Википедия
krcwiki
https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B5%D1%82
MediaWiki 1.39.0-wmf.25
first-letter
Медиа
Къуллукъ
Сюзюу
Къошулуучу
Къошулуучуну сюзюу
Википедия
Википедия сюзюу
Файл
Файлны сюзюу
MediaWiki
MediaWiki-ни сюзюу
Шаблон
Шаблонну сюзюу
Болушлукъ
Болушлукъну сюзюу
Категория
Категорияны сюзюу
TimedText
TimedText talk
Модуль
Обсуждение модуля
Гаджет
Обсуждение гаджета
Определение гаджета
Обсуждение определения гаджета
Россия Федерация
0
1500
106612
106294
2022-08-20T08:01:03Z
46.121.216.32
wikitext
text/x-wiki
{{Кърал
|Аты =Россия, Россия Федерация
|Оригинал аты =Россия, Российская Федерация
|Байракъ =Flag of Russia.svg
|Герб =Coat of Arms of the Russian Federation.svg
|Герб орнуна =
|Гимн =[[Россияны гимни|Россияны кърал гимни]]
|Гимнни кёчюрмеси =
|Аудио =Russian_Anthem_chorus.ogg
|Кърал оноуну формасы =[[Президент-парламент республика|Президент-парламент республика]]
|Кърал дини =
|Карта =Russian Federation (orthographic projection) - Crimea disputed.svg
|Девиз =
|Девизни кёчюрмеси =
|Тил =[[Орус тил|Орус тил]]
|Эркинлик =
|Къуралгъанды =862 джыл<ref>«Варягла» чакъырылгъан тарих дата, Россияны къраллыкъ тарихи тохтаусуз ол датадан саналыб башлайды. Бусагъатдагъы халда Россия Федерация ([[РСФСР|РСФСР]]) [[1917 джыл|1917 джыл]] [[7 ноябрь|7 ноябрда]] къуралгъанды. [[1991 джыл|1991 джыл]] [[25 декабрь|25 декабрдан]] бери бусагъатдагъы атын джюрютеди.</ref>
|Кимден эркинлик =
|Ара шахар =[[Москва|Москва]]
|Эм уллу шахарла =[[Москва]], [[Санкт-Петербург]], [[Новосибирск]], [[Екатеринбург]], [[Нижний Новгород]],[[Уфа]],[[Казань]],[[Омск]],[[Оренбург]]
|Башчыны постуну аты =[[Президент]]
|Башчы =[[Владимир Путин]]
|Башчыны постуну аты2 =[[Премьер-министр]]
|Башчы2 =[[Михаил Мишустин]]
|Территориясыны орну =1-чи
|Территория =17 075 400
|Суу =13
|Халкъыны орну =9-чу
|Халкъ =141 927 297 адам
|Джыл =2010
|Басыннганы =8
|БИП =2 225 трлн
|БИП джылы =2008
|БИП орну =7-чи
|Адам башына БИП =16 239
|Валютасы =[[Россия рубль]] (RUB, RUR)
|Домен =[[.ru|.ru]], [[.su|.su]], [[.рф|.рф]]
|Телефон коду =7
|Заман бёлюмю =+2…+12
|Белги =<small><references/></small>
}}
'''Россия Федерация''', '''Россия''' ([[Орус тил|орус.]] ''Российская Федерация, Россия, РФ'') — [[Евразия]]да ([[Европа]]ны кюнчыгъыш джанында эмда [[Азия]]ны Шимал джанында) орналгъан [[кърал]]ды, мдзгъренис савсе парки. Джерини ёлчеми бла эм уллу къралды [[Джер]] юсюнде (17 075 400 км² неда 11,46 % (1/9) саулай къургъакъ джерни, неда 12,65 % (1/8) [[Адам улу|адам]] джашагъан джерден).
[[Халкъ]]ыны саны — 141 867 540 адам. Адам саны бла Россия [[Джер]] юсюнде тогъузунчу орундады. Халкъны кёбюсю — 73,1 % [[Шахар|шахарлада]] джашайды. Халкъны къурамындан 79,83 % [[Оруслула|оруслуладыла]]. Россияны [[Официал тил|кърал тили]] — [[орус тил]]ди.
Россияны 18 кърал бла чеклери барды, аладан джер бла: [[Норвегия]], [[Финляндия]], [[Эстония]], [[Латвия]], [[Литва]], [[Польша]], [[Белоруссия]], [[Украина]], [[Абхазия]] (Хачыпсы), [[Гюрджю]], [[Къыбыла Тегей]], [[Азербайджан]], [[Къазакъстан]], [[Къытай]], [[Монголия]], [[Шимал Корея]]; тенгиз бла — [[Япония]], [[АБШ]].
Россияны [[Ара шахар|ара шахары]] Москвады. Россияда 11 шахар барды адам саны 1 миллиондан кёб, ала: [[Москва]], [[Санкт-Петербург]], [[Новосибирск]], [[Екатеринбург]], [[Тёбен Новгород]], [[Самара]], [[Омск]], [[Къазан]], [[Челябинск]], [[Дондагъы Ростов]], [[Уфа]].
