Википедија mkwiki https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Медиум Специјална Разговор Корисник Разговор со корисник Википедија Разговор за Википедија Податотека Разговор за податотека МедијаВики Разговор за МедијаВики Предлошка Разговор за предлошка Помош Разговор за помош Категорија Разговор за категорија Портал Разговор за Портал TimedText TimedText talk Модул Разговор за модул Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 3765 4800484 4777789 2022-08-09T09:55:08Z Bjankuloski06 332 /* Починале */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{18 век}} {{Година во други календари|1721}} '''1721''' ('''[[Римски бројки|{{римски|1721}}]]''') — [[година]] според [[Јулијански календар|јулијанскиот календар]]. Тоа била 1721 година од новата ера, 721. од вториот милениум, 21. од [[XVIII век]] и втора од [[1720-ти]]те. == Други календари == Истата година се среќава поинаку во календарите на различни народи и култури. Меѓу попознатите се вбројуваат: [[Византиски календар|византискиот]], [[Асирски календар|асирскиот]], [[Еврејски календар|еврејскиот]], [[Римски календар|римскиот]], [[Кинески календар|кинескиот]], [[Будистички календар|будистичкиот]] и [[Исламски календар|исламскиот]]. Така, во византискиот календар, којшто времето го мери од создавањето на светот според [[Библија]]та, на 1 септември 5509&nbsp;г.&nbsp;п.н.е. според [[Продолжен јулијански календар|продолжениот јулијански календар]], истата трае во текот на 7229 и 7230 година. Според асирскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува од 4750 г.&nbsp;п.н.е, кога се проценува дека бил изграден првиот храм во граот [[Асур]], станува збор за 6471 година. Понатаму, во еврејскиот календар, којшто започнува на 1 септември 3760 г.&nbsp;п.н.е. според продолжениот јулијански календар или околу една година пред создавањето на светот според [[Евреи]]те, годината се протега во текот на 5481 и 5482 еврејска година. Според календарот на Римјаните, којшто започнува од 753 г.&nbsp;п.н.е., кога браќата [[Ромул]] и [[Рем]] го основале градот [[Рим]] (познато и како ''[[Ab urbe condita]]''), годината е избројана како 2474. Во рамките на кинескиот календар, пак, постојат две поделени мислења за почетокот на броењето на годините: едни сметаат дека тоа е 61 година од владеењето на легендарниот [[Жолт цар]] или 2637 г.п.н.е.; додека други сметаат дека за почеток треба да се земе годината кога Жолтиот цар станал владетел, т.е. 2697 г.п.н.е. На тој начин, според првото гледиште, 1721 година се протега во 4357 и 4358, додека според второто гледиште, годината трае во текот на 4417 и 4418 кинеска година. Будистичкиот календар започнува да го мери времето од 543 г. п.н.е., година во којашто се смета дека [[Гаутама Буда|Буда]] достигнал состојба на [[нирвана]], и годината ја брои како 2264. Според исламскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува со 622 година, т.е. годината на пребегнувањето на пророкот [[Мухамед]] од [[Мека]] во [[Медина]] (позната и како [[хиџра]]), годината се протега во текот на 1133 и 1134 исламска година. == Настани == === јануари-март === [[6 јануари (настани)|6 јануари]] – Истражниот комитет за колапсот на компанијата South Sea во Велика Британија ги објави своите наоди. * [[5 февруари (настани)|5 февруари]] - Џејмс Стенхоуп, главниот министер на Велика Британија, почина еден ден по колабирањето додека енергично го бранеше однесувањето на неговата влада во врска со „Јужноморскиот меур“ во парламентот. * [[24 март (настани)|24 март]] - Бранденбуршките концерти на [[Јохан Себастијан Бах]] се завршени и посветени на Кристијан Лудвиг од Бранденбург-Шведт. === април-јуни === * [[4 април (настани)|4 април]] - Роберт Волпол станува првиот премиер на Велика Британија (иако ова е повеќе термин за омаловажување во овој момент).<ref>{{Наведено списание|date=2011-12-08|title=Conference report – November 2011|url=http://dx.doi.org/10.7748/ldp2011.12.14.10.4.p7139|journal=Learning Disability Practice|volume=14|issue=10|pages=4–4|doi=10.7748/ldp2011.12.14.10.4.p7139|issn=1465-8712}}</ref> * [[21 април (настани)|21 април]] - Најсмртоносната епидемија на сипаници во историјата на Бостон започнува кога британскиот брод HMS Sea Horse пристигнува во пристаништето во Бостон со екипаж од морнари кои преживеале епидемија на сипаници. Еден од екипажот на Seahorse кој го исчистил карантинот развива симптоми следниот ден и заразува други луѓе во сместувачка куќа. Во текот на следните 10 месеци, во Бостон се регистрирани 5.759 случаи на мали сипаници и 844 луѓе умираат од оваа болест. * [[26 април (настани)|26 април]] - Пиратите Џон Тејлор и Оливие Левасер го заробуваат португалскиот галеон Носа Сенхора до Кабо, тежок 700 тони во Реунион. Вкупната вредност на богатството на бродот (од Гоа) се проценува помеѓу 100.000 и 875.000 фунти, што е едно од најголемите пирати до сега.<ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1057/9781137461506.0013|title=Piracy in the Golden Age, 1690–1730|publisher=Palgrave Macmillan}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/54991997|title=Black Bart Roberts : the greatest pirate of them all|last=Breverton|first=Terry|date=2004|publisher=Pelican Pub. Co|isbn=1-58980-233-0|location=Gretna, La.|oclc=54991997}}</ref> * [[8 мај (настани)|8 мај]] - Папата Инокентиј XIII го наследува папата Климент XI, како 244-ти папа. * [[26 јуни (настани)|26 јуни]] – Д-р Забдиел Бојлстон од Медицинскиот факултет на Универзитетот Харвард ја започнува првата јавна кампања за инокулација со цел да се забави епидемијата на сипаници во Бостон, давајќи му вакцина на својот син, а потоа и на неговиот роб и на младенчето на робот.<ref>{{Наведено списание|last=Minardi|first=Margot|date=2004-01-01|title=The Boston Inoculation Controversy of 1721-1722: An Incident in the History of Race|url=http://dx.doi.org/10.2307/3491675|journal=William and Mary Quarterly|volume=61|issue=1|pages=47|doi=10.2307/3491675|issn=0043-5597}}</ref> === јули – септември === [[31 јули (настани)|31 јули]] - Шпанската експедиција предводена од гувернерот на Коахуила, Хозе де Азлор и Вирто де Вера, испратена да го заземе Тексас од Французите, наидува на реката Нечес, помалата француска сила на Луј Жушеро де Сент Дени, кој ја водел француската експанзија на запад од Територијата на Луизијана. Сфаќајќи дека неговите сили се многу побројни, Сент Денис ја напушта надежта за колонизација на територијата на источниот дел на Тексас и Азлор повторно ја презема областа.<ref>{{Наведено списание|last=Heidenreich|first=Linda|last2=Kessell|first2=John L.|date=2004-02|title=Spain in the Southwest: A Narrative History of Colonial New Mexico, Arizona, Texas, and California|url=http://dx.doi.org/10.2307/1555663|journal=The History Teacher|volume=37|issue=2|pages=260|doi=10.2307/1555663|issn=0018-2745}}</ref> * [[18 август (настани)|18 август]] - Се случува ограбувањето на Шамаки, во Персиската Сафавидска Империја. * [[10 септември (настани)|10 септември]] (23 август стар стил) - Потпишан е Договорот од Нистад, со кој завршува Големата северна војна. === октомври - декември === * [[22 октомври (настани)|22 октомври]] - Келантанскиот султанат е основан во Келантан Дарул Наим (денешен Келантан Дарул Наим, Малезија). * [[2 ноември (настани)|2 ноември]] (22 октомври стар стил) - Романов и архитект на Големата северна војна Петар I, е прогласен за прв император на цела Русија. Ова го заменува 174-годишното Царство на Русија со Руската империја (тоа пропаѓа во 1917 година). * [[22 декември (настани)|22 декември]] - Филип V од Шпанија потпишува кралски декрет во Лерма, трансформирајќи ја семинаријата Света Роза од Лима во Каракас во Universidad Real y Pontificia de Caracas. === Непознат датум === * Хозе де Азлор и Вирто де Вера, маркизот од Сан Мигел де Агуајо и гувернер на шпанскиот Тексас, ја основа тврдината Президио Ла Баја на нејзината оригинална локација, на урнатините на пропаднатата француска тврдина Сент Луис. * Воспоставена е редовна поштенска услуга помеѓу Лондон и Нова Англија.<ref>{{Наведено списание|last=Frost|first=Natasha A.|date=2017-08-01|title=Clear, Todd|url=http://dx.doi.org/10.1002/9781118845387.wbeoc186|journal=The Encyclopedia of Corrections|location=Hoboken, NJ, USA|publisher=John Wiley & Sons, Inc.|pages=1–3}}</ref> * Кутија со предлози е развиена под осмиот шогун на Јапонија, Јошимуне Токугава. == Родени == [[10 јануари (родени)|10 јануари]] - [[Јохан Филип Баратие]], германски научник (р. [[1740 во науката|1740]]) [[11 јануари (родени)|11 јануари]] – [[Ана Магдалена Годиче]], дански печатач и издавач на книги (р. [[1781]] г.) * [[17 јануари (родени)|17 јануари]] - грофицата Палатин Елизабет Огист од Сулцбах, политички активна електорка од Баварија (г. 1794) * [[3 февруари (родени)|3 февруари]] – Фридрих Вилхелм фон Сејдлиц, пруски генерал (р. [[1773]]) * [[8 февруари (родени)|8 февруари]] - Катарина Елизабет Груб, фински индустријалец (р. [[1788]]) * [[21 февруари (родени)|21 февруари]] - Џон Мекинли, американски лекар, претседател на Делавер (р. [[1796 во науката|1796]]) * [[8 март (родени)|8 март]] - Елизабет Пјерпонт, војвотката од Кингстон-на-Хул, англиски благородник (р. [[1788]]) * [[9 март (родени)|9 март]] - грофицата Палатин Каролина од Цвајбрикен (р. [[1774]]) * [[19 март (родени)|19 март]] - Тобијас Смолет, шкотски лекар и автор (р. [[1771]]) * [[11 април (родени)|11 април]] - Дејвид Цајсбергер, моравски мисионер (р. [[1808]]) * [[14 април (родени)|14 април]] - Џон Хансон, претседател на Континенталниот конгрес на Америка (г. [[1783]]) * [[15 април (родени)|15 април]] - принцот Вилијам Август, војводата од Камберленд, англиски воен водач (р. [[1765]] година) Роџер Шерман * [[19 април (родени)|19 април]] - Роџер Шерман, потписник на Декларацијата за независност на Соединетите држави (р. [[1793]] година) * [[19 јуни (родени)|19 јуни]] - Јохан де Калб, баварско-француски воен офицер кој служел како генерал-мајор во Континенталната армија за време на Американската револуционерна војна (р. [[1780]] г.) * [[9 јули (родени)|9 јули]] – [[Јохан Николаус Гец]], германски поет (р. [[1781 во книжевноста|1781]] г.) * [[14 јули (родени)|14 јули]] - [[Џон Даглас]], шкотски англикански бискуп и човек на буквите (р. [[1807]] г.) * [[4 август (родени)|4 август]] - [[- Гранвил Левесон-Говер|Гранвил Левесон-Говер]], 1-ви Маркиз од Стафорд, англиски политичар (р. [[1803]]) * [[31 август (родени)|31 август]] - [[Џорџ Херви]], втор гроф од Бристол, британски државник (р. [[1775]]) * [[10 септември (родени)|10 септември]] - [[Пејтон Рендолф]], 1-ви и 3-ти претседател на Континенталниот конгрес (р. [[1775]]) * [[14 септември (родени)|14 септември]] – [[Елифалет Даер]], американски државник и судија (р. [[1807]] г.) * [[19 октомври (родени)|19 октомври]] – [[Жозеф де Гињ]], француски ориенталист (р. [[1800]] г.) * [[9 ноември (родени)|9 ноември]] - [[Марк Акенсајд]], англиски поет и лекар (р. [[1770 во книжевноста|1770]]) * [[22 ноември (родени)|22 ноември]] - Џозеф Фредерик Валет ДесБарс, картограф роден во Швајцарија и канадски државник (р. [[1824]] г.) * [[6 декември (родени)|6 декември]] * Џејмс Елфинстон, шкотски филолог (р. [[1809 во науката|1809]] г.) * Гијом-Кретиен де Ламоњон де Малешербес, француски државник (р. [[1794]]) * [[27 декември (родени)|27 декември]] – Франсоа Хемстерхуис, холандски филозоф (р. [[1790 во науката|1790]] г.) * [[29 декември (родени)|29 декември]] – Мадам де Помпадур, љубовница на францускиот крал Луј XV (п. [[1764]] г.)<ref>{{Наведено списание|last=Gordon|first=Alden R.|date=2003|title=Searching for the Elusive Madame de Pompadour|url=http://dx.doi.org/10.1353/ecs.2003.0062|journal=Eighteenth-Century Studies|volume=37|issue=1|pages=91–111|doi=10.1353/ecs.2003.0062|issn=1086-315X}}</ref> Непознат датум - Им Јунџиданг, корејски научник, писател и неоконфуцијански филозоф (р. [[1793 во книжевноста|1793]] г.) == Починале == * [[18 јули]] - [[Жан Антоан Вато]], француски барокен сликар. [[25 јануари (починале)|25 јануари]] - [[Роберт Алт|Роберт Шал]], француски колонијалист (р. [[1659]]) * [[26 јануари (починале)|26 јануари]] – [[Пјер Даниел Хует]], француски црковник и научник (р. [[1630]] г.) * [[5 февруари (починале)|5 февруари]] – [[Абрахам Хил]], британски трговец (р. [[1633]]) * [[5 февруари (починале)|5 февруари]] - Џејмс Стенхоуп, 1. Ерл Стенхоуп, англиски главен министер (р. [[1673]]) * [[16 февруари (починале)|16 февруари]] - [[Џејмс Крагс]] помладиот, англиски политичар (р. [[1686]] година) * [[24 февруари (починале)|24 февруар]]<nowiki/>и - [[Џон Шефилд]], прв војвода од Бакингем и Норманби, англиски државник и поет (р. [[1648 во книжевноста|1648]] г.) * [[16 март (починале)|16 март]] - Џејмс Крагс Постариот, англиски политичар (р. [[1657]]) * [[19 март (починале)|19 март]] - папа Климент XI (р. [[1649]]) * [[29 март (починале)|29 март]] - Чарлс Вејн, англиски пират, погубен (р. [[1680]] година) * [[14 април (починале)|14 април]] – [[Мишел Шамилар]], француски државник (р. [[1652]]) * [[27 април (починале)|27 април]] – [[Ева фон Батлар]], германска мистична секташка (р. [[1670]] г.) * [[28 април (починале)|28 април]] - [[Мери Рид]], пират роден во Англија (р. околу [[1695]] година) * [[7 мај (починале)|7 мај]] - Зинат-ун-Ниса, принцеза на Могалската империја (р. [[1643]]) * [[8 мај (починале)|8 мај]] – Марк-Рене де Војер де Полми д'Аргенсон (1652–1721), француски политичар (р. [[1652]]) * [[10 мај (починале)|10 мај]] - Кристијан Вилијам I, принц од Шварцбург-Сондерсхаузен (1666–1720) (р. [[1647]]) * [[3 јуни (починале)|3 јуни]] - Хоакин Канавес, шпански католички бискуп (р. [[1640]]) * [[18 јуни (починале)|18 јуни]] - Филип, Ландгрев на Хесен-Филипштал, син на Вилијам VI (р. [[1655]]) * [[8 јули (починале)|8 јули]] - Елиху Јеил, американски добротвор на Универзитетот Јеил (р. [[1649]] година) * [[18 јули (починале)|18 јули]] - Жан-Антоан Вато, француски сликар (р. [[1684 во уметноста|1684]]) * [[19 јули (починале)|19 јули]] - Сер Џонатан Трелани, трет баронет, британски бискуп (р. [[1650]] г.) * [[26 јули (починале)|26 јули]] - Годефрој Морис де Ла Тур д'Оверњ, војвода од Бујон, француски благородник (р. 1636) * [[3 август (починале)|3 авгус]]<nowiki/>т - Гринлинг Гибонс, резбар со холандско потекло (р. 1648 година) * [[13 август (починале)|13 август]] - Жак Лелонг, француски библиограф (р. 1665) * [[3 септември (починале)|3 септември]] - Сер Вилијам Глин, втор баронет, англиски политичар (р. [[1663]] година) * [[6 септември (починале)|6 септември]] – Георг Волфганг Ведел, германски лекар, хирург, ботаничар, хемичар и филозоф (р. [[1645]]) * [[8 септември (починале)|8 септември]] * Мајкл Брокоф, чешки вајар (р. [[1686 во уметноста|1686]]) * Анри Арно, француски валдензиски свештеник, водач (р. [[1641]] г.) * [[9 септември (починале)|9 септември]] - Дејвид Мартин, француски теолог (р. [[1639]]) * [[11 септември (починале)|11 септември]] – Рудолф Јакоб Камерариус, германски ботаничар и лекар (р. [[1665 во науката|1665]]) * Маргерит Луиз д'Орлеанс * [[17 септември (починале)|17 септември]] – Маргерит Луиз д’Орлеанс, француска принцеза (р. [[1645]]) * [[18 септември (починале)|18 септември]] - Метју Приор, британски поет и дипломат (р. [[1664 во книжевноста|1664]] година) * [[20 септември (починале)|20 септември]] - Томас Догет, ирски актер (р. околу [[1670 во уметноста|1670]] година) * [[24 септември (починале)|24 септември]] – Пацификус од Сан Северино, италијански светец (р. [[1653]] г.) * [[4 октомври (починале)|4 октомври]] – Абрахам Алевијн, холандски драматург (р. [[1664 во уметноста|1664]] г.) * [[11 октомври (починале)|11 октомври]] * Едвард Колстон, англиски трговец, филантроп (р. [[1636]]) * Антон Флоријан, принцот од Лихтенштајн (р. [[1656]]) * [[23 октомври (починале)|23 октомври]] - Самуел Фришинг, бернски војник и политичар (р. [[1638]]) * [[24 октомври (починале)|24 октомври]] - Ентони Морис (јас), американски политичар (р. [[1654]]) * [[13 декември (починале)|13 декември]] – Александар Селкирк, шкотски морнар (оригинал „Робинзон Крусо“) (р. [[1676]] г.) * Александар Селкирк * 1[[7 декември (починале)|7 декември]] - Ричард Ламли, 1. Ерл од Скарброу, англиски државник (р. [[1650]] г.) * [[25 декември (починале)|25 декември]] – Антонио Луис де Соуса, втор маркиз од Минас, португалски генерал, генерален гувернер на Бразил (р. [[1646|164]]4 г.) * непознат датум – султан Абдула Кан Абдали, персиски гувернер, шах на Херат (р. [[1670]] г.) == Надворешни врски == {{рвр|1721}} [[Категорија:18 век|21721]] m46vfu2rpugb4wwyz02em1zfndj6n9u 0 3881 4800482 4777531 2022-08-09T09:54:17Z Bjankuloski06 332 /* Aприл- јуни */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{17 век}} {{Година во други календари|1605}} '''1605''' ('''[[Римски бројки|{{римски|1605}}]]''') — [[година]] според [[Јулијански календар|јулијанскиот календар]]. Тоа била 1605 година од новата ера, 605. од вториот милениум, 5. од [[XVII век]] и шеста од [[1600-ти]]те. == Други календари == Истата година се среќава поинаку во календарите на различни народи и култури. Меѓу попознатите се вбројуваат: [[Византиски календар|византискиот]], [[Асирски календар|асирскиот]], [[Еврејски календар|еврејскиот]], [[Римски календар|римскиот]], [[Кинески календар|кинескиот]], [[Будистички календар|будистичкиот]] и [[Исламски календар|исламскиот]]. Така, во византискиот календар, којшто времето го мери од создавањето на светот според [[Библија]]та, на 1 септември 5509&nbsp;г.&nbsp;п.н.е. според [[Продолжен јулијански календар|продолжениот јулијански календар]], истата трае во текот на 7113 и 7114 година. Според асирскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува од 4750 г.&nbsp;п.н.е, кога се проценува дека бил изграден првиот храм во граот [[Асур]], станува збор за 6355 година. Понатаму, во еврејскиот календар, којшто започнува на 1 септември 3760 г.&nbsp;п.н.е. според продолжениот јулијански календар или околу една година пред создавањето на светот според [[Евреи]]те, годината се протега во текот на 5365 и 5366 еврејска година. Според календарот на Римјаните, којшто започнува од 753 г.&nbsp;п.н.е., кога браќата [[Ромул]] и [[Рем]] го основале градот [[Рим]] (познато и како ''[[Ab urbe condita]]''), годината е избројана како 2358. Во рамките на кинескиот календар, пак, постојат две поделени мислења за почетокот на броењето на годините: едни сметаат дека тоа е 61 година од владеењето на легендарниот [[Жолт цар]] или 2637 г.&nbsp;п.н.е.; додека други сметаат дека за почеток треба да се земе годината кога Жолтиот цар станал владетел, т.е. 2697 г.&nbsp;п.н.е. На тој начин, според првото гледиште, 1605 година се протега во 4241 и 4242, додека според второто гледиште, годината трае во текот на 4301 и 4302 кинеска година. Будистичкиот календар започнува да го мери времето од 543&nbsp;г.&nbsp;п.н.е., година во којашто се смета дека [[Гаутама Буда|Буда]] достигнал состојба на [[нирвана]], и годината ја брои како 2148. Според исламскиот календар, во којшто мерењето на времето започнува со 622 година, т.е. годината на пребегнувањето на пророкот [[Мухамед]] од [[Мека]] во [[Медина]] (позната и како [[хиџра]]), годината се протега во текот на 1013 и 1014 исламска година. == Настани == === јануари === * [[16 јануари (настани)|16 јануари]] -Излегло од печат првото издание на „[[Дон Кихот]]“ од [[Мигел де Сервантес]]. Во Мадрид е објавен првиот дел од сатирата на [[Мигел де Сервантес]] на тема витештво, [[Дон Кихот]] (El ingenioso hidalgo don Quixote de la Mancha, „Генијалниот Идалго Дон Кихот од Ла Манча“). Еден од првите значајни романи во западната книжевна традиција, тој станува глобален бестселер речиси одеднаш.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/9643681|title=Sancho Panza through three hundred seventy-five years of continuations, imitations, and criticism, 1605-1980|last=Flores|first=R. M.|date=1982|publisher=Juan de la Cuesta|isbn=0-936388-06-4|location=Newark, Del.|oclc=9643681}}</ref> === февруари === === март === [[11 март (настани)|11 март]] * Прокламацијата ги прогласува сите луѓе на Ирска како директни поданици на британската круна, а не на кој било локален господар или поглавар<ref name="worldcat.org">{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/60660189|title=A new history of Ireland|last=Moody|first=T. W.|last2=Martin|first2=F. X.|last3=Byrne|first3=F. J.|last4=Cosgrove|first4=Art|date=1976-<2005>|publisher=Clarendon Press|isbn=0-19-821737-4|location=Oxford [England]|oclc=60660189}}</ref> === април === [[11 април (настани)|11 април]] * [[Папа Лав XI|Папата Лав XI]] го наследил [[Папа Климент VIII|папата Климент VIII]], за да стане 232-ри папа, како резултат на вжештената папска конклава од март 1605 година.<ref>{{Наведено списание|date=1958-12|title=The Catholic Record Society Prospective Volumes|url=http://dx.doi.org/10.1017/s0034193200003058|journal=Recusant History|volume=4|issue=5|pages=180–181|doi=10.1017/s0034193200003058|issn=0034-1932}}</ref> * [[8 април (настани)|8 април]] -Градот Оулу (шведски: Uleåborg) бил основан од [[Карл IX од Шведска]].<ref>{{Наведено списание|last=Inha|first=Karoliina|last2=Huhta|first2=Ari|date=2019-12-09|title=Kieltenopetus vuosiluokilla 1–3: Miten oppilaat siihen suhtautuvat ja mitä tuloksia sillä saavutetaan puolen vuoden opiskelun aikana?|url=http://dx.doi.org/10.30661/afinlavk.79340|journal=AFinLAn vuosikirja|pages=77–100|doi=10.30661/afinlavk.79340|issn=2343-2608}}</ref> * [[13 април (настани)|13 април]] - Умрел царот [[Борис Годунов]]; [[Фјодор II (Русија)|Фјодор II]] пристапува на рускиот престол. * [[16 април (настани)|16 април]]– Во Англија, [[Џон Винтроп]], подоцна гувернер на идната колонија заливот Масачусетс, се оженил со својата прва сопруга (од 4), Мери Форт, ќерка на Џон Форт, од Грејт Стембриџ, Есекс. === мај === * [[16 мај (настани)|16 мај]] - [[Папа Павле V|Папата Павле V]] го наследува папата [[Папа Лав XI|Лав XI]] како 233-ти папа, што ја прави оваа последна година на тројца папи до 1978 година. Тој е избран за компромисен кандидат откако Папската конклава во мај 1605 година довела до физички напади.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/276334731|title=The Latin inscriptions of Rome : a walking guide|last=Lansford|first=Tyler|date=2009|isbn=978-0-8018-9149-6|location=Baltimore|oclc=276334731}}</ref> === јуни === * [[1 јуни (настани)|1 јуни]] - Руските трупи во Москва ги затвораат [[Фјодор II (Русија)|Фјодор II]] и неговата мајка, подоцна погубувајќи ги. * [[20 јуни]] - Претендентот Дмитриј и неговите поддржувачи, вклучително и трупите на Полско-литванскиот Комонвелт, маршираат кон [[Москва]].<ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1215/9780822392583-040|title=Searching for Icons|last=Soloukhin|first=Vladimir|date=2010|publisher=Duke University Press|pages=237–242}}</ref> ж === Јули-Декември === === јули === * [[4 јули (настани)|4 јули]] - Прокламацијата им заповеда на сите римокатолички семинарски свештеници и језуити да ја напуштат [[Ирска]] до 10 декември и ги упатува мирјаните да присуствуваат на богослужбите на Црквата на Ирска.<ref name="worldcat.org"/> * [[21 јули (настани)|21 јули]] - Претендентот Дмитриј е официјално крунисан за цар Димитриј Јоанич на Русија во Москва од патријархот Игнатиј.[[Податотека:The Gunpowder Plot Conspirators, 1605 from NPG.jpg|мини|5 ноември: Заговор за барут]] === август === === септември === * [[27 септември (настани)|27 септември]] - Шведските војски се решително поразени од полско-литванската коњаница на Комонвелтот во битката кај [[Кирхолм]]. === октомври === * [[Податотека:The Red Hall, Bourne - geograph.org.uk - 1575134.jpg|мини|Црвената сала, Борн, Англија, која датира од 1605 година]]Првото објавување на Relation aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historien од Јохан Каролус во Стразбур ([[Свето Римско Царство|Светото Римско Царство]]), општо земено како првиот весник во светот.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/694830207|title=Timelines of history|last=Smithsonian Institution|last2=DK Publishing|first2=Inc|date=2011|publisher=DK Publishing, Inc|isbn=978-0-7566-8681-9|edition=1st American ed|location=New York|oclc=694830207}}</ref> Оваа година излегува и „Де Ниуве Тидинген“, холандски прото-весник. Во Лондон е објавена книгата на [[Френсис Бејкон]] за умешноста и унапредувањето на учењето, божественото и човечкото. * [[27 октомври (настани)|27 октомври]] - Третиот император на Могал, Акбар „Великиот“ умира од дизентерија во Фатехпур Сикри во [[Индија]]. * [[28 октомври]] – Осумдесетгодишна војна, шпанските трупи под Амброџо Спинола, 1-виот Маркиз од Лос Балбаз, генерал-капетан на Армијата на Фландрија (ново назначен за витез од редот на златното руно), го окупираат Вахтендонк по 20-дневна опсада. [[Податотека:Shahriyar, Indian School of the 17th century AD.jpg|мини|Шахријар, индиско училиште од 17 век од нашата ера]] === ноември === * [[3 ноември (настани)|3 ноември]] - Четвртиот император на Могул Јахангир го започнува своето 22-годишно владеење над Могалската империја. * [[5 ноември (настани)|5 ноември]] - Заговор за барут. Заговор за минирање на англискиот дом на парламентот е спречен кога, по дојава, сер Томас Книвет, судија на мирот, го нашол католичкиот заговорник [[Гај Фокс]] во подрумот под зградата на Парламентот и наредил пребарување на областа. Пронајдени се 36 буриња барут и Фокс е уапсен поради обид да го убие англискиот [[Јаков I (Англија)|крал Јаков I]] и членовите кои требало да седнат заедно во парламентот следниот ден.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/39682387|title=Crime and punishment through time : a study in development in crime, punishment and protest for SHP and other GCSE syllabuses|last=Culpin|first=Christopher|date=1997|publisher=Collins Educational|isbn=0-00-327321-0|location=London|oclc=39682387}}</ref> === декември === === Непознати датуми === * Токугава Иејасу абдицира како [[шогун]] на [[Јапонија]], станувајќи Огошо (пензиониран шогун). Неговиот син Токугава Хидетада го наследува на функцијата. * Живеалиште во Порт-Ројал основано од Франција под Пјер Дугуа, Сиер де Монс, првата европска колонизација на Нова Шкотска во Северна Америка (во ова време дел од Акадија), е усвоен [[Грегоријански календар|Грегоријанскиот календар]]. * [[Податотека:Portrait of Federico Ubaldo della Rovere by Claudio Ridolfi.jpg|мини|Портрет на Федерико Убалдо дела Ровере од Клаудио Ридолфи]]Екипажот на Оливе станале првите англиски посетители на [[Барбадос|Барбадо]]<nowiki/>с. * Француските хугеноти-трговци бегалци почнале да се населуваат во Даблин и Ватерфорд.<ref>{{Наведено списание|date=2012-12-09|title=Reviewers January 2012–November 2012|url=http://dx.doi.org/10.1007/s00234-012-1124-7|journal=Neuroradiology|volume=55|issue=1|pages=131–134|doi=10.1007/s00234-012-1124-7|issn=0028-3940}}</ref> * Приориумот на Свети Григориј е основан во Дуаи, Фландрија, во ова време во шпанска Холандија, од страна на нејзиниот прв претходник Џон Робертс и други прогонети, со што станала првата англиска бенедиктинска куќа која го обновила конвенционалниот живот по англиската реформација. Повеќе од два века подоцна заедницата ќе ја основа Downside Abbey назад во [[Англија]]. * Ирскиот колеџ во Париз е ко-основач на Џон Ли, ирски свештеник, и Џон де л'Ескалопие, претседател на Парламентот. * Популацијата на Американците во Централно Мексико достигнало еден милион. == Родени == === јануари-март === * [[16 јануари (родени)|16 јануари]] - Шахријар, петти и најмлад син на императорот Могал Јахангир (р. 1628) * [[17 јануари]] – Ентони Ирби, англиски политичар (р. 1682 г.) * [[1 февруари]] - Исак Абоаб да Фонсека, португалски сефардски рабин (р. 1693) [[Податотека:Simon Dach.jpg|мини|Симон Дач]] * [[17 февруари (родени)|17 февруари]] – Лука Ферари, италијански сликар (р. 1654) * [[18 февруари (родени)|18 февруари]] * Хуан де Алмогуера, римокатолички прелат кој служел како архиепископ на Лима (1673–1676) и епископ на Арекипа (1659–1673) (п. 1676) * Абрахам Екеленсис, либански маронит филозоф (р. 1664 г.) * [[20 февруари (родени)|20 февруари]] - Сер Џон Лоутер, прв баронет од Лоутер, англиски политичар (р. 1675) * [[1 март (родени)|1 март]] - Џејмс Вриотсли, Лорд Вриотсли, англиски политичар (р. 1624) * [[2 март (родени)|2 март]] - Рене Менар, канадски истражувач (р. 1661) * [[3 март (родени)|3 март]] – Џорџ Хорнер, англиски политичар (р. 1677 г.) * [[14 март (родени)|14 март]] - Френсис Дејвис, велшки бискуп (р. 1675)[11] * [[17 март (родени)|17 март]] - Џорџ II, Ландгрев на Хесен-Дармштат (1626–1661) (г. 166 г. === Aприл- јуни === * [[8 април (родени)|8 април]] * Кралот Филип IV од Шпанија (п. 1665 г.)[12] * Мери Стјуарт, англиско-шкотска принцеза (р. 1607 г.) * [[18 април (родени)|18 април]] - Џакомо Карисими, италијански композитор (р. 1674) * [[19 април (родени)|19 април]] – Орацио Беневоли, италијански композитор (р. 1672 г.) * [[30 април (родени)|30 април]] - Педер Винструп, бискуп од Лунд (г. 1679 г.) * [[7 мај (родени)|7 мај]] – Патријарх Московски Никон, патријарх на Руската православна црква (р. 1681 г.) * [[16 мај (родени)|16 мај]] – Федерико Убалдо дела Ровере, војвода од Урбино, италијански благородник (р. 1623 г.) * [[29 мај (родени)|29 мај]] – Хендрик ван Антонисен, холандски сликар (р. 1656) * [[15 јуни (родени)|15 јуни]] - Томас Рендолф, англиски поет и драматург (р. 1635) * [[22 јуни (родени)|22 јуни]] – Андреа Болџи, италијански вајар (р. 1656) === Jули- септември === * [[6 јули (родени)|6 јули]] – Улрих II, гроф на Источна Фризија, владетел на Источна Фризија во подоцнежните години од Триесетгодишната војна (п. 1648 г.) * [[25 јули (родени)|25 јули]] – Теодор Хаак, германски научник (р. 1690 г.) * [[29 јули (родени)|29 јули]] – Симон Дах, пруски германски лирски поет и писател на химни (п. 1659) * [[6 август (родени)|6 август]] * Јохан Филип фон Шенборн, надбискуп-изборник на Мајнц (1647– (р. 1673) * Булстрод Вајтлок, англиски адвокат (р. 1675) * [[8 август (родени)|8 август]] - Сесил Калверт, втор барон Балтимор, прв сопственик и сопствен гувернер на провинцијата Мериленд (р. 1675 година) * [[18 август (родени)|18 август]] - Хенри Хамонд, англиски црковник (р. 1660) * [[25 август (родени)|25 август]] – Филип Мориц, гроф од Ханау-Минценберг, германски благородник (р. 1638) * [[30 август (родени)|30 август]] – Феличе Фичерели, италијански сликар (р. 1660 г.) * [[31 август (родени)|31 август]] - Николас Талон, француски језуит (р. 1691) * [[Податотека:Leo XI 2.jpg|мини|Папата Лав XI]][[1 септември (родени)|1 септември]] – Микеле Мацарино, италијански католички кардинал (р. 1648) * [[8 септември (родени)|8 септември]] - Корнелис Јан Витсен, градоначалник на Амстердам (г. 1669) * [[12 септември (родени)|12 септември]] - Вилијам Дагдејл, англиски антиквар и хералд (р. 1686) * [[14 септември (родени)|14 септември]] - Брињолфур Свеинсон, исландски бискуп и научник (р. 1675) * [[17 септември (родени)|17 септември]] – Франческо Сакрати, италијански композитор (р. 1650 г.) * [[24 септември (родени)|24 септември]] – Антоан Годо, француски бискуп и поет (р. 1672 г.) * [[28 септември (родени)|28 септември]] – Исмаел Булијалдус, француски астроном (р. 1694 г.) === Oктомври-декември === * [[15 октомври (родени)|15 октомври]] - Мари де Бурбон, војвотката од Монпенсие, француска принцеза (р. 1627) * [[16 октомври (родени)|16 октомври]] – Шарл Коипо д’Асоси, француски писател и композитор (р. 1677 г.) * [[19 октомври (родени)|19 октомври]] - Сер Томас Браун, англиски лекар и филозоф (р. 1682) * [[22 октомври (родени)|22 октомври]] - Фредерик Морис де Ла Тур д'Оверњ, принц на независното кнежевство Седан (р. 1652) * [[3 ноември (родени)|3 ноември]] - Џон Хендерсон, 5-ти од Фордел, шкотски благородник (р. 1650) * [[4 ноември (родени)|4 ноември]] – Вилијам Хабингтон, англиски поет (р. 1654) * [[5 ноември (родени)|5 ноември]] - Томас Шепард, американски пуритански министер и значајна фигура во раната колонијална Нова Англија (р. 1649) * [[1 декември (родени)|1 декември]] – Роџер Хил, англиски политичар (р. 1667 г.) * [[8 декември (родени)|8 декември]] – Франсоа Вавасер, француски писател (р. 1681 г.) * [[16 декември (родени)|16 декември]] - Џером Вестон, втор гроф од Портланд, англиски дипломат и земјопоседник (р. 1663) * [[23 декември (родени)|23 декември]] - император Тианки, император Минг на Кина (п. 1627) * [[25 декември (родени)|25 декември]] – Френсис Годолфин, англиски политичар (р. 1667 г.)[[Податотека:Theodore-de-Beze-2.jpg|мини|Теодор-де-Безе]] === Непознат датум === * [[Вилијам Беркли|Вилијам Беркл]]<nowiki/>[[Вилијам Беркли|и]], англиски гувернер на Вирџинија (р. 1677 г.) * [[Адријан Брувер]], фламански сликар (р. 1638) * [[Александар Доминик Казановски]], полски благородник (р. 1648) * [[Александра Маврокордату]], грчка интелектуалка и салонист (г. 1684) * [[Афанаси Ордин-Нашчокин]], руски државник (р. 1680 г.) * [[Жан Батист Таверние]], француски патник и пионер во трговијата со Индија (г. 1689 г.) * [[Констанција Зиренберг]], германско-полска пејачка (р. 1653) * [[Томас Хестингс]], американски политичар (р. 1685 г.) * [[Јохан Рудолф Штадлер]], швајцарски производител на часовници (р. 16 октомври 1637 година)[13] * [[Ајше Султан]] и/или Гевхерхан Султан, отомански принцези, ќерки на Ахмед I === Приближен датум === * Семјон Дежнев, Поморски морепловец (у. 1672) * Џон Гауден, англиски бискуп и писател (у. 1662 г.) * Вилијам Гоф, англиски парламентарец и регицид (у. 1679) * Томас Набс, англиски драматург (у. околу 1645 г.) * Френсис Вилоби, 5. барон Вилоби од Пархам, англиски благородник (у. 1666) == Починале == === Јануари-март === * [[16 јануари (починале)|16 јануари]] - Ајтел Фридрих IV, гроф од Хоенцолерн (р. 1545) * [[5 февруари (починале)|5 февруари]] – Едвард Стафорд, англиски дипломат (р. 1552) * [[15 февруари (починале)|15 февруари]] – Марија од Ханау-Минценберг, германска благородничка (р. 1562 г.) * [[19 февруари (починале)|19 февруари]] – Орацио Веки, италијански композитор (р. 1550 г.) * [[24 февруари (починале)|24 февруари]] – Џироламо Симончели, италијански католички кардинал (р. 1522 г.) * [[26 февруари (починале)|26 февруари]] – Џорџ III, гроф на Ербах-Бројберг (1564–1605) (р. 1548) * [[5 март (починале)|5 март]] – папа Климент VIII (р. 1536)[14] * [[12 март (починале)|12 март]] - кралот Александар II од Кахети (р. 1527) * [[17 март (починале)|17 март]] – Питер Баст, холандски картограф, гравер и цртач (р. 1550 г.) === Април-јуни === * [[5 април (починале)|5 април]] - Адам Лофтус, англиски католички надбискуп (р. околу 1533 година) * [[6 април (починале)|6 април]] - Џон Стоу, англиски историчар и антикварец (р. 1525) * [[10 април (починале)|10 април]] – Албрехт VII, гроф Шварцбург-Рудолштат (р. 1537 г.) * [[13 април (починале)|13 април]] – Борис Годунов, цар на Русија (р. 1551 г.)[15] * [[14 април (починале)|14 април]] - Френсис Чери, англиски дипломат (р. 1552) * [[25 април (починале)|25 април]] - Наресуан, сијамски крал на кралството Ајутаја (р. околу 1555 година) * [[27 април (починале)|27 април]] - папата Лав XI (р. 1535)[16] * [[4 мај (починале)|4 мај]] – Улисе Алдрованди, италијански натуралист (р. 1522) * [[10 мај (починале)|10 мај]] - Казимир VI, војвода од Померанија, лутерански администратор на епископијата Камин принц (р. 1557 г.) * [[3 јуни (починале)|3 јуни]] – Јан Замојски, полски благородник (р. 1542)[17] * [[9 јуни (починале)|9 јун]]<nowiki/>и – Џон Луј II, гроф од Насау-Визбаден-Идштајн (1596–1605) (р. 1596) * [[20 јуни (починале)|20 јуни]] – Рускиот цар Феодор II (р. 1589 г.)[7] === Јули-септември === * [[2 јули (починале)|2 јули]] - Луј I, гроф од Сајн-Витгенштајн (1588–1605) (р. 1532) * [[18 јули (починале)|18 јули]] – Јохан II, војвода од Саксо-Вајмар, германски војвода (р. 1570 г.) * [[26 јули (починале)|26 јули]] – Св. Мигел де Бенавидес, О.П., шпански свештеник и синолог (р. 1552) * [[2 август (починале)|2 август]] - Ричард Левсон, англиски адмирал (р. околу 1570 година) * [[4 август (починале)|4 август]] – Чарлс I, војвода од Елбеф, француски војвода и благородник (р. 1556 г.) * [[9 септември (починале)|9 септември]] – Хајнрих Кунрат, германски лекар (р. 1560 г.) * [[11 септември (починале)|11 септември]] - Сер Томас Трешам, англиски политичар (р. 1550) * [[14 септември (починале)|14 септември]] – Јан Тарновски, архиепископ Краковски (р. 1550 г.) * [[19 септември (починале)|19 септември]] - Едвард Левкнор, англиски политичар (р. 1542) * [[23 септември (починале)|23 септември]] - Pontus de Tyard, француски поет (р. околу 1521 година) * [[24 септември (починале)|24 септември]] – Мануел Мендес, португалски композитор (р. 1547 г.) === октомври-декември === * [[13 октомври (починале)|13 октомври]] – Теодор Беза, француски теолог (р. 1519) * [[18 октомври (починале)|18 октомври]] - Беате Клаусдатер Биле, данска благородничка (р. 1526) * [[22 октомври (починале)|22 октомври]] - Кралот Константин I од Кахети (р. 1567) * [[27 октомври (починале)|27 октомври]] - Акбар Велики, император на Могал (р. 1542) * [[30 октомври (починале)|30 октомври]] - Џорџ Клифорд, 3-ти Ерл од Камберленд, англиски благородник (р. 1558) * [[31 октомври (починале)|31 октомври]] - Дороти Бреј, бароницата Чандос, англиска благородничка (р. 1524) * [[5 ноември (починале)|5 ноември]] - Нјаунгјан Мин, бурмански крал (р. 1555) * [[8 ноември (починале)|8 ноември]] - Роберт Кејтсби, англиски заговорник (р. 1573) * [[12 ноември (починале)|12 ноември]] – Јан Томаш Дрохојовски, полски благородник (р. 1535) * [[14 ноември (починале)|14 ноември]] – Ана Марија од Анхалт, германска благородничка (р. 1561 г.) * [[12 декември|Декември]] – Френсис Трешам, англиски заговорник (р. 1567 г.) * [[3 декември (починале)|3 декември]] - Гај XX де Лавал, француски благородник (р. 1585) * [[6 декември (починале)|6 декември]] – Мураи Нагајори, јапонски самурај (р. 1543) * [[25 декември (починале)|25 декември]] – Марино Гримани, дуж од Венеција (р. 1532) * [[29 декември (починале)|29 декемвр]]<nowiki/>и – Џон Дејвис, англиски истражувач (р. 1550 г.) === Непознат датум === * Марек Собиески, полски благородник (р. 1549) == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр|1605}} Категорија: * 1605 [[Категорија:17 век|01605]] dzhgxfsqzjb1qf0r7bmqpbgir5cf7lf 0 6982 4800530 4791139 2022-08-09T10:02:19Z Bjankuloski06 332 /* Историски извори */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement <!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --> | name = Општина Прилеп | settlement_type = [[Општини во Македонија|Општина]] | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | image_flag = Flag of Prilep Municipality, North Macedonia.svg | flag_alt = | image_seal = | seal_alt = | image_shield = Coat of arms of Prilep Municipality.svg | shield_alt = | nickname = | motto = | image_map = {{Македонија општини OSM map}} | map_alt = | map_caption = | pushpin_map = | pushpin_label_position = | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | coordinates = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = Држава | subdivision_name = [[Македонија]] | seat = [[Прилеп]] | parts_type = Населени места | parts_style = 59 | p1 = Градот [[Прилеп]] и селата: [[Алинци (Прилепско)|Алинци]], [[Беловодица]], [[Беровци]], [[Бешиште]], [[Бонче]], [[Вепрчани]], [[Веселчани]], [[Витолиште]], [[Волково (Прилепско)|Волково]], [[Врпско]], [[Галичани]], [[Голем Радобил]], [[Големо Коњари]], [[Гуѓаково]], [[Дабница]], [[Дрен (Прилепско)|Дрен]], [[Дуње]], [[Ерековци]], [[Живово]], [[Загорани]], [[Кадино Село]], [[Кален]], [[Канатларци]], [[Клепач]], [[Кокре]], [[Крушевица]], [[Крстец]], [[Леништа]], [[Лопатица (Прилепско)|Лопатица]], [[Мажучиште]], [[Мал Радобил]], [[Мало Коњари]], [[Мало Рувци]], [[Манастир (село)|Манастир]], [[Марул]], [[Никодин]], [[Ново Лагово]], [[Ореовец (Прилепско)|Ореовец]], [[Пештани (Прилепско)|Пештани]], [[Плетвар]], [[Подмол]], [[Полчиште]], [[Прилепец]], [[Присад]], [[Ракле]], [[Селце (Прилепско)|Селце]], [[Смолани]], [[Старо Лагово]], [[Топлица (Прилепско)|Топлица]], [[Тројаци]], [[Тополчани]], [[Тројкрсти]], [[Царевиќ]], [[Чаниште]], [[Чепигово]], [[Чумово]], [[Шелеверци]] и [[Штавица]] | government_footnotes = | leader_party = | leader_title = Градоначалник | leader_name = [[Борче Јовчески]] | unit_pref = Metric<!-- or US or UK --> | area_footnotes = | area_total_km2 = 1194,44 | area_land_km2 = | area_water_km2 = | area_water_percent = | area_note = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="попис2021">{{наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?rbrtxt=146|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци|publisher=[[Државен завод за статистика на Македонија]]|language=македонски|accessdate=30 март 2022}}</ref> | population_total = 69125 | population_as_of = 2021 | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_note = | timezone1 = [[Central European Time|CET]] | utc_offset1 = +01:00 | timezone1_DST = [[Central European Summer Time|CEST]] | utc_offset1_DST = +02:00 | postal_code_type = | postal_code = | area_code_type = [[Повикувачки броеви во Македонија|Повикувачки број]] | area_code = +048 | iso_code = | blank_name = [[Автомобилски регистарски таблички во Македонија|Регистарски таблички]] | blank_info = PP | website = {{URL|https://prilep.gov.mk/}} | footnotes = }} [[Податотека:Prilep Municipality.svg|мини|десно|270п|Карта на општината.]][[Податотека:Prilep 012.JPG|мини|Зградата на Општината и споменикот на Методија Андонов - Ченто]][[Податотека:Ethnic groups of Prilep Municipality.svg|мини|десно|270п|Демографска карта на општината.]] '''Општина Прилеп''' — [[општина]] во јужниот дел на Македонија и според површината најголема општина во Македонија. Градоначалник е [[Борче Јовчески]]. Центар на општината е градот [[Прилеп]]. == Географија == Сегашната територија на општината е составена од поранешните (до 2004 година) општини Прилеп, Тополчани и Витолиште. Општината опфаќа дел од Прилепското Поле ([[Пелагонија]]) и прилепскиот дел на [[Мариово]]. Општината се граничи со [[Општина Чашка]] и [[Општина Долнени|Долнени]] на север, [[Општина Кавадарци|Кавадарци]] на исток, [[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]], [[Општина Могила|Могила]] и [[Општина Новаци|Новаци]] на запад и [[Грција]] на југ. Општина Прилеп зафаќа поршина од 1&nbsp;194,44 км² и има 69,27 жители на км² густина на населеност. === Населени места === Во составот на општината влегуваат и 58 села: [[Алинци (Прилепско)|Алинци]], [[Беловодица]], [[Беровци]], [[Бешиште]], [[Бонче]], [[Вепрчани]], [[Веселчани]], [[Витолиште]], [[Волково (Прилепско)|Волково]], [[Врпско]], [[Галичани]], [[Голем Радобил]], [[Големо Коњари]], [[Гуѓаково]], [[Дабница]], [[Дрен (Прилепско)|Дрен]], [[Дуње]], [[Ерековци]], [[Живово]], [[Загорани]], [[Кадино Село]], [[Кален]], [[Канатларци]], [[Клепач]], [[Кокре]], [[Крушевица]], [[Крстец]], [[Леништа]], [[Лопатица (Прилепско)|Лопатица]], [[Мажучиште]], [[Мал Радобил]], [[Мало Коњари]], [[Мало Рувци]], [[Манастир (село)|Манастир]], [[Марул]], [[Никодин]], [[Ново Лагово]], [[Ореовец (Прилепско)|Ореовец]], [[Пештани (Прилепско)|Пештани]], [[Плетвар]], [[Подмол]], [[Полчиште]], [[Прилепец]], [[Присад]], [[Ракле]], [[Селце (Прилепско)|Селце]], [[Смолани]], [[Старо Лагово]], [[Топлица (Прилепско)|Топлица]], [[Тројаци]], [[Тополчани]], [[Тројкрсти]], [[Царевиќ]], [[Чаниште]], [[Чепигово]], [[Чумово]], [[Шелеверци]] и [[Штавица]]. {{double image|center|Prilep Municipality.svg|420|Ethnic groups of Prilep Municipality.svg|420|Карта на општина Прилеп со селските атари.|Демографска карта на општина Прилеп со селските атари.}} == Стопанство == === Земјоделство === Земјоделието во Општина Прилеп е една од најразвиените стопански гранки. Најзастапени се следните земјоделски култури: [[тутун]]от, житните култури и бавчи. Сепак Општина Прилеп е најпозната во Република Македонија а и пошироко по тутунопроизводството кое зазема најголем дел од вкупното земјоделско производство. Затоа Прилеп е наречен град на тутунот. {| class="sortable wikitable" style="font-size:85%;" |+ Произведени жита, индустриски, градинарски и фуражни растенија во Општина Прилеп во 2017 година<ref name=makstat>{{наведена книга|title= Полјоделство, овоштарство и лозарство, 2017|url= http://www.stat.gov.mk/Publikacii/5.4.18.01.pdf|year= 2018|publisher= Државен завод за статистика на Република Македонија|isbn= 9786082272948}}</ref> |- ! Култура !! Произведено (тони) ! Вкупно во Македонија (тони) ! Удел (%) |- | [[Пченица]] || 3 788 || 200 112|| 1,89 |- | [[’Рж]] || 160 || 8 416 || 1,90 |- | [[Јачмен]] || 2 548 || 93 666|| 2,72 |- | [[Сончоглед]] || 294 || 6 178 || 4,76 |- | [[Тутун]]|| 4 000 || 22 885|| 17,48 |- | [[Компир]]|| 3 186 || 177 721|| 1,79 |- | [[Кромид]]|| 836 || 56 259|| 1,49 |- | [[Пипер]]ки|| 4 340 || 175 100|| 2,48 |- | [[Лубеница|Бостан]] || 2 841 || 121 168|| 2,34 |- | [[Луцерка]]|| 1 764 || 98 083|| 1,80 |} === Туризам === Во текот на 2017 година Општина Прилеп била посетена од 7.463 туристи, од кои 4.777 странски туристи и 2.686 домашни.<ref name="туризам">{{Наведена мрежна страница|url= http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__TirizamUgostitel__Turizam/125_Turizam_Op_BrTurNok_mk.px/?rxid=46ee0f64-2992-4b45-a2d9-cb4e5f7ec5ef|title=Број и ноќевања на домашни и странски туристи по земја на припадност, 2011-2016, по општини, по месеци |publisher=Државен завод за статистика на Република Македонија|accessdate=9 април 2018}}</ref> Најголемиот број од странските туристи потекнувале од [[Србија]] (644), [[Бугарија]] (497), [[Италија]] (393), [[Германија]] (355), [[Грција]] (321) и [[Украина]] (304).<ref name="туризам" /> == Сообраќај == Низ Општина Прилеп поминуваат следниве патишта: '''А патишта:''' {| width="60%" cellpadding="4" cellspacing="0" |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Motorway-A1-Hex-Green.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| А1: делница [[Градско]]-[[Прилеп]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Motorway-A3-Hex-Green.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| А3: [[Охрид]]-[[Битола]]-[[Прилеп]]-[[Велес]]-[[Штип]]-[[Делчево]]-граница со [[Бугарија]]. |} '''Р1 регионални патишта:''' {| width="60%" cellpadding="4" cellspacing="0" |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-1101.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 1101]]: [[Прилеп]]-[[Битола]]-[[Макази]]-[[Царев Двор]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-1107.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 1107]]: [[Градско]]-[[Росоман]]-[[Кавадарци]]-[[Витолиште]]-[[Ново Лагово]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-1303.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 1303]]: [[Прилеп]]-[[Македонски Брод]]-[[Кичево]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[Image:Regional road Macedonia R-1306.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 1306]]: [[Прилеп]]-[[Кривогаштани]]-[[Крушево]]-[[Сладуево]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-1312.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 1312]]: [[Велес]]-[[Извор]]-[[Прилеп]]. |} '''Р2 регионални патишта:''' {| width="60%" cellpadding="4" cellspacing="0" |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-2338.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 2338]]: [[Меџитлија]]-[[Гермијан]]-[[Старавина]]-[[Градешница]]-[[Бешиште]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-2339.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 2339]]: [[Ново Лагово]]-[[Галичани]]-[[Обршани]]-[[Бучин]]-[[Граиште]]. |} '''Р29 регионални патишта:''' {| width="60%" cellpadding="4" cellspacing="0" |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-29172.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| [[Регионален пат 29172]]: [[Беловодица]]-[[Дуње]]. |- | style="width:50px; text-align:center" bgcolor="#FEFEFE" | [[File:Regional road Macedonia R-29374.svg|60px|link= |alt=]] | bgcolor="#FEFEFE"| Регионален пат 29374: [[Варош]]-[[Трескавец|Манастир Св. Богородица (Трескавец)]]. |} == Демографија == {{Население низ историјата | cols = 2 | graph-pos = bottom |1948|50.008 |1953|57.713 |1961|63.806 |1971|69.862 |1981|76.585 |1991|79.110 |1994|76.166 |2002|76.768 |2021|69.025 |footnote=Забелешка: Податоците се однесуваат на населените места во Општина Прилеп според административната поделба од 2004 година. |source=[http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=47c45812-de99-4abf-9d8b-93ba80ef8391 Државен завод за статистика на Република Македонија] }} Седиште на општината е градот [[Прилеп]]. Според податоците од последниот попис на Општина Прилеп во 2021 година, има '''69.125''' жители, од кои:<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?rbrtxt=146|title=Државен завод за статистика - соопштение: Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци ,2021|work=www.stat.gov.mk|accessdate=2022-04-04}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" ! width="100px" |'''Етничка припадност''' ! width="100px" |'''Вкупно''' ! width="100px" |'''Удел (%)''' |- |[[Македонци]] |58.349 |84,5 |- |[[Македонски Албанци|Албанци]] |127 |0,18 |- |[[Македонски Турци|Турци]] |1.060 |1,53 |- |[[Македонски Роми|Роми]] |3.966 |5,74 |- |[[Македонски Власи|Власи]] |30 |0,04 |- |[[Македонски Срби|Срби]] |113 |0,16 |- |[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]] |117 |0,16 |- |останати |284 |0,41 |- |не се изјасниле |9 |0,01 |- |непознато |11 |0,01 |- |лица без податоци^† |4.954 |7,17 |- |'''Вкупно''' |'''69.025''' |'''100,00''' |} Според полот 34 208 (49,5 %) жители се мажи, 38 817 (50,4 %) се жени. {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Вероисповед''' | '''Вкупно''' |- | [[Православието во Македонија|православни]] | '''50.869''' |- |христијани |7.550 |- | [[Исламот во Македонија|муслимани]] | 5.063 |- | [[Католицизмот во Македонија|католици]] | 150 |- | [[Протестантството во Македонија|протестанти]] | 45 |- |евангелисти |116 |- | останати | 273 |- |лица без податоци^† |4.959 |- |'''Вкупно''' |'''69.025''' |} ^† Овие лица учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање (бојкотирање) не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик. Кампањата за бојкот на пописот во 2021 година била најмногу водена кај Македонците, поради што најмногу лица за кои нема податоци се токму етничките Македонци. {{bar box |width = 300px |float = left |title = Етнички состав |titlebar = #ddd |bars = {{Столбен постоток|Македонци|yellow|92.33}} {{Столбен постоток|Роми|black|5.77}} {{Столбен постоток|Турци|red|1.19}} {{Столбен постоток|Срби|blue|0.22}} {{Столбен постоток|Бошњаци|green|0.11}} {{Столбен постоток|Албанци|violet|0.03}} {{Столбен постоток|Власи|brown|0.02}} {{Столбен постоток|останати|purple|0.32}} }} == Општествени установи == == Локална самоуправа == {{Главна|Градоначалник на Прилеп}} Градоначалник на општина Прилеп е [[Борче Јовчески]] од редовите на [[Внатрешна македонска револуционерна организација - Демократска партија за македонско национално единство|ВМРО-ДПМНЕ]]. Тој бил избран на локалните избори од 2021 година за мандат од четири години.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati2021lokalni1krug.sec.mk/mk/mayr/r/59|title=Излезеност и резултати - Прв круг - Локални избори 17.10.2021|last=|first=|date=|work=[[Државна изборна комисија на Македонија]]|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref> Советот на Општина Прилеп е составен од 27 члена. {{Infobox legislature | name = Совет на Општина Прилеп | members = {{ubli| 27 советници }} | house1 = [[Совет на Општина Прилеп|Совет]] | structure1 = | structure1_res = 240px | political_groups1 = {{Unbulleted list|class=nowrap | {{Color box|#C22E0A|border=darkgray}} [[ВМРО-ДПМНЕ]] (15) | {{Color box|#2212FF|border=darkgray}} [[СДСМ]] (10) | {{Color box|#9999ff|border=darkgray}} [[Левица]] (2)}} }} ===Буџет на општината=== Во 2021 година, вкупните [[буџет]]ски расходи на Општина Прилеп изнесувале 1.4 милијарда денари од кои 79,6% биле тековни расходи. Од вкупните буџетски расходи, 49,19% биле расходи за [[Плата|плати]] на вработените во општинската администрација, 27,43% биле расходи за набавка на стоки и услуги, 15,81% биле капитални расходи и 7,57% отпаѓале на други расходи. Во структурата на буџетските приходи, 17.68% биле [[Данок|даночни]] приходи, 63.41% биле трансфери од другите нивоа на власт, 6.63% неданочни приходи, 9.85% приходи од продажба на земјиште и 2.43% [[Донација|донации]].<ref name="ReferenceA">Буџетот на Општина Прилеп за 2022 година објавен во Службениот гласник на Општина Прилеп.</ref> ===Дефицит=== На крајот од 2021 година, вкупниот долг на општината изнесувал 3.4 милиони денари.<ref name="ReferenceA"/> == Историски извори == Во историските извори Прилеп '''за прв пат''' се споменува во 1014 година. Територијата на градот и неговата околина претставувале едно од најважните стратешко-политички и воени подрачја на овој дел од Балканот. Во пелагонискиот дел се наоѓале мошне важни крстосници на патишта од правецот на Егејското и Јадранското море. Важните антички магистрали [[Вија Егнација|Виа Игнација]] и [[Виа Милитарис]] својата најприродна врска ја имале преку Прилеп. Исто така преку Прилеп врвел и најкусиот трговско-каравански пат по кој од правецот на Јадранското море венецијанските и дубровничките трговци и курири поаѓале кон [[Солун]]. Низ вековите, на овој простор се среќавале и се судирале '''хеленската''', '''римската''', '''византиската и''' '''словенската култура.''' Најрепрезентативните споменични комплекси од античкиот период се наоѓаат на локалитетите “Бедем” во [[с. Чепигово]], “Безистен” меѓу селата [[Прилепец]] и [[Волково (Прилепско)|Волково]], како и во самиот град. На неколку локалитети се утврдени и остатоци од античките градови [[Стибера]], [[Алкомена]], Керамија и Колобанса. Според застапеноста на културно-историските споменици, ништо помалку значаен не е ниту периодот на '''средниот век'''. Тука спаѓаат црквите Св.Никола, која датира од 13 век, Св.Успение на Богородица во манастирот на [[Трескавец]] со репрезентативни фрески од 15, 16 и 19 век, како и манастирот со црквата Св.Преображение која се наоѓа над селото [[Зрзе]]. Најзначајниот комплекс од културно-историски споменици се наоѓа во самиот град,кој бил центар на пошироката политичко-територијална организација и значајно политичко и воено престојалиште на македонскиот [[Цар Самоил]]. Комплексот споменици на средновековниот Прилеп го зафаќа просторот на стеновитото возвишение [[Маркови Кули (Прилеп)|Маркови Кули]] и околните простори со локалитететите [[Под Кули (Варош)|Поткули]], [[Варош]] и Заград. На возвишението [[Маркови Кули (Прилеп)|Маркови Кули]] се наоѓа '''една од петте најголеми балкански тврдини''', составена од три одбрамбени појаси и повеќе кули и порти. '''Најголемиот подем''' во својата средновековна историја Прилеп го доживеал во последната четвртина од 13 и првата половина на 14 век. Резултат на таквиот растеж се значајните споменици од тој период, како што се единственото наоѓалиште на остатоци од словенска населба од 10 век, црквата Св.Архангел Михаил со фрески од 11 век,како и црквите [[Св. Димитрија (Варош)|Св.Димитрија]] и Св.Никола во која се наоѓа и фрескоживописот од 13 век. Во деветнаесеттиот век во градот се формирал трговски центар со познатата [[Стара чаршија (Прилеп)|Стара чаршија]]. Во периодот на македонската културна и национална преродба, Прилеп претставувал значајно средиште на словенската, односно македонската писменост, литература и култура. Од тој период од посебно значење е просветителската дејност која во Прилеп ја изврушувале македонските преродбеници [[Јордан Хаџи Константинов-Џинот|Јордан Хаџи-Констатинов Џинот]], [[Димитар Миладинов]], [[Рајко Жинзифов]] и [[Кузман Шапкарев]] како и дејноста на познатиот собирач на македонски народни умотворби [[Марко Цепенков]]. '''Во илинденскиот период''' градот бил средиште на македонското национално и ослободително движење. Прилеп и прилепско во тој период дале десетици револуционери и борци,меѓу кои и [[Пере Тошев]], [[Ѓорче Петров]], [[Мирче Ацев]] и многу други. '''На 11 октомври 1941''' година во Прилеп, со нападот на Участакот, започна вооруженото востание на македонскиот народ против фашистичкиот окупатор за негово национално ослободување и самостојност. [[Могила на непобедените|Могилата на непобедените]], како еден од најмонументалните споменици во кој се погребани посмртните останки на повеќе од 650 борци од овој крај претставува значајно сведоштво за масовното и пожртвувано учество на луѓето од овој крај во ослободителната војна. '''Својот најзначаен подем''' и растеж Прилеп го доживеа во времето на слободниот повоен развој кога и израсна во значаен политичко-административен, културно-образовен, научен и стопански центар во [[Република Македонија]]. На [[Македонска книжевност|македонската книжевност]] Прилеп и подари повеќе од 25 писатели, на ликовната уметност дваесетина сликари и вајари, а на македонската научна мисла повеќе признати научни работници. '''Резултат на евидентниот развој''' е и дејноста на [[Економски факултет - Прилеп|Економскиот факултет]], но и на другите две научни институции: [[Институт за тутун - Прилеп|Институтот за тутун]] и Институтот за истражување на старословенската култура. == Манифестации == === Карневал Прочка<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.karnevalprilep.mk/|title=Меѓународен карневал „Прочка“ - Прилеп|work=www.karnevalprilep.mk|accessdate=2022-05-09}}</ref> === Маскирањето на Прочка во Прилеп постои одамна. Овај традиционален обичај го одразува етно-културниот идентитет на Македонија и претставува уникатна појава пошироко на Балканот, Европа, па и во светот. Многувековното празнување на Прочка од 2001 прерасна во организирана културна манифестација „Прилепски карневал“ со меѓународен карактер, а на 21 Мај 2006 истиот стана член на Европската Федерација на Карневалски Градови FECC. Секоја година Прилеп е домаќин на над 300 гости од повеќе држави од Европа. Низ центарот на градот дефилираат околу 1000 интересни групни и поединечни маски, а за најубавите следуваат и награди. Покрај дефилето на маски, настанот е збогатен со концерти, клубски забави, настапи на културно-уметнички друштва, изложби на маски, како и презентации на традиционалната македонска трпеза. Градот Прилеп во 2012 година беше домаќин на 32. Конвенција на FECC. === Денови на Крали Марко === Меѓу настаните кои претставуваат традиционални културни обележја на градот се и Деновите на Крали Марко кои се одржуваат во периодот од 15 -17 мај со што се одбележува годишнината од загинувањето на [[Крал Марко|Крали Марко]]. Деновите го промовираат Прилеп како град каде што живеел легендарниот Крал Марко, место што е неодминлива дестинација на туристите во нашата држава со богата културна понуда. === Театарски фестивал „Војдан Чернодрински“ === Македонскиот театарски фестивал “Војдан Чернодрински” е конституиран 1965 година на иницијатива на Здружението на драмските уметници од Република Македонија. Фестивалот го носи името на основоположникот на македонската драма – [[Војдан Чернодрински]], драмски автор, актер и режисер и се одржува секоја година во почетокот на месец јуни. На овој реномиран фестивал се презентираат најдобрите драмски остварувања од целокупната македонска театарска продукција. === Фестивал на народни инструменти и песни “Пеце Атанасоски” === Фестивалот на народни инструменти и песни “Пеце Атанасоски” се одржува на почетокот на месец јули во Прилеп. Постои од 1974 година, а негов основач е [[Пеце Атанасовски]], најпознатиот македонски гајдаџија и фолклорен педагог, кој, како вљубеник во народното творештво и традицијата, остави зад себе обемни опус и дело, меѓу кое и Фестивалот на гајди. Единствен е во земјава и на Балканот и главна задача му е да ги сочува од исчезнување древните и драгоцени вештини на свирачите на народни инструменти и пејачите на изворните народни песни. Фестивалот има меѓународен каректер и на него, во изминатите 34 години учествувале околу 9000 инструменталисти и пејачи од нашавта држава и целиот свет. === Пиво фестивал<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pivofestival.mk/|title=„17 години ПИВОФЕСТ - едноставно најдобри!|work=www.pivofestival.mk|accessdate=2022-05-09}}</ref> === Фестивалот на пиво се одржува во средината на месец јули. Секоја година градот Прилеп е домаќин на повеќе илјади посетители за време на четирите фестивалски денови. На изложбен простор од 3000 м2, на вкупно 25 локации  во центарот на градот, земаат учество повеќе пивари и овластени дистрибутери на пиво, како и реномирани ресторани и угостители, кои ги претставуваат најпознатите пивски брендови, како: [[Златен даб]], [[Туборг]], [[Скопско (пиво)|Скопско пиво]], Хајнекен, [[Амстел (пиво)|Амстел]], Каменица, [[Старопрамен|Старо Прамен]], Будвајзер и др. За четири дена се трошат повеќе стотини тони на пиво и скара. На овај фестивал голем акцент се става на културно-забавната програма, која се одвива на две сцени, со настапи на големи естрадни sвезди од секаков жанр на музика. === Мариовско-Мегленски средби === Во центарот на Витолиште повеќе од 30 години се среќаваат Македонците од [[Меглен]] и [[Мариово]]. Во организација на Локалната самоуправа на Општина Прилеп секоја година средбите се збогатуваат со културно-уметничка програма на која земаат учество повеќе фолклорни друштва, етно состави и музички училишта од сите краишта на Македонија. === Ликовна колонија === Центарот за современата ликовна уметност од Прилеп своето работење го започна во далечната 1957 година како Прилепска сликарска колонија. Творци на оваа сликарска колонија која прераснува во интернационална се д-р [[Бошко Бабиќ]] и [[Ристо Лозаноски]]. Колонијата се одржува во летниот период во склоп на Уметничкото 54 години ЦСЛУ го посетија бројни познати имиња од земјава и од светот и на Центарот му подарија голем број на уметнички дела. Многу од овие дела го красат нашиот град и институциите како од Прилеп, така и од цела Македонија. == Културни и природни знаменитости == == Личности == == Култура и спорт == * [[Прилепски спортски мајтапења]] == Иселеништво == == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рв|Prilep Municipality}} * [http://www.prilep.gov.mk/ Портал на Општина Прилеп] * [http://abv.mk/company.aspx?id=14797 Општина Прилеп во „АБВ - деловен именик“] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160306140758/http://www.abv.mk/company.aspx?id=14797 |date=2016-03-06 }} {{Општина Прилеп}} {{Општини во Република Македонија}} [[Категорија:Општина Прилеп| ]] [[Категорија:Општини во Македонија|Прилеп]] [[Категорија:Пелагониски Регион]] 18me8p6j8n2mf5hs4ep8eflvnhjc505 0 6983 4800363 4334700 2022-08-08T20:20:34Z P.Nedelkovski 47736 #WPWPMK, #WPWP wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} {{Infobox anatomy | Name = Плевра | Latin = pleurae pulmonarius | Image = File:2313 The Lung Pleurea.jpg | Caption = Детаљ на бел дроб што ја покажува плеврата. [[Плеврална шуплина|Плевралната шуплина]] е згоемена затоа што нормални нема простор меѓу пулмонарната плевра. | Image2 = | Caption2 = | Artery = | Vein = | Nerve = [[меѓуребрен живец|меѓуребрени живци]], [[френичен живец|френични живци]] | Lymph = | System = [[Дишен систем]] | Precursor = }} '''Плевра''' — мембранеста обвивка на [[Бел дроб|белите дробови]]. Се разликуваат ''надворешна'' и ''внатрешна плевра''. Надворешната е прицврстена за ѕидот на [[Граден кош|градниот кош]] и е позната како ''париетална плевра'', додека внатрешната е прицврстена за белиот дроб и други [[Утроба|утробни]] [[Ткиво|ткива]] и е позната како ''висцерална (утробна) плевра''. Помеѓу двете плеври се наоѓа една празнина наречена ''плеврална празнина'' или ''плеврален простор''. Таа е полна со ''плеврална течност'' ([[Серозен|серозна течност]] од плеврата). Плевралната течност ги [[Лубрикација|подмачкува]] плевралните површини, со што овозможува двете плеври да се лизгаат за време на [[дишење]]то. Исто така, таа овозможува белодробната површина да биде во контакт со ѕидот на градниот кош. За време на тивко дишење, празнината е изложена на негативен [[атмосферски притисок]] кој помага во [[адхерација]]та на белите дробови за ѕидот на градниот кош, така што се овозможува речиси кооединирано движење на ѕидот и белиот дроб при респирацијата. Париеталната плевра е многу осетлива на [[болка]], додека висцералната не. Висцералната (утробната) плевра има двојно снабдување со [[крв]] од [[Бронхијална артерија|бронхијалната]] и од [[Белодробна артерија|белодробните артерии]]. Некои заболувања во врска со плеврата се следниве: * [[Пневмоторакс]] * [[Плеврална ефузија]] * [[Мезотелиома]] * [[Воспаление на плевра]]та [[Категорија:Дишен систем]] litykrfhfvgrvkrqmo8gmnl37qedg73 0 7018 4800455 4130734 2022-08-09T07:06:19Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=октомври 2009}} [[Податотека:Stylised atom with three Bohr model orbits and stylised nucleus.svg|мини|Стилизиран атом на литиум-7: 3 протони, 4 неутрони и 3 електрони (вкупните електрони се ~ 1⁄4300-ти од масата на јадрото). Има маса од 7,016 Da. Реткиот литиум-6 (маса од 6,015 Da) има само 3 неутрони, намалувајќи ја атомската тежина (просечната) на литиумот на 6,941]] Да не се помеша со: [[Атомска тежина|релативна атомска маса]] '''Атомската маса''' или '''релативната атомска маса''' е [[однос (математика)|однос]] меѓу просечната [[маса]] на [[атом]]от на некој [[хемиски елемент]] и 1/12 од масата на [[нуклид]]от ¹²C. Речиси сите атомски маси на елементите во [[Периоден систем|периодниот систем]] растат одејќи и по [[Група (хемија)|група]] и по [[периода]]. Ова се должи на фактот што елементите во периодниот систем се подредени по растење на нивните [[Атомски број|атомски броеви]]. Со растење на атомските броеви, се очекува да растат и [[Масен број|масените броеви]] и атомските маси. Сепак, поради тоа што елементите во [[природа]]та постојат во вид на [[Смеса|смеси]] од [[изотоп]]и, постојат неколку исклучоци. На пример, релативната атомска маса на [[кобалт]]от е поголема од онаа на [[никел]]от, иако никелот има поголем реден (атомски) број. {{хемија-никулец}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Атоми|Маса]] [[Категорија:Стехиометрија]] [[Категорија:Маса]] [[Категорија:Хемиски својства]] n8ktj43w09poo07rxbtxbdxb4k1sva2 0 8978 4800436 4796243 2022-08-09T06:28:44Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/TheWizardof2013|TheWizardof2013]]) и ја поврати преработката 4677603 на Bjankuloski06 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика=View of Lozovo to the West.jpg | опис=Панорама на Лозово | име=Лозово | општина={{општинскигрб|Општина Лозово}} | регион={{грбови|Вардарски Регион}} | област=[[Овче Поле]] | население= 896 | година= 2002 | поштенски број= {{ПБ-Македонија|име={{СТРАНИЦА}}}} | надморска височина=324 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=47 | lat_sec=2 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=54 | lon_sec=20 | мрежно место= | карта= Лозово во Општина Лозово.svg }} '''Лозово''' — село во [[Општина Лозово]], во областа [[Овче Поле]], на патот помеѓу [[Велес]] и [[Штип]]. Старото име на селото е '''Џумајлија'''. Претставува едно од најголемите штипски села, а воопшто и овчеполски. Селото е административно седиште на [[Општина Лозово|истоимената општина]]. == Географија и местоположба == Селото Лозово се наоѓа во западниот дел на [[Овче Поле]], оддалечено 15 километри североисточно од [[Велес]] и 19 километри југозападно од [[Свети Николе]]. == Историја == Лозово е населено уште од [[Неолитот во Македонија|неолитско време]], за што сведочат остатоците од [[#Културни и природни знаменитости|две населби од тоа време]].<ref name="АрхеоКарта" /> На крајот на XIX век селото било дел од Штипската каза на [[Отоманско Царство|Отоманското Царство]]. == Демографија == Според податоците на бугарскиот етнограф [[Васил К’нчов]], селото во 1900 година имало 150 [[Турци]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_32.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр.226.]</ref> Како турско село означено било и од страна на [[Леонард Шулце Јена]] и [[Димитар Гаџанов]]. Лозово е средно по големина село, коешто во 1961 година имало 570 жители, а во 1994 година 946 жители, од кои 889 биле [[Македонци]], 5 [[Турци]], 39 [[Власи]], 6 [[Срби]] и седум други. Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 896 жители и спаѓа во групата на големи села. Следува табела на националната структура на населението<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> {| class="wikitable" |'''Националност''' |'''Вкупно''' |- |[[Македонци]] |889 |- |[[Албанци]] |0 |- |[[Турци]] |5 |- |[[Роми]] |0 |- |[[Власи]] |26 |- |[[Срби]] |0 |- |[[Бошњаци]] |0 |- |останати |6 |} На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref> {| class="wikitable" !Година !Македонци !Албанци !Турци !Роми !Власи !Срби !Бошњаци !<abbr>Ост.</abbr> !Вкупно |- |1948 |— |— |— |— |— |— |— |— |'''521''' |- |1953 |30 |— |571 |16 |— |— |— |8 |'''625''' |- |1961 |520 |3 |13 |— |— |7 |— |27 |'''570''' |- |1971 |695 |— |10 |— |... |8 |— |56 |'''766''' |- |1981 |871 |— |4 |— |36 |15 |— |33 |'''959''' |- |1991 |874 |— |5 |— |40 |13 |— |11 |'''943''' |- |1994 |889 |— |5 |— |39 |6 |— |7 |'''946''' |- |2002 |851 |— |8 |— |26 |— |— |6 |'''896''' |} Во пописот од 1953 година, 91 % од вкупното население го сочинувале [[Турци]], кои во средината на 50-тите години масовно се иселуваат во [[Турција]] и на нивнот место се населуваат [[Македонци]] од [[Кривопаланечко]] и [[Кратовско]]. Освен Македонците во Лозово живее и мала заедница на [[Македонски Власи|влашко]] население. === Родови === Според истражувањата од 1958 година, родови во селото '''Српски''' * '''Доселеници:''' ''Симо (1 к.), Томо (1 к.) и Нестор (1 к.)'' доселени се во 1923 година како колонисти. Последниот е од [[Хрватска]], а другите од [[Србија]]. '''Македонски''' * '''Доселеници:''' Доселени се во периодот помеѓу 1954-1958 година. Од [[Кочанско]] (4 семејства). [[Рудник (Велешко)|Рудник]] кај [[Велес]] (1 семејство). [[Лесново]] кај [[Пробиштип]] (2 семејства). од [[Кривопаланечко]] (70 семејства, од [[Станча]], [[Дурачка Река]], [[Дренак]]). и од [[Кратовско]] (10 семејства). '''Албански''' * '''Доселеници:''' Доселени помеѓу 1954 и 1958 година. од околината на [[Гнилане]] (7 семејства). и од околината на [[Урошевац]] (4 семејства). Подоцна иселени.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Овчеполска Котлина|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=|year=1961|isbn=|location=|pages=}}</ref> <br /> == Општествени установи == [[Податотека:Sv. Petka-Lozovo 05.JPG|мини|лево|Црквата „Св. Петка“ во Лозово]] * [[Црква „Св. Петка“ - Лозово]] ==Самоуправа и политика== === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 1706 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 645 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> == Културни и природни знаменитости == ;Археолошки наоѓалишта<ref name="АрхеоКарта">{{АрхеоКарта|354}}</ref> * [[Ливади (Лозово)|Ливади - Огради]] — населба од неолитско и римско време * [[Старо Село (Лозово)|Старо Село - Ќоочун]] — населба од неолитско време == Спорт == * [[ФК Работник (Лозово)|ФК Работник]], има настапувано во [[Втора македонска фудбалска лига|Втората македонска фудбалска лига]] == Иселеништво == Од 1954 до 1958 година од селото се иселиле 66 турски семејства во [[Турција]]. Турците заминале во [[Измир]] и во местото [[Дургут]] во непосредна близина на [[Измир]].<ref name=":0" /> == Поврзано == * [[Овче Поле]] * [[Општина Лозово]] * [[Свети Николе]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр|Lozovo}} * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%9B%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%BE,+%D0%9B%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%BE,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&ll=41.781697,21.903863&spn=0.008688,0.021136&sll=41.7086,21.9122&sspn=0.008698,0.021136&t=h&hnear=Lozovo,+Macedonia+(FYROM)&z=16 Сателитска снимка на Лозово] на Карти на Гугл * [http://www.opstinalozovo.gov.mk/ Општина Лозово] {{Општина Лозово}} [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Светиниколски села]] [[Категорија:Села во Општина Лозово]] [[Категорија:Лозово| ]] rjr53scy8rwkf516or5t01h0gxry7f4 0 10403 4800438 4798242 2022-08-09T06:29:08Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/TheWizardof2013|TheWizardof2013]]) и ја поврати преработката 4711668 на Ehrlich91 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Карамани | слика = Сретселото во Карамани.jpg | големина на слика = 300п | опис = Сретселото во Карамани | општина = {{општинскигрб|Општина Битола}} | регион = {{грбови|Пелагониски Регион}} | област = [[Пелагонија]] | население = 337<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=5 октомври 2019}}</ref> | година = 2002 | поштенски број = 7204 | повикувачки број = 047 | надморска височина = 570 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=3 | lat_sec=52 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=23 | lon_sec=38 | слава = Свети Константин и Елена | мрежно место = | карта = Карамани во Општина Битола.svg }} '''Карамани''' — село во областа [[Пелагонија]], во [[Општина Битола]], во околината на градот [[Битола]]. == Потекло на името == Името на селото се верува дека доаѓа од тоа што поголем дел од атарот е покриен со земја црница, на турски „кара“. Според други извори, пак, името потекнува од топонимизација на родовското име Караман.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mojrodenkraj.com.mk/village.php?id=173|title=Мој Роден Крај|work= www.mojrodenkraj.com.mk|accessdate=2019-10-07}}</ref> == Географија и местоположба == [[Податотека:Панорама на Карамани.jpg|мини|300п|лево|Поглед на влезот во селото од страна на [[Трн (село)|Трн]]]] Селото се наоѓа во [[Пелагонија]], во средишниот дел на Битолското Поле и во северниот дел на територијата на [[Општина Битола]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last=Панов|first=Митко|title= Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=7 октомври 2019|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=147}}</ref> Селото е рамничарско, на надморска височина од 570 метри. Од градот [[Битола]], селото е оддалечено 8 километри.<ref name="енциклопедија" /> Изразено полско село, североисточно од градот [[Битола]]. Соседни села се [[Трн (село)|Трн]] и [[Долно Оризари (Битолско)|Долно Оризари]].<ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/41961345|title=Bitoljsko-Prilepska kotlina : antropogeografska proučavanja|last=Трифуноски|last2=Јован Ф.|date=1998|publisher=Српска академија на науките и уметностите|isbn=8670252678|location=Белград|oclc=41961345}}</ref> Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Драгорка, Мера, Дрварски Пат, Долни Лозја, Слатина, Трнски Пат, Чеклази, Потка, Тумба, Под Тумба, Цилејца, Орница, Лениште, Камче, Зад Лозја, Дабје и Барутница.<ref name=":0" /> Селото има збиен тип, додека куќите се групирани на две маала: Горно и Долно. Помеѓу двете маала се наоѓа сретселото, каде е сместена црквата.<ref name=":0" /> == Историја == Еден километар од селото е сместена месноста Тумба. Мештаните веруваат дека таму имало црква. На местото биле ископани гробови и стари пари.<ref name=":0" /> Во турски документ издаден помеѓу 1659 и 1750 година е првото споменување на името на селото, како Караман. Се верува дека селото е основано во исто време како соседното село [[Трн (село)|Трн]] од доселенички родови во текот на {{римски|19}} век.<ref name=":0" /> Во {{римски|19}} век, Карамани било село во [[Битолска каза|Битолската каза]] на [[Отоманското Царство]]. Карамани е познато по [[Битка кај Битола (1912)|Битката кај Битола]] за време на [[Прва балканска војна|Првата балканска војна]]. Дунавската дивизија од првиот повик напаѓала во две колони. Десната преку [[Црна Река]] и [[Шемница]] извршила напад на [[Трн (село)|селото Трн]]. Минувајќи преку мочуришното земјиште, околу 10 часот го зазела село Трн. Со тоа бил пробиен фронтот на 5. турски корпус. Меѓутоа, предноста не била искористена за продолжување на нападот, па Турците успеале да ја организираат одбраната кај селото. Левата (главната) колона не успеала да изврши напад врз турската десна страна. Поради уривањето на мостот на Црна Река, таа останала кај село [[Новаци]]. Коњаничката дивизија упатила еден полк кон село [[Брод (село)|Брод]] за да ги заземе премините преку Црна Река, а главнината била кај село [[Биљаник]]. Тимочката дивизија од вториот повик била во армиската резерва. Турската 13. дивизија до вечерта стигнала во село [[Доленци (Битолско)|Доленци]]. Меѓутоа, Џавид-паша, командантот на 6. корпус, бил принуден да ја врати 13. дивизија во Битола поради активноста на македонските месни чети што почнале да ги напаѓаат турските сили. Со тоа ја ослабнал фронтовската линија, која на српската војска ѝ овозможило прегрупирање и полесно пробивање на фронтот. == Стопанство == Атарот зафаќа простор од 7,5&nbsp;км². На него преовладува обработливото земјиште на површина од 670 [[хектар]]и, на пасиштата отпаѓаат само 25 хектари, додека шуми нема. Селото има исклучително полјоделска функција.<ref name="енциклопедија" /> == Население == Според податоците на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) од [[1900]] година, во Карамани живееле 350 жители, сите [[Македонци]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_36.htm Васил К’нчов. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 239.]</ref> Според егзархискиот секретар [[Димитар Мишев]], („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во 1905 година во Карамани имало 296 жители, под врховенството на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]].<ref>D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 166-167.</ref> Карамани е средно село по големина, кое што во 1961 година броело 496 жители, додека во 1994 година 362 жители, македонско население.<ref name="енциклопедија" /> Според последниот попис од 2002 година, во селото Карамани живееле 337 жители, сите [[Македонци]].<ref name="попис" /> {{Пописи|350|296|377|446|496|488|529|465|362|337}} === Родови === Карамани е македонско село, сите родови во селото се доселени.<ref name=":0" /> Родови во селото се: * '''Доселеници:''' ''Дишковци'' (7 к.), доселени се од селото [[Рилево]] во [[Прилепско]], таму биле староседелци; ''Бучуковци'' (3 к.), доселени се кога и Дишковци, доселени се однекаде; ''Тотевци'' (3 к.), доселени се од селото Ѕвезда, [[Мала Преспа]] (денес во Албанија); ''Тумуловци'' (2 к.), гранка од родот ''Тотевци''; ''Батевци'' (1 к.) и ''Аврамовци'' (2 к.), доселени се однекаде; ''Миленковци'' (2 к.), доселени се од селото [[Оптичари]]; ''Ѓоревци'' (3 к.), доселени се од селото [[Ивањевци]]; ''Српчани'' (3 к.), доселени се од селото [[Долно Српци]]; ''Асанбеловци'' (2 к.) и ''Мацанковци'' (3 к.), доселени се од селото [[Радобор]]; ''Ѓелдиновци'' (2 к.), доселени се од селото [[Долно Оризари (Битолско)|Долно Оризари]]; ''Јунтовци'' (3 к.), доселени се од селото [[Лесково]] во [[Железник]]; ''Трајковци'' (2 к.), доселени се од селото [[Добромири]]; ''Пензуловци'' (1 к.), доселени се од селото [[Трап]], таму биле староседелци; ''Смилевци'' (3 к.), доселени се од селото [[Ерековци]]; ''Чаушевци'' (6 к.), ''Утковци'' (3 к.), ''Дуковци'' (2 к.), ''Љамевци'' (1 к.) и ''Јовковци'' (1 к.), доселени се однекаде. == Општествени установи == [[Податотека:Основното училиште во Карамани.jpg|мини|300п|десно|Подрачното основно училиште во селото]] * [[ПУ „Даме Груев“ - Карамани|Подрачно основно училиште „Даме Груев“]] == Самоуправа и политика == Селото влегува во рамките на [[Општина Битола]], која била проширена при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996 до 2004 година, селото се наоѓало во рамките на некогашната општина Битола. Во периодот од 1965 до 1996 година, селото било сместено во големата општина Битола. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Кукуречани. Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Логоварди, во која селото Карамани, се наоѓале и селата Долно Оризари, Логоварди, Оптичари, Поешево и Трн. Општината Логоварди постоела и во периодот 1950-1952. === Избирачко место === Во селото постои избирачкото место бр. 0135 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=7 октомври 2019}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 261 гласач.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/6/234|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=7 октомври 2019}}</ref> == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Црква „Св. Никола“ - Карамани 9.jpg|мини|300п|десно|Главната селска црква „Св. Никола“]] ;Археолошки наоѓалишта<ref>[[Димче Коцо|Коцо, Димче]] (1996). ''Археолошка карта на Република Македонија''. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069</ref> * [[Тумба (Карамани)|Тумба]] — населба од неолитско, бакарно и бронзено време; и * [[Ќосеица (Карамани)|Ќосеица]] или '''Бари''' — населба од римското време. ;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски}}</ref> * [[Црква „Св. Никола“ - Карамани|Црква „Св. Никола“]] — главна селска црква ;Параклиси * [[Параклис „Св. Петка“ - Карамани|Параклис „Св. Петка“]] — параклис во селото == Редовни настани == * Свети Константин и Елена — селска слава<ref name=":0" /> == Личности == ;Родени во Карамани * [[Никола Дишков]] — битолски селски војвода на ВМРО; * [[Спиро Дишков]] — битолски селски војвода на ВМРО, војвода на четата од Карамани во 1903 година<ref>Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893-1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 49.</ref> == Култура и спорт == *[[ФК Карамани]] == Иселеништво == Се знае за следниве иселеници: ''Дамевци'' (3 к.), ''Рокановци'' (2 к.) и ''Чорбевци'' (1 к.), кои живеат во [[Логоварди]]; ''Јаковчевци'' (8 к.) и ''Јуруковци'' (1 к.), кои живеат во [[Долно Оризари (Битолско)|Долно Оризари]]; ''Карамановци'' (1 к.), живеат во [[Поешево]] и ''Карамановци'' (2 к.), живеат во [[Старо Лагово]].<ref name=":0" /> Исто така, од ова село има многу иселеници во градот Битола, но и во прекуокеанските земји.<ref name=":1" /> == Галерија == <gallery mode=packed heights=150px> Податотека:Параклис „Св. Петка“ - Карамани.jpg|Влезот во параклисот Податотека:Запуштена куќа во Карамани.jpg|Запуштена куќа во селото Податотека:Автобуска постојка во Карамани.jpg|Автобуска постојка Податотека:Гробишта во Карамани.jpg|Селските гробишта </gallery> == Наводи == {{наводи|2}} == Поврзано == * [[Пелагонија]] * [[Општина Битола]] * [[Битола]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Karamani}} *[http://www.youtube.com/watch?v=GWgYZ7tsd_U Елај, Либе, елај (Близу Карамани)] — народна песна за Карамани инспирирана од битката во Првата балканска војна на [[YouTube]] {{Општина Битола}} [[Категорија:Карамани| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Битолски села]] [[Категорија:Села во Општина Битола]] qgnatac8qkxtvll4jyxzj2gzlxp785e 0 10547 4800362 4678163 2022-08-08T20:15:51Z Ehrlich91 24281 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Гургурница | слика = Guggurnica panorama.jpg | големина на слика = 300п | опис = Панорама од селото со поглед на езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]] и реката [[Треска]] | општина = {{општинскигрб|Општина Брвеница}} | регион = {{грбови|Полошки Регион}} | област = [[Полошка Котлина|Горен Полог]] | население = 1.556<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=8 август 2022}}</ref> | година = 2002 | поштенски број = 1213 | повикувачки број = 044 | надморска височина = 1.250 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=50 | lat_sec=44 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=06 | lon_sec=10 | слава = | мрежно место = | карта = Гургурница во Општина Брвеница.svg }} '''Гургурница''' — село во [[Општина Брвеница]], во околината на градот [[Тетово]]. Сместено е во сливот на реката [[Треска]]. Географски, Седларево припаѓа на областа [[Порече]], но историски се води како дел од [[Полог]]. == Географија == Селото се наоѓа на 1250 м надморска висина на планината [[Сува Гора]]. Оддалечено е 40 километри југоисточно од [[Тетово]]. Името ''Гургурница'' значи ''Камен на камен''. Местото е тешко пристапно и карстно, но има прекрасни пејзажи. Од работ на западната страна на висорамнината на атарот на селото се гледа [[Полог|Полошката Котлина]], а од самото село на источната страна од висорамнината се гледа текот на реката [[Треска]] со езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]]. == Историја == Кон крајот на [[XIX век]] Гургурница е село в [[Тетово|Тетовска каза]] на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]], во тоа време селото се викало ''Кркорница'' и имало 276 жители [[албанци|арнаути]] [[ислам|муслимани]]. Според други извори од [[1929]] година Гургурница — село во [[Седларево|Седларевската општина]] во Долнополошкиот срез и имало 73 куќи со 300 жители Македонци. За време на балканските војни, селото било под различна окупаторска власт: бугарска, српска. На почетокот од втората светска војна, 1941 година, селото било под италјанска окупација. Подоцна било поделено помеѓу бугарскиот и италијанскиот окупатор. Броело околу 100 куќи од кои осумдесетина биле под италијанска управа а триесетина под бугарска управа. Месното население било постојано тероризирано од страна на окупаторските власти. Во атарот на селото делувал и [[Џемаил Хасани|Џемо Хаса]] со своите соработници [[Ариф Капетани]], [[Сабри Саларева]] и [[Шехип Љаља]]. Многу селани доброволно се придружиле на одредите формирани од страна на Џемо. Партизанските сили исто така делувале во атарот на селото, пред сè одредите од Поречкиот и Тетовскиот крај. После завршувањето на војната во овој крај се воделе интензивни борби заради разбивање на одредите на Џемо Хаса. == Демографија == Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Гургурница живееле 276 жители, сите [[Албанци]].<ref name=":0">{{МЕС|212}}</ref> Според [[Афанасиј Селишчев]], во 1929 година Гургурница — село во Седларевска општина во Долнополошкиот срез и има 73 куќи со 300 жители, [[Македонци]].<ref name=":1">Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр.24.</ref> Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 1.556 жители. Следува табела на националната структура на населението:<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''Вкупно''' |- | [[Македонци]] | 1 |- | [[Македонски Турци|Турци]] | 0 |- | [[Македонски Роми|Роми]] | 0 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | 1 549 |- | [[Македонски Власи|Власи]] | 0 |- | [[Македонски Срби|Срби]] | 0 |- | [[Македонски Бошњаци|Бошњаци]] | 0 |- | останати | 6 |- |} {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''крај на XIX век''' | '''1929''' | '''2002'''<ref>[http://212.110.72.46:8080/mlsg/ Министерство за локална самоуправа. База на општински урбанистички планови] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080915015002/http://212.110.72.46:8080/mlsg/ |date=2008-09-15 }}, попис на населението од 2002 година. Гургурница има 1.556 жители</ref> |- | [[Македонци]] | align=right| | align=right|300 | align=right|1 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | align=right|276 | align=right| | align=right|1.549 |- | останати | align=right| | align=right| | align=right|6 |- | '''Вкупно''' | align=right|276 | align=right|300 | align=right|1.556 |} На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref> {| class="wikitable" !Година !1900 !1929 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1994 !2002 |- |'''Население''' |276<ref name=":0" /> |300<ref name=":1" /> |758 |889 |1.030 |1.242 |1.159 |1.428 |1.556 |} === Родови === Гургуница е албанско село. Според истражувањата од 1949 година, родови во селото се: * '''Доселеници:''' ''Кацан (11 к.)'' доселени се од селото [[Рибница]] во [[Горна Река]]. Го знаат следното родословие: Ризван (жив на 85&nbsp;г. во 1949 година) Ариф-Абаз-Мето, предокот кој се доселил; ''Касамовци (17 к.) и Реџалар (19 к.)'' исто така потекнуваат од селото Рибница во Горна Река. Овде живеат од почетокот на XIX век. Потекнуваат од ист предок, Таир. Таир имал двајца синови Реџо и Касам, по кои ги носат имињата овие два рода; ''Шенделар (16 к.), Лашкалар (7 к.), Омзалар (13 к.) и Бералар (13 к.)'' и они потекнуваат од Рибница во Горна Река; ''Ајкалар (9 к.)'' потекнуваат од Горна Река; ''Бибалар (4 к.)'' доселени се од селото [[Бибање]] во Горна Река.<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Јован (1976). Села на Сухој Гори (српски). Белград: САНУ.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Иинституции и култура == * [[ОУ „Хасан Тахсини“ - Гургурница|ОУ „Хасан Тахсини“]] — селското училиште, подрачна единица на [[ЦОУ „Гоце Делчев“ - Стенче|ЦОУ „Гоце Делчев“]] од соседното [[Стенче]]; *[[Змиска Пештера]] - пештера на источниот раб од селото; *[[Црква (Гургурница)|Црква]] — црква со некропола од доцен среден век;<ref>{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академија на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> ==Самоуправа и политика== === Избирачко место === Во селото постојат избирачките места бр. 2036 и 2036/1 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.522 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> == Редовни настани == [[File:Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовле 2012.jpg|thumb|250px|Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовље 2012, од кај Гургурничките бачила]] Последните неколку години, во мај, од кај Гургурничките бачила започнува планинарски марш кон месноста Живкови Рупи и врвот Луковец од каде има прекрасен поглед на поречието и поречките села. Од месноста Живкови Рупи маршот продолжува до блиските поречки села: Требовље, Здуње и др. Учесници на маршот се членови на планинарски спортски друштва од Општина Брвеница и Тетово. Збирно место на учесниците на маршот е малото Јурија во с. Брвеница од каде со моторни возила преку Радиовце и Стенче се пристигнува до Гургурница и Гургурничките бачила. == Поврзано == * [[Сува Гора]] * [[Општина Брвеница]] * [[Тетово]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&sll=41.861603,20.996525&sspn=0.008678,0.021136&oq=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3&t=h&hnear=Gurgurnica,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Гургурница] на Карти на Гугл {{Општина Брвеница}} [[Категорија:Тетовски села]] [[Категорија:Села во Општина Брвеница]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Гургурница| ]] 2voaqb9ts56xlnl3oouw8woq28hithf 4800368 4800362 2022-08-08T20:48:24Z Ehrlich91 24281 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Гургурница | слика = Guggurnica panorama.jpg | големина на слика = 300п | опис = Панорама од селото со поглед на езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]] и реката [[Треска]] | општина = {{општинскигрб|Општина Брвеница}} | регион = {{грбови|Полошки Регион}} | област = [[Полошка Котлина|Горен Полог]] | население = 1.556<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=8 август 2022}}</ref> | година = 2002 | поштенски број = 1213 | повикувачки број = 044 | надморска височина = 1.250 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=50 | lat_sec=44 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=06 | lon_sec=10 | слава = | мрежно место = | карта = Гургурница во Општина Брвеница.svg }} '''Гургурница''' — село во [[Општина Брвеница]], во околината на градот [[Тетово]]. Сместено е во сливот на реката [[Треска]]. Географски, Седларево припаѓа на областа [[Порече]], но историски се води како дел од [[Полог]]. == Потекло и значење на името == Името Гургурница означува „камен на камен“. == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на селото Гургурница (1).jpg|мини|300п|лево|Поглед кон селото од земјениот пат за соседното [[Седларево]]]] Ова високо село се наоѓа во крајниот југоисточен дел на територијата на [[Општина Брвеница]], помеѓу источната падина на планината [[Сува Гора]] и долината на реката [[Треска]], а чиј атар се допира со териториите на општините [[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] и [[Општина Желино|Желино]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last= Панов|first=Митко|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=8 август 2022|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=90}}</ref> Селото е планинско, на надморска височина од 1.300 метри. Од градот [[Тетово]] е оддалечено околу 35 километри.<ref name="енциклопедија" /> До селото се стигнува преку асфалтен пат, кој се двои од [[Регионален пат 2233|регионалниот пат 2233]] кај селото [[Стенче]]. Селото се наоѓа на многу незгодна местоположба, бидејќи е сместено на падина на тесна варовнична косина, под која настанува долината на [[Гургурничка Река]]. Во минатото, мештаните добивале вода за пиење од пет бунари во селото.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Села на Сува Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1951|isbn=|location=[[Белград]]|pages=6-8}}</ref> Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Осој, Лака, Крушевица, Кодра Наљт (Високо Брдо), Кафелница, Чардак, Падишта (од Подишта), Склепа, Честак, Корија, Велковица, Штрунга, Равша, Букурци, Ми Корија (Под Корија) и Лом.<ref name=":0" /> Селото има многу збиен тип и неговите куќи се групирани во две маала: Касамоско и Кацаноско. Имињата на маалата се по најстарите родови.<ref name=":0" /> Од работ на западната страна на висорамнината на атарот на селото се гледа [[Полог|Полошката Котлина]], а од самото село на источната страна од висорамнината се гледа текот на реката [[Треска]] со езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]]. == Историја == Кон крајот на [[XIX век]] Гургурница е село в [[Тетово|Тетовска каза]] на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]], во тоа време селото се викало ''Кркорница'' и имало 276 жители [[албанци|арнаути]] [[ислам|муслимани]]. Според други извори од [[1929]] година Гургурница — село во [[Седларево|Седларевската општина]] во Долнополошкиот срез и имало 73 куќи со 300 жители Македонци. За време на балканските војни, селото било под различна окупаторска власт: бугарска, српска. На почетокот од втората светска војна, 1941 година, селото било под италјанска окупација. Подоцна било поделено помеѓу бугарскиот и италијанскиот окупатор. Броело околу 100 куќи од кои осумдесетина биле под италијанска управа а триесетина под бугарска управа. Месното население било постојано тероризирано од страна на окупаторските власти. Во атарот на селото делувал и [[Џемаил Хасани|Џемо Хаса]] со своите соработници [[Ариф Капетани]], [[Сабри Саларева]] и [[Шехип Љаља]]. Многу селани доброволно се придружиле на одредите формирани од страна на Џемо. Партизанските сили исто така делувале во атарот на селото, пред сè одредите од Поречкиот и Тетовскиот крај. После завршувањето на војната во овој крај се воделе интензивни борби заради разбивање на одредите на Џемо Хаса. == Демографија == Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Гургурница живееле 276 жители, сите [[Албанци]].<ref name=":0">{{МЕС|212}}</ref> Според [[Афанасиј Селишчев]], во 1929 година Гургурница — село во Седларевска општина во Долнополошкиот срез и има 73 куќи со 300 жители, [[Македонци]].<ref name=":1">Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр.24.</ref> Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 1.556 жители. Следува табела на националната структура на населението:<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''Вкупно''' |- | [[Македонци]] | 1 |- | [[Македонски Турци|Турци]] | 0 |- | [[Македонски Роми|Роми]] | 0 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | 1 549 |- | [[Македонски Власи|Власи]] | 0 |- | [[Македонски Срби|Срби]] | 0 |- | [[Македонски Бошњаци|Бошњаци]] | 0 |- | останати | 6 |- |} {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''крај на XIX век''' | '''1929''' | '''2002'''<ref>[http://212.110.72.46:8080/mlsg/ Министерство за локална самоуправа. База на општински урбанистички планови] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080915015002/http://212.110.72.46:8080/mlsg/ |date=2008-09-15 }}, попис на населението од 2002 година. Гургурница има 1.556 жители</ref> |- | [[Македонци]] | align=right| | align=right|300 | align=right|1 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | align=right|276 | align=right| | align=right|1.549 |- | останати | align=right| | align=right| | align=right|6 |- | '''Вкупно''' | align=right|276 | align=right|300 | align=right|1.556 |} На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref> {| class="wikitable" !Година !1900 !1929 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1994 !2002 |- |'''Население''' |276<ref name=":0" /> |300<ref name=":1" /> |758 |889 |1.030 |1.242 |1.159 |1.428 |1.556 |} === Родови === Гургуница е албанско село. Според истражувањата од 1949 година, родови во селото се: * '''Доселеници:''' ''Кацан (11 к.)'' доселени се од селото [[Рибница]] во [[Горна Река]]. Го знаат следното родословие: Ризван (жив на 85&nbsp;г. во 1949 година) Ариф-Абаз-Мето, предокот кој се доселил; ''Касамовци (17 к.) и Реџалар (19 к.)'' исто така потекнуваат од селото Рибница во Горна Река. Овде живеат од почетокот на XIX век. Потекнуваат од ист предок, Таир. Таир имал двајца синови Реџо и Касам, по кои ги носат имињата овие два рода; ''Шенделар (16 к.), Лашкалар (7 к.), Омзалар (13 к.) и Бералар (13 к.)'' и они потекнуваат од Рибница во Горна Река; ''Ајкалар (9 к.)'' потекнуваат од Горна Река; ''Бибалар (4 к.)'' доселени се од селото [[Бибање]] во Горна Река.<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Јован (1976). Села на Сухој Гори (српски). Белград: САНУ.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Иинституции и култура == * [[ОУ „Хасан Тахсини“ - Гургурница|ОУ „Хасан Тахсини“]] — селското училиште, подрачна единица на [[ЦОУ „Гоце Делчев“ - Стенче|ЦОУ „Гоце Делчев“]] од соседното [[Стенче]]; *[[Змиска Пештера]] - пештера на источниот раб од селото; *[[Црква (Гургурница)|Црква]] — црква со некропола од доцен среден век;<ref>{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академија на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> ==Самоуправа и политика== === Избирачко место === Во селото постојат избирачките места бр. 2036 и 2036/1 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.522 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> == Редовни настани == [[File:Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовле 2012.jpg|thumb|250px|Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовље 2012, од кај Гургурничките бачила]] Последните неколку години, во мај, од кај Гургурничките бачила започнува планинарски марш кон месноста Живкови Рупи и врвот Луковец од каде има прекрасен поглед на поречието и поречките села. Од месноста Живкови Рупи маршот продолжува до блиските поречки села: Требовље, Здуње и др. Учесници на маршот се членови на планинарски спортски друштва од Општина Брвеница и Тетово. Збирно место на учесниците на маршот е малото Јурија во с. Брвеница од каде со моторни возила преку Радиовце и Стенче се пристигнува до Гургурница и Гургурничките бачила. == Поврзано == * [[Сува Гора]] * [[Општина Брвеница]] * [[Тетово]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&sll=41.861603,20.996525&sspn=0.008678,0.021136&oq=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3&t=h&hnear=Gurgurnica,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Гургурница] на Карти на Гугл {{Општина Брвеница}} [[Категорија:Тетовски села]] [[Категорија:Села во Општина Брвеница]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Гургурница| ]] 595iovdipu7w0xaamlbsj9x3l7yfgyr 4800374 4800368 2022-08-08T20:51:35Z Ehrlich91 24281 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | име = Гургурница | слика = Guggurnica panorama.jpg | големина на слика = 300п | опис = Панорама од селото со поглед на езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]] и реката [[Треска]] | општина = {{општинскигрб|Општина Брвеница}} | регион = {{грбови|Полошки Регион}} | област = [[Полошка Котлина|Горен Полог]] | население = 1.556<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=8 август 2022}}</ref> | година = 2002 | поштенски број = 1213 | повикувачки број = 044 | надморска височина = 1.250 | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=50 | lat_sec=44 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=06 | lon_sec=10 | слава = | мрежно место = | карта = Гургурница во Општина Брвеница.svg }} '''Гургурница''' — село во [[Општина Брвеница]], во околината на градот [[Тетово]]. Сместено е во сливот на реката [[Треска]]. Географски, Седларево припаѓа на областа [[Порече]], но историски се води како дел од [[Полог]]. == Потекло и значење на името == Името Гургурница означува „камен на камен“. == Географија и местоположба == [[Податотека:Поглед на селото Гургурница (1).jpg|мини|300п|лево|Поглед кон селото од земјениот пат за соседното [[Седларево]]]] Ова високо село се наоѓа во крајниот југоисточен дел на територијата на [[Општина Брвеница]], помеѓу источната падина на планината [[Сува Гора]] и долината на реката [[Треска]], а чиј атар се допира со териториите на општините [[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] и [[Општина Желино|Желино]].<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|last= Панов|first=Митко|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија|url= https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|accessdate=8 август 2022|year=1998|publisher=Патрија|location=Скопје|language=македонски|page=90}}</ref> Селото е планинско, на надморска височина од 1.300 метри. Од градот [[Тетово]] е оддалечено околу 35 километри.<ref name="енциклопедија" /> До селото се стигнува преку асфалтен пат, кој се двои од [[Регионален пат 2233|регионалниот пат 2233]] кај селото [[Стенче]]. Селото се наоѓа на многу незгодна местоположба, бидејќи е сместено на падина на тесна варовнична косина, под која настанува долината на [[Гургурничка Река]]. Во минатото, мештаните добивале вода за пиење од пет бунари во селото.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Села на Сува Гора|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=САНУ|year=1951|isbn=|location=[[Белград]]|pages=6-8}}</ref> Месностите во атарот на селото ги носат следниве имиња: Осој, Лака, Крушевица, Кодра Наљт (Високо Брдо), Кафелница, Чардак, Падишта (од Подишта), Склепа, Честак, Корија, Велковица, Штрунга, Равша, Букурци, Ми Корија (Под Корија) и Лом.<ref name=":0" /> Селото има многу збиен тип и неговите куќи се групирани во две маала: Касамоско и Кацаноско. Имињата на маалата се по најстарите родови.<ref name=":0" /> Од работ на западната страна на висорамнината на атарот на селото се гледа [[Полог|Полошката Котлина]], а од самото село на источната страна од висорамнината се гледа текот на реката [[Треска]] со езерото [[Козјак (езеро)|Козјак]]. За него македонскиот револуционер [[Ѓорче Петров]], во својата книга „[[Материјали по изучувањето на Македонија]]“, забележал дека се наоѓа на 1 ¼ час од [[Седларево]] и како и тоа село сместено е во [[Сува Гора]].<ref name="Ѓорче Петров">{{наведена книга|last=Петров|first=Ѓорче|authorlink=Ѓорче Петров|title=[[Материјали по изучувањето на Македонија]]|editor=превод: Марио Шаревски|edition=2016|year=1896|pages = 307|publisher=Единствена Македонија|location=Скопје|isbn=978-608-245-113-8}}</ref> == Историја == Кон крајот на [[XIX век]] Гургурница е село в [[Тетово|Тетовска каза]] на [[Османлиско Царство|Османлиското Царство]], во тоа време селото се викало ''Кркорница'' и имало 276 жители [[албанци|арнаути]] [[ислам|муслимани]]. Според други извори од [[1929]] година Гургурница — село во [[Седларево|Седларевската општина]] во Долнополошкиот срез и имало 73 куќи со 300 жители Македонци. За време на балканските војни, селото било под различна окупаторска власт: бугарска, српска. На почетокот од втората светска војна, 1941 година, селото било под италјанска окупација. Подоцна било поделено помеѓу бугарскиот и италијанскиот окупатор. Броело околу 100 куќи од кои осумдесетина биле под италијанска управа а триесетина под бугарска управа. Месното население било постојано тероризирано од страна на окупаторските власти. Во атарот на селото делувал и [[Џемаил Хасани|Џемо Хаса]] со своите соработници [[Ариф Капетани]], [[Сабри Саларева]] и [[Шехип Љаља]]. Многу селани доброволно се придружиле на одредите формирани од страна на Џемо. Партизанските сили исто така делувале во атарот на селото, пред сè одредите од Поречкиот и Тетовскиот крај. После завршувањето на војната во овој крај се воделе интензивни борби заради разбивање на одредите на Џемо Хаса. == Демографија == Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македонија, Етнографија и статистика]]“) од 1900 година, во Гургурница живееле 276 жители, сите [[Албанци]].<ref name=":0">{{МЕС|212}}</ref> Според [[Афанасиј Селишчев]], во 1929 година Гургурница — село во Седларевска општина во Долнополошкиот срез и има 73 куќи со 300 жители, [[Македонци]].<ref name=":1">Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр.24.</ref> Според последниот попис на населението на Македонија од 2002 година, селото има 1.556 жители. Следува табела на националната структура на населението:<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''Вкупно''' |- | [[Македонци]] | 1 |- | [[Македонски Турци|Турци]] | 0 |- | [[Македонски Роми|Роми]] | 0 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | 1 549 |- | [[Македонски Власи|Власи]] | 0 |- | [[Македонски Срби|Срби]] | 0 |- | [[Македонски Бошњаци|Бошњаци]] | 0 |- | останати | 6 |- |} {| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" | '''Националност''' | '''крај на XIX век''' | '''1929''' | '''2002'''<ref>[http://212.110.72.46:8080/mlsg/ Министерство за локална самоуправа. База на општински урбанистички планови] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080915015002/http://212.110.72.46:8080/mlsg/ |date=2008-09-15 }}, попис на населението од 2002 година. Гургурница има 1.556 жители</ref> |- | [[Македонци]] | align=right| | align=right|300 | align=right|1 |- | [[Македонски Албанци|Албанци]] | align=right|276 | align=right| | align=right|1.549 |- | останати | align=right| | align=right| | align=right|6 |- | '''Вкупно''' | align=right|276 | align=right|300 | align=right|1.556 |} На табелата е прикажан бројот на населението во сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref> {| class="wikitable" !Година !1900 !1929 !1948 !1953 !1961 !1971 !1981 !1994 !2002 |- |'''Население''' |276<ref name=":0" /> |300<ref name=":1" /> |758 |889 |1.030 |1.242 |1.159 |1.428 |1.556 |} === Родови === Гургуница е албанско село. Според истражувањата од 1949 година, родови во селото се: * '''Доселеници:''' ''Кацан (11 к.)'' доселени се од селото [[Рибница]] во [[Горна Река]]. Го знаат следното родословие: Ризван (жив на 85&nbsp;г. во 1949 година) Ариф-Абаз-Мето, предокот кој се доселил; ''Касамовци (17 к.) и Реџалар (19 к.)'' исто така потекнуваат од селото Рибница во Горна Река. Овде живеат од почетокот на XIX век. Потекнуваат од ист предок, Таир. Таир имал двајца синови Реџо и Касам, по кои ги носат имињата овие два рода; ''Шенделар (16 к.), Лашкалар (7 к.), Омзалар (13 к.) и Бералар (13 к.)'' и они потекнуваат од Рибница во Горна Река; ''Ајкалар (9 к.)'' потекнуваат од Горна Река; ''Бибалар (4 к.)'' доселени се од селото [[Бибање]] во Горна Река.<ref>{{Наведена книга|title=|first=|publisher=|others=Трифуноски, Јован (1976). Села на Сухој Гори (српски). Белград: САНУ.|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> == Иинституции и култура == * [[ОУ „Хасан Тахсини“ - Гургурница|ОУ „Хасан Тахсини“]] — селското училиште, подрачна единица на [[ЦОУ „Гоце Делчев“ - Стенче|ЦОУ „Гоце Делчев“]] од соседното [[Стенче]]; *[[Змиска Пештера]] - пештера на источниот раб од селото; *[[Црква (Гургурница)|Црква]] — црква со некропола од доцен среден век;<ref>{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академија на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref> ==Самоуправа и политика== === Избирачко место === Во селото постојат избирачките места бр. 2036 и 2036/1 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.522 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref> == Редовни настани == [[File:Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовле 2012.jpg|thumb|250px|Почеток на Планинарскиот марш Гургурница - Требовље 2012, од кај Гургурничките бачила]] Последните неколку години, во мај, од кај Гургурничките бачила започнува планинарски марш кон месноста Живкови Рупи и врвот Луковец од каде има прекрасен поглед на поречието и поречките села. Од месноста Живкови Рупи маршот продолжува до блиските поречки села: Требовље, Здуње и др. Учесници на маршот се членови на планинарски спортски друштва од Општина Брвеница и Тетово. Збирно место на учесниците на маршот е малото Јурија во с. Брвеница од каде со моторни возила преку Радиовце и Стенче се пристигнува до Гургурница и Гургурничките бачила. == Поврзано == * [[Сува Гора]] * [[Општина Брвеница]] * [[Тетово]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://maps.google.com/maps?q=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0,+%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0&hl=mk&ie=UTF8&sll=41.861603,20.996525&sspn=0.008678,0.021136&oq=%D0%93%D1%83%D1%80%D0%B3&t=h&hnear=Gurgurnica,+Macedonia+(FYROM)&z=15 Сателитска снимка на Гургурница] на Карти на Гугл {{Општина Брвеница}} [[Категорија:Тетовски села]] [[Категорија:Села во Општина Брвеница]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Гургурница| ]] pvooo9oyad6xxzxlztp66k6w7qho98l 0 11491 4800435 4795504 2022-08-09T06:28:07Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/Gievski.M|Gievski.M]]) и ја поврати преработката 4713221 на Bjankuloski06 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за село во Република Македонија | слика=Pogled kon Divlje.JPG | опис=Поглед кон Дивље | име=Дивље | регион= | општина=[[Општина Петровец|Петровец]] | население=28 | поштенски број= | надморска височина=850 | географска широчина=41° 55' 36" сев. ш. | географска должина=21° 46' 0" ист. д. | lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=55 | lat_sec=36 | lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=46 | lon_sec=0 | мрежно место= | карта = Дивље во Општина Петровец.svg }} '''Дивље''' — село во [[Општина Петровец]], во областа [[Скопска Блатија|Блатија]] недалеку од [[Скопје]]. == Географија и местоположба == Селото се наоѓа во Општина Петровец, во областа [[Скопска Блатија|Блатија]], на 850 метри надморска височина, на планината [[Кула]]. Веднаш до селото има и [[автобуска станица]] која функционира од март до октомври. Во останатиот период патот не е прооден заради [[снег]]. Опкружено од 7 ридови, на кои има седум, и по стотина години стари крстови, Дивле важи за православна мека уште од XIV век кога во него се населил првиот негов жител - некојси прилепски поп. Секој од крстовите носи На 35 километри североисточно од Скопје, на надморска височина од 853 метри, во селото Дивле човек навистина може да си ги одмори и мозокот и душата. Се вози многу, мислиш одиш до Охрид, и тоа преку стрмните висини на Стража. Ушите секоја секунда се затнуваат од притисокот. Треба да се поминат многу брда, додека се стигне до Дивле, затоа што е високо на планината наречена Грдиштанска. Поточно, речиси на нејзиниот врв Венец. Потоа се стигнува до Дивле. Има една селска чешма со прекрасна вода и спомен-плоча. Има и една табла на која пишува „Добре дојдовте во Дивле, чувајте ја природата“. Порано, кажуваат селаните, имало една друга на која истиот поздрав го пишувало на англиски. На селаните не им е јасно зошто бил на англиски, бидејќи никогаш не им доаѓале странци. Опкружено од 7 ридови, на кои има седум, и по стотина години стари крстови, Дивле во овие краишта важи за православна мека. И не само за тоа, се фалат селаните, туку и за комитско гнездо, затоа што, на времето, во турско, во селото се родиле и загинале многу комити. Селото се наоѓа на висина каде што се гледаат 4 околии: Скопската, Велешката, Кумановската и Светиниколската. Никој не знае зошто селото се вика Дивле, но претпоставуваат, како што им кажувале старите, затоа што се наоѓа во дивина. Седумте камени крстови на тумбарките, велат мештаните, се најголемото обележје на Дивле. Секој крст се вика по некој светец. Така има св.Спас, св.Илија, св.Петка, св.Атанас, св.Недела, св.Богородица и св.Кирил. Некои се стари по сто, двесте години, можеби и повеќе. Дури и најстарите жители во селото не знаат да кажат колку. Крстовите, како што раскажуваат постарите, се ставани за да се обележи територија, односно, за да знаат и да видат сите дека во таа месност живеат христијани. Турците, порано, кога ќе освоеле некој рид, ги уривале крстовите, но мештаните, потоа, кога ќе ги истерале, пак ги граделе. Селото кое датира некаде од XIV век, сега е речиси празно. Прв жител на селото, според прикаските, бил некој поп од Прилеп, и живеел во старата црква „Св. Богородица“. Таа, според некои записи, е исто од XIV век, и претходно, во времето на Турците, била под земја, бидејќи османлиите не давале црквите да се градат над земја. Преданијата за попот, велат селаните, можеби се точни, бидејќи ден-денес во дворот на црквата има стари гробови без имиња. А таму изгледа се закопани и монаси, бидејќи во овој крај најпрвин било развиено монаштвото. Денес во селото има малку мештани кои живеат постојано. Има многу викендаши. Повеќето куќи се распаѓаат. Градени се од камен и со тесни мали прозорчиња. Дедо Страшко и дедо Санде се другари. Живеат еден до друг, па секој ден си се дружат. Седат надвор на клупата, пред куќа. Велат тука сè додека е топло, а потоа одат кај децата во Скопје. Имаат по 80 години. Се држат добро, иако дедо Страшко си има проблеми со ногата. Сега сè на сè има околу 35 луѓе кои се водат дека живеат во Дивле. Во селото има само 120 овци, за разлика од порано, кога не можеле да се избројат. Пред 1950 година во селото имало 125 куќи, но постепено, а најмногу во 70-тите години, многу семејства се иселиле. Чичко Гавро е роден во Дивле, но сега, заедно со жена му доаѓаат тука за да се одморат. Семејната куќа тој ја продал и изградил друга понова, на друг плац. Тетка Василка, жена му, е шеќераш, па благата умерена клима во Дивле и доаѓа како мевлем на рана. Летно време двајцата си поседуваат повеќе во селото. И во зима доаѓаат, затоа што патот често се чисти од снег. Чичко Гавро раскажува како се запустело селото. „Пред 25 години се иселија 368 семејства. Се иселија од сиромаштија, немаше вода во селото. Тогаш имаше кампања за селење на луѓето од село во град, па ги собираа за да работат во индустријата. Им викаа: „Ќе дојдеш од работа, ќе се искапиш и ќе си читаш весник“. Најмногу се вработија во Железара. И така дојде време Железара да се растури, па сега истите тие ги гледаме како доаѓаат понекогаш пак во Дивле. Садат кромид, салатка. Сиромаштија. Не можат ништо друго, зашто нема вода за вадење“, вели Гавро. Тој, како и многу други од неговата генерација, има учено во селското училиште „Свети Кирил и Методиј“. Тогаш, пред неколку децении, селото живеело во полн ек. Денес од училиштето е останата само руина и тешко може да се замисли дека некогаш таму имало детски џагор. Чичко Гавро кажува дека пред една година, по којзнае колку години, во селото дошла невеста и родила бебе. Каде ќе учи бебето кога ќе порасне, не се знае, но Гавро претпоставува некаде долу, во Петровец. Во селото ако нешто вирее, тоа се само [[грав]], [[компир]] или [[грашок]]. Гравот не е некоја вообичаена сорта, туку оној што не бара вода - „чучавец“. Некои селани денес прават [[биено сирење]], но Гавро вели дека не е баш многу убаво. „Многу е солено и ќе ти скрши глава“, се смее тој. Порано во Дивле се одлгледувало многу памук и афион. Селаните им го продавале афионот на дрогериите, но потоа, кога наркоманијата зела замав, државата станала свесна, па забранила да се одгледува. Тетка Василка, кога е во селото, се занимава со тоа што одгледува грашок, сорта тритон и малку кромитче. Немаат бунар во дворот, па не може да си дозволи нешто повеќе да засади. За разлика од нив, многу куќи имаат бунари. Пред неколку години, нивните комшии нашле бунар во нивниот двор. Почнале да го копаат, и излегло дека којзнае од кога е стар, но дека долго време бил запретан. Велат, сигурно повеќе од 100 години. Кога излегла камената конструкција на бунарот на виделина, чичко Гавро, кој му правел друштво на комшијата, си нашол едно старо грне во бунарот. Грнето сега е дел од колекцијата на Гавро. Тој има хоби да собира стари работи. Има најдено еден камен со хиреоглифи, кога копал гаража во дворот. Во тоа време му дошол некој студент по карпологија и го сликал каменот бидејќи, како што му рекол, стар е илјадници години. Сега Гавро не ни знае каде е каменот. Се трудеше да го најде, ама не можеше. Вели: „Којзнае каде е, некаде меѓу сите камења во дворот“. Внатре во куќата тој има се и сешто. На ѕидот има еден стар нож од Балканските војни, кој се става на пушка. Го нашле во Пирава, во селото на Василка. „Којзнае што се е правено со овој нож!“, вели Гавро, ама пак си го чува внатре, над сликата на дедо му, сликан како пасе овци. Дедо му на Гавро, се што имал му оставил. Едно котле старо 140 години од кое пиел козјо млеко, тава за пржење чварки со долга рачка, „копанка“ каде се замесувало тесто за тиганици, „шарлаган“ каде се чувал густ зејтин кој се користел само за Велигден и за слави, шарена торбичка која се носела кога се канело за свадби, бројаници.......Гавро не пие козјо млеко од котлето, ама кажува дека е многу здраво, зашто дедо му од тоа млеко живеел 103 години. Селска слава е Св. Петка, на 8 август. Тогаш доаѓаат многу луѓе, но не само во него туку и во старата црква „Св. Богородица“ и ево дна друга, која е долу, на патот кон селото — „Св. Недела“. Се готви во манастирот кој се наоѓа на едното брдо, на местото каде то претходно имало крст. Манастирот му се сонил на некој пред многу години, дошол и го изградил. Сега крстот е внатре во манастирот. Навистина, претходно, вели Гавро, човекот лежел затвор, затоа што во комунизмот „ни на сон“ не смеело да ти текне да градиш црква или манастир. Секои петок, сабота и недела до селото оди автобус на [[ЈСП]] број 69. Имаат и улично осветление и телефон. Селото полека се претвора во монденско место, затоа што некои млади, чии родители имаат плацеви или стари куќи, сега градат големи и нови вили. Оние мештани што сè уште чуваат овци, си имаат проблеми со волците. Овчарите ги бркаат со петарди. Мечки во селото нема, иако има едно место, близу еден од камените крстови, кое се вика Мечкоица. Сепак, она што им е најголем проблем на луѓето што живеат во Дивле е водата. Имаат цевки, ама немаат вода. Пред неколку години локалната власт им ставила цевки, но не им пуштила вода. И самите не знаат зошто. Гавро вели, затоа што нема гласачко тело во Дивле, вкупно 35 души, па партиите „немаат интерес да ги лажат“. == Историја == Историјата на ова село е прилично нејасна. Постојат голем број анкети и истражувања од кои најверодостјна е легендата за владетелот Дими. Се смета дека тој бил голем восјсководец во соседните села пред долго време( пред околу 300 години). Со својата војска, успеал да стигне до селото и да го освои, со што му припаднала најубавата девојка од Дивле позната под името Љупка. Ова село има едно поголемо обележје, „Димиевите кули“, кој се малку по длабоко во шумата близу селото. == Стопанство == Селото не се одликува со поважни стопански активности. Постарите лица во селото живеат скромно и се занимаваат со одгледување и летање на гулаби. == Демографија == Според пописот од 2002 година, во селото живеат 28 жители, од кои 25 [[Македонци]] и 3 [[Срби]].<ref>[http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X]</ref> === Родови === Дивле е македонско село. Според истражувањата од 1962 година, родови во селото се: * '''Староседелци:''' ''Чолаковци (11 к.), Дранковци (2 к.), Прневци (1 к.), Шумаровци (1 к.), Дунѓерци (3 к.), Винчанци (2 к.), Џигеранци (3 к.), Ѓоревци (2 к.), Ристевци (6 к.), Бошковци (5 к.), Груљевци (1 к.), Кметовци (3 к.), Џеповци (3 к.), Бардевци (1 к.), Витановци (7 к.), Чистевци (1 к.), Петковци (14 к.), Руменинци (4 к.), Карабпци (6 к.), Шалевци (2 к.), Кутлевци (1 к.) и Домазетовци (3 к.)'' последниот род потекнува од домазет кој бил од селото Дивле. * '''Доселеници:''' ''Пајевци (1 к.), Маѓеровци (1 к.) и Смилковци (1 к.)'' доселени се, но не знаат од каде.<ref>{{Наведена книга|title=Сеоска насеља скопске котлине|last=Трифуноски|first=Јован|publisher=|year=1964|isbn=|location=Скопје|pages=}}</ref> == Општествени установи == == Самоуправа и политика == == Културни и природни знаменитости == [[Податотека:Uspenie Bogorodicno od Divle6.JPG|мини|десно|Црквата „Успение на Пресв. Богородица“]] ;Цркви * [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Дивље|Црква „Успение на Пресвета Богородица“]] — главна селска црква * [[Црква „Св. Петка“ - Дивље|Црква „Св. Петка“]] * [[Црква „Св. Илија“ - Дивље|Црква „Св. Илија“]] * [[Црква „Св. Недела“ - Дивље|Црква „Св. Недела“]] == Редовни настани == Во селото има редовни настани. На празникот Св. Петка ([[Петковден]]) илјадници луѓе се собираат во селото да го прослават овој празник кој е празник на целото село. Повторно на овој ден селото е полно со народ, како некојгаш одамна. == Личности == Личности родени во Дивље: * [[Досе Смилевски]] (1922-1945) — [[Македонија|македонски]] партизан, борец за слобода на [[Македонија]] и учесник во [[Македонија во Втората светска војна|НОВ]] == Култура и спорт == Во селото постои [[планинарски домови во Македонија|планинарски дом]] и [[голман]]ска школа. == Иселеништво == == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр-авто}} {{Општина Петровец}} [[Категорија:Дивље| ]] [[Категорија:Села во Македонија]] [[Категорија:Скопски села]] [[Категорија:Села во Општина Петровец]] 1spwwiz4jewf7eyi90vhu2isrz1ef2x 0 24297 4800477 4784028 2022-08-09T09:43:27Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{Инфокутија Општина во Италија|name=Фиренца|image_flag=Flag of Florence.svg|istat=048017|saint=[[Јован Крстител]]|day=24 јуни|website={{Official website|http://www.comune.firenze.it}}|imagesize=270px|image_alt=|shield_alt=|telephone=|map_alt=|map_caption=|pushpin_map=Tuscany#Italy#Europe|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|43|46|17|N|11|15|15|E|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|postal_code=50121–50145|population_total=383083|native_name=''Firenze''|region=[[Тоскана]]|official_name=Comune di Firenze|image_skyline=Collage Firenze.jpg|image_caption=Колаж на Фиренца каде што се гледаат [[Галерија Уфици]] (лево), следува [[Палацо Пити]], поглед на зајдисонце на градот и [[Фонтаната на Нептун, Фиренца|Фонтана Нептун]] во [[Пјаца дела Сињорија]].|image_shield=FlorenceCoA.svg|image_map=|pushpin_label_position=|frazioni=|population_as_of=30 June 2016|mayor=[[Дарио Нардела]]|mayor_party=[[Демократска Партија (Италија)|ПД - Демократска Партија, на италијански: Partito Democratico PD]]|elevation_footnotes=|elevation_m=50|area_footnotes=|area_total_km2=102.41|population_footnotes=<ref>{{cite web|url=http://demo.istat.it/bil2015/index.html |title=Bilancio demografico anno 2015 e popolazione residente al 31 dicembre; Comune: Firenze |at=Select: Italia Centrale/Toscana/Firenze/Firenze|publisher=[[Istituto Nazionale di Statistica|ISTAT]]}}</ref>|area_code=055}}'''Фиренца''' ({{Lang-it|Firenze}}) е сместена во Централна [[Италија]] и е главен град на [[Тоскана|покраината Тоскана]]. Тоа е најнаселениот град во Тоскана, со 383.084 жители во 2013 година, и над 1.520.000 во нејзината метрополитанска област.<ref>Bilancio demografico anno 2013, dati [http://demo.istat.it/ ISTAT]</ref> Фиренца била центар на [[Среден век|средновековната]] [[Европа|европска]] трговија, финансии и еден од најбогатите градови од таа ера.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://search.barnesandnoble.com/Economy-of-Renaissance-Florence/Richard-A-Goldthwaite/e/9780801889820|title=Economy of Renaissance Florence, Richard A. Goldthwaite, Book – Barnes & Noble|date=23 April 2009|publisher=Search.barnesandnoble.com|accessdate=22 January 2010|archive-date=2010-04-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20100404082637/http://search.barnesandnoble.com/Economy-of-Renaissance-Florence/Richard-A-Goldthwaite/e/9780801889820|url-status=dead}}</ref> Според многу академици <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.treccani.it/enciclopedia/tag/firenze-del-rinascimento/|title=Firenze-del-rinascimento: Documenti, foto e citazioni nell'Enciclopedia Treccani}}</ref> е родното место на [[ренесанса]]та и е наречена „[[Атина]] на [[Среден век|средниот век]]“.<ref>Spencer Baynes, L.L.D., and [[William Robertson Smith|W. Robertson Smith]], L.L.D., ''Encyclopædia Britannica''. Akron, Ohio: The Werner Company, 1907: p. 675</ref> Нејзината бурна политичка историја вклучува периоди на владеење од моќното семејство [[Медичи]] и бројни религиозни и републички револуции.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/renaissanceflore00bruc_0|title=Renaissance Florence|last=Brucker|first=Gene A.|publisher=Wiley|year=1969|isbn=978-0520046955|location=New York|page=[https://archive.org/details/renaissanceflore00bruc_0/page/23 23]|url-access=registration}}</ref> Од 1865 до 1871 година градот служел како главен град на [[Кралство Италија|Кралството Италија]] (основан во 1861 година). Фирентинскиот дијалект ја формирал основата на [[Италијански јазик|стандардниот италијански јазик]] и тој станал јазик на културата низ цела Италија <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.treccani.it/enciclopedia/storia-della-lingua_(Enciclopedia-dell'Italiano)/|title=storia della lingua in 'Enciclopedia dell'Italiano'|publisher=Treccani.it|accessdate=28 October 2017}}</ref> благодарение на престижот на ремек-делата од [[Данте Алигиери]], [[Франческо Петрарка]], [[Џовани Бокачо]], [[Николо Макијавели]] и Франческо Гвичардини . Градот привлекува милиони туристи годишно, а УНЕСКО го прогласил историскиот центар на Фиренца за [[Светско наследство на УНЕСКО|светско наследство]] во 1982 година. Градот е познат по својата култура, ренесансна уметност и архитектура и споменици. Градот исто така содржи бројни музеи и уметнички галерии, како што се [[Уфици|галеријата „Уфици“]] и „ Палацо Пити“, и сè уште има влијание во областите на уметноста, културата и политиката. Поради уметничкото и архитектонско наследство на Фиренца, ''Форбс'' го рангираше како еден од најубавите градови во светот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/2010/01/22/paris-london-travel-lifestyle-travel-tourism-new-york-top-ten-cities.html|title=World's Most Beautiful Cities|last=Tim Kiladze|date=22 January 2010|work=Forbes|accessdate=12 April 2011}}</ref> Фиренца игра важна улога во италијанската мода, и е рангирана во првите 15 [[Престолнина на модата|модни метрополи]] на светот според Глобалниот јазичен монитор;<ref name="languagemonitor">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.languagemonitor.com/fashion-capitals/paris-towers-over-world-of-fashion-as-top-global-fashion-capital-for-2015/|title=Paris Towers Over World of Fashion as Top Global Fashion Capital for 2015|date=2017-07-06|publisher=Languagemonitor.com|accessdate=20 January 2016}}</ref> дополнително, тоа е голем национален економски центар како и туристички и индустриски центар. Во 2008 година градот имаше 17-ти највисок просечен приход во [[Италија]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ilsole24ore.com/speciali/redditi_comuni_08/|title=La classifica dei redditi nei comuni capoluogo di provincia|publisher=Il Sole 24 ORE|accessdate=9 October 2013|archive-date=2011-05-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20110512174557/http://www.ilsole24ore.com/speciali/redditi_comuni_08/|url-status=dead}}</ref> == Историја == [[Податотека:Colored_woodcut_town_view_of_Florence.jpg|мини|Поглед на Фиренца од Хартман Шедел, објавено во 1493 година]] [[Податотека:Поглед од кулата Џото кон куполата на Катедралата Санта Марија дел Фиоре.jpg|мини|Поглед од кулата Џото кон куполата на Катедралата Санта Марија дел Фиоре]] Фиренца води потекло од римско доба, а подоцна, по подолг период процветува како трговска и банкарска средновековна општина, е родно место на италијанската ренесанса. Таа била политички, економски и културен центар и еден од најважните градови во Европа и светот од XIV до XVI век.<ref name="britannica.com">{{наведена енциклопедија}}</ref> Јазикот што се зборувал во градот во текот на XIV век станал прифатен како модел, кој што станал [[италијански јазик]]. Благодарение на делата, особено на Тосканците [[Данте Алигиери|Данте]], [[Франческо Петрарка|Петрарка]] и [[Џовани Бокачо|Бокачо]], фирентинскиот дијалект, пред сè, локалните дијалекти, биле усвоени како основа за национален литературен јазик.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://italian.about.com/library/weekly/aa060699a.htm|title=History of the Italian Language|publisher=italian.about.com|accessdate=28 September 2010}}</ref> Почнувајќи од доцниот [[среден век]], парите од Фиренца - во форма на златен флорин - го финансирале развојот на индустријата низ цела Европа, од Велика Британија до Бриж, до Лион и Унгарија. Фирентинските банкари ги финансирале англиските кралеви за време на [[Стогодишна војна|стогодишната војна]]. Тие исто така го финансирале папството, вклучително и изградбата на нивниот [[Авињонско папство|привремен главен град Авињон]] и, по нивното враќање во Рим, реконструкцијата и ренесансното разубавување на Рим. Фиренца била дом на Медичи, едно од најважните благородни семејства во европската историја. [[Лоренцо де Медичи]] се сметал за политички и културен мозок на Италија кон крајот на 15 век. Два члена на семејството биле [[Папа|папи]] на почетокот на 16 век: [[Папа Лав X|Лав X]] и [[Папа Климент VII|Климент VII]]. [[Катерина Медичи]] се омажила за францускиот крал [[Анри II]] и, по неговата смрт во 1559 година, владеела како регент во Франција. [[Марија Медичи|Мари де Медичи се]] омажила [[Анри IV|за францускиот Анри IV]] и го родила идниот крал [[Луј XIII]]. Медичи владееле како Големи војводи од Тоскана, почнувајќи од Козимо I де Медичи во 1569 година и завршувајќи со смртта на Џан Гастоне де Медичи во 1737 година. === Римско потекло === {{Цитат во кутија|width=17em|align=Right|bgcolor=#B0C4DE|title=Историска позадина|fontsize=80%|quote=[[File:Consul et lictores.png|15px]] [[Римска Република]] 59–27 п.н.е. <br/> [[File:Vexilloid of the Roman Empire.svg|15px]] [[Римско Царство]] 27 п.н.е. – 285 н.е.<br/> [[File:Vexilloid of the Roman Empire.svg|15px]] [[Западно Римско Царство]] 285–476 <br/> {{flagicon image|Odovacar Ravenna 477.jpg}} [[Одоацер|Кралството на Одоацер]] 476–493 <br/> {{flagicon image|Teodorico re dei Goti (493-526).png}} [[Остроготско Кралство]] 493–553 <br/> [[File:Simple Labarum.svg|12px]] [[Византиска Империја|Источна Римска Империја]] 553–568 <br/> [[File:Corona ferrea monza (heraldry).svg|15px]] [[Кралство на Ломбардите|Ломбардско Кралство]] 570–773 <br/> [[File:Charlemagne autograph.svg|15px]] [[Каролинска Империја]] 774–797 <br/> [[File:Corona ferrea monza (heraldry).svg|15px]] [[Кралство Италија (Свето Римско Царство)|Regnum Italiae]] 797–1001 <br/> [[File:Shield and Coat of Arms of the Holy Roman Emperor (c.1200-c.1300).svg|15px]] [[Тоскански Марш]] 1002–1115 <br/> [[File:Flag of Florence.svg|15px|border]] [[Република Фиренца]] 1115–1532 <br/> [[File:Coat of arms of the Grand Duchy of Tuscany (1562-1737).svg|15px]] [[Дукатот на Фиренца]] 1532–1569 <br/> [[File:Bandiera del granducato di Toscana (1562-1737 ).png|15px|border]] [[Гранд Дукатот на Фиренца]] 1569–1801 <br/> [[File:Etrurian Kingdom and War Flag with Great Royal Coat of Arms.svg|15px|border]] [[Кралство Етрурија]] 1801–1807 <br/> [[File:Flag of France.svg|15px|border]] [[Прво Француско Кралство]] 1807–1815 <br/> [[File:Flag of the Grand Duchy of Tuscany (1840).svg|15px|border]] [[Гранд Дукатот на Тоскана]] 1815–1859 <br/> [[File:Flag of Italy.svg|15px|border]] [[Обединети Провинции на Централна Италија]] 1859–1860 <br/> [[File:Flag of Italy (1861-1946).svg|15px|border]] [[Кралство Италија]] 1861–1946 <br/> [[File:Flag of Italy.svg|15px|border]] [[Италијанска Република]] 1946–денес}} [[Податотека:0092_-_Wien_-_Kunsthistorisches_Museum_-_Gaius_Julius_Caesar.jpg|десно|мини| [[Гај Јулиј Цезар|Јулиј Цезар ја]] основал Фиренца во 59 година&nbsp;п.н.е.]] [[Податотека:Totila_fa_dstruggere_la_città_di_Firenze.jpg|мини| [[Готи|Готскиот]] крал Тотила ги руши ѕидовите на Фиренца во текот на готската војна : осветлување од Чиги ракописот на <nowiki><i id="mwiQ">Хрониката на Вилани</i></nowiki>]] [[Етрурци]]те во 9 - 8 век п.н.е.&nbsp;првично ја формирале малата населба Фиесоле (Faesulae на латински),<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.lonelyplanet.com/italy/florence/history|title=History of Florence – Lonely Planet Travel Information|last=Planet|first=Lonely|work=lonelyplanet.com}}</ref> која била уништена од Луциус Корнелиус Сула во 80 година&nbsp;п.н.е. во одмазда за поддршката на фракцијата популари во Рим.  Сегашниот град Фиренца е основан од [[Гај Јулиј Цезар|Јулиј Цезар]] во 59 година&nbsp;п.н.е. како населба за неговите војници ветерани и првично била именувана како ''Флуентија'', поради фактот што била изградена помеѓу две реки, која подоцна била променета во ''Флоренција'' („цветно“).<ref>Leonardo Bruni, ''History of the Florentine People'' I.1, 3</ref> Изграден е во стилот на [[Воен логор|армискиот логор]] со главните улици, ''кардо'' и ''декуманус'', пресекувајќи се на сегашната ''Пјаца дела Република'' . Сместена покрај ''Виа Касија'', главната рута помеѓу Рим и север, и во рамките на плодната долина на [[Арно (река)|Арно]], населбата брзо станала важен трговски центар. Со вековите што доаѓаат, градот доживува бурни периоди на владеење на [[Остроготи]]те, времиња во кои градот често бил вознемируван од војување меѓу [[Остроготи]]те и [[Византија|Византијците]], што можел да предизвика пад на населението на околу 1.000 луѓе. Мирот се вратил под власта на Ломбард во 6 век. Фиренца била освоена од [[Карло Велики]] во 774 година и станала дел од Војводството Тоскана, со Лука како главен град. Населението повторно почнало да расте и трговијата напредувала. Во 854 година, Фиренца и Фиесоле биле обединети во една област.<ref>{{Наведена книга|title=Explore the World Nelles Pocket: Florence – Fiesole, Prato, Pistoia, San Gimignano, Voltera, Siena|last=Bleek|first=Ulrike|publisher=Gunter Nelles|location=Munich|pages=13}}</ref> === Втор милениум === [[Податотека:Firenze-sanminiato01.jpg|десно|мини| Базиликата Сан Минијато ал Монте]] Марграв Хуго ја избрал Фиренца за свој престој наместо Лука околу 1000 година. Златното доба на фирентинската уметност започнала од прилика тоа време. Во 1013 година започнала изградбата на базиликата Сан Минијато ал Монте . Надворешноста на црквата е преработена во [[Романска архитектура|романески стил]] помеѓу 1059 и 1128 година. Во 1100 година, Фиренца била „ Комуна “, што значи град-држава. Примарниот ресурс на градот била реката [[Арно (река)|Арно]], обезбедувајќи моќ и пристап за индустријата (главно текстилна индустрија) и пристап до Средоземното море за меѓународна трговија. Друг одличен извор на сила била нејзината работлива трговска заедница. Вештините на фирентинското трговско банкарство станале признати во Европа откако на средновековните саеми донеле решителни финансиски иновации (на пр. меници,<ref>{{Наведени вести|url=http://www.economist.com/node/13484709|title=Cradle of capitalism|date=16 April 2009|work=The Economist|access-date=16 October 2016|issn=0013-0613}}</ref> двоен систем на книговодство ). Овој период, исто така, го видел затемнувањето на поранешниот моќен соперник на Фиренца [[Пиза]] (поразен од Џенова во 1284 година и потчинет од Фиренца во 1406 година), и извршување на моќта на [[Меркантилизам|трговската]] елита по анти-аристократското движење, предводено од Џано дела Бела, што резултирало во збир на закони наречени Правила на правдата (1293).<ref>{{Наведено списание|last=Peters|first=Edward|date=1995|title=The Shadowy, Violent Perimeter: Dante Enters Florentine Political Life|journal=Dante Studies, with the Annual Report of the Dante Society|pages=69–87|jstor=40166507}}</ref> === Среден век и ренесанса === ==== Подемот на Медичи ==== [[Податотека:Leonardo_da_Vinci01.jpg|мини| Статуата на [[Леонардо да Винчи]] пред [[Уфици|галеријата Уфици]]]] Во екот на демографската експанзија околу 1325 година, бројката на урбаното население можно е да изнесувала дури 120.000 жители, а бројката на руралното население околу градот веројатно била близу 300.000.<ref>{{Наведено списание|last=Day|first=W.R.|date=3 January 2012|title=The population of Florence before the Black Death: survey and synthesis|journal=Journal of Medieval History|volume=28|issue=2|pages=93–129|doi=10.1016/S0304-4181(02)00002-7}}</ref> [[Црна смрт|Црната смрт]] од 1348 година ја намалила бројката на популацијата за повеќе од половина,<ref>"[http://www.brown.edu/Departments/Italian_Studies/dweb/plague/ Decameron Web, Boccaccio, Plague]". Brown University.</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/worldofgiottoc1200eime|title=The World of Giotto: c. 1267–1337|last=Eimerl|first=Sarel|publisher=Time-Life Books|others=et al|year=1967|isbn=0-900658-15-0|page=[https://archive.org/details/worldofgiottoc1200eime/page/n187 184]|url-access=registration}}</ref> се вели дека околу 25 000 жители биле заштитени од градската индустрија за [[волна]]: во 1345 година Фиренца била сцена на обид за штрајк од волнени чешери (''циомпи''), кои во 1378 година се кренале на краток бунт против олигархиското владеење во Бунтот на Сиомпи . По нивното сузбивање, Фиренца потпаднала под власта (1382-1434) на семејство Албици, кои станале жестоки соперници на Медичи. Во 15 век, Фиренца била меѓу најголемите градови во Европа со 60.000 жители и се сметала за богата и економски успешна.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/monalisarevealed00pall/page/17|title=Mona Lisa Revealed: The True Identity of Leonardo's Model|last=Pallanti, Giuseppe|publisher=Skira|year=2006|isbn=978-88-7624-659-3|location=Florence, Italy|pages=[https://archive.org/details/monalisarevealed00pall/page/17 17, 23, 24]|url-access=registration}}</ref> [[Козимо де Медичи]] бил првиот член на семејството Медичи кој во суштина го контролирал градот позади сцената. Иако градот технички бил демократски видлив, неговата моќ доаѓала од огромната покровителна мрежа заедно со неговиот сојуз со новите имигранти, ''џенте нуова'' (нови луѓе). Фактот дека Медичи биле банкари на папата, исто така, придонел за нивно воздигнување. Козимо го наследил неговиот син [[Пјеро ди Козимо де Медичи|Пјеро]], кој наскоро потоа го наследи внукот на Козимо, [[Лоренцо де Медичи|Лоренцо]] во 1469 година. Лоренцо бил голем покровител на уметноста, нарачувајќи дела од [[Микеланџело Буонароти|Микеланџело]], [[Леонардо да Винчи]] и [[Сандро Ботичели|Ботичели]]. Лоренцо бил успешен поет и музичар и донел композитори и пејачи во Фиренца, вклучувајќи ги Александар Агрикола, Јоханес Гиселин и Хајнрих Исак . Според современите Фирентинци (и оттогаш), тој бил познат како „Лоренцо Величествениот“ (Лоренцо ил Магнифико). По смртта на Лоренцо де Медичи во 1492 година, го наследил неговиот син Пјеро<nowiki><span typeof="mw:Entity" id="mw7g">&</nowiki>nbsp;<nowiki></span></nowiki>II. Кога францускиот крал [[Шарл VIII|Шарл&nbsp;VIII]] ја нападнал [[северна Италија]], Пјеро&nbsp;II избрал да ѝ се спротивстави на неговата војска. Но, кога ја сфатил големината на француската војска пред портите на Пиза, морал да ги прифати понижувачките услови на францускиот крал. Ова ги натерало Фирентинците да се побунат и веднаш го протерале Пјеро&nbsp;II. Со неговото прогонство во 1494 година, првиот период на владеењето на Медичи завршил со обновување на републичката влада. ==== Савонарола, Макијавели и папите Медичи ==== [[File:Hanging_and_burning_of_Girolamo_Savonarola_in_Florence.jpg|врска=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hanging_and_burning_of_Girolamo_Savonarola_in_Florence.jpg|десно|мини|{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}[[Џироламо Савонарола]] изгорен на клада во 1498. [[:en:Palazzo Vecchio|Палацо Векио]] се наоѓа на центар десно.]] Во овој период, доминиканскиот фриар Џироламо Савонарола станал приор на манастирот Сан Марко во 1490 година. Тој бил познат по своите покани за покајание, осудувајќи го она што го сметал за раширен неморал и приврзаност кон материјалното богатство. Тој го пофалил прогонството на Медичи како дело на Бога, казнувајќи ги за нивната декаденција. Ја искористил можноста да ги спроведе политичките реформи што водат кон подемократско правило. Но, кога Савонарола јавно го обвинил [[Папа Александар VI|папата Александар Шести]] за корупција, му било забрането да зборува во јавност. Кога ја прекршил оваа забрана, тој бил екскомунициран. Фирентинците, уморни од неговите екстремни учења, се свртиле против него и го уапсиле. Тој бил осуден како еретик и изгорен на клада на плоштадот Пјаца дела Сињорија на 23 мај 1498 година. Втора личност со невообичаено акутен вид бил [[Николо Макијавели]], чии рецепти за регенерација на Фиренца под силно водство честопати се сметале за легитимизација на политичката експедитивност, па дури и неправилна работа. Со други зборови, Макијавели бил политички мислител, можеби најпознат по неговиот политички прирачник, насловен [[Владетелот|„Владетелот“]], што се однесува на владеењето и вршењето на власта. Нарачан од Медичи, Макијавели исто така ги напишал и фирентинските истории, историјата на градот. Флорентинците ги протерале Медичи по втор пат и повторно воспоставија република на 16 мај 1527 година. Обновени двапати со поддршка на [[Карло V (Свето Римско Царство)|царот Карло V]] и [[Папа Климент VII|папата Климент VII]] (Џулио де Медичи), Медичи во 1532 година станале наследни војводи на Фиренца, а во 1569 г. Големите војводи на Тоскана, владееле два века. Во цела Тоскана, само Република Лука (подоцна Војводство ) и Кнежевството Пјомбино биле независни од Фиренца. === XVIII и XIX век === [[Податотека:Wenceslaus_Werlin-Leopold_II,_Holy_Roman_Emperor_and_his_family.jpg|мини| [[Леополд II|Леополд Втори, Светиот римски цар]] и неговото семејство. Леополд бил, од 1765 до 1790 година, Големиот војвода од Тоскана]] Истребувањето на династијата Медичи и пристапувањето на [[Франц I (Свето Римско Царство)|Франсис Стефан]], војводата од Лорен и сопруг на [[Марија Терезија|Марија Тереза од Австрија]] во 1737 година, довело до привремено вклучување на Тоскана на териториите на австриската круна. Станала секундогенија на династијата Хабсбург-Лорен, кои биле заменети за Куќата во Бурбон-Парма во 1801 година. Од 1801 до 1807 година Фиренца била главен град на [[Наполеон Бонапарт|Наполеонската]] клиент држава Кралство Етрурија . Бурбон-Парма беше сменет во декември 1807 година кога Тоскана беше припоена кон [[Прво Француско Царство|Франција]] . Фиренца беше [[Префектура (Франција)|префектура]] на францускиот департман Арно од 1808 година до падот на [[Наполеон Бонапарт|Наполеон]] во 1814 година. Династијата Хабсбург-Лореин беше обновена на престолот во Тоскана на [[Виенски конгрес|Конгресот во Виена,]] но конечно беше расчинет во 1859 година. Тоскана станала покраина на Кралството Италија во 1861 година. Фиренца го заменила [[Торино]] како главен град на Италија во 1865 година и во обид да го модернизира градот, стариот пазар на Пјаца дел Меркато Векио и многу средновековни куќи биле срушени и заменети со поформален план за улици со понови куќи. Пјаца (прво преименувана во Пјаца [[Виктор Емануел II|Виторио Емануеле&nbsp;II]], потоа Пјаца дела Република, сегашното име) бил значително проширен и беше изграден голем триумфален лак на западниот крај. Овој развој бил непопуларна мерка и била спречена да продолжи со напорите на неколку Британци и Американци кои живеат во градот.{{Се бара извор|date=October 2009}} Ден денес во близина стои музеј што потсетува на уништувањето. Вториот главен град на земјата бил заменет од Рим шест години подоцна, откако повлекувањето на француските трупи дозволило заземање на Рим . [[Податотека:SanMiniatoAlMonte-Cimetiere.jpg|мини|''Porte Sante'' cemetery, burial place of notable figures of Florentine history.]] За време на Втората светска војна, градот доживеа едногодишна германска окупација (1943–1944), како дел од Италијанската социјална република . Хитлер го прогласил за отворен град на 3 јули 1944 година кога се блокирале трупите на британската осма армија .<ref>[https://trove.nla.gov.au/newspaper/article/2681509 July 3, 1944 newspaper archive]</ref> На почетокот на август, Германците што се повлекле одлучиле да ги срушат сите мостови по должината на [[Арно (река)|Арно,]] што го поврзува округот Олтрарно со остатокот од градот, што им го отежнува минувањето на трупите на 8-та армија. Сепак, во последен момент Чарлс Штајнхауслин, во тоа време конзул на 26 земји во Фиренца, го убедил германскиот генерал во Италија дека [[Понте Векио]] нема да биде уништен поради неговата историска вредност.  Наместо тоа, исто така историска област на улици директно на југ од мостот, вклучително и дел од Коридоио Вазаријано, беше уништена со употреба на мини. Оттогаш мостовите се обновени во нивните оригинални форми користејќи што повеќе преостанати материјали, но зградите околу Понте Векио се обновени во стил комбинирајќи го стариот со модерен дизајн. Непосредно пред да ја напуштат Фиренца, бидејќи знаеле дека наскоро ќе треба да се повлечат, Германците погубиле многу борци за слобода и политички противници на улиците и плоштадите, вклучувајќи го и плоштадот Пјаца Санто Спирто.  Фиренца беше ослободена од новозеландските, јужноафриканските и британските трупи на 4 август 1944 година заедно со партизаните од Тосканскиот комитет за национално ослободување (CTLN). [[Сојузници во Втората светска војна|Сојузничките]] војници кои загинаа возејќи ги Германците од Тоскана се закопани на гробиштата надвор од градот (Американци околу {{Convert|9|km|mi}} јужно од градот, британските и војниците на Комонвелтот на неколку километри источно од центарот на десниот брег на Арно) . На крајот на Втората светска војна, во мај 1945 година, на Информативната и образовната гранка на американската армија беше наредено да формираат странски универзитетски кампус за демобилизирани американски службеници мажи и жени во Фиренца, Италија. Првиот американски универзитет за сервисен персонал е основан во јуни 1945 година на Факултетот за аеронаутика во Фиренца, Италија. Околу 7.500 студенти-војници требаше да поминат низ Универзитетот за време на неговите четиримесечни сесии (види ГИ американски универзитети ).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://giuniversity.wordpress.com/florence/|title=University Study Center, Florence « The GI University Project|date=2010-07-04|publisher=Giuniversity.wordpress.com|accessdate=16 November 2012}}</ref> Во ноември 1966 година, Арно поплавил делови од центарот, оштетувајќи многу уметнички богатства. Околу градот има мали плакати на ѕидовите кои забележуваат каде стигнале надојдените води на највисоката точка. == Географија == [[Податотека:Florence_with_snow_cover_in_December_2009.jpg|десно|мини| Фиренца со снежна покривка во декември 2009 година]] Фиренца лежи во слив формиран од ридовите Кареџи, Фиесоле, Сетињано, Арчетри, Поџо Империјале и Белозгуардо (Фиренца). Реката [[Арно (река)|Арно]], уште три помали реки (Муњоне,<ref>{{Наведени вести|url=https://www.tate.org.uk/art/artworks/turner-fiesole-from-the-river-mugnone-outside-of-florence-d16620|title=Fiesole from the River Mugnone outside of Florence|last=Turner|first=Joseph Mallord William|work=[[Tate]]|access-date=15 February 2020|year=1819|author-link=Joseph Mallord William Turner}}</ref> Ема и Греве) и некои потоци течат низ неа.<ref>{{Наведено списание|last=Dinelli|first=Enrico|date=January 2005|title=Sources of major and trace elements in the stream sediments of the Arno river catchment (northern Tuscany, Italy)|url=https://www.researchgate.net/figure/Map-showing-the-Arno-river-catchment-and-its-major-tributaries-the-largest-towns-and_fig1_233821084|journal=Geochemical Journal GJ|volume=39|issue=6|pages=531–545|bibcode=2005GeocJ..39..531D|citeseerx=10.1.1.605.4368|doi=10.2343/geochemj.39.531|access-date=15 February 2020|quote=Map showing the Arno river catchment and its major tributaries, the largest towns, and the sampling stations subdivided according to the sampling year. Coordinates refer to UTM32T (ED50) system.|via=[[ResearchGate]]}}</ref> === Клима === Фиренца има влажна суптропска клима (''Cfa''), со тенденција кон средоземната (''ЦСА'').<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/pics/kottek_et_al_2006.gif|title=World map of Köppen – Geiger Climate Classification|date=April 2006|publisher=koeppen-geiger.vu-wien.ac.at|accessdate=28 September 2010}}</ref> Има топли лета со умерени или слаби врнежи од дожд и свежи, влажни зими. Бидејќи на Фиренца ѝ недостасува преовладувачки ветер, летните температури се повисоки отколку по должината на крајбрежјето. Врнежите од дожд во лето се конвекционални, додека олеснителните врнежи доминираат во зима. Снежни метежи се случуваат скоро секоја година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tutiempo.net/clima/Firenze_Peretola/161700.htm|title=Clima en Firenze / Peretola Históricos desde 1964 hasta 2016 (METAR)|last=<!--Staff writer(s); no by-line.-->|work=tutiempo.net|language=es|accessdate=29 May 2016}}</ref> но честопати не резултираат во акумулација.<ref>{{Наведена книга|title=La neve a Firenze (1874–2010)|last=Borchi|first=Emilio|last2=Macii|first2=Renzo|date=2011|publisher=Pagnini Editore|isbn=978-88-8251-382-5|location=Florence|language=it|trans-title=Snow in Florence (1874–2010)}}</ref> Највисоката официјално забележана температура {{Convert|42.6|°C|01}} била на 26 јули 1983 година, а најниската {{Convert|-23.2|°C|1}} била на 12 јануари 1985 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.meteoam.it/modules.php?name=elementiClima|title=MeteoAM.it! Il portale Italiano della Meteorologia|last=MeteoAM.it! Il portale Italiano della Meteorologia|date=20 May 2005|publisher=Meteoam.it|archive-url=https://web.archive.org/web/20061008190111/http://www.meteoam.it/modules.php?name=elementiClima|archive-date=8 October 2006|accessdate=22 January 2010}}</ref>{{Florence weatherbox}}{{Florence weatherbox}} {| class="wikitable mw-collapsible" style="width:100%;text-align:center;line-height:1.2em;margin-left:auto;margin-right:auto" ! colspan="14" |Климатски податоци за Фиренца |- ! Месец ! Јан ! Февруари ! Март ! Април ! Мај ! Јуни ! Јули ! Август ! Сеп ! Октомври ! Ноември ! Декември ! style="border-left-width:medium" | Година |- ! Средни дневни дневни часови | style="background:#E9E900;color:#000000;" | 9.0 | style="background:#F0F011;color:#000000;" | 10.0 | style="background:#FFFF33;color:#000000;" | 12.0 | style="background:#FFFF44;color:#000000;" | 13.0 | style="background:#FFFF66;color:#000000;" | 15.0 | style="background:#FFFF66;color:#000000;" | 15.0 | style="background:#FFFF66;color:#000000;" | 15.0 | style="background:#FFFF55;color:#000000;" | 14.0 | style="background:#FFFF33;color:#000000;" | 12.0 | style="background:#F7F722;color:#000000;" | 11.0 | style="background:#F0F011;color:#000000;" | 10.0 | style="background:#E9E900;color:#000000;" | 9.0 | style="background:#FFFF34;color:#000000;border-left-width:medium" | 12.1 |- ! Просечен ултравиолетов индекс | style="background:#289500;color:#000000;" | 1 | style="background:#289500;color:#000000;" | 2 | style="background:#f7e400;color:#000000;" | 4 | style="background:#f7e400;color:#000000;" | 5 | style="background:#f85900;color:#000000;" | 7 | style="background:#d8001d;color:#000000;" | 8 | style="background:#d8001d;color:#000000;" | 8 | style="background:#f85900;color:#000000;" | 7 | style="background:#f7e400;color:#000000;" | 5 | style="background:#f7e400;color:#000000;" | 3 | style="background:#289500;color:#000000;" | 2 | style="background:#289500;color:#000000;" | 1 | style="background:#f7e400;color:#000000;border-left-width:medium" | 4.4 |- ! colspan="14" style="background:#f8f9fa;font-weight:normal;font-size:95%;" | Извор: Временски атлас <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.weather-atlas.com/en/italy/florence-climate|title=Florence, Italy – Monthly weather forecast and Climate data|publisher=Weather Atlas|accessdate=26 January 2019}}</ref> |} == Самоуправа == Законодавно тело на општината е Градскиот совет (''Consiglio Comunale''), кој е составен од 36 советници избрани на секои пет години со пропорционален систем, во контекст на изборите за градоначалници. Извршното тело е Градскиот комитет (''Giunta Comunale''), составен од 7 проценувачи, кој е номиниран и предводен од директно избраниот градоначалник. Актуелен градоначалник на Фиренца е Дарио Нардела . Општина Фиренца е поделена на пет административни населби (''Quartieri''). Секој округ е управуван од Совет (''Consigliо'') и претседател, избран во контекст на градскиот градоначалник. Урбанистичката организација се регулира со италијанскиот устав (чл. 114). Градовите имаат моќ да го советуваат градоначалникот со необврзувачки мислења за голем спектар на теми (животна средина, градежништво, јавно здравје, локални пазари) и да ги извршуваат функциите што им ги делегира Градскиот совет; покрај тоа, тие се снабдуваат со автономно основање со цел да ги финансираат локалните активности. Општините се: * Q1 - Centro storico (Историски центар); население: 67.170; * Q2 - Кампо ди Марте; население: 88.588; * Q3 - Гавинана - Галуцо; население: 40.907; * Q4 - Изолото - Лењаја; население: 66.636; * Q5 - Рифреди; население: 103.761. Со сите пет општини управува Демократската партија. Поранешниот италијански премиер (2014–2016), [[Матео Ренци]], беше градоначалник од 2009 до 2014 година. == Главни знаменитости == [[Податотека:Florence_Cathedral.jpg|мини|Катедрала Санта Марија дел Фиоре]] [[Податотека:Palazzo_Vecchio_by_nigth.jpg|лево|мини| Палацо Векио]] [[Податотека:1835_S.D.U.K._City_Map_or_Plan_of_Florence_or_Firenze,_Italy_-_Geographicus_-_Florence-SDUK-1835.jpg|лево|мини| 1835 година Градска карта на Фиренца, сè уште голема мера во границите на нејзиниот средновековен центар.]] [[Податотека:Ponte_Vecchio_Firenze.jpg|мини| [[Понте Векио]], која се протега на [[Арно (река)|реката Арно]]]] [[Податотека:Поглед кон куполата Брунелески.png|мини|Поглед кон куполата Брунелески]] Фиренца е позната како „лулка на ренесансата“ (''la culla del Rinascimento'') за своите споменици, цркви и згради. Најпознатото место на Фиренца е куполната катедрала во градот, Санта Марија дел Фиоре, позната како ''Дуомо'', чија купола била изградена од [[Филипо Брунелески]] . Блиската [[Камбанарија|Кам]]<nowiki/>банарија (делумно дизајнирана од Џото ) и зградите на Крстилницата се исто така главни моменти. Куполата, 600 години по нејзиното завршување, сè уште е најголемата купола изградена со тула и малтер во светот.<ref>Ross King, ''Brunelleschi's Dome, The Story of the great Cathedral of Florence'', Penguin, 2001</ref> Во 1982 година, '''историскиот центар на Фиренца''' (италијански: ''centro storico di Firenze'' ) бил прогласен за [[Светско наследство на УНЕСКО|светско наследство]] од [[УНЕСКО]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://whc.unesco.org/en/list/174|title=Historic Centre of Florence – UNESCO World Heritage Centre|last=Centre|first=UNESCO|work=whc.unesco.org|accessdate=8 July 2015}}</ref> Центарот на градот е содржан во [[Бедем|средновековните sидини]] кои биле изградени во 14 век за да го бранат градот. Во срцето на градот, на Пјаца дела Сињорија, се наоѓа Фонтаната на Нептун од Бартоломео Аманати (1563-1565), што е ремек-дело на мермерна скулптура на терминалот на сè уште функционалниот римски [[аквадукт]]. Изгледот и структурата на Фиренца на многу начини се враќаат во римската ера, каде што била дизајнирана како гарнизонска населба.<ref name="britannica.com"/> Како и да е, поголемиот дел од градот бил изграден за време на ренесансата. И покрај силното присуство на ренесансната архитектура во градот, може да се најдат траги од средновековна, [[Барокна архитектура|барокна]], [[Неокласична архитектура|неокласична]] и [[модерна архитектура]]. Палацо Векио, како и Дуомо, или градската катедрала, се двете згради кои доминираат во хоризонтот на Фиренца. Реката Арно, која го пробива стариот дел од градот, е исто така обележје во историјата на Фиренца, како и за многу од жителите што живееле таму. Историски гледано, месното население имало став на љубов и омраза кон истоимената река - што се менувал помеѓу негување на градот со трговија и уништување од поплава. [[Податотека:Cityscape_of_Florence_in_the_Night.jpg|мини|Фиренца ноќе од Пјацале Микеланџело]] [[Податотека:Palazzo_Pitti_Florence.jpg|алт=Palazzo Pitti|лево|мини| Палацо Пити]] Особено се издвојува еден од мостовите - Понте Векио ( ''Стариот мост'' ), чија највпечатлива карактеристика е мноштвото продавници изградени на нејзините рабови, држени од столпчиња. Мостот го носи и возвишениот коридор Вазариано што ги поврзува Уфици со резиденцијата на Медичи (Палацо Пити). Иако првичниот мост бил изграден од [[Етрурци]]те, сегашниот мост бил обновен во 14 век. Тој е единствениот недопрен мост во градот кој ја преживеал Втората светска војна. Тоа е прв пример во западниот свет на мост изграден со употреба на сегментални лакови, т.е. лакови помали од полукруг, за да се намали и односот на распон-на-пораст и бројот на столбови за да се овозможи помал товар во коритото на реката (да се биде во ова многу поуспешно од римскиот мост Алконетар). [[Податотека:Vechio_Ponte_Santa_Trinita_with_the_Oltrarno_district.jpg|мини|Понте Санта Тринита со областа Олтрарно]] Црквата Сан Лоренцо ја содржи капелата Медичи, мавзолејот на [[Медичи|семејството Медичи]] - најмоќното семејство во Фиренца од 15 до 18 век. Во близина се наоѓа галеријата Уфизи, еден од најдобрите уметнички музеи во светот - основан по голема оставина од последниот член на семејството Медичи. [[Податотека:Florence_Duomo_from_Michelangelo_hill.jpg|лево|мини| Фиренца Дуомо како што се гледа од ридот Микеланџело.]] Уфици се наоѓа на аголот на Пјаца дела Сињорија, место важно за да се биде центар на граѓанскиот живот и владата на Фиренца со векови. Палацо дела Сињорија со која се соочува сè уште е дом на општинската влада. Тука беа поставени многу значајни епизоди во историјата на уметноста и политичките промени, како што се: * Во 1301 година, [[Данте Алигиери]] бил испратен во егзил од тука (запаметен со плакета на еден од ѕидовите на Уфици). * На 26 април 1478 година, Јакопо де Паци и неговите чувари се обидоа да го кренат градот против Медичи по заговорот познат како ''Ла конџура деи Паци'' ( ''Заговорот на Паци'' ), убиство на Џулијано ди Пјеро де Медичи и ранување на неговиот брат Лоренцо. Сите членови на заговорот што може да бидат приведени, биле запленети од Флорентинците и обесени од прозорците на палатата. * Во 1497 година, тоа било локацијата на Огнот на суетите поттикнат од доминиканскиот фрат и проповедник Џироламо Савонарола * На 23 мај 1498 година, истата Савонарола и двајца следбеници биле обесени и изгорени на клада. (Тркалезна плоча во земјата го означува местото каде што бил обесен) * Во 1504 година, Дејвид на Микеланџело (сега заменет со реплика, бидејќи оригиналот беше преместен во 1873 година во Галерија Академија ) беше инсталиран пред Палацо дела Сињорија (познат и како Палацо Векио). Лоџа деи Ланци во Пјаца дела Сињорија е локација на голем број статуи од други вајари како [[Донатело]], Џамболоња, Аманати и [[Бенвенуто Челини|Челини]], иако некои се заменети со копии за да се зачуваат оригиналите. === Споменици, музеи и верски објекти === [[Податотека:Galeri.jpg|мини|Пјацале дељи Уфици]] Фиренца содржи неколку палати и згради од различни епохи. Палацо Векио е градско собрание на Фиренца и исто така музеј на уметност. Оваа голема [[Романска архитектура|романескна]] тврдина-палата гледа на плоштадот Пјаца дела Сињорија со својата копија на статуата Давид на Микеланџело, како и галеријата со статуи во соседната Лоѓа де Ланзи . Првично наречена ''Палацо дела Сињорија'', по [[Сињорија (Фиренца)|Сигнарија од Фиренца]], владејачкото тело на [[Република Фиренца]], му беа дадени и неколку други имиња: ''Палацо дел Пополо'', ''Палацо деи Приори'' и ''Палацо Дукале'', во согласност со различната употреба на палатата во текот на својата долга историја. Зградата го стекна своето сегашно име кога престојуваше престојувалиштето на војводата Медичи преку Арно во Палацо Пити. Поврзано е со Уфици и Палацо Пити преку Коридоио Вазаријано . [[Палацо Медичи Рикарди]], дизајниран од [[Микелоцо|Микелоцо ди Бартоломео]] за [[Козимо де Медичи|Козимо ил Векио]], од семејството Медичи, е уште едно големо здание и е изградено помеѓу 1445 и 1460 година. Тоа беше добро познато по каменото ѕидање кое вклучува рустикација и пепел. Денес е седиште на Метрополитен град Фиренца и е домаќин на музеи и библиотеката Рикардијана . Палацо Строци, пример за граѓанска архитектура со својот рустикиран камен, беше инспириран од [[Палацо Медичи Рикарди|Палацо Медичи]], но со похармонични размери. Денес палатата се користи за меѓународни изложби како што е годишното античко шоу (основано како Биенале на антикуријато во 1959 година), модни ревии и други културно-уметнички настани. Тука е и седиштето на Иституто Назионале дел Ринасименто и забележаниот Габинетто Виеусе, со библиотека и читална.Постојат неколку други забележителни места, вклучувајќи го и [[Палацо Ручелај|Палацо Ручелаи]], дизајниран од Леон Батиста Алберти помеѓу 1446 и 1451 година и погубен, барем делумно, од Бернардо Роселино ; Палацо Даванзати, во кој се наоѓа музејот на Старата фирентинска куќа; Palazzo delle Assicurazioni Generali, дизајниран во [[Неоренесанса|неоренесансен]] стил во 1871 година; палатата Спини Ферони, на плоштадот Санта Тринита, историска приватна палата од 13 век, сопственост од 1920-тите на дизајнерот на чевли Салваторе Ферагамо ; како и разни други, вклучувајќи ги Палацо Боргезе, Палацо ди Бјанка Капело, Палацо Антинори и Кралската зграда на Санта Марија Новела.<ref>Travel in Tuscany. [http://www.travelingintuscany.com/gardens/mediciriccardigarden.htm Gardens in Tuscany]. Retrieved 25 August 2020.</ref> [[Податотека:Palazzo_Pitti_Gartenfassade_Florenz.jpg|лево|мини| Палацо Пити од страната на градините Боболи]] [[Податотека:Слика во Палацо Пити (Palazzo Pitti) посветена на македонскиот крал и војсководец Александар III Македонски со натпис- "ALEXANDER MACEDO".jpg|мини|Слика во [[:it:Palazzo Pitti|Палацо Пити]] посветена на [[Македонци|македонскиот]] крал и војсководец [[Александар III Македонски]] со натпис: "ALEXANDER MACEDO"]] Фиренца содржи бројни музеи и уметнички галерии каде се чуваат некои од најважните уметнички дела во светот. Градот е еден од најдобро сочуваните ренесансни центри за уметност и архитектура во светот и има висока концентрација на уметност, архитектура и култура.<ref name="travelguide.affordabletours.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://travelguide.affordabletours.com/search/Article/guide/19/|title=Florence Art Tours, Florence Museums, Florence Architecture|last=Miner|first=Jennifer|date=2 September 2008|publisher=Travelguide.affordabletours.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100129061226/http://travelguide.affordabletours.com/search/Article/guide/19|archive-date=29 January 2010|accessdate=22 January 2010}}</ref> На ранг списокот на 15 најпосетувани италијански уметнички музеи, ⅔ се претставени од фирентински музеи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://static.touring.it/store/document/21_file.pdf|title=Touring Club Italiano – Dossier Musei 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20120418091007/http://static.touring.it/store/document/21_file.pdf|archive-date=18 April 2012|accessdate=12 April 2011}}</ref> Уфици е едно од овие, има многу голема колекција на меѓународна и фирентинска уметност. Галеријата е артикулирана во многу сали, каталогизирана од училишта и хронолошки редослед. Замислен од уметничките колекции на семејството Медичи низ вековите, во него се сместени уметнички дела од разни сликари и уметници. Коридорот Васари е уште една галерија, изградена што го поврзува Палацо Векио со Палатата Пити, поминувајќи покрај Уфици и над Понте Векио. Во Галерија дел Академија се наоѓа колекција на Микеланџело, вклучувајќи го и Давид . Има колекција на руски икони и дела од разни уметници и сликари. Другите музеи и галерии го вклучуваат Барџело, кој се концентрира на вајарски дела на уметници, вклучувајќи ги Донатело, Џамболоња и [[Микеланџело Буонароти|Микеланџело]]; Палацо Пити, кој содржи дел од поранешната приватна колекција на семејството Медичи. Покрај колекцијата Медичи, галериите на палатата содржат многу дела од ренесансата, вклучително и неколку од [[Рафаел]] и [[Тицијан]], големи колекции на носии, церемонијални вагони, сребро, порцелан и галерија на модерна уметност кои датираат од 18 век. Во придружба на палатата се наоѓаат градините Боболи, детално уредени и со бројни скулптури. [[Податотека:Il_Duomo_di_Firenze.JPG|мини|Фасадата на катедралата]] [[Податотека:Cityscape_of_Florence_in_the_Night.jpg|мини|Фиренца навечер]] Постојат неколку различни цркви и верски објекти во Фиренца. Катедралата е Санта Марија дел Фиоре . Крстилницата Сан ovanовани сместена пред катедралата е украсена од бројни уметници, особено од Лоренцо Гиберти со рајските ''порти'' . Другите цркви во Фиренца ја вклучуваат базиликата Санта Марија Новела, сместена на плоштадот Санта Марија Новела (во близина на железничката станица Фиренце Санта Марија Новела) која содржи дела од Масачо, Паоло Учело, Филипино Липи и Доменико Гирландаио ; базиликата Санта Кроче, главната францисканска црква во градот, која се наоѓа на Пјаца ди Санта Кроче, околу {{Convert|800|m|ft}} југоисточно од Дуомо, и е погребно место на некои од најславните Италијанци, како што се Микеланџело, Галилео, Макијавели, Фосколо, Росини, така е познат и како Храмот на италијанските слави (Tempio dell'Itale Glorie); базиликата Сан Лоренцо, која е една од најголемите цркви во градот, сместена во центарот на главната област на пазарот во Фиренца и погребното место на сите главни членови на семејството Медичи, од Козимо ил Векио до Козимо III; Санто Спирито, во населбата Олтрарно, свртен кон плоштадот со исто име; Орсанмихеле, чија зграда беше изградена на местото на кујнската градина на манастирот Сан Микеле, сега е срушен; Сантисима Анунциата, римокатоличка базилика и мајка-црква од сервискиот ред; Оњисанти, основана по поредок на Умилијати, и е меѓу првите примери на [[Барокна архитектура|барокната архитектура]] изградена во градот; Санта Марија дел Кармин, во областа Олтрарно во Фиренца, која е локација на капелата Бранкачи, во која се наоѓаат извонредни фрески на ренесансата од Масачо и Масолино да Паникале, подоцна завршени од Филипино Липи ; капелата Медичи со статуи од Микеланџело, во Сан Лоренцо ; како и неколку други, вклучувајќи ги Санта Тринита, Сан Марко, Санта Фелисита, Бадија Фиорентина, Сан Гаетано, Сан Минијато ал Монте, Фиренца Чартерхаус и Санта Марија дел Кармин . Градот дополнително ја содржи Православната руска црква на Рождеството Христово и Големата синагога во Фиренца, изградена во 19 век. Фиренца содржи разни театри и кина. Киното Одеон во Палацо дело Строцино е едно од најстарите кина во градот. Основана е од 1920 до 1922 година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cinehall.it/pagine/odeon.asp|title=Gruppo Cine Hall|publisher=Cinehall.it|accessdate=19 May 2010}}</ref> во крило на Палацо дело Строцино, порано се викала ''Чинема театро Савоја'' (кино-театар Савој), но подоцна била наречена ''Одеон'' . Театро дела Пергола, сместена во центарот на градот на истоимената улица, е [[оперска куќа]] изградена во 17 век. Друг театар е Театро Комунале (или ''Театро дел Маџо Музикале Фјорентино'' ), првично изграден како амфитеатар на отворено, ''Политеама Фиорентино Виторио Емануеле'', кој беше инаугуриран на 17 мај 1862 година со продукција на ''Лучија ди Ламермур'' на [[Гаетано Доницети|Доницети]] и која седеше 6.000 луѓе. Постојат неколку други театри, како што се Салончино Кастинели, Театро Пучини, Театро Верди, Театро Голдони и Театро Николини. === Катедрала Санта Марија дел Фиоре === Фирентинската катедрала, официјално Катедралата ди Санта Марија дел Фиоре, е катедрала во Фиренца, Италија. Започнато е во 1296 година во готски стил по дизајн на [[Арнолфо ди Камбио]] и беше структурно завршен до 1436 година, со куполата дизајнирана од Филипо Брунелески. === Плоштади, улици и паркови === [[Податотека:Gilli_(Florence)_Piazza_della_Repubblica.jpg|мини|Пјаца дела Република]] [[File:Firenze_panorama_from_the_Giardino_Bardini.jpg|врска=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Firenze_panorama_from_the_Giardino_Bardini.jpg|мини|Панорама на Фиренца, сликана од Градината Бардини]] [[Податотека:Базиликата Санта Кроче и истоимениот плоштад.jpg|мини|Базиликата Санта Кроче и истоимениот плоштад]] Освен ваквите споменици, Фиренца содржи бројни поголеми плоштади (''piazze'') и улици. Пјаца дела Република е плоштад во центарот на градот, локација на културните кафулиња и буржоаските палати. Меѓу кафулињата на плоштадот (како Caffè Gilli, Paszkowski или Hard Rock Cafè), кафулето Giubbe Rosse веќе долго време е место за средби на уметници и писатели, особено оние на [[Футуризам|футуризмот]]. Пјаца Санта Кроче е друга; доминирана од базиликата Санта Кроче, тој е правоаголен плоштад во центарот на градот каде секоја година се игра Калчо Фиорентино . Понатаму, се наоѓа плоштадот Санта Тринита, плоштад во близина на Арно, што означува крај на улицата Виа де Торнабуони . [[Податотека:Replica_of_David,_Piazza_della_Signoria,_Florence.jpg|мини|Реплика на Давид и други статуи, Пјаца дела Сињорија]] Другите плоштади вклучуваат Пјаца Сан Марко, Пјаца Санта Марија Новела, Пјаца Бекарија и Пјаца дела Либерта . Центарот дополнително содржи неколку улици. Такви се на пример: Виа Камило Кавур, еден од главните патишта на северната област на историскиот центар; Виа Гибелина, една од најдолгите улици во централна Фиренца; Виа де Калцаиоли, една од најцентралните улици на историскиот центар што ја поврзува ''Пјаца дел Дуомо'' со Пјаца дела Сињорија, навивајќи паралелно со преку Рома и ''Пјаца дела Република'' ; Виа де Торнабуони, луксузна улица во центарот на градот што оди од плоштадот Антинори до понте Санта Тринита, преку плоштадот Санта Тринита, која се карактеризира со присуство на модни бутици; булеварите Viali di Circonvallazione, со 6 ленти што го опкружуваат северниот дел на историскиот центар; како и други, како што се Via Roma, Via degli Speziali, Via de' Cerretani и Viale dei Colli. Фиренца содржи и разни паркови и градини. Меѓу нив се и Градините Боболи, Парко деле Кашине, Џардино Бардини и Џардино деи Семпличи . == Демографија == {{Население низ историјата|1200|29=1971|23=1936|24=321176|25=1951|26=374625|27=1961|28=436516|30=457803|21=1931|31=1981|32=448331|33=1991|34=403294|35=2001|36=356118|37=2011|22=304160|20=280133|50000|10=150864|1300|120000|1500|70000|1650|70000|1861|11=1871|19=1921|12=201138|13=1881|14=196072|15=1901|16=236635|17=1911|18=258056|38=358079}}Во 1200 година градот бил дом на 50.000 луѓе.<ref name="google">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Jx2Q4hxT5HAC|title=The Sovereign State and Its Competitors: An Analysis of Systems Change|last=Spruyt, H.|date=1996|publisher=Princeton University Press|isbn=9780691029108|page=132|access-date=27 October 2014}}</ref> До 1300 година, населението на градот било 120 000, со дополнителни 300 000 жители на [[Грофовија|Контадо]] .<ref name="google2">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=9aoklkGrf-8C|title=Ecologies and Economies in Medieval and Early Modern Europe: Studies in Environmental History for Richard C. Hoffmann|last=Bruce, S.G.|date=2010|publisher=Brill|isbn=9789004180079|page=48|access-date=27 October 2014}}</ref> Помеѓу 1500 и 1650 година, населението било околу 70 000.<ref name="google3">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=hK-EAgAAQBAJ|title=Pre-Industrial Cities and Technology|last=Chant, C.|last2=Goodman, D.|date=2005|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781134636204|page=141|access-date=27 October 2014}}</ref><ref name="google4">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=cXuCjDbxC1YC|title=Urban World History: An Economic and Geographical Perspective|last=Tellier, L.N.|date=2009|publisher=Presses de l'Universite du Quebec|isbn=9782760522091|page=311|access-date=27 October 2014}}</ref> {{На|2010|10|31}}, бројката на популацијата е 370,702, додека [[Евростат]] проценува дека 696,767 жители живеат во [[Поголеми урбани зони|урбаната околина]] на Фиренца. Метрополитанската околина на Фиренца, Прато и Пистоја, конституираат над 2000 во околина од околу {{Convert|4800|km2|0}}, дом на 1.5&nbsp;милион жители. Според проценките на Фиренца, 46.8% од популацијата е машка in 2007 и 53.2% женска. Малолетниците (деца меѓу 18 години и помала возраст) сочинуваат 14,10% од популацијата во споредба со пензионерите, кои се 25,95%. Ова е споредбено со италијанскиот просек од 18,06% малолетни и 19,94% пензионери. Просечната возраст на жител од Фиренца е 49 во споредба со италијанскиот просек од 42. Во периодот од пет години меѓу 2002 и 2007, популацијата во Фиренца пораснала за 3.22 проценти, додека Италија достигнала раст за 3.56 проценти.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://demo.istat.it/bil2007/index.html|title=Statistiche demografiche ISTAT|publisher=Demo.istat.it|accessdate=5 May 2009}}</ref> [[родност|Стапката на раѓање]] на Фиренца изнесува 7.66 породувања на 1,000 жители во споредба со италијанскиот просек од 9.45 породувања. {{На|2009}}, 87.46% од популацијата се Италијанци. Околу 6000 [[Кинески странство|Кинези]] живеат во градот.<ref>[https://web.archive.org/web/20090201181239/http://www.chicagotribune.com/news/chi-090102-italy-china%2C0%2C1337042.story Chinese immigrants to Italy build no ordinary Chinatown], [[Chicago Tribune]], 1 January 2009</ref> Најголемата имигрантска група дошла од други европски земји (претежно [[Романци]] и [[Албанци]]): 3.52%, Источна Азија (претежно [[Хан (народ)|Кинези]] и [[Филипински народ|Филипинци]]): 2.17%, од Америките: 1.41%, и Северна Африка (претежно [[Мароко|Мароканци]]): 0.9%.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://demo.istat.it/str2006/index.html|title=Statistiche demografiche ISTAT|publisher=Demo.istat.it|accessdate=5 May 2009}}</ref> Слично како и остатокот од Италија, повеќето од жителите во Фиренца се [[Римокатоличка црква|римокатолици]], со повеќе од 90% од населението кое припаѓа на Архиепископијата во Фиренца .<ref name="CathHierFlorence">[http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dfire.html "Archdiocese of Firenze {Florence}"] ''[[Catholic-Hierarchy.org]]''. David M. Cheney. Retrieved 7 October 2016.</ref><ref name="GCathFlorence">[http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/fire0.htm "Metropolitan Archdiocese of Firenze"] ''GCatholic.org''. Gabriel Chow. Retrieved 7 October 2016.</ref> == Економија == Туризмот е далеку најважен од сите индустрии, а најголемиот дел од фирентинската економија се потпира на парите генерирани од меѓународни пристигнувања и студенти кои студираат во градот.<ref name="britannica.com"/> Вредниот туризам во градот изнесуваше околу 2,5 евра&nbsp;милијарди во 2015 година и бројот на посетители се зголеми за 5,5% во однос на претходната година.<ref name="theflorentine.net">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theflorentine.net/news/2016/05/florence-economy-double-nations/|title=Economy of Florence twice the national average – The Florentine|date=27 May 2016|work=Theflorentine.net|accessdate=28 October 2017}}</ref> Во 2013 година, Фиренца беше наведена како втор најдобар светски град од страна на ''Конде Наст Травел'' .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://edition.cnn.com/2013/10/16/travel/cn-traveler-top-cities/|title=The world best cities are...|date=16 October 2013|publisher=CNN|accessdate=17 October 2013}}</ref> Производството и трговијата, сепак, остануваат многу важни. Фиренца е исто така 17-ти најбогат град на Италија според просечната заработка на работниците, со бројка од 23.265 евра (вкупниот приход на градот е 6.531.204.473 евра), кој доаѓа по Мантова, сепак надминувајќи го [[Болцано]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ilsole24ore.com/speciali/redditi_comuni_08/|title=La classifica dei redditi nei comuni capoluogo di provincia|publisher=Il Sole 24 ORE|accessdate=19 May 2010}}</ref> === Индустрија, трговија и услуги === Фиренца е голем производствен и трговски центар во Италија, каде што фирентинските индустриски комплекси во предградијата произведуваат секаква стока, од мебел, гумени производи, хемикалии и храна.<ref name="britannica.com"/> Сепак, традиционалните и локалните производи, како што се антиквитети, ракотворби, стакларија, кожни работи, уметнички репродукции, накит, сувенири, елаборат метал и железо, чевли, додатоци и облека од висока мода, исто така, доминираат во саемскиот сектор на економијата на Фиренца. Приходот на градот делумно се потпира на услуги, комерцијални и културни интереси, како што се годишни саеми, театарски и лирски продукции, уметнички изложби, фестивали и модни ревии, како што е Калчо Фиорентино. Тешката индустрија и машинеријата исто така учествуваат во обезбедувањето на приходи. Во Нуово Пињоне, бројни фабрики сè уште се присутни, а доминантни се малите и средните индустриски бизниси. Индустриските области Фиренца-Прато-Пистоја беа познати како „Трета Италија“ во 90-тите години на минатиот век, поради извозот на висококвалитетни добра и автомобили (особено Веспа) и просперитетот и продуктивноста на фирентинските претприемачи. Некои од овие индустрии дури се натпреваруваа со традиционалните индустриски области во [[Емилија-Ромања]] и [[Венето]] поради високиот профит и продуктивноста. Во четвртиот квартал од 2015 година, производството се зголеми за 2,4%, а извозот се зголеми за 7,2%. Водечките сектори вклучуваа машинско инженерство, мода, фармацевтика, храна и вино. Во текот на 2015 година, договорите за трајно вработување се зголемија за 48,8 проценти, поттикнати од даночното олеснување на целата територија на земјата.<ref name="theflorentine.net"/> === Туризам === [[Податотека:Florencja_Il_Porcelino_RB.jpg|лево|мини| Туристи доаѓаат на Фонтана дел Порчелино .]] Туризмот е најзначајнатата индустриска гранка во централна Фиренца. Од април до октомври, туристите се повеќе од месното население. Билетите за музеите „Уфици“ и „Академија“ редовно се распродаваат, а големи групи редовно ги полнат базиликите „ Санта Кроче“ и „ Санта Марија Новела“, обете наплаќаат за влез. Билетите за Уфици и Академија можат да се купат преку Интернет пред посетата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.visitflorence.com/|title=Florence, Italy: Tourist Travel Guide for Holidays in Florence, Firenze, Italy|work=www.visitflorence.com|accessdate=28 September 2015}}</ref> Во 2010 година, читателите на списанието ''Travel + Leisure'' го рангираа градот како нивно трето омилено туристичко одредиште.<ref name="travelandleisure.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.travelandleisure.com/worldsbest/2010/cities|title=Travel + Leisure|publisher=Travelandleisure.com|accessdate=11 June 2011}}</ref> Во 2015 година, читателите на „Конде Наст Травел“ ја избраа Фиренца за најдобар град во Европа.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.cntraveler.com/galleries/2016-07-01/best-things-to-do-in-florence-italy|title=15 Best Things to Do in Florence, Italy|work=Cntraveler.com|accessdate=28 October 2017}}</ref> Студиите на „Еуромонитор Интернешнл“ заклучија дека културниот и историски ориентиран туризам генерира значително зголемени трошоци низ цела Европа. Се верува дека Фиренца има најголема концентрација на уметност (пропорционално на нејзината големина) во светот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://florenceart.net/studyabroad/|title=Study Abroad in Florence Italy – Florentine artisan courses for school groups|publisher=Florenceart.net|accessdate=22 January 2010}}</ref> Така, културниот туризам е особено силен, со светски познати музеи како што се Уфици продадени над 1,93&nbsp;милиони билети во 2014 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.italy24.ilsole24ore.com/art/arts-and-leisure/2015-08-18/museums-by-the-numbers-184743.php?uuid=AC5dGMj|title=Florence's Uffizi leading the pack in terms of visitors' numbers, after the Colosseum and Pompeii|work=Florence’s Uffizi leading the pack in terms of visitors' numbers, after the Colosseum and Pompeii|accessdate=28 October 2017}}</ref> Објектите на градскиот конгресен центар беа преструктуирани во текот на 90-тите години на минатиот век и беа домаќини на изложби, конференции, состаноци, социјални форуми, концерти и други настани цела година. [[Податотека:Restaurant_in_the_Piazza_del_Duomo,_Florence,_Italy.jpg|мини|Туристи и ресторан во Пјаца дел Дуомо]] Во 2016 година, Фиренца имала 20.588 хотелски соби во 570 објекти. Меѓународните посетители користат 75% од собите; околу 18% од нив биле од САД <ref>https://hvs.com/Print/In-Focus-Florence-Italy?id=7942</ref> Во 2014 година, градот имал 8,5&nbsp;милиони ноќевања.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tourism-review.com/florence-a-record-year-for-the-tourism-industry-news4438#SFAqOL1Wp75gEeRq.99|title=Florence: A Record Year for the Tourism Industry – .TR|last=Bill.Alen@tourism-review.com|first=Bill Alen|work=Tourism-review.com|accessdate=28 October 2017}}</ref> Извештајот на „Еуромонитор“ посочува дека во 2015 година градот е рангиран на 36-тото место на најпосетување во светот, со над 4,95&nbsp;милиони пристигнувања за годинава.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://go.euromonitor.com/Top-100-Cities-Destinations_Thank-You.html?aliId=115886864|title=Euromonitor International's Top City Destinations Ranking|date=2016|publisher=Euromonitor.com|accessdate=1 July 2017}}</ref> Туризмот носи приходи во Фиренца, но создава и одредени проблеми. Понте Векио, Маркетот Сан Лоренцо и Санта Марија Новела се мачат со џепчии.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.yourcoffeebreak.co.uk/lifestyle/26338763698/where-in-europe-are-you-most-likely-to-be-a-victim-of-pickpocketing/|title=Where in Europe are you Most Likely to be a Victim of Pickpocketing?|work=Yourcoffeebreak.co.uk|accessdate=28 October 2017}}</ref> Провинцијата Фиренца прима приближно 13&nbsp;милиони посетители годишно <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tourism-review.com/florence-a-record-year-for-the-tourism-industry-news4438|title=Florence: A Record Year for the Tourism Industry – .TR|last=Bill.Alen@tourism-review.com|first=Bill Alen|work=Tourism-review.com|accessdate=28 October 2017}}</ref> и во највисоките сезони, популарните локации може да станат пренатрупани како резултат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thelocal.it/20160718/italys-holiday-hotspots-struggling-with-too-many-tourists|title=Italian hotspots struggling with 'too many tourists'|date=18 July 2016|work=Thelocal.it|accessdate=28 October 2017}}</ref> Во 2015 година, градоначалникот Дарио Нардела изрази загриженост за посетителите кои пристигнуваат со автобуси, остануваат само неколку часа, трошат малку пари, но значително придонесуваат за пренатрупаност. „Без посета на музеј, само фотографија од плоштадот, автобусот назад и потоа за Венеција... Ние не сакаме такви туристи “, изјави тој.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/world/2015/dec/06/florence-risk-tourists-buildings|title=Florence seeks a better class of tourist to share its besieged medieval treasures|last=Kirchgaessner|first=Stephanie|date=6 December 2015|work=The Guardian|access-date=28 October 2017}}</ref> Некои туристи не го почитуваат културното наследство во градот, според Нардела. Во јуни 2017 година, тој воспостави програма за прскање на црковните чекори со вода за да ги спречи туристите да користат такви области како места за излети. Додека ги цени придобивките од туризмот, тој тврди дека има „зголемување кај оние што седат на црковните скали, јадат храна и оставаат расфрлано ѓубре“, објасни тој.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/world/2017/may/31/florence-mayor-dario-nardella-hosepipes-basilica-santa-croce|title=Florence mayor aims to keep picnicking tourists at bay with hosepipes|last=Giuffrida|first=Angela|date=31 May 2017|work=The Guardian|access-date=28 October 2017}}</ref> За да ја зајакне продажбата на традиционална храна, градоначалникот воведе законодавство (донесено во 2016 година) според кое рестораните треба да користат типични тоскански производи и ја отфрли апликацијата на Мекдоналдс да отвори локација на плоштадот Дуомо.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/florence-church-tourists-water-wet-hose-santa-croce-basilica-picnics-eating-food-italy-a7767111.html|title=Florence is hosing down monuments to deter tourists|date=1 June 2017|work=Independent.co.uk|accessdate=28 October 2017}}</ref> === Производство на храна и вино === [[Податотека:Fiaschi_of_basic_Chianti.jpg|десно|мини| ''Фијаски'' од основните Кјанти.]] Храната и виното одамна се важни за тамошното стопанство. Регионот Кјанти е сместен јужно од градот, а неговото грозје Сангиовезе фигурира не само во неговите вина Кјанти Класико, туку и во многу од неодамна развиените мешавини Супертускан. Во рок од {{Convert|32|km}} на запад е областа Кармињано, исто така дом на вкусни црвени засновани на сангиовеза. Прославената област Кјанти Руфина, географски и историски одделена од главната област Кјанти, е исто така на неколку километри источно од Фиренца. Во поново време, регионот Болгери (околу {{Convert|150|km|0}} југозападно од Фиренца) стана прочуен по своите " Супер тоскански " црвените како <nowiki><i>Sassicaia</i></nowiki> и <nowiki><i>Ornellaia</i></nowiki> .<ref name="OCW-bol">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.winepros.com.au/jsp/cda/reference/oxford_entry.jsp?entry_id=369|title=Bolgheri|last=Oxford Companion to Wine|archive-url=https://web.archive.org/web/20080808193907/https://www.winepros.com.au/jsp/cda/reference/oxford_entry.jsp?entry_id=369|archive-date=8 August 2008}}</ref> == Култура == === Уметност === [[Податотека:Sandro_Botticelli_-_La_nascita_di_Venere_-_Google_Art_Project_-_edited.jpg|лево|мини| [[Раѓањето на Венера (Ботичели)|Венера на Ботичели]], складирана во Уфици]] Фиренца беше родно место на високата ренесансна уметност, која траеше од 1450 до 1527 година. Додека средновековната уметност се фокусираше на основната приказна за Библијата, ренесансната уметност се фокусираше на натурализмот и човечките емоции.<ref name=":02">{{Наведена книга|title=The Western Heritage|last=Kagan|first=Donald|publisher=Pearson|year=2013|isbn=9780205393923|pages=296}}</ref> Средновековната уметност била апстрактна, формулична и главно произведена од монаси, додека ренесансната уметност била рационална, математичка, индивидуалистичка, се состоела од линеарна перспектива и засенчување (Киароскуро) и произведена од специјалисти ( [[Леонардо да Винчи]], [[Донатело]], [[Микеланџело Буонароти|Микеланџело]] и [[Рафаел]] ) . Религијата беше важна, но со ова ново време дојде и хуманизацијата <ref name=":12">{{Наведена книга|title=Art Through the Ages|last=Kleiner|first=Fred|publisher=Clark Baxtor|year=2013|isbn=978-0-495-91542-3|location=Boston|pages=417, 421}}</ref><ref name=":22">{{Наведена мрежна страница|url=https://stats.lib.pdx.edu/proxy.php?url=https://search.alexanderstreet.com/view/work/bibliographic_entity&#124;video_work&#124;2361487|title=The Power of the Past with Bill Moyers: Florence|date=1990}}</ref> на религиозните фигури во уметноста, како што се Протерување од рајската градина, Еце Хомо (Бош, 1470-тите) и Мадона Дела Сеџоола ; Луѓето од оваа возраст почнаа да се разбираат себеси како човечки суштества, што се рефлектираше во уметноста. ренесансата го одбележа повторното раѓање на класичните вредности во уметноста и општеството додека луѓето ги проучувале античките мајстори на грчко-римскиот свет; Уметноста се фокусираше на реализмот наспроти идеализмот. [[Податотека:Sculptures_in_the_Loggia_dei_Lanzi.jpg|мини|Скулптури во Лоџа деи Ланци]] [[Податотека:'David'_by_Michelangelo_JBU05.JPG|лево|мини| ''Давид на'' Микеланџело]] Чимабуе и Џото, татковци на италијанското сликарство, живееле во Фиренца, како и Арнолфо и Андреа Писано, обновувачи на архитектурата и скулптурата; Брунелески, [[Донатело]] и Масачо, предците на ренесансата, Гиберти и Дела Робијас, Филипо Липи и Ангелико; Ботичели, Паоло Учело и универзалниот генијалец на Леонардо да Винчи и Микеланџело.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.learner.org/interactives/renaissance/florence_sub2.html|title=Art in Florence|publisher=learner.org|accessdate=27 September 2010|archive-date=2019-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20191025041411/http://www.learner.org/interactives/renaissance/florence_sub2.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://library.thinkquest.org/2838/artgal.htm|title=Renaissance Artists|publisher=library.thinkquest.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20101124033248/http://library.thinkquest.org/2838/artgal.htm|archive-date=24 November 2010|accessdate=28 September 2010}}</ref> Нивните дела, заедно со оние на многу други генерации уметници, се собрани во неколкуте музеи во градот: галеријата Уфици, галеријата Палатина со сликите на „Златните векови“,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.virtualuffizi.com/uffizi/|title=Uffizi Gallery Florence • Uffizi Museum • Ticket Reservation|publisher=Virtualuffizi.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20090218221745/http://www.virtualuffizi.com/uffizi/|archive-date=18 February 2009|accessdate=5 May 2009}}</ref> Барџело со скулптурите на ренесанса, музејот на Сан Марко со дела на Фра Анџелико, Академијата, капелите на Медичи <ref>[http://www.florentine-society.ru/Medici_Chapel_Mysteries.htm Peter Barenboim, Sergey Shiyan, ''Michelangelo: Mysteries of Medici Chapel'', SLOVO, Moscow, 2006]. {{ISBN|5-85050-825-2}}</ref> Куќата на Буонароти со скулптурите на Микеланџело, следниве музеи: Бардини, Хорн, Стиберт, Романо, Корсини, Галеријата на Модерна уметност, Музејот на операта Дуомо, музејот на сребрени садови и музејот на [[Скапоцен камен|скапоцени камења]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.italyguides.it/us/florence/palace_of_bargello.htm|title=Palace of Bargello ( Bargello's Palace ), Florence Italy|date=28 October 2006|publisher=ItalyGuides.it|accessdate=5 May 2009}}</ref> Неколку споменици се наоѓаат во Фиренца: Крстилницата во Фиренца со своите мозаици; катедралата со своите скулптури, средновековните цркви со ленти со фрески; јавни, како и приватни палати: Палацо Векио, Палацо Пити, [[Палацо Медичи Рикарди]], Палацо Даванзати ; манастири, манастири, трпезарии; „Сертоза“. Во археолошкиот музеј се вклучени документи на етрурската цивилизација.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.italyguides.it/us/florence/pitti_palace.htm|title=Inner court of Pitti Palace (Palazzo Pitti), Florence Italy|date=28 October 2006|publisher=ItalyGuides.it|accessdate=5 May 2009}}</ref> Всушност, градот е толку богат со уметност што некои посетители за прв пат го доживуваат Стендаловиот синдром, бидејќи за прв пат се среќаваат со неговата уметност.<ref name="ncjqkw">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.auxologia.com/index3.html|title=Auxologia: Graziella Magherini: La Sindrome di Stendhal (book)|archive-url=https://web.archive.org/web/20061012105458/http://www.auxologia.com/index3.html|archive-date=12 October 2006|accessdate=12 October 2006}} (excerpts in Italian)</ref> [[Податотека:Uffizi_Hallway.jpg|мини| [[Уфици]] се 10-тиот најпосетуван музеј на уметност во светот.]] Фирентинските архитекти како Филипо Брунелески (1377–1466) и Леон Батиста Алберти (1404–1472) биле меѓу татковците на ренесансната и на [[Неокласична архитектура|неокласичната архитектура]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.studymode.com/essays/Why-Was-Florence-Considered-Important-For-74009.html|title=Why Was Florence Considered Important For Culture And Arts? – Essay – Michellekim|publisher=StudyMode.com|accessdate=14 March 2010}}</ref> Катедралата, на врвот од куполата на Брунелески, доминира во хоризонтот на Фиренца. Фирентинците одлучиле да започнат да ја градат - кон крајот на 13 век, без дизајн за куполата. Проектот предложен од Брунелески во 14 век бил најголемиот некогаш изграден во тоа време, и првата голема купола изградена во Европа од двата големи купола во римско време - [[Пантеон (Рим)|Пантеон]] во Рим и [[Црква Света Софија (Истанбул)|Аја Софија]] во [[Цариград]]. Куполата на Санта Марија дел Фиоре останува најголемата конструкција од тули од ваков вид во светот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tripleman.com/index.php?showimage=737|title=The Duomo of Florence &#124; Tripleman|publisher=tripleman.com|accessdate=25 March 2010}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.brunelleschisdome.com/|title=brunelleschi's dome – Brunelleschi's Dome|publisher=Brunelleschisdome.com|accessdate=25 March 2010}}</ref> Пред него е средновековната Крстилница. Двете згради во својот украс вклучуваат премин од средниот век во ренесансата. Во последниве години, повеќето од важните уметнички дела од двете згради - и од блискиот Џото Кампаниле, се отстранети и заменети со копии. Оригиналите сега се чуваат во Музејот на Операта del ''Duomo'', веднаш на исток од катедралата. Фиренца има голем број цркви исполнети со уметност, како што се Сан Минијато ал Монте, Сан Лоренцо, Санта Марија Новела, Санта Тринита, Санта Марија дел Кармин, Санта Кроче, Санто Спирито, Анунциата, Оњисанти и многу други.<ref name="britannica.com"/> [[Податотека:Firenze.PalVecchio05.JPG|лево|мини| Палацо дела Сињорија, попознат како Палацо Векио (англиски: Стариот дворец)]] Уметниците поврзани со Фиренца се движат од Арнолфо ди Камбио и Чимабуе до Џото, Нани ди Банко и Паоло Учело; преку Лоренцо Гиберти, и Донатело и Масасио и семејството дела Робија; преку Фра Ангелико и Ботичели и Пјеро дела Франческа, и понатаму до Микеланџело и Леонардо да Винчи. Другите вклучуваат Бенвенуто Челини, Андреа дел Сарто, Беноцо Гоцоли, Доменико Гирландаио, Филипо Липи, Бернардо Буонталенти, Оркања, Полауоло, Филипино Липи, Верокио, Бронзино, Десидерио да Сетињано, Микелоцо, Росасело, Ронселоси, Ронселоси, Роселоси, Роселоси, Росасело, Росасело, Росасело, Росасело, Роселоси, Роселоси, Роселоси, Ронселоси, Росесели, Росесои Меѓу уметниците од другите региони кои работеле во Фиренца се Рафаел, Андреа Писано, Џамболоња, Ил Содома и Питер Пол Рубенс. [[Податотека:Dome_of_Cattedrale_di_Santa_Maria_del_Fiore_(Florence).jpg|мини|Куполата на Брунелески]] Галерии со слики во Фиренца се Уфици и палатата Пити. Две врвни колекции на скулптура се наоѓаат во Барџело и во Музејот на дела на Дуомо. Тие се исполнети со творби на Донатело, Верокио, Десидерио да Сетигнано, Микеланџело и други. Академијата Галерија го има Давид на Микеланџело - можеби најпознатото уметничко дело насекаде, плус недовршени статуи на робовите Микеланџело создадени за гробот на [[Папа Јулиј II|папата Јулиј Втори]] .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.europe.travelonline.com/italy/region_florence.html|title=Florence, Tuscany Region, Italy – The Duomo, Statue of David, Piazza Dell Signoria|publisher=Europe.travelonline.com|accessdate=25 March 2010}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.florence.world-guides.com/art_galleries.html|title=Florence Art Gallery: Art Galleries and Museums in Florence Area, Italy|publisher=Florence.world-guides.com|accessdate=25 March 2010}}</ref> Другите знаменитости вклучуваат средновековно градско собрание, Палацо дела Сињорија (исто така познато како Палацо Векио), Археолошки музеј, Музеј на историјата на науката, Градина на Архимед, Палацо Даванзати, Музеј Стиберт, Сан Марко, капелите Медичи, Музејот на дела на Санта Кроче, Музејот на манастирот Санта Марија Новела, Зоолошкиот музеј („ Ла Спекола “), Бардини и Музејот Хорн. Постои и колекција на дела од современиот вајар, Марино Марини, во музејот именуван по него. Палатата Строци е место на специјални изложби.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.palazzostrozzi.org/Sezione.jsp?idSezione=181|title=Become a friend of Palazzo Strozzi – Fondazione Palazzo Strozzi – Firenze|publisher=Palazzostrozzi.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20110727162807/http://www.palazzostrozzi.org/Sezione.jsp?idSezione=181|archive-date=27 July 2011|accessdate=25 March 2010}}</ref> === Јазик === Фирентински ''(Fiorentino),'' се зборува од страна на жителите на Фиренца и неговата околина, е тоскански дијалект и непосреден јазик родител на современиот италијански јазик. Иако неговиот вокабулар и изговор се во голема мерка идентични со стандардниот италијански, разликите постојат. ''Vocabolario del fiorentino contemporaneo'' (Современ фирентински речник) открива лексички разлики од сите сфери на животот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vocabolariofiorentino.it/contenuti/introduzione|title=Vocabolario del fiorentino contemporaneo|publisher=Accademia della Crusca|language=it|trans-title=Dictionary of Contemporary Florentine|accessdate=15 October 2019}}</ref> Фiрентинците имаат многу препознатлив акцент во фонетска смисла поради таканаречената <nowiki><i>gorgia toscana</i></nowiki> ): „тврд ''c'' “ /k / помеѓу две самогласки се изговара како фрикатив {{МФАзврска|h}} сличен на англиски ''h'', така што ''дико'' „велам“ е фонетски [ˈDiːho], ''i cani'' 'кучињата' да се [iˈhaːni] . Слично на тоа, ''т'' помеѓу самогласки се изговара {{МФАзврска|θ}} на англиски ''тенки,'' и ''p'' во иста позиција е [[Двоуснена согласка|''bilabial'']] фрикативна {{МФАзврска|ɸ}} Другите карактеристики вклучуваат користење форма на субјунктивно расположение што последно се користи во средновековно време,  честа употреба во секојдневниот говор на современиот субјуктив и скратен изговор на [[Член (граматика)|определениот член]], {{МФАзврска|i}} наместо „ил“, предизвикувајќи дуплирање на согласката што следи, така што ''„Il cane“'' (превод: кучето), на пример, се изговара: (ik'ka:ne). Данте, Петрарка и Бокачо биле пионери во употребата на народниот јазик <ref name="florenceholidays.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.florenceholidays.com/florence-vacation-literature-in-florence.html|title=Literature in Florence, Florentine Writers and Poets|publisher=Florenceholidays.com|accessdate=25 March 2010}}</ref> наместо латинскиот јазик што се користел за повеќето книжевни дела во тоа време. === Литература === [[Податотека:Decamaron_intro.jpg|мини| Воведот на ''Декамерон'' (1350–1353) од Џовани [[Џовани Бокачо|Бокачо]] .]] И покрај тоа што латинскиот јазик бил главен јазик на дворовите и на Црквата во средниот век, писателите како Данте Алигиери <ref name="florenceholidays.com"/> и многу други го користеле својот јазик, народниот јазик на Фиренца кој потекнувал од латинскиот јазик, во составувањето на нивните најголеми дела. Најстарите литературни парчиња напишани во Фиренца одат уште во 13 век. Литературата на Фиренца целосно процветала во 14 век, кога не само Данте со својата ''[[Божествена комедија]]'' (1306–1321) и Петрарка, туку и поетите како [[Гвидо Кавалканти]] и [[Лапо Џани]] ги составиле своите најважни дела. Ремек-дело на Данте е ''Божествената комедија'', која главно се занимава со самиот поет кој прави алегорична и морална обиколка во Пеколот, Чистилиштето и конечно во Рајот, при што тој се среќава со бројни митолошки или вистински ликови на неговата возраст или порано. Прво го води римскиот поет [[Вергилиј]], чии нехристијански верувања го проколнале во Пеколот. Подоцна, му се придружува [[Божествена комедија|Беатриче]], која го води низ Небото. Во 14 век, [[Франческо Петрарка|Петрарка]] <ref name="florenceholidays">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.florenceholidays.com/florence-vacation-literature-in-florence-petrarch-boccaccio.html|title=Literature in Florence – Petrarch and Boccaccio, Florentine Writers and Poet: Petrarch and Boccaccio|publisher=Florenceholidays.com|accessdate=25 March 2010}}</ref> и [[Џовани Бокачо]] ја предводеле литературната сцена во Фиренца по смртта на Данте во 1321 година. Петрарка бил сеопфатен писател, автор и поет, но бил особено познат по својата ''[[Канцониерот|Канцониера]]'' или Книгата на песните, каде што ја искажувал својата непрестајна љубов кон Лора. Неговиот стил на пишување станал познат како ''Петрархизам'' . Бокачо бил попознат по својот ''[[Декамерон]]'', малку мрачна приказна за Фиренца за време на бубонската чума во 1350-тите, позната како [[Црна смрт]], кога некои луѓе го напуштиле разурнатиот град во изолацијата во замок и го поминале своето време раскажувајќи приказни и новели земени од средновековната и современата традиција. Сето ова е напишано во серија од 100 различни новели. Во 16 век, за време на ренесансата, Фиренца е роден град на политичкиот писател и филозоф Николо Макијавели, чии идеи за тоа како владетелите треба да управуваат со земјата, детално опишани во ''„Принцот“'', се рашириле низ европските судови и уживале трајна популарност со векови. Овие принципи станале познати како ''макијавелизам'' . === Музика === [[Податотека:Teatro_della_Pergola,_Firenze_1.JPG|мини|Театарот Пергола.]] Фиренца станала музички центар за време на средниот век, музиката и изведувачките уметности што остануваат важен дел од нејзината култура. Растот на градовите во Северна Италија во 1500-тите години веројатно придонел за нејзино зголемено истакнување. За време на ренесансата, во градот постоеле четири вида музичко покровителство во однос на светата и световната музика: државна, корпоративна, црковна и приватна. Токму тука, Фирентинската Камерата се состанала во средината на 16 век и експериментирала со поставување на музички приказни за старогрчката митологија и поставување на резултатот - со други зборови, првите опери, движејќи ги тркалата не само за понатамошен развој на оперска форма, но за подоцнежните развој на одделните „класични“ форми како што се симфонијата и концертот. По 1600 година, италијанските трендови преовладувале низ Европа, до 1750 година тоа било примарен музички јазик. Жанрот на Мадригал, роден во Италија, се здобил со популарност во Велика Британија и на други места. Неколку италијански градови биле „поголеми на музичката мапа отколку што се сугерирала нивната реална големина за моќ. Фиренца, некогаш бил таков град кој доживеал фантастичен период на почетокот на XVII век на музичко-театарска иновација, вклучувајќи ги почетокот и процутот на операта.<ref name="Hanning, Barbara Russano 2010. pg. 182">.Hanning, Barbara Russano, J. Peter Burkholder, Donald Jay Grout, and Claude V. Palisca. Concise History of Western Music. New York: W.W. Norton, 2010.pg. 182.</ref> Операта била измислена во Фиренца кон крајот на 16 век кога беше премиерно изведена „ ''Дафне“'' на Јакобо Пери, опера во стилот на монодија. Операта се проширила од Фиренца низ цела Италија и на крајот во Европа. Вокалната музика во хорот исто така се здобила со нов идентитет во тоа време. На почетокот на 17 век, биле измислени две практики за пишување на музика, првата ''Стиле Антико/Прима Пратика'' и другата ''Стиле Модерно/Секунда Пратика''. Стиле Антико бил повеќе распространет во Северна Европа, а Стиле Модерно повеќе го практикувале италијанските композитори од тоа време.<ref>Grout, Donald Jay, Donald Jay Grout, and Claude V. Palisca. A History of Western Music. New York: W.W. Norton & Company, 1973.</ref> Композитори и музичари кои живееле во Фиренца биле Пјеро Строци (1550 - по 1608 година), Џулио Качини (1551–1618) и Мајк Франсис (1961–2009). Книгата на ''Џулио'' Качини ''Le Nuove Musiche'' била значајна во ''тогашната'' инструкција за техники за изведба.<ref name="Hanning, Barbara Russano 2010. pg. 182"/> Книгата прецизирала нов термин, кој се користел во 1630-тите, наречен монодија, што означувала комбинација на глас и басо континето и означувала практика на наведување на текстот на слободен, лирски, но сепак како говор. Ова би се случило додека некој инструмент, обично тип на тастатура, како што е [[чембало]], свирел и држел акорди додека пејачот ја пеел/зборувал со монодската линија.<ref>Bonds, Mark E., Etd. Kassell, Richard. A History of Music in Western Culture. Combined Volume.3rd edition. Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ. {{ISBN|0-205-64531-3}}.</ref> === Кино === Фиренца била амбиент за бројни фантастични дела и филмови, вклучувајќи ги и романите и придружните филмови, како што се ''Светлината на плоштадот'', ''Девојчето што не можеше да каже не'', ''Калми Куори Апасионати'', ''[[Ханибал (филм)|Ханибал]]'', ''[[Соба со поглед (филм од 1985)|Соба со поглед]]'', ''[[Чај со Мусолини (филм)|Чај со Мусолини]]'', ''Девствена територија'' и ''[[Пеколот (филм)|Пеколот]]'' . Во градот живеат реномирани италијански глумци и глумици, како што се [[Роберто Бенињи]], Леонардо Пиерачони и Виторија Пучини . === Видео игри === Фиренца се појави како локација во видео игрите како што се ''Assassins Creed II .'' <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://bachtrack.com/article-film-music-assassins-creed-kyd|title=Assassin's Creed II - The magic of the Renaissance in a video game|last=Ponce|first=Javier|date=1 May 2017|work=Bachtrack|accessdate=20 August 2019}}</ref> [[Република Фиренца|Republic of Florence]] исто така се појавува како нација за игра [[Paradox Interactive's grad strategy]] game ''Europa Universalis IV .''. === Кујна === [[Податотека:Bistecca_alla_fiorentina-01.jpg|мини|Фирентински бифтек во Фиренца]] Храната од Фиренца излегува од традицијата на селанец да јаде наместо од ретко високо готвење. Повеќето јадења се засноваат на месо. Целото животно беше традиционално изедено; шкембето ''(trippa)'' и желудникот (''lampredotto'') некогаш биле редовно на менито и сè уште се продаваат на храна коли стационирани низ градот. Antipasti вклучуваат ''Crostini Toscani,'' исечени на леб круга на врвот со пилешки црн дроб со седиште во паштети, и исечени месо (главно пршута и [[Салама|Salamé]], често се служи со диња кога во сезоната). Типичен тоскански леб, добиен со природен леван, честопати се карактеризира со курсеви во Фиренца, особено во неговите супи, ''риболита'' и ''папа ал помодоро'', или во салатата од леб и свеж зеленчук наречена ''панцанела,'' која се служи во летно време. ''Бистека ала фиорентина'' е голема (вообичаената големина треба да тежи околу {{Convert|1.2|to|1.5|kg|oz|-1}} ) - бифтек „датум“ - стек од говедско месо од кианина во Т-коска и зготвен над врел јаглен и се служи многу ретко со својата неодамна изведена верзија - ''таliаалата'', ретко исечено говедско месо на кревет од [[рукола]], често со парчиња пармезан сирење одозгора. Повеќето од овие курсеви обично се служат со локално [[маслиново масло]], исто така одличен производ што ужива светска репутација.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.welcometuscany.it/special_interest/wine_food_olive_oil/olive_oil.htm|title=Tuscany italy tuscany tourists guide, travel tips extra virgin olive oil wines and foods of the most beautiful land in the world|last=welcometuscany.it|publisher=welcometuscany.it|accessdate=5 May 2009}}</ref> Меѓу десертите, една од најпопуларните е ''скијачата ала фиорентина'', бела торта со леб од леб, тоа е многу мека торта, подготвена со исклучително едноставни состојки, типична за фирентинската кујна, а особено се јаде за време на [[карневал]]от . === Истражувачка активност === [[Податотека:UNICEF_Innocenti_Research_Centre.jpg|десно|мини| Центар за истражување на УНИЦЕФ за иновации]] Истражувачките институти и универзитетските оддели се наоѓаат во областа на Фиренца и во два кампуса во Поло ди Новоли и Поло Шиентифико ди Сесто Фиорентино <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.polosci.unifi.it/mdswitch.html|title=Polo Scientifico di Sesto Fiorentino|publisher=Polosci.unifi.it|archive-url=https://web.archive.org/web/20140318151234/http://www.polosci.unifi.it/mdswitch.html|archive-date=18 March 2014|accessdate=18 March 2014}}</ref> како и во Истражувачката област на Консилјо Национале деле Ричерке .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.area.fi.cnr.it/english/|title=Florence CNR Research Area|publisher=Area.fi.cnr.it|archive-url=https://web.archive.org/web/20140807030127/http://www.area.fi.cnr.it/english/|archive-date=7 August 2014|accessdate=18 March 2014}}</ref> === Наука и откритие === [[Податотека:Museo_di_Storia_Naturale_di_Firenze_-_paleontology.JPG|лево|мини| Изложба на пробосциди во Museo di Storia Naturale di Firenze, или Природонаучниот музеј во Фиренца]] Фиренца е важен научен центар со векови, особено за време на ренесансата со научниците како Леонардо да Винчи. Фирентинците биле една од движечките сили зад [[Големите географски откритија|ерата на откривањето]]. Фирентинските банкари ги финансираа Хенри морепловецот и португалските истражувачи кои биле пионери на маршрутата околу Африка до Индија и Далечниот Исток. Тоа била мапа нацртана од Фирентинецот Паоло дал Поцо Тосканели, студент на Брунелески, што ја користел [[Кристофер Колумбо]] за да им го продаде своето „претпријатие“ на шпанските монарси и што тој го користел на своето прво патување. „Проекцијата“ на Меркатор е рафинирана верзија на Тосканели, земајќи ги предвид двете Америки. [[Галилео Галилеј|Галилео]] и другите научници биле пионери во студијата за оптика, балистика, астрономија, анатомија и други научни дисциплини. Пико дела Мирандола, Леонардо Бруни, Макијавели и многу други ја поставиле основата за современо научно разбирање. === Мода === [[Податотека:Via_de_Tornabuoni_07.JPG|мини|Луксузни бутици покрај престижната фирентинска улица Виа де Торнабуони.]] До 1300 година, Фиренца станала центар на производство на текстил во Европа. Многу од богатите семејства во ренесансната Фиренца биле големи купувачи на локално произведена фина облека, а специјалистите за мода во економијата и културата на Фиренца во тој период честопати се потценуваат.<ref>Frick, Carole Collier. ''Dressing Renaissance Florence: Families, Fortunes, and Fine Clothing''. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2002.</ref> Фиренца според некои е родното место и најраниот центар на модерната (по Втората светска војна) модна индустрија во Италија. Фирентинските „сори“ од раните 1950-ти во организација на Џовани Батиста Џорџини биле настани каде што неколку италијански дизајнери учествувале во групни изложби и за првпат го привлекле меѓународното внимание.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gbgiorgini.it/italianfashion.htm|title=The birth of italian fashion|publisher=Gbgiorgini.it|accessdate=7 May 2017}}</ref> Фиренца служи како дом на италијанската модна компанија Салваторе Ферагамо од 1928 година. Седиштата на [[Gucci|Гучи]], [[Роберто Кавали]] и Емилио Пучи се наоѓаат во Фиренца. Другите големи играчи во модната индустрија, како што се [[Прада]] и [[Шанел]], имаат големи канцеларии и продавници во Фиренца или нејзините периферии. Главната луксузна шопинг улица во Фиренца е Виа де Торнабуони, каде што главните луксузни модни куќи и етикетите за накит, како што се [[Армани]] и [[Bulgari|Булгари]], имаат свои елегантни бутици. Виа дел Парионе и Виа Рома се други улици кои се исто така добро познати по своите врвни модни продавници.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cntraveller.com/guides/europe/italy/florence/where-to-shop|title=Conde Nast Traveller's guide to shopping in Florence|publisher=Cntraveller.com|accessdate=9 October 2013}}</ref> === Историски евокации === ==== ''Експлозија на количката'' ==== ''Scoppio del Carro'' („Експлозија на количката“) е прослава на [[Прва крстоносна војна|Првата крстоносна војна]] . За време на денот на Велигден, количка, која Флорентинците ја нарекуваат ''Бринделоне'' и која ја водат четири бели волови, е однесена на Пјаца дел Дуомо помеѓу крстилницата на [[Свети Јован Крстител]] (''Батистеро ди Сан Џовани'') и катедралата во Фиренца (''Санта Марија дел Фиоре''). Количката е поврзана со јаже со внатрешноста на црквата. Во близина на количката има модел на гулаб, кој, според легендата, е симбол на среќа за градот: на крајот на велигденската миса, гулабот излегува од наосот на Дуомо и го пали огнометот на количката. ==== ''Калчо Сторико (превод: Историски фудбал)'' ==== [[Податотека:Calcio_Storico_Corteo.jpg|мини|Калчо Сторико]] ''Калчо Сторико Фиорентино'' („Историски фирентински [[фудбал]] “), понекогаш ''костумот се'' нарекува ''калчо'', е традиционален спорт, кој се смета за претходник на фудбалот, иако вистинската игра наликува на рагби. Настанот потекнува од [[Среден век|средниот век]], кога најважните фирентински благородници се забавувале играјќи додека носеле светли носии. Најважниот натпревар се одиграл на 17 февруари 1530 година, за време на опсадата на Фиренца. Тој ден [[Папска Држава|папските трупи го]] опседнале градот додека Фирентинците, со презир кон непријателите, решиле да ја играат играта без оглед на ситуацијата. Играта се игра на Пјаца ди Санта Кроче . Конструирана е привремена арена, со белила и поле за играње покриено со песок. Се одржа серија на натпревари меѓу четирите тима од секоја од ''quartiere'' (населба) во Фиренца во текот на крајот на јуни и почетокот на јули.<ref>[http://www.calciostorico.it/ Calcio Storico Fiorentino (Official site)] {{it}}</ref> Постојат четири екипи: Азури (светлосина), Бјанки (бела), Роси (црвена) и Верди (зелена). „Аѕурите“ се од четвртина на Санта Кроче, Бјанки од четвртина на Санто Спирто, Верди се од Сан Џовани и Роси од Санта Марија Новела. === Спорт === [[Податотека:Soccer_in_Florence,_Italy,_2007.jpg|мини| [[Стадион Артемио Франки]]]] Во [[Фудбал|асоцијација,]] Фиренца е претставена од [[ФК Фјорентина|ФК Фиорентина]], која игра во [[Серија А]], највисоката лига на [[Фудбалот во Италија|системот]] на [[Фудбалот во Италија|италијанската фудбалска лига]]. [[ФК Фјорентина|ФК Фиорентина]] има освоено две шампионски титули во Италија, во 1956 и 1969 година и 6 купа на Италија,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.footballhistory.org/club/fiorentina.html|title=FootballHistory.org|work=ACF Fiorentina|publisher=Martin Wahl|accessdate=10 October 2019}}</ref> од нивното формирање во 1926 година. Тие ги играат своите игри на [[Стадион Артемио Франки|стадионот „Артемио Франки“]], кој има капацитет за 47.282 гледачи. Женскиот тим на ФК Фиорентина го освои фудбалското италијанско првенство во женската асоцијација во сезоната 2016/2017. Градот е дом на Centro Tecnico Federale di Coverciano (превод: Технички Центар на Коверчано), во Коверчано, Фиренца, главниот полигон на [[Фудбалска репрезентација на Италија|италијанската репрезентација]] и техничкиот оддел на [[Фудбалска федерација на Италија|Италијанската фудбалска федерација]] . Фиренца беше избрана за домаќин на Светското првенство во велосипедизам УЦИ во 2013 година. Од 2017 година, Фиренца е застапена и во Ечеленца, највисоко ниво во системот на рагби-унијата во Италија, од страна на И Медичеи, кој е клуб основан во 2015 година со спојување на постарите одреди на И Кавалиери (од Прато) и Фиренце Рагби 1931. И Медичеи го освоив првенството во Серија А во 2016/2017 и бев промовиран во Екцеленца за сезоната 2017/2018. Рари Нант Флорентија е успешен [[ватерполо]] клуб со седиште во Фиренца; и нејзините машки и женски екипи имаат освоено неколку шампионски титули во Италија, а женските екипи имаат и европски титули во своите палмари. == Образование == [[Податотека:Rettorato_firenze,_aula_magna_02.JPG|десно|мини|220x220пкс| Аудиториум на ректоратот на Универзитетот во Фиренца]] [[Податотека:Националната библиотека Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze.jpg|мини|Националната библиотека [[:it:Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze|Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze]]]] Универзитетот во Фиренца првпат е основан во 1321 година, а бил признат од [[Папа Климент VI|папата Климент VI]] во 1349 година. Во 2019 година, над 50.000 студенти беа запишани на универзитетот. Неколку американски универзитети се домаќини на кампусот во Фиренца, вклучувајќи ги универзитетот во Њујорк, Колеџот Марист, Пепердин, Стенфорд, Држава Флорида и Вејмс Медисон. Над 8.000 американски студенти се запишани на студии во Фиренца.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://aacupi.org/|title=Association of American College and University Programs in Italy|work=Association of American College and University Programs in Italy|language=en|accessdate=2019-09-22}}</ref> Приватното училиште, Чентро Макијавели, кое предава италијански јазик и култура на странци, се наоѓа во Пјаца Санто Спирито во Фиренца. == Транспорт == === Автомобили === Центарот на Фиренца е затворен за прекумерен сообраќај, иако влегуваат автобуси, такси и жители со соодветни дозволи. Оваа област обично се нарекува ZTL (''Zona Traffico Limitato''), во превод (зона за очраничен сообраќај) која е поделена на неколку под-подсекции.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.italyperfect.com/blog/the-ztl-avoid-restricted-traffic-zones-fines-in-italy.html|title=The ZTL – Avoid Restricted Traffic Zones & Fines in Italy – Italy Perfect Travel Blog|date=2015-06-16|work=Italy Perfect Travel Blog|access-date=2018-02-03|language=en-US}}</ref> Затоа, жителите на една делница ќе можат да возат само во нивниот округ, а можеби и во некои околни. Автомобилите без дозволи имаат дозвола да влезат по 7.30 часот&nbsp;попладне, или пред 7.30 часот. Правилата се менуваат за време на летото исполнето со туристи, ставајќи повеќе ограничувања за тоа каде може да се влегува и излегува.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.florence-on-line.com/maps-of-florence/florence-driving-map-ztl.html|title=Florence Driving Map, the ZTL explained : Florence on Line|work=www.florence-on-line.com|language=en|accessdate=2018-02-03}}</ref> === Автобуси === [[Податотека:Tramvia_firenze_sirio.jpg|десно|мини| Трамвај Сирио во Фиренца]] [[Податотека:Железничката станица Санта Марија Новела.jpg|мини|Железничката станица Фиренце Санта Марија Новела (италијански: Firenze Santa Maria Novella)]] [[Податотека:Firenze_-_mappa_rete_tranviaria.png|мини|Мапа на трасата на трамвајот]] Главната мрежа за јавни транзити во градот е управувана од автобуската компанија [http://www.ataf.net/Default.aspx?LN=en-US АТАФ и Ли-неа] . Поединечните билети или лиценцата наречена Carta Agile со повеќе возења, се купуваат однапред и мора да се потврдат еднаш. Овие билети можат да се користат во автобусите на АТАФ и Ли-неа, Трамвија и локалните возови од втора класа само во рамките на градските железнички станици. Билетите за воз мора да бидат потврдени пред да се качат. Главната автобуска станица е веднаш до железничката станица Санта Марија Новела. Трениталија управува со возови помеѓу железничките станици во градот и до другите одредишта низ Италија и Европа. Централната железничка станица, Санта Марија Новела, е оддалечена околу 500 м северозападно од Пјаца дел Дуомо. Постојат уште две важни станици: Кампо ди Марте и Рифреди. Позастапени се рутите Фиренца - Пиза, Фиренца - Виареџо и Фиренца-Арецо (долж главната линија до Рим). Другите локални железници ја поврзуваат Фиренца со Борго Сан Лоренцо во областа Муџело (железничка станица Фаентина) и [[Сиена]]. На долго растојание од 10 километри автобусите ги управуваат компаниите СИТА, Копит и КАП. Транзитните компании сместуваат и патници од аеродромот „Америго Веспучи“, што се наоѓа на 5 километри западно од центарот на градот и кој има закажано услуги управувани од најголемите европски превозници. === Трамвај === Во обид да се намали загадувањето на воздухот и сообраќајот на автомобили во градот, во тек е изградба на повеќелиниска трамвајска мрежа наречена ''Трамвија''. Првата линија започна со работа на 14 февруари 2010 година и ја поврзува примарната меѓуградска железничка станица во Фиренца (Санта Марија Новела) со југозападното предградие Скандичи. Оваа линија изнесува 7.4 км по должина и има 14 постојки. Изградбата на втората линија започна на 5 ноември 2011 година, изградбата беше запрена поради тешкотиите на изведувачите и повторно започна во 2014 година со отворање на новата линија на 11 февруари 2019 година. Оваа втора линија го поврзува аеродромот во Фиренца со центарот на градот. Трета линија (од Санта Марија Новела до областа Кареџи, каде се наоѓа најважните болница во Фиренца).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.gestramvia.it/home.html|title=Arriva La Tramvia (in Italian)|publisher=GEST|accessdate=11 December 2011|archive-date=2013-10-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20131008000903/http://www.gestramvia.it/home.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/amm/piani_e_progetti/Tramvia.html|title=Tramvia – Il Sistema Tramviario Fiorentino|archive-url=https://web.archive.org/web/20120202152941/http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/amm/piani_e_progetti/Tramvia.html|archive-date=2 February 2012|accessdate=11 December 2011}}, Tramvia page of Florence's city government web site (in Italian).</ref><ref>[[Trams in Florence]], Wikipedia article "Florence tramway"</ref>  === Статистика за јавен превоз во Фиренца === Просечното време што луѓето го поминуваат патувајќи со јавен превоз во Фиренца, на пример до и од работа, во еден работен ден е 59 мин. 13% од возачите на јавен превоз возат повеќе од 2 часа секој ден. Просечното време што луѓето го чекаат на постојка или станица за јавен превоз е 14 минути, додека 22% од возачите чекаат над 20 минути во просек секој ден. Просечното растојание што луѓето обично го возат на едно патување со јавен превоз е 4,1&nbsp;км, додека 3% патуваат над 12&nbsp;км во една насока.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://moovitapp.com/insights/en/Moovit_Insights_Public_Transit_Index_Italy_Firenze-2022|title=Firenze Public Transportation Statistics|publisher=Global Public Transit Index by Moovit|accessdate=19 June 2017}} [[File:CC-BY_icon.svg|50x50пкс]] Material was copied from this source, which is available under a [[creativecommons:by/4.0/|Creative Commons Attribution 4.0 International License]].</ref> === Железничка станица === [[Податотека:Воз на италијанската железничка агенција Трениталиа (Trenitalia).jpg|мини|Воз на железниците Трениталиа ([https://www.trenitalia.com/ Trenitalia]) на станицата Санта Марија Новела]] Железничката станица Фиренце Санта Марија Новела е главната национална и меѓународна железничка станица во Фиренца и ја користат 59&nbsp;милиони луѓе секоја година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.grandistazioni.it/cms/v/index.jsp?vgnextoid=84db47db3c09a110VgnVCM1000003f16f90aRCRD|title=Grandi Stazioni – Firenze S. Maria Novella|publisher=Grandistazioni.it|archive-url=https://web.archive.org/web/20180509145137/http://www.grandistazioni.it/cms/v/index.jsp?vgnextoid=84db47db3c09a110VgnVCM1000003f16f90aRCRD|archive-date=9 May 2018|accessdate=22 June 2009}}</ref> Зградата, дизајнирана од Џовани Микелучи, е изградена во стил на ''италијански рационализам'' и е една од најголемите рационалистички згради во Италија. Сместено е на ''Пјаца дела Стационе'', во близина на Фортеца да Басо (ремек-дело на воената ренесансна архитектура <ref name="city-getaway">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.city-getaway.com/en/guide/informations/12/Florence|title=Florence travel information &#124; Holiday apartment near Ducati Museum|publisher=city-getaway.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20141027213134/http://www.city-getaway.com/en/guide/informations/12/Florence|archive-date=27 October 2014|accessdate=27 October 2014}}</ref> ) и Виали ди Чирконвалационе, и пред Базиликата на апсидата на Санта Марија Новела од каде го носи своето име . Како и бројни возови со голема брзина до големите италијански градови, Фиренца, се служат со меѓународни услуги за спиење преку ноќ до Минхен и Виена, управувани од австриските железници (ÖBB). Во тек е изградба на нова брза железничка станица и договорено е да биде во функција до 2015 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/materiali/TAV/report_17_1-15ottobre.pdf|title=Report Quindiciale N. 17|publisher=Rete Ferroviaria Italiana|archive-url=https://web.archive.org/web/20120509035906/http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/materiali/TAV/report_17_1-15ottobre.pdf|archive-date=9 May 2012|accessdate=11 December 2011}}</ref> Планирано е да се поврзе со аеродромот Веспучи, железничката станица Санта Марија Новела и со центарот на градот со втората линија на Трамвија.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/materiali/tramvia/Parte_02.pdf|title=Descrizione Della Linea 2|publisher=Comune di Firenze|archive-url=https://web.archive.org/web/20120509035947/http://www.comune.firenze.it/opencms/export/sites/retecivica/materiali/tramvia/Parte_02.pdf|archive-date=9 May 2012|accessdate=11 December 2011}}</ref> Архитектонските фирми Foster + Partners и Lancietti Passaleva Giordo and Associated ја дизајнираа оваа нова железничка станица.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fosterandpartners.com/Projects/1194/Default.aspx|title=Florence TAV Station|publisher=Foster + Partners|archive-url=https://web.archive.org/web/20111127000151/http://www.fosterandpartners.com/Projects/1194/Default.aspx|archive-date=27 November 2011|accessdate=11 December 2011}}</ref> === Аеродром === [[Податотека:Florence_-_Peretola_(Amerigo_Vespucci)_(FLR_-_LIRQ)_AN0591245.jpg|мини|Аеродромoт во Фиренца]] Аеродромот во Фиренца, Перетола, е еден од двата главни аеродрома во регионот на Тоскана, иако не се користи многу од популарните авиокомпании. Другиот аеродром во регионот на Тоскана е меѓународниот аеродром „Галилео Галилеј“ во Пиза. === Mobike (споделување велосипед) === [[Податотека:Mobike_Lites_at_Parco_delle_Cascine,_Florence.jpg|мини|Mobikes во Парко деле Кашине, Фиренца]] Mobike, кинеска компанија за [[Систем за изнајмување велосипеди|споделување велосипеди]] , работи во Фиренца од јули 2017 година. Од 2019 година, компанијата работи со 4.000 велосипеди во Фиренца. Корисниците го скенираат QR-кодот на велосипедот користејќи ја апликацијата Mobike и го завршуваат возењето со паркирање на работ на тротоарот. Велосипедите имаат фиксна цена од 1 € на секои 20 минути. Бидејќи Mobike е систем за споделување на велосипеди без станици, тој не обезбедува станици, затоа велосипедите можат да бидат оставени скоро насекаде. == Меѓународни односи == === Збратимени градови === Фиренца е [[Збратимени градови|збратимена]] со:<ref name="GL">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comune.fi.it/export/sites/retecivica/comune_firenze/relazioni_internazionali_cooperazione/gemellaggi.html|title=Gemellaggi, Patti di amicizia e di fratellanza|publisher=Comune di Firenze|language=it|accessdate=28 August 2015}}</ref> {{div col|colwidth=22em}} * {{flagdeco|PSE}} [[Bethlehem]], [[State of Palestine|Palestine]]<ref name=GL/><ref name="BethlehemTwinning">{{cite web|url=http://www.bethlehem-city.org/Twining.php |title=Bethlehem Municipality |publisher=bethlehem-city.org |access-date=10 October 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100724140854/http://www.bethlehem-city.org/Twining.php |archive-date=24 July 2010 }}</ref> * {{flagdeco|HUN}} [[Budapest]], Hungary<ref name=GL/> * {{flagdeco|DEU}} [[Dresden]], Germany<ref name=GL/><ref name="Dresden">{{cite web|url=http://www.dresden.de/en/02/11/c_03.php |title=''Dresden – Partner Cities'' |publisher=Landeshauptstadt Dresden |access-date=29 December 2008 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081016001550/http://www.dresden.de/en/02/11/c_03.php |archive-date=16 October 2008 }}</ref> * {{flagdeco|GBR}} [[Edinburgh]], Scotland, United Kingdom<ref name=GL/><ref name="Edinburgh twinning">{{cite web|url=http://www.edinburgh.gov.uk/info/695/council_information_performance_and_statistics/685/european_international_and_parliamentary_relations/3 |title=Twin and Partner Cities |publisher=City of Edinburgh Council |access-date=16 January 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120614133841/http://www.edinburgh.gov.uk/info/695/council_information_performance_and_statistics/685/european_international_and_parliamentary_relations/3 |archive-date=14 June 2012 }}</ref> * {{flagdeco|MAR}} [[Fes]], Morocco<ref name=GL/> * {{flagdeco|IRN}} [[Isfahan]], Iran<ref name=GL/> * {{flagdeco|DEU}} [[Kassel]], Germany<ref name=GL/> * {{flagdeco|UKR}} [[Kyiv]], Ukraine<ref name=GL/> * {{flagdeco|KWT}} [[Kuwait City]], Kuwait<ref name=GL/> * {{flagdeco|JPN}} [[Kyoto]], Japan<ref name=GL/><ref name="Kyoto twinnings">{{cite web|url=http://www.city.kyoto.lg.jp/sogo/page/0000083407.html |title=Sister Cities of Kyoto City |access-date=21 January 2014 |publisher=City of Kyoto |archive-url=https://web.archive.org/web/20140121151906/http://www.city.kyoto.lg.jp/sogo/page/0000083407.html |archive-date=21 January 2014 |url-status=live}}</ref> * {{flagdeco|PRC}} [[Nanjing]], China<ref name=GL/> * {{flagdeco|ISR}} [[Nazareth]], Israel<ref name=GL/> * {{flagdeco|USA}} [[Philadelphia, Pennsylvania]], United States<ref name=GL/><ref>{{cite web |url=http://www.ivc.org/florence__italy |title=Florence, Italy |publisher=Ivc.org |access-date=26 June 2009 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20120905180345/http://www.ivc.org/florence__italy |archive-date=5 September 2012}}</ref> * {{flagdeco|MEX}} [[Puebla]], Mexico<ref name=GL/> * {{flagdeco|FRA}} [[Reims]], France<ref name=GL/> * {{flagdeco|LAT}} [[Riga]], Latvia<ref name=GL/><ref>{{cite web|url=http://www.riga.lv/EN/Channels/Riga_Municipality/Twin_cities_of_Riga/default.htm |title=Twin cities of Riga |publisher=[[Riga City Council]] |access-date=27 July 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20081204021323/http://www.riga.lv/EN/Channels/Riga_Municipality/Twin_cities_of_Riga/default.htm |archive-date=4 December 2008}}</ref> * {{flagdeco|BRA}} [[Salvador, Bahia|Salvador]], Brazil<ref name=GL/> * {{flagicon|UZB}} [[Samarkand]], Uzbekistan * {{flagdeco|AUS}} [[Sydney]], Australia<ref name=GL/> * {{flagdeco|ALB}} [[Tirana]], Albania<ref name="International relations">{{cite web|url=http://www.tirana.gov.al/common/images/International%20Relations.pdf |title=Twinning Cities: International Relations (NB Florence is listed as 'Firenze') |access-date=23 June 2009 |work=Municipality of Tirana |publisher=tirana.gov.al |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111010042121/http://www.tirana.gov.al/common/images/International%20Relations.pdf |archive-date=10 October 2011}}</ref> * {{flagdeco|FIN}} [[Turku]], Finland<ref name=GL/> * {{flagdeco|ESP}} [[Valladolid]], Spain<ref name=GL/> {{div col end}} === Други партнерства === {{div col|colwidth=22em}} * {{flagdeco|PER}} [[Arequipa]], Peru<ref name=GL/> * {{flagdeco|FRA}} [[Cannes]], France<ref name=GL/> * {{flagdeco|JPN}} [[Gifu, Gifu]] Japan<ref name=GL/> * {{flagdeco|POL}} [[Kraków]], Poland<ref name=GL/><ref name="Kraków partnerships">{{cite web|url=http://www.krakow.pl/otwarty_na_swiat/2531,kat,0,5,miasta_partnerskie.html |title=Kraków – Miasta Partnerskie |access-date=10 August 2013 |work=Miejska Platforma Internetowa Magiczny Kraków |language=pl |trans-title=Kraków -Partnership Cities |archive-url=https://web.archive.org/web/20130702010825/http://www.krakow.pl/otwarty_na_swiat/2531%2Ckat%2C0%2C5%2Cmiasta_partnerskie.html |archive-date= 2 July 2013 |url-status=dead}}</ref> * {{flagdeco|SWE}} [[Malmö]], Sweden<ref name=GL/><ref name="Malmö twinning">{{cite web|url=http://www.malmo.se/Kommun--politik/Sa-arbetar-vi-med.../Omvarld/Internationellt-arbete/Vanorter.html |title=Vänorter |publisher=Malmö stad |language=sv |access-date=6 November 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203040911/http://www.malmo.se/Kommun--politik/Sa-arbetar-vi-med.../Omvarld/Internationellt-arbete/Vanorter.html |archive-date= 3 December 2013 }}</ref> * {{flagdeco|AUT}} [[Mauthausen, Upper Austria|Mauthausen]], Austria<ref name=GL/> * {{flagdeco|PRC}} [[Ningbo]], China<ref name=GL/> * {{flagdeco|FRA}} [[Porto-Vecchio, Corsica]], France<ref name=GL/> * {{flagdeco|USA}} [[Providence, Rhode Island]], United States<ref name=GL/> * {{flagdeco|EST}} [[Tallinn]], Estonia<ref name=GL/> {{div col end}} == Значајни жители == [[Податотека:Santi_di_Tito_-_Niccolo_Machiavelli's_portrait_headcrop.jpg|мини| [[Николо Макијавели]]]] [[Податотека:Lorenzo_de_Medici.jpg|мини| [[Лоренцо де Медичи]]]] [[Податотека:Portrait_de_Dante.jpg|мини| [[Данте Алигиери]]]] [[Податотека:Portrait_of_Amerigo_Vespucci.jpg|мини| [[Америго Веспучи]]]] * Антонија од Фиренца, светица * Агнес од Монтепулчано, [[Светец|светица]] * Харолд Актон, автор и естет * Џон Аргиропулос, научник * [[Леон Батиста Алберти|Леоне Батиста Алберти]], полиматематичар * [[Данте Алигиери]], поет * [[Џовани Бокачо]], поет * Балдасар Бонаиути, хроничар од 14 век * [[Сандро Ботичели]], сликар * Аурелијано Брандолини, агроном и научник за соработка во развој * [[Роберт Браунинг]] и [[Елизабет Барет Браунинг]], англиски поети од 19 век * [[Филипо Брунелески]], архитект * [[Микеланџело Буонароти|Микеланџело]] Буонароти, вајар, сликар, автор на таванот на Систинската капела и ''Дејвид'' * Франческо Казагранде, велосипедист * [[Роберто Кавали]], моден творец * [[Карло Колоди]], писател * Енрико Ковери, моден творец * [[Донатело]], [[Вајарство|вајар]] * Оријана Фалачи, новинарка и авторка * Салваторе Ферагамо, моден творец и чевлар * Мајк Франсис (роден Франческо Пучиони), пејач и композитор * Силпа Бирасри (роден Корадо Фероци), вајар, заслужен за главната фигура на модерната уметност во Тајланд.<ref name="su">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.journal.su.ac.th/index.php/suij/article/viewFile/40/40|title=Special Note : Professor Silpa Bhirasri's Life and Works|publisher=journal.su.ac.th|archive-url=https://web.archive.org/web/20111008023125/http://www.journal.su.ac.th/index.php/suij/article/viewFile/40/40|archive-date=8 October 2011|accessdate=27 October 2014}}</ref> * Семејство Фрескобалди, познати банкари и производители на вино * [[Галилео Галилеј]], италијански физичар, астроном и филозоф * Џото, сликар, вајар и архитект на почетокот на 14 век * Лоренцо Гиберти, [[Вајарство|вајар]] * Гучио Гучи, основач на етикетата [[Gucci|Гучи]] * Бруно Иноценти, вајар * Роберт Лоуел, поет * [[Николо Макијавели]], поет, филозоф и политички мислител, автор на ''[[Владетелот|„Владетелот“]]'' и ''„Дискурси“'' * Масачо, сликар * Роуз МекГован, глумица родена во Фиренца * Семејство [[Медичи]] * Џироламо Меи, историчар и хуманист * Антонио Меучи, пронаоѓач на телефонот * [[Флоренс Најтингел|Флоренс Најтингејл]], пионер на модерната медицинска сестра и статистичар * Вирџинија Олдоини, грофицата од Кастиљоне, рана фотографска уметност, таен агент и куртизана * Валерио Профондавале, [[Фландрија|фламански]] сликар * [[Giulio Racah|Џулио Раках]] (1909–1965), италијанско-израелски математичар и физичар; Вршител на должноста претседател на [[Еврејски универзитет во Ерусалим|хебрејскиот универзитет во Ерусалим]] * [[Рафаел]], сликар * Ана Сарфати, автор за деца * Џироламо Савонарола, реформатор * Адријана Серони, политичар * Џовани Спадолини, политичар * Антонио Скуарчалупи, органист и композитор * [[Еванџелиста Торичели|Евангелиста Торичели]], италијански физичар * Ана Тонели (околу 1763–1846), родена сликарка на портрети Фиренца кон крајот на 17 век и почетокот на 18 век.<ref name=":0">{{Наведена книга|url=http://www.pastellists.com/Articles/TONELLI.pdf|title=Dictionary of Pastellists Before 1800|last=Jeffares|first=Neil|date=2019|edition=online}}</ref> * [[Џорџо Вазари|Џорџо Васари]], сликар, архитект и историчар * [[Америго Веспучи]], истражувач и картограф, имењак на [[Америка]] * [[Леонардо да Винчи]], полиматематичар * Лиза дел Џокондо, модел на ''[[Мона Лиза]]'' * Џорџо Антонучи, лекар, психоаналитичар и меѓународна референца за преиспитување на основата на психијатријата == Поврзано == * Канцелар на Фиренца * Фирентинска хроника * Европски Универзитетски Институт * Фирентинско училиште * Список на историски држави на Италија * Список на плоштади во Фиренца * [[:Категорија: Згради и градби во Фиренца]] == Белешки == {{Белешки}} == Користена литература == {{Наводи}} == Извори == {{refbegin|colwidth=30em}} * Niccolò Machiavelli. ''[[Florentine Histories]]'' * {{наведена книга|title=Renaissance Florence|last=Brucker|first=Gene A.|year=1983}} * {{наведена книга|url=https://archive.org/details/societyofrenaiss00bruc|title=The Society of Renaissance Florence: A Documentary Study|last=Brucker|first=Gene A.|year=1971|url-access=registration}} * {{наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=sdekGAAACAAJ|title=Travellers Florence & Tuscany, 3rd: Guides to Destinations Worldwide|last=Chamberlin|first=Russell|date=22 May 2008|publisher=Thomas Cook Publishing|isbn=978-1-84157-844-6|access-date=11 March 2010}} * Chaney, Edward (2003), ''A Traveller's Companion to Florence''. * {{наведена книга|title=The Building of Renaissance Florence: An Economic and Social History|last=Goldthwaite|first=Richard A.|year=1982}} * {{наведена книга|title=The House of Medici: Its Rise and Fall|last=Hibbert|first=Christopher|year=1999}} * {{наведена книга|url=https://archive.org/details/cityofflorencehi00lewi|title=The City of Florence: Historical Vistas and Personal Sightings|last=Lewis|first=R.W.B.|year=1996|url-access=registration}} * {{наведена книга|title=A History of Florence 1200–1575|last=Najemy|first=John|year=2006}} * {{наведена книга|url=https://archive.org/details/historyofflorenc0000sche|title=History of Florence: From the Founding of the City Through the Renaissance|last=Schevill|first=Ferdinand|year=1936|url-access=registration}} * {{наведена книга|title=Public Life in Renaissance Florence|last=Trexler|first=Richard C.|year=1991}} * Ferdinand Schevill, ''History of Florence: From the Founding of the City Through the Renaissance'' (Frederick Ungar, 1936) is the standard overall history of Florence. * {{наведена книга|url=http://shop.getty.edu/products/florence-at-the-dawn-of-the-renaissance-978-1606061268|title=Florence at the Dawn of the Renaissance: Painting and Illumination, 1300–1500|last=Sciacca|first=Christine|publisher=Getty Publications|year=2012|isbn=978-1-60606-126-8|access-date=12 February 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20120920044914/http://shop.getty.edu/products/florence-at-the-dawn-of-the-renaissance-978-1606061268|archive-date=20 September 2012|url-status=dead}} {{Refend}} == Надворешни врски == * [http://www.florenceartmuseums.com/ Музеj на уметност во Фиренца] * [https://web.archive.org/web/20110515183430/http://www.glenndixon.org/Florence.html Големата ренесанса во Фиренца - Видео] * [https://whc.unesco.org/en/list/174/video Видео од УНЕСКО] [[Категорија:Универзитетски градови во Италија]] [[Категорија:Поранешни престолнини]] [[Категорија:Фиренца]] [[Категорија:Статии со микроформати hAudio]] [[Категорија:Координати на Википодатоците]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] jimveyn6u16d1g141qvliir1wd64cmi 0 25235 4800384 4796868 2022-08-08T21:33:04Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Земјотрес | title = Скопски земјотрес (1963) | date = [[26 јули]] [[1963]] | map = Skopje-earthquake-railway-station-1963.jpg | image name = Пред [[Музеј на Град Скопје|старата скопска железничка станица]], на 26 јули 1963 г. | mapsize = 350п | map2 = {{maplink | plain = n | frame = yes | frame-width = 330 | frame-height = 250 | text = Епицентар на земјотресот. | zoom = 15 | type = point | stroke-colour = #C60C30 | stroke-width = 3 | title = Скопски земјотрес | coord = {{coord|41|59|39|N|21|25|43|E}} }} | magnitude = [[Скала на моментна магнитуда|6.1 M_w]]<ref name="Trieste">[http://www.univ.trieste.it/~dst/RAF06/People/Denis/Skopje9.pdf Сеизмички проценки за движењето на тлото за земјотресот со M6.1 во Скопје, Македонија 26 јули 1963] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080411041530/http://www.univ.trieste.it/~dst/RAF06/People/Denis/Skopje9.pdf |date=2008-04-11 }} [[Науки за Земјата|Факултет за науки за земјата]], [[Универзитет во Трст]], [[Трст]], [[Италија]]</ref><ref name="IRIS">[http://www.iris.edu/seismo/quakes/1963skopje/ Земјотресот во Скопје (Македонија) во 1963 г.] SeismoArchives, [[Здружени установи за сеизмолошко истражување]]</ref> | depth = <span style="white-space:nowrap">6&nbsp;км</span><ref name="Trieste" /><ref name="IRIS" /> | location = {{coord|41.9908|N|21.429|E}}<ref name="Trieste" /> | countries affected = {{СРМ}} | casualties = 1,070+ загинати<ref name="Trieste" /><ref name="MRT">[http://www.mrt.com.mk//index.php?option=com_content&task=view&id=11947&Itemid=27 44-годишнината од Скопскиот земјотрес] [[МРТ]] 26 јули 2007</ref> 2,900+ повредени<ref>[http://www.mia.com.mk/default.aspx?vId=66423250&lId=2&pmId=501 Податоци за загинатите и повредените во скопскиот земјотрес] - [[МИА]]</ref><ref>[http://www.makfax.com.mk/_tools/refinedSearch#90696 Скопски земјотрес - загинаа 1,070 луѓе, а околу 4,000 беа повредени] - [[Макфакс]]</ref><br /> 200,000 без дом<ref name="MRT" /><br /> 75 — 80 % разрушеност<ref name="InYourPocket">[http://www.inyourpocket.com/macedonia/skopje/feature/56043-the_1963_earthquake.html Скопскиот земјотрес од 1963] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080513053716/http://www.inyourpocket.com/macedonia/skopje/feature/56043-the_1963_earthquake.html |date=2008-05-13 }} - In Your Pocket City Guides</ref><ref name="BBC">[http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/26/newsid_2721000/2721635.stm На денешен ден: 26 јули; 1963: Илјадници загинати во земјотресот во Југославија] [[Би Би Си]]</ref> }} '''Скопски земјотрес од 1963 година''' — природна катастрофа која го погодила градот [[Скопје]] на [[26 јули]] [[1963]] година во 5 часот и 17 минути. [[Земјотрес]]от е еден од најкатастрофалните природни непогоди во [[Скопје]] и [[Македонија]], со измерени 9 степени по [[Меркалиевата сеизмичка скала|Меркалиевата скала]] (6,1 според [[Рихтерова скала|Рихтеровата сеизмичка скала]]). Траел 20 секунди, со помали потреси до 5 часот и 43 минути.<ref name="Skopje 1963">[https://mk.wikipedia.org/wiki/Податотека:Скопје,_Катастрофа_што_го_возбуди_целиот_свет,_1963_г.,_Скопје.pdf „Скопје, Катастрофа што го возбуди целиот свет“, [[Јован Пешиќ]], Народна задруга (Панде Ташковски), 1963 г., Скопје]</ref> Според службите за идентификација на жртвите на истиот ден, под урнатините животот го загубиле 1,070 [[Граѓанин|граѓани]], од коишто 478 мажи, 430 жени и 162 деца. Овие податоци не се земени како дефинитивни поради веројатноста дел од жртвите да биле веќе сохранети од своите роднини пред да ги евидентира Службата. Точната евиденција за повредените била вкупно 2,900 луѓе, од кои што 1,110 биле тешко повредени (преку 300 од нив се уште биле згрижени и до месец и половина во болниците и клиниките), а околу 800 луѓе останале инвалиди. Од потресот биле урнати 15,800 станови, а оштетени 28,000.<ref name="Skopje 1963"/> Првата помош за граѓаните на Скопје дошла од војската и граѓаните на тогашните [[СФРЈ|југословенски републики]], а неколку дена по земјотресот започнала да пристигнува помош и спасувачки екипи од целиот свет. Точно 87 нации од светот испратиле некаква помош во Скопје кои помогнале градот да се изгради повторно, поради што го носи и епитетот „град на солидарноста“. За првпат во периодот на [[Студена војна|Студената војна]] меѓу [[Капитализам|капиталистичкиот]] запад и [[Комунизам|комунистичкиот]] исток, [[САД|американски]] и [[СССР|советски]] воени сили заеднички им помагале на скопјаните. Неколку месеци порано во Скопје настанала [[Поплава во Скопје 1962|поплава од катастрофални размери]], којашто уништила многу материјални добра, иако во самиот град поминала без човечки жртви. Буицата на реката [[Вардар]] ги срушила куќите на неколку стотици скопјани. Овој настан се смета за предвесник што [[хипотеза|хипотетички]] допринел за Скопскиот земјотрес.<ref name="Skopje 1963"/> == Минати земјотреси и други катастрофи == Во својата долга историја, Скопје повеќепати пропаѓал и одново се раѓал. Времето на постанокот на градот, како еден од најстарите и најважните на [[Балкан]]от, не е точно утврдено. Првите траги на Скупи се пронаоѓаат во прастарото илирско доба. Развитокот на најголемиот град на [[Вардар]]от со сигурност може да се следи од времето кога Римјаните ја освојуваат Македонија, па на просторот помеѓу селата [[Злокуќани (населба во Скопје)|Злокуќани]] и [[Бардовци]] го изградиле моќниот град [[Скупи]], метропола на провинцијата [[Дарданија (Европа)|Дарданија]], која што влегла во состав на големата римска провинција [[Мезија]] (супериор). Скупи станал база на Седмиот римски легион, град којшто играл голема улога во пространата [[Римска империја]], стратешки и трговски центар, клучно средиште на поголемиот дел на западна [[Илирија]].<ref name="Skopje 1963"/> Историјата на Скопје, според разни записи на летописи, е исполнета со пожари, поплави и воени опустошувања. Регионот околу реката [[Вардар]], е зона со висока сеизмичка активност. Во минатото, Скопје двапати бил целосно разрушен од земјотреси: во [[518]] година, кога бил уништен под тогашното име [[Скупи]], и во [[1555]] година. Старите хроничари не го запишале точниот број на човечки жртви во првиот и вториот земјотрес.<ref name="Skopje 1963"/> === Прв Скопски земјотрес во 518 г. === Во [[518]] г., Скупи бил наполно разурнат од земјотрес. Катастрофата што ја опустошила провинцијата Дарданија, со епицентар во Скупи, ја опишува хроничарот [[Марцелин Комес]]. Тој запишал дека во провинцијата Дарданија:<ref name="Skopje 1963"/> {{Quote |text=„од тешкиот земјотрес се срушиле 24 каштели (градски тврдини), од кои што два пропаднале во земја заедно со сите жители, во четири половина од своите жители ги изгубиле животите, во единаесет градски тврдини настрадало третина од населението, а девет тврдини биле упропастени, при што загинало четвртина од населението.“ }} Тој понатаму тврди дека во земјата се појавила пукнатина долга околу 45 км, а широка 12 стапки. Метрополата Скупи била срушена до темел, но жителите не настрадале, затоа што пред катастрофата побегнале од градот зошто имало непријателска наезда од напаѓачи. Според описот на Комес, преживеаните жители на Скупи подигнале нов град во близината на нивните домови и храмови низводно по текот на Вардар - на местото на денешно Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> === Период до Вториот Скопски земјотрес === До нов расцут на Скупи дошло во времето на [[Византија|Византискиот цар]] [[Јустинијан I|Јустинијан Први]], којшто според некои записи е роден во селото [[Таор]] коешто е во близина на Скупи. По неговата смрт, [[Словени]]те се населуваат на Балканот, а во [[695]] г. го освоиле и Скупи којшто го преименувале во Скопје. Во овој период, Скопје почнало нагло да се развива и да воспоставува трговски врски со соседните градови.<ref name="Skopje 1963"/> Во [[1081]] г., во Скопје продреле [[Нормани]]те и го опустошиле.<ref name="Skopje 1963"/> [[Срби|Српскиот]] крал [[Стефан Урош II Милутин]], го освоил Скопје заедно со северниот дел на Македонија, а српскиот цар [[Душан Стефан]] во [[1343]] година го претворил Скопје во своја престолнина.<ref name="Skopje 1963"/> При крајот на XIV век, на 19 јануари [[1392]] г., Скопје бил освоен од [[Отоманско Царство|Отоманската империја]] по што го сменил името во Ускуб. [[Вук Бранковиќ]], кој извесно време владеел со Скопје, бил принуден да им го предаде на [[Турци]]те.<ref name="Skopje 1963"/> Во [[1413]] г., Скопје бил разорен по наредба на султанот [[Муса]], а во [[1438]] г., по наредба на султанот [[Мурат]], обновениот град бил запален по што изгореле многу луѓе, според пишаното во тогашните летописи.<ref name="Skopje 1963"/> === Втор Скопски земјотрес во 1555 г. === Во [[1555]] г. се случил Вториот катастрофален земјотрес, што скоро сосема го срушил Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> Во својата понова историја, [[Австријци|Австрискиот]] генерал [[Пиколомини]], на 26 октомври [[1687]] г., ја одбележал својата краткотрајна победа над Отоманците со страшен пожар, којшто уништил голем дел од Скопје, за потоа во градот да завладее и чума од која на [[9 ноември]] истата година, умрел и самиот Пиколомини.<ref name="Skopje 1963"/> == Статистички податоци за Скопје непосредно пред земјотресот == [[Податотека:Skopje Railway Station Pre 1963.jpg|мини|350п|Старата скопска железничка станица, пред 1963 г.]] [[Податотека:Oficerski dom, stara fotografija.jpg|мини|350п|[[Офицерски дом (Скопје)|Офицерскиот дом.]]]] [[Податотека:Crkva Sv. Konstantin i Elena.jpg|мини|350п|[[Црква „Св. Константин и Елена“ - Скопје|Црквата Св. Константин и Елена]] (слика од 1951 г.).]] [[Податотека:Kursumli An pred zemjotresot.jpg|мини|350п|[[Куршумли ан]] пред земјотресот.]] [[Податотека:Mestoto kade denes e GTC.jpg|мини|350п|Местото на денешен [[ГТЦ]].]] До ослободувањето на Скопје во [[1944]] г., градот бил економски поизграден и поразвиен од другите [[Градови во Македонија|македонски градови]], но и покрај тоа, бил град без индустрија, без вистински градски живот, во којшто преовладувале занаетчиско-чаршиските и административно-чиновничките елементи.<ref name="Skopje 1963"/> Урбанистичкиот план во тој миг бил слободен за изведба и едноставен бидејќи многу мал број на згради, кои веќе постоеле, можеле да се вклопат во новата замисла. Така, урбанистите имале одврзани раце да го планираат градот. Изградбата се одвивала брзо, па Скопје доживеал и брзо развивање во многу области на животот од било кој друг голем град во поранешна [[Југославија]].<ref name="Skopje 1963"/> === Население и инфраструктура === Скопје бил административен центар и основен носител на стопанската моќ на [[СР Македонија]], во кој што биле сконцентрирани основните институции, од кои што потекнувале и се остварувале врховните функции на општествената и државна заедница.<ref name="Skopje 1963"/> Околу 1/7 од целокупното население на СР Македонија живеело во Скопје според статистичките информации од [[30 јуни]] [[1963]] г., или 198,153 жители. Привремено присутните жители се движеле од 12,000 до 20,000 што значи дека по бројот на жители до утрото пред земјотресот, Скопје се сметал за трет град по големина, развиеност и вложување во поранешна Југославија.<ref name="Skopje 1963"/> Според истата статистика, во градот имало 39,516 станови со вкупно 1,792,055 м2 станбена површина, вклучувајќи ги и 3,912 станови во изградба, со 208,026 м2 станбена површина. Од 1945 до 1961 г., се изградени околу 2/5 или 41% од станбениот фонд. Од [[1961]] до [[1963]] г., се изградиле околу 9,000 станови, со што од вкупниот станбен фонд 45% припаѓале во општествено својство и 55% на индивидуални сопственици. Просечно, на секој жител на Скопје му припаѓале околу 8 м2 станбена површина, а секоја фамилија броела околу 4,1 член, што значи дека градот броел околу 48,330 домаќинства. Од вкупниот број на домаќинства, во засебни станови живееле 76.5% од жителите, додека 23.5% живееле во деливи станови.<ref name="Skopje 1963"/> === Економија и стопанство === Скопје претставувал околу 2/5 од стопанската моќ, т.е., 35% од индустриските капацитети, 77% од градежните капацитети, 84% од сообраќајните капацитети, и 50% од трговските, занаетчиските и угостителските капацитети на [[СР Македонија]]. Најголем дел од крупните претпријатија во државата, или 40%, се наоѓале во Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> Ваквата концентрација на економски потенцијал била проследена и со кадровата моќ. Од околу 11,000 стручњаци со високо и вишо стручно образование во Македонија, во 1963 г., во скопје работеле околу 6,000 од нив, или околу 55%. Од вкупниот број на квалификувани работници, 38% работеле во Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> Во градот се наоѓале околу 42,5% од вкупната вредност на активните основни средства во државата. Во [[1962]] г., стопанството во Скопје остварило приход од 238,000,000,000 [[југословенски динар|динари]], или 54,3% од вкупниот приход во СР Македонија. Изградбата на индустрискиот комплекс „[[Рудници и железарница „Скопје“|Железарница]]“, хемиските комбинати „[[Билјана]]“ и „[[Ацителенка]]“, заедно со темелната реконструкција на разни постојни индустриски погони во тек, до [[1967]] г. ќе го направела градот значаен индустриски центар и во границите на поранешна [[Југославија]]. Со изградбата на „Билјана“ и „Ацителенка“ до [[1964]] г., било проектирано дека ќе го зголемат годишниот бруто домашен производ на Скопје за над 20,000,000,000 динари.<ref name="Skopje 1963"/> === Култура и образование === Скопје се сметал за најголем културно-просветен центар, и најголем спортски центар во [[СР Македонија]], како и еден од најголемите градови во поранешна [[Југославија]] во којшто, во тој момент, биле сконцентрирани најзначајните културни институции:<ref name="Skopje 1963"/> * Три професионални театри од коишто еден од нив, покрај драмски ансамбл, изведувал опера и балет; * Радиостаница со 18-часовна дневна програма; * Редакции на еден дневен весник и повеќе неделници и списанија; * Историски музеј; * Археолошки музеј; * Природонаучен музеј; * Етнолошки музеј; * Градски музеј; * Народна-универзитетска библиотека со околу 500,000 книги и 52 помали библиотеки со 130,000 книги; * Уметничка галерија; * Филхармонија; * Две филмски производни претпријатија и еднo дистрибутивно претпријатие; * Петнаесет биоскопи со 8,200 седишта; * Народен универзитет и Работнички универзитет; * други разни институти, и културни и научни установи. Градот стекнал и епитет како „град на ученици“, зошто во просек секој негов трет жител, сметајќи ги и студентите, посетувал некое редовно училиште.<ref name="Skopje 1963"/> Пред земјотресот, во Скопје постоеле 32 основни училишта со преку 1,000 оделенија со вкупно 36,585 ученици. Градот имал и 22 училишта од втор степен, или 4 гимназии, 10 средни стручни училишта, 4 средни уметнички училишта, и 4 за наставен кадар со вкупно 13,772 ученици. Наставата во скопските основни и средни училишта ја изведувале преку 2,000 просветни работници. На територијата на СР Македонија, во учебната 1962/63 г. работеле 80 средни училишта.<ref name="Skopje 1963"/> Скопје го заземал третото место во Југославија (по [[Белград]] и [[Загреб]]) и по развиеноста на високото и вишо образование. Иако бил еден од најмладите југословенски универзитети, Скопскиот универзитет годишно произведувал околу 1,000-1,200 дипломирани стручњаци во стопанството, културата, науката и општествените служби. Во учебната 1962/63 г., во седумте факултети и четирите виши училишта во градот, студирале вкупно 13,000 редовни и вонредни студенти, додека наставата во Универзитетот ја изведувале околу 650 постојани и хонорарни професори и асистенти.<ref name="Skopje 1963"/> Скопскиот универзитет, во тоа време, за 15 години постоење успеал да го консолидира наставниот и асистентски кадар, во основа решавајќи еден од своите најтешки проблеми. Била создадена и цврста материјална основа за работа на факултетите и институциите на Универзитетот. Биле додадени два отсеци на Техничкиот факултет, и доделени простории за Земјоделско-шумарскиот и Хемискиот институт.<ref name="Skopje 1963"/> Капацитетите на двата студентски домови не биле доволни, со околу 2,000 студенти кои престојувале во нив, и притоа не било предвидено познато проширување на просторот за сместување.<ref name="Skopje 1963"/> Убедлив доказ за напредокот на научната дејност на Скопскиот универзитет биле бројот на научните монографии, одбранети докторски дисертации и печатени прилози во факултетските зборници и списанија, како и многубројните научни врски и соработка со универзитети и научни институции во поранешна Југославија и останати земји.<ref name="Skopje 1963"/> === Здравствени, социјални и комунални капацитети === Во Клиничката, Воената, Градската и другите болници во Скопје биле достапни околу 1,500 болнички легла, што сочинувало околу 2/5 од вкупните капацитети на државата. Поради развиеноста на амбулантно-поликлиничката мрежа, службата за превентивна заштита и бројноста на другите здравствени установи, 64% од вкупниот број на лекарите во Македонија и 53% од останатиот медицински кадар работел во Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> Бројноста на жителите и неговата структура наметнувало постоење на разни институции од областа на социјалната заштита. Во градот работеле 41 установа за деца и младинци, 7 советувалишта за жени и разни слични установи.<ref name="Skopje 1963"/> Градот непосредно добил и потполно нова водоводна и канализациска мрежа во поголемиот дел од градот, а напоредно се работело и на изградба и обнова на улици, подземна електрична и телефонска кабелска мрежа, организирање на градскиот автобуски сообраќај и комуналната хигиена. Како брзорастечки град, комуналните служби тешко ги обавувале сите потреби на граѓаните, но сепак основните потреби биле задоволени.<ref name="Skopje 1963"/> == Проценки и претпоставки за настанување на земјотресот == Незаузданата и недофатна сила на природата по скоро едногласни претпоставки на југословенските и странските [[Сеизмологија|сеизмолози]] потекнала од длабочините на земјата токму под самиот град, или во негова непосредна близина. [[Хипоцентар]]от на земјотресот, според експертот за сеизмологија [[Сергеј Васиљевич Медведев]] којшто во средината на септември 1963 г. престојувал во разурнатото Скопје, се наоѓал некаде под градот на длабочина од 5-10 км. Според други стручњаци, хипоцентарот бил на само 3 км длабоко во кората. Според ова, [[епицентар]]от на земјотресот (точка на земјината површина најблиска до хипоцентарот) се наоѓал најверојатно во самиот град. Со овие укази се сложил и професорот [[Киошо Муто]] од [[Универзитет во Токио|Универзитетот во Токио]], експерт за асеизмичко градежништво, којшто исто така престојувал во септември 1963 г. во Скопје.<ref name="Skopje 1963"/> Во градот постоеле микро-зони со различен степен на разрушеност. Во тогашната периферија на градот, рушевини постоеле во населбите [[Карпош (населба во Скопје)|Карпош]], [[Чаир]], [[Водно (населба)|подножјето на Водно]], [[Топанско Поле|Топаана]] и останатите делови на старо Скопје. Сепак, најпогодениот дел, со најмногу жртви, бил во самиот [[Центар (населба во Скопје)|центар на градот]], во замислен правоаголник кој се граничи со бул. „Кочо Рацин“, бул. „Јордан Мијалков“ (Железничка), ул. „Костурски херои“ (29 Ноември) и десниот брег на реката [[Вардар]]. Постои согласност дека епицентарот на земјотресот најпрецизно бил некаде во оваа зона со најголемо разрушување.<ref name="Skopje 1963"/> Потресот бил почуствуван во околните градови [[Куманово]], [[Тетово]], [[Велес]], [[Штип]], како и во сите населени места околу [[Скопска Котлина|Скопската котлина]], на простор од околу 50,000 км2, низ долината на реката [[Вардар]]. Потресот бил многу јак до сите околни градови и села оддалечени до 100 километри, каде што, на пример, во Куманово се разурнале многу оџаци и притоа татнежот и потресот ги разбудил сите граѓани рано утрото.<ref name="Skopje 1963"/> Меѓу мислењата на домашните научници и стручњаци за причината за земјотресот, интересна хипотеза е објавена во весникот „[[Нова Македонија]]“ на доцентот Душко Манаковиќ од [[Природно-математички факултет - Скопје|Природно-математичкиот факултет во Скопје]]. Според него, територијално, во поголемиот дел Македонија се протега во [[Родопи|Родопскиот масив]], којшто во делечното минато бил разделен на Родопски масив северо-источно од реката Вардар и на [[Пелагониски Регион|Пелагониски масив]]. Помеѓу овие два дела на Родопскиот масив се протега Вардарската долина, таканаречена [[Вардарска зона]], која е во облик на огромен ров широк 70 км. Поради поместување на раздвоените делови на планинскиот масив, Вардарската зона има карактеристичен изглед - одделни делови на зоната се спуштени, а другите издигнати. Движејќи се од север кон југ, прво доаѓа [[Полошка Котлина|Полошката котлина]], потоа се издига планината [[Жеден]], по неа е Скопската котлина, па планината [[Венец (Трстеник)|Венец]], зад која доаѓа [[Велешка Котлина|Велешката котлина]], по што се издигаат други планини после кои доаѓа [[Тиквешка Котлина|Тиквешката котлина]]; оваа конфигурација на издигнувања и спустови се повторува до сливот на реката Вардар во [[Егејско Море|Егејското море]]. Бреговите на овој огромен ров на Вардарската зона се многу нестабилни, често се движат и повремено предизвикуваат земјотреси од различна јачина и вид. Сеизмичките движења во Вардарската зона можат да бидат вертикални или хоризонтални, или во двата правца истовремено, како што било во случајот со Скопскиот земјотрес.<ref name="Skopje 1963"/> Тлото во Вардарската долина постепено и незабележливо тоне поради притисокот што го што го вршат обата раздвоени планински делови на масивот, со што наталожените слоеви во вардарскиот ров постојано се во напната состојба. Напнатоста се зголемува повремено до таму што предизвикува слоевите да се виткаат надолу во вид на лак, или нагоре во вид на свод. Во моментот кога напрегнатоста ќе ја премине границата на еластичност на материјалите од кои што е составен свитканиот слој, местото каде што напрегнатоста е најголема се прекршува, при што едно парче од скршениот лачен слој се спушта, а друго се подигнува. Бидејќи во такви случаи доаѓа до нагло движење на огромни маси, овие раседнувања на површината на земјата се манифестираат како силни земјотреси, пратени од татнеж, и се катастрофално разорни ако во нивниот епицентар се наоѓаат населби, а особено градови.<ref name="Skopje 1963"/> Исто како Скопскиот земјотрес, можно е овие неизбежни движења на земјишните слоеви во Вардарската зона да го предизвикале и [[Валандовски земјотрес (1931)|Валандовскиот земјотрес]] од 1931 г.<ref name="Skopje 1963"/> == Галерија == <gallery mode="packed" style="text-align: center;" heights="250" perrow="3" caption=""> Prvite casovi po zemjotresot.jpg|Во утринските часови веднаш по земјотресот. Baranje preziveani.jpg|Потрага по преживеани. Pomos na nastradani.jpg|Давање прва помош на настрадани пред хотел Македонија. Karpos po zemjotresot.jpg|Улица во Карпош по земјотресот. Prv den po zemjotresot.jpg|Наредниот ден по земјотресот, граѓаните подигаат привремени живеалишта. Evakuacija na semejstva.jpg|Евакуација на семејства. Evakuiranje na pokucnina.jpg|Еакуација на покуќнина. Evakuacija na decata.jpg|Евакуација на децата по земјотресот, поради што во неколкуте наредни месеци, Скопје останал град без деца. Sovetska armija na rascistuvanje.jpg|Единици на Советската армија помагаат при расчистување на улицата Иво Рибар Лола. US army in Skopje 1963.jpg|Единици на Американската армија во Скопје. 4Mladinski rabotni brigadi, Skopje.jpg|Младинска работна бригада. Oficerski dom po zemjotresot.jpg|Офицерскиот дом по земјотресот од страна на Плоштад Македонија. Oficerski dom, urnatini.jpg|Офицерскиот дом по земјотресот од страна на Вардар. Plostad Sloboda po zemjotresot vo Skopje.jpg|Плоштад Слобода. Starazeleznicka.jpg|Железничката станица непосредно по земјотресот. Rascistuvanje na zeleznicka.jpg|Расчистување на Железничката станица. Old Skopje Train Station.jpg|Изјавата на Тито прикачена на Скопската железничка станица. Pregled na pomosta za Skopje, 1974.tif|Преглед на помошта која пристигнала за Скопје. Pomos za nastradanite od zemjotresot, 1969.tif|Помош за настраданите во земјотресот. </gallery> == По земјотресот == [[Податотека:Tito so delegacija vo Skopje.jpg|мини|350п|Југословенската делегација на чело со [[Јосип Броз-Тито]], на улица „Иво Рибар Лола“.]] Непосредно по земјотресот, претседателот на [[СФРЈ]], [[Јосип Броз-Тито]], изјавил: {{Цитатник|Скопје доживеа невидена катастрофа, но Скопје повторно ќе го изградиме. Тоа ќе стане гордост и симбол на братството и единството, на југословенската и светската солидарност.}} Овие зборови (букви) биле изработени од стиропор и закачени на старата железничка станица како меморијал за солидарноста во изградбата на пост-земјотресно Скопје.<ref name="Напис во ВЕСТ од 2003">{{Наведена мрежна страница |url=http://star.vest.com.mk/default.asp?id=63269&idg=3&idb=896&rubrika=Skopje |title=Напис во ВЕСТ од 2003 |accessdate=2017-07-26 |archive-date=2016-08-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160812155921/http://star.vest.com.mk/default.asp?id=63269&idg=3&idb=896&rubrika=Skopje |url-status=dead }}</ref> Пораката била отстранета во 2000 година од страна на тогашниот директор на Музејот, со објаснување дека буквите ќе се заменат со нови, а ѕидот ќе се реконструира. Но, до денеска тоа не е направено.<ref name="Напис во ВЕСТ од 2003"/><ref>[http://novatv.mk/se-vrakja-porakata-na-tito-za-zhrtvite-na-zemjotresot/ Вести на novatv.mk]</ref> Наскоро, градот почнал да се гради по урнек по проектите на [[Кензо Танге]] и [[Адолф Циборовски]]. Старата железничка станица денес е [[Музеј на Град Скопје]] и претставува симбол на земјотресот. Часовникот на станицата е засекогаш сопрен на фаталните 5 часот и 17 минути изутрина. Една од првите мерки на градските власти било организираното евакуирање на скопските деца низ Македонија и низ СФР Југославија. За да биде евакуирањето поорганизирано, било формирано Одделение за народна одбрана при Градското собрание, сместено на игралиштето на [[ФК Работнички]], а со евакуација биле опфатени неактивните жители: жени, стари и изнемоштени, инвалиди и сите деца до 15-годишна возраст. Вкупно 105,000 лица биле евакуирани по земјотресот, од кои околу 30,000 биле деца.<ref>Група автори: „До видување Скопје, довидување граду наш мил“, Паблишер, Скопје, 2016, стр. 48</ref> Дел од евакуираните (63,200 лица) заминале кај свои роднини и пријатели во внатрешноста на Македонија, а 41,743 биле распоредени во другите југословенски републики. Така, во деновите по земјотресот, Скопје станал град без деца. Низ градовите во [[Србија]] биле евакуирани околу 44,000 лица, и тоа: во [[Белград]], [[Ниш]], [[Лесковац]], [[Крагуевац]], [[Краљево]], [[Смедерево]], [[Сремска Митровица]], [[Шабац]], [[Кањижа]], [[Боговоѓа]], Пионерскиот град и други помали места. Скопската општа околиска болница била преселена во [[Врање]], а се користеле нервната клиника, венерологијата, гинекологијата и оториноларингологијата во [[Ниш]]. Во [[Косово и Метохија]] биле евакуирани болните во Интерната болница во [[Приштина]].<ref>Група автори: „До видување Скопје, довидување граду наш мил“, Паблишер, Скопје, 2016, стр. 70-71</ref> Во [[Словенија]] биле евакуирани 2,875 деца од Скопје, во места како што се: [[Солкан]] кај [[Нова Горица]], домот Иван Цанкар во [[Љубљана]], [[Изола]], [[Постојна]] и [[Дебели Ртич]] кај [[Копар]]. Низ [[Босна и Херцеговина]] биле сместени околу 11,000 евакуирани лица, во објекти во [[Сараево]], [[Бихаќ]], [[Бања Лука]], [[Илиџа]] и на други места. Црвениот крст на [[Црна Гора]] овозможил сместување на околу 1,171 лице. Голем број од децата биле сместени на Црногорското приморје, како и во [[Титоград]], [[Цетиње]], [[Никшиќ]], [[Бар]], [[Рисан]], [[Иванград]], [[Жабљак]] и други места. Во [[Хрватска]] заминале 3,136 евакуирани деца: [[Риека]], [[Сплит]], [[Осиек]], [[Преко]] кај [[Задар]], [[Водице]] кај [[Шибеник]], женскиот дом кај [[Карловац]], [[Српска Моравица]], [[Црквеница]], [[Загреб]], а на хрватското приморје на гостите им биле откажувани туристичките аранжмани со цел да се примат скопските деца.<ref>Група автори: „До видување Скопје, довидување граду наш мил“, Паблишер, Скопје, 2016, стр. 75</ref> == Скопскиот земјотрес 1963 како тема во уметноста == [[Податотека:Monument-skopjeearthquake.JPG|мини|350п|Споменик посветен на земјотресот.]] * „Под точка разно“ — песна на македонскиот писател [[Славко Јаневски]] од 1966 година.<ref>Славко Јаневски, ''Евангелие по Итар Пејо''. Скопје: Кочо Рацин, 1966, стр. 79.</ref> * „Земјотрес“ — алтернативен музички фестивал кој се одржува од [[2013]] г. == Поврзано == {{Ризница-врска|1963 Skopje earthquake}} * [[Скопје]] * [[Кензо Танге]] * [[Историја на Скопје]] * [[Скопје '63‎]] - документарен филм од 1964 година за земјотресот == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [https://okno.mk/sites/default/files/50%20godini%20od%20zemjotresot%20vo%20Skopje_0.pdf Никола Гелевски (ур.) „50 години од земјотресот во Скопје“, Скопје, 2014] * [https://www.youtube.com/watch?v=zla5vigefc4 Earthquake Hits Yugoslav City Of Skopje (1963)] на Јутјуб [[Категорија:Историја на Скопје|Земјотрес]] [[Категорија:Земјотреси во Македонија]] e0nmmjy3x5tup9gclz5xxjswk20mp2l 0 30647 4800367 4349666 2022-08-08T20:45:03Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{Поврзана статија родени на|август}}</noinclude> {| cellspacing="0" cellpadding="2" style="border-top:0px; {{#if: {{{боја|}}}|background-color:{{{боја}}}|background-color:transparent}};" |valign="top" align="right"|[[1748]]&nbsp; |[[Јохан Фридрих Гмелин]] — германски [[природонаука|природонаучник]]. |- |valign="top" align="right"|[[1790]]&nbsp; |[[Ференц Келчеи]] — унгарски поет. |- |valign="top" align="right"|[[1809]]&nbsp; |[[Људевит Гај]] — хрватски јазичар. |- |valign="top" align="right"|[[1879]]&nbsp; |[[Емилијано Запата]] — [[Мексико|мексикански]] [[револуционер]]. |- |valign="top" align="right"|[[1901]]&nbsp; |[[Ернест О. Лоренс]] — [[САД|американски]] [[физичар]] и [[Нобелов лауреат]]. |- |valign="top" align="right"|[[1918]]&nbsp; |[[Никола Бадев]] — македонски пејач на народни песни. |- |valign="top" align="right"|[[1919]]&nbsp; |[[Дино де Лаурентис]] — [[италија]]нски [[филм]]ски [[продуцент]]. |- |valign="top" align="right"|[[1925]]&nbsp; |[[Алија Изетбеговиќ]] — [[претседател]] на [[Босна и Херцеговина]]. |- |valign="top" align="right"|[[1936]]&nbsp; |[[Илхами Емин]] — македонски писател. |- |valign="top" align="right"|[[1937]]&nbsp; |[[Дастин Хофман]] — американски глумец. |- |valign="top" align="right"|[[1943]]&nbsp; |[[Есма Реџепова]] — македонска пејачка. |- |valign="top" align="right"|[[1944]]&nbsp; |[[Борис Апостолов]] — македонски писател. |- |valign="top" align="right"|[[1950]]&nbsp; |[[Кемал Комина]] — македонски поет и раскажувач. |- |valign="top" align="right"|[[1950]]&nbsp; |[[Димитрије Бужаровски]] — македонски [[композитор]] и [[музиколог]]. |- |valign="top" align="right"|[[1953]]&nbsp; |[[Најџел Мансел]] — британски автомобилист, светски шампион во трките на „[[Формула 1]]“. |- |valign="top" align="right"|[[1955]]&nbsp; |[[Херберт Прохаска]] — австриски фудбалер. |- |valign="top" align="right"|[[1956]]&nbsp; |[[Милош Шестиќ]] — српски и југословенски [[фудбал]]ер. |- |valign="top" align="right"|[[1964]]&nbsp; |[[Клаус Ебнер]] — австриски писател. |- |valign="top" align="right"|[[1961]]&nbsp; |[[Неџмедин Сулејмани]] — член на [[ОНА]]. |- |valign="top" align="right"|[[1967]]&nbsp; |[[Бранко Брновиќ]] — црногорски и југословенски [[фудбал]]ер. |- |valign="top" align="right"|[[1979]]&nbsp; |[[Стипе Плетикоса]] — хрватски [[фудбал]]ски голман. |- |valign="top" align="right"|[[1980]]&nbsp; |[[Борут Божич]] — словенечки [[Велосипедизам|велосипедист]]. |- |valign="top" align="right"|[[1981]]&nbsp; |[[Роџер Федерер]] — [[Швајцарија|швајцарски]] [[тенис]]ер. |- |valign="top" align="right"|[[1983]]&nbsp; |[[Џонатан Тафра]] — чилеански спринт-[[кану]]ист. |- |valign="top" align="right"|[[1987]]&nbsp; |[[Питер Стетина]] — американски велосипедист. |- |valign="top" align="right"|[[1991]]&nbsp; |[[Жоел Матип]] — камерунски [[фудбал]]ер. |- |valign="top" align="right"|[[1998]]&nbsp; |[[Шон Мендез]] — канадски [[Поп-музика|поп-музичар]]. |- |} <noinclude> [[Категорија:На денешен ден (родени)|8 август]] </noinclude> flhpy1f6cghd71qyahk7kvg47pocgx7 0 31729 4800310 4742015 2022-08-08T14:29:31Z 46.217.128.117 /* Историја */typo wikitext text/x-wiki {{Infobox national military |country=Македонија |name=Армија на Македонија |image= [[Податотека:Logo of the Army of the Republic of North Macedonia.svg|200px]] |caption=[[Амблем на АРМ]] |image2= |caption2= |founded= 1992 |current_form= |minister=[[Славјанка Петровска]] |branches= |headquarters=[[Скопје]] <!-- Leadership --> |commander-in-chief=[[Претседател на Република Македонија|Претседател]] [[Стево Пендаровски]] |commander-in-chief_title=Врховен командант |minister_title=Министер за одбрана |commander=[[Васко Ѓурчиновски]] |commander_title=Началник на ГШ <!-- Manpower --> |age=18 години |conscription= |manpower_age = 16-49<ref name=factbook>{{нмс|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mk.html|title=CIA - The World Factbook -- Macedonia|publisher=[[ЦИА]]|accessdate=7 јуни 2014}} {{en}}</ref> |available = 532.196 |available_f = 511.964 |fit = 443.843 |fit_f = 426.251 |reaching = 16.144<ref name=factbook /> |reaching_f = 14.920<ref name=factbook /> |active = 9.000 |ranked = |reserve = 60.000 |deployed = |amount = 91.000.000 EUR (2012)<ref name=factbook /> |percent_GDP = 1,08% (2015) <ref name=factbook /> <!-- Industrial --> |domestic_suppliers= |imports= |exports= <!-- Related articles --> |ranks=[[Чинови на АРМ]] }} [[Податотека:slika19.jpg|десно|мини|Преземање на караулата, 1992 година]] [[Податотека:hhh.jpg|десно|мини|Војници на АРМ]] [[Податотека:Makedonski_Vojnik.jpg|десно|мини|Македонски војник за време на воениот конфликт во Македонија во 2001 година]] [[Податотека:Oklopen Bataljon T-72 tenk.jpg|десно|мини|Припадници на Оклопниот Баталјон Т-72 со нивниот тенк]] '''Армијата на Македонија''', официјално '''Армија на Република Северна Македонија''', е редовната вооружена сила на [[Македонија]]. Армијата се организира, подготвува и оспособува за водење вооружена борба и борбени и други дејствија за остварување на нејзината уставна функција за одбрана на Републиката, т.е. одбрана на независноста и територијалниот интегритет на Републиката. Армијата се состои од копнена војска и воено воздухопловство, кои понатаму се состојат од родови и служби. Армијата има постојан состав и резервни сили. == Назив == Од нејзиното формирање во 1992 година до 2019 година, Армијата го носи официјалното име '''Армија на Република Македонија''', а е позната и по скратеницата '''АРМ'''. По стапувањето во сила на [[Договорот од Преспа]], името на Армијата е сменето во Армија на Република Северна Македонија, во согласност со промената на името на државата. == Историја == На 17 ноември 1991 година [[Собранието на Република Македонија]] го усвоило [[Уставот на Република Македонија]], според кој [[Република Македонија]] е [[суверена]], самостојна, [[Демократија|демократска]] и социјална држава, а [[Територија|територијалниот интегритет]] и [[Независност|независноста]] на Република Македонија ги штитат вооружените сили на Републиката. Според членот 122 од Уставот, одбраната на Републиката се уредува со закон кој се донесува со двотретинско мнозинство гласови од вкупниот број пратеници. На 14 февруари 1992 година Собранието го изгласало Законот за одбрана на Република Македонија, според кој Армијата е вооружена сила, а „одбраната на Републиката ја остваруваат граѓаните, органите на државната власт и вооружените сили како армија на Република Македонија“. На 21 февруари 1992 година [[претседателот на Република Македонија]] [[Киро Глигоров]] и заменикот на сојузниот секретар за народна одбрана на [[СФР Југославија]] Благоја Аџиќ склучиле договор за дислокација на [[Југословеската Народна Армија|Југословенската народна армија]] (ЈНА) од територијата на Република Македонија, со што започнал процесот на воено осамостојување на Република Македонија. На 11 март, на караулата „Рамна нива“ на македонско-бугарската граница кај [[Крива Паланка]], постариот водник Сонко Ангеловски, при преземањето на караулата, за прв пат на македонски јазик ја презел должноста командир на караула. На 20 март завршило примопредавањето на граничните објекти – караули на Република Македонија со соседните држави Република Албанија, Република Бугарија и Република Грција. Најголемиот воен објект на територијата на Република Македонија, касарната „Илинден“ (тогаш „Маршал Тито“) во Скопје бил преземен на 26 март. Република Македонија ја презела контролата над целата своја територија со своја војска на 27 март. За тоа бил потпишан договор меѓу претседателот Глигоров и генералот на ЈНА Никола Узелац. Тој ден последниот војник на Југословенската народна армија ја напуштил територијата на Република Македонија. На 17 март истата година, за време на приемот на делегацијата на [[Република словенија|Република Словенија]] предводена од претседателот Милан Кучан, за прв пат при прием на висок гостин била интонирана македонската државна химна „[[Денес над Македонија]]“ и за прв пат командант на почесна единица, полковник Стефан Лазаревски, на македонски јазик му рапортирал на еден претседател кој допатувал во официјална посета на Република Македонија. Со повлекувањето на опремата и вооружувањето со кои располагала ЈНА на територијата на Република Македонија, државата останала со скромни борбени средства и воена опрема во рамките на Територијалната одбрана. Но, успешно започнало спроведување на обука и подготовка на новоформираната Армија на Република Македонија за извршување на нејзината уставна улога и задачи. По завршувањето на сите подготовки за прием на првата генерација македонски војници, на 14 април 1992 година во гарнизонот во Охрид пристигнал првиот регрут, Панче Јамандиев од Велес. Следниот ден во касарните во Скопје, Битола и Штип пристигнале и првите регрути од редовниот состав на Армијата на Република Македонија. Првата класа регрути од регрутниот состав на Армијата дале свечена обврска на 9 мај во касарната „Маршал Тито“ (денес „Илинден“) во Скопје. Пристигнувањето на првите регрути на Армијата на Република Македонија и нејзиното воено осамостојување биле симболично одбележани на 17 април со откривање на нова плоча на Домот на Армијата во Скопје од страна на претседателот Глигоров, на која бил поставен натпис „Република Македонија, Дом на Армијата – Скопје“. == Структура == * Генералштаб * Команда за операции * Команда за обука и доктрини * Логистичка база * Баталјон за почести * Центар за електронско извидување == Мисија на АРМ == Како вооружена сила на граѓаните на [[Република Македонија]], со постојаниот и резервниот состав, се организира, подготвува и оспособува за водење вооружена борба и борбени и други дејствија за остварување на својата уставна улога и функција за одбрана на [[Република Македонија]], како и за учество во мисии и задачи за одбрана и чување на мирот и безбедноста и за противтерористички дејства во земјата и странство, во содејство или во состав на колективните системи за безбедност и одбрана ([[НАТО]], [[ЕУ]], [[ПзМ]]). == Основи на националната одбранбена политика и доктрина == Националната одбранбена политика и доктрина се одредени и се засноваат врз основните цели на безбедносната политика на [[Република Македонија]]: * да ги заштитува животот и личната сигурност на граѓаните; * да ја гарантира независноста и територијалниот интегритет на државата, политичките слободи, граѓанските и човековите права, вклучувајќи ги и правата на религиозните, етничките и другите малцинства; * да ја гарантира материјалната благосостојба и просперитетот на граѓаните. '''Одбранбената политика на [[Република Македонија]] се заснова врз следниве принципи''': [[Податотека:мојј.jpg|десно|мини|Гардистите на АРМ]] * организирање на одбраната како систем кој овозможува реализирање на правото и обврската на секој граѓанин да ја брани земјата, гарантирано со [[Устав на Република Македонија|Уставот]]; * организирање на одбраната за извршување на нашето право на поединечна и колективна самоодбрана преку вооружена борба во случај на вооружен напад, гарантирано со членот 51 од Повелбата на [[ОН]]; * обезбедување на одбранбениот карактер на одбранбениот систем; * организирање на вооружените сили како одвраќач на агресија и други надворешни закани врз безбедноста на земјата, способни за вооружен отпор во случај на агресија; * организирање на одбраната за целосна заштита на суверенитетот на нашиот воздушен простор и за превенција од негова употреба за агресија врз трети земји; * еднообразност во употребата на вооружените сили. == Национално командно уредување == '''[[Претседателот на Република Македонија]] е [[Врховен командант]] на вооружените сили.''' [[Претседател на Република Македонија|Претседателот]] ги донесува одбранбениот план и стратегија, одлуките за спроведување на готовноста, ја одобрува организациско-формациската структура на армијата, донесува документи за развој, одлуки за нејзина мобилизација и друго. [[Претседател на Република Македонија|Претседателот]] исто така претседава и со [[Советот за безбедност]] на [[Република Македонија]]. [[Советот за безбедност]] ги разгледува прашањата сврзани со безбедноста и одбраната на [[Република Македонија]] и дава предлози на [[Собрание на Република Македонија|Собранието]] и на [[Влада на Република Македонија|Владата]]. [[Собранието на Република Македонија]] ги надгледува компетенциите на [[Влада на Република Македонија|Владата]] сврзани со одбраната, донесува одлуки за постоење на непосредна закана од војна, прогласува настанување на воена состојба и мир и го донесува воениот буџет. Слични одговорности има и собраниската комисија за одбрана и безбедност. [[Владата на Република Македонија]] ги има надлежностите во врска со донесувањето на предлогот на одбранбениот план, предлогот на буџетот за одбрана и друго. [[Министерство за одбрана на Македонија|Министерството за одбрана]] ја подготвува одбранбената стратегија, ја изработува проценката на можните ризици и закани, одговорно е за одбранбениот систем, обуката и готовноста на вооружените сили, опременоста и развојот, го предлага буџетот за одбрана и друго. ===Министри за одбрана на Република Македонија=== Од политичкото осамостојување на Македонија, функцијата министер за одбрана ја извршувале:<ref name="ReferenceA">Љубиша Арсиќ, „ВМРО-ДПМНЕ ја токми војската за изборни цели?“, Фокус, број 1098, 21 октомври 2016, стр. 10-13.</ref> * проф. д-р Трајан Гоцевски (10.1.1992 – 4.9.1992). Прв министер за одбрана по донесувањето на Уставот на суверена и независна Република Македонија. * проф. д-р Владо Поповски (4.9.1992 – 21.12.1994) * проф. д-р Благој Ханџиски (21.12.1994 – 29.5.1997) * д-р Лазар Китановски (30.5.1997 – 1.12.1998) * д-р Никола Кљусев (1.12.1998 – 28.7.2000) * д-р Љубен Пауновски (27.7.2000 – 1305.2001) * проф. д-р Владо Бучковски (1.11.2002 – 17.12.2004) (13.5.2001 – 26.11.2001) * Јован Манасијевски (17.12.2004 – 26.8.2006) * Лазар Еленовски (26.8.2006 – 26.7.2008) * Зоран Коњановски (26.7.2008 – 28.7.2011) * Фатмир Бесими (29.7.2011 – 18.2.2013) * Талат Џафери (18.2.2013 – 18.6.2014) * Зоран Јолевски (18.6.2014 – 1.6.2017) * Радмила Шекеринска ===Началници на Генералштабот на АРМ=== Од основањето на АРМ, началници на ГШ на АРМ биле:<ref name="ReferenceA"/> * [[Горанчо Котевски]] * [[Методија Величковски]] == Мисија и задачи на Генералштабот на АРМ == [[Податотека:North Macedonia’s Wolves.webm|300px|мини|Баталјон за специјални намени „Волци“.]] [[ГШ]] на АРМ ги извршува оперативните и стручни работи во планирањето, организирањето, подготвувањето и командувањето со Армијата во целина или нејзини делови, при остварување на задачите кои произлегуваат од мисијата на АРМ. Задачите на Генералштабот на Армијата се: # Планирање на организацијата и формацијата на Армијата, # Планирање употреба на Армијата, # Организира подготовки и извршување на мобилизацијата на АРМ, # Предлага мерки за зголемување на борбената готовност на АРМ, # Планирање на финансиски средства за потребите на АРМ, # Планирање за опремување на АРМ, # Планирање на вежбовните активности на АРМ, # Планирање и спроведување раководење со кадарот во АРМ во согласност со кадровската политика на [[МО]], # Планира школување, стручно оспособување и усовршување на лицата на служба во АРМ, #Планира, организира и спроведува логистичка поддршка во АРМ, # Ги согледува потребите и организира планирање и спроведување на обуката за припадниците на АРМ, # Организира и подготвува врски за командување и контрола, # Планира и спроведува криптозаштита на тајните податоци значајни за АРМ, # Организира и спроведува противелектронско обезбедување, (доколку ЦЕИ остане во состав на ГШ на АРМ), # Организира и спроведува набљудување, контрола и обезбедување на суверенитетот на воздушниот простор на [[Република Македонија]], # Разузнување и контраразузнување во АРМ, # Планира заштита на силите во АРМ, # Планира и координира активности за откривање и спречување на вршење кривични дела во АРМ, # Планира и координира активности за уредување на територијата за потребите на АРМ, # Остварува соработка со странски армии, цивилни власти и организации, во согласност со планот на [[МО]], # Донесува стручни правила и упатства што се однесуваат на употребата на единиците на АРМ, внатрешниот ред и односите во вршењето на службата во АРМ и други стручни правила и упатства од значење за работа во АРМ, # Командува со единиците на АРМ, согласно прописите за командување донесени од [[Претседателот]] на [[Република Македонија]], # Регулира учество на единици од АРМ врз основа на наредба од [[Претседателот на Република Македонија]] ==Признанија== По повод [[18 август]], денот на АРМ, во [[2016]] година претседателот на [[Македонија]], [[Ѓорге Иванов]] ги одликувал баталјонот на воената полиција и инженерскиот баталјон со орден за воени заслуги.<ref name="ReferenceA"/> == Поврзано == * [[Чинови на Армијата на Република Македонија]] * [[Воена академија на АРМ]] * [[Амблемите на АРМ]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.arm.mil.mk/ Армија на Република Македонија] {{Армии во Европа}} [[Категорија:Армија на Република Македонија| ]] [[Категорија:Појавено во 1992 година во Македонија]] 6ffolqoy1iqtxtwu0zxqzplpzp67ii8 1 36194 4800433 4799810 2022-08-09T01:51:33Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на прекинато пренасочување кон преместена целна страница [[Разговор:Рембрант ван Ријн]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Рембрант ван Ријн]] tj100keymcjy2wd4855irdtqyvqo8qq 0 44894 4800386 4782835 2022-08-08T21:35:17Z Bjankuloski06 332 /* Музеи */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за град | тип = | име = Талин | официјално име = Град Талин | изворно име = Tallinn | изворно име2 = | друго име1 = | друго име2 = | друго име3 = | слика = Old town of Tallinn 06-03-2012.jpg | сл-големина = | опис = Стариот дел на Талин | знаме = Flag of Tallinn.svg | знаме-големина = | знаме-врска = | грб = Tallinn greater coatofarms.png | грб-големина = | грб-врска = | локација = Tallinn location.png | лок-големина = | лок-коментар = Местоположба на општината Талин во [[Естонија]] | lat_dir = N | lat_deg = 59 | lat_min = 26 | lat_sec = | lon_dir = E | lon_deg = 24 | lon_min = 45 | lon_sec = | временска зона = [[Источноевропско време|EET]] +2 | вз-лето = [[Источноевропско летно време|EEST]] +3 | прекар = | прекар изворно = | прекар2 = | прекар2 изворно = | прекар3 = | прекар3 изворно = | прекар4 = | прекар4 изворно = | мото = | мото изворно = | доселување = | основан од = | основан во = 1154 | старо име1 = | старо име2 = | старо име3 = | старо име4 = | авто = | празник датум = | празник име = | поштенски код = | повикувачки број = | официјална страница = [http://www.tallinn.ee/eng www.tallinn.ee] | земја = {{знамеикона|Естонија}} [[Естонија]] | поделба-тип1 = [[Области во Естонија|Област]] | поделба-име1 = [[Харју]] | поделба-тип2 = | поделба-име2 = | поделба-тип3 = | поделба-име3 = | поделба-тип4 = | поделба-име4 = | општини = | административна распределба = | населби = | градоначалник = [[Едгар Сависаар]] | власт-тип1 = | власт-име1 = | власт-тип2 = | власт-име2 = | партија = | површина = 159,2 | копно = | вода = | паркови = | надморска височина = | клима = | население = 400&nbsp;911 | година на попис1 = 2007 | мажи = | жени = | високо = | средно = | основно = | неписмени = | густина на население = 2506,9 | година на попис2 = 2007 | етнички групи = }} '''Талин''' ({{lang-et|Tallinn}}) — главен град и најголем град во [[Естонија]]. Градот се наоѓа на северниот брег на земјата, на брегот на [[Фински Залив|Финскиот Залив]], 80 километри јужно од [[Хелсинки]], источно од [[Стокхолм]] и западно од [[Санкт Петербург]]. Од [[13 век]] до [[1918]] година (и за краток период од нацистичката окупација на Естонија 1941-1944), градот бил познат како Ревал. Талин зафаќа површина од 159,2&nbsp;км² и има население од 443.268 жители. Околу 32% од вкупното население на Естонија живее во Талин. Талин бил основан во [[1248]] година, но најстарите човечки населби биле пронајдени пред повеќе од 5.000 години, кое го прави еден од најстарите главни градови на [[Северна Европа]]. Поради својата стратешка локација, градот станал голем трговски центар, особено од 14 до 16 век, кога се здобил со важност како дел од [[Ханза]]. Стариот град во Талин е еден од најдобро зачуваните средновековни градови во [[Европа]] и од страна на [[УНЕСКО]] е вклучен во [[Список на светско наследство во Европа|Списокот на светско наследство во Европа]]. Талин е главен политички, финансиски, културен и образовен центар на Естонија. Честопати градот се нарекува [[Силициумска Долина]] на Европа, со најголем број по жител стартап корисници во Европа и е родно место на голем број меѓународни компании, вклучувајќи го [[Skype]] и Центарот за сајбер одбрана на НАТО. Тој е рангиран како глобален град и се наоѓа на списокот меѓу најдобрите 10 дигитални градови во светот. Градот бил европска престолнина на културата за [[2011]] година, заедно со [[Турку]] во [[Финска]]. == Имиња == Во [[1154]] година градот се викал Куври, Калаван или Коливан според светската мапа изработена од страна на Алморавиди|алморавидскиот арапски картограф Мухамед ал-Идриси, кој го опишал градот како „еден мал град, како еден голем замок„ меѓу градовите Астланда. Се смета дека Куври може да се однесува на градот врз кој бил изграден денешен Талин. Во источните словенски хроники, градот бил познат како Коливан, и се смета дека името потекнува од естонскиот митски јунак Калев. До 13 век, Скандинавците и Хенри Латвиски градот го нарекувале Линданиза или Линданисе на дански јазик, Линданас на шведски јазик и Леденетс на старословенски. Според некои поетски предлози, ова име било изведено од Линда, митската сопруга на Калев и мајката на Калевипоег. == Историја == {{Светско наследство | WHS = Стариот дел на градот | Image = [[File:Reval-8371.jpg|200px|The historical Old Town]] | State Party = Естонија | Type = Културно | Criteria = ii, iv | ID = 822bis | Region = [[Список на светско и културно наследство на Европа|Европа]] | Year = 1997 | Session = 21-во | Link = http://whc.unesco.org/en/list/822 }} Првите траги од населба биле пронајдени при археолошките иакопувања во центарот на градот и истите артефакти датираат пред околу 5.000 години. Исто така биле пронајдени и керамички садови од околу 3000 п.н.е<ref>{{наведени вести |first=Askur |last=Alas |language=et |title=The mystery of Tallinn's Central Square |url=http://www.ekspress.ee/2008/10/29/eesti-uudised/5040-vabaduse-platsi-mysteerium-kuhu-kadus-kaks-sajandit-ajalugu |publisher=EE |accessdate=29 October 2008}}</ref>. Првата тврдина во Талин била изградена во околу 1050 година на ридот [[Томпеја]]<ref name="TUE">{{Наведена книга |title=Toward an Understanding of Europe |last=Ertl |first=Alan |year=2008 |publisher=Universal-Publishers |isbn=978-1-59942-983-0 |page=381 |url=https://books.google.com/books?id=X9PGRaZt-zcC&pg=PA381 }}</ref>. Како важна порта за трговија помеѓу [[Русија]] и [[Скандинавија]], градот станал цел за освојување на Тевтонските витези и Кралството Данска во текот на периодот на Северните крстоносни војни во почетокот на [[13 век]], кога христијанството било насилно наметнато на месното население. Данската власт во Талин и Северна Естонија започнала во 1219 година. Во 1285, градот, тогаш познат како Ревал, станал дел од [[Ханза]], трговска и воена алијанса на германските градови во [[Северна Европа]]. Во 1346 година Ревал, заедно со целиот северен дел на Естонија бил даден на Тевтонскиот ред. Во средниот век градот имал стратешка положба бидејќи се наоѓал на крстопатот на трговска размена меѓу Западна и Северна Европа и Русија. Градот, со население од 8.000, бил многу добро опколен со градски ѕидини и 66 одбрани кули. Со почетокот на [[Протестантска реформација|протестантската реформација]], германското влијание станало уште посилно и голем дел од населението го прифатило [[Лутеранство]]то. Во [[1561]] година, Ревал паднал под политичко влијание на Шведска. За време на [[Голема северна војна|Големата северна војна]], градот бил погоден од чума. Во [[1710]] година [[Естонија]] и [[Ливонија]] биле освоени од [[Русија]], но институциите на локалната самоуправа ја задржуиле својата културна и економска автономија во рамките на [[Царска Русија]] како Гувернија Естонија. Во текот на 19 век, градот започнал да се индустријализира, и пристаништето добило голема важност. На [[24 февруари]] [[1918]] година, [[Декларација за независнот на Естонија|Декларацијата за независнот на Естонија]] била прогласена во Талин. На [[2 февруари]] [[1920]] година, Русија ја признала независноста на Естонија според [[Тартски договор (Русија-Естонија)|Тартскиот договор]]. По [[Втората светска војна]], Естонија пристапила кон [[Советскиот Сојуз]] (СССР) во [[1940]] година, а подоцна била окупирана од [[Нацистичка Германија]] од [[1941]] до [[1944]] година. По повлекувањето на Нацистите во [[1944]] година, била основана Естонската ССР, во рамките на СССР, додека Талин станал нејзиниот главен град. За време на [[Летни олимписки игри 1980|Летните олимписки игри]] во [[1980]] година, натпреварите по едрење биле одржани во Талин. Во август [[1991]] година била прогласена независноста на [[Естонија]], по пропаѓањето на [[Советскиот Сојуз]]. {{Wide image|Toompea loss 2014.jpg|500px|[[Замок Томпеја]]}} == Географија == Талин се наоѓа на јужниот брег на [[Фински Залив|Финскиот Залив]], во северозападниот дел на Естонија. Најголемото езеро во Талин е езеро Улемисте (9.44&nbsp;км²). Езерото е главен извор на вода за пиење во градот. Езеро Харку е второто по големина езеро во рамките на границите на Талин и неговата површина е 1,6 квадратни километри. Талин не лежи на голема река. Единствената значајна река во Талин е реката Пирита во истоимената област. Историски гледано, малата река Харјапеја од езерото Улемисте течела низ градот и се вливала во морето, но реката била пренасочена за отпадни води во [[1930]] година и оттогаш целосно исчезнала од градскиот пејзаж. Највисоката точка во Талин, на 64 метри над нивото на морето, се наоѓа во Хилу, во југозападниот дел на градот. Должината на брегот е 46 километри. == Клима == Талин има влажна континентална клима со топли, благи лета и студени, снежни зими<ref name=Peel>{{Наведено списание | author=Peel, M. C. and Finlayson, B. L. and McMahon, T. A. | year=2007 | title= Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification | journal=Hydrol. Earth Syst. Sci. | volume=11 | issue=5 | pages=1633–1644 |doi=10.5194/hess-11-1633-2007 | url=http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf | issn = 1027-5606}}</ref>. Зимите се ладни, но лесни за нејзината надморска височина, што се должи на крајбрежната негова местоположба. Просечната температура во февруари, најстудениот месец, е -4.3&nbsp;°C. Во текот на зимските месеци, температурите имаат тенденција да се ниски со кое доаѓа до појава на мраз<ref name="pogoda">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pogodaiklimat.ru/climate2/26038.htm |title=Погода и Климат – Климат Таллина |publisher=Pogoda.ru.net |accessdate=25 September 2016}}</ref>, но понекогаш температурата достигнува и над 5&nbsp;°C, додека во најладниот период температурата достигнува до -18&nbsp;°C<ref name = weatherbase>{{Наведена мрежна страница |url = http://www.weatherbase.com/weather/weatherall.php3?s=83062&units= | title = Weatherbase: Historical Weather for Tallinn, Estonia | publisher = Weatherbase | accessdate = 11 March 2013}}</ref>. Зимите се облачни и се карактеризираат со ниски количини на сонце, кои се движат од само 0,5 часа на сонце дневно во декември на 4,1 часа во март<ref name="HKO">{{Наведена мрежна страница | url = http://www.weather.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/n_europe/tallinn_e.htm | title = Climatological Information for Tallinn, Estonia | publisher = Hong Kong Observatory | accessdate = 13 March 2013 | archive-date = 2014-10-27 | archive-url = https://web.archive.org/web/20141027173851/http://www.weather.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/n_europe/tallinn_e.htm | url-status = dead }}</ref>. Денот на зимската краткодневица трае само 6 часа<ref name = TAD1>{{Наведена мрежна страница |url = http://www.timeanddate.com/worldclock/astronomy.html?n=242&month=12&year=2012&obj=sun&afl=-11&day=1 | title = Sunrise and Sunset in Tallinn | publisher = Time and Date | accessdate = 11 March 2013}}</ref>. Пролетта започнува во студено време, со ниски температури вообичаени во март и април, но постепено станува потопло кон крајот на мај, кога просечната дневна температура е 15.2&nbsp;°C, додека ноќните температури се со просек од -1,0 до 5,2&nbsp;°C од март до мај. Снежните врнежи се честа појава во март и може да се случат и во април<ref name= pogoda/>. Летата се благи со дневни температури околу 19 до 21&nbsp;°C и ноќни температури во просек помеѓу 9,6 - 12,7&nbsp;°C во периодот од јуни до август. Најтопол месец е обично јули, со просек од 17.2&nbsp;°C. Периоди на топло време се ретки во текот на летните месеци, при што има само 31 денови во годината каде температурата достигнува или надминува 21,0&nbsp;°C.<ref name= weatherbase/>. Во текот на летото е делумно облачно и деновите се движат во просек од 7,4 часа во август на 10,1 часа во јуни иако врнежите се повисоки во текот на овие месеци<ref name= pogoda/>. Во Талин наврнуваат 618 милиметри врнежи годишно, кои се рамномерно распоредени во текот на годината, иако месеците март и април се најсушните месеци, во просек околу 30 милиметри, додека јули и август се највлажните месеци со 74 милиметри на врнежи. Просечната влажност на воздухот е 81%. {{Weather box |location = Талин (1981–2010) | metric first = yes |single line = Y |Jan record high C = 9.2 |Feb record high C = 10.2 |Mar record high C = 15.9 |Apr record high C = 27.2 |May record high C = 29.4 |Jun record high C = 30.7 |Jul record high C = 34.3 |Aug record high C = 34.2 |Sep record high C = 28.0 |Oct record high C = 21.8 |Nov record high C = 12.1 |Dec record high C = 10.7 |year record high C = 34.3 |Jan high C = -1.0 |Feb high C = -1.6 |Mar high C = 2.3 |Apr high C = 9.2 |May high C = 15.3 |Jun high C = 18.9 |Jul high C = 21.9 |Aug high C = 20.4 |Sep high C = 15.2 |Oct high C = 9.5 |Nov high C = 3.5 |Dec high C = 0.4 |year high C = 9.5 |Jan mean C = -3.3 |Feb mean C = -4.3 |Mar mean C = -1.0 |Apr mean C = 4.5 |May mean C = 10.1 |Jun mean C = 14.1 |Jul mean C = 17.2 |Aug mean C = 16.0 |Sep mean C = 11.3 |Oct mean C = 6.5 |Nov mean C = 1.3 |Dec mean C = -1.9 |year mean C = 5.9 |Jan low C = -5.9 |Feb low C = -7.1 |Mar low C = -4.1 |Apr low C = 0.6 |May low C = 5.2 |Jun low C = 9.5 |Jul low C = 12.7 |Aug low C = 12.0 |Sep low C = 7.6 |Oct low C = 3.8 |Nov low C = -0.9 |Dec low C = -4.3 |year low C = 2.4 |Jan record low C = -31.4 |Feb record low C = -28.7 |Mar record low C = -24.5 |Apr record low C = -12.0 |May record low C = -5.0 |Jun record low C = 0.0 |Jul record low C = 4.0 |Aug record low C = 2.4 |Sep record low C = -4.1 |Oct record low C = -10.5 |Nov record low C = -18.8 |Dec record low C = -24.3 |year record low C = -31.4 |precipitation colour = green |Jan precipitation mm = 56 |Feb precipitation mm = 36 |Mar precipitation mm = 37 |Apr precipitation mm = 32 |May precipitation mm = 36 |Jun precipitation mm = 64 |Jul precipitation mm = 84 |Aug precipitation mm = 86 |Sep precipitation mm = 67 |Oct precipitation mm = 78 |Nov precipitation mm = 70 |Dec precipitation mm = 57 |year precipitation mm = 704 |Jan humidity = 88 |Feb humidity = 85 |Mar humidity = 81 |Apr humidity = 73 |May humidity = 69 |Jun humidity = 74 |Jul humidity = 76 |Aug humidity = 79 |Sep humidity = 82 |Oct humidity = 85 |Nov humidity = 88 |Dec humidity = 88 |year humidity = 81 |Jan rain days = 10 |Feb rain days = 8 |Mar rain days = 9 |Apr rain days = 12 |May rain days = 11 |Jun rain days = 13 |Jul rain days = 13 |Aug rain days = 14 |Sep rain days = 17 |Oct rain days = 18 |Nov rain days = 16 |Dec rain days = 12 |year rain days = 153 |Jan snow days = 19 |Feb snow days = 18 |Mar snow days = 13 |Apr snow days = 5 |May snow days = 0.4 |Jun snow days = 0 |Jul snow days = 0 |Aug snow days = 0.1 |Sep snow days = 0.1 |Oct snow days = 2 |Nov snow days = 11 |Dec snow days = 18 |year snow days = 87 |Jan sun = 25.0 |Feb sun = 55.7 |Mar sun = 129.3 |Apr sun = 202.8 |May sun = 292.9 |Jun sun = 285.7 |Jul sun = 307.4 |Aug sun = 240.7 |Sep sun = 151.5 |Oct sun = 87.4 |Nov sun = 28.6 |Dec sun = 18.8 |year sun = 1825.8 |source 1 = Estonian Weather Service<ref name=temp> {{Наведена мрежна страница | url = http://www.ilmateenistus.ee/kliima/kliimanormid/ohutemperatuur/?lang=en | title = Climate normals-Temperature | publisher = Estonian Weather Service | accessdate = 24 September 2016}}</ref><ref name=precip> {{Наведена мрежна страница | url = http://www.ilmateenistus.ee/kliima/kliimanormid/sademed/?lang=en | title = Climate normals-Precipitation | publisher = Estonian Weather Service | accessdate = 24 September 2016}}</ref><ref name=humidity> {{Наведена мрежна страница | url = http://www.ilmateenistus.ee/kliima/kliimanormid/ohuniiskus/?lang=en | title = Climate normals-Humidity | publisher = Estonian Weather Service | accessdate = 24 September 2016}}</ref><ref name=sun> {{Наведена мрежна страница | url = http://www.ilmateenistus.ee/kliima/kliimanormid/paikesepaiste-kestus/?lang=en | title = Climate normals-Sunshine | publisher = Estonian Weather Service | accessdate = 24 September 2016}}</ref> |source 2 = Pogoda.ru.net (rainy and snowy days)<ref name="pogoda"/> }} == Реони == За потребите на локалната самоуправа, Талин е поделен на 8 административни области. Управите на округот се градски установи кои ги исполнуваат, на територијата на нивната област, функциите кои им се доделени со закон од страна уставот. {| style="float:right; margin-left:5px; margin-right:0;" class="wikitable" |- !Регион !Население<br>(2016)<ref name="registered_population"/> !Area<ref>{{Наведена книга|author=Tallinn City Government|title=Statistical Yearbook of Tallinn 2016|publisher=Tallinn City Office|location=Tallinn|year=2016|page=35/194|url=http://www.tallinn.ee/est/Tallinn-arvudes-2016.pdf|format=PDF|access-date=September 10, 2016|archive-date=2017-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20170213134111/http://www.tallinn.ee/est/Tallinn-arvudes-2016.pdf|url-status=dead}}</ref> !Густина |- | 1. [[Харберсти]] || align=right | {{formatnum:44516}} || align=right | {{convert|22.26|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|44516|22.26|km2|sqmi|prec=1}} |- | 2. [[Кесклин]] (центар) || align=right | {{formatnum:60848}} || align=right | {{convert|30.56|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|60848|30.56|km2|sqmi|prec=1}} |- | 3. [[Кристине]] || align=right | {{formatnum:32746}} || align=right | {{convert|7.84|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|32746|7.84|km2|sqmi|prec=1}} |- | 4. [[Ласнамае]] || align=right | {{formatnum:119237}} || align=right | {{convert|27.47|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|119237|27.47|km2|sqmi|prec=1}} |- | 5. [[Мустамае]] || align=right | {{formatnum:67506}} || align=right | {{convert|8.09|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|67506|8.09|km2|sqmi|prec=1}} |- | 6. [[Номе]] || align=right | {{formatnum:39371}} || align=right | {{convert|29.17|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|39371|29.17|km2|sqmi|prec=1}} |- | 7. [[Пирита]] || align=right | {{formatnum:18203}} || align=right | {{convert|18.73|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|18203|18.73|km2|sqmi|prec=1}} |- | 8. [[Põhja-Tallinn]] || align=right | {{formatnum:59534}} || align=right | {{convert|15.9|км²|1|abbr=on}} || align=right | {{Pop density|59534|15.9|km2|sqmi|prec=1}} |} == Архитектура == == Демографија == {| class="infobox" | style="float:right;" |colspan="2"|'''Largest ethnic minority groups'''<ref name="pub.stat.ee">http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PO0222&ti=POPULATION+BY+SEX%2C+ETHNIC+NATIONALITY+AND+COUNTY%2C+1+JANUARY&path=../I_Databas/Population/01Population_indicators_and_composition/04Population_figure_and_composition/&lang=1</ref> |- ! Етничка група|| Население(2015) || % |- |Руси|| 151,122 || 36.52 |- |Останати: || 36,883 || 8.91 |- |Украинци|| 11,794 || 2.85 |- |Белоруси|| 6,173 || 1.49 |- |Финци|| 2,071 || 0.50 |- |Евреи|| 1,510 || 0.36 |- |Татари|| 1,045 || 0.25 |- |Литванци|| 827 || 0.20 |- |Летонци|| 662 || 0.16 |- |Германци|| 518 || 0.13 |} Според податоци од [[1 јуни]] [[2016]] година, населението на градот е 440.950 жители<ref name="registered_population">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tallinn.ee/Tallinna-elanike-arv|title=Tallinna elanike arv|title=Number of Tallinn residents|publisher=Tallinn city government|date=1 June 2016|accessdate=14 June 2016|language=et}}</ref>. Етничките Естонци сочинуваат околу 55% од населението, додека Русите сочинуваат околу 37% од населението<ref>{{Наведена книга |author=Eurostat |title=Regions: Statistical yearbook 2004 |publisher=Office for Official Publications of the European Communities |location=Luxembourg |year=2004 |page=115/135 |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-AF-04-001/EN/KS-AF-04-001-EN.PDF |authorlink=Eurostat |access-date=2016-10-26 |archive-date=2010-05-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100529200628/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-AF-04-001/EN/KS-AF-04-001-EN.PDF |url-status=dead }}</ref>. Службен јазик на Талин е [[естонски јазик]]. Во 2011 година, 206.490 (50,1%) го зборувале естонскиот како мајчин јазик и 192.199 (46,7%) зборувале руски како мајчин јазик. Во останатите говорни јазици спаѓаат украински, белоруски и фински<ref name="Tallinn_City_Council">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tallinn.ee/est/g2677s56143|title=Tallinn arvudes / Statistical Yearbook of Tallinn|last=|first=|date=3 August 2011|work=|publisher=Tallinn City Council|language=et, en|format=PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20120521185751/http://www.tallinn.ee/est/g2677s56143|archive-date=2012-05-21|dead-url=|accessdate=1 April 2012|url-status=dead}}</ref>. {| class="wikitable" | style="font-size: 86%;" ! Година||1372||1772||1816||1834||1851||1881||1897||1925||1959||1989||2000||2005||2015||2016 |- ! Население |3,250||6,954||12,000||15,300||24,000||45,900||58,800||119,800||283,071||478,974||400,378||401,694||438,569||443,268 |} {{среди}} == Стопанство == [[File:Tallinn-Tornimae.jpg|thumb|Бизнис регион Торнимае]] [[File:Rotermann Quarter.jpg|thumb|220px|upright|Бизнис регион Ротерман]] Талин e најголемиот финансиски и бизнис центар во Естонија. Во градот постојат компании од најразлични индустрии, особено во областа на информатичката технологија, туризмот и логистика<ref>{{наведени вести |last=Edwards |first=Anna |date=4 April 2013 |title=World's seven smartest cities named as they vie for title of Intelligent Community of the Year|url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-2303962/Most-intelligent-cities-Worlds-seven-smartest-cities-named-vie-title-Intelligent-Community-Year.html |newspaper=Daily Mail |accessdate= 5 November 2013 }}</ref>. ''Daily Mail'' градот Талин го наречел како еден од седумте најпаметни градови во светот. Во моментов, повеќе од половина [[БДП]] на [[Естонија]] се создава во Талин<ref name="BBN">{{Наведена мрежна страница|author=Kaja Koovit |url=http://www.balticbusinessnews.com/?PublicationId=f47e445a-e234-432f-b7b0-137ca0bff47d |title=Half of Estonian GDP is created in Tallinn |publisher=Balticbusinessnews.com |accessdate=20 May 2012}}</ref>. Во [[2008]] година, БДП по глава на жител од Талин изнесувал 172% од просекот на естонскиот<ref name="Statistics">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stat.ee/dokumendid/30210 |title=Half of the gross domestic product of Estonia is created in Tallinn|publisher= Estonian Statistics Office |accessdate=20 May 2012}}</ref>. === Информатичка технологија === Талин е еден од најголемите центри на информатичката технологија во светот. Во [[2005]] година [[''The New York Times'']] го нарекол градот како [[Силициумска Долина]] на [[Европа]], со најголем број по жител стартап корисници во [[Европа]]<ref>Mark Ländler, [http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F00614F935550C708DDDAB0994DD404482 "The Baltic Life: Hot Technology for Chilly Streets"], ''[[The New York Times]]'', 13 December 2005.</ref>. Талин е родно место на голем број меѓународни компании, вклучувајќи го [[Skype]] и Центарот за сајбер одбрана на НАТО. Мобилниот оператор ''[[Telia Company]]'' и компанијата ''[[Kuehne + Nagel]]'' имаат седиште во градот. ===Туризам=== Талин годишно го посетуваат повеќе од 1,5 милиони туристи<ref>{{наведени вести |title=Tallinna külastas mullu taas rekordarv turiste |url=http://www.pealinn.ee/?pid=136&nid=10600&lang=5 | work = Pealinn | language = et | date = 14 January 2013 | accessdate=5 November 2013}}</ref>, бројка која постојано се зголемува во текот на изминатата деценија. Стариот град Талин е вклучен во [[Светско наследство на УНЕСКО|Светското наследство]] на [[УНЕСКО]] и претставува главна туристичка атракција. [[Пристаниште Ленусадам|Пристаништето Ленусадам]], [[Естонски поморски музеј|Естонскиот поморски музеј]], [[Талинска зоолошка градина|Талинската зоолошка градина]] и [[Кадриорг|паркот Кадриорг]] се исто така едни од најпосетуваните места. Поголемиот дел од посетителите доаѓаат од [[Европа]], иако Талин сè повеќе и повеќе се посетува од туристи од [[Русија]].<ref>{{наведени вести|url=http://www.e24.ee/1334792/tallinnas-suureneb-vene-ja-aasia-turistide-arv|title=Tallinnas suureneb Vene ja Aasia turistide arv|last=Arumäe|first=Liisu|newspaper=E24 Majandus|date=9 August 2013|accessdate=5 November 2013|language=et}}</ref>. Пристиништето Ванасадам е едно од најпрометните одредишта за крстарење на [[Балтичко Море]], кое превезело повеќе од 520.000 патници во 2013 година<ref>{{наведени вести |title= Tänavune kruiisihooaeg tõi Tallinna esmakordselt üle poole miljoni reisija |url= http://www.ts.ee/uudised?art=383 |publisher= Port of Tallinn |date= 11 October 2013 | accessdate= 5 November 2013 |language=et}}</ref>. ===Енергија=== Енергетската компанија [[Eesti Energia]]<ref> {{Наведено списание | publisher = European Academies Science Advisory Council | url = http://www.easac.org/fileadmin/PDF_s/reports_statements/Study.pdf | title = A study on the EU oil shale industry viewed in the light of the Estonian experience. A report by EASAC to the Committee on Industry, Research and Energy of the European Parliament | last1 = Francu | first1 = Juraj | last2 = Harvie | first2 = Barbra | last3 = Laenen | first3 = Ben | last4 = Siirde | first4 = Andres | last5 = Veiderma | first5 = Mihkel | pages = 12–13; 18–19; 23–24; 28 | format = PDF | date = May 2007 | accessdate = 2 August 2015}}</ref>, операторот за пренос на електрична енергија [[Elering]], компанијата за гас [[Eesti GaAs]] и енергетската холдинг компанија [[Alexela Group]] имаат седиште во градот. [[Nord Pool Spot]], најголемиот пазар за електрична енергија во светот, исто така има седиште во Талин. ===Финансии=== Талин е финансиски центар на Естонија и голем економски центар во скандинавскиот регион. Многу големи банки, како [[SEB]], [[Swedbank]], [[Nordea]], [[DNB]], имаат канцеларии во Талин. Талинската берза е единствената од таков вид во Естонија. === Производствен сектор === Индустријата во Талина вклучува производство и изградба на бродови, машиноградбата, металопреработувачката индустрија, електроника и текстил. Градот привлекува голем број на шопинг туристи од земјите во регионот. == Образование == [[Слика:Tallinn University of Technology.png|thumb|225px|Технолошки универзитет]] [[Слика:Kadrioru loss,.jpg|thumb|225px|Музеј на естонската уметност]] Институции на високото образование и наука се: * Естонска академија на науките * Естонска академија на музиката и театарот * Естонска бизнис школа * Естонска Поморска академија * Инстититут за теологија при Естонската Евангелско-Лутеранска црква * Национален институт за хемија, физика и биофизика * Универзитет Талин * Технолошки универзитет == Култура == ===Музеи=== Талин е дом на повеќе од 60 музеи и галерии<ref>{{Наведена мрежна страница | url = https://www.visittallinn.ee/eng/visitor/see-do/sightseeing?field_427=all | title = Tallinn Sightseeing, Museums & Attractions | last = | first = | date = | website = Tallinn | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Повеќето од нив се наоѓаат во Кесклин, централна област на градот. Еден од најпосетуваните историски музеи во Талин е [[Естонски историски музеј|Естонскиот историски музеј]] кој се наоѓа во стариот дел на градот<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://www.ajaloomuuseum.ee/en/museum | title = ESTONIAN HISTORY MUSEUM | last = | first = | date = | website = Eesti Asaloomuuseum | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = | archive-date = 2016-05-05 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160505135531/http://www.ajaloomuuseum.ee/en/museum | url-status = dead }}</ref>. Музејот ја опфаќа историјата на Естонија од праисторијата, па сè до крајот на [[XX век]].<ref name="visittallinn.ee">{{Наведена мрежна страница | url = https://www.visittallinn.ee/eng/visitor/see-do/sightseeing/pid-174736/estonian-history-museum-great-guild-hall | title = Estonian History Museum - Great Guild Hall | last = | first = | date = | website = Tallinn | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. [[Естонски поморски музеј|Естонскиот поморски музеј]] дава детален преглед на поморското минатото на нацијата. Овој музеј исто така се наоѓа во стариот дел на градот, во кулата Маргарета која претставува дел од одбранбениот систем на стариот дел од градот<ref>{{Наведена мрежна страница | url = https://www.visittallinn.ee/eng/visitor/see-do/sightseeing/pid-174746/estonian-maritime-museum-fat-margaret-s-tower | title = Estonian Maritime Museum – Fat Margaret's Tower | last = | first = | date = | website = Tallinn | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Во стариот дел на градот се наоѓа и [[Талински градски музеј|Талинскиот градски музеј]], кој поседува документи од праисторијата до [[1991]] година, кога [[Естонија]] ја вратила својата независност<ref name="Tallinna Lunnamuuseum">{{Наведена мрежна страница | url = http://linnamuuseum.ee/test/en/ | title = Tallinna Lunnamuuseum | last = | first = | date = | website = Lunnamuuseum.ee | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Овој музеј поседува девет одделни филијали во градот<ref name="Tallinna Lunnamuuseum"/>. Музејот на фотографија се наоѓа веднаш зад градското собрание и се одликува со постојана поставка која опфаќа период од 100 години на фотографијата во Естонија.<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://linnamuuseum.ee/fotomuuseum/en/ | title = ABOUT THE MUSEUM | last = | first = | date = | website = http://linnamuuseum.ee | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. [[Музеј на окупацијата (Талин)|Музејот на окупацијата]] е уште еден историски музеј, кој се наоѓа во централниот дел на Талин. Музејот ја опфаќа 52-годишната историја на градот кога бил под власта на [[Советскиот Сојуз]] и [[Нацистичка Германија]]<ref>{{Наведена мрежна страница | url =https://www.visitestonia.com/en/museum-of-occupations | title = Museum of Occupations | last = | first = | date = | website = Visitestonia.com | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Музејот на КГБ се наоѓа на 23 спрат од хотелот Виру, и содржи документи, униформи на руски агенти на тајната служба<ref>{{Наведена мрежна страница | url = https://www.visittallinn.ee/eng/visitor/see-do/sightseeing/pid-177420/hotel-viru-and-kgb-museum | title = Hotel Viru & KGB Museum | last = | first = | date = | website = Visittallinn.ee | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Талин е исто така дом на две големи природонаучни музеи - Естонскиот музеј на природата и Естонскиот музеј на здравствената заштита. И двата музеи се наоѓаат во стариот дел на градот<ref>{{Наведена мрежна страница | url = https://www.visittallinn.ee/eng/visitor/see-do/sightseeing/pid-174748/estonian-museum-of-natural-history | title = Estonian Museum of Natural History | last = | first = | date = | website = Visittallinn.ee | publisher = | access-date = 23 August 2016 | quote = }}</ref>. Естонскиот музеј за природни науки се карактеризира со неколку сезонски и повремени тематски изложби, кои обрнуваат преглед на дивиот свет во Естонија и во целиот свет. Естонскиот музеј на здравствената заштита располага со постојани изложби за анатомија и здравствената заштита<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://www.visitestonia.com/en/estonian-health-care-museum | title = Estonian Health Care Museum | last = | first = | date = | website = Visitestonia.com | publisher = | access-date = 13 September 2016 | quote = }}</ref>. Музејот ги собира и го прикажува наследството поврзано со историјата на медицината во Естонија. Главниот град на Естонија е исто така дом на многу уметнички музеи и галерии. Естонскиот музеј на уметноста е најголем во земјата. Првично бил сместен во [[Палата Кадриорг|палатата Кадриорг]], но денеска се состои од четири филијали, и тоа: музеј на уметноста [[Музеј Куму (Талин)|Куму]], кој ја поседува најголемата збирка на современа и модерна уметност земјата и ја прикажува естонската уметност започнувајќи од почетокот на [[XVIII век]]<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://kumu.ekm.ee/en/kumu-art-lives-here/kumu-art-lives-here/ | title = Kumu - Art lives here! | last = | first = | date = | website = Kumu.ekm.ee | publisher = | access-date = 13 September 2016 | quote = | archive-date = 2017-04-25 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170425170719/http://kumu.ekm.ee/en/kumu-art-lives-here/kumu-art-lives-here/ | url-status = dead }}</ref>, музеј на уметноста Кадриорг во кој се наоѓаат колекции од [[Западна Европа]] и [[Русија]] во периодот од 16 до 20 век, со околу 9,000 уметнички дела<ref>{{Наведена мрежна страница | url = http://kadriorumuuseum.ekm.ee/en/about-the-museum/about-the-museum/ | title = About the museum | last = | first = | date = | website = Kadriorumuuseum.ekm.ee | publisher = | access-date = 13 September 2016 | quote = | archive-date = 2016-09-14 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160914154242/http://kadriorumuuseum.ekm.ee/en/about-the-museum/about-the-museum/ | url-status = dead }}</ref> , музеј на уметноста [[Музеј Микел (Талин)|Микел]] кој главно поседува колекција од западната уметнодѕ и музеј на уметноста Нигукусте, кој се наоѓа во поранешната [[Црква Свети никола (Талин)|црква Свети Никола]] која содржи збрирки од црковната уметност. ===Фестивали=== [[Естонски фестивал на песната|Естонскиот фестивал на песната]] или ''Laulupidu'' е еден од најголемите хорски настани во светот, на списокот на УНЕСКО како ремек-дело на усното и нематеријалното наследство на човештвото. Се одржува на секои пет години во јули на Талинскиот фестивал. Истовремено се одржува со Естонскиот фестивал на танцот. Заедничкиот хор е составен од повеќе од 30.000 пејачи. [[Талински филмски фестивал „Темни ноќи“|Талинскиот филмски фестивал „Темни ноќи“]] е филмски фестивал кој се одржува од [[1997]] година. Со повеќе од 250 играни филмови прикажани секоја година и над 77.500 присуства (2014) фестивалот е еден од најголемите во Северна Европа. Често Естонците се нарекуваар како „''Распеана нација''“. Естонците имаат една од најголемите збирки на народни песни во светот, со писмена евиденција од околу 133.000 народни песни. ===Кујна=== Традиционалната кујна на Талин е одраз на кулинарски традиции на Северна Естонија, улогата на градот како рибарско пристаниште, како и на германското влијание. Бројни кафулиња играат голема улога во општествениот живот на градот уште од 19 век. [[Марципан]]от во Талин има многу долга историја. Производството на марципан започнала во средниот век, кога градот бил дел од [[Ханза]]. Во [[1695]] година, марципанот бил споменат како лек под ознака ''Panis Martius'' на Талинската фармација. Модерната ера на марципанот во Талин започнала во [[1806]] година. Меѓу морските специјалитети на Талин, најголем симболичен пример е „''Vürtsikilu''“ - зачинета [[папалина]], кисела со специфичен збир на зачини вклучувајќи црн пипер, пимент и каранфил=. Традицијата на правење ''Vürtsikilu'' се претпоставува дека потекнува од периферијата на градот, кон крајот на 18 и почетокот на 19 век. Веќе во [[1826]] година талинските трговци извезувале речиси 40.000 лименки во [[Санкт Петербург]]. Друго национално јадење е „''Kiluvõileib''“ - традиционален 'ржен леб во отворен сендвич со тенок слој путер. == Сообраќај== ===Градски сообраќај=== [[Слика:Aeropuerto Internacional de Tallinn, Estonia, 2012-08-05, DD 04.JPG|thumb|225px|Аеродром]] [[Слика:Old City Harbour, Tallinn.jpg|thumb|225px|Пристаниште]] Градскиот превоз во градот се врши од страна на 64 автобуски линии, 4 трамвајски линии и 5 тролејбуски линии, опфаќајќи ги сите области на Талин. Во сообраќајот се користи билетен систем кој може да се купи од киосците, поштите или да се уплати билет преку мобилен телефон. Од 2013 година бил воведен бесплатен превоз за жителите на Талин. ===Воздушен сообраќај=== Аеродромот се наоѓа на околу 4 километри од градот. Постои директна автобуска линија помеѓу аеродромот и центарот на градот (автобус бр. 2). Најблиската железничка станица Улемисте е на само 1,5 километри од аеродромот. Изградба на нова делница на аеродромот започнала во 2007 година и била завршена во текот на летото 2008 година. ===Железнички сообраќај=== Преку железничкиот сообраќај, градот е поврзан со многу делови од Естонија, како и со [[Санкт Петербург]] во [[Русија]] и [[Рига]] во [[Летонија]]. Првата железничка пруга во градот била отворена во 1924 година. ===Воден сообраќај=== Во градот постојат неколку фериботски оператори кои го поврзуваат градот со [[Хелсинки]], [[Стокхолм]] и [[Санкт Петербург]]. == Збратимени градови== {|class="wikitable" |- valign="top" | *{{знамеикона|USA}} [[Анаполис]], [[САД]] *{{знамеикона|FRA}} [[Каркасон]], [[Франција]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tallinn.ee/est/Solmiti-koostookokkulepe-Tallinna-Kesklinna-Valitsuse-ja-Carcassonne-i-linna-vahel |title=Sõlmiti koostöökokkulepe Tallinna Kesklinna Valitsuse ja Carcassonne’i linna vahel|author=[[Tallinn City Council]] |accessdate=15 February 2013}}</ref> *{{знамеикона|United Kingdom}} [[Дартфорд]], [[Обединето Кралство]]<ref>http://www.citypaper.lv/dartford_tallinn-s_twin_town/</ref> *{{знамеикона|BEL}} [[Гент]], [[Белгија]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=https://visit.gent.be/en/twin-towns?context=tourist |title=архивска копија |accessdate=2016-10-26 |archive-date=2017-08-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170829165421/https://visit.gent.be/en/twin-towns?context=tourist |url-status=dead }}</ref> *{{знамеикона|SWE}} [[Гетеборг]], [[Шведска]] *{{знамеикона|NED}} [[Гронинген]], [[Холандија]]<ref name="Graz">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.graz.at/cms/beitrag/10045157/606819/ |title=Twin Towns – Graz Online – English Version |publisher=graz.at |accessdate=5 January 2010 |archive-date=2010-01-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100131044827/http://www.graz.at/cms/beitrag/10045157/606819 |url-status=dead }}</ref><ref name="Groningen">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.groningen.nl/functies/pagfunctie.cfm?parameter=1285|title=Groningen – Partner Cities|publisher=2008 Gemeente Groningen, Kreupelstraat 1,9712 HW Groningen|accessdate=8 December 2008|archive-date=2007-09-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20070926211207/http://www.groningen.nl/functies/pagfunctie.cfm?parameter=1285|url-status=dead}}</ref> || *{{знамеикона|PRC}} [[Хангџоу]], [[Кина]] *{{знамеикона|GER}} [[Кил]], [[Германија]] *{{знамеикона|FIN}} [[Котка]], [[Финска]] (1955)<ref name="Kotka twinnings">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kotka.fi/alltypes.asp?d_type=5&menu_id=2746&menupath=2746#aa2746|title=Kotka – International co-operation: Twin Cities|accessdate=22 October 2013|last=Hassinen|first=Raino|work=City of Kotka|archive-date=2017-06-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20170629023313/http://www.kotka.fi/alltypes.asp?d_type=5&menu_id=2746&menupath=2746#aa2746|url-status=dead}}</ref> *{{знамеикона|USA}} [[Лос Гатос]], [[САД]] *{{знамеикона|SWE}} [[Малме]], [[Шведска]]<ref name="Malmö twinning">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.malmo.se/Kommun--politik/Sa-arbetar-vi-med.../Omvarld/Internationellt-arbete/Vanorter.html|title=Vänorter|publisher=Malmö stad|language=sv|accessdate=6 November 2013}}</ref> *{{знамеикона|RUS}} [[Москва]], [[Русија]] *{{знамеикона|USA}} [[Портланд]], [[САД]] || *{{знамеикона|LVA}} [[Рига]], [[Латвија]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.riga.lv/EN/Channels/Riga_Municipality/Twin_cities_of_Riga/default.htm |title=Twin cities of Riga |publisher=[[Riga City Council]] |accessdate=27 July 2009}}</ref> *{{знамеикона|RUS}} [[Санкт Петербург]], [[Русија]] *{{знамеикона|GER}} [[Шверин]], [[Германија]] *{{знамеикона|SWE}} [[Стокхолм]], [[Шведска]] *{{знамеикона|ITA}} [[Венеција]], [[Италија]] *{{знамеикона|LTU}} [[Вилнус]], [[Литванија]] |} == Наводи == {{наводи|3}} == Надворешни врски == *{{Wikivoyage-inline|Tallinn}} *{{Commons-inline|Tallinn}} * [http://www.tallinn.ee/eng The Website of the City of Tallinn] (official) * [http://360.tallinn.ee/pano/list/en/ Panoramas of Tallinn Old Town] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110701051706/http://360.tallinn.ee/pano/list/en/ |date=2011-07-01 }} * [http://3d.tallinn.ee/ 3D model of Tallinn Old Town] * [http://www.filmportal.de/en/video/die-baltische-hafenstadt-reval Historical footage of Tallinn, 1920], [[Filmportal|filmportal.de]] *{{dmoz|Regional/Europe/Estonia/Harjumaa/Tallinn/|Tallinn}} {{Главни градови на ЕУ}} {{Главни градови во Европа}} {{Европска престолнина на културата}} {{coor title dm|59|26|N|24|45|E|type:city|region:EE|page:http://mk.wikipedia.org/wiki/Талин}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Талин|*]] [[Категорија:Градови во Естонија]] [[Категорија:Пристанишни градови на Балтичкото Море]] [[Категорија:Европски престолнини на културата]] [[Категорија:Ханза]] qgpyo39qzkx9hrhfdslprzy7fn379pe 0 46959 4800466 4799214 2022-08-09T07:52:58Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{литература}} [[Податотека:Liji2 no bg.png|мини|Класикот на обредите бил еден од петте класици на конфучијанизмот; ги опишал општествените облици, древните обреди и судските церемонии]] '''Роман''' е долго раскажувачко книжевно дело во проза или понекогаш во стихови (на пример, „[[Евгениј Онегин|Евениј Онегин]]“ од [[Александар Сергеевич Пушкин|Пушкин]]), засновано на замислена приказна, односно кое не се потпира целосно на факти. За првпат, романот како литературна форма се појавил во [[11 век]], но поради широките можности останал во употреба и во современата литература. Романот е литературен вид од епскиот род на литературата. Изразот „роман“ потекнува од 12 и [[13 век]], кога во западната европска литература се појавиле дела напишани на [[Романски јазици|романските јазици]]. Романот ги има следниве карактеристики: во него има многу ликови чии карактеристики се опишани преку постапките и преку настаните кои опфаќаат обично подолг временски период. Меѓутоа, современата литературна практика покажува дека оваа дефиниција е тешко применлива; на пример, делото на американскиот писател [[Џон Стајнбек]], „[[Глувци и луѓе]]“, се смета за роман, иако настаните не се случуваат во подолг временски период, а книгата нема ни 100 страници. Некои од карактеристичните жанрови во кои се користи романот како форма се: * [[Научна фантастика]] * Фантастика * Крими-романи * Романси * Шпионски романи * Социјални романи, итн. Иако речиси сите писатели во некоја фаза од својот креативен живот пишувале романи, некои попознати романописци се: [[Венко Андоновски]], [[Петре М. Андреевски]], [[Фјодор Михајлович Достоевски]], [[Чарлс Дикенс]], [[Лав Николаевич Толстој]], [[Оноре де Балзак]], [[Џемс Џојс]], [[Франц Кафка]], [[Џорџ Орвел]], [[Стале Попов]], [[Едгар Алан По]], [[Иво Андриќ]], [[Жан Жак Русо]], [[Агата Кристи]], и др. ==Теорија на романот== Во едно предавање, одржано на [[Универзитет Принстон|Универзитетот Принстон]], германскиот писател [[Томас Ман]] изјавил: „Големата социјална поезија во романите на Дикенс, Текери, Толстој, Достоевски, Балзак, [[Емил Зола|Зола]], [[Марсел Пруст|Пруст]] ја претставува монументалната уметност на [[19 век]].“ Според критичарот Левин, романот на [[Џејмс Џојс]], „[[Улис (роман)|Улис]]“ претставува крај на сите романи, а [[Т. С. Елиот]] го поставил прашањето: дали по [[Гистав Флобер|Флобер]] и Џојс, романот не се надживеал себеси? Слично на тоа, Томас Ман го поставил прашањето: не изгледа ли дека денес во областа на романот може да дојде предвид само она што не е роман?<ref>О. Бихаљи-Мерин, „Натурализам и грађански дух“, во: Томас Ман, ''Чаробни брег''. Београд: Просвета, 1956, стр. XXIX.</ref> == Надворешни врски == * {{en}} [http://www.peacecorpswriters.org/pages/depts/resources/resour_writers/100daysbook/bk100da.html Како да напишете роман во 100 дена или помалку] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20091014214338/http://www.peacecorpswriters.org/pages/depts/resources/resour_writers/100daysbook/bk100da.html |date=2009-10-14 }} == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Книжевност]] ozajstd6xv3nqe7fiyckxjhupyakcyb 0 47366 4800442 4797975 2022-08-09T06:31:49Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/77.77.51.129|77.77.51.129]]) и ја поврати преработката 4642576 на Bjankuloski06 wikitext text/x-wiki {{Светско наследство | WHS = Рилски манастир | Image =[[Податотека:Rila Monastery, August 2013.jpg|250px]] | State Party = {{BUL}} | Type = Cultural | Criteria = vi | ID = 216 | Region =Европа | Year = 1983 | Session = 7th | Link = http://whc.unesco.org/en/list/216 }} '''Рилскиот манастир''' се наоѓа во југозападниот дел на [[Република Бугарија]] во планината [[Рила]]. Бил основан во текот на [[10 век]] од страна на [[Св. Јован Рилски]]. Уништен од пожар во почетокот на [[19 век]], комплексот бил повторно изграден помеѓу [[1834]] и [[1862]] година. Рилскиот манастир од 10 век сè до 1557 г. е во диецезата на Охридската архиепископија. Од 1557 до 1767 година е под јурисдикција на Пеќката патријаршија, од 1767 до 1870 година под управата на Цариградската вселенска патријаршија, дури од 1870 година е под Бугарската егзархија (од 1953 БПЦ). Овој [[манастир]] е еден од културните споменици на [[Бугарија]] и е вклучен во списокот на [[УНЕСКО]] од [[1983]] година. Како национален музеј на [[Бугарија]] бил прогласен во [[1961]] година. Манастирот е прикажан на бугарската банкнота од [[Бугарски лев|1 лев]].<ref>[http://www.bnb.bg Bulgarian National Bank]. Notes and Coins in Circulation: [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/7B199A068E2B5A4FC2256B51003606EE?OpenDocument&EN 1 lev]. – Посетено на 26 March 2009.</ref> == Галериjа == <gallery> Image:Il cortile di Rila 1.jpg|Во Рилскиот манастир Image:Rila-monastyr-wall-2.JPG|Фрескопис во главната црква Image:In kerk Rilaklooster.jpeg|Во главната црква Image:Rila-monasyr-003.JPG|Во Рилскиот манастир Image:Rila 14.jpg|Кулата на деспот Хрељо (1334–1335) Image:Affreschi di Rila 2.jpg|Фрескопис во главната црква Image:Ivan Rilski - fresco from church in rila monastery-bulgaria.JPG|[[Св. Јован Рилски]] Image:Rila monastery 2- bulgaria.JPG|Во Рилскиот манастир </gallery> == Библиографиja == * Emil Ivanov: ''Das Bildprogramm des Narthex im Rila-Kloster in Bulgarien unter besonderer Berücksichtigung der Wasserweihezyklen'', Diss., Erlangen, 2002. * Emil Ivanov: Rila-Kloster, Artikel: RGG⁴, Bd. 7, 2007, Sp. 520. == Наводи == {{наводи}} {{УНЕСКО-заштитен}} {{Бугарија-ист-никулец}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Рилски манастир| ]] [[Категорија:Православни манастири во Бугарија]] [[Категорија:Манастири на Бугарската православна црква]] [[Категорија:Светско наследство во Бугарија]] [[Категорија:Ќустендилска област]] [[Категорија:Рила|Манастир]] [[Категорија:Цркви од 19 век]] lvkbpvposw7w8j700ia3lv30qawrqx3 0 47368 4800311 3360794 2022-08-08T14:29:36Z Gerd Eichmann 69692 gallery added wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} [[Податотека:Ceskykrumlov.JPG|мини|десно|200п]] '''Чешки Крумлов''' е [[град]] кој се наоѓа на реката [[В‘лтава]]. Градот е основан и изграден во текот на околу [[13 век]] со помош на ренесансните, барокните елементи. Градот е под заштита на [[УНЕСКО]]. == Галерија со слики == <br><gallery class=center caption="Чешки Крумлов - Český Krumlov"> Český Krumlov-144-2004-gje.jpg Krumau-54-Horni-Schloss+St Jobst-gje.jpg Český Krumlov-162-Schloss-2004-gje.jpg Český Krumlov-108-Schlossturm-2004-gje.jpg Krumau-14-Schlosshof-gje.jpg Krumau-Barocktheater-08-gje.jpg Krumau-30-St Jobst von Lazebnicky most-gje.jpg Český Krumlov-132-2004-gje.jpg Český Krumlov-166-2004-gje.jpg </gallery> <div class="boilerplate metadata" id="stub">&nbsp;''Оваа статија поврзана со [[Список на светско културно и природно наследство на УНЕСКО|Списокот на светското културно и природно наследство на УНЕСКО]] е [[Википедија:Што е никулец?|никулец]]. Можете да [[Помош:Како да уредам страница|помогнете]] со тоа што ќе ја [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit}} проширите]''.</div> <div class="boilerplate metadata" id="stub">[[Податотека:Flag of the Czech Republic.svg|30п|border]]&nbsp;''Оваа статија поврзана со [[Чешка]] е [[Википедија:Што е никулец?|никулец]]. Можете да [[Помош:Како да уредам страница|помогнете]] со тоа што ќе ја [{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit}} проширите]''.</td></tr></table></div> <noinclude> {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Никулци за Чешка<noinclude>| </noinclude>]] [[Категорија:Светско наследство во Чешка]] [[Категорија:Чешка]] 17xqca20ieq5cye7i4fq1499yjoefpr 0 56732 4800327 4498723 2022-08-08T15:35:14Z 109.237.2.66 /* Симболи на Република Македонија */ wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} Следува табела на сите воени логоа, симболи и амблеми на [[Македонија]] од најраните почетоци, па до сега. == Историски симболи == === Средновековна Македонија === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Облека!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:Gerb na Samuil.png|110px]] ||??? – 1014|| Детал од облеката на [[Цар Самуил]] || Орнаменти и животни. |- |} === [[Социјалистичка Република Македонија]] === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:JTO-logo.svg|110px]] || `70 – 1990|| Печатот на Македонската [[Територијална одбрана]] || Син штит со црно-бело-црвен рамка со петокрака и прекрстена пушка со меч во позадина. |- |} == Симболи на Република Македонија == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:MormlogoG.gif|110px]] || 1991 – сѐ уште|| Амблем на [[Министерство за одбрана на Република Македонија|МО на Македонија]] || Македонски златен воен штит со две златни дабови гранчиња. |- | [[File:Logo of the Army of the Republic of Macedonia.svg|100px]] || 1992 – 2019 || [[Амблем на АРМ]] || |- | [[File:Logo of the Army of the Republic of North Macedonia.svg|100px]] || 2019 – сѐ уште || [[Амблем на АРМ]] || |- | [[Податотека:logo of mk MP.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на Воената полиција|| |- | [[Податотека:mk ving.jpg|110px]] || ???– сѐ уште|| Лого на македонскиот Винг|| |- | [[Податотека:Roundel of North Macedonia.svg|110px]] || ???– сѐ уште || Рондела на Македонското Полициско и Воено Воздухопловство (ВВ) || |- | [[Податотека:ASOC logo.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на центарот за воздухопловно набљудување || |- | [[Податотека:mk scorpions.jpg|110px]] || ???– сѐ уште|| Амблем на Македонските Скорпиони|| |- | [[Податотека:logo of mk leopards.jpg|110px]] || ???– сѐ уште || Лого на Македонските Леопарди|| |- | [[Податотека:logo of mk CEI.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на Центарот за електронско извидување|| |- | [[Податотека:logo of mk JOC.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на Здружената оперативна команда при [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:logo of podof kor ARM.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на Подофицерскиот Кор при [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:logo na mk ALTHEA.jpg|110px]] || ???– сѐ уште || Лого македонската мисија ALTНEA|| |- | [[Податотека:logo of mk special units.jpg|110px]] || ???– сѐ уште|| Амблем на Падобранската единица за специјални намени|| Син штит со Сокол и падобран и логото на АРМ во долниот дел. Испишано е и бројот 501, што е број на батаљонот |- | [[Податотека:logo of nokni molnji.jpg|110px]] || ???– сѐ уште || Лого на Борбениот хеликоптерски сквадрон „Ноќни молњи“|| . |- | [[Податотека:logo of mk squadron.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на Борбениот хеликоптерски сквадрон „Ноќни молњи“|| |- | [[Податотека:logo of mk transp squadron.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Лого на транспортниот хеликоптерски винг на [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:flag of mk tech secur.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на сквадронот за воздухопловно техничко обезбедување при [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:flag of mk obuka and trenazha.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Сквадронот за обука и тренажа при [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:zname na oklopen bataljon t-72.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на оклопниот батаљон Т-72 на [[АРМ]]|| Грбот на златна основа со испишано име на единицата |- | [[Податотека:grb na oklopen bataljon t-72.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Грбот на оклопниот батаљон Т-72 на [[АРМ]]|| Зелен штит со црна облога со мотив на Св.Ѓорши каде ја убива ламјата и тенк во долниот дел. Испишано е и мотото „Моќта е со нас“ |- | [[Податотека:Grb na MK PVO.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Грб на батаљонот на ПВО при [[АРМ]]|| Син штит со сина облога со испишано мото „Чисто небо“ |- | [[Податотека:flag of mk PVO.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на Противвоздушната одбрана (ПВО) на [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:barnster of mk 1 pvo.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на првата батерија на ПВО на [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:barnster of mk comannd pvo.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на командната батерија на ПВО на [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:flag of mk ABHO.jpg|110px]] || 1992 – сѐ уште || Знаме на единицата АБХО на [[АРМ]]|| Зелен штит на сина основа со испишано мото „Откриј и уништи“ |- | [[File:MacedonianSpecialforceLions.png|110px]] || 2001 – сѐ уште || Грб на единиците за брза интервенција -„Лавови“ на [[АРМ]]|| |- | [[Податотека:grb-polk za vrski.png|110px]] || 2007 – сѐ уште || Голем грб на [[Полк за врски на АРМ|Полкот за врски]] на [[АРМ]]. || Мотото на [[латински јазик|латински]] гласи: ''INFORMATIA POTENTIA EST'' („Информираноста е моќ“).<br />За повеќе информации, видете: [[Грб на Полкот за врски на АРМ]]|| |} == Надворешни врски == Д-р Ѓорѓе Миљковиќ, [http://www.promacedonia.org/gm_izp/miljkovik_ilindenskite.html "Илинденските знамиња и печати"], Скопје, "Mенора", 2003. {{Симболи на Македонија}} [[Категорија:Национални симболи на Македонија]] bfr92hdfp4ddwi1s72t10y2rh0tptdr 0 56733 4800320 4752690 2022-08-08T15:20:12Z 109.237.2.66 /* Локални знамиња */ wikitext text/x-wiki Ова е '''список на знамиња на [[Македонија]]''' во кој се вклучени вклучени националните знамиња, национални симболи и знамиња на општини, користени низ историјата и денес. За [[национално знаме|националното знаме]], видете [[знаме на Македонија]]. == Република Македонија == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of Macedonia.svg|100px|border]] || 1995 – || [[Знаме на Република Македонија]] ||Жолто сонце со осум краци на црвена основа. |- |} == Историски знамиња == === Државотворни знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1992 – 1995 || [[Знаме на Република Македонија]] || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|ѕвездата од Кутлеш]] во средина. |- | [[Податотека:Flag_of_SFR_Yugoslavia.svg‎|100px]] || 1947 – 1991 || [[Знаме на Социјалистичка Федеративна Република Југославија]] || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1946–1992).svg|100px]] || 1946 – 1992 || Знаме на [[Социјалистичка Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда го горниот лев агол. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1944–1946).svg|100px]] || 1944 – 1946|| Знаме на [[Народна Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда во средина. |- |[[Податотека:Flag of Kruševo Republic.svg|100px]] || 1903 || Знаме на четатата на [[Питу Гули]] од Крушевското горско началство.<ref>Glasnik na Институтot za nacionalna istorija, Tomove 34–39, (Skopje, Macedonia), 1990, str. 39.</ref>||Црвено знаме од свилена ткаенина и со низ од жолта срма. Во средината над палмов венец со златна свила биле извезани две стиснати раце - симбол на единството, а над нив - запален факел. Околу симболиката било мотото "Свобода или смъртъ" и натпис "Знаме на Крушевската чета".<ref>Иванов, Иван, „Знамената на освободителното движение и въстанията в Македония и Тракия“, изд. Св. „Георги Победоносец“, София, 1998 г., стр. 45</ref> |- | [[Податотека:Flag of the Republic of Kruševo.svg|100px]] || 1903 || Црвено знаме на Крушевската Република.|| Црвено знаме без текст. Според некои извори знамето на приверемената влада имало од едната страна исправен лав и натпис "Свобода или смъртъ", а од другата пишело: "Богъ е с нас - дерзай народе".<ref>Според писмо на бугарскиот конзул во Битола д-р Бешков до премиерот на зградата се веело црвено знаме од едната страна со исправен лав со натпис "Свобода или смъртъ", а од другата: "Дерзай народе - Богъ е с нас ". Istoricheski pregled, tom 34, Bŭlgarsko istorichesko druzhestvo, Институт za istoria (Bŭlgarska akademia na naukite), 1978, стр. 85.</ref> |- | [[Податотека:Знамето на Разловечкото востание.jpg|100px]] || 1876 || Знаме на Разловечкото востание ||Црвено знаме со црвен разјарен лав на жолто-златна подлога и над него извезен натпис „МАКЕДОНІЯ“ и натпис над знамето „Станете да ви освобода“ |- |} === Локални знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Yugoslav Partisans flag 1945.svg|100px]] || 1941 – 1945 || Знаме на партизанското движење || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of IMRO.svg|100px]] || 1920<ref>Големото МРО не е ВМРО! (Повод: Премолчувањето на известувачите од МАНУ) Спасе Шуплиновски ....''Токму на 70-годишнината од тој чин, на 17 јуни 1990 година, се одржа основачкиот Конгрес на ВМРО-ДПМНЕ, што не е случајно. Оваа партија го зеде за свој симбол знамето на врховистичката ВМРО на Ванчо Михајлов: црвено-црно со златен лав...'' види: Utrinski vesnik - issue 1166, October 16, 2006 [http://217.16.70.245/?pbroj=1166&pr=9&stID=7460] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110530101535/http://217.16.70.245/?pbroj=1166 |date=2011-05-30 }}</ref><ref>Во официјална реч пред Македонскиот Парламент Jaни Маркадули тврди: "...Иако, да бидеме искрени, на манифестациите каде што се појавуваат партиите со предзнак ВМРО, има едни со 16-то кракото сонце, едни со лав, едни со црвено-црното знаме на Александров итн. [http://www.sdsm.org.mk/?ItemID=B8E6F28BD09F7E42B1F76B6BA3D84245]</ref>|| Знаме на [[ВМРО (Автономистичка)|ВМРО]].|| Хоризонтални две полиња, црвено и црно. |- | [[Податотека:Mijacko zname.jpg|100px]] || - || [[Мијачко знаме]]|| Крст и кратенките ИС ХР НИ КА во бел круг на црвена позадина. |- | [[File:Flag of the Macedonian Petrograd Colony.png|100px]] || 1914 || Знаме на Македонската колонија во Петроград, Русија|| Коњ во бел квадрат на црвена позадина и сонце во долниот лев агол над кое има натпис „ЕДИНА НЕЗАВИСИМА МАКЕДОНÏА" |- | [[Податотека:Ohrid Banner1.jpg|100px]] || 1903 || Охридско востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ и натписи МАКЕДОНИЯ и II<sup>ий</sup> окрѫгъ VI<sup>та</sup>околия, кое се состои од три бои - бела, зелена и црвена.{{ref|Ohrid_Vostanicko}}{{ref|www.boiniznamena.com_1}} |- | [[File:Struga 1903 1.jpg|100px]] || 1903 || Струшкото востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“{{ref|www.boiniznamena.com_2}} |- | [[Податотека:Zname na zagoricani.jpg|100px]] || 1903 || Знаме на Загоричани|| Лав со сабја во десната, пушка во левата шепа и круна на главата. Над него има натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“, а под него „20 юли, 1903, ЗАГОРИЧЕНИ“. |- |[[Податотека:Mk ilinden1903.gif|100px]]|| 1903|| Востаничко илинденско знаме.|| Црвено знаме со натпис „20 юлий“. |- ||[[File:United macedonia ilinden organization.jpg|100px]]|| 1921|| Знаме на [[Илинденска Организација|Илинденската Организација]].<ref>[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Ilinden-Organisation-postcard.jpg Членска карта со девизата и символите на Илинденската Организација]</ref>|| Црвено со картата на Македонија и со востаник кој држи црвено знаме со девизата на организацијата: "За нея ние се боримъ, за нея ние мремъ." |} == Општински знамиња == {{Главна|Знамиња на општините во Македонија}} == Етнички == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1991 – || Неофицијално македонско етничко знаме|| Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MacedonianEthnic.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со кралска розета во средина и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MK Lion1 flag.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме. || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[File:Flag of Macedonia - ethnic.svg|100px|border]] || 1992 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |} == Предлози за македонски знамиња == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:mk_flag_prop_95.gif|100px]] || 1995|| Предлог за Македонско знаме од 1995. Нема употреба|| Црвено-сино знаме со жолт двоглав орел. Има и звеѕда помеѓу главите |- | [[Податотека:mk_flag_prop_vergina_up.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Нема употреба || Црвено знаме со црни линии и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] во горниот лев агол. |- | [[Податотека:Mmk_flag_prop_92.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме од 1992. Има широка употреба вон македонските институции || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] и кралска розета во средина. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.bl.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено-црно знаме со стилизиран жолт лав. |- |} == Знамиња на Македонците во дијаспората == [[Македонци]]те во светот првостепено ја користат [[Ѕвездата од Кутлеш]] и [[Знаме на Република Македонија|државното знаме]]. Во земјите каде што се признати помеѓу овие знамиња имаат и свои, регулирани со закон кои ги користат. {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[File:Flag of the Macedonians in Serbia.svg|100px|border]] || 90-те – || Официјално знаме на Македонците во [[Србија]], регулирано со закон||Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] обиколона со златен круг. |- | [[Податотека:Macedonians_Slo.png|100px|border]] || 90-те – || Знаме на Македонците во [[Словенија]] || [[Ѕвездата од Кутлеш]] со банер на слвенечкото знаме на левата страна. |- | [[Податотека:mk hr.gif|100px|border]] || 1991 – || Знаме на Македонците во [[Хрватска]]|| Црвено знаме со седумкрако сонце и шховница во подножјето. |- |} ==Општински знамиња== * [[Список на знамиња на општините во Македонија]] == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Flags of the Republic of Macedonia}} Д-р Ѓорѓе Миљковиќ, [http://www.promacedonia.org/gm_izp/miljkovik_ilindenskite.html "Илинденските знамиња и печати"], Скопје, "Mенора", 2003. == Белешки == {{наводи}} {{note|Ohrid_Vostanicko}} [http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm Охридското востаничко знаме (1903)] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090107015830/http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm |date=2009-01-07 }}, страница "Македонија низ вековите" на Фондацијата Институт отворено општество - Македонија и Државниот архив на Македонија.<br /> {{note|www.boiniznamena.com_1}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=104 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|www.boiniznamena.com_2}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=102 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|Skopje}} Општини, вкупно 10, кои го сочинуваат [[Град Скопје]]<br /> {{note|Debar}} Границите на Општина Дебар во Југозападниот статистички регион во 2004 се зголемени за сметка на дел од Општина Ростуше, претходникот на Општина Маврово и Ростуше, во Полошкиот Регион {{Симболи на Македонија}} {{Знамиња на држави}} [[Категорија:Знамиња на Македонија|*]] [[Категорија:Национални симболи на Македонија]] [[Категорија:Списоци за Македонија|Знамиња]] lst28xnhsanl0m04erpzqjefagby1ls 4800321 4800320 2022-08-08T15:21:05Z 109.237.2.66 /* Државотворни знамиња */ wikitext text/x-wiki Ова е '''список на знамиња на [[Македонија]]''' во кој се вклучени вклучени националните знамиња, национални симболи и знамиња на општини, користени низ историјата и денес. За [[национално знаме|националното знаме]], видете [[знаме на Македонија]]. == Република Македонија == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of Macedonia.svg|100px|border]] || 1995 – || [[Знаме на Република Македонија]] ||Жолто сонце со осум краци на црвена основа. |- |} == Историски знамиња == === Државотворни знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1992 – 1995 || [[Знаме на Република Македонија]] || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|ѕвездата од Кутлеш]] во средина. |- | [[Податотека:Flag_of_SFR_Yugoslavia.svg‎|100px]] || 1947 – 1991 || [[Знаме на Социјалистичка Федеративна Република Југославија]] || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1946–1992).svg|100px]] || 1946 – 1992 || Знаме на [[Социјалистичка Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда го горниот лев агол. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1944–1946).svg|100px]] || 1944 – 1946|| Знаме на [[Народна Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда во средина. |- |[[Податотека:Flag of Kruševo Republic.svg|100px]] || 1903 || Знаме на четатата на [[Питу Гули]] од Крушевското горско началство.<ref>Glasnik na Институтot za nacionalna istorija, Tomove 34–39, (Skopje, Macedonia), 1990, str. 39.</ref>||Црвено знаме од свилена ткаенина и со низ од жолта срма. Во средината над палмов венец со златна свила биле извезани две стиснати раце - симбол на единството, а над нив - запален факел. Околу симболиката било мотото "Свобода или смъртъ" и натпис "Знаме на Крушевската чета".<ref>Иванов, Иван, „Знамената на освободителното движение и въстанията в Македония и Тракия“, изд. Св. „Георги Победоносец“, София, 1998 г., стр. 45</ref> |- | [[Податотека:Flag of the Republic of Kruševo.svg|100px]] || 1903 || Црвено знаме на Крушевската Република.|| Црвено знаме без текст. Според некои извори знамето на приверемената влада имало од едната страна исправен лав и натпис "Свобода или смъртъ", а од другата пишело: "Богъ е с нас - дерзай народе".<ref>Според писмо на бугарскиот конзул во Битола д-р Бешков до премиерот на зградата се веело црвено знаме од едната страна со исправен лав со натпис "Свобода или смъртъ", а од другата: "Дерзай народе - Богъ е с нас ". Istoricheski pregled, tom 34, Bŭlgarsko istorichesko druzhestvo, Институт za istoria (Bŭlgarska akademia na naukite), 1978, стр. 85.</ref> |- | [[File:Flag of the Razlovtsi insurrection.png|100px]] || 1876 || Знаме на Разловечкото востание ||Црвено знаме со црвен разјарен лав на жолто-златна подлога и над него извезен натпис „МАКЕДОНІЯ“ и натпис над знамето „Станете да ви освобода“ |- |} === Локални знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Yugoslav Partisans flag 1945.svg|100px]] || 1941 – 1945 || Знаме на партизанското движење || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of IMRO.svg|100px]] || 1920<ref>Големото МРО не е ВМРО! (Повод: Премолчувањето на известувачите од МАНУ) Спасе Шуплиновски ....''Токму на 70-годишнината од тој чин, на 17 јуни 1990 година, се одржа основачкиот Конгрес на ВМРО-ДПМНЕ, што не е случајно. Оваа партија го зеде за свој симбол знамето на врховистичката ВМРО на Ванчо Михајлов: црвено-црно со златен лав...'' види: Utrinski vesnik - issue 1166, October 16, 2006 [http://217.16.70.245/?pbroj=1166&pr=9&stID=7460] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110530101535/http://217.16.70.245/?pbroj=1166 |date=2011-05-30 }}</ref><ref>Во официјална реч пред Македонскиот Парламент Jaни Маркадули тврди: "...Иако, да бидеме искрени, на манифестациите каде што се појавуваат партиите со предзнак ВМРО, има едни со 16-то кракото сонце, едни со лав, едни со црвено-црното знаме на Александров итн. [http://www.sdsm.org.mk/?ItemID=B8E6F28BD09F7E42B1F76B6BA3D84245]</ref>|| Знаме на [[ВМРО (Автономистичка)|ВМРО]].|| Хоризонтални две полиња, црвено и црно. |- | [[Податотека:Mijacko zname.jpg|100px]] || - || [[Мијачко знаме]]|| Крст и кратенките ИС ХР НИ КА во бел круг на црвена позадина. |- | [[File:Flag of the Macedonian Petrograd Colony.png|100px]] || 1914 || Знаме на Македонската колонија во Петроград, Русија|| Коњ во бел квадрат на црвена позадина и сонце во долниот лев агол над кое има натпис „ЕДИНА НЕЗАВИСИМА МАКЕДОНÏА" |- | [[Податотека:Ohrid Banner1.jpg|100px]] || 1903 || Охридско востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ и натписи МАКЕДОНИЯ и II<sup>ий</sup> окрѫгъ VI<sup>та</sup>околия, кое се состои од три бои - бела, зелена и црвена.{{ref|Ohrid_Vostanicko}}{{ref|www.boiniznamena.com_1}} |- | [[File:Struga 1903 1.jpg|100px]] || 1903 || Струшкото востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“{{ref|www.boiniznamena.com_2}} |- | [[Податотека:Zname na zagoricani.jpg|100px]] || 1903 || Знаме на Загоричани|| Лав со сабја во десната, пушка во левата шепа и круна на главата. Над него има натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“, а под него „20 юли, 1903, ЗАГОРИЧЕНИ“. |- |[[Податотека:Mk ilinden1903.gif|100px]]|| 1903|| Востаничко илинденско знаме.|| Црвено знаме со натпис „20 юлий“. |- ||[[File:United macedonia ilinden organization.jpg|100px]]|| 1921|| Знаме на [[Илинденска Организација|Илинденската Организација]].<ref>[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Ilinden-Organisation-postcard.jpg Членска карта со девизата и символите на Илинденската Организација]</ref>|| Црвено со картата на Македонија и со востаник кој држи црвено знаме со девизата на организацијата: "За нея ние се боримъ, за нея ние мремъ." |} == Општински знамиња == {{Главна|Знамиња на општините во Македонија}} == Етнички == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1991 – || Неофицијално македонско етничко знаме|| Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MacedonianEthnic.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со кралска розета во средина и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MK Lion1 flag.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме. || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[File:Flag of Macedonia - ethnic.svg|100px|border]] || 1992 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |} == Предлози за македонски знамиња == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:mk_flag_prop_95.gif|100px]] || 1995|| Предлог за Македонско знаме од 1995. Нема употреба|| Црвено-сино знаме со жолт двоглав орел. Има и звеѕда помеѓу главите |- | [[Податотека:mk_flag_prop_vergina_up.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Нема употреба || Црвено знаме со црни линии и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] во горниот лев агол. |- | [[Податотека:Mmk_flag_prop_92.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме од 1992. Има широка употреба вон македонските институции || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] и кралска розета во средина. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.bl.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено-црно знаме со стилизиран жолт лав. |- |} == Знамиња на Македонците во дијаспората == [[Македонци]]те во светот првостепено ја користат [[Ѕвездата од Кутлеш]] и [[Знаме на Република Македонија|државното знаме]]. Во земјите каде што се признати помеѓу овие знамиња имаат и свои, регулирани со закон кои ги користат. {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[File:Flag of the Macedonians in Serbia.svg|100px|border]] || 90-те – || Официјално знаме на Македонците во [[Србија]], регулирано со закон||Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] обиколона со златен круг. |- | [[Податотека:Macedonians_Slo.png|100px|border]] || 90-те – || Знаме на Македонците во [[Словенија]] || [[Ѕвездата од Кутлеш]] со банер на слвенечкото знаме на левата страна. |- | [[Податотека:mk hr.gif|100px|border]] || 1991 – || Знаме на Македонците во [[Хрватска]]|| Црвено знаме со седумкрако сонце и шховница во подножјето. |- |} ==Општински знамиња== * [[Список на знамиња на општините во Македонија]] == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Flags of the Republic of Macedonia}} Д-р Ѓорѓе Миљковиќ, [http://www.promacedonia.org/gm_izp/miljkovik_ilindenskite.html "Илинденските знамиња и печати"], Скопје, "Mенора", 2003. == Белешки == {{наводи}} {{note|Ohrid_Vostanicko}} [http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm Охридското востаничко знаме (1903)] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090107015830/http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm |date=2009-01-07 }}, страница "Македонија низ вековите" на Фондацијата Институт отворено општество - Македонија и Државниот архив на Македонија.<br /> {{note|www.boiniznamena.com_1}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=104 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|www.boiniznamena.com_2}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=102 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|Skopje}} Општини, вкупно 10, кои го сочинуваат [[Град Скопје]]<br /> {{note|Debar}} Границите на Општина Дебар во Југозападниот статистички регион во 2004 се зголемени за сметка на дел од Општина Ростуше, претходникот на Општина Маврово и Ростуше, во Полошкиот Регион {{Симболи на Македонија}} {{Знамиња на држави}} [[Категорија:Знамиња на Македонија|*]] [[Категорија:Национални симболи на Македонија]] [[Категорија:Списоци за Македонија|Знамиња]] 1yn6y4yb3vsv787j8h780rpu8sw4t2l 4800323 4800321 2022-08-08T15:23:31Z 109.237.2.66 /* Знамиња на Македонците во дијаспората */ wikitext text/x-wiki Ова е '''список на знамиња на [[Македонија]]''' во кој се вклучени вклучени националните знамиња, национални симболи и знамиња на општини, користени низ историјата и денес. За [[национално знаме|националното знаме]], видете [[знаме на Македонија]]. == Република Македонија == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of Macedonia.svg|100px|border]] || 1995 – || [[Знаме на Република Македонија]] ||Жолто сонце со осум краци на црвена основа. |- |} == Историски знамиња == === Државотворни знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1992 – 1995 || [[Знаме на Република Македонија]] || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|ѕвездата од Кутлеш]] во средина. |- | [[Податотека:Flag_of_SFR_Yugoslavia.svg‎|100px]] || 1947 – 1991 || [[Знаме на Социјалистичка Федеративна Република Југославија]] || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1946–1992).svg|100px]] || 1946 – 1992 || Знаме на [[Социјалистичка Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда го горниот лев агол. |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1944–1946).svg|100px]] || 1944 – 1946|| Знаме на [[Народна Република Македонија]] || Црвено знаме со жолта ѕвезда во средина. |- |[[Податотека:Flag of Kruševo Republic.svg|100px]] || 1903 || Знаме на четатата на [[Питу Гули]] од Крушевското горско началство.<ref>Glasnik na Институтot za nacionalna istorija, Tomove 34–39, (Skopje, Macedonia), 1990, str. 39.</ref>||Црвено знаме од свилена ткаенина и со низ од жолта срма. Во средината над палмов венец со златна свила биле извезани две стиснати раце - симбол на единството, а над нив - запален факел. Околу симболиката било мотото "Свобода или смъртъ" и натпис "Знаме на Крушевската чета".<ref>Иванов, Иван, „Знамената на освободителното движение и въстанията в Македония и Тракия“, изд. Св. „Георги Победоносец“, София, 1998 г., стр. 45</ref> |- | [[Податотека:Flag of the Republic of Kruševo.svg|100px]] || 1903 || Црвено знаме на Крушевската Република.|| Црвено знаме без текст. Според некои извори знамето на приверемената влада имало од едната страна исправен лав и натпис "Свобода или смъртъ", а од другата пишело: "Богъ е с нас - дерзай народе".<ref>Според писмо на бугарскиот конзул во Битола д-р Бешков до премиерот на зградата се веело црвено знаме од едната страна со исправен лав со натпис "Свобода или смъртъ", а од другата: "Дерзай народе - Богъ е с нас ". Istoricheski pregled, tom 34, Bŭlgarsko istorichesko druzhestvo, Институт za istoria (Bŭlgarska akademia na naukite), 1978, стр. 85.</ref> |- | [[File:Flag of the Razlovtsi insurrection.png|100px]] || 1876 || Знаме на Разловечкото востание ||Црвено знаме со црвен разјарен лав на жолто-златна подлога и над него извезен натпис „МАКЕДОНІЯ“ и натпис над знамето „Станете да ви освобода“ |- |} === Локални знамиња === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Yugoslav Partisans flag 1945.svg|100px]] || 1941 – 1945 || Знаме на партизанското движење || Три еднакви хоризонтални полиња, плаво најоре, бело во средина и црвено на дното, и црвена ѕвезда во средина. |- | [[Податотека:Flag of IMRO.svg|100px]] || 1920<ref>Големото МРО не е ВМРО! (Повод: Премолчувањето на известувачите од МАНУ) Спасе Шуплиновски ....''Токму на 70-годишнината од тој чин, на 17 јуни 1990 година, се одржа основачкиот Конгрес на ВМРО-ДПМНЕ, што не е случајно. Оваа партија го зеде за свој симбол знамето на врховистичката ВМРО на Ванчо Михајлов: црвено-црно со златен лав...'' види: Utrinski vesnik - issue 1166, October 16, 2006 [http://217.16.70.245/?pbroj=1166&pr=9&stID=7460] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110530101535/http://217.16.70.245/?pbroj=1166 |date=2011-05-30 }}</ref><ref>Во официјална реч пред Македонскиот Парламент Jaни Маркадули тврди: "...Иако, да бидеме искрени, на манифестациите каде што се појавуваат партиите со предзнак ВМРО, има едни со 16-то кракото сонце, едни со лав, едни со црвено-црното знаме на Александров итн. [http://www.sdsm.org.mk/?ItemID=B8E6F28BD09F7E42B1F76B6BA3D84245]</ref>|| Знаме на [[ВМРО (Автономистичка)|ВМРО]].|| Хоризонтални две полиња, црвено и црно. |- | [[Податотека:Mijacko zname.jpg|100px]] || - || [[Мијачко знаме]]|| Крст и кратенките ИС ХР НИ КА во бел круг на црвена позадина. |- | [[File:Flag of the Macedonian Petrograd Colony.png|100px]] || 1914 || Знаме на Македонската колонија во Петроград, Русија|| Коњ во бел квадрат на црвена позадина и сонце во долниот лев агол над кое има натпис „ЕДИНА НЕЗАВИСИМА МАКЕДОНÏА" |- | [[Податотека:Ohrid Banner1.jpg|100px]] || 1903 || Охридско востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ и натписи МАКЕДОНИЯ и II<sup>ий</sup> окрѫгъ VI<sup>та</sup>околия, кое се состои од три бои - бела, зелена и црвена.{{ref|Ohrid_Vostanicko}}{{ref|www.boiniznamena.com_1}} |- | [[File:Struga 1903 1.jpg|100px]] || 1903 || Струшкото востаничко знаме|| Жена со знаме во раката и натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“{{ref|www.boiniznamena.com_2}} |- | [[Податотека:Zname na zagoricani.jpg|100px]] || 1903 || Знаме на Загоричани|| Лав со сабја во десната, пушка во левата шепа и круна на главата. Над него има натпис „СВОБОДА ИЛИ СМЪРТЪ“, а под него „20 юли, 1903, ЗАГОРИЧЕНИ“. |- |[[Податотека:Mk ilinden1903.gif|100px]]|| 1903|| Востаничко илинденско знаме.|| Црвено знаме со натпис „20 юлий“. |- ||[[File:United macedonia ilinden organization.jpg|100px]]|| 1921|| Знаме на [[Илинденска Организација|Илинденската Организација]].<ref>[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Ilinden-Organisation-postcard.jpg Членска карта со девизата и символите на Илинденската Организација]</ref>|| Црвено со картата на Македонија и со востаник кој држи црвено знаме со девизата на организацијата: "За нея ние се боримъ, за нея ние мремъ." |} == Општински знамиња == {{Главна|Знамиња на општините во Македонија}} == Етнички == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:Flag of North Macedonia (1992–1995).svg|100px]] || 1991 – || Неофицијално македонско етничко знаме|| Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MacedonianEthnic.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со кралска розета во средина и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] . |- | [[Податотека:MK Lion1 flag.gif|100px|border]] || 1990 – || Неофицијално македонско етничко знаме. || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[File:Flag of Macedonia - ethnic.svg|100px|border]] || 1992 – || Неофицијално македонско етничко знаме || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |} == Предлози за македонски знамиња == {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[Податотека:mk_flag_prop_95.gif|100px]] || 1995|| Предлог за Македонско знаме од 1995. Нема употреба|| Црвено-сино знаме со жолт двоглав орел. Има и звеѕда помеѓу главите |- | [[Податотека:mk_flag_prop_vergina_up.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Нема употреба || Црвено знаме со црни линии и [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] во горниот лев агол. |- | [[Податотека:Mmk_flag_prop_92.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме од 1992. Има широка употреба вон македонските институции || Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] и кралска розета во средина. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено знаме со стилизиран жолт лав. |- | [[Податотека:mk_flag_prop_lion.bl.gif|100px|border]] || 1992|| Предлог за Македонско знаме. Се употребува од страна на ВМРО-ДПМНЕ || Црвено-црно знаме со стилизиран жолт лав. |- |} == Знамиња на Македонците во дијаспората == [[Македонци]]те во светот првостепено ја користат [[Ѕвездата од Кутлеш]] и [[Знаме на Република Македонија|државното знаме]]. Во земјите каде што се признати помеѓу овие знамиња имаат и свои, регулирани со закон кои ги користат. {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | [[File:Flag of the Macedonians in Serbia.svg|100px|border]] || 90-те – || Официјално знаме на Македонците во [[Србија]], регулирано со закон||Црвено знаме со [[Ѕвезда од Кутлеш|Ѕвездата од Кутлеш]] обиколона со златен круг. |- | [[File:Flag of Macedonians in Slovenia.jpg|100px|border]] || 90-те – || Знаме на Македонците во [[Словенија]] || [[Ѕвездата од Кутлеш]] со банер на слвенечкото знаме на левата страна. |- | [[File:Flag of Macedonians in Croatia.jpg|100px|border]] || 1991 – || Знаме на Македонците во [[Хрватска]]|| Црвено знаме со седумкрако сонце и шховница во подножјето. |- |} ==Општински знамиња== * [[Список на знамиња на општините во Македонија]] == Надворешни врски == {{Ризница-врска|Flags of the Republic of Macedonia}} Д-р Ѓорѓе Миљковиќ, [http://www.promacedonia.org/gm_izp/miljkovik_ilindenskite.html "Илинденските знамиња и печати"], Скопје, "Mенора", 2003. == Белешки == {{наводи}} {{note|Ohrid_Vostanicko}} [http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm Охридското востаничко знаме (1903)] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090107015830/http://www.soros.org.mk/archive/G04/02/sm3206.htm |date=2009-01-07 }}, страница "Македонија низ вековите" на Фондацијата Институт отворено општество - Македонија и Државниот архив на Македонија.<br /> {{note|www.boiniznamena.com_1}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=104 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|www.boiniznamena.com_2}} Современа слика од Националниот воено-историски музеj во [[Софија]] на страницата [http://www.boiniznamena.com/?action=article&id=102 www.boiniznamena.com] {{bg}}<br /> {{note|Skopje}} Општини, вкупно 10, кои го сочинуваат [[Град Скопје]]<br /> {{note|Debar}} Границите на Општина Дебар во Југозападниот статистички регион во 2004 се зголемени за сметка на дел од Општина Ростуше, претходникот на Општина Маврово и Ростуше, во Полошкиот Регион {{Симболи на Македонија}} {{Знамиња на држави}} [[Категорија:Знамиња на Македонија|*]] [[Категорија:Национални симболи на Македонија]] [[Категорија:Списоци за Македонија|Знамиња]] m9gb1c8i3kcdnhz9lrw1cakw09uiwpg 0 58972 4800329 3905411 2022-08-08T15:37:09Z 109.237.2.66 wikitext text/x-wiki Следува табела на сите логоа, амблеми и знамиња на [[Полиција на Македонија|Македонската полиција]] од нејзините почетоци, па до сега. {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" |- bgcolor="#efefef" ! width="110"|Знаме!!width="100"|Датум!!width="250"|Употреба!!width="250"|Опис |- | | [[File:North Macedonian police patch.png|110px]] || 1991 – денес || Лого на македонската полиција |- | [[Податотека:unoff logo mk police.jpg|110px]] || 2003 – денес || Лого на македонската полиција во кампањата за зближување на полицијата со народот |- | [[Податотека:znak_ar.jpg|110px]] || 1992 – денес || Лого на агенцијата за разузнавање|| |- | [[File:Coat of arms of Macedonian Border Police.png|110px]] || 2006 – денес || Лого на пограничната полиција|| |- | [[Податотека:logo mk carina.gif|110px]] || 1991 – денес || Лого на Македонската царина|| |- | [[File:MacedonianSpecialforceLions.png|110px]] || 2001 – денес || Грб на единицата за брза интервенција „Лавови“|| |- |} {{Симболи на Македонија}} [[Категорија:Национални симболи на Македонија]] 9abeqv5t4uv5l0qu73i6nnj2r65kchm 0 62574 4800403 4775806 2022-08-08T22:13:30Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Тетовирање | image = Тетовирање.jpg | image_size = 150п | caption = плакат од филмот | director = [[Столе Попов]] | producer = | writer = [[Мирко Ковач]] | narrator = | starring = [[Столе Аранѓеловиќ]]<br />[[Мето Јовановски (глумец)|Мето Јовановски]]<br />[[Љиљана Меѓеши]]<br />[[Јовица Михајловски]]<br />[[Кирил Поп-Христов]]<br />[[Светозар Цветковиќ]]<br />[[Зоран Цвијановиќ]]<br />[[Александар Чамински]]<br />[[Данчо Чевревски]]<br>[[Александар Шехтански]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Петре Арсовски]]<br>[[Ванчо Петрушевски]] | genre = [[драма]] | music = [[Љупчо Константинов]] | cinematography = | editing = [[Вангел Чемчев-Лаки]] | distributor = ''[[Вардар филм]]'', [[Македонска радио телевизија|МРТ]] | released = [[1991]] | runtime = 128 мин | country = {{МКД}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 0274952 | MIFC = 54 }} {{Закосен наслов|Тетовирање}}'''Тетовирање''' — [[Македонска кинематографија|македонски]] [[филм]] (во жанрот [[драма]]) од [[1991]] година, режиран од [[Столе Попов]], со [[Столе Аранѓеловиќ]], [[Мето Јовановски (глумец)|Мето Јовановски]], [[Љиљана Меѓеши]], [[Јовица Михајловски]], [[Кирил Поп-Христов]], [[Светозар Цветковиќ]], [[Зоран Цвијановиќ]], [[Александар Чамински]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Петре Арсовски]] и [[Данчо Чевревски]] во главните улоги.<ref name="MIFC">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.maccinema.com/filmovi_detali.asp?IDMAKFILM=54|title=Тетовирање|publisher=Македонски Информациски Филмски Центар|accessdate=2008-09-04}}{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> За овој филм, [[Столе Попов]] бил награден со наградата „Златна мимоза“ на ''Филмскиот фестивал'' во [[Херцег Нови]] во [[1991]] година, во категоријата за најдобра режија.<ref name="MIFC"/> Неофицијално, ''Тетовирање'' е и првиот [[Список на македонски филмови понудени за номинација за Оскар|македонски филм понуден за номинација за престижната филмска награда Оскар]], но не бил прифатен од [[Академија за филмски уметности и науки|Академијата]].<ref>Всушност, ''Американската Филмска Академија'' објавила дека примила четири апликации од новоформираните земји - [[Ерменија]], [[Хрватска]], [[Македонија]] и [[Словенија]], но дека тие не биле прифатени поради тоа што наведените земји не биле меѓународно признаени; сепак, речиси е невозможно [[Македонија]] да понудила друг филм, со оглед на тоа што во наведената година, покрај ''Тетовирање'' е снимен само уште еден филм - ''[[Љубовта на Кочо Топенчаров]]'', [[документарен филм]] со должина од 13 минути (за потврда, посетете ја [http://www.maccinema.org.mk/hronologija_detali.asp?Year=1991 статијата од хронолошкиот преглед на МИФЦ за 1991 година]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}).</ref><ref name="Wiki">{{Наведена мрежна страница|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Submissions_for_the_64th_Academy_Award_for_Best_Foreign_Language_Film|title=Список на понуди за најдобар странски филм на 64тото доделување на наградата Оскар|publisher=Wikipedia, The Free Encyclopedia |accessdate=2008-15-09}}</ref> == Содржина == {{Разоткривање}} Дејството на филмот се одвива во летото [[1989]] година и го следи животот на работникот Илија (го игра [[Мето Јовановски (глумец)|Мето Јовановски]]), кој по низа апсурдни настани, иако потполно невин, завршува во [[затвор]], обвинет за [[убиство]], а подоцна и убиен од еден специјалец. Илија, кој и инаку, според својот нескротлив темперамент како да е предодреден да биде во конфликт со официјалните сили што го „штитат“ поредокот ''—'' [[комунизам|комунистичкиот режим]] во распад — по една караница со сопругата (ја игра [[Љиљана Меѓеши]]) го напушта домот со единственото што го поседува, празниот куфер.<ref name="MIFC"/> Откако им станува сомнителен на двајца [[полиција|полицајци]] кои го забележуваат на железничката станица, завршува во Истражниот затвор, каде е подложен на „вербална и физичка тортура“.<ref name="MIFC"/> Иако малтретиран од затворските чувари и вистинските криминалци и иако дел од една истражна постапка која непрестајно се одолговлекува, невиниот Илија оправдано очекува да биде ослободен од причини што, покрај својата невиност, на негова страна го има и таткото на неговата жена, кој е познат [[адвокат]]. Во меѓувреме, по еден од судирите, борејќи се за сопствениот живот во тепачка со криминалецот Љупчо (го игра [[Александар Чамински]]) — кој потоа, не по вина на Илија, им подлегнува на повредите — обвинет е за убиство и е упатен на издржување на затворската казна. „''Со тоа, односот меѓу сопружниците добива нова, дури и побогата димензија; миговите на посети од страна на неговата сопруга му даваат на Илија сила да истрае и да се бори за ревизија на процесот''.“<ref name="MIFC"/> Сепак, еден ден, Илија е вовлечен во бегството на затвореникот Змија (го игра [[Јовица Михајловски]]) и, при тоа, убиен е од специјалец со куршум испукан во челото на сликата на [[Исус Христос|Исус]] — истетовирана на неговите [[гради]]. {{endspoiler}} == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Илко |- | [[Лилјана Медјеси]] | Жената на Илко |- | [[Столе Аранѓеловиќ]] | Мајстор |- | [[Светлозар Цветковиќ]] | Нускало |- | [[Петре Арсовски]] | Командирот |- | [[Јовица Михајловски]] | Боле Змија |- | [[Александар Шехтански]] | |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Лале |- | [[Младен Крстевски]] | Сибрат |- | [[Милица Стојанова]] | Мара |- | [[Благоја Чоревски]] | Батко Доктор |- | [[Стево Спасовски]] | Професорот |- | [[Мите Грозданов]] | Затвореник |- | [[Нино Леви]] | |- | [[Ванчо Петрушевски]] | Жика |- | [[Данчо Чевревски]] | Кифла |- | [[Александар Чамински]] | Љубо манијак |- | [[Кирил Ристоски]] | Управникот |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Стражарот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | Полицаец 2 |- | [[Шишман Ангеловски]] | Бербер |- | [[Илко Стефановски]] | |- | [[Сабина Ајрула-Тозија]] | |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Кирил Гравчев]] | |- | [[Мустафа Јашар]] | |- | [[Лиле Георгиева]] | Старата продавачка |- | [[Владимир Јачев]] | |- | [[Предраг Павловски]] | |} == Реакции и награди == === Реакции === „Тетовирање“ зборува за беспрекорноста на функционирањето на апсурдот, репресијата и насилството<ref name="MIFC"/> и е еден од најпопуларните македонски филмови кога и да е снимени. [[Роберт Алаѓозовски]], во својот есеј „Маргиналните слоеви и поновиот македонски филм“, дава позитивен оглед на филмот велејќи дека „стремејќи се кон една кафкијанска атмосфера и кон еден бекетовски апсурд, дејствието во филмот се интензивира и згуснува, преминувајќи час врз судбината на главниот лик час врз преостанатите, мешајќи ситуации на комични гегови, разуздан гнев и апсурдни чинови, а сето тоа надополнувајќи го со документаристичка веродостојност и издржана метафорика, при што некои ситуации се директна пародија на востоличени филмски клишеа, како што е смртта на главниот јунак“.<ref name="Blesok">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.blesok.com.mk/books/06collections/alagjozovski/tekst.asp?lang=mac&id=41|title=Маргиналните слоеви и поновиот македонски филм|publisher=[http://www.blesok.com.mk/main.asp?lang=eng&izdanie=60 Блесок]|author=Роберт Алаѓозовски|accessdate=2008-15-09}}{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Денес, „Тетовирање“ има култен статус, а истовремено низа реплики од филмот во изминативе децении се станати дел од вокабуларот на помладите генерации{{факт}}. === Награди === Филмот и екипата што учествува во неговата реализација се добитници на низа награди:<ref>''Фестивал Охридско лето/ Ohrid Summer Festival 56'', стр. 50-51.</ref> * [[1991]] — ''Филмски фестивал'' во [[Херцег Нови]], Гран-при и „Златна мимоза“ за режија (Столе Попов) * [[1991]] — ''Филмски фестивал'' во [[Ниш]], ''Гран-при'' за улогата на [[Мето Јовановски]] * [[1991]] — ''Филмски фестивал'' во [[Врњачка Бања]], Втора награда за сценариото на [[Мирко Ковач]] * [[1991]] — Филмски фестивал „Милтон Манаки“, [[Битола]], Сребрена плакета „[[Милтон Манаки]]“ за снимателот [[Мишо Самоиловски]] * [[1991]] — Филмско лице на годината за [[Мето Јовановски]] според ревијата „Екран“ * [[1991]] — Номинација за наградата „Феликс“<ref name="MIFC"/> == Белешки == {{reflist}} == Надворешни врски == * {{МИФЦ|54|Тетовирање}} * {{imdb title|0274952|Тетовирање}} * [https://www.youtube.com/playlist?list=PL3D6134E3DAA274E2 „Снежно поле“ - документарец за филмот] {{Столе Попов}} {{МакедонскиФилм}} [[Категорија:Филмови од 1991 година]] [[Категорија:Филмови на Столе Попов]] [[Категорија:Филмови со Кирил Поп Христов]] [[Категорија:Филмови со Мето Јовановски]] [[Категорија:Филмови со Светозар Цветковиќ]] [[Категорија:Филмови со Јовица Михајловски]] [[Категорија:Филмови со Столе Аранѓеловиќ]] [[Категорија:Филмови со Данчо Чевревски]] [[Категорија:Филмови со Александар Чамински]] [[Категорија:Филмови со Љиљана Меѓеши]] [[Категорија:Филмови со Зоран Цвијановиќ]] [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Филмови за затвореници]] [[Категорија:Филмови на македонски јазик]] [[Категорија:Македонски дела од 1991 година]] b11l8y5cjbn8u8mvf50ja00eybbfmgv 0 66084 4800444 4799298 2022-08-09T06:32:22Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/Tyulif|Tyulif]]) и ја поврати преработката 4545133 на Bjankuloski06 wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} {| align=right <!-- {{lts|Infobox_Monarc }} this is 280 px wide ---> | {{Инфокутија за монарх | name =Луј XVI | title =Крал на Франција и на Навара | image =[[Податотека: Duplessis - Louis XVI of France, oval, Versailles.jpg|180px]] | caption = Луј XVI | reign =[[10 мај]] [[1774]] – [[10 август]] [[1792]] | coronation =[[11 јуни]] [[1775]] | othertitles =Крал на Франција и на Навара (1775-1792) | full name = Луј-Огист Капет | predecessor =[[Луј XV]] | successor =Монархијата била укината. <br /> [[Луј XVII]] (''[[де јуре]]'') <br /> <small>Следен владетел: [[Наполеон I]] (од 1804)</small> | suc-type =Првородениот син престолонаследник | heir = | consort =[[Марија Антоанета]] | issue = [[Марија-Тереза Француска]] <br /> [[Луј Жозеф, дофин на франција]], <br />[[Луј XVII]]<br />[[Софија Елена Беатрис]] | royal house =[[Бурбони]] | royal anthem = | father =[[Луј Фердинанд, дофин на Франција]] | mother =[[Марија Жозефа Саксонска]] | date of birth = {{роден на|23|август|1754}} | place of birth = [[Дворец Версај]], [[Франција]] | date of death = {{починал на|21|јануари|1793}} | place of death = [[Париз]], [[Франција]] | date of burial = | place of burial =Во [[Базилика Сен-Дени|базиликата Сен-Дени]], [[Франција]] |}} '''Луј XVI''' (роден на [[23 август]] [[1754]] во [[Дворец Версај|дворецот Версај]] - починал на [[21 јануари]] [[1793]] во [[Париз]]) бил крал на Франција од [[Бурбонска династија|Бурбонската династија]] и крал на [[Навара]]. Кога ја презел власта, незадоволството кај третиот сталеж било многу големо. Се обидел да спроведе реформи, но сето тоа завршило без успех. За време на [[Француска револуција|Француската револуција]] бил симнат од престолот и бил [[гилотина|гилотиниран]] на [[21 јануари]] [[1793]], откако бил фатен во обид да избега од земјата. {{Француски монарси}} {{Биографија-никулец}} {{историја-никулец}} {{start box}} {{succession box | title=[[Крал на Франција]] | before= [[Луј XV]]| after= [[Луј XVII]]| years=1774-1793 }} {{end box}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Бурбонска династија во Франција]] [[Категорија:Кралеви на Франција]] [[Категорија:Европски монарси од 18 век]] [[Категорија:Погубени на гилотина за време на Француската револуција]] [[Категорија:Починати во Париз]] knb1hwvqk5j3323lqod3207nl073v7d 0 78703 4800422 4796569 2022-08-08T23:17:34Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Тодорче Николовски | портрет = | px = | опис = | родено-име = | роден-дата = {{роден на|16|јануари|1902}} | роден-место ={{роден во|Велес}} | починал-дата = {{починал на|29|јануари|1999}} | починал-место = {{починал во|Скопје}} | починал-причина = | националност = [[Македонец]] | познат = по улогата во: <br>[[Мис Стон (филм)|Мис Стон]]<br> [[Мементо (филм)|Мементо]]<br>[[Време, живот (филм)|Време, живот]]<br>[[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм) |Чорбаџи Теодос]]<br>[[Бог да ги убие шпионите (филм) |Бог да ги убие шпионите]]<br>[[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]]<br>[[Македонскиот дел од пеколот]]<br>[[Јагне на ражен (ТВ-филм) |Јагне на ражен]]<br>[[Сомнително лице]] | занимање = глумец | сопружник = | татко = | мајка = | родители = | роднини = | деца = }} '''Тодор Николовски - Тодорче''' (роден на {{роден на|16|јануари|1902}} во {{роден во|Велес}} - починал на {{починал на|29|јануари|1999}} во {{починал во|Скопје}}) — македонски театарски, филмски и телевизиски глумец. == Животопис == Тодор Николовски од [[1909]] година живее во Скопје. Во 1919 година станал член на [[Македонски народен театар|Народниот театар]] во Скопје. За време на војната продолжил да работи во театарот, додека во [[1944]] година заминал во [[Горно Врановци]] каде се вклучил во партизанската културно-уметничка група „Кочо Рацин“. Во [[1945]] година за првпат се пројавил и како режисер. Во [[1947]] година настапил на свеченото отворање на Обласниот народен театар во [[Горна Џумаја]]. Член на Македонскиот народен театар бил од [[1945]] сè до пензионирањето во [[1974]] година. По повод 45 годишната континуирана уметничка дејност ја добил наградата за животно дело „11 Октомври“. На 85 годишна возраст настапил во јубилејната претстава „[[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм) |Чорбаџи Теодос]]“ по повод пет децении од нејзината праизведба. == Филмографија == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 1949. || [[Мајка Катина]] ТВ-филм || |- | 1952. || [[Фросина (филм) |Фросина]] ТВ-филм || |- | 1955. || [[Волчја ноќ (филм) |Молчја ноќ]] ТВ-филм || Поручникот |- | 1958. || [[Мис Стон (филм) |Мис Стон]] ТВ-филм || Иван |- | 1961. || [[Мирно лето (филм) |Мирно лето]] ТВ-филм || |- | 1962. || [[Обрачун]] ТВ-филм || |- | 1964. || [[Под исто небо (филм) |Под исто небо]] ТВ-филм || |- | 1966. || [[До победата и по неа (филм) |До победата и по неа]] ТВ-филм || |- | 1967. || [[Мементо (филм) |Мементо]] ТВ-филм || Таткото на Јана |- | 1967. || [[Македонска крвава свадба (филм) |Македонска крвава свадба]] ТВ-филм || |- | 1968. || [[Брат доктор Хомер]] ТВ-филм || |- | 1969. || [[Републиката во пламен (филм) |Републиката во пламен]] ТВ-филм || |- | 1969. || [[Антица]] ТВ-филм || |- | 1970. || [[Крепост]] ТВ-филм || |- | 1970. || [[Балада за орканата]] ТВ-филм || |- | 1971. || [[Понижени и навредени]] ТВ-филм || |- | 1971. || [[Македонскиот дел од пеколот]] ТВ-филм || |- | 1971. || [[Делба]] ТВ-филм || |- | 1971. || [[Црно семе (филм) |Црно семе]] ТВ-филм || |- | 1972. || [[Тапакерата (филм) |Тапакерата]] ТВ-филм || |- | 1972. || [[Залез зад езерска земја]] ТВ-филм || Петар |- | 1975. || [[Волшебното самарче (телевизиска серија) |Волшебното самарче]] ТВ-серија || |- | 1976. || [[Најдолгиот пат]] ТВ-филм || |- | 1976. || [[Денес треба нешто да се случи (филм) |Денес треба нешто да се случи]] ТВ-филм || |- | 1977. || [[Нели ти реков (филм) |Нели ти реков]] ТВ-филм || |- | 1978. || [[Златни години]] ТВ-серија || Доне |- | 1978. || [[Белиот ѕид]] ТВ-филм || |- | 1979. || [[Хихирику]] ТВ-серија || |- | 1979. || [[Курирот на Гоце (телевизиска серија) |Курирот на Гоце]] ТВ-серија || Бакалот Тоде |- | 1979. || [[Наши години]] ТВ-серија || Старецот |- | 1980. || [[Учителот (филм) |Учителот]] ТВ-филм || |- | 1981. || [[Црвениот коњ (филм) |Црвениот коњ]] ТВ-филм || |- | 1982. || [[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]] ТВ-серија || Ставре |- | 1982. || [[Јагне на ражен (ТВ-филм) |Јагне на ражен]] ТВ-филм || Селанец |- | 1982. || [[Јавачи на ветрот (ТВ-филм) |Јавачи на ветрот]] ТВ-филм || |- | 1983. || [[Ликвидатор]] ТВ-филм || |- | 1984. || [[Јуначко колено (телевизиска серија) |Јуначко колено]] ТВ-серија || |- | 1984. || [[Нели ти реков (филм) |Нели ти реков]] ТВ-филм || |- | 1984. || [[Исчекување (филм) |Исчекување]] ТВ-филм || Дедото |- | 1985. || [[Сомнително лице]] ТВ-филм || Жика |- | 1985. || [[Јазол (филм) |Јазол]] ТВ-филм || |- | 1986-1988. || [[Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1987. || [[Случки од животот]] ТВ-серија || |- | 1987. || [[Трета доба (филм) |Трета доба]] ТВ-филм || Ацо |- | 1987. || [[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм) |Чорбаџи Теодос]] ТВ-филм || Теодос |- | 1988. || [[Скопски сновиденија]] ТВ-филм || |- | 1990. || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија || Дедото |- | 1990-1991. || [[До, ре, ми]] ТВ-серија || |- | 1992. || [[Време, живот (филм) |Време, живот]] ТВ-филм || |- | 1993. || [[Бог да ги убие шпионите (филм) |Бог да ги убие шпионите]] ТВ-филм || Гојчин Левата |- | 1993. || [[Македонска сага (филм) |Македонска сага]] ТВ-филм || |} == Надворешни врски == * {{IMDb name|0631948}} * [http://www.mn.mk/kultura/1228 http://www.mn.mk] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Николовски, Тодорче}} [[Категорија:Македонски глумци]] 11sjwg3toof8dqhcuic1qruat8c6idl 0 96926 4800445 4155733 2022-08-09T06:33:19Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Без извори|датум=ноември 2009}} {{Infobox CityIT | img_coa = | official_name = Pignataro Maggiore | name = Пињатаро Маџоре | region = [[Кампанија]] | province = [[Казерта (провинциа)|Казерта]] | elevation_m = 93 | area_total_km2 = 31.7 | population_as_of = декември 2004 | population_total = 6572 | population_density_km2 = 207 | timezone = [[Central European Time|CET]], [[Coordinated Universal Time|UTC]]+1 | coordinates = {{coord|41|12|N|14|10|E|type:city(6,572)_region:IT}}| frazioni = | telephone = 0823 | postalcode = 81052 | gentilic = | saint = | day = | mayor = | website = | mapy = 14.1667 | mapx = 41.2000 | }} [[Податотека:Map of comune of Pignataro Maggiore (province of Caserta, region Campania, Italy).svg|мини|Карта на општината Пињатаро Маџоре (провинција Казерта, област Кампанија, Италија)]] [[Податотека:San Giorgio Martire, Pignataro Maggiore.jpg|мини|Свети маченик Георгиј, Пињатаро Маџоре]] '''Пињатаро Маџоре''' — [[Општини во Италија|општина]] во [[покраини во Италија|покраината]] [[Казерта (покраина)|Казерта]] од регионот [[Кампанија]], [[Италија]]. {{Казерта (покраина)}} {{Кампанија-гео-никулец}} [[Категорија:Општини во Кампанија]] k1rx0wsuifpzod66y3jjgl3sizuo8mc 0 125109 4800326 4643122 2022-08-08T15:33:51Z Silvio64 103602 /* Едно корисно уметничко пријателство */ φωτογραφία wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject Musicians --> | name = Енио Мориконе | honorific_suffix = <small> [[Орден за заслуги на Италијанската Република|ОМРИ]]</small> | image = Ennio Morricone Cannes 2012.jpg | caption = Енио Мориконе во 2012 година | image_size = | background = non_performing_personnel | alias = Маестро, Дан Савио, Лео Николс | birth_date = {{birth date|df=yes|1928|11|10}} | birth_place = {{роден во|Рим}}, [[Кралство Италија]] | death_date = {{Death date and age|2020|07|06|1928|11|10|df=y}} | death_place = {{починал во|Рим}}, [[Италија]] | origin = | instrument = {{hlist|труба|пијано}} | genre = {{hlist|[[Филмска музика]]|[[класична музика]]|[[апсолутна музика]]|[[џез]]|[[поп-музика]]|[[рок-музика]]}} | occupation = {{hlist|Компизитор|[[диригент]]|Оркестратор|музичар|продуцент}} | years_active = 1946–2020 | label = | website = http://www.enniomorricone.org/ }} '''Енио Мориконе''' <small>[[Орден за заслуги на Италијанската Република|ОМРИ]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/120343 |title=Morricone Sig. Ennio |publisher=www.quirinale.it |date=27 December 2017 |accessdate=17 October 2018}}</ref></small>; [[10 ноември]] [[1928]] во [[Рим]] – [[6 јули]] [[2020]] [[Рим]]) — [[италија]]нски [[композитор]], добитник на престижната филмска награда [[Оскар]] и [[Медал за заслуги за Македонија]].<ref>[http://www.president.gov.mk/mk/vila-vodno/2011-07-08-08-11-50.html Указ бр.1, 06.07.2009: Енио Мориконе — Добитник на Медалот за заслуги за Македонија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20131102211204/http://www.president.gov.mk/mk/vila-vodno/2011-07-08-08-11-50.html |date=2013-11-02 }} — [[Претседател на РМ]]</ref> Енио Мориконе е роден во [[Рим]] на {{роден на |10| ноември| 1928}} година. Познат по своите бројни [[филм]]ски музички теми, напишал повеќе од 500 во целокупната своја кариера, од кои 30 напишал за [[вестерн филм]]овите. Сепак, најмногу познат е токму по нив. Неговиот карактеристичен и мошне имитиран стил на компонирање за овој жанр на филмови може да се долови преку музиката за филмот [[Добриот, лошиот и грдиот]] на режисерот [[Серџо Леоне]] со кого Енио Мориконе имал долга и плодна соработка. Музичкото творештво на Мориконе вбројува исто така и голем број композиции кои не се направени за [[филм]]ови и кои можат да се класифицираат во жанрот на современата [[музика]]: [[театар]]ски [[опера|опери]], [[симфонија|симфониски]] дела како и дела за [[оркестар]] и [[солист]]и, [[хор]]ски композиции, [[камерна музика]] итн. Енио Мориконе е академик и член на ''Националната академија Санта Чечилија'' како и долгогодишен член на престижното здружение ''Нова Хармонија'' која во [[Италија]] игра важна улога во ширењето и продукцијата на современата музика. Мориконе продал повеќе од 40 милони дискови. == Животопис == === Почетоци === По потекло од [[Арпино]] (провинција на [[Фрозиноне]]) но роден во [[Рим]], своето музичко образование го стекнал во ''Конзерваториумот Санта Чечилија'', каде се стекнал со диплома по [[труба]] (со оцена 7/10) и компонирање (оцена 9,50/10 со [[Гофредо Петраси]]). Исто така изучувал и [[хорска музика]] и [[хор]]ско диригирање. Истовремено работел како трубач во многу [[рим]]ски [[орекестар|оркестри]], стекнувајќи на тој начин еден значаен практичен дух и создавајќи мрежа на пријателства во сценскиот свет. Започнал да пишува [[филмска музика]] во [[1955]] година, паралелно работејќи како аранжер на забавна музика за разни оркестри и за плочите на [[италија]]нската [[радио]][[телевизија]] - [[РАИ]]. Сепак, Мориконе и понатаму продолжува да се смета за „учен“ [[композитор]] и да пишува современа [[класична музика]]: дефиницијата на „волшебник на филмска музика“ е редуцирана. Во [[1956]] год. се оженил со [[Марија Травија]] и од тој брак се родиле четири деца. Во [[1958]] год. се вработил како музички асистент во [[РАИ]] но истиот ден дал отказ веднаш штом сфатил дека таму нема да може да гради кариера и дека, по експлицитно барање на тогашниот генерален директор на [[РАИ]], [[Филиберто Гуала]], сосем било забрането емитувањето на програми со музиката напишана од страна на вработените во јавната радиотелевизија. === Соработката со Серџо Леоне === Мориконе и [[Серџо Леоне|Леоне]] биле школски другари уште од основно училиште и во [[1964]] год. започнале заедно да соработуваат. Во истиот период Мориконе започнал да соработува и со [[Бернардо Бертолучи]]. Првата филмска музичка тема која ја напишал за Леоне била за филмот „''За грст долари''“ во [[1964]] год., продолжувајќи со работата на една цела серија [[Вестерн Филм|''шпагети-вестерн'' филмови]] режирани од римскиот режисер (''За некој долар повеќе'', ”[[Добриот, лошиот и грдиот]]'', ''Беше еднаш на Западот'', ''Долу главата'', ''Моето име е никој''), соработка која траела сè до последниот филм на [[Серџо Леоне]], гангстерскиот ''Беше еднаш во Америка'', пишувајќи едни од неговите најпознати музички теми. За Серџо Леоне, Мориконе пишува едни од своите најдобри музички филмски теми, музика која придонела во тоа филмовите на Леоне да станат вистински ремек дела. На своите концерти Енио Мориконе секогаш му посветува еден дел на познатиот режисер [[Серџо Леоне]]. === Едно корисно уметничко пријателство === Сè до почетокот на шеесеттите години од [[XX век]], Мориконе живеел со сопругата Марија и со децата во познатиот [[рим]]ски кварт Трастевере. Веднаш над неговиот стан живеела сликарката [[Ева Фишер]], важна женска фигура на римската уметност од послевоениот период. Токму со неа Мориконе имал интензивна културна размена која кулминирала во [[1992]] год. со објавувањето на компакт дискот насловен како „''На Ева Фишер Сликарот''“ како прилог на една книга со репродукциите на сликарските дела на [[Ева Фишер]] кои биле инспирирани од музиката на пријателот Енио. [[File:Foto Mauro Maur e Maestro Ennio Morricone.jpg|Ο Енио Мориконе Ο και ο φίλος του και αγαπημένος τρομπετίστας [[Μάουρο Μάουρ]] - Forum Studios στη Ρώμη|thumb|upright=1.20|left]] === Првите официјални признанија === Ја добива својата прва награда ''Сребрена Лента'' ([[италијански јазик|итал]]. ''Nastro d'Argento'') во [[1965]] год. (година во која започнал да работи како предавач по компонирање во престижниот ''Конзерваториум Личинио Рефиче'' во [[Фрозиноне]] во чие основање самиот зел активно учество) благодарени на музиката за филмот ''Metti, una sera a cena'', и втората награда веднаш следната година за филмот ''Sacco e Vanzetti''. Првата номинација за наградата [[Оскар]] пристигнала во [[1979]] год. за музиката за филмот ''Денови на Рајот'' ([[англиски јазик|англ]].''Days of Heaven''), по што следи и онаа во [[1986]] год. за филмот ''Мисија'' ([[англиски јазик|англ]].''The Mission'') кој сепак ќе ја освои наградата од Британската Академија за Филм и Телевизиска Уметност ([[БАФТА]]) како и [[Златен Глобус]], потоа во [[1987]] год. за филмот ''Недопирливи'' ([[англиски јазик|англ]]. ''The Untouchables'') кој ќе добие Сребрена Лента, Награда од Британската Академија, Златен Глобус и [[Греми Награда]], во [[1992]] год. за филмот ''Багзи'' ([[англиски јазик|англ]].''Bugsy'') и во [[2001]] год. за филмот ''Малена'' ([[италијански јазик|итал]]. ''Malèna''). Во [[1984]] год. освојува уште една друга награда од [[БАФТА]] за музиката за филмот ''Беше еднаш во Америка'', последниот филм на [[Серџо Леоне]]. === Наградата Оскар === На [[25 февруари]] [[2007]] год. по пет ненаградени номинации, му е доделена со долгоминутни овации од многубројната публика, наградата [[Оскар]] за животно дело, „за неговите извонредни и разни придонеси во полето на уметноста на филмската музика“. Наградата [[Оскар]] му ја додели глумецот [[Клинт Иствуд]], икона на вестерн филмовите од [[Серџо Леоне]]. Паралелно со овој настан во продажба бил пуштен албумот чија реализација отпочнала уште во [[2006]] год. од страна на издавачката музичка куќа Сони: на компакт дискот насловен како „Ние сите го сакаме Енио Мориконе“ ([[англиски|англ]]. ''We All Love Ennio Morricone''), кој ги содржи најголемите и најуспешни дела на маестро Мориконе изведувани од страна на пејачи и уметници со светска слава: [[Металика]], [[Селин Дион]], [[Андреја Бочели]], [[Брус Спрингстин]] и многу други. [[Селин Дион]], во чест на [[композитор]]от, за време на доделувањето на наградата [[Оскар]] ја испеа песната „''Знаев дека те сакам''“ ([[англиски|англ]]. ''I Knew I Loved You'') која е дел од дискот и која е инспирирана од музиката од филмот ''[[Беше еднаш во Америка]]''. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{рв|Ennio Morricone}} * [http://www.enniomorricone.com/ Официјално мрежно место] * [http://enniomorricone.warnermusic.it/ Официјално мрежно место на Warner Music] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090714000631/http://enniomorricone.warnermusic.it/ |date=2009-07-14 }} * [http://enniomorricone.en.funpic.de/index.phpThe Ennio Morricone Fanpage] {{en}} {{de}} * [http://www.enniomorricone.net/ Ennio Morricone Unofficial Fans Club] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20091029141503/http://www.enniomorricone.net/ |date=2009-10-29 }} * [http://www.spazioforum.it/forums/?mforum=enniomorriconef Forum fans amatoriale in italiano ] * [http://www.chimai.com/ The Ennio Morricone Online Community] {{en}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мориконе, Енио}} [[Категорија:Автори на филмска музика]] [[Категорија:Римски уметници]] [[Категорија:Композитори на класична музика од 20 век]] [[Категорија:Италијански пијанисти]] [[Категорија:Композитори на современа музика]] [[Категорија:Италијански филмски композитори]] [[Категорија:Златен Глобус за најдобра филмска музика]] [[Категорија:Италијански аранжери]] [[Категорија:Добитници на Медал за заслуги за Македонија]] [[Категорија:Оскаровци]] [[Категорија:Добитници на Греми]] [[Категорија:Витези на Легијата на честа]] [[Категорија:Починати во 2020 година]] mht0eeutkgem9m8yo65x5qhaw4pzv7a 0 126916 4800439 4796277 2022-08-09T06:29:48Z Ehrlich91 24281 Одбиени последните 2 промени (од [[Специјална:Придонеси/TheWizardof2013|TheWizardof2013]]) и ја поврати преработката 4729114 на Виолетова wikitext text/x-wiki {{Infobox street | name = Широк Сокак | native_name = | marker_image = | image = Bitola 2007.JPG | caption = Широк Сокак | former_names = Маршал Тито | postal_code = 7000 | addresses = | length_m = | length_km = | length_ref = | width = | location = [[Битола]], {{MKD}} | client = | maint = | coordinates = {{coord|41.029|21.335}} | direction_a = | terminus_a = [[Плоштад Магнолија]] | direction_b = | terminus_b = [[Градски Парк Битола|Градски Парк]] | junction = | commissioning_date = | construction_start_date = | completion_date = | inauguration_date = | demolition_date = | north = | south = | east = | west = }} '''Широк Сокак''' (познат и како „Битолско Корзо“) — најпрометна и најпозната [[улица]] во центарот на [[Битола]], со бројни дуќани и локали. Денес е строго пешачка улица, а некогаш по неа се движеле и автомобили. На Широк Сокак се наоѓаат најголемите продавници, ресторани, театарот со опера, галерии и многу кафулиња и клубови. Тука се сретнуваат најстарите архитектонски дела и градби на Балканот, коишто го красат градот уште од турско време. Типично турски куќи, покрај прекрасните вили, не се реткост во овој дел на градот. А на самиот крај на Широк Сокак се наоѓа [[Спортска сала Младост|спортската сала Младост]] и се влегува во простран цветен парк полн со дрвореди, којшто води до [[Стадион Тумбе Кафе|стадионот Тумбе Кафе]], [[Зоолошка градина Битола|зоолошката градина]] и античкото наоѓалиште [[Хераклеја Линкестис]]. Во 1904 г. пионерите во киното [[Браќа Манаки|браќата Милтон и Јанаки Манаки]] купиле парцела на Широк Сокак, каде што во 1905 г. го наместиле фотографското ателје.<ref>[http://www.scribd.com/doc/50398723/%D0%97%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D1%98%D0%BD%D0%B8-%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8-%D0%B7%D0%B0-%D0%91%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B0 Колектив, Значајни личности за Битола, НУУБ „Св. Климент Охридски“, Битоля, 2007, стр. 124.]</ref> ==Име== Официјалното име во времето на [[Османска Империја|Османлиското Царство]] било „Султание“ или „Хамидие“. Со потпаѓањето на градот под [[Србија]] во текот на [[Балкански војни|Меѓусојузната војна]] во 1913 година, името на улицата е променето во „Крал Петар“<ref>[http://www.imus.org.rs/predmet.php?mid=1&zid=31&pos=588&pid=16605&jz=0 Историјски музеј Србије]{{Мртва_врска|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>, а потоа во времето на [[Комунизам|комунизмот]] во Југославија, улицата била наречена „Маршал Тито“. ==Наводи== {{наводи}} == Галерија == <center><gallery> Податотека:Bitola center MK.jpg|Покриен со снег Податотека:BitolaCity.jpg|Типична архитектура Податотека:Catolic church bitola.jpg|Католичка црква Податотека:Bitola-Sirok sokak.JPG| Податотека:BitolaŠSokak.JPG| Податотека:Bitola pedastrian street.jpg| Податотека:Bitola Širok Sokak.JPG| Податотека:Bitola 1914.jpg|Широк Сокак во 1914 г. </gallery></center> == Надворешни врски == {{рвр|Širok Sokak}} {{Битола}} [[Категорија:Знаменитости во Битола]] [[Категорија:Улици во Битола]] [[Категорија:Географија на Битола]] [[Категорија:Економија на Битола]] [[Категорија:Неокласична архитектура]] 6m7exnhw7jyy4wndbj6i2k3i6fkjsif 0 143845 4800459 4624771 2022-08-09T07:17:50Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{2009 Светско Акватичко Првенство}} [[Податотека:Egle the Queen of Serpents at Glebe Park (214042811).jpg|мини|Егл, кралицата на змиите во паркот Глебе (214042811)]] Квалификациите на женската трка на 200м поединечно мешано се одржаа во утрото во Недела, 26 јули<ref>[http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_3_Heats_Women_200_Medley.pdf] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090806182809/http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_3_Heats_Women_200_Medley.pdf |date=2009-08-06 }} Preliminary Results</ref>. Полуфиналето се одржа истиот ден вечерта, а додека финалето на 27 јули во вечерната сесија. Редот на пливање во штафетата беше: грбно, градно, делфин, Краул == Рекорд == {| class="wikitable" border="1" align="center" |- ! Рекорд ! Пливач ! Време ! Локација |- | align="center"| СР | {{З-АУС}} Стефани Рајс | 2:08.45 | {{З-КИН}} [[Пекинг 2008]] |- | align="center"| ШП | {{З-САД}} Кети Хоф | 2:10.13 | {{З-АУС}} Мелбурн 2007 |} == Квалификцаии == {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" |- ! Место !! Пливач !! Националност!! Време !! Група !! Линија !! Забелешки |-bgcolor=ccffcc | 1 ||align=left| Ариана Кукорс ||align=left| {{USA}} || 2:08.53 || 7|| 3 || '''ШР''' |-bgcolor=ccffcc | 2 ||align=left| Катинка Хозцу ||align=left| {{HUN}} || 2:09.12 || 8 || 3 || |-bgcolor=ccffcc | 3 ||align=left| Стефани Рајс ||align=left| {{AUS}} || 2:09.64 || 8 || 4 || |-bgcolor=ccffcc | 4 ||align=left| Кирсти Ковентри ||align=left| {{ЗИМ}} || 2:09.90 || 7 || 4 || |-bgcolor=ccffcc | 5 ||align=left| Хана Мајли ||align=left| {{GBR}} || 2:10.24 || 7 || 5 || |-bgcolor=ccffcc | 6 ||align=left| Хули Хјорт-Хансен ||align=left| {{DEN}} || 2:10.53 || 6 || 3 || |-bgcolor=ccffcc | 7 ||align=left| Џулија Смит ||align=left| {{USA}} || 2:10.94 || 6 || 4 || |-bgcolor=ccffcc | 8 ||align=left| Емили Сибом ||align=left| {{AUS}} ||2:11.31 || 7 || 2 || |-bgcolor=ccffcc | 9 ||align=left| Камил Мафат ||align=left| {{FRA}} || 2:11.35 || 8 || 5 || |-bgcolor=ccffcc | 10 ||align=left| Евелин Варасто ||align=left| {{HUN}} || 2:11.61 || 6 || 5 || |-bgcolor=ccffcc | 11 ||align=left| Лиу Јинг ||align=left| {{CHN}} || 2:11.91 || 6 || 6 || |-bgcolor=ccffcc | 12 ||align=left| Жоана Маранхао-Мело ||align=left| {{BRA}} || 2:12.18 || 6 || 8 || |-bgcolor=ccffcc | 13 ||align=left| Франческа Сегат ||align=left| {{ITA}} || 2:12.52 || 7 || 6 || |-bgcolor=ccffcc | 14 ||align=left| Томојо Фукида ||align=left| {{JPN}} || 2:12.66 || 8 || 1 || |-bgcolor=ccffcc | 15 ||align=left| Дарја Белјакина ||align=left| {{RUS}} || 2:12.80 || 7 || 0 || '''НР''' |-bgcolor=ccffcc | 16 ||align=left| Ли Џиаксинг ||align=left| {{CHN}} || 2:13.47|| 8 || 2 || |- | 17 ||align=left| Стина Гардел ||align=left| {{SWE}} || 2:13.52|| 7 || 9 || |- | 18 ||align=left| Јана Мартинова ||align=left| {{RUS}} || 2:13.61|| 6 || 1 || |- | 19 ||align=left| Грејн Марфи ||align=left| {{IRL}} || 2:13.64|| 5 || 6 || |- | 20 ||align=left| Ерика Морнингстар ||align=left| {{CAN}} || 2:13.70|| 7 || 1 || |- | 20 ||align=left| Ерика Бурато ||align=left| {{ITA}} || 2:13.70|| 8 || 8 || |- | 22 ||align=left| Џулија Вилкинсон ||align=left| {{CAN}} ||2:13.75|| 7 || 7 || |- | 22 ||align=left| Миреира Белмонте ||align=left| {{BEL}} || 2:13.75|| 8 || 7 || |- | 24 ||align=left| Кери-Ане Пајне ||align=left| {{GBR}} || 2:14.17 || 6 || 2 || |- | 25 ||align=left| Ања Клинар ||align=left| {{SLO}} || 2:14.40 || 6 || 7 || |- | 26 ||align=left| Катерин Меклим ||align=left| {{RSA}} ||2:14.53 || 8 || 0 || |- | 27 ||align=left| Луис Маи Јансен ||align=left| {{DEN}} || 2:14.61|| 6 || 0 || |- | 28 ||align=left| Хана-Марија Сепала ||align=left| {{FIN}} ||2:14.62|| 6 || 9 || |- | 29 ||align=left| Асами Китагава ||align=left| {{JPN}} ||2:15.53|| 8 || 6 || |- | 30 ||align=left| Марина Риби ||align=left| {{SUI}} ||2:15.65|| 5 || 7 || |- | 31 ||align=left| Џесика Пенгели ||align=left| {{RSA}} || 2:15.66|| 7 || 8 || |- | 32 ||align=left| Фани Леклус ||align=left| {{BEL}} || 2:15.88 || 4 || 4 || |- | 33 ||align=left| Каролина Шчепанек ||align=left| {{POL}} || 2:16.52|| 5 || 4 || |- | 34 ||align=left| Симона Баумртова ||align=left| {{CZE}} || 2:16.89 || 5 || 5 || |- | 35 ||align=left| Сара Норденстам ||align=left| {{NOR}} || 2:16.96 || 8 || 9 || |- | 36 ||align=left| Сио Ји Тинг ||align=left| {{МЛЗ}} ||2:17.02 || 5 || 2 || |- | 37 ||align=left| Ана Ковалчик ||align=left| {{POL}} ||2:17.06|| 5 || 3 || |- | 38 ||align=left| Ана Клистунова ||align=left| {{UKR}} ||2:17.23|| 4 || 2 || |- | 39 ||align=left| Ким Далун ||align=left| {{KOR}} ||2:17.65|| 5 || 8 || |- | 40 ||align=left| Анастасија Коротков ||align=left| {{ISR}} ||2:17.79|| 4 || 8 || |- | 41 ||align=left| Сара Лајнеф ||align=left| {{TUN}} || 2:17.86|| 5 || 1 || |- | 42 ||align=left| Ким Хјеџин ||align=left| {{KOR}} || 2:17.89|| 4 || 3 || |- | 43 ||align=left| Натанан Јункрајанг ||align=left| {{THA}} ||2:19.38|| 4 || 6 || |- | 44 ||align=left| Ана-Лиса Полд ||align=left| {{EST}} || 2:19.46 || 4 || 7 || |- | 45 ||align=left| Мароуа Матлути ||align=left| {{TUN}} ||2:19.55 || 4 || 5 || |- | 46 ||align=left| Барбора Завадова ||align=left| {{CZE}} ||2:19.87 || 5 || 0 || |- | 47 ||align=left| Ерика Лајне Стјуарт ||align=left| {{COL}} ||2:20.24|| 5 || 9 || |- | 48 ||align=left| Ранон Аманова ||align=left| {{UZB}} ||2:20.71|| 4 || 0 || |- | 49 ||align=left| Јона Браденхан ||align=left| {{НАМ}} ||2:23.54|| 3 ||1 || |- | 50 ||align=left| Аист Дробоволскајт ||align=left| {{LTU}} ||2:24.35|| 3 || 2 || |- | 51 ||align=left| Корал дел Мар Лопез Росарио ||align=left| {{PUR}} || 2:24.45|| 3 || 5 || |- | 52 ||align=left| Карла Тоскано ||align=left| {{ГМТ}} || 2:25.37|| 3 || 4 || |- | 53 ||align=left| Максин Хрд ||align=left| {{ЗИМ}} ||2:25.45|| 2 || 7 || |- | 54 ||align=left| Марија Кој ||align=left| {{ГМТ}} || 2:25.77 || 3 || 3 || |- | 55 ||align=left| Мајда Турнаџич ||align=left| {{BIH}} ||2:26.33|| 4 || 1 || |- | 56 ||align=left| Саманта Аревало ||align=left| {{ЕЦУ}} ||2:26.45 || 3 || 8 || |- | 57 ||align=left| Кох Хои Ју ||align=left| {{SIN}} ||2:26.56|| 2 || 5 || |- | 58 ||align=left| Нибал Јамут ||align=left| {{ЛИБ}} ||2:27.94|| 2 || 4 || |- | 59 ||align=left| Чинјере Пигот ||align=left| {{СУР}} ||2:28.94|| 3 || 0 || |- | 60 ||align=left| Симона Микиоли ||align=left| {{СМР}} ||2:29.02|| 3 || 7 || |- | 61 ||align=left| Кох Тинг Тинг ||align=left| {{SIN}} ||2:29.45|| 4 || 9 || |- | 62 ||align=left| Селма Атич ||align=left| {{BIH}} || 2:29.55|| 3 || 9 || |- | 63 ||align=left| Кристине Бајденхан ||align=left| {{NAM}} ||2:31.58|| 2 || 8 || |- | 64 ||align=left| Сара Абдулаха ||align=left| {{ALB}} || 2:31.67 || 2 || 6 || |- | 65 ||align=left| Лаура Лусија Паз Чавез ||align=left| {{ХОН}} ||2:31.94|| 2 || 3 || |- | 66 ||align=left| Шанон Аустин ||align=left| {{СЕЈ}} ||2:33.47|| 1 || 4 || |- | 67 ||align=left| Во Ти Тан Ву ||align=left| {{ВИЈ}} ||2:36.35|| 3 || 6 || |- | 68 ||align=left| Диана Ал Замел ||align=left| {{SYR}} ||2:37.65|| 2 || 1 || |- | 69 ||align=left| Даниеле Бернадине Финдли ||align=left| {{ЗАМ}} ||2:43.74|| 1 || 5 || |- | 70 ||align=left| Чен Чонг Естеле Анаис Ли ||align=left| {{МРЦ}} ||2:45.32|| 2 || 0 || |- | 71 ||align=left| Сакина Гулам ||align=left| {{PAK}} ||2:46.82|| 2 || 9 || |- | 72 ||align=left| Чејене Рова ||align=left| {{ФИЏ}} || 2:48.26|| 1 ||3 || |- | 73 ||align=left| Сауса Аишат ||align=left| {{МЛД}} ||3:07.54|| 1 || 6 || |- | ||align=left| Рита Медрано ||align=left| {{MEX}} || НСТ || 1 || 2 || |- | ||align=left| Ровена Марку ||align=left| {{ALB}} || НСТ || 2 || 2 || |} == Полуфинале == {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" |- ! Место !! Пливач !! Националност!! Време !! Група !! Линија !! Забелешки |-bgcolor=ccffcc | 1 ||align=left| Ариана Кукорс ||align=left| {{USA}} || 2:07.03 || 2 || 4 || '''СР''' |-bgcolor=ccffcc | 2 ||align=left| Стефани Рајс ||align=left| {{AUS}} || 2:08.68 || 2 || 5 || |-bgcolor=ccffcc | 3 ||align=left| Хана Мајли ||align=left| {{GBR}} || 2:09.46 || 2 || 3 || |-bgcolor=ccffcc | 4 ||align=left| Хулие Хјорт-Хансен ||align=left| {{DEN}} || 2:09.87 || 1 || 3 || |-bgcolor=ccffcc | 5 ||align=left| Кирсти Ковентри ||align=left| {{ЗИМ}} || 2:09.91 || 1 || 5 || |-bgcolor=ccffcc | 6 ||align=left| Евелин Вересто ||align=left| {{HUN}} || 2:09.91 || 1 || 2 || |-bgcolor=ccffcc | 7 ||align=left| Катинка Хосту ||align=left| {{HUN}} || 2:10.01 || 1 || 4 || |-bgcolor=ccffcc | 8 ||align=left| Камил Муфат ||align=left| {{FRA}} || 2:10.08 || 2 || 2 || |- | 9 ||align=left| Џулија Смит ||align=left| {{USA}} || 2:10.29 || 2 || 6 || |- | 10 ||align=left| лиу Јинг ||align=left| {{CHN}} || 2:11.05 || 2 || 7 || |- | 11 ||align=left| Дарија Белјакина ||align=left| {{RUS}} || 2:11.73 || 2 || 8 || '''НР''' |- | 12 ||align=left| Жоана Маранхало-Мело ||align=left| {{BRA}} || 2:12.12 || 1 || 7 || |- | 13 ||align=left| Франческа Сегат ||align=left| {{ITA}} || 2:12.34 || 2 || 1 || |- | 14 ||align=left| Ли Џиаксин ||align=left| {{CHN}} || 2:12.75 || 1 || 8 || |- | 15 ||align=left| Емили Сибом ||align=left| {{AUS}} ||2:12.88 || 1 || 6 || |- | 16 ||align=left| Томојо Фукуда ||align=left| {{JPN}} || 2:13.36 || 1 || 1 || |} == Надворешни врски == * [http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_3_Heats_Women_200_Medley.pdf Квалификациони резултати] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090806182809/http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_3_Heats_Women_200_Medley.pdf |date=2009-08-06 }} * [http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_203_Semifinals_Women_200_Medley.pdf Полуфинални резултати] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090806181917/http://www.omegatiming.com/swimming/racearchives/2009/Roma2009/C74A_ResSummary_203_Semifinals_Women_200_Medley.pdf |date=2009-08-06 }} == Наводи == {{reflist}} [[Категорија:Светско првенство во водени спортови 2009]] 8re5rcaf5jsjx3q7dftqkypvyz6wefj 0 178666 4800331 4718069 2022-08-08T15:55:06Z P.Nedelkovski 47736 ажурирање wikitext text/x-wiki {{for2|македонскиот градител|[[Андреја Дамјанов]]}} '''Андреја Дамјанов''' е [[Македонија|македонска]] [[Архитектура|архитектонска]] награда која се доделува на архитект кој придонел за редот и развитокот на [[:Категорија:Македонска архитектура|македонската архитектура]]. == Историја == Востановена е во чест на големиот македонски и [[балкан]]ски градител од [[19 век]], [[Андреја Дамјанов]]<ref name="еПорта">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.porta3.com.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=1615&Itemid=74|title=Дваесет Години награда „Андреја Дамјанов“|date= 14 февруари 2009 |publisher=еПорта|accessdate=2009-12-27}}</ref>. Се доделува од [[28 декември]] [[1989]] година, кога академикот [[Крум Томовски]], свечено бил прогласен за прв лауреат<ref name="еПорта" />. Наградата ја доделува доделува [[Асоцијација на архитекти на Македонија|Асоцијацијата на архитекти на Македонија]] (ААМ). Наградата се состои од плакетата и статуетка со ликот на [[Андреја Дамјанов]]<ref name="еПорта93">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.porta3.com.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=1253&Itemid=81|title=„Андреја Дамјанов” во рацете на архитект Александар Смилевски |date=2008|publisher=еПорта|accessdate=2009-12-27}}</ref>. Оценувањето на кандидатите за добитници на наградата ја врши оценувачка комисија составена од '''претседател''' и неколку '''членови'''. Комисијата на наградата објавува јавен повик на кој треба да се пријавата можните добитници. Може да конкурираат само државјаните на [[Македонија]], дедека право на поднесување на предлози имаат само членовите на [[ААМ]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aam.org.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=95&Itemid=1|title=ЈАВЕН ПОВИК за предлагање на можни добитници на награда|publisher=Асоцијација на архитекти на Македонија|accessdate=2009-12-27|archive-date=2009-08-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20090802064449/http://www.aam.org.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=95&Itemid=1|url-status=dead}}</ref>. Добитникот на наградата автоматски станува редовен член на Архитектонска академија на ААМ. Од почетокот па во наредните 15 години, наградата се доделувала во [[велес|велешката]] црква [[Црква „Св. Пантелејмон“ - Велес|„Св. Пантелејмон“]] (која е дело на Дамјанов), но од 2005 се доделува и во други цркви или објекти на големиот неимар<ref>{{наведени вести|url=http://star.vecer.com.mk/tekst.asp?tid=9416|title=РАСПИШАН КОНКУРСОТ ЗА НАЈВИСОКОТО ПРИЗНАНИЕ ЗА АРХИТЕКТУРА |last=Ј|first=А|date=5 септември 2006|publisher=Вечер|accessdate=2009-12-27}}</ref>. == Лауреати == * 1989 - [[Крум Томовски]] (прв лауреат) * 1990 - [[Борис Чипан]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.org.mk/struga-heritage/avtor.asp-lang=mac&id=932.htm|title=Борис Чипан|publisher=Енциклопедија на културното наследство на Струга|accessdate=2009-12-27}}</ref> *1993 - [[Славко Брезоски]]<ref>{{cite book |last1=Aleksoska |first1=Daniela |last2=Zlatkovska |first2=Marija |last3=Stevo |first3=Temelkovski |date=1999 |title=Ten Lauréats of the Andreja Damjanov Award |location=University of Skopje, Architecture |publisher=Bigoss |page=12 |isbn=9989-44-007-7 }}</ref> *1995 - [[Петар Муличковски]] * ? - [[Александар Серафимовски]]<ref>{{наведени вести|url=http://star.dnevnik.com.mk/default.aspx?pbroj=2128&stID=17090|title=Дела од творештвото на архитектот Александар Серафимовски |publisher=Дневник|accessdate=2009-12-27}}</ref> * 2002 - [[Живко Поповски]]<ref>{{наведени вести|url=http://217.16.70.245/?pBroj=895&stID=12955&pR=5|title=Наградата "Андреја Дамјанов" за Живко Поповски|date=2002|publisher=Утрински Весник|accessdate=2009-12-27}}</ref> * 2004 - [[Драган Томовски]]<ref>{{наведени вести|url=http://www.vreme.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=1&tabid=1&EditionID=134&ArticleID=7939|title=Наградата „Андреја Дамјанов“ за Драган Томовски|date=10 јули 2004|publisher=Време|accessdate=2009-12-27}}</ref> * 2005 - [[Василка Ладинска]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.porta3.com.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=1122&Itemid=0|title=МАЛ ГОЛЕМ ЈУБИЛЕЈ НА АРХИТЕКТКАТА ВАСИЛКА ЛАДИНСКА|publisher=еПорта|accessdate=2009-12-27}}</ref> * 2006 - [[Александар Никољски]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kanal5.com.mk/default.aspx?mId=37&eventId=18924&egId=13|title=Архитектот Александар Никољски добитник на наградата за животно дело „Андреја Дамјанов“ за 2006|date=6 октомври 2006|publisher=Канал 5|accessdate=2009-12-27}}</ref> * 2007 - [[Радомир Лаловиќ]]<ref>[http://www.utrinski.mk/?ItemID=0083A43ADF6C6E4D9579E28F8EEF66B1 ''НАГРАДАТА Е ГОЛЕМА ГОРДОСТ И ПОТВРДА ЗА ВЛОЖЕНИОТ ТРУД'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> * 2008 - [[Александар Смилевски]]<ref name="еПорта93" /> * 2009 - [[Климент Заров]]<ref>{{наведени вести|url=http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=10309106316&id=16&setIzdanie=21824|title=Климент Заров - добитник на наградата „Андреја Дамјанов“|date= 30 октомври 2009|publisher=Нова Македонија|accessdate=2009-12-27}}</ref> *2010 - [[Олга Папеш]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=111101014336&id=14&setIzdanie=22121 |title=''Олга Папеш достојна добитничка на наградата „Андреја Дамјанов“'' |accessdate=2013-11-12 |archive-date=2010-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101108035121/http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=111101014336&id=14&setIzdanie=22121 |url-status=dead }}</ref> *2011 - [[Мимоза Несторова - Томиќ]]<ref>[http://www.build.mk/?p=10399 ''ААМ ја додели овогодинешната награда за животно дело'']</ref> * 2012 - [[Крсто Тодоровски]]<ref>[http://www.porta3.com.mk/index.php?option=com_content&task=view&id=3414&Itemid=73 ''Крсто Тодоровски,добитник на наградата „Андреја Дамјанов“'']</ref> *2013 - [[Михаил Токарев]]<ref>[http://novatv.mk/index.php?navig=8&cat=2&vest=9331 ''ААМ: Михаил Токарев добитник на наградата “Андреја Дамјанов“'']{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *2014 - [[Вера Ќосевска]]<ref>[http://www.vest.mk/default.asp?ItemID=2F0C805E798D384899DC3A6142317D22 ''ИНТЕРВЈУ СО АРХИТЕКТ ВЕРА ЌОСЕВСКА, ДОБИТНИК НА НАГРАДАТА ЗА ЖИВОТНО ДЕЛО "АНДРЕА ДАМЈАНОВ" -АРХИТЕКТИТЕ ТРЕБА ДА ГО ЗНААТ МИНАТОТО, НО ДА ГЛЕДААТ КОН ИДНИНАТА'']{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> *2015 - [[Мартин Гулевски]]<ref>[http://www.build.mk/?p=47319 ''Архитектот Мартин Гулевски добитник на наградата „Андреја Дамјанов“ за 2015 година'']</ref> *2016 - [[Радован Раѓеновиќ]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.build.mk/nagradata-andreja-damjanov-za-2016-godina-mu-pripadna-na-arhitekt-radovan-ragenovik/ |title=''Наградата „Андреја Дамјанов“ за 2016 година му припадна на архитект Радован Раѓеновиќ'' |accessdate=2016-12-11 |archive-date=2016-12-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161213234158/http://www.build.mk/nagradata-andreja-damjanov-za-2016-godina-mu-pripadna-na-arhitekt-radovan-ragenovik/ |url-status=dead }}</ref> *2017 - [[Билјана Филиповска]]<ref>[https://www.mkd.mk/kultura/dobitnik-na-nagradata-andreja-damjanov-za-2017-godina-e-arhitektkata-biljana-filipovska Добитник на наградата „Андреја Дамјанов“ за 2017 година е архитектката Билјана Филиповска]</ref> *2018 - [[Миодраг Радоњиќ (архитект)|Миодраг Радоњиќ]]<ref>[https://marh.mk/nagrada-andreja-damjanov-2018/ Добитник на наградата за животно дело „Андреја Дамјанов“ за 2018та е архитект РАДОЊИЌ МИОДРАГ – БАТО]</ref> *2019 - [[Миодраг Митровиќ]]<ref>[https://sdk.mk/index.php/kultura/arhitektonskata-nagrada-za-zhivotno-delo-andreja-damjanov-ja-dobi-miodrag-mitrovik/ АРХИТЕКТОНСКАТА НАГРАДА ЗА ЖИВОТНО ДЕЛО „АНДРЕЈА ДАМЈАНОВ“ ЈА ДОБИ МИОДРАГ МИТРОВИЌ]</ref> *2020 - [[Ѓоко Радовановиќ]]<ref name=20-21>{{нмс| title=Доделување на наградата Андреја Дамјанов за 2020/2021 | url=https://marh.mk/andreja_damjanov_2020_2021/ | work= | publisher=МАРХ | date=22.12.2021 | accessdate=8 август 2022}}</ref> *2021 - [[Ранчо Христов]]<ref name=20-21/> == Поврзано == * [[Македонски архитектонски награди]] == Наводи == {{наводи|2}} == Надворешни врски == * [http://www.aam.org.mk/index.php Официјално мрежно место на Асоцијација на архитекти на Македонија|Асоцијацијата на архитекти на Македонија] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090731123341/http://www.aam.org.mk/index.php |date=2009-07-31 }} [[Категорија:Македонски архитектонски награди]] 74jn7h1oog9slo60igst4fenr7vpbmn 0 200973 4800309 4709230 2022-08-08T14:21:03Z Идеологист 62535 /* Република Македонија */ wikitext text/x-wiki '''Историјата на административните поделби на Македонија''' е мошне сложена. Она што се нарекувало Македонија имало различна големина и било различно политички организирано. Од различни причини, границите и имињата на политичките поделби биле менувани, некогаш следејќи ја топографијата на теренот, некогаш за да се ослабнат претходните административни и државни структури, некогаш да се остварат идеолошките и филозофските идеали за управување, но најчество од причини на воено управување со територијата. Не постојат многу исцрпни и веродостојни историски записи за административните поделби на Македонија во дамнешните времиња, така што подолу опишаните административни едници се приближно опишани. По осамостојувањето на Македонија од Југославија, се прават низа на промени во границите на административните единици (општини) со цел да се задржи унитарниот карактер на државата наспрема тенденцијата на одредени политички центри за нејзина административна дезинтеграција на региони кои би го имале етничкиот предзнак. == Античка Македонија == === Кралство Македонија === {{Главна|Античка Македонија|Кралство Македонија|Аргеади}} Природните граници на Античка Македонија биле најчесто по високите планински венци и поголемите речни долини. На југ планината [[Олимп]], [[Камбурските планини]] и реката [[Пенеј]]. На југозапад планината [[Пинд]], на запад планините од шарпланинскиот масив а на север планината [[Јакупица]], реката [[Пчиња]], [[Осоговските планини]] до планината [[Рила]] и на исток до источните падини на [[Пирин Планина]] и реката [[Места]]. Античките автори разликувале Горна и Долна Македонија. '''[[Долна Македонија]]''' ги опфаќала јужните претежно рамничарски предели со престолнина во [[Ајга]] а подоцна во [[Пела]], со следниве области:Пиерија, Ботиаја, Алмопија, Амфакситида, Мигдонија, Антемунт, Ботика, Крусида, Бисалтија, Крестонија, Пиерида, Еднида, а во политичка смисла и Еордаја <ref name="ReferenceA">Историја ан Аргеадите, Наде Проева, Скопје, 2004</ref>. '''[[Горна Македонија]]''' ги опфаќала претежно планинските предели: [: Тимфаја, Параваја, Дасаретида, Орестида, Линкестида, Пелагонија, Дериоп, Пајонија, Парорбелија, Синтика и Одомантика <ref name="ReferenceA"/>. Кралот [[Филип II]] направил реформа со цел да ги приспособи институциите на царството во согласност со големата експанзија за време на неговото владеење, кога македонската држава се простирала на запад до [[Јонското Море]] на исток до [[Црното Море]], на север границата во главно останала непроменета, на југ до грчките области [[Етолија]] и [[Фокида]]. Биле формирани четири региони, од кои секој со свое собрание. Оваа поделба не следела некоја историска поделба, туку едноставно се работело за административна поделба на царството.<ref>[[Наде Проева]], Историја на Аргеадите, Скопје, 2004</ref> === Македонска империја === {{Главна|Античка Македонија|Дијадоси|Селевкиди|Антигониди|Птолемеи}} [[Податотека:Diadochen1.png|400п|мини|десно|Поделба на Македонија околу 290 гпне]] [[Александар Македонски]] проширувајќи ги границите на [[Кралството Македонија]] го покорил персиското царство а границите ги проширил далеку на исток до реката [[Инд]] на југ северниот дел на Африка, со што ја создал [[Македонската империја]]. На новосвоените територии на исток, Александар ја обновил сатрапската администрација и титулата сатрап карактеристична за [[Персиската империја]] и нејзините претходнички. По смртта на Александар, империјата некое време била одржувана, но со [[дијадоси|дијадошките војни]] започнала нејзината дезинтеграцијата која завршила некаде во почетокот на 3. век пред нашата ера со поделба на неколку држави владеани од посебни македонски династии: * [[Птоломејската династија]] владеела со [[Египет]]. * [[Селевкидската династија]] владеела со [[Сирија]], [[Вавилонија]], [[Мала Азија]] и поголемиот дел од поранешните персиски територии. * [[Антигонидската династија]] владеела во Европскиот дел на Македонската империја. === Римска Македонија === {{Главна|Македонија (римска провинција)|Македонско-римски војни|Македонија Прима|Македонија Секунда|Македонска диецеза}} [[Податотека:Map Macedonia province.png|thumb|250px|Македонија, како провинција во рамките на [[Римско Царство|Римското Царство]], околу 120 г.]] После [[Македонско-римски војни|македонско-римските војни]], водени од 215 до 168 година пред нашата ера водени со [[Римската Република]], Македонија била поделена на четири [[Мерида|мериди]]/региони: * '''[[Прва македонска мерида]]''' со главен град [[Амфипол]]; * '''[[Втора македонска мерида]]''' со главен град [[Тесалоника]], автономна административно-политичка и економска област. Меридата на исток граничи со [[Стримон]], без [[Хераклеја Синтика]] и [[Бисалтија]], додека на запад се протега до р. [[Аксиј]], вклучувајќи ги и [[Пајонци]]те, кои живеат источно од Аксиј; * '''[[Трета македонска мерида]]''' со главен град [[Пела]], * '''[[Четврта македонска мерида]]''' со главен град [[Пелагонија]]. Подоцна Македонија станала провинција во рамките на [[Римското Царство]], составена од [[Епир вет]], [[Тесалија]] и делови од [[Илирија]] и [[Тракија]]. При првата поделба во III и IV век, провинцијата била поделена на: [[Македонија Прима]] на југ со седиште во [[Тесалоника]] и [[Македонија Салутарис]] на север со седиште во [[Стоби]]. При втората поделба, во средината на V век, биле формирани [[Македонија Прима]] со седиште во [[Тесалоника]] и [[Македонија Секунда]] со седиште во [[Стоби]]. [[Македонија Прима]] и [[Македонија Салутарис]] биле вклучени во рамките на [[Македонска диецеза|Македонската диецеза]], една од трите диецези во рамките на [[Илирикска префектура|Илирикската префектура]] создадена во 318 година, кога Илирикската префектура била поделена на Источен и Западен Илирик во 379 година, Македонските провинции станале дел од [[Источен Илирик]]. Македонија, по распадот на Римското Царство и негова поделба на Западно и Источно царство во 395 година, станала дел од [[Византиско царство|Византија]]. == Византиска Македонија == {{Главна|Тема (управна единица)|Тема Македонија|Тема Бугарија|Самоилово Царство|Вардарија|}} [[Податотека:Byzantine Macedonia 1045CE.svg|thumb|right|250px|Македонија, поделба на Византија на теми, 1045 година.]] Во времето на [[Византија|византиската власт]] во Македонија постоеле воено-административни области наречени теми: [[Тема Солун|Солун]], [[Тема Стримон|Стримон]], [[Тема Нов Стримон|Нов Стримон]], [[Тема Драгувитија|Драгувитија]] и [[Тема Верија|Верија]]. Византија ги менува етногеографските имиња на областите и ги заменува со соседни за нив именувајќи го населението според името на темата, со тенденција населението да го асимилира во [[Ромеи]] (Византијци). Во почетокот на XI век Византија териториите на најголемиот дел од Македонија, цела [[Србија]], [[Војводина]] до [[Срем]], делови од [[Албанија]] и [[Црна Гора]] ги сместува во новофомирана [[Тема Бугарија]], додека етногеографската територија на [[Бугарија]] ја сместува во [[Тема Паристрион]], уште наречена [[Мизија]] или [[Загоре]]. Географската област [[Тракија]] византијците ја инкорпорираат во [[Тема Македонија]], а пак областа околу [[Цариград]] во [[Тема Тракија]]. [[Темата Бугарија]] се состоела од [[комитат]]и: [[Брегалнички комитат|Брегалнички]], [[Деволски комитат|Деволски]], [[Кутмичевички комитат|Кутмичевица]] и др. Јужниот дел на Македонија, бил поместен во [[Темата Солун]]. Во времето на Самуила Македонија била поделена на повеќе помали или поголеми воено-административни области: Струмичка, Мегленска, Воденска, [[Колидрон]], [[Сервија]] и др. Мошне значајни промени во статусот на македонските територии се случиле во втората половина од 10. в., кога синовите на комитот Никола, [[комитопул]]ите Давид, Мојсеј, Арон и Самуил, како поранешни претставници на бугарскиот воено-административен апарат, формирале посебна и наполно независна државна формација, што е позната како [[Самуилово Царство]] (прва претстолнина Преспа, потоа Охрид). Jадрото на новата држава во голем дел се совпаѓало со териториите од поранешниот [[Деволски комитат]]. Кон пространите матични македонски територии, без Солун, Самуил (976-1014), со освојувања, кон својата држава ги вклучил следниве територии: [[Tесалија]], [[Епир]], [[Албанија]], [[Дукља]], [[Далмација]], [[Босна]], [[Рашка]] и поголем дел од денешната Бугарија. Tериторијата на Македонија и пошироко веројатно била поделена на повеќе помали или поголеми воено-административни области, а секоја од нив за свој центар имала некој поголем и добро утврден град. На чело на секоја област се наоѓал управник (најчесто во византиските извори именуван како [[архонт]]), под чија непосредна власт се наоѓале и околните тврдини. По 1018 г., кога било уништено [[Самуиловото Царство]], Македонија била одново вклучена во византискиот тематски воено-административен систем. Од крајот на IX до XIII в., познати се следниве теми: [[Солунска тема|Солунска]], [[Струмичка тема|Струмичка]], [[Берска тема|Берска]], [[Костурска тема|Костурска]], [[Мегленска тема|Мегленска]], [[Пелагониска тема|Пелагониска]], [[Охридска тема|Охридска]], [[Вардарска тема|Вардарска]], [[Скопска тема|Скопска]] и др. Во периодот кога во Византија владеела [[династијата на Палеолозите]], најраспространета административна единица е [[катепанат]]от. Од втората пол. на XIII в. познати се следниве катепанати: [[Каламарија]], [[Ермилија]], [[Jерис]], [[Касандрија]], [[Апрос]], [[Стримон]], [[Рендина]], [[Стефанијана]], [[Завалтија]], [[Пополија]], [[Зихна]], [[Сер]], [[Лангада]], [[Вардар]], [[Христопол]], [[Валавиште]] и веројатно [[Меглен]], [[Мелник]], [[Верија]], [[Сланица]], [[Анаклусирон]] и [[Пелагонија]]. Како дел од централизираната Душанова држава, Македонија била разделена на повеќе области, а од нив некои биле именувани како [[жупа|жупи]]. По смртта на Душан биле формирани неколку независни феудални области со висок суверенитет. == Османлиско Царство == {{Главна|Румелиски ејалет|Битолски вилает}} [[Податотека:Vilayet of Kosovo (1881–1913) map.png|thumb|250px|Македонија, поделба на Отоманското Царство на вилаети (XIII-IX век).]] Административната поделба на [[Османлиското Царство]] била устроена според принципите на воено администрирање. Административната поделба на империјата не ги опфаќала териториите на вазалните држави. [[Вилает]]от (на турски vilâyet) била најголема административна територијална единица. На чело на вилаетот стоел [[валија]]. Вилаетите со текот на времето ги менувале своте граници. На почетокот имало два големи вилаети: [[Румелиски вилает|Румелискиот]] и [[Анадолиски вилает|Анадолискиот]]. Подоцна за времето на [[Сулејман I]] (1529 - 1566) имало 6 вилаети. Најголем број на вилаети имало 1600 година - 53. Подоцна бројот на вилаетите се намалува, за да од 1867 година се сведе на 28 вилаети, кога и е извршена поделба помеѓу воената и цивилната управа, при што валијата ги задржува раководните функции во граѓанскиот сектор. Основна административна единица била [[Санџак]]от, како составен дел на Вилаетот. На чело на Санџакот бил [[турски бег]]. Секој Санџак се делел на кази (окрузи) и нахии (општини). Во текот на XV и XVI век речиси целата територија на Македонија припаѓала во таканаречениот [[Румелиски ејалет]]/[[беглербеглук]], чиј административен центар бил во [[Софија]]. [[Солунски санџак|Солунскиот]], [[Охридски санџак|Охридскиот]], [[Скопски санџак|Скопскиот]], [[Одрински санџак|Одринскиот]] и [[Ќустендилски санџак|Ќустендилскиот санџак]] биле санџаци во рамките на [[Румелиски вилает|Румелискиот вилает]] во чии граници се простирала територијата на Македонија. Со административната реформа во Османлиското Царство од 1834 г. територијата на Македонија влегла во рамките на три ејалети: [[Румелиски ејалет|Румелиски]], [[Скопски ејалет|Скопски]] и [[Солунски ејалет]]. [[Румелиски ејалет|Румелискиот ејалет]] во најголем дел од времето (1838, 1846, 1859/60) се состоел од: [[Битолски санџак|Битолскиот]], [[Костурски санџак|Костурскиот]], [[Охридски санџак|Охридскиот]] и [[Скадарски санџак|Скадарскиот санџак]]. Во [[Скопски елајте|Скопскиот ејалет]] (1846; 1853) влегувале: [[Скопски санџак|Скопскиот]], [[Приштински санџак|Приштинскиот]] и [[Призренски санџак|Призренскиот санџак]]. [[Солунски ејалет|Солунскиот ејалет]] (1846; 1853) бил составен од: [[Солунски санџак|Солунскиот]], [[Серски санџак|Серскиот]], [[Драмски санџак|Драмскиот]] и [[Трикалски санџак|Трикалскиот санџак]]. Во согласност со Законот за административна поделба на Османлиското Царство (1864), во 1867 г. бил формиран [[Солунски вилает|Солунскиот вилает]] со седиште во Солун, во чиј состав влегувале санџаците: [[Битолски санџак|Битолски]], [[Скопски санџак|Скопски]], [[Солунски санџак|Солунски]], [[Серски санџак|Серски]] и [[Драмски санџак|Драмски]]. Во 1873 г. со одвојување на еден дел од територијата на [[Солунски вилает|Солунскиот вилает]] бил формиран [[Битолски вилает|Битолскиот вилает]] со центар во [[Битола]]. Во неговиот состав влегувале: [[Битолски санџак|Битолскиот]], [[Призренски санџак|Призренскиот]], [[Скадарски санџак|Скадарскиот]], [[Скопски санџак|Скопскиот]] и [[Дебарски санџак|Дебарскиот санџак]]. Tретиот вилает што ја опфаќал територија на Македонија бил [[Косовски вилает|Косовскиот вилает]], формиран во 1877 г. со одземање територии од [[Битолски вилает|Битолскиот вилает]], со центар во [[Приштина]], а од 1888 г. во [[Скопје]]. Во него влегувале санџаците: [[Скопски санџак|Скопје]], [[Приштински санџак|Приштина]], [[Новопазарски санџак|Нови Пазар]], [[Ташлиџа санџак|Tашлиџа (Плевле)]] и [[Пеќки санџак|Пеќ]]. [[Ќустендилски санџак|Ќустендилскиот санџак]] е еден од најголемите санџаци во [[Румелиски вилает|Румелискиот вилает]], во себе вклучувал 14 кази: [[Ќустендилска каза|Ќустендилска]], [[Радомирска каза|Радомирска]], [[Дупничка каза|Дупничка]], [[Петричка каза|Петричка]], [[Мелничка каза|Мелничка]], [[Дојранска каза|Дојранска]], [[Тиквешка каза|Тиквешка]], [[Велешка каза|Велешка]], [[Струмичка каза|Струмичка]], [[Радовишка каза|Радовишка]], [[Штипска каза|Штипска]], [[Кратовска каза|Кратовска]], [[Врањанска каза|Врањанска]] и [[Кривопаланечка каза|Кривопаланечка]]. Во [[Охридски санџак|Охридскиот санџак]], влегол поголем дел од Западна Македонија. [[Скопски санџак|Скопскиот санџак]] бил формиран исклучително од македонска територија. [[Солунски санџак|Солунскиот санџак]] ги опфатил териториите на Јужна Македонија. [[Лерин]] се споменува како посебен санџак. Во таканаречениот [[Паша-санџак]] влегувале нахиите [[Тетовска нахија|Тетово]], [[Кичевска нахија|Кичево]], [[Велешка нахија|Велес]], [[Прилепска нахија|Прилеп]], [[Битолска нахија|Битола]], [[Ениџе-Вардарска нахија|Ениџе-Вардар]], [[Воденска нахија|Воден]], [[Берска нахија|Бер]], [[Серфиџска нахија|Серфиџе]], [[Хрупишка нахија|Хрупиште]], [[Костурска нахија|Костур]], [[Биглишка нахија|Биглиште]], [[Драмска нахија|Драма]], [[Серска нахија|Сер]], [[Зихнишка нахија|Зихна]], [[Неврокопска нахија|Неврокоп]], [[Демир Хисарска нахија|Демир Хисар]] и [[Сидерокапска нахија|Сидерокапса]]. == Вардарска Македонија == {{Главна|Вардарска бановина|Вардарска Македонија}} [[Податотека:Banovine Jugoslavia.png|thumb|250px|Делови од територијата на Македонија во времето на [[Кралството Југославија]].]] [[Податотека:Dokument od tetovskiot okrug, 1916.JPG|мини|лево|Документ од тетовскиот округ со наредба до околиските начанлици. Документот е од 22 јануари 1916 година, кога Тетовскиот округ се наоѓа под Царство Бугарија.]] Вардарскиот дел од територијата на Македонија бил под власта на Србија, Бугарија и Kралството на СХС/Jугославија (1912–1915; 1915–1918; 1919–април 1941). Од 1912 до 1915 г. Вардарскиот дел на Македонија бил окупиран од Србија. Административно-територијално бил поделен на 7 [[округ|окрузи]], окрузите биле поделени на [[околија|околии]] и [[општина|општини]]. Од есента на 1915 до есента 1918 г. Вардарскиот дел на Македонија бил окупиран од [[Бугарија]], прогласен за единствена воено-административна управна област под име „[[Македонска воено инспекциска област]]“ ([[МВИО]]), која била поделена на 9 окрузи, од кои 7 биле целосно на македонска територија. Од 1918 до април 1941 г. Вардарскиот дел на Македонија бил во составот на [[Kралството на СХС]] / [[Jугославија]]. Во почетокот бил поделен на 7 округа, околии и општини. Со Уставот од 28 јули 1921 овој дел на Македонија бил поделен на 3 области: [[Битолска област|Битолска]], [[Брегалничка област|Брегалничка]] и [[Скопска област|Скопска]], а областите на 31 околии и општини. Со Законот за „името и поделбата на Kралството на управни подрачја“ од 3 октомври 1929 г. Вардарскиот дел на Македонија е во составот на [[Вардарска бановина]] и бил поделен на 29 околии и општини.<ref>Надежда Цветковска, Локалната управа во Вардарскиот дел на Македонија меѓу двете светски војни (1919–1941), „Историја“, бр. 1-4, Скопје, 1988/1989.</ref> == Пиринска Македонија == {{Главна|Пиринска Македонија}} Пирискиот дел на Македонија под власта на Бугарија (1912 -) станал округ на Царството Бугарија, именуван како [[Струмички округ]], со административен центар во [[Струмица]]. Округот административно бил поделен на околии со околиски центри во: [[Горна Џумаја]] (Благоевград), [[Мехомија]] ([[Разлог]]), [[Петрич]], [[Неврокоп]] ([[Гоце Делчев]]) и [[Мелник]]. После [[Версајската мировна конференција]], Струмица со дел од нејзината дотогашна околија и била одземена на Бугарија и доделена на [[Кралството на Србите, Хрватите и Словенците]]. Струмичкиот округ бил преименуван во [[Петрички округ]], од 1920 до 1934 година, со центар во градот Петрич. Петричкиот округ бил укинат од 1934 - 1943 година а Горноџумајската, Петричката и Светиврачката околија биле присоединети на [[Софиската област]], а Неврокопската и Разлошката околија на [[Пловдивската област]]. По Втората светска војна на неколку наврати биле правени административно-територијални промени. Пиринскиот дел на Македонијаја претставувал Горноџумајски округ (1950 - 198 година), за потоа да биде укинат и присоединет на Софиската област.<ref>Десанка Тодоровиќ, Окупацијата на Струмица 1919 година, „Гласник“, X/1, Скопје, 1966</ref><ref>Бугарска енциклопедија, БАН, Софија, 1978</ref> == Егејска Македонија == {{Главна|Егејска Македонија}} По [[Втората балканска војна]] (по 1913) и по силата на [[Букурешкиот мировен договор]] (10 јули 1913) на грчката држава ѝ припаднале 34.000&nbsp;км<sup>2</sup> или 51% од територијата на Македонија. Tериторијата на Егејска Македонија била поделена на три генерални дирекции: Централна Македонија со центар во Солун (со окрузите Солунски, Халкидички, Кукушки, Воденски и Берски), Источна Македонија со центар во Кавала (со окрузите Серски, Драмски, Кавалски) и Западна Македонија со центар во Кожани (со окрузите Кожански, Костурски и Лерински). На чело на провинцијата бил наименуван гувернер со функција министер за Северна Грција.<ref>Историја на Македонскиот народ, IV, Скопје, 2000.</ref> == Прва светска војна == == Втора светска војна == {{Главна|Македонија во Втората светска војна}} [[Податотека:Brojnost na ziteli vo Makedonija po regioni.pdf|мини|Бројност на жители во Македонија по региони. (11.01.1945)]] Македонија, за време на [[Втората светска војна]], била окупирана од страна на фашистичките сили и поделена на окупациони зони. Бугарија, која претходно ја контролирала [[Пиринска Македонија]], го окупирала и поголемиот дел од [[Вардарска Македонија]] како и источниот дел од [[Егејска Македонија]]. Бугарија ја поделила окупираната територија на две административни области: Скопска и Битолска. Во овие области започнале да важат граѓанските и административните закони на [[царството Бугарија]]. Во власта влегло и месно население што било лојално на новиот режим. Бугарскиот јазик бил прогласен за единствен службен јазик, на населението од окупираните територии му се наметнало бугарско државјанство и се одзело правото на секој поединец да се изјаснува како Македонец, биле менувани имињата и презимињата со цел да добијат бугарска форма. Наставата во училиштата била на бугарски јазик, со бугарски наставници. Бугарската православна црква воспоставила црковна управа поставувајќи свои свештеници. Италија го окупирала поголемиот дел од Западна Македонија (Тетово, Гостивар, Кичево, Дебар и Струга), преспанските села и [[Костурско]] во западниот дел на [[Егејска Македонија]]. Во рамките на Италијанските окупациони зони, квинслишка Албанија контролирала делови од Македонија. Била воспоставена албанско-италијанска власт, била формирана окружна управа (префектура) со центар во Дебар каде се наоѓала и командата на италијанската дивизија „Фиренца“. Функционирале Албанските судови, жандармеријата (карабињерите) под италијанска команда, и полицијата (квестурата) под албанска команда. Подоцна со капитулацијата на Италија 1943 година, оваа окупациона зона ја презеле германските нацисти, а власта и понатаму била во рацете на албанските колаборационисти. Албанскиот јазик бил прогласен за официјален, целокупната администрација се водела на албански јазик, наставата во училиштата се одвивала на албански јазик. Биле преименувани градовите и селата во Западна Македонија, како и имињата и презимињата на македонското население. Преостанатиот дел од [[Егејска Македонија]] го окупирале германските окупациони сили. == Република Македонија == {{Главна|Демократска Федеративна Македонија|Народна Република Македонија|Социјалистичка Република Македонија|Република Македонија}} [[Податотека:Opstini vo Makedonija.png|thumb|right|300px|Карта на општините во Република Македонија]] [[Податотека:Resenie za podelba na Makedonija po oblasti.pdf|мини|Решение за поделба на Македонија по области, односно на: Скопска, Битолска и Штипска област. Шеста седница на Президиумот на АСНОМ (21.10.1944)]] Неколку дена по прогласувањето на македонската држава на [[Антифашистичко собрание на народното ослободување на Македонија#Прво заседание на АСНОМ|Првото заседание на АСНОМ]], во текот на [[Втората светска војна]], [[Президиумот на АСНОМ]], на 6 август 1944 година во [[Кумановско|кумановското]] село [[Рамно]], за прв пат во историјата на македонската држава објавува правент акт, Решение за поделба на Македонија на области, околии и општини, со кое се опфаќа прашањето за административно-територијалната поделба на македонската држава. Тогаш Македонија е поделена на четири области: Скопска, Битолска, Штипска и Кичевско-Дебарска. По неполни три месеци е направена првата промена: Кичевско-Дебарската област е укината, а поголемите градови се подигнати во ранг на околии. Тогаш кон територијата на Македонија се приклучени и Прешевската и Качаничката околија.<ref>Административно-територијални поделби на Македонија 1944-2004, ИНИ, Скопје, 2007, стр. 39.</ref> На [[30 август]] [[1945]] година, Президиумот на Народното собрание на Македонија го донесе [[Закон]]от за територијална поделба на федерална Македонија на окрузи. Според овој Закон, федерална Македонија била поделена на 4 округа и град Скопје како посебна единица, и тоа: Град Скопје, со седиште во [[Скопје]], Скопски округ со седиште во Скопје, Велешки округ со седиште во [[Велес]], Битолски округ со седиште во [[Битола]] и Штипски округ со седиште во [[Штип]]. Во Скопскиот округ влегувале следниве околии: Кривопаланечка околија, Кумановска околија, Козјачка околија, Маџарска околија, Ѓорчепетровска околија, Драчевска околија, Теаречка околија, Тетовска околија, Гостиварска околија и Дебарска околија. Во Скопски округ - град, покрај градот Скопје, влегувале и селата: [[Горно Водно]], [[Долно Водно]], [[Горно Нерези]], [[Долно Нерези]], [[Визбегово]], [[Бутел]], [[Тафталиџе]], [[Кисела Вода]] и [[Керамидница]].<ref>Административно-територијални поделби на Македонија 1944-2004, ИНИ, Скопје, 2007, стр. 40.</ref> Народното собрание на [[Народна Република Македонија]], на седницата одржана на [[3 јануари]] [[1947]] година, го донела Законот за територијална поделба на НР Македонија, според кој територијата на НР Македонија административно била поделена на подрачја на градови и подрачја на административни околии. Административните околии ги опфаќале подрачјата на реонските народни одбори, а градот [[Скопје]] бил поделен на четири реони. На седницата одржана на [[15 февруари]] [[1947]] година, Президиумот на Народното собрание на НР Македонија, донело решение со кое првиот и вториот реон на град Скопје се соединуваат и образуваат еден реон, кој се викал Први реон, а третиот и четвртиот реон се соединуваат во еден реон, кој бил наречен Втори реон. Секој реон имал Народен одбор. Во [[1949]] година, со Законот за поделба на територијата на Народна Република Македонија, биле образувани три области: Скопска, Битолска и Штипска. Со Законот за административно-територијална поделба на НР Македонија, Македонија била поделена на 27 околуу и 446 месни народни одбори.<ref>Административно-територијални поделби на Македонија 1944-2004, ИНИ, Скопје, 2007, стр. 41.</ref> На [[10 април]] [[1952]] година, со Законот за поделба на Народна Република Македонија на околии, легуваградови, градски општини и општини, НР Македонија била поделена на 18 околии, еден градски народен одбор, 27 градски општини и 205 општини. Главниот град на НР Македонија, Скопје, и натаму се третирал како посебна административно-територијална единица, во која покрај потесното градско подрачје, влегувале и селата: Горно Маџари и Трубарево. Во 1955 година, со Законот за подрачјата на околиите и општините, во Народна Република Македонија имало 7 околии и 86 општини. Во јули 1957 година, дошло до укинување на некои општини, со што нивниот број се намалил на 73.<ref>Административно-територијални поделби на Македонија 1944-2004, ИНИ, Скопје, 2007, стр. 42.</ref> Во [[февруари]] [[1962]] година бројот на општините бил намален на 61, а во [[јануари]] [[1965]] година, територијата на Македонија била поделена на 32 општини. Во 1966 година биле укинати околиите. Следната промена настапува во декември 1968 година, кога е донесен Законот за образување на оштина на град Скопје. Со овој закон, општините Идадија, Кале и Кисела Вода се споиле во една општина под називот Општина на град Скопје. Во март 1976 година, повторно доаѓа до промена, со што на подрачјето на град Скопје се формирале пет општини: Гази Баба, Карпош, Кисела Вода, Центар и Чаир. Во септември 1996 година, со Законот за територијална поделба на Република Македонија и определувањето на подрачјата на единиците на локалната самоуправа, биле воведени 123 општини. Градот Скопје фигурира како посебна единица на локалната самоуправа, и има седум општини: Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Центар, Чаир и Шуто Оризари. Со Законот за територијална организација на локалната самоуправа во Република Македонија од [[16 август]] [[2004]] година, биле востановени 84 општини. Според предлог-измените за територијална поделба во 2013 г. општината [[Општина Вранештица|Вранештица]] се припоила кон [[Општина Кичево]], заедно со општините [[Општина Зајас|Зајас]], [[Општина Другово|Другово]] и [[Општина Осломеј|Осломеј]]<ref name="нова мк">{{наведени вести|url=http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=7271294075&id=9&setIzdanie=22641|title=ДУИ бара помош од иселениците|publisher=Нова Македонија|language=македонски|accessdate=2012-11-20}}</ref> со воспоставување на новата локална власт по изборите на 24 март 2013 г. == Литература == * [[Бранко Панов]], Македонска средновековна држава, Скопје, 1999 * Административно-територијални поделби во Македонија 1944-2004, ИНИ, Скопје 2007, избор и редакција: проф. д-р Ѓорѓи Чакарјаневски, проф. д-р Тодор Чепреганов, Стојан Аврамовски * Гордана Сиљановска-Давкова, Владимир Митков, Локална самоуправа, Скопје, 2000 == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Административна поделба на Македонија]] [[Категорија:Поранешни административни единици|Македонија]] [[Категорија:Историја на Македонија|Административна поделба]] izxu15sfencp3zss76o6p5d9vq97ffp 0 393145 4800432 1368791 2022-08-09T01:51:20Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на прекинато пренасочување кон преместена целна страница [[Артур Велсли, Прв војвода од Велингтон]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Артур Велсли, Прв војвода од Велингтон]] j25lczwvqd788x7an74i8pyk5qjbr3s 1 393146 4800429 1368793 2022-08-09T00:35:22Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Разговор:Артур Велсли, Прв војвода од Велингтон]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Артур Велсли, Прв војвода од Велингтон]] 1rup2a8uzmygx39iqk8hv62ad38nxpv 0 527824 4800328 3315421 2022-08-08T15:36:43Z Doni12345 77134 #WPWPMK wikitext text/x-wiki '''Гудвудскиот погон''' ([[англ.]] ''Goodwood Plant'') е дирекција и центар за дизајн, изработка и склопување на автомобили на производителот [[Rolls-Royce]]. [[File:Dull weather at Rolls-Royce plant, Goodwood. - Flickr - Supermac1961.jpg|thumb|upright 1.2|Локација на Гудвудски погон]] {{UK-stub}} [[Категорија:Ролс-Ројс]] [[de:Rolls-Royce Motor Cars#Goodwood (seit 2003)]] b2mys9cd7vytrdc2sp8pwmddf8yp20g 0 731363 4800456 4597010 2022-08-09T07:07:37Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:MicroDrive1GB.jpg|мини|MicroDrive 1 GB]] '''Зебибајт''' (од [[англ.]] ''zebibyte'') е стандардизиран [[бинарна претставка]] (претставка: „[[зеби-|зеби]]“, симбол: ''Zi'') на [[бајтот]], a unit of [[Складирање на сметачки податоци|складирање на дигитални податоци]]. Симбол на зебибајтот е '''ЗиБ''' ('''ZiB'''). 1 зебибајт = 2<sup>70</sup> [[бајти]] = {{gaps|1|180|591|620|717|411|303|424|бајти}} = 1.024 [[ексбибајт]]и Зебибајтот е во блиско сродство со [[зетабајт]]от, which is defined as 10<sup>21</sup> bytes = {{gaps|1|000|000|000|000|000|000|000|bytes}} (see [[бинарна претставка]]). Претставките „зеби“ и „јоби“ првично не биле дел од системот на бинарни претставки. [[Меѓународна електротехничка комисија|Меѓународната електротехничка комисија]] (IEC) ги усвоила во август 2005 г.<ref>[http://www.iec.ch/news_centre/release/nr2005/nr2005.htm IEC - IEC на дело | Новости > бр. 2005 - „Еве ги зеби и јоби“] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090912150947/http://www.iec.ch/news_centre/release/nr2005/nr2005.htm |date=2009-09-12 }} {{en}}</ref> == Поврзано == {{Количини на бајтите}} * [[зебибит]] * [[ексбибајт]] * [[јобибајт]] * [[SI-претставка]] * [[Величински редови (податоци)]] == Наводи == {{наводи}} {{Единици за податоци}} [[Категорија:Единици за податоци]] 6j92qb8tvtcdqxdyvmg5bnqgbkt3tu0 0 731663 4800388 4671234 2022-08-08T21:37:20Z Bjankuloski06 332 /* Библиотеки и музеи */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki [[Податотека:Harvard Yard, Harvard University.JPG|thumb|right|250px]] '''Универзитетот Харвард''' или едноставно '''Харвард''' е најстариот универзитет во Кембриџ, [[Масачусетс]], [[САД]]. Претставува еден од најпрестижните и најелитните Американски Универзитети и е член на таканаречената [[Бршленова лига]], основан во 1636 година. Наречен е по свештеникот [[Џон Харвард]]. == Харвард како целина == Харвард ги охрабрува сите посветени и заангажирани средношколци да аплицираат, и притоа таму се запишани некои од најдобрите ученици од САД, а и од светот. Студентите на Харвард се одликуваат со академска екселенција и посветеност кон екстракурикуларните активности. ===Историја=== ====Колонијал==== [[Податотека:Harvard University (7180414476).jpg|мини|лево|Статуата на Џон Харвард]] Харвард е основан во 1636 година со гласање на Големиот и Генералниот суд на Масачусетс Беј Колонија, што го направи најстарата институција за високо образование во САД. Првично наречен „Новиот Колеџ“ (New College) или „Универзитет на Њутаун“ (The College of New Town, a потоа на 13 март 1639 да биде преименуван во Универзитет Харвард. Именуван е по Џон Харвард, млад англиски свештеник од Саутварк, Лондон, економист од универзитетот Кембриџ (по што Кембриџ, Масачусетс е именуван), кој му ја остави на универзитетот својата библиотека од 400 книги и 779 фунти, кои се половина од неговиот имот. Договорот за создавање на корпорацијата Харвард универзитет, стигна во 1650 година. Во раните години, универзитетот тренирал многу пуритански министери. Универзитетот нудел класичен академски курс врз основа на моделот на англискиот универзитет – многу водачи во колонијата присуствувале на универзитетот Кембриџ, но еден постојан кој преовладува со пуританска филозофија. Универзитетот никогаш не бил поврзан со некоја посебна деноминација, но многу од поранешните дипломци станале свештеници во соборна и унитарна црква во текот на нова Англија. Брошура, објавена во 1643 година, го опишува формирањето на колеџот како одговор за желбата „да го унапредат учењето и да го овековечат со потомство, плашејќи се да остави неписмено свештенство во црквите“. ===19 век=== ====Религија и филозофија==== [[Податотека:Harvard University Massachusetts Hall.jpg|мини|Старата хала на универзитетот Харвард]] Преземањето на Харвард од страна на унитарците во 1805 година резултираше со секуларизација на американскиот колеџ. Од 1850, Харвард бил „унитарен Ватикан“. „Либералците“ (унитарците) се обединиле меѓусебно со високите федералисти и почнале да создаваат групи приватни друштва и институции со цел да го поткрепат својот културен и политички авторитет, движење кое навестува појавата на Бостон Брамин класата. Од друга страна пак, теолошките конзервативци употребувале печатени медиуми за да се расправаат за отворена дебата и демократско владеење преку јавната сфера, гледајќи го либералното движење како обид да се создаде културна олигархија во опозизија на конгрегационалната традиција и главните републички политичари. Во 1846 година, предавањата по природна историја на Луј Агасиз биле одобрени и во Њујорк и во кампусот во универзитетот Харвард. Пристапот на Агисиз бил главно идеалистички и бараше од американците „учество во божествената природа“ и можност за разбирање на „интелектуални постоења“. Перспективата на Агисиз за науката комбинирана со набљудување со интуиција и претпоставката дека личноста може да го сфати „божествениот план“ во сите феномени. Кога станува збор за објаснување на формите на живот, Агасиз избегнува од прашањата од обликот врз основа на претпоставениот архетип за неговите докази. Овој двоен поглед на знаење е во концепт со учењето на разумен реализам од шкотскиот филозоф Томас Рид и Дугалд Стјуарт, чии дела беа дел од програмата на Харвард во тоа време. Популарноста на напорите на Агасиз да „расте со Платон“ веројатно исто така потекнува од други писатели на кои студентите од Харвард биле изложени, вклучувајќи ги расправите на Платон од Ралф Кудворт, Џон Норисанд, во романтична вена, Самјуел Колериџ. Записите од библиотеката на Харвард откриваат дека делата на Платон и неговите рани современи и романтични следбеници речиси редовно читале во текот на 19-от век, како оние од „официјална филозофија“ на поемпириските и подеистични шкотски училишта. Чарлс В. Елиот, претседател од 1869 до 1909 година, Ја елиминираше благонаклонетата позиција на христијанството од наставната програма при отворањето на поделбата на насоки за учениците. Додека пак, Елиот беше најважната фигура во секуларизацијата на американското високо образование, тој не бил мотивиран од желбата за секуларизација на образованието, туку од убедувањата од неприродните унитаристи. Донесени од Њилијам Елери Чанинг и Ралф Валдо Емерсон, овие убедувања биле фокусирани на достоинството и вредноста на лчовековата природа, правото и способноста на секоја личност да ја согледа вистината и Бог во секоја личност. ===20 век=== Во текот на 20-от век, меѓународниот углед на Харвард пораснал како дар и истакнатите професори го прошириле опсегот на универзитетот. Експлозивниот раст во студентската популаризација продолжила со додавање на нови универзитети за постдипломски студии и проширувањето на додипломската програма. Универзитетот Редклиф, изграден во 1879 како збратимен универзитет на Харвард, станал еден од најистакнатите универзитети за жени во САД. Харвард станал член од основачите на здружението на американски универзитети во 1900 година. ===Меритократија=== [[Податотека:Harvard Yard, Harvard University.JPG|мини|лево|Дворот на универзитетот Харвард]] Џејмс Брајант Конант (претседател од 1933 до 1953 година) вдахнал нов живот на креативното школство за да ја загарантираат својата истакнатост меѓу истражувачките институции. Тој го гледал високото образование како возило за можност за талентирани отколку за богати, така што Конант смислил програми за да се идентификуваат, регрутираат и поддржуваат талентираните млади. Во 1943 година, тој побара универзитетот да направи конечна изјава за тоа какво треба да биде општото образование, на ново на средните училишта и универзитетите. Како резултат од извештајот, објавен во 1945, бил еден од највлијателните манифести во историјата на американското образование во 20-от век. Во 1946 до 1960 година, бил отворен насоката за прием за да донесат најразлични студенти. Сега универзитетот не бил отворен само за богатите алумни на селектирани училишта од Англија, туку и за средната класа студенти од јавните училишта, голем број на Евреи и католици биле примени, но многу малку црнци, хиспанци и Азијци. ===Жени=== Жените се сѐ уште сегрегирани на Редклиф, иако сè повеќе и повеќе се Харвард класи. Сепак, додипломската популација на Харвард остана претежно машка, со околу четири мажи кои присуствуваат на универзитетот Харвард за сокја жена која студира на Реклиф. По спојувањето на Редклиф и Харвард во 1977, процентот на женски студенти се зголемил, отсликувајќи тренд во теков на високото образование во САД. Додипломските универзитети на Харвард кои ги прифатиле жените и другите групи во поголем број дури и пред универзитетот, исто така станале поразновидни во периодот по Втората светска војна. Во 1999 година, универзитетот Редклиф, основан во 1879 како „Харвард дополнување на жени“, формално се спои со универзитетот Харвард и станал Редклиф институт за напредни студии. Дру Гилпин Фауст, деканот на Редклиф, станала првата жена претседател на Харвард во 2007 година. ===Библиотеки и музеи=== [[Податотека:Semitic Museum, Harvard University.jpg|мини|Семитскиот музеј, Универзитет Харвард]] Системот библиотеки на Харвард универзитетот е сместен во библиотеката Вајднер во Харвард Јард и се состои од 80 индвидуални библиотеки кои содржат околу 15 милиони книги. Според Американското здружение на библиотеки, ова е најголемата академска библиотека во Соединетите држави и една од најголмите во светот. Кабот научната библиотека, библиотеката Ламонт и библиотеката Вајднер се трите најпопуларни библиотеки кои ги користат студентите, до кои имаат лесен пристап и централни локации. Во библиотеките на Харвард може да се најдат ретки книги, ракописи и специјални колекции. Библиотеката Хагтон, библиотеката Артур и Елизабет Шлесингер за историјата на жената во Америка и архивите на Харвард универзитетот се состојат од ретки и уникатни материјали. Најстарата колекција на мапи, географки индекси и атласи, стари и нови се сместени во Пјузи библиотеката се отворени за јавноста. Најголемата колекција на материјали на источноазиски јазик надвор од источна Азија се наоѓа во Харвард Јенчинг библиотеката. Харвард раководи со неколку уметнички, културни и научни музеи: - центарот за визуелни уметности „Карптентер“, дело на [[Ле Корбизје]], е дом на филмската архива на универзитетот и одделот за визуелни и општествени студии. - Харвард музејот на уметност, кој вклучува: - Артур М. Саклер музејот, музеј на древна, азиска, исламска и подоцнежна индиска уметност - Буш-Рејзингер музејот, претходно познат како Германскиот музеј, ја покрива централната и северната европска уметност. - Фог музејот на уметност со галерии кои ја претставуваат историјата на западната уметност од средниот век па до денес. Посебно се застапени италијанската рана ренесанса, британскиот пре-Рафаелит и француската уметност од 19 век. Комплексот природонаучни музеи на Харвард, кој вклучува: - Харвард минералошкиот музеј - Хербариумот на Харвард - Музејот на компаративна зоологија - Пибоди музејот за археологија и етнологија - Семитскиот музеј {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Харвард| ]] [[Категорија:Универзитети во Масачусетс]] [[Категорија:Бршленова лига]] c08kpsqm1avohw5njixc0u7x6m082ws 0 738045 4800390 4595030 2022-08-08T22:04:10Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Добрила Пуцкова | портрет = | px = | опис = | родено-име = | роден-дата ={{роден на|6|јуни|1926}} | роден-место ={{роден во|Куманово}} | починал-дата = {{починат на|23|февруари|2007}} | починал-место = {{починат во|Скопје}} | починал-причина = | националност = [[Македонка]] | познат = по улогата во: <br>[[Волчја ноќ (филм)|Волчја ноќ]]<br> [[Ангели на отпад (филм)|Ангели на отпад]]<br>[[Време, живот (филм)|Време, живот]] | занимање = глумица | сопружник = | татко = | мајка = | родители = | роднини = | деца = }} '''Добрила Пуцкова''' (родена на {{роден на|6|јуни|1926}} во {{роден во|Куманово}} - починала на {{починат на|23|февруари|2007}} во {{починат во|Скопје}}) — македонска театарска, филмска и телевизиска глумица<ref>{{наведена книга|last=Stefanovski|first=Risto |title=Letopis na makedonskata drama i na teatarot vo Makedonija|publisher=Direkcija za kultura i umetnost|date=1998}}</ref>.. ==Животопис== Добрила Пуцкова е родена на [[6 јуни]] [[1926]] во [[Куманово]], каде го завршува универзитетското образование. По положената аудиција влегла во првиот состав на Драмата на [[Македонскиот народен театар]] во [[1945]] година, во кој останала во текот на целиот работен век, односно до пензионирањето во [[1982]] година. Во [[2002]] година добила награда за животно дело на Македонскиот театарски фестивал [[Војдан Чернодрински (фестивал)|Војдан Чернодрински]] во [[Прилеп]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=9299|title=37. издание на „Војдан Чернодрински“|last=|first=|date=7 јуни 2002|work=|publisher=А1|language=македонски|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=2011-01-08}}</ref>. Починала на [[23 февруари]] [[2007]] во [[Скопје]]. ==Театарски улоги== * Селективна театрографија: Валја (Платон Кречет, 1945); * Вера (Некаде во Москва, 1947); * Феба (Како што милувате, 1948); * Васка (Задруга, 1950); * Анжелика (Вообразен болен, 1952); * Дездемона (Отело, 1954); * Сестра Анжелика Глембај (Господа Глембаеви, 1955); * Магдалена (Домот на Бернарда Алба, 1956); * Коштана (Коштана, 1956); * Госпоѓа Линде (Нора, 1957); * Неда (Црнила, 1961); * Ана Копецка, крчмарка кај криглата (Швејк во Втората светска војна, 1963); * Дара (Госпоѓа министерка, 1965); * Бранка (Матурска вечер, 1966); * Кејт Пар (Хенри VIII и неговите шест жени, 1967); * Гаиса Илинишина Шелавина (Без вина виновни, 1968); * Клитемнестра (Електра, 1970); * Прасковја Дроздова (Бесови, 1978). == Филмографија == * [[Волчја ноќ]] (1955: споредна улога) * [[Нешто многу деликатно (филм)|Нешто многу деликатно]] (1970, споредна улога) * [[Учителот (филм)|Учителот]] (1980, споредна улога) * [[Јагне на ражен (ТВ-филм)|Јагне на ражен]] (1982, споредна улога) * [[На наш начин (телевизиска серија)|На наш начин]] (1985, споредна улога) * [[Чорбаџи Теодос (ТВ-филм)|Чорбаџи Теодос]] (1987, споредна улога) * [[Трето доба (телевизиска серија)|Трето доба]] (1987, споредна улога) * [[Ангели на отпад (филм)|Ангели на отпад]] (1995, споредна улога) * [[Време, живот (филм)|Време, живот]] (1999, споредна улога) == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == *[http://www.maccinema.com/avtor_detali.asp?IDSORABOTNIK=65 Пуцкова на страната на МИФЦ]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[http://www.vesnik.mk/?ItemID=68CD04AEBAA9414998B9E52E34C3C751 Глумица со широки креативни можности] - [[Утрински Весник]] * {{IMDb name|1728828}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Пуцкова, Добрила}} [[Категорија:Луѓе од Куманово]] [[Категорија:Македонски глумици]] 7foer36jx0kk1icx33bj3kgz8ecjiet 0 749704 4800289 4061589 2022-08-08T12:28:33Z Dandarmkd 31127 wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | name = '''Неџмедин Сулејмани'''<br> Nexhmedin Sulejmani | image = | caption = | born ={{роден на|8|август|1961}} | died ={{датум на раѓање и години|df=yes|2001|7|24|1961|8|8}} | placeofburial_label = | placeofburial = | placeofbirth =[[Порој (село)|Порој]], [[НР Македонија]], [[СФРЈ]] | placeofdeath ={{починал во|Тетовско}}, {{МКД}} | placeofburial_coordinates | religion = [[Муслиман]] | nationality = [[Македонија|Македонец]] | ethnicity = [[Македонски Албанци|Албанец]] | nickname = | branch = [[Податотека:Ushtria Clirimtare Kombetare.jpg|22px]] [[Ослободителна Народна Армија|ОНА]] | serviceyears = | rank = | servicenumber = | unit = | commands = | | battles = '''[[Воен конфликт во Македонија, 2001]]''' | awards = | relations = | laterwork = }} '''Неџмедин Сулејмани''' ({{lang-sq|Nexhmedin Sulejmani}}; [[Порој (село)|Порој]], {{роден во|Тетовско}}, {{роден на|8|август|1961}}- {{починал во|Тетовско}}, {{починал на|24|јули|2001}}) — поранешен член на [[ОНА]]. Во редовите на ОНА се приклучил во текот на [[март]] [[2001]] година, како војник во првите единици на Бригадата 112 ”Мујдин Алиу”. Загинал на [[24 јули]] [[2001]] година во една престрелка со македонските безбедносни сили. По ова, неговото тело било префрлено и погребено во неговото родно село Порој.<ref>{{наведена книга|last=Менај|first=Петрит|title=ОНА- Порака и надеж|publisher=Фондација - Институт отворено општество|location=Скопје|date=2008}}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Хусеини, Бурим }} [[Категорија:Македонски Албанци]] [[Категорија:Членови на ОНА]] [[Категорија:Луѓе од Тетово]] [[Категорија:Порој (село)]] rbl6vfuqq4bqmwmf231jgirx2pay1do 0 755064 4800346 4706360 2022-08-08T18:54:48Z CommonsDelinker 746 Бришење на "[[Слика:Coat_of_arms_of_Jermuk.svg|Coat_of_arms_of_Jermuk.svg]]", беше избришана од [[commons:Главна страница|Заедничката ризница]] од страна на [[commons:User:Rubin16|Rubin16]] поради: [[:c:COM:L|Copyright violation]]; can usually be uploaded wikitext text/x-wiki '''Градовите во Ерменија''' се најголемите населени места во државата. Според реформите од 2017 годидна, [[Ерменија]] не одредува статус на град (քաղաք ''k'aghak' '') според бројот на население, туку сите населени места ги дели на „урбани заедници“ ([[ерменски јазик|ерменски]]: քաղաքային համայնքներ ''kaghakayin hamaynkner'') и „рурални заедници“ (գյուղական համայնքներ ''gyughakan hamaynkner''). Според тоа, Ерменија има 46 населени места означени како „урбани заедници“, односно градови, а остатокот се „рурални заедници“ или села. Трите најголеми града во Ерменија се [[Ереван]], [[Гјумри]] и [[Ванаѕор]] и само овие три имаат население од над 80.000 жители. Сите други имаат под 50.000 жители. Пред реформите во 2017 година, Ерменија имала 49 града, но статусот населените места [[Дастакерт]] и [[Шамлуг]] бил сменет од град во село. ==Урбани заедници== Градовите во Ерменија се: {| class="wikitable sortable" ! ранг ! град ! [[ерменски јазик|ерменско име]] ! [[Покраини во Ерменија|покраина]] ! основан ! население<br/> попис (2011) ! население<br/> проценка (2016) ! површина (km<sup>2</sup>) ! грб ! знаме ! слика |- | 1 | [[Ереван]] | Երևան | {{N/A}} | 782 BC | <center>1,060,138 | <center>1,073,700 | 223 | [[File:Coat of Arms of Yerevan.png|60px|center]] | [[File:Yerevan flag.gif|100px|center]] | [[File:Երեւան.JPG|125px|center]] |- | 2 | [[Гјумри]] | Գյումրի | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 8 в.п.н.е. како Кумајри,<br/> 1837 како Александропол | <center>121,976 | <center>117,700 | 54 | [[File:COA Gyumri.svg|60px|center]] | [[File:Gyumri flag.PNG|100px|center]] | [[File:Gyumri in 2013, from the Vartanants square.jpg|125px|center]] |- | 3 | [[Ванаѕор]] | Վանաձոր | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1828 | <center>86,199 | <center>82,200 | 32 | [[File:Coat of arms of Vanadzor.svg|60px|center]] | | [[File:Vanadzor.jpeg|125px|center]] |- | 4 | [[Вагаршапат]] | Վաղարշապատ | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 685 п.н.е.е | <center>46,540 | <center>37,700 | 13 | [[File:Coat of Arms of Vagharshapat (Echmiadzin).jpg|60px|center]] | [[File:Flag of Ejmiatsin.jpg|100px|center]] | [[File:Էջմիածնի Մայր Տաճար.jpg|125px|center]] |- | 5 | [[Абовјан]] | Աբովյան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1963 | <center>43,495 | <center>35,400 | 11 | | | [[File:Abovyan city, Armenia.JPG|125px|center]] |- | 6 | [[Капан]] | Կապան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 5 в. (прв пат спомнато) | <center>43,190 | <center>34,600 | 36 | [[File:Coat of Arms of Kapan.jpg|60px|center]] | | [[File:Kapan general view.jpg|125px|center]] |- | 7 | [[Храздан]] | Հրազդան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1959 | <center>41,875 | <center>32,200 | 22 | | | [[File:Hrazdan town, 2013.jpg|125px|center]] |- | 8 | [[Армавир (Ерменија)|Армавир]] | Արմավիր | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 1931 | <center>29,319 | <center>25,900 | 8.51 | | | [[File:Armavir central square.jpg|125px|center]] |- | 9 | [[Арташат]] | Արտաշատ | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1945 | <center>22,269 | <center>18,700 | 12 | | | [[File:Artashat4.jpg|125px|center]] |- | 10 | [[Иџеван]] | Իջևան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1780-те | <center>21,081 | <center>17,700 | 4.6 | [[File:Coat of Arms of Ijevan.png|60px|center]] | | [[File:Ijevan landscape.jpg|125px|center]] |- | 11 | [[Гавар]] | Գավառ | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>20,765 | <center>17,500 | 16 | [[File:Coat of Arms of Gavar.png|60px|center]] | | [[File:Gavar landscape.jpg|125px|center]] |- | 12 | [[Горис]] | Գորիս | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 1870 | <center>20,591 | <center>16,300 | 8 | | | [[File:455 La ville de Goris.JPG|125px|center]] |- | 13 | [[Чаренцаван]] | Չարենցավան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1948 | <center>20,363 | <center>18,500 | 5 | | | [[File:Charentsavan town1.jpg|125px|center]] |- | 14 | [[Арарат (Ерменија)|Арарат]] | Արարատ | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1930 | <center>20,235 | <center>18,300 | 6 | | | [[File:Ararat town- World War II memorial.jpg|125px|center]] |- | 15 | [[Масис (Ерменија)|Масис]] | Մասիս | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1953 | <center>20,215 | <center>18,500 | 5.7 | | | [[File:Saint Tadeos9.jpg|125px|center]] |- | 16 | [[Артик]] | Արթիկ | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 5 в. | <center>19,534 | <center>18,800 | 9 | | | [[File:Artik.JPG|125px|center]] |- | 17 | [[Севан (Ерменија)|Севан]] | Սևան | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1842 | <center>19,229 | <center>17,200 | 17.75 | | | [[File:Sevan beach.jpg|125px|center]] |- | 18 | [[Аштарак]] | Աշտարակ | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 9th century | <center>18,834 | <center>17,000 | 7.5 | [[File:Coat of Arms of Ashtarak.png|60px|center]] | | [[File:Ashtarak2.jpg|125px|center]] |- | 19 | [[Дилиџан]] | Դիլիջան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1544 | <center>17,712 | <center>16,600 | 13 | [[File:Coat of Arms of Dilijan.png|60px|center]] | | [[File:Dilijan (View from themountain).jpg|125px|center]] |- | 20 | [[Сисијан]] | Սիսիան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 8 в.п.н.е. | <center>14,894 | <center>12,900 | 9 | | | [[File:Sisian general.jpg|125px|center]] |- | 21 | [[Алаверди]] | Ալավերդի | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1899 | <center>13,343 | <center>11,000 | 18 | | | [[File:Alaverdi111.jpg|125px|center]] |- | 22 | [[Стеоанаван]] | Ստեփանավան | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1810 | <center>13,086 | <center>10,800 | 14 | [[File:Coat of Arms of Stepanavan.png|60px|center]] | | [[File:Stepanavan skyline.jpg|125px|center]] |- | 23 | [[Мартуни (Ерменија)|Мартуни]] | Մարտունի | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>12,894 | <center>11,200 | 10 | | | [[File:Martuni Armenia, Gegharkunik.jpg|125px|center]] |- | 24 | [[Спитак]] | Սպիտակ | [[Лори (покраина)|Лори]] | 17 в. | <center>12,881 | <center>11,000 | 5.6 | [[File:Spitak seal.jpg|60px|center]] | | [[File:Spitak Спитак, Армения.jpg|125px|center]] |- | 25 | [[Варденис]] | Վարդենիս | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>12,685 | <center>11,600 | 10 | | | [[File:Vardenis 012.jpg|125px|center]] |- | 26 | [[Егвард]] | Եղվարդ | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 6 в. | <center>11,672 | <center>10,900 | 7 | | | [[File:Yeghvard skyline.jpg|125px|center]] |- | 27 | [[Веди (град)|Веди]] | Վեդի | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 13 в. | <center>11,384 | <center>10,600 | 5.6 | | | [[File:Vedi town.jpg|125px|center]] |- | 28 | [[Бјуренгаван]] | Բյուրեղավան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1945 | <center>9,513 | <center>8,300 | 4 | | | [[File:Byureghavan, view from the town.jpg|125px|center]] |- | 29 | [[Нор Хачн]] | Նոր Հաճն | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1953 | <center>9,307 | <center>8,400 | 2.3 | | | [[File:Nor Hachen, Armenia, Church of the Holy Saviour.jpg|125px|center]] |- | 30 | [[Мецамор]] | Մեծամոր | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 1969 | <center>9,191 | <center>8,000 | 9.12 | | | [[File:Metsamor town view.jpg|125px|center]] |- | 31 | [[Берд]] | Բերդ | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 10 в. | <center>7,957 | <center>6,700 | 3.5 | | | [[File:Բերդ, Տավուշ (2).JPG|125px|center]] |- | 32 | [[Егегнаѕор]] | Եղեգնաձոր | [[Вајоц Ѕор]] | 5 в. | <center>7,944 | <center>6,600 | 6 | | | [[File:Yeghegnadzor landscape3.jpg|125px|center]] |- | 33 | [[Ташир]] | Տաշիր | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1844 | <center>7,773 | <center>6,500 | 5.6 | | | [[File:Tashir town centre image.jpg|125px|center]] |- | 34 | [[Каџаран]] | Քաջարան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 1947 | <center>7,163 | <center>6,100 | 2.8 | [[File:Coat of Arms of Kajaran.png|60px|center]] | | [[File:Kajaran.jpg|125px|center]] |- | 35 | [[Апаран]] | Ապարան | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 2 в. | <center>6,451 | <center>5,300 | 3.5 | [[File:Coat of Arms of Aparan.png|60px|center]] | | [[File:Aparan cropped.jpg|125px|center]] |- | 36 | [[Вајк]] | Վայք | [[Вајоц Ѕор]] | 1828 | <center>5,877 | <center>4,700 | 3 | | | [[File:Arevik Stadium, Vayk.jpg|125px|center]] |- | 37 | [[Чамбарак]] | Ճամբարակ | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>5,850 | <center>4,700 | 6 | | | [[File:Chambarak landscape.jpg|125px|center]] |- | 38 | [[Маралик]] | Մարալիկ | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 1828 | <center>5,398 | <center>5,500 | 4 | | | [[File:Maralik-Rublevka.jpg|125px|center]] |- | 39 | [[Ноемберјан]] | Նոյեմբերյան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 13 в. | <center>5,310 | <center>3,900 | 3.6 | | | [[File:Noyemberyan landscape.jpg|125px|center]] |- | 40 | [[Талин (Ерменија)|Талин]] | Թալին | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 2 в. | <center>5,310 | <center>3,800 | 7 | | | [[File:Talin town.jpg|125px|center]] |- | 41 | [[Џермук]] | Ջերմուկ | [[Вајоц Ѕор]] | 13 в. | <center>4,628 | <center>3,400 | 5 | | | [[File:Djermuk.JPG|125px|center]] |- | 42 | [[Мегри]] | Մեղրի | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 906 | <center>4,580 | <center>3,500 | 3 | | | [[File:Meghri.jpg|125px|center]] |- | 43 | [[Ајрум]] | Այրում | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1937 | <center>2,126 | <center>1,400 | 1.3 | | | [[File:Ayrum town.jpg|125px|center]] |- | 44 | [[Ахтала]] | Ախթալա | [[Лори (покраина)|Лори]] | 10 в. | <center>2,092 | <center>1,300 | 4.3 | [[File:Coat of Arms of Akhtala.png|60px|center]] | | [[File:Akhtala, panoramic scene.jpg|125px|center]] |- | 45 | [[Туманјан (град)|Туманјан]] | Թումանյան | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1926 | <center>1,710 | <center>1,000 | 1 | | | [[File:6 General view, Tumanyan, Armenia.jpg|125px|center]] |- | 46 | [[Цагкаѕор]] | Ծաղկաձոր | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 3 в. | <center>1,256 | <center>900 | 4 | | | [[File:Zachatztor aus dem Lift.JPG|125px|center]] |- |} Извор: Попис во Ерменија во 2011<ref>[http://armstat.am/file/doc/99487293.pdf Aragatsotn]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99484283.pdf Tavush]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99482213.pdf Kotayk]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483943.pdf Vayots Dzor]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483283.pdf Syunik]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485583.pdf Shirak]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485708.pdf Lori]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99481713.pdf Gegharkunik]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99486683.pdf Armavir]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485653.pdf Ararat]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483613.pdf Yerevan]</ref><ref>[http://www.armstat.am/file/article/nasel_01.01.2016.pdf Population estimate of Armenia as of 01.01.2016]</ref> ==Наводи== <references/> ==Поврзано== * [[Ерменија]] * [[Географија на Ерменија]] * [[Покраини во Ерменија]] {{Шаблон:Европа по тема|Градови во}} {{Азија по тема|Градови во}} [[Категорија:Градови во Ерменија]] [[Категорија:Списоци на градови во Европа|Ерменија]] [[Категорија:Списоци на градови по земја|Ерменија]] [[Категорија:Списоци за Ерменија|Градови]] 0mcrlfcxuf061h2hhlim3dqx4rqprv9 4800347 4800346 2022-08-08T19:05:01Z CommonsDelinker 746 Бришење на "[[Слика:Coat_of_arms_of_Vanadzor.svg|Coat_of_arms_of_Vanadzor.svg]]", беше избришана од [[commons:Главна страница|Заедничката ризница]] од страна на [[commons:User:Rubin16|Rubin16]] поради: [[:c:COM:L|Copyright violation]]; can usually be uplo wikitext text/x-wiki '''Градовите во Ерменија''' се најголемите населени места во државата. Според реформите од 2017 годидна, [[Ерменија]] не одредува статус на град (քաղաք ''k'aghak' '') според бројот на население, туку сите населени места ги дели на „урбани заедници“ ([[ерменски јазик|ерменски]]: քաղաքային համայնքներ ''kaghakayin hamaynkner'') и „рурални заедници“ (գյուղական համայնքներ ''gyughakan hamaynkner''). Според тоа, Ерменија има 46 населени места означени како „урбани заедници“, односно градови, а остатокот се „рурални заедници“ или села. Трите најголеми града во Ерменија се [[Ереван]], [[Гјумри]] и [[Ванаѕор]] и само овие три имаат население од над 80.000 жители. Сите други имаат под 50.000 жители. Пред реформите во 2017 година, Ерменија имала 49 града, но статусот населените места [[Дастакерт]] и [[Шамлуг]] бил сменет од град во село. ==Урбани заедници== Градовите во Ерменија се: {| class="wikitable sortable" ! ранг ! град ! [[ерменски јазик|ерменско име]] ! [[Покраини во Ерменија|покраина]] ! основан ! население<br/> попис (2011) ! население<br/> проценка (2016) ! површина (km<sup>2</sup>) ! грб ! знаме ! слика |- | 1 | [[Ереван]] | Երևան | {{N/A}} | 782 BC | <center>1,060,138 | <center>1,073,700 | 223 | [[File:Coat of Arms of Yerevan.png|60px|center]] | [[File:Yerevan flag.gif|100px|center]] | [[File:Երեւան.JPG|125px|center]] |- | 2 | [[Гјумри]] | Գյումրի | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 8 в.п.н.е. како Кумајри,<br/> 1837 како Александропол | <center>121,976 | <center>117,700 | 54 | [[File:COA Gyumri.svg|60px|center]] | [[File:Gyumri flag.PNG|100px|center]] | [[File:Gyumri in 2013, from the Vartanants square.jpg|125px|center]] |- | 3 | [[Ванаѕор]] | Վանաձոր | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1828 | <center>86,199 | <center>82,200 | 32 | | | [[File:Vanadzor.jpeg|125px|center]] |- | 4 | [[Вагаршапат]] | Վաղարշապատ | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 685 п.н.е.е | <center>46,540 | <center>37,700 | 13 | [[File:Coat of Arms of Vagharshapat (Echmiadzin).jpg|60px|center]] | [[File:Flag of Ejmiatsin.jpg|100px|center]] | [[File:Էջմիածնի Մայր Տաճար.jpg|125px|center]] |- | 5 | [[Абовјан]] | Աբովյան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1963 | <center>43,495 | <center>35,400 | 11 | | | [[File:Abovyan city, Armenia.JPG|125px|center]] |- | 6 | [[Капан]] | Կապան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 5 в. (прв пат спомнато) | <center>43,190 | <center>34,600 | 36 | [[File:Coat of Arms of Kapan.jpg|60px|center]] | | [[File:Kapan general view.jpg|125px|center]] |- | 7 | [[Храздан]] | Հրազդան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1959 | <center>41,875 | <center>32,200 | 22 | | | [[File:Hrazdan town, 2013.jpg|125px|center]] |- | 8 | [[Армавир (Ерменија)|Армавир]] | Արմավիր | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 1931 | <center>29,319 | <center>25,900 | 8.51 | | | [[File:Armavir central square.jpg|125px|center]] |- | 9 | [[Арташат]] | Արտաշատ | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1945 | <center>22,269 | <center>18,700 | 12 | | | [[File:Artashat4.jpg|125px|center]] |- | 10 | [[Иџеван]] | Իջևան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1780-те | <center>21,081 | <center>17,700 | 4.6 | [[File:Coat of Arms of Ijevan.png|60px|center]] | | [[File:Ijevan landscape.jpg|125px|center]] |- | 11 | [[Гавар]] | Գավառ | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>20,765 | <center>17,500 | 16 | [[File:Coat of Arms of Gavar.png|60px|center]] | | [[File:Gavar landscape.jpg|125px|center]] |- | 12 | [[Горис]] | Գորիս | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 1870 | <center>20,591 | <center>16,300 | 8 | | | [[File:455 La ville de Goris.JPG|125px|center]] |- | 13 | [[Чаренцаван]] | Չարենցավան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1948 | <center>20,363 | <center>18,500 | 5 | | | [[File:Charentsavan town1.jpg|125px|center]] |- | 14 | [[Арарат (Ерменија)|Арарат]] | Արարատ | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1930 | <center>20,235 | <center>18,300 | 6 | | | [[File:Ararat town- World War II memorial.jpg|125px|center]] |- | 15 | [[Масис (Ерменија)|Масис]] | Մասիս | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 1953 | <center>20,215 | <center>18,500 | 5.7 | | | [[File:Saint Tadeos9.jpg|125px|center]] |- | 16 | [[Артик]] | Արթիկ | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 5 в. | <center>19,534 | <center>18,800 | 9 | | | [[File:Artik.JPG|125px|center]] |- | 17 | [[Севан (Ерменија)|Севан]] | Սևան | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1842 | <center>19,229 | <center>17,200 | 17.75 | | | [[File:Sevan beach.jpg|125px|center]] |- | 18 | [[Аштарак]] | Աշտարակ | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 9th century | <center>18,834 | <center>17,000 | 7.5 | [[File:Coat of Arms of Ashtarak.png|60px|center]] | | [[File:Ashtarak2.jpg|125px|center]] |- | 19 | [[Дилиџан]] | Դիլիջան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1544 | <center>17,712 | <center>16,600 | 13 | [[File:Coat of Arms of Dilijan.png|60px|center]] | | [[File:Dilijan (View from themountain).jpg|125px|center]] |- | 20 | [[Сисијан]] | Սիսիան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 8 в.п.н.е. | <center>14,894 | <center>12,900 | 9 | | | [[File:Sisian general.jpg|125px|center]] |- | 21 | [[Алаверди]] | Ալավերդի | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1899 | <center>13,343 | <center>11,000 | 18 | | | [[File:Alaverdi111.jpg|125px|center]] |- | 22 | [[Стеоанаван]] | Ստեփանավան | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1810 | <center>13,086 | <center>10,800 | 14 | [[File:Coat of Arms of Stepanavan.png|60px|center]] | | [[File:Stepanavan skyline.jpg|125px|center]] |- | 23 | [[Мартуни (Ерменија)|Мартуни]] | Մարտունի | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>12,894 | <center>11,200 | 10 | | | [[File:Martuni Armenia, Gegharkunik.jpg|125px|center]] |- | 24 | [[Спитак]] | Սպիտակ | [[Лори (покраина)|Лори]] | 17 в. | <center>12,881 | <center>11,000 | 5.6 | [[File:Spitak seal.jpg|60px|center]] | | [[File:Spitak Спитак, Армения.jpg|125px|center]] |- | 25 | [[Варденис]] | Վարդենիս | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>12,685 | <center>11,600 | 10 | | | [[File:Vardenis 012.jpg|125px|center]] |- | 26 | [[Егвард]] | Եղվարդ | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 6 в. | <center>11,672 | <center>10,900 | 7 | | | [[File:Yeghvard skyline.jpg|125px|center]] |- | 27 | [[Веди (град)|Веди]] | Վեդի | [[Арарат (покраина)|Арарат]] | 13 в. | <center>11,384 | <center>10,600 | 5.6 | | | [[File:Vedi town.jpg|125px|center]] |- | 28 | [[Бјуренгаван]] | Բյուրեղավան | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1945 | <center>9,513 | <center>8,300 | 4 | | | [[File:Byureghavan, view from the town.jpg|125px|center]] |- | 29 | [[Нор Хачн]] | Նոր Հաճն | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 1953 | <center>9,307 | <center>8,400 | 2.3 | | | [[File:Nor Hachen, Armenia, Church of the Holy Saviour.jpg|125px|center]] |- | 30 | [[Мецамор]] | Մեծամոր | [[Армавир (покраина)|Армавир]] | 1969 | <center>9,191 | <center>8,000 | 9.12 | | | [[File:Metsamor town view.jpg|125px|center]] |- | 31 | [[Берд]] | Բերդ | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 10 в. | <center>7,957 | <center>6,700 | 3.5 | | | [[File:Բերդ, Տավուշ (2).JPG|125px|center]] |- | 32 | [[Егегнаѕор]] | Եղեգնաձոր | [[Вајоц Ѕор]] | 5 в. | <center>7,944 | <center>6,600 | 6 | | | [[File:Yeghegnadzor landscape3.jpg|125px|center]] |- | 33 | [[Ташир]] | Տաշիր | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1844 | <center>7,773 | <center>6,500 | 5.6 | | | [[File:Tashir town centre image.jpg|125px|center]] |- | 34 | [[Каџаран]] | Քաջարան | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 1947 | <center>7,163 | <center>6,100 | 2.8 | [[File:Coat of Arms of Kajaran.png|60px|center]] | | [[File:Kajaran.jpg|125px|center]] |- | 35 | [[Апаран]] | Ապարան | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 2 в. | <center>6,451 | <center>5,300 | 3.5 | [[File:Coat of Arms of Aparan.png|60px|center]] | | [[File:Aparan cropped.jpg|125px|center]] |- | 36 | [[Вајк]] | Վայք | [[Вајоц Ѕор]] | 1828 | <center>5,877 | <center>4,700 | 3 | | | [[File:Arevik Stadium, Vayk.jpg|125px|center]] |- | 37 | [[Чамбарак]] | Ճամբարակ | [[Гегаркуник (покраина)|Гегаркуник]] | 1830 | <center>5,850 | <center>4,700 | 6 | | | [[File:Chambarak landscape.jpg|125px|center]] |- | 38 | [[Маралик]] | Մարալիկ | [[Ширак (покраина)|Ширак]] | 1828 | <center>5,398 | <center>5,500 | 4 | | | [[File:Maralik-Rublevka.jpg|125px|center]] |- | 39 | [[Ноемберјан]] | Նոյեմբերյան | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 13 в. | <center>5,310 | <center>3,900 | 3.6 | | | [[File:Noyemberyan landscape.jpg|125px|center]] |- | 40 | [[Талин (Ерменија)|Талин]] | Թալին | [[Арагацотн (покраина)|Арагацотн]] | 2 в. | <center>5,310 | <center>3,800 | 7 | | | [[File:Talin town.jpg|125px|center]] |- | 41 | [[Џермук]] | Ջերմուկ | [[Вајоц Ѕор]] | 13 в. | <center>4,628 | <center>3,400 | 5 | | | [[File:Djermuk.JPG|125px|center]] |- | 42 | [[Мегри]] | Մեղրի | [[Сјуник (покраина)|Сјуник]] | 906 | <center>4,580 | <center>3,500 | 3 | | | [[File:Meghri.jpg|125px|center]] |- | 43 | [[Ајрум]] | Այրում | [[Тавуш (покраина)|Тавуш]] | 1937 | <center>2,126 | <center>1,400 | 1.3 | | | [[File:Ayrum town.jpg|125px|center]] |- | 44 | [[Ахтала]] | Ախթալա | [[Лори (покраина)|Лори]] | 10 в. | <center>2,092 | <center>1,300 | 4.3 | [[File:Coat of Arms of Akhtala.png|60px|center]] | | [[File:Akhtala, panoramic scene.jpg|125px|center]] |- | 45 | [[Туманјан (град)|Туманјан]] | Թումանյան | [[Лори (покраина)|Лори]] | 1926 | <center>1,710 | <center>1,000 | 1 | | | [[File:6 General view, Tumanyan, Armenia.jpg|125px|center]] |- | 46 | [[Цагкаѕор]] | Ծաղկաձոր | [[Котајк (покраина)|Котајк]] | 3 в. | <center>1,256 | <center>900 | 4 | | | [[File:Zachatztor aus dem Lift.JPG|125px|center]] |- |} Извор: Попис во Ерменија во 2011<ref>[http://armstat.am/file/doc/99487293.pdf Aragatsotn]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99484283.pdf Tavush]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99482213.pdf Kotayk]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483943.pdf Vayots Dzor]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483283.pdf Syunik]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485583.pdf Shirak]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485708.pdf Lori]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99481713.pdf Gegharkunik]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99486683.pdf Armavir]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99485653.pdf Ararat]</ref><ref>[http://armstat.am/file/doc/99483613.pdf Yerevan]</ref><ref>[http://www.armstat.am/file/article/nasel_01.01.2016.pdf Population estimate of Armenia as of 01.01.2016]</ref> ==Наводи== <references/> ==Поврзано== * [[Ерменија]] * [[Географија на Ерменија]] * [[Покраини во Ерменија]] {{Шаблон:Европа по тема|Градови во}} {{Азија по тема|Градови во}} [[Категорија:Градови во Ерменија]] [[Категорија:Списоци на градови во Европа|Ерменија]] [[Категорија:Списоци на градови по земја|Ерменија]] [[Категорија:Списоци за Ерменија|Градови]] gs4hu0z8xookjvp61wrcpcahphia36y 0 758865 4800352 4552909 2022-08-08T19:42:38Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Luciano Benetton.jpg|мини|Лучијано Бенетон]] Четири членови на италијанската '''фамилија Бенетон''' ја основале модната компанија Бенетон Групација С.п.А во 1965 година.<ref>[http://www.benettongroup.com/en/whoweare/history.htm Timeline of the Benetton Group] Benetton Group Official Webpage</ref> Тројцата браќа и нивната сестра се родени во Тревизо, Венето, [[Италија]].<ref name="forbes.com">http://www.forbes.com/lists/2007/11/biz-07women_Giuliana-Benetton_8PQS.html</ref> Нивниот татко бил сопственик на продавница за велосипеди. Преку Edizione srl, финансиска холдинг-компанија, тие контролираат голем број на други бизниси, вклучувајќи 30% во Atlantia S.p.A, оператор на речиси две третини од автопатите во Италија, 60% во Autogrill, синџир на ресторани покрај пат и инвестиции во хотелската индустрија, вклучувајќи ги Хотел Монако и Grand Canal во Венеција, Италија. Тие се исто така познати и по нивната сопственост на Бенетон Формула, на натпреварувачки тим во Формула Еден и значајни европски [[кошарка]]рски и рагби тимови. *'''Лучано Бенетон''' (роден на 13 мај 1935 година) работел како претседател на Бенетон Групацијата од нејзиното формирање. Тој исто така е во управниот одбор на Edizione srl. Во последните неколку години, тој го намалил учеството во секојдневните операции. Од 1992 до 1994 година, бил сенатор на Република Италија во Парламентот на Република Италија. Тој има четири деца од неговата сопруга Марија Тереза Маестри, Мауро (роден на 15 јуни 1962 година), Алесандро (роден на 2 Март 1964 година), Росела (родена на 23 Јуни 1965 година) и Роко (роден на 29 септември 1969 година). Сите живеат во Тревизо во Италија. *'''Џулијана Бенетон''' (родена на 8 јули 1937 година) моментално е во управниот одбор и на двете, на Edizione srl и Бенетон Групацијата. Таа е одговорна за планирање на колекцијата трикотажа на Бенетон и координирање на производните линии. Џулијана всушност го започнала семејниот бизнис со плетење на џемпери кои нејзиниот брат Лучано ги продавал по куќите со велосипед. Таа е мажена и има четири деца Паола, Франка, Даниела и Карло.<ref name="forbes.com"/> *'''Жилберто Бенетон''' (роден на 19 јуни 1941година) е претседател на Edizione srl и ги надгледува сите финансиии и инвестиции во недвижнини. Жилберто Бенетон исто така е претседател на Autogrill и директор на Бенетон Групацијата. Тој е директор на Atlantia S.p.А и Mediobanca S.p.А. Исто така е член на Управниот одбор на Pirelli S.p.А и Allianz. Тој има две деца Барбара и Сабрина кои живеат во Тревизо, Италија. *'''Карло Бенетон''' (роден на 26 декември 1943 година) е заменик претседател и на двете, на Edizione srl и на Бенетон групацијата. Тој е одговорен за производството и за врската меѓу седиштето на Бенетон и нејзините меѓународни подружници. Тој има четири деца Масимо, Андреа, Кристијан и Леоне кои сите живеат во Тревизо, Италија. ==Наредната генерација== *'''Франка Бенетон, Алесандро Бенетон, Сабрина Бенетон''' и '''Кристијан Бенетон''' се назначени за членови на одборот на Edizione srl, главната компанија на семејството и тие ќе бидат оние кои ја претставуваат новата генерација на Бенетон. *Алесандро Бенетон е роден на 2 март 1964 година во Тревизо, како најстар син на Лучано и Марија Тереза Бенетон. Тој добил диплома од Универзитетот во Бостон и од МБА од Харвард. Работел како аналитичар во одделението за глобални финансии во „Голдман Сакс“ во Лондон. Во 1993 година ja основал „21 Investimenti S.p.А“, трговска банка и во моментов е претседател на таа компанија. Во 2004 година бил назначен за заменик-претседател на Бенетон Групацијата со посебна одговорност да го надгледува проширувањето на компанијата во Источна Азија, посебно во Кина и Индија. Во моментов е член на Управниот одбор на Autogrill. Исто така е во Советодавниот комитет на Robert Bosch Internationale Beteiligungen и е во Советот на Confindustria (Конфедерацијата на италијанската индустрија). Тој има три деца, Агнес, Тобијас и Луси. *Роко Бенетон е роден на 29 септември 1969 година во Тревизо. Тој ,исто така, е син на Лучано и Марија Тереза Бенетон.По студирањето механичко инженерство при Универзитетот во Бостон, тој се преселил во Њујорк, каде што работел во инвестициските фондови, Oppenheimer & Co. и Alpha Investment Management. Во вториот фонд работел како извршен директор. Во 1997 година,тој се преселил во Англија,каде што раководел со тимот Бенетон во Формула Еден до сезоната 2000.Тој потоа се преселил назад во Тревизо, каде што ги основал трговските друштва Zero Rh+ и Oot Group.Во 2003 година,тој привремено се приклучил на одборот на Banca del Gottardo Italia. ==Наводи== {{Reflist}} [[Категорија:Семејства]] [[Категорија:Мода]] rferzuhya0l4ycq3g1bodoxasulzva8 0 759242 4800434 4799677 2022-08-09T02:59:48Z NadyBarbieGirl 63459 /* Анимирани филмови */ wikitext text/x-wiki '''Дедо Мраз''' — личност во [[Северна Америка|северноамериканската]] култура, од легендарен, [[митологија|митолошки]] и [[фолклор]]ен карактер, кој настанал со комбинација на [[холандија|холандскиот]] Синтерклас (''Sinterklaas''), [[англија|англискиот]] Татко Божик (''Father Christmas'') и други традиционални божикни личности кои носат подароци. Тој носи подароци во домовите на добрите деца, за време на [[Бадник]]овата ноќ, на [[24 декември]]. [[Податотека:Jonathan G Meath portrays Santa Claus.jpg|thumb|Дедо Мраз претставен од телевизискиот продуцент за деца Џонатан Мет]] Ликот на Дедо Мраз потекнува од холандскиот лик ''Синтерклас'', кој е дел од [[хагиографија|хагиографските]] приказни, во кои се раскажува за [[Свети Никола]], историска личност која дели подароци. Дедо Мраз се опишува како дебел, насмеан човек, со бела брада и мустаќи, кој носи црвено палто и панталони со бели краеви, црн колан и чизми. Оваа слика за Дедо Мраз станала популарна во XIX век, во [[Канада]] и [[САД|Америка]], како резултат на значајното влијание на карикатуристот Томас Наст. Ликот на Дедо Мраз бил претставуван на [[радио]], [[телевизија]], во песните, детските книги и во [[филм]]овите. Развивањето на ликот на Дедо Мраз во [[Северна Америка]] во XIX и XX век, влијаело врз модерната перцепција во [[Европа]] за Татко Божиќ, Синтерклас и Свети Никола. Според традицијата која датира од 1820 година, Дедо Мраз живее на [[Северен Пол|Северниот Пол]], со голем број на магични џуџиња и осум или девет ирваси кои летаат. Од 20 век, Дедо Мраз почнува да прави список на деца од целиот свет, кој го дели на две групи. Во едната се послушните деца, на кои им носи играчки и слатки, а во другата оние непослушните на кои им носи јаглен на [[Бадник]]. Сето ова тој го постигнува со помошта од неговите џуџиња, кои во својата работилница ги изработуваат играчките и со помош на неговите ирваси, кои ја влечат неговата санка. == Претходни личности == === Свети Никола === [[Свети Никола]] од Мира е првобитната инспирација за христијанскиот лик на Синтерклас. Тој бил грчки, христијански бискyп од 4 век, во [[Мира (град)|Мира]], [[Ликија]], провинција во византиска Анадолија, денес во [[Турција]]. Свети Никола бил познат по дарежливите подароци, кои им ги давал на сиромашните. Тој бил религиозен уште од млади години и целосно го посветил својот живот на христијанството. Во Европа, поточно во [[Холандија]], [[Белгија]], [[Австрија]] и [[Германија]] тој сè уште е прикажан како бискуп со бела брада, во канонска наметка. Во 1087 година, во италијанскиот град Бари, започнала експедиција која имала за цел да го пронајде гробот на светецот и да ги донесе неговите посмртни останки. Ковчегот со останките на Свети Никола бил осквернавен од страна на италијанските морнари и реликтите биле однесени во Бари, каде што се чуваат до денес. Истата година била изградена базилика, во која се чувале останките и просторот станал место за поклонение на побожните и со тоа се оправдале економските трошоци на експедицијата. Свети Никола подоцна бил прогласен за [[светец-заштитник]] на различни групи на луѓе, од стрелци, морнари и деца, па сè до заемодавци. Тој исто така е светец-заштитник на [[Амстердам]] и [[Москва]]. === Влијанието на германскиот паганизам и фолклорот === Голем број на паралели беа повлечени меѓу ликот на Дедо Мраз и врховниот бог на Германите, [[Один]]. Постојат теории кои се однесуваат на паганското потекло на разни обичаи поврзани со празникот, кои потекнуваат од простори каде што [[Германи]]те биле христијанизирани и зачувале елементи од нивните традиции поминувајќи низ различни форми на модерни претстави за Дедо Мраз. Один понекогаш бил споменуван во германскиот празник [[Јул]], како води ловечка забава низ небото. Во две книги напишани во 13 век, во [[Исланд]], Один е претставен како јава коњ со осум нозе, кој можел да отскокнува големи растојанија. Овој коњ се споредувал со ирвасите на Дедо Мраз. Според некои традиции, децата ги ставале своите чизми до каминот, ги полнеле со моркови, слама и шеќер, за да го нахранат летечкиот коњ на Один. Потоа, Один ќе ги наградел децата, така што на местото на изедената храна, во чизмите, ставал бонбони. Оваа традиција сè уште се практикува во Германија, Белгија и Холандија и по христијанизацијата се поврзува со Дедо Мраз. Во други држави наместо чизми, децата поставуваат чорапи до каминот. [[Крампус]] претставува митско суштество, кое е препознатливо во алпските држави. Потекнува од претхристијанските домородни традиции, а подоцна е под влијание на христијанизацијата. Тој е претставен како придружник на Дедо Мраз. Некои млади луѓе, традиционално, се преправаат во Крампус, во првите две седмици од декември, а особено вечерта на 5 декември и шетаат по улиците плашејќи деца и возрасни со 'рѓосани синџири и ѕвончиња. === Холандски фолклор === [[Податотека:Sinterklaas 2007.jpg|thumb|190px|Дедо Мраз во Холандија]] Според верувањата во [[Холандија]], [[Белгија]] и [[Луксембург]], на Дедо Мраз му помага „Црн Петар“ (на холандски ''Zwarte Piet''). Неговиот празник се слави во многу земји, на 6 декември, со дарување на подароци. Во Холандија овој празник се слави вечерта, на 5 декември. Во периодот на реформацијата во 16 и 17 век во Европа, многу протестанти го смениле ликот кој носи подароци и го нарекле Христово Дете, а датумот на прославување бил 24 декември. Традицијата вели дека секоја година во средината на ноември, Дедо Мраз, заедно со неговите помошници доаѓа од [[Шпанија]] со брод на пареа. Тој носи книга во која пишува кое дете било умно, а кое немирно во текот на годината и им дава подароци и чоколади само на умните деца. Се верува дека во следните три седмици, Дедо Мраз навечер јава на сиво-бел коњ, над покривите од куќите и им ги дава подароците на добрите деца преку оџакот, додека пак непослушните деца може да бидат фатени во платнени торби, од страна на неговите помошници. За разлика од Дедо Мраз, Синтерклас е повозрасен, повеличествен и посериозен човек, со бела коса и долга, густа брада. Тој носи долга, црвена наметка над традиционалната бискупска риза, во раката држи златест крст и долг, церемониски, овчарски стап со заоблен, елегантен врв. Носи голема книга во која пишува кое дете било добро, а кое немирно во изминатата година. Во Холандија и Белгија ликот на Дедо Мраз е познат како ''de Kerstman'', што на холандски значи Божиќниот Човек, а на француски се нарекува ''Père Noël'' и значи Татко Божиќ. Иако за децата најважниот човек во Холандија кој дели подароци во декември е Синтерклас, божиќниот период го користи една петтина од холандското население за да подари нешто. 26% од народот во Холандија дава подароци за време на божиќните празници. Во Белгија, подароци добиваат само децата. На Божиќ, подароци добиваат сите, меѓутоа најчесто без помош од Дедо Мраз. === Скандинавски фолклор === Во 1840 година, во Данска, подароците почнало да ги разнесува џуџето од нордискиот фолклор наречено Томте. Тој бил низок, брадест човек, облечен во сива облека и црвена капа. Томте претставувал нова верзија на древното народно суштество , која настанала под вилјание на традицијата за Дедо Мраз која се ширела низ [[Скандинавија]]. До крајот на 19-иот век оваа традиција се проширила и низ Норвешка и Шведска и го заменила најстариот симбол на празникот Јул, козата Јул. Иако веќе не постои традицијата за козата на празникот Јул, сепак во цела [[Скандинавија]] честа декорација за Божиќ е коза направена од слама. === Татко Божиќ === Ликот на Татко Божиќ постои од 17-иот век во [[Британија]] и на слики кои се зачувани од тој период тој е претставен како весел, добро нахранет брадест човек, кој носи долга, зелена наметка со крзнени краеви. Тој го симболизирал духот на доброто расположение за време на [[Божиќ]]. Во романот на [[Чарлс Дикенс]], „Божиќна песна“ (A Christmas Carol), тој бил опишан како голем, добродушен човек во зелено палто, кој го носи Скруџ (лик од романот) низ раздвижените улици на [[Лондон]] во божиќното утро и го пренесува божиќниот мирис на веселиот народ. == Историја == === Почетоци === Предмодерната претстава од црковната историја и фолклор за Свети Никола и Синтерклас се споила со британскиот карактер Татко Божиќ и така се добила личност која за Британците и Американците е позната како Дедо Мраз. Во британските колонии на Северна Америка, а подоцна и во [[САД|Соединетите Држави]], британските и холандските верзии на ликот кој дели подароци и понатаму се соединувале. На пример во книгата на [[Вашингтон Ирвинг]] „Историја на Њујорк“, холандскиот Синтерклас бил американизиран во Дедо Мраз, но го изгубил бискупскиот изглед и бил најпрво претставен како холандски морнар, со дебел стомак и луле, облечен во зелен зимски капут. Книгата на Ирвинг била пародија на холандската култура во [[Њујорк]] и голем дел од овој портрет претставува негов шеговит изум. === 19 век === Во 1821 година, во [[Њујорк]] е објавена книгата „Новогодишен подарок за малите од пет до дванаесет години“. Во неа има анонимна поема наречена „Стариот Дедо Мраз“, во која се опишува стар човек на санка со ирваси, кој носи подароци на децата. Некои модерни идеи за Дедо Мраз станаа навидиум норма, по издавањето на поемата „Посета од Дедо Мраз“, денес позната како „Ноќта пред Божиќ“. Поемата била издадена на 23 декември 1823 година, во Трој, [[Њујорк]], најпрво анонимно, а потоа му била препишана на [[Клемент Кларк Мур]]. Многу од неговите современи особини се опишани во поемата: доаѓањето на санка, слетувањето на покривите од куќите, спуштањето низ оџакот со полна торба подароци. Свети Никола е опишан како возрасен, бумбарест, весел , мал човек со мало, заоблено стомаче, кое се тресе како желе кога тој се смее. Ирвасите исто така имале свои имиња: Dasher (Летач), Dancer (Танцувач), Prancer (Потскокнувач), Vixen (Кавгаџија), Comet (Комета), Cupid (Купидон), Dunder (Грмотевица), Blixem (Молња). Како поминуваат годините, Дедо Мраз се развива во голема и важна личност во популарната култура. Еден од првите артисти кој ја одреди современата слика за Дедо Мраз е [[Томас Наст]], американски карикатурист од 19 век. Во 1863 година, во американското списание ''Харперс викли'' (Harper's Weekly) се појавила слика на Дедо Мраз, нацртана од страна на Наст. Приказната дека Дедо Мраз живее на [[Северниот Пол]], може исто така да е негова творба. Неговата божиќна слика во изданието на ''Харперс викли'' од 29 декември 1866 година, претставувала колаж од гравури, со наслов „Дедо Мраз и неговите дела“. Во 1869 година, била објавена колоритната колекција од слики на Наст, во која се појавила поема напишана од [[Џорџ П. Вебстер]], исто така наречена „Дедо Мраз и неговите дела“, во која напишал дека домот на Дедо Мраз е блиску до [[Северниот Пол]], меѓу мраз и снег. До 1870 година, приказната станала добро позната. Едно дете од Колорадо до списанието за деца ''The Nursery'', напишало: „Ако не живеевме толку далеку од [[Северниот Пол]], ќе го замолев Дедо Мраз да ми донесе магаренце“. Американските автори, во почетокот на 1800 година, дошле до идејата да се создаде жена за Дедо Мраз. Во 1889 година, поетесата [[Кетрин Ли Бејтс]] ја претстави Госпоѓата Мраз, или Баба Мраз, во поемата "Дедо Мраз се вози со санка". „Дали постои Дедо Мраз?“ бил насловот на почетната страница на списанието ''Њујорк сан'', во изданието од 21 септември, 1897 година. Ова прашање го поставило осумгодишно девојче Вирџинија, кое почнало да се сомнева во постоењето на Дедо Мраз. Следел одговор на нејзиното прашање, кој гласел: „Да Вирџинија, Дедо Мраз постои“ и сè уште претставува неизбежен дел од популарната божиќна традиција во [[Соединетите Држави]] и [[Канада]]. === 20 век === Во 1902 година беше издадена книгата за деца на [[Л. Френк Баум]], наречена „Животот и авантурите на Дедо Мраз“. Голем број од легендите за Дедо Мраз биле променливи во тоа време, така што Баум си дозволил да промени некои карактеристики кај својот лик од книгата. Според него, Дедо Мраз живеел во измислената долина на смеењето наречена ''ХоХоХо'', имал 10 ирваси, кои не можеле да летаат, туку прескокнувале огромни растојанија. Целта на Дедо Мраз е да донесе чувство на радост меѓу децата и да помогне да имаат безгрижно и среќно детство, а тоа го прави со основното средство, играчките. Слики од Дедо Мраз се појавуваа и во 1930 година, во рекламата за Кока-Кола во божиќниот период. Се појавија урбани легенди, според кои, ликот на Дедо Мраз е измислен од страна на компанијата [[Кока-Кола]] и носи црвено-бела облека, затоа што тоа се препознатливите бои на етикетата на компанијата. [[Кока-Кола]] не беше првата компанија за безалкохолни пијалаци која ја искористи современата слика за Дедо Мраз во своите реклами. Компанијата ''White Rock Beverages'' веќе го искористи црвено-белиот лик на Дедо Мраз за рекламата за минерална вода, а подоцна, во 1923 година и за пенливиот безалкохолен пијалак со вкус на ѓумбир. Всушност, најпрво, Дедо Мраз се појави на насловната страница на списанието ''Puck'', на почетокот од векот. Ликот на Дедо Мраз бил поврзуван со добротворни цели и со човекољубието, особено преку организации како ''Армијата на спасот''. Волонтери облечени како Дедо Мраз стануваа дел од кампањите за собирање на средства за семејствата со потреби во божиќниот период. На некои слики од почетокот на 20-иот век, Дедо Мраз бил нацртан како сам, во мала работилница, рачно ги прави играчките. На крајот, се појави конечната идеја - играчките рачно ги изработуваа неговите помошници, џуџињата. Во 1956 година, се појави популарната песна на [[Џорџ Мелакрино]], "Госпоѓа Дедо Мраз", а потоа во 1963 година и книгата за деца на [[Филис Мекгинли]] со наслов "Како госпоѓа Дедо Мраз го спаси Божиќ", кои помогнаа во стандардизирањето и воведувањето на карактерот и улогата на сопругата на Дедо Мраз, госпоѓа Мраз, во популарната имагинација. Романот на [[Сибури Квин]] од 1948 година, „Патишта“, потекнува од историски легенди и ја раскажува приказната за Дедо Мраз и потеклото на [[Божиќ]]. Дел од другите современи дополнувања на приказната е "Рудолф, ирвасот со црвено носе", деветтиот и главниот ирвас, кој е овековечен во песната на [[Џин Отри]]. === Традицијата за оџакот === Традицијата според која Дедо Мраз влегува во домовите низ оџакот, потекнува од приказната, во која што тој фрла паричка низ прозорецот и од подоцнежната верзија на приказната, според која доколку е затворен прозорецот, тој ја фрла паричката во оџакот. Во сликата "Празникот на Дедо Мраз", на холандскиот сликар [[Јан Стин]], се претставени возрасни луѓе и дечиња кои со воодушевување гледаат во оџак, додека други дечиња си играат со своите играчки. Според примитивните верувања, каминот претставува свето место, извор на добротворност, низ кое џуџињата и добрите вили ги внесуваат подароците во домовите. Влегувањето на Дедо Мраз во домовите, низ оџакот, за време на Бадниковата ноќ стана дел од американската традиција преку поемата на Клемент Кларк Мур, "Посета од Дедо Мраз", во која тој е опишан како џуџе. === Во популарната култура === До крајот на 20 век, реалноста со масовното механизирано производство стана повеќе прифатена од страна на западниот свет. Таа промена се одрази на современата слика за домот на Дедо Мраз - денес хумористично е претставен како целосно механизиран простор за создавање и дистрибуција, опремен со најсовремена индустриска технологија, надгледуван од страна на помошниците на Дедо Мраз, а тој и неговата сопруга, Госпоѓа Мраз имаат улога на директори. Еден извадок од статија во списание за трговија, вешто ја опишува оваа слика: "Работилницата на Дедо Мраз е глетка за набљудување. Со површина од 370.000 квадратни метри претставува еден од најголемите уреди во светот. Еден реален магацински управувачки систем е потребно да има еден таков имот. Објектот извршува задачи, со комбинирање на дузина активности во динамична низа (расчистување, обновување, одбирање, товарење на санката, пребројување на циклусот). Не е познато дека всушност, Дедо Мраз мора да користи многу санки и лажни возачи за да ја заврши својата работа на Божиќ". Голем број на телевизиски реклами, комични стрипови и други медиуми го опишуваа однесувањето на помошниците на Дедо Мраз кон него како еден вид на хумористичен бизнис, шегите кои ги правеа на негова сметка и играњето мајтап со него. На пример, во стрипот ''Bloom County'' една приказна велеше дека Дедо Мраз ги одбил барањата на џуџињата од Професионалната занаетчиска органзиација за правење играчки, кои штрајкувале и кои барале повисоки дневници и топла бања во соблекувалната. Претседателот на [[Америка]] се вмешал, ги отпуштил сите помошници на Дедо Мраз и ги заменил со невработени контролори на воздушниот сообраќај. Во [[Киргистан]], еден планински врв беше наречен по името на Дедо Мраз, откако една шведска компанија предложи дека тоа место може да биде поатрактивна локација за патување од Лапонија. Во 2007 година, на 30 декември, во Бишкек ([[Bishkek]]), главниот град на [[Киргистан]], беше одржан фестивал за Дедо Мраз, на којшто присуствуваа владини претставници. 2008 година, беше официјално прогласена за година на Дедо Мраз во државата. Се сметало дека овие случувања ќе го развијат туризмот во [[Киргистан]], која е претежно муслиманска земја. [[Гинисови рекорди|Гинисовиот рекорд]] за организација на најголем собир на Дедо Мразовци го има градот Дери Сити во Северна Ирска. Настанот беше одржан на 9 септември, 2007 година и на него се собраа 12.965 луѓе облечени како Дедо Мраз, со што го соборија претходниот рекорд на собирот во [[Ливерпул]], 2005 година, на кој имаше 3.921 луѓе. Во 2009 година, во [[Букурешт]], [[Романија]], имаше неуспешен обид за соборување на рекордот, на собирот на кој се појавија 3939 луѓе облечени како Дедо Мраз. === Традиции и ритуали === Северноамериканските традиции поврзани со Дедо Мраз, потекнуваат од голем број на божиќни обичаи од различни држави. Некои ритуали, како на пример посетувањето на Дедо Мраз во стоковните куќи, се случуваат денови пред [[Божиќ]], додека пак други ритуали, како што е приготвувањето закуска за Дедо Мраз, се врши само на Бадниковата вечер. Поставувањето на чорапи, во кои Дедо Мраз остава подароци е многу стар обичај, кој сè уште се практикува. Постојат и современи изуми, како на пример, мрежното место (NORAD), на која во време на божиќниот период може да се следи летањето на Дедо Мраз со санка низ небото. === Паради, стоковни куќи и трговски центри === Во деновите пред [[Божиќ]], Дедо Мраз се појавува во стоковните куќи, трговските центри и е дел од разни забави. Оваа практика прв почнал да ја употребува [[Џејмс Едгар]], во 1890 година, во својата стоковна куќа во [[Броктон]], [[Масачусетс]]. Дедо Мраз го глуми некој глумец, а околу него исто така има други глумци, или пак персонал од стоковната куќа, кои се облечени како помошниците на Дедо Мраз. Функцијата на Дедо Мраз е да ја промовира стоковната куќа, давајќи им мали подароци на децата, или пак да обезбеди сезонско искуство на децата слушајќи ги нивните желби за подароци, додека тие седат на неговото колено. Понекогаш се прави фотографија со Дедо Мраз и детето. Фотографирањето на Дедо Мраз со децата е ритуал кој датира од 1918 година. Просторот кој е наменет за оваа цел е празнично украсен, наречен е Работилницата на Дедо Мраз и најчесто има голем престол, на кој тој седи. Во [[Соединетите Држави]] еден од најзначајните настани е парадата за [[Ден на благодарноста]] во [[Њујорк]], која ја организира стоковната куќа '' Macy’s'', на која Дедо Мраз пристигнува на огромен брод. За Дедо Мразот од оваа стоковна куќа, често се вели дека е вистинскиот. Есеистот [[Дејвид Седарис]] работел како помошник на Дедо Мраз во стоковната куќа и за тоа време пишувал сатиричен дневник, кој подоцна бил објавен. Многу често, ако некој забележи дека Дедо Мраз не е вистински, тој објаснува дека е обичен човек, преправен во Дедо Мраз, кој му помага во овој период од годината. Голем број деца разбираат дека Дедо Мраз е екстремно зафатен во периодот околу [[Божиќ]]. На семејни забави, таткото или некој друг машки член на фамилијата се преправа во Дедо Мраз. Постојат училишта во кои се даваат инструкции за тоа како да се глуми Дедо Мраз. На пример, телевизискиот продуцент за деца, [[Џонатан Мит]], студирал на меѓународната школа за Дедо Мраз и се стекнал со епитетот магистер во 2006 година. Улогата на Дедо Мраз прераснала во негова втора професија, се појавувал на паради, во трговски центри и на крајот се појавил преправен во Дедо Мраз и на насловната страница на американското месечно списание ''Бостон магазин''. === Пишување писма до Дедо Мраз === Пишувањето писма до Дедо Мраз е традиција меѓу децата веќе многу години. Писмата содржат список на играчки кои децата би сакале да ги добијат од Дедо Мраз и потврда дека биле умни изминатата година. Некои социјални научници утврдиле дека писмата на момчињата и девојчињата се разликуваат. Девојчињата пишуваат подолги, покултурни писма од момчињата, во кои ја опишуваат природата на [[Божиќ]]. Исто така, девојчињата почесто посакуваат подароци за други луѓе. Голем број поштенски служби им дозволуваат на децата да испраќаат писма до Дедо Мраз. Одговорите на овие писма ги пишуваат поштари или надворешни волонтери. Пишувањето писма до Дедо Мраз има образовно значење за поттикнувањето на писменоста и електронската комуникација. Писмото до Дедо Мраз е најчесто првото детско искуство во допишувањето. При пишувањето и праќањето на писмото, на децата им помагаат родителите или учителите и со тоа учат за содржината на писмата, обраќањето, поздравите и употребата на адресата и поштенскиот број. Според студијата на Светскиот поштенски сојуз и истражувањето на националните поштенски операции, Поштенската служба на САД го има направено првиот обид за одговор на писмо до Дедо Мраз. Овој обид започнал во 1912 година, а во 1940 година го добил името „Операција Дедо Мраз“. Неговата цел била секое писмо пратено до Дедо Мраз да стигне до добротворните организации, големите компании, до локалните претпријатија и поединци и тие да се погрижат на секое дете од брег до брег да му биде исполнета новогодишната желба. Според истражувањето на Светскиот поштенски сојуз од 2007 година, најголем број на писма за Дедо Мраз стигнале до Поштенската служба на Франција, дури 1.220.000 писма, од 126 земји. Таа година, Поштенската служба на Франција ангажираше луѓе кои ќе одговорат на огромниот број на писма пратени до Дедо Мраз, кои доаѓале од [[Русија]]. Други интересни информации во врска со писмата кои децата ги пишуваат до Дедо Мраз според истражувањето на Светскиот поштенски сојуз од 2007 година: - Држави чии национални поштенски оператори дале одговор на писма пратени до Дедо Мраз и нвиниот број во 2006 година: [[Германија]] (500.000), [[Австралија]] (117.000), [[Австрија]] (6000), [[Бугарија]] (500), [[Канада]] (1.060.000), [[Шпанија]] (232.000), [[Финска]] (750.000), [[Франција]] (1.220.000), [[Велика Британија]] (750.000), [[Ирска]] (100.000), [[Нов Зеланд]] (110.000), [[Португалија]] (255.000), [[Полска]] (3000), [[Словачка]] (85.000), [[Шведска]] (150.000), [[Швајцарија]] (17.863), [[Украина]] (5.019). Канадската пошта има посебен поштенски број за писмата кои се пратени до Дедо Мраз. Од 1982 година над 13.000 канадски поштенски работници доброволно пишуваа одговори на писмата. Адресата на Дедо Мраз е: ''Северен Пол, Канада''. Во 2009 година, илјада работници одговорија на 1.1 милион писма и 39.500 барања по електронски пат, на 30 јазици, како и на [[Брајова азбука]] за слепи. Во [[Велика Британија]], традиционално некои деца ги палеле божиќните писма во оган, така што тие магично ќе стигнат до [[Северниот Пол]] со помош на ветерот. Подоцна се востановило дека поефикасен начин е да се користи нормалното праќање на писмата преку пошта, па оваа традиција се изгубила во современиот живот. Во [[Мексико]], како и во други латиноамеркинаски држави, децата понекогаш ги завиткуваат своите писма во мал балон од хелиум и го пуштаат во воздухот надевајќи се дека магично ќе стигнe до Дедо Мраз. Во 2010 година, бразилската национална поштенска служба, формираше партнерства со јавните училишта и социјалните институции, со цел да ги охрабри децата да пишуваат писма и да ги употребуваат поштенските броеви и марки. Во 2009 година, оваа служба одговори на 2.000.000 божиќни писма и донираше 414.000 подароци на најсиромашните граѓани на [[Бразил]]. Низ годините, Дедо Мразот од [[Финска]] добил над 8 милиони писма. Тој добива околу 600.000 писма секоја година од 198 различни земји, а [[Того]] е најновата земја додадена на списокот. Децата од [[Велика Британија]], [[Полска]] и [[Јапонија]] се највредните пишувачи. === Ритуали за Бадниковата вечер === Во [[Соединетите Држави]] и [[Канада]], децата традиционално му оставаат на Дедо Мраз чаша со млеко и чинија со колачиња; во [[Велика Британија]] и [[Австралија]] пак, децата му оставаат шери и овошен колач, а во [[Шведска]], каша од ориз. Во [[Ирска]] популарно е да му се остави пиво или млеко заедно со пудинг или овошен колач. Во [[Унгарија]], Дедо Мраз доаѓа вечерта на 5 декември, а децата ги добиваат своите подароци наредното утро. Децата во [[Велика Британија]], [[Австралија]], [[Ирска]], [[Канада]] и [[Америка]], оставаат и морков за ирвасот на Дедо Мраз и знаат дека доколку не се умни во текот на целата година, во чорапите кои ги оставаат, наместо подарок, ќе добијат грутка јаглен. Децата кои го следат холандскиот обичај, пред да одат в кревет, во нивните чевли ставаат морков и слама за коњот на Синтерклас. Наредното утро, на местото на морковот и сламата, во чевлите децата наоѓале подарок. На непослушните деца им се велело дека наместо подароци, ќе добијат куп стапчиња. Други ритуали во [[Америка]] поврзани со [[Божиќ]] вклучуваат читање на приказни за Дедо Мраз, гледање на анимирани телевизиски програми во кои главен лик е тој, како и пеење на неговите песни. Ритуали кои децата ги прават неколку минути пред да одат в кревет го вклучуваат редењето на чорапи на каминот и на други места во домот, кои Дедо Мраз не може, а да не ги забележи симнувајќи се низ оџакот. Во домовите во коишто нема камин, децата ја оставаат отклучена надворешната врата, за Дедо Мраз да може без проблем да влезе внатре. Понекогаш, родителите кои ги поставуваат подароците за своите деца под новогодишната елка, им ставаат ливче на кое се потпишуваат како Дедо Мраз. ==Дедо Мраз како тема во уметноста и во популарната култура== * „Мили му извади пиштол на Дедо Мраз“ (''Millie Pulled A Pistol On Santa'') - песна на американската [[рап]]-група „[[Де Ла Соул]]“ (''De La Soul'') од [[1991]] година.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=faiER856zQU&list=PL662BF12B216BB775&index=15 YouTube, De La Soul - Millie Pulled A Pistol On Santa (пристапено на 4.2.2017)]</ref> === Филмови === {| class="wikitable" |- ! Филм !! Година !! Режисер |- | ''Miracle on 34th Street''|| 1947 || George Seaton |- | ''Santa Claus'' || 1959|| Рене Кардона |- |'' Santa Claus Conquers the Martians''|| 1964 || Николас Вебстер |- |'' Морозко''|| 1965 || Alexander Rou |- |'' Santa Claus: The Movie''|| 1985 || Jeannot Szwarc |- | ''One Magic Christmas ''|| 1985 || Филип Борсос |- | ''Ernest Saves Christmas'' || 1988 || John R. Cherry III |- | ''The Santa Clause'' || 1994 || Џон Пасквин |- | ''Miracle on 34th Street''|| 1994 || Лес Мајфилд |- | ''Mrs. Santa Claus ''|| 1996 || Тери Хагнес |- | ''Like Father, Like Santa'' || 1998 || Мајкл Скот |- | ''Santa Who? ''|| 2000 ||Вилијам Диар |- | ''Call Me Claus'' || 2001 ||Питер Вернер |- | ''Mr. St. Nick''|| 2002 ||Craig Zisk |- |''The Santa Clause 2 ''|| 2002 ||Мајкл Лембек |- |'' Blizzard'' || 2003 || ЛеВар Бартон |- |'' Elf'' || 2003 || Џон Фавро |- |''Santa's Slay ''|| 2005 ||Дејвид Стеиман |- |'' The Santa Clause 3: The Escape Clause'' || 2006 ||Мајкл Лембек |- | ''The Year Without A Santa Claus'' || 2006 || Рон Андервуд |- |'' Fred Claus'' || 2007 || Дејвид Добкин |- | ''Christmas Story ''|| 2007|| Juha Wuolijoki |- | ''Santa Buddies: The Legend of Santa Paws'' || 2009 || Роберт Винс |- |'' The Search for Santa Paws''|| 2010 || Роберт Винс |- |'' Santa Paws 2: The Santa Pups'' || 2012 || Роберт Винс |- | ''Get Santa'' ||2014 ||Кристофер Смит |- |'' A Christmas Horror Story''||2015 ||Steve Hoban, Grant Harvey, Brett Sullivan |- |''Snekker Andersen og Julenissen''|| 2016 ||Terje Rangnes |- | ''Дед Мороз. Битва Магов''||2016 ||Aleksandr Voytinskiy |- | ''48 Christmas Wishes''||2017 || Neale Kimmel |- | ''Santa & Cie''||2017 || Алан Шабат |- | ''The Christmas Chronicles'' || 2018 || Clay Kaytis |- | ''Noelle'' || 2019|| Марк Лоренс |- | ''The Christmas Chronicles 2'' ||2020 ||Крис Колумбус |- | ''David and the Elves'' ||2021 || Мајкл Рогалски |} === Тв епизоди(TV specials) === {| class="wikitable" |- ! Епизода !! Година !!Режисер |- |''The Great Santa Claus Switch''|| 1970 || Џон Мофит |- | ''Elmo Saves Christmas ''|| 1990 || Emily Squires |- |''I'm Dreaming of a White Ranger (епизода од Mighty Morphin Power Rangers)'' || 1995 || |- |''Barney's Night Before Christmas '' || 1999 || Ben Vaughn |- |''A Muppets Christmas: Letters To Santa'' || 2008 ||Кирк Тачер |- | ''The Holiday Spirit (епизода од LazyTown) ''||2013 || |- | ''Last Christmas (епизода од Doctor Who)'' || 2014 || |- | ''Race to Rescue Christmas (епизода од Power Rangers Dino Charge)'' || 2015 || |- | ''Past, Presents, and Future (епизода од Power Rangers Ninja Steel )'' || 2017 || |- | ''Scrozzle's Revenge (епизода од Power Rangers Beast Morphers )'' || 2018 || |- | ''Secret Santa (епизода од Power Rangers Dino Fury )'' || 2021 || |} === Анимирани филмови === {| class="wikitable" |- ! Филм !! Година !!Режисер |- | ''Santa's Workshop'' || 1932 || Вилфред Џексон |- |'' The Night Before Christmas''|| 1933 || Вилфред Џексон |- | ''Santa's Surprise ''|| 1947|| Seymour Kneitel |- |''Rudolph the Red-Nosed Reindeer''|| 1948|| Max Fleischer |- |''Новогодняя ночь ''|| 1948||Pyotr Nosov, Olga Chodatajewa |- | ''Когда зажигаются елки'' ||1950|| Mstislav Pashchenko |- | ''Снеговик-почтовик'' ||1955|| Leonid Amalrik |- | ''Новогоднее путешествие'' ||1959|| Pyotr Nosov |- | ''Rudolph The Red-Nosed Reindeer'' ||1964|| Larry Roemer, Kizo Nagashima |- |'' Дед Мороз и лето ''||1969|| Valentin Karavaev |- |'' Frosty the Snowman ''||1969|| Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- | ''Santa Claus Is Comin' to Town'' || 1970 || Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- | ''A Christmas Story'' || 1972 || Joseph Barbera, William Hanna |- | ''The Year Without A Santa Claus''|| 1974|| Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- | ''Rudolph's Shiny New Year'' || 1976|| Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- |'' A Flintstone Christmas ''|| 1977|| Charles August Nichols |- |''Raggedy Ann and Andy in The Great Santa Claus Caper ''|| 1978|| Чак Џонс |- |'' Дед Мороз и серый волк ''|| 1978|| Vitold Bordzilovsky |- | '' Casper's First Christmas (епизода)''|| 1979 || |- |'' Rudolph and Frosty's Christmas in July ''|| 1979|| Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- | ''Yogi's First Christmas''|| 1980 || Реј Патерсон |- | ''Pinocchio's Christmas''|| 1980 || Arthur Rankin, Jr., Jules Bass |- | ''The Trolls and the Christmas Express''|| 1981 || John R. Gaug |- |'' A Chipmunk Christmas''|| 1981 || |- |'' Christmas Comes to Pac-Land''|| 1982 || Реј Патерсон |- |'' SuperTed Meets Father Christmas(епизода)''|| 1984 || |- |'' The Life and Adventures of Santa Claus''|| 1985 || William R. Kowalchuk Jr. |- |'' The Glo Friends Save Christmas''|| 1985 || Тери Ленон |- | '' "Rambo" When SAVAGE Stole Santa (епизода)''|| 1986 || |- | '' Heathcliff: "North Pole Cat" (епизода)''|| 1986 || |- |''Bluetoes, the Christmas Elf''|| 1988 || |- |''Koopa Klaus; Little Marios(епизода)''|| 1989 || |- |''Nilus the Sandman: The Boy Who Dreamed Christmas''|| 1991 ||Крис Деланеј |- |'''Twas the Night Before Christmas''|| 1992 || Тимоти Фордер |- |''Inspector Gadget Saves Christmas(епизода)''|| 1992 || |- |''Rugrats: "The Santa Experience" (епизода)''|| 1992 || |- |''"Bonkers" Miracle at the 34th Precinct (епизода)''|| 1993 || |- |'' The Town Santa Forgot''|| 1993 ||Роберт Алварез |- |''The Night Before Christmas''|| 1994 || Дајан Ескенази |- |''A Pinky and the Brain Christmas(епизода)''|| 1995 || |- |''"The Tick" The Tick Loves Santa!(епизода)''|| 1995 || |- |''The Reindeer Hunter - Ace Ventura: Pet Detective(епизода)''|| 1995 || |- |''The Christmas Elves''|| 1995 ||Дајан Ескенази |- |''The Mask: "Santa Mask"(епизода)''|| 1995 || |- |''Earthworm Jim: "For Whom the Jingle Bell Tolls"(епизода)''|| 1995 || |- |''Dot & Spot's Magical Christmas Adventure''|| 1996 || Дејвид Шварц |- |''The Story of Santa Claus''|| 1996 || Тоби Блут |- |''Sonic: Christmas Blast (епизода)''|| 1996 || |- |''Annabelle's Wish''|| 1997 || Рој Вилсон |- |''The Secret World of Santa Claus''|| 1997 || Рој Вилсон |- | ''Rudolph the Red-Nosed Reindeer: The Movie'' || 1998 || |- | ''"Pippi Longstocking" Pippi's Christmas (епизода)'' || 1998 || William R. Kowalchuk Jr. |- |'' Dexter vs. Santa's Claws(епизода)''|| 1998|| |- | ''Pokémon: "Holiday Hi-Jynx(епизода)''|| 1998|| |- | ''O' Christmas Tree''|| 1999|| Берт Ринг |- | ''Santa's Last Christmas ''|| 1999|| |- | ''Santa's Special Delivery''|| 1999|| |- |'' Buzz Lightyear of Star Command: "Holiday Time"(епизода)''|| 2000|| |- |'' The Life & Adventures of Santa Claus''|| 2000|| Сузан Блу |- |'' Coco & Drila Adventures: The Magic Sack Of Santa Claus''|| 2000|| Julián Tarragó |- |'' Grandma Got Run Over by a Reindeer''|| 2000|| Фил Роман |- | ''The New Woody Woodpecker Show: "The Twelve Lies of Christmas" (епизода)''|| 2001|| |- | '' A Johnny Bravo Christmas'' (епизода)|| 2001|| |- |'' Rudolph the Red-Nosed Reindeer & the Island of Misfit Toys''|| 2001 || William R. Kowalchuk Jr. |- |'' Jackie Chan Adventures A Jolly J-Team X-mas (епизода)''|| 2002 || |- |'' The Night Before Christmas: A Mouse Tale''|| 2002 ||Мајкл Спорн |- |'' Dora the Explorer: "A Present for Santa" (епизода)''|| 2002 || |- |'' Strawberry Shortcake: Berry, Merry Christmas (епизода)''|| 2003 || Луис Гассин |- | ''Mickey's Twice Upon a Christmas'' || 2004 || Theresa Cullen, Matthew O'Callaghan, Carole Holliday |- | ''Noddy Saves Christmas (епизода)'' || 2004 || Роберт Земекис |- |'' The Polar Express ''|| 2004 || Роберт Земекис |- |''Nine Dog Christmas'' || 2004 || Kamoon Song |- |''Felix the Cat Saves Christmas'' || 2004 ||Дон Ориоло |- |''In Search of Santa ''|| 2004 || William R. Kowalchuk Jr., Doug Parker |- |''The Happy Elf''|| 2005 || Џон Рајс |- |''Foster's Home for Imaginary Friends: "A Lost Claus" (епизода)''|| 2005 || |- |''Billy & Mandy Save Christmas(епизода)''|| 2005 || |- |''Codename: Kids Next Door: "Operation: N.A.U.G.H.T.Y."(епизода)''|| 2005 || |- |''Mickey Mouse Clubhouse: "Mickey Saves Santa" (епизода)''|| 2006 || |- |''Camp Lazlo: "Kamp Kringle"" (епизода)''|| 2007 || |- | ''Super Sleuth Christmas Movie'' || 2007 || David Hartman, Don MacKinnon |- |''Merry Madagascar and The Penguins of Madagascar: "The All Nighter Before Christmas" (епизода)''|| 2008 || |- | ''A Martian Christmas ''|| 2008 ||José Alejandro García Muñoz |- | ''Santa vs. Claus ''|| 2008 || Крис Дојл |- | ''Gotta Catch Santa Claus ''|| 2008 || Питер Пепениотис |- | ''A Miser Brothers' Christmas ''|| 2008 || |- | ''Merry Madagascar ''|| 2009 || Дејвид Сорен |- | ''Santa's Apprentice ''|| 2010 || Luc Vinciguerra |- | ''Arthur Christmas'' || 2011 || Сара Смит |- |''Ice Age: A Mammoth Christmas''|| 2011 || Карен Дишер |- |''The Magic Crystal''|| 2011 || Анти Хаикала |- | ''Rise of the Guardians''|| 2012 || Питер Рамзи |- | ''Scooby-Doo! Haunted Holidays''|| 2012 ||Виктор Кук |- |''PAW Patrol: "Pups Save Christmas"(епизода)''|| 2013 || Aaron Seelman, Leon Joosen |- |'' The New Adventures of Peter Pan: "Christmas in Neverland"(епизода)''|| 2013 || |- |'' Saving Santa''|| 2013 || Aaron Seelman, Leon Joosen |- | ''"Doc McStuffins" A Very McStuffins Christmas (епизода)''|| 2013 || |- | ''Shimmer and Shine: "Santa's Little Genies" (епизода)''|| 2015 || |- | ''Marvel Super Hero Adventures: Frost Fight!''|| 2015 || |- | ''Miraculous: Tales of Ladybug & Cat Noir: "A Christmas Special"(епизода)'' || 2016|| |- | ''Puppy Dog Pals: "A Very Pug Christmas"(епизода)'' || 2017|| |- |''Elliot the Littlest Reindeer ''|| 2018 || Jennifer Westcott |- |''Elf Pets: Santa's St. Bernards Save Christmas ''|| 2018 ||Chanda Bell,Zach Lamplugh |- | ''PJ Masks: "PJ Masks Save Christmas"(епизода)'' || 2019|| |- | ''Elf Pets: A Fox Cub's Christmas Tale'' || 2019|| Chanda Bell |- | ''Super Monsters Save Christmas (епизода)'' || 2019|| |- | ''Hotel Transylvania: "A Year Without Creepmas" (епизода)'' || 2019|| |- | ''Elf Pets: Santa's Reindeer Rescue''|| 2020|| Chanda Bell |- | ''Santa's Super Monster Helpers (епизода)''|| 2020|| |- | ''A Trash Truck Christmas''|| 2020|| |- | ''A Very Merry Chipmunk Part 1 (епизода)''|| 2020|| |- |} == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Христијански фолклор]] clefd11ypqqvrh2azru9kh603kfzit3 0 760055 4800383 4554896 2022-08-08T21:31:45Z Bjankuloski06 332 /* Можности во наставата во ПСУ „Јахја Кемал“ */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Средно училиште| |слика= |име=ПСУ „Јахја Кемал“ |место=[[Скопје]], [[Струга]], [[Боговиње]] |општина=[[Општина Карпош]] (Генерална дирекција), [[Општина Боговиње|Боговиње-Тетово]], [[Општина Струга|Струга]] |настава на = англиски |адреса=Генерална дирекција, Варшавска 23, 1000 - Скопје<br/><br/>Фах 106, 1200 Боговиње<br/><br/>Мислешевски пат бб, Струга<br/><br/> |актуелен директор=Муса Теккојун |веб=https://www.ykc.edu.mk |лого=|настава на2=македонски|настава на3=албански|настава на4=турски}} '''ПСУ „Јахја Кемал“''' е приватно средно училиште во [[Република Македонија]]. Ова средно училиште е основано во 1996 година во [[Скопје]] со акт на [[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерството за образование и наука]] на Република Македонија во соработка со организацијата-основач, за подоцна да ги отвори и останатите свои образовни единици на целата територија на Р. Македонија: [[Автокоманда]], Скопје (основано 1996); [[Гостивар]] (основано 1999); [[Струга]] (основано 2002); [[Бутел]], Скопје (основано 2007); [[Струмица]] (основано 2010) и [[Боговиње]], Тетовско (основано 2011). Училиштето го носи името на својот патрон, турскиот поет [[Јахја Кемал Бејатли]], кој е роден во Скопје во 1884 година. Кратко по отворањето на првиот колеџ, поради постигнатите успеси на учениците, училиштето го привлекува вниманието и довербата на македонската јавност. Оттогаш бројот на ученици постојано расте, а училиштето се прошири и во областа на [[Основно образование|основното образование]]. Денес ПСУ „Јахја Кемал“ го носи приматот на прво и најголемо [[приватно училиште]] во Република Македонија. Во училиштата на ПСУ „Јахја Кемал“ наставата трае во текот на целиот ден, со предавања на 4 јазици ([[Англиски]], [[Македонски]],[[Турски]] и [[Албански]]). Часовите по [[мајчин јазик]] се одвиваат на македонски, турски и албански јазик. Во текот на првата година од средношколското образование, учениците работат по програма со многу часови по англиски и туски јазик, што им овозможува да ги зборуваат овие два јазици на многу високо ниво понатаму во животот. Исто така, поради оваа причина учениците ги положуваат испитите ТОЕFL и SAT со голем број на бодови, а кои се потребни за студирање во странство. == Мисија на колеџите „Јахја Кемал“ == Учениците да се образоваат како поединци, кои ќе ги следат принципите на љубовта, толеранцијата, мирот, хармонијата и демократијата. Исто така, професорите и персоналот на училиштата „Јахја Кемал“, како своја мисија, имаат земено правилно да го изградат и развијат карактерот на своите ученици, идни граѓани на светот, кои ќе ги почитуваат правата на сите човечки битија. == Цел на колеџите „Јахја Кемал“ == Во ПСУ „Јахја Кемал“ се оди кон тоа да се образуваат учениците да имаат верба во иднината, почит кон себеси и кон другите, сочувство и толеранција. На учениците им се предаваат општите човекови вредности и универзелната култура на светот. Преку ова се зацврстуваат и развиваат пријателските одности кон другите држави и нации во светот, особено помеѓу [[Република Македонија]] и [[Република Турција]]. == Упис во училиштето == Учениците се запишуваат по пат на приемен испит, кој се организира секоја година на почетокот на месец мај во сите поголеми населени места во Република Македонија. На овој тест може да влезат сите деветтооделенци, без разлика дали го познаваат англискиот или турскиот јазик. Училиштето доделува стипендии, во вид на попусти, на најдобрите 18 ученици на приемниот испит. == Можности во наставата во ПСУ „Јахја Кемал“ == *Образование кое ги задоволува сите академски потреби на нашите ученици. *Изучување на англискиот и турскиот јазик до ниво речиси еднакво на мајчиниот јазик. *Лаборатории во кои се прават [[експерименти]] по природонаучните предмети, со што учениците полесно го разбираат материјалот. *Доволен број на часови по [[спорт]] и спортски активности кои го помагаат првилниот развој на ученикот. == Надворешни врски == *[http://ykc.edu.mk/ Официјална страница на ПСУ „Јахја Кемал“] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јахја Кемал}} [[Категорија:Средни училишта во Македонија]] [[Категорија:Приватни средни училишта во Македонија]] [[Категорија:Појавено во 1996 година во Македонија]] g3290sctvj53m9x4udapwqxo17xdr9n 0 768770 4800339 4604346 2022-08-08T18:32:01Z 5.43.86.137 /* Антика и среден век */ wikitext text/x-wiki [[Податотека:StGermainAuxerrois1.jpg|250px|thumb|Оргули во црквата [[Црква Сен Жермен ла Оксерус|Сен Жермен л'Оксероа]]]] '''Оргулите''' [[грчки|&omicron;&rho;&gamma;&alpha;&nu;&omicron;&nu;]],[[латински|organum]] се најголемите и најсложените [[музички инструменти]] и нивното потекло е од најстарите времиња. Тие се [[аерофон инструмент]] составен од еднотонски свиралки, кои даваат звук со помош на [[воздух]] од мев, а се огласуваат со помош на клавијатура. Тонскиот распон им е гледајќи ја клавијатурата од C до, главно g<sup>3</sup>. Но, поради разновидноста на регистрите реалниот звучен распон е значително поголем: од <sub>2</sub>C дури до g<sup>6</sup>, што исто така не е фиксирано. Тоа зависи од секој инструмент посебно. Оргулите произведуваат широк спектар на звучни бои. Тој зависи од регистрите кои се наоѓаат на нив. Еден регистар содржи низа свиралки со иста боја и јачина. Бројот ма свиралки на еден регистар е еднаков на бројот на клавишот на мануалот. Регистрите можат да бидат тивки, темни, јасни, продорни, остри... Нив [[свирачот]] ги вклучува и спојува за да го добие посакуваниот [[звук]]. ==Делови на оргулите== Составени се од свиралки кои воглавно се наоѓаат во дрвен ормар, потоа мевови и управувачки механизам (свиралник, трактура и вентили), или: * механизам за собирање и испуштање на воздух. * „работна маса“ или делот за манипулација кој е составен од неколку манули т.е. клавиши (од 5 до 7) кои се поставени во форма на скали * цевки со различна големина и број - во кои се создава звукот. Постојат и оргули со неколку стотици, па дури и десетици илјади цевки. == Историјата на оргулите == === Антика и среден век === [[Историја]]та на оргулите води потекло од далечното минато. Нивните претходници се далекуисточните инструменти: кинескиот шенг и јапонскиот шо, а од античките се смета [[панова фрула]]. Првиот директен предок на оргуите е [[Стара Грција|грчки]] односно [[Стар Рим|римски]] инструмент '''''хидраулос'''''. Имал свиралки како и оргулите само што воздухот во цевките се пумпал со помош на [[притисок]]от на водата. По пропаѓањето на Античкиот Рим оргулите се користеле во [[Византија]] каде што биле составен дел на дворскиот церемонијал. Повторно почнале да се шират во [[Европа]] кога византискиот цар [[Константин Копронимос]] му ги подарил на францускиот крал [[Пипин Малиот]]. За време на францускиот владетел, оргулите полека влегле во западнохристијанската црковна [[литургија]]. Првите познати оргули во црквата биле поставени во [[Ахен]] [[812]] година. Тие рани [[среден век|средновековни]] оргули имале големи и несмасни клавиши и малку регистри. [[Категорија:Дувачки инструменти]] [[Категорија:Инструменти во барокот]] f2xjcvymlx57wi16jkfkcbqlue1bu4e 4800340 4800339 2022-08-08T18:34:14Z 5.43.86.137 wikitext text/x-wiki [[Податотека:StGermainAuxerrois1.jpg|250px|thumb|Оргули во црквата [[Црква Сен Жермен ла Оксерус|Сен Жермен л’Оксероа]]]] '''Оргулите''' (грчки: &omicron;&rho;&gamma;&alpha;&nu;&omicron;&nu;, латински: organum) се најголемите и најсложените [[музички инструменти]] и нивното потекло е од најстарите времиња. Тие се [[аерофон инструмент]] составен од еднотонски свиралки, кои даваат звук со помош на [[воздух]] од мев, а се огласуваат со помош на клавијатура. Тонскиот распон им е гледајќи ја клавијатурата од C до, главно g<sup>3</sup>. Но, поради разновидноста на регистрите реалниот звучен распон е значително поголем: од <sub>2</sub>C дури до g<sup>6</sup>, што исто така не е фиксирано. Тоа зависи од секој инструмент посебно. Оргулите произведуваат широк спектар на звучни бои. Тој зависи од регистрите кои се наоѓаат на нив. Еден регистар содржи низа свиралки со иста боја и јачина. Бројот ма свиралки на еден регистар е еднаков на бројот на клавишот на мануалот. Регистрите можат да бидат тивки, темни, јасни, продорни, остри... Нив [[свирачот]] ги вклучува и спојува за да го добие посакуваниот [[звук]]. ==Делови на оргулите== Составени се од свиралки кои воглавно се наоѓаат во дрвен ормар, потоа мевови и управувачки механизам (свиралник, трактура и вентили), или: * механизам за собирање и испуштање на воздух. * „работна маса“ или делот за манипулација кој е составен од неколку манули т.е. клавиши (од 5 до 7) кои се поставени во форма на скали * цевки со различна големина и број - во кои се создава звукот. Постојат и оргули со неколку стотици, па дури и десетици илјади цевки. == Историјата на оргулите == === Антика и среден век === [[Историја]]та на оргулите води потекло од далечното минато. Нивните претходници се далекуисточните инструменти: кинескиот шенг и јапонскиот шо, а од античките се смета [[панова фрула]]. Првиот директен предок на оргуите е [[Стара Грција|грчки]] односно [[Стар Рим|римски]] инструмент '''''хидраулос'''''. Имал свиралки како и оргулите само што воздухот во цевките се пумпал со помош на [[притисок]]от на водата. По пропаѓањето на Античкиот Рим оргулите се користеле во [[Византија]] каде што биле составен дел на дворскиот церемонијал. Повторно почнале да се шират во [[Европа]] кога византискиот цар [[Константин Копронимос]] му ги подарил на францускиот крал [[Пипин Малиот]]. За време на францускиот владетел, оргулите полека влегле во западнохристијанската црковна [[литургија]]. Првите познати оргули во црквата биле поставени во [[Ахен]] [[812]] година. Тие рани [[среден век|средновековни]] оргули имале големи и несмасни клавиши и малку регистри. [[Категорија:Дувачки инструменти]] [[Категорија:Инструменти во барокот]] ourdpvv38bo53lftc5aravdxgjygp0b 0 786068 4800441 4797893 2022-08-09T06:30:48Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/77.28.123.205|77.28.123.205]]) и ја поврати преработката 4321591 на Dandarmkd wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Сенко Велинов | портрет = | px = 220п | опис = | родено-име = | роден-дата = {{роден на|15|мај|1965}} | роден-место = {{роден во|Скопје}}, {{МКД}} | починал-дата = | починал-место = | починал-причина = | националност = [[Македонец]] | познат = по улогата во: <br>[[Од денес за утре (телевизиска серија)|Од денес за утре]] <br> [[Американецот (филм)|Американецот]]<br>[[Ова не е американски филм (филм)|Ова не е американски филм]] | занимање = глумец | сопружник = | татко = | мајка = | родители = | роднини = | деца = }} '''Сенко Велинов''' (роден на [[15 мај]] [[1965]] година во [[Скопје]]) — македонски глумец, протагонист на повеќе улоги од антологиско значење. Дипломирал на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|ФДУ]] во [[Скопје]]. Член на Народниот театар во [[Суботица]], во театарот на [[Љубиша Ристиќ]] (1990–1992), на [[Драмски театар - Скопје|Драмски театар]] (1992–1999), на Драмата на [[МНТ]] (1999–2000), директор на Драмски театар (2001–2002), од 2002 година повторно во Драмата на МНТ. Улоги: Арган (Вообразен болен), Гилдерстен (Розенкранц и Гилдерстен се мртви мртви), Дон Жуан (Дон Жуан), Салиери (Амадеус), Троил (Троил и Кресида), А (Емигранти) и др. == Критика == : ''Од она што го видов провоцирана сум веднаш да кажам: Сенко Велинов е повеќе од одличен. Со улогата на глумецот Светловидов, тој ги достигна славните мигови на неговиот чудесен Салиери и на неговиот Гилдестерн. Во претставата во која во еден миг се извикува „Оче наш, дај ни ја маската наша насушна“, Сенко ја одбра репликата на Розенкранц за флејтата како знак на езотеричната вистина. Едноставно, Велинов направи своевиден омаж за глумецот. Преплавен од немири и порачувајќи дека вистината за животот е иронична вистина, тој ги покажа конфликтите и кризите што се случуваат во душата на глумецот. Со еден збор, Велинов го стави глумецот лице в лице со себеси. Во доба кога на Светловидов му е време да си замине од сцената (има 68 години), тој ја открива личната драма за бескрајната осаменост. Со свесност за нехармоничноста меѓу надворешниот и внатрешниот живот, со сознание дека животот е осама и апсурд, во очаен обид да излезе од таа осаменост, тој бара егзил во алкохолот и живее во идентификација со своите ликови. Прашувајќи се каде отиде се, Светловидов на Велинов го покажа непрекинатото одминување на времето .'' <ref>[http://dramskiteatar.com.mk/?lang=mak&menu=novost&podmenu=97 Омаж за глумецот – По премиерата на „Лебедова песна“]</ref> == Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.youtube.com/watch?v=jomDfhuKXg0 Foltin - Milice live & Senko Velinov] * {{IMDb name|2132215}} {{Анастасија (музичка група)}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Велинов, Сенко}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Македонски театарски глумци]] [[Категорија:Македонски филмски глумци]] [[Категорија:Македонски телевизиски глумци]] [[Категорија:Југословенски глумци]] [[Категорија:Глумци во Македонскиот народен театар]] [[Категорија:Анастасија (музичка група)]] fg586e7n5gqtkbz9omkg85bj50u7k3s 0 872865 4800324 4797392 2022-08-08T15:26:17Z 37.25.85.255 Додадена содржина wikitext text/x-wiki {{Викификација}} [[Податотека:Gem.pebbles.800pix.labelled.jpg|десно|мини|300п|Видови на скапоцени камења]] '''Скапоцен камен''' ('''драг''', драгоцен или '''бесценет камен''') е парче од [[минерал]] кој во исполирана и изделкан облик се користи за правење накит или други украси. Меѓутоа одредени карпести (како [[лапис лазули]], (син камен) и осргански материјали (како килибарот или ахатот (црн килибар)) не се минерали но сепак се користат за изработка на накит поради нивниот сјај или нивните физички особини кои имаат уметничка вредност. Реткоста е уште една карактеристика која што ја дава вредноста на скапоцениот камен. Уште од XIX век, од најраната антика освен за накит, изрезбаните и гравираните скапоцени камења како пехарите биле најголемите луксузни уметнички форми, резбаријата на [[Карл Фаберже]] била последната најзначајна изработка во оваа традиција. Се наоѓаат најмногу во реонот на долно Дивјаци, каде што има црвена земја, а ја има во изобилие. ==== Особености и подредба ==== Традиционалната подредба на западот, останата уште од Старите Грци, започнала со разликувањето на драги и полудраги камења. Слични разликувања се направени и во другите култури. Во современата употреба драги камења се :дијамантот, рубинот, сафирот и смарагдот, а сите останати се полудраги. Оваа разлика ја одразува реткоста на овие посебни камења, како и нивниот квалитет уште од древни времиња. Сите се проѕирни со префинета боја на својот чист облик. Другите камења се подредени според својата боја, проѕирност и цврстина. Традиционалната особеност не ги погодува модерните вредности, на пример додека гранатот е релативно евтин „ зелениот гранат наречен Tsavorite, може да биде многу повреден отколку смарагдот од среден квалитет. цврст камен е уште еден ненаучен израз за полудрагите камења кои се употребуваат во историјата на уметноста и археологијата. Употребата на термините „скапоцени“ и „полускапоцени“ во трговски контекст се веројатно погрешни, бидејќи лажно опфаќа одредени камења кои се во основа повеќе вредни од другите. Во денешно време камењата ги идентификувааат гемолози коишто ги опишуваат скапоцените камења, како и нивните особености користејки стручна терминологија што се однесува на полето на гемологијата. Првата карактеристика што гемолозите ја користат за да го откријат видот на скапоцениот камен е нивната хемиска структура. На пример, дијамантите се направени од јаглерод (C) a рубините од алуминиум оксид (Al2O3). Следува дека многу скапоцени камења се кристали коишто се распоредени според својот кристален систем каде што има правоаголни, триаголни или моноклонски. Другиот термин што се употребуве е Хабитен, за оние форми на скапоцени камења што најчесто се наоѓаат. На пример дијамантите, кои имаат кубичен кристален систем најчесто се најдени како [[осумаголник|осумаголни]]. Скапоцените камења се подредени под различни групи, видови и различности. На пример рубинот е од црвениот спектар на видот Корунд, додека пак било која друга боја на корундот се смета за сафир. Смарагдот (зелен), [[аквамарин]]от (син), [[берил]] (црвен), хелиодор (жолт), морганит (розов) сите овие се видови на Берилот. Скапоцените камења се карактеризираат со показател на прекршување на светлината, протстранетост, специфична гравитација, цврстина, расцепи, пукнатини и сјај. Тие може да покажуваат состојба на колоритност или на двојно прекршување. Тие може да имаат луминисценција и карактеристично впивање на спектар. Некоја честичка или пукнатина може да биде присутна како негова содржина. Скапоцените камења исто така може да бидат подредени во однос на нивната „вода“ (квалитет). Ова е познато подредување на овие камења според нивниот сјај, прозирност или пак блескавост. Најпрозирните камења се сметаат за најквалитетни, додека второстепени и третитостепени се оние со помала прозирност. ==== Вредност ==== Нема сеопфатен систем за проценка на скапоцените камења. Дијамантите се оценуваат со употреба на систем кој го развил Гемолошкиот институт на Америја (ГИА) уште од 1950те години. Од историска гледна точка сите скапоцени камења биле оценувани со голо око. ГИА системот вклучувал и голем новитет: 10 пати голем коефициент на зголемување како класичен облик за оценување на чистината на каменот. Другите пак сè уште се проценуваат според голото око. Претставен е нов мнемониски уред таканаречен; „Четири критериуми “ (боја, облик, чистина и карат) кој ќе им помогне на потрошувачите да ги разберат факторите кои се употребуваат за да се оцени еден дијамант. Со изменување, овие категории може да бидат корисни при оцена на сите скапоцени камења. Четирите критериуми имаат различна тежина во зависност од тоа дали се применуваат на обоени скапоцени камења или на безбоен дијамант. За дијамантите, се намалува примарниот фактор за вредност, проследен со јасност и боја. Дијамантите се створени да блескаат, да ја разложат својата светлина во составните бои на виножитото, исечкани во светлосни мали парченца (светкавци), и доставени до човечкото око (сјај). Но доколку го задржат својот груб кристален облик, дијамантот нема да ги има овие особености, затоа за да постигне ова потребна е посебна техника која е наречена брусење. Камењата кои имаат своја боја, вклучувајќи ги и обоените дијаманти, основни одлучувачи на квалитетот се нивната чистина и убавината на таа боја. Физичките карактеристики кои ги прават обоените камења скапоцени се бојата, јасноста на бојата во помала мера (смарагдите секогаш се во помал број)кога се отсекуваат како необични оптички појави како што се појасна боја и астерија (ефект на звезда). Јаснотијата на бојата е нерамна со создавањето на бојата во скапоцениот камен. Грците, на пример многу го вреднуваат ефектот на звездата кој се наоѓа во каменот, кој се сметал како моќна љубовна магија, а Елена Тројанска била позната по носењето на ѕвездениот корунд. Од историска гледна точка скапоцените камења биле класифицирани во драги и полудраги камења. Таквата дефинираност на овие камења постојано се менува и варира заедно со културата, и отсекогаш била тешка задача да се одлучи што е тоа што скапоцените камења ги прави да бидат скапоцени. На страна од дијамантот пак, рубинот, сафирот, смарагдот, бисерот (кој не е скапоцен камен) и опалот се смета дека се скапоцени. Аметистот се сметал за скапоцен камен исто така како и во Грција сè до пронаоѓањето на поголема маса во Бразил во XIX век. Дури и во последниов век определени скапоцени камења како што се аквамаринот, оливинот и мачкиното око се популарни и поради тоа се сметаат за скапоцени. Денес во наше време пазарот не прави таква разлика. Многу скапоцени камења се употребуваат како најскап накит, секако зависно од заштитното име на дизајнерот, модните трендови, понудата на пазарот, обработката итн. И покрај тоа дијамантите, рубините, сафирите и смарагдите сè уште имаат репутација која што ги надминува другите скапоцени камења. Ретки или пак необични камења во главно се сметаат оние коишто едвај се среќаваат од страна на познавачите вклучувајќи ги андалузитот, аксинитот, каситеритот, клиногумитот и црвениот берил. Цените на скапоцените камења може многу да се променат (како и оние на танзанитот низ годините) или може да бидат доста стабилни или непроменливи (како оние на дијамантите). Всушност цените на големите скапоцени камења за карат се повисоки отколку на оние помалите, но популарноста на одредена величина на каменот може да делува врз цената. Просечните цени може да се одвиваат од 1 американски долар за карат за нормален аметист до 20.000-50.000 американски долари за трикаратниот колекционерски речиси совршен рубин наречен гулабова црвена крв. ==== Брусење и полирање ==== Некои скапоцени камења се корастат како кристали или пак во некоја друг облик зависно од тоа во каква се наоѓаат. Повеќето од нив сепак се брусат и полираат при што се користат како накит. Мала фабрика во Тајланд обработува илјадници карати сафир годишно наречени кабошони (елипсовиден облик) и камења кои се обработуваат со фацета (брусалица) со тоа што полира мали мазни прозорчиња наречени фацети со правилни мерки на прави агли. Камењата кои се непроѕирни како :опалот, тиркизот, варицитот и тн, се најчесто брусени во елипсовиден облик. Овие скапоцени камења се дизајнирани така да ја покажат бојата на каменот или својствата на неговата површина како на опалот и на ѕвездениот сафир. Се користат брусни тркала и полирачи за да може да се избруси, обликува и исполира мазниот камен со облик на купола. Скапоцените камења кои се проиѕирни се нормално брусени, тоа е метода која што ги покажува оптичките особини на скапоцениот камен. Доколку аглите се премногу длабоки или премногу плитки, светлината ќе помине низ него и нема да се рефлектира кон гледачот. Брусалицата се користи за да се држи каменот на рамен круг за брусење и полирање со рамните фацети. Ретко но сепак се користат брусалици кои користат виткани кругови за да брусат и полираат виткани фацети. ==== Боја ==== Бојата на било кој материјал се должи на светлината од самата природа. Дневната светлина , која се нарекува и бела светлина, е всушност комбинација на сите бои од спектарот. Кога светлината ќе погоди некој материјал, повеќето зраци од светлината се впива додека пак мало количевство на одредена фреквенција или бранова должина се рефлектира. Делот кој се рефлектира окото го прифаќа како боја. Рубинот изгледа црвен затоа што ги впива комплетно сите бои на дневната светлина (сина и жолта на пример) додека пак ја рефлектира црвената светлина Истиот материјал може да се појави во повеќе различни бои. На пример рубинот и сафирот го имаат истиот хемиски состав (двата камења се корунд) но имаат различни бои. Може да се случи дури и истиот скапоцен камен да има различни бои : кај сафирот се појавуваат неколку различни нијанси на сина и розова, а елегантниот сафир се експонира со цел круг на бои од жолта до портокалово-розова од неодамна е наречен Padparadscha sapphire. (папрадаша сафир) Разликата во боите се заснова на атомската структура на каменот. Иако различните камења во суштина имаат ист состав, тие не се сосема еднакви. Секој момент некој атом е заменет со сосема некој друг различен атом (може да биде во неколку, како еден во милион атоми.). Овие така наречени примеси се доволни за да впијат одредена боја, а да остават другите бои да немаат никаков ефект врз каменот. На пример берилот, кој е безбоен и е во своја чиста минерален облик, станува смарагд со примеса на хром. Доколку додадете манган наместо хром, берилот ќе стане розов морганит. Со железо тој станува аквамарин. Некои обработки на скапоцените камења го користат фактот дека овие примеси може да бидат управувани, со тоа што ќе ја сменат бојата на скапоцениот камен. ==== Обработка ==== Скапоцените камења најчесто се обработуваат за да ја сменат бојата и бистрината на каменот. Вредноста на каменот може да зависи од видот и степенот на обработка. Некои обработки доста се користат бидејќи некои камења се цврсти, додека пак другите најчесто и не се употребуваат бидејќи бојата на скапоцениот камен не е цврста и може да се врати во првобитната нијанса. ==== Топлина ==== Топлината може да придонесе за бојата и јасноста на скапоцениот камен. Процесот на загревање со векови им е доста познат на обработувачите на скапоцени камења, и за многу видови на камења веќе и загревањето на каменот е веќе вообичаена техника. Повеќето цитрини се направени со загревање на аметистот, а пак со делумно загревање на силен степен се добива Аметрин- камен кој е половина аметист и половина цитрин. Аквамаринот најчесто се загрева за да се отстранат жолтеникавите нијанси и да се смени зелената боја во посакуваната сина или за да се прочисти веќе постоечката сина боја во почиста сина. Скоро цел танзанит се загрева на пониски температури за да се отстранат кафените тонови и да се добие посакуваната синовиолетова боја. Значителен дел од сите сафири и рубини се обработува со разновидни обработувања на топлина за да се истакнат бојата и јасноста. Доколку накитот со дијаманти се загрева (при поправки) дијамантот треба да се заштити со [[борна киселина]], а пак дијамантот (кој е чист јаглен) може да изгори на површината или пак комплетно. доколку накит кој содржи сафири или пак рубини се загрева не треба да биде обложен со борна киселина или било која друга супстанца бидејќи ова би можело да ја изгребе површината, значи не треба да бидат заштитени како што тоа го прават со дијамантот. Сеедно дали скапоцениот камен е природен или лабораториски направен (вештачки) камен, особеностите на било кој од нив се еднакви. Вештачките имаат по интезивна боја ако примесите не биле во лабораторија или пак не ја измениле јасноста на бојата на каменот. ==== Кварц==== 'Кварцот' е втор најмногу протстран минерал на Земјината кора после фелдспатот. Направен е од системот на SiO4 каде што секое соединение на кислород се дели на два тетраедара давајки им ја целокупната формула SiO2. Има доста разни видови кварц, од кои некои се и полудраги камења. Особено во Европа и средниот исток, разновидноста на кварцот постои уште од [[стар век|древно време]] од најчесто користените минерали за правење на накит и резби на камен. === Сооднос и структура на кристалот === Кварцот припаѓа на триагоналниот кристален систем. Идеалната кристален облик е шестрана призма со шестранични пирамиди на секој крај. Во природата кварцните кристали се најчесто сплеткани, искривени или пак толку сраснати со густо распоредени кристалчиња од кварц или други минерали што едвај им се познава дел од нивниот облик, или заедно се појавуваат во големо распротстранување. Добро обликуваните кристали во буквална смисла се формираат во лежиште каде што имаат спокоен раст во празнината, но бидејќи кристалите мора да бидат прилепени кој другиот крај на матрицата, само еден крај во вид на пирамида е присутен. Во Херкимер Каунти, Њујорк забележана е појава каде што Херкимер дијамантите имаат завршетоци на двата краја. Кварцниот отвор е таква состојба каде што празнината е речиси тркалезен облик, која што е обложена со кристали кои се насочени кон внатрешната стран. ==== Поврзани кварцни (силикатни) минерали ==== Тридимитот и кристобалитот се SiO<sub>2</sub> полиморфи со висока температура коишто се среќаваат во висококварцните вулкански карпи.Коезитот е погуст кварцен полиморф (многуобличен) кој може да се најде на места кои некогаш биле погодени од метеор, или пак во метаморфните карпи (што си го променуваат изгледот) формирани под притисок поголем од оној којшто е вообичаен за Земјината кора. ==== Вештачки кварц ==== Повеќето кварцови кои се употребуваат во микроелектрониката се произведени по вештачки пат. Големи, во стерилизатор преку хидротермален процес се создадени совршени кристали. Процесот вклучува обработување на здробените природни кварцови со топол воден раствор на основа на натриум хидроксид. Хидроксидот се употребува како минерализер т.е. тој помага да се испушти хранливата состојка на кварцот. Потребни се високи температури, најчесто околу 675&nbsp;°C. Растворениот кварц тогаш се кристализира во кристални зрна на прилично пониски температури. Во 2005 година во САД се произведени речиси 200 тони кварц. Вештачкиот кварц најчесто се проценува според неговиот основен Q-фактор, кој е мерка на неговата пиезоелектричка реакција и негов индикатор за чистината на кристалот. ==== Употреба ==== Кварцот е извор на многу силиконски соединенија како силиконите (на пример висококвалитетните полимери) силиконот (на пример микроелектроните) и многу други компоненти од трговско значење. Кварцот во облик на песок е намален преку карботермичка реакција како прв чекор во овие интезивно енергетски процеси. ==== Пиезоелектрика ==== Кварцните кристали имаат [[пиезоелектричен ефект|пиезоелектрични]] особини: тие развиваат [[електричен потенцијал]] при примена на механички притисок. Првата примена на кварцните кристали била со фоногравските магнети. Најчеста пиезоелектрична употреба на кварцот денеска е како кристален осцилатор. Кварцниот саат е познат уред кој користи минерал. Фреквенцијата на кварцниот осцилатор е сменета со механично полнење, а ова се користи за многу прецизни мерки на многу мали промени на масите во кварцниот микробаланс и во плазма мониторите. Во 1880 година Жак и Пјер Кири ги откриле функциите на пиезоелектриката на кварцот. Болтер Гајтан Кади во 1927година прв го развил Кварцниот осцилатор или резонатор. ==== Скапоцените камења и разноликите каменоресци ==== Најзначајната разлика помеѓу видовите на кварцот е микрокристалинот (посебни кристали видливи со голо око) и видовите на крокристалинот или на криптокристалинот (агрегати на кристали видливи само под висок степен на зголемување) ==== Видови на необработени кристали ==== Чистиот кварц, народски наречен карпест кристал (понекогаш наречен бистар кварц) е безбоен и проѕирен или делумно проѕирен. Најчести обоени видови се: цитринот, розовиот кварц, аметистот, сивиот кварц, и млечниот кварц. === Цитрин === Цитринот е вид на кварц чија боја се движи од бледо жолта до кафена. Природниот цитрин е многу редок : комерцијалните цитрини се термички обработен аметист. Цитринот содржи и траги од Fe3+ и навистина многу тешко се наоѓа. Името доаѓа од [[латински јазик|латинскиот]] збор [[citrina]] кој значи „жолта“. === Розов кварц=== Розовиот кварц е вид на кварц кој се одликува со бледорозова боја до розикаво црвена боја. Бојата обично се смета како резултат на количината на трагите од титан, железо и манган во поголема количина. Некои видови на кварц содржат микроскопски рутил игли кои произведуваат соѕвездие во преносна светлина. Последните истражувања за прекршувњето на зраците констатираат дека бојата се должи на тенките мискроскопски влакна од можниот думортиерит со поголема количина на кварц. Во кристален облик (многу ретко се наоѓа) е наречен розов кварц и неговата боја се мисли дека е произведена од трагите на фосфатот или алуминиумот. Бојата во кристалите е очигледно осетлива на светлина и е предмет на избледување. Првите кристали биле пронајдени во пегматитот блиску Румфорд, Маин, Америка, но повеќето кристали на пазарот доаѓаат од сојузната држава [[Минаш Жераис]], [[Бразил]]. === Аметист === Аметистот е облик на кварц чија боја е од светла до темна или пак виолетова мат. ===Сивкав кварц === Сивкавиот кварц е сив, проѕирна верзија на кварцот, според бистрината е од скоро целосно проѕирен до кафено – сив кристал кој е скоро непроѕирен. === Млечен кварц === Млечниот кварц можеби е еден од најчестиот вид на кристалниот кварц и може да се најде речиси насекаде. Белата боја може да се предизвика со течна содржина на гас, течност или и двете, заглавени додека трае формирањето на кристалот. Заматеноста која е создадена при оваа содржина вистински ја ограничува неговата употреба во повеќето оптички и квалитетни примени на скапоцените камења. === Рубин === Рубинот е розова до крваво-црвена боја, вид од минерални корунди (алуминиум оксид). Црвената боја е предизвикана главно поради присуството на елементот хром. Неговото име доаѓа од латинскиот збор ruber, што значи црвен. Другите видови на квалитетните корундуми се наречени Сафири. Рубинот се смета за еден од 4те драгоцени камења, заедно со сафирот, смарагдот и дијамантот. Цената на рубинот се одлучува според бојата на рубинот. Најсветлиот и највредниот Црвен наречен боја на гулабова крв, кој има голема привилегираност и покрај другите рубини со сличен квалитет. По бојата следи и јасноста : слична е со дијамантите. Резбањето и тежината се исто така важни фактори за одлуката на цената. == Физичи особини == Рубините имаат цврстина од 9,0 според [[Мосова скала|Мосовата скала]] на цврстината на минералите. Од природните скапоцени камењА само мосанитот и дијамантот се со поголема цврстина од 10,0 според Мос, а мосанитот е некаде помеѓу корондумот (рубинот) и дијамантот според цврстината. Рубинот е α-Алуминиум (нај стабилен облик на Al2O3) во која мал дел од 3 позитивни јони на алуминиум се заменува со три позитивни јони на хромот. Секој од Cr3+ е опколен осмоаголно со 6 негативни јони на кислород. Ова кристалографско уредување силно влијае на секој позитивен хром, по што резултира на светла апсорпција во зелено-жолтиот регион на спектарот и се претвара во црвена боја на каменото. Кога јоните на хромот ја примаат жолто – зелената светлина таа се претвора во црвен сјај (луминисценција). Ова испуштање на сјај, придонесува на црвената боја која што се добива со одземањето на зелената и виолетовата светлина од белата светлина, и додава сјај на изгледот на скапоцениот камен. Сите природни рубини имаат свои несовршености, вклучувајќи ја чистината на бојата и содржината на рутилните иглички познати како „ свила“. Обично необработените камења се загреваат пред да се обработат. Скоро сите рубини во денешно време се обработени во некој облик, а загревањето на камењата е како најсоодветна алатка. Како и да е, рубините кои воопшто не се обработени во некој облик а се со одличен квалитет се сè уште на високо место. Некои рубини покажуваат астеризам или звезда од 3 или 6 точки. Овие рубини се обработени во кабохони за да го истакнат вистинскиот ефект. Астеризмите се најдобровидливи со еден извор на светлина, и се движат низ каменот како што светлината се движи или како што каменот ротира. === Природна појава === Могок долината во Горен Мајамар (Бурма) со векови била главниот извор на рубини во светот. Тоа место има произведено некои од најубавите рубини што некогаш биле пронајдени. Најдобрата боја на мајнмар рубините е опишана како гулабова крв. Во централен Мајнмар, местото Монг Су почна да произведува рубини во текот на 90те и рапидно стана најголемото место за пронаоѓање на рубини. Неодамна во Мјанмар е пронајден талог од рубин сместен во северниот дел од државата Качин. Рубините уште од дамнешна историја се ископуваат во Тајланд, Палин и Самлоут, Дистрикт од Камбоџија, Бурма, Индија, Авганистан и во Пакистан. Рубините многу ретко се наоѓаат во Шри Ланка, загоа пак розовите сафири се многу чести. По Втората светска војна во Танзанија, Мадагаскар, Виетнам, Непал, Таџикистан и Пакистан најдени се траги (талози) од рубин. Неколку рубини се најдени и во САД во Монтана, Северна Каролина и Јужна Каролина. Неодамна се пронајдени поголеми талози на рубин под ледениот гребен на Гринланд. Во 2002 година во Васегес реката во Кенија се пронајдени рубини. Постојат извештаи дека се најдени големи остатоци на рубин во Мозамбија, во Нанхубир во Кабо Делгадо во округот на Монтепуез. Спинелот е друг вид на црвен скапоцен камен, понекогаш може да се најде заедно со рубинот во склоп на ист камен или мермер. Оние кои немаат толку искуство со скапоцени камења Црвениот спинел може да го помешаат со рубинот. Како и да е, најпрекрасните црвени спинели може да имаат приближна цена со онаа на просечниот рубин. === Фактори кои влијаат на вредноста === Дијамантите се оценуваат според критериум 4 ЦС кој е именуван според бојата, обработката и тежината на каратот. Сличните природни рубини се проценуваат со критериумот ЦС како и нивната големина и географско потекло. ==== Боја ==== Со вреднувањето на обоените скапоцени камења, бојата е единствениот најважен фактор. Бојата се дели на три компоненти: нијанска, интезивност и тон. Нијансата се упатува на бојата која што ние ја користиме како секојдневен термин. Прозирни скапоцени камења се наоѓаат во следниве нијанси: црвена, портокалова, жолта, зелена, сина, виолетова, пурпурна и розова.Првите 6 се познати како спектарни нијанси, последните две како изведени спектарни нијанси.Пурпурната е нијанса која што е помеѓу црвена и сина. Розовата е побледа нијанса на црвената боја. Во природата има многу малку чисти нијанси на скапоцени камења, се зборува за примарни, секундарни или терцијални нијанси.Во врска со рубинот, примарната нијанса мора да биде црвена. Сите други нијанси на видот на скапоцениот камен корунд се нарекуваат сафир.Рубинот може да има неколку секундарни нијанси. Можни се портокалова, пурпурна, виолетова и розова. ==== Обработка и разубавување ==== Подобрувањето на квалитетот на скапоцените камења со нивна обработка е многу честа појава.Некои обработки се употребуваат во скоро сите случаи и се сметаат за најприфатени. Во текот на доцните деведесетти години, големата понуда на евтини материјали предизвика ненадеен наплив во понудата на термички обработени рубини, што доведе до пад на цената на рубинот. Под подобрување се подразбира промена на бојата, подобрување на проѕирноста со растворање на рутилни снопчиња, лечењето на фрактурите (испукнатините) или пак нивно целосно полнење. Најчеста обработка е со примена на топлина. Повеќето ако не и сите, рубини на долниот крај на пазарот се применува топлина на грубите камења за да се подобри бојата, да се отстранат виолетовата нијанса, сините траги и свиленоста. Овие топлински обработки се најчесто на температура од 1800&nbsp;°C (3300&nbsp;°F) степени.Некои рубини подлежат на процес со загревање на пониска температура, на јаглени цевки на температура од 1300&nbsp;°C (2400&nbsp;°F) степени за 20-30 минути. Свилата е само делумно уништена откако бојата се подобрува. Другата обработка, која што стана најчеста во последниве години, е со стаклено полнење.Полнењето на исцепините во внатрешноста на рубинот со олово стакло или сличен материјал значително ја подобри провидноста на каменот, правејќи ги претходните рубини кои биле несоодветни да бидат погодни за аплицирање на накитот. Процесот се случува во 4 чекори. * Грубите камења се полираат претходно за да се искоренат сите нечистотии од површината коишто можат да му наштетат на процесот. *Грубоста се отстранува со Флуороводород *Првиот процес на загревање во коишто не се додаваат спојници. Загревањето ги искоренува сите нечистотии од внатрешноста на испукнатините. Иако ова може да се направи на температури до 1400&nbsp;°C (2500&nbsp;°F) степени, најчесто се случува на температура од околу 900&nbsp;°C (1600&nbsp;°F) степени од свилата која е недопрена. *Вториот процес на загревање е во електрична рерна со различни хемиски додатоци. Најразлични решенија и мешавани се покажаа како успешни, како и да е оловото кое што најмногу содржи стаклен прав е најмногу употребувано во моментов.Рубинот се потопува во масла, а потоа прекриени со прав ставени на плоча се ставаат во рерна каде се загреваат на 900&nbsp;°C (1600&nbsp;°F) 1 саат во оксидирачка атмосфера. Со загревање портокаловата боја во прав се претвора во проѕирна до обоена жолта паста која што ги исполнува сите испукнатини. Откако ќе се олади, бојата на пастата е целосно проѕирна и значително ја истакнува целосната прозирност на рубинот. Ако е потребно да се додаде боја, тогаш стаклениот прав може да биде „ засилен „ со бакар или други метални оксиди како и други елементи на пример натриум, калциум, калиуми др. Вториот процес на загревање може да се повтори три или четири пати дури и да се применат различни мешавини. Ако се загрее оној накит кој содржи рубини (при поправка) не смее да биде во контакт со борна киселина или со други супстанци доколку тие може да ја вдлабнат површината. Не мора да бидат заштитени какко дијамантот. === Аметист === Аметистот е виолетова верзија на кварцот кој многу често се користи во накитот. Името доаѓа од Стара Грција: ἀ -не, и μέθυστος, methustos –пијаница, кое се однесува на верувањето дека овој камен го шптити својот сопственик од опијанување, Старите Грци и романи го носеле аметистот и исто така правеле од нив садови за пиење со верување дека тие ќе го сопрат опијанувањето. Тој е еден од многуте форми на кварцот. Аметистот е традционален камен за месецот Февруари. ==== Структура ==== Аметистот е пупрпурна верзија на кварцот (SiO2), која содржи нечистотии на железо, кое што ја дава пурпурната боја на минералот. Цврстината на минералот е иста како и на кварцот така што го прави погодна за накит. ==== Нијанса и боја ==== Аметистот се наоѓа во првични нијанси од 75–80%, светлорозово-виолетова до темнопурпурна нијанса, 15–20% од сина и црвена нијанса (зависно од светлосниот извор). Зелениот кварц понекогаш е погрешно наречен зелен аметист што е навистина погрешно и не е прифатливо име за материјал, правилниот термин би бил Празиолит. Другите имиња за зелениот кварц се вермарин, позеленет аметист или лимонов цитрин. На многу променлив интезитет, бојата на аметистот е најчесто поставена во паралелни ленти на лицето на кристалот. Еден аспект на возвишената уметност ги вклучува брусењето со кое што се добива точната бојата со цел да се направи бојата на избрусените камења, хомогена. Фактот дека понекогаш само тенок слој на виолетова боја е присутна во камен, или дека бојата не е хомогена често го прави за тешка за сечење.. Бојата на аметистот е демонстрирана како резултат на структура на тривалентно железо (Fe3+). Кога ќе се загрее аметистот може да се претвори во жолто-портокалова, жолто –кафена, или пак темнокафена и може да личи на цитрин. ==== Историја ==== Старите Египќани го употребувале аметистот како скапоцен камен и бил во голема мера застапен во древните скапоцени резбани камења. Грците верувале дека каменот аметист може да го спречи опијанувањето, додека средно европските војници носеле амајлии од аметист како заштитници во битката- Причината е тоа дека се верувало за аметистот дека лекува луѓе и ги чува трезни. Во гробовите на англосаксонците во англија биле пронајдени монистри од аметист. На 1902-та изложба во Диселдорф, Германија била презентирана голема геодезија или пак аметист-пештера пронајдена блиску Санта Крус во јужен Бразил. Во XIX век, за бојата на аметистот заслужен е присутниот манган. Сепак бидејќи е способен да подлежи на многу големи измени па дури и да биде разреден од топлина, од некои извори се верува дека е од органски извор. исто така се појавува железо тиоцијанат а и сулфур е детектиран во овој минерал. ==== Вештачки аметист ==== Вештачкиот аметист е произведен од гама зраци, икс зрачењето на електронските снопчиња на чистиот кварц кој е прв смешан со железни нечистотии. На изложување на топлина, ефектите од зрачењето може делумно да бидат откажани и аметистот да стане жолт кварц, а во накитот се нарекува само „Изгорен аметист“. Вештачкиот аметист е направен како имитација на најдобриот, квалитетен аметист. Неговите хемиски и физички особини се толку слични со оние на природниот аметист така што без гемолошки испитувања (кои најчесто се чинат скапи) не може да се разликува со голема веројантност,. Има еден тест којшто е врз основа на законот на Бразилското извивање (облик на кварцно извивање каде што десните и левите кварцни структури се комбинирани во еден кристал) којшто може да се употреби како многу полесен идентификатор на вештачкиот аметист. Возможно е споените аметисти да се синтетизираат, но овој вид не е достапен во големи количини на пазарот. ==== Митологија ==== Грчкиот збор ''аметистос'' може да се преведе како „непијани“, од грчки A-„не“ + methustos „опијанети“. Аметистот се смета за силен противотров против пијанство, и затоа пехарите за вино често биле изгравирани со нив. Во старогрчката митологија, Дионис, богот на пијанството и виното ја прогонувал девицата (девојката) со име Аметистос, која што ја одбивала неговата љубов. Аметистос се молела на боговите да остане чиста, молитва на која што божицата Артемида и одговорила така што ја трансформирала во Бел камен. Покорен од желбата на Аметиста да остане чиста, Дионис истурил вино врз каменот како курбан, обојувајќи го кристалот пурпурен. Разноликоста на приказната вклучува дека Дионис бил навредуван од смртник па поради тоа и се заколнал дека ќе го убие следниот смртник кој ќе помине по неговиот пат, создавајќи крволочни тигри кои ќе го одмаздат неговиот гнев. Но излегло дека тој смртник е една прекрасна млада жена, Аметиста, која што била на пат да и оддаде почит на Артемида. Артемида и го поштедила живот така што претворила девојката во статуа од чист кртистален кварц за да ја заштити од грубите канџи. Дионис гледајќи во преубавата статуа поради тоа што се каел исплакал солзи од вино. Солзите на богот го претвориле кварцот пурпурен. Другата верзија на приказната го вклучува и титанот Реја кој го претставува Дионис со каменот Аметист со цел да предизвика умереност во пиењето на вино. ==== Географска распротстранетост ==== Аметистот се произведува во најголеми количини во Минас Гераис во Бразил каде што се создава во големи геоди заедно со вулкански карпи. Многу од шупливите рубини од југозападен Бразил и Уругвај содржат посев на кристали на аметисти во внатрешноста. Артигас, Уругвај и соседната бразилска држава Рио гранде до Сул се големи светски создавачи познати по квантитетот, Минас Гераис како и Мато Гросо, Еспирито Санто, Бахиа и државите Сеара, сите се важни производители во Бразил. Исто така е пронајдено и ископано во Јужна Кореја. Најголем површински ископ на аметиста жила во светот е во Мајсау, под Австрија. Од Русија доаѓа многу квалитетен аметист, особено од Екатеринбург блиску Муршинка, каде што се создава во шуплините на гранитните карпи. Многу места во јужна Индија произведуваат аметист. Еден од најголемите произведувачи е Замбија во Јужна Африка со годишно производство од околу 1000 тона. Аметистот се појавува во многу места во Америка. Помеѓу овие се спомнати : Мазатзал планинскиот реон во Гила и земјите на Марикопа, Аризона, Езерата Ред Федер близу Колинс, Колорадо, Планината Аметист, Тексас, Јелоу стоун Националниот парк, Делавер Каунти во Пенсилванија, Хаувуд Каунти во Северна Каролина, Дир Хил и Стоу, Маина и во езерото Супериор во регионот Минесота, Висконсин, Мичиган и Онтарио во Канада. Аметистот релативно често се наоѓа во Онтарио и во неколку места низ Нова Скотиа. Најголемиот рудник на аметист во Северна Америка се наоѓа во Тандер Беј, Онтарио. ==== Вредност ==== До XVIII век, аметистот бил вклучен во кардиналот, или во највредните скапоцени камења (заедно со дијамантот, сафирот, рубинот и смарагдот). Но, бидејќи големо количество е откриено во локации како што се Бразил, изгуби доста голем дел од својата вредност. Собирачите трагаат по длабочината на бојата, доколку е возможно со црвен отсјај доколку е соодветно избрусено. Највисококвалитетниот аметист (наречен „длабоко Руски“) е особено редок и затоа доколку се најде таков неговата вредност зависи од побарувачката на собирачите. Тој како и да е сè уште се подредува според поголемиот сјај, помал од оној на сафирите или рубините (падраша сафирот или рубинот гулабова крв) === Авентурин === Авентуринот е облик на кварц којшто се карактеризира со своја проѕирност и присуство на содржина на платиминерал којшто го дава сјајниот или блескавиот ефект авентуресценција. Најчеста боја на Авентуринот е зелената, но исто така тој може да биде и портокалов, кафен, жолт, син или пак сив. Портокаловите и кафените се својствени за хематитот или гоетитот. Бидејќи авентуринот е камен, неговите физички особини се : неговата специфична гравитација може да биде помеѓу 2,64-2,69 а неговата цврстина е нешто пониска од обичниот кварц кој тежи 6,5. Авентуринскиот фелдспат или сончевиот камен може да се помешаат со портокаловиот и црвениот кварц авентурин, иако првиот е со поголема проѕирност. Авентуринот е често врзан и изобилството на пурпурни листови може да го направи матен така што тој може да биде на прв поглед помешан со малахитот. Името Авентурин произлегува од италијанскиот збор ventura којшто значи случајно. Ова е наговестување на среќното откритие на стаклото на авентурин или златен камен, од некоја гледна точка во XVIII век. Иако тој прв бил пронајден, златниот камен е заедничка имитација на авентуринот и сончевиот камен. Златниот камен визуелно се разликува од подоцниве два минерали поради неговите груби дамки од бакар, дисперзирани заедно со стаклото во еден натприроден единствен начин. Тој е обично златно кафен, но може да се најде и син или зелен. Поголемиот дел на зелен и синозелен авентурин потекнува од Индија (особено во околината на Мисор и Мадрас) каде што е обработен од страна на продуктивни занаетчии. Во Чиле, Шпанија и Русија се пронајдени крем бели, сиви и портокалови материјали. Повеќето се изгравирани на монисти и облици во најфините примероци претставени во кабошони, а подоцна и во накит. === Сафир === Сафирот (грчки: σάπφειρος, син камен) е скапоцен камен кој е еден вид на минералот корунд, алуминиум оксид (α-Al2O3), која е друга боја а не црвена или темнорозова, каде што каменот би се нарекувал рубин се смета за различен скапоцен камен. Количината на трагите на другите елементи како железо, титан или хром може да му придонесат на корундот сина, жолта, розова, портокалова или зеленкаста боја. Чистиот Хром е чиста нечистотија од рубини. Како и да е, комбинацијата од на пр. Хром и титан може да му дадат на сафирот боја различна од црвената. Сафирите се најчесто носени во накитот.Сафирите може да се најдат по природен пат, со барање по одредени таложења (кои се должат на отпорот да бидат кородирани во споредба со камењата со помала цврстина), или формирањата на карпите, или пак тие можат да бидат рачно изработени за индустриска или декоративна намена во големи кристални топки. Поради значителната цврстина на сафирите (и во главно на алуминиум оксидот) сафирите се употребуваат во некои неукрасни апликации вклучувајќи ги инфрацрвените оптички компоненти, како што се научни инструменти : високо-издржливите стакла (прозори) (исто така употребени во научните алати). ==== Природни сафири ==== Сафирот е еден од двата или трите видови на скапоцени камења на корундот, од кои едниот е црвен а другиот темнорозов рубин. Иако сината е нивната најпозната боја, сафирите се направени од било која боја освен црвена. Сафирите исто така може да се и безбојни, а може да се најдат во нијанси на сиво и црно. Цената на природните сафири варира зависно од нивната боја, читина, големина, обработка, и секако квалитетот – како и нивното географско потекло. Значителни талози на сафир се пронајдени во Источна Австралија, Тајланд, Шри Ланка, Мадагаскар, ИсточнаАфрика и во Северна Америка во неколку локации, најмногу во Монтана. Сафирот и рубините се ајчесто пронајдени заедно на исто место, но обично еден скапоцен камен е во поголемо изобилство. ==== Син сафир ==== Бојата на скапоцените камења се разделува во три компоненти : нијанса, интезивност и тоналитет. Интезивноста се однесува на живописноста или светлината или обоеноста на нијансата, тоналитетот за светлоста или темноста на нијансата. Синиот сафир постои во неколку мешавии на неговата примарна (сина) и секундарна нијанса, неколку нијансни тонови и нијанси на светлина. Сините сафири се проценуваат според чистината на примарната нијанса. Пурпурна, виолетова и зелена се најчестите второстепени нијанси пронајдени на синиот сафир. Виолетовата и пурпурната може да придонесат за целокупната убавина на бојата, додека пак зелената се смета дека може да делува негативно. Сините сафири што имаат повеќе од 15% виолетова или пурпурна боја во главно се смета дека се со најпрефинет квалитет. Сините сафири со било колкава количина на зелена боја како втора нијанса не се сметаат за скапоцени камења со префинет квалитет. Сивата боја е нормално заситувачки модификатор или маска најдена во сините сафири. Сивата боја го намалува интезивитетот или светлината на нијансата и така добива негативен ефект. Бојата на префинетите сини сафири може да се опише како живописна речиси темновиолетова до пурпурна сина каде што приманата сина нијанса е најмалку 85% застапена, а секундарната нијанса е не повеќе од 15% застапена без ни најмалку мешање на второстепено зелена нијанса или пак зелена покриеност. 423 каратниот (85g) сафир Логан којшто се наоѓа во Националниот природонаучен музеј во Вашингтон е еден од најголемите фацетни квалитетни скапоцени камежа на синиот сафир пто воопшто постојат. ==== Луксузна боја на сафирот ==== Жолтите и зелените сафири исто така доста се наоѓаат.Како што хромот расте, Розовите сафири се продлабочуваат во бојата. Колку е подлабока розовата боја толку поголема е нивната парична вредност. Сафирите исто така може да се сретнат во нијанси на портокалова и кафена, а пак безбојните сафири понекогаш се употребуваат како замена на дијамантот во накитот. Падмарага сафирите секогаш носат поголеми цени дури и од најпрефинетите сини сафири. Во последно време, повеќето сафири од оваа боја се појавуваат на пазарот како резултат на вештачка обработка која што се нарекува : решеткаста дифузија. === Папрадаша=== Папрадаша е розово-портокалов корунд, со низок до среден интезивитет и светол тон, првично ископан во Шри Ланка, но исто така се пронајдени талози во Виетнам и Африка. Папрадаша сафирите се ретки, најретко од се е комплетно природната разноличност, без никаква трага на преработка. Името потекнува од [[санскрит]]скиот збор „падмарага“ (падма = лотус; рага = боја). Боја, слична на [[лотосов цвет]]. ==== Ѕвезден сафир ==== Ѕвездениот сафир е вид на сафир којшто изразува ѕвезда исто како појавата позната како астеризам. Ѕвездениот сафир содржи иглични пресеци како содржина (често минерален траг, минерал создаден примарно од титан оксид) којшто создава привидение од 6 зрачна шема во облик на ѕвезда кога се гледа со надземен извор на светлина. Црната ѕвезда од Квинсленд се верув дека е најголемиот ѕвезден сафир којшто некогаш бил ископан, и тежи 733 карати. Звездата од Индија (која тежи 563,4 карати) се мисли дека е вториот по големина ѕвезден сафир, и моментално е изложен во [[Американски природонаучен музеј|Американскиот природонаучен музеј]] во Њујорк . 182 каратната Ѕвезда од Бомбај, која е сместена во Националниот природонаучен музеј во Вашингтон е пример за син ѕвезден сафир. Вредноста на ѕвездениот сафир, како и да е зависи не само од тежината на каменот туку и од бојата, прозирноста и интезивитетот на астеризмот. ==== Менување на бојата на сафирот ==== Ретката разноликост на сафирот, позната како сафир којшто ја менува бојата, постои во разлиќни бои и различна светлина. Овие сафири кои ја менуваат бојата на надворешна дневна светлина се пурпурни а а на флуоресцентна светлина да бидат и зеленкасти. Некои камења менуваат боја целосно а некои само делумно, со тоа што некои камења од сини одат кон сино виолетова боја. Додека овие сафири коишто ја менуваат својата боја доаѓаат од повеќе различни месте, скапоцените камчиња од танзанија е главниот извор. Одредени вештачки сафири кои ја менуваат својата боја се продаваат како лабораториски или синтетички александрит, којшто е прецизно наречен симунат (исто така е наречен александриум) вториот е всушност тип на крисоберил-сосема различни супстанци чиј плеохроизам е различен и многу појасен отколку корундот (сафирот) кој менува бои. ==== Извор на боја ==== Рубините се корунди кои содржат `` нечистотиии од хром кои впиваат жолто-зелена светлина и се резултира во подлабока рубинова црвена боја со зголемена содржина. Пурпурните сафири содржат траги од вандиум и доаѓа до неколку разновидни нијанси. Корундот кој содржи ~0,01% од титанот е безбојна. Доколку се присутни траги од железо, многу бледа жолтеникава до зелена боја може да биде видена. Доколку се присутни нечистотии од титан и железо, како и да е резултатот ќе биде прекрасна модросина боја. За разлика од локализираната (мегуатомска) апсорпција на светлина која што ја предизвикува бојата за нечистотии на хромот и вандиумот, сината боја на сафирите доаѓа од интервалентно преносно полнење, што подразбира пренесување на електрон од еден јон на преносен метал на друг преку спроводник или валентна врска. Железото може да биде во облик на Fe2+ или Fe3+ додека пак титанот во главно го има обликот Ti4+. Доколку јоните на Fe2+ и Ti4+ се заменат со Al3+, се создаваат области на нерамнотежа на полнењето. Преносот на еден електрон од Fe2+ и Ti4+ може да предизвика промена на валентната состојба во двете соединенија. Поради таа валентна промена се случува специфична промена на енергијата на електронот и се впива електромагнетна енергија. Брановата должина на впиената енергија ја дава жолтата светлина. Кога оваа светлина се одзема од карактеристичната бела светлина се комплетира резултатот на сина боја. Понекогаш кога атомското растојание е различно и оди во различен правец тогаш се добива резултат на синозелено двобојство. Интервалентниот пренос е процес којшто создава силно обоена појава со мал процент на примеси. додека 1% на хром мора да биде присутен во корундот пред да се појави црвена рубин боја, сината сафирна боја е присутна на само 0,01% титан и железо. ==== Обработка ==== Сафирите може да се обработуваат со неколку методи за да се разубави и подобри нивната јасност и боја. Се практикува загревањето на природните сафири за да се подобри и разубави нивната боја. Ова се прави со загревање на сафирот по неколку часа на температура од 500 до 1800&nbsp;°C , или пак со загревање на непотполна азотна атмосферска печка седум дена или повеќе. По загревањето камењата стануваат се посини но губат некои свои рутилни соединенија (свила). Кога се употребуваат високи температури, каменот ја губи целата свила и станува чист при зголемување. Уште од римско време постои доказот дека сафирот и другите камења биле предмет на греење. Оние камења кои не се загреваат се многу ретки и често се продаваат заедно со потврда од независни гемолошки лаборатории со која се потврдува дека „нема знаци на термичка обработка“. Јого-сафирите не треба да бидат загреани бидејќи нивната сина боја е постојана и јака, тие се во главно без примеси и имаат постојана чистина (јасност). Во 1980-тите Кога Интергем Лимитед започнал да го рекламира Јого-каменот како светски гарантиран не обработен сафир, изјавата го погодила пазарот на скапоцени камења бидејќи претходно процесот на загревање бил таен (неоткриен), но во 1982 година проблемот со загревањето на камењата станал уште поголем. Во тоа време 95% од сафирите во целиот свет биле термално обработени за да ја подобрат својата природна боја. Соочувајки се со овој проблем, оние скапоцени камења кои биле загревани многу често избледувале со тек на време. Обучените гемологисти можат да препознаат камен кој е загреан со точност од 95%. Обработката со дифузија е нешто поконтраверзна со тоа што таа се користи за да се додадат елементи на сафирот за намена да се подоврат боите. Најчесто берилиумот е дифузиран во сафир при загревање на многу висока температура, речиси до точката на топење на сафирот. Првично со овој процес се создадени (околу 2000) портокалови сафири, иако сега процесот е унапреден и многу бои на сафирот се најчесто обработени со берилиумот. Не е етички тајно да се продаваат сафири обработени со берилиум, и цената би требало да им биде многу пониска од природниот скапоцен камен или од оној кој сам се разубавува преку самостојно загревање. Оние камења кои се обработени со дифузија на површината се воглавно одобрени бидејќи кога деланките на каменот повторно се полираат, папрадаша обоениот слој може да се отстрани. (постојат некои камења обработени со дифузија на коишто бојата им оди многу подлабоко од површината). Проблемот е во фактот дека обработените папрадаши се понекогаш навистина многу тешки за да се препознаат, затоа се и причина да се добие сертификат од угледната гемолошка лабораторија (на пример Gubelin, SSEF, AGTA, итн, ) како препорака пред да се инвестира во нив. Според упатствата на Федералната комисија за трговија во САД се бара откривање на каков било начин на разубавување којшто има значителен ефект врз вредноста на скапоцениот камен. ==== Откопување ==== Сафирите се откопуваат од алувијални талози или пак од првичните подземни работи. Рударските локации се Бурма, Мадагаскар, Шри Ланка, Австралија, Тајланд, Индија, Пакистан, Авганистан, Танзанија, Кенија и Кина. Логан сафирот, ѕвездата на Индија, и ѕвездата на Бомбај потекнуваат од рудниците во Шри Ланка. Мадагаскар е светски водач во производство на сафир (од 2007) особено со неговите талози во градот Иакака и околу него. Пред отворањето на Иакака рудниците, Австралија беше најголемиот производител на сафири (како во 1987 година). Во 1991 бил откриен нов извор на сафири во Андранондамбо, јужен Мадагаскар. во 1993 започнале со ископување на сафирот по што после неколку годи ни го напуштиле поради потешкотиите за да се подобри лежиштето на сафирот. Во северна Америка се извадени сафири од неколку талози во Монтана, по Мисури реката во близина на Елена, Монтана, Драи Котонвуд Крик во близина на Мисула, Монтана и Рок Крик во близина на Филипзбург, Монтана. Пронајдени се префинети сини Јого-сафири во Јого Гулх, западно од Левинстон, Монтана. Неколку ископи на сафири и рубини исто така се пронајдени во околината на Франклин. Талозите од сафир во Кашмир сè уште се добро познати во индустријата на скапоцени камења, и порај фактот дека највисокото производство во оваа околина најмногу зазема место со релативно краток период на крајот од XIX и почетокот на XX век. ==== Вештачки сафир ==== Во 1902 година францускиот хемичар Август Вернел разви процес за производство на вештачки сафирни кристали.во процесот Вернел именуван по него се додава префинет земјен прав на оксихидрогенскиот пламен а ова се случува директно наспроти покривката. Земјата полека се таложи во пламенот создавајќи „боул, од сафир, во облик на солза. Може да се додадат хемиски додатоци за да се создаде вештачка верзија на рубинот, и сите други природни бои на сафирот и плус сите други бои кои не се виделе во геологијата. Вештачкиот материјал за сафир е идентичен на природниот сафир, освен тоа тој може да се направи без недостатоци кои може да се најдат во природниот камен. Недостатокот на процесот Вернеул е дека големите кристали имаат висок процент на внатрешна крутина. Многу методи на рачната изработка на сафирот се варијации на процесот Цохралски кој е измислен во 1916 година. Во овој процес мал сафирен кристал се натопува во сад направен од скапоценеиот метал родиум, кој содржи стопена алуминиум, а потоа полека сеповлекува на со стапка од 1 до 100 [[мм]] на час. На крајот алуминиумот се кристализира, создавајки голем долг камен во облик на [[морков]] со големина од над 400 мм во пречник и со тежина од околу 500 кг. {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Скапоцени камења| ]] [[Категорија:Материјали]] [[Категорија:Минералогија]] [[Категорија:Минерали|*]] [[Категорија:Накит]] guu70vivee1nuk0u01hsuigz9skppmo 0 873099 4800387 4763125 2022-08-08T21:36:17Z Bjankuloski06 332 /* Сафари во Африка */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч (2) wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{викификација}} {{без извори}} {{Infobox officeholder | image = President Roosevelt - Pach Bros.jpg | caption = Рузвелт околу 1904 година | order = 26. | office = претседател на Соединетите Држави | vicepresident = ''Ниеден'' (1901–1905){{Efn|Тој бил заменик претседател под [[Вилијам Мекинли]] и станал претседател по [[Атентатот на Вилијам Мекинли|атентатот на Мекинли]] на 14 септември 1901 година. Ова било пред прифаќањето на [[25. Амандман на Уставот на Соединетите Држави|25. Амандман]] во 1967, и празната функција на заменик претседателот не била пополнета сè до следните избори и инаугурацијата.}}<br />[[Чарлс В. Фербенкс]]<br />(1905–1909) | term_start = 14 септември 1901 | term_end = 4 март 1909 | predecessor = [[Вилијам Мекинли]] | successor = [[Вилијам Хауард Тафт]] | office2 = 25. [[потпретседател на Соединетите Држави]] | president2 = Вилијам Мекинли | term_start2 = 4 март 1901 | term_end2 = 14 септември 1901 | predecessor2 = [[Герет Хобарт]] | successor2 = [[Чарлс В. Фербенкс]] | order3 = 33. [[гувернер на Њујорк]] | lieutenant3 = [[Тимоти Л. Вудраф]] | term_start3 = 1 јануари 1899 | term_end3 = 31 декември 1900 | predecessor3 = [[Френк С. Блек]] | successor3 = [[Бенџамин Баркер Одел Помладиот]] | office4 = [[Помошник секретар на морнарицата]] | president4 = Вилијам Мекинли | term_start4 = 19 април 1897 | term_end4 = 10 мај 1898 | predecessor4 = [[Вилијам Мекаду (Ну Џерси)|Вилијам Мекаду]] | successor4 = [[Чарлс Херберт Ален]] | office5 = [[Полициски комесар на градот Њујорк|Претседател на Одборот на полициски комесари на градот Њујорк]] | term_start5 = 6 мај 1895 | term_end5 = 19 април 1897<ref>A Chronology. ''Theodore Roosevelt Association'' [http://www.theodoreroosevelt.org/site/c.elKSIdOWIiJ8H/b.9260727/k.7F11/A_Chronology.htm online] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20190304232503/http://www.theodoreroosevelt.org/site/c.elKSIdOWIiJ8H/b.9260727/k.7F11/A_Chronology.htm |date=2019-03-04 }} Accessed December 2, 2018</ref> | appointed5 = | predecessor5 = Џејмс Џ. Мартин | successor5 = [[Френк Мос (адвокат)|Френк Мос]] | office6 = [[Малцински водач]] во [[Државно собрание на државата Њујорк|Државното собрание на државата Њујорк]] | term_start6 = 1 јануари 1883 | term_end6 = 31 декември 1883 | predecessor6 = [[Томас Г. Алворд]] | successor6 = [[Френк Рајс (политичар)|Френк Рајс]] | state_assembly7 = Њујорк | district7 = 21. округ | term_start7 = 1 јануари 1882 | term_end7 = 31 декември 1884 | preceded7 = Вилијам Џ. Тримбл | succeeded7 = [[Хенри А. Барнум]] | birth_date = {{birth date |1858|10|27}} | birth_name = Теодор Рузвелт Помладиот<br />(изворно: Theodore Roosevelt Jr.) | birth_place = [[Менхетен]], [[Њујорк]], [[Њујорк (сојузна држава)|Њујорк]], [[САД|Соединетите Држави]] | death_date = {{death date and age |df=yes |1919|1|6|1858|10|27}} | death_place = [[Ојстер Беј (Њујорк)|Ојстер Беј]], [[Њујорк (сојузна држава)|Њујорк]], [[САД|Соединетите Држави]] | restingplace = [[Спомен гробишта Јангс]], Ојстер Беј, Њујорк, Соединетите Држави | party = [[Републиканска партија (САД)|Републиканци]] (1880–1911, 1916–1919) | otherparty = [[Напредна партија (Соединетите Држави, 1912)|Напредна партија („Мажјак лос“; "Bull Moose")]] (1912–1916) | parents = [[Теодор Рузвелт Постариот]]<br />[[Марта Булок Рузвелт|Марта Стјуарт Булок]] | spouse = {{unbulleted list|{{marriage|[[Алис Хетавеј Ли Рузвелт|Алис Ли]]|1880|1884|end=починала}}|{{marriage|[[Едит Кароу]]|1886<!--Omission per Template:Marriage instructions-->}}}} | children = {{flatlist|*[[Алис Рузвелт Лонгворт|Алис]] *[[Теодор Рузвелт Помладиот|Теодор III]] *[[Кермит Рузвелт|Кермит]] *[[Етел Рузвелт Дерби|Етел]] *[[Арчибалд Рузвелт|Арчибалд]] *[[Квентин Рузвелт|Квентин]]}} | relations = [[Рузвелтови]] | education = [[Универзитет Харвард]] (додипломец) | profession = {{hlist|Автор|зачувувач на природната околина|истражувач|историчар|природонаучник|полициски комесар|политичар|војник|спортист}} | signature = Theodore Roosevelt Signature-2.svg | signature_alt = Cursive signature in ink | awards = [[File:Nobel Prize.png|22px]] [[Нобелова награда за мир]] (1906) | branch = {{flagdeco|New York|1778}} [[Национална гарда на војската на Њујорк]] | serviceyears = 1882–1886, 1898 | rank = [[Полковник (Соединетите Држави)|Полколник]] | mawards = [[File:Medal of Honor ribbon.svg|border|36px]] [[Медал на честa]]<br />(посмртно; 2001) | commands = [[1. Доброволска коњаница на Соединетите Држави]] | battles = [[Шпанско-американска војна|Војната меѓу Шпанија и САД]]<br />{{*}}[[Битка кај Лас Гуасимас]]<br />{{*}}[[Битка кај Ридот Сан Хуан]] }} '''Теодор Рузвелт''' бил 26. претседател на САД (1901-1909 година). Тој се памети по извонредниот идентитет, опсегот на интереси и достигнувања, неговото водство на Прогресивните Движења, себеси се нарекувал „ каубој“, но познат е по својата мажественост. Бил водач на Републиканската Партија, а во 1912 година ја основал Прогресивната партија. Пред да стане претседател, вршел служба на градско, државно и федерално ниво. Неговите достигнувања како природонаучник, истражувач, ловец, автор и војник се дел од неговата популарност како и секоја служба која ја работел како политичар. Роден е во богато семејство, неговата мајка Мити Булок од Росвел, Џорџија, била наследничка на гувернерот Арчибалд Булок кој ја читал Декларацијата за независност на граѓаните од Џорџија. Како дете боледувал од астма. Дома ја учел историјата на природата. Поради неговата физичка слабост , тој се впушта во напорен живот. Како дете кое дома се образувало, тој станал љубопитен за природата како студент. Тој студирал на Харвард Универзитетот, каде го покажал својот интерес кон морнарството. Неговиот вујко, Џејмс Булок, бил морнарски агент во конфедерацијата во Англија каде останал таму по војната. Понекогаш Теодор Рузвелт се срамел бидејќи неговиот татко не служел во Граѓанската војна. Во 1871 година, на 13 годишна возраст гледа како народот го избрал Твид. Новите водачи во Градското Собрание поднеле обвиненија против многу корумпирани судии на Твид, некои од нив биле осудени, а некои притворени, како и самиот Твид. Во 1881 година, бил избран како најмлад член на Парламентот на Њујорк. Младиот член на законодавното тело, Теодор Рузвелт започнал постапка за отповикување на судијата Вестбрук до Врховниот суд во Њујорк, каде Вестбрук дал оставка со осрамотување, исто како и таткото на Кардозо пред една декада. Потоа Рузвелт станал станал главен на Републиканската партија во државата, но шефовите на партиите го спречиле да стане водач. Неговата книга, Поморската војна од 1812 година (1882 година), го зацврстил неговиот углед како историчар. Во 1884 година, во ист ден починале неговата мајка и сопруга. Тој се откажал од политиката и заминал од Њујорк во Дакота. По неколку години одгледување на добиток, се вратил во Њујорк, каде во 1886 година бил „кандидат-жртва“ за градоначалник на Републиканската партија, каде завршил трет со 60,000 гласови, но подоцна се стекнал со слава во борбата против корупцијата. Шпанско-Америкаската војна избувнала кога Рузвелт ефикасно го водел одделението на морнарицата. Набрзо се откажал и започнал да води полк во Куба познат како Сурови јавачи (Rough Riders), откако испловил од Пенсакола, Флорида, се здобил со номинација за Медал на честа (Medal of Honor), којшто му бил доделен посмртно на 16 јануари 2001 година. По војната се вратил во Њујорк каде бил избран за Гувернер на потесни избори. За две години, бил избран за потпретседател на САД. Во 1901 година, претседателот Вилијам МекКинли бил убиен, а Рузвелт на 42-годишна возраст станал најмладиот претседател во историјата на САД. Рузвелт се обидел да ја приближи Републиканската партија кон Прогресивизмот, вклучувајќи борба против трустови и зголемено регулирање на бизнисите. Рузвелт ја сковал фразата „Square Deal“ за да ја опише својата домашна агенда, со тоа истакнувајќи дека секој граѓанин ќе добие подеднаква сума со неговата политика. Како комуникативен човек и природонаучник, го поддржувал движењето за одбрана. На светската сцена, политиката на Рузвелт се карактеризирала со слоганот: „Зборувај полека и носи голем стап“. Рузвелт бил силата која стоела позади свршетокот на дејствијата на Панамскиот Канал, ја испратил морнарицата на патување низ светот за да ја покаже Американската моќ, и преговарал за крај на Руско-Јапонската војна, за што ја добил Нобеловата награда за мир. Рузвелт бил првиот Американец кој добил Нобелова награда. Рузвелт одбил да се кандидира за повторен избор во 1908 година. Откако си заминал од Белата куќа, заминал на сафари во Африка и на патувања низ Европа. По враќањето во САД, дошло до тежок прекин помеѓу Рузвелт и неговиот заменик претседател, Вилијам Хауард Тафт. Во 1912 година, Рузвелт се обидел да му ја одземе номинацијата на Тафт за Републиканците, а по неуспехот ја основал Bull Moose партијата. На изборите кои доаѓале, Рузвелт станал единствениот кандидат од трета партија, кој го освоил вторто место, победувајќи го Тафт, но изгубил од Вудроу Вилсон. По изборите Рузвелт тргнал на голема експедиција во Јужна Америка, реката по која пловел денес го носи неговото име. На патувањето се заразил од маларија, што му го влошило здравјето, а тој починал неколку години подоцна на 60-годишна возраст. Научниците го сметат Рузвелт за еден од најдобрите претседатели на САД. ==Семејство== ===Потекло=== Рузвелт за своето потекло вели дека е „пола Ирец и пола Холанѓанец“. Семејството на Рузвелт, колонисти со холандско потекло живееле во Њујорк од средината на 17 век. Рузвелт е роден во значително богата фамилија, до 19 век, фамилијата се збогатила, се здобила со моќ и влијание од профитот од неколку бизниси, меѓу кои и увозот на железарија и стакло. Сè до средината на 1850 години, политичките погледи на неговото семејство биле наклонети кон Демократската партија, а потоа се приклучиле кон новата Републиканска партија. Таткото на Теодор, познат во семејството како „Thee“, бил њујоршки филантроп, трговец и партнер во семејната фирма за увоз на стакло „Рузвелт и синот“. „Татко“ како што му се обраќале децата, бил жесток унионист, виден поддржувач на Абрахам Линколн и на силите на Унијата во текот на Американската граѓанска војна. Неговата мајка Марта „Мити“ Булок била јужњачка убавица од семејство кое поседувало робови во Росвел, Џорџијаи и одржувало симпатии кон Конфедерацијата. Братот на Мити, вујкото на Рузвелт, Џејмс Данвуди Булок, бил офицер во морнарицата на САД, кој станал конфедеративен адмирал и морнарски подводник, и таен агент во Британија. Другиот вујко, Ирвин Булок бил припадник на воено-приморската академија на CSS Alabama, по војната и двајцата останале во Англија. Рузвелт бил далечен роднина со 32-от претседател на САД, Франклин Делано Рузвелт (тие биле петти братучеди), а тој бил вујко на сопругата на Франклин Д. Рузвелт, Еленор Рузвелт. ==Детство== Теодор Рузвелт е роден на 27 октомври 1858 година,{{sfn|Morris|1979|p=3}} во Њујорк како второ дете на Теодор Рузвелт Сениор (1831-1878 година) и Марта „Мити“ Булок (1835-1884 година). Тој имал постара сестра Ана, и помладиот брат Елиот (таткото на идната Прва Дама Еленор Рузвелт) и сестра му Корин. Болежлив и асматичен како дете, Рузвелт морал да спие потпрен во кревет или да одмара испружен во столица, и имал чести оброци во поголемиот дел на неговото детство. И покрај неговата болест, тој бил хиперактивен и непослушен.{{Sfn | Putnam | 1958 | pp = 23–27}} Неговите доживотни интереси за зоологија се појавиле на негови 7-годишна возраст, откако видел мртва фока на локалниот пазар. Откако ја добил главата на фоката, младиот Рузвелт и неговите двајца братучеди го формирале „Природо-научниот музеј на Рузвелт“. Учејќи ги основните работи за препарирањето на животни, тој го наполнил неговиот импровизиран музеј со изложување на животни што тој ги убил или фатил, проучил или подготвил за прикажување. На 9-годишна возраст, го кодифицирал неговото набљудување на инсекти под името „Историја на природата на инсектите“.<ref name="environment">{{Citation | publisher = PBS | url = https://www.pbs.org/wgbh/amex/tr/envir.html | title = TR's Legacy — The Environment | access-date = March 6, 2006 | archive-date = 2008-12-24 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081224215129/http://www.pbs.org/wgbh/amex/tr/envir.html | url-status = dead }}.</ref> Со поддршката од својот татко, Рузвелт започнал да вежба и да боксува за да ја зацврсти неговата слаба физичка кондиција. Две патувања во странство имале траен впечаток, семејните патувања низ Европа, и во Египет, во 1872 и 1873 година.{{Sfn | Roosevelt | 1913 | p = 13}} Теодор Постариот имал огромно влијание врз неговиот син, за што Рузвелт напишал: „Мојот татко, Теодор Рузвелт, е најдобариот човек што го знам. Тој ги мешше силата и смелоста со кроткост, добродушност и огромна несебичност. Тој кај нас децата, не би толерирал себичност или суровост, безделништво, кукавичлук или неискреност. ==Образование== Како дете го нарекувале Теди, повеќето време го подучувале дома тутори и неговите родители. Еден истакнт биограф рекол: „Најочигледната незгода во домашното школување на Рузвелт било нееднаквото покривање на различни области од човековото познавање“.<ref>{{наведена книга|author= Brands|title=T.R.: The Last Romantic|url=https://books.google.com/books?id=J7jMw0bwRy8C&pg=PA49|year=1998|page=49|isbn=978-0-465-06959-0}}</ref> Имал одлично познавање од географија (благодарение на неговите внимателни набљудувања на сите патувања) и добро ја познавал историјата, премногу знаел биологија, зборувал француски и германски јазик, но бил неуспешен во математика, латински и грчки јазик. Во 1876 година се запишува на Универзитетот Харвард. Во 1878 година, смртта на неговиот татко претставувало огромен удар, но Рузвелт ги удвоил активностите.{{Sfn|Miller|1992|pp = 80–82}} Се усовршил во науката, филозофијата и реториката, но слабо напредувал со латинскиот и грчкиот јазик. Тој ја проучивал биологијата со значителен интерес и станал речиси природонаучник и орнитолог. Тој имал фотографска меморија, со што развил доживотна навика да ги консумира книгите, запаметувајќи го секој детаљ.{{Sfn | Brands | 1997 | p = 62}} Тој бил елоквентен раскажувач, кој во текот на животот се дружел со најпаметните луѓе. Тој можел да извршува повеќе задачи одеднаш на извонреден начин, да диктира писмо на секретарка и меморнадум на друга, додека ја разгледувал новата книга. Додека студирал на Харвард, активно се занимавал со веслање и бокс, бил активен член во книжевното здружение Алфа Делта Фи, во братството Делата Капа Епсилон и бил член на клубот Порцелиан. Тој бил уредник и на студентско списание. На првенството во бокс на Харвард го освоил второто место.<ref>{{наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=9trgvNHupVoC&pg=PA74|title=Cold Warriors: Manliness on Trial in the Rhetoric of the West|first=Suzanne|last=Clark|year=2000|publisher=SIU Press|isbn=978-0-8093-2302-9}}</ref> По дипломирањето, тој направил физичко испитување, а докторот му препорачал поради тоа што имал сериозни срцеви проблеми да најде друга работа и да избегнува напорни активности. Но, тој избрал да води бурен живот. Во 1880 година, дипломирал на Фи Делата Капа (22 од 177) при Харвард со големи почести (A.B. magna cum laude) и се запишал на правниот факултет во Колумбија. Кога му се пружила шанса да се кандидира за член на Собранието во Њујорк, тој се откажал од правниот факултет за да ја оствари неговата цел и да влезе во јавниот живот. Прв брак Во 1880 година, Рузвелт се оженил со Алис Хатавеј Ли (29 јули 1861 – 14 февруари 1884 година) од Честнут Хил, Масачусетс. Таа починала млада од недијагностицирана болест на бубрезите, по два дена откако се родила нивната ќерка Алис. Нејзината бременост ја прикрвала болеста. Мајката на Рузвелт, Мити починала од стомачен тифус на истиот ден, во 3 часот наутро, околу 11 часа порано во истата куќа. По речиси истовремената смрт на неговата мајка и сопруга, Рузвелт ја оставил својата ќерка кај сестра му Ана во Њујорк. Во неговиот дневник напишал едно огромно X на страницата и „ Светлината излезе од мојот живот“. До крајот на неговиот живот , Рузвелт никогаш не зборувал за неговата сопруга Алис ниту во јавноста ниту во приватниот живот, и не пишувал за неа во неговата автобиографија. Во 1919 година, кога Рузвелт работел со бискупот Џосеф Баклин на биографија, која вклучувала колекција од неговите писма, тој не го споменал ниту првиот ниту вториот брак во Лондон. ==Рана политичка кариера== Додека студирал на Харвард, Рузвелт започнал систематско проучување за неговата улога како почетник во морнарицата на САД во војната во 1812 година,{{Sfn | Roosevelt | 1913 | p = 35}}{{Sfn | Morris | 1979 | p = 565}} во голема мера ги завршил првите две поглавја од книга која решил ќе ја издаде по дипломирањето. Делумно со помошта од неговите двајца вујковци, тој направил сопствено истражување при што користел оригинални извори и материјали и официјални податоци од морнарицата на САД. Книгата за внимателните истражувања на Рузвелт била споредувана со современи докторски дисертации, пополнета со цртежи на поединци и комбинирани бродски маневри, дијаграми кои ја опишуваат разликата на железо испукано во топовски истрели меѓу Американските и Британските сили, како и анализи за разликите меѓу водствата на САД и Британија со бродовите. „Поморската војна од 1812 година“, Рузвелт ја издал по дипломирањето, а била пофалувана поради научноста и стилот.<ref name="mjcrawford1">{{наведено списание|last1=Crawford|first1=Michael J.|title=The Lasting Influence of Theodore Roosevelt's Naval War of 1812|journal=International Journal of Naval History|date=April 2002|volume=1|issue=1|url=http://www.ijnhonline.org/wp-content/uploads/2012/01/pdf_crawford.pdf|access-date=October 6, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20180713113248/http://www.ijnhonline.org/wp-content/uploads/2012/01/pdf_crawford.pdf|archive-date=July 13, 2018|url-status=dead}}</ref> Оваа книга му донела на Рузвелт углед на сериозен историчар. Еден модерен морнарички историчар напишал: „Проучувањето на Рузвелт за Војната од 1812 година, влијаеше врз сите понатамошни научности од поморски аспект за војната од 1812 година и продолжило да се препечатува. По 120 години, живее повеќе од класично дело, кое сè уште останало стандардно истражување за војната.“ ==Државен член на Собранието== За време на неговото членство во Парламентот Рузвелт бил републикански активист кој напишал повеќе меници од било кој друг државен законодавец на Њујорк. Кога бил водечки играч во државната политика, во 1884 година, тој ја посетувал Републиканскиот државна Конвенција и се борел заедно со Мугвумпските реформери. Тие изгубиле од фракцијата Сталвар која го номинирала Џејмс Г. Блејн. Одбивајќи да се придружи на Мугвампсите во поддржувањето на Грувер Кливленд, номинаран од Демократите, тој зборувал со неговиот пријател Хенри Кабот Лоџ за тоа дали да биде за или против лојалноста. Кога некој новинар го прашал дали ќе го поддржи Блејн, тој одговорил: „Одбивам да одговорам на прашањето. Тоа е тема за која не би сакал да коментирам.“ Веднаш по заминувањето од конгресот, тој му се пожалил неофицијално на новинарот за номинацијата на Блејн. Во 1912 година, во цутот на неговата политичка кариера, тој му одолеал на инстинктот кој му велел да се откаже од Партијата, што ќе придонесе во уништувањето на неговото политички сетило. Друг новинар од Конвенцијата, објавил дека Рузвелт рекол дека: „Срдечно ќе го поддржи било кој чесен Демократ. Подоцна ќе му треба многу за да се оддалечи од неговиот претходен коментар (а некои историски критичари како што Хенри Прингл ќе ги смета за лицемерни), наведувајќи дека додека тој го правел, не го наменувал за објавување. Кога заминувал од Конвенцијата со неговите срушени илузии од политиката на партијата, Рузвелт рекол дека не сакал ништо друго освен да се пензионира и да замине на својот ранч во Бандландс на територијата на Дакота, кој го купил минатата година кога бил на ловечка експедиција. Каубој во Дакота Рузвелт изградил уште еден ранч, кој го нарекол Елк Хорн, на 56 километри јужно од развиеното гратче Медора, во Северна Дакота. На бреговите на малата Мисури, Рузвелт започнал со живот на западњачки начин, со јаже и лов. Тој повторно го изградил неговиот живот и започнал да пишува за пограничниот живот за Источните магазини. Како заменик шериф, тој фатил тројца злосторници кои му го украле бротчето и избегале на север со него по реката малата Мисури. Кога ги фатил, се изјаснил против бесилка, го испратил назад неговиот надзорник со бротче, а тој ги одвел крадците на судење во Дикинсон, каде стражарел 40 саати без да спие и го читал Толстој за да се одржи буден. Кога ги завршил книгите, тој започнал да чита шунд-роман којшто еден од крадците го носел со себе. Додека барал група на немилосрдни крадци јавачи на коњ, се сретнал со Сет Булок, познатиот шериф од Дедвуд, Јужна Дакота. Тие останале пријатели до крајот на животот. ==Враќање во Њујорк== Откако исклучително студената зима 1886-1887 година во САД, му го збришала стадото ( заедно со оние од неговите конкуренти) и инвестициите од 60 000 долари, Рузвелт се вратил на Истокот. Во 1885 година, ја изградил Сагамор Хил на заливот Ојстер во Њујорк , која му бил дом и имот сè до смртта. Во 1886 година, Рузвелт се кандидирал за градоначалник на Њујорк, опишувјќи се себеси како „каубојот од Дакота“, но бил трет на листата. ==Втор брак== Во 1886 година, по изборите, заминал за Лондон каде се оженил со неговата љубов од детството, Едит Кермит Кароу.{{sfn|Thayer|1919|pp=4, 6}} Медениот месец го минале низ Европа, и Рузвелт водел група на врвот на [[Монблан]], што довело кон воведување во британското [[Кралско друштво]].<ref>{{Citation | editor-first = S | editor-last = Gwynn | title = The Letters and Friendships | first = Sir Cecil Spring | last = Rice | publisher = Constable & Co | place = London | year = 1929 | page = 121}}.</ref> Тие имале пет деца: Теодор Џуниор Кермит, Ител Кароу, Арчибалт Булок „Арчи“ и Квентин. == Повторно враќање на јавниот живот == === Комисија за државна служба === На претседателските избори во 1888 година, Рузвелт се борел за Бенџамин Харисон во Мидвест. Претседателот Харисон го поставил Рузвелт во Комисијата за државна служба на САД (United States Civil Service Commission), каде што служел сè до 1895година. За време на неговиот мандат, Рузвелт храбро се борел против корумпираните луѓе и барал зацврстување на законите во државната служба. Неговиот близок партнер, пријател и биограф Џозеф Баклин Бишоп, го опишува нападот на Рузвелт врз системот на корумпираноста: Самата дотогаш неосвоена тврдина на политичката корумпираност, која што цврсто стоела откако била издигната на темелите поставени од Ендрју Џексон, потклекнала под нападите на храбриот и нескротливиот млад човек... Кои и да биле чувствата на (пријателот од Републиканската партија) претседателот (Харисон), а постои мало сомневање дека тој не знаел кога го поставил Рузвелт дека тој ќе биде таков - тој одбил да го отстрани и цврсто го поддржувал до крајот на неговиот мандат. Во текот на овој период Њујорк Сан (New York Sun) го опишал Рузвелт како нескротлив, воинствен и занесеник. Покрај поддршката на Рузвелт за повторниот избор на Харисон понудена на претседателските избори во 1892 година, потенцијалниот победник Грувер Кливленд (Бурбон Демократ) повторно го постави на истото место. === Комесар во Њујоршката полиција === Во 1895 година, Рузвелт станал претседател на Советот на Комесари во Њујоршката полиција. Во текот на тие две години на ова место, Рузвелт извршил коренити реформи во полицијата. Полициските сили важеле за најкорумпирани во Америка. Одделот на Њујоршката полиција забележува дека Рузвелт бил насомнено чесен водач со железна волја, којшто покажал преданост кон реформите во Комисијата на Њујорк. Рузвелт и неговите пријатели комесари воспоставиле нови дисциплински правила, создале „оддел на велосипеди“ (bicycle squad) за стапување на сила на сообраќајните закони во Њујорк и стандардизирање на употребата на пиштоли од страна на полицајците. Рузвелт вовел редовни испитувања со огненото оружје и годишни физички испити, назначил 1600 регрути коишто се засноваат на нивните физички и психички кфалификации, а не на политичка припадност, воспоставил заслужни медали за служење и ги затворал корумпираните полициски служби. За време на неговиот мандат, Советот на добротворни организации (Board of Charities) основал Градски пансион (Municipal Lodging House), а Рузвелт барал Советот да ги регистрира полицајците. Тој поставил и телефони во станиците. Во 1894 година, Рузвелт се запознал со скандалозниот новинар на Ивнинг Сан (Evening Sun ) Џејкоб Рис, кој со книгите како што е How the Other Half Lives, им ги отвараше очите на њујоршките богаташи во поглед на ужасните услови на милионите сиромашни имигранти во градот. Рис во автобиографијата го опишува влијанието на неговата книга врз новиот полициски комесар: Кога Рузвелт ја прочитал мојата книга, тој дојде... Никој друг ми нема помогнато како тој. Ние бевме браќа две години во (зафатениот од криминал Њујорк) Малбери Стрит. Кога замина тој, јас го видов неговото златно доба... Како што и сите самите откривме, не постои многу леснотија кога Теодор Рузвелт е на власт. Прекршителот на закони открил кој потсмешливо предвидува дека тој ќе и се покори на политиката како и сите, и живеел за да го почитува, иако го колнел како еден од сите оние коишто биле посилни од влијанието, тоа е она што ја направило добата златна, она што за првпат моралната цел излегла на улиците. Во светлина на тоа, сè се променило. Рузвелт го воведе како обичај кружењето на полицајците доцна во ноќта и рано наутро за да се осигурат дека тие се на должност. Пред да стане потпретседател во март 1901 година, како гувернер на Њујорк Рузвелт потпишал документ со којшто биле заменети полициските Комесари со еден единствен полициски Комесар. Појава како државна фигура Помошник секретар во Морнарицата Рузвелт отсекогаш го фасцинирала морнаричката историја. Претседателот Вилијам МекКинли, поттикнат од страна на близок пријател на Рузвелт, Конгресменот Хенри Кабот Лоџ, го поставил Рузвелт на местото на Помошник секретар во Морнарицата во 1897 година. Неактивноста на Секретарот на Морнарицата, Џон Д. Лонг, му овозможила на Рузвелт преземе контрола врз одделението. Десет дена откако оклопниот брод Maine експлодирал во пристаништето на Хавана во Куба, Секретарот заминал на масажа, а Рузвелт го заменувал Секретарот четири часа. Рузвелт и соопштил на Морнарицата распространета низ целиот свет да се подготви за војна, побарал муниција и набавки, вовел експерти и се упатил во Конгресот да бара овластување за да вработи морнари колку што сака, па според тоа, ја водел нацијата во војна. Рузвелт бил вклучен во подготовките на Шпанско-Американската војна и страсно го поддржувал тестирањето на на американската војска во борба, во една прилика рекол: “Јас би требало срдечно да ја пречекам речиси било која војна, бдејќи сметам дека на оваа земја има потреба од некоја.” === Војна во Куба === Со Декларацијата за војна од 1898 година, со која започнала Шпанско-Американската војна, Рузвелт дал оставка од Морнарицата. Со помош на Полковникот на Американската Армија Леонард Вуд, Рузвелт пронашол волонтери од каубојците од западните територии па сè до пријатели од Ајви Лигата (Ivy League) од Њујорк, со што се оформил Првиот американски коњанички полк на волонтери.<ref name="LOC">{{cite web | url=https://www.loc.gov/rr/hispanic/1898/roughriders.html | title=The World of 1989: The Spanish–American War; Rough Riders | publisher=Library of Congress | access-date=February 7, 2015}}</ref> Весниците го нарекле „Суровите Јавачи“ (Rough Riders). Во почетокот, Рузвелт ја имал титулата Поручник полковник и служел кај Полковникот Вуд. Во сопствениот извештај на Рузвелт „The Rough Riders“: „Откако Генералот Јанг бил фатен од треска, Вуд ја презел одговорноста за бригадата. Ова ми даде овластувања во полкот, за што ми беше многу драго, таквото искуство што го имавме беше брзо учење“. Според тоа, Вуд беше унапреден во Генерален бригадир на Волонтерските сили, а Рузвелт беше унапреден во Полковник и му била доделена власт над полкот. Под негово водство, „Суровите Јавачи“ (Rough Riders) станале познати по двојниот напад на Кетл Хил и Сан Хуан Хил на 1. Јули 1898 година (битката била именувана по „Хил“, кое што било ритчето познато како Висините на Сан Хуан (San Juan Heights)). Од сите Сурови Јавачи (Rough Riders), Рузвелт бил единствениот кој имал коњ, затоа што коњите на војските биле оставени назад бидејќи превозните бродови биле ретки. Тој јавал назад и напред помеѓу истрелите во предниот дел на Кетл Хил, истапување кое што заземал без никаква наредба од некој претпоставен. Тој се изморил поради тоа што бил принуден да го изоди пешки последниот дел од Кетл Хил , а и поради бодликава мрежа од жици и позади својот коњ. Рузвелт бил одликуван со Медал на честа (Medal of Honor) за неговите дела, којшто подоцна не бил одобрен. Како што историчарот Џон Гејбл напишал: „Во подоцнежните години, Рузвелт ќе ја опише битката на Сан Хуан Хил на 1. Јули 1898 година, како „најголемиот ден во мојот живот“ и „мојот презафатен час“, но сега од маларијата и другите болести починаа многу повеќе луѓе отколку во битката.“ Во Август, Рузвелт и други полицајци побарале војниците да се вратат дома. Познатото заедничко писмо (round robin letter) и друго посилно писмо од Рузвелт, во улога на бригадин командир, биле објавени во печатот од генералниот командант, со што ги разбесниле Секретарот за војна, Расел Алџер и претседателот МекКинли. Рузвелт бил убеден дека токму со овој инцидент го изгубил Медалот на честа (Medal of Honor). Во септември 1997 година, Конгресменот Рик Лацио којшто го претставувал Вториот Округ на Њујорк, испратил две наградни признанија на Американската бранша за воени признанија. Овие признанија, кои биле упатени кон Генералниот бригадир Ерл Симс, кон помошник Генералот и главен Водник на Армијата, Гери Сутс, кон Шефот на овластувања, успешно им биле доделени. Во 2001 година, Рузвелт бил посмртно награден за неговите подвизи со Медал на честа.<ref name=MoH2001>{{наведена книга|last=Woodall|first=James R.|title=Williams-Ford Texas A and M University Military History: Texas Aggie Medals of Honor: Seven Heroes of World War Ii|url=https://books.google.com/books?id=QBSRPbx44bIC&pg=PA18|year=2010|publisher=Texas A&M University Press|page=18|isbn=978-1-60344-253-4}}</ref> Медалот е прикажан во Собата на Рузвелт во Белата Куќа. Тој бил првиот и досега, единствениот претседател на САД којшто бил одликуван со највисоки воени почести и единствената личност во историјата која што ги примила и највисоката почест за воена храброст на сопствената држава и најзначајната награда за мир во светот. И неговиот најстар син Теодор Рузвелт Џуниор, ќе биде посмртно одликуван со Медал на честа, за неговите подвизи во Нормандија на 6. Јуни 1944 година Откако се вратил на граѓанскиот живот Рузвелт повеќе сакал да го нарекуваат Полковник Рузвелт или само Полковник. Со прекарот „Теди“ останал многу попопуларен во јавноста, и покрај тоа што го сметал за вулгарен и го сметал за претерано непристоен. Политичките пријатели и други коишто блиско соработувале со Рузвелт вообичаено му се обраќале со неговата титула. === Гувернер и потпретседател === Кога заминувал од Армијата, бидејќи бил Републиканец, Рузвелт го избрале за Гувернер на Њујорк во 1898 година. Тој направил големи напори за да ги искорени корупцијата и машинските политики (machine politics) коишто шефот на Републиканците Томас Колје Плат му ги наметнал на МекКинли како партнер на изборите во 1900 година, против волјата на менаџерот на МекКинли, Сенаторот Марк Хана. Рузвелт бил моќна предност на списокот на кандидати на Републиканската партија, која што го поразила Вилијам Џенингс Брајан понесувајќи целосна победа по враќањето на домашната благосостојба и успешна војна и нов углед во странство. Брајан повторно држел говори за Free Silver, а ветувањето на МекКинли за напредок преку стандардите на златото, високите тарифи и враќањето на бизнис довербата ги зголемиле неговите можности за победа. Брајан цврсто ја поддржувал војната против Шпанија, но објавил дека припојувањето на Филипините како империјализам би ја нарушило невиноста на Америка. Рузвелт се судрил со многу говори коишто расправале за тоа дека најдобро за Филипинците е да имаат стабилност, а за Американците да имаат на што да се гордеат во светот. Шестмесечниот мандат како потпретседател на Рузвелт (од март до септември 1901 година) поминал без инциденти. На 2 септември 1901 година, на панаѓурот во Минесота, Рузвелт прво употребил во говорот изрека со која што подоцна ќе биде општо поврзуван: „Зборувај нежно и носи голем стап, и ќе стигнеш многу далеку.“ Претседателски мандат 1901-1909 година. === Претседателствување === На 6 септември, претседателот МекКинли бил застрелан за време на една Пан-Американска излозжба во Бафало, Њујорк. Првичните извештаи во наредните денови наведувале дека неговата состојба се подобрувала, па затоа Рузвелт заминал на одмор во Маунт Марси во североисточен Њујорк. На 13 септември, кога тој се враќал од искачување на врвот, ренџер од паркот му донел телеграма со која што го известиле дека состојбата на МекКинли се влошувала, и дека бил на работ на смртта. Рузвелт и неговото семејство тргнале веднаш кон Бафало. Кога стигнале до најблиската железничка станица во Норт Крик утрото на 14 септември во 5:22 часот, тој примил друга телеграма со која што го известиле дека МекКинли починал неколку часа претходно. Рузвелт пристигнал во Бафало попладнето, каде што положил заклетва за Претседател во 3:30 часот пред Окружниот судија Џон Р. Хејзел.{{sfn|Miller|1992}} Рузвелт го задржал кабинетот на МекКинли и ветил дека ќе ја продолжи неговата политика. Едно од неговите први видни истапувања како претседател било обраќањето од 20 000 зборови пред Конгресот со кое побарал да ја ограничи моќта на големите корпорации (т.н. "trusts" - трустови). Поради неговите агресивни напади на трустовите бил нарекуван "trust-buster" – борец против трустови. Рузвелт праведно понесе целосна победа на претседателските избори во 1904 година. Негов потпретседател беше Чарлс Фербенкс. Рузвелт се справуваше и со синдикалните работници. Во мај 1902 година, Обединетите рудари штрајкуваа за да добијат повисоки плати и помалку работни денови. Тој основаше комисија за разоткривање на фактите која што го прекина штрајкот, а работниците се здобиле со поголема плата за помалку работни часови. Во август 1902 година, Рузвелт беше првиот претседател којшто го виделе како се вози во автомобил во јавност. Ова се случило во Хартфорд, Конектикат. Колата била Columbia Electric Victoria Phaeton, произведена во Хартфорд. Полицискиот одред возеле велосипеди покрај колата. (Напомената вклучува слика од настанот.) Во 1905 година, тој го истакнал ефектот од доктрината на Монро, која му овозможила на САД да ја применува моќта на меѓународната политика за да можат да интервенираат и да ги држат помалите земји на нивните нозе. Рузвелт ја помагал благосостојбата на луѓето со донесувањето на закони како што е Законот за испитување на месото од 1906 година и Законот за чистота на храна и лекови. Законот за испитување на месото од 1906 година ги забранил лажните етикети и средства за чување коишто содржат штетни хемикалии. Законот за чистота на храна и лекови забранува храна и лекови коишто се загадени или лажно етикетирани да се произведуваат, продаваат и транспортираат. Рузвелт го послужувале и како почесен претседател на училишната здравствена организација „Американско училишно здружение за хигиена“ (American School Hygiene Association) од 1907 до 1908 година, а во 1908 година, тој ја свикал првата Конференција за здравјето на децата зависници во Белата Куќа. Договорот помеѓу господа (Gentlemen's Agreement) со Јапонија се одржал во 1907 година, со кој се забранувала секаква училишна сегрегација на Јапонците, но сепак ја контролирал Јапонската имиграција во Калифорнија. Истата година, Рузвелт го потпишал осамостојувањето на на Окалахома како 46-та држава на Унијата. Со надградувањето на ефикасната употреба на МекКинли на печатот, Рузвелт ја направи Белата Куќа центар на секојдневните вести, обезбедувајќи интервјуа и фотографии. Еден ден, откако забележал дека новинарите на Белата Куќа се туркаат надвор на дождот, тој им дал нивна соба внатре, со што успешно го измислил претседателскиот брифинг за печатот. Благодарниот печат за новиот пристап до Белата Куќа го наградил Рузвелт со опширна репортажа. Тој избрал да не се кандидира за следен мандат во 1908 година и го поддржувал Вилијам Тафт во кампањата, наместо Фербенкс. Фербенкс се повлекол од трката, а подоцна го поддржувал Тафт за повторен избор против Рузвелт на изборите во 1912 година. Рузвелт назначил рекорден број на 75 федерални судии. Рузвелт назначил тројца судии во Врховниот суд на САД: Оливер Вендел Холмс Џуниор (1902 година), Вилијам Руфас Деј (1903 година), Вилијам Хенри Муди (1906 година). Покрај овие тројца, Рузвелт назначил 19 судии во Апелациониот суд на САД и 53 судии во Окружните судови во САД. == По мандатот == === Сафари во Африка === Во март 1909 година, кратко време откако завршил неговиот мандат, Рузвелт го напуштил Њујорк поради сафари во источна и централна Африка. Партијата на Рузвелт слетала во Момбаса, Британска Источна Африка (денес Кенија), отпатувале во Белгиското Конго (денес Демократска Република Конго) пред да стигнат до Нил во Картум во современ Судан. Финансирана од Ендрју Карнеги и од неговото сопствено предложено пишување, партијата на Рузвелт барала примероци за Смитсоновиот институт и за Американскиот природонаучен музеј во Њујорк. Групата предводена од легендарниот ловец-трагач Р. Џ. Канингејм, вклучувала научници од Смитсоновиот институт и била придружувана од време-навреме од Фредрик Селус, познатиот ловец на дивеч и истражувач. Покрај другите предмети, Рузвелт понел со себе четири тони сол за зачувување на кожата на животните, Помеѓу другите предмети што ги понел со себе, Рузвелт понел и четири тони сол за зачувување на животинските кожи, среќна нога од зајак која му ја дал боксерот Џон Л. Саливан, Holland and Holland двојна пушка in .500/450 донирана од група на 56 Британски обожаватели, Winchester 1895 пушка in .405 Winchester, воен (M1903) Springfield in .30-06 со калибар поставен и нанишанет за него, Fox No. 12 сачмарка, и познатата Pigskin Library, колекција на класици врзани со свинска кожа и пренесени во еден прицврстен голем ковчег. Рузвелт и неговите придружници убиле и заробиле повеќе од 11 397 животни, од инсекти, кртови, па сè до нилски коњи и слонови. Ова вклучува 512 диви животни, вклучувајќи шест ендемски видови на бели носорози. Членовит на експедицијата изеле 262 животни. Тони солени животни и нивните кожи биле транспортирани до Вашингтон, количината била толку голема што им требале години за сите да ги пренесат, а Смитсоновиот институт споделил со други музеи многу од животните кои ги имало по двапати. Додека го гледал големиот број на животни кои ги земале, Рузвелт рекол: „Можат да ме осудат, само доколку постоењето на Националниот Музеј, на Американскиот природонаучен музеј и на други слични зоолошки институции го прогласат за непотребно“. Иако навидум сафарито било спроведувано за науката, тоа колку што било политички и општествен настан, дотолку било и ловечка екскурзија. Рузвелт комуницирал со прочуени професионални ловци и со семејства коишто поседувале земја и се сретнал со многу староседелци и локални водачи. Во 1907 година, Рузвелт станал доживотен член на National Rifle Association, додека бил претседател, а потоа плаќал 25 долари членарина. Тој подоцна напишал детален извештај во книгата African Game Trails, каде што ја опшал возбудата од потерата, луѓето со коишто се сретнал и флората и фауната коишто ги собрал за науката. === Поделба на Републиканската партија === Рузвелт го прогласил Вилијам Хауард Тафт за навистина прогрсивен во 1908 година кога Рузвелт се истакнал со номинацијата за претседател од страна на неговиот Секретарот за војна. Тафт лесно го победил трикратниот кандидат Вилијам Џенингс Брајан. Тафт промовирал различен прогресивизам, таков којшто ставал акцент на владеењето на правото и повеќе сакал судиите да ги донесуваат основните одлуки за правдина отколку администраторите или политичарите. Тафт вообичаено се докажувал како помалку вешт политичар од Рузвелт и му недостасувала енергија и личен шарм, а да не зборуваме за рекламните средства, предадените приврзаници и широката основа на поддршка од јавноста која го направила Рузвелт толку опасен. Кога Рузвелт сфатил дека со намалувањето на тарифите ризикува сериозни тензии внатре во Партијата на Републиканците, со поставувањето на производителите (производители и фармери) наспроти трговците и потрошувачите, тој престанал да зборува за проблемот. Тафт ги занемарил ризиците и многу ги намалил тарифите, од една страна ги охрабрувал реформерите да се борат за пониски стапки, а потоа склучувал зделки со конзервативните водачи коишто главно ги чувале високите стапки. Пејн-Алдриховата тарифа која произлегла во 1909 година била премногу висока за повеќето реформери, но наместо да го обвини за ова Сенаторот Нелсон Алдрих и големиот бизнис, Тафт искористил со тоа што ја нарекол најдобрата тарифа досега. Тој повторно успеал да ги оддалечи сите страни. Додека кризата растела внатре во партијата, Рузвелт бил на турнеја низ Африка и Европа, со цел да му овозможи на Тафт да биде сам свој човек. За разлика од Рузвелт, Тафт никогаш не ги напаѓал бизнисите или стопанствениците во неговиот говор. Сепак, тој внимавал на законот, па затоа започнал 90 судски процеси против антитрустовите, вклучувајќи еден против најголемата корпорација Американски челик (U.S. Steel), за придобивка која што Рузвелт лично ја одобрил. Со тоа, Тафт ја изгубил поддршката од антитруст реформерите (кои што не ги сакале неговите конзервативни говори), од големите бизниси (кои што не ги сакале неговите постапки) и од Рузвелт којшто се почуствувал засрамен од неговиот штитеник. Левото крило на Републиканската партија започнало со агитирање против Тафт. Сенаторот Роберт Лафолет од Висконсин ја формирал Националната прогресивна лига на Републиканците (претходник на Прогресивната партија (САД, 1924 година)) за да ја победи моќта на политичкото господарско владеење на државното ниво и да го замени Тафт на националното ниво. Повеќе неволји дошле кога Тафт го отпуштил Гифорт Пинчот, водечки конзервативец и близок сојузник на Рузвелт. Пинчот тврдел дека Секретарот за Внатрешни работи на Тафт, Ричард Балинџер бил со големи интереси. Конзервативците застанале на страната на Пинчот, а Тафт стапил во сојуз со друга изборна единица. Рузвелт кога се вратил од Европа, неочекувано започнал напад на судовите. Неговиот познат говор во Осаватоми, Канзас во август 1910 година, бил најрадикалниот во неговата кариера и отворено го одбележал неговиот прекин со администрацијата на Тафт и со кеконзервативните Републиканци. Осаватоми бил добро познат како базата која ја искористил Џон Браун кога ги започнал неговите крвави напади на ропството. Тафт бил длабоко вознемирен. Рузвелт го напаѓал судството и длабоката доверба која што Републиканците ја имале во нивните судии (од кои повеќето биле назначени од МекКинли, Рузвелт или Тафт). Во 1910 година, на изборите во Конгресот, Демократите дошле на власт, а сè повеќе се сомневало во повторниот избор на Тафт. Во 1911 година, Тафт одговорил со енергична турнеја на политички говори која што му овозможила да ги запише повеќето партиски водачи многу порано пред да објави Рузвелт. Создавање на партијата Bull Moose. На Конвенцијата на Републиканците во Чикаго, и покрај тоа што бил тогашен претседател, победата на Тафт не била веднаш загарантирана. Рузвелт кога сфатил дека тој нема целосно да ги добие номинациите, ги замолил неговите приврзаници да ја напуштат конвенциската сала. Тие се преместиле во салата за јавни собири, и потоа Рузвелт заедно со неговите главни сојузници, меѓу кои Пинчот и Алберт Бевериџ ја создале Прогресивната партија, градејќи ја во вид на трајна организација која ќе понуди комплетна список на кандидати за претседател и список на кандидати на државно ниво. Во народот била позната како Bull Moose партија, која го добила името откако Рузвелт изјавил за новинарите дека „бил згоден како мажјак лос“ ("I'm as fit as a bull moose."). На Конвенцијата, Рузвелт извикал: „Стоиме на Армагедон и се бориме за Господ.“ Политичката програма на Рузвелт ги повторувала предлозите од 1907-08 година, повикувајќи на силна владина интервенција во заштитата на луѓето од себичните интереси. Уништување на оваа невидлива Влада, раскинување на на несветата алијанса помеѓу корумпираните бизниси и политики е првата задача на државништвото на денот. Во 1912 година, платформата на Прогресивната партија му припишала и го цитирала во неговата автобиографија, каде што тој продолжува „Оваа земја им припаѓа на луѓето. Нејзините ресурси, бизниси, закони, институции, би требало да се искористуваат, одржуваат или менуваат на кој било начин на којшто најдобро ќе се промовира општиот интерес.“ Ова тврдење е јасно. Г-дин Вилсон треба да знае дека секој монопол во САД е спротивен на Прогресивната партија. Го предизвикувам, да го именува монополот кој ја поддржува Прогрсивната партија, било тоа да е: Sugar Trust, Steel Trust, Harvester Trust, Standard Oil Trust, Tobacco Trust, или кој било друг. Наша е единствената програма на која тие се противат, а тие ги поддржувале или Г-дин Вилсон или Г-дин Тафт. ==Обид за убиство== На 14. октомври 1912 година, додека траела кампањата на Рузвелт во [[Милвоки]], [[Висконсин]], еден крчмар кој се викал Џон Шренк го застрелал, но куршумот застанал во неговиот граден кош, веднаш откако ја пробил неговата челична кутија за леќи и преминал низ дебелата (50 страници) превиткана копија од говорот која што ја носел во палтото. Рузвелт како искусен ловец и анатомичар, прецизно заклучил дека штом не искашлува крв, куршумот не го пробил целосно градниот кош, па затоа одбил да оди веднаш во болница. Наместо тоа, тој го одржал говорот којшто му бил на распоредот со крв на неговата маица. Зборувал 90 минути. Неговите почетни коментари за насобраната толба биле: „Дами и господа, не знам дали вие целосно разбирате дека јас јас само што бев застрелан, но треба многу повеќе од тоа за да се убие еден мажјак лос (Bull Moose).“ Потоа, истражувања и рендгенски снимки покажале дека куршумот се пробил три инчи (76 мм) во ткивото и се вгнездил во ткивото на градниот кош на Рузвелт, но не навлегол во плеврата, и ќе било многу поопасно да се обиде да се отстрани куршумот, отколку да се остави на тоа место. Рузвелт си го носел до крајот на животот. Поради прострелната рана, Рузвелт бил тргнат од кампањата во последните недели од изборната трка (која завршила со денот на изборите, 5 ноември). ==Белешки== {{белешки}} == Наводи == {{наводи}} == Книги == === Целосни биографии === {{refbegin |30em}} * {{Citation | author-link = H. W. Brands | last = Brands | first = Henry William | year = 1997 | title = TR: The Last Romantic | place = New York | publisher = Basic Books | type = full biography | url = https://archive.org/details/trlastromantic00bran | oclc = 36954615 | isbn = 978-0-465-06958-3}}. * {{Citation | last = Chessman | first = G Wallace | year = 1965 | title = Governor Theodore Roosevelt: The Albany Apprenticeship, 1898–1900}} * {{Citation | last = Cooper | first = John Milton | author-link = John Milton Cooper | year = 1983 | url = https://archive.org/details/warriorpries00coop | url-access = registration | title = The Warrior and the Priest: Woodrow Wilson and Theodore Roosevelt | isbn = 978-0-674-94751-1 | type = dual scholarly biography}}. * {{Citation | last = Dalton | first = Kathleen | year = 2002 | title = Theodore Roosevelt: A Strenuous Life | url = https://archive.org/details/theodoreroosevel00dalt | url-access = registration | isbn = 0-679-76733-9 | type = full scholarly biography}}. * {{Citation | last = Gould | first = Lewis L | year = 2012 | url = https://archive.org/details/theodoreroosevel00goul | url-access = registration | title = Theodore Roosevelt}}, 105 pp, very short biography by leading scholar. * {{Citation | last = Harbaugh | first = William Henry | year = 1963 | title = The Life and Times of Theodore Roosevelt | type = full scholarly biography|url=https://archive.org/details/powerandresponsi012652mbp| publisher = Farrar, Straus And Cudahy}}.; also titled ''Power and responsibility; the life and times of Theodore Roosevelt'' [https://archive.org/details/powerresponsibil00harb online free to borrow] * {{Citation | last = Miller | first = Nathan | year = 1992 | url = https://archive.org/details/theodoreroosevel00mill | url-access = registration | title = Theodore Roosevelt: A Life | publisher = William Morrow & Co}}. * {{Citation | author-link = Edmund Morris (writer)| last = Morris | first = Edmund | year = 1979 | url = https://archive.org/details/riseoftheodorero00morr | url-access = registration | title = The Rise of Theodore Roosevelt | volume = 1. To 1901}}. * {{Citation | last = Morris | first = Edmund | year = 2001 | url = https://archive.org/details/theodorerex00edmu | url-access = registration | title = Theodore Rex | volume = 2. To 1909}} * {{Citation | last = Morris | first = Edmund | year = 2010 | title = Colonel Roosevelt | volume = 3}} * {{Citation | last = Pringle | first = Henry F | year = 1931 | url = https://archive.org/details/isbn_0156889439 | url-access = registration | title = Theodore Roosevelt | type = full scholarly biography| author-link = Henry F. Pringle}}. * {{Citation | last = Pringle | first = Henry F | year = 1956 | url = https://archive.org/details/theodoreroosevel00prin | url-access = registration | title = Theodore Roosevelt | edition = 2nd}} * {{Citation | last = Putnam | first = Carleton | year = 1958 | url = https://archive.org/details/theodoreroosevel0000putn | url-access=registration | title = Theodore Roosevelt | type = biography | volume = I: The Formative Years | author-link = Carleton Putnam}}, only volume published, to age 28. * {{Citation | last = Samuels| first =Peggy | year=1997| title= Teddy Roosevelt at San Juan: The Making of a President | url =https://books.google.com/books?id=1v7PSGbzhDwC| publisher=Texas A&M UP| isbn =978-0-89096-771-3}}. * {{Citation | last = Thayer| first =William Roscoe | year=1919| title= Theodore Roosevelt: an intimate biography | url = https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.168636| publisher=Houghton Mifflin}}. {{refend}} === Личност и активности === {{refbegin|30em}} * {{Citation | last = Bishop | first = Joseph Bucklin | year = 2007 | title = Theodore Roosevelt's Letters to His Children | publisher = Wildside Press | isbn = 978-1-434-48394-2}}. * {{Citation|last=DiSilvestro |first=Roger |year=2011 |url=http://www.walkerbooks.com/books/catalog.php?key=884 |title=Theodore Roosevelt in the Badlands: A Young Politician's Quest in the American West |publisher=Walker & Co |isbn=978-0-8027-1721-4 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110326164721/http://www.walkerbooks.com/books/catalog.php?key=884 |archive-date=March 26, 2011}}. * {{Citation | last = Fehn | first = Bruce | title = Theodore Roosevelt and American Masculinity | journal = Magazine of History | year = 2005 | volume = 19 | issue = 2 | pages = 52–59 | issn = 0882-228X | doi=10.1093/maghis/19.2.52}} Provides a lesson plan on TR as the historical figure who most exemplifies the quality of masculinity. * {{Citation | last = Gluck | first = Sherwin | title = TR's Summer White House, Oyster Bay | year = 1999}}. Chronicles the events of TR's presidency during the summers of his two terms. * {{Citation | last = Greenberg | first = David | title = Beyond the Bully Pulpit | journal = Wilson Quarterly | year = 2011 | volume = 35 | number = 3 | pages = 22–29}}. The president's use of publicity, rhetoric and force of personality. * {{Citation | author-link = Candice Millard| last = Millard | first = Candice | year = 2005 | title = The River of Doubt: Theodore Roosevelt's Darkest Journey| title-link = The River of Doubt: Theodore Roosevelt's Darkest Journey }}; his deadly 1913–14 trip to the Amazon. * {{Citation | first = David | last = McCullough | author-link = David McCullough | year= 1981| title = Mornings on Horseback: The Story of an Extraordinary Family, a Vanished Way of Life and the Unique Child Who Became Theodore Roosevelt| url = https://books.google.com/books?id=nuzmvrqPvdIC | publisher=Simon & Schuster| isbn = 978-0-7432-1830-6 }}, best seller; to 1886. * {{Citation | author-link = David McCullough| last = McCullough | first = David | year = 2001 | orig-year = 1981 | title = Mornings on Horseback, The Story of an Extraordinary Family, a Vanished Way of Life, and the Unique Child Who Became Theodore Roosevelt | type = popular biography | author-mask = 3| title-link = Mornings on Horseback, The Story of an Extraordinary Family, a Vanished Way of Life, and the Unique Child Who Became Theodore Roosevelt }}, to 1884. * {{Citation | last = O'Toole | first = Patricia | author-link = Patricia O'Toole | year = 2005 | title = When Trumpets Call: Theodore Roosevelt after the White House | publisher = Simon & Schuster | isbn = 0-684-86477-0 | url = https://archive.org/details/whentrumpetscall00otoo }}. 494 pp. * {{Citation | last = Renehan | first = Edward J | year = 1998 | title = The Lion's Pride: Theodore Roosevelt and His Family in Peace and War | publisher = Oxford University Press}}, examines TR and his family during the World War I period. * {{Citation | last = Testi | first = Arnaldo | year = 1995 | title = The Gender of Reform Politics: Theodore Roosevelt and the Culture of Masculinity | journal = Journal of American History | volume = 81 | number = 4 | pages = 1509–33 | doi=10.2307/2081647| jstor = 2081647 }}. * {{Citation | last = Thompson | first = J Lee | year = 2010 | title = Theodore Roosevelt Abroad: Nature, Empire, and the Journey of an American President | publisher = Palgrave Macmillan | isbn = 978-0-230-10277-4}}, 240 pp. TR in Africa & Europe, 1909–10 * {{Citation | last = Watts | first = Sarah | year = 2003 | title = Rough Rider in the White House: Theodore Roosevelt and the Politics of Desire}}. 289 pp. * {{Citation | last = Yarbrough | first = Jean M | year = 2012 | title = Theodore Roosevelt and the American Political Tradition | publisher = University Press of Kansas}}, 337 pp; TR's political thought and its significance for republican self-government. {{refend}} === Домашни политики === {{refbegin|30em}} * {{наведена книга | year= 2009| title= The Wilderness Warrior: Theodore Roosevelt and the Crusade for America | url= https://archive.org/details/wildernesswarrio00brin_0| url-access= registration| last = Brinkley| first= Douglas| author-link= Douglas Brinkley| publisher= HarperCollins | location= New York}}[https://web.archive.org/web/20160304093826/http://strategicstudiesinstitute.army.mil/pubs/parameters/Articles/2012summer/Individual%20Book%20Reviews/BrinkleyDouglas_TheWilderness_br.pdf online review]; [http://aoucospubs.org/doi/full/10.1525/auk.2011.128.3.595 another online review] * Cutright, P.R. (1985) ''Theodore Roosevelt: The making of a Modern Conservationist'' (U of Illinois Press.) * {{Citation | last = Dorsey | first = Leroy G | year = 1997 | contribution = The Frontier Myth and Teddy Roosevelt's Fight for Conservation | title = Myth America: A Historical Anthology | volume = II | editor1-last = Gerster | editor1-first = Patrick | editor2-last = Cords | editor2-first = Nicholas | publisher = Brandywine Press | place = St. James, NY | isbn = 1-881089-97-5 | url-access = registration | url = https://archive.org/details/mythamerica0000unse }}. * {{Citation | last = Gould | first = Lewis L | year = 2011 | title = The Presidency of Theodore Roosevelt | edition = 2nd}}, standard history of his domestic and foreign policy as president. * Bakari, Mohamed El-Kamel. "Mapping the 'Anthropocentric-ecocentric'Dualism in the History of American Presidency: The Good, the Bad, and the Ambivalent." Journal of Studies in Social Sciences 14, no. 2 (2016). * {{Citation | editor-last = Keller | editor-first = Morton | year = 1967 | title = Theodore Roosevelt: A Profile | type = excerpts from TR and from historians}}. * {{Citation | last = Murphey | first = William |date=March 2013 | title = Theodore Roosevelt and the Bureau of Corporation: Executive-Corporate Cooperation and the Advancement of the Regulatory State | journal = American Nineteenth Century History | volume = 14 | number = 1 | pages = 73–111 | doi=10.1080/14664658.2013.774983| s2cid = 146629376 }}. * Redekop, Benjamin. (2015). "Embodying the Story: The Conservation Leadership of Theodore Roosevelt". ''Leadership'' (2015) DOI:10.1177/1742715014546875 [https://web.archive.org/web/20160114045519/http://cnu.edu/leadershipstudies/faculty/pdf/redekop-embodying_the_story_theodore_roosevelts_conservation_leadership.pdf online] * {{Citation | last = Swanson | first = Ryan A | year = 2011 | title = 'I Never Was a Champion at Anything': Theodore Roosevelt's Complex and Contradictory Record as America's 'Sports President' | journal = Journal of Sport History | volume = 38 | number = 3 | pages = 425–46}}. * {{Citation | last = Zacks | first = Richard | year = 2012 | title = Island of Vice: Theodore Roosevelt's Doomed Quest to Clean Up Sin-Loving New York}}. {{refend}} === Политика === {{refbegin|35em}} * {{Citation | author-link = John Morton Blum| last = Blum | first = John Morton | year = 1954 | title = The Republican Roosevelt | place = Cambridge | publisher = Harvard University Press | oclc = 310975}}. How TR did politics. * {{Citation | author-link = James Chace | last = Chace | first = James | year = 2004 | title = 1912: Wilson, Roosevelt, Taft, and Debs: The Election That Changed the Country | isbn = 978-0-7432-0394-4 | url = https://archive.org/details/1912wilsonroosev00chac }}, 323 pp. * {{Citation |last=Chambers|first=John W. |editor1-last=Woodward |editor1-first=C. Vann |title=Responses of the Presidents to Charges of Misconduct |publisher=Delacorte Press |location=New York, New York |pages=207–237 |year=1974 |isbn=0-440-05923-2}} * {{Citation | last = Gould | first = Lewis L | year = 2008 | title = Four Hats in the Ring: The 1912 Election and the Birth of Modern American Politics | type = by a leading scholar | isbn = 978-0-7006-1564-3 }}. * {{Citation | last = Haverkamp | first = Michael | year = 2001 | title = Rossevelt and Taft: How the Republican Vote Split in Ohio in 1912 | journal = Ohio History | volume = 110 | number = 1 | pages = 121–35 | url = http://publications.ohiohistory.org/ohstemplate.cfm?action=detail&Page=0110121.html&StartPage=121&EndPage=&volume=110&notes=&newtitle=Volume%20110%20Page%20121 | url-status=dead | archive-url = https://web.archive.org/web/20080305235428/http://publications.ohiohistory.org/ohstemplate.cfm?action=detail&Page=0110121.html&StartPage=121&EndPage=&volume=110&notes=&newtitle=Volume%20110%20Page%20121 | archive-date = March 5, 2008}}. * {{Citation | last = Kohn | first = Edward P | title = A Necessary Defeat: Theodore Roosevelt and the New York Mayoral Election of 1886 | journal = New York History | volume = 87 |date=Spring 2006 | pages = 205–27}}. * {{Citation | last = Kohn | first = Edward | year = 2006 | title = Crossing the Rubicon: Theodore Roosevelt, Henry Cabot Lodge, and the 1884 Republican National Convention | journal = Journal of the Gilded Age and Progressive Era| volume = 5 | number = 1 | pages = 18–45 | author-mask = 3 | doi=10.1017/s1537781400002851| hdl = 11693/48372 | hdl-access = free }}. * {{Citation|last1=Leuchtenburg|first1=William E.|title=The American President: From Teddy Roosevelt to Bill Clinton|date=2015|publisher=Oxford University Press}} * {{Citation | last = Milkis | first = Sidney M | year = 2009 | title = Theodore Roosevelt, the Progressive Party, and the Transformation of American Democracy | place = Lawrence | publisher = University Press of Kansas}}. 361 pp. * {{Citation | last = Mowry | first = George E | year = 1939 | title = Theodore Roosevelt and the Election of 1910 | journal = The Mississippi Valley Historical Review | volume = 25 | number = 4 | pages = 523–34 | jstor = 1892499 | doi=10.2307/1892499}}. * {{Citation | last = Mowry | first = George E | title = Theodore Roosevelt and the Progressive Movement | year = 1946 | author-mask = 3}}. Focus on 1912; [https://archive.org/details/theodoreroosevel00mowr online free] * {{Citation | last = Mowry | first = George E | year = 1954 | title = The Era of Theodore Roosevelt and the Birth of Modern America, 1900–1912 | type = general survey of era | author-mask = 3}}. [https://archive.org/details/eraoftheodoreroo007107mbp online free] * {{Citation | author-link = Jim Powell (historian)| last = Powell | first = Jim | year = 2006 | title = Bully Boy: The Truth About Theodore Roosevelt's Legacy | publisher = Crown Forum | isbn = 0-307-23722-2}}. Attacks TR policies from conservative/libertarian perspective. * {{Citation |last=Ruddy|first=Daniel|title=Theodore the Great: Conservative Crusader|publisher=Regnery History|location=Washington D.C. |date=2016 |isbn=978-1-62157-441-5}} {{refend}} === Воени и надворешни политики === {{refbegin|30em}} * {{Citation | last = Beale | first = Howard K | year = 1956 | title = Theodore Roosevelt and the Rise of America to World Power | type = standard history of his foreign policy}}. [https://archive.org/details/theodoreroosevel0000beal online] * {{Citation | last = Hattendorf | first = John B., and William P. Leeman | year = 2020 | title = Forging the Trident: Theodore Roosevelt and the United States Navy}}. * {{Citation | last = Hendrix | first = Henry J | year = 2009 | title = Theodore Roosevelt's Naval Diplomacy: The US Navy & the Birth of the American Century}}. * {{Citation | last = Holmes | first = James R | year = 2006 | title = Theodore Roosevelt and World Order: Police Power in International Relations}}. 328 pp. * {{Citation | last = Jones | first = Gregg | year = 2012 | title = Honor in the Dust: Theodore Roosevelt, War in the Philippines, and the Rise and Fall of America's Imperial Dream | url = https://www.amazon.com/gp/reader/0451229045/ref=sib_dp_pt#reader-link}} * {{Citation | last = Marks III | first = Frederick W | year = 1979 | title = Velvet on Iron: The Diplomacy of Theodore Roosevelt}}. * {{Citation | last = McCullough | first = David | year = 1977 | title = The Path between the Seas: The Creation of the Panama Canal, 1870–1914| title-link = The Path between the Seas: The Creation of the Panama Canal, 1870–1914 }}. * {{наведена книга |last=Mears |first=Dwight S. |title=The Medal of Honor: The Evolution of America's Highest Military Decoration |location=Lawrence, KS |publisher=University Press of Kansas |year=2018 |isbn=978-0-7006-2665-6 |oclc=1032014828}} * {{Citation | last = Oyos | first = Matthew | year = 2011 | title = Courage, Careers, and Comrades: Theodore Roosevelt and the United States Army Officer Corps | journal = Journal of the Gilded Age and Progressive Era | volume = 10 | number = 1 | pages = 23–58 | doi=10.1017/s1537781410000022}}. * Oyos, Matthew M. ''In Command: Theodore Roosevelt and the American Military'' (2018) [http://www.miwsr.com/2019-004.aspx online review] * Pietrusza, David (2018). ''TR's Last War: Theodore Roosevelt, the Great War, and a Journey of Triumph and Tragedy'' * {{Citation | last = Ricard | first = Serge | year = 2006 | title = The Roosevelt Corollary | journal = Presidential Studies Quarterly | volume = 36 | number = 1 | pages = 17–26 | doi=10.1111/j.1741-5705.2006.00283.x}}. * {{Citation | last = Ricard | first = Serge | title = Theodore Roosevelt: Imperialist or Global Strategist in the New Expansionist Age? | journal = Diplomacy and Statecraft | year = 2008 | volume = 19 | number = 4 | pages = 639–57 | author-mask = 3 | doi=10.1080/09592290802564379| s2cid = 154317468 }}. * {{Citation | last = Rofe | first = J Simon | year = 2008 | title = 'Under the Influence of Mahan': Theodore and Franklin Roosevelt and their Understanding of American National Interest | journal = Diplomacy and Statecraft | volume = 19 | number = 4 | pages = 732–45 | doi=10.1080/09592290802564536| s2cid = 154454947 }}. * {{Citation | last1 = Rofe | first1 = J Simon | first2 = John M | last2 = Thompson | year = 2011 | title = Internationalists in Isolationist times – Theodore and Franklin Roosevelt and a Rooseveltian Maxim | journal = Journal of Transatlantic Studies | volume = 9 | number = 1 | pages = 46–62 | author-mask = 3 | doi=10.1080/14794012.2011.550773| s2cid = 143650928 }}. * {{Citation | last = Tilchin | first = William N | title = Theodore Roosevelt and the British Empire: A Study in Presidential Statecraft | year = 1997}} * {{Citation | editor1-last = Tilchin | editor1-first = William N | editor2-last = Neu | editor2-first = Charles E | year = 2006 | title = Artists of Power: Theodore Roosevelt, Woodrow Wilson, and Their Enduring Impact on US Foreign Policy | publisher = Praeger}}. 196 pp. {{refend}} === Историографиј === {{refbegin|35em}} * {{наведена книга |last=Cullinane |first=Michael Patrick |title=Theodore Roosevelt's Ghost: The History and Memory of an American Icon |publisher=LSU Press |year=2017 |isbn=978-0-8071-6672-7 }} * Cunliffe, Marcus. "Theodore Roosevelt, President of the United States 1901–1908" ''History Today'' (Sept 1955) 4#9 pp 592–601, online. * {{наведена книга |last=Dalton |first=Kathleen |chapter=Changing interpretations of Theodore Roosevelt and the Progressive era |editor1-first=Christopher M. |editor1-last=Nichols |editor2-first=Nancy C. |editor2-last=Unger |title=A Companion to the Gilded Age and Progressive Era |year=2017 |pages=296–307 }} * {{наведено списание |last=Grantham |first=Dewey W., Jr. |title=Theodore Roosevelt in American Historical Writing, 1945–1960 |journal=Mid-America |volume=43 |number=1 |date=January 1961 |pages=3–35 }} * Ricard, Serge. "The State of Theodore Roosevelt Studies" [http://h-diplo.org/essays/PDF/E116.pdf ''H-Diplo'' Essay No. 116 24 October 2014 online] * {{наведена книга |editor-last=Ricard |editor-first=Serge |year=2011 |title=A Companion to Theodore Roosevelt |isbn=978-1-4443-3140-0 }}, excerpt and text search, 28 new essays by scholars; focus on historiography. [https://www.questia.com/library/120083904/a-companion-to-theodore-roosevelt online] * {{наведено списание |last=Tilchin |first=William |title=The Rising Star of Theodore Roosevelt's Diplomacy: Major Studies from Beale to the Present |journal=Theodore Roosevelt Association Journal |volume=15 |number=3 |date=Summer 1989 |pages=2–24 }} {{refend}} === Примарни извори === {{refbegin|30em}} * Kohn, Edward P., ed. ''A Most Glorious Ride: The Diaries of Theodore Roosevelt, 1877–1886'' (State University of New York Press, 2015), 284 pp. * {{Citation | editor-last = Bishop | editor-first = Joseph Bucklin | title = Theodore Roosevelt and His Time Shown in His Own Letters vol. 1|url= https://books.google.com/books?id=KPMEAAAAYAAJ | year=1920 | editor-link = Joseph Bucklin Bishop }}; [https://books.google.com/books?id=eWcaAAAAYAAJ vol 2] * {{Citation |title=East of the Sun and West of the Moon |url=https://archive.org/details/East_Of_The_Sun_And_West_Of_The_Moon_|year=1926 | last1 = Roosevelt | last2 = Roosevelt | first1 = Theodore | first2 = Kermit | location=New York |publisher=Scribner}} * {{Citation | last = Roosevelt |first= Theodore |title= The Winning of the West | url = https://archive.org/stream/winningwest16roosgoog| year= 1889 | author-link = Theodore Roosevelt | volume = I | location = New York and London |publisher= G. P. Putnam's Sons}} * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = Autobiography | year = 1913 | author-mask = 3| place = New York | publisher = [[Macmillan Publishers|Macmillan]] }}. * {{Citation |last=Roosevelt |first=Theodore |title=Fear God and Take Your Own Part |date=1916 | url = https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.273195/| author-mask = 3 |author-link=Theodore Roosevelt |location=New York |publisher=George H. Doran |lccn=16003624}} * {{Citation |last=Roosevelt |first=Theodore |title=The Foes of Our Own Household |date=1917 | url = https://archive.org/details/foesourownhouse00roosgoog| author-mask = 3 |author-link=Theodore Roosevelt |location=New York |publisher=George H. Doran |lccn=17025965}} * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = The Works | year = 1926 | author-mask = 3| edition = National}}, 20 vol.; 18,000 pages containing most of TR's speeches, books and essays, but not his letters; a CD-ROM edition is available; some of TR's books are available online through [http://www.bartleby.com/people/RsvltT.html Project Bartleby] * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = Theodore Roosevelt Cyclopedia | year = 1941 | author-mask = 3| editor1-last = Hart | editor2-last = Ferleger | editor1-first = Albert Bushnell | editor2-first = Herbert Ronald | title-link = Theodore Roosevelt Cyclopedia }}, Roosevelt's opinions on many issues; online version at [http://www.theodoreroosevelt.org/ Theodore Roosevelt]. * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = The Letters | year = 1951–1954 | author-mask = 3| edition = annotated | editor1-last = Morison | editor2-last = Blum | editor3-last = Chandler | editor1-first = Elting E | editor2-first = John Morton | editor3-first = Alfred D jr | editor3-link = Alfred D. Chandler Jr.}}, 8 vols. Very large collection. [https://archive.org/details/eraoftheodoreroo007107mbp vol 1 1868-1898 online free] * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = The Writings | year = 1967 | author-mask = 3| type = one-volume selection of speeches and essays | editor-last = Harbaugh | editor-first = William}}. [https://archive.org/details/writingsoftheodo00roos online free] * {{Citation | last = Roosevelt| first = Theodore |title= Theodore Roosevelt on Race, Riots, Reds, Crime| year = 1968| author-mask = 3|publisher= Probe | editor-last = Roosevelt | editor-first = Archibald}} * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = An Autobiography | url = http://www.bartleby.com/55/ | year = 1999 | author-mask = 3| orig-year = 1913 | publisher = Bartleby}}. * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = The Naval War of 1812 Or the History of the United States Navy during the Last War with Great Britain to Which Is Appended an Account of the Battle of New Orleans | year = 1999 | author-mask = 3| orig-year = 1882 | place = New York | publisher = The Modern Library | isbn = 0-375-75419-9 | title-link = :gutenberg:9104}}. * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = The Selected Letters | year = 2001 | author-mask = 3| editor-last = Brands | editor-first = HW}} [https://archive.org/details/selectedletterso00roos online free to borrow] * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = Theodore Roosevelt, The Rough Riders and an Autobiography | year = 2004 | author-mask = 3| publisher = [[Library of America]] | editor-last = Auchincloss | editor-first = Louis | isbn = 978-1-931082-65-5}}. * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = Letters and Speeches | year = 2004 | author-mask = 3 | publisher = [[Library of America]] | editor-last = Auchincloss | editor-first = Louis | isbn = 978-1-931082-66-2 | url = https://archive.org/details/lettersspeeches00roos}}. * {{cite web |url= http://www.gutenberg.org/browse/authors/r#a729 | title = Books and speeches | last = Roosevelt | first = Theodore | publisher = Project Gutenberg | author-mask = 3 | access-date=October 5, 2010}} * {{Citation | last = Roosevelt | first = Theodore | title = Original Handwritten and Typed Letters, Notes, and Documents | url = http://www.shapell.org/Collection/Presidents/Roosevelt-Theodore | author-mask = 3| publisher = Shapell Manuscript Foundation}}. {{refend}} {{Претседатели на САД}} {{Нобелова награда за мир}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Рузвелт, Теодор}} [[Категорија:Добитници на Нобеловата награда за мир]] [[Категорија:Претседатели на САД]] [[Категорија:Членови на Американското филозофско друштво]] [[Категорија:Американски нобеловци]] qzzgf1aezfvwkxbop3srcf7fd63lnz7 0 962698 4800330 4411403 2022-08-08T15:40:21Z P.Nedelkovski 47736 ажурирање wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Петар Муличковски | портрет = | px = 180п | занимање = архитект и проектант | опис = | роден-дата = {{роден на|2|март|1929}} | роден-место = {{роден во|Прилеп}} , {{Country data Кралството Југославија}} [[Кралството Југославија]] | починал-дата = {{починат на|8|август|2022}} | починал-место = {{починат во|скопје}} | наставка = }} '''Петар Муличковски''' ({{роден во|Прилеп}}, {{роден на|2|март|1929}} - {{починат во|скопје}}, {{починат на|8|август|2022}})<ref>{{нмс| title=ПОЧИНА АРХИТЕКТОТ ПЕТАР МУЛИЧКОСКИ Негова творба е старата зграда на Владата | url=https://plusinfo.mk/pochina-arhitektot-petar-mulichkoski-negova-tvorba-e-starata-zgrada-na-vladata/ | work= | publisher=Плусинфо | date=08.08.2022 | accessdate=8 август 2022}}</ref> — македонски архитект и проектант, најпознат е како архитектот што го проектирал комплексот во којшто се наоѓа сега [[владата на Македонија]] и зградата на Националната и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“ во Скопје. Творештвото на архитектот Петар Муличкоски е мошне разновидно и опфаќа од урбанистичко и архитектонско проектирање и ентериери до меморијална и пејсажна архитектура, а може да се истакне и неговиот специфичен израз во негувањето на цртежот што е една од спецификите на неговото воспитание како архитект од класата на проф. Едо Равникар на Љубљанскиот универзитет. Се занимава и со научноистражувачка работа и со публицистика, долгогодишен професор во областа на урбанизмот на факултетот во Скопје, каде ги пренесува искуствата од своите професионални посети на архитектонските бироа на светски познатите архитекти од САД. Повеќето од неговите творби се со антологиска вредност.<ref>''Општа енциклопедија "Larousse",Т. I, стр. 8) 83''</ref><ref>{{наведени вести|url=http://brkajrabota.mk/vesti/makedonija/12987-mulichkovski-ne-uspeva-da-ja-zadrzhi-vladata|title=Муличкоски не успева да ја задржи „Владата“|date= 18 јануари 2012 21:22|publisher=Бркај работа|language=македонски|accessdate=2012-01-22}}</ref> ==Животопис== Муличковски е роден на [[2 март]] [[1929]] година во [[Прилеп]], каде што завршил основно и средно образование во [[1948]] година. Студирал архитектура на Техничкиот факултет во [[Љубљана]] во периодот од [[1949]] до [[1957]] година, во класата на професор [[Едо Равникар]]. Во [[1959]] година бил избран за редовен асистент на [[Техничкиот факултет во Скопје]]. Во [[1967]] година со хабилитација бил избран за доцент, а во [[1978]], за редовен професор на иотиот факултет. Како професор, држел настава во сите области на научниот урбанизам, по дисциплини: Урбани елементи и техника на урбанизам, Уредување и обликување на градовите и населените места, Урбана реконструкција и обнова на градовите и другите населени места. Неговата теоретска подлога е поврзана со континуирано усовршување, прво во семинарската работа во класата на проф. Едо Равникар, потоа специјализацијата за Регионално просторно планирање на Калифорнискиот универзитет во [[Беркли]] во [[1964]] година и универзитетот [[Харвард]] во [[Масачусетс]] во [[1965]], во студиото на [[Френк Лојд Рајт]] во [[Талиесин Вест]] - [[Аризона]], а таа година и во школата на [[Мис Ван дер Рое]] во [[Чикаго]] - Институтот за Технологија во Илиноис, потоа студиото на [[Чарлс Имс]] во Чикаго. Своето усовршување го надополнил со стручни престои во Шведска, Данска, Швајцарија, Италија и Грција, проучувајќи актуелни проблеми поврзани со неговиот професионален интерес. На тој начин неговата натамошна професионална практика е ретко збогатена, а за своето дејствување е добитник на јавни, општествени и професионални признанија, меѓу кои и „[[Андреја Дамјанов (награда)|Повелба за животно дело со името на Андреја Дамјанов]] - 1995&nbsp;г. (за заслуги во градењето на редот и за извонредност во македонската архитектура). За широката публика во светот тој е репрезент на нашата архитектура во многу списанија и енциклопедии. Добитник е на десетици награди за своите проекти. Во [[2000]] ја издал книгата "Духот на Македонската куќа". Неговите [[урбанистички проекти]], се вреднувани и наградувани на јавни конкурси, се однесуваат на значајни и разновидни градски содржини во различни географски, историски и урбани средини, ја потврдуваат умешноста на авторот во надоврзување на постојните [[градски матрици]] и структури како континуитет во поврзувањето на старото и новото, почитувајќи ја постоечката состојба и духот на средината надополнета со нови просторни содржини и амбиенти. Посебна преокупација на архитектот Муличкоски претставува архитектонското проектирање во кое внесува нови сознанија како резултат на сестрани истражувања: историски,психолошки,ликовни… Така во делата на Муличкоски покрај сеопфатната градежно-техничка дисциплина , надоградена е уште една креативна снага – уметничката компонента. Оваа особеност е карактеристична за неговите реализирани објекти, користејќи го природниот карактер на градежните материјали: [[бетон]], [[стакло]], [[метал]], [[дрво]] и [[тула]], видливи со својата природна [[структура]], [[текстура]] и [[боја]]. Карактеристика во делата на Муличкоски е и забележителната интелектуална поврзаност со традицијата и [[градитеското културно наследство]], со очигледен истражувачки напор на авторот како предизвик во барањето оригинални решенија со трајни вредности. Нема сомнение дека современите светски тенденции во архитектурата извршиле влијание врз творештвото на Петар Муличкоски. Во неговите дела посебно е забележителна функционалноста и специфичноста на [[конструкциите]], и објектите поседуваат чист и јасен архитектонски израз на [[конструктивизмот]] и новиот [[брутализам]], едниот направен од метал,бетон и стакло со “ѕидна завеса” ( Палата на управата) и другиот во [[натур-бетон]] , оригинален претставник на новиот брутализам (Спомен-костурница во Кавадарци). Тој исто така на интегрален начин ги трансформира традиционалните архитектонски решенија во белези и значки и истите се аплицирани во вид на : [[семантички знак]] – симбол или [[орнамент]] вграден со цел да се почувствува конинуитетот на градителската традиција. Нивната примена има со цел да се создаде – обележи регионалниот карактер на средината, етничкиот идентитет, историјата.. Внесувањето на [[синболизмот]] и орнаментот во делата на Муличкоски е повеќе од значајно, бидејќи тој е еден од ретките современи македонски автори, кој умешно и доследно го спроведува. Овие особености ја надоградуваат композицијата, сликовитоста на формите и површините, асоцирајќи на минатото кое ќе комуницира континуирано со сегашноста, со јасни пораки во меморијата кои остануваат како забележителни трајни вредности. ==Изведени објекти== * Палата на управа, кеј на р. Вардар во Скопје (порано зграда на ЦК СКМ, денес Влада на Република Македонија) - Скопје, 1970&nbsp;г. *Народна и универзитетска библиотека "Св. Климент Охридски" - Скопје, 1971&nbsp;г. *Деловна зграда на "Симпо" во Врање - Р. Србија, 1975&nbsp;г. *[[Спомен Костурница (Кавадарци)|Спомен-костурница]] во Кавадарци, 1974&nbsp;г. * Нова банка во Кавадарци -1974&nbsp;г. *Куќа за одмор во Маврово -1980&nbsp;г. *Судска палата во Кавадарци - во изградба. *Културен дом во Кавадарци - во изградба. * Градска куќа "Чаир" во Скопје - во изградба. == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Муличковски, Петар}} [[Категорија:Луѓе од Прилеп]] [[Категорија:Македонски архитекти]] [[Категорија:Македонски проектанти]] [[Категорија:Добитници на наградата „Андреја Дамјанов“]] t583krkbpmkbvndrklfkwfxq1y6t5zg 0 964297 4800295 4799548 2022-08-08T12:52:32Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Секула Пупиновски | портрет = | px = 180п | занимање = пејач | опис = | роден-дата = {{роден на|||1955}} | роден-место = {{роден во|Охрид}} , {{СФРЈ}} | починал-дата = {{починал на|18|март|2011}} | починал-место = {{починал во|Охрид}} , {{МКД}} | роднини = [[Ефто Пупиновски]] (брат) | наставка = }} '''Секула Пупиновски''' {{роден на|||1955}} - {{починал во|Охрид}}, {{починал на|18|март|2011}}) бил познат македонски естраден уметник, пејач на народни песни. Неговиот брат [[Ефто Пупиновски]], исто така е познат фолк пејач. ==Животопис== Пупиновски е роден во [[1955]] година во [[Охрид]]. Тој важел за еден од најпознатите исполнители на македонската музика, чии многу хитови станале евергрини. Пупиновски починал ненадејно на [[18 март]] [[2011]] година во [[Охрид]], кадешто и почива<ref>{{наведени вести|url=http://www.vecer.com.mk/default.asp?ItemID=822FF31A1B2484438A7B3D1480C64216|title=Почина Секула Пупиновски|date= 21 март 2011|publisher=Вечер|language=македонски|accessdate=2012-02-13}}</ref>. == Наводи == {{наводи}} ==Видеа== *[http://www.youtube.com/watch?v=WtrUy7QCS6U Наде] *[http://www.youtube.com/results?search_query=Sekula+Pupinovski&oq=Sekula+Pupinovski&aq=f&aqi=g1&aql=&gs_sm=3&gs_upl=3853l3853l0l4564l1l1l0l0l0l0l250l250l2-1l1l0 Пупиновски на YouTube] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ: Пупиновски, Секула}} [[Категорија:Луѓе од Охрид]] [[Категорија:Македонски фолк пејачи]] deaau895jaxc22l2awzss3ox5moonjk 4800296 4800295 2022-08-08T12:52:58Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Секула Пупиновски | портрет = | px = 180п | занимање = пејач | опис = | роден-дата = {{роден на|||1955}} | роден-место = {{роден во|Охрид}} , {{СФРЈ}} | починал-дата = {{починал на|18|март|2011}} | починал-место = {{починал во|Охрид}} , {{МКД}} | роднини = [[Ефто Пупиновски]] (брат) | наставка = }} '''Секула Пупиновски''' (р. {{роден на|||1955}} - {{починал во|Охрид}}, {{починал на|18|март|2011}}) бил познат македонски естраден уметник, пејач на народни песни. Неговиот брат [[Ефто Пупиновски]], исто така е познат фолк пејач. ==Животопис== Пупиновски е роден во [[1955]] година во [[Охрид]]. Тој важел за еден од најпознатите исполнители на македонската музика, чии многу хитови станале евергрини. Пупиновски починал ненадејно на [[18 март]] [[2011]] година во [[Охрид]], кадешто и почива<ref>{{наведени вести|url=http://www.vecer.com.mk/default.asp?ItemID=822FF31A1B2484438A7B3D1480C64216|title=Почина Секула Пупиновски|date= 21 март 2011|publisher=Вечер|language=македонски|accessdate=2012-02-13}}</ref>. == Наводи == {{наводи}} ==Видеа== *[http://www.youtube.com/watch?v=WtrUy7QCS6U Наде] *[http://www.youtube.com/results?search_query=Sekula+Pupinovski&oq=Sekula+Pupinovski&aq=f&aqi=g1&aql=&gs_sm=3&gs_upl=3853l3853l0l4564l1l1l0l0l0l0l250l250l2-1l1l0 Пупиновски на YouTube] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ: Пупиновски, Секула}} [[Категорија:Луѓе од Охрид]] [[Категорија:Македонски фолк пејачи]] 7ymphmpzwfai395mzhh17xq518zp8qr 0 971093 4800356 4592920 2022-08-08T19:46:20Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox Military Conflict |image = Verdun and Vincinity - Map.jpg |conflict = Верденска битка |partof = [[Западен Фронт (Прва светска војна)|Западниот Фронт]] во [[Прва светска војна|Првата светска војна]] |image = Verdun and Vincinity - Map.jpg |caption = |date = [[21 февруари]] - [[18 декември]] [[1916]] година. |place = [[Верден]], [[Франција]] |result = |combatant1 = {{знамеикона|Франција}} [[Франција]] |combatant2 = {{знаме|Германија}} [[Германија]] |commander1 = {{знамеикона|France}} [[Филип Петен]]<br /> [[Робер Нивел]] |commander2 = {{знамеикона|Германија}}[[Ерих фон Фалкенхајн]] |strength1 = околу 130.000 21 фебр. |strength2 = околу 150.000 21 фебр. |casualties1 = 378.000 <br />од тоа 120.000 мртви |casualties2 = 337.000 <br />од тоа 100.000 мртви }} [[Податотека:Philippe Pétain (before 1918).jpg|мини|Филип Петен (пред 1918)]] '''Верденската битка''' — една од најдолгите, најважните и најкрвави битки во [[Првата светска војна]] на [[Западен фронт во Првата светска војна|западниот фронт]], позната и како ''Битка на исцрпување''. Таа започнала на [[21 февруари]], а завршила на [[19 декември]] [[1916]] година, а се водела меѓу [[Германско Царство|Германското Царство]] и [[Франција]]. Команданти на германската армија биле [[Ерих фон Фалкенхај]] и [[Вилхелм II (Германија)|Принцот Вилхелм]], а на француската армија [[Филип Петен]] и [[Робер Нивел]]. Во оваа битка животот го загубиле окулу 698.000 војници, од кои 362.000 биле француски и 336.000 германски војници.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.geocities.com/bunker1914/verdun.htm |title=DIE SCHLACHT UM VERDUN - EINE EUROPÄISCHE TRAGÖDIE |accessdate=2001-03-30 |archive-date=2001-03-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20010330174324/http://www.geocities.com/bunker1914/verdun.htm |url-status=dead }}</ref> == Значење == Верден имал значителна улога во одбрана на [[Франција]] поради стратешката положба на реката [[Меза]]. Историското значење на Верден датира уште од хунските освојувања, кога [[Хуни|хунскиот]] водач [[Атила]] никако не успеал да го заеме градот. Околу него имало повеќе војни и склучувања мировни договори, а со потпишување на [[Вестфалски мир|Вестфалскиот мир]] од [[1648]] година ѝ припаднал на Франција. Претставувал заштита од германските напади по линија на источната граница, па помеѓу Верден и [[Тул]] била изградена силна одбранбена линија. Верден ги штител северните премини кон рамницата [[Шампањ]], а со тоа и приод кон [[Париз]]. Имал огромен значај во [[Француско-пруска војна|Француско-пруската војна]] од [[1870]] година. Во тек на [[1914]] година Верден ги издржал силните артилериски напади, гарнизонот се наоѓал во цитадела изградена во 17 век. == Позадина == Германците не успеале да победат брзо, на самиот почеток на војната, како што предвидувал [[Шлифенов план|Шлифеновиот план]], поради што војната се претворила во [[рововска војна|рововска]], во која ниту една од страните не добивала предност, а обидите за пробивање на фронтот биле со огромни загуби. Во тек на [[1915]] година имало обиди, од страна на Германците кај Ипр во [[Втора битка кај Ипр]], Британците се обиделе кај Нев Шапел, а Французи во Шампања. [[Податотека:Battle of Verdun map.png|мини|Верденска битка - мапа]] Германскиот началник на генералштабот [[Ерих фон Фалкенхајн]] верувал дека Французите можат да се победат ако и се нанесат стратешки, големи загуби, но не верувал дека продирањето е возможно. Планирал напад на позиции од кои Французите не можеле да се повлечат поради националната гордост и стратешката важнст. Верден бил токму таква локација, а тој имал цел да започне битка до потполно уништување. Бирајќи место за напад Фалкенхајн барал поволни позиции за своите трупи; Верден бил изолиран од три страни, имал лоши врски со француската заднина и отежната можност за снабдување, додека Германците ја имале железницата на само 20 километри зад себе. [[Ерих фон Фалкенхајн|Фалкенхајн]] очекувал дека Французите фанатички ќе навлезат во смртната стапица. ==Исцрпувачка битка== Верден бил многу лошо бранет, без артилерија која била тргната од локалните тврдини, но добрите разузнувачки податоци и лошото време што го одгодило германскиот напад на Французите им овозможиле да допремат две дивизии на помош. Битката започнала на [[21 февруари]] [[1916]] госина со бомбардирање кое траело 9 сати. Биле испукани милион гранати од 1.200 топови на фронтот во должина од 40&nbsp;км. Потоа уследиилл напад на Третиот армијски корпус, поддржан од Седмиот резервен корпус и Осумнаесеттиот корпус. Германците првпат употребиле фрлачи на пламен за да ги исчистат француските ровови. До [[23 февруари]] Германците напредувале 5&nbsp;км и го зазеле [[Боа де Коре]] (Bois des Caures ), по што француските сили ја сфатиле сериозноста на нападот.<ref>Foley, R. T. (2007) [2005]. German Strategy and the Path to Verdun: Erich von Falkenhayn and the Development of Attrition, 1870–1916 (pbk. ed.). Cambridge: CUP. ISBN 978-0-521-04436-3.</ref> Втората линија на одбраната и Триесеттиот француски корпус безмалку страдале на [[24 февруари]] доколку Дваесеттиот корпус не пристигнал на времеали. Новопристигнатат војска веднаш била уфрлена во борб. Таа вечер началникот на францускиот генералштаб, генерал де Кастелно го саветувал [[Жозеф Жофр]] да да ја испрати Втората француска армија под команда на Петен на Верден. Германците успеале на [[25 февруари]] да ја освојат кључната француска тврдина Дуомон. Кастено го поставил генерал [[Филип Петен]] за командант на Верденскиот регион и наредил Втората француска армија да се вклучи во битка. Германскиот напад бил запавен во селото Дуомон со решителна одбран на Триесет и третата француске пешадиске регимента и со помош на временските непогоди (снежна олуја). Тоа на Французите им овозможило да допремат 23.000 тона муниција и да пристигнат 90.000 нови војници.<ref>Mason, D. (2000). Verdun. Moreton-in-Marsh: Windrush Press. ISBN 978-1-900624-41-1.</ref> Како и во многу други офанзиви на [[Западен фронт (Прва светска војна)|Западниот фронт]], Германците ја загубиле артилериската поддршка во тек на напредувањето, Бојното поле што без престан го бобардирале се претворило кал и мил, па артилеријата била онеспособена да се движи. Со напредувањето Германците навлегле во досег на француската артилерија на западниот брег на Меза. Секое ново напредување на Германците било поопасно и со повеќе жртви. При секое напредување кон југ по должина на источниот брег за Петтата германска армија бил поразителен. Од крилото, од западна страна ги дочекувале топовите на Петен. Кога, најнакрај, го зазеле селото Дуомон на [[2 март]] [[1916]] година потполно биле уништени четири германски регименти. Бидејќи не можеле да напредуваат фронтално, Германците се обиделе бочно. Го нападнале брдото Ле Мор Ом на [[6 март]] и тврдината Во на [[8 март]]. За три месеци тешко војување Германците зазеле населби Кумијер и Шатанкур западно од Верден, а тврината Во се предала на [[2 јуни]] 1916 година. Загубите биле исклучително големи на двете страни. Петен се обидел да ја сочува својата војска оставајќи ја на одбранбените позиции, но бил сменет на [[1 мај]] со Робер Нивелом, кој бил повеќе наклонет кон напаѓачката тактика. Следната цел на Германците била тврдината Сувиј. На [[22 јуни]] 1916 година Германците употребиле бојни отров [[фозген]], како и гас маски за нивна заштита од токсинот,<ref>Doughty, R. A. (2005). Pyrrhic victory: French Strategy and Operations in the Great War. Cambridge, MA: The Belknap Press of Harvard University. ISBN 978-0-674-01880-8.</ref> а следниот ден нападнале со 60.000 војници, освојувајќи ја батеријта во Тијомон и селото Флери. Меѓутоа не успеале да ја освојат тврдината Сувиј. Борбиете околу Сувај продолжиле сè до 6 септември. Почеток на [[Битка на Сома|Битката на Сома]] на [[1 јули]] 1916 година ги принудила Германците да се повлечат за да им се спротистават на англо-француските сили во офанзивата на север. До есента, германските сили биле исцрпени, а [[Ерих фон Фалкенхајн]] бил сменет. Началник на генералштабот станал [[Паул фон Хинденбург]] заедно со [[Ерих Лудендорф]].<ref>Holstein, C. (2010) [2002]. Fort Douaumont. Havertown: Pen and Sword. ISBN 978-1-84884-345-5.</ref> Французите ја започнале контраофанзивата на [[21 октомври]] 1916 година. Тврдината Дуомон била гаѓана со топови од 400 -{mm}-, а Французите ја освоиле на [[24 октомври]]. На [[2 ноември]] Германците ја загубиле тврдината Во и се повлекле. Конечната француска офанзива започнала на [[11 декември]] и ги отвфрлила Германците на почетните позиции. ==Наводи== {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Битки на Франција во Првата светска војна]] [[Категорија:Битки на Германија во Првата светска војна]] [[Категорија:Битки во Западниот фронт во Првата светска војна]] [[Категорија:Судири во 1918 година]] kpi89cjv0wlmq5s35tpk0adfjbxvu93 0 1026990 4800405 4737996 2022-08-08T23:04:56Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]], [[Снежана Стамеска]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Димче Мешковски]], [[Александар Чамински]], [[Ненад Стојановски]]. | countru = '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]],[[Шенка Колозова]],[[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Кислички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унџел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] hm0je5ra3xsg2ko80mvqe7y13en4b7n 4800406 4800405 2022-08-08T23:05:24Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]], [[Снежана Стамеска]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Димче Мешковски]], [[Александар Чамински]], [[Ненад Стојановски]]. | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]],[[Шенка Колозова]],[[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Кислички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унџел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] 5yzywt1n6xlx0ve8bwa1mtbmnfqgwka 4800408 4800406 2022-08-08T23:07:04Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Кислички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унџел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] 5t6frk1w4ptiw9wjuioc1ft2r4issqd 4800409 4800408 2022-08-08T23:07:46Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Кислички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унџел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [[Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] o7a4i3ofv95ue3t1fjg6swvew124e35 4800410 4800409 2022-08-08T23:08:13Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Кислички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унѓел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [[Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] 74peiheg9pwcz9u3eraf1v0sck1ed38 4800411 4800410 2022-08-08T23:08:38Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Киселички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унѓел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [[Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоноваки]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] pguvlof4v32abq9r8pf7exonayjyni2 4800412 4800411 2022-08-08T23:09:04Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Киселички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унѓел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [[Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоновски]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] 7t3b7ohq635v74mms9yfmbmi19rw4rl 4800421 4800412 2022-08-08T23:16:18Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Трст виа Скопје | director = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | producer = [[Богдан Поп Ѓорчев]] | starring = [[Ванчо Петрушевски]]<br>[[Снежана Стамеска]]<br>[[Ѓорѓи Колозов]]<br>[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]]<br>[[Илија Џувалековски]]<br>[[Мите Грозданов]]<br>[[Димче Мешковски]]<br>[[Александар Чамински]]<br>[[Ненад Стојановски]] | countru = }} '''„Трст виа Скопје“''' — македонска ТВ серија од [[1987]] година. Режисер и сценарист е [[Богдан Поп Ѓорчев]], а настапуваат: [[Себастијан Шабан]], [[Снежана Стамеска]], [[Ванчо Петрушевски]], [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]], [[Илија Џувалековски]], [[Мите Грозданов]], [[Ѓорѓи Колозов]], [[Гоце Тодоровски]], [[Шенка Колозова]], [[Димче Мешковски]] и други; == Улоги == {| class="wikitable sortable" !Глумец !Улога |- | [[Ванчо Петрушевски]] |Цаци |- | [[Снежана Стамеска]] | Сина |- | [[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] | Штуц |- | [[Владимир Ендровски]] | Дино |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Ристо |- | [[Илија Џувалековски]] | Арабаба |- | [[Славица Зафировска]] | Социјална работничка |- | [[Ѓорѓи Јолевски]] | Цани |- | [[Александар Чамински]] | Чомбе |- | [[Себастијан Шабан]] | |- | Соња Јачеевска | Семсија |- | [[Ненад Стојановски]] | Кирил |- | [[Данчо Чевревски]] | Бранко |- | [[Фирдаус Неби]] | Шабан Омеровски |- | [[Димитар Костов]] | Началникот |- | [[Џемаил Максут]] | Зеко |- | [[Шенка Колозова]] | Мајката на Дино |- | [[Самоил Стојановски]] | |- | [[Кирил Поп Христов]] | |- | [[Љупчо Брезилски]] | |- | [[Бајруш Мјаку]] | |- | [[Гоце Тодоровски]] | Лаки Селимовски |- | [[Душко Костовски]] | Таткото на Шабан и Џемиле |- | [[Гоце Влахов]] | |- | [[Благоја Чоревски]] | Маргус |- | [[Кирил Ќортошев]] | Дедото на Арио |- | [[Дубравка Киселички]] | |- | [[Димче Мешковски]] | Инспектор |- | [[Лазе Манасковски]] | Рефет |- | [[Љупчо Петрушевски]] | Циганот |- | [[Ѓокица Лукаревски]] | |- | [[Кире Печијаревски]] | |- | [[Бедија Беговска]] | |- | [[Петре Арсовски]] | Геро |- | [[Салаетин Билал]] | Самба |- | [[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]] | |- | [[Владимир Ангеловски-Дади]] | Попот |- | [[Лазар Бараков]] | Шеферот |- | [[Емин Унѓел]] | Стражар во домот |- | [[Мите Грозданов]] | Адам |- | [[Катерина Крстева]] | Варена |- | [[Ацо Јовановски]] | |- | [[Катина Иванова]] | |- | [[Александар Ѓорчев]] | |- | [[Томе Витанов]] | |- | [[Александар Џуровски]] | |- | [[Милица Стојанова]] | |- | [[Анастас Тановски]] | |- | [[Бранко Ѓорчев]] | |- | [[Благоја Спиркоски-Џумерко]] | Милиционерот |- | [[Кирил Андоновски]] | |} === Епизоди === {| class="wikitable" !Сезона !Епизода !Име ! = Датум = |- |1 |1 |/ |11.10.1987 |- |1 |2 |/ |18.10.1987 |- |1 |3 |/ |25.10.1987 |- |1 |4 |/ |01.11.1987 |- |1 |5 |/ |08.11.1987 |- |1 |6 |/ |15.11.1987 |- |2 |1 |/ |04.02.1990 |- |2 |2 |/ |11.02.1990 |- |2 |3 |/ |18.02.1990 |- |2 |4 |/ |25.02.1990 |- |2 |5 |/ |04.03.1990 |- |2 |6 |/ |11.03.1990 |- |2 |7 |/ |18.03.1990 |} == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0424731/ „Трст виа Скопје“ на International Movie Database] {{МакедонскиФилм}} {{Македонија-филм-никулец}} [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] bimp9oad1i1vio2ezl22049hlhpkz6x 0 1042605 4800464 4644739 2022-08-09T07:47:44Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = | imagesize = | caption = | birth_date = 15 ноември 1977 | birth_name = Марија Габриела Еспино Ругеро | birth_place = [[Каракас]], [[Венецуела]] | occupation = Глумица, Модел | years_active = 1997–денес | spouse = [[Кристофер Ландер]] (m. 2007–2010; 1 дете) [[Хенкарлос Канела]] (m. 2010–денес; 1 дете) }} [[Податотека:Gaby Espino en 2019.jpg|мини|Габи Еспино во 2019 година]] '''Габи Еспино''' ([[15 ноември]] [[1977]]) е венецуелска глумица и модел. == Телевизија == {| class="wikitable sortable" |+ Телевизија |- ! Година ! Серија ! Улога |- | 1997 | ''[[Со целото срце]]'' | Наталија Арисељета |- | 1999 | ''[[Заљубена]]'' | Ивана Роблес |- | 2000 | ''[[Љубовници на Полна Месечина]]'' | Абрил Карденас |- | 2001 | ''[[Војна на жените]]'' | Јубири Гамбоа |- | 2002 | ''[[Гонзалови]]'' | Алели Гонзалес |- | 2003 | ''[[Ребека]]'' | Принцезата Игуире Забалета |- | 2004 | ''[[Луна Наследничката]]'' | Луна Мендоза |- | 2005 | ''[[Се бара син принц]]'' | Марија Карлота Ривас |- | 2005 | ''[[Жената на мојот брат]]'' | Лаура |- | 2006 | ''[[Елипса]]'' | Ивана Роблес |- | 2006 | ''[[Вљубени и злобни]]'' | Марианхела Круз |- | 2007 | ''[[Без срам]]'' | Рената Сепулведа |- | 2008/2009 | ''[[Анали]]'' | Маријана Монтиел/Ана Лусија „Анали“ (последна епизода) |- | 2009/2010 | ''[[Диабло]]'' | Мануела Давила |- | 2010/2011 | ''[[Око за око]]'' | Алина Монсалве |- | 2012 | ''[[Чудната]]'' | |} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Живи луѓе]] 42ayt1mhps254cuj1d0mvzhzqiwq3q4 0 1045609 4800397 4787635 2022-08-08T22:09:49Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Јуначко колено | image = | image_size = | caption = | director = [[Благој Андреев]] | producer = | writer = [[Славко Димевски]] | narrator = | starring = [[Душко Јовановиќ]]<br />[[Милица Стојанова]]<br />[[Ацо Јовановски]]<br />[[Данчо Чевревски]] <br />[[Вукан Диневски]] <br />[[Ѓорѓи Колозов]] <br />[[Крсте Јовановски]] <br />[[Шенка Колозова]] <br />[[Џемаил Максут]] <br />[[Гоце Влахов]] | music = | genre = | cinematography = | distributor = [[Вардар филм]] | released = 1984 | runtime = | country = {{СФРЈ}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = }} '''Јуначко колено''' e македонски игран филм по сценарио на [[Славко Димевски]], а во режија на [[Благој Андреев]]. Премиерата била одржана во [[1984]] година. ==Улоги== {| class="wikitable sortable" |- ! Глумец ! Улога |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Чакмак ефенди |- | [[Александар Ѓорчев]] | Џузбашијата |- | [[Џемаил Максут]] | Али Саит ефенди |- | [[Ацо Јовановски]] | Јанаки Карев |- | [[Милица Стојанова]] | Марија Карева |- | [[Гоце Тодоровски]] | Кирча |- | [[Ѓорѓи Тодоровски]] | / |- | [[Горан Илиќ]] | / |- | [[Ацо Видиков]] | Ѓузбашијата |- | [[Васо Ангелов]] | / |- | [[Данчо Чевревски]] | Иџко |- | [[Душко Јовановиќ]] | Никола Карев |- | [[Крсте Јовановски]] | / |- | [[Вукан Диневски]] | / |- | [[Илија Милчин]] | Кајмакамот |- | [[Ненад Стојановски]] | Учителот |- | [[Гоце Влахов]] | / |- | [[Шенка Колозова]] | / |- | [[Кирил Псалтиров]] | / |- | [[Стојна Костовска]] | / |- |} == Надворешни врски== * [http://www.imdb.com/title/tt0424661/ Јуначко колено на www.imdb.com] {{филм-никулец}} [[Категорија:Македонски филмови за османлискиот период]] [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Филмови од 1984 година]] 09m3wdr4mbqyfooezwcm6zpenozqapu 4800398 4800397 2022-08-08T22:10:09Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Јуначко колено | image = | image_size = | caption = | director = [[Благој Андреев]] | producer = | writer = [[Славко Димевски]] | narrator = | starring = [[Душко Јовановиќ]]<br />[[Милица Стојанова]]<br />[[Ацо Јовановски]]<br />[[Данчо Чевревски]] <br />[[Вукан Диневски]] <br />[[Ѓорѓи Колозов]] <br />[[Крсте Јовановски]] <br />[[Шенка Колозова]] <br />[[Џемаил Максут]] <br />[[Гоце Влахов]] | music = | genre = | cinematography = | distributor = [[Вардар филм]] | released = 1984 | runtime = | country = {{СФРЈ}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = }} '''Јуначко колено''' e македонски игран филм по сценарио на [[Славко Димевски]], а во режија на [[Благој Андреев]]. Премиерата била одржана во [[1984]] година. ==Улоги== {| class="wikitable sortable" |- ! Глумец ! Улога |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Чакмак ефенди |- | [[Александар Ѓорчев]] | Ѓузбашијата |- | [[Џемаил Максут]] | Али Саит ефенди |- | [[Ацо Јовановски]] | Јанаки Карев |- | [[Милица Стојанова]] | Марија Карева |- | [[Гоце Тодоровски]] | Кирча |- | [[Ѓорѓи Тодоровски]] | / |- | [[Горан Илиќ]] | / |- | [[Ацо Видиков]] | Ѓузбашијата |- | [[Васо Ангелов]] | / |- | [[Данчо Чевревски]] | Иџко |- | [[Душко Јовановиќ]] | Никола Карев |- | [[Крсте Јовановски]] | / |- | [[Вукан Диневски]] | / |- | [[Илија Милчин]] | Кајмакамот |- | [[Ненад Стојановски]] | Учителот |- | [[Гоце Влахов]] | / |- | [[Шенка Колозова]] | / |- | [[Кирил Псалтиров]] | / |- | [[Стојна Костовска]] | / |- |} == Надворешни врски== * [http://www.imdb.com/title/tt0424661/ Јуначко колено на www.imdb.com] {{филм-никулец}} [[Категорија:Македонски филмови за османлискиот период]] [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Филмови од 1984 година]] 9mffh65efcmfx2w8eg08bvdszewxrv3 4800400 4800398 2022-08-08T22:10:45Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Јуначко колено | image = | image_size = | caption = | director = [[Благој Андреев]] | producer = | writer = [[Славко Димевски]] | narrator = | starring = [[Александар Ѓорчев]]<br>[[Душко Јовановиќ]]<br />[[Милица Стојанова]]<br />[[Ацо Јовановски]]<br />[[Данчо Чевревски]] <br />[[Вукан Диневски]] <br />[[Ѓорѓи Колозов]] <br />[[Крсте Јовановски]] <br />[[Шенка Колозова]] <br />[[Џемаил Максут]] <br />[[Гоце Влахов]] | music = | genre = | cinematography = | distributor = [[Вардар филм]] | released = 1984 | runtime = | country = {{СФРЈ}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = }} '''Јуначко колено''' e македонски игран филм по сценарио на [[Славко Димевски]], а во режија на [[Благој Андреев]]. Премиерата била одржана во [[1984]] година. ==Улоги== {| class="wikitable sortable" |- ! Глумец ! Улога |- | [[Ѓорѓи Колозов]] | Чакмак ефенди |- | [[Александар Ѓорчев]] | Ѓузбашијата |- | [[Џемаил Максут]] | Али Саит ефенди |- | [[Ацо Јовановски]] | Јанаки Карев |- | [[Милица Стојанова]] | Марија Карева |- | [[Гоце Тодоровски]] | Кирча |- | [[Ѓорѓи Тодоровски]] | / |- | [[Горан Илиќ]] | / |- | [[Ацо Видиков]] | Ѓузбашијата |- | [[Васо Ангелов]] | / |- | [[Данчо Чевревски]] | Иџко |- | [[Душко Јовановиќ]] | Никола Карев |- | [[Крсте Јовановски]] | / |- | [[Вукан Диневски]] | / |- | [[Илија Милчин]] | Кајмакамот |- | [[Ненад Стојановски]] | Учителот |- | [[Гоце Влахов]] | / |- | [[Шенка Колозова]] | / |- | [[Кирил Псалтиров]] | / |- | [[Стојна Костовска]] | / |- |} == Надворешни врски== * [http://www.imdb.com/title/tt0424661/ Јуначко колено на www.imdb.com] {{филм-никулец}} [[Категорија:Македонски филмови за османлискиот период]] [[Категорија:Македонски телевизиски серии]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Филмови од 1984 година]] 2fv8lq0rnijoyabftrqvju6af393heq 0 1045622 4800401 4787209 2022-08-08T22:11:15Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{закосен наслов}} {{Инфокутија за филм | name = Диво месо | image = | image_size = | caption = | director = [[Слободан Унковски]] | producer = | writer = [[Горан Стефановски]] | narrator = | starring = [[Шишман Ангеловски]]<br />[[Благоја Чоревски]]<br />[[Ацо Ѓорчев]]<br />[[Димче Мешковски]] <br />[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] <br />[[Ненад Стојановски]] <br />[[Ванчо Петрушевски]] | music = | genre = драма | cinematography = | distributor = | released = 1984 | runtime = | country = {{СФРЈ}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = }} '''Диво месо ''' — македонски игран филм по сценарио на [[Горан Стефановски]]. Премиерата била одржана во [[1984]] година. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 | '''Година''' | '''Улога''' |- |[[Александар Ѓорчев]] || Димитрија Андрејевиќ |- |[[Ненад Стојановски]] || Андреја |- |[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] || Симон |- |[[Стево Спасовски]] || Херцог |- |[[Петар Темелковски]] || Херман Клаус |- |[[Димче Мешковски]] || Сивиќ |- |[[Ленче Делова]] || Проститутка |- |[[Крум Стојанов]] || |- |[[Милица Стојанова]] || Марија |} <span class="mw-customtoggle-myDivision">Останати улоги &nbsp;&#9660;</span> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" id="mw-customcollapsible-myDivision"> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Благоја Чоревски]] || Стефан |- |[[Ванчо Петрушевски]] || Ацо |- |[[Видосава Грубач]] || Бајацка |- |[[Шишман Ангеловски]] || Поп |- |[[Лилјана Велјанова]] || Сара |- |[[Снежана Стамеска]] || Вера |} </div> == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=0424961|title=Диво месо}} {{филм-никулец}} {{Горан Стефановски}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Филмови од 1984 година]] [[Категорија:Филмови на Слободан Унковски]] gyo58bsw9zyvf1cn6l9fp136hdbrrks 4800402 4800401 2022-08-08T22:11:38Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{закосен наслов}} {{Инфокутија за филм | name = Диво месо | image = | image_size = | caption = | director = [[Слободан Унковски]] | producer = | writer = [[Горан Стефановски]] | narrator = | starring = [[Шишман Ангеловски]]<br />[[Благоја Чоревски]]<br />[[Александар Ѓорчев]]<br />[[Димче Мешковски]] <br />[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] <br />[[Ненад Стојановски]] <br />[[Ванчо Петрушевски]] | music = | genre = драма | cinematography = | distributor = | released = 1984 | runtime = | country = {{СФРЈ}} | language = [[македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = }} '''Диво месо ''' — македонски игран филм по сценарио на [[Горан Стефановски]]. Премиерата била одржана во [[1984]] година. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 | '''Година''' | '''Улога''' |- |[[Александар Ѓорчев]] || Димитрија Андрејевиќ |- |[[Ненад Стојановски]] || Андреја |- |[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] || Симон |- |[[Стево Спасовски]] || Херцог |- |[[Петар Темелковски]] || Херман Клаус |- |[[Димче Мешковски]] || Сивиќ |- |[[Ленче Делова]] || Проститутка |- |[[Крум Стојанов]] || |- |[[Милица Стојанова]] || Марија |} <span class="mw-customtoggle-myDivision">Останати улоги &nbsp;&#9660;</span> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" id="mw-customcollapsible-myDivision"> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Благоја Чоревски]] || Стефан |- |[[Ванчо Петрушевски]] || Ацо |- |[[Видосава Грубач]] || Бајацка |- |[[Шишман Ангеловски]] || Поп |- |[[Лилјана Велјанова]] || Сара |- |[[Снежана Стамеска]] || Вера |} </div> == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=0424961|title=Диво месо}} {{филм-никулец}} {{Горан Стефановски}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Филмови од 1984 година]] [[Категорија:Филмови на Слободан Унковски]] 37w3fvcw0njtxuwdtrl8bl9j2vqdhqe 0 1048368 4800458 4523833 2022-08-09T07:09:38Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Галаксија |соѕвездие=[[Вага (соѕвездие)|Вага]] |епоха=Ј2000.0 |ректасцензија=15 ч 17 м 24,5 с |деклинација=-21° 0' 35"" |положбен агол= |вид на објект= [[збиено ѕвездено јато]] |морфолошки вид=XI |привиден сјај В=8,4 |привиден сјај Ч= |површински сјај= |привидни димензии=11' x ?' |црвено поместување= |оддалеченост= |откривач=[[Вилијам Хершел]] |датум на откривање=[[10 март]] [[1785]] |алтернативни ознаки=GCL 33, ESO 582-SC2 |слика=NGC5897-NRGBhi.jpg}} '''NGC 5897''' — [[збиено ѕвездено јато]] во соѕвездието [[Вага (соѕвездие)|Вага]], заведено во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како NGC 5897 се споменува и како GCL 33, ESO 582-SC2. == Откривање == Објектот е откриен на [[10 март]] [[1785]] година од страна на [[Вилијам Хершел]], со помош на [[рефлекторски телескоп]], чијашто леќа имала пречник од 18,7&nbsp;см. == Податоци == === Податоци од набљудување === Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], NGC 5897 е од видот XI.<ref>{{NASA link|број={{{n}}}}}</ref> Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 8,4 ''m''.<ref name="SEDS">[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за NGC {{{n}}}</ref> NGC 5897 има само една позната привидна димензија, која изнесува 11'.<ref name="SEDS"/> === Астрономски податоци === Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 15 ч 17 м 24,5 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -21° 0' 35"".<ref>[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=NGC+{{{n}}} NGC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]</ref> == Други поделби == Проучување на NGC 5897 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката . Во рамките на атласот на длабокото небо, Уранометрија 2000.00, објектот припаѓа на групата означена со бројот 334; додека во [[Каталог на основни ѕвезди|Каталогот на основни ѕвезди]] (GSC) е групиран под бројот 6182. Објектот е забележан и во фотографското истражување спроведено од [[Паломарска опсерваторија|Паломарската опсерваторија]] во 1958 година, каде што се споменува во групата под број 741. == Поврзано == {{portalpar|Астрономија}} * [[Список на NGC објекти (5501-6000)]]; * [[Нов општ каталог]]; * [[Вага (соѕвездие)]]. == Наводи == {{наводи}} == Користена литература == * Hirshfeld, Alan, and Roger W. Sinnott, eds., Sky Catalogue 2000.0, Vol.2, Cambridge, Massachusetts: Sky Publishing Corp. and Cambridge University Press, 1985. (3098,238) == Надворешни врски == * [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&str=NGC5897 Прегледувач на длабокото небо — NGC 5897] * [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC5897 Поправени информации за NGC 5897] * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC%205897 NGC 5897] — VizieR. * [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC%205897 NGC 5897] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]] [[Категорија:Објекти од Новиот општ каталог]] [[Категорија:Вага (соѕвездие)]] [[Категорија:ESO-објекти]] [[Категорија:Збиени ѕвездени јата]] tt0kku3346yv6mo8o12run57fcfitv7 0 1065521 4800380 4741511 2022-08-08T20:58:48Z Bjankuloski06 332 /* Туризам */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Заштитено подрачје | name = Моноспитовско Блато | iucn_category = III | photo = Моноспитовско Блато.JPG | photo_caption = Поглед на Моноспитовското Блато | map = Македонија | relief = 1 | map_caption = | map_width = | location = | nearest_city = [[Струмица]] | coordinates = {{coord|41|23|40|N|22|46|50|E|region:MK|format=dms|display=inline,title}} | established = {{start date|1987}} | area = 8,51&nbsp;км<sup>2</sup> }} '''Моноспитовско Блато''' — големо [[мочуриште]], кое се наоѓа десетина километри североисточно од [[Струмица]], во долината на [[Стара Река]] која заедно со [[Струма]] и реката [[Турија (река)|Турија]] се разлива низ [[Струмичка Котлина|Струмичката Котлина]]. Се претпоставува дека блатото е остаток од некогашното големо езеро кое настанало пред дваесет милиони години во време кога се формирало Егејското копно, а подоцна истекло кон [[Егејското Море]].<ref>{{наведена книга|last=Меловски, Љ., Иванов, Ѓ., Ангелова, Н., Велевски, М., Христовски, С|title=МОНОСПИТОВСКО блато: Последното мочуриште во Македонија|publisher=Општина Босилово|location=Струмица|date=2008|pages=56|isbn=978-9989-57-584-6|url=http://eprints.ugd.edu.mk/259/1/Melovski%20et%20al%20(eds)_Monografija%20Monospitovsko%20Blato.pdf|language=македонски}}</ref> ==Опис== Блатото се наоѓа на надморска височина од 240 метри, кое со својата богата флора и фауна е единствената блатна површина во [[Македонија]]. Во минатото, блатото имало површина од околу 5 илјади хектари, а сега познатиот ѓол едвај се простира на 400 хектари. Опколен со повеќе видови дрвја, папрати, барска трска и безброј птици, овој споменик на природата потсетува на мала џунгла во која сè уште се кријат уникатни растенија и животни кои ги нема на други простори, не само во Македонија, туку и на [[Балканот]]. ==Биоразновидност== Моноспитовското Блато во минатото се карактеризирало со голема биолошка разновидност, но сепак за овој простор постојат мал број податоци, со исклучок на истражувањата на некои алги, виши растенија и растителни заедници. Заради тоа, не е лесно да се изврши споредба на некогашната состојба со биолошката разновидност во однос на денешната, но јасно е видлива деградацијата која продолжува и денес.Описот на биолошката разновидност прикажана во оваа публикација се заснова на моменталните нецелосни сознанија. Тие се однесуваат на разновидноста на стаништата, растителните заедници, флората, дијатомејските алги, некои безрбетници, рибите, водоземците, влекачите, птиците и цицачите. ==Туризам== Со рачно изработени предмети од трска, дрво и платно, месното население од селото [[Моноспитово]] на големо се подготвува за привлекување на туристите за Моноспитовското блато кое почна да се ревитализира. Тие преку обука ги обновиле изумрените занаети кои своевремено биле единствена егзистенција покрај познатото мочуриште. Чајки од дрво (чамци за пловење во Моноспитовското блато), леси од шамак и трска, разни декоративни предмети од глина, трска и платно, се нудат на гостите, кога доаѓаат да уживаат во богатата флора и фауна на Моноспитовското блато. Моноспитовското блато со 170 илјади евра помош од ЕУ ќе се ревитализира и во иднина треба да стане природонаучен музеј, со патна мрежа на платформа, посматрачници и ловџиски куќички. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == *[http://eprints.ugd.edu.mk/259/1/Melovski%20et%20al%20(eds)_Monografija%20Monospitovsko%20Blato.pdf Последното мочуриште во Македонија] - монографија за блатото *[http://www.utrinski.com.mk/default.asp?ItemID=3EEC4AAF897C2846BC0AEE3294E1791A Моноспитовско Блато - последното мочуриште во Македонија]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} - Утрински Весник (4 април 2012) *[http://www.kralemarko.org.mk/default-mk.asp?ItemID=4036AFC3F324774CB9CC00E607407631 Моноспитовско Блато] - Крале Марко *[http://zapoznajjamakedonija.blogspot.de/2010/08/blog-post.html Моноспитовско Блато - информации и фотографии] - Запознај ја Македонија *[http://sejko.blog.mk/2010/10/26/monospitovsko-blato-mojata-inspiracija/ Моноспитовско Блато (Мојата инспирација)]{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Категорија:Мочуришта во Македонија]] [[Категорија:Моноспитово]] [[Категорија:Струмичка Котлина]] e6ph6ay2urhxx24x2cddjyg91a3sejh 0 1073879 4800460 4514839 2022-08-09T07:22:06Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Галаксија |соѕвездие=[[Часовник (соѕвездие)|Часовник]] |епоха=Ј2000.0 |ректасцензија=3 ч 36 м 20,9 с |деклинација=-51° 59' 38"" |положбен агол=11 |вид на објект= [[галаксија]] |морфолошки вид=S |привиден сјај В=15,9 |привиден сјај Ч=16,7 |површински сјај=13,3 |привидни димензии=0,5' x 0,2' |црвено поместување= |оддалеченост= |откривач=[[Делајл Стјуарт]] |датум на откривање=[[14 октомври]] [[1898]] |алтернативни ознаки=ESO 200-49 |слика=IC1112 - SDSS DR14.jpg}} '''IC 1112''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Часовник (соѕвездие)|Часовник]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. Објектот бил предмет и на други истражувања, па освен како IC 1112 се споменува и како ESO 200-49. == Откривање == Објектот е откриен на [[14 октомври]] [[1898]] година од страна на [[Делајл Стјуарт]]. == Податоци == === Податоци од набљудување === Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], IC 1112 е од видот S.<ref>{{NASA link|број={{{n}}}}}</ref> Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 15,9 mag, а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 16,7 mag, додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 13,3 ''m''/лм<sup>2</sup>.<ref name="SEDS">[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?IC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за IC {{{n}}}</ref> IC 1112 има привидни димензии од 0,5' х 0,2'.<ref name="SEDS"/> === Астрономски податоци === Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 3 ч 36 м 20,9 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, -51° 59' 38"".<ref>[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=IC+{{{n}}} IC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]</ref> [[Положбен агол|Положбениот агол]] на објектот е во износ од 11°.<ref name="SEDS"/> == Други поделби == Проучување на IC 1112 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 13309. == Поврзано == {{portalpar|Астрономија}} * [[Список на IC објекти (1-500)]]; * [[Индекс-каталог]]; * [[Часовник (соѕвездие)]]. == Наводи == {{наводи}} == Користена литература == * Zwicky, F., E. Herzog, and P. Wild, ""Catalogue of Galaxies and Clusters of Galaxies"", Vol.I. Pasadena, Calif., California Institute of Technology, 1961. Also, successive volumes through 1968. (1,380) (Catalog) == Надворешни врски == * [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&str=IC1112 Прегледувач на длабокото небо — IC 1112] * [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?IC1112 Поправени информации за IC 1112] * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?IC%201112 IC 1112] — VizieR. * [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=IC%201112 IC 1112] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]] [[Категорија:IC-објекти]] [[Категорија:Часовник (соѕвездие)]] cgmp4ed9it7a3nnvar0jco1ev0evyba 0 1074650 4800447 4519064 2022-08-09T06:34:06Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Галаксија |соѕвездие=[[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]] |епоха=Ј2000.0 |ректасцензија=12 ч 5 м 38,3 с |деклинација=+32° 49' 20"" |положбен агол= |вид на објект= [[галаксија]] |морфолошки вид=C |привиден сјај В=14,5 |привиден сјај Ч=15,5 |површински сјај=12,4 |привидни димензии=0,4' x 0,4' |црвено поместување= |оддалеченост= |откривач=[[Стефан Жавел]] |датум на откривање=[[26 мај]] [[1903]] |алтернативни ознаки= |слика=IC1586 - SDSS DR14.jpg}} '''IC 1586''' — [[галаксија]] во соѕвездието [[Голема Мечка (соѕвездие)|Голема Мечка]], заведена во [[Нов општ каталог|Новиот општ каталог]] на објекти на длабокото небо. == Откривање == Објектот е откриен на [[26 мај]] [[1903]] година од страна на [[Стефан Жавел]]. == Податоци == === Податоци од набљудување === Според [[Хаблова низа|морфолошката класификација на галаксиите]], IC 1586 е од видот C.<ref>{{NASA link|број={{{n}}}}}</ref> Видливиот [[Привидна ѕвездена величина|сјај]] со голо око изнесува 14,5 mag, а оној во рамките на интервалот од минималната до максималната честота 15,5 mag, додека [[Површински сјај|површинскиот сјај]] изнесува 12,4 ''m''/лм<sup>2</sup>.<ref name="SEDS">[http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?IC{{{n}}} Students for the Exploration and Development of Space], поправени податоци за IC {{{n}}}</ref> IC 1586 има привидни димензии од 0,4' х 0,4'.<ref name="SEDS"/> === Астрономски податоци === Објектот е од [[Епоха (астрономија)|епохата]] Ј2000.0. Неговата [[ректасцензија]], односно аголот измерен меѓу [[еклиптика]]та и [[небесен екватор|небесниот екватор]] со теме во [[Пролетна точка|пролетната точка]], изнесува 12 ч 5 м 38,3 с, а неговата [[Деклинација (астрономија)|деклинација]], односно висината на лакот на тој агол, +32° 49' 20"".<ref>[http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=IC+{{{n}}} IC {{{n}}}], ''[[SIMBAD]]'', [[Центар за астрономски податоци во Стразбур]]</ref> == Други поделби == Проучување на IC 1586 е вршено од повеќе истражувачи, па поради тоа е вклучен и во други познати збирки според различн критериуми на поделба. Така, во [[Каталог на најважните галаксии|Каталогот на најважните галаксии]] (PGC), објектот се среќава со ознаката 3088758. == Поврзано == {{portalpar|Астрономија}} * [[Список на IC објекти (1-500)]]; * [[Индекс-каталог]]; * [[Голема Мечка (соѕвездие)]]. == Наводи == {{наводи}} == Користена литература == * de Vaucouleurs, G., A. de Vaucouleurs, and H.C. Corvin, Jr., Second Reference Catalogue of Bright Galaxies. Austin, Texas, University of Texas Press, 1976.(118,206) (Catalog) == Надворешни врски == * [http://www.messier45.com/cgi-bin/dsdb/dsb.pl?ss=116277112754765&str=IC1586 Прегледувач на длабокото небо — IC 1586] * [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?IC1586 Поправени информации за IC 1586] * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?IC%201586 IC 1586] — VizieR. * [http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=IC%201586 IC 1586] — [[Вонгалактичка база на податоци на НАСА]] [[Категорија:IC-објекти]] [[Категорија:Голема Мечка (соѕвездие)]] 6jaak9j6uajp2wbka6g6h4k713lydg2 0 1075285 4800450 4789956 2022-08-09T06:49:35Z Ehrlich91 24281 Одбиени последните 3 промени (од [[Специјална:Придонеси/149.62.206.248|149.62.206.248]]) и ја поврати преработката 4758102 на Bjankuloski06 wikitext text/x-wiki [[Image: Δανιήλ Μοσχοπολίτης - Εισαγωγική διδασκαλία.gif | 250px | right | thumb | Речник на четири јазици ([[грчки јазик|грчки]], [[албански јазик|албански]], [[влашки јазик|влашки]] и според Даниел „[[бугарски јазик|бугарски]]“, а всушност е [[македонски]]).<ref>Multiculturalism, alteritate, istoricitate «Multiculturalism, Historicity and" The image of the Other "» by Alexandru Niculescu, Literary Romania (România literară) Issue: 32/2002, pp. 22-23.</ref><ref>Angeliki Konstantakopoulou, Η ελληνική γλώσσα στα Βαλκάνια 1750-1850. Το τετράγλωσσο λεξικό του Δανιήλ Μοσχοπολίτη [The Greek language in the Balkans 1750-1850. The dictionary in four languages ​​of Daniel Moschopolite]. Ioannina 1988, 11.</ref><ref>Peyfuss, Max Demeter: Die Druckerei von Moschopolis, 1731-1769. Buchdruck und Heiligenverehrung im Erzbistum Achrida. Wien - Köln 1989. (= Wiener Archiv f. Geschichte des Slawentums u. Osteuropas. 13), ISBN 3205985710.</ref><ref>Kahl, Thede: Wurde in Moschopolis auch Bulgarisch gesprochen? In: Probleme de filologie slavă XV, Editura Universităţii de Vest, Timişoara 2007, S. 484-494, ISSN 1453763X.</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.oswego.edu/~baloglou/misc/fourway.html |title="The Bulgarian National Awakening and its Spread into Macedonia", by Antonios-Aimilios Tachiaos , pp. 21-23, published by Thessaloniki's Society for Macedonian Studies, 1990. |accessdate=2013-04-03 |archive-date=2008-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081202121908/http://www.oswego.edu/~baloglou/misc/fourway.html |url-status=dead }}</ref>]] '''Даниел од Москополе, Даниил Москополски''' ({{lang-el | Δανιήλ Μοσχοπολίτης, Даниил Мосхополитис}}) или '''Даниел Михаил Хаџи''' — [[Власи|влашки]] научник, [[гркоман]], автор на Речник на четири јазици ({{ lang-la | Lexicon tetrag'osson}})<ref name="SML">[http://www.promacedonia.org/bl/index.html проф Младенов, С "Две доста познати српски книги", списанието "Словенска Разговор", 1938 година, кн.1]</ref> кои се зборувале во Македонија. == Животопис == Даниил од Москополе е роден во 1754 година во големиот град [[Москополе]], културен и трговски центар на Балканот во тоа време. Учел кај [[Теодорос Кавалиотис]], професор од XVIII век и директор на „Нова академија“. Во 1794 година Даниел составил четиријазичен речник на ромејски (т.е. [[грчки јазик|грчки]]), влашки (т.е. [[аромански јазик|аромански]]), и според Даниел на „[[Бугарски јазик|бугарски]]“ (кој всушност е [[македонски јазик|македонски]] и е заснован на [[Прилепско-битолски дијалект|битолскиот]] и [[Охридски дијалект|охридскиот говор]])<ref name="SML" /> и арванитски (т.е. [[албански јазик|албански]]), кој го издал во печатницата во Москополе. Тоа се случшло со помошта на Митрополитот Нектариј <ref>Бугарската преродба интелигенција (енциклопедија), ДИ "Д-р Петар Берон", Софија, 1988, стр. 179.</ref>. Преку него Даниил се надевал дека ќе ги убеди [[Албанци]]те, [[Аромани]]те, [[Македонци]]те и [[Бугари]]те да ги остават „варварските јазици“, и да изучуваат само грчки, па на крајот да се погрчат. Неговата книга била реиздадени во 1802 година во [[Дубровник]]<ref>"Четиријазичниот речник на Даниил (грчки и бугарски дел). Годишник на Софискиот универзитет. Факултет за западни филологија, односно LXX, Софија, 1976, стр 5 - 180.</ref> или [[Венеција]]<ref>J. Kristophson, Das Lexikon Tetraglosson des Daniil Moschopolitis, in: Zeitschrift für Balkanologie, 10 (1974), pp. 7-128.</ref> Даниило умрел во 1825 година. == Наводи== {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Власи]] [[Категорија:Гркомани]] [[Категорија:Родени во 1725 година]] [[Категорија:Починати во 1825 година]] [[Категорија:Луѓе од Москополе]] lgzbov4gamao8biwhzmn19cicz14t58 0 1078378 4800348 4671841 2022-08-08T19:35:46Z ГП 23995 wikitext text/x-wiki {{внимание}} [[Податотека:GeorgeEPBox.jpg|мини|Џорџ Бокс]] '''Џорџ Едвард Пелхам Бокс''' ([[George Edward Pelham Box]]) (18 октомври 1919 - 28 март 2013&nbsp;г.) — британско-американски [[статистичар]], кој работел во областа на [[Контрола на квалитетот|контролата на квалитетот]], дизајнот на експериментите и [[Анализа на временските низи|анализата на временските низи]]. Неговото име е поврзано со некои значајно резултати во [[Статистика|статистиката]], како на пример: [[Бокс-Џенкинс модели]], [[Бокс-Кокс трансформации]], [[Бокс-Бехнкен дизајни]], и други. Неговите најпознати дела се: „Бајесово заклучување во статистичката анализа“ (1973&nbsp;г., со [[Џорџ К. Тиао]]), „Анализа на временски низи: Предвидување и контрола“ (4 издание 2008&nbsp;г., со [[Гвилум Џенкинс]] и [[Грегори К. Раинсел]]) и „Статистика за експериментатори“ (2 издание 2005&nbsp;г.). <br /> Главните области во кои Бокс дал придонес се: [[статичко изведување]], [[робустност и стратегија за моделирање]]; експериментален дизајн и одговорно површинска методологија;анализи на временски низи и предвидување: распоредна фтеорија, трансформација на променливи и нелинеарни процени и статистички апликации. Неговото име е поврзано со многу идеи во статистиката како што се Бокс-Џенкинс пристапот, Бокс-Џенкинс моделите и Бокс-Бехнкен дизајнот. Тој исто така ја претставил важната идеја на „робустност“ во статистиката во 1953&nbsp;г. и дал многу прецизна дефиниција во весник објавен во 1955 г. Тој напишал: „Статистичките критериуми би требало да се чувствителни за да се сменат специфичните фактори кои се испробани, биди несензитивен кон промените, на големина која веројатно ќе се случи во пракса, во ирелевантни фактори, а во неговата книга за одговорна површинска методологија со [[Норман Р. Драпер]] напишал дека: „суштински, сите модели се погрешни, но некои се корисни“. == Животопис == Бокс е роден во Грејвсенд, [[Кент]], [[Англија]]. По запишувањето на универзитет, почнал да учи [[Хемија|хемија]], но пред да заврши бил повикан на воена служба. Во текот на [[Втората светска војна]] извршувал експерименти за англиската војска така што изложувал мали животни на отровен [[Гас|гас]]. За да ги анализира резултатите од неговите експерименти, самиот учел статистика од достапната литература. По војната, се запишал на [[Универзитетски колеџ Лондон|Универзитетскиот колеџ во Лондон]] и добил диплома по [[Математика|математика]] и статистика. Под менторство на [[Егор Пирсон]] (син на славниот статистичар [[Карл Пирсон]]) во 1953 година од Универзитетот во Лондон добил титула доктор на науки. Од 1948&nbsp;г. до 1956&nbsp;г., Бокс како статистичар работел за [[Империските Хемиски Индустрии]] (ИХИ). Додека бил таму, една година зел отсуство од работа и служел како заменик професор во Државниот Универзитет на Северна Каролина (тогашен Универзитет Северна Каролина) во Рајли. Подоцна се префрлил во [[Универзитет Принстон|Универзитетот Принстон]], каде служел како директор на Одделот за статистички истражувања. Во 1960&nbsp;г., Бокс, со цел да направи оддел за статистика, повторно се префрлил, но сега во Универзитетот Винсконсин – Медисон. Во 1980&nbsp;г. бил назначен за Вилас професор на Истражувања на статистика (највисока чест доделена на секој член на Универзитетот Винсконсин – Медисон, а во 1984&nbsp;г. заедно со [[Бил Хантер]] го основале Центарот за подобрување на квалитетот и продуктивноста на истиот Универзитет. Бокс официјално заминал во пензија во 1992, и станал почесен професор. <br /> Бокс се оженил со [[Џоан Фишер]], втората од петте ќерки на [[Роналд Фишер]]. Во 1978&nbsp;г. таа, со помош од нејзиниот сопруг, Бокс, објавила Биографија за Роналд Фишер. Во 1985&nbsp;г. Бокс повторно се оженил, но сега со Клер Квист. Умрел на 28 март 2013&nbsp;г., на 93 годишна возраст.<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/George_E._P._Box</ref> == Професионално признание: канцеларии и награди == Бокс бил претседател на Американската асоцијација за Статистика во 1978&nbsp;г. и на Институтот на математички статистики во 1979&nbsp;г. Добитник е на повеќе награди меѓу кои и: [[Shewhart медалот]] од Американската асоцијација за Статистика кој се доделува за „извонредно техничко водство во областа на модерната контрола на квалитетот, особено преку развојот на својата теорија, принципи и техники“, во 1968; [[Wilks меморијалната награда]] од Американската Асоцијација за Статистика во 1972; [[Р. А. Фишер Лектурство]] во 1974, и [[Гајов медал]] во злато од Кралското статистичко друштво во 1993. Тој бил избран како член на [[Американската Академија за Уметности и Науки]] во 1974, и како соработник на Кралското друштво во 1979&nbsp;г. == Бокс–Коксов распоред == Во статистиката [[Бокс–Коксов распоред]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Box%E2%80%93Cox_distribution</ref> е [[статистички распоред]] на случајната променлива Х за која Бокс – Кокс трансформацијата следи намалена нормалниот распоред. Тоа е континуирана веројатност која има функција за можно згуснување зададена од: :<math> f(y) = \frac{1}{\left(1-I(f<0)-\sgn(f)\Phi(0,m,\sqrt{s})\right)\sqrt{2 \pi s^2}} \exp\left\{-\frac{1}{2s^2}\left(\frac{y^f}{f} - m\right)^2\right\} </math> <br /> За y>0, каде: * m e параметарот на местоположбата на распоредот, * ѕ е дисперзијата * ƒ е семејниот параметар * I е индикатор на функцијата * Φ е функција за кумулативен распоред на стандардниот [[нормален распоред]] * sgn е функција знак :Посебни случаи: ƒ=1 дава намален нормален распоред == Бокс–Мулерова трансформација == [[Бокс – Мулер трансформација]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Box%E2%80%93Muller_transform</ref> (Бокс и [[Мервин Едгар Мулер]] 1959&nbsp;г.) е метод на псевдо – случаен број за генерирање парови на независни стандардно нормални распоредени (единечна варијанса) случајни броеви, на кој им е даден извор на еднакво [[статистички распоред|распоредени]] случајни броеви. == Јунг-Боксова проба == [[Јунг–Боксова проба]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Ljung%E2%80%93Box_test</ref> ( по името на [[Грета М. Јунг]] и Џорџ Е. П. Бокс) е еден вид на статистичка проба за тоа дали некои групи од авто корелации од временски низи се различни од нула. Наместо да се испробува случајноста на секое посебно заостанување, ја испробува целокупната случајност која се заснова на поголем број заостанувања, и тоа е портомонска проба. Оваа проба е широко применуван во економетријата и други примени од анализите на временски низи. == Одговорно површинска методологија (ОПМ) == Во статистиката, [[одговорно површинската методологија(ОПМ)]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Response_surface_methodology</ref> ги истражува односите помеѓу неколку објаснувани променливи и една или повеќе променливи кои одговараат. Методот беше претставен од Бокс и [[К. Б. Вилсон]] во 1951. Главната идеја на ОПМ е да се користи секвенца на дизајнирани експерименти за да се добие оптимален одговор. Бокс и Вилсон за да се направи ова предложиле да се користи полиномен модел од втор степен. Тие признаваат дека овој модел е само приближен, но го користат затоа што овој модел е лесен да се процени и да се применува, иако малку се знае за процесот. == Централно композитен дизајн == Во статистиката, [[централно композитен дизајн]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Central_composite_design</ref> е ескпериментален дизајн, корисен во одговорно површинска методологија, за градење на втор ред (квадратен) модел за променливата што одговара, без потреба да се користи комплетен факториел експеримент од трето ниво. Откако дизајнираниот експеримент е извршен, се користи линеарна регресија, понекогаш итеративно, за да се добијат резултати. Кодираните променливи почесто се користат кога се гради овој дизајн. == Наводи == <references /> {{Guy Medal|state=collapse}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Бокс, Џорџ}} [[Категорија:Британски статистичари]] [[Категорија:Американски статистичари]] [[Категорија:Родени во 1919 година]] [[Категорија:Починати во 2013 година]] [[Категорија:Добитници на Гајовиот медал]] [[Категорија:Членови на Кралското друштво]] [[Категорија:Апсолвенти на Универзитетскиот колеџ во Лондон]] gupgpfiani7o82rvw1yb071dxhzao2h 4800351 4800348 2022-08-08T19:42:26Z ГП 23995 ситна поправка wikitext text/x-wiki [[Податотека:GeorgeEPBox.jpg|мини|Џорџ Бокс]] '''Џорџ Едвард Пелхам Бокс''' ([[George Edward Pelham Box]]) (18 октомври 1919 - 28 март 2013&nbsp;г.) — британско-американски [[статистичар]], кој работел во областа на [[Контрола на квалитетот|контролата на квалитетот]], дизајнот на експериментите и [[Анализа на временските низи|анализата на временските низи]]. Неговото име е поврзано со некои значајно резултати во [[Статистика|статистиката]], како на пример: [[Бокс-Џенкинс модели]], [[Бокс-Кокс трансформации]], [[Бокс-Бехнкен дизајни]], и други. Неговите најпознати дела се: „Бајесово заклучување во статистичката анализа“ (1973&nbsp;г., со [[Џорџ К. Тиао]]), „Анализа на временски низи: Предвидување и контрола“ (4 издание 2008&nbsp;г., со [[Гвилум Џенкинс]] и [[Грегори К. Раинсел]]) и „Статистика за експериментатори“ (2 издание 2005&nbsp;г.). <br /> Главните области во кои Бокс дал придонес се: [[статичко изведување]], [[робустност и стратегија за моделирање]]; експериментален дизајн и одговорно површинска методологија;анализи на временски низи и предвидување: распоредна фтеорија, трансформација на променливи и нелинеарни процени и статистички апликации. Неговото име е поврзано со многу идеи во статистиката како што се: пристапот на Бокс-Џенкинс, модлеите на Бокс-Џенкинс и Бокс-Бенкеновиот дизајн. Тој, исто така, ја претставил важната идеја на „робустност“ во статистиката во 1953&nbsp;г. и дал многу прецизна дефиниција, објавенво еден весник во 1955 година: „Статистичките критериуми би требало да се чувствителни за да се сменат специфичните фактори кои се испробани, биди несензитивен кон промените, на големина која веројатно ќе се случи во пракса, во ирелевантни фактори, а во неговата книга за одговорна површинска методологија со [[Норман Р. Драпер]] напишал дека: „суштински, сите модели се погрешни, но некои се корисни“.<ref>Ристески Славе, Тевдовски Драган и Марија Трпкова (2012). Вовед во анализата на временските серии. „Универзитет Св. Кирил и Методиј“, Скопје, стр. 346.</ref> == Животопис == Бокс е роден во Грејвсенд, [[Кент]], [[Англија]]. По запишувањето на универзитет, почнал да учи [[Хемија|хемија]], но пред да заврши бил повикан на воена служба. Во текот на [[Втората светска војна]] извршувал експерименти за англиската војска така што изложувал мали животни на отровен [[Гас|гас]]. За да ги анализира резултатите од неговите експерименти, самиот учел статистика од достапната литература. По војната, се запишал на [[Универзитетски колеџ Лондон|Универзитетскиот колеџ во Лондон]] и добил диплома по [[Математика|математика]] и статистика. Под менторство на [[Егор Пирсон]] (син на славниот статистичар [[Карл Пирсон]]) во 1953 година од Универзитетот во Лондон добил титула доктор на науки. Од 1948&nbsp;г. до 1956&nbsp;г., Бокс како статистичар работел за [[Империските Хемиски Индустрии]] (''Imperial Chemical Industries''). Додека бил таму, една година зел отсуство од работа и служел како заменик професор на [[Државен универзитет на Северна Каролина|Државниот Универзитет на Северна Каролина]] (тогашен Универзитет Северна Каролина) во Рајли. Подоцна се префрлил во [[Универзитет Принстон|Универзитетот Принстон]], каде служел како директор на Групата за статистички истражувања. Во 1960&nbsp;г., Бокс, со цел да направи оддел за статистика, повторно се префрлил, но сега во Универзитетот Винсконсин – Медисон. Во 1980&nbsp;г. бил назначен за Вилас професор на Истражувања на статистика (највисока чест доделена на секој член на Универзитетот Винсконсин – Медисон, а во 1984&nbsp;г. заедно со [[Бил Хантер]] го основале Центарот за подобрување на квалитетот и продуктивноста на истиот Универзитет. Бокс официјално заминал во пензија во 1992, и станал почесен професор.<ref>Ристески Славе, Тевдовски Драган и Марија Трпкова (2012). Вовед во анализата на временските серии. „Универзитет Св. Кирил и Методиј“, Скопје, стр. 346.</ref> <br /> Бокс се оженил со [[Џоан Фишер]], втората од петте ќерки на [[Роналд Фишер]]. Во 1978&nbsp;г. таа, со помош од нејзиниот сопруг, Бокс, објавила Биографија за Роналд Фишер. Во 1985&nbsp;г. Бокс повторно се оженил, но сега со Клер Квист. Умрел на 28 март 2013&nbsp;г., на 93 годишна возраст.<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/George_E._P._Box</ref> == Професионално признание: канцеларии и награди == Бокс бил претседател на Американската асоцијација за статистика во 1978&nbsp;г. и на Институтот на математички статистики во 1979&nbsp;г. Добитник е на повеќе награди меѓу кои и: [[Shewhart медалот]] од Американската асоцијација за Статистика кој се доделува за „извонредно техничко водство во областа на модерната контрола на квалитетот, особено преку развојот на својата теорија, принципи и техники“, во 1968; [[Wilks меморијалната награда]] од Американската асоцијација за статистика во 1972; [[Р. А. Фишер Лектурство]] во 1974, и [[Гајов медал]] во злато од Кралското статистичко друштво во 1993. Тој бил избран за член на [[Американската академија на уметностите и науките]] во 1974, и како соработник на Кралското друштво во 1979&nbsp;г. == Бокс–Коксов распоред == Во статистиката, [[Бокс–Коксов распоред]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Box%E2%80%93Cox_distribution</ref> е [[статистички распоред]] на случајната променлива Х за која Бокс-Коксова трансформацијата следи намалена нормалниот распоред. Тоа е континуирана веројатност која има функција за можно згуснување зададена од: :<math> f(y) = \frac{1}{\left(1-I(f<0)-\sgn(f)\Phi(0,m,\sqrt{s})\right)\sqrt{2 \pi s^2}} \exp\left\{-\frac{1}{2s^2}\left(\frac{y^f}{f} - m\right)^2\right\} </math> <br /> За y>0, каде: * m e параметарот на местоположбата на распоредот, * ѕ е дисперзијата * ƒ е семејниот параметар * I е индикатор на функцијата * Φ е функција за кумулативен распоред на стандардниот [[нормален распоред]] * sgn е функција знак :Посебни случаи: ƒ=1 дава намален нормален распоред == Бокс–Мулерова трансформација == [[Бокс-Мулерова трансформација]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Box%E2%80%93Muller_transform</ref> (Бокс и [[Мервин Едгар Мулер]] 1959&nbsp;г.) е метод на псевдо – случаен број за генерирање парови на независни стандардно нормални распоредени (единечна варијанса) случајни броеви, на кој им е даден извор на еднакво [[статистички распоред|распоредени]] случајни броеви. == Јунг-Боксова проба == [[Јунг–Боксова проба]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Ljung%E2%80%93Box_test</ref> ( по името на [[Грета М. Јунг]] и Џорџ Е. П. Бокс) е еден вид на статистичка проба за тоа дали некои групи од авто корелации од временски низи се различни од нула. Наместо да се испробува случајноста на секое посебно заостанување, ја испробува целокупната случајност која се заснова на поголем број заостанувања, и тоа е портомонска проба. Оваа проба е широко применуван во економетријата и други примени од анализите на временски низи. == Одговорно површинска методологија (ОПМ) == Во статистиката, [[одговорно површинската методологија(ОПМ)]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Response_surface_methodology</ref> ги истражува односите помеѓу неколку објаснувани променливи и една или повеќе променливи кои одговараат. Методот беше претставен од Бокс и [[К. Б. Вилсон]] во 1951. Главната идеја на ОПМ е да се користи секвенца на дизајнирани експерименти за да се добие оптимален одговор. Бокс и Вилсон за да се направи ова предложиле да се користи полиномен модел од втор степен. Тие признаваат дека овој модел е само приближен, но го користат затоа што овој модел е лесен да се процени и да се применува, иако малку се знае за процесот. == Централно композитен дизајн == Во статистиката, [[централно композитен дизајн]]<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Central_composite_design</ref> е ескпериментален дизајн, корисен во одговорно површинска методологија, за градење на втор ред (квадратен) модел за променливата што одговара, без потреба да се користи комплетен факториел експеримент од трето ниво. Откако дизајнираниот експеримент е извршен, се користи линеарна регресија, понекогаш итеративно, за да се добијат резултати. Кодираните променливи почесто се користат кога се гради овој дизајн. == Наводи == <references /> {{Guy Medal|state=collapse}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Бокс, Џорџ}} [[Категорија:Британски статистичари]] [[Категорија:Американски статистичари]] [[Категорија:Родени во 1919 година]] [[Категорија:Починати во 2013 година]] [[Категорија:Добитници на Гајовиот медал]] [[Категорија:Членови на Кралското друштво]] [[Категорија:Апсолвенти на Универзитетскиот колеџ во Лондон]] g849piv7rgolvu3xurqd7ldk42m6ghs 0 1083163 4800478 4784004 2022-08-09T09:43:49Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{Италијанска култура}} Архитектурата на Италија, позната како '''италијанска архитектура''', се однесува на сите форми на оваа уметност во Италија. Италија има многу широк и различен архитектонски стил, кој едноставно не може да се класифицира по периоди и по региони, заради поделбата на Италија на неколку градови-држави до1861 година. Италија е позната по нејзините значајни достигнувања во архитектурата, како што е изградбата на аркади, куполи и слични структури во времето на [[Стар Рим|Стариот Рим]] и основањето на архитектонската ренесанса при крајот на 14 до 16 век. Италија била татковина на [[Паладианизам]], стил на градба којшто инспирирал движења како движењето на [[неокласична архитектура]] и имал влијание при градењето на благородничките куќи на село низ цел свет, особено во [[Велика Британија]], [[Австралија]] и [[САД]] при крајот на 17 век до почетокот на 20 век. Неколку од најдобрите дела во западната архитектура, како [[Колосеум]], [[Дуомо]] во Млано, [[катедралата во Фиренца]] и градбите на зградите во Венеција се наоѓаат во Италија. Во Италија има вкупно 100.000 споменици од сите сорти (музеи, палати, згради, скулптури, цркви, уметнички галерии, вили, фонтани, историски куќи и археолошки урнатини). Италијанската архитектура исто така имала значително влијание врз светската архитектура. Британскиот архитект [[Иниго Џонс]], инспириран од градбите на италијанските згради и градови и од [[Андреја Паладио]], ги донел идеите на италијанската ренесансна архитектура во Англија во 17 век. Исто така, италијанската архитектура која е популарна и во странство од 19 век, се користела да ја опише странската архитектура којашто се градела во италијански стил, особено по моделот на [[ренесансната архитектура]]. ==Стара Грција и Етрурците== [[Податотека:Agrigent BW 2012-10-07 12-24-45.JPG|алт=|мини|Грчки археолошки остатоци во Агриџенто, Сицилија]] Заедно со предисториската архитектура, помеѓу првите народи во Италија кои правилно започнале со тек на изградби биле Грците и Етрурците. Во северна и централна Италија Етрурците биле оние кои во тоа време го воделе правецот во архитектурата. Етрурските згради биле направени од тули и дрво, според тоа малку етрурски архитектонски места се доказ за ова во Италија, со исклучок на неколку во [[Волтера]], [[Тоскана]]. Етрурците имале цврсто влијание врз римската архитектура, бидејќи и тие граделе храмови, фора, јавни улици и аквадукти. Тешките столбови и портали кои биле изградени од Етрурците и нивните градски порти исто така значајно влијаеле врз римската архитектура. Во јужна Италија, од 8 век п.н.е., грчките населеници кои ја изградиле [[Магна Грација]], ги граделе нивните градби во грчки стил. Грците граделе поголеми, подобри и потехнолошко напредни куќи од луѓето во железното и бронзеното доба и исто така имале влијание врз римската архитектура. Сепак до 4 век п.н.е. помал акцент се ставало на градење храмови, додека Грците поминувале повеќе време градејќи театри. Театрите биле полукружни и имале аудиториум и сцена. Порано тие биле градени само на падини, спротивно од Римјаните кои вештачки ги граделе седиштата за публиката. Грчките храмови имале обемни камени или мермерни столбови. Денес има неколку остатоци од грчката архитектура во Италија, особено во Калабрија, Апулија и Сицилија. Пример за ова се урнатините во [[Агриџенто]], [[Сицилија]] кои во моментот се дел од [[Светско наследство на УНЕСКО]]. ==Стар Рим== [[Податотека:Colosseum in Rome, Italy - April 2007.jpg|мини|лево|[[Колосеум]] во Рим, Италија]] Архитектурата на [[Стар Рим|Стариот Рим]] ја присвоила надворешната [[старогрчка архитектура]] околу 2 век п.н.е. за свои цели, што резултирало со создавање на нов [[архитектонски стил]]. Двата стилови често се сметаат како едно тело на [[класична архитектура]]. Овој пристап се смета дека е репродуктивен и некогаш го попречува разбирањето и можноста на стручњакот да процени римски градби по грчки стандарди, особено кога се потпира единствено на надворешниот изглед. Римјаните го апсорбирале грчкото влијание, што е очигледно во многу аспекти кои се блиско поврзани со архитектурата; на пример ова може да се забележи во претставувањето и користењето на [[Триклиниум]] во римски вили како место и начин на јадење. Римјаните исто така биле задолжени на нивните соседи и предоци [[Етрурци]] кои ги снабдувале со богатството на знаењето кое било од суштинско значење за идните архитектонски решенија, како што е хидраулика и во изградбата на порти. Социјалните елементи во градовите како богатство и високата густина на населеност ги натерале античките Римјани да откријат нови (архитектонски) решенија за себе. Употребата на [[сводови]] и [[порти]] заедно со солидно познавање на градежни материјали, им овозможило да постигнат нов успех во изградбата на очевидни структури за јавна употреба. Такви се [[каналите на Рим]], [[бањите на Диоклетијан]] и [[бањите на Каракала]], [[базилики]] и можеби најважното од се [[Колосеум]]. Тие биле одново создадени во помал обем во најважните градови во Империјата. Некои опстанати градби се скоро целосни, како градските ѕидини на Луго во Хиспанија Тараконензис или северна Шпанија. ==Ранохристијанска и византиска архитектура== [[Податотека:Monreale1(js).jpg|мини|десно|Богати мозаици во ентериерот на катедралата во Монреал, Сицилија]] Италија била значително погодена од ранохристијанската доба, посебно Рим како седиште на [[Папа]]. Византијците исто така дошле во Италија, кои во нивен стил изградиле неколку градби, палати и цркви. Христијанскиот концепт за “базилика“ е измислен во Рим. Тие биле долги, правоаголни згради, кои изградени во речиси античко-римски стил, често богати со мозаици и декорации. Ранохристијанската уметност и архитектура исто така била значително инспирирана од онаа на римските пагани; нивните цркви биле украсени со статуи, мозаици и слики. Доцнохристијанските фрески може да се забележат во некоја од многуте [[катакомби]] во Рим. Во Италија исто така присутна била и [[византиска архитектура]]. По Западното Римско Царство, Византијците владееле со светот во поглед на култура, уметност, музика, литература, мода, наука, технологија, бизнис и архитектура исто така. Византијците, кои во потесна смисла биле луѓе од Западното Римско Царство, ги задржиле римските принципи за архитектура и уметност, давајќи им поисточен пресврт, и биле познати по своите незначително истакнати куполи, и богатата употреба на позлатени мозаици и икони отколку статуи. Бидејќи Византијците останале некое време во Сицилија, нивното влијание во архитектурата може да се забележи денес, на пример во катедралата [[Кефалу]] во [[Палермо]] или во [[Монреал]] со нејзините богато украсени цркви. [[Базиликата Свети Марко]] во [[Венеција]] исто така е пример за византиска архитектура во Италија. ==Романска архитектура== [[Податотека:Pisa.Baptistery.Duomo.jpg|мини|лево|Дуомо во Пиза на Пјаца деи Мираколи]] Романското движење било помеѓу византискиот и готичкиот период и траело од 800&nbsp;г.н.е. до 1100&nbsp;г.н.е. Овој период бил еден од најплодните и најкреативните во италијанската архитектура, со неколку ремек дела како [[Кривата кула во Пиза]] на [[Пјаца деи Мираколи]] и базиликата на [[Св. Амброџио]] во [[Милано]]. Наречена е “романска“ заради употребата на романски порти, витраж прозорци а исто така и заоблените столбови кои обично се истакнувале во конаците. Романската архитектура во Италија доста варирала, како во стил така и во конструкција. Најуметничка област веројатно била Тоскана, особено фиренциската и пизанската романска архитектура. Сицилија, која била под влијание на [[нормански]] доселеници, исто така била значајна. Во Италија за време на романската архитектура се прекинла градбата на дрвени покриви во црквите. Тежината на градбата имала тенденција да попушта однадвор и затоа се ставало потпирачи за да ја придржуваат. Ѕидовите на црквите во романски стил биле гломазни и тешки, сепак ова значело дека романскиот црковен интериер во Италија бил далеку попрост и поблаг од оној на ранохристијанскиот и византиски период. Тие се состоеле само од мермер и камен и имале мала декорација, за разлика од богатите мозаици во италијанско-византиските архитектонски дела. Главна иновација од романската архитектура е сводот којшто претходно не постоел во историјата на западната архитектура. ==Готска архитектура== [[Податотека:Milan duomo76.jpg|мини|десно|Покривот на готската Миланска катедрала]] [[Готска архитектура]] се појавила во Италија во 12 век. Италијанската готика отсекогаш задржувала посебна карактеристика со којашто се разликувала во еволуцијата од онаа во [[Франција]], а исто така и во други европски земји. Всушност, архитектонските ерудитивни решенија и технички иновации на француските готски катедрали никогаш не се направиле: италијанските архитекти претпочитале да продолжат со традиционална изградба основана во претходните земји. Готската архитектура била донесена во Италија како што била и во сите други европски земји. Редот на [[Бенедиктин]] [[Цистерциан]] е главниот носител на овој нов архитектонски стил со нивните нови градби. Се раширил од [[Бургундија]] (денес источна Франција), нивна првобитна област, преку останатиот дел на Западна Европа. Веројатна временска рамка од готската архитектура во Италија може да се состои од: * Почетен развој на [[цархитектура]] * „рана готска“ фаза (1228-1290) * „зрела готска„ фаза (1290-1385) * доцна готска фаза од 1385 година до 16 век, со довршувањето на големите готски градби кои претходно биле започнати, како [[Миланска катедрала]] и [[Базилика Сан-Петронио]] во [[Болоња]]. ==Ренесанса и маниристичка архитектура== [[Податотека:Tempietto05.jpg|мини|лево|Храм Сан Пјетро во Монторио,Рим од Браманте]] Во 15 век Италија, а посебно градот Фиренца е роден крај на ренесансата. Почетоците на новиот архитектонски стил се во Фиренца, тој не еволуирал бавно како што [[готското]] произлегло од [[романското]], туку таа била свесно донесена од посебни архитекти кои се обиделе да го обноват редот на минатата [[„Златно доба“]]. Научниот пристап на античката архитектура се совпаднало со општото оживување на учењето. Голем број фактори влијаеле за нејзиното остварување. Италијанските архитекти отсекогаш претпочитале форми кои се јасно дефинирани и конструктивни елементи кои ја истакнувале нивната намена. Овие карактеристики се прикажани на повеќе тосканско-романски градби, како што се Баптисериумот во Фиренца и катедралата во Пиза. Италија никогаш целосно не го прифатила готскиот архитектонски стил. Покрај [[Миланска катедрала]], во голема мера работа на германски градежници, на неколку италијански цркви е даден приоритет на вертикалното, накитен орнамент и сложен ребрест свод, што ја карактеризираат [[готика]] во другите делови на Европа. Присуството на антички архитектонски остатоци, посебно во Рим, кои претставуваат одреден [[класичен стил]] послужило како инспирација на уметниците во времето кога филозофијата исто така се насочувала кон класицизмот. [[Податотека:Montepulciano - Madonna di San Biagio.JPG|мини|десно|Ренесансна црква Сан Бјаџо во [[Монтепулчијано]] ]] * '''Катедрала Дуомо во Фиренца''' [[Катедралата во Фиренца]], изградена од [[Арнолфо ди Камбио]], останала недовршена до крајот на 14 век. Имало огромна дупка на центарот каде што требало да стои куполата. [[Филипо Брунелески]] победил во натпреварот за градење на куполата, којшто ја изградил најголемата купола од римско време. Тој повикал тимови работници од осум делови на градот со што остроумно го возбудил цел град. * '''Базилика Сан Лоренцо''' Оваа црква во Фиренца е изградена од Брунелески кој ги користел сите работи кои ги научил следејќи ја архитектурата на Стариот Рим. Црквата има порти, столбови и заоблени прозорци во римски стил и изгледа потполно различна од зашилено-заоблените цркви од готскиот период. Само ентериерот бил завршен додека екстериерот сè уште бил со груби тули и никој не знае како Брунелески замислувал да изгледа. Сепак, тој ги научил сите на нови архитектонски правила. * '''Базилика Свети Андреја''' Кога царевите на Стариот Рим се вратиле од битка, тие изградиле [[триумфална порта]] како нивен споменик. Во Рим и во други делови на Италија има неколку такви споменици и главната градба опфаќа голема порта на центарот и помала пониска порта или влез на двете страни. Архитектот [[Леон Батиста Алберти]] го користел ова како модел за предниот дел на црквата Свети Андреја во Мантова. Тој го користел истиот стил на високо и засводено, ниско и правоаголно, сè до внатрешноста на црквата. Ова било копирано од многу други архитекти. Исто така базиликата Свети Андреја била прва градба која имала столбови кои опкружуваат два реда, наречени [[џиновски ред]]. [[Податотека:Florenz-PalazzoPitti.jpg|мини|лево|Поглед на центарот на Фиренца од ренесансната [[Палацо Пити]] ]] * '''Палатата Медичи Рикарди''' Кога станува збор за градење палати, богатите луѓе во времето на ренесансата имале различни потреби од римските цареви, па така архитектите морале да се придржуваат на правилата со цел да направат нов вид на грандиозна градба. Овие ренесансни палати обично биле на три спрата и сосема обични однадвор. Внатре имале двор, опкружен со убави столбови и прозорци. * '''Базилика Свети Петар''' Најпознатата црква во Рим е античката црква која е изградена врз гробот на [[Св. Петар]]. Од 1500 година почнала да пропаѓа па затоа Папата решил наместо да ја обнови црквата, да ја руши и да изгради нова црква. Многу важни архитекти работеле на конструкцијата, што доста се сменила, резултирајќи во побарокен отколку ренесансен стил. Помеѓу архитектите кои биле присутни за нејзината изградба се [[Донато Браманте]], [[Рафаел]], [[Антонио да Сангало помладиот]], [[Микеланџело]], [[Пиро Лигорио]], [[Бароци да Вињола]], [[Џакомо дела Порта]] и [[Карло Мадерно]]. Оваа црква ја има највеличенствената купола во светот која се имитира во многу земји. * '''Вила Ротонда''' Оваа вила е изградена од [[Андреја Паладио]] (и [[Винченцо Скамоци]] по неговата смрт) од 1566 година. Градбата е во форма на квадрат која изгледа исто од сите страни и на центарот има купола. На секоја страна има огромно предворје како на римски храм. Дизајнот на вилата е толку елегантен што други архитекти го користеле истиот стил кој може да се забележи на цркви, куќи и палати, вклучувајќи ја и [[Белата куќа]]. ==Архитектура во рокококо и доцен барокен век== [[Податотека:Mg-k Basilica Superga1.jpg|мини|десно|Базилика ди Суперга близу Торино во рокококо стил]] Најоригиналното дело на цела доцна барокна и [[рокококо]] архитектура е [[Палаџина ди касиа ди Ступиниџи]] (Ловечка палата на Ступиниџи) која датира од 18 век. Таа е изградена од [[Филипо Хувара]] кој исто така ја изградил [[Базилика ди Суперга]] близу Торино. Во истиот период во Венето имало навраќање на паладински мотиви, коешто било очигледно во вилата Писани во Стра (1721 година) и црквата Сан Симеоне Пиколо во Венеција (завршена во 1738 година). Последното поглавје на римската барокната сезона ги носи најважните достигнувања во големите урбани подобрувања како [[Шпански скали]] и [[фонтана ди Треви]], додека фасадата на [[Базилика Свети Јован Латерански]] од [[Алесандро Галилеј]] има поостри класични својства. Во [[Кралството Неапол]], архитектот [[Лујџи Ванвители]] во 1752 година започна со изградбата на дворецот во [[Казерта]]. ==Архитектурата во неокласицизмот и 19 век== [[Податотека:Possagno Canova-Tempel.png|мини|лево|Неокласичен храм во Канова, Посањо]] При крајот на 18 век и почетокот а 19 век Италија била под влијание на неокласицистичкото архитектонско движење. Сè од вили, палати, градини, ентериери и уметност започнало да се заснова на римски или грчки мотиви, и градбите биле доста засновани на ремек делото од [[Андреја Паладио]] [[Вила Капра „Ла Ротонда“]]. Пред откривањето на изгубените градови [[Помпеја]] и [[Херкуланеум]] градбите се основале на мотив од [[Стар Рим]] и [[класична Атина]], но подоцна биле инспирирани од овие археолошки наоѓалишта. Примери од неокласична архитектура во Италија се театарот [[Сан Карло]] ([[Неапол]] 1810 година), [[Сан Франческо ди Паола]] ([[Неапол]] 1817 година), [[Педрочи кафе]] ([[Падова]], 1816 година), храм во [[Канова]] ([[Посањо]], 1819 година), театарот [[Карло Феличе]] ([[Џенова]], 1827 година) и [[Цистернон]] ([[Ливорно]], 1829 година). Во средината на 19 век Италија била исто така позната по неколку релативни авангардни структури. [[Галерија Виктор Емануел II]] во Милано, изградена во 1865 година, е првата градба во Италија со железо, стакло и челик и светски најстарата шопинг галерија, која подоцна имала влијание врз [[галерија Умберто I]] во [[Неапол]]. ==Модерна архитектура== ===Нова уметност (слободна) архитектура=== Најоригиналните поборници за новата уметност биле [[Џузепе Сомаруга]] и [[Ернесто Басиле]]. Првиот е творец на [[Палацо Кастиглион]] во Милан додека вториот го проектирал проширувањето на [[Палацо Монтечиторио]] во Рим. Сепак во 1920 година и следните години бил воведен нов архитектонски јазик – рационализам. Овој вид на футуристичка архитектура била воведена од [[Антонио Сантелиа]] и оттука од [[Групо 7]], основана во 1926 година. По распаѓањето на групата, движењето било прифатено од одвоени уметници како [[Џузепе Терањи]] ([[Каза дел Фашио]], Комо), [[Адалберто Либера]] ([[вила Малапарте]] во [[Капри]]), и [[Џовани Милелучи]] ([[железничка станица во Фиренца Марија Новела]]). За време на фашистичкиот период, рационализамот бил надминат од [[''Новеченто италијано'']], кој не ги прифаќа авангардните мотиви и наместо тоа цели кон оживување на минатата уметност. Најважните претставници во областа на архитектурата биле [[Џио Понти]], [[Пјетро Асчјери]] и [[Џовани Муцио]]. Ова движење служело како инспирација за [[Марчело Пјачентини]] при создавањето на „поедноставен [[неокласицизам]]“ кое било поврзано со повторното откривање на империски Рим. Пјачентини е творец на неколку дела во Италија, од кои најважното е контроверзното создавање на [[Виа дела Концилиационе]] во Рим. ===Фашистичка архитектура=== Рационалистично-[[фашистичка архитектура]] е италијански архитектонски стил кој се развил во текот на фашистичкиот режим и започнал при крајот на 1920 година. Овој стил бил промовиран и применет најпрво од [[Групо 7]], чијшто архитекти се [[Гидо Фрете]], [[Себастијано Ларко]], [[Џино Полини]], [[Карло Енрико Рава]], [[Џузепе Терањи]] и [[Адалберто Либера]]. Стилот се одликувал со две гранки, модернистичла гранка со [[Џузепе Теранџи]] како најистакнат претставник и конзервативна гранка со [[Марчело Пјачентини]] и [[Ла Бурбера]] како највлијателни. ===Архитектурата по Втората светска војна и модернистичка архитектура=== Во 1950-тите, во сезона анимирана од интересни дебати спроведени од критичари како што е [[Бруно Зеви]], преовладуваше рационализмот, кој во заглавието на [[Ромската станица Термини]] најде едно од парадигматичните дела, да стане италијански нео -реализам со [[Галтиеро Галманини]] и [[Пјеро Порталупи]], оттука се роди вистинскиот италијански дизајн, со архитектите кои се занимаваат и со истражување на мебел и предмети, целосна авангарда што го направи италијанскиот дизајн познат низ целиот свет. Двајца италијански архитекти добиле [[Прицкерова награда]] за архитектура: [[Алдо Роси]] (1990 година) и [[Ренцо Пијано]] (1998 година). Некои од најважните архитекти кои работеле во Италија во периодот помеѓу крајот на 20 век и почетокот на 21 век се [[Ренцо Пијано]], [[Масимилијано Фуксас]] и [[Гај Ауленти]]. Делата на Пијано се [[стадионот Сан Никола]] во Бари, [[аудиториумот Парко дела Мусика]] во Рим, обновувањето на [[старото пристаниште во Џенова]] и други. Помеѓу најпознатите проекти на Фуксас се (од јануари 2011 година) [[Гратачјело дела реџионе пјемонте]] (облакодер во регионот Пиемонт) и [[Центро конгреси Италија нувола]] во [[ЕУР, Рим]]. Други забележливи прикази за современа атхитектура во Италија се швајцарецот [[Марио Бота]] (обновување на [[Ла Скала]] во Миланp), [[Заха Хадид]] ([[Национален музеј на 21 век на уметност и архитектура]] во Рим, облакодерот [[Ло Сторто]] во Милано), [[Ричард Мејер]], [[Норман Фостер]] и други. [[Категорија:Италијанска архитектура| ]] rirvgfuiyq1gd1du0o7ruoo7v8xrm4h 0 1097515 4800471 4786430 2022-08-09T08:43:35Z Ehrlich91 24281 wikitext text/x-wiki {{другиместа3|Берге}} {{Инфокутија Место во Германија |Name = Берге |image_photo = BergePrignitzKirche.jpg |image_caption = Црквата во Берге |Wappen = |lat_deg = 53 |lat_min = 13 |lat_sec = 59 |lon_deg = 11 |lon_min = 52 |lon_sec = 00 |Lageplan = Berge in PR.png |Bundesland = Brandenburg |Landkreis = Пригниц |Amt = Путлиц-Берге |Höhe = 57 |Fläche = 26.44 |Einwohner = 871 |Stand = 2006-12-31 |PLZ = 19348 |Vorwahl = 038785 |Kfz = PR |Gemeindeschlüssel = 12 0 70 028 |Gliederung = 4 |Adresse = Parchimer Str. 5 <br />19348 Берге |Adresse-Verband = Zur Burghofwiese 2<br />16949 Путлиц |Bürgermeister = Вернер Екел |Partei = независен }} '''Берге''' ({{lang-de|Berge}}) — општина во округот [[Пригниц]], во [[Бранденбург]], [[Германија]]. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{Градови во Пригниц (округ)}} {{Бранденбург-гео-никулец}} [[Категорија:Пригниц]] [[Категорија:Бранденбург (покраина)]] 0nu9n52x87h3k37o2eokh2q5s7le6lp 0 1099923 4800443 4799702 2022-08-09T06:32:05Z Ehrlich91 24281 Одбиени последните 3 промени (од [[Специјална:Придонеси/154.160.23.251|154.160.23.251]], [[Специјална:Придонеси/DamienBolek|DamienBolek]] и [[Специјална:Придонеси/95.40.227.203|95.40.227.203]]) и ја поврати преработката 4797869 на Lili Arsova wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Човек од челик | director = [[Зак Снајдер]] | producer = [[Кристофер Нолан]]<br />[[Чарлс Ровен]] <br />[[Ема Томас]]<br />[[Дебора Снајдер]] | screenplay = [[Дејвид С. Гојер]] | story = [[Кристофер Нолан]]<br />[[Дејвид С. Гојер]] | starring = {{plainlist| * Хенри Кавил * Ејми Адамс * Мајкл Шенон * Дајан Лејн * Кевин Костнер * Лоренс Фишбурн * Антје Трауе * Ејлет Зирер * Кристофер Мелони * Расел Кроу }} | music = [[Ханс Цимер]] | editing = [[Дејвид Бренер]] | studio = [[DC Comics]] | distributor = [[Warner Bros.]] | released = [[14 јуни]] [[2013]] | country = [[Соединети Американски Држави]]<ref name="BFI"/><br>[[Обединето Кралство]]<ref name="BFI">{{Наведена мрежна страница |url=http://explore.bfi.org.uk/5184366ec37bf |title=Man of Steel (2013) |publisher=[[British Film Institute]] |accessdate=July 10, 2015 |archive-date=2015-09-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150906052137/http://explore.bfi.org.uk/5184366ec37bf |url-status=dead }}</ref> | language = англиски | runtime = 143 минути<ref>{{Наведена мрежна страница |title=Man of Steel |url=http://www.bbfc.co.uk/releases/man-steel-film-0 |publisher=British Board of Film Classification |date=May 21, 2013 |accessdate=July 10, 2015}}</ref> | budget = 225 милиони американски долари<ref name="mojo"/> | gross = 662,845,518 американски долари<ref name="mojo">{{Наведена мрежна страница |title=Man of Steel (2013) |url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=superman2012.htm |publisher=Box Office Mojo |accessdate=October 2, 2013}}</ref> }} [[Податотека:Ambigram New Man logo metal button on a shirt.jpg|мини|Метално копче со лого '''Човек од челик''' на кошула]] '''Човек од челик''' ([[англиски]]: ''Man of Steel'') — американски [[суперхеројски филм]] режисиран од [[Зак Снајдер]], продуциран од [[Кристофер Нолан]] и напишан од страна на [[Давид С. Гојер]]. Заснован на ликот [[Супермен]] од ''„[[DC Comics]]“'', филмот претставува одново стартување на филмскиот серијал „[[Супермен]]“ којшто ја предава приказната за потеклото на ликот. Главна улога во филмот ја има [[Хенри Кавил]], заедно со [[Ејми Адамс]] како [[Лоис Лејн]], [[Мајкл Шенон]] како [[Генерал Зод]], [[Дајан Лејн]] како [[Марта Кент]], [[Кевин Костнер]] како [[Џонатан Кент]], [[Лоренс Фишбурн]] како [[Пери Вајт]] и [[Расел Кроу]] како [[Џор-Ел]]. „Човек од челик“ дава филмска слика на заедничката измислена вселена на ликовите од ''„[[DC Comics]]“''. Почетоците на филмот започнале во [[2008]] кога „[[Warner Bros.]]“ презел идеи од автори на стрипови, сценаристи и режисери, решавајќи повторно да ја стартуваат франшизата. Во [[2009]], една судска одлука завршила со тоа што семејството на [[Џери Сигел]] повторно ги освоило правата за потеклото на „Супермен“ и авторските права на Сигел. Во одлуката се истакнало дека „[[Warner Bros.]]“ не им должи на семејствата дополнителни авторски надоместоци за претходните филмови, но доколку не ја започнале продукцијата на филмот за „Супермен“ до [[2011]] година, тогаш компанијата на Шустер и Сигел би можеле да ги тужат поради изгубен приход поради непродуциран филм. По дебатирањето околу приказната за „[[''Подем на црниот витез'']]“, Нолан ја презентирал идејата на Гојер и Снајдер бил ангажиран како филмски режисер во октомври, 2010 година. Главното снимање започнало во [[август]] [[2011]] година во Западен [[Чикаго]], [[Илиноис]], а подоцна продолжло и во [[Венкувер]] и Плано, Илиноис. На [[10 јуни]] [[2013]] во [[Њујорк (град)|Њујорк]], [[САД]] се одржала премиера на црвен тепих на филмот „Човек од челик“ на која присуствувале главните глумци. На [[14 јуни]] [[2013]] филмот бил пуштен и имал добивка од 668 американски долари во светски рамки. Некои критичари го пофалиле филмското раскажување, глумење, визуелните ефекти и преоткривањето на номиналниот лик, додека пак другите биле критични поради темпото на филмот и недоволно развивање на ликовите. Продолжеток на овој филм, ''[[Бетмен против Супермен: Зора на правдата]]'' бил објавен на [[25 март]] [[2016]] година. ==Дејство== Планетата [[Криптон (планета)|Криптон]] се соочува со неизбежно уништување поради своето нестабилно јадро, што резултирало во исцрпување на природните ресурси на планетата. Воениот командант на планетата, [[Генерал Зод]] и неговите следбеници го отстрануваат владеачкиот Совет за време на воен удар. Знаејќи дека користењето на вештачко контролирање на популацијата ја има уништено нивната цивилизација, научникот [[Џор-Ел]] и неговата жена Лара го лансираат нивниот новороден син [[Кал-Ел]]; кој по неколку векови тој е првото природно родено криптонско дете; во вселенски брод за [[Земја]] претходно ставајќи го генетскиот кодекс на целата криптонска раса во неговите клетки. Откако [[Генерал Зод]] го убива [[Џор-Ел]], тој и неговите следбеници се фатени и протерани во [[Фантомска зона]]. Сепак, по експлодирањето на [[Криптон (планета)|Криптон]], тие се ослободуваат од неа. Вселенскиот брод на Кал-Ел слетува во [[Смолвил (стрип)|Смолвил]], мал град во [[Канзас]]. Тој е одгледан како посвоениот син на [[Џонатан и Марта Кент]], кои му даваат име - Кларк. Криптонската физиологија на Кларк му овозможува да има натчовечки способности на [[Земја]]та, кои првично предизвикуваат збунетост и прогонување. Сепај, тој постепено учи добро да ги искористува неговите моќи и да им помага на луѓето. Кога Кларк е тинејџер Џонатан му кажува дека тој е вонземјанин и го советува да не ја користи неговата сила јавно, плашејќи се дека општеството ќе го одбие. По смртта на Џонатан, возрасниот Кларк неколку години живее номадски живот, работејќи различни работи под друг идентитет, меѓувремено потајно спасувајќи луѓе, но и мачејќи се да се справи со губењето на неговиот посвоен татко. Кларк евентуално се инфилтрира во една воена американска истрага за еден извиднични вселенски брод од [[Криптон (планета)|Криптон]] во [[Арктик]]от. Кога Кларк ќе влезе во вонземјанскиот брод, ќе може да комуницира со зачуваната свест на [[Џор-Ел]] во форма на [[холограм]]. Џор-Ел му го кажува потеклото на Кларк, неговата приказна и истребувањето на неговата раса, и му кажува на Кларк дека тој е испратен на Земја за да им донесе надеж на човештвото за подобра иднина. [[Лоис Лејн]], новинарка за весникот на [[Дејли Планет]] од [[Метрополис (стрип)|Метрополис]], која е испратена да напише приказна за пронајдокот, скришно влегува во бродот додека го следи Кларк и тој ја спасува кога таа ќе се повреди. Уредникот на Лоис, [[Пери Вајт]], ја одбива нејзината приказна за ''суперчовечки'' спасувач, па таа трага по Кларк назад во [[Канзас]] со намера да напише разоткривачка приказна (експозѐ). Откако ќе ја слушне неговата приказна, таа ќе одлучи да не ја открие неговата тајна. Во меѓувреме, Зод и неговата екипа пребаруваат други планети што криптонската раса ги колонизирала пред многу време. Сепак, ни една од тие колонии не преживеала откако Криптон ги напуштил. На крај, Зод и останатите ќе примат сигнал за помош од бродот што Кларк го открил на [[Земја]]та. Зод пристигнува на Земја и бара луѓето да го предадат Кал-Ел, во кого тој верува дека го има кодексот, или пак ќе ја уништат Земјата. Кларк се согласува и војската, по барање на Зод, го предава него и Лоис на втората по ранг [[Фаора]]. Зод открива дека неговата намера е да искористи ''светска машина'' за преобразување на земјата за да ја направи Земјата - нов Криптон и да го искористи кодексот за повторно да ја насели планетата со генетски манипулирани Криптонци. Сепак, процесот на преобразување на земјата ќе заврши со истребување на човештвото поради многубројните еколошки промени, правејќи ја планетата непогодна за живеење за оние родени на Земја. Кларк и Лоис со помош на Џор-Ел бегаат од бродот на Зод, Кларк ја поразува [[Фаора]] и еден друг Криптонец, и ја убедува војската дека тој е нивен сојузник. Зод ја поставува светската машина во [[Метрополис (стрип)|Метрополис]] и преку [[Индиски Океан|Индискиот Океан]] и го започнува процесот на зголемување на [[Земјина маса|земјината маса]] и [[атмосфера]]. Кларк, сега наречен „[[Супермен]]“, ја уништува светската машина, додека пак војската го искористува вселенскиот брод што него до донел за Земјата за воздушен напад на бродот на Зод над Метрополис, испраќајќи ги вонјниците на Зод назад во зоната на фантоми. Супермен го уништува бродот што ја носи генетската комора, што е клучната технологија за враќање на Криптонската раса со кодексот. Само Зод преостанува и тој го предизвикува Супермен на уништувачка борба низ Метрополис користејќи ги неговите ново развиени моќи. Кога Зод ќе се обиде да ги убие приклештените цивили како одмазда за неговиот пораз, Супермен е приморан да му го скрши вратот и го убива. Малку подоцна, Супермен ја предупредува владата дека, ако таа ја сака неговата помош, тогаш тоа ќе биде под негови услови. За да направи лажен лик кој ќе му даде пристап во опасни ситуации без да поткрене сомневање, Кларк се вработува како репортер во [[Дејли Планет]]. ==Улоги== [[Податотека:Henry Cavill 3, 2013.jpg|thumb|десно|150п|[[Хенри Кавил]] на премиерата во Сиднеј во јуни 2013 година]] [[Податотека:Amy Adams in St Helier, Jersey.JPG|thumb|десно|150п|[[Ејми Адамс]] на премиерата во Џерси]] [[Податотека:Russell Crowe in St Helier, Jersey.JPG|thumb|десно|150п|[[Расел Кроу]] на премиерата во Џерси]] * [[Хенри Кавил]] како [[Супермен|Кал-Ел/Кларк Кент/Супермен]]: [[Криптон (планета)|Криптон]]ец чии родители го испратиле на [[Земја]]та како новороденче за да го одбегне уништувањето на неговата родна планета [[Криптон (планета)|Криптон]]. Тој е одгледан од фармерите [[Марта и Џонатан Кент]] во [[Смолвил (стрип)|Смолвил]], [[Канзас]]. Одгледан под морално водство од неговите посвојни родители и инспириран од холограмска порака од неговиот починат татко, тој станува најголемиот заштитник на [[Земја]]та. [[Супермен]] е прикажан како да има 33 години<ref>Superman states that he has been on Earth for 33 years when he is in FBI custody.</ref>, барем кога е пронајден, во сегашноста на филмот. Кавил е прв британски и неамерикански глумец кој го игра ликот<ref>{{наведени вести|url=http://www.superherohype.com/news/articles/125177-henry-cavill-to-play-superman?cpage=20#written_comments_title |title=Henry Cavill to Play Superman!! |publisher=[[Superhero Hype!]] |date=January 30, 2011 |accessdate=January 30, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести|last=Saunders |first=Emma |url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-12333396 |title=BBC News - Film invasion of the Super-Brits |publisher=BBC |date=February 1, 2011 |accessdate=February 2, 2011}}</ref>. Тој претходно имал улога во „''Супермен: лет покрај планета''“, кој на крај проектот бил откажан<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.news.com.au/entertainment/movies/super-surprising-the-actors-you-didn8217t-know-donned-the-Spandex-to-play-superman/story-e6frfmvr-1226670268974 |title=Super surprising: the actors you didn't know donned the Spandex to play Superman |date=June 26, 2013 |first=Leigh |last=Paatsch |work=news.com.au |accessdate=July 10, 2013 |archive-date=2017-06-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170613022749/http://www.news.com.au/entertainment/movies/super-surprising-the-actors-you-didn8217t-know-donned-the-spandex-to-play-superman/news-story/ea5409b05e9fe26f0744ea776aa0dbfe |url-status=dead }}</ref>, и бил предвид за улога во филмот од [[2006]] година - ''„[[Супермен се враќа]]''“, но улогата ја добил [[Брандон Рут]]<ref>{{наведени вести |first=Anita |last=Singh |url=http://www.telegraph.co.uk/news/picturegalleries/celebritynews/8291749/Another-British-superhero-Henry-Cavill-to-play-Superman.html |title=Another British superhero: Henry Cavill to play Superman |accessdate=March 27, 2011 |location=London |work=The Daily Telegraph |date=January 30, 2011}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/superman-man-of-steel-edgy-zack-snyder/158503/ |title=Zack Snyder Making Man of Steel "Edgy" Like The Dark Knight |publisher=Collider.com |date=April 11, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. Кавил изјавил дека: „''Постои вистинска приказна позади ликот на Супермен''“. Тој објаснил дека целта на секого е да се истражат тешкотиите со кои се справува нековиот лик што е како последица од имање на повеќе идентитети - вклучувајќи го неговото родено име, Кал-Ел, и неговото второ јас (алтер его), Кларк Кент. Кавил исто така изјавил дека „''само тој е таков и не постои никој како него''“ мислејќи на фигурата на [[Супермен]]. „''Мора да е страшно и тажно чувството, да не знаеш кој си или пак што си и да се обидеш да ја најдеш смислата. Каде е твојата основа ? Што е твојата инспирација ? До каде е границата на моќта што ја поседуваш ? Тоа само по себе е неверојатна слабост''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Doty|first=Meriah|url=https://movies.yahoo.com/blogs/movie-talk/man-steel-loneliness-not-kryptonite-superman-weakness-193703697.html|title=Superman's Weakness: Henry Cavill Reveals the New Kryptonite in 'Man of Steel'|date=May 8, 2013|accessdate=May 12, 2013|publisher=Yahoo!}}</ref>. Во едно интервју за списанието на ''Тотал Филм'', Кавил изјавил дека тој внесувал околу 5000 калории дневно, тренирал повеќе по два часа дневно и земал протеини со цел да ја зголеми мускулната маса<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Henry Cavill talks Man Of Steel and James Bond|url=http://www.totalfilm.com/news/henry-cavill-talks-man-of-steel-and-james-bond|accessdate=May 12, 2013|date=August 3, 2011}}</ref>. [[Џо Манганиело]] бил разгледан за улогата, но не можел да изготви датум на аудиција за директорот на кастингот поради закажување на обврските со ''Вистинска крв''<ref>{{наведени вести | url=http://blog.wenn.com/all-news/manganiellos-superman-loss-left-him-depressed/ | title=Manganiello’s Superman Loss Left Him Depressed | publisher=World Entertainment News Network | date=August 12, 2011 | accessdate=September 11, 2014 | author=Staff}}</ref>.[[Дилан Спрејбери]] го играл ликот на 13-годшниот Кларк Кент, додека пак 11-годишниот [[Купер Тимберлајн]] ја има улогата на 9-годишниот Кларк Кент<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Roop |first=Jason |url=http://www.styleweekly.com/richmond/richmond-fifth-grader-lands-superman-movie-role/Content?oid=1661369 |title=Richmond Fifth-Grader Lands Superman Movie Role |work=Style Weekly |date=April 9, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. * [[Ејми Адамс]] како [[Лоис Лејн]]<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://splashpage.mtv.com/2011/03/29/superman-amy-adams-lois-lane-2/ | title=Is Superman's New Lois Lane Really Too Old For The Man Of Steel? | publisher=MTV | date=March 29, 2011 | accessdate=March 29, 2011 | last=Arrant | first=Chris | archive-date=2012-09-12 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120912035444/http://splashpage.mtv.com/2011/03/29/superman-amy-adams-lois-lane-2/ | url-status=dead }}</ref><ref>{{наведени вести |first=Sara |last=Vilkomerson |title=Amy Adams to play Lois Lane in ''Superman'' |work=Entertainment Weekly |date=March 27, 2011 |url=http://insidemovies.ew.com/2011/03/27/amy-adams-lois-lane-superman/ |accessdate=March 28, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести |title='Superman' gets a Lois Lane |publisher=willitsuck.com |date=March 27, 2011 |url=http://willitsuck.com/2011/03/27/superman-gets-a-lois-lane/ |accessdate=July 14, 2013}}</ref>: Репортер за весникот на [[Дејли Планет]] и заљубена во [[Кларк Кент]]. Адамс била одберена од список на глумици во која биле и [[Оливија Вајлд]] и [[Мила Кунис]]<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Lussier |first=Germain |url=http://www.slashfilm.com/kristen-stewart-lois-lane-zack-snyders-superman/ |title=Kristen Stewart Will Not Be Lois Lane In Zack Snyder’s ‘Superman’ (UPDATED) |publisher=Slashfilm.com |date=February 2, 2011 |accessdate=June 6, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |last=Jagernauth |first=Kevin |url=http://blogs.indiewire.com/theplaylist/archives/olivia_wilde_mila_kunis_also_in_the_mix_for_lois_lane_kristen_stewart_repor/ |title=Updated: Olivia Wilde & Mila Kunis Also In The Mix For Lois Lane; Kristen Stewart Not Approached |work=[[indieWire]] |date=February 2, 2011 |accessdate=March 27, 2011 |archive-date=2011-04-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110407154920/http://blogs.indiewire.com/theplaylist/archives/olivia_wilde_mila_kunis_also_in_the_mix_for_lois_lane_kristen_stewart_repor/ |url-status=dead }}</ref>. „''Имаше големо, огромно пребарување за Лоис''“, рече Снајдер, „''За нас тоа била битна работа и очигледно многу значајна улога. Имавме многу аудиции, но имавме еден состанок со Ејми Адамс и подоцна јас почуствував дека таа е совршена за оваа улога''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://herocomplex.latimes.com/movies/amy-adams-will-be-lois-lane/|title=Amy Adams Will Be Lois Lane|date=March 27, 2011|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Адамс трипати била на аудиција за оваа улога: еднаш за непродуцираниот филм „''Супермен: Лет покрај планета''“, вториот пат за „[[Супермен се враќа]]“<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.nydailynews.com/entertainment/tv-movies/adams-super-dream-playing-lois-lane-true-article-1.1369425 |title='Man of Steel' star Amy Adams’ super thrill: Getting dream role of Lois Lane she’d imagined since childhood |date=June 11, 2013 |first=Ethan |last=Sacks |work=Daily News|location=New York |accessdate=July 10, 2013}}</ref> пред да ја добие моменталната улога. Во март, [[2011]] се потврдило дека Адамс ќе ја игра улогата на [[Лоис Лејн]]. Додека ја објавувала улогата, Снајдер во една изјава рекол: „''Нам ни е драго да објавиме дека улогата била доделена на Ејми Адамс, една од најразновидните и најпочитуваните глумици во филмската индустрија денес. Ејми го поседува талентот да ни ги прикаже сите особености на Лоис кои ние ги сакаме: паметна, цврста, смешна, топла, амбициозна и, се разбира, убава''“<ref>{{наведени вести|first=Jenna |last=Mullins |title=Amy Adams Cast as Lois Lane |url=http://www.eonline.com/uberblog/b233157_amy_adams_cast_lois_lane.html#ixzz1HpgMdyh1 |work=[[E!]] Online |date=March 26, 2011 |accessdate=March 26, 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110402053532/http://www.eonline.com/uberblog/b233157_amy_adams_cast_lois_lane.html |archivedate=April 2, 2011 |url-status= |df= }}</ref>. На претставувањето на Лоис Лејн, Адамс изјавила дека филмот ќе прикаже една Лоис Лејн која е „''независна, енергетична жена ... но која живее во многу препознатлив свет''“. Адамс изјавила дека „''Таа станала претежно слободен новинар, некој кој сака да остави впречаток. Природата на самиот бизнис со весници многу е сменета. Дури е и понапната''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geektyrant.com/news/2013/4/28/man-of-steel-amy-adams-discusses-her-take-on-lois-lane.html|title=Amy Adams discusses her take on Lois Lane|accessdate=May 12, 2013|first=Joey|last=Paur|date=April 28, 2013}}</ref>. * [[Мајкл Шенон]] како [[Генерал Зод]]<ref name="Shannon is Zod">{{Наведена мрежна страница|last=Hyde |first=David |url=http://www.dccomics.com/blog/2011/04/10/michael-shannon-to-star-as-general-zod-in-%25e2%2580%259cman-of-steel%25e2%2580%259d-from-warner-bros-pictures-and-legendary-pictures |title=Michael Shannon To Star As General Zod in "Man Of Steel" from Warner Bros. Pictures and Legendary Pictures |work=DC Comics |date=April 10, 2011 |accessdate=May 26, 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140528011144/http://www.dccomics.com/blog/2011/04/10/michael-shannon-to-star-as-general-zod-in-%E2%80%9Cman-of-steel%E2%80%9D-from-warner-bros-pictures-and-legendary-pictures |archivedate=May 28, 2014 |df= }}</ref>: [[Криптон (планета)|Криптон]]ски генерал и мегаломан со истите супер сили како Супермен. За улогата се разгледувал и [[Виго Мортенсен]]<ref name="http://www.hollywoodreporter.com/blogs/heat-vision/viggo-mortensen-superman-villain-161432">{{наведени вести | url=http://www.hollywoodreporter.com/blogs/heat-vision/viggo-mortensen-superman-villain-161432 | title=Viggo Mortensen on Warners' Radar for 'Superman' Villain (Exclusive) | accessdate=November 4, 2011 | work=The Hollywood Reporter | first=Borys | last=Kit}}</ref>. Снајдер изјавил: „''Зод не е само еден од најзастрашувачките непријатели на Супермен, туку еден од најзначајните, бидејќи тој има сознанија за Супермен што другите немаат. Мајкл е моќен глумец кој може да ја изрази и интелигенцијата и злобата на ликот, што го прави совршен за улогата''“<ref name="Shannon is Zod"/>. Кога го прашале Гојер зошто Зод била избран за негативец во филмот, тој изјавил: „''Начинот на кој јас и Кристофер Нолан им приваѓаме на филмовите не е како „Еј, кој негативец ќе биде совршен за овој филм?“ туку вие мора прво да започнете со приказна; Каков вид на приказна? Каков вид на тема сакате да раскажете? Така да ние работевме на тоа. Тогаш, злосторникот станува јасен во смисла на тоа кој ќе биде соодветниот антагонист (противник, конкурент, соперник ) за тоа. Кога вие ќе го видите филмот ќе сфатите дека единствените негативци кои можевме да ги искористиме беа Зод и [[Криптон (планета)|Криптон]]ците. Она што сакам да кажам е ако видите што е приказната, тогаш, ништо друго не би имало смисла''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.superherohype.com/features/articles/177083-from-the-set-of-the-man-of-steel|title=From The Set of the Man Of Steel|date=May 30, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Шенон исто така коментирал за неговиот приказ во споредба со приказот на оригиналниот глумец на Зод - [[Теренс Стамп]]: „''Да се следи иконската изведба на Теренс Стамп во оригиналот е застрашувачки, но јас едноставно се фокусирав ден за ден. Она што е интересно е кога почнавме со ова, трениравме многу време заедно и јас мислам дека тоа како да ми помогна малку да се опуштам. На крајот на краиштата ова е доста физички филм. Ова е добар начин за да се пронајдеш во филмот (како глумец)“.'' * [[Кевин Костнер]] и [[Дајан Лејн]] како [[Џонатан и Марта Кент]].<ref name="Kents">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pastemagazine.com/articles/2011/03/kevin-costner-joins-zack-snyders-superman-reboot.html |title=Kevin Costner Joins Zack Snyder's Superman Reboot |work=Paste |date=March 18, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>: Родителите кои го присвоиле [[Супермен]]. Снајдер објаснува дека неговата причина за прикажување пар на екранот е само поради реализмот: „''Мислам дека прво нешто што ќе сфатите кога ќе погледнете кон Кевин и Дајан и во нашата одлука за толку да ги истакнеме, е дека филмот добива нов тон, сфаќате дека овие дечки се сериозни глумци, и го доживуваме филмот многу посериозно поради тонот што тие го даваат. Без разлика што е драмата на филмот или ситуацијата во која се наоѓа глумецот, наш приоритет е да се направи филмот во што е можно пореалистичен''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://io9.com/5783887/zack-snyder-explains-to-us-why-his-superman-movie-will-be-the-most-realistic-yet|title=Zack Snyder explains to us why his Superman movie will be the most realistic yet|publisher=i09|date=March 21, 2011|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. По Кавил, Лејн била првиот член на глумецската екипа за да се вклучи во филмот. „''Ова за мене била многу битно доделување на улога бидејќи Марта Кент е жена чии вредности помогнале во формирање на човекот кој ние го знаеме како Супермен''“, изјавил Снајдер во соопштението. „''Ние сме возбудени што ја имаме Дајан во оваа улога бидејќи таа може да ја пренесе мудроста и чудото на жена чиј син што поседува моќи надвор од нејзината претстава''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/diane-lane-superman/|title=Diane Lane Will Play Martha Kent in SUPERMAN|publisher=Collider.com| last =Bettinger | first = Brandon|date=March 2, 2011|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. * [[Лоренс Фишбурн]] како [[Пери Вајт]]: Главниот уредник на [[Дејли Планет]] и шефот на Лоис Лејн. Фишбурн е првиот афроамериканец кој игра улогата на Пери Вајт во филм со акција во живо<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Ditzian |first=Eric |url=http://www.mtv.com/news/articles/1668388/laurence-fishburne-superman-man-of-steel.jhtml |title=''Man Of Steel'' Taps Laurence Fishburne As News Chief Perry White |publisher=MTV |date=March 8, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>. Фишбурн изјавил дека тој го играл својот лик по стапките на [[Ед Брадли]], наведувајќи дека: „''мојата инспирација е покојниот Ед Брадли, кој неколку години била дописник за [[CBS News]] во „60 минути''“... ''легендарниот Ед Брадли ... ми била пријател, ментор и ми служеше за пример, особено затоа што работеше во новинарство и тој била од оној тип на луѓе кои одат со кралеви, но не ги забораваат сиромашните. Така да тој била мојата инспирација за Пери''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://comicbook.com/blog/2013/06/10/man-of-steel-laurence-fishburne-modeled-perry-white-after-ed-bradley/|title=Man Of Steel: Laurence Fishburne Modeled Perry White After Ed Bradley| last =Johnson | first = Scott|date=June 10, 2013|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. * [[Расел Кроу]] како [[Џор-Ел]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/russell-crowe-eyes-superman-movie-202034 |title=Russell Crowe Eyes 'Superman' Movie |work=The Hollywood Reporter |date=June 15, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>: Биолошкиот татко на Супермен. За оваа улога предвид биле [[Шон Пен]] и [[Клајв Овен]]. Кроу образложил како при читањето на скриптата неговото сопствено татковство му дало информации за тоа како да ја прикаже сликата на Џор-Ел, наведувајќи дека: „''тоа била една од тие работи што ме поврзуваа со тоа. Тоа е прашањето со кое се соочува Џор-Ел, во таа ситуација и тој се наоѓа''“. Кроу исто така дал информации за неговото подготвување за филмот и изјавил дека: „''Кога потпишав ... под прво, не знаев дека ќе носам еластичен костум - бидејќи знаете дека тоа е костумот на Супермен - јас не знаев дека треба и мене да ме збере. Но, исто така не знаев каков вид на организатор е Зак Снајдер, бидејќи навистина ова била подготовка од стара школа. Ова е вид на подготовка на ниво на Дејвид Лин, а јас само него го ценев. Јас и бев во филмот три и пол или четири месеци дури пред да се појавам пред камера''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://uk.movies.yahoo.com/man-steel-russell-crowe-playing-jor-el-145400261.html|title=Man of Steel: Russell Crowe on playing Jor-El|publisher=[[Yahoo!]]|date=June 5, 2013|accessdate=June 6, 2013}}</ref>. * [[Антје Трауе]] како [[Фаора-Ул]]: Заменик командант на Зод и командант на [[Криптон (планета)|Криптон]]ската војска која е целосно посветена и лојална на [[Генерал Зод]]. Таа е безмилосрдна, ладна и брутална во своите методи, а нејзиниот воен тренинг и вештини ја прави неа многу опасен непријател на Супермен. Фаора е експерт во блиска борба и во оружја за самостална борба од блиску<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://batman-news.com/2015/09/17/gal-gadot-man-of-steel-faora/|title=Gal Gadot is Wonder Woman because she turned down a major 'Man of Steel' role|publisher=Batman News|last=Bugley|first=Chris|date=September 17, 2015}}</ref>. * [[Ејлет Зирер]] како Лара Лор-Ван Биолошката мајка на Супермен и лојална жена на Џор-Ел. Првично била објавено дека улогата и припаднала на [[Џулија Ормонд]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aintitcool.com/node/51355 |title=Julia Ormond Out As MAN OF STEEL’s Biological Mom!! |publisher=Ain't It Cool News |date=September 25, 2011}}</ref>, но подоцна неа ја отфрлиле. Пред Ормонд, [[Кони Нилсен]] била во преговори за улогата. * Хенри Леникс како Генерал-полковник Сванвик<ref name="collider0804">{{Наведена мрежна страница|first=Matt |last=Goldberg |url=http://collider.com/superman-man-of-steel-movie-image/107472/ |title=First Official Image of Henry Cavill as Superman in Zack Snyder's Man of Steel |publisher=Collider.com |date=August 4, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/dollhouse-actor-joins-man-steel-209325 |last=Kit |first=Borys |title='Dollhouse' Actor Joins 'Man of Steel' |work=The Hollywood Reporter |date=July 8, 2011 |accessdate=July 26, 2011}}</ref> * [[Кристофер Мелони]] како полковник Нејтан Харди<ref name="collider0804" /><ref>{{наведени вести|url=http://nymag.com/daily/entertainment/2011/06/chris_meloni_is_playing_a_gene.html |title=Chris Meloni Is Playing a General in Superman, Not Lex Luthor |last=Greco |first=Patti |work=[[New York (magazine)|New York]] |date=June 25, 2011 |accessdate=July 28, 2011}}</ref> * Ричард Шиф како Д-р Емил Хамилтон<ref>{{наведени вести| url=http://www.variety.com/article/VR1118048361?refCatId=13 | work=Variety | title=Richard Schiff joins 'Man of Steel' | date=January 9, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/richard-schiff-man-of-steel/136628/ |title=Richard Schiff Joins SUPERMAN: MAN OF STEEL |publisher=Collider.com |date=January 9, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.iamrogue.com/news/interviews/item/5602-iar-exclusive-interview-richard-schiff-talks-man-of-steel.html |title=IAR EXCLUSIVE INTERVIEW: Richard Schiff Talks 'Man of Steel' |publisher=iamROGUE.com |accessdate=May 5, 2012}}</ref> * Мекензи Греј како Јекс-Ур * Мајкл Кели како Стив Ломбард ==Продукција== ===Развој=== Во [[јуни]] [[2008]] „[[Warner Bros.]]“ презел идеи од автори на [[стрип]]ови, [[сценарист]]и и [[режисер]]и за тоа како да биде успешно уште едното стартување на филмскиот серијал Супермен<ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2009/03/26/mark-millar-on-his-superman-movie-trilogy-nothing-is-happening/ |title=Mark Millar On His ''Superman'' Movie Trilogy: "Nothing Is Happening" |publisher=MTV News |date=March 26, 2009 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Меѓу оние кои ги дале своите идеи за повторно стартување на филмот биле авторите на стрипови: [[Грант Морисон]], [[Марк Вајд]], [[Џоф Џонс]] и [[Бред Мелцер]]<ref name="Jen">{{наведени вести|last=Vineyard |first=Jennifer |title=How To Reboot The Superman Movie Franchise-Comic Writers Chime In |publisher=MTV |date=August 11, 2008 |url=http://splashpage.mtv.com/2008/08/11/how-to-reboot-the-superman-movie-franchise-comic-writers-chime-in/ |accessdate=August 22, 2008}}</ref> . Морисон изјавил: „''Им реков, не е лошо. Само гледајте на „Супермен: Повраток“ како на „Халк“ на Анг Ли. „Неверојатниот Халк“ докажа дека публиката ќе ви прости и ќе ви дозволи одново да ја направите франшизата''“, изјавил Вајд. Идејата на Морисон била слична со неговата работа за „''[[Ол-стар Супермен]]''“, додека пак идејата на Вајд била слична со „''[[Супермен: Наследно право]]''“. [[Марк Милар]], здружувајќи се со режисерот [[Матју Вон]], исто така планирале за епична трилогија на Супермен од осум часови и секоја година да би се пуштало по едно продолжение, слично како „[[Господарот на прстените (филмски серијал)|Господарот на прстените]]“<ref>{{наведени вести|last=Anderson |first=Martin |title=The Den Of Geek interview: Mark Millar |publisher=DenofGeek.com |date=July 20, 2008 |url=http://www.denofgeek.com/comics/88459/the_den_of_geek_interview_mark_millar.html |accessdate=August 22, 2008}}</ref><ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2010/03/26/matthew-vaughn-superman/ |title=Matthew Vaughn Says ''Superman'' Movie Discussions Were "Very Brief" |publisher=MTV News |date=March 26, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Милар не ја споредил со трилогијата на „[[Кум (филм)|Кум]]“, во која хронолошки би бил претставен целиот живот на Супермен, од раните денови на [[Криптон (планета)|Криптон]] па сè до крајот кога Супермен ќе почне да ја губи силата поради тоа што Сонцето започнува да преминува во [[супернова]]<ref>{{наведени вести|last=Goodswen |first=Dan |title=Exclusive: Mark Millar Talks Superman |work=Empire |date=October 29, 2008 |url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=23521 |accessdate=October 30, 2008}}</ref>. Во [[август]], [[2008]] година, „[[Warner Bros.]]“ предложил повторно да се стартува со филмските серии. Студискиот извршник [[Џеф Робинов]] планирал да го имаат пуштено филмот или до [[2010]] или до [[2011]] година, објаснувајќи дека: „''[[Супермен се враќа]] не функционираше како филм на начин на кој ние сакавме. Тој не го позиционираше ликот на начин на кој ние сакавме тој да биде позициониран. Да функционираше Супермен во 2006 ние би имале филм за Божиќ оваа година или за [[2009]]<ref name="PaulMovieWeb">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.movieweb.com/news/paul-levitz-chats-batman-superman-the-man-of-steel-and-more|title=Paul Levitz Chats Batman, Superman: The Man of Steel, and More|publisher=MovieWeb|last=O |first=Courtney.|date=October 10, 2008|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. Сега планот повторно е само да се претстави Супермен и воопшто да не се обрне внимание на филмовите на Бетмен или Супермен“''. [[Пол Левиц]] во едно интервју изјавил дека „[[Бетмен]]“ го држи клучот за повторното стартување на „Супермен“. Тој образложил: „''Сите го чекаат Нолан да потпише за уште еден Бетмен, а кога ќе се случи тоа, ќе следи датумот на издавање на Супермен и на сите други идни проекти''“. Во февруари, [[2009]], [[McG]], кој претходно планирал да го режисира филмот „Супермен: лет покрај планета“, изразил интерес за да се врати пак во франшизата на Супермен<ref name="PaulMovieWeb" /><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Woerner|first=Meredith|title=McG's 20,000 Leagues Under The Sea Trumps His Superman Movie|url=http://io9.com/5148905/mcgs-20000-leagues-under-the-sea-trumps-his-superman-movie|publisher=io9.com|accessdate=June 11, 2013}}</ref>. Во август, [[2009]], се изрекла судска одлука во која семејството на [[Џери Сигел]] повторно освоило 50% од правата за потеклото на „Супермен“ и од уделот на Сигел за авторските права во „[[Акционен стрип 1]]“<ref>{{наведени вести|last=Graser |first=Marc |title=Superman co-creator's family given rights |work=Variety |date=August 13, 2009 |url=http://www.variety.com/article/VR1118007269.html |accessdate=August 29, 2009}}</ref>. Покрај тоа, судијата пресудил дека „[[Warner Bros.]]“ не им должи на семејствата дополнителни авторски надоместоци за претходните филмови. Сепак, доколку не ја започнале продукцијата на филмот за „Супермен“ до [[2011]] година, тогаш компанијата на Сигел би можела да ги тужат поради изгубен приход поради непродуциран филм<ref>{{наведени вести|url=http://www.variety.com/article/VR1118005806.html |title=Warner Bros. wins ''Superman'' case |last=McNary |first=Dave |date=July 8, 2009 |work=Variety |accessdate=July 27, 2010}}</ref>. Дејствието на „Човек од челик“ претставува нелинеарен расказ и раскажува делови од приказната во ретроспектива. [[Давид С. Гојер]], за време на дебатата околу приказната за „[[Бетмен: Подемот на црниот витез]]“ во [[2010]] година, му рекол на [[Кристофер Нолан]] за неговата идеја како да го претстават Супермен во модерен контекст<ref name="GoyStory">{{наведени вести|url=http://www.superherohype.com/news/articles/102090-christopher-nolan-on-batman-and-superman |title=Christopher Nolan on Batman and Superman |publisher=Superhero Hype! |date=June 4, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Импресиониран од идејата на Гојер, Нолан ја пренесел идејата во студиото<ref name="GoyStory" />, кое него го изнајмил за продуцент а Гојер за писател врз основа на финансискиот и критичкиот успех на „[[Бетмен: Подемот на црниот витез]]“<ref>{{наведени вести|last=Finke |first=Nikki |last2=Fleming |first2=Mike |title=It's A Bird! It's A Plane! It's Chris Nolan! He'll Mentor Superman 3.0 And Prep 3rd Batman |publisher=Deadline.com |date=February 9, 2010 |url=http://www.deadline.com/2010/02/its-a-bird-its-a-plane-its-chris-nolan-hell-mentor-superman-3-0-while-preparing-3rd-batman/ |accessdate=December 3, 2010 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5xLwx0v1Q?url=http://www.deadline.com/2010/02/its-a-bird-its-a-plane-its-chris-nolan-hell-mentor-superman-3-0-while-preparing-3rd-batman/ |archivedate=March 21, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref><ref>{{наведени вести|first=Lauren A. E. |last=Schuker |title=Warner Bets on Fewer, Bigger Movies |work=The Wall Street Journal |date=August 22, 2008 |url=https://www.wsj.com/articles/SB121936107614461929 |accessdate=October 22, 2008 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5xLzZSe7O?url=http://online.wsj.com/article/SB121936107614461929.html |archivedate=March 21, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref> . Нолан бил восхитен од работата на [[Брајан Сингер]] за „Супермен: Повраток“ за поврзаност на неговата верзија со верзијата на [[Ричард Донер]], наведувајќи дека „''многу луѓе пристапиле кон Супермен на различен начин. Јас само го знам успешниот начин и тоа е она што знам како да го работам''“, потенцирајќи ја идејата дека [[Бетмен]] постои во свет каде што тој е единствениот суперхерој и сличен пристап кон „Човек од челик“ би го загарантирал интегритетот потребен за филмот. „''Секој (дел) придонесува за внатрешната логика на приказната. Тие немаат ништо заедничко меѓу себе''“. Нолан, сепак, појаснил дека новиот филм нема да има никаква врска со претходните филмски серијали<ref>{{наведени вести|url=http://latimesblogs.latimes.com/herocomplex/2010/03/christopher-nolan-takes-flight-with-superman-we-have-a-fantastic-story-1.html |title=Christopher Nolan takes flight with Superman: "We have a fantastic story" |last=Boucher |first=Geoff |date=March 10, 2010 |work=Los Angeles Times |accessdate=July 5, 2010}}</ref>. [[Џеф Робинов]], директор на ''[[Warner Bros. Pictures Group]]'', разговарал со ''[[Entertainment Weekly]]'' и му дозволиле да погледне низ ѕидот на тајни што ги опкружува плановите на „[[DC Comics]]“: „''Какви ќе бидат филмовите кога ќе се движат нанапред. Во тоа, ова е дефинитивно првиот чекор''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Baldwin |first=Kristen |url=http://insidemovies.ew.com/2013/04/11/man-of-steel-dc-comics-superhero-movies/ |title='Man of Steel' will open door for more DC Comics superhero movies |work=Entertainment Weekly |date=April 11, 2013 |accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Плановите за филмот да содржи наводи за постоење на други суперхерои, индискретно споменуваат за можно проширување на вселената на ДС<ref name="DCU">{{Наведена мрежна страница|url=http://batman-news.com/2013/04/23/man-of-steel-director-zack-snyder-promises-references-to-dc-universe/ |title=‘Man of Steel’ director Zack Snyder promises references to DC Universe |work=Batman News |date=April 23, 2013 |accessdate=April 24, 2013}}</ref> and setting the tone for a shared fictional universe of DC Comics characters on film.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-shared-universe/ |title=‘Man of Steel’ Will Launch DC Shared Universe |last=Dyce |first=Andrew |publisher=ScreenRant |date=April 11, 2013 |accessdate=April 12, 2013}}</ref>. [[Гуљелмо дел Торо]], со кого Гојер работел на [[Блејд 2]], ја одбил понудата за режисерска позиција на „Човек од челик“ бидејќи бил посветен на филмската адаптација на „[[Во планините на лудило]]“<ref>{{наведени вести|last=Fleming |first=Michael |url=http://www.deadline.com/2010/09/toronto-qa-julias-eyes-and-biutiful-producer-guillermo-del-toro/ |title=Toronto Q&A: Guillermo Del Toro About Producing ''Julia's Eyes'' And ''Biutiful'' |publisher=[[Deadline.com]] |date=September 13, 2010 |accessdate=December 3, 2010}}</ref>, но и било стапено во контакт со [[Роберт Земекис]] за позицијата<ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2010/11/01/robert-zemeckis-superman-reboot/ |title=Robert Zemeckis On ''Superman'' Reboot: "I Passed On That Faster Than A Speeding Bullet" |publisher=[[MTV News]] |date=November 1, 2010 |accessdate=December 3, 2010}}</ref>. Пред да биде најмен [[Зак Снајдер]] во [[октомври]] [[2010]]<ref>{{наведени вести|url=http://www.deadline.com/2010/10/zack-snyder-directing-superman/ |title=SCOOP: Zack Snyder Directing ''Superman'' |publisher=Deadline.com |last=Fleming |first=Michael |date=October 4, 2010 |accessdate=October 4, 2010}}</ref>, за потенцијални режисери се сметале и: [[Бен Афлек]], [[Дарен Аронофски]], [[Данкан Џонс]], [[Џонатан Либесмен]], [[Мат Ривс]] и [[Тони Скот]]<ref>{{наведени вести|last=Fleming |first=Michael |url=http://www.deadline.com/2010/09/chris-nolan-looking-for-superman-director/ |title=Chris Nolan Looking for ''Superman'' Directors |publisher=Deadline.com |date=September 23, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Кастингот започнал во следниот месец - ноември<ref>{{наведени вести|last=Snider |first=Mike |url=http://content.usatoday.com/communities/gamehunters/post/2010/11/qa-screenwriter-david-goyer-on-call-of-duty-black-ops/1 |title=Q&A: Screenwriter David Goyer on ''Call of Duty: Black Ops'' |work=USA Today|date=November 26, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Reynolds |first=Simon |url=http://www.digitalspy.co.uk/movies/news/a280075/affleck-was-nolans-choice-for-superman.html |title=Affleck 'was Nolan's choice for Superman' - Movies News |work=Digital Spy |date=October 4, 2010 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. [[Зак Снајдер]] ги потврдил двете наводи и на [[Бустер Голд]] и на [[Бетмен]], зголемувајќи ги можностите на филмската вселена на ДС. Кога Зод ќе уништи еден сателит, зборовите „''Претпријатија на Вејн се забележуваат на него''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/man-of-steel-easter-eggs-wayne-enterprises/ |title=MAN OF STEEL Easter Egg Revealed; Has Possible Repercussions for MAN OF STEEL 2 |publisher=Collider |date=November 5, 2012 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. ===Снимање=== [[Податотека:Zack Snyder, Henry Cavill, Russell Crowe (3).jpg|thumb|десно|150п|Од лево кон десно: Режисер [[Зак Снајдер]] со глумците - [[Хенри Кавил]] и [[Расел Кроу]] цна премиера на црвен тепих на филмот „Човек од челик“, Сиднеј 2013]] [[Податотека:Christopher Nolan, London, 2013 (crop).jpg|thumb|десно|150п|[[Кристофер Нолан]] во 2013 година во Лондон]] Главното фотографирање започнало на [[1 август]] [[2011]], во една индустриска зона во близина на аеродромот во ДуПејџ под тајно име „''Есенски мраз''“<ref name="ChicagoBusiness2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.chicagobusiness.com/article/20110728/NEWS07/110729855/superman-flying-into-chicago-in-august-for-filming |first=Paul |last=Merrion |title=Superman flying into Chicago in August for filming |work=Crain's Chicago Business |date=July 28, 2011 |accessdate=July 29, 2011}}</ref>. [[Зак Снајдер]] се колебал за тоа дали да го снима филмот во „[[3Д]]“, поради техничките ограничувања за тој формат, и наместо тоа се одлучил да го снима филмот дводимензионално а по продукцијата да се преадаптира во „3Д“ за да излезе во „[[2Д]]“, „3Д“ и „ИМАКС 3Д“<ref name="Snyder 3D">{{Наведена мрежна страница|url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-post-converted-3d/ |title=‘Man of Steel’ Being Post-Converted to 3D |work=Screen Rant |date=November 2012 |accessdate=April 20, 2013}}</ref> . Снајдер исто така одлучил да го снима филмот на лента отколку дигитално бидејќи тој почуствувал дека тоа ќе го направи филмот „''големо филмско искуство''“<ref name="film">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2013/04/17/cinemacon-warner-bros-gatsby-superman/2089599/ |title='Gatsby,' Superman make their introduction at CinemaCon |work=USA Today |date=April 13, 2013 |accessdate=April 24, 2013}}</ref>. Се очекувало снимањето да трае два или три месеци<ref name="ChicagoBusiness">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.chicagobusiness.com/article/20110326/ISSUE01/303269971/latest-superman-movie-arrives-in-the-nick-of-time |first=Paul |last=Merrion |title=Latest Superman movie arrives in the nick of time |work=Crain's Chicago Business |date=March 28, 2011 |accessdate=July 28, 2011}}</ref>. Продукцијата се одвила во Плано од 22 до 29 август<ref name="ChicagoBusiness2" /><ref>{{наведени вести|url=http://www.huffingtonpost.com/2011/03/28/superman-man-of-steel-chicago_n_841436.html |title=''Superman: Man Of Steel'' Filming In Chicago, According To Industry Sources |last=Guzzardi |first=Will |accessdate=March 29, 2011 |date=March 28, 2011 |work=Huffington Post}}</ref>. Според едно интервју со [[Мајкл Шенон]], снимањето продолжило до [[февруари]] [[2012]] година<ref>{{Наведена мрежна страница |first=Mark |last=Julian |url=http://www.comicbookmovie.com/fansites/GraphicCity/news/?a=49156 |title=More From Michael Shannon On Zack Snyder's Man Of Steel And His General Zod Role |publisher=ComicBookMovie.com |date=October 31, 2011 |accessdate=May 5, 2012 |archive-date=2011-11-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111102060032/http://www.comicbookmovie.com/fansites/GraphicCity/news/?a=49156 |url-status=dead }}</ref>. „Човек од челик“ бил сниман во областа на Чикаго, [[Калифорнија]] и студиото ''[[Burnaby’s Mammoth Studios]]'' било преобразено во родната планета на Супермен - [[Криптон (планета)|Криптон]] со огромен број на вонземски летала. Во областа на подземната железница во крајбрежјето на северниот брег на [[Ванкувер]] се снимало драматичното спасување што се одвива на дупчалка за нафта каде публиката го запознава Супермен. Уклулет и Нанаимо, Британска Колумбија, Канада видно се истакнати во првиод час од филмот, карактеристичната зимска магла и немирното море во филмот лажно се претставени како да се на [[Алјаска]]. Од 7 до 17 септември снимањето продолжило во Луп, Чикаго<ref name="ChicagoBusiness2" />. Продукцијата во Ванкувер се одржала од [[21 септември]] [[2011]] до [[20 јануари]] [[2012]]<ref>{{наведени вести|last=Lederman |first=Marsha |url=https://www.theglobeandmail.com/news/ats/movies/next-superman-film-to-be-shot-in-vancouver-sources/article1841715/ |title=Next Superman film to be shot in Vancouver |work=The Globe and Mail |date=December 17, 2010 |accessdate=December 17, 2010 |location=Toronto}}</ref>. Снимањето во Чикаго бил единичен проект, што значи дека можело да се снимат многу основни снимки и пресеци и немора да се вклучуваат главните членови од глумецската екипа<ref name="Screenrant1">{{Наведена мрежна страница|url=http://screenrant.com/superman-man-steel-chicago-shoot-benk-108445/|title=‘Superman: Man of Steel’ Flying to Chicago for Shooting; Military Equipment|publisher=Screenrant|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. ===Дизајн=== „Човек од челик“ прикажува изменет костум на Супермен од страна на [[Џим Ачесон]] и [[Мајкл Вилкинсон]]. Во костумот се зачувани распоредот на боите и логото „S''“,'' но, се во потемни бои и особено ги нема црвените боксерки што обично ги носи Супермен. [[Зак Снајдер]] изјавил дека костумот е „''модерно естетски''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last1=Sacks |first1=Ethan |last2=McClear |first2=Sheila |url=http://www.nydailynews.com/entertainment/tv-movies/superman-loses-red-underpants-article-1.1366032 |title=In 'Man of Steel,' Superman's costume gets 2013 makeover for director Zack Snyder's update |work=Daily News |location=New York |date=June 9, 2013 |accessdate=June 17, 2013}}</ref>. Тој и неговите продуценти се обиделе да измислат костум кој ќе ги содржи црвените боксерки, но не успеало да направат таков што би се вклучил во тонот на филмот, така што ги отстраниле од костумот<ref name="esquire">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.esquire.com/blogs/culture/michael-wilkinson-superman-look | title=Inside the Evolution of Superman's Look | work=Esquire | date=March 12, 2014 | accessdate=June 19, 2014 | author=Zemler, Emily}}</ref>. Поради значителната тежина еден практичен костум би попуштил, така да [[Криптон (планета)|Криптон]]скиот оклоп на [[Генерал Зод]] бил направен со помош на ''CGI'' за да му овозможи на Шенон „''слобода во движење''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Wales |first=George |url=http://www.totalfilm.com/news/michael-shannon-talks-man-of-steel-1 |title=Michael Shannon talks Man Of Steel: the CGI suit and Goyer's script |publisher=TotalFilm.com |date=April 23, 2013 |accessdate=June 21, 2013}}</ref>. ===Ефекти=== Џон Дежарден работел како визуелен раководител на „Човек од челик“ и заедно со: ''[[Weta Digital]]'', ''[[MPC - Moving Picture Company]]'' и ''[[Double Negative]]'' ги правеле визуелните ефекти во филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://blogs.indiewire.com/theplaylist/effects-supremo-joe-letteri-says-zack-snyder-is-placing-emphasis-on-in-camera-effects-in-man-of-steel |publisher=Indiewire |title=Effects Supremo Joe Letteri Says Zack Snyder Is Placing Emphasis On In-Camera Effects In 'Man of Steel' |accessdate=July 17, 2012 |archive-date=2013-01-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130129195841/http://blogs.indiewire.com/theplaylist/effects-supremo-joe-letteri-says-zack-snyder-is-placing-emphasis-on-in-camera-effects-in-man-of-steel |url-status=dead }}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.dneg.com/projects/projects_list.html |title=Double Negative: Full Project list |accessdate=July 22, 2012 |archive-date=2012-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120915030619/http://www.dneg.com/projects/projects_list.html |url-status=dead }}</ref>. [[Зак Снајдер]] сакал филмот да „''изгледа доста природно бидејќи тука има многу фантастични работи''“ и тој сакал „''луѓето да престанат со неверувањето и ние тимот за визуелни ефекти моравме да го направиме тоа што е можно полесно за тие да веруваат''“. Дежарден истакнал дека намерата во снимањето на филмот била да се користат рачни уреди за да го направат филмот да изгледа како „''документарец''“. „''Моравме да размислиме што би тоа значело, бидејќи исто така требаше да снимаме луда акција''“, изјавил Дежарден. „''Така да за многу прегледи што направивме, почнавме да размислуваме за тоа каде би биле сместени камерите и нашите сниматели. Најголем дел од правилата се исто како и правилата на „Ѕвезден војувач Галактика“ (анг. Battlestar Galactica) за вселенски камери кои Гери Хуртцел ги усоврши за таа минисерија, каде што сакаме да бидеме сигурни дека камерата снима од онаму од каде што има смисла. Освен ако дејствието се одвива толку над врвот, како на крајот каде Супермен го тепа Зод, тогаш ние моравме да ги раздвоиме малку''“<ref name="fxguide">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fxguide.com/featured/man-of-steel-vfx-milestones/|title=Man of Steel vfx milestones|work=Fx Guide|date=June 24, 2013|accessdate=June 25, 2013}}</ref>. [[File:KryptonMOS.jpg|thumb|320px|left|''Weta Digital'' создала планети пејзажи, суштества и архитектура слични на вонземјани за понатамошно унапредување на градењето на светот на планетата Криптон.]] Во првиот чин каде филмот се одвивал на планетата [[Криптон (планета)|Криптон]], „''Вета Диџитал''“ поставила планетарни средини што наликуваат на вонземски, суштества и основниот начин на прикажување - технологија која режисерите ја нарекуваат „''течна геометрија''“. Раководител за визуелни ефекти на „Вета Диџитал“, [[Дан Лемон]], објаснил дека: „''Тоа е еден куп на сребрени зрнца кои лебдат во магнетно поле и машинана може да го контролира тоа магнетно поле така да зрнцата се скоро како тридимензионални пиксели, и тие можат да направат површина која лебди во воздухот и да дадат опис на било она што вие треба да видите''“. Зрнцата на екранот, кои одблизу изгледаат како пирамиди со мал наклон, се произведени за да направат површина на предмет и да ја отсликаат внатрешноста на фигурата<ref name="fxguide" />. Делот каде Супермен е во сцени каде се бори од близу со другите [[Криптон (планета)|Криптон]]ци се покажало де ќе биде голем предизвик за режисерите и за екипата за визуелни ефекти. Дежарден појаснил: „''Кога ги снимаме овие борби и овие хипер-реални работи, не сакаме тоа да го правиме старомодно, 'во ред' јас сум снимател, снимам од почеток, ќе се прошетам тука за да ја следам акцијата која сè уште не постои но ние ќе ја вметнеме подоцна. Бидејќи тоа сме ние кои ги анимираме ликовите на камерата. Така да ние би ја направиле таа анимација со ликовите - зграпчување, удирање или полетување- и ние би ги снимале вистинските ликови сè до моментот кога тие би требале да направат такво нешто и потоа ние би прекинале со снимањето. Подоцна ние таму би поставиле една камера за да ја снима средината. И подоцна една камера да го снима секој момент на обраќање на глумците. Така да би имале збир од фотографии на средината и на ликовите со висока разделност. Тогаш, во пост продукција, ги земаме нив и ги анимираме според брзина на која ние сакаме тие да се движат во нашата дигитална средина''“. „МПЦ“ се справила со визуелните ефекти за секвенцата „''средба во Смолвил''“. Пред да се вметнат визуелните ефекти во снимките е визуелизирана кореографијата со борбата. По визуелизирањето, делови од сцената на акцијата во живо би се снимале на мали парчиња. „''Ако на пример Супермен беше удрен и би слетал 50 метри подалеку, ние би ја снимале почетната и крајната позиција, а подоцна би ја повржале таа празнина со преземања на ЦГ''“, изјавил [[Гијом Рашерон]], раководител за визуелни ефекти на МПЦ. Тогаш една монтажна камера би фатила од клучните слики на кореографискиот глумец. „''Тоа е стабилна монтажна камера која е наместена на монтажна цевка и можеш да ја вклучиш на крајот на подесувањата и би фатил стабилни клучни слики од некоја изведба или израз“, вели Гијом, „а подоцна ние би можеле да ги искористиме тие мирни слики со висока разделност за да ги проектираме на двоен ЦГ и би добиле навистина точен премин на светлина и боја - уште од поставувањето''“<ref name="fxguide" />. На сцена, една монтирана камера била поставена за да ја снима околината. Екипата за визуелни ефекти монтирала [[Канон ЕОС 5Д]], наречена „''околна камера''“<ref name="fxguide" />, и една журеста глава опремена со мотор, што овозможува да ја снимат средината под агол од 360 степени со разделност од 55 илјади на секоја слика, а процесот би траел приближно од две до четири минути. Снимката од сцената резултирала со осветлување и текстура коишто можат одново да се проектираат во [[геометрија]]. Главниот составен дел на сцените со борење биле дигиталните двојки на целиот екран. Бил додаден и дигитален оклоп, заедно со [[Криптон (планета)|Криптон]]ските шлемови основани на енергија. Глумците биле компјутерски скенирани и се правеле поларизирани и неполаризирани сценски слики. Наметката и костумот на Супермен се скенирале со висока дефиниција - всушност наметката директно ги рефлектирала движењата на Супермен<ref name="fxguide" />. Во сцените со преобразување на зејмата во градот Метрополис, визуелните ефекти ги направил „Дабл Негатив“. Со цел да го изгради Метрополис, кој изгледа убедувачки и реалистично, „Дабл Негатив“ ја употребил машината за градови на Есри за да помогне во процедуална реализација на градот. „''Тоа беше многу голема научно-фантастична улога''“, изјавил раководителот со визуелни ефекти на „Дабл Негатив“ Гед Врајт „''така да ние го земавме тоа што тие го имаа направено и го проширивме во голема мерa. Работата што ние ја правевме беше основана некаде во центарон на Њујорк, Л.А. и Чикаго и тоа нам ни ги даде големините и височините на зградите. Ние би ги обликувале тие модели со парчиња прибор, но најголем дел од нив мораше да отпадне. Така да ние моравме да ги монтираме за уништување но и за други аспекти на работата''“<ref name="fxguide" />. За уништувањето на зградите, студиото го изменил својот систем за вредности (квалитет) за да се фокусира кон динамичните настани. Софтверот за физика на „''Bullet''“ значително многу се користел за уништувањето. „''Сакавме да бидеме во можност да поткренеме РБД настан и да ги активираме сите овие секундарни настани, било да се симулации на стакло или прашина - сите тие работи требаше да бидат оковани и предадени на процедурен начин''“, изјавил Врајт. „''Една од предностите од ова беше, бидејќи се беше основано околу ограничен број на влезни компоненти, може да бидете сигурни дека тие се моделирани на начин на кој можат да се искористат во ефекти - вие може да моделирате нешто но тие ќе биат нова фаза за монтирање и уништување''“<ref name="fxguide" />. Алатки за стимулација на пожар, чад и вода биле развиени во студиото на „Дабл Негатив“. За рендерирање елементи како што е симулацијата на гонена топка студиото користеше лиценциран софтвер за рендерирање на волумен. „Дабл Негатив“ исто така користеше домашно средство со течности „Скрт“ за да се справи со поголеми симулации и интеракција за поцврсто-споени волумени и честики. Што се однесува кон борбата меѓу Супермен и Зод, „Дабл Негатив“ вметнал вистински слики врз дигиталните двојки<ref name="fxguide" />. ===Музика=== {{main article|Човек од челик (саундтрак)}} [[File:Hans Zimmer 2010.jpg|thumb|upright|Ханс Цимер ја композираше и продуцираше музиката во „Човек од челик“]] [[Ханс Цимер]] првично ги негирал популарните гласини дека тој ќе ја композира музиката во филмот<ref name="zimmer">{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/hans-zimmer-superman-rumor/63591/ |title=Hans Zimmer Debunks SUPERMAN Rumor |work=Collider |accessdate=December 17, 2011}}</ref>. Сепак, во [[јуни]] [[2012]] година се потврдило дека всушност Цимер ќе е композиторот на музиката во филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Eisenberg |first=Eric |title=Man Of Steel To Feature The Music Of Hans Zimmer |url=http://www.cinemablend.com/new/Man-Steel-Feature-Music-Hans-Zimmer-31457.html |publisher=cinemablend.com |accessdate=June 18, 2012}}</ref>. За целосно да се разликува „Човек од челик“ од претходните филмови, не бил употребен иконскиот „''Марш на Супермен''“ од [[Џон Вилијамс]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geektyrant.com/news/2012/8/13/man-of-steel-wont-include-john-williams-superman-score.html |title=MAN OF STEEL Won't Include John Williams' SUPERMAN Score |publisher=Geektyrant.com |date=August 13, 2012 |accessdate=June 3, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.worstpreviews.com/headline.php?id=25767 |title="Man of Steel" Won't Use John Williams' "Superman" Music |publisher=Worstpreviews.com |accessdate=June 3, 2013 |archive-date=2017-09-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170926042318/http://www.worstpreviews.com/headline.php?id=25767 |url-status=dead }}</ref>. Тонскиот запис (саундтрак) на [[Ханс Цимер]] за „Човек од челик“ бил пуштена во јавноста на [[11 јуни]] [[2013]] година. Неофицијален исечок од филмската музика од третите рекламни инсерти (од филмот), наречен „''Идеал на надежта''“, се потврдило дека е скратена верзија од песната „''What Are You Going to Do When You Are Not Saving the World''?” („''Што ќе правиш кога нема да го спасуваш светот'' ?“)<ref>{{Наведена мрежна страница|title=WaterTower Music|url=https://www.facebook.com/WaterTowerMusic?fref=ts}}</ref>, издадена на [[19 април]] [[2013]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Hans Zimmer’s ‘Man of Steel’ Trailer Song Available To Stream In Full: "An Ideal of Hope" |url=http://www.flicksandbits.com/2013/04/20/hans-zimmers-man-of-steel-trailer-song-available-to-stream-in-full-an-ideal-of-hope/45272/ |publisher=Flicks and Bits |accessdate=April 24, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130423044309/http://www.flicksandbits.com/2013/04/20/hans-zimmers-man-of-steel-trailer-song-available-to-stream-in-full-an-ideal-of-hope/45272/ |archivedate=April 23, 2013 |df= }}</ref>. При крајот на [[април]] [[2013]] година била откриена официјалната плоча која е на дво-страно издание<ref name="Fort Mill Times">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fortmilltimes.com/2013/04/30/2656187/man-of-steel-two-disc-soundtrack.html |title=Man of Steel Two-Disc Soundtrack Featuring Original Music by Hans Zimmer Set for Release June 11th |date=April 30, 2013 |publisher=fortmilltimes.com |accessdate=April 30, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130506132200/http://www.fortmilltimes.com/2013/04/30/2656187/man-of-steel-two-disc-soundtrack.html |archivedate=May 6, 2013 |df= }}</ref>. ==Маркетинг== „[[Warner Bros.]]“ и „[[DC Comics]]“ ги добиле правата за име на домен „''manofsteel.com''“,да се користи од страна на јавноста, за да се употребува како официјално мрежно место на филмот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://fusible.com/2011/07/dc-comics-wins-dispute-over-manofsteel-com-domain-name/ |title=DC Comics wins dispute over ManofSteel.com domain name |publisher=Fusible.com |date=July 20, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>. На [[20 ноември]] [[2012]] година за време на издавањето на филмот „Подемот на црниот витез“ на [[ДВД]] и [[Блу-реј]], „[[Warner Bros.]]“ на своето официјално мрежно место поставил одбројување кое обожавателите можеле да го споделат со социјални мрежни места како [[Фејсбук]] или [[Твитер]] за да би отвориле една „''ексклузивна награда''“. На [[3 декември]] [[2012]] била откриена „''ексклузивната награда''“ и тоа бил официјален цврст постер на „Човек од челик“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ca.ign.com/articles/2012/11/20/dark-knight-rises-blu-ray-countdown-leads-to-man-of-steel-reward |title=Dark Knight Rises Blu-ray Countdown Leads to Man of Steel "Reward"}}</ref>. Постерот, кој го прикажува Супермен како е уапсен, дал позитивен одговор и многу шпекулации за приказната на филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-movie-poster-arrest-plot/ |title=New ‘Man of Steel’ Poster: Can You Arrest Superman? |last=Kendrick |first=Ben |publisher=Screenrant |date=December 3, 2012 |accessdate=December 3, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mashable.com/2012/12/10/dsfw-project/|title=Is This the Next Big Viral Movie Campaign?|date=December 10, 2012|last=Warren |first=Christina|publisher=Mashable}}</ref>. На [[10 декември]] [[2012]], се појавило едно мрежно место на „''dsrwproject.com''“ што овозможило аудио сигналите да можат да се откодираат од гледачите<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.digitalspy.com/movies/news/a444404/man-of-steel-kryptonian-symbol-viral-counts-down-to-trailer-launch.html|title='Man of Steel': Kryptonian symbol viral counts down to trailer launch|date=December 11, 2012|last=Reynolds |first=Simon|work=Digital Spy}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://insidemovies.ew.com/2012/12/11/man-of-steel-trailer-superman/|title='Man of Steel' trailer: Feast your eyes on Zack Snyder's new Superman movie|last=Franich |first=Darren|work=Entertainment Weekly|date=December 11, 2012}}</ref>. Било откриено дека има нешто врска со филмот поради авторските права на мрежното место. До [[11 декември]] [[2012]], шифрираната порака ги довела читателите до друго мрежно место со одбројување кое покажувало на датумот за јавно пуштање на инсерти од филмот. Во очекување на филмот, Мател претставил играчки од акциони фигури на „[[Муви Мастерс]]“. Покрај тоа, „''Лего''“ издал три колекции на „Човек од челик“<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Cochran |first=Jay |url=http://toynewsi.com/news.php?itemid=19845%3C/p%3E%3Cp%3E |title=More Mattel 6" Man Of Steel Movie Masters Figures Revealed - Superman & Jor-El |publisher=Toynewsi.com |date=January 30, 2013 |accessdate=June 3, 2013 |archive-date=2014-11-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141129020242/http://toynewsi.com/news.php?itemid=19845%3C%2Fp%3E%3Cp%3E |url-status=dead }}</ref>, инспириран од сцени од филмот; исто и „''Руби'с Костум Ко''.“ пуштил нови костуми и алатки инспирирани од „Човек од челик“ за деца и за возрасни. Филмот брзо заработил над 160 милиони американски долари од промотивни продукти<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://adage.com/article/news/superman-reboot-man-steel-snares-160m-promotions/241822/|title=Superman Reboot 'Man of Steel' Snares $160M in Promotions|date=June 3, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Кампањи за вирален маркетинг за филмот започнале кога официјалното мрежно место било заменето со „''радио бранови од длабока вселена''“. Пораката била откодирана и открила еден глас што зборел „''Вие не сте сами''“. Официјалните страници продолжиле да се ажурираат со нови статички папки кои малку по малку го откриваат симболот на злосторникот во филмот - [[Генерал Зод]]. Кратко време потоа, мрежното место било заменето со „''порака''“ од Зод, кој бара од луѓето да го вратат Кал-Ел во неговиот притвор и му кажува на Кал-Ел да се предаде во рок од 24 часа или светот ќе ги осети последиците<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=102818|title=The Man of Steel Viral Marketing Continues|date=April 13, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Вирална страница наречена „''IWillFindHim.com''“ била издадена која покажувала одбројувач за третиот трејлер за филмот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=102926|title=Man of Steel's General Zod Delivers a Message!|date=April 14, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. „[[Warner Bros.]]“ вовел една христијанско-основана фирма за маркетинг за да помогне да се прошири христијанската тема на филмот во религиозната демографија. Се правеле специјални рекламни инсерти од филмот кои ги нагласувале религиозните карактеристики. Студијата на [[Холивуд]] често продаваат филмови на одредени религиозни и културни групи. „[[Warner Bros.]]“ претходно имал продавано филмови како што се: „''[[Слепата страна]]''“, „''[[Нотесот]]''“, ''„[[Книгата на Илај]]“'' и сериите „''[[Хари Потер]]''“<ref>{{наведени вести|url=https://news.yahoo.com/man-steel-promoted-pulpit-160848033.html|title='Man of Steel' promoted from the pulpit|last=Lang|first=Derrik J.|date=June 19, 2013|work=Yahoo!|publisher=Yahoo!|accessdate=April 2, 2014}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.foxnews.com/us/2013/06/19/warner-bros-and-christian-focused-marketing-firm-promoting-man-steel-from/#ixzz2Y4hHgwaZ|title=Warner Bros. and Christian-focused marketing firm promoting 'Man of Steel' from the pulpit|publisher=Fox News Channel|date=June 19, 2013|accessdate=July 4, 2013}}</ref>, но не и „''[[Зелениот фенер]]''“, на религиозни групи. [[Податотека:Man of Steel - Superman.jpg|thumb|десно|200п|Супермен.]] ==Издавање== ===Критичен прием=== Врз основа на 279 критички осврти, „Човек од челик“ држел рејтинг на одобрение од 55% кај [[Rotten Tomatoes]] со просечна оценка на популарност од 6.2/10. Консензусот на страницата гласи: „''Човек од челик нуди возбудлива акција и спектакал за надминување на своите заобиколувања во генеричката територија на мегахитови''“<ref name="rotten Tomatoes">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.rottentomatoes.com/m/superman_man_of_steel/ | title=Man of Steel (2013) | publisher=[[Rotten Tomatoes]] | accessdate=April 2, 2016}}</ref>. „''Метакритик''“, врз основа на 47 критички осврти, за филмот дал наклонета просечна оценка од 55/100, нагласувајќи дека тоа биле „''мешани или општи критички осврти''“<ref name="mc">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.metacritic.com/movie/man-of-steel | title=Man of Steel | publisher=Metacritic | accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Анкети на ''CinemaScore'' покажале дека просечната оценка што ја дале кино посетителите за филмот била „А-“, каде што „А“ дале лица помлади од 18 и постари од 50 години<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://www.deadline.com/2013/06/man-of-steel-beginning-worldwide-release-record-opening-day-in-the-philippines/ | title=‘Man Of Steel’ Soars To $200.3M Worldwide In First 4 Days As #1: Record June Domestic Opening Of $128.7M, International $71.6M | publisher=Deadline.com | date=June 17, 2013 | accessdate=June 17, 2013 | last=Finke | first=Nikki}}</ref>, на скала од „А+ до Ѓ“. [[Ричард Роепер]] од „''[[Chicago Sun-Times]]''“ ијавил дека „Човек од челик“ не покажал нешто ново во поглед на филмовите на Супермен и, наместо тоа, „''ние сме втурнати назад во претежно разочарувачки филм, со неразвиени ликови и подобрени сцени со тепање коишто се развлекуваат и не нудат ништо ново во поглед на креативност во специални ефекти''“<ref>{{наведени вести |url=http://www.suntimes.com/entertainment/movies/20677169-421/man-of-steel-beset-by-kryptonite.html |title=‘Man of Steel’ beset by Kryptonite |first=Richard |last=Roeper |authorlink=Richard Roeper |newspaper=Chicago Sun-Times |date=June 11, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. [[Тај Бур]] од „''[[The Boston Globe]]''“ напишал: „''Она што недостасува во оваа сага на Супермен е чувство на леснотија, на радост''“<ref>{{наведени вести |url=https://www.bostonglobe.com/arts/movies/2013/06/12/saving-world-serious-business-man-steel/7x6ZdGSAQPa6XZJ8XhvHiL/story.html |title=Saving the world is serious business in ‘Man of Steel’ |first=Ty |last=Burr |newspaper=Boston Globe |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. [[Ан Хорнадеј]] од „The Washington Post“ изјавила дека со „''надуените, прекумерни музички ефекти на Ханс Цимер, филмот е големо непријатно гледачко искуство''“<ref name="WashingtonPost">{{наведени вести|url=https://www.washingtonpost.com/goingoutguide/movies/man-of-steel-henry-cavill-stars-as-superman-in-this-bombastic-reboot/2013/06/12/6d77d5d0-d36c-11e2-a73e-826d299ff459_story.html |title=‘Man of Steel’: Henry Cavill stars as Superman in this bombastic reboot |first=Ann |last=Hornaday |newspaper=The Washington Post |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. За [[Лиса Кенеди]] од „''[[The Denver Post]]''“ главниот проблем со „Човек од челик“ е „''ритам и балансираност во раскажувањето на приказната и режисирањето“ кое резултираше во филмот со осцилирање „помеѓу деструктивно преувеличување и несмасен проповед''“<ref>{{наведени вести |first=Lisa |last=Kennedy |url=http://www.denverpost.com/movies/ci_23446778/movie-review-s-does-not-stand-soar-man |title=Movie review: The "S" does not stand for soar in "Man of Steel" |newspaper=The Denver Post |date=June 14, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Сепак, „ИГН“ му дал оценка на „Човек од челик“ 9 од 10, нарекувајќи го филмот „''неверојатен''“ и фалејќи ги акционите делови и изведбата на: [[Кевин Костнер]], [[Расел Кроу]] и [[Мајкл Шенон]]<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Vejvoda |first=Jim |title=Superman's Reborn in Grand Fashion|url= http://ign.com/articles/2013/06/11/man-of-steel-review |publisher=IGN |accessdate=June 11, 2013}}</ref>. ''„The Hollywood Reporter“'' напишал дека: „''повторното стартување со франшизата е непотребно, но бидејќи филмот беше доволно убедлив и внимание на Снајдер врз деталите беше доволно внимателно публиката може да предвиди ново продолжение''“<ref>{{Наведена мрежна страница|author=Travers, Peter|authorlink=Peter Travers|work=[[Rolling Stone]]|title=Man of Steel|date=June 13, 2013|url=https://www.rollingstone.com/movies/reviews/man-of-steel-20130613}}</ref>. Џ.Ц. Мачек III, новинар на „''[[PopMatters]]''“ напишал: „''Патот на овој спасител со маани не личи на патот кој ние го очекувавме и многу обожаватели ќе го сакаат тоа и многу обожаватели ќе ги осудуваат овие опции кои се различни од оние во својот стрип. Од друга страна, со исклучок на знаењето на Лоис Лејн за двојната природа на Кларк Кент и Супермен (со тоа лишувајќи едно од најголемите откривања на фикцијата), херојот кој го гледаме во последните моменти на „Човек од челик“ е истиот оној лик кој Џери Сиегел и Џо Шустер го создадоа ... само со малку повеќе „несовршенство“''<ref name="PM">{{Наведена мрежна страница|work=[[PopMatters]]|title=Reboot to the Head: A Comicbook-based Analysis of Zack Snyder's Man of Steel|author=Maçek III, J.C.|date=July 10, 2013|accessdate=July 11, 2013|url=http://www.popmatters.com/pm/feature/173387-reboot-to-the-head-a-comicbook-based-analysis-of-snyders-man-of-stee/|archive-date=2013-08-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20130820145245/http://www.popmatters.com/pm/feature/173387-reboot-to-the-head-a-comicbook-based-analysis-of-snyders-man-of-stee/|url-status=dead}}</ref>. [[Стив Персал]] од „''[[Tempa Bay Times]]''“ изјавил дека: „''Човек од челик е повеќе од само бегство од реалноста од обемот на „Одмаздници“; тој е уметнички вовед во суперхеројски филм кој ние само мислевме дека го знаеме''“<ref>{{наведени вести|first=Steve |last=Persall |url=http://www.tampabay.com/things-to-do/movies/review-man-of-steel-revitalizes-the-superman-legend/2126392 |title=Review: 'Man of Steel' revitalizes the Superman legend |newspaper=Tampa Bay Times |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Ричард Корлис од списанието на „Тајм“ изјавил: „Филмот ''си го наоѓа своети вистински, возвишени темели не кога ги прикажува неверојатните моќи на Кал-Ел, туку кога го драматизира матното човештво на Кларк Кент. Натчовечкиот дел во Човек од челик е во ред, но човечкиот дел е супер''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Corliss |first=Richard |url=http://entertainment.time.com/2013/06/12/man-of-steel-super-man-or-human-god/?iid=ent-main-lead |title='Man of Steel': Super Man ... or Human God? |work=Time |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Во еден критички осврт на мрежното место на Роџер Еберт, Мет Цолер Сајт му дал за филмот три од четири ѕвезди, нарекувајќи го „''зачудувачки филм''“ и фалејќи го конфликтот помеѓу Кларк и Зод. Сепак, тој ја критикува врската помеѓу Кларк и Лоис за недостаток на хемија<ref>Matt Zoller Seitz (June 14, 2013) {{Наведена мрежна страница|url=http://www.rogerebert.com/reviews/man-of-steel-2013|title=Man of Steel}} [[RogerEbert.com]]. Ebert Digital LLC.</ref>. [[Греј Дрек]], уредник на „Ротен Томатос“, зборувајќи во бизнис каналот на Фокс изразил разочараност поради критичниот прием, наведувајќи: „''Колку и да ги сакам и почитувам нашите критичари во Ротен Томатос, морам да речам дека сум шокиран. Слушајте, филмот не е совршен ама... Едноставно не можам тоа да го сфатам. Филмот беше добар бре дечки''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://comicbook.com/blog/2013/06/14/man-of-steel-rotten-tomatoes-editor-shocked-at-low-critic-rating/.|title=Man of Steel: Rotten Tomatoes Editor Shocked At Low Critic Rating|first=Russ|last=Burlingame|work=Comicbook.com}}</ref>. ===Билетара=== „Човек од челик“ во [[Северна Америка]] заработил 291 милиони американски долари и околу 377 милиони американски долари во други земји, што на светски рамки вкупната заработка е 668 милиони американски долари<ref name="mojo" />, правејќи го филм со Супермен со најголема заработувачка и втор по заработувачка филм кој повторно стартувал зад „[[Неверојатниот Спајдермен]]“, и покрај тоа што го претекол во семејни рамки. Филмот заработил 116.6 милиони американски долари во текот на викендот на неговото отворање, заедно со 17.5 милиони американски долари од „ИМАКС“ киносали. „Човек од челик“ направил 12 милиони американски долари во четврток навечер од една програма за емитување на екран на Валмарт и дополнителни 9 милиони долари од емисии што се одржуваат на полноќ<ref name="boxoffice1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/news/?id=3692&p=.htm|title=Forecast: 'Man of Steel' Sets Sights on June Record|publisher=Box Office Mojo|accessdate=June 17, 2013}}</ref>. Ова се одбележало како трето најголемо отворање во претходен ноќ/полноќ на „[[Warner Bros.]]“, а и најголемо отворање за филм кој не е продолжение<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2013/06/14/thursday-box-office-man-of-steel-grosses-21-million/ |title=Thursday Box Office: 'Man Of Steel' Grosses Super $21 Million |work=Forbes |date=June 15, 2013 |accessdate=June 15, 2013}}</ref>. Филмот на крајот заработил 44.0 милиони американски долари за време на отворањето во петокот (со се заработката од полноќ) а ако се вклучат и прикажувањата од четврток навечер би било 56.1 милиони американски долари.<ref name="mojo"/>. Бруто заработката од денот на отворањето е втора по големина за филм кој не е продолжение и 20-та по големина севкупно. Неговата бруто заработка од викендот на отворање од 116.6 милиони американски долари била трета најголема од [[2013]] година, зад „[[Железниот човек 3]]“ (174.1 милиони американски долари) и „[[Игри на гладот: Фаќање на огнот]]“ (158.1 милиони американски долари), а втора најголема меѓу филмови кои не се продолжение, зад „[[Игри на гладот]]“ (152.5 милиони американски долари). Исто така го соборил и рекордот на „[[Приказна за играчките 3]]“ (110.3 милиони американски долари) за највисоко деби преку викенд во јуни.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://boxofficemojo.com/news/?id=3693&p=.htm|title=Weekend Report: 'Man of Steel' Soars, Scores New June Record|work=Box Office Mojo|date=June 16, 2013|accessdate=June 17, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ew.com/article/2015/06/14/box-office-report-jurassic-world-roars-biggest-global-opening-all-time|title=Box office report: Jurassic World roars to biggest global opening of all time|work=Entertainment Weekly|date=June 14, 2015|accessdate=June 14, 2015}}</ref> Сепак, во својот втор викенд, „Човек од челик“ финансиски паднал 65% - или 68% ако се смета бруто заработката од четврток навечер - ставајќи го на трето место, зад „[[Универзитет за чудовишта]]“ и „[[Светска војна З]]“. „''Бокс Офис Моџо''“ тоа го нарекол „''ненормално голем пад''“, слично со падот во вториот викенд на „Зелениот фенер“<ref>[http://www.boxofficemojo.com/news/?id=3695&p=s.htm Weekend Report: 'Monsters' and Zombies Both Win On Busy Weekend] Box Office Mojo. Retrieved July 1, 2013</ref>. „Човек од челик“ заработил 73.3 милиони американски долари во текот на викендот на своето отворање од 24 држави, каде што се вклучени 4.2 милиони американски долари од 79 „[[ИМАКС]]“ киносали, поставајќи рекорд за отворање преку викенд во јуни за „[[ИМАКС]]“<ref name="bxff-opng" />. Филмот постави рекорд за заработка во првиот ден во Филипини со 1.66 милиони американски долари<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxoffice.com/latest-news/2013-06-13-overseas-man-of-steel-breaks-opening-day-records-in-the-philippines|title=Updated Global: 'Man Of Steel' Breaks $200M In Opening Weekend|publisher=boxoffice.com|date=June 13, 2013|accessdate=June 17, 2013|archive-date=2013-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20130619030038/http://www.boxoffice.com/latest-news/2013-06-13-overseas-man-of-steel-breaks-opening-day-records-in-the-philippines|url-status=dead}}</ref>. Во [[Обединето Кралство]], [[Ирска]] и [[Малта]] „Човек од челик“ заработи 5.6 милиони американски долари во својот ден на отворање и 11.2 милиони фунти (17.47 милиони американски долари) во својот викенд на отворање, што дотогаш било и најголемото отворање за [[2013]] година<ref>{{наведени вести|url=http://www.deadline.com/2013/06/man-of-steel-beginning-worldwide-release-record-opening-day-in-the-philippines/|title=‘Man Of Steel’ Soars To $200.3M Worldwide In First 4 Days As #1: Record June Domestic Opening Of $128.7M, International $71.6M|date=June 16, 2013|first=Nikki|last=Finke|accessdate=June 17, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Reynolds |first=Simon |url=http://www.digitalspy.co.uk/movies/news/a491344/man-of-steel-has-second-biggest-opening-of-2013-uk-box-office-top-10.html |title=Man of Steel has second-biggest opening of 2013 - UK box office top 10 |work=Digital Spy |date=June 19, 2013 |accessdate=June 21, 2013}}</ref>. Неговото најпрофитно отворање беше во Кина, со заработка од 25.9 милиони американски долари за четири дена (од четврток до недела).<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.boxoffice.com/china/2013-06-25-china-man-of-steel-leads-the-week-with-25m-premiere |title=CHINA: 'Man Of Steel' Leads The Week With $25M Premiere |publisher=Boxoffice.com |date=June 25, 2013 |accessdate=July 21, 2013 |archive-date=2014-04-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140407092006/http://www.boxoffice.com/china/2013-06-25-china-man-of-steel-leads-the-week-with-25m-premiere |url-status=dead }}</ref> In total earnings, its three largest countries after North America are China ($63.4 million), the United Kingdom, Ireland and Malta ($46.2 million) and Australia ($22.3 million).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=intl&id=superman2012.htm|title=Man of Stell (2013) - International Box Office Results|accessdate=April 5, 2014|publisher=Box Office Mojo}}</ref> На [[12 ноември]] [[2013]], „Човек од челик“ излел на [[ДВД]] на два диска и соодветно на [[Блу-реј]] и [[Блу-реј 3Д]] комбинирани пакувања, а на [[2 декември]] [[2013]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.blu-ray.com/movies/Man-of-Steel-Blu-ray/51265/ |title=Man of Steel Blu-ray |publisher=Blu-ray.com |accessdate=July 17, 2013}}</ref> и во [[Обединето Кралство]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.releasedateusa.com/2013/03/man-of-steel-dvdblu-ray-release-date.html |title=Man of Steel DVD & Blu-ray release date |publisher=ReleasedateUSA.com |accessdate=September 19, 2013 |archive-date=2013-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130920151332/http://www.releasedateusa.com/2013/03/man-of-steel-dvdblu-ray-release-date.html |url-status=dead }}</ref>. ==Награди== {{Anchor|Awards|Accolades}} {| class="wikitable sortable" |- ! colspan="6" style="background: LightSteelBlue;" | Awards and nominations |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! Награда ! Дата ! Категорија ! Добитник/номиниран ! Резултат ! class="unsortable" | реф. |- | [[Ени награди]] | 1 февруари 2014 | Најдобро достигнување, анимирани ефекти во продукција во живо | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=41st Annual Annie Awards Categories|url=http://annieawards.org/nominees/|publisher=Annie Awards|accessdate=January 5, 2014}}</ref> |- | [[Британската академија за филмски и телевизиски уметности ]] | | BAFTA – 2013 | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Children's {{!}} BAFTA Kids' Vote - Feature Film in 2013|url=http://awards.bafta.org/award/2013/childrens/bafta-kids-vote-2010-top-10s-feature-film|publisher=British Academy of Film and Television Arts|accessdate=January 5, 2014}}</ref> |- | [[Критички избор на филмски награди]] | 16 јануари 2014 | Најдобар глумец во филмска акција | [[Хенри Кавил]] | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Critics' Choice Movie Awards |url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/ |publisher=Critics' Choice |accessdate=December 30, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/6CrNMCA0g?url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/ |archivedate=December 12, 2012 |df= }}</ref> |- | rowspan="2" | [[Денверско филмско критичко општество]] | rowspan="2" | 13 јануари 2014 | Best Original Score | Ханс Цимер<br /><small>(заедно со ''[[12 Години роб (филм)|12 години роб]]'')</small> | {{nominated}} | |- | Најдобра научна фантастика | ''Човек од челик '' | {{nominated}} | |- | [[Златни трејлерски награди]] | 17 јуни 2013 | {{Наведена мрежна страница|title=Best Summer 2013 Blockbuster Poster|url=http://www.goldentrailer.com/gta14-nominees/best-summer-2013-blockbuster-poster/|accessdate=2017-10-13|archive-date=2017-11-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20171115203214/http://www.goldentrailer.com/gta14-nominees/best-summer-2013-blockbuster-poster/|url-status=dead}} | ''Човек од челик '' | {{won}} | |- | [[Хјустонско филмско критичко општество]] | 15 декември 2013 | Best Original Score | Ханс Цимер | {{nom}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Stone|first=Sasha|title=12 Years a Slave wins Pic, Cuaron Director for Houston Film Critics|url=http://www.awardsdaily.com/blog/12-years-a-slave-wins-pic-cuaron-director-for-houston-film-critics/|work=Awards Daily|accessdate=December 16, 2013|date=December 15, 2013}}</ref> |- | rowspan="2" | [[NewNowNext Awards]] | rowspan="2" | 17 јуни 2013 | Cause You're Hot | Хенри Кавил | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{наведени вести|title=2013 Nominees Cause You're Hot |url=http://www.newnownext.com/awards/2013/cause-youre-hot/ |accessdate=June 17, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130525161653/http://www.newnownext.com/awards/2013/cause-youre-hot/ |archivedate=May 25, 2013 |df= }}</ref> |- | Next Must-See Movie | ''Човек од челик'' | {{won}} |align="center"|<ref>{{наведени вести|title=2013 Nominees Next Must-See Movie|url=http://www.newnownext.com/awar/2013/next-must-see-movie/|accessdate=June 17, 2013}}</ref> |- | [[МТВ филмска награда]] | 13 април 2014 | Најдобар херој | Хенри Кавил | {{won}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mtv.com/news/articles/1723587/2014-mtv-movie-awards-nominations.jhtml|title=2014 MTV Movie Awards: Full Nominations List|publisher=MTV|date=March 6, 2014|accessdate=March 11, 2014}}</ref><br><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://variety.com/2014/film/news/mtv-movie-awards-winners-list-1201156695/|title=MTV Movie Awards: Winners List|publisher=Variety|date=April 13, 2014|accessdate=April 13, 2014}}</ref> |- | [[Награда „Избор од публиката“]] | 8 јануари 2014 | Омилена драматична глумица | Ејми Адамс | {{nominated}} | |- | rowspan="3" | [[Сатурн награда]] | rowspan="3" | јуни 2014 | Најдобра стрип-филмска слика | ''Човек од челик '' | {{nom}} | |- | [[Сатурн награда за најдобра изведба на помлад глумец|Најдобра изведба на помлад глумец]] | Дилан Спрејбери | {{nom}} | |- | [[Сатурн награда за најдобри специјални ефекти|Најдобри специјални ефекти]] | Џо Летери, Џон "ДЏ" Десџардин и Ден Лемон | {{nom}} | |- | rowspan="4" | [[Награда „Избор од тинејџерите“]] | rowspan="4" | 13 август 2013 | Избор за летен филм: Акција | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013">{{наведени вести|title=Teen Choice Awards 2013 - list of winners|url=http://www.ontheredcarpet.com/Teen-Choice-Awards-2013---list-of-winners/9202922|accessdate=August 13, 2013}}</ref> |- | Избор: Летна филмска ѕвезда: маж | Хенри Кавил | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- | : Летна филмска ѕвезда: жена | Ејми Адамс | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- | Избор „Liplock“ | Хенри Кавил и Ејми Адамс | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- |rowspan=2|[[Награда за визуелни ефекти]] |rowspan="2" | 12 февруари 2014 |Извонредна виртуелна кинематографија во акција за движење со акција во живо |Даниел Полсон, Едмунд Колен, Џоел Праџер, Дејвид Стрипинс |{{nominated}} | |- |Извонредна FX и симулациска анимација во акција за движење со акција во живо |Брајан Гудвин, Греј Хорсфилд |{{nominated}} | |} ==Продолжение== Успехот на Човек од челик започнал со плановите на Ворнер Брос за проширен универзум со други ДВД-стрипови. На [[10 јуни]] [[2013]] година било објавено дека двајцата, режисерот [[Зак Снајдер]] и сценаристот [[Дејвид С. Гојер]], ќе се вратат за продолжение на „Човек од челик“ кој бргу се следи од страна на „[[Warner Bros.]]“<ref>{{наведени вести|author=Nikki Finke|url=http://deadline.com/2013/06/man-of-steel-sequel-underway-with-zack-snyder-and-david-s-goyer-517621/|title=‘Man Of Steel’ Sequel Underway With Zack Snyder And David S. Goyer|publisher=[[Deadline.com]]|date=June 10, 2013|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Гојер претходно имал потпишано договор за три филма, во кој се вклучени: „Човек од челик“, неговото продолжение и „[[Лига на Правдата (филм)|Лига на Правдата]]“ каде се појавува [[Супермен]]. На [[20 јули]] [[2013]], Зак Снајдер потврдил во „''San Diego Comic-Con International'' “ дека во продолжението на „Човек од челик“ ќе настапуваат Супермен и [[Бетмен]] кои ќе се сретнат за првпат во филмски формат<ref name="hrsupbat">{{Наведена мрежна страница|last=Kit |first=Borys |url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/superman-batman-film-set-comic-589521 |title=Superman and Batman Film Set for Comic-Con Reveal |work=The Hollywood Reporter |date=July 20, 2013 |accessdate=July 21, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Sperling |first=Nicole |url=http://herocomplex.latimes.com/movies/comic-con-2013-superman-batman-movie-will-follow-man-of-steel/ |title=Comic-Con 2013: 'Superman & Batman' movie will follow 'Man of Steel' |work=Los Angeles Times |date=July 20, 2013 |accessdate=July 21, 2013}}</ref>. Гојер и Снајдер заедно ќе ја пишуваат приказната, а Гојер ќе го пишува сценариото. Кавил, Адамс, Лејн и Фишбурн биле потврдени дека повторно ќе ги имаат нивните улоги. На почетокот, Снајдер изјавил дека филмот ќе земал инспирација од стрипот ,,''[[Бетмен: Црниот витез се враќа]]''"<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Anders|first=Charlie Jane|url=http://io9.com/theyre-doing-a-superman-batman-movie-but-thats-not-851711013 |title=They're doing a shitty Superman/Batman movie... but that's not the big news|work=io9|date=July 20, 2013 |accessdate=July 22, 2013}}</ref>. Сепак, во [[ноември]] [[2013]] година, Снајдер појаснил дека филмот нема да е основан на новелата. „''Ако треба да го сториш тоа, ќе ти треба поинаков Супермен. Ние го доведуваме Бетмен во овој универзум во кој сега живее овој Супермен''“. Во [[август]] [[2013]] година, [[Бен Афлек]] бил најавен дека ќе го игра [[Бетмен]]<ref>{{наведени вести|last=Schillaci|first=Sophie|title=Ben Affleck Is Batman for 'Man of Steel' Sequel|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/ben-affleck-is-batman-man-612907|accessdate=August 23, 2013|newspaper=The Hollywood Reporter|date=August 22, 2013}}</ref>, додека [[Гал Гадо]] [[Жената Чудо]] во декември [[2013]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://variety.com/2013/film/news/gal-gadot-wonder-woman-batman-vs-superman-1200918310/ |title=Gal Gadot to Play Wonder Woman in 'Batman vs. Superman'|work=Variety|date=December 4, 2013 |accessdate=December 4, 2013}}</ref>. Подоцна во декември, [[Крис Терио]] бил ангажиран да го преработи сценариото<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/batman-superman-chris-terrio-write-666735 |title=Batman-Superman Film Enlists 'Argo' Writer (Exclusive)|work=The Hollywood Reporter|date=December 18, 2013 |accessdate=December 18, 2013}}</ref>. Во [[јануари]] [[2014]] година било објавено дека филмот е одложен од оригиналниот датум на издавање на [[17 јули]] [[2015]] до [[6 мај]] [[2016]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url= http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=113669 |title= Warner Bros. Pictures Pushes Batman vs. Superman Back to 2169 |work=ComingSoon.net |date=January 17, 2014}}</ref>. Во [[април]] [[2014]] година било објавено дека [[Зак Снајдер]], исто така ќе го режира сценариото на [[Лига на Правдата]]<ref>{{наведени вести|author=Alex Stedman|url=http://variety.com/2014/film/news/zack-snyder-to-direct-justice-league-movie-1201165409/|title=Zack Snyder to Direct ‘Justice League’ Movie|work=Variety|date=April 27, 2014|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Во мај [[2014]] година, насловот на филмот бил откриен како [[Бетмен против Супермен: Зора на правдата]]<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Siegel |first=Tatiana |last2=Kit |first2=Borys |title=Warner Bros. Unveils Title of New Batman-Superman Film |url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/warner-bros-unveils-title-new-706231 |accessdate=May 22, 2014|newspaper=The Hollywood Reporter|date=May 21, 2014}}</ref>. Ворнер Брос, наводно, му се додворувал на [[Крис Терио]] да ја преработи Лигата на правдата следниот јули, откако бил задоволен од преработената верзија на Бетмен против Супермен<ref>{{наведени вести|author=Mike Fleming|url=http://deadline.com/2014/07/comic-con-batman-v-superman-chris-terrio-justice-league-809843/|title=‘Batman V Superman’ Scribe Chris Terrio For ‘Justice League’|publisher=Deadline.com|date=July 25, 2014|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Додека Супермен ѕвездата [[Хенри Кавил]] не го смета за продолжение на Супермен<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://www.ew.com/article/2015/07/06/henry-cavill-superman-sequels?hootPostID=bd3d5f5747696654c5e5997d7d01d58a | title=Batman v. Superman star Henry Cavill talks Dawn of Justice plot | work=Entertainment Weekly | accessdate=July 7, 2015}}</ref>, Снајдер изјавил дека размислува [на] начин на кој Бетмен против Супермен е Човек од челик 2"<ref name="BVS">{{Наведена мрежна страница | url=http://jam.canoe.com/Movies/2015/09/10/22550371.html | title=Zack Snyder: 'Batman V Superman' is 'Man of Steel 2' | publisher=Canoe | date=September 10, 2015 | accessdate=January 5, 2016 | archive-date=2016-01-30 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160130022953/http://jam.canoe.com/Movies/2015/09/10/22550371.html | url-status=dead }}</ref>. == Наводи == {{наводи|30em}} ==Дополнително читање== * Marrapodi, Eric. "[http://religion.blogs.cnn.com/2013/06/14/superman-coming-to-a-church-near-you/?hpt=hp_t1 Superman: Flying to a church near you]". [[CNN]]. June 14, 2013. == Надворешни врски == {{рв|Man of Steel (film)}} {{wikiquote|Man of Steel (film)}} * {{Official website}} * {{IMDb title|0770828|Човек од челик }} * {{Mojo title|superman2012|Човек од челик }} * {{Rotten Tomatoes|superman_man_of_steel|Човек од челик }} * {{Metacritic film|man-of-steel|Човек од челик }} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Филмови со Супермен]] [[Категорија:Научна фантастика]] [[Категорија:Акционен филм]] [[Категорија:3Д филм]] [[Категорија:Филмови од 2013 година]] afa70l0e2rgiiu7qe20rhh5x4tt6px6 4800703 4800443 2022-08-09T11:51:50Z 179.43.222.105 Откажано уредувањето 4790397 на уредникот [[Special:Contribs/Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] ([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]]) wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Човек од челик | director = [[Зак Снајдер]] | producer = [[Кристофер Нолан]]<br />[[Чарлс Ровен]] <br />[[Ема Томас]]<br />[[Дебора Снајдер]] | screenplay = [[Дејвид С. Гојер]] | story = [[Кристофер Нолан]]<br />[[Дејвид С. Гојер]] | starring = {{plainlist| * Хенри Кавил * Ејми Адамс * Мајкл Шенон * Дајан Лејн * Кевин Костнер * Лоренс Фишбурн * Антје Трауе * Ејлет Зирер * Кристофер Мелони * Расел Кроу }} | music = [[Ханс Цимер]] | editing = [[Дејвид Бренер]] | studio = [[DC Comics]] | distributor = [[Warner Bros.]] | released = [[14 јуни]] [[2013]] | country = [[Соединети Американски Држави]]<ref name="BFI"/><br>[[Обединето Кралство]]<ref name="BFI">{{Наведена мрежна страница |url=http://explore.bfi.org.uk/5184366ec37bf |title=Man of Steel (2013) |publisher=[[British Film Institute]] |accessdate=July 10, 2015 |archive-date=2015-09-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150906052137/http://explore.bfi.org.uk/5184366ec37bf |url-status=dead }}</ref> | language = англиски | runtime = 143 минути<ref>{{Наведена мрежна страница |title=Man of Steel |url=http://www.bbfc.co.uk/releases/man-steel-film-0 |publisher=British Board of Film Classification |date=May 21, 2013 |accessdate=July 10, 2015}}</ref> | budget = 225 милиони американски долари<ref name="mojo"/> | gross = 662,845,518 американски долари<ref name="mojo">{{Наведена мрежна страница |title=Man of Steel (2013) |url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=superman2012.htm |publisher=Box Office Mojo |accessdate=October 2, 2013}}</ref> }} [[Податотека:Ambigram New Man logo metal button on a shirt.jpg|мини|Метално копче со лого '''Човек од челик''' на кошула]] '''Човек од челик''' ([[англиски]]: ''Man of Steel'') — американски [[суперхеројски филм]] режисиран од [[Зак Снајдер]], продуциран од [[Кристофер Нолан]] и напишан од страна на [[Давид С. Гојер]]. Заснован на ликот [[Супермен]] од ''„[[DC Comics]]“'', филмот претставува одново стартување на филмскиот серијал „[[Супермен]]“ којшто ја предава приказната за потеклото на ликот. Главна улога во филмот ја има [[Хенри Кавил]], заедно со [[Ејми Адамс]] како [[Лоис Лејн]], [[Мајкл Шенон]] како [[Генерал Зод]], [[Дајан Лејн]] како [[Марта Кент]], [[Кевин Костнер]] како [[Џонатан Кент]], [[Лоренс Фишбурн]] како [[Пери Вајт]] и [[Расел Кроу]] како [[Џор-Ел]]. „Човек од челик“ дава филмска слика на заедничката измислена вселена на ликовите од ''„[[DC Comics]]“''. Почетоците на филмот започнале во [[2008]] кога „[[Warner Bros.]]“ презел идеи од автори на стрипови, сценаристи и режисери, решавајќи повторно да ја стартуваат франшизата. Во [[2009]], една судска одлука завршила со тоа што семејството на [[Џери Сигел]] повторно ги освоило правата за потеклото на „Супермен“ и авторските права на Сигел. Во одлуката се истакнало дека „[[Warner Bros.]]“ не им должи на семејствата дополнителни авторски надоместоци за претходните филмови, но доколку не ја започнале продукцијата на филмот за „Супермен“ до [[2011]] година, тогаш компанијата на Шустер и Сигел би можеле да ги тужат поради изгубен приход поради непродуциран филм. По дебатирањето околу приказната за „[[''Подем на црниот витез'']]“, Нолан ја презентирал идејата на Гојер и Снајдер бил ангажиран како филмски режисер во октомври, 2010 година. Главното снимање започнало во [[август]] [[2011]] година во Западен [[Чикаго]], [[Илиноис]], а подоцна продолжло и во [[Венкувер]] и Плано, Илиноис. На [[10 јуни]] [[2013]] во [[Њујорк (град)|Њујорк]], [[САД]] се одржала премиера на црвен тепих на филмот „Човек од челик“ на која присуствувале главните глумци. На [[14 јуни]] [[2013]] филмот бил пуштен и имал добивка од 668 американски долари во светски рамки. Некои критичари го пофалиле филмското раскажување, глумење, визуелните ефекти и преоткривањето на номиналниот лик, додека пак другите биле критични поради темпото на филмот и недоволно развивање на ликовите. Продолжеток на овој филм, ''[[Бетмен против Супермен: Зора на правдата]]'' бил објавен на [[25 март]] [[2016]] година. ==Дејство== Планетата [[Криптон (планета)|Криптон]] се соочува со неизбежно уништување поради своето нестабилно јадро, што резултирало во исцрпување на природните ресурси на планетата. Воениот командант на планетата, [[Генерал Зод]] и неговите следбеници го отстрануваат владеачкиот Совет за време на воен удар. Знаејќи дека користењето на вештачко контролирање на популацијата ја има уништено нивната цивилизација, научникот [[Џор-Ел]] и неговата жена Лара го лансираат нивниот новороден син [[Кал-Ел]]; кој по неколку векови тој е првото природно родено криптонско дете; во вселенски брод за [[Земја]] претходно ставајќи го генетскиот кодекс на целата криптонска раса во неговите клетки. Откако [[Генерал Зод]] го убива [[Џор-Ел]], тој и неговите следбеници се фатени и протерани во [[Фантомска зона]]. Сепак, по експлодирањето на [[Криптон (планета)|Криптон]], тие се ослободуваат од неа. Вселенскиот брод на Кал-Ел слетува во [[Смолвил (стрип)|Смолвил]], мал град во [[Канзас]]. Тој е одгледан како посвоениот син на [[Џонатан и Марта Кент]], кои му даваат име - Кларк. Криптонската физиологија на Кларк му овозможува да има натчовечки способности на [[Земја]]та, кои првично предизвикуваат збунетост и прогонување. Сепај, тој постепено учи добро да ги искористува неговите моќи и да им помага на луѓето. Кога Кларк е тинејџер Џонатан му кажува дека тој е вонземјанин и го советува да не ја користи неговата сила јавно, плашејќи се дека општеството ќе го одбие. По смртта на Џонатан, возрасниот Кларк неколку години живее номадски живот, работејќи различни работи под друг идентитет, меѓувремено потајно спасувајќи луѓе, но и мачејќи се да се справи со губењето на неговиот посвоен татко. Кларк евентуално се инфилтрира во една воена американска истрага за еден извиднични вселенски брод од [[Криптон (планета)|Криптон]] во [[Арктик]]от. Кога Кларк ќе влезе во вонземјанскиот брод, ќе може да комуницира со зачуваната свест на [[Џор-Ел]] во форма на [[холограм]]. Џор-Ел му го кажува потеклото на Кларк, неговата приказна и истребувањето на неговата раса, и му кажува на Кларк дека тој е испратен на Земја за да им донесе надеж на човештвото за подобра иднина. [[Лоис Лејн]], новинарка за весникот на [[Дејли Планет]] од [[Метрополис (стрип)|Метрополис]], која е испратена да напише приказна за пронајдокот, скришно влегува во бродот додека го следи Кларк и тој ја спасува кога таа ќе се повреди. Уредникот на Лоис, [[Пери Вајт]], ја одбива нејзината приказна за ''суперчовечки'' спасувач, па таа трага по Кларк назад во [[Канзас]] со намера да напише разоткривачка приказна (експозѐ). Откако ќе ја слушне неговата приказна, таа ќе одлучи да не ја открие неговата тајна. Во меѓувреме, Зод и неговата екипа пребаруваат други планети што криптонската раса ги колонизирала пред многу време. Сепак, ни една од тие колонии не преживеала откако Криптон ги напуштил. На крај, Зод и останатите ќе примат сигнал за помош од бродот што Кларк го открил на [[Земја]]та. Зод пристигнува на Земја и бара луѓето да го предадат Кал-Ел, во кого тој верува дека го има кодексот, или пак ќе ја уништат Земјата. Кларк се согласува и војската, по барање на Зод, го предава него и Лоис на втората по ранг [[Фаора]]. Зод открива дека неговата намера е да искористи ''светска машина'' за преобразување на земјата за да ја направи Земјата - нов Криптон и да го искористи кодексот за повторно да ја насели планетата со генетски манипулирани Криптонци. Сепак, процесот на преобразување на земјата ќе заврши со истребување на човештвото поради многубројните еколошки промени, правејќи ја планетата непогодна за живеење за оние родени на Земја. Кларк и Лоис со помош на Џор-Ел бегаат од бродот на Зод, Кларк ја поразува [[Фаора]] и еден друг Криптонец, и ја убедува војската дека тој е нивен сојузник. Зод ја поставува светската машина во [[Метрополис (стрип)|Метрополис]] и преку [[Индиски Океан|Индискиот Океан]] и го започнува процесот на зголемување на [[Земјина маса|земјината маса]] и [[атмосфера]]. Кларк, сега наречен „[[Супермен]]“, ја уништува светската машина, додека пак војската го искористува вселенскиот брод што него до донел за Земјата за воздушен напад на бродот на Зод над Метрополис, испраќајќи ги вонјниците на Зод назад во зоната на фантоми. Супермен го уништува бродот што ја носи генетската комора, што е клучната технологија за враќање на Криптонската раса со кодексот. Само Зод преостанува и тој го предизвикува Супермен на уништувачка борба низ Метрополис користејќи ги неговите ново развиени моќи. Кога Зод ќе се обиде да ги убие приклештените цивили како одмазда за неговиот пораз, Супермен е приморан да му го скрши вратот и го убива. Малку подоцна, Супермен ја предупредува владата дека, ако таа ја сака неговата помош, тогаш тоа ќе биде под негови услови. За да направи лажен лик кој ќе му даде пристап во опасни ситуации без да поткрене сомневање, Кларк се вработува како репортер во [[Дејли Планет]]. ==Улоги== [[Податотека:Henry Cavill 3, 2013.jpg|thumb|десно|150п|[[Хенри Кавил]] на премиерата во Сиднеј во јуни 2013 година]] [[Податотека:Amy Adams in St Helier, Jersey.JPG|thumb|десно|150п|[[Ејми Адамс]] на премиерата во Џерси]] [[Податотека:Russell Crowe in St Helier, Jersey.JPG|thumb|десно|150п|[[Расел Кроу]] на премиерата во Џерси]] * [[Хенри Кавил]] како [[Супермен|Кал-Ел/Кларк Кент/Супермен]]: [[Криптон (планета)|Криптон]]ец чии родители го испратиле на [[Земја]]та како новороденче за да го одбегне уништувањето на неговата родна планета [[Криптон (планета)|Криптон]]. Тој е одгледан од фармерите [[Марта и Џонатан Кент]] во [[Смолвил (стрип)|Смолвил]], [[Канзас]]. Одгледан под морално водство од неговите посвојни родители и инспириран од холограмска порака од неговиот починат татко, тој станува најголемиот заштитник на [[Земја]]та. [[Супермен]] е прикажан како да има 33 години<ref>Superman states that he has been on Earth for 33 years when he is in FBI custody.</ref>, барем кога е пронајден, во сегашноста на филмот. Кавил е прв британски и неамерикански глумец кој го игра ликот<ref>{{наведени вести|url=http://www.superherohype.com/news/articles/125177-henry-cavill-to-play-superman?cpage=20#written_comments_title |title=Henry Cavill to Play Superman!! |publisher=[[Superhero Hype!]] |date=January 30, 2011 |accessdate=January 30, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести|last=Saunders |first=Emma |url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-12333396 |title=BBC News - Film invasion of the Super-Brits |publisher=BBC |date=February 1, 2011 |accessdate=February 2, 2011}}</ref>. Тој претходно имал улога во „''Супермен: лет покрај планета''“, кој на крај проектот бил откажан<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.news.com.au/entertainment/movies/super-surprising-the-actors-you-didn8217t-know-donned-the-Spandex-to-play-superman/story-e6frfmvr-1226670268974 |title=Super surprising: the actors you didn't know donned the Spandex to play Superman |date=June 26, 2013 |first=Leigh |last=Paatsch |work=news.com.au |accessdate=July 10, 2013 |archive-date=2017-06-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170613022749/http://www.news.com.au/entertainment/movies/super-surprising-the-actors-you-didn8217t-know-donned-the-spandex-to-play-superman/news-story/ea5409b05e9fe26f0744ea776aa0dbfe |url-status=dead }}</ref>, и бил предвид за улога во филмот од [[2006]] година - ''„[[Супермен се враќа]]''“, но улогата ја добил [[Брандон Рут]]<ref>{{наведени вести |first=Anita |last=Singh |url=http://www.telegraph.co.uk/news/picturegalleries/celebritynews/8291749/Another-British-superhero-Henry-Cavill-to-play-Superman.html |title=Another British superhero: Henry Cavill to play Superman |accessdate=March 27, 2011 |location=London |work=The Daily Telegraph |date=January 30, 2011}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/superman-man-of-steel-edgy-zack-snyder/158503/ |title=Zack Snyder Making Man of Steel "Edgy" Like The Dark Knight |publisher=Collider.com |date=April 11, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. Кавил изјавил дека: „''Постои вистинска приказна позади ликот на Супермен''“. Тој објаснил дека целта на секого е да се истражат тешкотиите со кои се справува нековиот лик што е како последица од имање на повеќе идентитети - вклучувајќи го неговото родено име, Кал-Ел, и неговото второ јас (алтер его), Кларк Кент. Кавил исто така изјавил дека „''само тој е таков и не постои никој како него''“ мислејќи на фигурата на [[Супермен]]. „''Мора да е страшно и тажно чувството, да не знаеш кој си или пак што си и да се обидеш да ја најдеш смислата. Каде е твојата основа ? Што е твојата инспирација ? До каде е границата на моќта што ја поседуваш ? Тоа само по себе е неверојатна слабост''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Doty|first=Meriah|url=https://movies.yahoo.com/blogs/movie-talk/man-steel-loneliness-not-kryptonite-superman-weakness-193703697.html|title=Superman's Weakness: Henry Cavill Reveals the New Kryptonite in 'Man of Steel'|date=May 8, 2013|accessdate=May 12, 2013|publisher=Yahoo!}}</ref>. Во едно интервју за списанието на ''Тотал Филм'', Кавил изјавил дека тој внесувал околу 5000 калории дневно, тренирал повеќе по два часа дневно и земал протеини со цел да ја зголеми мускулната маса<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Henry Cavill talks Man Of Steel and James Bond|url=http://www.totalfilm.com/news/henry-cavill-talks-man-of-steel-and-james-bond|accessdate=May 12, 2013|date=August 3, 2011}}</ref>. [[Џо Манганиело]] бил разгледан за улогата, но не можел да изготви датум на аудиција за директорот на кастингот поради закажување на обврските со ''Вистинска крв''<ref>{{наведени вести | url=http://blog.wenn.com/all-news/manganiellos-superman-loss-left-him-depressed/ | title=Manganiello’s Superman Loss Left Him Depressed | publisher=World Entertainment News Network | date=August 12, 2011 | accessdate=September 11, 2014 | author=Staff}}</ref>.[[Дилан Спрејбери]] го играл ликот на 13-годшниот Кларк Кент, додека пак 11-годишниот [[Купер Тимберлајн]] ја има улогата на 9-годишниот Кларк Кент<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Roop |first=Jason |url=http://www.styleweekly.com/richmond/richmond-fifth-grader-lands-superman-movie-role/Content?oid=1661369 |title=Richmond Fifth-Grader Lands Superman Movie Role |work=Style Weekly |date=April 9, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. * [[Ејми Адамс]] како [[Лоис Лејн]]<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://splashpage.mtv.com/2011/03/29/superman-amy-adams-lois-lane-2/ | title=Is Superman's New Lois Lane Really Too Old For The Man Of Steel? | publisher=MTV | date=March 29, 2011 | accessdate=March 29, 2011 | last=Arrant | first=Chris | archive-date=2012-09-12 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120912035444/http://splashpage.mtv.com/2011/03/29/superman-amy-adams-lois-lane-2/ | url-status=dead }}</ref><ref>{{наведени вести |first=Sara |last=Vilkomerson |title=Amy Adams to play Lois Lane in ''Superman'' |work=Entertainment Weekly |date=March 27, 2011 |url=http://insidemovies.ew.com/2011/03/27/amy-adams-lois-lane-superman/ |accessdate=March 28, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести |title='Superman' gets a Lois Lane |publisher=willitsuck.com |date=March 27, 2011 |url=http://willitsuck.com/2011/03/27/superman-gets-a-lois-lane/ |accessdate=July 14, 2013}}</ref>: Репортер за весникот на [[Дејли Планет]] и заљубена во [[Кларк Кент]]. Адамс била одберена од список на глумици во која биле и [[Оливија Вајлд]] и [[Мила Кунис]]<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Lussier |first=Germain |url=http://www.slashfilm.com/kristen-stewart-lois-lane-zack-snyders-superman/ |title=Kristen Stewart Will Not Be Lois Lane In Zack Snyder’s ‘Superman’ (UPDATED) |publisher=Slashfilm.com |date=February 2, 2011 |accessdate=June 6, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |last=Jagernauth |first=Kevin |url=http://blogs.indiewire.com/theplaylist/archives/olivia_wilde_mila_kunis_also_in_the_mix_for_lois_lane_kristen_stewart_repor/ |title=Updated: Olivia Wilde & Mila Kunis Also In The Mix For Lois Lane; Kristen Stewart Not Approached |work=[[indieWire]] |date=February 2, 2011 |accessdate=March 27, 2011 |archive-date=2011-04-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110407154920/http://blogs.indiewire.com/theplaylist/archives/olivia_wilde_mila_kunis_also_in_the_mix_for_lois_lane_kristen_stewart_repor/ |url-status=dead }}</ref>. „''Имаше големо, огромно пребарување за Лоис''“, рече Снајдер, „''За нас тоа била битна работа и очигледно многу значајна улога. Имавме многу аудиции, но имавме еден состанок со Ејми Адамс и подоцна јас почуствував дека таа е совршена за оваа улога''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://herocomplex.latimes.com/movies/amy-adams-will-be-lois-lane/|title=Amy Adams Will Be Lois Lane|date=March 27, 2011|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Адамс трипати била на аудиција за оваа улога: еднаш за непродуцираниот филм „''Супермен: Лет покрај планета''“, вториот пат за „[[Супермен се враќа]]“<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.nydailynews.com/entertainment/tv-movies/adams-super-dream-playing-lois-lane-true-article-1.1369425 |title='Man of Steel' star Amy Adams’ super thrill: Getting dream role of Lois Lane she’d imagined since childhood |date=June 11, 2013 |first=Ethan |last=Sacks |work=Daily News|location=New York |accessdate=July 10, 2013}}</ref> пред да ја добие моменталната улога. Во март, [[2011]] се потврдило дека Адамс ќе ја игра улогата на [[Лоис Лејн]]. Додека ја објавувала улогата, Снајдер во една изјава рекол: „''Нам ни е драго да објавиме дека улогата била доделена на Ејми Адамс, една од најразновидните и најпочитуваните глумици во филмската индустрија денес. Ејми го поседува талентот да ни ги прикаже сите особености на Лоис кои ние ги сакаме: паметна, цврста, смешна, топла, амбициозна и, се разбира, убава''“<ref>{{наведени вести|first=Jenna |last=Mullins |title=Amy Adams Cast as Lois Lane |url=http://www.eonline.com/uberblog/b233157_amy_adams_cast_lois_lane.html#ixzz1HpgMdyh1 |work=[[E!]] Online |date=March 26, 2011 |accessdate=March 26, 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110402053532/http://www.eonline.com/uberblog/b233157_amy_adams_cast_lois_lane.html |archivedate=April 2, 2011 |url-status= |df= }}</ref>. На претставувањето на Лоис Лејн, Адамс изјавила дека филмот ќе прикаже една Лоис Лејн која е „''независна, енергетична жена ... но која живее во многу препознатлив свет''“. Адамс изјавила дека „''Таа станала претежно слободен новинар, некој кој сака да остави впречаток. Природата на самиот бизнис со весници многу е сменета. Дури е и понапната''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geektyrant.com/news/2013/4/28/man-of-steel-amy-adams-discusses-her-take-on-lois-lane.html|title=Amy Adams discusses her take on Lois Lane|accessdate=May 12, 2013|first=Joey|last=Paur|date=April 28, 2013}}</ref>. * [[Мајкл Шенон]] како [[Генерал Зод]]<ref name="Shannon is Zod">{{Наведена мрежна страница|last=Hyde |first=David |url=http://www.dccomics.com/blog/2011/04/10/michael-shannon-to-star-as-general-zod-in-%25e2%2580%259cman-of-steel%25e2%2580%259d-from-warner-bros-pictures-and-legendary-pictures |title=Michael Shannon To Star As General Zod in "Man Of Steel" from Warner Bros. Pictures and Legendary Pictures |work=DC Comics |date=April 10, 2011 |accessdate=May 26, 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140528011144/http://www.dccomics.com/blog/2011/04/10/michael-shannon-to-star-as-general-zod-in-%E2%80%9Cman-of-steel%E2%80%9D-from-warner-bros-pictures-and-legendary-pictures |archivedate=May 28, 2014 |df= }}</ref>: [[Криптон (планета)|Криптон]]ски генерал и мегаломан со истите супер сили како Супермен. За улогата се разгледувал и [[Виго Мортенсен]]<ref name="http://www.hollywoodreporter.com/blogs/heat-vision/viggo-mortensen-superman-villain-161432">{{наведени вести | url=http://www.hollywoodreporter.com/blogs/heat-vision/viggo-mortensen-superman-villain-161432 | title=Viggo Mortensen on Warners' Radar for 'Superman' Villain (Exclusive) | accessdate=November 4, 2011 | work=The Hollywood Reporter | first=Borys | last=Kit}}</ref>. Снајдер изјавил: „''Зод не е само еден од најзастрашувачките непријатели на Супермен, туку еден од најзначајните, бидејќи тој има сознанија за Супермен што другите немаат. Мајкл е моќен глумец кој може да ја изрази и интелигенцијата и злобата на ликот, што го прави совршен за улогата''“<ref name="Shannon is Zod"/>. Кога го прашале Гојер зошто Зод била избран за негативец во филмот, тој изјавил: „''Начинот на кој јас и Кристофер Нолан им приваѓаме на филмовите не е како „Еј, кој негативец ќе биде совршен за овој филм?“ туку вие мора прво да започнете со приказна; Каков вид на приказна? Каков вид на тема сакате да раскажете? Така да ние работевме на тоа. Тогаш, злосторникот станува јасен во смисла на тоа кој ќе биде соодветниот антагонист (противник, конкурент, соперник ) за тоа. Кога вие ќе го видите филмот ќе сфатите дека единствените негативци кои можевме да ги искористиме беа Зод и [[Криптон (планета)|Криптон]]ците. Она што сакам да кажам е ако видите што е приказната, тогаш, ништо друго не би имало смисла''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.superherohype.com/features/articles/177083-from-the-set-of-the-man-of-steel|title=From The Set of the Man Of Steel|date=May 30, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Шенон исто така коментирал за неговиот приказ во споредба со приказот на оригиналниот глумец на Зод - [[Теренс Стамп]]: „''Да се следи иконската изведба на Теренс Стамп во оригиналот е застрашувачки, но јас едноставно се фокусирав ден за ден. Она што е интересно е кога почнавме со ова, трениравме многу време заедно и јас мислам дека тоа како да ми помогна малку да се опуштам. На крајот на краиштата ова е доста физички филм. Ова е добар начин за да се пронајдеш во филмот (како глумец)“.'' * [[Кевин Костнер]] и [[Дајан Лејн]] како [[Џонатан и Марта Кент]].<ref name="Kents">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pastemagazine.com/articles/2011/03/kevin-costner-joins-zack-snyders-superman-reboot.html |title=Kevin Costner Joins Zack Snyder's Superman Reboot |work=Paste |date=March 18, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>: Родителите кои го присвоиле [[Супермен]]. Снајдер објаснува дека неговата причина за прикажување пар на екранот е само поради реализмот: „''Мислам дека прво нешто што ќе сфатите кога ќе погледнете кон Кевин и Дајан и во нашата одлука за толку да ги истакнеме, е дека филмот добива нов тон, сфаќате дека овие дечки се сериозни глумци, и го доживуваме филмот многу посериозно поради тонот што тие го даваат. Без разлика што е драмата на филмот или ситуацијата во која се наоѓа глумецот, наш приоритет е да се направи филмот во што е можно пореалистичен''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://io9.com/5783887/zack-snyder-explains-to-us-why-his-superman-movie-will-be-the-most-realistic-yet|title=Zack Snyder explains to us why his Superman movie will be the most realistic yet|publisher=i09|date=March 21, 2011|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. По Кавил, Лејн била првиот член на глумецската екипа за да се вклучи во филмот. „''Ова за мене била многу битно доделување на улога бидејќи Марта Кент е жена чии вредности помогнале во формирање на човекот кој ние го знаеме како Супермен''“, изјавил Снајдер во соопштението. „''Ние сме возбудени што ја имаме Дајан во оваа улога бидејќи таа може да ја пренесе мудроста и чудото на жена чиј син што поседува моќи надвор од нејзината претстава''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/diane-lane-superman/|title=Diane Lane Will Play Martha Kent in SUPERMAN|publisher=Collider.com| last =Bettinger | first = Brandon|date=March 2, 2011|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. * [[Лоренс Фишбурн]] како [[Пери Вајт]]: Главниот уредник на [[Дејли Планет]] и шефот на Лоис Лејн. Фишбурн е првиот афроамериканец кој игра улогата на Пери Вајт во филм со акција во живо<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Ditzian |first=Eric |url=http://www.mtv.com/news/articles/1668388/laurence-fishburne-superman-man-of-steel.jhtml |title=''Man Of Steel'' Taps Laurence Fishburne As News Chief Perry White |publisher=MTV |date=March 8, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>. Фишбурн изјавил дека тој го играл својот лик по стапките на [[Ед Брадли]], наведувајќи дека: „''мојата инспирација е покојниот Ед Брадли, кој неколку години била дописник за [[CBS News]] во „60 минути''“... ''легендарниот Ед Брадли ... ми била пријател, ментор и ми служеше за пример, особено затоа што работеше во новинарство и тој била од оној тип на луѓе кои одат со кралеви, но не ги забораваат сиромашните. Така да тој била мојата инспирација за Пери''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://comicbook.com/blog/2013/06/10/man-of-steel-laurence-fishburne-modeled-perry-white-after-ed-bradley/|title=Man Of Steel: Laurence Fishburne Modeled Perry White After Ed Bradley| last =Johnson | first = Scott|date=June 10, 2013|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. * [[Расел Кроу]] како [[Џор-Ел]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/russell-crowe-eyes-superman-movie-202034 |title=Russell Crowe Eyes 'Superman' Movie |work=The Hollywood Reporter |date=June 15, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>: Биолошкиот татко на Супермен. За оваа улога предвид биле [[Шон Пен]] и [[Клајв Овен]]. Кроу образложил како при читањето на скриптата неговото сопствено татковство му дало информации за тоа како да ја прикаже сликата на Џор-Ел, наведувајќи дека: „''тоа била една од тие работи што ме поврзуваа со тоа. Тоа е прашањето со кое се соочува Џор-Ел, во таа ситуација и тој се наоѓа''“. Кроу исто така дал информации за неговото подготвување за филмот и изјавил дека: „''Кога потпишав ... под прво, не знаев дека ќе носам еластичен костум - бидејќи знаете дека тоа е костумот на Супермен - јас не знаев дека треба и мене да ме збере. Но, исто така не знаев каков вид на организатор е Зак Снајдер, бидејќи навистина ова била подготовка од стара школа. Ова е вид на подготовка на ниво на Дејвид Лин, а јас само него го ценев. Јас и бев во филмот три и пол или четири месеци дури пред да се појавам пред камера''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://uk.movies.yahoo.com/man-steel-russell-crowe-playing-jor-el-145400261.html|title=Man of Steel: Russell Crowe on playing Jor-El|publisher=[[Yahoo!]]|date=June 5, 2013|accessdate=June 6, 2013}}</ref>. * [[Антје Трауе]] како [[Фаора-Ул]]: Заменик командант на Зод и командант на [[Криптон (планета)|Криптон]]ската војска која е целосно посветена и лојална на [[Генерал Зод]]. Таа е безмилосрдна, ладна и брутална во своите методи, а нејзиниот воен тренинг и вештини ја прави неа многу опасен непријател на Супермен. Фаора е експерт во блиска борба и во оружја за самостална борба од блиску<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://batman-news.com/2015/09/17/gal-gadot-man-of-steel-faora/|title=Gal Gadot is Wonder Woman because she turned down a major 'Man of Steel' role|publisher=Batman News|last=Bugley|first=Chris|date=September 17, 2015}}</ref>. * [[Ејлет Зирер]] како Лара Лор-Ван Биолошката мајка на Супермен и лојална жена на Џор-Ел. Првично била објавено дека улогата и припаднала на [[Џулија Ормонд]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aintitcool.com/node/51355 |title=Julia Ormond Out As MAN OF STEEL’s Biological Mom!! |publisher=Ain't It Cool News |date=September 25, 2011}}</ref>, но подоцна неа ја отфрлиле. Пред Ормонд, [[Кони Нилсен]] била во преговори за улогата. * Хенри Леникс како Генерал-полковник Сванвик<ref name="collider0804">{{Наведена мрежна страница|first=Matt |last=Goldberg |url=http://collider.com/superman-man-of-steel-movie-image/107472/ |title=First Official Image of Henry Cavill as Superman in Zack Snyder's Man of Steel |publisher=Collider.com |date=August 4, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/dollhouse-actor-joins-man-steel-209325 |last=Kit |first=Borys |title='Dollhouse' Actor Joins 'Man of Steel' |work=The Hollywood Reporter |date=July 8, 2011 |accessdate=July 26, 2011}}</ref> * [[Кристофер Мелони]] како полковник Нејтан Харди<ref name="collider0804" /><ref>{{наведени вести|url=http://nymag.com/daily/entertainment/2011/06/chris_meloni_is_playing_a_gene.html |title=Chris Meloni Is Playing a General in Superman, Not Lex Luthor |last=Greco |first=Patti |work=[[New York (magazine)|New York]] |date=June 25, 2011 |accessdate=July 28, 2011}}</ref> * Ричард Шиф како Д-р Емил Хамилтон<ref>{{наведени вести| url=http://www.variety.com/article/VR1118048361?refCatId=13 | work=Variety | title=Richard Schiff joins 'Man of Steel' | date=January 9, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/richard-schiff-man-of-steel/136628/ |title=Richard Schiff Joins SUPERMAN: MAN OF STEEL |publisher=Collider.com |date=January 9, 2012 |accessdate=May 5, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.iamrogue.com/news/interviews/item/5602-iar-exclusive-interview-richard-schiff-talks-man-of-steel.html |title=IAR EXCLUSIVE INTERVIEW: Richard Schiff Talks 'Man of Steel' |publisher=iamROGUE.com |accessdate=May 5, 2012}}</ref> * Мекензи Греј како Јекс-Ур * Мајкл Кели како Стив Ломбард ==Продукција== ===Развој=== Во [[јуни]] [[2008]] „[[Warner Bros.]]“ презел идеи од автори на [[стрип]]ови, [[сценарист]]и и [[режисер]]и за тоа како да биде успешно уште едното стартување на филмскиот серијал Супермен<ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2009/03/26/mark-millar-on-his-superman-movie-trilogy-nothing-is-happening/ |title=Mark Millar On His ''Superman'' Movie Trilogy: "Nothing Is Happening" |publisher=MTV News |date=March 26, 2009 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Меѓу оние кои ги дале своите идеи за повторно стартување на филмот биле авторите на стрипови: [[Грант Морисон]], [[Марк Вајд]], [[Џоф Џонс]] и [[Бред Мелцер]]<ref name="Jen">{{наведени вести|last=Vineyard |first=Jennifer |title=How To Reboot The Superman Movie Franchise-Comic Writers Chime In |publisher=MTV |date=August 11, 2008 |url=http://splashpage.mtv.com/2008/08/11/how-to-reboot-the-superman-movie-franchise-comic-writers-chime-in/ |accessdate=August 22, 2008}}</ref> . Морисон изјавил: „''Им реков, не е лошо. Само гледајте на „Супермен: Повраток“ како на „Халк“ на Анг Ли. „Неверојатниот Халк“ докажа дека публиката ќе ви прости и ќе ви дозволи одново да ја направите франшизата''“, изјавил Вајд. Идејата на Морисон била слична со неговата работа за „''[[Ол-стар Супермен]]''“, додека пак идејата на Вајд била слична со „''[[Супермен: Наследно право]]''“. [[Марк Милар]], здружувајќи се со режисерот [[Матју Вон]], исто така планирале за епична трилогија на Супермен од осум часови и секоја година да би се пуштало по едно продолжение, слично како „[[Господарот на прстените (филмски серијал)|Господарот на прстените]]“<ref>{{наведени вести|last=Anderson |first=Martin |title=The Den Of Geek interview: Mark Millar |publisher=DenofGeek.com |date=July 20, 2008 |url=http://www.denofgeek.com/comics/88459/the_den_of_geek_interview_mark_millar.html |accessdate=August 22, 2008}}</ref><ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2010/03/26/matthew-vaughn-superman/ |title=Matthew Vaughn Says ''Superman'' Movie Discussions Were "Very Brief" |publisher=MTV News |date=March 26, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Милар не ја споредил со трилогијата на „[[Кум (филм)|Кум]]“, во која хронолошки би бил претставен целиот живот на Супермен, од раните денови на [[Криптон (планета)|Криптон]] па сè до крајот кога Супермен ќе почне да ја губи силата поради тоа што Сонцето започнува да преминува во [[супернова]]<ref>{{наведени вести|last=Goodswen |first=Dan |title=Exclusive: Mark Millar Talks Superman |work=Empire |date=October 29, 2008 |url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=23521 |accessdate=October 30, 2008}}</ref>. Во [[август]], [[2008]] година, „[[Warner Bros.]]“ предложил повторно да се стартува со филмските серии. Студискиот извршник [[Џеф Робинов]] планирал да го имаат пуштено филмот или до [[2010]] или до [[2011]] година, објаснувајќи дека: „''[[Супермен се враќа]] не функционираше како филм на начин на кој ние сакавме. Тој не го позиционираше ликот на начин на кој ние сакавме тој да биде позициониран. Да функционираше Супермен во 2006 ние би имале филм за Божиќ оваа година или за [[2009]]<ref name="PaulMovieWeb">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.movieweb.com/news/paul-levitz-chats-batman-superman-the-man-of-steel-and-more|title=Paul Levitz Chats Batman, Superman: The Man of Steel, and More|publisher=MovieWeb|last=O |first=Courtney.|date=October 10, 2008|accessdate=June 10, 2013}}</ref>. Сега планот повторно е само да се претстави Супермен и воопшто да не се обрне внимание на филмовите на Бетмен или Супермен“''. [[Пол Левиц]] во едно интервју изјавил дека „[[Бетмен]]“ го држи клучот за повторното стартување на „Супермен“. Тој образложил: „''Сите го чекаат Нолан да потпише за уште еден Бетмен, а кога ќе се случи тоа, ќе следи датумот на издавање на Супермен и на сите други идни проекти''“. Во февруари, [[2009]], [[McG]], кој претходно планирал да го режисира филмот „Супермен: лет покрај планета“, изразил интерес за да се врати пак во франшизата на Супермен<ref name="PaulMovieWeb" /><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Woerner|first=Meredith|title=McG's 20,000 Leagues Under The Sea Trumps His Superman Movie|url=http://io9.com/5148905/mcgs-20000-leagues-under-the-sea-trumps-his-superman-movie|publisher=io9.com|accessdate=June 11, 2013}}</ref>. Во август, [[2009]], се изрекла судска одлука во која семејството на [[Џери Сигел]] повторно освоило 50% од правата за потеклото на „Супермен“ и од уделот на Сигел за авторските права во „[[Акционен стрип 1]]“<ref>{{наведени вести|last=Graser |first=Marc |title=Superman co-creator's family given rights |work=Variety |date=August 13, 2009 |url=http://www.variety.com/article/VR1118007269.html |accessdate=August 29, 2009}}</ref>. Покрај тоа, судијата пресудил дека „[[Warner Bros.]]“ не им должи на семејствата дополнителни авторски надоместоци за претходните филмови. Сепак, доколку не ја започнале продукцијата на филмот за „Супермен“ до [[2011]] година, тогаш компанијата на Сигел би можела да ги тужат поради изгубен приход поради непродуциран филм<ref>{{наведени вести|url=http://www.variety.com/article/VR1118005806.html |title=Warner Bros. wins ''Superman'' case |last=McNary |first=Dave |date=July 8, 2009 |work=Variety |accessdate=July 27, 2010}}</ref>. Дејствието на „Човек од челик“ претставува нелинеарен расказ и раскажува делови од приказната во ретроспектива. [[Давид С. Гојер]], за време на дебатата околу приказната за „[[Бетмен: Подемот на црниот витез]]“ во [[2010]] година, му рекол на [[Кристофер Нолан]] за неговата идеја како да го претстават Супермен во модерен контекст<ref name="GoyStory">{{наведени вести|url=http://www.superherohype.com/news/articles/102090-christopher-nolan-on-batman-and-superman |title=Christopher Nolan on Batman and Superman |publisher=Superhero Hype! |date=June 4, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Импресиониран од идејата на Гојер, Нолан ја пренесел идејата во студиото<ref name="GoyStory" />, кое него го изнајмил за продуцент а Гојер за писател врз основа на финансискиот и критичкиот успех на „[[Бетмен: Подемот на црниот витез]]“<ref>{{наведени вести|last=Finke |first=Nikki |last2=Fleming |first2=Mike |title=It's A Bird! It's A Plane! It's Chris Nolan! He'll Mentor Superman 3.0 And Prep 3rd Batman |publisher=Deadline.com |date=February 9, 2010 |url=http://www.deadline.com/2010/02/its-a-bird-its-a-plane-its-chris-nolan-hell-mentor-superman-3-0-while-preparing-3rd-batman/ |accessdate=December 3, 2010 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5xLwx0v1Q?url=http://www.deadline.com/2010/02/its-a-bird-its-a-plane-its-chris-nolan-hell-mentor-superman-3-0-while-preparing-3rd-batman/ |archivedate=March 21, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref><ref>{{наведени вести|first=Lauren A. E. |last=Schuker |title=Warner Bets on Fewer, Bigger Movies |work=The Wall Street Journal |date=August 22, 2008 |url=https://www.wsj.com/articles/SB121936107614461929 |accessdate=October 22, 2008 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5xLzZSe7O?url=http://online.wsj.com/article/SB121936107614461929.html |archivedate=March 21, 2011 |url-status=dead |df= }}</ref> . Нолан бил восхитен од работата на [[Брајан Сингер]] за „Супермен: Повраток“ за поврзаност на неговата верзија со верзијата на [[Ричард Донер]], наведувајќи дека „''многу луѓе пристапиле кон Супермен на различен начин. Јас само го знам успешниот начин и тоа е она што знам како да го работам''“, потенцирајќи ја идејата дека [[Бетмен]] постои во свет каде што тој е единствениот суперхерој и сличен пристап кон „Човек од челик“ би го загарантирал интегритетот потребен за филмот. „''Секој (дел) придонесува за внатрешната логика на приказната. Тие немаат ништо заедничко меѓу себе''“. Нолан, сепак, појаснил дека новиот филм нема да има никаква врска со претходните филмски серијали<ref>{{наведени вести|url=http://latimesblogs.latimes.com/herocomplex/2010/03/christopher-nolan-takes-flight-with-superman-we-have-a-fantastic-story-1.html |title=Christopher Nolan takes flight with Superman: "We have a fantastic story" |last=Boucher |first=Geoff |date=March 10, 2010 |work=Los Angeles Times |accessdate=July 5, 2010}}</ref>. [[Џеф Робинов]], директор на ''[[Warner Bros. Pictures Group]]'', разговарал со ''[[Entertainment Weekly]]'' и му дозволиле да погледне низ ѕидот на тајни што ги опкружува плановите на „[[DC Comics]]“: „''Какви ќе бидат филмовите кога ќе се движат нанапред. Во тоа, ова е дефинитивно првиот чекор''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Baldwin |first=Kristen |url=http://insidemovies.ew.com/2013/04/11/man-of-steel-dc-comics-superhero-movies/ |title='Man of Steel' will open door for more DC Comics superhero movies |work=Entertainment Weekly |date=April 11, 2013 |accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Плановите за филмот да содржи наводи за постоење на други суперхерои, индискретно споменуваат за можно проширување на вселената на ДС<ref name="DCU">{{Наведена мрежна страница|url=http://batman-news.com/2013/04/23/man-of-steel-director-zack-snyder-promises-references-to-dc-universe/ |title=‘Man of Steel’ director Zack Snyder promises references to DC Universe |work=Batman News |date=April 23, 2013 |accessdate=April 24, 2013}}</ref> and setting the tone for a shared fictional universe of DC Comics characters on film.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-shared-universe/ |title=‘Man of Steel’ Will Launch DC Shared Universe |last=Dyce |first=Andrew |publisher=ScreenRant |date=April 11, 2013 |accessdate=April 12, 2013}}</ref>. [[Гуљелмо дел Торо]], со кого Гојер работел на [[Блејд 2]], ја одбил понудата за режисерска позиција на „Човек од челик“ бидејќи бил посветен на филмската адаптација на „[[Во планините на лудило]]“<ref>{{наведени вести|last=Fleming |first=Michael |url=http://www.deadline.com/2010/09/toronto-qa-julias-eyes-and-biutiful-producer-guillermo-del-toro/ |title=Toronto Q&A: Guillermo Del Toro About Producing ''Julia's Eyes'' And ''Biutiful'' |publisher=[[Deadline.com]] |date=September 13, 2010 |accessdate=December 3, 2010}}</ref>, но и било стапено во контакт со [[Роберт Земекис]] за позицијата<ref>{{наведени вести|last=Wigler |first=Josh |url=http://splashpage.mtv.com/2010/11/01/robert-zemeckis-superman-reboot/ |title=Robert Zemeckis On ''Superman'' Reboot: "I Passed On That Faster Than A Speeding Bullet" |publisher=[[MTV News]] |date=November 1, 2010 |accessdate=December 3, 2010}}</ref>. Пред да биде најмен [[Зак Снајдер]] во [[октомври]] [[2010]]<ref>{{наведени вести|url=http://www.deadline.com/2010/10/zack-snyder-directing-superman/ |title=SCOOP: Zack Snyder Directing ''Superman'' |publisher=Deadline.com |last=Fleming |first=Michael |date=October 4, 2010 |accessdate=October 4, 2010}}</ref>, за потенцијални режисери се сметале и: [[Бен Афлек]], [[Дарен Аронофски]], [[Данкан Џонс]], [[Џонатан Либесмен]], [[Мат Ривс]] и [[Тони Скот]]<ref>{{наведени вести|last=Fleming |first=Michael |url=http://www.deadline.com/2010/09/chris-nolan-looking-for-superman-director/ |title=Chris Nolan Looking for ''Superman'' Directors |publisher=Deadline.com |date=September 23, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref>. Кастингот започнал во следниот месец - ноември<ref>{{наведени вести|last=Snider |first=Mike |url=http://content.usatoday.com/communities/gamehunters/post/2010/11/qa-screenwriter-david-goyer-on-call-of-duty-black-ops/1 |title=Q&A: Screenwriter David Goyer on ''Call of Duty: Black Ops'' |work=USA Today|date=November 26, 2010 |accessdate=December 2, 2010}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Reynolds |first=Simon |url=http://www.digitalspy.co.uk/movies/news/a280075/affleck-was-nolans-choice-for-superman.html |title=Affleck 'was Nolan's choice for Superman' - Movies News |work=Digital Spy |date=October 4, 2010 |accessdate=May 5, 2012}}</ref>. [[Зак Снајдер]] ги потврдил двете наводи и на [[Бустер Голд]] и на [[Бетмен]], зголемувајќи ги можностите на филмската вселена на ДС. Кога Зод ќе уништи еден сателит, зборовите „''Претпријатија на Вејн се забележуваат на него''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/man-of-steel-easter-eggs-wayne-enterprises/ |title=MAN OF STEEL Easter Egg Revealed; Has Possible Repercussions for MAN OF STEEL 2 |publisher=Collider |date=November 5, 2012 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. ===Снимање=== [[Податотека:Zack Snyder, Henry Cavill, Russell Crowe (3).jpg|thumb|десно|150п|Од лево кон десно: Режисер [[Зак Снајдер]] со глумците - [[Хенри Кавил]] и [[Расел Кроу]] цна премиера на црвен тепих на филмот „Човек од челик“, Сиднеј 2013]] [[Податотека:Christopher Nolan, London, 2013 (crop).jpg|thumb|десно|150п|[[Кристофер Нолан]] во 2013 година во Лондон]] Главното фотографирање започнало на [[1 август]] [[2011]], во една индустриска зона во близина на аеродромот во ДуПејџ под тајно име „''Есенски мраз''“<ref name="ChicagoBusiness2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.chicagobusiness.com/article/20110728/NEWS07/110729855/superman-flying-into-chicago-in-august-for-filming |first=Paul |last=Merrion |title=Superman flying into Chicago in August for filming |work=Crain's Chicago Business |date=July 28, 2011 |accessdate=July 29, 2011}}</ref>. [[Зак Снајдер]] се колебал за тоа дали да го снима филмот во „[[3Д]]“, поради техничките ограничувања за тој формат, и наместо тоа се одлучил да го снима филмот дводимензионално а по продукцијата да се преадаптира во „3Д“ за да излезе во „[[2Д]]“, „3Д“ и „ИМАКС 3Д“<ref name="Snyder 3D">{{Наведена мрежна страница|url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-post-converted-3d/ |title=‘Man of Steel’ Being Post-Converted to 3D |work=Screen Rant |date=November 2012 |accessdate=April 20, 2013}}</ref> . Снајдер исто така одлучил да го снима филмот на лента отколку дигитално бидејќи тој почуствувал дека тоа ќе го направи филмот „''големо филмско искуство''“<ref name="film">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2013/04/17/cinemacon-warner-bros-gatsby-superman/2089599/ |title='Gatsby,' Superman make their introduction at CinemaCon |work=USA Today |date=April 13, 2013 |accessdate=April 24, 2013}}</ref>. Се очекувало снимањето да трае два или три месеци<ref name="ChicagoBusiness">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.chicagobusiness.com/article/20110326/ISSUE01/303269971/latest-superman-movie-arrives-in-the-nick-of-time |first=Paul |last=Merrion |title=Latest Superman movie arrives in the nick of time |work=Crain's Chicago Business |date=March 28, 2011 |accessdate=July 28, 2011}}</ref>. Продукцијата се одвила во Плано од 22 до 29 август<ref name="ChicagoBusiness2" /><ref>{{наведени вести|url=http://www.huffingtonpost.com/2011/03/28/superman-man-of-steel-chicago_n_841436.html |title=''Superman: Man Of Steel'' Filming In Chicago, According To Industry Sources |last=Guzzardi |first=Will |accessdate=March 29, 2011 |date=March 28, 2011 |work=Huffington Post}}</ref>. Според едно интервју со [[Мајкл Шенон]], снимањето продолжило до [[февруари]] [[2012]] година<ref>{{Наведена мрежна страница |first=Mark |last=Julian |url=http://www.comicbookmovie.com/fansites/GraphicCity/news/?a=49156 |title=More From Michael Shannon On Zack Snyder's Man Of Steel And His General Zod Role |publisher=ComicBookMovie.com |date=October 31, 2011 |accessdate=May 5, 2012 |archive-date=2011-11-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111102060032/http://www.comicbookmovie.com/fansites/GraphicCity/news/?a=49156 |url-status=dead }}</ref>. „Човек од челик“ бил сниман во областа на Чикаго, [[Калифорнија]] и студиото ''[[Burnaby’s Mammoth Studios]]'' било преобразено во родната планета на Супермен - [[Криптон (планета)|Криптон]] со огромен број на вонземски летала. Во областа на подземната железница во крајбрежјето на северниот брег на [[Ванкувер]] се снимало драматичното спасување што се одвива на дупчалка за нафта каде публиката го запознава Супермен. Уклулет и Нанаимо, Британска Колумбија, Канада видно се истакнати во првиод час од филмот, карактеристичната зимска магла и немирното море во филмот лажно се претставени како да се на [[Алјаска]]. Од 7 до 17 септември снимањето продолжило во Луп, Чикаго<ref name="ChicagoBusiness2" />. Продукцијата во Ванкувер се одржала од [[21 септември]] [[2011]] до [[20 јануари]] [[2012]]<ref>{{наведени вести|last=Lederman |first=Marsha |url=https://www.theglobeandmail.com/news/ats/movies/next-superman-film-to-be-shot-in-vancouver-sources/article1841715/ |title=Next Superman film to be shot in Vancouver |work=The Globe and Mail |date=December 17, 2010 |accessdate=December 17, 2010 |location=Toronto}}</ref>. Снимањето во Чикаго бил единичен проект, што значи дека можело да се снимат многу основни снимки и пресеци и немора да се вклучуваат главните членови од глумецската екипа<ref name="Screenrant1">{{Наведена мрежна страница|url=http://screenrant.com/superman-man-steel-chicago-shoot-benk-108445/|title=‘Superman: Man of Steel’ Flying to Chicago for Shooting; Military Equipment|publisher=Screenrant|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. ===Дизајн=== „Човек од челик“ прикажува изменет костум на Супермен од страна на [[Џим Ачесон]] и [[Мајкл Вилкинсон]]. Во костумот се зачувани распоредот на боите и логото „S''“,'' но, се во потемни бои и особено ги нема црвените боксерки што обично ги носи Супермен. [[Зак Снајдер]] изјавил дека костумот е „''модерно естетски''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last1=Sacks |first1=Ethan |last2=McClear |first2=Sheila |url=http://www.nydailynews.com/entertainment/tv-movies/superman-loses-red-underpants-article-1.1366032 |title=In 'Man of Steel,' Superman's costume gets 2013 makeover for director Zack Snyder's update |work=Daily News |location=New York |date=June 9, 2013 |accessdate=June 17, 2013}}</ref>. Тој и неговите продуценти се обиделе да измислат костум кој ќе ги содржи црвените боксерки, но не успеало да направат таков што би се вклучил во тонот на филмот, така што ги отстраниле од костумот<ref name="esquire">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.esquire.com/blogs/culture/michael-wilkinson-superman-look | title=Inside the Evolution of Superman's Look | work=Esquire | date=March 12, 2014 | accessdate=June 19, 2014 | author=Zemler, Emily}}</ref>. Поради значителната тежина еден практичен костум би попуштил, така да [[Криптон (планета)|Криптон]]скиот оклоп на [[Генерал Зод]] бил направен со помош на ''CGI'' за да му овозможи на Шенон „''слобода во движење''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Wales |first=George |url=http://www.totalfilm.com/news/michael-shannon-talks-man-of-steel-1 |title=Michael Shannon talks Man Of Steel: the CGI suit and Goyer's script |publisher=TotalFilm.com |date=April 23, 2013 |accessdate=June 21, 2013}}</ref>. ===Ефекти=== Џон Дежарден работел како визуелен раководител на „Човек од челик“ и заедно со: ''[[Weta Digital]]'', ''[[MPC - Moving Picture Company]]'' и ''[[Double Negative]]'' ги правеле визуелните ефекти во филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://blogs.indiewire.com/theplaylist/effects-supremo-joe-letteri-says-zack-snyder-is-placing-emphasis-on-in-camera-effects-in-man-of-steel |publisher=Indiewire |title=Effects Supremo Joe Letteri Says Zack Snyder Is Placing Emphasis On In-Camera Effects In 'Man of Steel' |accessdate=July 17, 2012 |archive-date=2013-01-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130129195841/http://blogs.indiewire.com/theplaylist/effects-supremo-joe-letteri-says-zack-snyder-is-placing-emphasis-on-in-camera-effects-in-man-of-steel |url-status=dead }}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.dneg.com/projects/projects_list.html |title=Double Negative: Full Project list |accessdate=July 22, 2012 |archive-date=2012-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120915030619/http://www.dneg.com/projects/projects_list.html |url-status=dead }}</ref>. [[Зак Снајдер]] сакал филмот да „''изгледа доста природно бидејќи тука има многу фантастични работи''“ и тој сакал „''луѓето да престанат со неверувањето и ние тимот за визуелни ефекти моравме да го направиме тоа што е можно полесно за тие да веруваат''“. Дежарден истакнал дека намерата во снимањето на филмот била да се користат рачни уреди за да го направат филмот да изгледа како „''документарец''“. „''Моравме да размислиме што би тоа значело, бидејќи исто така требаше да снимаме луда акција''“, изјавил Дежарден. „''Така да за многу прегледи што направивме, почнавме да размислуваме за тоа каде би биле сместени камерите и нашите сниматели. Најголем дел од правилата се исто како и правилата на „Ѕвезден војувач Галактика“ (анг. Battlestar Galactica) за вселенски камери кои Гери Хуртцел ги усоврши за таа минисерија, каде што сакаме да бидеме сигурни дека камерата снима од онаму од каде што има смисла. Освен ако дејствието се одвива толку над врвот, како на крајот каде Супермен го тепа Зод, тогаш ние моравме да ги раздвоиме малку''“<ref name="fxguide">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fxguide.com/featured/man-of-steel-vfx-milestones/|title=Man of Steel vfx milestones|work=Fx Guide|date=June 24, 2013|accessdate=June 25, 2013}}</ref>. [[File:KryptonMOS.jpg|thumb|320px|left|''Weta Digital'' создала планети пејзажи, суштества и архитектура слични на вонземјани за понатамошно унапредување на градењето на светот на планетата Криптон.]] Во првиот чин каде филмот се одвивал на планетата [[Криптон (планета)|Криптон]], „''Вета Диџитал''“ поставила планетарни средини што наликуваат на вонземски, суштества и основниот начин на прикажување - технологија која режисерите ја нарекуваат „''течна геометрија''“. Раководител за визуелни ефекти на „Вета Диџитал“, [[Дан Лемон]], објаснил дека: „''Тоа е еден куп на сребрени зрнца кои лебдат во магнетно поле и машинана може да го контролира тоа магнетно поле така да зрнцата се скоро како тридимензионални пиксели, и тие можат да направат површина која лебди во воздухот и да дадат опис на било она што вие треба да видите''“. Зрнцата на екранот, кои одблизу изгледаат како пирамиди со мал наклон, се произведени за да направат површина на предмет и да ја отсликаат внатрешноста на фигурата<ref name="fxguide" />. Делот каде Супермен е во сцени каде се бори од близу со другите [[Криптон (планета)|Криптон]]ци се покажало де ќе биде голем предизвик за режисерите и за екипата за визуелни ефекти. Дежарден појаснил: „''Кога ги снимаме овие борби и овие хипер-реални работи, не сакаме тоа да го правиме старомодно, 'во ред' јас сум снимател, снимам од почеток, ќе се прошетам тука за да ја следам акцијата која сè уште не постои но ние ќе ја вметнеме подоцна. Бидејќи тоа сме ние кои ги анимираме ликовите на камерата. Така да ние би ја направиле таа анимација со ликовите - зграпчување, удирање или полетување- и ние би ги снимале вистинските ликови сè до моментот кога тие би требале да направат такво нешто и потоа ние би прекинале со снимањето. Подоцна ние таму би поставиле една камера за да ја снима средината. И подоцна една камера да го снима секој момент на обраќање на глумците. Така да би имале збир од фотографии на средината и на ликовите со висока разделност. Тогаш, во пост продукција, ги земаме нив и ги анимираме според брзина на која ние сакаме тие да се движат во нашата дигитална средина''“. „МПЦ“ се справила со визуелните ефекти за секвенцата „''средба во Смолвил''“. Пред да се вметнат визуелните ефекти во снимките е визуелизирана кореографијата со борбата. По визуелизирањето, делови од сцената на акцијата во живо би се снимале на мали парчиња. „''Ако на пример Супермен беше удрен и би слетал 50 метри подалеку, ние би ја снимале почетната и крајната позиција, а подоцна би ја повржале таа празнина со преземања на ЦГ''“, изјавил [[Гијом Рашерон]], раководител за визуелни ефекти на МПЦ. Тогаш една монтажна камера би фатила од клучните слики на кореографискиот глумец. „''Тоа е стабилна монтажна камера која е наместена на монтажна цевка и можеш да ја вклучиш на крајот на подесувањата и би фатил стабилни клучни слики од некоја изведба или израз“, вели Гијом, „а подоцна ние би можеле да ги искористиме тие мирни слики со висока разделност за да ги проектираме на двоен ЦГ и би добиле навистина точен премин на светлина и боја - уште од поставувањето''“<ref name="fxguide" />. На сцена, една монтирана камера била поставена за да ја снима околината. Екипата за визуелни ефекти монтирала [[Канон ЕОС 5Д]], наречена „''околна камера''“<ref name="fxguide" />, и една журеста глава опремена со мотор, што овозможува да ја снимат средината под агол од 360 степени со разделност од 55 илјади на секоја слика, а процесот би траел приближно од две до четири минути. Снимката од сцената резултирала со осветлување и текстура коишто можат одново да се проектираат во [[геометрија]]. Главниот составен дел на сцените со борење биле дигиталните двојки на целиот екран. Бил додаден и дигитален оклоп, заедно со [[Криптон (планета)|Криптон]]ските шлемови основани на енергија. Глумците биле компјутерски скенирани и се правеле поларизирани и неполаризирани сценски слики. Наметката и костумот на Супермен се скенирале со висока дефиниција - всушност наметката директно ги рефлектирала движењата на Супермен<ref name="fxguide" />. Во сцените со преобразување на зејмата во градот Метрополис, визуелните ефекти ги направил „Дабл Негатив“. Со цел да го изгради Метрополис, кој изгледа убедувачки и реалистично, „Дабл Негатив“ ја употребил машината за градови на Есри за да помогне во процедуална реализација на градот. „''Тоа беше многу голема научно-фантастична улога''“, изјавил раководителот со визуелни ефекти на „Дабл Негатив“ Гед Врајт „''така да ние го земавме тоа што тие го имаа направено и го проширивме во голема мерa. Работата што ние ја правевме беше основана некаде во центарон на Њујорк, Л.А. и Чикаго и тоа нам ни ги даде големините и височините на зградите. Ние би ги обликувале тие модели со парчиња прибор, но најголем дел од нив мораше да отпадне. Така да ние моравме да ги монтираме за уништување но и за други аспекти на работата''“<ref name="fxguide" />. За уништувањето на зградите, студиото го изменил својот систем за вредности (квалитет) за да се фокусира кон динамичните настани. Софтверот за физика на „''Bullet''“ значително многу се користел за уништувањето. „''Сакавме да бидеме во можност да поткренеме РБД настан и да ги активираме сите овие секундарни настани, било да се симулации на стакло или прашина - сите тие работи требаше да бидат оковани и предадени на процедурен начин''“, изјавил Врајт. „''Една од предностите од ова беше, бидејќи се беше основано околу ограничен број на влезни компоненти, може да бидете сигурни дека тие се моделирани на начин на кој можат да се искористат во ефекти - вие може да моделирате нешто но тие ќе биат нова фаза за монтирање и уништување''“<ref name="fxguide" />. Алатки за стимулација на пожар, чад и вода биле развиени во студиото на „Дабл Негатив“. За рендерирање елементи како што е симулацијата на гонена топка студиото користеше лиценциран софтвер за рендерирање на волумен. „Дабл Негатив“ исто така користеше домашно средство со течности „Скрт“ за да се справи со поголеми симулации и интеракција за поцврсто-споени волумени и честики. Што се однесува кон борбата меѓу Супермен и Зод, „Дабл Негатив“ вметнал вистински слики врз дигиталните двојки<ref name="fxguide" />. ===Музика=== {{main article|Човек од челик (саундтрак)}} [[File:Hans Zimmer 2010.jpg|thumb|upright|Ханс Цимер ја композираше и продуцираше музиката во „Човек од челик“]] [[Ханс Цимер]] првично ги негирал популарните гласини дека тој ќе ја композира музиката во филмот<ref name="zimmer">{{Наведена мрежна страница|url=http://collider.com/hans-zimmer-superman-rumor/63591/ |title=Hans Zimmer Debunks SUPERMAN Rumor |work=Collider |accessdate=December 17, 2011}}</ref>. Сепак, во [[јуни]] [[2012]] година се потврдило дека всушност Цимер ќе е композиторот на музиката во филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Eisenberg |first=Eric |title=Man Of Steel To Feature The Music Of Hans Zimmer |url=http://www.cinemablend.com/new/Man-Steel-Feature-Music-Hans-Zimmer-31457.html |publisher=cinemablend.com |accessdate=June 18, 2012}}</ref>. За целосно да се разликува „Човек од челик“ од претходните филмови, не бил употребен иконскиот „''Марш на Супермен''“ од [[Џон Вилијамс]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://geektyrant.com/news/2012/8/13/man-of-steel-wont-include-john-williams-superman-score.html |title=MAN OF STEEL Won't Include John Williams' SUPERMAN Score |publisher=Geektyrant.com |date=August 13, 2012 |accessdate=June 3, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.worstpreviews.com/headline.php?id=25767 |title="Man of Steel" Won't Use John Williams' "Superman" Music |publisher=Worstpreviews.com |accessdate=June 3, 2013 |archive-date=2017-09-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170926042318/http://www.worstpreviews.com/headline.php?id=25767 |url-status=dead }}</ref>. Тонскиот запис (саундтрак) на [[Ханс Цимер]] за „Човек од челик“ бил пуштена во јавноста на [[11 јуни]] [[2013]] година. Неофицијален исечок од филмската музика од третите рекламни инсерти (од филмот), наречен „''Идеал на надежта''“, се потврдило дека е скратена верзија од песната „''What Are You Going to Do When You Are Not Saving the World''?” („''Што ќе правиш кога нема да го спасуваш светот'' ?“)<ref>{{Наведена мрежна страница|title=WaterTower Music|url=https://www.facebook.com/WaterTowerMusic?fref=ts}}</ref>, издадена на [[19 април]] [[2013]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Hans Zimmer’s ‘Man of Steel’ Trailer Song Available To Stream In Full: "An Ideal of Hope" |url=http://www.flicksandbits.com/2013/04/20/hans-zimmers-man-of-steel-trailer-song-available-to-stream-in-full-an-ideal-of-hope/45272/ |publisher=Flicks and Bits |accessdate=April 24, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130423044309/http://www.flicksandbits.com/2013/04/20/hans-zimmers-man-of-steel-trailer-song-available-to-stream-in-full-an-ideal-of-hope/45272/ |archivedate=April 23, 2013 |df= }}</ref>. При крајот на [[април]] [[2013]] година била откриена официјалната плоча која е на дво-страно издание<ref name="Fort Mill Times">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fortmilltimes.com/2013/04/30/2656187/man-of-steel-two-disc-soundtrack.html |title=Man of Steel Two-Disc Soundtrack Featuring Original Music by Hans Zimmer Set for Release June 11th |date=April 30, 2013 |publisher=fortmilltimes.com |accessdate=April 30, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130506132200/http://www.fortmilltimes.com/2013/04/30/2656187/man-of-steel-two-disc-soundtrack.html |archivedate=May 6, 2013 |df= }}</ref>. ==Маркетинг== „[[Warner Bros.]]“ и „[[DC Comics]]“ ги добиле правата за име на домен „''manofsteel.com''“,да се користи од страна на јавноста, за да се употребува како официјално мрежно место на филмот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://fusible.com/2011/07/dc-comics-wins-dispute-over-manofsteel-com-domain-name/ |title=DC Comics wins dispute over ManofSteel.com domain name |publisher=Fusible.com |date=July 20, 2011 |accessdate=August 4, 2011}}</ref>. На [[20 ноември]] [[2012]] година за време на издавањето на филмот „Подемот на црниот витез“ на [[ДВД]] и [[Блу-реј]], „[[Warner Bros.]]“ на своето официјално мрежно место поставил одбројување кое обожавателите можеле да го споделат со социјални мрежни места како [[Фејсбук]] или [[Твитер]] за да би отвориле една „''ексклузивна награда''“. На [[3 декември]] [[2012]] била откриена „''ексклузивната награда''“ и тоа бил официјален цврст постер на „Човек од челик“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ca.ign.com/articles/2012/11/20/dark-knight-rises-blu-ray-countdown-leads-to-man-of-steel-reward |title=Dark Knight Rises Blu-ray Countdown Leads to Man of Steel "Reward"}}</ref>. Постерот, кој го прикажува Супермен како е уапсен, дал позитивен одговор и многу шпекулации за приказната на филмот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://screenrant.com/superman-man-of-steel-movie-poster-arrest-plot/ |title=New ‘Man of Steel’ Poster: Can You Arrest Superman? |last=Kendrick |first=Ben |publisher=Screenrant |date=December 3, 2012 |accessdate=December 3, 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mashable.com/2012/12/10/dsfw-project/|title=Is This the Next Big Viral Movie Campaign?|date=December 10, 2012|last=Warren |first=Christina|publisher=Mashable}}</ref>. На [[10 декември]] [[2012]], се појавило едно мрежно место на „''dsrwproject.com''“ што овозможило аудио сигналите да можат да се откодираат од гледачите<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.digitalspy.com/movies/news/a444404/man-of-steel-kryptonian-symbol-viral-counts-down-to-trailer-launch.html|title='Man of Steel': Kryptonian symbol viral counts down to trailer launch|date=December 11, 2012|last=Reynolds |first=Simon|work=Digital Spy}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://insidemovies.ew.com/2012/12/11/man-of-steel-trailer-superman/|title='Man of Steel' trailer: Feast your eyes on Zack Snyder's new Superman movie|last=Franich |first=Darren|work=Entertainment Weekly|date=December 11, 2012}}</ref>. Било откриено дека има нешто врска со филмот поради авторските права на мрежното место. До [[11 декември]] [[2012]], шифрираната порака ги довела читателите до друго мрежно место со одбројување кое покажувало на датумот за јавно пуштање на инсерти од филмот. Во очекување на филмот, Мател претставил играчки од акциони фигури на „[[Муви Мастерс]]“. Покрај тоа, „''Лего''“ издал три колекции на „Човек од челик“<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Cochran |first=Jay |url=http://toynewsi.com/news.php?itemid=19845%3C/p%3E%3Cp%3E |title=More Mattel 6" Man Of Steel Movie Masters Figures Revealed - Superman & Jor-El |publisher=Toynewsi.com |date=January 30, 2013 |accessdate=June 3, 2013 |archive-date=2014-11-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141129020242/http://toynewsi.com/news.php?itemid=19845%3C%2Fp%3E%3Cp%3E |url-status=dead }}</ref>, инспириран од сцени од филмот; исто и „''Руби'с Костум Ко''.“ пуштил нови костуми и алатки инспирирани од „Човек од челик“ за деца и за возрасни. Филмот брзо заработил над 160 милиони американски долари од промотивни продукти<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://adage.com/article/news/superman-reboot-man-steel-snares-160m-promotions/241822/|title=Superman Reboot 'Man of Steel' Snares $160M in Promotions|date=June 3, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Кампањи за вирален маркетинг за филмот започнале кога официјалното мрежно место било заменето со „''радио бранови од длабока вселена''“. Пораката била откодирана и открила еден глас што зборел „''Вие не сте сами''“. Официјалните страници продолжиле да се ажурираат со нови статички папки кои малку по малку го откриваат симболот на злосторникот во филмот - [[Генерал Зод]]. Кратко време потоа, мрежното место било заменето со „''порака''“ од Зод, кој бара од луѓето да го вратат Кал-Ел во неговиот притвор и му кажува на Кал-Ел да се предаде во рок од 24 часа или светот ќе ги осети последиците<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=102818|title=The Man of Steel Viral Marketing Continues|date=April 13, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. Вирална страница наречена „''IWillFindHim.com''“ била издадена која покажувала одбројувач за третиот трејлер за филмот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=102926|title=Man of Steel's General Zod Delivers a Message!|date=April 14, 2013|accessdate=June 3, 2013}}</ref>. „[[Warner Bros.]]“ вовел една христијанско-основана фирма за маркетинг за да помогне да се прошири христијанската тема на филмот во религиозната демографија. Се правеле специјални рекламни инсерти од филмот кои ги нагласувале религиозните карактеристики. Студијата на [[Холивуд]] често продаваат филмови на одредени религиозни и културни групи. „[[Warner Bros.]]“ претходно имал продавано филмови како што се: „''[[Слепата страна]]''“, „''[[Нотесот]]''“, ''„[[Книгата на Илај]]“'' и сериите „''[[Хари Потер]]''“<ref>{{наведени вести|url=https://news.yahoo.com/man-steel-promoted-pulpit-160848033.html|title='Man of Steel' promoted from the pulpit|last=Lang|first=Derrik J.|date=June 19, 2013|work=Yahoo!|publisher=Yahoo!|accessdate=April 2, 2014}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.foxnews.com/us/2013/06/19/warner-bros-and-christian-focused-marketing-firm-promoting-man-steel-from/#ixzz2Y4hHgwaZ|title=Warner Bros. and Christian-focused marketing firm promoting 'Man of Steel' from the pulpit|publisher=Fox News Channel|date=June 19, 2013|accessdate=July 4, 2013}}</ref>, но не и „''[[Зелениот фенер]]''“, на религиозни групи. [[Податотека:Man of Steel - Superman.jpg|thumb|десно|200п|Супермен.]] ==Издавање== ===Критичен прием=== Врз основа на 279 критички осврти, „Човек од челик“ држел рејтинг на одобрение од 55% кај [[Rotten Tomatoes]] со просечна оценка на популарност од 6.2/10. Консензусот на страницата гласи: „''Човек од челик нуди возбудлива акција и спектакал за надминување на своите заобиколувања во генеричката територија на мегахитови''“<ref name="rotten Tomatoes">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.rottentomatoes.com/m/superman_man_of_steel/ | title=Man of Steel (2013) | publisher=[[Rotten Tomatoes]] | accessdate=April 2, 2016}}</ref>. „''Метакритик''“, врз основа на 47 критички осврти, за филмот дал наклонета просечна оценка од 55/100, нагласувајќи дека тоа биле „''мешани или општи критички осврти''“<ref name="mc">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.metacritic.com/movie/man-of-steel | title=Man of Steel | publisher=Metacritic | accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Анкети на ''CinemaScore'' покажале дека просечната оценка што ја дале кино посетителите за филмот била „А-“, каде што „А“ дале лица помлади од 18 и постари од 50 години<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://www.deadline.com/2013/06/man-of-steel-beginning-worldwide-release-record-opening-day-in-the-philippines/ | title=‘Man Of Steel’ Soars To $200.3M Worldwide In First 4 Days As #1: Record June Domestic Opening Of $128.7M, International $71.6M | publisher=Deadline.com | date=June 17, 2013 | accessdate=June 17, 2013 | last=Finke | first=Nikki}}</ref>, на скала од „А+ до Ѓ“. [[Ричард Роепер]] од „''[[Chicago Sun-Times]]''“ ијавил дека „Човек од челик“ не покажал нешто ново во поглед на филмовите на Супермен и, наместо тоа, „''ние сме втурнати назад во претежно разочарувачки филм, со неразвиени ликови и подобрени сцени со тепање коишто се развлекуваат и не нудат ништо ново во поглед на креативност во специални ефекти''“<ref>{{наведени вести |url=http://www.suntimes.com/entertainment/movies/20677169-421/man-of-steel-beset-by-kryptonite.html |title=‘Man of Steel’ beset by Kryptonite |first=Richard |last=Roeper |authorlink=Richard Roeper |newspaper=Chicago Sun-Times |date=June 11, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. [[Тај Бур]] од „''[[The Boston Globe]]''“ напишал: „''Она што недостасува во оваа сага на Супермен е чувство на леснотија, на радост''“<ref>{{наведени вести |url=https://www.bostonglobe.com/arts/movies/2013/06/12/saving-world-serious-business-man-steel/7x6ZdGSAQPa6XZJ8XhvHiL/story.html |title=Saving the world is serious business in ‘Man of Steel’ |first=Ty |last=Burr |newspaper=Boston Globe |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. [[Ан Хорнадеј]] од „The Washington Post“ изјавила дека со „''надуените, прекумерни музички ефекти на Ханс Цимер, филмот е големо непријатно гледачко искуство''“<ref name="WashingtonPost">{{наведени вести|url=https://www.washingtonpost.com/goingoutguide/movies/man-of-steel-henry-cavill-stars-as-superman-in-this-bombastic-reboot/2013/06/12/6d77d5d0-d36c-11e2-a73e-826d299ff459_story.html |title=‘Man of Steel’: Henry Cavill stars as Superman in this bombastic reboot |first=Ann |last=Hornaday |newspaper=The Washington Post |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. За [[Лиса Кенеди]] од „''[[The Denver Post]]''“ главниот проблем со „Човек од челик“ е „''ритам и балансираност во раскажувањето на приказната и режисирањето“ кое резултираше во филмот со осцилирање „помеѓу деструктивно преувеличување и несмасен проповед''“<ref>{{наведени вести |first=Lisa |last=Kennedy |url=http://www.denverpost.com/movies/ci_23446778/movie-review-s-does-not-stand-soar-man |title=Movie review: The "S" does not stand for soar in "Man of Steel" |newspaper=The Denver Post |date=June 14, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Сепак, „ИГН“ му дал оценка на „Човек од челик“ 9 од 10, нарекувајќи го филмот „''неверојатен''“ и фалејќи ги акционите делови и изведбата на: [[Кевин Костнер]], [[Расел Кроу]] и [[Мајкл Шенон]]<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Vejvoda |first=Jim |title=Superman's Reborn in Grand Fashion|url= http://ign.com/articles/2013/06/11/man-of-steel-review |publisher=IGN |accessdate=June 11, 2013}}</ref>. ''„The Hollywood Reporter“'' напишал дека: „''повторното стартување со франшизата е непотребно, но бидејќи филмот беше доволно убедлив и внимание на Снајдер врз деталите беше доволно внимателно публиката може да предвиди ново продолжение''“<ref>{{Наведена мрежна страница|author=Travers, Peter|authorlink=Peter Travers|work=[[Rolling Stone]]|title=Man of Steel|date=June 13, 2013|url=https://www.rollingstone.com/movies/reviews/man-of-steel-20130613}}</ref>. Џ.Ц. Мачек III, новинар на „''[[PopMatters]]''“ напишал: „''Патот на овој спасител со маани не личи на патот кој ние го очекувавме и многу обожаватели ќе го сакаат тоа и многу обожаватели ќе ги осудуваат овие опции кои се различни од оние во својот стрип. Од друга страна, со исклучок на знаењето на Лоис Лејн за двојната природа на Кларк Кент и Супермен (со тоа лишувајќи едно од најголемите откривања на фикцијата), херојот кој го гледаме во последните моменти на „Човек од челик“ е истиот оној лик кој Џери Сиегел и Џо Шустер го создадоа ... само со малку повеќе „несовршенство“''<ref name="PM">{{Наведена мрежна страница|work=[[PopMatters]]|title=Reboot to the Head: A Comicbook-based Analysis of Zack Snyder's Man of Steel|author=Maçek III, J.C.|date=July 10, 2013|accessdate=July 11, 2013|url=http://www.popmatters.com/pm/feature/173387-reboot-to-the-head-a-comicbook-based-analysis-of-snyders-man-of-stee/|archive-date=2013-08-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20130820145245/http://www.popmatters.com/pm/feature/173387-reboot-to-the-head-a-comicbook-based-analysis-of-snyders-man-of-stee/|url-status=dead}}</ref>. [[Стив Персал]] од „''[[Tempa Bay Times]]''“ изјавил дека: „''Човек од челик е повеќе од само бегство од реалноста од обемот на „Одмаздници“; тој е уметнички вовед во суперхеројски филм кој ние само мислевме дека го знаеме''“<ref>{{наведени вести|first=Steve |last=Persall |url=http://www.tampabay.com/things-to-do/movies/review-man-of-steel-revitalizes-the-superman-legend/2126392 |title=Review: 'Man of Steel' revitalizes the Superman legend |newspaper=Tampa Bay Times |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Ричард Корлис од списанието на „Тајм“ изјавил: „Филмот ''си го наоѓа своети вистински, возвишени темели не кога ги прикажува неверојатните моќи на Кал-Ел, туку кога го драматизира матното човештво на Кларк Кент. Натчовечкиот дел во Човек од челик е во ред, но човечкиот дел е супер''“<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Corliss |first=Richard |url=http://entertainment.time.com/2013/06/12/man-of-steel-super-man-or-human-god/?iid=ent-main-lead |title='Man of Steel': Super Man ... or Human God? |work=Time |date=June 12, 2013 |accessdate=June 16, 2013}}</ref>. Во еден критички осврт на мрежното место на Роџер Еберт, Мет Цолер Сајт му дал за филмот три од четири ѕвезди, нарекувајќи го „''зачудувачки филм''“ и фалејќи го конфликтот помеѓу Кларк и Зод. Сепак, тој ја критикува врската помеѓу Кларк и Лоис за недостаток на хемија<ref>Matt Zoller Seitz (June 14, 2013) {{Наведена мрежна страница|url=http://www.rogerebert.com/reviews/man-of-steel-2013|title=Man of Steel}} [[RogerEbert.com]]. Ebert Digital LLC.</ref>. [[Греј Дрек]], уредник на „Ротен Томатос“, зборувајќи во бизнис каналот на Фокс изразил разочараност поради критичниот прием, наведувајќи: „''Колку и да ги сакам и почитувам нашите критичари во Ротен Томатос, морам да речам дека сум шокиран. Слушајте, филмот не е совршен ама... Едноставно не можам тоа да го сфатам. Филмот беше добар бре дечки''“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://comicbook.com/blog/2013/06/14/man-of-steel-rotten-tomatoes-editor-shocked-at-low-critic-rating/.|title=Man of Steel: Rotten Tomatoes Editor Shocked At Low Critic Rating|first=Russ|last=Burlingame|work=Comicbook.com}}</ref>. ===Билетара=== „Човек од челик“ во [[Северна Америка]] заработил 291 милиони американски долари и околу 377 милиони американски долари во други земји, што на светски рамки вкупната заработка е 668 милиони американски долари<ref name="mojo" />, правејќи го филм со Супермен со најголема заработувачка и втор по заработувачка филм кој повторно стартувал зад „[[Неверојатниот Спајдермен]]“, и покрај тоа што го претекол во семејни рамки. Филмот заработил 116.6 милиони американски долари во текот на викендот на неговото отворање, заедно со 17.5 милиони американски долари од „ИМАКС“ киносали. „Човек од челик“ направил 12 милиони американски долари во четврток навечер од една програма за емитување на екран на Валмарт и дополнителни 9 милиони долари од емисии што се одржуваат на полноќ<ref name="boxoffice1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/news/?id=3692&p=.htm|title=Forecast: 'Man of Steel' Sets Sights on June Record|publisher=Box Office Mojo|accessdate=June 17, 2013}}</ref>. Ова се одбележало како трето најголемо отворање во претходен ноќ/полноќ на „[[Warner Bros.]]“, а и најголемо отворање за филм кој не е продолжение<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/scottmendelson/2013/06/14/thursday-box-office-man-of-steel-grosses-21-million/ |title=Thursday Box Office: 'Man Of Steel' Grosses Super $21 Million |work=Forbes |date=June 15, 2013 |accessdate=June 15, 2013}}</ref>. Филмот на крајот заработил 44.0 милиони американски долари за време на отворањето во петокот (со се заработката од полноќ) а ако се вклучат и прикажувањата од четврток навечер би било 56.1 милиони американски долари.<ref name="mojo"/>. Бруто заработката од денот на отворањето е втора по големина за филм кој не е продолжение и 20-та по големина севкупно. Неговата бруто заработка од викендот на отворање од 116.6 милиони американски долари била трета најголема од [[2013]] година, зад „[[Железниот човек 3]]“ (174.1 милиони американски долари) и „[[Игри на гладот: Фаќање на огнот]]“ (158.1 милиони американски долари), а втора најголема меѓу филмови кои не се продолжение, зад „[[Игри на гладот]]“ (152.5 милиони американски долари). Исто така го соборил и рекордот на „[[Приказна за играчките 3]]“ (110.3 милиони американски долари) за највисоко деби преку викенд во јуни.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://boxofficemojo.com/news/?id=3693&p=.htm|title=Weekend Report: 'Man of Steel' Soars, Scores New June Record|work=Box Office Mojo|date=June 16, 2013|accessdate=June 17, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ew.com/article/2015/06/14/box-office-report-jurassic-world-roars-biggest-global-opening-all-time|title=Box office report: Jurassic World roars to biggest global opening of all time|work=Entertainment Weekly|date=June 14, 2015|accessdate=June 14, 2015}}</ref> Сепак, во својот втор викенд, „Човек од челик“ финансиски паднал 65% - или 68% ако се смета бруто заработката од четврток навечер - ставајќи го на трето место, зад „[[Универзитет за чудовишта]]“ и „[[Светска војна З]]“. „''Бокс Офис Моџо''“ тоа го нарекол „''ненормално голем пад''“, слично со падот во вториот викенд на „Зелениот фенер“<ref>[http://www.boxofficemojo.com/news/?id=3695&p=s.htm Weekend Report: 'Monsters' and Zombies Both Win On Busy Weekend] Box Office Mojo. Retrieved July 1, 2013</ref>. „Човек од челик“ заработил 73.3 милиони американски долари во текот на викендот на своето отворање од 24 држави, каде што се вклучени 4.2 милиони американски долари од 79 „[[ИМАКС]]“ киносали, поставајќи рекорд за отворање преку викенд во јуни за „[[ИМАКС]]“<ref name="bxff-opng" />. Филмот постави рекорд за заработка во првиот ден во Филипини со 1.66 милиони американски долари<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxoffice.com/latest-news/2013-06-13-overseas-man-of-steel-breaks-opening-day-records-in-the-philippines|title=Updated Global: 'Man Of Steel' Breaks $200M In Opening Weekend|publisher=boxoffice.com|date=June 13, 2013|accessdate=June 17, 2013|archive-date=2013-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20130619030038/http://www.boxoffice.com/latest-news/2013-06-13-overseas-man-of-steel-breaks-opening-day-records-in-the-philippines|url-status=dead}}</ref>. Во [[Обединето Кралство]], [[Ирска]] и [[Малта]] „Човек од челик“ заработи 5.6 милиони американски долари во својот ден на отворање и 11.2 милиони фунти (17.47 милиони американски долари) во својот викенд на отворање, што дотогаш било и најголемото отворање за [[2013]] година<ref>{{наведени вести|url=http://www.deadline.com/2013/06/man-of-steel-beginning-worldwide-release-record-opening-day-in-the-philippines/|title=‘Man Of Steel’ Soars To $200.3M Worldwide In First 4 Days As #1: Record June Domestic Opening Of $128.7M, International $71.6M|date=June 16, 2013|first=Nikki|last=Finke|accessdate=June 17, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Reynolds |first=Simon |url=http://www.digitalspy.co.uk/movies/news/a491344/man-of-steel-has-second-biggest-opening-of-2013-uk-box-office-top-10.html |title=Man of Steel has second-biggest opening of 2013 - UK box office top 10 |work=Digital Spy |date=June 19, 2013 |accessdate=June 21, 2013}}</ref>. Неговото најпрофитно отворање беше во Кина, со заработка од 25.9 милиони американски долари за четири дена (од четврток до недела).<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.boxoffice.com/china/2013-06-25-china-man-of-steel-leads-the-week-with-25m-premiere |title=CHINA: 'Man Of Steel' Leads The Week With $25M Premiere |publisher=Boxoffice.com |date=June 25, 2013 |accessdate=July 21, 2013 |archive-date=2014-04-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140407092006/http://www.boxoffice.com/china/2013-06-25-china-man-of-steel-leads-the-week-with-25m-premiere |url-status=dead }}</ref> In total earnings, its three largest countries after North America are China ($63.4 million), the United Kingdom, Ireland and Malta ($46.2 million) and Australia ($22.3 million).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=intl&id=superman2012.htm|title=Man of Stell (2013) - International Box Office Results|accessdate=April 5, 2014|publisher=Box Office Mojo}}</ref> На [[12 ноември]] [[2013]], „Човек од челик“ излел на [[ДВД]] на два диска и соодветно на [[Блу-реј]] и [[Блу-реј 3Д]] комбинирани пакувања, а на [[2 декември]] [[2013]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.blu-ray.com/movies/Man-of-Steel-Blu-ray/51265/ |title=Man of Steel Blu-ray |publisher=Blu-ray.com |accessdate=July 17, 2013}}</ref> и во [[Обединето Кралство]]<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.releasedateusa.com/2013/03/man-of-steel-dvdblu-ray-release-date.html |title=Man of Steel DVD & Blu-ray release date |publisher=ReleasedateUSA.com |accessdate=September 19, 2013 |archive-date=2013-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130920151332/http://www.releasedateusa.com/2013/03/man-of-steel-dvdblu-ray-release-date.html |url-status=dead }}</ref>. ==Награди== {{Anchor|Awards|Accolades}} {| class="wikitable sortable" |- ! colspan="6" style="background: LightSteelBlue;" | Awards and nominations |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! Награда ! Дата ! Категорија ! Добитник/номиниран ! Резултат ! class="unsortable" | реф. |- | [[Ени награди]] | 1 февруари 2014 | Најдобро достигнување, анимирани ефекти во продукција во живо | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=41st Annual Annie Awards Categories|url=http://annieawards.org/nominees/|publisher=Annie Awards|accessdate=January 5, 2014}}</ref> |- | [[Британската академија за филмски и телевизиски уметности ]] | | BAFTA – 2013 | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Children's {{!}} BAFTA Kids' Vote - Feature Film in 2013|url=http://awards.bafta.org/award/2013/childrens/bafta-kids-vote-2010-top-10s-feature-film|publisher=British Academy of Film and Television Arts|accessdate=January 5, 2014}}</ref> |- | [[Критички избор на филмски награди]] | 16 јануари 2014 | Најдобар глумец во филмска акција | [[Хенри Кавил]] | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Critics' Choice Movie Awards |url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/ |publisher=Critics' Choice |accessdate=December 30, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/6CrNMCA0g?url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/ |archivedate=December 12, 2012 |df= }}</ref> |- | rowspan="2" | [[Денверско филмско критичко општество]] | rowspan="2" | 13 јануари 2014 | Best Original Score | Ханс Цимер<br /><small>(заедно со ''[[12 Години роб (филм)|12 години роб]]'')</small> | {{nominated}} | |- | Најдобра научна фантастика | ''Човек од челик '' | {{nominated}} | |- | [[Златни трејлерски награди]] | 17 јуни 2013 | {{Наведена мрежна страница|title=Best Summer 2013 Blockbuster Poster|url=http://www.goldentrailer.com/gta14-nominees/best-summer-2013-blockbuster-poster/|accessdate=2017-10-13|archive-date=2017-11-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20171115203214/http://www.goldentrailer.com/gta14-nominees/best-summer-2013-blockbuster-poster/|url-status=dead}} | ''Човек од челик '' | {{won}} | |- | [[Хјустонско филмско критичко општество]] | 15 декември 2013 | Best Original Score | Ханс Цимер | {{nom}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Stone|first=Sasha|title=12 Years a Slave wins Pic, Cuaron Director for Houston Film Critics|url=http://www.awardsdaily.com/blog/12-years-a-slave-wins-pic-cuaron-director-for-houston-film-critics/|work=Awards Daily|accessdate=December 16, 2013|date=December 15, 2013}}</ref> |- | rowspan="2" | [[NewNowNext Awards]] | rowspan="2" | 17 јуни 2013 | Cause You're Hot | Хенри Кавил | {{nominated}} |align="center"|<ref>{{наведени вести|title=2013 Nominees Cause You're Hot |url=http://www.newnownext.com/awards/2013/cause-youre-hot/ |accessdate=June 17, 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130525161653/http://www.newnownext.com/awards/2013/cause-youre-hot/ |archivedate=May 25, 2013 |df= }}</ref> |- | Next Must-See Movie | ''Човек од челик'' | {{won}} |align="center"|<ref>{{наведени вести|title=2013 Nominees Next Must-See Movie|url=http://www.newnownext.com/awar/2013/next-must-see-movie/|accessdate=June 17, 2013}}</ref> |- | [[МТВ филмска награда]] | 13 април 2014 | Најдобар херој | Хенри Кавил | {{won}} |align="center"|<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mtv.com/news/articles/1723587/2014-mtv-movie-awards-nominations.jhtml|title=2014 MTV Movie Awards: Full Nominations List|publisher=MTV|date=March 6, 2014|accessdate=March 11, 2014}}</ref><br><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://variety.com/2014/film/news/mtv-movie-awards-winners-list-1201156695/|title=MTV Movie Awards: Winners List|publisher=Variety|date=April 13, 2014|accessdate=April 13, 2014}}</ref> |- | [[Награда „Избор од публиката“]] | 8 јануари 2014 | Омилена драматична глумица | Ејми Адамс | {{nominated}} | |- | rowspan="3" | [[Сатурн награда]] | rowspan="3" | јуни 2014 | Најдобра стрип-филмска слика | ''Човек од челик '' | {{nom}} | |- | [[Сатурн награда за најдобра изведба на помлад глумец|Најдобра изведба на помлад глумец]] | Дилан Спрејбери | {{nom}} | |- | [[Сатурн награда за најдобри специјални ефекти|Најдобри специјални ефекти]] | Џо Летери, Џон "ДЏ" Десџардин и Ден Лемон | {{nom}} | |- | rowspan="4" | [[Награда „Избор од тинејџерите“]] | rowspan="4" | 13 август 2013 | Избор за летен филм: Акција | ''Човек од челик '' | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013">{{наведени вести|title=Teen Choice Awards 2013 - list of winners|url=http://www.ontheredcarpet.com/Teen-Choice-Awards-2013---list-of-winners/9202922|accessdate=August 13, 2013}}</ref> |- | Избор: Летна филмска ѕвезда: маж | Хенри Кавил | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- | : Летна филмска ѕвезда: жена | Ејми Адамс | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- | Избор „Liplock“ | Хенри Кавил и Ејми Адамс | {{nominated}} |align="center"|<ref name="Teen Choice 2013"/> |- |rowspan=2|[[Награда за визуелни ефекти]] |rowspan="2" | 12 февруари 2014 |Извонредна виртуелна кинематографија во акција за движење со акција во живо |Даниел Полсон, Едмунд Колен, Џоел Праџер, Дејвид Стрипинс |{{nominated}} | |- |Извонредна FX и симулациска анимација во акција за движење со акција во живо |Брајан Гудвин, Греј Хорсфилд |{{nominated}} | |} ==Продолжение== Успехот на Човек од челик започнал со плановите на Ворнер Брос за проширен универзум со други ДВД-стрипови. На [[10 јуни]] [[2013]] година било објавено дека двајцата, режисерот [[Зак Снајдер]] и сценаристот [[Дејвид С. Гојер]], ќе се вратат за продолжение на „Човек од челик“ кој бргу се следи од страна на „[[Warner Bros.]]“<ref>{{наведени вести|author=Nikki Finke|url=http://deadline.com/2013/06/man-of-steel-sequel-underway-with-zack-snyder-and-david-s-goyer-517621/|title=‘Man Of Steel’ Sequel Underway With Zack Snyder And David S. Goyer|publisher=[[Deadline.com]]|date=June 10, 2013|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Гојер претходно имал потпишано договор за три филма, во кој се вклучени: „Човек од челик“, неговото продолжение и „[[Лига на Правдата (филм)|Лига на Правдата]]“ каде се појавува [[Супермен]]. На [[20 јули]] [[2013]], Зак Снајдер потврдил во „''San Diego Comic-Con International'' “ дека во продолжението на „Човек од челик“ ќе настапуваат Супермен и [[Бетмен]] кои ќе се сретнат за првпат во филмски формат<ref name="hrsupbat">{{Наведена мрежна страница|last=Kit |first=Borys |url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/superman-batman-film-set-comic-589521 |title=Superman and Batman Film Set for Comic-Con Reveal |work=The Hollywood Reporter |date=July 20, 2013 |accessdate=July 21, 2013}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|last=Sperling |first=Nicole |url=http://herocomplex.latimes.com/movies/comic-con-2013-superman-batman-movie-will-follow-man-of-steel/ |title=Comic-Con 2013: 'Superman & Batman' movie will follow 'Man of Steel' |work=Los Angeles Times |date=July 20, 2013 |accessdate=July 21, 2013}}</ref>. Гојер и Снајдер заедно ќе ја пишуваат приказната, а Гојер ќе го пишува сценариото. Кавил, Адамс, Лејн и Фишбурн биле потврдени дека повторно ќе ги имаат нивните улоги. На почетокот, Снајдер изјавил дека филмот ќе земал инспирација од стрипот ,,''[[Бетмен: Црниот витез се враќа]]''"<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Anders|first=Charlie Jane|url=http://io9.com/theyre-doing-a-superman-batman-movie-but-thats-not-851711013 |title=They're doing a shitty Superman/Batman movie... but that's not the big news|work=io9|date=July 20, 2013 |accessdate=July 22, 2013}}</ref>. Сепак, во [[ноември]] [[2013]] година, Снајдер појаснил дека филмот нема да е основан на новелата. „''Ако треба да го сториш тоа, ќе ти треба поинаков Супермен. Ние го доведуваме Бетмен во овој универзум во кој сега живее овој Супермен''“. Во [[август]] [[2013]] година, [[Бен Афлек]] бил најавен дека ќе го игра [[Бетмен]]<ref>{{наведени вести|last=Schillaci|first=Sophie|title=Ben Affleck Is Batman for 'Man of Steel' Sequel|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/ben-affleck-is-batman-man-612907|accessdate=August 23, 2013|newspaper=The Hollywood Reporter|date=August 22, 2013}}</ref>, додека [[Гал Гадо]] [[Жената Чудо]] во декември [[2013]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://variety.com/2013/film/news/gal-gadot-wonder-woman-batman-vs-superman-1200918310/ |title=Gal Gadot to Play Wonder Woman in 'Batman vs. Superman'|work=Variety|date=December 4, 2013 |accessdate=December 4, 2013}}</ref>. Подоцна во декември, [[Крис Терио]] бил ангажиран да го преработи сценариото<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/batman-superman-chris-terrio-write-666735 |title=Batman-Superman Film Enlists 'Argo' Writer (Exclusive)|work=The Hollywood Reporter|date=December 18, 2013 |accessdate=December 18, 2013}}</ref>. Во [[јануари]] [[2014]] година било објавено дека филмот е одложен од оригиналниот датум на издавање на [[17 јули]] [[2015]] до [[6 мај]] [[2016]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url= http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=113669 |title= Warner Bros. Pictures Pushes Batman vs. Superman Back to 2169 |work=ComingSoon.net |date=January 17, 2014}}</ref>. Во [[април]] [[2014]] година било објавено дека [[Зак Снајдер]], исто така ќе го режира сценариото на [[Лига на Правдата]]<ref>{{наведени вести|author=Alex Stedman|url=http://variety.com/2014/film/news/zack-snyder-to-direct-justice-league-movie-1201165409/|title=Zack Snyder to Direct ‘Justice League’ Movie|work=Variety|date=April 27, 2014|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Во мај [[2014]] година, насловот на филмот бил откриен како [[Бетмен против Супермен: Зора на правдата]]<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Siegel |first=Tatiana |last2=Kit |first2=Borys |title=Warner Bros. Unveils Title of New Batman-Superman Film |url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/warner-bros-unveils-title-new-706231 |accessdate=May 22, 2014|newspaper=The Hollywood Reporter|date=May 21, 2014}}</ref>. Ворнер Брос, наводно, му се додворувал на [[Крис Терио]] да ја преработи Лигата на правдата следниот јули, откако бил задоволен од преработената верзија на Бетмен против Супермен<ref>{{наведени вести|author=Mike Fleming|url=http://deadline.com/2014/07/comic-con-batman-v-superman-chris-terrio-justice-league-809843/|title=‘Batman V Superman’ Scribe Chris Terrio For ‘Justice League’|publisher=Deadline.com|date=July 25, 2014|accessdate=September 8, 2014}}</ref>. Додека Супермен ѕвездата [[Хенри Кавил]] не го смета за продолжение на Супермен<ref>{{Наведена мрежна страница | url=http://www.ew.com/article/2015/07/06/henry-cavill-superman-sequels?hootPostID=bd3d5f5747696654c5e5997d7d01d58a | title=Batman v. Superman star Henry Cavill talks Dawn of Justice plot | work=Entertainment Weekly | accessdate=July 7, 2015}}</ref>, Снајдер изјавил дека размислува [на] начин на кој Бетмен против Супермен е Човек од челик 2"<ref name="BVS">{{Наведена мрежна страница | url=http://jam.canoe.com/Movies/2015/09/10/22550371.html | title=Zack Snyder: 'Batman V Superman' is 'Man of Steel 2' | publisher=Canoe | date=September 10, 2015 | accessdate=January 5, 2016 | archive-date=2016-01-30 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160130022953/http://jam.canoe.com/Movies/2015/09/10/22550371.html | url-status=dead }}</ref>. == Наводи == {{наводи|30em}} ==Дополнително читање== * Marrapodi, Eric. "[http://religion.blogs.cnn.com/2013/06/14/superman-coming-to-a-church-near-you/?hpt=hp_t1 Superman: Flying to a church near you]". [[CNN]]. June 14, 2013. == Надворешни врски == * [http://www.imdb.com/title/tt0044231/ The Adventures of Superman, TV Series with Legendary George Reeves] {{рв|Man of Steel (film)}} {{wikiquote|Man of Steel (film)}} * {{Official website}} * {{IMDb title|0770828|Човек од челик }} * {{Mojo title|superman2012|Човек од челик }} * {{Rotten Tomatoes|superman_man_of_steel|Човек од челик }} * {{Metacritic film|man-of-steel|Човек од челик }} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Филмови со Супермен]] [[Категорија:Научна фантастика]] [[Категорија:Акционен филм]] [[Категорија:3Д филм]] [[Категорија:Филмови од 2013 година]] 9s0aerqzg6ypgso21b61fihnlsb45py 0 1100121 4800382 4659007 2022-08-08T21:09:54Z Виолетова 1975 починала wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{Infobox musical artist | name= Оливија Њутн-Џон | image = Olivia Newton John 2012.jpg | caption = Њутн-Џон на премиерата на ''[[Неколку Добри Луѓе]]'' во Сиднеј, Австралија, 2012. | image_size = | background = solo_singer | birth_date = 26 септември 1948 | birth_place = [[Кембриџ]], Кембриџшаир, Англија, Обединетото Кралство | death date = 8 август 2022 | origin = [[Мелбурн]], Викториа, Австралија | instrument = Вокал | genre = {{flatlist| *[[Pop music|Поп]] *[[Country music|Кантри]] *[[Рок]] }} | occupation = {{flatlist| *пејачка *автор на песни *глумица *претприемач }} | years_active = 1963– | label = {{flatlist| *[[Uni Records|Uni]] *[[MCA Records|MCA]] *[[EMI Records|EMI]] *[[Pye Records|Pye]] *[[Festival Records|Festival]] }} | associated_acts = {{flatlist| *[[Клиф Ричард]] *[[Џон Траволта]] *[[Electric Light Orchestra]] *[[Џон Фарар]] *[[Хелен Реди]] *[[Брус Велч]] }} | website = {{URL|olivianewton-john.com}} }} '''Оливија Њутн-Џон''', [[Поредок на Австралија|АО]], [[Поредок на Британската Империја|ОБЕ]] ({{родена на|26|септември|1948}} - {{почината на|8|август|2022}}) — австралиска пејачка, авторка на песни, и глумица родена во Британија. Таа била четири пати добитник на [[Греми]] којашто постигна дури пет Број 1 и десет други Топ 10 синглови<ref name="books.google.com">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&pg=PA334&dq=%22olivia+newton%22&lr=|isbn=978-0-87930-475-1|title=All Music Guide to Country|first=Michael|last=Erlewine|publisher=Miller Freeman Books|location=San Francisco|year=1997|accessdate=13 August 2010|page=334}}</ref> на Билборд Хот 100 листата и два Број 1 Билборд 200 соло албуми. Единаесет од нејзините синглови (вклучувајќи и два платинести) и 14 од нејзините албуми (вклучувајќи два платинести и четири двојно платинести) се сертифицирани златни од страна на РИАА. Нејзината музика е успешна во повеќе жанрови вклучувајќи поп, [[Кантри музика|кантри]], и [[возрасно современа музика]] и има продадено [[Список на најдобро продаваните музички уметници|100 милиони плочи низ целиот свет]].<ref>{{наведени вести|url=http://www.express.co.uk/posts/view/281840/Olivia-Newton-John-Why-I-got-married-in-secret-at-60|title=Olivia Newton-John: Why I got married in secret at 60|first=Garth|last=Pearce|work=[[Daily Express]]|date=5 December 2011|accessdate=18 February 2013}}</ref> Таа глуми заедно со [[Џон Траволта]] во филмската адаптација на мјузиклот од Бродвеј ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'', кој го оформи еден од најуспешните [[Брилијантин: Оригиналната музичка тема од Моушн Пикчр|музички теми]] во Холивудската историја. Њутн-Џон долго време била активист за животната средина и правата на животните. Откако преживеа рак на дојка во 1992,<ref>{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=QqtinbjO0oEC&pg=PA172&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3#PPA173,M1 |title=1001 Australians You Should Know |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> таа била поборник за здравствената свест вклучувајќи се во добротворнии организации, здравствени производи и напори за собирање на финансиски средства. Нејзините бизнис интереси вклучуваат лансирање на неколку производни линии за Коала Блу и e ко-сопственик на Гаја Ритрит & Спа во Австралија. Њутн-Џон се омажила двапати. Таа е мајка на една ќерка, [[Клое Роуз Латанзи]], со нејзиниот прв сопруг, глумецот [[Мет Латанзи]], a втор сопруг ѝ бил Џон Истерлинг. == Живот и кариера == === Ран живот и почетоци === Оливија Њутн-Џон е родена во [[Кембриџ]], Англија, ќерка на [[Велс|Велшки]] татко, Бринли ("Брин") Њутн Џон, и во [[Берлин]] родена мајка, Ирина Елена (моминско презиме Борн), најстарото дете на добитникот Нобеловата награда за атомски физичар [[Макс Борн]].<ref name=maxborn>{{Наведена мрежна страница|url=http://rsnr.royalsocietypublishing.org/content/56/2/219.full.pdf|title=The wide-ranging family history of Max Born|year=2002|author=G. V. R. Born|publisher=royalsocietypublishing.org|accessdate=2 March 2012}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.tiemohollmann.de/Inhalt/Claussen/ppl/e/6/c0f949bd5342a64d66e.html |title=Genealogy of Tiemo Hollmann – Born, Irene Helene |publisher=Tiemohollmann.de |date=9 January 2012 |accessdate=11 November 2012 |archive-date=2012-11-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130223045/http://www.tiemohollmann.de/Inhalt/Claussen/ppl/e/6/c0f949bd5342a64d66e.html |url-status=dead }}</ref> Семејството на мајка и заминало од Германија пред [[Втората светска војна]] за да го избегне нацистичкиот режим(Макс Борн, дедото по мајка на Њутн Џон бил [[Евреин]], а нејзината баба била од еврејско потекло по таткова страна). Таа е далечна роднина на комичарот [[Бен Елтон]].<ref name=maxborn /> Нејзиниот прадедо од страна на мајка и бил правникt [[Виктор Ехренберг (правник)|Виктор Ехренберг]] а таткото на нејзината прабаба од страна на мајка и бил Германски правник [[Рудолф вон Јеринг]]. Њутн-Џон е најмладата од три деца, по братот Хју, лекар, и сестрата Рона, глумица која беше во брак со колегата од''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' [[Џеф Конавеј]] од 1980 до нивниот развод во 1985. Таткото на Њутн-Џон беше [[МИ5]] офицер на [[Енигма машина|Енигма]] проект во [[Блетши Парк]] кој го зеде [[Рудолф Хес]] во притвор за време на [[Втората светска војна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.merrymedia.co.uk/index.php?option=com_content&task=view&id=2416&Itemid=62 |title=Olivia Newton-John on The Biography Channel |publisher=Merrymedia.co.uk |date=3 February 2007 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Во 1954, кога имала шест години, Семејството на Њутн-Џон емигрирале во [[Мелбурн]], Викториа, Австралија, каде нејзиниот татко работел како професор по [[германски јазик|германски]] и како Магистер на [[Ормонд Колеџ (Универзитет во Мелбурн)|Ормонд Колеџ]] на [[Универзитетот во Мелбурн]].<ref name="autogenerated1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20071391,00.html |title=Ohh Sandy! – Olivia Newton-John |work=People |first=Robert |last=Windeler |date=31 July 1978 |accessdate=10 November 2008}}</ref> На четиринаесет години Њутн-Џон формирала краткотрајна група само со девојки, Сол Фор, со три соученички кои често настапувале во кафулето на нејзиниот зет.<ref name="ilovethatsong1">{{Наведена мрежна страница |url=http://ilovethatsong.com/artist/default.aspx?aid=237 |title=Olivia Newton-John – Hip-O Records |publisher=Ilovethatsong.com |date=26 October 1987 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2011-08-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110813205322/http://www.ilovethatsong.com/artist/default.aspx?aid=237 |url-status=dead }}</ref> Таа станала редовна на локалното Австралиско радио и телевизиски шоуа вклучувајќи го ''[[Хепи Хамонд|Д Хепи Шоу]]'' на [[ХСВ (ТВ станица)|ХСЦ-7]] каде настапувала како "Lovely Livvy". Таа исто така се појавила и на ''Гоу Шоу'' каде ја сретнала идната партнерка во дует, [[Пет Керол (пејачка)|Пет Керол]], и идниот музички продуцент [[Џон Фарар]] (Керол и Фарар ќе стапат во брак подоцна). Таа учествувала и победила на натпревар за таленти на телевизиското шоу ''Синг, Синг,Синг'' чиј водител бил Австралиската икона [[Џони О’Киф]], изведувајќи ги песните "[[Некој кој имал срце (песна)|Некој кој имал срце]]" и "[[Се што доаѓа е рози]]". Њутн-Џон првично не била подготвена да ја искористи наградата што ја добила, патување до [[Обединетото Кралство|Британија]], но отпатувала таму дури една година подоцна откако нејзината мајка ја охрабрила да си ги прошири нејзините хоризонти.<ref name="books.google.com"/> Њутн-Џон го снимила нејзиниот прв сингл, "Додека не бидеш мој" т.е. "Засекогаш", во Британија за [[Дека Рекордс]] во 1966.<ref name="books.google.com"/> Њутн-Џон ја фатила носталгија во Британија за нејзиното тогашно момче, [[Јан Турпи]], со кој глумела во Австралиската серија, ''Смешни нешта се случуваат таму долу.'' Њутн-Џон постојано резервирала патувања назад во Австралија кои нејзината мајка ги откажувала подоцна.<ref name="ilovethatsong1"/> Перспективата на Њутн-Џон се променила кога Пет Керол се преселила во Белика Британија. Двете формирале дуо кое се викало "Пет и Оливиа" и правеле турнеи низ ноќните клубови во Европа. (Во еден инцидент, биле резервирани на ревија на Пол Рејмонд во [[Сохо]], Лондон. Облечени примарно во Фустани со набори, биле несвесни дека ова е [[стриптиз бар]] сè додека не почнале да настапуваат на сцената.)<ref>{{Наведена мрежна страница|author=Pore-Lee-Dunn Productions |url=http://www.classicbands.com/olivia.html |title=Olivia Newton-John |publisher=Classicbands.com |date=26 September 1948 |accessdate=13 August 2010}}</ref> Откако поминала визата на Керол принудувајќи ја да се врати во Австралија, Њутн-Џон останала во Британија да продолжи соло работа до 1975. Се свршила со гитаристот на [[Д Шедоус]]' [[Брус Велч]], но никогач не биле во брак.<ref>[http://www.imdb.com/name/nm0000556/bio john's bio at IMDb]</ref> Њутн-Џон била повикана во групата [[Тумороу (музичка тема)|Тумороу]]<ref name="autogenerated2">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20064989,00.html |title=Pop's Hottest Pipes – Olivia Newton-John |work=People |first=Robert |last=Windeler |date=24 February 1975 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2014-02-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140202170636/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20064989,00.html }}</ref> формирана од американскиот продуцент [[Дон Киршнер]], кој исто бил музички консултант за раните снимки на [[Д Монкиис]]. во 1970, групата играла во "научно фантастичен мјузикл" филм и снимиле албум од придружни музички теми и двата именувани според групатз. Проектот пропаднал и групата се распаднала. === Ран успех === Њутн-Џон го издала својот прв соло албум, ''Ако не беше ти'' (Бр. 158 Поп), во 1971. [[Ако не беше ти|наслов на песна]], напишана од [[Боб Дилан]] и претходно снимена од членот на [[Д Битлс|Битлси]] [[Џорџ Харисон]] за неговиот албум во 1970 ''[[Се мора да помине]]'', бил нејзиниот прв интернационален хит (Бр. 25 Поп, Бр. 1 [[Возрасно Современа]] ("АЦ")).<ref name=ONJ.com_bio>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.olivianewton-john.com/bio.html |title=Olivia Newton-John Biography |publisher=Olivianewton-john.com |accessdate=13 August 2010}}</ref> Нејзиниот следен сингл, "[[Бреговите на охајо]]", бил топ 10 хит во [[Обединетото Кралство|Велика Британија]] и Австралија. Била изгласана за најдобар Британски Женски Вокал две години по ред од списанието ''[[Рекорд Мирор]]''. Имала чести појавувања на неделното шоу на [[Клиф Ричард]], ''Ова е Клиф Ричард'',<ref name="google1">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=PgGqNrqfrsoC&pg=PT499&dq=%22olivia+newton%22#PPT387,M1 |title=The Billboard book of number 1 hits |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и глумела со него во серијата, ''Случајот''. Во 1974, Њутн-Џон го претставувала Обединетото Кралство на [[Изборот за Песна на Евровизија]] со песната "[[Да Живее Љувовта (песна)|Да Живее Љубовта]]". Песната била избрана за Њутн-Џон од Британската публика од шест можни опции. (Њутн-Џон подоцна признала дека не и се допаѓала песнатаg.)<ref>O'Connor, John Kennedy. The Eurovision Song Contest – The Official History. Carlton Books, UK. 2007. ISBN 978-1-84442-994-3</ref> Њутн-Џон го освоила четвртото место на натпреварот во [[Брајтон]] по победничката песна на [[АББА]] "[[Вотерлу (АББА песна)|Вотерлу]]". Сите шест песни кандидати за Евровизија биле снимени од Њутн-Џон и додадени на нејзиниот албум ''Да Живее Љубовта'' , нејзин прв за [[Еми Рекордс]] ознака. Во Обединетите држави, кариерата на Њутн-Џон по ''Ако не беше ти'' успеала. Последователните синглови вклучувајќи ги "[[бреговите на Охајо]]" (Бр. 94 Поп, Бр. 34 АЦ) и преработките на "[[Што е животот]]" на [[Џорџ Харисон]](Бр. 34 АЦ) и "[[Одведете ме дома, Кантри Патишта]]" на [[Џон Денвер]] (Бр. 119 Поп) направиле минимален удар на листите сè до пуштањето на "[[Дозволи ми да бидам таму]]" во 1973. Песната достигна до Американскиот Топ 10 на Поп (Бр. 6), Кантри (Бр. 7),<ref name="ReferenceB">{{Наведена книга |url= http://books.google.com/books?id=eKicir5sZr4C&pg=PA461&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3#PPA248,M1 |title=The Billboard Book of Top 40 Country ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и АЦ (Бр. 3) листите кои и донеле [[Греми награди|Греми]] за најдобар женски кантри вокал<ref name="google1"/> и Академска Награда за кантри музика за женски вокал кој најмногу ветува.<ref name=ONJ.com_bio/> Албумот, ''Дозволи ми да бидам таму,'' Бр. 1 на листата за Кантри Албуми цели две недели и како Бр. 54 на Билборд 200 листата. Албумот ''Да Живеe Љубовта'' бил издаден во Обединетите држави како ''[[Ако Ме Сакаш, Кажи Ми]]'' со изоставување на шестте Евровизиски песни за четири нови, повеќе кантри-ориентирани песни со цел да профитира на успехот на "[[Дозволи Ми Да Бидам Таму]]". Насловната песна била првиот сингл кој достигнал до Бр. 5 Поп, Бр. 2 Кантри<ref name="books.google.com"/> (нејзиниот најдобар кантри пласман дотогаш) и Бр. 2 на АЦ листите. Следниот сингл, "[[Искрено те сакам]]", стана најпозната песна на Њутн-Џон. Напишана и компонирана од [[Џеф Бери]] и [[Питер Ален]],<ref name="google1"/> баладата стана нејзиниот прв Бр. 1 Поп (две недели), втор Бр. 1 АЦ (три недели) и трет Топ 10 Кантри (Бр. 6) хит и и донесе на Њутн-Џон уште две [[Греми Награди|Греми]] за Запис на годината <ref>{{Наведена книга |url= http://books.google.com/books?id=iAzZZI-jQv4C&pg=PA4&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3#PPA5,M1 |title=At the Grammys!: Behind the Scenes ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и Најдобар Женски Вокал Поп Изведувач. Успехот на двата синглови му помогнале на албумот да достигне Бр. 1 и на Поп (една недела)<ref>{{Наведена книга |url=http://books.google.com/books?id=dcvM0rFOR_cC&pg=PA191&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3 |title=Notable Moments of Women in Music |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и Кантри (осум недели) листите за Албуми. Успехот во Кантри на Њутн-Џон предизвикало дебата помеѓу пуристите кои верувале дека странец кој пее поп-музика со кантри примеси не припаѓа во кантри музиката.<ref name="autogenerated2"/> Во прилог на нејзината Греми награда за "Дозволи Ми Да Бидам Таму", Њутн-Џон била именувана за Женски Вокал на годината во 1974 од [[кантри Музичката Асоцијација]], победувајќи ги повеќе основани Нешвил-ориентираните номинирани [[Лорета Лин]], [[Доли Партон]] и [[Тања Такер]], како и канадскиот артист [[Ен Мареј]].<ref name="ReferenceA">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=PgGqNrqfrsoC&pg=PT499&dq=%22olivia+newton%22#PPT405,M1 |title=The Billboard book of number 1 hits |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> Овој бес доведе до формирање на краткотрајното Здружение на кантри Забавувачи (АЦЕ).<ref>{{Наведено списание |last=Williams |first=Bill |title=50 Country Dissidents Organize New Assn., See Threat to CMA |journal=Billboard |pages=ages 3, 48 |publisher=[[Nielsen Company|Nielsen Business Media, Inc.]]/[[Google Books]] |date=23 November 1973 |url= http://books.google.com/books?id=eQkEAAAAMBAJ&pg=PT61&lpg=PT61&dq=ace+olivia+cma&source=bl&ots=MIcZudTlld&sig=CaDlXllbAFOWajsy3RTb537atNw&hl=en#v=onepage&q=ace%20olivia%20cma&f=false |accessdate=February 2011}}</ref> Њутн-Џон на крај била поддржана од кантри музичката заедница. [[Стела Партон]], сестрата на [[Доли Партон|Доли]], снимила "Ода за Оливија" и Њутн-Џон го снимилиа нејзиниот албум во 1976, ''[[Не Престанувај Да Веруваш' (Албум на Оливија Њутн-Џон)|Не Престанувај Да Веруваш']],'' во [[Нешвил]].<ref name="ReferenceA"/> [[File:Aankomst zangeres Olivia Newton John op Schiphol Olivia Newton John in de persk, Bestanddeelnr 930-0132.jpg|thumb|Оливија Њутн-Џон во 1978]]Охрабрена од иселената Австралиска пејачка [[Хелен Реди]], Њутн-Џон го напуштила Обединетото кралство и се преселила во Обединетите Држави. Њутн-Џон била на врвот на Поп (една недела) и Кантри (шест недели) листите за Албуми со нејзиниот следен албум, ''[[Дале некогаш си бил весел]].'' Албумот создаде два сингла – [[Џон Фарар]]-овата насловна тема (Бр. 1 Поп, Бр. 3 Кантри,<ref name="ReferenceB"/> Бр. 1 АЦ)<ref name="google2">{{Наведена книга |url=http://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&pg=PA335&dq=%22olivia+newton%22&lr= |title=All music guide to country: the ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и "[[Те молам Господине Те Молам]]" (Бр. 3 Поп, Бр. 5 Кантри, Бр. 1 АЦ).<ref name="google2"/> Поп кариерата на Њутн-Џон се оладува со издавањето на нејзиниот следен албум, ''[[Очигледно Љубов]].'' Нејзината низа од пет последователни златни Топ 10 синглови на Билборд Хот 100 листата заврши кога првиот сингл од албумот, "[[Нешто подобро да се прави]]", застана на Бр. 13 (исто Бр. 19 Кантри и Бр. 1 АЦ). Иако нејзините албуми сè уште достигнувале златен статус, таа не се вратила во Топ 10 на Хот 100 и Билборд 200 листите сè до 1978. Сингловите на Њутн-Џон продолжиле без никаков проблем да бидат први на АЦ листата, каде што на крај постигна десет Бр. 1 синглови вклучувајќи рекорд од седум последователни: * "[[Искрено те сакам]]" (1974) – 3 недели * "[[Дали некогаш си бил весел (Песна)|Дали некогаш си бил весел]]" (1975) – 1-недела * "[[Те молам Господине Те молам]]" (1975) – 3 недели * "[[Нешто подобро да се прави]]" (1975) – 3 недели * "[[Остави нека сјае (песна на Линда Харгов)|Остави нека сјае]]"/"[[Тој не е напорен, тој ми е брат]]" (1976) – 2 недели * "[[Дојди овде (песна од 1976)|Дојди овде]]" (1976) – 1-недела * "[[Не престанувај да веруваш (песна од 1976)|Не престанувај да веруваш]]" (1976) – 1-недела Таа исто така обезбеди истакнат, но не награден, вокал за синглот на [[Џон Денвер]] "[[Одлетај (песна на Џон Денвер)|Одлетај]]" кој бил наследен од нејзиниот сингл, "[[Остави нека сјае (песна на Линда Харгов)|Остави нека сјае]]"/"[[Тој не е напорен, тој ми е брат]]" на Бр. 1 на АЦ листата. ("[[Одлетај (песна на Џон Денвер)|Одлетај]]" се вратила на Бр. 1 после двенеделно владеење на "[[Остави нека сјае (песна на Линда Харгов)|Остави нека сјае]]".) Њутн-Џон исто така продолжила да достигнува Топ 10 Кантри листата каде што евидентираше седум Топ 10 синглови во 1976-тата "[[Дојди овде (песна од 1976)|Дојди овде]]" (Бр. 23 Поп, бр. 5 Кантри,<ref name="ReferenceB"/> Бр. 1 АЦ) и шест последователни (од вкупно девет во кариерата) Топ 10 албуми во 1976-тата ''[[Не престанувај да веруваш (песна од 1976)|Не престанувај да веруваш]]'' (Бр. 30 Поп, Бр. 7 Кантри).<ref name="ReferenceB"/> Нејзиниот прв телевизиски шоу беше наречен, ''Специјал Со Оливија Њутн-Џон,'' во ноември 1976.<ref name="ReferenceA"/> До средните 1977-ти, успехот на Њутн-Џон во АЦ и Кантри музиката исто така почнувал да избледува. Нејзиниот ''[[Правејќи Добро Нешто Подобро]]'' албум (Бр. 34 Поп, Бр. 13 Кантри) не успеал да биде сертифициран за златен, и неговиот единствен сингл, насловната тема (Бр. 87 Поп, Бр. 20 АЦ), не успеа ниту да достигне до АЦ Топ 10 или Кантри листите. Подоцна истата година, ''[[Најголемите Хитови на Њутн-Џон]]'' (Бр. 13 Поп, Бр. 7 Кантри) станал нејзиниот прв платинест албум како што се подготвувала да започне со нова фаза од нејзината кариера. === ''Брилијантин'' === [[File:John Travolta and Olivia Newton-John.jpg|thumb|180px|right|Њутн-Џон и [[Џон Траволта]]]] Кариерата на Њутн-Џон се издигнала по глумењето во филмската адаптација на Бродвејскиот мјузикл ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' во 1978. И била понудена главната улога Сенди по средбата со продуцентот [[Алан Кар]] На вечерна забава во домот на [[Хелен Ред]].<ref name="autogenerated1"/> Исплашена од искуството со ''[[Утре (филм)|утре]]'' и загрижена дека е престара да игра средношколка (таа наполни ла 29 за време на снимањето во 1977), Њутн-Џон инсистирала на [[екранско тестирање]] со филмскиот партнер, [[Џон Траволта]].<ref name="autogenerated1"/> Филмот се прилагодил на австралискиот акцентна Њутн-Џон со замена на оригиналната Американка Сенди Дубровски со Санди Олсон, Австралијанка на одмор која подоцна се преселува со нејзиното семејство во обединетите Држави. Њутн-Џон претставува дел од музичката тема за филмот за време на нејзиниот втор телевизиски специјал за Американската мрежа, ''Оливија'', заедно со гостите [[АББА]] и [[Енди Гиб]]. ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' станал еден од најголемите бокс-офис хитови во 1978.<ref>[http://www.imdb.com/boxoffice/alltimegross IMDB – Top Grossing Movies]</ref> [[Брилијантин: Оригиналната музичка тема од Моушн Пикчрс|Албумот со Музички теми]] помина 12 недели на Бр. 1 и произведе три Топ 5 синглови за Њутн-Џон: платинестата "[[Ти си тој што го сакам]]" (Бр. 1 Поп, Бр. 23 АЦ) со Џон траволта, златната "[[Безнадежно Посветена на Тебе]]" (Бр. 3 Поп, Бр. 20 кантри, бр. 7 АЦ) и златната "[[Летни Ноќи (песна на Џон Траволта и оливија Њутн-Џон)|Летни Ноќи]]" (Бр. 5 Поп, Бр. 21 АЦ) со Џон Траволта и актерската екипаt. Првите две песни биле напишани од долгогодичниот музички продуцентr, [[Џон Фарар]], специјално за филмот. ("[[Летни Ноќи (песна на Џон Траволта и оливија Њутн-Џон)|Летни Ноќи]]" од оригиналната изведба била напишана од [[Џим Јакобс]] и [[Ворен Кејси]].) Њутн-Џон станала втората жена (по [[Линда Ростадт]] во 1977) да има два синглови – "Безнадежно Посветена на Тебе" и "Летни Ноќи" –наe Билборд Топ 5 последователно.<ref>{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=PgGqNrqfrsoC&pg=PT499&dq=%22olivia+newton%22#PPT499,M1 |title=The Billboard book of number 1 hits |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> Изведбата на Њутн-Џон и донело Пиплс Чоис награда за Омилена Филмска Глумица. Таа исто била номинирана за [[Златен Глобус]] за Најдобра Глумица во Мјузикл и ја изведе номинираната "Безнадежно Посветена на тебе" во 1979 [[Академски Награди]]. Популарноста на филмот растела низ годините. Бил реиздаден за неговата 20-та годишнина во 1998<ref name="ReferenceC">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=fQ4EAAAAMBAJ&pg=PA88&dq=%22olivia+newton%22&lr= |title=Billboard |publisher=Google Books |date=30 May 1998 |accessdate=13 August 2010}}</ref> и се рангираше како вториот најдобра заработувачка позади ''[[Титаник (1997 филм)|Титаник]]'' во неговиот прв викенд.<ref>[http://boxofficemojo.com/weekend/chart/?yr=1998&wknd=13&p=.htm Box Office Weekend, 27–29 March 1998]. Box Office Mojo. (6 February 2013).</ref> Најскоро беше реиздаден во јули 2010 како берзија со пеење во одредени Американски театри.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://greasemovie.com/ |title=Grease Sing-A-Long (2010), Trailer & Official Movie Site |publisher=Greasemovie.com |accessdate=13 August 2010}}</ref> Музичката тема сè уште се продава доволно добро за често да се појавува на ''[[Билборд списание|Билборд]]-овата'' Топ листа за музички теми. ==== Правна тужба против УМГ ==== Во јуни 2006 компанијата на Њутн-Џон ОН-Џ Продукција Лтд поднела правна тужба против [[Универсал Мјузик Груп]] за $1 милион за неплатени авторски права од музичката тема.<ref>[http://usatoday30.usatoday.com/life/people/2006-12-05-newton-john-suit_x.htm "Newton-John sues over 'Grease' album"]. ''USA Today''. (5 December 2006).</ref> === Нов Имиџ === трансформацијата на Њутн-Џон во ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' од добрата "Сенди 1" во [[кожна | кожна униформа]] "Сенди 2" ја охрабрила Њутн-Џон да го направи истото со нејзината музичка кариера. Во ноември 1978, го издала нејзиниот следен студиски албум, ''[[Тотално Жешко]],'' кој станал нејзиниот прв солистички Топ 10 (Бр. 7) албум од ''Дали некогаш си бил весел.'' Облечена во кожа на обвивката, сингловите од албумот "Малку повеќе љубов" (Бр. 3 Поп, Бр. 94 кантри, Бр. 4 АЦ), "Подлабоко од ноќта" (Бр. 11 Поп, Бр. 87 Кантри, Бр. 4 АЦ), и насловната песна (Бр. 52 поп) сите прикажуваат поагресивен и побрз звук за Њутн-Џон.<ref name="google3">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=7Mo7xm-X1r4C&pg=PA334&dq=%22olivia+newton%22&lr=#PPA335,M1 |title=All music guide to country: the ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> Иако албумот ја запостави кантри музиката, сепак стигна Бр. 4 на листата за Кантри Албуми. Њутн-Џон го издаде Б-Сајд, "Танцување' 'Раунд анд раунд," од "Тотално Жешко" синглот на Кантри радиото достигнувајќи до Бр. 29<ref>{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=eKicir5sZr4C&pg=PA461&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3#PPA249,M1 |title=The Billboard Book of Top 40 Country ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> (како и Бр. 82 Поп и Бр. 25 АЦ), станувајќи нејзиниот последно рангиран соло Кантри сингл до денеска. Њутн-Џон ја започнала 1980 со издавање на "[[Не можам да си помогнам (песна на Енди Гиб)|Не можам да си помогнам]]" (Бр. 12 Поп, Бр. 8 АЦ), дует со [[Енди Гиб]] од неговиот ''Откако ќе се стемни'' албумот, и со учествување во нејзиниот трет музчки специјал, ''Холивудски Ноќи.'' Подоцна истата година, таа се појавила во нејзиниот прв филм по ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' учествувајќи во мјузиклот ''[[Ксанаду (филм)|Ксанаду]]'' со [[Џин Кели]] и [[Мајкл Бек]]. Иако филмот имал голем неуспех, неговата музичка тема (Бр. 4 Поп) била сертифицирана за двојно платинеста лансирајќи пет Топ 20 синглови на Билборд Хот 100 листата.<ref name="google4">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=PgGqNrqfrsoC&pg=PT499&dq=%22olivia+newton%22#PPT537,M1 |title=The Billboard book of number 1 hits |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> Њутн-Џон се рангирала со "[[Магија (песна на Оливија Њутн-Џон)|Магија]]" (Бр. 1 Поп, Бр. 1 АЦ), "[[Одеднаш (песна од Ксанаду)|Одеднаш]]" со [[Клиф Ричард]] (Бр. 20 Поп, Бр. 4 АЦ) и насловната тема со [[Електрик Лајт Оркестарот]] (Бр. 8 Поп, Бр. 2 АЦ). ( [[Електрик Лајт Оркестарот]] исто се рангирал со "Жив сум" (Бр. 16 поп, Бр. 48 АЦ) и "Низ целиот свет" (Бр. 13 Поп, Бр. 46 АЦ).) "Магија" бил најголемиот Поп хит на Њутн-Џон до тој момент (четири недели на Бр. 1)<ref name="google4"/> и сè уште се рангира како најголемиот АЦ хит на нејзината кариера (пет недели на Бр. 1). Филмот оттогаш станал култна класика и основа за добро-критикувани Бродвеј шоуа кои достигнале повеќе од 500 изведби на почетокот на 2007и бил номиниран за четири Тони Награди вклучувајќи и Најдобар Мјузикл.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.broadway.com/Xanadu-Moves-Up-Broadway-Closing-Date-to-928/broadway_news/571564 |title=Xanadu Moves Up Broadway Closing Date to 9/28 |publisher=Broadway.com |date=23 September 2008 |accessdate=10 November 2008}}</ref> (Следела успешна интернационална тура на шоуто.) Во 1981, Њутн-Џон го издала својот најуспешен студиски албум, двојно платинестиот ''[[Физички (албум на Оливија Њутн-Џон)|Физички]]''. Насловната песна, напишана од Стив Кипнер и Тери Шедик, поминал 10 недели на врвот на ''[[Билборд списанието|Билборд]]'' Хот 100,<ref name="people1">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20081457,00.html |title=Olivia Gets Physical – Personal Success, Matt Lattanzi, Olivia Newton-John |work=People |first=Carl |last=Arrington |date=15 February 1982 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2012-07-05 |archive-url=https://www.webcitation.org/68vOui4iE?url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20081457,00.html |url-status=dead }}</ref> израмнувајќи се со тогашниот рекорд за најмногу недели поминати на Бр. 1 во рок ерата во сопственост на [[Деби Бон]]-овата "[[Го осветлуваш мојот живот (песна)|Го осветлуваш мојот живот]]." Синглот бил сертифициран за платинест и на крајот се рангирал како најдобра песна на декадата. (Во 2008, Билборд ја рангирал песната на Бр. 6 меѓу сите песни кои се рангирале во педесет годишната историја на Хот 100.)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top100-titles-10.shtml |title=Billboard Hot 100 Chat 50th Anniversary – All-Time Top Songs |work=Billboard |accessdate=10 November 2008|archiveurl=https://archive.is/yusI|archivedate=25 May 2012}}</ref> "Физички" дури и го донел на Њутн-Џон нејзиниот прв пласман на РнБ Синглови (Бр. 28) и Албуми (бр. 32) листите. ''[[Физички (албум на Оливија Њутн-Џон)|Физички]]'' албумот предизвикал уште два синглови, "[[Направи чекор кон мене]]" (Бр. 5 Поп, Бр. 6 АЦ)<ref name="google5">{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=PgGqNrqfrsoC&pg=PT499&dq=%22olivia+newton%22#PPT559,M1 |title=The Billboard book of number 1 hits |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> и "Лендслајд" (Бр. 52 Поп). [[File:Olivia Newton-John 1988b.jpg|thumb|left|оливија Њутн-Џон на отворањето на ''Коала Блу'' продавницата во 1988.]] Провокативниот текст на насловната песна предизвикал две радио станици од [[Јута]] да го забранат синглот на нивните листи.<ref>{{Наведена мрежна страница |last=Cannon |first=Bob |url=http://www.ew.com/ew/article/0,,308706,00.html |title=Olivia Gets 'Physical', News |work=Entertainment Weekly |date=19 November 1993 |accessdate=13 August 2010 |archive-date=2014-07-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140707140523/http://www.ew.com/ew/article/0,,308706,00.html }}</ref> (Во 2010, Билборд списанието го рангирал овој сингл како најуспешен сингл за секс.)<ref>{{наведени вести| url=http://www.reuters.com/article/idUSTRE61B5H620100213 |agency=Reuters | title=Olivia Newton-John's "Physical" sexiest song ever | date=13 February 2010}}</ref> За да го спречи неговиот отворено сугестивен тон, Њутн-Џон снимила видео со тема за вежбање кое ја претворило песната во химна за аеробик и ги направило лентите за вежбање моден додаток надвор од салата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/bbcom/specials/hot100/charts/top50-no1s-80s.shtml |title=Billboard Hot 100 Chart 50th Anniversary – Songs of the Year 1980 to 1989 |work=Billboard |accessdate=10 November 2008|archiveurl=https://archive.is/Qq5v|archivedate=29 May 2012}}</ref> Њутн-Џон станала пионер почетната индустрија на музички видеа со снимањето на [[Оливија Физички|видео албум]] за ''Физички'' додавајќи им видеа на сите песни од албумоти на три од нејзините постари хитови. Видео албумот и донел четврта Греми награда и бил емитуван како специјал во ударно време на АБЦ, ''Летс гет физикал,''<ref name="people1"/> станувајќи Топ 10 Нилсен хит. Успехот на ''Физички'' водел до интернационална турнеја и до издавањето на нејзината втора колекција на хитови, двојно платинестиот ''[[Најголемите Хитови на Оливија Вол. 2]]'' (Бр. 16 Поп), кои произвеле уште два Топ 40 синглови: "[[Срцев Удар (песна на Оливија Њутн-Џон)|Срцев Удар]]" (Бр. 3 Поп)<ref name="google5"/> и "Заврзана" (Бр. 38 Поп). Турнејата била снимана за нејзиниот ''Оливија на Концерт'' телевизиски специјал кој се емитувал на ХБО во јануари 1983. Специјалот бил потоа издаден за да и донесе на Њутн-Џон видео заработувачка и нова Греми номинација. Њутн-Џон се здружила со Траволта во 1983 за комерцијално неуспешниот и со лоши критики филмот ''[[Двајца од еден вид (1983 филм)|Двајца од еден вид]],''<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20086629,00.html |title=Animal Magnetism – Two of a Kind, John Travolta, Olivia Newton-John |work=People |author=Carl Arrington |date=19 October 1983 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2014-07-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140729023053/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20086629,00.html }}</ref> искупени од неговата платинеста музичка тема (Бр. 26 Поп) и "Пресврт на Судбината" (Бр. 5 Поп),<ref name="google5"/> "Живеејќи во Очајно Време" (Бр. 31 Поп), и новиот дует со Траволта, "Обиди се" (Бр. 3 АЦ). Њутн-Џон Издала нов видео пакет,Греми-номинираната ''Пресврт на Судбината,'' заедно со видеа за нејзините четири песни на ''Двајца од еден вид'' музичката тема и двата сингла од ''[[Најголемите Хитови на Оливија Вол. 2]].'' Истата година, Њутн-Џон и Пет Керол ја основале ''Коала Блу.''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://articles.sun-sentinel.com/1987-04-13/features/8701240363_1_koala-blue-pat-farrar-olivia-newton-john |title=Olivia Newton-john: Hopelessly Devoted – Sun Sentinel |publisher=Articles.sun-sentinel.com |date=13 April 1987 |accessdate=31 December 2011}}</ref> Продавницата, оригинално за Австралиски увоз, еволуирала во синџир на бутици за женска облека. Синџирот бил веднаш успешен, но на крај прогласил банкрот и бил затворен во 1992.<ref name="google3"/> Њутн-Џон и Фарар подоцна ќе го лиценцираат брендот за линија од Австралиски вина, конфекции производи за бања. [[File:Olivia Newton-John (1989).jpg|thumb|right|Њутн-Џон на 1989 [[Академски награди]].]] Њутн-Џон се омажила за нејзиното долгогодишно момче, глумецот [[Мет Латанзи]], во декември 1984.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20089644,00.html |title=To Have and to Hold |work=People |date=7 January 1985 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2013-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202224758/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20089644,00.html }}</ref> Двојката се запознала четири години подоцна на снимањето на ''[[Ксанаду (Филм)|Ксанаду]].'' Нивната ќерка, [[Клое Роуз Латанзи]], е родена во јануари 1986. (Се развеле во 1995.)<ref name="people2">{{наведени вести|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20132405,00.html |title=Showing Her Mettle – Olivia Newton-John Cover |work=People |first=Jill |last=Smolowe |date=25 September 2000 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Музичката кариера на Љутн-Џон се изладила по издавањето на нејзиниот студиски албум, златниот ''[[Душевен Бакнеж]]'' (Бр. 29 поп), во 1985. Единствениот сингл од албумот кој бил рангиран била насловната тема (Бр. 20 Поп, Бр. 20 АЦ). Поради нејзината бременост, Њутн-Џон го ограничила нејзиниот публицитет за албумот. Видео албумот за ''[[Душевен Бакнеж]]'' се состоел од само пет од десетте песни на албумот (концепт видеата за сингловите од албумот "Душевен Бакнеж" и "Зацврсти се" како и видео изведбите на песните "Културен Шок", "Емоционално збунета" и "Вистинскиот момент"). ===Мајчинство и застапување=== По три години пауза од раѓањето на Клое, Њутн-Џон продолжи со нејзината кариера со снимање на албумот вож 1988, ''Гласина.'' Албумот бил презентиран од ХБО специјал, ''Оливија Даун Андер'', и неговиот прв сингл, насловната тема, била напишана и продуцирана од [[Елтон Џон]]. И синглот (Бр. 62 Поп, Бр. 33 АЦ) и албумот (Бр. 67 Поп) не успеале<ref>{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=CieMGEblw6kC&pg=PT225&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3 |title=His Song: The Musical Journey of ... |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> бидејќи речиси четириесет годишната Њутн-Џон изгледала "стара" во споредба со тинејџерските кралици [[Деби Гибсон]] и [[Тифани (Американска пејачка)|Тифани]] кои владееле на Поп листите во тоа време. (иронично, овој албум бил воздигнуван од критичарите како повеќе зрел со тоа што Њутн-Џон обработува теми како што е СИДА, околината и домаќинства со самохрани родители.) Вториот сингл, "Може ли да разговараме во кревет", не се рангирал, но бил издаден во 1989 од [[Грејсон Хју]], аранжерот на песната, како што "Да разговараме" станува Топ 20 Поп хит. Година подоцна, Њутн-Џон го снимила својот само-опишувачки "себе-попустлив" албум, ''[[Топло и Нежно (албум на Оливија Њутн-Џон)|Топло и Нежно]].'' Инспирирана од нејзината ќерка, која се објавила на обвивката на албумот, албумот се состоел од приспивни песни и љубовни песни за родителите и нивните деца.<ref name="google3"/> Овој албум, последен продуциран од Џон Фарар, исто така не успеал да ја оживее нејзината кариера борејќи сè до Бр. 124 Поп. Њутн-Џон се подготвила за ново враќање во 1992 кога ја направила нејзината трета компилација од хитови, ''Назад на основите – Основната колекција 1971–1992'', и ја испланирала нејзината прва турнеја по ''Физички'' турата пред 10 години. Набрзо по издавањето на албумот, на Њутн-Џон и бил дијагностициран рак на дојка принудувајќи ја да ги откаже сите презентации за албумот вклучувајќи ја и турнејата. (Њутн=Џон ја примила дијагнозата истиот викенд кога умрел татко и.)<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20113234,00.html |title=Toughing It Out |work=People |date=3 August 1992 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2014-02-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140222132324/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20113234,00.html |url-status=dead }}</ref> Њутн-Џон закрепнала<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20126583,00.html |title=Victors Valiant – Cancer, Coping and Overcoming Illness |work=People |author=Schindehette, Susan |author2=Karen Schneider and Anne-Marie O'Neill |date=26 October 1998 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2014-02-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140222132421/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20126583,00.html |url-status=dead }}</ref> и од тогаш станала поборник за истражување на рак на дојка и други здравствени проблеми. Таа е гласноговорник за Лив-Кит продуктот, продукт за само-проверување. Таа е исто косопственик на Гаја Ритрит и Спа во [[Бајрон Беј]], Австралија.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.gaiaretreat.com.au/flex/about_us/44/1 |title=About US |publisher=Gaiaretreat.com.au |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2008-12-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081223024814/http://www.gaiaretreat.com.au/flex/about_us/44/1 |url-status=dead }}</ref> Поборноста на Њутн-Џон за здравствените проблеми било предвестие на нејзината претходна вклученост во многу хуманитарни цели. Њутн-Џон откажала концерт во 1978 на турнејата низ Јапонија за да протестира за масакрот на делфини фатени во мрежи за ловење туна.<ref>[http://books.google.com/books?id=9CQEAAAAMBAJ&pg=PT89&lpg=PT89&dq=newton-john+tour+cancel+japan+dolphins&source=bl&ots=FU4YoCWiGX&sig=2gR8KQBiHMsyKq04dNuPl2Hj4QE&hl=en&ei=RMF2TKHjEIKClAe-2JDsCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CBAQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false Billboard, 1978]. Google Books.com (1 July 1978).</ref> (Таа веднаш ја презакажала турнејата кога јапонската влада ја убедила дека ќе ја разгледат темата.) Таа била изведувач на ''[[Музика за УНИЦЕФ Концерт]]'' во 1978 за ОН' [[Интернационална година на детето]] низ телевизиите во светот. За време на концертот, артистите изведувале песни за кои тие донирале нивните авторски права привремено, а некои засекогаш, за да придонесат за целта. Таа била назначена за Амбасадор на Добра Волја во Програмата на Обединетите Нации.<ref>[http://www.olivianewton-john.com/bio_text.html Bio at official web site]. Olivianewton-john.com (22 June 2012).</ref> Во 1991, таа станала Национален Гласноговорник за Фондот за Животна Средина на Колет Чуда/ЦХЕЦ (Коалиција за Животна Средина и Детско Здравје) по смртта на четиригодишниот Колет Чуда, семеен пријател, од рак. (Чуда беше заедно со Њутн-Џон и ќерката Клое на обвивката на ''[[Топло и Нежно (албум на Оливија Њутн-Џон)|Топло и Нежно]]'' албумот на Њутн-Џон.) Дијагнозата за рак на Њутн-Џон имало ефекти и на музиката која ја снимала. Во 1994, ја издала ''Гаја: Патувањето на Една Жена'' која го прикажувало нејзиното хронично искушение. Ова бил првиот албум на кој Њутн-Џон ги напишала сите песни охрабрувајќи ја да стане повеќе активна како текстописец потоа. Во 2005, ја издала ''Посилна од порано,'' продаден ексклузивно во Обединетите Држави од Халмарк. Приносите од продажбата на албумот се користеле за истражување на рак на дојка. на албумот била песната "Феноменална Жена" заснована на поемата од [[Маја Ангелу]] која вклучувала гостински вокали како [[Диана Керол]], [[Бет Нилсен Чепмен]], [[Делта Гудрем]], [[Ејми Холанд]], [[Пети ЛаБеле]] и [[Минди Смит]] – сите преживеани или засегнати од рак.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.contactmusic.com/new/xmlfeed.nsf/mndwebpages/newton-john%20records%20angelou%20poem%20for%20breast%20cancer |title=Newton-John Records Angelou Poem For Breast Cancer |publisher=Contactmusic.com |date=21 August 2005 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Следната година, Њутн-Џон издала лековито ЦД, ''[[Милост и Благодарност]].''<ref>{{наведени вести|url=http://www.people.com/people/article/0,,1538540,00.html |title=Olivia Newton-John Moves On – Personal Tragedy, Olivia Newton-John |work=People |first=Sandra |last=Marquez |date=28 September 2006 |accessdate=200–11–10}}</ref> Албумот екслкузивно бил продаден од [[Волгринс]]<ref>{{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=KQ8EAAAAMBAJ&pg=PA75&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3 |title=Billboard |publisher=Google Books |date=28 October 2006 |accessdate=13 August 2010}}</ref> исто искористено за неколку добротворни цели вклучувајќи [[Ѕ-МЕ Национална Организација за Рак на Дојка]]. ЦД-то било "срцето" од ''Тело - Срце - Дух'' Велнес Колекцијата која исто имала Лив-Кит и диетски додатоци за здравје на дојката. Њутн-Џон преснимила некои песни од ''[[Милост и Благодарност]]'' во 2010 и го реиздала албумот како ''[[Милост и Благодарност|Милост и Благодарност Обновено]]'' на Грин Хил музичката ознака. ''Обновен''-ото ЦД вклучува нова песна, "Помогни ми да оздравам," која ја немало на оригиналниот албум.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.greenhillmusic.com/item/GHD5759_Grace+And+Gratitude+Renewed |title=Green Hill Music-Grace And Gratitude Renewed |publisher=Greenhillmusic.com |accessdate=13 August 2010 |archive-date=2010-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100806173427/http://www.greenhillmusic.com/item/GHD5759_Grace+And+Gratitude+Renewed |url-status=dead }}</ref> ''Обновен''-ото ЦД и донесе на Њутн-Џон прво појавување на Билборд Христијански Албуми (Бр. 36), Христијански & Госпел Албуми (Бр. 54) и Албуми од Новата Ера (Бр. 2) листите. Во 2008, Њутн-Џон обезбеди средства за да се изгради Оливија Њутн-Џон центарот за рак и здравје во Мелбурн, Австралија. Таа предводела тринеделно, 228&nbsp;км. одење по [[Големиот кинески Ѕид]] во април придружена од различни славни личности и [[преживеани од рак]] низ нејзината патека. Маршот [http://www.greatwalktobeijing.com/] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080907080217/http://www.greatwalktobeijing.com/ |date=2008-09-07 }} ги симболизирал чекорите кои пациентите на рак мора да ги преземат на пат до нивното оздравување. Њутн-Џон објавила придружно ЦД, ''Прославување со Песна,'' следниот месец во Австралија а потоа и низ светот<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.billboard.com/articles/news/1044856/ask-billboard |title=Ask Billboard |work=Billboard |accessdate=10 November 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080801171830/http://www.billboard.com/articles/news/1044856/ask-billboard |archivedate=2008-08-01 |url-status=live }}</ref> вклучувајќи нови и претходно снимени дуети од "Оливија Њутн-Џон и Пријателите." Нејзините "Пријатели" биле [[Јан Арден]], [[Џими Барнс]], [[Џон Фарар]], [[Бери гиб]], [[Делта Гудрем]], [[Сан Хо]], [[Ричард Маркс]], [[Клиф Ричард]], [[Мелинда Шнајдер]], [[Ејми Скај]] и [[Кит Урбан]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://live.greatwalktobeijing.com/index.php?act=news&nID=47 |title=Olivia and friends release album to better cancer research |publisher=Great Walk to Beijing.com |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2008-10-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081016100158/http://live.greatwalktobeijing.com/index.php?act=news&nID=47 |url-status=dead }}</ref> (Албумот бил реиздаден од Грин Хил Рекордс со различна обвивка во 2011.) Во октомври, Њутн-Џон помогнала да се лансира мрежната страница за www.liv.com и се здружила со teamed with фитнес лиценца Курвс да создаде еден милион Лајв-Ејд помош за само-прегледување за [[Мецецот за Свесност за Рак на Дојка]].<ref>[http://www.marketwatch.com/news/story/olivia-newton-john-partners-several-musical/story.aspx?guid=%7B598D0B06-78EE-48AD-A39C-9D60FA2156D0%7D&dist=hppr "Olivia Newton-John Partners."] ''Market Watch.com.</ref> Њутн-Џон соработувала со продуцентот [[Дејвид Фостер]] да ја сними "Надежта е секогаш тука" за телевизискиот специјал во ноември 2009, ''Калеидоскоп.'' Песната била напижана и компонирана за изведба на шоуто од друга преживеана од рак на дојка, уметничката лизгачка [[Дороти Хамил]]. Песната била издадена како дигитален сингл по емитувањето на шоуто. Њутн-Џон била избрана во документарната драма на УниГлоуб Ентертеинмент за рак на дојка, ''[[1 на Минута]],'' издаден во октомври 2010.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.contactmusic.com/news.nsf/story/indian-star-rallies-celebrity-support-for-cancer-movie_1118440 |title=Mcg – Indian Star Rallies Celebrity Support For Cancer Movie – Contactmusic News |publisher=Contactmusic.com |accessdate=13 August 2010}}</ref> Документарецот бил направен од глумицата [[Намрата Сингх Гујрал]] и избрале други славни личности кои преживеале рак на дојка или се засегнати од болеста. За време на истиот месец, [[Блувотер Комикс|Блувотер Продукцијата]] издала стрип вклучувајќи ја Њутн-Џон за да се совпадне со [[Месец за Свесност за Рак на Дојка]].<ref>{{Наведена мрежна страница |url= http://www.billboard.com/articles/news/957235/justin-bieber-comic-book-to-track-his-rise-to-fame |title=Justin Bieber Comic Book to Track His Rise to 'Fame' |work=Billboard |date=14 September 2009 |accessdate=13 August 2010}}</ref> Нутн-Џон била назначена за претседател на [[Ајл Оф Мен]] [[Баскинг Шарк]] Општеството помеѓу 1998 и 2005.<ref>[https://web.archive.org/web/20050210085842/http://www.isle-of-man.com/interests/shark/intro.html Internet Archive cache] from 10 February 2005</ref> === Подоцнежена кариера === Њутн-Џон продолжила да снима и да настапува поп-ориентирана музика исто така. Во 1998, таа се врати во [[Нешвил]] за да сними ''[[Назад со срце]]'' (Бр. 59 Поп).<ref name="ReferenceC"/> Албумот ја врати во Топ 10 (Бр. 9) на листата за Кантри албуми. Првиот сингл било повторно снимање на "[[Искрено те сакам]]" продуцирано од [[Дејвид фостер]] и придружувано од [[Бејбифејс (музичар)|Кенет "Бејбифејс" Едмондс]] на следечки вокали<ref name="ReferenceC"/> кое се рангираше на Поп (Бр. 67) и АЦ (Бр. 18). Кантри радиото ја отфрли песната, иако достигна до Бр. 16 на листата за Кантри Продажба. Песната од албумот, "Љубовта е подарок," и донесе на Њутн-Џон Дејтајм Еми Награда во 1999 за Отскокнувачки Оригинална Песна откако e обележана на дневната серија, ''[[Како што се врти светот]]''. [[File:Olivia Newton-John and Stephan Elliott in 2012.jpg|thumb|left|Оливија Њутн-Џон и [[Стефан Елиот]] во јануари 2012 на премиерата на ''[[Неколку Добри Луѓе]]'' во Сиднеј.]] Албумите на Њутн-Џон временски прво биле издавани во Австралија. Њутн-Џон, [[Џон Фархам]] и [[Ентони Варлоњ]] имале турнеја низ Австралија како ''[[Главниот настан (концертна тура)|Главниот настан]].'' Албумот во живо добил [[АРИА Музичка награда|АРИА награда]] за Најдобро Продавано Австралиско ЦД и бил исто така номиниран за Најдобар Возрасно Современ Албум. Таа и Фархам ја извеле "осмели се да Сонуваш" на Церемонијата за Отворање на [[2000 Летни олимписки игри|2000 Сиднеј Олимписки игри]].<ref name="people2" /> Во 2002, Њутн-Џон издаде ''(2),'' албум со дуети придружувана од Австралиските артисти ([[Тина Арена]], [[Дарен Хејс]], Џими Литл, Џони О’Киф, Били Торп, [[Кејт Урбан]]) како и чувствителен "дует" со починатиот [[Питер Ален]]. Истата година, Њутн-Џон била примена во Австралиската [[АРИА Ходник на славните]]. ''Индиго: Жена од Песна,'' албум во чест на мајка и обработувајќи песни од женски изведувачи како [[Џоан Баез]], [[Д Карпентерс]], [[Дорис Деј]], [[Нина Симон]], [[Мини Рипертон]] и други, бил издаден во 2004. Њутн-Џон го посветила албумот на нејзината мајка, којашто умрела претходната година. Њутн-Џон исто така издала неколку Божиќни албуми. Во 2000, таа заедно со [[Винс Гил]] и [[Лондонскиот Симфониски Оркестар]] за '''Сезоната'' се продавал ексклузивно преку Халмарк. Следната година, го издала ''Божиќна колекција'' кој се состоел од сезонска музика претходно снимена за Божиќниот албум на Халмарк, нејзиното појавување на [[Кени Логинс]]' 1999 ТНН Божиќниот специјал и нејзините придонеси на ''Мајка и Дете'' и ''Божиќен Дух'' колекциите од повеќе артисти. (Грин Хил Рекордс го реиздаде овој албумсо поинаков изглед во 2010.) Во 2007, се реобедини со нејзиниот продуцент за''Милост и Благодарност'', [[Ејми Скај]], за ''Божиќна Желба'' (Бр. 187 Поп) кој бил продаден ексклузивно од Таргет во неговата прва година. Њутн-Џон глумела од време на време од ''[[Двајца од ист тип (1983 филм)|Двајца од ист тип]]''. Се појавила во споредна улога во драмата за СИДА во 1996, ''Ова е моја забава''. Во 2000, се појавила во драматично различна улога како Битси Меј Хардинг, како лезбијка поранешна затвореничка кантри пејачка, во [[Дел Шор]]' ''[[Валкан Живот]]''.<ref name="people2"/> Њутн-Џон ја повторила нејзината улога за ''[[Валкан Живот: Серијата]]'' која се прикажувала една сезона на ЛОГО телевизиската мрежа. Во серијата биле вклучени пет оригинални песни напишани и компонирани од Њутн-Џон специјално за шоуто.<ref>{{наведени вести |url=http://www.reuters.com/article/televisionNews/idUSN0954083620080109 |title=Gay channel Logo steps into Sordid realm |agency=Reuters |date=9 January 2008 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Во 2010, Њутн-Џон глумела во филмот ''[[Погодок: Хокејски Мјузикл]]'', издаден во Канада.<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.scoreahockeymusical.com/home |title=Score a Hockey Musical |publisher=Score a Hockey Musical |accessdate=13 August 2010 |archive-date=2010-08-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100824043524/http://www.scoreahockeymusical.com/home |url-status=dead }}</ref> Њутн-Џон ја портретирала Хоуп Гордон, мајката на домашно-образуван хокеј генијалец. Филмот го отворил [[Интернационалниот Филмски Фестивал во Торонто]] во 2010. Работата на телевизија на Њутн-Џон вклучила глумење во два Божиќни филмови, ''Мајка за Божиќ'' (1990)<ref>{{наведени вести|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20114007,00.html |title=Starring as a Mom for Christmas, Olivia Newton-John Returns to Acting in a Role She Plays All Year Round |work=People |first=Jeannie |last=Park |date=24 December 1990 |accessdate=10 November 2008}}</ref> и ''Божиќна романса'' (1994) – и двата Топ 10 Нилсен хитови. нејзината ќерка, [[Клое Роуз Латанзи|Клое]], глумела како едно од нејзините деца и во ''Божиќна Романса'' и во 2001 Шоутајм филмот ''Девојките Вилде.'' Њутн-Џон гостувала како себеси во кратките појавувања на ''[[Нед и Стејси]]'', ''[[Марфи Браун]]'', и ''[[Бет (ТВ серија)|Бет]]'', и направила две појавувања како себеси на ''[[Глии (ТВ серија)|Глии]]''. За нејзиното прво ''[[Глии (ТВ серија)|Глии]]'' појавување, Њутн-Џон го ресоздала нејзиното "Физички" видео со регуларната во серијата [[Џејн Линч]]. Настапот бил издаден како дигитален сингл, враќајќи ја Њутн-Џон На Билборд Хот 100 (Бр. 89) за првпат од нејзиното реиздавање на "[[Искрено те сакам]]" во 1998. Во Австралија, Њутн-Џон ја водела серијата за животни и природа ''Див Свет'' и гостувала како Јоана на две епизоди во Австралиската серија ''[[Човекот од снежната река (ТВ серија)|Човекот од снежната река]]''. Њутн-Џон го запознала [[Патрик Дермот]] една година по нејзиниот развод од [[Мет Латанзиi]] во 1995. Двојката била во врска од време на време цели девет години. МекДермот исчезнува на рибарско патување во 2005 на Калифорнискиот брег.<ref>{{Наведена книга |url= http://books.google.com/books?id=QqtinbjO0oEC&pg=PA172&dq=%22olivia+newton%22&lr=&as_brr=3#PPA174,M1 |title=1001 Australians You Should Know |publisher=Google Books |accessdate=13 August 2010}}</ref> Неколку теории се поврзуваат со неговото исчезнување од несреќа до симулирање на неговото исчезнување за да избегне да плаќа издржување на децата со неговата бивша сопруга, глумицата Ивет Нипар. Њутн-Џон, која била во Австралија во нејзиниот Гаја Ритрит & Спа во време на неговото исчезнување, никогаш не била осомничена за исчезнувањето на МекДермот<ref>{{наведени вести |title=Newton-John 'frantic.' |agency=[[Australian Associated Press]] |work=The Sydney Morning Herald |date=22 August 2005 |url= http://www.smh.com.au/news/people/newtonjohn-frantic/2005/08/22/1124562799885.html?oneclick=true |accessdate=February 2011}}</ref> и одбила да коментира за било која шпекулација. Истрага на Крајбрежната Стража објавена во 2008 "заклучува дека МекДермот е загубен на море,"<ref>{{наведени вести |title=Tip line for clues on Newton John's ex |agency=[[Australian Associated Press|AAP]] |work=news.com.au |location=Australia |date=11 August 2009 |url=http://www.news.com.au/world/tip-line-for-clues-on-newton-johns-ex/story-e6frfkyi-1225760234509 |accessdate=February 2011}}</ref><ref>{{наведени вести |title=Newton-John's boyfriend probably drowned: report |agency=Australian Associated Press |location=Australia |publisher=[[ABC News (Australia)|ABC News]] |date=22 November 2008 |url=http://www.abc.net.au/news/stories/2008/11/22/2427100.htm |accessdate=February 2011}}</ref><ref>{{наведена изјава за печат |title=Coast Guard statement on Patrick McDermott case |publisher=[[United States Coast Guard]] |date=10 August 2009 |url=http://www.uscglosangeles.com/go/doc/834/300051/ |accessdate=February 2011}}</ref> иако некои тврделе дека контактирале со МекДермот по неговото исчезнување.<ref>{{наведени вести |last=Leonard |first=Tom |title=Olivia Newton-John's former boyfriend 'found' |newspaper=The Daily Telegraph |location=United Kingdom |date=1 April 2010 |url= http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/celebritynews/7545751/Olivia-Newton-Johns-former-boyfriend-found.html |accessdate=February 2011}}</ref> Њутн-Џон се вратиле на насловните страни на таблоидите повторно во 2007 кога било откриено дека нејзината ќерка [[Клое Роуз Латанзи|Клое]] закрепнувала од анорексија.<ref>{{Наведена мрежна страница |title=I Feel Grateful for Where I Am Now |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20196244,00.html |work=People |first=Jessica |last=Herndon |author2=Michelle Tan |date=21 April 2008 |accessdate=10 November 2008 |archive-date=2012-11-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121120205634/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20196244,00.html }}</ref> Њутн-Џон издала друг концерт на ДВД, ''Оливија Њутн-Џон и Сиднејската Симфонија: Во Живо Од [[Сидни Опера Хаус]],'' и придружно ЦД, ''Оливија Хитови во Живо,'' во јануари 2008. Променета верзија на ДВД-то се презентирало на ПБС станицата, ВЛИВ (гарден Сити, Њујорк), во октомври 2007 и последователно се емитувало национално за време на собирањето на финансиски средства за ветувачките дискови на мрежата. Овој бил трет албум во живо на Њутн-Џон јапонското издание во 1981 , ''Љубовна Изведба,'' и нејзината Австралиска 2000 изведба, ''Патувањето на Една Жена во живо''. [[File:Olivia Newton-John Sydney 2008.jpg|thumb|left|upright|Њутн-Џон, настапувајќи на [[Сидни Стате Театарот]] во септември 2008]] Во 2008, Њутн-Џон учествувала во [[ББЦ Велс]] програмата ''[[Доаѓајки дома (Британска ТВ серија)|Доаѓајки дома]]'' за нејзината [[Велс|велшка]] семејна историја. Во јуни 2008, Њутн-Џон се венчала тајно со Џон ("Амазон Џон") Истерлинг, основач и претседател на фирма за природни лекови, Амазон Херб Компанијата. Двојката прво се запознала 15 години претходно, но се заљубиле дури во 2007. (Исто како Њутн-Џон, ова бил втор брак за Истерлинг.) Се венчале сами во приватна духовна церемонија на Инките во [[Куско]], [[Перу]] на 21 јуни<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://seattletimes.nwsource.com/html/entertainment/2008045935_eye11.html |title=seattletimes.nwsource, Newton-John marries |publisher=Seattletimes.nwsource.com |date=11 July 2008 |accessdate=13 August 2010}}</ref> следена од легална церемонија девет дена подоцна на [[Јупитер Островот, Флорида|Јупитер Островот]] во Флорида. Немало гости на ниту една церемонија бидејќи двојката претпочитала да се венча едноставно и приватно. Само ќерката на Њутн-Џон, Клое, знаела за ова. Не објавиле за нивниот брак сè до 4 јули на скарата во домот на Њутн-Џон во [[Малибу, Калифорнија]], каде гостите биле изненадени од новостите.<ref>{{наведени вести|url=http://www.people.com/people/article/0,,20210466,00.html |title=Olivia Newton-John Marries John Easterling – Twice! |work=People |author=Michelle Tan |date=10 July 2008 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Венчавката била потврдена подоцна од ''Хелоу!'' списанието кое објавило ексклузивни снимки од двете венчавки.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hellomagazine.com/celebrities/2008/07/15/newton-john-marriage/ |title=Olivia Newton-John shares wedding joy|publisher=Mycelebritynews.o.uk |date=15 July 2008 |accessdate=10 November 2008}}</ref> Во јуни 2009, Истерлингови купиле нов $4.1&nbsp;милиони дом во [[Јупитер Инлет Колонијата|Јупитер Инлет]],<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tcpalm.com/news/2009/jun/18/olivia-newton-john-and-hubby-buy-home-jupiter-inle/ |title=Olivia Newton-John and hubby buy home in Jupiter Inlet Colony |publisher=TCPalm.com |accessdate=13 August 2010}}</ref> и Њутн-Џон го продаде нејзиниот дом во Малибу, Калифорнија. [[File:OliviaNewton-John10TIFF.jpg|thumb|right|upright|Њутн-Џон на [[2010 Торонто Интернационалниот Филмски Фестивал]]]]<!--avoid placing lower for layout problem with columns--> Во јануари 2011,Њутн-Џон почнала со снимање на комедијата ''Неколку Добри Луѓе'' во Австралија со режисерот [[Стефан Елиот]], во улога на мајка на невестата. Младоженецот го играл [[Ксавиер Самуел]].<ref>{{наведени вести |title= Olivia Newton-John's back, with a few good men |location=Melbourne, Australia |work=Herald Sun |publisher=[[The Herald and Weekly Times Ltd]] |date=14 January 2011 |url= http://www.heraldsun.com.au/entertainment/movies/olivia-newton-johns-back-with-a-few-good-men/story-e6frf9h6-1225987475798?from=public_rss |accessdate=February 2011}}</ref> ====2012–2022==== Њутн Џон активно правела турнеи после 2012 година.<ref name="Tour dates">[http://olivianewton-john.com/tour.html Tour dates] at her web site</ref> Во 2012 Њутн-Џон почнува Азиска турнеја низ Јапонија, [[Тајланд]], Сингапур, Хонгконг, [[Малезија]], [[Филипините]], [[Индонезија]] и [[Шри Ланка]].{{Потребен Цитат|date=November 2012}} Австралиска турнеја низ [[Перт]], Мелбурн и Сиднеј, и низ Обединетите Држави исто така, угодувајќи им на обожавателите со песни што никогаш не ги пеела порано на концерт. Во ноември 2012 Њутн-Џон се здружи со Џон Траволта за да го направат добротворниот албум ''[[Овој Божиќ (албум на Џон Траволта и Оливија Њутн-Џон)|Овој Божиќ]]'', за поддршка на центарот Оливија Њутн-Џонза Рак и Здравје и фондацијата Џет траволта. Артисти кои учествуваат на албумот се: [[Барбара Стрејсенд]], [[Џејмс Тејлор]], [[Чик Кореја]], [[Кени Џи]], [[Тони Бенет]], [[Клиф Ричард]] и [[Оркестарот Каунт Бејзи]]. Во март 2013 таа имаше турнеја низ Обединетото Кралство настапувајќи во Борнмаут, Лондон, Брајтон, Бирмингам и Манчецтер. таа пееше цели два часа без пауза, придружувана од нејзините извонредни следечки музичари и три вокали. Пеејќи широк опсег од нејзините најголеми хитови и песни од албуми, таа доби заносен прием од нејзините сакани обожаватели. Таа имаше закажано да започне постојани шоуа во [[Фламинго Лас Вегас]] летото 2013-та.<ref>[http://www.lasvegassun.com/news/2013/apr/11/heart-attack-olivia-newton-john-heads-flamingo-spr/ "Heart attack! Olivia Newton-John heads to the Flamingo this spring"] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20130702030619/http://www.lasvegassun.com/news/2013/apr/11/heart-attack-olivia-newton-john-heads-flamingo-spr/ |date=2013-07-02 }}. ''Las Vegas Sun'' (12 April 2013).</ref> Како и да е, Њутн-Џон ги одложи шоуата на неодредено поради смртта на нејзината сестра.<ref>[http://abcnews.go.com/blogs/entertainment/2013/05/olivia-newton-johns-sister-dies/ "Olivia Newton-John’s Sister Dies"]. ABC News.com (29 May 2013).</ref> На 8 август 2022 година, Њутн-Џон починала од рак на дојка, во нејзиниот дом во Калифорнија, на возраст од 73 години.<ref>{{Cite news |last=Bernstein |first=Adam |title=Olivia Newton-John, pop singer and 'Grease' star, dies at 73 |language=en-US |newspaper=[[Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/obituaries/2022/08/08/olivia-newton-john-grease-singer-dies/ |url-status=live |access-date=8 August 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220808203957/https://www.washingtonpost.com/obituaries/2022/08/08/olivia-newton-john-grease-singer-dies/ |archive-date=8 August 2022 |issn=0190-8286}}</ref><ref>{{cite web |date=8 August 2022 |title=Olivia Newton-John dies at 73, husband says |url=https://myfox8.com/news/olivia-newton-john-dies-at-73-husband-says/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220808204100/https://myfox8.com/news/olivia-newton-john-dies-at-73-husband-says/ |archive-date=8 August 2022 |access-date=8 August 2022 |website=FOX8 WGHP}}</ref> == Дискографија == {{Основен|Дискографијата на Оливија Њутн-Џон}} {{col-begin}} {{col-2}} *''[[Ако не беше ти (албум)|Ако не беше ти]]'' (1971) *''[[Оливија (Албумот на Оливија Њутн-Џон)|Оливија]]'' (1972) *''[[Дозволи ми да бидам таму (албум)|Дозволи ми да бидам таму]]'' (1973)<sup>a</sup> *''[[Да живее љубовта]]'' (1974) *''[[Ако ме сакаш, кажи ми]]'' (1974)<sup>b</sup> *''[[Дали некогаш си бил весел]]'' (1975) *''[[Очигледно љубов]]'' (1975) *''[[Дојди овде (Албум на Оливија Њутн-Џон)|Дојди овде]]'' (1976) *''[[Не престанувај да веруваш (Албум на Оливија Њутн-Џон)|Не престанувај да веруваш]]'' (1976) *''[[Правејќи нешто добро подобро]]'' (1977) *''[[Тотално жешко]]'' (1978) *''[[Физички (албум)|Физички]]'' (1981) {{col-2}} *''[[Душевен бакнеж]]'' (1985) *''[[Озборувањата (албум)|Озборувањата]]'' (1988) *''[[Топло и Нежно (Албум на Оливија Њутн-Џон)|Топло и Нежно]]'' (1989) *''[[Гаја: Патувањето на една жена]]'' (1994) *''[[Назад со срце]]'' (1998) *''[[Сезоната (Албум на Оливија Њутн-Џон и Винс Гил)|Сезоната]]'' (2000) *''[[(2)]]'' (2002) *''[[Индиго: Жена од Песна]]'' (2004) *''[[Посилна од Претходно]]'' (2005) *''[[Милост и Благодарност]]'' (2006) *''[[Божиќна желба (Албум на Оливија Њутн-Џон)|Божиќна желба]]'' (2007) *''[[Прослава во Песна]]'' (2008) *''[[овој Божиќ (Албум на Оливија Њутн-Џон и Џон Траволта)|Овој Божиќ]]'' (2012) {{col-end}} '''Забелешки''': *'''a''': Издадено со друга список на песни во Северна Америка. Исто Така издадено во одредени територии како ''Музиката ми го разубавува денот''. *'''b''': Издавање во Северна Америка какоN ''Да живее љубовта''. Се состои од песни од претходни изданија и од новата насловна тема. ==Филмографија== {{Погледај и |Дискографија на Оливија Њутн-Џон#Видеографија}} {| class="wikitable" |- ! Година !! Наслов !! Улога !! Забелешка |- | 1965 || ''[[Смешни нешта се случуваат таму долу]]'' || Оливија || Споредна Улога |- | 1970 || ''[[Утре (филм)|Утре]]'' || Оливија || Главна улога |- | 1972 || ''Случајот'' || Себеси || ББЦ2 Тв Специјал со Клиф Ричард и Тим Брук-Тејлор |- | 1976 || ''Специјал со Оливија Њутн-Џон'' || Себеси || Тв Специјал |- | 1977 || ''Само Оливија'' || Себеси || Тв Специјал |- |rowspan="2"| 1978 || ''Оливија'' || Себеси || Тв Специјал |- | ''[[Брилијантин (филм)|Брилијантин]]'' || Сенди Олсон || Главна улога |- |rowspan="2"| 1980 || ''[[Ксанаду (филм)|Ксанаду]]'' || [[Терпсикор|Кира]] || Главна улога |- | ''Холивудски ноќи'' || Себеси || Тв Специјал |- | 1983 || ''[[Двајца од ист вид (1983 филм)|Двајца од ист вид]]'' || Деби Вилдер || Главна улога |- | 1988 || ''[[Таа ќе има бебе]]'' || Себеси || Кратко појавување |- | 1989 || ''Мајки и Други'' || Себеси || Тв Специјал |- | 1990 || ''[[Мајка за Божиќ]]'' || Ејми Милер || Главна улога во филм |- | 1991 || ''[[Мадона: Вистина или Предизвик]]'' || Себеси || Кратко појавување |- | 1994 || ''Божиќна романса'' || Јулиа Стонсипер || Главна улога во филм |- | 1996 || ''[[Ова е моја забава (филм)|Ова е моја забава]]'' || Лина Бингхам || Споредна Улога |- | 2000 || ''[[Валкани Животи]]'' || Битси Меј Хардинг || Споредна Улога |- | 2001 || ''Девојките Вилде'' || Јасмин Вилде || Главна улога во филм |- | 2002 || ''Ноќ со Оливија'' || Себеси || Тв Специјал |- | 2003 || ''Во Живо од Јапонија '03'' || Себеси || Тв Специјал |- | 2008 || ''[[Валкани животи: Серијата]]'' || Битси Меј Хардинг || Споредна Улога во ТВ серија |- | 2009 || ''Кети Грифин: Мојот Живот на Листата'' || Себеси || Гостинка |- |rowspan="3"| 2010 || ''[[1 на Минута]]'' || Себеси || Документарец |- | ''[[Глии (Тв серија)|Глии]]'' || Себеси || Специјален гостин – 2 епизоди: "[[Лоша репутација (Глии)|Лоша репутација]]" и "[[Патување (Глии)|Патување]]" |- | ''[[Погодок: Хокејски Мјузикл]]'' || Хоуп Гордон || Споредна Улога |- | 2011 || ''[[Неколку Добри Луѓе]]'' || Барбара Рам || Споредна Улога |} ==Награди и почести== {{Основна|Список на награди и почести примени од Оливија Њутн-Џон}} ==Турнеи== {{Основна|Список на концертни турнеи на Оливија Њутн-Џон}} {{col-begin}} {{col-2}} * Ако не беше ти турнеja (1972) * Очигледно Љубов турнеја (1975) * Љубовна изведба турнеја (1976) * [[Тотално Жешко Светска Турнеја]] (1978) * [[Физички Турнеја]] (1982–83) * [[Главниот настан турнеја]] (1998) * Најголеми Хитови турнеја (1999) * Патувањето на Една Жена во живо турнеја (1999) * Милениум турнеја (2000) {{col-2}} * [[30 Музички Години турнеја]] (2001) * [[Хартстрингс World Tour]] (2002–05) * [[Оливија Њутн-Џон 2006 Светска Турнеја|2006 Светска турнеја]] (2006) * [[Милост и Благодарност турнеја]] (2006) * [[Тело, Срце и Дух турнеја]] (2007) * [[Ноќ со Оливија Њутн-Џон]] (2007–09) * [[Оливија Њутн-Џон 2010 Светска Турнеја|2010 Светска турнеја]] (2010) * [[Оливија Њутн-Џон 2011 Обединети Држави турнеја|2011 Обединети Држави турнеја]] (2011) * [[Летна ноќ со Оливија Њутн-Џон турнеја]] (2012) * [[Оливија Њутн-Џон 2013 Обединето Кралство турнеја|2013 UK Tour]] (2013) {{col-end}} ==Поврзано== {{Википедиа книги|Olivia Newton-John}} *[[Список на најдобро продавани музички артисти]] *[[Листа од песни од австралиски артисти кои достигнале до првото место на ХОТ 100 (САД)]] *[[Список на славни личности кои поседуваат винарии и лозја]] ==Наводи== {{Reflist|30em}} ==Библиографија== * Оливија (Биографијата на Оливија Њутн-Џон), Тим Еубанк. (2008). Пиаткус Букс. ISBN 978-0-7499-0983-3. * Вуд, Гери. (1998). "Оливија Њутн-Џон." Во ''Енциклопедијата за Кантри музика.'' Пол Кингсбури, Уредник. Њујорк: Универзитетот Оксфорд. pp.&nbsp;380–1. * Приказната на сенките од Мајк Рид. 1983. Елм Трии Букс. ISBN 0-241-10861-6. * Рокенрол, Ти ги дадов најдобрите години од мојот живот – Живот во сенките од Брус Велч ISBN 0-670-82705-3 (Пенгуин Букс). == Надворешни врски == {{рв|Оливија Њутн-Џон}} * {{матична|1=http://www.olivianewton-john.com}} * {{Allmusic|class=artist|id=p5023}} * {{IMDb име|556}} {{S-start}} {{S-ach}} {{Succession box | before = [[Клиф Ричард]]<br>со ''"[[Моќта на сите наши пријатели]]"'' | title = [[Обединетото Кралство во Изборот за Песна на Евровизија]] | years = [[Избор за Песна на Евровизија 1974|1974]] | after = [[Сенките]]<br>со ''"[[Дозволи ми да бидам избраниот (Евровизиска песна)|Дозволи ми да бидам избраниот]]"'' }} {{S-end}} {{Olivia Newton-John}} {{Olivia Newton-John singles}} {{Grammy Award for Record of the Year 1970s}} {{Use British English|date=June 2013}} {{Billboard Year-End number one singles 1980–1999}} {{Нормативна контрола}} {{Persondata <!-- Metadata: see [[Wikipedia:Persondata]] --> | NAME = Њутн-Џон, Оливија | ALTERNATIVE NAMES = | SHORT DESCRIPTION = Англо-Австралиска пејачка и глумица | DATE OF BIRTH = 26 септември 1948 | PLACE OF BIRTH = [[Кембриџ]], Кембриџшаир, Англија, Обединетото Кралство | DATE OF DEATH = | PLACE OF DEATH = }} {{DEFAULTSORT:Newton-John, Olivia}} [[Категорија:Оливија Њутн-Џон| ]] [[Категорија:1948 родени]] [[Категорија:20 век Британски глумици]] [[Категорија:21-би век Британски глумици]] [[Категорија:Глумици од Кембриџшаир]] [[Категорија:Глумици од Мелбурн]] [[Категорија:Добитници на АРИА наградата]] [[Категорија:АРИА ходник на славните]] [[Категорија:Австралиски кантри пејачи]] [[Категорија:Австралиски танц музичари]] [[Категорија:Глумици иселени од Австралија во Обединетите Држави]] [[Категорија:Австралиски женски Пејачки]] [[Категорија:Австралиски филмски глумици]] [[Категорија:Австралиски живи Богатства]] [[Категорија:Австралиски луѓе со германско потекло]] [[Категорија:Австралиски луѓе со еврејско потекло]] [[Категорија:Австралиски луѓе со велшко потеклоt]] [[Категорија:Австралиски поп пејачи]] [[Категорија:Австралиски телевизиски глумици]] [[Категорија:Преживеани од рак на дојка]] [[Категорија:Претставници за песна на Евровизија од Британија]] [[Категорија:Британски рок-пејачи]] [[Категорија:Британски луѓе со Германско-Еврејско потекло]] [[Категорија:Британски Кантри пејачи]] [[Категорија:ЕМИ Рекордс артисри]] [[Категорија:Британски танц музичари]] [[Категорија:Британски иселеници во Обединетите Држави]] [[Категорија:Британски женски пејачки]] [[Категорија:Британски филмски глумици]] [[Категорија:Британски емигранти во Австралија]] [[Категорија:Британски поп пејачи]] [[Категорија:Британски телевизиски глумици]] [[Категорија:Дејтајм Еми добитници]] [[Категорија:Натпреварувачи на Избор за Песна на Евровизија во 1974]] [[Категорија:Артисти добитници на Греми награди]] [[Категорија:МЦА Рекордс артисти]] [[Категорија:Музичари од Кембриџшаир]] [[Категорија:Натурализирани жители на Австралија]] [[Категорија:Офицери на поредокот во Австралија]] [[Категорија:Офицери на Поредокот на Британската Империја]] [[Категорија:Луѓе од Кембриџ]] [[Категорија:Руе Рекордс артисти]] [[Категорија:Пејачи од Мелбурн]] [[Категорија:УНИ Рекордс артисти]] [[Категорија:Луѓе образовани Универзитетот во Мелбурн]] [[Категорија:Дами-заповеднички на Редот на Британската Империја]] f3hbnaxc1r6lj22sppg8wf8vatnn9nq 0 1100454 4800465 4645089 2022-08-09T07:51:04Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Nadia Ali 2010.jpg|мини|Надја Али 2010]] '''Надја Али''' ([[урду]]: نادیہ علی, [[англиски јазик|англиски]]: Nadia Ali) е [[пакистан]]ско-[[америка]]нска пејачка и текстописец. Моментално има изградено соло кариера, иако претходно стекна голема слава во денс групата ''iiO'' со својот деби сингл ''Rapture''. Втората најпозната песна е ''Is it love?''. Откако се оддели од групата во [[2005]] година, стана познат и добар вокалист на [[електронска музика|електронската денс музика]]. Има соработувано со многубројни [[диџеј|диџеи]], од кои најпознат е [[Армин ван Бурен]]. ===Личен живот=== Родена е на [[3 август]] [[1980]] година во [[Либија]], од [[пакистан]]ски родители. Родителите и таа заедно се преселија кога Надја имаше 5 години во [[САД]], поточно во [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Започна да пее на 17 години, во канцелариите на ''Версаче'', посебно на [[Божиќ]]ни забави. Колегите од ''Версаче'' му ја претставија на [[продуцент]]от [[Маркус Мозер]], со кого подоцна ја основаа групата ''iiO''. Со оваа група најпознати песни ѝ се ''Rapture'' и ''Is this love?''. Во [[2005]] се оддели од Маркус и започна соло кариера. Настапувајќи сама, направи многу песни од кои најпознати се: ''At the end'', ''Runaway'', ''Smooth'', ''Pressure'', ''Kiss'', ''Try'', ''Fantasy'', ''Crash and burn'', ''Feel so good'', ''Must be the love'' итн. {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Живи луѓе]] b9pe5tjiwdow5hfs93mkf9d3zccna4b 0 1102752 4800702 4556662 2022-08-09T11:40:30Z Buli 2648 wikitext text/x-wiki {{Infobox medical condition (new) | name = Ревматоиден артритис | image = Rheumatoid_Arthritis.JPG | caption = Дланка со напредна форма на ревматоиден артритис. Овој степен на оток и деформација обично не се јавува со тековниот третман. | field = [[Ревматологија]], [[имунологија]] | symptoms = Топли, отечени, болни зглобови<ref name=NIH2014/> | complications = [[Анемија]], [[плеврит]], [[перикардит]]<ref name=NIH2014/> | onset = Средна возраст<ref name=NIH2014/> | duration = Доживотно<ref name=NIH2014/> | causes = Непознати<ref name=NIH2014/> | risks = | diagnosis = Врз основа на симптомите, снимки, крвни тестови<ref name=NIH2014/><ref name=Majithia2007/> | differential = [[Системски лупус еритематозус]], [[псоријатичен артритис]], [[фибромијалгија]]<ref name=Majithia2007/> | prevention = | treatment = | medication = [[Аналгетици]], [[глукокортикоиди|стероиди]], [[нестероидни антиинфламаторни лекови]], [[болест-модифицирачки антиревматски лекови]]<ref name=NIH2014/> | prognosis = | frequency = 0.5–1% (од возрасните во развиените земји)<ref name=Lancet2016/> | deaths = 30,000 (2015)<ref name=GBD2015De>{{cite journal | vauthors = Wang H, Naghavi M, Allen C, Barber RM, Bhutta ZA, Carter A, etal | collaboration = GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators | title = Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 | journal = Lancet | volume = 388 | issue = 10053 | pages = 1459–1544 | date = October 2016 | pmid = 27733281 | pmc = 5388903 | doi = 10.1016/S0140-6736(16)31012-1 }}</ref> }} '''Ревматоидниот артритис''' е хронична и прогресивна автоимуна болест која предизвикува воспаление, [[болка]], оток и вкочанетост на [[зглоб]]овите и ткивата околу зглобовите, како и ограничување на [[движење]]то и функцијата на различни зглобови. ==Опис на болеста и симптоми== Воспалението почнува во зглобната мембрана која го штити зглобот, обезбедува исхрана за 'рскавицата и ја создава зглобната течност. Во светот, од оваа болест страда 1% од населението при што односот меѓу жените и мажите е 3:1. Постојат два вида артритис: ран, каде симптомите траат помалку од три месеци, и дијагностициран ревматоиден артритис со симптоми на [[инфламација]] и отекување на зглобовите.<ref name="ReferenceA">„Ревматоиден артритис - ревматолошките заболувања земаат замав“, ''Здравје'', понеделник, 13 октомври 2014, стр. 18.</ref> <br /> Најчести главни симптоми се [[болка]]та и [[вкочанетост]]а на зафатениот [[зглоб]]. Вкочанетоста кај активниот ревматоиден артритис типично се влошува наутро, но може да се појави било кога и да трае од еден до два часа, па и цел ден. Други симптоми кои се појавуваат кај ревматоидниот артритис се:<ref name="ReferenceA"/> *губење на [[енергија]]; *малку зголемена [[температура]]; *губење на апетит; *[[анемија]] и замор; * често [[пот]]ење; * губење на телесната маса; * нарушување на [[сон]]от; *ревматоидни јазли (чворчиња) под [[кожа]]та на места како што се [[лакт]]от и шаките. ==Причини за појава== Имунолошкиот систем создава [[антитела]] кои служат за одбрана од [[бактерии]], вируси и други [[микроорганизми]]. Кај луѓето со ревматоиден артритис формираните антитела го напаѓаат синовиумот (ткиво кое го обвиткува секој зглоб) при што настанува [[воспаление]] околу зглобот. Пушењето [[цигари]] и пиењето повеќе од три кафиња на ден, исто така, го зголемува ризикот од појава на ревматоиден артритис. Истражувачите уште немаат пронајдено јасни податоци кои ќе покажат постоење на наследни [[гени]] што предизвикуваат ревматоиден артритис, но се верува дека се наследува склоност за заболувања од ревматоиден артритис, но тоа не значи дека болеста е наследна. Кај луѓе кои наследиле таква предиспозираност, поголема е веројатноста некои надворешни фактори, како [[инфекција]] или [[стрес]] да ја предизвикаат појавата на болеста.<ref name="ReferenceA"/> ==Зафатени зглобови== Најчесто зафатени [[зглоб]]ови се малите зглобови на [[прст]]ите, палците, рачните зглобови, [[стапала]]та и [[глужд]]овите. Меѓутоа може да биде зафатен и било кој друг [[зглоб]], исто така и колената се често зафатени. Кај одредени луѓе можат да бидат зафатени само мал број на зглобови, а кај други со воспаление можат да бидат заатени голем број на зглобови. Артритисот најчесто е симетричен, т.е. ако е зафатен еден зглоб на левата рака, исто така е зафатен и истиот зглоб на другата [[рака]].<ref name="ReferenceA"/> [[Податотека:RheumatoideArthritisAP.jpg|мини|десно|Рентгенска снимка на дланка со ревматоиден артритис]] ==Развој и тек== Во повеќето случаи симптомите се развиваат постепено, во тек на неколку недели. Може да се случи појава на вкочанетост на [[раце]]те, [[прст]]ите или [[табани]]те на нозете наутро и тоа да трае половина ден. Тоа може да се појави и да се смири за одредено време, но понатаму станува редовна практика. Потоа се забележува и појава на [[болка]] и оток во истите зглобови. ==Дијагностицирање на болеста== Не постои единствен [[тест]] со кој јасно се дијагностицира ревматоидниот артритис. Кога најпрво ќе се развие зглобната болка, тешко е да се каже дека дефинитивно станува збор за ревматоиден артритис, бидејќи постојат многу други причини за појава на [[болка]] во [[зглоб]]овите. Крвните тестови можат да препознаат [[воспаление]], карактеристични антитела и [[анемија]]. Сепак потребна е консултација со лекар-ревматолог кој може да потврди дали станува збор за болеста. ==Лекување== Третманот на овој артиртис е поединечен и вклучува комбинација на лекови, одмор и вежби. Најчесто користен [[лек]] со кој започнува терапијата на ревматоидниот артритис е метотрексат, важно е болните со ревматоиден артритис е [[терапија]]та редовно да ја земаат, независно од видот на цената на терапијата. Болките во зглобовите може да се намалат со практикување лесни вежби за истегнување, со цел да се зацврстат [[мускули]]те ([[пливање]] или [[аеробик]]). Треба да се избегнуваат тешки и напорни вежби кои само можат да ја влошат состојбата на зглобовите или да предизвикаат повреди.<ref name="ReferenceA"/> ==Исхрана за болеста== Оптималната [[исхрана]] за лица со ревматоиден артритис вклучува изобилство на [[зеленчук]], интегрална храна и [[растителни влакна]]. Намалувањето или елиминирањето на внесот на производи од животинско потекло, рафинирани [[јагленихидрати]], заситени масти и [[тутун]] ги намалуваат симптомите. Заситените масти го зголемуваат воспалението на телото и предизвикуваат болка, оток и оштетувања на [[зглоб]]овите. За да се намали воспалението се препорачува конзумирање на многу [[овошје]] и [[зеленчук]] кои се богати со [[антиоксиданси]]. Богати извори на антиоксиданси се: [[јаболко]], [[цвекло]], [[брокула]], [[боровница]],[[малина]], [[портокал]], црно [[грозје]], [[спанаќ]] и [[јагоди]]. Зелениот [[чај]] е уште еден богат извор на [[антиоксиданси]] и се проучува за спречување и за намалување на болеста. == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Medical condition classification and resources | DiseasesDB = 11506 | ICD10 = {{ICD10|M|05||m|05}}-{{ICD10|M|06||m|05}}, {{ICD10|M45}} | ICD9 = {{ICD9|714}} | OMIM = 180300 | MedlinePlus = 000431 | eMedicineSubj = article | eMedicineTopic = 331715 | eMedicine_mult = {{eMedicine2|article|1266195}} {{eMedicine2|article|305417}} {{eMedicine2|article|401271}} {{eMedicine2|article|335186}} {{eMedicine2|article|808419}} | MeshID = D001172 }} {{Артропатии и сродни состојби}} {{Хиперсензитивност и автоимуни болести}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Болести на зглобовите]] [[Категорија:Автоимуни болести]] dakad2ph0dfe3tfp7m8ok7rz6pphit1 0 1112904 4800350 4543070 2022-08-08T19:41:29Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict| |conflict=Отоманско-персиска војна (1743–1746) |image= |caption= |partof=[[Отоманско-персиски војни]] |date=1743-1746 |place=[[Ирак]], [[Ерменија]], [[Грузија]], [[Персија]], [[Источна Анадолија]] |result= [[Договор од Керден]] |territory= предвоени граници |combatant1=[[File:Nader Shah Flag.svg|border|22px]] [[Афшаритска династија]] |combatant2={{знаме|Ottoman Empire|1453}} |commander1=[[File:Nader Shah Flag.svg|border|22px]] [[Надер Шах]] |commander2={{знамеикона|Ottoman Empire|1453}} [[Махмуд I]] |strength1= 200,000<ref>Iran and the West: a critical bibliography, Cyrus Ghani, 1987, p.287</ref> |strength2= |casualties1= |casualties2= }} {{Османлиско-персисиски војни}} [[Податотека:City Gate , Tabriz by Eugène Flandin.jpg|мини|Градска порта, Табриз од Ежен Фландин]] '''Отоманско-персиската војна''' во периодот од [[1743]] до [[1746]] година претставува воен конфликт меѓу [[Отоманското Царство]] и [[Афшаридска династија|Афшаридската династија]] која управувала со [[Персија]]. == Позадина == Новата војна меѓу двете земји започнала во [[1743]] година кога персискиот шах Надир побарал од османлиските власти да му биде предаден градот [[Багдад]]. Претходно Персија ги зазела [[Багдад]] и [[Мосул]] во [[1623]] и [[1624]] година, но [[Османли]]те повторно ги вратиле овие градови до [[1638]] година. [[Договор од Зухаб|Договорот од Зухаб]] резултирал со мир меѓу двете земји за околу 85 години. По падот на [[Сафевидска династија|Сафевидската династија]], Руската и Османлиското Царство се согласиле за поделба на северозападен Кавказ и Каспискиот региопн, но по доаѓањето на Надир Шах, двете империи биле принудени да се повлечат од регионот. Во следниот период Надир започнал војна со Османлиите, а по крајот се свртел кон исток каде ја нападнал [[Индија]]. == Конфликт == Персискиот шах сонувал за империја која ќе се протега од реката [[Инд]] до [[Босфор]]от. Затоа со армија од околу 200,000 војници која се состоела главно од племиња од [[Средна Азија]] ја започнал планираната кампања за заземање на [[Истанбул]], но откако дознал дека османлиската [[улема]] се подготвува за света војна против [[Персија]], тој се свртел кон исток. Тој го опседнал на [[14 септември]] [[1743]] година [[Мосул]] која опсада траела 40 дена. Пашата од Мосул, дервишот Хаџи Хусеин Ал Џалили успеал да го одбрани градот и да го натере шахот да се повлече. Следната година бил опседнат градот Карс и по неуспешната битка кај градот шахорт започнал да ги казнува своите команданти кое довело до револт кој траел од почетокот на [[1745]] до јуни [[1746]] година. Во [[1746]] година бил потпишан [[Договор од Керден|мировен договор]] во градот Керден. == Договор == Според договорот, граничната линија меѓу двете земји останала иста според договорот пред еден век потпишан во Зухаб (односно денешните граници меѓу Иран-Турција и Иран-Ирак), Османлиите се согласиле на верниците да одат на аџилак кон Мека, биле основани конзулатства на двете земји, биле ослободени воени заробеници од двете страни а Османлиите ги признале шиитите како петта правна секта на исламот. Освен тоа, градот Багдад останал под османлиска управа. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Османлиско-персиски војни]] [[Категорија:Судири во 1743 година]] [[Категорија:Судири во 1744 година]] [[Категорија:Судири во 1745 година]] [[Категорија:Судири во 1746 година]] [[Категорија:Отоманското Царство во 18 век]] hlrb82sc9tqsjyen219p7avns6hf0w1 0 1112964 4800437 4468529 2022-08-09T06:28:58Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Fanarion.jpg|мини|Поглед на квартот Фанарион, историскиот центар на грчката заедница во Константинопол во отоманско време, ок. 1900 година]] [[Податотека:Constantinople Fener 1900.jpg|мини|Друг поглед на квартот Фанарион, ок. 1900. Во првите редови: Бугарската православна црква Свети Стефан; на врвот на ридот: Константинополската патријаршија]] '''Фанариотите''' ([[грчки]]: ''Φαναριώτες'', [[романски]]: ''Fanarioți'', [[турски]]: ''Fenerliler'') биле членови на истакнати грчки семејства кои живееле во населбата [[Фенер]] во [[Истанбул]]<ref name="BritB">Encyclopædia Britannica,''Phanariote'', 2008, O.Ed.</ref>, каде се наоѓа денешната [[Цариградска патријаршија]]. Тие се појавиле како класа на богати грчки трговци кон крајот на [[16 век]] и во следниот период имале големо влијание во администрацијата на [[Османлиското Царство]]. Од [[1669]] до 1821 година ([[Грчка војна за независност]]), голем дел од фанариотите биле мнозинство од [[драгомани]]те (преведувачи) на османлиската власт, работејќи во странските амбасади. Тие имале значително повисок степен на образование во споредба со општата османлиска популација. Во времето на Грчката војна за независност, Фанариотите одиграле клучна улога. По 1700-те години, голем дел од нив биле именувани како Господари на дунавските кнежевства Молдавија и Влашка. Веднаш по [[Падот на Цариград (1453)|освојувањето на Цариград]], [[Мехмед II]] наредил депортирање на целото христијанско население, оставајќи ги само [[евреи]]те<ref name=ma98>Mamboury (1953), p. 98</ref>. Во следниот период престолнината започнала да биде населувана главно од [[муслимани]], но христијанското (посебно грчкото) население се засолнило во населбата [[Фенер]]<ref name=ma99>Mamboury (1953), p. 99</ref>. Корените на грчката надмоќ може да биде проследено на потребата на османлиските власти од квалификувани кадри и образовани преговарачи во времето кога силата на империјата започнала да се намалува и кога било потребно од потпишување на разни мировни договори<ref name=BritB/>. Исто така од [[17 век]] [[Османлии]]те започнале да се соочуваат со проблеми во однесувањето на нивните односи со странство односно со дипломатски преговори. Османлиската традиција долго време ги игнорирала западните европски јазици<ref name="Stavrianos" />, па Високата порта овие задачи ги доделила на [[Грци]]те кои имале долга трговска и образователна традиција. Како резултат на тоа овие луѓе биле наречени фанариоти кои најчесто потекнувале од Фенер<ref name="Hobsbawm"/>. Како резултат на фанариотската и црковната администрација, Грците го прошириле своето влијание во текот на [[XVIII век]] но ја задржиле својата православна вера за разлика од босанското население на пример, кое за да се вклучи во административниот дел од имеријата го прифатила исламот<ref name="Stavrianos">Stavrianos, p. 270</ref>. Од друга страна пак, под влијание на фанариотите, грчкиот [[Цариградски патријарх]] станал апсолутен православен верски водач на сите православни христијани во империјата<ref name="Hobsbawm">Hobsbawm pp. 181–85.</ref>, бидејќи најпрвин била укината [[Охридска архиепископија|Охридската архиепископија]] а по ова на чело на сите цркви биле поставувани грчки владици. Во составот на импријата, Османлиите не правеле разлика меѓу националноста и религијата и на тој начин сите православни христијани ги одликувале како единствен ентитет. Позицијата на патријаршијата во империјата довело до охрабрување на грчките жители кои постојано мечтаеле за обновување на [[Византија]]<ref name="Svoronos83">Svoronos, p. 83.</ref>. Освен тоа, фанариотите добивале и работа како собирачи на данок и држеле монополи во трговијата. Ова најмногу дошло до израз кога стекнале контрола над трговијата со пченица на [[Црно Море]]. По проширувањето на своите комерцијални активности од денешна [[Романија]] кон [[Унгарија]], тие своите контакти ги интензивирале со останатите земји од [[Западна Европа]], а како последица на тоа тие слободно можеле да ги изучат странските западни јазици. Во 1669 година, драгоманот Панајотис Никузис помогнал на Османлиите во зазимањето на Кандија на Крит. Во времето на [[Dogovor od KarlovciЖКарловачкиот мир]], султанот останал толку задоволен од драгоманот [[Александрос Маврокордатос]] што го направил свој личен советник. Во периодот на Прутската војна, Влашка и Молдавија застанале на страната на [[Руската Империја]]. По крајот на војната, синот на Александрос, Николај Маврокордатос , бил назначен за кнез на Молдавија (1711) и Влашка (1715). Во следните сто години, двете земји биле постојано под власта на фанариотските кнезови. По грчкото востание во [[1821]] година, фанариотскиот режим во земјата бил отстранет. Со издавањето на [[Ѓулхански хатишериф|Ѓулханскиот хатишериф]] влијанието на фанариотите значително се намалило. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Фанариоти| ]] tknus0ngtppzpk3sxzd9hxogtbpl7rz 0 1113264 4800670 4224474 2022-08-09T10:18:32Z Тиверополник 1815 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{другиместа3|Ниндорф}} {{Инфокутија Место во Германија |image_photo = Kirche Niendorf Seitenansicht.JPG |imagesize = |image_caption =Црква во Ниндорф |Wappen = Wappen_Niendorf_(Stecknitz).svg |lat_deg = 53 |lat_min = 35 |lon_deg = 10 |lon_min = 36 |Lageplan = Niendorf Stecknitz in RZ.svg |Bundesland = Schleswig-Holstein |Kreis = Војводство Лауенбург |Amt = Брајтенфелде |Höhe = 69 |Fläche = 8.41 |Einwohner = 632 |Stand = 2006-12-31 |PLZ = 23881 |Vorwahl = 04156 |Kfz = RZ |Gemeindeschlüssel = 01 0 53 095 |NUTS = DEF06 |Adresse-Verband = Borstorfer Straße 1<br />23881 Брајтенфелде |Website = [http://www.amt-breitenfelde.de/ www.amt-<br />breitenfelde.de] |Bürgermeister = Фридхелм Венк |Partei = }} '''Ниндорф на Штекниц''' ({{lang-de|Niendorf an der Stecknitz}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. == Наводи == {{наводи}} {{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}} {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} [[Категорија:Војводство Лауенбург]] qtsmqr3qoppkls81yrndde9bcayhqzm 0 1113394 4800700 4224491 2022-08-09T10:26:06Z Тиверополник 1815 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_photo = Gut Wotersen Herrenhaus.jpg |imagesize = |image_caption =Замок во Розебург |Wappen = Roseburg Wappen.png |lat_deg = 53 |lat_min = 32 |lon_deg = 10 |lon_min = 37 |Lageplan = Roseburg in RZ.svg |Bundesland = Schleswig-Holstein |Kreis = Војводство Лауенбург |Amt = Бихен |Höhe = 27 |Fläche = 16.23 |Einwohner = 516 |Stand = 2006-12-31 |PLZ = 21514 |Vorwahl = 04158 |Kfz = RZ |Gemeindeschlüssel = 01 0 53 104 |NUTS = DEF06 |Adresse-Verband = Amtsplatz 1<br />21514 Бихен |Website = [http://www.buechen.de/ www.buechen.de] |Bürgermeister = Ото Либке }} '''Розебург''' ({{lang-de|Roseburg}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}} {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} [[Категорија:Војводство Лауенбург]] lqit8ftn9t30hnqugdmqdpzum2dlvmw 0 1113688 4800698 4224526 2022-08-09T10:22:02Z Тиверополник 1815 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_photo = RatzeburgerSeeRoemnitzerMuehle.jpg |imagesize = |image_caption =Црква во Ремниц |Wappen = |lat_deg = 53 |lat_min = 43 |lon_deg = 10 |lon_min = 46 |Lageplan = Römnitz in RZ.svg |Bundesland = Schleswig-Holstein |Kreis = Војводство Лауенбург |Amt = Лауенбуршки Езера |Höhe = 28 |Fläche = 5.21 |Einwohner = 61 |Stand = 2006-12-31 |PLZ = 23909 |Vorwahl = 04541 |Kfz = RZ |Gemeindeschlüssel = 01 0 53 102 |NUTS = DEF06 |Adresse-Verband = Fünfhausen 1<br />23909 Рацебург |Website = [http://www.amt-lauenburgische-seen.de/ www.amt-lauenburgische-seen.de] |Bürgermeister = Карл Гузе }} '''Ремниц''' ({{lang-de|Römnitz}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}} {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} [[Категорија:Војводство Лауенбург]] mnhbx5mg9gk4pdbpgw7yh5q28r4ka0j 0 1114098 4800699 4224558 2022-08-09T10:24:52Z Тиверополник 1815 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_photo = Ritzerau037.JPG |imagesize = |image_caption =Куќа во Рицерау |Wappen = Wappen Ritzerau.png |lat_deg = 53 |lat_min = 39 | lat_sec = 52 |lon_deg = 10 |lon_min = 34 | lon_sec = 7 |Lageplan = Ritzerau in RZ.svg |Bundesland = Schleswig-Holstein |Kreis = Војводство Лауенбург |Amt = Зандеснебен-Нусе |Höhe = 38 |Fläche = 11.11 |Einwohner = 277 |Stand = 2006-12-31 |PLZ = 23896 |Vorwahl = 04543 |Kfz = RZ |Gemeindeschlüssel = 01 0 53 101 |NUTS = DEF06 |Adresse-Verband = Hauptstraße 75<br />23898 Зандеснебен |Website = [http://www.amt-sandesneben-nusse.de/ www.amt-<br />sandesneben-<br />nusse.de] |Bürgermeister = Манфред Ризел |Partei = }} '''Рицерау''' ({{lang-de|Ritzerau}}) — општина во округот [[Војводство Лауенбург]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{Градови во Војводство Лауенбург (округ)}} {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} [[Категорија:Војводство Лауенбург]] nezcawx56jtisaupo05ekoth2m4qcy1 0 1117856 4800463 3278987 2022-08-09T07:46:29Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Aukrug Amt Wappen.png|мини|Грб на канцеларијата на Аукруг]] '''Аукруг''' ({{lang-de|Aukrug}}) — поранешна [[Амт|општинска заедница]] во округот [[Рендсбург-Екернферде]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. Седиштето на општинската заедница е во Аукруг. Била распуштена на 1 јануари 2012 година. Општинската заедница Аукруг се состои од следниве општини: # [[Арпсдорф]] # [[Аукруг]] # [[Ендорф]] # [[Паденштет]] {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} {{coord|54.067|N|9.767|E|display=title|source:dewiki}} [[Категорија:Поранешни општински заедници во Шлезвиг-Холштајн]] qfyy0ntnjmexor29cdbxjsqah9gzwz7 0 1118254 4800449 3280550 2022-08-09T06:46:24Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Amt Eiderkanal in RD.png|мини|Канал Aјдер во РД]] '''Канал Ајдер''' ({{lang-de|Eiderkanal}}) — [[Амт|општинска заедница]] во округот [[Рендсбург-Екернферде]], во [[Шлезвиг-Холштајн]], [[Германија]]. Се наоѓа на [[Килски Канал|Килскиот Канал]], околу 2 километри југоисточно од [[Рендсбург]]. Седиштето на општинската заедница е во Остеренфелд. Општинската заедница е составена од следниве општини: # [[Бофенау]] # [[Хасмор]] # [[Остенфелд (Рендсбург)|Остенфелд]] # [[Остеренфелд]] # [[Раде кај Рендсбург]] # [[Шахт-Аудорф]] # [[Шилдорф]] [[Категорија:Општински заедници во Шлезвиг-Холштајн]] {{Општински заедници (Шлезвиг-Холштајн)}} {{ШлезвигХолштајн-гео-никулец}} 4623uokqr7xhjl7wthoodbqp2bjvsp2 0 1126266 4800378 4496574 2022-08-08T20:56:36Z Bjankuloski06 332 /* top */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki '''Истражувачко друштво на студенти биолози''' ('''ИДСБ''') — [[невладина организација]] формирана по иницијатива на студентите биолози во 1994 година. Оттогаш функционирањето на друштвото се заснова на организирање на '''научно-истражувачки акции''' во кои се вклучени студентите по биологија и други слични дисциплини. ИДСБ има своја просторија на Институтот за биологија при ПМФ во Скопје, опремена со компјутер, печатач и друга канцелариска опрема, во која ќе се изведуваат најголем дел од организаторските активностите. Исто така, Институтот за биологија му овозможува на ИДСБ да ги користи лабораториите и библиотеката за потребите на своите активности. Истражувачкото друштво на студенти биолози е организација која се заснова на '''волонтерска работа''' на студентите и се темели на нивната '''иницијатива и желба''' за стекнување со дополнителни знаења за нови биолошки содржини, како и проширување и надополнување на наставната програма на Институот за биологија. Со оглед на тоа дека членството на друштвото е во постојани измени заради новите генерации на студенти кои се запишуваат на Институтот на биологија, друштвото '''врши постојана едукација во поглед на теренската истражувачка работа.''' '''ИДСБ има успешно реализирано 18 научно-истражувачки проекти и издадено 4 броеви од списанието “Билтен на Истражувачкото друштво на студенти биолози”.''' Особено значајна е соработката со други институции од земјава и од странство, заради размената на знаења, искуства и резултати од различни области на биологијата. Затоа значајно е да се споменат институциите со кои ИДСБ досега има соработувано: * Институт за Биологија, * Природно-математички факултет – Скопје, * Министерството за животна средина и просторно планирање, * Македонско еколошко друштво, * Биолошка истражувачка организација на студентите по биологија (BIUS) – Загреб * NIDSB – Научно-истражувачкото друштво на студентите по биологија и екологија “Josif Pancic” – Novi Sad * Природонаучен музеј – Скопје, * Фармацевски факултет – Скопје, * Регионалниот центар за заштита на животна средина за Централна и Источна Европа, * Фондација Институт отворено општество Македонија, * Бугарската академија на науките – Софија, * Биолошки факултет – Белград, * Друштво на екoлозите на република Српска и многу други студентски организации во текот на веќе 19 годишната работа на друштвото. == Надворешни врски == * [http://idsbiolozi.com/ Портал на ИДСБ] * [https://www.facebook.com/istrazuvackodrustvo ИДСБ на Facebook] * [https://twitter.com/IDSBiolozi ИДСБ на Twitter] [[Категорија:Научни организации во Македонија]] [[Категорија:Биолошки организации]] [[Категорија:Студентски организации]] [[Категорија:Појавено во 1994 година во Македонија]] 4q4swjq2j3fggtonfkndsd1rjbp8vwv 0 1140786 4800476 4778593 2022-08-09T09:25:55Z Buli 2648 /* Соперништвото со дедо му Андроник II */ wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty|monarch |name =Андроник III Палеолог<br />Ανδρόνικος Γʹ Παλαιολόγος |title =[[Византиски владетели|Цар]] на [[Источно Римско Царство|Источното Римско Царство]] |image =Андроник III Палеолог.jpg |caption =Андроник III Палеолог на цртеж на минијатура од XIV век. Штутгарт, Вуртембершка Државна библиотека. |imgw =170px |succession =Византиски цар |reign =1328 - 15 јуни 1341 |coronation = |predecessor =[[Андроник II Палеолог]] |successor =[[Јован V Палеолог]] |spouse =[[Аделхајд фон Брауншвајг]]<br />[[Ана Савојска]] |issue =Ирина (вонбрачна)<br />[[Јован V Палеолог]]<br />Михаил Палеолог<br />Марија-Ирина Палеологина<br />Марија Палеологина |full name = |house =[[Династија Палеолози|Палеолози]] |house-type =Династија |father =[[Михаил IX Палеолог]] |mother =[[Рита Ерменска]] |birth_date = 25 март 1297 |birth_place = [[Цариград]] |death_date =15 јуни 1341 |death_place = [[Цариград]] |place of burial = |}} '''Андроник III Палеолог''' ([[грчки јазик|грчки]]: Ανδρόνικος Γʹ Παλαιολόγος, 25 март 1297 - 15 јуни 1341) бил [[Источно Римско Царство|византиски]] [[Византиски цареви|цар]] од династијата [[Династија Палеолози|Палеолози]] кој владеел од 1328 до 1341 година. Тој бил син на Михаил IV Палеолог и Рита Ерменска. Тој бил прогласен за совладетел во неговата младост. пред 1313 г., и во април 1321 тој се побунил против неговиот дедо, [[Андроник II Палеолог]]. Тој бил формално крунисан како совладетел во февруари 1325 година, за потоа да го собори неговиот дедо целосно и да стане самостоен владетел на 24 мај 1328 година. ==Претходен живот== ===Соперништвото со дедо му Андроник II=== Опаѓањето на византиската држава се манифестирало низ тешки немири. Судириот меѓу [[Андроник II Палеолог|стариот]] и младиот Андроник бил прв во редицата долги внатрешни борби. Со него почнала епохата на речиси непрекинатите граѓански војни кои на [[Источно Римско Царство|Царството]] ќе му ги одземата последните сили и ќе го расчистат патот за [[Отоманско Царство|турската]] и [[Кралство Србија (Среден век)|српската]] експанзија. Расколот во царскотото семејство кој за несреќа на Византија се изродил во граѓанска војна во основата бил од лична природа. Андроник III, синот на [[Михаил IX Палеолог|Михаил IX]], убавиот и надарен младич, некогаш му бил љубимец на стариот цар. Уште во времето тој бил прогласен за цар-совладетел и бил сметан за втор престолонаследник по својот татко којшто бил прв. Меѓутоа, со времето настапило взаемно заладување. Стариот цар тешко се помирувал со лекомислениот живот на младиот Андроник, а тој се потешко го поднесувал татковото и дедовото туторство. Трагичниот крај на една љубовна авантура на Андроник го забрзал раскинот. Трагајќи по некој соперник на својот господар, луѓето на Андроник по грешка го убиле неговиот брат, деспотот Мануил. Веста за оваа несреќа ја забрзала смртта на тешко болниот Михаил IX ([[1320]] г.), а стариот цар, огорчен и лут, на Андроник му го одзел наследството на престолот.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 603-604.</ref> Меѓутоа, Андроник III имал многу приврзаници, особено меѓу помладите византиски дворјани и против стариот цар се создала моќна опозиција. Нејзини водачи биле [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]], млад византиски магнат, најдобар пријател на Андроник, и надарениот авантурист Сиргијан, којшто по татко бил од [[Кумани|куманско]] потекло, а по мајчината лоза бил роднина на царското семејство. Значајна улога во заговорот одиграле, исто така, аристократот Теодор Синадин и амбициозниот дојденец Алексиј Апокавк, коишто држеле важни позиции во [[Тракија]] и во [[Македонија]]. Сиргијан и Кантакузин покрај извесното обесштетување, исто така, за управување добиле некои окрузи во Тракија. Продавањето на должностите било многу распространето во државата на [[Династија Палеолози|Палеолозите]]. Со тоа, се чини, се занимавал дури и просветниот голем логотет Теодор Митохит. Овојпат тоа опасно и се одмаздило на цариградската влада бидејќи Сиргијан и Кантакузин откупените окрузи ги употребиле како база за организирање на борбата. Искористувајќи го незадоволството кое поради големите давачки владеело во Тракија, византиската [[аристократија]] успеала да предизвика силно движење против цариградската влада. На [[Велигден]] во [[1321]] г., Андроник III ја напуштил [[Цариград|престолнината]] и и се придружил на војската којашто неговите пријатели ја собрале околу [[Едрене]]. Во борбата што претстоела тој бил во многу поповолна позиција отколку стариот цар чијашто влада на Царството му донела многу загуби и неволји. Притиснат од финансиските тешкотии, Андроник II бил присилен да преземе мерки на строго штедење, што никогаш не придонесува за популарноста на царот. Напротив, Андроник III немал никаква одговорност. Тој можел да дава најпривлечни ветувања, да презема секакви демагошки мерки и на своите приврзаници широкоградно да им дели поседи и привилегии. Тракија, како што верува, целосно ја ослободил од данок. А тоа повеќе влијаело на исходот на граѓанската војна отколку односот на воените сили на противникот. Тракиското население му се придружило на младиот дарежлив цар и кога неговата војска под водството на Сиргијан тргнала на Цариград, стариот цар побрзал да склучи мир плашејќи се од бунт во престолнината.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 604-605.</ref> Андроник III ја добил цела Тракија и извесни територии во Македонија, коишто веќе им ги поделил на своите приврзаници, останатиот дел од територијата и самата престолнина ја задржал Андроник II. Така сепак дошло до поделба на Царството за што до неодамна Византијците не сакале ни да слушнат. За да се одржи единството на државата барем спрема надворешниот свет, Андроник II за себе го запазил правото да преговара со странските сили. Меѓутоа, тоа не потрајало долго и наскоро секој цар почнал да води своја надворешна политика, којашто не се совпаѓала со политиката на другиот, па дури и директно била насочувана против него. Впрочем, состојбата на мир не траела долго. Веќе во [[1322]] г. одново избувнала војна. Во лагерот на младиот Андроник дошло до несогласувања предизвикани, во крајна линија, од соперништвото меѓу големиот дукс Сиргијан и големиот доместик Кантакузин. Бидејќи Андроник III застанал на страната на својот пријател Кантакузин, Сиргијан, којшто дотогаш бил главен водач на целиот потфат, му се придружил на стариот цар и во негова служба сега го преземал водството во борбата против својот неодамнешен закрилник и господар. Откако повеќе градови во близина на престолнината го прифатиле него, Андроник II одново попуштил и била постигната спогодба според поранешните услови. Потоа подолго време владеел мир. На 2 февруари 1325 г. Андроник III дури бил крунисан за цар и совладетел на својот дедо.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 605-606.</ref> [[File:Byzantine Empire 1340.png|thumb|364x364px|Византиската империја во 1340, една година пред смртта на Андроник III]] Меѓутоа, во [[февруари]] [[1327]] г. по третпат меѓу стариот и младиот цар избувнала отворена војна. Во внатрешните борби на [[Ромеи|Византијците]] сега се вмешале и [[балкан]]ските држави. Андроник II, благодарение на своите стари врски со српската [[Немањиќи|династија]], склучил сојуз со [[Стефан Урош III Дечански|Стефан Дечански]], Андроник III се спогодил со [[Второ Бугарско Царство|бугарскиот]] цар [[Михаил III Шишман Асен|Михаил Шишман]] кој откако ја избркал сестрата на српскиот крал, се оженил со вдовицата на својот претходник, со Теодора - сестрата на младиот Андроник III, зошто незавидната состојба ги зголемувала незадоволството, а според тоа и бројот на приврзаниците на младиот цар, којшто не ги штедел ветувањата. Акцијата којашто ја презеле приврзаниците на Андроник II во Македонија пропаднала уште пред да успее да и се придружи српскиот крал. Целата византиска Македонија и самиот [[Солун]] му се потчиниле на младиот Андроник. Доверувајќи му го командувањето со војската којашто веќе ги зазела позициите во близината на Цариград на Синадин, Андроник II во придружба на Јован Кантакузин, дошол во Солун каде што било свечено дочекан како цар ([[јануари]] [[1328]] г.). Во самата престолнина нараснувала опозицијата и Андроник II веќе размислувал да ги обнови преговорите за мир но одненадеж бугарскиот цар го променил ставот и во Цариград испратил еден бугарско-[[Татари|татарски]] одред. Тоа го охрабрило стариот цар, но го потсилило Андроник III да ја забрза одлуката. со убедувања и закани го натерал бугарскиот цар да ги повлече испратените трупи и истовремено стапил во преговори со своите приврзаници во престолнината. На [[24 мај]] 1328 г. Андроник III влегол во Цариград и ја презел власта. Својот дедо го принудил на абдикација, но го оставил да живее на дворот. Дури две години подоцна, кога Андроник II се разболел, неговите приврзаници го затвориле стариот цар во [[манастир]], каде што и умрел на [[13 февруари]] [[1332]] г., како монах Аитониј.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 607-608.</ref> ==Внатрешна политика== ===Општи карактеристики=== Со Андроник III на власт дошла нова генерација чијшто најистакнат претставник бил [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]]. Вистинскиот водач во граѓанската војна во последните години, Кантакузин во свои раце ја зел државната управа. Со државничките способности тој значително ги надминал сите свои современици, па и храбриот и непостојан цар. Андроник пожртвувано и не без успех ги водел војните, но правец на државната политика и давал Кантакузин. Периодот на демагошките ветувања изминал. Преземајќи ја власта и одговорноста, Андроник III и Кантакузин значително се придружувале кон мерките на претходната влада. Разбирливо, многу последици од граѓанските војни не можеле веќе да се отстранат. Финансиските тешкотии уште повеќе се зголемиле и вредноста на перперата во времето на внатрешните борби одново паднала.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 608.</ref> ===Правосудство=== Уште [[Андроник II Палеолог|Андроник II]] настојувал да спроведе реформа на [[Источно Римско Царство|византиското]] судство. За да се отстрани легендарната подмитливост на византиските судови, во [[1296]] г. во [[Цариград]] бил конституиран врховен суд од дванаесет судии од редовите на вишите претставници на клерот и од државните достоинственици од сенаторски ранг. Меѓутоа, резултатот бил негативен. Наместо да го обезбеди правилното функционирање на правосудството, новоформираниот врховен суд наскоро се компромитирал и морал да престане да работи. Поради тоа Андроник III во [[1329]] г. основал нов судски колегиум од само четири членови, двајца духовни и двајца световни. Овие четворица "генерални судии на [[Ромеи]]те" добиле многу широки компетенции со задача да вршат надгледување над судството во целото Царство. Нивните пресуди биле конечни и неотповикливи. Навистина, и Андроник III со своите генерални судии доживеал горчливо разочарување. Од четворицата, поради примање мито, тројца уште во [[1337]] г. биле сменети и депортирани. Сепак, институцијата генерални судии се одржала и постоела сè до пропаѓањето на Царството, иако со текот на времето, од практични причини, доживеала одредени измени. Бидејќи на судските расправи во внатрешноста не можеле секогаш да присуствуваат сите четворица генерални судии, се застанало на гледиштето дека била доволна одлуката на еден од нив дадена во името на целиот колегиум. Со слабеењето на врските меѓу одделни делови на Цаството, што од средината на [[XIV век]] сè повеќе се манифестирало, премногу децентрализираниот систем на судството морал да доживее натамошни измени и да му отстапи место на поеластичен поредок. Покрај генералните судии на Ромеите во Цариград, се јавиле и таканаречените локални генерални судии. Подоцна се среќаваат посебни генерални судии во [[Солун]], во [[Мореја]], на [[Лемнос]]. За доцновизантиската судска организација бил карактеристичниот и силниот удел на клерот во државното судство. Влијанието на [[Цариградска патријаршија|црквата]] врз правниот живот било дотолку поголемо што покрај царскиот суд на генералните судии, од кои по правило двајца му припаѓале на клерот, постоел и духовен суд при патријаршијата, којшто дејствувал паралелно со царскиот, го дополнувал, понекогаш и му конкурирал, а во период на криза можел и да го заменува.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 608-609.</ref> ===Војска=== Надворешно-политичката ситуација била условена пред сè од постојаните напредувања на [[Османлиско Царство|Осмалиите]] во [[Мала Азија]] и на [[Кралство Србија (Среден век)|Србите]] во [[Македонија]] како и од натамошното слабеење на латинските и грчките сепаратистички држави на [[Балкански Полуостров|Балканскиот Полуостров]]. Немоќна спрема продирањето на Османлиите и Србите, [[Источно Римско Царство|Византија]] постигнала извесни успеси во северна [[Грција (регион)|Грција]] и на [[Егејско Море|Егејското Море]]. За тие услови во значителна мера требало да се заблагодари на помошта на [[Селџуци]]те. Тоа што особено ја карактеризира политиката на новата византиска влада, давајќи и ново обележје, била соработката на [[Јован VI Кантакузин|Кантакузин]] со селџучките емири коишто, како и на Византија, се чувствувале загрозени од османлиската експанзија. Воедно византиската влада се обидувала да се ослободи од врската со [[Република Џенова|Џенова]] за да воспостави сопствена самостојност како поморска и трговска сила. Тоа не можело да се постигне без јакнење на византиската флота, па градењето бродови за царот Андроник III и големиот доместик Јован Кантакузин била една од најнеодложните задачи. Бидејќи за тоа не биле доволни државните средства Кантакузин и другите византиски магнати, секако, уште тогаш го помагале градењето бродови од свои лични средства. Тоа ја доведувало државата и нејзината одбранбена моќ во сè поголема зависност од магнатските семејства.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 610.</ref> ==Надворешна политика== ===Бугарија и Србија=== Јакнењето на [[Кралство Србија (Среден век)|Србија]] довело до ново зближување на [[Источно Римско Царство|Византија]] и [[Второ Бугарско Царство|Бугарија]]. Раздорот до кој дошло меѓу Андроник III и бугарскиот цар [[Михаил III Шишман Асен|Михаил]] пред крајот на византиската граѓанска војна дејствувал уште извесно време и се манифестирал во погранични судири. Но наскоро мирот бил воспоставен и бил склучен сојуз против Србија. Меѓутоа, до заедничка византиско-бугарска акција не дошло. Андроник III навлегол во српскиот дел на [[Македонија]], но пред да успее да стапи во борба византиската војска, кај [[Битка кај Велбужд|Велбужд]] паднала големата одлука и по веста за поразот на своите сојузници, византискиот цар се повлекол. Бугарската војска била уништена. Самиот цар Михаил Шишман загинал при бегството. На бугарскиот престол била вратена Ана, сестрата на [[Стефан Урош III Дечански|Стефан Дечански]], со синот [[Иван Стефан]], додека Андрониковата сестра Теодора била протерана.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 610-611.</ref> Битката кај [[Ќустендил|Велбужд]] означува пресвртница во судбината на [[балкан]]ските земји. Решавајќи ја борбата околу Македонија во полза на Србија, оваа битка ги поставила темелите на српската доминација на Балканот. Во текот на претстојните децении историјата на балканските земји била во знакот на таа доминација. Византискиот цар се обидел да извлече некаква полза од поразот на своите бугарски сојузници. Земајќи го како повод протерувањето на својата сестра Теодора, тој зазел повеќе тврдини во пограничната област и ги освоил [[Црно Море|црноморските]] градови [[Анхијал]] и [[Месемврија]], коишто одамна биле главен предмет на византиско-бугарските спорови. Меѓутоа, во Бугарија, а наскоро и во Србија, дошло до преврат. Бугарските болјари ја протерале царицата Ана и нејзиниот син и на престолот го донеле [[Иван Александар]] ([[1131]] г.-[[1371]] г.). Во Србија благородниците се кренале против Стефан Дечански и власта му ја предале на неговиот син [[Стефан Душан]]. Балканските владетели склучиле цврст мир и Душан се оженил со Елена, сестрата на бугарскиот цар. Иван Александар веднаш стапил во борба против Византија и успеал да ги врати спорните градови, да ја воспостави поранешната граница и да ја обезбеди со договор ([[1332]] г.) Новиот српски крал пак веднаш со своите дворјани тргнал во освојувачка војна против Византија.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 611.</ref> Од доаѓањето на власт па во текот на целото свое славно владеење Душан бил експонент на силната волја на српските болјари за освојување нови земји. Внатрешните заплети во Византија ги потпомагале овие освојувачки стремежи. Во [[пролет]]та [[1334]] г. во служба на српскиот крал стапил еден угледен византиски бегалец. Сиргија, којшто во времето на граѓанската војна одиграл водечка улога прво во едниот, а потоа во другиот табор, побегнал од [[Цариград]], се задржал подолго време во [[Галата]], на [[Евбеја]], во [[Албанија]] и најпосле дошол на дворот на Душан. Овој вешт и искусен човек на Душан му направил значителни услуги во борбата против Византија. Уште тогаш паднале многу важни византиски тврдини во Македонија, како што биле [[Охрид]], [[Прилеп]], [[Струмица]], [[Костур]]. Само цврстите ѕидини на [[Солун]] го запреле победоносното напредување на српскиот крал. Најпосле, еден човек на царот успеал да го убие Сиргијан. Душан ја прифатил понудата за мир на византискиот цар, бидејќи од север на неговата држава се заканувал напад на [[Кралство Унгарија|Унгарите]]. На состанокот меѓу Душан и Андроник III, во [[август]] 1334 г., бил склучен договор за мир, според кој Србите задржале поголем дел од освоената Македонија, со Прилеп, Охрид и Струмица.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 611-612.</ref> ===Османлиите=== Додека во [[Европа]] катастрофата се навестувала, во [[Азија]] веќе се одигрувал последниот чин на трагедијата. Андроник III и [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]] храбро се обиделе да и се спротистават на тешката судбина. Во [[1329]] г. тргнале во [[Мала Азија]] со 2,000 војници за да ја ослободат опседнатата [[Никеја]]. Но биле поразени во нерамна [[Битка кај Филокрена|борба]] кај [[Филокрена]] и во почетокот на [[март]] во [[1331]] г. [[Орхан I|Орхан]] влегол во Никеја. Шест години подоцна во рацете на [[Османлиско Царство|Османлиите]] паднала и [[Никомедија]]. Сега во [[Мала Азија]] под [[Источно Римско Царство|византиска]] власт се наоѓале само одделни градови, оддалечени едни од други, како [[Филаделфија (Мала Азија)|Филаделфија]] и [[Хераклеја на Понт|Хераклеја]] на [[Понт]]. Тоа што тие градови среед турската навала се одржале уште многу подоцна е секако достојно за восхитување, но за натамошниот развој немале значење. Откако го зазеле [[Витинија|витинскиот]] брег, Османлиите почнале да ги напаѓаат од море и европските брегови на Царството. Иако тие напади засега имале само ограбувачки карактер, ги навестувале новите големи опасности.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 612-613.</ref> ===Ситуацијата во Егејското Море=== Додека [[Османлиско Царство|Османлиите]] крстосувале по северниот дел на [[Егејско Море|Егејското Море]], неговиот јужен дел страдал од нападите на [[Мала Азија|малоазиските]] [[Селџуци|селџучки]] емири. Нападите на Селџуците ги загрозувале во прв ред Латините, коишто господареле во тој дел на морето, а не ја засегнувале [[Источно Римско Царство|византиската]] сфера, којашто била ограничена на островите од [[Тракија|тракискиот]] и малоазискиот браг. Тоа ја овозможило селџучко-византиската соработка. Потпирајќи се врз селџучките емирати, кои како и [[Ромеи|Византијците]], воделе борба против [[Османлиско Царство|Османлиите]] и против Латините, Андроник III и [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]] се обиделе со помош на новоизградената флота да ги засилат византиските позиции на море. Во [[1329]] г. царската флота тргнала најпрвин на [[Хиос]] којшто под власта на [[Џенова|џеновјанското]] семејство Цакарија се одметнал од Царството. Овој важен остров бил освоен и сè до [[1346]] г. останал под византиска власт. Исто така, со поддршка на соседните селџучки емири, била принудена да ја признае врховната власт на Византија, воедно и [[Фокеја]], којашто исто така се наоѓала во рацете на [[Република Џенова|Џеновјаните]]. Најпосле, царот успеал да го спаси [[Лезбос]] од нападите на западните сили. Тука имено, во мал обем се повториле настаните од [[1204]] г. Лигата на [[Христијанство|христијанските]] сили, формирана за одбивање на [[туркиски народи|туркиските]] пирати, нападнала на овој византиски остров, без оглед на тоа што византискиот цар формално пристапил кон Лигата. Сега тој бил принуден со помошта на Селџуците да го брани нападнатиот остров од своите [[христијани|христијански]] браќа, во што на крајот, по драматична борба и успеал.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 613-614.</ref> ===Епир и Тесалија=== Најзначајните успеси биле постигнати во [[Тесалија]] и [[Епир]]. По смртта на Стефан Гаврилопул Мелисин ([[1333]] г.), најмоќниот меѓу тесалиските магнати коишто фактички го држеле северниот дел на земјата, во Тесалија настапила анархија. Не губејќи време, [[солун]]скиот намесник Јован Мономах навлегол во Тесалија, а наскоро таму пристигнал и царот, па северниот дел на Тесалија, сè до [[Каталонско кнежевство (Грција)|каталонската]] граница, бил присоединет кон [[Источно Римско Царство|Византиското царство]]. Дури и [[Албанци|албанските]] племиња, коишто се населиле во Тесалија и дотогаш ја зачувале својата независност, ја признале врховната власт на Византија. [[Епирско Деспотство|Епирскиот]] деспот [[Јован II Орсини|Јован Орсини]] ([[1323]] г.-[[1335]] г.) се обидел од својата страна да го освои западниот дел на Тесалија, но бил одбиен и морал да се повлече во својата земја.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 614.</ref> По анексијата на Тесалија се наметнало разрешувањето на епирското прашање. По бесконечните борби на странките и постојаното мешање на соседните сили, во епирската област владеело длабокото вриење и крахот на изнемоштениот деспотат бил неминовен. Победата на византиската странка во [[Арта]] го забрзала неговиот крај. Откако го отрула својот маж-деспот, деспотката Ана ја презела власта со својот син [[Никифор II Орсини|Никифор II]] и стапила во преговори со византискиот цар. На чело на поголема војска, чиешто јадро со сочинувале [[туркиски народи|туркиските]] трупи, Андроник III и [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]] побрзале од Тесалија за Епир за да ја примат изјавата на верност од епирската деспотка ([[1337]] г.). На тој начин Епир со [[Акарнанија]] без борба бил припоен на Византиското царство. Деспотката Ана залудно се надевала дека со признавањето на византискиот суверенитет и натаму ќе владее со Епир во името на својот син. Царот не можел да и ја препушти власта на старата деспотска династија за којшто била сврзана традицијата на епирскиот [[сепаратизам]]. Управата во Епир му била доверена на протостраторот Теодор Синадин како на царски намесник, а Ана и Никифор морале да се населат во Солун.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 614-615.</ref> Западните сили, заинтересирани за Епир, се обиделе на Византија да и ја оспорат земјата која толку лесно ја освоила. Како орудие ним им служел заобиколениот деспот Никифор II. По налог на титуларната латинска царица Катарина Валоа, којашто тогаш владеела со [[Ахајско Кнежевство|Ахајското Кнежевство]], анжујскиот намесник во [[Драч]] организирал востание за враќање на отфрлениот деспот. Никифор II во Арта бил прогласен за владетел, а царскиот намесник Теодор Синадин бил затворен. Меѓутоа, само неколку градови му се придружиле на деспотот, додека поголемиот дела на земјата му останал верен на византискиот цар. Кога Андроник III и Јован Кантакузин пристигнале со малата војска, востанието било брзо ликвидирано ([[1340]] г.). Никифор морал да се врати во своето чесно прогонство во Солун и да се задоволи со титулата паниперсеваст и со свршувачка со ќерката на Кантакузин. За намесник во Епир бил поставен Јован Ангел, којшто се истакнал при совладувањето на востанието, а на Синадин му било доверено намесништвото во Солун. Една од најтешките последици на византискиот крах од [[1204]] г., најпосле, била отстранета. Се разбира, и натаму постоеле латинските кнежевства во [[Грција (регион)|Грција]], но со сепаратистичките грчки држави било окончано. Јован Кантакузин со занес го величал овој успех, којшто ниту една поранешна влада, и покрај сите напори не била во состојба да го постигне.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 615.</ref> ===Надворешно-политички епилог=== Всушност овој успех не бил резултат на [[Источно Римско Царство|византиската]] моќ, туку последица на опаѓањето на самите сепаратистички држави. Некогаш овие држави смело му пркоселе на притисокот на моќниот [[Михаил VIII Палеолог|Михаил VIII]], а сега речиси без отпор биле совладани од ослабеното Царство. Впрочем, Византијците не и се радувале долго на својата победа. Во мигот кога отцепените покраини најпосле одново се присоединиле со Царството, сенката на [[Стефан Душан|Душановата]] моќ веќе нависнувала над нив. Само неколку години подоцна Душан го освоил албанското подрачје, а наскоро потоа и цел Епир и Тесалија. Византија сè уште била во состојба, при поволни прилики, со вешта и одлучна политика да постигне извесни успеси, но не и да ги зачува плодовите на своите моментни победи. Само што Царството почнало да закрепнува од неодамнешната граѓанска војна, само што пристапило кон решавање на најнеодложните проблеми и ги забележило првите успеси, ако не спрема [[Османлиско Царство|Османлиите]] и [[Кралство Србија (Среден век)|Србите]], тогаш барем спрема послабите противници, се одново тргнало надолу. Владеењето на Андроник III била кратка пауза во еден период на внатрешни борби. По неговата смрт избувнала нова граѓанска војна, многу пострашна и покрвава и со многу потрагични последици од првата. Од оваа граќанска војна Византија никогаш веќе не закрепнала.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 615-616.</ref> ==Смрт и наследство== Кога Андроник III на [[15 јуни]] [[1341]] г. умрел, неговиот син [[Јован V Палеолог|Јован V]] имал само девет години. Како најблизок пријател и соработник на покојниот цар, големиот доместик [[Јован VI Кантакузин|Јован Кантакузин]] полагал право врз водењето на регентството.<ref>Г.Острогорски. Историја на Византија. Скопје, 1992, стр.: 616.</ref> == Наводи == {{наводи}} {{Византиски владетели}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Православни монарси]] [[Категорија:Палеолози]] [[Категорија:Византиски цареви од 14 век]] [[Категорија:Родени во 1297 година]] [[Категорија:Починати во 1341 година]] [[Категорија:Византијци од 13 век]] [[Категорија:Византијци од 14 век]] [[Категорија:Луѓе од Цариград]] gddmrp0nlxocynpth2omzcmjuyi6ogp 0 1155919 4800312 4800186 2022-08-08T14:41:46Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност |име=Катерина Коцевска |портрет=Катерина Коцевска 1.jpg |px=170px |опис= |роден-дата={{роден на|11|април|1959}} |роден-место={{роден во|Скопје}} |националност = [[Македонец]] |познат = по улогите во: <br>[[Викенд на мртовци (филм) |Викенд на мртовци]]<br>[[Хихирику]]<br>[[Салон Хармони]]<br>[[Пред дождот]]<br>[[Самоуништување (филм) |Самоуништување]]<br>[[Турни ме да кинисам]]<br>[[Од зад грб (ТВ-филм) |Од зад грб]]<br>[[Македонски народни приказни]] |занимање = глумица |наставка=а}} '''Катерина Коцевска''' (родена на {{роден на|11|април|1959}} во {{роден во|Скопје}}) — македонска театарскa, филмскa и телевизискa глумица. Дипломирала на [[Факултет за драмски уметности - Скопје|Факултетот за драмски уметности]] во [[Скопје]], Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, во 1982 година во класата на проф. [[Вукан Диневски]]. Од [[1983]] година е член на ансамблот на [[Драмски театар - Скопје]]. Од тогаш остварува бројни главни и споредни улоги во претстави на Драмскиот театар, но и во другите театарски институции во Македонија. Од 2019 година е директор на [[Драмски театар - Скопје]]. Како глумец игра и во филмски, ТВ и радио проекти. == Филмографија == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 1982 || [[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]] ТВ-серија || |- | 1983 || [[Записник (филм) |Записник]] ТВ-филм |- | 1984 || [[Исчекување]] ТВ-филм || |- | 1984 || [[Хихирику - 5 години (филм) |Хихирику - 5 години]] ТВ-филм || |- | 1985 || [[Од зад грб (ТВ-филм) |Од зад грб]] ТВ-филм || |- | 1985 || [[На наш начин]] ТВ-серија || |- | 1987 || [[Ѕвездите од 42-та]] ТВ-филм || Марија |- | 1987 || [[Хај-фај (филм) |Хај-фај]] ТВ-серија || |- | 1987 || [[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм || |- | 1987-1989 || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија || |- | 1988 || [[Викенд на мртовци]] ТВ-серија || Медицинска сестра |- | 1988 || [[Чук Чук Стојанче]] ТВ-серија || |- | 1989-1990 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1990 || [[Северна грешка]] ТВ-филм || |- | 1990 || [[Алф од Ново Лисиче]] ТВ-серија || |- | 1990-1991 || [[Еурека]] ТВ-серија || Секретарката |- | 1991 || [[Македонија може]] ТВ-филм || Зора |- | 1991 || [[Во кафулето кај Гане]] ТВ-серија || |- | 1991 || [[Стрес или погрешна нота]] ТВ-серија || |- | 1992 || [[Чернодрински се враќа дома]] ТВ-филм || |- | 1992 || [[Хераклеа по втор пат]] ТВ-филм || |- | 1994 || [[Пред дождот]] ТВ-филм || Кате |- | 1995 || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија || |- | 1996 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1996 || [[Самоуништување (филм) |Самоуништување]] ТВ-филм || Стојна |- | 1998 || [[Салон Хармони]] ТВ-серија || Сваќата |- | 1999 || [[Хихирику]] Радио-емисија || |- | 2000 || [[Вета]] ТВ-филм || |- | 2000 || [[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]] ТВ-серија || |- | 2000-2001 || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || Кралицата |- | 2001 || [[Агенција осамени срца]] ТВ-серија || |- | 2001 || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм || |- | 2002 || [[Наше маало]] ТВ-серија || Мајка на Ице |- | 2004 || [[Хихирику]] Радио-емисија || |- | 2005 || [[Обични луѓе]] ТВ-серија || |- | 2007 || [[Сенки (филм) |Сенки]] ТВ-филм || |- | 2010 || [[Мајки (филм) |Мајки]] ТВ-филм || |- | 2010-2012 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2011 || [[Турни ме да Кинисам (серија) |Турни ме да Кинисам]] ТВ-серија || Благородна |- | 2015 || [[Три дена во септември (филм) |Три дена во септември]] ТВ-филм || |- | 2018 || [[Сонуваат за крв и душа]] ТВ-филм || Судија |- | 2019 || [[Дедо и внук]] ТВ-филм || |- | 2019 || [[Скопје 2020]] ТВ-филм || Доктор |- | 2022 || [[Снежана на крајот умира]] ТВ-филм || |- | 2022 || [[Денот на жената (филм) |Денот на жената]] ТВ-филм || Надежда |} ==Театарски претстави== * Еригон, од Јордан Плевнеш, р. Љубиша Георгиевски, 1982 * Хај фај од Горан Стефановски, р. Љ. Георгиевски * Карамазови од Душан ЈовановиЌ, р. Паоло Маѓели * Р.. * Салома * Тетовирани души * Mалата сирена * Закопаното дете * Смртта на Дантон * Стапица * Собирен центар * Медеја * Ало будење * Чија си * Не сега драга * Питачка опера * Нашиот непрежален од 2007 година, освен како глумец се појавува и како автор на текстот, под псевдоним. * Солунски патрдии * Хамлет * Како да ја убиеш сопругата и зошто ==Награди== * Награда на ССММ за улогата на Мира * Награда [[Војдан Чернодрински]] за најдобра глумица * Награда за најдобро актерско остварување [[Војдан Чернодрински]] 1984 * Награда на фестивалот на Југословенскиот театар Сараево, за најдобра млада глумица во Југославија 1985 * Награда за извонредна актерска двојка "Брачна двојка" Сеукраински фестивал "Тернопилски вечери" - Тернопил Украина 2003 * Награда од публиката за најдобро актерско остварување за улогата На Илиен во претставата "Брачна игра" 2005 ==ТВ и Радио улоги== * Записник, тв драма, а потоа серија * Хераклеја по вторпат, ТВ филм * Исчекување, ТВ филм * Ѕвездите на 42, ТВ филм * Дивеч за одстрел, ТВ филм * Обични луѓе, ТВ серија * Хихирику, Радио серија * Во светот на бајките, ТВ серија * Македонски народни приказни, ТВ серија * Трст виа Скопје, ТВ серија ==Филмски улоги== * П, Филм * Пред дождот, Филм, режија Милчо Манчевски * Викенд на мртовци, Филм режија Коле Ангеловски * Вријеме ратника, режија Дејан Шорак * Самоуништување, режија на Ербил Алтанај * Вета, режија Теона Митевска == Надворешни врски == * {{IMDb name|0462241}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Коцевска, Катерина }} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Македонски глумици]] p1qffww1a1d9ts7yreh6cwxtlwg72v2 0 1156835 4800451 4315796 2022-08-09T06:52:18Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki {{Taxobox | name = ''Проаилурус'' | fossil_range = {{Fossil range|Late Oligocene|Early Miocene}} | image = | image_width = 250px | regnum = [[Животно|Животни]] | phylum = [[Хордови]] | classis = [[Цицачи]] | ordo = [[Ѕверови]] | superfamilia = [[Мачковидни]] | familia = [[Мачки]] | subfamilia = [[†]]'''Proailurinae''' | genus = [[extinction|†]]'''''Proailurus''''' | genus_authority = [[Henri Filhol|Filhol]], 1879 | species = [[extinction|†]]'''''P. lemanensis''''' | binomial = ''Proailurus lemanensis'' | binomial_authority = [[Henri Filhol|Filhol]], 1779 }} [[Податотека:Proailurus lemanensis skull.jpg|мини|Proailurus lemanensis череп]] '''Проаилурус''' (''Proailurus'') — праисториски месојад кој живеел во [[Европа]] и [[Азија]] пред околу 25 милиони години во доцниот [[олигоцен]] и [[миоцен]]. Фосили од овој вид биле пронајдени во [[Монголија]], [[Германија]] и [[Шпанија]]<ref>[http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=41069&is_real_user=1 Paleobiology Database: Proailurus]</ref>. Една неодамнешна [[филогенеза]]<ref>{{Наведено списание | last = Wesley-Hunt | first = Gina D. |author2=Flynn, John J. | title = Phylogeny of the Carnivora: [[basal (phylogenetics)|basal]] relationships among the Carnivoramorphans, and assessment of the position of ‘Miacoidea’ relative to Carnivora | journal = Journal of Systematic Palaeontology | volume = 3 | issue = 3 | pages = 1–28 | year = 2005 | doi = 10.1111/j.1096-3642.2005.00194.x}}</ref> го става овој вид како основен на [[мачковидни]]те видови, кои ги вклучува [[мунгос]]ите, [[хиена|хиените]] и [[мачки]]те. Според други студии, овој вид бил вистинска мачка<ref>{{Наведено списание | last = Rothwell | first = Tom | title = Phylogenetic Systematics of North American ''Pseudaelurus'' (Carnivora: Felidae) | journal = American Museum Novitates | volume = 2403 | pages = 1–64 | year = 2003 | doi = 10.1206/0003-0082(2003)403<0001:PSONAP>2.0.CO;2 }}</ref>. Проаилурус бил мало животно, само малку поголем од домашната мачка, со тежина од околу 9 килограми. Таа имала долга опашка, големи очи и остри канџи и заби и живеела на дрво<ref>{{Наведена книга |last=Turner |first=Alan |year=1997 |title= The Big Cats and their fossil relatives|publisher= Columbia University Press|location=New York|pages= 25|isbn= 0-231-10228-3}}</ref>. Проаилурус најверојатно е предок на [[Псевделурус]], кој живеел пред 20-10 милиони години. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Праисториски мачки]] m2tmp1r6lj9zzq7ymmrov4uyhlyximk 0 1157166 4800440 4796274 2022-08-09T06:29:55Z Ehrlich91 24281 Одбиена последната промена (од [[Специјална:Придонеси/TheWizardof2013|TheWizardof2013]]) и ја поврати преработката 3875652 на Kiril Simeonovski wikitext text/x-wiki '''Облаковска Планина''' — [[планина]] во југозападниот дел на [[Македонија]], сместена во близина на градот [[Битола]]. На падините на планината се сместени селата: [[Облаково]], [[Снегово]], [[Раштани]], [[Крклино]], [[Лера]], [[Рамна]], [[Кукуречани]], [[Секирани]], [[Стрежево]], [[Братин Дол]], [[Горно Оризари]], [[Драгожани]], [[Ново Змирново]], [[Српци]] и [[Драгарино]]. Облаковска планина има планинска клима. На неа е застапена разновидна флора и фауна. Меѓу најзастапените билки се вбројуваат: [[мајчина душица]], [[ковил]], [[кантарион]], [[овчарска торбичка]], [[кокиче]] и други видови. Од фауна се среќаваат видовите: [[мечка]], [[волк]], [[зајак]], [[лисица]], [[орел]], [[врабец]], [[сокол]], [[смок]] и други. {{Македонија-гео-никулец}} [[Категорија:Планини во Македонија]] kcmja8wwpxa2w6tt45av7l1himu8mis 0 1171545 4800335 4300570 2022-08-08T17:49:56Z Виолетова 1975 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Невозможна мисија | image = | caption = | director = [[Брајан де Палма]] <small>(''1'')</small><br />[[Џон Ву]] <small>(''2'')</small><br />[[Џ.Џ. Абрамс]] <small>(''3'')</small><br />[[Брад Бирд]] <small>(''4'')</small><br />[[Кристофер Макуори]] <small>(''5–6'') | producer = [[Том Круз]] <small>(''1–6'')</small><br />[[Паула Вагнер]] <small>(''1–3'')</small><br />Џ. Џ. Абрамс <small>(''4–6'')</small><br />[[Брајан Бурк]] <small>(''4–6'')</small><br />Дејвид Елисон <small>(''5-6'')</small> | screenplay = [[Дејвид Коеп]] <small>(''1'')</small><br />[[Роберт Тауни]] <small>(''1–2'')</small><br />[[Алекс Курцман]] <small>(''3'')</small><br />[[Роберто Орси]] <small>(''3'')</small><br />Џ. Џ. Абрамс <small>(''3'')</small><br />[[Андре Немец]] <small>(''4'')</small><br />[[Џош Апелбаум]] <small>(''4'')</small><br />Кристофер Макуори <small>(''5-6'')</small> | story = Дејвид Коеп <small>(''1'')</small><br />[[Стивен Заилиан]] <small>(''1'')</small><br />[[Роналд Д. Мур]] <small>(''2'')</small><br />[[Бренон Брага]] <small>(''2'')</small><br />Кристофер Макуори <small>(''5'')</small><br />[[Дру Пирс]] <small>(''5'')</small> | starring = [[Том Круз]]<br />[[Винг Рејмс]]<br /><small>([[#Улоги|Види подолу]])</small> | music = [[Дени Елфман]] <small>(''1'')</small><br />[[Ханс Цимер]] <small>(''2'')</small><br />[[Мајкл Џакино]] <small>(''3–4'')</small><br />Џои Крамер <small>(''5-6'')</small> | distributor = Paramount Pictures | released = 1996 – денес | country = {{САД}} | language = [[Англиски]] | budget = $650 милиони | gross = $2.770 милијарди }} '''''Невозможна мисија''''' е [[филмски серијал]] на акционо-шпионски трилер филмови засновани на истоимената [[Невозможна мисија (ТВ серија)|телевизиската серија]]. Главна улога во серијалот игра [[Том Круз]] како ИМФ агент [[Итан Хант]]. Серијалот досега има заработено 2.770 милијарди долари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://boxofficemojo.com/franchises/chart/?id=missionimpossible.htm|title=Mission: Impossible Movies at the Box Office|publisher=Box Office Mojo|accessdate=2012-08-31}}</ref> ==Филмови== ===''Невозможна мисија'' (1996)=== {{Главна|Невозможна мисија 1}} [[Итан Хант]] е наместен за убиството на неговите колеги агенти за време на мисија во амбасадата во [[Прага]] и погрешно обвинет за продавање на владини тајни на мистериозен меѓународен криминалец познат само како „Макс“. ===''Невозможна мисија 2'' (2000)=== {{Главна|Невозможна мисија 2}} Итан Хант ја праќа Наја Нордоф-Хол на тајна мисија да го запре лудиот план на поранешен ИМФ агент кој планира да украде смртоносен вирус и да го продаде на купувач кој најмногу ќе понуди. Филмот бил режиран од [[Џон Ву]] а во главна улога играл [[Том Круз]], кој исто така бил и продуцент. Филмот има силни тематски сличности со шпионскиот трилер филм ''[[Озлогласена (филм од 1946)|Озогласена]]'' од 1946 година режиран од [[Алфред Хичкок]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ropeofsilicon.com/did-you-know-mission-impossible-2-is-a-remake-of-hitchcocks-notorious-here-have-a-look/|title=Did You Know 'Mission: Impossible 2' is a Remake of Hitchcock's 'Notorious'? Here, Have a Look...|author=Brad Brevet|work=Rope of Silicon|accessdate=5 October 2018}}</ref> ===''Невозможна мисија 3'' (2006)=== {{Главна|Невозможна мисија 3}} Итан Хант се повлекува од ИМФ и започнува да тренира нови регрути. Итан е пратен повторно во акција да пронајде недопирлив дилер на оружје. ===''Невозможна мисија: Протокол дух'' (2011)=== {{Главна|Невозможна мисија: Протокол дух}} Итан Хант и тимот се обвинети за бомбардирање на [[Московски кремљ|Московскиот кремљ]]. Тој и тројца други мораат да запрат маж кој сака да започне светска нуклеарна војна. ===''Невозможна мисија: Одметници'' (2015)=== {{Главна|Невозможна мисија: Одметници}} ИМФ агенцијата се наоѓа под закана од Синдикатот, меѓународен криминален конзорциум за кој ЦИА не верува дека постои. Соочен со расформирање на ИМФ, Итан Хант го составува својот тим за нивната најтешка мисија досега — да го докажат вистинското постоење на Синдикатот и да ја поразат организацијата по секоја цена. ===''Невозможна мисија 6'' (2018)=== На 24 јули 2015 година, бил објавен извештај во кој се велело дека ''Paramount Pictures'' е во подготовки за шести филм во серијалот. Во ова време, сè уште не се знаело кои глумци ќе глумат во филмот, но Том Круз повторно ќе биде продуцент заедно со Дејвид Елисон и Дана Голдберг во ''Skydance Productions'' и Џ. Џ. Абрамс во ''Bad Robot''.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slashfilm.com/mission-impossible-6-already-developing-at-paramount/|title=Mission: Impossible VI Already Developing at Paramount?|work=Slashfilm}}</ref> На 28 јули, Том Круз потврдил шести филм во серијалот бил развиен и најверојатно ќе започне да се снима во 2016 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://m.ign.com/articles/2015/07/30/tom-cruise-says-mission-impossible-6-aims-to-shoot-next-year/|title=Tom Cruise Says Mission: Impossible 6 Aims to Shoot Next Year|work=IGN}}</ref> На 19 ноември, Макуори бил потврден за режисер, додека пак [[Ребека Фергусон]] започнала преговори за повторно да ја игра Илза Фауст.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://variety.com/2015/film/news/mission-impossible-6-christopher-mcquarrie-1201644952/|title=Christopher McQuarrie Eyeing Return for ‘Mission: Impossible 6’ (EXCLUSIVE) |first=Justin |last=Kroll|work=Variety|accessdate=November 19, 2015}}</ref> Во декември 2015 година, Макуори соопштил дека тој ќе го режира следниот филм и дека Фергусон исто така ќе биде дел од актерската екипа.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://twitter.com/chrismcquarrie/status/671368435650179072|title=ChristopherMcQuarrie on Twitter|work=Twitter}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.showbiz411.com/2015/12/08/mission-accomplished-rebecca-ferguson-first-tom-cruise-leading-lady-doing-a-second-mi|title=Mission Accomplished: Rebecca Ferguson First Tom Cruise Leading Lady Doing a Second "M:I"|publisher=Showbiz 411|last=Friedman|first=Roger|date=December 8, 2015}}</ref> ==Улоги== {| class="wikitable" style="width:99%;font-size:90%;text-align:center" |- ! rowspan="2" style="width:15%;"| Лик ! colspan="6" style="text-align:center;"| Филм |- ! style="text-align:center; width:12%;"| ''[[Невозможна мисија 1|Невозможна мисија]]''<br />(1996) ! style="text-align:center; width:12%;"| ''[[Невозможна мисија 2]]''<br />(2000) ! style="text-align:center; width:12%;"| ''[[Невозможна мисија 3]]''<br />(2006) ! style="text-align:center; width:12%;"| ''[[Невозможна мисија: Протокол дух]]'' (2011) ! style="text-align:center; width:12%;"| ''[[Невозможна мисија: Одметници]]'' (2015) ! style="text-align:center; width:12%;"| ''Невозможна мисија 6''<br />(2018) |- ! [[Итан Хант]] | colspan="6" | [[Том Круз]] |- ! Лутер Стикел | colspan="5" | [[Винг Рејмс]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Бенџи Дан | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | colspan="3" | [[Сајмон Пег]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Вилијам Брандт | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | colspan="2" | [[Џереми Ренер]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Илза Фауст | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | colspan="2" | [[Ребека Фергусон]] |- ! Џим Фелпс | [[Џон Војт]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Клер Фелпс | [[Емануел Беар]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Јуџин Китриџ | [[Хенри Черни]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Франц Кригер | [[Жан Рено]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Сара Дејвис | [[Кристин Скот Томас]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Макс | [[Ванеса Редгрејв]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Џек Хармон | [[Емилио Естевез]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Хана Вилијамс | [[Ингеборга Дапкунаите]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Френк Барнс | [[Дејл Дај]] | colspan="5" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Шон Емброуз | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Дугреј Скот]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Наја Нордоф-Хол | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Танди Њутон]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Хју Стемп | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Ричард Роксбург]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Били Беирд | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Џон Полсон]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Џон К. Меклој | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Брендан Глисон]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Д-р. Нехорвич | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Раде Шербеџија]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Свонбек | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Ентони Хопкинс]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | |- ! Валис | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Вилијам Мејпотер]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | |- ! Улрих | style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Доминик Персел]] | colspan="4" style="background:lightgrey;" | |- ! Овеј Давиан | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Филип Сејмур Хофман]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Џон Мусгрејв | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Били Крудап]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Деклан Гормли | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Џонатан Рис Маерс]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Линдзи Фарис | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Кери Расел]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Жен Леи | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Меги Кју]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Браунвеј | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Еди Марсан]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Теодор Брасел | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Лоренс Фишбурн]] | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Џулија Мид | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | colspan="2" | [[Мишел Монаган]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Џејн Картер | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Пола Патон]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Курт Хендрикс | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Михаел Никвист]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Анатолиј Сидоров | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Владимир Машков]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Тревор Ханавеј | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Џош Холовеј]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Бриџ Нет | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Анил Капур]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Сабин Мореу | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Леа Седу]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Секретар | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Том Вилкинсон]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Мариус Вистром | colspan="3" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Самули Еделман]] | colspan="2" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Соломон Лејн | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Шон Харис]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Атли | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Сајмон Макберни]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Британски премиер | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Том Холандер]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Јаник Винтер | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Јенс Хултен]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |- ! Алан Ханли | colspan="4" style="background:lightgrey;" | &nbsp; | [[Алек Болдвин]] | colspan="1" style="background:lightgrey;" | &nbsp; |} ==Прифаќање== ===Заработка=== {| class="wikitable" style="width:99%;font-size:90%;text-align:center" |- ! rowspan="2" | Филм ! rowspan="2" | Датум на издавање ! colspan="4" | Заработка ! rowspan="2" | Буџет<br> ! rowspan="2" | {{nowrap|{{Abbr|Нав|Наводи}}}} |- ! Прва недела<br>(Северна Америка) ! Северна Америка ! Други територии ! Светски рамки |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија'' | 22 мај 1996 | $45,436,830 | $180,981,856 | $276,714,503 | $457,696,359 | $80,000,000 | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=missionimpossible.htm|title=Mission: Impossible (1996)|publisher=Box Office Mojo|date=August 31, 2012}}</ref> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија 2'' | 24 мај 2000 | $57,845,297 | $215,409,889 | $330,978,216 | $546,388,105 | $125,000,000 | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=mi2.htm|title=Mission: Impossible II (2000)|publisher=Box Office Mojo|date=August 31, 2012}}</ref> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија 3'' | 5 мај 2006 | $47,743,273 | $134,029,801 | $263,820,211 | $397,850,012 | $150,000,000 | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=mi3.htm|title=Mission: Impossible III (2006)|publisher=Box Office Mojo|date=August 31, 2012}}</ref> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија: Протокол дух'' | 16 декември 2011 | $29,556,629 | $209,397,903 | $485,315,477 | $694,713,380 | $145,000,000 | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=mi4.htm|title=Mission: Impossible - Ghost Protocol (2011)|publisher=Box Office Mojo|date=August 31, 2012}}</ref> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија: Одметници'' | 31 јули 2015 | $55,520,089 | $195,042,377 | $487,251,151 | $682,293,528 | $150,000,000 | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=mi5.htm|title=Mission: Impossible - Rogue Nation (2015)|publisher=Box Office Mojo|date=August 1, 2015}}</ref> |- ! colspan="2" | Вкупно ! $219,330,695 ! $933,349,812 ! $1,836,828,407 ! $2,770,178,219 ! $650,000,000 ! rowspan="2"| <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://boxofficemojo.com/franchises/chart/?id=missionimpossible.htm |title=Mission Impossible Moviesat the Box Office |accessdate=July 15, 2014 |publisher=Box Office Mojo}}</ref> |- ! colspan="2" | Просек ! $43.9 милиони ! $186.7 милиони ! $367.4 милиони ! $554.0 милиони ! $130 милиони |- |} === Критички и јавни оцени === {| class="wikitable" style="width:99%;font-size:90%;text-align:center" |- ! Филм ! [[Rotten Tomatoes]] ! [[Metacritic]] ! [[CinemaScore]] |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија'' | 63% (51 ревизија)<ref name=rotmiss>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/mission_impossible/|title=Mission Impossible|publisher=[[Flixster]]|work=[[Rotten Tomatoes]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | 59 (29 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/movie/mission-impossible|title=Mission: Impossible|publisher=[[CBS]]|work=[[Metacritic]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | B+<ref name="MIcs">{{Наведена мрежна страница | url=http://www.cinemascore.com/ | title=Cinemascore | work=Cinemascore.com | accessdate=February 21, 2015}}</ref> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија 2'' | 57% (144 ревизии)<ref name=rotmiss2>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rottentomatoes.com/m/mission_impossible_2/|title=Mission Impossible 2|publisher=[[Flixster]]|work=[[Rotten Tomatoes]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | 59 (40 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/movie/mission-impossible-ii|title=Mission: Impossible II|publisher=[[CBS]]|work=[[Metacritic]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | B<ref name="MIcs" /> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија 3'' | 70% (219 ревизии)<ref name=rotmiss3>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/mission_impossible_3/|title=Mission Impossible III|publisher=[[Flixster]]|work=[[Rotten Tomatoes]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | 66 (42 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/movie/mission-impossible-iii|title=Mission: Impossible III|publisher=[[CBS]]|work=[[Metacritic]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | A-<ref name="MIcs" /> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија: Протокол дух'' | 94% (231 ревизија)<ref name=rottenbr>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/mission_impossible_ghost_protocol/|title=Mission: Impossible Ghost Protocol|publisher=[[Flixster]]|work=[[Rotten Tomatoes]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | 73 (47 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/movie/mission-impossible---ghost-protocol|title=Mission: Impossible Ghost Protocol|publisher=[[CBS]]|work=[[Metacritic]]|accessdate=August 31, 2012}}</ref> | A-<ref name="MIcs" /> |- | style="text-align: left;"| ''Невозможна мисија: Одметници'' | 93% (278 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rottentomatoes.com/m/mission_impossible_rogue_nation/|title=Mission: Impossible Rogue Nation|publisher=[[Flixster]]|work=[[Rotten Tomatoes]]|accessdate=August 12, 2015}}</ref> | 75 (46 ревизии)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metacritic.com/movie/mission-impossible---rogue-nation|title=Mission: Impossible Rogue Nation|publisher=[[CBS]]|work=[[Metacritic]]|accessdate=July 24, 2015}}</ref> | A-<ref name="MIcs" /> |} ==Наводи== {{reflist|30em}} ==Надворешни врски== * [http://www.missionimpossible.com/ Официјално мрежно место ] [[Категорија:Филмски серии]] 6e8u39zmsewjss206d2u3jp6bi4h3oo 0 1178313 4800376 4671260 2022-08-08T20:52:33Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{Infobox Former Country |native_name = ''Afrique occidentale française'' |conventional_long_name = Француска Западна Африка |common_name = French |continent = Африка |status = Федерација |status_text = Федерација на [[Француска колонијална империја|Француски колонии]] |empire = Франција |year_start = 1895 |year_end = 1958 |era = Нов империјализам |event_start = |date_start = 27 октомври |event_end = [[Петта Француска Република]] |date_end = 5 октомври |p1 = Сенегамбија и Нигер |flag_p1 = Flag of France.svg |p2 = Француски Судан |flag_p2 = Flag of French Sudan.svg |p3 = Француска Гвинеја |flag_p3 = Flag of France.svg |p4 = Француска Горна Волта |flag_p4 = Flag of France.svg |p5 = Француска Дахомија |flag_p5 = Flag of France.svg |p6 = Француски Того |flag_p6 = Flag of Togo (1957-1958).svg |s1 = Француска заедница |flag_s1 = Flag of France.svg |s2 = Република Дахомија |flag_s2 = Flag of Benin.svg |s3 = Гвинеја |flag_s3 = Flag of Guinea.svg |s4 = Брег на Слоновата Коска |flag_s4 = Flag of Côte d'Ivoire.svg |s5 = Федерација Мали |flag_s5 = Flag of Mali (1959–1961).svg |s6 = Мавританија |flag_s6 = 1959-2017 Flag of Mauritania.svg |s7 = Нигер |flag_s7 = Flag of Niger.svg |s8 = Република Горна Волта |flag_s8 = Flag of Upper Volta.svg |s9 = Италијанска Либија |flag_s9 = Flag of Italy (1861-1946).svg |image_flag = Flag of France.svg |flag = Француска Западна Африка |image_map = french west africa.png |image_map_caption = Француска Западна Африка по [[Втора светска војна]]<br /><br />'''зелено''': Француска Западна Африка<br />'''Темносива''': Други француски поседи<br />'''Darkest grey''': Француска Република |capital = [[Сент Луис (Сенегал)|Сент Луис]] (1895–1902)<br />[[Дакар]] (1902–1960) |common_languages = [[феанцуски]] (официјален) |currency = [[Француски западноафрикански франк]] |today = {{знаме|Benin}}<br />{{знаме|Burkina Faso}}<br />{{знаме|Guinea}}<br />{{знаме|Ivory Coast}}<br />{{знаме|Libya}}<br />{{знаме|Mali}}<br />{{знаме|Mauritania}}<br />{{знаме|Niger}}<br />{{знаме|Senegal}}<br />{{знаме|Togo}} }} '''Француска Западна Африка''' ([[француски]]: ''Afrique occidentale française'') — [[федерација]] на осум француски колонијални територии во Африка: [[Мавританија]], [[Сенегал]], [[Француски Судан]] (денес [[Мали]]), [[Француска Гвинеја]], [[Брегот на Слоновата Коска]], Горна Волта (денес [[Буркина Фасо]]), Дахомеја (денес [[Бенин]]) и [[Нигер]]. Главниот град на федерацијата бил [[Дакар]]. Федерацијата постоела од [[1895]] до [[1960]] година. == Историја== По крајот на [[Втората светска војна]] речиси сите Африканци кои живееле во колониите на Франција не биле државјани на [[Франција]]. Наместо тоа, тие биле „француски субјекти“, кои немале права пред законот, права на сопственост, права за патување или гласање. Исклучок биле четирите комуни на Сенегал и секој што можел да докаже дека е роден во овие градови законски бил француски жител и можел да гласа на парламентарните избори. Четирите комуни во Сенегал имале право да изберат заменик кој ќе ги застапува во францускиот парламент во годините 1848-1852, 1871-1876 и 1879-1940. Во [[1914]] годинабил избран првиот Африканец за заменик на Сенегал во францускиот парламент. Во [[1916]] годинапреку Националното собрание бил прогласен закон со кој им се дало целосно државјанство на сите жители на сенегалските комуни, а за возврат заменикот ветил дека ќе помогне да ангажира милиони Африканци да се борат во [[Првата светска војна]]. Додека Французите ја спроведувале својата улога во [[Освојување на Африка|борбата за Африка]], во текот на 1880-тите и 1890-тите, тие освоиле големи копнени површини и најпрвин ги отстапиле како дел од колонијата Сенегал или како независни ентитети. Овие освоени области обично биле управувани од офицери на француската армија и се нарекувале „воени територии“. Во доцните 1890-ти, француската влада ги префрлила сите територии западно од [[Габон]] на еден гувернер со седиште во [[Сенегал]], кој бил одговорен директно пред министерот за надворешни работи. Првиот генерален гувернер на Сенегал бил именуван во [[1895]] година, а во [[1904]] година териториите што тој ги надгледувал биле формално наречени Француска Западна Африка. [[Габон]] подоцна станал седиште на федерација [[Француска Екваторска Африка]]. По Падот на Франција во јуни [[1940]] година и [[Битка кај Дакар|двете битки]] кај [[Дакар]] против слободните француски сили во јули и септември [[1940]] година, властите во Западна Африка прогласле верност кон [[Вишиевска Франција]], како и колонијата на [[Француски Габон]]. Под оваа власт земјата се задржила до 1942 година кога сојузниците од Втората светска војна ја ослободиле. По [[Втората светска војна]], француската влада започнала процес на проширување на ограничените политички права во своите колонии. Во [[1945]] година, француската привремена влада доделила десет места во Француска Западна Африка во новото конститутивно собрание кое било повикано да напише нов француски устав. Од нив, пет биле избирани од граѓани, а пет од африканските субјекти. Изборите довеле до истакнување на новата генерација Африканци кои биле образовани од Франција. На [[21 октомври]] [[1945]] година биле избрани шест Африканци, а истото се случило и на Второто конститутивно собрание на [[2 јуни]] [[1946]] година. Француското Царство беше преименувано во Француска унија на [[27 октомври]] [[1946]] година, кога била формирана и [[Четврта Француска Република]]. Кон крајот на [[1946]] година, според новиот устав, секоја територија за првпат (освен сенегалските комуни) можела да избира локални претставници, иако со ограничена франшиза, на новоформираните генерални совети. Овие избрани тела имале ограничени консултативни овластувања. Првите избори се одржале кон крајот на [[1956]] година. На [[31 март]] [[1957]] година, со универзално право на глас, изборите за територијални избори биле одржани во секоја од осумте колонии. Уставот на Француската Петта Република од [[1958]] повторно ја сменил структурата на колониите. Секоја територија требало да стане „протекторат“, со консултативното собрание наречено Национално собрание. Гувернерот назначен од Французите бил преименуван во „Високи комесар“ и бил шеф на држава на секоја територија. Законски, федерацијата престанала да постои по референдумот во септември [[1958]] година. Сите колонии, освен [[Гвинеја]], гласале да останат во новата структура. Гвинејците главно гласале за независност. Во [[1960]] година била спроведена дополнителна ревизија на францускиот устав, главно поради неуспехот на Франција во Првата индокенеска војна и тензиите во [[Алжир]]. Овие измени им овозможило на членките на Француската заедница еднострано да ги менуваат своите устави. [[Сенегал]] и поранешниот [[Француски Судан]] станаале [[Федерација Мали]] (1960-61), додека [[Брегот на Слоновата Коска]], [[Нигер]], [[Горна Волта]] и [[Дахомеја]] подоцна ја формирале своја краткотрајна унија. == Надворешни врски == {{рвр-авто}} *[http://www.sandafayre.com/atlas/fwaia.htm Map of the progression of French expansion in West Africa in the period 1885–1920]. Related maps of French West African expansion are at [http://www.sandafayre.com/atlas/fwaf.htm sandafayre.com, Sandafayre Stamp Atlas: French West Africa. Dated 2000, retrieved January 2008]. [[Категорија:Поранешни држави во Африка]] [[Категорија:Француска Западна Африка| ]] [[Категорија:Поранешни колонии во Африка]] [[Категорија:Поранешни колонии на Франција]] [[Категорија:Француска колонизација на Африка]] [[Категорија:Француски Судан]] [[Категорија:Историја на Бенин]] [[Категорија:Историја на Буркина Фасо]] [[Категорија:Историја на Брегот на Слоновата Коска]] [[Категорија:Историја на Гвинеја]] [[Категорија:Историја на Мали]] [[Категорија:Историја на Мавританија]] [[Категорија:Историја на Нигер]] [[Категорија:Историја на Сенегал]] [[Категорија:Држави и територии распаднати во 1958 година]] btauvl05uq7s4bw8v4qhm282y6aozmf 0 1178338 4800375 4531211 2022-08-08T20:51:58Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{Infobox former subdivision |native_name = ''Soudan Français'' |conventional_long_name = Француски Судан |common_name = Француски Судан | |continent = Африка |region = Француска Западна Африка |country = Мали |era = Нов империјализам |subdivision = Составен дел |nation = Француска Западна Африка |status = Колонија |empire = Франција |life_span = 1880–1960 | |event_start = |year_start = 1880 |date_start = |event_end = [[Федерација Мали]] |year_end = 1960 |date_end = 20 јуни | |p1 = Васулу |flag_p1 = |p2 = Тиџанија Омар ал-Хаџ |flag_p2 = |p3 = Кралство Кенедугу = |flag_p3 = |s2 = Федерација Мали |flag_s2 = Flag of Mali (1959-1961).svg | |image_flag = Flag_of_French_Sudan.svg |flag = Flag of French Sudan |image_map = French west africa mali.png |image_map_caption = '''зелено''': Француски Судан<br>'''жолто''': Француска Западна Африка<br>'''сиво''': останати француски територии<br>'''црно''': Француска Република | |national_anthem=[[La Marseillaise]]&nbsp;{{•}}&nbsp;[[Le Mali]]<br /> |capital = [[Бамако]]&sup1; |common_languages = French |currency = Француски западноафрикански франк | |stat_year1 = 1959 |stat_area1 = 1241238 |stat_pop1 = 4407000 |footnotes = &sup1; [[Кајес]] (1892–1899) }} '''Француски Судан''' ([[француски]]: ''Guinée française'') — француска колонијална територија во федерацијата на [[Француска Западна Африка]] во периодот од [[1880]] до [[1960]] година, кога територијата станала независна држава под името [[Мали]]. Колонијата била официјално наречена Француски Судан од [[1890]] до [[1899]] година, а потоа повторно од [[1921]] до [[1958]] година и имала различни имиња во текот на своето постоење. Колонијата првично била формирана во голема мера како воен проект предводен од француски војници, но во средината на 1890-тите се нашла под цивилна администрација. Големоит број административни реорганизации во почетокот на [[1900]] година довеле до зголемена француска администрација за прашања поврзани со земјоделството, религијата и ропството. По [[Втората светска војна]], Африканското демократско обединување на [[Модибо Кеита]] станала најзначајна политичка сила која се залагала за независност. Мали првично ги задржала блиските врски со [[Франција]] и се приклучила на краткотрајната федерација со [[Сенегал]] во [[1959]] година, но врските со двете земји брзо ослабнале. Во [[1960]] година, Француски Судан формално станала [[Република Мали]] и започнала да се дистанцира од [[Сенегал]] и [[Франција]]. == Основање == Француски Судан првично бил формиран по воени напади и претставувал продолжување на француската колонија во [[Сенегал]]{{sfn|Imperato|Imperato|2008|pp=lxxxii-lxxxiii}}. Иако областа и понудила на Франција мала економска или стратешка корист, војската ефикасно се залагала за поголемо освојување во регионот. Ова делумно се должело на фасцинацијата со големите империи, како што биле [[Царство Мали]] и [[Царство Сонгхај]]{{sfn|Klein|1998|p=78}}. Француското освојување започнало во [[1879]] година, кога [[Жозеф Галиени]] бил испратен во областа за да формира тврдина и да ја испита земјата за железничка пруга од [[Дакар]] во [[Сенегал]] до реката [[Нигер (река)|Нигер]]{{sfn|Klein|1998|p=78}}. Тоа било проследено со воспоставување на бројни француски тврдини и политички сојузи со конкретни водачи во регионот во раните 1880-ти. Административната структура на областа сè уште била во голема мера под контрола на францускиот гувернер на Сенегал. Иако цивилната администрација на францускиот гувернер на Сенегал формално владеела со оваа област, воените офицери во регионот во голема мера ги заобиколиле овие водачи и директно одговарале на командантите во Париз{{sfn|Klein|1998|p=78}}. Француските цивилни администратори се бореле со воените водачи, а двете сили поминале низ бројни промени во водството на територијата, додека Луи Архинард бил назначен за воен гувернер во [[1892]] година. Тој спроведел неколку воени походи против [[Самори Туре]], [[Ахмаду Тал]] и други отпорни водачи во регионот{{sfn|Klein|1998|p=91}}. == Администрација== {|border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="float:лево; width:300px; margin:0.5em 0 1em 1em; background:White; border:1px #aaa solid; border-collapse:collapse; font-size:95%;" |- ! colspan="2" style="background:#ccf; text-align:center;"|<big><big>Име на колонија |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1880–1890 |style="font-size: 80%;"|Горна Река |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1890–1899 |style="font-size: 80%;"|Француски Судан |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1899–1902 |style="font-size: 80%;"|Поделена на два административни региони: [[Среден Нигер]] и [[Горен Сенегал]] |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1902–1904 |style="font-size: 80%;"|[[Сенегамбија и Нигер]] |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1904–1921 |style="font-size: 80%;"|[[Горен Сенегал и Нигер]] |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1921–1958 |style="font-size: 80%;"|Француски Судан |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1958–1960 |style="font-size: 80%;"|[[Суданска Република]] |- |style="font-size:80%; text-align:center;"|1960 | style="font-size: 80%;" |Независност како [[Федерација Мали]] (јуни–септември), [[Република Мали]] (по 22 септември) |} [[File:French Soudan 1889.jpg|thumb|Карта на француските колонии во Западна Африка во 1889 година.]] Регионот бил управуван под бројни различни имиња помеѓу [[1880]] и [[1960]] година. Областа била позната како ''Горна река'' од [[1880]] до 18 август [[1890]] година, кога била преименувана во Француски Судан, со главен град во [[Кајес]]. На [[10 октомври]] [[1899]] година, Француски Судан бил поделен, при што јужниот дел се приклучил кон крајбрежните колонии, а остатокот се поделил на две административни области наречени ''Среден Нигер'' и ''Горен Сенегал''. Во [[1902]] година, регионот повторно бил организиран во обединета колонија под името [[Сенегамбија и Нигер]]{{sfn|Lea|Rowe|2001|pp=276–277}}{{sfn|Klein|1998|p=124}}. Името повторно се променило во [[1904]] година во Горен Сенегал и Нигер. Конечно, во [[1921]] година името се сменило повторно во Француски Судан{{sfn|Lea|Rowe|2001|pp=276–277}}{{sfn|Klein|1998|p=124}}. Границите и администрацијата на колонијата исто така се менувале неколкупати. Првично, во почетниот период, колонијата се распаднала помеѓу воената администрација и цивилната администрација од Сенегал{{sfn|Klein|1998|p=122}}. Во [[1893]] година, Француски Судан официјално стапил под цивилна администрација, кое траело до [[1899]] година. Во тој момент била направена реорганизација на колонијата во 11 јужни провинции во други француски колонии како [[Француска Гвинеја]], [[Брегот на Слоновата Коска]] и [[Дахомеј]]{{sfn|Imperato|Imperato|2008|pp=lxxxii-lxxxiii}}. Областа која не била реорганизирана била управувана од страна на две администрации поврзани со други француски колонии. По ова, територијата на колонијата била повторно воспоставена во [[1902]] година. Иако границите се поместиле малку, постоела мала територијална промена до [[1933]] година. Во тој момент, колонијата на [[Француска Горна Волта]] (денешна [[Буркина Фасо]]) се распаднала и северната територија била вклучена во Француски Судан. Во [[1947]] година, Горна Волта била повторно воспоставена, а границите на Француски Судан станале оние кои на крајот станале граници на [[Мали]]{{sfn|Lea|Rowe|2001|pp=276–277}}{{sfn|Klein|1998|p=124}}. Кајес бил основен главен град од [[1890]] до [[1908]] година, кога главниот град се преселил во [[Бамако]]{{sfn|Lea|Rowe|2001|p=276}}. == Земјоделство == Колонијата најмногу го поддржуваше земјоделството. Единствените култури биле одгледување на ореви собрани близу железничката пруга меѓу Кајес и Бамако.{{sfn|Becker|1994|p=375}} Меѓутоа, по успешните тестови на растечкиот египетски памук во [[Западна Африка]] за време на [[Првата светска војна]], Емиле Белиме започнал кампања за изградба на голем систем за наводнување по должината на реката Нигер{{sfn|Becker|1994|p=374}}. Започнувајќи од [[1921]] година, биле изградени значајни проекти за наводнување околу [[Куликоро]], а подоцна и во други места{{sfn|Becker|1994|p=376}}. Французите сметале дека овој проект може да им конкурира на големите центри за производство на [[памук]] од Египет и САД{{sfn|New York Times|1921|p=4}}. За разлика од другите земјоделски проекти во [[Француска Западна Африка]], францускиот проект за наводнување во Судан првично се потпрел на семејствата кои доброволно се преселиле по должината на линиите воспоставени од колонијалниот орган. Не можејќи да привлечат доволно доброволци, колонијалните власти започнале да пробуваат принудно преселување{{sfn|Becker|1994|p=380}}. == Религиозна политика == Како и поголемиот дел од остатокот од [[Француска Западна Африка]], колонијата имала неколку политики во врска со [[ислам]]от и муслиманските заедници{{sfn|O'Brien|1967|pp=311–314}}. Арапскиот јазик и исламскиот закон биле најпосакувани во колонијата од страна на [[Французи]]те во воспоставувањето на колонијалната влада, главно поради тоа што и двете биле кодифицирани и затоа лесно можеле да се стандардизират.{{sfn|O'Brien|1967|p=309}}. Иако одржувале формална политика за неутралност во однос на религијата, француската колонијална администрација започнала да го регулира исламското образование во раните 1900-ти{{sfn|O'Brien|1967|p=311}}. Покрај тоа, стравот од панисламистички политички пораст низ Северна Африка ги натерало на Французите да усвојат политики кои имаат за цел да го спречат ширењето на исламот надвор од она што веќе постоело и да ги спречи муслиманските водачи да управуваат со немуслиманските заедници{{sfn|O'Brien|1967|p=314}}{{sfn|Mann|2003|p=278}}. Домородните религии и христијанството постоеле под помалку формални политики, а француските напори честопати ги користеле за да го балансираат ширењето на исламот во регионот. Во 40-тите години, религиозното движење наречено ''Аллах Кура'' започнало во Сан Серкл врз основа на визиите на една личност{{sfn|Mann|2003|p=266}}. Локалните администратори дозволиле движењето да се шири и да се практикува, гледајќи го како потенцијално ограничувачко влијание врз ширењето на исламот подалеку на југ.{{sfn|Mann|2003|p=279}} Во доцните 1950-ти, муслиманските протести и немири низ колонијата дополнително придонеле за растечкото движење за независност{{sfn|Mann|2003|p=278}}. == Ропство== Како и голем дел од остатокот од [[Француска Западна Африка]], властите наметнале експлицитни правила во обид да се стави крај на ропството во регионот. Во [[1903]] година, владата им наложила на француските администратори повеќе да не ја користат категоријата роб како административна категорија{{sfn|Klein|2005|p=831}}. Ова било проследено во [[1905]] година со формален француски декрет со кој се ставил крај на ропството{{sfn|Mauxion|2012|p=197}}. Речиси еден милион робови во [[Француска Западна Африка]] одговориле на овој декрет, оддалечувајќи се од своите господари и населувајќи се на друго место{{sfn|Klein|2005|p=831}}. Французите ги поддржале овие напори со создавање населби околу реката Нигер и копање на бунари за заедниците, за да можат да се оддалечат од нивните поранешни господари{{sfn|Mauxion|2012|p=200}}. Овој процес значително влијаел на јужните и западните делови на денешен Мали, но во северните и источните делови на колонијата голем број робови останале во службеност на своите господари{{sfn|Mauxion|2012|p=197}}. Според груби проценки, низ целата област на денешен [[Мали]] околу една третина од поранешните робови се оддалечиле од ропството, додека две третини останале со своите господари{{sfn|Klein|2005|p=833}}. Во 1920-тите, поголемиот дел од туарешките домаќинства сѐ уште имале робови{{sfn|Seddon|2000|p=220}}. == Независност== [[File:Keita 001.jpg|thumbnail|Постер од [[Модибо Кеита]], првиот претседател на Мали]] По усвојувањето на ''Loi Cadre'' од страна на Француското национално собрание во [[1956]] година, голем дел од колониите во [[Француска Западна Африка]] започнале да одржуваат избори за зголемување на самоопределувањето на нивните територии. На првите избори што се одржале во Француски Судан во [[1957]] година, Африканското демократско обединување на [[Модибо Кеита]] победило на изборите, освојувајќи мнозинство во соседните земји [[Брег на Слоновата Коска]], [[Француска Гвинеја]] и [[Горна Волта]]{{sfn|Durdin|1957|p=3}}. По францускиот уставен референдум од [[1958]] година, ''Република Суданеза'' се прогласила за република со внатрешна автономија на [[24 ноември]] [[1958]] година{{sfn|Washington Post|1958|p=A5}}. Суданската република била втора колонија по [[Мадагаскар]] која се приклучила на Француската заедница, со што ја обезбедила внатрешната автономија преку поврзување на сопствената валута, надворешната политика и одбрана со [[Франција]]{{sfn|Washington Post|1958|p=A5}}. На почетокот на јануари [[1959]] година постоеле планови за создавање на федерација на Суданската република со Сенегал, Дахомеј и Горна Волта во Федерација на автономни држави{{sfn|Cutler|1959|p=1}}. Меѓутоа, до април ниту законодавната власт на Дахомеј ниту пак на Горна Волта не ја ратификувале федерацијата, па така била формирана [[Федерација Мали]] во состав Суданска република и Сенегал{{sfn|Teltsch|1959|p=1}}{{sfn|Anda|2000|p=79}}. Во [[1959]], партијата на [[Модабо Кеита]] ги освоила сите 70 места на парламентарните избори во Суданската република и ги здружила силите со доминантната партија во [[Сенегал]], предводена од [[Леополд Седар Сенгор]]{{sfn|Howe|1959|p=E5}}. Федерацијата прогласила независност на [[20 јуни]] [[1960]] година во рамките на Француската заедница. Сепак, поделбите меѓу Сенгор и Кеита за управувањето со федерацијата резултирале со негово распаѓање на [[20 август]] [[1960]] година{{sfn|Chafer|2002|p=185}}. Областа на Француски Судан официјално била прогласена за нова република под името [[Мали]]. ==Библиографија== *{{Наведена книга|last=Anda|first=Michael O.|title=International Relations in Contemporary Africa|url=https://books.google.com/books?id=VSjSQf3-ph4C&pg=PA79|year=2000|publisher=University Press of America|isbn=978-0-7618-1585-3}} *{{Наведена книга|last=Becker|first=Laurence C.|title=An Early Experiment in the Reorganisation of Agricultural Production in the French Soudan (Mali), 1920–40 |journal=Africa |volume=64 |issue=3 |year=1994 |pages=373–390 |jstor=1160787 |doi=10.2307/1160787}} * Bigon, Liora (2015) "Military Settlement Forms in Colonial Dakar and Western Sudan: Hesitative Moments" Journal of Asian and African Studies, [http://jas.sagepub.com/content/early/2014/09/05/0021909614548240.abstract doi: 10.1177/0021909614548240] *{{Наведено списание|last1=de Bruijn|first1=Mirjam|last2=Pelckmans|first2=Lotte|title=Facing Dilemmas: Former Fulbe Slaves in Modern Mali|journal=Canadian Journal of African Studies|year=2005|volume=39|issue=1|pages=69–95}}- *{{Наведена книга|last1=Imperato |first1=Pascal James |last2=Imperato |first2=Gavin H. |title=Historical Dictionary of Mali |year=2008 |publisher=Rowman & Littlefield |location=Maryland |url=https://books.google.com/books?id=zf6xAAAAQBAJ |ISBN=978-0-8108-5603-5 }} *{{Наведена книга|last=Klein|first=Martin A.|title=Slavery and Colonial Rule in French West Africa|year=1998|publisher=Cambridge University Press|location=London|url=}} *{{Наведено списание|last=Klein|first=Martin A.|title=Concept of Honour and the Persistence of Servility in the Western Soudan|journal=Cahiers d'Études Africaines|year=2005|volume=45|issue=179/180|pages=831–851|url=|doi=10.4000/etudesafricaines.5665}} *{{Наведена книга|last=Chafer|first=Tony|title=The End of Empire in French West Africa: France's Successful Decolonization?|url=https://books.google.com/books?id=9GseKljgaW0C&pg=PA182|year=2002|publisher=Berg|isbn=978-1-85973-557-2}} *{{Наведена книга|last1=Lea|first1=David|last2=Rowe|first2=Annamarie|title=A Political Chronology of Africa|url=https://books.google.com/books?id=ROR1xreEJTsC&pg=PA277|accessdate=26 June 2013|year=2001|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-1-85743-116-2|pages=277–}} *{{Наведено списание|last=Mann|first=Gregory|title=Fetishizing Religion: Allah Koura and French 'Islamic Policy' in Late Colonial French Soudan (Mali)|journal=The Journal of African History|year=2003|volume=44|issue=2|pages=263–282|doi=10.1017/s0021853703008442 }} *{{Наведена книга|last=Mann|first=Gregory|title=Native Sons: West African Veterans and France in the Twentieth Century|url=https://books.google.com/books?id=5zKNeLLxWW4C&pg=PA141|year=2006|publisher=Duke University Press|isbn=978-0-8223-3768-3}} *{{Наведено списание|last=Mauxion|first=Aurelien|title=Moving to Stay: ''Iklan'' Spatial Strategies Towards Socioeconomic Emancipation in Northern Mali, 1898–1960|journal=The Journal of African History|year=2012|volume=53|issue=2|pages=195–213|url=|doi=10.1017/s0021853712000394}} *{{Наведено списание|last=O'Brien|first=Donal Cruise|title=Towards an 'Islamic Policy' in French West Africa, 1854–1914|journal=The Journal of African History|year=1967|volume=8|issue=2|pages=303–316|doi=10.1017/s0021853700007076}} *{{Наведено списание|last=Seddon|first=David|title=Unfinished business: Slavery in Saharan Africa|journal=Slavery & Abolition|year=2000|volume=20|issue=2|pages=208–236|doi=10.1080/01440390008575313}} *{{Наведена книга|last1=Thompson|first1=Virginia Mclean|last2=Adloff|first2=Richard|title=French West Africa|url=https://books.google.com/books?id=yFamAAAAIAAJ&pg=PA146|accessdate=24 June 2013|year=1958|publisher=Stanford University Press|isbn=978-0-8047-4256-6}} *{{наведени вести|title=France in Cotton Project: Plan Immense African Irrigation Scheme to Produce Own Supply |newspaper=New York Times |date=22 May 1921 |page=4 |url=https://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9403E4DD1F3FEE3ABC4A51DFB366838A639EDE |ref = {{sfnRef|New York Times|1921}}}} *{{наведени вести|last=Durdin|first=Tillman|title=French Yielding in West Africa: Elections under New System Provide Greater Control by Negro Inhabitants|newspaper=New York Times|date=11 April 1957|page=3|ref={{sfnref|Durdin|1957}}}} *{{наведени вести|title=Links Kept in French Sudan Vote|newspaper=Washington Post|date=25 November 1958|page=A5|ref= {{sfnref|Washington Post|1958}}}} *{{наведени вести|last=Cutler|first=B.J.|title=4 French West Africa States Form a Nation: will Keep Ties with Paris, but can Secede Freely Under Constitution|newspaper=New York Herald Tribune|date=18 January 1959|page=1|ref={{sfnref|Cutler|1959}}}} *{{наведени вести|last=Teltsch|first=Kathleen|title=Africans Speed Pace of Drive for Freedom: Unrest and Violence are Growing as Movement Gains Momentum|date=5 April 1959|page=E4|ref={{sfnref|Teltsch|1959}}}} *{{наведени вести|last=Howe|first=Russell|title=2-Party System Fails in Africa|newspaper=Washington Post|date=26 April 1959|page=E5|ref={{sfnref|Howe|1959}}}} * Joseph Roger de Benoist, ''Église et pouvoir colonial au Soudan français: les relations entre les administrateurs et les missionnaires catholiques dans la Boucle du Niger, de 1885 à 1945''. 539 p. Karthala, 1987 {{ISBN|978-2-86537-169-3}} * Georges Spitz, ''Le Soudan français'', Éditions maritimes et coloniales, 1955, 111 p. == Наводи == {{наводи|3}} [[Категорија:Француски Судан| ]] [[Категорија:Поранешни држави во Африка]] [[Категорија:Француска Западна Африка| ]] [[Категорија:Историја на Мали]] [[Категорија:Поранешни колонии во Африка]] [[Категорија:Држави и територии распаднати во 1959 година]] lqul05kx2u7m11j47orax0y6yp7nees 0 1179611 4800393 4741988 2022-08-08T22:06:43Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Учителот | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Васил Ќортошев]] | producer = | writer = [[Русомир Богдановски]] | narrator = | starring = [[Ацо Јовановски]]<br />[[Стево Спасовски]]<br />[[Тодорка Кондова]]<br />[[Љубиша Трајковски]] | genre = драма | music = [[Ристо Аврамовски]] | cinematography = [[Љубомир Вагленаров]] | editing = [[Спасе Ташевски]] | scenography = [[Владимир Георгиевски]] | distributor = [[Телевизија Скопје]] | released = [[1980]] | runtime = | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 0444930 | MIFC = }} '''„Учителот“''' - македонски телевизиски [[филм]] од [[1980]] година. Го режирал [[Васил Ќортошев]], а [[сценарио]]то го напишал [[Русомир Богдановски]]. Биографски филм за животот и делото на [[Григор Прличев]], македонски поет и преродбеник од [[Охрид]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Ацо Јовановски]] || [[Григор Прличев]] |- |[[Стево Спасовски]] || Јоаким Сапунџиев |- |[[Тодорка Кондова]] || |- |[[Љубиша Трајковски]] || |- |[[Драги Костовски]] || |- |[[Коле Ангеловски]] || |- |[[Петре Прличко]] || |- |[[Киро Ќортошев]] || |- |[[Тодорче Николовски (глумец) |Тодор Николовски]] || |- |[[Снежана Стамеска]] || |- |[[Вукан Димевски]] || |- |[[Илија Милчин]] || |- |[[Александар Ѓорчев]] || |- |[[Димитар Гешоски]] || |- |[[Алеко Протогеров]] || |- |[[Игор Џамбазов]] || |- |[[Панче Камџик]] || |- |[[Крум Стојанов]] || |- |[[Мето Јовановски (глумец) |Мето Јовановски]] || |- |[[Џемаил Макшут]] || |- |[[Владо Јаневски]] || |- |[[Гоце Тодоровски]] || |- |[[Ацо Стефановски]] || |- |[[Душко Костовски]] || |- |[[Мите Грозданов]] || |- |[[Добрила Пучкова]] || |- |[[Благоја Чоревски]] || |- |[[Ратко Гавриловиќ]] || |- |[[Предраг Дишљенковиќ]] || |- |[[Петар Стојковски]] || |} <span class="mw-customtoggle-myDivision">Останати улоги &nbsp;▼</span> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" id="mw-customcollapsible-myDivision"> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |- |[[Цветанка Јакимовска]] || |- |[[Тома Киров]] || |- |[[Владимир Ангеловски|Владимир Ангеловски-Дади]] || |- |[[Мехди Бајрактари]] || |- |[[Благоја Спиркоски Џумерко]] || |- |[[Димче Мешковски]] || |- |[[Борис Чоревски]] || |- |[[Димитар Зози]] || |- |[[Кирил Ристоски]] || |- |[[Симе Илиев]] || |- |[[Раде Матиќ]] || |- |[[Иванка Зенделска]] || |- |[[Кирчо Божиновски]] || |- |[[Славко Ташевски]] || |- |[[Ѓорѓи Тодоровски]] || |- |[[Тони Басовски]] || |- |[[Темелко Ѓурковски]] || |- |[[Диме Поповски]] || |- |[[Бајрус Мјаку]] || |- |[[Владимир Спасов]] || |- |[[Мустафа Јашар]] || |- |[[Александар Шехтански]] || |- |[[Милосав Крстевски]] || |- |[[Томче Кирков]] || |- |[[Младен Крстевски]] || |- |[[Борис Мајсторов]] || |- |[[Ѓорѓи Колозов]] || |} </div> == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=0444930|title=Учителот}} *{{youtube|id=82FoSk3sfAs|title=Учителот}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] j4y18s35gstosz4ia3dcrbtfdwxmu1r 0 1179712 4800315 4774355 2022-08-08T15:08:34Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Александра | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Ацо Алексов]] | producer = | writer = [[Томе Арсовски]] | narrator = | starring = [[Драги Костовски]]<br/>[[Снежана Стамеска]]<br/>[[Дарко Дамевски]]<br/>[[Илија Милчин]] | genre = драма | music = [[Андреј Бељан]] | cinematography = [[Мирослав Паланахов]]<br/>[[Зоран Станковски]] | editing = | scenography = [[Менде Ивановски]] | distributor = [[Телевизија Скопје]] | released = [[1970]] | runtime = 76 минути | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 4394672 | MIFC = }} '''„Антица“''' — македонски телевизиски [[филм]] од [[1970]] година. Го режирал [[Ацо Алексов]], а [[сценарио]]то го напишал [[Томе Арсовски]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Драги Костовски]] || |- |[[Снежана Стамеска]] || |- |[[Дарко Дамевски]] || |- |[[Илија Милчин]] || |- |[[Ацо Ѓорчев]] || |- |[[Ленче Делова]] || |- |[[Момир Христовски]] || |- |[[Катерина Крстева]] || |- |[[Џемаил Максут]] || |} == Надворешни врски == * {{IMDb title|id= 4394672|title=Александра}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] f0rynhff18onzofkw21csme82z30y5o 4800391 4800315 2022-08-08T22:05:36Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Александра | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Ацо Алексов]] | producer = | writer = [[Томе Арсовски]] | narrator = | starring = [[Драги Костовски]]<br/>[[Снежана Стамеска]]<br/>[[Дарко Дамевски]]<br/>[[Илија Милчин]] | genre = драма | music = [[Андреј Бељан]] | cinematography = [[Мирослав Паланахов]]<br/>[[Зоран Станковски]] | editing = | scenography = [[Менде Ивановски]] | distributor = [[Телевизија Скопје]] | released = [[1970]] | runtime = 76 минути | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 4394672 | MIFC = }} '''„Антица“''' — македонски телевизиски [[филм]] од [[1970]] година. Го режирал [[Ацо Алексов]], а [[сценарио]]то го напишал [[Томе Арсовски]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Драги Костовски]] || |- |[[Снежана Стамеска]] || |- |[[Дарко Дамевски]] || |- |[[Илија Милчин]] || |- |[[Александар Ѓорчев]] || |- |[[Ленче Делова]] || |- |[[Момир Христовски]] || |- |[[Катерина Крстева]] || |- |[[Џемаил Максут]] || |} == Надворешни врски == * {{IMDb title|id= 4394672|title=Александра}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] ss9uci1w2xcd7wso5h5zrfkhw4bednk 0 1180297 4800394 4787769 2022-08-08T22:07:08Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{закосен наслов}} {{Инфокутија за филм | name = Лет во место | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Слободан Унковски]] | producer = | writer = [[Горан Стефановски]] | narrator = | starring = [[Ненад Стојановски]]<br/>[[Благоја Чоревски]]<br/>[[Нада Гешоска]]<br/>[[Кирил Ристоски]] | genre = драма | music = [[Влатко Стефановски]] | cinematography = [[Перо Стојановски]] | editing = [[Душица Дебарлиева]] | scenography = [[Александар Ивановски-Карадаре]] | distributor = [[Телевизија Скопје]]<br /> | released = [[1984]] | runtime = 94 мин | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 1309454 | MIFC = }} '''„Лет во место“''' — [[Список на македонски филмови|македонски филм]] од [[1984]] година. Го режирал [[Слободан Унковски]], а [[сценарио]]то го напишал [[Горан Стефановски]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Ненад Стојановски]] || Михајло |- |[[Благоја Чоревски]] || Евто |- |[[Нада Гешоска]] || Султана |- |[[Кирил Ристоски]] || Киро |- |[[Гоце Тодоровски]] || Ангеле |- |[[Александар Ѓорчев]] || Кајмакамот |- |[[Љупчо Петрушевски]] || Остоиќ |- |[[Мими Таневска]] || Рајна |- |[[Душко Костовски]] || Поп Велков |} <span class="mw-customtoggle-myDivision">Останати улоги &nbsp;&#9660;</span> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" id="mw-customcollapsible-myDivision"> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Мехди Бајрактари]] || Панајотис |- |[[Лилјана Велјанова]] || Елена |- |[[Симеон Мони Дамевски]] || Гаврил |- |[[Мирче Доневски]] || Арамијата |- |[[Владимир Талевски]] || Зографот 1 |- |[[Ванчо Петрушевски]] || Зографот 2 |} </div> == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=1309454|title=Лет во место}} {{Горан Стефановски}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] [[Категорија:Филмови на Слободан Унковски]] 56vja4qicfucje9w02mfawx69wzyytb 4800395 4800394 2022-08-08T22:08:11Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{закосен наслов}} {{Инфокутија за филм | name = Лет во место | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Слободан Унковски]] | producer = | writer = [[Горан Стефановски]] | narrator = | starring = [[Ненад Стојановски]]<br/>[[Благоја Чоревски]]<br/>[[Нада Гешоска]]<br/>[[Кирил Ристоски]]<br>[[Александар Ѓорчев]] | genre = драма | music = [[Влатко Стефановски]] | cinematography = [[Перо Стојановски]] | editing = [[Душица Дебарлиева]] | scenography = [[Александар Ивановски-Карадаре]] | distributor = [[Телевизија Скопје]]<br /> | released = [[1984]] | runtime = 94 мин | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 1309454 | MIFC = }} '''„Лет во место“''' — [[Список на македонски филмови|македонски филм]] од [[1984]] година. Го режирал [[Слободан Унковски]], а [[сценарио]]то го напишал [[Горан Стефановски]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Ненад Стојановски]] || Михајло |- |[[Благоја Чоревски]] || Евто |- |[[Нада Гешоска]] || Султана |- |[[Кирил Ристоски]] || Киро |- |[[Гоце Тодоровски]] || Ангеле |- |[[Александар Ѓорчев]] || Кајмакамот |- |[[Љупчо Петрушевски]] || Остоиќ |- |[[Мими Таневска]] || Рајна |- |[[Душко Костовски]] || Поп Велков |} <span class="mw-customtoggle-myDivision">Останати улоги &nbsp;&#9660;</span> <div class="mw-collapsible mw-collapsed" id="mw-customcollapsible-myDivision"> {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Мехди Бајрактари]] || Панајотис |- |[[Лилјана Велјанова]] || Елена |- |[[Симеон Мони Дамевски]] || Гаврил |- |[[Мирче Доневски]] || Арамијата |- |[[Владимир Талевски]] || Зографот 1 |- |[[Ванчо Петрушевски]] || Зографот 2 |} </div> == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=1309454|title=Лет во место}} {{Горан Стефановски}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Југословенски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] [[Категорија:Филмови на Слободан Унковски]] exrsl7xam3kivihz2np6ko6kabmk7u9 4 1181127 4800373 4642661 2022-08-08T20:51:33Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{Напатствија за избрана статија/2}} <div class="boilerplate metadata rfa" style="background-color: #f5fff5; margin: 2em 0 0 0; padding: 0 10px 0 10px; border: 1px solid #AAAAAA;"> ==[[Освојување на Африка]]== ===Информации=== <span style="border: 1px solid #aaa; background: #f9fcf9; margin-right: .5em; padding: 6px;">Статијата е предложена за дискусија во 23:03, 22 септември 2017 (CEST). </span> ===Извадок=== [[Податотека:Colonial Africa 1913 map.svg|десно|200п]] '''[[Освојување на Африка]]''' — период од [[Историја на Африка|историјата на Африка]] проследен со окупација, поделба и колонизација на африканската територија од страна на европските сили за време на периодот на т.н. [[Нов империјализам]], во периодот помеѓу [[1881]] и [[1914]] година. Во [[1870]] година, само 10% од [[Африка]] бил под европска контрола, додека до [[1914]] година овој процент се зголемил на речиси 90% од континентот. Единствено [[Етиопија]] ([[Абисинија]]), Дервишката држава (денешна [[Сомалија]]) и [[Либерија]] биле независни. [[Берлинска конференција (1884)|Берлинската конференција]] од [[1884]] година, која ја регулирала европската колонизација и трговија во Африка, обично се нарекува почетна точка за борбата во [[Африка]]. Како последица на политичките и економските соперништва меѓу европските империи во последниот квартал од [[19 век]], европските сили често избегнувале да војуваат меѓу себе кога станувало збор за континентот. Во подоцнежните години на [[19 век]], транзицијата од „''неформалниот империјализам''“ со воено влијание и економска доминација, го насочило владеењето, доведувајќи го колонијалниот империјализам. ''([[Освојување на Африка|Дознајте повеќе...]])'' == Дискусија == == Гласање == '''(5/0/0); Закажано да заврши во 22:03, [[29 септември]] [[2017]] (CEST)''' === За === #--Тиверополник 23:03, 22 септември 2017 (CEST) # --[[Корисник:Bjankuloski06|Б. Јанкулоски]] <small>([[Разговор со корисник:Bjankuloski06|разговор]])</small> 03:23, 23 септември 2017 (CEST) #{{За}}--[[User:Ehrlich91|Ehrlich91]] <small>([[User talk:Ehrlich91|разговор]])</small> 09:16, 23 септември 2017 (CEST) #{{За}}--[[User:Ca7apult|ca7apult]] <small>([[User talk:Ca7apult|разговор]])</small> 11:11, 23 септември 2017 (CEST) #{{За}}--[[User:Kiril Simeonovski|Kiril Simeonovski]] <small>([[User talk:Kiril Simeonovski|разговор]])</small> 12:08, 23 септември 2017 (CEST) === Против === === Воздржан === [[Категорија:Википедија:Успешни кандидатури за избрана статија|Освојување на Африка]] nryy37mgcpi7qmwrpxavgk7uj6woiyc 4 1181585 4800371 4642654 2022-08-08T20:50:50Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Colonial Africa 1913 map.svg|десно|200п]] '''[[Освојување на Африка]]''' — период од [[Историја на Африка|историјата на Африка]] проследен со окупација, поделба и колонизација на африканската територија од страна на европските сили за време на периодот на т.н. [[Нов империјализам]], во периодот помеѓу [[1881]] и [[1914]] година. Во [[1870]] година, само 10% од [[Африка]] бил под европска контрола, додека до [[1914]] година овој процент се зголемил на речиси 90% од континентот. Единствено [[Етиопија]] ([[Абисинија]]), Дервишката држава (денешна [[Сомалија]]) и [[Либерија]] биле независни. [[Берлинска конференција (1884)|Берлинската конференција]] од [[1884]] година, која ја регулирала европската колонизација и трговија во Африка, обично се нарекува почетна точка за борбата во [[Африка]]. Како последица на политичките и економските соперништва меѓу европските империи во последниот квартал од [[19 век]], европските сили често избегнувале да војуваат меѓу себе кога станувало збор за континентот. Во подоцнежните години на [[19 век]], транзицијата од „''неформалниот империјализам''“ со воено влијание и економска доминација, го насочило владеењето, доведувајќи го колонијалниот империјализам. ''([[Освојување на Африка|Дознајте повеќе...]])'' <noinclude>[[Категорија:Главна страница / избрана статија / 2017]]</noinclude> i3sm9tfy7pgxkki6vv40oe9sai7gejx 0 1182916 4800392 3702545 2022-08-08T22:06:12Z 188.117.212.92 /* Улоги */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за филм | name = Брачна понуда | image = | image_size = 220п | caption = | director = [[Димитар Христов]] | producer = | writer = [[Антон Чехов]] | narrator = | starring = [[Ацо Ѓорчев]]<br/>[[Анче Џамбазова]]<br/>[[Љубиша Трајковски]]<br/> | genre = драма | music = | cinematography = | editing = | scenography = | distributor = [[Телевизија Скопје]] | released = [[1974]] | runtime = | country = {{МКД}} | language = [[Македонски јазик|македонски]] | budget = | gross = | preceded_by = | followed_by = | website = | amg_id = | imdb_id = 1143978 | MIFC = }} '''„Брачна понуда “''' - македонски телевизиски [[филм]] од [[1974]] година. Го режирал [[Димитар Христов]], а [[сценарио]]то е според дело на [[Антон Чехов]]. == Улоги == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=2 | '''Глумец''' | '''Улога''' |- |[[Александар Ѓорчев]] || |- |[[Анче Џамбазова]] || |- |[[Љубиша Трајковски]] || |} == Надворешни врски == * {{IMDb title|id=1143978|title=Брачна понуда}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Македонски филмови]] [[Категорија:Телевизиски филмови]] [[Категорија:Филмови со Ацо Ѓорчев]] [[Категорија:Филмови со Љубиша Трајковски]] [[Категорија:Филмови со Анче Џамбазова]] [[Категорија:Филмови од 1974 година]] [[Категорија:Филмови на Димитар Христов]] n8u34nri55b40mnhr5rm9hmxsx3265l 0 1187139 4800359 4667637 2022-08-08T19:52:09Z P.Nedelkovski 47736 #WPWPMK, #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Devolskikomitat.jpg|250п|мини|десно|Кутмичевица]] '''Кутмичевица''' — историска област во [[Југоисточна Европа]]. Точните граници на областа не се определени, но според историските записи во Кутмичевица влегувале областите околу [[Охридско Езеро|Охридското]] и [[Преспанското Езеро]] и територијата на запад од нив до [[Јадранското Море]] во денешна јужна [[Албанија]]. Според некои научници, на исток границите на областа достигнувале до реката [[Вардар]]. Во периодот од IX-XI век областа Кутмичевица се наоѓа во границите на [[Прво Бугарско Царство|Првото Бугарско Царство]].<ref>Obolensky, Dimitri. Six Byzantine Portraits. Oxford, Oxford University Press, 1988.</ref> Околу 886 година, бугарскиот кнез [[Борис I]] го испраќа [[Климент Охридски]] во областа како учител и проповедник со специјални привилегии и го назначува Домет за нејзин управител. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Кутмичевица| ]] [[Категорија:Историски области во Албанија]] [[Категорија:Историско-географски области во Македонија]] [[Категорија:Македонија во средниот век]] mqj19ctujyg21zi15gcbl7pbza7ke7b 4 1192792 4800369 4642655 2022-08-08T20:50:16Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Colonial Africa 1913 map.svg|десно|200п]] '''[[Освојување на Африка]]''' — период од [[Историја на Африка|историјата на Африка]] проследен со окупација, поделба и колонизација на африканската територија од страна на европските сили за време на периодот на т.н. [[Нов империјализам]], во периодот помеѓу [[1881]] и [[1914]] година. Во [[1870]] година, само 10% од [[Африка]] бил под европска контрола, додека до [[1914]] година овој процент се зголемил на речиси 90% од континентот. Единствено [[Етиопија]] ([[Абисинија]]), Дервишката држава (денешна [[Сомалија]]) и [[Либерија]] биле независни. [[Берлинска конференција (1884)|Берлинската конференција]] од [[1884]] година, која ја регулирала европската колонизација и трговија во Африка, обично се нарекува почетна точка за борбата во [[Африка]]. Како последица на политичките и економските соперништва меѓу европските империи во последниот квартал од [[19 век]], европските сили често избегнувале да војуваат меѓу себе кога станувало збор за континентот. Во подоцнежните години на [[19 век]], транзицијата од „''неформалниот империјализам''“ со воено влијание и економска доминација, го насочило владеењето, доведувајќи го колонијалниот империјализам. ''([[Освојување на Африка|Дознајте повеќе...]])'' <noinclude>[[Категорија:Главна страница / избрана статија / 2018]]</noinclude> ep1ttajr9o3lvb5ounr9e6sk2ycw5h7 10 1196690 4800332 4323486 2022-08-08T16:48:02Z 82.198.61.200 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Премиери на Италија |title = [[Премиер на Италија|Премиери на Италија]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |group1 = [[Кралство Италија]] |list1 = [[Image:Flag of Italy (1861-1946).svg|75px|right|border]] * [[Камило Бенсо, гроф од Кавур|Кавур]] * [[Бетино Рикасоли|Рикасоли]] * [[Урбано Ратаци|Ратаци]] * [[Луиџи Карло Фарини|Фарини]] * [[Марко Мингети|Мингети]] * [[Алфонсо Фереро Ла Мармора|Ла Мармора]] * [[Бетино Рикасоли|Рикасоли]] * [[Урбано Ратаци|Ратаци]] * [[Луиџи Федерико Менабреа|Менабреа]] * [[Џовани Ланца|Ланца]] * [[Марко Мингети|Мингети]] * [[Агостино Депретис|Депретис]] * [[Бенедето Каироли|Каироли]] * [[Агостино Депретис|Депретис]] * [[Бенедето Каироли|Каироли]] * [[Агостино Депретис|Депретис]] * [[Франческо Криспи|Криспи]] * [[Антонио Стараба|Стараба]] * [[Џовани Џолити|Џолити]] * [[Франческо Криспи|Криспи]] * [[Антонио Стараба|Стараба]] * [[Луиџи Пелу|Пелу]] * [[Џузепе Сарако|Сарако]] * [[Џузепе Ѕанардели|Ѕанардели]] * [[Џовани Џолити|Џолити]] * [[Томазо Титони|Титони]] * [[Алесандро Фортис|Фортис]] * [[Сиднеј Сонино|Сонино]] * [[Џовани Џолити|Џолити]] * [[Сиднеј Сонино|Сонино]] * [[Луиџи Луцати|Луцати]] * [[Џовани Џолити|Џолити]] * [[Антонио Саландра|Саландра]] * [[Паоло Бозели|Бозели]] * [[Виторио Емануеле Орландо|Орландо]] * [[Франческо Саверио Нити|Нити]] * [[Џовани Џолити|Џолити]] * [[Иваное Бономи|Бономи]] * [[Луиџи Факта|Факта]] * [[Бенито Мусолини|Мусолини]] * [[Пиетро Бадољо|Бадољо]] * [[Ивоное Бономи|Бономи]] * [[Феручо Пари|Пари]] * [[Алчиде Де Гаспери|Де Гаспери]] |group2 = [[Италија|Италијанска Република]] |list2 = [[Image:Flag of Italy.svg|75px|right|border]] * [[Алчиде Де Гаспери|Де Гаспери]] * [[Џузепе Пела|Пела]] * [[Аминторе Фанфани|Фанфани]] * [[Марио Шелба|Шелба]] * [[Антонио Сењи|Сењи]] * [[Адоне Ѕоли|Ѕоли]] * [[Аминторе Фанфани|Фанфани]] * [[Антонио Сењи|Сењи]] * [[Фернандо Тамброни|Тамброни]] * [[Аминторе Фанфани|Фанфани]] * [[Џовани Леоне|Леоне]] * [[Алдо Моро|Моро]] * [[Џовани Леоне|Леоне]] * [[Маријано Румор|Румор]] * [[Емилио Коломбо|Коломбо]] * [[Џулио Андреоти|Андреоти]] * [[Маријано Румор|Румор]] * [[Алдо Моро|Моро]] * [[Џулио Андреоти|Андреоти]] * [[Франческо Косига|Косига]] * [[Арналдо Форлани|Форлани]] * [[Џовани Спадолини|Спадолини]] * [[Аминторе Фанфани|Фанфани]] * [[Бетино Кракси|Кракси]] * [[Аминторе Фанфани|Фанфани]] * [[Џовани Горија|Горија]] * [[Чиријако де Мите|Де Мита]] * [[Џулио Андреоти|Андреоти]] * [[Џулијано Амато|Амато]] * [[Карло Аѕелио Чампи|Чампи]] * [[Силвио Берлускони|Берлускони]] * [[Ламберто Дини|Дини]] * [[Романо Проди|Проди]] * [[Масимо Д'Алема|Д'Алема]] * [[Џулијано Амато|Амато]] * [[Силвио Берлускони|Берлускони]] * [[Романо Проди|Проди]] * [[Силвио Берлускони|Берлускони]] * [[Марио Монти|Монти]] * [[Енрико Лета|Лета]] * [[Матео Ренци|Ренци]] * [[Паоло Џентилони|Џентилони]] }}<noinclude> {{расклоп}} <!--Categories--> [[Category:Italy politics and government templates]] [[Category:Italy political leader navigational boxes]] <!--Other languages--> </noinclude> hyaxt7p071d9eft3m56ed4blfjto856 0 1202668 4800308 4532489 2022-08-08T13:43:32Z 88.80.115.247 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ана Малешевска | портрет = | опис = | родено-име = | роден-место = [[Дупница]], [[Бугарија]] | починал-место = [[Бугарија]] | починал-причина = | националност = | познат = | наставка = а | занимање = учителка | сопружник = [[Крсто Асенов]], кукушки окружен војвода | татко = [[Никола Малешевски]], пунктов началник на ТМОРО во Дупница | мајка = | родители = | роднини = | деца = }} '''Ана Малешевска''' ({{родена на|||1884}} во {{родена во|Дупница}} — {{почината на|||1941}}) — [[Македонија|македонска]] учителка, учесничка во [[Илинденско востание|Илинденското востание]] и деец на [[Македонска револуционерна организација|ВМРО]].<ref>{{МакЕнц|904|Малешевска|II}}</ref> == Животопис == Учителка, учесничка во [[Илинденско востание|Илинденското востание]], ќерка на [[Никола Малешевски]], пунктов началник на [[Македонска револуционерна организација|ТМОРО]] во [[Дупница]]. Гимназија завршила во [[Солун]]. Учителствувала во [[Кукуш]], каде што се вклучила во ТМОРО. Влегла во четата на кукушкиот окружен војвода [[Крсто Асенов]] (во пролетта 1903 г.). На [[Илинден]] (1903), при осветувањето на востаничкото знаме, се венчала со Крсто Асенов во црквата во село [[Корнишор|Корничор]]. Поради тоа војводата Асенов бил убиен од негов четник. По овој драматичен настан Ана заминала од четата и се посветила на учителската дејност. == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Малешевска, Ана}} [[Категорија:Луѓе од Дупница]] [[Категорија:Македонски учители]] 1ou9c816opx7a96967279upuhg7g6kr 0 1205294 4800333 3764508 2022-08-08T16:55:03Z P.Nedelkovski 47736 #WPWPMK, #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Collineair.png|мини|На сликата, точките a1, a2, a3 се колинеарни, како и точките b1, b2, b3. Спротивно, точките a1, a2, b3 не се колинеарни.]] За три или повеќе [[точка (геометрија)|точки]] се вели дека се '''колинеарни''' ако постои [[права (геометрија)|права]] која ги содржи. Колинеарноста на три точки ''A'', ''B'' и ''C'' се обележува како ''A-B-C''. Доколку точките не се колинерани се нарекуваат '''неколинеарни'''. == Аналитичка формулација == Нека се дадени три точки ''A'', ''B'' и ''C'' од ''R<sup>n</sup>'' чија колинеарност треба да се провери. Прво се формираат два [[вектор]]и ''AB'' и ''BC'' и потоа се обидува да се реши системот равенки: :<math>\overrightarrow{AB} = \alpha \overrightarrow{BC}, \;\; \alpha \in R</math> Доколку постои вакво α, точките се колинеарни. Системот може рамноправно да се решава за која било комбинација од два меѓусебно различни вектори: ''AB'', ''AC'' и ''BC''. === Тродимензионален простор === Во [[тродимензионален простор]] како услов за колинеарност исто така може да се користи [[векторски производ|векторскиот производ]]. :<math>\overrightarrow{AB} \times \overrightarrow{BC} = \overrightarrow{0}</math> Еквивалент на овој израз може да се претстави и со условот за вредност на [[детерминанта]]та: :<math>\begin{vmatrix} A_x & A_y & 1 \\ B_x & B_y & 1 \\ C_x & C_y & 1 \\ \end{vmatrix} = 0</math> {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Геометрија]] [[Категорија:Зборови кои ги нема во ТРМЈ]] 2fdxtnu2lrvihijrwc355dao31qn89a 0 1209068 4800452 3783986 2022-08-09T06:55:46Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mammographie-cancer.jpg|мини|Мамографија-рак]] [[Податотека:Schéma-du-sein.jpg|мини|Анатомија на дојка]] '''Тројно-негативен рак на дојка''' претставува форма на карцином кај којашто недостасува експресија на гените за [[естрогенски рецептор]] (ER), [[прогестеронски рецептор]] (PR) and [[HER2/neu]].<ref>Foulkes, William D., Ian E. Smith, and Jorge S. Reis-Filho. "[http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/Nejmra1001389 Triple-negative breast cancer.]"&nbsp;''New England Journal of Medicine''&nbsp;363.20 (2010): 1938-1948.</ref> Ова го прави потежок за третман бидејќи повеќето стратегии за третман вклучуваат таргетирање на еден од овие три рецептори, па тројно-негативните карциноми бараат комбинирана терапија. Овој тип има тенденција да биде поагресивен во споредба со другите типови на рак на дојка. == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Рак]] byx89p373rgxntatlqxwt0rifflj66g 0 1210735 4800457 4655741 2022-08-09T07:08:59Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Map Germany Länder-de.svg|мини|Карта Германија ]] '''Германски првенство во фудбал''', е систем на фудбалски лиги хиерархиски распоредени кој се меѓусебно поврзани во асоцијација. Првенството се состои од 2235 поделби и има 31645 екипи, во коe сите поделби се врзани заедно со принципот на промоција и испаѓање. Првите три професионални нивоа содржат по една дивизија (поделба). Подолу, полупрофесионалните и аматерските нивоа имаат прогресивно повеќе паралелни поделби, од кои секоја опфаќа постепено помали географски области. Екипите кои завршуваат на врвот во нивната лига на крајот од секоја сезона можат да се искачуваат во пирамидата, додека оние што завршуваат на дното испаѓаат на долу. Теоретски е можно дури и најнискиот локален аматерски клуб да се искачи на врвот на системот и да стане германски фудбалски шампион еден ден. {| class="wikitable" style="border-collapse:collapse;text-align:center" border="1" cellpadding="0" width="100%" |- style="background:#c8c8c8" ! colspan="1" height="30" width="4%"| Ниво ! colspan="7" width="96%"| Дивизии |- | colspan="1" width="4%" style="background:#c8c8c8" height="60" | '''1''' | colspan="7" width="96%"| '''[[Прва Бундеслига (фудбал)|Бундеслига]]'''<br>''18 екипи<br>↓ 2 места за испаѓање + 1 место плејоф за опстанок'' |- | colspan="1" width="4%" style="background:#c8c8c8" height="60" | '''2''' | colspan="7" width="96%"| '''[[Втора Бундеслига (фудбал)|2. Бундеслига]]'''<br>''18 екипи<br>↑ 2 места за промоција + 1 место плејоф за промоција<br>↓ 2 места за испаѓање + 1 место плејоф за опстанок'' |- | colspan="1" width="4%" style="background:#c8c8c8" height="60" | '''3''' | colspan="7" width="96%"| '''[[Трета фудбалска лига на Германија|3. лига]]'''<br>''20 екипи<br>↑ 2 места за промоција + 1 место плејоф за промоција<br>↓ 3 места за испаѓање'' |- | colspan="1" width="5%" style="background:#c8c8c8" height="60" | '''4''' | colspan="1" width="19%"| '''[[Регионална фудбалска лига Север (Германија)|Регионална лига Север]]'''<br>''18 екипи<br>↑ 1 место плејоф за промоција<br>↓ 2 до 4 места за испаѓање'' | colspan="1" width="19%"| '''[[Регионална фудбалска лига Североисток (Германија)|Регионална лига Североисток]]'''<br>''18 екипи<br>↑ 1 место плејоф за промоција<br>↓ 1 до 5 места за испаѓање'' | colspan="1" width="19%"| '''[[Регионална фудбалска лига Запад (Германија)|Регионална лига Запад]]'''<br>''18 екипи<br>↑ 1 место плејоф за промоција<br>↓ 1 до 4 места за испаѓање'' | colspan="1" width="19%"| '''[[Регионална фудбалска лига Југозапад (Германија)|Регионална лига Југозапад]]'''<br>''19 екипи<br>↑ 2 место плејоф за промоција<br>↓ 3 до 6 места за испаѓање'' | colspan="1" width="19%"| '''[[Регионална фудбалска лига Бајерн|Регионална лига Бајерн]]'''<br>↑ 1 место плејоф за промоција<br>↓ 2 до 4 места за испаѓање'' |- | colspan="1" width="5%" style="background:#c8c8c8" height="60" | '''5''' | colspan="1" width="19%"| ''[[German football league system#Hamburg|Лигашки систем на<br>Хамбург]]<br>↑ 1 promotion playoff spot'' ''[[German football league system#Bremen|Лигашки систем на<br>Бремен]]<br>↑ 1 promotion playoff spot'' ''[[German football league system#Schleswig-Holstein|Лигашки систем на<br>Шлесвиг-Холштајн]]<br>↑ 1 promotion playoff spot'' ''[[German football league system#Lower Saxony|Лигашки систем на<br>Долна Саксонија]]<br>↑ 1 promotion spot<br>+ 1 promotion playoff spot'' | colspan="1" width="19%"| 2 divisions of<br>'''[[НОФВ-Оберлига]]'''<br>''33 екипи<br>↑ 2 promotion spots<br>↓ 5 to 11 relegation spots''<ref>[http://www.nofv-online.de/index.php/satzungen-und-ordnungen.html?file=files/Inhalt/Downloads/satzungen%20und%20ordnungen/02_Spielordnung.pdf Oberliga Nordost promotion and relegation (German)]</ref> | colspan="1" width="19%"| ''[[German football league system#Lower Rhine|Лигашки систем на<br>Долна Рајна]]<br>↑ 1 promotion spot'' ''[[German football league system#Middle Rhine|Лигашки систем на<br>Средна Рајна]]<br>↑ 1 promotion spot'' ''[[German football league system#Westphalia|Лигашки систем на<br>Вестфалија]]<br>↑ 2 promotion spots'' | colspan="1" width="19%"| '''[[Оберлига Рајнланд-Пфалц/Сар]]'''<br>''19 екипи<br>↑ 1 to 2 promotion spots<br>↓ 3 to 6 relegation spots''<ref>[http://www.frv-suedwest.de/wDeutsch/aktuelles/meldungen/PDF-Dateien/Spielordnung_neu_Juli_2016.pdf Oberliga Rheinland-Pfalz/Saar promotion and relegation (German)]</ref> '''[[Оберлига Баден-Вуртемберг]]'''<br>''18 екипи <br>↑ 1 promotion spot<br>↓ 3 to 6 relegation spots''<ref>{{Наведена мрежна страница |url=http://www.suedfv.de/wp-content/uploads/2017/07/SFV-Spielordnung-26.04.2017.pdf |title=Oberliga Baden-Württemberg promotion and relegation (German) |accessdate=2018-11-01 |archive-date=2017-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170730210420/http://www.suedfv.de/wp-content/uploads/2017/07/SFV-Spielordnung-26.04.2017.pdf }}</ref> ''[[German football league system#Hesse|Лигашки систем на<br>Хесен]]<br>↑ 1 promotion spot'' | colspan="1" width="19%"| ''[[German football league system#Bavaria|Лигашки систем на<br>Баварија]]<br>(во која спаѓа и Регионалната лига Бајерн од 4. ниво)<br>↑ 1 promotion playoff spot'' |- |} == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * {{Official website|http://www.bundesliga.de/en/liga/index.php|Bundesliga and 2. Bundesliga official website}} * [https://www.dfb.de/index.php?id=511697 3. Liga official website (German)] * [http://www.kicker.de/news/fussball/regionalliga/startseite.html Regionalliga results and tables (unofficial, German)] * [http://www.league321.com/germany-football.html League321.com] - German football league tables, records & statistics database. [[Категорија:Фудбалот во Германија]] clljayfgpbllzg9cpghbb3xvvp7cnu4 0 1214414 4800304 4772905 2022-08-08T13:31:51Z Иван Ж 57150 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Лука Јовиќ | image = [[File:FC RB Salzburg versus Real Madrid (Testspiel, 7. August 2019) 17.jpg|200px|]] | image_size = 200px | caption = Јовиќ со [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] во 2019 година | fullname = Лука Јовиќ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|23|df=y}} | birth_place = [[Бијељина]], Босна и Херцеговина | height = 1.81 m<ref name="FIFA">{{Наведена мрежна страница|url=https://tournament.fifadata.com/documents/fwc/2018/pdf/fwc_2018_squadlists.pdf|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players|date=19 June 2018|website=[[FIFA]]|page=27|format=PDF|access-date=19 June 2018|archive-date=2018-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|url-status=dead}}</ref> | position = [[Напад (фудбал)|Напад]] | currentclub = {{Fb team Fiorentina} | clubnumber = 7 | youthyears1 = 2005–2014 | youthclubs1 = {{Fb team Crvena Zvezda}} | years1 = 2014–2016 | clubs1 = {{Fb team Crvena Zvezda}} | caps1 = 42 | goals1 = 12 | years2 = 2016– | clubs2 = {{Fb team Benfica}} | caps2 = 2 | goals2 = 0 | clubs3 = {{Fb team Benfica B}} | caps3 = 18 | goals3 = 4 | years4 = 2017–2019 | clubs4 = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица) | caps4 = 51 | goals4 = 25 | years5 = 2019- | clubs5 = {{Fb team Real Madrid}} | caps5 = 36 | goals5 = 3 | years6 = 2021 | clubs6 = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица) | caps6 = 10 | goals6 = 3 | nationalyears1 = 2012–2013 | nationalteam1 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 15 години|Србија 15]] | nationalcaps1 = 12 | nationalgoals1 = 10 | nationalyears2 = 2013–2014 | nationalteam2 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 17 години|Србија 17]] | nationalcaps2 = 19 | nationalgoals2 = 16 | nationalyears3 = 2015 | nationalteam3 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 18 години|Србија 18]] | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2014–2016 | nationalteam4 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]] | nationalcaps4 = 13 | nationalgoals4 = 10 | nationalyears5 = 2016 | nationalteam5 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 20 години|Србија 20]] | nationalcaps5 = 1 | nationalgoals5 = 0 | nationalyears6 = 2015– | nationalteam6 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 години|Србија 21]] | nationalcaps6 = 14 | nationalgoals6 = 7 | nationalyears7 = 2018– | nationalteam7 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]] | nationalcaps7 =22 | nationalgoals7 = 7 | club-update = 19 May 2022 | nationalteam-update = 19 May 2022 }} '''Лука Јовиќ''' (роден на 23 декември 1997 година) е [[Србија|српски]] професионален [[фудбал]]ер кој игра како [[Напад (фудбал)|напаѓач]] за шпанскиот клуб [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]], и за [[Фудбалска репрезентација на Србија|репрезентацијата на Србија]]. == Кариера == ===Црвена Ѕвезда=== ===Бенфика=== ===Ајнтрахт Франкфурт=== ===Реал Мадрид=== На 4 јуни 2019 година, Јовиќ потпишал за [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] за сума од €60&nbsp;милиони евра, на шест години договор.<ref>{{наведени вести|url=https://www.realmadrid.com/en/news/2019/06/official-announcement-jovi%C4%87|title=Official Announcement: Jović|date=4 June 2019|publisher=Real Madrid C.F.|access-date=4 June 2019}}</ref><ref>{{наведени вести|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/realmadrid/luka-jovic-real-madrid-transfer-confirmed-eintracht-frankfurt-striker-a4145291.html|title=Luka Jovic to Real Madrid transfer confirmed for Eintracht Frankfurt striker|last=Ouzia|first=Malik|date=4 June 2019|work=London Evening Standard|access-date=4 June 2019}}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовиќ, Лука}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Црвена Ѕвезда]] [[Категорија:Српски фудбалери]] [[Категорија:Срби во Босна и Херцеговина]] [[Категорија:Луѓе од Бијељина]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1997 година]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Реал Мадрид]] o8wmgb0fgqadfe8g0cucxm81hikosgm 4800305 4800304 2022-08-08T13:32:23Z Иван Ж 57150 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Лука Јовиќ | image = [[File:FC RB Salzburg versus Real Madrid (Testspiel, 7. August 2019) 17.jpg|200px|]] | image_size = 200px | caption = Јовиќ со [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] во 2019 година | fullname = Лука Јовиќ | birth_date = {{birth date and age|1997|12|23|df=y}} | birth_place = [[Бијељина]], Босна и Херцеговина | height = 1.81 m<ref name="FIFA">{{Наведена мрежна страница|url=https://tournament.fifadata.com/documents/fwc/2018/pdf/fwc_2018_squadlists.pdf|title=2018 FIFA World Cup Russia: List of players|date=19 June 2018|website=[[FIFA]]|page=27|format=PDF|access-date=19 June 2018|archive-date=2018-06-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180619164139/https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF|url-status=dead}}</ref> | position = [[Напад (фудбал)|Напад]] | currentclub = {{Fb team Fiorentina }} | clubnumber = 7 | youthyears1 = 2005–2014 | youthclubs1 = {{Fb team Crvena Zvezda}} | years1 = 2014–2016 | clubs1 = {{Fb team Crvena Zvezda}} | caps1 = 42 | goals1 = 12 | years2 = 2016– | clubs2 = {{Fb team Benfica}} | caps2 = 2 | goals2 = 0 | clubs3 = {{Fb team Benfica B}} | caps3 = 18 | goals3 = 4 | years4 = 2017–2019 | clubs4 = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица) | caps4 = 51 | goals4 = 25 | years5 = 2019- | clubs5 = {{Fb team Real Madrid}} | caps5 = 36 | goals5 = 3 | years6 = 2021 | clubs6 = → {{Fb team Eintracht Frankfurt}} (позајмица) | caps6 = 10 | goals6 = 3 | nationalyears1 = 2012–2013 | nationalteam1 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 15 години|Србија 15]] | nationalcaps1 = 12 | nationalgoals1 = 10 | nationalyears2 = 2013–2014 | nationalteam2 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 17 години|Србија 17]] | nationalcaps2 = 19 | nationalgoals2 = 16 | nationalyears3 = 2015 | nationalteam3 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 18 години|Србија 18]] | nationalcaps3 = 1 | nationalgoals3 = 1 | nationalyears4 = 2014–2016 | nationalteam4 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 19 години|Србија 19]] | nationalcaps4 = 13 | nationalgoals4 = 10 | nationalyears5 = 2016 | nationalteam5 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 20 години|Србија 20]] | nationalcaps5 = 1 | nationalgoals5 = 0 | nationalyears6 = 2015– | nationalteam6 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија под 21 години|Србија 21]] | nationalcaps6 = 14 | nationalgoals6 = 7 | nationalyears7 = 2018– | nationalteam7 = {{знамеикона|Србија}} [[Фудбалска репрезентација на Србија|Србија]] | nationalcaps7 =22 | nationalgoals7 = 7 | club-update = 19 May 2022 | nationalteam-update = 19 May 2022 }} '''Лука Јовиќ''' (роден на 23 декември 1997 година) е [[Србија|српски]] професионален [[фудбал]]ер кој игра како [[Напад (фудбал)|напаѓач]] за шпанскиот клуб [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]], и за [[Фудбалска репрезентација на Србија|репрезентацијата на Србија]]. == Кариера == ===Црвена Ѕвезда=== ===Бенфика=== ===Ајнтрахт Франкфурт=== ===Реал Мадрид=== На 4 јуни 2019 година, Јовиќ потпишал за [[ФК Реал Мадрид|Реал Мадрид]] за сума од €60&nbsp;милиони евра, на шест години договор.<ref>{{наведени вести|url=https://www.realmadrid.com/en/news/2019/06/official-announcement-jovi%C4%87|title=Official Announcement: Jović|date=4 June 2019|publisher=Real Madrid C.F.|access-date=4 June 2019}}</ref><ref>{{наведени вести|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/realmadrid/luka-jovic-real-madrid-transfer-confirmed-eintracht-frankfurt-striker-a4145291.html|title=Luka Jovic to Real Madrid transfer confirmed for Eintracht Frankfurt striker|last=Ouzia|first=Malik|date=4 June 2019|work=London Evening Standard|access-date=4 June 2019}}</ref> == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Јовиќ, Лука}} [[Категорија:Фудбалери на ФК Црвена Ѕвезда]] [[Категорија:Српски фудбалери]] [[Категорија:Срби во Босна и Херцеговина]] [[Категорија:Луѓе од Бијељина]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1997 година]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Реал Мадрид]] kfdh1wa4rke8msau4y7mrbsjxathou3 0 1214614 4800358 4457758 2022-08-08T19:49:26Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Rio Bravo (1959 poster).jpg|мини|Рио Браво (1959 постер)]] '''Рио Браво''' ([[англиски]]: ''Rio Bravo'') - американски [[филм]] од 1959 година, во [[режија]] на [[Хауард Хокс]]. Главните улоги ги играат: [[Џон Вејн]], [[Дин Мартин]], [[Рики Нелсон]], [[Енџи Дикинсон]], [[Волтер Бренан]], Џон Расел, Педро Гонзалез-Гонзалез, Естрелита Родригес, Волтер Барнс, итн. Филмот, кој се смета за еден од најславните, најценети и највлијателни [[вестерн]]-филмови на сите времиња, претставува обработка на расказот на Б. Х. Мек Кембел. Притоа, Хокс го снимил овој филм како одговор на филмот „[[Точно на пладне]]“ на [[Фред Цинеман]]. Инаку, ова е жанровски нетипичен филм кој посветува големо внимание на карактерите на главните ликови и на нивните сложени односи, а за сметка на класичната вестерн-приказна. Музиката за филмот е дело на [[композитор]]от [[Димитри Тјомкин]], добитник на четири награди „[[Оскар]]“.<ref name="HRT пристапено на 30.12.2018">[https://raspored.hrt.hr/?raspored=1&mreza=2&datum=2019-01-01 HRT (пристапено на 30.12.2018)]</ref> ==Содржина== Дејството на филмот се одвива во областа Президио, во [[Тексас]], во доцните 1860-ти. Една вечер, поради [[убиство]] на ненаоружан човек, шерифот Џон Т. Ченс (го игра Вејн) го апси каубојот Џо Бурдет (го игра Ејкинс), кој му е брат на земјопоседникот Нејтан Бурдет (го игра Расел), најбогатиот и најмоќниот човек во областа. [[Шериф]]от знае дека Нејтан ќе се обиде да го извлече својот брат од [[затвор]]от, со помош на своите 40 платеници, додека единствените помошници на шерифот се еден пијаница и еден инвалид. Меѓутоа, кога во градот ќе пристигне сточарот Пат Вилер (го игра Бонд), шерифот го запознава младиот [[револвер]]аш Рајан, наречен Колорадо (го игра Нелсон). Истиот ден, патувајќи до Форт Ворт, во градот пристигнува поштенската кочија во која се наоѓа и убавата лажливка Федерс (ја игра Дикинсон) за која е распишана потерница. Следната ноќ, некој подмолно го убива Вилер и тогаш шерифот сфаќа дека пресметката со платениците на Нејтан Бурдет веќе започнала и дека неговиот живот е во сериозна опасност...<ref name="HRT пристапено на 30.12.2018"/> == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Американски филмови]] [[Категорија:Вестерни]] [[Категорија:Филмови на англиски јазик]] [[Категорија:Филмови од 1959 година]] [[Категорија:Филмови со Џон Вејн]] [[Категорија:Филмови на Хауард Хокс]] [[Категорија:Филмови со Дин Мартин]] [[Категорија:Филмови со Рики Нелсон]] [[Категорија:Филмови со Енџи Дикинсон]] [[Категорија:Филмови со Волтер Бренан]] [[Категорија:Филмови чие дејствие се одвива во Тексас]] [[Категорија:Култни филмови]] mnoytyag6q5i617rkyawm2wb23w5n5c 0 1220030 4800337 4775520 2022-08-08T18:21:55Z CommonsDelinker 746 Бришење на "[[Слика:Emblem_of_the_Armed_Forces_of_Armenia.svg|Emblem_of_the_Armed_Forces_of_Armenia.svg]]", беше избришана од [[commons:Главна страница|Заедничката ризница]] од страна на [[commons:User:Rubin16|Rubin16]] поради: [[:c:COM:L|Copyright violat wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = Нагорнокарабашки судир | image = Nagorno-Karabakh Map2.png | image_size = 350px | caption = Тековна воена ситуација во Нагорно-Карабах | date = 20 февруари 1988–денес | place = [[Нагорно-Карабах]]<br />Ерменско-азербејџанска граница | territory = | result = | status = Активен | combatant1 = {{знаме|Armenia}}<br>{{знаме|Artsakh}} (порано Нагорно-Карабах) <br>'''Набавка на оружје:''' *{{знаме|Russia}}<ref>{{наведени вести|url=https://intpolicydigest.org/2017/09/13/armenia-and-azerbaijan-are-stuck-with-russia-and-the-u-s/|title=Armenia and Azerbaijan are Stuck with Russia and the U.S.|date=2017-09-13|work=International Policy Digest|access-date=2018-03-16|language=en-US}}</ref><ref>{{наведени вести|url=https://www.thedailybeast.com/articles/2016/04/04/in-nagorno-karabakh-a-bloody-new-war-with-putin-on-both-sides|title=In Nagorno-Karabakh, a Bloody New War With Putin on Both Sides|last=Nemtsova|first=Anna|date=2016-04-04|work=The Daily Beast|access-date=2018-03-16|language=en}}</ref> | combatant2 = {{знаме|Azerbaijan}}<br> '''Поддршка:''' *{{знаме|Turkey}}<ref>{{наведени вести|title=‘Nagorno-Karabakh is Turkey's problem too,' says Erdoğan |url=http://www.todayszaman.com/news-331310-nagorno-karabakh-is-turkeys-problem-too-says-erdogan.html |accessdate=3 August 2014 |work=[[Today's Zaman]] |date=13 November 2013 |quote=...Erdoğan noted that Turkey's unconditional support for Azerbaijan... |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141012181234/http://www.todayszaman.com/news-331310-nagorno-karabakh-is-turkeys-problem-too-says-erdogan.html |archivedate=October 12, 2014 }}</ref><ref>{{Наведена книга|author1=Özden Zeynep Oktav|title=Turkey in the 21st Century: Quest for a New Foreign Policy|date=2013|publisher=Ashgate Publishing|isbn=9781409476559|page=126|quote=...Turkey's support for Azerbaijan in the conflict over Nagorno-Karabakh...}}</ref><ref>{{Наведена книга|last1=Flanagan|first1=Stephen J.|last2=Brannen|first2=Samuel|title=Turkey's Shifting Dynamics: Implications for U.S.-Turkey Relations|date=2008|publisher=[[Center for Strategic and International Studies]]|location=Washington, DC|isbn=9780892065363|page=17|quote=Turkey's border with Armenia has remained sealed since 1994, due to Turkish support for Azerbaijan in the Nagorno-Karabakh conflict.}}</ref> *{{знаме|Pakistan}}<ref>{{наведени вести|title=‘Pakistan will continue supporting Azerbaijan on Nagorno-Karabakh’ |url=http://www.dailytimes.com.pk/national/14-Mar-2015/pakistan-will-continue-supporting-azerbaijan-on-nagorno-karabakh |work=[[Daily Times (Pakistan)|Daily Times]] |date=14 March 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160123185504/http://www.dailytimes.com.pk/national/14-Mar-2015/pakistan-will-continue-supporting-azerbaijan-on-nagorno-karabakh |archivedate=23 January 2016 |df= }}</ref><ref>{{Наведена книга|last1=Hunter|first1=Shireen|authorlink1=Shireen Hunter|title=Islam in Russia: The Politics of Identity and Security|contribution=Russia and the Transcaucasus: The Impact of the Islamic Factor|date=2004|publisher=M.E. Sharpe|page=349|quote=Aliev thanked Pakistan for its support in the Karabakh conflict.}}</ref> '''Набавка на оружје:''' *{{знаме|Israel}}<ref>{{Наведена мрежна страница|last1=Murinson |first1=Alexander |title=The Ties Between Israel and Azerbaijan |url=http://besacenter.org/wp-content/uploads/2014/10/MSPS110-web.pdf |website=Mideast Security and Policy Studies No. 110 |publisher=[[Begin–Sadat Center for Strategic Studies]] |date=October 2014 |quote=Israel supported the Azeri side in this conflict by supplying Stinger missiles to Azerbaijani troops during the war. |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141103080836/http://besacenter.org/wp-content/uploads/2014/10/MSPS110-web.pdf |archivedate=3 November 2014 }}</ref> *{{знаме|Russia}}<ref>{{наведени вести|last1=Nemtsova|first1=Anna|title=In Nagorno-Karabakh, a Bloody New War With Putin on Both Sides|url=http://www.thedailybeast.com/articles/2016/04/04/in-nagorno-karabakh-a-bloody-new-war-with-putin-on-both-sides.html|work=[[The Daily Beast]]|date=5 April 2016|quote=...Russia sold hundreds of tanks to Armenia’s long time enemy, Azerbaijan. Last year the contracts for Russian military exports to Azerbaijan included armored vehicles, artillery and mortar systems.}}</ref><ref>{{наведени вести|title=Russia set to continue arms supplies to Azerbaijan and Armenia — official|url=http://tass.com/defense/868312|agency=[[Russian News Agency TASS|TASS]]|date=8 April 2016}}</ref> | commander1 = Моментални:<br />{{знамеикона|Armenia}} [[Никол Пашинјан]] <small>(Премиер на Ерменија, врховен командант)</small><br />{{знамеикона|Armenia}} [[Давид Тонојан]] <small>(Министер за одбрана на Ерменија)</small><br />{{знамеикона|Armenia}} [[Артак Давтијан]] <small>(Началник на Генералштабот на Ерменија)</small><br />{{знамеикона|Nagorno-Karabakh}} [[Бако Сахакјан]] <small>(Претседател на Арцах, врховен командант)</small><br />{{знамеикона|Nagorno-Karabakh}} [[Карен Абрахамјан]] <small>(Министер за одбрана на Арцах)</small> | commander2 = Моментални:<br />{{знамеикона|Azerbaijan}} [[Илхам Алиев]]<br /><small>(Претседател на Азербејџан, врховен командант)</small><br />{{знамеикона|Azerbaijan}} [[Закир Хасанов]] <small>(Министер за одбрана на Азербејџан)</small><br />{{знамеикона|Azerbaijan}} [[Наџмадин Садигов]] <small>(Началник на Генералштабот на Азербејџан)</small> | units1 = [[File:Army Artsakh.jpg|15px]] [[Армија за одбрана на Нагорно-Карабах]]<br> [[Воени сили на Ерменија]] *[[File:Army Artsakh.jpg|15px]] [[Ерменска војска]] *[[File:Symbol of Armenian Border Guard.jpg|15px]] [[Ерменска погранична гарда]] | units2 = [[File:Azerbaijani Armed Forces logo.svg|15px]] [[Воени сили на Азербејџан]] *{{Знаменце|Army Flag of Azerbaijan.png}} [[Азербејџански копнени сили]] | strength1 = Ерменија: 45,850 активни лица<br>НКР: 14,500 активни лица | strength2 = Азербејџан: 66,940 активни лица | casualties1 = 214 војници, 16 цивили мртви(2008–2016)<br />~2,000 (1994–2017)<ref>{{Наведена мрежна страница|last1=Hakobyan|first1=Tatul|authorlink1=Tatul Hakobyan|title=Երկու հազար կյանք. հայկական բանակի զոհերը 1994-ի զինադադարից ի վեր|url=http://www.aniarc.am/2017/02/21/about-2000-victims-since-1994/|publisher=ANI Armenian Research Center|language=hy|date=21 February 2017|quote=Այսպիսով, կարող ենք ասել, որ 1994-ի զինադադրից ի վեր հայկական բանակում զոհերի թիվը՝ մարտական և ոչ մարտական միասին, կազմել է շուրջ 2.000 հոգի:}}</ref> | casualties2 = 1,008 војници и 90+ цивили мртви, 1,205 војници и 140 цивили повредени, 30+ војници и 12 цивили заробени (1994–2016)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.meydan.tv/en/site/society/14539/|title=Caspian Defense Studies Institute: More than 2000 injured or dead in Karabakh war|work=Metdan TV|accessdate=18 May 2016}}</ref> | casualties3 = 28,000–38,000 убиени <small>(1988–1994)</small>{{#tag:ref|See {{sfn|de Waal|2003|p=285}}<ref>[http://www.euronews.net/2009/11/28/winds-of-change-in-nagorno-karabakh/ Winds of Change in Nagorno Karabakh] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111206040424/http://www.euronews.net/2009/11/28/winds-of-change-in-nagorno-karabakh |date=2011-12-06 }}. ''[[Euronews]]''. 28 November 2009.</ref><ref>[[Uppsala Conflict Data Program]], Republic of Nagorno-Karabakh - civilians, viewed 2013-05-03</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.naharnet.com/stories/en/150603|title=Azerbaijani Soldier Shot Dead by Armenian Forces|work=Naharnet|accessdate=22 October 2014}}</ref>}}<br>3,000 убиени <small>(мај 1994–август 2009)</small><ref name=crisis3000>{{Наведена мрежна страница|title=Armenia and Azerbaijan: Preventing War |url=https://d2071andvip0wj.cloudfront.net/b60-armenia-and-azerbaijan-preventing-war.pdf |website=Europe Briefing N°60 |publisher=[[International Crisis Group]] |page=3 |date=8 February 2011 |quote=There are no exact casualty figures since 1994, but most observers agree that as many as 3,000 people, mostly soldiers, have died. Crisis Group phone interview, Jasur Sumerinli, military expert, August 2009.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160520105841/http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/caucasus/B60%20Armenia%20and%20Azerbaijan%20---%20Preventing%20War.pdf |archivedate=20 May 2016 |df= }}</ref><br>407–467+ убиени<small>(2010–2016)</small> | notes = }} '''Нагорнокарабашки судир''' — територијален и етнички конфликт помеѓу [[Ерменија]] и [[Азербејџан]] околу спорниот регион на [[Нагорно-Карабах]] и седум окружни области, кои [[де факто]] се контролирани од самопрогласената [[Република Арцах]], но се меѓународно признати [[де јуре]] како дел на [[Азербејџан]]. Конфликтот има свое потекло во почетокот на [[XX век]]. Под [[Советскиот Сојуз]], [[Јосиф Сталин]] одлучил да го направи регионот на Нагорно-Карабах, историски ерменски и со мнозинско ерменско население, автономна област во [[Советски Азербејџан]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://adst.org/2013/08/stalins-legacy-the-nagorno-karabakh-conflict/|title=Stalin’s Legacy: The Nagorno-Karabakh Conflict - Association for Diplomatic Studies and Training|date=6 August 2013|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. Сегашниот конфликт започнал во [[1988]] година, кога карабахските [[Ерменци]] побарале Карабах да биде префрлен од Советски Азербејџан во [[Советска Ерменија]]. Конфликтот ескалирал во целосна војна во раните 1990-ти. Прекинот на огнот потпишан во [[1994]] година предвидувал две децении релативна стабилност, што значително се влошила, заедно со зголемената фрустрираност на [[Баку]] со статус кво на ситуацијата, во спротивност со напорите на [[Ереван]] за нејзино зацврстување<ref name="openDem">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.opendemocracy.net/od-russia/olesya-vartanyan-magdalena-grono/armenia-and-azerbaijan-collision-course-over-nagorno-karabakh|title=Armenia and Azerbaijan collision course over Nagorno-Karabakh|first1=Olesya|last1=Vartanyan|first2=Magdalena|last2=Grono|date=14 July 2017|publisher=openDemocracy|accessdate=14 July 2017}}</ref>. Четиридневната ескалација во април [[2016]] година ги означило најлошите борби како дата по прекинот на огнот. Оттогаш, опасноста од продолжување на големите непријателства е значително зголемена<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/caucasus/nagorno-karabakh-azerbaijan/244-nagorno-karabakhs-gathering-war-clouds|title=Nagorno-Karabakh's Gathering War Clouds|date=1 June 2017|publisher=Crisis Group|accessdate=4 June 2017}}</ref>. == Позадина == Со започнувањето на [[Перестројка]]та и [[Распаѓање на Советскиот Сојуз|распаѓањето на Советскиот Сојуз]] во [[1989]] година, етничките тензии меѓу [[Ерменци]]те и [[Азери]]те се зголемиле во регионот на [[Нагорно-Карабах]]. Од [[2017]] година, јавното мислење од двете страни е забележано како „''повеќе вкоренето, воинствено и бескомпромисно''“<ref name="openDem"/>. Во овој контекст, меѓусебните отстапки кои би можеле да ги намалат тензиите на подолг рок може на пократок рок да ја загрозат внатрешната стабилност и опстанокот на владејачките елити, па оттука оставаат мал поттик за компромис<ref name="openDem"/>. == Нагорнокарабашки судир (1988-94) == Нагорнокарабашкиот судир, исто така позната како ''Арцахиска ослободителна војна во Ерменија и Нагорно-Карабах'', претставува вооружен конфликт што се случил во доцните 1980-ти до мај [[1994]] година, во енклавата Нагорно-Карабах во југозападниот дел на [[Азербејџан]], помеѓу мнозинските етнички [[Ерменци]] од [[Нагорно-Карабах]], поддржани од [[Република Ерменија]] и [[Република Азербејџан]] на друга страна. Како што војната напредувала, Ерменија и Азербејџан, двете поранешни советски републики, се заплеткале во долготрајна војна во планинските височини на Карабах, додека Азербејџан се обидел да го спречи [[Сецесионизам|сецесионистичкото]] движење во Нагорниот-Карабах. Парламентот на енклавата гласал за обединување со Ерменија. Референдумот кој бојкотиран од страна на азербејџанското население во Нагорно-Карабах, се одржал при што повеќето од гласачите гласале за независност. Барањето за обединување со Ерменија, кое започнало повторно во [[1988]] година, започнало на релативно мирен начин. По [[Распаѓање на Советскиот Сојуз|распаѓањето на Советскиот Сојуз]], тензиите постепено прераснале во насилен конфликт меѓу етничките Ерменци и етничките Азери. Двете страни започнале процес за етничко чистење и погроми<ref name=CASE-STUDY-IN-ETHNIC-STRIFE>{{нмс |last=Rieff|first=David|title=Без правила или штета |volume= 76|issue=2|url=http://www.cilicia.com/armo19e.html |publisher=Совет за надворешни односи|date=јуни 1997 |accessdate=13 февруари 2007}}</ref><ref>{{Наведена книга|last=Lieberman|first=Benjamin|title=Terrible Fate: Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe|publisher=Ivan R. Dee|year=2006|location=Chicago|pages=284–292|isbn=1-56663-646-9}}</ref>. Меѓуетничките судири меѓу двете страни избиле кратко време откако парламентот на Нагорно-Карабах во Азербејџан гласал за обединување на регионот со Ерменија на [[20 февруари]] [[1988]] година. Околностите на распаѓањето на Советскиот Сојуз ги зголемиле желбите на ерменското сепаратистички движење во Советски Азербејџан. Декларацијата за отцепување од Азербејџан била конечниот резултат на територијалниот конфликт во врска со земјата<ref name="Croissant">{{Наведена книга|last=Croissant|first=Michael P.|title=The Armenia-Azerbaijan Conflict: Causes and Implications|publisher=Praeger|year=1998|location=London|isbn=0-275-96241-5}}</ref>. Додека Азербејџан ја прогласил својата независност од Советскиот Сојуз и ги отстранил властите на владата на енклавата, ерменското мнозинство гласало за отцепување од Азербејџан. Во процесот тие ја прогласиле непризнаената Република Нагорно-Карабах<ref>Треба да се забележи дека во времето на распадот на СССР, владата на Соединетите Американски Држави ги [[Стимсонова доктрина|признала како легитимна]] границите на земјата во 1933 година ([[Пакт Рибентроп-Молотов]]. Владата на [[Френклин Д. Рузвелт]] воспоставила дипломатски односи со Кремљ кон крајот на истата година). Поради ова, администрацијата на [[Џорџ Буш]] отворено го поддржала отцепувањето на [[Балтички земји|балтичките советски републики]], но ги разгледа прашањата поврзани со независноста и територијалните конфликти на [[Грузија]], Ерменија, [[Азербејџан]] и како внатрешни советски работи.</ref>. Беспрекорните борби избиле кон крајот на зимата [[1992]] година. Меѓународното посредување на неколку групи, вклучувајќи ја и [[ОБСЕ|Организацијата за безбедност и соработка во Европа]] (ОБСЕ), не донесе резолуција. Во пролетта 1993 година, ерменските сили ја освоиле територијата надвор од самата енклава, заканувајќи се да ја катализираат вклученоста на други земји во регионот<ref>Четири резолуции на Советот за безбедност на Обединетите нации за резолуциите на Советот за безбедност на Нагорно-Карабах, усвоени во 1993 година, повикаа на повлекување на ерменските сили од регионите надвор од границите на поранешниот НКАО.</ref>. До крајот на војната во [[1994]] година, Ерменците имале во целосна контрола над поголемиот дел од енклавата и исто така држеле и во моментов контролираат приближно 9% од територијата на Азербејџан надвор од енклавата<ref>Користени се податоцо од новинарот [[Томас де Вал]] за областа, како и областа на Нагорно-Карабах и вкупната површина на Азербејџан се (во км2): 1.936, Келбаџар; 1.835, Лачин; 802, Кубатли; 1,050, Џебраил; 707, Зангелан; 842, Агдам; 462, Физули; 75, ексклави; вкупно 7709 или 8.9%: ''De Waal. ''Black Garden'', p. 286''.</ref>. Како резултат на конфликтот биле раселени 230.000 Ерменци од Азербејџан и 800.000 Азери од Ерменија и Карабах<ref name="CIA-FACTBOOK-AJ">{{Наведена мрежна страница|last=The [[Central Intelligence Agency]]|title=The CIA World Factbook: Transnational Issues in Country Profile of Azerbaijan|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html#Issues|accessdate=14 February 2007}} Воената вмешаност не е еретирана од страна на ерменската влада.</ref>. Во мај 1994 година бил потпишан прекин на огнот со посредство на [[Русија]], а оттогаш мировните преговори, со посредство на Мисијата на ОБСЕ, се одржуваат во Ерменија и Азербејџан. Некои судири се случиле во годините по прекинот на огнот од [[1994]] година<ref name=restraints>{{Наведена мрежна страница|url=http://armenianweekly.com/2015/02/04/karabagh/|title=Loose Restraints: A Look at the Increasingly Shaky Karabagh Ceasefire|author=Hairenik|work=Armenian Weekly}}</ref>. == Гранични судири (1994-2016) == ===Мартакерт (2008)=== [[Мартакертски престрелки (2008)|Мартакертските престрелки]] во [[2008]] година започнале на 4 март по ерменските протести во 2008 година. Во претелките се одвиле најтешките борби меѓу етничките ерменски<ref name="bbcnews2">{{наведени вести|first= |last= |authorlink= |coauthors= |title=Karabakh casualty toll disputed |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7278871.stm |work= |publisher=BBC News |date=2008-03-05 |accessdate=2008-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080309004207/http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7278871.stm |archivedate=9 March 2008 |df= }}</ref> и азербејџанските<ref name="bbcnews">{{наведени вести|first= |last= |authorlink= |coauthors= |title=Fatal Armenian-Azeri border clash |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7278483.stm |work= |publisher=BBC News |date=2008-03-05 |accessdate=2008-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080305231537/http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7278483.stm |archivedate=5 March 2008 |df= }}</ref> сили околу спорниот регион на Нагор-Карабах<ref name="bbcnews" /><ref name="rferl">{{наведени вести|first= |last= |authorlink= |coauthors= |title=Armenia/Azerbaijan: Deadly Fighting Erupts In Nagorno-Karabakh |url=http://www.rferl.org/featuresarticle/2008/03/06f6071c-c439-4c76-b389-928e9409de9b.html |work= |publisher=Radio Free Europe/Radio Liberty |date=2008-03-04 |accessdate=2008-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080306000426/http://www.rferl.org/featuresarticle/2008/03/06F6071C-C439-4C76-B389-928E9409DE9B.html |archivedate=6 March 2008 |df= }}</ref> од прекинот на огнот од [[1994]] година по војната во Нагорно-Карабах. Ерменските извори го обвиниле Азербејџан дека се обидува да ги искористи тековните немири во Ерменија. Азербејџанските извори ја обвиниле Ерменија, тврдејќи дека ерменската влада се обидува да го сврти вниманието од внатрешните тензии во Ерменија. По инцидентот, на [[14 март]] [[Генерално собрание на ООН|Генералното собрание на Обединетите нации]] со регистрирано гласање од 39 за 7 против, ја усвоило Резолуција 62/243, барајќи итно повлекување на сите ерменски сили од окупираните територии на Азербејџан<ref>[https://www.un.org/News/Press/docs/2008/ga10693.doc.htm General Assembly adopts resolution reaffirming territorial integrity of Azerbaijan...] UN.org</ref>. ===Насилство во 2010 година=== Насилната карабахска пресметка во февруари 2010 година се случила со размена на огнено оружје на [[18 февруари]] на линијата на контакти што ги дели азербејџанските и карабахските ерменски воени сили. Азербејџан ги обвинил ерменските сили дека стрелале на азербејџанските позиции во близина на селата, вклучувајќи и снајперисти.<ref name="News">{{наведени вести|url=http://www.news.az/articles/9542 |title=Azerbaijan announces names of soldiers killed and wounded by Armenian fire |publisher=''News.az'' |accessdate=2010-11-27 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100221014227/http://www.news.az/articles/9542 |archivedate=February 21, 2010 |df= }}</ref><ref>{{наведени вести|url=http://new.eurasianet.org/departments/news/articles/eav021910.shtml |title=Azerbaijan: Baku Claims Three Dead in Karabakh Crossfire |publisher=''Eurasianet'' |accessdate=2010-11-27 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110726041803/http://new.eurasianet.org/departments/news/articles/eav021910.shtml |archivedate=July 26, 2011 |df= }}</ref>. Како резултат на тоа, тројца азербејџански војници биле убиени, а еден бил ранет<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rferl.org/content/Three_Azerbaijani_Soldiers_Killed_Near_NagornoKarabakh/1962175.html |title=Three Azerbaijani Soldiers Killed Near Nagorno-Karabakh |publisher=RFE/Rl|accessdate=2010-11-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101127072308/http://www.rferl.org/content/Three_Azerbaijani_Soldiers_Killed_Near_NagornoKarabakh/1962175.html |archivedate=27 November 2010 |df= }}</ref>. Овие престелки од 2010 година биле серија прекршувања на прекинот на огнот во Нагорно-Карабах. Тие се случувале преку линијата што го дели Азербејџан и етничките ерменски воени сили на непризнаената, но де факто независна Нагорнокарабашка Република. Двете страни се обвиниле една на друга за кршење на договорот за прекин на огнот. Помеѓу 2008 и 2010 година, на двете страни биле убиени 74 војници<ref name=crisis>{{Наведена мрежна страница|title=Armenia and Azerbaijan: Preventing War |url=https://d2071andvip0wj.cloudfront.net/b60-armenia-and-azerbaijan-preventing-war.pdf |website=Europe Briefing N°60 |publisher=[[International Crisis Group]] |date=8 February 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160520105841/http://www.crisisgroup.org/~/media/Files/europe/caucasus/B60%20Armenia%20and%20Azerbaijan%20---%20Preventing%20War.pdf |archivedate=20 May 2016 |df= }}</ref>. ===Престелки 2011-2013=== На крајот од април [[2011]] година, во граничните судири загинале тројца војници од Нагорно-Карабах<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.armeniansworld.com/azerbaijan-goes-beyond-all-permissible-limits-two-artsakh-servicemen-killed/|title=Azerbaijan goes beyond all permissible limits, two Artsakh servicemen killed|publisher=Armeniansworld.com|accessdate=13 October 2014}}</ref>, додека на [[5 октомври]] биле убиени двајца азербејџанскии и еден ерменски војник<ref name=deadly>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.azatutyun.am/content/article/24350911.html|title=Armenia, Azerbaijan Report More Deadly Skirmishes|author=Vika Elchyan|work=ArmeniaDiaspora.com|accessdate=13 October 2014}}</ref> Во текот на целата година, 10 ерменски војници биле убиени.<ref name="tolldown">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rferl.org/content/armenia_army_deaths_down_in_2011/24458025.html|title=Armenian Army Death Toll Down In 2011|work=RadioFreeEurope/RadioLiberty|accessdate=4 July 2015}}</ref>. Следната година, судирите околу границата меѓу вооружените сили на Ерменија и Азербејџан се случиле од крајот на април до почетокот на јуни. Судирите резултирале со смрт на пет азербејџански и четворица ерменски војници. Во текот на целата 2012 година, 19 азербејџански и 14 ерменски војници биле убиени<ref name=disputed>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theguardian.com/world/2014/aug/04/nagorno-karabakh-clashes-azerbaijan-armenia|title=Bloody clashes between Azerbaijan and Armenia over disputed territory|work=the Guardian|accessdate=13 October 2014}}</ref>. Друг извештај го зголемил бројот на азербејџански ртви војници на 20<ref name="restraints"/>. Во текот на 2013 година, 12 азербејџански и 7 ерменски војници биле убиени во погранични судири<ref name=disputed/>. === 2014 === Во 2014 година избиле неколку гранични судири кои резултирале со 16 жртви на двете страни до 20 јуни<ref name="rferl1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rferl.org/content/armenia-says-two-soldiers-killed-in-fresh-border-skirmishes/25429458.html |title=Armenia Says Two Soldiers Killed In Fresh Border Skirmishes |publisher=''Radio Free Europe/Radio Liberty'' |date=2014-06-20 |accessdate=2014-08-02}}</ref>. На [[2 август]], азербејџанските власти соопштиле дека осуммина од нивните војници загинале во тридневните судири со силите на НКО, најголемата единствена бројка на жртви за војската во земјата од војната во 1994 година<ref name="todayszaman1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.todayszaman.com/world_at-least-eight-azerbaijani-soldiers-killed-on-border-with-armenia_354428.html |title=At least eight Azerbaijani soldiers killed on border with Armenia |publisher=Todayszaman.com |date= |accessdate=2014-08-02 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140802040605/http://www.todayszaman.com/world_at-least-eight-azerbaijani-soldiers-killed-on-border-with-armenia_354428.html |archivedate=August 2, 2014 |df= }}</ref>. НКО негирала какви било жртви на нивна страна, велејќи дека азербејџаните претрпеле 14 мртви и многу повеќе повредени<ref name="todayszaman1"/>. Локалните власти во Нагорно-Карабах пријавиле најмалку две ерменски воени загинати во најголемиот инцидент во областа од 2008 година<ref>{{Наведена мрежна страница|last=Guliyev |first=Emil |url=https://news.yahoo.com/eight-azeri-troops-killed-clashes-armenia-143329684.html |title=Azeri troops killed in clashes with Armenia as tensions flare - Yahoo News |publisher=News.yahoo.com |date= |accessdate=2014-08-02}}</ref>. Пет други азербејџански војници биле убиени следната вечер, со што бројот на жртвите од августовските судири бил најмалку 15. Насилството ја поттикнала на [[Русија]] да издаде силна изјава, предупредувајќи ги двете страни да не ја ескалираат ситуацијата понатаму<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://uk.reuters.com/article/2014/08/02/uk-armenia-azerbaijan-conflict-idUKKBN0G20EP20140802|title=Five more killed in clashes between Azeris, ethnic Armenians (Reuters, August 2, 2014)|publisher=Uk.reuters.com|accessdate=13 October 2014|archive-date=2014-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20141019121229/http://uk.reuters.com/article/2014/08/02/uk-armenia-azerbaijan-conflict-idUKKBN0G20EP20140802|url-status=dead}}</ref>. До [[5 август]] [[2014]] година, од борбите што започнале на 27 јули, загинале 14 азербејџански и 5 ерменски војници. Севкупно, 27 азербејџански војници починале од почетокот на годината во пограничните судири<ref name=euras>{{Наведена мрежна страница|title=PUTIN MEDIATES AZERI-ARMENIAN TALKS |url=http://www.eurasiareview.com/13082014-putin-mediates-azeri-armenian-talks/ |accessdate=13 August 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140813150917/http://www.eurasiareview.com/13082014-putin-mediates-azeri-armenian-talks/ |archivedate=13 August 2014 |df= }}</ref>. Во посебен инцидент во јули [[2014]] година, армијата за одбрана на НКР објавила дека војниците убиле еден и уапсиле двајца припадници на азербејџанската група која пробила во безбедносната зона<ref>"[http://civilnet.am/2014/07/22/traces-of-azerbaijani-infiltration-in-karvachar/#.VaQR8_n561g Traces of Azerbaijani Infiltration in Karvachar]." Civilnet.am. July 22, 2014.</ref>. Освен шпионирањето за ерменските трупи и воените инсталации и цивилните населби во Карвачар (Келбаџар), тимот бил обвинет за убиство на седумнаесетгодишно момче и жител на селото Јумен. Двајцата преживеани членови на групата биле осудени на доживотен затвор од страна на ерменскиот суд. Во јули 2015 година, видео снимките снимени од тимот биле објавени во јавноста и се емитувале на Ерменската државна телевизија<ref>See {{hy icon}} "[https://www.youtube.com/watch?v=sERaxOgT_YY ՔԱՐՎԱՃԱՌԻ ԴԻՎԵՐՍԱՆՏՆԵՐԸ]" [The diversionary group of Karvachar]. H1 Television. July 13, 2015.</ref>. На [[12 ноември]] [[2014]] година, азербејџанските вооружени сили го собориле хеликоптерот Мил-24 на армијата на Нагорнокарабашката армија над карабахската област Агдам. Тројца војници биле убиени во инцидентот. Ерменското Министерство за одбрана соопштило дека авионот бил невооружен и го нарекол неговото паѓање како „''невидена провокација''“. Азербејџанските власти тврдиле дека хеликоптерот „''се обидувал да ги нападне''“ позициите на азербејџанската армија<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Azerbaijan Risks New Armenia Conflict as Chopper Downed|url=https://www.bloomberg.com/news/2014-11-12/azerbaijan-says-armenian-helicopter-shot-down-in-conflict-zone.html|date=12 November 2014|accessdate=12 November 2014}}</ref>. Ерменските власти изјавиле дека Азербејџан ќе се соочи со „''сериозни последици''“<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Armenia vows 'grave consequences' after helicopter downed|url=https://news.yahoo.com/azerbaijan-shoots-down-armenian-military-helicopter-baku-132139074.html|date=12 November 2014|accessdate=12 November 2014}}</ref>. Со несреќата, 2014 година станала најсмртоносната година за ерменските сили од договорот за прекин на огнот од 1994 година, со 27 загинати војници, покрај 34 жртви на азербејџанската страна<ref name="reporter.am">[http://www.reporter.am/go/article/2014-11-12-armenian-helicopter-shot-down-in-karabakh-3-crew-presumed-dead Armenian helicopter shot down in Karabakh, 3 crew presumed dead (Armenian Reporter, November 12, 2014)] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20141218170917/http://www.reporter.am/go/article/2014-11-12-armenian-helicopter-shot-down-in-karabakh-3-crew-presumed-dead |date=December 18, 2014 }}</ref>. Шест ерменски цивили, исто така, загинале во 2014 година, додека до крајот на годината бројот на азербејџани се зголемил на 39 (37 војници и 2 цивили)<ref name=restraints/>. === 2015 === Во 2015 година, 42 ерменски војници и 5 цивили биле убиени во пограничната зона<ref name="attrition">{{Наведена мрежна страница|url=http://armenianweekly.com/2016/01/14/attrition-war-escalates/|title=Armenian-Azerbaijani Attrition War Escalates|work=Armenian Weekly|accessdate=14 January 2016}}</ref>. Покрај тоа, најмалку 64 азербејџански војници, исто така, загинале<ref name="10months">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.panarmenian.net/eng/news/199881/|title=64 Azeri soldiers killed in 10 months of 2015: survey|work=PanARMENIAN.Net|accessdate=13 May 2016}}</ref><ref name=contact>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.yenisafak.com/en/world/azerbaijani-soldier-killed-on-contact-line-with-armenia-ministry-2366778|title=Azerbaijani soldier killed on contact line with Armenia: ministry|author=Piri Medya|date=18 December 2015|work=Yeni Şafak}}</ref>. Судири се одвиле и во јануари<ref>{{наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2015/02/01/world/asia/clashes-intensify-between-armenia-and-azerbaijan-over-disputed-land.html|title=Clashes Intensify Between Armenia and Azerbaijan Over Disputed Land|date=1 February 2015|work=The New York Times}}</ref> јуни,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/2015/06/27/armenia-azerbaijan-conflict-idUSL5N0ZD0A920150627#R3ix7Bo8xGrVGXwV.97|title=Armenian says soldier killed in border clash with Azerbaijan|publisher=reuters|accessdate=29 November 2015|archive-date=2015-06-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20150629232314/http://www.reuters.com/article/2015/06/27/armenia-azerbaijan-conflict-idUSL5N0ZD0A920150627#R3ix7Bo8xGrVGXwV.97|url-status=dead}}</ref> август,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/2015/08/24/us-azerbaijan-armenia-karabakh-idUSKCN0QT1LT20150824#RoaB6RfYHoS7Xh0y.97|title=Soldiers killed in clashes near Azerbaijan's breakaway Nagorno-Karabkh region|publisher=reuters|accessdate=29 November 2015|archive-date=2015-09-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905212719/http://www.reuters.com/article/2015/08/24/us-azerbaijan-armenia-karabakh-idUSKCN0QT1LT20150824#RoaB6RfYHoS7Xh0y.97|url-status=dead}}</ref> септември,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/2015/09/25/us-armenia-azerbaijan-conflict-idUSKCN0RP2E420150925#SQgl0twcsQg0cdEK.97|title=Armenian soldiers killed in clashes with Azeri troops near Karabakh|publisher=reuters|accessdate=29 November 2015|archive-date=2015-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20150927235539/http://www.reuters.com/article/2015/09/25/us-armenia-azerbaijan-conflict-idUSKCN0RP2E420150925#SQgl0twcsQg0cdEK.97|url-status=dead}}</ref><ref name=intense>{{Наведена мрежна страница|url=http://contact.az/docs/2015/Social/092800130928en.htm#.VnmqkfkrKUk|title=Defense Ministry: 7 Armenian and 3 Azeri Soldiers Killed in Intense Fighting|publisher=|accessdate=2019-03-24|archive-date=2016-10-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20161004225152/http://contact.az/docs/2015/Social/092800130928en.htm#.VnmqkfkrKUk}}</ref> ноември<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/2015/11/13/us-azerbaijan-armenia-conflict-idUSKCN0T21CI20151113#ddDzjBaXBYsPKLLi.97|title=Two killed in clashes between Armenian-backed Karabakh troops and Azeri army|publisher=reuters|accessdate=29 November 2015|archive-date=2015-11-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20151123040417/http://www.reuters.com/article/2015/11/13/us-azerbaijan-armenia-conflict-idUSKCN0T21CI20151113#ddDzjBaXBYsPKLLi.97|url-status=dead}}</ref> и декември.<ref name="contact"/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tert.am/en/news/2015/12/18/Conscripts-killed/1878099|title=Two Armenian soldiers killed in Azerbaijani act of sabotage}}</ref> === 2016 === Со текот на годините, Азербејџан, поттикнат од изворите на нафта и гас, започнал воен проект за изградба со цел да се реши статус квото. Само во 2015 година, [[Баку]] потрошил 3 милијарди долари за својата војска, повеќе од целиот национален буџет на Ерменија<ref name="openDem"/>. Во текот на јануари и февруари 2016 година, четворица ерменски и четворица азербејџански војници загинале во борбите на границата со Нагорно-Карабах<ref name="over20">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.intellinews.com/over-20-armenian-and-azerbaijani-soldiers-killed-in-jan-feb-93829/|title=bne IntelliNews - Over 20 Armenian and Azerbaijani soldiers killed in Jan-Feb|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. Првата жртва на 2016 година бил војник од Нагорно-Карабах, кој бил убиен од азербејџански снајперски оган<ref>{{Наведена мрежна страница|title = 19-Year-Old NKR Serviceman Becomes First Armenian Casualty of 2016|url = http://armenianweekly.com/2016/01/11/first-armenian-casualty-of-2016/|website = Armenian Weekly|access-date = 2016-02-04|first = Weekly|last = Staff}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://asbarez.com/144200/azerbaijani-sniper-kills-armenian-soldier/|title=Azerbaijani Sniper Kills Armenian Soldier|work=Asbarez.com}}</ref>. Во средината на февруари Хакоб Амбарцумјан, ерменски овчар, бил убиен од азербејџански снајперист<ref name="one">{{Наведена мрежна страница|title = Karabakh: One Armenian civilian killed by Azeri sniper - Karabakh {{!}} ArmeniaNow.com|url = http://www.armenianow.com/karabakh/69869/armenia_karabakh_civilian_death_azerbaijan_sniper|website = www.armenianow.com|access-date = 2016-02-12|accessdate = 2019-03-24|archive-date = 2016-02-13|archive-url = https://web.archive.org/web/20160213092157/http://www.armenianow.com/karabakh/69869/armenia_karabakh_civilian_death_azerbaijan_sniper}}</ref>. Во март двајца азербејџани и еден ерменски војник загинале во судирите долж границата меѓу Азербејџан и Ерменија<ref name="twoservicemen">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rferl.org/content/karabakh-azerbaijani-soldier-killed-armenia/27640267.html|title=Azerbaijan: Two Servicemen Killed In Clashes With Armenian Army|work=RadioFreeEurope/RadioLiberty|accessdate=3 April 2016}}</ref><ref name="grenade">{{Наведена мрежна страница|url=http://times.am/?p=162110&l=en|title=Times.am - Armenian soldier fatally wounded and killed in Azerbaijani grenade explosion|author=Sargssyan Studio|publisher=|accessdate=13 May 2016}}</ref>. Помеѓу 1 и 5 април 2016 година, во тешките борби по нагорната линија на Нагорно-Карабах загинале 88 ерменски и 31-92 азербејџански војници. Исто така, исчезнале еден ерменски и тројца азербејџански војници. Покрај тоа, биле убиени 10 цивили (шест азербејџански и четири ерменски)<ref name="at92">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.armenianow.com/en/karabakh/2016/04/14/armenia-casualties-update-karabakh-april/951/|title=Karabakh War Casualty Update: Armenia puts April death toll at 92}}</ref><ref name="meydan">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.meydan.tv/az/site/opinion/13405/|title=Siyahı: 93 hərbçi şəhid olub, 6 mülki şəxs dünyasını dəyişib (YENİLƏNİR)|work=Meydan TV}}</ref>. За време на судирите, еден азербејџански воен хеликоптер и 13 беспилотни летала биле соборени<ref name="13th">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.panarmenian.net/eng/news/209819/|title=Karabakh army downs 13th Azerbaijani drone|work=PanARMENIAN.Net}}</ref>, а еден азербејџански тенк бил уништен<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://haqqin.az/news/67421|title=Минобороны Азербайджана назвало потери в боях|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. Помеѓу 8 и 17 мај 2016 година, во судири загинале 14 ерменски и тројца азербејџански војници, како и еден азербејџански цивил<ref name="despite">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.presstv.ir/Detail/2016/04/15/460900/Armenia-Azerbaijan-Nagorno-Karabakh/|title=PressTV-‘2 Armenian troops killed in Karabakh’|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref><ref name="fightingover">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.reuters.com/article/us-nagorno-karabakh-azerbaijan-casualtie-idUSKCN0XB1C4|title=Azerbaijan says one soldier killed in fighting over Nagorno-Karabakh|date=14 April 2017|publisher=|accessdate=26 February 2017|via=Reuters}}</ref>. На [[5 октомври]] [[2016]] година, ерменската артилерија ги гранатирала позициите на азербејџаните на линијата на контакт со еден азербејџански војник кој бил убиен<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://en.apa.az/azerbaijan-military/azerbaijan-army-azerbaijani-armed-forces/azerbaijani-soldier-killed-during-armenian-provocation-5349.html|title=Azerbaijani soldier killed during Armenian provocation|first=APA Information Agency, APA|last=Holding|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. Еден ерменски војник бил убиен на [[11 октомври]] [[2016]] година во престрелка на линијата на контакт<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.armradio.am/en/2016/10/11/armenian-contract-serviceman-killed-in-azeri-firing-4/|title=Armenian contract serviceman killed in Azeri firing|date=11 October 2016|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. На 15 ноември еден азербејџански војник бил убиен на линијата на контакт<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.azernews.az/aggression/105168.html|title=Armenian troops keep high tension on contact line, kill Azerbaijani servicemen|date=16 November 2016|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. На 27 ноември, азербејџанските сили известиле за убиството на еден ерменски беспилотник кој ја преминал линијата на контактот<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://aa.com.tr/en/world/azerbaijan-downs-armenian-drone-on-conflict-frontline/694108|title=Azerbaijan downs Armenian drone on conflict frontline|publisher=|accessdate=26 February 2017}}</ref>. === 2017 === Еден војник од Нагорно-Карабах бил убиен во акција со азербејџанските сили на 6 февруари 2017 година<ref name="asbarez.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://asbarez.com/159972/armenian-serviceman-killed-another-wounded-by-azerbaijani-fire/|title=Armenian Serviceman Killed, another Wounded By Azerbaijani Fire - Asbarez.com|website=asbarez.com}}</ref>. На [[8 февруари]] [[2017]] година, еден војник од Нагорно-Карабах бил убиен, а друг ранет во престрелка со трупи на Азербејџан долж линијата за контакт<ref name="asbarez.com"/>. На [[24 февруари]] [[2017]] година, азербејџанските сили ги гранатирале ерменските позиции во близина на селото Талиш со артилерија<ref name="armenianweekly.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://armenianweekly.com/2017/02/25/artsakh-forces-quell-largest-azerbaijani-attack-since-last-april/|title=Artsakh Forces Quell Largest Azerbaijani Attack Since Last April|first=|last=Hairenik|date=25 February 2017|publisher=}}</ref>. Следниот ден избувнал голем судир со силите на Азербејџан кои се приближувале кон ерменските линии во истата област, по кое 5 азербејџански војници биле убиени<ref name="armenianweekly.com"/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://armenianweekly.com/2017/02/27/azerbaijan-confirms-soldier-deaths/|title=Azerbaijan Confirms Soldier Deaths, Retrieves Bodies from Neutral Zone|first=|last=Hairenik|date=27 February 2017|publisher=}}</ref>. На [[15 мај]] 2017 година, [[9K33 Оса|Системот за воздушна одбрана на Карабах, Оса]] бил оштетен или уништен од раководен ракетен напад што го спровеле азербејџанските сили<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://au.news.yahoo.com/azerbaijan-destroys-armenia-air-defence-system-in-disputed-region-35527827.html|title=Azerbaijan destroys Armenia air defence system in disputed region|website=au.news.yahoo.com}}</ref>. На [[20 мај]] [[2017]] година, еден ерменски војник загинал во судир со азербејџански војници, азербејџанските војници користеле противтенковски гранати и 60-милиметарски минофрлачки оган во акцијата<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://armenianweekly.com/2017/05/20/armenian-serviceman-karen-danielyan-killed-by-azerbaijani-fire/|title=Armenian Serviceman Karen Danielyan Killed by Azerbaijani Fire|first=|last=Hairenik|date=20 May 2017|website=The Armenian Weekly}}</ref>. На [[26 мај]] [[2017]] година, војник од Нагорно-Карабах бил убиен во престрелка со силите на Азербејџани во кои биле вклучени минофрлачи и гранати<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://armenianweekly.com/2017/05/26/artsakh-serviceman-killed-by-azerbaijani-fire/|title=Artsakh Serviceman Killed by Azerbaijani Fire|first=|last=Hairenik|date=26 May 2017|website=The Armenian Weekly}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.panarmenian.net/eng/news/240680/|title=550 ceasefire violations by Azerbaijan registered over the past week|publisher=}}</ref>. На [[16 јуни]] [[2017]] година, азербејџанските сили убиле тројца војници од Нагорно-Карабах<ref>{{наведени вести|url = https://www.reuters.com/article/us-armenia-azerbaijan-conflict-idUSKBN1972Q2|title = Armenian-backed separatists say three soldiers killed by Azeri forces|date = 16 June 2017|publisher=Reuters|location = Yerevan|first1=Hasmik |last1=Mkrtchyan|first2=Margarita|last2=Antidze}}</ref> . На [[22 јуни]] [[2017]] година, четворица азербејџански војници биле убиени од страна на војниците од Нагорно-Караках<ref>{{наведени вести|url=http://asbarez.com/164497/4-azerbaijani-soldier-killed-after-artsakh-forces-rebuff-attack/|title=4 Azerbaijani Soldiers Killed after Artsakh Forces Rebuff Attack|date = 22 June 2017}}</ref>. На [[4 јули]] една жена од Азербејџан и нејзиниот двегодишен внук биле убиени како резултат на гранатирање од страна на ерменските сили<ref>{{наведени вести|url = https://www.reuters.com/article/us-armenia-azerbaijan-conflict-idUSKBN19Q1VG|title =Azeri woman and child killed by Armenian forces near Nagorno-Karabakh boundary: defense ministry |date = 4 July 2017|publisher=Reuters|location =Baku/Yerevan|first1=Hasmik |last1=Mkrtchyan|first2=Margarita|last2=Antidze|first3=Nailia |last3=Bagirova }}</ref>. На [[10 јули]] 2017 година, војник од Нагорно Карабах бил убиен во бомбардирање од страна на азербејџанските сили<ref>{{наведени вести|archive-url=https://web.archive.org/web/20170710232429/https://news.am/eng/news/399672.html|url=https://news.am/eng/news/399672.html|location=Stepanakert|date=10 July 2017|title=Karabakh soldier killed in Azerbaijani fire|archive-date=10 July 2010}}</ref>. На [[31 август]] 2017 година, азербејџанските воени позиции гранатирале ерменски позиции. Ерменската војска користела автоматско оружје со голем калибар<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://en.apa.az/azerbaijan-military/azerbaijan-army-azerbaijani-armed-forces/armenia-breaks-ceasefire-with-azerbaijan-126-times.html|title=Armenia breaks ceasefire with Azerbaijan 126 times|date=1 September 2017|publisher=APA|accessdate=1 September 2017}}</ref>. === 2018 === Еден војник од Нагорно Карабах бил убиен од азербејџански снајперист во близина на линијата на контакт на [[7 јануари]] [[2018]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rferl.org/a/nagornoi-karabakh-armenian-soldier-killed-chilingarian-azerbaijan/28962611.html|title=Military In Nagorno-Karabakh Says Soldier Killed By Azerbaijani Sniper|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en|access-date=2018-03-16}}</ref>. Еден војник од Нагорно-Карабах бил убиен од азербејџански оган на [[7 февруари]] [[2018]] година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://armenianweekly.com/2018/02/08/another-artsakh-solider-killed-azerbaijani-fire-2/|title=Another Artsakh Soldier Killed by Azerbaijani Fire|first=Weekly|last=Staff|date=8 February 2018|website=The Armenian Weekly}}</ref>. Тројца цивилни доброволци биле убиени во операцијата за деминирање во Нагорно-Карабах на [[29 март]] 2018 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rferl.org/a/armenia-azerbaijan-nagorno-karabakh-halo-deminers-killed-car-mine/29132935.html|title=Three Killed In Nagorno-Karabakh Demining Group Operation|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty}}</ref>. Еден војник од Нагорно-Карабах бил убиен од страна на азербејџанските сили на [[9 април]] 2018 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://asbarez.com/171572/artsakh-soldier-killed-by-azerbaijani-shooting/|title=Artsakh Soldier Killed by Azerbaijani Shooting|date=9 April 2018|publisher=}}</ref>. Еден војник од Нагорно-Карабах бил убиен во престрелката со азербејџанските сили на [[10 јуни]] 2018 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://asbarez.com/172647/artsakh-soldier-killed-by-azerbaijani-shooting-2/|title=Artsakh Soldier Killed by Azerbaijani Shooting|date=11 June 2018|publisher=}}</ref>. Во септември 2018 година еден војник од Ерменската армија бил убиен<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://hetq.am/en/article/93119|title=Azerbaijani Gunfire Kills Armenian Soldier|website=Hetq.am}}</ref>. Во истиот месец, двајца нагорнокарабашки војници биле убиени од страна на азербејџанската армија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://hetq.am/en/article/93221|title=Azerbaijani Gunfire Kills Artsakh Soldier|website=Hetq.am}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://hetq.am/en/article/93416|title=Artsakh Soldier Dies from Gunshot Wound|website=Hetq.am}}</ref>. === 2020 === Во јули 2020 година се случиле дополнителни судири близу Тавуш.<ref>{{cite news |title=Armenia-Azerbaijan border sees deadly clashes |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-53402476 |accessdate=14 July 2020 |work=BBC News |date=14 July 2020}}</ref> Биле убиени 13 Азербејџанци, меѓу кои еден цивил, и 5 Ерменци.<ref name="clashesresume">{{Наведена мрежна страница |url=https://www.stripes.com/news/europe/clashes-resume-on-volatile-armenian-azerbaijani-border-1.637736 |title=Clashes resume on volatile Armenian-Azerbaijani border |accessdate=2020-10-15 |archive-date=2020-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728072023/https://www.stripes.com/news/europe/clashes-resume-on-volatile-armenian-azerbaijani-border-1.637736 }}</ref> На 16 септември еден ерменски војник бил убиен;<ref>{{cite web|url=http://asbarez.com/196797/soldier-killed-by-azerbaijani-forces-in-armenia/|title=Soldier Killed by Azerbaijani Forces in Armenia|date=16 September 2020}}</ref> а пет дена подоцна бил убиен и азербејџански војник.<ref>{{cite web|url=https://www.en24news.com/2020/09/the-murder-of-an-azerbaijani-soldier-and-the-return-of-border-tension-between-azerbaijan-and-armenia.html|title=The murder of an Azerbaijani soldier and the return of border tension between Azerbaijan and Armenia|date=21 September 2020}}{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> На 27 септември, се случиле сериозни судири, поради што Еремнија донела воен закон и мобилизација.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-54314341|title=Azerbaijan and Armenia clash over disputed Nagorno-Karabakh region|work=BBC News|date=27 September 2020|access-date=27 September 2020}}</ref> Во текот на истиот ден, Собранието на Азербејџан исто така донело воен закон и во неколку градови и региони околу судирот, поставиле полициски час.<ref>{{Cite news|last=|first=|date=2020-09-27|title=Azerbaijan's parliament approves martial law, curfews – president's aide|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/uk-armenia-azerbaijan-curfew-idUKKBN26I0OS|url-status=live|access-date=2020-09-29}}</ref> == Жртви == Иако нема точни бројни жртви, до 2009 година, според повеќето набљудувачи, биле убиени дури 3.000 луѓе<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ecoi.net/local_link/238240/361172_de.html|title=Armenialiberty:Two Azeri Soldiers Killed In ‘Armenian Truce Violation’- ecoi.net - European Country of Origin Information Network|author=Armenialiberty|publisher=}}</ref>, претежно војници. Во 2008 година, борбите станале поинтензивни и чести. Со 72 смртни случаи регистрирани во текот на годината, 2014 станала најкрвавата од крајот на војната во 1994<ref name=restraints/>. Во судирите од 2020 година биле убиени стотици војници, но и голем број на цивили.<ref>{{Cite web|title=Armenian forces bomb Azerbaijan’s second city as fighting escalates|url=https://www.ft.com/content/4a21ee58-1a0b-45ee-b2a8-4bf88779bb8f|access-date=2020-10-04}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Година !! Ерменија !! Азербејџан !! Вкупно |- | 2008 || N/A || N/A || 30 војници<ref name=crisis/> |- | 2009 || N/A || N/A || 19 војници<ref name=crisis/> |- | 2010 || 7 војници<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ru.1in.am/987.html|title=44 смертных случая в Вооруженных Силах Армении|work=1in.am|accessdate=4 July 2015}}</ref> || 18 војници || 25 војници<ref name=crisis/> |- | 2011 || 10 војници<ref name="tolldown"/> || 4+ војници,<ref name=crisis/><ref name=deadly/> 1 цивил<ref name="child">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=azerbaijani-child-killed-near-karabakh-ministry-says-2011-03-10|title=Azerbaijani child killed near Karabakh, ministry says|publisher=Hurriyet Daily News|accessdate=4 July 2015|archive-date=2015-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924045804/http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=azerbaijani-child-killed-near-karabakh-ministry-says-2011-03-10}}</ref> || 14+ војници, 1 цивил |- | 2012 || 14 војници || 20 војници || 34 војници<ref name=restraints/> |- | 2013 || 7 војници || 12 војници || 19 војници<ref name=disputed/> |- | 2014 || 27 војници, 6 цивили|| 37 војници, 2 цивили|| 64 војници, 8 цивили<ref name=restraints/> |- | 2015 || 42 војници, 5 цивили<ref name="attrition"/> || 64 војници<ref name="10months"/><ref name=contact/> || 77 војници, 5 цивили |- | 2016 || 107 војници, 5 цивили<ref name="over20"/><ref name="one"/><ref name="grenade"/><ref name="at92"/><ref name="despite"/> || +101 војници, 7 цивили<ref name="over20"/><ref name="twoservicemen"/><ref name="meydan"/><ref name="fightingover"/> || +147–208 војници, 12 цивили |- | 2017 || 22 војници<ref>[https://www.eng.kavkaz-uzel.eu/articles/42048/ Armenian rights defenders note a decrease in military losses in 2017]</ref> || 19 војници<ref>[https://nkobserver.com/archives/2072 Azeri military losses in 2017 – 59 servicemen]</ref> || 41 војници |- | 2018 || 5–7 војници<ref>[https://armenpress.am/eng/news/981517.html Death cases of soldiers in Armenia’s Armed Forces and Artsakh Defense Army decrease by 2]</ref><ref name="2018losses">{{Наведена мрежна страница |url=https://www.contact.az/ext/news/2019/1/free/Social/en/77801.htm |title=Azerbaijan Lost 37 Military Men, Armenia Lost 45 in 2018 |accessdate=2020-10-15 |archive-date=2020-10-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201016223232/https://www.contact.az/ext/news/2019/1/free/Social/en/77801.htm |url-status=dead }}</ref> || 6 војници<ref name="2018losses"/> || 11–13 војници |- | 2019 || 4 војници<ref>[https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/344537/ Прокуратура Армении насчитала 49 погибших в 2019 году военнослужащих]</ref> || 6+ војници<ref>[https://www.eng.kavkaz-uzel.eu/articles/47886/ CDSI reports 20 perished Azerbaijani soldiers in 2019]</ref><ref>[https://ona.az/en/nagorno-karabakh/body-of-azerbaijan-soldier-killed-on-the-frontline-returned-from-neutral-zone-8735 Body of Azerbaijan soldier, killed on the frontline, returned from neutral zone]</ref> || 10+ војници |- | 2020 || 228 војници, 18 цивили<ref>1 killed (10 March),[https://armenpress.am/eng/news/1008058.html] 1 killed (4 April),[https://www.eng.kavkaz-uzel.eu/articles/50797/] 4 killed (12–16 July),[https://apnews.com/article/851e96e2177b697c03f020161974c9e8] 1 killed (23 July),[https://m.ru.armeniasputnik.am/incidents/20200723/23854187/Skonchalsya-tyazhelo-ranennyy-boyakh-v-Tavushe-armyanskiy-voennosluzhaschiy-.html] 1 killed (27 July),[https://en.armradio.am/2020/07/27/armenian-contract-serviceman-killed-in-azerbaijani-sniper-fire/] 220 soldiers, 18 civilians killed (27 Sep.–5 Oct.),[https://armenpress.am/eng/news/1030397.html] [https://www.bbc.com/news/world-europe-54345622] [https://www.reuters.com/article/uk-armenia-azerbaijan-civilians/nagorno-karabakh-says-18-of-its-civilians-killed-in-week-of-fighting-idUSKBN26P0Q6] total of 228 soldiers, 18 civilians reported killed</ref> || 46 војници, 25 цивили<ref>1 killed (7 Jan.),[https://www.eng.kavkaz-uzel.eu/articles/49626/] 1 killed (15 Feb.),[https://www.aysor.am/en/news/2020/02/17/azerbaijani-sniper/1660231] 1 killed (5 March),[https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/azerbaijani-soldier-martyred-in-armenian-attack/1756359] 12 soldiers, 1 civilian killed (12–16 July),[https://apnews.com/article/851e96e2177b697c03f020161974c9e8] 1 killed (21 Sep.),[https://www.dailysabah.com/politics/azerbaijani-soldier-killed-as-armenia-violates-cease-fire-in-tovuz/news] 30+ soldiers, 24 civilians killed (27 Sep.–4 Oct.),[https://english.iswnews.com/15541/latest-updates-on-karabakh-clashes-29-september-2020-map-update/] [https://apa.az/en/frontline-news/Prosecutor-General's-Office:-As-a-result-of-Armenian-provocations-24-civilians-killed-and-121-injured-332105] total of 46 soldiers, 25 civilians reported killed</ref> || 264 војници, 43 цивили |} == Наводи == {{наводи|3}} [[Категорија:Нагорнокарабашки судир]] [[Категорија:Ерменско-азербејџански односи]] [[Категорија:Војни на Ерменија]] [[Категорија:Војни на Азербејџан]] 4yptxxrg2185ptnfjus0f2x7tv9eu0w 2 1226300 4800407 4798229 2022-08-08T23:05:28Z Bjankuloski06 332 /* Архитекти */ wikitext text/x-wiki == Археологија == * [[Мали Дол (Тремник)]] — {{вп|104604765}} * [[Мохенџо-даро]] — {{вп|5725}} == Архитектура == * [[пагода]] — {{вп|Q199451}} == Астрономија == * [[Земјин полупречник]] — {{вп|1155470}} == Биологија == === Зоологија === * [[капибара]] — {{вп|131538}} * [[киви (птица)]] — {{вп|43642}} * [[преживар]] — {{вп|192164}} == Географија == === Поими === * [[палеогеографија]] — {{вп|52151}} === Острови === * [[Амстердам (остров)]] — {{вп|194215}} * [[Молучки Острови]] — {{вп|3827}} * [[Хиспаниола]] — {{вп|25277}} * [[Курилски Острови]] — {{вп|80389}} ** [[Кунашир]] — {{вп|847285}} === Планини === * [[Вогези]] — {{вп|187843}} * [[Јура (планински венец)]] — {{вп|178611}} * [[Кишава (планина во Тесалија)]] — {{вп|1471677}} === Поединечни образби === * [[Ѓаволски Ѕид]] — {{вп|20499020}} (Светиниколско) === Реки === * [[Залцах]] — {{вп|152661}} * [[Колумбија (река)]] — {{вп|2251}} * [[Самбра]] — {{вп|208267}} * [[Неман]] — {{вп|5622}} === Геологија === * [[континентална кора]] — {{вп|858571}} === Градови === * [[Карачи]] — {{вп|8660}} * [[Лублин]] - {{вп|37333}} === Целини === * [[Гондвана]] — {{вп|80583}} * [[Француска Фландрија]] — {{вп|36769}} * [[Голема Низина]] — {{вп|12707}} === Подрачја === * [[Ниски Земји]] — {{вп|476033}} * [[Населица]] === Хидрографски објекти === * [[Коринтски Залив]] — {{вп|209682}} * [[Коринтски Канал]] — {{вп|182873}} * [[Коринтска Провлака]] — {{вп|Q215200}} === Предлошки === * [[Предлошка:Еласона]] — {{вп|Q22715874}} == Земјоделство == * [[добиток]] — {{вп|103459}} == Јазици == * [[ву (јазик)]] — {{вп|34290}} * [[коптски јазик]] — {{вп|36155}} * [[ливонски јазик]] — {{вп|Q33698}} == Личности == === Архитекти === * [[Арнолфо ди Камбио]] — {{вп|315249}} * [[Атанас Митровски]] — {{вп|100316118}} === Воени дејци === * [[Себастјен Ле Претр де Вобан]] — {{вп|192839}} * [[Хелмут фон Молтке Постариот]] — {{вп|44205}} === Духовни дејци и библиски личности === * [[Дионисиј Ареопагит]] — {{вп|310686}} * [[Седмочисленици]] — {{вп|3625012}} * [[Јероним Стридонски]] — {{вп|44248}} * [[Кипријан Картагенски]] — {{вп|190240}} * [[Праведна Елисавета]] — {{вп|235849}} * [[Тертулијан]] — {{вп|174929}} === Научници === ==== Астрономи ==== * [[Џон Куч Адамс]] — {{вп|20015}} * [[Франсоа Араго]] — {{вп|154353}} * [[Валтер Баде]] — {{вп|57299}} * [[Јохан Елерт Боде]] — {{вп|76966}} * [[Јохан Годфрид Гале]] — {{вп|76431}} * [[Николај Кардашов]] — {{вп|318814}} * [[Џовани Доменико Касини]] — {{вп|14279}} * [[Никола Луј де Лакај]] — {{вп|202703}} * [[Вилијам Ласел]] — {{вп|110869}} * [[Хајнрих Вилхелм Олберс]] — {{вп|75828}} * [[Џон Флемстид]] — {{вп|242388}} ==== Ботаничари ==== * [[Август Гризебах]] — {{вп|76351}} ==== Зоолози ==== * [[Џон Џејмс Одибон]] — {{вп|182882}} ==== Инженери ==== * [[Константин Циолковски]] — {{вп|41239}} === Општествени дејци === * [[Патрик Пирс]] — {{вп|274143}} === Уметници === ==== Вајари ==== * [[Фредерик Огист Бартолди]] — {{вп|223274}} * [[Антонио Канова]] — {{вп|5547}} ==== Сликари ==== * [[Вилијам-Адолф Бугро]] - {{вп|483992}} * [[Виктор Васнецов]] — {{вп|204138}} * [[Станислав Виспјањски]] — {{вп|312627}} * [[Клод Жозеф Верне]] — {{вп|315819}} * [[Андон Китанов]] — {{вп|19205338}} * [[Петрус Кристус]] — {{вп|312616}} * [[Хосе де Рибера]] — {{вп|297838}} * [[Џејмс Тисо]] — {{вп|381248}} * [[Паоло Учело]] — {{вп|192488}} ===== Зографи ===== * [[Гаврил Атанасов]] — {{вп|5528385}} * [[Димитар Вангелов]] — {{вп|50374783}} * [[Крсте Коловски]] — {{вп|19205475}} * [[Кузман Фрчковски]] — {{вп|19205453}} == Климатологија == * [[циклон]] — {{вп|79602}} == Пишани дела == === Религија === * [[Добротољубие]] — {{вп|929140}} * [[Псалми]] — {{вп|41064}} == Математика == * [[интеграл]] — {{вп|80091}} (треба да биде одделна статија) == Наука и технологија == * [[кристализација]] — {{вп|Q284256}} * [[радар]] — {{вп|47528}} * [[согорување]] — {{вп|133235}} * [[хидраулика]] — {{вп|177784}} == Физика == * [[гаус (единица)|гаус]] — {{вп|177493}} * [[јонизирачко зрачење]] — {{вп|186161}} * [[лет]] — {{вп|206021}} cv36uw4mvoe5qo4y5hlgujiqje34qai 0 1230747 4800448 4545063 2022-08-09T06:42:52Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Du Barry.jpg|мини|Мадам Дубари ]] [[Податотека:Madame du barry.jpg|мини|Мадам Дубари ]] '''''Мадам Дубари''''' е германски тивок филм од [[1919]] година за животот на Мадам Ду Бери. Филмот е во режија на Ернст Лубич<ref name="Scheunemann2006">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=s78fsiATHhEC&pg=PR13|title=Expressionist Film: New Perspectives|last=Scheunemann|first=Dietrich|date=1 January 2006|publisher=Camden House|isbn=978-1-57113-350-2|page=xiii}}</ref> а истиот е напишан од Норберт Фолк и Ханс Крли. Неговиот алтернативен наслов за дистрибуција на Соединетите држави бил '''''Страст''''' . Филмот е направен е во студиото Темпелхоф во [[Берлин]]. Комплетите на филмот беа дизајнирани од уметничкиот директор Курт Рихтер . == Улоги == * Поле Негри како мадам Дубари, Поранешната Jeanан Воберниер * Емил annенингс како [[Луј XV]] * Хари Лидке како Арманд де Фокс * Едуард фон Винтерстин како грофот Jeanан Дубари * Рајнхолд Шонцел како министер Избор * Елсе Берна како evеневиев де Грамонт * Фред Имлер како војвода од Ришелие * Густав Чимег како Аигулон * Александар Екерт како Пајлет чевлар [[Категорија:Филмови од 1919 година]] [[Категорија:Починати во Париз]] exwydpoxflun3yrxejezp443tc94joq 0 1245654 4800467 4135452 2022-08-09T08:00:35Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Arethas (al-Haarith) and over 4,000 with him (Menologion of Basil II).jpg|мини|Аретас (ал-Харит) и над 4.000 со него (Менолог на Василиј II)]] Точна религиозна демографија е тешко да се добие во Саудиска Арабија но додека сите граѓани се сметаат за [[Ислам|муслимани]] од страна на државата, се верува дека во Саудиска Арабија има приближно 1,8 милиони [[христијани]]. == Масакрот во 1858 на христијаните во Џеда == На 15 јуни 1858 година биле масакрирани 21 христијански жител на [[Џеда]], во тогашниот [[Отоманско Царство|османлиски]] град со 5.000 жители, претежно муслимански жители, вклучувајќи ги француските и британските конзули, од страна на „стотици Хадрамити, жители на Јужна Арабија“, можеби како одмазда после репресијата од страна на Британците од [[Индиско востание|индиското востание]] од 1857-1859 година. 24 други, претежно Грци. На христијаните и другите немуслимани им е забрането да влегуваат во градот [[Мека]] и централниот округ [[Медина]]. == Цркви == Во моментов нема официјални цркви во Саудиска Арабија за. Малиот број на христијани на Саудиска Арабија се среќаваат во простории за разговори и приватни состаноци. == Демографија == Процентот на државјани на Саудиска Арабија кои се христијани е официјално нула, бидејќи Саудиска Арабија забранува религиозна преобразба од исламот и ја казнува со смрт [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Христијанство во Саудиска Арабија]] mge0h8v9s1ddxo0lmpxm31ucdvtp4fm 4 1246329 4800370 4642658 2022-08-08T20:50:26Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Colonial Africa 1913 map.svg|десно|200п]] '''[[Освојување на Африка]]''' — период од [[Историја на Африка|историјата на Африка]] проследен со окупација, поделба и колонизација на африканската територија од страна на европските сили за време на периодот на т.н. [[Нов империјализам]], во периодот помеѓу [[1881]] и [[1914]] година. Во [[1870]] година, само 10% од [[Африка]] бил под европска контрола, додека до [[1914]] година овој процент се зголемил на речиси 90% од континентот. Единствено [[Етиопија]] ([[Абисинија]]), Дервишката држава (денешна [[Сомалија]]) и [[Либерија]] биле независни. [[Берлинска конференција (1884)|Берлинската конференција]] од [[1884]] година, која ја регулирала европската колонизација и трговија во Африка, обично се нарекува почетна точка за борбата во [[Африка]]. Како последица на политичките и економските соперништва меѓу европските империи во последниот квартал од [[19 век]], европските сили често избегнувале да војуваат меѓу себе кога станувало збор за континентот. Во подоцнежните години на [[19 век]], транзицијата од „''неформалниот империјализам''“ со воено влијание и економска доминација, го насочило владеењето, доведувајќи го колонијалниот империјализам. (''[[Освојување на Африка|Дознајте повеќе...]]'') <noinclude>[[Категорија:Главна страница / избрана статија / 2020]]</noinclude> bho69fp1j0fgory5l9hzut53ow8wni4 0 1248141 4800377 4483997 2022-08-08T20:55:52Z Bjankuloski06 332 /* Историја */Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Претпријатие |company_name=Институт за биологија |company_logo= |company_type= |genre= |foundation=1946 |founder= |location=[[Скопје]], [[Македонија]] |origins= |key_people= |area_served= |services= |revenue= |operating_income= |net_income= |num_employees=49 |parent= |divisions= |subsid= |owner= |company_slogan= |homepage=[http://ib.pmf.ukim.edu.mk/ ib.pmf.ukim]}} '''Институт за биологија''' — институт кој структурно е составен дел на [[Природно-математички факултет - Скопје|Природно-математичкиот факултет]] во [[Скопје]] (единица на [[УКИМ]]). Тој е средиште на високообразовната настава, на научните и апликативните истражувања во областа на [[биологијата]]<ref name="МакЕнц">{{МакЕнц|610|Институт за биологија|I}}</ref>. ==Историја== Институтот за биологија (како Катедра или Институт за биологија) бил основан во [[1946]] година, со основањето на Природно-математичкиот оддел во рамките на [[Филозофски факултет - Скопје|Филозофскиот факултет]] во [[Скопје]]. До [[1951]] година теоретската и практичната настава била изведувана во зградата на тогашниот Природонаучен музеј во Скопје. Во учебната 1951/52 година, [[Природно-математички факултет - Скопје|Природно-математичкиот факултет]] бил сместен во зградата во која се наоѓа и денес. Теоретската настава се изведувала во 1 [[амфитеатар]] и 2 предавални. Со развојот на научноистражувачката и наставната дејност на Институтот следувало и отворање и проширување на лаборатории за истражувања и изведување на практичната настава. Во [[1958]] година, Природно-математичкиот оддел се одделил од Филозофскиот факултет и прераснал во одделен [[Природно-математички факултет]]. Институтот за биологија бил во состав на Природно-математичкиот факултет сè до [[1976]] година. Со универзитетските реформи, во [[1976]] година, Институтот за биологија бил трансформиран во самостоен Биолошки факултет во рамките на Универзитетскиот центар за биолошко-биотехнички науки при [[Универзитетот „Кирил и Методиј“ во Скопје|Универзитетот „Кирил и Методиј“]] во [[Скопје]]. Во рамките на Катедрата за биологија, односно Институтот за биологија, во [[1952]] година започнало организирањето ботаничка градина, а во [[1977]] година таа се издвоила како самостојна работна единица во состав на Заводот за ботаника, од кога и датира името Завод за ботаника со Ботаничка градина. Од [[1985]] година, со процесите на рационализација во високото образование, петте самостојни факултети (Математички, Факултет за физика, Хемиски, Биолошки и Географски) одново се обединиле во Природно-математичкиот факултет. Основоположници на наставната и научната дејност на Институтот за биологија се наставници од повеќе универзитетски центри: д-р [[Синиша Станковиќ]], д-р [[Милутин Радовановиќ]], д-р [[Сима Гроздановиќ]], д-р [[Стева Јаковлевиќ]] итн. Свој придонес во едукацијата на кадри на Институтот дале и многу професори од факултетите во Скопје што одржувале настава по предметите физика, хемија, математика, биостатистика, педагогија, психологија и методика. Наставната дејност на Институтот за биологија (тогаш Катедра за биологија) почнала со тројца наставници што ја изведувале целокупната активност во врска со организацијата и изведувањето на наставата (практичната и теоретската). Денес, на Институтот за биологија се вработени 49 лица. Во наставно-научно и во соработничко звање работат: 17 редовни професори, 6 вонредни професори, 7 доценти и 2 асистенти. Исто така, во наставата учествуваат и надворешни соработници од други институти при Факултетот, како и од други факултети. Во работата на Институтот учествуваат и 12 технички соработници, 1 технички секретар, 1 библиотекар, 2 лаборанти и 1 лице помошен персонал од Ботаничката градина. За изведување на студиите по [[биологија]], Институтот располага со амфитеатри (2), предавални (2), лаборатории за изведување на практичната настава (8) и лаборатории за научноистражувачка работа (14). Во рамките на Институтот се наоѓаат и дополнителни простории за наставно-научна работа: [[ботаничка градина]], [[аквариум]], [[Лабораторија|лаборатории]] за одгледување на експериментални животни, клима-комора за одгледување на растителни култури, [[инсектариум]], [[хербариум]], херпетолошка збирка, миколошка збирка, компјутерска училница и [[библиотека]]. ==Организација== Според научната и наставната област на интерес, наставничкиот и соработничкиот кадар на Институтот е организиран во заводи: * Ботанички завод со ботаничка градина * Завод за молекуларна биологија, генетика и микробиологија * Завод за цитологија, хистологија и ембриологија * Завод за експериментална физиологија и биохемија * Завод за зоологија. ===Организациска структура=== *Завод за ботаника со ботаничка градина **Одделение за физиологија и биохемија на растенијата **Одделение за екологија на растенијата **Одделение за хидробиологија, систематика и биотехнологија на алгите **Одделение за систематика и филогенија на вишите растенија и фитогеографија со фитоценологија **Одделение за микологија *Завод за цитологија, хистологија и ембриологија *Завод за зоологија **Катедра за анимална екологија **Катедра за систематика и филогенија на безрбетници **Катедра за споредбена анатомија *Одделение за зоологија на ’рбетните животни, биогеографија и валоризација на природните екосистеми *Завод за експериментална физиологија и биохемија **Одделение за општа физиологија и имунологија **Одделение за анимална физиологија **Одделение за експериментална биохемија *Завод за молекуларна биологија, генетика и микробиологија **Катедра за молекуларна биологијa **Катедра за генетика **Катедра за микробиологија и микробна биотехнологија == Наводи == {{наводи}} {{институти при ПМФ}} [[Категорија:Институти при Природно-математичкиот факултет - Скопје|Биологија]] [[Категорија:Истражувачки институти во Македонија|Информатика]] c9qw1cddduza9pu38uc4igghvplc3sa 0 1251819 4800385 4530714 2022-08-08T21:34:55Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki '''Сузана Екесон''' (родена 1964 година) — шведска експертка за миграција. Таа е професор по зоологија на Универзитетот Лунд. == Живот == Екесон е родена во Остхамар во 1964 година. Таа е професор по зоологија на Универзитетот Лунд . Во 2009 година таа ја делла августовата награда со фотографот Брутус Остинг за миграцијата на птиците. Ова било првпат наградата да се додели за научна книга за природонаучен предмет. Таа има ко-напишано истражување кое предлага дека лентите од [[зебра]] имаат улога да ги одвратат коњските мушички бидејќи ги сметаат за непривлечни.<ref>{{Наведено списание|last=Egri, Ádám|last2=Miklós Blahó|last3=György Kriska|last4=Róbert Farkas|last5=Mónika Gyurkovszky|last6=Susanne Åkesson|last7=Gábor Horváth|last-author-amp=yes|date=March 2012|title=Polarotactic tabanids find striped patterns with brightness and/or polarization modulation least attractive: an advantage of zebra stripes|url=http://jeb.biologists.org/content/215/5/736.full|journal=The Journal of Experimental Biology|volume=215|issue=5|pages=736–745|doi=10.1242/jeb.065540|pmid=22323196|doi-access=free}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1964 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] drkovxqhyu0ckw629kgr77snfdnjldx 0 1254662 4800297 4630806 2022-08-08T13:11:24Z Иван Ж 57150 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Игор Ангеловски | image = | fullname = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1976|06|2}} | birth_place = [[Скопје]], [[СР Македонија]], [[СФРЈ]] | height = | position = [[Среден ред (фудбал)|Среден ред]] | currentclub = | years1 = 1996–1998 | years2 = 1998–2000 | years3 = 2000–2007 | years4 = 2007–2008 | years5 = 2008–2009 | clubs1 = [[ФК Цементарница|Цементарница 55]] | clubs2 = Публикум Цеље | clubs3 = [[ФК Цементарница|Цементарница 55]] | clubs4 = [[ФК Скопје|Скопје]] | clubs5 = Срем | caps2 = 19 | goals2 = 3 | manageryears1 = 2013–2015 | managerclubs1 = [[ФК Работнички|Работнички]] | manageryears2 = 2015 | managerclubs2 = [[Фудбалска репрезентација на Македонија|Македонија]] (помошник тренер) | manageryears3 = 2015– | managerclubs3 = [[Фудбалска репрезентација на Македонија|Македонија]] | pcupdate = | ntupdate = }} '''Игор Ангеловски - Мрме''' (роден на 2 јуни 1976 година) — македонски професионален [[фудбал]]ски тренер и поранешен играч. Тој е моментален тренер на [[Фудбалска репрезентација на Македонија|репрезентацијата на Македонија]]. == Играчка кариера == Како играч играл во словенечката Прва лига во Публикум Цеље помеѓу 1998 и 2000 година.<ref>[http://www.prvaliga.si/klubi/mostvo/igralec.asp?idi=43216&id= Igor Angelovski] at prvaliga.si</ref> == Менаџерска кариера == Во октомври 2015 година, Ангеловски станал нов тренер на [[Фудбалска репрезентација на Македонија|македонската репрезентација]] како наследник на Љубинко Друловиќ, кој заминал во [[Српска Суперлига|српскиот суперлигаш]] [[ФК Партизан|Партизан]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ekipa.mk/ffm-potvrdi-angelovski-nov-predvodnik-na-a-timot/|title=ФФМ потврди: Ангеловски нов предводник на А-тимот|last=|first=|date=16 октомври 2015|work=|publisher=Ekipa.mk|language=mk|archive-url=https://web.archive.org/web/20160326134701/http://ekipa.mk/ffm-potvrdi-angelovski-nov-predvodnik-na-a-timot/|archive-date=26 март 2016|dead-url=|accessdate=20 ноември 2020}}</ref> Освен репрезентацијата, до декември 2015 година, Ангеловски бил тренер на [[ФК Работнички|Работнички]] во [[Прва македонска фудбалска лига|Првата македонска лига]]. == Почести == ; Како играч * [[Фудбалски куп на Македонија|Освојувач на Купот на Македонија]]: [[Фудбалски куп на Македонија 2002-2003|2002/03]] * [[Фудбалски куп на Македонија|Вицепрвак во Купот на Македонија]]: [[Фудбалски куп на Македонија 2001-2002|2001/02]] ; Како тренер * Освојувач на [[Прва македонска фудбалска лига|Првата македонска лига]]: [[Прва фудбалска лига на Македонија 2013/2014|2013/14]] * Освојувач на [[Фудбалски куп на Македонија|Купот на Македонија]]: [[Фудбалски куп на Македонија 2013-2014|2013/14]], [[Фудбалски куп на Македонија 2014-2015|2014/15]] == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == {{Селектори на Македонската фудбалска репрезентација}} * [https://www.footballdatabase.eu/en/player/details/217801 Игор Ангеловски at FootballDatabase.eu] [[Категорија:Македонски фудбалски тренери]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Скопје]] [[Категорија:Фудбалери на ФК Цементарница]] [[Категорија:Македонски фудбалери]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1976 година]] 8vltdiuir79as8rixskh4dmm56g03n5 0 1257415 4800314 4796605 2022-08-08T15:05:39Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Снежана Стамеска | портрет = | px = | опис = | родено-име = | роден-дата ={{роден на|1|јануари|1946}} | роден-место ={{роден во|Скопје}} | починал-дата = | починал-место = | починал-причина = | националност = [[Македонец|Македонка]] | познат = по улогата во: <br>[[Трст виа Скопје (телевизиска серија)|Трст виа Скопје]]<br> [[Залез над езерската земја (филм)|Залез над езерската земја]]<br>[[На наш начин (ТВ-серија)|На наш начин]]<br>[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]<br>[[Македонски народни приказни]]<br>[[Нели ти реков (филм) |Нели ти реков]] | занимање = глумица<br> | сопружник = | татко = | мајка = | родители = | роднини = | деца = | имдб = 0821830 }} '''Снежана Стамеска''' ({{роден во|Скопје}}, {{роден на|1|јануари|1946}})<ref name=IMDB>{{нмс | author= | title=Снежана Стамеска | url=https://www.imdb.com/name/nm0821830/ | work= | publisher=IMDb | date= | accessdate=4 јануари 2021}}</ref> – македонска [[филм]]ска и [[театар]]ска [[глумец|глумица]], член на [[Драмски театар – Скопје]]. ==Животопис== Снежана Стамеска е родена во Скопје на 1 јануари 1946 година. Дипломирала на Театарската академија во Белград (1970) и веднаш по дипломирањето е вработена во Драмски театар – Скопје, каде одиграла 50-тина улоги.<ref>{{нмс | last= | first= | author= | title=Снежана Стамеска | url=http://www.maccinema.com/Person.aspx?p=216 | date= | work= | publisher=Кинотека на Македонија | accessdate= 4 јануари 2021}}</ref> ==Творештво== Во својот глумечки живот остварила бројни и забележителни театарски и филмски улоги. == Филмографија == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 1968 || [[Сопствениците на клучеви (ТВ-филм)|Сопствениците на клучеви]] ТВ-филм || Ќерка на полковникот |- | 1968 || [[Нешто темно и тешко (ТВ-филм)|Нешто темно и тешко]] ТВ-филм || / |- | 1969 || [[Враќање од рајот ( ТВ-филм)|Враќање од рајот]] ТВ-филм || Ванда |- | 1969 || [[Волшебниот воз (ТВ-серија)|Волшебниот воз]] ТВ мини серија || / |- | 1969 || [[Малва (ТВ-филм)|Малва]] ТВ-филм || / |- | 1970 || [[Коктел за четворица]] ТВ-филм || / |- | 1970 || [[Александра (ТВ-филм)|Александра]] ТВ-филм || / |- | 1971 || [[Жед (филм)|Жед]] ТВ-филм || Емица |- | 1973 || [[Залез зад езерската земја (ТВ-серија)|Залез зад езерската земја]] ТВ-серија || Аска |- | 1973 || [[Кукла (ТВ-филм)|Кукла]] ТВ-филм || / |- | 1975 || [[Парадоксот на Диоген (ТВ-филм)|Парадоксот на Диоген]] ТВ-филм || Инж. Борика Корда |- | 1975 || [[Картотека (ТВ-филм)|Картотека]] ТВ-филм || / |- | 1977 || [[Итар Пејо (ТВ-серија)|Итар Пејо]] ТВ-серија || Митра |- | 1977 || [[Нели ти реков (ТВ-филм)|Нели ти реков]] ТВ-филм || / |- | 1979 || [[Жена од малтер (ТВ-филм)|Жена од малтер]] ТВ-филм || Стојна |- | 1980 || [[Учителот (ТВ-филм)|Учителот]] ТВ-филм || / |- | 1980 || [[Двојка (ТВ-филм)|Двојка]] ТВ-филм || Цвета |- | 1983 || [[Кога тетин Клименте шеташе над градот (ТВ-филм)|Кога тетин Клименте шеташе над градот]] ТВ-филм || Ленка |- | 1983 || [[Ликвидатор]] ТВ-филм || |- | 1984 || [[Нели ти реков (филм)|Нели ти реков]] || / |- | 1984 || [[Комедијанти (ТВ-серија)|Комедијанти]] ТВ-серија || Примадоната |- | 1984 || [[Белото Циганче (ТВ-серија)|Белото Циганче]] ТВ-серија || Аза |- | 1984 || [[Диво месо (филм)|Диво месо]] филм || / |- | 1985 || [[На наш начин (ТВ-серија)|На наш начин]] ТВ-серија || / |- | 1985 || [[Трговецот од Солун]] ТВ-филм || Сара |- | 1986 || [[Солунски патрдии (ТВ-серија)|Солунски патрдии]] ТВ серија || Пандора |- | 1987 || [[За трошка среќа (ТВ-филм)|За трошка среќа]] ТВ-филм || Рајна |- | 1987 || [[Пикасо (ТВ-филм)|Пикасо]] ТВ-филм || / |- | 1987 1990 || [[Трст виа Скопје (телевизиска серија)|Трст виа Скопје]] ТВ-серија || |- | 1992 || [[Сили во воздухот]] ТВ-филм || Мица |- | 1992 || [[Чернодрински се враќа дома (ТВ-филм|Чернодрински се враќа дома]] ТВ-филм || Мица |- | 1995 || [[Во светот на бајките (телевизиска серија)|Во светот на бајките]] ТВ-серија || / |- | 2000 || [[Големи и мали (ТВ-серија)|Големи и мали]] ТВ-серија || Марта |- | 2000 || [[Глас (краток филм)|Глас]] Краток филм || / |- | 2005 || [[Бајколенд (ТВ-серија)|Бајколенд]] ТВ-серија || Бабата |- | 2005 || [[Сашо и Сашка]] ТВ-серија || |- | 2006 || [[Нави ( ТВ-филм)|Нави]] ТВ-филм || Нави |- | 2011 || [[Турни ме да Кинисам (серија) |Турни ме да Кинисам]] ТВ-серија || Милица |- | 2011-2013 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2013 || [[Балканот не е мртов (филм)|Балканот не е мртов]] ТВ-филм || Помошник-продавачка во продавница за капи |- | 2014 || [[До балчак]] ТВ-филм || Селанка на станица |- | 2014-2015 || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2016 || [[Ослободување на Скопје (филм) |Ослободување на Скопје]] ТВ-филм || Лица |} == Награди == * 1979 Златен венец за најдобра улога на МЕСС за ''Лица'' во "Ослободување на Скопје" * 1980 Артст на годината според анкетата на "Екран" за улогата '''Пандора''' во претставата "Солунски патрдии" * 1986 Артист на годината според анкетата не "Екран" за улогата '''Зоја''' * 1989 Стериина награда за улогата на '''Мица''' во "Сили во воздухот" * 2000 Прогласена за актер на годината според списанието "Екран" за улогата за '''Војницива''' во "Платонов" * 2002 Награда "11-октомври" за 30 годишна плодна актерска дејност и особено сначајни остварување на полето на уметноста од особен интерес на Република Македонија * 2005 Награда [[Климент Охридски]] за повеќе годишна успешна творечка работа * 2014 Награда за животно дело [[Војдан Чернодрински]] ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == * {{IMDb име|id=1413625|name=Снежана Стамеска}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Стамеска, Снежана}} [[Категорија:Македонски филмски глумици]] [[Категорија:Македонски театарски глумици]] qfjl9ee5hujqo2bf05xjshs0iyfp00f 0 1258766 4800292 4797025 2022-08-08T12:44:10Z 95.180.213.41 Исправка на погрешен датум wikitext text/x-wiki '''Женскиот фудбалски клуб ЉУБОТЕН Тетово''' е основан на 08.08.2017 година и како дел од најстариот активен фудбалски клуб ЉУБОТЕН во Македонија, заедно со машката екипа ја наставува фудбалската традицијата во Тетово од 1919 година. Основачи на ЖФК Љуботен Тетово се Александар Пишовски, прв претседател и Мирко Видоески прв генерален секретар на клубот. Од првенствената сезона 2018/2019 година клубот успешно се натпреварува во првата женска фудбалска лига на Македонија. Летото 2020 година ЖФК Љуботен Тетово го презеде ново раководство кое прави сѐ клубот да се вивне во европски височини. За таа цел во зимскиот прелазен рок 2021 година ЖФК Љуботен се засили со Ана Беатриз-Роналдиња и Таила Гомез (Бразил), Сенада Муратовиќ (БиХ), Анѓела Миловановиќ, Сања Paткoвиќ (Србија), со македонските репрезентативки Јулија Живиќ, Магдалена Лекоска и Сања Митреска, кои заедно со Ангела Зафироска, Егзона Јашари, Марија Белистојаноска, Ива Јованоска, Тамара Петровска, Ема Стевоска, Мелани Атлеска и другите ќе игра значајна улога во македонскиот женски фудбал. '''Женскиот фудбалски клуб ЉУБОТЕН Тетово''' во првенствената сезона 2021/2022 година ја освои шампионската титула во Првата женска фудбалска лига на Македонија, со 17 победи, 4 нерешени натпревари и само еден пораз и со освоени 55 бодови. За шампионската екипа настапуваа: Магдалена Лекоска, Ива Јовановска, Стефани Петревска, Анѓела Миловановиќ, Елена Петровска, Жосеане Де Фреитас Лулу, Присила Едите Силва, Александра Марковска, Сања Ратковиќ, Сара Хусеин, Мариа Јолеидес Лискано, Мила Павловска, Росана Китановска, Емилија Стоиловска, Ангела Ванеска, Мирјана Ѓероска, Елена Симјонова, а во есенскиот дел и Татиане Мораеш, Јулија Живиќ, Марија Белистојаноска, Анида Идризи, Теодора Бартон и Ивана Димоска. '''ЖФК ЉУБОТЕН Тетово во сезоната 2022/2023 ќе ја брани титулата со следниот состав''': Магдалена Лекоска, Анѓела Миловановиќ, Елена Петровска, Присила Едите Силва, Александра Марковска, Сања Ратковиќ, Сара Хусеин, '''Чери Гоја, Мајса Бенедито, Христина Јошевска, Павлина Николовска, Теодора Јанковска,''' Мила Павловска, Ива Јовановска, Стефани Петревска, Росана Китановска, Ангела Ванеска, Мирјана Ѓероска, Елена Симјонова, Ивана Димоска и Тамара Петровска. (Болдирани се фудбалерките коишто му пристапија на клубот во летниот преоден рок) [[Категорија:Фудбалски клубови од Тетово]] rzq0ai8qqhlpd7nzzmwn8h0xpxp0hqj 0 1260727 4800470 4653162 2022-08-09T08:15:38Z Lili Arsova 86688 #WPWPMK #WPWP wikitext text/x-wiki [[Податотека:Webdevelopmenttimeline.png|мини|Времеплов за развој на веб]] '''Развој на Веб''' претставува развој на [[мрежно место]] за [[Интернет]] ([[Светска пајажина|Светска мрежа]]) или [[интранет]] (приватна мрежа).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.techopedia.com/definition/23889/web-development|title=What is Web Development? - Definition from Techopedia|work=Techopedia.com|language=en|accessdate=2018-12-07}}</ref> Развојот на веб може да варира од развој на едноставни [[Статично мрежно место|статичнаи страници]] со прост текст до комплексни Веб-засновани интернет апликации ([[семрежни прилози]]), [[електронски бизнис]]и и [[Друштвена мрежа|услуги на друштвените мрежи]]. Во поширок опсег Развојот на Веб може да вклучува [[Веб инженеринг|веб-инженеринг]], [[Уредување на мрежни места|веб-дизајн]], [[развој на веб-содржина]]та, врски со [[динамичко мрежно место|клиенти,]] комуникација [[динамичко мрежно место|клиент]]/[[Скриптирање на опслужувачка страна|сервер]], конфигурација за [[Мрежна безбедност|безбедност на]] [[Мрежен опслужувач|веб-сервер]] и [[Мрежна безбедност|мрежа]] и развој на [[Електронска трговија|е-трговија]]. Меѓу веб-професионалците, „Развој на веб“ обично се однесува на главните не дизајнерски аспекти на градење мрежни места:[[Означувачки јазик|обележување]] и [[Програмирање|кодирање]].<ref>{{Наведена книга|title=Web Design: Introductory|last=Campbell|first=Jennifer|publisher=Cengage Learning|year=2017|pages=27}}</ref> Развојот на Веб може да користи [[Систем за управување со содржини|системи за управување со содржини]] (CMS) за да ги направи промените на содржините полесни и достапни со основните технички вештини. За поголеми организации и бизниси, тимовите за развој на веб можат да се состојат од стотици луѓе ([[семрежен разработувач|веб-развивачи]]) и да следат стандардни методи како [[Агилен развој на софтвер|агилни методологии]] додека развиваат мрежни места. Помалите организации можат да бараат само еден поединец развивач или второстепено доделување на поврзани работни места, како што е [[графичар|графички дизајнер]] или техничар за [[информациски систем|информациони системи]]. Развојот на мрежни места може да биде заеднички напор помеѓу неколку оддели отколку доменот на одредениот оддел. Постојат три вида на специјализација за веб-развивачи: [[front-end развивач]] (го прави изгледот на мрежното место), [[back-end развивач]] (го прави позадинскиод дел, логиката на мрежното место) и [[full-stack развивач]] (целосно развива семрежен прилог). Front-end развивачите/програмерите се одговорни за однесувањата и визуелноста што се извршуваат во корисничкиот прелистувач, додека back-end развивачите се занимаваат со опслужувачите. == Развојот на веб како индустрија == Од [[Историја на светската мрежа|комерцијализацијата на веб мрежата]], развојот на веб е растечка [[стопанска гранка|индустрија]]. Растот на оваа индустрија е воден од деловните бизниси кои сакаат да ја користат своето мрежно место за рекламирање и продажба на производи и услуги на клиенти.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bls.gov/oes/2011/may/oes151179.htm|title=Information Security Analysts, Web Developers, and Computer Network Architects|last=Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor|work=Occupational Outlook Handbook, 2012-13 Edition|accessdate=2013-01-17|archive-date=2013-06-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130609185042/http://www.bls.gov/oes/2011/may/oes151179.htm|url-status=dead}}</ref> Постојат многу алатки кои се слободни за користење за развој на веб, како што се [[:en:Berkeley DB|Berkeley DB]], [[:en:GlassFish|GlassFish]], [[:en:LAMP (software bundle)|LAMP (software bundle)]] ([[Линукс|Linux]], Apache, [[MySQL]], [[PHP]]), Perl/Plack. Ова ги сведе на минимум трошоците за учење развој на веб. Друг фактор што придонесе за растот на индустријата е зголемувањето на едноставниот за употреба [[:en:WYSIWYG|WYSIWYG]]<nowiki/>софтвер за развој на веб, такви се и [[Adobe Dreamweaver]], BlueGriffon и [[Microsoft Visual Studio]]. За да се користи таков софтвер, потребно е познавање HTML и програмски јазици, но основите може да се научат и спроведат брзо. Постојано расте множеството на алатки и технологии кои им помогнаа на развивачите да градат подинамични и интерактивни мрежни места. Понатаму, веб-развивачите сега изработуваат семрежни прилози со веб-услуги кои традиционално беа достапни само како десктоп апликации. Ова овозможи многу можности за децентрализирање на дистрибуцијата на информации и медиуми. Примери може да се видат со зголемувањето на [[Обработка во облак|облак]] услугите како што се [[Adobe Creative Cloud]], [[Dropbox (услуга)|Dropbox]] и [[Google Drive]]. Овие веб-услуги им овозможуваат на корисниците да комуницираат со апликации од многу локации, наместо да бидат поврзани со одредена работна станица за нивната апликациска околина. Пример за драматичната трансформација во комуникацијата и трговијата, водена од развојот на веб, е е-трговијата. Мрежните места за аукција како [[eBay]] го сменија начинот на кој потрошувачите продаваат и купуваат стоки и услуги. Интернет-трговците како [[Amazon.com]] и [[Купи.com|Buy.com]] (меѓу многу други) го трансформираа искуството за купување и правење зделки за многу потрошувачи. Друг пример за трансформативна комуникација предводена од развојот на веб е [[блог]]от. Семрежните прилози, како што се [[WordPress]] и [[Подвижен тип|Movable Type]], создадоа околности за блогови за поединечни мрежни места. Зголемената употреба на системи за управување со содржина со отворен извор и системите за управување со содржини на претпријатието го прошири влијанието на развојот на мрежното место врз интеракцијата и комуникацијата преку Интернет. Развојот на веб исто така влијаеше на личното вмрежување и маркетингот. Мрежните места веќе не се едноставни алатки за работа или за [[трговија]], туку служат пошироко за комуникација и [[Друштвена мрежа|друштвено вмрежување]] . Мрежните места, како што се [[Фејсбук]] и [[Твитер]], им овозможуваат на корисниците платформа за комуникација и организација на интерактивен начин за вклучување во јавноста. == Хронологија == == Практичен развој на веб == === Основно === Во пракса, многу веб-развивачи ќе имаат основни '''интердисциплинарни''' вештини/улоги, и тоа како: * [[Графички дизајн]] / [[Уредување на мрежни места|Веб дизајн]] * [[Информациска архитектура]] и пишување текстови/копирање со оглед на веб- [[употребливост]]а, [[Семрежна пристапност|пристапноста]] и [[Оптимизација на пребарување|оптимизацијата на пребарувачот]] === Тестирање === Тестирањето е процес на проценка на системот или неговите компоненти со цел да се открие дали ги задоволува наведените барања или не. Тестирањето е извршување на систем со цел да се идентификуваат сите празнини, грешки или барања што недостасуваат спротивно на реалните барања. Обемот на тестирање варира во голема мера помеѓу организациите, развивачите и поединечните страници или апликации. == Безбедносни причини == ''Развојот на веб'' зема предвид многу безбедносни причини, како што се проверка на грешка при внесување на податоци преку формулари, филтрирање на излез и шифрирање. Злонамерните практики, како што е [[SQL инјекција|SQL инјекцијата,]] можат да бидат извршени од корисници со лоша намера, но со само примитивно знаење за развој на веб како целина. Скриптите може да се користат за експлоатација на мрежни места со давање неовластен пристап до малициозни корисници кои се обидуваат да соберат информации како што се адреси на е-пошта, лозинки и заштитена содржина како броеви на кредитни картички. Дел од ова зависи од опкружувањето на серверот врз кое работи јазикот за скриптирање, како што се [[Активни страници на серверот|ASP]], [[Страници со JavaServer|JSP]], [[PHP]], [[Пајтон (програмски јазик)|Python]], [[Перл (програмски јазик)|Perl]] или [[Ruby]], и затоа не мора да го одржуваат самите веб-развивачи. Сепак, охрабрувано е строго тестирање на семрежни прилози пред јавно објавување за да се спречи појава на вакви експлоатирања. Ако одредена форма за контакт е обезбедена но мрежно место, таа треба да содржи поле за captcha(со тоа се потврдува дека клиентот е човек, а не компјутер) во кое се спречуваат компјутерските програми автоматски да ги пополнуваат формуларите и исто така да испраќаат пошта по пошта. Заштита на веб-серверот да биде безбеден од напад често се нарекува ''зацврстување на пристаништето на серверот''. Многу технологии влегуваат во игра за да ги чуваат информациите на Интернет безбедни кога се пренесуваат од една на друга локација. На пример, TLS сертификати-те (или "SSL сертификатите") ги издаваат органите за сертификати за да помогнат во спречување на [[Измама преку Интернет|измама на Интернет]]. Многу програмери често користат различни форми на [[Encryption|енкриптирање]] при пренесување и складирање на чувствителни информации. Основното разбирање на загриженоста за безбедноста на [[Информатичка технологија|информатичката технологија]] е често значен дел за веб-развивачот. Бидејќи нови безбедносни дупки се наоѓаат во семрежните прилози дури и по тестирање и лансирање, ажурирањата на безбедносните лепенки се чести за широко користените апликации. Честопати, работата на веб-развивачите е да ги ажурираат апликациите бидејќи се ослободуваат безбедносните закрпи и се откриваат нови безбедносни проблеми. == Поврзано == * [[Преглед на веб дизајн и веб развој|Шема за веб дизајн и развој на веб]] * [[Уредување на мрежни места|Веб дизајн]] * [[Алатки за развој на веб]] * [[Развој на семрежни прилози]] * [[семрежен разработувач|Веб развивач]] * [[Интернет]] * [[Интранет]] == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Семрежје]] [[Категорија:Изработка на програмска опрема]] 2287s4906qnkftw6baxxzg5hyoy1ack 0 1263694 4800364 4799699 2022-08-08T20:25:50Z 92.99.151.56 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Спортист|<!-- Personal information -->|partner=|height=5 ft 11 in (180 cm)|weight=225 lbs (102 кг){{when|date=July 2020}}|spouse=|module=|country=United States|sport=[[Powerlifting]]|rank=|club=Iron Addicts Gym|team=|turnedpro=|retired=|occupation=Vlogger, media personality, actor, personal trainer, powerlifter, bodybuilder|coaching=|module2=|worlds=3-time World Bench Press Champion<br />3-time World Strict Curl Champion|regionals=|nationals=|olympics=|highestranking=|pb=|show-medals=|medaltemplates=|updated=|years_active=|monuments=|<!-- Sport -->|native_name=|<!-- Achievements and titles -->|<!-- Medal record -->|honorific_prefix=|name=C.T. Fletcher|honorific_suffix=|image=|image_size=<!-- Use only when absolutely necessary -->|alt=|caption=|headercolor=|native_name_lang=|resting_place_coordinates=|birth_name=|fullname=|nickname=Superman George Rvs[http://archive.is/fK0pL], Plush Beard|nationality=<!-- will not display if national_team is defined -->|ethnicity=|citizenship=United States|birth_date={{birth date and age|1959|06|08}}|birth_place=[[Pine Bluff, Arkansas]], U.S.|death_date=|death_place=|resting_place=|website={{URL|https://ctfletcher.com}}}}'''Ц.Т. Али Флечер''' (роден на 8 јуни 1959 година) е американски блогер, медиумска личност, актер, личен тренер и поранешен кревач на тегови-телоградител. Тој е трикратен светски шампион во Bench Press и трикратен светски шампион во Strict Curl.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.muscleandfitness.com/athletes-celebrities/news/videos/mf-olympia-seminars-ct-fletcher|title=M&F Olympia Seminars: CT Fletcher|work=Muscle & Fitness|access-date=2017-10-30|language=en}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.greatestphysiques.com/ct-fletcher/|title=CT Fletcher - Age {{!}} Height {{!}} Weight {{!}} Images {{!}} Bio|date=2017-03-20|work=Greatest Physiques|access-date=2017-10-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ireport.cnn.com/docs/DOC-1125689|title=CT Fletcher Inspiring Victims|work=CNN iReport|language=en|accessdate=2017-10-30|archive-date=2017-11-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107031355/http://ireport.cnn.com/docs/DOC-1125689|url-status=dead}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.muscleandstrength.com/articles/ct-fletcher-bringing-back-the-strict-curl|title=CT Fletcher is Bringing Back the Strict Curl (Bicep Workout Included)|date=2016-11-04|work=Muscle & Strength|access-date=2017-10-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ironmagazine.com/2017/ct-fletcher-through-death-brings-new-life/|title=CT Fletcher: Through Death Brings New Life {{!}} IronMag Bodybuilding Blog|work=www.ironmagazine.com|language=en-US|accessdate=2017-10-30}}</ref> == Ран живот == Флечер е роден во Пајн Блаф, Арканзас, на 8 јуни 1959 година, син на Оги Реја и Валтер Флечер. Тој има постар брат по име Волт. За време на неговото раѓање, неговата мајка била домаќинка, а татко му бил теренски работник. Кога имал една година, тој и неговото семејство се преселиле во округот Лос Анџелес, Калифорнија, каде што се населиле во Вотс, а подоцна и во Комптон . Израснал со татко насилник, кој во тоа време проповедал во гаража со четири автомобили. Кога започна во основно, тие се преселија во блискиот Лејквуд, каде што неговиот татко инвестираше во неговата црква. На 12-годишна возраст, Флечер се вработил на бензинска пумпа.<ref name="Joe Rogan p.">{{Harvnb|Rogan|2017}}</ref> Во 1977 година, на 18-годишна возраст, тој се приклучи на американската армија и беше стациониран во Германија. Додека бил таму, тој се интересирал за боречки вештини. Во 1979 година, тој започна да посетува [[Карате|часови по карате]] и заработи црн појас од втор степен. Во 1980 година, тој започна со [[кревање тегови]] и [[телоградба]]. Отпрвин, тој беше заинтересиран за телоградба, но потоа и кревањето тегови го привлече неговиот интерес. == Кариера == Во 2013 година, Флечер го започна својот канал на [[YouTube|Јутјуб.]] Во 2016 година, тој ја отвори сопствената спортска сала наречена Iron Addicts Gym. == Личен живот == Флечер живее во Сигнал Хил, Калифорнија . Тој претходно беше оженет со својата сакана од средно училиште, со која имаше деца. Бракот заврши во раните 1990-ти, а подоцна се ожени со жена што ја запознал додека работел во поштата. Во 1995 година, тие добија дете по име Самсон. Вкупно, тој и неговата сопруга имаат седум деца. Во 2001 година, Флечер доби телефонски повик од неговиот лекар во врска со неговата хипертензија и како тоа може да биде опасно по живот. Неговото тело имаше голем удар и беше инвалид на 42 години. Во 2004 година, неговата мајка почина од [[Срцева слабост|конгестивна срцева слабост]]. Следната година, тој беше примен во болница во [[Лонг Бич|Лонг Бич, Калифорнија]]; од таму бил пренесен во Медицинскиот центар УЦИ за операција на отворено срце. Тој ја наследил срцева состојба од неговата мајка што имало големо влијание врз неговиот живот; неговата мајка и сите девет нејзини браќа и сестри починаа од срцеви проблеми.<ref name="Joe Rogan p.">{{Harvnb|Rogan|2017}}</ref> Во 2005 година, тој беше подложен на спасувачка [[Срцева хирургија|операција на отворено срце]] . На една епизода од ''„Искуството на Џо Роган“'', тој откри дека претрпел уште еден срцев удар во јуни 2017 година и се надевал дека ќе се најде на списокот на чекање за трансплантација на срце. На 5ти Мај 2018 година тој преку [[Твитер]] објави дека е пронајдено срце за него. Следниот ден, тој беше подложен на операција за трансплантација на срце што траеше повеќе од 11 часа.<ref>https://www.youtube.com/watch?v=D2HVKlqYwks</ref> == Филмографија == * 2002 година - ''Гангстер партија'' како Сем <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/name/nm1902483/|title=C.T. Fletcher|work=IMDb|accessdate=2017-10-30}}</ref> * 2004 година - ''Јас случајно го купирав твојот син'' како Реј Реј * 2004 година - ''Банки браќа'' како татко на Кларенс * 2007 година - ''Хит'' како голем Г рок * 2013 година - ''Само се шегувам со филмови'' како КТ * 2015 година - ''ЦТ Флечер: Моја величествена опсесија'' како КТ Флечер * 2016 година - ''Бетмен против Супермен: Зора на правдата'' како затвореник насилник * 2017 година - ''Maxx Yeager: Black Ops'' како голем богат == Поврзано == * Список на медалисти на светски првенства во кревање на моќ (мажи) * Возење на моќ на Светските игри [[Категорија:Родени во 1959 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американски телоградители]] 7vpo6nvjlrj8uu054viunxswms9yeyc 0 1274081 4800428 4615111 2022-08-09T00:35:17Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Ла-Ла Ленд]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Ла-Ла Ленд]] ia6a6jlh1699g6cw54rrd18rmnahb0i 0 1278237 4800600 4730648 2022-08-09T10:08:08Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: Склуптор → Вајар wikitext text/x-wiki {{внимание}} {{Infobox person|name=Берд Брејвик|spouse=|notable_works=|known_for=|years_active=|occupation=Вајар|relatives=|children=|parents=|other_names=|image=|nationality=Норвежанин|death_place=[[Осло]], Норвешка|death_date={{Death date and age|2016|1|10|1948|11|23|df=yes}}|birth_place=<nowiki>[Берген]], Норвешка</nowiki>|birth_date={{Birth date|1948|11|23|df=yes}}|birth_name=|caption=|alt=|awards=Медал од принцот Јуџин (1995) <br> Почесна награда на Ингеборг и Пер Пале Сторм (2009)}} [[Податотека:Klosterenga_skulpturpark1.JPG|мини|250x250пкс| ''Скулптура во паркот Клостеренга'' во Осло]] [[Податотека:Tusenaarsstaden_Gulatinget.jpg|мини|250x250пкс| ''Тусенарштаден Гулингет'' во Флолид, Жулен]] '''Берд Брејвик''' (23 ноември 1948 - 10 јануари 2016) бил норвешки вајар и уметнички инструктор. == Биографија == Роден е во [[Берген]], Норвешка. Тој бил син на Томас Брејвик и Сисел Сајланд. Неговиот татко Томас Брејвик (1923-1999) бил значаен сликар, графички уметник и уметнички инструктор. По разводот на неговите родители во 1951 година, тој бил воспитан од неговата мајка во Лаксевог. Се школувал на Бергенската академија за уметност и дизајн ( Bergen Kunsthåndverkskole and Vestlandets Kunstakademi) и Уметничката школа Свети Мартин во [[Лондон]]. Брејвик бил професор на Кралскиот институт за уметност во [[Стокхолм]] од 1982 до 1985 година и работеше активно како уметник во текот на својот живот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nkl.snl.no/T%68%6F%6D%61%73%5F%42%72%65%69%76%69%6B|title=Thomas Breivik|last=Jan Askeland|publisher=Norsk kunstnerleksikon|accessdate=April 1, 2018}}</ref> Во есента 1981 година, била отворена изложбата „Влакна“ која имала голем успех. Во исто време, тој ја направил сценографијата за претставата „Пирамидер“ во уметничкиот центар Хени-Онстад. Следната година, Брејвик учествувал на групна изложба „Заспаната убавица - уметност сега, Скандинавија денес“, во музејот Гугенхајм во Њујорк. Во 1984 година, Брејвик учествувал на меѓународна групна изложба во Музејот за модерна уметност „Тојама“ во Токио, и изложувал во нордискиот павилјон за време на биеналето во Венеција во 1985 година. Изложбата во нордискиот павилјон била курирана од Матс Б. Во 1991 година тој бил поканет да изложи на уметничкото биенале во Сао Паоло. Следната година го завршил украсувањето со камен и вода наречено „Кунштаген“ надвор од новоотворениот уметнички музеј во Лилехамер, дизајниран од архитектонската канцеларија Снахета. Еден од неговите најголеми проекти било подигнувањето нови украсни столбови на плоштадот Торгалменинген во неговиот роден град [[Берген]], откриен на 17 мај 1999 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nkl.snl.no/B%C3%A5rd_Breivik|title=Bård Breivik|last=Erik Dæhlin|publisher=Norsk kunstnerleksikon|accessdate=April 1, 2018}}</ref> == Значајни дела == Паркот за скулптури Клостеренга ( ''Klosterenga Sculpturpark'' ) во Осло бил создаден од Берд Брејвик во текот на неколку години, како алтернатива на паркот Вигеланд и заедничко место за луѓето кои доаѓаат од далечни култури, каде што можат да се сретнат и да се спојат во едно мирно соседство. Намерата на мултикултурниот простор е да обезбеди слика за глобална култура, која се состои од камени традиции од различни делови на светот. Монументалниот милениумски парк Гулингет ''(Tusenaarsstaden Gulatinget)'' бил изграден во текот на август 2005 година, во спомен на [[Милениум]]ската годишнина на Гулинг во [[Согн ог Фјуране|Сонг ог Фјуране]]. Гулинг било едно од најстарите и најголемите парламентарни собранија во средновековна Норвешка.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thingsites.com/thing-site-profiles/gulating-norway?setlang=en|title=Gulatinget Millennium Park|publisher=Thing Sites International Networking Group|accessdate=April 1, 2018}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://snl.no/Gulating|title=Gulating|last=Jørn Øyrehagen Sunde|publisher=Store norske leksikon|accessdate=April 1, 2018}}</ref> == Личен живот == Во 2009 година, тој бил награден со Ingeborg og Per Palle Storms Ærespris. Почесната награда им била доделена заедно со Хуго Ватне за нивниот значаен напор за норвешката фигуративна уметност.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.ntbinfo.no/pressemelding?releaseId=107985|title=Hugo Wathne og Bård Breivik deler Ingeborg og Per Palle Storms Ærespris|publisher=NTB info|accessdate=April 1, 2018}}</ref> Тој ја примил и наградата {{Меѓујазична врска|Anders Jahres kulturpris|no}} во 2011 година, заедно со Кристијан Блистад.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.ajhs.no/anders-jahres-kulturpris/billedhuggerne-kristian-blystad-og-baard-breivik/|title=Billedhuggerne: Kristian Blystad og Bård Breivik|work=|language=no|accessdate=17 February 2021}}</ref> Берд Брејвик починал во болницата Ловизенберг Дијаконале во Осло, откако една година се борел со агресивна форма на рак. Погребан е во Вестре Гравлунд во Осло.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bt.no/nyheter/lokalt/Bard-Breivik-er-dod-3519052.html|title=Bård Breivik er død|date=10 January 2016|work=|publisher=Bergens Tidende|language=Norwegian|accessdate=10 January 2016}}</ref> == Наводи == [[Категорија:Луѓе од Берген]] [[Категорија:Починати во 2016 година]] [[Категорија:Родени во 1948 година]] 8lfq9mygm5ivnirvtriiso5ovjoo8s0 0 1279929 4800316 4800075 2022-08-08T15:09:29Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ленче Делова | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на|||1948}} | роден-место = {{роден во|Скопје}} | националност = [[Македонец]] | познат = по улогите во: <br>[[Чук, Чук Стојанче]]<br>[[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]]<br>[[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]]<br>[[Пред дождот]] | занимање = глумец }} '''Ленче Делова''' — [[Македонија|македонска]] театарска, филмска и телевизиска глумица. == Филмографија == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 1970. || [[Детективи]] ТВ-филм || |- | 1970. || [[Александра (филм) |Александра]] ТВ-филм || |- | 1971. || [[Веселиот Иван Гулабин]] ТВ-филм || |- | 1975. || [[Илинка]] ТВ-филм || |- | 1977. || [[Итар Пејо (серија) |Итар Пејо]] ТВ-серија || |- | 1982. || [[Илинден (телевизиска серија) |Илинден]] ТВ-серија || |- | 1982. || [[Тумба, тумба, дивина (филм) |Тумба, тумба, дивина]] ТВ-филм || |- | 1984. || [[Диво месо (филм) |Диво месо]] ТВ-филм || Проститутката |- | 1985. || [[На наш начин]] ТВ-филм || |- | 1985. || [[Ајде да се дружиме]] ТВ-серија || Зорка |- | 1986. || [[Солунски патрдии (ТВ-серија) |Солунски патрдии]] ТВ-серија || |- | 1987-1990. || [[Чук Чук Стојанче]] ТВ-серија || |- | 1989. || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || |- | 1990. || [[Еурека]] ТВ-серија || |- | 1991. || [[Тетовирање (филм) |Тетовирање]] ТВ-филм || |- | 1991. || [[Болва в' уво]] ТВ-филм || |- | 1991. || [[Опстанок]] ТВ-серија || |- | 1992. || [[Чернодрински се враќа дома]] ТВ-филм || |- | 1994. || [[Пред дождот (филм) |Пред дождот]] ТВ-филм || Службеник |- | 1995. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија || |- | 1997. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1998. || [[Салон Хармони]] ТВ-серија || Љуба |- | 1998. || [[Вујко Вања]] ТВ-филм || Марина |- | 2000. || [[Мајка Тереза]] ТВ-филм || |- | 2000-2001. || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || |- | 2001. || [[Прашина (филм) |Прашина]] ТВ-филм || |- | 2007. || [[Превртено (филм) |Превртено]] ТВ-филм || |- | 2010. || [[Мајки (филм) |Мајки]] ТВ-филм || |- | 2010. || [[Од денес за утре]] ТВ-серија || Ружица |- | 2011. || [[Турни ме да кинисам]] ТВ-серија || |- | 2012. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2014. || [[До балчак]] ТВ-филм || |} == Награди == * 1978 Награда "13-октомври" за учество на "Хамлет" како '''Офелија''' * 1996 Награда за најдобро актерско остварување на МТФ "Војдан Чернодрински" Прилеп за улогата на '''Трајанка''' во "Ни ќар - ни зијан" * 2006 Награда за животно дело "[[Војдан Чернодрински]] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Делова, Ленче}} [[Категорија:Македонски глумици]] 5smfl0frv8b11qxqdakwpdjblvkljgc 0 1280586 4800538 4795054 2022-08-09T10:02:59Z Bjankuloski06 332 /* Раниот живот */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{внимание}} '''Букура Думбрава''' ({{lang-ro|Bucura Dumbravă}}; {{родена на|28|декември|1868}} — {{почината на|26|јануари|1926}}) — [[Австроунгарија|унгарско]]-[[Романија|Романска]] писателка, културен промотор, планинар и [[Теозофија|теософ]]. Нејзините книжевни дела, главно напишано на [[Германски јазик|германски]], опфаќале романтични приказни за легендарните подвизи на [[Ајдутство|ајдуците]]. Тие ѝ донеле комерцијален успех и во Европа, во германското говорно подрачје и во [[Романија]]. Думбрава промовирала многу каузи и била вклучена во неколку културни проекти, но главно е запаметена по нејзината активност во промовирањето на туризмот и екологијата во Романија. Таа била страствен патник и планинар, која основала некои од првите планинарски клубови во земјата. Нејзиното [[Патопис|патописно пишување]] останува стандард во романската литература, иако нејзиното белетристичко дело е генерално заборавено. Во текот на поголемиот дел од нејзината кариера, Думбрава го промовирала вклучувањето на жените во романското масонство. Во староста, нејзините есеи почнале да се фокусираат на [[Спиритуализам|спиритуалистички]] теми и, како ученик на Џиду Кришнамурти, ја основала романската ложа на Теозофското друштво. Таа починала на враќање од британскиот Раџ, присуствувајќи на Теософската конференција во Адјар. == Биографија == === Раниот живот === Била родена во градот [[Братислава]]. Нејзиниот татко бил или унгарско-словачки <ref name="lmescal29">Marinescu, p.29</ref> или словачко-унгарец .<ref name="uwbrentanos47" /> Од страната на нејзината мајка, таа била [[Германци|етничка Германка]] . Самата Думбрава била воспитана во [[Германска култура|германската култура]], и затоа била сфатена како Германка.<ref>Tăslăuanu, p.326-327</ref> Фани своето најрано детство го поминала движејќи се меѓу различните делови на [[Австроунгарија]], во посета на [[Виена]] на 4-годишна возраст.<ref name="lmescal29" /> Една година подоцна, нејзиното семејство емигрирало во Кралството Романија, како пријатели на романскиот крал, Керол I.<ref name="lmescal29" /> Нејзиниот татко работел како осигурителен извршен директор, а некои историчари го припишуваат како надзорник на [[Масонска ложа|масонската ложа]] на братството. Кралското семејство набрзо го забележало свирењето пијано на Фани, нејзиниот талент за пишување поезија на германски јазик и нејзината страст за читање романска романтична литература.<ref>Marinescu, p.29, 30</ref> На дворот во Синаја, таа станала доверлива и дочекана на кралицата Елизабета и во јули 1884 година го направила своето влегување во високото општество како гостин на кралската двојка.<ref name="lmescal29">Marinescu, p.29</ref> Во 1886 година, Фани Секулиќ станала филантроп и социјален активист, основајќи го здружението Тибишојул и обезбедувајќи неделно училиште за децата од пониските класи.<ref name="lmescal29">Marinescu, p.29</ref> Во подоцнежните години, таа била главно активна како музички критичар, уметнички промотор, истражувач на Романската академија и предавач на религиозни теми, работејќи со вајарката Керол Шторк и музикологот Јон Попеску-Пасареа .<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.633, 634</ref> Во 1905 година, таа го основала, заедно со политичарот Винтила Братијану, Chindia Society, за зачувување и негување на романскиот фолклор, особено народните танци. Таму ѝ се придружил социјалистот Фрози Ненисеску, кој вели дека, првично, општеството се бореше против ориенталните влијанија во романската облека и го избегнуваше ''тарафурито што создава бучава'', а за возврат бил критикуван за неговата „ексклузивност“.<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.634. See also Marinescu, p.30</ref> Нивната работа била документирана во филм од 1913 година на Николае Барбелијан, кој обврзува на културната меморија десет индивидуални национални танци што се предаваат во Чиндиа.<ref>Marinescu, p.29-30</ref> Фани ги следела масонските верувања на нејзиниот татко и се приклучила на контроверзното ѕидарство „Ориди на посвојување“ . Таа се допишувала со Ени Бесант и ''Ле Дроит Хумаин'', станувајќи препознаена како Дива од 9-тиот степен на Рози Крст и веројатно ја користела групата Чиндиа при регрутирањето на нови членови. === Книжевно деби === Првиот објавен том на ''Секулиќ е Der Haiduck'' („Хајдук“), отпечатен од В. Вундерлинг од [[Регенсбург]] во 1908 година. Истата година, во превод на Теодор Ница, се печател со Керол Сфетеа од [[Букурешт]], како ''Хајдукул'' (второ издание и трето, 1911; четврто издание, 1914 година).<ref name="lmescal30, 35">Marinescu, p.30, 35</ref> Псевдоним, книгата уживала во привлечноста на мистеријата, а некои претпоставувале дека тоа е всушност книжевен обид на кралицата Елизабета.<ref>Marinescu, p.28; Montandon, p.350</ref> Вториот, всушност, го предложил презимето на Секулиќ, кое одекнува на планинската околина на Синаја: езерото Букура и заедничката именка ''dumbravă'' („шумичка“).<ref>Marinescu, p.28, 33</ref> Историскиот роман ''Der Haiduck'' бил опишан во ''Mercure de France'' како фреска на „првите патриоти во Романија“, со „заробена тема“ и „совршено соодветна трезвеност“ на тонот.<ref>Montandon, p.351-352</ref> Во [[Трансилванија]], критичарката Илари Ченди изјавила дека била пријатно изненадена и од книгата и од добриот прием што го добила во [[Германско Царство|Германија]] . Според Ченди, делото било забележливо по неговото симпатично прикажување на романските селани, со нивниот „чист и антички начин на живот“. Критичарите биле привлечени од ситното историско истражување на Секулиќ, кое вклучувало проверка на историските записи во збирката Хурмузачи <ref>Marinescu, p.31; Montandon, p.351-352</ref> но и инспирација од популарните романи на НД Попеску-Попнедеа .<ref name="icdari2140215" /> Поконтроверзно, таа многу позајмила од семеен ракопис на хајдук Ианку Џиану, и затоа била осомничена за [[плагијат]] .<ref name="lmescal31">Marinescu, p.31</ref> Делото било критикувано и за овековечување на негативниот мит за Никола Абраш (или „Иабраш“), главниот сојузник на Џиану, како предавник на бунтот на хајдук.<ref name="siabraš683">S. Iancovici, "Iancu Jianu și Nikola Abraš", in ''Studii. Revistă de Istorie'', Nr. 4/1967, p.683</ref> ''Der Haiduck'' излезе втор пат, во 1912 година, со предговор на Елизабет (потпишан со нејзиното име, ''Кармен Силва'' ).<ref>Marinescu, p.34, 35</ref> Истата година, Думбрава ја завршила својата „историја на Влашкото востание од 1821 година “, како ''Дер Пандур'' („ Пандур “). Таа исто така била објавена од Wunderling во Германија и, во преводот на Eliza Brătianu, од Carol Sfetea,<ref name="tt&al194" /> пред да биде целосно преработен на романски од самата авторка.<ref name="lmescal31">Marinescu, p.31</ref> Наративот се фокусира на народниот херој Тудор Владимиреску, претставен како имитирање на [[Романска преродба|националното будење]], но и како безмилосен командант и тап политичар.<ref>Tăslăuanu, p.326</ref> ''Дер Пандур'' било продолжение на ''Дер Хајдук'' . Последниот дел од оваа трилогија, фокусирана на [[Влашка револуција (1848)|Влашката револуција од 1848 година]], била изгорена, случајно, пред да биде објавена.<ref name="lmescal30">Marinescu, p.30</ref> Думбрава никогаш не се вратила на него, но, до 1918 година, бил замислен уште еден роман, проверливо наречен ''Книга на [[Сибила (митологија)|Сибила]]'' .<ref name="lmescal30" /> Таа сепак имала успех како музичар аматер. Во 1913 година, во замокот Пелеш на Елизабета, нејзиното свирење пијано ги придружувало двајцата познати романски виолинисти, Џорџ Енеску и Димитрие Динику .<ref>Marinescu, p.30-31</ref> === Планинар и филантроп === Во текот на тие децении, пријателството помеѓу Думбрава и кралицата Елизабета се фокусирал на нивниот заеднички интерес за пешачење низ јужните Карпати, до и од Синаја. За Думбрава, патувањето веќе било неделно поминување на времето. Како што се сеќаваат сведоците на овие ескапади, на физички непривлечната и кратковидна Думбрава многу и се восхитувале поради нејзиниот радосен дух и нејзиното барање авантури.<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.632-633, 634-635</ref> Таа носела планинарска облека по мерка, јавала „познатата кобила“ по име Лиза и го поставила својот главен камп во пештерите Јаломишеи .<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.634-635; Marinescu, p.32-33</ref> Според Фрози Ненисеску, Думбрава исто така презела политички ризици, преминувајќи назад во Австроунгарија и со своето присуство ги иритирала претставниците на унгарската гранична стража.<ref name="bdgoct34-635">''Boabe de Grâu'', October 1934, p.635</ref> Со откривањето на оваа страст, Секулиќ го насочила своето внимание кон [[Патопис|патописната литература]] . Според компаратистот Луиза Маринеску, нејзината понатамошна работа треба да се смета дека се вклопува во романската традиција на „описна романтична литература“ ( Александру Одобеску, Александру Влахуță, Калистрат Хогаш, Николае Јорга ), но и како информирање на германската јавност за „романската специфичност “.<ref>Marinescu, p.27, 31</ref> Поконкретно, критичар Михаил Dragomirescu сугерирал, Szekulics бил ученик на ''Junimea'' општество. Самиот член на ''Јунимеа'', Драгомиреску ја става романописецот меѓу авторите што ја илустрираат промовираната неоромантична литература „национален идеал“, ок. 1900 година, од културниот теоретичар Титу Мајореску .<ref>Dragomirescu, p.34, 43-44</ref> До 1914 година, Фани Секулиќ помагала во добротворните организации на кралицата Елизабета, членка на „Генскиот комитет“ во поликлиниката „Кралица Елизабета“, Букурешт и ко-менаџер на Кариерното училиште во Сесатоареа.<ref>''Tout-Bucarest. Almanach du high life de l'Indépendance Roumaine'', Independența, Bucharest, 1914, p.151-152</ref> Со Маргарита Милер Верги, Изабела Садовеану-Еван и други писателки, Садовеану исто така била основачки член на ''Здружението Романчеле Церцеташе'', рана гранка на романското извидување, и, во овој поглед, претходник на ''Асоцијацијата Гиделор и Роси Гизилор'' . Набргу потоа, Керол I умрела, оставајќи ја Елизабет вдовица. Наводно, Думбрава успеала да го оживее интересот на нејзината пријателка за планинарење и литература дури и по оваа загуба,<ref name="bdgoct34-633">''Boabe de Grâu'', October 1934, p.633</ref> и, заедно со кралицата, почнала да работи на книгата за медитација, никогаш незавршената ''Cartea Îngerilor'' („Книга на ангелите“) .<ref>Georgescu, p.295-296</ref> Таа одржала едно од погребните говори на Елизабета по нејзината смрт во ноември 1916 година.<ref name="bdgoct34-633" /> === Книгата на планините и Туристички клуб === Фани Секулиќ ја продолжила својата активност по [[Прва светска војна|Првата светска војна]] . Додека новите изданија на ''Хајдукул'' излегле во 1919 и 1925 година, Думбрава ги објавила изданијата на нејзините најпродавани нови есеи: ''Cartea munților'' („Книгата на планините“) и ''Ceasuri sfinte'' („Свети часови“).<ref name="lmescal30, 35">Marinescu, p.30, 35</ref> Нејзините први дела директно напишани на романски, тие ја консолидираа нејзината репутација меѓу конзервативците и монархистите. Според М. Драгомиреску: „ ''Cartea munților'' [е] ремек-дело на здрава романска инспирација и здрав јазик [. . . ]. Во него има толку многу љубов кон природата, толку многу блискост со планинските побожни убавини, [...] што, без сомнение, е едно од најдобрите дела во нашата литература.“ <ref>Dragomirescu, p.43-44</ref> Во традиционалистичката ревија ''Трансилванија'', книжевниот хроничар ''Јоргоску го'' поддржа Чеазури сфинт како антитеза на модернистичката литература и како таков „благослов за романската душа“.<ref>Georgescu, p.295</ref> Новите списи ги споиле културниот активизам, социјалните идеали и размислувањето за природната убавина. ''Така, Книгата на планините'' се издвојува за промовирање на заштитата на животната средина, со охрабрувања како што се: „Барајте, за секого, право на одмор во градите на природата, право на сончева светлина, на свеж воздух, на зелена шума, на возбудувања. на желбата да се искачи на планините“.<ref name="lmescal27">Marinescu, p.27</ref> Таа ги подржувала влијанијата од западните [[Спиритуализам|спиритуалисти]], цитирајќи [[Емануел Сведенборг|опширно од ставовите на Емануел Сведенборг]] за прочистената и прочистувачка енергија на планините, заклучувајќи: „Откривањето на алпската убавина е победа на душата над материјата“. Мистичните, етичките и самопомошните субјекти го сочинувале најголемиот дел од ''Светите часовници'', кој оживува и реинтерпретира симболични епизоди од различни религиозни извори: Книгата на Еремија, [[Апокриф|библиските апокрифи]], [[Дела на светите апостоли|Дела на апостолите]], [[Јованка Орлеанка|повикот на Јована Орлеанка]] на оружје, итн <ref>Georgescu, p.296-299</ref> Литературните фрагменти и хроники биле објавени во разни списанија на денот, вклучувајќи ''Convorbiri Literare'', ''Идееа Еуропеана'', ''Cuget Românesc'', Хенрик Sanielevici ОК ''Curentul Ноу,'' Гала Галактион ОК ''Cultul Eroilor Noştri'' и Џорџ Bacaloglu ОК ''Cele Trei Crişuri.'' <ref>Ileana-Stanca Desa, Dulciu Morărescu, Ioana Patriche, Adriana Raliade, Iliana Sulică, ''Publicațiile periodice românești (ziare, gazete, reviste). Vol. III: Catalog alfabetic 1919-1924'', [[Editura Academiei]], Bucharest, 1987, p.171, 192, 211, 213, 469</ref> Таквите есеи вклучувале вовед од 1919 година во синархистичките идеи на Александар Сен-Ив д'Алвејдре, објаснувајќи ги како супериорна мешавина на „национализам“ и „ хуманитаризам “. Активизмот на Думбрава резултирал со создавање на модерни национални туристички асоцијации: во 1921 година, ''Ханул Друмецилор'' (Кач на патници), а потоа во 1925 година Романскиот туристички клуб.<ref name="lmescal33">Marinescu, p.33</ref> Таа ги одбрала другите локално познати планинари: лекарот Нестор Урехија, кој во нејзините дела се споменуваат како „Големата мечка“,<ref>"Cronica", in ''Boabe de Grâu'', March 1931, p.175</ref> географот Михаи Харет и писателот Еманоил ''Букуца од списанието Boabe de Grâu'', кој препознал во нејзиниот еден од основачи на романскиот „карпатизам“. Според Букуца, Думбрава претседавала со „училиште“ за планинарење, кое било помалку смело и подостапно од планинарењето промовирано од нејзините машки колеги.<ref>"Revista Revistelor. ''România. Revista Oficiului Național de Turism''", in ''[[Revista Fundațiilor Regale]]'', Nr. 8/1937, p.479-480</ref> Во својот врв, Туринг клубот вклучувал 4.000 членови, групирани во 12 регионални подсекции, објавувајќи специјализирани [[Топографска карта|топографски карти]], обележувајќи туристички патеки и активно ја заштитувале животната средина.<ref name="lmescal33">Marinescu, p.33</ref> На кругот му се придружиле младиот поет Лука Карагиале, кој требал да состави стихови за ''Cartea munților'' <ref>[[Emanoil Bucuța]], "Figuri literare. Praznicul unui clasic", in ''[[Revista Fundațiilor Regale]]'', Nr. 11/1938, p.444-445</ref> и [[Мирча Елијаде]], идниот романописец и историчар на религиите. И покрај староста, Секулиќ продолжила со својот активен животен стил. Во 1923 година, таа била во Швајцарија, каде што се искачила на [[Матерхорн]], враќајќи се во 1925 година за да ескалира еден од ледниците на [[Монблан]]<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.635; Marinescu, p.33</ref> Назад во Романија, таа поставила регионален стандард за женско качување по карпи, откако го достигнала врвот Ому Пик .<ref name="lmescal33">Marinescu, p.33</ref> Подоцна се населила во округот Бран, во селото Поарта, каде што имала намера да основа свој хостел.<ref name="lmescal28">Marinescu, p.28</ref> === Теозофија и последните години === Во вториот дел од нејзиниот живот, Секулиќ станала страствен учесник во [[Теозофија|Теософијата]], модерно духовно движење фокусирано на учењата на [[Мадам Блаватска|Хелена Блаватски]] . Според Букуца, ова било природен чекор од нејзиното „кредо“, љубовта кон патувањето како физичка вежба, до нејзиното верување во вечна транзиција или [[реинкарнација]] .<ref name="lmescal27">Marinescu, p.27</ref> Заедно со ЕФД Бертрам од [[Плоешт]]и, писателот го основал првиот романски теозофски круг, ''Фрација'' („Братство“). Сместено во нејзината градска куќа во Доробанци, првично бил дел од поглавјето на Теозофското друштво во Франција, но набрзо се еманципираше како автономна филијала на општеството и формирала своја регионална мрежа. Нејзиниот круг ги запознале Романците со делата на Џиду Кришнамурти, со збирката од 1924 година ''La picioarele învățătorului („Кај нозете на учителката'' “), преведена во нејзина сопствена рака.<ref name="lmescal33">Marinescu, p.33</ref> Како и другите истакнати романски теософисти, Шекулиќ се придружувала на романскиот масонски дел, кој ѝ бил послушен на Националниот сојуз на ложите. Таа одржувала [[Спиритизам|спиритистички]] сесии во празната сала Марморош, со братот на Лука, Матеу Карајале и феминистката Еугенија де Ројс Јанкулеску како (повеќе или помалку вмешани) сведоци.<ref name="rcsadov" /> Секулиќ, наречена „можеби најинволвирана“ романски теозоф од авторката Константина Равека Булеу, на крајот претседавала со романското поглавје на Теозофското друштво (проценка 1925). Нејзиниот придонес како културен новинар имало печатење во неколку нови документи, на пример лист Теозофското Друштво ''Ştiri SI Însemnări,'' Константин Angelescu ''демократиа'' ОК, и Здружението на ''Foaia Noastră'' Кристијан жените. Таа, исто така, била вклучена како ревизор и рецензент за феминистичкото романско друштво на писатели, заедно со Софија Надејде и Лаура Вампа . Како резултат на нејзиното теозофско преобраќање, Секулиќ станала фасцинирана со концептите на индиската филозофија и сонувала да патува во британскиот Раџ .<ref name="lmescal34">Marinescu, p.34</ref> Таа ја добила својата шанса кон крајот на 1925 година, кога била поканета на Конференцијата на Теозофското друштво, во Адијар . Фрози Ненисеску, која ја однесе до Гара де Норд, се сеќава дека Думбрава била многу емотивна патувајќи „во земјата на нејзините соништа“.<ref name="bdgoct34-635"/> Думбрава почнала со патувањето, пристигнувајќи во [[Мумбај|пристаништето Мумбаи]], а потоа одејќи по Индиските железници до Ченаи (Мадрас) . Во Адјар го запознала Кришнамурти.<ref name="lmescal34">Marinescu, p.34</ref> Потоа отпатувала низ Претседателството на Бенгал и Кралството Мајсор .<ref name="lbindii2" /> Откако се [[Маларија|заразила со маларија]], Секулиќ тешко се разболела на враќање дома. Бродот на кој се наоѓала ја оставил во Порт Саид, Египет, каде брзо била пренесена во болница.<ref name="lmescal34">Marinescu, p.34</ref> Нејзиното здравје се влошило и таму починала на 26 јануари. Според легендата, таа се надевала дека ќе ги види Карпатите, верувајќи дека само нивниот вид може да ја излечи.<ref name="crbteoz" /> Од непознати причини, нејзиното тело било кремирано, а нејзината пепел била пренесена назад во Романија во египетска вазна.<ref name="lmescal34" /> == Наследство == [[Податотека:V_Ocolit_01.jpg|мини|300x300пкс| Врвот Букура Думбрава, на сликата на десната страна]] Кратко време по нејзината смрт, Фани Szekulics била почестена со спомен парче во ''Convorbiri Literare,'' потпишан од страна на Александру Tzigara-Samurcaş, историчар на уметноста и придружник.<ref name="lmescal29">Marinescu, p.29</ref> Слично на тоа, ''списанието Țara Noastră'' оцени: „Нејзината пепелна рака [...] ќе најде добро засолниште во почвата на нашата земја - мајка која ќе им посака добредојде и ќе ја сака сите оние што ја разбираат“. {{Меѓујазична врска|Bucura Dumbravă Peak|ro|Vârful Bucura, Munții Bucegi}} - на {{Convert|2503|m|ft}}, вториот највисок врв на планините Бучеги, а некои го идентификувале со светиот ''Когаионон'' — бил именуван во чест на писателот.<ref name="lmescal28">Marinescu, p.28</ref> Нејзиниот последен том, групирајќи ги нејзините писма, излегол во 1927 година како ''Pe drumurile Indiei.'' ''Cele din urmă pagini'' („На индиските патишта. Многу последни страници“). Покрај тоа, во 1928 година, ''Der Haiduck'' инспирираше романски филм, со Хорија Игиросану како режисер.<ref name="crbteoz" /> Дел од имотот на Шекулиќ бил предаден на Елена Рамничеану и на романскиот институт за социјални студии. Воспоставена е како годишна награда за етика Букура Думбрава, а како прв добитник го имал Еманоил Букуца.<ref>[[Emanoil Bucuța]], "Institutul Social Român", in ''Boabe de Grâu'', August–September 1931, p.382-383</ref> Кругот „Пријатели на Букура Думбрава“ сè уште се обединувал периодично во комеморација на нејзината смрт и, во 1934 година, објавил почит кон томот, ''Când trec anii'' („Како што минуваат годините“).<ref>''Boabe de Grâu'', October 1934, p.632</ref> Нејзините книги поминале низ неколку препечатувања, пред, за време и по [[Втора светска војна|Втората светска војна]],<ref>Marinescu, p.30, 35-36</ref> и инспирирани илустрации од жената уметник Олга Гречеану .<ref>"Boerul Amza-Jianu", in ''[[Universul Literar]]'', Nr. 5/1944, p.1</ref> Во 1942 година, ''Der Haiduck'' бил користен од CN Mihailescu и Ion Șahighian како основа за друг игран филм, ''Iancu Jianul'' .<ref name="lmescal30">Marinescu, p.30</ref> И покрај тоа што била релативно позната во нејзиниот живот, Букура Думбрава генерално била игнорирана од подоцнежните школи за книжевна критика. Како што забележа Луиза Маринеску, „таа не била вклучена ниту во романските книжевни истории, ниту во германските“ (со исклучок на ''Енциклопедијата Кугетареа'', 1940 година), и била игнорирана поради нејзиното присуство во „ камарилата “ на кралицата Елизабета.<ref>Marinescu, p.27, 28, 31</ref> Пишувајќи во 1935 година, есеистот Петру Комарнеску мислелдека делото на Букура Думбрава има „локален“ карактер и дека е многу помалку важно од онаа на нејзините модернисти врсници - Хортенсија Пападат-Бенгеску, Хенриет Ивон Стал .<ref>[[Petru Comarnescu]], "Evoluția scrisului feminin în România", in ''[[Revista Fundațiilor Regale]]'', Nr. 12/1935, p.65</ref> Сепак, Perpessicius напишал ''Cartea munţilor'' преживува како " ''Vade mecum'' на пешачки". Авторите биле повеќе заинтересирани за нејзиниот авантуристички живот и нејзините теозофски идеи. Завршен кратко по нејзината смрт, романот ''Craii de Curtea-Veche'' од Матеу Карагиале прави саркастично повикување на неа како „теозофот Папура Џилава“, накратко виден како танцува со антагонистот. Како мистик која умрела мистериозно, Секулиќ е особено спомната во делото на Мирча Елијаде од 1940 година, ''Secretul doktorului Honigberger'' .<ref name="crbteoz" /> По воспоставувањето на комунистичкиот режим, делото на Думбрава, со своите монархистички врски, било отстрането од литературниот канон. Во романската дијаспора, пак, биле објавени уште две изданија на нејзиното дело (1954, 1956).<ref name="lmescal36">Marinescu, p.36</ref> Дома, таквото преиспитување дошло во 1969 година, кога историчарот Думитру Алмаш и Едитура Тинеретулуи го реобјавиле преводот на Братијану од 1912 година; книжевниот критичар Мирча Хандока, исто така, објавил препечатување на ''Cartea munților'' во 1970 година, на стадионот Едитура.<ref name="lmescal36" /> Балетска адаптација на ''Хајдукул'' била продуцирана и од Романската национална опера,<ref name="siabraš683"/> по што во 1982 година следел уште еден филм на ''Ианку Џиану'' , со Дину Кочеа како режисер и Адријан Пинтеа како актер. Сепак, биографските записи за неа едвај биле пронајдени во специјални дела сè до Романската револуција од 1989 година, кога таа станала спомната во стандардизираните писателски речници.<ref name="lmescal31">Marinescu, p.31</ref> Во 2011 година, карикатуристот Вали Иван се потпирал на нејзиниот ''Der Haiduck за'' да нацрта графички роман за времето на Ианку Џиану. == Наводи == {{наводи}} {{Нормативна контрола}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Думбрава, Букура}} [[Категорија:Романско благородништво]] [[Категорија:Починати во 1926 година]] [[Категорија:Родени во 1868 година]] [[Категорија:Романски писатели]] e8wo9gt3vjhbb4oethc3bvfivteg4x4 0 1280690 4800548 4702424 2022-08-09T10:03:15Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Kina slott October 2016 01.jpg|алт=Кинескиот павилјон, во просторот на паркот Дротнинхолм. Дел од кралскиот домен на Дротнинхолм - место со светско наследство|мини|Кинескиот павиљон, во просторот на паркот Дротнинхолм. Дел од кралскиот домен на Дротнинхолм - место со светско наследство]] '''Кинески павиљон''', сместен во просториите на паркот Дротнинхолм, е кралски павиљон инспириран од Кина, првично изграден помеѓу 1753-1769 година.<ref name="Fastighet">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sfv.se/fastigheter/sverige/stockholms-lan-ab/slott/drottningholm/kina-slott-drottningholm/|title=Kina slott, Drottningholm|work=www.sfv.se|publisher=National Property Board of Sweden|archive-url=https://archive.is/20140806205518/http://www.sfv.se/fastigheter/sverige/stockholms-lan-ab/slott/drottningholm/kina-slott-drottningholm/|archive-date=6 August 2014|accessdate=2 August 2014}}</ref> Павиљонот во моментот е еден од кралските палати во Шведска и е [[Светско наследство на УНЕСКО|светско наследство]] на [[УНЕСКО]]. == Првата зграда == [[Податотека:Kina_slott_första_paviljongen.jpg|лево|мини|180x180пкс| Првиот павилјон, цртан од Карл Херлеман, 1750 година.]] Првата зграда била едноставен павилјон со две крила во кинески стил. Зградите биле префабрикувани во Арсеналсгатан во Стокхолм. Тие биле направени во техника на кабина од дрва и испратени до Дротнинхолм, каде што биле составени. Архитектите најверојатно биле Карл Хорлеман и Карл Јохан Кронштет.{{Sfn|Malmborg|1966}} Се било завршено и на време за роденденот на кралицата Ловиса Улрика на 24 Јули 1753 година. Павилјонот бил изненадувачки подарок за кралицата од кралот Адолф Фредерик. На презентацијата, таа го добила златниот клуч за замокот од младиот престолонаследник, принцот Густав (подоцна крал Густав III), кој имал само седум години и бил облечен како кинески мандарин. Во писмото до нејзината мајка, кралицата Софија Доротеја од [[Прусија]], кралицата напишала: „Тој ме донесе на едната страна од градината и бев изненадена што одеднаш станав дел од бајката, бидејќи кралот изградил кинески замок, најубавиот што може да се види.“ Бидејќи е изграден во брзање и тајност, малиот замок не ја издржа суровата шведска клима. По десет години, гниењето почна да распаѓа дрвената рамка и кралот и кралицата нарачале кај Карл Фредрик Аделкранц да создаде нов и поголем павилјон направен од потрајни материјали. == Втората зграда == [[Податотека:Kina_slott_1763.jpg|лево|мини|180x180пкс| Цртеж од Карл Фредрик Аделкранц, 1763 година.]] [[Податотека:Kina_slott_plan_1763.jpg|мини|План на подот.]] Втората и сегашна структура го заменила стариот дрвен павилјон од 1753 година. Дизајниран од Карл Фредрик Аделкранц, изградбата започнала во 1763 година и била завршена во 1769 година. === Внатрешност === Главниот супервизор на кралскиот двор, Жан Ерик Рен, ја водел работата за внатрешен дизајн. Архитектурата во суштина е рококо и требало да има егзотичен карактер, што содржи кинески елементи, кои во тоа време се сметале за висина во модата. Собите на Павилјонот се полни со луксузни предмети донесени во Шведска од Кина од Шведската компанија Источна Индија: порцелан, свила, лакови, итн. Кина станала митска земја, рај, фасцинација, за Швеѓаните и секој благородник сакал да има кинеска просторија или само некои предмети за да добие поглед на оваа фабуларна, но за Европејците, забранета земја.<ref name="Fashion">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kungahuset.se/kungligaslotten/kinaslott/slottet/kineserier.4.19ae4931022afdcff3800015425.html|title=Kineserier på modet, Kina slott|work=www.kungahuset.se|publisher=[[Royal Court of Sweden]]|trans-title=Chinoiserie in fashion, the Chinese pavilion|archive-url=https://web.archive.org/web/20140811125842/http://www.kungahuset.se/kungligaslotten/kinaslott/slottet/kineserier.4.19ae4931022afdcff3800015425.html|archive-date=11 August 2014|accessdate=2 August 2014}}</ref> Ѕидовите во ''жолтата соба'' се покриени со кинески лакирани панели, во тоа време фасцинантна техника, бидејќи во Европа не постоел паралелен занает. Панелите ги прикажуваат односите помеѓу Азија и Европа во 1700 -тите. Мотивите се сцени од Кантон (сега познат како Гуангжу) покрај реката [[Бисерна Река|Бисер]] и Европските тринаесет фабрики одделени од градот со двојни sидови. === Надворешност и градина === Крилата се поврзани со главната зграда со серија закривени простории. Лак-црвени sидови користени за фасадата и вајарската орнаментика покажуваат добро познавање на кинеските згради, но структурата на зградата се карактеризира како јасно европска. Внатрешноста е меѓу првите во шведскиот рококо дизајн. Има четири куќи, исто така во кинески стил, северно од павиљонот. Источниот, североисточно од павилјонот, се вика ''Билијард''. Порано тука имало билијард маса, која сега ја нема. Наместо тоа, два од струговите на кралот Адолф Фредерикс се изложени заедно со алатки од комората за струг. Куќата на запад, северозападно од павилјонот, е позната како ''Сребрена комора''. Малку подалеку на север, почивајќи на висока основа, се наоѓа ''студиото на Адолф Фредерик'' (десно) и ''Доверба'' (лево). ''Доверба'' е зграда за трпезарија каде масите (трпезариската и масата за сервирање) се фиксирани на лифт-уред. Масите биле поставени на подот под кралската трпезарија и на одреден сигнал биле подигани низ подот. Ова значело дека кралските членови можат да ја јадат својата вечера без присуство на слуги, со ''доверба'' (француски за „доверба“).<ref>At the time it was fashionable to use French words in the Swedish language.</ref> Северно од ''довербата'' е старата кујна. Во паркот источно од кинескиот павиљон има белведер сличен на пагода наречен ''„Волиер“'' (француски за птичарникот ).{{Sfn|Malmborg|1966}} Павиљонот бил подложен на надворешни реновирања во 1927–1928, 1943–1955 и ентериерни во 1959–1968. Друга темелна реставрација на надворешноста била направена во 1989-1996 година. == Кинеската пагода == [[Податотека:Drottningholm_pagod_1788.jpg|лево|мини| Цртеж на пагода на Депрез, 1788 година.]] За време на владеењето на кралот Густав III, биле направени планови за кинеска пагода на ридот Флора, источно од кинескиот павилјон. Проектот, како и повеќето идеи на Кинг за згради во англиската градина, никогаш не биле реализирани поради атентатот врз кралот . Сите елементи потребни за градина за задоволство во кралски англиски стил веќе биле присутни во 1781 година, кога Фредрик Магнус Пајпер ги изготвил плановите за паркот. Тука спаѓале потоци, мостови, свиоци, наведнати тревници и неколку мали павилјони и летниковци во различни стилови. Во планот за користење на земјиштето на Пајпер од 1797 година, едно продолжение на север требало да содржи пештера со канали и [[Водопад|каскади]], мало езеро со мостови и патеки за пешачење и турски павиљон. На исток од кинескиот павилјон кај ридот Флора, кинеска пагода би дејствувала како поврзувачки ''понт де вуе'' (крајна точка во погледот) помеѓу кинескиот кварт и англиската градина преку строгата барокна градина на Тесин. == Провална кражба == На 6 Август 2010 година, во 02:00 часот наутро, провалници провалиле во кинескиот павилјон преку двојните врати на задниот дел од куќата. Откако влегле внатре, тие скршиле три витрини и украле голем број предмети. Алармниот систем функционирал, но целата кражба траела само шест минути. Колекцијата во кинескиот павиљон, меѓу другото, се состои од кинески глинени фигурини, порцелански кукли, урни, мебел од лак и други уметнички дела од Кина, кои датираат од 1753 година. Кралскиот двор потврдил дека постојаната државна колекција била изложена во времето на упадот. Парчињата се сметаат за бесценети. Крадците побегнале од павилјонот со мопед кој бил пронајден покрај езерото [[Меларен]]. Полицијата се сомневала дека крадците си заминале со чамец и дека грабежот бил специјално нарачан. Тоа било првпат кинескиот павилјон да биде провален. Украдените предмети биле: мала јапонска лакирана кутија на штанд, скулптура во зелен сапун, црвена лакирана чаша со капак, чаша врежана од рог на носорог, мала поцрнета, бронзена чајница и чинија направена од мошусно дрво. Неколку други парчиња биле оштетени за време на упадот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kungahuset.se/pressrum/pressmeddelanden/2010/2010pressmeddelanden/stulnaforemalfrankinaslott.5.40e05eec12926f2630480006638.html|title=Stulna föremål från Kina slott.|work=www.kungahuset.se|publisher=[[Royal Court of Sweden]]|trans-title=Objects stolen from the Chinese Pavilion.|accessdate=3 August 2014}}</ref> Ниту еден од украдените предмети не е пронајден и нема уапсени. == Кантонгатан == Кантонгатан или „Кантон улица“ е улица што ја означува југозападната граница на паркот на палатата Дротнингхолм која започнува на брегот на езерото [[Меларен]]. Улицата и нејзините куќи биле направени од кралицата Ловиса Улрика и кралот Адолф Фредерик како мала фабричка заедница наречена Кантон. Овде работеле производители на фино ковање, чипкање и ткаење на свила. Биле засадени дудинки за одгледување свилена буба, но климата била премногу студена и проектот траел само десет години. На јужниот крај на улицата се наоѓа куќа наречена „Мала Кина“. Изградена е во исто време со првиот павилјон во 1753 година. Се користела за различни работи низ годините, а своевремено била и дом на Ана Софија Хагман, официјална кралска љубовница на шведскиот принц Фредерик Адолф. Заедницата Кантон исто така се смета за еден од моделите за шведскиот градинарски град. Сите куќи се користат како приватно домување. == Светско наследство на УНЕСКО == [[Податотека:Location_of_Drottningholm_in_Municipalities_of_Stockholm.jpg|мини|Локација на Дротнинхолм, општини во Стокхолм.]] Кинескиот павилјон била една од главните причини зошто дворецот Дротнинхолм бил додаден како [[Светско наследство на УНЕСКО]] во 1991 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://whc.unesco.org/en/list/559|title=Royal Domain of Drottningholm|work=www.whc.unesco.org|publisher=UNESCO|accessdate=2 August 2014}}</ref> == Галерија == === Надворешноста === <gallery widths="160" heights="120"> Податотека:Kina Slott 2007 Juni.jpg|Кинески павиљон, јужна фасада. Податотека:Kina slott vinter 2012c.jpg|Западното крило „Сребрена комора“. Податотека:Kina Slott 2007a.jpg|Довербата, куќа до кинескиот павилјон. Податотека:Kina slott voliere 2011.jpg|Птичарникот </gallery> === Детали од фасадата === <gallery widths="160px" heights="120px"> Податотека:Kina slott detalj 2011.jpg| Податотека:Kina slott detalj 2011b.jpg| Податотека:Kina slott detalj 2011c.jpg| Податотека:Kina slott detalj 2011a.jpg| </gallery> === Внатрешност === <gallery widths="160px" heights="120px"> Податотека:Kina slott 2008.jpg|Зелениот салон во кинескиот павилјон. Податотека:Kina slott Canfidensen 2011c.jpg|Довербата, трпезариска маса. Податотека:Drottningholm Confidencen 2011y.jpg|Довербата, кујна. Податотека:Kina slott svarv 2011.jpg|Струг на кралот Адолф Фредерик во „Соба за билијард“. </gallery> == Наводи == {{наводи}}  === Библиографија === * {{Наведена книга|url=http://libris.kb.se/bib/22784|title=Drottningholm: en konstbok från Nationalmuseum|date=1966|publisher=Rabén & Sjögren|editor-last=Malmborg|editor-first=Boo von|series=Årsbok för Svenska statens konstsamlingar, 0491-0575 ; 13|location=Stockholm|language=Swedish|trans-title=Drottningholm: an art book from the National Museum of Fine Arts|access-date=2 August 2014}} * {{Наведена книга|url=http://libris.kb.se/bib/8836105|title=Kina slott|date=2002|publisher=Bokförl./Kultur|isbn=91-7988-231-5|editor-last=Göran Alm, Max Plunger|series=De kungliga slotten|location=Stockholm|language=Swedish|trans-title=The Chinese Pavilion}} * {{Наведена книга|url=http://libris.kb.se/bib/7752132|title=Kina slott|last=Gröminger|first=Petra|last2=Nolin|first2=Catarina|last3=Johansson|first3=Ulf G.|date=2000|publisher=Drottningholms slottsförvaltning, Kungl. Husgerådskammaren|isbn=91-8572-682-6|location=Drottningholm|language=Swedish|trans-title=The Chinese Pavilion}} * {{Наведена книга|url=http://libris.kb.se/bib/483510|title=Slott och herresäten i Sverige: ett konst- och kulturhistoriskt samlingsverk.|last=Svensson S. Artur, Kjellberg Sven T.|date=1971|publisher=Allhem|edition=De kungliga slotten, Bd 1, Kungliga slottet i Stockholm, Drottningholm, Ulriksdal och Sofiero|location=Malmö|trans-title=Castles and Manors in Sweden: Art and cultural history.|access-date=2 August 2014}} == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20140728074344/http://www.kungahuset.se/kungligaslotten/kinaslott.4.19ae4931022afdcff3800013006.html За кинескиот павилјон на местото на Кралскиот двор во Шведска.] * [http://www.sfv.se/en/fastigheter/sights-and-attractions/stockholm-county/chinese-pavilion/ Страница за кинескиот павилјон на Одборот за национална сопственост на Шведска на англиски јазик] Archived [[Категорија:Светско наследство во Шведска]] [[Категорија:Координати на Википодатоците]] [[Категорија:Згради и градби во Шведска]] r2bvfrjtligpi1zus37rumv8aw9w0ai 0 1280702 4800317 4798089 2022-08-08T15:12:25Z 188.117.212.92 /* Филмографија */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Катерина Крстева | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на|||1948}} | роден-место = {{роден во|Скопје}} | националност = [[Македонец]] | познат = по улогите во: <br>[[Хихирику]]<br>[[Македонски народни приказни]]<br>[[Поштар (филм) |Поштар]]<br>[[Простодушна љубов (ТВ-филм) |Простодушна љубов]]<br>[[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]]<br>[[Битолски лакрдии]] | занимање = глумец }} '''Катерина Крстева''' — [[Македонија|македонска]] театарска, филмска и телевизиска глумица. == Филмографија == {| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 | '''Година''' | '''Филм''' | '''Улога''' |- | 1967. || [[Да видам, да видам што да бидам]] ТВ-серија || |- | 1970. || [[Александра (ТВ-филм) |Александра]] ТВ-филм || |- | 1975. || [[Простодушна љубов (ТВ-филм) |Простодушна љубов]] ТВ-серија || Николинка |- | 1975. || [[Волшебното самарче (ТВ-серија) |Волшебното самарче]] ТВ-серија || |- | 1978. || [[Шеќерна приказна]] ТВ-филм || |- | 1979. || [[Хихирику]] Радио-емисија || |- | 1980. || [[Учителот (филм) |Учителот]] ТВ-филм || |- | 1981. || [[Милион маченици]] ТВ-филм || |- | 1982. || [[Слана во цутот на бадемите]] ТВ-филм || |- | 1982. || [[Едно лето]] ТВ-серија || |- | 1984. || [[Камчевци]] ТВ-серија || |- | 1984. || [[Хихирику - 5 години (филм) |Хихирику - 5 години]] ТВ-серија || |- | 1985-1987. || [[Случки од животот]] ТВ-серија || Соседката |- | 1987. || [[Театарче лево ќоше]] ТВ-филм || |- | 1989. || [[Цвеќе на карпата]] ТВ-филм || |- | 1990. || [[Тврдокорни (телевизиска серија) |Тврдокорни]] ТВ-серија || |- | 1990. || [[Трст виа Скопје]] ТВ-серија || Варена |- | 1991. || [[Поштар (филм) |Поштар]] ТВ-филм || Мара |- | 1991. || [[Во кафулето кај Гане]] ТВ-филм || Мара Попара |- | 1992. || [[Чудовиштата во нашиот град]] ТВ-серија || |- | 1994. || [[Пред дождот (филм) |Пред дождот]] ТВ-филм || |- | 1995. || [[Во светот на бајките (телевизиска серија) |Во светот на бајките]] ТВ-серија || |- | 1995. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 1999. || [[Хихирику]] ТВ-серија || |- | 2000. || [[Погрешно време (телевизиска серија) |Погрешно време]] ТВ-серија || Веса |- | 2000-2001. || [[Светот има осум страни]] ТВ-серија || |- | 2001. || [[Агенција осамени срца]] ТВ-серија || |- | 2003. || [[Битолски лакрдии]] ТВ-серија || |- | 2003 || [[Лото, лото (телевизиска серија) |Лото, лото]] ТВ-серија || |- | 2003 || [[Време за плачење]] ТВ-филм || |- | 2004. || [[Хихирику]] ТВ-серија || |- | 2006. || [[Мост (филм) |Мост]] ТВ-филм || |- | 2009. || [[Ветар низ тополите]] ТВ-серија || |- | 2010. || [[Македонски народни приказни (телевизиска серија) |Македонски народни приказни]] ТВ-серија || |- | 2016. || [[Преспав (телевизиска серија) |Преспав]] ТВ-серија || Гостинка |- | 2019. || [[Дедо и внук]] ТВ-филм || |} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Крстева, Катерина}} [[Категорија:Македонски глумици]] kkx3g86rz0s8z5ce0gkxaujk9oxp7ac 0 1282174 4800518 4774285 2022-08-09T10:01:06Z Bjankuloski06 332 /* Историја */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox museum|name=Уметничка галерија Лиљевалчс|chairperson=|visitors=|founder=|executive_director=|leader_type=|leader=|director=|president=|ceo=|curator=|collections=|architect=Carl Bergsten|historian=|owner=|publictransit=|car_park=|parking=|network=|website={{URL|liljevalchs.se}}|collection_size=|key_holdings=|native_name=|caption=Уметничка галерија Лиљевалчс во 2008|native_name_lang=|logo=File:Liljevalchs Logo.svg|logo_upright=|logo_alt=|logo_caption=|image=Liljevalchs konsthall 2008.jpg|image_upright=|alt=|map_type=|accreditation=|map_relief=|map_size=|map_caption=|coordinates=<!-- {{Coord}} -->|former_name=|established=Март 1916 <!-- {{Start date|YYYY|MM|DD|df=y}} -->|dissolved=<!-- {{End date|YYYY|MM|DD|df=y}} -->|location=|type=|embedded=}} '''Уметничка галерија Лиљевалчс''' ([[Шведски јазик|шведски]]: '''Liljevalchs konsthall''') е уметничка галерија сместена на островот [[Јургорден]] во [[Стокхолм]], [[Шведска]]. Дизајнирана од архитектот Карл Бергстен (1879–1935) и претставена во март 1916 година, денес е во сопственост на [[Стокхолм|градот Стокхолм]]. Зад влезот на северозападниот агол се наоѓа мало предворје. Десно од второто е голема сала за скулптури што води до две големи галерии со светларници наменети за слики, опкружени со низа помали изложбени простори. Источниот крај на зградата има голем трем свртен кон мал парк опкружен со големи прозорци на мал ресторан.<ref name="Eriksson">Eriksson</ref> [[Податотека:Liljevalchs_konsthall_1950.jpg|лево|мини| Уметничка галерија Лиљевалчс во 1950 г]] Еден од најценетите изложбени простори во Шведска, Лилевалч е познат по своите добро пропорционални простори во голем број големини и неговиот ресторан ''Бло Портен'' („Сината порта“). Бетонските столбови и греди кои ја формираат конструктивната рамка на објектот се оставени изложени како [[Пиластер|пиластри]] и лајсни во фасадата со ѕидови од тули и хоризонтален ред на прозорци кои ги исполнуваат просторите меѓу нив. Пред и над главниот влез е поставена скулптура и релјеф од Карл Милс.<ref name="Guide-55">Johansson</ref> == Историја == [[Податотека:Liljevalchs_konsthall_int_1950.jpg|лево|мини|199x199пкс| Големата сала за скулптури со издигнатите прозорци на главната фасада под таванот со каса.]] Бергстен се обидел да создаде кариера како авангардистички архитект во текот на почетокот на 20 век, под влијание на австрискиот [[Југендстил|Арт Нову]] архитект [[Ото Вагнер]]. По патувањето низ континентална Европа во 1907 година, тој наместо тоа се инспирирал од традиционалната архитектура, особено во Турција и Данска. Кога Бергстен победил на конкурсот за уметничка галерија во 1913 година, тој се откажал од својот ран експериментален стил за да го прифати [[Класицизам|класицизмот]] кој го комбинирал со неговото претпочитање за намалени волумени и модерни техники на конструкција на бетон. Бергстен отсекогаш имал конструктивен пристап кон архитектурата и во Лилевалх неговиот дизајн ги користел основните функционални барања како појдовна точка за да создаде серија на повеќенаменски простори. Неколку детали, вклучително и големите скали на салата за скулптури, укажуваат на инспирација од рационалниот класицизам на Хајнрих Тесенов каде светлината се користи за да се нагласат едноставните вајарски волумени. Додека внатрешниот двор во тоа време го користел и Рагнар Остберг во „Сината сала“ во [[Градско собрание на Стокхолм|градското собрание]] на Стокхолм, во Лилевалч Бергстен успеал да ги комбинира традиционалните детали со најновата техника на бетонска градба, а уметничката галерија на тој начин била претходник на модерна архитектура допрва доаѓа. [[Податотека:Liljevalchs_konsthall_2007_2.jpg|мини|200x200пкс| Големиот трем свртен кон градината на ресторанот.]] Сепак, дизајнот бил критикуван (од Август Бруниус) дека е „премногу нов“ и едноставноста била протолкувана како недостиг на достоинство и монументалност - накратко „малку невнимателен стил применет на искрена и постојана зграда“. За Бруниус, кој бил отворен за модерните трендови, но мислел дека тие бараат историска облека за да ги постигнат симболичните вредности што требала да ги даде архитектурата, намалувањето на Бергстен во надворешноста значело пречекорување на границата; меѓутоа, Бруниус бил многу задоволен со внатрешноста. Сепак, во модерна перспектива, уметничката галерија Лиљевалчс се толкува како побезвременска од која било друга современа архитектура, структура каде што модерноста и традицијата коегзистираат без конфликти или противречности. Објектот го избегнува „стилот“ на неокласицизмот, но станува „класичен“ со тоа што се ограничува на едноставноста и искреноста како конструктивен принцип. Уметничка галерија Лиљевалчс се појавува на спотот на песната „Tick Tick Boom“ на шведскиот бенд Д Хајвс. Во видеото во режија на Кале Хаглунд, Д Хајвс глумат како џиновски статуи кои на крајот го уништуваат музејот на последниот „Бум“ на песната.<ref>[[Tick Tick Boom (song)]]</ref>  == Наводи == {{reflist}} == Белешки == * {{Наведена книга|title=Den moderna staden tar form - Arkitektur och debatt 1910-1935|last=Eriksson|first=Eva|publisher=Ordfront förlag|year=2001|isbn=91-7324-768-5|pages=118–122|language=Swedish}} * {{Наведена книга|title=Guide till Stockholms arkitektur|last=Johansson|first=Bengt O H|publisher=Arkitektur förlag|isbn=91-86050-41-9|page=55|language=Swedish}} == Надворешни врски == * {{Матична|http://www.liljevalchs.se}} {{Coord|59|19|32|N|18|05|46|E|type:landmark_region:SE-AB_source:dewiki}}<templatestyles src="Module:Coordinates/styles.css"></templatestyles>{{Coord|59|19|32|N|18|05|46|E|type:landmark_region:SE-AB_source:dewiki}} [[Категорија:Врамена карта без назнака за OSM-однос на Википодатоците]] [[Категорија:Музеи во Стокхолм]] kbu6azvl6cg7myifo3yqz1r7th5nufp 0 1283048 4800426 4691437 2022-08-09T00:35:06Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Елза Каролин Гирц]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Елза Каролин Гирц]] qjfhcpnr8rcxgz60cr69ct15h2ddr25 0 1283159 4800532 4701301 2022-08-09T10:02:43Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Ida Elisabeth Matton - from Svenskt Porträttgalleri XX.png|алт=Ајда Матон Ida Matton|мини|Ајда Матон]] '''Ајда Елизабет Матон''' (1863–1940), била шведска вајарка. == Биографија == Матон била родена на 24 февруари 1863 година во [[Јевле]].<ref name="Gustafsson">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.signaturer.se/Sverige/IdaMatton.htm|title=Ida Matton|last=Gustafsson|first=Ronnie|work=Stämplar och Signaturer|accessdate=27 August 2018}}</ref> Студирала на Кралскиот технолошки институт во [[Стокхолм]]. Потоа отпатувала во Париз за да го продолжи своето образование.<ref name="KulturNav">{{Наведена мрежна страница|url=http://kulturnav.org/19149a96-c400-407b-99d4-df8398b3d271|title=Matton, Ida (1863 - 1940)|work=KulturNav|accessdate=27 August 2018}}</ref> Таму таа присуствувала на Академијата Колароси и Академијата Јулијан.<ref name="Nationalmuseum">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nationalmuseum.se/en/a-portrait-sculpted-by-ida-matton|title=A Portrait Sculpted by Ida Matton {{!}} Nationalmuseum|date=27 August 2018|work=Nationalmuseum|accessdate=27 August 2018}}</ref> Во 1888 година таа правела изложби во парискиот салон. Таа продолжила да ги носи своите дела на изложби во Европа; во 1896 година во Салонот на Француските уметници во Париз, во 1987 година на Уметничката изложба во Стокхолм, во 1900 година на Експозицијата Универзела и во 1901 година на Уметничката изложба во Гефле. Таа исто така ги изложувала своите дела во Палатата на ликовните уметности на светската колумбиска изложба во 1893 година во Чикаго, Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4c.html#matton|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=27 August 2018}}</ref> Во 1914 година, со избувнувањето на [[Прва светска војна|Првата светска војна,]] Матон се вратила во Шведска. Таа се повторно тргнала накај Париз по војната, а потоа се вратила дома во Јевле во 1932 година. Матон починала на 7 јули 1940 година во Јевле. Нејзиниот извајан портрет на жена е во колекцијата на Националниот музеј во Стокхолм. == Галерија == <gallery widths="300px" heights="200px"> Податотека:NMSk 2353, Ida Matton, Okänt kvinnoporträtt, 1891, Utf. 1891, Terrakotta.jpg|''Извајаниот портрет на жена'', 1891 година </gallery> == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:М}} [[Категорија:Починати во 1940 година]] [[Категорија:Родени во 1863 година]] [[Категорија:Шведски уметници]] f6r5a31arvyfcwddaoaopcbtihopiba 0 1287689 4800414 4763202 2022-08-08T23:12:19Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: ељда → елда wikitext text/x-wiki [[Податотека:Val_Gardena.jpg|мини|Вал Гардена.]] '''Вал Гардена''' е долина во [[Северна Италија]], на [[Доломити]]те во [[Јужен Тирол]]. Најпозната е како туристички [[Скијање|скијачки центар]], [[алпинизам|алпинизмот]] и како [[Копаничарство|копаничарски]] регион.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.val-gardena.net/it/cultura-tradizione.asp|title=Tradizione e cultura ladina in Val Gardena}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.val-gardena.net/it/cultura-tradizione.asp|title=Ladin tradition and culture in Val Gardena|archive-url=https://web.archive.org/web/20170829232125/http://www.val-gardena.net/it/cultura-tradizione.asp|archive-date=2017-08-29}}</ref> == Географија == [[Податотека:Stevia_y_mastle.jpg|мини|Стевиа Планините над Вал Гардена.]] Најголема река во долината е [[Держон|Рио Гардена]]. Опкружена е од планини формирани од [[Доломит (карпа)|доломитни карпи]], кои им даваат карактеристичен изглед. Повеќето од стрмните падини се покриени со борови шуми. Најчесто се одгледува: јачмен, 'рж, компир, лен, хелда. На Вал Гардена има три општини: Ортизеј, Селва и Санта Кристина;<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.treccani.it/enciclopedia/val-gardena|title=Gardena, Val nell'Enciclopedia Treccani|work=www.treccani.it|language=it-IT|accessdate=2020-10-28}}</ref> меѓусебно поврзани со железницата Вал Гардена (1916 до 1960 година).<ref>[https://web.archive.org/web/20160324182541/http://lusenberg.com/prints/valgardenaprints.html Views of Val Gardena in old prints]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20160314101057/http://lusenberg.com/fotos/photographs.html Val Gardena in old photographs]</ref> == Култура == Вал Гардена е една од петте долини во кои мнозинството зборува [[ладински јазик|ладински]] јазик (две од нив се наоѓаат во [[Јужен Тирол]]). Наречјето на ладинскиот јазик што се зборува во оваа долина се нарекува ''Гарденезе'' на [[Италијански јазик|италијански]] и ''Греднериш'' на [[Германски јазик|германски]]. === Копаничарство === [[Податотека:Tavella_workshop.jpg|мини| Копаничарство во Вал Гардена. Околу 1900 година имало процут во копаничење на статуи на [[Светец|католички светци]] .]] Копаничарството во Вал Гардена се развило уште од 17 век.<ref>[https://web.archive.org/web/20160305214842/http://lusenberg.com/valgardena.html Woodcarvings from Val Gardena]</ref> Во 19 век, [[Статуа|статуи]] и [[олтар]]и изрезбани во Вал Гардена биле испраќани до [[Римокатоличка црква|католичките цркви]] ширум светот. Во 18 век, покрај религиозните статуетки, во долината било распространето производството на резбани фигурини од [[Применета уметност|применетата уметност]]. Во 19 и 20 век, се резбањето на дрвени играчки <ref>[https://web.archive.org/web/20160324183001/http://lusenberg.com/chiena/toys.html Wooden toys from Val Gardena]</ref> било толку распространето низ семејствата во Гардена, што [[Амелија Едвардс]] го нарекла градот Ортизеј „главен град на Земјата на Играчките“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://digital.library.upenn.edu/women/edwards/peaks/peaks.html|title=Amelia Edwards. Untrodden peaks and unfrequented valleys (1873) - published online|publisher=Digital.library.upenn.edu|accessdate=2012-01-10}}</ref> Еден од најпознатите производи во Гардена е дрвената кукла со бруќе (холандска кукла) популарна ширум Европа и Америка во 19 век. == Спорт == === Скијање === Во Вал Гардена се одржало Светското првенство во [[Светско првенство во скијање FIS|алпско скијање ФИС]] [[Светско првенство во алпско скијање 1970 година|во 1970 година]] . Во Вал Гардена се наоѓа скијачката патека ''Саслонг Класик'', на која се одржуваат трки во спуст од [[Светски куп во алпско скијање FIS|Светскиот куп]] во машка конкуренција, кој се одржува речиси непрекинато од [[Светски куп во алпско скијање 1969 година|1969 година]]. Од [[Светски куп во алпско скијање 2002 година|2002 година]] (и во [[Светски куп во алпско скијање 1983 година|1983 година]] ), покрај спуст тука се одржуваат трки во [[Супервелеслалом]], а од 1979 до 1982 година се одржувале трки во [[алпска комбинација]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ski-db.com/db/loc/m_gardena.asp|title=Ski DB|publisher=Ski DB|accessdate=2012-01-10}}</ref> Патеката Саслонг се смета за една од петте „класични“ машки спуст трки, заедно со Кандахар во [[Гармиш-Партенкирхен]] ([[Германија|ГЕР]]), [[Кицбил]]овата [[Штрајф]] ([[Австрија|АУТ]]), [[Венген]]овата Лауберхорн (Швајцарија) и [[Вал д’Изер|Вал-Д'Изеровата]] патека Критериум (Франција).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.club5.com/en/info.php|title=Club 5|publisher=Club5.com|accessdate=2012-01-10}}</ref> Патеката е позната и по „Камиловите грпки“ („Camel Humps“ или „Umps“), серија од три мали скокови кои скијачите мора да ги поминуваат веднаш една по друга. Австриецот [[Франц Кламер]] (1975, две трки во 1976 и 1982 година) и Италијанецот [[Кристијан Гедина]] (1996, 1998, 1999 и 2001 година) се единствените кои победиле на Саслонг четири пати во кариерата: Ако се бројат и победите во Супервелеслалом, ним ќе им се придружат и: [[Питер Мулер (скијач)|Петер Милер]] од Швајцарија и Австриецот [[Мајкл Валхофер|Михаел Валхофер]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ski-db.com/db/loc/loc_Gardenam_winners.asp|title=Ski DB|publisher=Ski DB|accessdate=2012-01-10}}</ref> Во [[Светски куп во алпско скијање 1975 година|1975 година]] се одржале и женски [[слалом]] и паралелен слалом.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ski-db.com/db/loc/f_gardena.asp|title=Ski DB|publisher=Ski DB|accessdate=2012-01-10}}</ref> === Други спортови === Гардена пролетен трофеј ([[Трофеј Егна|Gardena Spring Trophy]]) е годишен меѓународен натпревар во уметничко лизгање што се одржува секоја пролет во Гардена. Вал Гардена има [[Хокеј на мраз|хокеарски]] клуб кој се натпреварува Серија А - Хокераскиот клуб „Гардена“. == Поврзано == * [[Копаничарство]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == * {{Наведена мрежна страница|url=https://www.valgardena-apartments.com/it/infos/val-gardena-mobil-card/|title=Val Gardena Mobil Card|language=it}} * {{Наведена мрежна страница|url=https://www.radiochristus.it/rch/index.php/news/21-la-val-gardena-alla-scoperta-di-un-paradisiaco-angolo-delle-dolomiti|title=LA VAL GARDENA|language=it}} [[Категорија:Скијачки центри во Италија]] [[Категорија:Статии со микроформати hAudio]] [[Категорија:Копаничарство]] 8stcmod8jn7a8anofd8nt94xpk9ywn7 2 1287759 4800290 4756575 2022-08-08T12:38:30Z Идеологист 62535 wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === Струмичка околија (1945–1947), Штипски округ === {| !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === Струмичка околија (1947–1950) === {| !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === Струмичка околија (1950–1952) === {| !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} sck5zwurdgmashyjl5r6r4f33ejziat 4800291 4800290 2022-08-08T12:41:03Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === Струмичка околија (1945–1947), Штипски округ === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === Струмичка околија (1947–1950) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === Струмичка околија (1950–1952) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 56fsmoqnotvvuwx7a1gxotgdvkoqpdj 4800313 4800291 2022-08-08T14:59:23Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === Струмичка околија (1945–1947), Штипски округ === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === Струмичка околија (1947–1950) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === Струмичка околија (1950–1952) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} tuzis6qst78291rdjrisfjt90ohingi 4800318 4800313 2022-08-08T15:14:20Z Идеологист 62535 /* Струмичка околија (1947–1950) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === Струмичка околија (1950–1952) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} n8x3v0jmg4hq5ce66uafqfr3l65i9vw 4800319 4800318 2022-08-08T15:14:52Z Идеологист 62535 /* 1945–1947 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === Струмичка околија (1950–1952) === {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} irekhbqghcg43dnzx7mann8gnyi425l 4800322 4800319 2022-08-08T15:22:23Z Идеологист 62535 /* Струмичка околија (1950–1952) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат повеќе од шеесет села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 6yutwh9he36r9926dzwcp0r9qa7u626 4800325 4800322 2022-08-08T15:30:40Z Идеологист 62535 /* 1950–1952 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !'''<u>Месен народен одбор</u><ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref>''' !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !<u>'''Месен народен одбор<ref name=":0" />'''</u> !<u>'''Подрачје'''</u> |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} a3px4jajrafgfoj6ocxx0bsd92g1qt3 4800338 4800325 2022-08-08T18:24:28Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947) !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 02payad905vmutta3572k4ts4s8izbk 4800341 4800338 2022-08-08T18:34:50Z Идеологист 62535 /* 1945–1947 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|page=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950) !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} lcbgcqbd83ac0oufqaip8ad8uga0p4t 4800344 4800341 2022-08-08T18:38:24Z Идеологист 62535 /* 1947–1950 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|page=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952) !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} izl1kvkc5ika85wpmvh5fjqhoq86ovg 4800345 4800344 2022-08-08T18:42:14Z Идеологист 62535 /* 1950–1952 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 2l6om7mh6ir58uzb94a1287qo9xambi 4800353 4800345 2022-08-08T19:43:02Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955) !Општина !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} gsnfgk4fwii75w6t4vtflj4qkopvf17 4800355 4800353 2022-08-08T19:46:11Z Идеологист 62535 /* 1952–1955 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955) !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} qfv5vv42gg1hikmzmphv1g5k2xf4i8q 4800360 4800355 2022-08-08T20:00:17Z Идеологист 62535 /* 1952–1955 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955) !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} a4b5jlainryupngzfhj801v0ncfocao 4800361 4800360 2022-08-08T20:05:44Z Идеологист 62535 /* 1952–1955 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 5u90rxvusohtu30df74n041byulkw8h 4800365 4800361 2022-08-08T20:40:40Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref>општините се едноставно именувани по градот односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Варварица]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === === 1962–1965 === === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} h96r68g6v2waxgmckafdhmjak1wjtpj 4800366 4800365 2022-08-08T20:42:42Z Идеологист 62535 /* Струмица и струмичко во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref>општините се едноставно именувани по градот односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Варварица]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === === 1962–1965 === === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} nldn1h0gsphdurxfv65b2jl3ev89b3m 4800381 4800366 2022-08-08T21:06:27Z Идеологист 62535 /* 1955–1957 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref>општините се едноставно именувани по градот односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Варварица]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === === 1962–1965 === === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} gv780waw0x5wq650ruf648d8enx8ct9 4800389 4800381 2022-08-08T21:41:40Z Идеологист 62535 /* 1957–1962 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] |} === 1962–1965 === === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 0udqjhp542fzzwkjf9a8whued4u9u2w 4800396 4800389 2022-08-08T22:09:28Z Идеологист 62535 /* 1962–1965 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] | |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] | |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] | |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] | |} === 1962–1965 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населено место !Забелешки |- !Василево |Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија |Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово |- !Ново Село |Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука |Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово |- !Струмица |Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели |Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово |} === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} o09vn356x8i6j4qp6f7eyfi4frajpyq 4800399 4800396 2022-08-08T22:10:41Z Идеологист 62535 /* 1962–1965 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] | |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] | |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] | |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] | |} === 1962–1965 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Василево |Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија |Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово |- !Ново Село |Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука |Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово |- !Струмица |Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели |Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово |} === 1965–1996 === == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} 9lu4x8ubieh4k6ttqxf4g3nhi240f8n 4800404 4800399 2022-08-08T22:34:44Z Идеологист 62535 /* 1965–1996 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] | |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] | |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] | |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] | |} === 1962–1965 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Василево |Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија |Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово |- !Ново Село |Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука |Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово |- !Струмица |Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели |Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово |} === 1965–1996 === {| class="wikitable" |+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}</ref> !Општина !Населени места |- !Струмица |Ангелци, Бадолен, Бајково, Баница, Банско, Барбарево, Белотино, Бориево, Борисово, Босилово, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Водоча, Габрово, Гечерлија, Градошорци, Градско Балдовци, Дабиље, Добрејци, Доброшинци, Дорломбос, Дражево, Дрвош, Дукатино, Еднокуќево, Едрениково, Злешево, Зубово, Иловица, Колешино, Костурино, Куклиш, Кушкулија, Мемешли, Мокриево, Мокрино, Моноспитово, Муртино, Нивичино, Нова Маала, Ново Коњарево, Ново Село, Орманли, Петралинци, Пиперево, Попчево, Просениково, Раборци, Радово, Радичево, Рич, Робово, Сарај, Сачево, Свидовица, Седларци, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Струмица, Сушево, Сушица, Требичино, Три Води, Турново, Хамзали, Чанаклија, Чепели и Штука |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} t0pv9h16c86xlx2mcq7qulgei2qekdh 4800423 4800404 2022-08-08T23:41:06Z Идеологист 62535 /* 1965–1996 */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] | |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] | |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] | |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] | |} === 1962–1965 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Василево |Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија |Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово |- !Ново Село |Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука |Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово |- !Струмица |Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели |Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово |} === 1965–1996 === Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија во 1996 година. {| class="wikitable" |+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}</ref> !Општина !Населени места |- !Струмица |Ангелци, Бадолен, Бајково, Баница, Банско, Барбарево, Белотино, Бориево, Борисово, Босилово, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Водоча, Габрово, Гечерлија, Градошорци, Градско Балдовци, Дабиље, Добрејци, Доброшинци, Дорломбос, Дражево, Дрвош, Дукатино, Еднокуќево, Едрениково, Злешево, Зубово, Иловица, Колешино, Костурино, Куклиш, Кушкулија, Мемешли, Мокриево, Мокрино, Моноспитово, Муртино, Нивичино, Нова Маала, Ново Коњарево, Ново Село, Орманли, Петралинци, Пиперево, Попчево, Просениково, Раборци, Радово, Радичево, Рич, Робово, Сарај, Сачево, Свидовица, Седларци, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Струмица, Сушево, Сушица, Требичино, Три Води, Турново, Хамзали, Чанаклија, Чепели и Штука |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} qi9dygsn01dz7iynzhf8ewhpdrrm238 4800424 4800423 2022-08-09T00:23:11Z Идеологист 62535 /* Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) */ wikitext text/x-wiki == Попис 2021 == === Етничка припадност Македонци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина !Вкупно резидентно население !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност !% на Македонци во однос на вкупното резидентно население !Жители за кои податоците се земени од административни извори (% во однос на вкупното резидентно население) !Други етнички припадности (% во однос на вкупното резидентно население) !Жители кои се изјасниле како Македонци по етничка припадност на претходниот попис, 2002 (% во однос на вкупното жителство) |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> |526.502 |<u>309.107</u> |<u>58.71</u> |44.175 (8.39) | | |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |77.735 |<u>66.245</u> |<u>85.22</u> |5.248 (6.75) | | |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |37.968 |<u>17.011</u> |<u>44.80</u> |2.653 (6.99) | | |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |69.626 |<u>45.242</u> |<u>64.98</u> |5.002 (7.18) | | |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |44.844 |<u>35.971</u> |<u>80.21</u> |3.311 (7.38) | | |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |63.760 |<u>51.609</u> |<u>80.94</u> |5.348 (8.39) | | |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |61.965 |<u>52.030</u> |<u>83.97</u> |5.439 (8.78) | | |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |38.399 |<u>1.005</u> |<u>2.62</u> |1.450 (3.78) | | |- |[[Општина Центар|Центар]] |43.893 |<u>33.731</u> |<u>76.85</u> |5.013 (11.42) | | |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |62.586 |<u>5.357</u> |<u>8.56</u> |6.226 (9.95) | | |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |25.726 |<u>906</u> |<u>3.52</u> |4.485 (17.43) | | |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.676 |<u>7</u> |<u>0.06</u> |310 (2.45) | | |- |[[Општина Берово|Берово]] |10.890 |<u>9.925</u> |<u>91.14</u> |502 (4.61) | | |- |[[Општина Битола|Битола]] |85.164 |<u>69.182</u> |<u>81.23</u> |5.505 (6.46) | | |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |7.339 |<u>6.665</u> |<u>90.82</u> |295 (4.02) | | |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |22.906 |<u>16</u> |<u>0.07</u> |1.567 (6.84) | | |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |11.508 |<u>9.762</u> |<u>84.83</u> |1.025 (8.91) | | |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |13.645 |<u>5.715</u> |<u>41.88</u> |477 (3.50) | | |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10.508 |<u>8.166</u> |<u>77.71</u> |364 (3.46) | | |- |[[Општина Василево|Василево]] |10.552 |<u>6.831</u> |<u>64.74</u> |1.337 (12.67) | | |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |2.359 |<u>2.252</u> |<u>95.46</u> |80 (3.39) | | |- |[[Општина Велес|Велес]] |48.463 |<u>36.825</u> |<u>75.99</u> |4.718 (9.74) | | |- |[[Општина Виница|Виница]] |14.475 |<u>11.929</u> |<u>82.41</u> |1.437 (9.93) | | |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |19.842 |<u>875</u> |<u>4.41</u> |734 (3.70) | | |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |21.582 |<u>19.778</u> |<u>91.64</u> |1.047 (4.85) | | |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |59.770 |<u>12.807</u> |<u>21.43</u> |3.409 (5.70) | | |- |[[Општина Градско|Градско]] |3.233 |<u>2.340</u> |<u>72.38</u> |133 (4.11) | | |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |15.412 |<u>1.155</u> |<u>7.49</u> |1.499 (9.73) | | |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |3.719 |<u>3.330</u> |<u>89.54</u> |316 (8.50) | | |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |13.585 |<u>11.949</u> |<u>87.96</u> |905 (6.66) | | |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |3.777 |<u>3.076</u> |<u>81.44</u> |115 (3.04) | | |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |7.260 |<u>6.708</u> |<u>92.40</u> |269 (3.71) | | |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |3.084 |<u>2.528</u> |<u>81.97</u> |120 (3.89) | | |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |13.126 |<u>3.831</u> |<u>29.19</u> |372 (2.83) | | |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.988 |<u>9</u> |<u>0.05</u> |784 (4.13) | | |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |3.361 |<u>2.407</u> |<u>71.62</u> |245 (7.29) | | |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2.086 |<u>1.985</u> |<u>95.16</u> |80 (3.84) | | |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |17.435 |<u>14.758</u> |<u>84.65</u> |1.050 (6.02) | | |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |8.895 |<u>4.746</u> |<u>53.36</u> |518 (5.82) | | |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |35.733 |<u>32.012</u> |<u>89.59</u> |2.428 (6.79) | | |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |3.420 |<u>2.159</u> |<u>63.13</u> |368 (10.76) | | |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |39.669 |<u>16.020</u> |<u>40.38</u> |2.405 (6.06) | | |- |[[Општина Конче|Конче]] |2.725 |<u>1.947</u> |<u>71.45</u> |166 (6.09) | | |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |31.602 |<u>26.798</u> |<u>84.80</u> |2.399 (7.59) | | |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |7.545 |<u>6.961</u> |<u>92.26</u> |437 (5.79) | | |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |18.059 |<u>16.675</u> |<u>92.34</u> |764 (4.23) | | |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |5.167 |<u>5.021</u> |<u>97.17</u> |111 (2.15) | | |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |8.385 |<u>4.316</u> |<u>51.47</u> |302 (3.60) | | |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |98.104 |<u>54.741</u> |<u>55.80</u> |7.616 (7.76) | | |- |[[Општина Липково|Липково]] |22.308 |<u>33</u> |<u>0.15</u> |701 (3.14) | | |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |2.264 |<u>1.887</u> |<u>83.35</u> |70 (3.09) | | |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |5.042 |<u>1.474</u> |<u>29.23</u> |405 (8.03) | | |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6.439 |<u>5.975</u> |<u>92.79</u> |423 (6.57) | | |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |5.889 |<u>5.367</u> |<u>91.14</u> |204 (3.46) | | |- |[[Општина Могила|Могила]] |5.283 |<u>4.632</u> |<u>87.68</u> |256 (4.85) | | |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |18.194 |<u>15.698</u> |<u>86.28</u> |998 (5.49) | | |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |2.648 |<u>2.427</u> |<u>91.65</u> |154 (5.82) | | |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |6.972 |<u>6.380</u> |<u>91.51</u> |567 (8.13) | | |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |51.428 |<u>40.488</u> |<u>78.73</u> |4.289 (8.34) | | |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |9.150 |<u>4.609</u> |<u>50.37</u> |600 (6.56) | | |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |3.983 |<u>3.233</u> |<u>81.17</u> |169 (4.24) | | |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |4.222 |<u>9</u> |<u>0.21</u> |97 (2.30) | | |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |69.025 |<u>58.349</u> |<u>84.53</u> |4.959 (7.18) | | |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |13.417 |<u>12.617</u> |<u>94.04</u> |543 (4.05) | | |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24.122 |<u>17.278</u> |<u>71.63</u> |2.431 (10.08) | | |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |3.465 |<u>3.055</u> |<u>88.17</u> |247 (7.13) | | |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |14.373 |<u>10.130</u> |<u>70.48</u> |711 (4.95) | | |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |3.796 |<u>3.365</u> |<u>88.65</u> |109 (2.87) | | |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |15.320 |<u>14.170</u> |<u>92.49</u> |817 (5.33) | | |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |6.713 |<u>4.045</u> |<u>60.26</u> |410 (6.11) | | |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |3.501 |<u>2.513</u> |<u>71.78</u> |378 (10.80) | | |- |[[Општина Струга|Струга]] |50.980 |<u>14.900</u> |<u>29.23</u> |3.530 (6.92) | | |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |49.995 |<u>38.949</u> |<u>77.91</u> |6.480 (12.96) | | |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |21.970 |<u>437</u> |<u>1.99</u> |1.534 (6.98) | | |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |17.694 |<u>2.114</u> |<u>11.95</u> |398 (2.25) | | |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |84.770 |<u>15.529</u> |<u>18.32</u> |4.368 (5.15) | | |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |3.720 |<u>236</u> |<u>6.34</u> |354 (9.52) | | |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |7.942 |<u>3.071</u> |<u>38.67</u> |302 (3.80) | | |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |5.471 |<u>5.231</u> |<u>95.61</u> |223 (4.08) | | |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |9.200 |<u>5.032</u> |<u>54.70</u> |764 (8.30) | | |- |[[Општина Штип|Штип]] |44.866 |<u>34.752</u> |<u>77.46</u> |4.385 (9.77) | | |} === Етничка припадност Албанци === {| class="wikitable sortable" |+ !Општина ! !% |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |120.293 |22.85 |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |851 |1.09 |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |14.095 |37.12 |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |14.146 |20.32 |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |1.765 |3.94 |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |2.324 |3.64 |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |418 |0.67 |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |34.586 |90.07 |- |[[Општина Центар|Центар]] |1.100 |2.51 |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |42.180 |67.40 |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |8.828 |34.32 |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |12.353 |97.45 |- |[[Општина Берово|Берово]] |1 |0.01 |- |[[Општина Битола|Битола]] |4.018 |4.72 |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |1 |0.01 |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |20.475 |89.39 |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |7 |0.06 |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |7.377 |54.06 |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |10 |0.10 |- |[[Општина Василево|Василево]] |3 |0.03 |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |14 |0.59 |- |[[Општина Велес|Велес]] |2.736 |5.65 |- |[[Општина Виница|Виница]] |8 |0.06 |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |15.109 |76.15 |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |20 |0.09 |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |33.076 |55.34 |- |[[Општина Градско|Градско]] |92 |2.85 |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |8.438 |54.75 |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |59 |1.59 |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |20 |0.15 |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |14 |0.37 |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |218 |3.00 |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |15 |0.49 |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |4.442 |33.84 |- |[[Општина Желино|Желино]] |18.191 |95.80 |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |415 |12.35 |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |2 |0.10 |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |367 |2.10 |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |3.482 |39.15 |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |30 |0.08 |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |0 |0.00 |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |16.373 |41.27 |- |[[Општина Конче|Конче]] |3 |0.11 |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |15 |0.05 |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |8 |0.11 |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |7 |0.04 |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |7 |0.14 |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |2.464 |29.39 |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |25.493 |25.99 |- |[[Општина Липково|Липково]] |21.560 |96.65 |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |20 |0.88 |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |470 |9.32 |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |6 |0.09 |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |38 |0.65 |- |[[Општина Могила|Могила]] |73 |1.38 |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |42 |0.23 |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |46 |1.74 |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |5 |0.07 |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |1.942 |3.78 |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |1.676 |18.32 |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |1 |0.03 |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |13 |0.31 |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |127 |0.18 |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |8 |0.06 |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |24 |0.10 |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |0 |0.00 |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |1.381 |9.61 |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |5 |0.13 |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |10 |0.07 |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |1.693 |25.22 |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |13 |0.37 |- |[[Општина Струга|Струга]] |25.785 |50.58 |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |22 |0.04 |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |14.982 |68.19 |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |14.704 |83.10 |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |60.460 |71.32 |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |187 |5.03 |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |4.032 |50.77 |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |7 |0.13 |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |1.224 |13.30 |- |[[Општина Штип|Штип]] |33 |0.07 |} === Пример === {| class="wikitable" |+ !Општина |- |''[[Град Скопје|Скопје]]'' |- |[[Општина Аеродром|Аеродром]] |- |[[Општина Бутел|Бутел]] |- |[[Општина Гази Баба|Гази Баба]] |- |[[Општина Ѓорче Петров|Ѓорче Петров]] |- |[[Општина Карпош|Карпош]] |- |[[Општина Кисела Вода|Кисела Вода]] |- |[[Општина Сарај|Сарај]] |- |[[Општина Центар|Центар]] |- |[[Општина Чаир|Чаир]] |- |[[Општина Шуто Оризари|Шуто Оризари]] |- |[[Општина Арачиново|Арачиново]] |- |[[Општина Берово|Берово]] |- |[[Општина Битола|Битола]] |- |[[Општина Богданци|Богданци]] |- |[[Општина Боговиње|Боговиње]] |- |[[Општина Босилово|Босилово]] |- |[[Општина Брвеница|Брвеница]] |- |[[Општина Валандово|Валандово]] |- |[[Општина Василево|Василево]] |- |[[Општина Вевчани|Вевчани]] |- |[[Општина Велес|Велес]] |- |[[Општина Виница|Виница]] |- |[[Општина Врапчиште|Врапчиште]] |- |[[Општина Гевгелија|Гевгелија]] |- |[[Општина Гостивар|Гостивар]] |- |[[Општина Градско|Градско]] |- |[[Општина Дебар|Дебар]] |- |[[Општина Дебрца|Дебрца]] |- |[[Општина Делчево|Делчево]] |- |[[Општина Демир Капија|Демир Капија]] |- |[[Општина Демир Хисар|Демир Хисар]] |- |[[Општина Дојран|Дојран]] |- |[[Општина Долнени|Долнени]] |- |[[Општина Желино|Желино]] |- |[[Општина Зелениково|Зелениково]] |- |[[Општина Зрновци|Зрновци]] |- |[[Општина Илинден|Илинден]] |- |[[Општина Јегуновце|Јегуновце]] |- |[[Општина Кавадарци|Кавадарци]] |- |[[Општина Карбинци|Карбинци]] |- |[[Општина Кичево|Кичево]] |- |[[Општина Конче|Конче]] |- |[[Општина Кочани|Кочани]] |- |[[Општина Кратово|Кратово]] |- |[[Општина Крива Паланка|Крива Паланка]] |- |[[Општина Кривогаштани|Кривогаштани]] |- |[[Општина Крушево|Крушево]] |- |[[Општина Куманово|Куманово]] |- |[[Општина Липково|Липково]] |- |[[Општина Лозово|Лозово]] |- |[[Општина Маврово и Ростуше|Маврово и Ростуше]] |- |[[Општина Македонска Каменица|Македонска Каменица]] |- |[[Општина Македонски Брод|Македонски Брод]] |- |[[Општина Могила|Могила]] |- |[[Општина Неготино|Неготино]] |- |[[Општина Новаци|Новаци]] |- |[[Општина Ново Село|Ново Село]] |- |[[Општина Охрид|Охрид]] |- |[[Општина Петровец|Петровец]] |- |[[Општина Пехчево|Пехчево]] |- |[[Општина Пласница|Пласница]] |- |[[Општина Прилеп|Прилеп]] |- |[[Општина Пробиштип|Пробиштип]] |- |[[Општина Радовиш|Радовиш]] |- |[[Општина Ранковце|Ранковце]] |- |[[Општина Ресен|Ресен]] |- |[[Општина Росоман|Росоман]] |- |[[Општина Свети Николе|Свети Николе]] |- |[[Општина Сопиште|Сопиште]] |- |[[Општина Старо Нагоричане|Старо Нагоричане]] |- |[[Општина Струга|Струга]] |- |[[Општина Струмица|Струмица]] |- |[[Општина Студеничани|Студеничани]] |- |[[Општина Теарце|Теарце]] |- |[[Општина Тетово|Тетово]] |- |[[Општина Центар Жупа|Центар Жупа]] |- |[[Општина Чашка|Чашка]] |- |[[Општина Чешиново-Облешево|Чешиново-Облешево]] |- |[[Општина Чучер-Сандево|Чучер-Сандево]] |- |[[Општина Штип|Штип]] |} === Лица за кои податоците се земени од административни извори === {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" |+ Лица за кои податоците се земени од административни извори, по општини <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.stat.gov.mk/pdf/2022/2.1.22.10-mk-en.pdf|title=Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 – прв сет на податоци|date=30 март 2022|publisher=Државен завод за статистика|pages=10–23, 24–37}}</ref> |- ! Општина ! data-sort-type="number" |Лица ! data-sort-type="number" |Процентуално (%) <ref group="Белешка">во однос на вкупното резидентно население во општината</ref> |- | style="text-align: left;" |''[[Град Скопје]]'' <ref group="Белешка">[[Градот Скопје]] е посебна единица на локалната самоуправа составена од следните десет општини (по азбучен ред): Аеродром, Бутел, Гази Баба, Ѓорче Петров, Карпош, Кисела Вода, Сарај, Центар, Чаир и Шуто Оризари, кои исто така се посебно претставени во табелата, во првите единаесет реда</ref> | 44.175 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Аеродром]] | 5.248 | 6.75 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Бутел]] | 2.653 | 6.99 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гази Баба]] | 5.002 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ѓорче Петров]] | 3.311 | 7.38 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карпош]] | 5.348 | 8.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кисела Вода]] | 5.439 | 8.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сарај]] | 1.450 | 3.78 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар]] | 5.013 | 11.42 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чаир]] | 6.226 | 9.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Шуто Оризари]] | 4.485 | 17.43 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Арачиново]] | 310 | 2.45 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Берово]] | 502 | 4.61 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Битола]] | 5.505 | 6.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Богданци]] | 295 | 4.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Боговиње]] | 1.567 | 6.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Босилово]] | 1.025 | 8.91 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Брвеница]] | 477 | 3.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Валандово]] | 364 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Василево]] | 1.337 | 12.67 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Вевчани]] | 80 | 3.39 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Велес]] | 4.718 | 9.74 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Виница]] | 1.437 | 9.93 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Врапчиште]] | 734 | 3.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гевгелија]] | 1.047 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Гостивар]] | 3.409 | 5.70 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Градско]] | 133 | 4.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебар]] | 1.499 | 9.73 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дебрца]] | 316 | 8.50 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Делчево]] | 905 | 6.66 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Капија]] | 115 | 3.04 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Демир Хисар]] | 269 | 3.71 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Дојран]] | 120 | 3.89 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Долнени]] | 372 | 2.83 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Желино]] | 784 | 4.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зелениково]] | 245 | 7.29 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Зрновци]] | 80 | 3.84 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Илинден]] | 1.050 | 6.02 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Јегуновце]] | 518 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кавадарци]] | 2.428 | 6.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Карбинци]] | 368 | 10.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кичево]] | 2.405 | 6.06 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Конче]] | 166 | 6.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кочани]] | 2.399 | 7.59 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кратово]] | 437 | 5.79 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крива Паланка]] | 764 | 4.23 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Кривогаштани]] | 111 | 2.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Крушево]] | 302 | 3.60 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Куманово]] | 7.616 | 7.76 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Липково]] | 701 | 3.14 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Лозово]] | 70 | 3.09 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Маврово и Ростуше]] | 405 | 8.03 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонска Каменица]] | 423 | 6.57 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Македонски Брод]] | 204 | 3.46 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Могила]] | 256 | 4.85 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Неготино]] | 998 | 5.49 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Новаци]] | 154 | 5.82 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ново Село]] | 567 | 8.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Охрид]] | 4.289 | 8.34 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Петровец]] | 600 | 6.56 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пехчево]] | 169 | 4.24 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пласница]] | 97 | 2.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Прилеп]] | 4.959 | 7.18 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Пробиштип]] | 543 | 4.05 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Радовиш]] | 2.431 | 10.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ранковце]] | 247 | 7.13 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Ресен]] | 711 | 4.95 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Росоман]] | 109 | 2.87 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Свети Николе]] | 817 | 5.33 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Сопиште]] | 410 | 6.11 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Старо Нагоричане]] | 378 | 10.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струга]] | 3.530 | 6.92 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Струмица]] | 6.480 | 12.96 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Студеничани]] | 1.534 | 6.98 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Теарце]] | 398 | 2.25 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Тетово]] | 4.368 | 5.15 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Центар Жупа]] | 354 | 9.52 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чашка]] | 302 | 3.80 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чешиново-Облешево]] | 223 | 4.08 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Чучер-Сандево]] | 764 | 8.30 |- | style="text-align: left;" |[[Општина Штип]] | 4.385 | 9.77 |} == Струмичкиот крај во административната поделба на федерална Македонија (1944–1991) == === 1945–1947 === Во периодот од 1945 до 1947 година, во границите на Штипскиот округ суштествува Струмичката околија, чие седиште е градот Струмица, а која пак е составена од 27 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат повеќе од четириесет села. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1945–1947)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/561D856CACDE47A384149DDCCF5D5599.pdf|title=Уредба за определуене на бројот, територијалните подрачја и седиштата на околијите и месните народни одбори|date=27 ноември 1945|work=Службен весник на федерална Македонија|pages=167}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0">месните народни одбори се едноставно именувани по селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- !Бајково |[[Бадолен]] и [[Бајково]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Градско Балдовци |[[Градско Балдовци]] и [[Сачево]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Коњарево |[[Дражево]] и [[Старо Коњарево]] |- !Куклиш |[[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Мокрино |[[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Петралинци |[[Дрвош]], [[Петралинци]] и [[Старо Балдовци]] |- !Пиперево |[[Пиперево]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Просениково]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] |- !Свидовица |[[Свидовица]] |- !Секирник |[[Секирник]] |- !Смолари |[[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Турново]] |- !Чанаклија |[[Гечерлија]] и [[Чанаклија]] |} === 1947–1950 === Во периодот од 1947 до 1950 година суштествува Струмичката административна околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 30 месни народни одбори, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката административна околија. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1947–1950)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/E950034FC16F478CB808167652814213.pdf|title=Закон на административна територијална подела на Народна Република Македонија|date=30 јануари 1947|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=30}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Баница |[[Баница]] и [[Водоча]] |- !Банско |[[Банско]] и [[Свидовица]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]] и [[Добрејци]] |- !Вељуса |[[Вељуса]] |- !Владиевци |[[Владиевци]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]] и [[Нивичино]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Костурино]] |- !Куклиш |[[Градско Балдовци]], [[Куклиш]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Моноспитово |[[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Нова Маала |[[Нова Маала]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Зубово]] и [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] |- !Орманли |[[Дорломбос]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Рич |[[Белотино]] и [[Рич]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] и [[Старо Балдовци]] |- !Попчево |[[Попчево]] и [[Раборци]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Старо Коњарево]] и [[Смолари]] |- !Стиник |[[Барбарево]], [[Радово (Струмичко)|Радово]] и [[Стиник]] |- !Сушица |[[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Требичино |[[Варварица]], [[Владиевци]], [[Едрениково]] и [[Требичино]] |- !Турново |[[Секирник]] и [[Турново]] |- !Чепели |[[Злешево]] и [[Чепели]] |} === 1950–1952 === Во периодот од 1950 до 1952 година суштествува Струмичката околија, чие седиште на околискиот народен одбор се наоѓа во градот Струмица, а која пак е составена од 21 месен народен одбор, кои заедно опфаќаат седумдесеттина села. Градот Струмица е издвоен од составот на Струмичката околија и суштествува како град Струмица. {| class="wikitable" |+Список на месните народни одбори во Струмичката околија (1950–1952)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/8B26576D69D1402BBBCA27F6D77F927D.pdf|title=Закон за административно-територијална поделба на Народна Република Македонија|date=26 септември 1950|work=Службен весник на Народна Република Македонија|page=|pages=205}}</ref> !Месен народен одбор<ref name=":0" /> !Подрачје |- !Ангелци |[[Ангелци]], [[Градошорци]], [[Едрениково]] и [[Седларци]] |- !Бајково |[[Бадолен]], [[Бајково]] и [[Ново Коњарево]] |- !Босилово |[[Босилово]] и [[Еднокуќево]] |- !Василево |[[Василево]], [[Владиевци]], [[Добрејци]] и [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] |- !Вељуса |[[Варварица]], [[Вељуса]] и [[Требичино]] |- !Дабиље |[[Дабиље]] и [[Робово (Струмичко)|Робово]] |- !Доброшинци |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Нивичино]] и [[Нова Маала]] |- !Иловица |[[Иловица]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Колешино |[[Габрово (Струмичко)|Габрово]] и [[Колешино]] |- !Костурино |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]] и [[Орманли]] |- !Куклиш |[[Куклиш]], [[Свидовица]] и [[Три Води]] |- !Мокриево |[[Борисово]] и [[Мокриево]] |- !Моноспитово |[[Банско]], [[Бориево]] и [[Моноспитово]] |- !Муртино |[[Муртино]] и [[Сачево]] |- !Ново Село |[[Зубово]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Петралинци |[[Гечерлија]], [[Дрвош]], [[Петралинци]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]], [[Хамзали]] и [[Чанаклија]] |- !Попчево |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Просениково |[[Пиперево]] и [[Просениково]] |- !Смолари |[[Дражево]], [[Смолари]] и [[Старо Коњарево]] |- !Стиник |[[Барбарево]] и [[Стиник]] |- !Турново |[[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]] и [[Турново]] |} === 1952–1955 === Во периодот од 1952 до 1955 година суштествува Струмичката околија, која е составена од 2 градски општини и 14 општини, кои заедно опфаќаат два града и околу сто и десет села од радовишкиот и струмичкиот крај. {| class="wikitable" |+Список на градските општини и општините во Струмичката околија (1952–1955)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/54F2C51F94F54EF391CB544FA57E7D57.pdf|title=Закон за поделбата на Народна Република Македонија на околии, градови, градски општини и општини|date=28 април 1952|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=102}}</ref> !Општина<ref>градските општини односно општините се едноставно именувани по градовите односно селата во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Подрачје |- ! colspan="2" |Градски општини |- !Радовишка |Градот [[Радовиш]] и селата [[Али Коч]], [[Козбунар]], [[Коџалија]], [[Прналија (Радовишко)|Прналија]], [[Раклиш]], [[Супурге]] и [[Шипковица (Радовишко)|Шипковица]] |- !Струмичка |Градот [[Струмица]] и селата [[Баница]], [[Водоча]] и [[Градско Балдовци]] |- ! colspan="2" |Општини |- !Босиловска |[[Босилово]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Старо Балдовци]] и [[Хамзали]] |- !Василевска |[[Ангелци]], [[Василево]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Дукатино]], [[Пиперево]], [[Просениково]] и [[Радичево]] |- !Вељушка |[[Варварица]], [[Вељуса]], [[Едрениково]], [[Седларци]] и [[Требичино]] |- !Доброшинска |[[Висока Маала]], [[Доброшинци]], [[Злеово]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]] и [[Чанаклија]] |- !Ињевска |[[Бучим]], [[Воиславци]], [[Горна Враштица]], [[Дамјан]], [[Дедино]], [[Долна Враштица]], [[Ињево]], [[Погулево]], [[Сулдурци]] и [[Тополница (Радовишко)|Тополница]] |- !Калаузлиска |[[Али Лобаси]], [[Држани]], [[Калаузлија (Радовишко)|Калаузлија]], [[Каралобоси]], [[Караџалар]], [[Чешме Маале]], [[Шаинташ]] и [[Штурово]] |- !Конческа |[[Габревци]], [[Горни Липовиќ]], [[Долни Липовиќ]], [[Долни Радеш]], [[Конче]], [[Лубница]], [[Негреновци]] и [[Ракитец]] |- !Костуринска |[[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Мемешли]], [[Орманли]] и [[Три Води]] |- !Мокриевска |[[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Колешино]], [[Мокриево]] и [[Мокрино]] |- !Муртинска |[[Банско]], [[Куклиш]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Сачево]] и [[Свидовица]] |- !Новоселска |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Подарешка |[[Дурутлија]], [[Јаргулица]], [[Калуѓерица]], [[Ново Село (Радовишко)|Ново Село]], [[Ораовица]], [[Папавница]], [[Подареш]], [[Покрајчево]], [[Сариѓол]], [[Смиланци]], [[Ќоселија]] и [[Худаверлија]] |- !Попчевска |[[Белотино]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]] и [[Чепели]] |- !Турновска |[[Бориево]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] |} === 1955–1957 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1955–1957)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/EE7E1FDE9B7E460CB736F91D11227E30.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=29 јуни 1955|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=238–239}}</ref> !Општина<ref name=":1">општините се едноставно именувани по населените места во кои се наоѓаат нивните седишта</ref> !Населени места |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]], [[Чалакли]] и [[Чепели]] |} === 1957–1962 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1957–1962)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.slvesnik.com.mk/Issues/A6F738E40CE845859D7D643317C9BB25.pdf|title=Закон за подрачјата на околиите и општините во Народна Република Македонија|date=13 јули 1957|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=330–331}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Босилово |[[Банско]], [[Босилово]], [[Бориево]], [[Гечерлија]], [[Дабиље]], [[Дрвош]], [[Еднокуќево]], [[Иловица]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Секирник]], [[Старо Балдовци]], [[Турново]], [[Хамзали]] и [[Штука (село)|Штука]] | |- !Василево |[[Ангелци]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Градошорци]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дукатино]], [[Едрениково]], [[Кушкулија]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Пиперево]], [[Просениково]], [[Радичево]], [[Седларци]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Требичино]] и [[Чанаклија]] | |- !Ново Село |[[Бадолен]], [[Барбарево]], [[Бајково]], [[Борисово]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Дражево]], [[Зубово]], [[Колешино]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Ново Коњарево]], [[Смолари]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]] и [[Сушица (Струмичко)|Сушица]] | |- !Струмица |[[Баница]], [[Белотино]], [[Водоча]], [[Градско Балдовци]], [[Дорломбос]], [[Злешево]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Мемешли]], [[Орманли]], [[Попчево]], [[Раборци]], [[Рич]], [[Струмица]], [[Три Води]] и [[Чепели]] | |} === 1962–1965 === {| class="wikitable" |+Список на општините во струмичкиот крај (1962–1965)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/77CA4384DD9E427E936722E4B705DE4B.pdf|title=Закон за менување подрачјата на одделни општини во Народна Република Македонија|date=9 февруари 1962|work=Службен весник на Народна Република Македонија|pages=33–35}}</ref> !Општина<ref name=":1" /> !Населени места !Забелешки |- !Василево |Ангелци, Варварица, Василево, Вељуса, Висока Маала, Владиевци, Гечерлија, Градошорци, Добрејци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Просениково, Радичево, Сарај, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија |Кон општината се припоени населените места [[Гечерлија]] и [[Сарај (Струмичко)|Сарај]] од укинатата општина Босилово |- !Ново Село |Бадолен, Барбарево, Бајково, Борисово, Бориево, Габрово, Дражево, Дрвош, Зубово, Иловица, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Село, Ново Коњарево, Радово, Секирник, Смолари, Старо Балдовци, Старо Коњарево, Стиник, Сушица, Турново и Штука |Кон општината се припоени населените места [[Бориево]], [[Дрвош]], [[Иловица]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Старо Балдовци]], [[Секирник]], [[Турново]] и [[Штука (село)|Штука]] од укинатата општина Босилово |- !Струмица |Баница, Банско, Белотино, Босилово, Водоча, Градско Балдовци, Дабиље, Дорломбос, Еднокуќево, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли, Моноспитово, Муртино, Орманли, Петралинци, Попчево, Раборци, Рич, Робово, Сачево, Свидовица, Струмица, Три Води, Хамзали и Чепели |Кон општината се припоени населените места [[Банско]], [[Босилово]], [[Дабиље]], [[Еднокуќево]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Петралинци]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сачево]], [[Свидовица]] и [[Хамзали]] од укинатата општина Босилово |} === 1965–1996 === Во јануари 1965 година е донесен нов Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија, со кој се утврдени 32 општини во Републиката. Во струмичкиот крај е утврдена единствено општина Струмица, во чие подрачје се вклучени населените места од дотогашните општини Василево, Ново Село и Струмица, т.е. новообразуваната општина Струмица брои вкупно 74 населени места, вклучително и градот Струмица, во кој се наоѓа седиштето на Општинското собрание. Според членот 6 од овој закон, собранието на новообразуваната општина Струмица започнува со работа на 1 февруари 1965 година, кога престануваат со работа собранијата на поранешните општини. Административно-територијалната поделба на федерална Македонија од 1965 година останува на сила најдолго, до административно-територијалната поделба на самостојна Македонија во 1996 година. {| class="wikitable" |+Список на населените места во општина Струмица (1965–1996)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.slvesnik.com.mk/Issues/313D92D7E05E4442B0BCAC88B481AB1B.pdf|title=Закон за подрачјата на општините во Социјалистичка Република Македонија|date=25 јануари 1965|work=Службен весник на Социјалистичка Република Македонија|pages=23}}</ref> !Општина !Населени места |- ![[Општина Струмица (1965–1996)|Струмица]] |[[Ангелци]], [[Бадолен]], [[Бајково]], [[Баница]], [[Банско]], [[Барбарево]], [[Белотино]], [[Бориево]], [[Борисово]], [[Босилово]], [[Варварица]], [[Василево]], [[Вељуса]], [[Висока Маала]], [[Владиевци]], [[Водоча]], [[Габрово (Струмичко)|Габрово]], [[Гечерлија]], [[Градошорци]], [[Градско Балдовци]], [[Дабиље]], [[Добрејци]], [[Доброшинци]], [[Дорломбос]], [[Дражево]], [[Дрвош]], [[Дукатино]], [[Еднокуќево]], [[Едрениково]], [[Злешево]], [[Зубово]], [[Иловица]], [[Колешино]], [[Костурино]], [[Куклиш]], [[Кушкулија]], [[Мемешли]], [[Мокриево]], [[Мокрино]], [[Моноспитово]], [[Муртино]], [[Нивичино]], [[Нова Маала]], [[Ново Коњарево]], [[Ново Село (Струмичко)|Ново Село]], [[Орманли]], [[Петралинци]], [[Пиперево]], [[Попчево]], [[Просениково]], [[Раборци]], [[Радово (Струмичко)|Радово]], [[Радичево]], [[Рич]], [[Робово (Струмичко)|Робово]], [[Сарај (Струмичко)|Сарај]], [[Сачево]], [[Свидовица]], [[Седларци]], [[Секирник]], [[Смолари]], [[Старо Балдовци]], [[Старо Коњарево]], [[Стиник]], [[Струмица]], [[Сушево (Струмичко)|Сушево]], [[Сушица (Струмичко)|Сушица]], [[Требичино]], [[Три Води]], [[Турново]], [[Хамзали]], [[Чанаклија]], [[Чепели]] и [[Штука (село)|Штука]] |} == Белешки == {{reflist|group="Белешка"}} == Наводи == {{наводи}} gsmayup3fvau8t5jmcdlm7rcomn7v05 0 1288409 4800413 4724684 2022-08-08T23:12:12Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: ељда → елда (2) wikitext text/x-wiki '''Златарската сиријада''' е манифестација, која е создадена во [[1997]] година, како своевиден натпревар за производителите на златарско сирење. Од [[2013]] година се одржува во Нова Варош во рамки на манифестацијата Златарфест.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.zlatar.org.rs/manifestacije/zlatar-fest|title=Златарфест|work=ТСЦ Златар|accessdate=2. 12. 2017}}</ref> Златарското сирење од [[јуни]] [[2013]] година официјално е заштитен бренд со географска ознака на потекло во Заводот за заштита на интелектуалната сопственост. Првата златарска сиријада била одржана [[12 јули|на 12 јули]] 1997 година во Булатовиќи, на фармата на земјоделската задруга од Нова Варош. Нема пишани траги за учесниците, но според сеќавањето на организаторите имало околу дваесетина натпреварувачи - производители на златарско сирење. До сега се одржани вкупно 18 златарски сиријади, од кои најголем број во селото Божетиќи. Здружението на сточари „Увачка река млека“, во [[2009]] година, учествува во организацијата на „Златарска сиријада“. Во рамките на оваа манифестација, покрај натпреварот и изложбата на најдобрите сирења од Златар, се одржува и натпревар во правење на најдобра пита со хелда (хељдопита), која без неизоставните состојки на златарско сирење и злаарска хелда од падините на Златара не би била посебна.   == Наводи == * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.zlatarskisir.co.rs/|title=Званична презентација|work=Златарски сир|archive-url=https://web.archive.org/web/20171119222847/http://www.zlatarskisir.co.rs/|archive-date=19. 11. 2017|accessdate=2. 12. 2017}} [[Категорија:Туризам во Србија]] [[Категорија:Манифестации во Србија]] [[Категорија:Општина Нова Варош]] [[Категорија:Културно наследство на Западна Србија]] thwnoa6i9dd57e2vhmvafukbgm3zzl2 0 1288682 4800416 4737692 2022-08-08T23:12:43Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: ељда → елда wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Јадење | име = Златарско сирење во ќебенце | слика = Feta Greece 2.jpg | опис = Златарското сирење е главна састојка на јасдењето | друго_име = | земја = | регион = | творец = | дел_од_оброкот = | вид = | температура = топла, или ладна | главни_состојки =[[сирење]], [[брашно]], [[масло]] | варијанти = | калоричност = 2136 KJ / 510 kcal | друго = }} '''Златарско сирење во ќебенце''' е кулинарски специјалитет во западна Србија и идеален и богат оброк за појадок, кој брзо се подготвува и служи за членовите на семејството или гостите на трпезите на жителите на Златар. Главната состојка на ова јадење е автохтоното висококвалитетно, полномасно Златарско сирење направено од кравјо [[млеко]]. Се служи како топло или ладно јадење со чинија [[кисело млеко]] .<ref name="1.">{{Наведена мрежна страница|url=https://zlatarskisir.rs/category/recepti/|title=Recept – Zlatarski sir u ćebencetu|publisher=Zlatarski sir|accessdate=31. 3. 2020}}</ref> == Состојки == Главните состојки за приготвување на ова јадење се тестото и филот - кои покрај Златарското сирење како главна состојка, ги сочинуваат и во табелата наведените намирници.<ref name="Rudić Šijaković2017">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=gKw_DwAAQBAJ&pg=PA294|title=Selo Balkana. Kontinuiteti i promene kroz istoriju: The Balkan Village.Continuities and Changes Through History|last=Srđan Rudić|last2=Svetlana Ćaldović Šijaković|publisher=Istorijski institut Beograd|year=2017|isbn=978-86-7743-124-2|pages=294–}}</ref> {| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="margin:auto;" ! colspan="2" style="background:lavender;" |<center> '''Главните состојки за подготовка на Златарско сирење во ќебе'''</center> |- ! Тесто ! Полнење |- | * 500 мл топла вода * 650 грама меко брашно (повкусно е ако ставите 30% брашно од хелда) * 1 кесичка прашок за пециво * 2 лажички готварска сол * масло за премачкување и пржење | * 400 грама Златарско сирење |} == Начин на подготовка == Овој специјалитет на Златарско сирење и тесто се подготвува така што првин, во соодветен сад за месење тесто се прелива 500 мл топла вода, се додава 650 грама [[брашно]] измешано со сол и прашок за пециво и добро се мешаат сите состојки за да се добие мазно, компактно тесто .<ref name="1."/> Од замесеното тесто се формираат јуфки (топчиња од тесто) кои се оставаат да отстојат најмалку 15 минути на собна температура. Откако ќе созрее јуфката, истата се [[Сукало|замесува со сукало]] во тенка кора, на добро набрашнета површина. Во следната фаза на подготовка, врз развиената кора од тестото се посипува претходно издробеното Златарско сирење, а потоа тестото се завиткува во ролат. Тестото со остар нож се сече на ролати широки два до три прста, а на краевите убаво се стискаат за да се залепат, како полнењето не би испаднало нанадвор при понатамошната обработка на ролатчињата. Ролатчињата потоа се формираат во топчиња, кои потоа се оставаат на страна, додека не бидат подготвени сите ролатчиња. Кога сите ролатчиња ќе се формираат во топчиња, делот од работната површина се чисти од брашно, потоа се премачкува со масло во тенок слој. На подготвената подлога, топчињата од тестото лесно се плескаат со рака и се намачкаат со неколку капки масло.. После тоа, топчињата се развиваат со сукало (на подмачкана површина) во мали ќебенца и се засечуваат со два паралелни засеци со остар нож на средината на ќебето.<ref name="1."/> Вака подготвените ќебенца се пржат во [[Тава|тавче]] на длабоко масло додека не добијат златно-жолта боја.<ref name="1."/> == Начин на послужување == Се послужува во чинија во топла или ладна состојба со кисело млеко.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.agromedia.rs/agro-teme/prehrambena-industrija/u-kucama-pravih-domacina-zlatarski-sir-se-jede-uz-svaki-obrok|title=U kućama pravih domaćina Zlatarski sir se jede uz svaki obrok|publisher=Agro media|accessdate=31. 3. 2020}}</ref> == Извори == {{Наводи}}  == Надворешни врски == * [https://zlatarskisir.rs/recept-zlatarski-sir-u-cebencetu/ Рецепт - Златарско сирење во ќебенце] [[Категорија:Српска кујна]] a3cvhmzbi2tco6mo3oe1ugglr40oqcy 0 1289487 4800557 4740931 2022-08-09T10:03:41Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Portrait of Prota Mateja Nenadović (Uroš Knežević, 1852).jpg|алт=Портрет на Прота Матеја Ненадовиќ (Урош Кнежевиќ, 1852)|мини|Портрет на Прота Матеја Ненадовиќ (Урош Кнежевиќ, 1852)]] '''Прота Матej Ненадовиќ''' (Бранковина, [[26 февруари]] [[1777]] - [[Ваљево]], [[11 декември]] [[1854]]) бил [[војвода]] од [[Прво српско востание|Првото српско востание]], прв претседател на Управниот совет и дипломат. Тој бил син на кнезот Алекса Ненадовиќ, кој бил погубен во Колењето на кнезовите. Со својот вујко Јаков го кренал [[Прво српско востание|Првото српско востание]] во Ваљевската и Шабачката околија. Преговарал со [[Отоманско Царство|Турција]] и [[Руска Империја|Русија]] и со тоа ги воспоставил првите дипломатски контакти на српските востаници со странски држави. Неговите „Спомени“, покрај книжевна вредност, се и вреден документ од тоа време. == Биографија == === Ран живот === Роден е на 26/10 февруари, 1777 година, во селото Бранковина кај [[Ваљево]],<ref name=":0">Марија Делић, 2013, стр. 26</ref> како син на Алексо Ненадовиќ, кнез на Ваљевската Тамнава и Посавина<ref name=":3">Народна енциклопедија, 1928, стр. 52</ref> и мајка Јована, р. Џелмашевиќ од Гвозденовиќ.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://knjige.kolubara.info/sh/blvk_III_13/tekst/1808/|title=KOLUBARA Izdavačko društvo * Valjevo, Srbija|work=knjige.kolubara.info|accessdate=2021-07-24}}</ref> На крајот на 17 век, неговите предци прво се преселиле од Бирца кај [[Никшиќ]] во Осечина во подножјето на кнежевството Ваљево Нахија, а во средината на 18 век се преселиле во Бранковина. Неговиот татко Алексо бил погубен во 1804 година, како жртва на колежот на принцовите што било причина за издигнувањето на [[Прво српско востание|Првото српско востание]].<ref name=":0" /> Се школувал во родното место, кај семејниот парохиски свештеник, папата Станој, од кога научил да чита и пишува. По падот на Кочина Краина, неговото семејство побегнало во [[Срем]], па го продолжил образованието во Купиново. Студирал црковно пеење и теологија во Асања.<ref name=":1">Знаменити Срби XIX века, 1901, стр. 61</ref> Подоцна се вратиле во Бранковина, а на шеснаесет години станал свештеник (1793), а набргу потоа и прота(1795).<ref name=":1" /> Како свештеник, во Бранковина вовел ред во црковните обреди, по примерот на црковниот живот во Срем. === Првото српско востание === Татко му го испратил да се подготви за востанието, а во 1803 година го испратил во [[Сараево]] да преговара за проширување на востанието.<ref name=":3"/> По колењето на принцовите во 1804 година, кога неговиот татко бил убиен, тој ја напуштил куќата. По пристигнувањето на веста за востанието во Шумадија,<ref name=":3"/> меѓу првите се приклучил на движењето и го подигнал целото [[Ваљево]].<ref name=":3"/> Со својот вујко Јаков бил еден од иницијаторите на [[Прво српско востание|Првото српско востание]]. Целиот регион почнал да се крева, а на 27 февруари на ридот над Бранковина било поставено знаме со три бои со три крста.<ref name=":4">Мемоари, 1969, стр. 97</ref> Започнале собири околу знамето, а во еден ден таму се собрале 700 востаници. Прота ги оставил востаниците на својот вујко [[Јаков Ненадовиќ]], а тој самиот отишол во [[Земун]] да земе барут.<ref name=":4" /> Покрај барут и муниција, тој го зел и Дел Ахмет, бомбаш и син на Хаџи Мустафа Паша од Земун. Везирот Хаџи Мустафа Паша бил убиен од Дахиите во 1801 година. Прота лажел и го подигна народот попат, тврдејќи дека султанот не бил против Србите, туку дека синот на Хаџи-Мустафа ја подигнал војската за да им се одмазди на Дахиите, а Дел-Ахмет го потврдил сето тоа.<ref>Мемоари, 1969, стр. 99</ref> Учествувал во ослободувањето на [[Ваљево]] и [[Шабац]] (1804), Карановац, [[Ужице]] и [[Смедерево]] (1805) и [[Белград]]. Особено бил истакнат во [[Битка кај Мишар|битката кај Мишар]] (1806),<ref name=":1"/> кога со својата чета ја нападнал турската заднина и предизвикал голема збунетост меѓу нив. Кога во јуни 1807 г. Ранетиот [[Јаков Ненадовиќ]], командант на западната востаничка војска, бил сменет со Прота. За време на востанието бил првиот претседател на Одборот - Управниот совет, од 1805 до средината на 1807 година. Потоа го подготвил казнениот законик за Србија.<ref name=":5">{{Наведена мрежна страница|url=http://srpskaenciklopedija.org/doku.php?id=%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%9B|title=Матија Ненадовић|date=2017-10-31|work=Српска енциклопедија|language=sr|accessdate=2021-07-24}}</ref> [[Податотека:Prota_Matija_Nenadović.pdf|мини|Прота Матеј Ненадовиќ.]] Покажал посебен талент во административните и дипломатските работи, кои ги стекнал со својот татко.<ref name=":1"/> Тој исто така бил еден од луѓето кои биле најмудрите и знаеле да преговараат со Турците.<ref name=":3"/> Тој отпатувал во Русија во 1804 година со Петро Чардаклија и Јован Протиќ за да ја придобие нивната влада во востанието и да побара помош. Оттаму се вратил на почетокот на 1805 година. Од Срем со помош на тамошните познаници обезбедувал оружје и муниција за востаниците. Во февруари 1806 г. во Виена престојувал кај Божо Грујовиќ и Милош Урошевиќ за да добие дозвола за увоз на храна и оружје во Србија, но не постигнале голем успех. Во Босна преговарал и за примирје со тамошните Турци.<ref name=":5"/> Назначен е за војвода на Ваљево во 1811 година и под негова управа добил 34 села и два мали града, Уб и Палеж. Учествувал заедно со [[Милош Обреновиќ]] и Стојан Чупиќ во битката на Равна, кога Србите им го пружиле последниот отпор на Турците на запад.<ref name=":1"/> Меѓу последните, во есента 1813 година, се засолнил во Срем, поминувајќи ја Сава кај Купиново. Потоа првпат се сретнал со [[Караѓорѓе Петровиќ|Караѓорѓе]], во [[Манастир Фенек|манастирот Фенек]]. За време на емиграцијата (1813-1815) тој работел на интересите на големите сили, а особено на Русија, за судбината на Србија. Тој не ја напуштил австриската престолнина за време на Конгресот во Виена. Тој преговарал со рускиот цар во Виена за помош на востаниците.<ref name=":6">Знаменити Срби XIX века, 1901, стр. 62</ref> === Уште едно српско востание === По избувнувањето на [[Второ српско востание|Второто српско востание]] во 1815 година, тој се обидел да им покаже на странските сили ново движење, како дело на конечниот протест на несреќниот народ, а потоа повторно се преселил во Србија да му помогне на кнезот Милош, исто како што му помагал на Караѓорѓе.<ref>М. Ђ. Милићевић, 1888, стр. 410</ref> === Ослободена Србија === [[Податотека:Matija_Nenadovic.jpg|мини|Прота Матеј Ненадовиќ.]] Бидејќи на почетокот добро се согласувал со принцот, добил многу важни и доверливи работни места и продолжил да работи дури и кога нивните односи веќе не биле толку добри. Во ослободената Србија бил кнез на Ваљево Нахија и седел во Народната канцеларија во Белград.<ref name=":6"/> Но, бидејќи не му било секогаш лесно со принцот, тој паднал во немилост во неколку наврати, а потоа повторно бил повикан.<ref name=":7">Народна енциклопедија, 1928, стр. 53</ref> Тој бил обвинет во 1817 година за заговор против кнезот Милош и отстранет од кнежевската функција, но следната година бил вратен во него. Во периодот 1821-24 г. живеел повлечено во Бранковина, со ограничување да не се меша во политиката. Потоа, во ноември 1827 година, тој започнал да работи на управата на кнежевството Посавина и повторно се пензионирал во декември 1831 година.<ref name=":5"/> