bûn

Wîkîferheng kuwiktionary https://ku.wiktionary.org/wiki/Destp%C3%AAk MediaWiki 1.39.0-wmf.25 case-sensitive Medya Taybet Gotûbêj Bikarhêner Gotûbêja bikarhêner Wîkîferheng Gotûbêja Wîkîferhengê Wêne Gotûbêja wêneyî MediaWiki Gotûbêja MediaWiki Şablon Gotûbêja şablonê Alîkarî Gotûbêja alîkariyê Kategorî Gotûbêja kategoriyê Pêvek Gotûbêja pêvekê Nimînok Gotûbêja nimînokê Portal Gotûbêja portalê Tewandin Gotûbêja tewandinê Jinûvesazî Gotûbêja jinûvesaziyê TimedText TimedText talk Modul Gotûbêja modulê Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk bûn 0 3608 5085509 5080341 2022-08-22T12:10:16Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|bün}} == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} ** (''[[rojhilatî]]'') {{IPA|ku|/bʉːn/}} * {{deng|ku|LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-bûn.wav|Deng|Wan}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|bûn|form=negerguhêz|niha=b|borî=bû}} {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[rewş|Rewşa]] [[berdewam]] ya kesekî yan tiştekî diyar dike. #: {{mk|ku|Ez kurd '''im'''.}} #: {{mk|ku|Tu kî '''yî'''?}} #: {{mk|ku|Ew mamoste '''bû'''?}} # [[guherîn|Guherrîna]] [[rewş]]ê [[diyar]] dike. #: {{mk|ku|Ew kengî '''bû''' mamoste?}} #* {{jêder|ku|jêgirtin=Ma tu vê nizanî paşa? Tu '''bûyî''' Osmanî?|''Çiyayê Agirî'', {{w|Yaşar Kemal}}, Weşanxana [[w:Çanda Kurdî|Çanda Kurdî]]}} # [[welidîn]], [[ji dayik bûn]], [[Xwedê dan]], [[hatin dinyayê]]: #: {{mk|ku|Kurrê te kengî '''bûye'''?}} ==== Ji wêjeya klasîk ==== * {{jêder|jêgirtin=Çengalê zulfan tab-i daDa 'işq-i hil '''bit''' pêl-i-pêlQelbê me bê cellab-i da|{{dîwanacizirî}}}} ==== Herwiha ==== * [[bûyin]] ==== Jê ==== {{hevedudanîbibîne|ku}} {{pêkhatîbibîne|ku}} ==== Tewandin ==== {| class="wikitable" style="background-color:white;" |+ Statîk |- ! Piştî [[dengdar]]ekê. Dema peyva berî wê bi tîpek dengdar bi dawî tê ! Piştî [[bêdeng]]ekê. Dema peyva berî wê bi tîpek bêdeng bi dawî tê |- | Ez … im (''Ez Aza'''d''' im.'') | Ez … me (''Ez ne mamost'''e''' me.'') |- | Tu … î (''Tu heva'''l''' î.'') | Tu … yî (''Tu hêj'''a''' yî.'') |- | Ew … e (''Ew cîra'''n''' e.'') | Ew … ye (''Ew k'''î''' ye?'') |- | Em … in (''Em kur'''d''' in.'') | Em … ne (''Em gund'''î''' ne.'') |- | Hûn … in (''Hûn ba'''ş''' in?'') | Hûn … ne (''Hûn ji k'''û''' ne?'') |- | Ew … in (''Ew şiva'''n''' in.'') | Ew … ne (''Ew ç'''i''' ne?'') |} {| class="wikitable" style="background-color:white;" |+ Dînamîk [[Wêne:1rightarrow.png|15px]] [[Tewandin:bûn|Tewandin]] {{nobold|Rehê dema niha: [[-b-]]}} |- ! Berî peyva serekî. ! Li dû peyva serekî. |- | Ez dibim … (''Ez dibim mamoste.'') | Ez … dibim (''Ez mezin dibim'') |- | Tu dibî … (''Tu dibî mamoste.'') | Tu … dibî (''Tu mezin dibî'') |- | Ew dibe … (''Ew dibe mamoste.'') | Ew … dibe (''Ew mezin dibe'') |- | Em dibin … (''Em dibin mamoste.'') | Em … dibin (''Em mezin dibin'') |- | Hûn dibin … (''Hûn dibin mamoste.'') | Hûn …. dibin (''Hûn mezin dibin'') |- | Ew dibin … (''Ew dibin mamoste.'') | Ew … dibin (''Ew mezin dibin'') |} ==== Etîmolojî ==== Ji {{mîr|ira-pro|ku|*bew-}}, ji {{mîr|ine-pro|ku|*bʰuH-}}. Hevreha avestayî {{q|ae|bew-}}, farisiya kevn {{q|peo|bev-}}, pehlewî û sogdî {{q|sog|bu-}}, farisî {{q|fa|بودن|tr=bûden}}, soranî {{g|ckb|بوون|tr=bûn}}, zazakî {{q|zza|biyayen}}, hewramî {{q|hac|biyay|sc=Latn}}, sanskrîtî {{q|sa|भवति|tr=bhevetî}}, rusî {{q|ru|быть|tr=biyti}}, lîtwanî {{q|lt|būti}}, bretonî {{q|br|buot}}, yûnaniya kevn {{q|grc|φύω}} (phuō), latînî {{q|la|fui}}. Bo etîmolojiya rehên dema niha ya statîk, binere: {{q|ku|im}}, {{q|ku|î}}, {{q|ku|e}} û {{q|ku|in}}. ;{{biçûk|Çavkanî: * {{Cheung|r=17}} * {{Watkins|r=11}} * {{Etymonline}} * Pokorny: 146 f. }} ==== Werger ==== {{werger-ser|rewşa [[berdewam]]|1}} * {{Z|tly}}: {{W|tly|be}} * {{Z|af}}: {{W|af|wees}} * {{Z|br}}: {{W|br|bezañ}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|كان}}, {{W|ar|كون}} * {{Z|bg}}: {{W|bg|съм}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|být}} * {{Z|zh}}: {{W|zh|是}} * {{Z|da}}: {{W|da|være}} * [[ekspreso]]: [[esen]] * {{Z|de}}: {{W|de|sein}} * {{Z|eo}}: {{W|eo|esti}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|بایش}}, {{W|fa|رخدادن}}, {{W|fa|رویانیدن}}, {{W|fa|هستید}}, {{W|fa|بودن}}, {{W|fa|شدن}}, {{W|fa|وجود داشتن}}, {{W|fa|متولد شدن}} * {{Z|fo}}: {{W|fo|vera}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|olla}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|être}} * {{Z|fy}}: {{W|fy|syn}}, {{W|fy|wêze}} * {{Z|gu}}: {{W|gu|હોવું}} * {{Z|ka}}: {{W|ka|ყოფნა}} * {{Z|hi}}: {{W|hi|होना}} * {{Z|nl}}: {{W|nl|zijn}}, {{W|nl|wezen}} * {{Z|hu}}: {{W|hu|lenni}} * {{Z|en}}: to {{W|en|be}}, to {{W|en|become}} * {{Z|ang}}: {{W|ang|beon}}, {{W|ang|wesan}} * {{Z|ia}}: {{W|ia|esser}}, {{W|ia|ser}} * {{Z|it}}: {{W|it|essere}}, {{W|it|stare}} * {{Z|is}}: {{W|is|vera}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|だ}} (1), {{W|ja|です}} (1), {{W|ja|いる}} (2), {{W|ja|ある}} (2) * {{Z|ca}}: {{W|ca|ser}}, {{W|ca|ésser}} {{W|ca|estar}} * {{Z|la}}: {{W|la|esse}} * {{Z|no}}: {{W|no|være}} * {{Z|os}}: {{W|os|Уӕвын}} * {{Z|pap}}: {{W|pap|ta}} * {{Z|pl}}: {{W|pl|być}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|ser}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|fi}} * {{Z|ru}}: {{W|ru|быть}} * {{Z|srn}}: {{W|srn|de}} * {{Z|es}}: {{W|es|ser}}, {{W|es|estar}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vara}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|olmak}} * {{Z|el}}: {{W|el|είμαι}} {{werger-bin}} {{werger-ser|rewşa [[guherbar]]|2}} * {{Z|af}}: {{W|af|raak}}, {{W|af|word}} * {{Z|da}}: {{W|da|blive}} * {{Z|de}}: {{W|de|werden}} * {{Z|eo}}: {{W|eo|iĝi}} * {{Z|fo}}: {{W|fo|gerast}}, {{W|fo|verða}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|tulla joksikin}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|devenir}} * {{Z|fy}}: {{W|fy|wurde}} * {{Z|gd}}: {{W|gd|fàs}} * {{Z|nl}}: {{W|nl|raken}}, {{W|nl|worden}} * {{Z|hu}}: {{W|hu|lesz}} * {{Z|io}}: {{W|io|divenar}} * {{Z|en}}: to {{W|en|become}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|صیرورة}} * {{Z|it}}: {{W|it|diventare}} * {{Z|is}}: {{W|is|verða}} * {{Z|ms}}: {{W|ms|jadi}} * {{Z|no}}: {{W|no|bli}} * {{Z|pap}}: {{W|pap|bira}} * {{Z|pl}}: {{W|pl|zostać}}, {{W|pl|stawać się}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|acontecer}}, {{W|pt|futuro}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|deveni}} * {{Z|srn}}: {{W|srn|kon}}, {{W|srn|tron}} * {{Z|es}}: {{W|es|hacerse}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|bli}}, {{W|sv|bliva}} * {{Z|tl}}: {{W|tl|nagíing}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|olmak}} {{werger-bin}} {{werger-ser|[[welidîn]], [[ji dayik bûn]]|3}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|ميلاد}}, {{W|ar|ولادة}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|syntyä}} * {{Z|en}}: to be [[born]] * {{Z|tr}}: {{W|tr|doğmak}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|bûn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|olma}} {{werger-bin}} ce4w7opowe6aip9n64fv2p3l9l6b616 parastin 0 5893 5085565 5059322 2022-08-22T16:37:51Z Ghybu 1393 /* Etîmolojî */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|pa|ras|tin}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|parastin|form=gerguhêz|niha=parêz|borî=parast}} {{lêker|ku|c=x-gh}} # [[hêlan|Nehêlan]] ti [[bela]] yan [[ziyan]] lê bibin, ji [[bela]] yan [[ziyan]]an [[dûr]] kirin, [[hêlan|nehêlan]] [[xirab]] yan [[pûç]] bibe. #: ''Divê mirov zarrokan ji agir û avê bi'''parêze'''.'' #: '''''Parastin'''a [[niştiman]] [[erk]]ê her mirovek [[welatperwer]] e.'' # [[peyrew|Peyrew]]ê tiştekî bûn, [[mirûd]]ê kesekî yan tiştekî bûn, ji tiştekî [[hez]] kirin. #: ''Ew çepîtiyê di'''parêze'''.'' (Ew sosyalîst e.) ==== Hevmane ==== * [[sitirandin]] * [[qurtal]] kirin ==== Bide ber ==== * [[peristin]] ==== Jê ==== {{(|vn=no}} * {{mj|Lêker}} [[parastin xwestin]] * {{mj|Navdêr}} [[parastinxwestin]] {{)}} ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî {{g|ckb|پاراستن}}, partî ''perxaşten, perxêz-'', pehlewî ''pehrêxten, pehrêz-'', ji {{ji|ira}} ''*pari-xaiz-a-''. ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|zza}}: {{W-|zza|pawitene}}, {{W-|zza|pawitiş}}, {{W-|zza|seveknayene}}, {{W-|zza|seveknayîş}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|da}}: {{W+|da|beskytte}} * {{Z|de}}: {{W+|de|schützen}}, {{W+|de|wahren}}, {{W+|de|schirmen}}, {{W+|de|beschützen}}, {{W|de|eskortieren}}, {{W|de|Abwehr|f}}, {{W|de|Aufbewahrung|f}}, {{W|de|Beschützung|f}}, {{W|de|Erhaltung|f}}, {{W|de|Schutz|m}}, {{W|de|Verteidigung|f}}, {{W|de|absichern}}, {{W|de|abwehren}}, {{W|de|aufbewahren}}, {{W|de|behalten}}, {{W|de|behindern}}, {{W|de|behüten}}, {{W|de|bewachen}}, {{W|de|bewahren}}, {{W|de|einbehalten}}, {{W|de|hüten}}, {{W|de|pflegen}}, {{W|de|schonen}}, {{W|de|sich einsetzen für}}, {{W|de|verteidigen}}, {{W|de|verwahren}}, {{W|de|wehren}}, {{W|de|Gewahrsam}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|وقاية}}, {{W+|ar|حماية}}, {{W|ar|حراسة}}, {{W|ar|دفاع}}, {{W|ar|أجار|guman=erê}}, {{W|ar|احتفظ|guman=erê}}, {{W|ar|استعاذ|guman=erê}}, {{W|ar|امان|guman=erê}}, {{W|ar|تحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|ترافع|guman=erê}}, {{W|ar|حافظ|guman=erê}}, {{W|ar|حمية|guman=erê}}, {{W|ar|رافع|guman=erê}}, {{W|ar|محافظة|guman=erê}}, {{W|ar|الإحتفاظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحمایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعیا|guman=erê}}, {{W|ar|الصون|guman=erê}}, {{W|ar|الضبط|guman=erê}}, {{W|ar|الطهف|guman=erê}}, {{W|ar|العهد|guman=erê}}, {{W|ar|العین|guman=erê}}, {{W|ar|النظر|guman=erê}}, {{W|ar|الوقاء|guman=erê}}, {{W|ar|الوقایة|guman=erê}}, {{W|ar|حرز|guman=erê}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|protekti}}, {{W+|eo|antaŭgardi}}, {{W+|eo|ŝirmi}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|حمایت}}, {{W+|fa|طرفداری کردن}}, {{W+|fa|نگه داشتن}}, {{W+|fa|نگهداری کردن}}, {{W+|fa|نگهداشتن}}, {{W+|fa|نیکداشت کردن}}, [[نگهداری کردن]] [[حفظکردن]], {{W+|fa|حمایت کردن}}, {{W+|fa|حراست کردن}}, {{W+|fa|پالایش}}, {{W+|fa|محافظت کردن}}, {{W|fa|حراست|guman=erê}}, {{W|fa|حفاظت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|حمایت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|دفاع کردن|guman=erê}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|suojella}}, {{W+|fi|suojata}}, {{W+|fi|puolustaa}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|garder}}, {{W+|fr|conserver}}, {{W+|fr|sauvegarder}}, {{W+|fr|protéger}}, {{W+|fr|défendre}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|beschermen}}, {{W+|nl|beschutten}}, {{W+|nl|behoeden}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|véd}}, {{W+|hu|oltalmaz}} * {{Z|he}}: {{W+|he|לשמור}}, {{W+|he|להגן}}, {{W+|he|לגונן}}, {{W+|he|לסוכך על}} * {{Z|id}}: {{W+|id|menaungi}}, {{W+|id|membela}}, {{W+|id|melindungi}} * {{Z|en}}: to {{W+|en|protect}}, {{W+|en|advocate}}, {{W+|en|defence}}, {{W+|en|defense}}, {{W+|en|protection}}, {{W+|en|retain}}, {{W+|en|safeguard}}, {{W+|en|upkeep}}, {{W+|en|ward}}, {{W+|en|watch over}}, to {{W+|en|defend}}, to {{W+|en|save}}, to {{W+|en|shelter}}, to {{W+|en|guard}}, to {{W+|en|shield}}, {{W+|en|keep}}, {{W+|en|maintain}}, {{W+|en|preserve}}, {{W+|en|rescue}}, {{W+|en|reservation}}, {{W+|en|reserve}}, {{W+|en|spare}}, {{W+|en|sustain}}, {{W+|en|keeping}}, {{W+|en|safekeeping}}, {{W+|en|secure}} * {{Z|it}}: {{W+|it|proteggere}} * îzlendî: [[varða]] * {{Z|la}}: {{W+|la|protegere}}, {{W+|la|defendere}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|proteger}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|proteja}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|сберечь}}, {{W+|ru|охранять}} * {{Z|es}}: {{W+|es|proteger}}, {{W+|es|amparar}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|skydda}}, {{W+|sv|beskydda}}, {{W+|sv|freda}}, {{W+|sv|förvara}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|emniyet altına almak}}, {{W+|tr|esirgeme}}, {{W+|tr|esirgemek}}, {{W+|tr|himaye etmek}}, {{W+|tr|kollama}}, {{W+|tr|korumak}}, {{W+|tr|muhafaza etmek}}, {{W+|tr|müdafaa etmek}}, {{W+|tr|saklama}}, {{W+|tr|savunmak}}, {{W+|tr|savunuş}}, {{W+|tr|sıyanet}}, [[himaye]] etmek, [[muhafaza]] etmek, [[sahip]] çıkmak, {{W+|tr|kayırmak}}, {{W|tr|kollamak|guman=erê}}, {{W|tr|mukayet olmak|guman=erê}}, {{W|tr|savunu|guman=erê}} * {{Z|el}}: {{W+|el|προστατεύω}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|parastin|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} [[Kategorî:Ji kurdî/îranî]] qu8al7n2jj5cb6spkxhx3xlx46oarc7 5085566 5085565 2022-08-22T16:40:18Z Ghybu 1393 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|pa|ras|tin}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|parastin|form=gerguhêz|niha=parêz|borî=parast}} {{lêker|ku|c=x-gh}} # [[hêlan|Nehêlan]] ti [[bela]] yan [[ziyan]] lê bibin, ji [[bela]] yan [[ziyan]]an [[dûr]] kirin, [[hêlan|nehêlan]] [[xirab]] yan [[pûç]] bibe. #: {{mk|ku|Divê mirov zarrokan ji agir û avê bi'''parêze'''.}} #: {{mk|ku|'''Parastin'''a [[niştiman]] [[erk]]ê her mirovek [[welatperwer]] e.}} # [[peyrew|Peyrew]]ê tiştekî bûn, [[mirûd]]ê kesekî yan tiştekî bûn, ji tiştekî [[hez]] kirin. #: {{mk|ku|Ew çepîtiyê di'''parêze'''.|Ew sosyalîst e.|birêz=1}} ==== Hevmane ==== * [[sitirandin]] * [[qurtal]] kirin ==== Bide ber ==== * [[peristin]] ==== Jê ==== {{(|vn=no}} * {{mj|Lêker}} [[parastin xwestin]] * {{mj|Navdêr}} [[parastinxwestin]] {{)}} ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî {{g|ckb|پاراستن}}, partî ''perxaşten, perxêz-'', pehlewî ''pehrêxten, pehrêz-'', ji {{ji|ira}} ''*pari-xaiz-a-''. ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|zza}}: {{W-|zza|pawitene}}, {{W-|zza|pawitiş}}, {{W-|zza|seveknayene}}, {{W-|zza|seveknayîş}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|da}}: {{W+|da|beskytte}} * {{Z|de}}: {{W+|de|schützen}}, {{W+|de|wahren}}, {{W+|de|schirmen}}, {{W+|de|beschützen}}, {{W|de|eskortieren}}, {{W|de|Abwehr|f}}, {{W|de|Aufbewahrung|f}}, {{W|de|Beschützung|f}}, {{W|de|Erhaltung|f}}, {{W|de|Schutz|m}}, {{W|de|Verteidigung|f}}, {{W|de|absichern}}, {{W|de|abwehren}}, {{W|de|aufbewahren}}, {{W|de|behalten}}, {{W|de|behindern}}, {{W|de|behüten}}, {{W|de|bewachen}}, {{W|de|bewahren}}, {{W|de|einbehalten}}, {{W|de|hüten}}, {{W|de|pflegen}}, {{W|de|schonen}}, {{W|de|sich einsetzen für}}, {{W|de|verteidigen}}, {{W|de|verwahren}}, {{W|de|wehren}}, {{W|de|Gewahrsam}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|وقاية}}, {{W+|ar|حماية}}, {{W|ar|حراسة}}, {{W|ar|دفاع}}, {{W|ar|أجار|guman=erê}}, {{W|ar|احتفظ|guman=erê}}, {{W|ar|استعاذ|guman=erê}}, {{W|ar|امان|guman=erê}}, {{W|ar|تحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|ترافع|guman=erê}}, {{W|ar|حافظ|guman=erê}}, {{W|ar|حمية|guman=erê}}, {{W|ar|رافع|guman=erê}}, {{W|ar|محافظة|guman=erê}}, {{W|ar|الإحتفاظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحمایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعیا|guman=erê}}, {{W|ar|الصون|guman=erê}}, {{W|ar|الضبط|guman=erê}}, {{W|ar|الطهف|guman=erê}}, {{W|ar|العهد|guman=erê}}, {{W|ar|العین|guman=erê}}, {{W|ar|النظر|guman=erê}}, {{W|ar|الوقاء|guman=erê}}, {{W|ar|الوقایة|guman=erê}}, {{W|ar|حرز|guman=erê}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|protekti}}, {{W+|eo|antaŭgardi}}, {{W+|eo|ŝirmi}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|حمایت}}, {{W+|fa|طرفداری کردن}}, {{W+|fa|نگه داشتن}}, {{W+|fa|نگهداری کردن}}, {{W+|fa|نگهداشتن}}, {{W+|fa|نیکداشت کردن}}, [[نگهداری کردن]] [[حفظکردن]], {{W+|fa|حمایت کردن}}, {{W+|fa|حراست کردن}}, {{W+|fa|پالایش}}, {{W+|fa|محافظت کردن}}, {{W|fa|حراست|guman=erê}}, {{W|fa|حفاظت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|حمایت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|دفاع کردن|guman=erê}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|suojella}}, {{W+|fi|suojata}}, {{W+|fi|puolustaa}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|garder}}, {{W+|fr|conserver}}, {{W+|fr|sauvegarder}}, {{W+|fr|protéger}}, {{W+|fr|défendre}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|beschermen}}, {{W+|nl|beschutten}}, {{W+|nl|behoeden}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|véd}}, {{W+|hu|oltalmaz}} * {{Z|he}}: {{W+|he|לשמור}}, {{W+|he|להגן}}, {{W+|he|לגונן}}, {{W+|he|לסוכך על}} * {{Z|id}}: {{W+|id|menaungi}}, {{W+|id|membela}}, {{W+|id|melindungi}} * {{Z|en}}: to {{W+|en|protect}}, {{W+|en|advocate}}, {{W+|en|defence}}, {{W+|en|defense}}, {{W+|en|protection}}, {{W+|en|retain}}, {{W+|en|safeguard}}, {{W+|en|upkeep}}, {{W+|en|ward}}, {{W+|en|watch over}}, to {{W+|en|defend}}, to {{W+|en|save}}, to {{W+|en|shelter}}, to {{W+|en|guard}}, to {{W+|en|shield}}, {{W+|en|keep}}, {{W+|en|maintain}}, {{W+|en|preserve}}, {{W+|en|rescue}}, {{W+|en|reservation}}, {{W+|en|reserve}}, {{W+|en|spare}}, {{W+|en|sustain}}, {{W+|en|keeping}}, {{W+|en|safekeeping}}, {{W+|en|secure}} * {{Z|it}}: {{W+|it|proteggere}} * îzlendî: [[varða]] * {{Z|la}}: {{W+|la|protegere}}, {{W+|la|defendere}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|proteger}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|proteja}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|сберечь}}, {{W+|ru|охранять}} * {{Z|es}}: {{W+|es|proteger}}, {{W+|es|amparar}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|skydda}}, {{W+|sv|beskydda}}, {{W+|sv|freda}}, {{W+|sv|förvara}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|emniyet altına almak}}, {{W+|tr|esirgeme}}, {{W+|tr|esirgemek}}, {{W+|tr|himaye etmek}}, {{W+|tr|kollama}}, {{W+|tr|korumak}}, {{W+|tr|muhafaza etmek}}, {{W+|tr|müdafaa etmek}}, {{W+|tr|saklama}}, {{W+|tr|savunmak}}, {{W+|tr|savunuş}}, {{W+|tr|sıyanet}}, [[himaye]] etmek, [[muhafaza]] etmek, [[sahip]] çıkmak, {{W+|tr|kayırmak}}, {{W|tr|kollamak|guman=erê}}, {{W|tr|mukayet olmak|guman=erê}}, {{W|tr|savunu|guman=erê}} * {{Z|el}}: {{W+|el|προστατεύω}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|parastin|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} [[Kategorî:Ji kurdî/îranî]] dx1xowa5jqm6egzp7w4ui2uz7fsfnux 5085567 5085566 2022-08-22T16:40:40Z Ghybu 1393 /* Jê */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|pa|ras|tin}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|parastin|form=gerguhêz|niha=parêz|borî=parast}} {{lêker|ku|c=x-gh}} # [[hêlan|Nehêlan]] ti [[bela]] yan [[ziyan]] lê bibin, ji [[bela]] yan [[ziyan]]an [[dûr]] kirin, [[hêlan|nehêlan]] [[xirab]] yan [[pûç]] bibe. #: {{mk|ku|Divê mirov zarrokan ji agir û avê bi'''parêze'''.}} #: {{mk|ku|'''Parastin'''a [[niştiman]] [[erk]]ê her mirovek [[welatperwer]] e.}} # [[peyrew|Peyrew]]ê tiştekî bûn, [[mirûd]]ê kesekî yan tiştekî bûn, ji tiştekî [[hez]] kirin. #: {{mk|ku|Ew çepîtiyê di'''parêze'''.|Ew sosyalîst e.|birêz=1}} ==== Hevmane ==== * [[sitirandin]] * [[qurtal]] kirin ==== Bide ber ==== * [[peristin]] ==== Jê ==== {{(|vn=no}} * {{mj|lêker}} [[parastin xwestin]] * {{mj|navdêr}} [[parastinxwestin]] {{)}} ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî {{g|ckb|پاراستن}}, partî ''perxaşten, perxêz-'', pehlewî ''pehrêxten, pehrêz-'', ji {{ji|ira}} ''*pari-xaiz-a-''. ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|zza}}: {{W-|zza|pawitene}}, {{W-|zza|pawitiş}}, {{W-|zza|seveknayene}}, {{W-|zza|seveknayîş}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|da}}: {{W+|da|beskytte}} * {{Z|de}}: {{W+|de|schützen}}, {{W+|de|wahren}}, {{W+|de|schirmen}}, {{W+|de|beschützen}}, {{W|de|eskortieren}}, {{W|de|Abwehr|f}}, {{W|de|Aufbewahrung|f}}, {{W|de|Beschützung|f}}, {{W|de|Erhaltung|f}}, {{W|de|Schutz|m}}, {{W|de|Verteidigung|f}}, {{W|de|absichern}}, {{W|de|abwehren}}, {{W|de|aufbewahren}}, {{W|de|behalten}}, {{W|de|behindern}}, {{W|de|behüten}}, {{W|de|bewachen}}, {{W|de|bewahren}}, {{W|de|einbehalten}}, {{W|de|hüten}}, {{W|de|pflegen}}, {{W|de|schonen}}, {{W|de|sich einsetzen für}}, {{W|de|verteidigen}}, {{W|de|verwahren}}, {{W|de|wehren}}, {{W|de|Gewahrsam}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|وقاية}}, {{W+|ar|حماية}}, {{W|ar|حراسة}}, {{W|ar|دفاع}}, {{W|ar|أجار|guman=erê}}, {{W|ar|احتفظ|guman=erê}}, {{W|ar|استعاذ|guman=erê}}, {{W|ar|امان|guman=erê}}, {{W|ar|تحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|ترافع|guman=erê}}, {{W|ar|حافظ|guman=erê}}, {{W|ar|حمية|guman=erê}}, {{W|ar|رافع|guman=erê}}, {{W|ar|محافظة|guman=erê}}, {{W|ar|الإحتفاظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحمایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعیا|guman=erê}}, {{W|ar|الصون|guman=erê}}, {{W|ar|الضبط|guman=erê}}, {{W|ar|الطهف|guman=erê}}, {{W|ar|العهد|guman=erê}}, {{W|ar|العین|guman=erê}}, {{W|ar|النظر|guman=erê}}, {{W|ar|الوقاء|guman=erê}}, {{W|ar|الوقایة|guman=erê}}, {{W|ar|حرز|guman=erê}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|protekti}}, {{W+|eo|antaŭgardi}}, {{W+|eo|ŝirmi}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|حمایت}}, {{W+|fa|طرفداری کردن}}, {{W+|fa|نگه داشتن}}, {{W+|fa|نگهداری کردن}}, {{W+|fa|نگهداشتن}}, {{W+|fa|نیکداشت کردن}}, [[نگهداری کردن]] [[حفظکردن]], {{W+|fa|حمایت کردن}}, {{W+|fa|حراست کردن}}, {{W+|fa|پالایش}}, {{W+|fa|محافظت کردن}}, {{W|fa|حراست|guman=erê}}, {{W|fa|حفاظت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|حمایت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|دفاع کردن|guman=erê}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|suojella}}, {{W+|fi|suojata}}, {{W+|fi|puolustaa}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|garder}}, {{W+|fr|conserver}}, {{W+|fr|sauvegarder}}, {{W+|fr|protéger}}, {{W+|fr|défendre}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|beschermen}}, {{W+|nl|beschutten}}, {{W+|nl|behoeden}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|véd}}, {{W+|hu|oltalmaz}} * {{Z|he}}: {{W+|he|לשמור}}, {{W+|he|להגן}}, {{W+|he|לגונן}}, {{W+|he|לסוכך על}} * {{Z|id}}: {{W+|id|menaungi}}, {{W+|id|membela}}, {{W+|id|melindungi}} * {{Z|en}}: to {{W+|en|protect}}, {{W+|en|advocate}}, {{W+|en|defence}}, {{W+|en|defense}}, {{W+|en|protection}}, {{W+|en|retain}}, {{W+|en|safeguard}}, {{W+|en|upkeep}}, {{W+|en|ward}}, {{W+|en|watch over}}, to {{W+|en|defend}}, to {{W+|en|save}}, to {{W+|en|shelter}}, to {{W+|en|guard}}, to {{W+|en|shield}}, {{W+|en|keep}}, {{W+|en|maintain}}, {{W+|en|preserve}}, {{W+|en|rescue}}, {{W+|en|reservation}}, {{W+|en|reserve}}, {{W+|en|spare}}, {{W+|en|sustain}}, {{W+|en|keeping}}, {{W+|en|safekeeping}}, {{W+|en|secure}} * {{Z|it}}: {{W+|it|proteggere}} * îzlendî: [[varða]] * {{Z|la}}: {{W+|la|protegere}}, {{W+|la|defendere}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|proteger}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|proteja}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|сберечь}}, {{W+|ru|охранять}} * {{Z|es}}: {{W+|es|proteger}}, {{W+|es|amparar}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|skydda}}, {{W+|sv|beskydda}}, {{W+|sv|freda}}, {{W+|sv|förvara}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|emniyet altına almak}}, {{W+|tr|esirgeme}}, {{W+|tr|esirgemek}}, {{W+|tr|himaye etmek}}, {{W+|tr|kollama}}, {{W+|tr|korumak}}, {{W+|tr|muhafaza etmek}}, {{W+|tr|müdafaa etmek}}, {{W+|tr|saklama}}, {{W+|tr|savunmak}}, {{W+|tr|savunuş}}, {{W+|tr|sıyanet}}, [[himaye]] etmek, [[muhafaza]] etmek, [[sahip]] çıkmak, {{W+|tr|kayırmak}}, {{W|tr|kollamak|guman=erê}}, {{W|tr|mukayet olmak|guman=erê}}, {{W|tr|savunu|guman=erê}} * {{Z|el}}: {{W+|el|προστατεύω}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|parastin|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} [[Kategorî:Ji kurdî/îranî]] 4idy32i6t4hxisymee5437sek27qzxx 5085568 5085567 2022-08-22T16:41:05Z Ghybu 1393 /* Hevmane */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|pa|ras|tin}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|parastin|form=gerguhêz|niha=parêz|borî=parast}} {{lêker|ku|c=x-gh}} # [[hêlan|Nehêlan]] ti [[bela]] yan [[ziyan]] lê bibin, ji [[bela]] yan [[ziyan]]an [[dûr]] kirin, [[hêlan|nehêlan]] [[xirab]] yan [[pûç]] bibe. #: {{mk|ku|Divê mirov zarrokan ji agir û avê bi'''parêze'''.}} #: {{mk|ku|'''Parastin'''a [[niştiman]] [[erk]]ê her mirovek [[welatperwer]] e.}} # [[peyrew|Peyrew]]ê tiştekî bûn, [[mirûd]]ê kesekî yan tiştekî bûn, ji tiştekî [[hez]] kirin. #: {{mk|ku|Ew çepîtiyê di'''parêze'''.|Ew sosyalîst e.|birêz=1}} ==== Hevmane ==== * [[sitirandin]] * [[qurtal kirin]] ==== Bide ber ==== * [[peristin]] ==== Jê ==== {{(|vn=no}} * {{mj|lêker}} [[parastin xwestin]] * {{mj|navdêr}} [[parastinxwestin]] {{)}} ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî {{g|ckb|پاراستن}}, partî ''perxaşten, perxêz-'', pehlewî ''pehrêxten, pehrêz-'', ji {{ji|ira}} ''*pari-xaiz-a-''. ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|zza}}: {{W-|zza|pawitene}}, {{W-|zza|pawitiş}}, {{W-|zza|seveknayene}}, {{W-|zza|seveknayîş}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|da}}: {{W+|da|beskytte}} * {{Z|de}}: {{W+|de|schützen}}, {{W+|de|wahren}}, {{W+|de|schirmen}}, {{W+|de|beschützen}}, {{W|de|eskortieren}}, {{W|de|Abwehr|f}}, {{W|de|Aufbewahrung|f}}, {{W|de|Beschützung|f}}, {{W|de|Erhaltung|f}}, {{W|de|Schutz|m}}, {{W|de|Verteidigung|f}}, {{W|de|absichern}}, {{W|de|abwehren}}, {{W|de|aufbewahren}}, {{W|de|behalten}}, {{W|de|behindern}}, {{W|de|behüten}}, {{W|de|bewachen}}, {{W|de|bewahren}}, {{W|de|einbehalten}}, {{W|de|hüten}}, {{W|de|pflegen}}, {{W|de|schonen}}, {{W|de|sich einsetzen für}}, {{W|de|verteidigen}}, {{W|de|verwahren}}, {{W|de|wehren}}, {{W|de|Gewahrsam}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|وقاية}}, {{W+|ar|حماية}}, {{W|ar|حراسة}}, {{W|ar|دفاع}}, {{W|ar|أجار|guman=erê}}, {{W|ar|احتفظ|guman=erê}}, {{W|ar|استعاذ|guman=erê}}, {{W|ar|امان|guman=erê}}, {{W|ar|تحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|ترافع|guman=erê}}, {{W|ar|حافظ|guman=erê}}, {{W|ar|حمية|guman=erê}}, {{W|ar|رافع|guman=erê}}, {{W|ar|محافظة|guman=erê}}, {{W|ar|الإحتفاظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحفظ|guman=erê}}, {{W|ar|الحمایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعایة|guman=erê}}, {{W|ar|الرعیا|guman=erê}}, {{W|ar|الصون|guman=erê}}, {{W|ar|الضبط|guman=erê}}, {{W|ar|الطهف|guman=erê}}, {{W|ar|العهد|guman=erê}}, {{W|ar|العین|guman=erê}}, {{W|ar|النظر|guman=erê}}, {{W|ar|الوقاء|guman=erê}}, {{W|ar|الوقایة|guman=erê}}, {{W|ar|حرز|guman=erê}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|protekti}}, {{W+|eo|antaŭgardi}}, {{W+|eo|ŝirmi}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|حمایت}}, {{W+|fa|طرفداری کردن}}, {{W+|fa|نگه داشتن}}, {{W+|fa|نگهداری کردن}}, {{W+|fa|نگهداشتن}}, {{W+|fa|نیکداشت کردن}}, [[نگهداری کردن]] [[حفظکردن]], {{W+|fa|حمایت کردن}}, {{W+|fa|حراست کردن}}, {{W+|fa|پالایش}}, {{W+|fa|محافظت کردن}}, {{W|fa|حراست|guman=erê}}, {{W|fa|حفاظت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|حمایت کردن|guman=erê}}, {{W|fa|دفاع کردن|guman=erê}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|suojella}}, {{W+|fi|suojata}}, {{W+|fi|puolustaa}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|garder}}, {{W+|fr|conserver}}, {{W+|fr|sauvegarder}}, {{W+|fr|protéger}}, {{W+|fr|défendre}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|beschermen}}, {{W+|nl|beschutten}}, {{W+|nl|behoeden}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|véd}}, {{W+|hu|oltalmaz}} * {{Z|he}}: {{W+|he|לשמור}}, {{W+|he|להגן}}, {{W+|he|לגונן}}, {{W+|he|לסוכך על}} * {{Z|id}}: {{W+|id|menaungi}}, {{W+|id|membela}}, {{W+|id|melindungi}} * {{Z|en}}: to {{W+|en|protect}}, {{W+|en|advocate}}, {{W+|en|defence}}, {{W+|en|defense}}, {{W+|en|protection}}, {{W+|en|retain}}, {{W+|en|safeguard}}, {{W+|en|upkeep}}, {{W+|en|ward}}, {{W+|en|watch over}}, to {{W+|en|defend}}, to {{W+|en|save}}, to {{W+|en|shelter}}, to {{W+|en|guard}}, to {{W+|en|shield}}, {{W+|en|keep}}, {{W+|en|maintain}}, {{W+|en|preserve}}, {{W+|en|rescue}}, {{W+|en|reservation}}, {{W+|en|reserve}}, {{W+|en|spare}}, {{W+|en|sustain}}, {{W+|en|keeping}}, {{W+|en|safekeeping}}, {{W+|en|secure}} * {{Z|it}}: {{W+|it|proteggere}} * îzlendî: [[varða]] * {{Z|la}}: {{W+|la|protegere}}, {{W+|la|defendere}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|proteger}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|proteja}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|сберечь}}, {{W+|ru|охранять}} * {{Z|es}}: {{W+|es|proteger}}, {{W+|es|amparar}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|skydda}}, {{W+|sv|beskydda}}, {{W+|sv|freda}}, {{W+|sv|förvara}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|emniyet altına almak}}, {{W+|tr|esirgeme}}, {{W+|tr|esirgemek}}, {{W+|tr|himaye etmek}}, {{W+|tr|kollama}}, {{W+|tr|korumak}}, {{W+|tr|muhafaza etmek}}, {{W+|tr|müdafaa etmek}}, {{W+|tr|saklama}}, {{W+|tr|savunmak}}, {{W+|tr|savunuş}}, {{W+|tr|sıyanet}}, [[himaye]] etmek, [[muhafaza]] etmek, [[sahip]] çıkmak, {{W+|tr|kayırmak}}, {{W|tr|kollamak|guman=erê}}, {{W|tr|mukayet olmak|guman=erê}}, {{W|tr|savunu|guman=erê}} * {{Z|el}}: {{W+|el|προστατεύω}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|parastin|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} [[Kategorî:Ji kurdî/îranî]] ovr3ylmyup63nb8utqnb69svnvh37jr germ 0 13553 5085533 5049121 2022-08-22T13:01:03Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ckb}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|kmr}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|germ}} === Rengdêr === {{ku-tewîn-rd|germ}} [[Wêne:Noto_Emoji_Oreo_2615.svg|thumb|Vexwarineke '''germ'''.]] [[Wêne:Bangladesh hot weather 6.jpg|thumb|Rojên '''germ''' mirov dixwazin avê li xwe bikin.]] {{rengdêr|ku}} # ne [[sar]], ne [[tezî]], [[xwedî]] [[tîn]], [[tesîr]]a [[agir]]î yan jî ya [[roj]]ê #: ''hewayê '''germ''', çaya '''germ''', welatên '''germ''''' #: ''Agir gelek/pir '''germ''' e.'' #: ''Îro hewa '''germ''' e.'' #: ''Havînê dinya '''germ''' e û zivistanê sar e.'' #: {{dijmaneyên peyvê|ku|sar|tezî|cemidî}} # [[gur]], [[geş]], [[xurt]]: #: ''[[bazar|Bazar]] '''germ''' bûye.'' #: ''[[gotûbêj|Gotûbêj]] li ser wê mijarê '''germ''' in.'' # [[ji dil]], [[cidî]], [[dostane]]: #: ''silavên '''germ''', spasiyeke '''germ''', bixêrhatineke '''germ''''' ==== Ji wêjeya klasîk ==== * ''Her dema xutbe dihate '''Germ''' dibûn zikr û civate Keşf dibûn jê mucizate''{{feqiyêteyran}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|گه‌رم}} * {{ku-kr}}: [[гәрм]] ==== Herwiha ==== * {{g|ku|gerim}} ==== Nêzîk ==== * {{g|ku|kel}} ==== Têkilî ==== * {{g|ku|hînik}} ==== Qafiye ==== * {{g|ku|çerm}} * {{g|ku|nerm}} * {{g|ku|şerm}} * {{g|ku|term}} ==== Binêre herwiha ==== * {{g|ku|genim}} ==== Jê ==== {{(}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ bûn}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ kirin}} {{-}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germbûn}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germkirin}} {{-}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germbûyî}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germkirî}} * {{g|ku|germa}} * {{g|ku|germahî}} * {{g|ku|germandin}} * {{g|ku|germandî}} * {{g|ku|germatî}} * {{g|ku|germav}} * {{g|ku|germavî}} * {{g|ku|germayî}} * {{g|ku|germpîv}} * {{g|ku|germpîvk}} {{)}} ==== Etîmolojî ==== [[hevreh|Hevreh]]a soranî {{g|ckb|گه‌رم|tr=germ}}, hewramî/zazakî ''germ'', belûçî/farisî {{g|fa|گرم‎|tr=germ}}, peştûyî {{g|ps|ګرم‎|tr=gerëm}}, avestayî [[𐬔𐬀𐬭𐬆𐬨𐬀‎]] (garəma, /gerime/)... {{hv|sa|घर्म}} (gharmá), hindî [[घर्म]] (gharma), ûrdûyî {{g|ur|گھرم|tr=‎gharm, gherm}}... {{hv|hy|ջերմ}} (ǰerm)... almanî/holandî/inglîzî ''[[warm]]'', danmarkî/norwecî/swêdî ''[[varm]]''... latînî ''[[formus]]'' (germ)... {{hv|grc|θερμός}} (thermós)... {{hv|ru|горе́ть}} (gorétʹ: [[sotin]], [[şewitîn]], [[hilbûn]]) û [[греть]] (gretʹ: germ kirin)... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{recons|ine-pro|gʷʰer-}} (germ). Peyva yûnanî [[θερμός]] (thermós) hem wek ''[[termos]]'' û hem jî wek [[pêşgir]]a ''[[termo-]]'' ketiye gelek zimanan û kurdî jî. Heman rehê proto-hindûewropî herwiha serekaniya peyva latînî ''[[fornus]] / [[furnus]]'' e ku wek ''[[firin]]'' ketiye kurdî jî. ;{{biçûk|Çavkanî: * {{Chyet}} * {{Horn}} * {{Rix}} * {{The Tower of Babel}} * {{Tsabolov}} * {{Watkins}} }} ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|ckb}}: {{W-|ckb|گه‌رم|tr=germ}} * {{Z|sdh}}: germ * {{Z|hac}}: germ * {{Z|zza}}: {{W+|zza|germ}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|af}}: {{W-|af|warm}} * {{Z|sq}}: {{W+|sq|ngroh}} * {{Z|de}}: {{W+|de|warm}}, {{W+|de|heiß}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|حار|tr=ḧar}}, {{W|ar|دافئ|tr=dafii}} * {{Z|ems}}: {{W--|ems|uqnartuq}} * {{Z|en}}: {{W+|en|hot}}, {{W+|en|warm}} * {{Z|akr}}: {{W--|akr|v̈arung}} * {{Z|vbb}}: {{W--|vbb|ˈpalpan}} * {{Z|eu}}: {{W-|eu|bero}} * {{Z|bar}}: {{W--|bar|woam}} * {{Z|bth}}: {{W--|bth|pəras}} * {{Z|br}}: {{W+|br|tomm}} * {{Z|bg}}: {{W+|bg|горещ|tr=goresht}} * {{Z|ca}}: {{W+|ca|calent}}, {{W-|ca|càlid}} * {{Z|shy}}: {{W--|shy|yeḥma}}, {{W--|shy|yezɣel}} * {{Z|ko}}: {{W+|ko|뜨겁다|tr=tteugeobda}}, {{W+|ko|따뜻하다|tr=ttatteushada}} * {{Z|co}}: {{W+|co|caldu}} * {{Z|sh}}: {{W-|sh|vruć}} * {{Z|dmr}}: {{W--|dmr|ˈpanas}} * {{Z|da}}: {{W+|da|varm}} * {{Z|es}}: {{W+|es|caliente}}, {{W+|es|acalorado}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|varma}} * {{Z|et}}: {{W+|et|kuum}} * {{Z|fo}}: {{W-|fo|heitur}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|داغ‎|tr=daẍ}}, {{W|fa|گرم|tr=germ}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|lämmin}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|chaud}} * {{Z|fy}}: {{W+|fy|waarm}} * {{Z|gd}}: {{W-|gd|blàth}} * {{Z|roa-gal}}: {{W--|roa-gal|chaud}} * {{Z|ka}}: {{W+|ka|ცხელი|tr=c’xeli}}, {{W+|ka|თბილი|tr=t’bili}} * {{Z|el}}: {{W+|el|θερμός|tr=thermós}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|meleg}} * {{Z|io}}: {{W+|io|varma}} * {{Z|ia}}: {{W-|ia|calide}} * {{Z|iu}}: {{W-|iu|ᐅᖅᑰᔪᖅ|tr=[[uqquujuq]]}} * {{Z|is}}: {{W+|is|varmur}} * {{Z|it}}: {{W+|it|caldo}} * {{Z|ja}}: {{W+|ja|暖かい|tr=attakai}}, {{W+|ja|熱い|tr=atsui}} * {{Z|kk}}: {{W-|kk|ыстық|tr=ıstıq}}, {{W-|kk|ыссы|tr=ıssı}} * {{Z|kjh}}: {{W--|kjh|ізіг}} * {{Z|fsl}}: {{wikisign|chaud}} * {{Z|la}}: {{W-|la|caldus}}, {{W+|la|calidus}} * {{Z|lv}}: {{W+|lv|karsts}} * {{Z|ln}}: {{W-|ln|mɔ̌tɔ}}, {{W-|ln|mói}} * {{Z|lt}}: {{W-|lt|karštas}} * {{Z|mg}}: {{W+|mg|mafana}} * {{Z|yua}}: {{W--|yua|chokow}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|warm}} * {{Z|no}}: {{W+|no|varm}} * {{Z|oc}}: {{W+|oc|caud}} * {{Z|os}}: {{W|os|хъарм}} * {{Z|pap}}: {{W--|pap|kayente}} * {{Z|pcd}}: {{W--|pcd|caud}} * {{Z|myp}}: {{W--|myp|hoaí}} * {{Z|pl}}: {{W+|pl|ciepły}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|acalorado}}, {{W-|pt|calmoso}}, {{W+|pt|quente}}, {{W+|pt|vivo}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|cald}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|тёплый|tr=toplyy}}, {{W+|ru|горячий|tr=goryachiy}} * {{Z|se}}: {{W--|se|báhkas}}, {{W--|se|liekkas}} * {{Z|sc}}: {{W--|sc|caldu|m}} * {{Z|sh}}: {{W+|sh|врућ|tr=vruć}} * {{Z|sk}}: {{W-|sk|teplý}} * {{Z|sl}}: {{W+|sl|vroč}} * {{Z|srn}}: {{W--|srn|waran}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|varm}} * {{Z|tl}}: {{W-|tl|maínit}} * {{Z|cs}}: {{W+|cs|teplý}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}}, {{W+|tr|ılık}} * {{Z|wls}}: {{W--|wls|vevela}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}} * {{Z|tpn}}: {{W-|tpn|akub}} (s-) {{werger-bin}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m}} # [[germahî]], [[germayî]], [[germî]], [[rewş]]a [[germ]]: #* {{jêder|ku|jêgirtin=Laşê gernas û mêra ji ber gulê neyara Nemaye cî ji derdan birîn li ser birînê Tilî nema xwe digrin li çeqmaqê tifinga Zingirîne ser û bin ji '''germê''', tev ji tînê.|Seydayê Tîrêj: ''Birîn li ser birînê''}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} == {{ziman|ckb}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ckb|sc=Latn}} # {{g|ku|germ}} == {{ziman|zza}} == === Rengdêr === {{rengdêr|zza|m=germe}} # {{g|ku|germ}} == {{ziman|en}} == === Bilêvkirin === * {{deng|en|En-us-germ.ogg|Deng (DYA)}} === Navdêr === {{navdêr|en}} # [[dirm]], [[dirme]], [[bav]], [[mîkrob]], [[zindîlok]], [[xore]], [[toke]] <ref>Ferhenga Kurdî-Îngîlîzî ya Salah Sadallah</ref> === Çavkanî === {{çavkanî}} bzzojo6vafw9qu9c9b1miy5zoz7t7r4 5085537 5085533 2022-08-22T13:23:48Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|kmr}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|germ}} === Rengdêr === {{ku-tewîn-rd|germ}} [[Wêne:Noto_Emoji_Oreo_2615.svg|thumb|Vexwarineke '''germ'''.]] [[Wêne:Bangladesh hot weather 6.jpg|thumb|Rojên '''germ''' mirov dixwazin avê li xwe bikin.]] {{rengdêr|ku}} # ne [[sar]], ne [[tezî]], [[xwedî]] [[tîn]], [[tesîr]]a [[agir]]î yan jî ya [[roj]]ê #: ''hewayê '''germ''', çaya '''germ''', welatên '''germ''''' #: ''Agir gelek/pir '''germ''' e.'' #: ''Îro hewa '''germ''' e.'' #: ''Havînê dinya '''germ''' e û zivistanê sar e.'' #: {{dijmaneyên peyvê|ku|sar|tezî|cemidî}} # [[gur]], [[geş]], [[xurt]]: #: ''[[bazar|Bazar]] '''germ''' bûye.'' #: ''[[gotûbêj|Gotûbêj]] li ser wê mijarê '''germ''' in.'' # [[ji dil]], [[cidî]], [[dostane]]: #: ''silavên '''germ''', spasiyeke '''germ''', bixêrhatineke '''germ''''' ==== Ji wêjeya klasîk ==== * ''Her dema xutbe dihate '''Germ''' dibûn zikr û civate Keşf dibûn jê mucizate''{{feqiyêteyran}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|گه‌رم}} * {{ku-kr}}: [[гәрм]] ==== Herwiha ==== * {{g|ku|gerim}} ==== Nêzîk ==== * {{g|ku|kel}} ==== Têkilî ==== * {{g|ku|hînik}} ==== Qafiye ==== * {{g|ku|çerm}} * {{g|ku|nerm}} * {{g|ku|şerm}} * {{g|ku|term}} ==== Binêre herwiha ==== * {{g|ku|genim}} ==== Jê ==== {{(}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ bûn}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ kirin}} {{-}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germbûn}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germkirin}} {{-}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germbûyî}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germkirî}} * {{g|ku|germa}} * {{g|ku|germahî}} * {{g|ku|germandin}} * {{g|ku|germandî}} * {{g|ku|germatî}} * {{g|ku|germav}} * {{g|ku|germavî}} * {{g|ku|germayî}} * {{g|ku|germpîv}} * {{g|ku|germpîvk}} {{)}} ==== Etîmolojî ==== [[hevreh|Hevreh]]a soranî {{g|ckb|گه‌رم|tr=germ}}, hewramî/zazakî ''germ'', belûçî/farisî {{g|fa|گرم‎|tr=germ}}, peştûyî {{g|ps|ګرم‎|tr=gerëm}}, avestayî [[𐬔𐬀𐬭𐬆𐬨𐬀‎]] (garəma, /gerime/)... {{hv|sa|घर्म}} (gharmá), hindî [[घर्म]] (gharma), ûrdûyî {{g|ur|گھرم|tr=‎gharm, gherm}}... {{hv|hy|ջերմ}} (ǰerm)... almanî/holandî/inglîzî ''[[warm]]'', danmarkî/norwecî/swêdî ''[[varm]]''... latînî ''[[formus]]'' (germ)... {{hv|grc|θερμός}} (thermós)... {{hv|ru|горе́ть}} (gorétʹ: [[sotin]], [[şewitîn]], [[hilbûn]]) û [[греть]] (gretʹ: germ kirin)... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{recons|ine-pro|gʷʰer-}} (germ). Peyva yûnanî [[θερμός]] (thermós) hem wek ''[[termos]]'' û hem jî wek [[pêşgir]]a ''[[termo-]]'' ketiye gelek zimanan û kurdî jî. Heman rehê proto-hindûewropî herwiha serekaniya peyva latînî ''[[fornus]] / [[furnus]]'' e ku wek ''[[firin]]'' ketiye kurdî jî. ;{{biçûk|Çavkanî: * {{Chyet}} * {{Horn}} * {{Rix}} * {{The Tower of Babel}} * {{Tsabolov}} * {{Watkins}} }} ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|ckb}}: {{W-|ckb|گه‌رم|tr=germ}} * {{Z|sdh}}: germ * {{Z|hac}}: germ * {{Z|zza}}: {{W+|zza|germ}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|af}}: {{W-|af|warm}} * {{Z|sq}}: {{W+|sq|ngroh}} * {{Z|de}}: {{W+|de|warm}}, {{W+|de|heiß}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|حار|tr=ḧar}}, {{W|ar|دافئ|tr=dafii}} * {{Z|ems}}: {{W--|ems|uqnartuq}} * {{Z|en}}: {{W+|en|hot}}, {{W+|en|warm}} * {{Z|akr}}: {{W--|akr|v̈arung}} * {{Z|vbb}}: {{W--|vbb|ˈpalpan}} * {{Z|eu}}: {{W-|eu|bero}} * {{Z|bar}}: {{W--|bar|woam}} * {{Z|bth}}: {{W--|bth|pəras}} * {{Z|br}}: {{W+|br|tomm}} * {{Z|bg}}: {{W+|bg|горещ|tr=goresht}} * {{Z|ca}}: {{W+|ca|calent}}, {{W-|ca|càlid}} * {{Z|shy}}: {{W--|shy|yeḥma}}, {{W--|shy|yezɣel}} * {{Z|ko}}: {{W+|ko|뜨겁다|tr=tteugeobda}}, {{W+|ko|따뜻하다|tr=ttatteushada}} * {{Z|co}}: {{W+|co|caldu}} * {{Z|sh}}: {{W-|sh|vruć}} * {{Z|dmr}}: {{W--|dmr|ˈpanas}} * {{Z|da}}: {{W+|da|varm}} * {{Z|es}}: {{W+|es|caliente}}, {{W+|es|acalorado}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|varma}} * {{Z|et}}: {{W+|et|kuum}} * {{Z|fo}}: {{W-|fo|heitur}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|داغ‎|tr=daẍ}}, {{W|fa|گرم|tr=germ}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|lämmin}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|chaud}} * {{Z|fy}}: {{W+|fy|waarm}} * {{Z|gd}}: {{W-|gd|blàth}} * {{Z|roa-gal}}: {{W--|roa-gal|chaud}} * {{Z|ka}}: {{W+|ka|ცხელი|tr=c’xeli}}, {{W+|ka|თბილი|tr=t’bili}} * {{Z|el}}: {{W+|el|θερμός|tr=thermós}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|meleg}} * {{Z|io}}: {{W+|io|varma}} * {{Z|ia}}: {{W-|ia|calide}} * {{Z|iu}}: {{W-|iu|ᐅᖅᑰᔪᖅ|tr=[[uqquujuq]]}} * {{Z|is}}: {{W+|is|varmur}} * {{Z|it}}: {{W+|it|caldo}} * {{Z|ja}}: {{W+|ja|暖かい|tr=attakai}}, {{W+|ja|熱い|tr=atsui}} * {{Z|kk}}: {{W-|kk|ыстық|tr=ıstıq}}, {{W-|kk|ыссы|tr=ıssı}} * {{Z|kjh}}: {{W--|kjh|ізіг}} * {{Z|fsl}}: {{wikisign|chaud}} * {{Z|la}}: {{W-|la|caldus}}, {{W+|la|calidus}} * {{Z|lv}}: {{W+|lv|karsts}} * {{Z|ln}}: {{W-|ln|mɔ̌tɔ}}, {{W-|ln|mói}} * {{Z|lt}}: {{W-|lt|karštas}} * {{Z|mg}}: {{W+|mg|mafana}} * {{Z|yua}}: {{W--|yua|chokow}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|warm}} * {{Z|no}}: {{W+|no|varm}} * {{Z|oc}}: {{W+|oc|caud}} * {{Z|os}}: {{W|os|хъарм}} * {{Z|pap}}: {{W--|pap|kayente}} * {{Z|pcd}}: {{W--|pcd|caud}} * {{Z|myp}}: {{W--|myp|hoaí}} * {{Z|pl}}: {{W+|pl|ciepły}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|acalorado}}, {{W-|pt|calmoso}}, {{W+|pt|quente}}, {{W+|pt|vivo}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|cald}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|тёплый|tr=toplyy}}, {{W+|ru|горячий|tr=goryachiy}} * {{Z|se}}: {{W--|se|báhkas}}, {{W--|se|liekkas}} * {{Z|sc}}: {{W--|sc|caldu|m}} * {{Z|sh}}: {{W+|sh|врућ|tr=vruć}} * {{Z|sk}}: {{W-|sk|teplý}} * {{Z|sl}}: {{W+|sl|vroč}} * {{Z|srn}}: {{W--|srn|waran}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|varm}} * {{Z|tl}}: {{W-|tl|maínit}} * {{Z|cs}}: {{W+|cs|teplý}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}}, {{W+|tr|ılık}} * {{Z|wls}}: {{W--|wls|vevela}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}} * {{Z|tpn}}: {{W-|tpn|akub}} (s-) {{werger-bin}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m}} # [[germahî]], [[germayî]], [[germî]], [[rewş]]a [[germ]]: #* {{jêder|ku|jêgirtin=Laşê gernas û mêra ji ber gulê neyara Nemaye cî ji derdan birîn li ser birînê Tilî nema xwe digrin li çeqmaqê tifinga Zingirîne ser û bin ji '''germê''', tev ji tînê.|Seydayê Tîrêj: ''Birîn li ser birînê''}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} == {{ziman|ckb}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ckb|sc=Latn}} # {{g|ku|germ}} == {{ziman|zza}} == === Rengdêr === {{rengdêr|zza|m=germe}} # {{g|kmr|germ}} == {{ziman|en}} == === Bilêvkirin === * {{deng|en|En-us-germ.ogg|Deng (DYA)}} === Navdêr === {{navdêr|en}} # [[dirm]], [[dirme]], [[bav]], [[mîkrob]], [[zindîlok]], [[xore]], [[toke]] <ref>Ferhenga Kurdî-Îngîlîzî ya Salah Sadallah</ref> === Çavkanî === {{çavkanî}} q97kfjrlw0a276y73ocgofu6m0rlmc0 5085538 5085537 2022-08-22T13:24:01Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ckb}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|kmr}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{kîte|germ}} === Rengdêr === {{ku-tewîn-rd|germ}} [[Wêne:Noto_Emoji_Oreo_2615.svg|thumb|Vexwarineke '''germ'''.]] [[Wêne:Bangladesh hot weather 6.jpg|thumb|Rojên '''germ''' mirov dixwazin avê li xwe bikin.]] {{rengdêr|ku}} # ne [[sar]], ne [[tezî]], [[xwedî]] [[tîn]], [[tesîr]]a [[agir]]î yan jî ya [[roj]]ê #: ''hewayê '''germ''', çaya '''germ''', welatên '''germ''''' #: ''Agir gelek/pir '''germ''' e.'' #: ''Îro hewa '''germ''' e.'' #: ''Havînê dinya '''germ''' e û zivistanê sar e.'' #: {{dijmaneyên peyvê|ku|sar|tezî|cemidî}} # [[gur]], [[geş]], [[xurt]]: #: ''[[bazar|Bazar]] '''germ''' bûye.'' #: ''[[gotûbêj|Gotûbêj]] li ser wê mijarê '''germ''' in.'' # [[ji dil]], [[cidî]], [[dostane]]: #: ''silavên '''germ''', spasiyeke '''germ''', bixêrhatineke '''germ''''' ==== Ji wêjeya klasîk ==== * ''Her dema xutbe dihate '''Germ''' dibûn zikr û civate Keşf dibûn jê mucizate''{{feqiyêteyran}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|گه‌رم}} * {{ku-kr}}: [[гәрм]] ==== Herwiha ==== * {{g|ku|gerim}} ==== Nêzîk ==== * {{g|ku|kel}} ==== Têkilî ==== * {{g|ku|hînik}} ==== Qafiye ==== * {{g|ku|çerm}} * {{g|ku|nerm}} * {{g|ku|şerm}} * {{g|ku|term}} ==== Binêre herwiha ==== * {{g|ku|genim}} ==== Jê ==== {{(}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ bûn}} * {{mj|Lêker}} {{g|ku|germ kirin}} {{-}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germbûn}} * {{mj|Navdêr}} {{g|ku|germkirin}} {{-}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germbûyî}} * {{mj|Rengdêr}} {{g|ku|germkirî}} * {{g|ku|germa}} * {{g|ku|germahî}} * {{g|ku|germandin}} * {{g|ku|germandî}} * {{g|ku|germatî}} * {{g|ku|germav}} * {{g|ku|germavî}} * {{g|ku|germayî}} * {{g|ku|germpîv}} * {{g|ku|germpîvk}} {{)}} ==== Etîmolojî ==== [[hevreh|Hevreh]]a soranî {{g|ckb|گه‌رم|tr=germ}}, hewramî/zazakî ''germ'', belûçî/farisî {{g|fa|گرم‎|tr=germ}}, peştûyî {{g|ps|ګرم‎|tr=gerëm}}, avestayî [[𐬔𐬀𐬭𐬆𐬨𐬀‎]] (garəma, /gerime/)... {{hv|sa|घर्म}} (gharmá), hindî [[घर्म]] (gharma), ûrdûyî {{g|ur|گھرم|tr=‎gharm, gherm}}... {{hv|hy|ջերմ}} (ǰerm)... almanî/holandî/inglîzî ''[[warm]]'', danmarkî/norwecî/swêdî ''[[varm]]''... latînî ''[[formus]]'' (germ)... {{hv|grc|θερμός}} (thermós)... {{hv|ru|горе́ть}} (gorétʹ: [[sotin]], [[şewitîn]], [[hilbûn]]) û [[греть]] (gretʹ: germ kirin)... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{recons|ine-pro|gʷʰer-}} (germ). Peyva yûnanî [[θερμός]] (thermós) hem wek ''[[termos]]'' û hem jî wek [[pêşgir]]a ''[[termo-]]'' ketiye gelek zimanan û kurdî jî. Heman rehê proto-hindûewropî herwiha serekaniya peyva latînî ''[[fornus]] / [[furnus]]'' e ku wek ''[[firin]]'' ketiye kurdî jî. ;{{biçûk|Çavkanî: * {{Chyet}} * {{Horn}} * {{Rix}} * {{The Tower of Babel}} * {{Tsabolov}} * {{Watkins}} }} ==== Bi zaravayên din ==== * {{Z|ckb}}: {{W-|ckb|گه‌رم|tr=germ}} * {{Z|sdh}}: germ * {{Z|hac}}: germ * {{Z|zza}}: {{W+|zza|germ}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|af}}: {{W-|af|warm}} * {{Z|sq}}: {{W+|sq|ngroh}} * {{Z|de}}: {{W+|de|warm}}, {{W+|de|heiß}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|حار|tr=ḧar}}, {{W|ar|دافئ|tr=dafii}} * {{Z|ems}}: {{W--|ems|uqnartuq}} * {{Z|en}}: {{W+|en|hot}}, {{W+|en|warm}} * {{Z|akr}}: {{W--|akr|v̈arung}} * {{Z|vbb}}: {{W--|vbb|ˈpalpan}} * {{Z|eu}}: {{W-|eu|bero}} * {{Z|bar}}: {{W--|bar|woam}} * {{Z|bth}}: {{W--|bth|pəras}} * {{Z|br}}: {{W+|br|tomm}} * {{Z|bg}}: {{W+|bg|горещ|tr=goresht}} * {{Z|ca}}: {{W+|ca|calent}}, {{W-|ca|càlid}} * {{Z|shy}}: {{W--|shy|yeḥma}}, {{W--|shy|yezɣel}} * {{Z|ko}}: {{W+|ko|뜨겁다|tr=tteugeobda}}, {{W+|ko|따뜻하다|tr=ttatteushada}} * {{Z|co}}: {{W+|co|caldu}} * {{Z|sh}}: {{W-|sh|vruć}} * {{Z|dmr}}: {{W--|dmr|ˈpanas}} * {{Z|da}}: {{W+|da|varm}} * {{Z|es}}: {{W+|es|caliente}}, {{W+|es|acalorado}} * {{Z|eo}}: {{W+|eo|varma}} * {{Z|et}}: {{W+|et|kuum}} * {{Z|fo}}: {{W-|fo|heitur}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|داغ‎|tr=daẍ}}, {{W|fa|گرم|tr=germ}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|lämmin}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|chaud}} * {{Z|fy}}: {{W+|fy|waarm}} * {{Z|gd}}: {{W-|gd|blàth}} * {{Z|roa-gal}}: {{W--|roa-gal|chaud}} * {{Z|ka}}: {{W+|ka|ცხელი|tr=c’xeli}}, {{W+|ka|თბილი|tr=t’bili}} * {{Z|el}}: {{W+|el|θερμός|tr=thermós}} * {{Z|hu}}: {{W+|hu|meleg}} * {{Z|io}}: {{W+|io|varma}} * {{Z|ia}}: {{W-|ia|calide}} * {{Z|iu}}: {{W-|iu|ᐅᖅᑰᔪᖅ|tr=[[uqquujuq]]}} * {{Z|is}}: {{W+|is|varmur}} * {{Z|it}}: {{W+|it|caldo}} * {{Z|ja}}: {{W+|ja|暖かい|tr=attakai}}, {{W+|ja|熱い|tr=atsui}} * {{Z|kk}}: {{W-|kk|ыстық|tr=ıstıq}}, {{W-|kk|ыссы|tr=ıssı}} * {{Z|kjh}}: {{W--|kjh|ізіг}} * {{Z|fsl}}: {{wikisign|chaud}} * {{Z|la}}: {{W-|la|caldus}}, {{W+|la|calidus}} * {{Z|lv}}: {{W+|lv|karsts}} * {{Z|ln}}: {{W-|ln|mɔ̌tɔ}}, {{W-|ln|mói}} * {{Z|lt}}: {{W-|lt|karštas}} * {{Z|mg}}: {{W+|mg|mafana}} * {{Z|yua}}: {{W--|yua|chokow}} * {{Z|nl}}: {{W+|nl|warm}} * {{Z|no}}: {{W+|no|varm}} * {{Z|oc}}: {{W+|oc|caud}} * {{Z|os}}: {{W|os|хъарм}} * {{Z|pap}}: {{W--|pap|kayente}} * {{Z|pcd}}: {{W--|pcd|caud}} * {{Z|myp}}: {{W--|myp|hoaí}} * {{Z|pl}}: {{W+|pl|ciepły}} * {{Z|pt}}: {{W+|pt|acalorado}}, {{W-|pt|calmoso}}, {{W+|pt|quente}}, {{W+|pt|vivo}} * {{Z|ro}}: {{W+|ro|cald}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|тёплый|tr=toplyy}}, {{W+|ru|горячий|tr=goryachiy}} * {{Z|se}}: {{W--|se|báhkas}}, {{W--|se|liekkas}} * {{Z|sc}}: {{W--|sc|caldu|m}} * {{Z|sh}}: {{W+|sh|врућ|tr=vruć}} * {{Z|sk}}: {{W-|sk|teplý}} * {{Z|sl}}: {{W+|sl|vroč}} * {{Z|srn}}: {{W--|srn|waran}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|varm}} * {{Z|tl}}: {{W-|tl|maínit}} * {{Z|cs}}: {{W+|cs|teplý}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}}, {{W+|tr|ılık}} * {{Z|wls}}: {{W--|wls|vevela}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sıcak}} * {{Z|tpn}}: {{W-|tpn|akub}} (s-) {{werger-bin}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m}} # [[germahî]], [[germayî]], [[germî]], [[rewş]]a [[germ]]: #* {{jêder|ku|jêgirtin=Laşê gernas û mêra ji ber gulê neyara Nemaye cî ji derdan birîn li ser birînê Tilî nema xwe digrin li çeqmaqê tifinga Zingirîne ser û bin ji '''germê''', tev ji tînê.|Seydayê Tîrêj: ''Birîn li ser birînê''}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} == {{ziman|ckb}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ckb|sc=Latn}} # {{g|kmr|germ}} == {{ziman|zza}} == === Rengdêr === {{rengdêr|zza|m=germe}} # {{g|kmr|germ}} == {{ziman|en}} == === Bilêvkirin === * {{deng|en|En-us-germ.ogg|Deng (DYA)}} === Navdêr === {{navdêr|en}} # [[dirm]], [[dirme]], [[bav]], [[mîkrob]], [[zindîlok]], [[xore]], [[toke]] <ref>Ferhenga Kurdî-Îngîlîzî ya Salah Sadallah</ref> === Çavkanî === {{çavkanî}} 6meb8a5ztwv3jg3p4f9jkizsom1hrc3 گه‌رم 0 13562 5085539 5049122 2022-08-22T13:25:48Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|kmr}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ku|tr=-|sc=Arab}} # {{ku-Latn|germ}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m|tr=-|sc=Arab}} # {{ku-Latn|germ}} == {{ziman|ckb}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ckb|tr=germ}} # [[germ]] ker74lqx7bch10xlav2t3ds4orjrqom sebze 0 15067 5085543 4751781 2022-08-22T15:45:30Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Assamveggie.jpg|thumb|hin '''sebze''']] {{navdêr|ku|z=m}} # [[şînkatî]], [[kidak]], [[riwek]], [[keske]], [[zerzewat]], [[hêşînayî]], [[riwek]]ên [[kelandî]] yan [[xav]] wek [[zelete]] tên [[xwarin]] (wek [[bacan]], [[xiyar]], [[filfil]], [[pîvaz]], [[gêzer]] û [[hwd]].) ==== Ji wêjeya klasîk ==== * ''Sinbilan ta-ta sema ye'''Sebzeya''' şebnem gulav lêSor'eqîqan dur xwinav lê''{{dîwanacizirî}} ==== Hevmane ==== * [[kidak]] ==== Herwiha ==== * [[sewze]] * [[zebze]] ==== Bide ber ==== * [[biharat]] * [[fêkî]] ==== Jê ==== * [[sebzexwer]] * [[zebzexwerî]] * [[sebzeyî]] ==== Etîmolojî ==== Ji farisî {{g|fa|سەبزە}} [[sebz]] + [[-e]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W|de|Gemüse|n}}, {{W|de|Gewächs|n}}, {{W|de|Pflanze|f}}, {{W|de|Grünzeug}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|خضروات}}, {{W|ar|خضار|guman=erê}}, {{W|ar|خضراوات|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|ﻩﺯﺒﺴ}}, {{W+|fa|ﺕﺎﺒﻨ}}, {{W+|fa|ﺳﺑزه}}, {{W+|fa|سبزی}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|vihannes}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|verdure}} * {{Z|en}}: {{W+|en|vegetable}} * {{Z|it}}: {{W+|it|verdura}} * {{Z|la}}: {{W+|la|holus}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|овощи}}, {{W+|ru|зелень}} * {{Z|es}}: {{W+|es|verdura}}, {{W+|es|legumbre}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|grönsak}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sebze}}, {{W+|tr|zerzevat}}, {{W+|tr|göveri}}, {{W+|tr|yeşillik}}, {{W+|tr|bitki}}, {{W+|tr|göğerti|guman=erê}} {{werger-bin}} == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sebze#Kurdî|sebze]], [[şînkatî]], [[riwek]], [[keske]] ==== Etîmolojî ==== Ji farisî 35a79fd6cnfkqo4z1sthq3w1scx6dxh 5085544 5085543 2022-08-22T15:47:19Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Assamveggie.jpg|thumb|Hin '''sebze'''.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[şînkatî]], [[kidak]], [[riwek]], [[keske]], [[zerzewat]], [[hêşînayî]], [[riwek]]ên [[kelandî]] yan [[xav]] wek [[zelete]] tên [[xwarin]] (wek [[bacan]], [[xiyar]], [[filfil]], [[pîvaz]], [[gêzer]] û [[hwd]].) ==== Ji wêjeya klasîk ==== * {{jêder|ku|jêgirtin=Sinbilan ta-ta sema ye'''Sebzeya''' şebnem gulav lêSor'eqîqan dur xwinav lê|{{dîwanacizirî}}}} ==== Hevmane ==== * [[kidak]] ==== Herwiha ==== * [[sewze]] * [[zebze]] ==== Bide ber ==== * [[biharat]] * [[fêkî]] ==== Jê ==== * [[sebzexwer]] * [[zebzexwerî]] * [[sebzeyî]] ==== Etîmolojî ==== Ji farisî {{g|fa|سەبزە}} [[sebz]] + [[-e]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W|de|Gemüse|n}}, {{W|de|Gewächs|n}}, {{W|de|Pflanze|f}}, {{W|de|Grünzeug}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|خضروات}}, {{W|ar|خضار|guman=erê}}, {{W|ar|خضراوات|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|ﻩﺯﺒﺴ}}, {{W+|fa|ﺕﺎﺒﻨ}}, {{W+|fa|ﺳﺑزه}}, {{W+|fa|سبزی}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|vihannes}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|verdure}} * {{Z|en}}: {{W+|en|vegetable}} * {{Z|it}}: {{W+|it|verdura}} * {{Z|la}}: {{W+|la|holus}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|овощи}}, {{W+|ru|зелень}} * {{Z|es}}: {{W+|es|verdura}}, {{W+|es|legumbre}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|grönsak}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sebze}}, {{W+|tr|zerzevat}}, {{W+|tr|göveri}}, {{W+|tr|yeşillik}}, {{W+|tr|bitki}}, {{W+|tr|göğerti|guman=erê}} {{werger-bin}} == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sebze#Kurdî|sebze]], [[şînkatî]], [[riwek]], [[keske]] ==== Etîmolojî ==== Ji farisî 1idxrk8z8ackw3918pb4m19otssioz3 5085545 5085544 2022-08-22T15:48:53Z Ghybu 1393 /* Etîmolojî */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Assamveggie.jpg|thumb|Hin '''sebze'''.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[şînkatî]], [[kidak]], [[riwek]], [[keske]], [[zerzewat]], [[hêşînayî]], [[riwek]]ên [[kelandî]] yan [[xav]] wek [[zelete]] tên [[xwarin]] (wek [[bacan]], [[xiyar]], [[filfil]], [[pîvaz]], [[gêzer]] û [[hwd]].) ==== Ji wêjeya klasîk ==== * {{jêder|ku|jêgirtin=Sinbilan ta-ta sema ye'''Sebzeya''' şebnem gulav lêSor'eqîqan dur xwinav lê|{{dîwanacizirî}}}} ==== Hevmane ==== * [[kidak]] ==== Herwiha ==== * [[sewze]] * [[zebze]] ==== Bide ber ==== * [[biharat]] * [[fêkî]] ==== Jê ==== * [[sebzexwer]] * [[zebzexwerî]] * [[sebzeyî]] ==== Etîmolojî ==== Ji farisî {{g|fa|سەبزە}} [[sebz]] + [[-e]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W|de|Gemüse|n}}, {{W|de|Gewächs|n}}, {{W|de|Pflanze|f}}, {{W|de|Grünzeug}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|خضروات}}, {{W|ar|خضار|guman=erê}}, {{W|ar|خضراوات|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|ﻩﺯﺒﺴ}}, {{W+|fa|ﺕﺎﺒﻨ}}, {{W+|fa|ﺳﺑزه}}, {{W+|fa|سبزی}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|vihannes}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|verdure}} * {{Z|en}}: {{W+|en|vegetable}} * {{Z|it}}: {{W+|it|verdura}} * {{Z|la}}: {{W+|la|holus}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|овощи}}, {{W+|ru|зелень}} * {{Z|es}}: {{W+|es|verdura}}, {{W+|es|legumbre}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|grönsak}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sebze}}, {{W+|tr|zerzevat}}, {{W+|tr|göveri}}, {{W+|tr|yeşillik}}, {{W+|tr|bitki}}, {{W+|tr|göğerti|guman=erê}} {{werger-bin}} == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sebze#Kurdî|sebze]], [[şînkatî]], [[riwek]], [[keske]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{mîr|ota|tr|سبزه|tr=sebze}}, ji {{ji|fa|tr|سبزه|tr=sabze}}. 8oeqzzgujrt1yt6an3jdfr2046t9noa 5085546 5085545 2022-08-22T15:50:01Z Ghybu 1393 /* Etîmolojî */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Assamveggie.jpg|thumb|Hin '''sebze'''.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[şînkatî]], [[kidak]], [[riwek]], [[keske]], [[zerzewat]], [[hêşînayî]], [[riwek]]ên [[kelandî]] yan [[xav]] wek [[zelete]] tên [[xwarin]] (wek [[bacan]], [[xiyar]], [[filfil]], [[pîvaz]], [[gêzer]] û [[hwd]].) ==== Ji wêjeya klasîk ==== * {{jêder|ku|jêgirtin=Sinbilan ta-ta sema ye'''Sebzeya''' şebnem gulav lêSor'eqîqan dur xwinav lê|{{dîwanacizirî}}}} ==== Hevmane ==== * [[kidak]] ==== Herwiha ==== * [[sewze]] * [[zebze]] ==== Bide ber ==== * [[biharat]] * [[fêkî]] ==== Jê ==== * [[sebzexwer]] * [[zebzexwerî]] * [[sebzeyî]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{ji|fa|ku|سبزه|tr=sabze}}. [[sebz]] + [[-e]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W|de|Gemüse|n}}, {{W|de|Gewächs|n}}, {{W|de|Pflanze|f}}, {{W|de|Grünzeug}} * {{Z|ar}}: {{W+|ar|خضروات}}, {{W|ar|خضار|guman=erê}}, {{W|ar|خضراوات|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|ﻩﺯﺒﺴ}}, {{W+|fa|ﺕﺎﺒﻨ}}, {{W+|fa|ﺳﺑزه}}, {{W+|fa|سبزی}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|vihannes}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|verdure}} * {{Z|en}}: {{W+|en|vegetable}} * {{Z|it}}: {{W+|it|verdura}} * {{Z|la}}: {{W+|la|holus}} * {{Z|ru}}: {{W+|ru|овощи}}, {{W+|ru|зелень}} * {{Z|es}}: {{W+|es|verdura}}, {{W+|es|legumbre}} * {{Z|sv}}: {{W+|sv|grönsak}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|sebze}}, {{W+|tr|zerzevat}}, {{W+|tr|göveri}}, {{W+|tr|yeşillik}}, {{W+|tr|bitki}}, {{W+|tr|göğerti|guman=erê}} {{werger-bin}} == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sebze#Kurdî|sebze]], [[şînkatî]], [[riwek]], [[keske]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{mîr|ota|tr|سبزه|tr=sebze}}, ji {{ji|fa|tr|سبزه|tr=sabze}}. 18d6qrul83e11avi52vhc1t4fmqmswy azadkirin 0 16925 5085507 5073153 2022-08-22T11:59:33Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki {{bnr-l|azad kirin}} == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|azadkirin|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{mane?|ku}} #: {{mînak?|ku}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[ئازادكرن]]}} ==== Etîmolojî ==== Ji {{pêk|ku|azad|kirin}}. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}} : {{W|de|erlösen}}, {{W|de|Auslösung|m}}, {{W|de|Emanzipation|m}}, {{W|de|Entlassung|m}}, {{W|de|Freigabe}}, {{W|de|Freilassung|m}}, {{W|de|Absatzbewegung|f|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|آزادسازی|guman=erê}} * {{Z|ar}} : {{W|ar|تحرير}}, {{W|ar|انقاذ}}, {{W|ar|اطلاق}}, {{W|ar|اعفاء}}, {{W|ar|الإفراج|guman=erê}}, {{W|ar|التحریر|guman=erê}}, {{W|ar|التطلیق|guman=erê}}, {{W|ar|العتق|guman=erê}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|libération|m}}, {{W|fr|sauvetage|n}} * {{Z|en}} : {{W|en|rescue}}, {{W|en|release}}, {{W|en|relief}}, {{W|en|freeing}}, {{W|en|liberation|guman=erê}} * {{Z|tr}} : {{W|tr|özgürleştirme}} {{werger-bin}} 1tv428osap9uriam1o3c2t0vcmy1hif lîsîn 0 25775 5085581 5025232 2022-08-23T01:09:15Z 145.253.81.150 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{lêker|ku|c=ngh}} {{ku-tewîn-lk|lîsîn|form=negerguhêz|niha=lîs|borî=lîsî}} # [[vehewîn]]a [[teyr]] û [[tewal]]an, [[bên vedan|bênvedan]]a [[firinde]]yan, [[civîn]]a [[balinde|balindeyan]] #:''Gelek firinde li ser daran dilîsin.'' # (''mecazî'') [[vehewîn]], [[civîn]], [[berhev]] bûn, [[kom]] bûn ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[لیسین]]}} ==== Herwiha ==== * [[lîsan]] (2) * [[lîshan]] * [[lîshîn]] * [[lîsihan]] * [[lîsihîn]] * [[lîsiyan]] * [[lîsyan]] ==== Tewîn ==== ''Lêker'': : -lîs- ==== Etîmolojî ==== [[lîs]] + [[-în]] ==== Jê ==== * [[lîsiyayî]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|être perché}}, {{W|fr|perchoir|m}} * {{Z|en}}: to {{W|en|roost}}, (''of [[bird]]s'') to [[sleep]] or [[rest]] in a [[roost]], {{W|en|alighting}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tünemek}}, {{W|tr|parıldama}}, {{W|tr|parıldamak}}, {{W|tr|tünekleme}}, {{W|tr|tüneklemek}}, {{W|tr|tüneme}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|lîsîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} t8sjtgc0vn7lds2hwzkqq8o9yu418b3 5085582 5085581 2022-08-23T10:44:27Z Ghybu 1393 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{lêker|ku|c=ngh}} {{ku-tewîn-lk|lîsîn|form=negerguhêz|niha=lîs|borî=lîsî}} # [[vehewîn]]a [[teyr]] û [[tewal]]an, [[bên vedan|bênvedan]]a [[firinde]]yan, [[civîn]]a [[balinde|balindeyan]] #: {{mk|ku|Gelek firinde li ser daran dilîsin.}} # {{f|ku|mecazî}} [[vehewîn]], [[civîn]], [[berhev]] bûn, [[kom]] bûn ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[لیسین]]}} ==== Herwiha ==== {{stûn| * {{hw|ku|lîsan}} (2) * {{hw|ku|lîshan}} * {{hw|ku|lîshîn}} * {{hw|ku|lîsihan}} * {{hw|ku|lîsihîn}} * {{hw|ku|lîsiyan}} * {{hw|ku|lîsyan}} }} ==== Jê ==== * [[lîsiyayî]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{paş|ku|lîs|-în}}. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|être perché}}, {{W|fr|perchoir|m}} * {{Z|en}}: to {{W|en|roost}}, (''of [[bird]]s'') to [[sleep]] or [[rest]] in a [[roost]], {{W|en|alighting}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tünemek}}, {{W|tr|parıldama}}, {{W|tr|parıldamak}}, {{W|tr|tünekleme}}, {{W|tr|tüneklemek}}, {{W|tr|tüneme}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|lîsîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} i1dulj5hp5egdwdv5s8xs73d1p1r64e 5085583 5085582 2022-08-23T10:45:21Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{lêker|ku|c=ngh}} {{ku-tewîn-lk|lîsîn|form=negerguhêz|niha=lîs|borî=lîsî}} # [[vehewîn]]a [[teyr]] û [[tewal]]an, [[bên vedan|bênvedan]]a [[firinde]]yan, [[civîn]]a [[balinde|balindeyan]] #: {{mk|ku|Gelek firinde li ser daran dilîsin.}} # {{f|ku|mecazî}} [[vehewîn]], [[civîn]], [[berhev]] bûn, [[kom]] bûn ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[لیسین]]}} ==== Herwiha ==== {{stûn| * {{hw|ku|lîsan}} (2) * {{hw|ku|lîshan}} * {{hw|ku|lîshîn}} * {{hw|ku|lîsihan}} * {{hw|ku|lîsihîn}} * {{hw|ku|lîsiyan}} * {{hw|ku|lîsyan}} }} ==== Jê ==== * [[lîsiyayî]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{paş|ku|lîs|-în}}. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|être perché}}, {{W|fr|perchoir|m}} * {{Z|en}}: to {{W|en|roost}}, (''of [[bird]]s'') to [[sleep]] or [[rest]] in a [[roost]], {{W|en|alighting}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tünemek}}, {{W|tr|parıldamak}}, {{W|tr|tüneklemek}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|lîsîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|parıldama}}, {{W|tr|tünekleme}}, {{W|tr|tüneme}} {{werger-bin}} 67fqfjb5bg1wy8nobj36kkxpqhvm75b 5085589 5085583 2022-08-23T11:02:17Z Ghybu 1393 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-lk|lîsîn|form=negerguhêz|niha=lîs|borî=lîsî}} {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[vehewîn]]a [[teyr]] û [[tewal]]an, [[bên vedan|bênvedan]]a [[firinde]]yan, [[civîn]]a [[balinde|balindeyan]] #: {{mk|ku|Gelek firinde li ser daran '''dilîsin'''.}} # {{f|ku|mecazî}} [[vehewîn]], [[civîn]], [[berhev]] bûn, [[kom]] bûn ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[لیسین]]}} ==== Herwiha ==== {{stûn| * {{hw|ku|lîsan}} (2) * {{hw|ku|lîshan}} * {{hw|ku|lîshîn}} * {{hw|ku|lîsihan}} * {{hw|ku|lîsihîn}} * {{hw|ku|lîsiyan}} * {{hw|ku|lîsyan}} }} ==== Jê ==== * [[lîsiyayî]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{paş|ku|lîs|-în}}. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|être perché}}, {{W|fr|perchoir|m}} * {{Z|en}}: to {{W|en|roost}}, (''of [[bird]]s'') to [[sleep]] or [[rest]] in a [[roost]], {{W|en|alighting}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tünemek}}, {{W|tr|parıldamak}}, {{W|tr|tüneklemek}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|lîsîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|parıldama}}, {{W|tr|tünekleme}}, {{W|tr|tüneme}} {{werger-bin}} 7bc98s54fizhn81xoi17zzuen95jsz0 tirozî 0 31073 5085563 5084696 2022-08-22T16:34:26Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Tirozî.jpg|thumb|tirozî]] {{wp|tirozî}} {{navdêr|ku|z=n}} # [[cure|Cureyekî]] [[xiyar]]an e ku rengê wî ji [[xiyar]]an [[spî]]tir e û bi taybetî di nav [[av]]a [[şor]] de tên [[parastin]] û [[paşî]] tên [[xwarin]]. #: {{hevmane|ku|ecûr|werzik}} ==== Herwiha ==== * [[tilozî]] * [[trozî]] * [[tirûzî]] * [[xiyar şûr]] ==== Navê zanistî ==== Cucumis melo var. flexuosus ==== Etîmolojî ==== Ji kurdî. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|قثاء}} * {{Z|en}}: {{W|en|snake cucumber}}, {{W|en|Armenian cucumber}} {{werger-bin}} hhtqzv48owtphu9hhknxsik8z3goy9d 5085569 5085563 2022-08-22T16:45:08Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Tirozî.jpg|thumb|tirozî]] {{wp|tirozî}} {{navdêr|ku|z=n}} # {{f|ku|sebze}} [[cure|Cureyekî]] [[xiyar]]an e ku rengê wî ji [[xiyar]]an [[spî]]tir e û bi taybetî di nav [[av]]a [[şor]] de tên [[parastin]] û [[paşî]] tên [[xwarin]]. #: {{hevmane|ku|ecûr|werzik}} ==== Herwiha ==== * [[tilozî]] * [[trozî]] * [[tirûzî]] * [[xiyar şûr]] ==== Navê zanistî ==== Cucumis melo var. flexuosus ==== Etîmolojî ==== Ji kurdî. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|قثاء}} * {{Z|en}}: {{W|en|snake cucumber}}, {{W|en|Armenian cucumber}} {{werger-bin}} 03ivb5bn8i8rhic6aouz4pnhhswa1tm trozî 0 31074 5085564 2227608 2022-08-22T16:35:23Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=n}} # {{guherto|tirozî}} qjpdu7d0n5ckbypp8qakknmz3jpc911 strî 0 33872 5085561 5060140 2022-08-22T16:28:28Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|strî|nêr}} [[Wêne:Stri.jpg|thumb|Strî]] {{navdêr|ku|z=n}} # {{f|ku|riwek}} [[riwek|Riwek]]ên [[hûrik]] yên ku [[serik]]ê [[çeq]]ên wan [[tûj]] in. #* {{jêder|ku|jêgirtin=Her yek ji wan di nava newala ko tijî dar, daristan, dirrî û '''strî''' ne (...)|{{Jêgirtin/Salihê Kevirbirî/Filîtê Quto/2002}}}} # [[darik|Darik]]ên [[zirav]] û [[tûj]]. #: {{mk|ku|Dema me kolan dikir tijî '''strî''' çûne di pên me re.}} ==== Herwiha ==== * [[stirî]] * [[hestrî]] ==== Bide ber ==== * [[strû]] ==== Jê ==== * [[strîk]] ==== Etîmolojî ==== Ji {{ji|ine-pro|ku|*ḱer-}} (mezin bû, gir bûn), hevrehên wê yên bi zimanên din wiha ne: farisî ”sur”, sanskrîtî ” śṛṅga”, hîtîtî ”surna”, slavoniya kevn ” grŭna / srŭna”, yûnaniya kevn ”kéras”, latînî ” cornū”, inglîzî ”horn” û hwd. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W|de|Dorn|m}}, {{W|de|Dornstrauch}}, {{W|de|Stachel|m}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|الحسك|guman=erê}}, {{W|ar|الشوكة|guman=erê}}, {{W|ar|النقش|guman=erê}}, {{W|ar|شوك|guman=erê}}, {{W|ar|كلاب|guman=erê}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|تیغ}}, {{W|fa|خار}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|orjantappura}}, {{W|fi|piikki}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|épine}} * {{Z|io}}: {{W|io|espino}} * {{Z|en}}: {{W|en|thornbush}}, {{W|en|thorn}}, {{W|en|spine}}, {{W|en|awn}}, {{W|en|bramble}}, {{W|en|pricker}}, {{W|en|tyne}}, {{W|en|tine}}, {{W|en|aculeus|guman=erê}}, {{W|en|spicule|guman=erê}}, {{W|en|stinging nettle|guman=erê}}, {{W|en|fishbone|guman=erê}}, {{W|en|splinter|guman=erê}} * {{Z|es}}: {{W|es|espino}} * {{Z|pl}}: {{W|pl|kolec}}, {{W|pl|cierń}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|tagg}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|diken}} {{werger-bin}} === Formeke lêkerê === {{lêker|ku|form=erê}} # ''(stran got)'' {{bnr|strîn}} {{mijar|ku|Riwek}} sbd44atr44ovct42mjg8wdh9z5jm7b3 stirî 0 33873 5085552 2228076 2022-08-22T16:03:50Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=n}} # {{guherto|ku|strî}} hrqrrplne9kmw4ujxdxuj0cnh9dk7ci gumreh 0 34509 5085560 5058035 2022-08-22T16:25:36Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ku}} # [[bor]], [[boş]], [[mişe]], [[gur]], [[geş]], [[pir]], [[zehf]], [[zaf]] #: {{jêder|ku|jêgirtin=Li aliyekî pêşengên gel li dijî qedexe û stema mêtingehkaran derdiketin, li hêla din jî wan bi xwe dikir ku gel ji hin nirx û hêjahiyên xwe re bibe neyar. Şivan di vî warî de jî bû pêşengê stranbêjan. Bala her kesî careke din kişande ser vê çavkaniya dewlemend, wê kaniya boş û '''gumreh'''.|Zana Farqînî: ''Ew dengbêjê min ê nûjen e'', Amidakurd.com, 7/2007}} ==== Herwiha ==== * [[gumra]] * [[gumrah]] * [[gumre]] ==== Jê ==== {{(|vn=no}} * {{mj|lêker}} [[gumreh bûn]] * {{mj|lêker}} [[gumreh kirin]] * {{mj|navdêr}} [[gumrehbûn]] * {{mj|navdêr}} [[gumrehkirin]] * {{mj|rengdêr}} [[gumrehbûyî]] * {{mj|rengdêr}} [[gumrehkirî]] * [[gumrehî]] {{)}} ==== Etîmolojî ==== {{bêetîmolojî}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|de}}: {{W+|de|Überfluß}}, {{W|de|Segen|m}}, {{W|de|Fruchtbarkeit|f}}, {{W+|de|im Überfluss}}, {{W+|de|reichhaltig}}, {{W+|de|reichlich}} * {{Z|fa}}: {{W+|fa|گمراه}}, {{W+|fa|گمره}}, {{W+|fa|عظیم}}, {{W+|fa|بزرگ}} * {{Z|fi}}: {{W+|fi|runsaus}}, {{W+|fi|yltäkylläisyys}}, {{W+|fi|hedelmällisyys}} * {{Z|en}}: {{W+|en|abundance}}, {{W+|en|blessing}}, {{W+|en|richness}}, {{W+|en|plentifulness}}, {{W+|en|plenteousness}}, {{W+|en|copiousness}}, {{W+|en|cornucopia}}, {{W+|en|fertility}}, {{W+|en|fruitfulness}}, {{W+|en|plenitude}}, {{W+|en|plenty}}, {{W+|en|profusion}}, {{W+|en|prolificacy}}, {{W+|en|prolificness}}, {{W+|en|rife}}, {{W+|en|warp}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|bereket}}, {{W+|tr|bolluk}}, {{W+|tr|gürlük}}, {{W+|tr|oygunluk}}, {{W+|tr|feyiz}}, {{W+|tr|feyezan}}, {{W+|tr|gümrah}}, {{W+|tr|mebzul}}, {{W+|tr|müreffeh}}, {{W+|tr|ongun}}, {{W+|tr|ateist}}, {{W+|tr|sapık}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m}} # [[bereket]], [[zêdehî]], [[mişetî]], [[gelekî]], [[zafî]], [[berdarî]], [[adanî]], [[deramet]], [[boşahî]], [[berhemdarî]], [[gurahî]], [[kesafet]], [[feyîz]], [[feyezan]] ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} 8tbx4trhxah10922ywn339ren253gnd çilmisîn 0 50347 5085584 5085218 2022-08-23T10:50:13Z Ghybu 1393 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-reh|çilmisîn|form=gh|niha=çilmis|borî=?}} [[Wêne:Withered Hibiscus Blossom.jpg|thumb|Guleke çilmisî.]] {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[qurmiçîn]], [[qirmiçîn]], [[qermiçîn]], (gul û giya yan [[leş]]) ji ber [[piçek]] [[hişk]]bûnê [[xeml]] û [[geşî|geşiya]] xwe [[ji dest dan]] #: ''Gul '''çilmisîn''', Rûyê mirovên pîr qurmiçî ye.'' #* {{jêder|ku|jêgirtin=Ey felek bo te dinalim [[bo çi|Bo çi]] nêrgiz '''çilmisîn''' Ew çima bextê me [[ho]] ye Em bê dost û bêkes in.|Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[چلمسین]]}} ==== Herwiha ==== * [[çelmisîn]] * [[çirmisîn]] ==== Têkildar ==== * [[çilmisandin]] ==== Jê ==== * [[çilmisiyayî]] * [[çilmisî]] * [[çilmisok]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî [[çiro]] bûn, kirmaşanî [[çilüsyan]], ermenî [[թարշամել]] (tarşamêl) / [[թառամել]] / (taramêl) herdu bi maneya "çilmisîn", avestayî ''terşne-'' (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî ''trşyeti-'' (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn [[τέρσομαι]] (têrmosoy: [[hişk]] / [[ziwa]] bûn), latînî [[terra]] ([[ax]], erdê ziwa) û [[torrere]] ([[sotin]], [[şewitîn]]), almanî [[dürr]] ([[ziwa]], [[hişk]]), albanî [[thartë]] (tirş) û [[ter]] ([[hişk]] / [[ziwa]] bûn), inglîzî [[thirst]] ([[têhn|tên]], hewcedariya bi avê) û [[dry]] ([[hişk]], [[ziwa]])... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{jinûvesazî|ine-pro|ters-|w=[[hişk]], [[ziwa]]}} ku herwiha serekaniya [[tî]] / [[tên]] (hewceyî avê) û [[tirş]]) yên kurdî ye jî. Bo guherîna "t > ç" bide ber "[[pate]]/[[paçe]]" û "[[qurt]]/[[qurç]]". Guherîna "l/r" di kurdî de [[diyarde]]yeke [[berbelav]] e. Peyva kurdî dibe ku ji {{ji|hy}} ye: peyva ermenî ji serdema ermeniya kevn (salên 400 - 1100 [[pz]]) ve qeydkirî ye. "Çilmisîn" di zimanên din yên îranî de peyda nabe (bo nimûne bi farisî {{g|fa|پژمردن}} /pejmorden/ e) loma belkî ya kurdî ji ermenî ye. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|vadnout}} * {{Z|zh}}: [[枯萎]](kūwěi) * {{Z|da}}: {{W|da|visne}} * {{Z|de}}: {{W|de|welken}}, {{W|de|verwelken}}, {{W|de|dörren}}, {{W|de|bleichen}}, {{W|de|verblassen}}, {{W|de|verblühen}}, {{W|de|ausbleichen}}, {{W|de|Blässe|f|guman=erê}}, {{W|de|verhallen|guman=erê}} * {{Z|ar}}: [[صعق]] (se'eqe), {{W|ar|زبل}}, {{W|ar|اصفر|guman=erê}} * {{Z|hy}}: [[թարշամել]] (tʿaršamel) / [[թառամել]] / (tʿaṙamel) * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمردن|tr=pejmoden}}, {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|kuihdutua}}, {{W|fi|nuutua}}, {{W|fi|näivettyä}}, {{W|fi|lakastua}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|flétrir}}, se [[faner]] * {{Z|nl}}: {{W|nl|verschrompelen}} * {{Z|en}}: to {{W|en|wither}}, to {{W|en|shrivel}}, to {{W|en|droop}}, to {{W|en|dry up}}, to {{W|en|fade}}, to {{W|en|wilt}}, {{W|en|shriveling}}, {{W|en|withering}}, {{W|en|wizen}}, {{W|en|shrinkage|guman=erê}}, {{W|en|discoloration|guman=erê}}, {{W|en|shrinking|guman=erê}} * {{Z|it}}: {{W|it|appassire}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|枯れる|tr=かれる, kareru}} * {{Z|ko}}: [[시들다]] (sideurda) * {{Z|pl}}: {{W|pl|wysuszać}}, {{W|pl|suszyć}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|murchar}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|veșteji}}, {{W|ro|ofili}} * {{Z|ru}}: [[вянуть]] (vyanuti), [[завянуть]] (zavyanuti), [[увянуть]] (uvyanuti), [[увядать]] (uvyadáti), [[сохнуть]] (sóxnuti), [[засохнуть]] (zasóxnuti) * {{Z|es}}: {{W|es|marchitarse}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vissna}}, {{W|sv|förtorka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|solmak}}, {{W|tr|pörsümek}}, {{W|tr|renk atmak}}, {{W|tr|soluş}}, {{W|tr|uçmak}}, {{W|tr|uçuklaşma}}, {{W|tr|uçuklaşmak}}, {{W|tr|pörsüme}}, {{W|tr|solma}} * {{Z|el}}: {{W|el|μαραίνομαι}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|çilmisîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} 0ys9ey35anf3rjek88m2wt2kgf8i6jv 5085585 5085584 2022-08-23T10:57:05Z Ghybu 1393 /* Lêker */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-reh|çilmisîn|form=gh|niha=çilmis|borî=çilmisî}} [[Wêne:Withered Hibiscus Blossom.jpg|thumb|Guleke çilmisî.]] {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[qurmiçîn]], [[qirmiçîn]], [[qermiçîn]], (gul û giya yan [[leş]]) ji ber [[piçek]] [[hişk]]bûnê [[xeml]] û [[geşî|geşiya]] xwe [[ji dest dan]] #: ''Gul '''çilmisîn''', Rûyê mirovên pîr qurmiçî ye.'' #* {{jêder|ku|jêgirtin=Ey felek bo te dinalim [[bo çi|Bo çi]] nêrgiz '''çilmisîn''' Ew çima bextê me [[ho]] ye Em bê dost û bêkes in.|Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[چلمسین]]}} ==== Herwiha ==== * [[çelmisîn]] * [[çirmisîn]] ==== Têkildar ==== * [[çilmisandin]] ==== Jê ==== * [[çilmisiyayî]] * [[çilmisî]] * [[çilmisok]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî [[çiro]] bûn, kirmaşanî [[çilüsyan]], ermenî [[թարշամել]] (tarşamêl) / [[թառամել]] / (taramêl) herdu bi maneya "çilmisîn", avestayî ''terşne-'' (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî ''trşyeti-'' (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn [[τέρσομαι]] (têrmosoy: [[hişk]] / [[ziwa]] bûn), latînî [[terra]] ([[ax]], erdê ziwa) û [[torrere]] ([[sotin]], [[şewitîn]]), almanî [[dürr]] ([[ziwa]], [[hişk]]), albanî [[thartë]] (tirş) û [[ter]] ([[hişk]] / [[ziwa]] bûn), inglîzî [[thirst]] ([[têhn|tên]], hewcedariya bi avê) û [[dry]] ([[hişk]], [[ziwa]])... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{jinûvesazî|ine-pro|ters-|w=[[hişk]], [[ziwa]]}} ku herwiha serekaniya [[tî]] / [[tên]] (hewceyî avê) û [[tirş]]) yên kurdî ye jî. Bo guherîna "t > ç" bide ber "[[pate]]/[[paçe]]" û "[[qurt]]/[[qurç]]". Guherîna "l/r" di kurdî de [[diyarde]]yeke [[berbelav]] e. Peyva kurdî dibe ku ji {{ji|hy}} ye: peyva ermenî ji serdema ermeniya kevn (salên 400 - 1100 [[pz]]) ve qeydkirî ye. "Çilmisîn" di zimanên din yên îranî de peyda nabe (bo nimûne bi farisî {{g|fa|پژمردن}} /pejmorden/ e) loma belkî ya kurdî ji ermenî ye. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|vadnout}} * {{Z|zh}}: [[枯萎]](kūwěi) * {{Z|da}}: {{W|da|visne}} * {{Z|de}}: {{W|de|welken}}, {{W|de|verwelken}}, {{W|de|dörren}}, {{W|de|bleichen}}, {{W|de|verblassen}}, {{W|de|verblühen}}, {{W|de|ausbleichen}}, {{W|de|Blässe|f|guman=erê}}, {{W|de|verhallen|guman=erê}} * {{Z|ar}}: [[صعق]] (se'eqe), {{W|ar|زبل}}, {{W|ar|اصفر|guman=erê}} * {{Z|hy}}: [[թարշամել]] (tʿaršamel) / [[թառամել]] / (tʿaṙamel) * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمردن|tr=pejmoden}}, {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|kuihdutua}}, {{W|fi|nuutua}}, {{W|fi|näivettyä}}, {{W|fi|lakastua}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|flétrir}}, se [[faner]] * {{Z|nl}}: {{W|nl|verschrompelen}} * {{Z|en}}: to {{W|en|wither}}, to {{W|en|shrivel}}, to {{W|en|droop}}, to {{W|en|dry up}}, to {{W|en|fade}}, to {{W|en|wilt}}, {{W|en|shriveling}}, {{W|en|withering}}, {{W|en|wizen}}, {{W|en|shrinkage|guman=erê}}, {{W|en|discoloration|guman=erê}}, {{W|en|shrinking|guman=erê}} * {{Z|it}}: {{W|it|appassire}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|枯れる|tr=かれる, kareru}} * {{Z|ko}}: [[시들다]] (sideurda) * {{Z|pl}}: {{W|pl|wysuszać}}, {{W|pl|suszyć}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|murchar}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|veșteji}}, {{W|ro|ofili}} * {{Z|ru}}: [[вянуть]] (vyanuti), [[завянуть]] (zavyanuti), [[увянуть]] (uvyanuti), [[увядать]] (uvyadáti), [[сохнуть]] (sóxnuti), [[засохнуть]] (zasóxnuti) * {{Z|es}}: {{W|es|marchitarse}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vissna}}, {{W|sv|förtorka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|solmak}}, {{W|tr|pörsümek}}, {{W|tr|renk atmak}}, {{W|tr|soluş}}, {{W|tr|uçmak}}, {{W|tr|uçuklaşma}}, {{W|tr|uçuklaşmak}}, {{W|tr|pörsüme}}, {{W|tr|solma}} * {{Z|el}}: {{W|el|μαραίνομαι}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|çilmisîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} g36o3idhd9vv5a1blv9gqp3to2200lh 5085586 5085585 2022-08-23T11:00:03Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-reh|çilmisîn|form=ngh|niha=çilmis|borî=çilmisî}} [[Wêne:Withered Hibiscus Blossom.jpg|thumb|Guleke çilmisî.]] {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[qurmiçîn]], [[qirmiçîn]], [[qermiçîn]], (gul û giya yan [[leş]]) ji ber [[piçek]] [[hişk]]bûnê [[xeml]] û [[geşî|geşiya]] xwe [[ji dest dan]] #: ''Gul '''çilmisîn''', Rûyê mirovên pîr qurmiçî ye.'' #* {{jêder|ku|jêgirtin=Ey felek bo te dinalim [[bo çi|Bo çi]] nêrgiz '''çilmisîn''' Ew çima bextê me [[ho]] ye Em bê dost û bêkes in.|Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[چلمسین]]}} ==== Herwiha ==== * [[çelmisîn]] * [[çirmisîn]] ==== Têkildar ==== * [[çilmisandin]] ==== Jê ==== * [[çilmisiyayî]] * [[çilmisî]] * [[çilmisok]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî [[çiro]] bûn, kirmaşanî [[çilüsyan]], ermenî [[թարշամել]] (tarşamêl) / [[թառամել]] / (taramêl) herdu bi maneya "çilmisîn", avestayî ''terşne-'' (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî ''trşyeti-'' (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn [[τέρσομαι]] (têrmosoy: [[hişk]] / [[ziwa]] bûn), latînî [[terra]] ([[ax]], erdê ziwa) û [[torrere]] ([[sotin]], [[şewitîn]]), almanî [[dürr]] ([[ziwa]], [[hişk]]), albanî [[thartë]] (tirş) û [[ter]] ([[hişk]] / [[ziwa]] bûn), inglîzî [[thirst]] ([[têhn|tên]], hewcedariya bi avê) û [[dry]] ([[hişk]], [[ziwa]])... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{jinûvesazî|ine-pro|ters-|w=[[hişk]], [[ziwa]]}} ku herwiha serekaniya [[tî]] / [[tên]] (hewceyî avê) û [[tirş]]) yên kurdî ye jî. Bo guherîna "t > ç" bide ber "[[pate]]/[[paçe]]" û "[[qurt]]/[[qurç]]". Guherîna "l/r" di kurdî de [[diyarde]]yeke [[berbelav]] e. Peyva kurdî dibe ku ji {{ji|hy}} ye: peyva ermenî ji serdema ermeniya kevn (salên 400 - 1100 [[pz]]) ve qeydkirî ye. "Çilmisîn" di zimanên din yên îranî de peyda nabe (bo nimûne bi farisî {{g|fa|پژمردن}} /pejmorden/ e) loma belkî ya kurdî ji ermenî ye. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|vadnout}} * {{Z|zh}}: [[枯萎]](kūwěi) * {{Z|da}}: {{W|da|visne}} * {{Z|de}}: {{W|de|welken}}, {{W|de|verwelken}}, {{W|de|dörren}}, {{W|de|bleichen}}, {{W|de|verblassen}}, {{W|de|verblühen}}, {{W|de|ausbleichen}}, {{W|de|Blässe|f|guman=erê}}, {{W|de|verhallen|guman=erê}} * {{Z|ar}}: [[صعق]] (se'eqe), {{W|ar|زبل}}, {{W|ar|اصفر|guman=erê}} * {{Z|hy}}: [[թարշամել]] (tʿaršamel) / [[թառամել]] / (tʿaṙamel) * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمردن|tr=pejmoden}}, {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|kuihdutua}}, {{W|fi|nuutua}}, {{W|fi|näivettyä}}, {{W|fi|lakastua}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|flétrir}}, se [[faner]] * {{Z|nl}}: {{W|nl|verschrompelen}} * {{Z|en}}: to {{W|en|wither}}, to {{W|en|shrivel}}, to {{W|en|droop}}, to {{W|en|dry up}}, to {{W|en|fade}}, to {{W|en|wilt}}, {{W|en|shriveling}}, {{W|en|withering}}, {{W|en|wizen}}, {{W|en|shrinkage|guman=erê}}, {{W|en|discoloration|guman=erê}}, {{W|en|shrinking|guman=erê}} * {{Z|it}}: {{W|it|appassire}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|枯れる|tr=かれる, kareru}} * {{Z|ko}}: [[시들다]] (sideurda) * {{Z|pl}}: {{W|pl|wysuszać}}, {{W|pl|suszyć}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|murchar}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|veșteji}}, {{W|ro|ofili}} * {{Z|ru}}: [[вянуть]] (vyanuti), [[завянуть]] (zavyanuti), [[увянуть]] (uvyanuti), [[увядать]] (uvyadáti), [[сохнуть]] (sóxnuti), [[засохнуть]] (zasóxnuti) * {{Z|es}}: {{W|es|marchitarse}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vissna}}, {{W|sv|förtorka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|solmak}}, {{W|tr|pörsümek}}, {{W|tr|renk atmak}}, {{W|tr|soluş}}, {{W|tr|uçmak}}, {{W|tr|uçuklaşma}}, {{W|tr|uçuklaşmak}}, {{W|tr|pörsüme}}, {{W|tr|solma}} * {{Z|el}}: {{W|el|μαραίνομαι}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|çilmisîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} p0969c7nqopre1l9mmcwatbm328e305 5085591 5085586 2022-08-23T11:07:16Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{ku-IPA}} * {{ku-kîte}} === Lêker === {{ku-tewîn-reh|çilmisîn|form=ngh|niha=çilmis|borî=çilmisî}} [[Wêne:Withered Hibiscus Blossom.jpg|thumb|Guleke çilmisî.]] {{lêker|ku|c=x-ngh}} # [[qurmiçîn]], [[qirmiçîn]], [[qermiçîn]], (gul û giya yan [[leş]]) ji ber [[piçek]] [[hişk]]bûnê [[xeml]] û [[geşî|geşiya]] xwe [[ji dest dan]] #: ''Gul '''çilmisîn''', Rûyê mirovên pîr qurmiçî ye.'' #* {{jêder|ku|jêgirtin=Ey felek bo te dinalim [[bo çi|Bo çi]] nêrgiz '''çilmisîn''' Ew çima bextê me [[ho]] ye Em bê dost û bêkes in.|Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo}} ==== Bi alfabeyên din ==== * {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[چلمسین]]}} ==== Herwiha ==== * [[çelmisîn]] * [[çirmisîn]] ==== Têkildar ==== * [[çilmisandin]] ==== Jê ==== * [[çilmisiyayî]] * [[çilmisî]] * [[çilmisok]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha soranî [[çiro]] bûn, kirmaşanî [[çilüsyan]], ermenî [[թարշամել]] (tarşamêl) / [[թառամել]] / (taramêl) herdu bi maneya "çilmisîn", avestayî ''terşne-'' (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî ''trşyeti-'' (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn [[τέρσομαι]] (têrmosoy: [[hişk]] / [[ziwa]] bûn), latînî [[terra]] ([[ax]], erdê ziwa) û [[torrere]] ([[sotin]], [[şewitîn]]), almanî [[dürr]] ([[ziwa]], [[hişk]]), albanî [[thartë]] (tirş) û [[ter]] ([[hişk]] / [[ziwa]] bûn), inglîzî [[thirst]] ([[têhn|tên]], hewcedariya bi avê) û [[dry]] ([[hişk]], [[ziwa]])... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|-}} {{jinûvesazî|ine-pro|ters-|w=[[hişk]], [[ziwa]]}} ku herwiha serekaniya [[tî]] / [[tên]] (hewceyî avê) û [[tirş]]) yên kurdî ye jî. Bo guherîna "t > ç" bide ber "[[pate]]/[[paçe]]" û "[[qurt]]/[[qurç]]". Guherîna "l/r" di kurdî de [[diyarde]]yeke [[berbelav]] e. Peyva kurdî dibe ku ji {{ji|hy}} ye: peyva ermenî ji serdema ermeniya kevn (salên 400 - 1100 [[pz]]) ve qeydkirî ye. "Çilmisîn" di zimanên din yên îranî de peyda nabe (bo nimûne bi farisî {{g|fa|پژمردن}} /pejmorden/ e) loma belkî ya kurdî ji ermenî ye. ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|vadnout}} * {{Z|zh}}: [[枯萎]](kūwěi) * {{Z|da}}: {{W|da|visne}} * {{Z|de}}: {{W|de|welken}}, {{W|de|verwelken}}, {{W|de|dörren}}, {{W|de|bleichen}}, {{W|de|verblassen}}, {{W|de|verblühen}}, {{W|de|ausbleichen}}, {{W|de|Blässe|f|guman=erê}}, {{W|de|verhallen|guman=erê}} * {{Z|ar}}: [[صعق]] (se'eqe), {{W|ar|زبل}}, {{W|ar|اصفر|guman=erê}} * {{Z|hy}}: [[թարշամել]] (tʿaršamel) / [[թառամել]] / (tʿaṙamel) * {{Z|fa}}: {{W|fa|پژمردن|tr=pejmoden}}, {{W|fa|پژمرده شدن}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|kuihdutua}}, {{W|fi|nuutua}}, {{W|fi|näivettyä}}, {{W|fi|lakastua}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|flétrir}}, se [[faner]] * {{Z|nl}}: {{W|nl|verschrompelen}} * {{Z|en}}: to {{W|en|wither}}, to {{W|en|shrivel}}, to {{W|en|droop}}, to {{W|en|dry up}}, to {{W|en|fade}}, to {{W|en|wilt}}, {{W|en|shriveling}}, {{W|en|withering}}, {{W|en|wizen}}, {{W|en|shrinkage|guman=erê}}, {{W|en|discoloration|guman=erê}}, {{W|en|shrinking|guman=erê}} * {{Z|it}}: {{W|it|appassire}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|枯れる|tr=かれる, kareru}} * {{Z|ko}}: [[시들다]] (sideurda) * {{Z|pl}}: {{W|pl|wysuszać}}, {{W|pl|suszyć}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|murchar}} * {{Z|ro}}: {{W|ro|veșteji}}, {{W|ro|ofili}} * {{Z|ru}}: [[вянуть]] (vyanuti), [[завянуть]] (zavyanuti), [[увянуть]] (uvyanuti), [[увядать]] (uvyadáti), [[сохнуть]] (sóxnuti), [[засохнуть]] (zasóxnuti) * {{Z|es}}: {{W|es|marchitarse}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vissna}}, {{W|sv|förtorka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|solmak}}, {{W|tr|pörsümek}}, {{W|tr|renk atmak}}, {{W|tr|uçmak}}, {{W|tr|uçuklaşmak}} * {{Z|el}}: {{W|el|μαραίνομαι}} {{werger-bin}} === Navdêr === {{ku-tewîn-nav|çilmisîn|mê}} {{navdêr|ku|z=m}} # {{bêwate}} #: {{bêmînak}} ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|solma}}, {{W|tr|soluş}}, {{W|tr|pörsüme}}, {{W|tr|uçuklaşma}} {{werger-bin}} s77l02yqfsuwbretp3y6vvrp7vztior serdav 0 63096 5085517 4940086 2022-08-22T12:20:45Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|250px|Li ''serdavekê'''.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[navber|Navber]]a [[qat]]ên [[jorîn]] û [[ban]]ê [[xanî]] ku bi taybetî wek [[embar]] tê [[bi kar anîn|bikaranîn]]. #: {{hevmaneyên peyvê|ku|zirêdî|binbîv}} # [[cih|Cih]]ê ku [[av]]a [[sar]] tê de tê [[parastin]] yan [[av]] tê ve tê [[sar]]kirin. #: {{hevmaneyên peyvê|ku|sarinc}} ==== Dijmane ==== * {{g|ku|bindav}} ==== Jê ==== * {{g|ku|bêserdav}} * {{g|ku|bêserdavî}} * {{g|ku|biserdav}} * {{g|ku|serdavdar}} * {{g|ku|serdavî}} ==== Etîmolojî ==== Bi maneya "navbera qatê jorîn û banê xanî" ji {{paş|ku|ser|-dav}}, wek [[bindav|bin+dav]]. Bi maneya "[[sarinc]]" ji {{pêk|ku|serd|w1=[[sar]]|av}}. ==== Werger ==== {{werger-ser|navbera qatê jorîn û banê xanî}} * {{Z|bg}}: {{W|bg|мансарда}}, {{W|bg|тавански етаж}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|půda}} {{m}} * {{Z|zh}}: {{W|zh|阁楼}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|آب انبار|guman=erê}} * {{Z|da}}: {{W|da|loftsrum}} * {{Z|de}}: {{W|de|Dachgeschoss}} {{nt}}, {{W|de|Dachboden}} {{n}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|سرداب}} * {{Z|hy}}: {{W|hy|ձեղնահարկ|tr=jeġnahark}} * {{Z|et}}: {{W|et|pööning}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|vintti}}, {{W|fi|ullakko}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|grenier}}, {{W|fr|combles}} * {{Z|nl}}: {{W|nl|zolder}} {{n}} * {{Z|hu}}: {{W|hu|padlás}} * {{Z|io}}: {{W|io|atiko}} * {{Z|he}}: {{W-|he|עליית גג|tr=aliat gag}} * {{Z|en}}: {{W|en|attic}}, {{W|en|basement|guman=erê}}, {{W|en|cellar}} * {{Z|it}}: {{W|it|soffitta}} {{m}} * {{Z|is}}: {{W|is|háaloft}} {{nt}}, {{W|is|þakhæð}} {{m}}, {{W|is|loft}} {{nt}}, {{W|is|ris}} {{nt}}, {{W|is|rishæð}} {{m}}, {{W|is|hanabjálki}} {{n}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|屋根裏(やねうら　yaneura)|sc=Jpan}} * {{Z|ca}}: {{W|ca|àtic}} * {{Z|sh}}: {{W|sh|tavan}} {{n}} * {{Z|no}}: {{W|no|loft}} * {{Z|pl}}: {{W|pl|strych}} {{n}}, {{W|pl|poddasze}} {{nt}}, {{W|pl|attyka}} {{m}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|sótão}} {{n}} * {{Z|ru}}: {{W-|ru|чердак|tr=cherdàk}} * {{Z|sh}}: {{W|sh|tavan}}, {{W|sh|podkrovlje}}, {{W|sh|potkrovnica}} * {{Z|sco}}: {{W|sco|seòmar-mullaich}} {{n}} * {{Z|es}}: {{W|es|altillo}} {{n}}, {{W|es|desván}} {{n}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vind|c}} * {{Z|te}}: {{W-|te|అటక|tr=aTaka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tavan}}, {{W|tr|çatı katı}}, {{W|tr|tavan arası}}, {{W|tr|bodrum}}, {{W|tr|sarnıç}} * {{Z|vo}}: {{W|vo|nufalucem}} * {{Z|cy}}: {{W|cy|taflod}} {{m}} * {{Z|el}}: {{W|el|σοφίτα}} {{m}} {{werger-bin}} rj883pioevp638tu1v3hep4hnlfm054 5085518 5085517 2022-08-22T12:21:30Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|250px|Li '''serdavekê'''.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[navber|Navber]]a [[qat]]ên [[jorîn]] û [[ban]]ê [[xanî]] ku bi taybetî wek [[embar]] tê [[bi kar anîn|bikaranîn]]. #: {{hevmaneyên peyvê|ku|zirêdî|binbîv}} # [[cih|Cih]]ê ku [[av]]a [[sar]] tê de tê [[parastin]] yan [[av]] tê ve tê [[sar]]kirin. #: {{hevmaneyên peyvê|ku|sarinc}} ==== Dijmane ==== * {{g|ku|bindav}} ==== Jê ==== * {{g|ku|bêserdav}} * {{g|ku|bêserdavî}} * {{g|ku|biserdav}} * {{g|ku|serdavdar}} * {{g|ku|serdavî}} ==== Etîmolojî ==== Bi maneya "navbera qatê jorîn û banê xanî" ji {{paş|ku|ser|-dav}}, wek [[bindav|bin+dav]]. Bi maneya "[[sarinc]]" ji {{pêk|ku|serd|w1=[[sar]]|av}}. ==== Werger ==== {{werger-ser|navbera qatê jorîn û banê xanî}} * {{Z|bg}}: {{W|bg|мансарда}}, {{W|bg|тавански етаж}} * {{Z|cs}}: {{W|cs|půda}} {{m}} * {{Z|zh}}: {{W|zh|阁楼}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|آب انبار|guman=erê}} * {{Z|da}}: {{W|da|loftsrum}} * {{Z|de}}: {{W|de|Dachgeschoss}} {{nt}}, {{W|de|Dachboden}} {{n}} * {{Z|ar}}: {{W|ar|سرداب}} * {{Z|hy}}: {{W|hy|ձեղնահարկ|tr=jeġnahark}} * {{Z|et}}: {{W|et|pööning}} * {{Z|fi}}: {{W|fi|vintti}}, {{W|fi|ullakko}} * {{Z|fr}}: {{W|fr|grenier}}, {{W|fr|combles}} * {{Z|nl}}: {{W|nl|zolder}} {{n}} * {{Z|hu}}: {{W|hu|padlás}} * {{Z|io}}: {{W|io|atiko}} * {{Z|he}}: {{W-|he|עליית גג|tr=aliat gag}} * {{Z|en}}: {{W|en|attic}}, {{W|en|basement|guman=erê}}, {{W|en|cellar}} * {{Z|it}}: {{W|it|soffitta}} {{m}} * {{Z|is}}: {{W|is|háaloft}} {{nt}}, {{W|is|þakhæð}} {{m}}, {{W|is|loft}} {{nt}}, {{W|is|ris}} {{nt}}, {{W|is|rishæð}} {{m}}, {{W|is|hanabjálki}} {{n}} * {{Z|ja}}: {{W|ja|屋根裏(やねうら　yaneura)|sc=Jpan}} * {{Z|ca}}: {{W|ca|àtic}} * {{Z|sh}}: {{W|sh|tavan}} {{n}} * {{Z|no}}: {{W|no|loft}} * {{Z|pl}}: {{W|pl|strych}} {{n}}, {{W|pl|poddasze}} {{nt}}, {{W|pl|attyka}} {{m}} * {{Z|pt}}: {{W|pt|sótão}} {{n}} * {{Z|ru}}: {{W-|ru|чердак|tr=cherdàk}} * {{Z|sh}}: {{W|sh|tavan}}, {{W|sh|podkrovlje}}, {{W|sh|potkrovnica}} * {{Z|sco}}: {{W|sco|seòmar-mullaich}} {{n}} * {{Z|es}}: {{W|es|altillo}} {{n}}, {{W|es|desván}} {{n}} * {{Z|sv}}: {{W|sv|vind|c}} * {{Z|te}}: {{W-|te|అటక|tr=aTaka}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|tavan}}, {{W|tr|çatı katı}}, {{W|tr|tavan arası}}, {{W|tr|bodrum}}, {{W|tr|sarnıç}} * {{Z|vo}}: {{W|vo|nufalucem}} * {{Z|cy}}: {{W|cy|taflod}} {{m}} * {{Z|el}}: {{W|el|σοφίτα}} {{m}} {{werger-bin}} mx1tfdbxjg3cdoj5yuj52c16qdhpxas serd 0 63099 5085511 4865184 2022-08-22T12:13:55Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * Jihevqetandin: serd === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|250px|li serdavekê]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== Bi taybetî di hin peyvên ji soranî yan farisî deynkirî de ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == ==== Wate ==== # [[sar]], [[serma]] ckco9t1180i513ddhjhn23ytoa5expl 5085512 5085511 2022-08-22T12:15:58Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * {{ku-kîte}} === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|Li serdavekê.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== Bi taybetî di hin peyvên ji soranî yan farisî deynkirî de ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == === Navdêr === {{navdêr|zza|z=n}} # [[sar]], [[serma]] otavtjdp3rjdf6w3bjcmot8nt6oyncb 5085513 5085512 2022-08-22T12:16:59Z Ghybu 1393 Werger: +tirkî : [[soğuk]] (bi alîkarî) wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * {{ku-kîte}} === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|Li serdavekê.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== Bi taybetî di hin peyvên ji soranî yan farisî deynkirî de ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|soğuk}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == === Navdêr === {{navdêr|zza|z=n}} # [[sar]], [[serma]] affo6qrn1e802t5u85wp9w0bfl8vj7i 5085514 5085513 2022-08-22T12:17:40Z Ghybu 1393 Werger: +fransî : [[froid]] (bi alîkarî) wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * {{ku-kîte}} === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|Li serdavekê.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== Bi taybetî di hin peyvên ji soranî yan farisî deynkirî de ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|froid|n}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|soğuk}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == === Navdêr === {{navdêr|zza|z=n}} # [[sar]], [[serma]] 2855qu2k7v5btoljdb5ngzkborwcs9s 5085515 5085514 2022-08-22T12:19:16Z Ghybu 1393 /* Bikaranîn */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * {{ku-kîte}} === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|Li serdavekê.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== {{agadarî}} Bi taybetî di hin peyvên ji {{w|soranî}} yan {{w|farisî}} deynkirî de. ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|froid|n}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|soğuk}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == === Navdêr === {{navdêr|zza|z=n}} # [[sar]], [[serma]] lpidpqcx0rjj0hdsgmv9mjhpffjs0xg 5085516 5085515 2022-08-22T12:19:40Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|kmr}} == === Bilêvkirin === * {{IPA|ku|/sɛɾd/}} * {{ku-kîte}} === Navdêr === [[Wêne:Carl_Spitzweg_017_(Der_arme_Poet).jpg|thumb|Li serdavekê.]] {{navdêr|ku|z=m}} # [[sar]], [[ser-]] (2), ne [[germ]] ==== Bikaranîn ==== {{agadarî}} Bi taybetî di hin peyvên ji {{w|soranî}} yan {{w|farisî}} deynkirî de. ==== Dijmane ==== * [[germ]] ==== Jê ==== * [[serdav]] (bi maneya xwe ya duyem: [[sarinc]]) ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fr}}: {{W+|fr|froid|n}} * {{Z|tr}}: {{W+|tr|soğuk}} {{werger-bin}} == {{ziman|zza}} == === Navdêr === {{navdêr|zza|z=n}} # [[sar]], [[serma]] k4g8ydek0veqclxaglo4rddp9rvlzfn bün 0 67509 5085510 4748190 2022-08-22T12:10:28Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|bûn}} == {{ziman|sdh}} == === Lêker === {{lêker|sdh|sc=Latn}} # [[bûn]] ==== Bi alfabeyên din ==== * kurdî-erebî: {{g|sdh|بۊن|tr=-}} == {{ziman|vo}} == === Navdêr === {{navdêr|vo|z=}} # {{f|vo|fêkî}} [[hirmî]] 3hhcent93et9e49yc8iqr8tvczgrz8t germe 0 137827 5085534 4611671 2022-08-22T13:06:59Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|zza}} == === Formeke rengdêr === {{rengdêr|zza|form=erê}} # ''Forma mê ya yekjimar a'' '''{{g|zza|germ}}'''. == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[vezelandin]], [[vemitandin]], [[vekişandin]], [[rakêşandin]], [[şidandin]] # [[navbir]] (ji tex tan) # [[rastkirin]] k7qb8w4civhizrpb3ic9xdm41qogqty 5085536 5085534 2022-08-22T13:09:04Z Ghybu 1393 /* Formeke rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|zza}} == === Formeke rengdêrê === {{rengdêr|zza|form=erê}} # ''Forma mê ya yekjimar a'' '''{{g|zza|germ}}'''. == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[vezelandin]], [[vemitandin]], [[vekişandin]], [[rakêşandin]], [[şidandin]] # [[navbir]] (ji tex tan) # [[rastkirin]] 1v9qn7noctyukj4qlbijd6natatxcaf o bu 0 157003 5085508 5032446 2022-08-22T12:08:05Z Ghybu 1393 /* {{ziman|tr}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|tr}} == === Cînav === {{cînav|tr}} # [[ew]], [[wan]] #: {{mk|tr|'''O bu''' ne karışır?|Wan çi jê ye? Çima ew eleqeya xwe pê dikin?|birêz=1}} ==== Etîmolojî ==== Ji {{heve|tr|o|bu}}. iw8yt53yhzyz0iqqqzhqm2fdyxc33yp soğuk 0 164085 5085519 5033631 2022-08-22T12:34:22Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sar]], [[efsir]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' su.|Ava sar.|birêz=1}} # [[serma]], [[sarî]] #: {{mk|tr|'''Soğuğa''' karşı.|Li hember sermaye.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]] (mirovê ku xwîna wî li kesî nakele) #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir kişi.|Yekî sar e.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[nejidil]], [[sar]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir karşılama.|Pêşwazîkirineke sar.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]], [[cemidî]], [[ne xweş]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir cevap.|Bersiveke sar; bersiveke cemidî.|birêz=1}} # [[sar]], [[cemidî]] (ji bo jinan ku dilê wê naxwaze bikeve têkiliya cinsî) # dilsar (jê re sar bûn, kêf jê re nehatin) #: {{mk|tr|O günden berî bana hep '''soğuktu'''.|Ji wê rojê ve ji min re dilsar e.|birêz=1}} # {{mane?|tr}} #: {{mk|tr|soğuk algınlığı|[[serma girtin]], serma stendin|birêz=1}} 907xrldzmqp3pz0q5zv85g7pemp5eh5 5085520 5085519 2022-08-22T12:35:40Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ ? wikitext text/x-wiki == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sar]], [[efsir]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' su.|Ava sar.|birêz=1}} # [[serma]], [[sarî]] #: {{mk|tr|'''Soğuğa''' karşı.|Li hember sermaye.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]] (mirovê ku xwîna wî li kesî nakele) #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir kişi.|Yekî sar e.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[nejidil]], [[sar]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir karşılama.|Pêşwazîkirineke sar.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]], [[cemidî]], [[ne xweş]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir cevap.|Bersiveke sar; bersiveke cemidî.|birêz=1}} # [[sar]], [[cemidî]] (ji bo jinan ku dilê wê naxwaze bikeve têkiliya cinsî) # dilsar (jê re sar bûn, kêf jê re nehatin) #: {{mk|tr|O günden berî bana hep '''soğuktu'''.|Ji wê rojê ve ji min re dilsar e.|birêz=1}} q12ffwcb5middhun1q4mb0h1jonlyw8 5085521 5085520 2022-08-22T12:36:35Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sar]], [[efsir]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' su.|Ava sar.|birêz=1}} # [[serma]], [[sarî]] #: {{mk|tr|'''Soğuğa''' karşı.|Li hember sermaye.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]] (mirovê ku xwîna wî li kesî nakele) #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir kişi.|Yekî sar e.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[nejidil]], [[sar]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir karşılama.|Pêşwazîkirineke sar.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]], [[cemidî]], [[ne xweş]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir cevap.|Bersiveke sar; bersiveke cemidî.|birêz=1}} # [[sar]], [[cemidî]] (ji bo jinan ku dilê wê naxwaze bikeve têkiliya cinsî) # [[dilsar]] (jê re sar bûn, kêf jê re nehatin) #: {{mk|tr|O günden berî bana hep '''soğuktu'''.|Ji wê rojê ve ji min re dilsar e.|birêz=1}} jvnf4g5nvk8aov1q26f1ed8u1kb022u 5085522 5085521 2022-08-22T12:37:20Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|tr}} == === Navdêr === {{navdêr|tr}} # [[sar]], [[efsir]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' su.|Ava sar.|birêz=1}} # [[serma]], [[sarî]] #: {{mk|tr|'''Soğuğa''' karşı.|Li hember sermaye.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]] (mirovê ku xwîna wî li kesî nakele) #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir kişi.|Yekî sar e.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[nejidil]], [[sar]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir karşılama.|Pêşwazîkirineke sar.|birêz=1}} # {{f|tr|mecazî}} [[sar]], [[cemidî]], [[ne xweş]] #: {{mk|tr|'''Soğuk''' bir cevap.|Bersiveke sar; bersiveke cemidî.|birêz=1}} # [[sar]], [[cemidî]] (ji bo jinan ku dilê wê naxwaze bikeve têkiliya cinsî) # [[dilsar]] (jê re sar bûn, kêf jê re nehatin) #: {{hevmane|tr|kırgın}} #: {{mk|tr|O günden berî bana hep '''soğuktu'''.|Ji wê rojê ve ji min re dilsar e.|birêz=1}} o6s6bsam5jxyt1bf4tjqqss8jouth2u xiyar şûr 0 188935 5085570 593228 2022-08-22T16:48:10Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku}} # {{g|ku|tilozî}} ==== Etîmolojî ==== Ji {{heve|ku|xiyar|şûr}}. opvmii3xong2cjaahbn1u9pp5lvsvbs پژمرده شدن 0 253784 5085587 2657269 2022-08-23T11:01:17Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fa}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fa}} == === Lêker === {{lêker|ku|tr=}} # [[çilmisîn]] 16yeu8m73fm1g84y611veu92n2ufz0f 5085588 5085587 2022-08-23T11:01:26Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fa}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fa}} == === Lêker === {{lêker|fa|tr=}} # [[çilmisîn]] hp75bq7r0dawdjhjf7806tzn11rbwnn مالح 0 294514 5085571 4579385 2022-08-22T17:37:04Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ar}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ar}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|malih}} === Rengdêr === {{rengdêr|ar -مَالِح}} # [[şor]] nk8kkvk3ly1exdgbqv5rlg4xxtzwf24 5085572 5085571 2022-08-22T17:37:45Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ar}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|malih}} === Rengdêr === {{rengdêr|ar|مَالِح}} # [[şor]] ==== Hevmane ==== * {{g|ar|مِلْح‎}} p74hydvr2g0l0or20wgjpod21ij6a0a ملخ 0 296371 5085575 4583526 2022-08-22T17:42:57Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملح}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=}} # [[kulî]],çekuçke == {{ziman|ar}} == ==== واتە ==== # ب له‌پ و له‌قا گرت # [[یاریكر]] # [[گه‌نیبوو]] # بله‌ز و به‌ز چوو<ref>Mihemed Emîn Doskî. (2016). Ferhenga Spîrêz (Erebî - Kurdî). Çapa dûyê. Duhok: Weşanxaneya Spîrêz</ref> ==== Wate ==== # bi lep û leqa girt # [[yarîkir]] # [[genîbû]] # bilez û bez çû === Çavkanî === {{çavkanî}} n07v0cedxnyxv4fbcby1bvoihyw2zv3 5085576 5085575 2022-08-22T17:48:02Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fa}} */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملح}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=malax}} # [[kulî]], çekuçke == {{ziman|ar}} == ==== واتە ==== # ب له‌پ و له‌قا گرت # [[یاریكر]] # [[گه‌نیبوو]] # بله‌ز و به‌ز چوو<ref>Mihemed Emîn Doskî. (2016). Ferhenga Spîrêz (Erebî - Kurdî). Çapa dûyê. Duhok: Weşanxaneya Spîrêz</ref> ==== Wate ==== # bi lep û leqa girt # [[yarîkir]] # [[genîbû]] # bilez û bez çû === Çavkanî === {{çavkanî}} nuhl8urtw6a9o8yi7neujc5qc1j40lx 5085577 5085576 2022-08-22T17:49:31Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملح}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=malax}} # {{f|fa|buxik}} [[kulî]], çekuçke == {{ziman|ar}} == ==== واتە ==== # ب له‌پ و له‌قا گرت # [[یاریكر]] # [[گه‌نیبوو]] # بله‌ز و به‌ز چوو<ref>Mihemed Emîn Doskî. (2016). Ferhenga Spîrêz (Erebî - Kurdî). Çapa dûyê. Duhok: Weşanxaneya Spîrêz</ref> ==== Wate ==== # bi lep û leqa girt # [[yarîkir]] # [[genîbû]] # bilez û bez çû === Çavkanî === {{çavkanî}} kq6oak04eoszvp6bxlvs2v9lkrofzk6 5085578 5085577 2022-08-22T17:50:21Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملح}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=malax}} # {{f|fa|buxik}} [[kulî]], çekuçke n9bcvooux5k9iwc4ahx0r8a95688fwg 5085579 5085578 2022-08-22T17:52:52Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fa}} */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملح}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=malax}} # {{f|fa|buxik}} [[kulî]], [[çekuçke]] == {{ziman|ota}} == === Navdêr === {{navdêr|ota|tr=melah}} # [[kulî]], [[melex]] ==== Etîmolojî ==== Deyn ji {{deyn|fa|ota|ملخ|tr=malax}} 21d39oz9thd1arg406k1kwgtciljuvk سبزی 0 297276 5085549 3317817 2022-08-22T16:00:37Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fa}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=sabzi}} # [[sewze]], [[hêşinayî]], [[pincar]] ==== Binêre ==== * {{g|fa|سبزه|tr=zabze}} 3dzlt8tnn95k92zqpy25ag4naizrrst 5085554 5085549 2022-08-22T16:04:54Z Ghybu 1393 /* Binêre */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=sabzi}} # [[sewze]], [[hêşinayî]], [[pincar]] ==== Binêre ==== * {{g|fa|سبزه|tr=sabze}} 3wcdvapz048vmkfwt49pxbg4wng3do5 عظیم 0 297639 5085557 4924120 2022-08-22T16:16:12Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|عظیم}} == {{ziman|fa}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|'ezîm}} === Rengdêr === {{rengdêr|fa|tr='azim}} # [[mezin]], [[zexim]] ==== Hevmane ==== * {{g|fa|بزرگ|tr=bozorg}} rpo1qhqvac6qd5sibeqajv4ryve6djj 5085558 5085557 2022-08-22T16:16:45Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|عظيم}} == {{ziman|fa}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|'ezîm}} === Rengdêr === {{rengdêr|fa|tr='azim}} # [[mezin]], [[zexim]] ==== Hevmane ==== * {{g|fa|بزرگ|tr=bozorg}} 8gn38yd8tj669oc37aepq76mn298d21 froid 0 316877 5085523 4753780 2022-08-22T12:39:49Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fr}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|fʁwa/}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * [[chaud]] shkxn2r3p1p27fn75wpuuxmrvkpskl2 5085524 5085523 2022-08-22T12:41:22Z Ghybu 1393 /* Bilêvkirin */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * [[chaud]] kquqrghw3zd0nxa64e9x6yvkwef4dl6 5085525 5085524 2022-08-22T12:42:28Z Ghybu 1393 /* Bilêvkirin */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|/fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * [[chaud]] 288xii15agltoger27x883f6wg0ouas 5085527 5085525 2022-08-22T12:43:55Z Ghybu 1393 /* Dijmane */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|/fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|chaud}} nvzwn0qvon9f6zljng59ovuzfec0b35 5085528 5085527 2022-08-22T12:47:01Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|/fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|chaud}} === Navdêr === {{navdêr|fr|z=n|p=froids}} # [[sar]] 1swbdaomqk5u901evgwi9cpacpbo9ui 5085530 5085528 2022-08-22T12:48:48Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|/fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|chaud}} === Navdêr === {{navdêr|fr|z=n|p=froids}} # [[sar]], [[serma]] qs1lzgqevnbb7s6jtq88198yyxqdr6h 5085531 5085530 2022-08-22T12:51:40Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|fẍwa}} * {{IPA|fr|/fʁwa/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-froid.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=froide|mp=froides|np=froids}} # [[sar]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|chaud}} === Navdêr === {{navdêr|fr|z=n|p=froids}} # [[sar]], [[serma]], [[sarî]] #: {{hevmane|fr|froideur|froidure}} 4pojdn3oe98uf6iawogy6tsqgrartfc chaud 0 316878 5085526 4753781 2022-08-22T12:43:35Z Ghybu 1393 /* {{ziman|fr}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|şo}} * {{IPA|fr|/ʃo/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-chaud.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=chaude|mp=chaudes|np=chauds}} # [[germ]], [[kel]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|froid}} 26la9qrb7ra9mei1u085z3mszqq4osk 5085529 5085526 2022-08-22T12:48:24Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|şo}} * {{IPA|fr|/ʃo/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-chaud.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=chaude|mp=chaudes|np=chauds}} # [[germ]], [[kel]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|froid}} === Navdêr === {{navdêr|fr|z=n|p=chauds}} # [[germ]], [[germahî]] m3lekmds4bpz1sgqtn0s06abmynsq0y 5085532 5085529 2022-08-22T12:52:29Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|fr}} == === Bilêvkirin === : {{ku-tîp|şo}} * {{IPA|fr|/ʃo/}} * {{deng|fr|LL-Q150 (fra)-GrandCelinien-chaud.wav|Deng (Parîs)}} === Rengdêr === {{rengdêr|fr|m=chaude|mp=chaudes|np=chauds}} # [[germ]], [[kel]] ==== Dijmane ==== * {{g|fr|froid}} === Navdêr === {{navdêr|fr|z=n|p=chauds}} # [[germ]], [[germahî]] #: {{hevmane|fr|chaleur}} e846y85do3qqkt37lr404o6o118vvr9 konvoyî 0 331907 5085562 4127112 2022-08-22T16:30:55Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m}} # Rewşa [[konvoy]]bûnê ==== Etîmolojî ==== Ji {{paş|ku|konvoy|-î}}. s2uzkkkq4b5et9umsl8kikbthrir59o ecûr 0 344161 5085540 5057595 2022-08-22T15:43:33Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Tirozî.jpg|thumb|Ecûr.]] [[Wêne:Ecûr.jpg|Sênîk ecûr.|thumb]] {{wp|tirozî}} {{navdêr|ku|z=n}} # {{f|ku|sebze}} [[sebze|Sebzeyek]] wek [[şimamok]]ê mezin e, û [[çêj]]a wê wek ya [[xiyar]]a ye. #: {{hevmane|ku|werzik|tilozî|qitî|xirtik|tirozî|incûr|bejik|qitîk|şelengo|kilyar|qitik|xita|xitî|xitîk|qatîk|xite}} ==== Herwiha ==== * {{hw|ku|incûr}} * {{hw|ku|encûr}} * {{hw|ku|'encûr}} ==== Bide ber ==== * [[acûr]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha farisî {{g|fa|آجر|tr=acûr}}, ji {{ji|ira}}, tirkî {{q|tr|acur}}, ji {{ji|ar|ku|عجور|tr=eccûr}} ku bi forma xwe ya erebiya misrî ''eggûr'' ketiye gelek zimanên Rojhilat û Bakurê Ewropayê jî: yûnanî [[αγγούρι]] (angouri), rûsî [[огурец]] (ogurêç), polonî [[ogórek]], çekî [[okurka]], danmarkî û norwecî [[agurk]], almanî [[Gurke]], swêdî [[gurka]], estonî [[kurk]], fînlendî [[kurkku]], ukraynî [[огіро́к]] (ohirok), mecarî [[uborka]]... ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|آجر}}, {{W|fa|نوعی خیار|guman=erê}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|acur}} {{werger-bin}} deesyeiqftf5kd5nsao4lsgnc5ccyuc 5085541 5085540 2022-08-22T15:44:06Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ku}} */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === [[Wêne:Tirozî.jpg|thumb|Ecûr.]] [[Wêne:Ecûr.jpg|thumb|Sênîk ecûr.]] {{wp|tirozî}} {{navdêr|ku|z=n}} # {{f|ku|sebze}} [[sebze|Sebzeyek]] wek [[şimamok]]ê mezin e, û [[çêj]]a wê wek ya [[xiyar]]a ye. #: {{hevmane|ku|werzik|tilozî|qitî|xirtik|tirozî|incûr|bejik|qitîk|şelengo|kilyar|qitik|xita|xitî|xitîk|qatîk|xite}} ==== Herwiha ==== * {{hw|ku|incûr}} * {{hw|ku|encûr}} * {{hw|ku|'encûr}} ==== Bide ber ==== * [[acûr]] ==== Etîmolojî ==== Hevreha farisî {{g|fa|آجر|tr=acûr}}, ji {{ji|ira}}, tirkî {{q|tr|acur}}, ji {{ji|ar|ku|عجور|tr=eccûr}} ku bi forma xwe ya erebiya misrî ''eggûr'' ketiye gelek zimanên Rojhilat û Bakurê Ewropayê jî: yûnanî [[αγγούρι]] (angouri), rûsî [[огурец]] (ogurêç), polonî [[ogórek]], çekî [[okurka]], danmarkî û norwecî [[agurk]], almanî [[Gurke]], swêdî [[gurka]], estonî [[kurk]], fînlendî [[kurkku]], ukraynî [[огіро́к]] (ohirok), mecarî [[uborka]]... ==== Werger ==== {{werger-ser}} * {{Z|fa}}: {{W|fa|آجر}}, {{W|fa|نوعی خیار|guman=erê}} * {{Z|tr}}: {{W|tr|acur}} {{werger-bin}} 1tuub0tnunfl9d6ihg6p19mn4rmwdop incûr 0 344162 5085542 1508517 2022-08-22T15:44:38Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=n}} # {{guherto|ku|ecûr}} cwiwl84dj7w9cimigau8reis8dpcexs لیسین 0 352458 5085590 1040217 2022-08-23T11:04:19Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Lêker === {{lêker|ku|c=x-ngh|sc=Arab|tr=-}} # {{ku-Latn|lîsîn}} === Navdêr === {{navdêr|ku|z=m|sc=Arab|tr=-}} # {{ku-Latn|lîsîn}} 4lb9opepqsyhmn850ma47w792qzxl5s سبزه 0 365052 5085547 4586236 2022-08-22T15:57:55Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|سپره|سترة|سترہ}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=sabze}} # [[giya]] ==== Jê ==== * {{g|fa|سبزه‌زار|tr=sabzezâr}} m68vsf75e4jurj7cl5w1cab3rr8zsy1 5085550 5085547 2022-08-22T16:01:03Z Ghybu 1393 /* Jê */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|سپره|سترة|سترہ}} == {{ziman|fa}} == === Navdêr === {{navdêr|fa|tr=sabze}} # [[giya]] ==== Jê ==== * {{g|fa|سبزه‌زار|tr=sabzezâr}} ==== Binêre ==== * {{g|fa|سبزی|tr=sabzi}} qywh4nnnkp0g7cspymq7p8r6oiw20z5 عظيم 0 365326 5085555 4126732 2022-08-22T16:15:13Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|عظیم‎}} == {{ziman|ar}} == === Bilêvkirin === * {{deng|ar|Ar-عظيم.ogg|Deng}} === Rengdêr === {{rengdêr|ar}} # [[ezîm]], [[mezin]], [[gir]] # [[baş]] pd3z2j8rlfievco88aqi6p9g41s8otd 5085559 5085555 2022-08-22T16:21:12Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ar}} */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|عظیم‎}} == {{ziman|ar}} == === Bilêvkirin === * {{deng|ar|Ar-عظيم.ogg|Deng}} === Rengdêr === {{rengdêr|ar|عَظِيم}} # [[ezîm]], [[mezin]], [[gir]] # [[baş]] ==== Dijmane ==== * {{g|ar|حَقِير}} * {{g|ar|هَيِّن}} 7wmzrxblq4a5prklwxlc1nobuf2y8jz ملح 0 436872 5085573 2677197 2022-08-22T17:40:57Z Ghybu 1393 /* {{ziman|ar}} */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملخ‎}} == {{ziman|ar}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ar|ملخ}} # [[şor]] ==== Hevmane ==== * {{g|ar|مَالِح}} 5alpb745vmrmsow89jsp44fbmqp4p1r 5085574 5085573 2022-08-22T17:41:59Z Ghybu 1393 /* Rengdêr */ wikitext text/x-wiki {{bnr-h|ملخ‎}} == {{ziman|ar}} == === Rengdêr === {{rengdêr|ar|مِلْح}} # [[şor]] ==== Hevmane ==== * {{g|ar|مَالِح}} aeuo0mubnbh2q81i36s92h1464joyqm سترة 0 458005 5085548 2677275 2022-08-22T15:59:00Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki {{bnr-h|سبزه|سپره|سترہ}} == {{ziman|ar}} == === Navdêr === {{navdêr|ar|سُتْرَة|z=m}} # [[ceket]] i75ics1mq42bmqebrnb03s32elu3w6z ستری 0 582187 5085551 2169306 2022-08-22T16:02:58Z Ghybu 1393 wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=n|tr=-|sc=Arab}} # {{ku-Latn|strî}} rgp0vv1ygbe0n6kigghf42orgy9tjpk 5085553 5085551 2022-08-22T16:04:10Z Ghybu 1393 /* Navdêr */ wikitext text/x-wiki == {{ziman|ku}} == === Navdêr === {{navdêr|ku|z=n|tr=-|sc=Arab}} # {{ku-Latn|stirî}} 9pmu5xds98wby5xa9ydbowglhq906y2 Kategorî:Formên rengdêran bi zazakî 14 975654 5085535 2022-08-22T13:08:09Z Ghybu 1393 Rûpel bi "{{katbike}}" hat çêkirin wikitext text/x-wiki {{katbike}} 1dpx16ue3vl1l6c1hkqu0q6ftpl2ezh Gotûbêj:عظيم 1 975655 5085556 2022-08-22T16:15:25Z Ghybu 1393 Rûpel bi "== {{ziman|fa}} == === Wate === # [[gumre]], [[melegan]], [[gumreh]], [[tirtire]] ~~~~" hat çêkirin wikitext text/x-wiki == {{ziman|fa}} == === Wate === # [[gumre]], [[melegan]], [[gumreh]], [[tirtire]] [[Bikarhêner:Ghybu|Ghybu]] ([[Gotûbêja bikarhêner:Ghybu|gotûbêj]]) 16:15, 22 tebax 2022 (UTC) fm9cbr0ta124wdz2qw19dtbryretw6s باڵین 0 975656 5085580 2022-08-22T18:22:21Z Keyomerd 8814 Rûpel bi "== {{ziman|ckb}} == === Navdêr === {{navdêr|ckb}} # [[balîf]], [[balge]]" hat çêkirin wikitext text/x-wiki == {{ziman|ckb}} == === Navdêr === {{navdêr|ckb}} # [[balîf]], [[balge]] 46loxmqtmnbny21hb2bjpb3clkhtp65 Tewandin:çilmisîn 106 975657 5085592 2022-08-23T11:09:06Z Ghybu 1393 Rûpel bi "{{ku-tewandin|{{subst:PAGENAME}}|form=negerguhêz|niha=çilmis|borî=çilmisî}}" hat çêkirin wikitext text/x-wiki {{ku-tewandin|çilmisîn|form=negerguhêz|niha=çilmis|borî=çilmisî}} 4rjmqihtobsd1g26pgg1t8k4n2zma4r