== Тарихи ==
== Политикасы ==
Россия 83 административ-территориал биримлеге бёлюнеди, аланы ичинде 21 [[республика]] (энчи къраллыкъла). [[Россия Федерацияны Конституциясы]]на кёре ол федератив демократ къралды.
[[Президент]]и — Владимир Путин.
Премьер-министри — Михаил Мишустин.
Эм уллу политика партия «Бирлешген Россия» (''«Единая Россия»'').
== Халкъы ==
Биринчи кере саулай халкъ санау [[Россия империя|Россия Империяда]] [[1897 джыл]] ётгенди. Ол санаугъа кёре къралда — 67 миллион бла 473 минг адам джашагъанды. 1950—2008 джыллада халкъны саны тюрленнгенин график кёргюзтеди:
[[Файл:Population of Russia.PNG|thumb|400px|left|Россияны 1950—2008 дж. халкъ саны тюрленнгени]]
== Миллетлери ==
{| class="wikitable"
|+Россияны миллетлери
!№
!миллет
!саны
! %
|-
!1
|[[Оруслула|оруслула]]
|align="right"|116 889 107
|80,03
|-
!2
|[[Татарлыла|татарлыла]]
|align="right"|5 554 601
|3,33
|-
!3
|[[Украинлиле|украинлиле]]
|align="right"|2 942 961
|2,03
|-
!4
|[[Башкъыртлыла|башкъыртлыла]]
|align="right"|1 673 389
|1,15
|-
!5
|[[Чувашлыла|чувашлыла]]
|align="right"|1 637 094
|1,13
|-
!6
|[[Чеченлиле|чеченлиле]]
|align="right"|1 360 253
|0,94
|-
!7
|[[Эрменлиле|эрменлиле]]
|align="right"|1 130 491
|0,78
|-
!8
|[[Мордвинле|мордвинле]]
|align="right"|843 350
|0,58
|-
!9
|[[Аварлыла|аварлыла]]
|align="right"|814 473
|0,56
|-
!10
|[[Белоруслула|белоруслула]]
|align="right"|807 970
|0,56
|-
!11
|[[Къазахлыла|къазахлыла]]
|align="right"|653 962
|0,45
|-
!12
|[[Удмуртлула|удмуртлула]]
|align="right"|636 906
|0,44
|-
!13
|[[Азербайджанлыла|азербайджанлыла]]
|align="right"|621 840
|0,43
|-
!14
|[[Марийлиле|марийлиле (чирмишлиле)]]
|align="right"|604 298
|0,42
|-
!15
|[[Немчала|немчала]]
|align="right"|597 212
|0,41
|-
!16
|[[Къабартылыла|къабартылыла]]
|align="right"|519 958
|0,36
|-
!17
|[[Тегейлиле|тегейлиле]]
|align="right"|514 875
|0,35
|-
!18
|[[Даргинлиле|даргинлиле]]
|align="right"|510 156
|0,35
|-
!19
|[[Бурятлыла|бурятлыла]]
|align="right"|445 175
|0,31
|-
!20
|[[Якутлула|якутлула]]
|align="right"|443 852
|0,31
|-
!21
|[[Къумукълула|къумукълула]]
|align="right"|422 409
|0,29
|-
!22
|[[Ингушлула|ингушлула]]
|align="right"|413 016
|0,28
|-
!23
|[[Лезгинлиле|лезгинлиле]]
|align="right"|411 535
|0,28
|-
!24
|[[Къарачай-малкъарлыла|къарачай-малкъарлыла]]
|align="right"|300 608
|0,21
|-
!25
|[[Комиле|комиле]]
|align="right"|293 406
|0,2
|-
!26
|[[Тувалыла|тувалыла]]
|align="right"|243 442
|0,17
|-
!27
|[[Чууутлула|чууутлула]]
|align="right"|229 938
|0,16
|-
!28
|[[Гюрджюлюле|гюрджюлюле]]
|align="right"|197 934
|0,14
|-
!29
|[[Чыганлыла|чыганлыла]]
|align="right"|182 766
|0,13
|-
!30
|[[Къалмукълула|къалмукълула]]
|align="right"|173 996
|0,12
|-
!31
|[[Молдаванлыла|молдаванлыла]]
|align="right"|172 330
|0,12
|-
!32
|[[Лаклыла|лаклыла]]
|align="right"|156 545
|0,11
|-
!33
|[[Корейлиле|корейлиле]]
|align="right"|148 556
|0,1
|-
!34
|башха миллетле
|align="right"|2 414 558
|1,66
|-
!35
|миллетин айтмагъанла
|align="right"|1 460 751
|1,01
|-
|}
== Белгиле ==
{{белгиле}}
{{Тамамланмагъан статья|Россия}}
{{Европаны къраллары}}
{{Азияны къраллары}}
[[Категория:Къралла| ]]
[[Категория:Россия]]
chdveen3pvpzrinzrrhjzlkzeur5da4