍ ភូថៅ (ឋ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |មនុស្សចាស់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ณ | style="text-align: left" |ณ เณร | style="text-align: left" |''no nen'' ណ នេន (ណ, ន) | style="text-align: left" |សាមណេរ |n |n |{{IPA|[n]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ด | style="text-align: left" |ด เด็ก | style="text-align: left" |''do dek'' ដ (ត) ដេក (ដ, ឌ) | style="text-align: left" |កូន |d |t |{{IPA|[d]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ต | style="text-align: left" |ต เต่า | style="text-align: left" |''to tao'' ត តៅ (ត, ទ) | style="text-align: left" |អណ្តើក |t |t |{{IPA|[t]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ถ | style="text-align: left" |ถ ถุง | style="text-align: left" |''tho thung'' ថ ធុង (ថ, ធ) | style="text-align: left" |កាបូប |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ท | style="text-align: left" |ท ทหาร | style="text-align: left" |''tho thahan'' ថ (ទ) ថាក់ហាន (ថ, ធ) | style="text-align: left" |ទាហាន |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ธ | style="text-align: left" |ธ ธง | style="text-align: left" |''tho thong'' ធ ធង (ថ, ធ) | style="text-align: left" |ទង់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |น | style="text-align: left" |น หนู | style="text-align: left" |''no nu'' ន ហ្នូ (ណ, ន) | style="text-align: left" |កណ្តុរ |n |n |{{IPA|[n]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |บ | style="text-align: left" |บ ใบไม้ | style="text-align: left" |''bo baimai'' ប បៃម៉ៃ (ប) | style="text-align: left" |ស្លឹក |b |p |{{IPA|[b]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ป | style="text-align: left" |ป ปลา | style="text-align: left" |''po pla'' ប៉ ប៉្រា (ប៉, ព) | style="text-align: left" |ត្រី |p |p |{{IPA|[p]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ผ | style="text-align: left" |ผ ผึ้ง | style="text-align: left" |''pho phueng'' ផ ភឹង (ផ, ភ) | style="text-align: left" |ឃ្មុំ |ph |&nbsp;– |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฝ | style="text-align: left" |ฝ ฝา | style="text-align: left" |''fo fa'' ហ្វ ហ្វា (ហ្វ) | style="text-align: left" |គំរប |f |&nbsp;– |{{IPA|[f]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |พ | style="text-align: left" |พ พาน | style="text-align: left" |''pho phan'' ផ (ព) ផាន (ផ, ភ) | style="text-align: left" |ថាស |ph |p |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฟ | style="text-align: left" |ฟ ฟัน | style="text-align: left" |''fo fan'' ហ្វ ហ្វាន់ (ហ្វ) | style="text-align: left" |ធ្មេញ |f |p |{{IPA|[f]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ภ | style="text-align: left" |ภ สำเภา | style="text-align: left" |''pho sam-phao'' ភ សាំផៅ (ផ, ភ) | style="text-align: left" |កប៉ាល់ឥត |ph |p |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ม | style="text-align: left" |ม ม้า | style="text-align: left" |''mo ma'' ម ម៉ា (ម) | style="text-align: left" |សេះ |m |m |{{IPA|[m]}} |{{IPA|[m]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ย | style="text-align: left" |ย ยักษ์ | style="text-align: left" |''yo yak'' យ យ៉ាក (ញ, យ) | style="text-align: left" |យក្ស |y |{{IPA|–}} or n{{ref|alphabetic-3}} |{{IPA|[j]}} |{{IPA|–}} or {{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ร | style="text-align: left" |ร เรือ | style="text-align: left" |''ro ruea'' រ រឿ (រ) | style="text-align: left" |ទូក |r |n |{{IPA|[r]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ล | style="text-align: left" |ล ลิง | style="text-align: left" |''lo ling'' ល លីង (ល, ឡ) | style="text-align: left" |ស្វា |l |n |{{IPA|[l]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ว | style="text-align: left" |ว แหวน | style="text-align: left" |''wo waen'' វ​ វ៉ែន (វ) | style="text-align: left" |ចិញ្ចៀន |w |{{IPA|–}}{{ref|alphabetic-4}} |{{IPA|[w]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ศ | style="text-align: left" |ศ ศาลา | style="text-align: left" |''so sala'' ស (ឝ) សាឡា (ស) | style="text-align: left" |ព្រះពន្លា |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ษ | style="text-align: left" |ษ ฤๅษี | style="text-align: left" |''so rue-si'' ស (ឞ) ឬស៊ី (ស) | style="text-align: left" |ឥសី |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ส | style="text-align: left" |ส เสือ | style="text-align: left" |''so suea'' ស សឿ (ស) | style="text-align: left" |ខ្លា |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ห | style="text-align: left" |ห หีบ | style="text-align: left" |''ho hip'' ហ ហ៊ីប (ហ) | style="text-align: left" |ប្រអប់ |h |– |{{IPA|[h]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฬ | style="text-align: left" |ฬ จุฬา | style="text-align: left" |''lo chu-la'' ឡ ជុឡា (ល, ឡ) | style="text-align: left" |ខ្លែង |l |n |{{IPA|[l]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |อ | style="text-align: left" |อ อ่าง | style="text-align: left" |''o ang'' អ អាង (អ) | style="text-align: left" |អាង |{{IPA|–}}{{ref|alphabetic-5}} |&nbsp;– |{{IPA|[ʔ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฮ | style="text-align: left" |ฮ นกฮูก | style="text-align: left" |''ho nok-huk'' ហ ណុកហ៊ូក (ហ) | style="text-align: left" |ទីទុយ |h |&nbsp;– |{{IPA|[h]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |} == ស្រៈ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ |- !ភាសាថៃ !RTGS !អានពាក្យ |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ะ |วิสรรชนีย์ |Wisanchani (ពីភាសាសំស្ក្រឹត [[Visarga|{{IAST|''visarjanīya''}}]]) |វិសាន់ឆះនី (វិសជ៌នី) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ั |ไม้หันอากาศ |Mai han a-kat |ម៉ាយហាន់អាកាត (ឈើបត់អាកាស) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌็ |ไม้ไต่คู้ |Mai tai khu |ម៉ាយតៃឃូ (ឈើឡើងពត់ / អស្តា) |- | &nbsp;<big><big>◌์</big></big> |ทัณฑฆาต ឬ การันต์ |thanthakhat ឬ karan |ថាន់តះខាត (ទណ្ឌឃាដ) ឬ ការ៉ាន់ (ការន្ត) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |า |ลากข้าง |Lak khang |ឡាកខាង (អូសចំហៀង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ิ |พินทุอิ |Phinthu i |ភិនធុអ៊ិ (ពិន្ទុឥ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌̍ |ฝนทอง |Fon thong |ហ្វុនថង (ភ្លៀងមាស) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌̎ |ฟันหนู |Fan nu |ហ្វាន់ហ្នូ (ធ្មេញកណ្តុរ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ํ |นิคหิต |Nikkhahit |និកខះហ៊ិត (និគ្គហិត) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ุ |ตีนเหยียด |Tin yiat |ទីនយាត (ជើងលាតសន្ធឹង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ู |ตีนคู้ |Tin khu |ទីនឃូ (ជើងកោង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |เ |ไม้หน้า |Mai na |ម៉ាយណា (ឈើមុខ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |โ |ไม้โอ |Mai o |ម៉ាយអូ (ឈើឱ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ใ |ไม้ม้วน |Mai muan |ម៉ាយមួន (ឈើរមៀល) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ไ |ไม้มลาย |Mai malai |ម៉ាយម៉ះឡាយ (ឈើផ្ទុះ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |อ |ตัว อ |Tua o |តួអរ (អ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ย |ตัว ย |Tua yo |តួយ៉រ (យ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ว |ตัว ว |Tua wo |តួវ៉រ (វ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฤ |ตัว ฤ |Tua rue |តួរឹ (ឫ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฤๅ |ตัว ฤๅ |Tua rue |តួរឺ (ឬ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฦ |ตัว ฦ |Tua lue |តួលឹ (ឭ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฦๅ |ตัว ฦๅ |Tua lue |តួលឺ (ឮ) |- |} {| class="wikitable" ! colspan="9" style="width:49%" |ស្រៈខ្លី ! rowspan="2" | ! colspan="9" style="width:49%" |ស្រៈវែង |- ! colspan="2" |ឈ្មោះ !និមិត្តសញ្ញា !IPA !RTGS !វ៉ារ្យ៉ង់ !ស្រៈពេញតួ !ស្រៈនិស្ស័យ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ ! colspan="2" |ឈ្មោះ !និមិត្តសញ្ញា !IPA !RTGS !វ៉ារ្យ៉ង់ !ស្រៈពេញតួ !ស្រៈនិស្ស័យ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- ! colspan="19" |ស្រៈសាមញ្ញ |- |สระอะ |Sara a | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ะ ◌ ◌ั◌ | style="text-align:center" |{{IPA|a}} | style="text-align:center" |a |u |អ |ះ, ័ |អះ, -ា-់ | rowspan="9" | |สระอา |Sara a | style="font-size:125%; text-align:center" |◌า ◌า◌ | style="text-align:center" |{{IPA|aː}} | style="text-align:center" |a |ah, ar, aa |អា |ា |អា |- |สระอิ |Sara i | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ิ ◌ิ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|i}} | style="text-align:center" |i | |ឥ |ិ |អ៊ិ |สระอี |Sara i | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ี ◌ี◌ | style="text-align:center" |{{IPA|iː}} | style="text-align:center" |i |ee, ii, y |ឦ |ី |អ៊ី |- |สระอึ |Sara ue | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ึ ◌ึ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯ}} | style="text-align:center" |ue |eu, u, uh | - |ឹ |អ៊ឹ |สระอือ |Sara ue | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ือ ◌ื◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯː}} | style="text-align:center" |ue |eu, u | - |ឺ |អ៊ឺ |- |สระอุ |Sara u | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ุ ◌ุ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|u}} | style="text-align:center" |u |oo |ឧ |ុ |អ៊ុ |สระอู |Sara u | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ู ◌ู◌ | style="text-align:center" |{{IPA|uː}} | style="text-align:center" |u |oo, uu |ឩ |ូ |អ៊ូ |- |สระเอะ |Sara e | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ะ เ◌็◌ | style="text-align:center" |{{IPA|e}} | style="text-align:center" |e |&nbsp; | - |េះ |អេះ |สระเอ |Sara e | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ เ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|eː}} | style="text-align:center" |e |ay, a, ae, ai, ei |ឯ |េ |អេ |- |สระแอะ |Sara ae | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ะ แ◌็◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɛ}} | style="text-align:center" |ae |aeh, a | - | - |អែះ |สระแอ |Sara ae | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ แ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɛː}} | style="text-align:center" |ae |a | - |ែ |អែ |- |สระโอะ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ะ ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|o}} | style="text-align:center" |o |&nbsp; | - | - |អុ |สระโอ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ โ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|oː}} | style="text-align:center" |o |or, oh, ô |ឱ, ឲ |ោ |អូ |- |สระเอาะ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌าะ ◌็อ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɔ}} | style="text-align:center" |o |o, aw | - |ោះ |អោះ. អក់ |สระออ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |◌อ ◌อ◌ ◌◌ ◌็ | style="text-align:center" |{{IPA|ɔː}} | style="text-align:center" |o |or, aw |អ | - |អ, អរ |- |สระเออะ |Sara oe | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌อะ | style="text-align:center" |{{IPA|ɤʔ}} | style="text-align:center" |oe |eu | - | - |អើះ, អឹ |สระเออ |Sara oe | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌อ เ◌ิ◌ เ◌อ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɤː}} {{IPA|ɤ}} | style="text-align:center" |oe |er, eu, ur | - |ើ |អើ, អឺ |- ! colspan="19" |Diphthongs |- |สระเอียะ |Sara ia | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ียะ | style="text-align:center" |{{IPA|iaʔ}} | style="text-align:center" |ia |iah, ear, {{not a typo|ie}} | - | - |អៀះ, អ៊ះ | rowspan="3" | |สระเอีย |Sara ia | style="font-size:125%;text-align:center" |เ◌ีย เ◌ีย◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ia}} | style="text-align:center" |ia |ear, ere, {{not a typo|ie}} | - |ៀ |អៀ, អ៊ា |- |สระเอือะ |Sara uea | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือะ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯaʔ}} | style="text-align:center" |uea |eua, ua | - | - |អឿះ |สระเอือ |Sara uea | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือ เ◌ือ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯa}} | style="text-align:center" |uea |eua, ua, ue | - |ឿ |អឿ |- |สระอัวะ |Sara ua | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัวะ | style="text-align:center" |{{IPA|uaʔ}} | style="text-align:center" |ua |&nbsp; | - | - |អួះ |สระอัว |Sara ua | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัว ◌ว◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ua}} | style="text-align:center" |ua |uar | - |ួ |ួ |- ! colspan="19" |បញ្ចេញសំឡេងស្រៈផ្សំ |- |สระอิ + ว |Sara i + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ิว | style="text-align:center" |{{IPA|iu; iw}} | style="text-align:center" |io |ew | - | - |អ៊ិវ | rowspan="13" | | colspan="9" | |- |สระเอะ + ว |Sara e + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌็ว | style="text-align:center" |{{IPA|eu; ew}} | style="text-align:center" |eo |eu, ew | - | - |អេវ |สระเอ + ว |Sara e + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ว | style="text-align:center" |{{IPA|eːu; eːw}} | style="text-align:center" |eo |eu, ew | - |េវ |អេវ |- | colspan="9" | |สระแอ + ว |Sara ae + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ว | style="text-align:center" |{{IPA|ɛːu; ɛːw}} | style="text-align:center" |aeo |aew, eo | |ែវ |អែវ |- |สระเอา |Sara ao | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌า | style="text-align:center" |{{IPA|au; aw}} | style="text-align:center" |ao |aw, au, ow |ឪ |ៅ |អៅ |สระอา + ว |Sara a + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |◌าว | style="text-align:center" |{{IPA|aːu}} | style="text-align:center" |ao |au | - |ាវ |អាវ |- | colspan="9" | |สระเอีย + ว |Sara ia + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ียว | style="text-align:center" |{{IPA|iau; iaw}} | style="text-align:center" |iao |eaw, iew, iow | - |ៀវ |អៀវ, អ៊ាវ |- |สระอะ + ย |Sara a + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัย | rowspan="2" style="text-align:center" |{{IPA|ai; aj}} | rowspan="2" style="text-align:center" |ai | rowspan="2" style="text-align:center" |ay | - |័យ | rowspan="2" |អៃ | rowspan="2" |สระอา + ย | rowspan="2" |Sara a + yo yak | rowspan="2" style="font-size:125%; text-align:center" |◌าย | rowspan="2" style="text-align:center" |{{IPA|aːi; aːj}} | rowspan="2" style="text-align:center" |ai | rowspan="2" |aai, aay, ay | rowspan="2" | - | rowspan="2" |ាយ | rowspan="2" |អាយ |- |สระไอ |Sara ai | style="font-size:125%; text-align:center" |ใ◌, ไ◌ ไ◌ย |ឰ |ៃ |- |สระเอาะ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌็อย | style="text-align:center" |{{IPA|ɔi; ɔj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - | - |អយ |สระออ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌อย | style="text-align:center" |{{IPA|ɔːi; ɔːj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - | - |អយ |- | colspan="9" | |สระโอ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ย | style="text-align:center" |{{IPA|oːi; oːj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - |ោយ |អូយ |- |สระอุ + ย |Sara u + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ุย | style="text-align:center" |{{IPA|ui; uj}} | style="text-align:center" |ui |uy | - |ុយ |អ៊ុយ | colspan="9" | |- | colspan="9" | |สระเออ + ย |Sara oe + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ย | style="text-align:center" |{{IPA|ɤːi; ɤːj}} | style="text-align:center" |oei |oey | - |ើយ |អើយ, អឺយ |- | colspan="9" | |สระอัว + ย |Sara ua + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌วย | style="text-align:center" |{{IPA|uai; uaj}} | style="text-align:center" |uai |uay | - |ួយ |អួយ |- | colspan="9" | |สระเอือ + ย |Sara uea + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือย | style="text-align:center" |{{IPA|ɯai; ɯaj}} | style="text-align:center" |ueai |uai | - |ឿយ |អឿយ |- ! colspan="19" |ស្រៈបន្ថែម |- |สระอำ |Sara am | style="font-size:125%; text-align:center" |ำ | style="text-align:center" |{{IPA|am}} | style="text-align:center" |am |um | - |ាំ |អាំ | rowspan="3" | | colspan="9" | |- |ฤ |Rue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฤ | style="text-align:center" |{{IPA|rɯ}} {{IPA|ri}} {{IPA|rɤː}} | style="text-align:center" |rue, ri, roe |ru, ri | - |ឫ |រឹ |ฤๅ |Rue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฤๅ | style="text-align:center" |{{IPA|rɯː}} | style="text-align:center" |rue |ruu | - |ឬ |រឺ |- |ฦ |Lue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฦ | style="text-align:center" |{{IPA|lɯ}} | style="text-align:center" |lue |lu, li | - |ឭ |លឹ |ฦๅ |Lue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฦๅ | style="text-align:center" |{{IPA|lɯː}} | style="text-align:center" |lue |lu | - |ឮ |លឺ |} == វណ្ណយុត្ត == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ ! colspan="4" |សមាសភាពព្យាង្គនិងថ្នាក់ព្យញ្ជនៈដំបូង |- ! align="left" |ថៃ ![[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] !អានពាក្យ !ស្រៈនិងសំឡេងចុងក្រោយ ! style="background: #ccf" |ទាប ! style="background: #cfc" |កណ្តាល ! style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យរស់ {{small|ស្រៈវែងឬស្រៈបូករួមទាំងកូនកាត់ផង}} | style="background: #ccf" |កណ្តាល | style="background: #cfc" |កណ្តាល | style="background: #fcc" |បន្ថែម |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យស្លាប់ខ្លី {{small|ស្រៈខ្លីនៅខាងចុងរឺក៏បូកបញ្ចូលគ្នា}} | style="background: #ccf" |ខ្ពស់ | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យស្លាប់វែង {{small|ស្រៈវែងនិងបូកបញ្ចូលគ្នា}} | style="background: #ccf" |falling | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- |&nbsp;<big><big>่</big></big> |ไม้เอก |''mai ek'' |ម៉ៃអេក (ឈើឯក) |ណាមួយ | style="background: #ccf" |falling | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- |&nbsp;<big><big>้</big></big> |ไม้โท |''mai tho'' |ម៉ៃថូ (ឈើទោ) |ណាមួយ | style="background: #ccf" |ខ្ពស់ | style="background: #cfc" |ធ្លាក់ | style="background: #fcc" |ធ្លាក់ |- |&nbsp;<big><big>๊</big></big> |ไม้ตรี |''mai tri'' |ម៉ៃទ្រី (ឈើត្រី) |ណាមួយ | style="background: #ccf" | - | style="background: #cfc" |ខ្ពស់ | style="background: #fcc" | - |- |&nbsp;<big><big>๋</big></big> |ไม้จัตวา |''mai chattawa'' |ម៉ៃចាត់តះវ៉ា (ឈើចត្តវា) |ណាមួយ | style="background: #ccf" | - | style="background: #cfc" |បន្ថែម | style="background: #fcc" | - |} {| class="wikitable" ! colspan="3" |ห (ហ) នាំ |- valign="top" !ព្យញ្ជនៈទាប !ព្យញ្ជនៈខ្ពស់ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- | style="background: #ccf" |ง (ង, ង៉) | style="background: #fcc" |หง |ហ្ង |- | style="background: #ccf" |ญ (ញ, ញ៉) | style="background: #fcc" |หญ |ហ្ញ |- | style="background: #ccf" |น (ន, ណ) | style="background: #fcc" |หน |ហ្ន |- | style="background: #ccf" |ม (ម, ម៉) | style="background: #fcc" |หม |ហ្ម |- | style="background: #ccf" |ย (យ, យ៉) | style="background: #fcc" |หย |ហ្យ |- | style="background: #ccf" |ร (រ, រ៉) | style="background: #fcc" |หร |ហ្រ |- | style="background: #ccf" |ล (ល, ឡ) | style="background: #fcc" |หล |ហ្ល |- | style="background: #ccf" |ว (វ, វ៉) | style="background: #fcc" |หว |ហ្វ |- ! colspan="3" |อ (អ) នាំ |- !ព្យញ្ជនៈទាប !ព្យញ្ជនៈខ្ពស់ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- | style="background: #ccf" |ย (យ, យ៉) | style="background: #cfc" |อย |យ, យ៉ |} == លេខ == {| class="wikitable" !ហិណ្ឌូ - អារ៉ាប់ |0 |1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |9 |- !ថៃ |๐ |๑ |๒ |๓ |๔ |๕ |๖ |๗ |๘ |๙ |- !ខ្មែរ |០ |១ |២ |៣ |៤ |៥ |៦ |៧ |៨ |៩ |- !