Wikipedia lijwiki https://lij.wikipedia.org/wiki/Pagina_prin%C3%A7ip%C3%A2 MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Media Speçiale Discûscion Utente Discûscioîn ûtente Wikipedia Discûscioîn Wikipedia Immaggine Discûscioîn immaggine MediaWiki Discûscioîn MediaWiki Template Discûscioîn template Agiûtto Discûscioîn agiûtto Categorîa Discûscioîn categorîa TimedText TimedText talk Modulo Discussioni modulo Accessorio Discussioni accessorio Definizione accessorio Discussioni definizione accessorio 0 17113 231427 231301 2022-07-26T13:50:53Z N.Longo 12052 + img wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Villa Gruber De Mari.png|miniatura|A Vìlla Gruber De Mâi vista da-i sò giardìn|250x250px]] A '''Vìlla Gruber De Mâi''' a l'é 'na vìlla de [[Zena|Zêna]], scitoâ inta zöna conpréiza tra a crêuza de [[Gêxa de Sant'Ànna|Sant'Ànna]] e quélla de Sàn Rochìn, into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Tiâ sciù inta segónda meitæ do [[XVI secolo|sécolo XVI]] da-a famìggia zenéize de lignêua di [[De Mâi (famìggia)|De Mâi]], a conprendéiva a [[Gêxa abaçîa da Madonna da Sanitæ|gêxa-abaçîa da Madònna da Sanitæ]] ascì. Derê a-a vílla gh'é 'na tôre de goàrdia ciù antîga, ch'a remónta a-o prinçìpio do Çinqueçénto. A vìlla a se trêuva inte 'na poxiçión panoràmica, drénto a 'n párco che d'ancheu o l'é diventòu de propiêtæ comunâle, vegnìndo coscì avèrto a-o pùblico. == Stöia == Quésta vìlla a l'é stæta costroîa into sécolo XVI pe voéi da [[Famìgge zenéixi|famìggia zenéize]] di [[De Mâi (famìggia)|De Mâi]] e, in particolâ, do marchéize [[Stêva De Mâi]], bezâvo de l'[[Steva De Mai|òmònimo dûxe]] da [[Repùbrica de Zena|Repùbrica de Zêna]] e propiêtâio ascì di terén vixìn, dónde o l'àiva fæto realizâ l'[[Gêxa abaçîa da Madonna da Sanitæ|abaçîa da Madònna da Sanitæ]]. Ciù ò mêno 'n sécolo dòppo, co-o duxægo do sò discendénte co-o mæximo nómme, inte l'ànno [[1664]] sta vìlla chi a l'é stæta a rescidénsa da [[Dûxe da Repùbrica de Zêna|màscima càrega da Repùbrica de Zêna]]<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Emmina De Negri|tìtolo=Catalogo delle Ville Genovesi|url=https://books.google.it/books?id=e9ElMQAACAAJ|ànno=1967|editô=Italia Nostra|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=99}}</ref>. O cazaménto o l'é pöi stæto rimanezòu ciù vòtte co-o pasâ di sécoli e, in particolâ, o l'à pigiòu a sò fórma d'ancheu co-i travàggi da fìn do [[XVIII secolo|Seteçénto]]. A sto perîodo chi a remónta a coscì dîta "sâla de chinòlle" e a nêuva faciâta, fæta segóndo o [[stîle neoclàscico]], ch'a prezénta di basoriliêvi e de fìnte chinòlle sormontæ da capitélli de [[órdine iònico]]. Depoî a-a faciâta gh'é 'na grànde teràssa panoràmica, colegâ a-o giardìn ciù in bàsso pe mêzo de dôe scâe scimétrîche mìsse a tenàggia<ref name=":0">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Villa_Gruber-De_Mari|tìtolo=Villa Gruber De Mari|outô=Universcitæ de Zêna|léngoa=IT|vìxita=2022-07-19}}</ref>. Inte l'ànno [[1856]] a propiêtæ da vìlla l'é pasâ a l'industriâle oustrìaco Dórfo Gruber, da-o quæ a l'à pigiòu pàrte do sò nómme. Lê o l'à òrdinòu di cangiaménti inti locâli e inti arêdi da vìlla, sénsa però alterâ a sò câa a-o de fêua, che dónca a l'é restâ into stîle do sécolo XVIII. A-o prìnçipio do sécolo XX l'é stæta costroîa 'na palasìnn-a in stîle ''liberty'' drénto a-o pàrco da vìlla, d'ancheu in roìnn-a. Inti ànni '30 a dìtta Perón a l'à acatòu a vìlla e i sò giardìn, inandiàndo dónca 'na spartiçión in tòcchi da ciù pàrte do pàrco e a costroçión de vàrie palasìnn-e rescidençiâli<ref name=":0" />. In sciâ fìn do Neuveçénto, o Comùn de Zêna o l'à acatòu a vìlla e o gh'à alestîo a-o sò intèrno o Muzêo Americàn Federîgo Lunàrdi (pöi stramuòu into [[Castéllo d'Albertis]]), arvìndo a-o pùblico a pàrte sopravisciûa do párco, pægia a 13.500 mêtri quàddri<ref>{{Çitta web|url=http://www.comune.genova.it/content/villa-gruber-edificio-principale|tìtolo=Villa Gruber Edificio Principale|léngoa=IT|vìxita=2022-07-19}}</ref>. D'ancheu a vìlla a l'é serâ aprêuvo a-a necescitæ de 'n'òperaçión de restàoro, scimilménte a l'arénte palasìnn-a in stîle ''liberty'' de propiêtæ do [[tiâtro Càrlo Felîçe]]<ref>{{Çitta web|url=http://www.comune.genova.it/content/villa-gruber-villetta-liberty|tìtolo=Villa Gruber Villetta Liberty|léngoa=IT|vìxita=2022-07-19}}</ref>, méntre o pàrco o peu ancón êse vixitòu. Inte 'na pàrte do cazaménto gh'é a staçión di [[Carabinê]] de Castelétto<ref>{{Çitta web|url=http://www.indicepa.gov.it/ricerca/n-dettaglioaoo.php?cod_amm=cc&cod_aoo=TGE30257|tìtolo=Stazione Carabinieri di Genova Castelletto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-19}}</ref>. == Descriçión == [[Immaggine:Genova villa Gruber.jpg|miniatura|250x250px|Âtra vìsta da vìlla da-i sò giardìn]] === A vìlla === A vìlla a l'é formâ da 'n cazaménto prinçipâ ch'o se svilùppa in sce tréi livélli ciù un interòu. Da-o pàrco se peu intrâ inta vìlla pe mêzo de 'na scainâ monumentâle ch'a pórta a-o ciàn terén, ch'o s'avànsa a l'avèrto sôlo lóngo o fiànco meridionâle, dæto che da-e âtre pàrte o l'é ciù in bàsso do livéllo do terén. A-o prìmmo livéllo, quéllo prinçipâ, se peu arivâ co-ina scainâ ciù picìnn-a, a nòrd-òvest do cazaménto. O drénto de sto livéllo chi o l'é spartîo tra 'n grànde salón a-o sò céntro, decoròu con de pitûe, e i âtri locâli ciù picìn mìssi d'in gîo a quéllo prinçipâ. Lóngo o fiànco de ponénte do cazaménto gh'é 'na torétta che, a diferénsa do rèsto do cazaménto, a no l'é stæta rimanezâ into sécolo XVIII. Âta doî cén in ciù rispètto a-a vìlla, da-a sò çìmma gh'é 'na bélla vìsta in sciâ çitæ de Zêna. === O pàrco === O pàrco, ch'o l'à o mæximo nómme da vìlla, o l'é stæto inandiòu "a l'ingléize" e o se svilùppa in sciô terén in pendénsa depoî a-o cazaménto. Gh'é dôe ìntræ a-i giardìn: quélla prinçipâ a l'é lóngo o sò fiànco sùd e a s'avànsa in sce [[Córso Solferìn (Zêna)|Córso Solferìn]], ma gh'é ascì 'n'intrâ in sciô fiànco nòrd, depoî a-a vìlla, ch'a peu êse atraversâ arivàndo da-a [[Montâ da Madònna da Sanitæ]]. O pàrco o l'é dotòu de 'n parchézzo e de 'n'àrea atrezâ con di zêughi pe-i figeu. Into pàrco, óltre chi-â Vìlla Gruber, gh'é quàttro cazaménti: vèrso ponénte gh'é a staçión di Carabinê méntre, inte 'n cazaménto ciù picìn a levànte da vìlla, gh'é 'na sêde da Crôxe Bleu de Castelétto. Gh'é pöi a za minsonâ palasìnn-a in stîle ''liberty'', de propiêtæ pùblica e in concesción a-o tiâtro Càrlo Felîçe, scitoâ ciù ò mêno a-o céntro do pàrco e in pèscime condiçioìn de conservaçión. In sciâ fìn, da-arénte a l'intrâ sùd, gh'é 'n cazaménto picìn dêuviòu da 'n'asocaçión. == Nòtte == <references /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Emmina De Negri|tìtolo=Catalogo delle Ville Genovesi|url=https://books.google.it/books?id=e9ElMQAACAAJ|ànno=1967|editô=Italia Nostra|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=99|cid=De Negri, 1967}} * {{Çitta lìbbro|outô=Federigo Alizeri|tìtolo=Guida Artistica della Citta di Genova|url=https://books.google.it/books?id=diRPAAAAcAAJ&hl=it&pg=RA1-PA1057#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Gio. Grendona|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=1057 ss|volùmme=2}} * {{Çitta lìbbro|outô=Luigi Maria Levati|tìtolo=I dogi biennali dal 1528 al 1699|url=https://books.google.it/books?id=JWj0mgEACAAJ|ànno=1930|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=221}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=https://www.visitgenoa.it/en/villa-gruber-de-mari|tìtolo=Villa Gruber De Mari|léngoa=EN, FR, DE, RU, ES, IT|vìxita=2022-07-19}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] qs1jq3d394075kg4f6lmqdl10l0xs0k 0 29973 231439 230990 2022-07-27T10:20:00Z Arbenganese 12552 /* Geugrafia */Azunte wikitext text/x-wiki {{Garescìn}} {{Montàgna|nomemontagna=Mônte Galé|immagine=Monte Galero da ovest a sin colle san bernardo.jpg|didascalia=U Galé|sigla_paese=ITA|div_amm_1={{IT-LIG}}<br />{{IT-PMN}}|div_amm_2={{IT-SV}}<br />{{IT-CN}}|catenamontuosa=[[Arpi|Òrpe]]|latitudine_d=44.1561|longitudine_d=8.0154|grandeparte=Orpe ed l'ovešt|grandesettore=Opre Sud-ovešt|sezione=[[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]]|sottosezione=[[Prearpi Lìgüri|Pre-orpe da Ligüria]]|supergruppo=Chenn-a Setepan-Carmu-Armötta|gruppo=Grupu Galé-Armötta|sottogruppo=Galé-Armötta|codice=I/A-1.I-A.3.a}} U '''Galé''' (in [[Dialétto arbenganéize|arbenganeze]] ''munte Galé'', in [[Léngoa italiànn-a|italian]] ''monte Galero'') l'è ina muntagna de [[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]] cun in'atössa ed 1708 m. U fa porte, cun u [[mônte Dubasso]], l' [[Mônte Armötta|Armötta]] e a [[muntagna da Guordia]], du masicciu Armötta - Galé, ai cunfén tra e valade du [[Valâ du Neva|Neva]], ed l'Aroscia e ed [[Tànnôu|Tane]]. == Urigine du nóme == U nóme Galé l'a in' urigine nen cioira. Ins' ii docümenti ciü' antichi l'è suvente ripurtau cume "monte Gallé", nóme ch'u s' vughe ascí inte cartén-ne ed l'[[XIX secolo|800]]. In' otra puscibile špiegasiôn du nóme Galé a vegne daa paróla "gal", forsci dau dialöttu [[Brigašc|brigašcu]] o dau [[Lengua piemonteise|piemunteize]], lande u vö' dí tantu "galu" cume "faján", ujè ch'u šmia au primu e ch' u vive insima a sa muntagna e in generò in diversci pošti de [[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]]. L'è a zóna ciü' a süd-ešt int' l' orcu de Orpe italian-ne land'i vivi i fajàn, fatu impurtante, datu che a špecie l'è in resciduu ed l' Era glaciò. ==Geugrafia== U Galé l'è in masicciu izulau, ch'u fa pòrte da caden-na de [[Arpi|Orpe]]. A so pôncia l'è in pôntu ed cunfén tra a [[provinsa de Sann-a|pruvéncia ed Savôn-na]] e cula ed [[provinsa de Cuneo|Cuni]]. A pòrte du versante ed nord-ešt da muntagna, anche se cume aminištrasiôn l'è inta pruvéncia ed Cuni, a fa pòrte du bacén du Neva, ch'u s' giônta a l'Aróscia a Arbenga e inseme i fan u Centa, ch'u va a finí intu mò da Ligüria. A muntagna l'ha duu pônce, separoi da ina cônca cun póca prufunditoi (1686 m.) : a ciü' ota l'è cula a ešt, ch'a riva a 1708 m., pôntu ciü' otu da pruvéncia ed Savôn-na. A punente u i è u Galerótu, a zgônda pôncia, pócu ciü' basa, 1703 m. Daa muntagna u s'deštaca ina cuštera ch'a fa da špartiacque tra e valade du [[valâ du Neva|Neva]] e du Pennavaire. U mônte "Alpe" (1056 m.), tra i cumüni ed [[Castergiancu|Caštegiancu]] e [[Èrli|Erli]], u fa pòrte ed sa cuštera. A diramasiôn a finisce inta basa valada, land'i s' giônti i dui rian. ==Štoria== U Galé e a zóna daturnu i sôn štoi interesoi da cheiche uperasiôn ed [[Napolión Bonaparte|Napuleôn]] inta campagna d'Italia. Infati ins'aa muntagna i s'sôn fermoi i surdoi franseiji, mentre ins'uu Šciovu e ins'aa Cianea, ch' i sôn da l'òtra porte da Cóla ed San Bernordu, u i era i Auštriaci e i Piemunteiji. ==Geulugia== A muntagna l'ha ina cumpujisciôn facia per lu ciü' ed róche carbunatiche, cun ina furma ciütóštu riônda, in fatu ch'u permötte ascí ina pendensa menu fórte du prufí da muntagna. A muntagna peró l'ha ascí de róche ch'i vegni föra a šcupi (cun l'ištesa urigine de otre) ch'i s' ciami "brecce" e i sôn ote fén-na a 25 - 30 m. Selí i s' pöri vughe ins'uu versante a ovešt, invece a ešt u i è di grüpi ed róche menu oti, clasificoi cume quarsiti. == Nòte== <references/> ==Otri prugeti== {{Interprogetto}} [[Categorîa:Giögrafîa da Liguria]] gg6vokgv6p5479z4dvfbn8ieur07kcl 231440 231439 2022-07-27T10:20:21Z Arbenganese 12552 wikitext text/x-wiki {{Garescìn}} {{Montàgna|nomemontagna=Mônte Galé|immagine=Monte Galero da ovest a sin colle san bernardo.jpg|didascalia=U Galé|sigla_paese=ITA|div_amm_1={{IT-LIG}}<br />{{IT-PMN}}|div_amm_2={{IT-SV}}<br />{{IT-CN}}|catenamontuosa=[[Arpi|Òrpe]]|latitudine_d=44.1561|longitudine_d=8.0154|grandeparte=Orpe ed l'ovešt|grandesettore=Opre Sud-ovešt|sezione=[[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]]|sottosezione=[[Prearpi Lìgüri|Pre-orpe da Ligüria]]|supergruppo=Chenn-a Setepan-Carmu-Armötta|gruppo=Grupu Galé-Armötta|sottogruppo=Galé-Armötta|codice=I/A-1.I-A.3.a}} U '''Galé''' (in [[Dialétto arbenganéize|arbenganeze]] ''munte Galé'', in [[Léngoa italiànn-a|italian]] ''monte Galero'') l'è ina muntagna de [[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]] cun in'atössa ed 1708 m. U fa porte, cun u [[mônte Dubasso]], l' [[Mônte Armötta|Armötta]] e a [[muntagna da Guordia]], du masicciu Armötta - Galé, ai cunfén tra e valade du [[Valâ du Neva|Neva]], ed l'Aroscia e ed [[Tànnôu|Tane]]. == Urigine du nóme == U nóme Galé l'a in' urigine nen cioira. Ins' ii docümenti ciü' antichi l'è suvente ripurtau cume "monte Gallé", nóme ch'u s' vughe ascí inte cartén-ne ed l'[[XIX secolo|800]]. In' otra puscibile špiegasiôn du nóme Galé a vegne daa paróla "gal", forsci dau dialöttu [[Brigašc|brigašcu]] o dau [[Lengua piemonteise|piemunteize]], lande u vö' dí tantu "galu" cume "faján", ujè ch'u šmia au primu e ch' u vive insima a sa muntagna e in generò in diversci pošti de [[Àrpi Lìgüri|Orpe da Ligüria]]. L'è a zóna ciü' a süd-ešt int' l' orcu de Orpe italian-ne land'i vivi i fajàn, fatu impurtante, datu che a špecie l'è in resciduu ed l' Era glaciò. ==Geugrafia== U Galé l'è in masicciu izulau, ch'u fa pòrte da caden-na de [[Arpi|Orpe]]. A so pôncia l'è in pôntu ed cunfén tra a [[provinsa de Sann-a|pruvéncia ed Savôn-na]] e cula ed [[provinsa de Cuneo|Cuni]]. A pòrte du versante ed nord-ešt da muntagna, anche se cume aminištrasiôn l'è inta pruvéncia ed Cuni, a fa pòrte du bacén du Neva, ch'u s' giônta a l'Aróscia a Arbenga e inseme i fan u Centa, ch'u va a finí intu mò da Ligüria. A muntagna l'ha duu pônce, separoi da ina cônca cun póca prufunditoi (1686 m.) : a ciü' ota l'è cula a ešt, ch'a riva a 1708 m., pôntu ciü' otu da pruvéncia ed Savôn-na. A punente u i è u Galerótu, a zgônda pôncia, pócu ciü' basa, 1703 m. Daa muntagna u s'deštaca ina cuštera ch'a fa da špartiacque tra e valade du [[valâ du Neva|Neva]] e du Pennavaire. U mônte "Alpe" (1056 m.), tra i cumüni ed [[Castergiancu|Caštegiancu]] e [[Èrli|Erli]], u fa pòrte ed sa cuštera. A diramasiôn a finisce inta basa valada, land'i s' giônti i dui rian. ==Štoria== U Galé e a zóna daturnu i sôn štoi interesoi da cheiche uperasiôn ed [[Napolion Bonaparte|Napuleôn]] inta campagna d'Italia. Infati ins'aa muntagna i s'sôn fermoi i surdoi franseiji, mentre ins'uu Šciovu e ins'aa Cianea, ch' i sôn da l'òtra porte da Cóla ed San Bernordu, u i era i Auštriaci e i Piemunteiji. ==Geulugia== A muntagna l'ha ina cumpujisciôn facia per lu ciü' ed róche carbunatiche, cun ina furma ciütóštu riônda, in fatu ch'u permötte ascí ina pendensa menu fórte du prufí da muntagna. A muntagna peró l'ha ascí de róche ch'i vegni föra a šcupi (cun l'ištesa urigine de otre) ch'i s' ciami "brecce" e i sôn ote fén-na a 25 - 30 m. Selí i s' pöri vughe ins'uu versante a ovešt, invece a ešt u i è di grüpi ed róche menu oti, clasificoi cume quarsiti. == Nòte== <references/> ==Otri prugeti== {{Interprogetto}} [[Categorîa:Giögrafîa da Liguria]] qgv5e7tkzuc10rv93wpla90f1nrz99r 0 30031 231430 231380 2022-07-26T15:03:57Z N.Longo 12052 wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} '''Córso Solferìn''' o l'é 'na stràdda de [[Zena|Zêna]], pàrte da coscì dîta [[Circonvalaçión a Mónte (Zêna)|Circonvalaçión a Mónte]]. Sta stràdda chi, ch'a pîgia o sò nómme da-o [[Solferino|comùn in provìnsa de Màntova]] dónde gh'é stæta conbatûa 'na famôza batàggia, a colêga, a levànte, [[Córso Càrlo Armelìn (Zêna)|Córso Càrlo Armelìn]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa da [[Gexa de san Bærtomê di Ærminni|Ciàssa de Sàn Bertomê di Armêni]]) e, a ponénte, [[Córso Magénta (Zêna)|Córso Magénta]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa de l'incrôxo co-a [[Montâ da Madònna da Sanitæ]])<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=326}}</ref>. == Stöia == Córso Solferìn o l'é stæto realizòu tra a fìn do [[XIX secolo|sécolo XIX]] e o prinçìpio do [[XX secolo|sécolo XX]] pe servî 'n'àrea de nêuva espansción urbâna e, inte l'ànbito da Circonvalaçión, pe colegâ e dôe estremitæ da çitæ sénsa pasâ pò-u sò céntro<ref>{{Çitta web|url=http://genova.erasuperba.it/circonvallazione-monte-genova-storia-espansione-urbana-ottocento|tìtolo=La Circonvallazione a Monte: storia dell’espansione urbana dell'800|outô=Matteo Quadrone|dæta=2012-12-03|léngoa=IT|vìxita=2022-07-20}}</ref>. Co-a sò costruçión l'é stæto caciòu zu 'n tòcco de l'antîgo [[Condûto stòrico de Zêna|condûto de Zêna]], in pàrte riadatòu a stréito pasàggio pedonâle conosciûo co-o nómme de Pàsso do Condûto, paraléllo a Córso Solferìn. Defæti, inta miâgia ch'a l'arêze o colegaménto pedonâle tra l'estremitæ de ponénte do Pàsso do Condûto e o marciapê de Córso Solferìn, se pêuan ancón védde e arcâte de 'n antîgo pónte canâ<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/ArchitecturalOrLandscapeHeritage/0700208505|tìtolo=Resti di acquedotto medievale|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, co-i sò rèsti che són pi-â ciù pàrte covèrti da-a stràdda modèrna<ref>{{Çitta web|url=http://www.guidadigenova.it/storia-genova/castelletto-circonvallazione-monte/|tìtolo=Castelletto e la Circonvallazione a Monte|outô=Claudia Baghino|léngoa=IT|vìxita=2022-07-20}}</ref>. Pöco dòppo l'avertûa de sta stràdda chi, tra o [[1895]] e o [[1896]], l'êa stæta realizâ 'na [[Ræ tranviària de Zêna|lìnia di tranvài]] da pàrte da [[Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funcolâre|SFEF]] (Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funicolâre) che, anàndo aprêuvo a-o camìn da circonvalaçión, a pasâva pe Córso Solferìn ascì<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Paolo Gassani|tìtolo=Fotostoria del tramway a Genova|url=https://books.google.it/books?id=P9LhMQAACAAJ|ànno=1982|editô=Nuova Editrice Genovese|çitæ=Zêna|léngoa=IT}}</ref>. A lìnia di tranvài a l'é stæta in sciâ fìn desmantelâ into segóndo dòppo goæra e sostitoîa da-o traspòrto pùblico in sce gómma. == Descriçión == A tabélla chi de sótta a contêgne tùtti i scîti d'interésse che s'avànsan in sce Córso Solferìn. Into rèsto di nùmeri cìvichi gh'é sorviatùtto di cazaménti rescidençiâli tîæ sciù tra a fìn do sécolo XIX e o prinçìpio de quéllo sucescîvo. {| class="wikitable" !Inmàgine !N° !Nómme !Descriçión |- |[[Immaggine:Ospedale Evangelico Internazionale Genova.jpg|senza_cornice|125x125px]] |1/A |[[Uspiâ Evangélico Internaçionâle|Uspiâ Evangélico]]<br><small>(intrâ pedonâle)</small> |L'Uspiâ Evangélico Internaçionâle o l'é 'n uspiâ fondòu inte l'ànno [[1857]] da-e vàrie Gêxe evangéliche de Zêna, stramuòu 'na dêxénn-a d'ànni dòppo inta sò sêde atoâle. D'ancheu, o l'é pàrte do scistêma sanitâio lìgure inte l'ASL 3 "Zenéize" e, da-o [[2011]], o gestìsce 'n uspiæto a [[Ôtri]] ascì. |- |[[Immaggine:Villa Gruber De Mari.png|senza_cornice|125x125px]] |27 |[[Vìlla Gruber De Mâi]] |Tiâ sciù inta segónda meitæ do [[XVI secolo|sécolo XVI]] da-a famìggia de lignêua di [[De Mâi (famìggia)|De Mâi]], a conprendéiva a [[Gêxa abaçîa da Madonna da Sanitæ|gêxa-abaçîa da Madònna da Sanitæ]] ascì. Derê a-a vílla gh'é 'na tôre de goàrdia ciù antîga, ch'a remónta a-o prinçìpio do Çinqueçénto. Sta vìlla chi a se trêuva inte 'na poxiçión panoràmica, drénto a-o coscì dîto párco Gruber, che d'ancheu o l'é de propiêtæ do Comùn e avèrto a-o pùblico. |- |[[Immaggine:Villa_Croce_Castelletto_Genova_2.jpg|senza_cornice|125x125px]] |31 |[[Vìlla Crôxe (Castelétto, Zêna)|Vìlla Crôxe]] |A l'é 'na vìlla sùb-urbâna ch'a l'é stæta costroîa into [[XVIII secolo|Seteçénto]] a l'incrôxo tra a [[Montâ da Madònna da Sanitæ]] e Córso Solferìn. A l'à 'na fórma a "L" e 'na faciâta decorâ co-e pitûe òriginâli. Dotâ de 'n pàrco picìn, a confìnn-a a nòrd co-i giardìn da [[Vìlla Gruber De Mâi]]. D'ancheu a l'é 'na rescidénsa privâ. |} == Comunicaçioìn == A stràdda a l'é colegâ da-e coriêre do traspòrto pùblico locâle de l'[[AMT]] de lìnie 36, 36/ e 606 che, pasàndo pi-â Circonvalaçión, colêgan e-estremitæ do céntro da çitæ. In particolâ, in sce Córso Solferìn gh'é a fermâta de: * Solferìn/Uspiâ Evangélico (''Solferino/Ospedale Evangelico'' - {{coord|44.41623|8.94115}}) == Nòtte == <references /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Tommaso Pastorino|tìtolo=Dizionario delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=QJ9MngEACAAJ|ànno=1968|editô=Tolozzi|léngoa=IT|cid=Pastorino, 1968}} * {{Çitta lìbbro|outô=Rinaldo Luccardini|tìtolo=La Circonvallazione a Monte. Genova. Storia dell'espansione urbana dell'Ottocento|url=https://books.google.it/books?id=9Ry3NAEACAAJ|ànno=2012|editô=SAGEP|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Luccardini, 2012|ISBN=88-63-73196-9}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marco Fossi|tìtolo=Solferino Street|ànno=2015|editô=Liberodiscrivere|léngoa=IT|ISBN=978-88-99-13723-6}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} [[Categorîa:Stràdde de Zêna]] hh0k6vjdoakkno41fm4ekcubj1vog9p 0 30037 231431 231379 2022-07-26T15:05:28Z N.Longo 12052 wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} '''Córso Magénta''' o l'é 'na stràdda de [[Zena|Zêna]], pàrte da coscì dîta [[Circonvalaçión a Mónte (Zêna)|Circonvalaçión a Mónte]]. Sta stràdda chi, ch'a pîgia o sò nómme da-o [[Magenta (Italia)|comùn inta çitæ metropolitànn-a de Milàn]] dónde gh'é stæta conbatûa 'na famôza batàggia, a colêga, a ponénte, [[Córso Paganìn (Zêna)|Córso Paganìn]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa da [[Montâ de Sant'Ànna]]) e, a levànte, [[Córso Solferìn (Zêna)|Córso Solferìn]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa de l'incrôxo co-a [[Montâ da Madònna da Sanitæ]])<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=210}}</ref>. == Stöia == Córso Magénta o l'é stæto realizòu tra a fìn do [[XIX secolo|sécolo XIX]] e o prinçìpio do [[XX secolo|sécolo XX]] pe servî 'n'àrea de nêuva espansción urbâna e, inte l'ànbito da Circonvalaçión, pe colegâ e dôe estremitæ da çitæ sénsa pasâ pò-u sò céntro<ref>{{Çitta web|url=http://genova.erasuperba.it/circonvallazione-monte-genova-storia-espansione-urbana-ottocento|tìtolo=La Circonvallazione a Monte: storia dell’espansione urbana dell'800|outô=Matteo Quadrone|dæta=2012-12-03|léngoa=IT|vìxita=2022-07-21}}</ref>. Pöco dòppo l'avertûa de sta stràdda chi, tra o [[1895]] e o [[1896]], l'é stæta realizâ 'na [[Ræ tranviària de Zêna|lìnia di tranvài]] da pàrte da [[Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funcolâre|SFEF]] (Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funicolâre) che, anàndo aprêuvo a-o camìn da circonvalaçión, a pasâva pe Córso Magénta ascì<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Paolo Gassani|tìtolo=Fotostoria del tramway a Genova|url=https://books.google.it/books?id=P9LhMQAACAAJ|ànno=1982|editô=Nuova Editrice Genovese|çitæ=Zêna|léngoa=IT}}</ref>. A lìnia di tranvài a l'é stæta in sciâ fìn desmantelâ into segóndo dòppo goæra e sostitoîa da-o traspòrto pùblico in sce gómma. == Descriçión == A tabélla chi de sótta a contêgne tùtti i scîti d'interésse che s'avànsan in sce Córso Magénta. Into rèsto di nùmeri cìvichi gh'é sorviatùtto di cazaménti rescidençiâli tîæ sciù tra a fìn do sécolo XIX e o prinçìpio de quéllo sucescîvo. Pe de ciù, in sce Córso Magénta s'avànsan doî pàrchi pùblichi: sàiva a dî i Giardìn Àldo Acquarón e i Giardìn Conbaténti Aleæ. {| class="wikitable" !Inmàgine !N° !Nómme !Descriçión |- |[[Immaggine:No_free_image_(camera).svg|senza_cornice|125x125px]] |2A |[[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]<br><small>(intrâ de mónte)</small> |O Licêo Sàndro Pertîni o l'é 'n [[Schêue secondâie de segóndo gràddo in Itàlia|institûto secondâio de segóndo gràddo]] spartîo inti indirìssi [[Licêo lengoìstico|lengoìstico]], [[Licêo muxicâle e de bàllo|muxicâle e de bàllo]] e de [[Licêo scénse umâne|scénse umâne]], ch'o l'inclùdde o sotoindirìsso econòmico-sociâle ascì. O l'é spartîo tra doî cazaménti: quéllo prinçipâ o se trêuva a [[Arbâ]], inte Stràdda de Àldo Casòtti (conosciûo pe-i grâvi "[[Fæti da schêua Diaz]]"), e pöi gh'é a sêde de Castelétto<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/ArchitecturalOrLandscapeHeritage/0700112695|tìtolo=Istituto Magistrale Statale Lambruschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, ricavâ in pàrte da 'n tòcco do convénto di [[Òrdine di fràtti minoî capuçìn|capuçìn]] de l'arénte [[Gêxa da Santìscima Conceçión (Zêna)|gêxa da Santìscima Conceçión]]. |- |[[Immaggine:Ascensore_Magenta_Crocco_Genova.png|senza_cornice|125x125px]] |29 |[[Ascensô Magénta-Cròcco]]<br><small>(intrâ Magénta)</small> |Da-arénte a-o cìvico 29, ciù ò mêno a-a meitæ de Córso Magénta, gh'é, vèrso mónte, l'intrâ a unn-a de galerîe ch'arîvan a-a bâze de l'ascensô Magénta-Cròcco<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Corrado Bozzano|outô2=Roberto Pastore|outô3=Claudio Serra|tìtolo=Genova in salita|url=https://books.google.it/books?id=3cL1jgEACAAJ|ànno=2014|editô=Nuova Editrice Genovese|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=169-171|cid=Bozzano, Pastore & Serra, 2014|ISBN=978-88-88963-10-5}}</ref>. L'âtra intrâ pi-â staçión de vàlle a l'é pe cóntra quélla in sce [[Stràdda Acquarón (Zêna)|Stràdda Acquarón]], lóngo l'âtra rîva do cólle de Bachérnia. |} == Comunicaçioìn == A stràdda a l'é colegâ da-e coriêre do traspòrto pùblico locâle de l'[[AMT]] de lìnie 36, 36/ e 606 che, pasàndo pi-â Circonvalaçión, colêgan e-estremitæ do céntro da çitæ. In particolâ, in sce Córso Magénta gh'é e træ fermâte de: * Magénta 1/Madònna da Sanitæ (''Magenta 1/Santa Maria Sanità'' - {{coord|44.41349|8.93829}}<small>, sôlo direçión ponénte</small>) * Magénta 1/Sant'Ànna (''Magenta 1/Sant'Anna'' - {{coord|44.41472|8.93771}}<small>, sôlo direçión levànte</small>) * Magénta 2/Sant'Ànna (''Magenta 2/Sant'Anna'' - {{coord|44.41471|8.93702}}<small>, sôlo direçión ponénte</small>) Pe de ciù, a 'na dêxénn-a de mêtri a sùd da fermâta de Magénta 1/Sant'Ànna in sciâ [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]], gh'é a staçión de mónte da [[Funicolâre de Sant'Anna|funicolâre de Sant'Ànna]]. == Nòtte == <references /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Tommaso Pastorino|tìtolo=Dizionario delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=QJ9MngEACAAJ|ànno=1968|editô=Tolozzi|léngoa=IT|cid=Pastorino, 1968}} * {{Çitta lìbbro|outô=Rinaldo Luccardini|tìtolo=La Circonvallazione a Monte. Genova. Storia dell'espansione urbana dell'Ottocento|url=https://books.google.it/books?id=9Ry3NAEACAAJ|ànno=2012|editô=SAGEP|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Luccardini, 2012|ISBN=88-63-73196-9}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} [[Categorîa:Stràdde de Zêna]] bev9umwyr72jq814u6j13n3q8wft5q9 0 30041 231428 231369 2022-07-26T14:52:38Z N.Longo 12052 /* Descriçión */ azónta wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova - Corso Paganini (1941).jpg|miniatura|250x250px|Vìsta de Córso Paganìn inte l'ànno [[1941]]]] '''Córso Paganìn''' o l'é 'na stràdda de [[Zena|Zêna]], pàrte da coscì dîta [[Circonvalaçión a Mónte (Zêna)|Circonvalaçión a Mónte]]. Sta stràdda chi, ch'a pîgia o sò nómme da l'avoxòu [[Nicolò Paganìn|conpoxitô zenéize]], a colêga, a ponénte, [[Córso Firénse (Zêna)|Córso