Bim Diederich

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="lb">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>lbwiki</dbname>
    <base>https://lb.wikipedia.org/wiki/Haapts%C3%A4it</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.21</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Spezial</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Diskussioun</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Benotzer</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Benotzer Diskussioun</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia Diskussioun</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Fichier</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Fichier Diskussioun</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki Diskussioun</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Schabloun</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Schabloun Diskussioun</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Hëllef</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Hëllef Diskussioun</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Kategorie</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Kategorie Diskussioun</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Modul</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Modul Diskussioun</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget Diskussion</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget-Definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget-Definition Diskussion</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Bim Diederich</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11538</id>
    <revision>
      <id>2394033</id>
      <parentid>2361318</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:13:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerard141</username>
        <id>48212</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kategorie</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9282" xml:space="preserve">{{Infobox Biographie}}
De '''Jean''' (&quot;'''Bim'''&quot;) '''Diederich''', gebuer den [[20. Februar]] [[1922]] zu [[Esch-Uelzecht]] a gestuerwen de [[6. Dezember]] [[2012]], war e lëtzebuergesche Vëlossportler.

[[1933]] si seng Elteren op [[Péiteng]] geplënnert.

De Spëtznumm '''Bim''' huet hie kritt, well en 1938 zu Péiteng an der Apdikt Aulner fir 300 [[Lëtzebuerger Frang|Frang]] am Mount geschafft huet, an nieft anere Medikamenter, och &quot;[[Yohimbine]]&quot; (e Potenzmëttel, kuerz &quot;Joe Bim&quot; genannt) verkaaft huet.

1937 ass hien an de Péitenger Vëlosclub agetrueden, wou hien den 23. Mäerz 1939 seng éischt Course gefuer ass. Am Juli 1947 ass hie &quot;Profi&quot; ginn, fir kënnen den [[Tour de France]] matzefueren.

Säi gréisste sportlechen Erfolleg hat hien am Tour de France 1951, wou en 3 Deeg am [[Maillot jaune]] gefuer ass. An der Etapp vu [[Reims]] op [[Gent|Gand]] huet de Bim, 40 Kilometer virun der Arrivée, am [[Mur de Grammont]], seng 3 Matfuerer ofgehaangen an ass als éischten zu Gand ukomm. Wéinst dëser aussergewéinlecher Leeschtung huet hien den Numm &quot;Duc de Grammont&quot; kritt.

1954 ass hie seng lescht Course, den [[Tour de Luxembourg]], gefuer. Hien ass den 11. ginn. Duerno huet e sech bestuet an huet zu Péiteng e Vëlosgeschäft ugefaangen. Säi Meedchen ass spéider mam bekannte Coureur [[Lucien Didier]] bestuet ginn. Dem Bim säi ganzen Houfert ass säi Kandskand, de [[Laurent Didier]], dee sengem Papp a sengem Grousspapp an d'&quot;Foussstapfen&quot; getrueden ass.

An der Péitenger Sportshal gouf vun der Gemeng eng ''Galerie Bim Diederich'' ageriicht mat Erënnerungsstécker un dem Bim Diederich seng Sportscarrière.

De Bim ass an der Geschicht vum professionelle Vëlossport ee vun de wéinege Coureuren deen an der Zäit vu senger professioneller Carrière an enger Ekipp gefuer ass, déi dem eenzege Coureur aus der Ekipp säin Numm gedroen huet, an zwar 1954 d'Ekipp ''Garin-Diederich''.
== Palmares ==
=== [[1945]] ===
* 2. am General vum [[Tour de Luxembourg]]
** 2. an der 1. Etapp (Esch-Uelzecht)
* 6. am [[Grand Prix François Faber]]

=== [[1946]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 2. am [[Tour de Luxembourg]]
** 2. vun der 2. Etapp
** 3. vun der 3. Etapp
** 6. vun der 1. Etapp
** 8. vun der 4. Etapp
* 3. beim Circuit &quot;Maine Libre&quot;
** 6. vun der 1. Etapp
** 6. vun der 2. Etapp
* 4. bei der Biergcourse &quot;Omnium de la Route&quot;
* 5. am Tour de Majorque
** 6. vun der 1. Etappe
* 6. am [[Grand Prix François Faber]]
* 6. beim G.P. de la Foire de Luxembourg
* 7. beim Circuit de Lorraine
* 7. zu Jemeppe-sur-Sambre
* 11. an der &quot;[[Volta Ciclista a Catalunya]]&quot;
** 3. vun der 1. Etapp
** 6. vun der 7. Etapp
{{Div col end}}
=== [[1947]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 1. beim G.P. vu Péiteng
* 2. am [[Tour de Luxembourg]] (3. am Biergklassement)
** 1. vun der 6. Etapp
** 3. vun der 3. Etapp
** 9. vun der 4. Etapp
* 2. beim Critérium vun Zürich
* 2. bei der Landesmeeschterschaft am Cyclocross
* 3. beim Critérium vu Lëtzebuerg
* 4. bei der Landesmeeschterschaft op der Strooss
* 4. beim Critérium vun Esch-Uelzecht
* 6. bei der Weltmeeschterschaft
* 7. beim G.P. vun Hollerech
* 11. am [[Tour de Suisse]] (5. am Biergklassement)
** 3. an der 6. Etapp vu [[Genf]] op [[Basel]] (271,6&amp;nbsp;km)
** 6. an der 5. Etapp(a) vu [[Biel]] op [[Lausanne]] (158,2&amp;nbsp;km)
* 14. a [[Liège-Bastogne-Liège]]
* 15. am [[Tour de France]]
** 2. an der 12. Etapp vu [[Marseille]] op [[Montpellier]] (165&amp;nbsp;km)
** 9. an der 17. Etapp vu [[Bordeaux]] op [[Les Sables d'Olonne]] (272&amp;nbsp;km)
** 6. an der 18. Etapp vu Les Sables d'Olonne op [[Vannes]] (236&amp;nbsp;km)
** 3. an der 21. Etapp vu [[Caen]] op [[Paräis]] (257&amp;nbsp;km)
* 18. am [[Tour de Belgique]]
* 34. a [[Gent - Wevelgem]]
{{Div col end}}
=== [[1948]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 4. bei der Landesmeeschterschaft am Cyclocross
* 5. beim Critérium vu Lëtzebuerg
* 5. am Tour de Majorque
** 1. vun der (?) Etapp
** 5. vun der 4. Etapp (b)
* 6. beim Critérium vun Arel (Arlon)
* 7. beim Critérium vu Baaschtnech
* 16. am Tour de Luxembourg
** 7. vun der 4. Etapp
* 24. an der [[Ronde van Nederland]]
** 1. vun der 5. Etapp (b)
** 5. vun der 5. Etapp (a)
* [[Tour de Suisse]] (opginn)
{{Div col end}}
=== [[1949]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 1. am Tour de Luxembourg
** 1. vun der 2. Etapp
** 2. vun der 3. Etapp
** 4. vun der 4. Etapp
** 4. vun der 5. Etapp (a)
** 6. vun der 1. Etapp
** 8. vun der 5. Etapp (b)
* 1. beim Critérium vun Attem (Athus)
* 2. bei der Landesmeeschterschaft op der Strooss
* 2. beim Critérium vun Namur
* 4. bei Paräis-Valenciennes
* 4. beim Circuit des Ardennes Flamandes
* 7. bei der Weltmeeschterschaft
* 8. am [[Tour de Romandie]]
* 9. bei Léck-Jemelle
* 9. beim Critérium vu Gembloux
* 15. am Tour de France
** 8. an der 9. Etapp vu [[Bordeaux]] op [[San Sebastián]] a [[Spuenien]] (228&amp;nbsp;km)
** 7. an der 13. Etapp vun [[Toulouse]] op [[Nîmes]] (289&amp;nbsp;km)
** 5. an der 15. Etapp vu [[Marseille]] op [[Cannes]] (215&amp;nbsp;km)
** 3. an der 19. Etapp vu [[Lausanne]] an der [[Schwäiz]] op [[Colmar]] (283&amp;nbsp;km)
* 41. an der [[Flèche wallonne]]
{{Div col end}}
=== [[1950]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 2. bei der Landesmeeschterschaft op der Strooss
* 2. beim G.P. Impanis
* 2. bei Berg-Housse
* 2. am [[Tour de Luxembourg]]
** 2. vun der 1. Etapp
** 2. vun der 3. Etapp (b)
** 4. vun der 5. Etapp
** 6. vun der 3. Etapp (a)
** 9. vun der 2. Etapp
* 2. beim Critérium vun Herve
* 3. am [[Critérium du Dauphiné libéré|Dauphiné libéré]]
** 4. vun der 5. Etapp (a)
** 4. vun der 7. Etapp
** 5. vun der 1. Etapp
* 6. bei der Landesmeeschterschaft am Cyclocross
* 16. am [[Grand Prix du Midi Libre]]
* 18. am [[Tour de France 1950]]
** 3. an der 10. Etapp vu [[Bordeaux]] op [[Pau]] (202&amp;nbsp;km)
** 1. an der 15. Etapp vun [[Toulon]] op [[Menton]] (205,5&amp;nbsp;km)
** 3. an der 17. Etapp vun [[Nice]] op [[Gap]] (96&amp;nbsp;km)
** 7. an der 22. Etapp vun [[Dijon]] op [[Paräis]] (314&amp;nbsp;km)
* 29. am [[Tour de Belgique]]
{{Div col end}}
=== [[1951]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 1. beim Critérium vu Mons
* 1. beim Critérium vu Péiteng
* 2. am Tour de Luxembourg
** 3. vun der 3. Etapp (a)
** 10. vun der 2. Etapp
** 10. vun der 3. Etapp (b)
* 2. a [[Rund um Köln]]
* 3. beim Critérium vu Lëtzebuerg
* 6. beim G.P. du Centenaire zu Alsemberg
* 7. beim G.P. Kellen
* 7. beim Critérium vu Metz
* 9. beim Critérium vu Jemeppes-sur-Meuse
* 12. am [[Tour de France 1951]] (3 Deeg am gielen Tricot, 1. um Tourmalet)
** 1. an der 2. Etapp vu [[Reims]] op [[Gent]] (228&amp;nbsp;km)
** 5. an der 8. Etapp vun [[Angers]] op [[Limoges]] (241&amp;nbsp;km)
* 13. am [[Grand Prix du Midi Libre]]
* 14. am [[Tour de Suisse]]
** 3. an der 8. Etapp vun [[Davos]] op [[Zürich]] (234&amp;nbsp;km)
** 6. an der 2. Etapp (b) vu [[Basel]] op [[Boncourt]], Eenzelzäitfueren (65&amp;nbsp;km)
* 34. an der [[Flèche wallonne]]
* 70. a [[Paris-Bruxelles]]
{{Div col end}}
=== [[1952]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 1. am Tour de Lorraine
** 1. vun der 2. Etapp
* 2. beim Critérium vu Jambes
* 4. am [[Tour de Luxembourg]]
** 3. vun der 1. Etapp (a)
** 3. vun der 1. Etapp (b)
** 4. vun der 4. Etapp (a)
** 5. vun der 4. Etapp (b)
** 8. vun der 2. Etapp
** 9. vun der 3. Etapp
* 5. beim G.P. du Centenaire zu Bréissel
* 7. am Tour des 4 Cantons Suisses
* 8. beim G.P. Eibar
* 17. an der [[Ronde van Nederland]]
* 86. a [[Paris-Bruxelles]]
* [[Tour de France]]
** 1. an der 5. Etapp vu [[Roubaix]] op [[Namouer|Namur]] (197&amp;nbsp;km)
* [[Tour de Suisse]] (opginn)
{{Div col end}}
=== [[1953]] ===
{{Div col|cols=3}}
* 2. bei der Landesmeeschterschaft op der Strooss
* 2. bei Cras Avernas - Remouchamps - Cras Avernas
* 2. beim Critérium vu Jambes
* 4. am [[Tour de Luxembourg]]
** 4. vun der 3. Etapp (b)
** 6. vun der 4. Etapp (b)
** 7. vun der 4. Etapp (a)
** 10. vun der 2. Etapp
* 4. bei Nanzeg - Lëtzebuerg
* beim Critérium vu Frameries
* [[Tour de France]] (opginn an der 18. Etapp)
** 7. an der 8. Etapp vu [[Nantes]] op [[Bordeaux]] (345&amp;nbsp;km)
{{Div col end}}
=== [[1954]] ===
* 11. am [[Tour de Luxembourg]]
** 4. vun der 4. Etapp
** 9. vun der 2. Etapp (b)

== Ekippen ==
* 1946: [[Ekipp Helyett|Helyett]] {{FRA}}
* 1946: Cilo {{ITA}}
* 1947: Arbos - Talbot {{ITA}}
* 1947: Heylett {{FRA}}
* 1948: [[Ekipp Garin-Wolber|Garin-Wolber]] {{FRA}}
* 1948: Rico {{LUX}}
* 1949 - 1951: Garin - Wolber {{FRA}}
* 1952: Garin - Wolber {{BEL}}
* 1952: Feru {{CHE}}
* 1953: Garin {{BEL}}
* 1954: Garin - Diederich {{LUX}}

== No him genannt ==
Fir un de Bim Diederich z'erënneren gouf eng [[Vëlospist|Vëlosstreck]], den ''[[Vëlospist PC38|itinéraire cyclable Bim Diederich]]'' vun der [[Gare Nidderkäerjeng-Suessem]] op d'[[Helfenterbréck]] no him genannt.

== Literatur ==

*[[Emil Angel|Angel, Emil]]: ''Dem Bim Diederich seng Erënnerungen, De Vëlo ass mäi Liewen'' Edtioun Service RBS/ENPP ISBN 2-9599796-3-X

== Kuckt och ==
* [[Tour de France]]
* [[Lëscht vu lëtzebuergesche Sportler]]

&lt;br&gt;
== Um Spaweck ==
* [http://www.memoire-du-cyclisme.eu/palmares/diederich_jean.php De Bim Diederich an der memoire du cyclisme]

{{DEFAULTSORT:Diederich Bim}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Vëlossportler]]
[[Kategorie:Gebuer 1922]]
[[Kategorie:Gestuerwen 2012]]
[[Kategorie:Vëlossportler/D]]
[[Kategorie:Gewënner vum Tour de Luxembourg]]
[[Kategorie:Etappegewënner am Tour de France]]</text>
      <sha1>hsj51zopbwzinjj8wa7z43pacvhcqu3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jean Goldschmit</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16075</id>
    <revision>
      <id>2394036</id>
      <parentid>2355088</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:18:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerard141</username>
        <id>48212</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kategorie</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4124" xml:space="preserve">{{skizzSport}}
{{Infobox Biographie
|Bildbeschreiwung=D'Familjegraf um [[Nikloskierfecht]].}}
De '''Jean (Jang) Goldschmit''', gebuer den [[20. Februar]] [[1924]] zu [[Weimeschkierch]] a gestuerwen an der [[Lëtzebuerg (Stad)|Stad]] de [[14. Januar]] [[1994]], war e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergesche]] Vëlossportler, e Kolleeg vum [[Charly Gaul]], dee véiermol den Tour de France zu Enn gefuer ass an dobäi zwou Etappe gewonnen huet.

De Jean Goldschmit war sportleche Leeder vun der NELUX-Ekipp am Tour de France 1958 a 1959. 1961 war hie Leeder zesumme mam Alex Burtin vun der schwäizeresch-lëtzebuergescher Ekipp.

No senger Sportscarrière war hien eng Zäit laang Wiert, hien huet de Café ''[[Ënnert de Stäiler]]'' exploitéiert.
== Palmarès ==
=== [[1945]] ===
* 22. am [[Grand Prix des Nations]]
=== [[1946]] ===
* 5. am [[Tour de Luxembourg]]
* 7. am [[Grand Prix François Faber]]
* 9. an der [[Volta Ciclista a Catalunya]]
=== [[1947]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] an der Course en Ligne (Kategorie Professionel)
* 1. am internationale Cyclocross zu [[Murten]] an der [[Schwäiz]] virum [[Ernst Kühn]] an dem Belsch Van der Meersch.&lt;ref&gt;http://www.eluxemburgensia.lu/BnlViewer/view/index.html?lang=fr#panel:pp|issue:803962|article:DTL266 Luxemburger Wort vum 20. Januar 1947&lt;/ref&gt; &lt;!--Et handelt sech héchstwahrscheinlech ëm de Romain Vandermeersch--&gt;
* 5. am [[Tour de Luxembourg]]
* 9. am [[Tour de Romandie]]
* 10. am [[Critérium international de cyclo-cross]] 
* 18. am [[Tour de Suisse]]
* 20. am [[Tour de France]]
* 21. a [[Paris - Bruxelles]]

=== [[1948]] ===
* 1. am [[Tour de Luxembourg]]
* 2. am [[Tour de Romandie]]
* 2. an der [[Ronde van Nederland]]
* 9. am [[Tour de Suisse]]
** 1. an der 3. Etapp(a) vu [[La Chaux-de-Fonds]] op [[Morges]] (100,7&amp;nbsp;km)
=== [[1949]] ===
* 7. am [[Tour de Romandie]]
* 8. am [[Tour de France]]
** 1. an der 14. Etapp vu [[Nîmes]] op [[Marseille]]
* 16. am [[Giro d'Italia]]
=== [[1950]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] an der Course en Ligne (Kategorie Professionel)
* 2. am [[Tour de Suisse]]
** 1. an der 1. Etapp vun [[Zürich]] op [[Winterthur]] (272&amp;nbsp;km)
** 1. an der 2. Etapp vu [[Winterthur]] op [[Liestal]] (240&amp;nbsp;km)
** 3. an der 4. Etapp(a) vu [[Genf]] op [[Lausanne]], Eenzelzäitfueren (61&amp;nbsp;km)
** 6. an der 4. Etapp(b) vu [[Lausanne]] op [[Gstaad]] (101&amp;nbsp;km)
** 5. an der 6. Etapp vu [[Luzern]] op [[Bellinzona]] (220&amp;nbsp;km)
* 10. am [[Tour de France]] (huet an der 2., 3. a 7. Etapp de [[Gielen Trikot|Maillot jaune]] gedroen)
** 1. an der 1. Etapp vu [[Paräis]] op [[Metz]]
* 26. am [[Tour de Romandie]]
* 40. am [[Giro d'Italia]]

=== [[1951]] ===
* 8. am [[Tour de Luxembourg]]
* 13. am [[Tour de Suisse]]
** 1. an der 3. Etapp vu [[Boncourt]] op [[Bern]] (239&amp;nbsp;km)
** 1. an der 8. Etapp vun [[Davos]] op [[Zürich]] (234&amp;nbsp;km)
* 14. am [[Tour de Romandie]]
=== [[1952]] ===
* 2. am [[Tour de Luxembourg]]
* 6. am [[Tour de Suisse]]
** 3. an der 1. Etapp vun [[Zürich]] op [[Basel]] (249&amp;nbsp;km)
** 1. an der 4. Etapp vun [[Adelboden]] op [[Monthey]] (235&amp;nbsp;km)
* 16. am [[Tour de France]]

=== [[1953]] ===
* 31. am [[Tour de Suisse]]

== Kuckt och ==
{{Kuckt och Portal Sport}}
== Um Spaweck ==
* [http://www.memoire-du-cyclisme.eu/palmares/goldschmit_jang.php Mémoire du cyclisme]
* [http://www.fscl.lu/ Websäit vum lëtzebuergesche Vëlossportveräin]
* [http://mrambaul.club.fr/coureurs/coureurs_g/goldschmit.htm De Jean Goldschmit am Tour de France]
{{Navigatioun Lëtzebuerger Landesmeeschteren am Vëlossport op der Strooss}}
{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Goldschmit Jean}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Landesmeeschteren am Vëlossport op der Strooss]]
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Vëlossportler]]
[[Kategorie:Gebuer 1924]]
[[Kategorie:Gestuerwen 1994]]
[[Kategorie:Vëlossportler/G]]
[[Kategorie:Gewënner vum Tour de Luxembourg]]
[[Kategorie:Etappegewënner am Tour de France]]</text>
      <sha1>r9nhwj763ybjfv2vtjnyxxyvdp4tk6r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Arsène Mersch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16210</id>
    <revision>
      <id>2394038</id>
      <parentid>2318685</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:20:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerard141</username>
        <id>48212</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kategorie</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4142" xml:space="preserve">{{SkizzSport}}
{{Infobox Biographie}}
[[Fichier:Mersch Arsène Plack Käerch 2008.jpg|thumb|upright|Plack um Arsène-Mersch-Monument zu [[Käerch]].]]
Den '''Arsène Mersch''', gebuer de [[14. Dezember]] [[1913]] op der [[Käerch]]er [[Neimillen (Käerch)|Neimillen]] gestuerwen den [[12. Juli]] [[1980]] zu Lëtzebuerg, war e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergesche]] Vëlossportler. Hien ass 3-mol den Tour de France zu Enn gefuer.

Am [[Tour de France 1936|Tour de France]] vun [[1936]] koum den Arsène an der 3. Etapp, déi vu [[Charleville (Ardennes)|Charleville]] op [[Metz]] goung, op déi 5. Plaz, mat engem Retard vu 35 Sekonnen op den Etappegewënner [[Mett Clemens]]. Dat ass duergaange fir Leader am Generalklassement ze ginn an dem [[Maurice Archambaud]] de [[Maillot jaune]] ofzehuelen. Den Arsène Mersch ass sou déi 4. Etapp, déi vu Metz iwwer de [[Ballon d'Alsace]] op [[Belfort]] goung, a giel gefuer. Mat engem Retard vun enger Minutt a 26 Sekonnen op den Etappegewënner Maurice Archambaud koum hien an där Etapp op déi 17. Plaz an huet de Maillot jaune erëm missen un den Archambaud ofginn. Déi 21. a lescht Etapp, mat Depart zu [[Caen]] an Arrivée am ''Parc des Princes'' zu [[Paräis]], huet den Arsène Mersch mat 32 Sekonne Virsprong op den zweetplacéierte [[Pierre Clemens]] gewonnen. Am Generalklassement koum den Arsène Mersch op déi 5. Plaz mat engem Retard vun 52 Minutten an 52 Sekonnen op de [[belsch]]en Tour-de-France-Gewënner [[Sylvère Maes]].

Den Arsène Mersch war tëscht [[1934]] an [[1939]] professionelle Coureur. Hie war de Brudder vum [[Josy Mersch]].

== Palmarès ==
=== [[1934]] ===
* 1. am [[Grand Prix François Faber]]
* 10. am [[Grand Prix des Nations]]

=== [[1935]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] an der Course en Ligne (Kategorie Professionel)
* 3. am [[Critérium International de cyclo-cross pédestre]] zu Paräis (an de Joren 1924-1949 ausgedroen, gëllt dës Course als den offiziéise Virleefer vun der Cyclo-Cross-Weltmeeschterschaft, déi eréischt 1950 vun der UCI geschaf gouf)
* 39. am [[Tour de Suisse]]
* 44. a [[Paris - Roubaix]]

=== [[1936]] ===
* 1. National Cyclocross-Championnat
* 5. am [[Tour de France]]
** 1. an der 21. Etapp vu [[Caen]] op [[Paräis]] mat Arrivée am ''Parc des Princes'' (234&amp;nbsp;km)
* 10. a [[Liège-Bastogne-Liège]]
* 14. am [[Tour de Belgique]]
** 1. an der 5. Etapp
* 22. am [[Grand Prix des Nations]]
* 27. a [[Paris - Roubaix]]
* 34. am [[Tour de Suisse]]
** 4. an der 5. Etapp vu [[Genf]] op [[La Chaux-de-Fonds]] (182,1&amp;nbsp;km)
** 2. an der 6. Etapp vu [[La Chaux-de-Fonds]] op [[Basel]] (229,7&amp;nbsp;km)

=== [[1937]] ===
* 27. am Tour de France

=== [[1938]] ===
* 1. um Nationale Cyclocross-Championnat
* 2. am [[Tour de Suisse]]
** 1. an der 1. Etapp vu [[Bern]] op [[Schaffhausen]] (270,3&amp;nbsp;km)
** 5. an der 4. Etapp vu [[Bellinzona]] op [[Siders]] (198,1&amp;nbsp;km)
* 21. am [[Grand Prix des Nations]]
* 32. am [[Tour de France]]

=== [[1939]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] an der Course en Ligne (Kategorie Professionel)
* 1. am Nationale Cyclocross-Championnat
* 37. am [[Tour de Suisse]]
** 1. an der 8. Etapp vu [[Rorschach]] op [[Zürich]] (218&amp;nbsp;km)

== Kuckt och ==
{{Kuckt och Portal Sport}}
== Um Spaweck ==
* [http://www.memoire-du-cyclisme.eu/palmares/mersch_arsene.php/ Dem Arsène Mersch säi Palmarès op der Websäit vu ''Mémoire du cyclisme'']
* [http://www.fscl.lu/ Säit vun der Lëtzebuerger Cyclistenfederatioun]
* [http://www.cna.public.lu/1_FILM/1_2_Tous_les_films/D_LETZEBUERGER_AM_TOUR_DE_FRANCE/ Film vum CNA: D'Lëtzebuerger am Tour de France]
{{Navigatioun Lëtzebuerger Landesmeeschteren am Vëlossport op der Strooss}}

{{DEFAULTSORT:Mersch Arsene}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Landesmeeschteren am Vëlossport op der Strooss]]
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Vëlossportler]]
[[Kategorie:Gebuer 1913]]
[[Kategorie:Gestuerwen 1980]]
[[Kategorie:Etappegewënner am Tour de France]]</text>
      <sha1>reuxy0s453neoy7m5ntcbcmr0l2cgmo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Organisatioun vum Nordatlantik-Traité</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20044</id>
    <revision>
      <id>2394029</id>
      <parentid>2389918</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T22:34:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>20295</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22599" xml:space="preserve">[[Fichier:NATO members (blue).svg|thumb|230px|Memberstaate vun der NATO]]
[[Fichier:NATO expansion.png|thumb|230px|Memberstaate vun der NATO an Europa]]
Als '''NATO''' (''North Atlantic Treaty Organisation'', och: '''Organisatioun vum Nordatlantik-Traité''', op Franséisch ''l'Organisation du Traité de l'Atlantique Nord'' an op Spuenesch ''Organización del Tratado del Atlántico Norte'', ofgekierzt '''OTAN''') gëtt d'Institutioun bezeechent, déi den Nordatlantikvertrag, eng [[militär]]escht Allianz vun [[Europa (Kontinent)|europäeschen]] an [[nordamerika]]nesche Staaten, ëmsetzt.

De Sëtz vum Nordatlantikrot, dem Haaptorgan vun der NATO, ass zanter 1967 zu [[Bréissel]].

== Member-Staaten ==
Zu de Grënnungsmemberen, déi zanter [[1949]] an der NATO sinn, zielen d'[[Belsch]], [[Dänemark]], [[Frankräich]], [[Island]], [[Italien]], [[Kanada]], [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]], [[Holland]], [[Norwegen]], [[Portugal]], d'[[Vereenegt Staate vun Amerika]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]].

Am Joer [[1952]] sinn d'[[Tierkei]] a [[Griicheland]] der Organisatioun bäigetrueden, an zanter [[1955]] ass d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] Member vun der NATO. [[Spuenien]] ass der Allianz [[1982]] bäigetrueden an [[1990]] huet d'Ausbreedung vum NATO-Vertrag ganz [[Däitschland]] mat abezunn.

Am Zuch vun der [[NATO-Osterweiderung]] sinn [[1999]] d'[[Tschechesch Republik]], [[Polen]], [[Ungarn]] an [[2004]] nach [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], [[Bulgarien]], [[Rumänien]], d'[[Slowakei]], a [[Slowenien]] NATO-Membere ginn. [[2009]] koumen [[Albanien]] a [[Kroatien]] dobäi, [[2020]] [[Nordmazedonien]]. Dobäi krut de [[Michail Sergejewitsch Gorbatschow|Gorbatschow]] eng zumindest verbal Zouso vun den Amerikaner [[James Baker]] a [[Robert Gates]], respektiv vum [[Bundeskanzler (Däitschland)|Bundeskanzler]] [[Helmut Kohl]], datt keng fréier [[Warschauer Pakt|Warschauer-Pakt-Staaten]] oder [[Sowjetunioun|sowjetesch]] Gebidder an d'NATO géifen integréiert ginn&lt;ref&gt;[[Amin Maalouf]], ''Le naufrage des civilisations'', 2019, Ss. 275-281, a [[Pascal Boniface]], ''Requiem pour le monde occidental'', 2019, Ss. 48-53)&lt;/ref&gt;.

[[Frankräich]] war, am Kontext vun der [[Charles de Gaulle|gaullistescher]] Onofhängegkeetspolitik, vun [[1966]] bis [[Mäerz]] [[2009]] net méi an de Militärstrukture vun der NATO integréiert. Genee sou ware [[Griicheland]] an der Zäit vun [[1974]] bis [[1981]] a [[Spuenien|Spuenie]] vun [[1986]] bis [[1999]] aus dëse Strukture kuerzfristeg ausgescheet. E Sonnerfall ass [[Island]], dat keng eegen Arméi huet a sech dofir awer zu medezinescher Hëllefsleeschtung verflicht huet.

== Inhalt vum Nordatlantik-Traité ==
Den eigentlechen Nordatlantik-Traité gesäit eng [[Defensivallianz]] ouni automatesch [[militär]]esch Bäistandsflicht vun de Membere vir. Déi éischt Artikele vum Traité verflichten d'Memberen zur friddlecher Konfliktbäileeung a frëndschaftlecher Gestaltung vun internationale Relatiounen. Och d'Erhale vun der westlech-liberaler Gesellschaftsuerdnung mat politescher, ekonomescher, sozialer a kultureller Zesummenaarbecht an Unerkennung vun demokratesche Prinzipien ass Bestanddeel dovun.

Fir de Fall vun engem bewaffenten Ugrëff op ee vun den NATO-Staate verflicht den Traité déi aner Memberen zu der sougenannter kollektiver [[Selbstverdeedegung]].

Fir d'Ëmsetze vun den duerch den Traité virgeschriwwene Mechanismen a Verflichtungen ass d'Grënnung vun der Organisatioun vum Nordatlantik-Traité, aus dem Nordatlantikrot an den nogelagerte Stellen, virgesinn.

== Opbau an Organer ==
[[Fichier:NATO-2002-Summit.jpg|thumb|390px|Nato-Sommet 2002.]]

D'NATO ass eng méistufeg a komplex Organisatioun, déi souwuel militäresch wéi och zivil Verwaltungsstrukturen huet. All Entscheedunge bannent der Organisatioun ginn nom [[Konsensprinzip]] getraff.

Den ieweschte Gremium vun der NATO ass den [[Nordatlantikrot]] mat Sëtz zu [[Bréissel]], déi eenzeg Institutioun vun der NATO, déi explizit am Nordatlantik-Traité genannt gëtt. Dëse befaasst sech mat alle Beräicher vun der Büdnispolitik – mat Ausnam vun der Verdeedegungsplanung an der Nuklearpolitik.

Den Nordatlantikrot kënnt wéinstens eemol pro Woch um Niveau vun de permanente Vertrieder, den [[Ambassadeur]]e vun alle Member-Staaten zesummen, all halleft Joer um Niveau vun den [[Minister|Aussen- an Verdeedegungsministeren]] an all dräi Joer um Niveau vun de [[Regierungschef|Staats- a Regierungsministeren]]. Autoritéit an Entscheedungsbefugnisser sinn awer onofhängeg vum Niveau, an de Rot huet ëmmer de selwechte Stellewäert an déi selwecht Gëltegkeet.

Leedent [[Exekutive|Exekutivorgan]] ass de [[Generalsekretär]], dee vun de Regierunge vun de Member-Staaten ernannt gëtt. Hien ass President vum Nordatlantikrot a vun allen aneren héichrangege Comitéen, a verantwortlech fir d'Fërderung an d'Steiere vum [[Konsultatioun]]s- an Entscheedungsfindungsprozess an der Allianz. Aktuelle Generalsekretär ass zanter dem Januar Norweger [[Jens Stoltenberg]].

Déi wichtegst Comitéë sinn de [[Verdeedegungsplanungscomité]] an d'[[Nuklear Planungsgrupp]], déi all halleft Joer um Niveau vun de [[Verdeedegungsminister]]e beienee kommen.

De [[Militärausschoss]] ass den ieweschte militäresche Gremium vun der NATO. En ënnersteet dem Nordatlantikrot, dem Verdeedegungsplanungsausschoss souwéi der Nuklearer Planungsgrupp a beréit dës a Froen vun der [[Militärpolitik]] a -strategie. En trëfft sech eemol an der Woch um Niveau vun den nationale militäresche Vertrieder, souwéi dräimol d'Joer um Niveau vun den [[État-major]]en.

== Aufgaben ==
D'Ziler déi am Nordatlantik-Traité formuléiert sinn, hu sech am Laf vum sengem Bestoen net geännert an den Traité u sech ass a sengem Wuertlaut zanter 1949 onverännert. Allerdéngs goufen d'Aufgabe vun der NATO u verännert sécherheetspolitesch Situatiounen ugepasst a ginn aktuell anescht interpretéiert.

Wärend der Zäit vum [[Kale Krich]] huet d'Haaptaufgab vun der NATO dora bestanen, d'Fräiheet an d'Sécherheet vun de Member-Staaten duerch Ofschreckung, [[Oprëschtung]] a stänneg Ofwierbereetschaft ze garantéieren.

D'[[Vereenegung]] vun Däitschland, den Zerfall vum [[Warschauer Pakt]] a vun der [[UdSSR]] grad ewéi d'Demokratiséierung vun den [[Ostblock]]-Länner waren d'Ausléiser vun enger grondleeënder Ännerung vum sécherheetspoliteschen Ëmfeld an Europa.

D'Aufgabe vun der NATO goufen un déi nei Lag ugepasst a sou wéi et am Nordatlantik-Traité virgesinn ass, sinn d'Ofschreckung a Verdeedegung zwar Haaptaufgabe bliwwen, an dach sinn s'éischter an den Hannergrond geréckelt. Et gouf méi op [[Dialog]] an Zesummenaarbecht mat den ‘ale Géigner’ gesat a verschidde Partnerschaftsprogrammer si schliisslech op d'[[NATO-Osterweiderung]] erauskomm.

Um [[Washington D.C.|Washingtoner]] Sommet de 24. Abrëll 1999 gouf dat däerzäitegt strateegescht Konzept ugeholl. Et beschreift Ziler an Aufgaben, analyséiert d'sécherheetspolitesch Lag a leet dovu strateegesch Perspektiven an Aufgaben of. Duerch d'Bestoen an Stäerkung vun der transatlantescher Bindung soll eng méiglechst enk transatlantesch Bindung d'Sécherheet vun Europa an Nordamerika verknäppen. Mam Oprechterhalen a Weiderentwécklung vun effektive militäresche Fäegkeete gëtt d'Verdeedegungsbereetschaft vun de Member-Staate séchergestallt. Wichtegst Ännerung ass awer d'Feststellung, datt fir Konfliktverhënnerung an d'Krisebewältegung och militäresch Operatioune “baussent dem NATO-Gebitt” zur prophylaktescher Geforenofwier méiglech si sollen (soug. „''Out-of-Area''-Asäz“). Des Weidere behält sech d'NATO vir, och ouni [[Mandat]] vun der [[UNO]] a Krisegebidder z'intervenéieren (soug. ''Out-of-United-Nations''-Asäz“, kuckt [[Kosovo]] [[1998]]).
NATO-Agrëffer an international Konflikter, bei deene kee Member-Staat onmëttelbar als Konfliktpartei bedeelegt ass, ginn iwwer den urspréngleche Verdeedegungsoptrag eraus a ginn dohier och dacks als „''Out-of-defense''-Asäz” bezeechent.

== Geschicht an Entwécklung ==
=== Virgeschicht ===
Nom Enn vum [[Zweete Weltkrich|2. Weltkrich]] goufe séier d'Géigesätz tëscht de fréieren [[Alliéiert am Zweete Weltkrich|Alliéiert]]en, der [[UdSSR]] op der enger an de westleche Gewënnermuechte [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]], genee sou wéi [[Frankräich]] op där anerer Säit, offekënneg. Zanter dem [[Bréisseler Vertrag]] vum 17. Mäerz 1948 hu sech déi westeuropäesch Länner wéi [[Frankräich]], [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]], [[Holland]], d'[[Belsch]] a [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] zu enger Allianz fir wirtschaftlech, sozial a kulturell Zesummenaarbecht souwéi fir d'kollektiv Eegeverdeedegung zesumme gedoen.
Nach wärend dëser Allianz, gouf mat der [[Berliner Blockad]] an dem [[Prager Fréijoer]] d'Siicht op d'sowjetesch Expansioun geleet.

An der weiderer Entwécklung koum et amplaz zu enger eesäiteger Garantie vun den USA fir déi europäesch Alliéiert aus dem Zweete Weltkrich zu engem wiesselsäitegen Ofkommes, dem Nordatlantik-Traité, deen de 4. Abrëll 1949 vun de Grënnungsmemberen ënnerschriwwe gouf, an de 24. August dat selwecht Joer a Kraaft getrueden ass.

=== Entwécklung vun 1949 bis 1989 ===
An den éischte Jore steet d'Gemeinschaft ënner dem Androck vun der Berliner Blockad an dem [[Koreakrich]]; als Grondsaz gëllt an dëser Zäit d'Ofwier vun engem Ugrëff duerch d'[[Rout Arméi]] méiglechst wäit am Osten.

Duerch d'Ënnerzeechnung vun de [[Paräis]]ser [[Traité]]en am Joer 1954 gouf d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] zum Bäitrëtt agelueden an de [[6. Mee]] 1955 Member an der NATO.

Den 19. Mee 1955 gëtt wéinst dem Bäitrëtt vun der BRD an d'NATO de [[Warschauer Traité]] gegrënnt.