ពាក្យភាសាថៃ |ศูนย์ (ស៊ូន) |หนึ่ง (ហ្នឹង) |สอง (សង) |สาม (សាម) |สี่ (ស៊ី) |ห้า (ហា) |หก (ហុក) |เจ็ด (ជេត) |แปด (ប៉ែត) |เก้า (កាវ) |- !បកប្រែ |សូន្យ |មួយ |ពីរ |បី |បួន |ប្រាំ |ប្រាំមួយ |ប្រាំពីរ |ប្រាំបី |ប្រាំបួន |} == និមិត្តសញ្ញាផ្សេងទៀត == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា (ថៃ) ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា (ខ្មែរ) ! colspan="2" |ឈ្មោះ ! rowspan="2" |អត្ថន័យ |- !ថៃ !អានពាក្យ |- |ฯ |។ |ไปยาลน้อย |''ប៉ៃយ៉ានណយ'' |(ខណ្ឌ, ខណ្ឌសញ្ញា) សម្គាល់ឃ្លាផ្លូវការដែលខ្លីដោយអនុសញ្ញា (អក្សរកាត់) |- |- |ฯลฯ |៘ |ไปยาลใหญ่ |''ប៉ៃយ៉ានយ៉ៃ'' |(បេយ្យាលៈ, លៈ) ហើយដូច្នេះនៅលើ មានអ្វីផ្សេងទៀតក្រៅពីអ្វីដែលបានដកស្រង់ |- |ๆ |ៗ |ไม้ยมก |''ម៉ៃយ៉ះមក'' |(លេខ​ទោ) ពាក្យឬឃ្លាមុនត្រូវបានបកស្រាយឡើងវិញ |- |๏ |៙ |ฟองมัน, ตาไก่ |''ហ្វងម៉ាន់, តាកៃ'' |(កុក្កុដនេត្រ, ភ្នែក​មាន់) សម្គាល់ពីដំបូងនៃប្រយោគ កថាខណ្ឌឬសសរ (លែងប្រើ) ឥឡូវនេះគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមនៃការសសរនៅក្នុងកំណាព្យមួយ ឥឡូវត្រូវបានគេប្រើជាចំណុចគ្រាប់កាំភ្លើង |- |๏<span style="position:relative;right:1ex;bottom:.5ex;">"</span> |៙៉ |ฟองมันฟันหนู, ฟันหนูฟองมัน, ฝนทองฟองมัน |''ហ្វងម៉ានហ្វាន់ហ្នូ, ហ្វាន់ហ្នូហ្វងម៉ាន់ ហ្វនថងហ្វងម៉ាន់'' | rowspan="2" |បានសម្គាល់ការចាប់ផ្តើមនៃជំពូកមុន (លែងប្រើ) |- |๐<span style="position:relative;right:1ex;bottom:.5ex;">"</span> |<nowiki>-</nowiki> |ฟองดัน |''ហ្វងដាន់'' |- |ฯ |។ះ |อังคั่นเดี่ยว, คั่นเดี่ยว, ขั้นเดี่ยว |''អាងខាន់ឌៀវ'', ''ខាន់ឌៀវ'', ''ខាន់ឌៀវ'' |(ខណ្ឌ, ខណ្ឌសញ្ញា) ពីមុនត្រូវបានសម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃប្រយោគឬឃ្លាមួយ (ដែលលែងប្រើ) |- |๚ |៕ |อังคั่นคู่, คั่นคู่, ขั้นคู่ |''អាងខាន់ឃូ'', ''ខាន់ឃូ'', ''ខាន់ឃូ'' |(ខណ្ឌចប់) សញ្ញាបញ្ចប់នៃឃ្លាមួយ; សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃជំពូកឬផ្នែកវែង |- |ฯะ | | rowspan="2" |อังคั่นวิสรรชนีย์ | rowspan="2" |''អាងខាន់វិសាន់ឆះនី'' | rowspan="2" |(ខណ្ឌវិសជ៌នី) ចុងបញ្ចប់នៃកំណាព្យ |- |๚ะ |៕ះ |- |๛ |៚ |โคมูตร, สูตรนารายณ์ |''ខូមូត'', ''ស៊ូតណារ៉ាយ'' |(ខណ្ឌបរិយោសាន, គោ​មូត្រ) សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃជំពូកឬឯកសារ; សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃរឿង |- |๚ะ๛ |៕ះ៚ |อังคั่นวิสรรชนีย์โคมูตร |''អាងខាន់វិសាន់ឆះនីយ៍ខូមូត'' |(ខណ្ឌចប់បរិយោសាន, ខណ្ឌចប់គោ​មូត្រ) សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃការងារដែលបានសរសេរ |- |฿ |<nowiki>-</nowiki> |บาท |''បាត'' |បាត (រូបិយប័ណ្ណរបស់ប្រទេសថៃ) |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ភាសាថៃ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អក្សរព្រាមី]] pmhndnuj4ug4442pyw1mn8jh7ubcanw 281741 281723 2022-07-24T09:04:25Z Tiamichaelnuksu1994 26855 wikitext text/x-wiki {{Rough translation|ភាសាអង់គ្លេស}}'''អក្សរថៃ''' ({{Lang-th|อักษรไทย}} អានថា: អាកសនថៃ) គឺជា Abugida ធ្លាប់សរសេរភាសាថៃ ខាងត្បូងរបស់ថៃ និងជាច្រើនទៀតបាននិយាយនៅក្នុង[[ថៃ|ប្រទេសថៃ]] អក្ខរក្រមថៃខ្លួនវាផ្ទាល់មាន ៤៤ ព្យញ្ជនៈ ({{Lang-th|พยัญชนะ}} ផាយ៉ាន់ឆាណា) ១៥ ស្រៈ ({{Lang-th|สระ}} ស្រាក់) ដែលរួមបញ្ចូលគ្នាយ៉ាងហោចណាស់ ២៨ ទំរង់ស្រៈនិង ៤ សម្លេងវណ្ណយុត្ត ({{Lang-th|วรรณยุกต์ ឬ วรรณยุต}}, វ៉ានណាយុក ឬ វ៉ានណាយុត) ដើម្បីបង្កើតតួអក្សរភាគច្រើនតំណាងព្យាង្គ == ព្យញ្ជនៈនៅលីវ == {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ ! colspan="2" |[[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] ! colspan="2" |IPA ! rowspan="2" |Class |- !ភាសាថៃ ![[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] !អត្ថន័យ !Initial !Final !Initial !Final |- | style="font-size: 150%" |ก | style="text-align: left" |ก ไก่ | style="text-align: left" |''ko kai'' ក កៃ (ក, គ) | style="text-align: left" |សាច់​មាន់ |k |k |{{IPA|[k]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ข | style="text-align: left" |ข ไข่ | style="text-align: left" |''kho khai'' ខ ខៃ (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |ស៊ុត |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฃ | style="text-align: left" |ฃ ขวด | style="text-align: left" |''kho khuat'' ខ ខួត | style="text-align: left" |ដប |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ค | style="text-align: left" |ค ควาย | style="text-align: left" |''kho khwai'' ខ (គ) ខ្វាយ (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |ក្របី |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฅ | style="text-align: left" |ฅ คน | style="text-align: left" |''kho khon'' ខ (គ) ខុន | style="text-align: left" |មនុស្ស |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฆ | style="text-align: left" |ฆ ระฆัง | style="text-align: left" |''kho ra-khang'' ខ (ឃ) រ៉ាក់ខាំង (ខ, ឃ) | style="text-align: left" |កណ្តឹង |kh |k |{{IPA|[kʰ]}} |{{IPA|[k̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ง | style="text-align: left" |ง งู | style="text-align: left" |''ngo ngu'' ង ងូ (ង) | style="text-align: left" |ពស់ |ng |ng |{{IPA|[ŋ]}} |{{IPA|[ŋ]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |จ | style="text-align: left" |จ จาน | style="text-align: left" |''cho chan'' ច ចាន (ច, ជ) | style="text-align: left" |ចាន |ch |t |{{IPA|[tɕ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฉ | style="text-align: left" |ฉ ฉิ่ง | style="text-align: left" |''cho ching'' ឆ ឈិង (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |សសៃ |ch |&nbsp;– |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ช | style="text-align: left" |ช ช้าง | style="text-align: left" |''cho chang'' ឆ (ជ) ឆាង (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |ដំរី |ch |t |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ซ | style="text-align: left" |ซ โซ่ | style="text-align: left" |so so ស សូ (ស) | style="text-align: left" |សង្វាក់ |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฌ | style="text-align: left" |ฌ เฌอ | style="text-align: left" |''cho choe'' ឈ ឈើ (ឆ, ឈ) | style="text-align: left" |ឈើ |ch |&nbsp;– |{{IPA|[tɕʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |- |{{font|ญ|size=150%}}{{ref|alphabetic-1}} | style="text-align: left" |ญ หญิง | style="text-align: left" |''yo ying''<br />ញ ញីង (ញ, យ) | style="text-align: left" |ស្រី |y |n |{{IPA|[j]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฎ | style="text-align: left" |ฎ ชฎา | style="text-align: left" |''do cha-da'' ដ ឆាក់ដា (ដ, ឌ) | style="text-align: left" |សំលៀកបំពាក់ក្បាល |d |t |{{IPA|[d]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฏ | style="text-align: left" |ฏ ปฏัก | style="text-align: left" |''to pa-tak'' ត (ដ) ប៉ះតាក (ត, ទ) | style="text-align: left" | លំពែង |t |t |{{IPA|[t]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- |{{font|ฐ|size=150%}}{{ref|alphabetic-2}} | style="text-align: left" |ฐ ฐาน | style="text-align: left" |''tho than'' ឋ ឋាន (ឋ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |ឈ្នាន់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฑ | style="text-align: left" |ฑ มณโฑ | style="text-align: left" |''tho montho'' ថ (ឌ) ម៉ុនថូ (ដ, ឋ, ឌ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |នាង​មណ្ឌោលគីរី |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฒ | style="text-align: left" |ฒ ผู้เฒ่า | style="text-align: left" |''tho phu-thao'' ឍ ភូថៅ (ឋ, ឍ, ថ, ធ) | style="text-align: left" |មនុស្សចាស់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ณ | style="text-align: left" |ณ เณร | style="text-align: left" |''no nen'' ណ នេន (ណ, ន) | style="text-align: left" |សាមណេរ |n |n |{{IPA|[n]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ด | style="text-align: left" |ด เด็ก | style="text-align: left" |''do dek'' ដ (ត) ដេក (ដ, ឌ) | style="text-align: left" |កូន |d |t |{{IPA|[d]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ต | style="text-align: left" |ต เต่า | style="text-align: left" |''to tao'' ត តៅ (ត, ទ) | style="text-align: left" |អណ្តើក |t |t |{{IPA|[t]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ถ | style="text-align: left" |ถ ถุง | style="text-align: left" |''tho thung'' ថ ធុង (ថ, ធ) | style="text-align: left" |កាបូប |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ท | style="text-align: left" |ท ทหาร | style="text-align: left" |''tho thahan'' ថ (ទ) ថាក់ហាន (ថ, ធ) | style="text-align: left" |ទាហាន |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ธ | style="text-align: left" |ธ ธง | style="text-align: left" |''tho thong'' ធ ធង (ថ, ធ) | style="text-align: left" |ទង់ |th |t |{{IPA|[tʰ]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |น | style="text-align: left" |น หนู | style="text-align: left" |''no nu'' ន ហ្នូ (ណ, ន) | style="text-align: left" |កណ្តុរ |n |n |{{IPA|[n]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |บ | style="text-align: left" |บ ใบไม้ | style="text-align: left" |''bo baimai'' ប បៃម៉ៃ (ប) | style="text-align: left" |ស្លឹក |b |p |{{IPA|[b]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ป | style="text-align: left" |ป ปลา | style="text-align: left" |''po pla'' ប៉ ប៉្រា (ប៉, ព) | style="text-align: left" |ត្រី |p |p |{{IPA|[p]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ผ | style="text-align: left" |ผ ผึ้ง | style="text-align: left" |''pho phueng'' ផ ភឹង (ផ, ភ) | style="text-align: left" |ឃ្មុំ |ph |&nbsp;– |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฝ | style="text-align: left" |ฝ ฝา | style="text-align: left" |''fo fa'' ហ្វ ហ្វា (ហ្វ) | style="text-align: left" |គំរប |f |&nbsp;– |{{IPA|[f]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |พ | style="text-align: left" |พ พาน | style="text-align: left" |''pho phan'' ផ (ព) ផាន (ផ, ភ) | style="text-align: left" |ថាស |ph |p |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ฟ | style="text-align: left" |ฟ ฟัน | style="text-align: left" |''fo fan'' ហ្វ ហ្វាន់ (ហ្វ) | style="text-align: left" |ធ្មេញ |f |p |{{IPA|[f]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ภ | style="text-align: left" |ภ สำเภา | style="text-align: left" |''pho sam-phao'' ភ សាំផៅ (ផ, ភ) | style="text-align: left" |កប៉ាល់ឥត |ph |p |{{IPA|[pʰ]}} |{{IPA|[p̚]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ม | style="text-align: left" |ม ม้า | style="text-align: left" |''mo ma'' ម ម៉ា (ម) | style="text-align: left" |សេះ |m |m |{{IPA|[m]}} |{{IPA|[m]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ย | style="text-align: left" |ย ยักษ์ | style="text-align: left" |''yo yak'' យ យ៉ាក (ញ, យ) | style="text-align: left" |យក្ស |y |{{IPA|–}} or n{{ref|alphabetic-3}} |{{IPA|[j]}} |{{IPA|–}} or {{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ร | style="text-align: left" |ร เรือ | style="text-align: left" |''ro ruea'' រ រឿ (រ) | style="text-align: left" |ទូក |r |n |{{IPA|[r]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ล | style="text-align: left" |ล ลิง | style="text-align: left" |''lo ling'' ល លីង (ល, ឡ) | style="text-align: left" |ស្វា |l |n |{{IPA|[l]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ว | style="text-align: left" |ว แหวน | style="text-align: left" |''wo waen'' វ​ វ៉ែន (វ) | style="text-align: left" |ចិញ្ចៀន |w |{{IPA|–}}{{ref|alphabetic-4}} |{{IPA|[w]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |ศ | style="text-align: left" |ศ ศาลา | style="text-align: left" |''so sala'' ស (ឝ) សាឡា (ស) | style="text-align: left" |ព្រះពន្លា |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ษ | style="text-align: left" |ษ ฤๅษี | style="text-align: left" |''so rue-si'' ស (ឞ) ឬស៊ី (ស) | style="text-align: left" |ឥសី |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ส | style="text-align: left" |ส เสือ | style="text-align: left" |''so suea'' ស សឿ (ស) | style="text-align: left" |ខ្លា |s |t |{{IPA|[s]}} |{{IPA|[t̚]}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ห | style="text-align: left" |ห หีบ | style="text-align: left" |''ho hip'' ហ ហ៊ីប (ហ) | style="text-align: left" |ប្រអប់ |h |– |{{IPA|[h]}} |{{IPA|–}} | style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | style="font-size: 150%" |ฬ | style="text-align: left" |ฬ จุฬา | style="text-align: left" |''lo chu-la'' ឡ ជុឡា (ល, ឡ) | style="text-align: left" |ខ្លែង |l |n |{{IPA|[l]}} |{{IPA|[n]}} | style="background: #ccf" |ទាប |- | style="font-size: 150%" |อ | style="text-align: left" |อ อ่าง | style="text-align: left" |''o ang'' អ អាង (អ) | style="text-align: left" |អាង |{{IPA|–}}{{ref|alphabetic-5}} |&nbsp;– |{{IPA|[ʔ]}} |{{IPA|–}} | style="background: #cfc" |កណ្តាល |- | style="font-size: 150%" |ฮ | style="text-align: left" |ฮ นกฮูก | style="text-align: left" |''ho nok-huk'' ហ ណុកហ៊ូក (ហ) | style="text-align: left" |ទីទុយ |h |&nbsp;– |{{IPA|[h]}} |{{IPA|–}} | style="background: #ccf" |ទាប |} == ស្រៈ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ |- !ភាសាថៃ !RTGS !អានពាក្យ |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ะ |วิสรรชนีย์ |Wisanchani (ពីភាសាសំស្ក្រឹត [[Visarga|{{IAST|''visarjanīya''}}]]) |វិសាន់ឆះនី (វិសជ៌នី) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ั |ไม้หันอากาศ |Mai han a-kat |ម៉ាយហាន់អាកាត (ឈើបត់អាកាស) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌็ |ไม้ไต่คู้ |Mai tai khu |ម៉ាយតៃឃូ (ឈើឡើងពត់ / អស្តា) |- | &nbsp;<big><big>◌์</big></big> |ทัณฑฆาต ឬ การันต์ |thanthakhat ឬ karan |ថាន់តះខាត (ទណ្ឌឃាដ) ឬ ការ៉ាន់ (ការន្ត) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |า |ลากข้าง |Lak khang |ឡាកខាង (អូសចំហៀង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ิ |พินทุอิ |Phinthu i |ភិនធុអ៊ិ (ពិន្ទុឥ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌̍ |ฝนทอง |Fon thong |ហ្វុនថង (ភ្លៀងមាស) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌̎ |ฟันหนู |Fan nu |ហ្វាន់ហ្នូ (ធ្មេញកណ្តុរ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ํ |นิคหิต |Nikkhahit |និកខះហ៊ិត (និគ្គហិត) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ุ |ตีนเหยียด |Tin yiat |ទីនយាត (ជើងលាតសន្ធឹង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |◌ู |ตีนคู้ |Tin khu |ទីនឃូ (ជើងកោង) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |เ |ไม้หน้า |Mai na |ម៉ាយណា (ឈើមុខ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |โ |ไม้โอ |Mai o |ម៉ាយអូ (ឈើឱ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ใ |ไม้ม้วน |Mai muan |ម៉ាយមួន (ឈើរមៀល) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ไ |ไม้มลาย |Mai malai |ម៉ាយម៉ះឡាយ (ឈើផ្ទុះ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |อ |ตัว อ |Tua o |តួអរ (អ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ย |ตัว ย |Tua yo |តួយ៉រ (យ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ว |ตัว ว |Tua wo |តួវ៉រ (វ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฤ |ตัว ฤ |Tua rue |តួរឹ (ឫ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฤๅ |ตัว ฤๅ |Tua rue |តួរឺ (ឬ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฦ |ตัว ฦ |Tua lue |តួលឹ (ឭ) |- | style="font-size: 150%; text-align:center" |ฦๅ |ตัว ฦๅ |Tua lue |តួលឺ (ឮ) |- |} {| class="wikitable" ! colspan="9" style="width:49%" |ស្រៈខ្លី ! rowspan="2" | ! colspan="9" style="width:49%" |ស្រៈវែង |- ! colspan="2" |ឈ្មោះ !និមិត្តសញ្ញា !IPA !RTGS !វ៉ារ្យ៉ង់ !ស្រៈពេញតួ !ស្រៈនិស្ស័យ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ ! colspan="2" |ឈ្មោះ !និមិត្តសញ្ញា !IPA !RTGS !វ៉ារ្យ៉ង់ !ស្រៈពេញតួ !ស្រៈនិស្ស័យ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- ! colspan="19" |ស្រៈសាមញ្ញ |- |สระอะ |Sara a | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ะ ◌ ◌ั◌ | style="text-align:center" |{{IPA|a}} | style="text-align:center" |a |u |អ |ះ, ័ |អះ, -ា-់ | rowspan="9" | |สระอา |Sara a | style="font-size:125%; text-align:center" |◌า ◌า◌ | style="text-align:center" |{{IPA|aː}} | style="text-align:center" |a |ah, ar, aa |អា |ា |អា |- |สระอิ |Sara i | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ิ ◌ิ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|i}} | style="text-align:center" |i | |ឥ |ិ |អ៊ិ |สระอี |Sara i | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ี ◌ี◌ | style="text-align:center" |{{IPA|iː}} | style="text-align:center" |i |ee, ii, y |ឦ |ី |អ៊ី |- |สระอึ |Sara ue | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ึ ◌ึ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯ}} | style="text-align:center" |ue |eu, u, uh | - |ឹ |អ៊ឹ |สระอือ |Sara ue | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ือ ◌ื◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯː}} | style="text-align:center" |ue |eu, u | - |ឺ |អ៊ឺ |- |สระอุ |Sara u | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ุ ◌ุ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|u}} | style="text-align:center" |u |oo |ឧ |ុ |អ៊ុ |สระอู |Sara u | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ู ◌ู◌ | style="text-align:center" |{{IPA|uː}} | style="text-align:center" |u |oo, uu |ឩ |ូ |អ៊ូ |- |สระเอะ |Sara e | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ะ เ◌็◌ | style="text-align:center" |{{IPA|e}} | style="text-align:center" |e |&nbsp; | - |េះ |អេះ |สระเอ |Sara e | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ เ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|eː}} | style="text-align:center" |e |ay, a, ae, ai, ei |ឯ |េ |អេ |- |สระแอะ |Sara ae | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ะ แ◌็◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɛ}} | style="text-align:center" |ae |aeh, a | - | - |អែះ |สระแอ |Sara ae | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ แ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɛː}} | style="text-align:center" |ae |a | - |ែ |អែ |- |สระโอะ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ะ ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|o}} | style="text-align:center" |o |&nbsp; | - | - |អុ |สระโอ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ โ◌◌ | style="text-align:center" |{{IPA|oː}} | style="text-align:center" |o |or, oh, ô |ឱ, ឲ |ោ |អូ |- |สระเอาะ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌าะ ◌็อ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɔ}} | style="text-align:center" |o |o, aw | - |ោះ |អោះ. អក់ |สระออ |Sara o | style="font-size:125%; text-align:center" |◌อ ◌อ◌ ◌◌ ◌็ | style="text-align:center" |{{IPA|ɔː}} | style="text-align:center" |o |or, aw |អ | - |អ, អរ |- |สระเออะ |Sara oe | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌อะ | style="text-align:center" |{{IPA|ɤʔ}} | style="text-align:center" |oe |eu | - | - |អើះ, អឹ |สระเออ |Sara oe | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌อ เ◌ิ◌ เ◌อ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɤː}} {{IPA|ɤ}} | style="text-align:center" |oe |er, eu, ur | - |ើ |អើ, អឺ |- ! colspan="19" |Diphthongs |- |สระเอียะ |Sara ia | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ียะ | style="text-align:center" |{{IPA|iaʔ}} | style="text-align:center" |ia |iah, ear, {{not a typo|ie}} | - | - |អៀះ, អ៊ះ | rowspan="3" | |สระเอีย |Sara ia | style="font-size:125%;text-align:center" |เ◌ีย เ◌ีย◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ia}} | style="text-align:center" |ia |ear, ere, {{not a typo|ie}} | - |ៀ |អៀ, អ៊ា |- |สระเอือะ |Sara uea | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือะ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯaʔ}} | style="text-align:center" |uea |eua, ua | - | - |អឿះ |สระเอือ |Sara uea | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือ เ◌ือ◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ɯa}} | style="text-align:center" |uea |eua, ua, ue | - |ឿ |អឿ |- |สระอัวะ |Sara ua | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัวะ | style="text-align:center" |{{IPA|uaʔ}} | style="text-align:center" |ua |&nbsp; | - | - |អួះ |สระอัว |Sara ua | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัว ◌ว◌ | style="text-align:center" |{{IPA|ua}} | style="text-align:center" |ua |uar | - |ួ |ួ |- ! colspan="19" |បញ្ចេញសំឡេងស្រៈផ្សំ |- |สระอิ + ว |Sara i + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ิว | style="text-align:center" |{{IPA|iu; iw}} | style="text-align:center" |io |ew | - | - |អ៊ិវ | rowspan="13" | | colspan="9" | |- |สระเอะ + ว |Sara e + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌็ว | style="text-align:center" |{{IPA|eu; ew}} | style="text-align:center" |eo |eu, ew | - | - |អេវ |สระเอ + ว |Sara e + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ว | style="text-align:center" |{{IPA|eːu; eːw}} | style="text-align:center" |eo |eu, ew | - |េវ |អេវ |- | colspan="9" | |สระแอ + ว |Sara ae + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |แ◌ว | style="text-align:center" |{{IPA|ɛːu; ɛːw}} | style="text-align:center" |aeo |aew, eo | |ែវ |អែវ |- |สระเอา |Sara ao | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌า | style="text-align:center" |{{IPA|au; aw}} | style="text-align:center" |ao |aw, au, ow |ឪ |ៅ |អៅ |สระอา + ว |Sara a + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |◌าว | style="text-align:center" |{{IPA|aːu}} | style="text-align:center" |ao |au | - |ាវ |អាវ |- | colspan="9" | |สระเอีย + ว |Sara ia + wo waen | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ียว | style="text-align:center" |{{IPA|iau; iaw}} | style="text-align:center" |iao |eaw, iew, iow | - |ៀវ |អៀវ, អ៊ាវ |- |สระอะ + ย |Sara a + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ัย | rowspan="2" style="text-align:center" |{{IPA|ai; aj}} | rowspan="2" style="text-align:center" |ai | rowspan="2" style="text-align:center" |ay | - |័យ | rowspan="2" |អៃ | rowspan="2" |สระอา + ย | rowspan="2" |Sara a + yo yak | rowspan="2" style="font-size:125%; text-align:center" |◌าย | rowspan="2" style="text-align:center" |{{IPA|aːi; aːj}} | rowspan="2" style="text-align:center" |ai | rowspan="2" |aai, aay, ay | rowspan="2" | - | rowspan="2" |ាយ | rowspan="2" |អាយ |- |สระไอ |Sara ai | style="font-size:125%; text-align:center" |ใ◌, ไ◌ ไ◌ย |ឰ |ៃ |- |สระเอาะ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌็อย | style="text-align:center" |{{IPA|ɔi; ɔj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - | - |អយ |สระออ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌อย | style="text-align:center" |{{IPA|ɔːi; ɔːj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - | - |អយ |- | colspan="9" | |สระโอ + ย |Sara o + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |โ◌ย | style="text-align:center" |{{IPA|oːi; oːj}} | style="text-align:center" |oi |oy | - |ោយ |អូយ |- |สระอุ + ย |Sara u + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌ุย | style="text-align:center" |{{IPA|ui; uj}} | style="text-align:center" |ui |uy | - |ុយ |អ៊ុយ | colspan="9" | |- | colspan="9" | |สระเออ + ย |Sara oe + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ย | style="text-align:center" |{{IPA|ɤːi; ɤːj}} | style="text-align:center" |oei |oey | - |ើយ |អើយ, អឺយ |- | colspan="9" | |สระอัว + ย |Sara ua + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |◌วย | style="text-align:center" |{{IPA|uai; uaj}} | style="text-align:center" |uai |uay | - |ួយ |អួយ |- | colspan="9" | |สระเอือ + ย |Sara uea + yo yak | style="font-size:125%; text-align:center" |เ◌ือย | style="text-align:center" |{{IPA|ɯai; ɯaj}} | style="text-align:center" |ueai |uai | - |ឿយ |អឿយ |- ! colspan="19" |ស្រៈបន្ថែម |- |สระอำ |Sara am | style="font-size:125%; text-align:center" |ำ | style="text-align:center" |{{IPA|am}} | style="text-align:center" |am |um | - |ាំ |អាំ | rowspan="3" | | colspan="9" | |- |ฤ |Rue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฤ | style="text-align:center" |{{IPA|rɯ}} {{IPA|ri}} {{IPA|rɤː}} | style="text-align:center" |rue, ri, roe |ru, ri | - |ឫ |រឹ |ฤๅ |Rue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฤๅ | style="text-align:center" |{{IPA|rɯː}} | style="text-align:center" |rue |ruu | - |ឬ |រឺ |- |ฦ |Lue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฦ | style="text-align:center" |{{IPA|lɯ}} | style="text-align:center" |lue |lu, li | - |ឭ |លឹ |ฦๅ |Lue | style="font-size:125%; text-align:center" |ฦๅ | style="text-align:center" |{{IPA|lɯː}} | style="text-align:center" |lue |lu | - |ឮ |លឺ |} == វណ្ណយុត្ត == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា ! colspan="3" |ឈ្មោះ ! colspan="4" |សមាសភាពព្យាង្គនិងថ្នាក់ព្យញ្ជនៈដំបូង |- ! align="left" |ថៃ ![[Royal Thai General System of Transcription|RTGS]] !អានពាក្យ !ស្រៈនិងសំឡេងចុងក្រោយ ! style="background: #ccf" |ទាប ! style="background: #cfc" |កណ្តាល ! style="background: #fcc" |ខ្ពស់ |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យរស់ {{small|ស្រៈវែងឬស្រៈបូករួមទាំងកូនកាត់ផង}} | style="background: #ccf" |កណ្តាល | style="background: #cfc" |កណ្តាល | style="background: #fcc" |បន្ថែម |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យស្លាប់ខ្លី {{small|ស្រៈខ្លីនៅខាងចុងរឺក៏បូកបញ្ចូលគ្នា}} | style="background: #ccf" |ខ្ពស់ | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- | |(ไม่มี) |(none) | - |ពាក្យស្លាប់វែង {{small|ស្រៈវែងនិងបូកបញ្ចូលគ្នា}} | style="background: #ccf" |falling | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- |&nbsp;<big><big>่</big></big> |ไม้เอก |''mai ek'' |ម៉ៃអេក (ឈើឯក) |ណាមួយ | style="background: #ccf" |falling | style="background: #cfc" |ទាប | style="background: #fcc" |ទាប |- |&nbsp;<big><big>้</big></big> |ไม้โท |''mai tho'' |ម៉ៃថូ (ឈើទោ) |ណាមួយ | style="background: #ccf" |ខ្ពស់ | style="background: #cfc" |ធ្លាក់ | style="background: #fcc" |ធ្លាក់ |- |&nbsp;<big><big>๊</big></big> |ไม้ตรี |''mai tri'' |ម៉ៃទ្រី (ឈើត្រី) |ណាមួយ | style="background: #ccf" | - | style="background: #cfc" |ខ្ពស់ | style="background: #fcc" | - |- |&nbsp;<big><big>๋</big></big> |ไม้จัตวา |''mai chattawa'' |ម៉ៃចាត់តះវ៉ា (ឈើចត្តវា) |ណាមួយ | style="background: #ccf" | - | style="background: #cfc" |បន្ថែម | style="background: #fcc" | - |} {| class="wikitable" ! colspan="3" |ห (ហ) នាំ |- valign="top" !ព្យញ្ជនៈទាប !ព្យញ្ជនៈខ្ពស់ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- | style="background: #ccf" |ง (ង, ង៉) | style="background: #fcc" |หง |ហ្ង |- | style="background: #ccf" |ญ (ញ, ញ៉) | style="background: #fcc" |หญ |ហ្ញ |- | style="background: #ccf" |น (ន, ណ) | style="background: #fcc" |หน |ហ្ន |- | style="background: #ccf" |ม (ម, ម៉) | style="background: #fcc" |หม |ហ្ម |- | style="background: #ccf" |ย (យ, យ៉) | style="background: #fcc" |หย |ហ្យ |- | style="background: #ccf" |ร (រ, រ៉) | style="background: #fcc" |หร |ហ្រ |- | style="background: #ccf" |ล (ល, ឡ) | style="background: #fcc" |หล |ហ្ល |- | style="background: #ccf" |ว (វ, វ៉) | style="background: #fcc" |หว |ហ្វ |- ! colspan="3" |อ (អ) នាំ |- !ព្យញ្ជនៈទាប !ព្យញ្ជនៈខ្ពស់ !ប្រៀបធៀបអក្សរខ្មែរ |- | style="background: #ccf" |ย (យ, យ៉) | style="background: #cfc" |อย |យ, យ៉ |} == លេខ == {| class="wikitable" !ហិណ្ឌូ - អារ៉ាប់ |0 |1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |9 |- !ថៃ |๐ |๑ |๒ |๓ |๔ |๕ |๖ |๗ |๘ |๙ |- !ខ្មែរ |០ |១ |២ |៣ |៤ |៥ |៦ |៧ |៨ |៩ |- !ពាក្យភាសាថៃ |ศูนย์ (ស៊ូន) |หนึ่ง (ហ្នឹង) |สอง (សង) |สาม (សាម) |สี่ (ស៊ី) |ห้า (ហា) |หก (ហុក) |เจ็ด (ជេត) |แปด (ប៉ែត) |เก้า (កាវ) |- !បកប្រែ |សូន្យ |មួយ |ពីរ |បី |បួន |ប្រាំ |ប្រាំមួយ |ប្រាំពីរ |ប្រាំបី |ប្រាំបួន |} == និមិត្តសញ្ញាផ្សេងទៀត == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា (ថៃ) ! rowspan="2" |និមិត្តសញ្ញា (ខ្មែរ) ! colspan="2" |ឈ្មោះ ! rowspan="2" |អត្ថន័យ |- !ថៃ !អានពាក្យ |- |ฯ |។ |ไปยาลน้อย |''ប៉ៃយ៉ានណយ'' |(ខណ្ឌ, ខណ្ឌសញ្ញា) សម្គាល់ឃ្លាផ្លូវការដែលខ្លីដោយអនុសញ្ញា (អក្សរកាត់) |- |- |ฯลฯ |៘ |ไปยาลใหญ่ |''ប៉ៃយ៉ានយ៉ៃ'' |(បេយ្យាលៈ, លៈ) ហើយដូច្នេះនៅលើ មានអ្វីផ្សេងទៀតក្រៅពីអ្វីដែលបានដកស្រង់ |- |ๆ |ៗ |ไม้ยมก |''ម៉ៃយ៉ះមក'' |(លេខ​ទោ) ពាក្យឬឃ្លាមុនត្រូវបានបកស្រាយឡើងវិញ |- |๏ |៙ |ฟองมัน, ตาไก่ |''ហ្វងម៉ាន់, តាកៃ'' |(កុក្កុដនេត្រ, ភ្នែក​មាន់) សម្គាល់ពីដំបូងនៃប្រយោគ កថាខណ្ឌឬសសរ (លែងប្រើ) ឥឡូវនេះគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមនៃការសសរនៅក្នុងកំណាព្យមួយ ឥឡូវត្រូវបានគេប្រើជាចំណុចគ្រាប់កាំភ្លើង |- |๏<span style="position:relative;right:1ex;bottom:.5ex;">"</span> |៙៉ |ฟองมันฟันหนู, ฟันหนูฟองมัน, ฝนทองฟองมัน |''ហ្វងម៉ានហ្វាន់ហ្នូ, ហ្វាន់ហ្នូហ្វងម៉ាន់ ហ្វនថងហ្វងម៉ាន់'' | rowspan="2" |បានសម្គាល់ការចាប់ផ្តើមនៃជំពូកមុន (លែងប្រើ) |- |๐<span style="position:relative;right:1ex;bottom:.5ex;">"</span> |<nowiki>-</nowiki> |ฟองดัน |''ហ្វងដាន់'' |- |ฯ |។ះ |อังคั่นเดี่ยว, คั่นเดี่ยว, ขั้นเดี่ยว |''អាងខាន់ឌៀវ'', ''ខាន់ឌៀវ'', ''ខាន់ឌៀវ'' |(ខណ្ឌ, ខណ្ឌសញ្ញា) ពីមុនត្រូវបានសម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃប្រយោគឬឃ្លាមួយ (ដែលលែងប្រើ) |- |๚ |៕ |อังคั่นคู่, คั่นคู่, ขั้นคู่ |''អាងខាន់ឃូ'', ''ខាន់ឃូ'', ''ខាន់ឃូ'' |(ខណ្ឌចប់) សញ្ញាបញ្ចប់នៃឃ្លាមួយ; សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃជំពូកឬផ្នែកវែង |- |ฯะ | | rowspan="2" |อังคั่นวิสรรชนีย์ | rowspan="2" |''អាងខាន់វិសាន់ឆះនី'' | rowspan="2" |(ខណ្ឌវិសជ៌នី) ចុងបញ្ចប់នៃកំណាព្យ |- |๚ะ |៕ះ |- |๛ |៚ |โคมูตร, สูตรนารายณ์ |''ខូមូត'', ''ស៊ូតណារ៉ាយ'' |(ខណ្ឌបរិយោសាន, គោ​មូត្រ) សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃជំពូកឬឯកសារ; សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃរឿង |- |๚ะ๛ |៕ះ៚ |อังคั่นวิสรรชนีย์โคมูตร |''អាងខាន់វិសាន់ឆះនីយ៍ខូមូត'' |(ខណ្ឌចប់បរិយោសាន, ខណ្ឌចប់គោ​មូត្រ) សម្គាល់ចុងបញ្ចប់នៃការងារដែលបានសរសេរ |- |฿ |<nowiki>-</nowiki> |บาท |''បាត'' |បាត (រូបិយប័ណ្ណរបស់ប្រទេសថៃ) |} == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ភាសាថៃ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អក្សរព្រាមី]] ma2bw7ha4bufukwl9qg6cy8jw8sheav 0 42431 281716 258025 2022-07-23T14:23:04Z 117.20.115.204 ខ្ញុំបានសរសេរវាដោយសារពីព្រោះ គ្មានអត្ថបទឡើយ wikitext text/x-wiki អទេវនិយម គឺជាការមិនគោរពព្រះឬហាមប្រាម មិនឲ្យមានសាសនាណាមួយក្នុងប្រទេសឡើយ។ ភាគច្រើនអទេវនិយមគឺត្រូវបានស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកុម្មុយនិស្តឬក្នុងប្រទេសដែលមានរបបផ្តាច់ការដូចជាក្នុង សម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(1975-1979)សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតកូរ៉េ(កូរ៉េខាងជើង)កាលពីសម័យលោកប្រធានម៉ៅសេទុង ដឹកនាំក្នុងបដិវត្តន៍វប្បធម៌ក៏បានលុបបំបាត់មិនឪ្យគោរពព្រះឬមានសាសនាដែរ និងនៅប្រទេសនិងតំបន់មួយចំនួនផងដែរ។ csta7jo5uflakvur9wghb9x9hd1v8nk 0 42957 281736 280941 2022-07-24T01:26:36Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{ការបកប្រែរដុប}}{{Infobox film|name=ម៉ាដាហ្គាស្ការ|studio=[[DreamWorks Animation]]<br />[[Pacific Data Images|PDI/DreamWorks]]|budget=$៧៥ លាន<ref name=TheNumbers>{{cite web|title=Madagascar|url=https://www.the-numbers.com/movies/2005/MADGS.php|publisher=The Numbers|access-date=December 3, 2012}}</ref>|country={{USA}}|language=អង់គ្លេស|runtime=៨៦ នាទី|released={{Film date|2005|5|27|សហរដ្ឋអាមេរិក}}|distributor=[[DreamWorks Pictures]]|music=[[Hans Zimmer]]|image=Madagascar Theatrical Poster.jpg|editing=[[H. Lee Peterson]]|starring={{Plainlist| * [[Ben Stiller]] * [[Chris Rock]] * [[David Schwimmer]] * [[Jada Pinkett Smith]] }}|writer={{Plainlist| * [[Mark Burton (writer)|Mark Burton]] * [[Billy Frolick]] * Eric Darnell * Tom McGrath }}|producer=[[Mireille Soria]]|director={{Plainlist| * [[Eric Darnell]] * [[Tom McGrath (animator)|Tom McGrath]] }}|caption=ផ្ទាំងរូបភាពចេញផ្សាយល្ខោន|gross=$៥៣២.៧ លាន<ref>{{cite web |title=Madagascar (2005) |url=https://www.the-numbers.com/movie/Madagascar#tab=summary |website=The Numbers - Where Data and Movies Meet® |publisher=Nash Information Services, LLC |access-date=© 1997-2021 Nash Information Services, LLC. All rights reserved.}}</ref>|ចំណងជើងដើម=Madagascar}} '''''ម៉ាដាហ្គាស្ការ''''' ({{lang-en|Madagascar}}) ជាខ្សែភាពយន្តបែបកំប្លែងបែបជីវចលបែបកុំព្យូរទ័ររបស់អាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០០៥ ដែលផលិតដោយឌ្រីមវើរឌីងចលនានិងចែកចាយដោយឌ្រីមវើររូបភាព។ វាត្រូវបានដឹកនាំដោយអេរិកដារណលនិងថមម៉ាកហ្គ្រេតនិងសរសេរដោយម៉ាកបឺរតុនប៊ីលីហ្វេលឡិកដាណែលនិងម៉ាកហ្គ្រេត។ ខ្សែភាពយន្តនេះមានដូចជា Ben Stiller, Chris Rock, David Schwimmer និង Jada Pinkett Smith ។ ដីឡូតិ៍នេះដើរតាមក្រុមសត្វសួនសត្វមួយក្រុមដែលរកឃើញខ្លួនពួកគេត្រូវបានគេលាងសំអាតនៅលើកោះដ៏ល្បីល្បាញបន្ទាប់ពីមានការខកខានជាបន្តបន្ទាប់ដែលពួកគេបានធ្វើជាមិត្តរបស់ក្រុមសត្វស្វាបន្ទាប់ពីបានការពារពួកគេពីផូស៊ីលដ៏សាហាវ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយបញ្ហាកើតឡើងនៅពេលដែលអាឡិចដែលជាសត្វតោនិងជាសត្វតោតែមួយរបស់ក្រុមនេះចុះចាញ់បន្តិចម្តង ៗ ដល់ក្រុមសត្រូវរបស់គាត់។ == សាច់រឿង == ដោយប្រាថ្នាចង់ធ្វើដំណើរដោយសេរីនៅក្នុងទេសភាពដ៏ធំល្វឹងល្វើយនៃទ្វីបអាហ្រ្វិកម៉ាទីដែលជាសត្វសេះបង្កង់គួរឱ្យធុញទ្រាន់និងច្រានចោលនៃសួនសត្វឧទ្យានកណ្តាលដ៏ល្បីល្បាញបានរត់គេចពីគុករបស់គាត់នៅយប់នៃការប្រារព្ធខួបកំណើតគម្រប់ ១០ ឆ្នាំរបស់គាត់។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយបន្ទាប់ពីការប៉ុនប៉ងជួយសង្គ្រោះយ៉ាងខ្លាំងដោយដៃគូរបស់ម៉ាទី - អាឡិចដែលជាតោមាតិកា; មិលមេនហ្គីឌៀរនិងហ្គូរីរីដែលជាអ្នកតាំងពិព័រណ៍ដ៏ប៉ិនប្រសប់ - មិត្តភក្តិនឹងរកឃើញខ្លួនឯងហើយបានដឹកចេញទៅកន្លែងអភិរក្សសត្វព្រៃដាច់ស្រយាលតែមួយគត់ដើម្បីបញ្ចប់នៅលើឆ្នេរខ្សាច់នៃម៉ាដាហ្គាស្ការកម្រនិងអសកម្ម។ ចុងក្រោយក្តីសុបិន្តរបស់ម៉ាទីនឹងក្លាយជាការពិត។ ទោះយ៉ាងណាតើវាពិតជាមានន័យយ៉ាងដូចម្តេចដើម្បីក្លាយជាសត្វព្រៃពិតប្រាកដ? ==ឯកសារយោង== {{reflist}} == តំណ​ភ្ជាប់​ខាងក្រៅ == * {{IMDb title|0351283|ម៉ាដាហ្គាស្ការ}} * {{Rotten-tomatoes|madagascar|ម៉ាដាហ្គាស្ការ}} * {{Metacritic film|madagascar}} * {{AllRovi movie|290157|ម៉ាដាហ្គាស្ការ}} * {{BCDB title|29891}} * {{Douban|1309201}} * {{Siamzone movie|2866|ម៉ាដាហ្គាស្ការ}} o7qdwya2tia8zyixpayinwk79aute5s 0 44006 281735 280240 2022-07-24T01:16:20Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{Rough translation|អង់គ្លេស}}{{ethnic group | group = ជនជាតិថៃ | region27 = {{flagcountry|New Zealand}} | region31 = {{flagcountry|Brunei}} | ref30 = <ref>{{cite web|url=http://demo.istat.it/str2016/index.html|title=Cittadini Stranieri. Popolazione residente per sesso e cittadinanza al 31 dicembre 2016|work=[[National Institute of Statistics (Italy)|Istat]]|language=it|access-date=July 14, 2017}}</ref> (2016) | pop30 = 5,766 | region30 = {{flagcountry|Italy}} | ref29 = <ref name=consular /> (2012) | pop29 = 8,618 | region29 = {{flagcountry|China}} | ref28 = <ref>{{cite web|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/bevoelkerung/migration-integration/auslaendische-bevoelkerung.assetdetail.104539.html|title=Ständige ausländische Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeit|work=bfs.admin.ch|date=August 26, 2016|language=de}}</ref> (2015) | pop28 = 9,058 | region28 = {{flagcountry|Switzerland}} | ref27 = <ref>{{Cite web|url=https://www.stats.govt.nz/information-releases/2018-census-totals-by-topic-national-highlights|title=2018 Census totals by topic – national highlights {{!}} Stats NZ|website=www.stats.govt.nz|access-date=2019-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20190923102431/https://www.stats.govt.nz/information-releases/2018-census-totals-by-topic-national-highlights|archive-date=23 September 2019|url-status=dead}}</ref> (2018) | pop27 = 10,251 (កើត), c. 50,000 (ពូជពង្ស) | ref26 = <ref name=consular /> (2012) | ref31 = <ref name=consular /> (2012) | pop26 = 11,240 | region26 = {{flagcountry|Saudi Arabia}} | ref25 = <ref>{{cite web|title=2016 Population By-census: Summary Results 2016年中期人口統計：簡要報告 (by nationality)|url=http://www.bycensus2016.gov.hk/data/16bc-summary-results.pdf|website=bycensus2016.gov.hk|access-date=26 December 2017}}</ref> (2016) | pop25 = 11,493 | region25 = {{flagcountry|Hong Kong}} | ref24 = <ref>{{cite web|url=http://www.statbank.dk/10024|title=POPULATION AT THE FIRST DAY OF THE QUARTER BY REGION, SEX, AGE (5 YEARS AGE GROUPS), ANCESTRY AND COUNTRY OF ORIGIN|work=Statistics Denmark}}</ref> (2020) | pop24 = 12,947 | region24 = {{flagcountry|Denmark}} | ref23 = <ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/estimates19.asp|title=United Nations Population Division &#124; Department of Economic and Social Affairs|website=www.un.org}}</ref> (2019) | pop23 = 13,687 | region23 = {{flagcountry|Finland}} | ref22 = <ref>https://web.archive.org/web/20150316142557/http://www.fms.gov.ru/about/statistics/data/details/54891/</ref> (2015) | pop22 = 14,087 | pop31 = 5,466 | region32 = {{flagcountry|Belgium}} | ref21 = <ref name=consular /> (2012) | pop37 = 2,424 | rels = [[ពុទ្ធសាសនា]][[ថេរវាទ]]លើសលុប និង[[សាសនាប្រជាប្រិយតៃ]]<br>ជនជាតិភាគតិច: [[គ្រិស្តសាសនានៅប្រទេសថៃ|គ្រិស្តសាសនា]], [[ឥស្លាមសាសនានៅប្រទេសថៃ|ឥស្លាមសាសនា]], | languages = [[ភាសាថៃ|ថៃ]] | ref40 = <ref name=UN>{{cite web |url=https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/data/UN_MigrantStockByOriginAndDestination_2015.xlsx|title=Trends in International Migrant Stock: Migrants by Destination and Origin |format=XLSX|work=United Nations|date=1 December 2015 |access-date=14 July 2016}}</ref> | pop40 = {{circa}} 47,000 | region40 = នៅសល់នៃពិភពលោក | ref39 = <ref name=consular /> (2012) | pop39 = 2,331 | region39 = {{flagcountry|Egypt}} | ref38 = <ref name=consular /> (2012) | pop38 = 2,378 | region38 = {{flagcountry|Kuwait}} | ref37 = <ref name=consular /> (2012) | region37 = {{flagcountry|Bahrain}} | pop32 = 3,811 | ref36 = <ref name=consular /> (2012) | pop36 = 2,500 | region36 = {{flagcountry|Qatar}} | ref35 = <ref name=consular /> (2012) | pop35 = 3,500 | region35 = {{flagcountry|South Africa}} | ref34 = <ref name=consular /> (2012) | pop34 = 3,715 | region34 = {{flagcountry|India}} | ref33 = <ref name=consular /> (2012) | pop33 = 3,773 | region33 = {{flagcountry|Austria}} | ref32 = <ref name=consular /> (2012) | region22 = {{flagcountry|Russia}} | pop21 = 14,232 | native_name = {{lang|th|ไทย}}, {{lang|th|ไทยสยาม}}​ <br/> ថៃ​, ថៃសៀម | pop6 = 81,850 | pop10 = 50,179 | region10 = {{flagcountry|Japan}} | ref9 = <ref name=consular /><ref>{{cite web|url=http://www.nst.com.my/opinion/letters-to-the-editor/siamese-malaysians-they-are-part-of-our-society-1.457322|title=SIAMESE MALAYSIANS: They are part of our society|author=Nop Nai Samrong|publisher=[[New Straits Times]]|date=8 January 2014|access-date=10 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140108111857/http://www.nst.com.my/opinion/letters-to-the-editor/siamese-malaysians-they-are-part-of-our-society-1.457322|archive-date=8 January 2014|url-status=dead}}</ref> (2012) | pop9 = 51,000–70,000 | region9 = {{flagcountry|Malaysia}} | ref8 = <ref>https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Migration-Integration/Publikationen/Downloads-Migration/auslaend-bevoelkerung-2010200197004.pdf?