Hercules

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="la">
  <siteinfo>
    <sitename>Vicipaedia</sitename>
    <dbname>lawiki</dbname>
    <base>https://la.wikipedia.org/wiki/Vicipaedia:Pagina_prima</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Specialis</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Disputatio</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Usor</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Disputatio Usoris</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Vicipaedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Disputatio Vicipaediae</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Fasciculus</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Disputatio Fasciculi</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">Disputatio MediaWiki</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Formula</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Disputatio Formulae</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Auxilium</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Disputatio Auxilii</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Categoria</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Disputatio Categoriae</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Porta</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Disputatio Portae</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Hercules</title>
    <ns>0</ns>
    <id>341</id>
    <revision>
      <id>3696143</id>
      <parentid>3695857</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:50:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14880" xml:space="preserve">{{Latinitas}}
[[Fasciculus:Hercules Musei Capitolini MC1265.jpg|thumb|'''Hercules.''' signum ex aere inaurato facta in [[forum Boarium|Foro Boario]] reperta, conservata in [[Musea Capitolina|Museo Capitolino]].]]

'''Hercules''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}, Heracles) est [[heros]] [[mythologia Graeca|mythologiae Graecae]], [[Iuppiter|Iove]] et [[Alcmene|Alcmena]] natus, Alcaeus sive Alcides (Graece Ἀλκαῖος) prior appellatus, qui fortitudine omnes mortales superabat. Herculi est geminus nomine Iphicles, sed Iphicli est alius pater.  Infans angues petentes strangulavit qui aut missi sunt a Iunone aut a Amphitryone volente scire cuius filius esset Hercules.  Iunone agente, Heracles insaniavit et liberos uxoremque necavit.  Hercules oravit Apolloni ut puniretur. Praeclari sunt [[labores Herculis|labores]] eius duodecim, quos perfecit, postquam furore ab [[Iuno]]ne ([[Hera]] apud [[Graeci antiqui|Graecos]]) immisso percitus [[Megara (mythologia)|Megaram]], [[uxor]]em primam, liberosque suos necavit.

== Duodecim labores ==
[[Eurystheus (mythologia)|Eurystheus]], rex [[Tiryns|Tirynthis]], Herculi duodecim labores imperavit, quos gloriose persolvit:
# [[Leo Nemeaeus|Leonem Nemeaeum]] necavit, cuius [[pellis|pelle]] deinde usus est tegumento. 
# [[Hydra (mythologia)|Hydram]] [[Lernaea]]m [[Typhon]]is [[filia]]m ad fontem Lernaeum interfecit. 
# Aprum [[Erymanthus|Erymanthium]] occidit.
# [[Cervus|Cervum]] ferocem vivum in conspectu Eurysthei adduxit.
# [[Aves Stymphalides]] [[sagitta|sagittis]] interfecit. 
# Cloacas [[Augeas|Augeae]] regis uno die purgavit.
# [[Taurus|Taurum]], cum quo [[Pasipha]]e concubuit, ex [[Creta]] [[insula]] [[Mycenae|Mycenas]] vivum adduxit&lt;ref&gt;[[Pausanias (scriptor)|Pausanias]], ''[[Graeciae descriptio]]'' I.27.10.&lt;/ref&gt;. 
# [[Diomedes (rex Thracum)|Diomedem]] [[Thracia]]e regem et equos quattuor eius cum Abdero famulo interfecit. 
# Balteum reginae Amazonis detraxit. 
# [[Geryon]]em, [[Chrysaor]]is filium, trimembrem telo interfecit. 
# [[Draco]]nem mala aurea [[Herperides|Hesperidum]] custodientem interfecit. Eodem itinere [[Antaeus|Antaeum]] gigantem luctatione victum interfecit.
# [[Cerberus|Cerberum]] ab inferis Eurystheo adduxit&lt;ref&gt;Cf. [[Ausonius|Ausonii]] periocham:&lt;br&gt;
Prima Cleonaei tolerata aerumna leonis.&lt;br&gt;
Proxima Lernaeam ferro et face contudit hydram.&lt;br&gt;
Mox Erymantheum vis tertia perculit aprum.&lt;br&gt;
Aeripedis quarto tulit aurea cornua cervi.&lt;br&gt;
Stymphalidas pepulit volucres discrimine quinto.&lt;br&gt;
Thraeiciam sexto spoliavit Amazona balteo.&lt;br&gt;
Septima in Augei stabulis inpensa laboris.&lt;br&gt;
Octava expulso numeratur adoria tauro.&lt;br&gt;
In Diomedeis victoria nona quadrigis&lt;br&gt;
Geryone extincto decimam dat Hiberia palmam.&lt;br&gt;
Undecimo mala Hesperidum destricta triumpho.&lt;br&gt;
Cerberus extremi suprema est meta laboris.&lt;/ref&gt;.

== De expeditione Argonautarum ==
Confectis duodecim laboribus iter per mare cum [[Argonautae|Argonautis]] fecit,&lt;ref&gt;[[Argonautica (Apollonius Rhodius)]]. [[Argonautica (Valerius Flaccus)]], libris I-IV.&lt;/ref&gt; [[aureum|aurei]] velleris quaerendi causa. Non tamen usque ad [[Colchis|Colchos]] pervenit cum ceteris comitibus, sed in [[litus|litore]] [[Mysia]]e commoratus est, ubi [[Hylas]] puer quem amabat, dum aquam e fonte sitiens petit, a [[nympha|nymphis]] raptus est. Diu eum frustra quaesivit Hercules nec ad navem [[Argo]] rediit; itaque [[Iason]] invitus sine illo magno heroe proficisci decrevit.

Antea in insula [[Lemnos|Lemno]] cum ceteris Argonautis moratus erat, nec tamen liberos ex [[Lemnos|Lemniadibus]] genuit: nam ad navem custodiendam in litore remanserat et comites incepti sui immemores ad profectionem hortatus est. [[Troia]]e filiam regis [[Hesione|Hesionam]] monstro marino liberavit. Magna dona rex [[Laomedon]] ei promiserat, quae postea tamen e [[Mysia]] redeunti Herculi et poscenti negavit; itaque [[Bellum Troianum|bellum cum Troianis]] gessit atque eorum [[urbs|urbem]] delevit. Apud [[Valerius Flaccus|Valerium Flaccum]],&lt;ref&gt;[[Valerius Flaccus]], ''[[Argonautica (Valerius Flaccus)|Argonauticon]]'' IV,58-80 et V 154-176.&lt;/ref&gt; antequam [[Troia]]m rediret, a Iove iussus [[Prometheus|Prometheo]] in [[mons|montem]] [[Caucasus|Caucasum]] succurrit et vinculis ac [[vultur]]e liberat.

== De Hercule et mulieribus ==
[[Fasciculus:Herakles Nessos Louvre E803.jpg|thumb|Hercules, [[Deianira]], et [[Nessus]] in hydria [[Attica]] figuris nigris [[saeculum 6 a.C.n.|saeculi VI a.C.n.]] [[Museum Lupariense]].]]

Megaram, filiam regis [[Thebae (Graecia)|Thebani]] [[Creon Thebanus|Creontis]], primam uxorem duxisse dicitur, sed et ipsam et liberos ex ea genitos Iunonis ira lacessitus mente captus interfecit. Postea [[Deianira]]m, filiam [[Oetaeus|Oetaei]], regis [[Calydon]]ii, uxorem habuit, quae invita eum interfecit. Dum enim aemulum [[Iole|Iolam]] captivam timet, Deianira tunicam sanguine olim a [[Centaurus|centauro]] [[Nessus|Nesso]] dato illitam marito obtulit. [[Venenum|Veneno]] [[Hydra (mythologia)|hydrae]] cum sanguis mixtus esset, Hercules cruciatus maximos effugere non potuit nisi rogo accenso in quem sese praecipitavit, [[corpus (physica)|corpus]] suum comburens. Pars non mortalis [[Heros|herois]], [[Iuppiter|Iovis]] filii, inter [[deus|deos]] in [[Olympus|Olympum]] recepta est. Praeter haec duo infelicia matrimonia assiduus amator feminarum fuit nec semper vi ad eas rapiendas abstinuit. Seneca&lt;ref&gt;[[Hercules Oetaeus]] 363-376.&lt;/ref&gt; enumerat Augen, [[Omphale]]n, Thespiades, [[Hesione]]n . . . ante [[Iole]]n. Multas alias invenire possis in fabulis minus notis. Ut Iole potiretur negante patre Euryto urbem Oechaliam cum magna caede armis cepit atque ipsum regem necavit. Tertiam uxorem in caelum receptus [[Hebe (discretiva)|Heben]] duxit, filiam Iovis et Iunonis, quae [[Ambrosia|ambrosiam]] deis apponebat.

== Aetas Romana ==
In arte [[Etrusci|Etrusca]] Hercules saepissime exponitur, saepe in speculis ex aere factis apparet. Nomen &quot;Hercules&quot; ex [[lingua Etrusca]], ubi variis formis ut puta &quot;Heracle&quot;, &quot;Hercle&quot;, et aliis invenitur, in [[lingua Romana|linguam Romanam]] venit. Forma Etrusca &quot;Herceler&quot; ex [[syncope (litterae)|syncope]] verbi [[lingua Graeca|Graeci]] &quot;Heracles&quot; orta est. Evocatio ''mehercule'' communis erat.&lt;ref&gt;W. M. Lindsay, &quot;Mehercle and Herc(v)lvs. [Mehercle and Herc(u)lus]&quot; The Classical Quarterly 12.2 (April 1918:58).&lt;/ref&gt;

Cum Hercule plures [[mythologia|mythi]] coniuncti sunt, qui [[Imperium Romanum|Romanis]] proprii sunt, inter quos fabula de [[Cacus|Caco]] devicto: Cum Hercules itinere fessus in prato inter [[Aventinus mons|Aventinum]] et [[Mons Palatinus|Palatinum]] montem sito obdormisset, latro nomine Cacus nonnullas boves e grege furatus cauda retrorsum tractas in speluncam occultavit. Hercules vero eum clava occidit.&lt;ref&gt;[[Publius Vergilius Maro|Vergil]], [[Aeneis|Aen.]] 8,193-265&lt;/ref&gt; [[Euander]] rex autem heroem vaticinationibus praemonitus agnovit atque in hospitium accepit. Sciebat enim filium Iovis ad immortalitatem destinatum esse. Itaque primus ei tamquam deo sacrificare voluit et aram aedificavit. Romani aram Euandri fabulosam cum Ara Maxima in Foro Boario sita, quae Herculi dicata erat, exaequaverunt.&lt;ref&gt;James G. Winter, The Myth of Hercules at Rome (University of Michigan Studies 4) 1910.&lt;/ref&gt; [[Publius Vergilius Maro|Vergilius]] et alii quendam [[Potitia (gens)|Potitium]] et [[Pinaria (gens)|Pinarios]] aram statuisse narrat.&lt;ref&gt;Vergi, Aen. 8,269-270: ''primusque Potitius auctor et domus Herculei custos Pinaria sacri''.&lt;/ref&gt;

Herculi etiam filius [[Aventinus (mythologia)|Aventinus]] ex Rhea sacerdote Romana fuisse traditur. Apud Vergilium legitur:

:(7,655) Post hos insignem palma per gramina currum
:(7,656) victoresque ostentat equos satus Hercule pulchro
:(7,657) pulcher Aventinus, clipeoque insigne paternum
:(7,658) centum angues cinctamque gerit serpentibus hydram;
:(7,659) collis Aventini silva quem Rhea sacerdos
:(7,660) furtivum partu sub luminis edidit oras,
:(7,661) mixta deo mulier, postquam Laurentia victor
:(7,662) Geryone extincto Tirynthius attigit arva
:(7,663) Tyrrhenoque boves in flumine lavit Hiberas.

[[Marcus Antonius]] Herculem deum ipsius praesentem habuit et item imperator [[Commodus]]. Hercules variis caeremoniis cultus est, non solum [[Romae]], sed etiam multis locis per [[Hispania]]m [[Gallia]]s que. Narratur Hercules [[Hispalis|Hispalim]] urbem condidisse. [[Columnae Herculis]] ab Hercule factae. [[Plautus]] Herculis originem in [[comoedia]] nomine [[Amphitryon]] descripsit; [[Seneca]] in [[tragoedia]] nomine [[Hercules Furens]] heroem insania afflictum producit.

== Templa et topographia ==
[[Fasciculus:Tesoro di hildesheim, argento, I sec ac-I dc ca., piatto da parata con ercole bambino e i serpenti 01.JPG|thumb|Patella argentea auro polita, quae Herculem duos serpentes trucidantem demonstrat, [[Hildesia]]e, saec. 1 a.C.n., &quot;Altes Museum&quot; (museum antiquum)]]
[[Fasciculus:Temple of Hercules Victor 2.jpg|thumb|Templum Herculis Victoris, Romae]]
Hercules iam saeculo 6 a.C.n. Romae in templo prope aras [[Carmenta]]e et [[Porta Carmentalis|Portam Carmentalem]] cultus est.&lt;ref&gt;T.P. Wiseman, Remus: A Roman Myth (Cambridge University Press, 1995), p. 41-42.&lt;/ref&gt; [[Herculis Invicti Ara Maxima]] in [[Forum Boarium|Foro Boario]] sita erat, loco quo Hercules Cacum necavisse traditur. Ara anno [[64]] [[Magnum incendium Romae|magno incendio Romae]] exusta&lt;ref&gt;[[Tacitus]], Ann. 15,41&lt;/ref&gt; postea restituta usque ad saeculum quartum exstabat. Sunt, qui reliquias antiquas in crypta ecclesiae [[Sanctae Mariae in Cosmedin]] fundamentum arae Herculis ducant.&lt;ref&gt;Coarelli, F. Il foro boario dalle origini alla fine della repubblica. Edizioni Quasar, Romae, 1992, vol. 2,61-77.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Claridge, A. Rome. Oxford University Press, 1998, p. 256-258.&lt;/ref&gt;
 
[[Templum Herculis Victoris]], quod adhuc in Foro Boario exstat, inusitate rotundum est sicut et templum ''Herculis Musarum'', quod olim in [[Circus Flaminius|Circo Flaminio]] situm erat.&lt;ref&gt;Michael Lipka, ''Roman Gods: A Conceptual Approach'' (Brill, 2009), p. 91.&lt;/ref&gt; Quidam Fulvius contumelia affectus, quod sibi divitias templis spoliandis praeperaverat, postquam [[censor]] factus est [[porticus|porticum]] templo Herculis addidit, forsitan templo Herculis Magni Custodis in [[Campus Martius|Campo Martio]]. Deinde statuas [[Musae (deae)|Musarum]] e domo sua ad templum transtulit Herculi dedicandas,&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' pp. 153–154.&lt;/ref&gt; quod templum postea fuit sedes [[collegium|collegii]] poetarum .&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' p. 154.&lt;/ref&gt;

Ara Iovis Praestitis [[Tibur]]i ab ipso Hercule constituta esse credita est.&lt;ref&gt;T.P. Wiseman, Remus: A Roman Myth (Cambridge University Press, 1995), p. 41.&lt;/ref&gt;

== Tituli ==
*'''Hercules Augustus''' sive '''Hercules Augusti''', Hercules protector imperatoris.&quot;&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 74.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Invictus''', titulus in Ara Maxima; feminae hoc cultu exclusae erant.&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 184.&lt;/ref&gt; Etiam ''Hercules Victor''&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome'', p. 36.&lt;/ref&gt;
*'''Hercules Magnus''', cuius in honorem [[ludi]] dati sunt (primo a [[Sulla]]).&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 45.&lt;/ref&gt;
*'''Hercules Musarum''' (Graece: ''Heracles Musagetes''), titulus introductus, cum Fulvius Nobilior statuas Musarum templo Herculis dedicavit.&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' p. 154.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Olivarius''', titulus a statua Herculis a collegio mercatorum olivarum dedicata tractus.&lt;ref&gt;Celia E. Schultz, ''Women's Religious Activity in the Roman Republic'' (University of North Carolina Press, 2006), p. 63.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Triumphalis''', a statua in Foro Boario dictus, quae insignibus ''triumphatoris'' Romani ornata erat. Statuae [[Gaius Plinius Secundus|Plinius maior]] mentionem faciens [[Euander|Euandro]] attribuit.&lt;ref&gt;Plinius, ''Naturalis Historia'' 34.33&lt;/ref&gt;

== Hercules apud Germanos (secundum Tacitum) ==
[[Tacitus]] narrat et [[Germani|Germanos]] Herculem coluisse:
:''Fuisse apud eos et Herculem memorant, primumque omnium virorum fortium ituri in proelia canunt. Sunt illis haec quoque carmina, quorum relatu, quem barditum vocant, accendunt animos futuraeque pugnae fortunam ipso cantu augurantur''.&lt;ref&gt;Tacitus, Germania 3&lt;/ref&gt;

Quidam Tacitum [[Thorus|Thorum]] deum Germanorum cum Hercule exaequare putant (vide [[interpretatio Romana]]).&lt;ref&gt;Simek, Rudolf: Lexikon der germanischen Mythologie. ed. 3. retractata, Stuttgardiae 2006&lt;/ref&gt;

== Notae ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;&lt;references/&gt;&lt;/div&gt;

== Fontes ==
*[[Homerus]], [[Odyssea]] 12.072 (saec. 7 a.C.n.)
*[[Sophocles]], Trachiniae (ca. 450 a.C.n.)
*[[Herodotus]], ''[[Historiae (Herodotus)|Melpomene]]'' 8-10. Circa 430 a.C.n.
*[[Euripides]], ''[[Alcestis (Euripides)|Alcestis]]'' (438 a.C.n.), [[Hercules (Euripides)|Hercules]] (416 a.C.n.)
*[[Theocritus]], Idyllia, 13 (350–310 a.C.n.)
*[[Callimachus]], Aetia, 24. Thiodamas Dryopum, fragm. 160. Hymnus Dianae (310–250? a.C.n.)
*[[Apollonius Rhodius]], [[Argonautica (Apollonius Rhodius)|Argonautica]], I. 1175–1280 (ca. 250 a.C.n.)
*Pseudo-Apollodorus, [[Bibliotheca (Apollodorus)|Bibliotheca]] 1.9.19, 2.7.7 (140 a.C.n.)
*[[Sextus Propertius]], Elegiae, I.20.17ss (50–15 a.C.n.)
*[[Ovidius]], [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoses]] (8 p.C.n.)
*Ovidius, Ibis, 488 (8–18 p.C.n.)
*[[Gaius Valerius Flaccus]], [[Argonautica (Valerius Flaccus)|Argonautica]], I.110, III.535, 560, IV.1–57 (saec. 1)
*[[Hyginus mythographus]], Fabulae (multis locis) (saec. 1)
*[[Philostratus IV|Philostratus maior]], Imagines, II.24 Thiodamas (170–245)
*Mythographi Vaticani, 49. Hercules et Hylas
== Plura legere si cupis ==
*Léon Lacroix, &quot;[https://www.persee.fr/doc/barb_0001-4133_1974_num_60_1_55129 Héraclès, héros voyageur et civilisateur]&quot;, ''Bulletins de l'Académie Royale de Belgique'', 1974ː 34-60
*Emma Stafford, &quot;[https://journals.openedition.org/kernos/1912 Héraklès : encore et toujours le problème du heros-theos]&quot;, Kernos, 2005ː 391-406
{{NexInt}}
* [[Panyasis]]
* [[Victoria Berenices]]
* [[Convivium Euryti et Heraclis]]
* ''[[Morpho hercules]]'' ([[lepidoptera|papilio]])
* [[Hercules Farnesius]]
*''[[Non plus ultra]]''

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Hercules|Herculem}}
* [http://www.mythweb.com/hercules/latin/index.html Historia Herculis picta] apud situm mythweb.com
* [http://www3.uncc.edu/classics/latin/hercules/herc_texts.htm Historia Herculis (''Ritchie's fabulae faciles'')] apud situm uncc.edu
* [http://www.learnlatinlanguage.com/DEMFABULAE.HTM De duodecim laboribus Herculis] apud learnlatinlanguage.com
* Imagines Herculis in [http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=5&amp;cat_2=52 ''Musaeo Iconographico Warburgiano'']

{{Myrias|Homines}}

[[Categoria:Argonautae]]
[[Categoria:Hercules|!]]
[[Categoria:Progenies Iovis]]
[[Categoria:Religio Romana]]</text>
      <sha1>oizl6yva2ia6r2alnnorwk56kflptgz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696145</id>
      <parentid>3696143</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:53:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14913" xml:space="preserve">{{Latinitas}}
[[Fasciculus:Hercules Musei Capitolini MC1265.jpg|thumb|'''Hercules.''' signum ex aere inaurato facta in [[forum Boarium|Foro Boario]] reperta, conservata in [[Musea Capitolina|Museo Capitolino]].]]

'''Hercules''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}, Heracles) est [[heros]] [[mythologia Graeca|mythologiae Graecae]], [[Iuppiter|Iove]] et [[Alcmene|Alcmena]] natus, Alcaeus sive Alcides (Graece Ἀλκαῖος) prior appellatus, qui fortitudine omnes mortales superabat. Herculi est geminus nomine Iphicles, sed Iphicli est alius pater.  Infans angues petentes strangulavit qui aut missi sunt a Iunone aut a Amphitryone volente scire cuius filius esset Hercules.  Iunone agente, Heracles insaniavit et liberos uxoremque necavit.  Hercules oravit Apolloni ut puniretur. Praeclari sunt [[labores Herculis|labores]] eius duodecim, quos perfecit, postquam furore ab [[Iuno]]ne ([[Hera]] apud [[Graeci antiqui|Graecos]]) immisso percitus [[Megara (mythologia)|Megaram]], [[uxor]]em primam, liberosque suos necavit.

== Duodecim labores ==
[[Eurystheus (mythologia)|Eurystheus]], rex [[Tiryns|Tirynthis]], Herculi duodecim labores imperavit, quos gloriose persolvit:
# [[Leo Nemeaeus|Leonem Nemeaeum]] necavit, cuius [[pellis|pelle]] deinde usus est tegumento. 
# [[Hydra (mythologia)|Hydram]] [[Lernaea]]m [[Typhon]]is [[filia]]m ad fontem Lernaeum interfecit. 
# Aprum [[Erymanthus|Erymanthium]] occidit.
# [[Cervus|Cervum]] ferocem vivum in conspectu Eurysthei adduxit.
# [[Aves Stymphalides]] [[sagitta|sagittis]] interfecit. 
# Cloacas [[Augeas|Augeae]] regis uno die purgavit.
# [[Taurus|Taurum]], cum quo [[Pasipha]]e concubuit, ex [[Creta]] [[insula]] [[Mycenae|Mycenas]] vivum adduxit&lt;ref&gt;[[Pausanias (scriptor)|Pausanias]], ''[[Graeciae descriptio]]'' I.27.10.&lt;/ref&gt;. 
# [[Diomedes (rex Thracum)|Diomedem]] [[Thracia]]e regem et equos quattuor eius cum Abdero famulo interfecit. 
# Balteum reginae Amazonis detraxit. 
# [[Geryon]]em, [[Chrysaor]]is filium, trimembrem telo interfecit. 
# [[Draco]]nem mala aurea [[Herperides|Hesperidum]] custodientem interfecit. Eodem itinere [[Antaeus|Antaeum]] gigantem luctatione victum interfecit.
# [[Cerberus|Cerberum]] ab inferis Eurystheo adduxit&lt;ref&gt;Cf. [[Ausonius|Ausonii]] periocham:&lt;br&gt;
Prima Cleonaei tolerata aerumna leonis.&lt;br&gt;
Proxima Lernaeam ferro et face contudit hydram.&lt;br&gt;
Mox Erymantheum vis tertia perculit aprum.&lt;br&gt;
Aeripedis quarto tulit aurea cornua cervi.&lt;br&gt;
Stymphalidas pepulit volucres discrimine quinto.&lt;br&gt;
Thraeiciam sexto spoliavit Amazona balteo.&lt;br&gt;
Septima in Augei stabulis inpensa laboris.&lt;br&gt;
Octava expulso numeratur adoria tauro.&lt;br&gt;
In Diomedeis victoria nona quadrigis&lt;br&gt;
Geryone extincto decimam dat Hiberia palmam.&lt;br&gt;
Undecimo mala Hesperidum destricta triumpho.&lt;br&gt;
Cerberus extremi suprema est meta laboris.&lt;/ref&gt;.

== De expeditione Argonautarum ==
Confectis duodecim laboribus iter per mare cum [[Argonautae|Argonautis]] fecit,&lt;ref&gt;[[Argonautica (Apollonius Rhodius)]]. [[Argonautica (Valerius Flaccus)]], libris I-IV.&lt;/ref&gt; [[aureum|aurei]] velleris quaerendi causa. Non tamen usque ad [[Colchis|Colchos]] pervenit cum ceteris comitibus, sed in [[litus|litore]] [[Mysia]]e commoratus est, ubi [[Hylas]] puer quem amabat, dum aquam e fonte sitiens petit, a [[nympha|nymphis]] raptus est. Diu eum frustra quaesivit Hercules nec ad navem [[Argo]] rediit; itaque [[Iason]] invitus sine illo magno heroe proficisci decrevit.

Antea in insula [[Lemnos|Lemno]] cum ceteris Argonautis moratus erat, nec tamen liberos ex [[Lemnos|Lemniadibus]] genuit: nam ad navem custodiendam in litore remanserat et comites incepti sui immemores ad profectionem hortatus est. [[Troia]]e filiam regis [[Hesione|Hesionam]] monstro marino liberavit. Magna dona rex [[Laomedon]] ei promiserat, quae postea tamen e [[Mysia]] redeunti Herculi et poscenti negavit; itaque [[Bellum Troianum|bellum cum Troianis]] gessit atque eorum [[urbs|urbem]] delevit. Apud [[Valerius Flaccus|Valerium Flaccum]],&lt;ref&gt;[[Valerius Flaccus]], ''[[Argonautica (Valerius Flaccus)|Argonauticon]]'' IV,58-80 et V 154-176.&lt;/ref&gt; antequam [[Troia]]m rediret, a Iove iussus [[Prometheus|Prometheo]] in [[mons|montem]] [[Caucasus|Caucasum]] succurrit et vinculis ac [[vultur]]e liberat.

== De Hercule et mulieribus ==
[[Fasciculus:Herakles Nessos Louvre E803.jpg|thumb|Hercules, [[Deianira]], et [[Nessus]] in hydria [[Attica]] figuris nigris [[saeculum 6 a.C.n.|saeculi VI a.C.n.]] [[Museum Lupariense]].]]

Megaram, filiam regis [[Thebae (Graecia)|Thebani]] [[Creon Thebanus|Creontis]], primam uxorem duxisse dicitur, sed et ipsam et liberos ex ea genitos Iunonis ira lacessitus mente captus interfecit. Postea [[Deianira]]m, filiam [[Oetaeus|Oetaei]], regis [[Calydon]]ii, uxorem habuit, quae invita eum interfecit. Dum enim aemulum [[Iole|Iolam]] captivam timet, Deianira tunicam sanguine olim a [[Centaurus|centauro]] [[Nessus|Nesso]] dato illitam marito obtulit. [[Venenum|Veneno]] [[Hydra (mythologia)|hydrae]] cum sanguis mixtus esset, Hercules cruciatus maximos effugere non potuit nisi rogo accenso in quem sese praecipitavit, [[corpus (physica)|corpus]] suum comburens. Pars non mortalis [[Heros|herois]], [[Iuppiter|Iovis]] filii, inter [[deus|deos]] in [[Olympus|Olympum]] recepta est. Praeter haec duo infelicia matrimonia assiduus amator feminarum fuit nec semper vi ad eas rapiendas abstinuit. Seneca&lt;ref&gt;[[Hercules Oetaeus]] 363-376.&lt;/ref&gt; enumerat Augen, [[Omphale]]n, Thespiades, [[Hesione]]n . . . ante [[Iole]]n. Multas alias invenire possis in fabulis minus notis. Ut Iole potiretur negante patre Euryto urbem Oechaliam cum magna caede armis cepit atque ipsum regem necavit. Tertiam uxorem in caelum receptus [[Hebe (discretiva)|Heben]] duxit, filiam Iovis et Iunonis, quae [[Ambrosia|ambrosiam]] deis apponebat.

== Aetas Romana ==
In arte [[Etrusci|Etrusca]] Hercules saepissime exponitur, saepe in speculis ex aere factis apparet. Nomen &quot;Hercules&quot; ex [[lingua Etrusca]], ubi variis formis ut puta &quot;Heracle&quot;, &quot;Hercle&quot;, et aliis invenitur, in [[lingua Romana|linguam Romanam]] venit. Forma Etrusca &quot;Herceler&quot; ex [[syncope (litterae)|syncope]] verbi [[lingua Graeca|Graeci]] &quot;Heracles&quot; orta est. Evocatio ''mehercule'' communis erat.&lt;ref&gt;W. M. Lindsay, &quot;Mehercle and Herc(v)lvs. [Mehercle and Herc(u)lus]&quot; The Classical Quarterly 12.2 (April 1918:58).&lt;/ref&gt;

Cum Hercule plures [[mythologia|mythi]] coniuncti sunt, qui [[Imperium Romanum|Romanis]] proprii sunt, inter quos fabula de [[Cacus|Caco]] devicto: Cum Hercules itinere fessus in prato inter [[Aventinus mons|Aventinum]] et [[Mons Palatinus|Palatinum]] montem sito obdormisset, latro nomine Cacus nonnullas boves e grege furatus cauda retrorsum tractas in speluncam occultavit. Hercules vero eum clava occidit.&lt;ref&gt;[[Publius Vergilius Maro|Vergil]], [[Aeneis|Aen.]] 8,193-265&lt;/ref&gt; [[Euander]] rex autem heroem vaticinationibus praemonitus agnovit atque in hospitium accepit. Sciebat enim filium Iovis ad immortalitatem destinatum esse. Itaque primus ei tamquam deo sacrificare voluit et aram aedificavit. Romani aram Euandri fabulosam cum Ara Maxima in Foro Boario sita, quae Herculi dicata erat, exaequaverunt.&lt;ref&gt;James G. Winter, The Myth of Hercules at Rome (University of Michigan Studies 4) 1910.&lt;/ref&gt; [[Publius Vergilius Maro|Vergilius]] et alii quendam [[Potitia (gens)|Potitium]] et [[Pinaria (gens)|Pinarios]] aram statuisse narrat.&lt;ref&gt;Vergi, Aen. 8,269-270: ''primusque Potitius auctor et domus Herculei custos Pinaria sacri''.&lt;/ref&gt;

Herculi etiam filius [[Aventinus (mythologia)|Aventinus]] ex Rhea sacerdote Romana fuisse traditur. Apud Vergilium legitur:

:(7,655) Post hos insignem palma per gramina currum
:(7,656) victoresque ostentat equos satus Hercule pulchro
:(7,657) pulcher Aventinus, clipeoque insigne paternum
:(7,658) centum angues cinctamque gerit serpentibus hydram;
:(7,659) collis Aventini silva quem Rhea sacerdos
:(7,660) furtivum partu sub luminis edidit oras,
:(7,661) mixta deo mulier, postquam Laurentia victor
:(7,662) Geryone extincto Tirynthius attigit arva
:(7,663) Tyrrhenoque boves in flumine lavit Hiberas.

[[Marcus Antonius]] Herculem deum ipsius praesentem habuit et item imperator [[Commodus]]. Hercules variis caeremoniis cultus est, non solum [[Romae]], sed etiam multis locis per [[Hispania]]m [[Gallia]]s que. Narratur Hercules [[Hispalis|Hispalim]] urbem condidisse. [[Columnae Herculis]] ab Hercule factae. [[Plautus]] Herculis originem in [[comoedia]] nomine [[Amphitryon]] descripsit; [[Seneca]] in [[tragoedia]] nomine [[Hercules Furens]] heroem insania afflictum producit.

== Templa et topographia ==
[[Fasciculus:Tesoro di hildesheim, argento, I sec ac-I dc ca., piatto da parata con ercole bambino e i serpenti 01.JPG|thumb|Patella argentea auro polita, quae Herculem duos serpentes trucidantem demonstrat, [[Hildesia]]e, saec. 1 a.C.n., &quot;Altes Museum&quot; (museum antiquum)]]
[[Fasciculus:Temple of Hercules Victor 2.jpg|thumb|Templum Herculis Victoris, Romae]]
Hercules iam saeculo 6 a.C.n. Romae in templo prope aras [[Carmenta]]e et [[Porta Carmentalis|Portam Carmentalem]] cultus est.&lt;ref&gt;T.P. Wiseman, Remus: A Roman Myth (Cambridge University Press, 1995), p. 41-42.&lt;/ref&gt; [[Herculis Invicti Ara Maxima]] in [[Forum Boarium|Foro Boario]] sita erat, loco quo Hercules Cacum necavisse traditur. Ara anno [[64]] [[Magnum incendium Romae|magno incendio Romae]] exusta&lt;ref&gt;[[Tacitus]], Ann. 15,41&lt;/ref&gt; postea restituta usque ad saeculum quartum exstabat. Sunt, qui reliquias antiquas in crypta ecclesiae [[Sanctae Mariae in Cosmedin]] fundamentum arae Herculis ducant.&lt;ref&gt;Coarelli, F. Il foro boario dalle origini alla fine della repubblica. Edizioni Quasar, Romae, 1992, vol. 2,61-77.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Claridge, A. Rome. Oxford University Press, 1998, p. 256-258.&lt;/ref&gt;
 
[[Templum Herculis Victoris]], quod adhuc in Foro Boario exstat, inusitate rotundum est sicut et templum ''Herculis Musarum'', quod olim in [[Circus Flaminius|Circo Flaminio]] situm erat.&lt;ref&gt;Michael Lipka, ''Roman Gods: A Conceptual Approach'' (Brill, 2009), p. 91.&lt;/ref&gt; Quidam Fulvius contumelia affectus, quod sibi divitias templis spoliandis praeperaverat, postquam [[censor]] factus est [[porticus|porticum]] templo Herculis addidit, forsitan templo Herculis Magni Custodis in [[Campus Martius|Campo Martio]]. Deinde statuas [[Musae (deae)|Musarum]] e domo sua ad templum transtulit Herculi dedicandas,&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' pp. 153–154.&lt;/ref&gt; quod templum postea fuit sedes [[collegium|collegii]] poetarum .&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' p. 154.&lt;/ref&gt;

Ara Iovis Praestitis [[Tibur]]i ab ipso Hercule constituta esse credita est.&lt;ref&gt;T.P. Wiseman, Remus: A Roman Myth (Cambridge University Press, 1995), p. 41.&lt;/ref&gt;

== Tituli ==
*'''Hercules Augustus''' sive '''Hercules Augusti''', Hercules protector imperatoris.&quot;&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 74.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Invictus''', titulus in Ara Maxima; feminae hoc cultu exclusae erant.&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 184.&lt;/ref&gt; Etiam ''Hercules Victor''&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome'', p. 36.&lt;/ref&gt;
*'''Hercules Magnus''', cuius in honorem [[ludi]] dati sunt (primo a [[Sulla]]).&lt;ref&gt;Lipka, ''Roman Gods,'' p. 45.&lt;/ref&gt;
*'''Hercules Musarum''' (Graece: ''Heracles Musagetes''), titulus introductus, cum Fulvius Nobilior statuas Musarum templo Herculis dedicavit.&lt;ref&gt;Rüpke, ''Religion in Republican Rome,'' p. 154.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Olivarius''', titulus a statua Herculis a collegio mercatorum olivarum dedicata tractus.&lt;ref&gt;Celia E. Schultz, ''Women's Religious Activity in the Roman Republic'' (University of North Carolina Press, 2006), p. 63.&lt;/ref&gt;
* '''Hercules Triumphalis''', a statua in Foro Boario dictus, quae insignibus ''triumphatoris'' Romani ornata erat. Statuae [[Gaius Plinius Secundus|Plinius maior]] mentionem faciens [[Euander|Euandro]] attribuit.&lt;ref&gt;Plinius, ''Naturalis Historia'' 34.33&lt;/ref&gt;

== Hercules apud Germanos (secundum Tacitum) ==
[[Tacitus]] narrat et [[Germani|Germanos]] Herculem coluisse:
:''Fuisse apud eos et Herculem memorant, primumque omnium virorum fortium ituri in proelia canunt. Sunt illis haec quoque carmina, quorum relatu, quem barditum vocant, accendunt animos futuraeque pugnae fortunam ipso cantu augurantur''.&lt;ref&gt;Tacitus, Germania 3&lt;/ref&gt;

Quidam Tacitum [[Thorus|Thorum]] deum Germanorum cum Hercule exaequare putant (vide [[interpretatio Romana]]).&lt;ref&gt;Simek, Rudolf: Lexikon der germanischen Mythologie. ed. 3. retractata, Stuttgardiae 2006&lt;/ref&gt;

== Notae ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;&lt;references/&gt;&lt;/div&gt;

== Fontes ==
*[[Homerus]], [[Odyssea]] 12.072 (saec. 7 a.C.n.)
*[[Sophocles]], Trachiniae (ca. 450 a.C.n.)
*[[Herodotus]], ''[[Historiae (Herodotus)|Melpomene]]'' 8-10. Circa 430 a.C.n.
*[[Euripides]], ''[[Alcestis (Euripides)|Alcestis]]'' (438 a.C.n.), [[Hercules (Euripides)|Hercules]] (416 a.C.n.)
*[[Theocritus]], Idyllia, 13 (350–310 a.C.n.)
*[[Callimachus]], Aetia, 24. Thiodamas Dryopum, fragm. 160. Hymnus Dianae (310–250? a.C.n.)
*[[Apollonius Rhodius]], [[Argonautica (Apollonius Rhodius)|Argonautica]], I. 1175–1280 (ca. 250 a.C.n.)
*Pseudo-Apollodorus, [[Bibliotheca (Apollodorus)|Bibliotheca]] 1.9.19, 2.7.7 (140 a.C.n.)
*[[Sextus Propertius]], Elegiae, I.20.17ss (50–15 a.C.n.)
*[[Ovidius]], [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoses]] (8 p.C.n.)
*Ovidius, Ibis, 488 (8–18 p.C.n.)
*[[Gaius Valerius Flaccus]], [[Argonautica (Valerius Flaccus)|Argonautica]], I.110, III.535, 560, IV.1–57 (saec. 1)
*[[Hyginus mythographus]], Fabulae (multis locis) (saec. 1)
*[[Philostratus IV|Philostratus maior]], Imagines, II.24 Thiodamas (170–245)
*Mythographi Vaticani, 49. Hercules et Hylas
== Plura legere si cupis ==
*Léon Lacroix, &quot;[https://www.persee.fr/doc/barb_0001-4133_1974_num_60_1_55129 Héraclès, héros voyageur et civilisateur]&quot;, ''Bulletins de l'Académie Royale de Belgique'', 1974ː 34-60
*Emma Stafford, &quot;[https://journals.openedition.org/kernos/1912 Héraklès : encore et toujours le problème du heros-theos]&quot;, Kernos, 2005ː 391-406
** ''Herakles'', Routledge, 2012
{{NexInt}}
* [[Panyasis]]
* [[Victoria Berenices]]
* [[Convivium Euryti et Heraclis]]
* ''[[Morpho hercules]]'' ([[lepidoptera|papilio]])
* [[Hercules Farnesius]]
*''[[Non plus ultra]]''

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Hercules|Herculem}}
* [http://www.mythweb.com/hercules/latin/index.html Historia Herculis picta] apud situm mythweb.com
* [http://www3.uncc.edu/classics/latin/hercules/herc_texts.htm Historia Herculis (''Ritchie's fabulae faciles'')] apud situm uncc.edu
* [http://www.learnlatinlanguage.com/DEMFABULAE.HTM De duodecim laboribus Herculis] apud learnlatinlanguage.com
* Imagines Herculis in [http://warburg.sas.ac.uk/vpc/VPC_search/subcats.php?cat_1=5&amp;cat_2=52 ''Musaeo Iconographico Warburgiano'']

{{Myrias|Homines}}

[[Categoria:Argonautae]]
[[Categoria:Hercules|!]]
[[Categoria:Progenies Iovis]]
[[Categoria:Religio Romana]]</text>
      <sha1>bvri62mlpc8phizr6a06b5xc03c7hc8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sociologia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>933</id>
    <revision>
      <id>3696278</id>
      <parentid>3678172</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:45:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de sociophysiologia</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4060" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Bayer Leverkusen-Fans.JPG|thumb|Congregatio fanatica.]]
'''Sociologia'''&lt;ref name=&quot;Axters1937&quot;&gt;S. Axters, ''Scholastiek lexicon Latijn-Nederlandsch'' (Antverpiae: Geloofsverdediging, 1937).&lt;/ref&gt; {{victio|sociologia|ae|f}} est [[scientia (ratio)|scientia]] [[societas humana|societatis humanae]], [[structura socialis|structurae socialis]], [[habitus vitae]], atque coniunctionum inter partes societatis. Conditor scientiae sociologicae [[Augustus Comte]] (1798–1857) fuisse late habetur.

== Historia ==
Sociologiae scientiae, comparatione cum aliis, recentis radices in [[illuminismus|illuminismo]] motu [[philosophia|philosophicp]] reperiuntur. Post [[Revolutio gloriosa|revolutionem gloriosam]] ([[1688]]–[[1689]]) et [[Res novae Francicae|rem novae Francicae]] (revolutio Gallica, [[1789]]–[[1790]]) paulatim sensus ''physiologiae socialis'', ut philosophus Francogallicus [[Henricus de Saint-Simon]] ([[1760]]–[[1825]]) dixit, evolvit. At usque ad tempus [[Augustus Comte|Augusti Compte]] ([[1798]]–[[1857]]) notionem sociologiae anno [[1838]] in opere suo ''Cours de philosophie positive'' ([[cursus philosophiae positivae]]) proposuit. Tamen sociologia tamdiu subdisciplina in philosophia, [[oeconomica]], [[ethnologia]] permanet.

Sociologia denique hodiernum dierum nostrorum responsum [[Novum Aevum|novo aevo]], [[capitalismus|capitalismo]], urbanitate proveniente, [[saecularisatio|saecularisatione]] comprehendi potest. In [[Europa]] tunc cum Acta [[Pax Westphalica|Pacis Westphalicae]] cogitationes mutatas indicavit&lt;ref&gt;Situs interretialis de [http://www.pax-westphalica.de/index.html Pace Westphalica] (supplementa electronica cum interpretationibus pluribus ut Anglice et Francogallice). {{Ling|Theodisce}}&lt;/ref&gt;:

&lt;blockquote&gt;cives pacifice et comiter invicem cohabitent liberumque [[religio]]nis suae et bonorum usum ultro citroque habeant.&lt;/blockquote&gt;

Cum notio [[civitas nationalis|civitatis nationalis]] surgentis evidenter novae structurae civitatum oriri, nova circumiecta socialia nasci, novos modos vigilantae invenire oportuerunt. Ex eis coniectis sociologia scientia suo iure emanare potuit. In [[Italia]], [[Vilfredus Pareto]] ''Trattato di sociologia generale'' scripsit; in [[Francia]], [[Aemilius Durkheim]] prima acta periodica sociologiae, ''[[L'Année Sociologique]]'' (annus sociologicus) edidit. In [[Germania]], [[Ferdinandus Tönnies]] anno [[1887]] opus suum ''Gemeinschaft und Gesellschaft'' ([[communitas et societas]]) divulgavit et [[Maximilianus Weber]] pontem inter sociologiam et [[oeconomica]]m creavit.

== Subdisciplinae ==
{{div col|2}}
* [[Sociologia artis]]
* [[Sociologia empirica]]
* [[Sociologia familiae]]
* [[Sociologia industrialis]]
* [[Sociologia litteraturae]]
* [[Sociologia medicinalis]]
* [[Sociologia musicae]]
* [[Sociologia oeconomica]]
* [[Sociologia organizationum]]
* [[Sociologia religionis]]
{{div col end}}

== Sociologi praeclari ==
{{div col|2}}
*[[Augustus Comte]]
*[[Aemilius Durkheim]]
*[[Nicolaus Luhmann]]
*[[Vilfredus Pareto]]
*[[Georgius Simmel]]
*[[Ferdinandus Tönnies]]
*[[Maximilianus Weber]]
{{div col end}}

== Pinacotheca ==
&lt;gallery&gt;
Fasciculus:Vilfredo Pareto.jpg|[[Vilfredus Pareto]]
Fasciculus:Emile Durkheim.jpg|[[Aemilius Durkheim]]
Fasciculus:Ferdinand_Toennies_Bueste_Husum-Ausschnitt.jpg|[[Ferdinandus Tönnies]]
Fasciculus:Max Weber 1894.jpg|[[Maximilianus Weber]]
&lt;/gallery&gt;

{{NexInt}}
{{div col|3}}
* [[Anthropologia socialis]]
* [[Communitas (anthropologia)]]
* [[Demographia]]
* [[Ethnologia]]
* [[Ethologia humana]]
* [[Habitus vitae]]
* [[Historia sociologiae]]
* [[Index sociologorum]]
* [[Interactionismus]]
* [[Oeconomia]]
* [[Philosophia socialis]]
* [[Psychologia socialis]]
* [[Scientia civilis]]
* [[Societas postindustrialis]]
* [[Sociobiologia]]
* [[Sociolinguistica]]
* [[Sociophysiologia]]
* [[Scientia socialis]]
{{div col end}}

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Sociology|sociologiam}}

{{Scientiae humanae}}

[[Categoria:Scientia humana]]
[[Categoria:Sociologia|!]]
{{Myrias|Societas}}</text>
      <sha1>k5eyp6rth85c71184v4wqlpc9pezmyg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1994</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2439</id>
    <revision>
      <id>3696177</id>
      <parentid>3415962</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:46:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Nati */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5554" xml:space="preserve">{{Decennium|200|MCMXCIV}}

== Eventa ==
* [[1 Ianuarii]]
** [[Berolinum|Berolini]] statio radiophonica [[Deutschlandradio Kultur]] condita est.
** ''Pactum Americae Septentrionalis de Commercio Libero'' valet.
* [[21 Maii]] - Post suffragium primo libere habitum [[Bakili Muluzi]] novus praeses [[Malavium|Malavii]] factus est, successor est [[Hastings Kamuzu Banda]], qui dictator hunc civitatem duxerat ab anno [[1964]].
* [[14 Decembris]] - [[Slavonicus Canale Internationalis]], canale televisionis [[Ucraina|Ucrainica]] condita est.

== Nati ==
=== Mense Februario ===
* [[14 Februarii]] - [[Vaush]], [[disputatio|disputator]] de [[Civilitas|rebus civilibus]] [[CFA|Americanus]]
* [[23 Februarii]] - [[Dakota Fanning]], actrix [[CFA|Americana]]. 

=== Mense Martio ===
* [[1 Martii]] - [[Iustinus Bieber]], cantor [[Canada|Canadensis]]

=== Mense Iunio ===
* [[11 Iunii]] - [[Ivana Baquero]], actrix Catalana

=== Mense Iulio ===
* [[9 Iulii]] - [[Akiane Kramarik]], [[poeta]] et pictrix [[CFA|Americana]].

=== Mense Decembri ===
* [[19 Decembris]] - [[Michael Bravi]], cantor [[Italia|Italicus]].


== Mortui ==
=== Mense Ianuario ===
* [[17 Ianuarii]] - [[Chung Il-Kwon]], dux militum et vir publicus [[Respublica Coreana|Rei Publicae Coreanae]], natus anno [[1917]].
* [[22 Ianuarii]] - [[Aristoteles Savalas]], histrio [[CFA|Americanus]], natus anno [[1922]].
* [[29 Ianuarii]] - [[Eugenius Leonov]], actor [[Unio Sovietica|Sovieticus]], natus anno [[1926]].

=== Mense Februario ===
* [[15 Februarii]] - [[Andreas Čikatilo]], homicida multorum hominum in [[Ucraina]] viventium morte punitus est, natus anno [[1936]].
* [[16 Februarii]] - [[Franciscus Marty]], [[cardinalis]] (natus anno [[1904]]).

=== Mense Martio ===
* [[5 Martii|5]] - [[Ioannes Dobraczyński]], [[scriptor]] et [[diurnarius]] [[Polonia|Polonus]], natus anno [[1910]].
* [[21 Martii|21]] - [[Lilia Damita]], actrix et saltatrix Francica et Americana; nata est anno [[1904]].
* [[23 Martii|23]] - [[Álvarus del Portillo]] , episcopus prælatusque [[Opus Dei|Operis Dei]] (natus [[1914]]).
* [[31 Martii|31]] - [[Leo Degrelle]], [[Fascismus|Fascistorum]] Belgicorum, qui dicebantur [[Rexistae]] dux, natus anno [[1906]].

=== Mense Aprili ===
* [[7 Aprilis]] - [[Golo Mann]], scriptor rerum gestarum [[Germania|Germanicus]] (natus [[1909]]).
* [[9 Aprilis]] - [[Iosephus B. Soloveitchik]], [[rabbinus]], [[philosophus]], et [[scriptor|auctor]] [[Russia|Russicus]], natus anno [[1903]].
* [[18 Aprilis]] - [[Herbertus Czaja]], vir publicus [[Germania|Theodiscus]], sodalis factionis [[CDU]] atque praeses Societatis Exsulum ([[Germanice]] ''Bundes der Vertriebenen''), natus anno [[1914]].
* [[22 Aprilis]] - [[Ricardus Milhous Nixon]], praeses [[CFA]], natus anno [[1913]].

=== Mense Maio ===
* [[1 Maii]] - [[Ayrton Senna]], autocinetor [[Brasilia]]nus, natus anno [[1960]].
* [[19 Maii]] - [[Iacoba Kennedy Onassis]], Prima Domina [[CFA]], nata anno [[1929]].
* [[29 Maii]] - [[Ericus Honecker]], vir publicus [[Res publica Democratica Germanica|Rei publicae Democraticae Germanicae]] (RDG), natus anno [[1912]].

=== Mense Iunio ===
* [[4 Iunii]] - [[Petrus Thorneycroft]], rerum politicarum peritus [[Regnum Unitum|Britannicus]] factionis [[Factio Conservativa (Britanniarum Regnum)|Conservativae]], natus anno [[1909]].

=== Mense Iulio ===
* [[29 Iulii]] - [[Dorothea Hodgkin]], scientifica, nata anno [[1910]].

=== Mense Augusto ===
* [[13 Augusti]] - [[Manfredus Wörner]], vir publicus [[Germania|Germanicus]] factionis [[CDU]], natus anno [[1934]].
* [[14 Augusti]] - [[Elias Canetti]], scriptor [[Bulgaria|Bulgaricus]], natus anno [[1905]].
* [[19 Augusti]] - [[Linus Pauling]], scientificus [[CFA|Americanus]], natus anno [[1901]].

=== Mense Septembri ===
* [[6 Septembris]] - [[Iacobus Clavell]], mythistoriarum scriptor Britannico-Americanus, natus anno [[1921]].

=== Mense Octobri ===
* [[3 Octobris]] - [[Henricus Rühmann]], actor [[Germania|Theodiscus]], natus anno [[1902]].
* [[20 Octobris]] - [[Burt Lancaster]], histrio [[CFA|Americanus]], natus anno [[1913]].

=== Mense Novembri ===
* [[2 Novembris]] - [[Georgius Filipov]], rerum politicarum peritus [[Bulgaria|Bulgaricus]], natus anno [[1919]].
* [[18 Novembris]] - [[Cab Calloway]], musicus [[CFA|Americanus]], natus anno [[1907]].

=== Mense Decembri ===
* [[13 Decembris]] - [[Antonius Pinay]], vir publicus [[Francia|Francicus]], natus anno [[1891]].
* [[26 Decembris]] - [[Carolus Schiller]], vir publicus [[Germania|Germanicus]] et sodalis [[SPD]], natus anno [[1911]].
* [[27 Decembris]] - [[Fanny Craddock]], [[coquus|coqua]] et [[scriptor|scriptrix]] de rebus [[cibus|cibariis]] [[Regnum Unitum|Anglica]], nata anno [[1909]].

=== Diebus ignotis ===
* [[Guelfus Zamboni]], legatus [[Italia|Italicus]] qui in [[Graecia]] [[secundum bellum mundanum|secundo bello mundano]] [[Iudaei]]s a [[NSDAP|Nazistis]] vexatis auxilium dedit, natus anno [[1897]].
* [[Dion McGregor]], vir somniloquens qui, cum dormiebat, somnia enuntiabat magna voce, natus anno [[1922]].

== Cultura popularis ==
=== Musica ===
* [[Muse (grex)|Muse]] grex musicus [[Regnum Unitum|Britannicus]] conditus est.
* [[Past Masters (grex musicus)|Past Masters]] grex musicus [[Brasilia]]nus conditus est.
* [[Placebo (grex musicus)|Placebo]] grex musicus [[CFA|Americanus]] conditus est.
* [[HIM]] grex musicus [[Finnia|Finnicus]] constitutus est.
* [[Rammstein]] grex musicus [[Germania|Germanicus]] constitutus est.

=== Pelliculae ===
* [[The Crow]] ([[CFA]])
* [[Stargate]] (CFA)
* [[Un amore americano]] ([[Italia]])</text>
      <sha1>gop7wntkrho8bgf9lb7zpvlc87lm98v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Haga</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4911</id>
    <revision>
      <id>3696164</id>
      <parentid>3660738</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:47:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Incolae notabiles */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3886" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Het Plein 2012.jpg|thumb|Prospectus in urbem.]]
[[Fasciculus:Vredespaleis.jpg|thumb|[[Palatium Pacis]] Hagae.]]
[[Fasciculus:Guicciardini Binnenhof.jpg|thumb|Aedificium rotuli, platea et lacus media Hagae antiquae.]]
[[Fasciculus:Wijken denhaag.gif|thumb|Partes urbis Hagae.]]

'''Haga''' (olim ''Haga Comitis'' vel ''Haga Comitum''; [[Batavice]]: ''Den Haag'' sive '' 's-Gravenhage'') est urbs [[Nederlandia]]e et sedes [[Index principum regumque Nederlandiae|domus regnatricis]].

== Geographia ==
Haga in provincia [[Hollandia Australis|Hollandia Australi]] prope [[Mare Germanicum]] sita est.

== Historia ==
[[Guilielmus II (comes Hollandiae)|Guilelmus II]] comes [[Hollandia]]e anno 1248 castellum in loco Hagae construere incipit. A saeculo 14 oppidum illorum comitum sedes fuit.

Ab anno 1648 gubernatores [[Res Publica Coniunctarum Provinciarum|Proviciarum Belgicarum]] Hagae residerunt.

[[Ludovicus I (rex Hollandiae)|Ludovicus I]] rex anno 1800 Hagam iure vel privilegio civitatis donavit.

== Institutiones ==
* [[Bibliotheca regalis Nederlandiae]]
* [[Tribunal internationale Hagense]]
* [[Tribunal criminale internationale]]
* [[Eurojust]]
* [[Officium vigilum Europaeum]]
* [[Motus internationalis ad interdictionem armorum chemicorum]]

== Aedificia ==
* Hagae est [[Palatium Pacis]], in quo [[Iudicium inter Civitates]] sedet. Etiam huic Iudicium Internationale Criminale et Motus internationalis ad interdictionem armae chemicae sedent.
* Binnenhof (olim ''Rolgebouw'','' 'Aedificium rotuli''')
* Palatium Noordeinde
* Ecclesia monasterii
* Ecclesia magna
* Turris ''Hoftoren''
* [[Deversorium Scheveningen]]
* [[Pharus]] urbis Scheveningen

== Regiones urbanae ==
* [[Centrum (Haga)|Centrum]]
* [[Escamp]]
* [[Haagse Hout]]
* [[Laak]]
* [[Leidschenveen-Ypenburg]]
* [[Loosduinen]]
* [[Scheveningen]]
* [[Segbroek]]

== Incolae notabiles ==
{{div col|2}}
* [[Ioannes Blommendael]]
* [[Cornelis Iohannes van Houten]]
* [[Louysa Auriaca]]
* [[Pia Beck]]
* [[Sybrand de Beest]]
* [[Abraham de Beijeren]]
* [[Petrus Philippus van Bosse]]
* [[Henricus Petrus Berlage]]
* [[Enevold Brandt]]
* [[Victor Henricus Iosephus Brahain Ducange]]
* [[Carolus II (rex Angliae)]]
* [[Gulielmus I (rex Nederlandiae)]]
* [[Gulielmus Drees]]
* [[Petrus Gerbrandy]]
* [[Theodorus van Gogh]]
* [[Andreas Cornelius Theodoricus de Graeff]]
* [[Ernestus van den Haag]]
* [[Floris Hadrianus van Hall]]
* [[Iohannes Heemskerk]]
* [[Guilhelmus Hondius]]
* [[Petrus Hooft]]
* [[Cornelius Iohannes van Houten]]
* [[Christianus Hugenius]]
* [[Iuliana (regina Nederlandiae)]]
* [[Ioannes Kappeyne van de Coppello]]
* [[Abraham Kuyper]]
* [[Iohannes Paulus van Limburg Stirum]]
* [[Petrus Cort van der Linden]]
* [[Aeneas Mackay]]
* [[Hadrianus Matham]]
* [[Matheus Maty]]
* [[Gulielmmus Georgius Fridericus von Oranien-Nassau]]
* [[Gulielmus II (rex Nederlandiae)]]
* [[Mauritius Princeps Auraicus comes Nassoviae]]
* [[Victor Marijnen]]
* [[Theodorus de Meester]]
* [[Franciscus van der Lugt]]
* [[Albertus Plesman]]
* [[Isaac Dignus Fransen van de Putte]]
* [[Aegidius Quintijn]]
* [[Iohannes Röell]]
* [[Marcus Rutte]]
* [[Baruch de Spinoza]]
* [[Ioannes Tinbergen]]
* [[Nicolaus Tinbergen]]
* [[Ioannes Henricus Thyssen-Bornemisza de Kászon]]
* [[Iohannes Rudolphus Thorbecke]]
* [[Isaias van de Velde]]
* [[Hadrianus van de Venne]]
* [[Petrus van de Venne]]
* [[Elisabetha Vreede]]
* [[Gerrit de Vries]]
* [[Hadrianus de Vries]]
* [[Iacobus van Zuylen van Nijevelt]]
* [[Dionysius Weening]]
{{div col end}}

== Bibliographia ==
* 1911 : [[Nathaniel Newnham-Davis]], ''The Gourmet's Guide to Europe'' (3a ed. Londinii: Grant Richards, 1911) [https://archive.org/details/b2804938x/page/166/mode/2up pp. 166-171]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|The Hague|Hagam}}
* [http://en.denhaag.nl/en.htm Situs urbis Hagae.]

{{Myrias|Geographia}}

[[Categoria:Haga| ]]
[[Categoria:Capita]]</text>
      <sha1>ckmqf6a3n5s6p5yawnxkw7igezqbrcz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iohannes Raginualdus Raguel Tolkien</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6579</id>
    <revision>
      <id>3696203</id>
      <parentid>3676478</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T21:33:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>1422</id>
      </contributor>
      <comment>Imago Tolkien_1916.jpg deleta est ex Communibus ab Rosenzweig. Ille hanc rationem dedit: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Tolkien 1916.jpg|]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5872" xml:space="preserve">{{latinitas|-2}}
{{capsa hominis Vicidata}}
 
'''Ioannes Raginualdus Raguel Tolkien'''&lt;ref&gt;Зонова, Станислава Викторовна (Ian. 2007). “Псевдонимы Дж. Р. Р. Толкина.” ''Палантир'' 52:36. ([http://www.tolkien.spb.ru/Pal-52.pdf PDF, Russice])&lt;/ref&gt; ([[Anglice]] ''John Ronald Reuel Tolkien'', in [[oppidum|oppido]] [[Bloemfontein]] die [[3 Ianuarii]] [[1892]] natus; mortuus [[Bournemouth]] [[2 Septembris]] [[1973]]), fuit [[scriptor]] et [[philologus]] [[Anglia|Anglicus]], qui [[mythistoria|fabulis Romanicis]] maxime innotuit. Cuius opus de ''[[Dominus Anulorum|Domino Anulorum]]'' notissimum existimatur.

==Vita Ioannis Raginualdi Raguelis Tolkien==
In [[Africa Australis|Africa Australi]] die [[3 Ianuarii]] [[1892]], [[Arthurus Raguel Tolkien|Arthuri Raguelis Tolkien]] ([[1857]]–[[1896]]) argentarii Anglici et Amabilis, Suffield natae ([[1870]]–[[1904]]), [[filius]], natus est.

Apud Scholam Grammaticam Regis [[Eduardus VII (rex Britanniarum)|Eduardi Birminghamensis]] et [[Universitas Oxoniensis|Universitatem Oxoniensem]] studuit; lector (scilicet praeceptor iunior) fuit [[lingua Anglica|Linguae Anglicae]] apud [[Universitas Ledesiensis|Universitatem Ledesiensem]] ab [[1920]] usque ad [[1925]], dein [[professor]] [[Lingua Anglica Antiqua|linguae Anglicae antiquae]] apud [[Universitas Oxoniensis|Universitatem Oxoniensem]] ab [[1925]] usque ad [[1945]], et [[Litterae Anglicae|Linguae et Litterarum Anglicarum]] ab [[1945]] usque ad [[1959]] meruit. [[Lexicon|Lexicographus]] insignis, et linguarum Anglicae Nordicaeque antiquarum peritus fuit. Ardens [[Ecclesia Catholica|Catholicus Romanus]], dixit fidem suam [[scriptura]]s suas movisse.

Tolkien multas [[lingua artificiosa|linguas finxit]], [[fabula]]sque et [[mythologia]]m ut linguae suae florerent in mundo proprio scripsit. Dixit: &quot;Tuarum constructio linguarum mythologiae paret.&quot;&lt;ref&gt;''Litterae'' 180.&lt;/ref&gt;

==Linguae a Ioanne Raginualdo Raguele Tolkien excogitatae==
Tolkien, in linguis fabulosis excogitandis diligens, multas linguas finxit, quarum inclutissimae sunt [[Lingua Quenya|Quenya]] et [[Lingua Sindarin|Sindarin]]. Quenyam, linguam [[Dryades (Terra Media)|Alforum]], conatus est formosissimam linguam creare, quae [[morphologia (linguistica)|morphologiam]] instar linguae [[Finnia|Finnicae]] haberet. Illis lingua Sindarin, altera lingua alfica loquentibus vocalia saepe mutanda sunt, ut difficillima lingua aestimetur.

== Opera ==
Vide etiam: [[Opus:Tolkien]]&lt;br&gt;
;De [[Legendarium Tolkien|legendario]]
* 1937: ''[[Hobbitus Ille]]'' (Anglice: ''The Hobbit'')
* 1954-1955: ''[[Dominus Anulorum|The Lord of the Rings]]'' (Latine: ''Dominus Anulorum'')
*# 1954: ''[[The Fellowship of the Ring]]'' (Lat.: ''Comitatus Anuli'')
*# 1954: ''[[The Two Towers]]'' (Lat.: ''Binae Turres'')
*# 1955: ''[[The Return of the King]]'' (Lat.: ''Regressus Regis'')

* 1962: ''The Adventures of Tom Bombadil and Other Verses from the Red Book'' (Lat.: ''Fortuna Tom Bombadil'' ''ac Carmina aliena e Rubro Libro'')

''cuius posthuma:''

* 1974: ''Bilbo's Last Song''

* 1977: ''[[Silmarillion|The Silmarillion]]''
* 1980: ''Unfinished Tales of Númenor and Middle-earth''
* 1983-1996: ''The History of Middle-Earth''
*# 1983: ''The Book of Lost Tales 1''
*# 1984: ''The Book of Lost Tales 2''
*# 1985: ''The Lays of Beleriand''
*# 1986: ''The Shaping of Middle-earth''
*# 1987: ''The Lost Road and Other Writings''
*# 1988: ''The Return of the Shadow'' (Lat.: ''Regressus Umbrae'')
*# 1989: ''The Treason of Isengard''
*# 1990: ''The War of the Ring'' (Lat.: ''Bellum Anuli'')
*# 1992: ''Sauron Defeated'' (Lat.: ''Sauron Victus'')
*# 1993: ''Morgoth's Ring'' 
*# 1994: ''The War of the Jewels'' (Lat.: ''Bellum Gemmarum'')
*# 1996: ''The Peoples of Middle-earth'' (Lat. ''De'' ''Populis Terrae Mediae)''

* 2007: ''The Children of Húrin''
* 2017: ''Beren and Lúthien'' 
* 2018: ''The Fall of Gondolin''
* 2021: ''The Nature of Middle-earth'' (Lat.: ''De Natura Terrae Mediae'')
;Aliae fabulae 
* 1945: ''[[Folium a Nodo pictum]]'' (Ang.: ''Leaf by Niggle'')
* 1945: ''The Lay of Aotrou and Itroun''
* 1949: ''Farmer Giles of Ham''
* 1953: ''The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm's Son''
* 1967: ''The Road Goes Ever On,'' libellum carminum cum Donaldo Swann scriptum
* 1967: ''Smith of Wootton Major''
;Opera philologica
* &quot;[[English and Welsh]]&quot;

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
*[[Sigrides Albert|Albert, Sigridis]]. [[2002]]. &quot;De Iohanne Ronaldo Tolkien eiusque opere&quot;. ''[[Vox Latina]]'' vol. 38 no. 148 pp. 204–216.
*  Tolkien, Christopher, ed. 1983. ''J. R. R. Tolkien: the monsters and the critics: selected essays''. Londinii: Allen and Unwin. ISBN 0048090190

==Nexus externi==
{{Communia|John Ronald Reuel Tolkien|Ioannem Ronaldem Reuel Tolkien}}
*[http://www.proaktiva.ch/walkingtree/books/cormare6.html#d Estne Tolkien Latine Reddendus?]
*[http://www.webcitation.org/query?id=1256562718796851&amp;url=www.geocities.com/dominusanulorum/ Dominus Anulorum] [http://www.eldalie.ch/dominusanulorum/ ''eldalie.ch .: Dominus Anulorum :.'' apud www.eldalie.ch]
*[http://www.studienseminarmeppen.de/latein1/de_domino_anulorum.htm De Domino Anulorum]
*[http://tolkiengateway.net/wiki/J.R.R._Tolkien Tolkien Gateway: J.R.R Tolkien] et [http://tolkiengateway.net/wiki/Books opera]
*[https://latin4everyone.files.wordpress.com/2013/06/hobbitus-ille-the-latin-hobbit-j-r-r-tolkien.pdf Latin Hobbit] (a Marco Walter latine conversus)

{{Lifetime|1892|1973|Tolkien, Iohannes Raginualdus Raguel}}
[[Categoria:Auctores Anglici]]
[[Categoria:Inventores linguarum]]
[[Categoria:Inventores systematum scribendi]]
[[Categoria:I. R. R. Tolkien|!]]
[[Categoria:Philologi Britanniae]]
[[Categoria:Professores Universitatis Oxoniensis]]
[[Categoria:Scriptores Angliae]]
[[Categoria:Scriptores mythistoriarum Angliae]]
{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>n3p9i7f6gufjnombnb8e77bkin1tn35</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Index praenominum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8440</id>
    <revision>
      <id>3696271</id>
      <parentid>3688871</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:11:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Nomen</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38151" xml:space="preserve">Hic est '''index praenominum''' visorum in nostris commentationibus. Adde quae invenias.

Vide etiam [[Nomen proprium]].

== De hoc indice ==
=== Symbola ===
* ''italic'' . . . est redirectio (ob causas nonnullas)
* * . . . fortasse est mala Latinitate scriptum (saepius redirectio etiam)

__NOTOC__
{| border=&quot;0&quot; align=&quot;center&quot; class=&quot;toccolours&quot;
! Argumentum 
|-
| align=&quot;center&quot; |
[[#A|A]] [[#B|B]] [[#C|C]] [[#D|D]] [[#E|E]] [[#F|F]] [[#G|G]] [[#H|H]] [[#I|I]] [[#J|J]] [[#K|K]] [[#L|L]] [[#M|M]] [[#N|N]] [[#O|O]] [[#P|P]] [[#Q|Q]] [[#R|R]] [[#S|S]] [[#T|T]] [[#U|U]] [[#V|V]] [[#W|W]] [[#X|X]] [[#Y|Y]] [[#Z|Z]]&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;[[#Vide etiam|Vide Etiam]]
|-
|}

=== A ===
[[Fasciculus:Aleksander-d-store.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Alexander Magnus]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Grand_Duchess_Anastasia_Nikolaevna_Crisco_edit_crop.jpg|thumb|242x242px|&lt;center&gt;[[Anastasia Nicolai filia Romanova|Anastasia Romanova]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Etty_Andromeda.jpg|thumb|214x214px|&lt;center&gt;[[Andromeda]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Anna Pavlova as the Dying Swan.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Anna Pavlova]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Antinous Mandragone profil.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Antinous]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Vivaldi_Antonio.gif|thumb|210x210px|&lt;center&gt;[[Antonius Vivaldi]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Artemisia_Prepares_to_Drink_the_Ashes_of_her_Husband,_Mausolus.jpg|thumb|206x206px|&lt;center&gt;[[Artemisia II]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Netsurf11 - Rodin.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Augustus Rodin]]&lt;/center&gt;]]
*[[Aaron (nomen)|Aaron]]
*[[Abaelardus]]
*[[Abbo]]
*[[Abdalla]] → [[Abdalla Abdelazizi filius]]
*[[Abdalonymus (nomen)|Abdalonymus]]
*[[Abdelazizus]]
*[[Abdelcader]]
*[[Abderramanus]]
*[[Abdias]]
*[[Abdiel]]
*[[Abdiesus]]
*[[Abdon]]
*[[Abel]]
*[[Abenezer]]
*[[Abercius]]
*[[Abibus]]
*[[Abigail]]
* [[Abraham (nomen)|''Abraham'']]
*[[Abrahamus]]
*[[Absalom (nomen)|Absalom]]
*[[Abubecer (nomen)|Abubecer]] → [[Abubacer]]
*[[Abundantia]]
*[[Abundantius]]
*[[Abundius]]
*[[Accius]]
*[[Accursius]]
*[[Acisculus]]
*[[Achilles (nomen)|Achilles]]
*''[[Ahmedus|Acomathes]]''
*[[Actius]]
*[[Acutius]]
*[[Adalbertus]]
*[[Adalgisus]]
* [[Adam (nomen)|''Adam'']]
*[[Adamantius (nomen)|Adamantius]]
* [[Adamus]]
*''[[Adelais]]''
*[[Adelbertus]]
*[[Adelhaidis (nomen)|Adelhaidis]]
*[[Adeodatus]]
*''[[Adolfus]]''
*[[Adolphus]]
*[[Adonis (nomen)|Adonis]]
*[[Adrastus]]
* [[Adrianus]]
*[[Aeneas (nomen)|Aeneas]]
* [[Aegidius (nomen)|Aegidius]]
*[[Aelius]]
*[[Aemilia (discretiva)|Aemilia]]
*[[Aemilianus (nomen)]] → [[Aemilianus]]
* [[Aemilius]] 
* ''[[Aenrichus]]''
* ''[[Afanasij]]''*
*[[Afer]]
*[[Agamemnon (discretiva)|Agamemnon]]
*[[Agapetus]]
*[[Agapius]]
* [[Agatha]]
*[[Agathangelus]]
*[[Agatho (nomen)|Agatho]]
*[[Agathocles]]
*[[Agesilaus]]
*[[Aglaia (discretiva)|Aglaea]]
* [[Agnes]]
*''[[Agostino]]''*
*[[Agrippa]]
*[[Agron]] 
*[[Ahmedus]]
*[[Aiax]]
*[[Aida (nomen)|Aida]]
*[[Aidanus]]
*[[Aimo]]
*[[Akihitus]]
*[[Alagherius]]
*[[Aladinus]]
*[[Alamannus]]
* [[Alanis]]
* [[Alanus]] 
* ''[[Alanus|Alannus]]''
*[[Alaricus (nomen)|Alaricus]]
*[[Alastor]]
*''[[Alberto]]''*
* [[Albertus]]
*[[Alboinus]]
*''[[Albrechtus]]''
*[[Alcaeus (discretiva)|Alcaeus]]
*[[Alcestis (discretiva)|Alcestis]]
*[[Alcibiades (nomen)]] → [[Alcibiades]]
*[[Alcyone (discretiva)|Alcyone]]
*[[Aldus]]
*''[[Aleksandr]]''*
*''[[Aleksej]]''*
*''[[Aleksja]]''*
* [[Alexander]]
*[[Alexandra]]
*[[Alexia (nomen)|Alexia]]
* [[Alexis]]
* [[Alexius]]
* [[Alfredus]]
*[[Ali (nomen)|Ali]]
*''[[Alice]]''*
*[[Alicia]]
*[[Alida]]
* [[Alienora]]
*[[Aliprandus]]
* ''[[Aloisius]]''
*''[[Alonso]]''*
* [[Aloysius]]
*[[Americus]]
* [[Alphonsus]]
* [[Altierus]]
* [[Amadeus]]
*[[Amadocus]]
*[[Amalasuntha]]
*[[Amalia]]
*[[Amanda]]
* [[Ambrosius (nomen)|Ambrosius]]
*[[Amenophis]]
*[[Amletus]]
*''[[Amorathes]]''
*[[Amos]]
* [[Amosis]]
* [[Anastasia]]
* [[Anastasius (nomen)|Anastasius]]
*[[Anaxagoras]]
*''[[Anděl]]'' *
*''[[Anděla]]'' *
*''[[Andor]]'' *
*''[[András]]''*
*[[Andrea]]
* [[Andreas]] 
*''[[Andrij]]''*
*[[Andromache (discretiva)|Andromache]]
*[[Andromeda (discretiva)|Andromeda]]
* [[Angela]] 
*''[[Angèle]]'' * 
*[[Angelica]]
*''[[Angelika]]''*
* [[Angelus (nomen)|Angelus]] 
*''[[Aniela]]'' * 
*[[Anita]] 
* [[Anna]]
*[[Annabella]]
* [[Anscharius]]
*''[[Antal]]''*
*[[Anterus (nomen)|Anterus]]
*[[Anthimus (nomen)|Anthimus]]
*[[Antonia]]
* [[Antinous]]
* [[Antoninus]]
* [[Antonius]]
*[[Apelles (nomen)|Apelles]]
*[[Apollo (nomen)|Apollo]]
*[[Apostolus (nomen)|Apostolus]]
* [[Aprilia (praenomen)|Aprilia]]
* [[Ara]] 
*[[Arcadius (nomen)|Arcadius]]
*[[Archangelus (nomen)|Archangelus]]
* [[Archibaldus]]
*[[Archippus]]
*[[Aretius]]
*[[Ariadne (discretiva)|Ariadna]]
* [[Ariel (praenomen)|Ariel]]
*[[Aristaeus]]
* ''[[Aristide]]*''
* [[Aristides (nomen)]] → [[Aristides]]
*[[Aristocles]]
*[[Aristogiton]]
*[[Aristophanes (nomen)|Aristophanes]]
*[[Aristoteles (nomen)|Aristoteles]]
* ''[[Armand]]*''
* [[Armandus]]
*[[Arminius (nomen)|Arminius]]
* [[Arnoldus]]
*''[[Arrigo]]''*
* [[Arrius]]
* [[Arsenius]]
*[[Arsinoë]]
*[[Artaxerxes]]
*[[Artemisia (nomen)|Artemisia]]
*[[Artemius]]
* [[Arthurus]]
* [[Asclepiades]]
*[[Asia (discretiva)|Asia]]
*[[Aspasia]]
*[[Assumpta]]
* [[Astor]]
*[[Athanasia]]
* [[Athanasius]] 
*[[Athena (nomen)|Athena]]
*[[Athenodorus]]
*[[Atilius]]
*[[Attalus]]
*[[Attila (nomen)|Attila]]
*[[Augustinus (nomen)|Augustinus]]
* [[Augustus (nomen)|Augustus]]
*[[Aulus]]
*[[Aurelianus (nomen)]] → [[Aurelianus]]
*[[Aurelius]]
* [[Aurivillius]]
*[[Aurora (discretiva)|Aurora]]

=== B ===

[[Fasciculus:BenjaminFranklin.jpeg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Beniaminus Franklinius]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:HistoireDesMétéores_-_p135.jpg|thumb|176x176px|&lt;center&gt;[[Blasius Pascalis]]&lt;/center&gt;]]

* [[Babylas]]

*[[Balderus]]
*[[Baldomerus]]
*[[Balduinus]]
*[[Baldus]]
*[[Balthasar]]
*[[Barachisius]]
*[[Barbara]]
*[[Barbatus]]
*[[Bardylis]]
*[[Barnabas]]
*''[[Bartal]]''*
*[[Bartholomaeus (nomen)|Bartholomaeus]]
*''[[Bartholomaeus (nomen)|Bartolomeu]]''*
*[[Basilius]]
*[[Basiliscus (discretiva)|Basiliscus]]
*[[Basilissa]]
*[[Bathildes]]
*[[Beatrix (nomen)|Beatrix]]
*[[Belisarius]]
*[[Benedicta]]
*[[Benedictus (nomen)|Benedictus]]
*[[Beniamin]]
*[[Beniaminus]]
*[[Benignus]]
*''[[Benitus]]''
*''[[Benjamin]]''*
*[[Benvenutus]]
*[[Berardus]]
*[[Berenice]]
*[[Bernadetta]]
*[[Bernardus]]
*[[Berno]]
*[[Bernvardus]]
*[[Bertoldus]]
*[[Bertrandus]]
*[[Bessario]]
*[[Bethsabee (nomen)|Bethsabee]]
*''[[Biagio]]''*
*[[Birgitta]]
*''[[Björn]]''*
*''[[Blasius|Blaise]]''*
*[[Blanca]]
*[[Blasius]]
*[[Boamundus]] → [[Boamundus Tarentinus]]
*[[Boethius (discretiva)|Boëthius]]
*''[[Boldiszár]]''*
*[[Bomilcar]]
*[[Bonifacius]]
*[[Bononius]]
*[[Boris]]
*''[[Brad]]''
*''[[Bradley]]''*
*[[Brendanus]]
*[[Brennus (discretiva)|Brennus]]
*[[Bretannio]]
*''[[Brian]]''*
*[[Brianus]]
*''[[Brigitte]]''*
*[[Brunechildes]]
*[[Bronislovas]]
*[[Bruno]]
*[[Brussius]]
*[[Brutus]]

=== C ===

[[Fasciculus:Circle of benson st cecilia.jpg|176px|thumb|&lt;center&gt;[[Caecilia Romana|Caecilia Virgo]]&lt;/center&gt;|alt=]][[Fasciculus:Cristina_da_Suécia.png|thumb|222x222px|&lt;center&gt;[[Christina (regina Sueciae)|Christina Sueciae]]&lt;/center&gt;]][[Fasciculus:Cleo de Merode00.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Cleopatra de Merode]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Kyriakos_Mitsotakis_0317.jpg|thumb|247x247px|&lt;center&gt;[[Cyriacus Metsotaces (1968–)|Cyriacus Metsotaces]]&lt;/center&gt;]]
*[[Cadmus (discretiva)|Cadmus]]
*[[Caecilia]]
*[[Caecilius]]
*[[Caelestis]]
*[[Caelius (nomen)|Caelius]]
*[[Caesar (nomen)|Caesar]]
*[[Caeso]]
*[[Caietanus]]
*''[[Cajetan]]''*
*[[Calcedonius]]
*[[Calimerus]]
*[[Callimachus]]
*[[Callinicus]]
*[[Calliope (discretiva)|Calliope]]
*[[Callistus]]
*[[Calogerus]]
*[[Calypso (discretiva)|Calypso]]
*[[Camilla]]
*''[[Camilo]]''*
*''[[Camillo]]''*
*[[Camillus]]
*[[Canicus]]
*[[Carina (nomen)|Carina]]
*[[Caritas (nomen)|Caritas]]
*[[Carlomannus (discretiva)|Carlomannus]]
*[[Carlota]]
*''[[Carmelo]]''*
*[[Carmelus]]
*[[Carola]]
*[[Carolina (nomen)|Carolina]]
*[[Carolus]]
*[[Carus (nomen)|Carus]]
*[[Casimirus]]
*[[Caspar]]
*[[Cassandra (discretiva)|Cassandra]]
*[[Cassius]]
*[[Catharina]]
*[[Catullus (cognomen)|Catullus]]
*[[Cellia]]
*[[Cephas]]
*[[Chadidia]]
*[[Chaereas]]
*[[Chalifa (nomen)|Chalifa]]
*[[Charalampus]]
*[[Charilaus]]
*[[Chester]]
*[[Chosroes]]
*[[Chloë]]
*[[Chloris (nomen)|Chloris]]
*''[[Choma]]''*
*[[Chowalidus]]
*[[Christa]]
*[[Christianus (nomen)|Christianus]]
*[[Christina]]
*''[[Christopherus]]''
*[[Christophorus]]
*[[Chryseis (discretiva)|Chryseis]]
*[[Chunegunda]]
*[[Ciaranus]]
*[[Cicero (cognomen)|Cicero]]
*[[Circe (discretiva)|Circe]]
*''[[Ciro]]''*
*[[Clara]]
*[[Clarensis]]
*[[Claudia]]
*''[[Claudio]]''*
*[[Claudius (nomen)|Claudius]]
*[[Clearchus]]
*[[Clemens]]
*[[Cleonice]]
*[[Cleopas]]
*[[Cleopatra]]
*[[Clorinda]]
*[[Clotildis]]
*[[Cnuto]]
*[[Cody]]
*[[Coemgenus]]
*[[Colandus]]
*[[Colomannus (Sanctus)|Colomannus]]
*[[Columbanus (nomen)|Columbanus]]
*[[Conon (nomen)|Conon]]
*[[Conradus]]
*[[Constantia (nomen)|Constantia]]
*[[Constantinus]]
*[[Cordelia (nomen)|Cordelia]]
*[[Corinna (discretiva)|Corinna]]
*[[Coriolanus (nomen)|Coriolanus]]
*[[Cornelia (nomen)|Cornelia]]
*[[Cornelius (nomen)|Cornelius]]
*[[Cosmas]]
*[[Craterus (discretiva)|Craterus]]
*''[[Cristóvão]]''*
*[[Crito]]
*[[Cunipertus]]
*[[Curtius]]
*[[Cybele (discretiva)|Cybele]]
*[[Cyriacus]]
*[[Cyrillus]]
*[[Cynthia]]
*[[Cyrus]]

=== D ===
[[Fasciculus:Diana Huntress Fontainebleau.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Diana]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Énée et Didon, reprise partielle du tableau de Guérin, détail.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Dido]]&lt;/center&gt;]]
*[[Dacianus]]
*[[Daedalus (nomen)|Daedalus]]
*[[Dagobertus]]
*[[Dalia (nomen)|Dalia]]
*[[Dalila]]
*[[Damasus]]
*[[Dalmatius]]
*[[Damianus]]
*[[Damocles]]
*[[Danaë (discretiva)|Danaë]]

* [[Daniel (praenomen)|Daniel]]
*[[Daniela]]
*''[[Daniil]]''*
*[[Dantes]]
*[[Daphne]]
*[[Dardanus]]
*[[Darius]]
* [[David]]
*''[[Davide]]''*
*[[Debora]]
*[[Decimus]]
*[[Delia (discretiva)|Delia]]
*[[Delphina]]
*[[Demeter (discretiva)|Demeter]]
*[[Demetrius]]
*[[Democritus (nomen)|Democritus]]
*''[[Denis]]''*
*''[[Denys]]''*
*[[Desdemona]]
*[[Desiderius (nomen)|Desiderius]]
*[[Diafarus]]
* [[Diana (nomen)|Diana]]
* [[Didacus]]
*[[Dido (discretiva)|Dido]]
*''[[Diego]]''*
*[[Diogenes]]
*''[[Diogo]]''*
*[[Diodorus (nomen)|Diodorus]] → [[Diodorus Siculus]]
*[[Diomira]]
*''[[Dionigi]]''*
*[[Dionysius (nomen)|Dionysius]]
*[[Dioscorides (nomen)|Dioscorides]]
*[[Diphilus]]
*''[[Dmitrij]]''*
*''[[Dmytro]]''*
*''[[Dolores]]''
* [[Dominicus]]
*[[Domitilla]]
*''[[Domonkos]]''*
*''[[Donald]]''*
* [[Donaldus]]
*[[Donata]] 
*[[Donatus]]
*[[Dora (nomen)|Dora]]
*[[Dorothea (nomen)|Dorothea]]
*[[Drusiana]]
* [[Duglassius]]
* [[Dwight]]
*[[Durans]]
*''[[Durante]]''*

[[Fasciculus:Che por Jim Fitzpatrick.svg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Ernestus Guevara]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Jean Agélou - Serie 589 - Eve being tempted to eat the forbidden fruit.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Eva]]&lt;/center&gt;]]