Bei de Walen am Dezember 1965 gëtt a [[Frankräich]] de President [[Charles de Gaulle]] a sengem Amt bestätegt an huet mat enger Ännerung vu senger Verdeedegungspolitik ugefaangen. Mat der éischter franséischer Atomdetonatioun den 13. Februar 1960 ass d'Land an de Krees vun den Nuklearmuechte getrueden. Zanterhier war d'Selbstbewosstsinn vun der &quot;[[Grande Nation]]&quot; stänneg gewuess, déi zum Deel demütegend Behandlung duerch d'Alliéiert wärend dem [[Zweete Weltkrich]] erëm an d'Erënnerung zréckgeruff ginn. Sou huet den de Gaulle, deen déi undauernd Dominanz vun den USA an der NATO net akzeptéiere wollt, verlaangt datt déi alliéiert Truppen (US-Amerikaner a Kanadier), déi a Frankräich stationéiert waren, ënner franséische Kommando komme sollten. Dat huet d'US Regierung awer aus dem bekannte Prinzip refuséiert. Dowéinst huet de franséische President am Februar 1966 den Ofzuch vun den alliéierten Truppen a vun den NATO-Haaptquartéiere gefuerdert, mat der Begrënnung, „Frankräich géif elo déi voll Ausübung vu senger Souveränitéit ustriewen, déi duerch d'Stationéiere vu frieme Sträitkräften op sengem Buedem net garantéiert wier“, an huet gläichzäiteg de Réckzuch vu sengen Truppen aus der militärescher Integratioun vun der NATO erkläert. 30.000 friem Zaldoten hu Frankräich verloosse missen, de [[Supreme Headquarters Allied Powers Europe|SHAPE]] gouf op [[Casteau]] an d'[[Belsch]], d'[[United States European Command|EUCOM]] op [[Stuttgart]] an d'[[AFCENT]] op [[Brunssum]] an [[Holland]] verluecht. De 16. Oktober 1966 hunn d'Membere vum NATO-Rot op Drock vun den USA och eestëmmeg d'Deplacement vun hirem ieweschte politeschen Organ op [[Bréissel]] decidéiert. Dat hat den de Gaulle net gefuerdert.

Bis 1966 gëtt d'Strategie vun der massiver Vergeltung verfollegt; als Reaktioun op den Ofbau vum sowjeteschen Atomwaffepotential gëllt d'Prämisse: Fir all ofgeschoss Sowjetesch-Rakéit äntwert d'NATO mat villfachen eegenen Atomrakéiten, déi op d'[[Sowjetunioun]] ofgeschoss ginn.

Wéinst dem [[1967]] verëffentlechten [[Harmel-Bericht|''Harmel''-Bericht]] kënnt d'Strategie vun der ofgestuufter Reaktioun (''[[Flexible Response]]'') zur Uwennung. Och fir d'Verréngerung vun nukleare Risike gëllt net méi de Motto vun der massiver Vergeltung, mä d'NATO besënnt sech op hir konventionell Sträitkräften an déi nei entwéckelt taktesch Nuklearwaffen. An de Joren duerno baut d'NATO en neit Selbstverständnes op: D'Triade vu konventionellen, taktesch-nuklearen a strateegesch-nukleare Potentialer an d'Motto ''Sécherheet = Verdeedegung'' an Entspanung, féieren zu neien Usätz tëscht der NATO an dem Warschauer Pakt.

Den [[1. August]] 1975 gouf de [[KSZE]]-Schlussakt ënnerschriwwen, deen en éischte Schrëtt zu partnerschaftlecher a friddlecher Zesummenaarbecht an Europa duerstellt.

Den [[NATO-Duebelbeschloss]] aus dem Joer 1979 ass bis haut ëmstridden, well Norëschtung vu Mëttelstreckerakéiten an Europa an déi gläichzäiteg Verhandlungsoffer un d'[[UdSSR]] féieren net direkt zur erhoffter Entspanung. Den Duebelbeschloss gouf vu Friddensaktivisten a ganz Europa wärend den [[Ouschtermarsch|Ouschtermärsch]] schaarf kritiséiert. Op dës erneit Wettrëschten den Zesummebroch vum [[Ostblock]] matverursaacht huet oder op dës Länner och sou virum wirtschaftlechen [[Kollaps]] stoungen, ass bis haut ëmstridden.

=== Entwécklung vun 1990 bis 1999 ===
Mat de friddleche „Volleksrevolutiounen” um Gebitt vum [[Warschauer Pakt]] ass d'Haaptbedreeung fir d'NATO-Staaten ewechgefall. An der Iwwergangszäit duerno sinn nei Iddien a Strukturen entstanen, wéi zum Beispill d'[[Partnerschaft fir de Fridden]]. Mat dësem Programm deen [[1994]] zu [[Bréissel]] 1994 ausgehandelt gouf, huet d'NATO interesséierte mëttel- an osteuropäesche Staaten Zesummenaarbecht a militäreschen a sécherheetspolitesche Froen an am Hibléck op eng Bäitrëttsperspektiv opgemaach. Doraus ass bei engem Sommet [[1997]] zu [[Madrid]] d'Invitatioun fir den NATO-Bäitrëtt vu [[Polen]], [[Ungarn]] an der [[tschechesch Republik|Tschechescher Republik]] erfollegt.

1997 ass och zu [[Paräis]] d'Grondakt mat Russland vereenbart ginn, déi en Enn vun der Géignerschaft vun NATO a Russland virgesinn huet. Intern gouf beschloss, d'NATO vun enger militärescher an eng méi politesche Organisatioun ëmzewandelen.

Zu den „neien Iddien“ zielt och déi [[1992]] vun der NATO vereenbart Bereetschaft dir d'„''Out-of-Area-''Asätz“. No der Ermächtegung vum UN-Sécherheetsrot ware vun do un och Asätz baussent dem NATO-Territoire méiglech, zum Beispill a [[Jugoslawien]] oder an [[Afghanistan]].

Fir séier kënnen a Krisegebidder z'intervenéieren, well d'Iddi vun de [[bipolarismus|bipolare]] Bedreeungsgedanken net méi gi war, a well méi eng grouss Flexibilitéit néideg war, koum et zum Ëmbau an de Féierungsniveauen an den institutionellen Opbaute vun der NATO an zu der Grënnung vun enger Reaktiounstrupp (d'[[NATO Response Force]], NRF) mat Land-, Loft- an Séi-Sträitkräfte fir séier Asätz.

D'Folleg vun dësem Beschloss waren déi aktiv Krichsasätz vun der NATO mat de Loftugrëffer géint [[Jugoslawien]] wärend dem [[Kosovo-Krich]].

=== Entwécklung zanter 1999 ===
[[Fichier:NATO-Verteidigungsministerkonferenz Nice 2005.jpg|thumb|230px|right|Konferenz vun de Verdeedegungsministeren zu Nice, 2005]]
Der Gefor duerch den internationalen Terrorismus zanter dem [[11. September]] [[2001]] huet d'NATO nach wéineg entgéintzesetzen gehat. Traditionell huet sech d'Organisatioun als eng Allianz vu Staate géint d'Ugrëffer vun anere Staate verstanen. Domat gouf et schwéier dësen Terrorugrëff – dee vu wéinegen extremistesche Persounen ouni Krichserklärung vun engem ugräifende Land gemaach gouf – anzeuerdnen.

Obwuel d'Memberen am Ugrëff op den [[World Trade Center]] e bewaffenten Ugrëff gesinn hunn, deen den Allianzfall ausgeléist huet, sou koum et zu deelweis ënnerschiddlechen Aschätzungen, wat fir Konsequenzen ze zéie wieren.

D'[[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] hu vun de [[vereent Natiounen|Vereenten Natiounen]] d'Ermächtegung fir en Ugrëff op den Irak gefuerdert, mä dëst gouf vun den aneren NATO-Memberstaaten (ë.&amp;nbsp;a. Frankräich an Däitschland), déi am [[UN-Sécherheetsrot]] vertruede waren, refuséiert.

Am Kader vun de Virbereedunge vun den Irak-Invasiounspläng vun den USA koum et dann an der NATO zu enger schwéierer Kris:
Bei der Fro, ob der [[Tierkei]] preventiv Ofwiersystemer (däitsch Patriot-Loftofwierrakéiten) bereet gestallt solle ginn, datt se sech, am Fall vun engem Ugrëff op den Irak, géint eventuell Géigen-Ugrëffer verdeedege kéint, hu [[Frankräich]] an d'[[Belsch]] e [[Veto]] ageluecht. [[Däitschland]] huet sech dem Veto spéider ugeschloss (dëst allerdéngs eréischt no Fristoflaf, reng formell gesinn ass dëse Veto dofir ongëlteg, politesch war et allerdéngs dofir net manner brisant). Dëst huet zu enger Verstäerkung vun den transatlantesche Verstëmmunge gefouert, déi et scho virdrun, tëscht dëse Länner a [[Russland]] op der enger Säit an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] op der anerer Säit gouf. Onkloer ass, wéi sech dëse Rëss duerch d'Allianz op seng laangfristeg Perspektiv, als aus Siicht vun den USA relevant Militärallianz, auswierkt.

Den [[2. Abrëll]] [[2004]] sinn [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], der [[Slowakei]], [[Slowenien]], [[Bulgarien]] a [[Rumänien]] der NATO bäigetrueden.

Den [[1. Abrëll]] [[2009]] goufen [[Albanien]] a [[Kroatien]] Member.

De 27. Mäerz 2020 gouf [[Nordmazedonien]] Member.

{| {{Prettytable}}
|+ '''Generalsekretären''' 
|-
! 
! Numm
! Land
! Zäitraum
|-
| 1
| [[Hastings Lionel Ismay]]
| {{GBR}}
| [[4. Abrëll]] [[1952]] – [[16. Mee]] [[1957]]
|-
| 2
| [[Paul-Henri Spaak]]
| {{BEL}}
| [[16. Mee]] [[1957]] – [[21. Abrëll]] [[1961]]
|-
| 3
| [[Dirk Stikker]]
| {{NED}}
| [[21. Abrëll]] [[1961]] – [[1. August]] [[1964]]
|-
| 4
| [[Manlio Giovanni Brosio]]
| {{ITA}}
| [[1. August]] [[1964]] – [[1. Oktober]] [[1971]]
|-
| 5
| [[Joseph Luns]]
| {{NED}}
| [[1. Oktober]] [[1971]] – [[25. Juni]] [[1984]]
|-
| 6
|[[Peter Carington]]
| {{GBR}}
| [[25. Juni]] [[1984]] – [[1. Juli]] [[1988]]
|-
| 7
| [[Manfred Wörner]]
| {{DEU}}
| [[1. Juli]] [[1988]] – [[13. August]] [[1994]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[13. August]] [[1994]] – [[17. Oktober]] [[1994]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 8
| [[Willy Claes]]
| {{BEL}}
| [[17. Oktober]] [[1994]] – [[20. Oktober]] [[1995]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[20. Oktober]] [[1995]] – [[5. Dezember]] [[1995]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 9
| [[Javier Solana]]
| {{ESP}}
| [[5. Dezember]] [[1995]] – [[6. Oktober]] [[1999]]
|-
| 10
| [[George Robertson]]
| {{GBR}}
| [[14. Oktober]] [[1999]] – [[1. Januar]] [[2004]]
|-
| -
|''Alessandro Minuto-Rizzo''
|{{ITA}}
|''[[17. Dezember]] [[2003]] - [[31. Dezember]] [[2003]]''
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 11
| [[Jaap de Hoop Scheffer]]
| {{NED}}
|[[1. Januar]] [[2004]] – [[31. Juli]] [[2009]]
|-
| 12
|[[Anders Fogh Rasmussen]]
|{{DEN}}
|[[1. August]] [[2009]] - [[30. September]] [[2014]]
|-
|13
|[[Jens Stoltenberg]]
|{{NOR}}
|zanter dem [[1. Oktober]] [[2014]]
|}

== Lëtzebuerg an der NATO ==
=== Geschicht ===
No der Ofschafung vum [[Militär|obligatoresche Militärdéngscht]] am Joer 1967, nodeem de “GTR” (''Groupement tactique régimentaire'', 1954-1959) an d'“Bataillon d'Artillerie” (1959-1967) an déi ”8. US-Infanterie Divisioun” déi zu [[Baumholder]] stationéiert war, integréiert ginn ass, ass doraus dat ”1. NATO Infanterie-Batailloun” entstanen. Dëst Batailloun, dat vum CIM (''Centre d'Instruction Militaire'') opbruecht ginn ass, huet sech zesummegesat aus enger Kommando- a Service-Unitéit, zwou Infanterieskompanien an enger Opklärkompanie, d.&amp;nbsp;h. am Ganzen 366 Fräiwëlleger a Kader. Zanter 1968 ass dëst Batailloun en Deel vun der “ACE Mobile Force (LAND)” kuerz AMF(L) vun der NATO an huet am September 1969 fir d'éischt un engem Manöver an [[Dänemark]] deelgeholl. An de Joren duerno goufen ëmmer nees AMF-Manöveren an Dänemark, an [[Norwegen|Nordnorwegen]] an der Géigend vum [[Bardufoss Air Station|Loftstëtzpunkt Bardufoss]], an [[Griicheland|Nordostgriicheland]] an an der [[Tierkei|Westtierkei]] gemaach.

D'AMF (L) war eng multinational, konventionell a mobil Sträitkraaft, déi direkt beim Optriede vu bewaffente Konfliktsymptomer an der bedreeter Regioun agesat konnt ginn. Dës Sträitkraaft huet dofir éischter eng, mat geziilt ofschreckender Wierkung, politesch Roll gespillt. Dës Roll kéint een als e “Show the Flag” bezeechnen. Am Joer [[2002]] huet d'AMF(L) sech opgeléist.

=== Aktuell ===
{{Kapitel Info feelt}}[[Fichier:A400m.png|thumb|Militär-Transportfliger A400M]]
Zanter 1996 hëlt d'[[Lëtzebuerger Arméi]] un ënnerschiddlechen Operatioune vun der NATO deel, wéi [[SFOR]], [[KFOR]] oder [[ISAF]]. Lëtzebuerg bedeelegt sech och bei multinationale Programmer wéi den [[A400M]] (Airbus Militär-Transportfliger).

D'Lëtzebuerger Arméi ass reegelméisseg mat Sträitkräften un der Schnell-Reaktiouns Initiativ, dem Readiness Action Plan [[Readiness Action Plan|RAP]] vun der NATO, der NATO Response Force [[NATO Response Force|NRF]] an der neier Very High Readiness Joint Task Force [[Very High Readiness Joint Task Force|VJTF]] bedeelegt.&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://www.armee.lu/historique/l-armee-de-nos-jours/la-contribution-otan|titel=La contribution OTAN|bezochtdatum=30 November 2021|uitgever=armee.lu|taal=fr}}&lt;/ref&gt;

D'[[NATO Support and Procurement Agency|NSPA]], e logistesche Stëtzpunkt vun der NATO, besteet zanter 1958 zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] mat Sëtz zu [[Capellen]].

== Literatur ==
* Johannes Varwick / Wichard Woyke (Hg.), ''Die Zukunft der NATO. Transatlantische Sicherheit im Wandel.'' Opladen: Leske und Budrich 2000.
* Johannes Varwick (Hg.), ''Die Beziehungen zwischen NATO und EU.'' Leverkusen: Budrich 2005.

== Kuckt och ==
* [[Lëtzebuerger Arméi]]

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|North Atlantic Treaty Organization|Organisatioun vum Nordatlantik-Traité}}

* [https://www.youtube.com/watch?v=fHdEmnxYlLU#action=share Presentatioun vu Lëtzebuerg am NATO-Publicitéitsfilm „Introducing Luxembourg“ vun 1954], op [[YouTube|youtube]]
* [http://www.nato.int NATO-Homepage] (englesch)
* [http://www.nato-pa.int NATO Parliamentary Assembly] (englesch)
{{NATO}}
{{NATO-Generalsekretären}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:NATO]]</text>
      <sha1>iei51l1hye5lejc3rxjhrt8iipg5h46</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394031</id>
      <parentid>2394029</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:19:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>20295</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22612" xml:space="preserve">[[Fichier:NATO members (blue).svg|thumb|230px|Memberstaate vun der NATO]]
[[Fichier:History of NATO enlargement.svg|thumb|230px|Memberstaate vun der NATO an Europa]]
Als '''NATO''' (''North Atlantic Treaty Organisation'', och: '''Organisatioun vum Nordatlantik-Traité''', op Franséisch ''l'Organisation du Traité de l'Atlantique Nord'' an op Spuenesch ''Organización del Tratado del Atlántico Norte'', ofgekierzt '''OTAN''') gëtt d'Institutioun bezeechent, déi den Nordatlantikvertrag, eng [[militär]]escht Allianz vun [[Europa (Kontinent)|europäeschen]] an [[nordamerika]]nesche Staaten, ëmsetzt.

De Sëtz vum Nordatlantikrot, dem Haaptorgan vun der NATO, ass zanter 1967 zu [[Bréissel]].

== Member-Staaten ==
Zu de Grënnungsmemberen, déi zanter [[1949]] an der NATO sinn, zielen d'[[Belsch]], [[Dänemark]], [[Frankräich]], [[Island]], [[Italien]], [[Kanada]], [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]], [[Holland]], [[Norwegen]], [[Portugal]], d'[[Vereenegt Staate vun Amerika]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]].

Am Joer [[1952]] sinn d'[[Tierkei]] a [[Griicheland]] der Organisatioun bäigetrueden, an zanter [[1955]] ass d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] Member vun der NATO. [[Spuenien]] ass der Allianz [[1982]] bäigetrueden an [[1990]] huet d'Ausbreedung vum NATO-Vertrag ganz [[Däitschland]] mat abezunn.

Am Zuch vun der [[NATO-Osterweiderung]] sinn [[1999]] d'[[Tschechesch Republik]], [[Polen]], [[Ungarn]] an [[2004]] nach [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], [[Bulgarien]], [[Rumänien]], d'[[Slowakei]], a [[Slowenien]] NATO-Membere ginn. [[2009]] koumen [[Albanien]] a [[Kroatien]] dobäi, [[2020]] [[Nordmazedonien]]. Dobäi krut de [[Michail Sergejewitsch Gorbatschow|Gorbatschow]] eng zumindest verbal Zouso vun den Amerikaner [[James Baker]] a [[Robert Gates]], respektiv vum [[Bundeskanzler (Däitschland)|Bundeskanzler]] [[Helmut Kohl]], datt keng fréier [[Warschauer Pakt|Warschauer-Pakt-Staaten]] oder [[Sowjetunioun|sowjetesch]] Gebidder an d'NATO géifen integréiert ginn&lt;ref&gt;[[Amin Maalouf]], ''Le naufrage des civilisations'', 2019, Ss. 275-281, a [[Pascal Boniface]], ''Requiem pour le monde occidental'', 2019, Ss. 48-53)&lt;/ref&gt;.

[[Frankräich]] war, am Kontext vun der [[Charles de Gaulle|gaullistescher]] Onofhängegkeetspolitik, vun [[1966]] bis [[Mäerz]] [[2009]] net méi an de Militärstrukture vun der NATO integréiert. Genee sou ware [[Griicheland]] an der Zäit vun [[1974]] bis [[1981]] a [[Spuenien|Spuenie]] vun [[1986]] bis [[1999]] aus dëse Strukture kuerzfristeg ausgescheet. E Sonnerfall ass [[Island]], dat keng eegen Arméi huet a sech dofir awer zu medezinescher Hëllefsleeschtung verflicht huet.

== Inhalt vum Nordatlantik-Traité ==
Den eigentlechen Nordatlantik-Traité gesäit eng [[Defensivallianz]] ouni automatesch [[militär]]esch Bäistandsflicht vun de Membere vir. Déi éischt Artikele vum Traité verflichten d'Memberen zur friddlecher Konfliktbäileeung a frëndschaftlecher Gestaltung vun internationale Relatiounen. Och d'Erhale vun der westlech-liberaler Gesellschaftsuerdnung mat politescher, ekonomescher, sozialer a kultureller Zesummenaarbecht an Unerkennung vun demokratesche Prinzipien ass Bestanddeel dovun.

Fir de Fall vun engem bewaffenten Ugrëff op ee vun den NATO-Staate verflicht den Traité déi aner Memberen zu der sougenannter kollektiver [[Selbstverdeedegung]].

Fir d'Ëmsetze vun den duerch den Traité virgeschriwwene Mechanismen a Verflichtungen ass d'Grënnung vun der Organisatioun vum Nordatlantik-Traité, aus dem Nordatlantikrot an den nogelagerte Stellen, virgesinn.

== Opbau an Organer ==
[[Fichier:NATO-2002-Summit.jpg|thumb|390px|Nato-Sommet 2002.]]

D'NATO ass eng méistufeg a komplex Organisatioun, déi souwuel militäresch wéi och zivil Verwaltungsstrukturen huet. All Entscheedunge bannent der Organisatioun ginn nom [[Konsensprinzip]] getraff.

Den ieweschte Gremium vun der NATO ass den [[Nordatlantikrot]] mat Sëtz zu [[Bréissel]], déi eenzeg Institutioun vun der NATO, déi explizit am Nordatlantik-Traité genannt gëtt. Dëse befaasst sech mat alle Beräicher vun der Büdnispolitik – mat Ausnam vun der Verdeedegungsplanung an der Nuklearpolitik.

Den Nordatlantikrot kënnt wéinstens eemol pro Woch um Niveau vun de permanente Vertrieder, den [[Ambassadeur]]e vun alle Member-Staaten zesummen, all halleft Joer um Niveau vun den [[Minister|Aussen- an Verdeedegungsministeren]] an all dräi Joer um Niveau vun de [[Regierungschef|Staats- a Regierungsministeren]]. Autoritéit an Entscheedungsbefugnisser sinn awer onofhängeg vum Niveau, an de Rot huet ëmmer de selwechte Stellewäert an déi selwecht Gëltegkeet.

Leedent [[Exekutive|Exekutivorgan]] ass de [[Generalsekretär]], dee vun de Regierunge vun de Member-Staaten ernannt gëtt. Hien ass President vum Nordatlantikrot a vun allen aneren héichrangege Comitéen, a verantwortlech fir d'Fërderung an d'Steiere vum [[Konsultatioun]]s- an Entscheedungsfindungsprozess an der Allianz. Aktuelle Generalsekretär ass zanter dem Januar Norweger [[Jens Stoltenberg]].

Déi wichtegst Comitéë sinn de [[Verdeedegungsplanungscomité]] an d'[[Nuklear Planungsgrupp]], déi all halleft Joer um Niveau vun de [[Verdeedegungsminister]]e beienee kommen.

De [[Militärausschoss]] ass den ieweschte militäresche Gremium vun der NATO. En ënnersteet dem Nordatlantikrot, dem Verdeedegungsplanungsausschoss souwéi der Nuklearer Planungsgrupp a beréit dës a Froen vun der [[Militärpolitik]] a -strategie. En trëfft sech eemol an der Woch um Niveau vun den nationale militäresche Vertrieder, souwéi dräimol d'Joer um Niveau vun den [[État-major]]en.

== Aufgaben ==
D'Ziler déi am Nordatlantik-Traité formuléiert sinn, hu sech am Laf vum sengem Bestoen net geännert an den Traité u sech ass a sengem Wuertlaut zanter 1949 onverännert. Allerdéngs goufen d'Aufgabe vun der NATO u verännert sécherheetspolitesch Situatiounen ugepasst a ginn aktuell anescht interpretéiert.

Wärend der Zäit vum [[Kale Krich]] huet d'Haaptaufgab vun der NATO dora bestanen, d'Fräiheet an d'Sécherheet vun de Member-Staaten duerch Ofschreckung, [[Oprëschtung]] a stänneg Ofwierbereetschaft ze garantéieren.

D'[[Vereenegung]] vun Däitschland, den Zerfall vum [[Warschauer Pakt]] a vun der [[UdSSR]] grad ewéi d'Demokratiséierung vun den [[Ostblock]]-Länner waren d'Ausléiser vun enger grondleeënder Ännerung vum sécherheetspoliteschen Ëmfeld an Europa.

D'Aufgabe vun der NATO goufen un déi nei Lag ugepasst a sou wéi et am Nordatlantik-Traité virgesinn ass, sinn d'Ofschreckung a Verdeedegung zwar Haaptaufgabe bliwwen, an dach sinn s'éischter an den Hannergrond geréckelt. Et gouf méi op [[Dialog]] an Zesummenaarbecht mat den ‘ale Géigner’ gesat a verschidde Partnerschaftsprogrammer si schliisslech op d'[[NATO-Osterweiderung]] erauskomm.

Um [[Washington D.C.|Washingtoner]] Sommet de 24. Abrëll 1999 gouf dat däerzäitegt strateegescht Konzept ugeholl. Et beschreift Ziler an Aufgaben, analyséiert d'sécherheetspolitesch Lag a leet dovu strateegesch Perspektiven an Aufgaben of. Duerch d'Bestoen an Stäerkung vun der transatlantescher Bindung soll eng méiglechst enk transatlantesch Bindung d'Sécherheet vun Europa an Nordamerika verknäppen. Mam Oprechterhalen a Weiderentwécklung vun effektive militäresche Fäegkeete gëtt d'Verdeedegungsbereetschaft vun de Member-Staate séchergestallt. Wichtegst Ännerung ass awer d'Feststellung, datt fir Konfliktverhënnerung an d'Krisebewältegung och militäresch Operatioune “baussent dem NATO-Gebitt” zur prophylaktescher Geforenofwier méiglech si sollen (soug. „''Out-of-Area''-Asäz“). Des Weidere behält sech d'NATO vir, och ouni [[Mandat]] vun der [[UNO]] a Krisegebidder z'intervenéieren (soug. ''Out-of-United-Nations''-Asäz“, kuckt [[Kosovo]] [[1998]]).
NATO-Agrëffer an international Konflikter, bei deene kee Member-Staat onmëttelbar als Konfliktpartei bedeelegt ass, ginn iwwer den urspréngleche Verdeedegungsoptrag eraus a ginn dohier och dacks als „''Out-of-defense''-Asäz” bezeechent.

== Geschicht an Entwécklung ==
=== Virgeschicht ===
Nom Enn vum [[Zweete Weltkrich|2. Weltkrich]] goufe séier d'Géigesätz tëscht de fréieren [[Alliéiert am Zweete Weltkrich|Alliéiert]]en, der [[UdSSR]] op der enger an de westleche Gewënnermuechte [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]], genee sou wéi [[Frankräich]] op där anerer Säit, offekënneg. Zanter dem [[Bréisseler Vertrag]] vum 17. Mäerz 1948 hu sech déi westeuropäesch Länner wéi [[Frankräich]], [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]], [[Holland]], d'[[Belsch]] a [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] zu enger Allianz fir wirtschaftlech, sozial a kulturell Zesummenaarbecht souwéi fir d'kollektiv Eegeverdeedegung zesumme gedoen.
Nach wärend dëser Allianz, gouf mat der [[Berliner Blockad]] an dem [[Prager Fréijoer]] d'Siicht op d'sowjetesch Expansioun geleet.

An der weiderer Entwécklung koum et amplaz zu enger eesäiteger Garantie vun den USA fir déi europäesch Alliéiert aus dem Zweete Weltkrich zu engem wiesselsäitegen Ofkommes, dem Nordatlantik-Traité, deen de 4. Abrëll 1949 vun de Grënnungsmemberen ënnerschriwwe gouf, an de 24. August dat selwecht Joer a Kraaft getrueden ass.

=== Entwécklung vun 1949 bis 1989 ===
An den éischte Jore steet d'Gemeinschaft ënner dem Androck vun der Berliner Blockad an dem [[Koreakrich]]; als Grondsaz gëllt an dëser Zäit d'Ofwier vun engem Ugrëff duerch d'[[Rout Arméi]] méiglechst wäit am Osten.

Duerch d'Ënnerzeechnung vun de [[Paräis]]ser [[Traité]]en am Joer 1954 gouf d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] zum Bäitrëtt agelueden an de [[6. Mee]] 1955 Member an der NATO.

Den 19. Mee 1955 gëtt wéinst dem Bäitrëtt vun der BRD an d'NATO de [[Warschauer Traité]] gegrënnt.

Bei de Walen am Dezember 1965 gëtt a [[Frankräich]] de President [[Charles de Gaulle]] a sengem Amt bestätegt an huet mat enger Ännerung vu senger Verdeedegungspolitik ugefaangen. Mat der éischter franséischer Atomdetonatioun den 13. Februar 1960 ass d'Land an de Krees vun den Nuklearmuechte getrueden. Zanterhier war d'Selbstbewosstsinn vun der &quot;[[Grande Nation]]&quot; stänneg gewuess, déi zum Deel demütegend Behandlung duerch d'Alliéiert wärend dem [[Zweete Weltkrich]] erëm an d'Erënnerung zréckgeruff ginn. Sou huet den de Gaulle, deen déi undauernd Dominanz vun den USA an der NATO net akzeptéiere wollt, verlaangt datt déi alliéiert Truppen (US-Amerikaner a Kanadier), déi a Frankräich stationéiert waren, ënner franséische Kommando komme sollten. Dat huet d'US Regierung awer aus dem bekannte Prinzip refuséiert. Dowéinst huet de franséische President am Februar 1966 den Ofzuch vun den alliéierten Truppen a vun den NATO-Haaptquartéiere gefuerdert, mat der Begrënnung, „Frankräich géif elo déi voll Ausübung vu senger Souveränitéit ustriewen, déi duerch d'Stationéiere vu frieme Sträitkräften op sengem Buedem net garantéiert wier“, an huet gläichzäiteg de Réckzuch vu sengen Truppen aus der militärescher Integratioun vun der NATO erkläert. 30.000 friem Zaldoten hu Frankräich verloosse missen, de [[Supreme Headquarters Allied Powers Europe|SHAPE]] gouf op [[Casteau]] an d'[[Belsch]], d'[[United States European Command|EUCOM]] op [[Stuttgart]] an d'[[AFCENT]] op [[Brunssum]] an [[Holland]] verluecht. De 16. Oktober 1966 hunn d'Membere vum NATO-Rot op Drock vun den USA och eestëmmeg d'Deplacement vun hirem ieweschte politeschen Organ op [[Bréissel]] decidéiert. Dat hat den de Gaulle net gefuerdert.

Bis 1966 gëtt d'Strategie vun der massiver Vergeltung verfollegt; als Reaktioun op den Ofbau vum sowjeteschen Atomwaffepotential gëllt d'Prämisse: Fir all ofgeschoss Sowjetesch-Rakéit äntwert d'NATO mat villfachen eegenen Atomrakéiten, déi op d'[[Sowjetunioun]] ofgeschoss ginn.

Wéinst dem [[1967]] verëffentlechten [[Harmel-Bericht|''Harmel''-Bericht]] kënnt d'Strategie vun der ofgestuufter Reaktioun (''[[Flexible Response]]'') zur Uwennung. Och fir d'Verréngerung vun nukleare Risike gëllt net méi de Motto vun der massiver Vergeltung, mä d'NATO besënnt sech op hir konventionell Sträitkräften an déi nei entwéckelt taktesch Nuklearwaffen. An de Joren duerno baut d'NATO en neit Selbstverständnes op: D'Triade vu konventionellen, taktesch-nuklearen a strateegesch-nukleare Potentialer an d'Motto ''Sécherheet = Verdeedegung'' an Entspanung, féieren zu neien Usätz tëscht der NATO an dem Warschauer Pakt.

Den [[1. August]] 1975 gouf de [[KSZE]]-Schlussakt ënnerschriwwen, deen en éischte Schrëtt zu partnerschaftlecher a friddlecher Zesummenaarbecht an Europa duerstellt.

Den [[NATO-Duebelbeschloss]] aus dem Joer 1979 ass bis haut ëmstridden, well Norëschtung vu Mëttelstreckerakéiten an Europa an déi gläichzäiteg Verhandlungsoffer un d'[[UdSSR]] féieren net direkt zur erhoffter Entspanung. Den Duebelbeschloss gouf vu Friddensaktivisten a ganz Europa wärend den [[Ouschtermarsch|Ouschtermärsch]] schaarf kritiséiert. Op dës erneit Wettrëschten den Zesummebroch vum [[Ostblock]] matverursaacht huet oder op dës Länner och sou virum wirtschaftlechen [[Kollaps]] stoungen, ass bis haut ëmstridden.

=== Entwécklung vun 1990 bis 1999 ===
Mat de friddleche „Volleksrevolutiounen” um Gebitt vum [[Warschauer Pakt]] ass d'Haaptbedreeung fir d'NATO-Staaten ewechgefall. An der Iwwergangszäit duerno sinn nei Iddien a Strukturen entstanen, wéi zum Beispill d'[[Partnerschaft fir de Fridden]]. Mat dësem Programm deen [[1994]] zu [[Bréissel]] 1994 ausgehandelt gouf, huet d'NATO interesséierte mëttel- an osteuropäesche Staaten Zesummenaarbecht a militäreschen a sécherheetspolitesche Froen an am Hibléck op eng Bäitrëttsperspektiv opgemaach. Doraus ass bei engem Sommet [[1997]] zu [[Madrid]] d'Invitatioun fir den NATO-Bäitrëtt vu [[Polen]], [[Ungarn]] an der [[tschechesch Republik|Tschechescher Republik]] erfollegt.

1997 ass och zu [[Paräis]] d'Grondakt mat Russland vereenbart ginn, déi en Enn vun der Géignerschaft vun NATO a Russland virgesinn huet. Intern gouf beschloss, d'NATO vun enger militärescher an eng méi politesche Organisatioun ëmzewandelen.

Zu den „neien Iddien“ zielt och déi [[1992]] vun der NATO vereenbart Bereetschaft dir d'„''Out-of-Area-''Asätz“. No der Ermächtegung vum UN-Sécherheetsrot ware vun do un och Asätz baussent dem NATO-Territoire méiglech, zum Beispill a [[Jugoslawien]] oder an [[Afghanistan]].

Fir séier kënnen a Krisegebidder z'intervenéieren, well d'Iddi vun de [[bipolarismus|bipolare]] Bedreeungsgedanken net méi gi war, a well méi eng grouss Flexibilitéit néideg war, koum et zum Ëmbau an de Féierungsniveauen an den institutionellen Opbaute vun der NATO an zu der Grënnung vun enger Reaktiounstrupp (d'[[NATO Response Force]], NRF) mat Land-, Loft- an Séi-Sträitkräfte fir séier Asätz.

D'Folleg vun dësem Beschloss waren déi aktiv Krichsasätz vun der NATO mat de Loftugrëffer géint [[Jugoslawien]] wärend dem [[Kosovo-Krich]].

=== Entwécklung zanter 1999 ===
[[Fichier:NATO-Verteidigungsministerkonferenz Nice 2005.jpg|thumb|230px|right|Konferenz vun de Verdeedegungsministeren zu Nice, 2005]]
Der Gefor duerch den internationalen Terrorismus zanter dem [[11. September]] [[2001]] huet d'NATO nach wéineg entgéintzesetzen gehat. Traditionell huet sech d'Organisatioun als eng Allianz vu Staate géint d'Ugrëffer vun anere Staate verstanen. Domat gouf et schwéier dësen Terrorugrëff – dee vu wéinegen extremistesche Persounen ouni Krichserklärung vun engem ugräifende Land gemaach gouf – anzeuerdnen.

Obwuel d'Memberen am Ugrëff op den [[World Trade Center]] e bewaffenten Ugrëff gesinn hunn, deen den Allianzfall ausgeléist huet, sou koum et zu deelweis ënnerschiddlechen Aschätzungen, wat fir Konsequenzen ze zéie wieren.

D'[[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] hu vun de [[vereent Natiounen|Vereenten Natiounen]] d'Ermächtegung fir en Ugrëff op den Irak gefuerdert, mä dëst gouf vun den aneren NATO-Memberstaaten (ë.&amp;nbsp;a. Frankräich an Däitschland), déi am [[UN-Sécherheetsrot]] vertruede waren, refuséiert.

Am Kader vun de Virbereedunge vun den Irak-Invasiounspläng vun den USA koum et dann an der NATO zu enger schwéierer Kris:
Bei der Fro, ob der [[Tierkei]] preventiv Ofwiersystemer (däitsch Patriot-Loftofwierrakéiten) bereet gestallt solle ginn, datt se sech, am Fall vun engem Ugrëff op den Irak, géint eventuell Géigen-Ugrëffer verdeedege kéint, hu [[Frankräich]] an d'[[Belsch]] e [[Veto]] ageluecht. [[Däitschland]] huet sech dem Veto spéider ugeschloss (dëst allerdéngs eréischt no Fristoflaf, reng formell gesinn ass dëse Veto dofir ongëlteg, politesch war et allerdéngs dofir net manner brisant). Dëst huet zu enger Verstäerkung vun den transatlantesche Verstëmmunge gefouert, déi et scho virdrun, tëscht dëse Länner a [[Russland]] op der enger Säit an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] op der anerer Säit gouf. Onkloer ass, wéi sech dëse Rëss duerch d'Allianz op seng laangfristeg Perspektiv, als aus Siicht vun den USA relevant Militärallianz, auswierkt.

Den [[2. Abrëll]] [[2004]] sinn [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], der [[Slowakei]], [[Slowenien]], [[Bulgarien]] a [[Rumänien]] der NATO bäigetrueden.

Den [[1. Abrëll]] [[2009]] goufen [[Albanien]] a [[Kroatien]] Member.

De 27. Mäerz 2020 gouf [[Nordmazedonien]] Member.

{| {{Prettytable}}
|+ '''Generalsekretären''' 
|-
! 
! Numm
! Land
! Zäitraum
|-
| 1
| [[Hastings Lionel Ismay]]
| {{GBR}}
| [[4. Abrëll]] [[1952]] – [[16. Mee]] [[1957]]
|-
| 2
| [[Paul-Henri Spaak]]
| {{BEL}}
| [[16. Mee]] [[1957]] – [[21. Abrëll]] [[1961]]
|-
| 3
| [[Dirk Stikker]]
| {{NED}}
| [[21. Abrëll]] [[1961]] – [[1. August]] [[1964]]
|-
| 4
| [[Manlio Giovanni Brosio]]
| {{ITA}}
| [[1. August]] [[1964]] – [[1. Oktober]] [[1971]]
|-
| 5
| [[Joseph Luns]]
| {{NED}}
| [[1. Oktober]] [[1971]] – [[25. Juni]] [[1984]]
|-
| 6
|[[Peter Carington]]
| {{GBR}}
| [[25. Juni]] [[1984]] – [[1. Juli]] [[1988]]
|-
| 7
| [[Manfred Wörner]]
| {{DEU}}
| [[1. Juli]] [[1988]] – [[13. August]] [[1994]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[13. August]] [[1994]] – [[17. Oktober]] [[1994]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 8
| [[Willy Claes]]
| {{BEL}}
| [[17. Oktober]] [[1994]] – [[20. Oktober]] [[1995]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[20. Oktober]] [[1995]] – [[5. Dezember]] [[1995]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 9
| [[Javier Solana]]
| {{ESP}}
| [[5. Dezember]] [[1995]] – [[6. Oktober]] [[1999]]
|-
| 10
| [[George Robertson]]
| {{GBR}}
| [[14. Oktober]] [[1999]] – [[1. Januar]] [[2004]]
|-
| -
|''Alessandro Minuto-Rizzo''
|{{ITA}}
|''[[17. Dezember]] [[2003]] - [[31. Dezember]] [[2003]]''
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 11
| [[Jaap de Hoop Scheffer]]
| {{NED}}
|[[1. Januar]] [[2004]] – [[31. Juli]] [[2009]]
|-
| 12
|[[Anders Fogh Rasmussen]]
|{{DEN}}
|[[1. August]] [[2009]] - [[30. September]] [[2014]]
|-
|13
|[[Jens Stoltenberg]]
|{{NOR}}
|zanter dem [[1. Oktober]] [[2014]]
|}

== Lëtzebuerg an der NATO ==
=== Geschicht ===
No der Ofschafung vum [[Militär|obligatoresche Militärdéngscht]] am Joer 1967, nodeem de “GTR” (''Groupement tactique régimentaire'', 1954-1959) an d'“Bataillon d'Artillerie” (1959-1967) an déi ”8. US-Infanterie Divisioun” déi zu [[Baumholder]] stationéiert war, integréiert ginn ass, ass doraus dat ”1. NATO Infanterie-Batailloun” entstanen. Dëst Batailloun, dat vum CIM (''Centre d'Instruction Militaire'') opbruecht ginn ass, huet sech zesummegesat aus enger Kommando- a Service-Unitéit, zwou Infanterieskompanien an enger Opklärkompanie, d.&amp;nbsp;h. am Ganzen 366 Fräiwëlleger a Kader. Zanter 1968 ass dëst Batailloun en Deel vun der “ACE Mobile Force (LAND)” kuerz AMF(L) vun der NATO an huet am September 1969 fir d'éischt un engem Manöver an [[Dänemark]] deelgeholl. An de Joren duerno goufen ëmmer nees AMF-Manöveren an Dänemark, an [[Norwegen|Nordnorwegen]] an der Géigend vum [[Bardufoss Air Station|Loftstëtzpunkt Bardufoss]], an [[Griicheland|Nordostgriicheland]] an an der [[Tierkei|Westtierkei]] gemaach.

D'AMF (L) war eng multinational, konventionell a mobil Sträitkraaft, déi direkt beim Optriede vu bewaffente Konfliktsymptomer an der bedreeter Regioun agesat konnt ginn. Dës Sträitkraaft huet dofir éischter eng, mat geziilt ofschreckender Wierkung, politesch Roll gespillt. Dës Roll kéint een als e “Show the Flag” bezeechnen. Am Joer [[2002]] huet d'AMF(L) sech opgeléist.

=== Aktuell ===
{{Kapitel Info feelt}}[[Fichier:A400m.png|thumb|Militär-Transportfliger A400M]]
Zanter 1996 hëlt d'[[Lëtzebuerger Arméi]] un ënnerschiddlechen Operatioune vun der NATO deel, wéi [[SFOR]], [[KFOR]] oder [[ISAF]]. Lëtzebuerg bedeelegt sech och bei multinationale Programmer wéi den [[A400M]] (Airbus Militär-Transportfliger).

D'Lëtzebuerger Arméi ass reegelméisseg mat Sträitkräften un der Schnell-Reaktiouns Initiativ, dem Readiness Action Plan [[Readiness Action Plan|RAP]] vun der NATO, der NATO Response Force [[NATO Response Force|NRF]] an der neier Very High Readiness Joint Task Force [[Very High Readiness Joint Task Force|VJTF]] bedeelegt.&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://www.armee.lu/historique/l-armee-de-nos-jours/la-contribution-otan|titel=La contribution OTAN|bezochtdatum=30 November 2021|uitgever=armee.lu|taal=fr}}&lt;/ref&gt;

D'[[NATO Support and Procurement Agency|NSPA]], e logistesche Stëtzpunkt vun der NATO, besteet zanter 1958 zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] mat Sëtz zu [[Capellen]].

== Literatur ==
* Johannes Varwick / Wichard Woyke (Hg.), ''Die Zukunft der NATO. Transatlantische Sicherheit im Wandel.'' Opladen: Leske und Budrich 2000.
* Johannes Varwick (Hg.), ''Die Beziehungen zwischen NATO und EU.'' Leverkusen: Budrich 2005.

== Kuckt och ==
* [[Lëtzebuerger Arméi]]

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|North Atlantic Treaty Organization|Organisatioun vum Nordatlantik-Traité}}

* [https://www.youtube.com/watch?v=fHdEmnxYlLU#action=share Presentatioun vu Lëtzebuerg am NATO-Publicitéitsfilm „Introducing Luxembourg“ vun 1954], op [[YouTube|youtube]]
* [http://www.nato.int NATO-Homepage] (englesch)
* [http://www.nato-pa.int NATO Parliamentary Assembly] (englesch)
{{NATO}}
{{NATO-Generalsekretären}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:NATO]]</text>
      <sha1>2e9mevocmx14ziloz8ekb51eirku46h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394032</id>
      <parentid>2394031</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T04:20:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>20295</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22636" xml:space="preserve">[[Fichier:Flag of NATO.svg|thumb|]]
[[Fichier:NATO members (blue).svg|thumb|Memberstaate vun der NATO]]
[[Fichier:History of NATO enlargement.svg|thumb|Memberstaate vun der NATO an Europa]]
Als '''NATO''' (''North Atlantic Treaty Organisation'', och: '''Organisatioun vum Nordatlantik-Traité''', op Franséisch ''l'Organisation du Traité de l'Atlantique Nord'' an op Spuenesch ''Organización del Tratado del Atlántico Norte'', ofgekierzt '''OTAN''') gëtt d'Institutioun bezeechent, déi den Nordatlantikvertrag, eng [[militär]]escht Allianz vun [[Europa (Kontinent)|europäeschen]] an [[nordamerika]]nesche Staaten, ëmsetzt.

De Sëtz vum Nordatlantikrot, dem Haaptorgan vun der NATO, ass zanter 1967 zu [[Bréissel]].

== Member-Staaten ==
Zu de Grënnungsmemberen, déi zanter [[1949]] an der NATO sinn, zielen d'[[Belsch]], [[Dänemark]], [[Frankräich]], [[Island]], [[Italien]], [[Kanada]], [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]], [[Holland]], [[Norwegen]], [[Portugal]], d'[[Vereenegt Staate vun Amerika]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]].

Am Joer [[1952]] sinn d'[[Tierkei]] a [[Griicheland]] der Organisatioun bäigetrueden, an zanter [[1955]] ass d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] Member vun der NATO. [[Spuenien]] ass der Allianz [[1982]] bäigetrueden an [[1990]] huet d'Ausbreedung vum NATO-Vertrag ganz [[Däitschland]] mat abezunn.

Am Zuch vun der [[NATO-Osterweiderung]] sinn [[1999]] d'[[Tschechesch Republik]], [[Polen]], [[Ungarn]] an [[2004]] nach [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], [[Bulgarien]], [[Rumänien]], d'[[Slowakei]], a [[Slowenien]] NATO-Membere ginn. [[2009]] koumen [[Albanien]] a [[Kroatien]] dobäi, [[2020]] [[Nordmazedonien]]. Dobäi krut de [[Michail Sergejewitsch Gorbatschow|Gorbatschow]] eng zumindest verbal Zouso vun den Amerikaner [[James Baker]] a [[Robert Gates]], respektiv vum [[Bundeskanzler (Däitschland)|Bundeskanzler]] [[Helmut Kohl]], datt keng fréier [[Warschauer Pakt|Warschauer-Pakt-Staaten]] oder [[Sowjetunioun|sowjetesch]] Gebidder an d'NATO géifen integréiert ginn&lt;ref&gt;[[Amin Maalouf]], ''Le naufrage des civilisations'', 2019, Ss. 275-281, a [[Pascal Boniface]], ''Requiem pour le monde occidental'', 2019, Ss. 48-53)&lt;/ref&gt;.

[[Frankräich]] war, am Kontext vun der [[Charles de Gaulle|gaullistescher]] Onofhängegkeetspolitik, vun [[1966]] bis [[Mäerz]] [[2009]] net méi an de Militärstrukture vun der NATO integréiert. Genee sou ware [[Griicheland]] an der Zäit vun [[1974]] bis [[1981]] a [[Spuenien|Spuenie]] vun [[1986]] bis [[1999]] aus dëse Strukture kuerzfristeg ausgescheet. E Sonnerfall ass [[Island]], dat keng eegen Arméi huet a sech dofir awer zu medezinescher Hëllefsleeschtung verflicht huet.

== Inhalt vum Nordatlantik-Traité ==
Den eigentlechen Nordatlantik-Traité gesäit eng [[Defensivallianz]] ouni automatesch [[militär]]esch Bäistandsflicht vun de Membere vir. Déi éischt Artikele vum Traité verflichten d'Memberen zur friddlecher Konfliktbäileeung a frëndschaftlecher Gestaltung vun internationale Relatiounen. Och d'Erhale vun der westlech-liberaler Gesellschaftsuerdnung mat politescher, ekonomescher, sozialer a kultureller Zesummenaarbecht an Unerkennung vun demokratesche Prinzipien ass Bestanddeel dovun.

Fir de Fall vun engem bewaffenten Ugrëff op ee vun den NATO-Staate verflicht den Traité déi aner Memberen zu der sougenannter kollektiver [[Selbstverdeedegung]].

Fir d'Ëmsetze vun den duerch den Traité virgeschriwwene Mechanismen a Verflichtungen ass d'Grënnung vun der Organisatioun vum Nordatlantik-Traité, aus dem Nordatlantikrot an den nogelagerte Stellen, virgesinn.

== Opbau an Organer ==
[[Fichier:NATO-2002-Summit.jpg|thumb|390px|Nato-Sommet 2002.]]

D'NATO ass eng méistufeg a komplex Organisatioun, déi souwuel militäresch wéi och zivil Verwaltungsstrukturen huet. All Entscheedunge bannent der Organisatioun ginn nom [[Konsensprinzip]] getraff.

Den ieweschte Gremium vun der NATO ass den [[Nordatlantikrot]] mat Sëtz zu [[Bréissel]], déi eenzeg Institutioun vun der NATO, déi explizit am Nordatlantik-Traité genannt gëtt. Dëse befaasst sech mat alle Beräicher vun der Büdnispolitik – mat Ausnam vun der Verdeedegungsplanung an der Nuklearpolitik.

Den Nordatlantikrot kënnt wéinstens eemol pro Woch um Niveau vun de permanente Vertrieder, den [[Ambassadeur]]e vun alle Member-Staaten zesummen, all halleft Joer um Niveau vun den [[Minister|Aussen- an Verdeedegungsministeren]] an all dräi Joer um Niveau vun de [[Regierungschef|Staats- a Regierungsministeren]]. Autoritéit an Entscheedungsbefugnisser sinn awer onofhängeg vum Niveau, an de Rot huet ëmmer de selwechte Stellewäert an déi selwecht Gëltegkeet.

Leedent [[Exekutive|Exekutivorgan]] ass de [[Generalsekretär]], dee vun de Regierunge vun de Member-Staaten ernannt gëtt. Hien ass President vum Nordatlantikrot a vun allen aneren héichrangege Comitéen, a verantwortlech fir d'Fërderung an d'Steiere vum [[Konsultatioun]]s- an Entscheedungsfindungsprozess an der Allianz. Aktuelle Generalsekretär ass zanter dem Januar Norweger [[Jens Stoltenberg]].

Déi wichtegst Comitéë sinn de [[Verdeedegungsplanungscomité]] an d'[[Nuklear Planungsgrupp]], déi all halleft Joer um Niveau vun de [[Verdeedegungsminister]]e beienee kommen.

De [[Militärausschoss]] ass den ieweschte militäresche Gremium vun der NATO. En ënnersteet dem Nordatlantikrot, dem Verdeedegungsplanungsausschoss souwéi der Nuklearer Planungsgrupp a beréit dës a Froen vun der [[Militärpolitik]] a -strategie. En trëfft sech eemol an der Woch um Niveau vun den nationale militäresche Vertrieder, souwéi dräimol d'Joer um Niveau vun den [[État-major]]en.

== Aufgaben ==
D'Ziler déi am Nordatlantik-Traité formuléiert sinn, hu sech am Laf vum sengem Bestoen net geännert an den Traité u sech ass a sengem Wuertlaut zanter 1949 onverännert. Allerdéngs goufen d'Aufgabe vun der NATO u verännert sécherheetspolitesch Situatiounen ugepasst a ginn aktuell anescht interpretéiert.

Wärend der Zäit vum [[Kale Krich]] huet d'Haaptaufgab vun der NATO dora bestanen, d'Fräiheet an d'Sécherheet vun de Member-Staaten duerch Ofschreckung, [[Oprëschtung]] a stänneg Ofwierbereetschaft ze garantéieren.

D'[[Vereenegung]] vun Däitschland, den Zerfall vum [[Warschauer Pakt]] a vun der [[UdSSR]] grad ewéi d'Demokratiséierung vun den [[Ostblock]]-Länner waren d'Ausléiser vun enger grondleeënder Ännerung vum sécherheetspoliteschen Ëmfeld an Europa.

D'Aufgabe vun der NATO goufen un déi nei Lag ugepasst a sou wéi et am Nordatlantik-Traité virgesinn ass, sinn d'Ofschreckung a Verdeedegung zwar Haaptaufgabe bliwwen, an dach sinn s'éischter an den Hannergrond geréckelt. Et gouf méi op [[Dialog]] an Zesummenaarbecht mat den ‘ale Géigner’ gesat a verschidde Partnerschaftsprogrammer si schliisslech op d'[[NATO-Osterweiderung]] erauskomm.

Um [[Washington D.C.|Washingtoner]] Sommet de 24. Abrëll 1999 gouf dat däerzäitegt strateegescht Konzept ugeholl. Et beschreift Ziler an Aufgaben, analyséiert d'sécherheetspolitesch Lag a leet dovu strateegesch Perspektiven an Aufgaben of. Duerch d'Bestoen an Stäerkung vun der transatlantescher Bindung soll eng méiglechst enk transatlantesch Bindung d'Sécherheet vun Europa an Nordamerika verknäppen. Mam Oprechterhalen a Weiderentwécklung vun effektive militäresche Fäegkeete gëtt d'Verdeedegungsbereetschaft vun de Member-Staate séchergestallt. Wichtegst Ännerung ass awer d'Feststellung, datt fir Konfliktverhënnerung an d'Krisebewältegung och militäresch Operatioune “baussent dem NATO-Gebitt” zur prophylaktescher Geforenofwier méiglech si sollen (soug. „''Out-of-Area''-Asäz“). Des Weidere behält sech d'NATO vir, och ouni [[Mandat]] vun der [[UNO]] a Krisegebidder z'intervenéieren (soug. ''Out-of-United-Nations''-Asäz“, kuckt [[Kosovo]] [[1998]]).
NATO-Agrëffer an international Konflikter, bei deene kee Member-Staat onmëttelbar als Konfliktpartei bedeelegt ass, ginn iwwer den urspréngleche Verdeedegungsoptrag eraus a ginn dohier och dacks als „''Out-of-defense''-Asäz” bezeechent.

== Geschicht an Entwécklung ==
=== Virgeschicht ===
Nom Enn vum [[Zweete Weltkrich|2. Weltkrich]] goufe séier d'Géigesätz tëscht de fréieren [[Alliéiert am Zweete Weltkrich|Alliéiert]]en, der [[UdSSR]] op der enger an de westleche Gewënnermuechte [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]], genee sou wéi [[Frankräich]] op där anerer Säit, offekënneg. Zanter dem [[Bréisseler Vertrag]] vum 17. Mäerz 1948 hu sech déi westeuropäesch Länner wéi [[Frankräich]], [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]], [[Holland]], d'[[Belsch]] a [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] zu enger Allianz fir wirtschaftlech, sozial a kulturell Zesummenaarbecht souwéi fir d'kollektiv Eegeverdeedegung zesumme gedoen.
Nach wärend dëser Allianz, gouf mat der [[Berliner Blockad]] an dem [[Prager Fréijoer]] d'Siicht op d'sowjetesch Expansioun geleet.

An der weiderer Entwécklung koum et amplaz zu enger eesäiteger Garantie vun den USA fir déi europäesch Alliéiert aus dem Zweete Weltkrich zu engem wiesselsäitegen Ofkommes, dem Nordatlantik-Traité, deen de 4. Abrëll 1949 vun de Grënnungsmemberen ënnerschriwwe gouf, an de 24. August dat selwecht Joer a Kraaft getrueden ass.

=== Entwécklung vun 1949 bis 1989 ===
An den éischte Jore steet d'Gemeinschaft ënner dem Androck vun der Berliner Blockad an dem [[Koreakrich]]; als Grondsaz gëllt an dëser Zäit d'Ofwier vun engem Ugrëff duerch d'[[Rout Arméi]] méiglechst wäit am Osten.

Duerch d'Ënnerzeechnung vun de [[Paräis]]ser [[Traité]]en am Joer 1954 gouf d'[[Däitschland|Bundesrepublik Däitschland]] zum Bäitrëtt agelueden an de [[6. Mee]] 1955 Member an der NATO.

Den 19. Mee 1955 gëtt wéinst dem Bäitrëtt vun der BRD an d'NATO de [[Warschauer Traité]] gegrënnt.

Bei de Walen am Dezember 1965 gëtt a [[Frankräich]] de President [[Charles de Gaulle]] a sengem Amt bestätegt an huet mat enger Ännerung vu senger Verdeedegungspolitik ugefaangen. Mat der éischter franséischer Atomdetonatioun den 13. Februar 1960 ass d'Land an de Krees vun den Nuklearmuechte getrueden. Zanterhier war d'Selbstbewosstsinn vun der &quot;[[Grande Nation]]&quot; stänneg gewuess, déi zum Deel demütegend Behandlung duerch d'Alliéiert wärend dem [[Zweete Weltkrich]] erëm an d'Erënnerung zréckgeruff ginn. Sou huet den de Gaulle, deen déi undauernd Dominanz vun den USA an der NATO net akzeptéiere wollt, verlaangt datt déi alliéiert Truppen (US-Amerikaner a Kanadier), déi a Frankräich stationéiert waren, ënner franséische Kommando komme sollten. Dat huet d'US Regierung awer aus dem bekannte Prinzip refuséiert. Dowéinst huet de franséische President am Februar 1966 den Ofzuch vun den alliéierten Truppen a vun den NATO-Haaptquartéiere gefuerdert, mat der Begrënnung, „Frankräich géif elo déi voll Ausübung vu senger Souveränitéit ustriewen, déi duerch d'Stationéiere vu frieme Sträitkräften op sengem Buedem net garantéiert wier“, an huet gläichzäiteg de Réckzuch vu sengen Truppen aus der militärescher Integratioun vun der NATO erkläert. 30.000 friem Zaldoten hu Frankräich verloosse missen, de [[Supreme Headquarters Allied Powers Europe|SHAPE]] gouf op [[Casteau]] an d'[[Belsch]], d'[[United States European Command|EUCOM]] op [[Stuttgart]] an d'[[AFCENT]] op [[Brunssum]] an [[Holland]] verluecht. De 16. Oktober 1966 hunn d'Membere vum NATO-Rot op Drock vun den USA och eestëmmeg d'Deplacement vun hirem ieweschte politeschen Organ op [[Bréissel]] decidéiert. Dat hat den de Gaulle net gefuerdert.

Bis 1966 gëtt d'Strategie vun der massiver Vergeltung verfollegt; als Reaktioun op den Ofbau vum sowjeteschen Atomwaffepotential gëllt d'Prämisse: Fir all ofgeschoss Sowjetesch-Rakéit äntwert d'NATO mat villfachen eegenen Atomrakéiten, déi op d'[[Sowjetunioun]] ofgeschoss ginn.

Wéinst dem [[1967]] verëffentlechten [[Harmel-Bericht|''Harmel''-Bericht]] kënnt d'Strategie vun der ofgestuufter Reaktioun (''[[Flexible Response]]'') zur Uwennung. Och fir d'Verréngerung vun nukleare Risike gëllt net méi de Motto vun der massiver Vergeltung, mä d'NATO besënnt sech op hir konventionell Sträitkräften an déi nei entwéckelt taktesch Nuklearwaffen. An de Joren duerno baut d'NATO en neit Selbstverständnes op: D'Triade vu konventionellen, taktesch-nuklearen a strateegesch-nukleare Potentialer an d'Motto ''Sécherheet = Verdeedegung'' an Entspanung, féieren zu neien Usätz tëscht der NATO an dem Warschauer Pakt.

Den [[1. August]] 1975 gouf de [[KSZE]]-Schlussakt ënnerschriwwen, deen en éischte Schrëtt zu partnerschaftlecher a friddlecher Zesummenaarbecht an Europa duerstellt.

Den [[NATO-Duebelbeschloss]] aus dem Joer 1979 ass bis haut ëmstridden, well Norëschtung vu Mëttelstreckerakéiten an Europa an déi gläichzäiteg Verhandlungsoffer un d'[[UdSSR]] féieren net direkt zur erhoffter Entspanung. Den Duebelbeschloss gouf vu Friddensaktivisten a ganz Europa wärend den [[Ouschtermarsch|Ouschtermärsch]] schaarf kritiséiert. Op dës erneit Wettrëschten den Zesummebroch vum [[Ostblock]] matverursaacht huet oder op dës Länner och sou virum wirtschaftlechen [[Kollaps]] stoungen, ass bis haut ëmstridden.

=== Entwécklung vun 1990 bis 1999 ===
Mat de friddleche „Volleksrevolutiounen” um Gebitt vum [[Warschauer Pakt]] ass d'Haaptbedreeung fir d'NATO-Staaten ewechgefall. An der Iwwergangszäit duerno sinn nei Iddien a Strukturen entstanen, wéi zum Beispill d'[[Partnerschaft fir de Fridden]]. Mat dësem Programm deen [[1994]] zu [[Bréissel]] 1994 ausgehandelt gouf, huet d'NATO interesséierte mëttel- an osteuropäesche Staaten Zesummenaarbecht a militäreschen a sécherheetspolitesche Froen an am Hibléck op eng Bäitrëttsperspektiv opgemaach. Doraus ass bei engem Sommet [[1997]] zu [[Madrid]] d'Invitatioun fir den NATO-Bäitrëtt vu [[Polen]], [[Ungarn]] an der [[tschechesch Republik|Tschechescher Republik]] erfollegt.

1997 ass och zu [[Paräis]] d'Grondakt mat Russland vereenbart ginn, déi en Enn vun der Géignerschaft vun NATO a Russland virgesinn huet. Intern gouf beschloss, d'NATO vun enger militärescher an eng méi politesche Organisatioun ëmzewandelen.

Zu den „neien Iddien“ zielt och déi [[1992]] vun der NATO vereenbart Bereetschaft dir d'„''Out-of-Area-''Asätz“. No der Ermächtegung vum UN-Sécherheetsrot ware vun do un och Asätz baussent dem NATO-Territoire méiglech, zum Beispill a [[Jugoslawien]] oder an [[Afghanistan]].

Fir séier kënnen a Krisegebidder z'intervenéieren, well d'Iddi vun de [[bipolarismus|bipolare]] Bedreeungsgedanken net méi gi war, a well méi eng grouss Flexibilitéit néideg war, koum et zum Ëmbau an de Féierungsniveauen an den institutionellen Opbaute vun der NATO an zu der Grënnung vun enger Reaktiounstrupp (d'[[NATO Response Force]], NRF) mat Land-, Loft- an Séi-Sträitkräfte fir séier Asätz.

D'Folleg vun dësem Beschloss waren déi aktiv Krichsasätz vun der NATO mat de Loftugrëffer géint [[Jugoslawien]] wärend dem [[Kosovo-Krich]].

=== Entwécklung zanter 1999 ===
[[Fichier:NATO-Verteidigungsministerkonferenz Nice 2005.jpg|thumb|230px|right|Konferenz vun de Verdeedegungsministeren zu Nice, 2005]]
Der Gefor duerch den internationalen Terrorismus zanter dem [[11. September]] [[2001]] huet d'NATO nach wéineg entgéintzesetzen gehat. Traditionell huet sech d'Organisatioun als eng Allianz vu Staate géint d'Ugrëffer vun anere Staate verstanen. Domat gouf et schwéier dësen Terrorugrëff – dee vu wéinegen extremistesche Persounen ouni Krichserklärung vun engem ugräifende Land gemaach gouf – anzeuerdnen.

Obwuel d'Memberen am Ugrëff op den [[World Trade Center]] e bewaffenten Ugrëff gesinn hunn, deen den Allianzfall ausgeléist huet, sou koum et zu deelweis ënnerschiddlechen Aschätzungen, wat fir Konsequenzen ze zéie wieren.

D'[[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] hu vun de [[vereent Natiounen|Vereenten Natiounen]] d'Ermächtegung fir en Ugrëff op den Irak gefuerdert, mä dëst gouf vun den aneren NATO-Memberstaaten (ë.&amp;nbsp;a. Frankräich an Däitschland), déi am [[UN-Sécherheetsrot]] vertruede waren, refuséiert.

Am Kader vun de Virbereedunge vun den Irak-Invasiounspläng vun den USA koum et dann an der NATO zu enger schwéierer Kris:
Bei der Fro, ob der [[Tierkei]] preventiv Ofwiersystemer (däitsch Patriot-Loftofwierrakéiten) bereet gestallt solle ginn, datt se sech, am Fall vun engem Ugrëff op den Irak, géint eventuell Géigen-Ugrëffer verdeedege kéint, hu [[Frankräich]] an d'[[Belsch]] e [[Veto]] ageluecht. [[Däitschland]] huet sech dem Veto spéider ugeschloss (dëst allerdéngs eréischt no Fristoflaf, reng formell gesinn ass dëse Veto dofir ongëlteg, politesch war et allerdéngs dofir net manner brisant). Dëst huet zu enger Verstäerkung vun den transatlantesche Verstëmmunge gefouert, déi et scho virdrun, tëscht dëse Länner a [[Russland]] op der enger Säit an den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] a [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] op der anerer Säit gouf. Onkloer ass, wéi sech dëse Rëss duerch d'Allianz op seng laangfristeg Perspektiv, als aus Siicht vun den USA relevant Militärallianz, auswierkt.

Den [[2. Abrëll]] [[2004]] sinn [[Estland]], [[Lettland]], [[Litauen]], der [[Slowakei]], [[Slowenien]], [[Bulgarien]] a [[Rumänien]] der NATO bäigetrueden.

Den [[1. Abrëll]] [[2009]] goufen [[Albanien]] a [[Kroatien]] Member.

De 27. Mäerz 2020 gouf [[Nordmazedonien]] Member.

{| {{Prettytable}}
|+ '''Generalsekretären''' 
|-
! 
! Numm
! Land
! Zäitraum
|-
| 1
| [[Hastings Lionel Ismay]]
| {{GBR}}
| [[4. Abrëll]] [[1952]] – [[16. Mee]] [[1957]]
|-
| 2
| [[Paul-Henri Spaak]]
| {{BEL}}
| [[16. Mee]] [[1957]] – [[21. Abrëll]] [[1961]]
|-
| 3
| [[Dirk Stikker]]
| {{NED}}
| [[21. Abrëll]] [[1961]] – [[1. August]] [[1964]]
|-
| 4
| [[Manlio Giovanni Brosio]]
| {{ITA}}
| [[1. August]] [[1964]] – [[1. Oktober]] [[1971]]
|-
| 5
| [[Joseph Luns]]
| {{NED}}
| [[1. Oktober]] [[1971]] – [[25. Juni]] [[1984]]
|-
| 6
|[[Peter Carington]]
| {{GBR}}
| [[25. Juni]] [[1984]] – [[1. Juli]] [[1988]]
|-
| 7
| [[Manfred Wörner]]
| {{DEU}}
| [[1. Juli]] [[1988]] – [[13. August]] [[1994]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[13. August]] [[1994]] – [[17. Oktober]] [[1994]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 8
| [[Willy Claes]]
| {{BEL}}
| [[17. Oktober]] [[1994]] – [[20. Oktober]] [[1995]]
|-
| -
| [[Sergio Balanzino]] 
| {{ITA}}
| [[20. Oktober]] [[1995]] – [[5. Dezember]] [[1995]]
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 9
| [[Javier Solana]]
| {{ESP}}
| [[5. Dezember]] [[1995]] – [[6. Oktober]] [[1999]]
|-
| 10
| [[George Robertson]]
| {{GBR}}
| [[14. Oktober]] [[1999]] – [[1. Januar]] [[2004]]
|-
| -
|''Alessandro Minuto-Rizzo''
|{{ITA}}
|''[[17. Dezember]] [[2003]] - [[31. Dezember]] [[2003]]''
''(nëmme kommissaresch)''
|-
| 11
| [[Jaap de Hoop Scheffer]]
| {{NED}}
|[[1. Januar]] [[2004]] – [[31. Juli]] [[2009]]
|-
| 12
|[[Anders Fogh Rasmussen]]
|{{DEN}}
|[[1. August]] [[2009]] - [[30. September]] [[2014]]
|-
|13
|[[Jens Stoltenberg]]
|{{NOR}}
|zanter dem [[1. Oktober]] [[2014]]
|}

== Lëtzebuerg an der NATO ==
=== Geschicht ===
No der Ofschafung vum [[Militär|obligatoresche Militärdéngscht]] am Joer 1967, nodeem de “GTR” (''Groupement tactique régimentaire'', 1954-1959) an d'“Bataillon d'Artillerie” (1959-1967) an déi ”8. US-Infanterie Divisioun” déi zu [[Baumholder]] stationéiert war, integréiert ginn ass, ass doraus dat ”1. NATO Infanterie-Batailloun” entstanen. Dëst Batailloun, dat vum CIM (''Centre d'Instruction Militaire'') opbruecht ginn ass, huet sech zesummegesat aus enger Kommando- a Service-Unitéit, zwou Infanterieskompanien an enger Opklärkompanie, d.&amp;nbsp;h. am Ganzen 366 Fräiwëlleger a Kader. Zanter 1968 ass dëst Batailloun en Deel vun der “ACE Mobile Force (LAND)” kuerz AMF(L) vun der NATO an huet am September 1969 fir d'éischt un engem Manöver an [[Dänemark]] deelgeholl. An de Joren duerno goufen ëmmer nees AMF-Manöveren an Dänemark, an [[Norwegen|Nordnorwegen]] an der Géigend vum [[Bardufoss Air Station|Loftstëtzpunkt Bardufoss]], an [[Griicheland|Nordostgriicheland]] an an der [[Tierkei|Westtierkei]] gemaach.

D'AMF (L) war eng multinational, konventionell a mobil Sträitkraaft, déi direkt beim Optriede vu bewaffente Konfliktsymptomer an der bedreeter Regioun agesat konnt ginn. Dës Sträitkraaft huet dofir éischter eng, mat geziilt ofschreckender Wierkung, politesch Roll gespillt. Dës Roll kéint een als e “Show the Flag” bezeechnen. Am Joer [[2002]] huet d'AMF(L) sech opgeléist.

=== Aktuell ===
{{Kapitel Info feelt}}[[Fichier:A400m.png|thumb|Militär-Transportfliger A400M]]
Zanter 1996 hëlt d'[[Lëtzebuerger Arméi]] un ënnerschiddlechen Operatioune vun der NATO deel, wéi [[SFOR]], [[KFOR]] oder [[ISAF]]. Lëtzebuerg bedeelegt sech och bei multinationale Programmer wéi den [[A400M]] (Airbus Militär-Transportfliger).

D'Lëtzebuerger Arméi ass reegelméisseg mat Sträitkräften un der Schnell-Reaktiouns Initiativ, dem Readiness Action Plan [[Readiness Action Plan|RAP]] vun der NATO, der NATO Response Force [[NATO Response Force|NRF]] an der neier Very High Readiness Joint Task Force [[Very High Readiness Joint Task Force|VJTF]] bedeelegt.&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://www.armee.lu/historique/l-armee-de-nos-jours/la-contribution-otan|titel=La contribution OTAN|bezochtdatum=30 November 2021|uitgever=armee.lu|taal=fr}}&lt;/ref&gt;

D'[[NATO Support and Procurement Agency|NSPA]], e logistesche Stëtzpunkt vun der NATO, besteet zanter 1958 zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]] mat Sëtz zu [[Capellen]].

== Literatur ==
* Johannes Varwick / Wichard Woyke (Hg.), ''Die Zukunft der NATO. Transatlantische Sicherheit im Wandel.'' Opladen: Leske und Budrich 2000.
* Johannes Varwick (Hg.), ''Die Beziehungen zwischen NATO und EU.'' Leverkusen: Budrich 2005.

== Kuckt och ==
* [[Lëtzebuerger Arméi]]

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|North Atlantic Treaty Organization|Organisatioun vum Nordatlantik-Traité}}

* [https://www.youtube.com/watch?v=fHdEmnxYlLU#action=share Presentatioun vu Lëtzebuerg am NATO-Publicitéitsfilm „Introducing Luxembourg“ vun 1954], op [[YouTube|youtube]]
* [http://www.nato.int NATO-Homepage] (englesch)
* [http://www.nato-pa.int NATO Parliamentary Assembly] (englesch)
{{NATO}}
{{NATO-Generalsekretären}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:NATO]]</text>
      <sha1>4mgp4azjqa8kkft7buhff6fsqjda6nh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jempy Schmitz</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21096</id>
    <revision>
      <id>2394039</id>
      <parentid>2304501</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:21:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerard141</username>
        <id>48212</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kategorie</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3632" xml:space="preserve">{{SkizzSport}}
{{infobox Biographie}}
De '''Jean-Pierre''' ('''Jempy''') '''Schmitz''', gebuer de [[15. Februar]] [[1932]] zu [[Huldang]] a gestuerwen de [[14. November]] [[2017]]&lt;ref&gt;[https://www.wort.lu/de/sport/radsport-in-trauer-jempy-schmitz-ist-verstorben-5a0adb11c1097cee25b773bc ''Jempy Schmitz ist verstorben''] op wort.lu vum 14. November 2017&lt;/ref&gt;, war e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergesche]] [[Vëlossport]]ler.

De Jempy Schmitz ass fënnefmol den [[Tour de France]] matgefuer. [[1956]] huet hie sech als 36. an [[1958]] als 37. klasséiert, déi aner dräimol huet hien opginn.

Zënter 1993 gëtt all Joer eng [[Randonnée Jempy Schmitz]] gefuer; si ass vum [[André Schmit (Enseignant)|André Schmit]] an d'Liewe geruff ginn.

== Palmarès ==
===[[1950]]===
* 3. am [[Grand Prix Général Patton]]
=== [[1952]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] (Kategorie Amateur)
* 1. am [[Tour de Luxembourg]] fir Amateuren
=== [[1953]] ===
* 2. an der [[Österreich-Rundfahrt]]
* 1. a [[Saarbrécken]]-[[Lëtzebuerg (Stad)|Lëtzebuerg]]-[[Saarbrécken]]

=== [[1954]] ===
* 1. am [[Tour de Luxembourg]]
* 2. am [[Critérium du Dauphiné libéré]]
* 2. am [[Tour de la Manche]]
* 13. am [[Grand Prix du Midi Libre]]
* 13. am [[Tour de Picardie|Tour de l'Oise]]
* 25. an der [[Ronde van Nederland]]

=== [[1955]] ===
* 2. op der Weltmeeschterschaft zu Frascati&lt;ref&gt;''Jempy Schmitz Vizeweltmeister in der Hölle von Frascati.'' [[Revue]] N°36 vum 3. September 1955 S.26&lt;/ref&gt;

=== [[1956]] ===
* 3. am [[Tour du Sud-Est|Tour des Provinces du Sud-Est]]
** 2. an der 5. Etapp vu [[Gap]] op [[Aix-les-Bains]] (182&amp;nbsp;km)
* 12. am [[Tour de Luxembourg]]
* 16. an de [[Quatre jours de Dunkerque]]
* 20. am [[Grand Prix des Nations]]
* 36. am [[Tour de France]]
** 2. an der 2. Etapp vu [[Léck]] op [[Lille]] (217&amp;nbsp;km)
** 5. an det 4. Etapp (a) um [[Circuit des Essarts]], Eenzelzäitfueren (15,1&amp;nbsp;km)
** 1. an der 12. Etapp vu [[Pau]] op [[Luchon]] (130&amp;nbsp;km)
* 73. a [[Paris - Bruxelles]]

=== [[1957]] ===
* 1. am [[Grand Prix du Midi Libre]]
* 3. am [[Critérium du Dauphiné libéré]]
* 9. am [[Tour de Luxembourg]]
* 15. an der [[Flèche wallonne]]
* 27. an de [[Quatre jours de Dunkerque]]
* 45. a [[Paris - Bruxelles]]
* 87. a [[Paris - Tours]]

=== [[1958]] ===
* 1. bei den [[National Meeschterschaften am Vëlossport op der Strooss (Lëtzebuerg)|Nationale Meeschterschaften op der Strooss]] a Form vun engem Zäitfueren (Kategorie Professionel)
* 1. am [[Tour de Luxembourg]]
* 3. am [[Critérium du Dauphiné libéré]]
* 37. am [[Tour de France]]

=== [[1959]] ===
* 4. am [[Tour de Luxembourg]]
* 18. am [[Grand Prix des Nations]]

=== [[1960]] ===
* 12. am [[Tour de Luxembourg]]
** 10. an der 2. Etapp vun [[Esch-Uelzecht]] op [[Beetebuerg]] (165&amp;nbsp;km)

=== [[1961]] ===
* 29. am [[Grand Prix de Fourmies]]
* 32. am [[Tour de Picardie|Tour de l'Oise]]
* 34. am [[Critérium du Dauphiné libéré]]
* 38. a [[Liège-Bastogne-Liège]]

== Kuckt och ==
* [[Tour de France]]
* [[Lëscht vu lëtzebuergesche Sportler]]

== Um Spaweck ==
* [http://www.memoire-du-cyclisme.eu/palmares/schmitz_jempy.php Dem Jempy Schmitz säi Palmarès bei ''Mémoire du cyclisme'']
*[http://randonneejempyschmitz.lu/site/ Randonnée Jempy Schmitz]

{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Schmitz Jempy}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Vëlossportler]]
[[Kategorie:Gebuer 1932]]
[[Kategorie:Gestuerwen 2017]]
[[Kategorie:Vëlossportler/S]]
[[Kategorie:Gewënner vum Tour de Luxembourg]]
[[Kategorie:Etappegewënner am Tour de France]]</text>
      <sha1>tvasvfgmw48mvgn6bkqnuljkn0jlvzq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jean Majerus (1914)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23190</id>
    <revision>
      <id>2394037</id>
      <parentid>2355239</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:19:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gerard141</username>
        <id>48212</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Kategorie</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2251" xml:space="preserve">{{Aner Bedeitungen op Mooss|Lëtzebuerger Vëlossportler Jean Majerus deen 1914 gebuer ass|aner Leit mam selwechten Numm|Jean Majerus}}
{{Infobox Biographie}}
De '''Jean Majerus''', gebuer de [[6. Februar]] [[1914]] zu [[Beetebuerg]] a gestuerwen de [[16. Juni]] [[1983]] zu [[Esch-Uelzecht]], war e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergesche]] [[Vëlossport]]ler.