__blob=publicationFile</ref> (2019) | pop8 = 59,125 | region8 = {{flagcountry|Germany}} | ref7 = <ref>{{cite web|url=https://www.immigration.gov.tw/5475/5478/141478/141380/170070/|title=108.02Foreign Residents by Nationality (03/25/2019)|work=immigration.gov.tw|language=zh|access-date=2 May 2019}}</ref> (2018) | pop7 = 64,922 | region7 = {{flagcountry|Republic of China (Taiwan)}} | ref6 = <ref>{{cite web |title=Estimated resident population, Country of birth - as at 30 June, 1996 to 201 |url=https://www.abs.gov.au/AUSSTATS/abs@.nsf/Lookup/3412.0Main+Features12018-19?OpenDocument |website=Australian Bureau of Statistics |publisher=Australian Bureau of Statistics |access-date=15 May 2020}}</ref> (2019) | region6 = {{flagcountry|Australia}} | region11 = {{flagcountry|Singapore}} | ref5 = <ref>{{cite web|url=http://gzone.kr/cmmn/FileDown.do?atchFileId=226381&fileSn=67807|title=출입국·외국인정책 내부용 통계월보 (2018년 7월호)|work=gov.kr|format=PDF|language=ko|access-date=2 May 2019}}</ref> (2018) | pop5 = 185,389 | region5 = {{flagcountry|South Korea}} | ref4 = <ref>{{cite web|url=https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_17_1YR_B02018|title=ASIAN ALONE OR IN ANY COMBINATION BY SELECTED GROUPS|work=factfinder.census.gov|access-date=2 May 2019|archive-url=https://archive.today/20200214004855/https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_17_1YR_B02018|archive-date=14 February 2020|url-status=dead}}</ref> (2017) | pop4 = 319,794 | region4 = {{flagcountry|United States}} | pop2 = {{circa}} 1.1 លាន | region2 = <center>[[ជនជាតិថៃនៅបរទេស|ជនភៀសខ្លួនថៃ]]</center> | popplace = {{flagcountry|Thailand}} {{circa}} 51–57.8 លាន{{refn|group="nb"|Thai people make up approximately 75–85% population of the country (58 million) if including the [[Southern Thailand|Southern Thai]] and, more controversially, the [[Northern Thai people|Northern Thai]] and [[Isan people]], all of which include significant populations of non Tai-Kadai ethnic groups}}<ref name=McCargoHong>{{Cite journal| doi = 10.1080/1463136042000221898| url = http://thaipolitics.leeds.ac.uk/files/2014/05/mccargo-and-krisadawan-2004.pdf| title = Contesting Isan‐ness: Discourses of politics and identity in Northeast Thailand| journal = Asian Ethnicity| volume = 5| issue = 2| page = 219| year = 2004| last1 = McCargo| first1 = D.| last2 = Hongladarom| first2 = K.| s2cid = 30108605| access-date = 2016-09-03| archive-url = https://web.archive.org/web/20170809095856/http://thaipolitics.leeds.ac.uk/files/2014/05/mccargo-and-krisadawan-2004.pdf| archive-date = 2017-08-09| url-status = dead}}</ref><ref name="David Levinson 1998 287">{{citation |author=David Levinson |title=Ethnic Groups Worldwide: A Ready Reference Handbook |publisher=Oryx Pres |year=1998 |page=[https://archive.org/details/ethnicgroupsworl00levi/page/287 287] |isbn=978-1-57356-019-1 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/ethnicgroupsworl00levi/page/287}}</ref><ref name=Ethno2013>{{citation | last1 = Paul | first1 = Lewis M. | last2 = Simons | first2 = Gary F. | last3 = Fennig | first3 = Charles D. | year = 2013 | title = Ethnologue: Languages of the World | publisher = SIL International | isbn = 978-1-55671-216-6 | url = http://www.ethnologue.com}}</ref> | total = {{circa}} '''52–59 លាន'''{{efn|The total figure is merely an estimation; sum of all the referenced populations below.}} | caption = ជនជាតិថៃនៅក្នុងពិធីបូជាសពនៅ[[វត្តចេតិយហ្លួង]]នៅ[[ខេត្តឈៀងម៉ៃ]]. | image = [[File:Chan Kusalo cremation 15.jpg|Khon|250px]] | native_name_lang = th | ref10 = <ref>{{cite web|url=http://www.moj.go.jp/content/001256897.pdf|title=平成２９年末現在における在留外国人数について（確定値）|work=[[Ministry of Justice (Japan)]]|access-date=2 May 2019|language=ja}}</ref> (2017) | pop11 = 47,700 | region21 = {{flag|UAE}} | ref16 = <ref name=consular /> (2011) | ref20 = <ref>{{cite web|url=http://lsb.gov.la/PDF/PHC-ENG-FNAL-WEB.pdf|title=Table P4.8 Overseas Migrant Population 10 Years Old and Over by Country of Origin and Province of Current Residence|work=lsb.gov.la|access-date=February 14, 2017}}</ref> (2015) | pop20 = 15,497 | region20 = {{flagcountry|Laos}} | ref19 = <ref>{{cite web|title=Data tables, 2016 Census|url=http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=0&GK=0&GRP=1&PID=110528&PRID=10&PTYPE=109445&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2017&THEME=120&VID=0|work=[[Statistics Canada]]|date=16 January 2018|access-date=5 July 2018}}</ref> (2016) | pop19 = 19,010 | region19 = {{flagcountry|Canada}} | ref18 = <ref>{{cite web|url=http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=37325&D1=0&D2=a&D3=0&D4=0&D5=a&D6=l&HDR=G2,G3&STB=G1,G5,T,G4&VW=T|title=Bevolking; generatie, geslacht, leeftijd en herkomstgroepering|work=statline.cbs.nl|date=July 18, 2017|language=nl}}</ref> (2017) | pop18 = 20,106 | region18 = {{flagcountry|Netherlands}} | ref17 = <ref>https://www.ssb.no/en/statbank/table/05183/</ref> (2020) | pop17 = 22,194 | region17 = {{flagcountry|Norway}} | pop16 = 24,600 | ref11 = <ref name=consular>{{cite web|url=http://www.consular.go.th/main/contents/files/services-20120630-141533-674689.pdf|title=รายงานจำนวนประมาณการคนไทยในต่างประเทศ 2012|work=consular.go.th|date=March 5, 2012|language=th}}</ref> (2012) | region16 = {{flagcountry|Libya}} | ref15 = <ref name=consular /> (2011) | pop15 = 28,000 | region15 = {{flagcountry|Israel}} | ref14 = <ref name=consular /> (2019)<ref>https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/dossiers-pays/thailande/presentation-de-la-thailande/</ref> | pop14 = 30,000 | region14 = {{flagcountry|France}} | ref13 = <ref>{{cite web|title=Foreign-born persons – Population by country of birth, age and sex. Year 2000 - 2018|date=2019-02-21|url=http://www.statistikdatabasen.scb.se/pxweb/sv/ssd/START__BE__BE0101__BE0101E/FodelselandArK/table/tableViewLayout1/|work=[[Statistics Sweden]]|access-date=25 February 2020}}</ref> (2019) | pop13 = 44,339 | region13 = {{flagcountry|Sweden}} | ref12 = <ref>{{cite web|url=https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/internationalmigration/datasets/populationoftheunitedkingdombycountryofbirthandnationality|title=Population of the United Kingdom by Country of Birth and Nationality (July 2017 to June 2018)|work=ons.gov.uk|date=29 November 2018|access-date=2 May 2019}}</ref> (2018) | pop12 = 45,000 | region12 = {{flag|សហរាជាណាចក្រ}} | related = {{ubl|ផ្សេងទៀត: [[ជនជាតិតៃ]]}} {{hlist|item_style=font-size:90%; |([[ជនជាតិឡាវ]], [[ជនជាតិសាន]], [[ជនជាតិតៃ (ចិន)|ជនជាតិដៃ]], [[ជនជាតិអាហូម]])| }}[[ជនជាតិថៃដើមកំណើតចិន]], [[ជនជាតិថៃម៉ាឡេស៊ី]] }} '''ជនជាតិថៃ''' ({{lang-th|ชาวไทย}}), '''ជនជាតិថៃកណ្តាល/ជនជាតិថៃភាគខាងត្បូង''' ({{lang-th|คนภาคกลาง, คนใต้}}, ប្រែ: ជនជាតិកណ្ដាល, ជនជាតិខាងត្បូង, ''ជនជាតិថៃដើមកំណើតចិន'') ឬ '''ជនជាតិសៀម/ស្យាម'''​ ({{lang-th|ชาวสยาม}}; ''ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងពេលខ្លះក្នុងស្រុក''), ក្នុងន័យចង្អៀតជា​[[​ក្រុម​ជនជាតិ​|ក្រុម​ជនជាតិ]]​[[ជនជាតិតៃ|តៃ]]​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​នៅ​ភាគ​កណ្តាល និង​[[ថៃភាគខាងត្បូង|ភាគ​ខាង​ត្បូង]]​របស់​ប្រទេស​[[ថៃ]] (សៀមត្រឹមត្រូវ)<ref>Cheesman, P. (1988). ''Lao textiles: ancient symbols-living art.'' Bangkok, Thailand: White Lotus Co., Thailand.</ref><ref>Fox, M. (1997). ''A history of Laos.'' Cambridge, U.K.: Cambridge University Press.</ref><ref>Fox, M. (2008). ''Historical Dictionary of Laos (3rd ed.).'' Lanham: Scarecrow Press.</ref><ref>Goodden, C. (1999). ''Around Lan-na: a guide to Thailand's northern border region from Chiang Mai to Nan.'' Halesworth, Suffolk: Jungle Books.</ref><ref>{{cite book|author=Gehan Wijeyewardene|date=1990|title=Ethnic Groups across National Boundaries in Mainland Southeast Asia|location=Singapore|publisher=Institute of Southeast Asian Studies|page=48|isbn=978-981-3035-57-7|quote=The word 'Thai' is today generally used for citizens of the Kingdom of Thailand, and more specifically for the 'Siamese'.}}</ref><ref name="David Levinson 1998 287" /><ref name="West794">{{citation|author=Barbara A. West|title=Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania|publisher=Facts on File|year=2009|page=794|isbn=978-1-4381-1913-7}}</ref> ជាផ្នែកមួយរបស់ក្រុមភាសានិងជាតិពន្ធុជនជាតិតៃធំជាងមានដើមកំណើតនៅ[[អាស៊ីអាគ្នេយ៍]] ក៏ដូចជាប្រទេស[[ចិន]]ភាគខាងត្បូង និងភាគ[[ឥណ្ឌាភាគឦសាន|ឦសានរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា]]​ ជនជាតិថៃនិយាយ[[ភាសាថៃ|ភាសាថៃកណ្តាល]]<ref>{{citation|author1=Antonio L. Rappa|author2=Lionel Wee|title=Language Policy and Modernity in Southeast Asia: Malaysia, the Philippines, Singapore, and Thailand|publisher=Springer|year=2006|pages=114–115}}</ref>​ ដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាផ្នែករបស់[[ក្រុម​ភាសា​ថៃកៈដៃ|គ្រួសារភាសាក្រៈដៃ]] ជនជាតិថៃភាគច្រើនជាអ្នកកាន់[[ថេរវាទ|ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]]។ ជាលទ្ធផលរបស់[[អាណត្តិវប្បធម៌ថៃ|គោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល]]ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៣០ និងឆ្នាំ ១៩៤០ ជាលទ្ធផលនៅក្នុង[[ការបង្រួបបង្រួមដោយបង្ខំ]]ដោយជោគជ័យរបស់ក្រុមជាតិពន្ធុនិងភាសាវិទ្យាផ្សេងៗគ្នា​ នៅក្នុងប្រទេសទៅជាភាសា និងវប្បធម៌ថៃលេចធ្លោ ពាក្យថា ''ជនជាតិថៃ'' សំដៅលើ[[ប្រជាសាស្រ្តនៃប្រទេសថៃ|ចំនួនប្រជាជនថៃ]]ជាទូទៅ នេះរួមបញ្ចូលទាំងក្រុមរងផ្សេងទៀតរបស់ក្រុមជាតិពន្ធុតៃនិងភាសាវិទ្យា ដូចជា[[ជនជាតិថៃខាងជើង|ជនជាតិយួន]] និង[[ជនជាតិឦសាន|ជនជាតិឥសាន]] ក៏ដូចជាក្រុមមិនមែនជនជាតិតៃ ធំជាងគេគឺ[[ជនជាតិចិន]]។ == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រទេសថៃ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ក្រុមជនជាតិ]] <references group="nb" /> <references group="lower-alpha" /> {{ក្រុមជនជាតិនៅកម្ពុជាតាមអំបូរភាសា}} iwfx9c4dbe303sbevttygxvfblor7oe 0 47188 281728 280578 2022-07-23T20:48:46Z 117.20.116.57 wikitext text/x-wiki {{Short description|អំបូរភាសានៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក}} {{distinguish|អំបូរភាសាអូស្ត្រូណេស៊ី}} {{Use dmy dates|date=June 2022}} {{Infobox language family | name = អូស្ត្រូអាស៊ី | altname = មន-ខ្មែរ | familycolor = Austroasiatic | family = អំបូរភាសាចម្បងមួយនៃពិភពលោក | region = [[អាស៊ីអាគ្នេយ៍]]<br />[[អាស៊ីខាងត្បូង]]<br />[[អាស៊ីខាងកើត]] | child1 = [[អំបូរភាសាមុនដា|អំបូរមុនដា]] | child2 = [[អំបូរភាសាខាស៊ី|អំបូរខាស៊ី]]-[[អំបូរភាសាប៉ាឡោង|ប៉ាឡោង]] | child3 = [[អំបូរភាសាឃ្មុ|អំបូរឃ្មុ]] | child4 = ''[[ភាសាម៉ាំង]]'' | child5 = [[អំបូរភាសាប៉ាកាន់|អំបូរប៉ាកាន់]] | child6 = [[អំបូរភាសាវៀត|អំបូរវៀត]] | child7 = [[អំបូរភាសាកាទូ|អំបូរកាទូ]] | child8 = [[អំបូរភាសាបាហ្នារ|អំបូរបាហ្នារ]] | child9 = ''[[ភាសាខ្មែរ]]'' | child10 = [[អំបូរភាសាព័រ|អំបូរព័រ]] | child11 = [[អំបូរភាសាមន|អំបូរមន]] | child12 = [[អំបូរភាសាអាស្លី|អំបូរអាស្លី]] | child13 = [[អំបូរភាសានីកូបារ|អំបូរនីកូបារ]] | iso5 = aav | glotto = aust1305 | glottorefname = Austroasiatic | map = Austroasiaticmapkhmer.svg | mapcaption = ភាសាអំបូរអូស្ត្រូអាស៊ី | ancestor = | glottoname = | notes = |protoname=[[ប្រូតូ-អូស្ត្រូអាស៊ី]]}} អំបូរភាសា'''អូស្ត្រូអាស៊ី'''​ ឬ​ '''មន-ខ្មែរ''' គឺជាអំបូរភាសាមួយដ៏ធំនៃ[[អាស៊ីអាគ្នេយ៍]]និង[[អាស៊ីខាងត្បូង]]។ គេនិយមនិយាយភាសានៅក្នុងអំបូរនេះនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗនៃប្រទេស[[ថៃ]] [[នេប៉ាល់]] [[បង់ក្លាដែស]] [[ភូមា]] [[ម៉ាឡេស៊ី]] ​[[ឡាវ]] [[ឥណ្ឌា]]​ និង[[ចិន]]ខាងត្បូង ព្រមទាំងទូទាំងប្រទេស[[កម្ពុជា]]និង[[វៀតណាម]]។​ សរុបមក ភាសានៅក្នុងអំបូរនេះត្រូវបាននិយាយដោយប្រមាណ ១១៧​ លាននាក់​។<ref>{{Cite web|url=http://www.languagesgulper.com/eng/Austroasiatic.html|title=Austroasiatic|website=www.languagesgulper.com|language=en|access-date=15 October 2017}}</ref>​​ នៃភាសាទាំងនេះ មាន​តែភាសា [[ភាសាខ្មែរ|ខ្មែរ]] [[ភាសាមន|មន]] និង[[ភាសាវៀតណាម|វៀតណាម]]ដែលមានប្រវត្តិសាស្ត្រដែលបានកត់ត្រាពីយូរលង់ណាស់មកហើយ។ បច្ចុប្បន្នកាល មានតែភាសាខ្មែរនិងវៀតណាមដែលគេប្រើជាភាសាផ្លូវការថ្នាក់ជាតិ។ នៅប្រទេសថៃនិងភូមា ភាសាមនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការថាជាភាសាជនជាតិដើមភាគតិច។ នៅប្រទេសភូមា [[ភាសាវ៉ា]]ត្រូវជាភាសាផ្លូវការរបស់រដ្ឋវ៉ា។ នៅប្រទេសឥណ្ឌា [[ភាសាសាន់ថាលី]]ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាភាសាកំណត់ (scheduled language) ដែលអាចប្រើបានជាផ្លូវការ។ ក្រៅពីនេះ​ ភាសានៅក្នុងអំបូរអូស្ត្រូអាស៊ីសុទ្ធតែជាភាសាដែលត្រូវបាននិយាយដោយជនជាតិដើមភាគតិចនិងមិនមានឋានៈផ្លូវការទេ។ Ethnologue បានកំណត់ថាមាន ១៦៨ ភាសានៅក្នុងអំបូរអូស្ត្រូអាស៊ី ដែលត្រូវបានបែងចែកជា ១៣ អំបូរ។ ភាសាវិទូជាច្រើនបានសន្និដ្ឋានថាអំបូរភាសានេះជាអំបូរភាសាដើមរបស់[[អាសុីអាគ្នេយ៍ដីគោក|អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក]] រីឯអំបូរភាសាផ្សេងៗទៀត (ដូច[[អំបូរភាសាក្រា-ដៃ|អំបូរក្រា-ដៃ]] ជាដើម) បានចូលមកក្នុងតំបន់នេះនៅពេលក្រោយ។<ref>Sidwell, Paul, and Roger Blench. 2011. "The Austroasiatic Urheimat: the Southeastern Riverine Hypothesis." Enfield, NJ (ed.) ''Dynamics of Human Diversity'', 317–345. Canberra: Pacific Linguistics.</ref> == References == {{Reflist|30em}} n9qsw6l82y4i7le2yp0wu76e6jal64e 0 47362 281734 281693 2022-07-24T01:15:07Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{For|the district in Longyan, China|Xinluo District{{!}}Sîn-lò-khî}} {{អត្ថន័យដទៃទៀត}} {{ប្រអប់ព័ត៌មាន ប្រទេស|native_name={{lang|ko|신라 (新羅)}}|conventional_long_name=Silla|common_name=Silla|status=|status_text=|government_type=[[Monarchy]]|year_start=57 BCE|year_end=935 CE|life_span=57 BCE – 935 CE|date_start=|event1=Introduction of [[Buddhism]]|date_event1=530|event2=Campaigns of [[Jinheung of Silla|King Jinheung]]|date_event2=551–585|event3=[[Silla-Tang War]]|date_event3=668-676|event4=[[Later Silla]]|date_event4=668–935|p1=Jinhan confederacy|p2=Gojoseon|s1=Goryeo|flag_s1=Royal flag of Goryeo (Bong-gi).svg|image_coat=|coat_alt=|symbol=|symbol_type=|other_symbol='''[[Seal (East Asia)#Government authorities|Royal seal]]'''<br />[[File:Seal of Silla.png|85px]]|image_map=History of Korea-576.png|image_map_caption=Pre-Later Silla at its height in 576|capital=[[History of Gyeongju#Silla period|Seorabeol]]{{efn|Other name(s): Geumseong ({{Korean|금성|金城|labels=no}}), Saro ({{Korean|사로|斯盧|labels=no}}), Sara ({{Korean|사라|斯羅|labels=no}}), Seonabeol ({{Korean|서나벌|徐那伐|labels=no}}), Seoyabeol ({{Korean|서야벌|徐耶伐|labels=no}}), Seobeol ({{Korean|서벌|徐伐|labels=no}}), Wanggyeong ({{Korean|왕경|王京|labels=no}})}}{{efn|With the multiple capitals system; a Supreme capital with one to four secondary capitals (514-c.900)}}|common_languages=[[Old Korean]],<br/>[[Classical Chinese]]{{sfn|Lee|1984|pp=83–84}} <small>(literary)</small>|religion=[[Korean Buddhism|Buddhism]],<br/>[[Korean Confucianism|Confucianism]],<br/>[[Korean Taoism|Taoism]],<br/>[[Korean Shamanism|Shamanism]]|currency=|stat_year1=7th century<ref name="고려시대 개경 연구">{{cite book |author = 박용운 |title = 고려시대 개경연구 147~156쪽|year = 1996}}</ref>|stat_area1=|stat_pop1=894,680|stat_year2=8th century<ref name="고려시대 개경 연구" />|stat_area2=|stat_pop2=2,000,000|footnotes=|today=[[North Korea]]<br>[[South Korea]]|legislature=[[Hwabaek]]}} '''ស៊ីឡា''' (៥៧ មុនគ.ស. <ref>57 BCE according to the ''[[Samguk Sagi]]''; however Seth 2010 notes that "these dates are dutifully given in many textbooks and published materials in Korea today, but their basis is in myth; only Goguryeo may be traced back to a time period that is anywhere near its legendary founding."</ref> – ៩៣៥ គ.ស.) ( {{Korean|[[wikt:신라|신라]]|hanja=[[wikt:新羅|新羅]]|rr=Silla}} {{IPA-ko|ɕiɭ.ɭa}} ) គឺជារាជាណាចក្រកូរ៉េដែលមានទីតាំងនៅភាគខាងត្បូង និងកណ្តាលនៃ [[កូរ៉េ|ឧបទ្វីបកូរ៉េ]] ។ សុីឡា រួមជាមួយ [[បាកជេ]] និង [[ហ្គោហ្គូរីយ៉ូ]] បានបង្កើត [[ព្រះរាជាណាចក្រកូរ៉េទាំងបី|នគរទាំងបីនៃប្រទេសកូរ៉េ]] ។ បង្កើតឡើងដោយ [[Hyeokgeose នៃ Silla|ហ៊ីអុកចូសនៃសុីឡា]] នៃគ្រួសារ ផាក រាជវង្ស [[ជនជាតិកូរ៉េ|កូរ៉េ]] <ref>"...the first united Korean nation-state was established by the Silla Dynasty" The Two Koreas and the Great Powers, p. 48. </ref> ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយត្រកូល [[Kim (នាមត្រកូលកូរ៉េ)|ហ្យុងជូ ជីម (គីម)]] (김, 金) អស់រយៈពេល 586 ឆ្នាំ ត្រកូល [[Park (នាមត្រកូលកូរ៉េ)|មីរីយ៉ាង បាក់ (ផាក)]] (박, 朴) សម្រាប់ 232 ឆ្នាំ និង [[Seok (នាមត្រកូលកូរ៉េ)|ត្រកូល វុលសុង ស៊ុក]] (석, 昔) អស់រយៈពេល 172 ឆ្នាំ។ វាបានចាប់ផ្តើមជា អាណាចក្រ នៅក្នុងសម្ព័ន្ធ Samhan ដែលធ្លាប់ជាសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយ [[រាជវង្សស៊ុយ|Sui China]] និងបន្ទាប់មក [[រាជវង្សថាង|Tang China]] រហូតដល់ទីបំផុតវាបានដណ្តើមយកនគរពីរផ្សេងទៀត Baekje នៅឆ្នាំ 660 និង Goguryeo នៅឆ្នាំ 668 ។ បន្ទាប់មក Silla ក្រោយមក បានកាន់កាប់ភាគច្រើននៃ [[កូរ៉េ|ឧបទ្វីបកូរ៉េ]] ខណៈដែលផ្នែកខាងជើងបានលេចចេញជា Balhae ដែលជារដ្ឋស្នងតំណែងរបស់ Goguryeo ។ បន្ទាប់ពីការគ្រប់គ្រងជិត 1,000 ឆ្នាំ ស៊ីឡាបានបែងចែកទៅជា នគរទាំងបី របស់ស៊ីឡា ក្រោយមក បាកជេ និង តាបុង ដោយបានប្រគល់អំណាចឱ្យ ហ្គោរីយ៉ូ នៅឆ្នាំ 935 ។ == ឯកសារយោង == [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:Articles containing Korean-language text]] <references /> == កំណត់ចំណាំ == {{Notelist}} l8pcjolt0tnvvc176ulnm661atzb5eb 0 47432 281708 281689 2022-07-23T14:08:17Z Tiamichaelnuksu1994 26855 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | native_name = {{lang|ko|고구려 (高句麗)}} | conventional_long_name = អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ | common_name = ហ្គោគូរ្យ៉ូ | era = បុរាណ | status = | status_text = | government_type = [[ព្រះមហាក្សត្រ]] | year_start = 37 មុនគ.{{efn|name="277BC"|North Korea claims that the country was established in 277 BC.<ref>{{cite web |title=Panorama of the Democratic People's Republic of Korea |url=http://www.mfa.gov.kp/en/overview/ |publisher=Ministry of Foreign Affairs DPRK |access-date=19 January 2022 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210517082710/http://www.mfa.gov.kp/en/overview/ |archivedate=17 May 2021}}</ref>}} | year_end = 668 ក្រោយ គ.ស. | event_start = ការស្ថាបនា | date_start = | event_end = ការដួលរលំនៃ[[ព្យុងយ៉ាង]] | date_end = | event1 = សេចក្តីផ្តើមនៃ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា|ព្រះពុទ្ធសាសនានៅប្រទេសកូរ៉េ]] | date_event1 = 372 | event2 = យុទ្ធនាការរបស់[[ក្វាំងគែតូមហារាជ]] | date_event2 = 391–413 | event3 = [[សង្គ្រាមហ្គោគូរ្យ៉ូ-ស៊ុយ]] | date_event3 = 598–614 | event4 = [[សង្គ្រាមហ្គោគូរ្យ៉ូ-ថាង]] | date_event4 = 645–668 | event_pre = | date_pre = | p1 = ប៊ូយ៉រ | flag_p1 = | s1 = អាណាចក្របង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា | flag_s1 = Seal of Silla.png | s2 = បាល់ហែ | s3 = អាណាព្យាបាលដើម្បីសន្តិភាពបូព៌ា | flag_s2 = | image_flag = Military Flag of Goguryeo.svg | image_flag2 = Military Flag of Goguryeo (Ssangyeongchong).svg | flag = | flag_type = ទង់យោធានៃហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងសតវត្សទី 4 (ឆ្វេង) និងសតវត្សទី 5 (ស្ដាំ) | image_map = History of Korea-476.PNG | image_map_caption = អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងឆ្នាំ 476 ក្រោយគ. | capital = [[ហុលបុន|ចុលបុន]]<small><br />(37 មុនគ. – 3 ក្រោយគ.)</small><br />[[គុងណែ]]<small><br />(3–427)</small><br />[[ព្យុងយ៉ាង]]<small><br />(427–668)</small> | latd = | common_languages = [[ភាសាហ្គោគូរ្យ៉ូ|ហ្គោគូរ្យ៉ូ]] <small>([[អំបូរភាសាកូរ៉េ]])</small>,<br />[[ភាសាចិនបុរាណ|ចិនបុរាណ]] <small>(អក្សរសាស្ត្)</small> | religion = [[ពុទ្ធសាសនានៅកូរ៉េ|ពុទ្ធសាសនា]],<br />[[លទ្ធិខុងជឺនៅកូរ៉េ|លទ្ធិខុងជឺ]],<ref>{{cite encyclopedia |url = https://www.britannica.com/EBchecked/topic/321038/Koguryo |title = Koguryo |encyclopedia = Encyclopædia Britannica |access-date = June 27, 2017}}</ref><br />[[សាសនាតាវនៅកូរ៉េ|សាសនាតាវ]],<br />[[លទ្ធិសាម៉ាន់នៅកូរ៉េ|លទ្ធិសាម៉ាន់]] | currency = | title_leader = [[ក្សត្រ]], ថេវ៉ាងក្រោយមក | leader1 = [[ព្រះជូម៉ូនៃបរិសុទ្ធ|ដុងម្យុង]] (ដំបូង) | year_leader1 = 37–19 BC | leader2 = [[ក្វាំងគែតូមហារាជ|ក្វាំងគែតូ]] | year_leader2 = 391–413 | leader3 = [[ចាំងស៊ូនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|ចាំងស៊ូ]] | year_leader3 = 413–491 | leader4 = [[យ៉ងយ៉ាងនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|យ៉ងយ៉ាង]] | year_leader4 = 590–618 | leader5 = [[បូចាំងនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|បូចាំង]] (ចុងក្រោយ) | year_leader5 = 642–668 | title_deputy = ជនផ្តាច់ការយោធា | deputy1 = [[យ៉ន គែសូមុន]] (ដំបូង) | year_deputy1 = 642–665 | deputy2 = [[យ៉ន ណាំកន់]] (ចុងក្រោយ) | year_deputy2 = 666–668 | stat_year1 = សតវត្សទី 7<ref name="고려시대 개경 연구">{{cite book |author = 조상헌 |title = 고구려 인구에 관한 시론|year = 1997}}</ref> | stat_pop1 = ប្រហែល 3,500,000 (697,000 គ្រួសារ) | footnotes = | today = [[កូរ៉េខាងជើង]]<br />[[កូរ៉េខាងត្បូង]]<br />[[ចិន]] }} {{Infobox Korean name | title = Korean name | hangul = {{lang|ko|고구려}} | hanja = {{lang|ko-Hant|高句麗}} | rr = Goguryeo | mr = Koguryŏ | koreanipa = {{IPA-ko|ko.ɡu.ɾjʌ|}} | othername1 = Alternative name | hangul1 = {{lang|ko|고려}} | hanja1 = {{lang|ko-Hant|高麗}} | rr1 = Goryeo | mr1 = Koryŏ | koreanipa1 = {{IPA-ko|ko.ɾjʌ|}} }} '''អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ''' ឬ '''កូគូរ្យ៉ូ''' ({{Korean|hangul=고구려|hanja=高句麗|labels=no}}; 37 មុនគ.–668 ក្រោយគ.), ក៏​ហៅ​ថា​ '''ហ្គោរ្យ៉ូ''' ({{Korean|hangul=고려|hanja=高麗|labels=no}}; {{IPA-ko|ko.ɾjʌ|}}), គឺជាអាណាចក្រកូរ៉េ<ref>{{cite encyclopedia |url = https://www.britannica.com/EBchecked/topic/321038/Koguryo |title = Koguryo |encyclopedia = Encyclopædia Britannica |access-date = October 15, 2013}}</ref><ref>{{cite book |last=Barnes |first=Gina |date=2013 |title=State Formation in Korea: Emerging Elites}}</ref><ref>{{cite book |last=Byington |first=Mark |date=2016 |title=The History and Archaeology of the Koguryo Kingdom}}</ref><ref>{{cite book |last1=Li |first1=Narangoa |last2=Cribb |first2=Robert |date=2014 |title=Historical Atlas of Northeast Asia}}</ref><ref>{{cite thesis | type=PhD | last=Gardiner |first=Kenneth |date=1964 |title=The origin and rise of the Korean kingdom of Koguryo, from the 1st century to 313 AD|publisher=University of London}}</ref> ដែលមានទីតាំងនៅភាគខាងជើង និងកណ្តាលនៃ[[កូរ៉េ|ឧបទ្វីបកូរ៉េ]] និងភាគខាងត្បូង និងផ្នែកកណ្តាលរបស់[[ភាគឦសានរបស់ប្រទេសចិន]] នៅកំពូលនៃអំណាច អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគ្រប់គ្រងភាគច្រើននៃឧបទ្វីបកូរ៉េ ផ្នែកធំនៃ[[ម៉ាន់ជូរី]]និងផ្នែកនៃភាគខាងកើត[[ម៉ុងហ្គោលី]] និង[[ម៉ុងហ្គោលីខាងក្នុង]]<ref>{{cite web|url=https://www.worldhistory.org/Goguryeo/|title=Goguryeo|website=[[World History Encyclopedia]]|access-date=2019-04-14}}</ref> រួមជាមួយនឹងអាណាចក្រ[[បែកជេ]]និង[[ស៊ីលឡា]] អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាផ្នែកមួយរបស់[[រាជាណាចក្របីនៃកូរ៉េ]] គឺជាអ្នកចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការតស៊ូអំណាចដើម្បីគ្រប់គ្រងឧបទ្វីបកូរ៉េនិងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងកិច្ចការបរទេសនៃនយោបាយជិតខាងនៅក្នុងប្រទេស[[ចិន]] និង[[សម័យយ៉ាម៉ាតុ|ជប៉ុន]]ផងដែរ សាមគុកសាគី (Samguk Sagi) អត្ថបទនៃសតវត្សទី 12 ពី[[ហ្គោរ្យ៉ូ]] បង្ហាញថាហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ៣៧ មុនគ.ស ដោយ[[ព្រះជូម៉ូនៃបរិសុទ្ធ|ជូម៉ុង]] ព្រះអង្គម្ចាស់ពីអាណាចក្រ[[ប៊ូយ៉រ]] ដែលត្រូវបានតែងតាំងឡើងសោយរាជ្យជាដុងម្យុង អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាមហាអំណាចមួយនៅ[[អាស៊ីខាងកើត|អាស៊ីបូព៌ា]]<ref>{{cite book|last1=Roberts|first1=John Morris|last2=Westad|first2=Odd Arne|title=The History of the World|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199936762|page=443|url=https://books.google.com/books?id=A2cfZkU5aQgC&q=koguryo+powerful+empire|access-date=15 July 2016|language=en|year=2013}}</ref><ref>{{cite book|last1=Gardner|first1=Hall|title=Averting Global War: Regional Challenges, Overextension, and Options for American Strategy|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=9780230608733|pages=158–159|url=https://books.google.com/books?id=acvGAAAAQBAJ&q=Inner+Mongolia|access-date=15 July 2016|language=en|date=2007-11-27}}</ref><ref>{{cite book|last1=Laet|first1=Sigfried J. de|title=History of Humanity: From the seventh to the sixteenth century|publisher=UNESCO|isbn=9789231028137|page=1133|url=https://books.google.com/books?id=PvlthkbFU1UC&pg=PA1133|access-date=10 October 2016|language=en|year=1994}}</ref> រហូតដល់ការបរាជ័យរបស់ខ្លួនដោយសម្ព័ន្ធភាពស៊ីលឡា-ថាងក្នុងឆ្នាំ 668 បន្ទាប់ពីការហត់នឿយយូរ​ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងដែលបណ្តាលមកពីការស្លាប់របស់[[យ៉ន គែសូមុន]]<ref name="Graff200" /> បន្ទាប់ពីការដួលរលំ ទឹកដីរបស់អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបែងចែករវាង[[រាជវង្សថាង]] [[បង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា|អាណាចក្រស៊ីលឡាក្រោយ]] និងអាណាចក្រ[[បាល់ហែ]] == ឯកសារយោង == <references /> 2kg8za4o6qcg3ryrvd24gdb5tn76ak6 281732 281708 2022-07-24T01:13:12Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{Infobox country | native_name = {{lang|ko|고구려 (高句麗)}} | conventional_long_name = អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ | common_name = ហ្គោគូរ្យ៉ូ | era = បុរាណ | status = | status_text = | government_type = [[ព្រះមហាក្សត្រ]] | year_start = 37 មុនគ.{{efn|name="277BC"|North Korea claims that the country was established in 277 BC.<ref>{{cite web |title=Panorama of the Democratic People's Republic of Korea |url=http://www.mfa.gov.kp/en/overview/ |publisher=Ministry of Foreign Affairs DPRK |access-date=19 January 2022 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210517082710/http://www.mfa.gov.kp/en/overview/ |archivedate=17 May 2021}}</ref>}} | year_end = 668 ក្រោយ គ.ស. | event_start = ការស្ថាបនា | date_start = | event_end = ការដួលរលំនៃ[[ព្យុងយ៉ាង]] | date_end = | event1 = សេចក្តីផ្តើមនៃ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា|ព្រះពុទ្ធសាសនានៅប្រទេសកូរ៉េ]] | date_event1 = 372 | event2 = យុទ្ធនាការរបស់[[ក្វាំងគែតូមហារាជ]] | date_event2 = 391–413 | event3 = [[សង្គ្រាមហ្គោគូរ្យ៉ូ-ស៊ុយ]] | date_event3 = 598–614 | event4 = [[សង្គ្រាមហ្គោគូរ្យ៉ូ-ថាង]] | date_event4 = 645–668 | event_pre = | date_pre = | p1 = ប៊ូយ៉រ | flag_p1 = | s1 = អាណាចក្របង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា | flag_s1 = Seal of Silla.png | s2 = បាល់ហែ | s3 = អាណាព្យាបាលដើម្បីសន្តិភាពបូព៌ា | flag_s2 = | image_flag = Military Flag of Goguryeo.svg | image_flag2 = Military Flag of Goguryeo (Ssangyeongchong).svg | flag = | flag_type = ទង់យោធានៃហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងសតវត្សទី 4 (ឆ្វេង) និងសតវត្សទី 5 (ស្ដាំ) | image_map = History of Korea-476.PNG | image_map_caption = អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូក្នុងឆ្នាំ 476 ក្រោយគ. | capital = [[ហុលបុន|ចុលបុន]]<small><br />(37 មុនគ. – 3 ក្រោយគ.)</small><br />[[គុងណែ]]<small><br />(3–427)</small><br />[[ព្យុងយ៉ាង]]<small><br />(427–668)</small> | latd = | common_languages = [[ភាសាហ្គោគូរ្យ៉ូ|ហ្គោគូរ្យ៉ូ]] <small>([[អំបូរភាសាកូរ៉េ]])</small>,<br />[[ភាសាចិនបុរាណ|ចិនបុរាណ]] <small>(អក្សរសាស្ត្)</small> | religion = [[ពុទ្ធសាសនានៅកូរ៉េ|ពុទ្ធសាសនា]],<br />[[លទ្ធិខុងជឺនៅកូរ៉េ|លទ្ធិខុងជឺ]],<ref>{{cite encyclopedia |url = https://www.britannica.com/EBchecked/topic/321038/Koguryo |title = Koguryo |encyclopedia = Encyclopædia Britannica |access-date = June 27, 2017}}</ref><br />[[សាសនាតាវនៅកូរ៉េ|សាសនាតាវ]],<br />[[លទ្ធិសាម៉ាន់នៅកូរ៉េ|លទ្ធិសាម៉ាន់]] | currency = | title_leader = [[ក្សត្រ]], ថេវ៉ាងក្រោយមក | leader1 = [[ព្រះជូម៉ូនៃបរិសុទ្ធ|ដុងម្យុង]] (ដំបូង) | year_leader1 = 37–19 BC | leader2 = [[ក្វាំងគែតូមហារាជ|ក្វាំងគែតូ]] | year_leader2 = 391–413 | leader3 = [[ចាំងស៊ូនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|ចាំងស៊ូ]] | year_leader3 = 413–491 | leader4 = [[យ៉ងយ៉ាងនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|យ៉ងយ៉ាង]] | year_leader4 = 590–618 | leader5 = [[បូចាំងនៃហ្គោគូរ្យ៉ូ|បូចាំង]] (ចុងក្រោយ) | year_leader5 = 642–668 | title_deputy = ជនផ្តាច់ការយោធា | deputy1 = [[យ៉ន គែសូមុន]] (ដំបូង) | year_deputy1 = 642–665 | deputy2 = [[យ៉ន ណាំកន់]] (ចុងក្រោយ) | year_deputy2 = 666–668 | stat_year1 = សតវត្សទី 7<ref name="고려시대 개경 연구">{{cite book |author = 조상헌 |title = 고구려 인구에 관한 시론|year = 1997}}</ref> | stat_pop1 = ប្រហែល 3,500,000 (697,000 គ្រួសារ) | footnotes = | today = [[កូរ៉េខាងជើង]]<br />[[កូរ៉េខាងត្បូង]]<br />[[ចិន]] }} {{Infobox Korean name | title = Korean name | hangul = {{lang|ko|고구려}} | hanja = {{lang|ko-Hant|高句麗}} | rr = Goguryeo | mr = Koguryŏ | koreanipa = {{IPA-ko|ko.ɡu.ɾjʌ|}} | othername1 = Alternative name | hangul1 = {{lang|ko|고려}} | hanja1 = {{lang|ko-Hant|高麗}} | rr1 = Goryeo | mr1 = Koryŏ | koreanipa1 = {{IPA-ko|ko.ɾjʌ|}} }} '''អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ''' ឬ '''កូគូរ្យ៉ូ''' ({{Korean|hangul=고구려|hanja=高句麗|labels=no}}; 37 មុនគ.–668 ក្រោយគ.), ក៏​ហៅ​ថា​ '''ហ្គោរ្យ៉ូ''' ({{Korean|hangul=고려|hanja=高麗|labels=no}}; {{IPA-ko|ko.ɾjʌ|}}), គឺជាអាណាចក្រកូរ៉េ<ref>{{cite encyclopedia |url = https://www.britannica.com/EBchecked/topic/321038/Koguryo |title = Koguryo |encyclopedia = Encyclopædia Britannica |access-date = October 15, 2013}}</ref><ref>{{cite book |last=Barnes |first=Gina |date=2013 |title=State Formation in Korea: Emerging Elites}}</ref><ref>{{cite book |last=Byington |first=Mark |date=2016 |title=The History and Archaeology of the Koguryo Kingdom}}</ref><ref>{{cite book |last1=Li |first1=Narangoa |last2=Cribb |first2=Robert |date=2014 |title=Historical Atlas of Northeast Asia}}</ref><ref>{{cite thesis | type=PhD | last=Gardiner |first=Kenneth |date=1964 |title=The origin and rise of the Korean kingdom of Koguryo, from the 1st century to 313 AD|publisher=University of London}}</ref> ដែលមានទីតាំងនៅភាគខាងជើង និងកណ្តាលនៃ[[កូរ៉េ|ឧបទ្វីបកូរ៉េ]] និងភាគខាងត្បូង និងផ្នែកកណ្តាលរបស់[[ភាគឦសានរបស់ប្រទេសចិន]] នៅកំពូលនៃអំណាច អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគ្រប់គ្រងភាគច្រើននៃឧបទ្វីបកូរ៉េ ផ្នែកធំនៃ[[ម៉ាន់ជូរី]]និងផ្នែកនៃភាគខាងកើត[[ម៉ុងហ្គោលី]] និង[[ម៉ុងហ្គោលីខាងក្នុង]]<ref>{{cite web|url=https://www.worldhistory.org/Goguryeo/|title=Goguryeo|website=[[World History Encyclopedia]]|access-date=2019-04-14}}</ref> រួមជាមួយនឹងអាណាចក្រ[[បែកជេ]]និង[[ស៊ីលឡា]] អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាផ្នែកមួយរបស់[[រាជាណាចក្របីនៃកូរ៉េ]] គឺជាអ្នកចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការតស៊ូអំណាចដើម្បីគ្រប់គ្រងឧបទ្វីបកូរ៉េនិងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងកិច្ចការបរទេសនៃនយោបាយជិតខាងនៅក្នុងប្រទេស[[ចិន]] និង[[សម័យយ៉ាម៉ាតុ|ជប៉ុន]]ផងដែរ សាមគុកសាគី (Samguk Sagi) អត្ថបទនៃសតវត្សទី 12 ពី[[ហ្គោរ្យ៉ូ]] បង្ហាញថាហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ៣៧ មុនគ.ស ដោយ[[ព្រះជូម៉ូនៃបរិសុទ្ធ|ជូម៉ុង]] ព្រះអង្គម្ចាស់ពីអាណាចក្រ[[ប៊ូយ៉រ]] ដែលត្រូវបានតែងតាំងឡើងសោយរាជ្យជាដុងម្យុង អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូគឺជាមហាអំណាចមួយនៅ[[អាស៊ីខាងកើត|អាស៊ីបូព៌ា]]<ref>{{cite book|last1=Roberts|first1=John Morris|last2=Westad|first2=Odd Arne|title=The History of the World|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199936762|page=443|url=https://books.google.com/books?id=A2cfZkU5aQgC&q=koguryo+powerful+empire|access-date=15 July 2016|language=en|year=2013}}</ref><ref>{{cite book|last1=Gardner|first1=Hall|title=Averting Global War: Regional Challenges, Overextension, and Options for American Strategy|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=9780230608733|pages=158–159|url=https://books.google.com/books?id=acvGAAAAQBAJ&q=Inner+Mongolia|access-date=15 July 2016|language=en|date=2007-11-27}}</ref><ref>{{cite book|last1=Laet|first1=Sigfried J. de|title=History of Humanity: From the seventh to the sixteenth century|publisher=UNESCO|isbn=9789231028137|page=1133|url=https://books.google.com/books?id=PvlthkbFU1UC&pg=PA1133|access-date=10 October 2016|language=en|year=1994}}</ref> រហូតដល់ការបរាជ័យរបស់ខ្លួនដោយសម្ព័ន្ធភាពស៊ីលឡា-ថាងក្នុងឆ្នាំ 668 បន្ទាប់ពីការហត់នឿយយូរ​ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងដែលបណ្តាលមកពីការស្លាប់របស់[[យ៉ន គែសូមុន]]<ref name="Graff200" /> បន្ទាប់ពីការដួលរលំ ទឹកដីរបស់អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូត្រូវបានបែងចែករវាង[[រាជវង្សថាង]] [[បង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា|អាណាចក្រស៊ីលឡាក្រោយ]] និងអាណាចក្រ[[បាល់ហែ]]។ == ឯកសារយោង == <references /> bak1i0izhloakjv5gc13iyq46ko2ma1 0 47433 281733 281695 2022-07-24T01:13:58Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{Infobox country | native_name = {{lang|ko|백제 (百濟)}} | conventional_long_name = អាណាចក្របែកជេ | common_name = បែកជេ | era = បុរាណ | status = | status_text = | empire = | government_type = ព្រះមហាក្សត្រ | year_start = 18 មុនគ. | year_end = ក្រោយឆ្នាំ 660 | event_start = ការបង្កើត | date_start = | event_end = ការដួលរលំនៃ[[សាប៊ី (កូរ៉េ)|សាប៊ី]] | date_end = 18 កក្កដា | event1 = យុទ្ធនាការរបស់[[ហ្គឺនឆូហ្គោនៃបែកជេ|ស្តេចហ្គឺនឆូហ្គោ]] | date_event1 = 346–375 | event2 = សេចក្តីផ្តើមនៃ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]] | date_event2 = 385 | event_pre = | date_pre = | p1 = ប៊ូយ៉រ | flag_p1 = | p2 = Goguryeo | flag_p2 = | p3 = សហព័ន្ធរួមម៉ាហាន់ | flag_p3 = | s1 = បង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា | flag_s1 = Seal of Silla.png | image_flag = <!--- Default: Flag of {{{common name}}}.svg ---> | flag = | flag_type = <!--- Displayed text for link under flag. Default "Flag" ---> | image_coat = | symbol = | symbol_type = | image_map = History of Korea-375.png | image_map_caption = បែកជេនៅកំពូលនៅឆ្នាំ 375 | capital = {{ubl|[[វីរ្យេសុង|វីរ្យេ]]<small><br />(18 មុនគ.<ref name="Met"/> – 475 ក្រោយគ,)</small>|[[អ៊ុងជីន]]<small><br />(476–538)</small>|[[សាប៊ី (កូរ៉េ)|សាប៊ី]]<small><br />(538–660)</small>}} | latd = | national_motto = | national_anthem = | common_languages = [[ភាសាបែកជេ|បែកជេ]] <small>([[អំបូរភាសាកូរ៉េ]])</small>,<br/>[[ភាសាចិនបុរាណ|ចិនបុរាណ]] <small>(អក្សរសាស្ត្រ)</small> | religion = [[ពុទ្ធសាសនានៅកូរ៉េ|ពុទ្ធសាសនា]],<br/>[[លទ្ធិខុងជឺនៅកូរ៉េ|លទ្ធិខុងជឺ]],<br/>[[សាសនាតាវនៅកូរ៉េ|សាសនាតាវ]],<br/>[[លទ្ធិសាម៉ាន់នៅកូរ៉េ|លទ្ធិសាម៉ាន់]] | currency = | title_leader = [[ព្រះមហាក្សត្រ]] | leader1 = [[អុនចូនៃបែកជេ|អុនចូ]] (ដំបូង) | year_leader1 = 18 មុនគ. – 28 ក្រោយគ. | leader2 = [[ហ្គឺនឆូហ្គោនៃបែកជេ|ហ្គឺនឆូហ្គោ]] | year_leader2 = 346–375 | leader3 = [[សង់នៃបែកជេ|សង់]] | year_leader3 = 523–554 | leader4 = [[មូនៃបែកជេ|មូ]] | year_leader4 = 600–641 | leader5 = [[អ៊ឺយចានៃបែកជេ|អ៊ឺយចា]] (ចុងក្រោយ) | year_leader5 = 641–660 | stat_year2 = សតវត្សទី 7<ref name="Samgungnyusa)">{{cite book |author = Iryeon |title = Samgungnyusa|year = 1281}}</ref> | stat_area1 = | stat_pop2 = ប្រហែល 761,500 | stat_pop1 = | footnotes = | today = [[កូរ៉េខាងជើង]]<br>[[កូរ៉េខាងត្បូង]] | demonym = | area_km2 = | area_rank = | GDP_PPP = | GDP_PPP_year = | HDI = | HDI_year = }} {{Infobox Korean name | title = Korean name | hangul = {{lang|ko|백제}} | hanja = {{lang|ko-Hant|百濟}} | rr = Baekje | mr = Paekche | koreanipa = {{IPA-ko|pɛk̚.t͈ɕe|}} }} '''អាណាចក្របែកជេ''' ឬ '''ផែកឆេ'''<ref>{{cite encyclopedia |url = https://www.britannica.com/place/Paekche |title = Paekche |encyclopedia = Encyclopædia Britannica}}</ref> ({{Korean|[[wikt:백제|백제]]|hanja=[[wikt:百濟|百濟]]|rr=Baekje}}) គឺជាអាណាចក្រកូរ៉េដែលមានទីតាំងនៅភាគនិរតីនៃប្រទេសកូរ៉េពី ១៨ មុនគ.<ref name="Met">[http://www.metmuseum.org/toah/ht/?period=05&region=eak "Korea, 1–500 A.D.". In Heilbrunn Timeline of Art History. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2000–.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151114162237/http://www.metmuseum.org/toah/ht/?period=05&region=eak|title=Korea, 1–500 A.D.|date=2015-11-14}} (October 2000)</ref> ដល់ឆ្នាំ ៦៦០ ជាផ្នែកមួយនៃ[[រាជាណាចក្របីនៃកូរ៉េ]] រួម​ជា​មួយ​នឹង[[ហ្គោគូរ្យ៉ូ]]និង[[ស៊ីលឡា]] អាណាចក្របែកជេបង្កើតឡើងដោយព្រះម្ចាស់[[អុនចូនៃបែកជេ|អុនចូ]] ព្រះរាជបុត្រទីបីរបស់[[ព្រះជូម៉ូនៃបរិសុទ្ធ|ជូម៉ូ]] និងព្រះនាង[[សូ សរណូ]] អ្នកស្ថាបនិករបស់អាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ នៅ[[វីរ្យេសុង]] ([[សេអ៊ូល]]ភាគខាងត្បូងបច្ចុប្បន្ន) អាណាចក្របែកជេ ដូចអាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូ បាន​អះអាង​ថា​នឹង​ទទួល​បាន​ជោគជ័យរបស់អាណាចក្រ[[ប៊ូយ៉រ]] រដ្ឋមួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅ[[ម៉ាន់ជូរី]]បច្ចុប្បន្ន នៅជុំវិញពេលវេលានៃការដួលរលំរបស់[[ហ្គោចូសន់]] អាណាចក្របែកជេជម្មើសជំនួសប្រយុទ្ធ និងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយអាណាចក្រហ្គោគូរ្យ៉ូនិងស៊ីលឡាជារាជាណាចក្របីនៃកូរ៉េបានពង្រីកការគ្រប់គ្រងលើឧបទ្វីប នៅលើកំពូលរបស់វានៅសតវត្សទី 4 អាណាចក្របែកជេគ្រប់គ្រងភាគច្រើននៃឧបទ្វីបកូរ៉េខាងលិច នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​​[[ព្យុងយ៉ាង]] ហើយ​អាច​មាន​សូម្បី​តែ​ទឹកដី​ក្នុង​ប្រទេស​ចិន ដូចជានៅក្នុងលៀវស៊ី ទោះបីជាទស្សនៈនេះមានភាពចម្រូងចម្រាសក៏ដោយ បានក្លាយជាមហាអំណាចសមុទ្រក្នុងតំបន់ដ៏សំខាន់ ជាមួយទំនាក់ទំនងនយោបាយ និងពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន និង[[ជប៉ុន]] អាណាចក្របែកជេគឺជាមហាអំណាចដែនសមុទ្រ<ref>{{cite book|last1=Ebrey|first1=Patricia Buckley|last2=Walthall|first2=Anne|last3=Palais|first3=James B.|title=East Asia: A Cultural, Social, and Political History|publisher=Houghton Mifflin|isbn=9780618133840|page=123|url=https://books.google.com/books?id=0entAAAAMAAJ&q=%22Paekche+was+probably+the+most+important+maritime+nation+in+the+late+fourth+century%22|access-date=12 September 2016|language=en|year=2006}}</ref> ជំនាញដែនសមុទ្រ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជា[[ហ្វីនីស៊ី]]នៃអាស៊ីបូព៌ា ជាឧបករណ៍ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយ[[ព្រះពុទ្ធសាសនា]]ទូទាំងអាស៊ីបូព៌ា និងវប្បធម៌ទ្វីបទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន<ref>{{cite book|last1=Kitagawa|first1=Joseph|title=The Religious Traditions of Asia: Religion, History, and Culture|publisher=Routledge|isbn=9781136875908|page=348|url=https://books.google.com/books?id=9fyzAAAAQBAJ&q=%22Of+vital+importance+for+the+dissemination+of+Buddhism+throughout+East+Asia%2C+however%2C+was+Paekche%27s+nautical+skill%2C+which+made+the+kingdom+the+Phoenicia+of+medieval+East+Asia.%22|access-date=29 July 2016|language=en|date=2013-09-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20161203192409/https://books.google.com/books?id=9fyzAAAAQBAJ&q=%22Of+vital+importance+for+the+dissemination+of+Buddhism+throughout+East+Asia%2C+however%2C+was+Paekche%27s+nautical+skill%2C+which+made+the+kingdom+the+Phoenicia+of+medieval+East+Asia.%22#v=snippet&q=%22Of%20vital%20importance%20for%20the%20dissemination%20of%20Buddhism%20throughout%20East%20Asia%2C%20however%2C%20was%20Paekche%27s%20nautical%20skill%2C%20which%20made%20the%20kingdom%20the%20Phoenicia%20of%20medieval%20East%20Asia.%22&f=false|archive-date=3 December 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite book|last1=Ebrey|first1=Patricia Buckley|last2=Walthall|first2=Anne|last3=Palais|first3=James B.|title=East Asia: A Cultural, Social, and Political History, Volume I: To 1800|publisher=Cengage Learning|isbn=978-1111808150|page=104|url=https://books.google.com/books?id=CWE8AAAAQBAJ&pg=PA104|access-date=12 September 2016|language=en|year=2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20161203214307/https://books.google.com/books?id=CWE8AAAAQBAJ&pg=PA104#v=onepage&q&f=false|archive-date=3 December 2016|url-status=live}}</ref> ក្នុងឆ្នាំ 660 អាណាចក្រនេះត្រូវបានចាញ់ដោយ[[រាជវង្សថាង]]និងអាណាចក្រស៊ីលឡា ហើយទីបំផុតត្រូវបានដាក់ជូនទៅអាណាចក្រ[[បង្រួបបង្រួមស៊ីលឡា]] == ឯកសារយោង == <references /> [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អតីតប្រទេស]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អតីតប្រទេសនៅអាស៊ី]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:អតីតប្រទេសនៅអាស៊ីបូព៌ា]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:ប្រវត្តិសាស្រ្តកូរ៉េ]] p7s6xlg59ubc87rp4aew0ek7edcwtbb 0 47436 281709 281660 2022-07-23T14:08:51Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[មឿង បាំងឃ្លាំង]] ទៅ [[មឿងបាំងខ្លាំង]] wikitext text/x-wiki '''មឿងឃ្លាំង''' ( {{Lang-th|เมืองบางขลัง}} , {{IPA-th|mɯ̄a̯ŋ bāːŋ kʰlǎŋ|pron}} គឺជាភូមិមួយ (អនុ ''[[ស្រុក]]'' ) នៃ [[ស្រុក​សង្កែ​|ស្រុកសុវណ្ណកល]] [[ខេត្តសុខោទ័យ]] [[ប្រទេសថៃភាគកណ្តាល|ភាគកណ្តាលនៃប្រទេសថៃ]] ។មឿងបាំងឃ្លាំង គឺជាទីក្រុងបុរាណមួយតាំងពី សម័យសុខោទ័យ (សតវត្សទី១៣) ដោយមឿងបាងឃ្លាំង ចាត់ទុកថាជាទីក្រុងបុរាណមួយមុនពេលបង្កើតនគរសុខោទ័យ។ វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាទីក្រុងមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសហសម័យជាមួយ សម័យទ្វាវតី (សតវត្សទី៧ ដល់សតវត្សទី១១)។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == 6m3l9kkqzub0t5xvdbq3ngxq57w5df0 281711 281709 2022-07-23T14:09:00Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[មឿងបាំងខ្លាំង]] ទៅ [[មឿងបាងខ្លាំង]] wikitext text/x-wiki '''មឿងឃ្លាំង''' ( {{Lang-th|เมืองบางขลัง}} , {{IPA-th|mɯ̄a̯ŋ bāːŋ kʰlǎŋ|pron}} គឺជាភូមិមួយ (អនុ ''[[ស្រុក]]'' ) នៃ [[ស្រុក​សង្កែ​|ស្រុកសុវណ្ណកល]] [[ខេត្តសុខោទ័យ]] [[ប្រទេសថៃភាគកណ្តាល|ភាគកណ្តាលនៃប្រទេសថៃ]] ។មឿងបាំងឃ្លាំង គឺជាទីក្រុងបុរាណមួយតាំងពី សម័យសុខោទ័យ (សតវត្សទី១៣) ដោយមឿងបាងឃ្លាំង ចាត់ទុកថាជាទីក្រុងបុរាណមួយមុនពេលបង្កើតនគរសុខោទ័យ។ វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាទីក្រុងមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសហសម័យជាមួយ សម័យទ្វាវតី (សតវត្សទី៧ ដល់សតវត្សទី១១)។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == 6m3l9kkqzub0t5xvdbq3ngxq57w5df0 281713 281711 2022-07-23T14:10:15Z Tiamichaelnuksu1994 26855 wikitext text/x-wiki '''មឿងបាងខ្លាំង''' ( {{Lang-th|เมืองบางขลัง}} , {{IPA-th|mɯ̄a̯ŋ bāːŋ kʰlǎŋ|pron}} គឺជាភូមិមួយ (អនុ ''[[ស្រុក]]'' ) នៃ[[ស្រុកសួគ៌លោក]] [[ខេត្តសុខោទ័យ]] [[ប្រទេសថៃភាគកណ្តាល|ភាគកណ្តាលនៃប្រទេសថៃ]] ។មឿងបាំងឃ្លាំង គឺជាទីក្រុងបុរាណមួយតាំងពី សម័យសុខោទ័យ (សតវត្សទី១៣) ដោយមឿងបាងខ្លាំងចាត់ទុកថាជាទីក្រុងបុរាណមួយមុនពេលបង្កើតនគរសុខោទ័យ។ ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាទីក្រុងមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសហសម័យជាមួយ សម័យទ្វាវតី (សតវត្សទី៧ ដល់សតវត្សទី១១)។ {{អត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ}} mjc5083jzmdyvabirfyzjynnb8i98pt 281731 281713 2022-07-24T01:12:00Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{Databox}} '''មឿងបាងខ្លាំង''' ( {{Lang-th|เมืองบางขลัง}} , {{IPA-th|mɯ̄a̯ŋ bāːŋ kʰlǎŋ|pron}} គឺជាភូមិមួយ (អនុ ''[[ស្រុក]]'' ) នៃ[[ស្រុកសួគ៌លោក]] [[ខេត្តសុខោទ័យ]] [[ប្រទេសថៃភាគកណ្តាល|ភាគកណ្តាលនៃប្រទេសថៃ]] ។មឿងបាំងឃ្លាំង គឺជាទីក្រុងបុរាណមួយតាំងពី សម័យសុខោទ័យ (សតវត្សទី១៣) ដោយមឿងបាងខ្លាំងចាត់ទុកថាជាទីក្រុងបុរាណមួយមុនពេលបង្កើតនគរសុខោទ័យ។ ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាទីក្រុងមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រសហសម័យជាមួយ សម័យទ្វាវតី (សតវត្សទី៧ ដល់សតវត្សទី១១)។ {{អត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ}} o46s6xyrbh75df9zwkfa8urdzfum6ai 0 47444 281714 281679 2022-07-23T14:11:19Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[រដ្ឋសភា (ប្រទេសថៃ)]] ទៅ [[រដ្ឋសភាថៃ]]: Literal translate from thai name wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature|name=National Assembly|native_name=รัฐสภา|transcription_name=''Ratthasapha''|legislature=25th Parliament|coa_pic=Seal of the Parliament of Thailand.svg|coa_res=|session_res=|house_type=Bicameral|houses=[[Senate of Thailand|Senate]]<br />[[House of Representatives of Thailand|House of Representatives]]|foundation=28 June 1932|leader1_type=[[Monarchy of Thailand|Monarch]]|leader1=[[Vajiralongkorn]]|election1=13 October 2016|leader2_type=[[President of the National Assembly of Thailand|President of the National Assembly]] and <br> [[List of Speakers of the House of Representatives of Thailand|Speaker of the House of Representatives]]|leader2=[[Chuan Leekpai]]|party2=[[Democrat Party (Thailand)|Democrat]]|election2=28 May 2019|leader3_type=[[Vice President of the National Assembly of Thailand|Vice President of the National Assembly]] and <br>[[List of Presidents of the Senate of Thailand|President of the Senate]]|leader3=[[Pornpetch Wichitcholchai]]|party3=[[Independent politician|Independent]]|election3=24 May 2019|leader4_type=[[Leader of the Opposition (Thailand)|Leader of the Opposition]]|leader4=[[Chonlanan Srikaew]]|party4=[[Pheu Thai Party|Pheu Thai]]|election4=|members=750 (500 MPs, 250 Senators)|house1=[[House of Representatives (Thailand)|House of Representatives]]|house2=[[Senate of Thailand|Senate]]|structure1=25th Thailand House of Representatives composition.svg|structure1_res=270px|political_groups1='''Government (247)''' *{{colorbox|#4061A6}} [[Palang Pracharath Party|Palang Pracharath]] (94) *{{colorbox|#2A3883}} [[Bhumjaithai Party|Bhumjaithai]] (59) *{{colorbox|#00A1F1}} [[Democrat Party (Thailand)|Democrat]] (51) *{{colorbox|#FC0FC0}} [[Chartthaipattana Party|Chartthaipattana]] (12) *{{colorbox|#6e2ffe}} New Economics (6) *{{colorbox|{{party color|Action Coalition for Thailand Party}}}} [[Action Coalition for Thailand]] (5) *{{colorbox|#20b44b}} [[Thai Local Power Party]] (5) *{{colorbox|{{party color|Chart Pattana Party}}}} [[Chart Pattana Party (2007)|Chart Pattana]] (4) *{{colorbox|#93c73e}} [[Thai Forest Conservation Party|Rak Puen Pa]] (2) *{{colorbox|#00A1F1}} Others (9) '''Opposition (209)''' *{{colorbox|#DA3731}} [[Pheu Thai Party|Pheu Thai]] (131) *{{colorbox|#F47933}} [[Move Forward Party|Move Forward]] (52) *{{colorbox|#D8B720}} [[Thai Liberal Party|Liberal]] (10) *{{colorbox|#ba810d}} Prachachart (7) *{{colorbox|#bdbfc1}} Pheu Chat (6) *{{colorbox|#bdbfc1}} Palang Puangchon Thai (1) *{{colorbox|deepskyblue}} [[Thai Civilized Party]] (1) '''Independent (18)''' * {{colorbox|#f0e68c}} [[Thai Economy Party|Thai Economy]] (18) '''Vacant (25)''' *{{colorbox|#ffffff}} Vacant (25)|structure2=Thailand Parliament 2019 (V2).svg|structure2_res=270px|political_groups2={{colorbox|black}} Appointed (250)|last_election1=[[2019 Thai general election|24 March 2019]]|next_election1=TBD|last_election2=None (appointed)|next_election2=TBD|session_room=File:Thai parliament.jpg|meeting_place=[[Sappaya-Sapasathan]]|website=[https://web.parliament.go.th/view/7/nationalassembly/TH-TH?lp=1 parliament.go.th]}} '''សភាជាតិថៃ''' (Abrv: NAT; {{Lang-th|รัฐสภา}}, {{RTGS|''Ratthasapha''}}, {{IPA-th|rát.tʰā.sā.pʰāː|pron}})គឺជាស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិទ្វេភាគីរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ។ វាប្រជុំនៅ សព្ពយ៉ា- សបសាថាន ខណ្ឌឌូសុីត ទីក្រុងបាងកក។ រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ 1932 បន្ទាប់ពីមានការអនុម័ត [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូង]] របស់ប្រទេសថៃ ដែលបានប្រែក្លាយប្រទេសថៃពី [[របបរាជានិយមដាច់ខាត|របបរាជាធិបតេយ្យផ្តាច់]] ការទៅជា [[របបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ|រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] ។ ក្នុងអំឡុង [[វិបត្តិនយោបាយថៃឆ្នាំ ២០១៣-២០១៤|វិបត្តិនយោបាយឆ្នាំ 2013]] [[សភាតំណាងរាស្រ្ត (ប្រទេសថៃ)|សភាតំណាងរាស្រ្ត]] ត្រូវបានរំលាយដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី [[យិងលក្សណ៍ ជិនវ័ត្រ|យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា]] ដែលបានអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី 2 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2014 រហូតដល់វាត្រូវបានទុកជាមោឃៈដោយ [[តុលាការធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|តុលាការធម្មនុញ្ញ]] ។ បន្ទាប់​ពី [[រដ្ឋប្រហារថៃឆ្នាំ ២០១៤|''​រដ្ឋប្រហារ'' ​ឆ្នាំ 2014]] រដ្ឋសភា​ត្រូវ​បាន​ជំនួស​ដោយ​សភា [[សភានីតិបញ្ញត្តិជាតិថៃ (២០១៤)|នីតិបញ្ញត្តិ​ជាតិ]] ​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​យោធា​ដោយ​ឯកបក្ស​តាម [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញបណ្តោះអាសន្ននៃប្រទេសថៃឆ្នាំ 2014|​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ឆ្នាំ ២០១៤]] ។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសឱ្យប្រើ [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ 2017]] ក្នុងខែមេសាឆ្នាំ 2017 រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងឡើងវិញប៉ុន្តែរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានអនុញ្ញាតឱ្យសភានីតិបញ្ញត្តិជាតិយោធារក្សាជាបណ្តោះអាសន្នរហូតដល់រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពី [[ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019 របស់ប្រទេសថៃ|ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019]] ។ [[ឯកសារ:Abhisit_in_the_Thai_House_of_Representatives.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល| [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ|នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី]] [[អភិសិទ្ធិ វេជ្ជាជីវៈ|​អភិសិទ្ធិ វេជ្ចាជីវ៉ា]] និង [[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ|​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី]] [[សំណួររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី|​ឆ្លើយ​សំណួរ]] ​ក្នុង [[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|​សភា​តំណាង]] ។]] == ឯកសារយោង == 173fug5cosui56hrzzbv5g0at35dz2z 281717 281714 2022-07-23T14:31:09Z Tiamichaelnuksu1994 26855 wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature|name=រដ្ឋសភាថៃ|native_name=รัฐสภา|transcription_name=|legislature=សភានីតិកាលទី២៥|coa_pic=Seal of the Parliament of Thailand.svg|coa_res=|session_res=|house_type=សភាទ្វេ|houses=[[ព្រឹទ្ធសភាថៃ|ព្រឹទ្ធសភា]]<br />[[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|សភាតំណាងរាស្រ្ត]]|foundation=២៨ មិថុនា ១៩៣២|leader1_type=[[ព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រ]]|leader1=[[វជិរាលង្ករណ៍]]|election1=១៣ តុលា ២០១៦|leader2_type=[[ប្រធានរដ្ឋសភាថៃ|ប្រធានរដ្ឋសភា]] និង <br> [[បញ្ជីរាយនាមប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្ត|ប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្ត]]|leader2=[[ជួន លីកភ័យ]]|party2=[[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (ថៃ)|ប្រជាធិបតេយ្យ]]|election2=២៨ ឧសភា ២០១៩|leader3_type=[[អនុប្រធានរដ្ឋសភាថៃ|អនុប្រធានរដ្ឋសភា]] និង <br>[[បញ្ជីរាយនាមប្រធានព្រឹទ្ធសភាថៃ|ប្រធានព្រឹទ្ធសភា]]|leader3=[[ពរពេជ្រ វិជិតជលជ័យ]]|party3=[[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]]|election3=២៤ ឧសភា ២០១៩|leader4_type=[[មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង (ថៃ)|មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង]]|leader4=[[ជលណាន់ ស៊ីកែវ]]|party4=[[គណបក្សផឿថៃ|ផឿថៃ]]|election4=|members=៧៥០ (សមាជិកសភា៥០០ នាក់, សមាជិកព្រឹទ្ធសភា២៥០ នាក់)|house1=[[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|សភាតំណាងរាស្រ្ត]]|house2=[[ព្រឹទ្ធសភាថៃ|ព្រឹទ្ធសភា]]|structure1=25th Thailand House of Representatives composition.svg|structure1_res=270px|political_groups1='''រដ្ឋាភិបាល (247)''' *{{colorbox|#4061A6}} [[គណបក្សផ្លាំងប្រជារដ្ឋ|ផ្លាំងប្រជារដ្ឋ]] (៩៤) *{{colorbox|#2A3883}} [[គណបក្សភូមិចៃថៃ|ភូមិចៃថៃ]] (៥៩) *{{colorbox|#00A1F1}} [[គណបក្សប្រជាធិប័ត្យ|ប្រជាធិប័ត្យ]] (៥១) *{{colorbox|#FC0FC0}} [[គណបក្សជាតិថៃពឌ្ឍនា|ជាតិថៃពឌ្ឍនា]] (១២) *{{colorbox|#6e2ffe}} សេដ្ឋកិច្ចថ្មី (៦) *{{colorbox|{{party color|Action Coalition for Thailand Party}}}} [[គណបក្សសម្ព័ន្ធសកម្មភាព]] (៥) *{{colorbox|#20b44b}} [[គណបក្សអំណាចក្នុងស្រុកថៃ]] (៥) *{{colorbox|{{party color|Chart Pattana Party}}}} [[គណបក្សជាតិពឌ្ឍនា (ឆ្នាំ២០០៧)|ជាតិពឌ្ឍនា]] (៤) *{{colorbox|#93c73e}} [[គណបក្សអភិរក្សព្រៃឈើថៃ|អភិរក្សព្រៃឈើ]] (២) *{{colorbox|#00A1F1}} ផ្សេងៗ (៩) '''ប្រឆាំង (២០៩)''' *{{colorbox|#DA3731}} [[គណបក្សផឿថៃ|ផឿថៃ]] (១៣១) *{{colorbox|#F47933}} [[គណបក្សទៅមុខ|ទៅមុខ]] (៥២) *{{colorbox|#D8B720}} [[គណបក្សសេរីនិយមថៃ|សេរីនិយម]] (១០) *{{colorbox|#ba810d}} ប្រជាជាតិ (៧) *{{colorbox|#bdbfc1}} ផឿជាតិ (6) *{{colorbox|#bdbfc1}} ផ្លាំងពួងឆុនថៃ (១) *{{colorbox|deepskyblue}} [[គណបក្សថៃស៊ីវិល័យ]] (១) '''Independent (18)''' * {{colorbox|#f0e68c}} គណបក្ស​សេដ្ឋកិច្ច​ថៃ (១៨) '''ទំនេរ (២៥)''' *{{colorbox|#ffffff}} ទំនេរ (២៥)|structure2=Thailand Parliament 2019 (V2).svg|structure2_res=270px|political_groups2={{colorbox|black}} តែងតាំង (២៥០)|last_election1=[[ការបោះឆ្នោត​ថៃទូទៅឆ្នាំ ២០១៩|២៤ មីនា ២០១៩]]|next_election1=TBD|last_election2=គ្មាន (ត្រូវបានតែងតាំង)|next_election2=TBD|session_room=File:Thai parliament.jpg|meeting_place=[[សប្បាយៈ-សភាស្ថាន]]|website=[https://web.parliament.go.th/view/7/nationalassembly/TH-TH?lp=1 parliament.go.th]}} '''សភាជាតិថៃ''' (Abrv: NAT; {{Lang-th|รัฐสภา}}, {{RTGS|''Ratthasapha''}}, {{IPA-th|rát.tʰā.sā.pʰāː|pron}})គឺជាស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិទ្វេភាគីរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ។ វាប្រជុំនៅ សព្ពយ៉ា- សបសាថាន ខណ្ឌឌុសិត ទីក្រុងបាងកក។ រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ 1932 បន្ទាប់ពីមានការអនុម័ត [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូង]] របស់ប្រទេសថៃ ដែលបានប្រែក្លាយប្រទេសថៃពី [[របបរាជានិយមដាច់ខាត|របបរាជាធិបតេយ្យផ្តាច់]] ការទៅជា [[របបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ|រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] ។ ក្នុងអំឡុង [[វិបត្តិនយោបាយថៃឆ្នាំ ២០១៣-២០១៤|វិបត្តិនយោបាយឆ្នាំ 2013]] [[សភាតំណាងរាស្រ្ត (ប្រទេសថៃ)|សភាតំណាងរាស្រ្ត]] ត្រូវបានរំលាយដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី [[យិងលក្សណ៍ ជិនវ័ត្រ]] ដែលបានអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី 2 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2014 រហូតដល់វាត្រូវបានទុកជាមោឃៈដោយ [[តុលាការធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|តុលាការធម្មនុញ្ញ]] ។ បន្ទាប់​ពី [[រដ្ឋប្រហារថៃឆ្នាំ ២០១៤|''​រដ្ឋប្រហារ'' ​ឆ្នាំ 2014]] រដ្ឋសភា​ត្រូវ​បាន​ជំនួស​ដោយ​សភា [[សភានីតិបញ្ញត្តិជាតិថៃ (២០១៤)|នីតិបញ្ញត្តិ​ជាតិ]] ​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​យោធា​ដោយ​ឯកបក្ស​តាម [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញបណ្តោះអាសន្ននៃប្រទេសថៃឆ្នាំ 2014|​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ឆ្នាំ ២០១៤]] ។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសឱ្យប្រើ [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ 2017]] ក្នុងខែមេសាឆ្នាំ 2017 រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងឡើងវិញប៉ុន្តែរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានអនុញ្ញាតឱ្យសភានីតិបញ្ញត្តិជាតិយោធារក្សាជាបណ្តោះអាសន្នរហូតដល់រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពី [[ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019 របស់ប្រទេសថៃ|ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019]] ។ [[ឯកសារ:Abhisit_in_the_Thai_House_of_Representatives.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល| [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ|នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី]] [[អភិសិទ្ធិ វេជ្ជាជីវៈ|​អភិសិទ្ធិ វេជ្ចាជីវ៉ា]] និង [[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ|​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី]] [[សំណួររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី|​ឆ្លើយ​សំណួរ]] ​ក្នុង [[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|​សភា​តំណាង]] ។]] == ឯកសារយោង == jlwdqsit6psogd2o6irrvve10i58kus 281730 281717 2022-07-24T01:11:03Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki {{Infobox legislature|name=រដ្ឋសភាថៃ|native_name=รัฐสภา|transcription_name=|legislature=សភានីតិកាលទី២៥|coa_pic=Seal of the Parliament of Thailand.svg|coa_res=|session_res=|house_type=សភាទ្វេ|houses=[[ព្រឹទ្ធសភាថៃ|ព្រឹទ្ធសភា]]<br />[[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|សភាតំណាងរាស្រ្ត]]|foundation=២៨ មិថុនា ១៩៣២|leader1_type=[[ព្រះមហាក្សត្រថៃ|ព្រះមហាក្សត្រ]]|leader1=[[វជិរាលង្ករណ៍]]|election1=១៣ តុលា ២០១៦|leader2_type=[[ប្រធានរដ្ឋសភាថៃ|ប្រធានរដ្ឋសភា]] និង <br> [[បញ្ជីរាយនាមប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្ត|ប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្ត]]|leader2=[[ជួន លីកភ័យ]]|party2=[[គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ (ថៃ)|ប្រជាធិបតេយ្យ]]|election2=២៨ ឧសភា ២០១៩|leader3_type=[[អនុប្រធានរដ្ឋសភាថៃ|អនុប្រធានរដ្ឋសភា]] និង <br>[[បញ្ជីរាយនាមប្រធានព្រឹទ្ធសភាថៃ|ប្រធានព្រឹទ្ធសភា]]|leader3=[[ពរពេជ្រ វិជិតជលជ័យ]]|party3=[[អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ|ឯករាជ្យ]]|election3=២៤ ឧសភា ២០១៩|leader4_type=[[មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង (ថៃ)|មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង]]|leader4=[[ជលណាន់ ស៊ីកែវ]]|party4=[[គណបក្សផឿថៃ|ផឿថៃ]]|election4=|members=៧៥០ (សមាជិកសភា៥០០ នាក់, សមាជិកព្រឹទ្ធសភា២៥០ នាក់)|house1=[[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|សភាតំណាងរាស្រ្ត]]|house2=[[ព្រឹទ្ធសភាថៃ|ព្រឹទ្ធសភា]]|structure1=25th Thailand House of Representatives composition.svg|structure1_res=270px|political_groups1='''រដ្ឋាភិបាល (247)''' *{{colorbox|#4061A6}} [[គណបក្សផ្លាំងប្រជារដ្ឋ|ផ្លាំងប្រជារដ្ឋ]] (៩៤) *{{colorbox|#2A3883}} [[គណបក្សភូមិចៃថៃ|ភូមិចៃថៃ]] (៥៩) *{{colorbox|#00A1F1}} [[គណបក្សប្រជាធិប័ត្យ|ប្រជាធិប័ត្យ]] (៥១) *{{colorbox|#FC0FC0}} [[គណបក្សជាតិថៃពឌ្ឍនា|ជាតិថៃពឌ្ឍនា]] (១២) *{{colorbox|#6e2ffe}} សេដ្ឋកិច្ចថ្មី (៦) *{{colorbox|{{party color|Action Coalition for Thailand Party}}}} [[គណបក្សសម្ព័ន្ធសកម្មភាព]] (៥) *{{colorbox|#20b44b}} [[គណបក្សអំណាចក្នុងស្រុកថៃ]] (៥) *{{colorbox|{{party color|Chart Pattana Party}}}} [[គណបក្សជាតិពឌ្ឍនា (ឆ្នាំ២០០៧)|ជាតិពឌ្ឍនា]] (៤) *{{colorbox|#93c73e}} [[គណបក្សអភិរក្សព្រៃឈើថៃ|អភិរក្សព្រៃឈើ]] (២) *{{colorbox|#00A1F1}} ផ្សេងៗ (៩) '''ប្រឆាំង (២០៩)''' *{{colorbox|#DA3731}} [[គណបក្សផឿថៃ|ផឿថៃ]] (១៣១) *{{colorbox|#F47933}} [[គណបក្សទៅមុខ|ទៅមុខ]] (៥២) *{{colorbox|#D8B720}} [[គណបក្សសេរីនិយមថៃ|សេរីនិយម]] (១០) *{{colorbox|#ba810d}} ប្រជាជាតិ (៧) *{{colorbox|#bdbfc1}} ផឿជាតិ (6) *{{colorbox|#bdbfc1}} ផ្លាំងពួងឆុនថៃ (១) *{{colorbox|deepskyblue}} [[គណបក្សថៃស៊ីវិល័យ]] (១) '''Independent (18)''' * {{colorbox|#f0e68c}} គណបក្ស​សេដ្ឋកិច្ច​ថៃ (១៨) '''ទំនេរ (២៥)''' *{{colorbox|#ffffff}} ទំនេរ (២៥)|structure2=Thailand Parliament 2019 (V2).svg|structure2_res=270px|political_groups2={{colorbox|black}} តែងតាំង (២៥០)|last_election1=[[ការបោះឆ្នោត​ថៃទូទៅឆ្នាំ ២០១៩|២៤ មីនា ២០១៩]]|next_election1=TBD|last_election2=គ្មាន (ត្រូវបានតែងតាំង)|next_election2=TBD|session_room=File:Thai parliament.jpg|meeting_place=[[សប្បាយៈ-សភាស្ថាន]]|website=[https://web.parliament.go.th/view/7/nationalassembly/TH-TH?lp=1 parliament.go.th]}} '''សភាជាតិថៃ''' (Abrv: NAT; {{Lang-th|รัฐสภา}}, {{RTGS|''Ratthasapha''}}, {{IPA-th|rát.tʰā.sā.pʰāː|pron}})គឺជាស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិទ្វេភាគីរបស់រដ្ឋាភិបាល[[ជនជាតិថៃ|ថៃ]]។ វាប្រជុំនៅ សព្ពយ៉ា- សបសាថាន ខណ្ឌឌុសិត ទីក្រុងបាងកក។ រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ 1932 បន្ទាប់ពីមានការអនុម័ត [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូង]] របស់ប្រទេសថៃ ដែលបានប្រែក្លាយប្រទេសថៃពី [[របបរាជានិយមដាច់ខាត|របបរាជាធិបតេយ្យផ្តាច់]] ការទៅជា [[របបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ|រាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ]] ។ ក្នុងអំឡុង [[វិបត្តិនយោបាយថៃឆ្នាំ ២០១៣-២០១៤|វិបត្តិនយោបាយឆ្នាំ 2013]] [[សភាតំណាងរាស្រ្ត (ប្រទេសថៃ)|សភាតំណាងរាស្រ្ត]] ត្រូវបានរំលាយដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី [[យិងលក្សណ៍ ជិនវ័ត្រ]] ដែលបានអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី 2 ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2014 រហូតដល់វាត្រូវបានទុកជាមោឃៈដោយ [[តុលាការធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|តុលាការធម្មនុញ្ញ]] ។ បន្ទាប់​ពី [[រដ្ឋប្រហារថៃឆ្នាំ ២០១៤|''​រដ្ឋប្រហារ'' ​ឆ្នាំ 2014]] រដ្ឋសភា​ត្រូវ​បាន​ជំនួស​ដោយ​សភា [[សភានីតិបញ្ញត្តិជាតិថៃ (២០១៤)|នីតិបញ្ញត្តិ​ជាតិ]] ​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​យោធា​ដោយ​ឯកបក្ស​តាម [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញបណ្តោះអាសន្ននៃប្រទេសថៃឆ្នាំ 2014|​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ឆ្នាំ ២០១៤]] ។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសឱ្យប្រើ [[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ|រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ 2017]] ក្នុងខែមេសាឆ្នាំ 2017 រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងឡើងវិញប៉ុន្តែរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានអនុញ្ញាតឱ្យសភានីតិបញ្ញត្តិជាតិយោធារក្សាជាបណ្តោះអាសន្នរហូតដល់រដ្ឋសភាត្រូវបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពី [[ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019 របស់ប្រទេសថៃ|ការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ 2019]] ។ [[ឯកសារ:Abhisit_in_the_Thai_House_of_Representatives.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល| [[នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ|នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី]] [[អភិសិទ្ធិ វេជ្ជាជីវៈ|​អភិសិទ្ធិ វេជ្ចាជីវ៉ា]] និង [[គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃ|​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី]] [[សំណួររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី|​ឆ្លើយ​សំណួរ]] ​ក្នុង [[សភាតំណាងរាស្រ្តថៃ|​សភា​តំណាង]] ។]] == ឯកសារយោង == 96fxpjhxpws2l2drzxlgkfaj389xssk 0 47446 281727 281688 2022-07-23T16:05:43Z EmausBot 3866 រ៉ូបូ៖ ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[ហ្គោគូរ្យ៉ូ]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ហ្គោគូរ្យ៉ូ]] k91j4h5m2yn55z1eetfp81709x4fpy0 0 47448 281726 281692 2022-07-23T16:05:32Z EmausBot 3866 រ៉ូបូ៖ ជួសជុលការបញ្ជួនបន្តទ្វេដងទៅ [[ស៊ីលឡា]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[ស៊ីលឡា]] ck8ul4r0rh6wl2ouihfefgots1grpl2 0 47452 281719 281706 2022-07-23T14:31:58Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[វិហារអ៊ីស្លាម អាល់សឺកាល់]] ទៅ [[វិហារឥស្លាមអាល់សឺកាល់]] wikitext text/x-wiki   '''វិហារឥស្លាម អាល់សឺកាល់ គឺជាវិហារអ៊ីស្លាម''' ដ៏សំខាន់នៅក្នុង [[ភ្នំពេញ|ទីក្រុងភ្នំពេញ]] រាជធានីនៃ [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ វាជាអំណោយពីគ្រួសារ អាល់សឺកាល់ [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|ប្រទេសអារ៉ាប់រួម]] ហើយបានបើកនៅឆ្នាំ ១៩៦៨ ។ វា​ស្ថិត​នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​ទីប្រជុំជន ក្បែរ [[បឹងកក់|​បឹង​កក់]]។ វិហារថ្មីមួយដែលជាអំណោយរបស់ [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|អារ៉ាប់រួម]], បានជំនួសវិហារអ៊ីស្លាមដើម វាបានបើកនៅក្នុង ២០១៤ ។ [[ឯកសារ:Al-Serkal-2015-1.JPG|រូបភាពតូច|វិហារឥស្លាម អាល់សឺកាល់]] == ឯកសារយោង == <gallery> ឯកសារ:Al-Serkal-2015-15.JPG|វិហារឥស្លាមដូចឃើញពីផ្លូវ ឯកសារ:Al-Serkal-2015-16.JPG|អណ្ដូង​មួយ​ដែល​ឃើញ​ពី​ផ្លូវ​មួយ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ឯកសារ:Cambodia '08 - 010 - Phnom Penh - Mosque at lakeside.jpg|វិហារ​ឥស្លាម​បុរាណ​ត្រូវ​បាន​គេ​វាយ​កម្ទេច​ចោល​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១២ </gallery> tlgpaszh71tqt17tow1lzxo4i5ev0fb 281729 281719 2022-07-24T01:09:58Z 170.84.51.33 https://static.wikia.nocookie.net/scratchpad-iii/images/c/c8/Big_dog_and_little_dog.png/revision/latest?cb=20220413204136&format=original wikitext text/x-wiki   '''វិហារឥស្លាម អាល់សឺកាល់ គឺជាវិហារអ៊ីស្លាម''' ដ៏សំខាន់នៅក្នុង [[ភ្នំពេញ|ទីក្រុងភ្នំពេញ]] រាជធានីនៃ [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។ វាជាអំណោយពីគ្រួសារ អាល់សឺកាល់ [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|ប្រទេសអារ៉ាប់រួម]] ហើយបានបើកនៅ[[ឆ្នាំ ១៩៦៨]] ។ វា​ស្ថិត​នៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​នៃ​ទីប្រជុំជន ក្បែរ [[បឹងកក់|​បឹង​កក់]]។ វិហារថ្មីមួយដែលជាអំណោយរបស់ [[អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម|អារ៉ាប់រួម]], បានជំនួសវិហារអ៊ីស្លាមដើម វាបានបើកនៅក្នុង ២០១៤ ។ [[ឯកសារ:Al-Serkal-2015-1.JPG|រូបភាពតូច|វិហារឥស្លាម អាល់សឺកាល់]] == ឯកសារយោង == <gallery> ឯកសារ:Al-Serkal-2015-15.JPG|វិហារឥស្លាមដូចឃើញពីផ្លូវ ឯកសារ:Al-Serkal-2015-16.JPG|អណ្ដូង​មួយ​ដែល​ឃើញ​ពី​ផ្លូវ​មួយ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ឯកសារ:Cambodia '08 - 010 - Phnom Penh - Mosque at lakeside.jpg|វិហារ​ឥស្លាម​បុរាណ​ត្រូវ​បាន​គេ​វាយ​កម្ទេច​ចោល​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១២ </gallery> biaxbn4jn9uc7bs6jgv7dheisdno6uu 0 47453 281710 2022-07-23T14:08:51Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[មឿង បាំងឃ្លាំង]] ទៅ [[មឿងបាំងខ្លាំង]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[មឿងបាំងខ្លាំង]] dttxdyeab4t8vynxon3lkbzxje92v65 0 47454 281712 2022-07-23T14:09:00Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[មឿងបាំងខ្លាំង]] ទៅ [[មឿងបាងខ្លាំង]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[មឿងបាងខ្លាំង]] 7lmv9rb6a1elt2alc75g16ks24ceusp 0 47455 281715 2022-07-23T14:11:19Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[រដ្ឋសភា (ប្រទេសថៃ)]] ទៅ [[រដ្ឋសភាថៃ]]: Literal translate from thai name wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[រដ្ឋសភាថៃ]] 4sybt386j5rzbl10vw4f0vx6h1z6q4b 0 47456 281718 2022-07-23T14:31:57Z Chhen Pisey 32423 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1084416749|Po Klong Garai]]" wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | title = អ្នកគ្រប់គ្រង បណ្ឌុរង្គ | image = Angkor Thom Bayon 57.jpg | caption = រូបភាពនៃ [[ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] នៅប្រាសាទ [[បាយ័ន]] ។ | succession = [[King of Champa|អ្នកគ្រប់គ្រងនៃបណ្ឌុរង្គ]] | reign = ១១៦៧ - ១២០៥ | predecessor = [[ពោ ស៊ុលខា]] | successor = មុខរបរខ្មែរ | birth_date = ១១៥១ | birth_place = ពាលី ឆាក់លីង, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | death_date = ១២០៥ | death_place = បាំង ហាង៉ូ, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | burial_place = [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | spouse = ? | issue = ? | full name = ចាទល | regnal name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | house = [[File:ROCN Duty Ship Pennant.svg|23px]] [[Phan Rang–Tháp Chàm|Panduranga]] | father = អន ប៉ាសា | mother = មុក ឆាក់លីង | religion = ព្រហ្មញ្ញសាសនា }} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description matches Wikidata]] <span></span><templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' (១១៥១ - ១២០៥) គឺជាស្តេចនៃ [[ចាម្ប៉ា|នគរចម្ប៉ា]] នៃ [[ផាន់រាំង-ថាប់ចាម|បណ្ឌុរង្គ]] ។ <ref>In what is now [[Phan Rang]] in southern [[Vietnam]]</ref> == ឈ្មោះ == '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' ជា [[ឋានន្តរសក្ដិរាជវង្សនិងអភិជន|​ព្រះរាជ​ឋានៈ]] ​មិនមែន [[នាម|​ព្រះនាម]] ​ទេ​។ យោងទៅតាមរឿងព្រេងគាត់បានមកពីប្រភេទដ៏ពេញនិយមដែលមានឈ្មោះ '''ចាទល''' ។ គោរមងារ​របស់ ''​ព្រះអង្គ ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា'' មាន​ន័យ​ថា "ស្ដេច​នាគ" ឬ "ស្ដេច​នាគ​នៃ[[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិ​ចារ៉ាយ]] " ជា [[ភាសាចាម្ប៍|​ភាសា​ចាម]] ។ វារួមបញ្ចូលទាំង "ពោ" គឺជា [[ព្រះមហាក្សត្រ|ស្តេច]] "ក្លោង" គឺជា [[នាគ]] និង "យ៉ារ៉ា" គឺជា [[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិចារ៉ាយ]] ។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា គ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ ១១៦៧ រហូតដល់គាត់ស្លាប់ ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាបានសាងសង់ទំនប់ទឹក និងទំនប់ជាច្រើន។ ទ្រង់​ប្រហែល​ជា​មនុស្ស​ដូច​គ្នា​នឹង​ស្ដេច[[ចាម្ប៉ា|ចម្ប៉ា]] គឺ [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|​ព្រះបាទ​ជ័យ​ឥន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​៤]] ។ ព្រះ​អង្គ​ត្រូវ​បាន​គេ​បូជា​នៅ​ប្រាសាទ [[ប្រាសាទ Po Klong Garai|ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] ដែល​សាង​សង់​ដោយ​ស្ដេច​ចម្ប៉ា [[ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣|ជ័យសីហៈវរ្ម័នទី៣]] (ចេ ម៉ាន់)។ == សូម​មើល​ផង​ដែរ == * [[សមរភូមិទន្លេសាប]] * [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន ៤]] == ឯកសារយោង == 7604c7qdts5ueh8vtt6f1r1v5einhol 281721 281718 2022-07-23T14:32:15Z Chhen Pisey 32423 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1084416749|Po Klong Garai]]" wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | title = អ្នកគ្រប់គ្រង បណ្ឌុរង្គ | image = Angkor Thom Bayon 57.jpg | caption = រូបភាពនៃ [[ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] នៅប្រាសាទ [[បាយ័ន]] ។ | succession = [[King of Champa|អ្នកគ្រប់គ្រងនៃបណ្ឌុរង្គ]] | reign = ១១៦៧ - ១២០៥ | predecessor = [[ពោ ស៊ុលខា]] | successor = មុខរបរខ្មែរ | birth_date = ១១៥១ | birth_place = ពាលី ឆាក់លីង, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | death_date = ១២០៥ | death_place = បាំង ហាង៉ូ, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | burial_place = [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | spouse = ? | issue = ? | full name = ចាទល | regnal name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | house = [[File:ROCN Duty Ship Pennant.svg|23px]] [[Phan Rang–Tháp Chàm|Panduranga]] | father = អន ប៉ាសា | mother = មុក ឆាក់លីង | religion = ព្រហ្មញ្ញសាសនា }} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description matches Wikidata]] <span>មក </span><templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' (១១៥១ - ១២០៥) គឺជាស្តេចនៃ [[ចាម្ប៉ា|នគរចម្ប៉ា]] នៃ [[ផាន់រាំង-ថាប់ចាម|បណ្ឌុរង្គ]] ។ <ref>In what is now [[Phan Rang]] in southern [[Vietnam]]</ref> == ឈ្មោះ == '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' ជា [[ឋានន្តរសក្ដិរាជវង្សនិងអភិជន|​ព្រះរាជ​ឋានៈ]] ​មិនមែន [[នាម|​ព្រះនាម]] ​ទេ​។ យោងទៅតាមរឿងព្រេងគាត់បានមកពីប្រភេទដ៏ពេញនិយមដែលមានឈ្មោះ '''ចាទល''' ។ គោរមងារ​របស់ ''​ព្រះអង្គ ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា'' មាន​ន័យ​ថា "ស្ដេច​នាគ" ឬ "ស្ដេច​នាគ​នៃ[[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិ​ចារ៉ាយ]] " ជា [[ភាសាចាម្ប៍|​ភាសា​ចាម]] ។ វារួមបញ្ចូលទាំង "ពោ" គឺជា [[ព្រះមហាក្សត្រ|ស្តេច]] "ក្លោង" គឺជា [[នាគ]] និង "យ៉ារ៉ា" គឺជា [[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិចារ៉ាយ]] ។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា គ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ ១១៦៧ រហូតដល់គាត់ស្លាប់ ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាបានសាងសង់ទំនប់ទឹក និងទំនប់ជាច្រើន។ ទ្រង់​ប្រហែល​ជា​មនុស្ស​ដូច​គ្នា​នឹង​ស្ដេច[[ចាម្ប៉ា|ចម្ប៉ា]] គឺ [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|​ព្រះបាទ​ជ័យ​ឥន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​៤]] ។ ព្រះ​អង្គ​ត្រូវ​បាន​គេ​បូជា​នៅ​ប្រាសាទ [[ប្រាសាទ Po Klong Garai|ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] ដែល​សាង​សង់​ដោយ​ស្ដេច​ចម្ប៉ា [[ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣|ជ័យសីហៈវរ្ម័នទី៣]] (ចេ ម៉ាន់)។ == សូម​មើល​ផង​ដែរ == * [[សមរភូមិទន្លេសាប]] * [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន ៤]] == ឯកសារយោង == rt123cm77cq7y89i63maws2255fo65o 281722 281721 2022-07-23T14:33:29Z Chhen Pisey 32423 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | title = អ្នកគ្រប់គ្រង បណ្ឌុរង្គ | image = Angkor Thom Bayon 57.jpg | caption = រូបភាពនៃ [[ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] នៅប្រាសាទ [[បាយ័ន]] ។ | succession = [[King of Champa|អ្នកគ្រប់គ្រងនៃបណ្ឌុរង្គ]] | reign = ១១៦៧ - ១២០៥ | predecessor = [[ពោ ស៊ុលខា]] | successor = មុខរបរខ្មែរ | birth_date = ១១៥១ | birth_place = ពាលី ឆាក់លីង, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | death_date = ១២០៥ | death_place = បាំង ហាង៉ូ, [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | burial_place = [[Phan Rang–Tháp Chàm|បណ្ឌុរង្គ]] | spouse = ? | issue = ? | full name = ចាទល | regnal name = ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា | house = [[File:ROCN Duty Ship Pennant.svg|23px]] [[Phan Rang–Tháp Chàm|Panduranga]] | father = អន ប៉ាសា | mother = មុក ឆាក់លីង | religion = ព្រហ្មញ្ញសាសនា }} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description matches Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' (១១៥១ - ១២០៥) គឺជាស្តេចនៃ [[ចាម្ប៉ា|នគរចម្ប៉ា]] នៃ [[ផាន់រាំង-ថាប់ចាម|បណ្ឌុរង្គ]] ។ <ref>In what is now [[Phan Rang]] in southern [[Vietnam]]</ref> == ឈ្មោះ == '''ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា''' ជា [[ឋានន្តរសក្ដិរាជវង្សនិងអភិជន|​ព្រះរាជ​ឋានៈ]] ​មិនមែន [[នាម|​ព្រះនាម]] ​ទេ​។ យោងទៅតាមរឿងព្រេងគាត់បានមកពីប្រភេទដ៏ពេញនិយមដែលមានឈ្មោះ '''ចាទល''' ។ គោរមងារ​របស់ ''​ព្រះអង្គ ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា'' មាន​ន័យ​ថា "ស្ដេច​នាគ" ឬ "ស្ដេច​នាគ​នៃ[[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិ​ចារ៉ាយ]] " ជា [[ភាសាចាម្ប៍|​ភាសា​ចាម]] ។ វារួមបញ្ចូលទាំង "ពោ" គឺជា [[ព្រះមហាក្សត្រ|ស្តេច]] "ក្លោង" គឺជា [[នាគ]] និង "យ៉ារ៉ា" គឺជា [[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ជនជាតិចារ៉ាយ]] ។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា គ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ ១១៦៧ រហូតដល់គាត់ស្លាប់ ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាបានសាងសង់ទំនប់ទឹក និងទំនប់ជាច្រើន។ ទ្រង់​ប្រហែល​ជា​មនុស្ស​ដូច​គ្នា​នឹង​ស្ដេច[[ចាម្ប៉ា|ចម្ប៉ា]] គឺ [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|​ព្រះបាទ​ជ័យ​ឥន្ទ្រវរ្ម័ន​ទី​៤]] ។ ព្រះ​អង្គ​ត្រូវ​បាន​គេ​បូជា​នៅ​ប្រាសាទ [[ប្រាសាទ Po Klong Garai|ពោ ក្លោងយ៉ារ៉ា]] ដែល​សាង​សង់​ដោយ​ស្ដេច​ចម្ប៉ា [[ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣|ជ័យសីហៈវរ្ម័នទី៣]] (ចេ ម៉ាន់)។ == សូម​មើល​ផង​ដែរ == * [[សមរភូមិទន្លេសាប]] * [[ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន IV|ជ័យឥន្ទ្រវរ្ម័ន ៤]] == ឯកសារយោង == qsbw0sf3f8mx1zftvupydsn86lxvsnn 0 47457 281720 2022-07-23T14:31:58Z Tiamichaelnuksu1994 26855 Tiamichaelnuksu1994 បានប្ដូរទីតាំង ទំព័រ [[វិហារអ៊ីស្លាម អាល់សឺកាល់]] ទៅ [[វិហារឥស្លាមអាល់សឺកាល់]] wikitext text/x-wiki #បញ្ជូនបន្ត [[វិហារឥស្លាមអាល់សឺកាល់]] mknkfc4a5zbk88e6hhs11m8zi0vc18f 0 47458 281739 2022-07-24T07:58:03Z Chhen Pisey 32423 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1093479782|Culture of Cambodia]]" wikitext text/x-wiki [[ឯកសារ:Royal_Ballet_Camboda_Apsara_Mera.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|300x300ភីកសែល| [[របាំព្រះរាជទ្រព្យ|របាំព្រះរាជទ្រព្យកម្ពុជា]] ។ <ref>[https://www.explorient.com/blog-indian-cultural-influences-seen-in-south-east-asia-today/ The Influence of Indian Culture on Khmer superstructure] </ref>]] ពេញមួយប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរលង់របស់ [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] សាសនាគឺជាប្រភពដ៏សំខាន់នៃវប្បធម៌បំផុសគំនិត។ ជាង ៣ សហស្សវត្សរ៍ ប្រជាជនកម្ពុជាបានបង្កើតនូវប្រព័ន្ធវប្បធម៌ និងជំនឿរបស់ [[ជនជាតិខ្មែរ|កម្ពុជា]] ដ៏ពិសេសមួយ ពីភាពស៊ីសង្វាក់គ្នានៃ [[វិញ្ញាណនិយម|ជំនឿ]] [[សំយោគនិយម|សាសនា]] របស់ជនជាតិដើមភាគតិច និងសាសនាឥណ្ឌានៃ [[ព្រះពុទ្ធសាសនា]] និង [[ហិណ្ឌូសាសនា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]] ។ វប្បធម៌ និងអរិយធម៌ឥណ្ឌា រួមទាំងភាសា និងសិល្បៈរបស់វា បានទៅដល់ [[អាស៊ីអាគ្នេយ៍|អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក]] ប្រហែលសតវត្សទី ១ នៃគ.ស។ ជាទូទៅគេជឿថាឈ្មួញសមុទ្របាននាំយកទំនៀមទម្លាប់ និងវប្បធម៌ឥណ្ឌាទៅកាន់កំពង់ផែតាម [[ថៃ|ឈូងសមុទ្រថៃ]] និងប៉ាស៊ីហ្វិក តាមផ្លូវដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយ [[ចិន|ប្រទេសចិន]] ។ [[ហ៊្វូណន|អាណាចក្រនរគភ្នំ]] ប្រហែលជារដ្ឋកម្ពុជាដំបូងគេដែលបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីការហូរចូលនៃគំនិតឥណ្ឌានេះ។ ក៏​មាន​ឥទ្ធិពល​អាណានិគម​បារាំង​ដែរ។ == ប្រវត្តិសាស្ត្រ == [[ឯកសារ:Angkor_Wat.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|250x250ភីកសែល| [[ប្រាសាទអង្គរវត្ត]] ដែលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌដ៏ល្បីរបស់កម្ពុជា។]] សម័យរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅចន្លោះសតវត្សទី៩ និងទី១៤ ក្នុងកំឡុង [[ក្រុងអង្គរ|សម័យអង្គរ]] ដែលពេលនោះជាអាណាចក្រដ៏មានអំណាច និងវិបុលភាពដែលរីកចំរើន និងគ្របដណ្តប់ស្ទើរតែទាំងអស់នៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក។ សម័យអង្គរនៅទីបំផុតបានដួលរលំបន្ទាប់ពីការទំនាស់ផ្ទៃក្នុងជាច្រើនរវាងរាជវង្ស និងសង្រ្គាមឥតឈប់ឈរជាមួយប្រទេសជិតខាងដែលមានអំណាចកាន់តែខ្លាំង ជាពិសេស សៀម និង [[អណ្ណាម|ដាយវៀត]] ។ ប្រាសាទជាច្រើនពីសម័យកាលនេះ ដូចជាប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទអង្គរវត្តនៅតែមានរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ដែលនៅរាយប៉ាយពាសពេញប្រទេសថៃ កម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម ដើម្បីរំលឹកដល់ភាពអស្ចារ្យនៃសិល្បៈ និងវប្បធម៌ខ្មែរ។ ភាពអស្ចារ្យដែលមិនអាចប្រៀបផ្ទឹមបានរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងវិស័យសិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្ម តន្ត្រី និងរបាំក្នុងអំឡុងពេលនេះ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងទៅលើបណ្តាប្រទេសជិតខាងជាច្រើន គឺប្រទេសថៃ និងឡាវ។ ឥទ្ធិពលនៃវប្បធម៌អង្គរនៅតែអាចឃើញសព្វថ្ងៃនេះនៅក្នុងប្រទេសទាំងនោះ ដោយសារពួកគេចែករំលែកលក្ខណៈជិតស្និទ្ធជាច្រើនជាមួយប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។ == ស្ថាបត្យកម្ម និងលំនៅដ្ឋាន == [[ឯកសារ:Cambo_141.jpg|រូបភាពតូច|250x250ភីកសែល| [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ផ្ទះខ្មែរនៅជនបទ]]]] [[ស្ថាបត្យករ]] និង [[ជាងចម្លាក់]] សម័យអង្គរបានបង្កើតប្រាសាទដែលគូសផែនទីពិភពលោហធាតុដោយថ្ម។ ការតុបតែងរបស់ខ្មែរទាក់ទាញការបំផុសគំនិតពីសាសនា ហើយសត្វទេវកថាមកពី [[ហិណ្ឌូសាសនា|ព្រហ្មញ្ញសាសនា]] និង [[ព្រះពុទ្ធសាសនា|ពុទ្ធសាសនា]] ត្រូវបានឆ្លាក់នៅលើជញ្ជាំងនៃប្រាសាទ។ ប្រាសាទនានាត្រូវបានសាងសង់ឡើងស្របតាមច្បាប់នៃ [[ស្ថាបត្យករខ្មែរ|ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរបុរាណ]] ដែលកំណត់ប្លង់ប្រាសាទជាមូលដ្ឋានរួមមានទីសក្ការៈកណ្តាល ទីធ្លា កំពែងព័ទ្ធជុំវិញ និងកសិណ។ គំនូរខ្មែរប្រើរូបសត្វជាច្រើនពីទេវកថាពុទ្ធសាសនា និងហិណ្ឌូ ដូចជា [[ព្រះបរមរាជវាំង]] នៅ [[ភ្នំពេញ|ទីក្រុងភ្នំពេញ]] ប្រើគំនូរដូចជា [[គ្រុឌ]] ដែលជាសត្វស្លាបទេវកថាក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ ស្ថាបត្យកម្មនៃប្រទេសកម្ពុជាបានអភិវឌ្ឍជាដំណាក់កាលក្រោម [[អាណាចក្រខ្មែរ]] ពីសតវត្សទី ៩ ដល់សតវត្សទី ១៥ ដែលត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងអគារជាច្រើននៃ [[ក្រុងអង្គរ|ប្រាសាទអង្គរ]] ។ សំណល់នៃស្ថាបត្យកម្មលោកិយពីសម័យនេះគឺកម្រណាស់ ព្រោះមានតែអគារសាសនាប៉ុណ្ណោះដែលធ្វើពីថ្ម។ ស្ថាបត្យកម្មនៃសម័យអង្គរបានប្រើប្រាស់លក្ខណៈរចនាសម្ព័ន្ធជាក់លាក់ និងរចនាបថដែលជាវិធីសាស្រ្តសំខាន់មួយដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននៃប្រាសាទ រួមជាមួយនឹងសិលាចារឹក។ នៅតាមជនបទសម័យបច្ចុប្បន្ននៃប្រទេសកម្ពុជា គ្រួសារអ្នកមានជាធម្មតារស់នៅ [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ក្នុងផ្ទះ]] រាងចតុកោណ ដែលអាចប្រែប្រួលក្នុងទំហំចាប់ពីបួនគុណប្រាំមួយម៉ែត្រទៅប្រាំមួយគុណដប់ម៉ែត្រ។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​សាង​សង់​ពី​ឈើ​ប្រក់​ដំបូល​ប្រក់​ស័ង្កសី និង​ជញ្ជាំង​ធ្វើពី​ឫស្សី​ត្បាញ។ [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ផ្ទះ​ខ្មែរ]] ​ជាធម្មតា​ត្រូវ​លើក​កំពស់​ដល់​ទៅ​៣​ម៉ែត្រ​លើ​បង្គោល​សម្រាប់​ការពារ​ទឹកជំនន់​ប្រចាំឆ្នាំ​។ [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ជណ្ដើរ]] ​ពីរ​ឬ [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|​ជណ្ដើរឈើ]] ​​ផ្តល់​ការ​ចូល​ទៅ​កាន់​ផ្ទះ​។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> ដំបូល​ប្រក់​ស័ង្កសី​ជាន់​លើ​ជញ្ជាំង​ផ្ទះ​ការពារ [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|​ផ្នែក​ខាងក្នុង]] ​ពី​ភ្លៀង។ ជាធម្មតាផ្ទះមួយមានបន្ទប់បីដែលបំបែកដោយភាគថាសធ្វើពីឫស្សីត្បាញ។ បន្ទប់ខាងមុខជាបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវដែលប្រើសម្រាប់ទទួលភ្ញៀវ បន្ទប់បន្ទាប់ជាបន្ទប់គេងឪពុកម្តាយ និងបន្ទប់ទីបីសម្រាប់កូនស្រីមិនទាន់រៀបការ។ កូនប្រុសគេងគ្រប់ទីកន្លែងដែលពួកគេអាចរកកន្លែងទំនេរបាន។ សមាជិក​គ្រួសារ និង​អ្នក​ជិត​ខាង​រួម​គ្នា​សាងសង់​ផ្ទះ ហើយ​ពិធី​រៃអង្គាស​ប្រាក់​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ពេល​សាងសង់​រួច។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> ផ្ទះ​របស់​ជន​ក្រីក្រ​អាច​មាន​តែ​បន្ទប់​ធំ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ។ អាហារត្រូវបានរៀបចំនៅក្នុង [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ផ្ទះបាយ]] ដាច់ដោយឡែកដែលមានទីតាំងនៅជិតផ្ទះ ប៉ុន្តែជាធម្មតានៅពីក្រោយវា។ គ្រឿងបរិក្ខារបង្គន់មានរណ្តៅធម្មតានៅក្នុងដី ដែល [[ផ្ទះខ្មែរជនបទ|ស្ថិតនៅ]] ឆ្ងាយពីផ្ទះ ដែលត្រូវបានគ្របដណ្ដប់នៅពេលបំពេញ។ សត្វចិញ្ចឹមណាមួយត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្រោមផ្ទះ។ ផ្ទះជនជាតិចិន និងវៀតណាម នៅតាមទីប្រជុំជន និងភូមិនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាធម្មតាត្រូវបានសាងសង់ដោយផ្ទាល់នៅលើដី និងមានកម្រាលឥដ្ឋ ស៊ីម៉ងត៍ ឬក្បឿង អាស្រ័យលើស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ម្ចាស់។ លំនៅដ្ឋានក្នុងទីក្រុង និងអគារពាណិជ្ជកម្មអាចធ្វើពីឥដ្ឋ កំបោរ ឬឈើ។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> == សាសនា == [[ឯកសារ:Khmer_Buddhist_Festival.jpg|ធ្វេង|រូបភាពតូច| ពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនៅវត្តអារាមពុទ្ធសាសនា។]] [[ឯកសារ:BuddhistMonk02.jpg|រូបភាពតូច| ដូនជីនៅ [[ប្រាសាទអង្គរវត្ត|អង្គរវត្ត]] ខេត្តសៀមរាប [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|ប្រទេសកម្ពុជា]] ។]] ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា [[ព្រះពុទ្ធសាសនា|​ពុទ្ធសាសនិក]] ​លើសលប់ ដោយ​មាន​ប្រជាជន ៨០% ជា [[ថេរវាទ|​ពុទ្ធសាសនិក​ថេរវាទ]] ១% ជា​គ្រិស្តសាសនិក ហើយ​ប្រជាជន​ភាគច្រើន​ដែល​នៅ​សេសសល់​កាន់ [[ឥស្លាមសាសនា|​សាសនា​ឥស្លាម]] [[អាទិទេព|អទេវនិយម]] ឬ [[វិញ្ញាណនិយម|​និកាយ​និយម]] ។{{Citation needed|date=May 2022}} ព្រះពុទ្ធសាសនាមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យ៉ាងហោចណាស់ក៏នៅសតវត្សទី៥នៃគ.ស។ [[ថេរវាទ|ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ]] គឺជាសាសនារបស់រដ្ឋរបស់ប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីសតវត្សទី ១៣ នៃគ.ស ។ ប្រជាជន​កម្ពុជា​មួយ​ចំនួន​តូច​ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា​ជន​ជាតិ​វៀត​ណាម និង​ចិន [[មហាយាន|​កាន់​ពុទ្ធសាសនា​មហាយាន]] ។ បទបញ្ជាសំខាន់ៗរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនាដែលប្រតិបត្តិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺ [[ធម្មយុត្តិកនិកាយ]] និង [[មហានិកាយ]] ។ [[ឥស្លាមសាសនា|សាសនាឥស្លាម]] គឺជាសាសនារបស់ [[ជនជាតិចាម្ប៍|ជនជាតិចាម]] ភាគច្រើន (ហៅម្យ៉ាងទៀតថា [[ជនជាតិចាម្ប៍|ខ្មែរអ៊ីស្លាម]] ) និងជនជាតិភាគតិច [[ប្រជាជនម៉ាឡេ|ម៉ាឡេ]] នៅ [[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|កម្ពុជា]] ។ យោងតាមលោក [[ពោធិធម៌|ប៊ូ ដ្រាម៉ា]] មានអ្នកកាន់សាសនាឥស្លាមពី ១៥០ ០០០ ទៅ ២០០ ០០០ [[មូស្លីម|នាក់]] នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅចុងឆ្នាំ ១៩៧៥ ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញក្រោម [[ខ្មែរក្រហម|របបខ្មែរក្រហម]] បានបំផ្លាញចំនួនរបស់ពួកគេ ហើយនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ពួកគេប្រហែលជាមិនអាចទទួលបានមកវិញនូវកម្លាំងពីមុនរបស់ពួកគេឡើងវិញទេ។ ជន​ជាតិ​ចាម​ទាំង​អស់​សុទ្ធ​តែ​ជា [[ស៊ុននី|​និកាយ​ស៊ុននី]] ​នៃ​សាលា [[សាហ្វីអ៊ី]] ។ លោក ប៊ូ ដ្រាម៉ា បានបែងចែកចាមឥស្លាមនៅកម្ពុជាទៅជាសាខាប្រពៃណី និងសាខាគ្រិស្តអូស្សូដក់។ [[គ្រិស្តសាសនា|សាសនាគ្រឹស្ត]] ត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនារ៉ូម៉ាំងកាតូលិកនៅឆ្នាំ ១៦៦០។ វា​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ចាប់​ផ្តើម​តិច​តួច​ជា​ពិសេស​ក្នុង​ចំណោម​ពុទ្ធសាសនិក។ ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៧២ មាន​គ្រិស្តបរិស័ទ​ប្រហែល ២ ម៉ឺន​នាក់​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា [[ព្រះសហគមន៍កាតូលិក|​គ្រិស្ត​សាសនា​រ៉ូម៉ាំង]] ។ យោងតាមស្ថិតិរបស់ [[សូមមើលបរិសុទ្ធ|បុរីវ៉ាទីកង់]] នៅឆ្នាំ ១៩៥៣ សមាជិកនៃសាសនាចក្ររ៉ូម៉ាំងកាតូលិកនៅកម្ពុជាមានចំនួន ១២០ ០០០ នាក់ ដែលធ្វើឱ្យវានៅពេលនោះក្លាយជាសាសនាធំទីពីរនៅក្នុងប្រទេស។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> នៅខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧០ មុនពេលធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ ការប៉ាន់ប្រមាណបង្ហាញថា កាតូលិកប្រហែល ៥០ ០០០ នាក់ជាជនជាតិវៀតណាម។ អ្នកកាន់សាសនាកាតូលិកជាច្រើននាក់ដែលនៅសេសសល់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ១៩៧២ គឺជាជនជាតិអឺរ៉ុប ដែលភាគច្រើនជាជនជាតិបារាំង។ សកម្មភាពផ្សព្វផ្សាយសាសនាប្រូតេស្តង់អាមេរិកបានកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសក្នុងចំណោមកុលសម្ព័ន្ធភ្នំមួយចំនួន និងក្នុងចំណោមជនជាតិចាម បន្ទាប់ពីការបង្កើតសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។ ជំរឿនឆ្នាំ ១៩៦២ ដែលបានរាយការណ៍ថាមាន [[ប្រូតេស្តង់]] ចំនួន ២ ០០០ នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅតែជាស្ថិតិថ្មីបំផុតសម្រាប់ក្រុមនេះ។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> អ្នកសង្កេតការណ៍បានរាយការណ៍ថានៅឆ្នាំ ១៩៨០ មានជនជាតិខ្មែរគ្រិស្តដែលបានចុះឈ្មោះច្រើនជាងក្នុងចំណោមជនភៀសខ្លួននៅក្នុងជំរុំក្នុងប្រទេសថៃជាងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទាំងអស់មុនឆ្នាំ ១៩៧០ ។ កៀវណាន់ កត់សម្គាល់ថា រហូតដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៨០ បម្រើការប្រូតេស្តង់ប្រចាំសប្តាហ៍ចំនួន ៥ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញដោយគ្រូគង្វាលខ្មែរ ប៉ុន្តែពួកគេត្រូវបានកាត់បន្ថយមកត្រឹមសេវាប្រចាំសប្តាហ៍តែមួយបន្ទាប់ពីការបៀតបៀនរបស់ប៉ូលីស។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> មាន​អ្នក​កាន់​សាសនា​កាតូលិក​ប្រមាណ ២១.៣០០​នាក់​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​តំណាង​ឲ្យ​តែ ០,១៥% នៃ​ចំនួន​ប្រជាជន​សរុប។ គ្មាន​ភូមិភាគ​ទេ ប៉ុន្តែ​មាន​ដែន​សមត្ថកិច្ច​ចំនួន​បី គឺ [[អរិយសាវក|​ភូមិភាគ]] ​មួយ និង [[ភូមិភាគ|​ភូមិភាគ]] ​ពីរ។ ក្រុមកុលសម្ព័ន្ធតំបន់ខ្ពង់រាប ដែលភាគច្រើនមានប្រព័ន្ធសាសនាក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ ប្រហែលជាមានចំនួនតិចជាង ១០០ ០០០ នាក់។ [[ខ្មែរលើ]] ត្រូវបានពិពណ៌នាយ៉ាងធូររលុងថាជា [[វិញ្ញាណនិយម|ពួកបិសាច]] ប៉ុន្តែក្រុមកុលសម្ព័ន្ធភាគច្រើនមានព្រលឹងខ្មោចក្នុងស្រុករៀងៗខ្លួន។ ជាទូទៅពួកគេឃើញពិភពលោករបស់ពួកគេពោរពេញដោយវិញ្ញាណដែលមើលមិនឃើញផ្សេងៗ (ជារឿយៗហៅថាយ៉ាង) ខ្លះសប្បុរស ខ្លះទៀតអាក្រក់។ ពួកគេភ្ជាប់វិញ្ញាណជាមួយនឹងស្រូវ ដី ទឹក ភ្លើង ថ្ម ផ្លូវជាដើម។ អាបធ្មប់ ឬ​អ្នក​ជំនាញ​ក្នុង​ភូមិ​នីមួយៗ​ទាក់ទង​វិញ្ញាណ​ទាំង​នេះ ហើយ​ចេញវេជ្ជបញ្ជា​វិធី​ដើម្បី​សម្រាល​ទុក្ខ​ពួក​គេ។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> ក្នុង​ពេល​មាន​វិបត្តិ ឬ​ការ​ប្រែប្រួល ការ​បូជា​សត្វ​អាច​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​ដើម្បី​រំសាយ​កំហឹង​របស់​វិញ្ញាណ។ ជារឿយៗជំងឺត្រូវបានគេជឿថាបណ្តាលមកពីវិញ្ញាណអាក្រក់ឬអាបធ្មប់។ កុលសម្ព័ន្ធ​ខ្លះ​មាន​ថ្នាំ​ពិសេស​ជា​បុរស ឬ​ [[សាម៉ាន់|សាម៉ាន]] ​ដែល​ព្យាបាល​ជំងឺ។ ក្រៅ​ពី​ជំនឿ​លើ​វិញ្ញាណ អ្នក​ភូមិ​ក៏​ជឿ​លើ​ការ​ហាមប្រាម​លើ​វត្ថុ ឬ​ការ​ប្រតិបត្តិ​ជា​ច្រើន។ ក្នុង​ចំណោម​ខ្មែរ​លើ ក្រុម [[E De មនុស្ស|រ៉ាដ]] និង [[ជនជាតិចារាយ(ខ្មែរលើ)|ចារ៉ាយ]] មាន​ឋានានុក្រម​ដែល​បាន​អភិវឌ្ឍ​យ៉ាង​ល្អ​ដោយ​មាន​អ្នក​គ្រប់គ្រង​កំពូល​នៅ​ក្បាល។ <ref name="country">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Housing". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. {{PD-notice}}</ref> == ការរស់នៅ == [[ឯកសារ:Pchum_Ben_Khmer.png|រូបភាពតូច|200x200ភីកសែល| [[បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ]] ហៅម្យ៉ាងទៀតថា «បុណ្យដូនតា»។]] === ពិធីកំណើតនិងមរណភាព === កំណើតនៃកូនគឺជាព្រឹត្តិការណ៍រីករាយសម្រាប់គ្រួសារ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី តាមជំនឿប្រពៃណី ការបង្ខាំង និងការសម្រាលកូនធ្វើឱ្យគ្រួសារ និងជាពិសេសម្តាយ និងកូនត្រូវរងគ្រោះថ្នាក់ពីពិភពវិញ្ញាណ។ ស្ត្រី​ម្នាក់​ដែល​ស្លាប់​ពេល​សម្រាល​កូន​ឆ្លង​ទន្លេ ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ត្រូវ​បាន​គេ​ជឿ​ថា​ក្លាយ​ជា​វិញ្ញាណ​អាក្រក់។{{Clarify|reason=ungrammatical|date=June 2015}} នៅក្នុងសង្គមខ្មែរប្រពៃណី ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះគោរពច្បាប់ហាមឃាត់អាហារមួយចំនួន និងជៀសវាងស្ថានភាពមួយចំនួន។ ទំនៀមទំលាប់ទាំងនេះនៅតែអនុវត្តនៅក្នុងជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែវាបានក្លាយទៅជាទន់ខ្សោយនៅក្នុងតំបន់ទីក្រុង។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> ការស្លាប់មិនត្រូវបានគេមើលឃើញជាមួយនឹងការហូរចេញដ៏អស្ចារ្យនៃទុក្ខព្រួយទូទៅចំពោះសង្គមលោកខាងលិច។ វា​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​ការ​បញ្ចប់​នៃ​ជីវិត​មួយ និង​ជា​ការ​ចាប់​ផ្តើ​ម​នៃ​ជីវិត​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​សង្ឃឹម​ថា​នឹង​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​មុន​។ ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរតែងតែបូជាសព ហើយផេះរបស់ពួកវាត្រូវតម្កល់ក្នុងចេតិយក្នុងបរិវេណប្រាសាទ។ សាកសពត្រូវបានបោកគក់ ស្លៀកពាក់ និងដាក់ក្នុងមឈូស ដែលអាចត្រូវបានតុបតែងដោយផ្កា និងជាមួយរូបថតរបស់អ្នកស្លាប់។ ទង់​ពណ៌​ស​ដែល​មាន​រាង​ជា​ប៉ាន ដែល​គេ​ហៅ​ថា "ទង់​ក្រពើ​ពណ៌​ស" នៅ​ខាង​ក្រៅ​ផ្ទះ​បង្ហាញ​ថា​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ក្នុង​ផ្ទះ​នោះ​បាន​ស្លាប់។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> ក្បួនដង្ហែសពមាន [[អាចារយ៉ា|អាចារ្យ]] ព្រះសង្ឃ សមាជិកគ្រួសារ និងអ្នកកាន់មឈូសផ្សេងទៀត អមមឈូសទៅបូជា។ ប្តីប្រពន្ធ និងកូនៗបង្ហាញការកាន់ទុក្ខដោយកោរសក់ និងស្លៀកពាក់ស។ វត្ថុបុរាណដូចជាធ្មេញ ឬបំណែកឆ្អឹងត្រូវបានផ្តល់ដោយជាវត្ថុអ្នករស់រានមានជីវិត ហើយពួកគេត្រូវបានពាក់នៅលើខ្សែកមាសជាគ្រឿងលម្អ។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> === កុមារភាព និងវ័យជំទង់ === [[ឯកសារ:School_kids_jumping_in_Cambodia_(13578591625).jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច| សិស្សសាលាបឋមសិក្សា [[ខេត្តកំពត]] ។]] កុមារកម្ពុជាអាចត្រូវបំបៅកូនរហូតដល់អាយុពី ២ ទៅ ៤ ឆ្នាំ។ រហូតដល់អាយុ ៣ ឬ ៤ ឆ្នាំ កុមារត្រូវបានផ្តល់ការស្រលាញ់ខាងរាងកាយ និងសេរីភាពយ៉ាងច្រើន។ កុមារដែលមានអាយុប្រហែល ៥ ឆ្នាំក៏អាចត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជួយមើលថែទាំប្អូនស្រីតូចៗផងដែរ។ ល្បែងកុមារសង្កត់ធ្ងន់លើសង្គមនិយម ឬជំនាញជាជាងឈ្នះ និងចាញ់។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> ជាធម្មតាកុមារចាប់ផ្តើមចូលរៀននៅពេលពួកគេឈានដល់អាយុ ៦ ឆ្នាំ។ លុះឈានចូលដល់អាយុនេះ ពួកគេបានស្គាល់ពីបទដ្ឋានសង្គមនៃសុជីវធម៌ ការគោរពប្រតិបត្តិ និងការគោរពចំពោះចាស់ទុំ និងចំពោះព្រះសង្ឃ។ ឪពុកនៅពេលនេះចាប់ផ្តើមការដកថយជាអចិន្ត្រៃយ៍របស់គាត់ទៅជាតួនាទីផ្តាច់ការ។ នៅអាយុដប់ឆ្នាំ ក្មេងស្រីម្នាក់ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជួយម្តាយរបស់នាងក្នុងកិច្ចការផ្ទះជាមូលដ្ឋាន។ ក្មេងប្រុសម្នាក់ដឹងពីរបៀបថែទាំបសុសត្វរបស់គ្រួសារ ហើយអាចធ្វើការងារកសិកម្មក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បុរសចំណាស់បាន។ ក្មេងជំទង់ជាធម្មតាលេងជាមួយសមាជិកនៃភេទដូចគ្នា។ ក្នុងវ័យជំទង់ ក្មេងប្រុសម្នាក់អាចក្លាយជាអ្នកបម្រើព្រះវិហារ ហើយទៅបួសជាព្រះសង្ឃថ្មីថ្មោង ដែលជាកិត្តិយសដ៏អស្ចារ្យសម្រាប់ឪពុកម្តាយ។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> នៅសម័យមុនកុម្មុយនិស្ត ឪពុកម្តាយបានប្រើសិទ្ធិអំណាចពេញលេញលើកូនរបស់ពួកគេរហូតដល់កូនៗរៀបការ ហើយឪពុកម្តាយបន្តរក្សាការគ្រប់គ្រងបានល្អខ្លះទៅក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ ភាពខុសគ្នានៃអាយុត្រូវបានទទួលស្គាល់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងជាមួយនឹងវាក្យសព្ទគួរសម និងពាក្យជំនាន់ពិសេសសម្រាប់ "អ្នក" ។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> === អាពាហ៍ពិពាហ៍ អាពាហ៍ពិពាហ៍ និងការលែងលះ === [[ឯកសារ:Cambodian_Couple_at_Angkor_Wat.jpg|រូបភាពតូច| រូបថត ពិធីមង្គលការ គូស្នេហ៍ខ្មែរនៅអង្គរវត្ត]] [[ឯកសារ:Cambodian_couple.jpg|ស្តាំ|រូបភាពតូច|297x297ភីកសែល| រ៉ូបអាពាហ៍ពិពាហ៍ខ្មែរ]] នៅកម្ពុជា ការរួមភេទមុនរៀបការត្រូវបានបំផ្លាញ។ ការជ្រើសរើសគូស្រករគឺជារឿងដ៏ស្មុគស្មាញមួយសម្រាប់បុរសវ័យក្មេង ហើយវាអាចពាក់ព័ន្ធនឹងមិនត្រឹមតែឪពុកម្តាយ និងមិត្តភ័ក្តិរបស់គាត់ ក៏ដូចជាស្ត្រីវ័យក្មេងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាអ្នក [[ហោរាសាស្ត្រ|ផ្គូរ''ផ្គង'']] និង ហារ៉ា (ជា "គ្រូទាយ" របស់ខ្មែរដែលមានចែងនៅក្នុង ហោរាសាស្រ្តឥណ្ឌា) ។ តាមទ្រឹស្ដី ក្មេងស្រីអាចវេតូ ប្តីប្រពន្ធដែលឪពុកម្តាយរបស់នាងបានជ្រើសរើសសម្រាប់នាង។ គំរូនៃការទាក់ទងគ្នាខុសគ្នារវាងជនបទ និងទីក្រុង។ អាពាហ៍ពិពាហ៍​ជា​ចំណុច​កំពូល​នៃ​ស្នេហា​រ៉ូមែនទិក​គឺ​ជា​ការ​យល់​ឃើញ​ដែល​មាន​កម្រិត​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​ទីក្រុង​ធំៗ។ ជាធម្មតាបុរសម្នាក់រៀបការនៅអាយុចន្លោះពីដប់ប្រាំបួនទៅម្ភៃប្រាំឆ្នាំ ក្មេងស្រីដែលមានអាយុចន្លោះពីដប់ប្រាំមួយទៅម្ភៃពីរ។ បន្ទាប់ពីគូស្រករត្រូវបានជ្រើសរើស គ្រួសារនីមួយៗស៊ើបអង្កេតគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីប្រាកដថាកូនរបស់ខ្លួនរៀបការក្នុងគ្រួសារដ៏ល្អមួយ។ នៅតំបន់ជនបទមានទម្រង់នៃការបម្រើកូនក្រមុំ; នោះ​គឺ​ថា យុវជន​នោះ​អាច​នឹង​ស្បថ​បម្រើ​ឪពុកក្មេក​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​រយៈ​ពេល​មួយ។ តាមទំនៀមទំលាប់ កូនស្រីពៅ និងប្តីឬប្រពន្ធរបស់នាង ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងរស់នៅជាមួយ និងមើលថែឪពុកម្តាយចាស់ជរា និងដីរបស់ពួកគេ។ អាពាហ៍ពិពាហ៍​បែប​ប្រពៃណី​គឺ​ជា​កិច្ចការ​ដ៏​យូរ​អង្វែង និង​ចម្រុះ​ពណ៌។ ពីមុនវាមានរយៈពេលបីថ្ងៃ ប៉ុន្តែនៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ វាមានរយៈពេលមួយថ្ងៃកន្លះ។ ព្រះសង្ឃ​សូត្រ​ធម៌​ទេសនា​ខ្លី និង​សូត្រ​ធម៌​ទេសនា ។ ផ្នែកខ្លះនៃពិធីនេះ រួមមានការកាត់សក់តាមពិធី ចងខ្សែសំឡី ត្រាំក្នុងទឹកបរិសុទ្ធជុំវិញកដៃកូនក្រមុំ និងកាត់ទៀនជុំវិញរង្វង់នៃគូស្វាមីភរិយាដែលមានសុភមង្គល និងជាទីគោរព ដើម្បីជូនពរដល់សហជីព។ បន្ទាប់ពីពិធីមង្គលការពិធីជប់លៀងត្រូវបានធ្វើឡើង។ គូស្វាមីភរិយាថ្មីថ្មោងជាប្រពៃណីផ្លាស់ទៅរស់នៅជាមួយឪពុកម្តាយរបស់ប្រពន្ធ ហើយអាចរស់នៅជាមួយពួកគេរហូតដល់មួយឆ្នាំ រហូតដល់ពួកគេអាចសង់ផ្ទះថ្មីនៅក្បែរនោះ។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> គូស្វាមីភរិយាខ្មែរដែលរៀបការភាគច្រើនមិនទទួលបានឯកសារអាពាហ៍ពិពាហ៍ស្របច្បាប់ទេ។ អាពាហ៍ពិពាហ៍ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាស្ថាប័នសង្គម គ្រប់គ្រងដោយសម្ពាធសង្គម ការរំពឹងទុក និងបទដ្ឋាន ជាងបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ ការអនុវត្តនេះបន្តនៅថ្ងៃនេះ។ អ្វី​ដែល​ចាំបាច់​សម្រាប់​គូស្វាមីភរិយា​ដែល​សហគមន៍​ចាត់ទុកថា​រៀបការ​គឺ​ត្រូវ​មាន​ពិធី​មួយ​បន្ទាប់​ពី​ពិធី​ជប់លៀង​មួយ​ត្រូវ​បាន​គេ​រៀបចំ​ជា​ញឹក​ញាប់​សម្រាប់​ក្រុម​គ្រួសារ មិត្តភ័ក្តិ និង​អ្នក​ជូនពរ។ នេះជារបៀបដែលគូស្វាមីភរិយាខ្មែរភាគច្រើនលើសលប់រៀបការ។ ថាតើអាពាហ៍ពិពាហ៍បែបប្រពៃណីទាំងនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាកិច្ចសន្យាស្របច្បាប់ដោយរដ្ឋាភិបាល និងតុលាការដែរឬទេ។ ដូច្នេះ​ហើយ ពេល​ប្ដី​ប្រពន្ធ​បែក​គ្នា ពួកគេ​ក៏​មិន​ត្រូវ​មាន​ឯកសារ​លែងលះ​ដែរ។ ការលែងលះគឺស្របច្បាប់ និងងាយស្រួលទទួលបាន ប៉ុន្តែមិនមែនជារឿងធម្មតាទេ។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> មនុស្ស​ដែល​លែង​លះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ដោយ​មិន​ពេញ​ចិត្ត។ សហព័ទ្ធនីមួយៗរក្សានូវទ្រព្យសម្បត្តិណាក៏ដោយដែលខ្លួនបាននាំយកមកក្នុងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ហើយទ្រព្យសម្បត្តិដែលទទួលបានរួមគ្នាត្រូវបានបែងចែកស្មើៗគ្នា។ អ្នកលែងលះអាចរៀបការម្តងទៀត ប៉ុន្តែស្ត្រីត្រូវរង់ចាំ ៣០០ ថ្ងៃ យោងតាមមាត្រា ៩ នៃច្បាប់អាពាហ៍ពិពាហ៍ និងគ្រួសារ។ ការមើលថែទាំកុមារតូចៗជាធម្មតាត្រូវបានផ្តល់ទៅឱ្យម្តាយ ហើយឪពុកម្តាយទាំងពីរនៅតែបន្តមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការរួមចំណែកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដល់ការចិញ្ចឹម និងការអប់រំរបស់កុមារ។ <ref name="families" /> បុរស​ដែល​លែង​លះ​មិន​មាន​ពេល​រង់ចាំ​មុន​ពេល​រៀបការ​ម្ដង​ទៀត។ <ref>Lay, V., (n.d.) Cambodian law on marriage and family</ref> ផលវិបាកនៃចលាចលសង្គមដែលបង្កឡើងដោយ [[សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា|សង្រ្គាមស៊ីវិលកម្ពុជា]] នៅតែត្រូវបានទទួលអារម្មណ៍។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ប្រពៃណី​ពី​ខេត្ត​មួយ​ទៅ​ខេត្ត។ នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​គេ​យល់​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​ជា​ឧទាហរណ៍​ថា បុរស​នោះ​យក​កូន​ច្បង​ពេល​បែក​គ្នា។ បុរស​ដែល​ចាក​ចេញ​ពី​គ្រួសារ​ជា​ធម្មតា​មិន​ចិញ្ចឹម​កូន​ផ្សេង​ទៀត​របស់​ខ្លួន ជា​ពិសេស​នៅ​ពេល​ដែល​ពួក​គេ​ចាក​ចេញ​ពី​ស្ត្រី​ម្នាក់​ទៅ​ស្ត្រី​ម្នាក់​ទៀត។ ស្ត្រីថ្មីនិងគ្រួសាររបស់នាងនឹងមិនទទួលយកកូនពីទំនាក់ទំនងពីមុនទេ។ នេះក៏ជាប្រភពដ៏សំខាន់នៃ ៧០% ឬច្រើនជាងនេះនៃកុមារកំព្រាដែលរស់នៅក្នុងមណ្ឌលកុមារកំព្រាក្លែងក្លាយជុំវិញទីក្រុងនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាចំណុចសំខាន់សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ។{{Citation needed|date=October 2015}} === អង្គការសង្គម === វប្បធម៌ខ្មែរមាន [[ឋានានុក្រម]] ណាស់។ អាយុរបស់មនុស្សកាន់តែច្រើន កម្រិតនៃការគោរពដែលត្រូវតែផ្តល់ឱ្យពួកគេកាន់តែធំ។ ប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវបានចាត់ចែងដោយឋានានុក្រម ដែលត្រូវនឹងអតីតភាពរបស់ពួកគេនៅចំពោះមុខឈ្មោះ។ នៅពេលគូស្វាមីភរិយាចាស់ពេកមិនអាចចិញ្ចឹមខ្លួនឯងបាន ពួកគេអាចអញ្ជើញគ្រួសាររបស់កូនពៅឱ្យផ្លាស់ទៅរស់នៅ និងគ្រប់គ្រងគ្រួសារ។ នៅដំណាក់កាលនេះក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេពួកគេរីករាយនឹងឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់។ <ref name="families">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Families". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> ខ្មែរម្នាក់ៗត្រូវបានហ៊ុំព័ទ្ធដោយរង្វង់ខាងក្នុងតូចមួយនៃគ្រួសារ និងមិត្តភ័ក្តិដែលបង្កើតជាសហការីជិតស្និទ្ធបំផុតរបស់គាត់ អ្នកដែលគាត់នឹងចូលទៅជួយមុនគេ។ ក្រុម​គ្គ្រួសារអ្នកមានដែល​មាន​ប្ដី​ប្រពន្ធ និង​កូន​ដែល​មិន​ទាន់​រៀបការ​ជា​ក្រុម​ញាតិ​ដ៏​សំខាន់​បំផុត។ នៅក្នុងអង្គភាពនេះគឺជាទំនាក់ទំនងផ្លូវចិត្តដ៏រឹងមាំបំផុត ការធានានៃជំនួយក្នុងករណីមានបញ្ហា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងការងារ ការចែករំលែកផលិតផល និងប្រាក់ចំណូល និងការរួមចំណែកជាអង្គភាពមួយចំពោះកាតព្វកិច្ចក្នុងពិធី។ នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​ជន​បទ អ្នក​ជិត​ខាង—ដែល​ជា​រឿយៗ​ក៏​ជា​សាច់​ញាតិ—ក៏​ប្រហែល​ជា​សំខាន់​ដែរ។ <ref name="household">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Household and Family Structure". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> ទំនាក់ទំនងរវាងឪពុកម្តាយ បងប្អូនបង្កើត និងមិត្តស្និទ្ធស្នាល ប្រទេសកម្ពុជាបានឆ្លងផុតព្រំដែននៃញាតិមិត្ត និងបម្រើដល់ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងបុគ្គល និងអន្តរគ្រួសារ។ ក្រៅ​ពី​រង្វង់​ជិត​ស្និទ្ធ​នេះ មាន​សាច់​ញាតិ​ឆ្ងាយ និង​មិត្ត​ធម្មតា​ជាង។ នៅតាមជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជា ទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំបំផុតដែលខ្មែរអាចអភិវឌ្ឍ ក្រៅតែពីគ្រួសារនុយក្លេអ៊ែរ និងមិត្តជិតស្និទ្ធ - នោះគឺចំពោះសមាជិកដទៃទៀតនៃសហគមន៍មូលដ្ឋាន។ អារម្មណ៍នៃមោទនភាព-សម្រាប់ភូមិ សម្រាប់ស្រុក និងខេត្ត-ជាធម្មតាកំណត់លក្ខណៈជីវិតសហគមន៍ខ្មែរ។ <ref name="household">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Household and Family Structure". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> តាម​ផ្លូវច្បាប់ ប្តី​ជា​មេ​គ្រួសារ​ខ្មែរ ប៉ុន្តែ​ប្រពន្ធ​មាន​សិទ្ធិអំណាច​ច្រើន ជាពិសេស​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រួសារ​។ ប្តីទទួលខុសត្រូវក្នុងការផ្តល់ទីជម្រកនិងអាហារសម្រាប់គ្រួសាររបស់គាត់; ជាទូទៅភរិយាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើថវិកាគ្រួសារ ហើយនាងដើរតួជាគំរូសីលធម៌ និងសាសនាដ៏សំខាន់សម្រាប់កូនៗ ជាពិសេសកូនស្រី។ ទាំង​ប្ដី​ទាំង​ប្រពន្ធ​ត្រូវ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​លើ​កិច្ចការ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​ស្រុក។ <ref name="household">[[Federal Research Division]]. Russell R. Ross, ed. "Household and Family Structure". [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/khtoc.html ''Cambodia: A Country Study.''] Research completed December 1987. ''This article incorporates text from this source, which is in the public domain.''</ref> === ការគោរព === [[ឯកសារ:Sampeah.jpg|រូបភាពតូច| ការសំពះ (ស្វាគមន៍ខ្មែរ)]] ក្នុង​វប្បធម៌​ខ្មែរ​គេ​ជឿ​ថា [[ក្បាលមនុស្ស|ក្បាល]] ​មនុស្ស​មាន [[ព្រលឹង|​ព្រលឹង]] ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​ធ្វើ​ឱ្យ​វា [[បម្រាម|​ហាម​មិន]] ​ឱ្យ​ប៉ះ ឬ​ចង្អុល​ជើង​ទៅ​លើ​វា ។ វាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការមិនគោរពយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ ក្នុងការប្រើជើងចង្អុលមនុស្ស ឬអង្គុយ ឬដេកដោយយកបាតជើងចង្អុលទៅមនុស្ស ព្រោះជើងគឺជាផ្នែកទាបបំផុតនៃរាងកាយ ហើយត្រូវបានចាត់ទុកថាមិនបរិសុទ្ធ។ នៅ​ពេល​ស្វាគមន៍​ប្រជាជន ឬ​ដើម្បី​បង្ហាញ​ការ​គោរព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ប្រជាជន​ធ្វើ ​កាយវិការ "សំពះ" ដូច​គ្នា​នឹង​ជនជាតិ​ឥណ្ឌា [[ណាម៉ាស្តេ|ស្វាគមន៍!]] និង Thai wai ។ ការបង្រៀនតាមទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរត្រូវបានដាក់ចេញជាទម្រង់ខនៅក្នុងស្នាដៃដ៏វែងពីសតវត្សទី 14 ដល់ទី 18 ដែលហៅថា ''ឆបប'' ("ច្បាប់" ឬ "ក្រម")។ ទាំងនេះត្រូវបានរៀនតាមទម្លាប់។ ការងារដូចជា ''Chhbap Pros'' ("Boy's Code"), ''Chhbap Srey'' ("Girl's Code") និង ''Chhbap Peak Chas'' ("Code of Ancient Words") បានផ្តល់ដំបូន្មានដូចជា៖ បុគ្គលដែលមិនភ្ញាក់ពីដំណេកមុនពេលថ្ងៃរះគឺខ្ជិល; កុមារត្រូវប្រាប់ឪពុកម្តាយ ឬមនុស្សចាស់ថាពួកគេទៅណា ហើយពួកគេនឹងត្រឡប់មកផ្ទះវិញនៅពេលណា។ បិទទ្វារដោយថ្នមៗ បើមិនដូច្នេះទេ អារម្មណ៍មិនល្អនឹងកើតឡើង។ អង្គុយលើកៅអីដោយជើងត្រង់ ហើយមិនឆ្លងកាត់ (ការកាត់ជើងគឺជាសញ្ញាសម្គាល់របស់មនុស្សមិនសមរម្យ); ហើយតែងតែឱ្យអ្នកដ៏ទៃនិយាយបន្ថែមទៀត។ នៅ​កម្ពុជា​មិន​គួរ​សម​ទេ​ក្នុង​ការ​បើក​ភ្នែក​មើល​អ្នក​ដែល​មាន​វ័យ​ចំណាស់ ឬ​អ្នក​ដែល​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​អ្នក​ពូកែ។ [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:វប្បធម៌ខ្មែរ]] [[ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម:Pages with unreviewed translations]] 8ukfzrrhiwad9tx1s72oq6v9gabj87e 0 47459 281740 2022-07-24T08:34:10Z Chhen Pisey 32423 បង្កើតដោយការបកប្រែទំព័រ "[[:en:Special:Redirect/revision/1065248375|Hoàn Kiếm Lake]]" wikitext text/x-wiki {{For|the district of [[Hanoi]], [[Vietnam]]|Hoan Kiem}} {{ត្រូវការឯកសារយោង|date=May 2020}} '''បឹង ហ័នគៀម''' ( {{Lang-vi|Hồ Hoàn Kiếm}} ) មានន័យថា "'''បឹងនៃដាវដែលបានត្រឡប់មកវិញ'''" ឬ "'''បឹងនៃដាវដែលបានស្ដារឡើងវិញ'''") ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាបឹងដាវ (Hồ Gươm) ឬបឹង តា វុ៉ង (Hồ Tả Vọng) គឺជាបឹងទឹកសាបដែលមានទំហំប្រហែល ១២ ហិកតាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ កណ្តាល'''[[ទីក្រុងហាណូយ]]''' រដ្ឋធានីនៃប្រទេសវៀតណាម។ កាល​ពី​អតីតកាល បឹង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ដាក់​ឈ្មោះ​ផ្សេង​ៗ​គ្នា​ថា “បឹង​លូ​ធូយ” ( {{Lang-vi|Hồ Lục Thủy}} ) មានន័យថា "បឹងទឹកបៃតង" - ឈ្មោះត្រឹមត្រូវសម្រាប់ពណ៌ទឹក) ឬ "បឹង Thuy Quan" ( {{Lang-vi|Hồ Thủy Quân}} មានន័យថា "បឹងសមុទ្រ") ។ បឹង​នេះ​គឺ​ជា​កន្លែង​ទេសភាព​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ក្នុង​ទីក្រុង ហើយ​បម្រើ​ជា​ចំណុច​បង្គោល​សម្រាប់​ជីវិត​សាធារណៈ​របស់​វា។ [[ឯកសារ:August 2003 Hoan Kiem 2.jpg|រូបភាពតូច]] == វិចិត្រសាល == {{Panorama|image=File: Hoan Kiem Lake night panorama.jpg|height=150|caption=A panoramic view of the Hoan Kiem Lake by night.}}<gallery mode="nolines" widths="220px" heights="220px"> ឯកសារ:Thê Húc bridge with flags.jpg|ស្ពាន Huc ឯកសារ:TurtleTower HoanKiemLake Hanoi.jpg|ប៉មអណ្តើកនៅពេលយប់ </gallery> k97o43py5v6hgu8k38qpr1l17rb52v9