=== E ===
*[[Eberhardus]]
*[[Edda]]
*''[[Edgar]]''*
*[[Edgarus]]
* [[Editha]]
* [[Edmundus]]
* [[Eduardus]]
* ''[[Edwardus]]''
* [[Edwinus (praenomen)|Edwinus]]
*[[Egbertus]]
* [[Aegidius|Egidius]]
*''[[Ekaterina]]''*
*[[Electra (discretiva)|Electra]]
*''[[Elek]]''*
*''[[Eleonora]]''*
*[[Eleutherius]]
* [[Elias]]
*[[Eligius]]
*''[[Elio]]''*
*''[[Elisabeth]]''
* [[Elisabetha]]
* ''[[Elizaveta]]''*
*[[Elpidius (nomen)|Elpidius]]
*[[Elvira]]
* [[Aemilius|Emilius]]
*[[Emma]]
*[[Emmanuel]]
*[[Empedocles (nomen)|Empedocles]]
* [[Ennius (nomen)|Ennius]]
*''[[Enrico]]''*
*[[Epaminondas (nomen)|Epaminondas]]
* [[Ephraem]]
*''[[Ephraim]]''
*[[Erasmus]]
*[[Erica]]
* [[Ericus]]
*''[[Ermanno]]''*
* [[Ernestus]]
*[[Eros]]
*[[Ervinus]]
*[[Erzsébet|''Erzsébet'']]*
*[[Esdras]]
* ''[[Estéfano]]'' *
*''[[Attila (nomen)|Etele]]''*
*''[[Etienne]] *''
*[[Euagoras]]
*[[Euclides (discretiva)|Euclides]]
*[[Eudocia]]
*[[Eudoxius]]
*''[[Eugène]]''*
*[[Eugenia (discretiva)|Eugenia]]
* [[Eugenius]]
*[[Eulalia]]
*[[Eumenes (discretiva)|Eumenes]]
*[[Euphemia]]
*[[Euphrosyne (discretiva)|Euphrosyne]]
*[[Euripides (nomen)|Euripides]]
*[[Europa (discretiva)|Europa]]
*[[Eurydice (discretiva)|Eurydice]]
* [[Eusebius]]
* [[Eustachius]]
*[[Eustorgius|Eustorgius (nomen)]] → [[Eustorgius (episcopus Lemovicensis)]]
*[[Eutychius]]
* [[Eva (nomen)|Eva]]
*[[Evasius]]
*''[[Evgenij]]''*
*[[Ezechiel (nomen)|Ezechiel]]

[[Fasciculus:Ferdinand Magellan.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Ferdinandus Magellanus]]&lt;/center&gt;]]

=== F ===
[[Fasciculus:Vicente_López_Y_Portaña_001.jpg|thumb|217x217px|&lt;center&gt;[[Franciscus a Goya et Lucientes|Franciscus a Goya]]&lt;/center&gt;]]
* [[Fabius]]

*[[Fabricius]]
*[[Fatima (nomen)|Fatima]]
*[[Faustus (nomen)|Faustus]]
*''[[Federica]]''*
*''[[Federico]]''*
*''[[Fedir]]''*
*''[[Fëdor]]''*
*[[Feisalus]] → [[Feisalus Abdelazizi filius]]
*[[Felicia]]
*''[[Felipe]]''*
*[[Felix]]
*[[Ferdinandus]]
*''[[Ferenc]]''*
*''[[Fernand]]'' *
*''[[Fernão]]''*
*[[Fergusius]]
*[[Fidelis]]
*[[Fides (nomen)|Fides]]
*''[[Filipp]]''*
*[[Firmus (nomen)|Firmus]]
*[[Flaminia (nomen)|Flaminia]]
*[[Flaminius]]
*[[Flavius]]
*[[Florentia (discretiva)|Florentia]]
*[[Florianus]]
*''[[Foma]]''*
*''[[Francesca]]''*
*''[[Franciscus|Francesco]]''*
*''[[Franciscus|Francisco]]''*
*[[Francisca]]
*[[Franciscus]]
*[[Francus]]
*[[Franklinus]]
*''[[Franz]]'' *→ [[Franz Hartmann]]
*[[Friderica]]
*[[Fridericus]]
*[[Fronto (discretiva)|Fronto]]
*[[Fulbertus]]
*[[Fulcus]]
*[[Fulgentius]]
*[[Fulvia]]
*[[Furius]]

=== G ===
[[Fasciculus:Gottfried Wilhelm von Leibniz.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Godefridus Guilielmus Leibnitius]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus: Caricature_Gustave_Eiffel.png|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Gustavus Eiffel]]&lt;/center&gt;]]

*[[Gabriel]]
*''[[Gabriele]]''*
*[[Gabriella]]
*[[Gaea (discretiva)|Gaea]]
*''[[Gaëtan]] *''
*''[[Gaetano]]''*
*[[Gaetulius]]
*[[Gaius]]
*[[Galatea]]
*[[Galeatius]] → [[Galeatius Ciano]]
*[[Galenus (nomen)|Galenus]]
*[[Galfridus]]
*[[Galilaeus Galilaei|Galilaeus]]
*[[Gasto]]
*[[Gaudentius]]
*''[[Gaufridus]]''
*''[[Gavriil]]''*
*''[[Gennaro]]''*
*[[Genovefa]]
*[[Georgia (nomen)|Georgia]]
*[[Georgius]]
*[[Geraldus]]
*[[Gerardus]]
*[[Gerasimus]]
*''[[Gergely]]''*
*''[[Gerhard]]''*
*''[[Germain]]''*
*[[Germanus (nomen)|Germanus]]
*[[Gerontius]]
*''[[Gert]]''
*''[[Geretrudis]]''
*[[Gertrudis]]
*''[[Giovanni]]''*
*[[Giraldus]]
*''[[Girolamo]]''*
*''[[Giulia]]''*
*''[[Giulio]]''*
*''[[Giuseppe]]'' *
*''[[Iosepha|Giuseppina]]''*
*[[Glauce]]
*[[Glaucus (nomen)|Glaucus]]
*[[Gloria (nomen)]] → [[Gloria]]
*[[Gnaeus]]
*''[[Godefridus]]''
*[[Godfredus]]
*''[[Godfridus]]''
*[[Goffredus]]
*[[Gordonus]] (vide [http://myweb.facstaff.wwu.edu/~Watanaa2/Latin%20Writings/Poemata+Accii.pdf])
*[[Gotthold]]
*''[[Grace]]''*
*[[Gratia (nomen)|Gratia]]
*''[[Grazia]]''*
*[[Gregorius (nomen)]] → [[Gregorius]]
*[[Grover]]
*[[Gualterius]]
*[[Gudbrandus]]
*[[Guendolina]]
*[[Guenevera]]
*[[Guido]]
*''[[Guilelmus]]''
*[[Gulielmus]]
*[[Gunnarus]]
*[[Gunterius]]
*[[Guolphangus]]
*''[[Gustave]]''*
*[[Gustavus]]
*''[[Guy]]'' *→ [[Guido]] aut [[Guy (nomen)|Guy]] (Hebraice)
*''[[György]]''*

=== H ===
[[Fasciculus:Helen of Troy.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Helena]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Quintus Horatius Flaccus.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Quintus Horatius Flaccus]]&lt;/center&gt;]]

*[[Habacuc]]
*[[Hadrianus (nomen)|Hadrianus]] → [[P. Aelius Hadrianus]]
*[[Hadriel]]
*[[Hannelora|Hannelore]] → [[Hannelore Zöllner]]&lt;ref&gt;ex pagina [[Auctores neolatini]]&lt;/ref&gt;
*''[[Hamed]]''*
*[[Hamidus]]
*[[Hamilcar]]
*[[Hannibal (nomen)|Hannibal]]
*[[Hanno]]
*[[Haraldus]]
*[[Haroldus]]
*[[Harrius]]
*[[Hasanus]]
*[[Hasdrubal (nomen)|Hasdrubal]]
*[[Hebe (discretiva)|Hebe]]
*[[Hector (nomen)]] → [[Hector]]
*''[[Hedda]]''
*[[Hedvigis]]
*[[Hegesippus]]
*''[[Heinrich]]'' * → [[Heinrich Fliedner]]
*[[Heinricus]]
*''[[Heinz]]'' *
*[[Helga (praenomen)|Helga]]
*[[Helena (praenomen)|Helena]]
*[[Helimutus]]
*[[Heliodorus]]
*[[Helladius]]
*''[[Helimutus|Helmut]]*''
*[[Henricus]]
*[[Henrietta]]
*''[[Henrique]]''*
*[[Hera (nomen)|Hera]]
*''[[Heracles]]''
*''[[Herbert]]'' *
*[[Herbertus]]
*[[Hercules (nomen)|Hercules]]
*[[Herimannus]] → [[Herimannus Novocomensis]]
*''[[Hermann]]''
*[[Hermannus]]
*[[Hermes (discretiva)|Hermes]]
*[[Hermione]]
*''[[Hernán]]''*
*''[[Hernando]]*''
*[[Herodes (discretiva)|Herodes]]
*[[Hersilia (discretiva)|Hersilia]]
*[[Hertha (praenomen)|Hertha]]
*[[Hierocles]]
*[[Hieronymus (nomen)|Hieronymus]]
*[[Hilaria (nomen)|Hilaria]]
*[[Hilarius (nomen)|Hilarius]]
*[[Hilda (praenomen)|Hilda]]
*[[Hildegarda]]
*''[[Hinricus]]''
*[[Hipparchus (discretiva)|Hipparchus]]
*[[Hippolytus]]
*[[Hirohitus]]
*[[Omar (nomen)|''Homar'']]
*[[Homerus (nomen)|Homerus]]
*[[Homobonus]]
*[[Honestus]]
*[[Honoratus]]
*[[Honorius]]
*[[Horatius (nomen)]] → [[Quintus Horatius Flaccus]]
*[[Hormisdas]]
*[[Horstus]]
*[[Hortensia]]
*[[Hugo]]
*[[Humbertus]]
*''[[Humfrey]]''*
*[[Hunfridus]]
*[[Husainus filius Alis|Husainus]]
*[[Hyacinthus]]
*[[Hypatia]]
*[[Hypatius]]

=== I ===
[[Fasciculus:Gutenberg.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Iohannes Gutenberg]]&lt;/center&gt;]]

[[Fasciculus:Josephine Baker 1950.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Iosepha Baker]]&lt;/center&gt;]]

* [[Iacoba]]
* [[Iacobina]]
* [[Iacobus]]
*[[Ianuarius (nomen)|Ianuarius]]
* [[Ianus (nomen)]] → [[Ianus Novacus]]
*[[Iapheth]]
*[[Iason (nomen)|Iason]]
*[[Ida]]
*[[Ieremias (nomen)|Ieremias]]
* [[Iesus (nomen)]] → [[Iesus]]
* [[Ignatius]]
*''[[Igor]]''*
*''[[Ihor]]''*
*''[[Illja]]''*
*[[Illuminatus]]
* [[Immanuel]]
*[[India (nomen)|India]]
* [[Ingelrannus]]
* [[Inguarus]]
* [[Inguiomerus (nomen)|Inguiomerus]]
*[[Innocentius (nomen)|Innocentius]]
* ''[[Ioachim]]''
* [[Ioachimus]]
* [[Ioanna]]
* [[Ioannes (nomen)|Ioannes]]
* [[Iob (nomen)|Iob]]
* [[Ioel (nomen)|Ioel]]
*''[[Iohanna]]''
*''[[Iohannes]]''
*[[Ionas (nomen)|Ionas]]
*[[Ionathan]]
*[[Iosaphat]]
* ''[[Ioseph]]''
* [[Iosepha]]
* [[Iosephina]]
* [[Iosephus]]
*[[Iosue (nomen)|Iosue]]
*[[Iphigenia (discretiva)|Iphigenia]]
*[[Irene]]
*[[Isaacus (nomen)|Isaacus]]
* [[Isabella]]
* [[Isaias (nomen)|Isaias]]
* [[Isidorus (nomen)]] → [[Isidorus Hispalensis]]
*[[Isis (discretiva)|Isis]]
*[[Israel (nomen)|Israël]]
*''[[István]]''*
*[[Italia (nomen)|Italia]]
*[[Italus]]
*[[Iuditha]]
* [[Iulia]]
*[[Iuliana]]
*[[Iulianus (nomen)|Iulianus]]
* [[Iulius (nomen)|Iulius]]
*[[Iuno (discretiva)|Iuno]]
*[[Iustina]]
* [[Iustinus (nomen)|Iustinus]]
*[[Iuvenalis (nomen)|Iuvenalis]]
*''[[Ivan]]''*
*[[Ivetta]]
* [[Ivo]]

=== J ===
[[Fasciculus:Brahms_Johannes_1887.jpg|thumb|246x246px|&lt;center&gt;[[Johannes Brahms]]&lt;/center&gt;]]
*''[[Jacopo]]''*
*''[[Jacques]]''*
*''[[Ja'far]]''*
*''[[Jakiv]]''*

*''[[Jakob]]'' *
*''[[Janet]]''*
*''[[János]]''*
*''[[Jason]]''*
*''[[Jean]]'' *
*''[[Jeffrey]]'' *
*''[[Jennifer]]''*
*''[[Jerome]]''*
*[[Jery]]
*''[[Jevhen]]''*
*[[Jintao]]
*''[[João]]''*
*''[[Joaquín]]''*
*''[[Johann]]''*
*''[[Johannes]]'' *
*[[Iohannes|''John'']]*
*''[[Jonathan]]''*
*''[[Jörg]]'' *
*''[[Georgius|Jorge]]''*
*''[[Jørgen]]''*
*''[[Joschka]]''*
*''[[Joseph]]''*
*''[[Josephine]]''*
*''[[Juan]]''*
*''[[Judith]]''*
*''[[Julia]]''*
*''[[Julian]]''*
*''[[Juliette]]''*
*''[[Julio]]''*
*''[[Jurij]]''*
*''[[Justina]]'' *
*[[Jukka]]

=== K ===
[[Fasciculus:Karl Marx.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Karl Marx]]&lt;/center&gt;]]

*''[[Kamill]]''*

*''[[Karl]]'' *
*''[[Károly]]''*
*[[Kasimus]] → [[Kasimus Soleimani]]
*''[[Kaspar]]''*
*''[[Cassandra (discretiva)|Kassandra]]''*
*''[[Kateryna]]''*
*''[[Katherine]]''*
*''[[Keith]]''
*''[[Kevin]]''*
*''[[Kenethus]]''
*''[[Kenneth]]''*
*''[[Khadija]]''*
*''[[Khalifa]]''*
*[[Khaledus]]
*''[[Kirill]]''*
*''[[Klaus]]'' *
*''[[Knut]]''*
*''[[Konrad]]''*
*''[[Konstantin]]''*
*''[[Konstjantyn]]''*
*''[[Christina|Kristina]]''*
*''[[Krzysztof]]''*
*[[Kurt]]
*''[[Kuz'ma]]''*
*''[[Kyrylo]]''*

=== L ===
[[Fasciculus:Louis_david,_leonida_alle_termopili,_1814,_05.jpg|thumb|264x264px|&lt;center&gt;[[Leonidas I]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Lilith (John Collier painting).jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Lilith]]&lt;/center&gt;]]

*[[Ladislaus]]
*[[Laertes]]
*[[Laetitia]]
*[[Lambertus]]
*[[Lando (nomen)|Lando]]
*[[Laodice]]
*[[Larissa (nomen)|Larissa]]
*''[[László]]''*
*[[Laura]]
*[[Laurentius]]
*''[[Lautaro (nomen)|Lautaro]]'' 
*[[Lazarus]]
*[[Lea]]
*[[Leander]]
*[[Lechus]] → [[Lechus Walesa]]
*[[Leda (discretiva)|Leda]]
*[[Leila]]
*[[Leo (nomen)]]
*[[Leocadia]]
*''[[Leonardo]]''*
*[[Leonardus]]
*[[Leonia]]
*''[[Leonid]]''*
*[[Leonidas]]
*[[Leonillus]]
*[[Leonius]]
*''[[Leonhardus]]''
*[[Leontius (nomen)|Leontius]]
*[[Leopoldus]]
*[[Leslius]]
*[[Ligea]]
*[[Liliana (nomen)|Liliana]]
*[[Lilith]]
*[[Lindsaia]]
*[[Linus (nomen)]] → [[Linus]]
*''[[Lionel]]'' *
*[[Livia]]
*[[Livius (nomen)|Livius]]
*[[Lois]]
*[[Longinus]]
*[[Lola]]
*[[Lolita]]
*''[[Lorenzo]]'' *
*''[[Lőrinc]]''*
*[[Lotharius]]
*''[[Lourenço]]''*
*[[Lucanus (nomen)|Lucanus]]
*[[Lucas]]
*[[Lucia]]
*[[Lucianus (nomen)|Lucianus]]
*[[Lucifer (nomen)|Lucifer]]
*[[Lucius]]
*[[Lucretia]]
*[[Ludmila]], [[Ludimila]]
*[[Ludovica (nomen)|Ludovica]]
*[[Ludovicus]]
*''[[Luigi]]''*
*[[Luna (nomen)|Luna]]
*[[Lux (nomen)|Lux]]
*[[Luxorius]]
*[[Lupus (nomen)|Lupus]]
*[[Lycia (nomen)|Lycia]]
*[[Lydia (discretiva)|Lydia]]
*[[Lyndon]]
*[[Lysimachus (nomen)|Lysimachus]]

=== M ===
[[Fasciculus:World_Museum,_Liverpool_(15458232984).jpg|thumb|266x266px|&lt;center&gt;[[Marcus Aurelius]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Titian_-_Penitent_Magdalene_N08404-117-lr-1.jpg|thumb|247x247px|&lt;center&gt;[[Maria Magdalena]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Umm Kulthum4.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Umm Kulthum|Mater Calsumi]]&lt;/center&gt;]][[Fasciculus:Illustrerad_Verldshistoria_band_I_Ill_115.png|thumb|318x318px|&lt;center&gt;[[Miltiades (vir militaris)|Miltiades]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Mussorgsky.jpg|thumb|209x209px|&lt;center&gt;[[Modestus Musorgski]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Marshal_Mustafa_Kemal_Pasha.jpg|thumb|197x197px|&lt;center&gt;[[Mustapha Cemal Ataturcus]]&lt;/center&gt;]]
*[[Macarius]]
*[[Macchabaeus]]
*[[Macedonius]]
*[[Machometus (nomen)|Machometus]]
*[[Maclovis]]
*''[[Mahometus (nomen)|Mahometes]]''
*[[Mahometus (nomen)|''Mahometus'']]
*[[Magdalena]]
*[[Magnus (nomen)|Magnus]]
*[[Mago]]
*[[Mahmudus (nomen)|Mahmudus]]
*[[Maia (discretiva)|Maia]]
*''[[Maksim]]''*
*[[Malachias]]
*[[Malcolmus]]
*[[Malvina]]
*[[Mamercus]]
*[[Mamertus]] 
*[[Manasses]]
*[[Manlius]]
*[[Manuel]]
*''[[Maomethes]]''
*[[Marcella]]
*[[Marcellus]]
*[[Marcia]]
*[[Marcianus (nomen)|Marcianus]]
*[[Marcius]]
*[[Marcoardus]]
*[[Marcus (nomen)|Marcus]]
*[[Margarita (nomen)|Margarita]]
*''[[Margherita]]''*
*[[Maria]]
*[[Mariana (discretiva)|Mariana]]
*[[Marianus]]
*[[Marica (nomen)|Marica]]
*[[Marina]]
*[[Marinus]]
*''[[Mario]]''*
*[[Marius (nomen)|Marius]]
*[[Maroan]]
*[[Martha]]
*[[Martialis (nomen)|Martialis]]
*[[Martina]]
*[[Martinus]]
*''[[Marwan]]''*
*[[Mater (nomen)]] → [[Mater Calsumi]]
*[[Mathildis]]
*[[Matthaeus]]
*[[Matthias (nomen)|Matthias]]
*[[Maurilius]]
*[[Mauritius]]
*''[[Mauro]]''*
*[[Maurus]]
*[[Maxentius (nomen)|Maxentius]]
*[[Maxima]]
*[[Maximilianus]]
*[[Maximianus (discretiva)|Maximianus]]
*[[Maximinus (nomen)|Maximinus]]
*[[Maximus]]
*[[Mecislaus]]
*[[Medea]]
*[[Mederichus]]
*[[Meginhardus]]
*[[Melania]]
*[[Melchior]]
*[[Melchisedech (nomen)|Melchisedech]]
*[[Meletius]]
*[[Melina]]
*[[Melissa]]
*[[Memnon (discretiva)|Memnon]]
*[[Menander (discretiva)|Menander]]
*[[Menedemus]]
*[[Menelaus (discretiva)|Menelaus]]
*[[Menenius]]
*[[Menodorus]]
*[[Mentor (nomen)|Mentor]]
*[[Mercurialis]]
*[[Mercurius]]
*[[Merlinus (nomen)|Merlinus]]
*[[Merope]]
*[[Messalina]]
*[[Methodius]]
*[[Metrophanes]]
*[[Michael]]
*[[Michaela]]
*''[[Michail]]''*
*''[[Michele]]''*
*[[Michika]]
*[[Midas (nomen)|Midas]]
*''[[Mihály]]''*
*''[[Miklós]]''*
*[[Milcolumbus]] → [[Milcolumbus Turnbull]]
*[[Milena]] → [[Milena Minkova]]
*[[Miles (nomen)|Miles]]
*[[Miloslaus]]
*[[Milvardus]]
*[[Milvius]]
*[[Mimosa]]
*[[Minerva (discretiva)|Minerva]]
*[[Mirella]]
*[[Miroslaus]]
*[[Misael]]
*[[Mithridates]]
*[[Miltiades]]
*''[[Miriam]]''
*[[Miriama]]
*[[Misael]]
*[[Moabia]]
*[[Modestus]]
*''[[Molly]]''
*[[Monegundes]]
*[[Monica]]
*[[Monunius]]
*[[Morganis (nomen)|Morganis]]
*[[Moyses (nomen)|Moyses]]
*[[Muammar]]
*[[Mucius]]
*''[[Muḥammad]]''*
*[[Munaldus]]
*[[Muradus]]
*[[Muslimus (nomen)|Muslimus]]
*[[Mustapha]]
*[[Mustiola]]
*''[[My (nomen)|My]]''
*''[[Mychajlo]]''*
*''[[Mykola]]''*
*''[[Mykyta]]''*

=== N ===
[[Fasciculus:Nicholas II of Russia painted by Earnest Lipgart.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Nicolaus II (imperator Russiae)|Nicolaus II]] (imperator Russiae)&lt;/center&gt;]]

*[[Nadia]]
*[[Nadina]]
*[[Naevius]]
*[[Naphthali]]
*[[Napoleo (discretiva)|Napoleo]]
*[[Narcissus (discretiva)|Narcissus]]
*[[Narses (nomen)|Narses]]
*[[Natalia]]
*[[Natalis]]
*''[[Nataša]]''*
*[[Nathanael]]
*[[Nausicaa (nomen)|Nausicaa]]
*[[Nazarenus]]
*[[Neaera (discretiva)|Neaera]]
*[[Nearchus]]
*[[Nectarius]]
*[[Nehemias]] 
*[[Nepomucenus]]
*[[Neptunus]]
*[[Nereus (nomen)|Nereus]]
*[[Nero]]
*[[Nestor (discretiva)|Nestor]]
*[[Nicanor]] 
*[[Nicasius|Nicasius (nomen)]] → [[Nicasius Remensis]]
*[[Nicephorus]]
*[[Nicetas]]
*''[[Nicholaus]]''
*[[Nicodema]]
*[[Nicodemus]]
*[[Nicola]]
*[[Nicolaus (nomen)|Nicolaus]]
*''[[Nicola|Nicole]]''*
*''[[Nicoletta]]''*
*[[Nicomedes]]
*''[[Nikolaj]]''*
*[[Ninianus]]
*[[Noë (nomen)|Noë]]
*[[Noemi (nomen)|Noemi]]
*[[Nonus (discretiva)|Nonus]]
*[[Norbertus (nomen)]] → [[Norbertus]]
*''[[Normanno]]''*
*[[Normannus]]
*[[Numa]]
*[[Numerius]]

=== O ===
[[Fasciculus:Otto_Von_Bismarck_uniform_Bismark-Cuirassiers_(cropped).jpg|thumb|214x214px|&lt;center&gt;[[Otho de Bismarck]]&lt;/center&gt;]]

*[[Octavia]]

*[[Octavianus (nomen)|Octavianus]]
*[[Octavius]]
*[[Odericus]]
*[[Odoacer (nomen)|Odoacer]]
*[[Oenomaus (discretiva)|Oenomaus]]
*[[Oenus]]
*''[[Olaf]]*''
*[[Olaus]]
*''[[Oleksandr]]''*
*''[[Oleksandra]]''*
*[[Olga]]
*[[Olivia]]
*[[Ollegarius]]
*[[Olympia]]
*[[Omar (nomen)|Omar]]
*''[[Ondine]]''*
*[[Onesimus]]
*[[Onesiphorus]]
*''[[Orlando]]'' *
*''[[Onofrio]]''*
*[[Onuphrius]]
*[[Ophelia]]
*[[Opilius]]
*[[Optatus]]
*''[[Orbán]]''*
*[[Orentius]]
*[[Orestes (discretiva)|Orestes]]
*[[Oriana]]
*[[Origenes (nomen)|Origenes]]
*[[Orpheus]]
*''[[Oscar]]'' → [[Anscharius]]
*[[Osiris (nomen)|Osiris]]
*[[Osorthon|''Osochor'']]
*[[Osorthon]]
*[[Osvaldus (nomen)|Osvaldus]]
*''[[Otfried]]''
*[[Otho (nomen)|Otho]]
*[[Otto]]
*[[Otorinus]] 
*[[Ovidius (nomen)|Ovidius]]

=== P ===
[[Fasciculus:Dante_Gabriel_Rossetti_-_Pandora_-_1869.jpeg|thumb|242x242px|&lt;center&gt;[[Pandora]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Antonio_Canova_-_Perseus_-_New_York.jpg|thumb|202x202px|&lt;center&gt;[[Perseus]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Pyotr Wrangel 1920, painting.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Petrus Wrangel]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Pietro_Tenerani_-_1819_-_Psiche_Abbandonata.jpg|thumb|265x265px|&lt;center&gt;[[Psyche]]&lt;/center&gt;]]
*[[Pacificus (nomen)|Pacificus]]
*''[[Paphnutij|Pafnutij]]''*

*[[Palmyrus]] → [[Palmyrus Vicarion]]
*[[Panagiotes]]

*[[Pancratius]]
*[[Pandora (discretiva)|Pandora]]
*[[Paphnutius]]
*[[Parascevas]]
*[[Paschalis]]
*''[[Pasquale]]''*
*''[[Patrice]]''*
*[[Patricius (praenomen)|Patricius]]
*[[Paula]]
*[[Paulina]]
*[[Paulinus]]
*[[Paulus (nomen)]] → [[Paulus]]
*''[[Pavel]]''*
*''[[Pavlo]]''*
*''[[Pedro]]''*
*[[Penelope (discretiva)|Penelope]]
*''[[Pépin]]''*
*[[Pericles (nomen)|Pericles]]
*[[Perses]]
*[[Perseus (discretiva)|Perseus]]
*[[Petra (discretiva)|Petra]]
*''[[Pëtr]]''*
*''[[Petro]]''*
*[[Petronius]]
*[[Petrus (nomen)|Petrus]]
*[[Philibertus]]
*[[Philippus]]
*[[Phoebus (nomen)|Phoebus]]
*[[Photius]]
*[[Philomena]]
*[[Photius]]
*[[Phyllis]]
*[[Phryne (nomen)|Phryne]]
*''[[Pierre]] *''
*''[[Petrus (nomen)|Pietro]]'' *
*[[Pippinus]]
*''[[Piroska]]''*
*[[Pius]]
*[[Plato (nomen)|Plato]]
*[[Pleuratus]]
*[[Polyhymnia (nomen)|Polyhymnia]]
*[[Polyxena (nomen)|Polyxena]]
*[[Pompeius (nomen)|Pompeius]]
*[[Pompilius]]
*[[Placidus]]
*[[Pontius]]
*[[Praxedes (nomen)|Praxedes]] 
*[[Priamus]]
*[[Primus (nomen)]] → [[Primus Levi]]
*[[Prisca]]
*[[Priscilla]]
*[[Priscus]]
*[[Prometheus (discretiva)|Prometheus]]
*[[Prosper]]
*[[Psammetichus]]
*[[Psusennes]]
*[[Psyche]]
*[[Ptolemaeus]]
*[[Publius]]
*''[[Pylyp]]''*
*[[Pyramus]]
*[[Pyrrhus (discretiva)|Pyrrhus]]

=== Q ===

*''[[Kasimus|Qasim]] *''
*[[Quadratus]] → [[Quadratus Atheniensis]]
*[[Quartus (discretiva)|Quartus]]
*''[[Quintinus|Quentin]]''*
*[[Quintilianus (cognomen)|Quintilianus]]
*[[Quintilius (discretiva)|Quintilius]]
*[[Quintianus]]

*[[Quintinus]]
*[[Quintius]]
*[[Quintus]]
*[[Quirinus]]
*[[Quodvultdeus]]

=== R ===
[[Fasciculus:Frans_Hals_-_Portret_van_René_Descartes.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Renatus Cartesius]]&lt;/center&gt;]][[Fasciculus:RoaldAmundsen.JPG|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Rodoaldus Amundsen]]&lt;/center&gt;]]

*[[Rachel (nomen)|Rachel]]
*''[[Rachele]]''*
*[[Radulphus]]
*''[[Radulfus]]''
*''[[Radolfus]]''
*''[[Radolphus]]''
*[[Ragnarus]]
*[[Raimundus]]
*''[[Rainardus]]''
*[[Rakia]]&lt;ref&gt;Etiam ''Rucaia'' in contextibus Hispanico et Theodisco invenitur.&lt;/ref&gt;
*[[Randolphus]]
*[[Raphael (nomen)|Raphael]]
*[[Raphaela]]
*''[[Raulus]]''
*''[[Ray]]''
*[[Resus]]
*[[Regina (nomen)|Regina]]
*[[Reginaldus]]
*[[Reinhardus]]
*[[Renata]]
*''[[Renate]]'' *
*[[Renatus]]
*[[Resus]]
*''[[Rezső]]''*
*[[Rhamses]]
*[[Rhea (nomen)|Rhea]]
*[[Ricardus]]
*[[Roberta]]
*[[Robertulus]]
*[[Robertus]]
*[[Rodericus]]
*[[Rodoaldus]]
*[[Rogerius]]
*[[Rogerus]]
*''[[Roland]]'' *
*[[Rolandus]]
*[[Roma (nomen)|Roma]]
*[[Romanus (nomen)|Romanus]]
*[[Romeus]]
*[[Romulus (nomen)|Romulus]]
*[[Ronaldus]]
*[[Ronia]]
*[[Rosa (nomen)|Rosa]]
*[[Rosarius]]
*[[Rossella]]
*[[Roxana]]
*[[Ruben]]
*[[Rudolphus]]
*[[Rufina]]
*[[Rufinus (nomen)|Rufinus]]
*[[Rufus]]
*[[Rupertus]]
*[[Ruth (praenomen)|Ruth]]

=== S ===
[[Fasciculus:Septimius Severus Glyptothek Munich 357.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Septimius Severus]]&lt;/center&gt;]][[Fasciculus:Sergei Prokofiev circa 1918 over Chair Bain.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Sergius Prokofiev]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Simón_Bolívar_2.jpg|thumb|230x230px|&lt;center&gt;[[Simon Bolívar]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Soliman_le_Magnifique.jpg|thumb|238x238px|&lt;center&gt;[[Suleimanus I]]&lt;/center&gt;]]

*[[Sabinianus (nomen)|Sabinianus]]
*[[Sabinus]]
*[[Saddamus]]
*[[Saladinus (nomen)|Saladinus]]
*[[Salomon (nomen)|Salomon]]
*[[Sallustius (nomen)|Sallustius]]
*[[Salvator]]
*''[[Salvatore]]''*
*[[Samantha]]
*[[Samuel]]
*[[Samson (nomen)|Samson]]
*[[Sanctius]]
*''[[Sándor]]''*
*[[Sapor (discretiva)|Sapor]]
*[[Sara (praenomen)|Sara]]
*[[Saron]]
*[[Saul (nomen)|Saul]]
*''[[Saverio]]''*
*[[Sbigneus]]
*[[Scipio (nomen)|Scipio]]
*[[Scylla (discretiva)|Scylla]]
*''[[Sean]]'' *
*[[Sebastianus]]
*[[Secundinus]]
*[[Secundus (nomen)|Secundus]]
*[[Selena (nomen)|Selena]]
*[[Seleucus]]
*[[Selimus]]
*[[Semiramis (nomen)|Semiramis]]
*[[Semnes]]
*[[Sempronia]]
*[[Sempronius]] 
*[[Sephora]]
*[[Serapio (nomen)|Serapio]]
*[[Serena (nomen)|Serena]]
*''[[Sergej]]''*
*''[[Sergio]]''*
*[[Sergius]]
*[[Servatius]]
*[[Servius]]
*[[Sesonchis]]
*[[Sesostris]]
*[[Seth]]
*''[[Severino]]''*
*[[Severinus (nomen)|Severinus]]
*[[Severus]]
*[[Sigismundus]]
*[[Sigrides]]
*[[Sisinnius (nomen)|Sisinnius]]
*[[Silvanus (nomen)|Silvanus]]
*[[Silvester]]
*[[Silvia]]
*''[[Silvio]]''*
*[[Silvius]]
*[[Simeon]]
*[[Sinibaldus|Sinibaldus (nomen)]] → [[Sinibaldus Fieschi]]
*[[Sisinnius (nomen)|Sisinnius]]
*[[Sixtus]]
*[[Sophia]]
*[[Sophocles (nomen)|Sophocles]]
*[[Sophonisba (nomen)|Sophonisba]]
*''[[Søren]]''*
*[[Sosibius]]
*[[Sosius]]
*[[Sosthenes]]
*[[Sostratus]]
*[[Soterius|Soter]]
*[[Spartacus (nomen)|Spartacus]]
*[[Speciosus]]
*[[Spes (nomen)|Spes]]
*[[Spurius]]
*[[Spyridon]]
*[[Stanislaus]]
*[[Staurus (nomen)|Staurus]]
*''[[Stefania]]''*
*''[[Stefano]]''*
*''[[Stepan]]''*
*[[Stephania]]
*[[Stephanus]]
*[[Stylianus]]
*[[Sulamitis]]
*''[[Sulayman]]''*
*[[Suleimanus]]
*[[Sulpitius]]
*[[Sultanus (nomen)|Sultanus]]
*[[Susanna]]
*[[Sveno]]
*[[Symmachus (nomen)|Symmachus]]
*[[Symphorosa]]
*[[Syrus]]

=== T ===
[[Fasciculus:Edison-at home in Ft. Myers Florida 1914 detail LC-LC-USZ62-131044, adjusted.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Thomas Edison]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Достоевский_(Перов,_1872)_-_Третьяковская.jpg|thumb|220x220px|&lt;center&gt;[[Theodorus Dostoevskij]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Torquato_Tasso.jpg|thumb|252x252px|&lt;center&gt;[[Torquatus Tassus]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Brahe.jpg|thumb|221x221px|&lt;center&gt;[[Tycho Brahe|Tycho Braheus]]&lt;/center&gt;]]
*[[Tabitha]]
*[[Tacitus (nomen)|Tacitus]]
*[[Taddeus]]
*[[Taherus]] → [[Taherus Ben Jelloun]]
*''[[Thamar|Tamara]]''
*''[[Tamás]]''*
*[[Tammarus]]
*[[Tancredus]]
*''[[Tanith]]''*
*[[Tarquinius]]
*[[Tatianus]]
*[[Tatius]]
*[[Telemachus (nomen)|Telemachus]]
*[[Telesphorus (nomen)|Telesphorus]]
*[[Terentius]]
*''[[Teresa]]''*
*[[Teresia]]
*[[Tertullianus]]
*''[[Tessa]]*''
*[[Teivas]] → [[Teivas Oksala]]
*[[Thaddaeus]]
*[[Thais]]
*[[Thales (nomen)|Thales]]
*[[Thamar]]
*[[Thea (nomen)|Thea]]
*[[Theobaldus]]
*[[Thecla]]
*[[Themistocles (nomen)|Themistocles]]
*[[Theodora]]
*''[[Theodore]]''*
*[[Theodoricus (nomen)]] → [[Theodoricus]]
*[[Theodorus]]
*[[Theodotus]]
*[[Theophanes (discretiva)|Theophanes]]
*[[Theophilus]]
*[[Theophylactus]]
*[[Theopompus]]
*[[Theseus (discretiva)|Theseus]]
*[[Thinith (nomen)|Thinith]]
*[[Thisbe]]
*[[Thomas]]
*[[Thor (nomen)|''Thor'']]
*[[Thorsteinus]]
*[[Thrasybulus (nomen)|Thrasybulus]]
*[[Thrasydaeus]]
*[[Tiberius]]
*[[Tiburtius]]
*[[Tigranes]]
*''[[Timofej]]''*
*[[Timoleon]]
*[[Timon]]
*[[Timotheus]]
*[[Titiana]]
*[[Titianus (nomen)|Titianus]]
*[[Titius (nomen)|Titius]]
*[[Titus]]
*[[Tobias]]
*''[[Tolomeo]]''*
*[[Tomislaus]]
*[[Toribius]]
*[[Torquatus]]
*[[Tosca]]
*[[Traianus (nomen)|Traianus]]
*[[Trent]]
*[[Troilus (nomen)|Troilus]]
*[[Tryphon]]
*[[Tsukasa]]
*[[Tullius]]
*''[[Tuomo]]'' *
*[[Tycho]]

=== U ===
[[Fasciculus:Odysseus_and_Tiresias_(detail).jpg|thumb|186x186px|&lt;center&gt;[[Ulixes]]&lt;/center&gt;]]
*[[Ubaldus]]
* [[Udalricus]]
*''[[Ugo]]''*
*''[[Ulysses]]'' *

*[[Ulixes (discretiva)|Ulixes]]
*[[Ulpianus (nomen)]] → [[Ulpianus]]
*[[Ulpius]]
*''[[Ulrich]]''*
*''[[Udalricus|Ulrico]]*''
*''[[Omar (nomen)|Umarus]]''
*''[[Umberto]]''*
*[[Umbertus]]
*''[[Umfredo]]''*
*[[Undina]]
*[[Urania]]
*[[Urbanus]]
*[[Uriel (nomen)|Uriel]]
*[[Ursus (discretiva)|Ursus]]
*[[Usama]] → [[Usama bin Ladin]]
*''[[Usorthus]]''
*[[Ursicinus]]
*[[Ursula]]

[[Fasciculus:SelbstPortrait VG2.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Vincens van Gogh]]&lt;/center&gt;]]
[[Fasciculus:Churchill HU 90973.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Vinstonis Churchill]]&lt;/center&gt;]]

=== V ===
* ''[[Václav]]*''
*[[Vaclavus]]
*[[Valentina]]
*[[Valentinus (nomen)|Valentinus]]
*''[[Valerij]]''*
* [[Valerius]]
*''[[Valter]]''*
*[[Vanessa]]
*''[[Varvara]]''*
* [[Vasco (praenomen)|Vasco]]
*''[[Vencel]]''*
*[[Venceslaus]]
*[[Venerius]]
*[[Venus]]
*[[Vergilius (nomen)|Vergilius]]
*[[Veronica]]
*[[Verus]]
*[[Vespasianus (nomen)|Vespasianus]]
*[[Vetius]]
* [[Victor]]
*[[Victoria]]
*[[Victorianus]]
* [[Victorius]]
* [[Vilbertus]]
* [[Vilfridus]]
*''[[Vilmos]]''*
* [[Vincens]]
*''[[Vincent]]''*
*''[[Vincenzo]]''*
* [[Vincentius]]
*[[Vinicius]]
*''[[Vinzenz]]''*
*[[Virginia (discretiva)|Virginia]]
*[[Vitalianus (nomen)|Vitalianus]]
*[[Vitalis (nomen)|Vitalis]]
* [[Vitoldus]]
*''[[Vittore]]''*
*[[Vitus]]
*[[Viviana]]
*''[[Vjačeslav]]''*
*''[[Vladimir]]''*
* [[Vladimirus]]
*[[Vladislaus]]
*[[Volcherus]]
*[[Volesus]]
* ''[[Volker]]''*
*''[[Volodymyr]]''*
*[[Vopiscus]]
*[[Vsevolodus]] 

=== W ===
[[Fasciculus:Mozart_Age_11_by_J_Vander_Smissen.jpg|thumb|214x214px|&lt;center&gt;[[Wolfgangus Amadeus Mozartus]]&lt;/center&gt;]]
*''[[Walter]]''*  
*''[[Gualterius|Walterus]]''
*[[Wanda]]
*[[Wandalbertus]] → [[Wandalbertus Prumiensis]]
*''[[Warren]]''
*[[Wilburgus]]
*''[[Wilhelm]]''*
*''[[Wilhelmus]]''
*''[[Willelmus]]''
*''[[William]]''*
*''[[Willibaldus|Willibald]]''*
*[[Willibaldus]]
*''[[Winston]]''
*''[[Wolfgang]]''*
*[[Wolfgangus]]

=== X ===
[[Fasciculus:(Persia)_Jerjes_I.jpg|thumb|213x213px|&lt;center&gt;[[Xerxes I]]&lt;/center&gt;]]

*''[[Xaverius|Xabier]]''*
*''[[Xaver]]'' *
*''[[Xavier]]''*
*[[Xaverius|Xaveria]]
*[[Xaverius]]
*[[Xenia]]
*[[Xenocrates (nomen)|Xenocrates]]
*[[Xenophon (discretiva)|Xenophon]]
*[[Xerxes (nomen)|Xerxes]]

=== Y ===

*''[[Yahya]]''*
*''[[Yakov]]''*
*''[[Yannick]]*''
*''[[Ioannes|Yoan]]''*

*''[[York]]'' → [[York Grüninger]]
*''[[Georgius|Yrjö]]''*
*''[[Yusuf]]''*
*''[[Yves]]''*
*[[Ivo|''Yvon'']]*
*''[[Yvette]]''*

=== Z ===
[[Fasciculus:Kano Jigoro.jpg|thumb|176px|&lt;center&gt;[[Cano Zigoro]]&lt;/center&gt;]]

* [[Zacchaeus]]

*[[Zacharias (nomen)|Zacharias]]
*[[Zainaba]]
*''[[Zbigniew]]''*
*[[Zenais]]
*[[Zeno (nomen)]] → [[Zeno]]
*[[Zenobia (nomen)|Zenobia]]
*[[Zephyrinus]]
*[[Zephyrus]]
*[[Zeuxippus]]
*[[Zigoro]]
*''[[Zlatan]]''
*''[[Zlatko]]''
*[[Zoë (nomen)|Zoë]]
*[[Zoilus]]
*''[[Zoran]] →'' [[Zoran Milanović]]
*[[Zoroaster]]
*[[Zosimus]]
*''[[Zsigimond]]''*
*''[[Zsuzsanna]]''*

==Nexus interni==
* [[Index Sanctorum]]
* [[Lexicon Nominum Virorum et Mulierum]]
* [[Index formarum Latinarum nominum Arabicorum Persicorumque]]
* [[Doctor Ecclesiae]]
* [[Vicipaedia:Titulus]]
* [[Index nominum Latinorum hominum praeclarorum]]
*[[Index nominum Latinorum Arabum Persarumque Medii Aevi|Index nominum Lationorum Arabum Persarumque Medii Aevii]]

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Nexus externi ==
=== Intra vicimediam ===
* [[Usor:Gualterius de Reptilibus/Index nominum Latine redditorum]]
* [[:de:Liste römischer Cognomina]]
* [[:de:Römische Vornamen]]
* [[:de:Liste der griechischen Vornamen]]
* [[:en:List of Roman praenomina]]
* [[:en:List of Italian given names]]
* [[:en:List of Latinised names]]
* [[:en:List of Latin nicknames of the Middle Ages]]
* [[:de:Liste latinisierter Namen]]

=== Extra vicimediam ===
* http://www.duden.de/duden-suche/werke/vornamen/toc/Aalke-Zyprianus.t1.html
* http://www.jaydax.co.uk/genlinks/latin-names.html
* http://www.from-ireland.net/names/peop/latintoeng.htm
* http://freereg.rootsweb.com/howto/latinnames.htm
* [http://freepages.genealogy.rootsweb.com/~northing/placenames/europe/names/ffn_aa.html Rootsweb pagina de nominibus Flandricis, Latinis ac Francicis]
* http://comp.uark.edu/~mreynold/recint7.htm
* [http://www.google.co.uk/books?id=ScMDAAAAQAAJ&amp;pg=PA282#PPA307,M1 Joseph Esmond Riddle, ''The young scholar's Latin-English dictionary'' - Nominum propriorum pars]
* http://ftp.rootsweb.com/pub/usgenweb/sc/oconee/misc/foreign-names.txt Nomina plurium linguarum

[[Categoria:Praenomina|!]]
[[Categoria:Indices praenominum]]

[[hu:Magyar névnapok betűrendben]]</text>
      <sha1>5kz1wclegnzjvpxlc0fc70q9odkeh97</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Angelopolis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9743</id>
    <revision>
      <id>3696188</id>
      <parentid>3308795</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:07:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9887" xml:space="preserve">{{L1}}{{capsa urbis Vicidata}}
{{videdis|Angelopolis (discretiva)}}
'''Angelopolis'''&lt;ref&gt;{{Egger|185|Los Angeles}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Ebbe Vilborg]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok'', editio secunda, 2009. Nomini adiectivo, &quot;Angelopolitanus&quot;.&lt;/ref&gt; (vulgo ''Los Angeles'') est maxima [[California]]e [[urbs]] et [[Civitates Foederatae|Civitatum Foederatarum]] secunda, [[Urbs Novum Eboracum|urbe Novo Eboraco]] locum primum tenente. [[Regio metropolitana Angelopolitana|Regio metropolitana]] omnis orbis terrarum duodevigesimum esse censetur quo ad numerum incolarum pertinet. Urbs enim propria medio anno [[2014]] incolas 3&amp;thinsp;928&amp;thinsp;864, [[regio]] metropolitana 13&amp;thinsp;131&amp;thinsp;431 habuit. Angelopolis iam [[saeculum 18|saeculo duodevicensimo]] condita, non ante [[saeculum 20|saeculum XX]] ad tantam [[magnitudo|magnitudinem]] crevit.

In [[valles|vallibus]] sita est meridianarum Californiae partium iuxta [[ora]]m [[Oceanus Pacificus|Pacificum]] ad pedem [[mons|montium]] qui usque ad [[altitudo|altitudinem]] 3000 [[metrum|metrorum]] surgunt ad boream et orientem versus. Urbibus et [[suburbium|suburbiis]] frequentatis celebratisque circumdatur inter quibus [[Ruscisilva]], [[Sancta Monica]], [[Litus Longum]].

== Historia ==
[[Fasciculus:Los Angeles Basin JPLLandsat.jpg|thumb|upright=1.5|Vallis seu planities Angelopolitana. Media imagine sub [[montes Sancti Gabrielis|montibus Sancti Gabrielis]] urbs ipsa splendet; ultra [[Desertum Mojave]] distinguitur; ad sinistram partem iuxta oram maritimam longius [[Sancta Monica]] urbs, propius [[paeninsula Palos Verdes]], ad dextram partem [[portus Angelopolitanus]] urbsque [[Litus Longum|Litoris Longi]] videntur.]]
Regionem circumiacentem omnem, a populis [[Amerindi]]s [[Chuvash]] et [[Tongva]] iam habitatam, [[Ioannes Rodríguez Cabrillo]] pro rege [[Hispania|Hispanico]] anno [[1542]] vindicavit. Oppidum autem loco urbis hodiernae primum condiderunt coloni quattuor et quadraginta anno [[1781]] auctoritate tam [[Philippus de Neve|Philippi de Neve]] gubernatoris [[California Superior|Californiae Superioris]] quam viceregis [[Nova Hispania|Novae Hispaniae]] [[Antonius Maria de Bucareli|Antonii de Bucareli]]. Appellatione ''El Pueblo de Nuestra Señora la Reina de los Ángeles del Río de Porciúncula'' nuncupaverunt. Quod oppidum, incolis iam fere 650, pars imperii [[Mexicum|Mexicani]] factum est eo anno [[1821]] quo Mexicum libertatem suam proclamavit. Ab anno [[1850]] post [[bellum Mexico-Americanum|bellis Mexico-Americanis]] in civitate [[California]] Civitatum Foederatarum comprehensum est.

[[Ferrivia Pacifica Australis]] usque in Angelopolim anno [[1876]] confecta est. Ab anno [[1892]] [[petroleum]] sub pago Angelopolitano reperiebatur. Iam anno [[1910]] (quo anno oppidum suburbanum [[Ruscisilva]] (''Hollywood'') in Angelopolim contributum est) societates cinematographicae decem et mox multo plures ibi congregabantur. [[Olympia aestiva 1932]] iuxta urbem celebrata sunt. His annis numerus incolarum cito crevit, homines 100&amp;nbsp;000 anno 1900 ibi habitantes, 1&amp;nbsp;000&amp;nbsp;000 anno 1930. Ad aquam populo huius pagi satis aridi providendam [[aquaeductus Angelopolitanus]] annis 1908-[[1913]], designante [[Gulielmus Mulholland|Gulielmo Mulholland]], constructus est ut [[Owens flumen]] e valle sua usque ad urbem conduceret.

== Populus ==
[[Fasciculus:LosAngelesCAMap.gif|thumb|upright=1.5|Forma urbis Angelopolis (colore flavo picta) et [[Regio metropolitana Angelopolitana|regionis metropolitanae Angelopolitanae]] (colore roseo) anno 2000 ad [[census Civitatum Foederatarum|censum Civitatum Foederatarum]] illustrandum delineata]]
Urbis propriae per censum anni 2010 constat populi 31.9% e stirpe [[Mexicum|Mexicano]] oriri atque 16.4% e regionibus ultra Mexicum Americanis, fere 13.7% [[Europa]]eo et fere 12% [[Iudaei|Iudaeo]], 9.6% [[Africa]]no, 0.7% [[Amerindi|Amerindo]], 11.3% e stirpe [[Asia]]tico inter quos 3.2% [[Philippinae|Philippinensi]] et 2.9% [[Corea]]no.

[[Fasciculus:Lacathedral.jpg|thumb|left|[[ecclesia cathedralis Angelopolitana|Ecclesia cathedralis Dominae Nostrae Angelorum]] anno [[2002]] confecta, [[ecclesia cathedralis Sanctae Vibianae|ecclesia Sanctae Vibianae]] in [[Terrae motus Northridge|terra motu]] anno [[1994]] delapidata]]
Populi metropolitani 65% se Christianos esse confitentur (inter quos tantos Catholicos quantos Protestantes), fere 25% sine religione, 3% religioni Iudaicae, 2% Islamicae, 2% Buddhisticae haerentes.&lt;ref&gt;&quot;[http://www.pewforum.org/religious-landscape-study/metro-area/los-angeles-metro-area/ Religious Landscape Study: Adults in the Los Angeles metro area]&quot; apud ''[[Pew Research Center]]''&lt;/ref&gt; [[Ecclesia Catholica]] ibi [[sedes episcopalis metropolitana|sedem metropolitanam]] &quot;[[archidioecesis Angelorum in California]]&quot; posuit ([[archiepiscopus|archiepiscopo]] hodierno [[Iosephus Horatius Gomez|Iosepho Horatio Gomez]]) [[ecclesia cathedralis Angelopolitana|ecclesiamque cathedralem Dominae Nostrae Angelorum]] anno [[2002]] aedificare confecit.

== Cultura ==
Angelopolis urbs industria cinematographica illustris est, et quidem domicilium complurium actorum cinematographicorum.

Ad memoriam [[Gualterus Disney|Gualteri Disney]] cinematographo e munificentia viduae [[Lillian Disney]] [[aula musica Gualteri Disney]] anno [[2003]] inaugurata est, designatore [[Franciscus Gehry|Francisco Gehry]]. Ibi sedet [[orchestra Philharmonica Angelopolitana]].

Ibi constituuntur scholae superiores satis multae quarum enumerare oportet [[Universitas Californiensis (Angelopolis)|Universitas Californiensis in Angelopoli]], [[Universitas Loyola Angelopolitana]], [[Universitas Pepperdine]] et [[Institutum Artium Californiense]]. Inter suburbia urbesque circumiacentes stant [[Museum Getty|Museum]] et [[Villa Getty]] necnon [[Bibliotheca Huntington]]. [[Museum Artium Hodiernarum Angelopolitanum]] ad urbem ipsam pertinens, [[Museum Artium Comitatus Angelopolitani]] multo celebratius et a [[comitatus Angelopolitanus|comitatu]] directum, intra fines urbis stant.

== Commeatus ==
[[Fasciculus:Los Angeles International Airport Aerial Photo.jpg|thumb|upright=1.5|Aedificia et viae [[Aeroportus internationalis Angelopolitanus|aeroportus internationalis]] ex aëre visa]]
[[Aeroportus internationalis Angelopolitanus]], trigrammate ''LAX'' recognitus, haud longe ab ora maritima stat inter urbem [[Sancta Monica|Sanctam Monicam]] portumque [[Portus Angelopolitanus|Angelopolitanum]].

== Incolae notabiles ==&lt;!--and hundreds of others? (Delete this section?)--&gt;
* [[Beau Bridges]], actor et director
* [[Christophorus Judge]], actor
* [[Christophorus Pine]], actor
* [[Gregorius Peck]], actor
* [[Ray Bradbury]], auctor
* [[Vaush]], [[disputatio|disputator]] de [[Civilitas|rebus civilibus]]

== Notae ==
[[Fasciculus:Dodger Stadium.jpg|thumb|[[Stadium Dodger]], i.e. campus lusorum [[basipila]]e ''[[Los Angeles Dodgers]]'', anno [[1962]] inauguratus.]]
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;&lt;references/&gt;&lt;/div&gt;

== Bibliographia ==
; Encyclopaedica et generalia
* Monahan, Torin. [[2002]]. &quot;Los Angeles Studies: The Emergence of a Specialty Field.&quot; ''City &amp; Society'' 14(2):155–184.
* Pitt, Leonard, et Dale Pitt. [[2000]]. ''Los Angeles A to Z: An Encyclopedia of the City and County.'' University of California Press.

[[Fasciculus:Hollywood boulevard from kodak theatre.jpg|thumb|Despectus in viam ''[[Hollywood Boulevard]]'']]
; De architectura
* Banham, Reyner. [[1971]]. ''Los Angeles: The Architecture of the Four Ecologies.'' University of California Press.
* Davis, Mike. [[1992]]. ''City of Quartz: Excavating the Future in Los Angeles.'' Vintage Books.

[[Fasciculus:Los Angeles Bridge.jpg|thumb|[[Pons Vincentii Thomas]] quo [[portus Angelopolitanus]] transitur]]
; De historia
* Fogelson, Robert M. [[1967]]. ''The Fragmented Metropolis: Los Angeles 1850–1930.'' University of California Press.
* Klein, Norman M. [[1997]]. ''The History of Forgetting: Los Angeles and the Erasure of Memory.'' Verso.
* Colin Marshall. 2016. &quot;[http://www.theguardian.com/cities/2016/apr/25/story-cities-los-angeles-great-american-streetcar-scandal Story of cities #29: Los Angeles and the 'great American streetcar scandal'].&quot; ''[[The Guardian]]'' (25 Aprilis 2016) 
* White, Richard. [[1991]]. ''It's Your Misfortune and None of My Own: A New History of the American West.'' University of Oklahoma Press.

; De oecologia
* Glover, Paul. [[1989]]. ''Los Angeles: A History of the Future.'' Eco-Home Press.
* Reisner, Marc. [[1986]]. ''Cadillac Desert: The American West and Its Disappearing Water.'' Penguin Books.

[[Fasciculus:Walt Disney Concert Hall, LA, CA, jjron 22.03.2012.jpg|thumb|upright=1|[[Aula musica Gualteri Disney]], [[Gualterus Disney|huius]] ad memoriam dicata, a [[Franciscus Gehry|Francisco Gehry]] designata, anno [[2003]] inaugurata.]]
; De populo et cultura
* George, Lynell. [[1992]]. ''George, No Crystal Stair: African Americans in the City of Angels.'' Verso.
* Scott, Allen J., et Edward W Soja. [[1996]]. ''The City: Los Angeles and Urban Theory at the End of the Twentieth Century.'' Berkeleiae et Angelopoli: University of California Press.
* Theroux, Peter. [[1994]]. ''Translating LA: A Tour of the Rainbow City.'' Norton.
* Ulin, David L., ed. [[2002]]. ''Writing Los Angeles: A Literary Anthology.'' Library of America.
* Walker, Alissa. 2014. &quot;[http://www.theguardian.com/cities/2014/nov/17/urbanists-guide-los-angeles-la-misunderstood-city An urbanist's guide to Los Angeles: ‘The most misunderstood city on the planet’]&quot;. ''[[The Guardian]],'' 17 Novembris 2014.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Los Angeles, California|Angelopolim}}
{{Coord|34|3|0|N|118|15|0|W|display=title}}

{{Urbes Americae Septentrionalis maximae}}
{{MaximaeUrbesAmericanae}}

{{1000 paginae}}

{{Myrias|Geographia}}

[[Categoria:Angelopolis|!]]
[[Categoria:Condita 1781]]
[[Categoria:Urbes milies milium incolarum]]</text>
      <sha1>az9e0ns7qpfrpreqhh6vdw3ihrzwchq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muri (Argovia)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11328</id>
    <revision>
      <id>3696148</id>
      <parentid>3135019</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T15:15:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Doc Taxon</username>
        <id>66109</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Muri-blason.png]] → [[File:CHE Muri COA.svg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2944" xml:space="preserve">{{pro pagina discretiva vide|Muri (discretiva)}}

'''Muri''' (-orum, ''m.'') sunt commune [[Helvetia]]e in parte austro-orientali pagi [[Argovia]]e et caput districtus homonymi. Commune hodiernum Murorum anno [[1816]] ortum est, cum vici ''Langdorf'', ''Egg'', ''Hasli'' et ''Wey'' in unum confusi sunt.
{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; align=&quot;right&quot; style=&quot;margin:0.5em;&quot;
!colspan=&quot;2&quot; align=center bgcolor=&quot;#DEFFAD&quot; |Muri
|-
|colspan=&quot;2&quot; align=center |[[Fasciculus:CHE Muri COA.svg|thumb|150px|center|Vexillum Murense]]&lt;br /&gt;
|-
!colspan=&quot;2&quot; align=center bgcolor=&quot;#DEFFAD&quot; |Notatiae elementi
|-
|Pago: ||[[Argovia]]e
|-
|Provincia: ||[[Muri (districtus)|Muri]]
|-
|Ambitus: ||12.34 km² 
|-
|Altitudo: || circa 460 m super maris aequor
|-
|Populatio: || 6778  &lt;small&gt;''(fine anni [[2008]])''&lt;/small&gt;
|-
|Pars [[Helvetia]]e ab: ||circiter [[1415]]
|-
|Lingua: ||Theodisca
|-
|Pagina domestica: ||[http://www.muri.ch www.muri.ch]
|}
[[Fasciculus: Karte Gemeinde Muri 2007.png|thumb|250 px|Municipii situs in pago [[Argovia]]e]]
[[Fasciculus:Muri-Wey.jpg|thumb|Muri-Wey cum [[Monasterium Murense|monasterio Murensi]]]]

== Historia ==
Res inventae Muros iam [[Neolithicum|Neolithico]] et [[Aetas Aenea|Aetate Aenea]] incultos esse demonstrare videntur. Anno [[1929]] in communis limite meridiano tumulus [[Aetas Hallstattensis|Aetatis Hallstattensis]] repertus est.

A [[saeculum 1|primo saeculo]] etiam [[Imperium Romanum|Romani]] in territorio communis domicilia collocaverunt, quae autem circa annum [[260]] ab [[Alamanni]]s deleta sunt. Cum iidem his locis [[saeculum 8|octavo]] vel [[saeculum 9|nono saeculo]] sedes stabiles constituerunt, locum ob muros Romanos relictos ''Murahe'' ([[Latine]]: Muri) appellaverunt.

Historia Murorum cum [[Domus Habsburgensis|Domo Habsburgensi]] coniuncta est: Comes Radbot de Habsburg et Ita de Lothringen, coniunx, anno [[1027]] [[Monasterium Murense]] condiderunt. Monasterium opibus et gravitate per saecula crescebat, ut tandem etiam monasterium principale nominaretur et ditissimum monasterium Helvetiae haberetur. Quod autem anno [[1841]] a [[gubernatio]]ne pagi Argoviae suppressum est.

Anno [[1415]] Muri a [[Confoederatio Vetus|Confoederatione Vetere]] occupati partes [[Praefectura Libera|Praefecturae Liberae]] facti sunt. 

{{NexInt}}
* [[Muri (districtus)]]
* [[Monasterium Murense]]
* [[Monasterium Murense-Griesense]], communitas quae traditionem monasticam Murensem in Gries ([[Bauzanum|Bauzani]]) ab anno [[1845]] continuat.
* [[Acta Murensia]] in quibus fundatio monasterii enarratur.

== Incolae ==
* [[Conradus a Mure]] (ca. 1210–1281), scriptor
* [[Casparus Wolf]] (1735–1783), pinctor

== Bibliographia ==
* Georgius Germann: ''Die Kunstdenkmäler des Kantons Aargau, Band V: Der Bezirk Muri'' (Bern 1967).

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Muri|Muros}}
* [http://www.muri.ch/ Situs Murorum]
* {{LHH|1791}}
 
[[Categoria:Municipia Helvetiae]]
[[Categoria:Argovia]]</text>
      <sha1>e91gnqsev7au8uoy32ahs1nrn64mzgf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>14 Februarii</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16097</id>
    <revision>
      <id>3696176</id>
      <parentid>3535396</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:44:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Saeculo 20 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7060" xml:space="preserve">{{Calendarium-Februarii}}
'''14 Februarii''' dies 45ª anni est in [[Calendarium Gregorianum|Calendario Gregoriano]]. 320 ([[Annus bisextilis|annis bisextilibus]] 321) dies manent.

Secundum [[Calendarium Romanum]] est ''ante diem decimum sextum Kalendas Martias'', quod a. d. XVI Kal. Mar. abbreviatur.

== Eventa ==
=== Saeculo 9 ===
* [[842]] - [[Sacramenta Argentariae]] dicta sunt.

=== Saeculo 11 ===
* [[1014]] - [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] a [[Benedictus VIII|Benedicto VIII]] papa [[imperator]] [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]] coronatus est.

=== Saeculo 19 ===
* [[1832]] - Edicto [[Nicolaus I (imperator Russiae)|Nicolai I]] [[Imperatores Russiae|imperatoris Russiae]] [[Polonia]] in formam provinciae redacta est neque iam iura praecipua habuit.
* [[1835]] - [[Ignatius von Rudhart]] novus praeses ministrorum [[Graecia]]e nominatus est. Successor est [[Comes Iosephus Ludovicus von Armansperg|Comitis Iosephi Ludovici von Armansperg]].
* [[1859]] - [[Oregonia]] 33a civitas [[Civitates Foederatae Americae|Americana]] facta est.
* [[1870]] - [[Demetrius Ghica]] praeses ministrorum [[Romania]]e se a magistratu recessit. Successor [[Alexander G. Golescu]] nominatus est.
* [[1874]] - [[Petrus Aubry (musicologus)|Petrus Aubry]], [[musicologus]] [[Francia|Francicus]]; mortuus est anno [[1910]].

=== Saeculo 20 ===
* [[1912]] - Accessio [[Arizona]]e in [[CFA|Civitates Foederatae Americae]].
* [[1918]] - [[Calendarium Gregorianum]] introductum est in [[Russia]].

=== Saeculo 21 ===
* [[2014]] - [[Henricus Letta]], primus minister [[Italia]]e, se a munere removit.
* [[2018]] - [[Iacobus Zuma]], praeses [[Africa Australis|Africae Australis]], dimissionem protulit.

== Nati ==
=== Saeculo 17 ===
* [[1602]] - [[Franciscus Cavalli]], compositor [[Italia|Italicus]]; mortuus est anno [[1676]].

=== Saeculo 18 ===
* [[1704]] - [[Ioannes Beckoj]], rerum politicarum peritus [[Russia|Russicus]], Academiae Artium Caesareae praeses; mortuus est anno [[1795]].
* [[1725]] - [[Carlota Finch]], paedagoga principum et principissarum Britanniae; mortua est anno [[1813]].
* [[1746]] - [[Alexander Baranov]], explorator [[Russia|Russicus]]; mortuus est anno [[1819]].
* [[1800]] - [[Emory Washburn]], gubernator [[Massachusetta]]e; mortuus est anno [[1877]].

=== Saeculo 19 ===
* [[1813]] - [[Alexander Dargomyžskij]], compositor [[Russia|Russicus]] (mortuus [[1869]]).
* [[1837]] - [[Iosephus Durm]], [[architectus]] [[Germania|Germanicus]]; mortuus est anno [[1919]].
* [[1839]] - [[Arminius Hankel]], [[mathematicus]] [[Germania|Germanicus]]; mortuus est anno [[1873]].
* [[1844]] - [[Anscharius Robertus Themptander]], politicorum peritus Suecicus et [[Suecia]]e; mortuus est anno [[1897]].
* [[1855]] - [[Vsevolodus Garšin]], scriptor [[Russia|Russicus]] (mortuus [[1888]]).
* [[1860]] - [[Eugenius Schiffer]], vir publicus [[Germania|Germanicus]]; mortuus est anno [[1954]].
* [[1882]] - [[Ioannes Barrymore]], histrio [[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[1942]].
* [[1895]] - [[Maximus Horkheimer]], philosophus [[Germania|Germanicus]]; mortuus est anno [[1973]].
* [[1898]] - [[Fridericus Zwicky]], physicus [[Helvetia|Helveto]]-[[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[1974]].

=== Saeculo 20 ===
* [[1928]] - [[Gulielmus A. Allain]], gubernator [[Mississippia]]e; mortuus est anno [[2013]].
* [[1931]] - [[Clara Bloom]], actrix [[Britanniarum regnum|Britannica]].
* [[1932]] 
** [[Alexander Kluge]], causidicus, scriptor et pellicularum factor [[Germania|Germanicus]].
** [[Ioscelinus Stevens]], curator [[Anglia|Anglicus]]; mortuus est anno [[2014]].
* [[1934]] - [[Herwig Wolfram]], historicus [[Austria]]cus.
* [[1939]] - [[Eugenius Fama]], oeconomiae peritus [[CFA|Americanus]].
* [[1942]] - [[Michael Bloomberg]], praefectus [[Urbs Novum Eboracum|Urbis Novi Eboraci]] annis [[2002]] ad [[2014]].
* [[1944]] 
** [[Alanus Parker]], scriptor et moderator cinematographicus [[Britanniarum Regnum|Britannicus]].
** [[Ronaldus Peterson]], autocinetorum ductor [[Suecia|Suecicus]]; mortuus est anno [[1978]].
* [[1945]]
** [[Iohannes Adam II]], [[Lichtenstenum|Lichtensteni]] princeps.
** [[Ladislaus Mazurkiewicz]], pedilusor [[Uruguaia]]nus; mortuus est anno [[2013]].
* [[1946]] - [[Gregorius Hines]], saltator, cantor, histrio et choreographus [[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[2003]].
* [[1951]] - [[Coemgenus Keegan]], [[pedilusor]] [[Anglia|Anglicus]].
* [[1957]] - [[Ioannes Lucas Lagarce]], [[artifex]] scaenicus ac [[scriptor]] [[mythistoria]]rum theatralium [[lingua Francica]]; mortuus est anno [[1995]].
* [[1959]] - [[Renata Fleming]], supranus [[CFA|Americana]].
* [[1961]] - [[Latifa]], cantrix [[Tunesia|Tunesica]].
* [[1963]] - [[Theodorus Baconschi]], [[anthropologia|anthropologus]], legatus et vir publicus [[Romania|Dacoromanicus]].
* [[1967]] - [[Marcus Rutte]], primus minister [[Nederlandia]]e.
* [[1985]] - [[Philippus Senderos]], pedilusor [[Helvetia|Helveticus]].
* [[1987]] - [[Edinson Cavani]], pedilusor [[Uruguaia]]nus.
* [[1988]] - [[Angelus Di María]], pedilusor [[Argentina|Argentinus]].
* [[1994]] - [[Vaush]], [[disputatio|disputator]] de rebus civilibus [[CFA|Americanus]].

== Mortui ==
=== Saeculo 14 ===
* [[1400]] - [[Ricardus II (rex Angliae)|Ricardus II]], rex [[Anglia]]e (natus [[1367]]).

=== Saeculo 16 ===
* [[1590]] - [[Iosephus Zarlino]], [[concentus magister]], [[musica]]e peritus et [[compositor]] [[Italicus]]; natus est anno [[1517]].

=== Saeculo 18 ===
* [[1779]] - [[Iacobus Cook]], explorator [[Anglia|Anglicus]]; natus est anno [[1728]].

=== Saeculo 19 ===
* [[1831]] - [[Vincentius Guerrero]], praeses [[Mexicum|Mexici]]; natus est anno [[1782]].
* [[1891]] - [[Gulielmus Tecumseh Sherman]], miles [[CFA|Americanus]]; natus est anno [[1820]].
* [[1897]] - [[Pantaleo Kuliš]], scriptor [[Ucraina|Ucrainicus]]; natus est anno [[1819]].

=== Saeculo 20 ===
* [[1936]] - [[Alexander Gučkov]], rerum politicarum peritus [[Russia|Russicus]]; natus est anno [[1862]].
* [[1940]] - [[David Hilbert]], mathematicus [[Germania|Theodiscus]]; natus est anno [[1862]].
* [[1969]] - [[Ludolf Malten]], sermonum antiquorum [[philologus]] [[Germania|Germanicus]]; natus est anno [[1879]].
* [[1979]] - [[Reginaldus Maudling]], rerum politicarum peritus [[Britanniarum regnum|Britannicus]] factionis [[Factio Conservativa (Britanniarum Regnum)|Conservativae]]; matus est anno [[1917]].

=== Saeculo 21 ===
* [[2004]] - [[Marcus Pantani]], birotarius [[Italia|Italicus]]; natus est anno [[1970]].
* [[2013]] - [[Reeva Steenkamp]], ostentatrix et televisionis ductrix [[Africa Australis|Africae Australis]]; nata est anno [[1983]].
* [[2014]] - [[Thomas Finney]], pedilusor [[Anglia|Anglicus]]; natus est anno [[1922]].
* [[2015]] 
** [[Michael Ferrero]], magister officinarum [[Italia|Italicus]]; natus est anno [[1925]].
** [[Philippus Levine]], poeta [[CFA|Americanus]]; natus est anno [[1928]].
* [[2018]] - [[Rudolphus Lubbers]], primus minister [[Nederlandia]]e; natus est anno [[1939]].

== Festa et Feriae ==
* Valentinus


{{menses}}

[[Categoria:Dies]]</text>
      <sha1>3awgwtba4gnsdp9i58dl9s074997mjn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>21 Februarii</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16103</id>
    <revision>
      <id>3696168</id>
      <parentid>3639043</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:07:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Saeculo 20 */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11049" xml:space="preserve">{{Calendarium-Februarii}}
'''21 Februarii''' dies 52ª anni est in [[Calendarium Gregorianum|Calendario Gregoriano]]. 313 dies (314 in [[Annus bisextilis|annis bisextilibus]]) manent.

Secundum [[Calendarium Romanum]] est ''ante diem nonum Kalendas Martias'', quae a. d. IX Kal. Mar. abbreviatur.

== Eventa ==
=== Saeculo 9 ===
* [[891]] - [[Guido Spoletensis (imperator)|Guido Spoletensis]] a [[Stephanus VI|Stephano VI]] papa imperator coronatus est.

=== Saeculo 12 ===
* [[1173]] - [[Thomas Becket]] ab [[Alexander III (papa)|Alexandro III]] papa sanctus dicatus est.

=== Saeculo 16 ===
* [[1544]] - Dieta Imperii [[Spira (urbs)|Spirae]] coepta est: Coram imperatore [[Carolus V (imperator)|Carolo V]] catholici et protestantes de pace confessionum disputabant.

=== Saeculo 17 ===
* [[1613]] - [[Michael (tzar Russiae)|Michael]] tzar [[Russia]]e e dynastia Romanovia primus electus est.

=== Saeculo 19 ===
* [[1848]] - [[Praeconium Communisticum]] publicatus est.
* [[1874]] - [[Epaminondas Deligeorges]] [[Primi ministri Graeciae|Primus Minister]] [[Graecia]]e nominatus est. Antecessor eius [[Demetrius Bulgares]] erat.

=== Saeculo 20 ===
* [[1930]] - [[Andreas Tardieu]] praeses ministrorum [[Francia]]e (ab anno [[1929]]) post cladem in parlamento accepta magistratum reliquit. Successor eius [[Camillus Chautemps]] factus est.
[[Fasciculus:Franklin D. Roosevelt with King Ibn Saud aboard USS Quincy (CA-71) on 14 February 1945 (USA-C-545).jpg|thumb|left|180px|Roosevelt praeses CFA regem Saudianae Arabianae Abdulum Aziz Al-Saud convenit.]]
* [[1945]] - [[Winston Churchill]] primus minister [[Regnum Unitum|Britanniae]] et [[Franklinus D. Roosevelt]] praeses [[CFA]] [[Cairus|Cairi]] reges [[Faruq (rex Aegypti)|Faruq]] [[Aegyptus|Aegypti]], [[Abdulus Aziz Al-Saud|Abdulum Aziz Al-Saud]] [[Arabia Saudiana|Arabiae Saudianae]] atque [[Haile Selassie]] imperatorem [[Aethiopia]]e convenerunt.
* [[1957]] - [[Consilium securitatis]] Resolutionem 123 de quaestione [[India|Indo]]-[[Pacistania]]e decrevit.
* [[1958]] - Signum pacis, [[logotypus]] [[symboli pacis]] creatur.
* [[1962]] - Ludus scaenicus ''[[Die Physiker]]'' [[Fridericus Dürrenmatt|Friderici Dürrenmatt]] primo [[Turicum (urbs)|Turici]] actus est.
* [[1965]] 
** [[Gualterius Ulbricht]] praeses [[Consilium Rei Publicae Democraticae Germanicae|Consilii Rei Publicae]] [[RPDG]] a [[Berolinum|Berolino]] in [[Aegyptus|Aegyptum]] profectus est, ut [[Gamal Abdel Nasser]] praesidem huius civitatis conveniret.
** [[Malcolm X]], activista [[CFA|Americanus]], necatus est.
* [[1966]]
** [[Carolus de Gaulle]] praeses [[Quinta Res Publica (Francia)|Franciae]] annuntiavit exercitum Francicum sub imperio [[Consociatio ex pacto Atlantico Septentrionali|NATO]] non iam futurum esse, quod periculum belli minuta esset.
** [[Henricus Luebke]] praeses [[Res publica Foederalis Germanica (1949-1990)|Germaniae]] in [[Africa]]m profectus est, ut varios civitates adiret.

== Nati ==
=== Saeculo 16 ===
* [[1556]] - [[Sethus Calvisius]], compositor et astronomus [[Germania|Germanicus]]; mortuus est anno [[1615]].

=== Saeculo 18 ===
* [[1728]] - [[Petrus III (imperator Russiae)|Petrus III]], [[imperatores Russiae|imperator Russicus]] (mortuus [[1762]]).
* [[1779]] - [[Fridericus Carolus de Savigny]], [[Germania|Germanicus]] illustris iuris consultus et studiosus [[historia]]e [[ius|iuris]]; mortuus est anno [[1861]].
* [[1791]] - [[Carolus Czerny]], compositor [[Austria]]cus; mortuus est anno [[1857]].

=== Saeculo 19 ===
* [[1801]] - [[Ioannes Henricus Newman]], [[presbyter]] ac professor [[theologia]]e [[Ecclesia Anglicana|Ecclesiae Anglicanae]], postea [[cardinalis]] [[Ecclesia catholica|Ecclesiae catholicae]]; mortuus est anno [[1890]].
* [[1815]] - [[Ioannes Ludovicus Ernestus Meissonier]], pictor [[Francia|Francicus]], mortuus est anno [[1891]].
* [[1817]] - [[Iosephus Zorrilla]], [[poeta]] et [[scriptor]] [[Hispania|Hispanicus]]; mortuus est anno [[1893]].
* [[1835]] - [[Michael Mikešin]], pictor et sculptor [[Russia|Russicus]]; mortuus est anno [[1896]].
* [[1844]] - [[Carolus Maria Widor]], compositor [[Francia|Francicus]]; mortuus est anno [[1937]].
* [[1856]] - [[Henricus Petrus Berlage]], [[architectura|architectus]] [[Batavia|Batavus]]; mortuus est anno [[1934]].
* [[1859]] - [[Michael Rodzjanko]], rerum politicarum peritus [[Russia|Russicus]]; mortuus est anno [[1924]].
* [[1860]] - [[Gulielmus Iohannes Goscombe John]], sculptor [[Cambria|Cambrensis]], mortuus est anno [[1952]].
* [[1867]] - [[Irving Fisher]], [[oeconomia]]e peritus [[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[1947]].
* [[1875]] - [[Ioanna Calment]]; mortua est anno [[1997]].
* [[1876]] - [[Petrus Končalovskij]], pictor [[Russia|Russicus]] et [[URSS|Sovieticus]]; mortuus est anno [[1956]].
* [[1885]] - [[Antonius Peschka]], [[pictor]] [[Austria]]cus; mortuus est anno [[1940]].
* [[1893]] - [[Andreas Segovia]], citharista atque compositor [[Hispania|Hispanicus]]; mortuus est anno [[1987]].
* [[1895]] - [[Henricus Dam]], biochemicus [[Dania|Danicus]]; mortuus est anno [[1976]].
* [[1898]] - [[Adolphus Ehlers]], vir publicus [[Germania|Theodiscus]] et sodalis primo [[KPD]], deinde [[SPD]]; mortuus est anno [[1978]].
* [[1899]] - [[Bernardus Gulielmus Griffin]], cardinalis [[Anglia|Anglicus]]; mortuus est anno [[1956]].

=== Saeculo 20 ===
* [[1903]] - [[Raimundus Queneau]], scriptor [[Francia|Francicus]]; mortuus est anno [[1976]].
* [[1906]] - [[Eugenius Kibrik]], pictor [[URSS|Sovieticus]]; mortuus est anno [[1978]].
* [[1907]] - [[Wystanus Hugo Auden]], poeta [[Anglia|Anglicus]]; mortuus est anno [[1973]].
* [[1909]] - [[Ioannes Erni]], sculptor [[Helvetia|Helveticus]]; mortuus est anno [[2015]].
* [[1921]]
** [[Antonius Maria Javierre Ortas]], cardinalis [[Hispania|Hispanicus]]; mortuus est anno [[2007]]. 
** [[Iohannes Rawls]], philosophus [[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[2002]].
* [[1924]] 
** [[Robertus Mugabe]], praeses [[Zimbabua]]e.
** [[Silvanus Piovanelli]], cardinalis [[Italia|Italicus]]; mortuus est anno [[2016]].
* [[1925]]
** [[Antonius Gehrels]], astronomus [[Nederlandia|Nederlando]]-[[CFA|Americanus]]; mortuus est anno [[2011]].
** [[Inguarus Šamo]], musicae compositor [[Ucraina|Ucrainicus]] [[URSS|Sovieticus]]; mortuus est anno [[1982]]. 
* [[1928]] - [[Robertus Leydi]], studiosus antiquae musicae popularis [[Italia|Italicae]]; mortuus est anno [[2003]].
* [[1937]] - [[Haroldus V (rex Norvegiae)|Haroldus V]], rex [[Norvegia]]e.
* [[1942]] - [[Margarita de Trotta]], [[actor|actrix]], [[pellicula]]rum fabularum [[scriptor|scriptrix]] et [[moderator cinematographicus|moderatrix cinematographica]] [[Germania|Germanica]].
* [[1945]] - [[Gualtherius Momper]], ex-praefectus [[Berolinum|Berolini]].
* [[1946]]
** [[Antonius Daniels]], histrio [[Britanniarum regnum|Britannicus]]. 
** [[Alanus Rickman]], histrio [[Britanniarum regnum|Britannicus]]; mortuus est anno [[2016]].
* [[1952]] - [[Vitalis Čurkin]], legatus [[Russia|Russicus]]; mortuus est anno [[2017]].
* [[1953]] - [[Christina Ebersole]], [[actrix]] [[cantrix]]que [[CFA|Americana]].
* [[1955]] - [[Kelsey Grammer]], histrio [[CFA|Americanus]].
* [[1956]] - [[Ha Jin]], scriptor [[Res publica popularis Sinarum|Sino]]-[[CFA|Americanus]].
* [[1957]] - [[Nicolaus Rastorguev]], cantor et musicus [[Russia|Russicus]].
* [[1960]] - [[Plamen Oresharski]], rerum politicarum peritus [[Bulgaria|Bulgaricus]].
* [[1961]]  
**[[Valerius Ašichmin]], physicus et programmator [[Russia|Russicus]].
**[[Abhijit Banerjee]], oeconomicus [[CFA|Americanus]] origine [[India]]e.
* [[1962]] - [[David Foster Wallace]], [[CFA|Americanus]] [[mythistoria]]rum auctor; mortuus est anno [[2008]].
* [[1977]] - [[Dionysius Weening]], [[Dux programmatis|animator programmatis]] [[Nederlandia|Batavus]].
* [[1979]]
** [[Carolus Columbus II]], luctator [[Portus Dives|Portus Divi]].
** [[Jennifer Love Hewitt]], histrio, productrix, directrix televisifica et cantrix [[Civitates Foederatae Americae|Americana]].
* [[1980]] - [[Titianus Ferro]], [[cantor]] [[Italia|Italicus]].
* [[1985]] - [[Georgius Samaras]], pedilusor [[Graecia|Graecus]].
* [[1987]] 
** [[Carolus Carmona]], [[pedilusor]] [[Chilia]]e.
** [[Helena Page]], actrix [[Canada|Canadiensis]].
* [[1989]] - [[Corbin Bleu]], histrio, cantor et saltator [[CFA|Americanus]].
* [[1996]] - [[Sophia Turner (actrix)|Sophia Turner]], actrix [[Britanniarum regnum|Britannica]].


== Mortui ==
=== Saeculo 15 ===
* [[1437]] - [[Iacobus I (rex Scotiae)|Iacobus I]], rex [[Scotia]]e; natus est anno [[1394]].

=== Saeculo 16 ===
* [[1513]] - [[Iulius II]], papa; natus est anno [[1443]].
* [[1554]] - [[Hieronymus Bock]], [[botanica|botanista]] [[Germania|Germanicus]]; natus est anno [[1498]].
* [[1571]] - [[Ludovicus Castelvetro]], [[Humanismus|humanista]] [[Italia|Italicus]]; natus est circa [[1505]].

=== Saeculo 17 ===
* [[1688]] - [[Ioannes Thurloe]], [[delator]]um dux [[Anglia|Anglicus]]; natus est anno [[1616]].

=== Saeculo 18 ===
* [[1730]] - [[Benedictus XIII]], episcopus Romae et papa Ecclesiae Catholicae Romanae die 29 Maii 1724.

=== Saeculo 19 ===
* [[1824]] - [[Eugenius de Beauharnais]], dux militum et filius adoptivus [[Napoleo I (imperator Franciae)|Napoleonis I]] imperatoris [[Francia]]e; natus est anno [[1781]].

=== Saeculo 20 ===
* [[1919]] - [[Curtius Eisner]], vir publicus [[Bavaria]]e et praeses ministrorum (natus [[1867]]).
* [[1920]] - [[Vladimirus Makovskij]], pictor [[Russia|Russicus]]; natus est anno [[1846]].
* [[1926]] - [[Heike Kamerlingh Onnes]], physicus [[Nederlandia|Nederlandicus]]; natus est anno [[1853]].
* [[1965]] - [[Malcolm X]], activista [[CFA|Americanus]], necatus est; natus est anno [[1925]].
* [[1972]]
**[[Georgius Adamowicz]], poeta [[Russia|Russicus]]; natus est anno [[1892]].
**[[Eugenius Tisserant]], cardinalis [[Francia|Francicus]] ecclesiae catholicae; natus est anno [[1884]].
* [[1984]] - [[Michael Šolochov]], scriptor [[URSS|Sovieticus]]; natus est anno [[1905]].

=== Saeculo 21 ===
* [[2004]] - [[Sergius Averincev]], philologus [[URSS|Sovieticus]] et [[Russia|Russicus]]; natus est [[1937]].
* [[2006]] - [[Gennadius Ajgi]], poeta [[Tschuvaschi]]cus [[URSS|Sovieticus]] et [[Russia|Russicus]]; natus est [[1934]].
* [[2010]] - [[Vladimirus Motyl']], moderator et scriptor cinematographicus ac theatralis [[URSS|Sovieticus]] et [[Russia|Russicus]]; natus est [[1927]].
* [[2013]] - [[Alexius German]], moderator cinematographicus [[URSS|Sovieticus]] et [[Russia|Russicus]]; natus est [[1938]].
* [[2015]] - [[Lucas Ronconi]], moderator theatralis [[Italia|Italicus]]; natus est anno [[1933]].
* [[2017]] - [[Kennethus Arrow]], oeconomiae peritus [[CFA|Americanus]]; natus est anno [[1921]].
* [[2018]] - [[Gulielmus Franklinius Graham]], evangelista [[CFA|Americanus]]; natus est anno [[1918]].

== Festa et Feriae ==
* '''Feralia''' feria mortuorum apud antiquos Romanos erant; dies ultimus '''[[Parentalium]]''' fuit, qui a 13 februarii usque ad 21 Februarii producebantur.
* [[Dies internationalis sermonis patrici]]

{{menses}}

[[Categoria:Dies]]</text>
      <sha1>iql6c2cim0s0i433i342aipb7l5qwpw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1698</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17655</id>
    <revision>
      <id>3696241</id>
      <parentid>2409352</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T07:57:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mortui */ +Loth</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="657" xml:space="preserve">{{Decennium|170|MDCXCVIII}}
==Eventa==
{{Eventa desiderata}}

==Nati==
*[[12 Ianuarii]] - [[Petrus Metastasius]], [[poeta]] [[Italia|Italicus]] († [[1782]])
*[[19 Martii]] - [[Ioannes Calas]], [[Reformatio|reformatus]] [[Francia|Francicus]]; anno [[1762]] mortis damnatus est.

==Mortui==
*[[16 Martii]] - [[Alienora Christina Ulfeldt]], [[scriptrix]] [[Dania|Danica]]; nata est anno [[1621]].
*[[6 Octobris]] [[Ioannes Carolus Loth]], pictor [[Germania|Germanus]] Baroci; natus est anno [[1632]].
*[[23 Novembris]] - [[Caesar Petrus Richelet]], [[Grammatica|grammaticus]] et [[lexicographia|lexicographus]] [[Francia|Francicus]]; natus est anno [[1626]].</text>
      <sha1>j0ph3v8pqs7girvgc3pdltk3069rj8x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>1632</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17801</id>
    <revision>
      <id>3696240</id>
      <parentid>3488919</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T07:56:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Nati */ +Loth</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1126" xml:space="preserve">{{Decennium|164|MDCXXXII}}

== Eventa ==
*Ignoto die - [[Universitas Tartuensis]] [[Tarbatum|Tarbati]] a [[rex|rege]] [[Gustavus II Adolphus (rex Sueciae)|Gustavo II Adolpho]] condita est.
*[[16 Novembris]] - Apud [[Pugna apud Lützen|Lützen]] [[Gustavus II Adolphus (rex Sueciae)|Gustavus II Adolphus]] rex [[Suecia]]e necatus est.


== Nati ==
* [[24 Maii]] [[Ioannes Foy-Vaillant]], numismatista Gallicus.
* [[8 Augusti]] [[Ioannes Carolus Loth]], pictor [[Germania|Germanus]] Baroci; mortuus [[1698]]. 
* [[29 Augusti]] - [[Ioannes Lockius]], philosophus [[Anglia|Anglicus]], mortuus [[1704]].
* [[23 Novembris]] - [[Ioannes Mabillon]], [[Francia|Francicus]] [[monachus]] [[Ordo Sancti Benedicti|Benedictinus]], doctus et conditor [[Scientia ad historiam scribendam pertinens|scientiae ad historiam scribendam pertinentis]]; mortuus est anno [[1707]].
* [[28 Novembris]] - [[Ioannes Baptista Lully]], [[compositor]] [[Italia|Italicus]] qui in [[Francia]]m migravit (mortuus [[1687]]).

== Mortui ==
*[[16 Novembris]] - [[Gustavus II Adolphus (rex Sueciae)|Gustavus II Adolphus]], rex [[Suecia]]e; natus est anno [[1594]].</text>
      <sha1>3y8ydnoe4s87v5704r1vmz25qxmvajx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fascismus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24043</id>
    <revision>
      <id>3696173</id>
      <parentid>3682641</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:41:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bibliographia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3636" xml:space="preserve">{{latinitas|1}}
{{Civilitas}}
[[Fasciculus:Fasces stylized.svg|thumb|[[Fasces]]]]
'''Fascismus''', sive '''lictoria fides'''&lt;ref&gt;''Epitome di cultura fascista'', [[Franciscus Stanco|Francesco Stanco]], 1938.&lt;/ref&gt; interpretatione angustiore fuit [[motus politicus]] qui in [[Italia]] post [[primum bellum mundanum]] exarsit; sensu latiore, omnes motus similes ita appellantur, in primis motus [[Nazismus|socialistarum nationalium]] duce [[Adolfus Hitler|Adolfo Hitler]] in [[Germania]] et motus [[Franciscus Franco|Francisci Franco]] in [[Hispania]]: latissimo autem vulgatissimoque sensu, fascismus est actio imperiosa vel mera ad eandem inclinatio.&lt;ref&gt;''Webster's Collegiate Dictionary,'' ed. decima ([[Novum Eboracum|Novi Eboraci]]: Merriam-Webster, 1985), s.v. ''fascism.''&lt;/ref&gt;

Natus est politicus motus partim responsus ad [[Russia|Russicam]] Bolscevicamque [[Rerum novarum cupido|rerum novarum cupidinem]] anni [[1917]] et adversus asperas opificum [[agricola]]rumque seditiones quae in Italia in [[biennium rubrum|biennio]] ut dicitur [[ruber|rubro]] summum fastigium ceperunt, partim conflictus contra liberalem popularemque politicam doctrinam multum [[bellum|bello]] vulneratam.

Fascismi nomen de [[Lingua Italiana|Italiano]] [[verbum (generale)|verbo]] ''fascio'' 'fascis', nam fasces [[Lictor|lictorum]] apud antiquos Romanos erant insignia unitatis atque rei publicae potestatis.

Inter [[auctor]]es fascismi erat [[Benitus Mussolini]], iam ab Italico Factione Socialistica expulsus propter quod Italiae ingressum in primum bellum mundanum vellet; qui die [[23 Martii]] [[1919]] parvam manum ''Fasci Italiani di combattimento'' 'Fasces Italici pugnantes' appellatam conlegit.

Utrum fascismo quidam [[oeconomia|modus oeconomicus]] sit proprius, disputatur, sed multi qualitates in [[natio]]nibus fascisticis concordes notaverunt, ita ut eae [[Oeconomia fascismi|oeconomiae fascisticae]] dicantur.

== Notae ==
&lt;references/&gt;

{{NexInt}}
* [[Dies Europaeus victimis memorandis]]
* [[Symbolismus Fascisticus]]

==Bibliographia==
* [[Galeazzo Ciano|Ciano, Galezzo]]. [[2001]]. ''The Ciano Diaries, 1939–1943.'' Simon Publications. ISBN 1-931313-74-1.
* [[Ioannes Gentile|Gentile, Giovanni]]. [[1932]]. &quot;The Doctrine of Fascism.&quot; ''Enciclopedia Italiana.''
* [[Iosephus Goebbels|Goebbels, Joseph]]. [[2019]]. ''Goebbels on the Jews: The Complete Diary Entries: 1923 to 1945.'' Ed. Thomas Dalton. 
**[[Iosephus Goebbels|Goebbels, Joseph]]. [[1983]]. ''The Goebbels Diaries 1939–1941.'' Ed. Fred Taylor.
* [[Adolphus Hitler|Hitler, Adolph]]. [[1925]] ''Mein Kampf.'' [https://www.amazon.com/Mein-Kampf-Adolf-Hitler/dp/1979099871/ref=sr_1_2?keywords=mein+kampf&amp;qid=1571730701&amp;s=books&amp;sr=1-2 Pars.]
* Mosley, Sir Oswald. [[1968]]. ''My Life.'' Nelson Publications.
* [[Benitus Mussolini|Mussolini, Benito]]. [[2006]]. ''My Autobiography: With &quot;The Political and Social Doctrine of Fascism.&quot;'' Dover Publications. ISBN 0-486-44777-4.
* Mussolini, Benito. [[1998]]. ''My Rise And Fall.'' Da Capo Press. ISBN 0-306-80864-1.
* de Oliveira Salazar, António. [[1939]]. ''Doctrine and Action: Internal and Foreign Policy of the New Portugal, 1928–1939.'' Faber and Faber.
* de Rivera, José Antonio Primo. [[1971]]. ''Textos de Doctrina Politica.'' Matriti.
* Sternhell, Zeev, Mario Sznajder, et Maia Asheri. [[1994]]. ''The Birth of Fascist Ideology: from cultural rebellion to political revolution.'' Conv. David Meisel. Princetoniae: Princeton University Press.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Fascism|fascismum}}
{{1000 paginae}}

[[Categoria:Factiones politicae Italicae]]
[[Categoria:Fascismus| ]]

{{Myrias|Societas}}</text>
      <sha1>filmid7tvja5z8q0w0kb9nu8a9zcb53</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Skálholt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24672</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696198</id>
      <parentid>2937300</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:32:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Skálaholt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24673</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696197</id>
      <parentid>2937301</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:32:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Skalaholt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24674</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696195</id>
      <parentid>2937303</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Skalholt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24675</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696196</id>
      <parentid>2937304</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Scaldholz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24688</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696192</id>
      <parentid>2937305</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Schalholt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24744</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696193</id>
      <parentid>2937306</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Liber II Samuelis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24977</id>
    <revision>
      <id>3696209</id>
      <parentid>3676989</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:54:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de David et Bethsabea</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1201" xml:space="preserve">
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; empty-cells:show; margin-left:1em; margin-bottom:0.5em; background:#FFFFFF;&quot;
|- id=&quot;K-id&quot;
!colspan=&quot;2&quot;| [[Nebiim]] (prophetae) in [[Thanach]]
|-
!colspan=&quot;2&quot;| prophetae priores
|-
| ספר יהושע || [[Liber Iosue]]
|-
|  ספר שופטים || [[Liber Iudicum]]
|-
|  ספר שמואל || [[Libri Samuelis]]
|-
|  ספר מלכים&quot; || [[Libri Regum]]
|-
!colspan=&quot;2&quot;| prophetae posteriores
|-
|  יְשַׁעְיָהוּ  || [[Liber Isaiae]]
|-
|  יִרְמְיָהוּ || [[Liber Ieremiae]]
|-
|  יְחֶזְקֵאל  || [[Ezechiel (propheta)|Liber Ezechielis]]
|-
|  תרי עשׂר || [[Duodecim prophetae]]
|}

'''Liber II Samuelis''' ([[Lingua Hebraica|Hebraice]], '' שְׁמוּאֵל ב'' ''Shemuel Bet'') est liber [[Biblia#Vetus Testamentum|Veteris Testamenti]], secundus ex [[libri Samuelis|libris Samuelis]].

{{NexInt}}
*[[David (rex)]]
*[[Bethsabea]]
== Nexus externus ==

*[http://www.vatican.va/archive/bible/nova_vulgata/documents/nova-vulgata_vt_ii-samuelis_lt.html Liber II Samuelis in Nova Vulgata]

{{reli-stipula}} 

{{Nebiim (prophetae) Thanach}}
{{Libri historici Veteris Testamenti}}
{{Vetus Testamentum}}

[[Categoria:Biblia]]</text>
      <sha1>7r2j1itlqx3rd9ik0nb6x796lclva72</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696275</id>
      <parentid>3696209</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:19:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>+</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1576" xml:space="preserve">
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;float:right; empty-cells:show; margin-left:1em; margin-bottom:0.5em; background:#FFFFFF;&quot;
|- id=&quot;K-id&quot;
!colspan=&quot;2&quot;| [[Nebiim]] (prophetae) in [[Thanach]]
|-
!colspan=&quot;2&quot;| prophetae priores
|-
| ספר יהושע || [[Liber Iosue]]
|-
|  ספר שופטים || [[Liber Iudicum]]
|-
|  ספר שמואל || [[Libri Samuelis]]
|-
|  ספר מלכים&quot; || [[Libri Regum]]
|-
!colspan=&quot;2&quot;| prophetae posteriores
|-
|  יְשַׁעְיָהוּ  || [[Liber Isaiae]]
|-
|  יִרְמְיָהוּ || [[Liber Ieremiae]]
|-
|  יְחֶזְקֵאל  || [[Ezechiel (propheta)|Liber Ezechielis]]
|-
|  תרי עשׂר || [[Duodecim prophetae]]
|}

'''Liber II Samuelis''' ([[Hebraice]] שְׁמוּאֵל ב ''Shemuel Bet'') est [[liber]] [[Biblia Hebraica|Bibliorum Hebraicorum]], secundus ex [[libri Samuelis|libris Samuelis]] [[propheta]]e.

{{NexInt}}
*[[David (rex)]]
*[[Bethsabee]]

==Bibliographia==
*Breytenbach, Andries. [[2000]]. &quot;Who Is Behind The Samuel Narrative?&quot;.In ''Past, Present, Future: the Deuteronomistic History and the Prophets,'' ed. Johannes Cornelis de Moor et H. F. Van Rooy. Brill. ISBN 9789004118713.
*Coogan, Michael D. [[2009]]. ''A Brief Introduction to the Old Testament: The Hebrew Bible in its Context.'' Oxoniae: Oxford University Press.

==Nexus externi==
*[http://www.vatican.va/archive/bible/nova_vulgata/documents/nova-vulgata_vt_ii-samuelis_lt.html Liber II Samuelis in Nova Vulgata]

{{reli-stipula}} 

{{Nebiim (prophetae) Thanach}}
{{Libri historici Veteris Testamenti}}
{{Vetus Testamentum}}

[[Categoria:Biblia]]
+</text>
      <sha1>hn2ev822lz4fb7sel98jhmqck3vgg8n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Capsicum (genus)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32086</id>
    <revision>
      <id>3696182</id>
      <parentid>3696034</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:52:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13161" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
{{Taxobox
| name = Capsicum
| image = Chilis-1.jpg
| image_width = 200px
| image_caption = 
| regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
| ordo = [[Solanales]]
| familia = [[Solanaceae]]
| genus = '''''Capsicum'''''
| genus_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]
}}
{{Videhom|Capsicum (fructus)}}
'''''Capsicum''''' (nomen a Linnaeo anno [[1753]] statutum) est [[genus (taxinomia)|genus]] [[angiospermae|plantarum florentium]] [[familia (taxinomia)|familiae]] [[Solanaceae|Solanacearum]]. Generi sunt quinque fere [[species (taxinomia)|species]], cuius fructibus (Latine &quot;[[capsicum (fructus)|capsicis]]&quot; appellatis), [[capsaicinum]] continentibus, [[homo|homines]] pro [[cibus|cibo]] et [[medicamentum|medicamentis]] uti solent. Species utiliores quinque, ''[[Capsicum annuum]]'', ''[[Capsicum baccatum]]'', ''[[Capsicum chinense]]'', ''[[Capsicum frutescens]]'', ''[[Capsicum pubescens]]'' pluresque [[Varietates capsicorum|cultivarietates]] recognoscuntur.

== Subdivisiones ==
Species per clados hic digeruntur post quaesitionem [[Gloria Barboza|Gloriae Barboza]] collegarumque.&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2022)]]&lt;/ref&gt;
* Cladus Tovarii
** ''[[Capsicum tovarii]]''
* Cladus baccatus
** ''[[Capsicum baccatum]]'' var. ''[[Capsicum baccatum var. baccatum|baccatum]]'', var. ''[[Capsicum baccatum var. pendulum|pendulum]]'', var. ''Capsicum baccatum var. umbilicatum|umbilicatum]]''
** ''[[Capsicum chacoense]]''
** ''[[Capsicum rabenii]]'' (recenter ''C. praetermissum'') &lt;!-- utitur --&gt;
* Cladus annuus
** ''[[Capsicum annuum]]'' var. ''[[Capsicum annuum var. glabriusculum|glabriusculum]]'', var. ''[[Capsicum annuum var. annuum|annuum]]''
** ''[[Capsicum chinense]]''
** ''[[Capsicum frutescens]]''
** ''[[Capsicum galapagoense]]''
* Cladus pubescens
** ''[[Capsicum pubescens]]''
* Cladus corollae purpureae
** ''[[Capsicum cardenasii]]''
** ''[[Capsicum eshbaughii]]'' &lt;!-- utitur --&gt;
** ''[[Capsicum eximium]]'' &lt;!-- utitur --&gt;
* Cladus longidentatus
** ''[[Capsicum longidentatum]]''
* Cladus flexuosus
** ''[[Capsicum flexuosum]]'' &lt;!-- utitur --&gt;
* Cladus Bolivianus
** ''[[Capsicum caballeroi]]''
** ''[[Capsicum ceratocalyx]]''
** ''[[Capsicum coccineum]]'' &lt;!-- utitur --&gt;
** ''[[Capsicum minutiflorum]]''
** ''[[Capsicum neei]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2019)]]&lt;/ref&gt;
* Cladus silvae Atlanticae
** ''[[Capsicum campylopodium]]''
** ''[[Capsicum carassense]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2020 a)]]&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum cornutum]]''
** ''[[Capsicum friburgense]]''
** ''[[Capsicum mirabile]]''
** ''[[Capsicum mirum]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2022)]] pp. 245-249&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum muticum]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2022)]] pp. 249-253&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum pereirae]]''
** ''[[Capsicum recurvatum]]''
** ''[[Capsicum schottianum]]''
** ''[[Capsicum villosum]]''
* Cladus Caatingae
** ''[[Capsicum caatingae]]''
** ''[[Capsicum parvifolium]]''
* Cladus Andeanus
** ''[[Capsicum dimorphum]]''
** ''[[Capsicum geminifolium]]'' (recenter ''C. scolnikianum'')
** ''[[Capsicum hookerianum]]''
** ''[[Capsicum lanceolatum]]''
** ''[[Capsicum longifolium]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2019)]]&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum lycianthoides]]''
** ''[[Capsicum piuranum]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2019)]]&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum regale]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2020 b)]]&lt;/ref&gt;
** ''[[Capsicum rhomboideum]]'' &lt;!-- utitur --&gt;
* Incertae sedis
** ''[[Capsicum benoistii]]''&lt;ref&gt;[[#Barboza et al. (2019)]]&lt;/ref&gt;

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Opera antiquiora
* 1611 : &lt;span id=&quot;Gregorius de Regio (1611)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gregorius de Regio]], &quot;[[De varietate capsicorum]]&quot; in [[Carolus Clusius]], ''Curae posteriores'' [https://archive.org/stream/bub_gb_18RbAAAAQAAJ#page/n107/mode/2up pp. 95-108]
* 1695 : {{Rumphius}} vol. 5 p. 247 et tab. 88; cf. {{Merrill}} [http://www.biodiversitylibrary.org/page/38882613#page/470/mode/1up p. 462]
* 1753 : {{Linnaeus SP|188}}
* 1813 : [[Michael Felix Dunal|Michel Félix Dunal]], ''Histoire naturelle, médicale et économique des Solanum''. Lutetiae: Koenig, 1813 {{Google Books|Dc5LAAAAYAAJ}}
* 1832 : Antonius Fingerhuth, ''Monographia generis Capsici''. Düsseldorpii {{Google Books|U2PRSAAACAAJ}} [https://archive.org/details/monographiagene00finggoog/ apud] ''Internet Archive''
* 1852 : [[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/56755458#page/432/mode/1up p. 428]
* 1898 : {{Creanda|es|Henry Clay Irish|Henricus Clay Irish|H. C. Irish}}, &quot;[https://archive.org/details/revisionofgenusc00irisrich/ A revision of the genus Capsicum, with especial reference to garden varieties]&quot; in ''Missouri Botanical Garden Annual Report'' (1898) pp. 53-110 [https://www.jstor.org/stable/2992137 JSTOR]

; Eruditio recentior
* [[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums''. 2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995
* [[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], &quot;The Peripatetic Chilli Pepper: diffusion of the domesticated capsicums since Columbus&quot; in Nelson Foster, Linda S. Cordell, edd., ''Chilies to Chocolate: Food the Americas Gave the World'' (Tucson: University of Arizona Press, 1992) pp. 81-94 {{Google Books|VsQevENGMr0C|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Barboza et al. (2022)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gloria Barboza]] et al., &quot;[https://phytokeys.pensoft.net/article/71667/ Monograph of wild and cultivated chili peppers (Capsicum L., Solanaceae)]&quot; in ''PhytoKeys'' vol. 200 (2022) pp. 1-423
* [[Carolus Clement|Charles R. Clement]], Michelly de Cristo-Araújo, Geo Coppens d’Eeckenbrugge, Alessandro Alves Pereira, Doriane Picanço-Rodrigues, &quot;[https://pdfs.semanticscholar.org/7844/1b92b93c09a9b1da1aad7f6bafaa68f0907e.pdf Origin and Domestication of Native Amazonian Crops]&quot; in ''Diversity'' vol. 2 (2010) pp. 72-106
* Carolina Carrizo García et al., &quot;Phylogenetic relationships, diversification and expansion of chili peppers (Capsicum, Solanaceae)&quot; in ''Annals of Botany'' vol. 118 (2016) pp. 35-51 [https://www.jstor.org/stable/26526497 JSTOR]
* David C. Haak et al., &quot;[https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2011.2091 Why are not all chilies hot? A trade-off limits pungency]&quot; in ''Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences'' vol. 279 (2011/2012)
* Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum''. Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* A. T. Erwin, &quot;The peppers of America&quot; in ''Iowa Agricultural Experiment Station: Bulletin'' no. 293 (1932) pp. 121–152
* Susana González-Pérez et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0116276 New Insights into Capsicum spp Relatedness and the Diversification Process of Capsicum annuum in Spain]&quot; in ''PLoS One'' (24 Decembris 2014)
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], ''Of Plants and People'' (Norman: University of Oklahoma Press, 1985) pp. 142-154 [https://archive.org/details/ofplantspeople0000heis Exemplar mutuabile] {{Google Books|gOkrIDhCcMcC|Paginae selectae}}
* Seungill Kim et al., &quot;[https://www.nature.com/articles/ng.2877 Genome sequence of the hot pepper provides insights into the evolution of pungency in Capsicum species]&quot; in ''[[Nature]] Genetics'' vol. 46 (2014) pp. 270–278
* Fernando Loaiza-Figueroa et al., &quot;[https://www.academia.edu/6822728/Patterns_of_genetic_variation_of_the_genus_Capsicum_Solanaceae_in_Mexico Patterns of genetic variation of the genus Capsicum (Solanaceae) in Mexico]&quot; in ''Plant Systematics and Evolution'' vol. 165 (1989) pp. 159-188
* M. J. McLeod, Sheldon I. Guttman, [[Gulielmus Hardy Eshbaugh|W. Hardy Eshbaugh]], &quot;Early Evolution of Chili Peppers (Capsicum)&quot; in ''Economic Botany'' vol. 36 (1982) pp. 361-368 [https://www.jstor.org/stable/4254419 JSTOR]
* Eduardo A. Moscone et al., &quot;[https://www.researchgate.net/publication/43269303_The_evolution_of_Chili_Peppers_Capsicum-Solanaceae_a_cytogenetic_perspective The evolution of Chili Peppers (Capsicum-Solanaceae): a cytogenetic perspective]&quot; in ''Acta horticulturae'' vol. 745 (2014) p. 137 ff.
* Vincent M. Russo, ed., ''Peppers: Botany, Production and Uses''. Wallingford: CABI, 2008
* A. Terpó, &quot;Kritische Revision der wildwachsenden Arten und der kultivierten Sorten der Gattung Capsicum L.&quot; in ''Feddes repertorium'' vol. 72 (1966) pp. 155-191
* Joshua J. Tewksbury et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.0802691105 Evolutionary ecology of pungency in wild chilies]&quot; in {{PNAS}} vol. 105 (2008) pp. 11808-11811
* Brian M. Walsh, Sara B. Hoot, &quot;[https://courses.botany.wisc.edu/botany_940/06CropEvol/papers/Walsh&amp;01.pdf Phylogenetic Relationships of Capsicum (Solanaceae) using DNA sequences from two noncoding regions]&quot; in ''International Journal of Plant Sciences'' vol. 162 (2001) pp. 1409–1418

; De speciebus silvaticis tantum
* [[Gloria Barboza|Gloria E. Barboza]], &quot;[https://www.researchgate.net/publication/51881283_Lectotypifications_synonymy_and_a_new_name_in_Capsicum_Solanoideae_Solanaceae Lectotypifications, synonymy, and a new name in Capsicum (Solanoideae, Solanaceae)]&quot; in ''PhytoKeys'' vol. 2 (2011) pp. 23–38
* Gloria E. Barboza, Luciano De Bem Bianchetti, &quot;Three New Species of Capsicum (Solanaceae) and a Key to the Wild Species from Brazil&quot; in ''Systematic Botany'' vol. 30 (2005) pp. 863-871 [https://www.jstor.org/stable/25064115 JSTOR]
* Gloria E. Barboza et al., &quot;New Endemic Species of Capsicum (Solanaceae) from the Brazilian Caatinga: Comparison with the Re-circumscribed C. parvifolium&quot; in ''Systematic Botany'' vol. 36 (2011) pp. 768-781 [https://www.jstor.org/stable/23028992 JSTOR]
* &lt;span id=&quot;Barboza et al. (2019)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gloria Barboza|Gloria E. Barboza]] et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0209792 Four new species of Capsicum (Solanaceae) from the tropical Andes and an update on the phylogeny of the genus]&quot; in ''PLoS One'' vol. 14 (2019) e0209792
* &lt;span id=&quot;Barboza et al. (2020 a)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gloria Barboza|Gloria E. Barboza]], Luciano De Bem Bianchetti, J. E. Stehmann, &quot;[https://phytokeys.pensoft.net/article/47071/ Capsicum carassense (Solanaceae), a new species from the Brazilian Atlantic Forest]&quot; in ''PhytoKeys'' vol. 140 (2020 [a]) pp. 125–138
* &lt;span id=&quot;Barboza et al. (2020 b)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gloria Barboza|Gloria E. Barboza]] et al., &quot;[https://phytokeys.pensoft.net/article/57751/ An amazing new Capsicum (Solanaceae) species from the Andean-Amazonian Piedmont]&quot; in ''PhytoKeys'' vol. 167 (2020 [b]) pp. 13–29
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser, Jr.]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the Cultivated Capsicum Species (Solanaceae)&quot; in ''Taxon'' vol. 18 (1969) pp. 277-283 [https://www.jstor.org/stable/1218828 JSTOR]
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser, Jr.]], Paul G. Smith, &quot;The Cultivated Capsicum Peppers&quot; in ''Economic Botany'' vol. 7 (1953) pp. 214-227 [https://www.jstor.org/stable/4287775 JSTOR]
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser, Jr.]], Paul G. Smith, &quot;New Species of Capsicum from South America&quot; in ''Brittonia'' vol. 10 (1958) pp. 194-201 [https://www.jstor.org/stable/2804950 JSTOR]
* [[Armandus Theodorus Hunziker|Armando T. Hunziker]], &quot;Estudios sobre Solanaceae. I. Sinopsis de las especies silvestres de Capsicum: de Agrentina y Paraguay&quot; in ''Darwiniana'' vol. 9 (1950) pp. 225-247 [https://www.jstor.org/stable/23211705 JSTOR]
* [[Armandus Theodorus Hunziker|Armando T. Hunziker]], &quot;Estudios sobre Solanaceae. XLVI. Los ajíes silvestres de Argentina (Capsicum)&quot; in ''Darwiniana'' vol. 36 (1998) pp. 201-203 [https://www.jstor.org/stable/23223229 JSTOR]
* Colin K. Khoury et al., &quot;Modelled distributions and conservation status of the wild relatives of chile peppers (Capsicum L.)&quot; in ''Diversity and Distributions'' vol. 26 (2020) pp. 209-225  [https://www.jstor.org/stable/26868304 JSTOR]
* L. F. Lippert, P. G. Smith, B. O. Bergh, &quot;Cytogenetics of the Vegetable Crops. Garden Pepper, Capsicum Sp.&quot; in ''Botanical Review'' vol. 32 (1966) pp. 24-55 [https://www.jstor.org/stable/4353724 JSTOR]
* Michael Nee, [[Lynn Bohs]], [[Alexandra Knapp|Sandra Knapp]], &quot;New Species of Solanum and Capsicum (Solanaceae) from Bolivia, with Clarification of Nomenclature in Some Bolivian Solanum&quot; in ''Brittonia'' vol. 58 (2006) pp. 322-356 [https://www.jstor.org/stable/4497330 JSTOR]
* Catherine Parry et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0243689 Reproductive compatibility in Capsicum is not necessarily reflected in genetic or phenotypic similarity between species complexes]&quot; in ''PLoS One'' (24 Martii 2021)

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Capsicum}}
{{Wikispecies|Capsicum}}
{{Fontes biologici}}
* [http://www.bioversityinternational.org/fileadmin/bioversity/publications/pdfs/345.pdf?cache=1245945997 &quot;Descriptors for Capsicum (Capsicum spp.)&quot;] apud ''Bioversity International''

{{alimenta-stipula}}
{{biologia-stipula}}

[[Categoria:Capsicum|!]]
[[Categoria:Taxa Linnaei]]
[[Categoria:Taxa 1753]]
[[Categoria:Genera plantarum]]</text>
      <sha1>1zq4wqgfx91k6hz1krxjmw31nuuxc0k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Petrus Protopapadaces</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34107</id>
    <revision>
      <id>3696189</id>
      <parentid>2417091</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:21:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:587:CC09:69F4:FD12:EFC4:8C4B:B59A</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1090" xml:space="preserve">'''Petrus Protopapadaces''' ([[Graece]] Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης; natus anno [[1859]] [[Naxos|Naxi]]; necatus [[Gudium|Gudii]] die [[15 Novembris]] [[1922]]) fuit primus minister [[Graecia]]e.

Mathematicis studuit apud [[Universitas Parisiensis|Universitatem Parisiensem]]; postea professor fuit [[Stratiotice Schole Euelpidon|Scholae Iuvenum Militum]] tunc [[Piraeus|Piraeo]] institutae. Cum quinque aliis poenam mortis accepit in [[Quaestio Gudii|quaestione Gudii]] de [[Bellum Asiae Minoris (1920-1922)|clade Asiae Minoris]] die 15 Novembris 1922.

==Tabula magistratuum==
*Minister rerum oeconomicarum
*Minister rerum iuridicarum 1921-1922
*[[Primi ministri Graeciae|Primus minister Graeciae]] [[16 Maii]] [[1922]] - [[10 Septembris]] [[1922]]

{{Primi ministri Graeciae}}

{{DEFAULTSORT:Protopapadaces, Petrus}}
[[Categoria:Primi ministri Graeciae]]
[[Categoria:Nati 1855]]
[[Categoria:Mortui 1922]]
[[Categoria:Alumni universitatum et scholarum Parisiensium]]
[[Categoria:Victimae schismatis nationalis Graeci]]
[[Categoria:Morte damnati]]
[[Categoria:Incolae Naxi]]</text>
      <sha1>nisorfgcntjs5wns715gvdcs3owk0lk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Capsicum (fructus)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42428</id>
    <revision>
      <id>3696185</id>
      <parentid>3696035</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:52:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bibliographia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63831" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Chilli tribute from Tuchpa Codex Mendoza 52r detail.jpg|thumb|&quot;DCCC siccorum capsici fructuum sarcinae&quot;: tributum urbis [[Tuchpa]] in [[Codex Mendoza|Codice Mendoza]] ante annum 1542 enumeratum]]
{{Videhom|Capsicum (genus)}}
'''Capsicum'''&lt;ref&gt;&quot;Capsicum&quot;: [[#Gesnerus (1561)]]; [[#Gregorius de Regio (1611)]]&lt;/ref&gt; seu '''chilli'''&lt;ref&gt;&quot;Chilli&quot; (indecl.): [[#Nierembergius (1635)]]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;lada Chili&quot; nomen Malaium: [[#Bontius (1642)]]&lt;/ref&gt; est [[fructus]] [[Angiospermae|plantarum florentium]] [[genus (taxinomia)|generis]] ''[[Capsicum (genus)|Capsici]],'' in [[familia (taxinomia)|familia]] [[Solanaceae|Solanacearum]]. Huic generi sunt quinque fere [[species (taxinomia)|species]], quarum [[Varietates capsicorum|cultivarietatibus]] [[homo|homines]] pro [[cibus|cibo]] et [[medicamentum|medicamentis]] uti solent, videlicet ''[[Capsicum annuum]]'', ''[[Capsicum baccatum|C. baccatum]]'', ''[[Capsicum chinense|C. chinense]]'', ''[[Capsicum frutescens|C. frutescens]]'', ''[[Capsicum pubescens|C. pubescens]]''.

Illae ''[[Capsicum annuum|C. annui]]'' [[cultivarietas|varietates]], quibus [[sapor]] non pungens sed dulcis sit, a productoribus comestoribusque nomine semper distinguuntur. Latine &quot;[[capsicum dulce (fructus)|capsicum dulce]]&quot; appellantur.&lt;ref name=&quot;Dunal (1813)&quot;&gt;Michel Félix Dunal, ''Histoire naturelle, médicale et économique des Solanum'' (Lutetiae: Koenig, 1813) {{Google Books|Dc5LAAAAYAAJ}}&lt;/ref&gt;

[[Aves]] fructibus capsicorum pabulantur, [[animalia]] rarissime quod apud ea [[capsaicinum]] dolorem stimulat.&lt;ref&gt;Dan Gleason, &quot;[https://eugene.wbu.com/birds-and-hot-pepper The Story of Birds and Hot Pepper]&quot;&lt;/ref&gt; [[Homo sapiens|Homines]] tantum se capsicis medent.&lt;ref&gt;[[#Pickersgill (2016)]]&lt;/ref&gt;

== De nominibus ==
[[Fasciculus:Conquistador on chilli.jpg|thumb|upright=2|''... una sorte di pepe da condire che si chiama Chil ...'': vocabulum ''chilli'' primum in linguam Europaeam mutuatum est. [[#Conquisitator anonymus (post 1519)]]]]
[[Fasciculus:Petrus Martyr on chilli.jpg|thumb|upright=2|&quot;... vocant ipsi haxi ultima acuta ...&quot;: vocabulum ''ají'', iam a [[Christophorus Columbus|Columbo]] relatum, [[Petrus Martyr ab Angleria]] primum Latine recitavit. [[#Petrus Martyr (1530)]]]]
''Capsicum'' e verbo Graecitatis Byzantinae κάψικον derivatur, quod invicem e vocabulo Latino ''capsa'' mutuatur. [[Ioannes Actuarius]], medicus Graecus saeculi XIII, κάψικον pluries, semel κάψικον Ἰνδικόν (i.e. &quot;capsicum Indicum&quot;) in praeceptis medicamentorum scripsit, sine explicatione. Mathisius, versionis Latinae Actuarii confector, &quot;capsicum&quot; et &quot;capsicum Indicum&quot; sine pluribus scripsit.&lt;ref&gt;Corn. Henricus Mathisius, ''Actuarii Joannis filii Zachariae operum ... Methodi medendi libri VI'' (Lugduni, 1556) [https://archive.org/details/BIUSante_33457/page/446/mode/2up p. 446]; ''Medicae artis principes post Hippocratem et Galenum'' (Genavae: Henricus Stephanus, 1567) [https://www.e-rara.ch/gep_g/content/zoom/4144666 vol. 2 col. 277]&lt;/ref&gt; [[Ioannes Ruellius]] (''De natura stirpium'') &quot;[[cardamomum]]&quot; hoc vocabulo Graeco intellegendum esse censuit,&lt;ref&gt;[[Ioannes Ruellius]], ''De natura stirpium libri III'' (Basileae, 1537) [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1520724r/f383 p. 287]&lt;/ref&gt; quem [[Carolus du Fresne, Dominus du Cange|Carolus du Cange]] secutus est.&lt;ref&gt;{{DuCangeGr}} col. 628 s.v. κάψικον&lt;/ref&gt; Sed [[Casparus Bauhinus]] in ''Phytopinace'', Actuario per editionem 1567 citato, idem vocabulum &quot;capsicum/κάψικον&quot; sicut synonymum &quot;piperis Indici&quot; intellegit, etymologiae falsae utens (non e vocabulo Latino ''capsa'' sed e Graeco κάπτω &quot;haurio&quot; deduci suasit)&lt;ref&gt;[[#Bauhinus (1596)]]; Casparus Bauhinus, ''Pinax Theatri botanici'' (Basileae: sumptibus Ludovici Regis) [https://archive.org/details/mobot31753000495769/page/101/mode/2up pp. 101-103]&lt;/ref&gt; geographiamque et historiam deviam assumens: hoc enim genus, non in [[India]] sensu normali sed in [[Indiae occidentales|Indis occidentalibus]] [[America]]que continente ortum, Actuarius scriptor saeculi XIII Europaeus cognoscere nequibat. Rubrica Bauhini &quot;Capsicum seu Piper Indicum&quot; nihilominus ab aliis botanistis accepta (praesertim a [[Gregorius de Regio|Gregorio de Regio]] qui de his fructibus mox utilissime disseruerit) omnes fere eruditi recentiores hoc nomen adhibent.

''Ají'', nomen origine [[lingua Arawakensis|Arawakense]], [[Christophorus Columbus]] primus Europaeorum anno [[1493]] audivit:&lt;ref name=&quot;Columbi ephemeris (1493)&quot; /&gt; quod nomen ex [[Hispaniola]] in usum Hispanorum omnium Novi Mundi incolarum apprehensum est. [[Petrus Martyr ab Angleria]] (''[[De orbe novo decades]]'') hoc vocabulum ad Latinitatem suam anno [[1530]] accommodavit: &quot;De pipere insulari continentique nunc parum ... dico piper quum non sit piper, quia piperis habeat vim et aroma ... vocant ipsi ''haxi'' ultima acuta&quot;.&lt;ref&gt;[[#Petrus Martyr (1530)]]: [[:Fasciculus:Petrus Martyr on chilli.jpg|vide imaginem]]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Ají&quot; in [[#Friederici (1947)]] p. 46&lt;/ref&gt;

''Chilli'' fuit nomen apud [[Azteci|Aztecos]] [[lingua Navatlaca|linguá Navatlacá]] usitatum. Ita iam rettulit [[Relatione di alcune cose della Nuova Spagna e della gran città di Temestitan Messico|conquisitator anonymus]] in ''Relatione'' anno circiter 1521 scripta.&lt;ref&gt;&quot;Chile&quot; in [[#Friederici (1947)]] pp. 174-175&lt;/ref&gt;

''Piper'' (ut qui ad aroma ''[[Piper nigrum|Piperis nigri]]'' alluderet) est nomen in linguis Europaeis iam ab anno [[1493]] saepissime adhibitum quia capsicum locum piperis in arte coquinaria Americanorum habuisse censebatur (ita iam Columbus et Petrus Martyr supra citati) atque mox in gastronomia Europaea talem usum usurpare incipiebat. ''Piper Indicum'' plures saeculo XVI scripserunt, ea ratione quod &quot;[[Indiae occidentales]]&quot; et &quot;[[Asia austro-orientalis|orientales]]&quot; ab initio apud Europaeos haud distinguebantur; alii inter quos [[Carolus Clusius]], ambiguitate huius nominis suasi, ''Piper Americanum'' scribere maluerunt.

''Pigmentum'' (i.e. tinctura, conditura) est origo Latinus nominis in variis linguis hodiernis adhibiti sicut synonymum piperis vel speciarii.

''Quiya'' atque recentius ''cayenne'', nomina tam [[Pulvis cayennae|pulveris culinarii]] quam {{Creanda|en|Cayenne pepper|Cayenne (varietas)|cultivarietatis}}, e nuncupationibus in [[lingua Tupi]] capsicorum in [[Brasilia]] saeculo XVII cognitorum derivantur, sit ''quiyaqui, quiya-apua, quiya-cumati, quiya-carapo'' apud  [[Iacobus Bontius|Bontium]];&lt;ref&gt;[[#Bontius ed. Piso (1658)]]&lt;/ref&gt; ''quiya-apua, quiya-cumeri, quiya-uca'';&lt;ref&gt;[[#Raius (1693)]]&lt;/ref&gt; ''kyynha'', varietates ''kyynhavi, kyynhai'';&lt;ref&gt;Christoph Gottlieb von Murr, ''Reisen einiger Missionarien der Gesellschaft Jesu in Amerika''. Norimbergae, 1785 {{Google Books|8748AAAAcAAJ|p. 519}}&lt;/ref&gt; ''quiya, quiynhá''.&lt;ref&gt;Theodoro J. H. Langgaard, ''Novo formulario medico e pharmaceutico'' (1868) {{Google Books|QNk8AAAAcAAJ|p. 537}}&lt;/ref&gt; Unde [[Anglice]] a principio ''kian, chian, chyan, kayan, cayan'' appellabatur, denuo ab anno 1783 ''cayenne pepper''.&lt;ref&gt;&quot;cayan-butter&quot;, &quot;cayan-pepper&quot; in &lt;span id=&quot;Cassidy et Le Page (1967)&quot;&gt;&lt;/span&gt;F. G. Cassidy, R. B. Le Page, ''Dictionary of Jamaican English'' (Cantabrigiae: Cambridge University Press, 1967) p. 97; &quot;cayenne&quot; in {{OED}}&lt;/ref&gt;

''Uchu'' est nomen in [[lingua Quechua]] adhibita.&lt;ref&gt;&quot;Uchu&quot; in [[#Friederici (1947)]] p. 639&lt;/ref&gt; Hodie apud [[Peruvia|Peruanos]] varietates Peruvianas denotat, ''ají'' varietates Mexicanas et Caribicas. 

== Capsicum in America et Europa ==
[[Fasciculus:German pepper described by Hieronymus Bock 1539 fasc 2 f 86v.jpg|thumb|upright=1.25|Capsici in Europa culti notitia antiquissima ([[Hieronymus Bock]], 1539)&lt;ref name=&quot;Bock (1539)&quot;&gt;[[#Bock (1539)]]&lt;/ref&gt;]]
Primus Europaeorum [[Christophorus Columbus]] de capsico fructu in [[ephemeris|ephemeride]] primae [[navigatio]]nis sub die [[15 Ianuarii]] [[1493]] refert: &quot;Abundat etiam ''ají'', videlicet piper huius gentis e quorum magis quam piper valeant, sine quo nullus unquam cenat, quod saluberrimum est; quo quinquaginta caravellae quotannis in hac [[Hispaniola]] onerari possunt.&quot;&lt;ref name=&quot;Columbi ephemeris (1493)&quot;&gt;''Tambien hay mucho ají, ques su pimienta, della que vale mas que pimienta, y toda la gente no come sin ella, que la halla muy sana; puédense cargar 50 carabelas cada año en aquella Española'': [[#Columbi ephemeris (1493)]] [https://archive.org/stream/coleccindelosv01nava#page/286/mode/2up p. 286 editionis 1858]&lt;/ref&gt; Ipse semina huius fructus ad reges Hispanicos statim reddidit, sicut ex epistula anno insequenti in insula Isabella scripta constat: &quot;illius ''axí'' quod nos piper nuncupamus, de quo e prima navigatione ad Exc. vestr. adduximus, hinc recipietis quantum mandabitis; cuius semina in hortis serta crescuntur.&quot;&lt;ref&gt;''del axí, a qui deçimos pimienta, del que truxe el otro viaje a V. Al., aquí ay y abrá cuanto V. Al. mandare, que les siembran y naçen en huertas'': [[#Columbi liber copiarum (1493-1503)]] [http://www.biblioteca.tv/artman2/publish/1494_259/El_segundo_viaje_a_las_Indias_Fragmento_de_la_cart_441.shtml no. 2]&lt;/ref&gt; [[Didacus Alvares Chanca]] etiam, particeps huius navigationis, in epistula anno [[1494]] scripta ait: &quot;Tanquam speciem ad condimentum habent speciem ''agí'' appellatam, e qua tam pisces quam aves quantas capiant comeduntur; quae multis varietatibus prodit&quot;&lt;ref&gt;''Tienen por especia, por lo adobar, una especia que se llama Agí con la cual comen también el pescado, como aves cuando las pueden haber'': [[#Chanca (1494)]] [https://archive.org/stream/coleccindelosv01nava#page/370/mode/2up p. 370 editionis 1858]&lt;/ref&gt; {{Creanda|it|Relazione d'alcune cose della Nuova Spagna e della gran città di Temestitan Messico|Conquisitator anonymus}} (sic nuncupatus) qui cum [[Ferdinandus Cortesius|Cortesio]] Mexicopolim anno [[1519]] venit de &quot;pipere&quot; nundinis huius urbis venditato ait:&lt;ref&gt;[[#Conquisitator anonymus (post 1519)]] [https://archive.org/stream/dellenavigationi00ramu#page/n605/mode/2up f. 258v editionis 1606]&lt;/ref&gt; &quot;Habent varietatem piperis condimentarii, ''chil'' appellati, sine quo nullum cibum comedunt.&quot;&lt;ref&gt;''Hanno una sorte di pepe da condire, che si chiama Chil, che niuna cosa mangiano senza esso'': [[#Conquisitator anonymus (post 1519)]]: [[:Fasciculus:Conquistador on chilli.jpg|vide imaginem]]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Calechutischer Pfeffer Leonhart Fuchs 1543.jpg|thumb|&quot;Siliquastrum maius et minus&quot; ab [[Leonhartus Fuchsius|Leonharto Fuchsio]] depicta (exemplum coloratum)&lt;ref&gt;[[#Fuchsius (1542)]] p. 732&lt;/ref&gt;]]
[[Fasciculus:Albrecht Meyer25.jpg|thumb|&quot;Siliquastrum tertium&quot; ab [[Leonhartus Fuchsius|Leonharto Fuchsio]] depicta (exemplum coloratum)&lt;ref&gt;[[#Fuchsius (1542)]] p. 733&lt;/ref&gt;]]
[[Fasciculus:Breyter Indianischer Pfeffer Leonhart Fuchs 1543.jpg|thumb|&quot;Siliquastrum quartum&quot; (an ''[[Capsicum chinense]]''?) ab [[Leonhartus Fuchsius|Leonharto Fuchsio]] depicta (exemplum coloratum)&lt;ref&gt;[[#Fuchsius (1542)]] p. 734&lt;/ref&gt;]]
Seminibus a Columbo in Hispaniam remissis, cultus in hortis usque in [[Germania]]m anno [[1539]] penetraverat, ubi [[Hieronymus Bock]] [[Spira]]e in urbe observans originem speciei nescivit: ''deutscher Pfeffer'' nuncupavit.&lt;ref name=&quot;Bock (1539)&quot; /&gt; E talibus observationibus [[Leonhartus Fuchsius]] anno [[1542]], nomina vernacularia ''indianischer'' et ''Calecutischer Pfeffer'' citans, [[species|speciebus]] a maioribus definitis &quot;siliquastro&quot; et &quot;piperitide&quot; frustra attribuere temptans, optimas imagines varietatum quattuor (inter quas fortasse ''[[Capsicum chinense|Capsici chinensis]]'') divulgavit.&lt;ref&gt;[[#Fuchsius (1542)]]; imagines ab [[Albertus Meyer|Alberto Mayer]] pictas, cf. H. Walter Lack, &quot;[https://www.zobodat.at/pdf/ANNA_104B_0463-0478.pdf Eine unbekannte Wiener Bilderhandschrift: Der Codex Amphibiorum]&quot; in ''Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien'' vol. 104 B (2003) pp. 463-478&lt;/ref&gt; Quem sequens [[Guilielmus Turnerus]] anno [[1548]] capsica in hortis [[Anglia]]e aliquibus repperit eisdemque nominibus usus est.&lt;ref&gt;''Piperitis called also siliquastram after the judgemente of Fuchsius . . . called in Englishe Indishe peper. . . . The herbe groweth in certeyne gardines in Englande'': [[Guilielmus Turnerus|William Turner]], ''The Names of Herbes in Greke, Latin, Englishe, Duch and Frenche'' (Londinii: John Day, 1548) s.v. &quot;Piperitis&quot; (James Britten, ed., ''The Names of Herbes, by William Turner'' [Londinii: English Dialect Society, 1881] [https://archive.org/details/namesofherbesad100turnuoft/page/62/mode/2up p. 63])&lt;/ref&gt; [[Conradus Gesnerus]] anno [[1561]] e scientia horticultorum Germanorum &quot;Aestiva est herba&quot; recte ait &quot;et nisi primo vere apud nos seratur, siliquas suas pulcherrime rubentes non perficit&quot;.&lt;ref&gt;[[#Gesnerus (1561)]]&lt;/ref&gt; Ergo [[Iohannes Gerardus]], de Anglia anno [[1597]] loquens, has plantas e terris extraneis in Hispaniam [[Italia]]mque importatas &quot;unde nos&quot; ait &quot;semina in nostros hortos Anglicos accepimus, cuius capsicum non iam ad illum splendidum colorem rubrum maturabat quem suá naturá possidet&quot; causa adversitatis climaticae.&lt;ref&gt;''These plants are brought from forren countries, as Ginnee, India and those parts, into Spaine and Italy; from whence wee have received seede for our English gardens, where they come to fruit bearing, but the cod doth not come to that bright red colour which naturally it is possessed with . . . by reason of these unkindely yeeres that are past'': [[#Gerard (1597)]]&lt;/ref&gt;

Interea [[Carolus Clusius]], botanistarum [[saeculum 16|saeculi XVI]] princeps, cultum capsicorum in [[Hispania]] et [[Portugallia]] rettulit tam ex itinere suo annis [[1564]] et [[1565]] suscepto, quam e descriptione [[Nicolaus Monardes|Nicolai Monardes]] quam ipse e [[lingua Hispanica]] Latine verterit:
:Nec praetermittendum est piper ex Indiis nostris missum, quandoquidem non modo in medicum usum receptum est, sed planta est excellentissima et totae Hispaniae notissima: nam nullus est hortus, in quo non seratur ob fructus [[pulchritudo|pulchritudinem]]. Vidi aliquando in [[Hispalis|hac urbe]] ad arboris altitudinem excrescentem. [[Folium|Folio]] est [[viridis|viridi]], ocymo latifolio simili, [[flos|flore]] [[albus|albo]], ex quo pullulat [[fructus]] diversae formae, oblongus, rotundus, melope[po]nis forma aut ceraseorum, sed immaturius viridis est, maturus vero colore rubro gratissimo. Particulatim concisum et iusculo maceratum, meliorem saporem edulus conciliat, quam piper vulgare, ideoque eius usus est in omnibus, in quibus [[aroma]]ta ex [[Insulae Moluccae|Maluccis insulis]] et Calecutio delata commendantur, in eo solum differens, quod illa multis aureis emuntur, hoc sola satione adquiritur: nam in una planta colliguntur aromata in totius anni usum, minore dispendio et maiore commodo. Flatus discutit, utlie pectori et perfrictionibus, calefacitque et roborat partes internas. Caliditatis et siccitatis in quarto fere gradu particeps:&lt;ref&gt;[[#Clusius (1574)]] [https://archive.org/stream/mobot31753003541627#page/70/mode/2up p. 71]. ''No quiero dexir de dezir de la pimienta que traen delas Indias, que non solo sirve a medicina, pero es especie excelentissima, la qual es conocida en toda España, porque no ay jardin ni huerta ni maceton que no la tenga sembrada por la hermosura del fructo que lleva. Es planta grande, tanto que yo he visto en esta ciudad alguna que ygualava con algunes arboles. Echa las hojas verdes a modo de albahaca de la ancha que llaman charanfoli. Echa unas flores blancas de que sale el fructo, que es en diversas formas: unos pimientos son largos, otros redondos, otros de hechura de melones, otros de ceresas, pero todos son al principio quando no estan maduros muy verdes, et maduros muy colorados, con un color muy gracioso. Usan dellos en todos los guisados y potages, porque haze mejor gusto que la pimienta comun: hecho tajadas y echadas en caldo, es salsa excelentissima, usan dellos en todo aquello que sirven las especies que traen de Maluco y de Calicud. Desieren en que las della India cuestan muchos ducados: estotra no cuesta mas que sembrarla, porque en una planta ay especias para todo el año, con menos daño y mas provecho nostro. Conforta mucho, ressuelve ventosidades, son buenos para el pecho, y para los frios de complexion, calienta y conforta, corroborando los miembros principales. Es caliente y seca casi en quarto grado'': [[Nicolaus Monardes|Nicolás Monardes]], ''[[Simplicium medicamentorum ex novo orbe delatorum historia|Dos libros. El uno trata de todas las cosas que traen de nuestras Indias Occidentales]]'' (Hispali, 1565) [https://archive.org/stream/hin-wel-all-00002448-001#page/n100/mode/2up quaternion f 6]&lt;/ref&gt;
Litteris parvis addidit ipse Clusius: &quot;Capsicum hoc seu piper Indicum (Americum potius) diligentissime colitur tota Castella cum ab hortulanis, tum a mulieribus in fenestris aedium suarum. Etenim eo utuntur per totum annum, cum virente tum sicco, pro condimento et pipere. Spectatur varia forma ... sed et haec omnia genera aliquando vidi colore flavescente, in Lusitania, monasterio quodam circa Olysiponem&quot;.&lt;ref&gt;[[#Clusius (1574)]] [https://archive.org/stream/mobot31753003541627#page/74/mode/2up p. 74]&lt;/ref&gt; 

Clusius postea se &quot;Ulyssipone Conimbricam&quot; proficiscente hanc speciem &quot;nonnullis Lusitaniae locis&quot; vidisse meminit, &quot;caule in cubitales ramos diviso, graciliores tamen quam in vulgari&quot;, fructu exiguo &quot;tam acris et fervidi saporis, ut gullatum fauces incenderet&quot;.&lt;ref&gt;[[#Gregorius de Regio (1611)]] [https://archive.org/stream/bub_gb_18RbAAAAQAAJ#page/n117/mode/1up pp. 104-105]&lt;/ref&gt; Quod ille piper Brasilianum appellabat, nos sub nomine ''[[Capsicum baccatum|Capsici baccati]]'' recognoscere possumus.

Idem Clusius primus omnium de cultu prope [[Hungaria]]m hac annotatione relatus est: &quot;Memini etiam videre anno Christi [[1585|M.D.XXCV]] magná copiá cultum in suburbanis [[Brunna]]e celebris [[marchionatus]] [[Moravia]]e urbis hortis, e quo cultores non contemnendum quaestum faciebant; erat enim apud vulgus frequens eius usus&quot;. Hodie eadem fere regione tritura [[paprica]] nomine e varietatibus capsicorum admodum mitioribus producitur.

[[Garcias Lasus Inca]] primus omnium, in [[Hispania]] exsul saeculo XVII ineunte scribens, species tres [[Peruvia]]nas cultas generis ''Capsici'' distinxit, videlicet ''[[rocoto|rocot uchu]]'' (''C. pubescens''), ''[[chinchi-uchu|chinchi uchu]]'' (''C. chinense''), tertiaque cuius nominis oblitus est, id est, ''[[Ají amarillo|kellu-uchu]]'' (''C. baccatum'' var. ''pendulum''). ''Los de mi tierra'', ait, ''son tan amigos del uchu, que no comeron sin el, aunque non sea sino unas yervas crudas'' (&quot;gens patriae meae capsicum tam amant ne ullus cibus sine illud comedatur etiamsi nihil nisi paucae herbae crudae&quot;).&lt;ref&gt;[[#Garcias Lasus (1609)]]&lt;/ref&gt;

Cultus capsicorum a scriptoribus saeculo XVIII describitur, generis &quot;climatum calidissimorum [[America]]e et [[Africa]]e oriundi&quot; cui tempus sationis in Europa ultima hebdomas mensis Februarii esse debet;&lt;ref&gt;''It is a native of the warmest climates of America and Africa ... The last week of [February] will be the proper time for sowing them'': [[#Hill (1757)]]&lt;/ref&gt; solam plantam esse ([[Vicia faba|fabis]] exceptis) asseveratur &quot;cui rustici Provinciae Francicae Occitaniaeque curas minutiores volenter dabunt: promptiores mense Februario, alii Martio serunt&quot;.&lt;ref&gt;''C’est la seule plante, après les fèves, pour laquelle les paysans de Provence et de Languedoc ne plaignent pas les petits soins ... Les plus pressés sèment en février, les autres en mars'': [[#Rozier (1789)]]&lt;/ref&gt; Saeculo XIX ineunte botanistae separatim species tres, videlicet annuam, frutescentem, baccatam recognoverunt,&lt;ref&gt;[[#Descourtilz (1828)]]&lt;/ref&gt; saepe et quartam fructibus dulcibus.&lt;ref&gt;[[Michael Felix Dunal|Michel Félix Dunal]], ''Histoire naturelle, médicale et économique des Solanum''. Lutetiae: Koenig, 1813 {{Google Books|Dc5LAAAAYAAJ}}&lt;/ref&gt; Speciem ''[[Capsicum chinense|C. chinense]]'' [[Nicolaus Iosephus Jacquin]] anno [[1776]] ex horto botanico imperiali [[Vindobona|Vindobonensi]] descripsit.&lt;ref&gt;[[Nicolaus Iosephus Jacquin]], ''Hortus botanicus Vindobonensis'' (Vindobonae: typis Leopoldi Joannis Kaliwoda aulae imperialis typographi, 1770-1776) vol. 3 [https://www.biodiversitylibrary.org/item/10251#page/42/mode/1up p. 38], [https://www.biodiversitylibrary.org/item/10251#page/189/mode/1up tab. 67]&lt;/ref&gt;

== Capsicum in Asia et Africa ==
[[Hancheum|Hanchei]] in urbe [[Sinae|Sinarum]] iam anno [[1591]] ad hortos ornandos cultum est.&lt;ref&gt;''Foreign pepper (''fanjiao'' 䔐㢺): it has dense growth. The flowers are white. The fruits look just like the worn-out tip of a writing brush. Their flavor is hot/spicy (''la'' 彋). Their color is red. They are very pleasing to look at. They grow from seeds'': [[#Gao Lian (1591)]]: vide [[#Dott (2020)]] p. 132&lt;/ref&gt; 

Capsicum &quot;ubique&quot; in [[Corea]], secundum [[Yi Su-gwang]], anno [[1614]] colebatur: &quot;piper barbarorum meridianorum&quot;, i.e. [[Portugallia|Portugallensium]], nuncupatum est; ab [[Iaponia]] in Coream introductum erat.&lt;ref&gt;[[#Yi Su-gwang (1614)]]: vide [[#Dott (2020)]] p. 24&lt;/ref&gt; 

== Usus ==
Fructus [[capsaicinum]], substantiam facile in pingue dissolventem (''lipophilicam'') continet, quod [[dolor]]em ingentem et acerbum per [[receptorium capsaicini]] (TrpV&lt;sub&gt;1&lt;/sub&gt;) inurit.&lt;ref&gt;{{cite journal |authors=Caterina M.J., Schumacher M. A., et al. |title=The capsaicin receptor: a heat-activated ion channel in the pain pathway |journal=Nature |year=1997 |month=Oct |volume=389 |issue=6653 |pages=816-24 |url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9349813/}}&lt;/ref&gt;. Antagonista TrpV&lt;sub&gt;1&lt;/sub&gt; dolores mitigare queant.&lt;ref&gt;{{cite journal |authors=Cui M., Honore P., et al. |title=TRPV1 receptors in the CNS play a key role in broad-spectrum analgesia of TRPV1 antagonists |journal=The journal of neuroscience |year=2006 |month=Sep |volume=26 |issue=37 |pages=9385-93 |url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16971522/}}&lt;/ref&gt;

Tali sensu statim agnito, diaetetici Europaei iam medio saeculo XVI capsicum calidum ad gradum tertium vel et quartum ordinabant. Usque in medium saeculum XVIII, sicut antea, auctores hoc aroma hominibus sub climate tripico habitantibus, neque aliis, utile esse aiunt: ita [[Vincentius La Chapelle]], scriptor de re coquinaria Francicus, habitudines &quot;Indicas&quot;, scilicet Indiarum occidentalium, explicavit: ''C'est la manière Indienne. Au lieu de safran ce sont des racines de safran dont ils se servent, et à la place de poivre, c'est du piment'' (&quot;mos est Indorum: loco [[crocus sativus|croci]] [[curcuma]]m, loco [[piper nigrum|piperis]] capsicum adhibent&quot;).&lt;ref&gt;[[Vincentius La Chapelle|Vincent La Chapelle]], ''Le cuisinier moderne'' (2a ed. 5 voll. Hagae Comitum, 1742) 
[https://archive.org/details/lecuisiniermode03chapgoog/page/n106/mode/2up vol. 5 p. 90]&lt;/ref&gt;

Eodem fere tempore horticultor quidam Anglus primus omnium utilitatem capsicorum aceto conditorum confessus est: ''The flower is inconsiderable, but the fruit is conspicuous in the highest degree ... it affords an excellent pickle'' (&quot;Flos eius haud notabilis, fructus autem conspicuissimus condituram optimam praebet&quot;).&lt;ref&gt;[[#Hill (1757)]]&lt;/ref&gt; Distinctio saeculo XVIII exeunte inter provincias septentrionales mediasque [[Francia]]e relata est, capsicis hic ad comesum cottidianum et loco piperis, illic ad hortos ornandos cultis. Insuper provinciis meridianis capsica ad [[ientaculum]] loco cepae et allii consumebantur. Idem auctor condituram capsicorum sicut [[cucumis anguria|anguriorum]] refert atque (primus omnium) confectionem [[acetum e capsicis|aceti e capsicis]] per iniectionem capsicorum in cupas acetarias &quot;ut vim aceti maturescentis augetur&quot;.&lt;ref&gt;''Dans la majeure partie de nos provinces du nord, on ne cultive cette plante que pour la décoration des potagers ... Il n’en est pas ainsi dans les provinces de l’intérieur, son fruit dans la maturité et quand il est sec tient complètement lieu de poivre dans les cuisines des grandes et petites fermes. Dans nos provinces du midi, leurs habitans préfèrent un poivron à l’oignon et à l’ail pour le repas du matin. Le poivron est ce fruit encore petit et vert, et qui n’a pas encore changé de couleur. Lorsque sa robe a pris la teinte du corail, il ne sert plus que pour la cuisine ... Le fruit tient lieu de poivre à une très-grande partie des habitans de ce royaume. Quelques personnes font confire dans le vinaigre les poivrons, de la même manière que les cornichons. Les marchands de vinaigre ont grand soin d’ajouter une certaine quantité de poivrons murs et secs dans leurs barriques de vinaigre, dont ils augmentent singulièrement la &quot;force&quot;'': [[#Rozier (1789)]]&lt;/ref&gt; Illi autem, qui usus &quot;Indorum&quot; [[Mare Caribaeum|Caribicorum]] Hispanorumque et Lusitanorum descripserunt, alias confectiones varias enumeraverunt: capsica e saccharo condita; sorbitiones patinasque et elixa e capsicis accommodata; parationem [[butyrum cayennae|butyri cayennae]].&lt;ref&gt;''Les Indiens les préfèrent au poivre ordinaire, et les mangent crus. On les confit aussi au sucre et l'on en porte sur mer pour servir dans les voyages de long cours ... On les cueille aussi en vert ... La plupart des autres espèces de piment sont en usage chez les Indiens, qui en mêlent dans leurs ragoûts [et] en font des espèces de bouillons ou de décoctions très-fortes ... Les Portugais établis dans ces contrées appellent ces potions stomachiques ''caldo di pimento'' ... C'est particulièrement avec le piment à petites baies que les Indiens préparent leur beurre de cayan'': [[#Descourtilz (1828)]]&lt;/ref&gt;

Fructus capsicorum inter pabula salubriora gallinis dari solet.&lt;ref&gt;A. A. El-Deek et al., &quot;[https://www.researchgate.net/publication/288974515_Hot_pepper_Capsicum_Annum_as_an_alternative_to_oxytetracycline_in_broiler_diets_and_effects_on_productive_traits_meat_quality_immunological_responses_and_plasma_lipids Hot pepper (Capsicum Annum) as an alternative to oxytetracycline in broiler diets and effects on productive traits, meat quality, immunological responses and plasma lipids]&quot; in ''Archiv fur Geflügelkunde'' vol. 76  (2012) pp. 73-80&lt;/ref&gt; In medicina veterinaria aut [[capsaicinum]] aut &quot;capsici fructus acer&quot; (i.e. fructus siccus [[capsicum cayennense|capsici cayennensis]]) aut ''[[Capsicum frutescens]]'' praescribitur ad {{Creanda|en|Virulent Newcastle disease|morbus Newcastle|morbum Newcastle}} avium, praesertim [[gallus gallinaceus|gallinarum]] curandum.&lt;ref&gt;&quot;[https://www.ema.europa.eu/en/documents/mrl-report/capsici-fructus-acer-summary-report-committee-veterinary-medicinal-products_en.pdf Capsici fructus acer]&quot; (1999) apud ''European Agency for the Evaluation of Medicinal Products''; M. M. A. Mtambo et al., &quot;[https://www.suaire.sua.ac.tz/bitstream/handle/123456789/4104/biblio-vm-17-mtambo.pdf Evaluation of the efficacy of the crude extracts of Capsicum frutescens, Citrus limon and Opuntia vulgaris against Newcastle disease in domestic fowl in Tanzania]&quot; in ''Journal of Ethnopharmacology'' vol. 68 (1999) pp. 55–61; Cheryl Lans et al., &quot;[https://www.academia.edu/28751035/Ethnoveterinary_Medicine_Potential_Solutions_for_Large_Scale_Problems Ethnoveterinary Medicine: Potential Solutions for Large-Scale Problems?]&quot; in ''Veterinary Herbal Medicine'' (2007)&lt;/ref&gt; Fructus capsicorum praescribuntur a populo [[Aguaruna]] [[Peruvia]]e ad [[diarrhoea]]m [[canis|canium]] venatorum, sicut et hominum, medendam.&lt;ref&gt;Kevin A. Jernigan, &quot;[https://d-nb.info/1109301847/34 Barking up the same tree: a comparison of ethnomedicine and canine ethnoveterinary medicine among the Aguaruna]&quot; in ''Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine'' vol. 5 (2009) no. 33&lt;/ref&gt;

== Varietates ==
{{Vide-etiam|Varietates capsicorum}}

== Pulveres ==
Hae [[tritura]]e de fructibus capsicorum a coquis saepe adhibentur:
* [[Paprica]]
* [[Pulvis cayennae]]
* [[Pulvis capsici]]
* [[Pulvis caril]] (aromatum variorum tritura)

== Notae ==
&lt;references/&gt;

==Bibliographia==
; Fontes antiquiores
* 1493 : &lt;span id=&quot;Columbi ephemeris (1493)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Christophorus Columbus]], Ephemeris primae navigationis a [[Bartholomaeus Casaus|Bartholomaeo Casao]] rescripta, in Martin Fernandez de Navarrete, ed., ''Colección de los viages y descubrimientos'' vol. 1 (2a ed. Matriti, 1858) [https://archive.org/stream/coleccindelosv01nava#page/152/mode/2up pp. 153-313]
* 1493-1503 : &lt;span id=&quot;Columbi liber copiarum (1493-1503)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Christophorus Columbus]], Epistulae ineditae in Antonio Rumeu de Armas, ed., ''Libro copiador de Cristóbal Colón: correspondencia inédita con los Reyes Católicos sobre los viajes a América'' (Matriti, 1989) [[:es:Libro copiador de Colón#Enlaces externos|Editiones interretiales]]
* 1494 : &lt;span id=&quot;Chanca (1494)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Didacus Álvarez Chanca]], Epistula de secunda navigatione Christophori Columbi, in Martin Fernandez de Navarrete, ed., ''Colección de los viages y descubrimientos'' vol. 1 (2a ed. Matriti, 1858) [https://archive.org/stream/coleccindelosv01nava#page/370/mode/2up pp. 370-371]
* post 1519 : &lt;span id=&quot;Conquisitator anonymus (post 1519)&quot;&gt;&lt;/span&gt; &quot;[[Relatione di alcune cose della Nuova Spagna e della gran città di Temestitan Messico]]&quot; in [[Ioannes Baptista Ramusius|Giovanni Battista Ramusio]], ed., ''[[Navigationi et viaggi (Ramusius)|Navigationi et viaggi]]'' (Venetiis, 1555-1559) vol. 3 [https://archive.org/details/terzovolumedelle32ramu/page/n693/mode/2up vol. 3 f. 306r]; [https://archive.org/details/dellenavigationi00ramu/page/n599/mode/2up vol. 3 f. 255v editionis 1606]
* 1526/1557 : &lt;span id=&quot;Oviedo (ante 1557)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gundisalvus Fernández de Oviedo y Valdés|Gonzalo Fernandez de Oviedo y Valdés]], ''[[Historia general y natural de las Indias, islas y tierra-firme del mar Océano]]'' (José Amador de los Rios, ed. 4 voll. Matriti: Real Academia de la Historia, 1851-1855 [https://archive.org/details/gri_33125007267921/page/274/mode/2up vol. 1 p. 275])
* 1530 : &lt;span id=&quot;Petrus Martyr (1530)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Petrus Martyr ab Angleria]], ''[[De orbe novo decades]]'' lib. 5 cap. 9 [https://archive.org/stream/deorbenouopetrim00angh#page/n173/mode/2up f. 83r]
* c. 1536 : [[Bartholomaeus Casaus]], ''Apologética historia sumaria'' cap. 10 (M. Serrano y Sanz, ed., ''Historiadores de Indias'' vol. 1 [Matriti: Bailly-Baillière, 1909] [https://archive.org/details/historiadoresdei01serr/page/26/mode/2up p. 27])
* 1539 : &lt;span id=&quot;Bock (1539)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Hieronymus Bock]], ''[[Kreutterbuch (Bock)|New Kreütter Buch]]'' [http://reader.digitale-sammlungen.de/de/fs1/object/display/bsb11069345_00590.html pars 2 f. 86v]; eiusdem ''Kreüterbuch'' (1551) [https://bildsuche.digitale-sammlungen.de/index.html?c=viewer&amp;bandnummer=bsb00091270&amp;pimage=741 ff. 350r-351r]; eiusdem ''Kreutterbuch'' (1560) [https://archive.org/stream/mobot31753000820529#page/n725/mode/2up ff. 342-344]
* ante 1542 : ''[[Codex Mendoza]]'' (liber pictus, c. 1534/1542) f. 51v-52r etc.; cf. Frances Berdan, Patricia Anawalt, ''The Essential Codex Mendoza'' (Berkeleiae, 1997) pp. 132-133 etc.
* 1542 : &lt;span id=&quot;Fuchsius (1542)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Leonhartus Fuchsius]], ''[[De historia stirpium commentarii insignes]]'' [https://archive.org/stream/Dehistoriastirp00Fuch#page/730/mode/2up pp. 731-735]
* 1550 : [[Hieronymus Cardanus]], ''De subtilitate'' [https://archive.org/details/bub_gb_Tmf3wRsurVsC/page/n235 pp. 197-198]
* 1554 : &lt;span id=&quot;Dodonaeus (1554)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Rembertus Dodonaeus]], ''Posteriorum trium de stirpium historia commentariorum imagines'' {{Google Books|fCo6AAAAcAAJ|pp. 181-183}}; &lt;span id=&quot;Dodonaeus (1557)&quot;&gt;&lt;/span&gt;eiusdem ''Histoire des plantes'' (1557) [https://archive.org/stream/hin-wel-all-00000412-001#page/n470/mode/2up pp. 441-442]
* 1557 : [[Ioannes Stadius|Hans Staden]], ''Warhaftige Historia und Beschreibung eyner Landtschafft der wilden, nacketen, grimmigen menschfresser Leuthen in der Newenwelt America gelegen'' [https://archive.org/details/staden/page/n145/mode/2up lib. 2 cap. 11], [https://archive.org/details/staden/page/n179/mode/2up cap. 38]; [https://archive.org/details/americaetertiapa00stad/page/110/mode/2up p. 110], [https://archive.org/details/americaetertiapa00stad/page/132/mode/2up p. 132 versionis Latinae 1592]
* 1557 : [[Iulius Caesar Scaliger]], ''Exotericarum exercitationum liber quintus decimus, de subtilitate, ad Hieronymum Cardanum'' {{Google Books|LB88AAAAcAAJ|ff. 200v-201r}}
* 1561 : &lt;span id=&quot;Gesnerus (1561)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Conradus Gesnerus]], &quot;De hortis Germaniae&quot; in [[Valerius Cordus]], ''Annotationes in Dioscoridis ... [etc.]'' [http://dl.ub.uni-freiburg.de/diglit/cordus1561/0566 f. 272b] &quot;Piper Indicum, capsicum ... piper Hispanicum, Calecuticum, Bresilicum&quot;
* 1565 : [[Nicolaus Monardes]], ''[[Simplicium medicamentorum ex novo orbe delatorum historia|Dos libros. El uno trata de todas las cosas que traen de nuestras Indias Occidentales]]'' [https://archive.org/stream/hin-wel-all-00002448-001#page/n100/mode/2up quaternion f 6]
* ante 1566 : [[Bartholomaeus Casaus|Bartolomé de las Casas]], ''Apologética historia sumaria'' [https://archive.org/stream/historiaindias04casarich#page/304/mode/2up pp. 304-305 editionis 1876]
* 1573 : [[Petrus Andreas Matthiolus]], ''[[Commentarii (Matthiolus)|I discorsi ... nelle sei libri di Pedacio Dioscoride Anazarbeo della materia medicinale]]'' (editio 1573) lib. 2 cap. 148 {{Google Books|w8JCAAAAcAAJ|p. 405}}; idem, ''Commentarii in libros sex Pedacii Dioscoridis Anazarbei de Materia Medica'' (editio 1574) lib. 2 cap. 153 [https://archive.org/stream/mobot31753000819257#page/433/mode/2up pp. 434-437]
* 1574 : &lt;span id=&quot;Clusius (1574)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Nicolaus Monardes]]; [[Carolus Clusius]] (ed.), ''[[Simplicium medicamentorum ex novo orbe delatorum historia|De simplicibus medicamentis ex occidentali India delatis quorum in medicina usus est]]'' [https://archive.org/stream/mobot31753003541627#page/71/mode/2up pp. 71-74]
* ante 1581 : &lt;span id=&quot;Duran (ante 1581)&quot;&gt;&lt;/span&gt; [[Didacus Duran]], ''[[Codex Duran|Historia de las Indias de Nueva-España y islas de Tierra Firme]]'' (Mexicopoli, 1867-1880) vol. 1 [https://archive.org/stream/historiadelasind01dur#page/210/mode/2up p. 211] etc.
* ante 1584 : &lt;span id=&quot;Díaz (a. 1584)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Bernardus Díaz del Castillo]], ''[[Historia verdadera (Díaz)|La historia verdadera de la conquista de la Nueva España]]'' (manuscriptum, ante 1584) cap. 83 [http://www.rae.es/sites/default/files/Aparato_de_variantes_Historia_verdadera_de_la_conquista_de_la_Nueva_Espana.pdf p. 254 editionis interretialis Serés]
* ante 1585 : &lt;span id=&quot;Sahagún (ante 1585)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Bernardinus de Sahagun]], ''[[Historia general de las cosas de Nueva España]]'' lib. 10 [https://www.loc.gov/resource/gdcwdl.wdl_10621/?sp=100&amp;st=image f. 48v-49r] (Charles E. Dibble, Arthur J. O. Anderson, edd., ''Florentine Codex: Book 10: The People'' [Santa Fe: School of American Research, 1961] pp. 67-68)
* 1590 : &lt;span id=&quot;I. Acosta (1590)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Iosephus de Acosta]], ''[[Naturalis et moralis Indiae Occidentalis historia|Historia natural y moral de las Indias]]'' (Hispali: en casa de Juan de Leon) [https://archive.org/details/historianaturaly00acos_2/page/246/mode/2up pp. 246-247]
* 1590 : &lt;span id=&quot;Tabernaemontanus (1590)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Iacobus Theodorus Tabernaemontanus]], ''[[Eicones plantarum seu stirpium]]'' [https://archive.org/stream/Eiconesplantaru00Theo#page/858/mode/2up p. 859]
* 1591 : &lt;span id=&quot;Gao Lian (1591)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gao Lian]], ''[[Commentarii octo de vitae principiis]]'' (遵生八牋: vide [[#Dott (2020)]] p. 132)
* 1591 : [[Ioannes de Cárdenas|Juan de Cárdenas]], ''Primera parte de los problemas y secretos maravillosos de las Indias'' (Mexicopoli) [https://archive.org/stream/primerapartedelo00cr#page/112/mode/2up pp. 113-115 editionis 1913]
* ante 1595 : &lt;span id=&quot;Recchus (ante 1595)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Franciscus Hernandez]]; [[Nardus Antonius Recchus]], scriba, ''[[Rerum medicarum Novae Hispaniae thesaurus|De materia medica Novae Hispaniae, Philippi Secundi Hispaniarum ac Indiarum regis invictissimi iussu]]'' (manuscriptum, ante 1595) [https://archive.org/stream/demateriamedican00hern#page/n189 ff. 92v-94r]
* 1596 : &lt;span id=&quot;Bauhinus (1596)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Casparus Bauhinus]], ''[[Phytopinax]]''. Basileae: per Sebastianum Henricpetri [https://archive.org/stream/mobot31753000815909#page/154/mode/2up pp. 155-156]
* 1597 : &lt;span id=&quot;Gerard (1597)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Iohannes Gerardus|John Gerard]], ''[[Herbal (Gerard)|The Herball, or generall historie of plantes]]'' [https://archive.org/stream/mobot31753000817749#page/292/mode/2up pp. 292-293 &quot;Of Ginny or Indian pepper&quot;]
* 1601 : &lt;span id=&quot;Spachius (1601)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Israel Spachius]], interpr.; [[Ioannes Fragosus]], ''Aromatum, fructuum et simplicium aliquot medicamentorum ex India utraque .. in Europam delatorum ... historia brevis''. Argentinae {{Google Books|0oo6AAAAcAAJ|f. 33r}} &quot;Piper Indorum Occidentalium, quod vocant Axi&quot; 
* 1609 : &lt;span id=&quot;Garcias Lasus (1609)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Garcias Lasus Inca]], ''[[Comentarios Reales de los Incas]]'' [https://archive.org/stream/primerapartedelo00vega#page/n445/mode/2up vol. 1 f. 210]; [http://shemer.mslib.huji.ac.il/lib/W/ebooks/001531300.pdf recensio interretialis]
* 1611 : &lt;span id=&quot;Gregorius de Regio (1611)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Gregorius de Regio]]; Carolus Clusius, interpr., &quot;[[De varietate capsicorum]]&quot; in [[Carolus Clusius]], ''Curae posteriores'' [https://archive.org/stream/bub_gb_18RbAAAAQAAJ#page/n107/mode/2up pp. 95-108]
* 1614 : &lt;span id=&quot;Yi Su-gwang (1614)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Yi Su-gwang]], ''[[Variae commentationes Jibong]]'' (''Jibong yuseol'': vide [[#Dott (2020)]] p. 24) 
* 1615 : &lt;span id=&quot;Ximenez (1615)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Franciscus Hernandez]]; Francisco Ximenez, interpr., ''[[Rerum medicarum Novae Hispaniae thesaurus|Quatro libros de la naturaleza y virtudes de las plantas y animales que estan recevidos en el uso de medicina en la Nueva Espana]]'' (1615) lib. 2 cap. 3 [http://bibdigital.rjb.csic.es/spa/Libro.php?Libro=4961 ff. 72r-74r], ''Rerum medicarum Novae Hispaniae thesaurus'' (1628) lib. 5 cap. 3 [https://archive.org/stream/rerummedicarumno00hern#page/134/mode/2up pp. 134-138]
* c. 1622 : [[Ioannes Smith (explorator)|Ioannes Smith]], ''The Historye of the Bermudaes or Summer Islands'' (ed. J. Henry Lefroy. Londinii: Hakluyt Society, 1889 [https://archive.org/details/historyebermuda00unkngoog/page/n309/mode/2up p. 277])
* 1630 : Bartholomaeus Ambrosinus, ''De capsicorum varietate cum suis iconibus brevis historia''. Bononiae
* 1635 : &lt;span id=&quot;Nierembergius (1635)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioannes Eusebius Nierembergius]], ''Historia naturae maxime peregrinae'' (Antverpiae: ex officina Plantiniana, 1635) [https://archive.org/details/IoannisEvsebiiN00Nier/page/362/mode/2up pp. 363-364]
* 1640 : [[Ioannes Parkinsonus]], ''Theatrum botanicum'' [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=ucm.5325114272;view=1up;seq=405 pp. 355-359] {{Google Books|5m72g_lC-RcC}}
* 1640 : [[Basilius Besler]], ''Hortus Eystettensis''. 2a ed. Norimbergae [https://archive.org/details/mobot31753003651095/page/6/mode/1up classis autumnalis tabb. 6-13]
* 1642 : &lt;span id=&quot;Bontius (1642)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Iacobus Bontius]], ''De medicina Indorum libri IV'' (Lugduni Batavorum: apud Franciscum Hackium) {{Google Books|Es-IGwAACAAJ|pp. 90-91}} &quot;An nescis, eos addere fructum ricini Americani, quod lada Chili Malaii vocant, quasi dicas Piper è Chile, Brasiliae contermina regione ...&quot;
* 1648 : [[Gulielmus Piso]], [[Georgius Marcgravius]], ''[[Historia naturalis Brasiliae]]''. Lugduni Batavorum: apud Franciscum Hackium [https://archive.org/details/mobot31753000818648/page/n121/mode/2up pars i (Piso) pp. 107-108], [https://archive.org/details/McGillLibrary-osl_historia-naturalis-brasiliae_folioP678h1648-20882/page/38/mode/2up pars ii (Marcgravius) pp. 39-41]
* 1648 : [[Thomas Gage (peregrinator)|Thomas Gage]], ''The English-American his Travail by Sea and Land, or A new survey of the West India's''. Londinii: John Sweeting [https://archive.org/details/graff_1470/page/n115/mode/2up pp. 98-101, 108-111, 140-143]
* ante 1653 : [[Barnabas Cobo|Bernabé Cobo]], ''Historia del Nuevo Mundo'' (1890-1893) ([https://archive.org/details/historiadelnuev00cobogoog/page/370/mode/2up vol. 1 pp. 371-374]; [https://archive.org/details/A331002/page/n463/mode/2up libri manu scripti ff. 228r-229v]
* 1658 : &lt;span id=&quot;Bontius ed. Piso (1658)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Iacobus Bontius]]; [[Gulielmus Piso]], ed., ''De Indiae utriusque re naturali et medica libri'' (Amstelaedami: apud Elzevirios) [https://archive.org/details/mobot31753002909064/page/n245/mode/2up pars i (Piso) pp. 225-226] (&quot;Quiya sive piper Brasiliense ... Teste Ximene Mexicani hanc plantam ''Chilli'' vocant, quae fert siliquas illas Hispaniolae Incolae ''Axi'' et Antiqui Siliquastrum, Hispani Piper vocant Americanum, et Auctarius Capsicum&quot;), [https://archive.org/details/mobot31753002909064/page/200/mode/2up pars iii (Bontius) p. 200]
* 1699 : [[Robertus Morison]], ''Plantarum historiae universalis Oxoniensis''. Oxoniae {{Google Books|lqPQH-5-d-oC|pars iii pp. 528-531; sectionis 13 tabula 2}} (&quot;Solanum urens Capsicum dictum&quot;)
* 1693 : &lt;span id=&quot;Raius (1693)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioannes Raius]], ''Historia plantarum generalis'' (1693) {{Google Books|btw-AAAAcAAJ|vol. 1 pp. 676-679}}
* 1699 : [[Lionel Wafer]], ''A New Voyage and Description of the Isthmus of America''. Londinii (George Parker Winship, ed., 1903 [https://archive.org/details/newvoyagedescrip00wafe/page/106/mode/2up p. 107])
* 1700 : [[Iosephus Pitton Tournefort]], ''[[Institutiones rei herbariae (Tournefort)|Institutiones rei herbariae]]'' [https://archive.org/details/mobot31753000521648/page/151/mode/2up pp. 152-153], [https://archive.org/details/mobot31753000521655/page/65/mode/2up tabula 66]
* 1678-1703 : [[Henricus van Rheede|Henricus van Rhede tot Draakestein]], ''[[Hortus Malabaricus|Horti Malabarici]] pars prima [... duodecima]''. Amstelaedami: sumptibus Johannis van Someren, et Joannis van Dyck [https://www.biodiversitylibrary.org/item/14375#page/342/mode/1up pars 2 tab. 56, p. 109]; [https://www.biodiversitylibrary.org/item/14379#page/88/mode/1up pars 9 tab. 35]
* c. 1722 : [[Franciscus Ximénez de Quesada]], ''Historia natural de la provincia de San Vicente de Chiapas y Guatemala'' (fide [[#Andrews (1995)]] p. 32)
* 1723-1735 : Aerae Yongzheng ''Chorographia Shandong'' (山东通志): 秦椒，色红有子与花椒味俱辛 (&quot;Pipera ''qin'' colore rubra, granis plena, tam calida quam [[zanthoxyli fructus]]&quot;) 
* ante 1725 : Henry Barham, ''Hortus Americanus'' (Kingston Iamaicae, 1794) [https://archive.org/details/b29319870/page/30/mode/2up pp. 30-31]
* 1707-1725 : &lt;span id=&quot;Sloane (1707-1725)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioannes Sloane|Hans Sloane]], ''A Voyage to the Islands Madera, Barbadoes, Nieves, S. Christophers and Jamaica'' (2 voll. Londinii) [https://www.biodiversitylibrary.org/item/11242#page/411/mode/1up vol. 1 pp. 240-243] et [https://www.biodiversitylibrary.org/item/11242#page/581/mode/1up tab. 146], [https://www.biodiversitylibrary.org/item/11241#page/401/mode/1up vol. 2 p. 378]
* 1737 : [[Ioannes Burmannus]], ''Thesaurus Zeylanicus''. Amstelaedami: apud Janssonio-Waesbergios &amp; Salomonem Schouten [https://www.biodiversitylibrary.org/item/14648#page/94/mode/1up p. 53]
* 1737 : [[Carolus Linnaeus]], ''[[Hortus Cliffortianus]]''. Amstelodami [https://www.biodiversitylibrary.org/item/13838#page/105/mode/1up pp. 59-60]
* 1747 : {{Rumphius}} [https://archive.org/details/mobot31753000819455/page/247/mode/2up vol. 5 pp. 247-252 et tab. 88]; cf. {{Merrill}} [http://www.biodiversitylibrary.org/page/38882613#page/470/mode/1up p. 462]
*:&quot;Malaice ''Lada Tschili'', ac tantummodo ''Tschili'', unde multi crediderunt, hoc Piperis genus primum ex regno Chili fuisse translatum, quod cum vero non videtur convenire&quot; (lib. 8, cap. 50).
* 1752 : &quot;Brasilien-Pfeffer&quot; in Carl Günther Ludovici, ''Eröffnete Akademie der Kaufleute, oder vollständiges Kaufmanns-Lexicon'' vol. 1 (Lipsiae, 1752) {{Google Books|dbxRAAAAcAAJ|coll. 2091-2095}}
* 1753-1761 : [[Petrus Kalm|Pehr Kalm]], ''En resa til Norra America'' [https://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/35535 Textus] (fide [[#Andrews (1995)]] p. 32)
* 1756 : Patrick Browne, ''The Civil and Natural History of Jamaica''. Londinii: White {{Google Books|lX7LZEdcZ7YC|pp. 176-177}}
* 1757 : &lt;span id=&quot;Hill (1757)&quot;&gt;&lt;/span&gt;John Hill, ''Eden, or a compleat body of gardening'' (Londinii: Osborne, 1757) [https://archive.org/details/mobot31753000809647/page/n24/mode/1up pp. 13-14]
* 1768 : [[Philippus Miller|Philip Miller]], ''The Gardener's Dictionary''. 8a ed. Londinii [https://archive.org/details/b30454190/page/n214/mode/1up s.v. &quot;Capsicum&quot;]
* 1789 : &lt;span id=&quot;Rozier (1789)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Abbé Rozier, ''Cours d'agriculture'' (12 voll. Lutetiae, 1781-1805) [https://archive.org/details/bub_gb_6vHvDhT7xc8C/page/n219/mode/2up vol. 8 pp. 170-171] (&quot;Poivre d'Inde ou de Guinée, ou poivre long, ou corail des jardins&quot;)
* 1794 : {{Creanda|de|Ignaz Pfefferkorn|Ignatius Pfefferkorn|Ignaz Pfefferkorn}}, ''Beschreibung der Landschaft Sonora'' (fide [[#Andrews (1995)]] p. 33) 
* 1796 : [[Yuan Mei]], ''[[Praecepta ex horto plenitudinis|Suiyuan shidan]]'' (Sean J. S. Chen, ed. et interpr., [https://wayoftheeating.wordpress.com/2019/04/26/side-dishes-10-lahu-sauce/ 喇虎醬 = Lahu Sauce])
* 1807 : [[Grimod de la Reynière]] et al., ''[[Almanach des gourmands]]'' vol. 5 (1807) [https://archive.org/details/b21525250_0005 p. 183] (&quot;piment ou poivre-long&quot;); vol. 7 (1810) pp. 143-147, 185-186 (&quot;piment enragé ou poivre de Guinée&quot;)
* 1820 : [[Ioannes Crawfurd|John Crawfurd]], ''History of the Indian Archipelago''. Edinburgi {{Google Books|8EdSAAAAcAAJ|vol. 1 p. 377}}
* 1826 : [[Whitelaw Ainslie]], ''Materia Indica''. Londinii: Longman [https://archive.org/details/materiaindicaors01ains/page/306/mode/2up vol. 1 pp. 306-308]
* 1828 : &lt;span id=&quot;Descourtilz (1828)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Michel Étienne Descourtilz, ''Flore médicale des Antilles'' fasc. 6 (1828) [https://www.biodiversitylibrary.org/item/21850#page/216/mode/1up pp. 172-181, tabb. 422-423] (&quot;vulg. Poivre d'Inde; Piment zozo, piment enragé, poivre d'oiseau, piment caraìbe&quot;)
* 1832 : Edwin Lankester, ''Vegetable Substances Used for the Food of Man'' [https://archive.org/details/vegetablesubstan00lank/page/312/mode/2up pp. 313-314]
* 1852 : [[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/56755458#page/432/mode/1up p. 428]
* 1868 : &quot;Pimenteira da terra&quot; in Theodoro J. H. Langgaard, ''Novo formulario medico e pharmaceutico'' (1868) {{Google Books|QNk8AAAAcAAJ|pp. 537-538}}
* 1883 : [[Alphonsus Pyramus de Candolle|Alphonse de Candolle]], ''Origine des plantes cultivées'' (Lutetiae: Baillière) [https://archive.org/details/originedesplant02candgoog/page/n241/mode/2up pp. 229-230]
* 1919 : [[Eduardus Ludovicus Sturtevant|E. L. Sturtevant]]; U. P. Hedrick, ed., ''Sturtevant's notes on edible plants'' (''Report of the New York Agricultural Experiment Station'', 1919, pars 2. Albaniae, 1919) [https://archive.org/details/sturtevantsnotes00sturuoft/page/134/mode/2up pp. 134-140]

; Lexicographica
* &quot;ají&quot;, &quot;chile&quot;, &quot;cumarí&quot;, &quot;malagueta&quot;, &quot;uchu&quot; in Georg Friederici, ''Amerikanistisches Wörterbuch'' (Hamburgi: Cram, De Gruyter, 1947) pp. 46, 174-175, 225, 369-371, 639 {{Google Books|j7J6DwAAQBAJ|Paginae selectae}} 

; Eruditio recentior
* Heather Arndt Anderson, ''Chilli: a global history''. Londinii: Reaktion Books, 2016. ISBN 978 1 78023 635 3
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums''. 2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995
* Katherine L. Chiou, [[Christina Hastorf|Christine A. Hastorf]], &quot;A Systematic Approach to Species-Level Identification of Chile Pepper (Capsicum spp.) Seeds: Establishing the Groundwork for Tracking the Domestication and Movement of Chile Peppers through the Americas and Beyond&quot; in ''Economic Botany'' vol. 68 (2014) pp. 316-336 [https://www.jstor.org/stable/43305668 JSTOR]
* D. J. Cotter, ''[http://contentdm.nmsu.edu/cdm/compoundobject/collection/AgCircs/id/30347/rec/1 A Review of Studies on Chile]''. NMSU Cooperative Extension Service and Agricultural Experiment Station, 1980
* &lt;span id=&quot;Davidson (1999)&quot;&gt;&lt;/span&gt;&quot;Chilli&quot; in [[Alanus Davidson|Alan Davidson]], ''The Oxford Companion to Food'' (Oxonii: Oxford University Press, 1999. ISBN 0-19-211579-0) pp. 169-171 
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum''. Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* David C. Haak et al., &quot;[https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2011.2091 Why are not all chilies hot? A trade-off limits pungency]&quot; in ''Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences'' vol. 279 (2011/2012)
* &lt;span id=&quot;Ramalho do Rêgo et al, edd. (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Elizanilda Ramalho do Rêgo, Mailson Monteiro do Rêgo, Fernando Luiz Finger, edd., ''Production and Breeding of Chilli Peppers (Capsicum spp.)''. Springer, 2016
* &lt;span id=&quot;Russo, ed. (2012)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Vincent M. Russo, ed., ''Peppers: Botany, Production and Uses''. Wallingford: CAB International, 2012 {{Google Books|dA5mkzfmATEC|Paginae selectae}}
* Joshua Tewksbury et al., &quot;[https://www.researchgate.net/publication/7207709_Where_did_the_Chili_Get_its_Spice_Biogeography_of_Capsaicinoid_Production_in_Ancestral_Wild_Chili_Species Where did the Chili Get its Spice? Biogeography of Capsaicinoid Production in Ancestral Wild Chili Species]&quot; in ''Journal of Chemical Ecology'' vol. 32 (2006) pp. 547-564

; De origine et historia
* Araceli Aguilar-Meléndez et al., &quot;[https://www.researchgate.net/publication/51180103_Genetic_diversity_and_structure_in_semiwild_and_domesticated_chiles_Capsicum_Annuum_Solanaceae_from_Mexico Genetic diversity and structure in semiwild and domesticated chiles (Capsicum Annuum; Solanaceae) from Mexico]&quot; in ''American Journal of Botany'' vol. 96 (2009) pp. 1190-1202
* [[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], &quot;The Peripatetic Chilli Pepper: diffusion of the domesticated capsicums since Columbus&quot; in Nelson Foster, Linda S. Cordell, edd., ''Chilies to Chocolate: Food the Americas Gave the World'' (Tucson: University of Arizona Press, 1992) pp. 81-94 {{Google Books|VsQevENGMr0C|Paginae selectae}}
* Cecil H. Brown et al., &quot;The Paleobiolinguistics of Domesticated Chili Pepper (Capsicum spp.)&quot; in ''Ethnobiology Letters'' vol. 4 (2013) pp. 1-11 [https://www.jstor.org/stable/26423551 JSTOR]
* &lt;span id=&quot;Carvalho et al. (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Sabrina Isabel C. de Carvalho et al., &quot;[https://www.researchgate.net/publication/265649073_Morphological_and_genetic_relationships_between_wild_and_domesticated_forms_of_peppers_Capsicum_frutescens_L_and_C_chinense_Jacquin Morphological and genetic relationships between wild and domesticated forms of peppers (Capsicum frutescens L. and C. chinense Jacquin)]&quot; in ''Genetics and molecular research'' vol. 13 (2014) pp. 7447-7464
* &lt;span id=&quot;Chiou et Hastorf (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Katherine L. Chiou, [[Christina Hastorf|Christine A. Hastorf]], &quot;A Systematic Approach to Species-Level Identification of Chile Pepper (Capsicum spp.) Seeds: Establishing the Groundwork for Tracking the Domestication and Movement of Chile Peppers through the Americas and Beyond&quot; in ''Economic Botany'' vol. 68 (2014) pp. 316-336 [https://www.jstor.org/stable/43305668 JSTOR]
* [[Carolus Clement|Charles R. Clement]], Michelly de Cristo-Araújo, Geo Coppens d’Eeckenbrugge, Alessandro Alves Pereira, Doriane Picanço-Rodrigues, &quot;[https://pdfs.semanticscholar.org/7844/1b92b93c09a9b1da1aad7f6bafaa68f0907e.pdf Origin and Domestication of Native Amazonian Crops]&quot; in ''Diversity'' vol. 2 (2010) pp. 72-106
* [[Sophia Coe|Sophie D. Coe]], ''America's First Cuisines'' (Austinopoli: University of Texas Press, 1994) pp. 60-65
* &lt;span id=&quot;Cote Roman et al. (2020)&quot;&gt;&lt;/span&gt;André Luís Cote Roman, Lin Chau Ming, Maria das Graças Piras Sablayrolles, ''Pimentas Capsicum L. no Brasil: notas sobre botânica, histórica, concepções indígenas e folclore]''. Porto Alegre, 2020 [https://drive.google.com/file/d/17VmhkE-NmX0DSaT7Ru_PS8Fr30-Fc1nw/view Textus]
* Marie-Christine Daunay, Henri Laterrot, [[Iulius Janick|Jules Janick]], &quot;Iconography and History of Solanaceae: Antiquity to the XVIIth Century', in: Jules Janick, ''Horticultural Reviews'', vol. 34 (2007), pp. 1-112 {{Google Books|FBa-E96pQ0kC|Paginae selectae}}
* Marie-Christine Daunay, Henri Laterrot, Jules Janick, &quot;[http://www.hort.purdue.edu/newcrop/actahort745.pdf  Iconography of the Solanaceae from Antiquity to the XVIIth Century: a Rich Source of Information on Genetic Diversity and Uses]&quot; in ''Acta Hort.'' no. 745 (2007) pp. 59-88
* &lt;span id=&quot;Dott (2020)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Brian R. Dott, ''The Chile Pepper in China: a cultural biography''. Novi Eboraci: Columbia University Press, 2020
* [[Gulielmus Hardy Eshbaugh|W. H. Eshbaugh]], &quot;[https://hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1993/v2-132.html Peppers: history and exploitation of a serendipitous new crop discovery]&quot; in [[Iulius Janick|Jules Janick]], J. E. Simon, edd., ''New crops'' (Novi Eboraci: Wiley, 1993) pp. 132–139
* Carlos A. García-González, Cristina Silvar, &quot;[https://www.mdpi.com/2223-7747/9/8/986 Phytochemical Assessment of Native Ecuadorian Peppers (Capsicum spp.) and Correlation Analysis to Fruit Phenomics]&quot; in ''Plants'' vol. 9 viii no. 986 (4 Augusti 2020)
* Zoltán Halász, ''Hungarian Paprika Through the Ages''. Budapestini, 1968
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser, Jr.]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the Cultivated Capsicum Species (Solanaceae)&quot; in ''Taxon'' vol. 18 (1969) pp. 277-283 [https://www.jstor.org/stable/1218828 JSTOR]
* [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser, Jr.]], Paul G. Smith, &quot;The Cultivated Capsicum Peppers&quot; in ''Economic Botany'' vol. 7 (1953) pp. 214-227 [https://www.jstor.org/stable/4287775 JSTOR]
* Angela Jianu, Violeta Barbu, edd., ''Earthly Delights: Economies and cultures of food in Ottoman and Danubian Europe, c. 1500-1900'' (Leiden: Brill, 2018) pp. 107-108, 162-163
* Seungill Kim et al., &quot;[https://www.nature.com/articles/ng.2877 Genome sequence of the hot pepper provides insights into the evolution of pungency in Capsicum species]&quot; in ''[[Nature]] Genetics'' vol. 46 (2014) pp. 270–278
* Janet Long-Solís, ''Capsicum y cultura: la historia del chilli''. 2a ed. Mexicopoli: Fondo de Cultura Económica, 1998
* Janet Long, &quot;Orígenes, rutas y evolución del Capsicum&quot; in ''Artes de México'' no. 126 (2017) pp. 8-17 [https://www.jstor.org/stable/45198984 JSTOR]
* Linda Perry et al., &quot;[http://www.bio-nica.info/Biblioteca/Perry2007Capsicum.pdf Starch Fossils and the Domestication and Dispersal of Chili Peppers (Capsicum spp. L.) in the Americas]&quot; in ''Science'' vol. 315 (2007) pp. 986-988
* [[Barbara Pickersgill]], &quot;Relationships Between Weedy and Cultivated Forms in Some Species of Chili Peppers (Genus capsicum)&quot; in ''Evolution'' vol. 25 (1971) pp. 683-691 [https://www.jstor.org/stable/2406949 JSTOR]
* [[Barbara Pickersgill]], &quot;Migrations of chili peppers, Capsicum spp., in the Americas&quot; in D. Stone, ed., ''Pre-Columbian plant migration'' (''Papers of the Peabody Museum of Archeology and Ethnology'' vol. 76. Cantabrigiae Massachusettensium: Harvard University Press, 1984) pp. 105-123
* Divya Schäfer, &quot;[https://crossasia-books.ub.uni-heidelberg.de/xasia/reader/download/366/366-43-81613-1-10-20180704.pdf Exotic Tastes, Familiar Flavours. Transcultural Culinary Interactions in Early Modern India]&quot; in Rafael Klöber, Manju Ludwig, edd., ''HerStory: Historical Scholarship between South Asia and Europe. Festschrift in Honour of Gita Dharampal-Frick'' (Heidelbergae: CrossAsia eBooks, 2018. ISBN 978-3-946742-44-9) pp. 43-64
* Frederick J. Simoons, ''Food in China: A Cultural and Historical Inquiry'' (CRC Press, 2014) pp. 385-386 {{Google Books|H0JZDwAAQBAJ|Paginae selectae}}
* Vito Teti, ''Storia del peperoncino: un protagonista delle culture mediterranee''. Romae: Donzelli, 2007
* Pasquale Tripodi et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.2104315118 Global range expansion history of pepper (Capsicum spp.) revealed by over 10,000 genebank accessions]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 118 (34) e2104315118 (16 Augusti 2021)
* Maarten van Zonneveld et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0134663 Screening Genetic Resources of Capsicum Peppers in Their Primary Center of Diversity in Bolivia and Peru]&quot; in ''PLoS One'' vol. 10 ix (2015) no. e0134663
* Clifford A. Wright, &quot;[http://www.cliffordawright.com/caw/food/entries/display.php/topic_id/18/id/113/ The Medieval Spice Trade and the Diffusion of the Chile]&quot; in ''Gastronomica'' vol. 7 no. 2 (2007) pp. 35-43 [https://www.jstor.org/stable/10.1525/gfc.2007.7.2.35 JSTOR]

; De cultu et cultivarietatibus
* &lt;span id=&quot;Bosland et al. (1998)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], Alton L. Bailey, Jaime Iglesias-Olivas, ''[http://contentdm.nmsu.edu/cdm/ref/collection/AgCircs/id/12518 Capsicum pepper varieties and classification]''. NMSU Cooperative Extension Service and Agricultural Experiment Station, 1998
* &lt;span id=&quot;Bosland et Votava (2012)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], Eric J. Votava, ''Peppers: Vegetable and Spice Capsicums''. Oxoniae: CABI, 2012. ISBN 978-1-84593-825-3
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* A. T. Erwin, &quot;The peppers of America&quot; in ''Iowa Agricultural Experiment Station: Bulletin'' no. 293 (1932) pp. 121–152
* &lt;span id=&quot;Libreros et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Dimary Libreros et al., ''Catalogo de ajies (Capsicum spp.) peruanos''. Romae: Bioversity International, 2013
* Anelise Macedo, &quot;[https://www.embrapa.br/documents/1355126/2250572/EDIÇÃO+18i.pdf/82e27ace-f1a5-4f95-9215-9207a6c1b7de Pimentas Capsicum: uma história de sucesso na cadeia produtiva de hortaliças]&quot; in ''Hortaliças em revista'' vol. 4 no. 18 (2015)
* Sven W. Meckelmann et al., &quot;Compositional Characterization of Native Peruvian Chili Peppers (Capsicum spp.)&quot; in ''Journal of Agricultural and Food Chemistry'' vol. 61 no. 10 (2013) pp. 2530–2537
* Mario Parisi, Daniela Alioto, Pasquale Tripodi, &quot;[https://www.mdpi.com/1422-0067/21/7/2587 Overview of Biotic Stresses in Pepper (Capsicum spp.): Sources of Genetic Resistance, Molecular Breeding and Genomics]&quot; in ''International Journal of Molecular Sciences'' vol. 21 vii no. 2587 (8 Aprilis 2020)
* Catherine Parry et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0243689 Reproductive compatibility in Capsicum is not necessarily reflected in genetic or phenotypic similarity between species complexes]&quot; in ''PLoS One'' (24 Martii 2021)
* &lt;span id=&quot;Ribeiro et al. (2008)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Cláudia S. da C. Ribeiro et al., ''Pimentas Capsicum''. Brasiliopoli: Embrapa Hortaliças, 2008 (liber in interrete reperiendum)
* A. Terpó, &quot;Kritische Revision der wildwachsenden Arten und der kultivierten Sorten der Gattung Capsicum L.&quot; in ''Feddes repertorium'' vol. 72 (1966) pp. 155-191

; De re medica et diaetetica
* Gaber El-Saber Batiha et al., &quot;[https://www.mdpi.com/1422-0067/21/15/5179 Biological Properties, Bioactive Constituents, and Pharmacokinetics of Some Capsicum spp. and Capsaicinoids]&quot; in ''International Journal of Molecular Sciences'' vol. 21 xv no. 5179 (22 Iulii 2020)
* Mustafa Chopan, Benjamin Littenberg, &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0169876 The Association of Hot Red Chili Pepper Consumption and Mortality: A Large Population-Based Cohort Study]&quot; in ''PLoS One'' vol. 12 i no. e0169876 (9 Ianuarii 2017)
* Morrine A. Omolo et al., &quot;[https://www.omicsonline.org/open-access/antimicrobial-properties-of-chili-peppers-2332-0877.1000145.php?aid=27614 Antimicrobial Properties of Chili Peppers]&quot; in ''Journal of Infectious Diseases &amp; Therapy'' vol. 2 (2014)
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}

; De gastronomia
* James D. Campbell, ''Mr Chilehead: adventures in the taste of pain''. Toronti, 2003
* Kurt Michael Friese, Kraig Kraft, Gary Paul Nabhan, ''Chasing Chiles: Hot Spots Along the Pepper Trail''. White River Junction, 2011
* &quot;The Chiles of Oaxaca&quot; in Diana Kennedy, ''Oaxaca al gusto: an infinite gastronomy'' (Austinopoli: University of Texas Press, 2010) pp. xix-xxii 
* Jay M. Lillywhite, Jennifer E. Simonsen, Mark E. Uchanski, &quot;[https://journals.ashs.org/horttech/view/journals/horttech/23/6/article-p868.xml Spicy Pepper Consumption and Preferences in the United States]&quot; in ''HortTechnology'' vol. 23 (2013) pp. 868–876
* Amal Naj, ''Peppers: A Story of Hot Pursuits''. Novi Eboraci, 1992
* Sota Yamamoto, Eiji Nawata, &quot;Use of Capsicum frutescens L. by the Indigenous Peoples of Taiwan and the Batanes Islands&quot; in ''Economic Botany'' vol. 63 (2009) pp. 43-59 [https://www.jstor.org/stable/40390434 JSTOR]

; Praecepta culinaria
* 1898 : [[Incarnatio Pinedo|Encarnación Pinedo]], ''El cocinero español''. Franciscopoli (Dan Strehl, Victor Valle, edd., ''Encarnación’s kitchen : Mexican recipes from nineteenth-century California'' [Berkeleiae: University of California Press, 2003] pp. 120-128)

{{NexInt}}
{{Aromata}}
* [[Capsicum e carne]]
* [[Restula]]
* [[Sambal]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Chili peppers|Capsica}}
* [http://www.plantcultures.org.uk/plants/chilli_pepper_landing.html De chili (historia, botanica etc.)]
* [http://www2.dpi.qld.gov.au/horticulture/18717.html &quot;Capsicum and Chillies: Commercial Cultivation&quot;] apud ''DPI&amp;F Queensland, Australia''
* [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/med-aro/factsheets/CAPSICUM_PEPPER.html &quot;Capsicum pepper factsheet&quot;] apud ''Purdue Guide to Medicinal and Aromatic Plants''
* [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1996/V3-479.html &quot;Capsicums: Innovative Uses of an Ancient Crop: History, Botany, Breeding, and Pungency&quot;]
* [http://www.bioversityinternational.org/fileadmin/bioversity/publications/pdfs/345.pdf?cache=1245945997 &quot;Descriptors for Capsicum (Capsicum spp.)&quot;] apud ''Bioversity International''
* &quot;[http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Caps_fru.html Chile]&quot; apud ''Gernot Katzer's Spice Pages''
* Dave Bliss, ''[https://www.academia.edu/8773753/Adoption_and_Use_of_the_Tomato_and_Pepper_in_England_through_the_Industrial_Revolution Adoption and Use of the Tomato and Pepper in England through the Industrial Revolution]'' (dissertatio universitatis Leicestriensis)

==Pinacotheca==
&lt;gallery&gt;
Fasciculus:Cachi 02.jpg|Capsica in Argentina
Fasciculus:Pickled friggitelli.jpg|[[Capsicum annuum|Capsica annua]] varietatis ''[[friggitello]]''
Fasciculus:Fefferoni.jpg|Varietas ''[[friggitello]]'' in popina [[Suecia|Suecica]] ''[[gyrus (ferculum)|döner kebap]]'' 
Fasciculus:HotPeppersinMarket.jpg|''[[Capsicum chinense]]'' varietatis ''[[Scotch bonnet]]'' in macello [[Mare Caribicum|Caribico]] venditatum
Fasciculus:African red devil peppers.jpg|''[[Capsicum frutescens]]'' varietatis ''African Devil''
Fasciculus:Naga Jolokia Peppers.jpg|''[[Capsicum chinense]] x C. frutescens'' varietatis ''[[Naga Jolokia]]'' vel ''bhut jolokia''
Fasciculus:Capsicum_Annum_Flower_Closeup.JPG|[[Flos]] ''[[Capsicum annuum|Capsici annui]]
&lt;/gallery&gt;

{{Myrias|Biologia}}

[[Categoria:Aromata]]
[[Categoria:Capsicum|!]]
[[Categoria:Condimenta]]</text>
      <sha1>0761a10ljkvs75x00lcf3f2n8hdxrmz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hercules (Euripides)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47738</id>
    <revision>
      <id>3696125</id>
      <parentid>3696030</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Notae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6242" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>poe9fl0yh9kvvbq5smzhl9zrqsxlcqu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696126</id>
      <parentid>3696125</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:46:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6243" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>m7d62w2tguzr7v065bv99q87zykghr5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696127</id>
      <parentid>3696126</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:58:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6665" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi nim hanc poenam  daret Hercules dei in posterum spernentur quos homines sese vicisse iactabunt.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>5vmy1mln5iqrjeczqiwo65uwregwlsm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696128</id>
      <parentid>3696127</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:59:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6666" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim hanc poenam  dabit Hercules dei in posterum spernentur quos homines sese vicisse iactabunt.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>g1quvth4xy6bs7p7vff41526gpwnzqp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696130</id>
      <parentid>3696128</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:05:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6940" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim hanc poenam  dabit Hercules dei in posterum spernentur quos homines sese vicisse iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit quos Eurysthei familiam esse falso credebat.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>mbmx8u0fg4t0mfhapgdpjucbnge8zsj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696131</id>
      <parentid>3696130</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:06:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Personae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7022" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim hanc poenam  dabit Hercules dei in posterum spernentur quos homines sese vicisse iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit quos Eurysthei familiam esse falso credebat.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>po9eyh9z3hx5sbbtx2dsqlmkht1b19e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696133</id>
      <parentid>3696131</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:17:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7168" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim hanc poenam  dabit Hercules dei in posterum spernentur quos homines sese vicisse iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>nai7biirlkf106fev9jpi3e9v3bqnz1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696134</id>
      <parentid>3696133</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:19:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7168" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>nxb9ico59l0n462dcql5tgxgil2km5k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696135</id>
      <parentid>3696134</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:23:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7419" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>2hd10q68xrh50uqdp6qntujsljh5i36</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696139</id>
      <parentid>3696135</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:37:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7497" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>4vebvcnt8qv3psghexvn1rzbvo781lk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696141</id>
      <parentid>3696139</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:40:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7640" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>q40xdzyf21ma90s1tv6ekhqvunsp2m5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696277</id>
      <parentid>3696141</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:34:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8254" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Miseram vitam tolerare fortius esse existimans quam ad mortem confugere Hercules gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphiyruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>61m1la8noq6enmcyp8ru77xa7pc2bnc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696280</id>
      <parentid>3696277</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:47:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8662" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere Hercules gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphiyruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>8va4yrevmnxbrw2772j1lwkmu0sta5n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696282</id>
      <parentid>3696280</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:54:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8834" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hecules respondet fabulis a poetis de deis excogitatas se non credere  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphiyruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>0wfyn1oizxx4bpidtt1fjkp069c2lao</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696283</id>
      <parentid>3696282</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:56:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8859" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hecules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphiyruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>fde5jjo0p6n4ekkfpzir9g4knraagww</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696284</id>
      <parentid>3696283</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:59:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Editiones et commentarii */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9182" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hecules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphiyruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>g73yut27r74s8qqa6p0rj6fs436ekhh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696285</id>
      <parentid>3696284</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:02:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Summarium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9183" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hercules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphitruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>m1d7b4v3og8o33p9qd6j46p3cj59dhx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696286</id>
      <parentid>3696285</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:13:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9326" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hercules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphitruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*E. M. Griffiths, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433378 Euripides' &quot;Herakles&quot; and the Pursuit of Immortality]&quot;, ''Mnemosyne'', 2002ː 641-656
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>7zf3fsdac9w3d77tgk383j0ly6cf5qy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696287</id>
      <parentid>3696286</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:19:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9490" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hercules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphitruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*E. M. Griffiths, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433378 Euripides' &quot;Herakles&quot; and the Pursuit of Immortality]&quot;, ''Mnemosyne'', 2002ː 641-656
*W. E. Higgins, &quot;[https://www.jstor.org/stable/20538843 Deciphering Time in the &quot;Herakles&quot; of Euripides]&quot;, ''Quaderni Urbinati di Cultura Classica'', 1984ː 89-109
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>rzd324rf0won93s2sb96ac7ubtl4gt8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696288</id>
      <parentid>3696287</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:25:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9655" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hercules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphitruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*E. M. Griffiths, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433378 Euripides' &quot;Herakles&quot; and the Pursuit of Immortality]&quot;, ''Mnemosyne'', 2002ː 641-656
*W. E. Higgins, &quot;[https://www.jstor.org/stable/20538843 Deciphering Time in the &quot;Herakles&quot; of Euripides]&quot;, ''Quaderni Urbinati di Cultura Classica'', 1984ː 89-109
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Thalia Papadopoulou, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433556 Herakles and Hercules: The Hero's Ambivalence in Euripides and Seneca]&quot;, ''Mnemosyne'', 2004ː 257-283 
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eurípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>4dtjt6zr9hpxqb1h2r0s6syrrhlaj9s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696290</id>
      <parentid>3696288</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:31:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9829" xml:space="preserve">{{Videdis|Hercules (discretiva)}}
[[Fasciculus:Ugo_Pagliai_Anfitrione_Eracle_2007.jpg|thumb|200 px|[[Histrio]] [[Italia]]nus [[Hugo Pagliai]] ut [[Amphitruo]] in Hercule  [[Syracusae|Syracusis]] anno [[2007]] agit]]

'''''Hercules''''' ([[Graece]] {{Polytonic|Ἡρακλῆς}}) est [[tragoedia]] [[Euripides|Euripidea]] circa annum [[416 a.C.n.]] docta qua poeta fabulam Herculis furore excaecati et propriam uxorem cum liberis interficientis in scaenam proferebat. Quam tragoediam Latine imitatus est Seneca in ''[[Hercules furens|Hercule furente]]''.

== Personae ==
* [[Amphitryon|Amphitruo]], Herculis pater mortalis
*[[Megara (mythologia)|Megara]], Herculis uxor
* [[Chorus Graecus|Chorus]] senum
* Lycos [[Tyrannis|tyrannus]]
*[[Hercules]]
*[[Iris (mythologia)|Iris]], deorum nuntia
*Lyssa, &quot;Rabies&quot;&lt;ref&gt;Jacqueline Duchemin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1967_num_80_379_3928 Le personnage de Lyssa dans Héraclès d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Grecques'', 1967ː 130-139&lt;/ref&gt;, Noctis filia
*Nuntius
*[[Theseus]], Atheniensium rex
* Herculis et Megarae tres filii et dea Athena sunt personae mutae.
Res [[Thebae (Boeotia)|Thebis]] in [[Boeotia]] geruntur. Spectatores aram pro Amphitruonis domo vident ad quam Herculis familia confugit.

== Summarium ==
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.]]
*'''Prologusː''' Amphitruo spectatoribus narrat cur ipse et Megara, [[Creon Thebanus|Creontis]] regis defuncti filia, ad aram confugerintː tyrannus ex Euboea Lycos Creontem interfecit et regno potitus est. Nunc omnem stirpem regiam delere cupit, quia sibi persuasum habet Herculem ex Inferis quo [[Cerberus|Cerberi]] in lucem trahendi causa descendit numquam rediturum esse. Megara solationem et auxilium apud socerum quaerit qui spem abiciendam negat&lt;ref&gt;Versus 105-6ː  ''οὗτος δ᾽ ἀνὴρ ἄριστος ὅστις ἐλπίσι / πέποιθεν αἰεί: τὸ δ᾽ ἀπορεῖν ἀνδρὸς κακοῦ'' = vir optimus numquam desperat; ignavi viri est abdicare.&lt;/ref&gt;.
*'''Parodosː''' chorus senum Thebanorum intrat infirmitatem et senium deplorans, Herculis liberis  iam auxilio esse non possunt quorum eos miseret.
*'''Primum episodiumː''' advenit Lycus qui ab eis quaerit an mortem vitaturos esse adhuc sperentː nam Herculem nunc in Inferis iacere adfirmabat et vivum timidum bellatorem fuisse ut qui eminus sagittis potius quam gladio pugnaret. Amphitruo filii honorem vindicat sagittarios victoriae saepe utiliores fuisse quam qui comminus pugnabant demonstransː praeterea hoplitae fortuna e virtute circumiacentium militum pendet qui agmen efficiunt. Lycus non respondet sed comitibus imperat ut materiam congerant ad supplices circa aram concremandos. Tum Megara mortem non iam fugere decernit&lt;ref&gt;Versus 309-10ː ''τὰς τῶν θεῶν γὰρ ὅστις ἐκμοχθεῖ τύχας, / πρόθυμός ἐστιν, ἡ προθυμία δ᾽ ἄφρων'' = qui sortibus deorum impugnat strenuus quidem est sed illa strenuitas amens.&lt;/ref&gt; atque tantummodo petit ut sibi liberos in domo funebri apparatu vestire interim liceat. Quod concessit Lycus et omnes scaenam relinquunt.
*'''Primum stasimonː'''  chorus [[Labores Herculis|Herculis labores]] celebrat et senii imbellicitatem deplorat.
*'''Secundum episodiumː''' Herculis familia e domo exit, ad mortem parata. Megara praeclaram vitam describit quam tribus filiis speraverat et iterum Herculem precatur ut appareat etiam sub umbrae forma. Quod mirabiliter evenitː nam Herculem inopinate ex Inferis redeuntem adspiciunt qui eis narrat quomodo Cerberum super terram traxerit atque simul [[Theseus|Theseum]] ibi captivum in lucem reduxerit. Horrescit cum liberos suos funebribus stolis vestitos adspicit. Lyci scelera postquam audiit ad ultionem paratus cum familia domum intrat.
*'''Secundum stasimonː'''  chorus senectutem suam vituperans iuventutem celebrat. Deos si humana sentirent secundam iuventutem bonis viris daturos fuisse existimat ut boni a malis certo signo secernerentur. Ipsum numquam [[Musae (deae)|Musarum]] ministerium deserturum pollicetur quia  [[Mnemosyne|Mnemosynen]] colere etiam seni licet atque ita hymno Herculem celebrabit&lt;ref&gt;Versus 676-9ː ''μὴ ζῴην μετ' ἀμουσίας, /
αἰεὶ δ' ἐν στεφάνοισιν εἴην. / Ἔτι τοι γέρων ἀοιδὸς / κελαδεῖ Μναμοσύναν·'' = Ne vivam sine Musis, semper sub coronis verser. Senex quoque vates Mnemosynen canit...&lt;/ref&gt;. Multi [[Critica litterarum|critici]] hos versus ipsius Euripidis de se verba esse arbitrantur.
*'''Tertium episodiumː''' Lycus redux Amphitruonem solum invenit quem ubi sint ceteri morituri rogat. Postquam intra domum eos manere accepit cum satellitibus domum ingreditur. Mox lugubres clamores audiuntur et chori senes  tyrannum Herculis ictibus perire intelligunt.
*'''Tertium stasimonː''' chorus Iovi ceterisque deis gratiam agit quod opem iustis tulerint et de impiis poenas sumpserint. Totam Boeotiam cum montibus et fluminibus ad gaudendum provocat. Ultimis versibus iam horrendis visis in caelo manifestis terretur.
*'''Quartum episodiumː''' advenae caelestes sunt Iris, Iunonis nuntia et Lyssa, Noctis filia cuius aspectus [[Furiae]] similis est et munus in furore pectori eorum incutiendo quos dei perdere volunt constat. Iris consilium suum senibus aperitː Herculem  usque ad caedem innocentium filiorum furore insanientem  faciet. Nisi enim Hercules hanc poenam  dabit dei in posterum spernentur quos homines vicisse sese iactabunt. Lyssa primum Herculem, nobilem heroem, adoriri aspernatur. At cum irascitur Iris iussa facere incipit. Mox lamentationes Amphitruonis e domo audiuntur et nuntius accurrit quomodo Hercules liberos et uxorem immaniter interfecerit nuntiaturus quos Eurysthei familiam esse falso credebat. Cum autem patrem sagittis iam peteret dea Athena domum diruens saxum in herois pectus proiecit qui profundo somno statim obrutus est.
*'''Quartum stasimonː''' chorus caedem et Herculis fatum flebiliter deplorat dum machina ''ekkuklêma'' vocata domum interiorem et cadavera et Herculem ligatum dormientemque in scaenam profert et spectatoribus ostendit.
*'''Exodosː''' Hercules columnae fragmento Amphitruonis iussu adligatus expergiscitur ruinis et cadaveribus undique circumdatus. Quid evenerit omnino oblitus est et postquam pater eum de liberorum caede paulatim certiorem fecit ad mortem voluntariam decurrere vult scelerum conscientiam ut effugeret. Tum vero Theseus advenit qui beneficii memor Athenarum hospitalitatem heroi polliceturː ubi post mortem quoque lapideis monumentis coletur. Quin etiam exemplo deorum eum solatur qui nefanda facinora volentes committere solent nec minus dei sunt. Hercules respondet fabulis a poetis de deis excogitatis se non credere&lt;ref&gt;Versus 1340-6.&lt;/ref&gt;  sed miseram vitam tolerare fortius esse existimans&lt;ref&gt;Versus 1347-52ː ''Ἐσκεψάμην δὲ καίπερ ἐν κακοῖσιν ὤν, / μὴ δειλίαν ὄφλω τιν' ἐκλιπὼν φάος· ... ἐγκαρτερήσω θάνατον'' = 'quamquam miser sum timui ne ignaviae accusarer si lucem liquissem... Morti resistam' (sunt qui textum manuscriptorum ita emendentː ''ἐγκαρτερήσω βίοτον'' = vitam tolerabo).&lt;/ref&gt; quam ad mortem confugere gratias agit et Theseum sequitur postquam liberos sepeliendos patri Amphitruoni tradidit.

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Editiones et commentarii ==
[[Fasciculus:Mosaic panel depicting the madness of Heracles (Hercules furens), from the Villa Torre de Palma near Monforte, 3rd-4th century AD, National Archaeology Museum of Lisbon, Portugal (12973806145).jpg|thumb|[[Opus tessellatum]] in [[Lusitania]] repertumː Hercules furens parvum filium coram Megara taeda petit.]]
*''Euripides, Heracles with introduction and commentary by Godfrey W. Bond'', Oxonii, Clarendon Press, 1982 [https://www.persee.fr/doc/reg_0035-2039_1983_num_96_455_1366_t2_0320_0000_2 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*Jacqueline Assaël, &quot;[https://journals.openedition.org/rursus/563 La violence dans l'Héraclès furieux d’Euripide. Lecture girardienne]&quot;, ''Rursus'', 2011.
*Gerhard J. Baudy, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4476951 Die Herrschaft des Wolfes: Das Thema der 'verkehrten Welt' in Euripides' 'Herakles']&quot;, ''Hermes'', 1993ː 159-180
*E. M. Griffiths, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433378 Euripides' &quot;Herakles&quot; and the Pursuit of Immortality]&quot;, ''Mnemosyne'', 2002ː 641-656
*W. E. Higgins, &quot;[https://www.jstor.org/stable/20538843 Deciphering Time in the &quot;Herakles&quot; of Euripides]&quot;, ''Quaderni Urbinati di Cultura Classica'', 1984ː 89-109
*F. Jouan, &quot;[https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1970_num_72_3_3872 Le « Prométhée» d'Eschyle et l'« Héraclès » d'Euripide]&quot;, ''Revue des Études Anciennes'', 1970ː 317-331
*Thalia Papadopoulou, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433556 Herakles and Hercules: The Hero's Ambivalence in Euripides and Seneca]&quot;, ''Mnemosyne'', 2004ː 257-283 
*Cecilia J. Perczyk, &quot;[https://ri.conicet.gov.ar/bitstream/handle/11336/62117/El_ritual_y_la_locura_en_Heracles_de_Euripides_-__Cecilia_J._Perczyk.pdf?sequence=5&amp;isAllowed=y El ritual y la locura en Heracles de Eur, ípides]&quot;, ''Phoenix'', 2015ː 41-58

== Nexus externi ==
*[http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/euripide_hercule_furieux/lecture/1.htm Textus Graecus et versio Francogallica apud Itinera electronica]
*[https://www.greekmythology.com/Plays/Euripides/Heracles/heracles.html Herakles apud Greekmythology.com]

[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Litterae Graecae antiquae]]
[[Categoria:Graeciae scripta]]
[[Categoria:Euripides]]
[[Categoria:Scripta saeculo 5 a.C.n.]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>i8xrcxbb23qwpegzlp483jrk2l9moo4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iosephus Iustus Scaliger</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54037</id>
    <revision>
      <id>3696175</id>
      <parentid>3684655</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:41:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de chronologia</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3244" xml:space="preserve">[[Fasciculus:(Agen) Portrait de Joseph Juste Scaliger - Musée du Louvre.jpg|thumb|Iosephus Iustus Scaliger]]
[[Fasciculus:Scaliger - Mesolabium, 1594 - 146259.jpg|thumb|''Mesolabium'', 1594.]]

'''Iosephus Iustus Scaliger''' (natus [[Aginnum|Aginni]] in praesenti praefectura [[Oltis et Garumna|Olti et Garumna]] die [[5 Augusti]] [[1540]]; mortuus die [[21 Ianuarii]] [[1609]]), [[Iulius Caesar Scaliger|Iulii Caesaris Scaligeris]] [[filius]], fuit [[philologus]] et [[rerum gestarum scriptor]] [[Francia|Francicus]]. [[Lutetia|Lutetiae]] in [[Sorbona]] studuit annis 1558–1562. [[Hugenoti|Hugenota]] cum esset, post noctem st. Bartholomaei [[Genava]]m fugit, ab anno 1593 usque ad mortem in [[Academia Lugduno-Batava|Academia]] [[Lugdunum Batavorum|Lugduni Batavorum]], quae tunc ''Athenarum Batavarum'' nomine saepe appellabatur, docuit. Νotas ad [[Marcus Terentius Varro|Varro]]nis ''De lingua Latina'' (1573) et [[Sextus Pompeius Festus|Fest]]um  edidit (1575) cum commentariis plurimosque auctores emendavit. Post mortem amici dicta eius in librum ''Scaligerana'' collegerunt. De [[chronologia]] opera eius maxime laudata sunt, i.e. ''Opus de emendatione temporum'' (1583) et ''Thesaurus temporum, complectens Eusebi Pamphili Chronicon'' (1606), in quibus omnia systemata chronologica comparat et ad amussim constringit. ''[[Periodus Iulianus]]'' astronomicus, omnes dies numerans, e principiis Scaligeri ab [[Ioannes Herschel|Ioanne Herschel]] deductus est. Primi periodi Iuliani saeculo trigesimo tertio finis erit.

== Opera nonnulla ==
* [[Aristophanes|Aristophan]]is undecim comoediae; 
* [[Hecataeus Abderites|Hecataei Abderitae]] Eclogae; 
* Astronomica veterum scripta isagogica Graeca et Latina, collecta a J. Scaligero, Geneve, 1589; 
* Sophoclis [[Aiax (Sophocles)|Aiax]], 1574; 
* Novum Testamentum cum notis Scaligeri; 
* Inscriptiones antiquae;
* Coniectanea ad Varronem, 1565; 
* Catalecta Virgilii et aliorum poetarum veterum, 1572; 
* Castigationes in [[Catullus|Catullum]], [[Tibullus|Tibullum]], [[Propertius|Propertium]], Lutetiae, 1577; 
* Manilius, 1579; 
* De re nummaria, 1616; 
* De arte critica, 1619; 
* Ὀλυμπιάδων ἀναγραφή, prolegomena de Olympiadum recensu; 
* Opuscula varia, ed. [[Isaacus Casaubonus|Casaubonus]], Lutetiae 1610; 
* Faber T. ''Scaligerana sive Excerpta ex ore Josephi Scaligeri per fratres Puteanos'' 1659; 

== De Scaligero ==
* Bernays J. ''I. Scaliger'', Berοlini 1855; 
* J. Scaliger, autobiography, eng. trans. by Robinson G.W., 1927. 

== Nexus externi ==
* [[s:la:Lycophronis_Cassandra_iambico_carmine_translata|Lycophronis ''Cassandra'']], iambico carmine translata per Iosephum Scaligerum Iulii f., 1590. {in ''Vicifonte'')
* [https://archive.org/details/iosephiscaliger01scalgoog Iosephi Scaligeri carmina omnia]
* [https://books.google.ru/books?id=kB9FIKZivhgC&amp;hl=fr&amp;source=gbs_similarbooks Scaligeriana]
* [http://hbar.phys.msu.ru/gorm/fomenko/scaltab.htm De emendatione temporum] cum versione Russica

{{Lifetime|1540|1609|Scaliger, Iosephus Iustus}}
[[Categoria:Auctores Francogallici]]
[[Categoria:Auctores Latini Renascentiae]]
[[Categoria:Autobiographi]]
[[Categoria:Epistolographi]]
[[Categoria:Historici Franciae]]
[[Categoria:Philologi Franciae]]</text>
      <sha1>0o7rxw5442x6v61pm70ukflunfck7f8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gustavus Flaubert</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55545</id>
    <revision>
      <id>3696202</id>
      <parentid>3683081</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T21:20:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Guise</username>
        <id>76812</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8517" xml:space="preserve">{{L}}
{{Capsa hominis Vicidata}}
[[File:Bussiere,Gaston - Salammbo, 1907.jpg|thumb|Imago anno 1907 facta pro fabula ''Salammbo'']] 
[[Fasciculus:Gustave Flaubert par Pierre François Eugène Giraud.jpg|thumb|Gustave Flaubert anno fere 1856 ab Eugène Giraud pictus]]

'''Gustave Flaubert''' ([[12 Decembris]] [[1821]]—[[8 Maii]] [[1880]]) fuit [[scriptor]] [[Francia|Francicus]] magni momenti, qui opere ''[[Madame Bovary]]'' et [[aesthetica]]eque [[realismus litterarius|realisticae]] studio diligenti innotuit. [[Guido de Maupassant|Guidonem de Maupassant]], scriptorem [[fabula brevis|fabularum brevium]] egregium, tuebatur atque promovebat. 
==Vita==
Filius medici cuiusdam illustris atque divitis primo quoque in medicina studiosus erat. Mox autem ad litterarum studia, quibus valde inclinabatur, transiit et industrius in poesi conficienda incubuit. Eum valde moverunt [[Victor Hugo]] et [[Georgius dominus de Byron]]. Postea autem [[romanticismus|Romanticismum]] omnino reiciens contrarias motiones artissime amplectebatur. Veram vitam quam optime observare atque renarrare intendit. Inde nata est mythistoria »Madame Bovary« (1857), quae naturalismum [[Edmundus de Goncourt|Edmundi de Goncourt]] sive [[aemilius Zola|Aemilii Zola]] paritura erat. Agitur enim de historia maesta feminae a nemine exauditae ruri viventis, quam poeta fidelitate sobria frigidaque volubiliter narrat.

Insequebatur iter [[Tunes|Tunetem]] ubi inspirationes carpiebat in mythistoriam historico-archaeologicam ingentem »Salammbô« (1862). Argumentum ibi fit de seditione militum mercennariorum [[carthago|Carthagine]] [[hamilcar Barca|Hamilcare]] imperante, qui pater [[Hannibal]]is fuit. Inde mire producitur imago varia de tota urbe Punica cum pompa magna sed sine vivacitate.

Postea apparuerunt: »L'éducation sentimentale. Histoire d'un jeune homme« (1869), fabellae adhuc tristiores quam opus »Madame Bovary«, quae lectores quasi perterrebant; »La tentation de saint Antoine« (1874), philosophicum opus spiritale et sociale paulum fatigans; tria diegemata praetitutata »Trois contes« (1877). Drama autem politicum »Le Candidat«, anno 1874 in scaenis periphericis prodiens minoris aestimatum est. Operibus nonnullis repudiatis et politica Francogallica interna homines turbante Flaubert, qui [[epilepsia]] laborabat, sese recepit in latifundia Croisset haud procul [[rothomagus|Rothomago]] sita. Eo loco, ubi olim [[Antonius Franciscus Prévost]] habitaverat, pepigit mythistoriam satiricam atque misanthropicam »Bouvard et Pécuchet« (1881), quae lectorum negligentiam tulit. Rothomagi in eius honorem anno 1890 monumentum erectum est. Editio omnium operum prima prelis mandata est anno 1885 octo in tomis. Post mortem vulgatum est commercium epistulare cum [[georgius Sand|Georgio Sand]] necnon »Correspondance«, cum epistulis annorum inter 1830 et 1880. 

== Opera ==
* ''[[Rêve d'enfer]]'', 1837
* ''[[Mémoires d'un fou]]'', 1838
* ''[[Madame Bovary]]'', 1857
* ''[[Salammbô]]'', 1862; editio definitiva 1874
* ''[[L'éducation sentimentale]]'', 1869
* ''[[Le candidat]]'' (ludus scaenicus), 1874
* ''[[La tentation de saint Antoine]]'', 1874
* ''[[Trois contes]]'' (''Un cœur simple'', ''La légende de saint Julien l'Hospitalier'', ''Hérodias''), 1877
* ''[[Le château des coeurs|Le château des cœurs]]'' (ludus scaenicus), 1880
* ''[[Bouvard et Pécuchet]]'' (opus postumum imperfectum), 1881
* ''Par les champs et les grèves: voyage en Bretagne)'', 1886
* ''[[À bord de la Cange]]'', 1904
* ''Œuvres de jeunesse inédites'' (&quot;iuvenilia inedita&quot;), 1910
* ''[[Dictionnaire des idées reçues]]'', 1913
* ''Premières œuvres'' (&quot;prima opera&quot;) 4 voll., 1914-20
* ''Novembre'', 1928
* ''Souvenirs, notes et pensées intimes, 1838-1841'', 1965
* ''Album'' (edd. Jean Bruneau, Jean A. Ducourneau), 1972
* ''Bibliomanie et autres textes 1836-1839'', 1982

;Epistularium
* ''Lettres à la municipalité de Rouen'', 1872
* ''Lettres à George Sand'', 1884 
* ''Correspondance'', 4 voll., 1887-1893
* ''Lettres à sa nièce Caroline'', 1906
* ''Lettres inédites à Georges Charpentier'', 1911
* ''Lettres inédites à la princesse Mathilde'', 1927 
* ''Correspondance'', 9 voll. 1926-33 et ''Supplément'', 4 voll. 1954
* ''Lettres inédites à Tourgueneff'', 1946 
* ''Lettres inédites à Raoul Duval'', 1950
* ''Lettres d'Orient'', 1990
* ''Correspondance'' (edd. Jean Bruneau, Yvan Leclerc, Jean-Benoît Guinot), I (1830-1851), 1973; II (1851-1858), 1980; III (1859-1868), 1991; IV (1869-1875), 1998; V (1875-1880), 2007; Index, 2007

;Opera collecta
* ''Œuvres complètes'', 8 voll., 1885 (apud Quantin)
* ''Œuvres'', 10 voll., 1874-85 (apud Lemerre)
* ''Œuvres complètes'', 13 voll., 1926-33 (apud Conard)
* ''Œuvres complètes illustrées'', 10 voll., 1921-25
* ''Œuvres'' (edd. Albert Thibaudet, René Dumesnil), 2 voll. 1951-52 (apud Gallimard)
* ''Œuvres complètes'', 1940-57 (apud Les Belles Lettres)
* ''Œuvres complètes'', 2 voll. 1964 (apud Editions du Seuil)
* ''Œuvres complètes'' (ed. Maurice Nadeau), 18 voll., 1965-65
* ''Œuvres complètes'', 16 voll., 1975 (apud Études littéraires françaises) 
* ''Œuvres complètes'' (ed. Maurice Bardèche), 16 voll., 1971-75
* ''Œuvres complètes'' (edd. Claudine Gothot-Mersch, Guy Sagnesinconnue), 5 voll., I: ''Œuvres de jeunesse'', 2001; II-V: nondum edita

==Bibliographia==
* &quot;Flaubert, faims et satiétés&quot;, &quot;Le pigeon aux petits pois de Flaubert&quot; in ''Les Cahiers de la gastronomie'' n° 9 (2011?), n° 14 (2013?) 
* Pierre Aurégan: ''Flaubert. Grandes œuvres, commentaires critiques, documents complémentaires.'' (Balises. Série Les écrivains, 1). Klett, Stuttgardiae 1992, ISBN 3-12-592543-6. 
* Frederick Brown: ''Flaubert : a biography'', Cantabrigiae : Harvard University Press, 2007, ISBN 978-0-674-02537-0.
* Annette Clamor: ''Flauberts Schreiblabor. Lesekultur und poetische Imagination in einem verkannten Jugendwerk.'' (Bonner romanistische Arbeiten, 79). Peter Lang, Francofurti 2002, ISBN 3-631-38852-7.
* Jörg Dünne: ''Asketisches Schreiben. Rousseau und Flaubert als Paradigmen literarischer Selbstpraxis in der Moderne.'' (Romanica Monacensia, 65). Narr, Tubingae 2003, ISBN 3-8233-5615-1.
* Julia Encke: ''Kopierwerke. Bürgerliche Zitierkultur in den späten Romanen Fontanes und Flauberts.'' (Münchener Studien zur literarischen Kultur in Deutschland, 29). Peter Lang, Francofurti 1998, ISBN 3-631-33320-X.
* Jean-Benoît Guinot: ''Dictionnaire Gustave Flaubert.'' CNRS, Lutetiae 2010, ISBN 978-2-271-06928-3.
* Wolfram Krömer: ''Flaubert.'' (Erträge der Forschung, 141). Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadii 1980, ISBN 3-534-08295-8. 
* Wolfgang Matz: ''1857: Flaubert, Baudelaire, Stifter.'' S. Fischer, Francofurti 2007, ISBN 978-3-10-048920-3. 
* Ralf Nestmeyer: ''Französische Dichter und ihre Häuser.'' Francofurti 2005, ISBN 3-458-34793-3.
* Jean-Paul Sartre: ''L’idiot de la famille. Gustave Flaubert de 1821 à 1857.'' Gallimard, Lutetiae 1971–1972 
* Ulrich Schulz-Buschhaus: ''Flaubert. Die Rhetorik des Schweigens und die Poetik des Zitats.'' (Ars Rhetorica, 6). Lit, Monasterii 1995, ISBN 3-8258-2504-3.
* Walther Skaupy, Große Prozesse der Weltgeschichte, Moral, Unmoral und Religionsdelikte in den Prozessen gegen die Dichter Gustave Flaubert und Charles Baudelaire, p. 98 ss, Magnus Verlag, Assindiae
* Jean de La Varende: ''Gustave Flaubert. Mit Selbstzeugnissen und Bilddokumenten.'' (Rowohlts Monographien, 20). Rowohlt, Reinbek 1996, ISBN 3-499-50020-5.
* Barbara Vinken: ''Flaubert. Durchkreuzte Moderne.'' S. Fischer, Francofurti 2009, ISBN 978-3-10-086006-4.
* Rainer Warning: ''Die Phantasie der Realisten.'' Fink, Monaci 1999, ISBN 3-7705-3386-0.
* Michel Winock: ''Flaubert.'' Gallimard, Lutetiae 2013, ISBN 978-2-07-013348-2.

== Externi nexus == 
{{Commons|Gustave Flaubert|Gustavum Flaubert}}  
* [http://www.gert-pinkernell.de/romanistikstudium/index.html Varia de Flaubert compendiarie] 
* [http://www.sequana-normandie.com/flaubert.htm Imagines domus Flaubert ad Croisset]
* [http://www.univ-rouen.fr/flaubert Centrum Flaubert Rothomagi]
*[https://www.projekt-gutenberg.org/autoren/namen/flaubert.html Opera nonnulla in Theodiscum conversa]
{{Grc|Γκυστάβ Φλωμπέρ}}

{{DEFAULTSORT:Flaubert, Gustavus}}
[[Categoria:Nati 1821]]
[[Categoria:Mortui 1880]]
[[Categoria:Auctores Francogallici]]
[[Categoria:Scriptores Franciae]]
[[Categoria:Scriptores mythistoriarum Franciae]]
[[Categoria:Incolae Normanniae]]

{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>d40f5osqvm8jidt25pic6lnbgv55d7h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Philoctetes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>61009</id>
    <revision>
      <id>3696118</id>
      <parentid>3695135</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:05:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3776" xml:space="preserve">{{Videdis|Philoctetes (discretiva)}}
[[Fasciculus:Philoctetes.jpg|thumb|right|Philoctetes vulneratus a Iohanne Germano Drouais pictus (1786-1788). Post eum arcus et pharetra Herculea videntur. Humi jacet sagitta quae eum vulneravit.]]

'''Philoctetes''' ([[lingua Graeca|Graece]]: Φιλοκτήτης), in [[mythologia Graeca]], fuit rex [[Meliboea]]e in [[Thessalia]] et filius prioris regis [[Poeas|Poeantis]]. Cum [[Hercules|Heracles]]  temerariae uxoris [[Deianira]]e culpa in summis cruciatibus periret,  rogum funebrem suscendit in qua pars mortalis herois concremaretur. Gratus Heracles   arcum et sagittas suas [[Hydra (mythologia)|Hydra]]e sanguine venenatas Philocteti donavit. Postea, dum Achivi [[Diana|deae Dianae]] immolant [[Troia]]m classe petituri, Philoctetes  a serpente volnus in pede accepit&lt;ref&gt;Sic [[Homerus]]. Secundum aliam traditionem non serpens, sed  una ex suis venenatis sagittis eum vulneravit (sic [[Servius grammaticus]] ad ''[[Aeneis|Aen.]]'' III.402).&lt;/ref&gt;, qui sanari non potuit. Quia Achivi in navibus taetrum odorem et clamores sagittarii non tolerabant, nocte Philoctetem in insula [[Lemnos|Lemno]] dormientem reliquerunt, ubi Poeantius sagittarius per decem annos vixit. Cum vero vates cecinerunt sine Herculeo arcu et pharetra sagittarum plena [[Troia]]m vinci non posse, [[Ulixes]] a [[Diomedes|Diomede]] comitatus heroem repetiit  atque ei persuasit ut [[Ilium]] secum veniret. Ubi, sanatus a [[Machaon|Machaone]] medico&lt;ref&gt;[[Propertius]], ''[[Elegiae (Propertius)|Elegiae]]'' II.1.59.&lt;/ref&gt;, Philoctetes optimus sagittarius in omni exercitu Graeco fuit&lt;ref&gt;''[[Odyssea]]'' VIII.219-220. Cf ''Ilias'' II.717. Septem naves sagittariorum plenas ducebat.&lt;/ref&gt; et [[Paris (heros)|Parida]] necavit&lt;ref&gt;Hyginus CXII,4.&lt;/ref&gt;.

Philoctetes nomen suum tragoediae [[Sophocles|Sophocleae]] dedit, necnon [[Philoctetes (Euripides)|Euripideae]] [[Index fabularum Aeschylearum|Aeschyleae]]que hodie deperditis&lt;ref&gt;[[Dio Cocceianus|Dio Chrysostomus]],[https://archive.org/details/dionisprusaensis02diocuoft/page/104/mode/2up ''Oratio'' LII].&lt;/ref&gt;. Persona etiam fuit in [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] [[Seneca|Senecano]]. Nec mirum si praeclarus Achaeorum dux ille ad ferinam vitam taetro vulnere redactus et post decem demum annos voluntate et oraculis deorum generi humano velut redditus tragicorum poetarum animum ad se advertit.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
==Fontes==
* [[Apollodori bibliotheca|Apollodori Bibliotheca]] II,7,7 et Epitome V,5,8.
*[[Hyginus mythographus]], ''Fabulae'' 102.
*''[[Ilias]]'' II.716-728
* ''[[Odyssea]]'' III.190 et VIII.219.
*[[Ovidius]], libro tertio decimo [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] 45-55 necnon IX, 229-235.
* [[Pausanias]] libro primo ''[[Graeciae descriptio|Graeciae descriptionis]]'' 22.7
*[[Seneca]], ''[[Hercules Oetaeus]].''
*[[Sophocles]], ''[[Philoctetes (Sophocles)|Philoctetes]]''

== Plura legere si cupis ==
*Guido Avezzù, ''Il ferimento e il rito. La storia di Filottete sulla scena attica'', Bari, 1988. [https://www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_1996_num_74_1_6986_t1_0188_0000_5 Recensio critica]
*''[https://books.openedition.org/pcjb/359 Épéios et Philoctète en italie]'', Neapoli, Cahiers du centre Jean Bérard, 1991
*Oscar Mandel, ''Philoctetes and the fall of Troy : plays, documents, iconography, interpretations'', Lincoln, 1981. [https://www.cambridge.org/core/journals/classical-review/article/abs/oscar-mandel-philoctetes-and-the-fall-of-troy-plays-documents-iconography-interpretations-pp-xiv-256-3-maps-4-figures-20-plates-lincoln-usa-university-of-nebraska-press-1981-1140/7A478D496F6D9C636E6DA09F0BBB1703# Recensio critica]
{{myth-stipula}}
{{De Bello Troiano}}

[[Categoria:Mythologia Graeca]]
[[Categoria:Hercules]]
[[Categoria:Heroes Belli Troiani]]</text>
      <sha1>efim76umskzgewogny31sbecyge7wre</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696119</id>
      <parentid>3696118</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:09:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3782" xml:space="preserve">{{Videdis|Philoctetes (discretiva)}}
[[Fasciculus:Philoctetes.jpg|thumb|right|Philoctetes vulneratus a Iohanne Germano Drouais pictus (1786-1788). Post eum arcus et pharetra Herculea videntur. Humi jacet sagitta quae eum vulneravit.]]

'''Philoctetes''' ([[lingua Graeca|Graece]]: Φιλοκτήτης), in [[mythologia Graeca]], fuit rex [[Meliboea]]e in [[Thessalia]] et filius prioris regis [[Poeas|Poeantis]]. Cum [[Hercules|Heracles]]  temerariae uxoris [[Deianira]]e culpa in summis cruciatibus periret,  rogum funebrem suscendit in qua pars mortalis herois concremaretur. Gratus Heracles   arcum et sagittas suas [[Hydra (mythologia)|Hydra]]e sanguine venenatas Philocteti donavit. Postea, dum Achivi [[Diana|deae Dianae]] immolant [[Troia]]m classe petituri, Philoctetes  a serpente volnus in pede accepit&lt;ref&gt;Sic [[Homerus]]. Secundum aliam traditionem non serpens, sed  una ex suis venenatis sagittis eum vulneravit (sic [[Servius grammaticus]] ad ''[[Aeneis|Aen.]]'' III.402).&lt;/ref&gt;, qui sanari non potuit. Quia Achivi in navibus taetrum odorem et clamores sagittarii non tolerabant, nocte Philoctetem in insula [[Lemnos|Lemno]] dormientem reliquerunt, ubi Poeantius sagittarius per decem annos solus vixit. Cum vero vates cecinerunt sine Herculeo arcu et pharetra sagittarum plena [[Troia]]m vinci non posse, [[Ulixes]] a [[Diomedes|Diomede]] comitatus heroem repetiit  atque ei persuasit ut [[Ilium]] secum veniret. Ubi, sanatus a [[Machaon|Machaone]] medico&lt;ref&gt;[[Propertius]], ''[[Elegiae (Propertius)|Elegiae]]'' II.1.59.&lt;/ref&gt;, Philoctetes optimus sagittarius in omni exercitu Graeco fuit&lt;ref&gt;''[[Odyssea]]'' VIII.219-220. Cf ''Ilias'' II.717. Septem naves sagittariorum plenas ducebat.&lt;/ref&gt; et [[Paris (heros)|Parida]] necavit&lt;ref&gt;Hyginus CXII,4.&lt;/ref&gt;.

Philoctetes nomen suum tragoediae [[Sophocles|Sophocleae]] dedit, necnon [[Philoctetes (Euripides)|Euripideae]] [[Index fabularum Aeschylearum|Aeschyleae]]que hodie deperditis&lt;ref&gt;[[Dio Cocceianus|Dio Chrysostomus]],[https://archive.org/details/dionisprusaensis02diocuoft/page/104/mode/2up ''Oratio'' LII].&lt;/ref&gt;. Persona etiam fuit in [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] [[Seneca|Senecano]]. Nec mirum si praeclarus Achaeorum dux ille ad ferinam vitam taetro vulnere redactus et post decem demum annos voluntate et oraculis deorum generi humano velut redditus tragicorum poetarum animum ad se advertit.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
==Fontes==
* [[Apollodori bibliotheca|Apollodori Bibliotheca]] II,7,7 et Epitome V,5,8.
*[[Hyginus mythographus]], ''Fabulae'' 102.
*''[[Ilias]]'' II.716-728
* ''[[Odyssea]]'' III.190 et VIII.219.
*[[Ovidius]], libro tertio decimo [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] 45-55 necnon IX, 229-235.
* [[Pausanias]] libro primo ''[[Graeciae descriptio|Graeciae descriptionis]]'' 22.7
*[[Seneca]], ''[[Hercules Oetaeus]].''
*[[Sophocles]], ''[[Philoctetes (Sophocles)|Philoctetes]]''

== Plura legere si cupis ==
*Guido Avezzù, ''Il ferimento e il rito. La storia di Filottete sulla scena attica'', Bari, 1988. [https://www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_1996_num_74_1_6986_t1_0188_0000_5 Recensio critica]
*''[https://books.openedition.org/pcjb/359 Épéios et Philoctète en italie]'', Neapoli, Cahiers du centre Jean Bérard, 1991
*Oscar Mandel, ''Philoctetes and the fall of Troy : plays, documents, iconography, interpretations'', Lincoln, 1981. [https://www.cambridge.org/core/journals/classical-review/article/abs/oscar-mandel-philoctetes-and-the-fall-of-troy-plays-documents-iconography-interpretations-pp-xiv-256-3-maps-4-figures-20-plates-lincoln-usa-university-of-nebraska-press-1981-1140/7A478D496F6D9C636E6DA09F0BBB1703# Recensio critica]
{{myth-stipula}}
{{De Bello Troiano}}

[[Categoria:Mythologia Graeca]]
[[Categoria:Hercules]]
[[Categoria:Heroes Belli Troiani]]</text>
      <sha1>lj17n2yczot06a2ck9rnffrq0hkfcrm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696120</id>
      <parentid>3696119</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:10:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3766" xml:space="preserve">{{Videdis|Philoctetes (discretiva)}}
[[Fasciculus:Philoctetes.jpg|thumb|right|Philoctetes vulneratus a Iohanne Germano Drouais pictus (1786-1788). Post eum arcus et pharetra Herculea videntur. Humi jacet sagitta quae eum vulneravit.]]

'''Philoctetes''' ([[lingua Graeca|Graece]]: Φιλοκτήτης), in [[mythologia Graeca]], fuit rex [[Meliboea]]e in [[Thessalia]] et filius prioris regis [[Poeas|Poeantis]]. Cum [[Hercules|Heracles]]  temerariae uxoris [[Deianira]]e culpa in summis cruciatibus periret,  rogum funebrem suscendit in qua pars mortalis herois concremaretur. Gratus Heracles   arcum et sagittas suas [[Hydra (mythologia)|Hydra]]e sanguine venenatas Philocteti donavit. Postea, dum Achivi [[Diana|deae Dianae]] immolant [[Troia]]m classe petituri, Philoctetes  a serpente volnus in pede accepit&lt;ref&gt;Sic [[Homerus]]. Secundum aliam traditionem non serpens, sed  una ex suis venenatis sagittis eum vulneravit (sic [[Servius grammaticus]] ad ''[[Aeneis|Aen.]]'' III.402).&lt;/ref&gt;, qui sanari non potuit. Quia Achivi in navibus taetrum odorem et clamores sagittarii non tolerabant, nocte Philoctetem in insula [[Lemnos|Lemno]] dormientem reliquerunt, ubi Poeantius sagittarius per decem annos solus vixit. Cum vero vates cecinerunt sine Herculeo arcu et pharetra sagittarum plena [[Troia]]m vinci non posse, [[Ulixes]] a [[Diomedes|Diomede]] comitatus heroem repetiit  atque ei persuasit ut [[Ilium]] secum veniret. Ubi, sanatus a [[Machaon|Machaone]] medico&lt;ref&gt;[[Propertius]], ''[[Elegiae (Propertius)|Elegiae]]'' II.1.59.&lt;/ref&gt;, Philoctetes optimus sagittarius in omni exercitu Graeco fuit&lt;ref&gt;''[[Odyssea]]'' VIII.219-220. Cf ''Ilias'' II.717. Septem naves sagittariorum plenas ducebat.&lt;/ref&gt; et [[Paris (heros)|Parida]] necavit&lt;ref&gt;Hyginus CXII,4.&lt;/ref&gt;.

Philoctetes nomen suum tragoediae [[Sophocles|Sophocleae]] dedit, necnon [[Philoctetes (Euripides)|Euripideae]] [[Index fabularum Aeschylearum|Aeschyleae]]que hodie deperditis&lt;ref&gt;[[Dio Cocceianus|Dio Chrysostomus]],[https://archive.org/details/dionisprusaensis02diocuoft/page/104/mode/2up ''Oratio'' LII].&lt;/ref&gt;. Persona etiam fuit in [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] [[Seneca|Senecano]]. Nec mirum si praeclarus Achaeorum dux ille ad ferinam vitam taetro vulnere redactus et post decem demum annos voluntate et oraculis deorum generi humano velut redditus tragicorum poetarum animum ad se advertit.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
==Fontes==
* [[Apollodori bibliotheca|Apollodori Bibliotheca]] II,7,7 et Epitome V,5,8.
*[[Hyginus mythographus]], ''Fabulae'' 102.
*''[[Ilias]]'' II.716-728
* ''[[Odyssea]]'' III.190 et VIII.219.
*[[Ovidius]], libro tertio decimo [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] 45-55 necnon IX, 229-235.
* [[Pausanias]] libro primo ''[[Graeciae descriptio|Graeciae descriptionis]]'' 22.7
*[[Seneca]], ''[[Hercules Oetaeus]].''
*[[Sophocles]], ''[[Philoctetes (Sophocles)|Philoctetes]]''

== Plura legere si cupis ==
*Guido Avezzù, ''Il ferimento e il rito. La storia di Filottete sulla scena attica'', Bari, 1988. [https://www.persee.fr/doc/rbph_0035-0818_1996_num_74_1_6986_t1_0188_0000_5 Recensio critica]
*''[https://books.openedition.org/pcjb/359 Épéios et Philoctète en italie]'', Neapoli, Cahiers du centre Jean Bérard, 1991
*Oscar Mandel, ''Philoctetes and the fall of Troy : plays, documents, iconography, interpretations'', Lincoln, 1981. [https://www.cambridge.org/core/journals/classical-review/article/abs/oscar-mandel-philoctetes-and-the-fall-of-troy-plays-documents-iconography-interpretations-pp-xiv-256-3-maps-4-figures-20-plates-lincoln-usa-university-of-nebraska-press-1981-1140/7A478D496F6D9C636E6DA09F0BBB1703# Recensio critica]

{{De Bello Troiano}}

[[Categoria:Mythologia Graeca]]
[[Categoria:Hercules]]
[[Categoria:Heroes Belli Troiani]]</text>
      <sha1>0mdy8h8oce2ym323uhjoo2nq8ec6klc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pictura</title>
    <ns>0</ns>
    <id>76376</id>
    <revision>
      <id>3696111</id>
      <parentid>3668744</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:15:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>~ (1K, 10K)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2860" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Mona Lisa, by Leonardo da Vinci, from C2RMF retouched.jpg|thumb|''[[Iucunda|Mona Lisa]],'' a [[Leonardus Vincius|Leonardo Vincio]] [[pictor]]e [[Italia|Italico]] picta, constat inter clarissimas [[tellus|orbis terrarum]] tabulas bellas.]]

'''Pictura''' seu '''ars pingendi''' est [[ars visualis|ars oculorum]] qua imagines [[duo|duarum]] [[dimensio]]num [[pigmentum (pictura)|pigmento]] in tabulam vel [[charta]]m vel aliam [[materia]]m applicando creantur. [[Res]] picta [[tabula picta]] vel tabula tantum vel charta picta appellatur, et pictor [[artifex]] qui picturas pingat.

== Pictores magni momenti ==
Inter pictores notae dignos cui sunt nomina constituta Latina sunt sequentes.

=== Antiqui ===
* [[Apelles]], [[Saeculum 4 a.C.n.|saeculo quarto a.C.n.]]
* [[Execias]]
* [[Polygnotus]]

===Mediaevales===
* [[Spinellus Lucae Aritio]], ca. [[1330]] – ca. [[1410]]
* [[Giottus Bondonis]], ca. [[1267]]–[[1337]]
* Beatus Frater [[Beatus Angelicus|Ioannes Angelicus]], [[1395]]–[[1455]]
* [[Philippus Lippi]], ca. [[1406]]-[[1469]]
* [[Conradus Sapientis de Basilea]] (vulgo ''Konrad Witz'') [[1410]]–[[1446]]
* [[Antonellus Messaneus]], [[1430]] – ca. [[1479]]
* [[Andreas Mantinea]], [[1431]]–[[1506]]
* [[Carolus Crivellus Venetus]] Miles, [[1435]]–[[1495]]

=== Novae Aetatis ===
* [[Leonardus Vincius]], [[1452]]–[[1519]]
* [[Albertus Durerus]], [[1471]]–[[1528]]
* [[Ioannes Petrus de Cemo]], fl. [[1474]]—[[1504]]
* [[Michael Angelus Bonarotius]] [[1475]]—[[1564]]
* [[Raphael Sanctius Urbinas]], [[1483]]–[[1520]]
* [[Sanctes Titi]], [[1536]]–[[1602]]/[[1603|3]]
* [[Petrus Paulus Rubens]], [[1577]]–[[1640]]
* [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni Leidensis]], [[1606]]–[[1669]]
* [[Shitao]], [[1642]]–[[1707]]
* [[Godfridus Kneller]], [[1646]]–[[1723]]
* [[Paulus Cézanne]], [[1839]]-[[1986]]
* [[Vincentius van Gogh]], [[1853]]-[[1890]]

=== Moderni ===
* [[Paulus Picasso]]
* [[Casimirus Malewicz]]
* [[Basilius Kandinsky]]
* [[Ioannes Carzou]]
* [[Jackson Pollock]]
* [[Maurice Boitel]]
* [[Jansem]]

{{NexInt}}
* [[Graphica]]
* [[Natura mortua]]
* [[Pictor (sidus)]]
* [[Pictura olearia]]
* [[Pictura technica]]
* [[Pictura topiaria]]
* [[Pinacotheca]]

== Bibliographia ==
* Daniel, H. [[1971]]. ''Encyclopedia of Themes and Subjects in Painting; Mythological, Biblical, Historical, Literary, Allegorical, and Topical.'' Novi Eboraci: Harry N. Abrams.
* Perry, Lincoln. [[2014]]. &quot;The Music of Painting.&quot; ''The American Scholar'' 83, no 3 (aestas)): 85.
* Taft, W. Stanley Jr., et James W. Mayer. [[2000]]. ''The Science of Paintings.'' Springer.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Painting|picturam}}
{{Victionarium|painting|picturam}}
* [http://www.artrenewal.org/ Art Renewal Center.] (Sedes Artis Renovandae)

[[Categoria:Ars visualis]]
[[Categoria:Pictura| ]]
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Ars}}</text>
      <sha1>2ym9wmlspni5rbzwc00kftajfn4fgby</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hercules furens</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77249</id>
    <revision>
      <id>3696123</id>
      <parentid>3695889</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:34:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* De Personis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7435" xml:space="preserve">'''''Hercules furens'''''&lt;ref&gt;Hic titulus fortasse non a Seneca datus est : ''Hercules Furens'' enim non nisi in manuscriptis familiae A   legitur, ut ab [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] distinguatur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, ambae fabulae ''&quot;Hercules&quot;'' inscriptae sunt.&lt;/ref&gt; est [[tragoedia]] [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Seneca Minor|Seneca Minore]] exemplo [[Euripides|Euripidis]] scripta. Qua tragoedia Seneca [[Stoicismus|Stoicismum]] docet.
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.&lt;ref&gt;De cuius crateris dissimilitudinibus cum Senecano dramate, vide commentarium JG Fitch p.48.&lt;/ref&gt;]]
==Argumentum et summarium.==
Idem est argumentum atque in [[Euripides|Euripideo]] [[Hercules (Euripides)|Herakle]]. [[Thebae (Graecia)|Thebis]] sumus. [[Hercules]], [[Cerberus|Cerberum]] in lucem protrahere iussus, ad [[Inferi|inferos]] descendit. Absente [[Heros|heroe]] exsul quidam, Lycos nomine, regnum Thebanorum occupavit, [[Creon Thebanus|Creonte]] rege cum liberis interfecto. Incipit tragoedia cum soliloquio semper iratae [[Iuno|Iunonis]] rabide gaudentis quod Herculis perdendi viam novam invenerit : vult enim  adversus [[Iuppiter|Iovis]] filium ipsius virtute  uti   et inferna numina sibi auxilio invocat. Tum chorus vitam quietam et innoxiam laudat, nimium gloriae cupidinem insectans (quod cum [[Epicurus|Epicuri]] praeceptis congruit). Sequuntur questus senis [[Amphitruo|Amphitruonis]], Herculis altoris et quasi patris, necnon uxoris captivae [[Megara (mythologia)|Megarae]]&lt;ref&gt;Filia Creontis erat.&lt;/ref&gt; : in reditu herois omnem spem ponunt. Tunc venit Lycus : adfinitate cum stirpe Creontis novum regnum firmare cupit. Itaque Megaram rogat ut sibi nubere vellet. Quae respondet malle mori. Despectus Lycus rogum accendi iubet quo et Megara et templum (quo refugerat cum liberis) cremarentur.

Inter quae victor Hercules redux cum amico [[Theseus|Theseo]], cuius reditum ad superos a [[Pluto (deus)|Plutone]] impetravit,  de nova re certior factus statim ad pugnam properat et Lycum satellitesque necat. Dum abest, Amphitruone rogante,  regnum [[Infernus|Inferorum]] a Theseo praeclare describitur. At, cum in scaenam redit Hercules, infernis numinibus lacessitus insanit nec propinquos iam agnoscit. Credit enim inimicos in templo latere et liberos uxoremque supplicantes  sub oculis Amphitruonis saeviter occidit. Quod post facinus in altum somnum mergitur et chorus Thebanorum pulcherrimum canticum orditur somnum laudans :
:  ...''Tuque, o domitor''
: ''Somne, malorum, requies animi''
: ''pars humanae melior vitae...''&lt;ref&gt;Versus 1065-1066.&lt;/ref&gt;
E somno expergefactus, cum intelligit quid actum sit, vult mori :
: ''Si vivo, feci scelus, si morior tuli'' &lt;ref&gt;Versus 1278.&lt;/ref&gt;
Tandem precibus patris&lt;ref&gt;In [[Epistulae morales ad Lucilium|Epistolis moralibus]] (78,1-2) Seneca narrat se ipsum a morte voluntaria cogitatione patris revocatum esse.&lt;/ref&gt; succumbit atque [[Theseus|Theseum]] [[Athenae|Athenas]] sequitur :
: ''Eat ad labores hic quoque Herculeos labor,'' 
:'' Vivamus'' &lt;ref&gt;Versus 1316-1317.&lt;/ref&gt;

==De Personis==
Septem omnino personae sunt : [[Iuno]], [[Hercules]], [[Amphitruo]], [[Megara (mythologia)|Megara]], Lycos, [[Theseus]] et chorus [[Thebae (Graecia)|Thebanorum]]. Eaedem sunt apud Euripidem nisi quod Iuno in locum [[Iris (mythologia)|Iridis]] ponitur.

In scriptis [[Stoicismus|Stoicorum]] Hercules exemplum tironibus ad sapientiam nitentibus saepe proponitur&lt;ref&gt;E.g. ''De Constantia sapientis'' II,2,  ubi Hercules cum Catone comparatur.&lt;/ref&gt; : cum malis enim et mala fortuna fortiter pugnat. Sic plerique [[Critica litterarum|critici]] in hac fabula personam interpretati sunt ; se ipsum vincit, iram&lt;ref&gt;Theseus versu 1277 : &quot;Herculem irasci veta&quot;&lt;/ref&gt; adversus se et curam famae vincit. Sic Iuno :
: ''Me vicit ? Et se vincat et cupiat mori''&lt;ref&gt;Versus 116.&lt;/ref&gt;
Nihilominus nonnulli&lt;ref&gt;In primis JG Fitch.&lt;/ref&gt; interpretationem contrariam proponere ausi sunt : Herculem hic non minus violentum et gloriosum esse quam Lycum et ceteros tyrannos et ideo meritas poenas diis ob superbiam solvere. Fortasse enim non tam simplex est haec tragoedia quam quibusdam visa est. Certe in hoc mundo fatum veterum mythorum Graecorum regnare videtur, non providentia Stoicorum nec quicquam a fabulis mythologicis aberrat Seneca. In primis terrorem et miserationem movere conatur, quam ob rem non dubitat necem Megarae velut sub oculos spectatorum&lt;ref&gt;Nisi cum criticis noni decimi saeculi consentis qui Senecam tragoedias suas ut recitarentur composuisse voluerunt, non ut  agerentur.&lt;/ref&gt; ponere.

==Sententiae notabiles==
Ut in ceteris operibus Senecanis sententiae non desunt. Nonnullae ad praecepta Stoicorum pertinent :
:   ''qui genus iactat suum''
:    ''aliena laudat'' (versus 340/341)

: ''cogi qui potest nescit mori'' (426)

: ''prima quae vitam dedit hora carpit'' (874)
Aliae ad tragicum mundum :
: ''Quod nimis miseri volunt''
: '' hoc facile credunt'' (314/315)

: ''quem saepe transit casus, aliquando invenit'' (328)

: ''Ars prima regni est posse in invidia pati'' (353)

: ''Sequitur superbos ultor a tergo deus'' (385)
==Conclusio==
In hac tragoedia praecipue de insania agitur : num quis deterior fiat si quid furens deliquerit ? Fortasse istam quaestionem Seneca secum hoc modo cogitat : quid de sapiente, si insaniat ? Partes argumenti sunt etiam mors voluntaria (quod thema apud Stoicos vulgatum et tritum erat) necnon ut in paene omnibus tragoediis inconstatia rerum humanarum : momento temporis enim e summo fastigio gloriae Hercules ad taedium sui et suae vitae praecipitatur.
==Notae==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Fitch JG, ''Seneca's Hercules Furens, a critical text with introduction and commentary'', Ithacae et Londini, Corneliae Universitatis Praelum, 1987.
== Plura legere si cupis ==
*Clara Auvray-Assayas, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1995_num_139_1_926 Hercule à l'épreuve de la folie. Une relecture stoïcienne de la tradition grecque]&quot;, ''Vita Latina''ː 1995ː 46-51
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
*Jean-Noël Michaud, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1994_num_136_1_913 L'Hercules Furens : de la folie dans la tragédie à la tragédie, spectacle de la folie]&quot;, ''Vita Latina'', 1994ː 8-20
*Jo-Ann Shelton, ''Seneca 's Hercules Furens. Theme, Structure and Style'', [[Gottinga|Gottingae]], 1978 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1979_num_48_1_1941_t1_0313_0000_2 Recensio critica]
*Th. Β. Β. Siemers, ''Seneca's Hercules Furens en Euripides' Heracles'', Heerlen, 1951 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1952_num_21_2_3459_t1_0464_0000_1 Recensio critica]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Mythologia Thebana]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>f3vaf9anbwotr6oc4pazpwfeo5b21qs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696124</id>
      <parentid>3696123</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:35:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* De Personis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7463" xml:space="preserve">'''''Hercules furens'''''&lt;ref&gt;Hic titulus fortasse non a Seneca datus est : ''Hercules Furens'' enim non nisi in manuscriptis familiae A   legitur, ut ab [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] distinguatur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, ambae fabulae ''&quot;Hercules&quot;'' inscriptae sunt.&lt;/ref&gt; est [[tragoedia]] [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Seneca Minor|Seneca Minore]] exemplo [[Euripides|Euripidis]] scripta. Qua tragoedia Seneca [[Stoicismus|Stoicismum]] docet.
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.&lt;ref&gt;De cuius crateris dissimilitudinibus cum Senecano dramate, vide commentarium JG Fitch p.48.&lt;/ref&gt;]]
==Argumentum et summarium.==
Idem est argumentum atque in [[Euripides|Euripideo]] [[Hercules (Euripides)|Herakle]]. [[Thebae (Graecia)|Thebis]] sumus. [[Hercules]], [[Cerberus|Cerberum]] in lucem protrahere iussus, ad [[Inferi|inferos]] descendit. Absente [[Heros|heroe]] exsul quidam, Lycos nomine, regnum Thebanorum occupavit, [[Creon Thebanus|Creonte]] rege cum liberis interfecto. Incipit tragoedia cum soliloquio semper iratae [[Iuno|Iunonis]] rabide gaudentis quod Herculis perdendi viam novam invenerit : vult enim  adversus [[Iuppiter|Iovis]] filium ipsius virtute  uti   et inferna numina sibi auxilio invocat. Tum chorus vitam quietam et innoxiam laudat, nimium gloriae cupidinem insectans (quod cum [[Epicurus|Epicuri]] praeceptis congruit). Sequuntur questus senis [[Amphitruo|Amphitruonis]], Herculis altoris et quasi patris, necnon uxoris captivae [[Megara (mythologia)|Megarae]]&lt;ref&gt;Filia Creontis erat.&lt;/ref&gt; : in reditu herois omnem spem ponunt. Tunc venit Lycus : adfinitate cum stirpe Creontis novum regnum firmare cupit. Itaque Megaram rogat ut sibi nubere vellet. Quae respondet malle mori. Despectus Lycus rogum accendi iubet quo et Megara et templum (quo refugerat cum liberis) cremarentur.

Inter quae victor Hercules redux cum amico [[Theseus|Theseo]], cuius reditum ad superos a [[Pluto (deus)|Plutone]] impetravit,  de nova re certior factus statim ad pugnam properat et Lycum satellitesque necat. Dum abest, Amphitruone rogante,  regnum [[Infernus|Inferorum]] a Theseo praeclare describitur. At, cum in scaenam redit Hercules, infernis numinibus lacessitus insanit nec propinquos iam agnoscit. Credit enim inimicos in templo latere et liberos uxoremque supplicantes  sub oculis Amphitruonis saeviter occidit. Quod post facinus in altum somnum mergitur et chorus Thebanorum pulcherrimum canticum orditur somnum laudans :
:  ...''Tuque, o domitor''
: ''Somne, malorum, requies animi''
: ''pars humanae melior vitae...''&lt;ref&gt;Versus 1065-1066.&lt;/ref&gt;
E somno expergefactus, cum intelligit quid actum sit, vult mori :
: ''Si vivo, feci scelus, si morior tuli'' &lt;ref&gt;Versus 1278.&lt;/ref&gt;
Tandem precibus patris&lt;ref&gt;In [[Epistulae morales ad Lucilium|Epistolis moralibus]] (78,1-2) Seneca narrat se ipsum a morte voluntaria cogitatione patris revocatum esse.&lt;/ref&gt; succumbit atque [[Theseus|Theseum]] [[Athenae|Athenas]] sequitur :
: ''Eat ad labores hic quoque Herculeos labor,'' 
:'' Vivamus'' &lt;ref&gt;Versus 1316-1317.&lt;/ref&gt;

==De Personis==
Septem omnino personae sunt : [[Iuno]], [[Hercules]], [[Amphitruo]], [[Megara (mythologia)|Megara]], Lycos, [[Theseus]] et chorus [[Thebae (Graecia)|Thebanorum]]. Eaedem sunt apud Euripidem nisi quod Iuno in locum [[Iris (mythologia)|Iridis]] ponitur.

In scriptis [[Stoicismus|Stoicorum]] Hercules exemplum tironibus ad sapientiam nitentibus saepe proponitur&lt;ref&gt;E.g. ''De Constantia sapientis'' II,2,  ubi Hercules cum Catone comparatur.&lt;/ref&gt; : cum malis enim et mala fortuna fortiter pugnat. Sic plerique [[Critica litterarum|critici]] in hac fabula personam interpretati sunt ; se ipsum vincit, iram&lt;ref&gt;Theseus versu 1277 : &quot;Herculem irasci veta&quot;&lt;/ref&gt; adversus se et curam famae vincit. Sic Iuno :
: ''Me vicit ? Et se vincat et cupiat mori''&lt;ref&gt;Versus 116.&lt;/ref&gt;
Nihilominus nonnulli&lt;ref&gt;In primis JG Fitch.&lt;/ref&gt; interpretationem contrariam proponere ausi sunt : Herculem hic non minus violentum et gloriosum esse quam Lycum et ceteros tyrannos et ideo meritas poenas diis ob superbiam solvere. Fortasse enim non tam simplex est haec tragoedia quam quibusdam visa est. Certe in hoc mundo fatum veterum mythorum Graecorum regnare videtur, non providentia Stoicorum nec quicquam a fabulis mythologicis aberrat Seneca. In primis terrorem et miserationem movere conatur, quam ob rem non dubitat necem Megarae velut sub oculos spectatorum&lt;ref&gt;Nisi cum criticis noni decimi saeculi consentis qui Senecam tragoedias suas ut recitarentur composuisse voluerunt, non ut  agerentur.&lt;/ref&gt; ponere, quod non fecerat Euripides.

==Sententiae notabiles==
Ut in ceteris operibus Senecanis sententiae non desunt. Nonnullae ad praecepta Stoicorum pertinent :
:   ''qui genus iactat suum''
:    ''aliena laudat'' (versus 340/341)

: ''cogi qui potest nescit mori'' (426)

: ''prima quae vitam dedit hora carpit'' (874)
Aliae ad tragicum mundum :
: ''Quod nimis miseri volunt''
: '' hoc facile credunt'' (314/315)

: ''quem saepe transit casus, aliquando invenit'' (328)

: ''Ars prima regni est posse in invidia pati'' (353)

: ''Sequitur superbos ultor a tergo deus'' (385)
==Conclusio==
In hac tragoedia praecipue de insania agitur : num quis deterior fiat si quid furens deliquerit ? Fortasse istam quaestionem Seneca secum hoc modo cogitat : quid de sapiente, si insaniat ? Partes argumenti sunt etiam mors voluntaria (quod thema apud Stoicos vulgatum et tritum erat) necnon ut in paene omnibus tragoediis inconstatia rerum humanarum : momento temporis enim e summo fastigio gloriae Hercules ad taedium sui et suae vitae praecipitatur.
==Notae==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Fitch JG, ''Seneca's Hercules Furens, a critical text with introduction and commentary'', Ithacae et Londini, Corneliae Universitatis Praelum, 1987.
== Plura legere si cupis ==
*Clara Auvray-Assayas, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1995_num_139_1_926 Hercule à l'épreuve de la folie. Une relecture stoïcienne de la tradition grecque]&quot;, ''Vita Latina''ː 1995ː 46-51
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
*Jean-Noël Michaud, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1994_num_136_1_913 L'Hercules Furens : de la folie dans la tragédie à la tragédie, spectacle de la folie]&quot;, ''Vita Latina'', 1994ː 8-20
*Jo-Ann Shelton, ''Seneca 's Hercules Furens. Theme, Structure and Style'', [[Gottinga|Gottingae]], 1978 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1979_num_48_1_1941_t1_0313_0000_2 Recensio critica]
*Th. Β. Β. Siemers, ''Seneca's Hercules Furens en Euripides' Heracles'', Heerlen, 1951 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1952_num_21_2_3459_t1_0464_0000_1 Recensio critica]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Mythologia Thebana]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>4e77npnmet1bkf0c6r3e3wnkhxobzw9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696289</id>
      <parentid>3696124</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:25:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7628" xml:space="preserve">'''''Hercules furens'''''&lt;ref&gt;Hic titulus fortasse non a Seneca datus est : ''Hercules Furens'' enim non nisi in manuscriptis familiae A   legitur, ut ab [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] distinguatur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, ambae fabulae ''&quot;Hercules&quot;'' inscriptae sunt.&lt;/ref&gt; est [[tragoedia]] [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Seneca Minor|Seneca Minore]] exemplo [[Euripides|Euripidis]] scripta. Qua tragoedia Seneca [[Stoicismus|Stoicismum]] docet.
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.&lt;ref&gt;De cuius crateris dissimilitudinibus cum Senecano dramate, vide commentarium JG Fitch p.48.&lt;/ref&gt;]]
==Argumentum et summarium.==
Idem est argumentum atque in [[Euripides|Euripideo]] [[Hercules (Euripides)|Herakle]]. [[Thebae (Graecia)|Thebis]] sumus. [[Hercules]], [[Cerberus|Cerberum]] in lucem protrahere iussus, ad [[Inferi|inferos]] descendit. Absente [[Heros|heroe]] exsul quidam, Lycos nomine, regnum Thebanorum occupavit, [[Creon Thebanus|Creonte]] rege cum liberis interfecto. Incipit tragoedia cum soliloquio semper iratae [[Iuno|Iunonis]] rabide gaudentis quod Herculis perdendi viam novam invenerit : vult enim  adversus [[Iuppiter|Iovis]] filium ipsius virtute  uti   et inferna numina sibi auxilio invocat. Tum chorus vitam quietam et innoxiam laudat, nimium gloriae cupidinem insectans (quod cum [[Epicurus|Epicuri]] praeceptis congruit). Sequuntur questus senis [[Amphitruo|Amphitruonis]], Herculis altoris et quasi patris, necnon uxoris captivae [[Megara (mythologia)|Megarae]]&lt;ref&gt;Filia Creontis erat.&lt;/ref&gt; : in reditu herois omnem spem ponunt. Tunc venit Lycus : adfinitate cum stirpe Creontis novum regnum firmare cupit. Itaque Megaram rogat ut sibi nubere vellet. Quae respondet malle mori. Despectus Lycus rogum accendi iubet quo et Megara et templum (quo refugerat cum liberis) cremarentur.

Inter quae victor Hercules redux cum amico [[Theseus|Theseo]], cuius reditum ad superos a [[Pluto (deus)|Plutone]] impetravit,  de nova re certior factus statim ad pugnam properat et Lycum satellitesque necat. Dum abest, Amphitruone rogante,  regnum [[Infernus|Inferorum]] a Theseo praeclare describitur. At, cum in scaenam redit Hercules, infernis numinibus lacessitus insanit nec propinquos iam agnoscit. Credit enim inimicos in templo latere et liberos uxoremque supplicantes  sub oculis Amphitruonis saeviter occidit. Quod post facinus in altum somnum mergitur et chorus Thebanorum pulcherrimum canticum orditur somnum laudans :
:  ...''Tuque, o domitor''
: ''Somne, malorum, requies animi''
: ''pars humanae melior vitae...''&lt;ref&gt;Versus 1065-1066.&lt;/ref&gt;
E somno expergefactus, cum intelligit quid actum sit, vult mori :
: ''Si vivo, feci scelus, si morior tuli'' &lt;ref&gt;Versus 1278.&lt;/ref&gt;
Tandem precibus patris&lt;ref&gt;In [[Epistulae morales ad Lucilium|Epistolis moralibus]] (78,1-2) Seneca narrat se ipsum a morte voluntaria cogitatione patris revocatum esse.&lt;/ref&gt; succumbit atque [[Theseus|Theseum]] [[Athenae|Athenas]] sequitur :
: ''Eat ad labores hic quoque Herculeos labor,'' 
:'' Vivamus'' &lt;ref&gt;Versus 1316-1317.&lt;/ref&gt;

==De Personis==
Septem omnino personae sunt : [[Iuno]], [[Hercules]], [[Amphitruo]], [[Megara (mythologia)|Megara]], Lycos, [[Theseus]] et chorus [[Thebae (Graecia)|Thebanorum]]. Eaedem sunt apud Euripidem nisi quod Iuno in locum [[Iris (mythologia)|Iridis]] ponitur.

In scriptis [[Stoicismus|Stoicorum]] Hercules exemplum tironibus ad sapientiam nitentibus saepe proponitur&lt;ref&gt;E.g. ''De Constantia sapientis'' II,2,  ubi Hercules cum Catone comparatur.&lt;/ref&gt; : cum malis enim et mala fortuna fortiter pugnat. Sic plerique [[Critica litterarum|critici]] in hac fabula personam interpretati sunt ; se ipsum vincit, iram&lt;ref&gt;Theseus versu 1277 : &quot;Herculem irasci veta&quot;&lt;/ref&gt; adversus se et curam famae vincit. Sic Iuno :
: ''Me vicit ? Et se vincat et cupiat mori''&lt;ref&gt;Versus 116.&lt;/ref&gt;
Nihilominus nonnulli&lt;ref&gt;In primis JG Fitch.&lt;/ref&gt; interpretationem contrariam proponere ausi sunt : Herculem hic non minus violentum et gloriosum esse quam Lycum et ceteros tyrannos et ideo meritas poenas diis ob superbiam solvere. Fortasse enim non tam simplex est haec tragoedia quam quibusdam visa est. Certe in hoc mundo fatum veterum mythorum Graecorum regnare videtur, non providentia Stoicorum nec quicquam a fabulis mythologicis aberrat Seneca. In primis terrorem et miserationem movere conatur, quam ob rem non dubitat necem Megarae velut sub oculos spectatorum&lt;ref&gt;Nisi cum criticis noni decimi saeculi consentis qui Senecam tragoedias suas ut recitarentur composuisse voluerunt, non ut  agerentur.&lt;/ref&gt; ponere, quod non fecerat Euripides.

==Sententiae notabiles==
Ut in ceteris operibus Senecanis sententiae non desunt. Nonnullae ad praecepta Stoicorum pertinent :
:   ''qui genus iactat suum''
:    ''aliena laudat'' (versus 340/341)

: ''cogi qui potest nescit mori'' (426)

: ''prima quae vitam dedit hora carpit'' (874)
Aliae ad tragicum mundum :
: ''Quod nimis miseri volunt''
: '' hoc facile credunt'' (314/315)

: ''quem saepe transit casus, aliquando invenit'' (328)

: ''Ars prima regni est posse in invidia pati'' (353)

: ''Sequitur superbos ultor a tergo deus'' (385)
==Conclusio==
In hac tragoedia praecipue de insania agitur : num quis deterior fiat si quid furens deliquerit ? Fortasse istam quaestionem Seneca secum hoc modo cogitat : quid de sapiente, si insaniat ? Partes argumenti sunt etiam mors voluntaria (quod thema apud Stoicos vulgatum et tritum erat) necnon ut in paene omnibus tragoediis inconstatia rerum humanarum : momento temporis enim e summo fastigio gloriae Hercules ad taedium sui et suae vitae praecipitatur.
==Notae==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Fitch JG, ''Seneca's Hercules Furens, a critical text with introduction and commentary'', Ithacae et Londini, Corneliae Universitatis Praelum, 1987.
== Plura legere si cupis ==
*Clara Auvray-Assayas, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1995_num_139_1_926 Hercule à l'épreuve de la folie. Une relecture stoïcienne de la tradition grecque]&quot;, ''Vita Latina''ː 1995ː 46-51
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
*Jean-Noël Michaud, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1994_num_136_1_913 L'Hercules Furens : de la folie dans la tragédie à la tragédie, spectacle de la folie]&quot;, ''Vita Latina'', 1994ː 8-20
*Thalia Papadopoulou, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433556 Herakles and Hercules: The Hero's Ambivalence in Euripides and Seneca]&quot;, ''Mnemosyne'', 2004ː 257-283 
*Jo-Ann Shelton, ''Seneca 's Hercules Furens. Theme, Structure and Style'', [[Gottinga|Gottingae]], 1978 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1979_num_48_1_1941_t1_0313_0000_2 Recensio critica]
*Th. Β. Β. Siemers, ''Seneca's Hercules Furens en Euripides' Heracles'', Heerlen, 1951 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1952_num_21_2_3459_t1_0464_0000_1 Recensio critica]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Mythologia Thebana]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>5mud13vry1cwg2y7vzi8i7z64klur2l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696291</id>
      <parentid>3696289</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:39:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7844" xml:space="preserve">'''''Hercules furens'''''&lt;ref&gt;Hic titulus fortasse non a Seneca datus est : ''Hercules Furens'' enim non nisi in manuscriptis familiae A   legitur, ut ab [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] distinguatur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, ambae fabulae ''&quot;Hercules&quot;'' inscriptae sunt.&lt;/ref&gt; est [[tragoedia]] [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Seneca Minor|Seneca Minore]] exemplo [[Euripides|Euripidis]] scripta. Qua tragoedia Seneca [[Stoicismus|Stoicismum]] docet.
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.&lt;ref&gt;De cuius crateris dissimilitudinibus cum Senecano dramate, vide commentarium JG Fitch p.48.&lt;/ref&gt;]]
==Argumentum et summarium.==
Idem est argumentum atque in [[Euripides|Euripideo]] [[Hercules (Euripides)|Herakle]]. [[Thebae (Graecia)|Thebis]] sumus. [[Hercules]], [[Cerberus|Cerberum]] in lucem protrahere iussus, ad [[Inferi|inferos]] descendit. Absente [[Heros|heroe]] exsul quidam, Lycos nomine, regnum Thebanorum occupavit, [[Creon Thebanus|Creonte]] rege cum liberis interfecto. Incipit tragoedia cum soliloquio semper iratae [[Iuno|Iunonis]] rabide gaudentis quod Herculis perdendi viam novam invenerit : vult enim  adversus [[Iuppiter|Iovis]] filium ipsius virtute  uti   et inferna numina sibi auxilio invocat. Tum chorus vitam quietam et innoxiam laudat, nimium gloriae cupidinem insectans (quod cum [[Epicurus|Epicuri]] praeceptis congruit). Sequuntur questus senis [[Amphitruo|Amphitruonis]], Herculis altoris et quasi patris, necnon uxoris captivae [[Megara (mythologia)|Megarae]]&lt;ref&gt;Filia Creontis erat.&lt;/ref&gt; : in reditu herois omnem spem ponunt. Tunc venit Lycus : adfinitate cum stirpe Creontis novum regnum firmare cupit. Itaque Megaram rogat ut sibi nubere vellet. Quae respondet malle mori. Despectus Lycus rogum accendi iubet quo et Megara et templum (quo refugerat cum liberis) cremarentur.

Inter quae victor Hercules redux cum amico [[Theseus|Theseo]], cuius reditum ad superos a [[Pluto (deus)|Plutone]] impetravit,  de nova re certior factus statim ad pugnam properat et Lycum satellitesque necat. Dum abest, Amphitruone rogante,  regnum [[Infernus|Inferorum]] a Theseo praeclare describitur. At, cum in scaenam redit Hercules, infernis numinibus lacessitus insanit nec propinquos iam agnoscit. Credit enim inimicos in templo latere et liberos uxoremque supplicantes  sub oculis Amphitruonis saeviter occidit. Quod post facinus in altum somnum mergitur et chorus Thebanorum pulcherrimum canticum orditur somnum laudans :
:  ...''Tuque, o domitor''
: ''Somne, malorum, requies animi''
: ''pars humanae melior vitae...''&lt;ref&gt;Versus 1065-1066.&lt;/ref&gt;
E somno expergefactus, cum intelligit quid actum sit, vult mori :
: ''Si vivo, feci scelus, si morior tuli'' &lt;ref&gt;Versus 1278.&lt;/ref&gt;
Tandem precibus patris&lt;ref&gt;In [[Epistulae morales ad Lucilium|Epistolis moralibus]] (78,1-2) Seneca narrat se ipsum a morte voluntaria cogitatione patris revocatum esse.&lt;/ref&gt; succumbit atque [[Theseus|Theseum]] [[Athenae|Athenas]] sequitur :
: ''Eat ad labores hic quoque Herculeos labor,'' 
:'' Vivamus'' &lt;ref&gt;Versus 1316-1317.&lt;/ref&gt;

==De Personis==
Septem omnino personae sunt : [[Iuno]], [[Hercules]], [[Amphitruo]], [[Megara (mythologia)|Megara]], Lycos, [[Theseus]] et chorus [[Thebae (Graecia)|Thebanorum]]. Eaedem sunt apud Euripidem nisi quod Iuno in locum [[Iris (mythologia)|Iridis]] ponitur.

In scriptis [[Stoicismus|Stoicorum]] Hercules exemplum tironibus ad sapientiam nitentibus saepe proponitur&lt;ref&gt;E.g. ''De Constantia sapientis'' II,2,  ubi Hercules cum Catone comparatur.&lt;/ref&gt; : cum malis enim et mala fortuna fortiter pugnat. Sic plerique [[Critica litterarum|critici]] in hac fabula personam interpretati sunt ; se ipsum vincit, iram&lt;ref&gt;Theseus versu 1277 : &quot;Herculem irasci veta&quot;&lt;/ref&gt; adversus se et curam famae vincit. Sic Iuno :
: ''Me vicit ? Et se vincat et cupiat mori''&lt;ref&gt;Versus 116.&lt;/ref&gt;
Nihilominus nonnulli&lt;ref&gt;In primis JG Fitch.&lt;/ref&gt; interpretationem contrariam proponere ausi sunt : Herculem hic non minus violentum et gloriosum esse quam Lycum et ceteros tyrannos et ideo meritas poenas diis ob superbiam solvere. Fortasse enim non tam simplex est haec tragoedia quam quibusdam visa est. Certe in hoc mundo fatum veterum mythorum Graecorum regnare videtur, non providentia Stoicorum nec quicquam a fabulis mythologicis aberrat Seneca. In primis terrorem et miserationem movere conatur, quam ob rem non dubitat necem Megarae velut sub oculos spectatorum&lt;ref&gt;Nisi cum criticis noni decimi saeculi consentis qui Senecam tragoedias suas ut recitarentur composuisse voluerunt, non ut  agerentur.&lt;/ref&gt; ponere, quod non fecerat Euripides.

==Sententiae notabiles==
Ut in ceteris operibus Senecanis sententiae non desunt. Nonnullae ad praecepta Stoicorum pertinent :
:   ''qui genus iactat suum''
:    ''aliena laudat'' (versus 340/341)

: ''cogi qui potest nescit mori'' (426)

: ''prima quae vitam dedit hora carpit'' (874)
Aliae ad tragicum mundum :
: ''Quod nimis miseri volunt''
: '' hoc facile credunt'' (314/315)

: ''quem saepe transit casus, aliquando invenit'' (328)

: ''Ars prima regni est posse in invidia pati'' (353)

: ''Sequitur superbos ultor a tergo deus'' (385)
==Conclusio==
In hac tragoedia praecipue de insania agitur : num quis deterior fiat si quid furens deliquerit ? Fortasse istam quaestionem Seneca secum hoc modo cogitat : quid de sapiente, si insaniat ? Partes argumenti sunt etiam mors voluntaria (quod thema apud Stoicos vulgatum et tritum erat) necnon ut in paene omnibus tragoediis inconstatia rerum humanarum : momento temporis enim e summo fastigio gloriae Hercules ad taedium sui et suae vitae praecipitatur.
==Notae==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Fitch JG, ''Seneca's Hercules Furens, a critical text with introduction and commentary'', Ithacae et Londini, Corneliae Universitatis Praelum, 1987.
== Plura legere si cupis ==
*Clara Auvray-Assayas, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1995_num_139_1_926 Hercule à l'épreuve de la folie. Une relecture stoïcienne de la tradition grecque]&quot;, ''Vita Latina''ː 1995ː 46-51
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
*Thomas Gärtner, &quot;[https://www.jstor.org/stable/23253356 Die Kindermordszene im senecanischen &quot;Hercules&quot; als Kontamination aus Euripides' &quot;Herakles&quot; und Sophokles' &quot;Trachinierinnen&quot;]&quot;, ''Mnemosyne'', 2012ː 113-115
*Jean-Noël Michaud, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1994_num_136_1_913 L'Hercules Furens : de la folie dans la tragédie à la tragédie, spectacle de la folie]&quot;, ''Vita Latina'', 1994ː 8-20
*Thalia Papadopoulou, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433556 Herakles and Hercules: The Hero's Ambivalence in Euripides and Seneca]&quot;, ''Mnemosyne'', 2004ː 257-283 
*Jo-Ann Shelton, ''Seneca 's Hercules Furens. Theme, Structure and Style'', [[Gottinga|Gottingae]], 1978 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1979_num_48_1_1941_t1_0313_0000_2 Recensio critica]
*Th. Β. Β. Siemers, ''Seneca's Hercules Furens en Euripides' Heracles'', Heerlen, 1951 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1952_num_21_2_3459_t1_0464_0000_1 Recensio critica]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Mythologia Thebana]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>rpp96pe7jlkqolggmaig9fny41ix2p9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696292</id>
      <parentid>3696291</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T11:56:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8020" xml:space="preserve">'''''Hercules furens'''''&lt;ref&gt;Hic titulus fortasse non a Seneca datus est : ''Hercules Furens'' enim non nisi in manuscriptis familiae A   legitur, ut ab [[Hercules Oetaeus|Hercule Oetaeo]] distinguatur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, ambae fabulae ''&quot;Hercules&quot;'' inscriptae sunt.&lt;/ref&gt; est [[tragoedia]] [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Seneca Minor|Seneca Minore]] exemplo [[Euripides|Euripidis]] scripta. Qua tragoedia Seneca [[Stoicismus|Stoicismum]] docet.
[[Fasciculus:Madrid Krater Asteas MAN Inv11094.jpg|thumb|right|300px|Hercules furens in [[Crater|cratere]]  ex [[Salernum|Salerno]] in [[Campania]]. IV saeculo a.C.n.&lt;ref&gt;De cuius crateris dissimilitudinibus cum Senecano dramate, vide commentarium JG Fitch p.48.&lt;/ref&gt;]]
==Argumentum et summarium.==
Idem est argumentum atque in [[Euripides|Euripideo]] [[Hercules (Euripides)|Herakle]]. [[Thebae (Graecia)|Thebis]] sumus. [[Hercules]], [[Cerberus|Cerberum]] in lucem protrahere iussus, ad [[Inferi|inferos]] descendit. Absente [[Heros|heroe]] exsul quidam, Lycos nomine, regnum Thebanorum occupavit, [[Creon Thebanus|Creonte]] rege cum liberis interfecto. Incipit tragoedia cum soliloquio semper iratae [[Iuno|Iunonis]] rabide gaudentis quod Herculis perdendi viam novam invenerit : vult enim  adversus [[Iuppiter|Iovis]] filium ipsius virtute  uti   et inferna numina sibi auxilio invocat. Tum chorus vitam quietam et innoxiam laudat, nimium gloriae cupidinem insectans (quod cum [[Epicurus|Epicuri]] praeceptis congruit). Sequuntur questus senis [[Amphitruo|Amphitruonis]], Herculis altoris et quasi patris, necnon uxoris captivae [[Megara (mythologia)|Megarae]]&lt;ref&gt;Filia Creontis erat.&lt;/ref&gt; : in reditu herois omnem spem ponunt. Tunc venit Lycus : adfinitate cum stirpe Creontis novum regnum firmare cupit. Itaque Megaram rogat ut sibi nubere vellet. Quae respondet malle mori. Despectus Lycus rogum accendi iubet quo et Megara et templum (quo refugerat cum liberis) cremarentur.

Inter quae victor Hercules redux cum amico [[Theseus|Theseo]], cuius reditum ad superos a [[Pluto (deus)|Plutone]] impetravit,  de nova re certior factus statim ad pugnam properat et Lycum satellitesque necat. Dum abest, Amphitruone rogante,  regnum [[Infernus|Inferorum]] a Theseo praeclare describitur. At, cum in scaenam redit Hercules, infernis numinibus lacessitus insanit nec propinquos iam agnoscit. Credit enim inimicos in templo latere et liberos uxoremque supplicantes  sub oculis Amphitruonis saeviter occidit. Quod post facinus in altum somnum mergitur et chorus Thebanorum pulcherrimum canticum orditur somnum laudans :
:  ...''Tuque, o domitor''
: ''Somne, malorum, requies animi''
: ''pars humanae melior vitae...''&lt;ref&gt;Versus 1065-1066.&lt;/ref&gt;
E somno expergefactus, cum intelligit quid actum sit, vult mori :
: ''Si vivo, feci scelus, si morior tuli'' &lt;ref&gt;Versus 1278.&lt;/ref&gt;
Tandem precibus patris&lt;ref&gt;In [[Epistulae morales ad Lucilium|Epistolis moralibus]] (78,1-2) Seneca narrat se ipsum a morte voluntaria cogitatione patris revocatum esse.&lt;/ref&gt; succumbit atque [[Theseus|Theseum]] [[Athenae|Athenas]] sequitur :
: ''Eat ad labores hic quoque Herculeos labor,'' 
:'' Vivamus'' &lt;ref&gt;Versus 1316-1317.&lt;/ref&gt;

==De Personis==
Septem omnino personae sunt : [[Iuno]], [[Hercules]], [[Amphitruo]], [[Megara (mythologia)|Megara]], Lycos, [[Theseus]] et chorus [[Thebae (Graecia)|Thebanorum]]. Eaedem sunt apud Euripidem nisi quod Iuno in locum [[Iris (mythologia)|Iridis]] ponitur.

In scriptis [[Stoicismus|Stoicorum]] Hercules exemplum tironibus ad sapientiam nitentibus saepe proponitur&lt;ref&gt;E.g. ''De Constantia sapientis'' II,2,  ubi Hercules cum Catone comparatur.&lt;/ref&gt; : cum malis enim et mala fortuna fortiter pugnat. Sic plerique [[Critica litterarum|critici]] in hac fabula personam interpretati sunt ; se ipsum vincit, iram&lt;ref&gt;Theseus versu 1277 : &quot;Herculem irasci veta&quot;&lt;/ref&gt; adversus se et curam famae vincit. Sic Iuno :
: ''Me vicit ? Et se vincat et cupiat mori''&lt;ref&gt;Versus 116.&lt;/ref&gt;
Nihilominus nonnulli&lt;ref&gt;In primis JG Fitch.&lt;/ref&gt; interpretationem contrariam proponere ausi sunt : Herculem hic non minus violentum et gloriosum esse quam Lycum et ceteros tyrannos et ideo meritas poenas diis ob superbiam solvere. Fortasse enim non tam simplex est haec tragoedia quam quibusdam visa est. Certe in hoc mundo fatum veterum mythorum Graecorum regnare videtur, non providentia Stoicorum nec quicquam a fabulis mythologicis aberrat Seneca. In primis terrorem et miserationem movere conatur, quam ob rem non dubitat necem Megarae velut sub oculos spectatorum&lt;ref&gt;Nisi cum criticis noni decimi saeculi consentis qui Senecam tragoedias suas ut recitarentur composuisse voluerunt, non ut  agerentur.&lt;/ref&gt; ponere, quod non fecerat Euripides.

==Sententiae notabiles==
Ut in ceteris operibus Senecanis sententiae non desunt. Nonnullae ad praecepta Stoicorum pertinent :
:   ''qui genus iactat suum''
:    ''aliena laudat'' (versus 340/341)

: ''cogi qui potest nescit mori'' (426)

: ''prima quae vitam dedit hora carpit'' (874)
Aliae ad tragicum mundum :
: ''Quod nimis miseri volunt''
: '' hoc facile credunt'' (314/315)

: ''quem saepe transit casus, aliquando invenit'' (328)

: ''Ars prima regni est posse in invidia pati'' (353)

: ''Sequitur superbos ultor a tergo deus'' (385)
==Conclusio==
In hac tragoedia praecipue de insania agitur : num quis deterior fiat si quid furens deliquerit ? Fortasse istam quaestionem Seneca secum hoc modo cogitat : quid de sapiente, si insaniat ? Partes argumenti sunt etiam mors voluntaria (quod thema apud Stoicos vulgatum et tritum erat) necnon ut in paene omnibus tragoediis inconstatia rerum humanarum : momento temporis enim e summo fastigio gloriae Hercules ad taedium sui et suae vitae praecipitatur.
==Notae==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Fitch JG, ''Seneca's Hercules Furens, a critical text with introduction and commentary'', Ithacae et Londini, Corneliae Universitatis Praelum, 1987.
== Plura legere si cupis ==
*Clara Auvray-Assayas, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1995_num_139_1_926 Hercule à l'épreuve de la folie. Une relecture stoïcienne de la tradition grecque]&quot;, ''Vita Latina''ː 1995ː 46-51
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
*Thomas Gärtner, &quot;[https://www.jstor.org/stable/23253356 Die Kindermordszene im senecanischen &quot;Hercules&quot; als Kontamination aus Euripides' &quot;Herakles&quot; und Sophokles' &quot;Trachinierinnen&quot;]&quot;, ''Mnemosyne'', 2012ː 113-115
*Dagmar Kiesel, &quot;[https://www.jstor.org/stable/27041919 Hybris oder virtus? Stoisch inspirierte Überlegungen zu Senecas Hercules furens]&quot;, ''Wiener Studien'', 2020ː 169-214 
*Jean-Noël Michaud, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1994_num_136_1_913 L'Hercules Furens : de la folie dans la tragédie à la tragédie, spectacle de la folie]&quot;, ''Vita Latina'', 1994ː 8-20
*Thalia Papadopoulou, &quot;[https://www.jstor.org/stable/4433556 Herakles and Hercules: The Hero's Ambivalence in Euripides and Seneca]&quot;, ''Mnemosyne'', 2004ː 257-283 
*Jo-Ann Shelton, ''Seneca 's Hercules Furens. Theme, Structure and Style'', [[Gottinga|Gottingae]], 1978 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1979_num_48_1_1941_t1_0313_0000_2 Recensio critica]
*Th. Β. Β. Siemers, ''Seneca's Hercules Furens en Euripides' Heracles'', Heerlen, 1951 [https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1952_num_21_2_3459_t1_0464_0000_1 Recensio critica]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Mythologia Thebana]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>fyagrkywldyoocy4h83lx42mc4fvw0g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>The Mars Volta</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77866</id>
    <revision>
      <id>3696166</id>
      <parentid>2781594</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:57:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Niegodzisie</username>
        <id>116883</id>
      </contributor>
      <comment>/* Alba */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="960" xml:space="preserve">[[Imago:MarsVoltaJohnFrusciante.JPG|thumb|300px|Grex anno [[2006]].]]
'''The Mars Volta''' fuit grex musicus [[USA|Americanus]], conditus anno [[2001]].

== Gregis personae ==
* [[Cedric Bixler-Zavala]] - vox 
* [[Omar Rodriguez-Lopez]] - [[cithara electrica|cithara]]
* [[Juan Alderete De La Peña]] - [[cithara gravis]] 
* [[David Elitch]] - [[apparatus tympanorum|tympana]]
* [[Isaias Ikey Owens]] - keyboards
* [[Ioannes Frucsiante]] - cithara
* [[Marcellus Rodriguez-Lopez]] - tympana

== Alba ==
* ''[[De-Loused in the Comatorium]]'' (2003)
* ''[[Frances the Mute]]'' (2005)
* ''[[Scabdates]]'' (2005)
* ''[[Amputechture]]'' (2006)
* ''[[The Bedlam in Goliath]]'' (2008)
* ''[[Octahedron (grex musicalis)]]'' (2009)
* ''[[Noctourniquet]]'' (2012)
* ''The Mars Volta'' (2022)

== Nexus externus ==
* [http://www.themarsvolta.com/ ''The Mars Volta.com'' ] Pagina publica

[[Categoria:Greges musicae rock]]
[[Categoria:Greges musici Civitatum Foederatarum]]</text>
      <sha1>crp8953ta1h2welavhib1xkaswlkqsu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>592 Bathseba</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85857</id>
    <revision>
      <id>3696210</id>
      <parentid>3313830</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:57:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de origine nominis</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3694" xml:space="preserve">{{L1}}
&lt;!-- The astronomical data on this page are transcluded from {{fn|Data Asteroidum 0000}}. Please don't try to edit them directly. --&gt;
{{Capsa asteroidis
|Numerus = 592
|Genus = Asteroides Cinguli Principalis
|Epocha = {{#time:j xg Y| {{Data Asteroidum 0000|592|epocha}} }}
|Axis  = {{Data Asteroidum 0000|592|axis semimaior}}
|Perihelion = {{Data Asteroidum 0000|592|perihelion}}
|Aphelion = {{Data Asteroidum 0000|592|aphelion}}
|Periodus = {{Data Asteroidum 0000|592|periodus}}
|Anomalia = {{Data Asteroidum 0000|592|anomalia media}}
|Inclinatio = {{Data Asteroidum 0000|592|inclinatio}}
|Nodus = {{Data Asteroidum 0000|592|omega}}
|Argumentum = {{Data Asteroidum 0000|592|argumentum}}
|Eccentricitas = {{Data Asteroidum 0000|592|eccentricitas}}
|Diametrum =
|Massa = 
|Densitas = 
|Rotatio h = 6
|Rotatio m = 34.260006
|Tholen = {{Data Asteroidum 0000|592|spectrum tholen}}
|SMASS = {{Data Asteroidum 0000|592|spectrum smass}}
|Magnitudo = {{Data Asteroidum 0000|592|magnitudo}}
|Albedo = {{Data Asteroidum 0000|592|albedo}}
|Repertor = Maximilianus Wolf
|Repertorbrevis = M. Wolf
|Repertor2 = 
|Repertorbrevis2 = 
|Repertor3 = 
|Repertorbrevis3 = 
|Repertor4 = 
|Repertorbrevis4 = ;
|Dies = {{#time:j xg| {{Data Asteroidum 0000|592|repertum}} }}
|Annus = {{#time:Y| {{Data Asteroidum 0000|592|repertum}} }}
|Designationes = 1906 TS, 1916 Sau, 1948 EB, A909 VA, A914 UB, A919 QB
}}

'''592 {{Data Asteroidum 0000|592|nomen}}''',&lt;ref&gt;[[Nomina asteroidum]] iussu [[Unio Astronomica Internationalis|Unionis Astronomicae Internationalis]] imposita sunt.&lt;/ref&gt; olim designationibus '''1906 TS''', '''1916 Sau''', '''1948 EB''', '''A909 VA''', '''A914 UB''', et '''A919 QB''' agnitus, est [[asteroides]] [[Systema Solare|systematis solaris]] nostri, [[Asteroides Cinguli Principalis|asteroidibus Cinguli Principalis]] attributus. [[Astronomia|Astronomis]] terrestribus [[magnitudo absoluta|magnitudinem absolutam]] {{Data Asteroidum 0000|592|magnitudo}} monstrat. Die [[{{#time:j xg| {{Data Asteroidum 0000|592|repertum}} }}]] [[{{#time:Y| {{Data Asteroidum 0000|592|repertum}} }}]] a [[Maximilianus Wolf|Maximiliano Wolf]] in [[Observatorium Civitatis Heidelbergae-Konigstulae|Observatorio Civitatis Heidelbergae-Konigstulae]] versato repertus est.&lt;ref&gt;{{Harvard MPC Discovery Circumstances}}&lt;/ref&gt; In honorem [[Bethsabea]]e nominatus est.&lt;!-- what it is named for goes here --&gt;

Rerum orbitalium ratio [[epocha (astronomia)|epocha]]e {{#time:j xg Y| {{Data Asteroidum 0000|592|epocha}} }} constitit. Qua epocha 592 {{Data Asteroidum 0000|592|nomen}} per dies {{#expr: (365.25 * {{Data Asteroidum 0000|592|periodus}}) round 0}} circa solem movebatur. Axem orbitalem habebat [[Unitas astronomica|unitatum astronomicarum]] {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|axis semimaior}} round 2}} et eccentricitatem {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|eccentricitas}} round 2}}, distans igitur a sole [[perihelion|quam minime]] unitatibus {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|perihelion}} round 2}}, [[aphelion|quam maxime]] unitatibus {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|aphelion}} round 2}}. [[Inclinatio orbitalis]] {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|inclinatio}} round 2}}[[gradus (mensura)|&amp;deg;]] reperiebatur, [[anomalia media]] {{#expr: {{Data Asteroidum 0000|592|anomalia media}} round 2}}&amp;deg;.

&lt;!--
Discovered 1906-Mar-18 by Wolf, M. at Heidelberg (024)
&lt;b&gt;Reference:&lt;/b&gt; DISCOVERY.DB
&lt;b&gt;Last Updated:&lt;/b&gt; 2003-08-29
--&gt;

==Notae==
&lt;references/&gt;

==Nexus externi==
{{NASA JPL|Data=[http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=592]}}

{{systema solare nostrum}}

[[Categoria:Asteroides anno {{#time:Y| {{Data Asteroidum 0000|592|repertum}} }} reperti]]
[[Categoria:Asteroides Cinguli Principalis]]</text>
      <sha1>pggic0bm92f0r6pnz47aylcb3yygh8z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Libri Chronicorum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>90485</id>
    <revision>
      <id>3696211</id>
      <parentid>3073994</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T00:03:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de historia Israeli et Iudae</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="657" xml:space="preserve">'''Libri Chronicorum''' [[Iudaei|Iudaeorum]] sunt [[Thanach]] opus nobis in duabus partibus servatum, in [[Biblia]] hodierna appellationibus [[Liber I Paralipomenon|Libro I]] et [[Liber II Paralipomenon|II Paralipomenon]] seu Chronicorum comprehensum. Opus inter saecula IV et II compositum est a scriptore seu scriptoribus qui alios libros [[Hebraice|Hebraicos]] (et praecipue [[Libri Samuelis|Libros Samuelis]] [[Libri Regum|Regumque]]) bene cognoscebant et de [[historia Israelis et Iudae]] scribant.

{{Lit-stipula}}

[[Categoria:Litterae Hebraicae]]
[[Categoria:Libri historici]]
[[Categoria:Liber I Chronicorum|!]]
[[Categoria:Liber II Chronicorum|!]]</text>
      <sha1>34kvhimswu2xszqbq7v8d2548t9zf20</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cremifanum (abbatia)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>96762</id>
    <revision>
      <id>3696242</id>
      <parentid>3695523</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:08:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Renovatio barociana */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36405" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit. 
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis.]]

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum [[Liutperga]], [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>f0x7i59yasou330db4imwt013qylrjd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696253</id>
      <parentid>3696242</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:47:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Museum artis operibus dedicatum */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36405" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit. 
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis.]]

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>2qd0c3sbye50xkslbfu5sttq0btwyrt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696254</id>
      <parentid>3696253</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:54:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Discipuli clari */ +Bilderbuch (grex musicus)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36559" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit. 
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis.]]

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>ikxmjxevi3ocxb3iptfb556yjewm8qw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696255</id>
      <parentid>3696254</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:59:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tempus novissimum */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36486" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>ihd2zczw2a02a24rie2lkhj2ctc061w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696256</id>
      <parentid>3696255</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:00:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Discipuli clari */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36558" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis.]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>iifvlvc0p8u6tsj3vak238gi5ky495b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696258</id>
      <parentid>3696256</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:01:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Discipuli clari */ +descriptio imaginis</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36599" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis abusum multorum discipulorum commiserans.]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>mrvspng9qcmm11pub0sw1kdp6lsd46o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696259</id>
      <parentid>3696258</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:05:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+fasc.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36714" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]
[[Fasciculus:Kremsmünster_Stiftskirche_Chor-5079.jpg|thumb|Ecclesia abbatialis, pars anterior cum altari maiore]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis abusum multorum discipulorum commiserans.]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>mkszbzx4z8mt3lfuv299yu7neh8ryks</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696261</id>
      <parentid>3696259</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:13:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Statistica et index negotiorum */ +fasc.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36820" xml:space="preserve">{{Abbatiae austriacae
|Situs                  = Kremsmünster im Bezirk KI.png
|Insigne                = Wappen Kalvarienberg Kremsmuenster.jpg
|Imago                  = Kremsmünster Stift-2290.jpg
|Inscriptio_imaginis    = Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
|Nom_lat                = Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
|Nom_theod              = Stift Kremsmünster
|Nomina_latina_alia     = Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
|Civitas                = Austria Superior
|Circulus               = Kirchdorf ad Cremisam
|Dioecesis              = Dioecesis Linciensis
|Congregatio            = Congregatio Austriaca
|Nom_abbas              = Ambrosius Ebhart
|Num_monachorum         = 43
|Num_presb              = 34
|Temp_monach            = 28.07.2022
|Activitates            = cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
|Num_paroec             = 26
|Num_incol              =
|Temp_incol             =
|Num_cath               =
|Temp_cath              =
|Portio                 =
|Schola_num_disc        = 440
|Patrocinium            = Agapitus Praenestinus|Sanctus Agapitus
|Inscriptio_curs        = Stift&lt;br /&gt;A-4550 Kremsmünster
|Num_tel                = +43 (0)7583 527 50
|Num_fax                = +43 (0)7583 527 5129
|Pagina_interret        = [http://www.stift-kremsmuenster.at ''Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster'' apud www.stift-kremsmuenster.at]
|Inscriptio_elec        = abtei(at)stift-kremsmuenster.at
}}
'''Abbatia Cremifanensis'''&lt;ref&gt;Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: {{Graesse}}&lt;/ref&gt; est [[Benedictini|Benedictinum]] [[Congregatio Austriaca|Congregationis Austriacae]] [[monasterium]] in [[Austria Superior]]e, [[Cremifanum (commune)|Cremifani]] in communi [[Cremifanum (commune)|homonymo]] situm.

== Historia ==

=== Tempus fundationis ===
[[Coenobium]] a [[Tassilo III|Tassilone III]], [[dux|duce]] [[Bavaria]]e, anno [[777]] fundatum est.&lt;ref&gt;Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: [https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter?q=Tassilo&amp;_lang=deu Urkunden (777-1894) 0777 – 0778]. In: [https://www.icar-us.eu/cooperation/online-portals/monasterium-net/ Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research] (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).&lt;/ref&gt; Legenda [[saeculum 13|saeculi tertii decimi]] narrat&lt;ref&gt;[https://books.google.at/books?id=EeAzAAAAMAAJ&amp;pg=PA504&amp;lpg=PA504&amp;dq=%22Nam+cum+excellens+Tassilo+Dux+quodam+tempore%22&amp;source=bl&amp;ots=OnBlrAmAN6&amp;sig=ACfU3U1ounlLQRF9Mr6x3Ak4BX23CDsPyA&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCqLKopsDqAhVL0aYKHb2EB1UQ6AEwAHoECAEQAQ#v=onepage&amp;q=%22Nam%20cum%20excellens%20Tassilo%20Dux%20quodam%20tempore%22&amp;f=false Legenda fundationis] secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]], in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.&lt;/ref&gt; [[Tassilo III|Tassilonem]] monasterium in memoriam filii Guntheri in [[venatio|venando]] ab [[aper|apro]] occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.&lt;ref&gt;Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.&lt;/ref&gt;

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, [[bibliotheca]]e abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno [[788]], [[Tassilo III|Tassilone]] potestate demoto [[Carolus Magnus]] anno [[791]] possessiones statumque monasterii confirmavit. Post [[Hungari|Hungarorum]] autem devastationes [[Saeculum 10|saeculo decimo]] [[abbatia]] tamquam [[commenda]] in dicionem [[episcopus|episcoporum]] [[dioecesis Passaviensis]] venit.

=== Medium Aevum ===
Ineunte [[saeculum 11|undecimo saeculo]], [[Henricus II (imperator)|Henricus II]] reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum [[Godehardus Hildesheimensis|Godehardum Hildesheimensem]], [[abbas|abbatem]] [[Altaha inferior (abbatia)|Altensem]], qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.&lt;ref&gt;Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.&lt;/ref&gt;. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 [[Manuscriptum|codices manuscriptos]] exhibens debetur.&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster'' (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, ''Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster'' (Lentiae, 1950).&lt;/ref&gt;

Per [[Altmannus Pataviensis|Altmannum]] episcopum [[Batavia Bavariae|Pataviensem]] (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab [[Altmannus Pataviensis|Altmanno]] constitutus e monasterio [[Gorzia|Gorziensi]] vocaverat. In monasterio primum [[Ordo Gorziensis|ordini Gorziensi]] adiuncto postea leges [[Hirsaugiensis abbatia|Hirsaugienses]] introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia [[Medium Aevum|mediaevalis]] in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine ''Aich-Bibel'' nota sunt, [[scriptorium]] magni momenti testimonio sunt&lt;ref&gt;Kurt Holter, ''Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster'' (Lentiae 1984).&lt;/ref&gt;. Inter monachos eius erat [[Bernardus Noricus]], qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, [[pictor]] [[fenestra]]rum vitrei nulli secundus.

=== Tempus reformationis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruhled branou DSCN2966.JPG|thumb|left|Abbatia Cremifanensis: a ponte versus ingressum.]]
Anno [[1548]], abbas Gregorius Lechner &quot;[[schola]]s aperuit&quot;&lt;ref&gt;Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.&lt;/ref&gt;: cum confessio [[Martinus Lutherus|Lutherana]] [[Austria Superior|Austriam Superiorem]] invasisset, schola monasterii, quae [[Saeculum 15|saeculo quinto decimo]] floruerat, interierat.&lt;ref&gt;Confer ''Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico'' (Vindobonae, 1881).&lt;/ref&gt; Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum [[Ecclesia Catholica|Catholicum]] erga scholas [[Lutheranus|Lutheranorum]] crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine ''Stiftsgymnasium Kremsmünster'' sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina [[Reformatio|reformatoria]] etiam monasterio probata erat: anno [[1564]] abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice [[uxor]]em in [[matrimonium]] duxisset; iam anno [[1561]] visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica [[Philippus Melanchthon|Melanchthonis]] usui erat. Itaque usque ad [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] medium abbates ab [[Imperator|imperatore]] nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant. 

Inter hos eminent [[Alexander a Lacu]] ([[1552]]–[[1613]]) et successor eius [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]-[[1639]]), qui, postquam [[1624]]-[[1630]] [[Camera Aulica|camerae aulicae]] praesedit, anno [[1630]] episcopus [[Archidioecesis Viennensis|Viennensis]], [[1631]] [[princeps imperii]] factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno [[1626]] turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, [[Stephanus Fadinger|Stephano Fadinger]] duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

=== Tempus barocianum ===
[[Saeculum 17|Saeculo septimo decimo]] et [[Saeculum 18|duodevicesimum]] abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer ([[1644]]–[[1669]]) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte [[Barocus|barociana]] restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, [[Simon Rettenpacher]], qui erat poeta notissimus [[Ordo Sancti Benedicti|ordinis Sancti Benedicti]], [[theatrum]] ad primum apicem fert. 

Alexander Strasser ([[1709]]–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem [[Lentia]]e, quae huius temporis in domum episcopi [[Dioecesis Linciensis|Lincienis]] est, exstruxit.

Abbas [[Alexander Fixlmillner]] (1731–1759) piscinam (''Fischbehälter''), triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'' dictum), [[specula astronomica|speculam astronomicam]], cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter [[observatorium]] et [[Statio meteorologica|stationem meteorologicam]] etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisa]] atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (''Ritterakademie'') pro filiis nobilium condita est ([[1743]]), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in [[Universitas Salisburgensis|Alma Matre Benedictina Salisburgensi]], officio professorum fungebantur.

=== Tempus imperatoris Iosephi II ===
[[Fasciculus:Kremsmuenster Abbey Northeast.jpg|thumb|Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.]]
Cum Erenbertus Meyer ([[1771]]–[[1800]]) anno [[1777]] millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica [[Georgius Pasterwiz|P. Georgiii Pasterwiz]] compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem&lt;ref&gt; P. Marianus Pachmayr, ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'' (Styrae, 1777).&lt;/ref&gt; scripsit. Sed [[Iosephus II|Iosephinismus]], qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno [[1789]] animi imbecilli declaratus eiusque loco [[Maximilianus Stadler]], musicus et compositor [[Medilica|Mellicensis]], monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, [[Theatrum Benedictinum|theatrum barocianum]] destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

=== A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 ===
[[Iosephus II|Iosepho II]] mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis [[Napoleo]]nicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno [[1848]], [[Dominium directum|dominii directi]] abolitio negotia nova attulit. 

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]], qui anuum iubilaeum [[1877]] celebravit, anno [[1881]] [[Archidioecesis Viennensis|princeps archiepiscopus Viennensis]], [[1884]] [[cardinalis]] factus est. Anno [[1891]] novum [[aedificium]] scholasticum exstructum est. Abbas [[Leander Czerny]] (abbas [[1905]]–[[1929]], mortuus [[1944]]), notus [[entomologia|entomologus]], novam [[Specula astronomica|speculam astronomicam]], cui illo tempore erat [[Meridianus|circulus meridianus]] optimus [[Austria]]e, et [[electrificina]]m aedificavit. Cum autem multi [[Novitiatus|novitii]] spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die [[4 Aprilis]] [[1940]], a regimine [[Nazista|Nazistico]] suppressum est.
[[Fasciculus:Kremsmunster, rybnik DSCN2967.JPG|thumb|Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (''Meierhof'')]]

=== Tempus novissimum ===
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Bello mundano secundo]] confecto die 29 Iulii [[1945]] abbas Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1964]], mortuus [[1970]]) Cremifanum revertit, [[vita monastica]] et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a [[1966]] ad [[1992]], monachi Cremifanenses etiam administrationem [[Mariae Cella (sanctuarium Austriae)|Mariae Cellae]] obtinuerunt, ut [[Abbatia Sancti Lamberti]] adiuvaretur. Ut annus iubilaeus [[1977]] digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]]) [[missionarius|missio]]nem sive curam pastoralem in [[Brasilia]] in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno [[1979]] [[Dioecesis Barreriensis]] erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno [[2010]] crimina abusus a monachis educatoribus inter annos [[1970]] et [[2000]] in [[Oecotropheum|oecotropheo]] perpetrati per [[media publica]] sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.&lt;ref&gt;[http://kremsmuenster.wordpress.com/ Abusus in schola internatuque] et [http://www.dialog-fuer-kremsmuenster.at/ Dialogus pro Cremifano)].&lt;/ref&gt; Annis a [[2010]] ad [[2013]] abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.&lt;ref&gt;&quot;Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer,&quot; ''KATHPRESS-Ordensnews'' 49, 19 Februarii 2013, p. 5.&lt;/ref&gt; Die [[3 Iulii]] anno [[2013]], Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio [[Styra (Austria Superior)|Styrensi]] ad custodiam decem annorum damnatus est.&lt;ref&gt;&quot;Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater,&quot; [http://ooe.orf.at/news/stories/2591417/ ''oe.orf.at.'']&lt;/ref&gt; Iam mense Martio anno [[2012]], Mandorfer post actionem ecclesiasticam [[ordo religiosus|ordinem religiosum]] reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a [[Benedictus XVI|Benedicto XVI]] papa in statum [[laicus|laicalem]] redactus est.&lt;ref&gt;[http://www.profil.at/articles/1222/560/329623/kremsmuenster-moench-anklage ''Profil'', Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012].&lt;/ref&gt; Die 27 Martis [[2015]] ab instituto [[Monacum|Monacensi]] nomine &quot;Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)&quot; Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.&lt;ref&gt;Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.&lt;/ref&gt; A mense Septembri [[2014]], tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

[[Fasciculus:Kremsmünster_Stift_Kremsmünster_Zweiter_Innenhof_2.JPG|thumb|Cavaedium abbatiae internum]]
== Statistica et index negotiorum ==
46 monachi abbate ''Ambrosio Ebhart'' (abbas ex anno [[2007]]) officia sequentia praebent:
* 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide [https://www.stift-kremsmuenster.at/klostergemeinschaft/unsere-aufgaben#pfarrseelsorge hic] 
* Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum (&quot;Treffpunkt Benedikt&quot;) et instructio fidelium (&quot;Mehrwert Glaube&quot;)
* Institutum [[Oblatus|oblatorum]] 
* Adiumentum [[Dioecesis Barreriensis]] in [[Brasilia]] (olim a [[Ricardus Weberberger|Ricardo Weberberger]] monacho Cremifanensi conditae)
* Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
* Museum artis operibus dedicatum: [[Calix Tassilonis]], [[Codex Millenarius]], collectio artificiorum picturarumque 
* Exhibitiones variae
* Bibliotheca
* Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
* Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. ''Stiftskonzerte'')
* Opera scientifica (''Ökumenische Sommerakademie''; publicationes historiographicae)
* Vinarium
* Hortus
* Silivicultura et agricultura

== Visu digna ==

=== Ecclesia abbatialis ===
[[Fasciculus:Kremsmunster, pruc kostela DSCN2965.JPG|thumb|Ecclesia abbatialis]]
[[Fasciculus:Kremsmünster_Stiftskirche_Chor-5079.jpg|thumb|Ecclesia abbatialis, pars anterior cum altari maiore]]

==== A fundatione usque ad annum 1082 ====
Monasterium cum ecclesia a [[Tassilo III|Tassilone III]] [[Salvator|Salvatori mundi]], cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet&lt;ref&gt;[https://www.monasterium.net/mom/AT-StiAKr/KremsmuensterOSB/0777-0778/charter Litterae fundatoriae, in: monasterium.net] secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): ''Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris''&lt;/ref&gt;. Secundum [[Bernardus Noricus|Bernardum Noricum]] ecclesia post incendia [[1050]] iterum ac [[1082]] tertio dedicata est, quo anno [[Patronus|patronum]] alterum [[Agapitus Praenestinus|Agapitum]] [[Praeneste|Praenestinum]], cuius [[reliquiae]] iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit&lt;ref&gt;Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: ''Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit''&lt;/ref&gt;.

==== Ecclesia gothica ====
Variis incendiis ecclesia [[Ars romanica|romanica]] anno [[1082]] dedicata diruta abbas ''Rudolf'' ([[1209]]-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad [[liturgia]]m serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia [[paroecia]]lis in colle propinquo nomine [[Cremifanum (commune)|Kirchberg]] aedificata et anno [[1098]] dedicata erat.
Tum abbas Henricus de Playen ([[1230]]-[[1247]]) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum [[Presbyterium|presbyterii]] cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde [[Navis (architectura)|navis]] principalis, quae anno [[1277]] abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno [[1304]] tumulus Guntheri&lt;ref&gt;Cf. legendam fundatoriam.&lt;/ref&gt; media in ecclesia erectus est, postremo [[Saeculum 14|saeculo XIV]] medio [[opus occidentale]] cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae [[Salvator|Salvatoris mundi]], Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] et [[Tassilo III|Tassilonis III]] ducis, quae tum [[altare]] maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae [[paroecia]]lis [[Grünau im Almtal|Grünau]] (in parte meridionali [[Austria Superior|Austriae Superioris]]) inveniuntur.

==== Renovatio barociana ====
[[Saeculum 17|Saeculo XVII]] ineunte [[Antonius Wolfradt|Antonio Wolfradt]] abbate [[presbyterium]] modo [[Barocum|barociano]] renovatum est. Ab anno [[1770]] artifice [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] auctore tota ecclesia vestitu [[Barocum|barociano]] ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis [[Ioannes Baptista Colombo|Ionanni Baptistae Colombo]] et [[Ioannes Baptista Barberini|Ioanni Baptistae Barberini]] debentur, Barberini anno [[1681]] etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes [[Vetus Testamentum|veteris Testamenti]] exprimit, fratres [[Grabenberger]] [[Cremisa (urbs)|Cremisa]] urbe [[Austria Inferior|Austriae Inferioris]] oriundos conducti sunt, [[Michael Christophorus Grabenberger|Michaele Christophoro Grabenberger]] imprimis eminente. Angeli a [[Familia Zürn|Michaele Zürn iuniore]] e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara [[Barocum|Baroci]] [[Austria]]ci sunt.

[[Altare maius]], cancelli medii [[Presbyterium|presbyterii]], [[Tabernaculum (Christianismus)|tabernaculum]] et [[cathedra]] in ultimo actu renovationis inter annos [[1712]]–[[1718]] creata sunt.

==== Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia ====
[[Fasciculus:Codex Millenarius (Lukas).jpg|thumb|Codex Millenarius (S. Lucas)]]
* [[Altare maius]]: Imago anno [[1712]] ab [[Andreas Wolff (pictor)|Andrea Wolff]] perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici [[Monacum|Monacensis]] [[Christus|Christum]] transfiguratum monstrat&lt;ref&gt;Confer Mt. 17.&lt;/ref&gt;: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. [[Moyses]] et [[Elias]] a dextra premunt, apostoli [[Petrus]], [[Iacobus]] et [[Ioannes]] in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a [[Iosephus Antonius Pfaffinger|Iosepho Antonio Pfaffinger]] anno [[1714]] confectam angeli tenent.
* Cancelli [[Presbyterium|presbyterii]]: [[Presbyterium]] a cancellis eximiae bonitatis a [[navis (architectura)|nave]] segregatur. Medios anno [[1718]] Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis [[1616]]–[[1618]] ab Ioanne Walz fabricati sunt.
* [[Tabernaculum (Christianismus)|Tabernaculum]] imaginem [[altare maius|altaris maioris]] fulcit. Anno [[1715]], forsitan secundum descriptionem [[Iacobus Prandtauer|Iacobi Prandtauer]], confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus [[Immaculata Conceptio|Mariae Immaculatae]] ab [[Urbanus Remele|Urbano Remele]] factum ornat: [[Maria (mater Iesu)|Maria]] est domus aurea [[Litaniae Lauretanae|litaniae Lauretanae]].
* [[Cathedra]]: ab Urbano Remele ([[1713]]), cum imagine [[Paulus|Pauli]] apostoli predicatoris picta a [[Ioannes Carolus de Reslfeld|Ioanne Carolo de Reslfeld]].
* Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, [[saeculum 18|saeculo XVIII]] ineunte in [[crypta]] ante altare maius conditum, ex anno [[1948]] in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo [[saeculum 13|saeculi XIII]] contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi [[Tassilo III|Tassilonis III]] repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis &quot;Tradidi quod potui&quot; inscriptum est.
* Tapetia [[Flandria|Flandrica]] [[saeculum 17|saeculi septimi decimi]] exeuntis maximae bonitatis ex officina [[Henricus Reydams|Henrici Reydams]] Bruxellis anno [[1720]] empta et novis limbis instructa sunt. Historiam [[Iosephus (patriarcha)|Iosephi Aegytiaci]] demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
* Altaria in [[apsis (architectura)|apsidibus]] lateralibus: Utraque tabula altaris a [[Daniel Seiter|Daniele Seiter]] picta est, qui plerumque [[Roma]]e et [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]] in labore erat. Similiter ac Reslfeld  disciplinam [[Ioannes Carolus Loth|Caroli Loth]] (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra [[martyrium]] Sanctae Candidae interpretatur, cuius [[reliquiae]] ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti [[Agapitus Praenestinus|Agapiti]] [[Praeneste|Praenestini]], qui est [[patronus]] [[Monasterium|monasterii]] cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
* Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): [[Franciscus Carolus Remp|Remp]] et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defuncorum, [[Franciscus de Neve|de Neve]]: altaria Sanctae Annae et Iosephi, [[Franciscus Innocentus Turrianus|Torriani]]: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus [[Ioannes Laurentius Bernini|Ioannis Laurentii Bernini]], sculptae annis 1682–1686.

==== Mensurae ecclesiae abbatialis ====
* Longitudo: 78 metrorum
* Latitudo: 21 metrorum
* Altitudo [[Navis (architectura)|navis]] mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

=== Triclinium magnum (vulgo ''Kaisersaal'') ===
Oicos amplissimus a [[Carolus Antonius Carlone|Carolo Antonio Carlone]] annis a [[1693]] ad [[1695]] aedificatus, initio &quot;excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“&lt;ref&gt;P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663&lt;/ref&gt; nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari [[Melchior Steidl]] [[Apollo|Apollinem]] victorem, qui [[Selene|Selenam]] sive tenebras fugat, pinxit imperatorem [[Carolus VI (imperator)|Carolum VI]], qui [[Turcae|Turcas]] vicerat, describentem. Anno [[1720]] [[Didacus Franciscus Carlone]] parietes gypsato opere, quod [[italice]] ''stucco'' appellatur, exornavit, [[Martinus Altomonte]] ambitum 15 proceris tabulis [[Austria]]e imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine ''Kaisersaal'' (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago [[Rudolphus I|Rudolphi I]] ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus [[Domus Habsburgensis]] circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

=== Museum artis operibus dedicatum ===
[[Fasciculus:TassilokelchSchreibmayr.jpg|thumb|Facsimile calicis Tassilonis.]]
Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent [[Calix Tassilonis]] et [[Codex Millenarius]], qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, [[Tassilo III|Tassilonis]], cum ''Liutperga'', [[Desiderius (rex Langobardorum)|Desiderii]] regis [[Langobardi|Langobardorum]] filia, confectus est, et Codex Millenarius, [[evangeliarium]] temporis [[Carolus Magnus|Caroli Magni]] (ca. [[800]]), in conclavi nomine ''Gobelinzimmer'' (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum ([[Medium Aevum]] usque ad [[Saeculum 19|undevicesimum saeculum]] complectens). Imprimis collectio picturarum [[Flandria|Flandrensium]] [[Saeculum 17|saeculi septimi decimi]] recuperatam post [[Reformatio Catholica|reformationem catholicam]] gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt [[Michael Cocxie]] (pictura: ''Sacra familia'') et [[Ioannes Breugelius senior]] (pictura: ''Quattuor elementa''). [[Saeculum 18|Saeculo duodevicesimo]] potius pictores [[Austria|austriaci]], velut Martinus Altomonte vel [[Martinus Ioannes Schmidt]], colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; [[flabellum]] [[Saeculum 12|duodecimi saeculi]] singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines [[Typologia (Biblia)|typologicae]] e [[Biblia|Bibliis Sacris]] et [[Physiologus (liber)|Physiologo]] ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori [[Maximilianus II|Maximiliano II]] anno [[1552]] a rege [[Lusitania|Lusitanico]] munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris [[Maximilianus I|Maximiliani I]] (a Ioanne Summersberger [[1496]] confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris [[Ovilava]]e, urbe vicina, mortuii donata est.

=== Bibliotheca ===
[[Fasciculus:Stiftsbibliothek Kremsmünster.jpg|thumb|Bibliotheca Cremifanensis]]
[[Bibliotheca]] abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa [[manuscriptum|manuscripta]] et [[incunabula]] asservantur. Liber manu scriptus notissimus est [[Codex Millenarius (maior)]] ex tempore circa annum [[800]] oriundus.

=== Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) ===
[[Fasciculus:Mathematical Tower Kremsmuenster.jpg|thumb|Specula astronomica]]
[[Specula astronomica]] Cremifanensis inter annos [[1749]] et [[1758]] aedificata primum [[Europa]]e [[caeliscalpium]] habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae [[observatorium|observatoria]] numeratur. Hic noti [[astronomus|astronomi]] in labore erant, inter quos et [[Placidus Fixlmillner]]; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum [[1930]] observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi &quot;casa [[meridianus|meridiana]]&quot; aedificata est. In profundo sub casa est statio [[gravimetria|gravimetrica]] ab [[Alma Mater Rudolphina Vindobonensis|Universitate Vindobonensi]] tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno [[1763]] observationibus [[meteorologia|meteorologicis]] opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

=== Piscina (magna) ===
Piscina a porta [[monasterium|monasterii]] principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo [[Barocum|barociano]] adornata est. [[Carolus Antonius Carlone]] designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis [[1606]]-[[1608]] in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico (&quot;Meierhof&quot;) anno [[1720]] a [[Jacobus Prandtauer|Jacobo Prandtauer]] constructo prospectus occlusus est. [[Iacobus Prandtauer|Prandtauer]] duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes [[Andreas Götzinger]] Melchiore Steidel auctoribus positae figuras [[Biblia|biblicas]] fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: [[Samson]]em cum leone, [[David]]em cum urso, [[Triton (mythologia)|Tritonem]], [[Neptunus|Neptunum]], [[Petrus|Petrum]] et [[Tobias|Tobiam]]. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

=== Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum ===
[[Fasciculus:Gartenhaus_im_Klostergarten.jpeg|thumb|&quot;Moschea&quot;]]
Res insignis temporis [[Barocus|Baroci]] est tectum hortulanum stilo orientali anno [[1642]] abbate [[Bonifacius Negele|Bonifacio Negele]] regnante aedificatum, quod [[meschita|moschea]] dicitur. A parte meridiana bonus super vallem [[Cremisa (flumen Austriae Superioris)|Cremisae]] aspectus praebetur.

== Schola abbatialis ==
In abbatia est [[gymnasium]] sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno [[1549]] publico aperta erat. Inter alumnos erant [[Georgius Pasterwiz]], monachus [[Benedictini|Benedictinus]] et [[compositor]] et [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangi Amadei Mozarti]] discipulus, nec non [[Adalbertus Stifter]] poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno [[2020]], 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem [[Oecotropheum|oecotropheo]] post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

== Centrum Goethianum ==
Ab autumno anni [[2007]] in abbatia est Centrum [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethianum]], quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa [[Ioannes Volfgangus Goethius|Goethii]], [[Hugo Laurentius Augustus Hofmann von Hofmannsthal|Hugonis de Hofmannsthal]] et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

== Abbates magni momenti ==
* [[Godehardus Hildesheimensis]] ([[1007]]–[[1013]])
* Fridericus de Aich ([[1274]]–[[1325]])
* Gregorius Lechner ([[1543]]–[[1558]])
* [[Alexander a Lacu]] ([[1601]]–[[1613]])
* [[Antonius Wolfradt]] ([[1613]]–[[1639]])
* Placidus Buechauer ([[1644]]–[[1669]])
* Erenbertus II Schrevogl ([[1669]]–[[1703]])
* Alexander II Strasser ([[1709]]–[[1731]])
* [[Alexander III Fixlmillner]] ([[1731]]–[[1759]])
* Thomas Mittendorfer ([[1840]]–[[1860]])
* [[Caelestinus Iosephus Ganglbauer]] ([[1876]]–[[1881]])
* Leonardus II Achleuthner ([[1881]]–[[1905]])
* [[Leander Czerny]] ([[1905]]–[[1929]])
* Ignatius Schachermair ([[1929]]–[[1970]])
* Albertus II Bruckmayr ([[1964]]–[[1982]])

== Monachi noti ==
* [[Bernardus Noricus]], historicus et scriptor
* [[Aegidius Everardus]] (sive Everhardus), architectus, filius [[Wolfgangus Theodoricus Raitenavius|Wolfgangi Theodorici Raitenavii]] Salisburgensis Archiepiscopi et Principis 
* [[Simon Rettenpacher]], poeta
* [[Placidus Fixlmillner]], astronomus et musicus
* [[Georgius Pasterwiz]], compositor
* [[Ricardus Weberberger]], episcopus

== Discipuli clari ==
[[Fasciculus:Stifter - Kremsmünster.jpg|thumb|[[Adalbertus Stifter|Adalberti Stifter memoriale]]]]
[[Fasciculus:Gedenktafel_kremsmuenster.jpg|thumb|Tabula monumentalis abusum multorum discipulorum commiserans.]]
* [[Franciscus Xaverius Süßmayr]], compositor
* [[Adalbertus Stifter]], poeta
* [[Ericus Tschermak-Seysenegg]], geneticae botanicaeque peritus
* [[Antonius Eiselsberg]], chirurgus
* [[Michael Mayr]], historicus et primus [[cancellarius]] [[Austria]]e
* Mauritius (Maurice) Ernst et Clemens Kranawetter, duo ex quattuor conditoribus [[Grex musicus|gregis musici]] [[Bilderbuch (grex musicus)|Bilderbuch]].

== Alii homines historiae abbatiae coniuncti ==
* [[Tassilo III]], dux [[Bavaria]]e
* [[Henricus II]], imperator [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]
* [[Altmannus Pataviensis]], episcopus [[Batavia (Bavaria)|Pataviensis]]
* [[Stephanus Fadinger]], tribunus rusticorum, qui bello rustico anno 1626 in [[Austria Superior]]e orto rebus novis studebant
* [[Maximilianus Stadler]], compositor

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Marianus Pachmayr: ''Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis'', Styrae 1777
* Theodoricus Hagn: ''Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400'', Vindobonae 1852
* Theodoricus Hagn: ''Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs'', Lentiae 1848
* Altmannus Kellner: ''Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster'', Cassalae et Basileae 1956
* Altmannus Kellner: ''Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster'', Cremifani 1968
* R. W. Litschel (et al.): ''Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift'', Lentiae 1976
* Rotraud Bauer: ''Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2)'', Vindobonae 1977
* Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
* Rudolf Flotzinger: [https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Kremsm%C3%BCnster.xml Kremsmünster]. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
* Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Stift Kremsmünster|Abbatiam Cremifanensem}}
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/ Pagina domestica abbatiae] (theodisce)
* [https://www.stift-kremsmuenster.at/gym/1 Academia Cremifanensis sive Stiftsgymnasium] (theodisce)
* [http://www.specula.at/ Pagina domestica speculae] (theodisce, anglice, italice)

[[Categoria:Abbatiae Austriacae]]
[[Categoria:Abbatiae Benedictinorum]]
[[Categoria:Austria Superior]]
[[Categoria:Cremifanum]]</text>
      <sha1>0zki3a0ofmkqcc3ohvvqu5axh5pxklr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dioecesis Barreriensis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>106822</id>
    <revision>
      <id>3696260</id>
      <parentid>3582284</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:08:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>/* Episcopi */ + Moacir Silva Arantes</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1341" xml:space="preserve">'''Dioecesis Barreiriensis'''&lt;ref&gt;Fons nominis: {{CathHierDiocese|baas}}&lt;/ref&gt; est [[dioecesis]] [[Ecclesia Catholica Romana|Ecclesiae Catholicae]] in [[Brasilia]] sita, cuius sedes est [[Barreiras]] in civitate [[Bahia]]. 

== Historia ==
Dioecesis Barreiriensis die 21 Maii [[1979]] a [[papa]] [[Ioannes Paulus II|Ioanne Paulo II]] erecta et [[Archidioecesis Sancti Salvatoris in Brasilia]] [[dioecesis suffraganea|suffraganea]] est. Primus [[episcopus]] [[Ricardus Weberberger]] [[Benedictini|OSB]], [[Austria]]cus e monasterio [[Cremifanum (abbatia)|Cremifanensi]], factus est. Die 16 Ianuarii [[2002]] dioecesis Barreiriensis [[Archidioecesis Fori S. Annae|Archidioecesi Fori S. Annae]] suffraganea subiecta est. Ricardo Weberberger die 17 Augusti [[2010]] mortuo die 15 Decembris 2010 [[Iosaphat Menezes da Silva]] episcopus nominatus est, cui anno 2020 [[Moacir Silva Arantes]] successit.

== Episcopi ==
* [[Ricardus Weberberger]] (1979-2010)
* [[Iosaphat Menezes da Silva]] (2010-2020 )
* [[ Moacir Silva Arantes]] (2020- )

{{NexInt}}
* [[Dioeceses Ecclesiae Catholicae]]

== Nexus externi ==

* {{CathHierDiocese|baas}}
* [http://www.diocesedebarreiras.org.br/portal/index.php?cat=45 Pagina domestica dioecesana]

== Notae ==
&lt;references/&gt;

[[Categoria:Dioeceses Ecclesiae Catholicae in Brasilia|Barreriensis]]
[[Categoria:Bahia]]</text>
      <sha1>a6fwu0vies6k8axnlond21cbfjsjyu6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Temoria</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118326</id>
    <revision>
      <id>3696265</id>
      <parentid>3583403</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:38:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Demetrius Talpa</username>
        <id>81729</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1461" xml:space="preserve">{{Capsa montis
| imago               = Tara stone.jpg
| descriptio_imaginis = ''[[Lia Fáil]]'' (Lapis Fatalis) in Colle Temoriá [[Comitatus Midiensis|Midiensis Comitatús]]
| altitudo            = 197
| coordinatae         = {{Coord|53|34|39|N|6|36|43|W|display=inline,title}}
| locus               = [[Comitatus Midiensis]] [[Hibernia]]e
| typus               =
| ascensus_primus     =
| via                 =
}}
'''Temoria,'''&lt;ref&gt;[https://www.confessio.ie/more/muirchu_latin# Confessio sancti Patricii], passim.&lt;/ref&gt; vel '''Temoria Collis''' ([[Hibernice]]: ''Temair na [[Rí]]'' 'Collis Regum'), prope [[Boandus|Boandum fluvium]] situs, est multiplex [[archaeologia|archaeologicus]] qui inter [[Navan]]{{dubsig}} et [[Dunshaughlin]]{{dubsig}} in [[Comitatus Midiensis|Midiensi comitatu]] [[Lagenia]]e provinciae [[Hibernia (res publica)|Hiberniae]] iacet. Multa monumenta antiqua tenet, et, secundum memoriam a maioribus posteris traditam, fuit sedes ''[[Árd Rí na hÉireann]]'' (Summi Hiberniae Regis).

In colle coram inimicis suis ad [[rex|regem]] altum praedicavit [[Sanctus Patricius]], qui habetur ibi habuisse orationem &quot;[[Lorica (carmen)|Ad Temoriam hodie potentiam praepollentem invoco Trinitatis]].&quot;

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Hill of Tara|Temoriam}}
{{Fontes geographici}}

{{geo-stipula}}
{{hist-stipula}}

[[Categoria:Colles Hiberniae]]
[[Categoria:Historia Hiberniae]]
[[Categoria:Comitatus Midiensis]]</text>
      <sha1>lxvwqnkv7htbjnedzftr32v01e12hfe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Phaedra (Seneca)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>127330</id>
    <revision>
      <id>3696132</id>
      <parentid>3670963</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:12:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Plura legere si cupis */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12205" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Alexandre Cabanel Phèdre.jpg|thumb|right|300px|Phaedra ab Alexandro Cabanel picta (1880).]]
'''Phaedra''' est [[tragoedia]] a [[Seneca]] anno incerto de [[amor]]e infelici heroidis [[Phaedra|Phaedrae]] scripta: ante eum, plures [[poeta]]e idem argumentum tractaverant, [[Euripides]] (bis), [[Sophocles]], [[Lycophron (Chalcidensis)|Lycophron]] [[Ovidius|Ovidiusque]] in [[Heroides|Heroidibus]] suis. Fortasse etiam alii quorum nomina perierunt.

==De fontibus Senecae==
E prioribus tragoediis hodie [[Hippolytus (Euripides)|Euripideus Hippolytus]] tantum legi potest, qui ''coronatus'' dicitur ut ab ''[[Hippolytus alter (Euripides)|Hippolyto]]'' priore ab eodem auctore composito et  ''velato'' (graece kaluptomeno) dicto distinguatur, qui Atheniensibus displicuerat ob nimiam morum audaciam et hodie deperditus est. In multis locis tragoedia Senecana ab ''Hippolyto coronato'' valde discrepat : itaque iam a septimo decimo saeculo multi eruditi homines putaverunt [[Seneca|Senecam]] ''Hyppolytum velatum'' imitatum esse, qui etiam fons praecipuus Ovidii fuisse creditur&lt;ref&gt;Grimal, op. laud. pp 5-7.&lt;/ref&gt;. Quod tamen probari non potest quia alias fabulas hodie deperditas sequi potuit, ut Sophocleam, vel etiam, ut saepe fit, plures contaminasse.

==Argumentum==
Argumentum e mythologia Graeca sumptum est : [[Phaedra]] incesto amore privignum suum [[Hippolytus (heros)|Hippolytum]] deperit. Dum maritus [[Theseus]] apud Inferos cum [[Pirithous|Pirithoo]] moratur (et sperat illa quidem non rediturum) amorem suum Hippolyto detegit. At ille adulescens mulieribus inimicus et [[Diana|Dianae]] devotus eam contumeliose indignanterque repellit. Cum Theseus Athenas redit Phaedra ultro Hippolytum apud patrem accusat tamquam vim sibi intulisset. Theseus iratus mortem filii inconsulte a patre [[Poseidon|Poseidone]] impetrat. Hippolytus dilaceratur dum monstro marino territi equi eum curru eiectum sed loris ligatum per saltus trahunt. Tum super reliquias corporis amati sese ipsa interficit Phaedra.

==De personis==
===Tabula personarum===
Personae huius fabulae sunt hi :
*[[Theseus]], rex [[Athenae|Atheniensium]].
*[[Hippolytus (heros)|Hippolytus]], filius Thesei et [[Amazones|amazonis]] [[Antiope (Amazon)|Antiopae]].
*[[Phaedra]], uxor Thesei, noverca Hippolyti.
*[[Nutrix]] Phaedrae, anus.
*Nuntius.
*Chorus Atheniensium.

===De Hippolyto===
[[Fasciculus:Hippolytus Sir Lawrence Alma Tadema.jpg|thumb|250px|Mors Hippolyti a [[Laurentius Alma-Tadema|Laurentio Alma-Tadema]] picta]]
Hippolytus adulescens fortis et castus est : ad puram vitam nititur, [[Diana]]e deae devotus. Nihilominus durior videtur : ter &quot;''Miserere''&quot; exclamat Phaedra. At misereri nescit Hippolytus : etiam superbus dici potest, quod iram cum ceterorum deorum movere potuit, tum spretae [[Venus (dea)|Veneris]]. In primis nimium odium feminarum morbus quidam nobis videtur, cuius rationem et ipse reddere nequit :
:''Detestor omnis, horreo fugio execror. 
:''sit ratio, sit natura, sit dirus furor:'' 
:''odisse placuit.'''' &lt;ref&gt;Versus 566-568.&lt;/ref&gt;
Qui mores a ceteris personis generi [[Amazones|Amazonio]] attribuuntur.

===De Phaedra===
Non aperte mala ut [[Medea (mythologia)|Medea]] est [[Phaedra]]: decoris et honesti memor, cum infesta Venere luctatur ac libidinem suam ipsa damnat :
:''Non omnis animo cessit ingenuo [[pudor]].''                    
:''paremus, altrix. qui regi non uult amor,'' 
:''uincatur. haud te, fama, maculari sinam.'' &lt;ref&gt;Versus 250-252.&lt;/ref&gt;
Sed blanda spes (de morte Thesei,  privigni feritatem mitigari posse...)  eam ad peccatum semper retrahit : tum excusationes in fato generis sui vel in Theseo infido quaerit. A nutrice primo, mox etiam inopinato mariti reditu ad scelus falsae accusationis ducitur. Nonnulli in peius interpretati sunt : credunt tertio actu ineunte dolorem eam fingere, ut Theseum praepararet ad praemeditatam accusationem : nihil tamen in textu Senecae hanc vel illam interpretationem malle cogit. Ambigua persona usque ad finem remanet : nescimus enim utrum paenitentia magis an desiderio lacerati corporis Hippolyti, cui (ultimum donum) crines suos obtulit, sese interficiat. Ipsa sic loquitur : 
:: &quot;...''morere, si casta es, uiro;'' 
: ''si incesta, amori.''&quot;&lt;ref&gt;1184-1185.&lt;/ref&gt;

===De nutrice===
Nutrix est devota dominae suae. Primo velut [[Stoicismus|stoicus]] magister recta et honesta praecipit. Cum vero Phaedra vult mori tum alumnae socia fit : ipsa Hippolytum corrumpere temptat, sponte sua eum de incesta vi accusat, ne Phaedrae fama laederetur. Si sapientia est semper eadem velle et semper eadem nolle, longe quidem a sapientia abest. Nihilominus etiam cum corrumpit philosophari videtur et celeberrimo praecepto stoico perverse utitur :
: &quot;''proinde uitae sequere naturam ducem''&quot; &lt;ref&gt;Versus 481.&lt;/ref&gt;
Nec tamen ei contigit Phaedram a morte prohibere.

==Summarium==
In prologo [[Hippolytus (heros)|Hippolytus]] laetis hortationibus comites venatores  diversis itineribus per fines [[Attica|Atticos]] dimittit (versus 1-84, pars cantata). Prima scaena sequitur longa disputatio inter [[Phaedra|Phaedram]] amore in privignum nefando indomitoque  sese victam confitentem et nutricem omnibus modis repugnantem atque famam pudoremque invocantem. Postremo Phaedra manus dat atque se interficere constituit ; tum  nutrix miserata sententiam mutat et rem sese suscepturam pollicetur (85-270). Deinde chorus omnipotentiam dei [[Amor (deus)|Cupidinis]] celebrat, exemplis vel ex mythologia vel ex natura rerum sumptis (270-357, pars lyrica). 