Firénse]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa de Ciàssa Gofrêdo Vìlla) e, a levànte, [[Córso Magénta (Zêna)|Córso Magénta]] (ch'o l'incoménsa in corispondénsa da [[Montâ de Sant'Ànna]])<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=256}}</ref>. == Stöia == Córso Paganìn o l'é stæto realizòu tra a fìn do [[XIX secolo|sécolo XIX]] e o prinçìpio do [[XX secolo|sécolo XX]] pe servî 'n'àrea de nêuva espansción urbâna e, inte l'ànbito da Circonvalaçión, pe colegâ e dôe estremitæ da çitæ sénsa pasâ pò-u sò céntro<ref>{{Çitta web|url=http://genova.erasuperba.it/circonvallazione-monte-genova-storia-espansione-urbana-ottocento|tìtolo=La Circonvallazione a Monte: storia dell’espansione urbana dell'800|outô=Matteo Quadrone|dæta=2012-12-03|léngoa=IT|vìxita=2022-07-21}}</ref>. [[Immaggine:Genova_Corso_Paganini_anni_1890.jpg|miniatura|250x250px|Vìsta de Córso Paganìn da l'[[asccianatûa de Castelétto]] inti [[Anni 1890|ànni 1890]]]] Pöco dòppo l'avertûa de sta stràdda chi, tra o [[1895]] e o [[1896]], l'é stæta realizâ 'na [[Ræ tranviària de Zêna|lìnia di tranvài]] da pàrte da [[Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funcolâre|SFEF]] (Socjêtæ de Ferovîe Elétriche e Funicolâre) che, anàndo aprêuvo a-o camìn da circonvalaçión, a pasâva pe Córso Paganìn ascì<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Paolo Gassani|tìtolo=Fotostoria del tramway a Genova|url=https://books.google.it/books?id=P9LhMQAACAAJ|ànno=1982|editô=Nuova Editrice Genovese|çitæ=Zêna|léngoa=IT}}</ref>. A lìnia di tranvài a l'é stæta in sciâ fìn desmantelâ into segóndo dòppo goæra e sostitoîa da-o traspòrto pùblico in sce gómma. == Descriçión == A tabélla chi de sótta a contêgne tùtti i scîti d'interésse che s'avànsan in sce Córso Magénta. Into rèsto di nùmeri cìvichi gh'é sorviatùtto di cazaménti rescidençiâli tîæ sciù tra a fìn do sécolo XIX e o prinçìpio de quéllo sucescîvo, tra i quæ gh'é o palàçio universcitâio a-o nùmero 3, diciaròu bêne architetònico<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/ArchitecturalOrLandscapeHeritage/0700208910|tìtolo=Edificio Universitario Corso Paganini 3|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, ciù ò mêno a-a meitæ da stràdda o se trêuva o coscì dîto "Pónte Càfaro", progetòu da-o Tomâxo Carminàti e ch'o consénte o pasàggio sôvia a-a [[Stràdda Càfaro (Zêna)|stràdda co-o mæximo nómme]]. Realizòu insémme a-o rèsto da circonvalaçión, drénto a-o pónte ghe pàssa o condûto da çitæ, fæto inte quélli ànni a-o pòsto de [[Condûto stòrico de Zêna|quéllo stòrico]]<ref>{{Çitta web|url=http://ceraunavoltagenova.blogspot.com/2016/05/via-caffaro.html|tìtolo=Via Caffaro|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. De sto condûto chi gh'é ancón 'na testimoniànsa inti antîghi tonbìn de prîa, scitoæ lóngo tùtto o tòcco de Córso Paganìn conpréizo tra o Pónte Càfaro e a Ciàssa Gofrêdo Vìlla, d'ancheu inglobæ into marciapê de vàlle<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/lacqua-pubblica.html|tìtolo=L'acqua pubblica - 30. I chiusini in pietra di Corso Paganini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. {| class="wikitable" !Inmàgine !N° !Nómme !Descriçión |- |[[Immaggine:Paolo Monti - Servizio fotografico (Genova, 1963) - BEIC 6339350.jpg|senza_cornice|155x155px]] |2 |[[Vìlla Gnécco (Castelétto, Zêna)|Vìlla Gnécco]] |Scitoâ a l'incrôxo tra Córso Paganìn e pàrte sotànn-a da Montâ de Sant'Ànna, sta vìlla chi a l'é stæta costroîa pe voéi di Gnécchi, da-i quæ a l'à pigiòu o sò nómme, into sécolo XVIII<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/ArchitecturalOrLandscapeHeritage/0700208515|tìtolo=Villa Gnecco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pàrte do sò giardìn o se trêuva in scî èrchi de l'antîgo condûto stòrico da çitæ, sott'a-i quæ a l'à e sò cantìnn-e<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/lacqua-pubblica.html|tìtolo=L'acqua pubblica - 29. Gli archi del braccio dell'Acquedotto detto "di Castelletto"|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.<br><br>D'ancheu a l'é 'na rescidénsa privâ. |} == Comunicaçioìn == A stràdda a l'é colegâ da-e coriêre do traspòrto pùblico locâle de l'[[AMT]] de lìnie 36, 36/ e 606 che, pasàndo pi-â Circonvalaçión, colêgan e-estremitæ do céntro da çitæ. In particolâ, in sce Córso Paganìn gh'é a fermâta de: * Paganìn/Pónte Càfaro (''Paganini/Ponte Caffaro'' - {{coord|44.41349|8.93829}}) Pe de ciù, a 'na vinténn-a de mêtri a nòrd da fermâta de Paganìn/Pónte Càfaro in sciâ [[Stràdda Acquarón (Zêna)|Stràdda Acquarón]], gh'é l'intrâ a unn-a de galerîe ch'arîvan a-a bâze de l'[[ascensô Magénta-Cròcco]]. == Nòtte == <references /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Tommaso Pastorino|tìtolo=Dizionario delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=QJ9MngEACAAJ|ànno=1968|editô=Tolozzi|léngoa=IT|cid=Pastorino, 1968}} * {{Çitta lìbbro|outô=Rinaldo Luccardini|tìtolo=La Circonvallazione a Monte. Genova. Storia dell'espansione urbana dell'Ottocento|url=https://books.google.it/books?id=9Ry3NAEACAAJ|ànno=2012|editô=SAGEP|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Luccardini, 2012|ISBN=88-63-73196-9}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} [[Categorîa:Stràdde de Zêna]] jkk7oja06tcfoi9fmm2zf4dk8py9943 0 30043 231426 231407 2022-07-26T13:20:34Z N.Longo 12052 /* Capelétte */ + seçión wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto ch'a foîse abàsta pe önorâ o vôto a dédica de 'na sôla artâ ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo. In sciâ fìn o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca incomensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a ascì, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di sò câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]] a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ a se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a l'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. In sciâ fìn, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === [[Immaggine:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|miniatura|300x300px|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa]] A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-ina vìlla scignorîle e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, dónde gh'é de ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]] ascì. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta:<blockquote><small>Divino Auspicante Puero Sacrarii Limina Protegat Virgo Dei Genitrix Quam Maiorum Pietas Maritimis Iam Proposuerat Moenibus Coenobii Huius Franciscales Nepotum Clientela Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam Huc Devoto Animo Ponebant Anno MDCCCXLI<br><br>Anno Vero Mariae Eam Denuo Reginam Acclamantes Novis Regiis Insigniis Decorabant MCMLIV</small></blockquote>In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|sinistra|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Miacöo de Sàn Serafìn de Montegranâo'', òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]], con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]]. Da l'âtra pàrte gh'é, pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. In acòrdio co-e indicaçioìn pòst-conciliâri, depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a dôe barcoìn con di véddri decoræ, gh'é i doî quàddri da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, in sciâ drîta, e, in sciâ mancìnn-a, do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtti doî òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />, tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Cöo e crìpta ==== {{Seçión vêua}} ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. [[Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|miniatura|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie]] * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, o se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìn e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ, raprezentòu pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i aotoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] jkejj54xf0ep81dd5grgfjz7ckhu3ye 231429 231426 2022-07-26T15:02:01Z N.Longo 12052 wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto ch'a foîse abàsta pe önorâ o vôto a dédica de 'na sôla artâ ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo. In sciâ fìn o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca incomensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a ascì, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di sò câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]] a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ a se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a l'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. In sciâ fìn, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === [[Immaggine:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|miniatura|300x300px|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa]] A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, dónde gh'é de ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]] ascì. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta:<blockquote><small>Divino Auspicante Puero Sacrarii Limina Protegat Virgo Dei Genitrix Quam Maiorum Pietas Maritimis Iam Proposuerat Moenibus Coenobii Huius Franciscales Nepotum Clientela Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam Huc Devoto Animo Ponebant Anno MDCCCXLI<br><br>Anno Vero Mariae Eam Denuo Reginam Acclamantes Novis Regiis Insigniis Decorabant MCMLIV</small></blockquote>In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|sinistra|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Miacöo de Sàn Serafìn de Montegranâo'', òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]], con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]]. Da l'âtra pàrte gh'é, pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. In acòrdio co-e indicaçioìn pòst-conciliâri, depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a dôe barcoìn con di véddri decoræ, gh'é i doî quàddri da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, in sciâ drîta, e, in sciâ mancìnn-a, do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtti doî òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />, tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Cöo e crìpta ==== {{Seçión vêua}} ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. [[Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|miniatura|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie]] * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, o se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìn e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ, raprezentòu pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i aotoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] j5ys9n3kpaxoe17ajhwf9oth0max2gc 231432 231429 2022-07-26T17:31:02Z N.Longo 12052 /* Cöo e crìpta */ + seçión wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto ch'a foîse abàsta pe önorâ o vôto a dédica de 'na sôla artâ ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo. In sciâ fìn o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca incomensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a ascì, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di sò câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]] a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ a se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a l'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. In sciâ fìn, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === [[Immaggine:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|miniatura|300x300px|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa]] A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, dónde gh'é de ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]] ascì. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta:<blockquote><small>Divino Auspicante Puero Sacrarii Limina Protegat Virgo Dei Genitrix Quam Maiorum Pietas Maritimis Iam Proposuerat Moenibus Coenobii Huius Franciscales Nepotum Clientela Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam Huc Devoto Animo Ponebant Anno MDCCCXLI<br><br>Anno Vero Mariae Eam Denuo Reginam Acclamantes Novis Regiis Insigniis Decorabant MCMLIV</small></blockquote>In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Miacöo de Sàn Serafìn de Montegranâo'', òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]], con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]]. Da l'âtra pàrte gh'é, pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref name=":15">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref name=":16">{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>.[[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]]In acòrdio co-e indicaçioìn pòst-conciliâri, depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a dôe barcoìn con di véddri decoræ, gh'é i doî quàddri da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, in sciâ drîta, e, in sciâ mancìnn-a, do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtti doî òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />, tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A propòxito de pitûe do Murillo, sêi in tùtto, cómme se peu lêze da-i scrîti de l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] quéste êan o ciù grànde tezöo artìstico da gêxa ma se són pèrse into perîodo de dominaçión napoliònica, con l'abandón do convénto da pàrte di fràtti<ref name=":5" />. In particolâ, rafiguâvan o ''Prezépio'', a ''Fûga da l'Egìtto'', a ''Sànta Màia Manêna'', l'''Inmacolâ'', ''Sàn Giöxèppe vendûo'' e ''Sàn Tomâxo da Vilanêuva ch'o distriboìsce e limöxine a-i pövi'' e se trovâvan tùtte into cöo. A ste chi, segóndo o Ràtto, saiéiva da azónze 'na töa picìnn-a do Batìsta, mìssa inta sagrestîa<ref>{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 349}}</ref>. De sêi téie do cöo gh'é de cópie, spanteghæ pi-â gêxa, fæte da 'n çèrto præ Venànçio de l'arénte convénto, a ògni mòddo da-a ménn-a bén bén ciù contegnûa<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1065-1066}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 504}}</ref>. ==== Cöo e crìpta ==== Derê l'artâ gh'é 'n grànde presbitêio, co-e miâge giànche cómme o rèsto da gêxa e di sénplici [[Stàllo (séggio)|stàlli]] de légno. A ògni mòddo, a despæto de 'na strutûa ch'a no l'é goæi elaborâ, o cöo o l'é decoròu da-a prezénsa de 'n gràn nùmero de quàddri. Pròpio in sciô derê de l'artâ gh'é o ''Crìsto a-a chinòlla'', unn-a de répliche de 'n'òpera do [[Lùcco Cangiâxo]] (a versción ciù avoxâ a l'é quélla conservâ a-o [[Palasso Gianco|Palàçio Giànco]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031724|tìtolo=Cristo alla colonna - Luca Cambiaso|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1067}}</ref>, con tùtto d'in gîo éutto téie picìnn-e atriboîe a-o [[Doménego Fiazélla]]. E òpere mìsse in scê miâge són: dôe cópie de quàddri do Murillo, ö sæ ''Adoraçión di pastoî'' e ''Giöxèppe vendûo'', l'Inmacolâ do [[Gianbatìsta Pàggi]] minsonâ de d'âto, stramuâ chi da-a sò poxiçión òriginâle de pâa d'artâ<ref name=":15" /><ref name=":16" />, doî miacöi de Sant'Antönio do [[Giöxèppe Palmiêro]] (ö sæ o ''Sant'Antönio de Pàdova o lìbera o poæ inocénte''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031712|tìtolo=Sant'Antonio da Padova libera il padre innocente - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e o ''Sant'Antönio de Pàdova e o miacöo do pê goarîo''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031711|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo del piede risanato - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtti doî no de gràn prêgio<ref name=":10" />) e a ''Crocifisción'' de [[Benàrdo Castéllo]], a quæ a l'êa in prinçìpio a pâa d'artâ da capélla do Sâcro Cheu, a l'época ciamâ pe cóntra "do Croxefìsso", stramuâ chi aprêuvo a-a refæta de quélla capélla into 1925. In sciâ sofîta gh'é stæto atacòu o ''Stìmmate de Sàn Françésco'', de 'n outô sconosciûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Into cöo se trêuva ascì l'òrgano da gêxa, de costruçión no goæi antîga<ref name=":5" />. De sótta a-o cöo gh'é 'na stànsia interâ, ciù ò mêno de mæxime dimenscioìn, ch'a l'é stæta dêuviâ pe vàrri sécoli pe-i intæri drénto a gêxa, scìnn-a-o moménto da costruçión de l'ötöio afaciòu in sciô sagròu do convénto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, o se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìn e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ, raprezentòu pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i aotoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Galerîa d'inmàgine == <gallery widths="200" heights="180"> Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno Laterale.jpg|alt=|Âtra vìsta de l'intérno da gêxa Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|alt=|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie Immaggine:Padre Santo.jpg|alt=|E relìchie do Pàddre Sànto Immaggine:Genova - Chiesa della Santissima Concezione - Cella del Padre Santo.jpg|alt=|A ricostruçión da çélla do Pàddre Sànto into muzêo a lê dedicòu </gallery> == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] e1qc1cktrjl2xlyzlk1ryorbkolslrt 231433 231432 2022-07-26T20:41:46Z N.Longo 12052 + vàrie wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto ch'a foîse abàsta pe önorâ o vôto a dédica de 'na sôla artâ ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo. In sciâ fìn o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca incomensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a ascì, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di sò câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]] a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ a se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a l'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. In sciâ fìn, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === [[Immaggine:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|miniatura|300x300px|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa]] A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, dónde gh'é de ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]] ascì. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta:<blockquote><small>Divino Auspicante Puero Sacrarii Limina Protegat Virgo Dei Genitrix Quam Maiorum Pietas Maritimis Iam Proposuerat Moenibus Coenobii Huius Franciscales Nepotum Clientela Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam Huc Devoto Animo Ponebant Anno MDCCCXLI<br><br>Anno Vero Mariae Eam Denuo Reginam Acclamantes Novis Regiis Insigniis Decorabant MCMLIV</small></blockquote>In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ|250x250px]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Sàn Serafìn de Montegranâo ch'o goarìsce 'n paralizòu''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031832|tìtolo=San Serafino guarisce un paralitico - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":10" />, con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]] in colaboraçión con âtri artìsti<ref name=":11" />. Da l'âtra pàrte gh'é pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sta pàrte chi da gêxa gh'é ascì conservâ 'n'âtra téia do Palmiêro: realizâ dòppo o 1729 a rafigûa o ''Martìrio de Sàn Fedêle da Sigmaringen''<ref name=":10" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031582|tìtolo=Martirio di San Fedele da Sigmaringen - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref name=":15">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref name=":16">{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>.[[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]]In acòrdio co-e indicaçioìn pòst-conciliâri, depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a dôe barcoìn con di véddri decoræ, gh'é i doî quàddri da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, in sciâ drîta, e, in sciâ mancìnn-a, do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtti doî òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />, tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A propòxito de pitûe do Murillo, sêi in tùtto, cómme se peu lêze da-i scrîti de l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] quéste êan o ciù grànde tezöo artìstico da gêxa ma se són pèrse into perîodo de dominaçión napoliònica, con l'abandón do convénto da pàrte di fràtti<ref name=":5" />. In particolâ, rafiguâvan o ''Prezépio'', a ''Fûga da l'Egìtto'', a ''Sànta Màia Manêna'', l'''Inmacolâ'', ''Sàn Giöxèppe vendûo'' e ''Sàn Tomâxo da Vilanêuva ch'o distriboìsce e limöxine a-i pövi'' e se trovâvan tùtte into cöo. A ste chi, segóndo o Ràtto, saiéiva da azónze 'na töa picìnn-a do Batìsta, mìssa inta sagrestîa<ref>{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 349}}</ref>. De sêi téie do cöo gh'é de cópie, spanteghæ pi-â gêxa, fæte da 'n çèrto præ Venànçio de l'arénte convénto, a ògni mòddo da-a ménn-a bén bén ciù contegnûa<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1065-1066}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 504}}</ref>. ==== Cöo e crìpta ==== Derê l'artâ gh'é 'n grànde presbitêio, co-e miâge giànche cómme o rèsto da gêxa e di sénplici [[Stàllo (séggio)|stàlli]] de légno. A ògni mòddo, a despæto de 'na strutûa ch'a no l'é goæi elaborâ, o cöo o l'é decoròu da-a prezénsa de 'n gràn nùmero de quàddri. Pròpio in sciô derê de l'artâ gh'é o ''Crìsto a-a chinòlla'', unn-a de répliche de 'n'òpera do [[Lùcco Cangiâxo]] (a versción ciù avoxâ a l'é quélla conservâ a-o [[Palasso Gianco|Palàçio Giànco]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031724|tìtolo=Cristo alla colonna - Luca Cambiaso|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1067}}</ref>, con tùtto d'in gîo éutto téie picìnn-e atriboîe a-o [[Doménego Fiazélla]]. E òpere mìsse in scê miâge són: dôe cópie de quàddri do Murillo, ö sæ ''Adoraçión di pastoî'' e ''Giöxèppe vendûo'', l'Inmacolâ do [[Gianbatìsta Pàggi]] minsonâ de d'âto, stramuâ chi da-a sò poxiçión òriginâle de pâa d'artâ<ref name=":15" /><ref name=":16" />, doî miacöi de Sant'Antönio do [[Giöxèppe Palmiêro]] (ö sæ o ''Sant'Antönio de Pàdova o lìbera o poæ inocénte''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031712|tìtolo=Sant'Antonio da Padova libera il padre innocente - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e o ''Sant'Antönio de Pàdova e o miacöo do pê goarîo''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031711|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo del piede risanato - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, e mêgio òpere de l'artìsta chi conservæ<ref name=":10" />) e a ''Crocifisción'' de [[Benàrdo Castéllo]], a quæ a l'êa in prinçìpio a pâa d'artâ da capélla do Sâcro Cheu, a l'época ciamâ pe cóntra "do Croxefìsso", stramuâ chi aprêuvo a-a refæta de quélla capélla into 1925. In sciâ sofîta gh'é stæto atacòu o ''Stìmmate de Sàn Françésco'', de 'n outô sconosciûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Into cöo se trêuva ascì l'òrgano da gêxa, de costruçión no goæi antîga<ref name=":5" />. De sótta a-o cöo gh'é 'na stànsia interâ, ciù ò mêno de mæxime dimenscioìn, ch'a l'é stæta dêuviâ pe vàrri sécoli pe-i intæri drénto a gêxa, scìnn-a-o moménto da costruçión de l'ötöio afaciòu in sciô sagròu do convénto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Drénto a-a crìpta gh'é 'na capélla co-în'artâ picìnn-a che, cómme ancónn-a, a l'à 'na téia do [[Doménego Piöla]] ch'a rafigûa a ''Depoxiçión''<ref name=":17">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1071}}</ref>. ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva, mìsso inte 'n nìccio, gh'é o monuménto fùnebre de Catæn Rósci Barabìn, òpera de [[Françésco Canâ]] ch'a rafigûa 'na dònna ch'a ciànze in sciô sepùrto<ref name=":17" />. * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, o se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìn e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ, raprezentòu pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i aotoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Galerîa d'inmàgine == <gallery widths="200" heights="180"> Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno Laterale.jpg|alt=|Âtra vìsta de l'intérno da gêxa Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|alt=|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie Immaggine:Padre Santo.jpg|alt=|E relìchie do Pàddre Sànto Immaggine:Genova - Chiesa della Santissima Concezione - Cella del Padre Santo.jpg|alt=|A ricostruçión da çélla do Pàddre Sànto into muzêo a lê dedicòu </gallery> == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] 0xisvzufjib3dcqwp1ks7ut5kco2pf8 231435 231433 2022-07-27T07:38:44Z N.Longo 12052 revixón wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto chi-â dédica de 'na sôla artâ, ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo, a foîse abàsta pe önorâ o vôto. In sciâ fìn, o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca comensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe pe indicâ o domìnio divìn in sce quéllo scîto, méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di pròppi câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]], a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a 'n'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. A ògni mòddo, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, a l'ónbra de grénde ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]]. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta: <blockquote><div style="text-align:center;">[[File:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|sinistra|miniatura|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa|300x300px|alt=]]<small>Divino Auspicante Puero</small><br> <small>Sacrarii Limina</small><br> <small>Protegat Virgo Dei Genitrix Quam</small><br> <small>Maiorum Pietas</small><br> <small>Maritimis Iam Proposuerat Moenibus</small><br> <small>Coenobii Huius Franciscales</small><br> <small>Nepotum Clientela</small><br> <small>Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam</small><br> <small>Huc Devoto Animo Ponebant</small><br> <small>Anno MDCCCXLI</small><br> <small><nowiki>-------------</nowiki></small><br> <small>Anno Vero Mariae</small><br> <small>Eam Denuo Reginam Acclamantes</small><br> <small>Novis Regiis Insigniis</small><br> <small>Decorabant MCMLIV</small> </div></blockquote> In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ|250x250px]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Sàn Serafìn de Montegranâo ch'o goarìsce 'n paralizòu''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031832|tìtolo=San Serafino guarisce un paralitico - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":10" />, con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]] co-a colaboraçión de âtri artìsti<ref name=":11" />. Da l'âtra pàrte gh'é pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sta pàrte chi da gêxa gh'é conservâ 'n'âtra téia do Palmiêro ascì: realizâ dòppo o 1729 a l'é quélla ch'a rafigûa o ''Martìrio de Sàn Fedêle da Sigmaringen''<ref name=":10" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031582|tìtolo=Martirio di San Fedele da Sigmaringen - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref name=":15">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref name=":16">{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>.[[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]]In acòrdio co-e indicaçioìn do [[Concìlio Vaticàn II|Concìlio Vaticàn]], depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa gjæ vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a-i doî barcoìn con véddri decoræ, gh'é, in sciâ drîta, a pitûa da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, in sciâ mancìnn-a, quélla do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtte dôe òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /> e conscideræ tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A propòxito de pitûe do Murillo, sêi in tùtto, cómme se peu lêze da-i scrîti de l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] quéste êan o ciù grànde tezöo artìstico da gêxa ma se són pèrse into perîodo de dominaçión napoliònica, con l'abandón do convénto da pàrte di fràtti<ref name=":5" />. In particolâ, rafiguâvan o ''Prezépio'', a ''Fûga da l'Egìtto'', a ''Sànta Màia Manêna'', l'''Inmacolâ'', ''Sàn Giöxèppe vendûo'' e ''Sàn Tomâxo da Vilanêuva ch'o distriboìsce e limöxine a-i pövi'' e se trovâvan tùtte into cöo. A ste chi, segóndo o Ràtto, saiéiva da azónze 'na töa picìnn-a do Batìsta, mìssa inta sagrestîa<ref>{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 349}}</ref>. De sêi téie do cöo gh'é de cópie, spanteghæ pi-â gêxa, fæte da 'n çèrto præ Venànçio de l'arénte convénto, a ògni mòddo da-a ménn-a bén bén ciù contegnûa<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1065-1066}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 504}}</ref>. ==== Cöo e crìpta ==== Derê l'artâ gh'é 'n grànde presbitêio, co-e miâge giànche cómme o rèsto da gêxa e di sénplici [[Stàllo (séggio)|stàlli]] de légno. A ògni mòddo, a despæto de 'na strutûa ch'a no l'é goæi elaborâ, o cöo o l'é decoròu da-a prezénsa de 'n gràn nùmero de quàddri. Pròpio in sciô derê de l'artâ gh'é o ''Crìsto a-a chinòlla'', unn-a de répliche de 'n'òpera do [[Lùcco Cangiâxo]] (a versción ciù avoxâ a l'é quélla conservâ a-o [[Palasso Gianco|Palàçio Giànco]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031724|tìtolo=Cristo alla colonna - Luca Cambiaso|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1067}}</ref>, con tùtto d'in gîo éutto téie picìnn-e atriboîe a-o [[Doménego Fiazélla]]. E òpere mìsse in scê miâge són: dôe cópie de quàddri do Murillo, ö sæ ''Adoraçión di pastoî'' e ''Giöxèppe vendûo'', l'''Inmacolâ'' do [[Gianbatìsta Pàggi]] minsonâ de d'âto, stramuâ chi da-a sò poxiçión òriginâle de pâa d'artâ<ref name=":15" /><ref name=":16" />, doî miacöi de Sant'Antönio do [[Giöxèppe Palmiêro]] (ö sæ ''Sant'Antönio de Pàdova o lìbera o poæ inocénte''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031712|tìtolo=Sant'Antonio da Padova libera il padre innocente - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e ''Sant'Antönio de Pàdova e o miacöo do pê goarîo''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031711|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo del piede risanato - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, e mêgio òpere de l'artìsta chi conservæ<ref name=":10" />) e a ''Crocifisción'' de [[Benàrdo Castéllo]], ch'a l'êa in prinçìpio a pâa d'artâ da capélla do Sâcro Cheu, a l'época ciamâ pe cóntra "do Croxefìsso", stramuâ chi aprêuvo a-a refæta de quélla capélla into 1925. In sciâ sofîta gh'é stæto atacòu o ''Stìmmate de Sàn Françésco'', de 'n outô sconosciûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Into cöo se trêuva ascì l'òrgano da gêxa, de realizaçión no goæi antîga<ref name=":5" />. De sótta a-o cöo gh'é 'na stànsia interâ, ciù ò mêno de mæxime dimenscioìn, ch'a l'é stæta dêuviâ pe vàrri sécoli pe-i intæri drénto a gêxa, scìnn-a-o moménto da costruçión de l'ötöio afaciòu in sciô sagròu do convénto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Drénto a-a crìpta gh'é 'na capélla co-în'artâ picìnn-a che, cómme ancónn-a, a l'à 'na téia do [[Doménego Piöla]] ch'a rafigûa a ''Depoxiçión''<ref name=":17">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1071}}</ref>. ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva, mìsso inte 'n nìccio, gh'é o monuménto fùnebre de Catæn Rósci Barabìn, òpera de [[Françésco Canâ]] ch'a rafigûa 'na dònna ch'a ciànze in sciô sepùrto<ref name=":17" />. Pe de ciù, inta galerîa ch'a pórta inta capélla do Pàddre Sànto, gh'é stæta mìssa a tónba de 'n âtro veneràbile capuçìn zenéize, sàiva a dî Pàddre Ùmio da Zêna, aregordòu pe-o sò inpégno a dâ òspitalitæ a-i figeu abandonæ<ref>{{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/padre-umile-da-genova.html|tìtolo=Padre Umile da Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-27}}</ref>. * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìnn-a e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ raprezentæ pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i outoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Galerîa d'inmàgine == <gallery widths="200" heights="180"> Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno Laterale.jpg|alt=|Âtra vìsta de l'intérno da gêxa Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|alt=|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie Immaggine:Padre Santo.jpg|alt=|E relìchie do Pàddre Sànto Immaggine:Genova - Chiesa della Santissima Concezione - Cella del Padre Santo.jpg|alt=|A ricostruçión da çélla do Pàddre Sànto into muzêo a lê dedicòu </gallery> == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] b0dfr0m79j9wmqoy08mguiaac4zf3ws 231436 231435 2022-07-27T07:39:18Z N.Longo 12052 wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' o '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto chi-â dédica de 'na sôla artâ, ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo, a foîse abàsta pe önorâ o vôto. In sciâ fìn, o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca comensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe pe indicâ o domìnio divìn in sce quéllo scîto, méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di pròppi câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]], a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a 'n'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. A ògni mòddo, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, a l'ónbra de grénde ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]]. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta: <blockquote><div style="text-align:center;">[[File:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|sinistra|miniatura|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa|260x260px|alt=]]<small>Divino Auspicante Puero</small><br> <small>Sacrarii Limina</small><br> <small>Protegat Virgo Dei Genitrix Quam</small><br> <small>Maiorum Pietas</small><br> <small>Maritimis Iam Proposuerat Moenibus</small><br> <small>Coenobii Huius Franciscales</small><br> <small>Nepotum Clientela</small><br> <small>Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam</small><br> <small>Huc Devoto Animo Ponebant</small><br> <small>Anno MDCCCXLI</small><br> <small><nowiki>-------------</nowiki></small><br> <small>Anno Vero Mariae</small><br> <small>Eam Denuo Reginam Acclamantes</small><br> <small>Novis Regiis Insigniis</small><br> <small>Decorabant MCMLIV</small> </div></blockquote> In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ|250x250px]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Sàn Serafìn de Montegranâo ch'o goarìsce 'n paralizòu''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031832|tìtolo=San Serafino guarisce un paralitico - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":10" />, con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]] co-a colaboraçión de âtri artìsti<ref name=":11" />. Da l'âtra pàrte gh'é pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sta pàrte chi da gêxa gh'é conservâ 'n'âtra téia do Palmiêro ascì: realizâ dòppo o 1729 a l'é quélla ch'a rafigûa o ''Martìrio de Sàn Fedêle da Sigmaringen''<ref name=":10" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031582|tìtolo=Martirio di San Fedele da Sigmaringen - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref name=":15">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref name=":16">{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>.[[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]]In acòrdio co-e indicaçioìn do [[Concìlio Vaticàn II|Concìlio Vaticàn]], depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa gjæ vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a-i doî barcoìn con véddri decoræ, gh'é, in sciâ drîta, a pitûa da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, in sciâ mancìnn-a, quélla do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtte dôe òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /> e conscideræ tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A propòxito de pitûe do Murillo, sêi in tùtto, cómme se peu lêze da-i scrîti de l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] quéste êan o ciù grànde tezöo artìstico da gêxa ma se són pèrse into perîodo de dominaçión napoliònica, con l'abandón do convénto da pàrte di fràtti<ref name=":5" />. In particolâ, rafiguâvan o ''Prezépio'', a ''Fûga da l'Egìtto'', a ''Sànta Màia Manêna'', l'''Inmacolâ'', ''Sàn Giöxèppe vendûo'' e ''Sàn Tomâxo da Vilanêuva ch'o distriboìsce e limöxine a-i pövi'' e se trovâvan tùtte into cöo. A ste chi, segóndo o Ràtto, saiéiva da azónze 'na töa picìnn-a do Batìsta, mìssa inta sagrestîa<ref>{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 349}}</ref>. De sêi téie do cöo gh'é de cópie, spanteghæ pi-â gêxa, fæte da 'n çèrto præ Venànçio de l'arénte convénto, a ògni mòddo da-a ménn-a bén bén ciù contegnûa<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1065-1066}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 504}}</ref>. ==== Cöo e crìpta ==== Derê l'artâ gh'é 'n grànde presbitêio, co-e miâge giànche cómme o rèsto da gêxa e di sénplici [[Stàllo (séggio)|stàlli]] de légno. A ògni mòddo, a despæto de 'na strutûa ch'a no l'é goæi elaborâ, o cöo o l'é decoròu da-a prezénsa de 'n gràn nùmero de quàddri. Pròpio in sciô derê de l'artâ gh'é o ''Crìsto a-a chinòlla'', unn-a de répliche de 'n'òpera do [[Lùcco Cangiâxo]] (a versción ciù avoxâ a l'é quélla conservâ a-o [[Palasso Gianco|Palàçio Giànco]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031724|tìtolo=Cristo alla colonna - Luca Cambiaso|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1067}}</ref>, con tùtto d'in gîo éutto téie picìnn-e atriboîe a-o [[Doménego Fiazélla]]. E òpere mìsse in scê miâge són: dôe cópie de quàddri do Murillo, ö sæ ''Adoraçión di pastoî'' e ''Giöxèppe vendûo'', l'''Inmacolâ'' do [[Gianbatìsta Pàggi]] minsonâ de d'âto, stramuâ chi da-a sò poxiçión òriginâle de pâa d'artâ<ref name=":15" /><ref name=":16" />, doî miacöi de Sant'Antönio do [[Giöxèppe Palmiêro]] (ö sæ ''Sant'Antönio de Pàdova o lìbera o poæ inocénte''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031712|tìtolo=Sant'Antonio da Padova libera il padre innocente - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e ''Sant'Antönio de Pàdova e o miacöo do pê goarîo''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031711|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo del piede risanato - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, e mêgio òpere de l'artìsta chi conservæ<ref name=":10" />) e a ''Crocifisción'' de [[Benàrdo Castéllo]], ch'a l'êa in prinçìpio a pâa d'artâ da capélla do Sâcro Cheu, a l'época ciamâ pe cóntra "do Croxefìsso", stramuâ chi aprêuvo a-a refæta de quélla capélla into 1925. In sciâ sofîta gh'é stæto atacòu o ''Stìmmate de Sàn Françésco'', de 'n outô sconosciûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Into cöo se trêuva ascì l'òrgano da gêxa, de realizaçión no goæi antîga<ref name=":5" />. De sótta a-o cöo gh'é 'na stànsia interâ, ciù ò mêno de mæxime dimenscioìn, ch'a l'é stæta dêuviâ pe vàrri sécoli pe-i intæri drénto a gêxa, scìnn-a-o moménto da costruçión de l'ötöio afaciòu in sciô sagròu do convénto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Drénto a-a crìpta gh'é 'na capélla co-în'artâ picìnn-a che, cómme ancónn-a, a l'à 'na téia do [[Doménego Piöla]] ch'a rafigûa a ''Depoxiçión''<ref name=":17">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1071}}</ref>. ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva, mìsso inte 'n nìccio, gh'é o monuménto fùnebre de Catæn Rósci Barabìn, òpera de [[Françésco Canâ]] ch'a rafigûa 'na dònna ch'a ciànze in sciô sepùrto<ref name=":17" />. Pe de ciù, inta galerîa ch'a pórta inta capélla do Pàddre Sànto, gh'é stæta mìssa a tónba de 'n âtro veneràbile capuçìn zenéize, sàiva a dî Pàddre Ùmio da Zêna, aregordòu pe-o sò inpégno a dâ òspitalitæ a-i figeu abandonæ<ref>{{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/padre-umile-da-genova.html|tìtolo=Padre Umile da Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-27}}</ref>. * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìnn-a e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ raprezentæ pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i outoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Galerîa d'inmàgine == <gallery widths="200" heights="180"> Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno Laterale.jpg|alt=|Âtra vìsta de l'intérno da gêxa Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|alt=|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie Immaggine:Padre Santo.jpg|alt=|E relìchie do Pàddre Sànto Immaggine:Genova - Chiesa della Santissima Concezione - Cella del Padre Santo.jpg|alt=|A ricostruçión da çélla do Pàddre Sànto into muzêo a lê dedicòu </gallery> == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] lox89ou5my0h7qysrbc0m1vk3we0oo2 231437 231436 2022-07-27T08:01:04Z Luensu1959 1211 wikitext text/x-wiki {{Grafîa ofiçiâ}} [[Immaggine:Genova_chiesa_cappuccini.JPG|miniatura|250x250px|Vìsta da faciâta da gêxa]] A '''gêxa da Santìscima Conceçión''', conosciûa cómme '''gêxa di Capuçìn''' ò '''santoâio do Pàddre Sànto''' ascì, a l'é 'n scîto sâcro [[Catoliceximo|catòlico]] de [[Zena|Zêna]], into quartê de [[Castelétto (Zêna)|Castelétto]]. Con l'arénte convénto, a l'é a sêde da cùria da provìnsa lìgure de l'[[órdine di fràtti minoî capuçìn]]<ref name=":0">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20150923200404/http://www.cappucciniliguri.it/ss.-concezione---padre-santo.html|tìtolo=Convento Frati Cappuccini SS. Concezione - Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A gêxa a s'avànsa in sce 'na ciasétta a l'incrôxo tra a [[Stràdda de Agostìn Bertâni (Zêna)|Stràdda de Agostìn Bertâni]] e a [[Stràdda de Gofrêdo Mamêli (Zêna)|Stràdda de Gofrêdo Mamêli]], pöco lónxi da [[Ciàssa Corvétto (Zêna)|Ciàssa Corvétto]] e da-arénte a-a [[Vilétta Denéigro]], inte 'n scîto che, a despæto da profónda urbanizaçión di terén d'in gîo into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]], o l'à conservòu l'òriginâle pâxe e tranquilitæ chò-u caraterizâvan<ref name=":8">{{Çitta lìbbro|outô=Touring clùb italiàn|tìtolo=Liguria|url=https://books.google.it/books?id=hMljPwAACAAJ|ediçión=7|ànno=2009|editô=Touring Editore|léngoa=IT|cid=TCI, 2009|ISBN=88-36-54803-2}}</ref>. == Stöia == A costruçión de sta gêxa chi a l'é stæta inandiâ aprêuvo a 'n vôto fæto da-a popolaçión a-a [[Màia|Vèrgine]] inte l'òcaxón de 'na grâve pèsta ch'a l'àiva corpîo a çitæ inte l'ànno [[1579]]<ref name=":1">{{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref><ref name=":6">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1061}}</ref> ò into [[1580]]<ref name=":2">{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 348}}</ref><ref name=":3">{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 186}}</ref>. Pe dindavéi, inte quélli ànni gh'êa za 'n ténpio dedicòu da pöco in sa a l'[[Inmacolâ Conceçión|Inmacolâ]], ö sæ 'n'artâ da nêuva [[gêxa de Sàn Pê in Bànchi]], ma a l'êa scciuppâ 'na ratèlla teològica in sciô fæto chi-â dédica de 'na sôla artâ, ciufîto che de 'n cazaménto intrêgo, a foîse abàsta pe önorâ o vôto. In sciâ fìn, o Senâto da Repùbrica, de mòddo "d'êse segûi", o l'à ordinòu a realizaçión de 'n nêuvo scîto sâcro<ref name=":7">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1062}}</ref>. S'é dónca comensòu a rachéugge de donaçioìn tra i çitén, a-e quæ l'é da azónze 'n contribûto do govèrno pe mêzo do [[Banco de San Zòrzo|bànco de Sàn Zórzo]] e di suscìdi mìssi insémme da 'n çèrto præ Agostìn, capuçìn de [[Ventemiglia|Vintimìggia]]<ref name=":3" />, che però o l'é mòrto into [[1585]], sénsa avéi vìsto a gêxa terminâ<ref name=":6" />. Coscì, a-i 20 de zenâ do [[1591]] (òpû, mêno probabilménte<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1061-1062}}</ref>, za into [[1586]], segóndo di âtri scrîti<ref name=":2" /><ref name=":3" />) l'é stæta deliberâ a realizaçión do cazaménto e, a-i 11 de frevâ do [[1593]], l'é stæto dónca acatòu o terén dónde costroî o nêuva gêxa<ref name=":5">{{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. A-i 21 de màrso de quéllo ànno, into scîto da futûra costruçión, gh'é stæta tiâ sciù 'na crôxe pe indicâ o domìnio divìn in sce quéllo scîto, méntre a çeimònia da pösa da prìmma prîa a s'é tegnûa a-i 20 de màzzo, a-a prezénsa de l'[[Arçidiòcexi de Zêna|arçivéscovo de Zêna]] [[Lusciàndro Çenturión]]. A prìmma pàrte di travàggi a l'é stæta terminâ into [[1596]]<ref name=":0" />, quànde, a-o prìmmo de novénbre<ref name=":7" />, gh'é stæta dîta a prìmma méssa<ref name=":5" />. Into scîto da nêuva gêxa, insémme a-a quæ l'é stæto tiòu sciù o convénto da-arénte, l'é probàbile ch'a ghe ségge stæta 'na tôre, ciamâ di Lùcoi da-o vêgio nómme da zöna e minsonâ da l'[[Aostin Giustignan|Agostìn Giustiniàn]] inti sò anâli<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|pp. 186-187}}</ref>. D'ancheu, sto nómme chi o l'é arestòu pe indicâ [[Stràdda Lùcoi (Zêna)|'na stràdda]] do sestê da [[Madænn-a (Zêna)|Madænn-a]], scibén che l'òrìgine do topònimo a l'é a mæxima<ref>{{Çitta lìbbro|outô=Amedeo Pescio|tìtolo=I nomi delle strade di Genova|url=https://books.google.it/books?id=m3tEAQAAMAAJ|ànno=1912|editô=A. Forni editore|léngoa=IT|p=205}}</ref>. Inte l'arvî do [[1598]], àn fæto stramûo into nêuvo convénto a ciù pàrte di fràtti che prìmma stâvan inte [[Gêxa de Sàn Bàrnaba (Zêna)|quéllo de Sàn Bàrnaba]], ciù picìn, co-o convénto da Santìscima Conceçión che a l'época o ne òspitâva ciù de quatroçénto<ref name=":5" />. Aprêuvo a-o fæto ch'a l'êa 'na strutûa destinâ a-i capuçìn, e sò fórme êan do tùtto sénsa frexétti ò decoraçioìn particolæ, tànto che a-a sò realizaçión i arêdi êan sôlo de légno; co-o càliçe da méssa che, dovéndo contegnî o sàngoe do Segnô, o l'êa l'ùnico ògètto d'öo<ref name=":1" />. Tra o [[1613]] e o [[1616]], into convénto gh'é stæto òspitòu [[Loénso da Brìndixi|Sàn Loénso da Brìndixi]]<ref name=":0" /> e, a-i 19 d'òtôbre do [[1620]], s'é tegnûa a solénne celebraçión de l'arçivéscovo [[Doménego Damæn]] co-a consacraçión do cazaménto<ref name=":7" /><ref>{{Çitta web|url=https://www.ilcittadino.ge.it/Comunita-diocesana/Chiesa-del-Padre-Santo-400-anni-di-consacrazione|tìtolo=Chiesa del Padre Santo: 400 anni di consacrazione|dæta=2020-10-15|léngoa=IT|vìxita=2022-07-24}}</ref>. A ògni mòddo, i fràtti parteçipâvan in mòddo atîvo a-a vìtta econòmica de çitæ, arvìndo 'na pròpia speçiàia, unn-a de bibliotêche ciù inportànti do pòsto e 'n fiâdô pi-â lànn-a, aviòu inte l'ànno [[1635]]<ref name=":5" />. Gràçie a-i goâgni che arivâvan da ste ativitæ chi e a vàrie donaçioìn, into córso di sécoli a gêxa di capuçìn a l'é stæta aparâ da 'n gràn nùmero de òpere di ciù avoxæ artìsti zenéixi, tra i quæ se peu o aregordâ o [[Benàrdo Stròssi]], ch'o l'êa intròu pròpio inte l'órdine di capuçìn. Pe de ciù, a gêxa da Santìscima Conceçión a l'êa diventâ un di scîti ciù aprexæ pe-i intæri di pròppi câi da pàrte di nòbili zenéixi, tànto che, de sótta a-o cöo, co-ina donaçión da [[Giustiniàn (famìggia zenéize)|famìggia Giustiniànn-a]] into [[1669]], a l'é stæta realizâ a grànde crìpta-capélla ch'a contêgne vàrie de numerôze tónbe spanteghæ pi-â gêxa, tra e quæ se regórda quélla do grànde poêta zenéize [[Martin Piaggio|Martìn Piàggio]]<ref name=":5" />. Dòppo l'anesción da [[Repùbrica Lìgure]] a-o [[Prìmmo Inpêro françéize]], o convénto o l'é stæto seròu da-o govèrno napoliònico inte l'ànno [[1810]] ma, za a-i 16 de màzzo do [[1815]], o l'à avèrto tórna<ref name=":0" />. Into [[1840]] a gêxa a l'é stæta alargâ, sénsa però cangiâ a sò strutûa òriginâle<ref>{{Çitta|Descrizione di Genova, 1846|p. 187}}</ref>. Into [[1842]]<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1072}}</ref>, aprêuvo a 'n'ordinànsa do [[1835]] ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, l'é stæto tiòu sciù l'ötöio lóngo o fiànco de ponénte do sagròu da gêxa<ref name=":5" />. Into córso do [[XIX secolo|sécolo XIX]] o convénto da Santìscima Conceçión o l'é stæto, pe squæxi quarant'ànni, l'abitaçión do [[Françésco Màia da Canporósso]], fæto sànto into [[1962]] e ch'o l'é mòrto chi a-i 17 de seténbre do [[1866]]<ref name=":4">{{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}}</ref>. Aprêuvo a-e nêuve lézze in scî bêni da [[Gexa|Gêxa]] emanæ da-i Savöia inte quéllo ànno, i fràtti àn dovûo fâ stramûo da 'n'âtra pàrte, co-a gêxa ch'a l'é pasâ a-o cêgo diocezàn e o convénto ch'o l'é stæto riadatòu a schêua pùblica<ref name=":0" />. A ògni mòddo, a partî da-o [[1904]] i capuçìn àn comensòu a ritornâ inta sò gêxa, òcupàndo tórna 'na pàrte do convénto (inte l'âtra òrmâi ghe stavâ quéllo che d'ancheu o l'é o [[Licêo Sàndro Pertîni (Zêna)|Licêo Sàndro Pertîni]]), riadatòu inte l'ànno [[1937]]. Da-o [[1934]] a-o [[1955]], into convénto gh'é stæta a sêde da cùria da provìnsa lìgure di capuçìn, pöi stramuâ into [[Gêxa da Santìscima Nonçiâ (Zêna)|convénto de Sànta Catæn]] de [[Portöia]] e, in sciâ fìn, tornâ chi a partî da-o [[1966]]<ref name=":0" />. Pe fortùnn-a o convénto o no l'à patîo di gròsci dànni inti [[Bonbardaménti de Zêna inta Segónda Goæra Mondiâle|bonbardaménti aérei]] da [[Segonda Guæra Mondiâ|Segónda Goæra Mondiâle]], a ògni mòddo e-esploxoìn àn caxonòu a distruçión da ciù pàrte de vedrâte, sostitoîe inti ànni a vegnî<ref name=":5" />. Aprêuvo a-a diciaraçión de santitæ do [[Françésco Màia da Canporósso]] da pàrte do [[pàppa Zâne XXIII]], fæta inte l'ànno 1962, a gêxa a l'é stæta elevâ a santoâio, conosciûo co-o nómme de "Santoâio do Pàddre Sànto" pò-u nomiâgio co-o quæ o l'é conosciûo o fràtte capuçìn. Drénto a-a gêxa, espòsto a-a veneraçión di fedêli, gh'é defæti conservòu o còrpo do sànto, mìsso inta capélla a lê dedicâ<ref name=":4" />. == Descriçión == === O de fêua === A gêxa a l'é pi-â ciù pàrte circondâ da-i âtri cazaménti do convénto, che s'avansàn a ponénte in sce Stràdda de Agostìn Bertâni e a sùd in sciâ Ciàssa di Capuçìn. Pe cóntra, a levànte o convénto o confìnn-a co-a [[Vìlla Caumont Caimi (Zêna|vìlla Caumont Caimi]] e, vèrso nòrd, co-a pàrte de l'ecs convénto adibîo a schêua. A sôla pàrte da gêxa ch'a no l'é atacâ a âtri cazaménti a s'avànsa in sciô sagròu, a l'ónbra de grénde ciànte de [[Çiprèsso|çiprèsci]]. A [[faciâta]], segóndo o stîle tìpico di scîti sâcri costroîi pe-i capuçìn, a l'é asæ sénplice, do tùtto sénsa decoraçioìn e co-in sôlo barcón a fórma de semiçèrcio. O [[tèito]], da-a fórma a cabànna, o l'é realizòu co-ina covertûa de [[abæn]], co-o [[Córmo do téito|córmo]] ch'o l'é per cóntra fæto de [[Cóppo|cóppi]]. Sôvia a l'intrâ prinçipâ gh'é a dédica da gêxa a-a Vèrgine, fæta co-a scrîta ''Virgini Deiparae Sine Originis Labe Sacrum'', óltre che, inte 'n [[nìccio]], 'na stàtoa da Madònna co-o Banbìn do [[XVI secolo|sécolo XVI]]<ref name=":5" />. Into sagròu depoî a-a gêxa gh'é stæta mìssa in sce 'n pilón 'na stàtoa da [[Madònna Regìnn-a]], òpera do scultô zenéize [[Tomâxo Orsolìn]]<ref name=":1" />, ch'a prezénta a scrîta: <blockquote><div style="text-align:center;">[[File:Vergine Maria - Chiesa della Santissima concezione - Genova.jpg|sinistra|miniatura|A stàtoa da Madònna into ciasâ depoî a-a gêxa|260x260px|alt=]]<small>Divino Auspicante Puero</small><br> <small>Sacrarii Limina</small><br> <small>Protegat Virgo Dei Genitrix Quam</small><br> <small>Maiorum Pietas</small><br> <small>Maritimis Iam Proposuerat Moenibus</small><br> <small>Coenobii Huius Franciscales</small><br> <small>Nepotum Clientela</small><br> <small>Ut in Aevum Perennaret Custodem Ceu Invictissimam</small><br> <small>Huc Devoto Animo Ponebant</small><br> <small>Anno MDCCCXLI</small><br> <small><nowiki>-------------</nowiki></small><br> <small>Anno Vero Mariae</small><br> <small>Eam Denuo Reginam Acclamantes</small><br> <small>Novis Regiis Insigniis</small><br> <small>Decorabant MCMLIV</small> </div></blockquote> In sciâ fìn, into balòu tra a prìmma e a segónda scainâ che da-a Ciàssa di Capuçìn móntan scìnn-a-o sagròu da gêxa, gh'é 'n bùsto do Françésco Màia da Canporósso fæto da-o [[Càrlo Rubàtto]] inte l'ànno [[1891]]<ref name=":1" />. === O drénto === [[Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno.jpg|miniatura|Vìsta do drénto da gêxa vèrso l'artâ|250x250px]] A gêxa da Santìscima Conceçión a l'à 'na strutûa a ciànta retangolâre, òcupâ da 'na sôla [[navâta]] e con [[vòrto a croxêa]]. Inte miâge laterâli són stæte realizæ de capelétte, in nùmero de træ lóngo o fiànco de drîta e de dôe lóngo quéllo de mancìnn-a, into quæ gh'é ascì l'intrâ do pasàggio pi-â capélla do Pàddre Sànto. A-o fóndo da gêxa, de la do [[presbitêio]], gh'é 'n [[Cöo (architetûa)|cöo]] bén bén profóndo. E miâge e a sofîta do cazaménto són do tùtto sénsa decoraçioìn, de 'na sénplice tìnta giànca ch'a crêa 'n fórte contràsto co-i pöchi arêdi, fæti pe cóntra de légno scûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A [[controfaciâta]] a l'é decorâ con dôe téie e doî monuménti fùnebri: a-a drîta gh'é apéizo o ''Sàn Serafìn de Montegranâo ch'o goarìsce 'n paralizòu''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031832|tìtolo=San Serafino guarisce un paralitico - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, òpera do [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":10" />, con de sótta o monuménto fùnebre de Gromo Rosazza, fæto da-o [[Giöxèppe Chiapòri]] co-a colaboraçión de âtri artìsti<ref name=":11" />. Da l'âtra pàrte gh'é pe cóntra 'na ''Flagelaçión do Segnô'', òpera de 'n anònimo zenéize do sécolo XVIII e, in bàsso, o monuménto fùnebre de Montero Eldman, scolpîo da-o [[Sànto Vàrni]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sta pàrte chi da gêxa gh'é conservâ 'n'âtra téia do Palmiêro ascì: realizâ dòppo o 1729 a l'é quélla ch'a rafigûa o ''Martìrio de Sàn Fedêle da Sigmaringen''<ref name=":10" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031582|tìtolo=Martirio di San Fedele da Sigmaringen - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. ==== Presbitêio ==== [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova).jpg|miniatura|Vìsta de l'artâ prinçipâ|sinistra]] Into presbitêio a se trêuva a grànde artâ da gêxa, fæta de légno d'ébano e ch'a prezénta 'n [[nìccio]] drénto a-o quæ gh'é 'na stàtoa de l'Inmacolâ, fæta de légno lê ascì e òpera do scultô [[Bertomê Carêa]], de [[Gâvi]]. De fiànco a-a stàtoa de l'Inmacolâ ghe n'é âtre dôe, mìsse in sce di pêdestàlli, òpera do pöco avoxòu [[Giùlio Cazanêuva]]<ref name=":9">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1065}}</ref>. In particolâ, quélla in sciâ drîta a rafigûa [[Antönio de Pàdova|Sant'Antönio de Pàdova]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031700|tìtolo=Sant'Antonio da Padova - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> méntre quélla a-a mancìnn-a a l'é dedicâ a [[San Françesco|Sàn Françésco]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031687|tìtolo=San Francesco d'Assisi - Giulio Casanova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>. O [[tabernàcolo]], da-a fórma a tenpiétto e decoròu co-in basoriliêvo da Resureçión, o l'é stæto realizòu con grànde maestrîa da-o [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />. Into pasòu, gh'êa ascì cómme [[Pâa d'artâ|ancónn-a]] 'n quàddro de l'Inmacolâ, fæto da-o [[Gianbatìsta Pàggi]], ch'o vegnîva îsòu ò calumòu inte fèste solénni pe móstra ò mêno a stàtoa do Carêa; a ògni mòddo za inte l'Eutoçénto l'òpera a l'êa bén bén aroînâ<ref name=":15">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1064-1065}}</ref> e d'ancheu a no vêgne ciù dêuviâ inte sta manêa chi<ref name=":16">{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031714|tìtolo=Immacolata Concezione - Giovanni Battista Paggi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>.[[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 2.jpg|miniatura|''Miacöo de Sant'Antönio'' do Palmiêro, a-a mancìnna de l'artâ]]In acòrdio co-e indicaçioìn do [[Concìlio Vaticàn II|Concìlio Vaticàn]], depoî a l'artâ ghe n'é stæta mìssa 'n'âtra ciù picìnn-a, de mòddo de dî méssa gjæ vèrso i fedêli. In scê miâge a-i lâti de l'artâ, de sótta a-i doî barcoìn con véddri decoræ, gh'é, in sciâ drîta, a pitûa da ''Vixón de Sàn Françésco''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031701|tìtolo=Visione di San Francesco d'Assisi - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, in sciâ mancìnn-a, quélla do ''Miacöo de Sant'Antönio''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031680|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo dell'asino - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, tùtte dôe òpera da [[Giöxèppe Palmiêro]]<ref name=":1" /><ref name=":5" /> e conscideræ tra e sò òpere ciù bèlle<ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 503}}</ref><ref name=":10">{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1066-1067}}</ref>. O gràn nùmero de quàddri fæti da lê pe-e gêxe di capuçìn, inclûza quélla da Santìscima Conceçión ascì, o l'é dovûo a-a sò fórte divoçión a l'órdine, tànto ch'o l'à donòu a quésti vàrie de sò òpere<ref name=":10" /><ref>{{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Vite de' pittori, scultori, ed architetti genovesi|url=https://books.google.it/books?id=vFcGAAAAQAAJ&hl=it&pg=PA251#v=onepage&q&f=false|ànno=1769|editô=Stanpàia Casamara|çitæ=Zêna|léngoa=IT|p=251|volùmme=2|capìtolo=Giuseppe Palmieri}}</ref>. Sùbito prìmma do presbitêio, in corispondénsa de l'èrco chò-u divìdde da-o rèsto de l'àola, gh'é conservòu dötræ òpere da-o grànde valô artìstico. Se tràtta, da-a pàrte de drîta, de 'na ''Sànta Màia Manêna'', còpia de 'na téia do [[Bartolomé Esteban Murillo]], mìssa in sciâ miâgia, de 'n ''Sàn Loénso de Brìndixi'' de l'[[Àngiou Banchê]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031704|tìtolo=San Lorenzo da Brindisi - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref> de d'âto in sce l'èrco e de 'na ''Biâ Ludovîca de Savöia'', do [[Santìn Tagiafîghe]]<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031705|tìtolo=Beata Ludovica di Savoia - Santino Fortunato Tagliafichi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, mìssa ciù in bàsso. A-a mancìnn-a gh'é o ''Biòu Àngiou d'Âcri''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031677|tìtolo=Beato d'Angelo d'Acri - Angelo Giacinto Banchero|léngoa=IT|vìxita=2022-07-25}}</ref>, de lóngo 'na pitûa òvâle do Banchê mìssa de d'âto in sciâ fàccia vèrso l'àola do pilàstro chi-â divìdde da-o ''Sancta Sanctorum''<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1067-1068}}</ref>; ciù in bàsso gh'é o ''Sàn Crespìn da Vitèrbo'' do Tagiafîghe e, de sótta, a tónba di genitoî do [[Massimo d'Azeglio]]. Gh'é ascì, mìssa in sciâ miâgia, 'na còpia de 'n'òpera do Murillo dedicâ a l'Inmacolâ<ref name=":1" /><ref name=":5" />. A propòxito de pitûe do Murillo, sêi in tùtto, cómme se peu lêze da-i scrîti de l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] quéste êan o ciù grànde tezöo artìstico da gêxa ma se són pèrse into perîodo de dominaçión napoliònica, con l'abandón do convénto da pàrte di fràtti<ref name=":5" />. In particolâ, rafiguâvan o ''Prezépio'', a ''Fûga da l'Egìtto'', a ''Sànta Màia Manêna'', l'''Inmacolâ'', ''Sàn Giöxèppe vendûo'' e ''Sàn Tomâxo da Vilanêuva ch'o distriboìsce e limöxine a-i pövi'' e se trovâvan tùtte into cöo. A ste chi, segóndo o Ràtto, saiéiva da azónze 'na töa picìnn-a do Batìsta, mìssa inta sagrestîa<ref>{{Çitta|Ràtto, 1780|p. 349}}</ref>. De sêi téie do cöo gh'é de cópie, spanteghæ pi-â gêxa, fæte da 'n çèrto præ Venànçio de l'arénte convénto, a ògni mòddo da-a ménn-a bén bén ciù contegnûa<ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|pp. 1065-1066}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1875|p. 504}}</ref>. ==== Cöo e crìpta ==== Derê l'artâ gh'é 'n grànde presbitêio, co-e miâge giànche cómme o rèsto da gêxa e di sénplici [[Stàllo (séggio)|stàlli]] de légno. A ògni mòddo, a despæto de 'na strutûa ch'a no l'é goæi elaborâ, o cöo o l'é decoròu da-a prezénsa de 'n gràn nùmero de quàddri. Pròpio in sciô derê de l'artâ gh'é o ''Crìsto a-a chinòlla'', unn-a de répliche de 'n'òpera do [[Lùcco Cangiâxo]] (a versción ciù avoxâ a l'é quélla conservâ a-o [[Palasso Gianco|Palàçio Giànco]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031724|tìtolo=Cristo alla colonna - Luca Cambiaso|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1067}}</ref>, con tùtto d'in gîo éutto téie picìnn-e atriboîe a-o [[Doménego Fiazélla]]. E òpere mìsse in scê miâge són: dôe cópie de quàddri do Murillo, ö sæ ''Adoraçión di pastoî'' e ''Giöxèppe vendûo'', l'''Inmacolâ'' do [[Gianbatìsta Pàggi]] minsonâ de d'âto, stramuâ chi da-a sò poxiçión òriginâle de pâa d'artâ<ref name=":15" /><ref name=":16" />, doî miacöi de Sant'Antönio do [[Giöxèppe Palmiêro]] (ö sæ ''Sant'Antönio de Pàdova o lìbera o poæ inocénte''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031712|tìtolo=Sant'Antonio da Padova libera il padre innocente - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e ''Sant'Antönio de Pàdova e o miacöo do pê goarîo''<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031711|tìtolo=Sant'Antonio da Padova e il miracolo del piede risanato - Giuseppe Palmieri|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>, e mêgio òpere de l'artìsta chi conservæ<ref name=":10" />) e a ''Crocifisción'' de [[Benàrdo Castéllo]], ch'a l'êa in prinçìpio a pâa d'artâ da capélla do Sâcro Cheu, a l'época ciamâ pe cóntra "do Croxefìsso", stramuâ chi aprêuvo a-a refæta de quélla capélla into 1925. In sciâ sofîta gh'é stæto atacòu o ''Stìmmate de Sàn Françésco'', de 'n outô sconosciûo<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Into cöo se trêuva ascì l'òrgano da gêxa, de realizaçión no goæi antîga<ref name=":5" />. De sótta a-o cöo gh'é 'na stànsia interâ, ciù ò mêno de mæxime dimenscioìn, ch'a l'é stæta dêuviâ pe vàrri sécoli pe-i intæri drénto a gêxa, scìnn-a-o moménto da costruçión de l'ötöio afaciòu in sciô sagròu do convénto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Drénto a-a crìpta gh'é 'na capélla co-în'artâ picìnn-a che, cómme ancónn-a, a l'à 'na téia do [[Doménego Piöla]] ch'a rafigûa a ''Depoxiçión''<ref name=":17">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1071}}</ref>. ==== Capelétte ==== [[Immaggine:San Felice da Cantelice, tela, Bernardo Strozzi.jpg|miniatura|''Sàn Felîçe da Cantàlice'' do Stròssi, òpera inta capélla de Sàn Felîçe]] Inta gêxa da Santìscima Conceçión se trêuvan çìnque capelétte laterâli, træ in sciâ drîta e dôe a-a mancìnn-a, ciù a capélla do Pàddre Sànto, costroîa a-o de fêua da miâgia de mancìnn-a e colegâ a-a gêxa co-in coridô ch'o pàssa tra e dôe capelétte in sce quéllo fiànco do cazaménto. A-a drîta, anàndo vèrso l'artâ, gh'é e capélle de: * ''Capélla de Sàn Felîçe da Cantàlice'': inte l'artâ de légno de sta capélla chi cómme ancónn-a gh'é 'n quàddro do [[Benàrdo Stròssi]] ch'o rafigûa o ''Biòu Felîçe ch'o riçéive o Banbìn da-a Madònna'', téia fæta d'in gîo a-o 1625 e consciderâ tra e mêgio òpere de l'artìsta<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031810|tìtolo=Beato Felice da Cantalice riceve Gesù Bambino dalla Madonna - Bernardo Strozzi|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref><ref>{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1063}}</ref>. A-i fiànchi de l'artâ, sôvia a-i doî barcoìn òvâli, gh'é o ''Stìmmati e Trànxito de Sàn Françésco'', da atriboî fòscia a-o [[Giöxèppe Palmiêro|Palmiêro]], méntre de sótta gh'é o monuménto fùnebre da famìggia Rónco, òpera do [[Sànto Vàrni]] ch'a rafigûa a piêtæ di fìggi da Concòrdia ch'a l'abràssa l'ùrna cinerària<ref name=":11">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1070}}</ref>, e quéllo de l'[[Ànna Scciafìn Giustiniàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva gh'é o monuménto fùnebre do Gioàn Batìsta Caignàn, realizòu da-o Vàrni<ref name=":5" /> ò, ciù probabilménte, da-o [[Giöxèppe Chiapòri]], ch'o rafigûa o Caignàn mòrto e covèrto da 'n véllo con da-arénte a sò vìdoa Felìçita ch'a véggia e a prêga in sciô sepùrto<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031594|tìtolo=Monumento funebre - Giuseppe Chiappori|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. * ''Capélla de Nòstra Scignôa de Træ Âve'': a segónda capélla in sciâ drîta, co-în alestiménto ch'o remónta a-o sécolo XX, a l'à 'n'artâ de légno in stîle fìnto gòtico françéize, dotòu de 'na stàtoa da Vèrgine con d'in gîo i Sànti Metìrde, Antönio de Pàdova, Arfónso Màia de Licôri e Lionàrdo da-o Pòrto. Gh'é pöi o monuménto fùnebre di Lànba Döia, òpera do Vàrni ch'a rafigûa a sperànsa de 'n bêne etèrno<ref name=":11" />, e de l'[[Antonietta Fagnani Arese]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. In prinçìpio inte sta capélla chi gh'êa o grànde grùppo de légno do Maragiàn (che prìmma o stâva inte l'[[Ötöio de Sàn Françésco (Zêna)|ötöio de Sàn Françésco]], ch'o no l'exìste ciù<ref>{{Çitta web|url=http://www.isegretideivicolidigenova.com/p/gli-oratori-e-le-casacce.html|tìtolo=Gli oratori e le Casacce - 17. San Francesco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>), d'ancheu stramuòu inte l'arénte capélla de Stìmmate, e, ancón prìmma, 'na téia do [[1597]] do [[Benàrdo Castéllo]] ch'a rafigûa a ''Comenión de Sànta Ciæa'', stramuâ prìmma inte l'arénte convénto<ref name=":12">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1064}}</ref> e, dòppo ch'a s'êa perdûa, ritrovâ inta [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei]] de Ôtri (d'ancheu a l'é a [[Arasce|Aràsce]])<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700102468|tìtolo=Comunione di Santa Chiara - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>.