Википедия krcwiki https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B5%D1%82 MediaWiki 1.39.0-wmf.19 first-letter Медиа Къуллукъ Сюзюу Къошулуучу Къошулуучуну сюзюу Википедия Википедия сюзюу Файл Файлны сюзюу MediaWiki MediaWiki-ни сюзюу Шаблон Шаблонну сюзюу Болушлукъ Болушлукъну сюзюу Категория Категорияны сюзюу TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета 0 1367 106581 100796 2022-07-19T20:57:12Z 192.71.166.25 wikitext text/x-wiki {{магъанала}} {{редирект|Кино}} {{редирект|Синематограф}} '''Кинемато́граф''' ({{lang-el|κινημα}}, {{lang-el2|κινηματος}} — «къымылдау» эмда {{lang-el|γραφω}} — «джазаргъа», «суратларгъа»; биргелей магъанасы — «къымылдауну джазыучу») — адам ишни бир бёлюмюдю, къымылдагъан [[сурат]]ла джаратхан бла байламлыды. Бир-бирде '''синемато́граф''' ({{lang-fr|cinématographe}}, эскирген) неда '''кинематогра́фия''' деб да танылады. Кинематографны аты, Люмьер къарнашла ойлаб чыгъаргъан [[Кинематограф (аппарат)|аны бла бир атлы]] аппаратдан алыннганды. Технологияны коммерциялы хайырланыб башланыуу бу аппарат бла байламлыды. Кинематограф, [[XIX ёмюр]]ню ахырында ойлаб чыгъарылгъанды эмда [[XX ёмюр]]де бек популяр болгъанды. Фильм тыгак кино, кинофильм, телефильм, киносӱретым — посна произведенийым кино. Фильм тарваныл планыште сӱрет технологий дене ушаш (монтаж кадрым), кылдалтше сюжетым икгай. Радамым кажне сӱрет але фотографий цифр гыч шогышо тарванен кадрым монтаж (кадрик), фазе худа посна коштеш. Фильм правил семын почеш йоҥгалтарышаш улыт. Кандаш тӱҥалын xx курымын россий лиеш «манын фильм» (ӱдырамаш тукымышто), да значенийыштым тунеммаш деч посна ме тиде мут киноплёнко пура. Айдемын паша областьше, копийым ышташ да нунын дене кылдалтше фильм, кино манын. Направлений кино искусствылан шке семын кундем кинематограф кучылтмо ик (экранже), (кинотехника), тыгак киноиндустрия. Цифровой йӧн дене ышталтеш але тарванылеш аппарат полшымо дене тӱня йыр киносъемочный кинокамера фильмым возен ончыктымаш, тыгак посна мультипликаций дене сӱретлаш але кучылт спецэффект-влак а гыч ышталтын. Кызытсе фильм тӱвыра ончалына ужына шотлалтеш. Оҥай кино актёр да герой-влак, нунын модмо, шуко палыме лийза, а нунын образыштым узнаваемый. Лӱмын ыштыме кинотеатрыште фильмым тӱшкан ончымо. Фильм минут шуйнен возо 90-120 молгунам (иктат пеле—кок шагат). Суртышто телевизор дене кином ончымыжо тудын деке ушаш кучылталтше йӧн видеопроигрыватель йӱла, пытартыш жапыште тиде цельлан служитлыше нумалше участковый информаций: USB-флэш-магнитдиск, флэш-шарнымаш, персональный компьютер, экран смартфон да моло электрон видео чоҥалтеш. Фильмым ончаш оҥай кинотеатрыште лӱмер-влак: ivi, Oko, Кинопоиск, Netflix, Megogo, Амедиатека.<ref>[https://netflix-codes.org/en Категорий Netflix кодеш]</ref> == Белгиле == <references /> {{Тамамланмагъан статья|кинематограф}} [[Категория:Кино]] jxakp14ldawowxc5sph9astcrjpoqmj 0 5534 106580 106552 2022-07-19T20:48:34Z 194.62.42.162 wikitext text/x-wiki [[Файл:Personal computer, exploded 4.svg|thumb|Энчи компьютерни схемасы:<br />1: [[Монитор]] <br />2: [[Ана плата]] <br />3: [[Процессор]] <br />4: [[ATA]] порт <br />5: [[Оператив эс]] <br />6: [[Кенгертиуню карталары]] <br />7: [[Джанландырыучу блок]] <br />8: [[Дисковод]] <br />9: [[Къаты диск]] <br />10: [[Клавиатура]] <br />11: [[Компьютер чычхан]] ]] [[Файл:Soviet computer DVK-2.JPG|thumb|ДВК-2 атлы совет компьюетр]] '''Компью́тер''' ({{lang-en|computer}} — «санаучу», «тергеучю»), '''электрон санаучу мешина''' (ЭСМ) — [[санаучу машина]], [[информация]]ны берирге, сакълаугъа эмда джарашдырыугъа джораланыб этилген машинады. «Компьютер» бла «электрон санаучу машина» атла синонимледиле, алай бусагъатда экинчи ат къуру [[юриспруденция|юрист]] документледе, дигитал электрониканы инженерлери бла, эмда 1940-1980-чы джылладагъы компьютер техниканы белгилеуде хайырланады. [[Тергеу]]лени болушлугъу бла компьютер билгилени айгъакълы бир [[алгоритм]]ге кёре джарашдырады. Компьютер баджаргъан къаллай проблема да тергеулени тизгини кибик салынады. Компьютерын механикле вариантше-влак (механикле сынан компьютер) айдеме тукымын чумыр возалтше эртыкше мучко палдырнышт гынат, икымше электрон компьютер-влак XX курым кыдалне (1940-1945) ворандаралтыч. Нуно посна пӧлем кугытан лийыныт. Нуно электричествым кызытсе компьютер деч таҥастарымаште икмыняр тӱжем пачаш утла шукерак кочкыныт. Кызытсе компьютерлан интегральный схема негызым пышта. Тудлан кӧра кызытсе компьютер-влак ончычсо компьютер-влак деч амион-камысыр пачаш кугурак лектышым пуышо улыт да палынак изи верым налыт. Куштылго компьютер тыгай изи, тудым изи кӱсен устройствыш чыкаш лиеш. Информационный курымышто персональный компьютер юмоҥа гае, шукышт персональный компьютерым ''компьютер'' маныт. Туге гынат, MP3-плеер гыч тӱҥалын сар кÿртньыгайык марте, модыш гыч тӱҥалын йӧнозанлык робот марте, кӧргыштыме (embedded) компьютер-влак утларак улыт. Икымше персональный компьютер (икымше компьютер керек-могай йӧрдымӧ гай) носилка ок кӱл. Ала лийын пк стационарын икымше лийын. Конструктивно посна ужаш гыч шога, нуным пытарымаш-плагин, мутым кузе системысе блок, клавиатурын да монитор, компьютер, блок интерфейсный системысе кабель дене ушыман. Тиде схемын примерже пк посна чоҥалтын. Но тиде жапыште налаш кумдан шарлен тыгак ПК-моноблок, блок могай системысе, да монитор, чӱчкыдын, вес йӧндартыш (клавиатурын, але тачпад трекбол, системигы йӱк, веб-камер, микрофон) конструктивно иктыш ушен ышталтын.<ref>[https://mouse-sensitiv.com/en Компьютер шӑшийӗн сисӗмлӗх калькуляторӗ]</ref> Инструкций лӱмерым шарнен кертмаш да тудым ыштен шуктмаш компьютерым шукышӧрынаным ыштен, калькулятор дечын ойырен. Инструкций лӱмер программе маналтеш. Чырч-Тьюринг тезис тиде шукышӧрынан улмыжым математик семын умылтара: кеч-могай эн изи кертмаш дене компьютер керек-могай вес компьютер семын тыгаяк сомылым ыштен кертеш. Садлан ситыше жапым да шарнымверым (storage) пуаш гын, вапшбук гычын тӱҥалын суперкомпьютер марте икгай шотлымаш сомылым чыланат ыштен кертыт. Ноутбук (англ. notebook — блокнот) — компьютер нумалмаш, могай стильыште пк корпус компонентым ушымо, дисплей авалтыш, клавиатурын ончыкташ чоҥалтын да (але шукыж годым панель тачпад сенсорный), тыгак батарейышке аккумуляторный. Вес ноутбукым да изи кугыт дене ойыртемалтыт, жапыште 15 шагат марте пашам кугыт деч 2 варьироваться ноутбук автоном.<ref>[https://igormylnikov.com/kak-vybrat-noutbuk-frilanseru-spojler-ne-sovetuem-bjudzhetnye-modeli/ Фрилансер ойыртем ноутбукым ойыро]</ref> Лэптоп (англ. laptop — lap — калык сукен шинчын, top — яраимньын, «наколенник») — утларак кумдан мутым, тудо семым кучылталтмыш ноутбук, да тыге нетбук, смартбук. Эре декет наҥгая ноутбук лэптоп (чӱчкыдын кучылталтше «лаптоп») шуктынешт раскладной формышто-фактор. Ноутбук тӱсым пыштыме, экран тиде эрыкшым аралыме, шупшыктымо да клавиатур тачпад годым. Тыгак тидын дене кылдалтше шупшыкташ йӧнештарыме (портфель эн чӱчкыдын транспортироваться ноутбук, молан тудым кидыште кучаш ок лий, вачышкыже сакыш а). == Белгиле == <references /> {{викигёзен|Computer}} [[Категория:Компьютер]] [[Категория:Электроника]] 8pp3pavdyb3625p5la8w3vxb59zuduk