ವಿಕಿಪೀಡಿಯ knwiki https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter ಮೀಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಚರ್ಚೆಪುಟ ಸದಸ್ಯ ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಚರ್ಚೆ ಚಿತ್ರ ಚಿತ್ರ ಚರ್ಚೆಪುಟ ಮೀಡಿಯವಿಕಿ ಮೀಡೀಯವಿಕಿ ಚರ್ಚೆ ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಚರ್ಚೆ ಸಹಾಯ ಸಹಾಯ ಚರ್ಚೆ ವರ್ಗ ವರ್ಗ ಚರ್ಚೆ ಕರಡು ಕರಡು ಚರ್ಚೆ TimedText TimedText talk ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಚರ್ಚೆ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 5873 1115496 1113519 2022-08-21T09:47:04Z 2401:4900:33C2:F442:2:1:A90D:FFDB wikitext text/x-wiki {{Infobox writer | name = ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾವ್ | Cast = ಬ್ರಾಹ್ಮಣ. ಮಾಧ್ವ . | birth_date = ಜುಲೈ ೧೨, ೧೮೮೦ | birth_palce = | occupation = ಸಾಹಿತಿಗಳು, ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು, ವಕೀಲರು | subject = ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ | death_date = ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೫, ೧೯೬೪ |death_place=[[ಧಾರವಾಡ]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]]|birth_place=[[ಬಿಜಾಪುರ]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]]|birthplace=}} '''ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು''' [[ಕನ್ನಡ]] ಸಾಹಿತ್ಯಲೋಕದ ಪ್ರಮುಖರಲ್ಲೊಬ್ಬರು. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಕಾಯಕಲ್ಪದಿಂದಾಗಿ '''ಕನ್ನಡ ಕುಲಪುರೋಹಿತ'''ರು ಎಂದು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ==ಜನನ== ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು[[೧೮೮೦ ]],[[ಜುಲೈ ೧೨]]ರಂದು [[ವಿಜಯಪುರ|ವಿಜಯಪುರದಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ವಂಶಜರು ಧಾರವಾಡದ ಬಳಿಯ ಆಲೂರ(ಈಗಿನ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆ, ರೋಣ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹೊಳೆ-ಆಲೂರ)ಗೆ ಬಂದು ನೆಲೆಸಿದ್ದರಿಂದ ಆಲೂರು ಇವರ ಮನೆತನದ ಹೆಸರಾಯಿತು. ತಂದೆ ಭೀಮರಾಯರು, ತಾಯಿ ಭಾಗೀರಥಮ್ಮ. ==ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಧಾರವಾಡ|ಧಾರವಾಡದಲ್ಲಿ]] ಆರಂಭದ ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಗಿಸಿದ ವೆಂಕಟರಾಯರು [[ಪುಣೆ|ಪುಣೆಯ]] ಫರ್ಗ್ಯೂಸನ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ೧೯೦೩ರಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ ಪಡೆದರು. [[೧೯೦೫]]ರಲ್ಲಿ [[ಮುಂಬೈ|ಮುಂಬಯಿಯಲ್ಲಿ]] ಎಲ್.ಎಲ್.ಬಿ. ಪದವಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿ, ಧಾರವಾಡಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. [[ಸೇನಾಪತಿ ಬಾಪಟ್]] ರವರು ಮತ್ತು [[ವೀರ್ ಸಾವರ್ಕರ್]] ರವರು ಇವರ ಸಹಾಧ್ಯಾಯಿಗಳು.<ref name = "ಕಕುರ">{{cite book| title="ಕನ್ನಡ ಕುಲರಸಿಕರು"|url=https://openlibrary.org/works/OL360183W/Kannaḍa_kularasikaru|publisher=ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು, ೨೦೧೪|author=[[ಅ.ನ. ಕೃಷ್ಣರಾಯ]]|pages=೩-೬}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆಯಲ್ಲಿ, ನವ ವೃಂದಾವನ, ಆನೆಗೊಂದಿಗಳನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಂಪಿಗೆ ಹೋದರು. ಹಂಪಿಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಅಪೂರ್ವ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟುಮಾಡಿದವು. ಅವರ ಮಾತಿನಲ್ಲೇ ಹೇಳುವುದಾದರೆ: "ನಮ್ಮ ವಿಜಯನಗರವು ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿಯೂ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿಯೂ ನನ್ನ ಮುಂದೆ ಬಿದ್ದಿದೆ. ಆ ದರ್ಶನವು ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಮೂಡಿಸಿತು. ಚಲನಚಿತ್ರ ಪಟದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಪದ ಬಲದಿಂದ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಮೂಡುವಂತೆ ನನ್ನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ದೇವಿಯ ಸುಂದರ ಮೂರ್ತಿಯು ಒಡಮೂಡಹತ್ತಿತು. ಆ ದರ್ಶನವು ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ನಾನಾ ವಿದ ತರಂಗಗಳಿಗೆ ಇಂಬುಗೊಟ್ಟಿತು. ಹೃದಯ ಸಮುದ್ರವು ಅಲ್ಲೋಲ ಕಲ್ಲೋಲವಾಯಿತು. ಆ ದಿವಸವು ನನ್ನ ಜೀವನದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾಡಲಿಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು." ಇದರಿಂದಾಗಿ ಆಲೂರರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ, ಸಾಹಿತ್ಯಗಳ ವ್ಯಾಸಂಗಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿದರು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಂಬಯಿ ಪ್ರಾಂತದಲ್ಲಿದ್ದ ಕನ್ನಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಾಠಿ|ಮರಾಠಿಯದೆ]] ಪ್ರಾಬಲ್ಯ. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯಾವರ್ಧಕ ಸಂಘವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ಸಂಘದ ಸ್ಥಿತಿ ಅಷ್ಟೊಂದು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅದರ ಕಾರ್ಯಭಾರವನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡರು. ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಲು ವೆಂಕಟರಾಯರು ೧೯೦೬ರಲ್ಲಿ '''ವಾಗ್ಭೂಷಣ''' ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಿಂದ ಆ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಹೊಸ ರೂಪವನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು. ವಕೀಲಿ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತೊರೆದು ಸ್ವದೇಶಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. [[೧೯೨೨]] [[ನವೆಂಬರ್ ೪]]ರಂದು '''[[ಜಯಕರ್ನಾಟಕ]]''' ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ಪತ್ರಿಕೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಬೆಟಗೇರಿ ಕೃಷ್ಣಶರ್ಮ, ದ.ರಾ.ಬೇಂದ್ರೆ ಮೊದಲಾದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಸಹಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಂತೆಯೆ '''ಕನ್ನಡಿಗ, ಕರ್ಮವೀರ''' ಮೊದಲಾದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಸಂಪಾದಕತ್ವವನ್ನು ಸಹ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ನೀಗಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿದ್ಯಾವರ್ಧಕ ಸಂಘದ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಗ್ರಂಥಕರ್ತರ ಸಮಾವೇಶವನ್ನು ಕರೆದರು. ಮೂರನೆಯ ಅಧಿವೇಶನ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಬೇಕೆಂಬ ಆಶಯ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ. ೧೯೧೫ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಆ ಘಟನೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿಗೆ ನಾಂದಿಹಾಡಿತು. ಧಾರವಾಡದಲ್ಲಿದ್ದುಕೊಂಡೆ ಆಲೂರರು ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಆಗು ಮಾಡಿದರು. ==ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯ== ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು ಆ ಕಾಲದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ರಲ್ಲಿ [[ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ|ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರು]] ಆರಂಭಿಸಿದ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಏಕೀಕರಣ, ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ ಮಂಡಲದ ಸ್ಥಾಪನೆ, [[ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು|ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ]] ಸ್ಥಾಪನೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಕಲ್ಪನೆ, ವಿಜಯನಗರ ಮಹೋತ್ಸವ, ನಾಡಹಬ್ಬದ ಯೋಜನೆ, [[ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯಾವರ್ಧಕ ಸಂಘ]](ಧಾರವಾಡ), ಈ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೦೭ರಲ್ಲಿಯೆ ಕನ್ನಡ ಗ್ರಂಥಕರ್ತರ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಪ್ರಕಾಶಕರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲು ಕರ್ನಾಟಕ ಗ್ರಂಥ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. ==ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ== <ref name="ಆರ್ಯ" >ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣದ ನಾಲ್ವರು ಚಿಂತಕರು, ಮೂಲ:ಕೆ.ರಾಘವೇಂದ್ರ ರಾವ್, ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ : ಆರ್ಯ, ಮನೋಹರ ಗ್ರಂಥ ಮಾಲಾ, ಧಾರವಾಡ ,2005 ಪುಟ 98-99</ref> ಆಲೂರರ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆ ಅಸಾಧಾರಣವಾದದ್ದು. ತಾವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಪರ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬೆಂಕಿಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಖಾನೆ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ ಕಾರಖಾನೆ, ಉಡುಗೆ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ, ಡ್ರಾಯಿಂಗ್ ಪೆಯಿಂಟಿಂಗ್ ಕ್ಲಾಸು, ಮತ್ತು ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಕ್ಲಾಸುಗಳನ್ನೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆಗಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ನೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು. ನಂತರ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರಖಾನೆ, ಬೆಳಗಾವಿಯ ಹತ್ತಿರ ಖಾನಾಪುರದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿನ ಕಾರಖಾನೆ,ಹೊಳೆ ಆಲೂರಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿಯ ಮಿಲ್ಲು, ಹೀಗೆ ಒಂದಾದಮೇಲೊಂದು ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದರು. ನಂತರ ಮಿತ್ರರೊಂದಿಗೆ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ತೆರೆದರು. ನಂತರ ಬಟ್ಟೆ ಅಂಗಡಿ ತೆರೆದರು. ತದನಂತರ ಮ್ಯೂಚುವಲ್ ಹೆಲ್ಪ್ ಫಂಡ್ ತೆರೆದರು. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಇವು ಯಾವುದೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಈ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಬರಿಯ ಲಾಭ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿರದೆ, ಅವೆಲ್ಲವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೊಗಡಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಪ್ರಗತಿಯ ಅಂಗವಾಗಿದ್ದವು. ==ಸಾಹಿತ್ಯ== ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು ಸುಮಾರು ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದು ಕೆಲವು ಇಂತಿವೆ: ಶ್ರೀ ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ , ಕರ್ನಾಟಕ ಗತವೈಭವ, ಕರ್ನಾಟಕ ವೀರರತ್ನಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣ ಮೀಮಾಂಸೆ(ಅನುವಾದ), ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತ್ವದ ಮೀಮಾಂಸೆ, ಕನ್ನಡಿಗರ ಭ್ರಮನಿರಸನ(ನಾಟಕ), ಕರ್ನಾಟಕತ್ವದ ವಿಕಾಸ, ಕರ್ನಾಟಕತ್ವದ ಸೂತ್ರಗಳು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಸಂಗ್ರಾಮ, ಗೀತಾಪ್ರಕಾಶ, ಗೀತಾಸಂದೇಶ, ಗೀತಾಪರಿಮಳ, ಗೀತಾಭಾವ ಪ್ರದೀಪ, ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಮೂಲ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ಪೂರ್ಣ ಬ್ರಹ್ಮವಾದ. ಆತ್ಮಕಥನ - '''ನನ್ನ ಜೀವನ ಸ್ಮೃತಿಗಳು''' ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರ '''ಗೀತಾ ರಹಸ್ಯ'''ವನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] ನಡೆದ [[ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ]]ದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಕನ್ನಡದ ಜನತೆ ಇವರಿಗೆ '''ದೇಶಸೇವಾಧುರೀಣ''' , '''ಸ್ವಭಾಷಾರಕ್ಷಕ''' ಎಂದು ಕರೆದು ಸನ್ಮಾನಿಸಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ '''ಕರ್ನಾಟಕದ ಕುಲಪುರೋಹಿತ''' ಎಂದು ಗೌರವಿಸಿದೆ. ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು [[೧೯೬೪]]ರ [[ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೫]] ರಂದು ನಿಧನ ಹೊಂದಿದರು. ==ಕನ್ನಡಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯಕಲ್ಪ== ಆಲೂರರ 'ಗತವೈಭವ'ದಲ್ಲಿನ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿನ ವೀರ್ಯವತ್ತಾದ ಶೈಲಿ ಇಂತಿದೆ... "ನಾನು ಕನ್ನಡಿಗನು, ಕರ್ನಾಟಕವು ನನ್ನದು ಎಂಬ ಸದ್ವಿಚಾರ ತರಂಗಗಳಿಂದ ಯಾವನ ಹೃದಯವು ಆತ್ಮಾನಂದದಿಂದ ಪುಳಕಿತಗೊಳ್ಳುವುವುದಿಲ್ಲವೋ ಕನ್ನಡ ತಾಯಿಗೆ ಈಗ ಬಂದೊದಗಿರುವ ವಿಷಮ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವಾತನ ಹೃದಯವು ತಲ್ಲಣಿಸುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅದು ಹೃದಯವಲ್ಲ, ಕಲ್ಲಿನ ಬಂಡೆ; ದೇಹವಲ್ಲ, ಮೋಟು ಮರ". ಈ ಮಾತುಗಳು ಅಲೂರರು ಕಂಡ ಅಂದಿನ ಕನ್ನಡದ ದುರ್ಗತಿ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡ ಮನೋಧರ್ಮ ತೋರುತ್ತವೆ. ಅವರು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸಗಳಾದರೋ ಅವರು ಮುಂದೆ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕಾಯಕಲ್ಪವನ್ನು ಸಾರಿ ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಆದ ಕೆಲಸಗಳು, ಪಡೆದ ಕೀರ್ತಿ ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕೂ ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು ಮಾಡಿದ ಕಾರ್ಯಗಳು ಬುನಾದಿ ಒದಗಿಸಿವೆ. ==ಜಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಲೇಖನ== ಆಲೂರರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ 'ಜಯಕರ್ನಾಟಕ' ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ೧೯೨೨ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಆಲೂರರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಒಬ್ಬ ಸಾಹಿತಿಯೆಂದು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಬಣ್ಣಿಸಿಕೊಂಡೇ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ, ದ.ರಾ ಬೇಂದ್ರೆ, ಬೆಟಗೇರಿ ಕೃಷ್ಣಶರ್ಮ, ಶ್ರೀರಂಗ, ಶಂ.ಭಾ ಜೋಷಿ, ರಂಗರಾವ್ ದಿವಕಾರ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ಶ್ರೇಷ್ಠರಿಗೆ ಪೋಷಣೆ, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಜಯಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಪಾದಕೀಯದಲ್ಲಿನ ಅವರು ಮಾತುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖನೀಯ. "ಕಚ್ಚಾ ಲೇಖಕರಿಗೂ, ಕಚ್ಚಾ ಕವಿಗಳಿಗೂ, ಅಶುದ್ಧ ಬರಹಗಳಿಗೂ ಆಸ್ಪದ ಕೊಟ್ಟಿರುವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಕಲಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಲೇಖಕರು ಕವಿಗಳೂ ಹುಟ್ಟಬೇಕೆಂಬುದೇ ನನ್ನ ಉದ್ದೇಶ." ==ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ== ಆಲೂರರು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ಹೇಗೆ ಹೋರಾಡಿದರೋ ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಡೆದಾಡಿದರು. ೧೯೨೮ರಲ್ಲಿ ಅವರು "ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೀಮಾಂಸೆ" ಎಂಬ ಒಂದು ಕಿರುಹೊತ್ತಗೆಯನ್ನು ಬರೆದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತ್ವವನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ವರ್ಣಿಸುವ, ಆಲೂರರ ಈ ವಾಕ್ಯವೃಂದವನ್ನು ನೋಡುವಾಗ, ನಮಗೆ ಅವರ ಕಲ್ಪನೆಯ ನಿಚ್ಚಳತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. "ರಾಷ್ರೀಯತೆಯನ್ನು, ಅಥವಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾಭಿಮಾನ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಥವಾ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಒಂದು ನದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದು. ಈ ಅಹಂಕಾರ ರೂಪ ನದಿಯ ಉಗಮವು ಚಿಕ್ಕದಿದ್ದು, ಅದು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮನಸ್ಸು ಎಂಬಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಮುಂದೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗುತ್ತ ತನ್ನ ಹೆಂಡಿರು, ಮಕ್ಕಳು, ತನ್ನ ಊರು, ತನ್ನ ಪ್ರಾಂತ್ಯ, ತನ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರ - ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ವಿಸ್ತಾರಹೊಂದಿ ಕೊನೆಗೆ ಅದು ಸರ್ವಭೂಸಹಿತ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಕೂಡುತ್ತದೆ". "ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತ್ವಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಜಾತಿ ಅಥವಾ ಜನಾಂಗವಿರಬೇಕೆಂಬ ಅವಶ್ಯಕತೆಯೂ ಇಲ್ಲ, ಒಂದೇ ಭಾಷೆಯಿರಬೇಕೆಂಬುದೂ ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ; ಒಂದೇ ಧರ್ಮವೂ ಬೇಕೇಬೇಕಂತಲ್ಲ; ಒಂದೇ ದೇಶವೂ ಕೂಡ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಾಗಬಹುದು." ==ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ== ಆಲೂರರು ಮೂಲತಃ ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಬಾಲಗಂಗಾಧರ ತಿಲಕರ 'ಗೀತಾರಹಸ್ಯ'ದ ಅನುವಾದ ಕಾರ್ಯ, ಅವರ ರಾಜಕಾರಣ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದೃಷ್ಟಿಗಳ ಸಮನ್ವಯಕ್ಕೆ ಒಂದು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು ಎನ್ನಬಹುದು. 'ಗೀತಾ ರಹಸ್ಯ'ದ ಅನುವಾದ ಕಾರ್ಯ ಕೈಗೊಂಡದ್ದು, ತಿಲಕರ ಒತ್ತಾಯದ ಮೇರೆಗೆ. ಅನುವಾದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮ್ಮತವಾಗಬೇಕೆಂದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಬಿ.ಎಂ.ಶ್ರೀ ಮತ್ತಿತರರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡೆದು ಅದನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿದರು. ಆಲೂರರ ಜೊತೆಗೆ ಕೆರೂರು ವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯರು ಕೊನೆಯ ಭಾಗದ ಕೆಲವು ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಅನುವಾದ ಮಾಡಿ ಸಹಕರಿಸಿದರು. ಅಲೂರ ವೆಂಕಟರಾಯರದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿ. ೧೯೩೧ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರ ಅವರಿಗಾಗಿ 'ಸರ್ಚ್ ವಾರೆಂಟ್' ಅನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿತು. ಅವರನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಕಲಘಟಗಿಯಲ್ಲಿ ದಿಗ್ಭಂದನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದರು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ಆಲೂರರ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನೇ ಮಾಡಿತು. ಅವರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಚಿಂತನೆಗೆ, ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಈ ಬಿಡುವು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಅವರು ಗೀತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನಂತರ ಬರೆದ ನಾಲ್ಕು ವಿದ್ವತ್ ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನಗಳೇ ಬುನಾದಿ ಹಾಕಿದವು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಒಬ್ಬ ಮಾಧ್ವ ಧರ್ಮಾನುಯಾಯಿಯಾಗಿಯೂ ವೆಂಕಟರಾಯರು ಹಲವು ವಿಭಿನ್ನ ಮನೋಧರ್ಮದ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ==ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾಣೋಪಾಸಕರು== ವರಕವಿ ದ.ರಾ. ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ಅಲೂರರನ್ನು 'ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾಣೋಪಾಸಕರು' ಎಂದು ಕರೆದದ್ದು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ಆಲೂರರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಹೀಗೆ ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ: "ಬಹುಮುಖವಾಗಿಯೂ, ಏಕನಿಷ್ಠೆಯಿಂದಲೂ, ಅನನ್ಯ ಬುದ್ಧಿಯಿಂದಲೂ, ಸತತ ಅನುಸಂಧಾನದಿಂದಲೂ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಲುವಾಗಿ ವಿಚಾರ ಮಾಡುವವರೂ, ತದನುಸಾರವಾಗಿಯೇ ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವವರೂ ಹಿರಿಯರಾದ ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಇವರೊಬ್ಬರೇ! ಅದೇ ಇವರ ತಪಸ್ಸು. ಇವರ ಅದ್ವಿತೀಯವಾದ ಹೆಸರು ಅದರ ಫಲವು. ಇವರಲ್ಲಿ ಬುದ್ದಿಯ ಏಕಾಗ್ರ ವೃತ್ತಿಗಿಂತ ವ್ಯಾಪಕವೃತ್ತಿಯು ಹೆಚ್ಚು, ಮೂರ್ತಿಪೂಜೆಗಿಂತ ತತ್ವಪೂಜೆಯು ಅಧಿಕ. ಆಚಾರ ನಿಷ್ಠೆಗಿಂತ ವಿಚಾರ ನಿಷ್ಠೆ ಬಹಳ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೃಷ್ಠಿ ಹೆಚ್ಚು; ರಾಷ್ಟ್ರದರ್ಶನ ಕಡಿಮೆ. ಜನೋದ್ದೀಪನ ಹೆಚ್ಚು, ಜನ ನಿರ್ವಹಣ ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ... ಇವರು ಜನನಾಯಕರಾಗದೆ ನೇತ್ರವಾಗಿದ್ದಾರೆ; ಮುಂದಾಳುಗಳಾಗದೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ." ==ಆಕರಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಸಾಹಿತಿಗಳು|ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು]] [[ವರ್ಗ:ಪತ್ರಕರ್ತರು|ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು]] [[ವರ್ಗ:೧೮೮೦ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:೧೯೬೪ ನಿಧನ]] lbxbfm2jpltxuwqtw18x8g2343s0wy9 0 6192 1115477 1079339 2022-08-21T02:57:57Z Alone 333336 73814 Alone 333336 [[ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ (೧೯೬೫)]] ಪುಟವನ್ನು [[ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ (೧೯೬೫ರ ಚಲನಚಿತ್ರ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox ಚಲನಚಿತ್ರ |ಚಿತ್ರದ ಹೆಸರು = ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ |ಚಿತ್ರ = [[Image:raj1.jpg]] |ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ವರ್ಷ = [[:ವರ್ಗ:ವರ್ಷ-೧೯೬೫ ಕನ್ನಡಚಿತ್ರಗಳು|೧೯೬೫]] |ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಂಸ್ಥೆ = ವಿಜಯ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ |ನಾಯಕ(ರು) = [[ರಾಜಕುಮಾರ್]] |ನಾಯಕಿ(ಯರು) = [[ಪಂಡರೀಬಾಯಿ]] |ಪೋಷಕ ನಟರು = ವಾಣಿಶ್ರೀ, [[ಬಿ. ರಮಾದೇವಿ (ನಟಿ)|ರಮಾದೇವಿ]],[[ಉದಯಕುಮಾರ್]], [[ಎಂ.ಪಿ.ಶಂಕರ್]], [[ನರಸಿಂಹರಾಜು]] |ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನ = [[ಪೆಂಡ್ಯಾಲ]] |ಕಥೆ = |ಚಿತ್ರಕಥೆ = |ಸಂಭಾಷಣೆ = |ಚಿತ್ರಗೀತೆ ರಚನೆ = |ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯನ = |ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ = ಮಾಧವ |ನೃತ್ಯ = |ಸಾಹಸ = |ಸಂಕಲನ = |ನಿರ್ದೇಶನ = [[ಹುಣಸೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ]] |ನಿರ್ಮಾಪಕರು = [[ಕೆ.ವಿ.ರೆಡ್ಡಿ]] |ಬಿಡುಗಡೆ ದಿನಾಂಕ = |ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು = |ಇತರೆ ಮಾಹಿತಿ = |----}} [[ವರ್ಗ:ವರ್ಷ-೧೯೬೫ ಕನ್ನಡಚಿತ್ರಗಳು]] gmoiyf3v4fu11c3d1x69rp6vrjymy7u 0 13919 1115493 1062848 2022-08-21T06:05:58Z Kartikdn 1134 ಮೈಸೂರು ವಿ.ವಿ. ವಿಶ್ವಕೋಶದ ಲೇಖನದಿಂದ ಮಾಹಿತಿ ಸೇರ್ಪಡೆ wikitext text/x-wiki {{ಮೂಲಧಾತು |name=ಇಂಗಾಲ |number=೬ |symbol=C |left=[[ಬೊರಾನ್]] |right=[[ಸಾರಜನಕ]] |above=- |below=[[ಸಿಲಿಕಾನ್]] |series= |series comment= |group=೧೪ |period=೨ |block=p |series color= |phase color= |appearance=ಕಪ್ಪು ([[ಗ್ರಾಫೈಟ್]])<br />ಬಣ್ಣರಹಿತ ([[ವಜ್ರ]]) |image name=C,6 |image size= |image name 2= |image name 2 comment= |atomic mass=12.0107 |atomic mass 2=೮ |atomic mass comment= |electron configuration=1s² 2s² 2p² |electrons per shell=2, 4 |color= |phase=gas |phase comment= |density gplstp= |density gpcm3nrt=೨.೨೬೭ (ಗ್ರಾಫೈಟ್) |density gpcm3nrt 2=೩.೫೧೩ (ವಜ್ರ) |density gpcm3mp= |melting point K=? triple point, ca. 10 MPa<br />and (4300–4700) |melting point C=4027–4427<br /> |melting point F=7280–8000 |boiling point K=? [[sublimation (physics)|subl.]] ca. 4000 |boiling point C=3727 |boiling point F=6740 |triple point K= |triple point kPa= |critical point K= |critical point MPa= |heat fusion=(graphite) ? 100 |heat fusion 2=(diamond) ? 120 |heat vaporization=? 355.8 |heat capacity=(graphite)<br />8.517 |heat capacity 2=(diamond)<br />6.115 |vapor pressure 1=&nbsp; |vapor pressure 10=2839 |vapor pressure 100=3048 |vapor pressure 1 k=3289 |vapor pressure 10 k=3572 |vapor pressure 100 k=3908 |vapor pressure comment=(graphite) |crystal structure=hexagonal |oxidation states='''4''', 3 [http://bernath.uwaterloo.ca/media/36.pdf], 2, 1 [http://bernath.uwaterloo.ca/media/42.pdf] |oxidation states comment=mildly [[acid]]ic oxide |electronegativity=2.55 |number of ionization energies=4 |1st ionization energy=1086.5 |2nd ionization energy=2352.6 |3rd ionization energy=4620.5 |atomic radius=[[1 E-11 m|70]] |atomic radius calculated=[[1 E-11 m|67]] |covalent radius=[[1 E-11 m|77]] |Van der Waals radius=[[1 E-10 m|170]] |magnetic ordering=[[diamagnetism|diamagnetic]] |electrical resistivity= |electrical resistivity at 0= |electrical resistivity at 20= |thermal conductivity=(graphite)<br />(119–165) |thermal conductivity 2=(diamond)<br />(900–2320) |thermal diffusivity=(diamond)<br />(503–1300) |thermal expansion= |thermal expansion at 25= |speed of sound= |speed of sound rod at 20= |speed of sound rod at r.t.= |Young's modulus= |Shear modulus= |Bulk modulus= |Poisson ratio= |Mohs hardness=(graphite) 1-2 |Mohs hardness 2=(diamond)<10.0 |Vickers hardness= |Brinell hardness= |CAS number=7440-44-0 |isotopes=4 }} '''ಇಂಗಾಲ''' (Carbon - '''ಕಾರ್ಬನ್''')ವು [[ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ]]ದಲ್ಲಿ ೪ನೇ ಅತಿ ಹೇರಳ [[ಮೂಲಧಾತು]]. [[ಗ್ರಾಫೈಟ್]], [[ವಜ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಇದ್ದಲು]] ಇಂಗಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ರೂಪಗಳು. ಇದರ ಪರಮಾಣು ಸಂಖ್ಯೆ ೬, ಸಂಕೇತ C, ಪರಮಾಣುಭಾರ ೧೨,೦೧೧೧೫. ಇಂಗಾಲ ಮೆಂಡಿಲೀಫನ ಆವರ್ತಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ (ಗ್ರೂಪ್) ಇದೆ. ಈ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಸಿಲಿಕಾನ್, ಜರ್ಮೇನಿಯಂ, ತವರ ಮತ್ತು ಸೀಸಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲ ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕಾನುಗಳು ಮಾತ್ರ ಅಲೋಹಗಳು. ಉಳಿದವು ಲೋಹಗಳು. ಇಂಗಾಲದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಅದರ ವೇಲೆನ್ಸಿ ನಾಲ್ಕು ಎಂದೂ ಈ ವೇಲೆನ್ಸಿಗೆ ಋಣ ವಿದ್ಯುತ್ಕಣಗಳ (ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್) ಲಾಭ ಅಥವಾ ನಷ್ಟಗಳಲ್ಲದೆ ಇತರ ಪರಮಾಣುಗಳೊಡನೆ ಆಗುವ ಹಂಚಿಕೆಯೇ ಕಾರಣವೆಂದೂ ಮನದಟ್ಟು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಬಗೆಯ ವೇಲೆನ್ಸಿಗೆ ಕೋವೇಲೆನ್ಸಿ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಂಯೋಜಿತ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೂ ಹೇರಳವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿ ಇದು ಜಡವಸ್ತು. ಆದರೆ ಇದನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಅನೇಕ. ಇಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂಯುಕ್ತಗಳಿರುವ ಮೂಲವಸ್ತು ಇನ್ನೊಂದಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಇಂಗಾಲದ ಕೋವೇಲೆನ್ಸಿ. ಇದರಿಂದ ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳು ಒಂದರೊಡನೊಂದು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಉದ್ದನೆಯ ಸರಪಳಿಗಳು, ವೃತ್ತಗಳು ಮೊದಲಾಗಿ ಅನೇಕ ಆಕಾರಗಳಿರುವ ಹಿರಿಯ ಗಾತ್ರದ ಅಣುಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲವು. ಅಂತೆಯೇ ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ವೈವಿಧ್ಯವೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಜೀವಜನ್ಯ ಸಂಯುಕ್ತಗಳೆಲ್ಲವೂ ಇಂಗಾಲವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿವೆ ಎಂದರೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಪ್ರಸರಣದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಅರ್ಥವಾದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಇದು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್]] ರೂಪದಲ್ಲಿವೆ. ಖನಿಜಗಳಾದ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲು (ಲೈಮ್‌ಸ್ಟೋನ್, CaCO₃), ಅಮೃತಶಿಲೆ (ಮಾರ್ಬಲ್ CaCO₃), ಡೋಲೋಮೈಟ್ (MgCO₃) ಮೊದಲಾದುವು ಇಂಗಾಲವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿವೆ. ಧಾತುರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲ ಮತ್ತು ಅದರ ಹಲವು ಸರಳ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಇಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದೆ. == ಮುಕ್ತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಇಂಗಾಲ == ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಬಹುರೂಪಗಳಲ್ಲಿ (ಅಲೊಟ್ರೋಪಿಕ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್) ಮುಕ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಇಂಗಾಲ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ : (೧) ವಜ್ರ. (೨) ಗ್ರಾಫೈಟ್ :- ಇವು ಸ್ಫಟಿಕ (ಕ್ರಿಸ್ಟಲ್ಲೈನ್) ರೂಪಗಳು : (೩) ಅಸ್ಫಟಿಕ (ಅಮಾರ್ಫಸ್) ಇಂಗಾಲ. ಇದ್ದಲುಗಳು, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು, ದೀಪದ ಎಣ್ಣೆಯ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಅನಿಲ ಉರುವಲುಗಳ ಮಸಿಗಳು-ಇವು ಅಸ್ಫಟಿಕ ರೂಪಗಳು. ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲಗಳ ಭೌತಗುಣಗಳಲ್ಲಿ ಬಲು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದ್ದರೂ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸದೆ ಒಂದು ರೂಪದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ರೂಪಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು. === ವಜ್ರ === [[ಚಿತ್ರ:Diamond Cubic-F lattice animation.gif|left|thumb]] ವಜ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಮಾಣುವಿನಿಂದ ಪರಮಾಣುವಿಗೆ ಇರುವ ದೂರ ೧.೫೪೪ ಆಂಗ್‌ಸ್ಟ್ರಾಮ್ ಎಂದೂ ಬಂಧಗಳ ನಡುವಿನ ಕೋನ ೧೦೯^೦೨೮’ ಗಳೆಂದೂ ಎಕ್ಸ್‌ಕಿರಣನಮನ (ಎಕ್ಸ್ರೇ ಡಿಫ್ರ್ಯಾಕ್ಷನ್) ವಿಧಾನದಿಂದ ಅಳೆಯಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುವೂ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ (ಸ್ಪೇಸ್) ನಾಲ್ಕು ಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಇತರ ನಾಲ್ಕು ಪರಮಾಣುಗಳೊಡನೆ ಸಂಪರ್ಕ ಪಡೆದಿರುವುದು ವಜ್ರದ ಮೂರು ಆಯಾಮದ ರಚನೆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ಇಂಥ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಅಣುಬಂಧಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವ ಒತ್ತಡವೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಬಂಧಗಳ ಬಂಧನ ಶಕ್ತಿ ಬಲು ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು ಈ ರಚನೆಯೇ ವಜ್ರದ ಕಠಿಣತೆಗೆ (ಹಾರ್ಡ್‌ನೆಸ್) ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಘನಾಕೃತಿ ಅಥವಾ ಅಷ್ಟಮುಖ ಸ್ಫಟಿಕಾಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ವಜ್ರ ಕಠಿಣತೆಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಎಲ್ಲ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೂ ಮೀರಿಸಿದೆ. ಮೋಸ್‌ಕಠಿಣತೆಯಮಾನದಲ್ಲಿ (Moh's scale of hardness) ವಜ್ರದ ಮಾನ ೧೦. ಆದರೆ ವಜ್ರ ಸಾಕಷ್ಟು ಪೆಡಸೂ (ಬ್ರಿಟಲ್) ಹೌದು. ವಜ್ರದ ಸಾಂದ್ರತೆ ೩.೫೧. ಇದಕ್ಕೆ ಬೆಳಕನ್ನು ಪ್ರಸರಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ. ಇದು ಬಿಳಿಯ ಬೆಳಕನ್ನು ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಕಿರಣಗಳಾಗಿ ಒಡೆಯುವುದರಿಂದ ಮನೋಹರವಾಗಿ ಕಾಣಬಲ್ಲುದು. ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿ ವಜ್ರ ಬಲು ಜಡ. ಶೂನ್ಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ವಜ್ರವನ್ನು ೧೫೦೦^೦ ಸೆ. ವರೆಗೆ ಕಾಸಿದಾಗಲೂ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ೧೮೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ೭೦೦^೦-೯೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಿರುವಾಗ ಗಾಳಿ, ಆಕ್ಸಿಜನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿದು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬಲುಮಟ್ಟಿಗೆ ಎಲ್ಲ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಜ್ರ ನಿರೋಧಿಸಬಲ್ಲುದು. === ಗ್ರಾಫೈಟ್ === ಗ್ರಾಫೈಟಿನಲ್ಲಿ ಸಹ ಇಂಗಾಲದ ಅಣುಗಳ ಜೋಡಣೆ ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ವಜ್ರದಲ್ಲಿನ ಜೋಡಣೆಗಿಂತ ಇದು ಭಿನ್ನ. ಗ್ರಾಫೈಟಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಅಣುಗಳು ಹಾಳೆಗಳಾಗಿ ಜೋಡಣೆಯಾಗಿದ್ದು ಹಾಳೆಯಿಂದ ಹಾಳೆಗೆ ಸಡಿಲಬಂಧವಿದೆ. ಅಂಥ ಹಾಳೆ ಅಥವಾ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಅಣುಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರ ೧.೪೨೧ ಆಂಗ್‌ಸ್ಟ್ರಾಮ್, ಬಂಧಗಳ ನಡುವಿನ ಕೋನ ೧೨೦^೦ ಮತ್ತು ಹಾಳೆಗಳ ನಡುವಣ ಅಂತರ ೩.೩೫೪ ಆಂಗ್‌ಸ್ಟ್ರಾಮ್. ಈ ಅಂತರ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದರಿಂದಲೇ ಹಾಳೆಯಿಂದ ಹಾಳೆಗಿರುವ ಬಂಧ ಸಡಿಲವಾಗಿದ್ದು ಅವು ಒಂದನ್ನೊಂದು ಬಿಟ್ಟು ಜಾರಬಲ್ಲವು. ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಮೆದುವಾಗಿರುವುದಕ್ಕೂ ಇದೇ ಕಾರಣ. ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ ಉಜ್ಜಿದಾಗ ಪದರಗಳು ಬೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿ ತೆಳುಪದರವೊಂದು ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಪದರಗಳು ಒಂದರ ಮೇಲೊಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸರಿಯಬಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಉತ್ತಮ ಘರ್ಷಣ ಕ್ಷೀಣಕಾರಿ ಅಥವಾ ಮೃದುಚಾಲಕ (ಲ್ಯೂಬ್ರಿಕೆಂಟ್). ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಗಣಿಗಳು ಯೂರೋಪಿನ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಇವೆ. [[ಚಿತ್ರ:Graphite-c.jpg|left|thumb]] ಉತ್ತಮ ದರ್ಜೆಯ ಗ್ರಾಫೈಟಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಗಣಿಗಳು ಸಿಲೋನ್ ಮತ್ತು ಮಲೇಷ್ಯ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿವೆ. ಗ್ರಾಫೈಟಿನ ಸಾಂದ್ರತೆ ೨.೨೫. ದುರ್ಬಲ ಆಮ್ಲಗಳಾಗಲೀ ಕ್ಷಾರವಸ್ತುಗಳಾಗಲೀ ಗ್ರಾಫೈಟಿನೊಡನೆ ವರ್ತಿಸಲಾರವು. ತೀವ್ರ ಉತ್ಕರ್ಷಕಾರಿಗಳ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ೭೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿದು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಫೈಟನ್ನು ಸೀಸದ ಕಡ್ಡಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅನೇಕ ಘರ್ಷಣಕ್ಷೀಣಕಾರಿ ತೈಲಗಳಲ್ಲಿ, ಹಲವು ಲೋಹಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುದ್ಧ್ರುವಗಳಾಗಿ ಮತ್ತು ಮೂಸೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಹೇರಳವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮರಳು ಮತ್ತು ಆಂಥ್ರಸೈಟ್ ಅಥವಾ ಕೋಕುಗಳ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ವಿದ್ಯುಚ್ಚಾಪ ಒಲೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ೩೫೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿದಾಗ ಕೃತಕ ಗ್ರಾಫೈಟ್ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗೆಯ ಗ್ರಾಫೈಟ್ ಕಲ್ಮಷಗಳಿಲ್ಲದೇ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿರುತ್ತದಾದರೂ ಇದರ ಬೆಲೆ ಹೆಚ್ಚಾದ್ದರಿಂದ ಸೀಸದ ಕಡ್ಡಿಗಳಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಡ್ಸ್, ಶುಷ್ಕಕೋಶಗಳು (ಡ್ರೈಸೆಲ್ಸ್), ಘರ್ಷಣ ಕ್ಷೀಣಕಾರಿಗಳು, ವಿದ್ಯುತ್ಕೂರ್ಚಗಳು (ಬ್ರಷ್ ಆಫ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಮೋಟಾರ್ಸ್ ಆರ್ ಜನರೇಟರ್ಸ್) ಇವುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. === ಅಸ್ಫಟಿಕ ಇಂಗಾಲ === ಕಲ್ಲಿದ್ದಲ ಕಿಟ್ಟ ಅಥವಾ ಕೋಕ್, ಇದ್ದಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮಸಿ ಕಪ್ಪುಗಳು ಅಸ್ಫಟಿಕ ಇಂಗಾಲದ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಜನ್ಯ ಇಂಗಾಲಪೂರಿತ (ಕಾರ್ಬನೇಶಿಯಸ್) ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ದಹಿಸಿದಾಗ ದೊರೆಯುವುದೇ ಇದ್ದಲು. ಮರಗಿಡಗಳನ್ನು ದಹಿಸಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಇದ್ದಲನ್ನು ಉರುವಲಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತೇವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ ಮರದ ಇದ್ದಲು ಕಪ್ಪು, ಪೆಡಸು (ಬ್ರಿಟಲ್) ಮತ್ತು ಮರದ ಆಕಾರದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಚ್ಛಿದ್ರವಾಗಿದ್ದು ರಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸಚ್ಛಿದ್ರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಇತರ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿಯೂ ಇದೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೂಳೆ, ರಕ್ತಗಳು ವಿರಳ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ದಹಿಸಿದಾಗ ಪ್ರಾಣಿಜನ್ಯ ಇದ್ದಲು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಮರದ ಇದ್ದಲಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಚ್ಛಿದ್ರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದು. ಮೂಳೆಯ ಇದ್ದಲು ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ದ್ರಾವಣಗಳಿಂದ ಅನೇಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಪಟುತ್ವ ಪಡೆದಿದೆ. ಖನಿಜವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಭಾಗ ಇಂಗಾಲ. ಹಲವು ಆಂಥ್ರಸೈಟ್ ಖನಿಜಗಳಲ್ಲಿ ೯೦%ಕ್ಕೂ ಮೀರಿ ಇಂಗಾಲವಿದೆ. ನೆಲದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಹೂತು ಹೋದ ಮರಗಿಡಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಭಜನೆಗೆ ಒಳಗಾದುದರ ಪರಿಣಾಮವೇ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು. ವಿಭಜನೆಯ ಹಲವಾರು ಹಂತಗಳ ಅನಂತರ ದೊರೆಯುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಇಂಗಾಲವಿರುವ ಆಂಥ್ರಸೈಟ್. ಯಾವ ಬಗೆಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನೇ ಆಗಲಿ ಗಾಳಿಯ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದಂತೆ ದಹಿಸಿದಾಗ ಅಥವಾ ಬಟ್ಟಿಯಿಳಿಸಿದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾಗಿರುವ ಇಂಗಾಲ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಮತ್ತು ಅನಿಲಗಳು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಶುದ್ಧವಾದ ಇಂಗಾಲ ಮಾತ್ರ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲ ಕಿಟ್ಟ ಅಥವಾ ಕೋಕ್. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು, ಕೋಕುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣ ಕೊಡುವ ಉತ್ತಮ ಉರುವಲುಗಳು. ಕೋಕ್ ಸಾಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಇಂಗಾಲವಾದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಲೋಹ ವಿದ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಲೋಹದ ಆಕ್ಸೈಡುಗಳನ್ನು ಅಪಕರ್ಷಿಸಲೂ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೈಡ್ರೊಜನ್-ಕಾರ್ಬನ್ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿರುವ ಅನಿಲಗಳು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಗಳನ್ನು ವಿರಳ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಉರಿಸಿ ಸುಡದಿರುವ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಮಸಿಯಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. ಈ ಬಗೆಯ ಮಸಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ರಬ್ಬರಿನೊಡನೆ ಬೆರೆಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ಮಸಿಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಣ ಮಸಿ, ಬಣ್ಣಗಳು, ಮಸಿ ಕಾಗದ, ಪಾದರಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಲೋಹಗಳ ಮೆರುಗುಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. === ಬೆಂದ ಇಂಗಾಲ === ಯಾವುದೇ ಬಗೆಯ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ೧೦೦೦^೦-೨೦೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಕಾಸಿದಾಗ ದೊರೆಯುವುದು ಬೆಂದ ಇಂಗಾಲ. ಈ ಬಗೆಯ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ವಿದ್ಯುಚ್ಚಾಪ ಕುಲುಮೆ, ವಿದ್ಯುಚ್ಚಾಪ ದೀಪಗಳಲ್ಲಿನ ಧ್ರುವಗಳು, ಇತರ ಬಗೆಯ ವಿದ್ಯುತ್ಕುಲುಮೆಗಳ ಧ್ರುವಗಳು, ವಿದ್ಯುತ್ಕೂರ್ಚಗಳು ಮೊದಲಾದುವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ == ಮಿತ ಪ್ರಮಾಣ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಸೌದೆಯನ್ನು ಉರಿಸಿದರೆ ಇದ್ದಲಾಗುವುದು. ಇದು ಸರಂಧ್ರಪದಾರ್ಥ. ಅನಿಲಗಳನ್ನೂ ದ್ರಾವಣಗಳಿಂದ ವಿಲೀನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೂ ಸರಾಗವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇದಕ್ಕಿದೆ. ಅವಘೋಷಿತ ವಸ್ತುಗಳು ಇದ್ದಲಿನ ಮೈಮೇಲೆ ಶೇಖರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಗ್ರಹಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕೃತಕ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಕಾಯಕಲ್ಪ ಹೊಂದಿದ ಇದ್ದಲಿಗೆ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಎಂದು ಹೆಸರು. ಇದರ ಮೇಲ್ಮೈ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಒಂದು ಗ್ರಾಮಿಗೆ ೬೦೦-೨೦೦೦ ಚದರ ಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಇದ್ದಲಿನ ರಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶದ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಇದ್ದಲಿನ ಮೈಗೆ ಹೈಡ್ರೊಕಾರ್ಬನ್ ಪದರಗಳು ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವುವು. ಅವುಗಳನ್ನು ಉಚ್ಚಾಟಿಸಿ ಕ್ರಿಯಾಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ಇದೇ ಪಟುಗೊಳಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲೋದ್ದೇಶ. ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಪಟುಗೊಳಿಸಲು ಇರುವ ನಾನಾ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ವಿಧಾನವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂಗಾಲಯುಕ್ತ ಕಚ್ಚಾವಸ್ತುವನ್ನು (ತೆಂಗಿನ ಚಿಪ್ಪು, ಮರದ ಹೊಟ್ಟು ಇತ್ಯಾದಿ) ಮೊದಲು ಜಿಂಕ್ ಕ್ಲೋರೈಡು ಅಥವಾ ಫಾಸ್ಫಾರಿಕ್ ಆಮ್ಲದಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೆನೆಸಿ ೮೫೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಗೆ ಕಾಸುವರು. ಲಭ್ಯವಾದ ಇದ್ದಲನ್ನು ತೊಳೆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಅಂಟಿರುವ ಈ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ನಿವಾರಣೆಯಾಗುವುವು. ಅನಂತರ ಹಬೆ ಅಥವಾ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ೮೫೦^೦-೧೦೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತಾಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡಲಾಗುವುದು. ಈ ಉತ್ಕರ್ಷಕ ವಾತಾವರಣದ ಫಲವಾಗಿ ಇದ್ದಲಿನ ಮೈ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿ, ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿದ್ದ ರಂಧ್ರಗಳೂ ಕ್ರಿಯಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಾದ ಅಸಂತೃಪ್ತ ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳೂ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವುವು. ಇದ್ದಲಿನ ಮೈ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ತರಚಿದಂತಾಗಿ ಹೊಸ ಅಸಂತೃಪ್ತ ಪರಮಾಣುಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುವು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಇದ್ದಲಿನ ವಸ್ತುಗ್ರಾಹಕ ಶಕ್ತಿ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುವುದು. '''ದರ್ಜೆಗಳು''': ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ದರ್ಜೆಗಳಿವೆ. ೧. ತೆಂಗಿನ ಚಿಪ್ಪು ಮುಂತಾದ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಕಾಳುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲ. ಇದು ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಸರಾಗವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಅನಿಲಗ್ರಾಹಿ ಇಂಗಾಲ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಂಧ್ರದ ವ್ಯಾಸ ೨೦ ಆಂಗ್‌ಸ್ಟ್ರಾಮ್ ಮೀರಿರುವುದಿಲ್ಲ. ೨. ಎರಡನೆಯ ಬಗೆಯ ಇಂಗಾಲ ದ್ರಾವಣಗಳಿಂದ ಅನಗತ್ಯ ಬಣ್ಣ, ವಾಸನೆಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ವರ್ಣಗ್ರಾಹಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಸ್ಯಾಂಗಾರ (ಪೀಟ್), ಕಂದುಕಲ್ಲಿದ್ದಲು (ಲಿಗ್ನೈಟ್) ಮತ್ತು ಮರದ ಹೊಟ್ಟು ಇದರ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳು. ಕಾಗದ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದಲೂ ಇದನ್ನು ರೂಪಿಸಬಹುದು. ಹುಡಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇದು ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ವರ್ಣಗ್ರಾಹಕ ಇಂಗಾಲ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಆಗಿರಬಹುದು; ಇಲ್ಲವೇ ಪ್ರಾಣಿಮೂಲಗಳಿಂದ ಪಡೆದುದಾಗಿರಬಹುದು. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಎಲುಬುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮೂಳೆ ಇದ್ದಲು ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ೯೦% ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿ ಅಪಟೈಟ್ ಆಗಿದ್ದು ಉಳಿದ ಭಾಗ ಇಂಗಾಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧಿ ಮಾಡಲು ಬಳಸುವ ಇಂಗಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರವಯವಕಲ್ಮಷಗಳು ಇರಕೂಡದು. ಇದರ ಸಲುವಾಗಿ ಮೊದಲು ಖನಿಜಾಮ್ಲಗಳಿಂದ ಅನಂತರ ನೀರಿನಿಂದ ತೊಳೆಯಬೇಕು. ಉತ್ತಮ ದರ್ಜೆಯ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದಲ್ಲಿ ೧% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದ್ರಾವ್ಯಕಲ್ಮಶಗಳು ಇರಕೂಡದು. '''ಉಪಯೋಗಗಳು''': ಯುದ್ಧಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸೈನಿಕರಿಗೆ ವಿಷವಾಯು ಪ್ರಯೋಗವಾಗದಂತೆ ಕಾಪಾಡಲು ಮೊಗವಾಡಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲೇಬೇಕೆಂಬ ನಿಯಮವಿದೆ. ಅಂಥ ಮೊಗವಾಡಗಳಲ್ಲಿ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲವಿರುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದ ಬಳಕೆ ಸೇನಾಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ನಾಗರಿಕ ಜನಜೀವನದಲ್ಲೂ ಅದು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಗುರುತರವಾದುದು. ಅದಕ್ಕೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ನಿದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಅನೇಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತ ಲೀನಕಾರಿಗಳು ಆವಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಗಾಳಿ ಅಥವಾ ಧೂಮದಲ್ಲಿ ಬೆರೆತು ಹಾಳಾಗಿಹೋಗುವ ಸಂಭವವಿದೆ. ಅದನ್ನು ಪಾರು ಮಾಡಲು ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದ ಪದರಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸುವರು. ಆಗ ಲೀನಕಾರಿ ಹೀರಲ್ಪಡುವುದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯ ಅನಂತರ ಹಬೆಯನ್ನು ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಅದರೊಡನೆ ಅವಶೋಷಿತ ಲೀನಕಾರಿ ಹೊರಬೀಳುವುದು. ತಣಿಸಿದಾಗ ಲೀನಕಾರಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗುವುದು. ಸುಮಾರು ಇದೇ ತತ್ತ್ವದ ಅನ್ವಯದಿಂದ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹೈಡ್ರೊಕಾರ್ಬನ್ನುಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವರು. ಕಿರಿಯ ಪ್ಯಾರಫಿನ್ನುಗಳ ಕುದಿಯುವ ಬಿಂದುಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಅಂತರವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಆಂಶಿಕ ಬಾಷ್ಪೀಕರಣ ವಿಧಾನದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಅವನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ತನ್ನ ಒಲವಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಆಂಶಿಕ ಅವಶೋಷಣಾ ವಿಧಾನ ಅನುಕರಣಯೋಗ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೈಡ್ರೊಜನ್, ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್, ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್, ಅಸಿಟಲಿನ್ ಮುಂತಾದ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುವ ತೈಲದ ಆವಿ ಮತ್ತು ಗಂಧಕದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲದು. ಚಲನಚಿತ್ರ ಮಂದಿರಗಳು, ಉಪಾಹಾರ ಗೃಹಗಳು, ಆಡಳಿತ ಭವನಗಳು, ರೈಲುಬಂಡಿಗಳು, ವಿಮಾನಗಳು ಮುಂತಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗಾಳಿನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರುವುದಷ್ಟೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದ ಬಳಕೆ ಅನಿವಾರ್ಯ. ವೀನೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್, ಕಾರ್ಬೊನಿಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್ ಮತ್ತು ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಕ್ಲೋರೈಡುಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜಿನೇಷನ್ ಮೊದಲಾದ ಸಾವಯವ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ವೇಗವರ್ಧಕಗಳಾಗಿ ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ವಾಹಕವಾಗಿ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ವರ್ಣಗ್ರಾಹಿ ಇಂಗಾಲದ ವಿನಿಯೋಗವಾಗುತ್ತಿದೆ. ವರ್ಣಗ್ರಾಹಿ ಇಂಗಾಲದ ಮುಖ್ಯ ಉಪಯೋಗ ಕಚ್ಚಾ ಸಕ್ಕರೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣದಲ್ಲಿ. ೧೯ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದಲೂ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮೂಳೆ ಇದ್ದಲು ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಕ್ಕರೆಯ ಪಾಕವನ್ನು ಇದ್ದಲಿನ ಪದರಗಳ ಮೂಲಕ ಜಿನುಗಲು ಬಿಡಲಾಗುವುದು. ಆಗ ಸಕ್ಕರೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ನಿರವಯವ ವಸ್ತುಗಳು ಹೀರಲ್ಪಡುವುವು. ಸಕ್ಕರೆ ಶುಭ್ರವಾಗುವುದು. ಇದ್ದಲನ್ನು ನೀರಿನಿಂದ ತೊಳೆದು ಅದಕ್ಕೆ ಅಂಟಿರುವ ಸಕ್ಕರೆಯನ್ನೂ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಅನಂತರ ಇದ್ದಲನ್ನು ಗೂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಸಿ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಈಗ ಇಂಗಾಲದ ಒಂದಂಶ ಉರಿದುಹೋಗುವುದು ನಿಜ. ಆದರೆ ನಿರ್ವರ್ಣೀಕರಣ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಹೀರಿಕೊಂಡಿರುವ ಶರ್ಕರೇತರ ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲ ಈ ನಷ್ಟವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ. ಪೌರಸ್ತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೂ ಸಕ್ಕರೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣಕ್ಕೆ ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಹಸ್ರಾರು ಟನ್ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಸಕ್ಕರೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಖರ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೀರು ಸರಬರಾಜಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಇಂಗಾಲದ ಬಳಕೆ ಸರ್ವಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಜಲಮೂಲದಲ್ಲಿರುವ ಪಾಚಿಗಳು ಕೊಳೆಯುವುದರಿಂದ ಅಥವಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಮಲಿನ ವಸ್ತುಗಳು ಬೆರೆಯುವುದರಿಂದ ನೀರಿಗೆ ಅಹಿತ ರುಚಿ, ವಾಸನೆಗಳು ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುತ್ತವೆ. ಇವನ್ನು ನಿರ್ನಾಮ ಮಾಡದ ಹೊರತು ನೀರು ಪಾನಯೋಗ್ಯವಾಗಲಾರದು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ವಿಲಂಬಿತ ಕಶ್ಮಲಗಳು ತಳವೂರುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಪಟಿಕವನ್ನು ಕೊಡಿಸುತ್ತೇವಷ್ಟೆ. ಆಗ ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಭಾಗ ನೀರಿಗೆ ೨-೫ ಭಾಗದಷ್ಟು ಇಂಗಾಲ ಸೇರಿಸಿದರೆ ಸಾಕು. ಕೈಗಾರಿಕೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಶುದ್ಧನೀರನ್ನು ಪಡೆಯಲೂ ಇದೇ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದ್ರಾಕ್ಷಾರಸ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಲ್ಕೊಹಾಲಿನ ಪಾನೀಯಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರಿನ ಅಗತ್ಯವುಂಟು. ಅಂಥ ನೀರು ರೋಗಾಣುರಹಿತವಾಗಿರಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಶುದ್ಧಿಮಾಡಲು ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಪ್ರಯೋಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಉಳಿಯಬಾರದು. ಇದನ್ನು ಅವಶೋಷಿಸಲೂ ಇತರ ವಾಸನೆ ರುಚಿ ಮೂಲಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಲೂ ಇಂಗಾಲ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೊಬ್ಬು, ತೈಲ ಮೇಣ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಸ್ಟರುಗಳು. ಗ್ಲಿಸರಾಲ್, ಗ್ಲೈಕಾಲ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಆಲ್ಕೊಹಾಲುಗಳು, ಸಲ್ಫಾ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು, ಜೀವಾತುಗಳು, ಜೀವನಿರೋಧಕಗಳು (ಆಂಟಿಬಯೊಟಿಕ್ಸ್) ಮುಂತಾದ ಔಷಧ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ಅಸಿಟಿಕ್, ಬೆಂಜ಼ೋಯಿಕ್, ಸಿಟ್ರಿಕ್, ಫ಼್ರ್ಯೂಮ್ಯಾರಿಕ್, ಮೆಲೇಯಿಕ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಮ್ಲಗಳು, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಕೃತಕ ಕೆಫೀನ್ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಜೆಲಾಟಿನ್ ಪೆಕ್ಟಿನ್ ಮುಂತಾದ ಆಹಾರ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ಬಣ್ಣ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಂಸ್ಕರಣ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲವಿಲ್ಲದೆ ನಡೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲಕ್ಕೆ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಉಪಯೋಗಗಳು ಒದಗಿವೆ. ಹಳೆಯ ರಬ್ಬರನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ ಅದರಿಂದ ತೆಳುಬಣ್ಣದ ಅಥವಾ ಬಿಳಿಯ ರಬ್ಬರಿನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸಂಸ್ಕರಣ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ಎಣ್ಣೆಗಳು ರಬ್ಬರಿನ ಒಳಪದರಗಳಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಹರಡಿ ಹಳದಿ ಕಲೆಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ ವಿರೂಪಗೊಳಿಸುವುವು. ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ರಬ್ಬರಿನೊಂದಿಗೆ ಅರೆದು ಅನಂತರ ಉಪಯೋಗಿಸಿದರೆ ಈ ತೊಂದರೆ ತಪ್ಪುವುದು. ದ್ರವವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಹುಕಾಲ ದಾಸ್ತಾನುಮಾಡಿದಾಗ ಅಥವಾ ಶೈತ್ಯಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಮಬ್ಬಾಗುವುದುಂಟು. ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಪಾನೀಯಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಕೆಲವು ಸಕ್ಕರೆಗಳಿಂದಲೂ ಮತ್ತು ಪ್ರೋಟೀನುಗಳು ಒತ್ತರಿಸುವುದರಿಂದಲೂ ಹೀಗಾಗುತ್ತದೆ. ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ ಇಂಥ ಅದ್ರಾವ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ ದ್ರವವಸ್ತುವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿರಿಸುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಆಕರ್ಷಕ ವ್ಯವಹಾರನಾಮಗಳಿಂದ (ಉದಾಹರಣೆ, ನ್ಯೂಚಾರ್ ಮಿಂಚಾರಾ ಫಿಲ್ಟ್ಚಾರ್ ಕಾರ್ಬೆಕ್ಸ್, ಕ್ಲಿಫ್‌ಚಾರ್, ಬೋನ್‌ಚಾರ್, H.V.W.M -ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲ, ಸೂಚಾರ್, ಇತ್ಯಾದಿ) ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲದ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕೆಳಕಂಡ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೋಡೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. I ಅನಿಲ ವಸ್ತುಗಳ ಅವಶೋಷಣೆ. (i) ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದಿಂದ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಸಂಪಾದನೆ. (ii) ಕೃತಕ ರೇಷ್ಮೆ ಮತ್ತು ಚರ್ಮ, ಶುಷ್ಕಮಾರ್ಜಕ ಲೋಹಗಳಿಂದ ಜಿಡ್ಡು ನಿವಾರಣೆ, ಪಾರಕ ಹೊದಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಫಿಲ್ಮುಗಳು, ರಬ್ಬರ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಕುಗಳು ಮುಂತಾದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಆವಿಯಾಗಿ ಬಿಡುವ ಲೀನಕಾರಿಕಗಳ ಸಂಪಾದನೆ. (iii) ಹೈಡ್ರೊಜನ್, ನೈಟ್ರೊಜನ್ ಹೀಲಿಯಂ, ಅಸಿಟಲಿನ್, ಅಮೋನಿಯ, ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಶ್ಮಲಗಳ ನಿರ್ಮೂಲನ. (iv) ಗಾಳಿನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಅಹಿತ ವಾಸನೆಯನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು. (v) ಬೆಂಜಾಲ್ ಸಂಪಾದನೆ. II ದ್ರವವಸ್ತುಗಳ ಶುದ್ಧೀಕರಣ. (i) ಕಬ್ಬು ಅಥವಾ ಬೀಟ್ ಸಕ್ಕರೆ, ಗ್ಲೂಕೋಸ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಸಂಸ್ಕರಣ. (ii) ಹತ್ತಿಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ, ಕೊಬ್ಬರಿ ಎಣ್ಣೆ, ಹಂದಿಯ ಕೊಬ್ಬು ಮತ್ತು ಖನಿಜ ತೈಲಗಳ ಶುದ್ಧೀಕರಣ. (iii) ಜೆಲಾಟಿನ್, ವಿನಿಗಾರ್, ಪೆಕ್ಟಿನ್, ಕೊಕೊ ಎಣ್ಣೆ, ಹಣ್ಣಿನ ರಸಗಳು ಮತ್ತು ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಪಾನೀಯಗಳಿಂದ ಕಶ್ಮಲ ನಿವಾರಣೆ. (iv) ಔಷಧ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಗಳಾದಿಯಾಗಿ ಇತರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಶುದ್ಧೀಕರಣ. (v) ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನಿಂದ ಬಣ್ಣ, ವಾಸನೆ ಮತ್ತು ರುಚಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದು. (vi) ವಿದ್ಯುತ್ ಲೇಪನಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ದ್ರಾವಣಗಳು ಮತ್ತು ಬಳಸಿದ ಎಣ್ಣೆಗಳಿಂದ ಕಶ್ಮಲ ನಿವಾರಣೆ. (vii) ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿ, ಮುಂತಾದ ಲೋಹಗಳನ್ನು ದ್ರಾವಣದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವುದು. III ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ. (i) ದೇಹಗತವಾದ ಅನಿಲಗಳು. ನಂಜುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಗಳನ್ನು ಹೀರಿ ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವ ಇಂಗಾಲದ ಮಾತ್ರೆಗಳ ತಯಾರಿಕೆ (ಮಕ್ಕಳ ಸಲುವಾಗಿ ಪಟುಗೊಳಿಸಿದ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿರುವ ಬಿಸ್ಕತ್ತುಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತವೆ).  (ii) ಅವಶೋಷಿತ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮದ್ದನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ. (iii) ನಾರುತ್ತಿರುವ ವ್ರಣಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ದುರ್ವಾಸನೆಯನ್ನು ನೀಗಲು. (IV) ವೇಗವರ್ಧಕ ಮತ್ತು ಅದರ ವಾಹಕವಾಗಿ. (i) ಫಾಸ್ಜೀನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಕ್ಲೋರಿನೇಷನ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ. (ii) ಹೈಡ್ರೋಜಿನೇಷನ್ ಮಾಡುವಾಗ. == ಇಂಗಾಲದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು == === ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ === ಇಂಗಾಲದ ಒಂದು ಸಂಯುಕ್ತ (CO). ಇದು ಬಣ್ಣವಿಲ್ಲದ ವಿಷಾನಿಲ. ಇದರ ವಾಸನೆಯಿಂದಲೂ ದಹಿಸಿದಾಗ ಇದು ಉರಿಯುವ ಜ್ವಾಲೆಯಿಂದಲೂ ಈ ಅನಿಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ೧೭೭೬ರಲ್ಲಿ ಲಾಸ್ಸೋನ್ ಸತುವಿನ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ಇದ್ದಲಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿ ಈ ಅನಿಲವನ್ನು ಪಡೆದ. ಇದಾದ ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಅನಂತರ ಕ್ರೊಯಕ್‌ಷಾಂಕ್ ಇದರ ರಚನೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ. ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಅನಿಲದಲ್ಲಿಯೂ ವಾಟರ್‌ಗ್ಯಾಸ್ ಎಂಬ ಹೈಡ್ರೊಜನ್ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರೊಡ್ಯೂಸರ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಊದುಕುಲುಮೆಯ (ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ಫರ್ನೇಸ್) ಅನಿಲ ಮುಂತಾದ ಅನಿಲ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಉರುವಲಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಅನಿಲ ಒಂದು ದಹ್ಯವಸ್ತು. ಇದು ಹಸಿರು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಜ್ವಾಲೆಯಿಂದ ಉರಿದು ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದಹನವಾಗುವ ಉರುವಲಿನಿಂದ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಉಂಟಾಗುವುದು. 2C+O₂ → 2CO ಕೆಲವು ಕುಲುಮೆಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಅನಿಲಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರವಾಗಿಯೂ ಪೆಟ್ರೋಲು ಎಣ್ಣೆ ಬಳಸುವ ವಾಹನಗಳ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದಲೂ ಕೆಲವು ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳಿಂದ ಹೊರಡುವ ಅನಿಲಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ. ಸತು, ಕಬ್ಬಿಣ, ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್, ಆಕ್ಸೈಡುಗಳನ್ನು ಇದ್ದಲು ಅಥವಾ ಕೋಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ ಕಾಸಿದಾಗ ಅಪಕರ್ಷಣದಿಂದ (ರಿಡಕ್ಷನ್) ಈ ಅನಿಲ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ZnO + C → Zn + CO ಇದಲ್ಲದೆ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲನ್ನು (CaCO₃) ಇದ್ದಲು ಅಥವಾ ಸತುವಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿಯೂ ಇದನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. CaCO₃ + C → CaO + 2CO ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ಕಾದ ಇಂಗಾಲದ ಚೂರುಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾಯಿಸಿದರೂ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. CO₂ + C → 2CO ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಅನಿಲವನ್ನು ಆಕ್ಸಾಲಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಹರಳುಗಳನ್ನು ಪ್ರಬಲ ಗಂಧಕಾಮ್ಲದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ ಕಾಸುವುದರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸಾಲಿಕ್ ಆಮ್ಲದಲ್ಲಿರುವ ನೀರನ್ನು ಗಂಧಕಾಮ್ಲ ಹೀರಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡುಗಳ ಮಿಶ್ರಣ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲಾಮ್ಲವನ್ನು ಕ್ಷಾರಕದ ಸಹಾಯದಿಂದ ತೆಗೆದರೆ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅನಿಲವನ್ನು ನೀರಿನ ಪಲ್ಲಟದಿಂದ ಶೇಖರಿಸಬಹುದು. H₂C₂O₄H₂O → 2H₂O + CO + CO₂ ಫಾರ‍್ಮಿಕ್ ಆಮ್ಲವನ್ನು ಪ್ರಬಲ ಗಂಧಕಾಮ್ಲದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸುವಾಗ ಆ ಆಮ್ಲದ ಅಣು ನೀರಿನ ಅಣುವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. HCOOH → H₂O + CO ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಫೆರೋಸಯನೈಡ್ [K₄Fe(CN)₆] ಹರಳುಗಳನ್ನು ಪ್ರಬಲ ಗಂಧಕಾಮ್ಲದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿದಾಗಲೂ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. K₄Fe(CN)₆ + 6H₂SO₄ + 6H₂O → 2K₂SO₄ + FeSO₄ + 3(NH₄)₂SO₄ + 6CO ಸಿಟ್ರಿಕ್ ಆಮ್ಲ, ಮ್ಯಾಲಿಕ್ ಆಮ್ಲ, ಲ್ಯಾಕ್ಟಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಲವಣಗಳನ್ನು ಪ್ರಬಲ ಗಂಧಕಾಮ್ಲದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿದಾಗಲೂ ಮೀಥೈಲ್ ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ (CH₃OH) ಆವಿಯನ್ನು ಕಾದ ಕ್ಯುಪ್ರಿಕ್ ಆಕ್ಸೈಡು (CuO) ಮತ್ತು ಕ್ರೋಮಿಯಂ ಆಕ್ಸೈಡ್ (Cr₂O₃) ಅಥವಾ ಸತುವಿನ ಆಕ್ಸೈಡ್ (ZnO) ಮತ್ತು ಕ್ರೋಮಿಯಮ್ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಮಿಶ್ರಣದ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿದಾಗ ಅದು ವಿಭಜನೆ ಹೊಂದಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೊಜನ್ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಈ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ಮೀಥೈಲ್ ಫರ‍್ಮೇಟ್ ಎಂಬ ಎಸ್ಟರನ್ನು ಸೋಡಿಯಮ್ ಮೀಥಾಕ್ಸೈಡು ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಸಿದರೆ, ಶುದ್ಧವಾದ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಬನ್ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಅನೇಕ ಅನಿಲಗಳ ಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾವಾರು ಯಾವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿದೆ. {| class="wikitable" |+ !ನೀಲಿ ವಾಟರ್ ಗ್ಯಾಸ್ !ಪ್ರೊಡ್ಯೂಸರ್ ಗ್ಯಾಸ್ !ಊದು ಕುಲುಮೆ ಅನಿಲ !ಕೋಕ್ ಕುಲುಮೆ ಅನಿಲ |- |೩೭.೮-೪೨.೮ |೨೨.೦-೨೬.೦ |೨೬.೨-೨೭.೫ |೫.೦-೬.೮ |} ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಇರುವ ವಾಟರ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಮದ್ಯಸಾರಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮದ್ಯಸಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದ ಈಥೈಲ್ ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಎಂಬುದು ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರ ಮಾಡಿ ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವಾದ ಉರುವಲು. '''ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು''' : ಈ ಅನಿಲಕ್ಕೆ ಆಕ್ಸಿಜನ್ನನ್ನು ಹೀರುವ ಸ್ವಭಾವ ಇದೆ. ಇದರಿಂದ ಕೆಲವು ಪದಾರ್ಥಗಳೊಡನೆ ವರ್ತಿಸಿದಾಗ ಇದು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುವ ಕಠಿಣ ರಚನೆಯುಳ್ಳ ಲವಣಗಳ ಮೂಲಕ ಅನಿಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಅಮೋನಿಯ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಕರಗಿರುವ ಕ್ಯುಪ್ರಸ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್ ಲವಣ ಇದನ್ನು ಬೇಗನೆ ಹೀರುವುದರಿಂದ ಬೇರೆ ಅನಿಲಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಅತ್ಯಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನವಾಗುತ್ತದೆ. '''ರಾಸಾಯನಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು''' : ಸುಮಾರು ೩೦೦^೦-೧೫೦೦^೦ ಸೆ. ಗೆ ಕಾದ ಅನೇಕ ಲೋಹಗಳ ಆಕ್ಸೈಡುಗಳ ಮೇಲೆ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡನ್ನು ಹಾಯಿಸಿದಾಗ ಇದು ಆಯಾ ಲೋಹಗಳನ್ನೂ ಇಂಗಾಲಾಮ್ಲವನ್ನೂ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇಂಥ ಲೋಹಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದುವು ಕೋಬಾಲ್ಟ್, ತಾಮ್ರ, ಕಬ್ಬಿಣ, ಸೀಸ. ೫೦^೦-೧೦೦^೦ ಸೆ. ಗೆ ಕಾಸಿದ ನಿಕ್ಕಲ್ ಮೇಲೆ ಈ ಅನಿಲವನ್ನು ಹಾಯಿಸಿದಾಗ ಆವಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿಕ್ಕಲ್ ಕಾರ್ಬೊನೈಲ್ [Ni(CO)₄] ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ೧೮೦^೦-೨೦೦^೦ ಸೆ. ಗೆ ಕಾಸಿದರೆ ನಿಕ್ಕಲ್ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡುಗಳು ಪುನಃ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದ ನಿಕ್ಕಲ್ ಲೋಹವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಬಹುದು. ಕೋಬಾಲ್ಟ್, ತವರ ಮುಂತಾದ ಇತರ ಲೋಹಗಳೂ ಈ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಬೊನೈಲುಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಕ್ಲೋರಿನ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೋಮಿನ್ನುಗಳು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಎಲುಬುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದಾದ ಇದ್ದಲಿನ ವೇಗವರ್ಧಕದ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸಿ ಕಾರ್ಬೊನೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡು (COCl₂) ಮತ್ತು ಕಾರ್ಬೊನೈಲ್ ಬ್ರೋಮೈಡುಗಳನ್ನು (COBr₂) ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅಯೊಡೀನ್ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡನ್ನು ಸೋಡಿಯಮ್ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸೈಡಿನ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಸೋಡಿಯಮ್ ಫರ‍್ಮೇಟು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆಕ್ಸಾಲಿಕ್ ಮತ್ತು ಫರ‍್ಮಿಕ್ ಆಮ್ಲಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. === ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ - (CO₂) === ಬಲು ಹಿಂದಿನಿಂದ ಮಾನವನಿಗೆ ಇದರ ಪರಿಚಯವಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಗಾಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದುದೆಂದು ಸೂಚಿಸಲು ಫಾನ್ ಹೆಲ್ಮಾಂಟ್ ಇದನ್ನು ಸಿಲ್ವೆಸ್ಟರ್ ಅನಿಲ ಎಂದು ಕರೆದ. ಖನಿಜೋದಕಗಳಲ್ಲಿದೆಯೆಂದೂ ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳು ಕೊಳೆತು ಹುಳಿಹಿಡಿದಾಗ ಮತ್ತು ಇದ್ದಲನ್ನು ಉರಿಸಿದಾಗ ಈ ಅನಿಲ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವುದೆಂದೂ ಆತ ಮನಗಂಡಿದ್ದ. ಅದು ದಹನಾನುಕೂಲಿಯಲ್ಲ, ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಉಸಿರು ಕಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಎಂಬುದೂ ಅವನಿಗೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಕಾರ್ಬೊನೇಟೆಡ್ ಕ್ಷಾರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಘನರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದಕ್ಕೆ ಬಂಧಿತಗಾಳಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟವ ಜೋಸೆಫ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್. ಅದೊಂದು ಇಂಗಾಲದ ಆಕ್ಸೈಡೆಂದು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಲೆವಾಸಿಯೆಗೆ ಸಲ್ಲಬೇಕು. '''ಪ್ರಸರಣ''' : ವಾಯುಮಂಡಲದ ಗಾತ್ರದ ೦.೦೩% ಭಾಗ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಮಹತ್ತ್ವದ ವಿಷಯ; ಏಕೆಂದರೆ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಜೀವಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆ ಇದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿಕೊಂಡು ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ನಡೆದು ಬಂದಿದೆ. ಇಂಗಾಲ ಸಂಯುಕ್ತಗಳಿಂದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡೇ ಮೂಲಾಧಾರ. ಸೂರ್ಯರಶ್ಮಿಯ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಹರಿತ್ತಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಸ್ಯಗಳು ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಪೋಷಣೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಶರ್ಕರ ಪಿಷ್ಟಾದಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣಕಾರ್ಯ ನಡೆದಾಗ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಿ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಅಂಶ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ಹೋಗಿ ಕಾಲಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಾವು ಬದುಕಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಸಸ್ಯಸೇವನೆಯಿಂದಲೋ ಅಥವಾ ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಭಕ್ಷಿಸಿಯೋ ಪಡೆದದ್ದು, ಉಸಿರಾಡಿದಾಗ ಅವುಗಳ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ಹೊರಕ್ಕೆ ಬಿಡುವುವು. ಅಲ್ಲದೆ ಗತಿಸಿದ ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳು ಕೊಳೆಯುವುದರಿಂದಲೂ ಈ ಅನಿಲ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳ ಜೀವನಕ್ರಿಯೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಪೂರಕವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಅಂಶ ಕನಿಷ್ಟಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಜೀವಪೋಷಣೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪದ್ರಾವ್ಯ. ಕೆಲವು ಜಲಚರಗಳ ಮೈಮೇಲಿನ ಚಿಪ್ಪು ಇಂಥ ವಿಲೀನ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನಿಂದ ಆದುದು. ಅದು ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್. ಇದೇ ರೀತಿ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲು, ಚಾಕ್, ಅಮೃತಶಿಲೆ, ಡಾಲೊಮೈಟ್, ಮ್ಯಾಗ್ನಸೈಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಹಂಚಿಹೋಗಿದೆ. ಈ ಪರಿವರ್ತನೆ ಇಂದಿಗೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ದಹನದಿಂದ ಹೊರಬಿದ್ದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಈ ಕೊರತೆಯನ್ನು ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ CO₂ ಪ್ರಮಾಣ ನಿಯತಗೊಂಡಿದೆ. ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಿರುಕುಗಳು ಉಂಟಾಗಿ ಅದರಿಂದ CO₂ ಹೊರಸೂಸುವ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಗಾಳಿಗಿಂತ ಸುಮಾರು ಒಂದೂವರೆಯಷ್ಟು ಭಾರವಾದ್ದರಿಂದ ಅದು ಪಾಳು ಬಾವಿಗಳಲ್ಲಿ, ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದ ಗೂಡುಗಳ ಬಳಿ ಇರುವ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಗ ಶೇಖರಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾವಾ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಸಾವಿನ ಕಣಿವೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಪ್ರದೇಶವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡಿನಿಂದ ಉಸಿರುಕಟ್ಟಿ ಪ್ರಾಣಬಿಟ್ಟ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಮನುಷ್ಯರ ಮತ್ತು ಪಶುಪಕ್ಷಿಗಳ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಕಾಣಬಹುದೆಂದು ಪ್ರವಾಸಿಗಳ ವರದಿಗಳಿಂದ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. ನೇಪಲ್ಸ್ ನಗರದ ಬಳಿ ಒಂದು ಗುಹೆಯಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ನೆಲದಿಂದ ೧೮” ಎತ್ತರದಷ್ಟು ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಪದರವಿದೆ. ಆ ಗುಹೆಯನ್ನು ಹೊಕ್ಕ ನಾಯಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಇದು ಮಾರಕವಾಗಿ ಅವನ್ನು ಒಯ್ದ ಮನುಷ್ಯರು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಈಚೆಗೆ ಬಂದ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. '''ತಯಾರಿಕೆ''' : ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಉಕ್ಕಿನ ಉರುಳೆಗಳಲ್ಲಿ (ಸಿಲಿಂಡರು) ಕೂಡಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಿಪ್ಪನ ಉಪಕರಣದಲ್ಲಿ ಅಮೃತಶಿಲೆಯ ಚೂರುಗಳು ದುರ್ಬಲ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಲೋರಿಕ್ ಆಮ್ಲದೊಡನೆ ವರ್ತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ರೂಢಿ. ಈ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕೆಳಕಂಡ ಸಮೀಕರಣದಿಂದ ಸೂಚಿಸಬಹುದು. CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂ ↑ ಅನಿಲವನ್ನು ಶುಷ್ಕಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಬಲ ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್‌ ಆಮ್ಲ ರಂಜಕದ ಪೆಂಟಾಕ್ಸೈಡ್ ಅಥವಾ ನಿರ್ಜಲ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕ್ಲೋರೈಡನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಗಾಳಿಗಿಂತ ಭಾರವಾದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕೆಳಮುಖಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟದಿಂದ ಶೇಖರಿಸಬೇಕು. ಇದರ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲ ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಬಳಕೆ ನಿಷಿದ್ಧ; ಏಕೆಂದರೆ ಉತ್ಪನ್ನ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಸಲ್ಫೇಟ್ ಅಲ್ಪದ್ರಾವ್ಯ. ಅದು ಉಳಿದ ಅಮೃತ ಶಿಲೆಯ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಆವರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರಕ್ಷಾಕವಚದಿಂದ ಆಮ್ಲದ ಸಂಪರ್ಕ ತಪ್ಪಿ ಕ್ರಿಯೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೋಡಿಯಂ ಬೈಕಾರ್ಬೊನೇಟನ್ನು ಕಾಸಿಯೂ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. 2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂↑ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮಹತ್ತ್ವವುಳ್ಳ ಅನಿಲಗಳ ಪೈಕಿ CO₂ ಸಹ ಒಂದು. ಆದ್ದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳು ಹಲವು. ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲನ್ನು ಸುಟ್ಟಾಗ ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ CO₂ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. CaCO₃ → CaO + CO₂ ಕೋಕ್ ದಹನದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಅನಿಲಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿ CO₂ ಅಂಶವೇ ಹೆಚ್ಚು. ಅದನ್ನು ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ದ್ರಾವಣ ಸಿಂಪಡಿಸುವ ಕೋಶದ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿದಾಗ ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಬೈಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗುವುದು. ಈ ದ್ರಾವಣದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಬಿಸಿಯಾದ ಅನಿಲಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಅದರ ಉಷ್ಣದಿಂದ ಬೈಕಾರ್ಬೊನೇಟು ವಿಭಜಿಸಿ ಪುನಃ ಕಾರ್ಬೊನೇಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಿಂದಿನಂತೆ ಮತ್ತೆ ವಿನಿಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ CO₂ ನ್ನು ನಿರ್ಜಲ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕ್ಲೋರೈಡಿನಿಂದ ಶುಷ್ಕಗೊಳಿಸಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಉಷ್ಣದಲ್ಲಿ ೧೦೦ ವಾಯುಭಾರ (ಅಟ್ಮಾಸ್ಫಿಯರ್) ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿದರೆ ದ್ರವರೂಪ ತಳೆಯುವುದು. ದ್ರವಿತ ಅನಿಲವನ್ನು ಉಕ್ಕಿನ ಉರುಳೆಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುವುದು. ಸಕ್ಕರೆಯ ಅಂಶವಿರುವ ವಸ್ತುಗಳು ಯೀಸ್ಟ್ ಸಸ್ಯದ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಹುಳಿತು ಆಲ್ಕೊಹಾಲನ್ನು ಕೊಡುತ್ತವೆ. ಆಗ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ CO₂ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಬ್ಬಿನ ರಸದಲ್ಲಿರುವ ಸಕ್ಕರೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಹರಳುರೂಪಕ್ಕೆ ಬಾರದಿರುವ ಸಕ್ಕರೆಯನ್ನು ಕಾಕಂಬಿ ಎನ್ನುವರು. ಯೀಸ್ಟಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಿಣ್ವಗಳು ಇದನ್ನು ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಮತ್ತು CO₂ಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುವು. ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಮೂಲಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಕೆಳಕಂಡ ಸಮೀಕರಣಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O → 2C₆H₁₂O₆    C₆H₁₂O₆ → 2C₂H₅OH + 2CO₂ ಲಭ್ಯವಾದ CO₂ನ್ನು ರೈಕ್ ವಿಧಾನದಿಂದ ಶುದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅನೇಕ ಮಾರ್ಜಕಗಳನ್ನುಳ್ಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಮಾರ್ಜಕದಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲ ಆಲ್ಕೊಹಾಲನ್ನು ಸಿಂಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನಿಲ ಹೊತ್ತು ತಂದಿರುವ ಆಲ್ಕೊಹಾಲಿನ ಅಂಶ ಇಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ನೀರನ್ನು ಚಿಮುಕಿಸುತ್ತಿರುವ ಎರಡು ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ದ್ರಾವ್ಯವಸ್ತುಗಳು ನಿವಾರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಡೈಕ್ರೊಮೇಟ್ ಮಾರ್ಜಕ ಅನಿಲದೊಡನೆ ತೂರಿಬಂದಿರುವ ಆಲ್ಡಿಹೈಡುಗಳನ್ನು ಉತ್ಕರ್ಷಿಸುವುದು, ಪ್ರಬಲ ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಮಾರ್ಜಕ ಉತ್ಕರ್ಷಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಶುಷ್ಕಗೊಳಿಸುವುದು. ಸೋಡಿಯಂ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ಮಾರ್ಜಕ ಆಮ್ಲದ ತುಂತುರುಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕುವುದು. ಗ್ಲಿಸರಾಲ್ ಮಾರ್ಜಕ ಉತ್ಕರ್ಷಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ಅನಂತರ ಶುದ್ಧವಾದ ಅನಿಲವನ್ನು ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಉಕ್ಕಿನ ಉರುಳೆಗಳಿಗೆ ತುಂಬಲಾಗುವುದು. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬಿರುಕುಗಳಿಂದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಮುಖ್ಯಾಂಶ ಮೀಥೇನ್. ಅದನ್ನು ಹಬೆಯೊಡನೆ ಬೆರೆಸಿ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ೧೦೦೦^೦ ಸೆ. ಉಷ್ಣತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಕ್ಕಲ್ ವೇಗವರ್ಧಕದ ಮೇಲೆ ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಕೆಳಕಂಡ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ನಡೆಯುವುವು. CH₄ + H₂O → CO + 3H₂     CH₄ + 2H₂O → CO₂ + 4H₂ ದೊರೆತ ಅನಿಲಮಿಶ್ರಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಬೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಆಕ್ಸೈಡಿನ ಮೇಲೆ ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಆಗುವುದು. ಒತ್ತಡ ಹೇರಿ ನೀರಿನ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿದರೆ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಮಾತ್ರ ವಿಲೀನವಾಗುವುದು. ಸಾಕಷ್ಟು ಅನಿಲ ಈ ರೀತಿ ದೊರೆಯುವುದು. '''ಗುಣಗಳು''' : ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಸನೆ, ರುಚಿ ಇರುವ ಮತ್ತು ಬಣ್ಣವಿಲ್ಲದ ಅನಿಲ. ವಿಷವಾಯುವಲ್ಲ. ಅದರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ರಕ್ತದಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸಿಜನ್ನಿನ ಕೊರತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಲಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಇರುವುದು ಒಳಿತು. ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ೨%-೩% ಅನಿಲವಿದ್ದರೆ ಬಾಧಕವಿಲ್ಲ. ೫%-೬% ಇದ್ದರೆ ನಾಡಿಯ ಬಡಿತ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಏದುಸಿರು ಬರುವುದು. ೧೦% ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ ಈ ಸ್ಥಿತಿ ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳುವುದು. ಈ ಮಿತಿ ಮೀರಿದರೆ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪುವುದು. ೨೫% ಅನಿಲವಿರುವ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಇದ್ದರೆ ಮರಣ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ತನ್ನ ಸಮಾನಗಾತ್ರ ಅನಿಲವನ್ನು ವಿಲೀನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದು. ಆದರೆ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಗುರಿಪಡಿಸಿದರೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನಿಲ ದ್ರಾವ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಸೋಡಾ ಮತ್ತು ಇತರ ಪಾನೀಯಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಚದರ ಅಂಗುಲವೊಂದಕ್ಕೆ ೬೦-೧೫೦ ಪೌಂಡುಗಳ ಒತ್ತಡ ಹೇರಿ ಇಂಥ ಅನಿಲಯುಕ್ತ ಪಾನೀಯಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸೋಡಾ ಸೀಸೆಯನ್ನು ತೆರೆದಾಗ ಒತ್ತಡ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹುದುಗಿದ್ದ ಅನಿಲ ಹೊರಚೆಲ್ಲುವುದು, ತತ್ಫಲವಾಗಿ ದ್ರಾವಣ ನೊರೆನೊರೆಯಾಗಿ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ತೋರುವುದು. ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ದ್ರವೀಕರಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಅದನ್ನು ದ್ರವರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಡೆದವರ ಪೈಕಿ ಫ್ಯಾರಡೆ ಮೊದಲಿಗ (೧೮೨೩). ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡನ್ನು ದ್ರವೀಕರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಒತ್ತಡ ಅನಿಲದ ಉಷ್ಣತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ-೫^೦ ಸೆ.ನಲ್ಲಿ ೩೦.೮ ವಾಯುಭಾರ (ಅಟ್ಮಾಸ್ಫಿಯರ್), ೫^೦ ಸೆ.ನಲ್ಲಿ ೪೦.೪ ವಾಯುಭಾರ ಮತ್ತು ೧೫^೦ ಸೆ. ನಲ್ಲಿ ೫೨.೧ ವಾಯುಭಾರ ಒತ್ತಡ ಅಗತ್ಯ. ೩೧.೧^೦ ಸೆ. ನಲ್ಲಿ ೭೨.೮ ವಾಯುಭಾರ ಒತ್ತಡ ಹೇರಿದರೆ ಮಾತ್ರ ದ್ರವೀಕರಣ ಸಾಧ್ಯ. ಆದರೆ ಈ ಉಷ್ಣತಾಮಿತಿ ಮೀರಿದರೆ ಎಷ್ಟು ಉನ್ನತ ಒತ್ತಡಕ್ಕೂ ಅದು ಮಣಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಉಷ್ಣತೆಗೆ ಅದರ ಸಂಧಿಗ್ಧ ಅಥವಾ ಅವಧಿಕ (ಕ್ರಿಟಿಕಲ್) ಉಷ್ಣತೆ ಎಂದು ಹೆಸರು. ದ್ರವಿತ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ನಿರ್ವರ್ಣ ವಸ್ತು. ನೀರಿನೊಡನೆ ಬೆರೆಯದೆ ತೇಲುವುದು. ಒಂದು ವಾಯುಭಾರ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ -೭೮.೫^೦ ಸೆಂ.ಗ್ರೇಡಿನಲ್ಲಿ ಕುದಿಯುವುದು. ಅದನ್ನು ಇಟ್ಟಿರುವ ಉಕ್ಕಿನ ಉರುಳೆಯಿಂದ ಒಂದು ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಚೀಲಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದರೆ ದ್ರವದ ಒಂದು ಭಾಗ ಆವಿಯಾಗುವುದು. ಆಗ ಅದು ಉಳಿದ ದ್ರವದಿಂದ ಉಷ್ಣವನ್ನು ಹೀರುವುದರಿಂದ ಉಷ್ಣ ಇಳಿದು ಘನ ರೂಪಕ್ಕೆ ತಿರುಗುವುದು. ಉರುಳೆಯ ಬಾಯಿಯನ್ನು ಕೆಲವು ಮಿನಿಟ್ ಕಾಲ ತೆರೆದಿಟ್ಟರೆ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಬಿಳಿಯ ಘನ ಕೂಡುವುದು. ಘನರೂಪದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಮಂಜುಗೆಡ್ಡೆಯಂತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ದ್ರವಿಸದೆ ನೇರವಾಗಿ ಆವಿಯಾಗುವುದರಿಂದ ಅದರಲ್ಲಿಟ್ಟ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಒದ್ದೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ೫ ವಾಯುಭಾರ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಅದು ಕರಗುವುದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಅದರೊಡನೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅಪಾಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಗುರಿಪಡಿಸಿದ ಘನವನ್ನು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದರೆ ಸುಟ್ಟಾಗ ಆಗುವಂತೆ ಬೊಕ್ಕೆ ಏಳುವುದು. ಶಾಖವಾದ ಮುಂಗೈ ಮತ್ತು ಘನದ ನಡುವೆ ಇರುವ ಅನಿಲ ಪೊರೆ ಹರಿದುಹೋಗುವುದೇ ಹೀಗಾಗಲು ಕಾರಣ. ಘನೀಭವಿಸದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಈಥರ್ ದ್ರವದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನವಾಗುವುದು. ಈಥರ್ ಆವಿಯಾದಂತೆಲ್ಲ ಮಿಶ್ರಣದ ಉಷ್ಣ ಇಳಿಯುವುದು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ -೧೧೦^೦ ಸೆ. ಶೈತ್ಯವೂ ಒತ್ತಡ ಇಳಿಸಿದಾಗ -೧೪೦^೦ ಸೆ. ಶೈತ್ಯವೂ ಏರ್ಪಡುವುದು. ಈ ಮಿಶ್ರಣ ಉಷ್ಣವಾಹಕವಾದ್ದರಿಂದ ಶೈತ್ಯ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ತಣಿಸಿದ ನಾಳಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿದಾಗ ಅನೇಕ ಅನಿಲಗಳು ದ್ರವರೂಪ ಹೊಂದುವುವು. ಈ ಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿ ಪಾದರಸ ಘನೀಭವಿಸುವುದು. ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡಿನ ಘನ ಈಗ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲೂ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಡ್ರೈಕೋಲ್ಡ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಶೈತ್ಯಕಾರಕ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಐಸ್‌ಕ್ರೀಂ ಮಾರುವ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳನ್ನೂ ಬೇಗ ನಾಶವಾಗುವ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಊರಿಂದೂರಿಗೆ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ರವಾನಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಇದು ಸಹಕಾರಿ. ಚರ್ಮದ ಮೇಲಿರುವ ನರಹುಲಿಗಳನ್ನು ಇದರ ಸಹಾಯದಿಂದ ತೊಡೆದು ಹಾಕಬಹುದು. [[ವರ್ಗ:ಮೂಲಧಾತುಗಳು]] bz9i8av9n6sws7sw7n4iavcjd455fii 0 16439 1115494 1063778 2022-08-21T08:58:58Z 2409:4071:D15:5CAA:0:0:328A:9910 /* ನೀರಿನ ಸಹಜ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ */ wikitext text/x-wiki ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹದ ಬಲವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|last1=ಪರ್ಲ್‍‌‌ಮನ್|first1=ಹೊವರ್ಡ್|title=Hydroelectric power water use|url=https://water.usgs.gov/edu/wuhy.html|website=U.S. Geological Survey|publisher=U.S. Geological Survey|accessdate=13 March 2018}}</ref>. ೨೦೧೫ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ೧೬.೬% ರಷ್ಟನ್ನು ಇದರಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ<ref>http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2016/06/GSR_2016_Full_Report_REN21.pdf</ref>. ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಪರಿಮಾಣ ಮತ್ತು ವೇಗವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ವೇಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ಚಲಿಸಿದಷ್ಟು, ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಅನೇಕ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಜಲಪಾತಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಾಶಯಗಳ ಬಳಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು, ನೀರು ಟರ್ಬೈನ್ಗಳ ಕಡೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಅವುಗಳನ್ನು ತಿರುಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|last1=ಹಂಫ್ರೀಸ್|first1=E W|last2=ಜೇಮ್ಸ್-ಅಬ್ರಾ|first2=ಎರಿನ್|title=Hydroelectricity|url=http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/m/article/hydroelectricity/|website=ದ ಕೆನೇಡಿಯನ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ|publisher=ದ ಕೆನೇಡಿಯನ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ|accessdate=13 March 2018|archive-date=17 ಏಪ್ರಿಲ್ 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180417085627/http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/m/article/hydroelectricity/|url-status=dead}}</ref>. ===ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳು=== ====ಆಣೆಕಟ್ಟೆ==== ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳು ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತವೆ. ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತ ನೀರನ್ನು ಟರ್ಬೈನ್ ಅನ್ನು ತಿರುಗಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆಗೊಳ್ಳುವ ಒಟ್ಟು ಶಕ್ತಿಯು ಹರಿಸಲ್ಪ್ಡುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗು ನೀರಿನ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನೀರು ಹೊರಹೋಗುವ ಜಾಗದ ನಡುವಿನ ಎತ್ತರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|title=Hydroelectricity Explained|url=https://www.electricityforum.com/hydroelectricity|website=The Electricity Forum|publisher=The Electricity Forum|accessdate=16 March 2018}}</ref>. ====ಪಂಪ್ ಮಾಡಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವಿಧಾನ==== ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗೊಳ್ಳುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನೀರನ್ನು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಗೆ ಎತ್ತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.<ref>https://www.hydro.org/policy/technology/pumped-storage/</ref> ====ನೀರಿನ ಸಹಜ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ==== ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಆಣೆಕಟ್ಟೆ ಬಳಸಿ ಅಥವ ಯಾವುದೀ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಬಳಸದೆಯೂ ನೀರಿನ ಸಹಜ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆ ಅಥವ ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ತಡೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಇದು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವ ಹಾನಿಯು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ್ದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಟರ್ಬೈನ್ ಗಳಿಗೆ ಏಕರೀತಿಯ ಪ್ರವಾಹದ ಅಗತ್ಯ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರವಾಹ ಇದ್ದ ಸಂದರ್ಬದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಹರಿಯಬಿಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.<ref>{{Cite web |url=http://www.renewableenergyworld.com/articles/print/rewna/volume-4/issue-1/hydropower/run-of-the-river-hydropower-goes-with-the-flow.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-03-08 |archive-date=2017-05-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170525173208/http://www.renewableenergyworld.com/articles/print/rewna/volume-4/issue-1/hydropower/run-of-the-river-hydropower-goes-with-the-flow.html |url-status=dead }}</ref> ====ಸಮುದ್ರದ ಉಬ್ಬರವಿಳಿತದಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ==== ಇದು ಸಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಇದು ಒಂದು ದೊದ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈದಕ್ಕಾಗಿ ನದಿಯ ಅಳಿವೆಗೆ ಅಡ್ದಲಾಗಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮುದ್ರದ ಉಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಇಳಿತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರು ಕೊಳವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಒನ್ದು ಬದಿಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ಪ್ರವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಟರ್ಬೈನ್ ಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.<ref>http://www.darvill.clara.net/altenerg/tidal.htm</ref> ===ವಿಧಗಳು=== ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ<ref>https://www.slideshare.net/rajbairwa22/presentaion-of-raj-final</ref> ====ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧೦೦ಮೆವ್ಯಾ ಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಮಧ್ಯಮ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೨೫ ರಿಂದ ೧೦೦ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಮದ್ಯಮ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧ ರಿಂದ ೨೫ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧೦೦ಕಿವ್ಯಾ ನಿಂದ ೧ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಮೈಕ್ರೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೫ರಿಂದ ೧೦೦ ಕಿ ವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದವರೆಗಿನ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಮೈಕ್ರೋಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಣ್ಣಹಳ್ಳಿಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ ಅಗತ್ಯನ್ನು ನೀಗಿಸಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ====ಪಿಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೫ ಕಿಲೊ ವ್ಯಾಟ್ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ [[ಜಲವಿದ್ಯುತ್]] ಘಟಕಗಳಿಗೆ '''ಪೀಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್''' ಘಟಕಗಳೆನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಇವನ್ನು ದುರ್ಗಮ ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೇವಲ ಕೆಲವು ನೂರು ವ್ಯಾಟ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳೂ ಕೂಡ ಒಂದು ಮನೆಯ [[ವಿದ್ಯುತ್]] ಅಗತ್ಯವನ್ನು ನೀಗಿಸಬಲ್ಲವು. ಇವುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಆಣೆಕಟ್ಟು ಅಥವ ಅಡ್ಡಗಟ್ಟೆಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ. ಇವುಗಳನ್ನು ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ಅಡ್ಡಗಟ್ಟೆಗಳ(೦.೫-೧ಮೀ) ನೆರವಿನಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಇವುಗಳು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವ ಹಾನಿಯು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ದುರ್ಗಮ ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗ್ರಿಡ್ ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕಾದರೆ ಬಹಳ‌ಷ್ಟು [[ಅರಣ್ಯ|ಅರಣ್ಯವು]] ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ತಲೆದೋರುತ್ತದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಇವು ಸೂಕ್ತವಾದ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಬಲ್ಲವಾಗಿವೆ.<ref>{{Cite web |url=http://ijaresm.net/Pepar/VOLUME_1/ISSUE_5/28.pdf |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-03-08 |archive-date=2018-04-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180421005715/http://ijaresm.net/Pepar/VOLUME_1/ISSUE_5/28.pdf |url-status=dead }}</ref> [[ಚಿತ್ರ:Nano hydro power unit.jpg|thumb|ಶೃಂಗೇರಿಯ ಬಳಿ ಮಗೆಬೈಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಪೀಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ]] ==ಉಲ್ಲೇಖ== [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನ]] [[ವರ್ಗ:ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಶಾಸ್ತ್ರ]] dyfjnu1uf1k6qu8fui393n7he60b47a 1115495 1115494 2022-08-21T09:00:15Z 2409:4071:D15:5CAA:0:0:328A:9910 /* ಸಮುದ್ರದ ಉಬ್ಬರವಿಳಿತದಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ */ wikitext text/x-wiki ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹದ ಬಲವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|last1=ಪರ್ಲ್‍‌‌ಮನ್|first1=ಹೊವರ್ಡ್|title=Hydroelectric power water use|url=https://water.usgs.gov/edu/wuhy.html|website=U.S. Geological Survey|publisher=U.S. Geological Survey|accessdate=13 March 2018}}</ref>. ೨೦೧೫ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ೧೬.೬% ರಷ್ಟನ್ನು ಇದರಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ<ref>http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2016/06/GSR_2016_Full_Report_REN21.pdf</ref>. ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಪರಿಮಾಣ ಮತ್ತು ವೇಗವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ವೇಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ಚಲಿಸಿದಷ್ಟು, ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಅನೇಕ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಜಲಪಾತಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಾಶಯಗಳ ಬಳಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು, ನೀರು ಟರ್ಬೈನ್ಗಳ ಕಡೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಅವುಗಳನ್ನು ತಿರುಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|last1=ಹಂಫ್ರೀಸ್|first1=E W|last2=ಜೇಮ್ಸ್-ಅಬ್ರಾ|first2=ಎರಿನ್|title=Hydroelectricity|url=http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/m/article/hydroelectricity/|website=ದ ಕೆನೇಡಿಯನ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ|publisher=ದ ಕೆನೇಡಿಯನ್ ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ|accessdate=13 March 2018|archive-date=17 ಏಪ್ರಿಲ್ 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180417085627/http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/m/article/hydroelectricity/|url-status=dead}}</ref>. ===ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳು=== ====ಆಣೆಕಟ್ಟೆ==== ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳು ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತವೆ. ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತ ನೀರನ್ನು ಟರ್ಬೈನ್ ಅನ್ನು ತಿರುಗಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆಗೊಳ್ಳುವ ಒಟ್ಟು ಶಕ್ತಿಯು ಹರಿಸಲ್ಪ್ಡುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗು ನೀರಿನ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನೀರು ಹೊರಹೋಗುವ ಜಾಗದ ನಡುವಿನ ಎತ್ತರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ<ref>{{cite web|title=Hydroelectricity Explained|url=https://www.electricityforum.com/hydroelectricity|website=The Electricity Forum|publisher=The Electricity Forum|accessdate=16 March 2018}}</ref>. ====ಪಂಪ್ ಮಾಡಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವಿಧಾನ==== ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಬೇಡಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗೊಳ್ಳುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನೀರನ್ನು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಗೆ ಎತ್ತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಡಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.<ref>https://www.hydro.org/policy/technology/pumped-storage/</ref> ====ನೀರಿನ ಸಹಜ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ==== ಈ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಆಣೆಕಟ್ಟೆ ಬಳಸಿ ಅಥವ ಯಾವುದೀ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಬಳಸದೆಯೂ ನೀರಿನ ಸಹಜ ಹರಿವನ್ನು ಬಳಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆ ಅಥವ ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ತಡೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಇದು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವ ಹಾನಿಯು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ್ದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಟರ್ಬೈನ್ ಗಳಿಗೆ ಏಕರೀತಿಯ ಪ್ರವಾಹದ ಅಗತ್ಯ ಇರುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರವಾಹ ಇದ್ದ ಸಂದರ್ಬದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಹರಿಯಬಿಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.<ref>{{Cite web |url=http://www.renewableenergyworld.com/articles/print/rewna/volume-4/issue-1/hydropower/run-of-the-river-hydropower-goes-with-the-flow.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-03-08 |archive-date=2017-05-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170525173208/http://www.renewableenergyworld.com/articles/print/rewna/volume-4/issue-1/hydropower/run-of-the-river-hydropower-goes-with-the-flow.html |url-status=dead }}</ref> ====ಸಮುದ್ರದ ಉಬ್ಬರವಿಳಿತದಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ==== ಇದು ಸಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಇದು ಒಂದು ದೊದ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನದಿಯ ಅಳಿವೆಗೆ ಅಡ್ದಲಾಗಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಆಣೆಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಮುದ್ರದ ಉಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಇಳಿತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೀರು ಕೊಳವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಗೆ ಪ್ರವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಟರ್ಬೈನ್ ಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.<ref>http://www.darvill.clara.net/altenerg/tidal.htm</ref> ===ವಿಧಗಳು=== ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ<ref>https://www.slideshare.net/rajbairwa22/presentaion-of-raj-final</ref> ====ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧೦೦ಮೆವ್ಯಾ ಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಮಧ್ಯಮ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೨೫ ರಿಂದ ೧೦೦ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಮದ್ಯಮ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧ ರಿಂದ ೨೫ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೧೦೦ಕಿವ್ಯಾ ನಿಂದ ೧ ಮೆವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ====ಮೈಕ್ರೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೫ರಿಂದ ೧೦೦ ಕಿ ವ್ಯಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದವರೆಗಿನ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಮೈಕ್ರೋಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕಗಳೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಣ್ಣಹಳ್ಳಿಗಳ ವಿದ್ಯುತ್ ಅಗತ್ಯನ್ನು ನೀಗಿಸಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ====ಪಿಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ==== ೫ ಕಿಲೊ ವ್ಯಾಟ್ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ [[ಜಲವಿದ್ಯುತ್]] ಘಟಕಗಳಿಗೆ '''ಪೀಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್''' ಘಟಕಗಳೆನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಇವನ್ನು ದುರ್ಗಮ ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೇವಲ ಕೆಲವು ನೂರು ವ್ಯಾಟ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಘಟಕಗಳೂ ಕೂಡ ಒಂದು ಮನೆಯ [[ವಿದ್ಯುತ್]] ಅಗತ್ಯವನ್ನು ನೀಗಿಸಬಲ್ಲವು. ಇವುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಆಣೆಕಟ್ಟು ಅಥವ ಅಡ್ಡಗಟ್ಟೆಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ. ಇವುಗಳನ್ನು ಅತಿ ಚಿಕ್ಕ ಅಡ್ಡಗಟ್ಟೆಗಳ(೦.೫-೧ಮೀ) ನೆರವಿನಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಇವುಗಳು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡುವ ಹಾನಿಯು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ದುರ್ಗಮ ಗುಡ್ಡಗಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗ್ರಿಡ್ ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕಾದರೆ ಬಹಳ‌ಷ್ಟು [[ಅರಣ್ಯ|ಅರಣ್ಯವು]] ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ತಲೆದೋರುತ್ತದೆ. ಆದುದರಿಂದ ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಇವು ಸೂಕ್ತವಾದ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಬಲ್ಲವಾಗಿವೆ.<ref>{{Cite web |url=http://ijaresm.net/Pepar/VOLUME_1/ISSUE_5/28.pdf |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-03-08 |archive-date=2018-04-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180421005715/http://ijaresm.net/Pepar/VOLUME_1/ISSUE_5/28.pdf |url-status=dead }}</ref> [[ಚಿತ್ರ:Nano hydro power unit.jpg|thumb|ಶೃಂಗೇರಿಯ ಬಳಿ ಮಗೆಬೈಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಪೀಕೋ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಘಟಕ]] ==ಉಲ್ಲೇಖ== [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನ]] [[ವರ್ಗ:ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಶಾಸ್ತ್ರ]] lp32xh9hkq31ixqvvmcsz6y8huehwy9 0 25446 1115444 1080351 2022-08-20T13:29:29Z Martinvl 19111 /* ಭೌಗೋಳಿಕ ಬಳಕೆ */ Changing image to the current image instead of one that is 12 years old. wikitext text/x-wiki [[File:WessexBankStatement.svg|thumb|right|ಖಾತೆ ಯ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ವಿವರಗಳ ಶಿರಬರಹ]] '''ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ''' ('''ಐಬಿಎಎನ್‌''') ಎಂಬುದು ದೇಶಗಳ ಗಡಿಗಳಾಚೆ ಇರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಗಳನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ (ನಕಲಿನ) ಪ್ರತಿಲಿಪಿ ಲೋಪ-ದೋಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ,ಗುರುತಿಸುವ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮೂಲತಃ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಪ್ರಮಾಣಕ ಸಮಿತಿ ಆಯ್ದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಆನಂತರ ಇದನ್ನು ಐಎಸ್‌ಒ 13616:1997 ಅಡಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಮಾಣಕವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಇಂದು ಐಎಸ್‌ಒ 13616-1:2007 ಅಡಿ ಪ್ರಮಾಣಕವಾಗಿ ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.<ref>{{Cite web |url = http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=41031 | title = ISO 13616-1:2007 Financial services — International bank account number (IBAN) — Part 1: Structure of the IBAN | publisher = International Organization for Standardization | accessdate = 2010-01-31}}</ref> ISO 13616-2:2007<ref>{{Cite web |url = http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=41032 | title = ISO 13616-2:2007 Financial services - International bank account number (IBAN) -- Part 2: Role and responsibilities of the Registration Authority | publisher = International Organization for Standardization | accessdate = 2010-01-31}}</ref> ಅಡಿ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌ (SWIFT) ಎಂಬುದು ಅಧಿಕೃತ ಐಬಿಎಎನ್‌ ದಾಖಲಾತಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿದೆ.<ref>{{Cite web | url = http://www.swift.com/solutions/messaging/information_products/directory_products/iban_format_registry/index.page?lang=en | title=ISO13616 IBAN Registry| publisher = SWIFT| accessdate=2010-01-18}}</ref> ಐಬಿಎಎನ್‌ನ್ನು ಮೂಲತಃ [[ಯುರೋಪಿನ ಒಕ್ಕೂಟ|ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಒಕ್ಕೂಟ]]ದ ಸರಹದ್ದಿನೊಳಗೆ ಹಣದ ಸುಲಭ ಪಾವತಿಗಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಬಳಸುವಷ್ಟು ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಐಬಿಎಎನ್‌ನಲ್ಲಿ ಐಎಸ್‌ಒ 3166-1 ಆಲ್ಫಾ-2 ದೇಶದ ಸಂಕೇತ, ನಂತರ ಎರಡು ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು (ಇವನ್ನು ''mod-97'' ತಂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಗಣಿಸಿ ನಿರ್ಣಯಿಸಲಾಗುವುದು.) ಅಲ್ಲದೇ ಮೂಲಭೂತ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ (ಬಿಬಿಎಎನ್‌) ಇದರಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಮೂವತ್ತು ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಗಳ ಮಿಶ್ರಿತ-ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.<ref name="ECBS">{{Cite web | title =IBAN: International Bank Account Number | work =EBS204 V3.2 | publisher =[[European Committee for Banking Standards]] | date =August 2003 | url =http://www.cnb.cz/miranda2/export/sites/www.cnb.cz/cs/platebni_styk/iban/download/EBS204.pdf | format =PDF | accessdate =1 August 2010 | archive-date =15 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2017 | archive-url =https://web.archive.org/web/20171215175242/http://www.cnb.cz/miranda2/export/sites/www.cnb.cz/cs/platebni_styk/iban/download/EBS204.pdf | url-status =dead }}</ref> ಬಿಬಿಎಎನ್‌ನಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಹಾಗೂ ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು. ತಮ್ಮ-ತಮ್ಮ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಎಷ್ಟು ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕೆಂಬ ಬಗ್ಗೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಸಮುದಾಯಗಳು ತಾವೇ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ನಿರ್ಣಯಿಸುವವು. ==ಹಿನ್ನೆಲೆ== ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ಮುಂಚೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಶಾಖೆ, ಹಣ ರವಾನಾ ಸಂಕೇತಗಳು (routing codes) ಹಾಗೂ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯಮಗಳ ಕುರಿತು, ಗ್ರಾಹಕರು, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣ ಉದ್ದಿಮೆದಾರರು (ಎಸ್‌ಎಂಇಗಳು) ಬಹಳ ಗೊಂದಲಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಎಲ್ಲಾ ಅಗತ್ಯ ಹಣ ರವಾನಾ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಕಾಣೆಯಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳುಂಟಾದವು. ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ, ಐಎಸ್‌ಒ 9362 ಸೂಚಿಸಿರುವಂತೆ, ಹಣ ರವಾನಾ ಮಾಹಿತಿಯು ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು (ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು) ಹೊಂದಿರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರತಿಲಿಪಿ ದೋಷಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಹಣ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ತಾನು ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ಮುಂಚೆ ಹಣ ರವಾನಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಹಣ ರವಾನಾ ದೋಷಗಳು ಪದೇ-ಪದೇ ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಪಾವತಿಗಳು ವಿಳಂಬವಾದವು. ಹಣ ಕಳುಹಿಸುವ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ, ಹಾಗೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಣ ರವಾನೆಯ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೂ ಸಹ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವೆಚ್ಚ ತಗಲುತ್ತಿತ್ತು. ಖಾತೆ ಗುರುತಿಸಲು ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುವಂತಹ ಕಾಯಂ, ಆದರೂ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಐಬಿಎಎನ್‌ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಲಿಪಿ (ನಕಲು) ದೋಷಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈಗ ಎಲ್ಲಾದರೂ ಸರಿ, ಒಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಹಣ ರವಾನಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಎಲ್ಲಾ ರವಾನಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಮಾಣಿತ ಮಟ್ಟದ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಐಬಿಎಎನ್‌ ''ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ''ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಏಕೈಕ ಪ್ರಮಾಣಿತ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಯಾವುದೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಶಾಖಾ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು (ಇವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಣಾ ಸಂಕೇತ (short code) (ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಅಂಕಿಗಳು)ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ) ಹಾಗೂ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಸೇರಿದಂತೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಳಸಿದೆಲ್ಲೆಡೆ, ಐಬಿಎಎನ್‌ಗಳು ಒಟ್ಟು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣ ರವಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ದೋಷಗಳನ್ನು 0.1%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿದೆ. ಹಣ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಅಥವಾ ಅದರ ಗ್ರಾಹಕರು ರವಾನೆಯಾಗಬೇಕಾಗಿರುವ ಖಾತೆಯ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಹಾಗೂ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗೆ ಸೇರಿಸುವಾಗಲೇ ಪರಿಶೀಲಿಸಿಸಬಹುದು. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಹಣ ರವಾನೆ ಮತ್ತು ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ ದೋಷಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದು. ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ರೀತ್ಯಾ ರವಾನಿಸುವಾಗ ಐಬಿಎಎನ್‌ ತನ್ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಖಾಲಿ ಸ್ಥಳವಿರಬಾರದು. ಆದರೂ, ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿದಾಗ, ಐಬಿಎಎನ್‌ನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಅಕ್ಷರಗಳ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿದ್ದು, ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಕ್ಷರದಷ್ಟು ಅಂತರ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಗುಂಪು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಬಲ್ಲ ಅಂಕಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. {| class="wikitable" border="1" |- ! ರಾಷ್ಟ್ರ ! ಐಬಿಎಎನ್‌ ನಮೂದಿಸುವ ಉದಾಹರಣೆ |- | ಗ್ರೀಸ್‌ | <code>GR16 0110 1050 0000 1054 7023 795</code> |- | ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್‌ | <code>GB35 MIDL 4025 3432 1446 70</code> |- | ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ | <code>SA80 8000 0375 6080 1019 0160</code> |- | ಸ್ವಿಜರ್ಲೆಂಡ್‌ | <code>CH51 0868 6001 2565 1500 1</code> |- | ಇಸ್ರೇಲ್‌ | <code>IL30 0113 0300 0009 6339 234</code> |} ಐಬಿಎಎನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ಅಂಕಿಗಳು ಹಿಂದೂ-ಆರಬಿಕ್‌ ಅಂಕಿಗಳು ‘0’ಯಿಂದ ‘9’ ವರೆಗೆ ಹಾಗೂ ಲ್ಯಾಟೀನ್‌ ಅಕ್ಷರಗಳಾದ A ಇಂದ Z ವರೆಗಿನ ದೊಡ್ಡ ಅಕ್ಷರಗಳಾಗಿವೆ. ತಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅಕ್ಷರಗಳು-ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಬಳಸದಿರುವ ಗ್ರೀಸ್‌, ಸೌದಿ ಅರಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಇಸ್ರೇಲ್‌ನಂತಹ ದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ಇದು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ==ಭೌಗೋಳಿಕ ಬಳಕೆ== [[ರಷ್ಯಾ]], [[ಬೆಲಾರುಸ್|ಬೆಲರೂಸ್]]‌, [[ಯುಕ್ರೇನ್|ಉಕ್ರೇನ್]]‌, [[ಆರ್ಮೇನಿಯ|ಅರ್ಮೇನಿಯಾ]] ಮತ್ತು [[ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್|ಅಜರ್ಬೇಜಾನ್]] ಹೊರತುಪಡಿಸಿ [[ಯುರೋಪ್]]‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳಿಗಾಗಿ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವ ಸಾಧನವನ್ನೂ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.<ref>{{Cite web |url = http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32009R0924:EN:NOT EU Regulation 924/2009 |title=REGULATION (EC) No 924/2009 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 16 September 2009 on cross-border payments in the Community and repealing Regulation (EC) No 2560/2001 |publisher = Commission of the European Union |accessdate=2010-01-18}} </ref> ಜೊತೆಗೆ, [[ಇಸ್ರೇಲ್|ಇಸ್ರೇಲ್‌]], [[ಕಜಾಕಸ್ಥಾನ್|ಕಝಕ್‌ಸ್ಥಾನ್]]‌, ಲೆಬನಾನ್‌, [[ಮಾರಿಟಾನಿಯ|ಮೌರಿಟಾನಿಯಾ]], ಮಾರಿಷಸ್‌, [[ಸೌದಿ ಅರೆಬಿಯ|ಸೌದಿ ಅರಬಿಯಾ]], [[ಟುನೀಶಿಯ|ಟುನಿಷಿಯಾ]] ಹಾಗೂ [[ಟರ್ಕಿ|ತುರ್ಕಿ]] ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಖಾತೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. [[File:IBANMap-World6.svg|thumb|]] ಜಿಬ್ರಾಲ್ಟಾರ್‌ ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಉಳಿದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಸೇರಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಡಚ್‌ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವೆಸ್ಟ್‌ ಇಂಡೀಸ್‌ ವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳೂ ಸಹ ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ. ಯುರೋಪ್‌ ಖಂಡದ ಆಚೆಯಿರುವ ಕೆಲವು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಐಬಿಎಎನ್‌ಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡಲಾರವು, ಆದರೂ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳೂ ಉಂಟು. ಅವು ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಂತೆಯೇ ಐಬಿಎಎನ್‌ಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದಿರಬಹುದು. ಆದರೂ, ಯುರೋಪ್‌ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಐಬಿಎಎನ್‌ಗಳನ್ನು ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವು. ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅವು ಹಣ ಪಾವತಿ ಸೂಚನೆ ನೀಡುವ ಮುಂಚೆ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸಿಂಧುವಾಗಿದೆಯೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸದಿರಬಹುದು. ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಸದ್ಯದ ಐಎಸ್‌ಒ 9362 ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನಾ ಸಂಕೇತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. (ಬಿಐಸಿ ಅಥವಾ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌ ಸಂಕೇತ) [[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ]]ಗಳಲ್ಲಿನ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪ್ರಮಾಣಗಳ ಯಾವುದೇ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಎಎನ್‌ಎಸ್‌ಐ ಎಎಸ್‌ಸಿ ಎಕ್ಸ್‌9 ಎನ್ನಲಾದ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಹಣಕಾಸು ಸೇವಾ ಪ್ರಮಾಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘಟಣೆ ಚಾಲಿತಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುವುದು. ಆದರೆ ಇದುವರೆಗೂ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಗಡಿಯಾಚೆಯಿಂದ ದೇಶಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಪಾವತಿಸಲಾದ ಹಣವು ಹಣ ಪಾವತಿಯಲ್ಲಿನ ದೋಷಗಳಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಿಸುವವು. ಕೆನಡಾ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಐಬಿಎಎನ್‌ನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಕೆನಡಾ ದೇಶದೊಳಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ, ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಪಾವತಿಗಳ ಸಂಘಟನೆ ನೀಡುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ವ್ಯವಹಾರ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌ ವಿಧಾನ ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಮುಖ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಐಬಿಎಎನ್‌ ಬಳಸಲು ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಷರತ್ತುಗಳಿಲ್ಲ. [[ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ]] ಮತ್ತು [[ನ್ಯೂಜೀಲೆಂಡ್]]‌ ದೇಶಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳೂ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಅವು ದೇಶೀಯ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಾಜ್ಯ ಶಾಖೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಸಂಕೇತ ಹಾಗೂ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಗಾಗಿ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌ನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ==ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು== ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಕಂಪ್ಯುಟರ್‌ಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲೇ, ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಕ್ರಮವನ್ನು ಆದಷ್ಟು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು. ಐಬಿಎಎನ್‌ನ ವಿನ್ಯಾಸ ಉದ್ದೇಶಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನ್ನಲಾಗಿದೆ. ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಮಾಹಿತಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶವು ಇದನ್ನು ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ: * ದೇಶದ ನಿಯಮಾವಳಿಯು ಈ ಸಂಕೇತಕ್ಕೆ ಸಿಂಧುವಾಗಿದೆಯೇ? * ಐಬಿಎಎನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಂಕೇತಗಳು '''ಈ ದೇಶ''' ಕ್ಕೆ ಸೂಚಿಸಲಾದ ಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆಯೇ?(ಕೋಡ್ ಎಂದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಚಿಸಿದ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳ ಸಂಕೇತ ರಚಿಸುವಿಕೆ) * ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು '''ಈ ದೇಶ''' ಕ್ಕೆ ಸೂಚಿಸಲಾದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆಯೇ? * ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ (ನಿಯಮಾವಳಿಯ ಒಟ್ಟಾರ್ಥ) ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಸಂಕೇತ ಸಂಯುಕ್ತವು ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ? ಐಎಸ್‌ಒ/ಐಇಸಿ 7064:2002 <ref>{{Cite web |url=http://www.iso.org/iso/catalogue_detail.htm?csnumber=31531 |title=ISO/IEC 7064:2003 - Information technology - Security techniques - Check character systems |publisher=International Organization for Standardization |accessdate=2010-01-31}}</ref> (ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ''ಎಂಒಡಿ-97'' ಎಂದು ಹ್ರಸ್ವಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ) ಪ್ರಮಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಗಣಿಸಲಾಗುವುದು. ಬಳಕೆದಾರರು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೀಲಿಮಣೆ ಮೂಲಕ ನಮೂದಿಸುವಾಗ ಅಥವಾ ನಕಲು ಮಾಡುವಾಗ ಸಂಭವಿಸಬಹುದಾದ ದೋಷಗಳಿಂದ ಇದು ಅಕ್ಷರ-ಅಂಶಗಳ ಜೋಡಣಾ ಸರಣಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಕ್ಷರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಈ ಪ್ರಮಾಣಕವು ಕೆಳಕಂಡವುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಬಹುದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ: * "ಎಲ್ಲಾ ಏಕೈಕ ಬದಲೀ ದೋಷಗಳು (ಒಂದು ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಯ ಬದಲು ಇನ್ನೊಂದು, ಉದಾರಣೆಗೆ 1234 ಬದಲಿಗೆ 4234);" * "ಎಲ್ಲಾ, ಅಥವಾ ಬಹುಶಃ ಎಲ್ಲಾ ಏಕ (ಸ್ಥಳೀಯ) ವರ್ಗಾವಣಾ ದೋಷಗಳು (ಎರಡು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯ ಅಂಕಿಗಳ ಅದಲು-ಬದಲು;ಉದಾಹರಣೆಗೆ 12345 ಬದಲಿಗೆ 12354 ಅಥವಾ 12543);" ಏಕೆಂದರೆ ಐಬಿಎಎನ್‌ ದೋಷ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ''ಎಂಒಡಿ 97'' ಬಳಸುವ ಕಾರಣ ಈ ತರಹದ ಎಲ್ಲಾ ದೋಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. * ಎಲ್ಲಾ ಅಥವಾ ಬಹುತೇಕ ಸ್ಥಳಾಂತರಣಾ ದೋಷಗಳು (ಇಡೀ ಅಕ್ಷರ ಸರಣಿಯ ಎಡಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬಲಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಣ);" ಸರಿಯಾದ ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಈ ದೋಷಗಳನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶ ಪತ್ತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. * "ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ದುಪ್ಪಟ್ಟು ಅದಲು-ಬದಲು (ಪರ್ಯಾಯ)ದೋಷಗಳು (ಒಂದೇ ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅದಲು-ಬದಲು ದೋಷಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ 1234567 ಬದಲು 7234587);" * "ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಇತರೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ದೋಷಗಳು." ==ಆನ್ಲೈನ್‌ (ಗಣಕಯಂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಪರಿಶೀಲಿಸಬಲ್ಲ) ನೇರ ಸಾಧನಗಳು== ===ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಗೌಪ್ಯತೆ=== ಐಬಿಎಎನ್‌ ಎಂಬುದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ವರ್ಧಿತ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲದೆ ಹೆಚ್ಚಿಗೇನೂ ಅಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಖಾತೆದಾರರು ಇತರೆ ಮಾಮೂಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಾಗ, ಭದ್ರತೆ-ಗೌಪ್ಯತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಹಿಸುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲೂ ವಹಿಸಬೇಕು. ಹಲವು ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ತಮ್ಮ ''ಮಧ್ಯಂತರ ಖಾತೆ'' ಗಳ ಐಬಿಎಎನ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತವೆ. ಭದ್ರತೆ ಕಾಪಾಡಲು, ಈ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ''ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿ'' ಉದ್ದಿಮೆಯ ಆಂತರಿಕ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಖಾತೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಗುವುದು. ===ಆನ್ಲೈನ್ ಐಬಿಎಎನ್‌ ನ ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ನಡೆಸಿದ ಆವಿಷ್ಕಾರ,ಸೃಷ್ಟಿಸುವಿಕೆ=== ಐಬಿಎನ್‌ಗಾಗಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಖಾತೆ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ ಮಾತ್ರ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರವಾಗಿ ವಿತರಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಪಡೆದಿದೆ. ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು ಅಥವಾ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾದ ಐಬಿಎನ್‌ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳು ಅಥವಾ ರವಾನಾ ಸಂಕೇತದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನ್ಯೂನತೆಗಳಿರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಕೆಲವು ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯು ತಮ್ಮ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಅಂತರಜಾಲವನ್ನು ಬಳಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಉಂಟು. ಆನ್ಲೈನ್‌ ಐಬಿಎಎನ್ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಾಧನವು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಚಾಲಿತವಾಗಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಬಳಕೆದಾರರು ಈ ಆನ್ಲೈನ್‌ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವಸನೀಯ ಎನ್ನುವಂತಿಲ್ಲ. ===ಆನ್ಲೈನ್‌ ಮೂಲಕ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ=== ಅಂತರಜಾಲದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧನಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ಸಾಧನಗಳು ಒಂದೊಂದು ದೇಶಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿವೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. ಈ ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲೇಖನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ. ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದ್ದೇಶದ ಸಾಧನಗಳು ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುವವು. ಆದರೂ ಕೆಲವು ಇಂತಹ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದುಂಟು - ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಐಬಿಎಎನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ವಿಂಗಡಣಾ ಸಂಕೇತವು ಸುಸಂಗತವಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು. ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಆಯ್ದು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ 50 ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಯುಎನ್‌ ಸಿಇಎಫ್‌ಎಸಿಟಿ ಟಿಬಿಜಿ5 ಉಚಿತ [http://www.tbg5-finance.org/?ibancheck.shtml ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಸಲಹಾ ಕೈಪಿಡಿ] ಯನ್ನು 31 ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿ ಹೊರತಂದಿದೆ. ಪರಿಶೀಲನಾ ಗಣನೆಯ [http://www.tbg5-finance.org/ibandocs.shtml/ ಜಾವಾಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್‌ ಮೂಲ ಸಂಕೇತ (Javascript source code)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101203131648/http://www.tbg5-finance.org/ibandocs.shtml/ |date=3 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 }} ಸರಣಿಯನ್ನೂ ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ, ಇಸಿಬಿಎಸ್‌ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷಾ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಸಾಧನವು ಅವುಗಳ [http://www.ecbs.org/iban-checker.htm ಅಂತರಜಾಲತಾಣ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100822170726/http://www.ecbs.org/iban-checker.htm |date=22 ಆಗಸ್ಟ್ 2010 }} ದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ. ಯಾವುದೋ(ನಕಲಿ) ಕೃತಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಐಬಿಎನ್‌ ಸಂಖ್ಯೆ GB82 WEST 1234 5698 7654 32 ನಮೂದಿಸಿದಾಗ, ಇವೆರಡೂ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಾಧನಗಳು '''ಈ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸರಿಯಿದೆ ಎಂದು ಭಾಸವಾಗಿದೆ; (ಇದು ಸರಿಯೇ ಎಂದು, ಈ ತೆರನಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ಸಂದೇಶ ರವಾನೆಯಾಗುತ್ತದೆ)(This ಐಬಿಎಎನ್‌ appears to be correct)'' ' ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ (ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿ ನೋಡಿ). ಏಕೆಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಂಕೇತವು ಸಿಂಧುವಾಗಿತ್ತು. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಂಕೇತದೊಡನೆ ಇರಬೇಕಾದ ವಿನ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ಇದು ಸುಸಂಗತವಾಗಿತ್ತು. ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳು ಐಬಿಎನ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಸಂಗತವಾಗಿದ್ದವು. ===ಆನ್ಲೈನ್‌ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆಯೇ?=== ಅಪ್ಪಟ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಅಂತರಜಾಲ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಿ ಅನ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದರಿಂದ, ಅಪರಾಧಿಗಳು ನೈಜ ಐಬಿಎನ್‌ಗಳ ಕಳ್ಳತನ ಕೃತ್ಯ (ದುರ್ಬಳಕೆ)ಎಸಗುವುದು ಸುಲಭವಾಗುವುದು ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಾ ತಜ್ಞರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Citation needed|date=January 2010}} ==ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಧುವಾಗಿರುವ ಐಬಿಎಎನ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿ== ಈ ಪಟ್ಟಿಯು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಐಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅನ್ಯಥಾ ತಿಳಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ದಾಖಲೆಗಳ ಆಗಸ್ಟ್‌ 2010 ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.<ref>{{Cite web | url = http://www.swift.com/solutions/messaging/information_products/bic_downloads_documents/pdfs/IBAN_Registry.pdf | title = IBAN registry - This registry provides detailed information about all ISO 13616-compliant national IBAN formats - Release 19, August 2010 | publisher = SWIFT | accessdate = 2010-08-09 | archive-date = 2 ಜನವರಿ 2010 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100102222442/http://www.swift.com/solutions/messaging/information_products/bic_downloads_documents/pdfs/IBAN_Registry.pdf | url-status = dead }}</ref> * ಎರಡು ಅಕ್ಷರಗಳ ಐಎಸ್‌ಒ ದೇಶದ ಸಂಕೇತದ ನಂತರ ಬರುವ '''kk''' ಎಂಬುದನ್ನು ಉಳಿದ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಕ್ಷರಗಳಿಂದ ಗಣಿಸಲಾದ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಭಂದಿತ ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಇದು ಸ್ಥಿರ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗುವುದು. ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ತನ್ನದೇ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳ ತರಹ ಅದೇ ಗಣನಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಿದಲ್ಲಿ, ಇದು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. * ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಕಣವು ಐಬಿಎಎನ್‌ನ ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ಭಾಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ದೊಡ್ಡಕ್ಷರಗಳು (A-Z), ಸಂಖ್ಯೆಗಳು (0-9) ಹಾಗೂ ಮಿಶ್ರಿತ ಅಕ್ಷರಗಳು (a-z, A-Z, 0-9) ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ ದೇಶದ ಬಿಬಿಎಎನ್ (4a,6n,8c) ನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಆಲ್ಫಾ ಅಕ್ಷರಗಳು, ನಂತರ ಆರು ಅಂಕಿಗಳು, ನಂತರ ಎಂಟು ಮಿಶ್ರಿತ ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. *ಆವರಣಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶ-ವಿಶಿಷ್ಟ ಹೆಸರುಗಳೊಂದಿಗೆ ''ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು'' ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಣೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಪಂಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ಪಂಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿರ್ಣಯಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! ರಾಷ್ಟ್ರ ! ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ! ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ! ಐಬಿಎಎನ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ! ಟಿಪ್ಪಣಿ |- | [[ಅಲ್ಬೇನಿಯ|ಅಲ್ಬಾನಿಯಾ]] | 28 | 8n, 16c | ALkk BBBS SSSK CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರ ಮಟ್ಟದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಬ್ಯಾಂಕ್‌‌ ಶಾಖೆ ಸೂಚಕ<br> K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ. |- | [[ಅಂಡೋರ|ಅಂಡೊರಾ]] | 24 | 8n,12c | ADkk BBBB SSSS CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಆಸ್ಟ್ರಿಯ|ಆಸ್ಟ್ರಿಯಾ]] | 20 | 16n | ATkk BBBB BCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಕ್ಯೆ |- | ಬೆಲ್ಜಿಯಂ | 16 | 12n | BEkk BBBC CCCC CCKK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳು |- | [[ಬೊಸ್ನಿಯ ಮತ್ತು ಹೆರ್ಜೆಗೊವಿನ|ಬೋಸ್ನಿಯ ಮತ್ತು ಹರ್ಝೆಗೊವಿನ]] | 20 | 16n | BAkk BBBS SSCC CCCC CoKK | k = ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು (ಎಂದಿಗೂ 39)<br> B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳು |- | [[ಬಲ್ಗೇರಿಯ]] | 22 | 4a,6n,8c | BGkk BBBB SSSS DDCC CCCC CC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ (ಬಿಎಇ) ಸಂಖ್ಯೆ<br> D = ಖಾತೆ ವಿಧಾನ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಕ್ರೊಯೆಶಿಯ|ಕ್ರೊಯೇಷಿಯಾ]] | 21 | 17n | HRkk BBBB BBBC CCCC CCCC C | B = ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಸೈಪ್ರಸ್‌ | 28 | 8n,16c | CYkk BBBS SSSS CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಜೆಕ್ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಜೆಕ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ]] | 24 | 20n | CZkk BBBB SSSS SSCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌]] | 18 | 14n | DKkk BBBB CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಎಸ್ಟೊನಿಯ|ಈಸ್ಟಾನಿಯ]] | 20 | 16n | EEkk BBSS CCCC CCCC CCCK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ |- | ಫರೋ ಐಲೆಂಡ್ಸ್‌<ref group="Note" name="DK">ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನ ಅಂಗವಾಗಿ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೂ, ತನ್ನದೇ ಆದ ದೇಶದ ಸಂಕೇತ ಹೊಂದಿತ್ತು. </ref> | 18 | 14n | FOkk CCCC CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಫಿನ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್|ಫಿನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]] | 18 | 14n | FIkk BBBB BBCC CCCC CK | B = ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಹಾಗೂ ಶಾಖೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ |- | [[ಫ್ರಾನ್ಸ್]] <ref group="Note">ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಗಯಾನಾ, ಗ್ವಾಡಿಲೂಪ್‌, ಮಾರ್ಟಿನಿಕ್‌ ಮತ್ತು ರಿಯುನಿಯನ್‌ ತಮ್ಮದೇ ಐಎಸ್‌ಒ ದೇಶದ ಸಂಕೇತ ಹೊಂದಿವೆ, ಆದರೆ ಐಬಿಎನ್‌ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳಿಗೆ 'FR' ಸಂಕೇತದಡಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿವೆ. ಫ್ರೆಂಚ್ ಪಾಲಿನೆಷಿಯಾ (PF), ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಸದರ್ನ್‌ ಟೆರಿಟರೀಸ್ (TF)‌, ಮೆಯೊಟ್‌ (YT), ನ್ಯೂ ಕ್ಯಲೆಡೊನಿಯಾ (NC), ಸೇಂಟ್‌ ಪಿಯರ್‌ ಎಟ್‌ ಮಿಕ್ವಿಲಾನ್‌ (PM) ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಲಿಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫ್ಯುಚುನಾ ಐಲೆಂಡ್ಸ್‌ (WF) ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಐಎಸ್‌ಒ ದೇಶದ ಸಂಕೇತ ಹೊಂದಿವೆ. ಆದರೆ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿ, ಅವು FR ಅಥವಾ ವಿಶಿಷ್ಟ ದೇಶದ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.</ref> | 27 | 10n,11c,2n | FRkk BBBB BGGG GGCC CCCC CCCC CKK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> G = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ ([[:fr:Relevé d'identité bancaire|fr:code guichet]])<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು ([[:fr:clé RIB]]). |- | [[ಜಾರ್ಜಿಯ|ಜಾರ್ಜಿಯಾ]] | 22 | 2c,16n | GEkk BBCC CCCC CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ <br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಜರ್ಮನಿ]] | 22 | 18n | DEkk BBBB BBBB CCCC CCCC CC | B = ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಹಾಗೂ ಶಾಖೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ ([[:de:Bankleitzahl]] ಅಥವಾ ಬಿಎಲ್‌ಝಡ್‌)<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಜಿಬ್ರಾಲ್ಟಾರ್ | 23 | 4a,15c | GIkk BBBB CCCC CCCC CCCC CCC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಸ್‌]] | 27 | 7n,16c | GRkk BBBS SSSC CCCC CCCC CCCC CCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಗ್ರೀನ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್|ಗ್ರೀನ್ಲೆಂಡ್‌]]<ref group="Note" name="DK"></ref> | 18 | 14n | GLkk BBBB CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಹಂಗೇರಿ | 28 | 24n | HUkk BBBS SSSS CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಐಸ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್|ಐಸ್‌ಲೆಂಡ್]] | 26 | 22n | ISkk BBBB SSCC CCCC XXXX XXXX XX | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> X = ಖಾತೆ ಹೊಂದಿದವರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆ. |- | ಐರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ | 22 | 4c,14n | IEkk AAAA BBBB BBCC CCCC CC | A = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> B = ಬ್ಯಾಂಕ್‌/ಶಾಖೆ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ (ವಿಂಗಡಣ ಸಂಕೇತ)<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಇಸ್ರೇಲ್|ಇಸ್ರೇಲ್‌]] | 23 | 19n | ILkk BBBN NNCC CCCC CCCC CCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> N = ಶಾಖೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ 13 ಅಂಕಿಗಳು (ಸೊನ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯ). |- | [[ಇಟಲಿ]] | 27 | 1a,10n,12c | ITkk KAAA AABB BBBC CCCC CCCC CCC | K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಕ್ಷರ ([[:it:Control Internal Number#Codice CIN|ಸಿಐಎನ್‌]])<br> A = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ ([[:it:Associazione bancaria italiana]] ಅಥವಾ ''ಕೊಡಿಸ್‌ ಎಬಿಐ'' )<br> B = ಶಾಖೆ ಸಂಖ್ಯೆ ([[:it:Coordinate bancarie]] ಅಥವಾ ''ಸಿಎಬಿ'' - ''Codice d'Avviamento Bancario'' )<br> C = ಖಾತೆ ID |- | [[ಕಜಾಕಸ್ಥಾನ್|ಕಝಾಕ್‌ಸ್ಥಾನ್‌]]<ref>{{Cite web |url = http://www.nationalbank.kz/cont/publish100682_4025.doc |title = IBAN - International Bank Account Number |publisher = The National Bank of Kazakhstan |year = 2009 |accessdate = 2010-03-18 |archive-date = 12 ಜುಲೈ 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140712144545/http://www.nationalbank.kz/cont/publish100682_4025.doc |url-status = dead }}</ref> | 20 | 3n,3c,10n<ref name="vtb">{{Cite web |url = http://www.vtb-bank.kz/rus/web.html?s1=273321&s2=26599&s3=1&l=321 |title = News and Press Releases |publisher = VTB Bank |date = 11 January 2010 |accessdate = 2010-03-18 }}{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> | KZkk BBBC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br>2010ರ ನೂನ್‌ 11ರಂದು ಆರಂಭ<ref name="vtb" /> |- | ಲಾಟ್ವಿಯ | 21 | 4a,13c | LVkk BBBB CCCC CCCC CCCC C | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಲೆಬೆನಾನ್ | 28 | 4n,20c | LBkk BBBB AAAA AAAA AAAA AAAA AAAA | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> A = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ. |- | ಲೀಚ್‌ಟೆನ್‌ಸ್ಟೀನ್‌ | 21 | 5n,12c | LIkk BBBB BCCC CCCC CCCC C | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಲಿಥುವೇನಿಯಾ | 20 | 16n | LTkk BBBB BCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್ | 20 | 3n,13c | LUkk BBBC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಮ್ಯಾಸೆಡೊನಿಯ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಮೆಸಿಡೋನಿಯಾ]] | 19 | 3n,10c,2n | MKkk BBBC CCCC CCCC CKK | k = ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು (ಎಂದಿಗೂ = "07")<br>B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು |- | ಮಾಲ್ಟಾ | 31 | 4a,5n,18c | MTkk&nbsp;BBBB&nbsp;SSSS&nbsp;SCCC CCCC&nbsp;CCCC&nbsp;CCCC&nbsp;CCC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಮಾರಿಟಾನಿಯ|ಮೌರಿಟಾನಿಯಾ]] | 27 | 23n | MRkk&nbsp;BBBB&nbsp;BSSS&nbsp;SSCC&nbsp;CCCC&nbsp;CCC&nbsp;CKK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> G = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ ([[:fr:Relevé d'identité bancaire|fr:code guichet]])<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು ([[:fr:clé RIB]])<br>2012ರ ಜನವರಿ 1ರಿಂದ ಆರಂಭಿಸುವ ಯೋಜನೆ. |- | ಮಾರಿಷಸ್ | 30 | 4a,19n,3a | MUkk BBBB BBSS CCCC CCCC CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಗುರುತಿಸುವ ಸಾಧನ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಮೊನಾಕೊ]] | 27 | 10n,11c,2n | MCkk BBBB BGGG GGCC CCCC CCCC CKK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> G = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ ([[:fr:Relevé d'identité bancaire|fr:code guichet]])<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು ([[:fr:clé RIB]]). |- | [[ಮಾಂಟೆನೆಗ್ರೊ|ಮಾಂಟೆನಿಗ್ರೊ]] | 22 | 18n | MEkk BBBC CCCC CCCC CCCC KK | k = ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ (ಎಂದಿಗೂ = "25")<br> B = ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ. |- | [[ನೆದರ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್|ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌]]<ref group="Note">ಇದು ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌ ಆಂಟಿಲ್ಸ್‌ ಅಥವಾ ಅರುಬಾಗೆ ಇದು ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.</ref> | 18 | 4a,10n | NLkk BBBB CCCC CCCC CC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ನಾರ್ವೇ|ನಾರ್ವೆ]] | 15 | 11n | NOkk BBBB CCCC CCK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = modulo-11 ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ |- | [[ಪೋಲೆಂಡ್]] | 28 | 24n | PLkk BBBS SSSK CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ, |- | [[ಪೋರ್ಚುಗಲ್|ಪೊರ್ಚುಗಲ್]] | 25 | 21n | PTkk BBBB SSSS CCCC CCCC CCCK K | k = ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು (ಎಂದಿಗೂ = "50")<br> B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ, C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಬಿಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು. |- | [[ರೊಮಾನಿಯ]] | 24 | 4a,16c | ROkk BBBB CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ ಹಾಗೂ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ (ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ವಿಶಿಷ್ಠ ವಿಧಾನ) |- | ಸ್ಯಾನ್‌ ಮೆರಿನೊ | 27 | 1a,10n,12c | SMkk KAAA AABB BBBC CCCC CCCC CCC | K = ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಕ್ಷರ ([[:it:CIN]])<br> A = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ ([[:it:Associazione bancaria italiana]] ಅಥವಾ ''ಕೊಡಸ್‌ ಎಬಿಐ'' ) <br> B = ಶಾಖೆ ಸಂಖ್ಯೆ ([[:it:Coordinate bancarie]] ಅಥವಾ ''ಸಿಎಬಿ'' - ''Codice d'Avviamento Bancario'' )<br> C = ಖಾತೆ ಗುರುತು |- | [[ಸೌದಿ ಅರೆಬಿಯ|ಸೌದಿ ಅರಬಿಯಾ]] | 24 | 2n,18c | SAkk BBCC CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ, ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸೊನ್ನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯ ಮಾಡಬಹುದು. |- | ಸರ್ಬಿಯಾ | 22 | 18n | RSkk BBBC CCCC CCCC CCCC KK | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ಖಾತೆ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು |- | ಸ್ಲೊವಾಕಿಯಾ | 24 | 20n | SKkk BBBB SSSS SSCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ವಿಂಗಡಣ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | ಸ್ಲೊವೇನಿಯಾ | 19 | 15n | SIkk BBSS SCCC CCCC CKK | k = ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು (ಎಂದಿಗೂ = "56")<br> B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಮೊತ್ತ |- | [[ಸ್ಪೇನ್|ಸ್ಪೇನ್‌]] | 24 | 20n | ESkk BBBB GGGG KKCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> G=ಶಾಖೆ/ಕಾರ್ಯಾಲಯ ಸಂಖ್ಯೆ<br> K=ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳು<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಸ್ವೀಡನ್|ಸ್ವೀಡನ್‌‌]] | 24 | 20n | SEkk BBBB CCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್|ಸ್ವಿಟಜರ್ಲೆಂಡ್‌]] | 21 | 5n,12c | CHkk BBBB BCCC CCCC CCCC C | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಟುನೀಶಿಯ|ಟುನಿಷಿಯಾ]] | 24 | 20n | TNkk BBSS SCCC CCCC CCCC CCCC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಟರ್ಕಿ|ತುರ್ಕಿ]] | 26 | 5n,17c | TRkk BBBB BRCC CCCC CCCC CCCC CC | B = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> R = ಮುಂದೆ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಕಾದಿರಿಸಲಾಗಿದೆ (ಸದ್ಯಕ್ಕೆ "0")<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |- | [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್|ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌]] <ref group="Note">ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌, ಐಲ್ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಹಾಗು(ದ್ವೀಪ ಕ್ಷೇತ್ರದ) ಬೇಲಿವಿಕ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಗುರ್ನಸಿ ಹಾಗೂ ಜರ್ಸಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಸಾಗರದಾಚೆಗಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ (ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಒವರ್ಸೀಸ್‌ ಟೆರಿಟರೀಸ್) ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ.</ref> | 22 | 4a,14n | GBkk BBBB SSSS SSCC CCCC CC | B = ಬಿಐಸಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಸಂಕೇತ<br> S = ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಹಾಗೂ ಶಾಖೆ ಸಂಕೇತ (ವಿಂಗಡಣ ಸಂಕೇತ)<br> C = ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ |} ===ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು=== <references group="Note"></references> ==ಗಣನೆಗಳು== === ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ === ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಆಧಾರವೇನೆಂದರೆ, ಐಬಿಎಎನ್‌ನ್ನು ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ, ನಂತರ ಐಎಸ್‌ಒ-7064ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಮೂಲಭೂತ ಎಮ್‌ಒಡಿ-97 ಗಣನೆ ಮಾಡುವುದು. ಐಬಿಎನ್‌ ಸಿಂಧುವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ದೊರೆತ ಬಾಕಿ ಸಂಖ್ಯೆ 1ಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಐಬಿಎಎನ್‌ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನ ಹೀಗಿದೆ: # ಆ ದೇಶದ ನಿಯಮಗಳಂತೆ, ಐಬಿಎಎನ್‌ನ ಒಟ್ಟು‌ ಅಂಕಿಗಳು ಸರಿಯಾಗಿವೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಸಿಂಧುವಾಗಿರುವುದು. # ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಆ ಸರಣಿಯ ಕೊನೆಗೆ ಸರಿಸಿ. # ಸರಣಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಕ್ಷರದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಸರಣಿಯನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, A=10, B=11, ..., Z=35. # ಈ ಸರಣಿಯನ್ನು ದಶಮಾಂಶದ ಸಂಖ್ಯೆ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿ, 97ರಿಂದ ಆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಭಾಗಿಸಿದಾಗ ದೊರೆತ ಬಾಕಿಯನ್ನು ಗಣಿಸಿ. ಬಾಕಿಯು 1 ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಸಫಲವಾಗಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಸಿಂಧುವಾಗಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, (ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಬ್ಯಾಂಕ್‌, ವಿಂಗಡಣ ಸಂಕೇತ 12-34-56, ಖಾತೆ 98765432): ಐಬಿಎಎನ್‌: <span style="color:red">GB</span><span style="color:blue">82</span> <span style="color:green">WEST</span> 1234 5698 7654 32 ಪುನಃ ಜೋಡಿಸಿದಾಗ: <span style="color:green"> W E S T</span>12345698765432<span style="color:red"> G B</span><span style="color:blue">82</span> ಮಾಡ್ಯುಲಸ್‌: <span style="color:green">32142829</span>12345698765432<span style="color:red">1611</span><span style="color:blue">82</span> mod 97 = 1 ===ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ವಿಧಾನ=== ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಪ್ರಮಾಣಕ ಸಮಿತಿಯ (ಇಸಿಬಿಎಸ್‌) ಪ್ರಕಾರ, 'ಐಬಿಎನ್‌ ಸಂಖ್ಯೆ ಸೃಷ್ಟಿಯು ಈ ಖಾತೆಯ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಮತ್ತು ಅದರ ಶಾಖೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹೊಣೆಯಾಗಿದೆ.' <ref name="ECBS" /> 02ರಿಂದ 98ರ ತನಕದ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಇಸಿಬಿಎಸ್‌ ಒಂದು ವಿಧಾನ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ, 00ಯಿಂದ 96, 01ರಿಂದ 97 ಹಾಗೂ 03ರಿಂದ 99ರ ತನಕ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಆದರೆ ಈ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಯಿದೆಯೇ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಪ್ರಮಾಣಕಗಳು/ನಿಯಮಾವಳಿಗಳು ಏನನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ. ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗಣನೆಯು ಹೀಗಿದೆ: # ಆಯಾ ದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಐಬಿಎಎನ್‌ನ ಅಕ್ಷರ-ಅಂಕಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಸರಿಯಿದೆಯೇ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಸರಿಯಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಸಿಂಧುವಾಗಿರುವುದು. # ಎರಡೂ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಗಳ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ 00 ಸೇರಿಸಿ. (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಯುಕೆಗಾಗಿ GB00). # ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಸರಣಿಯ ಅಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿ. # ಸರಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಕ್ಷರಗಳ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ, A ಅಥವಾ a=10, B ಅಥವಾ b=11 and Z ಅಥವಾ z=35 ಎಂದಾಗುವಂತೆ ಸರಣಿಯನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಕ್ಷರದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು. # ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದ ಸೊನ್ನೆಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿ, ಸರಣಿಯನ್ನು ಅಂಕಿರೂಪಕ್ಕೆ ಬದಲಿಸಿ. # ಈ ಹೊಸ ಸಂಖ್ಯೆಯ Mod-97 ಗಣಿಸಿ. # ಇದರಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಶೇಷವನ್ನು 98ರಿಂದ ಕಳೆಯಿರಿ. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ '0'ಯನ್ನು ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ. ===ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ(ಪರಿಮಾಣ) ಮಾಡ್ಯುಲಸ್‌ ಗಣಿಸುವ ವಿಧಾನ:=== ಇಂತಹ ಗಣನೆಗಳನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಪಿಸಿಯಲ್ಲಿ(ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಂಪ್ಯುಟರ್ ನಲ್ಲಿ) ನೇರವಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಅಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಯುಎನ್‌ ಸಿಇಎಫ್‌ಎಸಿಟಿ ಟಿಬಿಜಿ5 ಪ್ರಕಟಿಸಿದ [http://www.tbg5-finance.org/ibandocs.shtml/ ಜಾವಾಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್‌ ತಂತ್ರಾಂಶ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101203131648/http://www.tbg5-finance.org/ibandocs.shtml/ |date=3 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 }} ವು ಹಂತ-ಹಂತದ ಯತ್ನದ ಮೂಲಕ ಗಣನೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಮಾಡ್ಯುಲರ್‌ ಅಂಕಗಣಿತ ಅನನ್ಯತೆಯ ಗುರುತುಗಳ ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ಇವನ್ನು ಗಣಿಸುತ್ತವೆ. : ::<math>\left( {a + b} \right)\bmod k \equiv \left( {\left( {\left( a \right)\bmod k} \right) + \left( {\left( b \right)\bmod k} \right)} \right)\bmod k </math> :::ಹಾಗೂ ::::<math>\left( {a \times b} \right)\bmod k \equiv \left( {\left( {\left( a \right)\bmod k} \right) \times \left( {\left( b \right)\bmod k} \right)} \right)\bmod k </math> ಐಬಿಎಎನ್‌ನಂತಹ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆ <math>D</math> ಯ ಮೇಲೆ ಮಾಡ್ಯುಲಸ್‌ ಗಣನೆಯನ್ನು ಈ ರೀತಿ ಪುನಃ ಗಣಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. : ::<math>\left( D \right)\bmod k = \left( {\sum\limits_{i = 1}^n {d_i \times a_i } } \right)\bmod k </math>, ಇದರಲ್ಲಿ <math>d_i</math> ಎಂಬುದು <math>D</math>ನ ಅಂಕಿಗಳಾಗಿವೆ (ಅಂದರೆ, 0 ಮತ್ತು 9ರ ನಡುವಿನ ಅಂಕಿ ಮೌಲ್ಯಗಳು) : ::<math>D = \sum\limits_{i = 1}^n {d_i \times 10^{(i-1)} }</math>, ಹಾಗೂ <math>a_i</math> ಎಂಬುದು ''D'' ಗೆ ಯಾವುದೇ ಅವಲಂಬನೆಯಿಲ್ಲದ ಅಂಕಿಗಳ ನಿಶ್ಚಿತ ಸರಣಿಯಾಗಿದೆ. : ::<math>a_i = \left( {10^{(i-1)} } \right)\bmod k</math>. ಪುನರಾವೃತ್ತಿಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ <math>\left\{ {a_i \left| {i = 1 \ldots n} \right.} \right\}</math> ಸರಣಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು. : ::<math>a_1 = 1;\quad a_{i + 1} = \left( {a_i \times 10} \right)\bmod k</math>. ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದಲ್ಲಿ ಈ ಗಣನೆಯು ಬಹು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವುದು: ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆ <math>D</math> ಯನ್ನು ಎಎಸ್‌ಸಿಐಐ ಸರಣಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿ, ದ್ವಿಮಾನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬದಲಿಗೆ <math>d_i</math> ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊರಸೆಳೆಯಬಹುದು. ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ, ಸ್ವತಃ <math>D</math> 30 ಅಂಕಿಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದವಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಈ ಗಣನೆಯನ್ನು 16-ಬಿಟ್‌ ಅಂಕಿ ಅಂಕಗಣಿತವನ್ನು ಬಳಸಿ ನಡೆಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ===ಮಾಡ್ಯುಲಸ್‌ ಗಣನೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು=== ಈ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಮಾಡ್ಯುಲರ್ ಅಂಕಗಣಿತ ಬಳಸಿ (''<span style="color:green">32142829</span>12345698765432<span style="color:red">1611</span><span style="color:blue">82</span>'' mod ''97'' ) ಗಣನೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗಣನೆಯ ಲಬ್ಧವು 1 ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ಸಫಲವಾದಂತೆ. ಸ್ಪಷ್ಟನೆಗಾಗಿ, ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಂಕಿಗಳನ್ನು ಮೇಲೆ ಬಣ್ಣದ ಅಕ್ಷರದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಳಗಿನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ *''i'' ಅಂಕಣದಲ್ಲಿರುವುದು ಬಲದಿಂದ ಎಡಕ್ಕೆ ಎಣಿಸಲಾದ ಅಂಕಿಗಳು. *''d_i'' ಅಂಕಣದಲ್ಲಿರುವುದು ಈ ಅಂಕಿಗಳ ಮೌಲ್ಯಗಳು. *''a_i'' ಅಂಕಣದಲ್ಲಿರುವುದು ಹಂತಹಂತವಾದ ಮೌಲ್ಯಗಳು. ಇವನ್ನು ''a_i'' = (10 x ''a_i-1'' ) ''mod'' 97 ಇದರಂತೆ ಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ''a₁'' = 1. *ಅಂಕಣ ''d_i × a_i'' ಅದೇ ವಿವರಿಸುವಂತಿದೆ. *''a_i ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ'' ಹಾಗೂ ''a_i ಗಣನೆ'' ಇವರಡೂ ಅಂಕಣಗಳು ''a_i'' ಹೇಗೆ ಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ''a_i'' ಮೌಲ್ಯಗಳು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾದ ಐಬಿಎಎನ್‌ನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಅರ್ಥಾತ್‌ ಅವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉದ್ದನೆಯ ಐಬಿಎನ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಲಾದ ಪರಿಶೀಲನಾ ಅಂಕಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸರಣಿ ರಚಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಪಂಕ್ತಿಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ''a_i'' ರ ಮೌಲ್ಯಗಳು ವರ್ಧಿಸುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಲು <span style="color:magenta">'''27''' </span> ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎದ್ದುಕಾಣುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. {| class="wikitable" !i !d_i !a_i !d_i × a_i !a_iರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ !a_iರ ಗಣನೆ |- align="center" | 1 | <span style="color:blue">2</span> | 1 | 2 | a₁ = 1 (ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ) | a₁ = 1 |- align="center" | 2 | <span style="color:blue">8</span> | 10 | 80 | a₂ = 10 ''mod'' 97 | a₂ = (1×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 3 | <span style="color:red">1</span> | 3 | 3 | a₃ = 100 ''mod'' 97 | a₃ = (10×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 4 | <span style="color:red">1</span> | 30 | 30 | a₄ = 1000 ''mod'' 97 | a₄ = (3×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 5 | <span style="color:red">6</span> | 9 | 54 | a₅ = 10,000 ''mod'' 97 | a₅ = (30 ×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 6 | <span style="color:red">1</span> | 90 | 90 | a₆ = 100,000 ''mod'' 97 | a₆ = (9×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 7 | 2 | <span style="color:magenta">'''27''' </span> | 54 | a₇ = 1,000,000 ''mod'' 97 | a₇ = (90×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 8 | 3 | 76 | 228 | a₈ = 10,000,000 ''mod'' 97 | a₈ = (<span style="color:magenta">'''27''' </span>×10) ''mod'' 97 |- align="center" | colspan="6"|''... '' ''ಪಂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ ...'' |- align="center" | 27 | <span style="color:green">2</span> | 31 | 62 | a₂₇ = 10²⁶ ''mod'' 97 | a₂₇ = (71×10) ''mod'' 97 |- align="center" | 28 | <span style="color:green">3</span> | 19 | 57 | a₂₈ = 10²⁷ ''mod'' 97 | a₂₈ = (31×10) ''mod'' 97 |- align="center" | colspan="3"|'''ಮೊತ್ತ (d_i × a_i)''' | '''4560''' | colspan="2" | |- align="center" | colspan="4"|'''4560 ''mod'' 97 = 1''' | colspan="2"|'''ಮೌಲ್ಯ 1 ಲಭ್ಯವಾದಲ್ಲಿ ಈ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಸಿಂಧುವಾಗಿದೆಯೆಂದರ್ಥ.''' |} ''d_i × a_i'' ಅಂಕಣದಲ್ಲಿರುವ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಮೊತ್ತದ Mod-97 ಮೊತ್ತವು 1 ಆಗಿದೆಯೆಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಯ ಎರಡು ಪಂಕ್ತಿಗಳು ಗಣನೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಗಣನೆಯಲ್ಲಿ 4560 ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದು, 16-ಬಿಟ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ. ==ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಕರಗಳು== {{Reflist}} ==ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ== * ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಖಾತೆ * ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಾರ್ಡ್ ಸಂಖ್ಯೆ * ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನಿಯಂತ್ರಣ * ISO 9000 * ಏಕೈಕ ಯುರೋ ಪಾವತಿ ಪ್ರದೇಶ ==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು== * [http://www.swift.com/solutions/messaging/information_products/directory_products/iban_format_registry/index.page?lang=en ಅಧಿಕೃತ ಐಎಸ್‌ಒ 13616 ನೋಂದಣಿ ಕಛೇರಿ] * [http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc/catalogue_detail.htm?csnumber=41031 ಐಎಸ್ಒ 13616-1:2007] * [http://www.ecbs.org/iban.htm ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಪ್ರಮಾಣಿತಗಳ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಸಮಿತಿಯ ಐಬಿಎಎನ್‌ ಅಂತರಜಾಲ ಪುಟ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100815034536/http://www.ecbs.org/iban.htm |date=15 ಆಗಸ್ಟ್ 2010 }} {{Use dmy dates|date=September 2010}} [[ವರ್ಗ:ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಶಬ್ದಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಹಣಕಾಸು ನಿಯಂತ್ರಣ]] [[ವರ್ಗ:ಐಎಸ್‌ಒ ಪ್ರಮಾಣಿತಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಗುರುತು ಹಿಡಿಯುವ ಸಾಧನಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಹಣಕಾಸಿನ ಮಾರ್ಗ ಪ್ರಮಾಣಿತಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಚೆಕ್ಸಮ್‌ ದಶಕ ರೀತಿಯ ಗಣನೆಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್]] rbqqdlq64dw84tji5d5bb6ebm8jz6fm 0 53859 1115426 1115425 2022-08-20T12:00:08Z Ishqyk 76644 Created by translating the section "ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ" from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1105130768|Bhakti movement]]" wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref>ಬ ಸ sbsbsbsbs ಸ್ d d dndndndndnnddnd djdnd dndndd jrrndn [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. m6ecj79y5xr3zda0b9pf324sugmyg5b 1115427 1115426 2022-08-20T12:02:04Z Ishqyk 76644 /* ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ */ wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== {{Reflist}} iu8uct9vd412jxcgets03xmyceeo1ot 1115428 1115427 2022-08-20T12:06:29Z Ishqyk 76644 Created by translating the section "ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ" from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1105130768|Bhakti movement]]" wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. == ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ == [[File:Dhekiakhowa_Bornamghar.jpg|right|thumb|ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ಧೆಕಿಯಾಖೋವಾ ಬೋರ್ನಮ್ಘರ್ . ನಾಮಘರ್‌ಗಳು ಸಭೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಶಂಕರದೇವ, ಮಾಧವದೇವ [[ಶಂಕರದೇವ|ಮತ್ತು]] ದಾಮೋದರದೇವರಂತಹ ಭಕ್ತಿ ಸಂತರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ [[ಸಂನ್ಯಾಸ|ತಪಸ್ವಿ]] ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯು [[ಮೋಕ್ಷ|ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ]] ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಹಿಂದೆ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]], [[ಕ್ಷತ್ರಿಯ]] ಮತ್ತು [[ವೈಶ್ಯ]] ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೋಕ್ಷವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತು [[ಶೂದ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ]] ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. {{sfnp|Iwao|1988|pp=184-185|ps=}} ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಅಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Peter van der Veer|date=1987|title=Taming the Ascetic: Devotionalism in a Hindu Monastic Order|journal=Man|series=New Series|volume=22|pages=680–695|doi=10.2307/2803358|jstor=2803358}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=338-339}} ಕವಿ-ಸಂತರು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹೇರಳವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಕವಿ-ಸಂತರು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ದ್ವೈತದ ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದದಿಂದ [[ಅದ್ವೈತ]] ವೇದಾಂತದ ಸಂಪೂರ್ಣ [[ದ್ವೈತ ದರ್ಶನ|ಏಕತಾವಾದದವರೆಗೆ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು]] . {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=154-155}} ಕ್ತಿಾಆಂದೋಲನವು b ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ತ್ರೀ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, [[ಆಂಡಾಳ್|ಆಂಡಾಳ್‌ನಂತಹ]] ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವಳ ಪುರುಷ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರು. ಆಂಡಾಳ್ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು, [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ [[ತಮಿಳು]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ನಾಚಿಯಾರ್ ತಿರುಮೊಳಿ ಅಥವಾ ''ಮಹಿಳೆಯ ಪವಿತ್ರ'' ಪದ್ಯಗಳು: <ref>{{Cite web|url=https://archana.faculty.ucdavis.edu/translations/andal-nacciyar-tirumoli/|title=Andal-Nacciyar Tirumoli – Poetry Makes Worlds|language=en-US|access-date=2022-08-01}}</ref> ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸುಧಾರಣೆಯಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} ಇದು ಹಂಚಿದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ, ನೇರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಗಳ ಓವರ್ಹೆಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. {{sfnp|Hawley|2015|loc=pages 1-4 and Introduction chapter}} ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ತರುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮುದಾಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು, ಹಬ್ಬಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು, [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವಧರ್ಮ]], [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಮತ್ತು [[ಶಾಕ್ತ ಪಂಥ|ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಚರಣೆಗಳು. <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಈ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} === ''ಸೇವೆ'', ''ದಾನ'', ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆಮನೆಗಳು === ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ''ಸೇವೆ'' (ಸೇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ''ಗುರು'' ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ಮಾಣ), ''ದಾನ'' (ದತ್ತಿ), ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಹಂಚಿದ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ, [[ಗುರುನಾನಕ್|ನಾನಕ್]] ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಗುರು ಕಾ ಲಂಗರ್ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯಿತು, ಇದು ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ದಾದು ದಯಾಳ್‌ರಂತಹ ಇತರ ಸಂತರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಕಡೆಗೆ [[ಅಹಿಂಸೆ|ಅಹಿಂಸಾ]] (ಅಹಿಂಸೆ) ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿರುವ ಸಮುದಾಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಅಡಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=181-189, 300}} ಭಾರತದ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು [[ಮಠ|ಮಠಗಳು]] (ಹಿಂದೂ ಮಠಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ನಂತರ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ, ಬಡ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಮುದಾಯ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಬಡವರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ. == <span id=".E0.B2.89.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B3.87.E0.B2.96.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span><span class="mw-headline" id="ಉಲ್ಲೇಖಗಳು">ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</span> == <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1033442">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"></div> czikhiql16r944nwg2ewt9t1x5q9o3a 1115429 1115428 2022-08-20T12:07:13Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. == ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ == [[File:Dhekiakhowa_Bornamghar.jpg|right|thumb|ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ಧೆಕಿಯಾಖೋವಾ ಬೋರ್ನಮ್ಘರ್ . ನಾಮಘರ್‌ಗಳು ಸಭೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಶಂಕರದೇವ, ಮಾಧವದೇವ [[ಶಂಕರದೇವ|ಮತ್ತು]] ದಾಮೋದರದೇವರಂತಹ ಭಕ್ತಿ ಸಂತರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ [[ಸಂನ್ಯಾಸ|ತಪಸ್ವಿ]] ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯು [[ಮೋಕ್ಷ|ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ]] ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಹಿಂದೆ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]], [[ಕ್ಷತ್ರಿಯ]] ಮತ್ತು [[ವೈಶ್ಯ]] ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೋಕ್ಷವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತು [[ಶೂದ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ]] ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. {{sfnp|Iwao|1988|pp=184-185|ps=}} ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಅಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Peter van der Veer|date=1987|title=Taming the Ascetic: Devotionalism in a Hindu Monastic Order|journal=Man|series=New Series|volume=22|pages=680–695|doi=10.2307/2803358|jstor=2803358}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=338-339}} ಕವಿ-ಸಂತರು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹೇರಳವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಕವಿ-ಸಂತರು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ದ್ವೈತದ ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದದಿಂದ [[ಅದ್ವೈತ]] ವೇದಾಂತದ ಸಂಪೂರ್ಣ [[ದ್ವೈತ ದರ್ಶನ|ಏಕತಾವಾದದವರೆಗೆ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು]] . {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=154-155}} ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ತ್ರೀ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, [[ಆಂಡಾಳ್|ಆಂಡಾಳ್‌ನಂತಹ]] ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವಳ ಪುರುಷ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರು. ಆಂಡಾಳ್ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು, [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ [[ತಮಿಳು]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ನಾಚಿಯಾರ್ ತಿರುಮೊಳಿ ಅಥವಾ ''ಮಹಿಳೆಯ ಪವಿತ್ರ'' ಪದ್ಯಗಳು: <ref>{{Cite web|url=https://archana.faculty.ucdavis.edu/translations/andal-nacciyar-tirumoli/|title=Andal-Nacciyar Tirumoli – Poetry Makes Worlds|language=en-US|access-date=2022-08-01}}</ref> ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸುಧಾರಣೆಯಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} ಇದು ಹಂಚಿದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ, ನೇರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಗಳ ಓವರ್ಹೆಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. {{sfnp|Hawley|2015|loc=pages 1-4 and Introduction chapter}} ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ತರುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮುದಾಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು, ಹಬ್ಬಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು, [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವಧರ್ಮ]], [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಮತ್ತು [[ಶಾಕ್ತ ಪಂಥ|ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಚರಣೆಗಳು. <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಈ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} === ''ಸೇವೆ'', ''ದಾನ'', ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆಮನೆಗಳು === ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ''ಸೇವೆ'' (ಸೇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ''ಗುರು'' ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ಮಾಣ), ''ದಾನ'' (ದತ್ತಿ), ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಹಂಚಿದ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ, [[ಗುರುನಾನಕ್|ನಾನಕ್]] ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಗುರು ಕಾ ಲಂಗರ್ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯಿತು, ಇದು ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ದಾದು ದಯಾಳ್‌ರಂತಹ ಇತರ ಸಂತರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಕಡೆಗೆ [[ಅಹಿಂಸೆ|ಅಹಿಂಸಾ]] (ಅಹಿಂಸೆ) ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿರುವ ಸಮುದಾಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಅಡಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=181-189, 300}} ಭಾರತದ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು [[ಮಠ|ಮಠಗಳು]] (ಹಿಂದೂ ಮಠಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ನಂತರ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ, ಬಡ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಮುದಾಯ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಬಡವರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. == <span id=".E0.B2.89.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B3.87.E0.B2.96.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span><span class="mw-headline" id="ಉಲ್ಲೇಖಗಳು">ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</span> == <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1033442">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"></div> 03gz013zi7o3feynf2tprc4p6eieoph 1115430 1115429 2022-08-20T12:07:29Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. == ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ == [[File:Dhekiakhowa_Bornamghar.jpg|right|thumb|ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ಧೆಕಿಯಾಖೋವಾ ಬೋರ್ನಮ್ಘರ್ . ನಾಮಘರ್‌ಗಳು ಸಭೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಶಂಕರದೇವ, ಮಾಧವದೇವ [[ಶಂಕರದೇವ|ಮತ್ತು]] ದಾಮೋದರದೇವರಂತಹ ಭಕ್ತಿ ಸಂತರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ [[ಸಂನ್ಯಾಸ|ತಪಸ್ವಿ]] ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯು [[ಮೋಕ್ಷ|ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ]] ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಹಿಂದೆ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]], [[ಕ್ಷತ್ರಿಯ]] ಮತ್ತು [[ವೈಶ್ಯ]] ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೋಕ್ಷವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತು [[ಶೂದ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ]] ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. {{sfnp|Iwao|1988|pp=184-185|ps=}} ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಅಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Peter van der Veer|date=1987|title=Taming the Ascetic: Devotionalism in a Hindu Monastic Order|journal=Man|series=New Series|volume=22|pages=680–695|doi=10.2307/2803358|jstor=2803358}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=338-339}} ಕವಿ-ಸಂತರು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹೇರಳವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಕವಿ-ಸಂತರು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ದ್ವೈತದ ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದದಿಂದ [[ಅದ್ವೈತ]] ವೇದಾಂತದ ಸಂಪೂರ್ಣ [[ದ್ವೈತ ದರ್ಶನ|ಏಕತಾವಾದದವರೆಗೆ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು]] . {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=154-155}} ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ತ್ರೀ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, [[ಆಂಡಾಳ್|ಆಂಡಾಳ್‌ನಂತಹ]] ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವಳ ಪುರುಷ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರು. ಆಂಡಾಳ್ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು, [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ [[ತಮಿಳು]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ನಾಚಿಯಾರ್ ತಿರುಮೊಳಿ ಅಥವಾ ''ಮಹಿಳೆಯ ಪವಿತ್ರ'' ಪದ್ಯಗಳು: <ref>{{Cite web|url=https://archana.faculty.ucdavis.edu/translations/andal-nacciyar-tirumoli/|title=Andal-Nacciyar Tirumoli – Poetry Makes Worlds|language=en-US|access-date=2022-08-01}}</ref> ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸುಧಾರಣೆಯಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} ಇದು ಹಂಚಿದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ, ನೇರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಗಳ ಓವರ್ಹೆಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. {{sfnp|Hawley|2015|loc=pages 1-4 and Introduction chapter}} ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ತರುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮುದಾಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು, ಹಬ್ಬಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು, [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವಧರ್ಮ]], [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಮತ್ತು [[ಶಾಕ್ತ ಪಂಥ|ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಚರಣೆಗಳು. <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಈ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} === ''ಸೇವೆ'', ''ದಾನ'', ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆಮನೆಗಳು === ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ''ಸೇವೆ'' (ಸೇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ''ಗುರು'' ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ಮಾಣ), ''ದಾನ'' (ದತ್ತಿ), ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಹಂಚಿದ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ, [[ಗುರುನಾನಕ್|ನಾನಕ್]] ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಗುರು ಕಾ ಲಂಗರ್ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯಿತು, ಇದು ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ದಾದು ದಯಾಳ್‌ರಂತಹ ಇತರ ಸಂತರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಕಡೆಗೆ [[ಅಹಿಂಸೆ|ಅಹಿಂಸಾ]] (ಅಹಿಂಸೆ) ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿರುವ ಸಮುದಾಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಅಡಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=181-189, 300}} ಭಾರತದ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು [[ಮಠ|ಮಠಗಳು]] (ಹಿಂದೂ ಮಠಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ನಂತರ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ, ಬಡ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಮುದಾಯ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಬಡವರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. == <span id=".E0.B2.89.E0.B2.B2.E0.B3.8D.E0.B2.B2.E0.B3.87.E0.B2.96.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span><span class="mw-headline" id="ಉಲ್ಲೇಖಗಳು">ಉಲ್ಲೇಖಗಳು</span> == <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1033442">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"></div> 1m1rxjphglpo7amgwo7xyrv2p8t0qrz 1115432 1115430 2022-08-20T12:17:03Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. == ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ == [[File:Dhekiakhowa_Bornamghar.jpg|right|thumb|ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ಧೆಕಿಯಾಖೋವಾ ಬೋರ್ನಮ್ಘರ್ . ನಾಮಘರ್‌ಗಳು ಸಭೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಶಂಕರದೇವ, ಮಾಧವದೇವ [[ಶಂಕರದೇವ|ಮತ್ತು]] ದಾಮೋದರದೇವರಂತಹ ಭಕ್ತಿ ಸಂತರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ [[ಸಂನ್ಯಾಸ|ತಪಸ್ವಿ]] ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯು [[ಮೋಕ್ಷ|ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ]] ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಹಿಂದೆ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]], [[ಕ್ಷತ್ರಿಯ]] ಮತ್ತು [[ವೈಶ್ಯ]] ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೋಕ್ಷವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತು [[ಶೂದ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ]] ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. {{sfnp|Iwao|1988|pp=184-185|ps=}} ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಅಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Peter van der Veer|date=1987|title=Taming the Ascetic: Devotionalism in a Hindu Monastic Order|journal=Man|series=New Series|volume=22|pages=680–695|doi=10.2307/2803358|jstor=2803358}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=338-339}} ಕವಿ-ಸಂತರು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹೇರಳವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಕವಿ-ಸಂತರು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ದ್ವೈತದ ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದದಿಂದ [[ಅದ್ವೈತ]] ವೇದಾಂತದ ಸಂಪೂರ್ಣ [[ದ್ವೈತ ದರ್ಶನ|ಏಕತಾವಾದದವರೆಗೆ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು]] . {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=154-155}} ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ತ್ರೀ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, [[ಆಂಡಾಳ್|ಆಂಡಾಳ್‌ನಂತಹ]] ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವಳ ಪುರುಷ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರು. ಆಂಡಾಳ್ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು, [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ [[ತಮಿಳು]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ನಾಚಿಯಾರ್ ತಿರುಮೊಳಿ ಅಥವಾ ''ಮಹಿಳೆಯ ಪವಿತ್ರ'' ಪದ್ಯಗಳು: <ref>{{Cite web|url=https://archana.faculty.ucdavis.edu/translations/andal-nacciyar-tirumoli/|title=Andal-Nacciyar Tirumoli – Poetry Makes Worlds|language=en-US|access-date=2022-08-01}}</ref> ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸುಧಾರಣೆಯಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} ಇದು ಹಂಚಿದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ, ನೇರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಗಳ ಓವರ್ಹೆಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. {{sfnp|Hawley|2015|loc=pages 1-4 and Introduction chapter}} ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ತರುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮುದಾಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು, ಹಬ್ಬಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು, [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವಧರ್ಮ]], [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಮತ್ತು [[ಶಾಕ್ತ ಪಂಥ|ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಚರಣೆಗಳು. <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಈ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} === ''ಸೇವೆ'', ''ದಾನ'', ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆಮನೆಗಳು === ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ''ಸೇವೆ'' (ಸೇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ''ಗುರು'' ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ಮಾಣ), ''ದಾನ'' (ದತ್ತಿ), ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಹಂಚಿದ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ, [[ಗುರುನಾನಕ್|ನಾನಕ್]] ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಗುರು ಕಾ ಲಂಗರ್ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯಿತು, ಇದು ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ದಾದು ದಯಾಳ್‌ರಂತಹ ಇತರ ಸಂತರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಕಡೆಗೆ [[ಅಹಿಂಸೆ|ಅಹಿಂಸಾ]] (ಅಹಿಂಸೆ) ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿರುವ ಸಮುದಾಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಅಡಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=181-189, 300}} ಭಾರತದ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು [[ಮಠ|ಮಠಗಳು]] (ಹಿಂದೂ ಮಠಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ನಂತರ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ, ಬಡ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಮುದಾಯ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಬಡವರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. t2vvle0qdyigzw1yt2vft9fogbcbvk3 1115433 1115432 2022-08-20T12:17:42Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki '''ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ'''ಯು [[ಮೋಕ್ಷ]]ವು ಎಲ್ಲರಿಂದ ಹೊಂದಲ್ಪಡಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ [[ಮಧ್ಯಯುಗ]]ದ ಒಂದು [[ಹಿಂದೂ]] ಧಾರ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಸುಮಾರು ಇದೇ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ [[ಇಸ್ಲಾಮ್|ಇಸ್ಲಾಮಿ]] [[ಸೂಫಿ ತತ್ವ]]ಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ: ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಗಲು ದಾರಿ ಎಂದು ಎರಡೂ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವು. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಏಳನೇ ಶತಮಾನದ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು. [[ವರ್ಗ:ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ]] == ಪರಿಭಾಷೆ == ''ಭಕ್ತಿ'' ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವು ಎಂಬ ಮೂಲದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ವಿಭಜಿಸು, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಿ, ಭಾಗವಹಿಸು, ಭಾಗವಹಿಸು, ಸೇರಿರುವುದು". <ref name="Prentiss">{{Cite book|title=The Embodiment of Bhakti|last=Pechilis Prentiss|first=Karen|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0-19-512813-0|location=US|page=24}}</ref> <ref name="Werner">{{Cite book|title=Love Divine: studies in bhakti and devotional mysticism|last=Werner|first=Karel|publisher=Routledge|year=1993|isbn=978-0-7007-0235-0|page=168}}</ref> ಈ ಪದವು "ಬಾಂಧವ್ಯ, ಭಕ್ತಿ, ಒಲವು, ಗೌರವ, ನಂಬಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವ ಅಥವಾ ಮೋಕ್ಷದ ಸಾಧನವಾಗಿ ಯಾವುದನ್ನಾದರೂ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ" ಎಂದೂ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. <ref name="monier">[[Monier Monier-Williams]], ''Monier-Williams Sanskrit English Dictionary'', Motilal Banarsidass, page 743</ref> <ref>[http://spokensanskrit.de/index.php?tinput=bhakti&direction=SE&script=HK&link=yes&beginning=0 bhakti] Sanskrit English Dictionary, University of Koeln, Germany</ref> ''ಭಕ್ತಿ'' ಪದದ ಅರ್ಥವು [[ಕಾಮ|ಕಾಮಕ್ಕೆ]] ಹೋಲುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಕಾಮವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರಿಯ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪ್ರೀತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಭಕ್ತಿ, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ, ಅದು ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಎರಡನ್ನೂ ತೊಡಗಿಸುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಕರೆನ್ ಪೆಚೆಲಿಸ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಪದವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕವಲ್ಲದ ಭಾವನೆ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಆದರೆ ಬದ್ಧ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ ಎಂದು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=19-21}} ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಬೋಧಿಸಿತು, ಇದರಿಂದ ಸಂದೇಶವು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಿತು. ''ಭಕ್ತಿಯನ್ನು'' ''ಆಚರಿಸುವವನನ್ನು ಭಕ್ತ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|page=3}} == ಇತಿಹಾಸ == [[File:Meerabai_(crop).jpg|thumb|[[ಮೀರಾಬಾಯಿ|ಮೀರಾಬಾಯಿಯನ್ನು]] [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ [[ಸಂತ|ಸಂತರಲ್ಲಿ]] ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] 16 ನೇ ಶತಮಾನದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು. ]] ಏಳರಿಂದ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು, [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ]] [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] ಮೂಲಕ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ [[ಅಸ್ಸಾಂ]], <ref>{{Cite book|title=Early History of the Vaiṣṇava Faith and Movement in Assam: Śaṅkaradeva and His Times|last=Neog|first=Maheswar|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|year=1980}}</ref> [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರ ಭಾರತ|ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ವೀಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=1}} 5ನೇ ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಶೈವ [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನರು]] <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ [[ಆಳ್ವಾರರು|ಆಳ್ವಾರರಿಂದ]] ಈ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 12 ನೇ-18 ನೇ ಶತಮಾನದ CE ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ''ಭಕ್ತಿ'' ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. <ref name="Embree" /> <ref name="Flood">{{Cite book|url=https://archive.org/details/introductiontohi0000floo|title=An Introduction to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Cambridge University Press|year=1996|isbn=978-0-521-43878-0|page=[https://archive.org/details/introductiontohi0000floo/page/131 131]|url-access=registration}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] ಜ್ಞಾನ ಮಿಶ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ದಧ್ಯ ಭಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ [[ಜಯದೇವ]] ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.historyofodisha.in/pancha-sakhas-of-medieval-odisha/|title=Pancha Sakhas of Medieval Odisha|last=History of Odisha|date=|website=History of Odisha|access-date=2022-03-03}}</ref> ಪಂಚಸಖ ಬಲರಾಮ ದಾಸ, ಅಚ್ಯುತಾನಂದ, ಜಸೋಬಂತ ದಾಸ, ಅನಂತ ದಾಸ ಮತ್ತು ಜಗನ್ನಾಥ ದಾಸ (ಒಡಿಯಾ ಕವಿ) ಚೈತನ್ಯನ ಆಗಮನದ ಮೊದಲು ಒಡಿಶಾದಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕೃತವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಿದರು. [[ಜಗನ್ನಾಥ]] [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾ]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆಳ್ವಾರರು, ಅಕ್ಷರಶಃ "ದೇವರಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದವರು" ಎಂದರ್ಥ, ವೈಷ್ಣವ ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವರು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}</ref> ಅವರು [[ಶ್ರೀರಂಗಂ|ಶ್ರೀರಂಗಂನಂತಹ]] ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ]] ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿದರು. ಆಳ್ವಾರ್ ಅರುಳಿಚೆಯಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ದಿವ್ಯ ಪ್ರಬಂಧಂ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ|ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ]] ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಆಳ್ವಾರ ಸಂತರ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ''ಭಕ್ತಿಗೆ'' ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದಕ್ಕೆ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಮೂಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಆದರೂ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು ಭಾರತದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Advaitic Theism of the Bhagavata Purana|last=Sheridan|first=Daniel|publisher=South Asia Books|year=1986|isbn=81-208-0179-2|location=Columbia, Mo}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia Indica|last=van Buitenen|first=J. A. B.|year=1996|isbn=978-81-7041-859-7|editor-last=S.S. Shashi|pages=28–45|chapter=The Archaism of the Bhāgavata Purāṇa|author-link=J. A. B. van Buitenen}}</ref> ಆಳ್ವಾರರಂತೆಯೇ [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವ]] ನಾಯನಾರ್ ಕವಿಗಳೂ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅರವತ್ಮೂರು ನಾಯನಾರ್ ಕವಿ-ಸಂತರಿಂದ ಶಿವನ ಮೇಲಿನ ಸ್ತೋತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ''ತಿರುಮುರೈ'' ಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಗ್ರಂಥವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಕವಿಗಳ ಸಂಚಾರ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಶಿವನ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಿತು. <ref name="olson">{{Cite book|title=The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction|last=Olson|first=Carl|publisher=[[Rutgers University Press]]|year=2007|isbn=978-0-8135-4068-9|page=231}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFOlson2007">Olson, Carl (2007). ''The many colors of Hinduism: a thematic-historical introduction''. [[ರಟ್ಜರ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್|Rutgers University Press]]. p.&nbsp;231. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-0-8135-4068-9|<bdi>978-0-8135-4068-9</bdi>]].</cite></ref> ಮುಂಚಿನ ತಮಿಳು-ಶಿವಭಕ್ತಿ ಕವಿಗಳು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದರು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=17-18}} 2ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡಿತು ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಆಗಮನ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂಘರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ, {{sfnp|Hawley|2015|pages=39-61}} ರೇಖಾ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಪರವಶ ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವುದು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಜನಿಸುವ ಮೊದಲು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. <ref name="rekhapande" /> ಪಾಂಡೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಜಯದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಭಾವವು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಮುದಾಯ ಶೈಲಿಯ ಭಕ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರಬಹುದು. ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಕ್ರಮಣಗಳು, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಅವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ [[ತಾಳ|ಸಿಂಬಲ್‌ಗಳಂತಹ]] ಸಂಗೀತ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು/ಕರಗಿಸುವುದು, 18 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ನಂತರದ ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಅವನತಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ವೆಂಡಿ ಡೊನಿಗರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಇಸ್ಲಾಂನ "ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗತಿ" ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರಬಹುದು. <ref name="donigerbrit">Wendy Doniger (2009), [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/63933/bhakti "Bhakti"], ''Encyclopædia Britannica''{{Cite book|title=Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality|last=Johar|first=Surinder|date=1999|publisher=MD Publications|isbn=978-8-175-33093-1|page=89}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJohar1999">Johar, Surinder (1999). ''Guru Gobind Singh: A Multi-faceted Personality''. MD Publications. p.&nbsp;89. [[ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಖ್ಯೆ|ISBN]]&nbsp;[[ವಿಶೇಷ:ಪುಸ್ತಕ ಮೂಲಗಳು/978-8-175-33093-1|<bdi>978-8-175-33093-1</bdi>]].</cite></ref> ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಇದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ [[ಸೂಫಿಪಂಥ|ಸೂಫಿಸಂ]], <ref>{{Cite book|title=The Blackwell companion to Hinduism|last=Flood|first=Gavin|publisher=Wiley-Blackwell|year=2003|isbn=978-0-631-21535-6|page=185|author-link=Gavin Flood}}</ref> ಮತ್ತು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇತರ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]], [[ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ|ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್]] ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಕ್ಲಾಸ್ ವಿಟ್ಜ್, ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ [[ಉಪನಿಷತ್|ಉಪನಿಷದ್]] ಮತ್ತು ವೇದಾಂತ ಅಡಿಪಾಯಗಳಿಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ ಕವಿಯಲ್ಲಿ, "ಉಪನಿಷದ ಬೋಧನೆಗಳು ಆಧಾರವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಲಾಧಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾನಾಂತರವಿಲ್ಲದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಾವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ (ವೇದಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿಲ್ಲ) ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ [[ಭಕ್ತಿ|ಭಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಭಗವಂತ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ." === ಕವಿಗಳು, ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರು === [[File:NarayanaTirumala5.JPG|thumb|ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ ಆಂಡಾಳ್ ಚಿತ್ರಣ]] ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತಿ ಪದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ಕಂಡಿತು. {{sfnp|Pechilis Prentiss|2014|pages=26-32, 217-218}} ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವು [[ಆಳ್ವಾರರು]] ಮತ್ತು [[ನಾಯನಾರರು|ನಾಯನಾರರ]] ಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, [[ಆಂಡಾಳ್]] ಕವಿತೆಗಳು, [[ಬಸವೇಶ್ವರ|ಬಸವ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ಭಗತ್ ಪಿಪಾ, {{sfnp|Lorenzen|1995|pages=182-199}} [[ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು]], [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ|ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ]], [[ಕಬೀರ್|ಕಬೀರ]], [[ಗುರುನಾನಕ್]] (ಸಂಸ್ಥಾಪಕ) [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ|ಸಿಖ್ ಧರ್ಮದ]] ), {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ತುಳಸಿದಾಸ]], ನಭಾ ದಾಸ್, <ref>{{Cite book|title=A dictionary of Indian literature|last=Mukherjee|first=Sujit|publisher=Orient Longman|year=1998|isbn=81-250-1453-5|location=Hyderabad|oclc=42718918}}</ref> ಗುಸೇಂಜಿ, ಘನಾನಂದ್, <ref name="richardgeorge" /> ರಮಾನಂದ (ರಾಮಾನಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸ್ಥಾಪಕ ), ರವಿದಾಸ್, [[ಶ್ರೀಪಾದರಾಜರು|ಶ್ರೀಪಾದರಾಜ]], [[ವ್ಯಾಸರಾಯರು|ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥ]], [[ಪುರಂದರದಾಸ|ಪುರಂದರ ದಾಸ]], [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]], [[ವಿಜಯದಾಸರು|ವಿಜಯ ದಾಸ]], ಆರು ಗೋಸ್ವಾವಮಿ ರಸ್ಖಾನ್, ರವಿದಾಸ್, {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಜಯದೇವ|ಜಯದೇವ ಗೋಸ್ವಾಮಿ]], <ref name="richardgeorge" /> [[ನಾಮ್‍ದೇವ್|ನಾಮದೇವ್]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} [[ಸಂತ ಏಕನಾಥ್|ಏಕನಾಥ್]], [[ತುಕಾರಾಮ್|ತುಕಾರಾಂ]], [[ಮೀರಾಬಾಯಿ]], ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಸೇನ್, [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವ್]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ ಆಚಾರ್ಯ]], {{sfnp|Hawley|2015|pages=304-310}} ನರಸಿಂಹ ಮೆಹ್ತಾ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uZxdatjyWkEC&pg=PA29|title=Learning History Civis Standard Seven|publisher=Jeevandeep Prakashan Pvt Ltd|page=30|id=GGKEY:CYCRSZJDF4J}}</ref> ಗಂಗಾಸತಿ <ref name="Pande2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=mYEnBwAAQBAJ&pg=PA162|title=Divine Sounds from the Heart—Singing Unfettered in their Own Voices: The Bhakti Movement and its Women Saints (12th to 17th Century)|last=Rekha Pande|date=13 September 2010|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-2525-2|pages=162–163}}</ref> ಮತ್ತು [[ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು|ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳಂತಹ]] ಸಂತರ ಬೋಧನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987}} [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] [[ಶಂಕರದೇವ|ಶಂಕರದೇವನ]] ಬರಹಗಳು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಎಂಬ ಕೃತಕ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref>{{Cite journal|last=Goswami|first=Tridib K.|last2=Ashique|first2=Elahi|date=2019|title=Ankiya-bhaona of Sankaradeva and Madhavadeva performed in the Sattra Institutions of Assam: A study.|url=https://www.proquest.com/openview/6061ae46e2c3a2db33ba5fa8796cf138/1?pq-origsite=gscholar&cbl=2035015|journal=Deliberative Research|volume=42|issue=1|pages=21–24}}</ref> ''ಬ್ರಜಾವಲಿ'' ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಮೈಥಿಲಿ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಮಿ|ಅಸ್ಸಾಮಿಗಳ]] ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ಕರೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನತೆಗೆ ಭಾಷೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಯಿತು, ಆದರೆ ಅದು ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ''ಬ್ರಜಬುಲಿ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು [[ವಿದ್ಯಾಪತಿ|ವಿದ್ಯಾಪತಿಯವರು]] ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು, <ref name="Majumdar1960">{{Cite book|title=[[The History and Culture of the Indian People]]|date=1960|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|editor-last=Majumdar|editor-first=Ramesh Chandra|editor-link=R. C. Majumdar|volume=VI: The Delhi Sultanate|location=Bombay|page=515|quote="During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the ''Brajabulī'' dialect ... ''Brajabulī'' is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali."|editor-last2=Pusalker|editor-first2=A. D.|editor-last3=Majumdar|editor-first3=A. K.}}</ref> <ref name="Banglapedia-Brajabuli">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Morshed|first=Abul Kalam Manjoor|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Brajabuli|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Brajabuli}}</ref> ಇದನ್ನು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ]] <ref>{{Cite book|url=https://drive.google.com/file/d/19WBHukqcz8XuXyGvjimYqt6sU1y5HEtZ/view|title=History of Oriya literature|last=Mansinha|first=Mayadhar|date=1962|publisher=Sahitya Akademi|location=New Delhi|page=133}}</ref> <ref name="Paniker1997">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=KYLpvaKJIMEC&pg=PA287|title=Medieval Indian Literature: An Anthology|last=Paniker|first=K. Ayyappa|date=1997|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-260-0365-5|volume=One: Surveys and selections|location=New Delhi|page=287|author-link=Ayyappa Paniker}}</ref> ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು [[ಬಾಂಗ್ಲಾ (ಬಙ್ಗ)|ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ]] ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. <ref name="Banglapedia-Vidyapati">{{Cite book|title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh|last=Choudhury|first=Basanti|publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]|year=2012|editor-last=Islam|editor-first=Sirajul|editor-link=Sirajul Islam|edition=Second|chapter=Vidyapati|editor-last2=Jamal|editor-first2=Ahmed A.|chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Vidyapati}}</ref> <ref name="Paniker1997" /> 7 ರಿಂದ 10 ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗಿನ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರರು ಕವಿ-ಸಂತರು ಚಾಲಿತ ಚಳುವಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಸಂಬಂದರ್, [[ಅಪ್ಪರ್|ತಿರುನಾವುಕ್ಕರಸರ್]], ಸುಂದರರ್, [[ನಮ್ಮಾಳ್ವಾರ್]], [[ಆದಿ ಶಂಕರ]], [[ಮಾಣಿಕವಾಸಗರ್|ಮಾಣಿಕ್ಕವಾಚಕರ್]] ಮತ್ತು ನಾಥಮುನಿ . <ref name="axelmichaels" /> 11 ನೇ ಮತ್ತು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ವೇದಾಂತ ಶಾಲೆಯೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ [[ರಾಮಾನುಜ]], [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ|ಮಧ್ವ]], [[ವಲ್ಲಭಾಚಾರ್ಯ|ವಲ್ಲಭ]] ಮತ್ತು ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ . ಈ ಬರಹಗಾರರು ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದ, ಅರ್ಹವಾದ ನಾನ್ಡುವಲಿಸಂ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಏಕತಾವಾದದಿಂದ]] ಹಿಡಿದು ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} <ref name="novetzke">{{Cite journal|last=Christian Novetzke|date=2007|title=Bhakti and Its Public|journal=International Journal of Hindu Studies|volume=11|pages=255–272|jstor=25691067|doi=10.1007/s11407-008-9049-9}}</ref> ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಆದಿ ಶಂಕರ|ಆದಿ ಶಂಕರರು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ]]ದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರಿಯನ್ನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವಿರೈ ಕವಿರಾಜ ಪಂಡಿತರ್ ಅವರು ''ಅಭಿರಾಮಿ'' ಪದಲ್ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು [[ತಮಿಳು|ತಮಿಳಿಗೆ]] ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref name="Nagaswamy_Vol19">{{Cite web|url=http://www.tamilartsacademy.com/journals/volume19/articles/article1.xml|title=Saundarya Lahari in Tamil (Volume 19)|last=Nagaswamy|first=R.|date=|website=|publisher=Tamil Arts Academy|access-date=26 September 2020|quote=}}</ref> ಅದೇ ರೀತಿ, ರಾಮಾಯಣವನ್ನು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮಾಧವ ಕಂದಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ''ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ'' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Kandali|first=Aditya Bihar|last2=Routray|first2=Aurobinda|last3=Basu|first3=Tapan Kumar|date=November 2008|title=Emotion recognition from Assamese speeches using MFCC features and GMM classifier|journal=TENCON 2008 - 2008 IEEE Region 10 Conference|pages=1–5|publisher=IEEE|doi=10.1109/tencon.2008.4766487|isbn=9781424424085}}</ref> == ಬೌದ್ಧ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ == ಭಕ್ತಿಯು ವಿವಿಧ ಜೈನ ಪಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲಿತ [[ತೀರ್ಥಂಕರ]] ( ''ಜಿನ'' ) ಮತ್ತು ಮಾನವ ''ಗುರುಗಳನ್ನು'' ಉನ್ನತ ಜೀವಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು [[ಆರತಿ (ಪೂಜೆ)|ಆರಾತಿ]] ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="johncort" /> ನಂತರದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ''ಭಕ್ತಿ'' ಚಳುವಳಿಯು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಸಂಪ್ರದಾಯದ ''ವಿಧ್ವಂಸಕ'' ಮತ್ತು ''ಪೂಜಾ'' ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಜಾನ್ ಕಾರ್ಟ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name="johncort">John Cort, ''Jains in the World: Religious Values and Ideology in India'', Oxford University Press, ISBN, pages 64-68, 86-90, 100-112</ref> [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]ದಂತಹ ಆಸ್ತಿಕವಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಗುರುಗಳಿಗೆ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ [[ಬುದ್ಧ]] ಮತ್ತು [[ಜಿನ|ಜಿನ ಮಹಾವೀರರಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರವುಗಳು. ''ಭಟ್ಟಿ'' (ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ) ಥೆರವಾಡ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆಲ್ ವರ್ನರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು "ಆಳವಾದ ಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ ''ಭಕ್ತಿ / ಭಟ್ಟಿ'' [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ|ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ]]ದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರಂಭವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. == ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮ == [[File:Dhekiakhowa_Bornamghar.jpg|right|thumb|ಜೋರ್ಹತ್‌ನಲ್ಲಿ ಧೆಕಿಯಾಖೋವಾ ಬೋರ್ನಮ್ಘರ್ . ನಾಮಘರ್‌ಗಳು ಸಭೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಸಾಂ|ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ]] ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿವೆ, ಇದನ್ನು ಶಂಕರದೇವ, ಮಾಧವದೇವ [[ಶಂಕರದೇವ|ಮತ್ತು]] ದಾಮೋದರದೇವರಂತಹ ಭಕ್ತಿ ಸಂತರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ.]] ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ [[ಸಂನ್ಯಾಸ|ತಪಸ್ವಿ]] ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯು [[ಮೋಕ್ಷ|ಮೋಕ್ಷಕ್ಕಾಗಿ]] ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಹಿಂದೆ [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ]], [[ಕ್ಷತ್ರಿಯ]] ಮತ್ತು [[ವೈಶ್ಯ]] ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೋಕ್ಷವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೇಳುವಂತೆ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತ್ತು [[ಶೂದ್ರ]] ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ]] ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. {{sfnp|Iwao|1988|pp=184-185|ps=}} ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯು ಅಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Peter van der Veer|date=1987|title=Taming the Ascetic: Devotionalism in a Hindu Monastic Order|journal=Man|series=New Series|volume=22|pages=680–695|doi=10.2307/2803358|jstor=2803358}}</ref> {{sfnp|Hawley|2015|pages=338-339}} ಕವಿ-ಸಂತರು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹೇರಳವಾಯಿತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} ಈ ಕವಿ-ಸಂತರು ತಮ್ಮ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ದ್ವೈತದ ಆಸ್ತಿಕ ದ್ವಂದ್ವವಾದದಿಂದ [[ಅದ್ವೈತ]] ವೇದಾಂತದ ಸಂಪೂರ್ಣ [[ದ್ವೈತ ದರ್ಶನ|ಏಕತಾವಾದದವರೆಗೆ]] ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು [[ಏಕತ್ವವಾದ|ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು]] . {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=154-155}} ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ಸ್ತ್ರೀ ಭಕ್ತಿಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, [[ಆಂಡಾಳ್|ಆಂಡಾಳ್‌ನಂತಹ]] ಕವಿ-ಸಂತರು ಅವಳ ಪುರುಷ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರು. ಆಂಡಾಳ್ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋದರು, [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ]] ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ [[ತಮಿಳು]] ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಸ್ತೋತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ನಾಚಿಯಾರ್ ತಿರುಮೊಳಿ ಅಥವಾ ''ಮಹಿಳೆಯ ಪವಿತ್ರ'' ಪದ್ಯಗಳು: <ref>{{Cite web|url=https://archana.faculty.ucdavis.edu/translations/andal-nacciyar-tirumoli/|title=Andal-Nacciyar Tirumoli – Poetry Makes Worlds|language=en-US|access-date=2022-08-01}}</ref> ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮದ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸುಧಾರಣೆಯಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|p=2}} ಇದು ಹಂಚಿದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆ, ನೇರವಾದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಗಳ ಓವರ್ಹೆಡ್ ಇಲ್ಲದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಿಚಾರಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. {{sfnp|Hawley|2015|loc=pages 1-4 and Introduction chapter}} ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕತ್ವ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ತರುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಸಮುದಾಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು, ಹಬ್ಬಗಳು, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳು, [[ಶೈವ ಪಂಥ|ಶೈವಧರ್ಮ]], [[ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥ|ವೈಷ್ಣವ]] ಮತ್ತು [[ಶಾಕ್ತ ಪಂಥ|ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಚರಣೆಗಳು. <ref name="Embree">{{Cite book|title=Sources of Indian Tradition|last=Embree|first=Ainslie Thomas|last2=Stephen N. Hay|last3=William Theodore De Bary|publisher=Columbia University Press|year=1988|isbn=978-0-231-06651-8|page=342|author-link=Ainslie Embree}}</ref> ಈ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=1-2}} === ''ಸೇವೆ'', ''ದಾನ'', ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆಮನೆಗಳು === ಭಕ್ತಿ ಆಂದೋಲನವು ''ಸೇವೆ'' (ಸೇವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ''ಗುರು'' ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ಮಾಣ), ''ದಾನ'' (ದತ್ತಿ), ಮತ್ತು ಉಚಿತ ಹಂಚಿದ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯ ಹೊಸ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸಮುದಾಯ ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿ, [[ಗುರುನಾನಕ್|ನಾನಕ್]] ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಗುರು ಕಾ ಲಂಗರ್ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಯಿತು, ಇದು ವಾಯುವ್ಯ ಭಾರತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಗಳು ಕಂಡುಬರುವ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ದಾದು ದಯಾಳ್‌ರಂತಹ ಇತರ ಸಂತರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳ ಕಡೆಗೆ [[ಅಹಿಂಸೆ|ಅಹಿಂಸಾ]] (ಅಹಿಂಸೆ) ನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿರುವ ಸಮುದಾಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಅಡಿಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಸ್ಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವಾ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು. {{sfnp|Schomer|McLeod|1987|pp=181-189, 300}} ಭಾರತದ ಭಕ್ತಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು [[ಮಠ|ಮಠಗಳು]] (ಹಿಂದೂ ಮಠಗಳು) ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪದ ನಂತರ ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ, ಬಡ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು, ಸಮುದಾಯ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು, ಬಡವರಿಗೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== 7f0wlmo4kf0ljqmvjmj386vp6h5wbjg 0 82661 1115462 1098657 2022-08-20T15:54:07Z 49.205.136.129 /* ಈಗಿನ ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು */ ಕಾಗುಣಿತ ತಿದ್ದಿದೆ, ವ್ಯಾಕರಣ ತಿದ್ದಿದೆ wikitext text/x-wiki '''ತರಳಬಾಳು'''<ref>http://www.taralabalu.org/</ref> ಇದಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವ ಇದೆ. ''''ತರಳ'''' ಎಂದರೆ ''''ಮಗು'''',''''ಬಾಳು'''' ಎಂದರೆ ಬದುಕು ಎಂದರ್ಥ. {{infobox person |image = Taralabalu matt.jpg |image = ಶಿವಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಸಿರಿಗೆರೆ ಫೋಟೋ.jpeg }} ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಬೃಹನ್ಮಠವು [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] ಜಿಲ್ಲೆ ''ಸಿರಿಗೆರೆ''ಯಲ್ಲಿದೆ. ಸಿರಿಗೆರೆಯ ಮೂಲ ಮಠ ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಸದ್ಧರ್ಮ ಪೀಠ {{Wikify|ತರಳಬಾಳು ಬೃಹನ್ಮಠ ಸಿರಿಗೆರೆ}} {{Unref}} ವಿಶ್ವಬಂಧು ಮರುಳಸಿದ್ದರು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕ್ರಾಂತಿಯೋಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಹಿರಿಯ ಸಮಕಾಲೀನರು.ಜಗದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ರೇವಣಸಿದ್ದರ ಕೃಪಾಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಸಿದ್ಧಿಪಡೆದು ಕಂದಾಚಾರ, ಶೋಷಣೆ, ಅಸಮಾನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಜನಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಲೋಕ ಸಂಚಾರ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ತೆಲುಗುಬಾಳ ಸಿದ್ದರನ್ನು ಸದ್ಧರ್ಮ ಪೀಠದಲ್ಲಿ ಕೂರಿಸಿ ಅವರನ್ನು ಹರಸಿದ ಮಂತ್ರವೇ ‘ತರಳ, ನೀ ಬಾಳು’ ತರಳ ಬಾಳು... ವಚನ ಚಳವಳಿ ತಾತ್ವಿಕ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಘರ್ಷ ಆರಂಭಿಸುವ ಮುನ್ನವೇ ಇಂತಹ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ಮಹಾನ್ ಸಾಧಕರು. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ, ಮೌಢ್ಯ ಬಿತ್ತಿದ್ದ ಪುರೋಹಿತಶಾಹಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಂದೋಲನವನ್ನೇ ರೂಪಿಸಿದ ಮಹಾನ್‌ ಶರಣರು. ಮಾದಿಗ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಮರುಳಸಿದ್ದರು, ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ತಾಯಿ–ತಂದೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕಗ್ಗಲುಪುರದ ಬಾಚಣ್ಣನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕು ಮಗನಂತೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ದನಕರು ಕಾಯುವ ಕಾಯಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜತೆ ಒಡನಾಟ ಇದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಅವರ ಊರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಾರಿ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಕೋಣ ಬಲಿ ಕೊಡುವ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದಾಗ ನೊಂದುಕೊಂಡರು. ಮೂಢನಂಬಿಕೆಯ ನಡುವೆ ಮುಗ್ಧ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೀವ ತೆಗೆಯುವ ಇಂತಹ ಆಚರಣೆ ವಿರುದ್ಧ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರು. ಪಟ್ಟಭದ್ರರ ಬಲದ ಮುಂದೆ ಅವರ ದನಿ ಚಿಕ್ಕದೆನಿಸಿತು. ಅದರಿಂದ ಬೇಸರಗೊಂಡ ಅವರು ಊರು ತೊರೆದು ಕಾಡು–ಮೇಡು ಅಲೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸಾಧಕರ ಬೀಡು ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದ್ದ ಚಿನ್ಮೂಲಾದ್ರಿ ಬೆಟ್ಟ ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ಗುರು ರೇವಣಸಿದ್ದರ ಸಂಗ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಿದ್ಧಿಪಡೆದು ಕಂದಾಚಾರ, ಶೋಷಣೆ, ಅಸಮಾನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಜನಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಲೋಕ ಸಂಚಾರ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ತರಳ... ಬಾಳು... ತಾವು ಮಾಡಿದ ವೈಚಾರಿಕ ಕ್ರಾಂತಿ ಜ್ಯೋತಿಯನ್ನು ನಿರಂತರ ಉರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಾಘ ಶುದ್ಧ ಭಾರತ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನ ತಮ್ಮ ಶಿಷ್ಯ ತೆಲುಗುಬಾಳ ಸಿದ್ದರನ್ನು ಸದ್ಧರ್ಮ ಪೀಠದಲ್ಲಿ ಕೂರಿಸಿ ಅವರನ್ನು ಹರಸಿದ ಮಂತ್ರವೇ ‘ತರಳ, ನೀ ಬಾಳು’ ತರಳ ಬಾಳು... ತರಳಬಾಳು ಎಂದರೆ ‘ದೀರ್ಘ ಕಾಲ ನೀ ಚಿರಂಜಿೀವಿಯಾಗಿ ಬಾಳು ಮಗು’ ಎಂದು. ಅಂದರೆ, ಸದ್ಧರ್ಮ ಪೀಠ ಸೂರ್ಯ ಚಂದ್ರರು ಇರುವವರೆಗೂ ಬಾಳಲಿ... ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲ ಜನರ ಬಾಳು ಹಸನಾಗಲಿ ಎನ್ನುವ ತತ್ವಾರ್ಥ. ತರಳಬಾಳು ಪೀಠ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಉದ್ದೇಶವೇ ನೈತಿಕ, ಸಮಾನತೆ, ಕಾಯಕ ತತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಧರ್ಮದ ಆಚರಣೆ ಸಾಗಬೇಕು ಎಂಬುದು. ಹೀಗೆ ಜಗದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ರೇವಣಸಿದ್ದರ ಕೃಪಾಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಸಿದ್ಧಿಪಡೆದು ವಿಶ್ವ ಬಂಧು ಮರುಳಸಿದ್ದರು ತಮ್ಮ ಶಿಷ್ಯ ತೆಲುಗುಬಾಳು (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆ) ಸಿದ್ದರನ್ನು ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಪೀಠಾರೋಹಣ ಮಾಡಿದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಭಾರತ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನ ತರಳಬಾಳು ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಸಿರಿಗೆರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪೂರ್ವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ವಂಚಿತ ದೂರದ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಚಿಕ್ಕ ಹಳ್ಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ನಂತರ ಶಾಲೆಯ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು೧೯೩೭ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಕೊಡುಗೆಯೆಂದೂ, ಕಲ್ಲು ಫಲಕವೊಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿರಿಗೆರೆ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಒಂದು ಶಾಲೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಾಡಿದರು ಈ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಗುರುಶಾಂತರಾಜ ದೇಶಿಕೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಹಾಗೆಯೇ ಅವರು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸಿರಿಗೆರೆರಲ್ಲಿ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು ಡಿಸ್ಪೆನ್ಸರಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಜನರ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಿರಿಗೆರೆಗೆ ಎನ್ ಹೆಚ್ ೪ ಗೆ ಒಂದು ಪಕ್ಕ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಈ ಮಠವು ಕೆವಲ ರಾಜ್ಯವಲ್ಲದೆ,ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರು ಸಂಹೂವನ್ನುಗಳಿಸಿದೆ. ಈ ಮಠವು ಬಹಳ ಪಾರಂಪರಿಕ ಕಾಲದಿಂದಲೇ ಆಸ್ಥಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಮಠವನ್ನು ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾದ "ಮರುಳಸಿದ್ದ"ರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, 'ತರಳಬಾಳು' ಎಂದು ಆರ್ಶೀವದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ==ಈಗಿನ ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು== ಈಗ ಶ್ರೀಮದುಜ್ಜಯನಿ ಸದ್ಧರ್ಮ ಸಿಂಹಸನಾಧೀಶ ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು ಶ್ರೀ೧೧೦೮ ''ಡಾ||ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಜಿಯವರು''<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Shivamurthy_Shivacharya_Mahaswamiji</ref> ೧೯೭೯ರಿಂದ ಈ ಮಠದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಸಂಸ್ಕ್ರತದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಜೊತೆಗೆ ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನೀಲಯದಿಂದ ಪಿಹೆಚ್.ಡಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.ಇವರು ಹಲವು ಭಾಷಾಪಂಡಿತರು ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಮಠದ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.ಅವರ ಪೂರ್ವಿಕರು ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರು ಗ್ರಾಮೀಣ ಬಡವರ ದೀನರ ಏಳ್ಗೆಗೆ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಠವು ಯಾವುದೇ ಜಾತಿ ಬೇದ,ಪುರುಷ-ಸ್ತ್ರೀ ಎನ್ನದೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರ ಪೂರ್ವದಿಂದಲು ನೀಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ನರ್ಸರಿಯಿಂದ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವರೆಗೆ ೧೭೨ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಇಡೀ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಸುತ್ತಿದ್ದಾವೆ.೪೦ಸಾವಿರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಶ್ರೀ ಮಠದ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿವಿಧ ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ]] ದೊಡ್ಡ ಖಾಸಗಿ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.೬೦೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚುವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಉಚಿತ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ವಸತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಠವು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ,ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಯು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ವರ್ಗದವರಿಗು ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಬಡ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಳಬಾಳು ಪ್ರತಿಭಾ ಪುರಸ್ಕಾರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀ ಮಠದಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯವು ಅನ್ನದಾಸೋಹ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸಿರಿಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಡಳಿತ ಕಛೇರಿ ಇದ್ದು,ಇಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಶ್ರೀ ಮಠದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಮದುವೆಗಳನ್ನು, ಸಮಾಜದ ಬಡಜನರಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೆರೆವೇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಡಾ||ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಜಿಯವರು ಪ್ರತಿ ಸೋಮವಾರದಂದು 'ಸದ್ದರ್ಮ ನ್ಯಾಯಪೀಠವನ್ನು' ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರ ಮೂಲಕ ಜನರು ಯಾವುದೇ ಕೋರ್ಟ, ಕಛೇರಿಗೆ ಹೋಗದೆ ಶ್ರೀಗಳ ಹತ್ತಿರವೇ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ==ವಿವಿಧ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು== ಶಿಕ್ಷಣ ಸೊಸೈಟಿ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಸೊಸೈಟಿಯು ರಾಜ್ಯದ ೧೩ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿದೆ ಮತ್ತು ೨೧೮ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಚಾಲನೆಯಲ್ಲಿದೆ. ವಿವರಗಳು: *ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಗಳು-೭೯ *ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜುಗಳು-೧೫ *ವೃತ್ತಿಪರ ಶಿಕ್ಷಣ-೭ *ಡಿ.ಎಡ್. ಕಾಲೇಜುಗಳು-೩ *ಪದವಿ ಕಾಲೇಜುಗಳು-೫ *ಬಿ.ಎಡ್ ಕಾಲೇಜ್-೧ *ಬಿ.ಪಿ.ಎಡ್ ಕಾಲೇಜ್-೧ *ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್-೧ *ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್-೧ *ಸಂಸ್ಕ್ರತ ಮತ್ತು ವೇದಶಾಲೆ-೪ *ನರ್ಸರಿ ಶಾಲೆಗಳು-೧೧ *ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳು-೧೨ *ಸಿಬಿಎಸ್ಇ ಶಾಲೆಗಳು-೨ *ವಸತಿ ನಿಲಯಗಳು-೫೭ *ನಿರ್ಗತಿಕ ಹೋಮ್ಸ್-೮ *ಅಂಗನವಾಡಿ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ-೧ *ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು-೧೧ ==ಶಿಕ್ಷಣ ಸೊಸೈಟಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು== ಶಿಕ್ಷಣ ಸೊಸೈಟಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕೋರ್ಸ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಶ್ರುತಪಡಿಸುವ ಒದಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ''ರಾಣಿಬೆನ್ನೂರಿನ'' ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ ಮತ್ತು '''ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್''' ಹರಪನಹಳ್ಳಿ ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆ ಈ ಸೊಸೈಟಿಯ ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರಮುಖ ಇವು. ಈ ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ವೃತ್ತಿಪರ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸಮಾಜದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ವಿಸರಣವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಸಮಾಜದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶರಣ ಸಾಹಿತ್ಯ ಒಳಗೆ ವಿಸ್ತರಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ೮ನೇ ತರಗತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಂದ ಅಂತಿಮ ವರ್ಷ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸುಮಾರು ಒಟ್ಟು ೨೦೦೦ ಶಾಶ್ವತ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ೩೦,೦೦೦ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಶಾಖಾ ಮಠ: ೧.ಸಾಣೇಹಳ್ಳಿ: ಇದು ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ ಹೊಸದುರ್ಗ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾಟಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಠದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಚರಪಟ್ಟಾದ್ಯಾಕ‍್ಷರಾದ ಮತ್ತು ರಂಗಕಲಾವಿದರಾದ ಪರಮ ಪೂಜ್ಯ ಡಾ!!ಪಂಡಿತರಾದ್ಯ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಜಿಗಳು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಡಾ||ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಜಿಗಳು ಪ್ರತಿ ಗುರುವಾರ ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಜನಪ್ರಿಯ ಕನ್ನಡ ನ್ಯೂಸ್ ಪೇಪರ್ ನಲ್ಲಿ 'ಬಿಸಿಲು ಬೆಳೆದಿಂಗಳು' ಅಂಕಣವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಸಂಸ್ಕ್ರತ ಸ್ತೂತ್ರಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ 'ಗಣಕಾಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ' ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತು 'ಗಣಕ ವಚನ ಸಂಪುಟ' ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಸಿದ್ದಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶ್ರೀ ಪರಮ ಪೂಜ್ಯ ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಶಿವಕುಮಾರ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಜಿಯವರ ಸುಂದರ ಐಕ್ಯಮಂಟಪವಿದ್ದು ನೋಡಲು ಸುಂದರ ಹಾಗು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿ ನೆಮ್ಮದೆಯನ್ನು ತಂದು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ದಿನನಿತ್ಯವೂ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಸಾಯಂಕಾಲ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಬಂದು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನವಿಲು, ಮೊಲ, ಮತ್ತು ಜಿಂಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಬಾತುಕೊಳಿಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಪಾತ್ರ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದುದು. ದೇಶದಲ್ಲಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುವುದು ವಿಷಯ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಗುಣಮಟ್ಟ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಒಂದು ಜಾಗತಿಕ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದೆ, ಅದು ಈ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬದುಕಲು ಶಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ದೇಶದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಂಚಿನ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನ ಪ್ರಬುದ್ಧ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸುತ್ತದೆ, ಮೀಸಲಾದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ==ಮಾರ್ಗ== ಇದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ೨೨೭ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು, ಚಿತ್ರದುರ್ಗದಿಂದ ೨೭ ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ದಾವಣಗೆರೆಯಿಂದ ೫೦ ಕಿ.ಮೀ, ಜಿಲ್ಲಾ ಹೆಡ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಸ್ ನಡುವೆ ಇದೆ. ನ್ಯಾಷನಲ್ ಹೈವೇಗೆ ಸಿರಿಗೆರೆ ಕೇವಲ ೬ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಅಂತರದಲ್ಲಿದೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖನಗಳು== {{reflist}} rl4u5pm5i7mo37pszvfyk90wi2szmn9 0 86266 1115473 932293 2022-08-20T21:46:19Z Andre Engels 149 [[ಅಸ್ತಿಭಾರ]] ಪುಟಕ್ಕೆ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಶನ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ಅಸ್ತಿಭಾರ]] bytpoptn7frfnl8u8yalvtreh482xew 0 141784 1115472 1092507 2022-08-20T20:25:02Z Andre Engels 149 delete wikitext text/x-wiki {{delete|wrong language}} Situated high above Panchganaga Ghat in the shadow of Alamgiri Mosque, Bindu Madhav Temple is housed in a simple inconspicuous and rather nondescript building that one could easily mistake for any other dwelling in the twisting serpentine lanes of Varanasi. The present temple was constructed in the 19th century by the Maratha ruler Bhawan Rao, replacing a larger and far grander temple that once stood on the site of the Alamgiri Mosque, the origins of which may have stretched back to the 5th century A.D. When Aurangzeb captured Varanasi in 1663 he embarked on a systematic campaign of destroying much of the sacred geography of the city. All of the greatest temples of the city became ruins, including Kashi Vishwanath in 1663, and Bindu Madhav in 1673. Almost nothing of religious nature remains in Banaras that pre-dates the seventeenth century and the arrival of Aurangzeb. It’s impossible to imagine how this city must once have looked prior to Aurangzeb’s period of destruction, but although the sacred city of Kashi could certainly be defaced, its spirit could never truly be destroyed.        The present day Bindu Madhav entrance is flanked by images of Garuda (Vishnu’s vehicle) and the monkey-god Hanuman. This got me wondering whether these images and others inside may have been recovered from the earlier temple, one would imagine that if possible this would have happened. After scaling a flight of stairs you enter the interior hall of the temple. My visit coincided with the arrival of a large group of Hari Krishna followers from Russia, who proceeded to sit down in the hall and sing, accompanied by music. So what do we know about the original Bindu Madhav Temple ? Mentioned in the Matsya Purana, it was one of the most important Vishnu temples in Kashi, along with Adi Keshav in the far north of the city. There is evidence to suggest the temple was destroyed several times between the 12th and 16th centuries at the hands of invaders, with the last temple being built on the old site by Raja Man Singh of Amber in the 16th century. The French gem merchant and traveler Jean-Baptiste Tavernier, who made many voyages to India in the 17th century, was awestruck by the beauty of the temple. He mentioned the temple as “the great pagoda” in his travel accounts of Banaras between 1660 and 1665, a mere decade before it was demolished. He described the temple as a cross shaped pagoda with towers on each of the four arms and a large spire rising from the sanctum. The installed deity was six feet tall and garlanded with pearls, diamonds, and rubies. Clearly Tavernier was quite attracted to the bejeweled idol. Goswami Tulsidas The Hindu Vaishnava saint and poet Tulsides also spent time here, and wrote in praise of the temple as he sat in front of the image of Vishnu. p22k0cjhbtoqav0zci2xjkc2non2ll8 2 142646 1115471 1113605 2022-08-20T16:41:43Z Mahaveer Indra 34672 wikitext text/x-wiki '''ಚಿನಾಬ್ ರೈಲ್ವೇ ಸೇತುವೆ''' ಚೀನಾಬ್ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಕಟ್ಟುತ್ತಿರುವ ಕಮಾನು ಅಧಾರಿತ ಸೇತುವೆಯಾಗಿದೆ. ಜಮ್ಮುವಿನ ಉಧಾಮ್‌ಪುರ ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆಯ ವಾಯುವ್ಯಕ್ಕೆ ಇರುವ ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ಪಟ್ಟಣಗಳ ನಡುವೆ ರೈಲ್ವೇ ಸಂಪರ್ಕಜಾಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಉತ್ತರ ವಿಭಾಗವು ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಬೃಹತ್ ಯೋಜನೆಯಾದ ''ಉಧಾಮ್‌ಪುರ್ ಶ್ರೀನಗರ್ ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ರೈಲ್ ಲಿಂಕ್'' ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕಮಾನು ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕಾರ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ<ref>{{cite web |title=Alignment Plan- USBRL Project |url=http://usbrl.org/brief.php |website=usbrl.org |publisher=Northern Railway Construction Organization- Northern Railway |accessdate=13 August 2022}}</ref>. ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯ ವಿಭಾಗವಾದ ಉತ್ತರ ರೈಲ್ವೇ ಈ ಯೊಜನೆ ಮತ್ತು ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಾಣದ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಿದೆ. ಸೇತುವೆಯ ನಿರ್ಮಾಣವು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ವಿಶ್ವದ ಅತೀ ಎತ್ತರದ ರೈಲ್ವೇ ಸೆತುವೆ ಎಂಬ ಖ್ಯಾತಿಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಲಿದೆ. == ಯೋಜನೆ == ಭಾರತದ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ರೈಲು ಜಾಲದ ಮೂಲಕ ಬೆಸೆಯುವ ಸಲುವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯ ವಿಭಾಗವಾದ ಉತ್ತರ ರೈಲ್ವೇಯು ''ಉಧಾಮ್‌ಪುರ್ ಶ್ರೀನಗರ್ ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ರೈಲ್ ಲಿಂಕ್'' ಹೆಸರಿನ ಬೃಹತ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು<ref>{{cite web |title=Alignment Plan- USBRL Project |url=http://usbrl.org/brief.php |website=usbrl.org |publisher=Northern Railway Construction Organization- Northern Railway |accessdate=13 August 2022}}</ref>. ಒಟ್ಟು ೨೭೨ ಕಿಮೀ ಉದ್ದದ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ೨೦೦೨ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಜನೆಯೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರವೇ ಹಣ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು<ref>{{cite web |title=USBRL KASHMIR RAIL LINK PROJECT |url=http://www.drwingler.com/wp-content/uploads/2020/06/USBRL-KASHMIR-RAIL-LINK-PROJECT-2002-2020.pdf |website=drwingler.com |publisher=Dr. rer. nat. Frank August Wingler |accessdate=20 August 2022}}</ref>. ಜಮ್ಮುವಿನ ಉದಾಂಪುರದಿಂದ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಬಾರಾಮುಲ್ಲಾ ಪಟ್ಟಣಗಳ ನಡುವಿನ ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ೩೮ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗ, ೯೨೭ ಸೇತುವೆಗಳು(ಚಿನಾಬ್ ರೈಲ್ವೇ ಸೇತುವೆಯೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಸೇತುವೆಗಳು) ಬರುತ್ತವೆ. i5vq7h3bsh0effhtj77h5bbwluaqyz3 2 142802 1115480 1113399 2022-08-21T04:15:32Z Veena Sundar N. 75929 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Veena-01.jpg|250px|right|ವೀಣಾ]] ನನ್ನ ಹೆಸರು ವೀಣಾ. ನಾನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಡಾ.ಜಿ.ಶಂಕರ್ ಸರಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ ಅಜ್ಜರಕಾಡು,ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯ ಬಿ.ಕಾಂ. ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಲ್ಲಿ ನಾನು ಬರೆದ ಲೇಖನಗಳು: '''೧. [[ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯ]]''' '''೨. [[ಜಂಕ್ ಫುಡ್]]''' '''೩. [[ಪಾಪ ತೆರಿಗೆ]]''' '''೪. [[ಕೌಶಲ್ಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು]]''' '''೫. [[ಬ್ರಾಕೆನ್ ಹೌಸ್, ಲಂಡನ್]]''' '''೬.[[ದೈತ್ಯ ಪೆಟ್ರೆಲ್]]''' k3q0ahs4reeh8wrjw5jmt2a6aj9px51 4 143354 1115443 1115404 2022-08-20T13:28:22Z Prajna gopal 75944 /* ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳು */ wikitext text/x-wiki [[File:Wiki-ELearning-Logo.png|150px|right]] [[File:Wiki ELearning Udupi 01.jpg|200px|right]] ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಿಪೀಡಿಯವನ್ನು ಕಲಿಯುವಿಕೆಯ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿಯ ಅಜ್ಜರಕಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನ ೨೭ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಯೋಜನೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು '''ವಿಕಿ ಇ-ಲರ್ನಿಂಗ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಕೋರ್ಸ್'''ನಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೋರ್ಸಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು [[:m:Research project on effectiveness of Wikipedia in education as a platform of improving the cognitive ability among students|ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿವೆ]]. ==ಸ್ಥಳ== ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜು, ಅಜ್ಜರಕಾಡು, ಉಡುಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ==ಅವಧಿ== ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೩ ==ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರು== [[ಸದಸ್ಯ:Pavanaja|ಡಾ. ಯು. ಬಿ. ಪವನಜ]] ==ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು== ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು: #--[[ಸದಸ್ಯ:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ashwini Devadigha|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshitha achar|Akshitha achar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshitha achar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithali C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Supritha Barkur|Supritha Barkur]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Supritha Barkur|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Apoorva poojay|Apoorva poojay]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Apoorva poojay|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vinaya M A|Vinaya M A]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vinaya M A|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Praajna G|Praajna G]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Praajna G|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithra C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vismaya U|Vismaya U]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vismaya U|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sushmitha.S Poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshatha prabhu|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Acharya Manasa|Acharya Manasa]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Acharya Manasa|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Shreya. Bhaskar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Veena Sundar N.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Rakshitha b kulal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:KR Sanjana Hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sahana Poojary|Sahana Poojary]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sahana Poojary|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೬, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavya.S.M|Kavya.S.M]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavya.S.M|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ananya Rao Katpadi|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashree shankar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prathimashetty|Prathimashetty]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prathimashetty|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prakrathi shettigar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashri hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaitra. B. H.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123|Pallaviv123]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Pallaviv123|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal|Prajna gopal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna gopal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna poojari|Prajna poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) ==ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳು== # [[User:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]]: [[ಮ್ಯಾಟ್ ಕ್ವೆಸಿಕ್]],[[ಬ್ಯೂಟಿ ಅಂಡ್ ದಿ ಬೀಸ್ಟ್]] # [[User:Akshitha achar|Akshitha achar]]:[[ಗೋಲ್ಡನ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಸಿಹಿ ನೀರು]], [[ಸಿಲ್ವರ್ ಅರೋವಾನಾ]], [[ನದಿ ದ್ವೀಪ]], [[ಅಮೆಜಾನ್‍ನ ಪಕ್ಷಿಗಳು]] # [[User:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]]: [[ತೊಂಬಟ್ಟು]], [[ಗವಾಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಜಿ.ಕೆ. ಅನಂತಸುರೇಶ್]], [[ಪೇಜಾವರ ಮಠ]], [[ಪರ್ಯಾಯ]], [[ಸುಝೇನ್ ಮೇರಿ ಇಂಬರ್]], [[ಮಂದಾರ್ತಿ]] # [[User:Apoorva poojay|Apoorva poojay]]:[[ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಒಪ್ಪೋ ಫೈಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ ೫]], [[ತ್ರಿಕೋನ (ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣ)]], [[ನೀರು ಹಕ್ಕಿ]], [[ತರಕಾರಿ ರಸ]], [[ಜೇಮ್ಸ್ ಕಾಕರ್ ಅಂಡ್ ಸನ್ಸ್]], [[ಹಲಸೂರು ಸರೋವರ]], [[ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ನಂಜನಗೂಡು]], [[ನಕ್ಷತ್ರ ಹಣ್ಣು]], [[ಭದ್ರಕಾಳಿ (ದೇವಿ)]] # [[User:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]]: [[ಥ್ರೂ ಆರ್ಚ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಹಿಮ ನರಿ]], [[ರಾತ್ರಿ ರಾಣಿ]], [[ಅಭಿಕ್ ಘೋಷ್]], [[ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ]] # [[User:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]]: [[ಮೀನುಗಾರಿಕೆ]], [[ಪರಿಸರ ಕಾನೂನು]], [[ಭಾರತದ ಪವಿತ್ರ ತೋಪುಗಳು]], [[ಜಲಾನಯನ ನಿರ್ವಹಣೆ]],[[ಅಭಯ್ ಭೂಷಣ್ ಪಾಂಡೆ]],[[ವಾಸುಕಿ ರೈಲು]],[[ಅಭಿರಾ ಬುಡಕಟ್ಟು]],[[ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಚಂದಾ]],[[ನೀಲಿ ಗುಲಾಬಿ]],[[ಗೂಡು ಪೆಟ್ಟಿಗೆ]],[[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು]],[[ ಅಭಿರಾ ರಾಜವಂಶ ‎]],[[ಕಲ್ಪನಾ ದತ್ತ]] # [[User:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]]: [[ಸುಭದ್ರಾ ಕುಮಾರಿ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಕಬಿನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ ಕೋಟೆ]], [[ವೃಷಭಾವತಿ ನದಿ]], [[ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಗುಡ್ಡೆಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಮಲಶಿಲೆ]], [[ಪ್ರಥ್ವಿರಾಜ್ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಶಿರೂರು ಮಠ]], [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು]], [[ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಚಂಬಲ್ ನದಿ]], [[ಸಂಕಷ್ಟ ಚತುರ್ಥಿ]], [[ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪೂಜೆ]], [[ಸಾಂಬ (ಕೃಷ್ಣನ ಮಗ)]] # [[User:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]]: [[ವೈ. ಎಸ್. ರಾವ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು]], [[ಡಿ - ಮಾರ್ಟ್]], [[ಮಂದಾರ್ ಅಗಾಶೆ]], [[ಮೋಹನ ಭೋಗರಾಜು]], [[ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]],[[ಝೊಮ್ಯಾಟೊ]],[[ರಾಧಿಕಾ ಗುಪ್ತಾ]],[[ವಿಠಲ್ ವಿ. ಕಾಮತ್]] # [[User:Kavya.S.M|Kavya.S.M]]: [[ಕೆ. ಎಸ್. ಚಂದ್ರಶೇಖರನ್]], [[ಗ್ಯಾಲಕ್ಸ್]],[[ಮಹಾನಂದ ನದಿ]],[[ಪಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್]],[[ಕ್ಯಾರಿಯೋಪ್ಸಿಸ್]],[[ಅಂಬೊರೆಲ್ಲಾ]],[[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಭದ್ರಾವತಿ]] # [[User:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]]: [[ಮನ್ ಮೊಹನ್ ಶರ್ಮ]] # [[User:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]]: [[ಕಾಪು ಕಡಲತೀರ]], [[ಗೋಪಿನಾಥ್ ಕರ್ತಾ]], [[ಹೊರಾಂಗಣ ಆಟಗಳು]], [[ಕೊಡವೂರು]], [[ರಾಜೇಶ್ ಗೋಪಕುಮಾರ್]], [[ಸುಭದ್ರಾ ಜೋಶಿ]], [[ಅದೃತಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ]], [[ಗೌರಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಸರಸ್ವತಿ ರಾಜಮಣಿ]], [[ಕಿಂಗ್ ಪೆಂಗ್ವಿನ್]] # [[User:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]]: [[ಬೆಣ್ಣೆ ದೋಸೆ]], [[ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ದೇವಾಲಯಗಳು]], [[ಮಟ್ಟು,ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಹೂಲಿ]], [[ತೆಕ್ಕಲಕೋಟೆ]], [[ಪ್ರೇಮ್ ಕುಮಾರ್ ಅಲೆ]], [[ಮಾಧ್ವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು]], [[ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನ]], [[ಆರ್ ಎಸ್ ಸುಬ್ಬಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಭದ್ರಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Acharya Manasa|Acharya Manasa]]: [[ಹೆಂಕೆಲ್ ಹೆ ೭೪]], [[ನಸ್ಸಾರಿಯಸ್ ಆರ್ಕ್ಯುಲೇರಿಯಾ]], [[ಸ್ಯಾಟಿನ್ ಹೊಲಿಗೆ]], [[ಗಾಳಿಪಟ ೨]], [[ಭಾರತೀಯ ಫ್ಲಾಪ್‍ಶೆಲ್ ಆಮೆ]], [[ಮೆಟಾಲಂಪ್ರಾ ಇಟಾಲಿಕಾ]] # [[User:Pallaviv123|Pallaviv123]]: [[ಭುಜಂಗ ಪಾರ್ಕ್]], [[ಪಿ.ಕೆ.ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]], [[ಸ್ಪಾಥೋಡಿಯ]], [[ಡೇವಿಡ್ ಮಗರ್‌ಮನ್]], [[ವಿಲಿಯಂ ಹಗ್ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್]], [[ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ]], [[ಶಾಲಿನಿ ಕಪೂರ್]], [[ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿಭಾಗಗಳು]], [[ಹರಿ ಕಿಶನ್ ತಲ್ವಾರ್]], [[ನಿರ್ಮಲ್ ಮುಂಡಾ]], [[ಶಂಕರ್ ಕುಮಾರ್ ಪಾಲ್]], [[ಮಹೀಂದ್ರಾ & ಮಹೀಂದ್ರಾ]], [[ಸ್ವೀಟೆನಿಯಾ ಮಹಾಗೋನಿ]], [[ಮ್ಯಾಪಲ್]], [[ಸಪ್ತಶೃಂಗಿ]], [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ]] # [[User:Praajna G|Praajna G]]: [[ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವ]], [[ಆರ್. ಜಿ. ಭಂಡಾರ್ಕರ್]] # [[User:Prajna gopal|Prajna gopal]]: [[ಬೆನ್ ಸಿಲ್ಬರ್ಮನ್]], [[ಕೆವಿನ್ ಸಿಸ್ಟ್ರೋಮ್]], [[ಪೌಟೇರಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪೆಚಿಯಾನಾ]], [[ಪಿಂಟರೆಸ್ಟ್]], [[ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್]], [[ಊರ್ವಶಿ ರೌಟೇಲಾ]], [[ಭಾನುಮತಿ (ಮಹಾಭಾರತ)]], [[ಪ್ರತಿಲಿಪಿ]], [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] # [[User:Prajna poojari|Prajna poojari]]:[[ಇನ್ಫಿನಿಕ್ಸ್ ಮೊಬೈಲ್]], [[ಟಾರ್ಡಿಗ್ರೇಡ್‌]], [[ಆದಿ ಬದರಿ, ಹರಿಯಾಣ]], [[ಪರಿಯಾತ್ರ ಪರ್ವತಗಳು]], # [[User:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]]: [[ಕೋಟ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಕ್]], [[ದುರ್ಗಾದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕುಂಜಾರುಗಿರಿ]], [[ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಮಹಾಕಾಳಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಜನಾರ್ಧನ ದೇವಾಲಯ]], [[ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳು]], [[ಗೋಶಾಲೆ]], [[ಜಾನ್ ಎ. ಬ್ರಿಡ್‍ಗ್ಲ್ಯಾಂಡ್]], [[ಎ. ವೈದ್ಯನಾಥ ಐಯರ್]], [[ಸಿ. ಕೆ. ನಾಯುಡು]], [[ಜೋಹಾನ್ ಕಿರ್ನ್‍ಬರ್ಗರ್]], [[ಸುನಿತಾ ಶರ್ಮಾ]], [[ರವಿ ಕಲ್ಪನಾ]], [[ಶಿಲ್ಪಾ ಗುಪ್ತಾ]], [[ಸ್ನೇಹ ರಾಣಾ]], [[ಚಂಡಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹರಿದ್ವಾರ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಸ್ಥಾನ, ನುಗ್ಗೇಹಳ್ಳಿ]], [[ಶ್ರೀ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯ]] # [[User:Prathimashetty|Prathimashetty]] # [[User:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]]: [[ಸಸಿಹಿತ್ಲು ಕಡಲತೀರ]], [[ಚಂಡೆ]], [[ಪೆರ್ಡೂರು]], [[ರಾಮನಗರ ಕೋಟೆ]], [[ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ]], [[ಮಹೀಧರ ನಳಿನಿಮೋಹನ್]], [[ನೀನಾ ನಾಯಕ್]], [[ಸುಶ್ರೀ ದಿವ್ಯದರ್ಶಿನಿ]], [[ವಿಂಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]], [[ಸರಳಾ ದೇವಿ]] # [[User:Sahana Poojary|Sahana Poojary]]: [[ಅಕೋಲಾ ಕೋಟೆ]], [[ಮಾಧವ ವರ್ಮ ೨]], [[ವಿಜಯಮಿತ್ರ]], [[ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಇಬ್ನ್ ಅದಮ್]], [[ಪನ್ಹಾಲಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]]: [[ಕಡಿಯಾಳಿ ಶ್ರೀ ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಎಳ್ಳು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ]], [[ಮಂಗ್ಲಾ ರಾಯ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು]], [[ಭೀಮಗಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]], [[ಜಲದುರ್ಗ ಕೋಟೆ]] # [[User:Supritha Barkur|Supritha Barkur]]: [[ಹನಿ ನೀರಾವರಿ]], [[ಅರುಣ್ ಕೆ. ಪತಿ]], [[ಭಾರತದ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] # [[User:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]]: [[ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯ]],[[ಕಲಕೋಟೆ]],[[ಗೆರಿಕ್]] # [[User:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]]: [[ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯ]], [[ಜಂಕ್ ಫುಡ್]], [[ಪಾಪ ತೆರಿಗೆ]], [[ಕೌಶಲ್ಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಕೆನ್ ಹೌಸ್, ಲಂಡನ್]] # [[User:Vinaya M A|Vinaya M A]]: [[ರಿಯಲ್‌ಮಿ ಸಿ೩]], [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳ ಪೀಳಿಗೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣ]], [[ಸಿ. ಎಸ್. ಶೇಷಾದ್ರಿ]], [[ಜಿಲ್ಲಾ ಪರಿಷತ್ತು( ಭಾರತ) ]], [[ಭೂತನಾಥ ದೇವಾಲಯಗಳ ಗುಂಪು, ಬಾದಾಮಿ]], [[ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಿಂಗ್]] # [[User:Vismaya U|Vismaya U]]: [[ನ್ಯೂಟೋನಿಯನ್ ದೂರದರ್ಶಕ]], [[ದೌಲತ್ ಸಿಂಗ್ ಕೊಠಾರಿ]],[[ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ]] [[ವರ್ಗ:ಯೋಜನೆ]] er137isiv8ltqnf5ayq3j6tnzhiwb98 1115449 1115443 2022-08-20T14:01:20Z Ananya Rao Katpadi 75936 wikitext text/x-wiki [[File:Wiki-ELearning-Logo.png|150px|right]] [[File:Wiki ELearning Udupi 01.jpg|200px|right]] ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಿಪೀಡಿಯವನ್ನು ಕಲಿಯುವಿಕೆಯ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿಯ ಅಜ್ಜರಕಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನ ೨೭ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಯೋಜನೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು '''ವಿಕಿ ಇ-ಲರ್ನಿಂಗ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಕೋರ್ಸ್'''ನಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೋರ್ಸಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು [[:m:Research project on effectiveness of Wikipedia in education as a platform of improving the cognitive ability among students|ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿವೆ]]. ==ಸ್ಥಳ== ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜು, ಅಜ್ಜರಕಾಡು, ಉಡುಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ==ಅವಧಿ== ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೩ ==ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರು== [[ಸದಸ್ಯ:Pavanaja|ಡಾ. ಯು. ಬಿ. ಪವನಜ]] ==ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು== ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು: #--[[ಸದಸ್ಯ:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ashwini Devadigha|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshitha achar|Akshitha achar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshitha achar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithali C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Supritha Barkur|Supritha Barkur]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Supritha Barkur|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Apoorva poojay|Apoorva poojay]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Apoorva poojay|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vinaya M A|Vinaya M A]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vinaya M A|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Praajna G|Praajna G]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Praajna G|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithra C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vismaya U|Vismaya U]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vismaya U|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sushmitha.S Poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshatha prabhu|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Acharya Manasa|Acharya Manasa]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Acharya Manasa|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Shreya. Bhaskar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Veena Sundar N.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Rakshitha b kulal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:KR Sanjana Hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sahana Poojary|Sahana Poojary]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sahana Poojary|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೬, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavya.S.M|Kavya.S.M]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavya.S.M|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ananya Rao Katpadi|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashree shankar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prathimashetty|Prathimashetty]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prathimashetty|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prakrathi shettigar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashri hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaitra. B. H.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123|Pallaviv123]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Pallaviv123|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal|Prajna gopal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna gopal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna poojari|Prajna poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) ==ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳು== # [[User:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]]: [[ಮ್ಯಾಟ್ ಕ್ವೆಸಿಕ್]],[[ಬ್ಯೂಟಿ ಅಂಡ್ ದಿ ಬೀಸ್ಟ್]] # [[User:Akshitha achar|Akshitha achar]]:[[ಗೋಲ್ಡನ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಸಿಹಿ ನೀರು]], [[ಸಿಲ್ವರ್ ಅರೋವಾನಾ]], [[ನದಿ ದ್ವೀಪ]], [[ಅಮೆಜಾನ್‍ನ ಪಕ್ಷಿಗಳು]] # [[User:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]]: [[ತೊಂಬಟ್ಟು]], [[ಗವಾಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಜಿ.ಕೆ. ಅನಂತಸುರೇಶ್]], [[ಪೇಜಾವರ ಮಠ]], [[ಪರ್ಯಾಯ]], [[ಸುಝೇನ್ ಮೇರಿ ಇಂಬರ್]], [[ಮಂದಾರ್ತಿ]],[[ಆರತಿ ಅಗರವಾಲ್]], [[ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ]] # [[User:Apoorva poojay|Apoorva poojay]]:[[ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಒಪ್ಪೋ ಫೈಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ ೫]], [[ತ್ರಿಕೋನ (ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣ)]], [[ನೀರು ಹಕ್ಕಿ]], [[ತರಕಾರಿ ರಸ]], [[ಜೇಮ್ಸ್ ಕಾಕರ್ ಅಂಡ್ ಸನ್ಸ್]], [[ಹಲಸೂರು ಸರೋವರ]], [[ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ನಂಜನಗೂಡು]], [[ನಕ್ಷತ್ರ ಹಣ್ಣು]], [[ಭದ್ರಕಾಳಿ (ದೇವಿ)]] # [[User:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]]: [[ಥ್ರೂ ಆರ್ಚ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಹಿಮ ನರಿ]], [[ರಾತ್ರಿ ರಾಣಿ]], [[ಅಭಿಕ್ ಘೋಷ್]], [[ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ]] # [[User:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]]: [[ಮೀನುಗಾರಿಕೆ]], [[ಪರಿಸರ ಕಾನೂನು]], [[ಭಾರತದ ಪವಿತ್ರ ತೋಪುಗಳು]], [[ಜಲಾನಯನ ನಿರ್ವಹಣೆ]],[[ಅಭಯ್ ಭೂಷಣ್ ಪಾಂಡೆ]],[[ವಾಸುಕಿ ರೈಲು]],[[ಅಭಿರಾ ಬುಡಕಟ್ಟು]],[[ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಚಂದಾ]],[[ನೀಲಿ ಗುಲಾಬಿ]],[[ಗೂಡು ಪೆಟ್ಟಿಗೆ]],[[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು]],[[ ಅಭಿರಾ ರಾಜವಂಶ ‎]],[[ಕಲ್ಪನಾ ದತ್ತ]] # [[User:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]]: [[ಸುಭದ್ರಾ ಕುಮಾರಿ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಕಬಿನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ ಕೋಟೆ]], [[ವೃಷಭಾವತಿ ನದಿ]], [[ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಗುಡ್ಡೆಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಮಲಶಿಲೆ]], [[ಪ್ರಥ್ವಿರಾಜ್ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಶಿರೂರು ಮಠ]], [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು]], [[ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಚಂಬಲ್ ನದಿ]], [[ಸಂಕಷ್ಟ ಚತುರ್ಥಿ]], [[ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪೂಜೆ]], [[ಸಾಂಬ (ಕೃಷ್ಣನ ಮಗ)]] # [[User:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]]: [[ವೈ. ಎಸ್. ರಾವ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು]], [[ಡಿ - ಮಾರ್ಟ್]], [[ಮಂದಾರ್ ಅಗಾಶೆ]], [[ಮೋಹನ ಭೋಗರಾಜು]], [[ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]],[[ಝೊಮ್ಯಾಟೊ]],[[ರಾಧಿಕಾ ಗುಪ್ತಾ]],[[ವಿಠಲ್ ವಿ. ಕಾಮತ್]] # [[User:Kavya.S.M|Kavya.S.M]]: [[ಕೆ. ಎಸ್. ಚಂದ್ರಶೇಖರನ್]], [[ಗ್ಯಾಲಕ್ಸ್]],[[ಮಹಾನಂದ ನದಿ]],[[ಪಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್]],[[ಕ್ಯಾರಿಯೋಪ್ಸಿಸ್]],[[ಅಂಬೊರೆಲ್ಲಾ]],[[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಭದ್ರಾವತಿ]] # [[User:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]]: [[ಮನ್ ಮೊಹನ್ ಶರ್ಮ]] # [[User:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]]: [[ಕಾಪು ಕಡಲತೀರ]], [[ಗೋಪಿನಾಥ್ ಕರ್ತಾ]], [[ಹೊರಾಂಗಣ ಆಟಗಳು]], [[ಕೊಡವೂರು]], [[ರಾಜೇಶ್ ಗೋಪಕುಮಾರ್]], [[ಸುಭದ್ರಾ ಜೋಶಿ]], [[ಅದೃತಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ]], [[ಗೌರಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಸರಸ್ವತಿ ರಾಜಮಣಿ]], [[ಕಿಂಗ್ ಪೆಂಗ್ವಿನ್]] # [[User:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]]: [[ಬೆಣ್ಣೆ ದೋಸೆ]], [[ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ದೇವಾಲಯಗಳು]], [[ಮಟ್ಟು,ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಹೂಲಿ]], [[ತೆಕ್ಕಲಕೋಟೆ]], [[ಪ್ರೇಮ್ ಕುಮಾರ್ ಅಲೆ]], [[ಮಾಧ್ವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು]], [[ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನ]], [[ಆರ್ ಎಸ್ ಸುಬ್ಬಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಭದ್ರಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Acharya Manasa|Acharya Manasa]]: [[ಹೆಂಕೆಲ್ ಹೆ ೭೪]], [[ನಸ್ಸಾರಿಯಸ್ ಆರ್ಕ್ಯುಲೇರಿಯಾ]], [[ಸ್ಯಾಟಿನ್ ಹೊಲಿಗೆ]], [[ಗಾಳಿಪಟ ೨]], [[ಭಾರತೀಯ ಫ್ಲಾಪ್‍ಶೆಲ್ ಆಮೆ]], [[ಮೆಟಾಲಂಪ್ರಾ ಇಟಾಲಿಕಾ]] # [[User:Pallaviv123|Pallaviv123]]: [[ಭುಜಂಗ ಪಾರ್ಕ್]], [[ಪಿ.ಕೆ.ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]], [[ಸ್ಪಾಥೋಡಿಯ]], [[ಡೇವಿಡ್ ಮಗರ್‌ಮನ್]], [[ವಿಲಿಯಂ ಹಗ್ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್]], [[ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ]], [[ಶಾಲಿನಿ ಕಪೂರ್]], [[ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿಭಾಗಗಳು]], [[ಹರಿ ಕಿಶನ್ ತಲ್ವಾರ್]], [[ನಿರ್ಮಲ್ ಮುಂಡಾ]], [[ಶಂಕರ್ ಕುಮಾರ್ ಪಾಲ್]], [[ಮಹೀಂದ್ರಾ & ಮಹೀಂದ್ರಾ]], [[ಸ್ವೀಟೆನಿಯಾ ಮಹಾಗೋನಿ]], [[ಮ್ಯಾಪಲ್]], [[ಸಪ್ತಶೃಂಗಿ]], [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ]] # [[User:Praajna G|Praajna G]]: [[ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವ]], [[ಆರ್. ಜಿ. ಭಂಡಾರ್ಕರ್]] # [[User:Prajna gopal|Prajna gopal]]: [[ಬೆನ್ ಸಿಲ್ಬರ್ಮನ್]], [[ಕೆವಿನ್ ಸಿಸ್ಟ್ರೋಮ್]], [[ಪೌಟೇರಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪೆಚಿಯಾನಾ]], [[ಪಿಂಟರೆಸ್ಟ್]], [[ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್]], [[ಊರ್ವಶಿ ರೌಟೇಲಾ]], [[ಭಾನುಮತಿ (ಮಹಾಭಾರತ)]], [[ಪ್ರತಿಲಿಪಿ]], [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] # [[User:Prajna poojari|Prajna poojari]]:[[ಇನ್ಫಿನಿಕ್ಸ್ ಮೊಬೈಲ್]], [[ಟಾರ್ಡಿಗ್ರೇಡ್‌]], [[ಆದಿ ಬದರಿ, ಹರಿಯಾಣ]], [[ಪರಿಯಾತ್ರ ಪರ್ವತಗಳು]], # [[User:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]]: [[ಕೋಟ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಕ್]], [[ದುರ್ಗಾದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕುಂಜಾರುಗಿರಿ]], [[ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಮಹಾಕಾಳಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಜನಾರ್ಧನ ದೇವಾಲಯ]], [[ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳು]], [[ಗೋಶಾಲೆ]], [[ಜಾನ್ ಎ. ಬ್ರಿಡ್‍ಗ್ಲ್ಯಾಂಡ್]], [[ಎ. ವೈದ್ಯನಾಥ ಐಯರ್]], [[ಸಿ. ಕೆ. ನಾಯುಡು]], [[ಜೋಹಾನ್ ಕಿರ್ನ್‍ಬರ್ಗರ್]], [[ಸುನಿತಾ ಶರ್ಮಾ]], [[ರವಿ ಕಲ್ಪನಾ]], [[ಶಿಲ್ಪಾ ಗುಪ್ತಾ]], [[ಸ್ನೇಹ ರಾಣಾ]], [[ಚಂಡಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹರಿದ್ವಾರ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಸ್ಥಾನ, ನುಗ್ಗೇಹಳ್ಳಿ]], [[ಶ್ರೀ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯ]] # [[User:Prathimashetty|Prathimashetty]] # [[User:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]]: [[ಸಸಿಹಿತ್ಲು ಕಡಲತೀರ]], [[ಚಂಡೆ]], [[ಪೆರ್ಡೂರು]], [[ರಾಮನಗರ ಕೋಟೆ]], [[ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ]], [[ಮಹೀಧರ ನಳಿನಿಮೋಹನ್]], [[ನೀನಾ ನಾಯಕ್]], [[ಸುಶ್ರೀ ದಿವ್ಯದರ್ಶಿನಿ]], [[ವಿಂಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]], [[ಸರಳಾ ದೇವಿ]] # [[User:Sahana Poojary|Sahana Poojary]]: [[ಅಕೋಲಾ ಕೋಟೆ]], [[ಮಾಧವ ವರ್ಮ ೨]], [[ವಿಜಯಮಿತ್ರ]], [[ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಇಬ್ನ್ ಅದಮ್]], [[ಪನ್ಹಾಲಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]]: [[ಕಡಿಯಾಳಿ ಶ್ರೀ ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಎಳ್ಳು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ]], [[ಮಂಗ್ಲಾ ರಾಯ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು]], [[ಭೀಮಗಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]], [[ಜಲದುರ್ಗ ಕೋಟೆ]] # [[User:Supritha Barkur|Supritha Barkur]]: [[ಹನಿ ನೀರಾವರಿ]], [[ಅರುಣ್ ಕೆ. ಪತಿ]], [[ಭಾರತದ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] # [[User:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]]: [[ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯ]],[[ಕಲಕೋಟೆ]],[[ಗೆರಿಕ್]] # [[User:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]]: [[ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯ]], [[ಜಂಕ್ ಫುಡ್]], [[ಪಾಪ ತೆರಿಗೆ]], [[ಕೌಶಲ್ಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಕೆನ್ ಹೌಸ್, ಲಂಡನ್]] # [[User:Vinaya M A|Vinaya M A]]: [[ರಿಯಲ್‌ಮಿ ಸಿ೩]], [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳ ಪೀಳಿಗೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣ]], [[ಸಿ. ಎಸ್. ಶೇಷಾದ್ರಿ]], [[ಜಿಲ್ಲಾ ಪರಿಷತ್ತು( ಭಾರತ) ]], [[ಭೂತನಾಥ ದೇವಾಲಯಗಳ ಗುಂಪು, ಬಾದಾಮಿ]], [[ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಿಂಗ್]] # [[User:Vismaya U|Vismaya U]]: [[ನ್ಯೂಟೋನಿಯನ್ ದೂರದರ್ಶಕ]], [[ದೌಲತ್ ಸಿಂಗ್ ಕೊಠಾರಿ]],[[ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ]] [[ವರ್ಗ:ಯೋಜನೆ]] 8kc7vhex1fpwisqt2lbqsj9zd4hftfo 1115450 1115449 2022-08-20T14:02:36Z Ananya Rao Katpadi 75936 wikitext text/x-wiki [[File:Wiki-ELearning-Logo.png|150px|right]] [[File:Wiki ELearning Udupi 01.jpg|200px|right]] ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಿಪೀಡಿಯವನ್ನು ಕಲಿಯುವಿಕೆಯ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿಯ ಅಜ್ಜರಕಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನ ೨೭ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಯೋಜನೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು '''ವಿಕಿ ಇ-ಲರ್ನಿಂಗ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಕೋರ್ಸ್'''ನಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೋರ್ಸಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು [[:m:Research project on effectiveness of Wikipedia in education as a platform of improving the cognitive ability among students|ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿವೆ]]. ==ಸ್ಥಳ== ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜು, ಅಜ್ಜರಕಾಡು, ಉಡುಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ==ಅವಧಿ== ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೩ ==ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರು== [[ಸದಸ್ಯ:Pavanaja|ಡಾ. ಯು. ಬಿ. ಪವನಜ]] ==ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು== ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು: #--[[ಸದಸ್ಯ:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ashwini Devadigha|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshitha achar|Akshitha achar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshitha achar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithali C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Supritha Barkur|Supritha Barkur]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Supritha Barkur|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Apoorva poojay|Apoorva poojay]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Apoorva poojay|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vinaya M A|Vinaya M A]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vinaya M A|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Praajna G|Praajna G]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Praajna G|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithra C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vismaya U|Vismaya U]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vismaya U|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sushmitha.S Poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshatha prabhu|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Acharya Manasa|Acharya Manasa]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Acharya Manasa|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Shreya. Bhaskar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Veena Sundar N.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Rakshitha b kulal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:KR Sanjana Hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sahana Poojary|Sahana Poojary]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sahana Poojary|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೬, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavya.S.M|Kavya.S.M]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavya.S.M|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ananya Rao Katpadi|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashree shankar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prathimashetty|Prathimashetty]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prathimashetty|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prakrathi shettigar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashri hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaitra. B. H.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123|Pallaviv123]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Pallaviv123|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal|Prajna gopal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna gopal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna poojari|Prajna poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) ==ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳು== # [[User:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]]: [[ಮ್ಯಾಟ್ ಕ್ವೆಸಿಕ್]],[[ಬ್ಯೂಟಿ ಅಂಡ್ ದಿ ಬೀಸ್ಟ್]] # [[User:Akshitha achar|Akshitha achar]]:[[ಗೋಲ್ಡನ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಸಿಹಿ ನೀರು]], [[ಸಿಲ್ವರ್ ಅರೋವಾನಾ]], [[ನದಿ ದ್ವೀಪ]], [[ಅಮೆಜಾನ್‍ನ ಪಕ್ಷಿಗಳು]] # [[User:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]]: [[ತೊಂಬಟ್ಟು]], [[ಗವಾಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಜಿ.ಕೆ. ಅನಂತಸುರೇಶ್]], [[ಪೇಜಾವರ ಮಠ]], [[ಪರ್ಯಾಯ]], [[ಸುಝೇನ್ ಮೇರಿ ಇಂಬರ್]], [[ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಆರತಿ ಅಗರವಾಲ್]], [[ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ]] # [[User:Apoorva poojay|Apoorva poojay]]:[[ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಒಪ್ಪೋ ಫೈಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ ೫]], [[ತ್ರಿಕೋನ (ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣ)]], [[ನೀರು ಹಕ್ಕಿ]], [[ತರಕಾರಿ ರಸ]], [[ಜೇಮ್ಸ್ ಕಾಕರ್ ಅಂಡ್ ಸನ್ಸ್]], [[ಹಲಸೂರು ಸರೋವರ]], [[ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ನಂಜನಗೂಡು]], [[ನಕ್ಷತ್ರ ಹಣ್ಣು]], [[ಭದ್ರಕಾಳಿ (ದೇವಿ)]] # [[User:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]]: [[ಥ್ರೂ ಆರ್ಚ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಹಿಮ ನರಿ]], [[ರಾತ್ರಿ ರಾಣಿ]], [[ಅಭಿಕ್ ಘೋಷ್]], [[ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ]] # [[User:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]]: [[ಮೀನುಗಾರಿಕೆ]], [[ಪರಿಸರ ಕಾನೂನು]], [[ಭಾರತದ ಪವಿತ್ರ ತೋಪುಗಳು]], [[ಜಲಾನಯನ ನಿರ್ವಹಣೆ]],[[ಅಭಯ್ ಭೂಷಣ್ ಪಾಂಡೆ]],[[ವಾಸುಕಿ ರೈಲು]],[[ಅಭಿರಾ ಬುಡಕಟ್ಟು]],[[ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಚಂದಾ]],[[ನೀಲಿ ಗುಲಾಬಿ]],[[ಗೂಡು ಪೆಟ್ಟಿಗೆ]],[[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು]],[[ ಅಭಿರಾ ರಾಜವಂಶ ‎]],[[ಕಲ್ಪನಾ ದತ್ತ]] # [[User:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]]: [[ಸುಭದ್ರಾ ಕುಮಾರಿ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಕಬಿನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ ಕೋಟೆ]], [[ವೃಷಭಾವತಿ ನದಿ]], [[ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಗುಡ್ಡೆಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಮಲಶಿಲೆ]], [[ಪ್ರಥ್ವಿರಾಜ್ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಶಿರೂರು ಮಠ]], [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು]], [[ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಚಂಬಲ್ ನದಿ]], [[ಸಂಕಷ್ಟ ಚತುರ್ಥಿ]], [[ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪೂಜೆ]], [[ಸಾಂಬ (ಕೃಷ್ಣನ ಮಗ)]] # [[User:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]]: [[ವೈ. ಎಸ್. ರಾವ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು]], [[ಡಿ - ಮಾರ್ಟ್]], [[ಮಂದಾರ್ ಅಗಾಶೆ]], [[ಮೋಹನ ಭೋಗರಾಜು]], [[ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]],[[ಝೊಮ್ಯಾಟೊ]],[[ರಾಧಿಕಾ ಗುಪ್ತಾ]],[[ವಿಠಲ್ ವಿ. ಕಾಮತ್]] # [[User:Kavya.S.M|Kavya.S.M]]: [[ಕೆ. ಎಸ್. ಚಂದ್ರಶೇಖರನ್]], [[ಗ್ಯಾಲಕ್ಸ್]],[[ಮಹಾನಂದ ನದಿ]],[[ಪಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್]],[[ಕ್ಯಾರಿಯೋಪ್ಸಿಸ್]],[[ಅಂಬೊರೆಲ್ಲಾ]],[[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಭದ್ರಾವತಿ]] # [[User:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]]: [[ಮನ್ ಮೊಹನ್ ಶರ್ಮ]] # [[User:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]]: [[ಕಾಪು ಕಡಲತೀರ]], [[ಗೋಪಿನಾಥ್ ಕರ್ತಾ]], [[ಹೊರಾಂಗಣ ಆಟಗಳು]], [[ಕೊಡವೂರು]], [[ರಾಜೇಶ್ ಗೋಪಕುಮಾರ್]], [[ಸುಭದ್ರಾ ಜೋಶಿ]], [[ಅದೃತಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ]], [[ಗೌರಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಸರಸ್ವತಿ ರಾಜಮಣಿ]], [[ಕಿಂಗ್ ಪೆಂಗ್ವಿನ್]] # [[User:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]]: [[ಬೆಣ್ಣೆ ದೋಸೆ]], [[ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ದೇವಾಲಯಗಳು]], [[ಮಟ್ಟು,ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಹೂಲಿ]], [[ತೆಕ್ಕಲಕೋಟೆ]], [[ಪ್ರೇಮ್ ಕುಮಾರ್ ಅಲೆ]], [[ಮಾಧ್ವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು]], [[ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನ]], [[ಆರ್ ಎಸ್ ಸುಬ್ಬಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಭದ್ರಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Acharya Manasa|Acharya Manasa]]: [[ಹೆಂಕೆಲ್ ಹೆ ೭೪]], [[ನಸ್ಸಾರಿಯಸ್ ಆರ್ಕ್ಯುಲೇರಿಯಾ]], [[ಸ್ಯಾಟಿನ್ ಹೊಲಿಗೆ]], [[ಗಾಳಿಪಟ ೨]], [[ಭಾರತೀಯ ಫ್ಲಾಪ್‍ಶೆಲ್ ಆಮೆ]], [[ಮೆಟಾಲಂಪ್ರಾ ಇಟಾಲಿಕಾ]] # [[User:Pallaviv123|Pallaviv123]]: [[ಭುಜಂಗ ಪಾರ್ಕ್]], [[ಪಿ.ಕೆ.ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]], [[ಸ್ಪಾಥೋಡಿಯ]], [[ಡೇವಿಡ್ ಮಗರ್‌ಮನ್]], [[ವಿಲಿಯಂ ಹಗ್ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್]], [[ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ]], [[ಶಾಲಿನಿ ಕಪೂರ್]], [[ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿಭಾಗಗಳು]], [[ಹರಿ ಕಿಶನ್ ತಲ್ವಾರ್]], [[ನಿರ್ಮಲ್ ಮುಂಡಾ]], [[ಶಂಕರ್ ಕುಮಾರ್ ಪಾಲ್]], [[ಮಹೀಂದ್ರಾ & ಮಹೀಂದ್ರಾ]], [[ಸ್ವೀಟೆನಿಯಾ ಮಹಾಗೋನಿ]], [[ಮ್ಯಾಪಲ್]], [[ಸಪ್ತಶೃಂಗಿ]], [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ]] # [[User:Praajna G|Praajna G]]: [[ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವ]], [[ಆರ್. ಜಿ. ಭಂಡಾರ್ಕರ್]] # [[User:Prajna gopal|Prajna gopal]]: [[ಬೆನ್ ಸಿಲ್ಬರ್ಮನ್]], [[ಕೆವಿನ್ ಸಿಸ್ಟ್ರೋಮ್]], [[ಪೌಟೇರಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪೆಚಿಯಾನಾ]], [[ಪಿಂಟರೆಸ್ಟ್]], [[ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್]], [[ಊರ್ವಶಿ ರೌಟೇಲಾ]], [[ಭಾನುಮತಿ (ಮಹಾಭಾರತ)]], [[ಪ್ರತಿಲಿಪಿ]], [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] # [[User:Prajna poojari|Prajna poojari]]:[[ಇನ್ಫಿನಿಕ್ಸ್ ಮೊಬೈಲ್]], [[ಟಾರ್ಡಿಗ್ರೇಡ್‌]], [[ಆದಿ ಬದರಿ, ಹರಿಯಾಣ]], [[ಪರಿಯಾತ್ರ ಪರ್ವತಗಳು]], # [[User:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]]: [[ಕೋಟ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಕ್]], [[ದುರ್ಗಾದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕುಂಜಾರುಗಿರಿ]], [[ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಮಹಾಕಾಳಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಜನಾರ್ಧನ ದೇವಾಲಯ]], [[ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳು]], [[ಗೋಶಾಲೆ]], [[ಜಾನ್ ಎ. ಬ್ರಿಡ್‍ಗ್ಲ್ಯಾಂಡ್]], [[ಎ. ವೈದ್ಯನಾಥ ಐಯರ್]], [[ಸಿ. ಕೆ. ನಾಯುಡು]], [[ಜೋಹಾನ್ ಕಿರ್ನ್‍ಬರ್ಗರ್]], [[ಸುನಿತಾ ಶರ್ಮಾ]], [[ರವಿ ಕಲ್ಪನಾ]], [[ಶಿಲ್ಪಾ ಗುಪ್ತಾ]], [[ಸ್ನೇಹ ರಾಣಾ]], [[ಚಂಡಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹರಿದ್ವಾರ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಸ್ಥಾನ, ನುಗ್ಗೇಹಳ್ಳಿ]], [[ಶ್ರೀ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯ]] # [[User:Prathimashetty|Prathimashetty]] # [[User:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]]: [[ಸಸಿಹಿತ್ಲು ಕಡಲತೀರ]], [[ಚಂಡೆ]], [[ಪೆರ್ಡೂರು]], [[ರಾಮನಗರ ಕೋಟೆ]], [[ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ]], [[ಮಹೀಧರ ನಳಿನಿಮೋಹನ್]], [[ನೀನಾ ನಾಯಕ್]], [[ಸುಶ್ರೀ ದಿವ್ಯದರ್ಶಿನಿ]], [[ವಿಂಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]], [[ಸರಳಾ ದೇವಿ]] # [[User:Sahana Poojary|Sahana Poojary]]: [[ಅಕೋಲಾ ಕೋಟೆ]], [[ಮಾಧವ ವರ್ಮ ೨]], [[ವಿಜಯಮಿತ್ರ]], [[ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಇಬ್ನ್ ಅದಮ್]], [[ಪನ್ಹಾಲಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]]: [[ಕಡಿಯಾಳಿ ಶ್ರೀ ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಎಳ್ಳು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ]], [[ಮಂಗ್ಲಾ ರಾಯ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು]], [[ಭೀಮಗಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]], [[ಜಲದುರ್ಗ ಕೋಟೆ]] # [[User:Supritha Barkur|Supritha Barkur]]: [[ಹನಿ ನೀರಾವರಿ]], [[ಅರುಣ್ ಕೆ. ಪತಿ]], [[ಭಾರತದ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] # [[User:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]]: [[ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯ]],[[ಕಲಕೋಟೆ]],[[ಗೆರಿಕ್]] # [[User:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]]: [[ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯ]], [[ಜಂಕ್ ಫುಡ್]], [[ಪಾಪ ತೆರಿಗೆ]], [[ಕೌಶಲ್ಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಕೆನ್ ಹೌಸ್, ಲಂಡನ್]] # [[User:Vinaya M A|Vinaya M A]]: [[ರಿಯಲ್‌ಮಿ ಸಿ೩]], [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳ ಪೀಳಿಗೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣ]], [[ಸಿ. ಎಸ್. ಶೇಷಾದ್ರಿ]], [[ಜಿಲ್ಲಾ ಪರಿಷತ್ತು( ಭಾರತ) ]], [[ಭೂತನಾಥ ದೇವಾಲಯಗಳ ಗುಂಪು, ಬಾದಾಮಿ]], [[ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಿಂಗ್]] # [[User:Vismaya U|Vismaya U]]: [[ನ್ಯೂಟೋನಿಯನ್ ದೂರದರ್ಶಕ]], [[ದೌಲತ್ ಸಿಂಗ್ ಕೊಠಾರಿ]],[[ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ]] [[ವರ್ಗ:ಯೋಜನೆ]] tp7qkynit2k4z06gn12hb75mqo82tl5 1115481 1115450 2022-08-21T04:17:04Z Veena Sundar N. 75929 wikitext text/x-wiki [[File:Wiki-ELearning-Logo.png|150px|right]] [[File:Wiki ELearning Udupi 01.jpg|200px|right]] ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಿಪೀಡಿಯವನ್ನು ಕಲಿಯುವಿಕೆಯ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಸಂಶೋಧನಾ ಯೋಜನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿಯ ಅಜ್ಜರಕಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನ ೨೭ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಯೋಜನೆ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು '''ವಿಕಿ ಇ-ಲರ್ನಿಂಗ್ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ಕೋರ್ಸ್'''ನಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೋರ್ಸಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು [[:m:Research project on effectiveness of Wikipedia in education as a platform of improving the cognitive ability among students|ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿವೆ]]. ==ಸ್ಥಳ== ಡಾ| ಜಿ. ಶಂಕರ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಮಹಿಳಾ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜು, ಅಜ್ಜರಕಾಡು, ಉಡುಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ==ಅವಧಿ== ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೩ ==ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರು== [[ಸದಸ್ಯ:Pavanaja|ಡಾ. ಯು. ಬಿ. ಪವನಜ]] ==ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು== ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿರುವವರು: #--[[ಸದಸ್ಯ:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ashwini Devadigha|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshitha achar|Akshitha achar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshitha achar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithali C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೧೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Supritha Barkur|Supritha Barkur]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Supritha Barkur|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Apoorva poojay|Apoorva poojay]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Apoorva poojay|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೧, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vinaya M A|Vinaya M A]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vinaya M A|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Praajna G|Praajna G]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Praajna G|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaithra C Nayak|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Vismaya U|Vismaya U]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Vismaya U|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೨೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sushmitha.S Poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Akshatha prabhu|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Acharya Manasa|Acharya Manasa]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Acharya Manasa|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Shreya. Bhaskar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Veena Sundar N.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Rakshitha b kulal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:KR Sanjana Hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Sahana Poojary|Sahana Poojary]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Sahana Poojary|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೬, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavya.S.M|Kavya.S.M]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavya.S.M|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೭, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Ananya Rao Katpadi|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashree shankar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೮, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prathimashetty|Prathimashetty]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prathimashetty|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೩೯, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prakrathi shettigar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೦, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Kavyashri hebbar|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೨, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Chaitra. B. H.|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೩, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Pallaviv123|Pallaviv123]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Pallaviv123|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal|Prajna gopal]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna gopal|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೪, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) #--[[ಸದಸ್ಯ:Prajna poojari|Prajna poojari]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:Prajna poojari|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೫, ೨೫ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) ==ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳು== # [[User:Akshatha prabhu|Akshatha prabhu]]: [[ಮ್ಯಾಟ್ ಕ್ವೆಸಿಕ್]],[[ಬ್ಯೂಟಿ ಅಂಡ್ ದಿ ಬೀಸ್ಟ್]] # [[User:Akshitha achar|Akshitha achar]]:[[ಗೋಲ್ಡನ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಸಿಹಿ ನೀರು]], [[ಸಿಲ್ವರ್ ಅರೋವಾನಾ]], [[ನದಿ ದ್ವೀಪ]], [[ಅಮೆಜಾನ್‍ನ ಪಕ್ಷಿಗಳು]] # [[User:Ananya Rao Katpadi|Ananya Rao Katpadi]]: [[ತೊಂಬಟ್ಟು]], [[ಗವಾಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಜಿ.ಕೆ. ಅನಂತಸುರೇಶ್]], [[ಪೇಜಾವರ ಮಠ]], [[ಪರ್ಯಾಯ]], [[ಸುಝೇನ್ ಮೇರಿ ಇಂಬರ್]], [[ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಆರತಿ ಅಗರವಾಲ್]], [[ಶಂಕರ ಮಹಾಲೆ]] # [[User:Apoorva poojay|Apoorva poojay]]:[[ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಒಪ್ಪೋ ಫೈಂಡ್ ಎಕ್ಸ್ ೫]], [[ತ್ರಿಕೋನ (ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣ)]], [[ನೀರು ಹಕ್ಕಿ]], [[ತರಕಾರಿ ರಸ]], [[ಜೇಮ್ಸ್ ಕಾಕರ್ ಅಂಡ್ ಸನ್ಸ್]], [[ಹಲಸೂರು ಸರೋವರ]], [[ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ನಂಜನಗೂಡು]], [[ನಕ್ಷತ್ರ ಹಣ್ಣು]], [[ಭದ್ರಕಾಳಿ (ದೇವಿ)]] # [[User:Ashwini Devadigha|Ashwini Devadigha]]: [[ಥ್ರೂ ಆರ್ಚ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್]], [[ಹಿಮ ನರಿ]], [[ರಾತ್ರಿ ರಾಣಿ]], [[ಅಭಿಕ್ ಘೋಷ್]], [[ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ]] # [[User:Chaithali C Nayak|Chaithali C Nayak]]: [[ಮೀನುಗಾರಿಕೆ]], [[ಪರಿಸರ ಕಾನೂನು]], [[ಭಾರತದ ಪವಿತ್ರ ತೋಪುಗಳು]], [[ಜಲಾನಯನ ನಿರ್ವಹಣೆ]],[[ಅಭಯ್ ಭೂಷಣ್ ಪಾಂಡೆ]],[[ವಾಸುಕಿ ರೈಲು]],[[ಅಭಿರಾ ಬುಡಕಟ್ಟು]],[[ರಾಮಪ್ರಸಾದ್ ಚಂದಾ]],[[ನೀಲಿ ಗುಲಾಬಿ]],[[ಗೂಡು ಪೆಟ್ಟಿಗೆ]],[[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು]],[[ ಅಭಿರಾ ರಾಜವಂಶ ‎]],[[ಕಲ್ಪನಾ ದತ್ತ]] # [[User:Chaithra C Nayak|Chaithra C Nayak]]: [[ಸುಭದ್ರಾ ಕುಮಾರಿ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಕಬಿನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ]], [[ಚಂದ್ರಗಿರಿ ಕೋಟೆ]], [[ವೃಷಭಾವತಿ ನದಿ]], [[ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಗುಡ್ಡೆಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಮಲಶಿಲೆ]], [[ಪ್ರಥ್ವಿರಾಜ್ ಚೌಹಾಣ್]], [[ಶಿರೂರು ಮಠ]], [[ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು]], [[ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂದಾರ್ತಿ]], [[ಚಂಬಲ್ ನದಿ]], [[ಸಂಕಷ್ಟ ಚತುರ್ಥಿ]], [[ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪೂಜೆ]], [[ಸಾಂಬ (ಕೃಷ್ಣನ ಮಗ)]] # [[User:Chaitra. B. H.|Chaitra. B. H.]]: [[ವೈ. ಎಸ್. ರಾವ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು]], [[ಡಿ - ಮಾರ್ಟ್]], [[ಮಂದಾರ್ ಅಗಾಶೆ]], [[ಮೋಹನ ಭೋಗರಾಜು]], [[ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]],[[ಝೊಮ್ಯಾಟೊ]],[[ರಾಧಿಕಾ ಗುಪ್ತಾ]],[[ವಿಠಲ್ ವಿ. ಕಾಮತ್]] # [[User:Kavya.S.M|Kavya.S.M]]: [[ಕೆ. ಎಸ್. ಚಂದ್ರಶೇಖರನ್]], [[ಗ್ಯಾಲಕ್ಸ್]],[[ಮಹಾನಂದ ನದಿ]],[[ಪಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್]],[[ಕ್ಯಾರಿಯೋಪ್ಸಿಸ್]],[[ಅಂಬೊರೆಲ್ಲಾ]],[[ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಭದ್ರಾವತಿ]] # [[User:Kavyashree shankar|Kavyashree shankar]]: [[ಮನ್ ಮೊಹನ್ ಶರ್ಮ]] # [[User:Kavyashri hebbar|Kavyashri hebbar]]: [[ಕಾಪು ಕಡಲತೀರ]], [[ಗೋಪಿನಾಥ್ ಕರ್ತಾ]], [[ಹೊರಾಂಗಣ ಆಟಗಳು]], [[ಕೊಡವೂರು]], [[ರಾಜೇಶ್ ಗೋಪಕುಮಾರ್]], [[ಸುಭದ್ರಾ ಜೋಶಿ]], [[ಅದೃತಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ]], [[ಗೌರಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಸರಸ್ವತಿ ರಾಜಮಣಿ]], [[ಕಿಂಗ್ ಪೆಂಗ್ವಿನ್]] # [[User:KR Sanjana Hebbar|KR Sanjana Hebbar]]: [[ಬೆಣ್ಣೆ ದೋಸೆ]], [[ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ದೇವಾಲಯಗಳು]], [[ಮಟ್ಟು,ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಹೂಲಿ]], [[ತೆಕ್ಕಲಕೋಟೆ]], [[ಪ್ರೇಮ್ ಕುಮಾರ್ ಅಲೆ]], [[ಮಾಧ್ವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು]], [[ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಮೈದಾನ]], [[ಆರ್ ಎಸ್ ಸುಬ್ಬಲಕ್ಷ್ಮಿ]], [[ಭದ್ರಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Acharya Manasa|Acharya Manasa]]: [[ಹೆಂಕೆಲ್ ಹೆ ೭೪]], [[ನಸ್ಸಾರಿಯಸ್ ಆರ್ಕ್ಯುಲೇರಿಯಾ]], [[ಸ್ಯಾಟಿನ್ ಹೊಲಿಗೆ]], [[ಗಾಳಿಪಟ ೨]], [[ಭಾರತೀಯ ಫ್ಲಾಪ್‍ಶೆಲ್ ಆಮೆ]], [[ಮೆಟಾಲಂಪ್ರಾ ಇಟಾಲಿಕಾ]] # [[User:Pallaviv123|Pallaviv123]]: [[ಭುಜಂಗ ಪಾರ್ಕ್]], [[ಪಿ.ಕೆ.ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]], [[ಸ್ಪಾಥೋಡಿಯ]], [[ಡೇವಿಡ್ ಮಗರ್‌ಮನ್]], [[ವಿಲಿಯಂ ಹಗ್ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್]], [[ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ]], [[ಶಾಲಿನಿ ಕಪೂರ್]], [[ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ವಿಭಾಗಗಳು]], [[ಹರಿ ಕಿಶನ್ ತಲ್ವಾರ್]], [[ನಿರ್ಮಲ್ ಮುಂಡಾ]], [[ಶಂಕರ್ ಕುಮಾರ್ ಪಾಲ್]], [[ಮಹೀಂದ್ರಾ & ಮಹೀಂದ್ರಾ]], [[ಸ್ವೀಟೆನಿಯಾ ಮಹಾಗೋನಿ]], [[ಮ್ಯಾಪಲ್]], [[ಸಪ್ತಶೃಂಗಿ]], [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ]] # [[User:Praajna G|Praajna G]]: [[ಡೆಹ್ರಾಡೂನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವ]], [[ಆರ್. ಜಿ. ಭಂಡಾರ್ಕರ್]] # [[User:Prajna gopal|Prajna gopal]]: [[ಬೆನ್ ಸಿಲ್ಬರ್ಮನ್]], [[ಕೆವಿನ್ ಸಿಸ್ಟ್ರೋಮ್]], [[ಪೌಟೇರಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪೆಚಿಯಾನಾ]], [[ಪಿಂಟರೆಸ್ಟ್]], [[ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್]], [[ಊರ್ವಶಿ ರೌಟೇಲಾ]], [[ಭಾನುಮತಿ (ಮಹಾಭಾರತ)]], [[ಪ್ರತಿಲಿಪಿ]], [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] # [[User:Prajna poojari|Prajna poojari]]:[[ಇನ್ಫಿನಿಕ್ಸ್ ಮೊಬೈಲ್]], [[ಟಾರ್ಡಿಗ್ರೇಡ್‌]], [[ಆದಿ ಬದರಿ, ಹರಿಯಾಣ]], [[ಪರಿಯಾತ್ರ ಪರ್ವತಗಳು]], # [[User:Prakrathi shettigar|Prakrathi shettigar]]: [[ಕೋಟ ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ಥೀಮ್ ಪಾರ್ಕ್]], [[ದುರ್ಗಾದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕುಂಜಾರುಗಿರಿ]], [[ಅಂಬಲಪಾಡಿ ಮಹಾಕಾಳಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಜನಾರ್ಧನ ದೇವಾಲಯ]], [[ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಗಳು]], [[ಗೋಶಾಲೆ]], [[ಜಾನ್ ಎ. ಬ್ರಿಡ್‍ಗ್ಲ್ಯಾಂಡ್]], [[ಎ. ವೈದ್ಯನಾಥ ಐಯರ್]], [[ಸಿ. ಕೆ. ನಾಯುಡು]], [[ಜೋಹಾನ್ ಕಿರ್ನ್‍ಬರ್ಗರ್]], [[ಸುನಿತಾ ಶರ್ಮಾ]], [[ರವಿ ಕಲ್ಪನಾ]], [[ಶಿಲ್ಪಾ ಗುಪ್ತಾ]], [[ಸ್ನೇಹ ರಾಣಾ]], [[ಚಂಡಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹರಿದ್ವಾರ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಸ್ಥಾನ, ನುಗ್ಗೇಹಳ್ಳಿ]], [[ಶ್ರೀ ಕಾಳಿಕಾ ದೇವಿ ದೇವಾಲಯ]] # [[User:Prathimashetty|Prathimashetty]] # [[User:Rakshitha b kulal|Rakshitha b kulal]]: [[ಸಸಿಹಿತ್ಲು ಕಡಲತೀರ]], [[ಚಂಡೆ]], [[ಪೆರ್ಡೂರು]], [[ರಾಮನಗರ ಕೋಟೆ]], [[ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ]], [[ಮಹೀಧರ ನಳಿನಿಮೋಹನ್]], [[ನೀನಾ ನಾಯಕ್]], [[ಸುಶ್ರೀ ದಿವ್ಯದರ್ಶಿನಿ]], [[ವಿಂಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]], [[ಸರಳಾ ದೇವಿ]] # [[User:Sahana Poojary|Sahana Poojary]]: [[ಅಕೋಲಾ ಕೋಟೆ]], [[ಮಾಧವ ವರ್ಮ ೨]], [[ವಿಜಯಮಿತ್ರ]], [[ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಇಬ್ನ್ ಅದಮ್]], [[ಪನ್ಹಾಲಾ ಕೋಟೆ]] # [[User:Shreya. Bhaskar|Shreya. Bhaskar]]: [[ಕಡಿಯಾಳಿ ಶ್ರೀ ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]], [[ಎಳ್ಳು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ]], [[ಮಂಗ್ಲಾ ರಾಯ್]], [[ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು]], [[ಭೀಮಗಡ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]], [[ಜಲದುರ್ಗ ಕೋಟೆ]] # [[User:Supritha Barkur|Supritha Barkur]]: [[ಹನಿ ನೀರಾವರಿ]], [[ಅರುಣ್ ಕೆ. ಪತಿ]], [[ಭಾರತದ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]] # [[User:Sushmitha.S Poojari|Sushmitha.S Poojari]]: [[ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಾಲಯ]],[[ಕಲಕೋಟೆ]],[[ಗೆರಿಕ್]] # [[User:Veena Sundar N.|Veena Sundar N.]]: [[ಘಟ್ಟಿವಾಳಯ್ಯ]], [[ಜಂಕ್ ಫುಡ್]], [[ಪಾಪ ತೆರಿಗೆ]], [[ಕೌಶಲ್ಯ ಅಣೆಕಟ್ಟು]], [[ಬ್ರಾಕೆನ್ ಹೌಸ್, ಲಂಡನ್]], [[ದೈತ್ಯ ಪೆಟ್ರೆಲ್]] # [[User:Vinaya M A|Vinaya M A]]: [[ರಿಯಲ್‌ಮಿ ಸಿ೩]], [[ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳ ಪೀಳಿಗೆಯ ವರ್ಗೀಕರಣ]], [[ಸಿ. ಎಸ್. ಶೇಷಾದ್ರಿ]], [[ಜಿಲ್ಲಾ ಪರಿಷತ್ತು( ಭಾರತ) ]], [[ಭೂತನಾಥ ದೇವಾಲಯಗಳ ಗುಂಪು, ಬಾದಾಮಿ]], [[ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಿಂಗ್]] # [[User:Vismaya U|Vismaya U]]: [[ನ್ಯೂಟೋನಿಯನ್ ದೂರದರ್ಶಕ]], [[ದೌಲತ್ ಸಿಂಗ್ ಕೊಠಾರಿ]],[[ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ]] [[ವರ್ಗ:ಯೋಜನೆ]] 6omdxnvzhh7lww1p0xjc8cp9j8mr1uv 2 144133 1115497 1114448 2022-08-21T11:03:16Z ಸತ್ಯ ನಾರಾಯಣ ಎ.ಜಿ 77355 ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ wikitext text/x-wiki '''[https://www.facebook.com/groups/154424865994310/?ref=share ಅರಳಾಳು]''' ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣ ಇಲ್ಲಿನ ಸ. ನಂ.61 ರಲ್ಲಿ '''ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ''' [[ಚಿತ್ರ:ಓಂ_ನಮೋ_ನಾರಾಯಣಾಯ_ನಮಃ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ 🛕 ಅರಳಾಳು ಗ್ರಾಮ, ಕನಕಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕು, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ -562117]] ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದು ಈ ಗ್ರಾಮವು ಕನಕಪುರ ಪಟ್ಟಣದ ಸಮೀಪವಿರುವ '''ಅರ್ಕಾವತಿ''' '''ನದಿಯ''' ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಮೂಲತಃ ಗಂಗರ ಅಧೀನದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಚೋಳರು, ಹೊಯ್ಸಳರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ದಾಖಲೆಗಳು 1319 ಮತ್ತು 1317 A.D. 👈 <u>'''ಅರಳಲು'''</u> (ಕನಕಪುರ tq; P: 1,397) ಅರ್ಕಾವತಿ (ಕನಕಪುರದಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ) ದಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಜಯನಗರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು [[ಚಿತ್ರ:ವೀರಗಲ್ಲು.jpg|thumb|ವೀರಗಲ್ಲು]] '''ಒಂದು ಡಜನ್ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು''' ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. . ಹೊಯ್ಸಳ ಬಲ್ಲಾಳ II ರ ಕ್ರಿ.ಶ 1295 ರ ನಾಯಕನಹಳ್ಳಿಯ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು '''<u>ಅರುಳಹಳ್ಳಿ</u>''' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರನ್ನು ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಕ್ರಿ.ಶ.1312 ರ ನಂತರದ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗಲನಾಡು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು'''</u>' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಿಗಲನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ '''ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಾಗಿತ್ತು''' (ಅಧ್ಯಾಯ II ನೋಡಿ). ಒಂದು ದಾಖಲೆ (Kn 97) ಕೂಡ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು ರಾಜ್ಯ'ದ'''</u> ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಗ್ರಾಮದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ <u>ಚಿಕ್ಕಮರೀಗೌಡನ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಸವಾರನು ಈಟಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ,</u> ಸುಂದರವಾಗಿ ಉಬ್ಬುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ <u>ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಬೃಹತ್ ಶಿವಲಿಂಗದೊಂದಿಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ</u>, ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''<u>ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ</u>''' ದೇವಾಲಯವು [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ]] [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಾಲಯದ_ನೋಟ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ನೋಟ]] ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೊರ ಮಂಟಪವು ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಉಬ್ಬು ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆಗಳು.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆಗಳು]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆ]] '''ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ಕೊಡುಗೆ ಜಮೀನು ಎಂಬ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ''' 1393 ಎ.ಡಿ.ಯ ಶಾಸನವಿದ್ದು, ಸಿಗಲನಾಡು ರಾಜ ಶಂಗ ಅಪ್ಪನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅರುಳಹಾಳ ಮಾರಗೌಡನ ಮಗ ಚಿಕ್ಕ ಅಯಿವಣ್ಣನು ನಾರಾಯಣ ದೇವರಿಗೆ (ಕೆಂ 1 ಸಿ 0) ಕೆಲವು ಭೂದಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ '''<u>ಫಾಲ್ಗುಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆ</u>''' ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''ವೆಂಕಟಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು''' ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. '''<u>ಬಸವೇಶ್ವರ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಬಸವೇಶ್ವರ.jpg|thumb|ಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ]] '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಮಾರಮ್ಮ.jpg|thumb|ಅರಳಾಳು, ಕನಕಪುರ, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ]] '''<u>ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ.png|thumb|ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ]] ಬಸವೇಶ್ವರ, ಮಾರಮ್ಮ, ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇಗುಲಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಚಪ್ಪಡಿ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ '''ಬಸವಣ್ಣನ''' ಗುಡಿಯೂ ಇದೆ. ಹರಿಜನ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧದ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವೀರಗಲ್ಲು ಇದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ಎರಡು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಮದ <u>ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಅಗ್ರಹಾರದಲ್ಲಿರುವ</u> ಒಂದು ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ರಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲರಾಯನ ಮಗ ವಿಜಯನಗರದ ಹರಿಹರ II ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಸಮುದ್ರದ ತೊಟ್ಟಿಯ ಸೋಲನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾರಾಯಣದೇವನು ಅರುಳಹಲದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನು. ಕ್ರಿ.ಶ.1390 ​​ರ ಇದೇ ಗ್ರಾಮದ ಮುದ್ದಮ್ಮನ ಹೊಲದಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನವು ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಮಗ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ಸಿದ್ದಯ್ಯನು ಸಿಗಲನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅರಳುಹಾಳನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಮಾರಪ್ಪನ ಮಗ ಮಾರಪ್ಪನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. 794 ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗೆಜೆಟಿಯರ್ ಅರಳಹಾಳ್ ಸಿದ್ದಯ್ಯ, ಹೆಗಬೆ ಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ '''ಮಂಟೇಸ್ವಾಮಿಯ''' ಗದ್ದುಗೆಯೂ ಇದೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಸ್ಥಾನ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಗದ್ದುಗೆ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಗದ್ದುಗೆ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಉತ್ಸವ_ಮೂರ್ತಿ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿ]] . ವಿಷ್ಣು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಪಾಲಕ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದಂತೆ 'ವಿಶ್ವರೂಪಿ' ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದಶಾವತಾರ ತಾಳಿ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದಾತ ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಿಷ್ಣುವು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ. ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದ ಆರಾಧ್ಯದೈವ. ವಿಶ್ವರಕ್ಷಕ, ವಿಶ್ವದ ಚೈತನ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವವ ಎಂದು ಈತನನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ. ವೈಕುಂಠ ಈತನ ವಾಸಸ್ಥಾನ. ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಈತನ ಹೆಂಡತಿ. ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪಾಪದ ಕೊಡ ತುಂಬಿದಾಗ ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಪಾಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಿ, ಜನರನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವನೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಭಕ್ತರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಈತ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ದೇವನಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿದಾಗಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಈತನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತಾ ಬರುವಳೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಲಕ್ಮಿನಾರಾಯಣ, ಹರಿ, ಜನಾರ್ದನ, ಮಾಧವ, ಕೇಶವ, ಅಚ್ಯುತ, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣುವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದು ವಿಷ್ಣು ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವನಾದರೂ ಕೆಲವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಷ್ಣು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದನ್ನು ಕಂಡು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದು ಬಗೆದು ನಿನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ತಲೆ ಬೇರ್ಪಡಲಿ ಎಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಯಗ್ರೀವ ಎಂಬ ಅಸುರ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕುದುರೆ ತಲೆಯುಳ್ಳ ಮಾನವನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾವೆಂದು ಮತ್ತೊಂದು ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹಯಗ್ರೀವ ದೇವಲೋಕಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಂತೆ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ. ಆಗ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುದುರೆ ತಲೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ದೇವಾಸುರರ ನಡುವೆ ಆಗಾಗ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಅಸುರರಿಗೆ ಸೋಲುಂಟಾಯಿತು. ಆಗ ಅಸುರರು ಭೃಗುಮುನಿಯ ಹೆಂಡತಿಯಾದ ಪ್ರಲೋಮಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ರಕ್ಷಣೆ ಬೇಡಿದರು. ಈಕೆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ತಪಸ್ಸನ್ನಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೊಂದ. ಇದರಿಂದ ಭೃಗು ಮುನಿ ಕೋಪಗೊಂಡು, ಮಾನವ ಜನ್ಮಪಡೆದು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಅಗಲಿ ವಿರಹ ವೇದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸೆಂದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಶಾಪ ನೀಡಿದ. ಈ ಶಾಪವೇ ರಾಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಹೀಗೆ ವಿಷ್ಣು ಹಲವು ಶಾಪಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ದೇವತೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣನಾದ ಕಥೆಗಳು ಹಲವಾರಿವೆ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ / ವಜ್ರನಾಭ [[File:ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ.png|thumb|ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುಧ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ. ಇದರ ಉಗಮದ ಬಗ್ಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಕಾರ್ತೀಕ ಶುಕ್ಲ ಚರ್ತುದಶಿಯ ದಿನ ವಿಷ್ಣು ಕಾಶೀಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಸೇರಿ, ಸಾವಿರ ಕಮಲಗಳಿಂದ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರು ವಾಗ, ಶಿವ ಆ ಕಮಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಅದೃಶ್ಯಮಾಡಿದ. ವಿಷ್ಣುಕಡಿಮೆ ಯಾದ ಕಮಲ ಪುಷ್ಪದ ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ಕಣ್ಣಿನಿಂದಲೇ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು, ಶಿವ ಒಲಿದು, ತಾನು ಜಲಂಧರನೆಂಬ ದೈತ್ಯನನ್ನು ಕೊಂದ ಆಯುಧವನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಬಡಗಿ ಸಾಣೆ ಹಿಡಿಯುವಾಗ ಬಿದ್ದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ರಚಿಸಿ, ಅದನ್ನು ದ್ವಾದಶಾದಿತ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ವಿಷ್ಣು ಇದನ್ನು ದುಷ್ಟರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಿದ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ವಜ್ರನಾಭ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯೆ ರಂಧ್ರವಿದ್ದು ಇದರ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಸಾವಿರ ತೋಳುಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದರ ಹೊರಭಾಗ ಚೂಪಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಚಿಹ್ನೆಗೆ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈತನ ಬಳಿ ಇರುವ ಶಂಖದ ಹೆಸರು ಪಾಂಚಜನ್ಯ. [[File:ಪಾಂಚಜನ್ಯ.jpg|thumb|ಪಾಂಚಜನ್ಯ]] ಇದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕವೇ ಅಪಾರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ದೊರೆಯುವುದೆಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಸಾರಂಗ ಈತನ ಧನುಸ್ಸು. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಷ್ಣವ ಚಾಪ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ. ವೈಜಯಂತಿ ಈತನ ಕಂಠಾಭರಣ. ಐದು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡಿರುವ ಈ ಹಾರಕ್ಕೆ ವನಮಾಲಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಾಹನ ಗರುಡ.[[File:ಗರುಡ ವಾಹನ.jpg|thumb|ಗರುಡ ವಾಹನ]] ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಕೆಲವು ಕಡೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಇಂದ್ರನ ಕಿರಿಯ ಸೋದರ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಉಪೇಂದ್ರ, ಇಂದ್ರಾವರಜ ಮುಂತಾದ ಹೆಸರುಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮ ವಿಷ್ಣುಶಕ್ತಿಯ ವಿವರ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆತಿ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಅವತಾರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ದಶಾವತಾರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥ "ಹತ್ತು ಅವತಾರಗಳು". ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗರುಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅವತಾರಗಳು ಸತ್ಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು). ನಂತರದ ಮೂರು ಅವತಾರಗಳು ತ್ರೇತ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಎಂಟನೆಯ ಅವತಾರ ದ್ವಾಪರ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಅವತಾರ ಕಲಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹತ್ತನೇ ಅವತಾರ ಕಲ್ಕಿ, ಕಲಿ ಯುಗ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. 1.ಮತ್ಸ್ಯ, ಮೀನು-ಅವತಾರ, ಮನುವನ್ನು (ಮಾನವ ಕುಲದ ಮೂಲ) ಮಹಾಪೂರದಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡಿದ. 2.ಕೂರ್ಮ, ಆಮೆ-ಅವತಾರ, ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದ ವೇಳೆ - ಸಾಗರವನ್ನು ಕಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ. 3.ವರಾಹ, ಹಂದಿ-ಅವತಾರ, ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 4.ನರಸಿಂಹ,ಅರ್ಧ ಮನುಷ್ಯ ಅರ್ಧ ಸಿಂಹ ಅವತಾರ, ದುಷ್ಟ ಅಸುರ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಮಗ ಪ್ರಹ್ಲಾದನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 5.ವಾಮನ, ಗುಚ್ಚ/ಕುಳ್ಳ-ಅವತಾರ, ರಾಜ ಮಹಾಬಲಿಯನ್ನು ಅಡಗಿಸಿದ 6.ಪರಶುರಾಮ, ಸಾವಿರ ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯಾರ್ಜುನನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಋಷಿ. 7.ರಾಮ, ಅಯೋಧ್ಯದ ರಾಜ ಹಾಗು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದ ನಾಯಕ. 8.ಕೃಷ್ಣ, ದ್ವಾರಕದ ರಾಜ, ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ ಹಾಗು ಮಹಾಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರಿ ಹಾಗು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವಾಚಕ 9.ಗೌತಮ ಬುದ್ಧ:ಶಾಂತಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ 10.ಕಲ್ಕಿ ("ಶಾಶ್ವತತೆ", ಅಥವಾ "ಸಮಯ", or "ಕ್ರೌರ್ಯದ ನಾಶಕ"), ಕಲಿ ಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ | ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ || ಅಭ್ಯತ್ಥಾನಮಧರ್ಮಸ್ಯ || ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ|| ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ | ವಿನಾಶಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ || ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ | ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ || ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾದಾಗ ನಾನು (ಭಗವಂತನು) ಸಜ್ಜನರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ, ದುರ್ಜನರನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು, ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸುವೆನು. ಕಲ್ಕಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಗೊತ್ತಾ? [[File:ದಶಾವತಾರಗಳು.jpg|thumb|ದಶಾವತಾರಗಳು]] ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿದಾಗ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು, ಹಾಗು ಅರ್ಹರನ್ನು ಅಥವಾ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಸುಜನರನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು ದುರ್ಜನರನ್ನು ದಮನಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಪರಮಾತ್ಮ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿದುಬರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಮಾತು ಅವತಾರ ಎನ್ನುವುದರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಅನ್ನೋದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ... ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರ [[File:ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ.jpg|thumb|ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ]] ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರ ಮೀನಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು. ಪ್ರಳಯದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ವೈವಸ್ವತ ಮನುವನ್ನು ಉದ್ಧರಿಸುವುದೇ ಈ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶ. ವಿಷ್ಣುವು ಮತ್ಯ್ಸಾವತಾರದಲ್ಲಿ ವೇದನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುಪತಿಯ 70 ಕಿಮೀ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗಲಪುರಂನಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವೇದ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮತ್ಸ್ಯಅವತಾರದಲ್ಲಿವಿಷ್ಣು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಶ್ರೀದೇವಿ ಹಾಗೂ ಭೂದೇವಿಯ ಜೊತೆ ವಿರಾಜಮಾನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುವಲ್ಲೂರುನಿಂದ ಸುಮಾರು 1 ಗಂಟೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ದೂರ 37 ಕಿಮೀ. ಇದು ನಾಗಲಪುರಂ ಜಲಪಾತದ ಸಮೀಪ ಇದೆ. ಕೂರ್ಮಾವತಾರ [[File:ಕೂರ್ಮಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೂರ್ಮಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎರಡನೇ ಅವತಾರ. ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರದಂತೆ ಈ ಅವತಾರವೂ ಸತ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು. ಕೂರ್ಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತ ದೇವಾಲಯಗಳು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕೂರ್ಮಾಯಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿದ ವಿಗ್ರಹ ಸ್ವಯಂಭೂವಾಗಿದೆ. ಈ ತರಹ ದೇವಾಲಯ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದೆ. ವರಾಹ ಅವತಾರ [[File:ವರಾಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವರಾಹ ಅವತಾರ]] ದೈತ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕದ್ದು ಆಕೆಯನ್ನು ಆದಿಸ್ವರೂಪದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಾಗ,ವಿಷ್ಣುಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವರಾಹನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ವರಾಹಾವತಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನಅವತಾರ ವರಾಹಾವತಾರವನ್ನುದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವು ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಹಂದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿರಣ್ಯಕಶಾನನ್ನು ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ತನ್ನ ದಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮುದ್ರದೊಳಗಿನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಮತ್ತೆ ಅದರದ್ದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ವರಾಹ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ತಿರುನಲ್ವೇಲಿಗೆ ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ ? ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ವರಾಹ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತಲುಪಲು ತಿರುನಲ್ವೇಲಿ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಪಾಪನಾಂಶಗೆ ಬಸ್ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ 45ನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ [[File:ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ]] ನರಸಿಂಹ ವಿಷ್ಣುವಿನದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯದು. ಅರ್ಧ ದೇಹ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನರ್ಧ ಭಾಗಸಿಂಹರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದನರಸಿಂಹಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಹಿರಣ್ಯ ಕಶಿಪುಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಈ ರೂಪದಿಂದಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಅವತರಿಸಿದನೆಂದು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮಧುರೈ ಮತ್ತು ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ನರಸಿಂಹನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ 16 ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇತರ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ರಾಜಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಸಿಂಗೂರಿಗುಡಿ ಅಥವಾ ಕಡಲೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿಂಗರಿಗುಡಿನಲ್ಲಿದೆ. ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ? ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿಯಿಂದ ತೆನೆಕಾಶಿ ರಸ್ತೆಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ 44 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ದೇವಸ್ಥಾನವು ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಟೆನ್ಕಾಶಿಗೆ 10 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಸುರಂದಾಯಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಂಡೂರಸತ್ರಾ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ವಾಮನ ಅವತಾರ [[File:ವಾಮನ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವಾಮನ ಅವತಾರ]] ವಾಮನ ಅವತಾರವು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಐದನೇ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ವಾಮನಾವತಾರವನ್ನು ಎರಡನೇ ಯುಗ ಅಥವಾ ತ್ರೇತಾಯುಗದ ಮೊದಲ ಅವತಾರವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನು ಮಾನವರೂಪಿ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಮೊದಲ ಅವತಾರ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವನು ಕುಬ್ಜ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಾಂಚೀಪುರಂನ ವಾಮರ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಚೀಪುರಂ ತಲುಪಲು ಹೇಗೆ? ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಪರಶುರಾಮ [[File:ಪರಶುರಾಮ.jpg|thumb|ಪರಶುರಾಮ]] ಪರುಶು ಅಂದರೆ ಕೊಡಾಲಿ. ಶಿವನ ರೂಪ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನನ್ನು ಪರಶ್ರಾ-ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ಕುಮಾರಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಭಗವತಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಾಲಯ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮನ ಅವತಾರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಬಲರಾಮ [[File:ಬಲರಾಮ.jpg|thumb|ಬಲರಾಮ]] ಬಲರಾಮನು ಕೃಷ್ಣನ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ. ಇದು ವಿಷ್ಣು ಆದಿಶೇಶನ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ವಾಸುದೇವ ಮತ್ತು ದೇವಕಿಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ಬಲರಾಮ್ ದೇವಾಲಯ ಒರಿಸ್ಸಾದ ಕಂದಬರಾದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಒರಿಸ್ಸಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಿಂದ 90 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವು [[File:ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ದೇವಸ್ವಾಮಿ ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದ ಮುಖ್ಯ ಘಟನೆಗಳು ಘಾಮನ್ನ ನಾಶ, ಪಾಂಡವರ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ, ಮತ್ತು ದ್ರೌಪದಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅನೇಕ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ [[File:ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕೊನೆಯ ಅವತಾರವೆಂದರೆ ಅದು ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ. ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಕಲ್ಕಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತಾರ ತಾಳಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಯುಗವು ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳಿಲ್ಲ. i4ib3ze2gnxf41ecfhun1prqxfydfoj 1115498 1115497 2022-08-21T11:06:47Z ಸತ್ಯ ನಾರಾಯಣ ಎ.ಜಿ 77355 ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ wikitext text/x-wiki '''[https://www.facebook.com/groups/154424865994310/?ref=share ಅರಳಾಳು]''' ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣ ಇಲ್ಲಿನ ಸ. ನಂ.61 ರಲ್ಲಿ '''ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ''' [[ಚಿತ್ರ:ಓಂ_ನಮೋ_ನಾರಾಯಣಾಯ_ನಮಃ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ 🛕 ಅರಳಾಳು ಗ್ರಾಮ, ಕನಕಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕು, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ -562117]] ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದು ಈ ಗ್ರಾಮವು ಕನಕಪುರ ಪಟ್ಟಣದ ಸಮೀಪವಿರುವ '''ಅರ್ಕಾವತಿ''' '''ನದಿಯ''' ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಮೂಲತಃ ಗಂಗರ ಅಧೀನದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಚೋಳರು, ಹೊಯ್ಸಳರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ದಾಖಲೆಗಳು 1319 ಮತ್ತು 1317 A.D. 👈 <u>'''ಅರಳಲು'''</u> (ಕನಕಪುರ tq; P: 1,397) ಅರ್ಕಾವತಿ (ಕನಕಪುರದಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ) ದಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಜಯನಗರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು [[ಚಿತ್ರ:ವೀರಗಲ್ಲು.jpg|thumb|ವೀರಗಲ್ಲು]] '''ಒಂದು ಡಜನ್ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು''' ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. . ಹೊಯ್ಸಳ ಬಲ್ಲಾಳ II ರ ಕ್ರಿ.ಶ 1295 ರ ನಾಯಕನಹಳ್ಳಿಯ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು '''<u>ಅರುಳಹಳ್ಳಿ</u>''' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರನ್ನು ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಕ್ರಿ.ಶ.1312 ರ ನಂತರದ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗಲನಾಡು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು'''</u>' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಿಗಲನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ '''ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಾಗಿತ್ತು''' (ಅಧ್ಯಾಯ II ನೋಡಿ). ಒಂದು ದಾಖಲೆ (Kn 97) ಕೂಡ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು ರಾಜ್ಯ'ದ'''</u> ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಗ್ರಾಮದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ <u>ಚಿಕ್ಕಮರೀಗೌಡನ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಸವಾರನು ಈಟಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ,</u> ಸುಂದರವಾಗಿ ಉಬ್ಬುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ <u>ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಬೃಹತ್ ಶಿವಲಿಂಗದೊಂದಿಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ</u>, ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''<u>ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ</u>''' ದೇವಾಲಯವು [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ]] [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಾಲಯದ_ನೋಟ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ನೋಟ]] ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೊರ ಮಂಟಪವು ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಉಬ್ಬು ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆಗಳು.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆಗಳು]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆ]] '''ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ಕೊಡುಗೆ ಜಮೀನು ಎಂಬ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ''' 1393 ಎ.ಡಿ.ಯ ಶಾಸನವಿದ್ದು, ಸಿಗಲನಾಡು ರಾಜ ಶಂಗ ಅಪ್ಪನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅರುಳಹಾಳ ಮಾರಗೌಡನ ಮಗ ಚಿಕ್ಕ ಅಯಿವಣ್ಣನು ನಾರಾಯಣ ದೇವರಿಗೆ (ಕೆಂ 1 ಸಿ 0) ಕೆಲವು ಭೂದಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ '''<u>ಫಾಲ್ಗುಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆ</u>''' ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''ವೆಂಕಟಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು''' ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. '''<u>ಬಸವೇಶ್ವರ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಬಸವೇಶ್ವರ.jpg|thumb|ಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ]] '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಮಾರಮ್ಮ.jpg|thumb|ಅರಳಾಳು, ಕನಕಪುರ, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ]] '''<u>ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ.png|thumb|ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ]] ಬಸವೇಶ್ವರ, ಮಾರಮ್ಮ, ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇಗುಲಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಚಪ್ಪಡಿ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ '''ಬಸವಣ್ಣನ''' ಗುಡಿಯೂ ಇದೆ. ಹರಿಜನ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧದ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವೀರಗಲ್ಲು ಇದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ಎರಡು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಮದ <u>ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಅಗ್ರಹಾರದಲ್ಲಿರುವ</u> ಒಂದು ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ರಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲರಾಯನ ಮಗ ವಿಜಯನಗರದ ಹರಿಹರ II ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಸಮುದ್ರದ ತೊಟ್ಟಿಯ ಸೋಲನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾರಾಯಣದೇವನು ಅರುಳಹಲದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನು. ಕ್ರಿ.ಶ.1390 ​​ರ ಇದೇ ಗ್ರಾಮದ ಮುದ್ದಮ್ಮನ ಹೊಲದಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನವು ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಮಗ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ಸಿದ್ದಯ್ಯನು ಸಿಗಲನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅರಳುಹಾಳನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಮಾರಪ್ಪನ ಮಗ ಮಾರಪ್ಪನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. 794 ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗೆಜೆಟಿಯರ್ ಅರಳಹಾಳ್ ಸಿದ್ದಯ್ಯ, ಹೆಗಬೆ ಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ '''ಮಂಟೇಸ್ವಾಮಿಯ''' ಗದ್ದುಗೆಯೂ ಇದೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಸ್ಥಾನ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಗದ್ದುಗೆ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಗದ್ದುಗೆ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಉತ್ಸವ_ಮೂರ್ತಿ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿ]] . ವಿಷ್ಣು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಪಾಲಕ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದಂತೆ 'ವಿಶ್ವರೂಪಿ' ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದಶಾವತಾರ ತಾಳಿ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದಾತ ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಿಷ್ಣುವು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ. ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದ ಆರಾಧ್ಯದೈವ. ವಿಶ್ವರಕ್ಷಕ, ವಿಶ್ವದ ಚೈತನ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವವ ಎಂದು ಈತನನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ. ವೈಕುಂಠ ಈತನ ವಾಸಸ್ಥಾನ. ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಈತನ ಹೆಂಡತಿ. ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪಾಪದ ಕೊಡ ತುಂಬಿದಾಗ ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಪಾಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಿ, ಜನರನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವನೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಭಕ್ತರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಈತ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ದೇವನಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿದಾಗಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಈತನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತಾ ಬರುವಳೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಲಕ್ಮಿನಾರಾಯಣ, ಹರಿ, ಜನಾರ್ದನ, ಮಾಧವ, ಕೇಶವ, ಅಚ್ಯುತ, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣುವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದು ವಿಷ್ಣು ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವನಾದರೂ ಕೆಲವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಷ್ಣು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದನ್ನು ಕಂಡು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದು ಬಗೆದು ನಿನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ತಲೆ ಬೇರ್ಪಡಲಿ ಎಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಯಗ್ರೀವ ಎಂಬ ಅಸುರ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕುದುರೆ ತಲೆಯುಳ್ಳ ಮಾನವನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾವೆಂದು ಮತ್ತೊಂದು ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹಯಗ್ರೀವ ದೇವಲೋಕಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಂತೆ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ. ಆಗ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುದುರೆ ತಲೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ದೇವಾಸುರರ ನಡುವೆ ಆಗಾಗ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಅಸುರರಿಗೆ ಸೋಲುಂಟಾಯಿತು. ಆಗ ಅಸುರರು ಭೃಗುಮುನಿಯ ಹೆಂಡತಿಯಾದ ಪ್ರಲೋಮಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ರಕ್ಷಣೆ ಬೇಡಿದರು. ಈಕೆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ತಪಸ್ಸನ್ನಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೊಂದ. ಇದರಿಂದ ಭೃಗು ಮುನಿ ಕೋಪಗೊಂಡು, ಮಾನವ ಜನ್ಮಪಡೆದು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಅಗಲಿ ವಿರಹ ವೇದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸೆಂದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಶಾಪ ನೀಡಿದ. ಈ ಶಾಪವೇ ರಾಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಹೀಗೆ ವಿಷ್ಣು ಹಲವು ಶಾಪಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ದೇವತೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣನಾದ ಕಥೆಗಳು ಹಲವಾರಿವೆ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ / ವಜ್ರನಾಭ [[File:ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ.png|thumb|ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುಧ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ. ಇದರ ಉಗಮದ ಬಗ್ಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಕಾರ್ತೀಕ ಶುಕ್ಲ ಚರ್ತುದಶಿಯ ದಿನ ವಿಷ್ಣು ಕಾಶೀಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಸೇರಿ, ಸಾವಿರ ಕಮಲಗಳಿಂದ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರು ವಾಗ, ಶಿವ ಆ ಕಮಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಅದೃಶ್ಯಮಾಡಿದ. ವಿಷ್ಣುಕಡಿಮೆ ಯಾದ ಕಮಲ ಪುಷ್ಪದ ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ಕಣ್ಣಿನಿಂದಲೇ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು, ಶಿವ ಒಲಿದು, ತಾನು ಜಲಂಧರನೆಂಬ ದೈತ್ಯನನ್ನು ಕೊಂದ ಆಯುಧವನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಬಡಗಿ ಸಾಣೆ ಹಿಡಿಯುವಾಗ ಬಿದ್ದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ರಚಿಸಿ, ಅದನ್ನು ದ್ವಾದಶಾದಿತ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ವಿಷ್ಣು ಇದನ್ನು ದುಷ್ಟರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಿದ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ವಜ್ರನಾಭ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯೆ ರಂಧ್ರವಿದ್ದು ಇದರ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಸಾವಿರ ತೋಳುಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದರ ಹೊರಭಾಗ ಚೂಪಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಚಿಹ್ನೆಗೆ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈತನ ಬಳಿ ಇರುವ ಶಂಖದ ಹೆಸರು ಪಾಂಚಜನ್ಯ. [[File:Shankham at Ashta Laxmi Devalayam 03.jpg|Shankham_at_Ashta_Laxmi_Devalayam_03]] ಇದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕವೇ ಅಪಾರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ದೊರೆಯುವುದೆಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಸಾರಂಗ ಈತನ ಧನುಸ್ಸು. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಷ್ಣವ ಚಾಪ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ. ವೈಜಯಂತಿ ಈತನ ಕಂಠಾಭರಣ. ಐದು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡಿರುವ ಈ ಹಾರಕ್ಕೆ ವನಮಾಲಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಾಹನ ಗರುಡ.[[File:ಗರುಡ ವಾಹನ.jpg|thumb|ಗರುಡ ವಾಹನ]] ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಕೆಲವು ಕಡೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಇಂದ್ರನ ಕಿರಿಯ ಸೋದರ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಉಪೇಂದ್ರ, ಇಂದ್ರಾವರಜ ಮುಂತಾದ ಹೆಸರುಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮ ವಿಷ್ಣುಶಕ್ತಿಯ ವಿವರ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆತಿ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಅವತಾರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ದಶಾವತಾರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥ "ಹತ್ತು ಅವತಾರಗಳು". ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗರುಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅವತಾರಗಳು ಸತ್ಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು). ನಂತರದ ಮೂರು ಅವತಾರಗಳು ತ್ರೇತ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಎಂಟನೆಯ ಅವತಾರ ದ್ವಾಪರ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಅವತಾರ ಕಲಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹತ್ತನೇ ಅವತಾರ ಕಲ್ಕಿ, ಕಲಿ ಯುಗ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. 1.ಮತ್ಸ್ಯ, ಮೀನು-ಅವತಾರ, ಮನುವನ್ನು (ಮಾನವ ಕುಲದ ಮೂಲ) ಮಹಾಪೂರದಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡಿದ. 2.ಕೂರ್ಮ, ಆಮೆ-ಅವತಾರ, ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದ ವೇಳೆ - ಸಾಗರವನ್ನು ಕಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ. 3.ವರಾಹ, ಹಂದಿ-ಅವತಾರ, ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 4.ನರಸಿಂಹ,ಅರ್ಧ ಮನುಷ್ಯ ಅರ್ಧ ಸಿಂಹ ಅವತಾರ, ದುಷ್ಟ ಅಸುರ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಮಗ ಪ್ರಹ್ಲಾದನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 5.ವಾಮನ, ಗುಚ್ಚ/ಕುಳ್ಳ-ಅವತಾರ, ರಾಜ ಮಹಾಬಲಿಯನ್ನು ಅಡಗಿಸಿದ 6.ಪರಶುರಾಮ, ಸಾವಿರ ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯಾರ್ಜುನನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಋಷಿ. 7.ರಾಮ, ಅಯೋಧ್ಯದ ರಾಜ ಹಾಗು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದ ನಾಯಕ. 8.ಕೃಷ್ಣ, ದ್ವಾರಕದ ರಾಜ, ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ ಹಾಗು ಮಹಾಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರಿ ಹಾಗು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವಾಚಕ 9.ಗೌತಮ ಬುದ್ಧ:ಶಾಂತಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ 10.ಕಲ್ಕಿ ("ಶಾಶ್ವತತೆ", ಅಥವಾ "ಸಮಯ", or "ಕ್ರೌರ್ಯದ ನಾಶಕ"), ಕಲಿ ಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ | ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ || ಅಭ್ಯತ್ಥಾನಮಧರ್ಮಸ್ಯ || ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ|| ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ | ವಿನಾಶಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ || ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ | ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ || ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾದಾಗ ನಾನು (ಭಗವಂತನು) ಸಜ್ಜನರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ, ದುರ್ಜನರನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು, ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸುವೆನು. ಕಲ್ಕಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಗೊತ್ತಾ? [[File:ದಶಾವತಾರಗಳು.jpg|thumb|ದಶಾವತಾರಗಳು]] ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿದಾಗ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು, ಹಾಗು ಅರ್ಹರನ್ನು ಅಥವಾ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಸುಜನರನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು ದುರ್ಜನರನ್ನು ದಮನಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಪರಮಾತ್ಮ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿದುಬರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಮಾತು ಅವತಾರ ಎನ್ನುವುದರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಅನ್ನೋದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ... ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರ [[File:ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ.jpg|thumb|ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ]] ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರ ಮೀನಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು. ಪ್ರಳಯದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ವೈವಸ್ವತ ಮನುವನ್ನು ಉದ್ಧರಿಸುವುದೇ ಈ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶ. ವಿಷ್ಣುವು ಮತ್ಯ್ಸಾವತಾರದಲ್ಲಿ ವೇದನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುಪತಿಯ 70 ಕಿಮೀ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗಲಪುರಂನಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವೇದ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮತ್ಸ್ಯಅವತಾರದಲ್ಲಿವಿಷ್ಣು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಶ್ರೀದೇವಿ ಹಾಗೂ ಭೂದೇವಿಯ ಜೊತೆ ವಿರಾಜಮಾನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುವಲ್ಲೂರುನಿಂದ ಸುಮಾರು 1 ಗಂಟೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ದೂರ 37 ಕಿಮೀ. ಇದು ನಾಗಲಪುರಂ ಜಲಪಾತದ ಸಮೀಪ ಇದೆ. ಕೂರ್ಮಾವತಾರ [[File:ಕೂರ್ಮಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೂರ್ಮಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎರಡನೇ ಅವತಾರ. ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರದಂತೆ ಈ ಅವತಾರವೂ ಸತ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು. ಕೂರ್ಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತ ದೇವಾಲಯಗಳು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕೂರ್ಮಾಯಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿದ ವಿಗ್ರಹ ಸ್ವಯಂಭೂವಾಗಿದೆ. ಈ ತರಹ ದೇವಾಲಯ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದೆ. ವರಾಹ ಅವತಾರ [[File:ವರಾಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವರಾಹ ಅವತಾರ]] ದೈತ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕದ್ದು ಆಕೆಯನ್ನು ಆದಿಸ್ವರೂಪದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಾಗ,ವಿಷ್ಣುಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವರಾಹನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ವರಾಹಾವತಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನಅವತಾರ ವರಾಹಾವತಾರವನ್ನುದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವು ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಹಂದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿರಣ್ಯಕಶಾನನ್ನು ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ತನ್ನ ದಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮುದ್ರದೊಳಗಿನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಮತ್ತೆ ಅದರದ್ದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ವರಾಹ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ತಿರುನಲ್ವೇಲಿಗೆ ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ ? ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ವರಾಹ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತಲುಪಲು ತಿರುನಲ್ವೇಲಿ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಪಾಪನಾಂಶಗೆ ಬಸ್ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ 45ನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ [[File:ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ]] ನರಸಿಂಹ ವಿಷ್ಣುವಿನದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯದು. ಅರ್ಧ ದೇಹ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನರ್ಧ ಭಾಗಸಿಂಹರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದನರಸಿಂಹಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಹಿರಣ್ಯ ಕಶಿಪುಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಈ ರೂಪದಿಂದಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಅವತರಿಸಿದನೆಂದು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮಧುರೈ ಮತ್ತು ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ನರಸಿಂಹನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ 16 ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇತರ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ರಾಜಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಸಿಂಗೂರಿಗುಡಿ ಅಥವಾ ಕಡಲೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿಂಗರಿಗುಡಿನಲ್ಲಿದೆ. ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ? ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿಯಿಂದ ತೆನೆಕಾಶಿ ರಸ್ತೆಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ 44 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ದೇವಸ್ಥಾನವು ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಟೆನ್ಕಾಶಿಗೆ 10 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಸುರಂದಾಯಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಂಡೂರಸತ್ರಾ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ವಾಮನ ಅವತಾರ [[File:ವಾಮನ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವಾಮನ ಅವತಾರ]] ವಾಮನ ಅವತಾರವು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಐದನೇ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ವಾಮನಾವತಾರವನ್ನು ಎರಡನೇ ಯುಗ ಅಥವಾ ತ್ರೇತಾಯುಗದ ಮೊದಲ ಅವತಾರವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನು ಮಾನವರೂಪಿ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಮೊದಲ ಅವತಾರ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವನು ಕುಬ್ಜ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಾಂಚೀಪುರಂನ ವಾಮರ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಚೀಪುರಂ ತಲುಪಲು ಹೇಗೆ? ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಪರಶುರಾಮ [[File:ಪರಶುರಾಮ.jpg|thumb|ಪರಶುರಾಮ]] ಪರುಶು ಅಂದರೆ ಕೊಡಾಲಿ. ಶಿವನ ರೂಪ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನನ್ನು ಪರಶ್ರಾ-ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ಕುಮಾರಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಭಗವತಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಾಲಯ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮನ ಅವತಾರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಬಲರಾಮ [[File:ಬಲರಾಮ.jpg|thumb|ಬಲರಾಮ]] ಬಲರಾಮನು ಕೃಷ್ಣನ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ. ಇದು ವಿಷ್ಣು ಆದಿಶೇಶನ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ವಾಸುದೇವ ಮತ್ತು ದೇವಕಿಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ಬಲರಾಮ್ ದೇವಾಲಯ ಒರಿಸ್ಸಾದ ಕಂದಬರಾದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಒರಿಸ್ಸಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಿಂದ 90 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವು [[File:ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ದೇವಸ್ವಾಮಿ ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದ ಮುಖ್ಯ ಘಟನೆಗಳು ಘಾಮನ್ನ ನಾಶ, ಪಾಂಡವರ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ, ಮತ್ತು ದ್ರೌಪದಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅನೇಕ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ [[File:ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕೊನೆಯ ಅವತಾರವೆಂದರೆ ಅದು ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ. ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಕಲ್ಕಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತಾರ ತಾಳಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಯುಗವು ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳಿಲ್ಲ. dnv30hbynl00cana4h356fyz60giapm 1115499 1115498 2022-08-21T11:11:42Z ಸತ್ಯ ನಾರಾಯಣ ಎ.ಜಿ 77355 ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ wikitext text/x-wiki '''[https://www.facebook.com/groups/154424865994310/?ref=share ಅರಳಾಳು]''' ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣ ಇಲ್ಲಿನ ಸ. ನಂ.61 ರಲ್ಲಿ '''ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ''' [[ಚಿತ್ರ:ಓಂ_ನಮೋ_ನಾರಾಯಣಾಯ_ನಮಃ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ 🛕 ಅರಳಾಳು ಗ್ರಾಮ, ಕನಕಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕು, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ -562117]] ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದು ಈ ಗ್ರಾಮವು ಕನಕಪುರ ಪಟ್ಟಣದ ಸಮೀಪವಿರುವ '''ಅರ್ಕಾವತಿ''' '''ನದಿಯ''' ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಮೂಲತಃ ಗಂಗರ ಅಧೀನದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಚೋಳರು, ಹೊಯ್ಸಳರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ದಾಖಲೆಗಳು 1319 ಮತ್ತು 1317 A.D. 👈 <u>'''ಅರಳಲು'''</u> (ಕನಕಪುರ tq; P: 1,397) ಅರ್ಕಾವತಿ (ಕನಕಪುರದಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ) ದಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಜಯನಗರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು [[ಚಿತ್ರ:ವೀರಗಲ್ಲು.jpg|thumb|ವೀರಗಲ್ಲು]] '''ಒಂದು ಡಜನ್ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು''' ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. . ಹೊಯ್ಸಳ ಬಲ್ಲಾಳ II ರ ಕ್ರಿ.ಶ 1295 ರ ನಾಯಕನಹಳ್ಳಿಯ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು '''<u>ಅರುಳಹಳ್ಳಿ</u>''' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರನ್ನು ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಕ್ರಿ.ಶ.1312 ರ ನಂತರದ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗಲನಾಡು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು'''</u>' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಿಗಲನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ '''ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಾಗಿತ್ತು''' (ಅಧ್ಯಾಯ II ನೋಡಿ). ಒಂದು ದಾಖಲೆ (Kn 97) ಕೂಡ '<u>'''ಅರುಳಹಾಳು ರಾಜ್ಯ'ದ'''</u> ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಗ್ರಾಮದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ <u>ಚಿಕ್ಕಮರೀಗೌಡನ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಸವಾರನು ಈಟಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ,</u> ಸುಂದರವಾಗಿ ಉಬ್ಬುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ <u>ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಬೃಹತ್ ಶಿವಲಿಂಗದೊಂದಿಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ</u>, ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''<u>ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ</u>''' ದೇವಾಲಯವು [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ]] [[ಚಿತ್ರ:ಶ್ರೀ_ನಾರಾಯಣ_ಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಾಲಯದ_ನೋಟ.jpg|thumb|ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದ ನೋಟ]] ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೊರ ಮಂಟಪವು ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಉಬ್ಬು ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆಗಳು.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆಗಳು]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ]] [[ಚಿತ್ರ:ಚೋಳರ_ಶಿಲ್ಪ_ಕಲೆ.jpg|thumb|ಚೋಳರ ಶಿಲ್ಪ ಕಲೆ]] '''ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ಕೊಡುಗೆ ಜಮೀನು ಎಂಬ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ''' 1393 ಎ.ಡಿ.ಯ ಶಾಸನವಿದ್ದು, ಸಿಗಲನಾಡು ರಾಜ ಶಂಗ ಅಪ್ಪನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅರುಳಹಾಳ ಮಾರಗೌಡನ ಮಗ ಚಿಕ್ಕ ಅಯಿವಣ್ಣನು ನಾರಾಯಣ ದೇವರಿಗೆ (ಕೆಂ 1 ಸಿ 0) ಕೆಲವು ಭೂದಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ '''<u>ಫಾಲ್ಗುಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆ</u>''' ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ '''ವೆಂಕಟಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು''' ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. '''<u>ಬಸವೇಶ್ವರ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಬಸವೇಶ್ವರ.jpg|thumb|ಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ]] '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' '''<u>ಮಾರಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಮಾರಮ್ಮ.jpg|thumb|ಅರಳಾಳು, ಕನಕಪುರ, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ]] '''<u>ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ</u>''' [[ಚಿತ್ರ:ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ.png|thumb|ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ]] ಬಸವೇಶ್ವರ, ಮಾರಮ್ಮ, ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇಗುಲಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಚಪ್ಪಡಿ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ '''ಬಸವಣ್ಣನ''' ಗುಡಿಯೂ ಇದೆ. ಹರಿಜನ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧದ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವೀರಗಲ್ಲು ಇದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ಎರಡು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಮದ <u>ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಅಗ್ರಹಾರದಲ್ಲಿರುವ</u> ಒಂದು ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ರಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲರಾಯನ ಮಗ ವಿಜಯನಗರದ ಹರಿಹರ II ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಸಮುದ್ರದ ತೊಟ್ಟಿಯ ಸೋಲನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾರಾಯಣದೇವನು ಅರುಳಹಲದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನು. ಕ್ರಿ.ಶ.1390 ​​ರ ಇದೇ ಗ್ರಾಮದ ಮುದ್ದಮ್ಮನ ಹೊಲದಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನವು ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಮಗ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ಸಿದ್ದಯ್ಯನು ಸಿಗಲನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅರಳುಹಾಳನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಮಾರಪ್ಪನ ಮಗ ಮಾರಪ್ಪನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. 794 ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗೆಜೆಟಿಯರ್ ಅರಳಹಾಳ್ ಸಿದ್ದಯ್ಯ, ಹೆಗಬೆ ಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ '''ಮಂಟೇಸ್ವಾಮಿಯ''' ಗದ್ದುಗೆಯೂ ಇದೆ. [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ದೇವಸ್ಥಾನ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಗದ್ದುಗೆ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಗದ್ದುಗೆ]] [[ಚಿತ್ರ:ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ_ಉತ್ಸವ_ಮೂರ್ತಿ.jpg|thumb|ಮಂಟೆಸ್ವಾಮಿ ಉತ್ಸವ ಮೂರ್ತಿ]] . ವಿಷ್ಣು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಪಾಲಕ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದಂತೆ 'ವಿಶ್ವರೂಪಿ' ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದಶಾವತಾರ ತಾಳಿ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದಾತ ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತವೆ. ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಿಷ್ಣುವು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ. ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದ ಆರಾಧ್ಯದೈವ. ವಿಶ್ವರಕ್ಷಕ, ವಿಶ್ವದ ಚೈತನ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವವ ಎಂದು ಈತನನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ. ವೈಕುಂಠ ಈತನ ವಾಸಸ್ಥಾನ. ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಈತನ ಹೆಂಡತಿ. ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪಾಪದ ಕೊಡ ತುಂಬಿದಾಗ ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಪಾಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಿ, ಜನರನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವನೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಭಕ್ತರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಈತ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ದೇವನಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿದಾಗಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಈತನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತಾ ಬರುವಳೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಲಕ್ಮಿನಾರಾಯಣ, ಹರಿ, ಜನಾರ್ದನ, ಮಾಧವ, ಕೇಶವ, ಅಚ್ಯುತ, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವಿಷ್ಣುವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದು ವಿಷ್ಣು ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವನಾದರೂ ಕೆಲವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಷ್ಣು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದನ್ನು ಕಂಡು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದು ಬಗೆದು ನಿನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ತಲೆ ಬೇರ್ಪಡಲಿ ಎಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಯಗ್ರೀವ ಎಂಬ ಅಸುರ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕುದುರೆ ತಲೆಯುಳ್ಳ ಮಾನವನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾವೆಂದು ಮತ್ತೊಂದು ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹಯಗ್ರೀವ ದೇವಲೋಕಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಂತೆ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ. ಆಗ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುದುರೆ ತಲೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ದೇವಾಸುರರ ನಡುವೆ ಆಗಾಗ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಅಸುರರಿಗೆ ಸೋಲುಂಟಾಯಿತು. ಆಗ ಅಸುರರು ಭೃಗುಮುನಿಯ ಹೆಂಡತಿಯಾದ ಪ್ರಲೋಮಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ರಕ್ಷಣೆ ಬೇಡಿದರು. ಈಕೆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ತಪಸ್ಸನ್ನಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೊಂದ. ಇದರಿಂದ ಭೃಗು ಮುನಿ ಕೋಪಗೊಂಡು, ಮಾನವ ಜನ್ಮಪಡೆದು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಅಗಲಿ ವಿರಹ ವೇದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸೆಂದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಶಾಪ ನೀಡಿದ. ಈ ಶಾಪವೇ ರಾಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಹೀಗೆ ವಿಷ್ಣು ಹಲವು ಶಾಪಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ದೇವತೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣನಾದ ಕಥೆಗಳು ಹಲವಾರಿವೆ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ / ವಜ್ರನಾಭ [[File:Chakra at Ashta Laxmi Devalayam 01.jpg|Chakra_at_Ashta_Laxmi_Devalayam_01]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುಧ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ. ಇದರ ಉಗಮದ ಬಗ್ಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಕಾರ್ತೀಕ ಶುಕ್ಲ ಚರ್ತುದಶಿಯ ದಿನ ವಿಷ್ಣು ಕಾಶೀಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಸೇರಿ, ಸಾವಿರ ಕಮಲಗಳಿಂದ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರು ವಾಗ, ಶಿವ ಆ ಕಮಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಅದೃಶ್ಯಮಾಡಿದ. ವಿಷ್ಣುಕಡಿಮೆ ಯಾದ ಕಮಲ ಪುಷ್ಪದ ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ಕಣ್ಣಿನಿಂದಲೇ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು, ಶಿವ ಒಲಿದು, ತಾನು ಜಲಂಧರನೆಂಬ ದೈತ್ಯನನ್ನು ಕೊಂದ ಆಯುಧವನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಬಡಗಿ ಸಾಣೆ ಹಿಡಿಯುವಾಗ ಬಿದ್ದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ರಚಿಸಿ, ಅದನ್ನು ದ್ವಾದಶಾದಿತ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ವಿಷ್ಣು ಇದನ್ನು ದುಷ್ಟರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಿದ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ವಜ್ರನಾಭ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯೆ ರಂಧ್ರವಿದ್ದು ಇದರ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಸಾವಿರ ತೋಳುಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದರ ಹೊರಭಾಗ ಚೂಪಾಗಿದೆ. ಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಚಿಹ್ನೆಗೆ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈತನ ಬಳಿ ಇರುವ ಶಂಖದ ಹೆಸರು ಪಾಂಚಜನ್ಯ. [[File:Shankham at Ashta Laxmi Devalayam 03.jpg|Shankham_at_Ashta_Laxmi_Devalayam_03]] ಇದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕವೇ ಅಪಾರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ದೊರೆಯುವುದೆಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಸಾರಂಗ ಈತನ ಧನುಸ್ಸು. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಷ್ಣವ ಚಾಪ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ. ವೈಜಯಂತಿ ಈತನ ಕಂಠಾಭರಣ. ಐದು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡಿರುವ ಈ ಹಾರಕ್ಕೆ ವನಮಾಲಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಾಹನ ಗರುಡ.[[File:ಗರುಡ ವಾಹನ.jpg|thumb|ಗರುಡ ವಾಹನ]] ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಕೆಲವು ಕಡೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಇಂದ್ರನ ಕಿರಿಯ ಸೋದರ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಉಪೇಂದ್ರ, ಇಂದ್ರಾವರಜ ಮುಂತಾದ ಹೆಸರುಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮ ವಿಷ್ಣುಶಕ್ತಿಯ ವಿವರ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆತಿ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಅವತಾರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ದಶಾವತಾರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಅರ್ಥ "ಹತ್ತು ಅವತಾರಗಳು". ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗರುಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅವತಾರಗಳು ಸತ್ಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು). ನಂತರದ ಮೂರು ಅವತಾರಗಳು ತ್ರೇತ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಎಂಟನೆಯ ಅವತಾರ ದ್ವಾಪರ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಅವತಾರ ಕಲಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹತ್ತನೇ ಅವತಾರ ಕಲ್ಕಿ, ಕಲಿ ಯುಗ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. 1.ಮತ್ಸ್ಯ, ಮೀನು-ಅವತಾರ, ಮನುವನ್ನು (ಮಾನವ ಕುಲದ ಮೂಲ) ಮಹಾಪೂರದಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡಿದ. 2.ಕೂರ್ಮ, ಆಮೆ-ಅವತಾರ, ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದ ವೇಳೆ - ಸಾಗರವನ್ನು ಕಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ. 3.ವರಾಹ, ಹಂದಿ-ಅವತಾರ, ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 4.ನರಸಿಂಹ,ಅರ್ಧ ಮನುಷ್ಯ ಅರ್ಧ ಸಿಂಹ ಅವತಾರ, ದುಷ್ಟ ಅಸುರ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಮಗ ಪ್ರಹ್ಲಾದನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ. 5.ವಾಮನ, ಗುಚ್ಚ/ಕುಳ್ಳ-ಅವತಾರ, ರಾಜ ಮಹಾಬಲಿಯನ್ನು ಅಡಗಿಸಿದ 6.ಪರಶುರಾಮ, ಸಾವಿರ ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯಾರ್ಜುನನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಋಷಿ. 7.ರಾಮ, ಅಯೋಧ್ಯದ ರಾಜ ಹಾಗು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದ ನಾಯಕ. 8.ಕೃಷ್ಣ, ದ್ವಾರಕದ ರಾಜ, ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ ಹಾಗು ಮಹಾಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರಿ ಹಾಗು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವಾಚಕ 9.ಗೌತಮ ಬುದ್ಧ:ಶಾಂತಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ 10.ಕಲ್ಕಿ ("ಶಾಶ್ವತತೆ", ಅಥವಾ "ಸಮಯ", or "ಕ್ರೌರ್ಯದ ನಾಶಕ"), ಕಲಿ ಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ | ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ || ಅಭ್ಯತ್ಥಾನಮಧರ್ಮಸ್ಯ || ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ|| ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ | ವಿನಾಶಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ || ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ | ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ || ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾದಾಗ ನಾನು (ಭಗವಂತನು) ಸಜ್ಜನರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ, ದುರ್ಜನರನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು, ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸುವೆನು. ಕಲ್ಕಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಗೊತ್ತಾ? [[File:ದಶಾವತಾರಗಳು.jpg|thumb|ದಶಾವತಾರಗಳು]] ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿದಾಗ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು, ಹಾಗು ಅರ್ಹರನ್ನು ಅಥವಾ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಸುಜನರನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು ದುರ್ಜನರನ್ನು ದಮನಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಪರಮಾತ್ಮ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿದುಬರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಮಾತು ಅವತಾರ ಎನ್ನುವುದರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಅನ್ನೋದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ... ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರ [[File:ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ.jpg|thumb|ಮತ್ಸ್ಯವತಾರ]] ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರ ಮೀನಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು. ಪ್ರಳಯದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ವೈವಸ್ವತ ಮನುವನ್ನು ಉದ್ಧರಿಸುವುದೇ ಈ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶ. ವಿಷ್ಣುವು ಮತ್ಯ್ಸಾವತಾರದಲ್ಲಿ ವೇದನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುಪತಿಯ 70 ಕಿಮೀ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗಲಪುರಂನಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವೇದ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮತ್ಸ್ಯಅವತಾರದಲ್ಲಿವಿಷ್ಣು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಶ್ರೀದೇವಿ ಹಾಗೂ ಭೂದೇವಿಯ ಜೊತೆ ವಿರಾಜಮಾನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುವಲ್ಲೂರುನಿಂದ ಸುಮಾರು 1 ಗಂಟೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ದೂರ 37 ಕಿಮೀ. ಇದು ನಾಗಲಪುರಂ ಜಲಪಾತದ ಸಮೀಪ ಇದೆ. ಕೂರ್ಮಾವತಾರ [[File:ಕೂರ್ಮಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೂರ್ಮಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎರಡನೇ ಅವತಾರ. ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರದಂತೆ ಈ ಅವತಾರವೂ ಸತ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು. ಕೂರ್ಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತ ದೇವಾಲಯಗಳು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕೂರ್ಮಾಯಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿದ ವಿಗ್ರಹ ಸ್ವಯಂಭೂವಾಗಿದೆ. ಈ ತರಹ ದೇವಾಲಯ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದೆ. ವರಾಹ ಅವತಾರ [[File:ವರಾಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವರಾಹ ಅವತಾರ]] ದೈತ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕದ್ದು ಆಕೆಯನ್ನು ಆದಿಸ್ವರೂಪದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಾಗ,ವಿಷ್ಣುಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವರಾಹನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ವರಾಹಾವತಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನಅವತಾರ ವರಾಹಾವತಾರವನ್ನುದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವು ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಹಂದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿರಣ್ಯಕಶಾನನ್ನು ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ತನ್ನ ದಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮುದ್ರದೊಳಗಿನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಮತ್ತೆ ಅದರದ್ದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ವರಾಹ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ತಿರುನಲ್ವೇಲಿಗೆ ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ ? ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ವರಾಹ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತಲುಪಲು ತಿರುನಲ್ವೇಲಿ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಪಾಪನಾಂಶಗೆ ಬಸ್ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ 45ನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ [[File:ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ]] ನರಸಿಂಹ ವಿಷ್ಣುವಿನದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯದು. ಅರ್ಧ ದೇಹ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನರ್ಧ ಭಾಗಸಿಂಹರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದನರಸಿಂಹಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಹಿರಣ್ಯ ಕಶಿಪುಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಈ ರೂಪದಿಂದಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಅವತರಿಸಿದನೆಂದು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮಧುರೈ ಮತ್ತು ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ನರಸಿಂಹನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ 16 ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇತರ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ರಾಜಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಸಿಂಗೂರಿಗುಡಿ ಅಥವಾ ಕಡಲೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿಂಗರಿಗುಡಿನಲ್ಲಿದೆ. ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ? ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿಯಿಂದ ತೆನೆಕಾಶಿ ರಸ್ತೆಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ 44 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ದೇವಸ್ಥಾನವು ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಟೆನ್ಕಾಶಿಗೆ 10 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಸುರಂದಾಯಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಂಡೂರಸತ್ರಾ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ವಾಮನ ಅವತಾರ [[File:ವಾಮನ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ವಾಮನ ಅವತಾರ]] ವಾಮನ ಅವತಾರವು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಐದನೇ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ವಾಮನಾವತಾರವನ್ನು ಎರಡನೇ ಯುಗ ಅಥವಾ ತ್ರೇತಾಯುಗದ ಮೊದಲ ಅವತಾರವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನು ಮಾನವರೂಪಿ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಮೊದಲ ಅವತಾರ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವನು ಕುಬ್ಜ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಾಂಚೀಪುರಂನ ವಾಮರ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಚೀಪುರಂ ತಲುಪಲು ಹೇಗೆ? ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಪರಶುರಾಮ [[File:ಪರಶುರಾಮ.jpg|thumb|ಪರಶುರಾಮ]] ಪರುಶು ಅಂದರೆ ಕೊಡಾಲಿ. ಶಿವನ ರೂಪ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನನ್ನು ಪರಶ್ರಾ-ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ಕುಮಾರಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಭಗವತಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಾಲಯ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮನ ಅವತಾರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಬಲರಾಮ [[File:ಬಲರಾಮ.jpg|thumb|ಬಲರಾಮ]] ಬಲರಾಮನು ಕೃಷ್ಣನ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ. ಇದು ವಿಷ್ಣು ಆದಿಶೇಶನ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ವಾಸುದೇವ ಮತ್ತು ದೇವಕಿಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ಬಲರಾಮ್ ದೇವಾಲಯ ಒರಿಸ್ಸಾದ ಕಂದಬರಾದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಒರಿಸ್ಸಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಿಂದ 90 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವು [[File:ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ.jpg|thumb|ಕೃಷ್ಣಾವತಾರ]] ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ದೇವಸ್ವಾಮಿ ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದ ಮುಖ್ಯ ಘಟನೆಗಳು ಘಾಮನ್ನ ನಾಶ, ಪಾಂಡವರ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ, ಮತ್ತು ದ್ರೌಪದಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅನೇಕ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ [[File:ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ.jpg|thumb|ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ]] ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕೊನೆಯ ಅವತಾರವೆಂದರೆ ಅದು ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ. ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಕಲ್ಕಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತಾರ ತಾಳಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಯುಗವು ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳಿಲ್ಲ. izl7uz5tcw6btth424xw5bf5rgevibs 0 144477 1115434 1113448 2022-08-20T12:49:23Z Vikashegde 417 ಅಳಿಸಲು ಹಾಕಿದ್ದು wikitext text/x-wiki {{ಅಳಿಸುವಿಕೆ|[[ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಇತಿಹಾಸ]] ಎಂಬ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮಾಹಿತಿಯ ಪುಟ ಇದೆ}} ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸತ್ತ ಭಾಷೆಗಳಾದ [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಕ್]] ಮತ್ತು [[ಲ್ಯಾಟಿನ್|ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಸತ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅಮರ ಭಾಷೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಲ್''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == {{Reflist}} == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಕಿಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] slh54k9d6dzygq8ae9pnmclfhqnhs4y 0 144478 1115435 1113453 2022-08-20T12:52:33Z Vikashegde 417 ಟ್ಯಾಗ್ಸ್ ಸೇರಿಸಿದ್ದು wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸತ್ತ ಭಾಷೆಗಳಾದ [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಕ್]] ಮತ್ತು [[ಲ್ಯಾಟಿನ್|ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಸತ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅಮರ ಭಾಷೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] oj2qyrh1lrxwmgvescpk993binz9vht 1115463 1115435 2022-08-20T16:02:08Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸತ್ತ ಭಾಷೆಗಳಾದ [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಕ್]] ಮತ್ತು [[ಲ್ಯಾಟಿನ್|ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಸತ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅಮರ ಭಾಷೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] czagbcfc19mzxe1i39ib2b054u1zsac 1115464 1115463 2022-08-20T16:03:43Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸತ್ತ ಭಾಷೆಗಳಾದ [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಕ್]] ಮತ್ತು [[ಲ್ಯಾಟಿನ್|ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಸತ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅಮರ ಭಾಷೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] 0zc0r3x6n5skfjngbmxdqxj3lvco4v3 1115465 1115464 2022-08-20T16:04:03Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸತ್ತ ಭಾಷೆಗಳಾದ [[ಗ್ರೀಸ್|ಗ್ರೀಕ್]] ಮತ್ತು [[ಲ್ಯಾಟಿನ್|ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅದು ಸತ್ತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ, ಅಮರ ಭಾಷೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] oxw767kd5ipto4wq01mx2uf8a6lcdlj 1115466 1115465 2022-08-20T16:04:42Z Ishqyk 76644 /* ಸಂಸ್ಕೃತ */Improved wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. "ಗದರ್ಶತ್ಪ್ರತ್ಯಕ್ಕಲವನದ್ದಕ್ಷಿಂ ಹಿಮವಂತಮುತ್ತ್ರೇನ್ ವಾರಿಯಾತ್ರಮ್ಮೇತ್ಸ್ಮಿನ್ನಾರ್ಯವರ್ತೇನ್ ಆರ್ಯನಿವಾಸೇ..... ( ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, 6.3.109)" ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಇಡೀ ಭಾರತದ ಎರಡು ಜಾತಿಗಳ ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಚಿಂತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. . == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] 6udshhnhorxrxktij47czfwjig6h2zw 1115467 1115466 2022-08-20T16:05:27Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ವಿಕೀಕರಿಸಿ|ಹಲವು ಪ್ಯಾರಾಗಳು ಪ್ರಬಂಧದ, ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿದೆ, ವಿಶ್ವಕೋಶ ಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಿಸಿ}} {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] ml5p2mqyngenji6fuae34tvo4bopg1g 1115468 1115467 2022-08-20T16:06:16Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] 2iat2ntgn2vrx72vtgs5cxm6if9jk40 1115469 1115468 2022-08-20T16:07:26Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{ಉಲ್ಲೇಖ}} '''ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು''' ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿ ಇರುವಂತೆ m u ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] b3gb6fgzz97lvx31i00y1p6d6kt6qcn 1115470 1115469 2022-08-20T16:08:06Z Ishqyk 76644 [[Special:Contributions/Ishqyk|Ishqyk]] ([[User talk:Ishqyk|ಚರ್ಚೆ]]) ರ 1115469 ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡಿ wikitext text/x-wiki {{ಉಲ್ಲೇಖ}} ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ದೇವರುಗಳು ಅಮರವಾಗಿರುವಂತೆಯೇ ತನ್ನ ಅಪಾರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಮನೋಭಾವ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು [[ಉಪಸರ್ಗ|ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯಗಳ]] ಮೂಲಕ ಹೊಸ ಪದಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ಅಮರವಾಗಿದೆ. ==ಸಂಸ್ಕೃತ== ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ, [[ಸಂಸ್ಕೃತ]] ಭಾಷೆಯ ನಿರಂತರ ಹರಿವು '''ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ''' ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಇದು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಲ್ಲಿ]] ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ, ಸಮಗ್ರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮನಸ್ಸು, ಪ್ರತಿಭೆ, ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಚಿಂತನೆ, ಚಿಂತನಶೀಲತೆ, ವಿವೇಚನೆ, ಸೃಜನಶೀಲ, ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವೈಚಾರಿಕ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ, ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಪಠ್ಯ ರಚನೆಯ ದುರ್ಬಲ ಪ್ರವಾಹವು ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಹಿಂದೂಗಳ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಹೆಸರಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == ರಿಕ್ಸಂಹಿತೆಯ [[ಭಾಷೆ|ಭಾಷೆಯು]] [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದ]] ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಂಡಲಗಳ ಭಾಷೆಯು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ|ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು]] ನಂತರದ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] (ಕಾಸ್ಮಿಕ್) ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|title=How Sanskrit evolved in India|archive-url=https://web.archive.org/web/20190607023117/https://www.mid-day.com/articles/devdutt-pattanaik-how-sanskrit-evolved-in-india/18368161|archive-date=7 जून 2019|access-date=6 जून 2019}}</ref> ಆದರೆ ಈ ಅಂಶವು ಭ್ರಮೆಯಾಗಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಲಭ್ಯವಿರುವ ರೂಪವಾಗಿದೆ. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯು]] ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ಬರೆದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - : (1) ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯಲ್ಲಿ "ಛಂದಪ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು : (2) ಭಾಷೆ (ದೇಶೀಯ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಆಚಾರ್ಯ [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ ಶಿಸ್ತಿನ " ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ" ಎಂಬ ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮ್ ದೈನ್ವಿ ವಾಗನ್ವಾಖ್ಯಾತ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವಭಾಷಾ ಅಥವಾ 'ಸಂಸ್ಕೃತ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಬಹುಶಃ ಯಾಸಕ್, [[ಪಾಣಿನಿ]], ಕಾತ್ಯಾಯನ ಮತ್ತು [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲದವರೆಗೆ "ಛಂದೋಭಾಷಾ" (ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ) ಮತ್ತು "ಲೋಕಭಾಷಾ" ಎಂಬ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳು, ಮಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [[ರಾಮಾಯಣ|ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ]] ಸುಂದರಕಾಂಡದಲ್ಲಿ (30 ಕ್ಯಾಂಟೋಗಳು) ಹನುಮಾನ್‌ನಿಂದ ಭಾಷೆಗೆ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿ ( ''ಸಂಸ್ಕೃತ'' [[ಹನುಮಂತ|ವಾಕ್]] ) ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚರ್ಚೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ದೇವರಾಜ್ ಇಂದ್ರ, ದೇವರುಗಳ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪರಿಹಾರ ವಿಧಾನ, ಪ್ರತ್ಯಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಈ "ಸಂಸ್ಕಾರ" ಶಾಸನದಿಂದಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು "ಸಂಸ್ಕೃತ". ಋಕ್ಷಮಹಿತಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 'ಬ್ರಾಹ್ಮಣ', 'ಆರಣ್ಯಕ' ಮತ್ತು 'ದಶೋಪನಿಷದ್' ಹೆಸರಿನ ಪಠ್ಯಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ "ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ" ಯ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರೂಪವನ್ನು "ಲಸಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಅಥವಾ "ಪಾಣಿನಿಯನ್ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಂಸ್ಕೃತ", "ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ" ಅಥವಾ "ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತ" ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇಶ-ಕಾಲದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳ ಅಡಿಪಾಯವು ಉಡಿಚ್ಯ, ಮಧ್ಯದೇಶಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯವರ್ತಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳು. [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ]], "ವಿಭಾಷಾ" ಅಥವಾ "ಉಡಿಚಮ್" ಪದಗಳು ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ "ಓರಿಯೆಂಟಲ್" ನಂತಹ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾತನಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಣಿನಿ ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಕ ಭಾಷೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ, ಪಾನಿನಿಸ್ಮಾತ್ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬಹುತೇಕ ಶಾಶ್ವತವಾಯಿತು. [[ಪತಂಜಲಿ|ಪತಂಜಲಿಯ]] ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವು [[ಆರ್ಯಾವರ್ತ|ಆರ್ಯಾವರ್ತದ]] (ಆರ್ಯನಿವಾಸ) ಶ್ರೀಮಂತ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. == ಸಮಯ ವಿಭಾಗ == ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅವಧಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಕೂಲತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ - (1) '''ಆದಿಕಾಲ''' (ವೇದಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಮಾಯನ - 450 BC ಯಿಂದ 10 BC ವರೆಗೆ) (2) '''ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಅವಧಿ''' (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 10 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರವರೆಗೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, [[ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ|ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ]], [[ವೇದಾಂಗ]] ಪಠ್ಯಗಳು, ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಹಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ) (3) '''ನಂತರದ''' ಅವಧಿ (ಕ್ರಿ.ಶ. 450 ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲ) ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯ, ನಾಟಕ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿ ಪಠ್ಯಗಳ ರಚನೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ವಿವರಣಾತ್ಮಕ, ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳ ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ರಚನೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯ, ವರ್ಣನೆ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಇತ್ಯಾದಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಸಾವಿರಾರು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷ್ಯ, ಭಾಷ್ಯಗಳ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ, ಮನ್ನಣೆ, ಕೀರ್ತಿ ಮೂಲ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲಾದವು. ಅಧಿಕೃತತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂದರೆ [[ಪಾಣಿನಿ|ಪಾಣಿನಿಯ]] ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿ . ಕನಿಷ್ಠ 600 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಇಂದಿಗೂ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅನುಪಮ [[ವ್ಯಾಕರಣ|ವ್ಯಾಕರಣವಾಗಿದೆ]] . ಪ್ರಪಂಚದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಇನ್ನೂ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪುಸ್ತಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಬ್ರೂಮ್ಫೀಲ್ಡ್" ತನ್ನ "ಭಾಷೆ" ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಪಾಣಿನಿಯ ಮೊದಲು, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ವೈದಿಕ ಜನರ ಸಭ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತೇತರ ಜನರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ದೇವಭಾಷಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಪಂಡಿತರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೃತಕ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಲ್ಲ. ಪಾಣಿನಿಯಿಂದ ಪತಂಜಲಿಯವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಜನರ ಭಾಷೆ, ಲೌಕಿಕ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ವೇದೋತ್ತರ ಪೂರ್ವ ಪಾಣಿನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಸಂಸ್ಕೃತ" ಭಾಷಾ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನೂರಾರು ಇತರ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅದು ದೇಶ, ಕಾಲ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಅದು ಓದುಗ ಸಮಾಜದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು. ತರುವಾಯ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಪಂಡಿತರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು, ಅವರು ಆರ್ಯರು ಅಥವಾ ಆರ್ಯೇತರ ಜಾತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವು ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಇಂದಿಗೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಮಿಷನರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು. ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿ ಜರ್ಮನ್, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಫ್ರೆಂಚ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸರು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಅದು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹುಶಃ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಭಾಷೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಭಾಷೆ-ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಾಲವಾದ, ಸಮಗ್ರ, ಚತುರ್ಭುಜ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯದಿಂದ ಮಾತ್ರ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಆರ್ಯ ಜನಾಂಗ, ಅದರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದೃಢವಾದ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಅವಸ್ತಾ ಮತ್ತು ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮೂಲ ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಧ್ವನಿ, ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ರೂಪವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ರಿಕ್ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕೊಡುಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಪ್ರತ್ನಾಗಥಿಕ್ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್-ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ( [[ಅವೆಸ್ತ|ಅವಸ್ತಾ]], ಪಹ್ಲವಿ, [[ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆ|ಪರ್ಷಿಯನ್]], [[ಇರಾನಿ|ಇರಾನಿಯನ್]], ಪಾಷ್ಟೋ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಪ್ರಾಚೀನ ಹೊಸ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ.) ಸಂಸ್ಕೃತವು ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ, ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲಭೂತ ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕೊಡುಗೆ ಇದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಾತನಾಡುವ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ [[ಪ್ರಾಕೃತ]] ಭಾಷೆಗಳು ಋಗ್ವೇದದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದಿರಬೇಕು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಂದ [[ಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಪಾಲಿ]], [[ಪ್ರಾಕೃತ]], [[ಅಪಭ್ರಂಶ]] ಮತ್ತು ನಂತರ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು. ಆದರೆ ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರ್ಯೇತರ ಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು; ಅವರು ಆ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅವರ ಭಾಷಣಕಾರರು, ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು, ನಿಘಂಟು, ಅವರ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ, ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದರು. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಾಚೀನ ಲಿಪಿಗಳಿದ್ದವು- (1) [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] (ಎಡದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು (2) [[ಖರೋಷ್ಠಿ ಲಿಪಿ|ಖರೋಷ್ಟಿ]] (ಬಲದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ). ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ವನಿ ಶ್ರೇಣಿಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದೆಯಾದರೂ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ವರಮಾಲಾವು ಅದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಮತ್ತು ಭಾಷಿಕವಾಗಿದೆ. ತಿನಿಸು ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ನರ ಮೂಲ-ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೋಧನೆಯು ಗುರುಗಳ ಶಿಷ್ಯರಿಂದ ಮೌಖಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುಶಃ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಲೇಖಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತೆ), ಗ್ರಂಥದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸ್ಥಳ. ಪ್ರಾಯಶಃ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ನಂತರ ಪಾಣಿನಿಯ [[ಲಿಪಿ|ಲಿಪಿಯನ್ನು]] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ " [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ]] " ಅನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವಾಹನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಯೇತರ ಲಿಪಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣಮಾಲೆಯ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ನಾನಾ ಭಾರತೀಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ|ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯ]] ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವವಿದ್ದರೆ. ಫೋನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫೋನೆಟಿಕ್ಸ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಪಾಣಿನಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ವರ್ಣಮಾಲೆಯು ಪ್ರಾಯಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ನೇರ ಅಥವಾ ರೋಮನ್ ಅಮೌಖಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಾರಗೊಂಡಿದೆ. == ಭಾಷಾ ವರ್ಗೀಕರಣ == ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆರ್ಯರು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ನಿವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು - ಇತ್ಯಾದಿ ಅನಗತ್ಯ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಮನ್ನಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳು, (ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅವಾಸ್ತ ಅಂದರೆ ಹಳೆಯ ಜೊರಾಸ್ಟ್ರಿಯನ್ ಗ್ರೀಕ್, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಜರ್ಮನ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ಹಳೆಯ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾನಾ ವೆಲ್ಟ್ ಉಪಭಾಷೆಗಳು, ಹಳೆಯದು ಸ್ಲಾವಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು, ಅರ್ಮೇನಿಯನ್, ಹಿಟ್ಟೈಟ್, ಬುಖಾರಿ ಇತ್ಯಾದಿ), ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ (ಇದನ್ನು ಮೂಲ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ, ಇಂಡೋಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಪ್ರೊಟೊ-ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ, ಪಿತೃ ಭಾಷೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ) ಇವರೆಲ್ಲರ ಮೂಲ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗೆ ಆದಿ ಆರ್ಯಭಾಷಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ - ವೀರ-ಮುಲ್ನಿವಾಸ್ಥಾನದ ಜನರು "ವಿರೋಸ್" ಅಥವಾ ವೀರಸ್ (ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆರ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಸಂಘಟಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವೀರೋಸ್ (ವಿರೋ) ಪದದಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರನ್ನು ವೀರಸ್ (ಸಾನ್ವಿರಾ:) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಕುಟುಂಬದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಭಾಷೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. "ಕೆಂಟಮ್" ಮತ್ತು "ಶತಮ್" (ಎರಡೂ ಶತಮಾನದ ಪದಗಳು) ಹೇಳಲಾದ ಕುಟುಂಬದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು "ಶತಮ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಯನ್ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರು, ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಯಾರು ಎಂಬುದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಮೂಲ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಹಿರಿಯ ಸಂತತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ರಾಜ್ಯವು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು "ಜಿಂದಾ-ಅವಾಸ್ತ" ದ ಅವಾಸ್ತದ ರೂಪವು ರಿಕ್ಭಾಷಾಗಿಂತ ಹೊಸದು ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಋಕ್ಸಂಹಿತೆಯೇ ಸ್ಮೃತಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಆ ಭಾಷೆಯು ತನ್ನ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಅವರ ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಲಿಪಿ ಕಲೆಯು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ವೈದಿಕ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಉಚ್ಚಾರಣೆಯ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದರೆ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಪಠ್ಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ. ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ಅನುದತ್ತಾದಿ ಸ್ವರಗಳ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಅದರ ಶುದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ "ಕೆಂಟಮ್" ವರ್ಗದ ಭಾಷೆಗಳು ಸ್ವರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಅಥವಾ ಪ್ರೊಟೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಭಾಷೆಯ ಸ್ವರ ಗುಣವು ಹೆಚ್ಚು ಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನವು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾಷೆಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ವಿಭಕ್ತಿ ಅಥವಾ "ಸ್ಲಿಟ್ಭಾಷಾ" (ಒಟ್ಟು ಭಾಷೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಸಂದರ್ಭ == <references group=""></references> ==ಇದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿ == * ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ * [[ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ * [[ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ]] * ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://books.google.co.in/books?id=-WY4EAAAQBAJ&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ] (ಡಾ. ಕೀತ್, 1967) * [https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.429889/2015.429889.sanskrit-sastron_djvu.txt ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಇತಿಹಾಸ] (ಆಚಾರ್ಯ ಬಲದೇವ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ) , ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶತಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಇತಿಹಾಸ - ಆಯುರ್ವೇದ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ, ಸಾಹಿತ್ಯ-ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹುಸಿ-ವಿಜ್ಞಾನ, ನಿಘಂಟು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಖೆ * [https://web.archive.org/web/20170215020948/http://sanskritdocuments.org/doc_z_misc_misc/sanskritworksDev.html?lang=sa ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರು] * [https://web.archive.org/web/20170214003247/https://swarajyamag.com/culture/the-wonder-that-is-sanskrit ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅದ್ಭುತ] [[ವರ್ಗ:ಸಂಸ್ಕೃತ]] 2iat2ntgn2vrx72vtgs5cxm6if9jk40 0 144532 1115437 1115395 2022-08-20T13:15:31Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:H. H. Holmes.jpg|೨೫೦px|right|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್]] [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox criminal | name = ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್ | caption = Mugshot of Holmes, {{circa|೧೮೯೫}} | birth_name = ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‍ಸ್ಟರ್ ಮಡ್‍ಜೆಟ್ಟ್ | birth_date = {{birth date|೧೮೬೧|೫|೧೬}} | birth_place = ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್, ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಮ್‍ಸ್ಪೈರ್, ಯು.ಎಸ್. | death_date = {{death date and age|1896|5|7|1861|5|16}} | death_place = ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಯು.ಎಸ್. | sentence = [[Capital punishment|Death]] | victims = ೧ ಕೊಲೆ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ<br />ಒಟ್ಟು ೯ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ | locations = ಇಲ್ಲಿನೊಇಸ್, ಇಂಡಿಯಾನ, ಒಂಟಾರಿಯೊ,ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ | beginyear = ೧೮೯೧ | endyear = ೧೮೯೪ | apprehended = ನವೆಂಬರ್ ೧೭, ೧೮೯೪ | alma_mater = University of Vermont (1879–1880), University of Michigan(1882–1884) | criminal_charge = Murder }} ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ (ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ - ಮೇ ೭, ೧೮೯೬), ಡಾ. ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಅಥವಾ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾನ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ. ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಇವರ ೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ೧೮೯೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆ ತನಕ, ಅವರು ವಿಮಾ ವಂಚನೆ, ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಚೆಕ್ ಗಳನ್ನು ನಕಲಿಸುವುದು, ೩ ರಿಂದ ೪ ದ್ವಿಪತ್ನಿಯ ಅಕ್ರಮ ವಿವಾಹಗಳು, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರಣದಂಡನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅವರು ಮಾಡಿದ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳ (ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬದಲಿಗೆ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾಗೂ ೩ ಪ್ರೇಯಸಿಗಳನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಕೊಂದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. <ref name="Mudgett1897">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HGGfGwAACAAJ|title=The Trial of Herman W. Mudgett, Alias H.H. Holmes, for the Murder of Benjamin F. Pitezel: In the Court of Oyer and Terminer and General Jail Delivery and Quarter Sessions of the Peace, in and for the City and County of Philadelphia, Commonwealth of Pennsylvania ... 1895|last=Herman W. Mudgett|publisher=Bisel|year=1897}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಅವನ ೩೫ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. <ref name="Johnson2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XNEZ-sy0MJsC&pg=PA173|title=Trials of the Century: An Encyclopedia of Popular Culture and the Law|last=Scott Patrick Johnson|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-261-6|pages=173–174}}</ref> "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆಪಾದಿತ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ತುಣುಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಕೃತ್ರಿಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲೀಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಬೋಲಿಕ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತವಿಕ ತಪ್ಪುಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಸೈತಾನನಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಅವರ ಒಲವು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಡಮ್ ಸೆಲ್ಜರ್ ತನ್ನ ಹೋಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, "[ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕುರಿತ] ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಹಲವಾರು ಜನರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಪರಾಧಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿರಬೇಕು." ಮತ್ತು "ಕೊಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ತಳುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ಅವರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಪಡೆಯಲು. ಯಾರಾದರೂ ತುಂಬಾ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ಅವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೊಲೆಗಳು ಕೇವಲ ರಕ್ತಪಾತದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದು ಅವನ ವಂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ." <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಆಗಿ ಲೆವಿ ಹಾರ್ಟನ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಪೇಜ್ ಪ್ರೈಸ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಲಸಿಗರಾಗಿ ಬಂದವರು. ಮುಡ್ಜೆಟ್ ಅವರು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಮೂರನೇ ಮಗು. ಅವರಿಗೆ ಅಕ್ಕ ಎಲೆನ್, ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಆರ್ಥರ್, ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಮೇರಿ ಇದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ತಂದೆ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ರೈತ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಮನೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮೆಥೋಡಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು . <ref name="Larson2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Erik Larson|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=54|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ಆಧುನಿಕ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ನಂತರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿ ಖಾತೆಗಳು ಎರಡಕ್ಕೂ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ೧೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ಎಕ್ಸೆಟರ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು . ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹತ್ತಿರದ ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜುಲೈ ೪, ೧೮೭೮ ರಂದು, ಅವರು ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಗ, ರಾಬರ್ಟ್ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಮುಡ್ಜೆಟ್, ಫೆಬ್ರವರಿ ೩, ೧೮೮೦ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಲೌಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ರಾಬರ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಒರ್ಲ್ಯಾಂಡೊ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ವರ್ಮೊಂಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅ೮೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ನಂತರ ಜೂನ್ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Larson|first=Erik|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=57|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ದಾಖಲಾದಾಗ, ಅವರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವಿಲಿಯಂ ಜೇಮ್ಸ್ ಹರ್ಡ್‌ಮನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಅವರು ಮುಖ್ಯ [[ಅಂಗರಚನಾವಿಜ್ಞಾನ|ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ]] ಬೋಧಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶವಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಮಾಧಿ ದರೋಡೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>[http://martinhillortiz.blogspot.com/2016/03/dr-henry-h-holmes-at-university-of_17.html Dr. Henry H. Holmes at the University of Michigan, Part Two], Martin Hill Ortiz, March 2016. Retrieved January 19, 2022.</ref> <ref>[https://annarborchronicle.com/index.htm In the Archives: The Friendless Dead], ''Ann Arbor Chronicle'', October 1, 2013. Retrieved January 19, 2022.</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಛೇದನದ ಹೆಸರಾಂತ ವಕೀಲರಾದ ನಹುಮ್ ವಿಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಲೆಯ ಶಂಕಿತನಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವಂಚಕನಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು [[ಶವ|ಶವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗಿ]] ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. <ref name="Selzer 2017" /> ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್‌ಗಳು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪದವಿಯ ಮೊದಲು, ಅವಳು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Letter from Clara Mudgett to Dr. Arthur MacDonald, 1896)</ref> ಅವರು [[ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ]] ಮೂಯರ್ಸ್ ಫೋರ್ಕ್ಸ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು. ನಂತರ ಅವನು ಕಣ್ಮರೆಯಾದನು. ಆ ಹುಡುಗನು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು ಎಂದು ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ಬೇಗನೆ ಆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತೊರೆದನು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ನಂತರ ಅವರು [[ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ]], ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾರ್ರಿಸ್ಟೌನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಸತ್ತನು. ಹೋಮ್ಸ್ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದರು. [[ಶಿಕಾಗೊ|ಚಿಕಾಗೋಗೆ]] ತೆರಳುವ ಮೊದಲು, ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಹಗರಣಗಳ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ಬಂಧನದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಯ ಸಹಪಾಠಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಲೀಕಾಕ್ನನ್ನು ಕೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|title=Herman Webster Mudgett: 'Dr. H.H Holmes or Beast of Chicago'|last=Kerns|first=Rebecca|last2=Lewis|first2=Tiffany|date=2012|publisher=Department of Psychology, Radford University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150529011418/http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|archive-date=May 29, 2015|access-date=May 22, 2015|last3=McClure|first3=Caitlin}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಕಾಕ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೫, ೧೮೮೯ <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=roo4AQAAMAAJ&q=Robert+charles+leacock+died+1889&pg=PA197|title=General Catalogue of Officers and Students and Supplements Containing Death Notices|last=University of Michigan|date=July 9, 2017|publisher=The University.}}; Mudgett {class of 1884} is also listed as deceased 1896 on the same page as Leacock</ref> ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ವ್ಯಾಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ೧೮೮೬ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿರ್ಟಾ ಬೆಲ್ಕ್ನಾಪ್ ಎಂಬವಳನ್ನು( ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೬೨ ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ) <ref>{{Cite web|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/MS7P-59H|title=Person Details for M B Holmes in household of Jno A Ripley, "United States Census, 1900"access-date=December 12, 2014}}</ref> [[ಮಿನ್ನಿಯಾಪೋಲಿಸ್]], ಮಿನ್ನೇಸೋಟದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು . ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಕ್ಲಾರಾಳಿಂದ [[ವಿಚ್ಛೇದನ|ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ]] ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ [[ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹ|ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹವನ್ನು]] ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೂಟ್ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು ಆಕೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಸೂಟ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ; <ref name="auto1">{{Cite web|url=http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=//search.ancestry.com//cgi-bin/sse.dll?indiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|title=New Hampshire, Marriage and Divorce Records, 1659–1947 for Clara A Mudgett|date=October 29, 1906|website=Ancestry.com|publisher=Ancestry.com Operations, Inc.|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009222611/http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=%2F%2Fsearch.ancestry.com%2F%2Fcgi-bin%2Fsse.dll%3Findiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|archive-date=October 9, 2016|access-date=October 8, 2016}}</ref> ಇದನ್ನು ಜೂನ್ ೪, ೧೮೯೧ ರಂದು "ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಬಯಸಿದ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=Y6svAQAAMAAJ&q=Herman+w+mudgett&pg=PA745|title=The District Reports of Cases Decided in All the Judicial Districts of the State of Pennsylvania|last=Courts|first=Pennsylvania|date=July 9, 1895|publisher=H. W. Page.}}</ref> ೧೮೮೯ ರ ಜುಲೈ ೪ ರಂದು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ಚಿಕಾಗೋದ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಲೂಸಿ ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿಟ್ರಾ ರವರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Lucy Theodate Holmes, passport application, U.S. Passport Applications, 1795–1925 [database on-line]. Provo, UT, USA: The Generations Network, Inc., 2007. Original data: Passport Applications, January 2, 1906–IMarch 31, 1925; (National Archives Microfilm Publication M1490, 2740 rolls); General Records of the Department of State, Record Group 59; National Archives, Washington, D.C.</ref> ಲೂಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ವಿಲ್ಮೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿರ್ಟಾ ಮತ್ತು ಲೂಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಜನವರಿ ೧೭, ೧೮೯೪ ರಂದು ಡೆನ್ವರ್, ಕೊಲೊರಾಡೋ, ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಾ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ವಿವಾಹವಾದರು. == ಇಲಿನಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್'' == [[ಚಿತ್ರ:H._H._Holmes_Castle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/H._H._Holmes_Castle.jpg/220px-H._H._Holmes_Castle.jpg|thumb| ಎಚ್.&nbsp;H. ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್'']] [[ಚಿತ್ರ:Englewood_Post_Office,_Chicago_(31040622982).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg/220px-Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg|thumb| ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ'' ಸ್ಥಳವು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿತ್ತು.]] [[ಚಿತ್ರ:World_newspaper.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/World_newspaper.jpg/220px-World_newspaper.jpg|thumb| ಆಗಸ್ಟ್ ೧೧, ೧೮೯೫, ಜೋಸೆಫ್ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ನ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್" ಹೋಮ್ಸ್ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನೆಲದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಎಡದಿಂದ ಬಲದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ - ಕಮಾನು, ಸ್ಮಶಾನ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್‌ಡೋರ್ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಣ್ಣದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ. .]] ಹೋಮ್ಸ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು, ಆಗ ಅವರು ''ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್'' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.''&nbsp;'' ಅವರು &nbsp;ಸೌತ್ ವ್ಯಾಲೇಸ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ೬೩ನೇ ಬೀದಿಯ ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಎಸ್. ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. <ref name="Pawlak">{{Cite web|url=http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|title=The Strange Life of H. H. Holmes|year=2002|website=by Debra Pawlak|publisher=The Mediadrome|archive-url=https://web.archive.org/web/20080611011945/http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|archive-date=June 11, 2008|access-date=January 3, 2011}}</ref> ಹೋಲ್ಟನ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಪತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಮುದುಕನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೂ, ಡಾ. ಹಾಲ್ಟನ್ ಸಹ ಮಿಚಿಗನ್ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಅವನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷ ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಹೊಲ್ಟನ್‌ರಿಬ್ಬರೂ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಪುರಾಣವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಂತೆಯೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಆಪಾದಿತ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ಬಲಿಪಶು ಮಿಸ್ ಕೇಟ್ ಡರ್ಕಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn94052989/1894-11-23/ed-1/seq-1/|title=The morning call. (San Francisco [Calif.]) 1878–1895, November 23, 1894, Image 1|date=November 23, 1894|work=The Morning Call|access-date=July 28, 2017}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಡ್ರಗ್‌ಸ್ಟೋರ್‌ನ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿಶ್ರ-ಬಳಕೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೮೮೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎರಡನೇ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಲಗಾರ ಜಾನ್ ಡೆಬ್ರೂಯಿಲ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೭, ೧೮೯೧ ರಂದು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪೊಪ್ಲೆಕ್ಸಿಯಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಏಟ್ನಾ ಐರನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ೧೮೮೮ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೂರನೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸಿಶನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೋಟೆಲ್‌ನಂತೆ ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆದರೂ ಹೋಟೆಲ್ ಭಾಗವು ಎಂದಿಗೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಟೆಲ್ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ನೆಲ ಮಹಡಿ ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. <ref name="auto5">{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|title=Murder Castle|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214061603/https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|archive-date=February 14, 2019|access-date=February 13, 2019}}</ref> ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಖಾತೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಹತ್ತಿರದ ವಿಶ್ವ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹೋಟೆಲ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವನ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ಶವಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಲೆಗಿಂತ ಸಮಾಧಿ-ದರೋಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> [[ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಹಳದಿ ಪ್ರೆಸ್‌ನ]] ವರದಿಗಳು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿತು. ರಚನೆಯು ರಹಸ್ಯ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಕೋಣೆಗಳು, ಬಲೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು, ಗ್ಯಾಸ್ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ನಿಜವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/murder-castle-h-h-holmes-chicago|title=Did Serial Killer H.H. Holmes Really Build a 'Murder Castle'?|last=Little|first=Becky|website=HISTORY|language=en|access-date=January 12, 2022}}</ref> ಇತರ ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಹೋಟೆಲ್ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಠಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಿಟಕಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಡ್-ಎಂಡ್ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜಟಿಲದಂತೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಮಹಡಿ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಇದು ಕೆಲವು ಗುಪ್ತ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೋಮ್ಸ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಒಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಹೋಟೆಲ್ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಂಚೆ <ref name="The Chicago Crime Scenes Project">{{Cite web|url=http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|title=The Holmes Castle|year=2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20190126061052/http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|archive-date=January 26, 2019|access-date=January 25, 2019}}</ref> ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವನ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಜೊತೆಗೆ, ಒಂದು-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅದನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡನು. ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕುಲುಮೆಯನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://mysteriouschicago.com/excavating-the-h-h-holmes-body-dump-site/|title=Excavating the H.H. Holmes "Body Dump" Site – Mysterious Chicago Tours|website=mysteriouschicago.com|access-date=July 21, 2017}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_2).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg/287px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg|right|thumb|372x372px| ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೨, ೧೮೯೬, ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ, ''ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಜರ್ನಲ್'', ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಹೊರಭಾಗ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ; ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವನು ಬಳಸಿದ ಕಾಂಡವಾಗಿದೆ]] [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_3).pdf|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf/page1-250px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf.jpg|right|thumb|326x326px| ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಖಾತೆಯು, ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು (ಕೆಳ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಅವರ ಹತ್ತು ಶಂಕಿತ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಕೈಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಚಿತ್ರಣಗಳು, ಬಿ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಅವನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಜೂಲಿಯಾ ಸ್ಮಿಥ್. ಅವರು ನೆಡ್ (ಐಸಿಲಿಯಸ್) ಕಾನರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ಔಷಧಾಲಯದ ಆಭರಣ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಸ್ಮಿಥ್‌ನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾನರ್‌ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಅವನು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೊರೆದು ದೂರ ಹೋದನು, ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಮಗಳು ಪರ್ಲ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋದನು. ಸ್ಮಿತ್ ತಾನೆ ಪರ್ಲ್‌ನ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಳು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಜೂಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಲ್ ೧೮೯೧ ರ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‍ನ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಆದರೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಜೂಲಿಯಾ [[ಪ್ರಚೋದಿತ ಗರ್ಭಪಾತ|ಗರ್ಭಪಾತದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಿಂದ ಮರಣವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಮಗಳ ತಾಯಿಯ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪರ್ಲ್‌ಗೆ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವಾಗ ಪರ್ಲ್‌ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಭಾಗಶಃ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪರ್ಲ್‌ನ ತಂದೆ ನೆಡ್, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಎಮೆಲಿನ್ ಸಿಗ್ರಾಂಡೆ ಮೇ ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಆಕೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ನಂತರದ ವದಂತಿಗಳು ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೋಮ್ಸ್ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಫಲ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿರಬಹುದು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಎಮಿಲಿ ವ್ಯಾನ್ ಟಸೆಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಕೂಡ "ಕಣ್ಮರೆಯಾದಳು". <ref>[https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1895-08-04/ed-1/seq-12/#date1=1894&index=7&rows=20&words=H+Holmes+HOLMES&searchType=basic&sequence=0&state=New+York&date2=1896&proxtext=H.H.+Holmes&y=16&x=13&dateFilterType=yearRange&page=1 The Sun August 4, 1895 p.4]</ref> <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಡಿಯರ್‌ಬಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಮಿಕಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಗತಕಾಲದ [[ಮರಗೆಲಸ|ಬಡಗಿ]] ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರಾದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗೈ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು "ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಧನ... ಅವನ ಜೀವಿ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>Larson, Erik, "The Devil in the White City", Crown Publishers, 2003, p. 68, 70</ref> ೧೮೯೩ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮಿನ್ನಿ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನಟಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ [[ಬಾಸ್ಟನ್|ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಕೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯೋಗ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ [[ಶೀಘ್ರಲಿಪಿ|ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್]] ಆಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. [[ಟೆಕ್ಸಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ]] ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬಾಂಡ್ (ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಲಿಯಾಸ್ ) ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನ ಮನವೊಲಿಸಿದ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಪತ್ರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನೋಟರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು (ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ಗೆ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು, ಅವನಿಗೆ "ಬೆಂಟನ್ ಟಿ. ಲೈಮನ್" ಎಂಬ ಅಲಿಯಾಸ್ ನೀಡಿದರು). ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು, ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್, ತಮ್ಮನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಂಡು, ಚಿಕಾಗೋದ ಲಿಂಕನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು. ಮಿನ್ನೀ ಅವರ ಸಹೋದರಿ ಅನ್ನಿ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅವರು "ಸಹೋದರ ಹ್ಯಾರಿ" ಯೊಂದಿಗೆ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಜುಲೈ ೫, ೧೮೯೩ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ನಂತರ ಮಿನ್ನೀ ಅಥವಾ ಅನ್ನಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಸಾಬೀತಾಗದಿದ್ದರೂ ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೯೧ ಮತ್ತು ೧೮೯೫ ರ ನಡುವೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಇತರ ಆರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಾ. ರಸ್ಲರ್ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045462/1895-07-29/ed-1/seq-2/|title=Evening star. (Washington, D.C.) 1854-1972, July 29, 1895, Image 2|date=July 29, 1895|work=Evening Star|access-date=July 22, 2017|pages=2|issn=2331-9968}}</ref> ನಾಪತ್ತೆಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್ ಆಗಿದ್ದ ಕಿಟ್ಟಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೂಡ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-25/ed-1/seq-1/|title=The San Francisco call., July 25, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 25, 1895|website=}}</ref> ಕಾಣೆಯಾದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಜಾನ್ ಜಿ. ಡೇವಿಸ್ ೧೮೯೩ ರ "ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್" ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಅವರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಸತ್ತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=djft3U1LymYC&dat=19200712&printsec=frontpage&hl=en The Pittsburgh Press July 12,1920 .p.16 accessed November 15,2018]</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾದ ಇಂಡಿಯಾನಾದ ಗ್ರೀನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಹೆನ್ರಿ ವಾಕರ್, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು $೨೦,೦೦೦ ಗೆ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಬರೆದನು. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-08-01/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., August 01, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=August 1895|website=}}</ref> ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನ ಮಿಲ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಕೋಲ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಬರಲು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಬಲಿಪಶು ಲೂಸಿ ಬರ್ಬ್ಯಾಂಕ್, ಆಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಬುಕ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಸೆಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-22/ed-1/seq-2/|title=The San Francisco call., July 22, 1895, Page 2, Image 2 [Library of Congress]|date=July 22, 1895|website=|page=2}}</ref> == ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಕೊಲೆಗಳು == ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಆತನನ್ನು ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಕಾಮರ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ೨ ನೇ ಬೀದಿಯ ಛೇದಕದಲ್ಲಿಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹತ್ಯೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|title=Locating the Site of H. H. Holmes's "Murder Castle" in Fort Worth, Texas|last=Smith|first=Chris Silver|date=May 7, 2012|website=Nodal Bits|publisher=Nodal Bits|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062844/http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|archive-date=January 13, 2019|access-date=January 12, 2019}}</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ, [[ಸೈಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್|ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್]], [[ಮಿಸೌರಿ|ಮಿಸೌರಿಯಲ್ಲಿ]] ಅಡಮಾನದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/138139590|title=St. Louis Post-Dispatch|date=July 19, 1894|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009123454/http://www.newspapers.com/image/138139590/|archive-date=October 9, 2016|via=Newspapers.com}}</ref> ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮರಿಯನ್ ಹೆಡ್ಜೆಪೆತ್ ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ $೧೦,೦೦೦ ಅನ್ನು ವಂಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್‌ಗೆ ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ವಕೀಲರ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ $೫೦೦ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದನು. ಜೆಪ್ತಾ ಹೋವೆ ಎಂಬ ಯುವ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ವಕೀಲರನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಹೋವ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡುವ ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಜೊತೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ $೧೦,೦೦೦ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೋವೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು. ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಎಫ್ ಪೆರ್ರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ [[ಆವಿಷ್ಕರಣ|ಆವಿಷ್ಕಾರಕನಾಗಿ]]ರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲ್ಯಾಬ್ ಸ್ಫೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ಸೂಕ್ತವಾದ ಶವವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು ಕ್ಲೋರೊಫಾರ್ಮ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಜೀ಼ನ್|ಬೆಂಜೀನ್]] ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅವನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿ ಕೊಂದನು. ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನಂತರದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಫೋರೆನ್ಸಿಕ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ''ನಂತರ'' ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ (ಇದು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ). ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿದರೆ ಆತನನ್ನು ದೋಷಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ನಕಲಿ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ]] ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> <ref name=":0" /> ಹೋಮ್ಸ್ ನಿಜವಾದ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಶವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಮಾ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ಆಕೆಯ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂವರನ್ನು (ಆಲಿಸ್, ನೆಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೊವಾರ್ಡ್) ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಕಿದನು. ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಗು ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ರೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು [[ಕೆನಡಾ|ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ]] ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶ್ರೀಮತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಾವಲು ಮಾಡಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಲಿಯಾಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಅನುಕಂಪ ತೋರುತ್ತಾ (ಪಿಟೆಜೆಲ್ [[ಲಂಡನ್|ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ), <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>The Devil in the White City by Erik Larson</ref> ಕಾಣೆಯಾದ ಆಕೆಯ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳ ನಿಜವಾದ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [[ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್|ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ]], ಕೆನಡಾವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Geyer, Detective Frank P. "The Holmes-Pitezel case; a history of the Greatest Crime of the Century", Publishers' Union (1896), pg. 212</ref> ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಇಡೀ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಟ್ರಂಕ್‌ ನ ಒಳಗೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಅವನು ಟ್ರಂಕಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದು, ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಗೊಳವೆಯ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈನ್‌ಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸಿದನು. [[ಟೊರಾಂಟೊ ನಗರ|ಟೊರೊಂಟೊದ]] ೧೬ ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ನಗ್ನ ದೇಹಗಳನ್ನು ಹೂಳಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Geyer "The Holmes-Pitezel case", pg. 213</ref> ಈ ಮನೆ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg/150px-Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|right|thumb|150x150px| ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸಿಟಿ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪತ್ತೇದಾರಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್, ಟೊರೊಂಟೊ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಕೊಳೆತ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. "ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಅಗೆದಷ್ಟೂ, ವಾಸನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನಾವು ಮೂರು ಅಡಿ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ನಾವು ಮಾನವನ ಮುಂದೋಳಿನ ಮೂಳೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದು ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಗೇಯರ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Holmes-Pitezel case: a history of the greatest crime of the century and of the search for the missing Pitezel children|last=Geyer|first=Frank P.|publisher=Publishers' Union|year=1896|location=Philadelphia, PA|pages=231}}</ref> ಗೇಯರ್ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಹೋದರು, ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಟೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಯುವ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸುಡುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಚಾಕುಗಳನ್ನು ಹರಿತಗೊಳಿಸಲು ರಿಪೇರಿ ಅಂಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಲಕನ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಯ ತುಂಡುಗಳು ಮನೆಯ ಚಿಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grisly Indy|last=Lloyd|first=Christopher|date=October 24, 2008|work=The Indianapolis Star}}</ref> == ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಬಂಧನ, ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮರಣದಂಡನೆ == ೧೮೯೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೭ ರಂದು ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಪಿಂಕರ್‌ಟನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕೊಲೆಯ ವಿನೋದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೋನ್ನತ ವಾರಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದರಾದರು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಮೂರನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Holmes was thus simultaneously moving three groups of people across the country, each ignorant of the other groups.</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿಯ ದೇಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ, ಚಿಕಾಗೋ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವರದಿಗಾರರು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ''ದಿ ಕ್ಯಾಸಲ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಕಥೆಗಳು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು]] . ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅವನ ಕನ್ವಿಕ್ಷನ್ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಚಿಕಾಗೋ, ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊದಲ್ಲಿ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು (ಆದರೂ ಅವನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು), ಮತ್ತು ಆರು ಕೊಲೆ ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು . ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹರ್ಸ್ಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ $೭,೫೦೦ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಪಾವತಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಹುಪಾಲು ಅಸಂಬದ್ಧವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. <ref name="straightdope.com">{{Cite web|url=http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|title=The Straight Dope: Did Dr. Henry Holmes kill 200 people at a bizarre "castle" in 1890s Chicago?|date=July 6, 1979|website=straightdope.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100317151159/http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|archive-date=March 17, 2010|access-date=July 28, 2010}}</ref> ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಸೆರೆವಾಸದ ನಂತರ ಅವನ ಮುಖದ ನೋಟವು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾನೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಕೌಂಟಿ ಪ್ರಿಸನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊಯಾಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಸಾವಿನ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹೋಮ್ಸ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಪರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಭಯ, ಆತಂಕ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕೆಲವೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. <ref>{{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=D.|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-8015-7832-8|location=New York}}</ref> ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮಾಧಿ ಕಳ್ಳರು ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಕದ್ದು ಅದನ್ನು ಛೇದನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವನು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು. ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಕತ್ತು ಮುರಿಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕಿ ಸತ್ತನು. ೧೫ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರ ಸತ್ತನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಮರಣದಂಡನೆಯ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ದೇಹವನ್ನುಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಯೆಡಾನ್‌ನ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನವಾದ ಹೋಲಿ ಕ್ರಾಸ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೦೯ ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಹೋಮ್ಸ್ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್, ಚಿಕಾಗೋ ಸಲೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋಲ್‌ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಜಬುರೆಕ್‌ನಿಂದ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Marion Hedgespeth death certificate, Cook County Coroner, #31295 dated January 11, 1910.</ref> ಮಾರ್ಚ್ ೭, ೧೯೧೪ ರಂದು, ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' ಕೋಟೆಯ ಮಾಜಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, "ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ನ ರಹಸ್ಯಗಳು" ವಿವರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನೈನ್ ಸೇವಿಸಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಶವವು ಅವರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ "ನನಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬರಲಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಬದುಕುಳಿದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅವರು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ "ದೆವ್ವದ ಕಾಟ" ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು. ''[[ದ ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕ್ಲಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ರಾತ್ರಿ ೮ ರಿಂದ ೯ ರ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಿಹೋಗುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸ್ಫೋಟಗಳ ನಂತರ, ಕೋಟೆಯು ಜ್ವಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ನಂತರ, ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅರ್ಧ-ಖಾಲಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಟ್ಟಡವು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವವರೆಗೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಶಾಖೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|title=Exploring Illinois by Rich Moreno: The Site of the Infamous Murder Castle|last=The Backyard Traveler|date=April 6, 2010|publisher=exploringillinois.blogspot.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141222080525/http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|archive-date=December 22, 2014|access-date=December 12, 2014}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮರಣದಂಡನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ, ಹೋಮ್ಸ್ ನ ದೇಹವನ್ನು ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನ ಜಾನೆಟ್ ಮೊಂಗೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸಿಮೆಂಟ್‌‍ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರ ದೇಹವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳೆತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೀಸೆಯು ಹಾಗೇ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ದೇಹವು ಹೋಮ್ಸ್ ನದ್ದೇ ಎಂದು ಅವನ ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಪುನಃ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|title=Exhumation confirms gravesite of notorious Chicago serial killer H.H. Holmes|website=[[Chicago Tribune]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170903110736/http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|archive-date=September 3, 2017|access-date=September 3, 2017}}</ref><gallery widths="200" heights="200"> ಚಿತ್ರ:Dr. Henry Howard Holmes (Herman Webster Mudgett).jpg|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮಗ್‌ಶಾಟ್ (೧೮೯೫) ಚಿತ್ರ:Benjamin Pitezel.jpg|ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಚಿತ್ರ:Execution of H H Holmes (Philadelphia Moyamensing Prison 1896).jpg|alt=HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು ೧೮೯೬)|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ೧೮೯೬) </gallery> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಅದರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಸ್ಚೆಚ್ಟರ್ ನ, ''ಡಿಪ್ರೇವ್ಡ್: ದಿ ಶಾಕಿಂಗ್ ಟ್ರೂ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಸೀರಿಯಲ್ ಕಿಲ್ಲರ್'' (೧೯೯೪), ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಎರಿಕ್ ಲಾರ್ಸನ್‌ರ ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ : ಮರ್ಡರ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್ ಅಟ್ ದಿ ಫೇರ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕಾ'' ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ-ಮಾರಾಟದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಕಥೆಯನ್ನು ಡೇವಿಡ್ ಫ್ರಾಂಕ್ (೧೯೭೫)ರವರ ''ದಿ ಟಾರ್ಚರ್'' , ಅಲನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ''ಎಕರ್ಟ್'' (೧೯೮೫)ರವರ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಶನ್ ಮತ್ತು ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಆಸ್ಬರಿ (೧೯೪೦, ಮರುಪ್ರಕಟಣೆ ೧೯೮೬) ಅವರಿಂದ "ದಿ ಮಾನ್ಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸಿಕ್ಸ್ಟಿ-ಥರ್ಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್" ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ''ಜೆಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಪ್ರೈರೀ: ಆನ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮಲ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.'' ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಬ್ಲೋಚ್ ಅವರ ೧೯೭೪ ರ ಕಾದಂಬರಿ ''ಅಮೇರಿಕನ್ ಗೋಥಿಕ್'' ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|title=AMERICAN GOTHIC|last=Robert Bloch|website=Kirkus Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055838/https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|archive-date=March 4, 2016|access-date=October 16, 2015}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ೨೦೧೭ ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ''ಹೋಮ್ಸ್: ದಿ ಟ್ರೂ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ ಡೆವಿಲ್'', ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಥೆಯು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|title=Nonfiction Book Review: H.H. Holmes: The True History of the White City Devil by Adam Selzer. Skyhorse, $26.99 (460p) ISBN 978-1-5107-1343-7|date=April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412061900/http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|archive-date=April 12, 2017|access-date=April 11, 2017}}</ref> ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯು.ಎಸ್ ದೂರದರ್ಶನ ನಾಟಕ ಸರಣಿ ''[[ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿ (ಟಿವಿ ಸರಣಿ)|ಸೂಪರ್‌ನ್ಯಾಚುರಲ್]]'' ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಪ್ರೇತವು ಜನರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಹಿಂದಿರುಗಿತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಅನೇಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, [[ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಚಾನೆಲ್|ಹಿಸ್ಟರಿ]] ''ಅಮೆರಿಕನ್ ರಿಪ್ಪರ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಎಂಟು ಸಂಚಿಕೆಗಳ ಸೀಮಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೊಮ್ಮಗ, ಜೆಫ್ ಮಡ್ಜೆಟ್, ಮಾಜಿ ಸಿ.ಐ.ಎ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಅಮರಿಲ್ಲಿಸ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಖ್ಯಾತ ಲಂಡನ್ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಿದರು. [[ಜ್ಯಾಕ್‌ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್‌|ಜ್ಯಾಕ್ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್]] . <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/shows/american-ripper|title=American Ripper|access-date=July 5, 2020}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಎನ್.ಬಿ.ಸಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ನ ಎಸ್೧ಇ೧೧ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಈಗ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://tvline.com/2016/11/18/timeless-joel-johnstone-cast-hh-holmes-1893-worlds-fair/|title=Timeless to Visit 1893 World's Fair, Casts Role of Serial Killer H.H. Holmes|date=November 18, 2016}}</ref> ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಸಾರಾ ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿಂಗರ್ ಅವರು ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ಸ್ ಡ್ರೀಮ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್: ಕವನವನ್ನು ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ (ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್‌ಹೌಸ್ ಬುಕ್ಸ್) ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ'' ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ಬ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೋಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. <ref name="The Bram Stoker Awards 2018">{{Cite web|url=http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|title=2018 Bram Stoker Awards Winners & Nominees|date=April 13, 2018|website=The Bram Stoker Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20191105123020/http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|archive-date=November 5, 2019|access-date=September 3, 2019}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ವೈಟ್ ಸಿಟಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಹುಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕೋರ್ಸೆಸೆ ಮತ್ತು ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/02/the-devil-in-the-white-city-leonardo-dicaprio-martin-scorsese-hulu-series-1202043183/|title=Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese's 'Devil in the White City' was released in 2019 as a Hulu Series|last=Greene|first=Steve|date=February 11, 2019|website=IndieWire|language=en|access-date=September 13, 2020}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಡ್ಡಿ * ವಿಮಾ ವಂಚನೆ * ದೇಶವಾರು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ === * {{Cite book|title=Gem of the Prairie: An Informal History of the Chicago Underworld|title-link=Herbert Asbury#Bibliography|last=Asbury|first=Hebert|publisher=Northern Illinois University Press|year=1986|isbn=978-0-87580-534-4|location=DeKalb, Illinois|author-link=Herbert Asbury|orig-year=1940}} * {{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=J. D.|date=2017|publisher=RW Publishing House|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders—Lied Then Died|last=Crighton|first=J. D.|date=January 2017|publisher=Aerobear Classics, an imprint of Aerobear Press|isbn=978-1-946100-01-6|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=The Devil in the White City: Murder, Magic, and Madness at the Fair That Changed America|title-link=The Devil in the White City|last=Larson|first=Erik|date=February 2004|publisher=[[Vintage Books]]|isbn=978-0-375-72560-9|location=New York|author-link=Erik Larson (author)}} * {{Cite book|title=Depraved: The Definitive True Story of H. H. Holmes, Whose Grotesque Crimes Shattered Turn-of-the-Century Chicago|last=Schechter|first=Harold|date=1994|publisher=[[Pocket Books]]|isbn=978-0-671-02544-1|location=New York|id={{OCLC|607738864|223220639}}|author-link=Harold Schechter}}<templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css" /> * {{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|title=The Strange Case of Dr. H. H. Holmes|last=Borowski|first=John|date=November 2005|publisher=Waterfront Productions|isbn=978-0-9759185-1-7|editor-last=Estrada|editor-first=Dimas|location=West Hollywood, California}} * {{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=David|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-380-00730-1|location=New York}} * {{Cite book|title=The Beast of Chicago: An Account of the Life and Crimes of Herman W. Mudgett, Known to the World as H. H. Holmes|last=Geary|first=Rick|publisher=NBM Publishing|year=2003|isbn=978-1-56163-365-4|location=New York|author-link=Rick Geary}} * {{Cite book|title=Bloodstains|last=Mudgett|first=Jeff|date=April 2009|publisher=ECPrinting.com & Justin Kulinski|isbn=978-0-615-40326-7|location=U.S.}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.footnote.com/image/216160526/ "ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ಲೂಬಿಯರ್ಡ್: HH ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ಸ್ (sic) ಅವನ ನಿಜವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ"] . ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' . ಆಗಸ್ಟ್ 18, 1895: 40. * [https://books.google.com/books?id=mr0aAAAAYAAJ&pg=PA211&lpg=PA211&dq=Herman+W+Mudgett#v=onepage&q=Herman%20W%20Mudgett ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಪುಟ 174 ರಂದು ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟ್ಜೆಲ್ 1896 ರ ಮರಣದಲ್ಲಿ ಮುಗೆಟ್ ವಿಚಾರಣೆ] * [http://www.harpers.org/archive/1943/12/0020617 "ದಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್: ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಆಫ್ ಚಿಕಾಗೊ ಕ್ರೈಮ್"] ಜಾನ್ ಬಾರ್ಟ್ಲೋ ಮಾರ್ಟಿನ್ . ''ಹಾರ್ಪರ್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿ'' . ಡಿಸೆಂಬರ್ 1943: 76–85. * [http://www.apredatorymind.com/The_Twenty_Seven_Murders_of_HH_Holmes_part_3.html HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಕೊಲೆಗಳು] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ 27 ಕೊಲೆಗಳ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಚರ್ಚೆ * [[iarchive:HolmesOwnStory1895|ಮುಡ್ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಹೋಮ್ಸ್ ಓನ್ ಸ್ಟೋರಿ (1895), ಹರ್ಮನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.]] * Works by H. H. Holmes </img> <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೬೧ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> ffkalowyctcoxtp4wgedceri855rlb5 1115438 1115437 2022-08-20T13:17:04Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:H. H. Holmes.jpg|೨೫೦px|right|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್]] [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox criminal | name = ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್ | caption = Mugshot of Holmes, {{circa|೧೮೯೫}} | birth_name = ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‍ಸ್ಟರ್ ಮಡ್‍ಜೆಟ್ಟ್ | birth_date = {{birth date|೧೮೬೧|೫|೧೬}} | birth_place = ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್, ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಮ್‍ಸ್ಪೈರ್, ಯು.ಎಸ್. | death_date = {{death date and age|1896|5|7|1861|5|16}} | death_place = ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಯು.ಎಸ್. | sentence = [[Capital punishment|Death]] | victims = ೧ ಕೊಲೆ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ<br />ಒಟ್ಟು ೯ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ | locations = ಇಲ್ಲಿನೊಇಸ್, ಇಂಡಿಯಾನ, ಒಂಟಾರಿಯೊ,ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ | beginyear = ೧೮೯೧ | endyear = ೧೮೯೪ | apprehended = ನವೆಂಬರ್ ೧೭, ೧೮೯೪ | alma_mater = University of Vermont (1879–1880), University of Michigan(1882–1884) | criminal_charge = Murder }} ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ (ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ - ಮೇ ೭, ೧೮೯೬), ಡಾ. ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಅಥವಾ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾನ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ. ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಇವರ ೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ೧೮೯೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆ ತನಕ, ಅವರು ವಿಮಾ ವಂಚನೆ, ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಚೆಕ್ ಗಳನ್ನು ನಕಲಿಸುವುದು, ೩ ರಿಂದ ೪ ದ್ವಿಪತ್ನಿಯ ಅಕ್ರಮ ವಿವಾಹಗಳು, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರಣದಂಡನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅವರು ಮಾಡಿದ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳ (ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬದಲಿಗೆ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾಗೂ ೩ ಪ್ರೇಯಸಿಗಳನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಕೊಂದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. <ref name="Mudgett1897">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HGGfGwAACAAJ|title=The Trial of Herman W. Mudgett, Alias H.H. Holmes, for the Murder of Benjamin F. Pitezel: In the Court of Oyer and Terminer and General Jail Delivery and Quarter Sessions of the Peace, in and for the City and County of Philadelphia, Commonwealth of Pennsylvania ... 1895|last=Herman W. Mudgett|publisher=Bisel|year=1897}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಅವನ ೩೫ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. <ref name="Johnson2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XNEZ-sy0MJsC&pg=PA173|title=Trials of the Century: An Encyclopedia of Popular Culture and the Law|last=Scott Patrick Johnson|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-261-6|pages=173–174}}</ref> "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆಪಾದಿತ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ತುಣುಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಕೃತ್ರಿಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲೀಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಬೋಲಿಕ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತವಿಕ ತಪ್ಪುಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಸೈತಾನನಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಅವರ ಒಲವು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಡಮ್ ಸೆಲ್ಜರ್ ತನ್ನ ಹೋಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, "[ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕುರಿತ] ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಹಲವಾರು ಜನರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಪರಾಧಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿರಬೇಕು." ಮತ್ತು "ಕೊಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ತಳುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ಅವರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಪಡೆಯಲು. ಯಾರಾದರೂ ತುಂಬಾ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ಅವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೊಲೆಗಳು ಕೇವಲ ರಕ್ತಪಾತದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದು ಅವನ ವಂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ." <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಆಗಿ ಲೆವಿ ಹಾರ್ಟನ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಪೇಜ್ ಪ್ರೈಸ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಲಸಿಗರಾಗಿ ಬಂದವರು. ಮುಡ್ಜೆಟ್ ಅವರು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಮೂರನೇ ಮಗು. ಅವರಿಗೆ ಅಕ್ಕ ಎಲೆನ್, ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಆರ್ಥರ್, ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಮೇರಿ ಇದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ತಂದೆ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ರೈತ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಮನೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮೆಥೋಡಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು . <ref name="Larson2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Erik Larson|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=54|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ಆಧುನಿಕ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ನಂತರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿ ಖಾತೆಗಳು ಎರಡಕ್ಕೂ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ೧೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ಎಕ್ಸೆಟರ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು . ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹತ್ತಿರದ ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜುಲೈ ೪, ೧೮೭೮ ರಂದು, ಅವರು ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಗ, ರಾಬರ್ಟ್ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಮುಡ್ಜೆಟ್, ಫೆಬ್ರವರಿ ೩, ೧೮೮೦ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಲೌಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ರಾಬರ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಒರ್ಲ್ಯಾಂಡೊ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ವರ್ಮೊಂಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅ೮೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ನಂತರ ಜೂನ್ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Larson|first=Erik|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=57|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ದಾಖಲಾದಾಗ, ಅವರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವಿಲಿಯಂ ಜೇಮ್ಸ್ ಹರ್ಡ್‌ಮನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಅವರು ಮುಖ್ಯ [[ಅಂಗರಚನಾವಿಜ್ಞಾನ|ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ]] ಬೋಧಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶವಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಮಾಧಿ ದರೋಡೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>[http://martinhillortiz.blogspot.com/2016/03/dr-henry-h-holmes-at-university-of_17.html Dr. Henry H. Holmes at the University of Michigan, Part Two], Martin Hill Ortiz, March 2016. Retrieved January 19, 2022.</ref> <ref>[https://annarborchronicle.com/index.htm In the Archives: The Friendless Dead], ''Ann Arbor Chronicle'', October 1, 2013. Retrieved January 19, 2022.</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಛೇದನದ ಹೆಸರಾಂತ ವಕೀಲರಾದ ನಹುಮ್ ವಿಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಲೆಯ ಶಂಕಿತನಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವಂಚಕನಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು [[ಶವ|ಶವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗಿ]] ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. <ref name="Selzer 2017" /> ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್‌ಗಳು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪದವಿಯ ಮೊದಲು, ಅವಳು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Letter from Clara Mudgett to Dr. Arthur MacDonald, 1896)</ref> ಅವರು [[ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ]] ಮೂಯರ್ಸ್ ಫೋರ್ಕ್ಸ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು. ನಂತರ ಅವನು ಕಣ್ಮರೆಯಾದನು. ಆ ಹುಡುಗನು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು ಎಂದು ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ಬೇಗನೆ ಆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತೊರೆದನು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ನಂತರ ಅವರು [[ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ]], ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾರ್ರಿಸ್ಟೌನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಸತ್ತನು. ಹೋಮ್ಸ್ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದರು. [[ಶಿಕಾಗೊ|ಚಿಕಾಗೋಗೆ]] ತೆರಳುವ ಮೊದಲು, ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಹಗರಣಗಳ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ಬಂಧನದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಯ ಸಹಪಾಠಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಲೀಕಾಕ್ನನ್ನು ಕೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|title=Herman Webster Mudgett: 'Dr. H.H Holmes or Beast of Chicago'|last=Kerns|first=Rebecca|last2=Lewis|first2=Tiffany|date=2012|publisher=Department of Psychology, Radford University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150529011418/http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|archive-date=May 29, 2015|access-date=May 22, 2015|last3=McClure|first3=Caitlin}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಕಾಕ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೫, ೧೮೮೯ <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=roo4AQAAMAAJ&q=Robert+charles+leacock+died+1889&pg=PA197|title=General Catalogue of Officers and Students and Supplements Containing Death Notices|last=University of Michigan|date=July 9, 2017|publisher=The University.}}; Mudgett {class of 1884} is also listed as deceased 1896 on the same page as Leacock</ref> ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ವ್ಯಾಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ೧೮೮೬ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿರ್ಟಾ ಬೆಲ್ಕ್ನಾಪ್ ಎಂಬವಳನ್ನು( ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೬೨ ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ) <ref>{{Cite web|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/MS7P-59H|title=Person Details for M B Holmes in household of Jno A Ripley, "United States Census, 1900"access-date=December 12, 2014}}</ref> [[ಮಿನ್ನಿಯಾಪೋಲಿಸ್]], ಮಿನ್ನೇಸೋಟದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು . ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಕ್ಲಾರಾಳಿಂದ [[ವಿಚ್ಛೇದನ|ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ]] ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ [[ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹ|ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹವನ್ನು]] ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೂಟ್ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು ಆಕೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಸೂಟ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ; <ref name="auto1">{{Cite web|url=http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=//search.ancestry.com//cgi-bin/sse.dll?indiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|title=New Hampshire, Marriage and Divorce Records, 1659–1947 for Clara A Mudgett|date=October 29, 1906|website=Ancestry.com|publisher=Ancestry.com Operations, Inc.|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009222611/http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=%2F%2Fsearch.ancestry.com%2F%2Fcgi-bin%2Fsse.dll%3Findiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|archive-date=October 9, 2016|access-date=October 8, 2016}}</ref> ಇದನ್ನು ಜೂನ್ ೪, ೧೮೯೧ ರಂದು "ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಬಯಸಿದ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=Y6svAQAAMAAJ&q=Herman+w+mudgett&pg=PA745|title=The District Reports of Cases Decided in All the Judicial Districts of the State of Pennsylvania|last=Courts|first=Pennsylvania|date=July 9, 1895|publisher=H. W. Page.}}</ref> ೧೮೮೯ ರ ಜುಲೈ ೪ ರಂದು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ಚಿಕಾಗೋದ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಲೂಸಿ ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿಟ್ರಾ ರವರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Lucy Theodate Holmes, passport application, U.S. Passport Applications, 1795–1925 [database on-line]. Provo, UT, USA: The Generations Network, Inc., 2007. Original data: Passport Applications, January 2, 1906–IMarch 31, 1925; (National Archives Microfilm Publication M1490, 2740 rolls); General Records of the Department of State, Record Group 59; National Archives, Washington, D.C.</ref> ಲೂಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ವಿಲ್ಮೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿರ್ಟಾ ಮತ್ತು ಲೂಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಜನವರಿ ೧೭, ೧೮೯೪ ರಂದು ಡೆನ್ವರ್, ಕೊಲೊರಾಡೋ, ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಾ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ವಿವಾಹವಾದರು. == ಇಲಿನಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್'' == [[ಚಿತ್ರ:H._H._Holmes_Castle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/H._H._Holmes_Castle.jpg/220px-H._H._Holmes_Castle.jpg|thumb| ಎಚ್.&nbsp;H. ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್'']] [[ಚಿತ್ರ:Englewood_Post_Office,_Chicago_(31040622982).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg/220px-Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg|thumb| ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ'' ಸ್ಥಳವು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿತ್ತು.]] [[ಚಿತ್ರ:World_newspaper.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/World_newspaper.jpg/220px-World_newspaper.jpg|thumb| ಆಗಸ್ಟ್ ೧೧, ೧೮೯೫, ಜೋಸೆಫ್ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ನ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್" ಹೋಮ್ಸ್ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನೆಲದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಎಡದಿಂದ ಬಲದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ - ಕಮಾನು, ಸ್ಮಶಾನ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್‌ಡೋರ್ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಣ್ಣದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ. .]] ಹೋಮ್ಸ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು, ಆಗ ಅವರು ''ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್'' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.''&nbsp;'' ಅವರು &nbsp;ಸೌತ್ ವ್ಯಾಲೇಸ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ೬೩ನೇ ಬೀದಿಯ ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಎಸ್. ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. <ref name="Pawlak">{{Cite web|url=http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|title=The Strange Life of H. H. Holmes|year=2002|website=by Debra Pawlak|publisher=The Mediadrome|archive-url=https://web.archive.org/web/20080611011945/http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|archive-date=June 11, 2008|access-date=January 3, 2011}}</ref> ಹೋಲ್ಟನ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಪತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಮುದುಕನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೂ, ಡಾ. ಹಾಲ್ಟನ್ ಸಹ ಮಿಚಿಗನ್ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಅವನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷ ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಹೊಲ್ಟನ್‌ರಿಬ್ಬರೂ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಪುರಾಣವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಂತೆಯೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಆಪಾದಿತ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ಬಲಿಪಶು ಮಿಸ್ ಕೇಟ್ ಡರ್ಕಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn94052989/1894-11-23/ed-1/seq-1/|title=The morning call. (San Francisco [Calif.]) 1878–1895, November 23, 1894, Image 1|date=November 23, 1894|work=The Morning Call|access-date=July 28, 2017}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಡ್ರಗ್‌ಸ್ಟೋರ್‌ನ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿಶ್ರ-ಬಳಕೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೮೮೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎರಡನೇ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಲಗಾರ ಜಾನ್ ಡೆಬ್ರೂಯಿಲ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೭, ೧೮೯೧ ರಂದು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪೊಪ್ಲೆಕ್ಸಿಯಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಏಟ್ನಾ ಐರನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ೧೮೮೮ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೂರನೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸಿಶನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೋಟೆಲ್‌ನಂತೆ ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆದರೂ ಹೋಟೆಲ್ ಭಾಗವು ಎಂದಿಗೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಟೆಲ್ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ನೆಲ ಮಹಡಿ ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. <ref name="auto5">{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|title=Murder Castle|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214061603/https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|archive-date=February 14, 2019|access-date=February 13, 2019}}</ref> ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಖಾತೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಹತ್ತಿರದ ವಿಶ್ವ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹೋಟೆಲ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವನ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ಶವಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಲೆಗಿಂತ ಸಮಾಧಿ-ದರೋಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> [[ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಹಳದಿ ಪ್ರೆಸ್‌ನ]] ವರದಿಗಳು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿತು. ರಚನೆಯು ರಹಸ್ಯ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಕೋಣೆಗಳು, ಬಲೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು, ಗ್ಯಾಸ್ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ನಿಜವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/murder-castle-h-h-holmes-chicago|title=Did Serial Killer H.H. Holmes Really Build a 'Murder Castle'?|last=Little|first=Becky|website=HISTORY|language=en|access-date=January 12, 2022}}</ref> ಇತರ ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಹೋಟೆಲ್ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಠಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಿಟಕಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಡ್-ಎಂಡ್ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜಟಿಲದಂತೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಮಹಡಿ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಇದು ಕೆಲವು ಗುಪ್ತ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೋಮ್ಸ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಒಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಹೋಟೆಲ್ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಂಚೆ <ref name="The Chicago Crime Scenes Project">{{Cite web|url=http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|title=The Holmes Castle|year=2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20190126061052/http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|archive-date=January 26, 2019|access-date=January 25, 2019}}</ref> ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವನ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಜೊತೆಗೆ, ಒಂದು-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅದನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡನು. ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕುಲುಮೆಯನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://mysteriouschicago.com/excavating-the-h-h-holmes-body-dump-site/|title=Excavating the H.H. Holmes "Body Dump" Site – Mysterious Chicago Tours|website=mysteriouschicago.com|access-date=July 21, 2017}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_2).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg/287px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg|right|thumb|372x372px| ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೨, ೧೮೯೬, ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ, ''ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಜರ್ನಲ್'', ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಹೊರಭಾಗ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ; ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವನು ಬಳಸಿದ ಕಾಂಡವಾಗಿದೆ]] [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_3).pdf|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf/page1-250px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf.jpg|right|thumb|326x326px| ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಖಾತೆಯು, ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು (ಕೆಳ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಅವರ ಹತ್ತು ಶಂಕಿತ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಕೈಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಚಿತ್ರಣಗಳು, ಬಿ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಅವನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಜೂಲಿಯಾ ಸ್ಮಿಥ್. ಅವರು ನೆಡ್ (ಐಸಿಲಿಯಸ್) ಕಾನರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ಔಷಧಾಲಯದ ಆಭರಣ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಸ್ಮಿಥ್‌ನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾನರ್‌ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಅವನು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೊರೆದು ದೂರ ಹೋದನು, ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಮಗಳು ಪರ್ಲ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋದನು. ಸ್ಮಿತ್ ತಾನೆ ಪರ್ಲ್‌ನ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಳು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಜೂಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಲ್ ೧೮೯೧ ರ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‍ನ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಆದರೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಜೂಲಿಯಾ [[ಪ್ರಚೋದಿತ ಗರ್ಭಪಾತ|ಗರ್ಭಪಾತದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಿಂದ ಮರಣವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಮಗಳ ತಾಯಿಯ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪರ್ಲ್‌ಗೆ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವಾಗ ಪರ್ಲ್‌ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಭಾಗಶಃ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪರ್ಲ್‌ನ ತಂದೆ ನೆಡ್, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಎಮೆಲಿನ್ ಸಿಗ್ರಾಂಡೆ ಮೇ ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಆಕೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ನಂತರದ ವದಂತಿಗಳು ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೋಮ್ಸ್ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಫಲ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿರಬಹುದು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಎಮಿಲಿ ವ್ಯಾನ್ ಟಸೆಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಕೂಡ "ಕಣ್ಮರೆಯಾದಳು". <ref>[https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1895-08-04/ed-1/seq-12/#date1=1894&index=7&rows=20&words=H+Holmes+HOLMES&searchType=basic&sequence=0&state=New+York&date2=1896&proxtext=H.H.+Holmes&y=16&x=13&dateFilterType=yearRange&page=1 The Sun August 4, 1895 p.4]</ref> <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಡಿಯರ್‌ಬಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಮಿಕಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಗತಕಾಲದ [[ಮರಗೆಲಸ|ಬಡಗಿ]] ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರಾದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗೈ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು "ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಧನ... ಅವನ ಜೀವಿ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>Larson, Erik, "The Devil in the White City", Crown Publishers, 2003, p. 68, 70</ref> ೧೮೯೩ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮಿನ್ನಿ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನಟಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ [[ಬಾಸ್ಟನ್|ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಕೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯೋಗ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ [[ಶೀಘ್ರಲಿಪಿ|ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್]] ಆಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. [[ಟೆಕ್ಸಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ]] ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬಾಂಡ್ (ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಲಿಯಾಸ್ ) ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನ ಮನವೊಲಿಸಿದ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಪತ್ರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನೋಟರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು (ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ಗೆ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು, ಅವನಿಗೆ "ಬೆಂಟನ್ ಟಿ. ಲೈಮನ್" ಎಂಬ ಅಲಿಯಾಸ್ ನೀಡಿದರು). ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು, ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್, ತಮ್ಮನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಂಡು, ಚಿಕಾಗೋದ ಲಿಂಕನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು. ಮಿನ್ನೀ ಅವರ ಸಹೋದರಿ ಅನ್ನಿ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅವರು "ಸಹೋದರ ಹ್ಯಾರಿ" ಯೊಂದಿಗೆ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಜುಲೈ ೫, ೧೮೯೩ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ನಂತರ ಮಿನ್ನೀ ಅಥವಾ ಅನ್ನಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಸಾಬೀತಾಗದಿದ್ದರೂ ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೯೧ ಮತ್ತು ೧೮೯೫ ರ ನಡುವೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಇತರ ಆರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಾ. ರಸ್ಲರ್ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045462/1895-07-29/ed-1/seq-2/|title=Evening star. (Washington, D.C.) 1854-1972, July 29, 1895, Image 2|date=July 29, 1895|work=Evening Star|access-date=July 22, 2017|pages=2|issn=2331-9968}}</ref> ನಾಪತ್ತೆಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್ ಆಗಿದ್ದ ಕಿಟ್ಟಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೂಡ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-25/ed-1/seq-1/|title=The San Francisco call., July 25, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 25, 1895|website=}}</ref> ಕಾಣೆಯಾದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಜಾನ್ ಜಿ. ಡೇವಿಸ್ ೧೮೯೩ ರ "ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್" ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಅವರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಸತ್ತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=djft3U1LymYC&dat=19200712&printsec=frontpage&hl=en The Pittsburgh Press July 12,1920 .p.16 accessed November 15,2018]</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾದ ಇಂಡಿಯಾನಾದ ಗ್ರೀನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಹೆನ್ರಿ ವಾಕರ್, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು $೨೦,೦೦೦ ಗೆ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಬರೆದನು. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-08-01/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., August 01, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=August 1895|website=}}</ref> ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನ ಮಿಲ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಕೋಲ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಬರಲು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಬಲಿಪಶು ಲೂಸಿ ಬರ್ಬ್ಯಾಂಕ್, ಆಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಬುಕ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಸೆಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-22/ed-1/seq-2/|title=The San Francisco call., July 22, 1895, Page 2, Image 2 [Library of Congress]|date=July 22, 1895|website=|page=2}}</ref> == ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಕೊಲೆಗಳು == ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಆತನನ್ನು ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಕಾಮರ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ೨ ನೇ ಬೀದಿಯ ಛೇದಕದಲ್ಲಿಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹತ್ಯೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|title=Locating the Site of H. H. Holmes's "Murder Castle" in Fort Worth, Texas|last=Smith|first=Chris Silver|date=May 7, 2012|website=Nodal Bits|publisher=Nodal Bits|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062844/http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|archive-date=January 13, 2019|access-date=January 12, 2019}}</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ, [[ಸೈಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್|ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್]], [[ಮಿಸೌರಿ|ಮಿಸೌರಿಯಲ್ಲಿ]] ಅಡಮಾನದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/138139590|title=St. Louis Post-Dispatch|date=July 19, 1894|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009123454/http://www.newspapers.com/image/138139590/|archive-date=October 9, 2016|via=Newspapers.com}}</ref> ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮರಿಯನ್ ಹೆಡ್ಜೆಪೆತ್ ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ $೧೦,೦೦೦ ಅನ್ನು ವಂಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್‌ಗೆ ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ವಕೀಲರ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ $೫೦೦ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದನು. ಜೆಪ್ತಾ ಹೋವೆ ಎಂಬ ಯುವ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ವಕೀಲರನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಹೋವ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡುವ ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಜೊತೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ $೧೦,೦೦೦ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೋವೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು. ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಎಫ್ ಪೆರ್ರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ [[ಆವಿಷ್ಕರಣ|ಆವಿಷ್ಕಾರಕನಾಗಿ]]ರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲ್ಯಾಬ್ ಸ್ಫೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ಸೂಕ್ತವಾದ ಶವವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು ಕ್ಲೋರೊಫಾರ್ಮ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಜೀ಼ನ್|ಬೆಂಜೀನ್]] ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅವನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿ ಕೊಂದನು. ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನಂತರದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಫೋರೆನ್ಸಿಕ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ''ನಂತರ'' ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ (ಇದು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ). ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿದರೆ ಆತನನ್ನು ದೋಷಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ನಕಲಿ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ]] ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> <ref name=":0" /> ಹೋಮ್ಸ್ ನಿಜವಾದ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಶವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಮಾ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ಆಕೆಯ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂವರನ್ನು (ಆಲಿಸ್, ನೆಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೊವಾರ್ಡ್) ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಕಿದನು. ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಗು ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ರೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು [[ಕೆನಡಾ|ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ]] ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶ್ರೀಮತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಾವಲು ಮಾಡಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಲಿಯಾಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಅನುಕಂಪ ತೋರುತ್ತಾ (ಪಿಟೆಜೆಲ್ [[ಲಂಡನ್|ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ), <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>The Devil in the White City by Erik Larson</ref> ಕಾಣೆಯಾದ ಆಕೆಯ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳ ನಿಜವಾದ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [[ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್|ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ]], ಕೆನಡಾವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Geyer, Detective Frank P. "The Holmes-Pitezel case; a history of the Greatest Crime of the Century", Publishers' Union (1896), pg. 212</ref> ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಇಡೀ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಟ್ರಂಕ್‌ ನ ಒಳಗೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಅವನು ಟ್ರಂಕಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದು, ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಗೊಳವೆಯ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈನ್‌ಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸಿದನು. [[ಟೊರಾಂಟೊ ನಗರ|ಟೊರೊಂಟೊದ]] ೧೬ ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ನಗ್ನ ದೇಹಗಳನ್ನು ಹೂಳಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Geyer "The Holmes-Pitezel case", pg. 213</ref> ಈ ಮನೆ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg/150px-Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|right|thumb|150x150px| ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸಿಟಿ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪತ್ತೇದಾರಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್, ಟೊರೊಂಟೊ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಕೊಳೆತ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. "ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಅಗೆದಷ್ಟೂ, ವಾಸನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನಾವು ಮೂರು ಅಡಿ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ನಾವು ಮಾನವನ ಮುಂದೋಳಿನ ಮೂಳೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದು ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಗೇಯರ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Holmes-Pitezel case: a history of the greatest crime of the century and of the search for the missing Pitezel children|last=Geyer|first=Frank P.|publisher=Publishers' Union|year=1896|location=Philadelphia, PA|pages=231}}</ref> ಗೇಯರ್ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಹೋದರು, ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಟೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಯುವ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸುಡುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಚಾಕುಗಳನ್ನು ಹರಿತಗೊಳಿಸಲು ರಿಪೇರಿ ಅಂಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಲಕನ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಯ ತುಂಡುಗಳು ಮನೆಯ ಚಿಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grisly Indy|last=Lloyd|first=Christopher|date=October 24, 2008|work=The Indianapolis Star}}</ref> == ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಬಂಧನ, ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮರಣದಂಡನೆ == ೧೮೯೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೭ ರಂದು ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಪಿಂಕರ್‌ಟನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕೊಲೆಯ ವಿನೋದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೋನ್ನತ ವಾರಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದರಾದರು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಮೂರನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Holmes was thus simultaneously moving three groups of people across the country, each ignorant of the other groups.</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿಯ ದೇಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ, ಚಿಕಾಗೋ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವರದಿಗಾರರು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ''ದಿ ಕ್ಯಾಸಲ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಕಥೆಗಳು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು]] . ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅವನ ಕನ್ವಿಕ್ಷನ್ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಚಿಕಾಗೋ, ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊದಲ್ಲಿ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು (ಆದರೂ ಅವನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು), ಮತ್ತು ಆರು ಕೊಲೆ ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು . ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹರ್ಸ್ಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ $೭,೫೦೦ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಪಾವತಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಹುಪಾಲು ಅಸಂಬದ್ಧವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. <ref name="straightdope.com">{{Cite web|url=http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|title=The Straight Dope: Did Dr. Henry Holmes kill 200 people at a bizarre "castle" in 1890s Chicago?|date=July 6, 1979|website=straightdope.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100317151159/http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|archive-date=March 17, 2010|access-date=July 28, 2010}}</ref> ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಸೆರೆವಾಸದ ನಂತರ ಅವನ ಮುಖದ ನೋಟವು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾನೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಕೌಂಟಿ ಪ್ರಿಸನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊಯಾಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಸಾವಿನ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹೋಮ್ಸ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಪರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಭಯ, ಆತಂಕ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕೆಲವೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. <ref>{{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=D.|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-8015-7832-8|location=New York}}</ref> ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮಾಧಿ ಕಳ್ಳರು ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಕದ್ದು ಅದನ್ನು ಛೇದನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವನು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು. ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಕತ್ತು ಮುರಿಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕಿ ಸತ್ತನು. ೧೫ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರ ಸತ್ತನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಮರಣದಂಡನೆಯ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ದೇಹವನ್ನುಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಯೆಡಾನ್‌ನ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನವಾದ ಹೋಲಿ ಕ್ರಾಸ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೦೯ ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಹೋಮ್ಸ್ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್, ಚಿಕಾಗೋ ಸಲೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋಲ್‌ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಜಬುರೆಕ್‌ನಿಂದ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Marion Hedgespeth death certificate, Cook County Coroner, #31295 dated January 11, 1910.</ref> ಮಾರ್ಚ್ ೭, ೧೯೧೪ ರಂದು, ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' ಕೋಟೆಯ ಮಾಜಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, "ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ನ ರಹಸ್ಯಗಳು" ವಿವರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನೈನ್ ಸೇವಿಸಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಶವವು ಅವರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ "ನನಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬರಲಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಬದುಕುಳಿದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅವರು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ "ದೆವ್ವದ ಕಾಟ" ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು. ''[[ದ ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕ್ಲಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ರಾತ್ರಿ ೮ ರಿಂದ ೯ ರ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಿಹೋಗುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸ್ಫೋಟಗಳ ನಂತರ, ಕೋಟೆಯು ಜ್ವಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ನಂತರ, ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅರ್ಧ-ಖಾಲಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಟ್ಟಡವು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವವರೆಗೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಶಾಖೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|title=Exploring Illinois by Rich Moreno: The Site of the Infamous Murder Castle|last=The Backyard Traveler|date=April 6, 2010|publisher=exploringillinois.blogspot.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141222080525/http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|archive-date=December 22, 2014|access-date=December 12, 2014}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮರಣದಂಡನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ, ಹೋಮ್ಸ್ ನ ದೇಹವನ್ನು ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನ ಜಾನೆಟ್ ಮೊಂಗೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸಿಮೆಂಟ್‌‍ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರ ದೇಹವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳೆತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೀಸೆಯು ಹಾಗೇ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ದೇಹವು ಹೋಮ್ಸ್ ನದ್ದೇ ಎಂದು ಅವನ ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಪುನಃ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|title=Exhumation confirms gravesite of notorious Chicago serial killer H.H. Holmes|website=Chicago Tribune|archive-url=https://web.archive.org/web/20170903110736/http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|archive-date=September 3, 2017|access-date=September 3, 2017}}</ref><gallery widths="200" heights="200"> ಚಿತ್ರ:Dr. Henry Howard Holmes (Herman Webster Mudgett).jpg|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮಗ್‌ಶಾಟ್ (೧೮೯೫) ಚಿತ್ರ:Benjamin Pitezel.jpg|ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಚಿತ್ರ:Execution of H H Holmes (Philadelphia Moyamensing Prison 1896).jpg|alt=HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು ೧೮೯೬)|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ೧೮೯೬) </gallery> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಅದರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಸ್ಚೆಚ್ಟರ್ ನ, ''ಡಿಪ್ರೇವ್ಡ್: ದಿ ಶಾಕಿಂಗ್ ಟ್ರೂ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಸೀರಿಯಲ್ ಕಿಲ್ಲರ್'' (೧೯೯೪), ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಎರಿಕ್ ಲಾರ್ಸನ್‌ರ ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ : ಮರ್ಡರ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್ ಅಟ್ ದಿ ಫೇರ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕಾ'' ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ-ಮಾರಾಟದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಕಥೆಯನ್ನು ಡೇವಿಡ್ ಫ್ರಾಂಕ್ (೧೯೭೫)ರವರ ''ದಿ ಟಾರ್ಚರ್'' , ಅಲನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ''ಎಕರ್ಟ್'' (೧೯೮೫)ರವರ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಶನ್ ಮತ್ತು ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಆಸ್ಬರಿ (೧೯೪೦, ಮರುಪ್ರಕಟಣೆ ೧೯೮೬) ಅವರಿಂದ "ದಿ ಮಾನ್ಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸಿಕ್ಸ್ಟಿ-ಥರ್ಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್" ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ''ಜೆಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಪ್ರೈರೀ: ಆನ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮಲ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.'' ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಬ್ಲೋಚ್ ಅವರ ೧೯೭೪ ರ ಕಾದಂಬರಿ ''ಅಮೇರಿಕನ್ ಗೋಥಿಕ್'' ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|title=AMERICAN GOTHIC|last=Robert Bloch|website=Kirkus Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055838/https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|archive-date=March 4, 2016|access-date=October 16, 2015}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ೨೦೧೭ ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ''ಹೋಮ್ಸ್: ದಿ ಟ್ರೂ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ ಡೆವಿಲ್'', ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಥೆಯು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|title=Nonfiction Book Review: H.H. Holmes: The True History of the White City Devil by Adam Selzer. Skyhorse, $26.99 (460p) ISBN 978-1-5107-1343-7|date=April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412061900/http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|archive-date=April 12, 2017|access-date=April 11, 2017}}</ref> ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯು.ಎಸ್ ದೂರದರ್ಶನ ನಾಟಕ ಸರಣಿ ''[[ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿ (ಟಿವಿ ಸರಣಿ)|ಸೂಪರ್‌ನ್ಯಾಚುರಲ್]]'' ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಪ್ರೇತವು ಜನರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಹಿಂದಿರುಗಿತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಅನೇಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, [[ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಚಾನೆಲ್|ಹಿಸ್ಟರಿ]] ''ಅಮೆರಿಕನ್ ರಿಪ್ಪರ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಎಂಟು ಸಂಚಿಕೆಗಳ ಸೀಮಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೊಮ್ಮಗ, ಜೆಫ್ ಮಡ್ಜೆಟ್, ಮಾಜಿ ಸಿ.ಐ.ಎ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಅಮರಿಲ್ಲಿಸ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಖ್ಯಾತ ಲಂಡನ್ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಿದರು. [[ಜ್ಯಾಕ್‌ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್‌|ಜ್ಯಾಕ್ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್]] . <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/shows/american-ripper|title=American Ripper|access-date=July 5, 2020}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಎನ್.ಬಿ.ಸಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ನ ಎಸ್೧ಇ೧೧ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಈಗ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://tvline.com/2016/11/18/timeless-joel-johnstone-cast-hh-holmes-1893-worlds-fair/|title=Timeless to Visit 1893 World's Fair, Casts Role of Serial Killer H.H. Holmes|date=November 18, 2016}}</ref> ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಸಾರಾ ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿಂಗರ್ ಅವರು ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ಸ್ ಡ್ರೀಮ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್: ಕವನವನ್ನು ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ (ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್‌ಹೌಸ್ ಬುಕ್ಸ್) ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ'' ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ಬ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೋಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. <ref name="The Bram Stoker Awards 2018">{{Cite web|url=http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|title=2018 Bram Stoker Awards Winners & Nominees|date=April 13, 2018|website=The Bram Stoker Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20191105123020/http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|archive-date=November 5, 2019|access-date=September 3, 2019}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ವೈಟ್ ಸಿಟಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಹುಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕೋರ್ಸೆಸೆ ಮತ್ತು ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/02/the-devil-in-the-white-city-leonardo-dicaprio-martin-scorsese-hulu-series-1202043183/|title=Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese's 'Devil in the White City' was released in 2019 as a Hulu Series|last=Greene|first=Steve|date=February 11, 2019|website=IndieWire|language=en|access-date=September 13, 2020}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಡ್ಡಿ * ವಿಮಾ ವಂಚನೆ * ದೇಶವಾರು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ === * {{Cite book|title=Gem of the Prairie: An Informal History of the Chicago Underworld|title-link=Herbert Asbury#Bibliography|last=Asbury|first=Hebert|publisher=Northern Illinois University Press|year=1986|isbn=978-0-87580-534-4|location=DeKalb, Illinois|author-link=Herbert Asbury|orig-year=1940}} * {{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=J. D.|date=2017|publisher=RW Publishing House|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders—Lied Then Died|last=Crighton|first=J. D.|date=January 2017|publisher=Aerobear Classics, an imprint of Aerobear Press|isbn=978-1-946100-01-6|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=The Devil in the White City: Murder, Magic, and Madness at the Fair That Changed America|title-link=The Devil in the White City|last=Larson|first=Erik|date=February 2004|publisher=[[Vintage Books]]|isbn=978-0-375-72560-9|location=New York|author-link=Erik Larson (author)}} * {{Cite book|title=Depraved: The Definitive True Story of H. H. Holmes, Whose Grotesque Crimes Shattered Turn-of-the-Century Chicago|last=Schechter|first=Harold|date=1994|publisher=[[Pocket Books]]|isbn=978-0-671-02544-1|location=New York|id={{OCLC|607738864|223220639}}|author-link=Harold Schechter}}<templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css" /> * {{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|title=The Strange Case of Dr. H. H. Holmes|last=Borowski|first=John|date=November 2005|publisher=Waterfront Productions|isbn=978-0-9759185-1-7|editor-last=Estrada|editor-first=Dimas|location=West Hollywood, California}} * {{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=David|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-380-00730-1|location=New York}} * {{Cite book|title=The Beast of Chicago: An Account of the Life and Crimes of Herman W. Mudgett, Known to the World as H. H. Holmes|last=Geary|first=Rick|publisher=NBM Publishing|year=2003|isbn=978-1-56163-365-4|location=New York|author-link=Rick Geary}} * {{Cite book|title=Bloodstains|last=Mudgett|first=Jeff|date=April 2009|publisher=ECPrinting.com & Justin Kulinski|isbn=978-0-615-40326-7|location=U.S.}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.footnote.com/image/216160526/ "ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ಲೂಬಿಯರ್ಡ್: HH ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ಸ್ (sic) ಅವನ ನಿಜವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ"] . ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' . ಆಗಸ್ಟ್ 18, 1895: 40. * [https://books.google.com/books?id=mr0aAAAAYAAJ&pg=PA211&lpg=PA211&dq=Herman+W+Mudgett#v=onepage&q=Herman%20W%20Mudgett ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಪುಟ 174 ರಂದು ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟ್ಜೆಲ್ 1896 ರ ಮರಣದಲ್ಲಿ ಮುಗೆಟ್ ವಿಚಾರಣೆ] * [http://www.harpers.org/archive/1943/12/0020617 "ದಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್: ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಆಫ್ ಚಿಕಾಗೊ ಕ್ರೈಮ್"] ಜಾನ್ ಬಾರ್ಟ್ಲೋ ಮಾರ್ಟಿನ್ . ''ಹಾರ್ಪರ್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿ'' . ಡಿಸೆಂಬರ್ 1943: 76–85. * [http://www.apredatorymind.com/The_Twenty_Seven_Murders_of_HH_Holmes_part_3.html HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಕೊಲೆಗಳು] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ 27 ಕೊಲೆಗಳ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಚರ್ಚೆ * [[iarchive:HolmesOwnStory1895|ಮುಡ್ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಹೋಮ್ಸ್ ಓನ್ ಸ್ಟೋರಿ (1895), ಹರ್ಮನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.]] * Works by H. H. Holmes </img> <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೬೧ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> m8l66bmf8692lo9uxn5vjlulho3olil 1115439 1115438 2022-08-20T13:19:10Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:H. H. Holmes.jpg|೨೫೦px|right|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್]] [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox criminal | name = ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್ | caption = Mugshot of Holmes, {{circa|೧೮೯೫}} | birth_name = ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‍ಸ್ಟರ್ ಮಡ್‍ಜೆಟ್ಟ್ | birth_date = {{birth date|೧೮೬೧|೫|೧೬}} | birth_place = ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್, ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಮ್‍ಸ್ಪೈರ್, ಯು.ಎಸ್. | death_date = {{death date and age|1896|5|7|1861|5|16}} | death_place = ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಯು.ಎಸ್. | sentence = [[Capital punishment|Death]] | victims = ೧ ಕೊಲೆ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ<br />ಒಟ್ಟು ೯ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ | locations = ಇಲ್ಲಿನೊಇಸ್, ಇಂಡಿಯಾನ, ಒಂಟಾರಿಯೊ,ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ | beginyear = ೧೮೯೧ | endyear = ೧೮೯೪ | apprehended = ನವೆಂಬರ್ ೧೭, ೧೮೯೪ | alma_mater = University of Vermont (1879–1880), University of Michigan(1882–1884) | criminal_charge = Murder }} ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ (ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ - ಮೇ ೭, ೧೮೯೬), ಡಾ. ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಅಥವಾ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾನ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ. ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಇವರ ೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ೧೮೯೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆ ತನಕ, ಅವರು ವಿಮಾ ವಂಚನೆ, ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಚೆಕ್ ಗಳನ್ನು ನಕಲಿಸುವುದು, ೩ ರಿಂದ ೪ ದ್ವಿಪತ್ನಿಯ ಅಕ್ರಮ ವಿವಾಹಗಳು, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರಣದಂಡನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅವರು ಮಾಡಿದ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳ (ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬದಲಿಗೆ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾಗೂ ೩ ಪ್ರೇಯಸಿಗಳನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಕೊಂದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. <ref name="Mudgett1897">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HGGfGwAACAAJ|title=The Trial of Herman W. Mudgett, Alias H.H. Holmes, for the Murder of Benjamin F. Pitezel: In the Court of Oyer and Terminer and General Jail Delivery and Quarter Sessions of the Peace, in and for the City and County of Philadelphia, Commonwealth of Pennsylvania ... 1895|last=Herman W. Mudgett|publisher=Bisel|year=1897}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಅವನ ೩೫ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. <ref name="Johnson2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XNEZ-sy0MJsC&pg=PA173|title=Trials of the Century: An Encyclopedia of Popular Culture and the Law|last=Scott Patrick Johnson|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-261-6|pages=173–174}}</ref> "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆಪಾದಿತ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ತುಣುಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಕೃತ್ರಿಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲೀಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಬೋಲಿಕ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತವಿಕ ತಪ್ಪುಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಸೈತಾನನಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಅವರ ಒಲವು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಡಮ್ ಸೆಲ್ಜರ್ ತನ್ನ ಹೋಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, "[ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕುರಿತ] ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಹಲವಾರು ಜನರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಪರಾಧಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿರಬೇಕು." ಮತ್ತು "ಕೊಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ತಳುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ಅವರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಪಡೆಯಲು. ಯಾರಾದರೂ ತುಂಬಾ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ಅವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೊಲೆಗಳು ಕೇವಲ ರಕ್ತಪಾತದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದು ಅವನ ವಂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ." <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಆಗಿ ಲೆವಿ ಹಾರ್ಟನ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಪೇಜ್ ಪ್ರೈಸ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಲಸಿಗರಾಗಿ ಬಂದವರು. ಮುಡ್ಜೆಟ್ ಅವರು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಮೂರನೇ ಮಗು. ಅವರಿಗೆ ಅಕ್ಕ ಎಲೆನ್, ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಆರ್ಥರ್, ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಮೇರಿ ಇದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ತಂದೆ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ರೈತ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಮನೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮೆಥೋಡಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು . <ref name="Larson2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Erik Larson|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=54|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ಆಧುನಿಕ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ನಂತರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿ ಖಾತೆಗಳು ಎರಡಕ್ಕೂ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ೧೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ಎಕ್ಸೆಟರ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು . ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹತ್ತಿರದ ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜುಲೈ ೪, ೧೮೭೮ ರಂದು, ಅವರು ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಗ, ರಾಬರ್ಟ್ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಮುಡ್ಜೆಟ್, ಫೆಬ್ರವರಿ ೩, ೧೮೮೦ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಲೌಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ರಾಬರ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಒರ್ಲ್ಯಾಂಡೊ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ವರ್ಮೊಂಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅ೮೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ನಂತರ ಜೂನ್ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Larson|first=Erik|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=57|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ದಾಖಲಾದಾಗ, ಅವರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವಿಲಿಯಂ ಜೇಮ್ಸ್ ಹರ್ಡ್‌ಮನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಅವರು ಮುಖ್ಯ [[ಅಂಗರಚನಾವಿಜ್ಞಾನ|ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ]] ಬೋಧಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶವಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಮಾಧಿ ದರೋಡೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>[http://martinhillortiz.blogspot.com/2016/03/dr-henry-h-holmes-at-university-of_17.html Dr. Henry H. Holmes at the University of Michigan, Part Two], Martin Hill Ortiz, March 2016. Retrieved January 19, 2022.</ref> <ref>[https://annarborchronicle.com/index.htm In the Archives: The Friendless Dead], ''Ann Arbor Chronicle'', October 1, 2013. Retrieved January 19, 2022.</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಛೇದನದ ಹೆಸರಾಂತ ವಕೀಲರಾದ ನಹುಮ್ ವಿಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಲೆಯ ಶಂಕಿತನಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವಂಚಕನಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು [[ಶವ|ಶವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗಿ]] ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. <ref name="Selzer 2017" /> ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್‌ಗಳು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪದವಿಯ ಮೊದಲು, ಅವಳು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Letter from Clara Mudgett to Dr. Arthur MacDonald, 1896)</ref> ಅವರು [[ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ]] ಮೂಯರ್ಸ್ ಫೋರ್ಕ್ಸ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು. ನಂತರ ಅವನು ಕಣ್ಮರೆಯಾದನು. ಆ ಹುಡುಗನು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು ಎಂದು ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ಬೇಗನೆ ಆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತೊರೆದನು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ನಂತರ ಅವರು [[ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ]], ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾರ್ರಿಸ್ಟೌನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಸತ್ತನು. ಹೋಮ್ಸ್ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದರು. [[ಶಿಕಾಗೊ|ಚಿಕಾಗೋಗೆ]] ತೆರಳುವ ಮೊದಲು, ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಹಗರಣಗಳ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ಬಂಧನದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಯ ಸಹಪಾಠಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಲೀಕಾಕ್ನನ್ನು ಕೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|title=Herman Webster Mudgett: 'Dr. H.H Holmes or Beast of Chicago'|last=Kerns|first=Rebecca|last2=Lewis|first2=Tiffany|date=2012|publisher=Department of Psychology, Radford University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150529011418/http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|archive-date=May 29, 2015|access-date=May 22, 2015|last3=McClure|first3=Caitlin}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಕಾಕ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೫, ೧೮೮೯ <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=roo4AQAAMAAJ&q=Robert+charles+leacock+died+1889&pg=PA197|title=General Catalogue of Officers and Students and Supplements Containing Death Notices|last=University of Michigan|date=July 9, 2017|publisher=The University.}}; Mudgett {class of 1884} is also listed as deceased 1896 on the same page as Leacock</ref> ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ವ್ಯಾಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ೧೮೮೬ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿರ್ಟಾ ಬೆಲ್ಕ್ನಾಪ್ ಎಂಬವಳನ್ನು( ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೬೨ ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ) <ref>{{Cite web|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/MS7P-59H|title=Person Details for M B Holmes in household of Jno A Ripley, "United States Census, 1900"access-date=December 12, 2014}}</ref> [[ಮಿನ್ನಿಯಾಪೋಲಿಸ್]], ಮಿನ್ನೇಸೋಟದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು . ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಕ್ಲಾರಾಳಿಂದ [[ವಿಚ್ಛೇದನ|ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ]] ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ [[ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹ|ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹವನ್ನು]] ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೂಟ್ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು ಆಕೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಸೂಟ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ; <ref name="auto1">{{Cite web|url=http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=//search.ancestry.com//cgi-bin/sse.dll?indiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|title=New Hampshire, Marriage and Divorce Records, 1659–1947 for Clara A Mudgett|date=October 29, 1906|website=Ancestry.com|publisher=Ancestry.com Operations, Inc.|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009222611/http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=%2F%2Fsearch.ancestry.com%2F%2Fcgi-bin%2Fsse.dll%3Findiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|archive-date=October 9, 2016|access-date=October 8, 2016}}</ref> ಇದನ್ನು ಜೂನ್ ೪, ೧೮೯೧ ರಂದು "ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಬಯಸಿದ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=Y6svAQAAMAAJ&q=Herman+w+mudgett&pg=PA745|title=The District Reports of Cases Decided in All the Judicial Districts of the State of Pennsylvania|last=Courts|first=Pennsylvania|date=July 9, 1895|publisher=H. W. Page.}}</ref> ೧೮೮೯ ರ ಜುಲೈ ೪ ರಂದು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ಚಿಕಾಗೋದ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಲೂಸಿ ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿಟ್ರಾ ರವರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಲೂಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ವಿಲ್ಮೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿರ್ಟಾ ಮತ್ತು ಲೂಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಜನವರಿ ೧೭, ೧೮೯೪ ರಂದು ಡೆನ್ವರ್, ಕೊಲೊರಾಡೋ, ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಾ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ವಿವಾಹವಾದರು. == ಇಲಿನಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್'' == [[ಚಿತ್ರ:H._H._Holmes_Castle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/H._H._Holmes_Castle.jpg/220px-H._H._Holmes_Castle.jpg|thumb| ಎಚ್.&nbsp;H. ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್'']] [[ಚಿತ್ರ:Englewood_Post_Office,_Chicago_(31040622982).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg/220px-Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg|thumb| ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ'' ಸ್ಥಳವು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿತ್ತು.]] [[ಚಿತ್ರ:World_newspaper.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/World_newspaper.jpg/220px-World_newspaper.jpg|thumb| ಆಗಸ್ಟ್ ೧೧, ೧೮೯೫, ಜೋಸೆಫ್ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ನ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್" ಹೋಮ್ಸ್ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನೆಲದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಎಡದಿಂದ ಬಲದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ - ಕಮಾನು, ಸ್ಮಶಾನ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್‌ಡೋರ್ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಣ್ಣದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ. .]] ಹೋಮ್ಸ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು, ಆಗ ಅವರು ''ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್'' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.''&nbsp;'' ಅವರು &nbsp;ಸೌತ್ ವ್ಯಾಲೇಸ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ೬೩ನೇ ಬೀದಿಯ ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಎಸ್. ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. <ref name="Pawlak">{{Cite web|url=http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|title=The Strange Life of H. H. Holmes|year=2002|website=by Debra Pawlak|publisher=The Mediadrome|archive-url=https://web.archive.org/web/20080611011945/http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|archive-date=June 11, 2008|access-date=January 3, 2011}}</ref> ಹೋಲ್ಟನ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಪತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಮುದುಕನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೂ, ಡಾ. ಹಾಲ್ಟನ್ ಸಹ ಮಿಚಿಗನ್ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಅವನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷ ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಹೊಲ್ಟನ್‌ರಿಬ್ಬರೂ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಪುರಾಣವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಂತೆಯೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಆಪಾದಿತ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ಬಲಿಪಶು ಮಿಸ್ ಕೇಟ್ ಡರ್ಕಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn94052989/1894-11-23/ed-1/seq-1/|title=The morning call. (San Francisco [Calif.]) 1878–1895, November 23, 1894, Image 1|date=November 23, 1894|work=The Morning Call|access-date=July 28, 2017}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಡ್ರಗ್‌ಸ್ಟೋರ್‌ನ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿಶ್ರ-ಬಳಕೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೮೮೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎರಡನೇ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಲಗಾರ ಜಾನ್ ಡೆಬ್ರೂಯಿಲ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೭, ೧೮೯೧ ರಂದು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪೊಪ್ಲೆಕ್ಸಿಯಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಏಟ್ನಾ ಐರನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ೧೮೮೮ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೂರನೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸಿಶನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೋಟೆಲ್‌ನಂತೆ ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆದರೂ ಹೋಟೆಲ್ ಭಾಗವು ಎಂದಿಗೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಟೆಲ್ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ನೆಲ ಮಹಡಿ ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. <ref name="auto5">{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|title=Murder Castle|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214061603/https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|archive-date=February 14, 2019|access-date=February 13, 2019}}</ref> ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಖಾತೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಹತ್ತಿರದ ವಿಶ್ವ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹೋಟೆಲ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವನ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ಶವಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಲೆಗಿಂತ ಸಮಾಧಿ-ದರೋಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> [[ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಹಳದಿ ಪ್ರೆಸ್‌ನ]] ವರದಿಗಳು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿತು. ರಚನೆಯು ರಹಸ್ಯ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಕೋಣೆಗಳು, ಬಲೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು, ಗ್ಯಾಸ್ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ನಿಜವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/murder-castle-h-h-holmes-chicago|title=Did Serial Killer H.H. Holmes Really Build a 'Murder Castle'?|last=Little|first=Becky|website=HISTORY|language=en|access-date=January 12, 2022}}</ref> ಇತರ ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಹೋಟೆಲ್ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಠಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಿಟಕಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಡ್-ಎಂಡ್ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜಟಿಲದಂತೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಮಹಡಿ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಇದು ಕೆಲವು ಗುಪ್ತ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೋಮ್ಸ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಒಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಹೋಟೆಲ್ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಂಚೆ <ref name="The Chicago Crime Scenes Project">{{Cite web|url=http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|title=The Holmes Castle|year=2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20190126061052/http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|archive-date=January 26, 2019|access-date=January 25, 2019}}</ref> ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವನ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಜೊತೆಗೆ, ಒಂದು-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅದನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡನು. ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕುಲುಮೆಯನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://mysteriouschicago.com/excavating-the-h-h-holmes-body-dump-site/|title=Excavating the H.H. Holmes "Body Dump" Site – Mysterious Chicago Tours|website=mysteriouschicago.com|access-date=July 21, 2017}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_2).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg/287px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg|right|thumb|372x372px| ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೨, ೧೮೯೬, ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ, ''ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಜರ್ನಲ್'', ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಹೊರಭಾಗ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ; ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವನು ಬಳಸಿದ ಕಾಂಡವಾಗಿದೆ]] [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_3).pdf|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf/page1-250px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf.jpg|right|thumb|326x326px| ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಖಾತೆಯು, ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು (ಕೆಳ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಅವರ ಹತ್ತು ಶಂಕಿತ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಕೈಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಚಿತ್ರಣಗಳು, ಬಿ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಅವನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಜೂಲಿಯಾ ಸ್ಮಿಥ್. ಅವರು ನೆಡ್ (ಐಸಿಲಿಯಸ್) ಕಾನರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ಔಷಧಾಲಯದ ಆಭರಣ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಸ್ಮಿಥ್‌ನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾನರ್‌ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಅವನು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೊರೆದು ದೂರ ಹೋದನು, ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಮಗಳು ಪರ್ಲ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋದನು. ಸ್ಮಿತ್ ತಾನೆ ಪರ್ಲ್‌ನ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಳು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಜೂಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಲ್ ೧೮೯೧ ರ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‍ನ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಆದರೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಜೂಲಿಯಾ [[ಪ್ರಚೋದಿತ ಗರ್ಭಪಾತ|ಗರ್ಭಪಾತದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಿಂದ ಮರಣವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಮಗಳ ತಾಯಿಯ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪರ್ಲ್‌ಗೆ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವಾಗ ಪರ್ಲ್‌ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಭಾಗಶಃ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪರ್ಲ್‌ನ ತಂದೆ ನೆಡ್, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಎಮೆಲಿನ್ ಸಿಗ್ರಾಂಡೆ ಮೇ ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಆಕೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ನಂತರದ ವದಂತಿಗಳು ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೋಮ್ಸ್ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಫಲ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿರಬಹುದು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಎಮಿಲಿ ವ್ಯಾನ್ ಟಸೆಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಕೂಡ "ಕಣ್ಮರೆಯಾದಳು". <ref>[https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1895-08-04/ed-1/seq-12/#date1=1894&index=7&rows=20&words=H+Holmes+HOLMES&searchType=basic&sequence=0&state=New+York&date2=1896&proxtext=H.H.+Holmes&y=16&x=13&dateFilterType=yearRange&page=1 The Sun August 4, 1895 p.4]</ref> <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಡಿಯರ್‌ಬಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಮಿಕಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಗತಕಾಲದ [[ಮರಗೆಲಸ|ಬಡಗಿ]] ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರಾದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗೈ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು "ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಧನ... ಅವನ ಜೀವಿ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>Larson, Erik, "The Devil in the White City", Crown Publishers, 2003, p. 68, 70</ref> ೧೮೯೩ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮಿನ್ನಿ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನಟಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ [[ಬಾಸ್ಟನ್|ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಕೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯೋಗ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ [[ಶೀಘ್ರಲಿಪಿ|ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್]] ಆಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. [[ಟೆಕ್ಸಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ]] ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬಾಂಡ್ (ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಲಿಯಾಸ್ ) ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನ ಮನವೊಲಿಸಿದ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಪತ್ರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನೋಟರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು (ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ಗೆ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು, ಅವನಿಗೆ "ಬೆಂಟನ್ ಟಿ. ಲೈಮನ್" ಎಂಬ ಅಲಿಯಾಸ್ ನೀಡಿದರು). ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು, ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್, ತಮ್ಮನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಂಡು, ಚಿಕಾಗೋದ ಲಿಂಕನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು. ಮಿನ್ನೀ ಅವರ ಸಹೋದರಿ ಅನ್ನಿ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅವರು "ಸಹೋದರ ಹ್ಯಾರಿ" ಯೊಂದಿಗೆ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಜುಲೈ ೫, ೧೮೯೩ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ನಂತರ ಮಿನ್ನೀ ಅಥವಾ ಅನ್ನಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಸಾಬೀತಾಗದಿದ್ದರೂ ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೯೧ ಮತ್ತು ೧೮೯೫ ರ ನಡುವೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಇತರ ಆರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಾ. ರಸ್ಲರ್ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045462/1895-07-29/ed-1/seq-2/|title=Evening star. (Washington, D.C.) 1854-1972, July 29, 1895, Image 2|date=July 29, 1895|work=Evening Star|access-date=July 22, 2017|pages=2|issn=2331-9968}}</ref> ನಾಪತ್ತೆಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್ ಆಗಿದ್ದ ಕಿಟ್ಟಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೂಡ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-25/ed-1/seq-1/|title=The San Francisco call., July 25, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 25, 1895|website=}}</ref> ಕಾಣೆಯಾದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಜಾನ್ ಜಿ. ಡೇವಿಸ್ ೧೮೯೩ ರ "ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್" ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಅವರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಸತ್ತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=djft3U1LymYC&dat=19200712&printsec=frontpage&hl=en The Pittsburgh Press July 12,1920 .p.16 accessed November 15,2018]</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾದ ಇಂಡಿಯಾನಾದ ಗ್ರೀನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಹೆನ್ರಿ ವಾಕರ್, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು $೨೦,೦೦೦ ಗೆ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಬರೆದನು. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-08-01/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., August 01, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=August 1895|website=}}</ref> ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನ ಮಿಲ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಕೋಲ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಬರಲು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಬಲಿಪಶು ಲೂಸಿ ಬರ್ಬ್ಯಾಂಕ್, ಆಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಬುಕ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಸೆಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-22/ed-1/seq-2/|title=The San Francisco call., July 22, 1895, Page 2, Image 2 [Library of Congress]|date=July 22, 1895|website=|page=2}}</ref> == ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಕೊಲೆಗಳು == ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಆತನನ್ನು ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಕಾಮರ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ೨ ನೇ ಬೀದಿಯ ಛೇದಕದಲ್ಲಿಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹತ್ಯೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|title=Locating the Site of H. H. Holmes's "Murder Castle" in Fort Worth, Texas|last=Smith|first=Chris Silver|date=May 7, 2012|website=Nodal Bits|publisher=Nodal Bits|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062844/http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|archive-date=January 13, 2019|access-date=January 12, 2019}}</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ, [[ಸೈಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್|ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್]], [[ಮಿಸೌರಿ|ಮಿಸೌರಿಯಲ್ಲಿ]] ಅಡಮಾನದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/138139590|title=St. Louis Post-Dispatch|date=July 19, 1894|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009123454/http://www.newspapers.com/image/138139590/|archive-date=October 9, 2016|via=Newspapers.com}}</ref> ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮರಿಯನ್ ಹೆಡ್ಜೆಪೆತ್ ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ $೧೦,೦೦೦ ಅನ್ನು ವಂಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್‌ಗೆ ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ವಕೀಲರ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ $೫೦೦ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದನು. ಜೆಪ್ತಾ ಹೋವೆ ಎಂಬ ಯುವ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ವಕೀಲರನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಹೋವ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡುವ ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಜೊತೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ $೧೦,೦೦೦ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೋವೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು. ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಎಫ್ ಪೆರ್ರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ [[ಆವಿಷ್ಕರಣ|ಆವಿಷ್ಕಾರಕನಾಗಿ]]ರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲ್ಯಾಬ್ ಸ್ಫೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ಸೂಕ್ತವಾದ ಶವವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು ಕ್ಲೋರೊಫಾರ್ಮ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಜೀ಼ನ್|ಬೆಂಜೀನ್]] ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅವನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿ ಕೊಂದನು. ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನಂತರದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಫೋರೆನ್ಸಿಕ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ''ನಂತರ'' ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ (ಇದು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ). ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿದರೆ ಆತನನ್ನು ದೋಷಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ನಕಲಿ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ]] ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> <ref name=":0" /> ಹೋಮ್ಸ್ ನಿಜವಾದ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಶವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಮಾ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ಆಕೆಯ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂವರನ್ನು (ಆಲಿಸ್, ನೆಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೊವಾರ್ಡ್) ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಕಿದನು. ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಗು ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ರೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು [[ಕೆನಡಾ|ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ]] ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶ್ರೀಮತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಾವಲು ಮಾಡಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಲಿಯಾಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಅನುಕಂಪ ತೋರುತ್ತಾ (ಪಿಟೆಜೆಲ್ [[ಲಂಡನ್|ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ), <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>The Devil in the White City by Erik Larson</ref> ಕಾಣೆಯಾದ ಆಕೆಯ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳ ನಿಜವಾದ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [[ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್|ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ]], ಕೆನಡಾವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Geyer, Detective Frank P. "The Holmes-Pitezel case; a history of the Greatest Crime of the Century", Publishers' Union (1896), pg. 212</ref> ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಇಡೀ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಟ್ರಂಕ್‌ ನ ಒಳಗೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಅವನು ಟ್ರಂಕಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದು, ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಗೊಳವೆಯ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈನ್‌ಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸಿದನು. [[ಟೊರಾಂಟೊ ನಗರ|ಟೊರೊಂಟೊದ]] ೧೬ ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ನಗ್ನ ದೇಹಗಳನ್ನು ಹೂಳಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Geyer "The Holmes-Pitezel case", pg. 213</ref> ಈ ಮನೆ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg/150px-Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|right|thumb|150x150px| ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸಿಟಿ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪತ್ತೇದಾರಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್, ಟೊರೊಂಟೊ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಕೊಳೆತ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. "ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಅಗೆದಷ್ಟೂ, ವಾಸನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನಾವು ಮೂರು ಅಡಿ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ನಾವು ಮಾನವನ ಮುಂದೋಳಿನ ಮೂಳೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದು ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಗೇಯರ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Holmes-Pitezel case: a history of the greatest crime of the century and of the search for the missing Pitezel children|last=Geyer|first=Frank P.|publisher=Publishers' Union|year=1896|location=Philadelphia, PA|pages=231}}</ref> ಗೇಯರ್ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಹೋದರು, ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಟೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಯುವ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸುಡುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಚಾಕುಗಳನ್ನು ಹರಿತಗೊಳಿಸಲು ರಿಪೇರಿ ಅಂಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಲಕನ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಯ ತುಂಡುಗಳು ಮನೆಯ ಚಿಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grisly Indy|last=Lloyd|first=Christopher|date=October 24, 2008|work=The Indianapolis Star}}</ref> == ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಬಂಧನ, ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮರಣದಂಡನೆ == ೧೮೯೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೭ ರಂದು ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಪಿಂಕರ್‌ಟನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕೊಲೆಯ ವಿನೋದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೋನ್ನತ ವಾರಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದರಾದರು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಮೂರನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Holmes was thus simultaneously moving three groups of people across the country, each ignorant of the other groups.</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿಯ ದೇಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ, ಚಿಕಾಗೋ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವರದಿಗಾರರು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ''ದಿ ಕ್ಯಾಸಲ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಕಥೆಗಳು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು]] . ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅವನ ಕನ್ವಿಕ್ಷನ್ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಚಿಕಾಗೋ, ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊದಲ್ಲಿ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು (ಆದರೂ ಅವನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು), ಮತ್ತು ಆರು ಕೊಲೆ ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು . ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹರ್ಸ್ಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ $೭,೫೦೦ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಪಾವತಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಹುಪಾಲು ಅಸಂಬದ್ಧವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. <ref name="straightdope.com">{{Cite web|url=http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|title=The Straight Dope: Did Dr. Henry Holmes kill 200 people at a bizarre "castle" in 1890s Chicago?|date=July 6, 1979|website=straightdope.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100317151159/http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|archive-date=March 17, 2010|access-date=July 28, 2010}}</ref> ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಸೆರೆವಾಸದ ನಂತರ ಅವನ ಮುಖದ ನೋಟವು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾನೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಕೌಂಟಿ ಪ್ರಿಸನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊಯಾಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಸಾವಿನ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹೋಮ್ಸ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಪರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಭಯ, ಆತಂಕ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕೆಲವೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. <ref>{{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=D.|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-8015-7832-8|location=New York}}</ref> ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮಾಧಿ ಕಳ್ಳರು ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಕದ್ದು ಅದನ್ನು ಛೇದನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವನು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು. ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಕತ್ತು ಮುರಿಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕಿ ಸತ್ತನು. ೧೫ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರ ಸತ್ತನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಮರಣದಂಡನೆಯ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ದೇಹವನ್ನುಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಯೆಡಾನ್‌ನ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನವಾದ ಹೋಲಿ ಕ್ರಾಸ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೦೯ ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಹೋಮ್ಸ್ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್, ಚಿಕಾಗೋ ಸಲೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋಲ್‌ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಜಬುರೆಕ್‌ನಿಂದ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Marion Hedgespeth death certificate, Cook County Coroner, #31295 dated January 11, 1910.</ref> ಮಾರ್ಚ್ ೭, ೧೯೧೪ ರಂದು, ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' ಕೋಟೆಯ ಮಾಜಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, "ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ನ ರಹಸ್ಯಗಳು" ವಿವರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನೈನ್ ಸೇವಿಸಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಶವವು ಅವರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ "ನನಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬರಲಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಬದುಕುಳಿದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅವರು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ "ದೆವ್ವದ ಕಾಟ" ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು. ''[[ದ ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕ್ಲಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ರಾತ್ರಿ ೮ ರಿಂದ ೯ ರ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಿಹೋಗುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸ್ಫೋಟಗಳ ನಂತರ, ಕೋಟೆಯು ಜ್ವಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ನಂತರ, ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅರ್ಧ-ಖಾಲಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಟ್ಟಡವು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವವರೆಗೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಶಾಖೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|title=Exploring Illinois by Rich Moreno: The Site of the Infamous Murder Castle|last=The Backyard Traveler|date=April 6, 2010|publisher=exploringillinois.blogspot.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141222080525/http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|archive-date=December 22, 2014|access-date=December 12, 2014}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮರಣದಂಡನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ, ಹೋಮ್ಸ್ ನ ದೇಹವನ್ನು ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನ ಜಾನೆಟ್ ಮೊಂಗೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸಿಮೆಂಟ್‌‍ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರ ದೇಹವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳೆತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೀಸೆಯು ಹಾಗೇ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ದೇಹವು ಹೋಮ್ಸ್ ನದ್ದೇ ಎಂದು ಅವನ ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಪುನಃ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|title=Exhumation confirms gravesite of notorious Chicago serial killer H.H. Holmes|website=Chicago Tribune|archive-url=https://web.archive.org/web/20170903110736/http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|archive-date=September 3, 2017|access-date=September 3, 2017}}</ref><gallery widths="200" heights="200"> ಚಿತ್ರ:Dr. Henry Howard Holmes (Herman Webster Mudgett).jpg|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮಗ್‌ಶಾಟ್ (೧೮೯೫) ಚಿತ್ರ:Benjamin Pitezel.jpg|ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಚಿತ್ರ:Execution of H H Holmes (Philadelphia Moyamensing Prison 1896).jpg|alt=HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು ೧೮೯೬)|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ೧೮೯೬) </gallery> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಅದರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಸ್ಚೆಚ್ಟರ್ ನ, ''ಡಿಪ್ರೇವ್ಡ್: ದಿ ಶಾಕಿಂಗ್ ಟ್ರೂ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಸೀರಿಯಲ್ ಕಿಲ್ಲರ್'' (೧೯೯೪), ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಎರಿಕ್ ಲಾರ್ಸನ್‌ರ ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ : ಮರ್ಡರ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್ ಅಟ್ ದಿ ಫೇರ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕಾ'' ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ-ಮಾರಾಟದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಕಥೆಯನ್ನು ಡೇವಿಡ್ ಫ್ರಾಂಕ್ (೧೯೭೫)ರವರ ''ದಿ ಟಾರ್ಚರ್'' , ಅಲನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ''ಎಕರ್ಟ್'' (೧೯೮೫)ರವರ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಶನ್ ಮತ್ತು ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಆಸ್ಬರಿ (೧೯೪೦, ಮರುಪ್ರಕಟಣೆ ೧೯೮೬) ಅವರಿಂದ "ದಿ ಮಾನ್ಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸಿಕ್ಸ್ಟಿ-ಥರ್ಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್" ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ''ಜೆಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಪ್ರೈರೀ: ಆನ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮಲ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.'' ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಬ್ಲೋಚ್ ಅವರ ೧೯೭೪ ರ ಕಾದಂಬರಿ ''ಅಮೇರಿಕನ್ ಗೋಥಿಕ್'' ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|title=AMERICAN GOTHIC|last=Robert Bloch|website=Kirkus Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055838/https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|archive-date=March 4, 2016|access-date=October 16, 2015}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ೨೦೧೭ ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ''ಹೋಮ್ಸ್: ದಿ ಟ್ರೂ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ ಡೆವಿಲ್'', ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಥೆಯು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|title=Nonfiction Book Review: H.H. Holmes: The True History of the White City Devil by Adam Selzer. Skyhorse, $26.99 (460p) ISBN 978-1-5107-1343-7|date=April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412061900/http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|archive-date=April 12, 2017|access-date=April 11, 2017}}</ref> ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯು.ಎಸ್ ದೂರದರ್ಶನ ನಾಟಕ ಸರಣಿ ''[[ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿ (ಟಿವಿ ಸರಣಿ)|ಸೂಪರ್‌ನ್ಯಾಚುರಲ್]]'' ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಪ್ರೇತವು ಜನರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಹಿಂದಿರುಗಿತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಅನೇಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, [[ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಚಾನೆಲ್|ಹಿಸ್ಟರಿ]] ''ಅಮೆರಿಕನ್ ರಿಪ್ಪರ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಎಂಟು ಸಂಚಿಕೆಗಳ ಸೀಮಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೊಮ್ಮಗ, ಜೆಫ್ ಮಡ್ಜೆಟ್, ಮಾಜಿ ಸಿ.ಐ.ಎ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಅಮರಿಲ್ಲಿಸ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಖ್ಯಾತ ಲಂಡನ್ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಿದರು. [[ಜ್ಯಾಕ್‌ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್‌|ಜ್ಯಾಕ್ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್]] . <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/shows/american-ripper|title=American Ripper|access-date=July 5, 2020}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಎನ್.ಬಿ.ಸಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ನ ಎಸ್೧ಇ೧೧ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಈಗ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://tvline.com/2016/11/18/timeless-joel-johnstone-cast-hh-holmes-1893-worlds-fair/|title=Timeless to Visit 1893 World's Fair, Casts Role of Serial Killer H.H. Holmes|date=November 18, 2016}}</ref> ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಸಾರಾ ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿಂಗರ್ ಅವರು ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ಸ್ ಡ್ರೀಮ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್: ಕವನವನ್ನು ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ (ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್‌ಹೌಸ್ ಬುಕ್ಸ್) ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ'' ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ಬ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೋಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. <ref name="The Bram Stoker Awards 2018">{{Cite web|url=http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|title=2018 Bram Stoker Awards Winners & Nominees|date=April 13, 2018|website=The Bram Stoker Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20191105123020/http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|archive-date=November 5, 2019|access-date=September 3, 2019}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ವೈಟ್ ಸಿಟಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಹುಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕೋರ್ಸೆಸೆ ಮತ್ತು ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/02/the-devil-in-the-white-city-leonardo-dicaprio-martin-scorsese-hulu-series-1202043183/|title=Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese's 'Devil in the White City' was released in 2019 as a Hulu Series|last=Greene|first=Steve|date=February 11, 2019|website=IndieWire|language=en|access-date=September 13, 2020}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಡ್ಡಿ * ವಿಮಾ ವಂಚನೆ * ದೇಶವಾರು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ === * {{Cite book|title=Gem of the Prairie: An Informal History of the Chicago Underworld|title-link=Herbert Asbury#Bibliography|last=Asbury|first=Hebert|publisher=Northern Illinois University Press|year=1986|isbn=978-0-87580-534-4|location=DeKalb, Illinois|author-link=Herbert Asbury|orig-year=1940}} * {{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=J. D.|date=2017|publisher=RW Publishing House|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders—Lied Then Died|last=Crighton|first=J. D.|date=January 2017|publisher=Aerobear Classics, an imprint of Aerobear Press|isbn=978-1-946100-01-6|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=The Devil in the White City: Murder, Magic, and Madness at the Fair That Changed America|title-link=The Devil in the White City|last=Larson|first=Erik|date=February 2004|publisher=[[Vintage Books]]|isbn=978-0-375-72560-9|location=New York|author-link=Erik Larson (author)}} * {{Cite book|title=Depraved: The Definitive True Story of H. H. Holmes, Whose Grotesque Crimes Shattered Turn-of-the-Century Chicago|last=Schechter|first=Harold|date=1994|publisher=[[Pocket Books]]|isbn=978-0-671-02544-1|location=New York|id={{OCLC|607738864|223220639}}|author-link=Harold Schechter}}<templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css" /> * {{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|title=The Strange Case of Dr. H. H. Holmes|last=Borowski|first=John|date=November 2005|publisher=Waterfront Productions|isbn=978-0-9759185-1-7|editor-last=Estrada|editor-first=Dimas|location=West Hollywood, California}} * {{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=David|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-380-00730-1|location=New York}} * {{Cite book|title=The Beast of Chicago: An Account of the Life and Crimes of Herman W. Mudgett, Known to the World as H. H. Holmes|last=Geary|first=Rick|publisher=NBM Publishing|year=2003|isbn=978-1-56163-365-4|location=New York|author-link=Rick Geary}} * {{Cite book|title=Bloodstains|last=Mudgett|first=Jeff|date=April 2009|publisher=ECPrinting.com & Justin Kulinski|isbn=978-0-615-40326-7|location=U.S.}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.footnote.com/image/216160526/ "ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ಲೂಬಿಯರ್ಡ್: HH ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ಸ್ (sic) ಅವನ ನಿಜವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ"] . ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' . ಆಗಸ್ಟ್ 18, 1895: 40. * [https://books.google.com/books?id=mr0aAAAAYAAJ&pg=PA211&lpg=PA211&dq=Herman+W+Mudgett#v=onepage&q=Herman%20W%20Mudgett ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಪುಟ 174 ರಂದು ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟ್ಜೆಲ್ 1896 ರ ಮರಣದಲ್ಲಿ ಮುಗೆಟ್ ವಿಚಾರಣೆ] * [http://www.harpers.org/archive/1943/12/0020617 "ದಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್: ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಆಫ್ ಚಿಕಾಗೊ ಕ್ರೈಮ್"] ಜಾನ್ ಬಾರ್ಟ್ಲೋ ಮಾರ್ಟಿನ್ . ''ಹಾರ್ಪರ್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿ'' . ಡಿಸೆಂಬರ್ 1943: 76–85. * [http://www.apredatorymind.com/The_Twenty_Seven_Murders_of_HH_Holmes_part_3.html HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಕೊಲೆಗಳು] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ 27 ಕೊಲೆಗಳ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಚರ್ಚೆ * [[iarchive:HolmesOwnStory1895|ಮುಡ್ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಹೋಮ್ಸ್ ಓನ್ ಸ್ಟೋರಿ (1895), ಹರ್ಮನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.]] * Works by H. H. Holmes </img> <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೬೧ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> q0nrz4h9ftlat3keq18x0xlbs1c05ys 1115440 1115439 2022-08-20T13:23:50Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:H. H. Holmes.jpg|೨೫೦px|right|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್]] [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox criminal | name = ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ | caption = Mugshot of Holmes, {{circa|೧೮೯೫}} | birth_name = ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‍ಸ್ಟರ್ ಮಡ್‍ಜೆಟ್ಟ್ | birth_date = {{birth date|೧೮೬೧|೫|೧೬}} | birth_place = ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್, ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಮ್‍ಸ್ಪೈರ್, ಯು.ಎಸ್. | death_date = {{death date and age|1896|5|7|1861|5|16}} | death_place = ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಯು.ಎಸ್. | sentence = [[Capital punishment|Death]] | victims = ೧ ಕೊಲೆ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ<br />ಒಟ್ಟು ೯ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ | locations = ಇಲ್ಲಿನೊಇಸ್, ಇಂಡಿಯಾನ, ಒಂಟಾರಿಯೊ,ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ | beginyear = ೧೮೯೧ | endyear = ೧೮೯೪ | apprehended = ನವೆಂಬರ್ ೧೭, ೧೮೯೪ | alma_mater = University of Vermont (1879–1880), University of Michigan(1882–1884) | criminal_charge = Murder }} ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ (ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ - ಮೇ ೭, ೧೮೯೬), ಡಾ. ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಅಥವಾ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾನ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ. ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಇವರ ೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ೧೮೯೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆ ತನಕ, ಅವರು ವಿಮಾ ವಂಚನೆ, ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಚೆಕ್ ಗಳನ್ನು ನಕಲಿಸುವುದು, ೩ ರಿಂದ ೪ ದ್ವಿಪತ್ನಿಯ ಅಕ್ರಮ ವಿವಾಹಗಳು, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರಣದಂಡನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅವರು ಮಾಡಿದ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳ (ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬದಲಿಗೆ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾಗೂ ೩ ಪ್ರೇಯಸಿಗಳನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಕೊಂದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. <ref name="Mudgett1897">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HGGfGwAACAAJ|title=The Trial of Herman W. Mudgett, Alias H.H. Holmes, for the Murder of Benjamin F. Pitezel: In the Court of Oyer and Terminer and General Jail Delivery and Quarter Sessions of the Peace, in and for the City and County of Philadelphia, Commonwealth of Pennsylvania ... 1895|last=Herman W. Mudgett|publisher=Bisel|year=1897}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಅವನ ೩೫ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. <ref name="Johnson2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XNEZ-sy0MJsC&pg=PA173|title=Trials of the Century: An Encyclopedia of Popular Culture and the Law|last=Scott Patrick Johnson|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-261-6|pages=173–174}}</ref> "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆಪಾದಿತ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ತುಣುಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಕೃತ್ರಿಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲೀಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಬೋಲಿಕ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತವಿಕ ತಪ್ಪುಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಸೈತಾನನಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಅವರ ಒಲವು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಡಮ್ ಸೆಲ್ಜರ್ ತನ್ನ ಹೋಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, "[ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕುರಿತ] ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಹಲವಾರು ಜನರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಪರಾಧಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿರಬೇಕು." ಮತ್ತು "ಕೊಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ತಳುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ಅವರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಪಡೆಯಲು. ಯಾರಾದರೂ ತುಂಬಾ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ಅವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೊಲೆಗಳು ಕೇವಲ ರಕ್ತಪಾತದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದು ಅವನ ವಂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ." <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಆಗಿ ಲೆವಿ ಹಾರ್ಟನ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಪೇಜ್ ಪ್ರೈಸ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಲಸಿಗರಾಗಿ ಬಂದವರು. ಮುಡ್ಜೆಟ್ ಅವರು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಮೂರನೇ ಮಗು. ಅವರಿಗೆ ಅಕ್ಕ ಎಲೆನ್, ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಆರ್ಥರ್, ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಮೇರಿ ಇದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ತಂದೆ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ರೈತ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಮನೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮೆಥೋಡಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು . <ref name="Larson2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Erik Larson|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=54|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ಆಧುನಿಕ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ನಂತರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿ ಖಾತೆಗಳು ಎರಡಕ್ಕೂ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ೧೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ಎಕ್ಸೆಟರ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು . ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹತ್ತಿರದ ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜುಲೈ ೪, ೧೮೭೮ ರಂದು, ಅವರು ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಗ, ರಾಬರ್ಟ್ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಮುಡ್ಜೆಟ್, ಫೆಬ್ರವರಿ ೩, ೧೮೮೦ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಲೌಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ರಾಬರ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಒರ್ಲ್ಯಾಂಡೊ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ವರ್ಮೊಂಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅ೮೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ನಂತರ ಜೂನ್ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Larson|first=Erik|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=57|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ದಾಖಲಾದಾಗ, ಅವರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವಿಲಿಯಂ ಜೇಮ್ಸ್ ಹರ್ಡ್‌ಮನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಅವರು ಮುಖ್ಯ [[ಅಂಗರಚನಾವಿಜ್ಞಾನ|ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ]] ಬೋಧಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶವಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಮಾಧಿ ದರೋಡೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>[http://martinhillortiz.blogspot.com/2016/03/dr-henry-h-holmes-at-university-of_17.html Dr. Henry H. Holmes at the University of Michigan, Part Two], Martin Hill Ortiz, March 2016. Retrieved January 19, 2022.</ref> <ref>[https://annarborchronicle.com/index.htm In the Archives: The Friendless Dead], ''Ann Arbor Chronicle'', October 1, 2013. Retrieved January 19, 2022.</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಛೇದನದ ಹೆಸರಾಂತ ವಕೀಲರಾದ ನಹುಮ್ ವಿಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಲೆಯ ಶಂಕಿತನಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವಂಚಕನಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು [[ಶವ|ಶವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗಿ]] ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. <ref name="Selzer 2017" /> ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್‌ಗಳು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪದವಿಯ ಮೊದಲು, ಅವಳು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Letter from Clara Mudgett to Dr. Arthur MacDonald, 1896)</ref> ಅವರು [[ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ]] ಮೂಯರ್ಸ್ ಫೋರ್ಕ್ಸ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು. ನಂತರ ಅವನು ಕಣ್ಮರೆಯಾದನು. ಆ ಹುಡುಗನು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು ಎಂದು ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ಬೇಗನೆ ಆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತೊರೆದನು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ನಂತರ ಅವರು [[ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ]], ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾರ್ರಿಸ್ಟೌನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಸತ್ತನು. ಹೋಮ್ಸ್ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದರು. [[ಶಿಕಾಗೊ|ಚಿಕಾಗೋಗೆ]] ತೆರಳುವ ಮೊದಲು, ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಹಗರಣಗಳ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ಬಂಧನದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಯ ಸಹಪಾಠಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಲೀಕಾಕ್ನನ್ನು ಕೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|title=Herman Webster Mudgett: 'Dr. H.H Holmes or Beast of Chicago'|last=Kerns|first=Rebecca|last2=Lewis|first2=Tiffany|date=2012|publisher=Department of Psychology, Radford University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150529011418/http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|archive-date=May 29, 2015|access-date=May 22, 2015|last3=McClure|first3=Caitlin}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಕಾಕ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೫, ೧೮೮೯ <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=roo4AQAAMAAJ&q=Robert+charles+leacock+died+1889&pg=PA197|title=General Catalogue of Officers and Students and Supplements Containing Death Notices|last=University of Michigan|date=July 9, 2017|publisher=The University.}}; Mudgett {class of 1884} is also listed as deceased 1896 on the same page as Leacock</ref> ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ವ್ಯಾಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ೧೮೮೬ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿರ್ಟಾ ಬೆಲ್ಕ್ನಾಪ್ ಎಂಬವಳನ್ನು( ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೬೨ ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ) <ref>{{Cite web|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/MS7P-59H|title=Person Details for M B Holmes in household of Jno A Ripley, "United States Census, 1900"access-date=December 12, 2014}}</ref> [[ಮಿನ್ನಿಯಾಪೋಲಿಸ್]], ಮಿನ್ನೇಸೋಟದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು . ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಕ್ಲಾರಾಳಿಂದ [[ವಿಚ್ಛೇದನ|ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ]] ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ [[ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹ|ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹವನ್ನು]] ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೂಟ್ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು ಆಕೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಸೂಟ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ; <ref name="auto1">{{Cite web|url=http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=//search.ancestry.com//cgi-bin/sse.dll?indiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|title=New Hampshire, Marriage and Divorce Records, 1659–1947 for Clara A Mudgett|date=October 29, 1906|website=Ancestry.com|publisher=Ancestry.com Operations, Inc.|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009222611/http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=%2F%2Fsearch.ancestry.com%2F%2Fcgi-bin%2Fsse.dll%3Findiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|archive-date=October 9, 2016|access-date=October 8, 2016}}</ref> ಇದನ್ನು ಜೂನ್ ೪, ೧೮೯೧ ರಂದು "ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಬಯಸಿದ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=Y6svAQAAMAAJ&q=Herman+w+mudgett&pg=PA745|title=The District Reports of Cases Decided in All the Judicial Districts of the State of Pennsylvania|last=Courts|first=Pennsylvania|date=July 9, 1895|publisher=H. W. Page.}}</ref> ೧೮೮೯ ರ ಜುಲೈ ೪ ರಂದು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ಚಿಕಾಗೋದ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಲೂಸಿ ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿಟ್ರಾ ರವರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಲೂಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ವಿಲ್ಮೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿರ್ಟಾ ಮತ್ತು ಲೂಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಜನವರಿ ೧೭, ೧೮೯೪ ರಂದು ಡೆನ್ವರ್, ಕೊಲೊರಾಡೋ, ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಾ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ವಿವಾಹವಾದರು. == ಇಲಿನಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್'' == [[ಚಿತ್ರ:H._H._Holmes_Castle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/H._H._Holmes_Castle.jpg/220px-H._H._Holmes_Castle.jpg|thumb| ಎಚ್.&nbsp;H. ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್'']] [[ಚಿತ್ರ:Englewood_Post_Office,_Chicago_(31040622982).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg/220px-Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg|thumb| ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ'' ಸ್ಥಳವು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿತ್ತು.]] [[ಚಿತ್ರ:World_newspaper.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/World_newspaper.jpg/220px-World_newspaper.jpg|thumb| ಆಗಸ್ಟ್ ೧೧, ೧೮೯೫, ಜೋಸೆಫ್ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ನ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್" ಹೋಮ್ಸ್ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನೆಲದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಎಡದಿಂದ ಬಲದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ - ಕಮಾನು, ಸ್ಮಶಾನ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್‌ಡೋರ್ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಣ್ಣದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ. .]] ಹೋಮ್ಸ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು, ಆಗ ಅವರು ''ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್'' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.''&nbsp;'' ಅವರು &nbsp;ಸೌತ್ ವ್ಯಾಲೇಸ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ೬೩ನೇ ಬೀದಿಯ ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಎಸ್. ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. <ref name="Pawlak">{{Cite web|url=http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|title=The Strange Life of H. H. Holmes|year=2002|website=by Debra Pawlak|publisher=The Mediadrome|archive-url=https://web.archive.org/web/20080611011945/http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|archive-date=June 11, 2008|access-date=January 3, 2011}}</ref> ಹೋಲ್ಟನ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಪತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಮುದುಕನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೂ, ಡಾ. ಹಾಲ್ಟನ್ ಸಹ ಮಿಚಿಗನ್ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಅವನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷ ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಹೊಲ್ಟನ್‌ರಿಬ್ಬರೂ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಪುರಾಣವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಂತೆಯೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಆಪಾದಿತ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ಬಲಿಪಶು ಮಿಸ್ ಕೇಟ್ ಡರ್ಕಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn94052989/1894-11-23/ed-1/seq-1/|title=The morning call. (San Francisco [Calif.]) 1878–1895, November 23, 1894, Image 1|date=November 23, 1894|work=The Morning Call|access-date=July 28, 2017}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಡ್ರಗ್‌ಸ್ಟೋರ್‌ನ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿಶ್ರ-ಬಳಕೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೮೮೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎರಡನೇ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಲಗಾರ ಜಾನ್ ಡೆಬ್ರೂಯಿಲ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೭, ೧೮೯೧ ರಂದು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪೊಪ್ಲೆಕ್ಸಿಯಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಏಟ್ನಾ ಐರನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ೧೮೮೮ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೂರನೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸಿಶನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೋಟೆಲ್‌ನಂತೆ ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆದರೂ ಹೋಟೆಲ್ ಭಾಗವು ಎಂದಿಗೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಟೆಲ್ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ನೆಲ ಮಹಡಿ ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. <ref name="auto5">{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|title=Murder Castle|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214061603/https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|archive-date=February 14, 2019|access-date=February 13, 2019}}</ref> ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಖಾತೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಹತ್ತಿರದ ವಿಶ್ವ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹೋಟೆಲ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವನ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ಶವಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಲೆಗಿಂತ ಸಮಾಧಿ-ದರೋಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> [[ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಹಳದಿ ಪ್ರೆಸ್‌ನ]] ವರದಿಗಳು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿತು. ರಚನೆಯು ರಹಸ್ಯ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಕೋಣೆಗಳು, ಬಲೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು, ಗ್ಯಾಸ್ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ನಿಜವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/murder-castle-h-h-holmes-chicago|title=Did Serial Killer H.H. Holmes Really Build a 'Murder Castle'?|last=Little|first=Becky|website=HISTORY|language=en|access-date=January 12, 2022}}</ref> ಇತರ ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಹೋಟೆಲ್ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಠಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಿಟಕಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಡ್-ಎಂಡ್ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜಟಿಲದಂತೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಮಹಡಿ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಇದು ಕೆಲವು ಗುಪ್ತ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೋಮ್ಸ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಒಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಹೋಟೆಲ್ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಂಚೆ <ref name="The Chicago Crime Scenes Project">{{Cite web|url=http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|title=The Holmes Castle|year=2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20190126061052/http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|archive-date=January 26, 2019|access-date=January 25, 2019}}</ref> ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವನ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಜೊತೆಗೆ, ಒಂದು-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅದನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡನು. ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕುಲುಮೆಯನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://mysteriouschicago.com/excavating-the-h-h-holmes-body-dump-site/|title=Excavating the H.H. Holmes "Body Dump" Site – Mysterious Chicago Tours|website=mysteriouschicago.com|access-date=July 21, 2017}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_2).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg/287px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg|right|thumb|372x372px| ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೨, ೧೮೯೬, ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ, ''ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಜರ್ನಲ್'', ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಹೊರಭಾಗ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ; ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವನು ಬಳಸಿದ ಕಾಂಡವಾಗಿದೆ]] [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_3).pdf|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf/page1-250px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf.jpg|right|thumb|326x326px| ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಖಾತೆಯು, ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು (ಕೆಳ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಅವರ ಹತ್ತು ಶಂಕಿತ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಕೈಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಚಿತ್ರಣಗಳು, ಬಿ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಅವನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಜೂಲಿಯಾ ಸ್ಮಿಥ್. ಅವರು ನೆಡ್ (ಐಸಿಲಿಯಸ್) ಕಾನರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ಔಷಧಾಲಯದ ಆಭರಣ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಸ್ಮಿಥ್‌ನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾನರ್‌ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಅವನು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೊರೆದು ದೂರ ಹೋದನು, ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಮಗಳು ಪರ್ಲ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋದನು. ಸ್ಮಿತ್ ತಾನೆ ಪರ್ಲ್‌ನ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಳು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಜೂಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಲ್ ೧೮೯೧ ರ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‍ನ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಆದರೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಜೂಲಿಯಾ [[ಪ್ರಚೋದಿತ ಗರ್ಭಪಾತ|ಗರ್ಭಪಾತದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಿಂದ ಮರಣವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಮಗಳ ತಾಯಿಯ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪರ್ಲ್‌ಗೆ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವಾಗ ಪರ್ಲ್‌ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಭಾಗಶಃ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪರ್ಲ್‌ನ ತಂದೆ ನೆಡ್, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಎಮೆಲಿನ್ ಸಿಗ್ರಾಂಡೆ ಮೇ ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಆಕೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ನಂತರದ ವದಂತಿಗಳು ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೋಮ್ಸ್ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಫಲ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿರಬಹುದು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಎಮಿಲಿ ವ್ಯಾನ್ ಟಸೆಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಕೂಡ "ಕಣ್ಮರೆಯಾದಳು". <ref>[https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1895-08-04/ed-1/seq-12/#date1=1894&index=7&rows=20&words=H+Holmes+HOLMES&searchType=basic&sequence=0&state=New+York&date2=1896&proxtext=H.H.+Holmes&y=16&x=13&dateFilterType=yearRange&page=1 The Sun August 4, 1895 p.4]</ref> <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಡಿಯರ್‌ಬಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಮಿಕಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಗತಕಾಲದ [[ಮರಗೆಲಸ|ಬಡಗಿ]] ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರಾದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗೈ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು "ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಧನ... ಅವನ ಜೀವಿ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>Larson, Erik, "The Devil in the White City", Crown Publishers, 2003, p. 68, 70</ref> ೧೮೯೩ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮಿನ್ನಿ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನಟಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ [[ಬಾಸ್ಟನ್|ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಕೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯೋಗ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ [[ಶೀಘ್ರಲಿಪಿ|ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್]] ಆಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. [[ಟೆಕ್ಸಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ]] ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬಾಂಡ್ (ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಲಿಯಾಸ್ ) ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನ ಮನವೊಲಿಸಿದ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಪತ್ರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನೋಟರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು (ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ಗೆ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು, ಅವನಿಗೆ "ಬೆಂಟನ್ ಟಿ. ಲೈಮನ್" ಎಂಬ ಅಲಿಯಾಸ್ ನೀಡಿದರು). ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು, ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್, ತಮ್ಮನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಂಡು, ಚಿಕಾಗೋದ ಲಿಂಕನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು. ಮಿನ್ನೀ ಅವರ ಸಹೋದರಿ ಅನ್ನಿ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅವರು "ಸಹೋದರ ಹ್ಯಾರಿ" ಯೊಂದಿಗೆ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಜುಲೈ ೫, ೧೮೯೩ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ನಂತರ ಮಿನ್ನೀ ಅಥವಾ ಅನ್ನಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಸಾಬೀತಾಗದಿದ್ದರೂ ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೯೧ ಮತ್ತು ೧೮೯೫ ರ ನಡುವೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಇತರ ಆರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಾ. ರಸ್ಲರ್ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045462/1895-07-29/ed-1/seq-2/|title=Evening star. (Washington, D.C.) 1854-1972, July 29, 1895, Image 2|date=July 29, 1895|work=Evening Star|access-date=July 22, 2017|pages=2|issn=2331-9968}}</ref> ನಾಪತ್ತೆಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್ ಆಗಿದ್ದ ಕಿಟ್ಟಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೂಡ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-25/ed-1/seq-1/|title=The San Francisco call., July 25, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 25, 1895|website=}}</ref> ಕಾಣೆಯಾದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಜಾನ್ ಜಿ. ಡೇವಿಸ್ ೧೮೯೩ ರ "ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್" ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಅವರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಸತ್ತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=djft3U1LymYC&dat=19200712&printsec=frontpage&hl=en The Pittsburgh Press July 12,1920 .p.16 accessed November 15,2018]</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾದ ಇಂಡಿಯಾನಾದ ಗ್ರೀನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಹೆನ್ರಿ ವಾಕರ್, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು $೨೦,೦೦೦ ಗೆ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಬರೆದನು. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-08-01/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., August 01, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=August 1895|website=}}</ref> ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನ ಮಿಲ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಕೋಲ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಬರಲು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಬಲಿಪಶು ಲೂಸಿ ಬರ್ಬ್ಯಾಂಕ್, ಆಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಬುಕ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಸೆಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-22/ed-1/seq-2/|title=The San Francisco call., July 22, 1895, Page 2, Image 2 [Library of Congress]|date=July 22, 1895|website=|page=2}}</ref> == ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಕೊಲೆಗಳು == ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಆತನನ್ನು ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಕಾಮರ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ೨ ನೇ ಬೀದಿಯ ಛೇದಕದಲ್ಲಿಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹತ್ಯೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|title=Locating the Site of H. H. Holmes's "Murder Castle" in Fort Worth, Texas|last=Smith|first=Chris Silver|date=May 7, 2012|website=Nodal Bits|publisher=Nodal Bits|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062844/http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|archive-date=January 13, 2019|access-date=January 12, 2019}}</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ, [[ಸೈಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್|ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್]], [[ಮಿಸೌರಿ|ಮಿಸೌರಿಯಲ್ಲಿ]] ಅಡಮಾನದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/138139590|title=St. Louis Post-Dispatch|date=July 19, 1894|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009123454/http://www.newspapers.com/image/138139590/|archive-date=October 9, 2016|via=Newspapers.com}}</ref> ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮರಿಯನ್ ಹೆಡ್ಜೆಪೆತ್ ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ $೧೦,೦೦೦ ಅನ್ನು ವಂಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್‌ಗೆ ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ವಕೀಲರ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ $೫೦೦ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದನು. ಜೆಪ್ತಾ ಹೋವೆ ಎಂಬ ಯುವ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ವಕೀಲರನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಹೋವ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡುವ ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಜೊತೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ $೧೦,೦೦೦ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೋವೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು. ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಎಫ್ ಪೆರ್ರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ [[ಆವಿಷ್ಕರಣ|ಆವಿಷ್ಕಾರಕನಾಗಿ]]ರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲ್ಯಾಬ್ ಸ್ಫೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ಸೂಕ್ತವಾದ ಶವವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು ಕ್ಲೋರೊಫಾರ್ಮ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಜೀ಼ನ್|ಬೆಂಜೀನ್]] ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅವನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿ ಕೊಂದನು. ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನಂತರದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಫೋರೆನ್ಸಿಕ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ''ನಂತರ'' ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ (ಇದು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ). ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿದರೆ ಆತನನ್ನು ದೋಷಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ನಕಲಿ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ]] ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> <ref name=":0" /> ಹೋಮ್ಸ್ ನಿಜವಾದ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಶವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಮಾ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ಆಕೆಯ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂವರನ್ನು (ಆಲಿಸ್, ನೆಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೊವಾರ್ಡ್) ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಕಿದನು. ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಗು ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ರೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು [[ಕೆನಡಾ|ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ]] ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶ್ರೀಮತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಾವಲು ಮಾಡಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಲಿಯಾಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಅನುಕಂಪ ತೋರುತ್ತಾ (ಪಿಟೆಜೆಲ್ [[ಲಂಡನ್|ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ), <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>The Devil in the White City by Erik Larson</ref> ಕಾಣೆಯಾದ ಆಕೆಯ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳ ನಿಜವಾದ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [[ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್|ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ]], ಕೆನಡಾವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Geyer, Detective Frank P. "The Holmes-Pitezel case; a history of the Greatest Crime of the Century", Publishers' Union (1896), pg. 212</ref> ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಇಡೀ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಟ್ರಂಕ್‌ ನ ಒಳಗೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಅವನು ಟ್ರಂಕಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದು, ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಗೊಳವೆಯ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈನ್‌ಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸಿದನು. [[ಟೊರಾಂಟೊ ನಗರ|ಟೊರೊಂಟೊದ]] ೧೬ ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ನಗ್ನ ದೇಹಗಳನ್ನು ಹೂಳಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Geyer "The Holmes-Pitezel case", pg. 213</ref> ಈ ಮನೆ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg/150px-Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|right|thumb|150x150px| ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸಿಟಿ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪತ್ತೇದಾರಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್, ಟೊರೊಂಟೊ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಕೊಳೆತ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. "ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಅಗೆದಷ್ಟೂ, ವಾಸನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನಾವು ಮೂರು ಅಡಿ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ನಾವು ಮಾನವನ ಮುಂದೋಳಿನ ಮೂಳೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದು ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಗೇಯರ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Holmes-Pitezel case: a history of the greatest crime of the century and of the search for the missing Pitezel children|last=Geyer|first=Frank P.|publisher=Publishers' Union|year=1896|location=Philadelphia, PA|pages=231}}</ref> ಗೇಯರ್ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಹೋದರು, ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಟೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಯುವ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸುಡುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಚಾಕುಗಳನ್ನು ಹರಿತಗೊಳಿಸಲು ರಿಪೇರಿ ಅಂಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಲಕನ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಯ ತುಂಡುಗಳು ಮನೆಯ ಚಿಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grisly Indy|last=Lloyd|first=Christopher|date=October 24, 2008|work=The Indianapolis Star}}</ref> == ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಬಂಧನ, ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮರಣದಂಡನೆ == ೧೮೯೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೭ ರಂದು ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಪಿಂಕರ್‌ಟನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕೊಲೆಯ ವಿನೋದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೋನ್ನತ ವಾರಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದರಾದರು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಮೂರನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Holmes was thus simultaneously moving three groups of people across the country, each ignorant of the other groups.</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿಯ ದೇಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ, ಚಿಕಾಗೋ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವರದಿಗಾರರು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ''ದಿ ಕ್ಯಾಸಲ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಕಥೆಗಳು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು]] . ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅವನ ಕನ್ವಿಕ್ಷನ್ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಚಿಕಾಗೋ, ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊದಲ್ಲಿ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು (ಆದರೂ ಅವನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು), ಮತ್ತು ಆರು ಕೊಲೆ ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು . ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹರ್ಸ್ಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ $೭,೫೦೦ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಪಾವತಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಹುಪಾಲು ಅಸಂಬದ್ಧವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. <ref name="straightdope.com">{{Cite web|url=http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|title=The Straight Dope: Did Dr. Henry Holmes kill 200 people at a bizarre "castle" in 1890s Chicago?|date=July 6, 1979|website=straightdope.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100317151159/http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|archive-date=March 17, 2010|access-date=July 28, 2010}}</ref> ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಸೆರೆವಾಸದ ನಂತರ ಅವನ ಮುಖದ ನೋಟವು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾನೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಕೌಂಟಿ ಪ್ರಿಸನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊಯಾಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಸಾವಿನ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹೋಮ್ಸ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಪರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಭಯ, ಆತಂಕ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕೆಲವೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. <ref>{{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=D.|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-8015-7832-8|location=New York}}</ref> ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮಾಧಿ ಕಳ್ಳರು ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಕದ್ದು ಅದನ್ನು ಛೇದನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವನು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು. ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಕತ್ತು ಮುರಿಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕಿ ಸತ್ತನು. ೧೫ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರ ಸತ್ತನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಮರಣದಂಡನೆಯ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ದೇಹವನ್ನುಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಯೆಡಾನ್‌ನ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನವಾದ ಹೋಲಿ ಕ್ರಾಸ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೦೯ ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಹೋಮ್ಸ್ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್, ಚಿಕಾಗೋ ಸಲೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋಲ್‌ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಜಬುರೆಕ್‌ನಿಂದ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Marion Hedgespeth death certificate, Cook County Coroner, #31295 dated January 11, 1910.</ref> ಮಾರ್ಚ್ ೭, ೧೯೧೪ ರಂದು, ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' ಕೋಟೆಯ ಮಾಜಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, "ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ನ ರಹಸ್ಯಗಳು" ವಿವರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನೈನ್ ಸೇವಿಸಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಶವವು ಅವರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ "ನನಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬರಲಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಬದುಕುಳಿದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅವರು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ "ದೆವ್ವದ ಕಾಟ" ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು. ''[[ದ ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕ್ಲಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ರಾತ್ರಿ ೮ ರಿಂದ ೯ ರ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಿಹೋಗುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸ್ಫೋಟಗಳ ನಂತರ, ಕೋಟೆಯು ಜ್ವಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ನಂತರ, ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅರ್ಧ-ಖಾಲಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಟ್ಟಡವು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವವರೆಗೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಶಾಖೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|title=Exploring Illinois by Rich Moreno: The Site of the Infamous Murder Castle|last=The Backyard Traveler|date=April 6, 2010|publisher=exploringillinois.blogspot.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141222080525/http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|archive-date=December 22, 2014|access-date=December 12, 2014}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮರಣದಂಡನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ, ಹೋಮ್ಸ್ ನ ದೇಹವನ್ನು ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನ ಜಾನೆಟ್ ಮೊಂಗೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸಿಮೆಂಟ್‌‍ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರ ದೇಹವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳೆತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೀಸೆಯು ಹಾಗೇ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ದೇಹವು ಹೋಮ್ಸ್ ನದ್ದೇ ಎಂದು ಅವನ ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಪುನಃ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|title=Exhumation confirms gravesite of notorious Chicago serial killer H.H. Holmes|website=Chicago Tribune|archive-url=https://web.archive.org/web/20170903110736/http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|archive-date=September 3, 2017|access-date=September 3, 2017}}</ref><gallery widths="200" heights="200"> ಚಿತ್ರ:Dr. Henry Howard Holmes (Herman Webster Mudgett).jpg|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮಗ್‌ಶಾಟ್ (೧೮೯೫) ಚಿತ್ರ:Benjamin Pitezel.jpg|ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಚಿತ್ರ:Execution of H H Holmes (Philadelphia Moyamensing Prison 1896).jpg|alt=HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು ೧೮೯೬)|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ೧೮೯೬) </gallery> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಅದರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಸ್ಚೆಚ್ಟರ್ ನ, ''ಡಿಪ್ರೇವ್ಡ್: ದಿ ಶಾಕಿಂಗ್ ಟ್ರೂ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಸೀರಿಯಲ್ ಕಿಲ್ಲರ್'' (೧೯೯೪), ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಎರಿಕ್ ಲಾರ್ಸನ್‌ರ ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ : ಮರ್ಡರ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್ ಅಟ್ ದಿ ಫೇರ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕಾ'' ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ-ಮಾರಾಟದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಕಥೆಯನ್ನು ಡೇವಿಡ್ ಫ್ರಾಂಕ್ (೧೯೭೫)ರವರ ''ದಿ ಟಾರ್ಚರ್'' , ಅಲನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ''ಎಕರ್ಟ್'' (೧೯೮೫)ರವರ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಶನ್ ಮತ್ತು ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಆಸ್ಬರಿ (೧೯೪೦, ಮರುಪ್ರಕಟಣೆ ೧೯೮೬) ಅವರಿಂದ "ದಿ ಮಾನ್ಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸಿಕ್ಸ್ಟಿ-ಥರ್ಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್" ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ''ಜೆಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಪ್ರೈರೀ: ಆನ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮಲ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.'' ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಬ್ಲೋಚ್ ಅವರ ೧೯೭೪ ರ ಕಾದಂಬರಿ ''ಅಮೇರಿಕನ್ ಗೋಥಿಕ್'' ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|title=AMERICAN GOTHIC|last=Robert Bloch|website=Kirkus Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055838/https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|archive-date=March 4, 2016|access-date=October 16, 2015}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ೨೦೧೭ ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ''ಹೋಮ್ಸ್: ದಿ ಟ್ರೂ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ ಡೆವಿಲ್'', ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಥೆಯು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|title=Nonfiction Book Review: H.H. Holmes: The True History of the White City Devil by Adam Selzer. Skyhorse, $26.99 (460p) ISBN 978-1-5107-1343-7|date=April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412061900/http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|archive-date=April 12, 2017|access-date=April 11, 2017}}</ref> ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯು.ಎಸ್ ದೂರದರ್ಶನ ನಾಟಕ ಸರಣಿ ''[[ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿ (ಟಿವಿ ಸರಣಿ)|ಸೂಪರ್‌ನ್ಯಾಚುರಲ್]]'' ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಪ್ರೇತವು ಜನರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಹಿಂದಿರುಗಿತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಅನೇಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, [[ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಚಾನೆಲ್|ಹಿಸ್ಟರಿ]] ''ಅಮೆರಿಕನ್ ರಿಪ್ಪರ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಎಂಟು ಸಂಚಿಕೆಗಳ ಸೀಮಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೊಮ್ಮಗ, ಜೆಫ್ ಮಡ್ಜೆಟ್, ಮಾಜಿ ಸಿ.ಐ.ಎ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಅಮರಿಲ್ಲಿಸ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಖ್ಯಾತ ಲಂಡನ್ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಿದರು. [[ಜ್ಯಾಕ್‌ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್‌|ಜ್ಯಾಕ್ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್]] . <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/shows/american-ripper|title=American Ripper|access-date=July 5, 2020}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಎನ್.ಬಿ.ಸಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ನ ಎಸ್೧ಇ೧೧ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಈಗ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://tvline.com/2016/11/18/timeless-joel-johnstone-cast-hh-holmes-1893-worlds-fair/|title=Timeless to Visit 1893 World's Fair, Casts Role of Serial Killer H.H. Holmes|date=November 18, 2016}}</ref> ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಸಾರಾ ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿಂಗರ್ ಅವರು ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ಸ್ ಡ್ರೀಮ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್: ಕವನವನ್ನು ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ (ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್‌ಹೌಸ್ ಬುಕ್ಸ್) ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ'' ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ಬ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೋಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. <ref name="The Bram Stoker Awards 2018">{{Cite web|url=http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|title=2018 Bram Stoker Awards Winners & Nominees|date=April 13, 2018|website=The Bram Stoker Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20191105123020/http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|archive-date=November 5, 2019|access-date=September 3, 2019}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ವೈಟ್ ಸಿಟಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಹುಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕೋರ್ಸೆಸೆ ಮತ್ತು ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/02/the-devil-in-the-white-city-leonardo-dicaprio-martin-scorsese-hulu-series-1202043183/|title=Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese's 'Devil in the White City' was released in 2019 as a Hulu Series|last=Greene|first=Steve|date=February 11, 2019|website=IndieWire|language=en|access-date=September 13, 2020}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಡ್ಡಿ * ವಿಮಾ ವಂಚನೆ * ದೇಶವಾರು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ === * {{Cite book|title=Gem of the Prairie: An Informal History of the Chicago Underworld|title-link=Herbert Asbury#Bibliography|last=Asbury|first=Hebert|publisher=Northern Illinois University Press|year=1986|isbn=978-0-87580-534-4|location=DeKalb, Illinois|author-link=Herbert Asbury|orig-year=1940}} * {{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=J. D.|date=2017|publisher=RW Publishing House|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders—Lied Then Died|last=Crighton|first=J. D.|date=January 2017|publisher=Aerobear Classics, an imprint of Aerobear Press|isbn=978-1-946100-01-6|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=The Devil in the White City: Murder, Magic, and Madness at the Fair That Changed America|title-link=The Devil in the White City|last=Larson|first=Erik|date=February 2004|publisher=[[Vintage Books]]|isbn=978-0-375-72560-9|location=New York|author-link=Erik Larson (author)}} * {{Cite book|title=Depraved: The Definitive True Story of H. H. Holmes, Whose Grotesque Crimes Shattered Turn-of-the-Century Chicago|last=Schechter|first=Harold|date=1994|publisher=[[Pocket Books]]|isbn=978-0-671-02544-1|location=New York|id={{OCLC|607738864|223220639}}|author-link=Harold Schechter}}<templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css" /> * {{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|title=The Strange Case of Dr. H. H. Holmes|last=Borowski|first=John|date=November 2005|publisher=Waterfront Productions|isbn=978-0-9759185-1-7|editor-last=Estrada|editor-first=Dimas|location=West Hollywood, California}} * {{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=David|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-380-00730-1|location=New York}} * {{Cite book|title=The Beast of Chicago: An Account of the Life and Crimes of Herman W. Mudgett, Known to the World as H. H. Holmes|last=Geary|first=Rick|publisher=NBM Publishing|year=2003|isbn=978-1-56163-365-4|location=New York|author-link=Rick Geary}} * {{Cite book|title=Bloodstains|last=Mudgett|first=Jeff|date=April 2009|publisher=ECPrinting.com & Justin Kulinski|isbn=978-0-615-40326-7|location=U.S.}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.footnote.com/image/216160526/ "ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ಲೂಬಿಯರ್ಡ್: HH ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ಸ್ (sic) ಅವನ ನಿಜವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ"] . ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' . ಆಗಸ್ಟ್ 18, 1895: 40. * [https://books.google.com/books?id=mr0aAAAAYAAJ&pg=PA211&lpg=PA211&dq=Herman+W+Mudgett#v=onepage&q=Herman%20W%20Mudgett ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಪುಟ 174 ರಂದು ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟ್ಜೆಲ್ 1896 ರ ಮರಣದಲ್ಲಿ ಮುಗೆಟ್ ವಿಚಾರಣೆ] * [http://www.harpers.org/archive/1943/12/0020617 "ದಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್: ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಆಫ್ ಚಿಕಾಗೊ ಕ್ರೈಮ್"] ಜಾನ್ ಬಾರ್ಟ್ಲೋ ಮಾರ್ಟಿನ್ . ''ಹಾರ್ಪರ್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿ'' . ಡಿಸೆಂಬರ್ 1943: 76–85. * [http://www.apredatorymind.com/The_Twenty_Seven_Murders_of_HH_Holmes_part_3.html HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಕೊಲೆಗಳು] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ 27 ಕೊಲೆಗಳ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಚರ್ಚೆ * [[iarchive:HolmesOwnStory1895|ಮುಡ್ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಹೋಮ್ಸ್ ಓನ್ ಸ್ಟೋರಿ (1895), ಹರ್ಮನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.]] * Works by H. H. Holmes </img> <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೬೧ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> mglzarv46b0re3g0i15rx6a107gorb4 1115441 1115440 2022-08-20T13:26:00Z Prajna gopal 75944 Prajna gopal [[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal/ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] ಪುಟವನ್ನು [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಲೇಖನ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:H. H. Holmes.jpg|೨೫೦px|right|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್]] [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox criminal | name = ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ | caption = Mugshot of Holmes, {{circa|೧೮೯೫}} | birth_name = ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‍ಸ್ಟರ್ ಮಡ್‍ಜೆಟ್ಟ್ | birth_date = {{birth date|೧೮೬೧|೫|೧೬}} | birth_place = ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್, ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಮ್‍ಸ್ಪೈರ್, ಯು.ಎಸ್. | death_date = {{death date and age|1896|5|7|1861|5|16}} | death_place = ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ಯು.ಎಸ್. | sentence = [[Capital punishment|Death]] | victims = ೧ ಕೊಲೆ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ<br />ಒಟ್ಟು ೯ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ | locations = ಇಲ್ಲಿನೊಇಸ್, ಇಂಡಿಯಾನ, ಒಂಟಾರಿಯೊ,ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ | beginyear = ೧೮೯೧ | endyear = ೧೮೯೪ | apprehended = ನವೆಂಬರ್ ೧೭, ೧೮೯೪ | alma_mater = University of Vermont (1879–1880), University of Michigan(1882–1884) | criminal_charge = Murder }} ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ (ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ - ಮೇ ೭, ೧೮೯೬), ಡಾ. ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಅಥವಾ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಒಬ್ಬ ಅಮೆರಿಕನ್ ಕಾನ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ. ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಇವರ ೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ೧೮೯೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆ ತನಕ, ಅವರು ವಿಮಾ ವಂಚನೆ, ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಚೆಕ್ ಗಳನ್ನು ನಕಲಿಸುವುದು, ೩ ರಿಂದ ೪ ದ್ವಿಪತ್ನಿಯ ಅಕ್ರಮ ವಿವಾಹಗಳು, ಕೊಲೆ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರಣದಂಡನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಅವರು ಮಾಡಿದ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳ (ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬದಲಿಗೆ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಾಗೂ ೩ ಪ್ರೇಯಸಿಗಳನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಪ್ರೇಯಸಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಸಹೋದರಿಯನ್ನು ಕೊಂದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. <ref name="Mudgett1897">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HGGfGwAACAAJ|title=The Trial of Herman W. Mudgett, Alias H.H. Holmes, for the Murder of Benjamin F. Pitezel: In the Court of Oyer and Terminer and General Jail Delivery and Quarter Sessions of the Peace, in and for the City and County of Philadelphia, Commonwealth of Pennsylvania ... 1895|last=Herman W. Mudgett|publisher=Bisel|year=1897}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಅವನ ೩೫ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. <ref name="Johnson2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XNEZ-sy0MJsC&pg=PA173|title=Trials of the Century: An Encyclopedia of Popular Culture and the Law|last=Scott Patrick Johnson|publisher=ABC-CLIO|year=2011|isbn=978-1-59884-261-6|pages=173–174}}</ref> "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆಪಾದಿತ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ತುಣುಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಥವಾ ಕೃತ್ರಿಮವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲೀಸ್ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಬೋಲಿಕ್ ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತವಿಕ ತಪ್ಪುಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿವೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಜೀವನದ ವಿವಿಧ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಗ್ಧರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರು ಸೈತಾನನಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಅವರ ಒಲವು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಡಮ್ ಸೆಲ್ಜರ್ ತನ್ನ ಹೋಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ, "[ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕುರಿತ] ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ ಹಲವಾರು ಜನರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಇದು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಕೊಲೆಗಾರನ ಕಡೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಪರಾಧಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿರಬೇಕು." ಮತ್ತು "ಕೊಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ತಳುಕು ಹಾಕಿದ ಕಾರಣ ಅವರ ಉದ್ದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಪಡೆಯಲು. ಯಾರಾದರೂ ತುಂಬಾ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ಅವರ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ನಂಬಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕೊಲೆಗಳು ಕೇವಲ ರಕ್ತಪಾತದ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಆದರೆ ಅದು ಅವನ ವಂಚನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ." <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಮೇ ೧೬, ೧೮೬೧ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹರ್ಮನ್ ವೆಬ್‌ಸ್ಟರ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಆಗಿ ಲೆವಿ ಹಾರ್ಟನ್ ಮಡ್ಜೆಟ್ ಮತ್ತು ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಪೇಜ್ ಪ್ರೈಸ್ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಲಸಿಗರಾಗಿ ಬಂದವರು. ಮುಡ್ಜೆಟ್ ಅವರು ಅವರ ತಂದೆ ತಾಯಿಯ ಮೂರನೇ ಮಗು. ಅವರಿಗೆ ಅಕ್ಕ ಎಲೆನ್, ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಆರ್ಥರ್, ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರಿ ಮೇರಿ ಇದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ತಂದೆ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ರೈತ, ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಮನೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮೆಥೋಡಿಸ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು . <ref name="Larson2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Erik Larson|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=54|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ಆಧುನಿಕ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ನಂತರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಅವನು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಬಾಲ್ಯದ ಸಮಕಾಲೀನ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿ ಖಾತೆಗಳು ಎರಡಕ್ಕೂ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ೧೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಸ್ ಎಕ್ಸೆಟರ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದರು . ಗಿಲ್ಮಾಂಟನ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹತ್ತಿರದ ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಜುಲೈ ೪, ೧೮೭೮ ರಂದು, ಅವರು ಆಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಗ, ರಾಬರ್ಟ್ ಲವ್ರಿಂಗ್ ಮುಡ್ಜೆಟ್, ಫೆಬ್ರವರಿ ೩, ೧೮೮೦ ರಂದು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನ ಲೌಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ರಾಬರ್ಟ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಒರ್ಲ್ಯಾಂಡೊ ನಗರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ನ ವರ್ಮೊಂಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಆದರೆ ಶಾಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅ೮೮೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ನಂತರ ಜೂನ್ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|title=The Devil In The White City|last=Larson|first=Erik|date=September 30, 2010|publisher=Transworld|isbn=978-1-4090-4460-4|page=57|access-date=May 27, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170928220229/https://books.google.com/books?id=HOkTmxg8f_oC|archive-date=September 28, 2017}}</ref> ದಾಖಲಾದಾಗ, ಅವರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ವಿಲಿಯಂ ಜೇಮ್ಸ್ ಹರ್ಡ್‌ಮನ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಅವರು ಮುಖ್ಯ [[ಅಂಗರಚನಾವಿಜ್ಞಾನ|ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ]] ಬೋಧಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶವಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಮಾಧಿ ದರೋಡೆಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>[http://martinhillortiz.blogspot.com/2016/03/dr-henry-h-holmes-at-university-of_17.html Dr. Henry H. Holmes at the University of Michigan, Part Two], Martin Hill Ortiz, March 2016. Retrieved January 19, 2022.</ref> <ref>[https://annarborchronicle.com/index.htm In the Archives: The Friendless Dead], ''Ann Arbor Chronicle'', October 1, 2013. Retrieved January 19, 2022.</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಛೇದನದ ಹೆಸರಾಂತ ವಕೀಲರಾದ ನಹುಮ್ ವಿಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಲೆಯ ಶಂಕಿತನಾಗಿದ್ದಾಗ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ವಂಚಕನಲ್ಲದೆ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಅವನು ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೀವ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು [[ಶವ|ಶವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗಿ]] ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. <ref name="Selzer 2017" /> ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೌಸ್‌ಮೇಟ್‌ಗಳು ವಿವರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪದವಿಯ ಮೊದಲು, ಅವಳು ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಶೈರ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವಳು ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ತಿಳಿದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Letter from Clara Mudgett to Dr. Arthur MacDonald, 1896)</ref> ಅವರು [[ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ]] ಮೂಯರ್ಸ್ ಫೋರ್ಕ್ಸ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಒಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗನೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು. ನಂತರ ಅವನು ಕಣ್ಮರೆಯಾದನು. ಆ ಹುಡುಗನು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು ಎಂದು ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ಬೇಗನೆ ಆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ತೊರೆದನು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ನಂತರ ಅವರು [[ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ]], ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಾರ್ರಿಸ್ಟೌನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು, ಆದರೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಸತ್ತನು. ಹೋಮ್ಸ್ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಕ್ಷಣವೇ ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದರು. [[ಶಿಕಾಗೊ|ಚಿಕಾಗೋಗೆ]] ತೆರಳುವ ಮೊದಲು, ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಹಗರಣಗಳ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಹೆನ್ರಿ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. <ref name="auto3">''H. H. Holmes: America's First Serial Killer'' documentary</ref> ಬಂಧನದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮಾಜಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಯ ಸಹಪಾಠಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಲೀಕಾಕ್ನನ್ನು ಕೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|title=Herman Webster Mudgett: 'Dr. H.H Holmes or Beast of Chicago'|last=Kerns|first=Rebecca|last2=Lewis|first2=Tiffany|date=2012|publisher=Department of Psychology, Radford University|archive-url=https://web.archive.org/web/20150529011418/http://maamodt.asp.radford.edu/Psyc%20405/serial%20killers/Mudgett,%20Herman%20_2012_.pdf|archive-date=May 29, 2015|access-date=May 22, 2015|last3=McClure|first3=Caitlin}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಕಾಕ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೫, ೧೮೮೯ <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=roo4AQAAMAAJ&q=Robert+charles+leacock+died+1889&pg=PA197|title=General Catalogue of Officers and Students and Supplements Containing Death Notices|last=University of Michigan|date=July 9, 2017|publisher=The University.}}; Mudgett {class of 1884} is also listed as deceased 1896 on the same page as Leacock</ref> ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ವ್ಯಾಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ೧೮೮೬ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲಾರಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿರುವಾಗಲೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿರ್ಟಾ ಬೆಲ್ಕ್ನಾಪ್ ಎಂಬವಳನ್ನು( ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೬೨ ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದಲ್ಲಿ) <ref>{{Cite web|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/MS7P-59H|title=Person Details for M B Holmes in household of Jno A Ripley, "United States Census, 1900"access-date=December 12, 2014}}</ref> [[ಮಿನ್ನಿಯಾಪೋಲಿಸ್]], ಮಿನ್ನೇಸೋಟದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಾದರು . ಮದುವೆಯಾದ ಕೆಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಕ್ಲಾರಾಳಿಂದ [[ವಿಚ್ಛೇದನ|ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ]] ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಕಡೆಯಿಂದ [[ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹ|ದಾಂಪತ್ಯ ದ್ರೋಹವನ್ನು]] ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸೂಟ್ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು ಆಕೆಗೆ ಬಹುಶಃ ಸೂಟ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದಿಗೂ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ; <ref name="auto1">{{Cite web|url=http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=//search.ancestry.com//cgi-bin/sse.dll?indiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|title=New Hampshire, Marriage and Divorce Records, 1659–1947 for Clara A Mudgett|date=October 29, 1906|website=Ancestry.com|publisher=Ancestry.com Operations, Inc.|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009222611/http://interactive.ancestry.com/5241/41267_309300-00400?pid=681052&backurl=%2F%2Fsearch.ancestry.com%2F%2Fcgi-bin%2Fsse.dll%3Findiv%3D1%26dbid%3D5241%26h%3D681052%26ssrc%3Dpt%26tid%3D103360159%26pid%3D330026267539%26usePUB%3Dtrue&ssrc=pt&treeid=103360159&personid=330026267539&hintid=&usePUB=true&usePUBJs=true|archive-date=October 9, 2016|access-date=October 8, 2016}}</ref> ಇದನ್ನು ಜೂನ್ ೪, ೧೮೯೧ ರಂದು "ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಬಯಸಿದ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=Y6svAQAAMAAJ&q=Herman+w+mudgett&pg=PA745|title=The District Reports of Cases Decided in All the Judicial Districts of the State of Pennsylvania|last=Courts|first=Pennsylvania|date=July 9, 1895|publisher=H. W. Page.}}</ref> ೧೮೮೯ ರ ಜುಲೈ ೪ ರಂದು ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ಚಿಕಾಗೋದ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಲೂಸಿ ಥಿಯೋಡೇಟ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಮಿಟ್ರಾ ರವರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಲೂಸಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ನ ವಿಲ್ಮೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿರ್ಟಾ ಮತ್ತು ಲೂಸಿಯೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಜನವರಿ ೧೭, ೧೮೯೪ ರಂದು ಡೆನ್ವರ್, ಕೊಲೊರಾಡೋ, ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಾರಾ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಾ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ವಿವಾಹವಾದರು. == ಇಲಿನಾಯ್ಸ್ ಮತ್ತು ''ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್'' == [[ಚಿತ್ರ:H._H._Holmes_Castle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/H._H._Holmes_Castle.jpg/220px-H._H._Holmes_Castle.jpg|thumb| ಎಚ್.&nbsp;H. ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್'']] [[ಚಿತ್ರ:Englewood_Post_Office,_Chicago_(31040622982).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg/220px-Englewood_Post_Office%2C_Chicago_%2831040622982%29.jpg|thumb| ಹೋಮ್ಸ್ ''ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ'' ಸ್ಥಳವು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿತ್ತು.]] [[ಚಿತ್ರ:World_newspaper.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/World_newspaper.jpg/220px-World_newspaper.jpg|thumb| ಆಗಸ್ಟ್ ೧೧, ೧೮೯೫, ಜೋಸೆಫ್ ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ನ "ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್" ಹೋಮ್ಸ್ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನೆಲದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಎಡದಿಂದ ಬಲದಿಂದ ಕೆಳಗಿನ ದೃಶ್ಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ - ಕಮಾನು, ಸ್ಮಶಾನ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಟ್ರ್ಯಾಪ್‌ಡೋರ್ ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಣ್ಣದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ. .]] ಹೋಮ್ಸ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೮೬ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು, ಆಗ ಅವರು ''ಹೆಚ್.ಹೆಚ್. ಹೋಮ್ಸ್'' ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.''&nbsp;'' ಅವರು &nbsp;ಸೌತ್ ವ್ಯಾಲೇಸ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ೬೩ನೇ ಬೀದಿಯ ವಾಯುವ್ಯ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಎಸ್. ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಕಂಡರು. <ref name="Pawlak">{{Cite web|url=http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|title=The Strange Life of H. H. Holmes|year=2002|website=by Debra Pawlak|publisher=The Mediadrome|archive-url=https://web.archive.org/web/20080611011945/http://www.themediadrome.com/content/articles/history_articles/holmes.htm|archive-date=June 11, 2008|access-date=January 3, 2011}}</ref> ಹೋಲ್ಟನ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮಿ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಲ್ಟನ್‌ನ ಪತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೇಗನೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಮುದುಕನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದರೂ, ಡಾ. ಹಾಲ್ಟನ್ ಸಹ ಮಿಚಿಗನ್ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಅವನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಿಂತ ಕೆಲವೇ ವರ್ಷ ಹಿರಿಯ ಮತ್ತು ಹೊಲ್ಟನ್‌ರಿಬ್ಬರೂ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಪುರಾಣವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಂತೆಯೇ, ಹೋಮ್ಸ್ ಆಪಾದಿತ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ಬಲಿಪಶು ಮಿಸ್ ಕೇಟ್ ಡರ್ಕಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn94052989/1894-11-23/ed-1/seq-1/|title=The morning call. (San Francisco [Calif.]) 1878–1895, November 23, 1894, Image 1|date=November 23, 1894|work=The Morning Call|access-date=July 28, 2017}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಡ್ರಗ್‌ಸ್ಟೋರ್‌ನ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಖಾಲಿ ಜಾಗವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿಶ್ರ-ಬಳಕೆಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೮೮೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎರಡನೇ ಮಹಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಲಗಾರ ಜಾನ್ ಡೆಬ್ರೂಯಿಲ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೭, ೧೮೯೧ ರಂದು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಪೊಪ್ಲೆಕ್ಸಿಯಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು ಅಥವಾ ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಪನಿಯಾದ ಏಟ್ನಾ ಐರನ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟೀಲ್‌ಗೆ ಪಾವತಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ೧೮೮೮ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೂರನೇ ಮಹಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಮುಂಬರುವ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಕೊಲಂಬಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸಿಶನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೋಟೆಲ್‌ನಂತೆ ಬಳಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಆದರೂ ಹೋಟೆಲ್ ಭಾಗವು ಎಂದಿಗೂ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಮಹಡಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೋಟೆಲ್ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ನೆಲ ಮಹಡಿ ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. <ref name="auto5">{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|title=Murder Castle|archive-url=https://web.archive.org/web/20190214061603/https://www.history.com/topics/crime/murder-castle|archive-date=February 14, 2019|access-date=February 13, 2019}}</ref> ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಖಾತೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಹತ್ತಿರದ ವಿಶ್ವ ಮೇಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಹೋಟೆಲ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅಪರಿಚಿತರನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅವನ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಅಪರಿಚಿತರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ಶವಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕೊಲೆಗಿಂತ ಸಮಾಧಿ-ದರೋಡೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> [[ಹಳದಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಹಳದಿ ಪ್ರೆಸ್‌ನ]] ವರದಿಗಳು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿತು. ರಚನೆಯು ರಹಸ್ಯ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಕೋಣೆಗಳು, ಬಲೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು, ಗ್ಯಾಸ್ ಚೇಂಬರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಶಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ನಿಜವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/murder-castle-h-h-holmes-chicago|title=Did Serial Killer H.H. Holmes Really Build a 'Murder Castle'?|last=Little|first=Becky|website=HISTORY|language=en|access-date=January 12, 2022}}</ref> ಇತರ ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಹೋಟೆಲ್ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಠಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಟ್ಟಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳು, ಕಿಟಕಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಡ್-ಎಂಡ್ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳಿಗೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಜಟಿಲದಂತೆ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಹೋಟೆಲ್ ಮಹಡಿ ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಲ್ಲ. ಇದು ಕೆಲವು ಗುಪ್ತ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಲದ ಮೇಲೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಹೋಮ್ಸ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಒಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಹೋಟೆಲ್ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರವರೆಗೆ ಅಂಚೆ <ref name="The Chicago Crime Scenes Project">{{Cite web|url=http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|title=The Holmes Castle|year=2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20190126061052/http://chicagocrimescenes.blogspot.com/2008/10/holmes-castle.html|archive-date=January 26, 2019|access-date=January 25, 2019}}</ref> ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವನ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಜೊತೆಗೆ, ಒಂದು-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಾರ್ಖಾನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಅದನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡನು. ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕುಲುಮೆಯನ್ನು ಗಾಜಿನ ಬಾಗುವಿಕೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://mysteriouschicago.com/excavating-the-h-h-holmes-body-dump-site/|title=Excavating the H.H. Holmes "Body Dump" Site – Mysterious Chicago Tours|website=mysteriouschicago.com|access-date=July 21, 2017}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_2).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg/287px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_2%29.jpg|right|thumb|372x372px| ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೨, ೧೮೯೬, ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ, ''ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಜರ್ನಲ್'', ಹೋಮ್ಸ್‌ನ "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನ ಹೊರಭಾಗ ಮತ್ತು ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ; ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರವು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಅವನು ಬಳಸಿದ ಕಾಂಡವಾಗಿದೆ]] [[ಚಿತ್ರ:Full_confession_of_H._H._Holmes_(page_3).pdf|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf/page1-250px-Full_confession_of_H._H._Holmes_%28page_3%29.pdf.jpg|right|thumb|326x326px| ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಖಾತೆಯು, ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು (ಕೆಳ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಅವರ ಹತ್ತು ಶಂಕಿತ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಕೈಯಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಚಿತ್ರಣಗಳು, ಬಿ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಬಲಿಪಶುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಅವನ ಪ್ರೇಯಸಿ ಜೂಲಿಯಾ ಸ್ಮಿಥ್. ಅವರು ನೆಡ್ (ಐಸಿಲಿಯಸ್) ಕಾನರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ಅವರು ಹೋಮ್ಸ್ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ಔಷಧಾಲಯದ ಆಭರಣ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಸ್ಮಿಥ್‌ನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾನರ್‌ಗೆ ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಅವನು ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ತೊರೆದು ದೂರ ಹೋದನು, ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಮಗಳು ಪರ್ಲ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋದನು. ಸ್ಮಿತ್ ತಾನೆ ಪರ್ಲ್‌ನ ಪಾಲನೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಳು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಜೂಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಲ್ ೧೮೯೧ ರ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‍ನ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಆದರೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಜೂಲಿಯಾ [[ಪ್ರಚೋದಿತ ಗರ್ಭಪಾತ|ಗರ್ಭಪಾತದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಗರ್ಭಪಾತವನ್ನು ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಿಂದ ಮರಣವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು. ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಮಗಳ ತಾಯಿಯ ಸಾವಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಮರೆಮಾಚಲು ಪರ್ಲ್‌ಗೆ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವಾಗ ಪರ್ಲ್‌ನ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಗುವಿನ ಭಾಗಶಃ ಅಸ್ಥಿಪಂಜರವು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪರ್ಲ್‌ನ ತಂದೆ ನೆಡ್, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಎಮೆಲಿನ್ ಸಿಗ್ರಾಂಡೆ ಮೇ ೧೮೯೨ ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಆಕೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ನಂತರದ ವದಂತಿಗಳು ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡವು. ಬಹುಶಃ ಹೋಮ್ಸ್ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಫಲ ಗರ್ಭಪಾತಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿರಬಹುದು. <ref name=":1">{{Cite book|title=H.H. Holmes : the true history of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York, NY}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಎಮಿಲಿ ವ್ಯಾನ್ ಟಸೆಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗಿ ಕೂಡ "ಕಣ್ಮರೆಯಾದಳು". <ref>[https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030272/1895-08-04/ed-1/seq-12/#date1=1894&index=7&rows=20&words=H+Holmes+HOLMES&searchType=basic&sequence=0&state=New+York&date2=1896&proxtext=H.H.+Holmes&y=16&x=13&dateFilterType=yearRange&page=1 The Sun August 4, 1895 p.4]</ref> <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಡಿಯರ್‌ಬಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಮಿಕಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಗತಕಾಲದ [[ಮರಗೆಲಸ|ಬಡಗಿ]] ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರಾದರು. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗೈ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು "ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಸಾಧನ... ಅವನ ಜೀವಿ" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>Larson, Erik, "The Devil in the White City", Crown Publishers, 2003, p. 68, 70</ref> ೧೮೯೩ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮಿನ್ನಿ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನಟಿ ಚಿಕಾಗೋಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ [[ಬಾಸ್ಟನ್|ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಕೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಆಕೆಯನ್ನು ಉದ್ಯೋಗ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಅವಳಿಗೆ ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ [[ಶೀಘ್ರಲಿಪಿ|ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್]] ಆಗಿ ಹೋಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. [[ಟೆಕ್ಸಸ್|ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ]] ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬಾಂಡ್ (ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಲಿಯಾಸ್ ) ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ನ ಮನವೊಲಿಸಿದ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಪತ್ರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನೋಟರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು (ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ಗೆ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು, ಅವನಿಗೆ "ಬೆಂಟನ್ ಟಿ. ಲೈಮನ್" ಎಂಬ ಅಲಿಯಾಸ್ ನೀಡಿದರು). ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು, ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್, ತಮ್ಮನ್ನು ಗಂಡ ಮತ್ತು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಂಡು, ಚಿಕಾಗೋದ ಲಿಂಕನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರು. ಮಿನ್ನೀ ಅವರ ಸಹೋದರಿ ಅನ್ನಿ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅವರು "ಸಹೋದರ ಹ್ಯಾರಿ" ಯೊಂದಿಗೆ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆಕೆಯ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನಿಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು. ಜುಲೈ ೫, ೧೮೯೩ <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ನಂತರ ಮಿನ್ನೀ ಅಥವಾ ಅನ್ನಿ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಸಾಬೀತಾಗದಿದ್ದರೂ ಹೋಮ್ಸ್ ೧೮೯೧ ಮತ್ತು ೧೮೯೫ ರ ನಡುವೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಇತರ ಆರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಕ್ಯಾಸಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಾ. ರಸ್ಲರ್ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite news|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83045462/1895-07-29/ed-1/seq-2/|title=Evening star. (Washington, D.C.) 1854-1972, July 29, 1895, Image 2|date=July 29, 1895|work=Evening Star|access-date=July 22, 2017|pages=2|issn=2331-9968}}</ref> ನಾಪತ್ತೆಯಾದರು. ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟೆನೋಗ್ರಾಫರ್ ಆಗಿದ್ದ ಕಿಟ್ಟಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಕೂಡ ೧೮೯೨ <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-25/ed-1/seq-1/|title=The San Francisco call., July 25, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 25, 1895|website=}}</ref> ಕಾಣೆಯಾದರು. ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಜಾನ್ ಜಿ. ಡೇವಿಸ್ ೧೮೯೩ ರ "ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್" ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗಳು ಅವರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಸತ್ತರು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. <ref>[https://news.google.com/newspapers?nid=djft3U1LymYC&dat=19200712&printsec=frontpage&hl=en The Pittsburgh Press July 12,1920 .p.16 accessed November 15,2018]</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೮೯೩ ರಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾದ ಇಂಡಿಯಾನಾದ ಗ್ರೀನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನ ಹೆನ್ರಿ ವಾಕರ್, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು $೨೦,೦೦೦ ಗೆ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಬರೆದನು. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-08-01/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., August 01, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=August 1895|website=}}</ref> ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನ ಮಿಲ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಕೋಲ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ <ref name="chroniclingamerica.loc.gov">{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn82015679/1895-07-29/ed-1/seq-1/|title=The Indianapolis journal., July 29, 1895, Image 1 [Library of Congress]|date=July 29, 1895|website=}}</ref> ಚಿಕಾಗೋಗೆ ಬರಲು ಹೋಮ್ಸ್‌ನಿಂದ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಬಲಿಪಶು ಲೂಸಿ ಬರ್ಬ್ಯಾಂಕ್, ಆಕೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಬುಕ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ "ಕ್ಯಾಸೆಲ್" ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85066387/1895-07-22/ed-1/seq-2/|title=The San Francisco call., July 22, 1895, Page 2, Image 2 [Library of Congress]|date=July 22, 1895|website=|page=2}}</ref> == ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಕೊಲೆಗಳು == ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಆತನನ್ನು ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಫೋರ್ಟ್ ವರ್ತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಸಹೋದರಿಯರಿಂದ ಆಧುನಿಕ-ದಿನದ ಕಾಮರ್ಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ೨ ನೇ ಬೀದಿಯ ಛೇದಕದಲ್ಲಿಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ತನ್ನ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅಪೂರ್ಣ ರಚನೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹತ್ಯೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|title=Locating the Site of H. H. Holmes's "Murder Castle" in Fort Worth, Texas|last=Smith|first=Chris Silver|date=May 7, 2012|website=Nodal Bits|publisher=Nodal Bits|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062844/http://www.nodalbits.com/bits/locating-h-h-holmes-murder-castle-fort-worth-tx/|archive-date=January 13, 2019|access-date=January 12, 2019}}</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ, [[ಸೈಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್|ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್]], [[ಮಿಸೌರಿ|ಮಿಸೌರಿಯಲ್ಲಿ]] ಅಡಮಾನದ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಹೋಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://www.newspapers.com/image/138139590|title=St. Louis Post-Dispatch|date=July 19, 1894|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161009123454/http://www.newspapers.com/image/138139590/|archive-date=October 9, 2016|via=Newspapers.com}}</ref> ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರು ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮರಿಯನ್ ಹೆಡ್ಜೆಪೆತ್ ಎಂಬ ಅಪರಾಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ $೧೦,೦೦೦ ಅನ್ನು ವಂಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಹೋಮ್ಸ್ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್‌ಗೆ ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ವಕೀಲರ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ $೫೦೦ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದನು. ಜೆಪ್ತಾ ಹೋವೆ ಎಂಬ ಯುವ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ವಕೀಲರನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು. ಹೋವ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡುವ ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಯೋಜನೆ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಹೋಮ್ಸ್ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, ಅವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಜೊತೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮರಣವನ್ನು ನಕಲಿ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ $೧೦,೦೦೦ ಜೀವ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಅವಳು ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹೋವೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಳು. ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯಂತೆ, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ತನ್ನನ್ನು ಬಿಎಫ್ ಪೆರ್ರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ [[ಆವಿಷ್ಕರಣ|ಆವಿಷ್ಕಾರಕನಾಗಿ]]ರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಲ್ಯಾಬ್ ಸ್ಫೋಟದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ವಿರೂಪಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಹೋಮ್ಸ್ ಸೂಕ್ತವಾದ ಶವವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನನ್ನು ಕ್ಲೋರೊಫಾರ್ಮ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಜೀ಼ನ್|ಬೆಂಜೀನ್]] ಬಳಕೆಯಿಂದ ಅವನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿ ಕೊಂದನು. ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್, ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ಅವನು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ನಂತರದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಫೋರೆನ್ಸಿಕ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ''ನಂತರ'' ಕ್ಲೋರೋಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ (ಇದು ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ). ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿದರೆ ಆತನನ್ನು ದೋಷಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ನಕಲಿ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ]] ಸಂಚನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> <ref name=":0" /> ಹೋಮ್ಸ್ ನಿಜವಾದ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಶವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಮಾ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ಆಕೆಯ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮೂವರನ್ನು (ಆಲಿಸ್, ನೆಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೊವಾರ್ಡ್) ತನ್ನ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಕಿದನು. ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಗು ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ರೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್. ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಮಕ್ಕಳು ಉತ್ತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು [[ಕೆನಡಾ|ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ]] ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಶ್ರೀಮತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಾವಲು ಮಾಡಿದರು. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಒಂದು ಸಮಾನಾಂತರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಲಿಯಾಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾ ಶ್ರೀಮತಿ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಸಾವಿನ ಕುರಿತು ಅನುಕಂಪ ತೋರುತ್ತಾ (ಪಿಟೆಜೆಲ್ [[ಲಂಡನ್|ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಅಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ), <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>The Devil in the White City by Erik Larson</ref> ಕಾಣೆಯಾದ ಆಕೆಯ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳ ನಿಜವಾದ ಇರುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [[ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್|ಡೆಟ್ರಾಯಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ]], ಕೆನಡಾವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರನ್ನು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Geyer, Detective Frank P. "The Holmes-Pitezel case; a history of the Greatest Crime of the Century", Publishers' Union (1896), pg. 212</ref> ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಡೆಯಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದನು. ಅವರ ಹೆಂಡತಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಇಡೀ ವ್ಯವಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೋಮ್ಸ್ ನಂತರ ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಟ್ರಂಕ್‌ ನ ಒಳಗೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. ಅವನು ಟ್ರಂಕಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಕೊರೆದು, ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಗೊಳವೆಯ ಒಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಗ್ಯಾಸ್ ಲೈನ್‌ಗೆ ಜೋಡಿಸಿ ಹುಡುಗಿಯರನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸಿದನು. [[ಟೊರಾಂಟೊ ನಗರ|ಟೊರೊಂಟೊದ]] ೧೬ ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರ ನಗ್ನ ದೇಹಗಳನ್ನು ಹೂಳಿದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Geyer "The Holmes-Pitezel case", pg. 213</ref> ಈ ಮನೆ ಮತ್ತು ವಿಳಾಸವು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg/150px-Philadelphia_City_Detective_Frank_Geyer.jpg|right|thumb|150x150px| ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸಿಟಿ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್]] ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪತ್ತೇದಾರಿ ಫ್ರಾಂಕ್ ಗೇಯರ್, ಟೊರೊಂಟೊ ಮನೆಯ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಹುಡುಗಿಯರ ಕೊಳೆತ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. "ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಅಗೆದಷ್ಟೂ, ವಾಸನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಭಯಾನಕವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ನಾವು ಮೂರು ಅಡಿ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ನಾವು ಮಾನವನ ಮುಂದೋಳಿನ ಮೂಳೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ" ಎಂದು ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಗೇಯರ್ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite book|title=The Holmes-Pitezel case: a history of the greatest crime of the century and of the search for the missing Pitezel children|last=Geyer|first=Frank P.|publisher=Publishers' Union|year=1896|location=Philadelphia, PA|pages=231}}</ref> ಗೇಯರ್ ನಂತರ ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಹೋದರು, ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್ ಒಂದು ಕಾಟೇಜ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರು ಯುವ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಅವರನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಬಳಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸುಡುವ ಮೊದಲು ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಬಳಸಿದ ಚಾಕುಗಳನ್ನು ಹರಿತಗೊಳಿಸಲು ರಿಪೇರಿ ಅಂಗಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಲಕನ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಯ ತುಂಡುಗಳು ಮನೆಯ ಚಿಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>{{Cite news|title=Grisly Indy|last=Lloyd|first=Christopher|date=October 24, 2008|work=The Indianapolis Star}}</ref> == ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಬಂಧನ, ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮರಣದಂಡನೆ == ೧೮೯೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೭ ರಂದು ಬೋಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಪಿಂಕರ್‌ಟನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಟೆಕ್ಟಿವ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯಿಂದ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕೊಲೆಯ ವಿನೋದವು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೋನ್ನತ ವಾರಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದರಾದರು ಮತ್ತು ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದ ಮೂರನೇ ಹೆಂಡತಿಯ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> <ref>Holmes was thus simultaneously moving three groups of people across the country, each ignorant of the other groups.</ref> ಜುಲೈ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಆಲಿಸ್ ಮತ್ತು ನೆಲ್ಲಿಯ ದೇಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ, ಚಿಕಾಗೋ ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ವರದಿಗಾರರು ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ''ದಿ ಕ್ಯಾಸಲ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ ಉಪಕರಣಗಳ ಕಥೆಗಳು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿದೆ. <ref name="Selzer 2017">{{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು ಮತ್ತು [[ಮರಣದಂಡನೆ|ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು]] . ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಾಣೆಯಾದ ಮೂರು ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೋಮ್ಸ್ ಕೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅವನ ಕನ್ವಿಕ್ಷನ್ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್ ಚಿಕಾಗೋ, ಇಂಡಿಯಾನಾಪೊಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊದಲ್ಲಿ ೨೭ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು (ಆದರೂ ಅವನು ಕೊಲೆ ಮಾಡಿರುವುದಾಗಿ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕೆಲವು ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದರು), ಮತ್ತು ಆರು ಕೊಲೆ ಯತ್ನಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು . ಹೋಮ್ಸ್ ಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹರ್ಸ್ಟ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಂದ $೭,೫೦೦ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಪಾವತಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಬಹುಪಾಲು ಅಸಂಬದ್ಧವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು. <ref name="straightdope.com">{{Cite web|url=http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|title=The Straight Dope: Did Dr. Henry Holmes kill 200 people at a bizarre "castle" in 1890s Chicago?|date=July 6, 1979|website=straightdope.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100317151159/http://www.straightdope.com/columns/read/620/did-dr-henry-holmes-kill-200-people-at-a-bizarre-castle-in-1890s-chicago|archive-date=March 17, 2010|access-date=July 28, 2010}}</ref> ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ, ಹೋಮ್ಸ್ ತನ್ನ ಸೆರೆವಾಸದ ನಂತರ ಅವನ ಮುಖದ ನೋಟವು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾನೆ. <ref name=":0">{{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=JD|publisher=RW Publishing House|year=2017|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, CA|pages=136–208}}</ref> ಮೇ ೭, ೧೮೯೬ ರಂದು, ಪಿಟೆಜೆಲ್‌ನ ಕೊಲೆಗಾಗಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಕೌಂಟಿ ಪ್ರಿಸನ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊಯಾಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಸಾವಿನ ಕ್ಷಣದವರೆಗೂ, ಹೋಮ್ಸ್ ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಪರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಭಯ, ಆತಂಕ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕೆಲವೇ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದನು. <ref>{{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=D.|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-8015-7832-8|location=New York}}</ref> ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವನು ತನ್ನ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಸಿಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಅಡಿ ಆಳದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮಾಧಿ ಕಳ್ಳರು ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಕದ್ದು ಅದನ್ನು ಛೇದನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವನು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು. ಹೋಮ್ಸ್ ನ ಕತ್ತು ಮುರಿಯಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕಿ ಸತ್ತನು. ೧೫ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರ ಸತ್ತನು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಅವನ ಮರಣದಂಡನೆಯ ನಂತರ, ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ದೇಹವನ್ನುಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾದ ಯೆಡಾನ್‌ನ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಪಶ್ಚಿಮ ಉಪನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸ್ಮಶಾನವಾದ ಹೋಲಿ ಕ್ರಾಸ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತು ಹಾಕದ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೦೯ ರ ಹೊಸ ವರ್ಷದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಹೋಮ್ಸ್ <ref name="CrightonMD2017">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zlylDgAAQBAJ&pg=PP87|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders, Lied, then Died|last=JD Crighton|last2=Herman W. Mudgett MD|date=2017|publisher=Aerobear Classics|isbn=978-1-946100-00-9|pages=87–90}}</ref> ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹೆಡ್ಜ್‌ಪೆತ್, ಚಿಕಾಗೋ ಸಲೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೋಲ್‌ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಜಬುರೆಕ್‌ನಿಂದ ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Marion Hedgespeth death certificate, Cook County Coroner, #31295 dated January 11, 1910.</ref> ಮಾರ್ಚ್ ೭, ೧೯೧೪ ರಂದು, ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' ಕೋಟೆಯ ಮಾಜಿ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, "ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸೆಲ್ ನ ರಹಸ್ಯಗಳು" ವಿವರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನೈನ್ ಸೇವಿಸಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರ ಶವವು ಅವರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ "ನನಗೆ ನಿದ್ರೆ ಬರಲಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಕ್ವಿನ್ಲಾನ್ ಅವರ ಬದುಕುಳಿದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಅವರು ಹಲವಾರು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ "ದೆವ್ವದ ಕಾಟ" ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭ್ರಮೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಸುಟ್ಟುಹೋಯಿತು. ''[[ದ ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್|ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್]]'' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕ್ಲಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ, ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ರಾತ್ರಿ ೮ ರಿಂದ ೯ ರ ನಡುವೆ ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಓಡಿಹೋಗುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಹಲವಾರು ಸ್ಫೋಟಗಳ ನಂತರ, ಕೋಟೆಯು ಜ್ವಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ನಂತರ, ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಟ್ಟಡದ ಹಿಂಭಾಗದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಅರ್ಧ-ಖಾಲಿ ಅನಿಲವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಟ್ಟಡವು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವವರೆಗೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅಂಚೆ ಸೇವೆಯ ಎಂಗಲ್‌ವುಡ್ ಶಾಖೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|title=Exploring Illinois by Rich Moreno: The Site of the Infamous Murder Castle|last=The Backyard Traveler|date=April 6, 2010|publisher=exploringillinois.blogspot.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141222080525/http://exploringillinois.blogspot.com/2010/04/site-of-infamous-murder-castle.html|archive-date=December 22, 2014|access-date=December 12, 2014}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಹೋಮ್ಸ್ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮರಣದಂಡನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಆರೋಪಗಳ ನಡುವೆ, ಹೋಮ್ಸ್ ನ ದೇಹವನ್ನು ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನ ಜಾನೆಟ್ ಮೊಂಗೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಅವರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸಿಮೆಂಟ್‌‍ನಿಂದ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರ ದೇಹವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳೆತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೀಸೆಯು ಹಾಗೇ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ದೇಹವು ಹೋಮ್ಸ್ ನದ್ದೇ ಎಂದು ಅವನ ಹಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನಂತರ ಹೋಮ್ಸ್‌ನನ್ನು ಪುನಃ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|title=Exhumation confirms gravesite of notorious Chicago serial killer H.H. Holmes|website=Chicago Tribune|archive-url=https://web.archive.org/web/20170903110736/http://www.chicagotribune.com/news/local/breaking/ct-hh-holmes-gravesite-exhumed-20170901-story.html|archive-date=September 3, 2017|access-date=September 3, 2017}}</ref><gallery widths="200" heights="200"> ಚಿತ್ರ:Dr. Henry Howard Holmes (Herman Webster Mudgett).jpg|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮಗ್‌ಶಾಟ್ (೧೮೯೫) ಚಿತ್ರ:Benjamin Pitezel.jpg|ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟೆಜೆಲ್ ಚಿತ್ರ:Execution of H H Holmes (Philadelphia Moyamensing Prison 1896).jpg|alt=HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು ೧೮೯೬)|ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮರಣದಂಡನೆ (ಮೊಯಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ಜೈಲು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ೧೮೯೬) </gallery> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಅದರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಸ್ಚೆಚ್ಟರ್ ನ, ''ಡಿಪ್ರೇವ್ಡ್: ದಿ ಶಾಕಿಂಗ್ ಟ್ರೂ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಸೀರಿಯಲ್ ಕಿಲ್ಲರ್'' (೧೯೯೪), ಹೋಮ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಎರಿಕ್ ಲಾರ್ಸನ್‌ರ ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ : ಮರ್ಡರ್, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಡ್‌ನೆಸ್ ಅಟ್ ದಿ ಫೇರ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಅಮೇರಿಕಾ'' ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವ ಮೇಳದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ-ಮಾರಾಟದ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ. ಅವರ ಕಥೆಯನ್ನು ಡೇವಿಡ್ ಫ್ರಾಂಕ್ (೧೯೭೫)ರವರ ''ದಿ ಟಾರ್ಚರ್'' , ಅಲನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ''ಎಕರ್ಟ್'' (೧೯೮೫)ರವರ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಶನ್ ಮತ್ತು ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಆಸ್ಬರಿ (೧೯೪೦, ಮರುಪ್ರಕಟಣೆ ೧೯೮೬) ಅವರಿಂದ "ದಿ ಮಾನ್ಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸಿಕ್ಸ್ಟಿ-ಥರ್ಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್" ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ''ಜೆಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಪ್ರೈರೀ: ಆನ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮಲ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.'' ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ಬ್ಲೋಚ್ ಅವರ ೧೯೭೪ ರ ಕಾದಂಬರಿ ''ಅಮೇರಿಕನ್ ಗೋಥಿಕ್'' ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಕಥೆಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|title=AMERICAN GOTHIC|last=Robert Bloch|website=Kirkus Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304055838/https://www.kirkusreviews.com/book-reviews/robert-bloch-9/american-gothic-4/|archive-date=March 4, 2016|access-date=October 16, 2015}}</ref> ಸೆಲ್ಜರ್ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ೨೦೧೭ ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ, ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ''ಹೋಮ್ಸ್: ದಿ ಟ್ರೂ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ದಿ ವೈಟ್ ಸಿಟಿ ಡೆವಿಲ್'', ಕಾಲ್ಪನಿಕತೆಯಿಂದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಥೆಯು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|title=Nonfiction Book Review: H.H. Holmes: The True History of the White City Devil by Adam Selzer. Skyhorse, $26.99 (460p) ISBN 978-1-5107-1343-7|date=April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412061900/http://www.publishersweekly.com/978-1-5107-1343-7|archive-date=April 12, 2017|access-date=April 11, 2017}}</ref> ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯು.ಎಸ್ ದೂರದರ್ಶನ ನಾಟಕ ಸರಣಿ ''[[ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿ (ಟಿವಿ ಸರಣಿ)|ಸೂಪರ್‌ನ್ಯಾಚುರಲ್]]'' ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಪ್ರೇತವು ಜನರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಲು ಹಿಂದಿರುಗಿತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯು ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಗಳ ಅನೇಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, [[ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಚಾನೆಲ್|ಹಿಸ್ಟರಿ]] ''ಅಮೆರಿಕನ್ ರಿಪ್ಪರ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಎಂಟು ಸಂಚಿಕೆಗಳ ಸೀಮಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಮೊಮ್ಮಗ, ಜೆಫ್ ಮಡ್ಜೆಟ್, ಮಾಜಿ ಸಿ.ಐ.ಎ ವಿಶ್ಲೇಷಕ ಅಮರಿಲ್ಲಿಸ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ, ಕುಖ್ಯಾತ ಲಂಡನ್ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರ ಹೋಮ್ಸ್ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಿದರು. [[ಜ್ಯಾಕ್‌ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್‌|ಜ್ಯಾಕ್ ದಿ ರಿಪ್ಪರ್]] . <ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/shows/american-ripper|title=American Ripper|access-date=July 5, 2020}}</ref> ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಎನ್.ಬಿ.ಸಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ನ ಎಸ್೧ಇ೧೧ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಈಗ ಕುಖ್ಯಾತ "ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್" ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://tvline.com/2016/11/18/timeless-joel-johnstone-cast-hh-holmes-1893-worlds-fair/|title=Timeless to Visit 1893 World's Fair, Casts Role of Serial Killer H.H. Holmes|date=November 18, 2016}}</ref> ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಭಯಾನಕ ಬರಹಗಾರರಾದ ಸಾರಾ ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿಂಗರ್ ಅವರು ''ದಿ ಡೆವಿಲ್ಸ್ ಡ್ರೀಮ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್: ಕವನವನ್ನು ಹೆಚ್.ಹೆಚ್ ಹೋಮ್ಸ್ (ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್‌ಹೌಸ್ ಬುಕ್ಸ್) ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ'' ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ಬ್ರಾಮ್ ಸ್ಟೋಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. <ref name="The Bram Stoker Awards 2018">{{Cite web|url=http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|title=2018 Bram Stoker Awards Winners & Nominees|date=April 13, 2018|website=The Bram Stoker Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20191105123020/http://www.thebramstokerawards.com/front-page/2018-bram-stoker-awards-winners-nominees/|archive-date=November 5, 2019|access-date=September 3, 2019}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ನಟಿಸಿದ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಟಿನ್ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಡೆವಿಲ್ ಇನ್ ವೈಟ್ ಸಿಟಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಾಮೌಂಟ್ ಟಿವಿ ಮತ್ತು ಹುಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಕೋರ್ಸೆಸೆ ಮತ್ತು ಡಿಕಾಪ್ರಿಯೊ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiewire.com/2019/02/the-devil-in-the-white-city-leonardo-dicaprio-martin-scorsese-hulu-series-1202043183/|title=Leonardo DiCaprio and Martin Scorsese's 'Devil in the White City' was released in 2019 as a Hulu Series|last=Greene|first=Steve|date=February 11, 2019|website=IndieWire|language=en|access-date=September 13, 2020}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಬಡ್ಡಿ * ವಿಮಾ ವಂಚನೆ * ದೇಶವಾರು ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಕೊಲೆಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ === * {{Cite book|title=Gem of the Prairie: An Informal History of the Chicago Underworld|title-link=Herbert Asbury#Bibliography|last=Asbury|first=Hebert|publisher=Northern Illinois University Press|year=1986|isbn=978-0-87580-534-4|location=DeKalb, Illinois|author-link=Herbert Asbury|orig-year=1940}} * {{Cite book|title=Detective in the White City: The Real Story of Frank Geyer|last=Crighton|first=J. D.|date=2017|publisher=RW Publishing House|isbn=978-1-946100-02-3|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=Holmes' Own Story: Confessed 27 Murders—Lied Then Died|last=Crighton|first=J. D.|date=January 2017|publisher=Aerobear Classics, an imprint of Aerobear Press|isbn=978-1-946100-01-6|location=Murrieta, California}} * {{Cite book|title=The Devil in the White City: Murder, Magic, and Madness at the Fair That Changed America|title-link=The Devil in the White City|last=Larson|first=Erik|date=February 2004|publisher=[[Vintage Books]]|isbn=978-0-375-72560-9|location=New York|author-link=Erik Larson (author)}} * {{Cite book|title=Depraved: The Definitive True Story of H. H. Holmes, Whose Grotesque Crimes Shattered Turn-of-the-Century Chicago|last=Schechter|first=Harold|date=1994|publisher=[[Pocket Books]]|isbn=978-0-671-02544-1|location=New York|id={{OCLC|607738864|223220639}}|author-link=Harold Schechter}}<templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css" /> * {{Cite book|title=HH Holmes: The True History of the White City Devil|last=Selzer|first=Adam|date=2017|publisher=Skyhorse|isbn=978-1-5107-1343-7|location=New York}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|title=The Strange Case of Dr. H. H. Holmes|last=Borowski|first=John|date=November 2005|publisher=Waterfront Productions|isbn=978-0-9759185-1-7|editor-last=Estrada|editor-first=Dimas|location=West Hollywood, California}} * {{Cite book|title=The Torture Doctor|last=Franke|first=David|publisher=Avon|year=1975|isbn=978-0-380-00730-1|location=New York}} * {{Cite book|title=The Beast of Chicago: An Account of the Life and Crimes of Herman W. Mudgett, Known to the World as H. H. Holmes|last=Geary|first=Rick|publisher=NBM Publishing|year=2003|isbn=978-1-56163-365-4|location=New York|author-link=Rick Geary}} * {{Cite book|title=Bloodstains|last=Mudgett|first=Jeff|date=April 2009|publisher=ECPrinting.com & Justin Kulinski|isbn=978-0-615-40326-7|location=U.S.}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.footnote.com/image/216160526/ "ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ಲೂಬಿಯರ್ಡ್: HH ಹೋಮ್ಸ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ಸ್ (sic) ಅವನ ನಿಜವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ"] . ''ಚಿಕಾಗೋ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್'' . ಆಗಸ್ಟ್ 18, 1895: 40. * [https://books.google.com/books?id=mr0aAAAAYAAJ&pg=PA211&lpg=PA211&dq=Herman+W+Mudgett#v=onepage&q=Herman%20W%20Mudgett ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ಸ್ಟೇಟ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಸಂಪುಟ 174 ರಂದು ಬೆಂಜಮಿನ್ ಪಿಟ್ಜೆಲ್ 1896 ರ ಮರಣದಲ್ಲಿ ಮುಗೆಟ್ ವಿಚಾರಣೆ] * [http://www.harpers.org/archive/1943/12/0020617 "ದಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಮರ್ಡರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್: ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಆಫ್ ಚಿಕಾಗೊ ಕ್ರೈಮ್"] ಜಾನ್ ಬಾರ್ಟ್ಲೋ ಮಾರ್ಟಿನ್ . ''ಹಾರ್ಪರ್ಸ್ ವೀಕ್ಲಿ'' . ಡಿಸೆಂಬರ್ 1943: 76–85. * [http://www.apredatorymind.com/The_Twenty_Seven_Murders_of_HH_Holmes_part_3.html HH ಹೋಮ್ಸ್‌ನ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಕೊಲೆಗಳು] ಹೋಮ್ಸ್‌ನ 27 ಕೊಲೆಗಳ ತಪ್ಪೊಪ್ಪಿಗೆಯ ಚರ್ಚೆ * [[iarchive:HolmesOwnStory1895|ಮುಡ್ಜೆಟ್‌ನಿಂದ ಹೋಮ್ಸ್ ಓನ್ ಸ್ಟೋರಿ (1895), ಹರ್ಮನ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ.]] * Works by H. H. Holmes </img> <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೬೧ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> mglzarv46b0re3g0i15rx6a107gorb4 2 144706 1115446 1115326 2022-08-20T13:41:29Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation]] | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>14 December 1895<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />[[Sandringham House]], ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">Royal Vault, [[St George's Chapel]]; <br /><br /> 26 March 1969 <br /><br /> King George VI Memorial Chapel, St George's Chapel</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">[[Elizabeth Bowes-Lyon]]</div> <div style="line-height:0;margin-bottom:-2px;">&#x200B;</div> <div style="display:inline-block;margin-bottom:1px;">&#x200B;</div>&#x28;<abbr title="<nowiki&gt;married</nowiki&gt;">m.</abbr>&nbsp;<span class="rt-commentedText" title="26 April 1923">1923</span>&#x29;&#x200B;</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal">''[[George VI#Issue|Detail]]''</span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * [[Elizabeth II]] * [[Princess Margaret, Countess of Snowdon]] </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |Albert Frederick Arthur George |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * Windsor (from 1917) * Saxe-Coburg and Gotha (until 1917) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |George V |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |Mary of Teck |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[File:George_VI_signature_1945.svg|alt=George VI's signature|class=notpageimage|125x125px|ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |1913–1919 |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars | class="infobox-data" |<templatestyles src="Tree list/styles.css" /><div class="treeview"> * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** Battle of Jutland </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> an0y7c6n7qhtnmp018zsqnd5fe3vizm 1115447 1115446 2022-08-20T13:51:21Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation]] | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>14 December 1895<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> 26 March 1969 <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> <div style="line-height:0;margin-bottom:-2px;">&#x200B;</div> <div style="display:inline-block;margin-bottom:1px;">&#x200B;</div>&#x28;<abbr title="<nowiki&gt;married</nowiki&gt;">m.</abbr>&nbsp;<span class="rt-commentedText" title="26 April 1923">1923</span>&#x29;&#x200B;</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal">''[[George VI#Issue|Detail]]''</span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * [[Elizabeth II]] * [[Princess Margaret, Countess of Snowdon]] </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |Albert Frederick Arthur George |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * Windsor (from 1917) * Saxe-Coburg and Gotha (until 1917) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |George V |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |Mary of Teck |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[File:George_VI_signature_1945.svg|alt=George VI's signature|class=notpageimage|125x125px|ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |1913–1919 |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars | class="infobox-data" |<templatestyles src="Tree list/styles.css" /><div class="treeview"> * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** Battle of Jutland </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> cm93w3wfkgmyrnj08b0ragss29k66z6 1115448 1115447 2022-08-20T13:53:18Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation]] | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> <div style="line-height:0;margin-bottom:-2px;">&#x200B;</div> <div style="display:inline-block;margin-bottom:1px;">&#x200B;</div>&#x28;<abbr title="<nowiki&gt;married</nowiki&gt;">m.</abbr>&nbsp;<span class="rt-commentedText" title="26 April 1923">1923</span>&#x29;&#x200B;</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal">''[[George VI#Issue|Detail]]''</span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * [[Elizabeth II]] * [[Princess Margaret, Countess of Snowdon]] </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |Albert Frederick Arthur George |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * Windsor (from 1917) * Saxe-Coburg and Gotha (until 1917) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |George V |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |Mary of Teck |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[File:George_VI_signature_1945.svg|alt=George VI's signature|class=notpageimage|125x125px|ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |1913–1919 |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars | class="infobox-data" |<templatestyles src="Tree list/styles.css" /><div class="treeview"> * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** Battle of Jutland </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> pi08esuhvgdv9m6ngcq8w0pqi6wcxz3 1115451 1115448 2022-08-20T14:03:39Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation]] | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal">''[[George VI#Issue|Detail]]''</span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್]] </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |File:George_VI_signature_1945.svg|alt=George VI's signature|class=notpageimage|125x125px|ಜಾರ್ಜ್ VI ರ ಸಹಿ |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |1913–1919 |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars | class="infobox-data" |<templatestyles src="Tree list/styles.css" /><div class="treeview"> * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** Battle of Jutland </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> tdbjpkx7sm9cw6uwjqekz3koj68nfq2 1115452 1115451 2022-08-20T14:27:52Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation]] | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars | class="infobox-data" |<templatestyles src="Tree list/styles.css" /><div class="treeview"> * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> adq5oeng5d6wr166bl8s2p4a2i0jqg3 1115453 1115452 2022-08-20T14:30:44Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |Military career |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> s2kvhv2mzcvomx5tpeuc6rm0q9yv8fl 1115454 1115453 2022-08-20T14:33:14Z Prajna gopal 75944 wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | 21 ಏಪ್ರಿಲ್ 1926|| {{N/A}} | 20 ನವೆಂಬರ್ 1947 | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | 21 ಆಗಸ್ಟ್ 1930 | 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 2002 | 6 ಮೇ 1960<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, 1 ನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ 2ನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 1s4kuucyjucvtrxxxvizigwkaorc88x 1115455 1115454 2022-08-20T14:36:11Z Prajna gopal 75944 /* ಸಮಸ್ಯೆ */ wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೬|| {{N/A}} | ೨೦ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೪೭ | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೩೦ | ೯ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೦೨ | ೬ ಮೇ ೧೯೬೦<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಒಂದನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ ಎರಡನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 5kefljvlkeua13bspxr31ui2m35ez7i 1115456 1115455 2022-08-20T14:41:35Z Prajna gopal 75944 /* ಸಮಸ್ಯೆ */ wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೬|| {{N/A}} | ೨೦ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೪೭ | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೩೦ | ೯ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೦೨ | ೬ ಮೇ ೧೯೬೦<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಒಂದನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ ಎರಡನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|1. '''George VI of the United Kingdom'''|2. [[George V|George V of the United Kingdom]]|3. [[Princess Mary of Teck]]|4. [[Edward VII|Edward VII of the United Kingdom]]|5. [[Alexandra of Denmark|Princess Alexandra of Denmark]]|6. [[Francis, Duke of Teck]]|7. [[Princess Mary Adelaide of Cambridge]]|8. [[Prince Albert of Saxe-Coburg and Gotha]]|9. [[Victoria of the United Kingdom]]|10. [[Christian IX of Denmark]]|11. [[Princess Louise of Hesse-Kassel]]|12. [[Duke Alexander of Württemberg (1804–1885)|Duke Alexander of Württemberg]]|13. [[Countess Claudine Rhédey von Kis-Rhéde]]|14. [[Prince Adolphus, Duke of Cambridge]]|15. [[Princess Augusta of Hesse-Kassel]]}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> dwcezmkus046bp6a5kv4igxeqwnib31 1115457 1115456 2022-08-20T14:58:15Z Prajna gopal 75944 /* ಪೂರ್ವಜರು */ wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೬|| {{N/A}} | ೨೦ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೪೭ | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೩೦ | ೯ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೦೨ | ೬ ಮೇ ೧೯೬೦<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <small>11 ಜುಲೈ 1978 ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಒಂದನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ ಎರಡನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|೧. '''George VI of the United Kingdom'''|೨. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್|೩. ಟೆಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮೇರಿ|೪. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್|೫. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡ್ರಾ|೬. ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್|೭. ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮೇರಿ ಅಡಲೈಡ್|೮. ಸ್ಯಾಕ್ಸ್-ಕೊಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥಾದ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|೯. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ|೧೦. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ ಒಂಭತ್ತನೇ ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್|೧೧. ಹೆಸ್ಸೆ-ಕಸ್ಸೆಲ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಲೂಯಿಸ್|೧೨. ವರ್ಟ್ಟೆಂಬರ್ಗ್ ನ ಡ್ಯೂಕ್ ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡರ್|೧೩. ಕೌಂಟೆಸ್ಸ್ ಕ್ಲೌಡಿನ್ ರೆಡೇ ಓನ್ ಕಿಸ್-ರೆಡೇ|೧೪. ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಅಡೋಲ್ಫಸ್|೧೫. ಹೆಸ್ಸೆ-ಕಸ್ಸೆಯ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಗಸ್ಟಾ}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> f5grqq9rznalc1b83t7iwns7yl6911t 1115459 1115457 2022-08-20T14:59:29Z Prajna gopal 75944 /* ಸಮಸ್ಯೆ */ wikitext text/x-wiki [[Category:Pages using infobox military person with embed|George VI]] {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%" |George VI |- | colspan="2" class="infobox-subheader" |''ಕಾಮನ್‍ವೆಲ್ತ್ ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು<ref group="lower-alpha">From April 1949 until his death in 1952.</ref>'' |- | colspan="2" class="infobox-image photo" |[[File:King_George_VI_LOC_matpc.14736_(cleaned).jpg|alt=George VI in the uniform of a field marshal|frameless]]<div class="infobox-caption" style="line-height:normal;padding-bottom:0.2em;padding-top:0.2em;">Formal photograph, <span title="circa">c.</span><span style="white-space:nowrap;">&#x2009;1940–1946</span></div> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ರಾಜ<br /><br />ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಭುತ್ವ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Coronation of George VI and Elizabeth|Coronation | class="infobox-data" |೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Reign | class="infobox-data" |೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬&nbsp;– <span class="nowrap">೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Predecessor | class="infobox-data" |ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Successor | class="infobox-data" |''ಸ್ಥಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ''<ref group="lower-alpha">George VI continued as titular Emperor of India until 22 June 1948.</ref> |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;line-height:normal;padding:0.2em 0.2em" |<div style="height: 4px; width:100%;"></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |ಯಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್<br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1895-12-14</span>)</span>೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫<br /><br />ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್, ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್, [[ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Died | class="infobox-data" |೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<span style="display:none">(1952-02-06)</span> (aged&nbsp;56)<br /><br />ಸ್ಯಾನ್‍ಡ್ರಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್, ನೋರ್ಫ಼ೋಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Burial | class="infobox-data" |೧೫ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨<br /><br /><div class="label" style="display:inline">ರಾಯಲ್ ವೋಲ್ಟ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್; <br /><br /> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <br /><br /> ರಾಜ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್, ಸೈಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Spouse | class="infobox-data" |<div style="display:inline;white-space:nowrap;"><div style="display:inline-block;line-height:normal;margin-top:1px;white-space:normal;">ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೌಸ್ಲಿಯೋನ್</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Issue<br /><br /><span style="font-weight:normal"></span> | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ * ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡೊನ್ </div> |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {| class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none" ! colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left" |Names |- | colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;" |ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್ |} |- ! class="infobox-label" scope="row" |House | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * ವಿಂಡ್ಸರ್ (೧೯೧೭ ರಿಂದ) * ಸ್ಯಾಕ್ಸೆ-ಕೋಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥ (೧೯೧೭ರ ವರೆಗೆ) </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Father | class="infobox-data" |ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mother | class="infobox-data" |ಮೇರಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ |- ! class="infobox-label" scope="row" |Signature | class="infobox-data" |[[ಚಿತ್ರ:George VI signature 1945.svg|೨೫೦px|thumb|ಜಾರ್ಜ್ ರ ಸಹಿ]] |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |<templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> |- | colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-weight:bold;" |ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Service/branch | class="infobox-data" |<div class="plainlist "> * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Navy * <span class="flagicon">[[ಚಿತ್ರ:Ensign_of_the_Royal_Air_Force.svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>Royal Air Force </div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Years of active service | class="infobox-data" |೧೯೧೩–೧೯೧೯ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="padding-right: 1em" |Battles/wars * [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|World War I]] ** ಜುಟ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಯುದ್ಧ </div> |- style="display:none" | colspan="2" | |} '''ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್''' (ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೮೯೫&nbsp;- ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೫೨) ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಿಂದ ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಮರಣದ ತನಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ]] ಡೊಮಿನಿಯನ್ಸ್‌ನ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೊನೆಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವನ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಮತ್ತು ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅವರನ್ನು "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ರಾಜನ ಎರಡನೇ ಮಗನಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಗೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರ ನೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ನೇವಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಯಾರ್ಕ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ [[ಉಗ್ಗು|ತೊದಲುವಿಕೆಗೆ]] ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸ್ಪೀಚ್ ಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿತರು. ಅವರ ತಂದೆ ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಆದರೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಆ ವರ್ಷದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನುತ್ಯಜಿಸಿದರು. ಆ ಮೂಲಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್‌ನ ಮೂರನೇ ರಾಜನಾದನು ಹಾಗೂ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳು - ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ - ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು]] . ೧೯೪೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಟಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧವು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿತ್ತು. ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಹೀಗಾಗಿ ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದಾಗ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬ್ಲಿಟ್ಜ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಜಾರ್ಜ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಬೇಕಾದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸಂಕಲ್ಪದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದವು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸೋತಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಡೆದುಹೋಯಿತು . ಜಾರ್ಜ್ ಜೂನ್ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಂಬ ಹೊಸ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧೂಮಪಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್ನಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. ಅವನ ನಂತರ ಅವನ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎರಡ‍ನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಚಿತ್ರ:Edward_VII_UK_and_successors.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Edward_VII_UK_and_successors.jpg/220px-Edward_VII_UK_and_successors.jpg|left|thumb| ನಾಲ್ಕು ರಾಜರು: ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ದೂರದ ಬಲಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಅವನ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್, ನಂತರ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ದೂರದ ಎಡಬದಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ನಂತರ ಎಂಟನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ (ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ನಂತರ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಮುಂಭಾಗ), {{Circa}} ೧೯೦೮]] ಭವಿಷ್ಯದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಜನಿಸಿದ್ದು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಯಾರ್ಕ್ ಕಾಟೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜಿ [[ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ|ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ]] ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ. <ref>Rhodes James, p. 90; Weir, p. 329</ref> ಅವರ ತಂದೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್), ರಾಜಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ (ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ) ಉಳಿದಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಮಗ ಜಾರ್ಜ್. ಅವರ ತಾಯಿ, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ನಂತರ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ), ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಅಡಿಲೇಡ್, ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಪುತ್ರಿ. <ref>Weir, pp. 322–323, 329</ref> ಅವರ ಜನ್ಮದಿನ, ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೪, ೧೮೯೫ ರಂದು ಅವರ ಮುತ್ತಜ್ಜ [[ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್]] ಅವರ ಮರಣದ ೩೪ ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ. <ref>Judd, p. 3; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಕನ್ಸಾರ್ಟ್ ಅವರ ವಿಧವೆ, ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ, ಜನನದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಣಿಗೆ "ಬದಲಿಗೆ ದುಃಖಿತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ "ನೀವೇ ''ಆಲ್ಬರ್ಟ್'' ಹೆಸರನ್ನು ಅವಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಅವಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು. <ref>Judd, pp. 4–5; Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಹೊಸ ಮಗುವಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಿಂದ ರಾಣಿಯು ಮನನೊಂದಳು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ "ಇಂತಹ ದುಃಖದ ದಿನದಂದು ಜನಿಸಿದ ''ಹೊಸದನ್ನು'' ನೋಡಲು ನಾನು ಅಸಹನೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ನನಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕೆ ಉಪನಾಮವಾಗಿರುವ ಆ ಪ್ರೀತಿಯ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ." ಎಂದು ಬರೆದಳು. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 7–8</ref> ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅವರು ೧೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೯೬ ರಂದು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ "ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಆರ್ಥರ್ ಜಾರ್ಜ್" ಎಂದು ಆ ಮಗುವಿಗೆ [[ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸಮ್(ದೀಕ್ಷಾಸ್ನಾನ, ಜ್ಞಾನಸ್ನಾನ)|ಬ್ಯಾಪ್ಟೈಜ್]] ಮಾಡಿದರು. {{Efn|His godparents were: [[Queen Victoria]] (his great-grandmother, for whom his grandmother the [[Alexandra of Denmark|Princess of Wales]] stood proxy); the [[Frederick William, Grand Duke of Mecklenburg|Grand Duke]] and [[Princess Augusta of Cambridge|Grand Duchess]] of Mecklenburg (his maternal great-aunt and great-uncle, for whom his grandfather the [[Francis, Duke of Teck|Duke of Teck]] and his paternal aunt [[Maud of Wales|Princess Maud of Wales]] stood proxy); [[Empress Frederick]] (his paternal great-aunt, for whom his paternal aunt [[Princess Victoria of the United Kingdom|Princess Victoria of Wales]] stood proxy); the [[Frederick VIII of Denmark|Crown Prince of Denmark]] (his great-uncle, for whom his grandfather the [[Edward VII of the United Kingdom|Prince of Wales]] stood proxy); the [[Prince Arthur, Duke of Connaught and Strathearn|Duke of Connaught]] (his great-uncle); the [[Louise, Princess Royal and Duchess of Fife|Duchess of Fife]] (his paternal aunt); and [[Adolphus Cambridge, 1st Marquess of Cambridge|Prince Adolphus of Teck]] (his maternal uncle).<ref>''[[The Times]]'', Tuesday 18 February 1896, p. 11</ref>}} ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅವರು ಯಾರ್ಕ್ನ ಅವರ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಕುಟುಂಬದೊಳಗೆ ಅವರನ್ನು ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ "ಬರ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, p. 6; Rhodes James, p. 90; Townsend, p. 15; Windsor, p. 9</ref> ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗನಿಗೆ ನೀಡಿದ ಮೊದಲ ಹೆಸರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು "ಕಡಿಮೆ ಒಲವು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬದಲಿಸಬಹುದು" ಎಂದು ಅವಳು ಆಶಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಪ್ರವಾದಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಳು. <ref>Bradford, p. 2</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಅಜ್ಜ, ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. "ಅವರು ಸುಲಭವಾಗಿ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>Wheeler-Bennett, pp. 17–18</ref> ಆ ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅವರ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ದಿನನಿತ್ಯದ ಪಾಲನೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ [[ಉಗ್ಗು|ಸ್ಟ್ಯಾಮರ್]] ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ [[ಕೈಬಳಕೆ|ಎಡಗೈ]] ಆಗಿದ್ದರೂ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸದಂತೆ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಬರೆಯಲು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Howard I.|last=Kushner|title=Retraining the King's left hand|journal=The Lancet|volume=377|number=9782|year=2011|pages=1998–1999|doi=10.1016/S0140-6736(11)60854-4|pmid=21671515}}</ref> ಅವರು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಾಕ್ ಮೊಣಕಾಲುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನೋವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಸ್ಪ್ಲಿಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> ರಾಣಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ೨೨ ಜನವರಿ ೧೯೦೧ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಅವಳ ನಂತರ ಏಳನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರನ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿದರು. == ಮಿಲಿಟರಿ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == [[ಚಿತ್ರ:Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Prince_Albert_in_RAF_uniform.png/170px-Prince_Albert_in_RAF_uniform.png|thumb| ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ಆರ್.ಎ.ಎಫ಼್ ಭೋಜನಕೂಟದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್]] ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜ್, ಓಸ್ಬೋರ್ನ್ ನಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಕೆಡೆಟ್ ಆಗಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೧೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಂತಿಮ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹಿಂದೆ ಉಳಿದರು. ಆದರೆ ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಡಾರ್ಟ್ಮೌತ್‌ನ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದರು. <ref>Bradford, pp. 41–45; Judd, pp. 21–24; Rhodes James, p. 91</ref> ಅವನ ಅಜ್ಜ, ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್ , ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದಾಗ, ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಆದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ವೇಲ್ಸ್ ರಾಜಕುಮಾರರಾದರು ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾದರು. <ref>Judd, pp. 22–23</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೧೯೧೩ ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನುವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ, {{HMS|Cumberland|1902|6}} ತರಬೇತಿ ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು . <ref>Judd, p. 26</ref> ಅವರನ್ನು೫ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೧೩ ರಂದು {{HMS|Collingwood|1908|6}} ಹಡಗಿನಲ್ಲಿ ಮಿಡ್‌ಶಿಪ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಎಂದು ರೇಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. . ಅವರು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳುಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಸಮುದ್ರದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಿಲ್ಲ. <ref>Judd, p. 186</ref> ವಿಶ್ವ ಒಂದನೇ ಸಮರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಹಡಗಿನಿಂದ ಅಬರ್ಡೀನ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಅನುಬಂಧ(ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್)ವನ್ನು ಸರ್ ಜಾನ್ ಮಾರ್ನೋಚ್ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. <ref>{{Citation|title=Royal Connections|url=http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav|journal=Aberdeen Medico-Chirugical Society|access-date=16 January 2019|archivedate=17 January 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190117070027/http://www.med-chi.co.uk/heritage/history/the-archive/royal-connections.html#nav}}</ref> ಯುದ್ಧದ ಮಹಾ ನೌಕಾ ಯುದ್ಧವಾದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕದನದಲ್ಲಿ (೩೧ ಮೇ - ೧ ಜೂನ್ ೧೯೧೬) ''ಕಾಲಿಂಗ್‌ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ'' ತಿರುಗು ಗೋಪುರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿಯಿತು . [[ಜಠರ/ಜಠರೀಯ ಹುಣ್ಣು/ವ್ರಣ|ಡ್ಯುವೋಡೆನಲ್ ಅಲ್ಸರ್‌ನಿಂದ]] ಉಂಟಾದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನೋಡಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ <ref name="Bradford55">Bradford, pp. 55–76</ref> ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ನೇವಲ್ ಏರ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ನ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಯಲ್ ನೇವಿಯಿಂದ ರಾಯಲ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡರು. <ref>Bradford, p. 72</ref> ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೧೮ ರವರೆಗೆ, <ref>Bradford, pp. 73–74</ref> ಸೇಂಟ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ಸ್-ಆನ್-ಸೀ ನಲ್ಲಿರುವ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ನ ಕೆಡೆಟ್ ಶಾಲೆಗೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಕ್ರಾನ್‌ವೆಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಾಯ್ಸ್ ವಿಂಗ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿ ಕಮಾಂಡಿಂಗ್ ನಂಬರ್ ೪ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೆಡೆಟ್ ವಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 115</ref> ಅವರು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರ್ಹ ಪೈಲಟ್ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಮನೆತನದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 45; Rhodes James, p. 91</ref> ಯುದ್ಧವು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನರಲ್ ಟ್ರೆಂಚಾರ್ಡ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೩ ರಂದು, ಅವರು ಚಾನೆಲ್ ಮೂಲಕ ಆಟಿಗ್ನಿಗೆ ಹಾರಿದರು. <ref>Wheeler-Bennett, p. 116</ref> ಯುದ್ಧದ ಮುಕ್ತಾಯದ ವಾರಗಳವರೆಗೆ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ನ್ಯಾನ್ಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್‌.ಎ.ಎಫ್‌ ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Boyle|first=Andrew|author-link=Andrew Boyle|title=Trenchard Man of Vision|year=1962|publisher=Collins|place=St James's Place London|page=360|chapter=Chapter 13}}</ref> ನವೆಂಬರ್ ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಾಯುಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವವರೆಗೆ ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>Judd, p. 44</ref> ನವೆಂಬರ್ ೨೨ ರಂದು ಬ್ರಸೆಲ್ಸ್‌ನ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ಮರು-ಪ್ರವೇಶದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಒಂದನೇ ಕಿಂಗ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರ ಜೊತೆಗೂಡಿದರು. ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ೩೧ ಜುಲೈ ೧೯೧೯ ರಂದು ಆರ್.ಎ.ಎಫ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಲೀಡರ್ ಆಗಿ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆದರು. <ref>{{Citation|last=Heathcote|first=Tony|date=2012|title=The British Field Marshals: 1736–1997: A Biographical Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226|publisher=Casemate Publisher|isbn=978-1783461417|access-date=18 March 2016|archivedate=29 July 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729235512/https://books.google.com/books?id=KAkkUN7s4TIC&pg=PT226}}</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋದರ. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಆರ್.ವಿ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಅವರನ್ನು "ಅಧಿಕೃತ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ"ರಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 47; Wheeler-Bennett, pp. 128–131</ref> <ref>Wheeler-Bennett, p. 128</ref> ೪ ಜೂನ್ ೧೯೨೦ ರಂದು ಅವರ ತಂದೆ ಅವರನ್ನು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಇನ್ವರ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ನಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿದರು. <ref>Weir, p. 329</ref> ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ರಾಯಲ್ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಸ್ಥಳ(ರೇಲ್ಯಾರ್ಡ್)ಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಅಂತಹ ಭೇಟಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರು "ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಕುಮಾರ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>''Current Biography 1942'', p. 280; Judd, p. 72; Townsend, p. 59</ref> ಅವರ ತೊದಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಮುಜುಗರ, ಸಂಕೋಚದ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವರ ಅಣ್ಣ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗಿಂತ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಟೆನಿಸ್ ಆಡುವುದನ್ನು ಆನಂದಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಲೂಯಿಸ್ ಗ್ರೇಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪುರುಷರ ಡಬಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ [[ವಿಂಬಲ್ಡನ್|ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಆಡಿದರು, ಮೊದಲ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೋತರು. <ref>Judd, p. 52</ref> ಅವರು ಕೆಲಸದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೩೯ ರ ನಡುವೆ ಹುಡುಗರಿಗಾಗಿ ಅವರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೇಸಿಗೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಭಿನ್ನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಹುಡುಗರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. <ref>Judd, pp. 77–86; Rhodes James, p. 97</ref> == ಮದುವೆ == [[ಚಿತ್ರ:StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse,_Brisbane,_1927.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg/220px-StateLibQld_1_110084_Duke_and_Duchess_of_York_at_Eagle_Farm_Racecourse%2C_Brisbane%2C_1927.jpg|thumb| ದಿ ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ (ಕೇಂದ್ರ, ಓದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು) ಈಗಲ್ ಫಾರ್ಮ್ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್, [[ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್‌|ಬ್ರಿಸ್ಬೇನ್]], [[ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌|ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್]], ೧೯೨೭]] ರಾಜಮನೆತನದವರು ರಾಜಮನೆತನದವರನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಇಚ್ಚೆಗನುಗುಣವಾದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜನು ಯಾರ್ಕ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರನ್ನು ನೋಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಈಗಾಗಲೇ ವಿವಾಹವಾಗಿದ್ದ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಲೇಡಿ ಲೌಬರೋ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರವರ ವ್ಯಾಮೋಹವು ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref>{{Citation|url=http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review|last=Henderson|first=Gerard|title=Sheila: The Australian Ingenue Who Bewitched British Society – review|date=31 January 2014|journal=Daily Express|access-date=15 March 2015|archivedate=2 April 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123341/http://www.express.co.uk/entertainment/books/457107/Sheila-The-Australian-Ingenue-Who-Bewitched-British-Society-review}}</ref> <ref>{{Citation|url=http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart|last=Australian Associated Press|title=A Sheila who captured London's heart|date=28 February 2014|publisher=Special Broadcasting Service|access-date=14 March 2015|archivedate=6 November 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171106071743/http://www.sbs.com.au/news/article/2014/02/28/sheila-who-captured-londons-heart}}</ref> ಆ ವರ್ಷ, ಅವರು ಲೇಡಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕ್ಲೌಡ್ ಬೋವ್ಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಸ್ಟ್ರಾತ್ಮೋರ್ನ ೧೪ ನೇ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 94–96; Vickers, pp. 31, 44</ref> ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ೧೯೨೧ ಮತ್ತು ೧೯೨೨ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಳು. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 106</ref> ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಿಸಿಲಿಯಾ ಬೋವೆಸ್-ಲಿಯಾನ್, ಕೌಂಟೆಸ್ ಆಫ್ ಸ್ಟ್ರಾತ್‌ಮೋರ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್‌ಹಾರ್ನ್ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ "ಒಂದೋ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾನೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಸುದೀರ್ಘ ಪ್ರಣಯದ ನಂತರ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. <ref>Bradford, p. 77; Judd, pp. 57–59</ref> ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಎಲಿಜಬೆತ್ ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೩ ರಂದು ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಜಮನೆತನದ ಜನನವಲ್ಲದವರೊಂದಿಗೆ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾಹವನ್ನು, ಆಧುನೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಸೂಚಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Citation|last=Roberts|first=Andrew|editor1=Antonia Fraser|title=The House of Windsor|publisher=Cassell & Co.|place=London|year=2000|isbn=978-0-304-35406-1|pages=57–58|editor-link=Antonia Fraser}}</ref> ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಂಪನಿಯು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿತು. ಆದರೆ ಅಬ್ಬೆ ಚ್ಯಾಪ್ಟರ್ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು (ಆದರೂ ಡೀನ್, ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರೈಲ್ ಪರವಾಗಿದ್ದರು). <ref>{{Citation|last=Reith|first=John|author-link=John Reith, 1st Baron Reith|title=Into the Wind|publisher=Hodder and Stoughton|place=London|year=1949|page=94}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:TIMEMagazine12Jan1925.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/TIMEMagazine12Jan1925.jpg/180px-TIMEMagazine12Jan1925.jpg|left|thumb| ''[[ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ|ಟೈಮ್‌]]ನ'' ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ, ಜನವರಿ ೧೯೨೫]] ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೨೪ ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೫ ರವರೆಗೆ, ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಕೀನ್ಯಾ, ಉಗಾಂಡಾ ಮತ್ತು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು, [[ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ|ಸೂಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ]] ಮತ್ತು ಏಡೆನ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡ ಆಟದ ಬೇಟೆಗೆ ಹೋದರು. <ref>Judd, pp. 89–93</ref> ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>Judd, p. 49</ref> ೩೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೨೫ ರಂದು ವೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಪೈರ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮುಕ್ತಾಯದ ಭಾಷಣದ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 93–97; Rhodes James, p. 97</ref> ಇದರ ನಂತರ ಅವರು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮೂಲದ ವಾಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಲಿಯೋನೆಲ್ ಲಾಗ್ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಲಾಗ್ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಾಳ್ಮೆಯಿಂದ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. <ref>Judd, p. 98; Rhodes James, p. 98</ref> ತರುವಾಯ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಹಿಂಜರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. <ref>''Current Biography 1942'', pp. 294–295; Judd, p. 99</ref> ೧೯೨೭ <ref>Judd, p. 106; Rhodes James, p. 99</ref> ಡಚೆಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡ್ಯೂಕ್ ತನ್ನ ತೊದಲುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಕ್ಯಾನ್‌ಬೆರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸಂಸತ್ತಿನ ಭವನವನ್ನು ತೆರೆದರು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫಿಜಿಗೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯಾಣವು ಜಮೈಕಾದ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಕಪ್ಪು ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರ್ಟ್ರಾಂಡ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಡಬಲ್ಸ್ ಟೆನಿಸ್ ಆಡಿದರು. ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಜನಾಂಗಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮಾನತೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. <ref>Shawcross, p. 273</ref> ಡ್ಯೂಕ್ ಮತ್ತು ಡಚೆಸ್‌ಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು: [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್]] (ಕುಟುಂಬದಿಂದ "ಲಿಲಿಬೆಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ಅವರು ೧೯೨೬ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ನಿಕಟ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಕುಟುಂಬವು ರಾಜಮನೆತನದ ಅರಮನೆಗಳ ಬದಲಿಗೆ ೧೪೫ ಪಿಕಾಡಿಲಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. <ref>Judd, pp. 111, 225, 231</ref> ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ, ಆರ್ಬಿ ಬೆನೆಟ್, ಡ್ಯೂಕ್ ರನ್ನು ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಇದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಡೊಮಿನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೆಹೆಚ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹ್ವಾನವಾಗಿತ್ತು. <ref>Howarth, p. 53</ref> == ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ರಾಜ == "ನಾನು ಸತ್ತ ನಂತರ, ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ" ಮತ್ತು "ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಎಂದಿಗೂ ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಮತ್ತು ಬರ್ಟೀ ಮತ್ತು ಲಿಲಿಬೆಟ್ ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ನಡುವೆ ಏನೂ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ನಾನು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಐದನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ರಾಜಕುಮಾರ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಬಗ್ಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>Ziegler, p. 199</ref> ೨೦ ಜನವರಿ ೧೯೩೬ ರಂದು,ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಂಟನೇ ಕಿಂಗ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಆಗಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು. ಮುಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್, [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]], ರಾಜಕುಮಾರರ ಜಾಗರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂವರು ಸಹೋದರರು (ಹೊಸ ರಾಜ, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಹೆನ್ರಿ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ) ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ದೇಹವು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಾವಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಅವಿವಾಹಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತನಿಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೬ ರಂದು ಎಡ್ವರ್ಡ್, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಪತಿಯಿಂದ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಾಲಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಸನ್ ಅವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಪದವಿ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್, ಅವರು ರಾಜನಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಜೀವಂತ ಮಾಜಿ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ವಿಚ್ಛೇದಿತ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ರಾಜರಾದರು. <ref>Judd, p. 140</ref> ಪದತ್ಯಾಗದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋದರು.. "ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಗ, ನಾನು ಮಗುವಿನಂತೆ ಕಣ್ಣೀರು ಹಾಕಿದೆ" ಎಂದು ಅವರು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>Wheeler-Bennett, p. 286</ref> ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪದತ್ಯಾಗದ ದಿನದಂದು, ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಓರೆಚ್ಟಾಸ್, ಐರಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಿಂದ ರಾಜನ ಎಲ್ಲಾ ನೇರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು . ಮರುದಿನ, ಇದು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜನಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು (ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ) ನೀಡಿತು ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಎರಡು ಕಾಯಿದೆಗಳು ಐರಿಶ್ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಅದರ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದೆ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. <ref>Townsend, p. 93</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ರಾಜನಾಗಲು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥರೆಂದು ಗಾಸಿಪ್ ಹರಡಿತು. ಅವರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಜಾರ್ಜ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್ ಪರವಾಗಿ, ಅವರನ್ನು, ಅವರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದರ ಹೆನ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮಕಾಲೀನ ವದಂತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref>Bradford, p. 208; Judd, pp. 141–142</ref> ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಮಾತ್ರವೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಸಹೋದರ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. <ref>Howarth, p. 63; Judd, p. 135</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆ == [[ಚಿತ್ರ:Darlington_God_save_the_king..JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Darlington_God_save_the_king..JPG/220px-Darlington_God_save_the_king..JPG|alt=Three-storey Victorian building festooned with garlands with the words "God Save the King" mounted on the pitched roof|thumb| ಡಾರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಅನ್ನು ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೯೩೭]] [[ಚಿತ್ರ:1_crown_George_VI_1937.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/1_crown_George_VI_1937.png/220px-1_crown_George_VI_1937.png|thumb| ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಕ್ರೌನ್ ನಾಣ್ಯ, ೧೯೩೭]] ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗಿನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು "ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ " ಎಂಬ ರಾಜನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>Howarth, p. 66; Judd, p. 141</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ಅವರ ಪೂರ್ವವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅವರ ಸಹೋದರನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು, ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾನವು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪದತ್ಯಾಗದ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರನ್ನು "ಹಿಸ್ ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, <ref>Judd, p. 144; Sinclair, p. 224</ref> ಆದರೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮತ್ತು ತ್ಯಜಿಸುವ ಮೂಲಕ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಯಲ್ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. <ref>Howarth, p. 143</ref> ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಜನಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯವು ತನ್ನ ಸಹೋದರನಿಗೆ "ರಾಯಲ್ ಹೈನೆಸ್" ಶೈಲಿಯೊಂದಿಗೆ " ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ವಿಂಡ್ಸರ್ " ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಡ್ಯೂಕ್‌ಡಮ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪತ್ರಗಳ ಪೇಟೆಂಟ್ ಯಾವುದೇ ಹೆಂಡತಿ ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಯಲ್ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದನ್ನು ತಡೆಯಿತು. ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಾಲ್ಮೋರಲ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳು ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>Ziegler, p. 326</ref> ಅವರ ಪ್ರವೇಶದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಅವರ ೪೧ ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ, ಹೊಸ ರಾಣಿಯನ್ನು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾರ್ಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರು. <ref>Bradford, p. 223</ref> [[ಚಿತ್ರ:Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png/170px-Radio_Times_-_1937-05-07_-_front_cover_-_Christopher_Richard_Wynne_Nevinson.png|thumb| ''ರೇಡಿಯೋ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ'' ೭ ಮೇ ೧೯೩೭ ರ ಆವೃತ್ತಿಯ ಮುಖಪುಟ, ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಆರ್‌ಡಬ್ಲ್ಯೂ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ದೂರದರ್ಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.]] ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಅಬ್ಬೆಯಲ್ಲಿ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕವು ೧೨ ಮೇ ೧೯೩೭ ರಂದು ನಡೆಯಿತು. ಈ ದಿನ ಹಿಂದೆ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಕ್ಕೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯುವಂತೆ, ಅವರ ತಾಯಿ ಕ್ವೀನ್ ಮೇರಿ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref>Bradford, p. 214</ref> ಅವರ ತಂದೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದಂತೆ, ವೆಚ್ಚವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೊರೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಗೆ [[ದೆಹಲಿ|ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] [[ದರ್ಬಾರು|ದರ್ಬಾರ್]] ನಡೆಯಲಿಲ್ಲ. <ref>Vickers, p. 175</ref> ಏರುತ್ತಿರುವ [[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು]] ರಾಜಮನೆತನದ ಪಕ್ಷವು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಮ್ಯೂಟ್ ಆಗಬಹುದೆಂದು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. <ref>Bradford, p. 209</ref> ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಮೊದಲ ಉದ್ವಿಗ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿತ್ತು. ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಇವೆರಡೂ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. <ref>Bradford, pp. 269, 281</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಯುದ್ಧದ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ರ ಆರಂಭಿಕ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ರಾಜನು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಹಿಟ್ಲರನನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಬದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. <ref name="matthew">{{Citation|first=H. C. G.|last=Matthew|author-link=Colin Matthew|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography|year=2004}}</ref> <ref>Sinclair, p. 230</ref> ೧೯೩೮ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂನಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಾತುಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಾಗತಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ [[ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆ|ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ]] ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧವು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. <ref name="matthew" /> ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಿಟ್ಲರ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ನೀತಿಯು ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ಗ್ರಿಗ್ ರಾಜನ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲು "ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾರ್ವಭೌಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಂವಿಧಾನಿಕ ಕೃತ್ಯ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಚಿತ್ರ:FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg/220px-FDR-George-VI-Potomac-June-9-1939-2-detail-crop.jpg|thumb| [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್]] ಮತ್ತು ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್‍ಎಸ್ ''ಪೊಟೊಮ್ಯಾಕ್'', ೯ ಜೂನ್ ೧೯೩೯]] ಮೇ ಮತ್ತು ಜೂನ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆದರೂ ಅವನು ತನ್ನ ಸಿಂಹಾಸನದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೂ ಮೊದಲೇ ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದನು. [[ಆಟ್ಟಾವಾ|ಒಟ್ಟಾವಾದಿಂದ]], ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಲಿಯಂ ಲಿಯಾನ್ ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್, <ref>{{Citation|url=http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|last=Library and Archives Canada|author-link=Library and Archives Canada|title=Biography and People > A Real Companion and Friend > Behind the Diary > Politics, Themes, and Events from King's Life > The Royal Tour of 1939|publisher=Queen's Printer for Canada|access-date=12 December 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20091030064730/http://www.collectionscanada.gc.ca/king/023011-1070.06-e.html|archivedate=30 October 2009}}</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೆನಡಾದ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬಂದರು. <ref>{{Citation|last=Bousfield|first=Arthur|last2=Toffoli, Garry|title=Royal Spring: The Royal Tour of 1939 and the Queen Mother in Canada|publisher=Dundurn Press|year=1989|place=Toronto|pages=60, 66|url=https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC|isbn=978-1-55002-065-6|access-date=21 September 2020|archivedate=18 March 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210318025506/https://books.google.com/books?id=1Go5p_CN8UQC}}</ref> <ref>{{Citation|last=Lanctot|first=Gustave|author-link=Gustave Lanctot|title=Royal Tour of King George VI and Queen Elizabeth in Canada and the United States of America 1939|publisher=E.P. Taylor Foundation|year=1964|place=Toronto}}</ref> ಕೆನಡಾದ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಟ್ವೀಡ್ಸ್‌ಮುಯಿರ್ ಮತ್ತು ಮೆಕೆಂಜಿ ಕಿಂಗ್ ಇಬ್ಬರೂ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ರಾಜನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಶಿಸಿದರು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮೇ ೧೯ ರಂದು, ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ಕೆನಡಾದ ಹೊಸ ಯುಎಸ್ ರಾಯಭಾರಿ ಡೇನಿಯಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಹೌನ್ ರೋಪರ್ ಅವರ ಲೆಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರೆಡೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಂಬತ್ತು ಸಂಸದೀಯ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಕೆನಡಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಸೀಲ್ನೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಅಧಿಕೃತ ರಾಯಲ್ ಪ್ರವಾಸದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ, ಗುಸ್ಟಾವ್ ಲ್ಯಾಂಕ್ಟೋಟ್, "ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ನ ಶಾಸನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದರು ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು "ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಭಾಷಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Citation|last=Galbraith|first=William|title=Fiftieth Anniversary of the 1939 Royal Visit|journal=Canadian Parliamentary Review|volume=12|number=3|pages=7–9|year=1989|url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130|access-date=24 March 2015|archivedate=7 August 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170807152733/http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=820&param=130}}</ref> ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮೃದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಪ್ರವಾಸದ ಗುರಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಗೆ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. <ref>Judd, pp. 163–166; Rhodes James, pp. 154–168; Vickers, p. 187</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಹಿಂದಿನವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲಾಯಿತು. <ref>Bradford, pp. 298–299</ref> ಅವರು ೧೯೩೯ ರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಫೇರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ [[ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್|ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್]] ಅವರೊಂದಿಗೆ [[ಶ್ವೇತ ಭವನ|ವೈಟ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೈಡ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು. <ref>''The Times'' Monday, 12 June 1939 p. 12 col. A</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನಡುವೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಲವಾದ ಬಂಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಯುದ್ಧದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref>{{Citation|last=Swift|first=Will|title=The Roosevelts and the Royals: Franklin and Eleanor, the King and Queen of England, and the Friendship that Changed History|publisher=John Wiley & Sons|year=2004}}</ref> <ref>Judd, p. 189; Rhodes James, p. 344</ref> == ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧ == ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೆಂಡ್ ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಸ್ವಯಂ-ಆಡಳಿತದ ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದವು. <ref>Judd, pp. 171–172; Townsend, p. 104</ref> ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ,ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್ನಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದರು. <ref>Judd, p. 183; Rhodes James, p. 214</ref> ೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಂದು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಈ ಮಿಂಚು ಮೊದಲ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಕೊಂದಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ . <ref>{{Citation|last=Arnold-Forster|first=Mark|author-link=Mark Arnold-Forster|year=1983|origyear=1973|title=The World at War|place=London|publisher=Thames Methuen|isbn=978-0-423-00680-3|page=303}}</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ರಂದು, ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬುಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಸಾವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Churchill|first=Winston|author-link=Winston Churchill|title=The Second World War|publisher=Cassell and Co. Ltd|year=1949|volume=II|page=334}}</ref> ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ "ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆದಿರುವುದು ನನಗೆ ಖುಷಿ ತಂದಿದೆ. ನಾವು ಈಸ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಅನ್ನು ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ನನಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು.<ref>Judd, p. 184; Rhodes James, pp. 211–212; Townsend, p. 111</ref> ರಾಜಮನೆತನವು ದೇಶದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡಿತರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳೆ ಎಲೀನರ್ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ಅವರು ಪಡಿತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಯಾಗದ ಮತ್ತು ಬೋರ್ಡ್-ಅಪ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂಗುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಸೀಮಿತ ಸ್ನಾನದ ನೀರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರು. <ref>{{Citation|last=Goodwin|first=Doris Kearns|author-link=Doris Kearns Goodwin|title=No Ordinary Time: Franklin and Eleanor Roosevelt: The Home Front in World War II|place=New York|publisher=Simon & Schuster|year=1994|page=380}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೨ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜನ ಸಹೋದರ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಕೆಂಟ್, ಸಕ್ರಿಯ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. <ref>Judd, p. 187; Weir, p. 324</ref> [[ಚಿತ್ರ:King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg/220px-King_George_VI_with_Sir_Bernard_Montgomery.jpg|left|thumb| ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ (ಎಡ) ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ (ಬಲ), ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಸಾಲುಗಳ ಬಳಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪]] ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ, [[ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌|ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಚರ್ಚಿಲ್]] ನೆವಿಲ್ಲೆ ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಅವರನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು. <ref>Judd, p. 180</ref> ಚರ್ಚಿಲ್ ರನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಬೀವರ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಆಗಿ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ರಾಜನ ಆರಂಭಿಕ ನಿರಾಶೆಯ ನಂತರ, ಅವರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ "ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಡುವೆ ನಿಕಟವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು" ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 195</ref> ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೪೦ ರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಭೇಟಿಯಾದರು, ಯುದ್ಧವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, pp. 202–210</ref> ರಾಜನು ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಚರ್ಚಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ಈ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೊದಲ ಕೈ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಯುದ್ಧದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ಬಾಂಬ್ ಸೈಟ್‌ಗಳು, ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ರಾಜನು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜೂನ್ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಟ|ಮಾಲ್ಟಾ]], ಜೂನ್ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮಂಡಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೪ <ref>Judd, pp. 176, 201–203, 207–208</ref> ತಗ್ಗು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಅವರ ಉನ್ನತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿರ್ಣಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. <ref>Judd, p. 170</ref> ೧೯೪೪ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ , ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಅಲನ್ ಬ್ರೂಕ್ ಅವರು ಫೀಲ್ಡ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವರು ಮಾಂಟ್ಗೊಮೆರಿ ಅವರು ಕೆಲಸದ ಕುರಿತಾಗಿಯೇ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ ರಾಜ "ನೀವು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು, ನಾನು ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನಂತರ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ!" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು. <ref>{{Citation|last=Reagan, Geoffrey|year=1992|title=Military Anecdotes|page=25|publisher=Guinness|isbn=978-0-85112-519-0}}</ref> ೧೯೪೫ ರಲ್ಲಿ, ವಿಕ್ಟರಿ ಇನ್ ಯುರೋಪ್ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್‍ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಜನಸಮೂಹವು "ನಮಗೆ ರಾಜ ಬೇಕು!" ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟಿತು. ಚೇಂಬರ್ಲೇನ್ ಅವರ ನೋಟದ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜನು ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗಾಗಿ ಬಾಲ್ಕನಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಮನೆತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದನು. <ref>Judd, p. 210</ref> ಜನವರಿ ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೊದಲ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದರು ಮತ್ತು "ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆ" ಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. <ref>Townsend, p. 173</ref> == ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ಗೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg/220px-Attlee_with_GeorgeVI_HU_59486.jpg|thumb| ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ (ಎಡ) ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ, ಜುಲೈ ೧೯೪೫]] ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು [[ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ವಿಸರ್ಜನೆಯ ವೇಗವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ೧೯೩೧ ರ ಶಾಸನವು ಡೊಮಿನಿಯನ್‌ಗಳ ವಿಕಸನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ [[ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ|ಸಾರ್ವಭೌಮ]] ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. <ref>Townsend, p. 176</ref> ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಅಟ್ಲೀ ಅವರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ <ref>Townsend, pp. 229–232, 247–265</ref> [[ಭಾರತ]] ಮತ್ತು [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಡೊಮಿನಿಯನ್ ಆಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಭಾರತದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟರು. <ref>{{Cite journal|title=A proclamation by the King, 22 June 1948|last=Published by Authority|journal=Supplement to the Belfast Gazette - Official Public Record|issue=1408|page=153|date=18 June 1948|url=https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210905023508/https://www.thegazette.co.uk/Belfast/issue/1408/page/153|archivedate=5 September 2021}}</ref> ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಾಜರಾದರು. ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೪೯ ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ನಾಯಕರು ಲಂಡನ್ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ರಾಜನನ್ನು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿತು. <ref>{{Citation|url=https://thecommonwealth.org/sites/default/files/history-items/documents/London%20Declaration%20of%201949.pdf|title=London Declaration 1949|publisher=Commonwealth Secretariat|access-date=2 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120927031216/http://www.thecommonwealth.org/files/214257/FileName/TheLondonDeclaration1949.pdf|archivedate=27 September 2012}}</ref> <ref>{{Citation|title=The London Declaration of the Commonwealth Prime Ministers, April 28, 1949|last=S. A. de Smith|journal=The Modern Law Review|year=1949|volume=12|number=3|pages=351–354|doi=10.1111/j.1468-2230.1949.tb00131.x|jstor=1090506}}</ref> <ref>{{Citation|page=118|title=Queen Elizabeth II and the Royal Family: A Glorious Illustrated History|isbn=9780241296653|year=2016|publisher=Dorling Kindersley}}</ref> ಜನವರಿ ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅದು ಗಣರಾಜ್ಯವಾದಾಗ ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಜರಾಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಮರಣದವರೆಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]]ದ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು. ಜನವರಿ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಬರ್ಮಾ]], ಮೇ ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ [[ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್]] ( [[ಇಸ್ರೇಲ್]] ಮತ್ತು ಅರಬ್ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ) ಮತ್ತು ೧೯೪೯ <ref>Townsend, pp. 267–270</ref> ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ [[ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಐರ್ಲೆಂಡ್‌]]ನಂತಹ ಇತರ ದೇಶಗಳು [[ಕಾಮನ್ ವೆಲ್ತ್|ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್]] ಅನ್ನು ತೊರೆದವು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬ [[ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ]]ಕ್ಕೆ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡಿತು. <ref>Townsend, pp. 221–223</ref> ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜಾನ್ ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಅವರು ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರಾಜ ಹಾಗೂ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಭೇಟಿಯಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಮಾಡಲು ಆಶಿಸಿದರು. <ref>Judd, p. 223</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೈಕುಲುಕಲು ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಜಾರ್ಜ್ ಗಾಬರಿಗೊಂಡರು. <ref>Rhodes James, p. 295</ref> ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಅಂಗರಕ್ಷಕರನ್ನು " ಗೆಸ್ಟಾಪೊ " ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು. <ref>Rhodes James, p. 294; Shawcross, p. 618</ref> ಪ್ರವಾಸದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸ್ಮಟ್ಸ್ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಜನಾಂಗೀಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ನೀತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. == ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾವು == ಯುದ್ಧದ ಒತ್ತಡವು ರಾಜನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತು. <ref>{{Citation|publisher=Official website of the British monarchy|title=King George VI|url=https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952|access-date=18 April 2016|date=12 January 2016|archivedate=1 December 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035747/https://www.royal.uk/george-vi-r1936-1952}}</ref> <ref>Judd, p. 225; Townsend, p. 174</ref> ಅವನ ಅತಿಯಾದ [[ತಂಬಾಕು ಸೇವನೆ(ಧೂಮಪಾನ)|ಧೂಮಪಾನದಿಂದ]] <ref>Judd, p. 240</ref> ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್|ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ನ]] ಬೆಳವಣಿಗೆಯು [[ಅಪಧಮನಿ]]ಕಾಠಿಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರ್ಗರ್ಸ್ ಕಾಯಿಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ರಾಜನು ತನ್ನ ಬಲಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಅಪಧಮನಿಯ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ನ ಯೋಜಿತ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮುಂದೂಡಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಾಲನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೪೯ ರಂದು <ref>Rhodes James, pp. 314–317</ref> ಬಲ ಸೊಂಟದ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಎಲಿಜಬೆತ್, ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಮನೆತನದ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಪತಿ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್, ರಾಜ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ವಿಳಂಬವಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮರು-ಸಂಘಟಿಸಲಾಯಿತು. ಮೇ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ [[ಬ್ರಿಟನ್]] ಉತ್ಸವವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ರಾಜನು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಜೂನ್ ೪ ರಂದು [[ನಾರ್ವೆ]]ಯ ಏಳನೇ ಹಾಕಾನ್ ಆಗಮನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಅವನಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|journal=The Times|title=The King to rest|url=https://www.thetimes.co.uk/tto/archive/article/1951-06-05/4/17.html#start%3D1951-01-01%26end%3D1952-01-01%26terms%3D%22The%20king%22%20AND%20%22lung%22%26back%3D/tto/archive/find/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/2%26prev%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/16%26next%3D/tto/archive/frame/goto/%252522The+king%252522+AND+%252522lung%252522/w:1951-01-01%7E1952-01-01/o:date/18|date=5 June 1951}}</ref> ೨೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೫೧ ರಂದು, ಅವರು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಒಳಗಾದರು. ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಗೆಡ್ಡೆ ಕಂಡುಬಂದ ನಂತರ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ಥಾಮಸ್ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಎಡ [[ಶ್ವಾಸಕೋಶ]]ವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು . <ref>Bradford, p. 454; Rhodes James, p. 330</ref> ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ, ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಕೆನಡಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ರಾಜನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಸವು ಒಂದು ವಾರ ತಡವಾಗಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ರಾಜನ ಭಾಷಣವನ್ನು ಲಾರ್ಡ್ ಚಾನ್ಸೆಲರ್ ಲಾರ್ಡ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ ಓದಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 331</ref> ೧೯೫೧ ರ ಅವರ [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್]] ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Rhodes James, p. 334</ref> ೩೧ ಜನವರಿ ೧೯೫೨ ರಂದು, ತನ್ನ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳ ಸಲಹೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜರು, ಕೀನ್ಯಾ ಮೂಲಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಬೀಳ್ಕೊಡಲು [[ಲಂಡನ್]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ {{Efn|Renamed Heathrow Airport in 1966.<ref>{{citation|url=http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|title=About Heathrow Airport: Heathrow's history|publisher=LHR Airports|access-date=9 March 2015|archive-date=3 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131003090808/http://www.heathrowairport.com/about-us/company-news-and-information/company-information/our-history|url-status=dead}}</ref>}} ಹೋದರು. ಇದು ಅವರ ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು. ಆರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ೬ ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ೦೭:೩೦ [[ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಸರಾಸರಿ ಕಾಲಮಾನ|GMT]] ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ನಾರ್ಫೋಕ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm|title=1952: King George VI dies in his sleep|publisher=BBC|access-date=29 May 2018|date=6 February 1952|archivedate=7 October 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101007104517/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2711000/2711265.stm}}</ref> ಅವರು ೫೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಧಮನಿಯ ಥ್ರಂಬೋಸಿಸ್‌ನಿಂದ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. <ref>Judd, pp. 247–248</ref> ಅವರ ಮಗಳು ರಾಣಿ ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಆಗಿ ಕೀನ್ಯಾದಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. <ref>{{Citation|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm|title=The day the King died|publisher=BBC|date=6 February 2002|access-date=29 May 2018|archivedate=30 May 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530041904/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/1802079.stm}}</ref> ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೧ ರಿಂದ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ವೆಸ್ಟ್ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಹಾಲ್ನಲ್ಲಿ]] ಇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಫೆಬ್ರವರಿ ೯ ರಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್‍ರ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಸ್ಯಾಂಡ್ರಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್ನ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಮ್ಯಾಗ್ಡಲೀನ್ ಚರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Repose at Sandringham|journal=Life|url=https://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38|access-date=26 December 2011|date=18 February 1952|publisher=Time Inc|page=38|issn=0024-3019|archivedate=3 June 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130603182415/http://books.google.com/books?id=dFQEAAAAMBAJ&pg=PA38}}</ref> ೧೫ ರಂದು ವಿಂಡ್ಸರ್ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್ ಚಾಪೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು. <ref>{{Citation|first=Ina|last=Zweiniger‐Bargielowska|title=Royal death and living memorials: the funerals and commemoration of George V and George VI, 1936–52|journal=Historical Research|volume=89|number=243|year=2016|pages=158–175|doi=10.1111/1468-2281.12108}}</ref> ೨೬ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೬೯ <ref>{{Citation|url=http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|title=Royal Burials in the Chapel since 1805|publisher=Dean & Canons of Windsor|access-date=15 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927024852/http://www.stgeorges-windsor.org/about-st-georges/royal-connection/burial/burials-in-the-chapel-since-1805.html|archivedate=27 September 2011}}</ref> ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್‌ನ ಒಳಗಿರುವ ಆರನೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಚಾಪೆಲ್‌ಗೆ ಅವರನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರನ್ನು ರಾಯಲ್ ವಾಲ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಮರಣದ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವನ ಪತ್ನಿ,ವಿಧವೆ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್, ರಾಜ ಮಾತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅದೇ ವರ್ಷ ನಿಧನರಾದ ಅವರ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಅವರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Citation|title=Mourners visit Queen Mother's vault|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm|access-date=2 March 2018|journal=BBC News|date=10 April 2002|archivedate=7 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081207174725/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1920360.stm}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಸಂಸತ್ತಿನ ಲೇಬರ್ ಸದಸ್ಯ (ಎಂಪಿ) ಜಾರ್ಜ್ ಹಾರ್ಡಿ ಅವರ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ, ೧೯೩೬ ರ ಪದತ್ಯಾಗದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು "ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಗಣರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು" ಮಾಡಿದೆ. <ref>Hardie in the British House of Commons, 11 December 1936, quoted in Rhodes James, p. 115</ref> ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ಗೆ, ಪದತ್ಯಾಗದ ನಂತರ ಅವರು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ "ರಾಕಿಂಗ್ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು" ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು "ಅದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದರು. <ref>Letter from George VI to the Duke of Windsor, quoted in Rhodes James, p. 127</ref> ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಅವರು ರಾಜರಾದರು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಜನರು ಯುದ್ಧದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಯು ಸವೆದುಹೋಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕರ್ತವ್ಯನಿಷ್ಠ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು. <ref>{{Citation|last=Ashley|first=Mike|author-link=Mike Ashley (writer)|year=1998|title=British Monarchs|publisher=Robinson|place=London|isbn=978-1-84119-096-9|pages=703–704}}</ref> <ref>Judd, pp. 248–249</ref> ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಪದಕವನ್ನು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ನಾಗರಿಕ ಶೌರ್ಯದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ರಾಜನ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. <ref>Judd, p. 186; Rhodes James, p. 216</ref> ಅವರು ೧೯೪೩ ರಂದು <ref>Townsend, p. 137</ref> ಇಡೀ " ಮಾಲ್ಟಾ ದ್ವೀಪದ ಕೋಟೆ " ಯಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅವರಿಗೆ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಅನ್ನು ನೀಡಿತು, ೧೯೪೬ ರ ನಂತರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದವರು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು. ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಲ್. <ref>{{Citation|url=http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|publisher=Ordre de la Libération|access-date=19 September 2009|title=List of Companions|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090306131445/http://www.ordredelaliberation.fr/fr_doc/liste_compagnons.pdf|archivedate=6 March 2009}}</ref> ೨೦೧೦ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ''[[ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್|ದಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಸ್ಪೀಚ್‌ನಲ್ಲಿ]]'' ಆರನೇ ಜಾರ್ಜ್ ಪಾತ್ರದ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಿನ್ ಫಿರ್ತ್ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಟ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/film/2011/feb/28/colin-firth-best-actor-oscar|title=Colin Firth takes the best actor crown at the Oscars|last=Brooks|first=Xan|date=28 February 2011|work=[[The Guardian]]|access-date=17 August 2022|language=en}}</ref> == ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:MonogramGeorgeVI.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/MonogramGeorgeVI.jpg/150px-MonogramGeorgeVI.jpg|right|thumb| ರಾಯಲ್ ಸೈಫರ್ (ಮೊನೊಗ್ರಾಮ್), ೧೯೪೯]] === ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ === ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂರು ಪಾಯಿಂಟ್ ಅರ್ಜೆಂಟ್ ಎಂಬ ಲೇಬಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವು ಆಂಕರ್ ಆಜುರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮೊದಲು ಅವರ ತಂದೆ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್, ಅವರು ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ರಾಜನಾಗಿ, ಅವನು ರಾಜರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. <ref>Velde, François (19 April 2008), ''[http://www.heraldica.org/topics/britain/cadency.htm Marks of Cadency in the British Royal Family] {{Webarchive|date=17 March 2018}}'', Heraldica, retrieved 22 April 2009</ref> {| align="center" border="0" width="80%" ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_Albert,_Duke_of_York.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg/200px-Coat_of_Arms_of_Albert%2C_Duke_of_York.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_arms_of_the_United_Kingdom_%281837-1952%29.svg.png|center|200x200px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_(1837-1952).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg/200px-Coat_of_Arms_of_the_United_Kingdom_in_Scotland_%281837-1952%29.svg.png|center|204x204px]] ! width="25%" |[[ಚಿತ್ರ:Coat_of_arms_of_Canada_(1921-1957).svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg/180px-Coat_of_arms_of_Canada_%281921-1957%29.svg.png|center|238x238px]] |- | style="text-align: center;" | ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್ ಆಗಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಜನಾಗಿ ಲಾಂಛನ | style="text-align: center;" | ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ | style="text-align: center;" | ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಸ್ |} == ಸಮಸ್ಯೆ == {| class="wikitable" ! rowspan="2" |ಹೆಸರು ! rowspan="2" | ಜನನ ! rowspan="2" | ಸಾವು ! colspan="2" | ಮದುವೆ ! rowspan="2" | ಮಕ್ಕಳು |- ! ದಿನಾಂಕ ! ಸಂಗಾತಿಯ |- | [[ಎರಡನೇ ಎಲಿಜಬೆಥ್|ಎಲಿಜಬೆತ್ II]] | ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೨೬|| {{N/A}} | ೨೦ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೪೭ | ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್ | ಚಾರ್ಲ್ಸ್, ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಫ್ ವೇಲ್ಸ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಅನ್ನಿ, ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ರಾಯಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ, ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಯಾರ್ಕ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್, ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ವೆಸೆಕ್ಸ್ |- | ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ | ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೩೦ | ೯ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೦೨ | ೬ ಮೇ ೧೯೬೦<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> <small>೧೧ ಜುಲೈ ೧೯೭೮ ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದರು</small> | ಆಂಟೋನಿ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಒಂದನೇ ಅರ್ಲ್ ಆಫ್ ಸ್ನೋಡನ್ | ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್-ಜೋನ್ಸ್, ಸ್ನೋಡನ್‌ನ ಎರಡನೇ ಅರ್ಲ್<br /><br /><br /><br /><nowiki></nowiki> ಲೇಡಿ ಸಾರಾ ಚಟ್ಟೊ |} == ಪೂರ್ವಜರು == {{Ahnentafel-compact5|೧. '''George VI of the United Kingdom'''|೨. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ಐದನೇ ಜಾರ್ಜ್|೩. ಟೆಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮೇರಿ|೪. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ಏಳನೇ ಎಡ್ವರ್ಡ್|೫. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡ್ರಾ|೬. ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಡ್ಯೂಕ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್|೭. ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮೇರಿ ಅಡಲೈಡ್|೮. ಸ್ಯಾಕ್ಸ್-ಕೊಬರ್ಜ್ ಮತ್ತು ಗೋಥಾದ ರಾಜಕುಮಾರ ಆಲ್ಬರ್ಟ್|೯. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್ ನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ|೧೦. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ ಒಂಭತ್ತನೇ ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್|೧೧. ಹೆಸ್ಸೆ-ಕಸ್ಸೆಲ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಲೂಯಿಸ್|೧೨. ವರ್ಟ್ಟೆಂಬರ್ಗ್ ನ ಡ್ಯೂಕ್ ಅಲೆಗ್ಸಾಂಡರ್|೧೩. ಕೌಂಟೆಸ್ಸ್ ಕ್ಲೌಡಿನ್ ರೆಡೇ ಓನ್ ಕಿಸ್-ರೆಡೇ|೧೪. ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನ ರಾಜಕುಮಾರ ಅಡೋಲ್ಫಸ್|೧೫. ಹೆಸ್ಸೆ-ಕಸ್ಸೆಯ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಗಸ್ಟಾ}} == ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == === ಉಲ್ಲೇಖಗಳು === {{Reflist}} === ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮೂಲಗಳು === * {{Cite book|title=King George VI|last=Bradford|first=Sarah|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1989|isbn=978-0-297-79667-1|location=London}} * {{Cite book|title=George VI|last=Howarth|first=Patrick|publisher=Hutchinson|year=1987|isbn=978-0-09-171000-2}} * {{Cite book|title=King George VI|last=Judd|first=Denis|publisher=Michael Joseph|year=1982|isbn=978-0-7181-2184-6|location=London}} * {{Cite journal|last=Matthew|first=H. C. G.|authorlink=Colin Matthew|year=2004|title=George VI (1895–1952)|journal=Oxford Dictionary of National Biography}} * {{Cite book|title=A Spirit Undaunted: The Political Role of George VI|last=Rhodes James|first=Robert|publisher=Little, Brown and Co|year=1998|isbn=978-0-316-64765-6|location=London|author-link=Robert Rhodes James}} * {{Cite book|title=Queen Elizabeth The Queen Mother: The Official Biography|last=Shawcross|first=William|publisher=Macmillan|year=2009|isbn=978-1-4050-4859-0|author-link=William Shawcross}} * {{Cite book|title=Two Georges: The Making of the Modern Monarchy|last=Sinclair|first=David|publisher=Hodder and Stoughton|year=1988|isbn=978-0-340-33240-5}} * {{Cite book|title=The Last Emperor|last=Townsend|first=Peter|publisher=Weidenfeld and Nicolson|year=1975|isbn=978-0-297-77031-2|location=London|author-link=Peter Townsend (RAF officer)}} * {{Cite book|title=Elizabeth: The Queen Mother|last=Vickers|first=Hugo|publisher=Arrow Books/Random House|year=2006|isbn=978-0-09-947662-7}} * {{Cite book|url=https://archive.org/details/kinggeorgevihisl00whee|title=King George VI: His Life and Reign|last=Wheeler-Bennett|first=Sir John|publisher=St Martin's Press|year=1958|location=New York|author-link=John Wheeler-Bennett}} * {{Cite book|title=Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition|last=Weir|first=Alison|publisher=Random House|year=1996|isbn=978-0-7126-7448-5|location=London|author-link=Alison Weir (historian)}} * {{Cite book|title=A King's Story|last=Windsor|first=The Duke of|publisher=Cassell & Co Ltd|year=1951|location=London|author-link=Edward VIII}} * {{Cite book|title=King Edward VIII: The Official Biography|last=Ziegler|first=Philip|publisher=Collins|year=1990|isbn=978-0-00-215741-4|location=London|author-link=Philip Ziegler}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{YouTube|title=Footage of King George VI stammering in a 1938 speech}} * {{YouTube|title=Soundtrack of King George VI Coronation speech in 1937}} * Portraits of King George VI at the National Portrait Gallery, London * Newspaper clippings about George VI in the 20th Century Press Archives of the ZBW {{S-start}} {{S-hou|[[House of Windsor]]|14 December|1895|6 February|1952}} {{S-reg}} {{S-bef|rows=2|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Monarchy of the United Kingdom|King of the United Kingdom]] and the British [[Dominion]]s|years=1936–1952}} {{S-aft|after=[[Elizabeth II]]}} |- {{S-ttl|title=[[Emperor of India]]¹|years=1936–1947}} {{S-non|reason=[[Partition of India]]}} {{S-npo|mason}} {{S-bef|before=[[Iain Colquhoun]]}} {{S-ttl|title=[[List of Grand Masters of the Grand Lodge of Scotland|Grand Master Mason of the Grand Lodge of Scotland]]|years=1936–1937}} {{S-aft|after=[[Norman Orr-Ewing]]}} {{S-hon}} {{S-bef|before=[[Edward VIII]]}} {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Royal Auxiliary Air Force|Auxiliary Air Force]]|years=1936–1952}} {{S-aft|rows=2|after=[[Elizabeth II]]}} {{S-new|rows=2}} {{S-ttl|title=[[Head of the Commonwealth]]|years=1949–1952}} |- {{S-ttl|title=[[Air commodore-in-chief]] of the [[Air Training Corps]]|years=1941–1952}} {{S-aft|after=[[Prince Philip, Duke of Edinburgh|The Duke of Edinburgh]]}} {{S-ref|[[Indian Empire]] dissolved 15 August 1947. Title abandoned 22 June 1948 ({{London Gazette|issue=38330|page=3647|date=22 June 1948}})}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೮೯೫ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> bx5wnacetxq6dtrs9akvkvtn9jy0gi2 2 144725 1115491 1115391 2022-08-21T05:28:06Z Veena Sundar N. 75929 wikitext text/x-wiki {{Short description|Variety of chili pepper}} {{Infobox cultivar | name = Tabasco pepper |image = Tabasco peppers.JPG |image_caption = Tabasco peppers (ripe and unripe) |genus = ''[[Capsicum]]'' |species = ''[[Capsicum frutescens]]'' |cultivar = 'Tabasco' |module = {{Infobox pepper | embed = yes | heat = Hot | scoville = 30,000–50,000 }} }} [[Category:Articles with 'species' microformats]] [[ಚಿತ್ರ:Tabasco.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Tabasco.JPG/220px-Tabasco.JPG|thumb| ಬರ್ಗಿಯನ್ಸ್ಕಾ ಬೊಟಾನಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್, ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಮ್, 2013 ರಲ್ಲಿ ಅದರ ಬುಷ್ ಮೇಲೆ ತಬಾಸ್ಕೊ ಮೆಣಸು]] '''ತಬಾಸ್ಕೊ ಕರಿಮೆಣಸು(ತಬಾಸ್ಕೊ ಪೆಪ್ಪರ್)''' [[ಮೆಕ್ಸಿಕೋ|ಮೆಕ್ಸಿಕೊದಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ''ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕಮ್ ಫ್ರೂಟೆಸೆನ್ಸ್‌ ಎಂಬ'' [[ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ]] ಜಾತಿಯ ವೈವಿಧ್ಯವಾಗಿದೆ . ಮೆಣಸಿನ ವಿನೆಗರ್‌ನ ನಂತರ ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಈ '''ಟಬಾಸ್ಕೊ ಕರಿಮೆಣಸು''' ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. <ref>[https://www.thespruceeats.com/tabasco-sauce-history-and-lore-3050514 Tabasco Sauce History and Lore] ''thespruceeats.com''. Retrieved 31 August 2021</ref> ಎಲ್ಲಾ ಸಿ''. ಫ್ರುಟ್ಸೆನ್ಸ್'' ತಳಿಗಳಂತೆ, ಟಬಾಸ್ಕೊ ಸಸ್ಯವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪೊದೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೊನಚಾದ ಹಣ್ಣುಗಳು, ಸುಮಾರು ೪ ಸೆಂ. ಉದ್ದವಿದ್ದು, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಸುಕಾದ ಹಳದಿ-ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಮತ್ತು ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಹಣ್ಣಾಗುತ್ತವೆ.. [[ಸ್ಕೋವಿಲ್|ಸ್ಕೊವಿಲ್ಲೆ ಮಾಪಕದ]] ಶಾಖದ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ<ref>{{Cite web|url=http://www.scovillescaleforpeppers.com/tabasco-pepper-scoville-units/|title=Scoville Scale for Tobasco Peppers}}</ref> ತಬಸ್ಕೋ ದರವು ೩೦,೦೦೦ ರಿಂದ ೫೦,೦೦೦ದಷ್ಟು ಇದೆ. <ref>{{Cite book|title=On Food and Cooking: The Science and Lore of the Kitchen|last=McGee|first=Harold|publisher=by Simon and Schuster|year=2004|isbn=0-684-80001-2|page=421}}</ref> ಮತ್ತು ಇದು [[ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ|ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿಯ]] ಏಕೈಕ ವಿಧವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಹಣ್ಣುಗಳು "ರಸಭರಿತ", ಅಂದರೆ, ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಣಗುವುದಿಲ್ಲ. ತಬಾಸ್ಕೊ ಹಣ್ಣುಗಳು, ''ಸಿ. ಫ್ರುಟೆಸೆನ್ಸ್'' ಜಾತಿಯ ಇತರ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರಂತೆ, ಬಲಿತಾಗ ಅವುಗಳ ಕಾಂಡದಿಂದ ಕೆಳಗೆ ನೇತಾಡುವ ಬದಲು ನೇರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ. ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ತಬಾಸ್ಕೊ ಪೆಪ್ಪರ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ತಂಬಾಕು ಮೊಸಾಯಿಕ್ ವೈರಸ್‌ಗೆ ಬಲಿಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ನಿರೋಧಕ ವಿಧವನ್ನು ( ''ಗ್ರೀನ್‌ಲೀಫ್ ಟಬಾಸ್ಕೊ'' ) ಸುಮಾರು ೧೯೭೦ರವರೆಗೆ ಬೆಳೆಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ.<ref>{{Cite book|title=The Pepper Lady's Pocket Pepper Primer|last=Andrews|first=Jean|publisher=University of Texas Press|year=1998|isbn=0-292-70483-6|page=151}}</ref> == ನಾಮಕರಣ == ಮೆಣಸುಗಳನ್ನುಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯವಾದ [[ಟಬಾಸ್ಕೋ|ತಬಾಸ್ಕೊದ]] ನಂತರ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ (ಬೊಟಾನಿಕಲ್) ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಾಗ ಟಬಾಸ್ಕೊದ ಆರಂಭಿಕ ಅಕ್ಷರವನ್ನು ''ಸಣ್ಣಕ್ಷರದಲ್ಲಿ'' ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ಬಿಸಿ ಸಾಸ್‌ನ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಾಸ್ ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಾಗ ದೊಡ್ಡಕ್ಷರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. == ಕೃಷಿ == ತಬಾಸ್ಕೊ ಮೆಣಸುಗಳು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಕಿತ್ತಳೆ ತದನಂತರ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಹಣ್ಣಾಗುತ್ತವೆ. ಮೊಳಕೆಯೊಡೆದ ನಂತರ ಅವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರಬುದ್ಧವಾಗಲು ಸುಮಾರು ೮೦ ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಸ್ಯವು ೧.೫ಮೀ(೬೦ಇಂಚು) ವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಎತ್ತರದ, ಕೆನೆ ಅಥವಾ ತಿಳಿ ಹಳದಿ ಹೂವಿನೊಂದಿಗೆ ಇದು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಋತುವಿನ ನಂತರ ಮೇಲ್ಮುಖ-ಆಧಾರಿತ ಹಣ್ಣುಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.heirloom-organics.com/guide/va/1/guidetogrowingtabasco.html|title=Growing tabasco peppers}}</ref> ಅವು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯವಾದ ತಬಾಸ್ಕೊಗೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಬೀಜಗಳು ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯಲು ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನವು {{Convert|25|-|30|C|0}} ರ ನಡುವೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಷ್ಣತೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ಹೊರಗೆ ಬೆಳೆದರೆ, ಮಣ್ಣಿನ ತಾಪಮಾನವು {{Convert|10|C}} ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಕೊನೆಯ ಹಿಮದ ನಂತರ ಎರಡು ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಹವಾಮಾನವು ನೆಲೆಗೊಂಡ ಮೇಲೆ ಮೆಣಸುಗಳನ್ನು ನೆಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಬಂದಾಗ ಮೆಣಸುಗಳು ಮನೋಧರ್ಮವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ; ತಾಪಮಾನವು ತುಂಬಾ ಬಿಸಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ತುಂಬಾ ತಂಪಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ರಾತ್ರಿಯ ತಾಪಮಾನವು {{Convert|15|C|-1}} ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಇದು ಹಣ್ಣಿನ ಸೆಟ್ ಅನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಶಾಖವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಫಲವತ್ತಾದ, ಹಗುರವಾದ, ಸ್ವಲ್ಪ ಆಮ್ಲೀಯ (pH 5.5-7.0) ಮತ್ತು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರಿದಾಗಿರುವ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಮೆಣಸುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.burpeehomegardens.com/(S(w5a11zll4y1trptnkykoi121))/VegetableHerbGardening/PlantDetails.aspx?plantid=5068|title=Tips growing tabasco peppers}}</ref> ಬೆಳೆಗಾರರು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ರಂಜಕ, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾರಜನಕದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದಿರುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಹಣ್ಣಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಮಲಗೆಟಾ ಮೆಣಸು * ಪಿರಿ ಪಿರಿ * ಸಿಲಿಂಗ್ ಲ್ಯಾಬುಯೋ * <nowiki><i id="mwQA">ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕಂ</i></nowiki> ತಳಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> kr3uw0jzgvhwot35dhv9idgu6q7s74e 1115492 1115491 2022-08-21T05:33:53Z Veena Sundar N. 75929 wikitext text/x-wiki {{Short description|Variety of chili pepper}} {{Infobox cultivar | name = ತಬಾಸ್ಕೊ ಕರಿಮೆಣಸು |image = Tabasco peppers.JPG |image_caption = Tabasco peppers (ripe and unripe) |genus = ''[[Capsicum]]'' |species = ''[[Capsicum frutescens]]'' |cultivar = 'Tabasco' |module = {{Infobox pepper | embed = yes | heat = Hot | scoville = 30,000–50,000 }} }} [[Category:Articles with 'species' microformats]] [[ಚಿತ್ರ:Tabasco.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Tabasco.JPG/220px-Tabasco.JPG|thumb| ಬರ್ಗಿಯನ್ಸ್ಕಾ ಬೊಟಾನಿಕಲ್ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್, ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಮ್, 2013 ರಲ್ಲಿ ಅದರ ಬುಷ್ ಮೇಲೆ ತಬಾಸ್ಕೊ ಮೆಣಸು]] '''ತಬಾಸ್ಕೊ ಕರಿಮೆಣಸು(ತಬಾಸ್ಕೊ ಪೆಪ್ಪರ್)''' [[ಮೆಕ್ಸಿಕೋ|ಮೆಕ್ಸಿಕೊದಲ್ಲಿ]] ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ''ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕಮ್ ಫ್ರೂಟೆಸೆನ್ಸ್‌ ಎಂಬ'' [[ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ]] ಜಾತಿಯ ವೈವಿಧ್ಯವಾಗಿದೆ . ಮೆಣಸಿನ ವಿನೆಗರ್‌ನ ನಂತರ ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಈ '''ಟಬಾಸ್ಕೊ ಕರಿಮೆಣಸು''' ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. <ref>[https://www.thespruceeats.com/tabasco-sauce-history-and-lore-3050514 Tabasco Sauce History and Lore] ''thespruceeats.com''. Retrieved 31 August 2021</ref> ಎಲ್ಲಾ ಸಿ''. ಫ್ರುಟ್ಸೆನ್ಸ್'' ತಳಿಗಳಂತೆ, ಟಬಾಸ್ಕೊ ಸಸ್ಯವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪೊದೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೊನಚಾದ ಹಣ್ಣುಗಳು, ಸುಮಾರು ೪ ಸೆಂ. ಉದ್ದವಿದ್ದು, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಸುಕಾದ ಹಳದಿ-ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಮತ್ತು ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಹಣ್ಣಾಗುತ್ತವೆ.. [[ಸ್ಕೋವಿಲ್|ಸ್ಕೊವಿಲ್ಲೆ ಮಾಪಕದ]] ಶಾಖದ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ<ref>{{Cite web|url=http://www.scovillescaleforpeppers.com/tabasco-pepper-scoville-units/|title=Scoville Scale for Tobasco Peppers}}</ref> ತಬಸ್ಕೋ ದರವು ೩೦,೦೦೦ ರಿಂದ ೫೦,೦೦೦ದಷ್ಟು ಇದೆ. <ref>{{Cite book|title=On Food and Cooking: The Science and Lore of the Kitchen|last=McGee|first=Harold|publisher=by Simon and Schuster|year=2004|isbn=0-684-80001-2|page=421}}</ref> ಮತ್ತು ಇದು [[ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ|ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿಯ]] ಏಕೈಕ ವಿಧವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಹಣ್ಣುಗಳು "ರಸಭರಿತ", ಅಂದರೆ, ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಣಗುವುದಿಲ್ಲ. ತಬಾಸ್ಕೊ ಹಣ್ಣುಗಳು, ''ಸಿ. ಫ್ರುಟೆಸೆನ್ಸ್'' ಜಾತಿಯ ಇತರ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರಂತೆ, ಬಲಿತಾಗ ಅವುಗಳ ಕಾಂಡದಿಂದ ಕೆಳಗೆ ನೇತಾಡುವ ಬದಲು ನೇರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ. ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ತಬಾಸ್ಕೊ ಪೆಪ್ಪರ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ತಂಬಾಕು ಮೊಸಾಯಿಕ್ ವೈರಸ್‌ಗೆ ಬಲಿಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ನಿರೋಧಕ ವಿಧವನ್ನು ( ''ಗ್ರೀನ್‌ಲೀಫ್ ಟಬಾಸ್ಕೊ'' ) ಸುಮಾರು ೧೯೭೦ರವರೆಗೆ ಬೆಳೆಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ.<ref>{{Cite book|title=The Pepper Lady's Pocket Pepper Primer|last=Andrews|first=Jean|publisher=University of Texas Press|year=1998|isbn=0-292-70483-6|page=151}}</ref> == ನಾಮಕರಣ == ಮೆಣಸುಗಳನ್ನುಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯವಾದ [[ಟಬಾಸ್ಕೋ|ತಬಾಸ್ಕೊದ]] ನಂತರ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ (ಬೊಟಾನಿಕಲ್) ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಾಗ ಟಬಾಸ್ಕೊದ ಆರಂಭಿಕ ಅಕ್ಷರವನ್ನು ''ಸಣ್ಣಕ್ಷರದಲ್ಲಿ'' ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ಬಿಸಿ ಸಾಸ್‌ನ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಾಸ್ ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಾಗ ದೊಡ್ಡಕ್ಷರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. == ಕೃಷಿ == ತಬಾಸ್ಕೊ ಮೆಣಸುಗಳು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಕಿತ್ತಳೆ ತದನಂತರ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಹಣ್ಣಾಗುತ್ತವೆ. ಮೊಳಕೆಯೊಡೆದ ನಂತರ ಅವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರಬುದ್ಧವಾಗಲು ಸುಮಾರು ೮೦ ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತಬಾಸ್ಕೊ ಸಸ್ಯವು ೧.೫ಮೀ(೬೦ಇಂಚು) ವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಎತ್ತರದ, ಕೆನೆ ಅಥವಾ ತಿಳಿ ಹಳದಿ ಹೂವಿನೊಂದಿಗೆ ಇದು ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಋತುವಿನ ನಂತರ ಮೇಲ್ಮುಖ-ಆಧಾರಿತ ಹಣ್ಣುಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.heirloom-organics.com/guide/va/1/guidetogrowingtabasco.html|title=Growing tabasco peppers}}</ref> ಅವು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ರಾಜ್ಯವಾದ ತಬಾಸ್ಕೊಗೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಬೀಜಗಳು ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯಲು ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನವು {{Convert|25|-|30|C|0}} ರ ನಡುವೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಷ್ಣತೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ಹೊರಗೆ ಬೆಳೆದರೆ, ಮಣ್ಣಿನ ತಾಪಮಾನವು {{Convert|10|C}} ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಕೊನೆಯ ಹಿಮದ ನಂತರ ಎರಡು ಮೂರು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಹವಾಮಾನವು ನೆಲೆಗೊಂಡ ಮೇಲೆ ಮೆಣಸುಗಳನ್ನು ನೆಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಬಂದಾಗ ಮೆಣಸುಗಳು ಮನೋಧರ್ಮವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ; ತಾಪಮಾನವು ತುಂಬಾ ಬಿಸಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ತುಂಬಾ ತಂಪಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ರಾತ್ರಿಯ ತಾಪಮಾನವು {{Convert|15|C|-1}} ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಇದು ಹಣ್ಣಿನ ಸೆಟ್ ಅನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಶಾಖವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಫಲವತ್ತಾದ, ಹಗುರವಾದ, ಸ್ವಲ್ಪ ಆಮ್ಲೀಯ (pH 5.5-7.0) ಮತ್ತು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬರಿದಾಗಿರುವ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಮೆಣಸುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.burpeehomegardens.com/(S(w5a11zll4y1trptnkykoi121))/VegetableHerbGardening/PlantDetails.aspx?plantid=5068|title=Tips growing tabasco peppers}}</ref> ಬೆಳೆಗಾರರು ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ರಂಜಕ, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಮ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಾರಜನಕದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದಿರುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಹಣ್ಣಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಮಲಗೆಟಾ ಮೆಣಸು * ಪಿರಿ ಪಿರಿ * ಸಿಲಿಂಗ್ ಲ್ಯಾಬುಯೋ * <nowiki><i id="mwQA">ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕಂ</i></nowiki> ತಳಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> 8g03ii0orujcuvadt264j3x9e340ojx 0 144732 1115431 2022-08-20T12:13:43Z Kartikdn 1134 [[ಇಂಗಾಲ]] ಪುಟಕ್ಕೆ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಶನ wikitext text/x-wiki #redirect [[ಇಂಗಾಲ]] 30xit4w6asgq133ufgovh0br8wx9293 0 144733 1115436 2022-08-20T13:10:07Z Kartikdn 1134 "[[:en:Special:Redirect/revision/1105116206|Thiruvanmiyur]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Thiruvanmiyur_BEACH_AREA_.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Thiruvanmiyur_BEACH_AREA_.jpg/220px-Thiruvanmiyur_BEACH_AREA_.jpg|thumb| ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್ ಬೀಚ್]] '''ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್''' ಭಾರತದ [[ತಮಿಳುನಾಡು]] ರಾಜ್ಯದ [[ಚೆನ್ನೈ|ಚೆನ್ನೈನ]] ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ವಾಸಕ್ಕೆ ತಕ್ಕುದಾದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ನೆರೆಯ ತಾರಾಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈನ ಮೊದಲ ಮೀಸಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಚೇರಿ ಸ್ಥಳವಾದ ಟೈಡೆಲ್ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪಾರ್ಕ್‌ನ ನಿರ್ಮಾಣದೊಂದಿಗೆ ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್ ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಏಳಿಗೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. [[ಶಿವ|ಶಿವನಿಗೆ]] ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಮರುಂಡೀಶ್ವರರ್ ದೇವಾಲಯವು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮೊದಲು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸಂಗಮ್ ತಮಿಳು ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ಅಷ್ಟಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಆರುಪಾದೈ ಮುರುಗನ್ ದೇವಾಲಯ. == ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು == [[ಚಿತ್ರ:Sunrise_at_Thiruvanmiyur_Beach.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Sunrise_at_Thiruvanmiyur_Beach.jpg/220px-Sunrise_at_Thiruvanmiyur_Beach.jpg|thumb| ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್ ಕಡಲತೀರದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯೋದಯ]] ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್ ಬೀಚ್ ಅಥವಾ '''ಆರ್‌ಟಿಒ ಬೀಚ್''' ಜನಪ್ರಿಯ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಬೀಚ್‍ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವವರಿಗೆ ವಿಹಾರಪಥವಿದ್ದು ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಸಕ್ರಿಯ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಬೀಚ್ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿದೆ. == ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳು == === ದೇವಾಲಯಗಳು === * [[ವಾಲ್ಮೀಕಿ]] ದೇವಸ್ಥಾನ * ಮರುಂಡೀಶ್ವರರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ, ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರ್, [http://www.marundeeswarartemple.tnhrce.in/ ಮರುಂಡೀಶ್ವರರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ] * ಪಾಂಬನ್ ಸ್ವಾಮಿಗಳ್ ದೇವಸ್ಥಾನ * ಪುತ್ತುರಂಗಣ್ಣಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ * ತಿರುವೀತಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ * ಆರುಪಾದೈ ವೀಡು ಮುರುಗನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ * ಶಿರಡಿ ಸಾಯಿಬಾಬಾ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಾಮರಾಜ್ ನಗರ, ತಿರುವನ್ಮಿಯೂರು * ಸರ್ಕಾರೈ ಅಮ್ಮಾಳ್ ದೇವಸ್ಥಾನ * 'ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಪೆರುಮಾಳ್' ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮಂಗಣಿ ವಿನಾಯಕರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ * ವೆಂಬುಲಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ, * ಕಾಶಿವಿಶ್ವನಾಥರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ತಮಿಳುನಾಡು]] [[ವರ್ಗ:ಚೆನ್ನೈನ ಪ್ರದೇಶಗಳು]] r4y2hp43xdgca5fxv6alzif964hg6vi 2 144734 1115442 2022-08-20T13:26:01Z Prajna gopal 75944 Prajna gopal [[ಸದಸ್ಯ:Prajna gopal/ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] ಪುಟವನ್ನು [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಲೇಖನ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] 70qrmxdikuc3pd7qva1k6jvhuzjdima 1115445 1115442 2022-08-20T13:32:16Z Prajna gopal 75944 Removed redirect to [[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]] wikitext text/x-wiki {{ಅಳಿಸುವಿಕೆ|[[ಹೆಚ್.ಹೆಚ್.ಹೋಮ್ಸ್]]ಲೇಖನ ತಯಾರಾಗಿದೆ}} mtbrw5u37g19t0cofyl4aqds49xhrw0 3 144735 1115461 2022-08-20T15:32:51Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=R S NAGABHUSHAN}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೫:೩೨, ೨೦ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) ndkyks87ercikvfu10r9cly09qwauoy 3 144736 1115475 2022-08-21T00:11:00Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Pavan5008}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೦:೧೧, ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) mori30nkoedsmdpw75xt1k1m5ffvmix 3 144737 1115476 2022-08-21T02:31:21Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Rajasekharamjjavali}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೨:೩೧, ೨೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) bf7esvulpr60w44w9kun7r09lmrz1xv 0 144738 1115478 2022-08-21T02:57:58Z Alone 333336 73814 Alone 333336 [[ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ (೧೯೬೫)]] ಪುಟವನ್ನು [[ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ (೧೯೬೫ರ ಚಲನಚಿತ್ರ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ಸತ್ಯ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ (೧೯೬೫ರ ಚಲನಚಿತ್ರ)]] a26u8v41g0iv9fw0hm5mcvcmz54j6tp 0 144740 1115482 2022-08-21T04:26:41Z Ishqyk 76644 "[[:en:Special:Redirect/revision/1104805645|Bhavishya Purana]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]]   ' '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''' (ಭವಿಷ್ಯ ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}}Beje enenensjen sbebedndsbesnbd r r r rr rnej e e e r r rjene ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. 7leuynb9ytqf9hnqp8zy5vvjcsyc1cg 1115483 1115482 2022-08-21T04:27:32Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''(ಭವಿಷ್ಯ ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. fpw06b6ai7fvj8cwffp1gff3zo3t93q 1115484 1115483 2022-08-21T04:27:49Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. 1qshdev89i3rj2rkv503gslqmxtr9fr 1115485 1115484 2022-08-21T04:28:14Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== b947zl0ap8dyt4rlkm4qkoc7ip24pio 1115486 1115485 2022-08-21T04:31:42Z Ishqyk 76644 Created by translating the section "ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು" from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1104805645|Bhavishya Purana]]" wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == ಬಾಂಬೆ ಆವೃತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: * ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವನಲ್ಲಿ'' 215 ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. * ಒಟ್ಟು 62 ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಸಂಚಿತ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' , * ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನವು'' ಕ್ರಮವಾಗಿ 7, 35, 32 ಮತ್ತು 26 ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು * 208 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಉತ್ತರಪರ್ವನ'' . ಪಠ್ಯದ ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಈ ''ಪರ್ವನ್‌ಗಳನ್ನು'' ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಇದು ಐದು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ: ''ಪರ್ವಗಳು'' ), ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Winternitz|1922}} === ಡೇಟಿಂಗ್ === ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಭೂದಾನದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ''[[ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ|ಪದ್ಮ]]'', ''ವಿಷ್ಯ'' ಮತ್ತು ''[[ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣ|ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ]]'' ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1912 ರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಗಿಟರ್ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಕ ಶತಮಾನಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊರಿಜ್ ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲದ [[ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ|ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ]] ಉದ್ಧರಣಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭವನೀಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>For the fifth century CE land grant references, citation to Pargiter (1912), and debunking of the theory, see: Winternitz, volume 1, p. 526, note 2.</ref> ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಯಲ್ಲ. ; ಭವಿಷ್ಯತ್ ಪುರಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಪ್ರಸ್ತುತ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. <ref>For statement that the extant text is not the ancient work, see: Winternitz, volume 1, p. 567.</ref> <ref>For the quotation in ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' attributed to the ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' not extant today, see: Winternitz, volume 1, p. 519.</ref> ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಈಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾಣದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ದ್ರವ ಸ್ವಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾಣ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲ ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಾಚೀನ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಗುಸ್ತಾವ್ ಗ್ಲೇಸರ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಬಿಜೆ nnn kkk kkk nnn nnn nn. Buynnrunhnurnbt g g f t f fbfndd sjsjsnsnsnndndnxz. R r 7rlc07c1j3mnii5ycw62xb1ebo6gg1z 1115487 1115486 2022-08-21T04:31:58Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == ಬಾಂಬೆ ಆವೃತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: * ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವನಲ್ಲಿ'' 215 ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. * ಒಟ್ಟು 62 ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಸಂಚಿತ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' , * ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನವು'' ಕ್ರಮವಾಗಿ 7, 35, 32 ಮತ್ತು 26 ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು * 208 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಉತ್ತರಪರ್ವನ'' . ಪಠ್ಯದ ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಈ ''ಪರ್ವನ್‌ಗಳನ್ನು'' ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಇದು ಐದು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ: ''ಪರ್ವಗಳು'' ), ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Winternitz|1922}} === ಡೇಟಿಂಗ್ === ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಭೂದಾನದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ''[[ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ|ಪದ್ಮ]]'', ''ವಿಷ್ಯ'' ಮತ್ತು ''[[ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣ|ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ]]'' ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1912 ರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಗಿಟರ್ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಕ ಶತಮಾನಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊರಿಜ್ ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲದ [[ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ|ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ]] ಉದ್ಧರಣಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭವನೀಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>For the fifth century CE land grant references, citation to Pargiter (1912), and debunking of the theory, see: Winternitz, volume 1, p. 526, note 2.</ref> ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಯಲ್ಲ. ; ಭವಿಷ್ಯತ್ ಪುರಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಪ್ರಸ್ತುತ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. <ref>For statement that the extant text is not the ancient work, see: Winternitz, volume 1, p. 567.</ref> <ref>For the quotation in ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' attributed to the ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' not extant today, see: Winternitz, volume 1, p. 519.</ref> ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಈಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾಣದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ದ್ರವ ಸ್ವಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾಣ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲ ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಾಚೀನ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಗುಸ್ತಾವ್ ಗ್ಲೇಸರ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಬಿಜೆ nnn kkk kkk nnn nnn nn. Buynnrunhnurnbt g g f t f fbfndd sjsjsnsnsnndndnxz. R r oyjwh4akxh0r37g1gtbsad2vu0vr0dj 1115488 1115487 2022-08-21T04:32:10Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == ಬಾಂಬೆ ಆವೃತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: * ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವನಲ್ಲಿ'' 215 ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. * ಒಟ್ಟು 62 ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಸಂಚಿತ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' , * ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನವು'' ಕ್ರಮವಾಗಿ 7, 35, 32 ಮತ್ತು 26 ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು * 208 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಉತ್ತರಪರ್ವನ'' . ಪಠ್ಯದ ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಈ ''ಪರ್ವನ್‌ಗಳನ್ನು'' ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಇದು ಐದು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ: ''ಪರ್ವಗಳು'' ), ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Winternitz|1922}} === ಡೇಟಿಂಗ್ === ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಭೂದಾನದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ''[[ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ|ಪದ್ಮ]]'', ''ವಿಷ್ಯ'' ಮತ್ತು ''[[ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣ|ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ]]'' ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1912 ರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಗಿಟರ್ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಕ ಶತಮಾನಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊರಿಜ್ ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲದ [[ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ|ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ]] ಉದ್ಧರಣಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭವನೀಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>For the fifth century CE land grant references, citation to Pargiter (1912), and debunking of the theory, see: Winternitz, volume 1, p. 526, note 2.</ref> ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಯಲ್ಲ. ; ಭವಿಷ್ಯತ್ ಪುರಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಪ್ರಸ್ತುತ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. <ref>For statement that the extant text is not the ancient work, see: Winternitz, volume 1, p. 567.</ref> <ref>For the quotation in ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' attributed to the ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' not extant today, see: Winternitz, volume 1, p. 519.</ref> ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಈಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾಣದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ದ್ರವ ಸ್ವಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾಣ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲ ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಾಚೀನ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಗುಸ್ತಾವ್ ಗ್ಲೇಸರ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಬಿಜೆ nnn kkk kkk nnn nnn nn. Buynnrunhnurnbt g g f t f fbfndd sjsjsnsnsnndndnxz. R r kcds1v0uwrv3015u1t9xk2ugfj6ho8k 1115489 1115488 2022-08-21T04:32:35Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == ಬಾಂಬೆ ಆವೃತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: * ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವನಲ್ಲಿ'' 215 ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. * ಒಟ್ಟು 62 ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಸಂಚಿತ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' , * ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನವು'' ಕ್ರಮವಾಗಿ 7, 35, 32 ಮತ್ತು 26 ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು * 208 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಉತ್ತರಪರ್ವನ'' . ಪಠ್ಯದ ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಈ ''ಪರ್ವನ್‌ಗಳನ್ನು'' ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಇದು ಐದು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ: ''ಪರ್ವಗಳು'' ), ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Winternitz|1922}} === ಡೇಟಿಂಗ್ === ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಭೂದಾನದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ''[[ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ|ಪದ್ಮ]]'', ''ವಿಷ್ಯ'' ಮತ್ತು ''[[ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣ|ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ]]'' ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1912 ರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಗಿಟರ್ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಕ ಶತಮಾನಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊರಿಜ್ ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲದ [[ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ|ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ]] ಉದ್ಧರಣಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭವನೀಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>For the fifth century CE land grant references, citation to Pargiter (1912), and debunking of the theory, see: Winternitz, volume 1, p. 526, note 2.</ref> ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಯಲ್ಲ. ; ಭವಿಷ್ಯತ್ ಪುರಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಪ್ರಸ್ತುತ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. <ref>For statement that the extant text is not the ancient work, see: Winternitz, volume 1, p. 567.</ref> <ref>For the quotation in ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' attributed to the ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' not extant today, see: Winternitz, volume 1, p. 519.</ref> ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಈಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾಣದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ದ್ರವ ಸ್ವಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾಣ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲ ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಾಚೀನ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಗುಸ್ತಾವ್ ಗ್ಲೇಸರ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. nq0eg0g0nhwi82xengtxgwxkbsr1k9q 1115490 1115489 2022-08-21T04:34:17Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Bhavishya_Purana,_Bhavishyottara,_Sanskrit,_Devanagari.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/280px-Bhavishya_Purana%2C_Bhavishyottara%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg|thumb| ''ನಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ವಿಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಪುಟ (ಸಂಸ್ಕೃತ, ದೇವನಾಗರಿ)]] '''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣ'''( ''Bhaviṣya Purāṇa'' ) [[ಸಂಸ್ಕೃತ|ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯಲಾದ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] [[ಪುರಾಣಗಳು|ಪುರಾಣ]] ಪ್ರಕಾರದ ಹದಿನೆಂಟು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Winternitz|1922}} ಭವಿಷ್ಯ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು " ''ಭವಿಷ್ಯ'' " ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಇದು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೃತಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}}{{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣವು'' ಅನೇಕ ಅಸಮಂಜಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ತಿಳಿದಿವೆ. {{Sfn|K P Gietz|1992}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ನಾಲ್ಕು ''ಪರ್ವಮ್'' (ಭಾಗಗಳು), ಕೆಲವು ಎರಡು, ಇತರವು ಯಾವುದೇ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. {{Sfn|Dalal|2014}} {{Sfn|Rocher|1986}} ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದವರೆಗಿನ ವಸ್ತುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆ ವಿಭಾಗಗಳು ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ, ಭಾಗಶಃ ''ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತಾ'' ಮತ್ತು ''ಶಂಬ ಪುರಾಣದಂತಹ'' ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಹೆಚ್ಚಿನ ಸತ್ಯತೆ ಮತ್ತು ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರದ "ನಿರಂತರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಂತ ಸ್ವಭಾವ" ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|K P Gietz|1992}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಮೊದಲ 16 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವಂ'' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು [[ಮನುಸ್ಮೃತಿ|ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ]] ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref>{{Cite journal|last=Sarma|first=KV|title=Review of The Manava Dharmasastra I-III and the Bhavisya Purana by Ludwik Sternbach|journal=Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland|publisher=Cambridge University Press|volume=109|issue=02|year=1977|page=217|doi=10.1017/s0035869x00133957}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿನ'' ಕೆಲವು [[ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಪದ್ಧತಿ|ಜಾತಿ]] -ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಮಾನತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮನುಸ್ಮೃತಿಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವವರಿಗೆ ಸವಾಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} <ref name="lallanji174">L Gopal (1986), [https://books.google.com/books?lr=&id=FfNjAAAAMAAJ Bhavisya Purana Brahma Parvan Chapters 40-44], Journal: Purana, Volume XXVIII, Issue 2 (July), pages 174-196</ref> ಪಠ್ಯದ ಎರಡನೇ ಭಾಗ, ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತಂತ್ರ-ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} "ಭವಿಷ್ಯ"-ಸಂಬಂಧಿತ ಮೂರನೇ ಭಾಗವಾದ ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನ್'' ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿ, ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ, ಸುಲ್ತಾನರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೊಘಲ್ ಇತಿಹಾಸ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಗವನ್ನು 18 ರಿಂದ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} <ref name="Hiltebeitel1999p217">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=uV-RrRoMzbgC|title=Rethinking India's Oral and Classical Epics|last=Alf Hiltebeitel|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-34050-0|pages=216–218, 271–287}}</ref> ''ಉತ್ತರಪರ್ವಂ'' ಎಂಬ ಪಠ್ಯದ ನಾಲ್ಕನೇ ಭಾಗವು ''ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ ಪುರಾಣ'' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ''ತಿಥಿಗಳು'' (ಚಂದ್ರನ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕಗಳು), ಹಾಗೆಯೇ ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು [[ಧರ್ಮ (ಭಾರತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ)|ಧರ್ಮದ]] ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ''ವ್ರತ'' (ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ) ಮತ್ತು ''ದಾನ'' (ದಾನ) ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Dalal|2014}} ಪಠ್ಯವು ಭೌಗೋಳಿಕತೆ, ಪ್ರವಾಸ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮತ್ತು [[ಉತ್ತರಮೇರೂರು|ಉತ್ತಿರಮೇರೂರ್]], {{Sfn|Rocher|1986}} {{Sfn|Ariel Glucklich|2008}} ನಂತಹ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಕುರಿತು ಅನೇಕ ''ಮಹಾತ್ಮ್ಯ'' ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ''ತೀರ್ಥ'' -ಕೇಂದ್ರಿತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಲಭ್ಯವಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮುದ್ರಿತ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. == ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು == ಬಾಂಬೆ ಆವೃತ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: * ''ಬ್ರಹ್ಮಪರ್ವನಲ್ಲಿ'' 215 ಅಧ್ಯಾಯಗಳಿವೆ. * ಒಟ್ಟು 62 ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಸಂಚಿತ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಮಧ್ಯಮಪರ್ವನ್'' , * ''ಪ್ರತಿಸರ್ಗಪರ್ವನವು'' ಕ್ರಮವಾಗಿ 7, 35, 32 ಮತ್ತು 26 ಅಧ್ಯಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು * 208 ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ''ಉತ್ತರಪರ್ವನ'' . ಪಠ್ಯದ ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಈ ''ಪರ್ವನ್‌ಗಳನ್ನು'' ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. {{Sfn|Rocher|1986}} ಕೆಲವು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಇದು ಐದು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ: ''ಪರ್ವಗಳು'' ), ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಪಠ್ಯವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. {{Sfn|Winternitz|1922}} === ಡೇಟಿಂಗ್ === ಐದನೇ ಶತಮಾನದ ಭೂದಾನದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ''[[ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ|ಪದ್ಮ]]'', ''ವಿಷ್ಯ'' ಮತ್ತು ''[[ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣ|ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ]]'' ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1912 ರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಗಿಟರ್ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಕ ಶತಮಾನಗಳ ನಿಯೋಜಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊರಿಜ್ ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಅವರು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಲ್ಲದ [[ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ|ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ]] ಉದ್ಧರಣಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭವನೀಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>For the fifth century CE land grant references, citation to Pargiter (1912), and debunking of the theory, see: Winternitz, volume 1, p. 526, note 2.</ref> ವಿಂಟರ್ನಿಟ್ಜ್ ಪ್ರಕಾರ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪಠ್ಯವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಯಲ್ಲ. ; ಭವಿಷ್ಯತ್ ಪುರಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' ಪ್ರಸ್ತುತ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. <ref>For statement that the extant text is not the ancient work, see: Winternitz, volume 1, p. 567.</ref> <ref>For the quotation in ''{{IAST|Āpastambīya Dharmasūtra}}'' attributed to the ''{{IAST|Bhaviṣyat Purāṇa}}'' not extant today, see: Winternitz, volume 1, p. 519.</ref> ನಾಲ್ಕು ಭಾಗಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಈಗ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾಣದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಒಮ್ಮತಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ದ್ರವ ಸ್ವಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರಾಣ ಕಾರ್ಪಸ್ ಅನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಿನಾಂಕ ಮಾಡುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ''ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ'' ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲ ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಾಚೀನ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲು ಗುಸ್ತಾವ್ ಗ್ಲೇಸರ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== lyjslfea7gz4ncn58mffqp4lx01hqk7