[[Immaggine:Stimmate di San Francesco, Anton Maria Maragliano 2.jpg|miniatura|''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'' do Maragiàn, òpera inta capélla de Stìmmate ]] * ''Capélla de Stìmmate'': l'ùrtima capélla in sciâ drîta, in prinçìpio dedicâ a Sàn Françésco e Sànta Ciæa, a l'é stæta alestîa aprêuvo a-e donaçioìn do rè sardegnòllo [[Càrlo Felîçe de Savöia|Càrlo Felîçe]]. D'ancheu, l'òpera ciù inportànte chi conservâ a l'é a za minsonâ càscia procescionâle de ''Sàn Françésco ch'o riçéive e Stìmmate'', òpera de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] realizâ into perîodo 1708-1709, mìssa inte 'n nìccio de l'artâ<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=San Francesco d'Assisi riceve le stimmate - Anton Maria Maragliano|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Pe de ciù, inta cornîxe do nìccio, gh'é sêi téie picìnn-e fæte da-o [[Sànto Panàio]] e dedichæ a-i Sànti e a-i Biæ da cazàdda di Savöia, remontànti a-i ànni tra o 1820 e o 1831<ref name=":12" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031737|tìtolo=Beata Margherita di Savoia - Santo Panario|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto a l'artâ gh'é dôe töe òvâli: unn-a a l'é òpera do [[Zâne Drîa Ansâdo]] e a rafigûa a ''Depoxiçión de Crìsto''; l'âtra, 'na ''Madònna co-o Banbìn'', a l'é stæta pe cóntra realizâ da-o [[Doménego Piöla]]<ref name=":13">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1068}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì 'n medagión do [[Càrlo Rubàtto]], o monuménto fùnebre do Gioàn Màia Cangiâxo, ch'o rafigûa 'n génio ch'o ciànze, e a tónba do naturalìsta [[Doménego Viviàn]]<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Da l'âtra pàrte da gêxa gh'é pe cóntra dôe capélle, ciù quélla do Pàddre Sànto ch'a l'é colegâ a-o cazaménto pe mêzo de 'n coridô tra e âtre dôe. Prìmma de capélle, in sciâ miâgia de mancìnn-a, gh'é stæto mìsso de d'âto 'na téia de artìsta sconosciûo ch'a rafigûa a ''Vixón de Sàn Nicòlla da Tolentìn'' méntre, ciù in bàsso, gh'é inte 'n nìccio a tónba de Françésca Màia Catànio Ciùmma. Sto monuménto chi, fæto da-o Sànto Vàrni e conscideròu da l'[[Federîgo Alizêro|Alizêro]] tra e sò mêgio òpere, o l'é stæto realizòu pöco dòppo o 1847<ref name=":11" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031583|tìtolo=Cenotafio - Santo Varni|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. A-a mancìnn-a, anàndo vèrso l'artâ, gh'é dónca e capélle de: [[Immaggine:Santissima Concezione (Genova) 3.jpg|miniatura|''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'' do Castéllo, inta capélla de Sant'Antönio]] * ''Capélla de Sant'Antönio'': prìmma capélla in sciâ mancìnn-a, a l'à cómme pâa d'artâ o ''Sant'Antönio de Pàdova co-o Banbìn'', òpera do Castéllo<ref name=":12" />, a sôla de træ téie fæte da lê pe quésta gêxa a trovâse ancón inta sò poxiçión òriginâle<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031600|tìtolo=Sant'Antonio da Padova con il bambino - Bernardo Castello|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. E dôe pitûe mìsse sôvia a-e pòrte da capélla són, a-a drîta, o ''Sàn Giöxèppe co-o Banbìn'' de [[Marcantönio Françeschìn]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031605|tìtolo=San Giuseppe e Gesù Bambino - Marcantonio Franceschini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref> e, a-a mancìnn-a, a ''Madònna co-o Banbìn'' do [[Zâne Rafaêle Badaràcco]]<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031591|tìtolo=Madonna con Bambino - Giovanni Raffaele Badaracco|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. In sce 'n pêdestàllo gh'é 'na stàtoa picìnn-a de Sant'Antönio, realizâ vèrso a fìn do sécolo XVI, e, in scê miâge, i monuménti fùnebri do Giöxepìn Colàn, òpera do Vàrni co-in bèllo basoriliêvo da Raxón<ref name=":14">{{Çitta|Alizêro, 1847|p. 1069}}</ref>, e do Vitöio Fontànn-a, do Càrlo Rubàtto e ch'o rafigûa o spìrito do mòrto ch'o véggia in sciâ sò tónba<ref name=":11" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />. Tra sta capélla chi e quélla sucescîva, mìsso inte 'n nìccio, gh'é o monuménto fùnebre de Catæn Rósci Barabìn, òpera de [[Françésco Canâ]] ch'a rafigûa 'na dònna ch'a ciànze in sciô sepùrto<ref name=":17" />. Pe de ciù, inta galerîa ch'a pórta inta capélla do Pàddre Sànto, gh'é stæta mìssa a tónba de 'n âtro veneràbile capuçìn zenéize, sàiva a dî Pàddre Ùmio da Zêna, aregordòu pe-o sò inpégno a dâ òspitalitæ a-i figeu abandonæ<ref>{{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/padre-umile-da-genova.html|tìtolo=Padre Umile da Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-27}}</ref>. * ''Capélla do Pàddre Sànto'': a se trêuva ciù vèrso o de fêua de âtre capélle in sce quésto fiànco da gêxa, vegnìndo colegâ a-o cazaménto prinçipâ co-in coridô. A l'à 'na fórma a éutto lâti e a l'é covèrta da 'n téito a cópola. L'òpera ciù inportànte chi contegnûa a l'é o monuménto a-o Pàddre Sànto, òpera do scultô Max Forni. Depoî a quéste se trêuva 'n'artâ, decoròu con tréi basoriliêvi de brónzo che raprezéntan o præve ch'o pàrla co-a génte inta ciasétta da gêxa, méntre ciù inderê gh'é l'ùrna ch'a contêgne e relìchie do sànto. Quésta a l'é arezûa da quàttro gànbe, scolpîe a fórma de àngei, méntre a-i quàttro cànti gh'é de statoìnn-e de virtù, in particolâ da Fêde, da Sperànsa, da Paçiénsa e da Castitæ. In sciâ drîta gh'é 'na stàtoa do sànto, òpera do Rubàtto e sorvenominâ o "monuménto da palànca" aprêuvo a-o fæto chi-â sò ereçión a l'é stæta efetoâ co-e donaçioìn di popolén zenéixi. In prinçìpio scitoâ into [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]], a stàtoa a l'é stæta stramûa inta Santìscima Conceçión insémme a-o córpo do sànto e mìssa in sciô balòu da scainâ ch'a l'arîva into ciasâ da gêxa, d'ancheu sostitoîa inte quéllo scîto da 'n'âtra rafiguraçión do sànto dæto che, in sciâ fìn, a l'é stæta tórna stramuâ inte sta capélla chi. L'inscriçión in sciô pêdestàllo a l'é pe cóntra de l'abòu Gêumo Canpanélla<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031570|tìtolo=Padre Santo. San Francesco da Camporosso - Carlo Rubatto|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inta miâgia de mancìnn-a da capélla se trêuva l'intrâ a 'na galerîa, dónde gh'é conservòu i vàrri ecs-vôto riçevûi da-a gêxa e ch'a pórta a-o muzêo picìn dedicòu a-o Pàddre Sànto<ref name=":1" /><ref name=":5" />. Inte sto muzêo chi, ristruturòu insémme a-a capélla into 2008, gh'é conservâ 'na picìnn-a coleçión di ògètti lighæ a-o sànto e 'na ricostruçión, fæta con di eleménti òriginâli ascì, da sò çélla into [[Gêxa de Nòstra Scignôa di Àngei (Zêna)|convénto de Nòstra Scignôa di Àngei]] a [[Ôtri]], dónde o l'à sogiornòu into 1824. * ''Capélla do Sâcro Cheu'': into pasòu a l'êa ciamâ "do Croxefìsso" aprêuvo a-a prezénsa de quélla téia do Castéllo che òua a l'é into cöo, derê l'artâ. D'ancheu, in sce st'artâ chi, gh'é 'na stàtoa de légno de l'[[Antönio Cànepa (scultô)|Antönio Cànepa]] dedicâ pròpio a-o Sâcro Cheu, realizâ in sce diségno do R. Lombardi ciù ò mêno into 1925, ànno de realizaçión de sta capélla chi<ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031652|tìtolo=Sacro Cuore di Gesù - Antonio Canepa|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. De d'âto gh'é doî medagioìn scolpîi e, de fiànco a l'artâ, e dôe stàtoe de Sàn Giöxèppe e de Sànta Têxo do Banbìn. Sôvia a-e dôe pòrte da capélla gh'é pöi a ''Sâcra Famìggia e Sàn Zanìn'' do Badaràcco e o ''Crìsto portacrôxe'' de l'Ansâdo<ref name=":13" /><ref>{{Çitta web|url=https://catalogo.beniculturali.it/detail/HistoricOrArtisticProperty/0700031647|tìtolo=Cristo portacroce con angeli - Giovanni Andrea Ansaldo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-26}}</ref>. Inte sta capélla chi gh'é ascì i monuménti fùnebri de Zenoìn Poulócci e da Clòudia Cobley, fìggio e mogê do governatô da divixón de Zêna [[Féipo Poulócci]], tùtti doî òpera do Vàrni<ref name=":14" /><ref name=":5" />. === L'ötöio === Da-arénte a-a gêxa, in sciô fiànco de ponénte do sagròu depoî a-o convénto, se trêuva 'n cazaménto picìn dêuviòu cómme ötöio. O l'é stæto tiòu sciù aprêuvo a-a necescitæ de spàçio pe de nêuve seportûe, óltre che pe l'emanaçión, into 1835, de 'n'ordinànsa ch'a vietâva i intæri di mòrti drénto a-e gêxe, vegnìndo dêuviòu inte sto mòddo chi scìnn-a l'avertûa do grànde [[Çimiteio monumentale de Stagen|canposànto de Stagén]]<ref name=":5" />. O tenpiétto o l'é stæto dónca realizòu d'in gîo a-o 1842, in sciô progètto de l'architétto [[Vitöio Pitalûga]]<ref name=":8" />. O l'à 'n'artâ picìnn-a e, cómme sò pâa, a l'êa dêuviâ 'na téia do [[Lùcco Cangiâxo]] ch'a rafigûa o ''Crìsto interòu<ref name=":8" />''. Da-arénte a l'intrâ, drénto a doî nìcci inta faciâta, gh'é dôe stàtoe do XVI sécolo, òpera do B. Carlón, che rafigûan Sàn Françésco e Sàn Doménego<ref name=":5" /> e, sott'a-o [[Tìnpano (architetûa)|tìnpano]], gh'é a scrîta ''Mortalitatis Exvvis Spes Qve Non Peritvrae Expectationi''. Drénto a l'ötöio o vêgne inandiòu o grànde [[Prezépio zenéize|prezépio in stîle zenéize]] do convénto, asenblòu a-a meitæ do méize de dexénbre e ch'o peu êse amiròu scìnn-a-i 2 de frevâ<ref name=":1" />. A sò anbientaçión a l'é quélla do tìpico paizàggio lìgure, con de scêne de vìtta contadìnn-a e mainâ raprezentæ pe mêzo de 'na preçiôza coleçión de statoìnn-e che remóntan a-o Seteçénto. Tra i outoî de quéste òpere se pêuan aregordâ quélle do [[Giùlio Cazanêuva]], do [[Gianbatìsta Bisón|Gianbatìsta Gagìn da Bisón]], de l'[[Antönio Màia Maragiàn]] - cómme o coscì dîto mendicànte da l'eugiâ trìste òpû quéllo co-o lèrfo leporìn - e do [[Gêumo Pitalûga]]<ref name=":5" />. == Galerîa d'inmàgine == <gallery widths="200" heights="180"> Immaggine:Chiesa Padre Santo Interno Laterale.jpg|alt=|Âtra vìsta de l'intérno da gêxa Immaggine:Chiesa Padre Santo il Padre Santo.jpg|alt=|Vìsta da capélla do Pàddre Sànto co-e sò relìchie Immaggine:Padre Santo.jpg|alt=|E relìchie do Pàddre Sànto Immaggine:Genova - Chiesa della Santissima Concezione - Cella del Padre Santo.jpg|alt=|A ricostruçión da çélla do Pàddre Sànto into muzêo a lê dedicòu </gallery> == Nòtte == <references responsive="" /> == Bibliografîa == * {{Çitta lìbbro|outô=Càrlo Giöxèppe Ràtto|tìtolo=Instruzione di quanto può vedersi di più bello in Genova in pittura, scultura, ed architettura ecc|url=https://books.google.it/books?id=PNA-AAAAcAAJ&hl=it&pg=PA348#v=onepage&q&f=false|ànno=1780|editô=Presso Ivone Gravier|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=348-349|volùmme=1|capìtolo=Chiesa della SS. Concezione|cid=Ràtto, 1780}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Descrizione di Genova e del genovesato|url=https://books.google.it/books?id=FGESLklkkKQC&hl=it&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|ànno=1846|editô=Tipografia Ferrando|çitæ=Zêna|léngoa=IT|pp=186-187|volùmme=3|capìtolo=SS. Concezione|cid=Descrizione di Genova, 1846}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida artistica per la città di Genova|url=https://books.google.it/books?id=aKtDAAAAYAAJ&hl=it&pg=PA1059#v=onepage&q&f=false|ànno=1847|editô=Gio. Grondona q. Giuseppe|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=vol. 2, pàrte II|cid=Alizêro, 1847|outô=[[Federîgo Alizêro]]|pp=1059-1072}} * {{Çitta lìbbro|tìtolo=Guida illustrativa del cittadino e del forestiero per la città di Genova e sue adiacenze|url=https://books.google.it/books?id=Z-FGAQAAMAAJ&hl=it&pg=PA501#v=onepage&q&f=false|ànno=1875|editô=Sambolino|çitæ=Zêna|léngoa=IT|cid=Alizêro, 1875|outô=Federîgo Alizêro|pp=501-505}} * {{Çitta lìbbro|outô=Cassiano de Langasco|tìtolo=Chiesa della SS. Concezione e Padre Santo|url=https://books.google.it/books?id=7ImQwgEACAAJ|ànno=1976|editô=Sagep|çitæ=Zêna|léngoa=IT|volùmme=31|òpera=Guide di Genova}} * {{Çitta lìbbro|outô=Marzia Cataldi Gallo|tìtolo=Vita e cultura cappuccina: la Chiesa della SS. Concezione a Genova (Padre Santo)|url=https://books.google.it/books?id=wgqfmwEACAAJ|ànno=1984|editô=Región Ligùria|çitæ=Zêna|léngoa=IT}} == Âtri progètti == {{Interprogetto}} == Colegaménti estèrni == * {{Çitta web|url=http://www.fosca.unige.it/gewiki/index.php/Chiesa_dei_Cappuccini|tìtolo=Chiesa dei Cappuccini|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://web.archive.org/web/20160307034532/http://www.chiesadigenova.it/home_page/itinerari/00362218_SS__Concezione_e_Padre_Santo.html|tìtolo=SS. Concezione e Padre Santo|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.padresanto.it/chiesa-ss-concezione/|tìtolo=Chiesa della Santissima Concezione e Padre Santo - Genova|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} * {{Çitta web|url=https://www.irolli.it/chiesa_genova/38/santissima-concezione-o-di-padre-santo.html|tìtolo=Santissima Concezione o di Padre Santo|léngoa=EN, IT|vìxita=2022-05-26}} * {{Çitta web|url=http://www.cappucciniliguri.it/index.html|tìtolo=O.F.M. Cappuccini Liguria|léngoa=IT|vìxita=2022-07-23}} [[Categorîa:Architettûe de Zena]] tenwk484tdzvuyutei9uvp289cwsx5a 2 30044 231438 231416 2022-07-27T09:21:31Z Arbenganese 12552 /* Vìtta */ wikitext text/x-wiki '''Ilà(r)ia du Caréttu''' (''Ilaria del Carretto'', nasciüa a [[Süccaellu]], intu [[1379]], morta a Lücca, intu [[1405]]), membru da famìa di Du Caréttu du ràmmu de Süccaellu, l'è stâ a scignûa cunsòrte de Lücca fra u [[1403]] e u [[1405]]. ==Vìtta== Madaléna Ilà(r)ia a nàsce a Süccaellu intu [[1379]] dau marchese Zorzu I, (a partì dau [[1397]] capustipite du ràmmu lucale da famìa di Du Caréttu), e da so mujé, da quâle nu se cunusce u numme. Quarche tempu dòppu u se sa che, u scignû de Lücca, Paulu Giunîgi, pé via de in scàngiu de léte(r)e cu-u dücca milanese Giàn Galeàssu Viscunti, a l'axéva dumandâ in spusa. Ina vôta acunsentìu da parte da cazâ, u 26 de zenâ du 1403, Ilà(r)ia, asèmme au sò seguitu, a cumpìsce u viàggiu versu a Tuscàna, rivandu öttu dì dòppu inta sitài de Lücca. Ai 2 de frevâ du [[1403]], a vegne risevüa dau futüu ma(r)ìu au Punte de San Pé(r)u, a quarche chilometru dae müaje de sinta, ascì chi acumpagnâ da in impurtante curtéu. U matrimòniu vén selebràu u 3 frevâ du [[1403]], inta gêxa de San Rumàn. A l'epuca vélla a l'axéva apena vintiquattr'anni, mèntre u scignû lücchese ina trenténa. A seguitu de l'avenimentu i spusi decidden de vixità i teritòi du cuntàdu, rivandu a tucâ a Versìllia e a Garfagnâna, pe rientrà in sitài u 24 de dixembre. Pòcu âtru u se cunusce da so vitta de curte, se nun ch'a da aa lüxe dui fiöi, u prìmmu Ladislàu, nasciüu du 24 de setembre du [[1404]], cuscì ciamàu in unùre du re napulitàn, mèntre a segunda (Ilà(r)ia Minor), partu(r)ìa intu nuvembru du [[1405]]. Propiu a càusa de cumplicanse duvüe au segundu partu Ilà(r)ia a mö(r)e, ai 8 de dixembre de quellu stessu annu. A vélla l'è stàu dedicàu in munumentu fünerà(r)iu, cumisciunàu da parte du ma(r)ìu a Jacopo della Quercia, aù culucàu inta catedrâle de San Martìn, a Lücca. ==Nòtte== ==Âtri prugetti== lugei0mqqkwrp2g2wzqdldei8c4ld6c 0 30046 231434 2022-07-26T20:43:28Z N.Longo 12052 + rindirìsso wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Gêxa da Santìscima Conceçión (Zêna)]] etpam46wckjdsalle0ky0wvfosb2kt6