Actus II scaena 1 : a choro interrogata nutrix Phaedram malo insanabili consumptam describit (358-386). Secunda scaena Phaedra ipsa apparet in toro reclinis atque delirat : vult enim habitum [[Amazones|Amazonis]] induere, ut matri Hippolyti similis fieret (387-405). Scaena 3 : Nutrix ad aram deae [[Artemis|Artemidem]]/[[Diana|Dianam]] precationibus placare conatur (406-423). Scaena 4 : Hippolytus Dianae venerandae gratia eodem venit. Nutrix eum ad libidines adulescentibus idoneas vitamque laetiorem et urbanam, feritate omissa, hortari aggreditur. Contra Hippolytus silvas et solitudinem laudat, tamquam imaginem aureae aetatis. In fine omnes mulieres sibi odio esse adfirmat atque [[Medea (mythologia)|Medeae]], Thesei novercae, similes (424-588). Tum Phaedra advenit, et, aestu adfectuum victa, humum labitur, ab Hippolyto amplexu retenta. Spe fallaci mota amorem suum paulatim per ambages detegit. Cum intelligit Hippolytus, diris imprecationibus additis, eam interficere vult. Ipsa tamen Phaedra manu privigni mori cupiente, sententiam mutat atque ense relicto fugit (scaena 5 : 589-719). Dum Phaedra sine sensu humi iacet, nutrix Athenienses magnis clamoribus auxilio vocat, tamquam Hippolytus morte oblata stuprum ab alumna sua exegisset (720-735). Sequitur pars lyrica : chorus pulchritudinem Hippolyti laudat, mox de caduca fragilitate formosorum corporum et de periculis formosis imminentibus cantat (736-834).

Actus III : Theseo ex Inferis reduci trepida nutrix nuntiat Phaedram sese necare destinasse (835-863). A marito interrogata primo silet, mox tamen, Theseo audiendae veritatis cupido nutricem torqueri iubente, Hippolytum impudicae violentiae accusat. Theseus autem tribus votis a patre Poseidone  donatus erat, quorum votorum deo favente compos fieret. Tum, ense filii cognito, furens tertio et ultimo voto utitur ad necem Hippolyti poscendam (835-958). Chorus philosophicam quaestionem proponit : cur magnus deus, qui tam diligenter mundi ordinem dispensat, ita neglegens hominum est ut neque bonis succurrat neque malos puniat ? (959-990)

Actus quartus : nuntius lugens Hippolyti mortem Theseo per omnes horrendos numeros ordine refert nec ulla atrocitas lectori (vel spectatori) remittitur (991-1123). Tum chorus locum communem tragicorum poetarum explicat : deorum fulmen reges vel celsos homines ferit, dum mediocritas humilium tuta remanet (1123-1155).

Actus quintus : insana ob dolorem, super ipsas aegre collectas reliquias corporis Hippolyti, Phaedra veritatem confitetur atque, amorem suum ad Inferos secutura, se ipsa ferro transigit. Fabula cum lamentationibus Thesei et filii funere peragitur.

==Nonnullae sententiae notabiles==
* ''Quod non potest vult posse qui nimium potest''  (215)
*  ''Malus est minister regii imperii pudor''  (450)
*  ''Qui timide rogat docet negare''  (593/594)
*  ''Honesta quaedam scelera successus facit'' (598)
*  ''Curae leves loquuntur, ingentes stupent''  (607)
*  ''Alium silere quod voles, primus sile''  (876)
*   ''Mori volenti desse mors numquam potest''  (878)
*   ''Mors optima est perire lacrimandum suis''  (882)
==Conclusio==
Qui  [[Stoicismus|stoice]] interpretantur dicunt omnes personas huius fabulae, quamvis ad honesta nitentes, nec fortes nec intelligentes satis mundi ordinis esse ut [[peccatum|peccata]] et mala consilia vitare possint, quia sapientia carent. Etenim libidinibus frena imponere nesciunt. At quae stoica eis videntur, eadem apud [[Euripides|Euripidem]] saepe iam leguntur, qui stoicus non erat. Certe insigne est longum iter heroidis, iam a prima scaena inchoatum, ad [[mors voluntaria|mortem voluntariam]] quae labem animi elueret.

== Notae ==
&lt;references/&gt;

==Editiones==
*Chaumartin FR, ''Sénèque Tragédies tome 1'', Parisiis, Les Belles Lettres, 1996. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica]
*Giancotti F., ''Poesia e filosofia in Seneca tragico. La Fedra col testo della tragedia criticamente riveduto e annotato'', [[Augusta Taurinorum|Augustae Taurinorum]], 1986.
*Grimal P., ''Phædra : edition, introduction et commentaire'', Paris, P.U.F., 1965. (Erasme), [https://www.persee.fr/doc/rea_0035-2004_1966_num_68_1_3767_t1_0183_0000_4 Recensio critica]

== Plura legere si cupis ==
*André Arcellaschi, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1990_num_117_1_1599 La &quot; Nature &quot; dans la Phèdre de Sénèque]&quot;,  ''Vita Latina'', 1990ː 37-47
*Jean-Pierre Aygon, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_2008_num_179_1_1271 Comment interpréter le suicide de Phèdre (Sénèque, Phae. 1154-1198)?]&quot;, ''Vita Latina'', 2008ː 87-98
*Erica Bexley, &quot;[https://web.archive.org/web/20180724225909/http://dro.dur.ac.uk/23128/2/23128.pdf?DDD3+bldw55+d700tmt Show or Tell? Seneca's and Sarah Kane's Phaedra Plays]&quot;, ''Trends in Classics'', 2011ː 365-393. 
*P. J. Davis, &quot;[https://www.jstor.org/stable/41533114 The First Chorus of Seneca's Phaedra]&quot;, ''Latomus'', 1984ː 396-401 
*Christian Dumont, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1990_num_117_1_1597 Phèdre d'Euripide à Sénèque]&quot;, ''Vita Latina'', 1990ː 18-25.
*Paulo Sérgio Ferreira, &quot;[https://web.archive.org/web/20180723131812/https://digitalis-dsp.uc.pt/bitstream/10316.2/32711/3/BiblosVII_artigo4.pdf Ecos da realidade e dimensão simbólica na caracterização da Nutrix da Phaedra de Séneca]&quot;, ''Biblos Revista da FLUC'', 2009ː 57-68  
*Sten G. Flygt, &quot;[https://www.jstor.org/stable/3290376 Treatment of Character in Euripides and Seneca: The Hippolytus]&quot;, ''The Classical Journal'', 1934ː 507-516 
*Denis Henry et B. Walker, &quot;[https://www.jstor.org/stable/642605 Phantasmagoria and Idyll: An Element of Seneca's 'Phaedra']&quot;, ''Greece &amp; Rome'', 1966ː 223-239
*Alin Mocanu, &quot;[https://www.scilit.net/article/aaf1217a6e6fae20e38f39c2af3f283d Hunting in Seneca’s Phaedra]&quot;, ''Past Imperfect'' 
*Sylvie Mellet et Eve-Marie Rollinat-Levasseur, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1989_num_116_1_1588 Sénèque, Phèdre : Remarques à propos de la personne]&quot;,  ''Vita Latina'', 1989ː 37-42
*Pascale Paré-Rey,	&quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_2009_num_180_1_1286 Diuerbia et cantica dans la Phèdre de Sénèque: un tissage complexe]&quot;, ''Vita Latina'', 2009ː 76-89
*Jean Soubiran, &quot;[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1989_num_116_1_1586 L'éloge de la vie champêtre dans la Phèdre de Sénèque (v. 483-525)]&quot;, ''Vita Latina'', 1989ː 17-25

==Nexus externi==
* [http://www.thelatinlibrary.com/sen/sen.phaedra.shtml Textus Latinus]

{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Tragoediae]]</text>
      <sha1>5gybshw5p10jy6tgrsr3hhlfh8owtid</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Raptus Helenae (tabula c. 1450)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>127636</id>
    <revision>
      <id>3696156</id>
      <parentid>2242481</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:36:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+nexus</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1104" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Benozzo Gozzoli 003.jpg|thumb|upright=1.5|&quot;Raptus Helenae&quot; [[Zenobius Strozzi|Zenobio Strozzi]] attributus]]
'''Raptus Helenae''' (id est [[Helena]]e, [[Menelaus|Menelai]] uxoris, a [[Paris (mythologia)|Paride]] raptus) fortasse a  inter annos fere 1450 et 1455 picta est. Haec [[Tabula picta|tabula]] hodie apud [[Pinacotheca Nationalis (Britannia)|Pinacothecam Nationalem]] [[Londinium|Londinii]] ostentatur. Pictura olim [[Benotius Gozzoli|Benotio]] attributa est, sed hodie [[Zenobius Strozzi|Zenobio Strozzi]].

== Nexus externi ==
* [http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/attributed-to-zanobi-strozzi-the-abduction-of-helen Catalogus Pinacothecae Nationalis]
* Cosmo Monkhouse, &quot;[http://grandearte.net/great-pictures-seen-and-described-famous-writers/rape-helen The Rape of Helen (Benozzo Gozzoli)]&quot; (de hac pictura in Pinacothecam Nationalem anno 1895 visitatam)

{{Nexus absunt}}

[[Categoria:Res mythologicae figuratae]]
[[Categoria:Helena]]
[[Categoria:Benotius]]
[[Categoria:Pinacotheca Nationalis (Britannia)]]
[[Categoria:Confecta saeculo 15]]
[[Categoria:Tabulae pictae]]</text>
      <sha1>njpuzbnwd7huowl7xut7l4ob7vunk00</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hercules Oetaeus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>127809</id>
    <revision>
      <id>3696115</id>
      <parentid>3682630</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:57:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3858" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
[[Fasciculus:Canova ErcoleLica 1.jpg|thumb|right|300px|Hercules et Lichas (1795). Sculptura [[Antonius Canova|Antonii Canova]].]]
'''Hercules Oetaeus''' est [[tragoedia]] [[Seneca]]e attributa et anno incerto scripta. Hodie critici in duas partes paene aequas dividuntur, quorum alteri paternitatem Senecae defendunt, alteri recusant. A stoico certe scripta videtur : nam doctrina porticus manifestior in hac fabula deprehenditur quam in ceteris Senecanis tragoediis. Praeterea aliquanto longior ceteris est (paene duo milia versuum!).
== Cur de Senecana attributione quidam dubitent. ==
Duae praecipuae causae sunt :
* Titulus ''Hercules Oetaeus'' nisi in manuscriptis familiae A dictae non legitur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, duae fabulae ''&quot;Hercules&quot;''&lt;ref&gt;Haec et cui ''Hercules furens'' titulus vulgo est.&lt;/ref&gt; inscriptae sunt. An Seneca eundem titulum duabus tragoediis dederit iure dubitari potest.
* Multi loci velut duplicationes esse videntur locorum similium cum in ceteris Senecanis tragoediis tum praecipue in [[Hercules furens|''Hercule furente'']].

== Argumentum ==
Patre eius Euryto occiso, [[Hercules]] [[Iole]], puella quam cupiebat, potitus est : cum aliis captivis eam [[Trachis|Trachinem]] apud uxorem [[Deianira]]m praemisit. Quae, cum vidit formosam puellam, zelotypia ardens ac metuens ne paelici postponeretur, primo de occidendo Hercule cogitat, mox promissorum [[Centaurus|centauri]] [[Nessus|Nessi]] meminit, qui moriens philtrum amoris ei dederat. Itaque tunicam modo textam sanguine centauri cum veneno [[Hydra|hydrae]] mixto imbuit atque per [[Lichas|Lichan]] servum ad maritum mittit. Hercules cum eam induit intolerabilibus cruciatibus torquetur nec sanari potest. Dolore furens Lichan saeviter necat. Deinde in monte Oetaeo rogum exstruit quo corpus comburatur. At pars divina quae a patre [[Iuppiter|Iove]] accepit in caelum recipitur.

Hoc argumentum iam a [[Sophocles|Sophocle]] in [[Trachiniae|Trachiniis]] tractatum erat ; [[Ovidius]] quoque epistolam Deianirae Herculi in [[Heroides|Heroidibus]] excogitarat et fabulam in [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] libro nono narraverat. At in hac tragoedia interpretatio stoica facile inveniri potest : quamquam vitiis non caret, Hercules dolore ac postremo morte superanda ad divinitatem (id est ad sapientiam ?) pervenit. Nisi enim maximorum malorum metu liberatus, animus sapientiae capax non est.

== Tabula personarum ==
[[Fasciculus:Funeral of Hercules.jpg|thumb|right|300px|Philoctetes ante rogum Herculis. Imago incisa sedecimi saeculi.]]
* [[Hercules]]
* [[Deianira]], uxor Herculis.
* [[Hyllus]], filius Herculis et Deianirae.
* [[Alcmene]], mater Herculis.
* [[Iole]], filia regis Oechaliae, Euryti, ab Hercule capta.
* [[Philoctetes]], filius Poeantis, amicus et comes Herculis.
* [[Lichas]], servus Herculis.
* Nutrix Deianirae.
* Chorus Oechaliarum virginum
* Chorus [[Aetolia|Aetolarum]] mulierum, Deianirae comitum.
Scaena [[Trachis|Trachine]] est.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
== Editiones ==
* Chaumartin, F. R., ed. [[1999]]. ''Sénèque Tragédies tome 3.'' Parisiis: Les Belles Lettres. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica.]
== Plura legere si cupis ==
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
== Nexus externi ==
* [http://www.thelatinlibrary.com/sen/sen.hercules.shtml Textus Latinus]


{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>aqyicvm85t4kch2yhlcqwb68yv4xaou</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696116</id>
      <parentid>3696115</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:59:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3900" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
[[Fasciculus:Canova ErcoleLica 1.jpg|thumb|right|300px|Hercules et Lichas (1795). Sculptura [[Antonius Canova|Antonii Canova]].]]
'''Hercules Oetaeus''' est [[tragoedia]] [[Seneca]]e attributa et anno incerto scripta. Hodie critici in duas partes paene aequas dividuntur, quorum alteri paternitatem Senecae defendunt, alteri recusant. A [[Stoicismus|stoico viro]] certe scripta videtur : nam [[Placita Stoicorum|doctrina porticus]] manifestior in hac fabula deprehenditur quam in ceteris Senecanis tragoediis. Praeterea aliquanto longior ceteris est (paene duo milia versuum!).
== Cur de Senecana attributione quidam dubitent. ==
Duae praecipuae causae sunt :
* Titulus ''Hercules Oetaeus'' nisi in manuscriptis familiae A dictae non legitur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, duae fabulae ''&quot;Hercules&quot;''&lt;ref&gt;Haec et cui ''Hercules furens'' titulus vulgo est.&lt;/ref&gt; inscriptae sunt. An Seneca eundem titulum duabus tragoediis dederit iure dubitari potest.
* Multi loci velut duplicationes esse videntur locorum similium cum in ceteris Senecanis tragoediis tum praecipue in [[Hercules furens|''Hercule furente'']].

== Argumentum ==
Patre eius Euryto occiso, [[Hercules]] [[Iole]], puella quam cupiebat, potitus est : cum aliis captivis eam [[Trachis|Trachinem]] apud uxorem [[Deianira]]m praemisit. Quae, cum vidit formosam puellam, zelotypia ardens ac metuens ne paelici postponeretur, primo de occidendo Hercule cogitat, mox promissorum [[Centaurus|centauri]] [[Nessus|Nessi]] meminit, qui moriens philtrum amoris ei dederat. Itaque tunicam modo textam sanguine centauri cum veneno [[Hydra|hydrae]] mixto imbuit atque per [[Lichas|Lichan]] servum ad maritum mittit. Hercules cum eam induit intolerabilibus cruciatibus torquetur nec sanari potest. Dolore furens Lichan saeviter necat. Deinde in monte Oetaeo rogum exstruit quo corpus comburatur. At pars divina quae a patre [[Iuppiter|Iove]] accepit in caelum recipitur.

Hoc argumentum iam a [[Sophocles|Sophocle]] in [[Trachiniae|Trachiniis]] tractatum erat ; [[Ovidius]] quoque epistolam Deianirae Herculi in [[Heroides|Heroidibus]] excogitarat et fabulam in [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] libro nono narraverat. At in hac tragoedia interpretatio stoica facile inveniri potest : quamquam vitiis non caret, Hercules dolore ac postremo morte superanda ad divinitatem (id est ad sapientiam ?) pervenit. Nisi enim maximorum malorum metu liberatus, animus sapientiae capax non est.

== Tabula personarum ==
[[Fasciculus:Funeral of Hercules.jpg|thumb|right|300px|Philoctetes ante rogum Herculis. Imago incisa sedecimi saeculi.]]
* [[Hercules]]
* [[Deianira]], uxor Herculis.
* [[Hyllus]], filius Herculis et Deianirae.
* [[Alcmene]], mater Herculis.
* [[Iole]], filia regis Oechaliae, Euryti, ab Hercule capta.
* [[Philoctetes]], filius Poeantis, amicus et comes Herculis.
* [[Lichas]], servus Herculis.
* Nutrix Deianirae.
* Chorus Oechaliarum virginum
* Chorus [[Aetolia|Aetolarum]] mulierum, Deianirae comitum.
Scaena [[Trachis|Trachine]] est.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
== Editiones ==
* Chaumartin, F. R., ed. [[1999]]. ''Sénèque Tragédies tome 3.'' Parisiis: Les Belles Lettres. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica.]
== Plura legere si cupis ==
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
== Nexus externi ==
* [http://www.thelatinlibrary.com/sen/sen.hercules.shtml Textus Latinus]


{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>aookot84lppfad0yrwxpm4hlamkryny</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696117</id>
      <parentid>3696116</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:01:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Marcus Terentius Bibliophilus</username>
        <id>2059</id>
      </contributor>
      <comment>/* Argumentum */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3900" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
[[Fasciculus:Canova ErcoleLica 1.jpg|thumb|right|300px|Hercules et Lichas (1795). Sculptura [[Antonius Canova|Antonii Canova]].]]
'''Hercules Oetaeus''' est [[tragoedia]] [[Seneca]]e attributa et anno incerto scripta. Hodie critici in duas partes paene aequas dividuntur, quorum alteri paternitatem Senecae defendunt, alteri recusant. A [[Stoicismus|stoico viro]] certe scripta videtur : nam [[Placita Stoicorum|doctrina porticus]] manifestior in hac fabula deprehenditur quam in ceteris Senecanis tragoediis. Praeterea aliquanto longior ceteris est (paene duo milia versuum!).
== Cur de Senecana attributione quidam dubitent. ==
Duae praecipuae causae sunt :
* Titulus ''Hercules Oetaeus'' nisi in manuscriptis familiae A dictae non legitur. In manuscripto E (= Etruscus), qui optimus videtur atque ad antiquissimam traditionem referri solet, duae fabulae ''&quot;Hercules&quot;''&lt;ref&gt;Haec et cui ''Hercules furens'' titulus vulgo est.&lt;/ref&gt; inscriptae sunt. An Seneca eundem titulum duabus tragoediis dederit iure dubitari potest.
* Multi loci velut duplicationes esse videntur locorum similium cum in ceteris Senecanis tragoediis tum praecipue in [[Hercules furens|''Hercule furente'']].

== Argumentum ==
Patre eius Euryto occiso, [[Hercules]] [[Iole]], puella quam cupiebat, potitus est : cum aliis captivis eam [[Trachis|Trachinem]] apud uxorem [[Deianira]]m praemisit. Quae, cum vidit formosam puellam, zelotypia ardens ac metuens ne paelici postponeretur, primo de occidendo Hercule cogitat, mox promissorum [[Centaurus|centauri]] [[Nessus|Nessi]] meminit, qui moriens philtrum amoris ei dederat. Itaque tunicam modo textam sanguine centauri cum veneno [[Hydra|hydrae]] mixto imbuit atque per [[Lichas|Lichan]] servum ad maritum mittit. Hercules cum eam induit intolerabilibus cruciatibus torquetur nec sanari potest. Dolore furens Lichan saeviter necat. Deinde in monte Oetaeo rogum exstruit quo corpus comburatur. At pars divina quam a patre [[Iuppiter|Iove]] accepit in caelum recipitur.

Hoc argumentum iam a [[Sophocles|Sophocle]] in [[Trachiniae|Trachiniis]] tractatum erat ; [[Ovidius]] quoque epistolam Deianirae Herculi in [[Heroides|Heroidibus]] excogitarat et fabulam in [[Metamorphoses (Ovidius)|Metamorphoseon]] libro nono narraverat. At in hac tragoedia interpretatio stoica facile inveniri potest : quamquam vitiis non caret, Hercules dolore ac postremo morte superanda ad divinitatem (id est ad sapientiam ?) pervenit. Nisi enim maximorum malorum metu liberatus, animus sapientiae capax non est.

== Tabula personarum ==
[[Fasciculus:Funeral of Hercules.jpg|thumb|right|300px|Philoctetes ante rogum Herculis. Imago incisa sedecimi saeculi.]]
* [[Hercules]]
* [[Deianira]], uxor Herculis.
* [[Hyllus]], filius Herculis et Deianirae.
* [[Alcmene]], mater Herculis.
* [[Iole]], filia regis Oechaliae, Euryti, ab Hercule capta.
* [[Philoctetes]], filius Poeantis, amicus et comes Herculis.
* [[Lichas]], servus Herculis.
* Nutrix Deianirae.
* Chorus Oechaliarum virginum
* Chorus [[Aetolia|Aetolarum]] mulierum, Deianirae comitum.
Scaena [[Trachis|Trachine]] est.
== Notae ==
&lt;references/&gt;
== Editiones ==
* Chaumartin, F. R., ed. [[1999]]. ''Sénèque Tragédies tome 3.'' Parisiis: Les Belles Lettres. ([[Collection des Universités de France]]) [Cum apparatu critico et versione Francogallica.]
== Plura legere si cupis ==
*F.-R. Chaumartin, &quot;[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1998_num_49_1_1521 Les pièces Hercule furieux et Hercule sur l'Œta sont-elles des tragédies stoïciennes ?]&quot;, ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1998ː 279-288
== Nexus externi ==
* [http://www.thelatinlibrary.com/sen/sen.hercules.shtml Textus Latinus]


{{Opera Senecae minoris}}

[[Categoria:Scripta saeculo 1]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Imperii]]
[[Categoria:Tragoediae]]
[[Categoria:Lucius Annaeus Seneca]]
[[Categoria:Hercules]]</text>
      <sha1>9738ujo0br9rgkkmf9vk99nre9vf68a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hafizus (tabulae Feuerbach)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>127952</id>
    <revision>
      <id>3696155</id>
      <parentid>3665723</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:35:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+nexus</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1135" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Anselm Feuerbach Hafis vor der Schenke.jpg|thumb|upright=1.5|&quot;Hafizus ad tabernam&quot; ab [[Anselmus Feuerbach|Anselmo Feuerbach]] anno [[1852]] pictus]] 
[[Fasciculus:Anselm Feuerbach Maerchenerzaehler.jpg|thumb|upright=1.5|&quot;Aretalogus ad fontem&quot; ab [[Anselmus Feuerbach|Anselmo Feuerbach]] anno [[1866]] pictus]]
Imagines de '''Hafizo''' poëta [[lingua Persica|Persico]] [[Anselmus Feuerbach]] bis pinxit. Altera pictura anno [[1852]] confecta, titulo &quot;[[Hafizus]] ad tabernam&quot; (vulgo &quot;''Hafis vor der Schenke''&quot;), [[Manhemium|Manhemii]] in [[Aula Artium (Manhemium)|Aula Artium]] servatur. Altera [[Tabula picta|tabula]] anno [[1866]] picta, titulo &quot;Aretalogus ad fontem&quot; (vulgo &quot;''Der Märchenerzähler am Brunnen''&quot; seu &quot;''Hafis''&quot;), in [[Pinacotheca Palatina]] iuxta [[Caesarea Lutra|Caesaream Lutram]] reperitur. 

{{ars-stipula}}

{{Nexus desiderati}}

[[Categoria:Anselmus Feuerbach]]
[[Categoria:Homines figurati]]
[[Categoria:Traditio figurata]]
[[Categoria:Tabernae]]
[[Categoria:Hafizus]]
[[Categoria:Tabulae pictae]]
[[Categoria:Confecta 1869]]
[[Categoria:Aula Artium (Manhemium)]]
[[Categoria:Caesarea Lutra]]</text>
      <sha1>qz4pqgqf61zwt6jqbg1vxywwlzeg25m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lunae montes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>129365</id>
    <revision>
      <id>3696144</id>
      <parentid>3695994</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:52:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1606" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Pizzo d'Uccello.JPG|thumb|upright=1.2|Despectus in montem ''Pizzo d'Uccello.'']]
[[Fasciculus:Alpi Apuane Posizione.png|jpg|thumb|upright=1|Collocatio Lunae montium in Italia.]]
'''Lunae montes'''&lt;ref&gt;[[Dantes Alagherius]], ''[[Divina Comoedia]]'' canto XIX.&lt;/ref&gt; ([[Lingua Italiana|Italiane]] ''Alpi Apuane'') sunt [[mons|montes]] continui sub [[Apenninus|Apennino]] in [[regio Italiae|regione]] [[Tuscia|Tuscana]] siti.

==Culmina praecipua ==
* [[Pisaninus mons]] ''Monte Pisanino'': 1946 m [[maris aequor|altus]]
* [[Tamberniccus mons]] ''Monte Tambura'' 1891 m altus
* [[Caballus mons]] ''Monte Cavallo'' 1888 m altus
* [[Pietrapana mons]] ''Pania della Croce'' 1858 m altus

==Bibliographia==
* [http://digilander.libero.it/vadoetorno/info/biblio/biblio.htm Lunae montium bibliographia.]

{{NexInt}}
* [[No Cav]]
* [[Luna (Italia)]]
* [[Luca (provincia)|Provincia Lucensis]]
* [[Provincia Massensis et Carrariensis]]

==Nexus externi==
{{CommuniaCat|Alpi Apuane|Lunae montes}}
* [http://www.parcapuane.toscana.it Situs interretialis Silvae Publicae Regionalis Lunae montium proprius.]
* [http://www.parcapuane.it Situs interretialis Silvae Publicae Regionalis Lunae montium proprius]

== Pinacotheca ==
&lt;gallery&gt;
Fasciculus:LagoDiGramolazzo.JPG|Lacus Gramolatii
Fasciculus:Cararra-Steinbruch retouched.jpg|Comparatio marmoris [[Carraria]]e
&lt;/gallery&gt;

== Notae ==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Forum Clodii]]
[[Categoria:Fossae Papirianae]]
[[Categoria:Montes Tusciae]]
[[Categoria:Luna (colonia romana)]]
[[Categoria:Provincia Lucensis]]
[[Categoria:Provincia Massensis et Carrariensis]]</text>
      <sha1>lqlesukmkwg767twez7je2pqui3us6l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Campus Panni Aurei (tabulae saeculi XVI)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>133534</id>
    <revision>
      <id>3696157</id>
      <parentid>1881608</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:37:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+nexus</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2683" xml:space="preserve">{{Imago multiplex
| align=center
| image1=Basire Embarkation of Henry VIII.jpg
| width1=401
| image2=Field of the cloth of gold.jpg
| width2=400
| footer=&quot;Embarcatio Henrici VIII iuxta Dubris&quot; et &quot;Campus Panni Aurei&quot;; picturae saeculo XVI factae, annis 1774 et 1781 a [[Iacobus Basire|Iacobo Basire]] pro [[Societas Antiquariorum Londiniensis|Societate Antiquariorum]] impressae
| footer_align = center
}}
&quot;'''Campus Panni Aurei'''&quot; et &quot;'''Embarcatio Henrici VIII iuxta Dubris'''&quot; sunt [[Tabula picta|tabulae]] a pictore incognito pro rege [[Henricus VIII (rex Angliae)|Henrico VIII]] pictae, hodie in [[Collectus Regalis Britannicus|Collectu Regali]] [[Regnum Britanniarum|Britannico]] iacentes. Res est colloquium regum Angliae Henrici VIII et Franciae [[Franciscus I (rex Franciae)|Francisci I]] iuxta [[Calesium|Calesii]] ad [[Campus Panni Aurei|Campum Panni Aurei]] anno [[1520]] actum.

== Nexus externi ==
* [http://www.royalcollection.org.uk/eGallery/object.asp?searchText=embarkation+henry&amp;x=9&amp;y=11&amp;object=405793&amp;row=0&amp;detail=about De tabula &quot;Embarcatio Henrici VIII iuxta Dubris&quot;] in situ Collectus Regalis
* [http://www.royalcollection.org.uk/eGallery/object.asp?searchText=field+of+the+cloth&amp;x=7&amp;y=9&amp;object=405794&amp;row=0&amp;detail=about De tabula &quot;Campus Panni Aurei&quot;] in situ Collectus Regalis
* [http://www.alectouk.com/ANTIQUARIAN_PRINTS.HTM De impressis] apud ''Alecto Editions'' rursus venundatis (fons bibliographiae nostrae)

== Bibliographia ==
* Anglo, Sydney. 1966. &quot;The Hampton Court painting of The Field of the Cloth of Gold considered as an historical document&quot; in ''Antiquaries Journal'', XLVI, 287-307. 
* Ayloffe, Joseph. 1773. &quot;An historical description of an ancient picture&quot; [i.e. Campus Panni Aurei] in ''Archaeologia'' 3, 1776, 185-229. 
* Clowes, William, 1899. ''The Royal Navy'', vol 1. London.
* Evans, Joan. 1956. ''A History of the Society of Antiquaries of London''. Oxford. 
* Millar, Oliver. 1963. ''The Tudor, Stuart and Early Georgian pictures in the collection of Her Majesty the Queen''. nos. 24 and 25, London. 
* Russell, Joycelyne. 1969. ''The Field of the Cloth of Gold''. London. 
* [[Roy Strong|Strong, Roy]]. 1967. ''Holbein and Henry VIII''. London. 
* Topham, John. 1781. &quot;Description of an ancient picture in Windsor Castle representing the Embarkation of King Henry VIII at Dover, May 31, 1520&quot; in ''Archaeologia'' volume 6 1782, 179-220.

{{Nexus absunt}}

[[Categoria:Confecta saeculo 16]]
[[Categoria:Collectus Regalis Britannicus]]
[[Categoria:Res gestae figuratae]]
[[Categoria:Henricus VIII]]
[[Categoria:1520]]
[[Categoria:Societas Antiquariorum Londiniensis]]
[[Categoria:Tabulae pictae]]
[[Categoria:Picturae impressae]]</text>
      <sha1>qeay4842cxb0o9h705na2gbji0pkju4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kojong (imperator Coreae)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>134350</id>
    <revision>
      <id>3696171</id>
      <parentid>3187480</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:26:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>222.100.217.67</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="693" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Korea-Portrait of Emperor Gojong-01.jpg|thumb|right|240px]]
'''Kojong''' ([[lingua Coreana|Coreane]]: 고종, [[Hanja]]: 高宗) vel '''Kwangmuje''' ([[lingua Coreana|Coreane]]: 광무제, [[Hanja]]: 光武帝; natus die [[Seulum|Seuli]] [[25 Iulii]] [[1852]], mortuus [[21 Ianuarii]] [[1919]] eodem loco) fuit [[Imperium Coreanum|Imperii coreani]] imperator ab anno [[1863]] ad usque diem [[22 Iulii]] [[1907]], cum [[Iaponia|Iaponici]] eum deposuerunt, quod publice contra foedus protectoratus cum Iaponia reclamaverat. Titulus suus &quot;lumen&quot;(光) et &quot;potentiam&quot;(武) significat.

{{bio-stipula}}

[[Categoria:Imperatores Coreae]]
[[Categoria:Nati 1852]]
[[Categoria:Mortui 1919]]</text>
      <sha1>3gol1rx4t1ifu1dc86jhlqbz6x5lxh3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Negatio calefactionis globalis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>135007</id>
    <revision>
      <id>3696140</id>
      <parentid>3507998</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:38:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="698" xml:space="preserve">'''Negatio calefactionis globalis''' dicitur de conatibus [[Consensus scientificus|consensus scientifici]] de [[Calefactio globalis|calefactionis globalis]] vi, momento, conciliationeque moribus humanis, negandi praetermittendive, praecipue ad fines [[commercium|commerciales]] aut [[ideologia|ideologicos]].&lt;ref name=&quot;Routledge&quot;&gt;{{cite book|title=Routledge Handbook of Climate Change and Society|year=2011|publisher=Taylor &amp; Francis|isbn=0415544785|author=Dunlap, Riley E. and McRight, Aaron M.|editor=Constance Lever-Tracy|chapter=Climate Change Denial: Sources, actors, and strategies}}&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

{{stipula}}

[[Categoria:Calefactio globalis]]
[[Categoria:Scientia falsa]]</text>
      <sha1>b7msztouytd4bc99dbf5p0laoo0v426</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Thebais (tabula 1420)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>147557</id>
    <revision>
      <id>3696154</id>
      <parentid>2471027</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:34:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+nexus</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1244" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Angelico, tebaide 01.jpg|thumb|center|upright=4|&quot;Thebais&quot; anno [[1420]] picta, [[Ioannes Faesulanus|Ioanne Faesulano]] attributa ([[Porticus Officiorum (Florentia)|Porticus Officiorum]] [[Florentia]]e)]]
'''Thebais''' est [[Tabula picta|tabula]] anno [[1420]] picta qua demonstrantur vitae et res gestae eremitarum qui in desertum [[Thebais|Thebaidis]] egressi erant. Pictura hodie [[Ioannes Faesulanus|Ioanne Faesulano]] &quot;Fratre Angelico&quot; attribuitur; in [[Porticus Officiorum (Florentia)|Portico Officiorum]] [[Florentia]]e ostentatur (''N. Cat.'' 00121902).

== Bibliographia ==
* Pia Palladino, &quot;Pilgrims and Desert Fathers: Dominican spirituality and the Holy Land&quot; in Laurence Kanter, Pia Palladino, ''Fra Angelico'' (Novi Eboraci: [[Museum Artium Metropolitanum|Metropolitan Museum of Art]], 2005. ISBN 1-58839-174-4) pp. 27-39

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Thebaid by Angelico|Thebaidem}}
* [http://www.polomuseale.firenze.it/catalogo/scheda.asp?nctn=00121902&amp;value=1 Catalogus Portici Officiorum]

{{Ars-stipula}}

[[Categoria:Ioannes Faesulanus]]
[[Categoria:Confecta 1420]]
[[Categoria:Tabulae pictae]]
[[Categoria:Vitae sanctorum figuratae]]
[[Categoria:Res religiosae figuratae]]
[[Categoria:Porticus Officiorum]]</text>
      <sha1>8ovgyo282pgxg8aue58fs4ebam6n9aj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aulendorf</title>
    <ns>0</ns>
    <id>196950</id>
    <revision>
      <id>3696245</id>
      <parentid>3561269</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:29:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+Zürn</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="681" xml:space="preserve">[[Fasciculus: Albert_Emil_Kirchner,_Schloss_und_Stadt_Aulendorf_%281860%29_-_cropped.jpg |thumb|200px|Aulendorf: oppidum [[Albertus Aemilius Kirchner]] anno [[1860]] pinxit]]

''' Aulendorf''' est commune et [[urbs]] [[Badenia-Virtembergia|Badensis-Virtembergensis]] 9'575 incolarum (anno [[2011]]).

== Clari cives ==
* [[Hermannus de Vicari]] ([[1773]]-[[1868]]), [[archiepiscopus]]

{{NexInt}}
* [[Familia Zürn]]
* [[Index Communium Badeniae-Virtembergiae|Indicem Communium Badeniae-Virtembergiae]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Aulendorf|Aulendorf}}
* [http://www.aulendorf.de/ Communis pagina interretialis]
{{geo-stipula}}

[[Categoria:Urbes Badeniae et Virtembergiae]]</text>
      <sha1>jk1xaqktxb6kgeehef2ei3v0u66nj0i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bad Waldsee</title>
    <ns>0</ns>
    <id>197188</id>
    <revision>
      <id>3696246</id>
      <parentid>3561283</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:30:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+Zürn</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="694" xml:space="preserve">[[Fasciculus: Waldsee-um1910.jpg|thumb|300px|Bad Waldsee: despectus in urbem circa annum [[1910]]]]

'''Bad Waldsee''' est commune et [[urbs]] [[Badenia-Virtembergia|Badensis-Virtembergensis]] 19'542 incolarum (anno [[2012]]). Ibi ut nomen indicat [[thermae]] sunt.

== Clari cives ==
* [[Constantinus Dausch]], [[sculptor]] ([[1841]] - [[1908]])

{{NexInt}}
* [[Familia Zürn]]
* [[Index Communium Badeniae-Virtembergiae|Indicem Communium Badeniae-Virtembergiae]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bad Waldsee|Bad Waldsee}}
* [http://www.bad-waldsee.de/ Communis pagina interretialis]
{{geo-stipula}}

[[Categoria:Urbes Badeniae et Virtembergiae]]
[[Categoria:Thermae Badeniae-Virtembergiae]]</text>
      <sha1>rmyj7o7k0tus9rlpdlqvgdw9h7p3ka1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Astrophysica</title>
    <ns>0</ns>
    <id>210516</id>
    <revision>
      <id>3696251</id>
      <parentid>3694209</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:37:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de physica nucleari</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="657" xml:space="preserve">'''Astrophysica''' est pars [[astronomia]]e quae cum [[physica]] in [[spatium (astronomia)|spatio]] dissidiat. Inter studia sunt [[stella]]e, [[planeta]]e, [[foramen nigrum|foramina nigra]], [[supernova]]e, [[galaxias|galaxiae]], [[nebula (astronomia)|nebulae]], [[medium interstellare]], [[cosmica radiatio micrometrica primordialis]], et cetera.

{{NexInt}}
*[[Annus luce mensus]]
*[[Constellatio]]
*[[Crux Einsteiniana]]
*[[Hypercosmos]]
*[[Physica nuclearis]]
*[[Quasar]]
*[[Supernova]]
*[[Syzygia (astronomia)|Syzygia]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Astrophysics|astrophysicam}}

{{scien-stipula}}

[[Categoria:Astrophysica|!]]

{{Myrias|Physica}}</text>
      <sha1>rp11n1vt50xwkavw1x8gvfhf7nc5ji9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ion Oegmundarson</title>
    <ns>0</ns>
    <id>214279</id>
    <redirect title="Ionas Ogmundi filius" />
    <revision>
      <id>3696191</id>
      <parentid>3603470</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Ionas Ogmundi filius]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Ionas Ogmundi filius]]</text>
      <sha1>k2dbxu2wst4xb0hj389defq5w8207p9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iburinga</title>
    <ns>0</ns>
    <id>216818</id>
    <revision>
      <id>3696247</id>
      <parentid>3561382</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:30:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+Zürn</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="734" xml:space="preserve">[[Fasciculus:UeberlingenSeepromenade.jpg |thumb|[[Litus]] ad Iburingam.]]

'''Iburinga'''&lt;ref&gt;''Meyers Grosses Konversations-Lexikon,'' 19: 859.&lt;/ref&gt; ([[Theodisce]] ''Überlingen'') est [[urbs]] et [[commune]] [[Badenia-Virtembergia|Badense-Virtembergense]], [[Lacus Bodamicus|Lacui Bodamico]] adiacens, cui anno [[2012]] erant 21&amp;thinsp;886 incolarum.

== Clari cives ==
* [[Carolus Iosephus Brodtmann]], delineator ([[1787]]–[[1862]])

{{NexInt}}
* [[Familia Zürn]]
* [[Index Communium Badeniae-Virtembergiae]]

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Überlingen|Iburingam}}
* [http://www.ueberlingen.de/ Situs interretialis urbis proprius.]

{{urbs-stipula}}

[[Categoria:Urbes Badeniae et Virtembergiae]]</text>
      <sha1>5g1avgaj66av3cefy0zowzhk2g0mhew</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696248</id>
      <parentid>3696247</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:34:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>altare maius S. Nicolai</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="820" xml:space="preserve">[[Fasciculus:UeberlingenSeepromenade.jpg |thumb|[[Litus]] ad Iburingam.]]

'''Iburinga'''&lt;ref&gt;''Meyers Grosses Konversations-Lexikon,'' 19: 859.&lt;/ref&gt; ([[Theodisce]] ''Überlingen'') est [[urbs]] et [[commune]] [[Badenia-Virtembergia|Badense-Virtembergense]], [[Lacus Bodamicus|Lacui Bodamico]] adiacens, cui anno [[2012]] erant 21&amp;thinsp;886 incolarum.

== Clari cives ==
* [[Carolus Iosephus Brodtmann]], delineator ([[1787]]–[[1862]])

{{NexInt}}
* [[Familia Zürn]]: Georgius Zürn (fere 1583 - 1635/1638) [[altare]] ecclesiae Sancti Nicolai perfecit.
* [[Index Communium Badeniae-Virtembergiae]]

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Überlingen|Iburingam}}
* [http://www.ueberlingen.de/ Situs interretialis urbis proprius.]

{{urbs-stipula}}

[[Categoria:Urbes Badeniae et Virtembergiae]]</text>
      <sha1>406i0q2smb63fsuezlj0xowi5d59p9l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Histoire de Judas</title>
    <ns>0</ns>
    <id>236228</id>
    <revision>
      <id>3696276</id>
      <parentid>2933241</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:24:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Titulus italicus &amp;c.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="972" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
'''''Histoire de Judas''''' ('Iudae historia') est [[pellicula]] [[Francia|Francica]] a [[Rabah Ameur-Zaïmeche]] [[moderator cinematographicus| moderatore cinematographico]] [[Algerium|Algerino]] ducta annoque [[2015]] edita. [[Fabula]] vitam [[Iudas Iscariotes|Iudae Iscariotae]] narrat. Dramatis [[persona]]e sic aguntur:
* [[Nabil Djedouani]]: [[Iesus]]
* [[Rabah Ameur-Zaïmeche]]: [[Iudas Iscariotes|Iudas]]
* [[Mohamed Aroussi]]: [[Barabbas]]
* [[Maria Loustalot]]: [[Bethsabee]]
* [[Patritia Malvoisin]]: Susanna
* [[Eliott Khayat]]: [[scriba]]
* [[Abel Jafri]]: [[presbyter]]
* [[Xavierius Mussel]]: [[Menenius Agrippa|Menenius]]
* [[Rolandus Gervet]]: [[centurio]]
* [[Nouari Nezzar]]: [[Caiphas]]
* [[Régis Laroche]]: [[Pontius Pilatus]]

== Nexus externi ==
* {{imdb title|4223932}}

{{cine-stipula}}

[[Categoria:Pelliculae 2015]]
[[Categoria:Pelliculae Francicae]]
[[Categoria:Pelliculae historicae]]
[[Categoria:Pelliculae religiosae]]</text>
      <sha1>4nlnh3cvt4vnp7e35jgafbovaqqzjtq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Schalholtia</title>
    <ns>0</ns>
    <id>243278</id>
    <redirect title="Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696194</id>
      <parentid>2937043</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:31:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Scalholtum]]</text>
      <sha1>s1gcq26bquanpn6cwh4q1r8os4g4jo3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Disputatio:Schalholtia</title>
    <ns>1</ns>
    <id>243279</id>
    <redirect title="Disputatio:Scalholtum" />
    <revision>
      <id>3696199</id>
      <parentid>2937045</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:32:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Disputatio:Scalholtum]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Disputatio:Scalholtum]]</text>
      <sha1>3x1ulyxonocx7usv2ryfg5adb3xr06t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Capsicum annuum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>262189</id>
    <revision>
      <id>3696152</id>
      <parentid>3691874</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:25:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6086" xml:space="preserve">{{L}}{{Titulus italicus}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''C. annuum'''''
|binomial = ''Capsicum annuum''
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]}}
'''''Capsicum annuum''''' ([[binomen]] a [[Carolus Linnaeus|Linnaeo]] anno [[1753]] statutum) est [[species]] [[angiospermae|plantarum florentium]] [[familia (taxinomia)|familiae]] [[Solanaceae|Solanacearum]] in [[America Media]] sponte crescens. Hominibus grata et in [[medicina]] utilis est propter [[fructus]], gustu aliquarum varietatum mitiore sed multarum fervente. Propter hoc per [[orbis terrarum|mundum fere totum]] sub [[clima]]tibus [[zona temperata|temperatis]] [[zona tropica|tropicisque]] colitur. Vestigia ''Capsici annui'' non iam [[domitus|domesticati]], inter alimenta humana annis inter 9000 et 7000 [[ante praesentem|a.p.]] deposita, in [[spelunca Romero]] et [[spelunca Coxcatlán]] medii [[Mexicum|Mexici]] reperta sunt. Tardius in eadem fere [[regio]]ne haec species domesticatam esse censetur.

[[Varietates capsicorum|Varietates]] quarum fructus saporem pungentem vel calidum habent, tam huius speciei quam hybridarum aliarumque specierum generis ''[[Capsicum (genus)|Capsici]]'', omnes sub appellatione generali &quot;[[Capsicum (fructus)|capsici]]&quot; describi solent. Illae varietates ''C. annui'', quibus sapor non pungens sed dulcis sit, a productoribus comestoribusque nomine speciali in pluribus linguis distinguuntur: Latine &quot;[[capsicum dulce (fructus)|capsicum dulce]]&quot; appellantur.&lt;!--

== Notae ==
&lt;references /&gt;--&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
{{Vide-etiam|Capsicum#Bibliographia}}

; Eruditio
* [[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums,'' ed. secunda. Austinopoli: University of Texas Press, 1995.
* {{Linnaeus SP}} vol. 1 pp. 188–189.
* Vincent M. Russo, ed., ''Peppers: Botany, Production and Uses''. Wallingford: CAB International, 2012 {{Google Books|dA5mkzfmATEC|Paginae selectae}}

; De origine et domesticatione
* Kraig H. Kraft, Cecil H. Brown, Gary P. Nabhan, Eike Luedeling, José de Jesús Luna Ruiz, Geo Coppens d’Eeckenbrugge, Robert J. Hijmans, Paul Gepts, &quot;[http://www.pnas.org/content/111/17/6165.long Multiple lines of evidence for the origin of domesticated chili pepper, Capsicum annuum, in Mexico]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 111 (2014) pp. 6165–70.
* Cheng Qin et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1400975111 Whole-genome sequencing of cultivated and wild peppers provides insights into Capsicum domestication and specialization]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 111 (14) (3 Martii 2014).
* Pasquale Tripodi et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.2104315118 Global range expansion history of pepper (Capsicum spp.) revealed by over 10,000 genebank accessions]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 118 (34) e2104315118 (16 Augusti 2021) [praesertim de ''C. annuo''].

; De varietate silvatica
* Corina Hayano-Kanashiro, Nohemí Gámez-Meza, Luis Ángel Medina-Juárez, &quot;[https://www.researchgate.net/publication/284749666_Wild_Pepper_L_var_Taxonomy_Plant_Morphology_Distribution_Genetic_Diversity_Genome_Sequencing_and_Phytochemical_Compounds Wild Pepper Capsicum annuum L. var. glabriusculum: Taxonomy, Plant Morphology, Distribution, Genetic Diversity, Genome Sequencing, and Phytochemical Compounds]&quot; in ''Crop Science'' vol. 56 (2016) pp. 1–11.

; De singulis regionibus
* Louis Girault, ''Kallawaya: guérisseurs itinérants des Andes'' (Lutetiae: ORSTOM, 1984) pp. 397–98 {{Google Books|Dj6LLC8Wj9YC|Paginae selectae}}
* Pablo González-Jara et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0028715 Impact of Human Management on the Genetic Variation of Wild Pepper, Capsicum annuum var. glabriusculum]&quot; in ''PLoS One'' (6 Decembris 2011).
* Susana González-Pérez et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0116276 New Insights into Capsicum spp Relatedness and the Diversification Process of Capsicum annuum in Spain]&quot; in ''PLoS One'' (24 Decembris 2014).
* Amol N. Nankar, &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0237741 A step towards Balkan Capsicum annuum L. core collection: Phenotypic and biochemical characterization of 180 accessions for agronomic, fruit quality, and virus resistance traits]&quot; in ''PLoS One'' (17 Augusti 2020).
* Eric J. Votava, Jit B. Baral, [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], &quot;Genetic Diversity of Chile (Capsicum annuum var. annuum L.) Landraces from Northern New Mexico, Colorado, and Mexico&quot; in ''Economic Botany'' vol. 59 (2005) pp. 8–17 [https://www.jstor.org/stable/4256931 JSTOR.]

; De re medica et diaetetica
* Gaber El-Saber Batiha et al., &quot;[https://www.mdpi.com/1422-0067/21/15/5179 Biological Properties, Bioactive Constituents, and Pharmacokinetics of Some Capsicum spp. and Capsaicinoids]&quot; in ''International Journal of Molecular Sciences'' vol. 21 xv no. 5179 (22 Iulii 2020).

{{NexInt}}
* [[Varietates capsicorum]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Capsicum annuum|Capsicum annuum}}
{{Vicispecies}}
{{Fontes de plantis}}
* Stéphanie Arnoux, ''[https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02185095v2/document Comparative analyses of the molecular footprint of domestication in three Solanaceae species: eggplant, pepper and tomato]'' (dissertatio 2019 universitatis Avennionensis).
* Gernot Katzer, &quot;[http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Caps_ann.html Paprika (Capsicum annuum L.)]&quot; apud ''Spice Pages.''

[[Categoria:Capsicum annuum|!]]
[[Categoria:Fructus]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]
[[Categoria:Species plantarum]] 
[[Categoria:Taxa Linnaei]]
[[Categoria:Taxa 1753]]</text>
      <sha1>rf7shx5cbogb6t6691t7kbnsrsnh1m0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696172</id>
      <parentid>3696152</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:38:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6285" xml:space="preserve">{{L}}{{Titulus italicus}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''C. annuum'''''
|binomial = ''Capsicum annuum''
|binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|L.]]}}
'''''Capsicum annuum''''' ([[binomen]] a [[Carolus Linnaeus|Linnaeo]] anno [[1753]] statutum) est [[species]] [[angiospermae|plantarum florentium]] [[familia (taxinomia)|familiae]] [[Solanaceae|Solanacearum]] in [[America Media]] sponte crescens. Hominibus grata et in [[medicina]] utilis est propter [[fructus]], gustu aliquarum varietatum mitiore sed multarum fervente. Propter hoc per [[orbis terrarum|mundum fere totum]] sub [[clima]]tibus [[zona temperata|temperatis]] [[zona tropica|tropicisque]] colitur. Vestigia ''Capsici annui'' non iam [[domitus|domesticati]], inter alimenta humana annis inter 9000 et 7000 [[ante praesentem|a.p.]] deposita, in [[spelunca Romero]] et [[spelunca Coxcatlán]] medii [[Mexicum|Mexici]] reperta sunt. Tardius in eadem fere [[regio]]ne haec species domesticatam esse censetur.

[[Varietates capsicorum|Varietates]] quarum fructus saporem pungentem vel calidum habent, tam huius speciei quam hybridarum aliarumque specierum generis ''[[Capsicum (genus)|Capsici]]'', omnes sub appellatione generali &quot;[[Capsicum (fructus)|capsici]]&quot; describi solent. Illae varietates ''C. annui'', quibus sapor non pungens sed dulcis sit, a productoribus comestoribusque nomine speciali in pluribus linguis distinguuntur: Latine &quot;[[capsicum dulce (fructus)|capsicum dulce]]&quot; appellantur.&lt;!--

== Notae ==
&lt;references /&gt;--&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
{{Vide-etiam|Capsicum#Bibliographia}}

; Eruditio
* [[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums,'' ed. secunda. Austinopoli: University of Texas Press, 1995.
* {{Linnaeus SP}} vol. 1 pp. 188–189.
* Vincent M. Russo, ed., ''Peppers: Botany, Production and Uses''. Wallingford: CAB International, 2012 {{Google Books|dA5mkzfmATEC|Paginae selectae}}

; De origine et domesticatione
* Kraig H. Kraft, Cecil H. Brown, Gary P. Nabhan, Eike Luedeling, José de Jesús Luna Ruiz, Geo Coppens d’Eeckenbrugge, Robert J. Hijmans, Paul Gepts, &quot;[http://www.pnas.org/content/111/17/6165.long Multiple lines of evidence for the origin of domesticated chili pepper, Capsicum annuum, in Mexico]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 111 (2014) pp. 6165–70.
* Cheng Qin et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1400975111 Whole-genome sequencing of cultivated and wild peppers provides insights into Capsicum domestication and specialization]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 111 (14) (3 Martii 2014).
* Paul G. Smith, [[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], &quot;Breeding behavior of cultivated peppers&quot; in ''Proceedings of the American Society of Horticultural Science'' vol. 70 (1957) pp. 286-290
* Pasquale Tripodi et al., &quot;[https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.2104315118 Global range expansion history of pepper (Capsicum spp.) revealed by over 10,000 genebank accessions]&quot; in ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' vol. 118 (34) e2104315118 (16 Augusti 2021) [praesertim de ''C. annuo''].

; De varietate silvatica
* Corina Hayano-Kanashiro, Nohemí Gámez-Meza, Luis Ángel Medina-Juárez, &quot;[https://www.researchgate.net/publication/284749666_Wild_Pepper_L_var_Taxonomy_Plant_Morphology_Distribution_Genetic_Diversity_Genome_Sequencing_and_Phytochemical_Compounds Wild Pepper Capsicum annuum L. var. glabriusculum: Taxonomy, Plant Morphology, Distribution, Genetic Diversity, Genome Sequencing, and Phytochemical Compounds]&quot; in ''Crop Science'' vol. 56 (2016) pp. 1–11.

; De singulis regionibus
* Louis Girault, ''Kallawaya: guérisseurs itinérants des Andes'' (Lutetiae: ORSTOM, 1984) pp. 397–98 {{Google Books|Dj6LLC8Wj9YC|Paginae selectae}}
* Pablo González-Jara et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0028715 Impact of Human Management on the Genetic Variation of Wild Pepper, Capsicum annuum var. glabriusculum]&quot; in ''PLoS One'' (6 Decembris 2011).
* Susana González-Pérez et al., &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0116276 New Insights into Capsicum spp Relatedness and the Diversification Process of Capsicum annuum in Spain]&quot; in ''PLoS One'' (24 Decembris 2014).
* Amol N. Nankar, &quot;[https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0237741 A step towards Balkan Capsicum annuum L. core collection: Phenotypic and biochemical characterization of 180 accessions for agronomic, fruit quality, and virus resistance traits]&quot; in ''PLoS One'' (17 Augusti 2020).
* Eric J. Votava, Jit B. Baral, [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], &quot;Genetic Diversity of Chile (Capsicum annuum var. annuum L.) Landraces from Northern New Mexico, Colorado, and Mexico&quot; in ''Economic Botany'' vol. 59 (2005) pp. 8–17 [https://www.jstor.org/stable/4256931 JSTOR.]

; De re medica et diaetetica
* Gaber El-Saber Batiha et al., &quot;[https://www.mdpi.com/1422-0067/21/15/5179 Biological Properties, Bioactive Constituents, and Pharmacokinetics of Some Capsicum spp. and Capsaicinoids]&quot; in ''International Journal of Molecular Sciences'' vol. 21 xv no. 5179 (22 Iulii 2020).

{{NexInt}}
* [[Varietates capsicorum]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Capsicum annuum|Capsicum annuum}}
{{Vicispecies}}
{{Fontes de plantis}}
* Stéphanie Arnoux, ''[https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02185095v2/document Comparative analyses of the molecular footprint of domestication in three Solanaceae species: eggplant, pepper and tomato]'' (dissertatio 2019 universitatis Avennionensis).
* Gernot Katzer, &quot;[http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Caps_ann.html Paprika (Capsicum annuum L.)]&quot; apud ''Spice Pages.''

[[Categoria:Capsicum annuum|!]]
[[Categoria:Fructus]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]
[[Categoria:Species plantarum]] 
[[Categoria:Taxa Linnaei]]
[[Categoria:Taxa 1753]]</text>
      <sha1>molvvw67ms5y03bwjbsc1k1fn9u5yy9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Telum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>265925</id>
    <revision>
      <id>3696207</id>
      <parentid>3626709</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:23:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de proiectili</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="863" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Warrior spear CdM Paris DeRidder299.jpg|thumb|Bellator Graecus hastam gerens et sagittis percussus]]
'''Telum''', ut scribit [[Forcellini]], est &quot;quidquid iacitur feriendi causa, scilicet de iis dicitur, quae missilia sunt et ad feriendum eminus comparata, sive manu sive [[tormentum|tormento]] emittantur.&quot;&lt;ref&gt;{{Forcellini}} s.v. [http://www.lexica.linguax.com/forc.php?searchedLG=telum &quot;telum.&quot;]&lt;/ref&gt; Tela primitiva, manibus iacta, sunt [[lapis]], [[pilum]], [[hasta]], [[lancea]], [[iaculum]], ac [[spiculum]]. Tela etiam [[arcus|arcibus]], [[funda|fundis]], [[catapulta|catapultis]], [[ballista|ballistis]], [[missile]], [[Proiectilum|proiectili]], ac [[trebuchetum|trebuchetis]] mittere possunt. Tela distinguuntur ab [[arma|armis]], quibus comminus pugnatur.

== Notae ==
&lt;div class=&quot;references-small&quot;&gt;&lt;references /&gt;&lt;/div&gt;

[[Categoria:Arma]]</text>
      <sha1>oyd1xvwjguyd2yzvorl4jxpqog14o9j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foedus de interdictione armorum nuclearium</title>
    <ns>0</ns>
    <id>269241</id>
    <revision>
      <id>3696257</id>
      <parentid>3688330</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:00:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de ratifications a Malavia</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3500" xml:space="preserve">{{L}}
[[Fasciculus:Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons.svg|thumb|Civitates, quae foederi intersunt.]]
[[Fasciculus:Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons members.svg|thumb|Civitates, quae foedus [[subscriptio|subscripserunt]] et (virides pictae), quae eam ratam fecerunt]]
'''Foedus de interdictione armorum nuclearium''' est [[pactio]] a [[Nationes Unitae|Consociatione Nationum]] die [[7 Iulii]] anni [[2017]] decreta ad [[arma nuclearia]] [[humanitarium belli ius|humanitario belli iure]] plane abroganda. Foedus a 122 civitatibus per congressum decretum est, una negante ([[Nederlandia|Nederlandia)]] et una abstinente ([[Singapura]]).&lt;ref&gt;[http://www.un.org/disarmament/ptnw/index.html Treaty adopted on 7 July 2017].&lt;/ref&gt; Socii [[OTAN]] praeter [[Nederlandia]]m et [[Iaponia]]m a congressu aberant.

Foedus praeambulo dolorem ''[[hibakusha]]'' (victimae [[bomba atomica|bombarum atomicarum]] [[Hiroshima]] et [[Nagasaki]] signans) et respectum [[internationalis iurum humanorum lex|iuris internationalis de iuribus humanis]] et [[humanitarium belli ius|iuris humanitarii]] proclamat. Foedus ad [[subscriptio]]nes iit die [[20 Septembris]] [[2017]] et vigebit nonaginta diebus peraeteritis ab illa die, cum quinquaginta [[civitas sui iuris|civitates]] hoc foedus ratum haberent.&lt;!-- Sententia corrigenda est--&gt; Hodie mense Augusti anno 2022, 86 civitates hoc [[subscriptio|subscripserunt]] et 66 civitates, i.e. [[Guiana]], [[Thailandia]] et [[Civitas Vaticana]],&lt;ref&gt;[http://www.news.va/fr/news/381691 ] news.va&lt;/ref&gt; deinde [[Mexicum]], [[Cuba]], [[Palaestina]], [[Venezuela]], [[Palau]], [[Austria]], [[Vietnamia]], [[Costarica]], [[Nicaragua]], [[Uruguaia]], [[Nova Zelandia]], [[Insulae de Cook]], [[Gambia]], [[Samoa]], [[Res publica Sancti Marini]], [[Vanuatu]], [[Salvatoria]], [[Insula Sanctae Luciae]], [[Africa Australis]], [[Panama]], [[Sanctus Vincentius et Granatinae]], [[Bolivia]], [[Kazachstania]], [[Bangladesa]], [[Dominica (civitas)|Dominica,]] [[Kazachstania]], [[Kiribati]], [[Laotia]], [[Insulae Maldivae]], [[Trinitas et Tabacum]], [[Antiqua et Barbuda]], [[Paraquaria]], [[Namibia]], [[Beliza]], [[Lesothum]], [[Viti]], [[Botsuana]], [[Hibernia (res publica)|Hibernia]], [[Nigeria]], [[Niue]], [[Sanctus Christophorus et Nives]], [[Melita]], [[Malaesia]], [[Tuvalu]], [[Iamaica]], [[Nauru]], [[Honduria]], [[Beninum]] et [[Cambosia]], [[Insulae Comorianae]], [[Philippinae]], [[Insulae Seisellenses]], [[Chilia]], [[Guinea Bissaviensis]], [[Mongolia]], [[Peruvia]], [[Litus Eburneum]], [[Guatimala]], [[Res publica Congensis]], [[Res publica Capitis Viridis]], [[Granata (civitas Caribica)|Granata]], [[Timora Orientalis]] et [[Malavia]]&lt;ref&gt;[http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=XXVI-9&amp;chapter=26&amp;clang=_en De ratificatione foederis]&lt;/ref&gt; hanc ratam habent. Ratificatione [[Honduria]]e tandem die [[24 Octobris]] peracta, foedus vigeret a die [[22 Ianuarii]] [[2021]].

{{NexInt}}
* [[Expeditio Exarmationis Nuclearis]]
* [[Pactio de armis nuclearibus]]

== Notae ==
&lt;references/&gt;

{{NexInt}}
* [[Pactio de armis nuclearibus]]

== Nexus externi ==
* [http://www.undocs.org/en/a/conf.229/2017/L.3/Rev.1 Textus foederis] (Anglice)
* [http://www.undocs.org/fr/a/conf.229/2017/L.3/Rev.1 Textus foederis] (Francogallice)
* [http://www.undocs.org/es/a/conf.229/2017/L.3/Rev.1 Textus foederis] (Hispanice)

[[Categoria:Ius internationale]]
[[Categoria:Motus contra arma nuclearia]]
[[Categoria:Nationes Unitae]]
[[Categoria:2017]]</text>
      <sha1>ovjb9fmyqbw9jl0gxtw7j9b0kcaphej</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ENIAC</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270527</id>
    <revision>
      <id>3696205</id>
      <parentid>3655686</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:03:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de Elizabetha Holberton</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11060" xml:space="preserve">[[Fasciculus:ENIAC Penn1.jpg|thumb|Quattuor lamina ENIAC et una ex eius tribus tabulis in Schola Artis Ingeniariae et Scientiae Adhibitae in [[Universitas Pennsylvaniensis|Universitate Pennsylvanieni]] visa.]]
[[Fasciculus:Eniac.jpg|thumb|Glen Beck (in scaena) et [[Francisca Elizabetha Holberton|Betty Holberton]] (a fronte) ENIAC in Ballistic Research Laboratory, [[aedificium|aedificio]] 328, [[programma]]ta faciunt. [[Photographema]] [[Exercitus Civitatum Foederatarum]].]]
[[Fasciculus:ENIAC function table at Aberdeen.jpg|thumb|Index functionum ex ENIAC in [[museum|museo]] Aberdeen Proving Ground visus.]]
[[Fasciculus:ENIAC Penn2.jpg|thumb|Singula e tergo cuiusdam partis ENIAC [[tubus vacuus|tubos vacuos]] patefaciunt.]]

'''ENIAC''' ([[IPA]] |ˈɛni.æk|, [[Anglice]] ''Electronic Numerical Integrator and Computer'')&lt;ref&gt;John Presper Eckert, Jr., et John W. Mauchly, ''Electronic Numerical Integrator and Computer,'' United States Patent Office, US Patent 3,120,606, filed 1947-06-26, issued 1964-02-04; invalidated 1973-10-19 after court ruling on [[Honeywell v. Sperry Rand]].&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ENIACstory&quot;&gt;{{cite journal |author-last1=Weik |author-first1=Martin H. |title=The ENIAC Story |journal=O R D N A N C E |issue=Ianuarius–Februarius 1961 |url=http://ftp.arl.mil/~mike/comphist/eniac-story.html |publisher=American Ordnance Association |location=708 Mills Building - Washington, DC |dead-url=yes |archive-url=https://web.archive.org/web/20110814181522/http://ftp.arl.mil/~mike/comphist/eniac-story.html |archive-date=2011-08-14}}&lt;/ref&gt; fuit inter prima [[computatrum|computatra]] [[electronica]] propositis generalibus dicata. Fuit [[systema digitale|apparatus digitalis]] [[completio modo Truiongensi|modoque Turingensi completus]], qui &quot;magnam classem problematum numeralium&quot; per [[programma]]ta solvere poterat.&lt;ref&gt;Goldstine et Goldstine 1946: 97.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |author-last=Shurkin |author-first=Joel |title=Engines of the mind: the evolution of the computer from mainframes to microprocessors |date=1996 |publisher=Norton |location=Novi Eboraci |isbn=0393314715}}.&lt;/ref&gt;

ENIAC in [[Universitas Pennsylvaniensis|Universitate Pennsylvaniensi]] die [[15 Februarii]] [[1946]] constituta est. [[Pretium]] designationis et constructionis persolutum est ab [[Exercitus Civitatum Foederatarum|Exercitu Civitatum Foederatarum]], Corpore Aparatus Belli&lt;!--Ordnance--&gt;, Imperio Investigationis et Progressus, [[Gladeon M. Barnes]] Legato Maiori duce. [[Pretium]] fuit $487,000 fere.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://history-computer.com/ModernComputer/Electronic/ENIAC.html |title=ENIAC |author-last=Dalakov |author-first=Georgi |website=History of Computers |publisher=Georgi Dalakov}}.&lt;/ref&gt; 

{{NexInt}}
{{div col|2}}
*[[Computatra militaria]]
*[[Historia copmputationis]]
*[[Unisys Corporation]]
*[[Kathleen Antonelli|Kathleen Antonelli (Kay McNulty)]] 
*[[Arthurus Burks]]
*[[Elizabetha Holberton]]
*[[Marilyn Meltzer]]
*[[Ioanna Bartik]]
*[[Francisca Spence]]&lt;!--Frances Bilas Spence--&gt;
*[[Ruth Lichterman Teitelbaum]]&lt;!--
*[[History of computing hardware]]
*[[List of vacuum tube computers]]--&gt;
{{div col end}}

==Notae==
&lt;references/&gt;

==Bibliographia==
*[[Arthurus Burks|Burks, Arthur]]. [[1947]]. Electronic Computing Circuits of the ENIAC. ''Proceedings of the I.R.E.'' 35(8): 756–767. doi:10.1109/jrproc.1947.234265.
*Burks, Alice R. [[1981]]. The ENIAC: The First General-Purpose Electronic Computer. ''Annals of the History of Computing'' 3(4):310–389. doi:10.1109/mahc.1981.10043.
* {{Citation |title=Colossus: The Secrets of Bletchley Park's Codebreaking Computers |date=2006 |place=Oxford |publisher=Oxford University Press |editor-last=Copeland |editor-first=B. Jack |isbn=9780192840554}}.
*Eckert, J. Presper. [[1980]]. The ENIAC. In ''A History of Computing in the Twentieth Century,'' ed. Nicholas Metropolis Jack Howlett, et Gian-Carlo Rota, 525–540. Novi Eboraci Academic Press.
*Eckert, J. Presper, et John Mauchly. [[1946]]. ''Outline of plans for development of electronic computers.'' Textus fundamentalis in industria computatrorum electronicorum. Sex paginae.
*Fritz, W. Barkley. [[1996]]. The Women of ENIAC. ''IEEE Annals of the History of Computing'' 18:13–28.
* {{Citation |author-last1=Goldstine |author-first1=Herman H. |title=The Electronic Numerical Integrator and Computer (ENIAC) |date=July 1946 |author-last2=Goldstine |author-first2=Adele |journal=Mathematical Tables and Other Aids to Computation |volume=2 |issue=15 |pages=97–110 |doi=10.2307/2002620 |issn=0891-6837}} (also reprinted in ''The Origins of Digital Computers: Selected Papers'', Springer-Verlag, Novi Eboraci, 1982, pp. 359–373.)
*{{cite book |title=The Computer: from Pascal to von Neumann |author-last=Goldstine |author-first=Herman H. |publisher=Princeton University Press |date=1972 |isbn=0-691-02367-0 |location=Princeton, New Jersey}} 
*Mauchly, John. [[1980]]. The ENIAC. In ''A History of Computing in the Twentieth Century,'' ed. Nicholas Metropolis, Jack Howlett, et Gian-Carlo Rota, 541–550,. Novi Eboraci: Academic Press. ISBN 0124916503. &quot;Original versions of these papers were presented at the International Research Conference on the History of Computing, held at the Los Alamos Scientific Laboratory, 10–15 June 1976.&quot;
*McCartney, Scott. [[1999]]. ''ENIAC: The Triumphs and Tragedies of the World's First Computer.' Walker &amp; Co. ISBN 0802713483.
*Rojas, Raúl, et Ulf Hashagen, eds. [[2000]]. ''The First Computers: History and Architectures.'' Cantabrigiae Massachusettae: MIT Press. ISBN 0262181975.

==Bibliographia addita==
*Berkeley, Edmund. [[1949]]. 5000 Additions a Second: Moore School's ENIAC (Electronic Numerical Integrator And Computer). In ''GIANT BRAINS or machines that think.'' John Wiley &amp; Sons.
*Dyson, George.[[2012]]. ''Turing's Cathedral: The Origins of the Digital Universe.'' Novi Eboraci: Pantheon Books. ISBN 9780375422775.
*Hally, Mike. [[2005]]. ''Electronic Brains: Stories from the Dawn of the Computer Age.'' Joseph Henry Press. ISBN 0309096308.
*Lukoff, Herman. [[1979]]. ''From Dits to Bits: A personal history of the electronic computer.'' Portlandiae Oregoniae: Robotics Press. ISBN 0896610020. LCCN 79-90567.
*Tompkins, C. B., et J. H. Wakelin. [[1950]]. ''High-Speed Computing Devices.'' McGraw-Hill.
*Stern, Nancy. [[1981]]. ''From ENIAC to UNIVAC: An Appraisal of the Eckert-Mauchly Computers. Digital Press. ISBN 0932376142.''

==Nexus externi==
{{CommuniaCat|ENIAC}}
* [http://zuse-z1.zib.de/simulations/eniac/ Simulatio ENIAC.]
* [http://www.historicsimulations.com/eniac.html Alia simulatio ENIAC.]
* [http://cs.drexel.edu/~bls96/eniac/eniac.html Alia simulatio ENIAC.]
* [http://www.computerworld.com/article/2561813/computer-hardware/q-a--a-lost-interview-with-eniac-co-inventor-j--presper-eckert.html &quot;Q&amp;A: A lost interview with ENIAC co-inventor J. Presper Eckert.&quot;] ''ComputerWorld.''
* [http://americanhistory.si.edu/comphist/eckert.htm Interview with Eckert.]&lt;!-- Transcript of a video interview with Eckert by David Allison for the National Museum of American History, Smithsonian Institution on February 2, 1988.--&gt;
* [http://purl.umn.edu/107275 Oral history interview with J. Presper Eckert], Charles Babbage Institute, University of Minnesota.&lt;!-- Eckert, a co-inventor of ENIAC, discusses its development at the University of Pennsylvania's Moore School of Electrical Engineering; describes difficulties in securing patent rights for ENIAC and the problems posed by the circulation of John von Neumann's 1945 First Draft of a Report on the EDVAC, which placed the ENIAC inventions in the public domain. Interview by Nancy Stern, 28 October 1977.--&gt;
* [http://purl.umn.edu/107216 Oral history interview with Carl Chambers], Charles Babbage Institute, University of Minnesota.&lt;!-- Chambers discusses the initiation and progress of the ENIAC project at the University of Pennsylvania Moore School of Electrical Engineering (1941–46). Oral history interview by Nancy B. Stern, 30 November 1977.--&gt;
* [http://purl.umn.edu/107688 Oral history interview with Irven A. Travis], Charles Babbage Institute, University of Minnesota.&lt;!-- Travis describes the ENIAC project at the University of Pennsylvania (1941–46), the technical and leadership abilities of chief engineer Eckert, the working relations between John Mauchly and Eckert, the disputes over patent rights, and their resignation from the university. Oral history interview by Nancy B. Stern, 21 October 1977.--&gt;
* [http://purl.umn.edu/107704 Oral history interview with S. Reid Warren], Charles Babbage Institute, University of Minnesota.&lt;!-- Warren served as supervisor of the EDVAC project; central to his discussion are J. Presper Eckert and John Mauchly and their disagreements with administrators over patent rights; discusses John von Neumann's 1945 draft report on the EDVAC, and its lack of proper acknowledgment of all the EDVAC contributors.--&gt;
* [https://web.archive.org/web/20090123114642/http://www.eniacprogrammers.org/index.shtml ENIAC Programmers Project.]
* [https://www.wired.com/news/culture/0,1284,3711,00.html Mulieres ENIAC.]
* [http://www.columbia.edu/acis/history/eniac.html Programming ENIAC.]
* [http://www4.wittenberg.edu/academics/mathcomp/bjsdir/ENIACSquareRoot.htm How ENIAC took a Square Root.]
* [https://web.archive.org/web/20060909174756/http://ftp.arl.army.mil/~mike/comphist/48eniac-coding/.. Mike Muuss: Collected ENIAC documents.]
* [https://web.archive.org/web/20040803150905/http://ftp.arl.mil/~mike/comphist/61ordnance/chap2.html ENIAC] chapter in Karl Kempf, ''Electronic Computers Within The Ordnance Corps'', November 1961
*Weik, Martin H. [[1961]]. [https://web.archive.org/web/20110814181522/http://ftp.arl.mil/~mike/comphist/eniac-story.html The ENIAC Story.] Ordnance Ballistic Research Laboratories.
* [http://www.seas.upenn.edu/~museum/index.html ENIAC museum] at the University of Pennsylvania
* [http://ed-thelen.org/comp-hist/BRL-e-h.html#ENIAC ENIAC specifications] from Ballistic Research Laboratories Report No. 971 December 1955, (A Survey of Domestic Electronic Digital Computing Systems)
*Kanellos, Michael. [[2006]]. [http://news.cnet.com/2009-1006_3-6037980.html A Computer Is Born.] ''CNet,'' 13 Februarii.
* {{Cite news
| author-last = Gumbrecht
| author-first = Jamie
| title = Rediscovering WWII's 'computers'
| publisher = CNN.com
| date = 8 Februarii 2011
| url = http://www.cnn.com/2011/TECH/innovation/02/08/women.rosies.math/index.html?hpt=C2
}}

[[Categoria:ENIAC| ]]
[[Categoria:Inventiones Civitatum Foederatarum]]
[[Categoria:1946]]&lt;!-- =Computer-related introductions in 1946--&gt;
[[Categoria:Universitas Pennsylvaniensis]]&lt;!--
[[Category:1940s computers]]
[[Category:Early computers]]
[[Category:Military computers]]
[[Category:One-of-a-kind computers]]
[[Category:Vacuum tube computers]]
[[Category:Artillery components]]
[[Category:Artillery operation]]
[[Category:Military electronics of the United States]]
[[Category:History of electronic engineering]]
[[Category:Decimal computers]]--&gt;

{{Myrias|Technologia}}</text>
      <sha1>g61o2r1c32a1aquluo3q6y6f9g6gzc8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana</title>
    <ns>4</ns>
    <id>278017</id>
    <revision>
      <id>3696178</id>
      <parentid>3696063</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:49:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="167" xml:space="preserve">[[File:Gerome Bethseba.jpg|right|140px]]
'''[[Bethsabea]]''' &lt;br /&gt;(persona biblica)&lt;div style=&quot;clear:both;&quot;&gt;&lt;/div&gt;&lt;noinclude&gt;
[[Categoria:Pagina prima]]

&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0wiplzf1hftwpfu2eadoz2uqppnj8zq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum</title>
    <ns>4</ns>
    <id>278018</id>
    <revision>
      <id>3696153</id>
      <parentid>3696065</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:26:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1660" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae ==  
* [[Bethsabea]]
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>bjc3tqk0qd1pngwbc21twqcv48ghtbl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696179</id>
      <parentid>3696153</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:50:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1644" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae ==  
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>oe0tzntiv86kikwd3az17zroy52yd9g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696183</id>
      <parentid>3696179</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1643" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae == 
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>9c1s9y0l9f3m7z5c86nk02pkrt2yodj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696234</id>
      <parentid>3696183</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:16:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1658" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae == 
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Dionysia]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>93r805fwmd6jeros7b3vaxg5u12ge07</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696235</id>
      <parentid>3696234</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:18:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1691" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae == 
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Dionysia]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Leviathan (Thomas Hobbius)]]
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>mvqkj616kcdo4lejxw7968fyugfn5sn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696239</id>
      <parentid>3696235</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Promovendae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1744" xml:space="preserve">&lt;div style=&quot;-moz-box-shadow:10px 10px 10px #CCC; -webkit-box-shadow:6px 6px 6px #CCC; box-shadow:8px 8px 8px #CCC; float:right; border:1px solid #BEBEBE; padding:1em&quot;&gt; 
{{Vicipaedia:Pagina prima/Capsa prima| titulus = [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|Pagina cottidiana]] | color tituli = white | color vexilli = #D61D00 | margo cacuminis = 0 | corpus = {{Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana}}}}
&lt;/div&gt;

Ut paginam cottidianam hodiernam promoveas, [[Vicipaedia:Pagina prima/Pagina cottidiana|formulam paginae cottidianae]] in fenestram adiunctam aperi, duobusque locis emenda.
# Loco tituli anterioris titulum novum insere
# Loco imaginis anterioris imaginem novam a te selectam insere. Cura ut faciem imaginis ad paginam primam restringas: non |thumb|, non |upright|, sed (exempli gratia) |right|100px|
Quo facto, titulum paginae a te promotae e rubrica inferiori &quot;Promovendae&quot; in subpaginam &quot;[[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]&quot; move. Rem perfecisti!
== Promovendae == 
* [[Capsicum annuum var. glabriusculum]]
* [[Desertum Victoria]]
* [[De principe]]
* [[Dionysia]]
* [[Eucharistia]]
* [[Fasti regum Lydiae]] 
* [[Franciscus Huber]]
* [[Iugum Atlanticum medium]]
* [[Leviathan (Thomas Hobbius)]]
* [[Meridianus primarius]]
* [[Nucleus Telluris exterior]]  
* [[Philoctetes (Sophocles)]]
* [[Supplices (Euripides)]] 
* [[Tiresias]]
* [[Valerius Cordus]]

== Iam promotae ==
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2019 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2020 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2021 promotae]]
* [[Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae]]

[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>fy173n6y8mad8d3jnbuxhwnvht2et6y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Usor:Petrus Tectander</title>
    <ns>2</ns>
    <id>280562</id>
    <revision>
      <id>3696269</id>
      <parentid>3693867</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:52:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Petrus Tectander</username>
        <id>55452</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="893" xml:space="preserve">{| style=&quot;float:right;&quot;
|{{Nuntii latine placent}}
|}
Bene venisti, lector aut lectrix huius paginae!
&lt;br/&gt;


== Conlationes meae* et paginae, quas emendare conatus sum ==

* [[Abductio Turcica]]*
* [[Antonius Guilielmus Amo]]*
* [[Arngrimus Ionas]]
* [[Bessastadae]]*
* [[Brevis commentarius de Islandia]]
* [[Carmen solutum]]*
* [[Christianus IV (rex Daniae)]]
* [[Christianus VII (rex Daniae)]]*
* [[Episcopi Holenses]]*
* [[Episcopi Scalholtenses]]
* [[Genocidium Buchae factum]]
* [[Gudbrandus]]
* [[Gudbrandus Thorlacius]]
* [[Gudrida Simonis filia]]*
* [[Hallgrimus Petraeus]]*
* [[Index formarum Latinarum nominum Islandicorum]]*
* [[Ioannes Pedius Tethingerus]]*
* [[Maria I (regina Portugalliae)]]
* [[Musica Romana antiqua]]
* [[Olaus Egilli filius]]*
* [[Olaus Wormius]]
* [[Reges Daniae]]*
* [[Theodicaea]]
* [[Vestmannorum Insulae]]*
* [[Vigdisa Finnbogii filia]]*
* [[Ysenacum]]</text>
      <sha1>gsn8nqv9pjlu5lv4slxadrhpwqr9sbr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Occitania (regio culturalis)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>284620</id>
    <revision>
      <id>3696201</id>
      <parentid>3490359</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T20:41:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jfblanc</username>
        <id>4607</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1688" xml:space="preserve">{{Capsa subdivisionis Vicidata}}
[[Fasciculus:French administrative divisions in Occitania (LA).svg|thumb|Tabula geographica Occitaniae.]]
{{Videdis|Occitania (discretiva)}}
'''Occitania''' ([[Francogallice]] ''[[:fr:Occitanie (région culturelle)|Occitanie]]'', [[Occitane]] ''[[:oc:Occitània|Occitània]]''), est regio culturalis in [[Francia]] australi de [[Oceanus Atlanticus|Oceano Atlantico]] usque ad [[Alpes]], ubi, praeter Francogallicam, [[lingua Occitana]] in usu est. [[Vallis Aranis]] [[Catalonia]]e et aliquibus [[Pedemontium|Pedemontii]] oppidis [[Italia]]e etiam partes Occitaniae sunt, cum [[Vasconia Gallica|Vasconia Francica]] et [[Ruscino]] terrae occitanae non sint.

Terrae quae hodie ''Occitania'' appellantur in [[Antiquitas|Antiquitate]] fere eae [[Dioecesis Viennensis (Imperium Romanum)|Septem Proviciarum]] erant.

Nomen Latinum ''Occitania'' olim Francice nomine ''Languedoc'' converterunt, sed eo tempore ''Languedoc'' omnes terras Franciae linguae Occitanae et iuris Romani designabat (i.e. Occitaniam sive Septem Provincias).&lt;ref&gt;M. Ménage, Dictionnaire étymologique de la langue françoise, Lutetiae, anno 1750 {{Google Books|HsFIAAAAcAAJ|pag. 101}}.&lt;/ref&gt; Ita pagus hodiernus minor [[Linguadocia]] etiam nonnumquam Latine ''Occitania'' appellatur, sed nomen ''Occitania'' non ad eum limitare potest. Ab anno [[2016]] etiam est [[Occitania (regio hodierna)|regio administrativa Occitania]], maior quam Linguadocia sed minor quam regio culturalis Occitania.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Nexus externi ==
* [https://ieo-oc.org/ Institutum studiorum Occitanorum]
* [http://openstreetmap-oc.org/ OpenStreetMap-oc]

{{stipula}}


[[Categoria:Occitania]]</text>
      <sha1>jmx0pryf40onpd8puao1awswx4y2gw1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abraham Hyacinthus Anquetil Duperron</title>
    <ns>0</ns>
    <id>293836</id>
    <revision>
      <id>3696114</id>
      <parentid>3617183</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:41:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Demetrius Talpa</username>
        <id>81729</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: +[[Categoria:Interpretes]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1110" xml:space="preserve">{{Capsa  hominis Vicidata}}
'''Abraham Hyacinthus''' ([[Francogallice]] ''Abraham Hyacinthe'') '''Anquetil Duperron''', [[7 Decembris]] anni [[1731]] [[Lutetia]]e natus et [[17 Ianuarii]] anni [[1805]] ibidem mortuus, fuit explorator et [[Res orientales|orientalista]] Francogallicus, {{Creanda|fr|Louis-Pierre Anquetil|Ludovicus Petrus Anquetil Duperron|Ludovici Petri Anquetil Duperron}} frater. [[Avesta]]m primus in Europa vertit (in linguam Francogallicam) et ex [[Upanishad|Upanisadis]] aliqua (in linguam Latinam cum variis annotationibus Graecis). Ab [[Arthurus Schopenhauer|Arthuro Schopenhauer]] et [[Christianus Kraus|Christiano Kraus]] Duperronis versio laudata est.

==Nexus externi==
* [https://books.google.ru/books?id=PcxBAQAAMAAJ Oupnek'hat, id est Secretum tegendum...] (Upanisadum versio), vol. I
* [https://books.google.ru/books?id=2ppEAQAAMAAJ idem]. vol. 2
{{fontes biographici}}

{{Lifetime|1741|1805|Anquetil Duperron, Abraham Hyacinthus}}

[[Categoria:Indologi]]
[[Categoria:Iranologi]]
[[Categoria:Incolae Franciae]]
[[Categoria:Auctores Latini recentiores]]
[[Categoria:Interpretes]]</text>
      <sha1>0rbdpzx0w3c8glfvai4s0z9gnij5h3h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ioannes Ögmundsson</title>
    <ns>0</ns>
    <id>295282</id>
    <redirect title="Ionas Ogmundi filius" />
    <revision>
      <id>3696190</id>
      <parentid>3603449</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:30:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Ionas Ogmundi filius]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Ionas Ogmundi filius]]</text>
      <sha1>k2dbxu2wst4xb0hj389defq5w8207p9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Prosper Montagné</title>
    <ns>0</ns>
    <id>296770</id>
    <revision>
      <id>3696161</id>
      <parentid>3622742</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:29:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Richardkiwi</username>
        <id>96675</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Prosper Montagé et Curnonsky.jpg]] → [[File:Auguste Escoffier et Curnonsky.jpg]] [[c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error) · Ce n'est pas Prosper Montagné (à gauche) mais Auguste Escoffier.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1976" xml:space="preserve">{{Capsa hominis Vicidata}}
'''Prosper Montagné''' ([[Carcaso]]ne natus die [[14 Novembris]] [[1865]]; [[Savara]]e die [[22 Aprilis]] [[1948]] mortuus) fuit coquus et scriptor de arte coquinaria. Auctor fuit operis encyclopaedicae ''[[Larousse gastronomique]]''.

== Scripta potiora ==
* 1902 (cum Prospero Salles, adiuvante [[Phileas Gilbert|Philea Gilbert]]) : ''La Grande Cuisine illustrée'' [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9304528 Textus] apud Gallica
* 1938 (praefatione [[Phileas Gilbert|Phileae Gilbert]] et [[Augustus Escoffier|Augusti Escoffier]]) : ''[[Larousse gastronomique]]''

== Bibliographia ==
[[Fasciculus:Auguste Escoffier et Curnonsky.jpg|thumb|Prosper Montagné (ad sinistram partem) et [[Curnonsky]]]]
* Jeanne B. Barondeau, &quot;Prosper Montagné, un grand chef disparaît&quot; in ''L'Héritage de Curnonsky, vol. III, Curnonsky: Souvenirs gastronomiques'' (Monaci: Éditions Curnonska, 2007. ISBN 9783940814036)
* Roger Lamoise, ''La Vie et l'Œuvre de Prosper Montagné. Maître cuisinier et écrivain gastronomique, 1865-1948''. Malakoff, J. Lanore, 1995. ISBN 9782862682457
* Denis Saillard, &quot;Chefs contre gastronomes. Histoire d’une défaite médiatique (1880-1940)&quot; in ''Le Temps des médias'' no. 24 (2015) pp. 44-65 [https://www.cairn.info/revue-le-temps-des-medias-2015-1-page-44.htm?try_download=1 Situs venalis]

== Nexus externi ==
* &quot;[https://web.archive.org/web/20070312064409/http://www.clubprospermontagne.be/cpm/fr/biografie.htm Biographie Prosper Montagné]&quot; olim apud ''Club Prosper Montagné'' divulgata
* &quot;[https://web.archive.org/web/20070928131106/http://www.club-prosper-montagne.fr/default.aspx?pId=83&amp; Prosper Montagné, cuisinier, culinographe et journaliste]&quot; olim apud ''Club Prosper Montagné'' divulgata

{{DEFAULTSORT:Montagne, Prosper}}

[[Categoria:Nati 1865]]
[[Categoria:Mortui 1948]]
[[Categoria:Scriptores Franciae]]
[[Categoria:Auctores Francogallici]]
[[Categoria:Scriptores de re cibaria]]
[[Categoria:Coqui]]</text>
      <sha1>1ds998awq6klc0o3x2i3z0rd1c9v79z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Usor:Demetrius Talpa/Harenarium</title>
    <ns>2</ns>
    <id>300124</id>
    <revision>
      <id>3696243</id>
      <parentid>3695667</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:14:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Demetrius Talpa</username>
        <id>81729</id>
      </contributor>
      <comment>/*  */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9219" xml:space="preserve">&lt;small&gt;[[Fasciculus:Versiculi mnemonici.jpg|right|200px]]

''[[Magna charta libertatum|Magnam chartam libertatum]] talparum'' compositurus sum. Haec sunt libertates maximae includendae:
*[[Libertas fodiendi]]
*[[Libertas rodendi]]
*[[Libertas caecuttiendi]]
*[[Libertas dormiendi]]

===Miscellanea===
[[Fasciculus:Anagramma Quid est veritas = Est vir qui adest.gif|right|80px]]
{{coord|55|29|24|N|28|45|35|E|display=title}}
'''Panope''' vel '''Panopeus''' ([[Graece]] Πανόπη, Πανοπεύς) urbs est Graeca&lt;br&gt;

[https://books.google.fr/books?id=5Z1gAAAAcAAJ&amp;pg=PA205&amp;lpg=PA205&amp;dq=gatschinensis&amp;source=bl&amp;ots=gfK_drbDsn&amp;sig=ACfU3U0y8h5-f5zPeMe__iV70L4heT2OJg&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjMrfuEiZrxAhVFvIsKHay9AQwQ6AEwA3oECAUQAw#v=onepage&amp;q=gatschinensis&amp;f=false hortus imperialis Gatchinensis] [https://books.google.fr/books?id=lxw3glGfmwQC&amp;pg=PA207&amp;dq=gatschinensis&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiw5JWCiprxAhViposKHcXzCtgQ6AEwBXoECAcQAg#v=onepage&amp;q=gatschinensis&amp;f=false ] - [https://books.google.fr/books?id=7U5fAAAAcAAJ&amp;pg=PA70&amp;lpg=PA70&amp;dq=gatschinensis&amp;source=bl&amp;ots=gL8Ew-PKnf&amp;sig=ACfU3U3Qt-WgX8rADgVTZFKcn5aotF4oKw&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjMrfuEiZrxAhVFvIsKHay9AQwQ6AEwAXoECAMQAw#v=onepage&amp;q=gatschinensis&amp;f=false hortus Caesareus Gatchinensis]

[https://plant.depo.msu.ru/public/scan.jpg?pcode=MW0109044 Herbarium Universitatis Mosquensis] [https://books.google.ru/books?id=6YENywEACAAJ&amp;dq=herbarium+universitatis+mosquensis&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjgm6KB8ZfwAhVOtIsKHV3SDlsQ6AEwAHoECAAQAQ ] - [https://search.rsl.ru/ru/record/01003358157 Herbarium vivum sive Collectio plantarum siccarum Caesareae universitatis Mosquensis]  
[https://books.google.fr/books?id=LQA6AAAAcAAJ&amp;pg=RA2-PA168&amp;dq=silviculturam&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwi45_WXuYz0AhVHEncKHeZNAFYQ6AF6BAgFEAI#v=onepage&amp;q=silviculturam&amp;f=false Silvicultura]

[https://old-smolensk.ru/?p=12670 Smolenscensis obsidionis liberationis obsessorum ac deditorum castrorum...] [https://rusneb.ru/catalog/000200_000018_RU_NLR_DIGIT_75071/ ]

[https://books.google.fr/books?id=uGV3SHOFe8YC ''Relationes status dioecesium in magno ducatu Lituaniae'']

[https://books.google.fr/books?id=fQFfAAAAcAAJ&amp;pg=PA97&amp;dq=zea+et+munichia+sunt&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjbjqiRv6L0AhWqtIsKHdIHByUQ6AF6BAgLEAI#v=onepage&amp;q=zea%20et%20munichia%20sunt&amp;f=false portus et statio]

[https://www.zvab.com/servlet/SearchResults?an=gotthold%20merten&amp;cm_sp=det-_-bdp-_-author Gotthold Adalbert (sic) Merten] [http://www.richardwolf.de/latein/capellan.htm geboren 1866, war Pfarrer im thüringischen Sonneberg und später Altphilologe am Realgymnasium in Lippstadt. Er starb 1946]


[https://books.google.ru/books?id=1iowAAAAYAAJ&amp;pg=PA388&amp;dq=o+superbe+quid+superbis+tua+superbia+te+superabit&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjBt8-Fj_v1AhVlkosKHajjCa4Q6AF6BAgFEAI#v=onepage&amp;q=o%20superbe%20quid%20superbis%20tua%20superbia%20te%20superabit&amp;f=false o/be...] — [[Lamspringe]]

[[Usor:,jlzifhsr/Manevichi|Manevichi]]

[https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Specialis:Quaerere&amp;limit=100&amp;offset=0&amp;profile=default&amp;search=insource%3Admgh.de%2Fde&amp;ns0=1 ad MGH nexus corrigendi]

{{Creanda|sv|Erik Väderhatt|Ericus Ventosi Pilei}}&lt;ref&gt;[https://books.google.ru/books?id=uEFSAQAAIAAJ&amp;q=Ventosi+pilei#v=snippet&amp;q=Ventosi%20pilei&amp;f=false ''Saxonis Grammatici Historia Danica'', vol. I, Hauniae 1839].&lt;/ref&gt;
==== ====
&lt;hr&gt;
&lt;small&gt;Insula Robusta&lt;ref&gt;{{ZK|Мошный, о-в}}&lt;/ref&gt;  [https://books.google.ru/books?id=bD9fAAAAcAAJ&amp;pg=PA9&amp;dq=portus+victoriae+australia&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwiCvqeMmvr1AhXwo4sKHapqDXMQ6AF6BAgEEAI#v=onepage&amp;q=portus%20victoriae%20australia&amp;f=false Portus Victoriae] 
[https://books.google.ru/books?id=d6pDAQAAIAAJ&amp;pg=RA3-PA64&amp;dq=serrae+nivatae&amp;hl=la&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwi7se7Hhav2AhUFrYsKHdGgCWwQ6AF6BAgDEAI#v=onepage&amp;q&amp;f=false Serra Nivata] [https://books.google.ru/books?id=o708AAAAYAAJ&amp;q=Cuchullin#v=snippet&amp;q=Cuchullin&amp;f=false Cuchullin] (et in Phingaleide) [https://books.google.ru/books?id=qdE_AAAAcAAJ&amp;q=Cualgnia#v=snippet&amp;q=Cualgnia&amp;f=false Cualgnia]

[https://books.google.ru/books?id=PcFOAAAAcAAJ&amp;pg=PA227&amp;dq=shudrae+sunt&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjo6_r1-aP5AhVsoosKHWfWCDkQ6AF6BAgHEAI#v=onepage&amp;q=shudrae%20sunt&amp;f=false de tribubus]—[https://books.google.ru/books?id=3ltgAAAAcAAJ&amp;pg=PA172&amp;dq=shudrae+sunt&amp;hl=de&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwju0-OZ-aP5AhVk_SoKHR0hBlIQ6AF6BAgCEAI#v=onepage&amp;q=shudrae%20sunt&amp;f=false et haec] '''Arena mobilis'''&lt;ref&gt;{{Kirp|бархан}}&lt;/ref&gt; '''Selectio artficialis'''&lt;ref&gt;[[Ieremias Bonomelli|Ieremiae Bonomelli]] [https://books.google.ru/books?id=aL69veFB4usC&amp;q=selectio+artificialis#v=snippet&amp;q=selectio%20artificialis&amp;f=false ''Summa totius theologiae dogmaticae'', vol. 2, Mediolani 1876, p. 282]; {{Creanda|de|Tilman Pesch|Tilman Pesch}} [[Societas Iesu|SI]] [https://books.google.co.jp/books?hl=ru&amp;id=4Ifzp0MVoKMC&amp;q=selectio+artificialis#v=snippet&amp;q=selectio%20artificialis&amp;f=false ''Institutiones philosophiae naturalis secundum principia S. Thomae Aquinatis'', Friburgi Brisgoviae 1880, p. 748].&lt;/ref&gt; '''Pristavus'''&lt;ref&gt;[https://books.google.ru/books?id=Mz1GAAAAcAAJ&amp;q=pristavorum#v=snippet&amp;q=pristavorum&amp;f=false ]&lt;/ref&gt; &lt;/small&gt;
&lt;hr&gt;&lt;references /&gt;
&lt;hr&gt;

===flumina incerta ===
&lt;div style=&quot;width:100%&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; width:90%&quot;&gt;
&lt;div style=&quot;text-align:center; font-family:Cambria, Georgia, Times, 'Times New Roman', serif; font-size:130%; padding:0.2em 0.6em 0.2em 0.6em; border-right:1px solid #BEBEBE; background:#EDEDED&quot;&gt;&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; width:10%&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;mw-customtoggle-1&quot; style=&quot;cursor:pointer; text-align:center; font-family: Cambria, Georgia, Times, 'Times New Roman', serif; padding:0.2em 0.6em 0.2em 0.6em; border-right:1px solid #BEBEBE; background:white; color:black&quot;&gt;MONSTRATVR&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;div class=&quot;mw-collapsible mw-collapsed&quot; id=&quot;mw-customcollapsible-1&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;toccolours mw-collapsible-content&quot; style=&quot;float:left; width:100%; border:0; background:#FFFFFF&quot;&gt;
&lt;small&gt;{{Creanda|ru|Мейерберг, Августин|Augustinus Meyrberg|Augustini Meyerberg}} [https://books.google.fr/books?hl=ru&amp;id=d7tMAAAAcAAJ&amp;q=Danecam#v=snippet&amp;q=Danecam&amp;f=false ''Iter in Moschoviam'',  p. 385].
{{div col|8}}
*Daneca 
*Zerdikium 
*[[:ru:Бетька|Beitma]]? &lt;ref&gt;''Бетьма/Ведьма?''&lt;/ref&gt;
*Atroba 
*Samara altera
*[https://wikimapia.org/#lang=ru&amp;lat=53.263981&amp;lon=49.465256&amp;z=11&amp;m=h&amp;show=/27545731/ru/Овраг-Аскульский Askula]&lt;ref&gt;[[:ru:Аскулы|Askulae vicus]]&lt;/ref&gt; 
*Komousium 
*Verovium
&lt;!--- Danecam?,  
Чердыка (Zerdikii) (“А ниже града Лаишева (Каз. Губ.) из Камы потекла протока Червык и пала в Волгу”. Книга Больш. Чертежу стр. 148.),  
Бейтмы (Beitmae)?, 
обеих Атроб (Atrobae), 
обеих Самар (Samarae), 
Сызрани (Syrani), 
Камышины (Komousii), 
Увары (Verovii) (Увара — название одного из главных и очень рыболовных устьев Волги в Астраханской Губернии. Эта река, при которой селение Уваринский учуг, впадает в море, к 35 верстах от Астрахани.), ---&gt;
{{div col end}}
&lt;/div&gt;
&lt;/div&gt;
&lt;/small&gt;
&lt;hr&gt;

'''Interpretes Homerici ceteri''': {{Creanda|cs|Antonín Liška (1791)|Antoninus Liška}} [[:s:cs:Soubor:Homer, Antonín Liška - Homérowa Odyssea - 1848.djvu|Bohemice]] — [https://web.archive.org/web/20070302034320/http://www.yunanmitolojisi.net/ilyada-1bolum/ Turcice] — [[:s:eo:Iliado/Kanto_Unua|Abraham Kofman]] [https://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno-buch?apm=0&amp;aid=100032&amp;teil=0203&amp;seite=00000003&amp;zoom=1 Esperantice] — {{Creanda|sv|Johan Fredrik Johansson|Ioannes Fredericus Johansson}} Suecice — [[:d:Q52154093|Conradus Droste]] [http://www.biografischportaal.nl/persoon/51370290 Nederlandice] — {{creanda|nl|Jan Hendrik Glazemaker|Ioannes Henricus Glazemaker}} [https://lib.ugent.be/europeana/900000050989?pg=PP7 idem] 
&lt;hr&gt;
====incolis abundant, nomine carent====
{{div col|4}}&lt;small&gt;
*''Nižnevartovsk'' Ripa Vartovensis Inferior
*Balaschicha
*''Šachty'' Fodinae
*''Nižnekamsk'' Utbs Camae Inferioris
*''Dzeržinsk'' Nigrum (de priore ''Tschernoje'')
* Chimkae
* ''Angarsk'' Angaropolis
*''[[Podolsk]]''
* ''Prokop'evsk''
* ''Balakovo''
* ''Ljubercy''
* ''Severodvinsk'' Urbs Duinae Borealis (''in Urbe Duinae Boreali'') 
* ''Novočersassk	'' Circassium Novum
* ''Kamensk-Ural'skij'' Petra Uralensis
*''Èlektrostal' '' Electrichalybs
*''Salavat''
*''Železnodorožnyj'' Ferriviarium
*''Al'met'evsk''
*''Berezniki''
*''Rubcovsk''
*''Kopejsk''
*''Kovrov''
*''Krasnogorsk'' 
*''Chasavjurt''
*''Novomoskovsk'' Mosqua Nova
*''Pervoural'sk''
*''Neftejugansk''
*''Neftekamsk'' Naphticamium ut Solicamium
*''Novočeboksarsk'' Tscheboxari Novi
*''Čerkessk''
*''Orechovo-Zuevo''
*''Batajsk''
*''Ščëlkovo''
*''Nevinnomyssk''
*''Dimitrovgrad'' 
*''Novyj Urengoj''
*''Oktjabr'skij''
*''Domodedovo''
*''Obninsk''
*''Novošachtinsk'' Fodinae Novae
*''Seversk''
*''Puškino''
*''Žukovskij''
*''Kaspijsk'' Caspia
*''Nojabr'sk''
*''Ramenskoe''
*''Ačinsk''
*''Novokujbyševsk''
*Essentuki
*''Artëm''
*''Berdsk''
&lt;/small&gt;{{div col end}}
&lt;hr color=&quot;#CCCCCC&quot;&gt;
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>g4biyh2od3s024rdo0mpy534v9yg26o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vicipaedia:Index paginarum cottidianarum/Anno 2022 promotae</title>
    <ns>4</ns>
    <id>300718</id>
    <revision>
      <id>3696180</id>
      <parentid>3696066</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:51:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mense Augusto 2022 promotae */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5889" xml:space="preserve">== Mense Ianuario 2022 promotae ==
# [[Festum anni novi Sinici]]
# [[Iosephus Cooper]]
# [[Astronautica]]
# [[Altenburg (Vimaria)]]
# [[Cyclops (Euripides)]]
# [[Magi (Biblia)]]
# [[Associatio diurnariorum Esperanticorum internationalis]]
# [[Martinus Schäffer]]
# [[Corpus humanum]]
# [[Fenelo]]
# [[Nucifrangibulum]]
# [[Trippstein]]
# [[Domus Francisci Liszt (Vimaria)]]
# [[Udalricus Brandenburg]]
# [[Antigone (Sophocles)]]
# [[Antonius Blair]]
# [[Nucifrangibulum (ballatio)]]
# [[Marius Petipa]]
# [[Cellula Schwannia]]
# [[Hugenoti]]
# [[Sepulcretum Sancti Ioannis (Iena)]]
# [[Iphigenia Aulidensis]]
# [[Ioannes Vsevoložskij]]
# [[Delphi (urbs Graeciae)]]
# [[Peleus]]
# [[Museum de Re publica Vimariana]]
# [[Li Yu (scriptor)]]
# [[Magna Zimbabua]]
# [[Ioannes Gottfriedus Herder]]
# [[Subcontinens Indica]]
# [[Ossianus]]
== Mense Februario 2022 promotae ==
# [[Myelinum]]
# [[Tres Hierarchae]]
# [[Museum de Re publica democratica Germanica (Apolda)]]
# [[Elisabeth Streller]]
# [[Colles Nigri]]
# [[Matthias Castrén]]
# [[Sodalitas Rennsteig 1896]]
# [[Demosthenes (strategus)]]
# [[Monumentum Nationale Marinum Papahānaumokuākea]]
# [[Robertus Müller]]
# [[Ostreae craticula tostae]]
# [[Yuan Mei]]
# [[Nosocomium Sanctorum Georgii et Iacobi]]
# [[Amavangus]]
# [[Vesper (potio)]]
# [[Ioannes Racine]]
# [[Ioannes Racine]]
# [[Clipeus Arvernus]]
# [[Franciscus Georgius Rössler]]
# [[Simplicia montani victualia]]
# [[Guillelmus Wallaceus]]
# [[Wannsee Conventus]]
# [[Phèdre (Racine)]]
# [[Lex maiestatis]]
# [[Ucraina]]
# [[Equites (Aristophanes)]]
# [[Vladimirus Zelens'kyj]]
# [[Stela Mesae]]
== Mense Martio 2022 promotae ==
# [[Napoleo III (imperator Franciae)]]
# [[Latinitas culinaria]]
# [[Neurogenesis]]
# [[Genovefa Parisiensis]]
# [[Fugger]]
# [[Vespae (Aristophanes)]]
# [[Radix Iesse]]
# [[Psalmus 77]]
# [[Musica Renascentiae]]
# [[Acharnenses]]
# [[Galena Gorecka]]
# [[Ordinatio Regni Mineralium secundum Linnaeum]]
# [[Paryadres]]
# [[Orlando furioso]]
# [[Lingua Lazica]]
# [[Capella Bethleem (Praga)]]
# [[Pimpinella anisum]]
# [[Bracchium caecum]]
# [[Keith Floyd]]
# [[Paulus Jegorovas]]
# [[Conformatio terrestris]]
# [[Cultura interretialis]]
# [[Ioannes Biereye]]
# [[Mundus Russicus]]
# [[Ioanna Agalakova]]
# [[Pax (Aristophanes)]]
# [[Pax (Aristophanes)]]
# [[Ioannes Kotljarevs'kyj]]
# [[Evangelicum centrum Pauli Schneider Vimariense]]
# [[Paulus Schneider]]
# [[Hochepot]]

== Mense Aprili 2022 promotae ==
# [[Caliphatus]]
# [[Johannes Aurifaber (Vimariensis)]]
# [[McDonald's]]
# [[Conradus Ferdinandus Meyer]]
# [[Parlamentum Erfordiense]] 
# [[Ricardus Evans Schultes]]
# [[Associatio Esperantica Hiberniae]]
# [[Historia Anastasii de Honestis (Botticelli)]]
# [[Iulius Jüthner]]
# [[Dominica in Palmis de passione Domini]]
# [[Hippolytus (Euripides)]]
# [[Aula Thuringiae]]
# [[Chebeb]]
# [[Ioannes Stadius]]
# [[Pater noster]]
# [[Psalmus 22]]
# [[Dominica Resurrectionis Domini]]
# [[Oleum (generale)]]
# [[Hilarius Putnam]]
# [[Ars coquinaria mediaevalis]]
# [[Sirenes]]
# [[Orestes (Euripides)]] 
# [[Aloysius Schmaus]]
# [[Oedipus rex]]
# [[Loca monticulosa Kazachstanica]]
# [[Jean Paul]]
# [[Polymestor]]
# [[Insula Sancti Ludovici]]
# [[Dionysius Keefe]]
# [[Hecuba (Euripides)]]

== Mense Maio 2022 promotae ==
# [[Oksana Zabuzhko]]
# [[Andromaque (Racine)]]
# [[Fredericus Ludovicus Schröder]]
# [[Mistelbach]]
# [[Nessus]]
# [[Adversus Haereses (Irenaeus)]] 
# [[Ferdinandus Raimund]]
# [[Helena (Euripides)]]
# [[Hymnus Ucrainae]]
# [[De Christiana expeditione apud Sinas]]
# [[Bibliotheca Nationalis Ucrainae Vernadskiana]]
# [[Basidiomycota]]
# [[Lingua Coreana]]
# [[Aves (Aristophanes)]]
# [[Realismus scientificus]]
# [[Kep Enderby]]
# [[Omasa modo Cadomensi]]
# [[Nicolaus Iohannis]]
# [[Temperatura thermodynamica]]
# [[Candidus Fuldensis]]
# [[Candidus Fuldensis]]
# [[Propria ad mensam Imperatoris principia]]
# [[Aeacus]]
# [[Altiplanum]]
# [[Ferdinandus Maia]]
# [[Ranae (Aristophanes)]]
# [[Titus Brandsma]]
# [[Trachiniae]]
# [[Certamen poëticum Hoeufftianum]] 
# [[Ennominae]]
# [[Museum Transsilvanicum]]

== Mense Iunio 2022 promotae ==
# [[Gallus vinolentus]]
# [[Habilitas physica]]
# [[Petrus Frankopan]] 
# [[Sadko Hospes Dives]]
# [[Apenninus]]
# [[Spiritus Sanctus]]
# [[Danapris]]
# [[Hallgrimus Petraeus]]
# [[Topiramatum]]
# [[Franciscus Ruano]]
# [[Electra (Sophocles)]]
# [[Trinitas]]
# [[Anthropophagia]]
# [[Opus fundatum ecclesiarum munitarum]]
# [[Tubulus renalis colligens]]
# [[Clemens Brentano]]
# [[Capaneus]]
# [[Putin-mentula!]]
# [[Phoenissae]]
# [[Carolus Linnaeus]]
# [[Domus Boerorum]]
# [[Albertus Szent-Györgyi]]
# [[Tabasco (liquamen)]]
# [[A Moscua ad Galliculos]]
# [[Vladimirus Filatov]]
# [[Musica Romana antiqua]]
# [[Septem contra Thebas (Aeschylus)]]
# [[Elote]]
# [[Cultura Ucrainae]]
# [[Mauricius de Soliaco]]

== Mense Iulio 2022 promotae ==
# [[Dies sideralis]]
# [[Huldericus de Hutten]]
# [[Lalibela]]
# [[Ioannes Bellaius (cardinalis)]]
# [[Observatorium Zimmerwald]]
# [[Oedipus Coloneus (Sophocles)]]
# [[Gudrida Simonis filia]]
# [[Praesidium Franciscopolis]]
# [[Croesus]]
# [[Bloody Mary]]
# [[Jawaharlal Nehru]]
# [[Vestmannorum Insulae]]
# [[Antonius Guilielmus Amo]]
# [[Thesmophoriazusae]]
# [[Prunus spinosa]]
# [[Maunsel White]]
# [[Navis longa Russica, abi in malam rem!]]
# [[Kennethus Norton]]
# [[Salzkammergut]]
# [[Martinus Garrix]]
# [[Theodicaea]]
# [[Cleomenes I]]
# [[Ioannes Pedius Tethingerus]]
# [[Regio cervicalis anterior]]
# [[Lysistrata]]
# [[Isaacus Casaubonus]]
# [[Abbatia Sancti Victoris]]
# [[Genocidium Buchae factum]]
# [[Abductio Turcica]]
# [[Otto Grotewohl]]
# [[Aiax (Sophocles)]]

== Mense Augusto 2022 promotae ==
# [[Oberonia titania]]
# [[Colossi Memnonis]]
# [[Ioachimus Bellaius]]
# [[Fabella nautae naufragi]]
# [[Morbus Whippleianus]]
# [[Bethsabea]]
[[Categoria:Pagina prima]]
[[Categoria:Paginae honoratae]]</text>
      <sha1>0myydxzlpvdav36lnzoyc8r4lgzzuvj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Proiectilum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302062</id>
    <revision>
      <id>3696206</id>
      <parentid>3676697</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:20:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de telo</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="871" xml:space="preserve">[[Fasciculus:155fire.jpg|thumb|Proiectilum a [[tormenta|tormento]] iactum.]]
'''Proiectilum''' est [[missile]] [[vis|vi]] externa propulsum, ita ut eius [[traiectoria]] per [[gravitas (physica)|gravitatem]] et [[resistentia fluidodynamica|resistentiam aeriam]] tantum temperetur. Quaeque [[res]] trans [[spatium]] movens proiectilum consideri potest, sed notio proiectili imprimis in [[res militaris|usu militari]] vel [[ludus gymnicus campestris|artibus athleticis]] adhibentur.

In [[ballistica]], [[mechanica]]e disciplina ad proiectilorum traiectorias spectans, traiectoriae hae [[aequatio motus|aequationibus mathematicis motus]] describuntur.

{{NexInt}}
*[[Telum]]

== Nexus externi ==
* ''merriam-webster.com'': [https://www.merriam-webster.com/dictionary/projectile De proiectili definitione] {{Ling|Anglice}}

[[Categoria:Ballistica]]
[[Categoria:Proiectila|!]]</text>
      <sha1>l5pt82fd1p8iaq8riqyf4ilps1vjzmj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Physica nuclearis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302299</id>
    <revision>
      <id>3696249</id>
      <parentid>3692546</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:35:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de astrophysica et radiatione gamma</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2674" xml:space="preserve">'''Physica nuclearis''' est illa [[physica|physices]] provincia quae [[nucleus atomi|nucleos atomicos]] eorumque constituentia et interactiones perscrutatur, ad hoc aliarum materiae nuclearis formarum studium.

Physica nuclearis non est confundenda cum [[physica atomica]], quae [[atomus|atomo]] ut integro studet, electronibus inclusis.

Inventiones in physica nucleari ad adhibitionem in aliis scientiarum provinciis adducebantur. Potestatem nuclearem, armamenta nuclearia, medicinam nuclearem, iconismum [[resonantia magnetica nuclearis]] factum, [[isotopus|isotopos]] industriales et agriculturales, implantationem ionicam in arte ingeniaria materiali, [[computatio radiocarbonica|computatione radiocarbonica]] quoad geologiam et archaeologiam comprehendit. In provinciis artis [[ingeniaria nuclearis|ingeniariae nuclearis]] adhibentur.

Physica particularum ex physica nucleari profecta est, ac duo provinciae ei annexae rite praecipiuntur. [[Astrophysica]] nuclearis, adhibitio scilicet physices nuclearis ad astrophysicam, maximi momenti est in siderum operationibus et elementorum chemicalium origine dilucidandis.

== Historia ==
[[Fasciculus:Paul Nadar - Henri Becquerel.jpg|thumb|upright=0.8|[[Antonius Henricus Becquerel|Henricus Becquerel]].]]
Historia physicae nuclearis ut disciplina a physica atomica distincta initium sumit a [[radioactivitas|radioactivitatis]] inventione [[Antonius Henricus Becquerel|Henrici Becquerel]] anno 1896, [[sal]]is [[uranium|uranii]] [[phosphorescentia]]m investigans. Inventio [[electron]]um a J. J. Thomson anno post facta indicavit, atomos structuram internam habere. Ineunte saeculo vigesimo modulus J. J. Thomson acceptus est.

Subsequentibus annis, [[radioactivitas]] exquisite scrutabatur, praesertim a [[Maria Curie]], [[Petrus Curie|Petro Curie]], [[Ernestus Rutherford|Ernesto Rutherford]], ceterique. Exeunte saeculo, physici tria radiationis genera ex atomis emanantia invenerunt, quae radiationem alpha, beta, et [[radiatio gamma|gamma]] appellaverunt. Experimenta [[Otto Hahn|Ottonis Hahn]] anno 1911 atque [[Iacobus Chadwick|Iacobi Chadwick]] anno 1914 facta invenerunt, spectrum decadentiae beta continuum potius quam discretum esse.

== Bibliographia ==
*Bertulani, Carlos A. [[2007]]. ''Nuclear Physics in a Nutshell.'' Princeton &lt;!--Universty?--&gt; Press. ISBN 978-0-691-12505-3.
*Krane, Kenneth S. [[1987]]. ''Introductory Nuclear Physics,'' ed. tertia. ISBN 978-0471805533. 
*Pauling, Linus. [[1970]]. ''General Chemistry.'' Dover. ISBN 0-486-65622-5.
*Walecka, John D. [[2004]]. ''Theoretical Nuclear and Subnuclear Physics,'' ed. secunda. ISBN 9812388982.

[[Categoria:Physica nuclearis]]
{{Myrias|Physica}}</text>
      <sha1>5jp0iq2k8ysjcs4se7plb18ma2a7ybb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696264</id>
      <parentid>3696249</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:35:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>+Nexus (10K)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2774" xml:space="preserve">'''Physica nuclearis''' est illa [[physica|physices]] provincia quae [[nucleus atomi|nucleos atomicos]] eorumque constituentia et interactiones perscrutatur, ad hoc aliarum materiae nuclearis formarum studium.

Physica nuclearis non est confundenda cum [[physica atomica]], quae [[atomus|atomo]] ut integro studet, [[electron]]ibus non exclusis.

[[Inventio]]nes in physica nucleari ad adhibitionem in aliis scientiarum provinciis adducebantur. Potestatem nuclearem, [[armamenta nuclearia]], [[medicina]]m nuclearem, iconismum [[resonantia magnetica nuclearis]] factum, [[isotopus|isotopos]] [[industria]]les et [[agricultura]]les, implantationem ionicam in arte ingeniaria materiali, [[computatio radiocarbonica|computatione radiocarbonica]] quoad [[geologia]]m et [[archaeologia]]m comprehendit. In provinciis artis [[ingeniaria nuclearis|ingeniariae nuclearis]] adhibentur.

Physica particularum ex physica nucleari profecta est, ac duo provinciae ei annexae rite praecipiuntur. [[Astrophysica]] nuclearis, adhibitio scilicet physices nuclearis ad astrophysicam, maximi momenti est in [[sidus|siderum]] operationibus et [[elementum chemicum|elementorum chemicalium]] origine dilucidandis.

== Historia ==
[[Fasciculus:Paul Nadar - Henri Becquerel.jpg|thumb|upright=0.8|[[Antonius Henricus Becquerel|Henricus Becquerel]].]]
Historia physicae nuclearis ut disciplina a physica atomica distincta initium sumit a [[radioactivitas|radioactivitatis]] inventione [[Antonius Henricus Becquerel|Henrici Becquerel]] anno [[1896]], [[sal]]is [[uranium|uranii]] [[phosphorescentia]]m investigans. Inventio [[electron]]um a J. J. Thomson anno post facta indicavit, atomos structuram internam habere. Ineunte saeculo vigesimo modulus J. J. Thomson acceptus est.

Subsequentibus annis, [[radioactivitas]] exquisite scrutabatur, praesertim a [[Maria Curie]], [[Petrus Curie|Petro Curie]], [[Ernestus Rutherford|Ernesto Rutherford]], ceterique. Exeunte saeculo, physici tria radiationis genera ex atomis emanantia invenerunt, quae radiationem alpha, beta, et [[radiatio gamma|gamma]] appellaverunt. Experimenta [[Otto Hahn|Ottonis Hahn]] anno [[1911]] atque [[Iacobus Chadwick|Iacobi Chadwick]] anno [[1914]] facta invenerunt, [[spectrum )frequentia)|spectrum]] decadentiae beta continuum potius quam discretum esse.

== Bibliographia ==
*Bertulani, Carlos A. [[2007]]. ''Nuclear Physics in a Nutshell.'' Princeton University Press. ISBN 978-0-691-12505-3.
*Krane, Kenneth S. [[1987]]. ''Introductory Nuclear Physics,'' ed. tertia. ISBN 978-0471805533. 
*Pauling, Linus. [[1970]]. ''General Chemistry.'' Dover. ISBN 0-486-65622-5.
*Walecka, John D. [[2004]]. ''Theoretical Nuclear and Subnuclear Physics,'' ed. secunda. ISBN 9812388982.

[[Categoria:Physica nuclearis]]
{{Myrias|Physica}}</text>
      <sha1>35gg9tehz4zawhzl027o2hxz7w8hwue</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Capsicum annuum var. glabriusculum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>302866</id>
    <revision>
      <id>3696149</id>
      <parentid>3689478</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T15:47:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6501" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|'''Chiltecpin''' siccatum]]
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque [Texanos] tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>9c1t5g0hfcs010r17hrzxcjveejq4x3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696150</id>
      <parentid>3696149</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T15:47:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6499" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|'''Chiltecpin''' siccatum]]
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>thjlquc6y9b6820xfenptr8jccfvk43</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696151</id>
      <parentid>3696150</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T16:24:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>+</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8114" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' (specie hodie oblita) ordinavit.&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei quae in formis plurimis fere ubique colitur.

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]], [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>eb9a4j3vy0l89jksm9fvvuffxdpeota</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696162</id>
      <parentid>3696151</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:45:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bibliographia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8160" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' (specie hodie oblita) ordinavit.&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei quae in formis plurimis fere ubique colitur.

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>90qfr8pa7uh1lu44bq09yzmd9lgtxlh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696163</id>
      <parentid>3696162</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:46:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8283" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;[[#Heiser et Pickersgill (1975)]]&lt;/ref&gt;}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' (specie hodie oblita) ordinavit.&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei quae in formis plurimis fere ubique colitur.&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot; /&gt;

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>al2u3j758lrk2n2cq5kvr69zgdrm3fy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696165</id>
      <parentid>3696163</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:48:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8314" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;[[#Heiser et Pickersgill (1975)]]&lt;/ref&gt;}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' ordinavit (specie a se primum nominata, hodie oblita).&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei celebris quae in formis plurimis fere ubique colitur.&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot; /&gt;

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>2s8gmmqbg77t9qtnrnia49ce1l18ruu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696167</id>
      <parentid>3696165</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:01:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8532" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;[[#Heiser et Pickersgill (1975)]]&lt;/ref&gt;}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' ordinavit (specie a se primum nominata, hodie oblita).&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei celebris quae in formis plurimis fere ubique colitur.&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot; /&gt;

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* Eric Perramond, &quot;The Politics of Ecology: Local Knowledge and Wild Chili Collection in Sonora, Mexico&quot; in ''Journal of Latin American Geography'' vol. 4 (2005) pp. 59-75 [https://www.jstor.org/stable/25765089 JSTOR]
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>g3f8d11kyv792v1vjwcrlfep0y3u719</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696174</id>
      <parentid>3696167</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:41:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8680" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;[[#Heiser et Pickersgill (1975)]]&lt;/ref&gt;}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' ordinavit (specie a se primum nominata, hodie oblita).&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei celebris quae in formis plurimis fere ubique colitur.&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot; /&gt;

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* Eric Perramond, &quot;The Politics of Ecology: Local Knowledge and Wild Chili Collection in Sonora, Mexico&quot; in ''Journal of Latin American Geography'' vol. 4 (2005) pp. 59-75 [https://www.jstor.org/stable/25765089 JSTOR]
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* Joshua Tewksbury et al., &quot;In situ conservation of wild chilies and their biotic associates&quot; in ''Conservation Biology'' vol. 13 (1999) pp. 98-107
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>nhdvtcukx6wibxhwwfscnjgj1szwasd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696186</id>
      <parentid>3696174</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:54:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bibliographia */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8782" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''Capsicum annuum'' var. ''glabriusculum''}}
{{Capsa taxinomica
| name =''Capsicum annuum'' 
|image = Capsicum annuum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-027.jpg
| image_width = 250px
|image_caption = ''Capsicum annuum''
|regnum = [[Plantae]]
|unranked_divisio = [[Angiospermae]]
|unranked_classis = [[Eudicotyledones]]
|unranked_ordo = [[Asteridae]]
|ordo = [[Solanales]]
|familia = [[Solanaceae]]
|genus = ''[[Capsicum]]''
|species = '''''Capsicum annuum'''''
|variety = var. ''glabriusculum''
|variety_authority = ([[Michael Felix Dunal|Dunal]])&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;[[#Dunal (1852)]]&lt;/ref&gt; [[Carolus Bixler Heiser|Heiser]] &amp; [[Barbara Pickersgill|Pickersgill]]&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;[[#Heiser et Pickersgill (1975)]]&lt;/ref&gt;}}
'''Chiltecpin''' est [[capsicum (fructus)|capsicorum]] [[varietas]] silvestris cui nomen botanicum '''''[[Capsicum annuum]]'' var. ''glabriusculum''''' attribuitur. Fructus parvi rotundi humore calidissimi sunt ([[unitas Scoville|Sco.]] 70&amp;thinsp;000-75&amp;thinsp;000). In [[Mexicum|Mexico]], [[Novum Mexicum|Novo Mexico]], [[Texia]] usitantur. Vulgo interdum ''chiltepin'' seu ''chile piquin'' nuncupantur, in [[Texia]] etiam ''malagueta'' sive ''amomo''.

Varietas a [[Michael Felix Dunal|Michaele Felice Dunal]] anno [[1852]] rite descripta est. Ille sub ''C. hispido'' ordinavit (specie a se primum nominata, hodie oblita).&lt;ref name=&quot;Dunal (1852)&quot; /&gt; Recentius [[Carolus Bixler Heiser]] cum discipula [[Barbara Pickersgill]] sub ''C. annuo'' posuerunt sicut varietas prisca speciei celebris quae in formis plurimis fere ubique colitur.&lt;ref name=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot; /&gt;

[[Fasciculus:Capsicum annuum chiltepin dried.jpg|thumb|Chiltecpin siccatum]]
Hanc varietatem, in [[Texia]] endemicam, [[Samuel Brown (medicus)|Samuel Brown]] anno [[1812]] [[Thomas Jeffersonius|Thomae Ieffersonio]] misit,&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot;&gt;''Mr Poindexter has obligingly offered to carry you ... a species of ''Capsicum'' indigenous in the provence of Taxas ... It grows in very great abundance in the prairies west of the Sabine ... it is with the Spaniards and Savages an article in as great use as common salt is among the inhabitants of the U. S. ... The roots are perennial and in your climate would only require protection from the most severe frost'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n545/mode/2up p. 490], cf. p. 514. [http://chronicles.dickinson.edu/studentwork/biographies/brownS_biography.htm De Samuele Brown]; [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-05-02-0310 item]&lt;/ref&gt; qui eam anno insequenti apud villam suam ''[[Monticello (villa)|Monticello]]'' coluit&lt;ref&gt;''They were exactly in time for sowing ... I dibbled them however in a pot to give them their best chance. As being the production of a more northerly climate than those we cultivate I am in hopes they will be hardier, and, if so, more valuable'': [[#Ieffersonius ed. Betts]] [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n563/mode/2up p. 508], cf. p. 522&lt;/ref&gt; amicisque [[Ioannes Shecut|Ioanni Shecut]] et {{Creanda|en|Bernard McMahon|Bernardus M'Mahon|Bernardo M'Mahon}} transmisit.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot;&gt;''... a little of the fruit of a ''Capsicum'' I have just received from the province of Texas, where it is indigenous and perennial, and is used as freely as salt by the inhabitants. It is new to me. It differs from your ''Capsicum Minimum'' in being perennial and probably hardier; perhaps, too, in it's size, which would claim the term of ''Minutissimum''. This stimulant being found salutary in a visceral complaint known on the seacoast, the introduction of a hardier variety may be of value'': [[#Ieffersonius ed. Betts]]  [https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.503395/page/n571/mode/2up p. 516], cf. pp. 515, 518. [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0167 De Ioanne Shecut]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;''The other kinds cultivated with us, coming from still warmer climates, are difficult of cultivation. My expectation is that this, being indigenous so much nearer our latitudes, may be easier raised ... I have sowed a few seeds in a pot, and reserve others for the spring; they will be more likely however to be preserved in your hands'': Jefferson to ad McMahon, 15 Iunii 1813, in J. Jefferson Looney, ed., ''The Papers of Thomas Jefferson, Retirement Series'' vol. 6 (Princetoniae: Princeton University Press, 2009) [https://founders.archives.gov/documents/Jefferson/03-06-02-0179 pp. 195–196]&lt;/ref&gt;

[[Fasciculus:Mariscos al chiltepín, Tabasco..jpg|thumb|upright=1.25|''Mariscos al chiltepin'' (embractum e capsicis silvestribus) in provincia [[Tabasca]] inlatum]]
Samuel Brown fructus huius varietatis apud Hispanos indigenasque Texanos tantum usitatum esse &quot;quantum sal apud Civitatum Foederatarum incolas&quot;.&lt;ref name=&quot;Poindexter&quot; /&gt; Usum medicinalem contra morbum digestivum relatum est.&lt;ref name=&quot;Shecut&quot; /&gt; Saeculo XIX hi fructus in [[Texia]] et [[Novum Mexicum|Novo Mexico]] ad [[capsicum e carne]] aliaque [[tamal]]ium farcimina temperanda adhibebantur.&lt;ref&gt;[[#Tolbert (1972)]]&lt;/ref&gt; 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
* 1812-1813 : &lt;span id=&quot;Ieffersonius ed. Betts&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Thomas Jeffersonius|Thomas Ieffersonius]], epistola a [[Samuel Brown (medicus)|Samuele Brown]] die 1 Octobris 1812, responsum die 17 Aprilis 1813, epistola ad [[Ioannes Shecut|Ioannem Shecut]] die 29 Iunii 1813 missa, etc. (Edwin Morris Betts, ed., ''Thomas Jefferson's Garden Book 1766-1824'' [Philadelphiae: American Philosophical Society, 1944]) &quot;''Capsicum'' ... which would claim the term of ''minutissimum''&quot;
* 1829 : J. H. Dierbach, &quot;Capsicum aviculare&quot; in ''Archiv des Apothekervereins'' vol. 30 (1829) p. 30
* 1852 : &lt;span id=&quot;Dunal (1852)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Michael Felix Dunal|M. F. Dunal]], &quot;Solanaceae&quot; in [[Alphonsus Pyramus de Candolle|A. de Candolle]], ''[[Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis]]'' vol. 13 fasc. 1 (Lutetiae: Masson, 1852) [https://www.biodiversitylibrary.org/page/159900#page/426/mode/1up p. 420]

; Eruditio
* &lt;span id=&quot;Andrews (1995)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Ioanna Andrews|Jean Andrews]], ''Peppers: the domesticated capsicums'' (2a ed. Austin: University of Texas Press, 1995) pp. 119-120, tab. 24
* Anaid Cano-Vazquez et al., &quot;[https://www.academia.edu/48031910/Variation_in_seed_dormancy_among_accessions_of_chile_piquin_Capsicum_annuum_var_glabriusculum_ Variación en grados de latencia entre colectas de chile piquin (Capsicum annuum var. glabriusculum)]&quot; in ''Botanical Sciences'' vol. 93 (2015) pp. 1-10
* &lt;span id=&quot;De, ed. (2003)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Amit Krishna De, ed., ''Capsicum: The genus Capsicum'' (Londinii: Taylor &amp; Francis, 2003) pp. 2-4 {{Google Books|zepxG-bjUYUC|Paginae selectae}}
* &lt;span id=&quot;DeWitt et Bosland (2014)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[David DeWitt]], [[Paulus Bosland|Paul W. Bosland]], ''The Complete Chile Pepper Book: A Gardener’s Guide to Choosing, Growing, Preserving, and Cooking''. Novi Eboraci, 2014
* &lt;span id=&quot;González-Zamora et al. (2013)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Alberto González-Zamora et al., &quot;[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6269802/ Characterization of Different Capsicum Varieties by Evaluation of Their Capsaicinoids Content by High Performance Liquid Chromatography, Determination of Pungency and Effect of High Temperature]&quot; in ''Molecules'' vol. 18 (2013) pp. 13471–13486
* &lt;span id=&quot;Heiser et Pickersgill (1975)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Carolus Bixler Heiser|Charles B. Heiser]], [[Barbara Pickersgill]], &quot;Names for the bird pepper [Capsicum-Solanaceae]&quot; in ''Baileya'' vol. 19 (1975) pp. 151-156
* Eric Perramond, &quot;The Politics of Ecology: Local Knowledge and Wild Chili Collection in Sonora, Mexico&quot; in ''Journal of Latin American Geography'' vol. 4 (2005) pp. 59-75 [https://www.jstor.org/stable/25765089 JSTOR]
* &lt;span id=&quot;Pickersgill (2016)&quot;&gt;&lt;/span&gt;[[Barbara Pickersgill]], &quot;Chile Peppers&quot; in Rafael Lira, Alejandro Casas, José Blancas, edd., ''Ethnobotany of Mexico: Interactions of People and Plants in Mesoamerica'' (Novi Eboraci: Springer, 2016) pp. 417-438, vide pp. 421-422 {{Google Books|iUEWDAAAQBAJ|Paginae selectae}}
* Joshua Tewksbury et al., &quot;In situ conservation of wild chilies and their biotic associates&quot; in ''Conservation Biology'' vol. 13 (1999) pp. 98-107
* &lt;span id=&quot;Tolbert (1972)&quot;&gt;&lt;/span&gt;Frank X. Tolbert, ''A Bowl of Red: A Natural History of Chili con Carne'' (Garden City Novi Eboraci: Doubleday, 1972) pp. 22-23, 28-30 [https://archive.org/details/bowlofred00tolb Exemplar mutuabile]

== Nexus externi ==
* Barry Popik, &quot;[https://www.barrypopik.com/index.php/texas/entry/chiltepin_state_native_pepper/ Chiltepin]&quot; (2006)

[[Categoria:Capsicum annuum]]
[[Categoria:Varietates plantarum]]
[[Categoria:Fruges Americae mediae]]
[[Categoria:Plantae medicinales]]</text>
      <sha1>8qa18beenqq7vdbjp9mhv0jbxngvtwp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bethsabee</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303036</id>
    <revision>
      <id>3696208</id>
      <parentid>3689250</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T23:51:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LilyKitty</username>
        <id>18316</id>
      </contributor>
      <comment>de librorum Chronicorum et Salomon</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4668" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jean_Bourdichon_(French_-_Bathsheba_Bathing_-_Google_Art_Project.jpg|thumb|Bethsabea in minuta tabula ab [[Ioannes Bourdichon|Ioanne Bourdichon]] inter annos 1498 et 1499 facta.]]
'''Bethsabea'''&lt;ref&gt;De nomine vide [https://www.google.it/books/edition/Strada_sicura_al_santuario_o_sia_qualit/R_NbRDOJ2KwC?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=Bethsabeae&amp;pg=PA202&amp;printsec=frontcover hic]&lt;/ref&gt; vel '''Bethsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [[s:Apologia_altera_prophetae_David|''Apologia altera prophetae David'']].&lt;/ref&gt; aut '''Bathsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [https://www.google.it/books/edition/Concionator_Biennalis_Sive_Conciones_Mor/d7JXAAAAcAAJ?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=bathsabee+mulier&amp;pg=PA139&amp;printsec=frontcover ''Concionator Biennalis, Sive Conciones Morales Biennales''].&lt;/ref&gt; ([[Hebraice]] בַּת שֶׁבַע‎, ''Baṯ-šeḇa‘''; [[Graece]] Βηθσαβεέ) est [[persona]] [[Biblia|biblica]] quae in [[Liber II Samuelis|secundo libro Samuelis]], in [[Libri Chronicorum|librorum Chronicorum]] et in [[Liber I Regum|primo libro regum]] apparet.

== Narratio biblica ==
[[Fasciculus:'Bathsheba'_by_Jan_Steen,_late_1660s,_Norton_Simon_Museum.jpg|left|thumb|Bethsabea et serva sua cum epistola Davidis ab [[Iohannes Steen|Iohanne Steen]] saeculo XVII pictae.]]
Bethsabea filia Eliam et uxor Uriae [[Hetthaei]], dux exercitus [[Regnum Israel|Israëlitarum]] in bello contra [[Ammonitae|Ammonitas]], erat. [[David (rex)|David]], rex Israëlitarum, Bethsabeam se lavantem prospexit e regia sua atque nuntium cum epistolam eam misit. Mulier in regia invitata est et David eam in stuprum illexit: Bethsabea nunc gravida erat. Et mater [[Salomon (rex)|Salomonis]] erat.

Post [[adulterium]], David [[Graviditas|graviditatem]] mulieris primo Uriam arcessere iussit, sed dux cum uxore sua comcumbere noluit. Igitur, rex Israëlis litteris ducem maiorem Ioab praecepit ut Uriam inter hostes missum morti proderet. Mortuo Uria pugnante, David uxorem duxit Bethsabee et postea filium peperit. 
[[Fasciculus:Batsheba_Pleads_with_David_for_Solomon´s_Succession,_Gerbrand_van_den_Eeckhout,_after_1642,_oil_on_canvas,_144_by_163_cm,_National_Gallery_in_Prague.jpg|thumb|Bethsabee Davidem supplicat in tabula a [[Gerbrand van den Eeckhout]] facta.]]
Tamen, paulo post filius suus morbum contraxit atque mortuus est: [[Nathan (propheta)|Nathan propheta]] hoc interpretavit ut poena Dei. Igitur David culpam fassus est adulteriique sui paenituit. Postea Bethsabea secundum filium peperit: [[Salomon (rex)|Salomon]] appellatus est. Ante mortem Davidis, Bethsabea illo supplicavit ut Salomon successor regni factus sit. Non scimus annum mortis suae.

== Bethsabea in artibus et pelliculis ==
[[Fasciculus:Peter_Paul_Rubens_-_Bathsheba_at_the_Fountain_-_WGA20270.jpg|thumb|Bethsabea a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno 1635 circa picta.]]
Bethsabea, [[Susanna (persona Biblica)|Susanna]] [[Eva|Evaque]] solae mulieres in arte Christiana [[Aevum Medium|Aevi Medii]] fuerunt quae nudae depinctae sunt. Haec illustrationes saepe [[Minuta tabula|tabulae minutae]] erant quae &quot;libra horarum&quot;, libra [[Precatio|precationum]], decorabant.

Anno 1480 circa pictor Theodiscus [[Ioannes Memling]] tabulam de lavatione mulieris pinxit. Postea alii praeclari pictores, ut [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni filius]], [[Paulus Veronensis]], [[Artemisia Gentileschi]], [[Sebastianus Ricci]] [[Ioannes Leo Gérôme|Ioannes Leo Gérômeque]] lavationem suam pinxerunt. In his tabulis rex David procul eam observat e tecto regiae domus et saepe nuntius cum littera regis apparet, ut in pictura a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno 1635 circa facta.

Anno 1558 auctor Anglicus [[Georgius Peele]] opus teatrale ''David and Bethsabe'' creavit. Saeculo XX moderatores cinematographici [[Pellicula|pelliculas]] de episodio Davidis et Bethsabeae creaverunt, ut pellicula ''[[David and Bathsheba]]'' anno 1951 ab [[Henricus King|Henrico King]] facta aut pellicula ''[[King David]]'' a [[Brussius Beresford|Brussio Beresford]] anno 1985 facta. [[Susanna Hayward]] personam biblicam in prima pellicula tractavit, [[Alicia Krige]] in secunda pellicula.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==

* Dávid, Nóra; Lange, Armin; De Troyer, Kristin; Tzoref, Shani; ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls'', Gottingae, Vandenhoeck &amp; Ruprecht, 2011.

== Nexus interni ==

* [[Bethsabea (nomen)]]
* [[592 Bathseba]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bathsheba|Bethsabeam}}
{{Fontes biographici}}

[[Categoria:Personae Biblicae]]
[[Categoria:Nati saeculo 11 a.C.n.]]
[[Categoria:Mortui saeculo 10 a.C.n.]]
[[Categoria:Liber I Regum]]
[[Categoria:David]]
{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>iclex5ojylgdr12jp83r5doh4os17o7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696270</id>
      <parentid>3696208</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:11:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>~ (10K)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6123" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jean_Bourdichon_(French_-_Bathsheba_Bathing_-_Google_Art_Project.jpg|thumb|Bethsabee in minuta tabula ab [[Ioannes Bourdichon|Ioanne Bourdichon]] inter annos 1498 et 1499 facta.]]
'''Bethsabee'''&lt;ref&gt;De nomine vide [https://www.google.it/books/edition/Strada_sicura_al_santuario_o_sia_qualit/R_NbRDOJ2KwC?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=Bethsabeae&amp;pg=PA202&amp;printsec=frontcover hic]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [[s:Apologia_altera_prophetae_David|''Apologia altera prophetae David'']].&lt;/ref&gt; sive '''Bathsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [https://www.google.it/books/edition/Concionator_Biennalis_Sive_Conciones_Mor/d7JXAAAAcAAJ?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=bathsabee+mulier&amp;pg=PA139&amp;printsec=frontcover ''Concionator Biennalis, Sive Conciones Morales Biennales''].&lt;/ref&gt; ([[Hebraice]] בַּת שֶׁבַע‎ ''Baṯ-šeḇa‘''; [[Graece]] Βηθσαβεέ) est [[persona]] [[biblia|biblica]] quae in [[Liber II Samuelis|secundo libro Samuelis]], [[Libri Chronicorum|libris Chronicorum]], et [[Liber I Regum|primo regum libro]] nominatur.

== Narratio biblica ==
[[Fasciculus:'Bathsheba'_by_Jan_Steen,_late_1660s,_Norton_Simon_Museum.jpg|thumb|upright=0.8|left|Bethsabee et [[servus|serva]] sua cum [[epistola]] Davidis ab [[Ioannes Steen|Ioanne Steen]] [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]] pictae.]]
Bethsabee [[filia]] Eliadis et [[uxor]] Uriae [[Hetthaei]], dux [[exercitus]] [[Regnum Israel|Israëlitarum]] in bello contra [[Ammonitae|Ammonitas]], erat. [[David (rex)|David]], [[rex]] Israelitarum, Bethsabeam se lavantem prospiciens, e regia sua atque nuntium cum epistolam eam misit. [[Mulier]] in regia invitata est, et David eam in stuprum illexit: Bethsabee nunc gravida erat. Et mater [[Salomon (rex)|Salomonis]] facta est.
[[Fasciculus:Batsheba_Pleads_with_David_for_Solomon´s_Succession,_Gerbrand_van_den_Eeckhout,_after_1642,_oil_on_canvas,_144_by_163_cm,_National_Gallery_in_Prague.jpg|thumb|Bethsabee Davidem supplicat in tabula a [[Gerbrand van den Eeckhout]] facta.]]

Post [[adulterium]], David [[graviditas|graviditatem]] mulieris primo Uriam arcessere iussit, sed dux cum uxore sua concumbere noluit. Igitur, rex Israëlis litteris ducem maiorem Ioab praecepit ut Uriam inter hostes missum morti proderet. Mortuo Uria pugnante, David uxorem duxit Bethsabeam et postea filium peperit. Tamen, paulo post filius suus morbum contraxit atque mortuus est: [[Nathan (propheta)|Nathan propheta]] hoc interpretavit ut poena [[deus|divina]]. David igitur culpam fassus est adulteriique sui paenituit. Postea Bethsabee secundum filium peperit, qui [[Salomon (rex)|Salomon]] appellatus est. Ante mortem Davidis, Bethsabee illo supplicavit ut Salomon successor regni factus sit. Non scimus annum mortis suae.

== Bethsabee in artibus et pelliculis ==
[[Fasciculus:Peter_Paul_Rubens_-_Bathsheba_at_the_Fountain_-_WGA20270.jpg|thumb|Bethsabee a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere picta.]]
Bethsabee, [[Susanna (persona Biblica)|Susanna]], [[Eva|Evaque]] solae mulieres in arte Christiana [[Aevum Medium|Aevi Medii]] fuerunt quae nudae depingi solebant. Hae illustrationes saepe [[minuta tabula|tabulae minutae]] erant quae libra horarum, libra [[precatio|precationum]], decorabant.

Anno [[1480]] fere, [[Ioannes Memling]] [[pictor]] Theodiscus tabulam de lavatione mulieris pinxit. Postea alii praeclari pictores, inter quos [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni filius]], [[Paulus Veronensis]], [[Artemisia Gentileschi]], [[Sebastianus Ricci]], et [[Ioannes Leo Gérôme|Ioannes Leo Gérôme]], lavationem suam pinxerunt. In his tabulis, David procul eam observat e tecto regiae domus et saepe nuntius cum littera regis apparet, ut in pictura a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere facta.

Anno [[1558]] [[Georgius Peele]] [[litterae Angliae|auctor Anglicus]] ''David and Bethsabe'' [[ludus scaenicus|opus theatrale]] creavit. [[Saeculum 20|Saeculo vicensimo]], moderatores cinematographici [[pellicula|pelliculas]] de [[fabula]] Davidis et Bethsabeae creaverunt, inter quas ''[[David and Bathsheba]]'' anno [[1951]] ab [[Henricus King|Henrico King]] facta et ''[[King David]]'' a [[Brussius Beresford|Brussio Beresford]] anno [[1985]] facta. [[Susanna Hayward]] personas biblicas in prima pellicula, [[Alicia Krige]] in secunda pellicula egit.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Coogan, Michael D. [[2009]]. ''A Brief Introduction to the Old Testament.'' Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-533272-8. [https://www.google.com/books/edition/A_Brief_Introduction_to_the_Old_Testamen/2rxBAQAAIAAJ?hl=en Google Books.]
* Dávid, Nóra, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref. [[2011]]. ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls.'' Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.
* Kren, Thomas. [[2005]]. &quot;Looking at Louis XII's Bathsheba.&quot; In ''A Masterpiece Reconstructed: The Hours of Louis XII,'' ed. Janet Backhouse, Thomas Kren, et Mark L. Evans. Getty Publications. ISBN 9780892368297. [https://www.google.com/books/edition/A_Masterpiece_Reconstructed/rh02AgAAQBAJ?hl=en Google Books.]
* Singer, Isidore, et al., eds. [[1901]]–[[1906]]. &quot;Bath-sheba.&quot; ''The Jewish Encyclopedia.'' Novi Eboraci: Funk &amp; Wagnalls. [https://jewishencyclopedia.com/articles/2659-bath-sheba Textus interretialis.]
* Sri, Edward. [[2005]]. ''Queen Mother: A Biblical Theology of Mary's Queenship.'' Emmaus Road. ISBN 978-1-931018-24-1. [https://www.google.com/books/edition/Queen_Mother/wg63vNs4QUUC?hl=en Google Books.]

* De Troyer, Kristin. [[2011]]. &quot;Looking at Bathsheba with Text-Critical Eyes.&quot; In ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls,'' ed. Nóra Dávid, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref, 84–94. Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments, 239. Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.

{{NexInt}}
* [[Bethsabea (nomen)]]
* [[592 Bathseba]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bathsheba|Bethsabeam}}
{{Fontes biographici}}

[[Categoria:David]]
[[Categoria:Liber I Regum]]
[[Categoria:Mortui saeculo 10 a.C.n.]]
[[Categoria:Nati saeculo 11 a.C.n.]]
[[Categoria:Personae Biblicae]]
{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>lr1cbl1isyl88klv6fgqi5xw2tuvq7b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696272</id>
      <parentid>3696270</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:12:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>~ (10K)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6123" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jean_Bourdichon_(French_-_Bathsheba_Bathing_-_Google_Art_Project.jpg|thumb|Bethsabee in minuta tabula ab [[Ioannes Bourdichon|Ioanne Bourdichon]] inter annos 1498 et 1499 facta.]]
'''Bethsabee'''&lt;ref&gt;De nomine vide [https://www.google.it/books/edition/Strada_sicura_al_santuario_o_sia_qualit/R_NbRDOJ2KwC?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=Bethsabeae&amp;pg=PA202&amp;printsec=frontcover hic]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [[s:Apologia_altera_prophetae_David|''Apologia altera prophetae David'']].&lt;/ref&gt; sive '''Bathsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [https://www.google.it/books/edition/Concionator_Biennalis_Sive_Conciones_Mor/d7JXAAAAcAAJ?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=bathsabee+mulier&amp;pg=PA139&amp;printsec=frontcover ''Concionator Biennalis, Sive Conciones Morales Biennales''].&lt;/ref&gt; ([[Hebraice]] בַּת שֶׁבַע‎ ''Baṯ-šeḇa‘''; [[Graece]] Βηθσαβεέ) est [[persona]] [[biblia|biblica]] quae in [[Liber II Samuelis|secundo libro Samuelis]], [[Libri Chronicorum|libris Chronicorum]], et [[Liber I Regum|primo regum libro]] nominatur.

== Narratio biblica ==
[[Fasciculus:'Bathsheba'_by_Jan_Steen,_late_1660s,_Norton_Simon_Museum.jpg|thumb|upright=0.8|left|Bethsabee et [[servus|serva]] sua cum [[epistola]] Davidis ab [[Ioannes Steen|Ioanne Steen]] [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]] pictae.]]
Bethsabee [[filia]] Eliadis et [[uxor]] Uriae [[Hetthaei]], dux [[exercitus]] [[Regnum Israel|Israëlitarum]] in bello contra [[Ammonitae|Ammonitas]], erat. [[David (rex)|David]], [[rex]] Israelitarum, Bethsabeam se lavantem prospiciens, e regia sua atque nuntium cum epistolam eam misit. [[Mulier]] in regia invitata est, et David eam in stuprum illexit: Bethsabee nunc gravida erat. Et mater [[Salomon (rex)|Salomonis]] facta est.
[[Fasciculus:Batsheba_Pleads_with_David_for_Solomon´s_Succession,_Gerbrand_van_den_Eeckhout,_after_1642,_oil_on_canvas,_144_by_163_cm,_National_Gallery_in_Prague.jpg|thumb|Bethsabee Davidem supplicat in tabula a [[Gerbrand van den Eeckhout]] facta.]]

Post [[adulterium]], David [[graviditas|graviditatem]] mulieris primo Uriam arcessere iussit, sed dux cum uxore sua concumbere noluit. Igitur, rex Israëlis litteris ducem maiorem Ioab praecepit ut Uriam inter hostes missum morti proderet. Mortuo Uria pugnante, David uxorem duxit Bethsabeam et postea filium peperit. Tamen, paulo post filius suus morbum contraxit atque mortuus est: [[Nathan (propheta)|Nathan propheta]] hoc interpretavit ut poena [[deus|divina]]. David igitur culpam fassus est adulteriique sui paenituit. Postea Bethsabee secundum filium peperit, qui [[Salomon (rex)|Salomon]] appellatus est. Ante mortem Davidis, Bethsabee illo supplicavit ut Salomon successor regni factus sit. Non scimus annum mortis suae.

== Bethsabee in artibus et pelliculis ==
[[Fasciculus:Peter_Paul_Rubens_-_Bathsheba_at_the_Fountain_-_WGA20270.jpg|thumb|Bethsabee a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere picta.]]
Bethsabee, [[Susanna (persona Biblica)|Susanna]], [[Eva|Evaque]] solae mulieres in arte Christiana [[Aevum Medium|Aevi Medii]] fuerunt quae nudae depingi solebant. Hae illustrationes saepe [[minuta tabula|tabulae minutae]] erant quae libra horarum, libra [[precatio|precationum]], decorabant.

Anno [[1480]] fere, [[Ioannes Memling]] [[pictor]] Theodiscus tabulam de lavatione mulieris pinxit. Postea alii praeclari pictores, inter quos [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni filius]], [[Paulus Veronensis]], [[Artemisia Gentileschi]], [[Sebastianus Ricci]], et [[Ioannes Leo Gérôme|Ioannes Leo Gérôme]], lavationem suam pinxerunt. In his tabulis, David procul eam observat e tecto regiae domus et saepe nuntius cum littera regis apparet, ut in pictura a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere facta.

Anno [[1558]] [[Georgius Peele]] [[litterae Angliae|auctor Anglicus]] ''David and Bethsabe'' [[ludus scaenicus|opus theatrale]] creavit. [[Saeculum 20|Saeculo vicensimo]], moderatores cinematographici [[pellicula|pelliculas]] de [[fabula]] Davidis et Bethsabeae creaverunt, inter quas ''[[David and Bathsheba]]'' anno [[1951]] ab [[Henricus King|Henrico King]] facta et ''[[King David]]'' a [[Brussius Beresford|Brussio Beresford]] anno [[1985]] facta. [[Susanna Hayward]] personas biblicas in prima pellicula, [[Alicia Krige]] in secunda pellicula egit.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Coogan, Michael D. [[2009]]. ''A Brief Introduction to the Old Testament.'' Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-533272-8. [https://www.google.com/books/edition/A_Brief_Introduction_to_the_Old_Testamen/2rxBAQAAIAAJ?hl=en Google Books.]
* Dávid, Nóra, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref. [[2011]]. ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls.'' Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.
* Kren, Thomas. [[2005]]. &quot;Looking at Louis XII's Bathsheba.&quot; In ''A Masterpiece Reconstructed: The Hours of Louis XII,'' ed. Janet Backhouse, Thomas Kren, et Mark L. Evans. Getty Publications. ISBN 9780892368297. [https://www.google.com/books/edition/A_Masterpiece_Reconstructed/rh02AgAAQBAJ?hl=en Google Books.]
* Singer, Isidore, et al., eds. [[1901]]–[[1906]]. &quot;Bath-sheba.&quot; ''The Jewish Encyclopedia.'' Novi Eboraci: Funk &amp; Wagnalls. [https://jewishencyclopedia.com/articles/2659-bath-sheba Textus interretialis.]
* Sri, Edward. [[2005]]. ''Queen Mother: A Biblical Theology of Mary's Queenship.'' Emmaus Road. ISBN 978-1-931018-24-1. [https://www.google.com/books/edition/Queen_Mother/wg63vNs4QUUC?hl=en Google Books.]

* De Troyer, Kristin. [[2011]]. &quot;Looking at Bathsheba with Text-Critical Eyes.&quot; In ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls,'' ed. Nóra Dávid, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref, 84–94. Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments, 239. Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.

{{NexInt}}
* [[Bethsabee (nomen)]]
* [[592 Bathseba]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bathsheba|Bethsabeam}}
{{Fontes biographici}}

[[Categoria:David]]
[[Categoria:Liber I Regum]]
[[Categoria:Mortui saeculo 10 a.C.n.]]
[[Categoria:Nati saeculo 11 a.C.n.]]
[[Categoria:Personae Biblicae]]
{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>fmior060irb3kimbnx6vsurdfm0z6wp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696273</id>
      <parentid>3696272</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>IacobusAmor movit paginam [[Bethsabea]] ad [[Bethsabee]] praeter redirectionem: Lemma</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6123" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jean_Bourdichon_(French_-_Bathsheba_Bathing_-_Google_Art_Project.jpg|thumb|Bethsabee in minuta tabula ab [[Ioannes Bourdichon|Ioanne Bourdichon]] inter annos 1498 et 1499 facta.]]
'''Bethsabee'''&lt;ref&gt;De nomine vide [https://www.google.it/books/edition/Strada_sicura_al_santuario_o_sia_qualit/R_NbRDOJ2KwC?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=Bethsabeae&amp;pg=PA202&amp;printsec=frontcover hic]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [[s:Apologia_altera_prophetae_David|''Apologia altera prophetae David'']].&lt;/ref&gt; sive '''Bathsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [https://www.google.it/books/edition/Concionator_Biennalis_Sive_Conciones_Mor/d7JXAAAAcAAJ?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=bathsabee+mulier&amp;pg=PA139&amp;printsec=frontcover ''Concionator Biennalis, Sive Conciones Morales Biennales''].&lt;/ref&gt; ([[Hebraice]] בַּת שֶׁבַע‎ ''Baṯ-šeḇa‘''; [[Graece]] Βηθσαβεέ) est [[persona]] [[biblia|biblica]] quae in [[Liber II Samuelis|secundo libro Samuelis]], [[Libri Chronicorum|libris Chronicorum]], et [[Liber I Regum|primo regum libro]] nominatur.

== Narratio biblica ==
[[Fasciculus:'Bathsheba'_by_Jan_Steen,_late_1660s,_Norton_Simon_Museum.jpg|thumb|upright=0.8|left|Bethsabee et [[servus|serva]] sua cum [[epistola]] Davidis ab [[Ioannes Steen|Ioanne Steen]] [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]] pictae.]]
Bethsabee [[filia]] Eliadis et [[uxor]] Uriae [[Hetthaei]], dux [[exercitus]] [[Regnum Israel|Israëlitarum]] in bello contra [[Ammonitae|Ammonitas]], erat. [[David (rex)|David]], [[rex]] Israelitarum, Bethsabeam se lavantem prospiciens, e regia sua atque nuntium cum epistolam eam misit. [[Mulier]] in regia invitata est, et David eam in stuprum illexit: Bethsabee nunc gravida erat. Et mater [[Salomon (rex)|Salomonis]] facta est.
[[Fasciculus:Batsheba_Pleads_with_David_for_Solomon´s_Succession,_Gerbrand_van_den_Eeckhout,_after_1642,_oil_on_canvas,_144_by_163_cm,_National_Gallery_in_Prague.jpg|thumb|Bethsabee Davidem supplicat in tabula a [[Gerbrand van den Eeckhout]] facta.]]

Post [[adulterium]], David [[graviditas|graviditatem]] mulieris primo Uriam arcessere iussit, sed dux cum uxore sua concumbere noluit. Igitur, rex Israëlis litteris ducem maiorem Ioab praecepit ut Uriam inter hostes missum morti proderet. Mortuo Uria pugnante, David uxorem duxit Bethsabeam et postea filium peperit. Tamen, paulo post filius suus morbum contraxit atque mortuus est: [[Nathan (propheta)|Nathan propheta]] hoc interpretavit ut poena [[deus|divina]]. David igitur culpam fassus est adulteriique sui paenituit. Postea Bethsabee secundum filium peperit, qui [[Salomon (rex)|Salomon]] appellatus est. Ante mortem Davidis, Bethsabee illo supplicavit ut Salomon successor regni factus sit. Non scimus annum mortis suae.

== Bethsabee in artibus et pelliculis ==
[[Fasciculus:Peter_Paul_Rubens_-_Bathsheba_at_the_Fountain_-_WGA20270.jpg|thumb|Bethsabee a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere picta.]]
Bethsabee, [[Susanna (persona Biblica)|Susanna]], [[Eva|Evaque]] solae mulieres in arte Christiana [[Aevum Medium|Aevi Medii]] fuerunt quae nudae depingi solebant. Hae illustrationes saepe [[minuta tabula|tabulae minutae]] erant quae libra horarum, libra [[precatio|precationum]], decorabant.

Anno [[1480]] fere, [[Ioannes Memling]] [[pictor]] Theodiscus tabulam de lavatione mulieris pinxit. Postea alii praeclari pictores, inter quos [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni filius]], [[Paulus Veronensis]], [[Artemisia Gentileschi]], [[Sebastianus Ricci]], et [[Ioannes Leo Gérôme|Ioannes Leo Gérôme]], lavationem suam pinxerunt. In his tabulis, David procul eam observat e tecto regiae domus et saepe nuntius cum littera regis apparet, ut in pictura a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere facta.

Anno [[1558]] [[Georgius Peele]] [[litterae Angliae|auctor Anglicus]] ''David and Bethsabe'' [[ludus scaenicus|opus theatrale]] creavit. [[Saeculum 20|Saeculo vicensimo]], moderatores cinematographici [[pellicula|pelliculas]] de [[fabula]] Davidis et Bethsabeae creaverunt, inter quas ''[[David and Bathsheba]]'' anno [[1951]] ab [[Henricus King|Henrico King]] facta et ''[[King David]]'' a [[Brussius Beresford|Brussio Beresford]] anno [[1985]] facta. [[Susanna Hayward]] personas biblicas in prima pellicula, [[Alicia Krige]] in secunda pellicula egit.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Coogan, Michael D. [[2009]]. ''A Brief Introduction to the Old Testament.'' Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-533272-8. [https://www.google.com/books/edition/A_Brief_Introduction_to_the_Old_Testamen/2rxBAQAAIAAJ?hl=en Google Books.]
* Dávid, Nóra, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref. [[2011]]. ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls.'' Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.
* Kren, Thomas. [[2005]]. &quot;Looking at Louis XII's Bathsheba.&quot; In ''A Masterpiece Reconstructed: The Hours of Louis XII,'' ed. Janet Backhouse, Thomas Kren, et Mark L. Evans. Getty Publications. ISBN 9780892368297. [https://www.google.com/books/edition/A_Masterpiece_Reconstructed/rh02AgAAQBAJ?hl=en Google Books.]
* Singer, Isidore, et al., eds. [[1901]]–[[1906]]. &quot;Bath-sheba.&quot; ''The Jewish Encyclopedia.'' Novi Eboraci: Funk &amp; Wagnalls. [https://jewishencyclopedia.com/articles/2659-bath-sheba Textus interretialis.]
* Sri, Edward. [[2005]]. ''Queen Mother: A Biblical Theology of Mary's Queenship.'' Emmaus Road. ISBN 978-1-931018-24-1. [https://www.google.com/books/edition/Queen_Mother/wg63vNs4QUUC?hl=en Google Books.]

* De Troyer, Kristin. [[2011]]. &quot;Looking at Bathsheba with Text-Critical Eyes.&quot; In ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls,'' ed. Nóra Dávid, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref, 84–94. Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments, 239. Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.

{{NexInt}}
* [[Bethsabee (nomen)]]
* [[592 Bathseba]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bathsheba|Bethsabeam}}
{{Fontes biographici}}

[[Categoria:David]]
[[Categoria:Liber I Regum]]
[[Categoria:Mortui saeculo 10 a.C.n.]]
[[Categoria:Nati saeculo 11 a.C.n.]]
[[Categoria:Personae Biblicae]]
{{Myrias|Homines}}</text>
      <sha1>fmior060irb3kimbnx6vsurdfm0z6wp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696281</id>
      <parentid>3696273</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:53:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Someone evidently didn't understand {{Myrias}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6104" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jean_Bourdichon_(French_-_Bathsheba_Bathing_-_Google_Art_Project.jpg|thumb|Bethsabee in minuta tabula ab [[Ioannes Bourdichon|Ioanne Bourdichon]] inter annos 1498 et 1499 facta.]]
'''Bethsabee'''&lt;ref&gt;De nomine vide [https://www.google.it/books/edition/Strada_sicura_al_santuario_o_sia_qualit/R_NbRDOJ2KwC?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=Bethsabeae&amp;pg=PA202&amp;printsec=frontcover hic]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [[s:Apologia_altera_prophetae_David|''Apologia altera prophetae David'']].&lt;/ref&gt; sive '''Bathsabee'''&lt;ref&gt;Nomen invenitur in [https://www.google.it/books/edition/Concionator_Biennalis_Sive_Conciones_Mor/d7JXAAAAcAAJ?hl=it&amp;gbpv=1&amp;dq=bathsabee+mulier&amp;pg=PA139&amp;printsec=frontcover ''Concionator Biennalis, Sive Conciones Morales Biennales''].&lt;/ref&gt; ([[Hebraice]] בַּת שֶׁבַע‎ ''Baṯ-šeḇa‘''; [[Graece]] Βηθσαβεέ) est [[persona]] [[biblia|biblica]] quae in [[Liber II Samuelis|secundo libro Samuelis]], [[Libri Chronicorum|libris Chronicorum]], et [[Liber I Regum|primo regum libro]] nominatur.

== Narratio biblica ==
[[Fasciculus:'Bathsheba'_by_Jan_Steen,_late_1660s,_Norton_Simon_Museum.jpg|thumb|upright=0.8|left|Bethsabee et [[servus|serva]] sua cum [[epistola]] Davidis ab [[Ioannes Steen|Ioanne Steen]] [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]] pictae.]]
Bethsabee [[filia]] Eliadis et [[uxor]] Uriae [[Hetthaei]], dux [[exercitus]] [[Regnum Israel|Israëlitarum]] in bello contra [[Ammonitae|Ammonitas]], erat. [[David (rex)|David]], [[rex]] Israelitarum, Bethsabeam se lavantem prospiciens, e regia sua atque nuntium cum epistolam eam misit. [[Mulier]] in regia invitata est, et David eam in stuprum illexit: Bethsabee nunc gravida erat. Et mater [[Salomon (rex)|Salomonis]] facta est.
[[Fasciculus:Batsheba_Pleads_with_David_for_Solomon´s_Succession,_Gerbrand_van_den_Eeckhout,_after_1642,_oil_on_canvas,_144_by_163_cm,_National_Gallery_in_Prague.jpg|thumb|Bethsabee Davidem supplicat in tabula a [[Gerbrand van den Eeckhout]] facta.]]

Post [[adulterium]], David [[graviditas|graviditatem]] mulieris primo Uriam arcessere iussit, sed dux cum uxore sua concumbere noluit. Igitur, rex Israëlis litteris ducem maiorem Ioab praecepit ut Uriam inter hostes missum morti proderet. Mortuo Uria pugnante, David uxorem duxit Bethsabeam et postea filium peperit. Tamen, paulo post filius suus morbum contraxit atque mortuus est: [[Nathan (propheta)|Nathan propheta]] hoc interpretavit ut poena [[deus|divina]]. David igitur culpam fassus est adulteriique sui paenituit. Postea Bethsabee secundum filium peperit, qui [[Salomon (rex)|Salomon]] appellatus est. Ante mortem Davidis, Bethsabee illo supplicavit ut Salomon successor regni factus sit. Non scimus annum mortis suae.

== Bethsabee in artibus et pelliculis ==
[[Fasciculus:Peter_Paul_Rubens_-_Bathsheba_at_the_Fountain_-_WGA20270.jpg|thumb|Bethsabee a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere picta.]]
Bethsabee, [[Susanna (persona Biblica)|Susanna]], [[Eva|Evaque]] solae mulieres in arte Christiana [[Aevum Medium|Aevi Medii]] fuerunt quae nudae depingi solebant. Hae illustrationes saepe [[minuta tabula|tabulae minutae]] erant quae libra horarum, libra [[precatio|precationum]], decorabant.

Anno [[1480]] fere, [[Ioannes Memling]] [[pictor]] Theodiscus tabulam de lavatione mulieris pinxit. Postea alii praeclari pictores, inter quos [[Rembrandus|Rembrandus Hermanni filius]], [[Paulus Veronensis]], [[Artemisia Gentileschi]], [[Sebastianus Ricci]], et [[Ioannes Leo Gérôme|Ioannes Leo Gérôme]], lavationem suam pinxerunt. In his tabulis, David procul eam observat e tecto regiae domus et saepe nuntius cum littera regis apparet, ut in pictura a [[Petrus Paulus Rubens|Petro Paulo Rubens]] anno [[1635]] fere facta.

Anno [[1558]] [[Georgius Peele]] [[litterae Angliae|auctor Anglicus]] ''David and Bethsabe'' [[ludus scaenicus|opus theatrale]] creavit. [[Saeculum 20|Saeculo vicensimo]], moderatores cinematographici [[pellicula|pelliculas]] de [[fabula]] Davidis et Bethsabeae creaverunt, inter quas ''[[David and Bathsheba]]'' anno [[1951]] ab [[Henricus King|Henrico King]] facta et ''[[King David]]'' a [[Brussius Beresford|Brussio Beresford]] anno [[1985]] facta. [[Susanna Hayward]] personas biblicas in prima pellicula, [[Alicia Krige]] in secunda pellicula egit.

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Coogan, Michael D. [[2009]]. ''A Brief Introduction to the Old Testament.'' Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-533272-8. [https://www.google.com/books/edition/A_Brief_Introduction_to_the_Old_Testamen/2rxBAQAAIAAJ?hl=en Google Books.]
* Dávid, Nóra, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref. [[2011]]. ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls.'' Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.
* Kren, Thomas. [[2005]]. &quot;Looking at Louis XII's Bathsheba.&quot; In ''A Masterpiece Reconstructed: The Hours of Louis XII,'' ed. Janet Backhouse, Thomas Kren, et Mark L. Evans. Getty Publications. ISBN 9780892368297. [https://www.google.com/books/edition/A_Masterpiece_Reconstructed/rh02AgAAQBAJ?hl=en Google Books.]
* Singer, Isidore, et al., eds. [[1901]]–[[1906]]. &quot;Bath-sheba.&quot; ''The Jewish Encyclopedia.'' Novi Eboraci: Funk &amp; Wagnalls. [https://jewishencyclopedia.com/articles/2659-bath-sheba Textus interretialis.]
* Sri, Edward. [[2005]]. ''Queen Mother: A Biblical Theology of Mary's Queenship.'' Emmaus Road. ISBN 978-1-931018-24-1. [https://www.google.com/books/edition/Queen_Mother/wg63vNs4QUUC?hl=en Google Books.]

* De Troyer, Kristin. [[2011]]. &quot;Looking at Bathsheba with Text-Critical Eyes.&quot; In ''The Hebrew Bible in Light of the Dead Sea Scrolls,'' ed. Nóra Dávid, Armin Lange, Kristin De Troyer, et Shani Tzoref, 84–94. Forschungen zur Religion und Literatur des Alten und Neuen Testaments, 239. Gottingae: Vandenhoeck &amp; Ruprecht.

{{NexInt}}
* [[Bethsabee (nomen)]]
* [[592 Bathseba]]

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Bathsheba|Bethsabeam}}
{{Fontes biographici}}

[[Categoria:David]]
[[Categoria:Liber I Regum]]
[[Categoria:Mortui saeculo 10 a.C.n.]]
[[Categoria:Nati saeculo 11 a.C.n.]]
[[Categoria:Personae Biblicae]]</text>
      <sha1>cfswinggnflmk42p79zca2j8wcsu6p0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Leviathan (Thomas Hobbius)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303469</id>
    <revision>
      <id>3696181</id>
      <parentid>3696096</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:51:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Neander</username>
        <id>1973</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6125" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Leviathan by Thomas Hobbes.jpg|thumb|Frons libri ''Leviathan'' ab [[Abraham Bosse]] incisa.]]
[[Fasciculus:Hobbes Beck.jpg|thumb|Thomas Hobbius fere eo tempore quo ''Leviathan'' scribebat.]]

'''''Leviathan''''' est liber de [[philosophia politica]], quem [[Thomas Hobbius]] ([[1588]]-[[1679]]), [[philosophus]] [[Anglia|Anglicus]], anno [[1649]] et proximo scripsit, Anno [[1651]] hoc [[magnum opus]] e prelo exiit. Nam [[bellum civile Anglicum]] anno [[1642]] exarserat, et post vices tortuosas evenerat rei publicae plena victoria. Amici ordinis translaticii perterriti sunt hoc processu rerum, cuius fastigium fuit supplicium [[Carolus I|Caroli I]] anno [[1649]] factum. Fieri potest, ut harum [[res novae|rerum novarum]] causa [[philosophia socialis]] in cogitatione Hobbii praecipuum locum obtineret. Quo opere inimicos undique habebat. Praesertim iram ecclesiae catholicae commovit. Haec de causis operis protulisse satis est.