De Jean Majerus huet véiermol um [[Tour de France]] deelgeholl. 1937 an 1938 hat hie souguer de [[Maillot jaune]] e puer Etappe gedroen. En hat och 2 Etappe gewonnen.

Hie war de Brudder vum [[Jacques Majerus]].

== Palmarès ==
=== [[1933]] ===
* Vainqueur [[Grand Prix François Faber]] (Junior)

=== [[1934]] ===
* Champion vu Lëtzebuerg (Junior)

=== [[1935]] ===
* Champion vu Lëtzebuerg (Junior)

=== [[1936]] ===
* 1. am Tour de Lorraine

=== [[1937]] ===
* 4. op der Weltmeeschterschaft op der Strooss en Ligne zu Kopenhagen, Kategorie Professionell&lt;ref&gt;[http://www.les-sports.info/cyclisme-championnats-du-monde-1937-resultats-hommes-s2-c0-b0-g146-t36-u141-m89249-v1.html#89249 D'Klassement vun der Kompetitioun en Ligne Kategorie Professionelop der Weltmeeschterschaft op der Strooss op der Websäit les-sports.info] l&lt;/ref&gt;.
* Tour de France (opginn an der 8. Etapp)
** 1. op der 1. Etapp: Paräis - Lille

=== [[1938]] ===
* 3. am Championnat vu Lëtzebuerg
* 1. am Tour des Vosges
* 49. am [[Tour de France]]
**1. op der 2. Etapp: Caen - Saint Brieuc

=== [[1939]] ===
* 1. Nanzeg-Stroossbuerg
* 3. Bordeaux-Paräis
* 13. [[Paris - Roubaix]]
* 15. [[Paris - Tours]]

=== [[1941]] ===
* 1. Dortmund Rundfahrt

=== [[1943]] ===
* 5. am [[Tour de Luxembourg]]

=== [[1945]] ===
* 5.am Championnat vu Lëtzebuerg

=== [[1946]] ===
* 1. am Criterium de Lorraine (Metz)1936 n.c.

=== [[1947]] ===
* Champion vu Lëtzebuerg (Vitess)
* Champion vu Lëtzebuerg (Poursuite)

== Kuckt och ==
* [[Tour de France]]
* [[Lëscht vu lëtzebuergesche Sportler]]

== Um Spaweck ==
* [http://www.memoire-du-cyclisme.eu/palmares/majerus_jean.php Säit ''Mémoire du Cyclisme'' iwwer de Jean Majerus]

{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Majerus Jean}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Vëlossportler]]
[[Kategorie:Gebuer 1914]]
[[Kategorie:Gestuerwen 1983]]
[[Kategorie:Etappegewënner am Tour de France]]</text>
      <sha1>exjfypx57awxgzu00iivc70uot2o02t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>René Greisch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32633</id>
    <revision>
      <id>2394041</id>
      <parentid>2393803</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T09:26:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bdx</username>
        <id>7724</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6158" xml:space="preserve">{{Infobox Biographie}}
De '''René Greisch''', gebuer den [[18. Februar]] [[1929]] zu [[Stockem (Arel)|Stackem]] bei [[Arel]], a gestuerwen den [[12. Juli]] [[2000]] zu [[Léck]], war e belschen Zivilingenieur.&lt;ref name=conwal&gt;connaitrelawallonie.wallonie.be: [http://connaitrelawallonie.wallonie.be/fr/wallons-marquants/dictionnaire/greisch-rene#.Ytawq4RByUk ''René Greisch'']&lt;/ref&gt;

== Liewen ==
[[Fichier:Bréck Sécheval.jpg|thumb|[[Viaduc vu Sécheval]] (1975-1979)]]
[[Fichier:Bréck vu Lanaye BRW.jpg|thumb|[[Bréck vu Lanaye]] (1980-1982)]]
[[Fichier:HECLIEGE004.jpg|thumb|D'''École de gestion de l'université'' (HEC) zu Léck]]
Hie koum als zweetleschten an enger Famill mat 13 Kanner op Welt. Säi Papp war Aarbechter op der Eisebunn a seng Mamm Hausfra. 1939, am Alter vun nëmmen 10 Joer, an domat zwee Joer virun der Zäit, krut hien d'Erlaabnes, op den Athénée royal d'Arlon ze goen, vun deem hien awer no e bësse méi wéi engem Joer erausgehäit gouf. Hie sot spéider: &quot;''J'ai été viré de l'Athénée d'Arlon pour un crime dont j'étais innocent. Je me suis retrouvé à Liège, chez ma soeur qui était adulte. C'était la guerre, j'y ai appris la vie.''&quot;&lt;ref name=h17&gt;Henrion, 2014, S. 17&lt;/ref&gt; Hien ass zu Léck op den Athénée des Clarisses gaangen, mä 1942 ass seng Schwëster, bei där hie gewunnt huet an déi an der Resistenz aktiv war, verhaft ginn an an e [[Konzentratiounslager|KZ]] geschéckt ginn. Vun do u war de René Greisch als Pensionnaire am Internat vum Athénée zu [[Virton]] bis en 1946 säi Secondaire ofgeschloss hat.&lt;ref name=h17/&gt;

Am selwechte Joer huet sech dee Siwwenzéngjäregen op der [[Universitéit vu Léck]] ageschriwwen. 1951 krut hien en Diplom am Génie civil mat enger Spezialitéit am [[Urbanismus]]. Duerno huet hien an engem Universitéitslaboratoire geschafft, deen op Stolbau spezialiséiert war. An deem Kontext huet hien och fir d'éischt Kéier beim Bau vun enger Bréck matgeschafft. Dat war 1953 eng Bréck aus Bëtong zu [[Moerkerke]] bei [[Bruges]]. 1955 krut hien och nach en Diplom an der Architektur.&lt;ref&gt;Henrion, 2014, S. 18&lt;/ref&gt;

Véier Joer méi spéit huet hie seng eegen Entreprise zu [[Herstal]] gegrënnt, de ''Bureau d'étude Greisch''.&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/a-propos/ ''À propos'']&lt;/ref&gt; 

Den René Greisch huet vill beim Ausbau vum wallouneschen Autobunnsnetz matgeschafft. Sou huet war hie matverantwortlech fir den 340-Meter laange [[Viaduc vu Sécheval]] (1975-1979) an fir de [[Viaduc vu Remouchamps (A 26)|Viaduc vu Remouchamps]], deen 1980 fäerdeg gestallt gouf an 939 Meter laang ass. Zu Lëtzebuerg huet hien un der [[Victor-Bodson-Bréck]] (1993) matgewierkt.

Och um belsche Pavillon op der [[Weltausstellung]] am Joer 2000 zu [[Hannover]] huet hie matgeschafft.&lt;ref&gt;lesoir.be: [https://www.lesoir.be/art/%252Fpas-pour-namur-le-pavillon-belge-de-hanovre-confier-le-_t-20000921-Z0JPUA.html ''Pas pour Namur, le pavillon belge de Hanovre Confier le Grognon à un grand architecte, même étranger... De Paliseul à Namur, via Liège, Paris et Stuttgart''] (21. September 2000)&lt;/ref&gt;

De René Greisch gouf e puermol präisgekréint. 1987 krut hien d'Medail vun der Universitéit vu Léck an 1889 d'Gustave-Magnel-Goldmedail. 1993 war et dunn de &quot;Prix de l'Urbanisme de Liège&quot; an d'Joer drop de Präis &quot;Limburg 94&quot;.&lt;ref name=conwal/&gt;

Hie war bestuet an hat zwee Kanner.

De Bureau Greisch existéiert weider a schafft u ville grousse belschen an internationale Projeten. 2015 hu fir dee Bureau 180 Persoune geschafft.&lt;ref&gt;lesoir.be: [https://www.lesoir.be/art/864510/article/actualite/belgique/2015-04-29/l-oeuvre-rene-greisch-au-grand-curtius ''L’œuvre de René Greisch au Grand Curtius''] (29. Abrëll 2015)&lt;/ref&gt; Zu Lëtzebuerg huet de Bureau ënner anerem un der [[Europäesch Investitiounsbank|Europäescher Investitiounsbank]] (2005-2008)&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/banque_eropeenne_investissment_luxembourg/ ''BEI – Banque européenne d’investissement à Luxembourg'']&lt;/ref&gt;, de Glasdiecher vum [[Cloche d'or Shppoing Center]] (2017-2019),&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/verrieres-de-la-cloche-dor-au-luxembourg/ ''Verrières de la Cloche d’Or au Luxembourg'']&lt;/ref&gt; an der Cité &quot;Wunnen am Kloustergaart&quot; (2017-2025) um Site vum fréiere [[Karmeliterinneklouschter um Zens]] matgewierkt &lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/pap-wunnen-am-kloustergaart-quartier-cents-au-luxembourg/ ''PAP “Wunnen am Kloustergaart – Quartier Cents au Luxembourg'']&lt;/ref&gt;

== Bauwierker (Auswiel) ==
Zu de Bauwieker, bei deenen hien oder säi Büro matgeschafft huet zielen ënner anerem:
* 1968: Viaduc vu Lavoir 
* 1975-1979: [[Viaduc vu Sécheval]]
* 1980: [[Viaduc vu Remouchamps (A 26)|Viaduc vu Remouchamps]]
* 1980-1982: [[Bréck vu Lanaye]] 
* 1981-1985: [[Bréck vun Hermalle (Albertkanal)]]
* 1989: [[Bréck vu Wandre]]
* 1990: [[Bréck vu Milsaucy]]
* 1993: [[Victor-Bodson-Bréck]] 
* 1993: [[Viaduc de l'Eau Rouge]]
* 1992-1994: Neie Komplex vun der ''École de gestion de l'université de Liège'' (HEC)&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/batiment_hec/ ''HEC à Liège'']&lt;/ref&gt;
* 1994: [[Bréck vun der A13 zu Schëffleng]]
* 2002-2005: Renovatioun vum [[Viaduc vu Moresnet]]&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/viaduc_de_la_gueule_moresnet/ ''Viaduc de la Gueule'']&lt;/ref&gt;
* 2003: [[De Hoge Brug]] (Passerelle Céramique) zu [[Maastricht]]
* 2004: [[Viaduc vu Millau]]
* 2010-2020: Brécken an Accès fir dat neit Spidol MontLégia zu Léck&lt;ref&gt;greisch.com: [https://www.greisch.com/projet/hopital_liegeois_chc/ ''Hôpital MontLégia'']&lt;/ref&gt;
* 2018-2022: Neibau vun der [[Schleis vun Ampsin-La Neuville]]

== Literatur ==
* [https://www.greisch.com/wp-content/uploads/2016/05/20141209_livre_rene_greisch.pdf ''René Greisch, Ingénieur, architecte''], Pierre Henrion, Prisme Éditions, 2014, 248 Säiten (Extraiten)
* Asensio Cerver, Francisco New Bridges, Arco Editorial, S. A., ISBN 84-8185-015-2.

{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Greisch Rene}}
[[Kategorie:Gebuer 1929]]
[[Kategorie:Gestuerwen 2000]]
[[Kategorie:Belsch Ingenieuren]]</text>
      <sha1>la1de5ls1hlr4f5rb487rthxg18mlb8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Karlsruhe</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38412</id>
    <revision>
      <id>2394025</id>
      <parentid>2376408</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:13:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Vertreeg  →  Verträg</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13361" xml:space="preserve">{{Infobox Uertschaft Däitschland
| Numm = Karlsruhe
| Bild = Karlsruhe view from Turmberg 2013.JPG
| Bildtext = Vue op Karlsruhe
| Wopen = DEU Karlsruhe COA.svg
| Bundesland = Baden-Württemberg
| Regierungsbezierk = Karlsruhe
| Landkrees = [[Stadkrees]]
| Fläch = 173.46
| Gemengeschlëssel = 08212000
| Héicht = 115
|lat_deg= 49|lat_min= 00|lat_sec= 54
|lon_deg= 08|lon_min= 24|lon_sec= 18
}}
[[Fichier:Karlsruhe Marktplatz (Pyramide) meph666-2004-Feb-15-a.jpg|thumb|Déi vum [[Friedrich Weinbrenner]] gebaut Maartplaz mat der Pyramid]]

'''Karlsruhe''' ass eng [[kreesfräi Stad]] a [[Baden-Württemberg]]. Historesch ass Karlsruhe Haapt- a Residenzstad vum fréiere Land [[Baden (Land)|Baden]]. D'Stad gëtt am Norden, Osten a Süde vum Landkrees Karlsruhe an am Weste vum [[Rhäin]] begrenzt, deen hei d'Grenz mat [[Rheinland-Pfalz]] mécht. Karlsruhe ass no [[Stuttgart]] (zirka 80&amp;nbsp;km ëstlech) a [[Mannheim]] (zirka 60&amp;nbsp;km nërdlech) déi drëttgréisst Stad vum Land Baden-Württemberg an huet eng Fläch von ongeféier 173&amp;nbsp;km². Zanter 1950 ass Karlsruhe Sëtz vum [[Bundesgerichtshof]] an zanter 1951 vum [[Bundesverfassungsgericht]], dowéinst huet d'Stad de Bäinumm ''Residenz des Rechts''.

== Stadbild a Kuckeswäertes ==
[[Fichier:Karlsruhe-Schloss-meph666-2005-Apr-22.jpg|thumb|Zentrum vum &quot;Fächer&quot; ass d'Schlass.]]
Als relativ jonk Stad feelen zu Karlsruhe déi mëttelalterlech Gaassen, wéi a villen aneren däitsche Grousstied. D'Bannestad gouf bei der Stadgrënnung [[1715]] geplangt. Am Zentrum steet den Tuerm vum Karlsruher Schlass am Schlassgaart. Dësen huet d'Form vun engem Krees an eng Strooss, den „Zirkel“ geet ronderëm. Historesch goufe Gebaier eréischt vun do un opgeriicht. Fir ze baue goufen et streng Direktiven, besonnesch, wat d'Bauhéicht ugeet, fir de Gesamtandrock vun der Stad méi eenheetlech ze maachen. D'Gebaier méi no beim Schlass sinn net sou al a gehéieren op der ëstlecher Säit zu der [[Universität Karlsruhe]], op der westlecher Säit zum Bundesverfassungsgeriicht.

Baussent dem ''Zirkel'' lafen 32 Stroosse riicht vum Schlasstuerm ewech. Des Zuel entsprécht exakt der Kompassrous vun der deemoleger Zäit. Deemools war d'Kompassrous net an 360 Grad agedeelt, mä an 32 Strécher. Schonn d'Éischtbebauung huet sech op d'Südsäit vum Schlass konzentréiert, soudatt d'Bannestad manner der Sonn gläicht, wéi engem [[Fächer]], deen no Süden op ass. Am Schlass ass haut d'''Badisches Landesmuseum'' ënnerbruecht.

== Geschicht ==
[[Fichier:Karlsruhe 00315u.jpg|thumb|Karlsruhe ëm 1900]]
Et ass eng jonk Stad, déi de [[17. Juni 1715]] vum Markgrof [[Karl Wilhelm vu Baden-Durlach]] gegrënnt gouf. Dëst as den Datum wéi de Grondstee vu sengem neie Residenzschlass geluecht gouf. D'Schlass war no Süden ausgeriicht ginn, grad sou wéi déi 9 Alleen, déi dem Karlsruher Stadplang säi charakteristescht Bild a säi Bäinumm &quot;Fächerstadt&quot; abruecht hunn.

=== 18. Joerhonnert ===

D'Stad war relativ séier gewuess an zielt am Joer [[1719]] schonn 2.000 Awunner. Grond dofir ware grousszügeg Opnambedingunge fir nei Bierger, déi ënner anerem Reliounsfräiheet, biirgerlech Geriichtsbarkeet, eng Bauplaz a Baumaterial garantéiert kruten. Festgehale gouf dëst an engem sougenannte “Privileegiebréif”, deen och baussent dem Räich publizéiert gi war. Dat huet mat sech bruecht, datt d'Hallschent vun den Neibierger aus Géigende komm waren, déi iwwer 100 Kilometer vu Karlsruhe ewech louchen. Vu 1746 bis 1811 huet dunn de Markgrof [[Karl Friedrich]] - e grousse, fortschrëttleche Vertrieder vum opgekläerten Absolutismus an Nofollger vum Karl Wilhelm – iwwer d'Stad regéiert. D'Unterrechtswiese gouf ënnerstëtzt, grad sou d'Emanzipatioun vun de Judden. Folter a Leifeegeschaft goufen ofgeschaft. Landstroossen a Kanäl goufe gebaut fir d'Verbesserung vun der wirtschaftlecher Leeschtungsfäegkeet. De Fürstenhaff, dee sech an engem Klima vu geeschtescher Fräiheet e Ruff als “Musenhof” eraarbecht hat, konnt Leit wéi de [[Voltaire]], de [[Johann Gottfried Herder|Johann Herder]], de [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]], de [[Christoph Willibald Gluck|Gluck]] oder de [[Friedrich Gottlieb Klopstock|Klopstock]] zu senge Gäscht zielen.

=== 19. Joerhonnert ===

[[1803]] gouf aus der Markgrafschaft e Kurfürstentum an [[1806]] e Groussherzogtum, dobäi huet Karlsruhe als Residenzstad vu beträchtleche Gebiddserweideronge profitéiert. Baden huet als Verbündete vum [[Napoléon Bonaparte|Napoléon]] säin Territoire vervéierfacht. Dee Gewënn war um [[Wiener Kongress]] vun [[1815]] bestätegt ginn, nodeem Baden zum richtegen Zäitpunkt op d'Säit vun de Géigner vum Napoléon gewiesselt war. Dee Moment hat Karlsruhe 15.000 Awunner. Den Opstieg vum Land huet sech natierlech och an der Stad manifestéiert a schonn zanter 1801 huet de “Karlsruher Zimmermannssohn” [[Friedrich Weinbrenner]] Karlsruhe méi zu deem gemaach, wéi mir et haut kennen. Hie war de Schöpfer vun der zentraler Achs, déi vum Schlass iwwer d'Maartplaz an iwwer d'Rondellplaz bis bei d'Ettlinger Tor geet. Zu de Gebaier, déi vun him geschaf goufen, gehéieren d'Rathaus an d'evangeelesch Stadkierch bei der Maartplaz, grad sou wéi d'Pyramid, déi hien iwwer der Gruft vum Karl Wilhelm opgeriicht huet an déi zum Symbol vun der Stad ginn ass.

D'Groussherzogtum Bade war aus villen ënnerschiddlechen territorialen Eenheeten zesummegesat ginn, déi ganz verschidden herrschaftlech, ökonomesch, kulturell a konfessionell Traditiounen a Strukturen haten. Grad dowéinst war Karlsruhe wéi selbstverständlech als Landesmetropol akzeptéiert ginn, méi selbstverständlech wéi d'Residenzen a Bayern oder Württemberg.

Sou war d'19. Joerhonnert duerch de weideren Ausbau vun de staatlechen Institutiounen a representative Gebaier zu Karlsruhe geprägt. [[1818]] gouf - zwar net déi éischt, mä – déi fortschrëttlechst [[Constitutioun]] fir Bade vum [[Karl Friedrich Nebenius]] ausgeschafft an [[1822]] war d'Parlament an den éischten eegestännege Parlamentsbau an Däitschland, d'Ständehaus, agezunn. Karlsruhe war heimat zum Ursprong vun der däitscher Demokratie ginn a politesch Matsprooch, Pressefräiheet, d'Trennung vu Justiz a Verwaltung sinn hei méi leidenschaftlech diskutéiert a méi véhément vertruede gi wéi soss anzwousch an Däitschland. Kee Wonner, datt speziell hei d'Revolutioun vun 1848/49 ee fruuchtbare Buedem fonnt huet. Zu Karlsruhe hat dunn [[1849]] och déi éischt däitsch Republik bestanen, déi allerdéngs séier vu preiseschen Truppen néiergeschloe gouf.

An den 1860er Joren a bis 1871 ass hei d'Gesetz fir Geriichtsverfaassung geschaf ginn, e Meilesteen an der Geschicht vum Droit well et dem Bierger erméiglecht huet, géint rechtlech Verstéiss vum Staat viru Geriicht ze goen.

[[Fichier:Karlsruhe Schloss Panorama1 meph666 Okt 2006.jpg|thumb|900px|center|Panorama virun dem Karlsruher Schlass]]

=== D'Industrialiséierung ===

[[1825]] as déi éischt technesch Héichschoul op däitschem Buedem zu Karlsruhe entstanen. De [[Johann Gottfried Tulla]], deen d'Rheinbegradigung geplangt hat, war ee vun de Grënnungsmemberen an zu de Geléierten, déi hei am [[19. Joerhonnert]] enseignéiert hunn, gehéieren ënner anerem de Redtenbacher, den Engler, de Bunte, de Grashof oder de Weltzien. Och den [[Heinrich Hertz]], Entdecker vun den elektromagnéitesche Wellen, huet hei gefuerscht. De Ruff als virbildlech Ausbildungsplaz gesäit d'Héichschoul doduerch bestätegt, datt zu hiren Absolventen de Robert Gerwig, de Carl Benz a bedeitend Karlsruher Industrieller gehéieren. D'Konschtakademie ([[1854]]), d'Pedagogesch Héichschoul ([[1875]]), d'Héichschoul fir Technik ([[1878]]) an d'Musekhéichschoul ([[1884]]) komplettéieren d'Gesamtbild vun engem bildungspolitesch duerchduechtem Encadrement. An de 60er Jore vum 19. Joerhonnert huet d'Industrie sech ëmmer méi zu Karlsruhe ugesidelt a mat der Héichindustrialiséierong no der Reichsgründung [[1871]] war d'badesch Residenzstad vun enger staarker gesellschaftlecher a wirtschaftlecher Dynamik matgerappt ginn. Den [[21. Januar]] [[1877]] ass den éischten Tram an der Fächerstad gefuer. No engem explosiounsaartege Wuesstem war Karlsruhe am Joer [[1901]] mat 100.000 Awunner Groussstad ginn.

=== 1. Weltkrich, Weimarer Republik, Drëtt Räich ===

Karlsruhe hat sech zu enger Industriestad mat de Schwéierpunkte Metallveraarbechtung a [[Maschinnebau]] entwéckelt. Doduerch koume schwéier Zäiten op d'Stad duer, well nom [[Éischte Weltkrich]] an de [[Versailler Vertrag|Versailler Verträg]] festgehale gouf, datt Karlsruhe an der entmilitariséierter Zon géif leien. A vun enger net onbedeitender Krichsindustrie op eng Friddensindustrie ëmzeklammen, ass der Stad net liicht gefall. Den Elsass huet missen u Frankräich zréckgoen, an an de Joren nom Krich hat Karlsruhe domat net nëmmen e wichtege Marché verluer, mä war och nach haart getraff ginn doduerch, datt et an der Grenzregioun zu Frankräich fir Investisseuren net méi immens attraktiv war. D'Stad ass trotz alledem weider gewuess an [[1933]] zielt si 155.000 Awunner. Dëst ass och dorop zréckzeféieren, datt verschidden Nopeschdierfer - vu Mühlburg [[1886]] bis Bulach [[1929]] - a Karlsruhe agegliddert goufen. Politesch gesinn huet d'Weimarer Koalitioun den Toun zu Karlsruhe uginn, bis zum Ausbroch vun der Weltwirtschaftskris. Karlsruhe ass séier brong ginn. Schonn [[1930]] war d'[[NSDAP]] déi stäerkst politesch Kraaft an aus der Landeshauptstadt ass d'Gauhauptstadt ginn.

=== D'Zäit nom Krich ===

Wéi fir ganz Däitschland hat den [[Zweete Weltkrich]] och fir Karlsruhe katastrophal Follgen, d'Stad war nom Krich zu engem groussen Deel zerstéiert ginn an hat seng Haaptstadfonctioun verluer. Si konnt awer séier erëm opgebaut ginn an no der Wärungsreform war et zu engem laang unhalende Bauboom komm, woubäi historesch Gebaier, wéi d'Weinbrennerbauten, erhale konnte ginn an den Opbau vun der Stad no an no zu engem Ausbau ginn ass. D'Grenz vun de Besatzungszonen ass matzen duerch Bade verlaf, domat louch Karlsruhe zwar souzesoen an engem “[[doudege Wénkel]]”, mä virun der Bedeitunglosegkeet konnt d'Stad sech doduerch retten, datt hei nach emmer wichteg Institutiounen a Verwaltungsdengschtleeschtunge fir d'Land a fir de Bund erhale blouwen. Mam Bundesgerichtshof an dem Bundesverfassungsgericht war Karlsruhe d'“Residenz des Rechts” ginn. A mam Kernforschungszentrum war d'Fuerschungspotenzial vun der technescher Héichschoul gewuess. No der Stagnatioun an Zäite vun der [[Weimarer Republik]] war et ab 1946/47 erëm zu engem industriellen Opschwong komm, deen an der Usiedlung vun zwou Uelegraffinerien nërdlech vu Maxau säin Héichpunkt fonnt hat. No der europäescher Vereenegung ass de fréieren Nodeel vun der Proximitéit zur franséischer Grenz zu engem Virdeel ginn, well Karlsruhe am Zentrum vu wichtegen europäesche Verkéiersweeër louch. Um Enn vun den 1960er Joren ass amplaz vum Ausbau vun der Stad éischter op den Ëmbau vun der Bannestad gesat ginn. Gréngfläche si geschaf ginn an deen een oder anere Quartier gouf ganz erneiert. D'Zil heivu war, d'Liewensqualitéit an der Stad z'erhéijen an ze verhënneren, datt d'Bierger mat engem héijen Akommes an d'Ëmland ofwanderen.

=== Strukturwandel an nei Technologien ===

[[Fichier:Uni KA Portal.jpg|thumb|Haaptentrée vun der Uni]]

De wirtschaftleche Strukturwandel an den 80er Joren huet och fir Karlsruhe mat sech bruecht, datt Aarbechtsplazen am primairen a secondaire Secteur verluer gaange sinn an den Déngschtleeschtungssecteur méi wichteg ginn ass. D'Stad huet op d'Chance vun den neien Technologië gesat a mat der Technologiefabréck en Existenzgrënnungszentrum ageriicht. Ausserdeem ass mat ëmleiende Stiet d'Technologieregioun Karlsruhe geschaf ginn, déi och iwwerregional en exzellente Ruff huet.

D'Karlsruher Uni huet am Joer [[1984]] déi éischt [[E-mail]] empfaangen, déi an Däitschland geschéckt ginn ass. Vun [[1984]] bis [[1998]] sinn och all däitsch Domainnimm zu Karlsruhe verwalt ginn. Ronn 2.500 Internet- an Telekommunikatiounsfirme si ronderëm d'Uni entstanen, och dowéinst war Karlsruhe [[2003]] zur &quot;Internethaaptstad vun Däitschland&quot; gewielt ginn.

Wien eng CD brennt, mécht dat vläicht mam Programm “Nero”, deen an engem Karlsruher Faubourg entwéckelt gëtt. Wien eng Email schéckt, mécht dat vläicht mat enger web.de-Adress, als ee vun iwwer 15 Millioune [[User]] beim iwwer 40fachen Testsieger. Wann een eng däitsch Homepage huet, léisst een déi vläicht zu Karlsruhe am gréisste Rechenzentrum vun Europa verwalten, wou iwwer 40 % vun allen däitsche Websäite gespäichert sinn. A wien an Zukunft an der nächster Generatioun vum Internet – dem “Semantic Web” - surft, profitéiert vläicht onbewosst vun intelligenten Agenten an Ontologien, déi op der Karlsruher Uni matentwéckelt goufen.

== Um Spaweck ==
* [http://www.karlsruhe.de/ Offiziell Säit vun der Stad]
* [http://www.aelk.lu/ Websäit vun de &quot;Lëtzebuerger Studente vu Karlsruhe&quot;]
* [http://ka.stadtwiki.net/ Stadtwiki Karlsruhe]
{{Commonscat}}

[[Kategorie:Stied a Baden-Württemberg]]
[[Kategorie:Universitéitsstied an Däitschland]]
[[Kategorie:Groussstied an Däitschland]]
[[Kategorie:Kreesfräi Stied an Däitschland]]</text>
      <sha1>do3lgrhfgdh85qle7paoptgl8iw38rz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>American Standard Code for Information Interchange</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46638</id>
    <revision>
      <id>2394030</id>
      <parentid>2259216</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T22:45:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Saikee29</username>
        <id>55101</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Kuckt och */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19493" xml:space="preserve">{{skizz}}
[[Fichier:ASCII full.svg|frame|Déi 95 ASCII-Zeechen, déi affichéiert kënne ginn, Tëscheraum abegraff]]

'''ASCII''' (''American Standard Code for Information Interchange'') ass eng [[Norm]], déi an der [[Informatik]] gebraucht gëtt, fir Schrëftzeechen ze codéieren. Et ass déi Norm, déi an der Informatik am beschte bekannt ass.

Si stellt d'amerikanesch Variant vun der Norm [[ISO 646|ISO/CEI 646]] duer. ASCII begräift d'Schrëftzeechen, déi néideg sinn, fir op Englesch ze schreiwen. Dës Norm gouf ausgeschafft vum Amerikaner [[Bob Bemer]] am Joer [[1961]]. Si ass d'Grondlag vu villen aneren Normen: ([[Unicode]], [[ISO 8859-1]], [[Windows-1252]]), déi dës Norm nach vergréisseren.

== Prinzipien ==

ASCII definéiert an der Informatik 128 Schrëftzeechen, déi vun 0 bis 127 ginn an nom [[binär]]e System vu 0000000 bis 1111111 codéiert sinn. Siwe [[bit]] ginn also theoreetesch duer, fir e Schrëftzeechen an der ASCII-Norm duerzestellen. Well awer d'[[Computer]]e gewéinlech op aacht bit ausgeriicht sinn, gëtt en ASCII-Zeechen an engem [[octet]] (8 bit) stockéiert, an den 8. bit op 0 gesat.

== Erweiderungen ==

Vill Norme si vun der ASCII-Tabell ausgaangen, fir zousätzlech Zeechen ze codéieren an hir Zuel vun 127 op 255 ze vergréisseren, z.&amp;nbsp;B.: 
* Norm [[ISO 8859|ISO/CEI 8859]] ( gëtt am [[Internet]] a vun [[Unix]] gebraucht)
* Norm [[ISO 8859-1]], och ''Latin-1'' genannt, déi och d'Schreiwe vun Zeeche mat Akzenter, wéi am [[Franséisch]]e méiglech maachen
* Norm [[Windows-1252]], gëtt vu [[Microsoft Windows]] gebraucht
* [[Code-page 850]] (gebraucht vun [[DOS]])
* [[Unicode]]-Code (erlaabt d'Schreiwe vun Zéngdausende vu Zeechen)

== Tabell vun den 128 ASCII-Zeechen ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#DDD&quot;
!colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot;| Basis-Code
!rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;| Zeechen 
!rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;left&quot;| Significatioun
|- style=&quot;background:#DDD&quot;
!align=&quot;center&quot;| [[Décimal|10]]
!align=&quot;center&quot;| [[Octal|8]]
!align=&quot;center&quot;| [[Hexadécimal|16]]
!align=&quot;center&quot;| [[Système binaire|2]]
|-
|align=&quot;right&quot;| 0 || align=&quot;right&quot; | 0 || align=&quot;right&quot; | 00
|align=&quot;right&quot;| 00000000 || align=&quot;center&quot; | NUL
| ''Null'' (nul)
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 1 || align=&quot;right&quot; | 01 || align=&quot;right&quot; | 01
|align=&quot;right&quot;| 00000001 || align=&quot;center&quot; | SOH
| ''Start of Header'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 2 || align=&quot;right&quot; | 02 || align=&quot;right&quot; | 02
|align=&quot;right&quot;| 00000010 || align=&quot;center&quot; | STX
| ''Start of Text'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 3 || align=&quot;right&quot; | 03 || align=&quot;right&quot; | 03
|align=&quot;right&quot;| 00000011 || align=&quot;center&quot; | ETX
| ''End of Text'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 4 || align=&quot;right&quot; | 04 || align=&quot;right&quot; | 04
|align=&quot;right&quot;| 00000100 || align=&quot;center&quot; | EOT
| ''End of Transmission'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 5 || align=&quot;right&quot; | 05 || align=&quot;right&quot; | 05
|align=&quot;right&quot;| 00000101 || align=&quot;center&quot; | ENQ
| ''Enquiry'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 6 || align=&quot;right&quot; | 06 || align=&quot;right&quot; | 06
|align=&quot;right&quot;| 00000110 || align=&quot;center&quot; | ACK
| ''Acknowledge'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 7 || align=&quot;right&quot; | 07 || align=&quot;right&quot; | 07
|align=&quot;right&quot;| 00000111 || align=&quot;center&quot; | BEL
| ''Bell'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 8 || align=&quot;right&quot; | 010 || align=&quot;right&quot; | 08
|align=&quot;right&quot;| 00001000 || align=&quot;center&quot; | BS
| ''Backspace'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 9 || align=&quot;right&quot; | 011 || align=&quot;right&quot; | 09
|align=&quot;right&quot;| 00001001 || align=&quot;center&quot; | HT
| ''Horizontal Tab'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 10 || align=&quot;right&quot; | 012 || align=&quot;right&quot; | 0A
|align=&quot;right&quot;| 00001010 || align=&quot;center&quot; | LF
| ''Line Feed'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 11 || align=&quot;right&quot; | 013 || align=&quot;right&quot; | 0B
|align=&quot;right&quot;| 00001011 || align=&quot;center&quot; | VT
| ''Vertical Tab'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 12 || align=&quot;right&quot; | 014 || align=&quot;right&quot; | 0C
|align=&quot;right&quot;| 00001100 || align=&quot;center&quot; | FF
| ''Form Feed'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 13 || align=&quot;right&quot; | 015 || align=&quot;right&quot; | 0D
|align=&quot;right&quot;| 00001101 || align=&quot;center&quot; | CR
| ''Carriage Return'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 14 || align=&quot;right&quot; | 016 || align=&quot;right&quot; | 0E
|align=&quot;right&quot;| 00001110 || align=&quot;center&quot; | SO
| ''Shift Out'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 15 || align=&quot;right&quot; | 017 || align=&quot;right&quot; | 0F
|align=&quot;right&quot;| 00001111 || align=&quot;center&quot; | SI
| ''Shift In'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 16 || align=&quot;right&quot; | 020 || align=&quot;right&quot; | 10
|align=&quot;right&quot;| 00010000 || align=&quot;center&quot; | DLE
| ''Data Link Escape''
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 17|| align=&quot;right&quot; | 021 || align=&quot;right&quot; | 11
|align=&quot;right&quot;| 00010001 || align=&quot;center&quot; | DC1
| rowspan=&quot;4&quot; | ''Device Control'' 1 to 4 
|-
|align=&quot;right&quot;| 18 || align=&quot;right&quot; | 022 || align=&quot;right&quot; | 12
|align=&quot;right&quot;| 00010010 || align=&quot;center&quot; | DC2
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 19 || align=&quot;right&quot; | 023 || align=&quot;right&quot; | 13
|align=&quot;right&quot;| 00010011 || align=&quot;center&quot; | DC3
|-
|align=&quot;right&quot;| 20 || align=&quot;right&quot; | 024 || align=&quot;right&quot; | 14
|align=&quot;right&quot;| 00010100 || align=&quot;center&quot; | DC4
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 21 || align=&quot;right&quot; | 025 || align=&quot;right&quot; | 15
|align=&quot;right&quot;| 00010101 || align=&quot;center&quot; | NAK
| ''Negative Acknowledge'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 22 || align=&quot;right&quot; | 026 || align=&quot;right&quot; | 16
|align=&quot;right&quot;| 00010110 || align=&quot;center&quot; | SYN
| ''Synchronous Idle''
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 23 || align=&quot;right&quot; | 027 || align=&quot;right&quot; | 17
|align=&quot;right&quot;| 00010111 || align=&quot;center&quot; | ETB
| ''End of Transmission Block'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 24 || align=&quot;right&quot; | 030 || align=&quot;right&quot; | 18
|align=&quot;right&quot;| 00011000 || align=&quot;center&quot; | CAN
| ''Cancel'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 25 || align=&quot;right&quot; | 031 || align=&quot;right&quot; | 19
|align=&quot;right&quot;| 00011001 || align=&quot;center&quot; | EM
| ''End of Medium'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 26 || align=&quot;right&quot; | 032 || align=&quot;right&quot; | 1A
|align=&quot;right&quot;| 00011010 || align=&quot;center&quot; | SUB
| ''Substitute'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 27 || align=&quot;right&quot; | 033 || align=&quot;right&quot; | 1B
|align=&quot;right&quot;| 00011011 || align=&quot;center&quot; | ESC
| ''Escape'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 28 || align=&quot;right&quot; | 034 || align=&quot;right&quot; | 1C
|align=&quot;right&quot;| 00011100 || align=&quot;center&quot; | FS
| ''File Separator'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 29 || align=&quot;right&quot; | 035 || align=&quot;right&quot; | 1D
|align=&quot;right&quot;| 00011101 || align=&quot;center&quot; | GS
| ''Group Separator'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 30 || align=&quot;right&quot; | 036 || align=&quot;right&quot; | 1E
|align=&quot;right&quot;| 00011110 || align=&quot;center&quot; | RS
| ''Record Separator'' |enregistrement]])
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 31 || align=&quot;right&quot; | 037 || align=&quot;right&quot; | 1F
|align=&quot;right&quot;| 00011111 || align=&quot;center&quot; | US
| ''Unit Separator'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 32 || align=&quot;right&quot; | 040 || align=&quot;right&quot; | 20
|align=&quot;right&quot;| 00100000 || align=&quot;center&quot; | SP
| ''Space'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 33 || align=&quot;right&quot; | 041 || align=&quot;right&quot; | 21
|align=&quot;right&quot;| 00100001 || align=&quot;center&quot; | !
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 34 || align=&quot;right&quot; | 042 || align=&quot;right&quot; | 22
|align=&quot;right&quot;| 00100010 || align=&quot;center&quot; | &quot;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 35 || align=&quot;right&quot; | 043 || align=&quot;right&quot; | 23
|align=&quot;right&quot;| 00100011 || align=&quot;center&quot; | #
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 36 || align=&quot;right&quot; | 044 || align=&quot;right&quot; | 24
|align=&quot;right&quot;| 00100100 || align=&quot;center&quot; | $
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 37 || align=&quot;right&quot; | 045 || align=&quot;right&quot; | 25
|align=&quot;right&quot;| 00100101 || align=&quot;center&quot; |%
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 38 || align=&quot;right&quot; | 046 || align=&quot;right&quot; | 26
|align=&quot;right&quot;| 00100110 || align=&quot;center&quot; | &amp;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 39 || align=&quot;right&quot; | 047 || align=&quot;right&quot; | 27
|align=&quot;right&quot;| 00100111 || align=&quot;center&quot; | '
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 40 || align=&quot;right&quot; | 050 || align=&quot;right&quot; | 28
|align=&quot;right&quot;| 00101000 || align=&quot;center&quot; | (
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 41 || align=&quot;right&quot; | 051 || align=&quot;right&quot; | 29
|align=&quot;right&quot;| 00101001 || align=&quot;center&quot; | )
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 42 || align=&quot;right&quot; | 052 || align=&quot;right&quot; | 2A
|align=&quot;right&quot;| 00101010 || align=&quot;center&quot; | *
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 43 || align=&quot;right&quot; | 053 || align=&quot;right&quot; | 2B
|align=&quot;right&quot;| 00101011 || align=&quot;center&quot; | +
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 44 || align=&quot;right&quot; | 054 || align=&quot;right&quot; | 2C
|align=&quot;right&quot;| 00101100 || align=&quot;center&quot; |,
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 45 || align=&quot;right&quot; | 055 || align=&quot;right&quot; | 2D
|align=&quot;right&quot;| 00101101 || align=&quot;center&quot; | -
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 46 || align=&quot;right&quot; | 056 || align=&quot;right&quot; | 2E
|align=&quot;right&quot;| 00101110 || align=&quot;center&quot; |.
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 47 || align=&quot;right&quot; | 057 || align=&quot;right&quot; | 2F
|align=&quot;right&quot;| 00101111 || align=&quot;center&quot; | /
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 48 || align=&quot;right&quot; | 060 || align=&quot;right&quot; | 30
|align=&quot;right&quot;| 00110000 || align=&quot;center&quot; | 0
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 49 || align=&quot;right&quot; | 061 || align=&quot;right&quot; | 31
|align=&quot;right&quot;| 00110001 || align=&quot;center&quot; | 1
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 50 || align=&quot;right&quot; | 062 || align=&quot;right&quot; | 32
|align=&quot;right&quot;| 00110010 || align=&quot;center&quot; | 2
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 51 || align=&quot;right&quot; | 063 || align=&quot;right&quot; | 33
|align=&quot;right&quot;| 00110011 || align=&quot;center&quot; | 3
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 52 || align=&quot;right&quot; | 064 || align=&quot;right&quot; | 34
|align=&quot;right&quot;| 00110100 || align=&quot;center&quot; | 4
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 53 || align=&quot;right&quot; | 065 || align=&quot;right&quot; | 35
|align=&quot;right&quot;| 00110101 || align=&quot;center&quot; | 5
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 54 || align=&quot;right&quot; | 066 || align=&quot;right&quot; | 36
|align=&quot;right&quot;| 00110110 || align=&quot;center&quot; | 6
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 55 || align=&quot;right&quot; | 067 || align=&quot;right&quot; | 37
|align=&quot;right&quot;| 00110111 || align=&quot;center&quot; | 7
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 56 || align=&quot;right&quot; | 070 || align=&quot;right&quot; | 38
|align=&quot;right&quot;| 00111000 || align=&quot;center&quot; | 8
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 57 || align=&quot;right&quot; | 071 || align=&quot;right&quot; | 39
|align=&quot;right&quot;| 00111001 || align=&quot;center&quot; | 9
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 58 || align=&quot;right&quot; | 072 || align=&quot;right&quot; | 3A
|align=&quot;right&quot;| 00111010 || align=&quot;center&quot; |:
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 59 || align=&quot;right&quot; | 073 || align=&quot;right&quot; | 3B
|align=&quot;right&quot;| 00111011 || align=&quot;center&quot; | ;
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 60 || align=&quot;right&quot; | 074 || align=&quot;right&quot; | 3C
|align=&quot;right&quot;| 00111100 || align=&quot;center&quot; | &lt;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 61 || align=&quot;right&quot; | 075 || align=&quot;right&quot; | 3D
|align=&quot;right&quot;| 00111101 || align=&quot;center&quot; | =
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 62 || align=&quot;right&quot; | 076 || align=&quot;right&quot; | 3E
|align=&quot;right&quot;| 00111110 || align=&quot;center&quot; | &gt;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 63 || align=&quot;right&quot; | 077 || align=&quot;right&quot; | 3F
|align=&quot;right&quot;| 00111111 || align=&quot;center&quot; | ?
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 64 || align=&quot;right&quot; | 0100 || align=&quot;right&quot; | 40
|align=&quot;right&quot;| 01000000 || align=&quot;center&quot; | @
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 65 || align=&quot;right&quot; | 0101 || align=&quot;right&quot; | 41
|align=&quot;right&quot;| 01000001 || align=&quot;center&quot; | A
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 66 || align=&quot;right&quot; | 0102 || align=&quot;right&quot; | 42
|align=&quot;right&quot;| 01000010 || align=&quot;center&quot; | B
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 67 || align=&quot;right&quot; | 0103 || align=&quot;right&quot; | 43
|align=&quot;right&quot;| 01000011 || align=&quot;center&quot; | C
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 68 || align=&quot;right&quot; | 0104 || align=&quot;right&quot; | 44
|align=&quot;right&quot;| 01000100 || align=&quot;center&quot; | D
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 69 || align=&quot;right&quot; | 0105 || align=&quot;right&quot; | 45
|align=&quot;right&quot;| 01000101 || align=&quot;center&quot; | E
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 70 || align=&quot;right&quot; | 0106 || align=&quot;right&quot; | 46
|align=&quot;right&quot;| 01000110 || align=&quot;center&quot; | F
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 71 || align=&quot;right&quot; | 0107 || align=&quot;right&quot; | 47
|align=&quot;right&quot;| 01000111 || align=&quot;center&quot; | G
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 72 || align=&quot;right&quot; | 0110 || align=&quot;right&quot; | 48
|align=&quot;right&quot;| 01001000 || align=&quot;center&quot; | H
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 73 || align=&quot;right&quot; | 0111 || align=&quot;right&quot; | 49
|align=&quot;right&quot;| 01001001 || align=&quot;center&quot; | I
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 74 || align=&quot;right&quot; | 0112 || align=&quot;right&quot; | 4A
|align=&quot;right&quot;| 01001010 || align=&quot;center&quot; | J
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 75 || align=&quot;right&quot; | 0113 || align=&quot;right&quot; | 4B
|align=&quot;right&quot;| 01001011 || align=&quot;center&quot; | K
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 76 || align=&quot;right&quot; | 0114 || align=&quot;right&quot; | 4C
|align=&quot;right&quot;| 01001100 || align=&quot;center&quot; | L
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 77 || align=&quot;right&quot; | 0115 || align=&quot;right&quot; | 4D
|align=&quot;right&quot;| 01001101 || align=&quot;center&quot; | M
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 78 || align=&quot;right&quot; | 0116 || align=&quot;right&quot; | 4E
|align=&quot;right&quot;| 01001110 || align=&quot;center&quot; | N
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 79 || align=&quot;right&quot; | 0117 || align=&quot;right&quot; | 4F
|align=&quot;right&quot;| 01001111 || align=&quot;center&quot; | O
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 80 || align=&quot;right&quot; | 0120 || align=&quot;right&quot; | 50
|align=&quot;right&quot;| 01010000 || align=&quot;center&quot; | P
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 81 || align=&quot;right&quot; | 0121 || align=&quot;right&quot; | 51
|align=&quot;right&quot;| 01010001 || align=&quot;center&quot; | Q
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 82 || align=&quot;right&quot; | 0122 || align=&quot;right&quot; | 52
|align=&quot;right&quot;| 01010010 || align=&quot;center&quot; | R
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 83 || align=&quot;right&quot; | 0123 || align=&quot;right&quot; | 53
|align=&quot;right&quot;| 01010011 || align=&quot;center&quot; | S
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 84 || align=&quot;right&quot; | 0124 || align=&quot;right&quot; | 54
|align=&quot;right&quot;| 01010100 || align=&quot;center&quot; | T
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 85 || align=&quot;right&quot; | 0125 || align=&quot;right&quot; | 55
|align=&quot;right&quot;| 01010101 || align=&quot;center&quot; | U
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 86 || align=&quot;right&quot; | 0126 || align=&quot;right&quot; | 56
|align=&quot;right&quot;| 01010110 || align=&quot;center&quot; | V
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 87 || align=&quot;right&quot; | 0127 || align=&quot;right&quot; | 57
|align=&quot;right&quot;| 01010111 || align=&quot;center&quot; | W
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 88 || align=&quot;right&quot; | 0130 || align=&quot;right&quot; | 58
|align=&quot;right&quot;| 01011000 || align=&quot;center&quot; | X
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 89 || align=&quot;right&quot; | 0131 || align=&quot;right&quot; | 59
|align=&quot;right&quot;| 01011001 || align=&quot;center&quot; | Y
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 90 || align=&quot;right&quot; | 0132 || align=&quot;right&quot; | 5A
|align=&quot;right&quot;| 01011010 || align=&quot;center&quot; | Z
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 91 || align=&quot;right&quot; | 0133 || align=&quot;right&quot; | 5B
|align=&quot;right&quot;| 01011011 || align=&quot;center&quot; | [
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 92 || align=&quot;right&quot; | 0134 || align=&quot;right&quot; | 5C
|align=&quot;right&quot;| 01011100 || align=&quot;center&quot; | \
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 93 || align=&quot;right&quot; | 0135 || align=&quot;right&quot; | 5D
|align=&quot;right&quot;| 01011101 || align=&quot;center&quot; | ]
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 94 || align=&quot;right&quot; | 0136 || align=&quot;right&quot; | 5E
|align=&quot;right&quot;| 01011110 || align=&quot;center&quot; | ^
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 95 || align=&quot;right&quot; | 0137 || align=&quot;right&quot; | 5F
|align=&quot;right&quot;| 01011111 || align=&quot;center&quot; | _
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 96 || align=&quot;right&quot; | 0140 || align=&quot;right&quot; | 60
|align=&quot;right&quot;| 01100000 || align=&quot;center&quot; | `
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 97 || align=&quot;right&quot; | 0141 || align=&quot;right&quot; | 61
|align=&quot;right&quot;| 01100001 || align=&quot;center&quot; | a
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 98 || align=&quot;right&quot; | 0142 || align=&quot;right&quot; | 62
|align=&quot;right&quot;| 01100010 || align=&quot;center&quot; | b
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 99 || align=&quot;right&quot; | 0143 || align=&quot;right&quot; | 63
|align=&quot;right&quot;| 01100011 || align=&quot;center&quot; | c
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 100 || align=&quot;right&quot; | 0144 || align=&quot;right&quot; | 64
|align=&quot;right&quot;| 01100100 || align=&quot;center&quot; | d
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 101 || align=&quot;right&quot; | 0145 || align=&quot;right&quot; | 65
|align=&quot;right&quot;| 01100101 || align=&quot;center&quot; | e
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 102 || align=&quot;right&quot; | 0146 || align=&quot;right&quot; | 66
|align=&quot;right&quot;| 01100110 || align=&quot;center&quot; | f
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 103 || align=&quot;right&quot; | 0147 || align=&quot;right&quot; | 67
|align=&quot;right&quot;| 01100111 || align=&quot;center&quot; | g
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 104 || align=&quot;right&quot; | 0150 || align=&quot;right&quot; | 68
|align=&quot;right&quot;| 01101000 || align=&quot;center&quot; | h
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 105 || align=&quot;right&quot; | 0151 || align=&quot;right&quot; | 69
|align=&quot;right&quot;| 01101001 || align=&quot;center&quot; | i
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 106 || align=&quot;right&quot; | 0152 || align=&quot;right&quot; | 6A
|align=&quot;right&quot;| 01101010 || align=&quot;center&quot; | j
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 107 || align=&quot;right&quot; | 0153 || align=&quot;right&quot; | 6B
|align=&quot;right&quot;| 01101011 || align=&quot;center&quot; | k
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 108 || align=&quot;right&quot; | 0154 || align=&quot;right&quot; | 6C
|align=&quot;right&quot;| 01101100 || align=&quot;center&quot; | l
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 109 || align=&quot;right&quot; | 0155 || align=&quot;right&quot; | 6D
|align=&quot;right&quot;| 01101101 || align=&quot;center&quot; | m
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 110 || align=&quot;right&quot; | 0156 || align=&quot;right&quot; | 6E
|align=&quot;right&quot;| 01101110 || align=&quot;center&quot; | n
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 111 || align=&quot;right&quot; | 0157 || align=&quot;right&quot; | 6F
|align=&quot;right&quot;| 01101111 || align=&quot;center&quot; | o
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 112 || align=&quot;right&quot; | 0160 || align=&quot;right&quot; | 70
|align=&quot;right&quot;| 01110000 || align=&quot;center&quot; | p
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 113 || align=&quot;right&quot; | 0161 || align=&quot;right&quot; | 71
|align=&quot;right&quot;| 01110001 || align=&quot;center&quot; | q
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 114 || align=&quot;right&quot; | 0162 || align=&quot;right&quot; | 72
|align=&quot;right&quot;| 01110010 || align=&quot;center&quot; | r
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 115 || align=&quot;right&quot; | 0163 || align=&quot;right&quot; | 73
|align=&quot;right&quot;| 01110011 || align=&quot;center&quot; | s
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 116 || align=&quot;right&quot; | 0164 || align=&quot;right&quot; | 74
|align=&quot;right&quot;| 01110100 || align=&quot;center&quot; | t
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 117 || align=&quot;right&quot; | 0165 || align=&quot;right&quot; | 75
|align=&quot;right&quot;| 01110101 || align=&quot;center&quot; | u
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 118 || align=&quot;right&quot; | 0166 || align=&quot;right&quot; | 76
|align=&quot;right&quot;| 01110110 || align=&quot;center&quot; | v
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 119 || align=&quot;right&quot; | 0167 || align=&quot;right&quot; | 77
|align=&quot;right&quot;| 01110111 || align=&quot;center&quot; | w
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 120 || align=&quot;right&quot; | 0170 || align=&quot;right&quot; | 78
|align=&quot;right&quot;| 01111000 || align=&quot;center&quot; | x
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 121 || align=&quot;right&quot; | 0171 || align=&quot;right&quot; | 79
|align=&quot;right&quot;| 01111001 || align=&quot;center&quot; | y
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 122 || align=&quot;right&quot; | 0172 || align=&quot;right&quot; | 7A
|align=&quot;right&quot;| 01111010 || align=&quot;center&quot; | z
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 123 || align=&quot;right&quot; | 0173 || align=&quot;right&quot; | 7B
|align=&quot;right&quot;| 01111011 || align=&quot;center&quot; | {
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 124 || align=&quot;right&quot; | 0174 || align=&quot;right&quot; | 7C
|align=&quot;right&quot;| 01111100 || align=&quot;center&quot; | |
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 125 || align=&quot;right&quot; | 0175 || align=&quot;right&quot; | 7D
|align=&quot;right&quot;| 01111101 || align=&quot;center&quot; | }
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 126 || align=&quot;right&quot; | 0176 || align=&quot;right&quot; | 7E
|align=&quot;right&quot;| 01111110 || align=&quot;center&quot; | ~
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 127 || align=&quot;right&quot; | 0177 || align=&quot;right&quot; | 7F
|align=&quot;right&quot;| 01111111 || align=&quot;center&quot; | DEL &lt;!-- Les dimenssionnent les colonnes. --&gt;
| ''Delete'' 
|}

== Kuckt och ==
* [http://cryptii.com/text/decimal ASCII zu Dezimal, Hexadezimal, Binär, Oktal Konvertéier]
* [[Lëscht vu Computerbegrëffer]]
* [https://binaryconverterpro.com/text-to-ascii Character To Ascii Code Converter] at binaryconverterpro.com

[[Kategorie:Informatik]]</text>
      <sha1>fm3yzo1iv6mjefxed9hckfdnr2cxfaq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394035</id>
      <parentid>2394030</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:17:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>k</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19491" xml:space="preserve">{{skizz}}
[[Fichier:ASCII full.svg|frame|Déi 95 ASCII-Zeechen, déi affichéiert kënne ginn, Tëscheraum abegraff]]

'''ASCII''' (''American Standard Code for Information Interchange'') ass eng [[Norm]], déi an der [[Informatik]] gebraucht gëtt, fir Schrëftzeechen ze codéieren. Et ass déi Norm, déi an der Informatik am beschte bekannt ass.

Si stellt d'amerikanesch Variant vun der Norm [[ISO 646|ISO/CEI 646]] duer. ASCII begräift d'Schrëftzeechen, déi néideg sinn, fir op Englesch ze schreiwen. Déi Norm gouf vum Amerikaner [[Bob Bemer]] am Joer [[1961]] ausgeschafft. Si ass d'Grondlag vu villen aneren Normen: ([[Unicode]], [[ISO 8859-1]], [[Windows-1252]]), déi d'Norm nach vergréisseren.

== Prinzipien ==

ASCII definéiert an der Informatik 128 Schrëftzeechen, déi vun 0 bis 127 ginn an nom [[binär]]e System vun 0000000 bis 1111111 codéiert sinn. Siwe [[bit]] ginn also theoreetesch duer, fir e Schrëftzeechen an der ASCII-Norm duerzestellen. Well awer d'[[Computer]]e gewéinlech op aacht bit ausgeriicht sinn, gëtt en ASCII-Zeechen an engem [[octet]] (8 bit) stockéiert, an den 8. bit op 0 gesat.

== Erweiderungen ==

Vill Norme si vun der ASCII-Tabell ausgaangen, fir zousätzlech Zeechen ze codéieren an hir Zuel vun 127 op 255 ze vergréisseren, z.&amp;nbsp;B.: 
* Norm [[ISO 8859|ISO/CEI 8859]] ( gëtt am [[Internet]] a vun [[Unix]] gebraucht)
* Norm [[ISO 8859-1]], och ''Latin-1'' genannt, déi och d'Schreiwe vun Zeeche mat Akzenter, wéi am [[Franséisch]]e méiglech maachen
* Norm [[Windows-1252]], gëtt vu [[Microsoft Windows]] gebraucht
* [[Code-page 850]] (gebraucht vun [[DOS]])
* [[Unicode]]-Code (erlaabt d'Schreiwe vun Zéngdausende vu Zeechen)

== Tabell vun den 128 ASCII-Zeechen ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#DDD&quot;
!colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot;| Basis-Code
!rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot;| Zeechen 
!rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;left&quot;| Significatioun
|- style=&quot;background:#DDD&quot;
!align=&quot;center&quot;| [[Décimal|10]]
!align=&quot;center&quot;| [[Octal|8]]
!align=&quot;center&quot;| [[Hexadécimal|16]]
!align=&quot;center&quot;| [[Système binaire|2]]
|-
|align=&quot;right&quot;| 0 || align=&quot;right&quot; | 0 || align=&quot;right&quot; | 00
|align=&quot;right&quot;| 00000000 || align=&quot;center&quot; | NUL
| ''Null'' (nul)
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 1 || align=&quot;right&quot; | 01 || align=&quot;right&quot; | 01
|align=&quot;right&quot;| 00000001 || align=&quot;center&quot; | SOH
| ''Start of Header'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 2 || align=&quot;right&quot; | 02 || align=&quot;right&quot; | 02
|align=&quot;right&quot;| 00000010 || align=&quot;center&quot; | STX
| ''Start of Text'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 3 || align=&quot;right&quot; | 03 || align=&quot;right&quot; | 03
|align=&quot;right&quot;| 00000011 || align=&quot;center&quot; | ETX
| ''End of Text'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 4 || align=&quot;right&quot; | 04 || align=&quot;right&quot; | 04
|align=&quot;right&quot;| 00000100 || align=&quot;center&quot; | EOT
| ''End of Transmission'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 5 || align=&quot;right&quot; | 05 || align=&quot;right&quot; | 05
|align=&quot;right&quot;| 00000101 || align=&quot;center&quot; | ENQ
| ''Enquiry'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 6 || align=&quot;right&quot; | 06 || align=&quot;right&quot; | 06
|align=&quot;right&quot;| 00000110 || align=&quot;center&quot; | ACK
| ''Acknowledge'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 7 || align=&quot;right&quot; | 07 || align=&quot;right&quot; | 07
|align=&quot;right&quot;| 00000111 || align=&quot;center&quot; | BEL
| ''Bell'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 8 || align=&quot;right&quot; | 010 || align=&quot;right&quot; | 08
|align=&quot;right&quot;| 00001000 || align=&quot;center&quot; | BS
| ''Backspace'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 9 || align=&quot;right&quot; | 011 || align=&quot;right&quot; | 09
|align=&quot;right&quot;| 00001001 || align=&quot;center&quot; | HT
| ''Horizontal Tab'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 10 || align=&quot;right&quot; | 012 || align=&quot;right&quot; | 0A
|align=&quot;right&quot;| 00001010 || align=&quot;center&quot; | LF
| ''Line Feed'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 11 || align=&quot;right&quot; | 013 || align=&quot;right&quot; | 0B
|align=&quot;right&quot;| 00001011 || align=&quot;center&quot; | VT
| ''Vertical Tab'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 12 || align=&quot;right&quot; | 014 || align=&quot;right&quot; | 0C
|align=&quot;right&quot;| 00001100 || align=&quot;center&quot; | FF
| ''Form Feed'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 13 || align=&quot;right&quot; | 015 || align=&quot;right&quot; | 0D
|align=&quot;right&quot;| 00001101 || align=&quot;center&quot; | CR
| ''Carriage Return'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 14 || align=&quot;right&quot; | 016 || align=&quot;right&quot; | 0E
|align=&quot;right&quot;| 00001110 || align=&quot;center&quot; | SO
| ''Shift Out'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 15 || align=&quot;right&quot; | 017 || align=&quot;right&quot; | 0F
|align=&quot;right&quot;| 00001111 || align=&quot;center&quot; | SI
| ''Shift In'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 16 || align=&quot;right&quot; | 020 || align=&quot;right&quot; | 10
|align=&quot;right&quot;| 00010000 || align=&quot;center&quot; | DLE
| ''Data Link Escape''
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 17|| align=&quot;right&quot; | 021 || align=&quot;right&quot; | 11
|align=&quot;right&quot;| 00010001 || align=&quot;center&quot; | DC1
| rowspan=&quot;4&quot; | ''Device Control'' 1 to 4 
|-
|align=&quot;right&quot;| 18 || align=&quot;right&quot; | 022 || align=&quot;right&quot; | 12
|align=&quot;right&quot;| 00010010 || align=&quot;center&quot; | DC2
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 19 || align=&quot;right&quot; | 023 || align=&quot;right&quot; | 13
|align=&quot;right&quot;| 00010011 || align=&quot;center&quot; | DC3
|-
|align=&quot;right&quot;| 20 || align=&quot;right&quot; | 024 || align=&quot;right&quot; | 14
|align=&quot;right&quot;| 00010100 || align=&quot;center&quot; | DC4
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 21 || align=&quot;right&quot; | 025 || align=&quot;right&quot; | 15
|align=&quot;right&quot;| 00010101 || align=&quot;center&quot; | NAK
| ''Negative Acknowledge'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 22 || align=&quot;right&quot; | 026 || align=&quot;right&quot; | 16
|align=&quot;right&quot;| 00010110 || align=&quot;center&quot; | SYN
| ''Synchronous Idle''
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 23 || align=&quot;right&quot; | 027 || align=&quot;right&quot; | 17
|align=&quot;right&quot;| 00010111 || align=&quot;center&quot; | ETB
| ''End of Transmission Block'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 24 || align=&quot;right&quot; | 030 || align=&quot;right&quot; | 18
|align=&quot;right&quot;| 00011000 || align=&quot;center&quot; | CAN
| ''Cancel'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 25 || align=&quot;right&quot; | 031 || align=&quot;right&quot; | 19
|align=&quot;right&quot;| 00011001 || align=&quot;center&quot; | EM
| ''End of Medium'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 26 || align=&quot;right&quot; | 032 || align=&quot;right&quot; | 1A
|align=&quot;right&quot;| 00011010 || align=&quot;center&quot; | SUB
| ''Substitute'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 27 || align=&quot;right&quot; | 033 || align=&quot;right&quot; | 1B
|align=&quot;right&quot;| 00011011 || align=&quot;center&quot; | ESC
| ''Escape'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 28 || align=&quot;right&quot; | 034 || align=&quot;right&quot; | 1C
|align=&quot;right&quot;| 00011100 || align=&quot;center&quot; | FS
| ''File Separator'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 29 || align=&quot;right&quot; | 035 || align=&quot;right&quot; | 1D
|align=&quot;right&quot;| 00011101 || align=&quot;center&quot; | GS
| ''Group Separator'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 30 || align=&quot;right&quot; | 036 || align=&quot;right&quot; | 1E
|align=&quot;right&quot;| 00011110 || align=&quot;center&quot; | RS
| ''Record Separator'' |enregistrement]])
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 31 || align=&quot;right&quot; | 037 || align=&quot;right&quot; | 1F
|align=&quot;right&quot;| 00011111 || align=&quot;center&quot; | US
| ''Unit Separator'' 
|-
|align=&quot;right&quot;| 32 || align=&quot;right&quot; | 040 || align=&quot;right&quot; | 20
|align=&quot;right&quot;| 00100000 || align=&quot;center&quot; | SP
| ''Space'' 
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 33 || align=&quot;right&quot; | 041 || align=&quot;right&quot; | 21
|align=&quot;right&quot;| 00100001 || align=&quot;center&quot; | !
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 34 || align=&quot;right&quot; | 042 || align=&quot;right&quot; | 22
|align=&quot;right&quot;| 00100010 || align=&quot;center&quot; | &quot;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 35 || align=&quot;right&quot; | 043 || align=&quot;right&quot; | 23
|align=&quot;right&quot;| 00100011 || align=&quot;center&quot; | #
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 36 || align=&quot;right&quot; | 044 || align=&quot;right&quot; | 24
|align=&quot;right&quot;| 00100100 || align=&quot;center&quot; | $
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 37 || align=&quot;right&quot; | 045 || align=&quot;right&quot; | 25
|align=&quot;right&quot;| 00100101 || align=&quot;center&quot; |%
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 38 || align=&quot;right&quot; | 046 || align=&quot;right&quot; | 26
|align=&quot;right&quot;| 00100110 || align=&quot;center&quot; | &amp;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 39 || align=&quot;right&quot; | 047 || align=&quot;right&quot; | 27
|align=&quot;right&quot;| 00100111 || align=&quot;center&quot; | '
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 40 || align=&quot;right&quot; | 050 || align=&quot;right&quot; | 28
|align=&quot;right&quot;| 00101000 || align=&quot;center&quot; | (
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 41 || align=&quot;right&quot; | 051 || align=&quot;right&quot; | 29
|align=&quot;right&quot;| 00101001 || align=&quot;center&quot; | )
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 42 || align=&quot;right&quot; | 052 || align=&quot;right&quot; | 2A
|align=&quot;right&quot;| 00101010 || align=&quot;center&quot; | *
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 43 || align=&quot;right&quot; | 053 || align=&quot;right&quot; | 2B
|align=&quot;right&quot;| 00101011 || align=&quot;center&quot; | +
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 44 || align=&quot;right&quot; | 054 || align=&quot;right&quot; | 2C
|align=&quot;right&quot;| 00101100 || align=&quot;center&quot; |,
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 45 || align=&quot;right&quot; | 055 || align=&quot;right&quot; | 2D
|align=&quot;right&quot;| 00101101 || align=&quot;center&quot; | -
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 46 || align=&quot;right&quot; | 056 || align=&quot;right&quot; | 2E
|align=&quot;right&quot;| 00101110 || align=&quot;center&quot; |.
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 47 || align=&quot;right&quot; | 057 || align=&quot;right&quot; | 2F
|align=&quot;right&quot;| 00101111 || align=&quot;center&quot; | /
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 48 || align=&quot;right&quot; | 060 || align=&quot;right&quot; | 30
|align=&quot;right&quot;| 00110000 || align=&quot;center&quot; | 0
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 49 || align=&quot;right&quot; | 061 || align=&quot;right&quot; | 31
|align=&quot;right&quot;| 00110001 || align=&quot;center&quot; | 1
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 50 || align=&quot;right&quot; | 062 || align=&quot;right&quot; | 32
|align=&quot;right&quot;| 00110010 || align=&quot;center&quot; | 2
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 51 || align=&quot;right&quot; | 063 || align=&quot;right&quot; | 33
|align=&quot;right&quot;| 00110011 || align=&quot;center&quot; | 3
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 52 || align=&quot;right&quot; | 064 || align=&quot;right&quot; | 34
|align=&quot;right&quot;| 00110100 || align=&quot;center&quot; | 4
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 53 || align=&quot;right&quot; | 065 || align=&quot;right&quot; | 35
|align=&quot;right&quot;| 00110101 || align=&quot;center&quot; | 5
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 54 || align=&quot;right&quot; | 066 || align=&quot;right&quot; | 36
|align=&quot;right&quot;| 00110110 || align=&quot;center&quot; | 6
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 55 || align=&quot;right&quot; | 067 || align=&quot;right&quot; | 37
|align=&quot;right&quot;| 00110111 || align=&quot;center&quot; | 7
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 56 || align=&quot;right&quot; | 070 || align=&quot;right&quot; | 38
|align=&quot;right&quot;| 00111000 || align=&quot;center&quot; | 8
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 57 || align=&quot;right&quot; | 071 || align=&quot;right&quot; | 39
|align=&quot;right&quot;| 00111001 || align=&quot;center&quot; | 9
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 58 || align=&quot;right&quot; | 072 || align=&quot;right&quot; | 3A
|align=&quot;right&quot;| 00111010 || align=&quot;center&quot; |:
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 59 || align=&quot;right&quot; | 073 || align=&quot;right&quot; | 3B
|align=&quot;right&quot;| 00111011 || align=&quot;center&quot; | ;
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 60 || align=&quot;right&quot; | 074 || align=&quot;right&quot; | 3C
|align=&quot;right&quot;| 00111100 || align=&quot;center&quot; | &lt;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 61 || align=&quot;right&quot; | 075 || align=&quot;right&quot; | 3D
|align=&quot;right&quot;| 00111101 || align=&quot;center&quot; | =
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 62 || align=&quot;right&quot; | 076 || align=&quot;right&quot; | 3E
|align=&quot;right&quot;| 00111110 || align=&quot;center&quot; | &gt;
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 63 || align=&quot;right&quot; | 077 || align=&quot;right&quot; | 3F
|align=&quot;right&quot;| 00111111 || align=&quot;center&quot; | ?
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 64 || align=&quot;right&quot; | 0100 || align=&quot;right&quot; | 40
|align=&quot;right&quot;| 01000000 || align=&quot;center&quot; | @
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 65 || align=&quot;right&quot; | 0101 || align=&quot;right&quot; | 41
|align=&quot;right&quot;| 01000001 || align=&quot;center&quot; | A
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 66 || align=&quot;right&quot; | 0102 || align=&quot;right&quot; | 42
|align=&quot;right&quot;| 01000010 || align=&quot;center&quot; | B
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 67 || align=&quot;right&quot; | 0103 || align=&quot;right&quot; | 43
|align=&quot;right&quot;| 01000011 || align=&quot;center&quot; | C
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 68 || align=&quot;right&quot; | 0104 || align=&quot;right&quot; | 44
|align=&quot;right&quot;| 01000100 || align=&quot;center&quot; | D
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 69 || align=&quot;right&quot; | 0105 || align=&quot;right&quot; | 45
|align=&quot;right&quot;| 01000101 || align=&quot;center&quot; | E
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 70 || align=&quot;right&quot; | 0106 || align=&quot;right&quot; | 46
|align=&quot;right&quot;| 01000110 || align=&quot;center&quot; | F
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 71 || align=&quot;right&quot; | 0107 || align=&quot;right&quot; | 47
|align=&quot;right&quot;| 01000111 || align=&quot;center&quot; | G
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 72 || align=&quot;right&quot; | 0110 || align=&quot;right&quot; | 48
|align=&quot;right&quot;| 01001000 || align=&quot;center&quot; | H
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 73 || align=&quot;right&quot; | 0111 || align=&quot;right&quot; | 49
|align=&quot;right&quot;| 01001001 || align=&quot;center&quot; | I
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 74 || align=&quot;right&quot; | 0112 || align=&quot;right&quot; | 4A
|align=&quot;right&quot;| 01001010 || align=&quot;center&quot; | J
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 75 || align=&quot;right&quot; | 0113 || align=&quot;right&quot; | 4B
|align=&quot;right&quot;| 01001011 || align=&quot;center&quot; | K
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 76 || align=&quot;right&quot; | 0114 || align=&quot;right&quot; | 4C
|align=&quot;right&quot;| 01001100 || align=&quot;center&quot; | L
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 77 || align=&quot;right&quot; | 0115 || align=&quot;right&quot; | 4D
|align=&quot;right&quot;| 01001101 || align=&quot;center&quot; | M
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 78 || align=&quot;right&quot; | 0116 || align=&quot;right&quot; | 4E
|align=&quot;right&quot;| 01001110 || align=&quot;center&quot; | N
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 79 || align=&quot;right&quot; | 0117 || align=&quot;right&quot; | 4F
|align=&quot;right&quot;| 01001111 || align=&quot;center&quot; | O
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 80 || align=&quot;right&quot; | 0120 || align=&quot;right&quot; | 50
|align=&quot;right&quot;| 01010000 || align=&quot;center&quot; | P
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 81 || align=&quot;right&quot; | 0121 || align=&quot;right&quot; | 51
|align=&quot;right&quot;| 01010001 || align=&quot;center&quot; | Q
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 82 || align=&quot;right&quot; | 0122 || align=&quot;right&quot; | 52
|align=&quot;right&quot;| 01010010 || align=&quot;center&quot; | R
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 83 || align=&quot;right&quot; | 0123 || align=&quot;right&quot; | 53
|align=&quot;right&quot;| 01010011 || align=&quot;center&quot; | S
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 84 || align=&quot;right&quot; | 0124 || align=&quot;right&quot; | 54
|align=&quot;right&quot;| 01010100 || align=&quot;center&quot; | T
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 85 || align=&quot;right&quot; | 0125 || align=&quot;right&quot; | 55
|align=&quot;right&quot;| 01010101 || align=&quot;center&quot; | U
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 86 || align=&quot;right&quot; | 0126 || align=&quot;right&quot; | 56
|align=&quot;right&quot;| 01010110 || align=&quot;center&quot; | V
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 87 || align=&quot;right&quot; | 0127 || align=&quot;right&quot; | 57
|align=&quot;right&quot;| 01010111 || align=&quot;center&quot; | W
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 88 || align=&quot;right&quot; | 0130 || align=&quot;right&quot; | 58
|align=&quot;right&quot;| 01011000 || align=&quot;center&quot; | X
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 89 || align=&quot;right&quot; | 0131 || align=&quot;right&quot; | 59
|align=&quot;right&quot;| 01011001 || align=&quot;center&quot; | Y
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 90 || align=&quot;right&quot; | 0132 || align=&quot;right&quot; | 5A
|align=&quot;right&quot;| 01011010 || align=&quot;center&quot; | Z
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 91 || align=&quot;right&quot; | 0133 || align=&quot;right&quot; | 5B
|align=&quot;right&quot;| 01011011 || align=&quot;center&quot; | [
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 92 || align=&quot;right&quot; | 0134 || align=&quot;right&quot; | 5C
|align=&quot;right&quot;| 01011100 || align=&quot;center&quot; | \
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 93 || align=&quot;right&quot; | 0135 || align=&quot;right&quot; | 5D
|align=&quot;right&quot;| 01011101 || align=&quot;center&quot; | ]
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 94 || align=&quot;right&quot; | 0136 || align=&quot;right&quot; | 5E
|align=&quot;right&quot;| 01011110 || align=&quot;center&quot; | ^
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 95 || align=&quot;right&quot; | 0137 || align=&quot;right&quot; | 5F
|align=&quot;right&quot;| 01011111 || align=&quot;center&quot; | _
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 96 || align=&quot;right&quot; | 0140 || align=&quot;right&quot; | 60
|align=&quot;right&quot;| 01100000 || align=&quot;center&quot; | `
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 97 || align=&quot;right&quot; | 0141 || align=&quot;right&quot; | 61
|align=&quot;right&quot;| 01100001 || align=&quot;center&quot; | a
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 98 || align=&quot;right&quot; | 0142 || align=&quot;right&quot; | 62
|align=&quot;right&quot;| 01100010 || align=&quot;center&quot; | b
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 99 || align=&quot;right&quot; | 0143 || align=&quot;right&quot; | 63
|align=&quot;right&quot;| 01100011 || align=&quot;center&quot; | c
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 100 || align=&quot;right&quot; | 0144 || align=&quot;right&quot; | 64
|align=&quot;right&quot;| 01100100 || align=&quot;center&quot; | d
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 101 || align=&quot;right&quot; | 0145 || align=&quot;right&quot; | 65
|align=&quot;right&quot;| 01100101 || align=&quot;center&quot; | e
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 102 || align=&quot;right&quot; | 0146 || align=&quot;right&quot; | 66
|align=&quot;right&quot;| 01100110 || align=&quot;center&quot; | f
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 103 || align=&quot;right&quot; | 0147 || align=&quot;right&quot; | 67
|align=&quot;right&quot;| 01100111 || align=&quot;center&quot; | g
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 104 || align=&quot;right&quot; | 0150 || align=&quot;right&quot; | 68
|align=&quot;right&quot;| 01101000 || align=&quot;center&quot; | h
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 105 || align=&quot;right&quot; | 0151 || align=&quot;right&quot; | 69
|align=&quot;right&quot;| 01101001 || align=&quot;center&quot; | i
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 106 || align=&quot;right&quot; | 0152 || align=&quot;right&quot; | 6A
|align=&quot;right&quot;| 01101010 || align=&quot;center&quot; | j
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 107 || align=&quot;right&quot; | 0153 || align=&quot;right&quot; | 6B
|align=&quot;right&quot;| 01101011 || align=&quot;center&quot; | k
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 108 || align=&quot;right&quot; | 0154 || align=&quot;right&quot; | 6C
|align=&quot;right&quot;| 01101100 || align=&quot;center&quot; | l
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 109 || align=&quot;right&quot; | 0155 || align=&quot;right&quot; | 6D
|align=&quot;right&quot;| 01101101 || align=&quot;center&quot; | m
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 110 || align=&quot;right&quot; | 0156 || align=&quot;right&quot; | 6E
|align=&quot;right&quot;| 01101110 || align=&quot;center&quot; | n
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 111 || align=&quot;right&quot; | 0157 || align=&quot;right&quot; | 6F
|align=&quot;right&quot;| 01101111 || align=&quot;center&quot; | o
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 112 || align=&quot;right&quot; | 0160 || align=&quot;right&quot; | 70
|align=&quot;right&quot;| 01110000 || align=&quot;center&quot; | p
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 113 || align=&quot;right&quot; | 0161 || align=&quot;right&quot; | 71
|align=&quot;right&quot;| 01110001 || align=&quot;center&quot; | q
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 114 || align=&quot;right&quot; | 0162 || align=&quot;right&quot; | 72
|align=&quot;right&quot;| 01110010 || align=&quot;center&quot; | r
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 115 || align=&quot;right&quot; | 0163 || align=&quot;right&quot; | 73
|align=&quot;right&quot;| 01110011 || align=&quot;center&quot; | s
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 116 || align=&quot;right&quot; | 0164 || align=&quot;right&quot; | 74
|align=&quot;right&quot;| 01110100 || align=&quot;center&quot; | t
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 117 || align=&quot;right&quot; | 0165 || align=&quot;right&quot; | 75
|align=&quot;right&quot;| 01110101 || align=&quot;center&quot; | u
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 118 || align=&quot;right&quot; | 0166 || align=&quot;right&quot; | 76
|align=&quot;right&quot;| 01110110 || align=&quot;center&quot; | v
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 119 || align=&quot;right&quot; | 0167 || align=&quot;right&quot; | 77
|align=&quot;right&quot;| 01110111 || align=&quot;center&quot; | w
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 120 || align=&quot;right&quot; | 0170 || align=&quot;right&quot; | 78
|align=&quot;right&quot;| 01111000 || align=&quot;center&quot; | x
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 121 || align=&quot;right&quot; | 0171 || align=&quot;right&quot; | 79
|align=&quot;right&quot;| 01111001 || align=&quot;center&quot; | y
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 122 || align=&quot;right&quot; | 0172 || align=&quot;right&quot; | 7A
|align=&quot;right&quot;| 01111010 || align=&quot;center&quot; | z
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 123 || align=&quot;right&quot; | 0173 || align=&quot;right&quot; | 7B
|align=&quot;right&quot;| 01111011 || align=&quot;center&quot; | {
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 124 || align=&quot;right&quot; | 0174 || align=&quot;right&quot; | 7C
|align=&quot;right&quot;| 01111100 || align=&quot;center&quot; | |
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 125 || align=&quot;right&quot; | 0175 || align=&quot;right&quot; | 7D
|align=&quot;right&quot;| 01111101 || align=&quot;center&quot; | }
|
|-
|align=&quot;right&quot;| 126 || align=&quot;right&quot; | 0176 || align=&quot;right&quot; | 7E
|align=&quot;right&quot;| 01111110 || align=&quot;center&quot; | ~
|
|- style=&quot;background:#EEE&quot;
|align=&quot;right&quot;| 127 || align=&quot;right&quot; | 0177 || align=&quot;right&quot; | 7F
|align=&quot;right&quot;| 01111111 || align=&quot;center&quot; | DEL &lt;!-- Les dimenssionnent les colonnes. --&gt;
| ''Delete'' 
|}

== Kuckt och ==
* [http://cryptii.com/text/decimal ASCII zu Dezimal, Hexadezimal, Binär, Oktal Konvertéier]
* [[Lëscht vu Computerbegrëffer]]
* [https://binaryconverterpro.com/text-to-ascii Character To Ascii Code Converter] at binaryconverterpro.com

[[Kategorie:Informatik]]</text>
      <sha1>f5v177vpo9dk6txlym9mack6d1ah7ql</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gaston Reinesch</title>
    <ns>0</ns>
    <id>95271</id>
    <revision>
      <id>2394034</id>
      <parentid>2392739</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:15:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wiklux</username>
        <id>30844</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8744" xml:space="preserve">{{Infobox Biographie|Member vun=[[Section des sciences morales et politiques (Institut grand-ducal)]]}}
De '''Gaston Reinesch''', gebuer de [[17. Mee]] [[1958]] zu [[Esch-Uelzecht]], ass e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergeschen]] Ekonomist, Gouverneur vun der [[Lëtzebuerger Zentralbank]] a ''Professeur invité'' op der [[Universitéit Lëtzebuerg]].&lt;ref&gt;[https://paperjam.lu/article/news-gaston-reinesch-un-symbole-fort ''Gaston Reinesch, un symbole fort'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[https://paperjam.lu/article/news-gaston-reinesch-publie-une-oeuvre-inachevee ''Gaston Reinesch publie une oeuvre inachevée'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://wwwde.uni.lu/recherche/fdef/crea/people/gaston_reinesch ''Université du Luxembourg'']&lt;/ref&gt;
__TOC__
Zanter dem 1. Januar 2013 ass hien den Nofollger vum [[Yves Mersch]] als Gouverneur vun der [[Lëtzebuerger Zentralbank]]. Hien ass Member vum Rot vun der [[Europäesch Zentralbank|Europäescher Zentralbank]] a vun der ''[[Bank for International Settlements]]'' a vertrëtt Lëtzebuerg an enger Rei vun internationalen Organisatiounen, ë.&amp;nbsp;a. als Vizegouverneur fir Lëtzebuerg beim [[Fonds monétaire international|Internationale Wärungsfong]] an als Member beim ''[[European Systemic Risk Board]]''. Hien ass Member vum ''Comité du risque systémique'', vum ''Conseil de résolution'' a vum ''Conseil de protection des déposants et des investisseurs''.&lt;ref&gt;[http://cdrs.lu/ ''CdRS'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[https://www.cssf.lu/fr/gouvernance-cssf/ ''CSSF Gouvernance'']&lt;/ref&gt; Hien ass President vun ''The Bridge Forum Dialogue'' a Member vum ''Haut Comité de la Place Financière''.&lt;ref&gt;[http://www.forum-dialogue.lu/en/index.html ''The Bridge - Forum Dialogue'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[https://mfin.gouvernement.lu/fr/actualites.gouvernement%2Bfr%2Bactualites%2Btoutes_actualites%2Binterviews%2B2019%2B06-juin%2B28-gramegna-wort.html ''HCPF'']&lt;/ref&gt; Hien ass Member vum [[Institut grand-ducal]], [[Section des sciences morales et politiques (Institut grand-ducal)|Section des sciences morales et politiques]], President vun der ''Fondation Coeur – Daniel Wagner'', ''Conseiller honoraire'' vun der ''Fondation Kräizbierg'' a Member vum ''Lions Club Esch-sur-Alzette''.&lt;ref&gt;[http://www.fdlux.lu/fr/node/1400 ''Fondation Coeur - Daniel Wagner'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.lions.lu/ ''Lions Clubs Luxembourg'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.kraizbierg.lu/index.php/fr/ ''Fondation Kräizbierg'']&lt;/ref&gt;

De Gaston Reinesch huet e ''Master en sciences économiques'' mat der Mentioun ''summa cum laude'' vun der [[Universitéit Namur]] an e ''Master of science in Economics'' vun der ''[[London School of Economics]].''

Hien huet 1984 seng berufflech Carrière als Wirtschaftsconseiller bei der  [[Chambre de commerce du Grand-Duché de Luxembourg|Chambre de commerce]] ugefaangen. 1989 ass hien an den ëffentlechen Déngscht gewiesselt wouropshin hie Regierungskommissär bei der [[Banque internationale à Luxembourg|BIL]] gouf. Nom Depart vum [[Romain Bausch]] gouf hien 1995 ''Administrateur général'' am [[Ministère des finances|Finanzministère]], wourop en ë.&amp;nbsp;a. President vum Verwaltungsrot vun der [[P&amp;T Luxembourg|Post]], Vizepresident vun der [[Commission de surveillance du secteur financier]], vun der [[Spuerkeess]], Verwaltungsrotmember vun der [[ARBED]] a vum [[Institut monétaire luxembourgeois]] ënner dem deemolege President [[Raymond Kirsch]] gouf. Hie war och President vum [[Commissariat aux assurances]], vun der [[BGL BNP Paribas]], vun der [[Société nationale de crédit et d'investissement]], vum [[Conseil économique et social (Lëtzebuerg)|Conseil économique et social]], vu [[LUXGSM]], vu ''Post Capital'' a vun der ''Société luxembourgeoise de capital-développement pour les petites et les moyennes entreprises''.&lt;ref&gt;[https://paperjam.lu/guide/organisation/01291648899/post-capital ''Post Capital'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.innovation.public.lu/fr/financer/competitivite/loans/renforcement-fonds-propres/index.html ''CD-PME'']&lt;/ref&gt;

Ausserdeem war hien am Verwaltungsrot vun enger Rei vun Entreprisen: [[Cargolux]], [[Enovos]], [[Eurobéton]], [[Luxcontrol]], [[Paul Wurth S.A.|Paul Wurth]], [[Société électrique de l'Our]], [[SES (Entreprise)|Société européenne des satellites]], [[Société nationale des habitations à bon marché (Lëtzebuerg)|Société nationale des habitations à bon marché]], [[Société du Port de Mertert]] an Institutiounen: [[CEPS/INSTEAD]], [[Centre de recherche public Gabriel-Lippmann]], [[Conseil supérieur pour un développement durable]], [[Europäesch Investitiounsbank]], [[Europäeschen Investitiounsfong]], ''Fondation Alphonse Weicker'', [[Fonds de compensation]], [[Fonds national de soutien à la production audiovisuelle]], ''International Islamic Liquidity Management Corporation'', ''Lux Central Securities Depository'', ''Luxembourg for Business'', ''Luxembourg for Finance'', ''Luxembourg School of Finance Foundation''.&lt;ref&gt;[http://www.bnpparibas.lu/fr/bnp-paribas/corporate-philantropy/sante/ ''Fondation Alphonse Weicker'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.iilm.com/ ''IILM'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.luxcsd.com/luxcsd-en ''LuxCSD'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.luxembourgforfinance.lu ''Luxembourg for Finance'']&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[https://wwwen.uni.lu/fdef/luxembourg_school_of_finance ''LSF'']&lt;/ref&gt;

== Publikatiounen a Konferenzen ==
* ''Existe-t-il un déterminisme de la très petite dimension?'' [https://www.forum.lu/wp-content/uploads/2015/11/1897_93_94_Reinesch.pdf forum, Faculté des sciences économiques et sociales, Namur 1983]
* Zesumme mam [[Henri Ahlborn]] ''La primauté du commerce extérieur dans l'économie luxembourgeoise'' [http://www.eluxemburgensia.lu/BnlViewer/view/index.html?lang=de#panel:pp|issue:1791396|article:DTL328|page:15 d'Letzeburger Land, 1986]
* Zesumme mam Jim Cloos, Daniel Vignes a [[Joseph Weyland]] ''Le traité de Maastricht. Genèse, analyse, commentaires, Bruylant 1993''
* Konferenz [[Banque centrale du Luxembourg|BCL]] - [[Toulouse School of Economics|TSE]] ''The Future of the international monetary system'' [https://www.youtube.com/watch?v=pOX4rRAKq1A Lëtzebuerg, 17. September 2019]
* Zentralbanken immens wichteg fir wirtschaftlech Erhuelung [https://www.100komma7.lu/article/aktualiteit/zentralbanken-immens-wichteg-fir-wirtschaftlech-erhuelung Radio 100,7, 18. Juni 2020]
* ''Des mesures exceptionnelles en temps de crise exceptionnelle'' [https://paperjam.lu/article/mesures-exceptionnelles-en-tem Paperjam, 31. Dezember 2020]
* Gréng Luucht fir de Projet vum digitalen Euro [https://www.rtl.lu/news/europa/a/1755003.html RTL Lëtzebuerg, 14. Juli 2021]
* Digitalen Euro kéint 2026 prett sinn [https://www.100komma7.lu/article/aktualiteit/gaston-reinesch-digitalen-euro-keint-2026-prett-sinn Radio 100,7, 23. Juli 2021]
* ''«Si nous n’avions pas eu l'euro…»'' [https://paperjam.lu/article/si-nous-n-avions-pas-eu-euro Paperjam, 11. Januar 2022 ]
* Niddreg Zënsen net Haaptursaach fir Hausse vun Immobiliëpräisser [https://www.rtl.lu/news/national/a/1856083.html RTL Lëtzebuerg, 1. Februar 2022]
* L'immobilier résidentiel, ''«un problème très complexe»'' [https://paperjam.lu/article/probleme-tres-complexe-immobil Paperjam, 1. Februar 2022]
* Europäesch Leetzënse kéinte virum Summer klammen [https://www.100komma7.lu/article/aktualiteit/2022-04-27-ivd-gaston-reinesch Radio 100,7, 27. Abrëll 2022]
* No den Zënshaussë vu Juli a September kéinten nach weiderer kommen [https://www.rtl.lu/radio/invite-vun-der-redaktioun/a/1927703.html RTL Lëtzebuerg, 29. Juni 2022]
* Eng Rei weider Haussë vum Leetzëns &quot;quasi sécher&quot; [https://www.rtl.lu/news/national/a/1944829.html RTL Lëtzebuerg, 22. Juli 2022]
* ''Le Blog du Gouverneur vise à partager de manière avant tout instructive des connaissances utiles en relation notamment avec la politique monétaire de l'Eurosystème, dont fait partie intégrante la BCL'' [https://www.bcl.lu/en/publications/Blog/index.html bcl.lu]
* ''Essai d'Économie Politique'' [http://www.bcl.lu/fr/publications/Publications-du-President/Essai-d_Economie-politique.pdf Division du travail, Spécialisation, Échanges, Marchés, État, Droit et Monnaie]

== Gielercher ==
* Grand Officier vum [[Ordre de Mérite du Grand-Duché de Luxembourg]] (Promotioun 2009)

== Um Spaweck ==
* [http://www.bcl.lu/fr/apropos/organisation/le-president-BCL/Curriculum-Vitae/CV_Gaston_Reinesch.pdf ''Curriculum Vitae'']

{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Reinesch Gaston}}
[[Kategorie:Gebuer 1958]]
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Ekonomisten]]
[[Kategorie:Grand-Officier de l'Ordre de Mérite du Grand-Duché de Luxembourg]]
[[Kategorie:Membere vun der Section des sciences morales et politiques vum Institut grand-ducal]]</text>
      <sha1>a17ewy94jdu64wdu4gv3ftqahmm4cur</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Corinne Cahen</title>
    <ns>0</ns>
    <id>101079</id>
    <revision>
      <id>2394042</id>
      <parentid>2391905</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T09:38:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>158.64.182.62</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Carrière */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3616" xml:space="preserve">{{Infobox Biographie}}
D''''Corinne Cahen''', gebuer de [[16. Mee]] [[1973]] an der [[Lëtzebuerg (Stad)|Stad Lëtzebuerg]],&lt;ref name=chd&gt;[http://chd.lu/wps/portal/public/FicheDepute?ref=23862 Fiche &quot;Corinne Cahen&quot;] op der Websäit vun der Chamber; chd.lu (gekuckt: 2013-11-18).&lt;/ref&gt; ass eng [[lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergesch]] Geschäftsfra a Politikerin ([[Demokratesch Partei|DP]]). Si ass zanter dem 5. Dezember 2018 Ministesch fir Famill a fir d'Groussregioun an der [[Regierung Bettel-Schneider-Braz]]. 

==Carrière==
No der Primärschoul zu [[Bouneweg]] an dem Secondaire am [[Kolléisch]] huet si vun 1992 bis 1995 Humanwëssenschaften op der Universitéit zu [[Stroossbuerg]] studéiert wou se en Diplom a Friemsprooche krut. 1995-96 huet si hire Studium zu [[Nice]] weidergefouert. 1997 huet se e Journalismus-Studium op der Sorbonne zu [[Paräis]] gemaach.

Vun 1995 bis 2001 huet si fir [[RTL Radio Lëtzebuerg]] geschafft, fir d'éischt als Korrespondentin a Frankräich, dann zu Lëtzebuerg. Vun 2001 bis 2004 huet se nëmmen nach als Freelance fir RTL geschafft well se vun 2001 un d'Schonggeschäft vun hirer Famill an der Stad gefouert huet.&lt;ref&gt;[http://chd.lu/wps/portal/public/!ut/p/b1/jZBfa4MwFMU_0r2J_x_jojZW4zTG1rwUh6PU2jrGVjY__bKnwaBs53IfDvwOBw4Y6Enke75HqEtgD-Y63E7H4e20XIf52xv_wCnvGuFSzILaRZoneaCVdELuW6C3AA1D1WSsTKJIxyjwgaikjikK-r883hHDv_I76BPoLRX8UGERh0glYyrYCAe5By3s0T2o6fNFrOe1mfAjL1tjv5Ok1Y5seSP1nKtRSnWeK6KRqmTBduq2alJrKYvHsWt0zHhVvo_u78KsEAHSFKt4S2rEjNjCPoUczHFenuyMuwzkZrk8w8XMaeG92ruxLxB4VoM!/dl4/d5/L2dBISEvZ0FBIS9nQSEh/ &quot;«Il ne suffit pas de râler».&quot;] Portrait op der Websäit vun der Chamber, chd.lu (gekuckt 2013-11-17-8).&lt;/ref&gt;

D'Corinne Cahen war vun 2008 bis 2012 Presidentin vum Stater Geschäftsverband. Ausserdeem war si Member vum Verwaltungsrot vun der [[Chambre de commerce du Grand-Duché de Luxembourg|Chambre de commerce]].&lt;ref name=chd /&gt; Den 28. November 2015 ass si zur Presidentin vun der Demokratescher Partei gewielt ginn.

Bei de [[Chamberwale vum 20. Oktober 2013]] huet si op der Lëscht vun der [[Demokratesch Partei|DP]] am [[Walbezierker zu Lëtzebuerg|Walbezierk Zentrum]] kandidéiert a gouf an d'Chamber gewielt. Si huet awer op hiert Deputéiertemandat verzicht, fir an der Regierung Bettel-Schneider Ministesch fir Famill an Integratioun a Ministesch fir d'Groussregioun ze ginn. Bei de [[Chamberwale vum 14. Oktober 2018|Wale vum 14. Oktober 2018]] gouf si erëmgewielt&lt;ref&gt;[https://elections.public.lu/fr/elections-legislatives/2018/resultats/partis/dp.html elections.lu].&lt;/ref&gt; an huet nees op hiert Chambersmandat verzicht, fir an der [[Regierung Bettel-Schneider-Braz]] déi selwecht Portefeuillë wéi virdrun z'iwwerhuelen.

Vun 2015 bis 2022&lt;ref&gt;[https://www.rtl.lu/news/national/a/1926783.html &quot;De Lex Delles gëtt neie Parteipresident vun der DP.&quot;] rtl.lu, 12.06.2022.&lt;/ref&gt; war si Presidentin vun der [[demokratesch Partei|Demokratescher Partei]].

An hirer Jugend war d'Corinne Cahen, als éischt Fra, Presidentin vun der Jeunesse Israélienne du Luxembourg.[https://www.juedische-allgemeine.de/juedische-welt/von-der-boutique-ins-kabinett/]

== Literatur ==
* [[Revue (Zäitschrëft)|Revue]] Nr. 4 vum 22. Januar 2014, S. 14-19: ''Coup de pouce - Porträt der Familienministerin Corinne Cahen''

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}
* [http://www.mfi.public.lu/le_ministere/ministre/ Biographie op der Websäit vum Ministère fir Famill an Integratioun]
{{Autoritéitskontroll}}
{{Referenzen}}

{{DEFAULTSORT:Cahen Corinne}}
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Deputéiert]]
[[Kategorie:Gebuer 1973]]
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Ministeren]]</text>
      <sha1>seyzrm2ib0xr00taso48hm062knusjh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Malcolm X</title>
    <ns>0</ns>
    <id>120017</id>
    <revision>
      <id>2394022</id>
      <parentid>2349535</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:00:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>virecht → viregt</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8012" xml:space="preserve">[[Fichier:Malcolm-x.jpg|thumb|De Malcolm X (1964).]]
De '''Malcolm X''' [ [[IPA|mælkəm ˈɛks]] ], gebuer den [[19. Mee]] [[1925]] zu [[Omaha]], am [[Nebraska]], a gestuerwen den [[21. Februar]] [[1965]] zu [[New York City]], mam richtegen Numm '''Malcolm Little''', no enger Pilgerrees op [[Mekka]], 1964, '''El Hajj Malik el-Shabazz''', war en [[Vereenegt Staate vun Amerika|US-amerikanescher]] Leader vun der [[Bierrgerrechtsbeweegung]].

De Malcolm Little ass a schwéiere Verhältnesser opgewuess - säi Papp war fréi gestuerwen, seng Mamm koum an eng Nerveklinik - sou datt e seng Jugend an Heemer a Fleegfamille verbruecht huet. Well ee vu senge Grousselteren Schwaarz war, hat och hien e méi en däischteren Teint. Dowéinst huet hien d'Rassendiskriminéierung ze spiere kritt, hie konnt zum Beispill net do studéiere goe wou e wollt. Als Protest huet hie sech seng Hoer, déi roudelzeg waren, schwaarz gefierft, an ass an d'Sonn gaange fir méi brong ze ginn. Hien huet sech vun do u voll mat deene Schwaarzen identifizéiert an ass an e &quot;Schwaarzequartier&quot; wunne gaangen, wou e sech mat Geleeënheetsjobs, duerno ëmmer méi mat Klengkriminalitéit, iwwer Waasser gehalen huet.

Wéinst Vol an Abréch koum hien 1946 fir 10 Joer an de Prisong. Do huet hie vill Bicher gelies an sech esou [[autodidakt]]esch a Philosophie a Geschicht virugebilt. Och konnt hien do, an Debattéiergruppen, säi [[rhetorik|rhetorescht]]Talent ausbauen. An där Zäit huet hien och wwer säi Brudder Philbert d' ''[[Nation of Islam]]'' kennegeléiert, deen dovu Member war. Et war dëst eng Zort politesch-reliéis Beweegung, déi Elementer vun der Emanzipatioun vun deene Schwaarze mat därs aus dem [[Islam]] verknëpt huet. De Malcolm huet sech iwwerzeege gelooss a sech vun do u just nach &quot;Malcolm X&quot; genannt, well der ''Nation'' hirer Iwwerzeegung no de Familljennumm vun den amerikanesche Schwaarzen dee wier, deen déi wäiss Sklavenhalter hinne ginn haten, an hire &quot;richtegen&quot; Numm onbekannt blouf (dofir &quot;X&quot;).
 
Wéi en entlooss gouf, goung en op [[Detroit]], wou en de Leader vun der ''Nation of Islam'', den [[Elijah Muhammad]], kennegeléiert huet, deen eng Zort Ersatzpapp fir hie gouf. No an no huet den X sech un d'Spëtzt vun der Organisatioun eropgeschafft. Hie gouf hiren nationale Porte-parole an huet d'[[Segregatioun]] an d'Ongerechtegkeeten, déi zënter Johonnerten tëscht Schwaarz a Wäiss waren, ugeprangert.

[[Fichier:MLK and Malcolm X USNWR cropped.jpg|thumb|left|De Malcolm X (riets) bei enger Diskussion mam [[Martin Luther King]] (lénks)]]
Hien huet sech dobäi radikal géint de [[Martin Luther King]] gestallt, deem seng Iwwerzeegung et war, ouni Gewalt eng Ännerung vun de Verhältnesser z'erreechen. Den Malcolm X war iwwerzeegt, dem King seng Method géif zu näischt féieren, an huet him virgeworf, sech implizit weiderhin de Wäissen z'ënnerwerfen, wat hien, de Malcolm X, net méi wëlles wier, ze maachen. Am Géigesaz zum King huet de Malcolm X déi Schwaarz dozou opgeruff, sech géint déi &quot;wäiss&quot; Gewalt, ënner där se zënter Joerhonnerten ze leiden haten, ze verdeedegen, &quot;''by any means necessary''&quot; (&quot;mat alle Mëttelen, déi néideg sinn&quot;).

Enn 1963 huet de Malcolm X sech no an no vum Elijah Muhammad distanziéiert, well deen ë.&amp;nbsp;a. eng ganz Rëtsch Affäre mat anere Frae wéi där, mat där e bestuet war, hat. Hien ass aus der ''Nation of Islam'' ausgetrueden an huet, mat aneren, déi och ausgetruede waren, d' ''Muslim Mosque Inc.'' gegrënnt, an där e weiderhi Relioun mat der Philosophie vum &quot;Schwaarzen Nationalismus&quot; verbonnen huet. 1964 huet hien en [[Haddsch]] op [[Mekka]] gemaach an huet sech ewell El Hajj Malik el-Shabbaz genannt (blouf awer weider ënner sengem viregten Numm bekannt). Ausserdeem ass hie 4 Méint laang duerch Afrika gereest, wou e mat anti-kolonialistesche Kämpfer geschwat huet, an zu der Iwwerzeegung komm ass, d'islamescht Fraebild, vun deem e bis do iwwerzeegt war, misst revidéiert ginn, well a progressive Staaten och d'Fraen eng fortschrëttlech a kämpferesch Roll gespillt hunn.

De Malcolm X huet ewell den antikoloniale Befreiungskampf an Afrika (a soss doruechter an der [[Drëtt Welt|Drëtter Welt]]) an d'Emanzipatioun vun de Schwaarzen an den USA als een an dee selwechte Kampf gesinn, dee politesch duerch en antikapitalisteschen, sozialistesche Gesellschaftsmodell gefouert misst ginn, well Rassismus eng Zort Bedingung vum Kapitalismus wier. Hien huet dofir d' ''Organisatioun fir d'afroamerikanesch Eenheet'' (OAAU) initiéiert, déi d'Verbindung tëscht Afro-Amerikaner an Afrikaner opstelle sollt.

Den 21.&amp;nbsp;Februar 1965 gouf hien am Audubon Ballroom zu [[Washington Heights (New York City)]] nodeems en do eng Ried gehalen hat, vun dräi Männer erschoss. Si waren Adepte vun der Nation of Islma, déi Vengence wollten huelen, dofir, datt de Malcolm X de den Elijah Muhammad kritiséiert a beleidegt gahat hätt.

Dem Historiker [[Manning Marable]] no hätt den [[FBI]] an d'Police vun den Attentatspläng gewosst, mä näischt dergéint ënnerholl.&lt;ref&gt;[http://einestages.spiegel.de/static/topicalbumbackground/22548/entzauberung_eines_mythos.html Entzauberung eines Mythos, einestages – Zeitgeschichten auf Spiegel Online, Bericht vom 7. April 2011]&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;[http://www.spiegel.de/politik/ausland/0,1518,754716,00.html Neue Spekulation über Mord an Malcolm X] in: [[Spiegel Online]] vom 2. April 2011&lt;/ref&gt;{{,}}&lt;ref&gt;Hugh Muir: [http://www.guardian.co.uk/world/2011/apr/07/malcolm-x-man-behind-myth ''Malcolm X: the man behind the myth'']. Guardian, 7. April 2011&lt;/ref&gt;

De Malcolm X war zënter 1958 mat der [[Betty Shabazz|Betty Jean Sanders]] bestuet, an si hate sechs Duechteren.

== Ausbléck==
Dem Malcolm X seng Vuën iwwer d'Schwaarzebeweegung goufe vun der [[Black Panther Party]] opgegraff, déi 1966, ee Joer nodeems en ermuert gi war, gegrënnt gouf.

== Literatur ==
* George Breitman: ''The last year of Malcolm X. The evolution of a revolutionary''. Pathfinder, New York 2004, ISBN 0-87348-004-X
* Jan Carey: ''Ghosts in our blood''. (de: &quot;Geister in userem Blut, Atlantik, Bremen 1997, ISBN 3-926529-10-5)
* [[Alex Haley]]: ''The autobiography of Malcolm X''.
* Robert L Jenkins, Mfanya D. Tryman: ''The Malcolm X encyclopedia''. Greenwood, Westport, Conn. 2002, ISBN 0-313-29264-7
* Charles Eric Lincoln: ''The Black Muslims in America''. Eerdmans, Grand Rapids (Michigan) 1994, ISBN 0-86543-400-X
* Manning Marable: ''Malcolm X: A Life of Reinvention.'' The Penguin Press, New York 2011, ISBN 978-0-670-02220-5. 
* Bruce Perry: ''Malcolm X'' (''Malcolm''). Junius, Hamburg 1993, ISBN 3-88506-215-1
* Theresa Perry (Hrsg.): ''Teaching Malcolm X''. Routledge, N.Y. 1996, ISBN 0-415-91154-0
* [[Albert Scharenberg]]: ''Schwarzer Nationalismus in den USA. Das Malcolm X-Revival''. Westfälisches Dampfboot, Münster 1998, ISBN 3-89691-433-2 (zugl. Dissertation, [[Freie Universität Berlin]] 1997)
* Robert Terrill (Hrsg.): ''The Cambridge companion to Malcolm X''. Cambridge University Press, Cambridge 2010. ISBN 978-0-521-73157-7
* [[Stokely Carmichael|Kwame Toure]], Charles V. Hamilton: ''Black Power. The politics of liberation in America''. Vintage, New York 1992, ISBN 0-679-74313-8 (Nachdruck d. Ausg. NY 1967)
* Britta Waldschmidt-Nelson: ''Martin Luther King und Malcolm X''. Fischer TB, Frankfurt 2002, ISBN 3-596-14662-3
* Britta Waldschmidt-Nelson: ''Malcolm X. Der schwarze Revolutionär''. Beck, München 2015, ISBN 978-3-406-67537-9

== Um Spaweck==
{{Commonscat}}
* [http://www.heise.de/tp/artikel/37/37844/1.html Die drei Geburten des Malcolm X] Dietmar Gottfried auf Telepolis, 24. Dezember 2012
* [http://www.cmgww.com/historic/malcolm/home.php Offiziell Websäit iwwer de Malcolm X.]
* [http://www.trend.infopartisan.net/trd1002/t111002.html Biographie]
* [http://www.sozialismus.info/2002/08/10015/ Biographie an Hannergrondinformatiounen.]

{{Referenzen}}

[[Kategorie:Biergerrechtler]]
[[Kategorie:Gebuer 1925]]
[[Kategorie:Gestuerwen 1965]]</text>
      <sha1>jv0y0msb21maka1wl37gs8sobele4cd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tambow</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125670</id>
    <revision>
      <id>2394040</id>
      <parentid>2024941</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T08:50:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>k</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4862" xml:space="preserve">{{Infobox Uertschaft Russland
 | Lëtzebuergeschen Numm = Tambow
 | Numm an der Landessprooch = Тамбов
 | Fändel = Flag of Tambov (Tambov oblast).png{{!}}border
 | Wopen = Coat of Arms of Tambov (2008).svg
 |lat_deg= 52|lat_min= 43|lat_sec= 00
 |lon_deg= 41|lon_min= 26|lon_sec= 00
 | Federatiounskrees = Zentralrussland
 | Aart vun der Regioun = Oblast
 | Regioun = Tambow
 | Gegrënnt = 1636
 | Fläch = 91
 | Héicht = 130
 | Zäitzon = 3
 | Autoskennzeechen = 68
 | Autoritéitsbezeechnung = Buergermeeschter
 | Buergermeeschter = Juri Rogatschjow
 | OKATO = 68401
}}
'''Tambow''' (op [[Russesch]]: Тамбов, op [[Mokschanesch]]: Томбу) ass d'Haaptstad vum [[Oblast Tambow]] am [[Zentralrussland|Zentralrussesche Federatiounskrees]] a [[Russland]]. Si läit 419&amp;nbsp;km südëstlech vu [[Moskau]] um do nach relativ klenge Floss [[Zna (Mokscha)|Zna]].

D'Stad huet eng 290.000 Awunner (Stand 2016)&lt;ref&gt;http://tmb.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/tmb/resources/c995a58047da3e6da15da5ed3bc4492f/nas_.pdf&lt;/ref&gt; an eng Fläch vun 91&amp;nbsp;km².

== Geschicht ==
Tambow gouf de 27. Abrëll 1636 vum russesche [[Woiwod]] (Herzog) [[Roman Fjodorowitsch Boborykin|Roman Boborykin]] gegrënnt,&lt;ref&gt;http://rusplt.ru/wins/tambov--platsdarm-dlya-russkogo-nastuplenie-na-dikoe-pole-23784.html&lt;/ref&gt; als Deel vun engem Festungsrank dee Moskau am Süden a Südoste virun Ugrëff vun den [[Gëllen Hord|&quot;Tataren&quot;]] (Gëllen Hord) schütze sollt.

1719 krut se de Status vun enger Stad.

Wärend dem Biergerkrich koum et 1920-1921 zu engem grousse Bauerenopstand, deen als Widerstand géint d'Requisition vu Fruucht ugefaangen huet, mä deen awer vun der bolschewistescher [[Rout Arméi|Rouder Arméi]] bluddeg néiergeschloe gouf.

=== D'Lëtzebuerger am Gefaangenelager zu Tambow ===
Am [[Zweete Weltkrich]], vun 1943 un, goufen an d'Krichsgefaangenelager Tambow-Rada Nr.188 ronn 10.000 Krichsprisonnéier vun 13 Natiounen bruecht, déi do ënner mënschenonwierdege Konditioune bis zur hirer Fräiloossung a Braken hanner [[Pickegen Drot|pickegem Drot]] agespaart waren. Dorënner vill [[Zwangsrekrutéierten|Zwangsrekrutéiert]] aus [[Loutrengen]], dem [[Elsass]] an och 1.004 Lëtzebuerger.

[[Fichier:Graf Feller, Amicale Tambow, Märeler Kierfecht.jpg|thumb|Plack vun der ''Amicale Tambow'' um [[Märel (Stad Lëtzebuerg)|Märeler]] Kierfecht]]
{{Méi Info 1|Zwangsrekrutéierten (Lëtzebuerg)}}

Si hunn do wéinst Keelt an Honger, Entbierungen a Krankheeten, schwéier gelidden. Dausende sinn ëmkomm an och 167 Lëtzebuerger hunn do hiert Liewe misse loossen, a goufen do begruewen.

Nom Enn vum Krich goufen d'Lëtzebuerger an e puer Convoie vun Tambow heem bruecht: Den 3. August 1945 sinn 200 Kranker heembruecht ginn. Am September 1945 goufen aner 600 Lëtzebuerger aus dem Lager vun Tambow op Lëtzebuerg zréckbruecht. Der deemoleger [[Lëtzebuerger Exilregierung|Lëtzebuerger Regierung]] gouf nom Krich staark Virwërf gemaach, datt si net genuch fir déi Tambower Jonge gemaach hätt. Eréischt am Mee 1945 war si eppes vun der Presenz vu Lëtzebuerger Krichsprisonnéier zu Tambow gewuer ginn.

== Ekonomie ==
An der Mëtt vum [[18. Joerhonnert]] war Tambow den Handels- a Wirtschaftszentrum vum ganze landwirtschaftlechen Terrain ronderëm. De Wope mam Beiestack geet net nëmmen op dee viraals wéinst senger héijer Qualitéit faméisen Hunneg vum Tambower Land zréck, mä steet symbolesch och fir haart Aarbecht a Fläiss déi der Stad Räichtum bruecht hunn.

D'Industrie huet sech a gréisserem Ausmooss eréischt an der Zäit no der Oktoberrevolutioun 1917 entwéckelt. Hautesdaags ass Tambow awer héich industrialiséiert, mat als wichtegste Branchen d'Chimie- an Elektroindustrie.

== Kuckeswäertes ==
D'Kasaner Klouschter aus dem [[17. Joerhonnert]] an d'Verklärungskathedral aus dem 18. Jh., sowéi aner Kierchen aus dem 18. an 19. Joerhonnert, weisen op d'Vergaangenheet vun Tambow als spirituellen Zentrum hin.

Ernimme kann een och d'Oper an d'Konschtgalerie vun Tambow.

Um Krichsgefaangenekierfecht Tambow-Rada leie 24.000 Gefaange begruewen.

Zu Tambow gëtt et dräi Universitéiten a véier Instituter.

== Fotosalbum vun der Stad ==
&lt;gallery&gt;
Fichier:Дворянское собрание..JPG|Leninplaz, mat am Hannergrond d'Kasaner Klouschter
Fichier:Колокольня Казанского монастыря.jpg|Klackentuerm vum Kasaner Klouschter
Fichier:Tambov,Sobor.JPG|Verklärungskathedral
Fichier:Памятник святителю Питириму Тамбовскому в Тамбове.jpg|Monument vum Hellege Pitirim vun Tambow, op der Kathedralsplaz
Fichier:Tambov-022020.jpg|Eng Strooss
&lt;/gallery&gt;

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|Tambov|Tambow}}
* [http://city.tambov.gov.ru/ Offiziell Säit vun der Stad]

{{Referenzen}}

[[Kategorie:Universitéitsstied a Russland]]
[[Kategorie:Oblast Tambow]]</text>
      <sha1>nt9wfzop5azpfwf4tnvb56jqp9b4j0t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022</title>
    <ns>0</ns>
    <id>133276</id>
    <revision>
      <id>2394027</id>
      <parentid>2393956</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:25:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zinneke</username>
        <id>34</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sport */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10262" xml:space="preserve">{{Artikel Joer}}
D'Joer '''2022''' fänkt op engem [[Samschdeg]] un. Et ass kee Schaltjoer.
[[File:Luxembourg, manifestation contre la crise en Ukraine 05.03.2022 (116).jpg|thumb|Manifestatioun géint de Krich an der Ukrain, 5. Mäerz]]
== Evenementer ==

=== Europa ===
* [[30. Januar]]: Bei virgezunnene Parlamentswalen a [[Portugal]] gewënnt dem Premierminister [[António Costa]] seng Sozialistesch Partei mat 117 vun 230 Sëtz d'absolutt Majoritéit.
* [[13. Februar]]: De [[Frank-Walter Steinmeier]] gëtt zum däitsche Bundespresident erëmgewielt.
* [[24. Februar]]: Russland fänkt mat engem [[Russesch-Ukrainesche Krich|Ugrëffskrich op d'Ukrain]] un, nodeems et 2 Deeg virdrun d'Onofhängegkeet vun de vu russesche Rebelle kontrolléierte sougenannte &quot;Volleksrepublicken&quot; [[Luhansk]] an [[Donetsk]] eesäiteg unerkannt huet. Iwwer 4 Milliounen Ukrainer sinn an d'westlech Nopeschlänner an aner EU Staate geflücht; weltwäit kënnt et zu Protester, a vu Säite vu ville Länner zu Wirtschaftssanktioune géint Russland. No zwéi Méint Kämpf gëtt et Zéngdausende vun Doudegen op béide Säiten, dorënner vill ukrainesch zivil Affer.
* {{3. Abrëll}}: Dem aktuelle Premierminister [[Viktor Orbán]] seng FIDESZ-Partei gewënnt bei de Parlamentswalen an [[Ungarn]], mat 135 vun den 199 Sëtzer, déi absolut Majoritéit. 
* {{0}}3. Abrëll: Den [[Aleksandar Vučić]] gëtt a [[Serbien]] bei de Presidentschaftswalen erëmgewielt. Bei de Parlamentswalen dee selwechten Dag bleift seng Walallianz stäerkst Partei, verléiert awer hir absolut Majoritéit.
* [[24. Abrëll]]: Beim zweeten Tour vun de Presidentewalen am [[Frankräich]] gewënnt den amtéierende President [[Emmanuel Macron]]  géint d'[[Marine Le Pen]].
* 24. Abrëll: Bei de Parlamentswalen a [[Slowenien]] gewënnt déi oppositionel Fräiheetsbeweegung (GS) vum [[Robert Golob]].
* [[16. Mee]]: D'[[Elisabeth Borne]] gëtt zu der neier Premierministesch a [[Frankräich]] ernannt.
* [[19. Juni]]: Beim 2. Tour vun de Parlamentswalen a Frankräich verléiert ''Ensemble pour la majorité présidentielle'' déi absolut Majoritéit a kënnt op 245 vu 577 Sëtzer, d' ''Nouvelle Union Populaire écologique et sociale'' kritt der 131, de ''Rassemblement National'' der 89 an d' ''Union de Droite et du Centre'' der 64.
* [[23. Juni]]: Um [[Europäesche Conseil]] zu Bréissel kréien d'[[Ukrain]] a [[Moldawien]] de Status vun engem Kandidat fir der EU bäizetrieden.

==== Lëtzebuerg ====
* {{5. Januar}}: D'[[Regierung Bettel-Lenert-Bausch]] trëtt, mat 3 neie Ministeren, hir Fonctioun un.

=== Afrika ===
* [[23. Januar]]: Militärputsch am [[Burkina Faso]].
* [[15. Mee]]: Den [[Hassan Sheikh Mohamud]] gëtt zum neie President vu [[Somalia]] gewielt.
* [[25. Juni]]: [[Gabun]] an [[Togo]] gi Member vum [[Commonwealth of Nations|Commonwealth]].

=== Amerika ===

==== Nordamerika ====

==== Südamerika ====
* [[19. Juni]]: De [[Gustavo Petro]] gëtt zum neie President vu [[Kolumbien]] gewielt.

=== Asien ===
* {{2. Januar}}: Ausbroch vu schwéieren Onrouen am [[Kasachstan]], wou bannent e puer Deeg 225 Leit ëm d'Liewe koumen an der bal 5.000 blesséiert goufen. 
* {{9. Mäerz}}: De [[Yoon Seok-youl]] gëtt zum neie President vu [[Südkorea]] gewielt.
* [[12. Mäerz]]: De [[Serdar Berdimuhamedow]] gewënnt d'Presidentewalen am [[Turkmenistan]], hie gëtt den 19. Mäerz vereedegt.
* [[19. Abrëll]]: De [[José Ramos-Horta]] gëtt zum neie President vun [[Timor-Leste]] gewielt, nodeems en dat schonn eng Kéier virun 10 Joer war.
* [[21. Juni]]: Iwwer 1.000 Doudeger bei engem schwéieren Äerdbiewen am Oste vum [[Afghanistan]].
* [[30. Juni]]: De [[Ferdinand Marcos Jr.]] gëtt neie President op de [[Philippinnen]].
* [[21. Juli]]: Den [[Ranil Wickremesinghe]] gëtt neie President vu [[Sri Lanka]], nodeems säi Virgänger [[Gotabaya Rajapaksa]] no Protester zréckgetruede war.

==== Arabesch Welt ====
* [[14. Mee]]: De [[Mohamed bin Zayed Al Nahyan]], Emir vun [[Abu Dhabi]], gëtt neie President vun de [[Vereenegt Arabesch Emirater|Vereenegten Arabeschen Emirater]].

=== Ozeanien &amp; Pazifik ===

== Konscht a Kultur ==
[[Fichier:Esch22 - Remix Opening Esch-Centre (105).jpg|thumb|130px|Logo Esch 2022]]
* [[Esch-Uelzecht]] ass, zesumme mam [[litauen|litauesche]] [[Kaunas]] an dem [[Serbien|serbesche]] [[Novi Sad]], [[Europäesch Kulturhaaptstad]] (kuckt: [[Esch 2022]]). 

=== Molerei ===

=== Literatur ===
* [[Prix de la fondation Servais|Servais-Präis]]: [[Guy Helminger]] fir ''Lärm''.

=== Musek ===
* [[14. Mee]]: de [[Kalush Orchestra]] aus der Ukraine gewënnt den [[Eurovision Song Contest 2022]] mam Lidd ''Stefania''.

=== Kino ===
* [[Academy Awards|Oscar]] fir de beschte Film: ''[[Coda (Film)|Coda]]'' vun der [[Sian Heder]].
* [[César du cinéma|César]] fir de beschte Film: ''[[Illusions perdues]]'' vum [[Xavier Giannol]].
* [[Palme d'or|Gëlle Palm]] fir ''[[Triangle of Sadness]]'' vm [[Ruben Östlund]].

== Ekonomie ==
* {{1. Januar}}: D'[[Regional Comprehensive Economic Partnership]], dat gréisst Fräihandelsofkommes vun der Welt, trëtt a Kraaft.

== Wëssenschaft an Technik ==
* [[18. Mäerz]]: D'[[Çanakkale-1915-Bréck]] an der Tierkei, déi Hänkbréck mat der gréisster Spanwäit op der Welt, gëtt ageweit.

== Sport ==
* [[4. Februar|4.]] bis [[20. Februar]]: [[Olympesch Wanterspiller 2022|Olympesch Wanterspiller zu Beijing]].
* [[1. Juli|1.]] - [[24. Juli]]: [[Tour de France 2022]]; de [[Jonas Vingegaard]] gëtt Gewënner am Generalklassement. 
* [[21. November|21. Nov.]] bis [[18. Dezember|18. Dez.]]: [[Foussball-Weltmeeschterschaft 2022|22. Foussball-Weltmeeschterschaft]] vun den Hären am [[Katar]].

== Gebuer ==

== Gestuerwen ==
* ?. Januar: [[Sophie Proost]], lëtzebuergesch Theaterschauspillerin.

* {{4. Januar}}: [[Mario Castegnaro]], lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
* {{6. Januar}}: [[Peter Bogdanovich]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* {{0}}6. Januar: [[Sidney Poitier]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[11. Januar]]: [[David Sassoli]], italieenesche Politiker.
* [[12. Januar]]: [[Guy W. Stoos]], lëtzebuergesche Graphiker, Karikaturist a Politiker.
*12. Januar: [[Victor Fenigstein]], schwäizeresch-lëtzebuergesche Pianist a Komponist.
*12. Januar: [[Joseph Zangerle]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[13. Januar]]: [[Jean-Jacques Beineix]], franséische Filmregisseur.
* [[14. Januar]]: [[Ricardo Bofill]], spueneschen Architekt.
* [[16. Januar]]: [[Ibrahim Boubacar Keïta]], malesche Politiker.
* 16. Januar: [[Ota Nalezinek]], tschechesch-lëtzebuergesche Moler a Graphiker.
* [[17. Januar]]: [[Yvette Mimieux]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* 17. Januar: [[Michel Subor]], franséische Schauspiller.
* [[19. Januar]]: [[Hardy Krüger]], däitsche Schauspiller.
* 19. Januar: [[Gaspard Ulliel]], franséische Schauspiller.
* [[20. Januar]]: [[Meat Loaf]],  US-amerikanesche Rocksänger.
* [[23. Januar]]: [[Serge Korber]], franséische Filmregisseur.
* 23. Januar: [[Jean-Claude Mézières]], franséische Comiczeechner.
* [[25. Januar]]: [[Etchika Choureau]], franséisch Schauspillerin.
* [[26. Januar]]: [[Ernst Stankovski]], éisträichesche Schauspiller.
* {{2. Februar}}: [[Monica Vitti]], italieenesch Schauspillerin.
* {{4. Januar}}: [[Mario Castegnaro]], lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
* {{6. Januar}}: [[Peter Bogdanovich]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* {{8. Februar}}: [[Luc Montagnier]], franséische Virolog.
* {{9. Februar}}: [[André Wilms]], franséische Schauspiller.
* [[12. Februar]]: [[Ivan Reitman]], kanadesche Regisseur
* [[19. Februar]]: [[Jacques Poos]], lëtzebuergesche Politiker.
* [[22. Februar]]: [[Claudine Junck]], lëtzebuergesch Diplombiologin.
* [[23. Februar]]: [[Henri Kugener]], lëtzebuergeschen Dokter, Medezinhistoriker an Auteur.
* [[24. Februar]]: [[Sally Kellerman]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[27. Februar]]: [[Veronica Carlson]], englesch Schauspillerin.
* [[13. Mäerz]]: [[William Hurt]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[15. Mäerz]]: [[Ann Savo]], finnesch Schauspillerin.
* [[21. Mäerz]]: [[Eva-Ingeborg Scholz]], däitsch Schauspillerin.
* [[23. Mäerz]]: [[Madeleine Albright]], US-amerikanesch Politikerin.
* [[25. Mäerz]]: [[Taylor Hawkins]], US-amerikanesche Museker.
* {{2. Abrëll}}: [[Paul Lenert]], lëtzebuergesche Journalist a Manager.
* {{5. Abrëll}}: [[Sidney Altman]], kanadesch-US-amerikanesche Molekularbiolog.
* {{0}}5. Abrëll: [[Nehemiah Persoff]], US-amerikanesche Schauspiller.
* {{7. Abrëll}}: [[David McKee]], brittesche Kannerbuchauteur an Illustrateur.
* {{9. Abrëll}}: [[Michael Degen]], däitsch-israeelesche Schauspiller.
* [[13. Abrëll]]: [[Michel Bouquet]], franséische Schauspiller.
* [[17. Abrëll]]: [[Catherine Spaak]], franséisch Schauspillerin a Moderatorin.
* [[21. Abrëll]]: [[Renate Holm]], däitsch Operesängerin a Schauspillerin.
* 21. Abrëll: [[Jacques Perrin]], franséische Schauspiller a Filmproduzent.
* [[23. Abrëll]]: [[Arno (Sänger)|Arno]], belsche Museker.
* [[30. Abrëll]]: [[André Elvinger]], lëtzebuergesche Jurist.
* [[17. Mee]]: [[Édouard Kutter (1934)|Édouard Kutter]], lëtzebuergesche Fotograf, Editeur.
* 17. Mee: [[Vangelis]], griichesche Museker.
* [[23. Mee]]: [[Anita Gradin]], schweedesch Politikerin.
* [[26. Mee]]: [[Andrew Fletcher]], brittesche Museker.
* 26. Mee: [[Ray Liotta]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[27. Mee]]: [[Nicole Castan]], franséisch Kënschtlerin.
* [[28. Mee]]: [[Adolphe Deville]], lëtzebuergesche Moler.
* 28. Mee: [[Bujar Nishani]], albanesche Politiker.
* [[17. Juni]]: [[Jean-Louis Trintignant]], franséische Schauspiller.
* [[28. Juni]]: [[Martin Bangemann]], däitsche Politiker.
* {{1. Juli}}:  [[Maurizio Pradeaux]], italieenesche Filmregisseur.
* {{2. Juli}}: [[Peter Brook]], engleschen Auteur, Film- an Theaterregisseur.
* {{6. Juli}}: [[James Caan]], US-amerikanesche Schauspiller.
* {{8. Juli}}: [[Shinzō Abe]], japanesche Politiker.
* {{0}}8. Juli: [[José Eduardo dos Santos]], angolanesche Politiker.
* [[15. Juli]]: [[Albert Nerini]], lëtzebuergesche Schlagersänger.
* [[18. Juli]]: [[Claes Oldenburg]], schweedesch-US-amerikanesche Kënschtler.
* [[21. Juli]]: [[Uwe Seeler]], däitsche Foussballspiller.

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}</text>
      <sha1>rmr1lm8t2bmihanb9luz2qkpi94a9mr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394028</id>
      <parentid>2394027</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:26:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zinneke</username>
        <id>34</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sport */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10264" xml:space="preserve">{{Artikel Joer}}
D'Joer '''2022''' fänkt op engem [[Samschdeg]] un. Et ass kee Schaltjoer.
[[File:Luxembourg, manifestation contre la crise en Ukraine 05.03.2022 (116).jpg|thumb|Manifestatioun géint de Krich an der Ukrain, 5. Mäerz]]
== Evenementer ==

=== Europa ===
* [[30. Januar]]: Bei virgezunnene Parlamentswalen a [[Portugal]] gewënnt dem Premierminister [[António Costa]] seng Sozialistesch Partei mat 117 vun 230 Sëtz d'absolutt Majoritéit.
* [[13. Februar]]: De [[Frank-Walter Steinmeier]] gëtt zum däitsche Bundespresident erëmgewielt.
* [[24. Februar]]: Russland fänkt mat engem [[Russesch-Ukrainesche Krich|Ugrëffskrich op d'Ukrain]] un, nodeems et 2 Deeg virdrun d'Onofhängegkeet vun de vu russesche Rebelle kontrolléierte sougenannte &quot;Volleksrepublicken&quot; [[Luhansk]] an [[Donetsk]] eesäiteg unerkannt huet. Iwwer 4 Milliounen Ukrainer sinn an d'westlech Nopeschlänner an aner EU Staate geflücht; weltwäit kënnt et zu Protester, a vu Säite vu ville Länner zu Wirtschaftssanktioune géint Russland. No zwéi Méint Kämpf gëtt et Zéngdausende vun Doudegen op béide Säiten, dorënner vill ukrainesch zivil Affer.
* {{3. Abrëll}}: Dem aktuelle Premierminister [[Viktor Orbán]] seng FIDESZ-Partei gewënnt bei de Parlamentswalen an [[Ungarn]], mat 135 vun den 199 Sëtzer, déi absolut Majoritéit. 
* {{0}}3. Abrëll: Den [[Aleksandar Vučić]] gëtt a [[Serbien]] bei de Presidentschaftswalen erëmgewielt. Bei de Parlamentswalen dee selwechten Dag bleift seng Walallianz stäerkst Partei, verléiert awer hir absolut Majoritéit.
* [[24. Abrëll]]: Beim zweeten Tour vun de Presidentewalen am [[Frankräich]] gewënnt den amtéierende President [[Emmanuel Macron]]  géint d'[[Marine Le Pen]].
* 24. Abrëll: Bei de Parlamentswalen a [[Slowenien]] gewënnt déi oppositionel Fräiheetsbeweegung (GS) vum [[Robert Golob]].
* [[16. Mee]]: D'[[Elisabeth Borne]] gëtt zu der neier Premierministesch a [[Frankräich]] ernannt.
* [[19. Juni]]: Beim 2. Tour vun de Parlamentswalen a Frankräich verléiert ''Ensemble pour la majorité présidentielle'' déi absolut Majoritéit a kënnt op 245 vu 577 Sëtzer, d' ''Nouvelle Union Populaire écologique et sociale'' kritt der 131, de ''Rassemblement National'' der 89 an d' ''Union de Droite et du Centre'' der 64.
* [[23. Juni]]: Um [[Europäesche Conseil]] zu Bréissel kréien d'[[Ukrain]] a [[Moldawien]] de Status vun engem Kandidat fir der EU bäizetrieden.

==== Lëtzebuerg ====
* {{5. Januar}}: D'[[Regierung Bettel-Lenert-Bausch]] trëtt, mat 3 neie Ministeren, hir Fonctioun un.

=== Afrika ===
* [[23. Januar]]: Militärputsch am [[Burkina Faso]].
* [[15. Mee]]: Den [[Hassan Sheikh Mohamud]] gëtt zum neie President vu [[Somalia]] gewielt.
* [[25. Juni]]: [[Gabun]] an [[Togo]] gi Member vum [[Commonwealth of Nations|Commonwealth]].

=== Amerika ===

==== Nordamerika ====

==== Südamerika ====
* [[19. Juni]]: De [[Gustavo Petro]] gëtt zum neie President vu [[Kolumbien]] gewielt.

=== Asien ===
* {{2. Januar}}: Ausbroch vu schwéieren Onrouen am [[Kasachstan]], wou bannent e puer Deeg 225 Leit ëm d'Liewe koumen an der bal 5.000 blesséiert goufen. 
* {{9. Mäerz}}: De [[Yoon Seok-youl]] gëtt zum neie President vu [[Südkorea]] gewielt.
* [[12. Mäerz]]: De [[Serdar Berdimuhamedow]] gewënnt d'Presidentewalen am [[Turkmenistan]], hie gëtt den 19. Mäerz vereedegt.
* [[19. Abrëll]]: De [[José Ramos-Horta]] gëtt zum neie President vun [[Timor-Leste]] gewielt, nodeems en dat schonn eng Kéier virun 10 Joer war.
* [[21. Juni]]: Iwwer 1.000 Doudeger bei engem schwéieren Äerdbiewen am Oste vum [[Afghanistan]].
* [[30. Juni]]: De [[Ferdinand Marcos Jr.]] gëtt neie President op de [[Philippinnen]].
* [[21. Juli]]: Den [[Ranil Wickremesinghe]] gëtt neie President vu [[Sri Lanka]], nodeems säi Virgänger [[Gotabaya Rajapaksa]] no Protester zréckgetruede war.

==== Arabesch Welt ====
* [[14. Mee]]: De [[Mohamed bin Zayed Al Nahyan]], Emir vun [[Abu Dhabi]], gëtt neie President vun de [[Vereenegt Arabesch Emirater|Vereenegten Arabeschen Emirater]].

=== Ozeanien &amp; Pazifik ===

== Konscht a Kultur ==
[[Fichier:Esch22 - Remix Opening Esch-Centre (105).jpg|thumb|130px|Logo Esch 2022]]
* [[Esch-Uelzecht]] ass, zesumme mam [[litauen|litauesche]] [[Kaunas]] an dem [[Serbien|serbesche]] [[Novi Sad]], [[Europäesch Kulturhaaptstad]] (kuckt: [[Esch 2022]]). 

=== Molerei ===

=== Literatur ===
* [[Prix de la fondation Servais|Servais-Präis]]: [[Guy Helminger]] fir ''Lärm''.

=== Musek ===
* [[14. Mee]]: de [[Kalush Orchestra]] aus der Ukraine gewënnt den [[Eurovision Song Contest 2022]] mam Lidd ''Stefania''.

=== Kino ===
* [[Academy Awards|Oscar]] fir de beschte Film: ''[[Coda (Film)|Coda]]'' vun der [[Sian Heder]].
* [[César du cinéma|César]] fir de beschte Film: ''[[Illusions perdues]]'' vum [[Xavier Giannol]].
* [[Palme d'or|Gëlle Palm]] fir ''[[Triangle of Sadness]]'' vm [[Ruben Östlund]].

== Ekonomie ==
* {{1. Januar}}: D'[[Regional Comprehensive Economic Partnership]], dat gréisst Fräihandelsofkommes vun der Welt, trëtt a Kraaft.

== Wëssenschaft an Technik ==
* [[18. Mäerz]]: D'[[Çanakkale-1915-Bréck]] an der Tierkei, déi Hänkbréck mat der gréisster Spanwäit op der Welt, gëtt ageweit.

== Sport ==
* [[4. Februar|4.]] bis [[20. Februar]]: [[Olympesch Wanterspiller 2022|Olympesch Wanterspiller zu Beijing]].
* [[1. Juli|1.]] bis [[24. Juli]]: [[Tour de France 2022]]; de [[Jonas Vingegaard]] gëtt Gewënner am Generalklassement. 
* [[21. November|21. Nov.]] bis [[18. Dezember|18. Dez.]]: [[Foussball-Weltmeeschterschaft 2022|22. Foussball-Weltmeeschterschaft]] vun den Hären am [[Katar]].

== Gebuer ==

== Gestuerwen ==
* ?. Januar: [[Sophie Proost]], lëtzebuergesch Theaterschauspillerin.

* {{4. Januar}}: [[Mario Castegnaro]], lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
* {{6. Januar}}: [[Peter Bogdanovich]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* {{0}}6. Januar: [[Sidney Poitier]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[11. Januar]]: [[David Sassoli]], italieenesche Politiker.
* [[12. Januar]]: [[Guy W. Stoos]], lëtzebuergesche Graphiker, Karikaturist a Politiker.
*12. Januar: [[Victor Fenigstein]], schwäizeresch-lëtzebuergesche Pianist a Komponist.
*12. Januar: [[Joseph Zangerle]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[13. Januar]]: [[Jean-Jacques Beineix]], franséische Filmregisseur.
* [[14. Januar]]: [[Ricardo Bofill]], spueneschen Architekt.
* [[16. Januar]]: [[Ibrahim Boubacar Keïta]], malesche Politiker.
* 16. Januar: [[Ota Nalezinek]], tschechesch-lëtzebuergesche Moler a Graphiker.
* [[17. Januar]]: [[Yvette Mimieux]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* 17. Januar: [[Michel Subor]], franséische Schauspiller.
* [[19. Januar]]: [[Hardy Krüger]], däitsche Schauspiller.
* 19. Januar: [[Gaspard Ulliel]], franséische Schauspiller.
* [[20. Januar]]: [[Meat Loaf]],  US-amerikanesche Rocksänger.
* [[23. Januar]]: [[Serge Korber]], franséische Filmregisseur.
* 23. Januar: [[Jean-Claude Mézières]], franséische Comiczeechner.
* [[25. Januar]]: [[Etchika Choureau]], franséisch Schauspillerin.
* [[26. Januar]]: [[Ernst Stankovski]], éisträichesche Schauspiller.
* {{2. Februar}}: [[Monica Vitti]], italieenesch Schauspillerin.
* {{4. Januar}}: [[Mario Castegnaro]], lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
* {{6. Januar}}: [[Peter Bogdanovich]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* {{8. Februar}}: [[Luc Montagnier]], franséische Virolog.
* {{9. Februar}}: [[André Wilms]], franséische Schauspiller.
* [[12. Februar]]: [[Ivan Reitman]], kanadesche Regisseur
* [[19. Februar]]: [[Jacques Poos]], lëtzebuergesche Politiker.
* [[22. Februar]]: [[Claudine Junck]], lëtzebuergesch Diplombiologin.
* [[23. Februar]]: [[Henri Kugener]], lëtzebuergeschen Dokter, Medezinhistoriker an Auteur.
* [[24. Februar]]: [[Sally Kellerman]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[27. Februar]]: [[Veronica Carlson]], englesch Schauspillerin.
* [[13. Mäerz]]: [[William Hurt]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[15. Mäerz]]: [[Ann Savo]], finnesch Schauspillerin.
* [[21. Mäerz]]: [[Eva-Ingeborg Scholz]], däitsch Schauspillerin.
* [[23. Mäerz]]: [[Madeleine Albright]], US-amerikanesch Politikerin.
* [[25. Mäerz]]: [[Taylor Hawkins]], US-amerikanesche Museker.
* {{2. Abrëll}}: [[Paul Lenert]], lëtzebuergesche Journalist a Manager.
* {{5. Abrëll}}: [[Sidney Altman]], kanadesch-US-amerikanesche Molekularbiolog.
* {{0}}5. Abrëll: [[Nehemiah Persoff]], US-amerikanesche Schauspiller.
* {{7. Abrëll}}: [[David McKee]], brittesche Kannerbuchauteur an Illustrateur.
* {{9. Abrëll}}: [[Michael Degen]], däitsch-israeelesche Schauspiller.
* [[13. Abrëll]]: [[Michel Bouquet]], franséische Schauspiller.
* [[17. Abrëll]]: [[Catherine Spaak]], franséisch Schauspillerin a Moderatorin.
* [[21. Abrëll]]: [[Renate Holm]], däitsch Operesängerin a Schauspillerin.
* 21. Abrëll: [[Jacques Perrin]], franséische Schauspiller a Filmproduzent.
* [[23. Abrëll]]: [[Arno (Sänger)|Arno]], belsche Museker.
* [[30. Abrëll]]: [[André Elvinger]], lëtzebuergesche Jurist.
* [[17. Mee]]: [[Édouard Kutter (1934)|Édouard Kutter]], lëtzebuergesche Fotograf, Editeur.
* 17. Mee: [[Vangelis]], griichesche Museker.
* [[23. Mee]]: [[Anita Gradin]], schweedesch Politikerin.
* [[26. Mee]]: [[Andrew Fletcher]], brittesche Museker.
* 26. Mee: [[Ray Liotta]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[27. Mee]]: [[Nicole Castan]], franséisch Kënschtlerin.
* [[28. Mee]]: [[Adolphe Deville]], lëtzebuergesche Moler.
* 28. Mee: [[Bujar Nishani]], albanesche Politiker.
* [[17. Juni]]: [[Jean-Louis Trintignant]], franséische Schauspiller.
* [[28. Juni]]: [[Martin Bangemann]], däitsche Politiker.
* {{1. Juli}}:  [[Maurizio Pradeaux]], italieenesche Filmregisseur.
* {{2. Juli}}: [[Peter Brook]], engleschen Auteur, Film- an Theaterregisseur.
* {{6. Juli}}: [[James Caan]], US-amerikanesche Schauspiller.
* {{8. Juli}}: [[Shinzō Abe]], japanesche Politiker.
* {{0}}8. Juli: [[José Eduardo dos Santos]], angolanesche Politiker.
* [[15. Juli]]: [[Albert Nerini]], lëtzebuergesche Schlagersänger.
* [[18. Juli]]: [[Claes Oldenburg]], schweedesch-US-amerikanesche Kënschtler.
* [[21. Juli]]: [[Uwe Seeler]], däitsche Foussballspiller.

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}</text>
      <sha1>m9u5so1mpwco3mmp0xkamw115dnqess</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Republikanesch Partei</title>
    <ns>0</ns>
    <id>149721</id>
    <revision>
      <id>2394021</id>
      <parentid>2243854</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T20:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>virecht → viregt</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1136" xml:space="preserve">D' '''Republikanesch Partei''' war eng politesch Partei zu Lëtzebuerg, déi [[Chamberwale vum 18. Juni 1989|1989 bei de Chamberwalen]] ugegrueden ass. Haaptmann war de [[Jhemp Bertrand]], dee bei [[Chamberwale vum 17. Juni 1984|de viregte Parlamentswale]] mat der [[Liberal Partei|Liberaler Partei]], an [[Chamberwale vum 12. Juni 1994|deene vun 1994]] mat der [[Partei fir regional a réel Politik]] ugetruede war.

An engem Walspot huet si e puer vun hire Revendikatioune bekannt gemaach: Fir d'Schafe vun engem [[Verfassungsgeriicht]], dat d'Anhale vun de Verfassungsprinzipien iwwerwaache sollt; géint Grande-surfacen, fir eng Mindestrent vu 40.000 Frang, fir e Bauspuersysteem ënner der Kontroll vum Staat, a fir eng manner héich Besteierung.&lt;ref&gt;Clip vun engem Walspott, agebett am Artikel [https://www.reporter.lu/randparteien-in-luxemburg-die-don-quichottes-der-demokratie/ &quot;Die Don Quichottes der Demokratie&quot;] [€] op reporter.lu, 30. August 2018.&lt;/ref&gt;

Si krut kee Mandat an der Chamber.

==Kuckt och==
* [[Lëscht vun de politesche Parteien zu Lëtzebuerg]]

{{Referenzen}}
[[Kategorie:Fréier Parteien zu Lëtzebuerg]]</text>
      <sha1>244q3zsl1noxlj119lvzni8upwc20kv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>151508</id>
    <revision>
      <id>2394012</id>
      <parentid>2273681</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T12:51:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2134" xml:space="preserve">{{EnCours}}
{{Infobox Veräin
| Numm              = Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg&lt;br&gt;De Jugendrot
| Ofkierzung        = CGJL
| Logo              = 
| Zweck             = 
| President         = Mathis Godefroid
| Presidentin       =
| Generalsekretär   =
| Generalsekretärin =
| Sekretär          =
| Sekretärin        =
| Tresorier         =
| Tresorière        =
| Keessjee          =
| Caissière         =
| Grënnung          = 
| Opléisung         = 
| Memberen          = 
| Mataarbechter     = 
| Sëtz              = 87, route de Thionville&lt;br&gt;L-2611 Lëtzebuerg&lt;br&gt;{{LUX}}
| Websäit           = https://www.cgjl.lu/
}}
D''''Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg''', och '''De Jugendrot'''&lt;ref&gt;fréieren Numm: ''Conférence générale de la jeunesse luxembourgeoise'' oder ''Jugendkonferenz'' &lt;/ref&gt; genannt, ass den Daachverband vun de [[Jugend|Jugendorganisatiounen]] zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]].

Membere vum Jugendrot sinn:
* déi Jonk aus de politesche Parteien
** [[Adrenalin, déi jonk adr]]
** [[CSJ]]
** [[Déi jonk gréng]]
** [[Déi Lénk Jeunes]]
** [[Europäescht Jugendparlament Lëtzebuerg]]
** [[Jonk Demokraten]]
** [[Jonk Lénk]]
** [[Jugend Parlement|Jugend Parlement]]
** [[Jonk Piraten]]
** [[Jonk Sozialiste Lëtzebuerg|Jonk Sozialiste Lëtzebuerg]]
* d'Jugend aus de Gewerkschaftsverbänn
** [[Landesverband]]
** [[LCGB-LCGJ]]
** [[OGB-L Jugend]]
** [[Syprojugend]]
* d'Scoutsverbänn
** [[FNEL]]
** [[LGS]]
* d'Organisatiounen aus dem sozio-edukative Beräich
** [[ACEL]]
** [[Carrefour Pastorale des Jeunes a.s.b.l.]]
** [[Conférence nationale des élèves du Luxembourg]]
** [[Comité Spencer]]
** [[Jugend-Rout-Kräiz]]
** [[Daachverband vun de Lëtzebuerger Jugendklibb]]
** [[Jeunesse étudiante chrétienne (Lëtzebuerg)]]
** [[Jongbaueren]]
** [[LIFE asbl a LIFE coop]]
** [[Rosa Lëtzebuerg]]
** [[Bauerenzentral]]
** [[UNEL]]
** [[Young Caritas]]
** [[Jugendherbergen zu Lëtzebuerg]]

== Um Spaweck ==
* [https://www.cgjl.lu/ Websäit vun der Jugendkonferenz]

{{Referenzen an Notten}}
[[Kategorie:Veräiner an Organismen zu Lëtzebuerg]]</text>
      <sha1>pmft77ouox23ird0ru5zgduj8ytdl0t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394014</id>
      <parentid>2394012</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T14:34:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <comment>Update; +Infobox</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3951" xml:space="preserve">{{EnCours}}{{Infobox Veräin
| Numm              = Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg –&lt;br&gt;De Jugendrot
| Ofkierzung        = CGJL
| Logo              = Logo-Jugendrot.png
| Zweck             = 
| President         = Mathis Godefroid
| Presidentin       =
| Generalsekretär   = Liam Bremer &lt;small&gt;(Déi Jonk Gréng)&lt;/small&gt;
| Generalsekretärin =
| Sekretär          =
| Sekretärin        =
| Tresorier         = Dylan Ferreira &lt;small&gt;(Jonk Sozialisten)&lt;/small&gt;
| Tresorière        =
| Keessjee          =
| Caissière         =
| Grënnung          = 
| Opléisung         = 
| Memberen          = 31
| Mataarbechter     = 
| Sëtz              = 87, route de Thionville&lt;br&gt;L-2611 Lëtzebuerg&lt;br&gt;{{LUX}}
| Websäit           = https://www.cgjl.lu/
}}
D''''Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg''', och '''De Jugendrot'''&lt;ref&gt;[[Handelsregëster (Lëtzebuerg)|Handelsregëster]]: F737 - CONFÉRENCE GÉNÉRALE DE LA JEUNESSE DU LUXEMBOURG&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;fréieren Numm: ''Conférence générale de la jeunesse luxembourgeoise'' oder ''Jugendkonferenz'' &lt;/ref&gt; genannt, ass den Daachverband vun de [[Jugend|Jugendorganisatiounen]] zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]].

== Roll vum Jugendrot ==
D'Zil vum Jugendrot ass et fir d'representatiivt Organ fir Jugend zu Lëtzebuerg ze sinn.

D'Missioune vum Jugendrot begräifen:

* d'Roll vum privilegéierten Uspriechpartner fir d'Jugendorganisatiounen z'iwwerhuelen an d'Interesse vun de Jonke géintiwwer den Autoritéiten ze verdeedegen;
* d'Jugendorganisatiounen an d'Jugend op nationalem an internationalem Niveau ze vertrieden;
* d'kollektiv Aktioune vun der Jugendorganisatiounen ze koordinéieren;
* d'Jugend iwwer gesellschaftlech a politesch Themen z'informéieren an ze sensibiliséieren;
* d'Participatioun vun de Jonken u wichtegen Debatten an Decisiounen an der Gesellschaft ze fërderen.

== Memberen ==
Déi aktuell&lt;sup&gt;(2022)&lt;/sup&gt; 31 Membere vum Jugendrot sinn&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://gd.lu/rcsl/dNsLkk|titel=Organisations Membres de la Conférence Générale de la Jeunesse du Luxembourg a.s.b.l.
2022|bezochtdatum=24.07.2022|auteur=lbr.lu|datum=30.03.2022|uitgever=Registre de Commerce et des Sociétés|taal=fr}}&lt;/ref&gt;:
* déi Jonk aus de [[Lëscht vun de politesche Parteien zu Lëtzebuerg|politesche Parteien]]:
** [[Adrenalin, déi jonk adr]]
** [[Chrëschtlech-Sozial Jugend]]
** [[Déi jonk gréng]]
** [[Déi Lénk Jeunes]]
** [[Europäescht Jugendparlament Lëtzebuerg]]
** [[Jonk Demokraten]]
** [[Jonk Lénk]]
** [[Jugendparlament]]
** [[Jonk Piraten]]
** [[Jeunesses socialistes luxembourgeoises|Jonk Sozialisten]]
* d'Jugend aus de [[Gewerkschaften zu Lëtzebuerg|Gewerkschaftsverbänn]]:
** [[Fédération nationale des cheminots, travailleurs du transport, fonctionnaires et employés luxembourgeois|FNCTTFEL Jeunesse]]
** [[Lëtzebuerger Chrëschtlech Gewerkschafts-Jugend]]
** [[OGB-L Jugend]]
** [[Syprojugend]]
* d'[[Scouten zu Lëtzebuerg|Scoutsverbänn]]:
** [[FNEL]]
** [[LGS]]
* d'Organisatiounen aus dem sozio-edukative Beräich:
** [[ACEL]]
** [[ASSITEJ Lëtzebuerg]]
** [[Carrefour pastorale des jeunes]]
** [[Conférence nationale des élèves du Luxembourg]]
** [[Comité Spencer]]
** [[Croix-rouge luxembourgeoise de la Jeunesse|Jugend-Rout-Kräiz]]
** [[Daachverband vun de Lëtzebuerger Jugendklibb]]
** [[Jeunesse étudiante chrétienne (Lëtzebuerg)|Jeunesse étudiante chrétienne]]
** [[Jugendherbergen zu Lëtzebuerg|Jugendherbergzentral]]
** [[Lëtzebuerger Landjugend a Jongbaueren]]
** [[LIFE asbl|LIFE]]
** [[Rosa Lëtzebuerg]]
** [[Bauerenzentral|Jugendsektioun vun der Bauerenzentral]]
** [[UNEL]]
** [[youngcaritas]]

== Presidenten ==
…

* 2016 bis 2018: [[Djuna Bernard]]
* 2018 bis 2020: [[Chrystelle Brassinne]]
* 2020 bis …: [[Mathis Godefroid]]

== Um Spaweck ==
* [https://www.cgjl.lu/ Websäit vun der Jugendkonferenz]

{{Referenzen an Notten}}
[[Kategorie:Veräiner an Organismen zu Lëtzebuerg]]</text>
      <sha1>duehv73xxty8cvk3d1ynvdaossyqa8e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394015</id>
      <parentid>2394014</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T14:38:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <comment>Demissioun</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4494" xml:space="preserve">{{Infobox Veräin
| Numm              = Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg –&lt;br&gt;De Jugendrot
| Ofkierzung        = CGJL
| Logo              = Logo-Jugendrot.png
| Zweck             = 
| President         = ''(vakant)''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| Presidentin       =
| Generalsekretär   = Liam Bremer &lt;small&gt;(Déi Jonk Gréng)&lt;/small&gt;
| Generalsekretärin =
| Sekretär          =
| Sekretärin        =
| Tresorier         = Dylan Ferreira &lt;small&gt;(Jonk Sozialisten)&lt;/small&gt;
| Tresorière        =
| Keessjee          =
| Caissière         =
| Grënnung          = 
| Opléisung         = 
| Memberen          = 31
| Mataarbechter     = 
| Sëtz              = 87, route de Thionville&lt;br&gt;L-2611 Lëtzebuerg&lt;br&gt;{{LUX}}
| Websäit           = https://www.cgjl.lu/
}}
D''''Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg''', och '''De Jugendrot'''&lt;ref&gt;[[Handelsregëster (Lëtzebuerg)|Handelsregëster]]: F737 - CONFÉRENCE GÉNÉRALE DE LA JEUNESSE DU LUXEMBOURG&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;fréieren Numm: ''Conférence générale de la jeunesse luxembourgeoise'' oder ''Jugendkonferenz'' &lt;/ref&gt; genannt, ass den Daachverband vun de [[Jugend|Jugendorganisatiounen]] zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]].

== Roll vum Jugendrot ==
D'Zil vum Jugendrot ass et fir d'representatiivt Organ fir Jugend zu Lëtzebuerg ze sinn.

D'Missioune vum Jugendrot begräifen:

* d'Roll vum privilegéierten Uspriechpartner fir d'Jugendorganisatiounen z'iwwerhuelen an d'Interesse vun de Jonke géintiwwer den Autoritéiten ze verdeedegen;
* d'Jugendorganisatiounen an d'Jugend op nationalem an internationalem Niveau ze vertrieden;
* d'kollektiv Aktioune vun der Jugendorganisatiounen ze koordinéieren;
* d'Jugend iwwer gesellschaftlech a politesch Themen z'informéieren an ze sensibiliséieren;
* d'Participatioun vun de Jonken u wichtegen Debatten an Decisiounen an der Gesellschaft ze fërderen.

== Memberen ==
Déi aktuell&lt;sup&gt;(2022)&lt;/sup&gt; 31 Membere vum Jugendrot sinn&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://gd.lu/rcsl/dNsLkk|titel=Organisations Membres de la Conférence Générale de la Jeunesse du Luxembourg a.s.b.l.
2022|bezochtdatum=24.07.2022|auteur=lbr.lu|datum=30.03.2022|uitgever=Registre de Commerce et des Sociétés|taal=fr}}&lt;/ref&gt;:
* déi Jonk aus de [[Lëscht vun de politesche Parteien zu Lëtzebuerg|politesche Parteien]]:
** [[Adrenalin, déi jonk adr]]
** [[Chrëschtlech-Sozial Jugend]]
** [[Déi jonk gréng]]
** [[Déi Lénk Jeunes]]
** [[Europäescht Jugendparlament Lëtzebuerg]]
** [[Jonk Demokraten]]
** [[Jonk Lénk]]
** [[Jugendparlament]]
** [[Jonk Piraten]]
** [[Jeunesses socialistes luxembourgeoises|Jonk Sozialisten]]
* d'Jugend aus de [[Gewerkschaften zu Lëtzebuerg|Gewerkschaftsverbänn]]:
** [[Fédération nationale des cheminots, travailleurs du transport, fonctionnaires et employés luxembourgeois|FNCTTFEL Jeunesse]]
** [[Lëtzebuerger Chrëschtlech Gewerkschafts-Jugend]]
** [[OGB-L Jugend]]
** [[Syprojugend]]
* d'[[Scouten zu Lëtzebuerg|Scoutsverbänn]]:
** [[FNEL]]
** [[LGS]]
* d'Organisatiounen aus dem sozio-edukative Beräich:
** [[ACEL]]
** [[ASSITEJ Lëtzebuerg]]
** [[Carrefour pastorale des jeunes]]
** [[Conférence nationale des élèves du Luxembourg]]
** [[Comité Spencer]]
** [[Croix-rouge luxembourgeoise de la Jeunesse|Jugend-Rout-Kräiz]]
** [[Daachverband vun de Lëtzebuerger Jugendklibb]]
** [[Jeunesse étudiante chrétienne (Lëtzebuerg)|Jeunesse étudiante chrétienne]]
** [[Jugendherbergen zu Lëtzebuerg|Jugendherbergzentral]]
** [[Lëtzebuerger Landjugend a Jongbaueren]]
** [[LIFE asbl|LIFE]]
** [[Rosa Lëtzebuerg]]
** [[Bauerenzentral|Jugendsektioun vun der Bauerenzentral]]
** [[UNEL]]
** [[youngcaritas]]

== Presidenten ==
…

* 2016 bis 2018: [[Djuna Bernard]]
* 2018 bis 2020: [[Chrystelle Brassinne]]
* 2020 bis 2022&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Citation|url=https://www.jugendrot.lu/wp-content/uploads/2022/07/Info-Presse-Demission-President_22.07.2022.pdf|titel=Démission du président, Mathis Godefroid, de la CGJL/de Jugendrot.|bezochtdatum=24.07.2022|datum=22.07.2022|uitgever=www.jugendrot.lu|taal=fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Citation|url=https://www.rtl.lu/news/national/a/1945235.html|titel=CGJL: President vun der Jugendkonferenz demissionéiert a kandidéiert bei de Piraten|bezochtdatum=2022-07-24|werk=www.rtl.lu|taal=lb}}&lt;/ref&gt;: [[Mathis Godefroid]]
* 2022: …

== Um Spaweck ==
* [https://www.cgjl.lu/ Websäit vun der Jugendkonferenz]

{{Referenzen an Notten}}
[[Kategorie:Veräiner an Organismen zu Lëtzebuerg]]</text>
      <sha1>3zcly63kp5ek5yxfk3nt3oj4t5xg6qw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394016</id>
      <parentid>2394015</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T14:39:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>GilPe huet d'Säit [[Conférence Générale de la Jeunesse Luxembourg]] op [[Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg]] geréckelt: Neien Numm; richteg Schreifweis</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4494" xml:space="preserve">{{Infobox Veräin
| Numm              = Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg –&lt;br&gt;De Jugendrot
| Ofkierzung        = CGJL
| Logo              = Logo-Jugendrot.png
| Zweck             = 
| President         = ''(vakant)''&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
| Presidentin       =
| Generalsekretär   = Liam Bremer &lt;small&gt;(Déi Jonk Gréng)&lt;/small&gt;
| Generalsekretärin =
| Sekretär          =
| Sekretärin        =
| Tresorier         = Dylan Ferreira &lt;small&gt;(Jonk Sozialisten)&lt;/small&gt;
| Tresorière        =
| Keessjee          =
| Caissière         =
| Grënnung          = 
| Opléisung         = 
| Memberen          = 31
| Mataarbechter     = 
| Sëtz              = 87, route de Thionville&lt;br&gt;L-2611 Lëtzebuerg&lt;br&gt;{{LUX}}
| Websäit           = https://www.cgjl.lu/
}}
D''''Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg''', och '''De Jugendrot'''&lt;ref&gt;[[Handelsregëster (Lëtzebuerg)|Handelsregëster]]: F737 - CONFÉRENCE GÉNÉRALE DE LA JEUNESSE DU LUXEMBOURG&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;fréieren Numm: ''Conférence générale de la jeunesse luxembourgeoise'' oder ''Jugendkonferenz'' &lt;/ref&gt; genannt, ass den Daachverband vun de [[Jugend|Jugendorganisatiounen]] zu [[Lëtzebuerg (Land)|Lëtzebuerg]].

== Roll vum Jugendrot ==
D'Zil vum Jugendrot ass et fir d'representatiivt Organ fir Jugend zu Lëtzebuerg ze sinn.

D'Missioune vum Jugendrot begräifen:

* d'Roll vum privilegéierten Uspriechpartner fir d'Jugendorganisatiounen z'iwwerhuelen an d'Interesse vun de Jonke géintiwwer den Autoritéiten ze verdeedegen;
* d'Jugendorganisatiounen an d'Jugend op nationalem an internationalem Niveau ze vertrieden;
* d'kollektiv Aktioune vun der Jugendorganisatiounen ze koordinéieren;
* d'Jugend iwwer gesellschaftlech a politesch Themen z'informéieren an ze sensibiliséieren;
* d'Participatioun vun de Jonken u wichtegen Debatten an Decisiounen an der Gesellschaft ze fërderen.

== Memberen ==
Déi aktuell&lt;sup&gt;(2022)&lt;/sup&gt; 31 Membere vum Jugendrot sinn&lt;ref&gt;{{Citation|url=https://gd.lu/rcsl/dNsLkk|titel=Organisations Membres de la Conférence Générale de la Jeunesse du Luxembourg a.s.b.l.
2022|bezochtdatum=24.07.2022|auteur=lbr.lu|datum=30.03.2022|uitgever=Registre de Commerce et des Sociétés|taal=fr}}&lt;/ref&gt;:
* déi Jonk aus de [[Lëscht vun de politesche Parteien zu Lëtzebuerg|politesche Parteien]]:
** [[Adrenalin, déi jonk adr]]
** [[Chrëschtlech-Sozial Jugend]]
** [[Déi jonk gréng]]
** [[Déi Lénk Jeunes]]
** [[Europäescht Jugendparlament Lëtzebuerg]]
** [[Jonk Demokraten]]
** [[Jonk Lénk]]
** [[Jugendparlament]]
** [[Jonk Piraten]]
** [[Jeunesses socialistes luxembourgeoises|Jonk Sozialisten]]
* d'Jugend aus de [[Gewerkschaften zu Lëtzebuerg|Gewerkschaftsverbänn]]:
** [[Fédération nationale des cheminots, travailleurs du transport, fonctionnaires et employés luxembourgeois|FNCTTFEL Jeunesse]]
** [[Lëtzebuerger Chrëschtlech Gewerkschafts-Jugend]]
** [[OGB-L Jugend]]
** [[Syprojugend]]
* d'[[Scouten zu Lëtzebuerg|Scoutsverbänn]]:
** [[FNEL]]
** [[LGS]]
* d'Organisatiounen aus dem sozio-edukative Beräich:
** [[ACEL]]
** [[ASSITEJ Lëtzebuerg]]
** [[Carrefour pastorale des jeunes]]
** [[Conférence nationale des élèves du Luxembourg]]
** [[Comité Spencer]]
** [[Croix-rouge luxembourgeoise de la Jeunesse|Jugend-Rout-Kräiz]]
** [[Daachverband vun de Lëtzebuerger Jugendklibb]]
** [[Jeunesse étudiante chrétienne (Lëtzebuerg)|Jeunesse étudiante chrétienne]]
** [[Jugendherbergen zu Lëtzebuerg|Jugendherbergzentral]]
** [[Lëtzebuerger Landjugend a Jongbaueren]]
** [[LIFE asbl|LIFE]]
** [[Rosa Lëtzebuerg]]
** [[Bauerenzentral|Jugendsektioun vun der Bauerenzentral]]
** [[UNEL]]
** [[youngcaritas]]

== Presidenten ==
…

* 2016 bis 2018: [[Djuna Bernard]]
* 2018 bis 2020: [[Chrystelle Brassinne]]
* 2020 bis 2022&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Citation|url=https://www.jugendrot.lu/wp-content/uploads/2022/07/Info-Presse-Demission-President_22.07.2022.pdf|titel=Démission du président, Mathis Godefroid, de la CGJL/de Jugendrot.|bezochtdatum=24.07.2022|datum=22.07.2022|uitgever=www.jugendrot.lu|taal=fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Citation|url=https://www.rtl.lu/news/national/a/1945235.html|titel=CGJL: President vun der Jugendkonferenz demissionéiert a kandidéiert bei de Piraten|bezochtdatum=2022-07-24|werk=www.rtl.lu|taal=lb}}&lt;/ref&gt;: [[Mathis Godefroid]]
* 2022: …

== Um Spaweck ==
* [https://www.cgjl.lu/ Websäit vun der Jugendkonferenz]

{{Referenzen an Notten}}
[[Kategorie:Veräiner an Organismen zu Lëtzebuerg]]</text>
      <sha1>3zcly63kp5ek5yxfk3nt3oj4t5xg6qw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Parc naturel régional des Ballons des Vosges</title>
    <ns>0</ns>
    <id>155184</id>
    <revision>
      <id>2394043</id>
      <parentid>2343242</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T09:40:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.106.27.215</ip>
      </contributor>
      <comment>komesche Copy-paste vun der fr.wiki</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3206" xml:space="preserve">[[Fichier:PlaineGB.jpg|thumb|Vue vum [[Storkenkopf]] erof]]
[[Fichier:Parc naturel régional des Ballons des Vosges.svg|thumb|upright|90px|Logo]]
[[Fichier:Ballons Vosges.png|thumb|Plang]]
[[Fichier:2020-05 - Étangs de Servance - 01.jpg|thumb|Landschaft vum [[Plateau des Mille Étangs]].]]


De '''Parc naturel régional des Ballons des Vosges''' ass e regionalen Naturpark a Frankräich. E gouf am Juni 1989 op Initiativ vun den dräi fréiere Regiounen [[Elsass]], [[Loutrengen]] a [[Franche-Comté]] gegrënnt a vereent 198 Gemenge&lt;sup&gt;(Stand November 2020)&lt;/sup&gt; mat ronn 240.000 Awunner&lt;ref&gt;[http://www.parc-ballons-vosges.com/comprendre/parc-naturel-regional-ballons-vosges/le-parc-en-chiffres/ Le Parc en chiffres]&lt;/ref&gt;. Den Naturpark ass 3000 km² grouss a läit a 4 Departementer: [[Haut-Rhin]], [[Departement Haute-Saône|Haute-Saône]], [[Departement Vosges|Vosges]] an [[Territoire de Belfort]], an domat a an de Regioune [[Grand Est]] a [[Bourgogne-Franche-Comté]]. D'Administratioun vum Park ass zu [[Munster (Haut-Rhin)|Munster]].

Geografesch erstreckt de Park sech iwwer de Süde vum [[Vogesen]]-Massiv, den ''Hautes Vosges'', vum Dall vu [[Sainte-Marie-aux-Mines]] bis viru [[Belfort]] a bis bei [[Luxeuil-les-Bains]]. Am Norde geet de Park iwwer an de [[Parc naturel régional Vosges du Nord]]. Am Park leie 14 Bierger, ''Ballons'' genannt, déi méi wéi 1100 Meter héich sinn.

== Landschaft ==
Héchst Bierger (''Ballons''):
* [[Grand Ballon]] (1424 m)
* [[Hohneck]] (1363 m)
* [[Tanet]] (1292 m)
* [[Petit Ballon]] (1272 m)
* [[Ballon d'Alsace]] (1247 m)
* [[Grand Brézouard]] (1229 m)
* [[Drumont (Vogesen)|Drumont]] (1223 m)
* [[Ballon de Servance]] (1216 m)
* [[Grand Ventron]] (1204 m)
* [[Planche des Belles Filles]] (1148 m)

De [[Plateau des Mille Étangs]] besteet aus Weieren, déi an der leschter Äiszäit entstane sinn an am Nordoste vum [[Departement Haute-Saône]] leien. 


== Fauna a Flora==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Beaver pho34.jpg|[[Europäesche Biber]]
Tetrao urogallus Richard Bartz.jpg|[[Tetrao urogallu]]
Lynx gramat.jpg|[[Eurasesche Luchs|Luchs]]
WolfP1050424.jpg|[[Wollef]] (2011 agefouert).
Digitalis purpurea 220605.jpg|[[Fangerhutt (Planz)|Fangerhutt]]
&lt;/gallery&gt;

==Patrimoine==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Image:Hohlandsbourg-1.jpg|[[Buerg Hohlandsbourg]] zu [[Wintzenheim]].
Image:Orbey A 056.JPG|[[Musée-Mémorial du Linge]] zu [[Orbey]].
Image:Mines thillot.jpg|[[Hautes-Mynes du Thillot]].
&lt;/gallery&gt;
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Image:Plombières-les-Bains - Thermes Napoleon 1.jpg|Thermes Napoléon, [[Plombières-les-Bains]].
Image:Thann StThiebaut31.JPG|Collégiale Saint-Thiébaut zu Thann
Image:Musée vue intérieure.JPG|''Maison de la forêt et du bois des Vosges'' zu [[Saulxures-sur-Moselotte]].
&lt;/gallery&gt;

&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
PanoGB-IMG 7209 DXOtopored.jpg|Panorama vum [[Grand Ballon]].
&lt;/gallery&gt;

{{Navigatioun PNR Ballons des Vosges}}

== Um Spaweck ==
* [http://www.parc-ballons-vosges.fr/ Website vum Regionalen Naturpark Ballons des Vosges] 
{{Referenzen}}
{{Autoritéitskontroll}}

[[Kategorie:Vogesen]]
[[Kategorie:Parc naturel régional des Ballons des Vosges| ]]
[[Kategorie:Grand Est]]
[[Kategorie:Bourgogne-Franche-Comté]]</text>
      <sha1>dfb96idkam7eiglbdo2eas7ppbipl92</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Traité vu Rijswijk</title>
    <ns>0</ns>
    <id>155373</id>
    <revision>
      <id>2394023</id>
      <parentid>2384683</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:02:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>virecht → viregt</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4057" xml:space="preserve">[[Fichier:129 Der Rijswiker Friede 1697.jpeg|miniatur|Friddensverhandlunge vu Rijswijk 1697.]]

Den '''Traité''' oder '''Fridde vu [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]]''' (fr.: ''Ryswick'') ass en Ensembel vun Traitéen aus dem Joer [[1697]], mat deem de [[Krich vun der Augsburger Liga]] (de: ''Pfälzischer Erbfolgekrieg'') op en Enn bruecht gouf.

Nodeems d'Kinnekräich Frankräich ënner dem [[Louis XIV.]] 1688 d'[[Pfalz]] eruewert huet, mat der Begrënnung hien hätt do en Ierfrecht drop, koum et zum Krich ëm d'Ierffolleg vun der Pfalz. Him stoungen d'Länner vun der [[Augsburger Allianz]] (oder Augsburger Liga) géintiwwer, déi de Keeser [[Leopold I. (HRR)|Leopold I.]], d'Kinneke [[Carlos II. vu Spuenien]] an de [[Karl XI. vu Schweeden]], de [[Kurfürst]] [[Maximilian II. Emanuel vu Bayern]] a Membere vum [[Fränkesche Räichskrees|fränkeschen]] an [[Uewerrhäinesche Räichskrees|uewerräinesche]] [[Räichskrees]] zesummegefouert huet. Am Mee 1689 ass och nach de [[Wilhelm III. vun Oranien]], dee Kinnek vun England a Statthalter vun der [[Republik vun de Siwe Vereenegte Provënzen|Republik vun de Siwe Vereenegte Provënze]] war, derbäikomm, sou dass aus der Augsburger Liga d'[[Grouss Allianz vu Wien]] gouf.

== Verträg ==
De ''Fridde vu Rijswijk'' besteet aus Eenzeltraitéen tëscht de virege Krichsparteien.
#deen tëschent Frankräich an England (20. September 1697)&lt;br /&gt; an deem d'Enn vum Krich festehale gouf, d'Zeréckginn vun den eruwerten Territoiren, Unerkennen vum [[Wilhelm III. vun Oranien|Wilhelm III.]] als Kinnek von England duerch Frankräich, Versprieche vu Frankräich, dëst mat Rou ze loossen.
#deen tëscht Frankräich an der [[Republik vun de Siwe Vereenegte Provënzen]] (20. September 1697)&lt;br /&gt;Enn vum Krich, Verzicht op all al an nei Uspréch, [[Puducherry|Pondichéry]] an [[Indien|Ostindien]] geet u Frankräich zeréck, En Handelsvertrag gëtt ofgeschloss.
#deen tëscht Frankräich a Spuenien (20. September 1697)&lt;br /&gt;Enn vum Krich; ë.&amp;nbsp;a. [[Barcelona]], [[Girona]], [[Roses]], [[Bellver de Cerdanya]] ([[Cerdanya (Comarca)|Comarca Cerdanya]]), [[Herzogtum Lëtzebuerg|Lëtzebuerg]] a [[Herzogtum Brabant|Brabant]] ginn u Spuenien zeréck; Frankräich hält e puer Streecher laanscht d'katalounesche Grenz an de Weste vu [[Haiti|St. Domingos]];  [[Dinant]] geet un de [[Prënzbistum Léck|Bëschof vu Léck]], d'Insel [[Ponza (Insel)|Ponza]] kritt den [[Herzog vu Parma]].
#tëscht Frankräich an dem [[Leopold I. (HRR)|Keesert Leopold I.]] an dem [[Hellegt Réimescht Räich|Hellege Réimesche Räich]] (30. Oktober 1697)&lt;br /&gt;Enn vum Krich; bis op d'[[Elsass]] muss Frankräich déi eruewert Territoiren zréckginn, op d'[[Prënzbistum Léck]] zu Gonschte vum Kölner Kurfürst [[Joseph Clemens von Bayern|Joseph Clemens]] verzichten; D'Klärung wéi et mat der Ierfschaft vun der Pfalz virugeet, gëtt un de [[Poopst]] [[Innozenz XII. (Poopst)|Innozenz XII.]] delegéiert, [[Stroossbuerg]] gëtt franséisch.

== Literatur ==
* Helmuth K.G. Rönnefarth: ''Konferenzen und Verträge. Vertrags-Ploetz. Ein Handbuch geschichtlich bedeutsamer Zusammenkünfte und Vereinbarungen''. 3. Band. Teil 2: ''Neuere Zeit 1492–1914''. 2. erweiterte und veränderte Auflage. Ploetz, Würzburg u. a. 1958.
*[Heinz Duchhardt (Hrsg.): ''Der Friede von Rijswijk 1697''. von Zabern, Mainz 1998, ISBN 3-8053-2522-3, (''Veröffentlichungen des Instituts für Europäische Geschichte, Mainz'' Beiheft 47).
* Heinz Schilling: ''Deutsche Geschichte''. Band 6: ''Höfe und Allianzen – Deutschland 1648–1763''. Siedler, Berlin 1998, ISBN 3-442-75523-9, (''Siedler Taschenbuch'' 75523).

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|Treaty of Ryswick|{{PAGENAME}}}}
{{Wikisource|Friede von Rijswijk|de Fridde vu Rijswijk vum 30. Oktober 1697}}
* [http://www.ieg-friedensvertraege.de/likecms.php?site=index.html&amp;nav=&amp;siteid=2&amp;is_fts=1&amp;searchlang=de&amp;searchstring=Rijswijk&amp;suche_button=%3E ''Europäische Friedensverträge der Vormoderne'' online]

{{Autoritéitskontroll}}

[[Kategorie:Traitéen|Rijswijk]]
[[Kategorie:1697]]</text>
      <sha1>3dl8r43vgsr5uemxakxi0v0a9qdd6cn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394024</id>
      <parentid>2394023</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:12:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>k</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4047" xml:space="preserve">[[Fichier:129 Der Rijswiker Friede 1697.jpeg|miniatur|Friddensverhandlunge vu Rijswijk 1697.]]
Den '''Traité''' oder '''Fridde vu [[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]]''' (fr.: ''Ryswick'') ass en Ensembel vun Traitéen aus dem Joer [[1697]], mat deem de [[Krich vun der Augsburger Liga]] (de: ''Pfälzischer Erbfolgekrieg'') op en Enn bruecht gouf.

Nodeems d'Kinnekräich Frankräich ënner dem [[Louis XIV.]] 1688 d'[[Pfalz]] eruewert huet, mat der Begrënnung hien hätt do en Ierfrecht drop, koum et zum Krich ëm d'Ierffolleg vun der Pfalz. Him stoungen d'Länner vun der [[Augsburger Allianz]] (oder Augsburger Liga) géintiwwer, déi de Keeser [[Leopold I. (HRR)|Leopold I.]], d'Kinneke [[Carlos II. vu Spuenien]] an de [[Karl XI. vu Schweeden]], de [[Kurfürst]] [[Maximilian II. Emanuel vu Bayern]] a Membere vum [[Fränkesche Räichskrees|fränkeschen]] an [[Uewerrhäinesche Räichskrees|uewerräinesche]] [[Räichskrees]] zesummegefouert huet.

Am Mee 1689 ass och nach de [[Wilhelm III. vun Oranien]], dee Kinnek vun England a Statthalter vun der [[Republik vun de Siwe Vereenegte Provënzen|Republik vun de Siwe Vereenegte Provënze]] war, derbäikomm, soudatt aus der Augsburger Liga d'[[Grouss Allianz vu Wien]] gouf.

== Verträg ==
De ''Fridde vu Rijswijk'' besteet aus Eenzeltraitéen tëscht de virege Krichsparteien.
#deen tëschent Frankräich an England (20. September 1697) an deem d'Enn vum Krich festehale gouf, d'Zeréckginn vun den eruewerten Territoiren, d'Unerkenne vum [[Wilhelm III. vun Oranien|Wilhelm III.]] als Kinnek von England duerch Frankräich, d'Versprieche vu Frankräich, dëst mat Rou ze loossen.
#deen tëscht Frankräich an der [[Republik vun de Siwe Vereenegte Provënzen]] (20. September 1697) um Enn vum Krich, Verzicht op all al an nei Uspréch, [[Puducherry|Pondichéry]] an [[Indien|Ostindien]] geet u Frankräich zeréck, En Handelsvertrag gëtt ofgeschloss.
#deen tëscht Frankräich a Spuenien (20. September 1697) um Enn vum Krich; ë.&amp;nbsp;a. [[Barcelona]], [[Girona]], [[Roses]], [[Bellver de Cerdanya]] ([[Cerdanya (Comarca)|Comarca Cerdanya]]), [[Herzogtum Lëtzebuerg|Lëtzebuerg]] a [[Herzogtum Brabant|Brabant]] ginn u Spuenien zeréck; Frankräich hält e puer Streecher laanscht d'katalounesche Grenz an de Weste vu [[Haiti|St. Domingos]];  [[Dinant]] geet un de [[Prënzbistum Léck|Bëschof vu Léck]], d'Insel [[Ponza (Insel)|Ponza]] kritt den [[Herzog vu Parma]].
#tëscht Frankräich an dem [[Leopold I. (HRR)|Keesert Leopold I.]] an dem [[Hellegt Réimescht Räich|Hellege Réimesche Räich]] (30. Oktober 1697)um Enn vum Krich; bis op d'[[Elsass]] muss Frankräich déi eruewert Territoiren zréckginn, op d'[[Prënzbistum Léck]] zu Gonschte vum Kölner Kurfürst [[Joseph Clemens von Bayern|Joseph Clemens]] verzichten; D'Klärung wéi et mat der Ierfschaft vun der Pfalz virugeet, gëtt un de [[Poopst]] [[Innozenz XII. (Poopst)|Innozenz XII.]] delegéiert, [[Stroossbuerg]] gëtt franséisch.

== Literatur ==
* Helmuth K.G. Rönnefarth: ''Konferenzen und Verträge. Vertrags-Ploetz. Ein Handbuch geschichtlich bedeutsamer Zusammenkünfte und Vereinbarungen''. 3. Band. Teil 2: ''Neuere Zeit 1492–1914''. 2. erweiterte und veränderte Auflage. Ploetz, Würzburg u. a. 1958.
*[Heinz Duchhardt (Hrsg.): ''Der Friede von Rijswijk 1697''. von Zabern, Mainz 1998, ISBN 3-8053-2522-3, (''Veröffentlichungen des Instituts für Europäische Geschichte, Mainz'' Beiheft 47).
* Heinz Schilling: ''Deutsche Geschichte''. Band 6: ''Höfe und Allianzen – Deutschland 1648–1763''. Siedler, Berlin 1998, ISBN 3-442-75523-9, (''Siedler Taschenbuch'' 75523).

== Um Spaweck ==
{{Commonscat|Treaty of Ryswick|{{PAGENAME}}}}
{{Wikisource|Friede von Rijswijk|de Fridde vu Rijswijk vum 30. Oktober 1697}}
* [http://www.ieg-friedensvertraege.de/likecms.php?site=index.html&amp;nav=&amp;siteid=2&amp;is_fts=1&amp;searchlang=de&amp;searchstring=Rijswijk&amp;suche_button=%3E ''Europäische Friedensverträge der Vormoderne'' online]

{{Autoritéitskontroll}}

[[Kategorie:Traitéen|Rijswijk]]
[[Kategorie:1697]]</text>
      <sha1>3vo249kbxmzxz5pooquhv9smzy0nnkt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tour de France 2022</title>
    <ns>0</ns>
    <id>158950</id>
    <revision>
      <id>2394019</id>
      <parentid>2393201</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T20:22:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zinneke</username>
        <id>34</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1931" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q98043180}}
Den '''Tour de France 2022''' ass déi 109. Editioun vum [[Tour de France]] am Cyclissem, am Kader vum [[UCI World Tour 2022]]. E gëtt tëscht dem 1. andem 24. Juli 2021 gefuer. &lt;!-- Vainqueur am Generalklassement gouf den ... .--&gt;

De Grand-Départ war zu [[Kopenhagen]] (dat hätt scho sollen dat virescht Joer de Fall  sinn, ma  gouf wéinst der [[COVID-19-Pandemie]] op 2022 verréckelt). No 3 Deeg an Dänemark goung den Tur a Frankräich, mat 'Ausflich' an d'Belsch an an d'Schwäiz. D'Arrivée ass zu [[Paräis]] op  der [[Avenue des Champs-Élysées]].

D'Schlussvictoire goug un den Dän [[Jonas Vingegaard]], mat enger Avance am General vun 3 Minutte 34 Sekonne virum [[Tadej Pogačar]], an 8 Min. 13 Sek. virum [[Geraint Thomas]]. De [[Bob Jungels]] koum op  déi 12. Plaz, an de [[Kevin Geniets]] op déi 48.

== Parcours ==
De Parcours war am Ganzen 3350,1  Kilometer laang a bestoung aus 21 Etappen. &lt;!-- Dovu waren der ... am flaache Land, ...hs mat Koppen, ...s an de Bierger, an ... wou am individuelle  [[Contre-la-montre]]. Beschreiwung Bierger etc. --&gt;

===Etappen===
{{Cycling race/listofstages|Q98043180

 | after row 3 : date : 4 Jul.
 | after row 3 : text : Roudag 
 | after row 3 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 9 : date : 11. Jul.
 | after row 9 : text : Roudag 
 | after row 9 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 15 : date : 18. Jul.
 | after row 15 : text : Roudag 
 | after row 15 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 
}}

==Equippen==
Et fueren 22 Equippe mat, dorënner déi 18 mat [[UCI World Tour]] Lizenz.
{{Cycling race/listofteams|Q98043180}}

==Generalklassement ==
{{Cycling race/generalclassification|Q98043180}}

== Um Spaweck ==
* [http://www.letour.fr letour.fr]
{{Commonscat}}

{{Navigatioun Tour de France}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:Tour de France|2022]]
[[Kategorie:Vëlossport 2022]]</text>
      <sha1>sybdenqw9i4ea0q0iow1muthh0gnq39</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394020</id>
      <parentid>2394019</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T20:55:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Les Meloures</username>
        <id>580</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>k</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1944" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q98043180}}
Den '''Tour de France 2022''' war déi 109. Editioun vum [[Tour de France]] am Cyclissem, am Kader vum [[UCI World Tour 2022]]. E gouf tëscht dem 1. an dem 24. Juli 2021 gefuer. &lt;!-- Vainqueur am Generalklassement gouf den ... .--&gt;

De Grand-Départ war zu [[Kopenhagen]] (dat hätt scho sollen dat viregt Joer de Fall  sinn, ma  gouf wéinst der [[COVID-19-Pandemie]] op 2022 verréckelt). No 3 Deeg an Dänemark goung den Tour a Frankräich, mat ''Ausflich'' an d'Belsch an an d'Schwäiz. D'Arrivée war zu [[Paräis]] op  der [[Avenue des Champs-Élysées]].

D'Schlussvictoire goung un den Dän [[Jonas Vingegaard]], mat enger Avance am General vun 3 Minutte 34 Sekonne virum [[Tadej Pogačar]], an 8 Min. 13 Sek. virum [[Geraint Thomas]]. De [[Bob Jungels]] koum op  déi 12. Plaz, an de [[Kevin Geniets]] op déi 48.

== Parcours ==
De Parcours war am Ganzen 3350,1  [[Kilometer|km]] laang a bestoung aus 21 Etappen. &lt;!-- Dovu waren der ... am flaache Land, ...hs mat Koppen, ...s an de Bierger, an ... wou am individuelle  [[Contre-la-montre]]. Beschreiwung Bierger etc. --&gt;

===Etappen===
{{Cycling race/listofstages|Q98043180

 | after row 3 : date : 4 Jul.
 | after row 3 : text : Roudag 
 | after row 3 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 9 : date : 11. Jul.
 | after row 9 : text : Roudag 
 | after row 9 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 15 : date : 18. Jul.
 | after row 15 : text : Roudag 
 | after row 15 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 
}}

==Ekippen==
Et waren 22 Ekippen um Depart, dorënner déi 18 mat [[UCI World Tour]] Lizenz.
{{Cycling race/listofteams|Q98043180}}

==Generalklassement ==
{{Cycling race/generalclassification|Q98043180}}

== Um Spaweck ==
* [http://www.letour.fr letour.fr]
{{Commonscat}}

{{Navigatioun Tour de France}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:Tour de France|2022]]
[[Kategorie:Vëlossport 2022]]</text>
      <sha1>2hbxkyaonh5vf9qbvne1r2m2qu5sf19</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>2394026</id>
      <parentid>2394020</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T21:23:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Zinneke</username>
        <id>34</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1891" xml:space="preserve">{{Cycling race/infobox|Q98043180}}
Den '''Tour de France 2022''' war déi 109. Editioun vum [[Tour de France]] am Cyclissem, am Kader vum [[UCI World Tour 2022]]. E gouf tëscht dem 1. an dem 24. Juli 2022 gefuer. 

De Grand-Départ war zu [[Kopenhagen]] (dat hätt scho sollen dat viregt Joer de Fall  sinn, ma  gouf wéinst der [[COVID-19-Pandemie]] op 2022 verréckelt). No 3 Deeg an Dänemark goung den Tour a Frankräich, mat ''Ausflich'' an d'Belsch an an d'Schwäiz. D'Arrivée war zu [[Paräis]] op  der [[Avenue des Champs-Élysées]].

D'Schlussvictoire goung un den Dän [[Jonas Vingegaard]], mat enger Avance am General vun 3 Minutte 34 Sekonne virum [[Tadej Pogačar]], an 8 Min. 13 Sek. virum [[Geraint Thomas]]. De [[Bob Jungels]] koum op  déi 12. Plaz, an de [[Kevin Geniets]] op déi 48.

== Parcours ==
De Parcours war am Ganzen 3350,1  [[Kilometer|km]] laang a bestoung aus 21 Etappen. &lt;!-- Dovu waren der ... am flaache Land, ...hs mat Koppen, ...s an de Bierger, an ... wou am individuelle  [[Contre-la-montre]]. Beschreiwung Bierger etc. --&gt;

===Etappen===
{{Cycling race/listofstages|Q98043180

 | after row 3 : date : 4 Jul.
 | after row 3 : text : Roudag 
 | after row 3 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 9 : date : 11. Jul.
 | after row 9 : text : Roudag 
 | after row 9 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 | after row 15 : date : 18. Jul.
 | after row 15 : text : Roudag 
 | after row 15 : icon : [[Fichier:Stage rest day.svg|Roudag]]
 
}}

==Ekippen==
Et waren 22 Ekippen um Depart, dorënner déi 18 mat [[UCI World Tour]] Lizenz.
{{Cycling race/listofteams|Q98043180}}

==Generalklassement ==
{{Cycling race/generalclassification|Q98043180}}

== Um Spaweck ==
* [http://www.letour.fr letour.fr]
{{Commonscat}}

{{Navigatioun Tour de France}}
{{Referenzen}}

[[Kategorie:Tour de France|2022]]
[[Kategorie:Vëlossport 2022]]</text>
      <sha1>1nucx6rn1o9lg2jfl1mzib4snpbsep7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fichier:Logo-Jugendrot.png</title>
    <ns>6</ns>
    <id>159052</id>
    <revision>
      <id>2394013</id>
      <timestamp>2022-07-24T14:29:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <comment>== Resumé ==
*Sujet: Jugendrot Logo
*Source: https://www.jugendrot.lu/

== Lizenz: ==
{{Bild-Logo}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="100" xml:space="preserve">== Resumé ==
*Sujet: Jugendrot Logo
*Source: https://www.jugendrot.lu/

== Lizenz: ==
{{Bild-Logo}}</text>
      <sha1>l02ml0esdbg6fuxdnucmfh1d0jc9rmd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Conférence Générale de la Jeunesse Luxembourg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159053</id>
    <redirect title="Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg" />
    <revision>
      <id>2394017</id>
      <timestamp>2022-07-24T14:39:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <comment>GilPe huet d'Säit [[Conférence Générale de la Jeunesse Luxembourg]] op [[Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg]] geréckelt: Neien Numm; richteg Schreifweis</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68" xml:space="preserve">#VIRULEEDUNG [[Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg]]</text>
      <sha1>h1061755bcfcuk5xgkszg5xpon6am29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>De Jugendrot</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159054</id>
    <redirect title="Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg" />
    <revision>
      <id>2394018</id>
      <timestamp>2022-07-24T14:41:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>GilPe</username>
        <id>14980</id>
      </contributor>
      <comment>Virugeleet op [[Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="65" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Conférence générale de la jeunesse du Luxembourg]]</text>
      <sha1>t6dk7z96xls719saqo23hxwtte44eb7</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>