== Contractus socialis, condicio pacis ==
Argumentum notissimum operis ''Leviathan'' est doctrina [[status naturae]], [[contractus socialis]] et principis sui iuris sive [[superanus|superani]]&lt;ref&gt;Hobbius [[verbum (generale)|verbo]] ''soveraign'' usus est, quod ordine ad ''superanum'' reduci potest. ''Superanus'' usu receptum est a {{Morgan}}.&lt;/ref&gt; (''sovereign''). Hobbius primus suas opiniones ratione et cohaerenti ordine protulit, etsi sine dubio antecessores haberet. Incipit ab indole hominis, penitusque animi motus ingeniaque, quae actiones hominis regere videntur, depingit. Quas ob causas naturale esse dicit homines in mutua diffidentia suum commodum expetere. Ita fit, ut status naturae — id est status in quo homines nulla auctoritate reguntur — [[bellum omnium contra omnes]] sit. In eo statu, ut Hobbius praeclarissime dixit, &quot;valet perpetuus metus ac periculum violentae mortis, et vita hominis solitaria est, misera, prava, fera, brevis.&quot;&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIII.&lt;/ref&gt; Sed rationem suadere dicit pacis consilia, in quibus homines consentire possint. Quae consilia in naturalibus posita sunt legibus, quarum auctoritas universalis sola ratione naturali constat. Prima legum naturalium haec est: 

{{Citatio|Pacem promovere quisque debet, quantum eam impetrare se sperare potest, et, si eam impetrare non potest, omnes opes bellicasque rationes quaerat et adhibeat. 
* That every man, ought to endeavour Peace, as farre as he has hope of obtaining it; and when he cannot obtain it, that he may seek, and use, all helps, and advantages of Warre.&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIV.&lt;/ref&gt;}}

Lex secunda: 

{{Citatio|Ut velit, volentibus ceteris, hanc relinquere potestatem omnium rerum, quatenus pacis ac sui defensionis causa necesse esse videatur, et tanta erga ceteros libertate contentum esse, quanta ceteris erga se ipsum esse consentiat.
* That a man be willing, when others are so too, as farre-forth, as for Peace, and defence of himselfe he shall think it necessary, to lay down this right to all things; and be contented with so much liberty against other men, as he would allow other men against himselfe.&lt;ref&gt;Ibidem.&lt;/ref&gt;}}

Ab his Hobbius accuratiores deducit leges naturales, quas observare necesse est ad vitam socialem pacandam. Sed ante omnia ponendus est contractus socialis. Homines in statu naturae pugnant inter se, et quidem iustissime. Naturalis autem ratio nos ad pacem cohortatur, sed homines, cum solitarii vitam agant, pacem retinere parum possunt. Sola ratio ad statum pacis impetrandum contractus socialis est, quo homines artificiosam supra se personam constituunt, scilicet principem sive &quot;superanum&quot;. Animadvertendum est pactum illos solum inter se facere — superanum nulla obligatione teneri. Summaque pacti est, ut pristina iura personalia relinquant eaque superano tradant. Ita oritur civitas.&lt;ref&gt;Hobbius hic non de historia descriptiva, sed potius de historia coniecturali agi putabat.&lt;/ref&gt; Nam formae civitatis plerumque tres sunt, scilicet 
* [[monarchia]], in qua una persona totum coetum hominum et unumquodque membrorum suorum repraesentat
* [[democratia]], in qua conventus omnium volentium totum coetum et unum quemque hominem repraesentat
* [[aristocratia]], in qua conventus cuiusdam coetus totum et unum quemque repraesentat.

Contra quod dici solet, Hobbius nequaquam solam monarchiam verum superanum esse existimavit, nam illi democratia et aristocratia aeque validae dominationis formae erant, quamquam in rebus gerendis monarchiam tutissimam esse concessit. Sed superano quaecumque natura sit, absolutam possidere potentiam oportet. Argumentum Hobbii hic ancipites implicat cogitandi rationes. Quomodo enim superanus, persona arte creatus, necessario infinite personas conditorum reprae sentet, et ideo etiam omnem quam potest auctoritatem recipiat, evanescente ceterorum auctoritate. Non est infitiandum Hobbium propensum fuisse ad perfruendum omnipotentia civitatis gubernantis, cum eam nominet Leviathan, hunc locum ''[[liber Iob|Iobi]]'' commemorans: &quot;Non est super terram potestas, quae comparetur ei, qui factus est, ut nullum timeret. Omne sublime videt: ipse est rex super universos filios superbiae.&quot;&lt;ref&gt;''Iob'' 41.25-26.&lt;/ref&gt; In corpore sociali dominatio (&quot;superanitas&quot;) [[anima]] artificialis est totum corpus vivificans et movens. A natura superani Hobbius accurate aliquot notas ducit ad superanum necessario pertinentes, ex quibus aliquae libertatibus superani iunctae sunt, nam superani est libere et ex libidine leges imperare, iudicandi uti potestate, de bello et pace decernere, magistratus designare, et cetera. 


== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Bagby, Laurie M. (2007) ''Hobbes's Leviathan: Reader's Guide''. Continuum.
* Newey, Glen (2008) ''Routledge Philosophy Guidebook to Hobbes and Leviathan.'' Routledge.
* Springborg, Patricia (2007) ''The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan.'' Cambridge University Press.
* Starkstein, Sergio (2018) Thomas Hobbes and Fear: The Political Use of a Human Emotion.. ''A Conceptual and Therapeutic Analysis of Fear'', 125-155. Palgrave Macmillan.

[[Categoria:Litterae Anglicae]]
[[Categoria:Scripta saeculo 17]]</text>
      <sha1>lb664737ggqoxf452d92q6js8x2iomm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696236</id>
      <parentid>3696181</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:20:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6124" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Leviathan by Thomas Hobbes.jpg|thumb|Frons libri ''Leviathan'' ab [[Abraham Bosse]] incisa.]]
[[Fasciculus:Hobbes Beck.jpg|thumb|Thomas Hobbius fere eo tempore quo ''Leviathan'' scribebat.]]

'''''Leviathan''''' est liber de [[philosophia politica]], quem [[Thomas Hobbius]] ([[1588]]-[[1679]]), [[philosophus]] [[Anglia|Anglicus]], annis [[1649]] et [[1650]] scripsit, Anno [[1651]] hoc [[magnum opus]] e prelo exiit. Nam [[bellum civile Anglicum]] anno [[1642]] exarserat, et post vices tortuosas evenerat rei publicae plena victoria. Amici ordinis translaticii perterriti sunt hoc processu rerum, cuius fastigium fuit supplicium [[Carolus I|Caroli I]] anno [[1649]] factum. Fieri potest, ut harum [[res novae|rerum novarum]] causa [[philosophia socialis]] in cogitatione Hobbii praecipuum locum obtineret. Quo opere inimicos undique habebat. Praesertim iram ecclesiae catholicae commovit. Haec de causis operis protulisse satis est.

== Contractus socialis, condicio pacis ==
Argumentum notissimum operis ''Leviathan'' est doctrina [[status naturae]], [[contractus socialis]] et principis sui iuris sive [[superanus|superani]]&lt;ref&gt;Hobbius [[verbum (generale)|verbo]] ''soveraign'' usus est, quod ordine ad ''superanum'' reduci potest. ''Superanus'' usu receptum est a {{Morgan}}.&lt;/ref&gt; (''sovereign''). Hobbius primus suas opiniones ratione et cohaerenti ordine protulit, etsi sine dubio antecessores haberet. Incipit ab indole hominis, penitusque animi motus ingeniaque, quae actiones hominis regere videntur, depingit. Quas ob causas naturale esse dicit homines in mutua diffidentia suum commodum expetere. Ita fit, ut status naturae — id est status in quo homines nulla auctoritate reguntur — [[bellum omnium contra omnes]] sit. In eo statu, ut Hobbius praeclarissime dixit, &quot;valet perpetuus metus ac periculum violentae mortis, et vita hominis solitaria est, misera, prava, fera, brevis.&quot;&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIII.&lt;/ref&gt; Sed rationem suadere dicit pacis consilia, in quibus homines consentire possint. Quae consilia in naturalibus posita sunt legibus, quarum auctoritas universalis sola ratione naturali constat. Prima legum naturalium haec est: 

{{Citatio|Pacem promovere quisque debet, quantum eam impetrare se sperare potest, et, si eam impetrare non potest, omnes opes bellicasque rationes quaerat et adhibeat. 
* That every man, ought to endeavour Peace, as farre as he has hope of obtaining it; and when he cannot obtain it, that he may seek, and use, all helps, and advantages of Warre.&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIV.&lt;/ref&gt;}}

Lex secunda: 

{{Citatio|Ut velit, volentibus ceteris, hanc relinquere potestatem omnium rerum, quatenus pacis ac sui defensionis causa necesse esse videatur, et tanta erga ceteros libertate contentum esse, quanta ceteris erga se ipsum esse consentiat.
* That a man be willing, when others are so too, as farre-forth, as for Peace, and defence of himselfe he shall think it necessary, to lay down this right to all things; and be contented with so much liberty against other men, as he would allow other men against himselfe.&lt;ref&gt;Ibidem.&lt;/ref&gt;}}

Ab his Hobbius accuratiores deducit leges naturales, quas observare necesse est ad vitam socialem pacandam. Sed ante omnia ponendus est contractus socialis. Homines in statu naturae pugnant inter se, et quidem iustissime. Naturalis autem ratio nos ad pacem cohortatur, sed homines, cum solitarii vitam agant, pacem retinere parum possunt. Sola ratio ad statum pacis impetrandum contractus socialis est, quo homines artificiosam supra se personam constituunt, scilicet principem sive &quot;superanum&quot;. Animadvertendum est pactum illos solum inter se facere — superanum nulla obligatione teneri. Summaque pacti est, ut pristina iura personalia relinquant eaque superano tradant. Ita oritur civitas.&lt;ref&gt;Hobbius hic non de historia descriptiva, sed potius de historia coniecturali agi putabat.&lt;/ref&gt; Nam formae civitatis plerumque tres sunt, scilicet 
* [[monarchia]], in qua una persona totum coetum hominum et unumquodque membrorum suorum repraesentat
* [[democratia]], in qua conventus omnium volentium totum coetum et unum quemque hominem repraesentat
* [[aristocratia]], in qua conventus cuiusdam coetus totum et unum quemque repraesentat.

Contra quod dici solet, Hobbius nequaquam solam monarchiam verum superanum esse existimavit, nam illi democratia et aristocratia aeque validae dominationis formae erant, quamquam in rebus gerendis monarchiam tutissimam esse concessit. Sed superano quaecumque natura sit, absolutam possidere potentiam oportet. Argumentum Hobbii hic ancipites implicat cogitandi rationes. Quomodo enim superanus, persona arte creatus, necessario infinite personas conditorum reprae sentet, et ideo etiam omnem quam potest auctoritatem recipiat, evanescente ceterorum auctoritate. Non est infitiandum Hobbium propensum fuisse ad perfruendum omnipotentia civitatis gubernantis, cum eam nominet Leviathan, hunc locum ''[[liber Iob|Iobi]]'' commemorans: &quot;Non est super terram potestas, quae comparetur ei, qui factus est, ut nullum timeret. Omne sublime videt: ipse est rex super universos filios superbiae.&quot;&lt;ref&gt;''Iob'' 41.25-26.&lt;/ref&gt; In corpore sociali dominatio (&quot;superanitas&quot;) [[anima]] artificialis est totum corpus vivificans et movens. A natura superani Hobbius accurate aliquot notas ducit ad superanum necessario pertinentes, ex quibus aliquae libertatibus superani iunctae sunt, nam superani est libere et ex libidine leges imperare, iudicandi uti potestate, de bello et pace decernere, magistratus designare, et cetera. 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Bagby, Laurie M. (2007) ''Hobbes's Leviathan: Reader's Guide''. Continuum.
* Newey, Glen (2008) ''Routledge Philosophy Guidebook to Hobbes and Leviathan.'' Routledge.
* Springborg, Patricia (2007) ''The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan.'' Cambridge University Press.
* Starkstein, Sergio (2018) Thomas Hobbes and Fear: The Political Use of a Human Emotion.. ''A Conceptual and Therapeutic Analysis of Fear'', 125-155. Palgrave Macmillan.

[[Categoria:Litterae Anglicae]]
[[Categoria:Scripta saeculo 17]]</text>
      <sha1>0i6d90o0j1glbv1oavk1q2sn8agagho</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696237</id>
      <parentid>3696236</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:21:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6104" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Leviathan by Thomas Hobbes.jpg|thumb|Frons libri ''Leviathan'' ab [[Abraham Bosse]] incisa.]]
[[Fasciculus:Hobbes Beck.jpg|thumb|Thomas Hobbius fere eo tempore quo ''Leviathan'' scribebat.]]

'''''Leviathan''''' est liber de [[philosophia politica]], quem [[Thomas Hobbius]], [[philosophus]] [[Anglia|Anglicus]], annis [[1649]] et [[1650]] scripsit, Anno [[1651]] hoc [[magnum opus]] e prelo exiit. Nam [[bellum civile Anglicum]] anno [[1642]] exarserat, et post vices tortuosas evenerat rei publicae plena victoria. Amici ordinis translaticii perterriti sunt hoc processu rerum, cuius fastigium fuit supplicium [[Carolus I|Caroli I]] anno [[1649]] factum. Fieri potest, ut harum [[res novae|rerum novarum]] causa [[philosophia socialis]] in cogitatione Hobbii praecipuum locum obtineret. Quo opere inimicos undique habebat. Praesertim iram ecclesiae catholicae commovit. Haec de causis operis protulisse satis est.

== Contractus socialis, condicio pacis ==
Argumentum notissimum operis ''Leviathan'' est doctrina [[status naturae]], [[contractus socialis]] et principis sui iuris sive [[superanus|superani]]&lt;ref&gt;Hobbius [[verbum (generale)|verbo]] ''soveraign'' usus est, quod ordine ad ''superanum'' reduci potest. ''Superanus'' usu receptum est a {{Morgan}}.&lt;/ref&gt; (''sovereign''). Hobbius primus suas opiniones ratione et cohaerenti ordine protulit, etsi sine dubio antecessores haberet. Incipit ab indole hominis, penitusque animi motus ingeniaque, quae actiones hominis regere videntur, depingit. Quas ob causas naturale esse dicit homines in mutua diffidentia suum commodum expetere. Ita fit, ut status naturae — id est status in quo homines nulla auctoritate reguntur — [[bellum omnium contra omnes]] sit. In eo statu, ut Hobbius praeclarissime dixit, &quot;valet perpetuus metus ac periculum violentae mortis, et vita hominis solitaria est, misera, prava, fera, brevis.&quot;&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIII.&lt;/ref&gt; Sed rationem suadere dicit pacis consilia, in quibus homines consentire possint. Quae consilia in naturalibus posita sunt legibus, quarum auctoritas universalis sola ratione naturali constat. Prima legum naturalium haec est: 

{{Citatio|Pacem promovere quisque debet, quantum eam impetrare se sperare potest, et, si eam impetrare non potest, omnes opes bellicasque rationes quaerat et adhibeat. 
* That every man, ought to endeavour Peace, as farre as he has hope of obtaining it; and when he cannot obtain it, that he may seek, and use, all helps, and advantages of Warre.&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIV.&lt;/ref&gt;}}

Lex secunda: 

{{Citatio|Ut velit, volentibus ceteris, hanc relinquere potestatem omnium rerum, quatenus pacis ac sui defensionis causa necesse esse videatur, et tanta erga ceteros libertate contentum esse, quanta ceteris erga se ipsum esse consentiat.
* That a man be willing, when others are so too, as farre-forth, as for Peace, and defence of himselfe he shall think it necessary, to lay down this right to all things; and be contented with so much liberty against other men, as he would allow other men against himselfe.&lt;ref&gt;Ibidem.&lt;/ref&gt;}}

Ab his Hobbius accuratiores deducit leges naturales, quas observare necesse est ad vitam socialem pacandam. Sed ante omnia ponendus est contractus socialis. Homines in statu naturae pugnant inter se, et quidem iustissime. Naturalis autem ratio nos ad pacem cohortatur, sed homines, cum solitarii vitam agant, pacem retinere parum possunt. Sola ratio ad statum pacis impetrandum contractus socialis est, quo homines artificiosam supra se personam constituunt, scilicet principem sive &quot;superanum&quot;. Animadvertendum est pactum illos solum inter se facere — superanum nulla obligatione teneri. Summaque pacti est, ut pristina iura personalia relinquant eaque superano tradant. Ita oritur civitas.&lt;ref&gt;Hobbius hic non de historia descriptiva, sed potius de historia coniecturali agi putabat.&lt;/ref&gt; Nam formae civitatis plerumque tres sunt, scilicet 
* [[monarchia]], in qua una persona totum coetum hominum et unumquodque membrorum suorum repraesentat
* [[democratia]], in qua conventus omnium volentium totum coetum et unum quemque hominem repraesentat
* [[aristocratia]], in qua conventus cuiusdam coetus totum et unum quemque repraesentat.

Contra quod dici solet, Hobbius nequaquam solam monarchiam verum superanum esse existimavit, nam illi democratia et aristocratia aeque validae dominationis formae erant, quamquam in rebus gerendis monarchiam tutissimam esse concessit. Sed superano quaecumque natura sit, absolutam possidere potentiam oportet. Argumentum Hobbii hic ancipites implicat cogitandi rationes. Quomodo enim superanus, persona arte creatus, necessario infinite personas conditorum reprae sentet, et ideo etiam omnem quam potest auctoritatem recipiat, evanescente ceterorum auctoritate. Non est infitiandum Hobbium propensum fuisse ad perfruendum omnipotentia civitatis gubernantis, cum eam nominet Leviathan, hunc locum ''[[liber Iob|Iobi]]'' commemorans: &quot;Non est super terram potestas, quae comparetur ei, qui factus est, ut nullum timeret. Omne sublime videt: ipse est rex super universos filios superbiae.&quot;&lt;ref&gt;''Iob'' 41.25-26.&lt;/ref&gt; In corpore sociali dominatio (&quot;superanitas&quot;) [[anima]] artificialis est totum corpus vivificans et movens. A natura superani Hobbius accurate aliquot notas ducit ad superanum necessario pertinentes, ex quibus aliquae libertatibus superani iunctae sunt, nam superani est libere et ex libidine leges imperare, iudicandi uti potestate, de bello et pace decernere, magistratus designare, et cetera. 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Bagby, Laurie M. (2007) ''Hobbes's Leviathan: Reader's Guide''. Continuum.
* Newey, Glen (2008) ''Routledge Philosophy Guidebook to Hobbes and Leviathan.'' Routledge.
* Springborg, Patricia (2007) ''The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan.'' Cambridge University Press.
* Starkstein, Sergio (2018) Thomas Hobbes and Fear: The Political Use of a Human Emotion.. ''A Conceptual and Therapeutic Analysis of Fear'', 125-155. Palgrave Macmillan.

[[Categoria:Litterae Anglicae]]
[[Categoria:Scripta saeculo 17]]</text>
      <sha1>f2g2d79pwpkmcksrcqcfc1fdb0h43v7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696238</id>
      <parentid>3696237</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:21:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6110" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Leviathan by Thomas Hobbes.jpg|thumb|Frons libri ''Leviathan'' ab [[Abraham Bosse]] incisa.]]
[[Fasciculus:Hobbes Beck.jpg|thumb|Thomas Hobbius fere eo tempore quo ''Leviathan'' scribebat.]]

'''''Leviathan''''' est liber de [[philosophia politica]], quem [[Thomas Hobbius]], [[philosophus]] [[Anglia|Anglicus]], annis [[1649]] et [[1650]] scripsit. Anno [[1651]] autem hoc [[magnum opus]] e prelo exiit. Nam [[bellum civile Anglicum]] anno [[1642]] exarserat, et post vices tortuosas evenerat rei publicae plena victoria. Amici ordinis translaticii perterriti sunt hoc processu rerum, cuius fastigium fuit supplicium [[Carolus I|Caroli I]] anno [[1649]] factum. Fieri potest, ut harum [[res novae|rerum novarum]] causa [[philosophia socialis]] in cogitatione Hobbii praecipuum locum obtineret. Quo opere inimicos undique habebat. Praesertim iram ecclesiae catholicae commovit. Haec de causis operis protulisse satis est.

== Contractus socialis, condicio pacis ==
Argumentum notissimum operis ''Leviathan'' est doctrina [[status naturae]], [[contractus socialis]] et principis sui iuris sive [[superanus|superani]]&lt;ref&gt;Hobbius [[verbum (generale)|verbo]] ''soveraign'' usus est, quod ordine ad ''superanum'' reduci potest. ''Superanus'' usu receptum est a {{Morgan}}.&lt;/ref&gt; (''sovereign''). Hobbius primus suas opiniones ratione et cohaerenti ordine protulit, etsi sine dubio antecessores haberet. Incipit ab indole hominis, penitusque animi motus ingeniaque, quae actiones hominis regere videntur, depingit. Quas ob causas naturale esse dicit homines in mutua diffidentia suum commodum expetere. Ita fit, ut status naturae — id est status in quo homines nulla auctoritate reguntur — [[bellum omnium contra omnes]] sit. In eo statu, ut Hobbius praeclarissime dixit, &quot;valet perpetuus metus ac periculum violentae mortis, et vita hominis solitaria est, misera, prava, fera, brevis.&quot;&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIII.&lt;/ref&gt; Sed rationem suadere dicit pacis consilia, in quibus homines consentire possint. Quae consilia in naturalibus posita sunt legibus, quarum auctoritas universalis sola ratione naturali constat. Prima legum naturalium haec est: 

{{Citatio|Pacem promovere quisque debet, quantum eam impetrare se sperare potest, et, si eam impetrare non potest, omnes opes bellicasque rationes quaerat et adhibeat. 
* That every man, ought to endeavour Peace, as farre as he has hope of obtaining it; and when he cannot obtain it, that he may seek, and use, all helps, and advantages of Warre.&lt;ref&gt;''Leviathan'', caput XIV.&lt;/ref&gt;}}

Lex secunda: 

{{Citatio|Ut velit, volentibus ceteris, hanc relinquere potestatem omnium rerum, quatenus pacis ac sui defensionis causa necesse esse videatur, et tanta erga ceteros libertate contentum esse, quanta ceteris erga se ipsum esse consentiat.
* That a man be willing, when others are so too, as farre-forth, as for Peace, and defence of himselfe he shall think it necessary, to lay down this right to all things; and be contented with so much liberty against other men, as he would allow other men against himselfe.&lt;ref&gt;Ibidem.&lt;/ref&gt;}}

Ab his Hobbius accuratiores deducit leges naturales, quas observare necesse est ad vitam socialem pacandam. Sed ante omnia ponendus est contractus socialis. Homines in statu naturae pugnant inter se, et quidem iustissime. Naturalis autem ratio nos ad pacem cohortatur, sed homines, cum solitarii vitam agant, pacem retinere parum possunt. Sola ratio ad statum pacis impetrandum contractus socialis est, quo homines artificiosam supra se personam constituunt, scilicet principem sive &quot;superanum&quot;. Animadvertendum est pactum illos solum inter se facere — superanum nulla obligatione teneri. Summaque pacti est, ut pristina iura personalia relinquant eaque superano tradant. Ita oritur civitas.&lt;ref&gt;Hobbius hic non de historia descriptiva, sed potius de historia coniecturali agi putabat.&lt;/ref&gt; Nam formae civitatis plerumque tres sunt, scilicet 
* [[monarchia]], in qua una persona totum coetum hominum et unumquodque membrorum suorum repraesentat
* [[democratia]], in qua conventus omnium volentium totum coetum et unum quemque hominem repraesentat
* [[aristocratia]], in qua conventus cuiusdam coetus totum et unum quemque repraesentat.

Contra quod dici solet, Hobbius nequaquam solam monarchiam verum superanum esse existimavit, nam illi democratia et aristocratia aeque validae dominationis formae erant, quamquam in rebus gerendis monarchiam tutissimam esse concessit. Sed superano quaecumque natura sit, absolutam possidere potentiam oportet. Argumentum Hobbii hic ancipites implicat cogitandi rationes. Quomodo enim superanus, persona arte creatus, necessario infinite personas conditorum reprae sentet, et ideo etiam omnem quam potest auctoritatem recipiat, evanescente ceterorum auctoritate. Non est infitiandum Hobbium propensum fuisse ad perfruendum omnipotentia civitatis gubernantis, cum eam nominet Leviathan, hunc locum ''[[liber Iob|Iobi]]'' commemorans: &quot;Non est super terram potestas, quae comparetur ei, qui factus est, ut nullum timeret. Omne sublime videt: ipse est rex super universos filios superbiae.&quot;&lt;ref&gt;''Iob'' 41.25-26.&lt;/ref&gt; In corpore sociali dominatio (&quot;superanitas&quot;) [[anima]] artificialis est totum corpus vivificans et movens. A natura superani Hobbius accurate aliquot notas ducit ad superanum necessario pertinentes, ex quibus aliquae libertatibus superani iunctae sunt, nam superani est libere et ex libidine leges imperare, iudicandi uti potestate, de bello et pace decernere, magistratus designare, et cetera. 

== Notae ==
&lt;references /&gt;

== Bibliographia ==
* Bagby, Laurie M. (2007) ''Hobbes's Leviathan: Reader's Guide''. Continuum.
* Newey, Glen (2008) ''Routledge Philosophy Guidebook to Hobbes and Leviathan.'' Routledge.
* Springborg, Patricia (2007) ''The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan.'' Cambridge University Press.
* Starkstein, Sergio (2018) Thomas Hobbes and Fear: The Political Use of a Human Emotion.. ''A Conceptual and Therapeutic Analysis of Fear'', 125-155. Palgrave Macmillan.

[[Categoria:Litterae Anglicae]]
[[Categoria:Scripta saeculo 17]]</text>
      <sha1>e7vn2jcqb13xxe50orehb95segldw5c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dionysius Weening</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303476</id>
    <revision>
      <id>3696169</id>
      <parentid>3696108</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:07:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="589" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|03}}
{{Pagina non annexa}}
'''Dionysius Weening''' ([[Haga|Hagae]] [[21 Februarii|die 21 Februarii]] [[1977]] natus) est [[Nederlandia|Batavus]] emissionis [[televisio|televisificae]] [[radiophonia|radiophonicaeque]] [[dux programmatis|animator]].

==Ludi==
* Ita altus{{dubsig}} est ut [[Testes Iehovae]] sit, sed [[Religio Christiana|communitatem Christianam]] post [[Divortium|divortium]] reliquit.
* Procurator est gregis De Kraaien.
* Sodalis est Gregis Commendationis Regentenkamer Hagae.

[[Categoria:Nederlandia]]
[[Categoria:Radiophonia]]
[[Categoria:Televisio]]</text>
      <sha1>aewfqwr4cvvdlec8noc9hiowmsu4w5p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Usor:Njodom/Gilbertus Ryle</title>
    <ns>2</ns>
    <id>303483</id>
    <redirect title="Gilbertus Ryle" />
    <revision>
      <id>3696200</id>
      <parentid>3695957</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:32:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>23083</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>automaton: rectificatio redirectionis duplicis → [[Gilbertus Ryle]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Gilbertus Ryle]]</text>
      <sha1>8cbyrdt42676vlhrcua7t2ti4xjhsui</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>No Cav</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303487</id>
    <revision>
      <id>3696146</id>
      <parentid>3696087</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:56:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>recte?</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2352" xml:space="preserve">{{Latinitas|-5}}
[[Fasciculus:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|thumb| Cava di Gioia ( [[Carraria|Carrara]] ) et immutatio irreversibilis figurae cacumen]]
'''No cav''' terminus diurnarius usus est &lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|title=I No Cav occupano il Monte Carchio}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{Cite web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|title=La devastazione delle Alpi Apuane a causa dell'escavatozione del marmo}}&lt;/ref&gt; significandum motus magnae protestationis Italicae, quae [[Anni 2000|primo]] [[Saeculum 21|saeculo XXI]] orta est, et factae sunt consociationes et coetus civium per reprehensionem Carrariensi in [[Lunae montes|Apuan Alpibus]] marmoreis coniunctis.
[[Fasciculus:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|thumb| No Cav obice ad Aronte bivouac ( Passo della Focolaccia, Apuan [[Lunae montes|Alpes]] )]]
Locutio ''No cav'' (plenius ''no cave'', scilicet &quot;noli excavare&quot;) primum in articulo ab Il Tirreno anno [[2014]] adhibitum est ut activists qui in demonstratione ''Salviamo le Apuane'' commissionis interfuerant definiret.

Symbolum nullum cavum constat ex stylisatis nigris et albis repraesentationis Vara viaductus  transiit per magnum rubrum X, supra quod verba &quot;NO CAV&quot; etiam rubra sunt, omnia in albo involucro &lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338|title=Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:50&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|title=La Coop Levigliani non tutela il Corchia}}&lt;/ref&gt; .

Hoc signum, cuius graphice consilium de motuum No TAV revocat, tantum anno [[2020]] apparuit, in eventu a Gianluca Briccolani [[Oecologismus|,]] qui insequenti anno, una cum Claudio Grandi et aliis, consociationem ''Apuane Libere'' fundaverat.

Hoc symbolo et definitio &quot;No Cav&quot; ab omnibus coetibus motus non adhibita vel recepta sunt, et multi pressius se definire malunt.

==Notae== 
&lt;references/&gt;

[[Categoria:Provincia Lucensis]]
[[Categoria:Provincia Massensis et Carrariensis]]</text>
      <sha1>jvgkxq476d7xkh57ns69uxrfb80mvga</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696147</id>
      <parentid>3696146</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:58:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2351" xml:space="preserve">{{Latinitas|-5}}
[[Fasciculus:Cava_di_Gioia_(Carrara).jpg|thumb| Cava di Gioia ([[Carraria|Carrara]]) et immutatio irreversibilis figurae cacumen]]
'''No cav''' terminus diurnarius usus est &lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite web|url=http://iltirreno.gelocal.it/massa/cronaca/2014/05/18/news/salviamo-le-apuane-i-no-cav-occupano-il-monte-carchio-1.9252452|title=I No Cav occupano il Monte Carchio}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{Cite web|url=https://it.ejatlas.org/conflict/la-devastazione-delle-alpi-apuane-a-causa-dellescavazione-del-marmo|title=La devastazione delle Alpi Apuane a causa dell'escavatozione del marmo}}&lt;/ref&gt; significandum motus magnae protestationis Italicae, quae [[Anni 2000|primo]] [[Saeculum 21|saeculo XXI]] orta est, et factae sunt consociationes et coetus civium per reprehensionem Carrariensi in [[Lunae montes|Lunae montibus]] marmoreis coniunctis.
[[Fasciculus:No_Cav_sticker_at_Bivacco_Aronte_(Passo_della_Focolaccia,_Alpi_Apuane)_at_17.10.2021.jpg|thumb| No Cav obice ad Aronte bivouac ( Passo della Focolaccia [[Lunae montes|montium Lunae]])]]
Locutio ''No cav'' (plenius ''no cave'', scilicet &quot;noli excavare&quot;) primum in articulo ab Il Tirreno anno [[2014]] adhibitum est ut activists qui in demonstratione ''Salviamo le Apuane'' commissionis interfuerant definiret.

Symbolum nullum cavum constat ex stylisatis nigris et albis repraesentationis Vara viaductus  transiit per magnum rubrum X, supra quod verba &quot;NO CAV&quot; etiam rubra sunt, omnia in albo involucro &lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.voceapuana.com/attualita/2020/08/08/le-cave-portano-ricchezza-ma-se-siamo-poveri-e-disoccupati/31338|title=Le cave portano ricchezza? Ma se siamo poveri e disoccupati}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:50&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.lanazione.it/lucca/cronaca/la-coop-levigliani-non-tutela-il-corchia-1.5318876|title=La Coop Levigliani non tutela il Corchia}}&lt;/ref&gt; .

Hoc signum, cuius graphice consilium de motuum No TAV revocat, tantum anno [[2020]] apparuit, in eventu a Gianluca Briccolani [[Oecologismus|,]] qui insequenti anno, una cum Claudio Grandi et aliis, consociationem ''Apuane Libere'' fundaverat.

Hoc symbolo et definitio &quot;No Cav&quot; ab omnibus coetibus motus non adhibita vel recepta sunt, et multi pressius se definire malunt.

==Notae== 
&lt;references/&gt;

[[Categoria:Provincia Lucensis]]
[[Categoria:Provincia Massensis et Carrariensis]]</text>
      <sha1>dzch3cskr3q52mfs5xjz25ac8vjm6un</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vaush</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303489</id>
    <revision>
      <id>3696113</id>
      <parentid>3696098</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:22:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <comment>Augenda &amp;c.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="690" xml:space="preserve">{{Titulus italicus}}
{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (die 14 Februarii 1994) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]</text>
      <sha1>3l2bludslyz3n0msi7rdxlqlq88qthy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696158</id>
      <parentid>3696113</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:19:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>natus</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="683" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (natus die [[14 Februarii]] [[1994]]) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]</text>
      <sha1>fu6dhtf0eh8vfqhy7e86gmpklrob4or</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696159</id>
      <parentid>3696158</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:19:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: +[[Categoria:Nati 1994]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="707" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (natus die [[14 Februarii]] [[1994]]) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]
[[Categoria:Nati 1994]]</text>
      <sha1>j1u1ivrobiwdvwv5i4mk8eosl7ms6oi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696160</id>
      <parentid>3696159</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T17:19:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: +[[Categoria:Homines vivi]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="734" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (natus die [[14 Februarii]] [[1994]]) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]
[[Categoria:Nati 1994]]
[[Categoria:Homines vivi]]</text>
      <sha1>2htywmzhv4mo99kmg1ci0b801y0wvx6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696184</id>
      <parentid>3696160</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:52:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="839" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (natus die [[14 Februarii]] [[1994]]) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

== Nexus externi ==

* [https://www.vaush.gg/ The Vaush Pit]
* [https://twitter.com/VaushV Twitter eius]
[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]
[[Categoria:Nati 1994]]
[[Categoria:Homines vivi]]</text>
      <sha1>46fnefon65f7ntdswnze70f4p8dv1tz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696187</id>
      <parentid>3696184</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T19:05:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CleverBrownie</username>
        <id>88811</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1170" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|08|05}}
{{Pagina non annexa}}
'''''Vaush''''' (natus die [[14 Februarii]] [[1994]]) est [[pseudonymum]] Ioannis Kochinski [[disputatio|disputatoris]], qui [[Socialismus libertarianus|socialista libertarianus]] de rebus civilibus in [[YouTube]] et [[Twitch]] sermocinatur.

Vaush pro [[Libertas|libertate]] omnium orat, id est contra [[Capitalismus|capitalismum]], [[Dictatura|dictaturam]], [[Imperialismus|imperialismum]], catervas [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Unionis Sovieticae]], postremo [[Fascismus|fascismum]].

== Biographia ==
Iohannes Kochinski natus est die 14 Februarii anno 1994 a sanguine [[Hibernia|Hiberniensi]] et [[Polonia|Polonico]] [[Angelopolis|Angelopoli]]. Qui prius in [[Humboldt Civica Universitas|Humboldt Civica Universitate]] [[Sociologia|sociologiam]] discebat quam ibi Baccalaureus in Artibus factus est anno [[2018]].

Ceterum autem qui se dicit [[Pansexualitas|pansexualis]].

== Nexus externi ==

* [https://www.vaush.gg/ The Vaush Pit]
* [https://twitter.com/VaushV Twitter eius]
[[Categoria:LGBT]]
[[Categoria:Socialistae Civitatum Foederatarum]]
[[Categoria:Nati 1994]]
[[Categoria:Homines vivi]]</text>
      <sha1>4g1pdr6u2bqwq78firndfdaywavyesw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alexander MacDonald</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303490</id>
    <revision>
      <id>3696170</id>
      <parentid>3696084</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T18:16:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Demetrius Talpa</username>
        <id>81729</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: -[[Categoria:Clerici]]; +[[Categoria:Clerici Scotiae]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1355" xml:space="preserve">{{Capsa hominis Vicidata}}
'''Alexander MacDonald''' (anno [[1755]] natus et anno [[1837]] in [[Crieff]] mortuus), fuit clericus [[Catholicismus|Catholicus]] [[Scotia|Scoticus]], philologus, poeta Latinus et interpres.

Seminarii in ''Bourblach'' et collegii Scotici [[Roma]]e alumnus, ab anno 1778 sacerdos, in ''Balloch'', [[Edinburgum|Edinburgo]], ''Crieff'' et ''Leith'' munere fungebatur. [[Iacobus Macpherson|Iacobi Macpherson]] carmen de Phingalo Latine [[hexameter|hexametris]] vertit et notis variis suppeditavit. Lexici Scoto-Anglico-Latini partem composuit.

==Opera==

* [https://books.google.ru/books?id=5wMIAAAAQAAJ Phingalēis, sive Hibernia liberata, conversum, 3 praemissis disputationibus et subsequentibus notis ab A. Macdonald], Edinburgi 1820
* [https://books.google.ru/books?id=BGcGAwAAQBAJ Dictionarium scoto-celticum]

==Nexus externi==
* [[:s:en:Dictionary_of_National_Biography,_1885-1900/Macdonald,_Alexander_(1755-1837)|De Alexandro MacDonald]] in ''Dictionary of National Biography, 1885-1900'' {{ling|Anglice}}
* [http://worldcat.org/identities/lccn-nr2005020011/ Alexander MacDonald] in ''WorldCat''

{{Lifetime|1755|1837|MacDonald, Alexander}}
{{nexus absunt}}

[[Categoria:Clerici Scotiae]]
[[Categoria:Lexicographi]]
[[Categoria:Eruditi Scotiae]]
[[Categoria:Interpretes Anglo-Latini]]
[[Categoria:Poetae Latini Scotiae]]</text>
      <sha1>sk0xhu4jihf32egmcqkbfgv8bkni10k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Museum Dioecesanum Iacense</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303493</id>
    <revision>
      <id>3696109</id>
      <parentid>3696107</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:09:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>86.127.230.86</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4197" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] ([[Catalanice]] ''Museu de Lleida''; [[Hispanice]] ''Museo de Lérida'') et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]] ([[Catalanice]] ''Museu Nacional d'Art de Catalunya''; [[Hispanice]] ''Museo Nacional de Arte de Cataluña''), est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Quidam situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Quidam situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de praebendā analphabetis hominibus, per imagines, totā [[Salvatio]]nis historiā.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com].&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus Oecus Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide articulum hoc de loco apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Haec picturae ex ecclesiā Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide articulum hoc de loco apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; a familiā Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt ut. postea, in linteum traiectae sint et, in huius familiae officinā [[Barcino]]ne, rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sint. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]</text>
      <sha1>d67lyffgyypxljlnkjrwitywtybe372</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696110</id>
      <parentid>3696109</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:11:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>86.127.230.86</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4168" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] ([[Catalanice]] ''Museu de Lleida''; [[Hispanice]] ''Museo de Lérida'') et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]] ([[Catalanice]] ''Museu Nacional d'Art de Catalunya''; [[Hispanice]] ''Museo Nacional de Arte de Cataluña''), est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de praebendā analphabetis hominibus, per imagines, totā [[Salvatio]]nis historiā.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus Oecus Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide articulum hoc de loco apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Haec picturae ex ecclesiā Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide articulum hoc de loco apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; a familiā Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt ut. postea, in linteum traiectae sint et, in huius familiae officinā [[Barcino]]ne, rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sint. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]</text>
      <sha1>7d05bm1pr5o48ttomxc0mi3wk6qjelw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696121</id>
      <parentid>3696110</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:11:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>86.127.230.86</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6634" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] ([[Catalanice]] ''Museu de Lleida''; [[Hispanice]] ''Museo de Lérida'') et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]] ([[Catalanice]] ''Museu Nacional d'Art de Catalunya''; [[Hispanice]] ''Museo Nacional de Arte de Cataluña''), est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de praebendā analphabetis hominibus, per imagines, totā [[Salvatio]]nis historiā.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus Oecus Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Haec picturae ex ecclesiā Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familiā Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt ut. postea, in linteum traiectae sint et, in huius familiae officinā [[Barcino]]ne, rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sint. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]</text>
      <sha1>tpkgg7se0o1vcnydpzps3f7wb42dypo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696122</id>
      <parentid>3696121</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T13:33:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6451" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de praebendā analphabetis hominibus, per imagines, totā [[Salvatio]]nis historiā.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus Oecus Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Haec picturae ex ecclesiā Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familiā Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt ut. postea, in linteum traiectae sint et, in huius familiae officinā [[Barcino]]ne, rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sint. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]</text>
      <sha1>53qz4npirlam5d855gjxk4mivcq90yu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696129</id>
      <parentid>3696122</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:00:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: +[[Categoria:Constituta 1970]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6481" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de praebendā analphabetis hominibus, per imagines, totā [[Salvatio]]nis historiā.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus Oecus Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Haec picturae ex ecclesiā Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familiā Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt ut. postea, in linteum traiectae sint et, in huius familiae officinā [[Barcino]]ne, rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sint. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>s5lqa86it1wo1gklecddiqz6npor3i2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696212</id>
      <parentid>3696129</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:06:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6466" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca''), una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Antiqua intra loculamenta circum [[Cathedralis Sancti Petri Iacae]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm, hoc museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>7tk08gbwp9xqww2x9gd75g0a9i5s5h6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696213</id>
      <parentid>3696212</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:12:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6542" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae sint. Postea aliquanto, ineunte anno [[2010]], museum denuo inauguratum est, magnam post reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Hanc post excellentem reformationem, expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] artis mediaevalis maximi ponderis praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>k42jgvbqsj19tplcb8jubqnefol9e5f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696214</id>
      <parentid>3696213</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:15:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6485" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post magnam reformationem, amplificationem, et ad praesentia accommodationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>cu5md3v2qkivkmr9noo18b1c2mxukq6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696215</id>
      <parentid>3696214</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:20:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6478" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Haec [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries hoc museum in unum apud picturae mediaevalis musea maximi momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] convertere dicitur.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>4tcwlyg2298jbb5v6v3l6hqyblrowu9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696216</id>
      <parentid>3696215</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:24:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6457" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et trasennarum delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] totius orbis terrarum admirationem movit cum aliquot congeriēs picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavissentur. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>fxmwsh96on0j352wv21bb97ufz7tsan</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696217</id>
      <parentid>3696216</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:28:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6450" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariarum]] et [[Iesus|Christorum]] [[sculptura|caelatorum]] et [[transenna|transennarum]] delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperaret. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>cmctl2yinxybt3k7ibsyt4d930vh8yj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696218</id>
      <parentid>3696217</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:39:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6426" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Notissimum est Romanicas ecclesias perfectas, fere per definitionem, non putavisse prius quam interiores earum muri, [[Apsis (architectura)|apsides]] et [[camera]] picturis tecti essent. Potius agitur de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>biokhanca2qgqq9463der78zyraswd9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696219</id>
      <parentid>3696218</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:43:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6354" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praeberetur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>cteluh0ex5ckk1762t7wpi2shb9ajlu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696220</id>
      <parentid>3696219</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:43:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6353" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés'') est. Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>dhz853z8hma3wsehipxl8jt2oo74445</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696221</id>
      <parentid>3696220</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:44:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6353" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in Museo Iacensi, aedificatus est oecus easdem ecclesiae Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; magnitudines accurate fingens, unde traiectae sunt. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispaniā servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesiā Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>ayycrd3uxl37waxjq81beq80c0esv7n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696222</id>
      <parentid>3696221</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:48:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6310" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item dissimiles congeriēs ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] pertinentes commemorandae sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>a9t02dwjmzzt4amdv1w681ffximtr29</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696223</id>
      <parentid>3696222</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:51:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6301" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemorandaa sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>ig8sac7fg87xgcwdwbe76s2ydzy9nd8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696224</id>
      <parentid>3696223</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:52:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6300" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput, unum charismaticissimis e signis identitatis.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>53jm29gwps83p4g0lz2rgadn949b1jo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696225</id>
      <parentid>3696224</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:54:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6274" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput quoddam praevalidum.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>obl0q7l8dgugsd0fahr3dvrposjb10e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696226</id>
      <parentid>3696225</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:55:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6251" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuerunt ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput quoddam praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>9xn3x4sabha4b6e9y43fdkrwwrinl67</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696227</id>
      <parentid>3696226</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T05:56:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6248" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput quoddam praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>q58cbd6ixjzorqq1vwpu7v3uc42mrex</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696228</id>
      <parentid>3696227</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:03:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6244" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in laminis eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde traiectae sint) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>41jv1gkg2wayfo3jx8js0wpr4zznigg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696229</id>
      <parentid>3696228</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:09:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6240" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt: nomina [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>fquv3v9icmhnuzu5k2ynqdknkwlnbyv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696230</id>
      <parentid>3696229</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:10:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6247" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt horum locorum: [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; inter alia. Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>atvxsfv26dmsi4alol52wozxj2gblnd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696231</id>
      <parentid>3696230</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:12:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6252" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt horum locorum (exempli gratia): [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]]&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>holpobglophvm6rn5e3q0rxy2zcpyeo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696232</id>
      <parentid>3696231</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:13:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6253" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt horum locorum (exempli gratia): [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]].&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] pertinet [[Pantocrator]]is caput ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>ksa8zv3hl0t4cnyxakkp0jsfgbl2lce</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696233</id>
      <parentid>3696232</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T06:15:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Giorno2</username>
        <id>30162</id>
      </contributor>
      <comment>/* Spatium */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6267" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]] attinet, ne similitudinem quidem habet tota in Hispania.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[Claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.  
== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno 2010 ineunte museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Sed etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] omnium admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[Salvatio]]nis historia quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt.  Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt;. Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt horum locorum (exempli gratia): [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;''Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza'' (...)&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas'' et Aragonice ''Ipás''.&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]].&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;(...) ''documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.1''&quot;.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; Ad Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; [[Apsis (architectura)|apsida]] autem pertinet [[Pantocrator]]is caput quoddam ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]
[[Categoria:Constituta 1970]]</text>
      <sha1>6sa4pmwenhyh8lrg75kxxarr3g3iaml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696262</id>
      <parentid>3696233</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:25:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>~</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6253" xml:space="preserve">[[Fasciculus:Jaca_-_Catedral,_claustro_y_Museo_Diocesano_03.jpg|thumb|upright=1|Museum Dioecesanum Iacense intra [[Cathedralis Sancti Petri Iacae|Cathedralem Sancti Petri]] [[Iaca (Osca)|Iacae]] situm est.]]
'''Museum Dioecesanum Iacense''' ([[Hispanice]] ''Museo Diocesano de Jaca''; [[Aragonice]] ''Museu Diocesán de Chaca'') [[iaca (Osca)|Iacae]] una cum [[Museum Ilerdense|Museo Ilerdensi]] et [[Museum Nationale Artis Catalauniae|Museo Nationali Artis Catalauniae]], est unum ex praecipuis [[museum|museis]] tribus in [[Hispania]] [[Ars Romanica|arti Romanicae]] dedicatis. Quod [[Medium Aevum Hispanicum|mediaevalem]] ad [[pictura|picturam]] [[pictura muralis|muralem]]&lt;!--Anglice &quot;murals&quot;--&gt; attinet, ne similitudinem quidem tota in Hispania habeat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt; Antiqua intra loculamenta circum [[ecclesia cathedralis Sancti Petri (Iaca)|cathedralis Sancti Petri]] [[claustrum (monasterium)|claustrum]] situm est.

== Spatium ==
Quod museum anno [[1970]] inauguratum est museum [[ars sacra|artis sacrae]] mediaevalis, cum priore decennio multae [[Ars Romanica|Romanicarum]] et [[Ars Gothica|Gothicarum]] picturarum muralium congeries inventae essent.  Anno [[2010]] ineunte, museum denuo inauguratum est, post amplificationem et modernae doctrinae exhibitoriae comparationem. Unde pulcherrimum expositionis spatium amplius 2000 [[metrum quadratum|m&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;]] arti mediaevali praebet, e qua prominet ingens primigeniarum picturarum muralium collectio, generum Romanici et Gothici, quae nonnullis e [[Dioecesis Iacensis]] [[Ecclesia (aedificium)|ecclesiis]] redemptae sunt. Ea [[opus tectorium|operum tectoriorum]] congeries museum maioris momenti in toto [[orbis terrarum|orbe terrarum]] reddere dicitur quoad picturas mediaevales pertineat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;(Hispanice) [https://www.jaca.com/museodiocesano.php www.jaca.com Musei Dioecesani Iacensis situs interretialis].&lt;/ref&gt;

Etiam memorabilis [[ars Romanica|Romanicorum]] [[capitellum|capitellorum]], [[Maria (mater Iesu)|Mariae]] [[Iesus|Iesu]]que [[sculptura|caelatorum]] et trabium delectus exhibetur. [[Anni 1960|Annis 1960]] et [[anni 1970|1970]], [[Dioecesis Iacensis]] admirationem movit cum aliquot congeries picturarum muralium ad [[Medium Aevum Hispanicum|Medium Aevum]] pertinentium recuperavisset. Constat fana Romanica per definitionem imperfecta putata esse sine uberrima murorum et apsidum et camerarum pictura. Agitur enim de [[historia]] [[salvatio]]nis Christianae quae per imagines hominibus scribendi ignaris praebeatur. &lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Fortasse pretiosissimus oecus{{dubsig}} est iste Baguesensis&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bag%C3%BC%C3%A9s#Historia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;Según Antonio Ubieto, la primera cita documentada de Bagüés, cuyo nombre presenta las variantes Bagues, Baguasse, Bahues y Baos, se produce en el año 928.''&lt;/ref&gt; (Hispanice et Aragonice ''Sala Bagüés''). Hae picturae ex ecclesia Baguesensi&lt;ref name=&quot;Bagues&quot;&gt;&lt;/ref&gt; a familia Gudiol aestate anni [[1966]] decerptae sunt. Postea in linteum traiectae in huius familiae officina [[Barcino]]ne rursus in pinacibus eas nunc exhibentibus collocatae sunt. Ad eas exponendas in museo aedificatum est conclave magnitudines originales (situum unde venerant) accurate fingens. Oecus Baguesensis maximam picturae muralis congeriem generis Romanici in Hispania servatam indicat.&lt;ref name=&quot;jaca&quot;&gt;&lt;/ref&gt;

Praecipua est quoque Romanicarum picturarum congeries quae redimi potuit ex Ecclesia Paroeciali [[Navasa]]e.&lt;ref name=&quot;Navasa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Navasa#Toponimia commentarium hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1068 como Navasa, Nabasa, Nausas y Nauassa.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Navasa'', aliter Aragonice ''Nabasa''.&lt;/ref&gt; Item varia corpora ad [[Ars Gothica|artem Gothicam]] spectantia commemoranda sunt locorum inter quos [[Concilium (Caesaraugusta)|Concilium]]&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Concilio'', aliter Aragonice ''Conzilio''.&lt;/ref&gt;, [[Osia]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Osia''.&lt;/ref&gt;, [[Urries]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Urriés''.&lt;/ref&gt;, [[Orus]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Orús''.&lt;/ref&gt;, [[Sussin]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Susín''.&lt;/ref&gt;, [[Sorripas]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Sorripas''.&lt;/ref&gt;, [[Hortulus (Osca)|Hortulus]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;Vide [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html paginam interretialem Aragonensi de toponimiā O Charraire].&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Huértalo'' et Aragonice ''Huertolo'' seu ''Uertolo''.&lt;/ref&gt;, [[Ciresola]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ceresola'' et Aragonice ''Zresola''.&lt;/ref&gt;, [[Siesso Iacensis]]&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Sieso de Jaca'' et Aragonice ''Sieso de Chaca''.&lt;/ref&gt;, [[Ipas]]&lt;ref name=&quot;Ipas&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Ipas#Toponimia articulum hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;Aparece citado en la documentación histórica a partir de 1028 como Ipas, Ipasa, Ipassa, Ippassa, Ypas, Ypasa e Ypaza.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice ''Ipas''; Aragonice ''Ipás.''&lt;/ref&gt;, [[Esco]]&lt;ref name=&quot;AL&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Escó'', aliter Aragonice ''Esco''.&lt;/ref&gt;, [[Bergossa]].&lt;ref name=&quot;Bergosa&quot;&gt;Vide [https://es.wikipedia.org/wiki/Bergosa#Toponimia commentarium hoc de loco] apud Vicipaediam Hispanicam, ubi dicitur &quot;documenta las variantes Bergossa, Bergosi, Bergasa, Uergosa, Uergossa y Bergosa.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Bergosa''.&lt;/ref&gt; Ad [[apsis (architectura)|apsida]] autem Ecclesiae Sancti Ioannis Baptistae [[Ruesta]]e&lt;ref name=&quot;MZ&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hispanice et Aragonice ''Ruesta''.&lt;/ref&gt; pertinet [[caput]] [[Pantocrator]]is quoddam ibi praevalidum.

==Notae==
&lt;references /&gt;

[[Categoria:Aragonia]]
[[Categoria:Constituta 1970]]
[[Categoria:Iaca]]
[[Categoria:Musea Hispanica]]</text>
      <sha1>s4rmf8zxw7v1a8uv08pbi59xn7afkzr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Disputatio</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303494</id>
    <revision>
      <id>3696136</id>
      <parentid>3696099</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:34:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <comment>[[Project:HotCat|HotCat]]: +[[Categoria:Ars rhetorica]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="347" xml:space="preserve">'''Disputatio''' est sermo vel certamen inter duas aut plures partes de re quadam.

Notae disputationes sunt [[Disputatio de mutatione climatica|de mutatione climata]], [[Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum|pro declaratione virtutis indulgentiarum]] et [[Disputatio apud Carcassonem|apud Carcassonem]].

[[Categoria:Ars rhetorica]]</text>
      <sha1>2bqeta5p22uqj7sgbw2ocbcl4ggrhwd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696137</id>
      <parentid>3696136</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:35:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="366" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|8}}
'''Disputatio''' est sermo vel certamen inter duas aut plures partes de re quadam.

Notae disputationes sunt [[Disputatio de mutatione climatica|de mutatione climata]], [[Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum|pro declaratione virtutis indulgentiarum]] et [[Disputatio apud Carcassonem|apud Carcassonem]].

[[Categoria:Ars rhetorica]]</text>
      <sha1>am20wk2adr7v6x6la665tcgaslvc8se</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696138</id>
      <parentid>3696137</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:36:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="368" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|8}}
'''Disputatio''' est sermo vel certamen inter duas aut plures partes de re quadam.

Notae disputationes sunt [[Disputatio de mutatione climatica|de mutatione climatica]], [[Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum|pro declaratione virtutis indulgentiarum]] et [[Disputatio apud Carcassonem|apud Carcassonem]].

[[Categoria:Ars rhetorica]]</text>
      <sha1>rojxfw4ty469wvxsoxv35n1fg6im33n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696142</id>
      <parentid>3696138</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T14:42:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Andrew Dalby</username>
        <id>1084</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="477" xml:space="preserve">{{Augenda|2022|8}}
[[Fasciculus:Petrus alphonsi dialogues.jpg|thumb|Disputatio inter Petrum (Christianum) et Moysem (Iudaeum)]]
'''Disputatio''' est sermo vel certamen inter duas aut plures partes de re quadam.

Notae disputationes sunt [[Disputatio de mutatione climatica|de mutatione climatica]], [[Disputatio pro declaratione virtutis indulgentiarum|pro declaratione virtutis indulgentiarum]] et [[Disputatio apud Carcassonem|apud Carcassonem]].

[[Categoria:Ars rhetorica]]</text>
      <sha1>inuupxdvakov5ai8saef14m0ohenk9b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tabula picta</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303495</id>
    <revision>
      <id>3696112</id>
      <parentid>3696102</parentid>
      <timestamp>2022-08-05T12:18:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Weblinks → Nexus externi &amp;c.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2591" xml:space="preserve">'''Tabula picta''' vel simpliciter '''tabula'''&lt;ref&gt;[http://www.zeno.org/nid/20002682524 tabula], in: Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. Hannover 1918, ed. 8 (iterum impressum Darmstadiae 1998), vol. 2, coll. 3004-3005.&lt;/ref&gt; est imago in [[charta]]m, [[linteum]] vel aliam materiam applicatam quae ut genus [[ars|artis]] ad [[Ars oculorum|artem oculorum]], accuratius ad [[pictura]]m pertinet. 

Secundum definitionem hodiernam tabula picta a [[delineatio]]ne differt, quod [[color]]es, antequam applicantur, miscentur. Excipitur ab hac definitione [[xerographia]], ubi [[Pigmentum (pictura)|pigmenta]] in ipso linteo albo vel aliqua alia materia componuntur. 

Ad tabulas pingendas tribus rebus opus esse solet:
* materia, in qua tabula pingitur ([[lignum]] diu reconditum, linteum, charta, rarius [[vitrum]] aut [[metallum]]); materia plerumque [[Creta (minerale)|creta]] sublinitur.
* Pigmentum, quod usque ad saeculum 19 ex rebus naturalibus ut puta [[planta|plantis]] aut [[gemma (lapis)|gemmis]] profectum est.
* Ligamentum ([[oleum linteum]], [[gluten]]), quod colores colligat.

== Imagines ==
&lt;gallery&gt;
 Fayum Portrait of a Boy (detail).jpg|[[Tabulae sepulcrales Crocodilopolitanae|Tabula sepulcralis Crocodilopolitana]], Aegyptus, colores cerei in ligno applicati, saec. 2 exeunte
 Willem Clasz. Heda - Breakfast Table with Blackberry Pie - Google Art Project.jpg|[[Guilielmus Claeszoon Heda]]: Natura mortua cum placenta moris rubi facta, 1631
 Andrea Pozzo - Apoteose de Santo Inacio cropped.jpg|[[Andreas Puteus]]: ''Triumphus Sancti Ignatii'', 1685
 1735 Canaletto Bacino di San Marco in Venedig anagoria.JPG|[[Ioannes Antonius Canal]]: Aspectus canalis Venetiarum prope cathedralem Sancti Marci, 1735
 Caspar David Friedrich 013.jpg|[[Caspar David Friedrich]]: Gradus aetatis, um 1834
&lt;/gallery&gt;

==Notae==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Knut Nicolaus: ''DuMonts Handbuch der Gemäldekunde'', DuMont Literatur und Kunstverlag, Coloniae Aggripinae 2003, ISBN 3-8321-7288-2
* ''1000 Gemälde – digitale Gemäldesammlung'', [[Directmedia Publishing GmbH]], Berolini 2002, Digitale Bibliothek, ISBN 3-932544-95-1.

{{NexInt}}
{{div col|3}}
* [[Effigies]]
* [[Effigies sui ipsius]]
* [[Imago]]
* [[Minuta tabula]]
* [[Natura mortua]]
* [[Opus tectorium]]
* [[Pictura in pariete facta]]
* [[Pictura olearia]]
* [[Pictura topiaria]]
* [[Tabulae Artis Americanae]]
* [[Tabulae sepulcrales Crocodilopolitanae]]
{{div col end}}

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Paintings|tabulas pictas}}

[[Categoria:Ars visualis]]
[[Categoria:Pictura]]</text>
      <sha1>o284265iio232d4g7jepx92n045dxsw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Familia Zürn</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303497</id>
    <revision>
      <id>3696244</id>
      <timestamp>2022-08-06T08:27:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>Paginam instituit, scribens ''''Familia Zürn''' fuit familia sculptorum saeculorum 16 et 17 [[Suebia]] superiore oriunda, quarum familiares in oppidis [[Aulendorf]], [[Bad Waldsee|Waldsee]] et [[Iburinga]] laboraverunt, sed etiam multis aliis Locis [[Germania]]e australis et [[Austria]]e.  == Familiares Zürn ==  * [[Ioannes Zürn senior]] (natus inter annos 1555 et 1560; mortuus anno 1631) ** [[Georgius Zürn]] (natus circa annum 1583; mortuus inter annos 1635 et 1638) ** Ioannes Zürn...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1953" xml:space="preserve">'''Familia Zürn''' fuit familia sculptorum saeculorum 16 et 17 [[Suebia]] superiore oriunda, quarum familiares in oppidis [[Aulendorf]], [[Bad Waldsee|Waldsee]] et [[Iburinga]] laboraverunt, sed etiam multis aliis Locis [[Germania]]e australis et [[Austria]]e.

== Familiares Zürn ==

* [[Ioannes Zürn senior]] (natus inter annos 1555 et 1560; mortuus anno 1631)
** [[Georgius Zürn]] (natus circa annum 1583; mortuus inter annos 1635 et 1638)
** [[Ioannes Zürn iunior]] (natus circa annum 1585; mortuus post annum 1624)
** [[Martinus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1665)
** [[Michael Zürn senior]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum  1651)
** [[Ioannes Iacobus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1640)
** [[David Zürn I]] (natus forsitan anno 1598; mortuus anno 1666)
*** [[Francicus Zürn senior]] (natus anno 1630; mortuus anno 1707)
**** [[Franciscus Zürn iunior]] (natus ante annum 1661; mortuus post annum 1714)
**** [[Antonius Zürn]] (natus anno 1661; mortuus anno ignoto)
**** [[Udalricus Zürn]] (natus anno 1663, mortuus anno ignoto)
**** [[David Zürn III]] (natus anno 1665; mortuus post annum 1724)
*** [[Abraham Zürn]] (natus anno 1637; mortuus post annum 1677)
*** [[Sebastianus Zürn]] (natus anno 1642; mortuus anno 1668)
*** [[David Zürn II]] (natus anno 1646; mortuus post annum 1681)
*** Georgius Zürn (natus anno 1652; mortuus anno ignoto)
*** [[Michael Zürn iunior]] (natus anno 1654; mortuus anno 1698)

== Bibliographia ==
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Bildhauerfamilie Zürn 1606 - 1666'', 2 vol., Weißenhorn 1969, (thesis doctoralis TU Berlin [1969]).
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Waldseer Bildhauer Zürn. Zur Ausstellung im Kornhausmuseum Bad Waldsee vom 18. April bis 1. Juni 1998''. Süddeutsche Verlags-Gesellschaft, Ulmae 1998, ISBN 3-88294-252-5.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Zürn family|familiam Zürn}}

[[Categoria:Sculptores Germaniae]]</text>
      <sha1>0k13y39of53dqb8u5983hl48l71brxu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696250</id>
      <parentid>3696244</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:37:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+fasc.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2082" xml:space="preserve">[[Fasciculus:HochaltarUeberlingen.jpg|thumb|[[Altare]] maius ecclesiae Sancti Nicolai [[Iburinga]]e a Georgio Zürn perfectum.]]
'''Familia Zürn''' fuit familia sculptorum saeculorum 16 et 17 [[Suebia]] superiore oriunda, quarum familiares in oppidis [[Aulendorf]], [[Bad Waldsee|Waldsee]] et [[Iburinga]] laboraverunt, sed etiam multis aliis Locis [[Germania]]e australis et [[Austria]]e.

== Familiares Zürn ==

* [[Ioannes Zürn senior]] (natus inter annos 1555 et 1560; mortuus anno 1631)
** [[Georgius Zürn]] (natus circa annum 1583; mortuus inter annos 1635 et 1638)
** [[Ioannes Zürn iunior]] (natus circa annum 1585; mortuus post annum 1624)
** [[Martinus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1665)
** [[Michael Zürn senior]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum  1651)
** [[Ioannes Iacobus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1640)
** [[David Zürn I]] (natus forsitan anno 1598; mortuus anno 1666)
*** [[Francicus Zürn senior]] (natus anno 1630; mortuus anno 1707)
**** [[Franciscus Zürn iunior]] (natus ante annum 1661; mortuus post annum 1714)
**** [[Antonius Zürn]] (natus anno 1661; mortuus anno ignoto)
**** [[Udalricus Zürn]] (natus anno 1663, mortuus anno ignoto)
**** [[David Zürn III]] (natus anno 1665; mortuus post annum 1724)
*** [[Abraham Zürn]] (natus anno 1637; mortuus post annum 1677)
*** [[Sebastianus Zürn]] (natus anno 1642; mortuus anno 1668)
*** [[David Zürn II]] (natus anno 1646; mortuus post annum 1681)
*** Georgius Zürn (natus anno 1652; mortuus anno ignoto)
*** [[Michael Zürn iunior]] (natus anno 1654; mortuus anno 1698)

== Bibliographia ==
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Bildhauerfamilie Zürn 1606 - 1666'', 2 vol., Weißenhorn 1969, (thesis doctoralis TU Berlin [1969]).
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Waldseer Bildhauer Zürn. Zur Ausstellung im Kornhausmuseum Bad Waldsee vom 18. April bis 1. Juni 1998''. Süddeutsche Verlags-Gesellschaft, Ulmae 1998, ISBN 3-88294-252-5.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Zürn family|familiam Zürn}}

[[Categoria:Sculptores Germaniae]]</text>
      <sha1>n1ivwn9o4qj0o0f9kwimgv5izkkg10j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696252</id>
      <parentid>3696250</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T08:38:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Utilo</username>
        <id>18337</id>
      </contributor>
      <comment>+fasc.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2180" xml:space="preserve">[[Fasciculus:HochaltarUeberlingen.jpg|thumb|[[Altare]] maius ecclesiae Sancti Nicolai [[Iburinga]]e a Georgio Zürn perfectum.]]
[[Fasciculus:St._Sebastian_by_Martin_Zürn.jpg|thumb|Sanctus Martinus a Martino Zürn sculptus.]]
'''Familia Zürn''' fuit familia sculptorum saeculorum 16 et 17 [[Suebia]] superiore oriunda, quarum familiares in oppidis [[Aulendorf]], [[Bad Waldsee|Waldsee]] et [[Iburinga]] laboraverunt, sed etiam multis aliis Locis [[Germania]]e australis et [[Austria]]e.

== Familiares Zürn ==

* [[Ioannes Zürn senior]] (natus inter annos 1555 et 1560; mortuus anno 1631)
** [[Georgius Zürn]] (natus circa annum 1583; mortuus inter annos 1635 et 1638)
** [[Ioannes Zürn iunior]] (natus circa annum 1585; mortuus post annum 1624)
** [[Martinus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1665)
** [[Michael Zürn senior]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum  1651)
** [[Ioannes Iacobus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1640)
** [[David Zürn I]] (natus forsitan anno 1598; mortuus anno 1666)
*** [[Francicus Zürn senior]] (natus anno 1630; mortuus anno 1707)
**** [[Franciscus Zürn iunior]] (natus ante annum 1661; mortuus post annum 1714)
**** [[Antonius Zürn]] (natus anno 1661; mortuus anno ignoto)
**** [[Udalricus Zürn]] (natus anno 1663, mortuus anno ignoto)
**** [[David Zürn III]] (natus anno 1665; mortuus post annum 1724)
*** [[Abraham Zürn]] (natus anno 1637; mortuus post annum 1677)
*** [[Sebastianus Zürn]] (natus anno 1642; mortuus anno 1668)
*** [[David Zürn II]] (natus anno 1646; mortuus post annum 1681)
*** Georgius Zürn (natus anno 1652; mortuus anno ignoto)
*** [[Michael Zürn iunior]] (natus anno 1654; mortuus anno 1698)

== Bibliographia ==
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Bildhauerfamilie Zürn 1606 - 1666'', 2 vol., Weißenhorn 1969, (thesis doctoralis TU Berlin [1969]).
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Waldseer Bildhauer Zürn. Zur Ausstellung im Kornhausmuseum Bad Waldsee vom 18. April bis 1. Juni 1998''. Süddeutsche Verlags-Gesellschaft, Ulmae 1998, ISBN 3-88294-252-5.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Zürn family|familiam Zürn}}

[[Categoria:Sculptores Germaniae]]</text>
      <sha1>a5apn75b68i10u9n0lwicwjrt0mrojp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696263</id>
      <parentid>3696252</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:29:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Locis→locis &amp;c.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2213" xml:space="preserve">[[Fasciculus:HochaltarUeberlingen.jpg|thumb|[[Altare]] maius ecclesiae Sancti Nicolai [[Iburinga]]e a Georgio Zürn perfectum.]]
[[Fasciculus:St._Sebastian_by_Martin_Zürn.jpg|thumb|upright=0.8|Sanctus Martinus a Martino Zürn sculptus.]]
'''Familia Zürn'''&lt;!--Zurnensis?--&gt; fuit familia [[sculptor]]um saeculorum 16 et 17 [[Suebia]] superiore oriunda, quarum familiares in oppidis [[Aulendorf]], [[Bad Waldsee|Waldsee]], et [[Iburinga]] laboraverunt, sed etiam multis aliis locis [[Germania]]e australis et [[Austria]]e.

== Familiares Zürn ==
* [[Ioannes Zürn senior]] (natus inter annos 1555 et 1560; mortuus anno 1631)
** [[Georgius Zürn]] (natus circa annum 1583; mortuus inter annos 1635 et 1638)
** [[Ioannes Zürn iunior]] (natus circa annum 1585; mortuus post annum 1624)
** [[Martinus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1665)
** [[Michael Zürn senior]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum  1651)
** [[Ioannes Iacobus Zürn]] (natus circa annum 1590; mortuus post annum 1640)
** [[David Zürn I]] (natus forsitan anno 1598; mortuus anno 1666)
*** [[Francicus Zürn senior]] (natus anno 1630; mortuus anno 1707)
**** [[Franciscus Zürn iunior]] (natus ante annum 1661; mortuus post annum 1714)
**** [[Antonius Zürn]] (natus anno 1661; mortuus anno ignoto)
**** [[Udalricus Zürn]] (natus anno 1663, mortuus anno ignoto)
**** [[David Zürn III]] (natus anno 1665; mortuus post annum 1724)
*** [[Abraham Zürn]] (natus anno 1637; mortuus post annum 1677)
*** [[Sebastianus Zürn]] (natus anno 1642; mortuus anno 1668)
*** [[David Zürn II]] (natus anno 1646; mortuus post annum 1681)
*** Georgius Zürn (natus anno 1652; mortuus anno ignoto)
*** [[Michael Zürn iunior]] (natus anno 1654; mortuus anno 1698)

== Bibliographia ==
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Bildhauerfamilie Zürn 1606 - 1666'', 2 vol., Weißenhorn 1969, (thesis doctoralis TU Berlin [1969]).
* Claus Zoege von Manteuffel: ''Die Waldseer Bildhauer Zürn. Zur Ausstellung im Kornhausmuseum Bad Waldsee vom 18. April bis 1. Juni 1998''. Süddeutsche Verlags-Gesellschaft, Ulmae 1998, ISBN 3-88294-252-5.

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Zürn family|familiam Zürn}}

[[Categoria:Sculptores Germaniae]]</text>
      <sha1>5iw7smm933rkjya07sq7dqozlzgn649</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Usor:Petrus Tectander/Harenarium</title>
    <ns>2</ns>
    <id>303498</id>
    <revision>
      <id>3696266</id>
      <timestamp>2022-08-06T09:50:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Petrus Tectander</username>
        <id>55452</id>
      </contributor>
      <comment>Paginam instituit, scribens ''''Carmen solutum'''{{convertimus}}&lt;ref&gt;&quot;'''Vísa''', f. ''versus'', ''&lt;u&gt;carmen&lt;/u&gt;'', en Vise.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum_Biörno/_2hNAAAAcAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=vísa,+f.+versus,+carmen&amp;pg=RA1-PA446&amp;printsec=frontcover p. 446]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;'''Laus''', ''liber'', fri. 2) ''&lt;u&gt;solutus&lt;/u&gt;'', ''laxus'', løs.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-L...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3031" xml:space="preserve">'''Carmen solutum'''{{convertimus}}&lt;ref&gt;&quot;'''Vísa''', f. ''versus'', ''&lt;u&gt;carmen&lt;/u&gt;'', en Vise.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum_Biörno/_2hNAAAAcAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=vísa,+f.+versus,+carmen&amp;pg=RA1-PA446&amp;printsec=frontcover p. 446]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;'''Laus''', ''liber'', fri. 2) ''&lt;u&gt;solutus&lt;/u&gt;'', ''laxus'', løs.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum/4xUGAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq= p. 15]&lt;/ref&gt; ([[Lingua Islandica|Islandice]] ''lausavísa'' [ˈløys̺aˌviːs̺a], plurali numero ''lausavísur'') est [[Poësis|carminis]] forma [[Poesis Scaldica|poeseos Scaldicae]]. Carmen solutum constare potest aut ex unica stropha aut e serie stropharum, quibus necesse non est continuata narratione inter se conexae esse. Est carminis soluti [[Adlitteratio|adlitterationes]] et [[syllaba]]s internas inter se consonantes continere.

== Exemplum ==
[[Fasciculus:Egil Skallagrimsson 17c manuscript.jpg|thumb|Egillus Skallagrimi filius]]
Ecce carmen solutum ab [[Egillus Skallagrimi filius|Egillo Skallagrimi filio]]&lt;ref&gt;''Egils-saga sive Egilli Skallagrimi filii vita.'' Hafniae 1809, [https://www.google.de/books/edition/Egils_saga/TSNbAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=egillus+skallagrimi+filius&amp;pg=PA754&amp;printsec=frontcover variis paginis.]&lt;/ref&gt; [[Saeculum 10|saeculo 10]] compositum et fortasse omnium, quae exstant, clarissimum:

{| class=&quot;wikitable&quot;
![[Lingua Nordica antiqua]]&lt;ref&gt;[https://heimskringla.no/wiki/Lausavísur:_Egill_Skallagrímsson_(B1) ''heimskringla.no'']&lt;/ref&gt;
![[Lingua Latina|Latine]]
|-
|
Þat '''m'''ælti mín '''m'''óðir,&lt;br&gt;
at '''m'''ér skyldi kaupa&lt;br&gt;
'''f'''ley ok '''f'''ag&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt; á&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt;,&lt;br&gt;
'''f'''ara á brott með víkingum,&lt;br&gt;
'''st'''anda upp í '''st'''afni,&lt;br&gt;
'''st'''&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;a d&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;um knerri,&lt;br&gt;
'''h'''alda svá til '''h'''afnar,&lt;br&gt;
'''h'''ǫggva m&lt;u&gt;ann&lt;/u&gt; ok &lt;u&gt;ann&lt;/u&gt;an.
|
Id '''m'''onuit&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; mea '''m'''ater,&lt;br&gt;
quod '''m'''ihi debeam parare&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;&lt;br&gt;
'''r'''atem ac '''r'''emos pulchros,&lt;br&gt;
'''r'''emigare hinc cum piratis,&lt;br&gt;
'''s'''tare in trabe '''s'''umma,&lt;br&gt;
'''s'''plendidam navim gubernare,&lt;br&gt;
'''p'''etere ita in '''p'''ortum,&lt;br&gt;
'''p'''ercutere virum ac alterum.
|-
|}
&lt;small&gt;
# mælti = ''dixit''
# kaupa = ''emere''
&lt;/small&gt;
== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Margaret Clunies Ross: ''A History of Old Norse Poetry and Poetics''. DS Brewer 2011, ISBN 1843842793.
* Rudolf Simek, Hermann Pálsson (edd.): ''Lexikon der altnordischen Literatur''. Stutgardiae 1987, ISBN 3-520-49001-3.

== Nexus externi ==
*[http://www.heimskringla.no/wiki/Carmina_Scaldica Carmina Scaldica] apud ''heimskringla.no''
*[https://skaldic.org/db.php?id=3063&amp;if=default&amp;table=text Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages]

[[Categoria:Litterae Islandicae]]
[[Categoria:Poesis]]
[[Categoria:Islandia]]</text>
      <sha1>2grtn9k7mftqitjtqpm4xzipzl9giht</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696267</id>
      <parentid>3696266</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T09:50:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Petrus Tectander</username>
        <id>55452</id>
      </contributor>
      <comment>Paginam vacuavit</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Carmen solutum</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303499</id>
    <revision>
      <id>3696268</id>
      <timestamp>2022-08-06T09:51:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Petrus Tectander</username>
        <id>55452</id>
      </contributor>
      <comment>Paginam instituit, scribens ''''Carmen solutum'''{{convertimus}}&lt;ref&gt;&quot;'''Vísa''', f. ''versus'', ''&lt;u&gt;carmen&lt;/u&gt;'', en Vise.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum_Biörno/_2hNAAAAcAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=vísa,+f.+versus,+carmen&amp;pg=RA1-PA446&amp;printsec=frontcover p. 446]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;'''Laus''', ''liber'', fri. 2) ''&lt;u&gt;solutus&lt;/u&gt;'', ''laxus'', løs.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-L...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3031" xml:space="preserve">'''Carmen solutum'''{{convertimus}}&lt;ref&gt;&quot;'''Vísa''', f. ''versus'', ''&lt;u&gt;carmen&lt;/u&gt;'', en Vise.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum_Biörno/_2hNAAAAcAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=vísa,+f.+versus,+carmen&amp;pg=RA1-PA446&amp;printsec=frontcover p. 446]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;'''Laus''', ''liber'', fri. 2) ''&lt;u&gt;solutus&lt;/u&gt;'', ''laxus'', løs.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum/4xUGAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq= p. 15]&lt;/ref&gt; ([[Lingua Islandica|Islandice]] ''lausavísa'' [ˈløys̺aˌviːs̺a], plurali numero ''lausavísur'') est [[Poësis|carminis]] forma [[Poesis Scaldica|poeseos Scaldicae]]. Carmen solutum constare potest aut ex unica stropha aut e serie stropharum, quibus necesse non est continuata narratione inter se conexae esse. Est carminis soluti [[Adlitteratio|adlitterationes]] et [[syllaba]]s internas inter se consonantes continere.

== Exemplum ==
[[Fasciculus:Egil Skallagrimsson 17c manuscript.jpg|thumb|Egillus Skallagrimi filius]]
Ecce carmen solutum ab [[Egillus Skallagrimi filius|Egillo Skallagrimi filio]]&lt;ref&gt;''Egils-saga sive Egilli Skallagrimi filii vita.'' Hafniae 1809, [https://www.google.de/books/edition/Egils_saga/TSNbAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=egillus+skallagrimi+filius&amp;pg=PA754&amp;printsec=frontcover variis paginis.]&lt;/ref&gt; [[Saeculum 10|saeculo 10]] compositum et fortasse omnium, quae exstant, clarissimum:

{| class=&quot;wikitable&quot;
![[Lingua Nordica antiqua]]&lt;ref&gt;[https://heimskringla.no/wiki/Lausavísur:_Egill_Skallagrímsson_(B1) ''heimskringla.no'']&lt;/ref&gt;
![[Lingua Latina|Latine]]
|-
|
Þat '''m'''ælti mín '''m'''óðir,&lt;br&gt;
at '''m'''ér skyldi kaupa&lt;br&gt;
'''f'''ley ok '''f'''ag&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt; á&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt;,&lt;br&gt;
'''f'''ara á brott með víkingum,&lt;br&gt;
'''st'''anda upp í '''st'''afni,&lt;br&gt;
'''st'''&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;a d&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;um knerri,&lt;br&gt;
'''h'''alda svá til '''h'''afnar,&lt;br&gt;
'''h'''ǫggva m&lt;u&gt;ann&lt;/u&gt; ok &lt;u&gt;ann&lt;/u&gt;an.
|
Id '''m'''onuit&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; mea '''m'''ater,&lt;br&gt;
quod '''m'''ihi debeam parare&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;&lt;br&gt;
'''r'''atem ac '''r'''emos pulchros,&lt;br&gt;
'''r'''emigare hinc cum piratis,&lt;br&gt;
'''s'''tare in trabe '''s'''umma,&lt;br&gt;
'''s'''plendidam navim gubernare,&lt;br&gt;
'''p'''etere ita in '''p'''ortum,&lt;br&gt;
'''p'''ercutere virum ac alterum.
|-
|}
&lt;small&gt;
# mælti = ''dixit''
# kaupa = ''emere''
&lt;/small&gt;
== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Margaret Clunies Ross: ''A History of Old Norse Poetry and Poetics''. DS Brewer 2011, ISBN 1843842793.
* Rudolf Simek, Hermann Pálsson (edd.): ''Lexikon der altnordischen Literatur''. Stutgardiae 1987, ISBN 3-520-49001-3.

== Nexus externi ==
*[http://www.heimskringla.no/wiki/Carmina_Scaldica Carmina Scaldica] apud ''heimskringla.no''
*[https://skaldic.org/db.php?id=3063&amp;if=default&amp;table=text Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages]

[[Categoria:Litterae Islandicae]]
[[Categoria:Poesis]]
[[Categoria:Islandia]]</text>
      <sha1>2grtn9k7mftqitjtqpm4xzipzl9giht</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3696279</id>
      <parentid>3696268</parentid>
      <timestamp>2022-08-06T10:46:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Petrus Tectander</username>
        <id>55452</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Exemplum */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3015" xml:space="preserve">'''Carmen solutum'''{{convertimus}}&lt;ref&gt;&quot;'''Vísa''', f. ''versus'', ''&lt;u&gt;carmen&lt;/u&gt;'', en Vise.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum_Biörno/_2hNAAAAcAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=vísa,+f.+versus,+carmen&amp;pg=RA1-PA446&amp;printsec=frontcover p. 446]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;'''Laus''', ''liber'', fri. 2) ''&lt;u&gt;solutus&lt;/u&gt;'', ''laxus'', løs.&quot; Vide ''Lexicon Islandico-Latino-Danicum Biörnonis Haldorsonii'', vol. 2, Hafniae 1814, [https://www.google.de/books/edition/Lexicon_Islandico_Latino_Danicum/4xUGAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq= p. 15]&lt;/ref&gt; ([[Lingua Islandica|Islandice]] ''lausavísa'' [ˈløys̺aˌviːs̺a], plurali numero ''lausavísur'') est [[Poësis|carminis]] forma [[Poesis Scaldica|poeseos Scaldicae]]. Carmen solutum constare potest aut ex unica stropha aut e serie stropharum, quibus necesse non est continuata narratione inter se conexae esse. Est carminis soluti [[Adlitteratio|adlitterationes]] et [[syllaba]]s internas inter se consonantes continere.

== Exemplum ==
[[Fasciculus:Egil Skallagrimsson 17c manuscript.jpg|thumb|Egillus Skallagrimi filius]]
Ecce carmen solutum ab [[Egillus Skallagrimi filius|Egillo Skallagrimi filio]]&lt;ref&gt;''Egils-saga sive Egilli Skallagrimi filii vita.'' Hafniae 1809, [https://www.google.de/books/edition/Egils_saga/TSNbAAAAQAAJ?hl=de&amp;gbpv=1&amp;dq=egillus+skallagrimi+filius&amp;pg=PA754&amp;printsec=frontcover variis paginis.]&lt;/ref&gt; [[Saeculum 10|saeculo 10]] compositum et fortasse omnium, quae exstant, clarissimum:

{| class=&quot;wikitable&quot;
![[Lingua Nordica antiqua]]&lt;ref&gt;[https://heimskringla.no/wiki/Lausavísur:_Egill_Skallagrímsson_(B1) ''heimskringla.no'']&lt;/ref&gt;
![[Lingua Latina|Latine]]
|-
|
Þat '''m'''ælti mín '''m'''óðir,&lt;br&gt;
at '''m'''ér skyldi kaupa&lt;br&gt;
'''f'''ley ok '''f'''ag&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt; á&lt;u&gt;rar&lt;/u&gt;,&lt;br&gt;
'''f'''ara á brott með víkingum,&lt;br&gt;
'''st'''anda upp í '''st'''afni,&lt;br&gt;
'''st'''&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;a d&lt;u&gt;ýr&lt;/u&gt;um knerri,&lt;br&gt;
'''h'''alda svá til '''h'''afnar,&lt;br&gt;
'''h'''ǫggva m&lt;u&gt;ann&lt;/u&gt; ok &lt;u&gt;ann&lt;/u&gt;an.
|
Id '''m'''onuit&lt;sup&gt;&lt;small&gt;1&lt;/small&gt;&lt;/sup&gt; mea '''m'''ater,&lt;br&gt;
quod '''m'''ihi deberem emere&lt;br&gt;
'''r'''atem ac '''r'''emos pulchros,&lt;br&gt;
'''r'''emigare hinc cum piratis,&lt;br&gt;
'''s'''tare in trabe '''s'''umma,&lt;br&gt;
'''s'''plendidam navim gubernare,&lt;br&gt;
'''p'''etere ita in '''p'''ortum,&lt;br&gt;
'''p'''ercutere virum ac alterum.
|-
|}
&lt;small&gt;
# mælti = ''dixit''
&lt;/small&gt;

== Notae ==
&lt;references/&gt;

== Bibliographia ==
* Margaret Clunies Ross: ''A History of Old Norse Poetry and Poetics''. DS Brewer 2011, ISBN 1843842793.
* Rudolf Simek, Hermann Pálsson (edd.): ''Lexikon der altnordischen Literatur''. Stutgardiae 1987, ISBN 3-520-49001-3.

== Nexus externi ==
*[http://www.heimskringla.no/wiki/Carmina_Scaldica Carmina Scaldica] apud ''heimskringla.no''
*[https://skaldic.org/db.php?id=3063&amp;if=default&amp;table=text Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages]

[[Categoria:Litterae Islandicae]]
[[Categoria:Poesis]]
[[Categoria:Islandia]]</text>
      <sha1>0rti25equqg0o5uios016juqss4zwdo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bethsabea</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303500</id>
    <redirect title="Bethsabee" />
    <revision>
      <id>3696274</id>
      <timestamp>2022-08-06T10:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IacobusAmor</username>
        <id>1163</id>
      </contributor>
      <comment>IacobusAmor movit paginam [[Bethsabea]] ad [[Bethsabee]] praeter redirectionem: Lemma</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Bethsabee]]</text>
      <sha1>gjnyvlf0pgeqyqt18nq2oltby83wr5y</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>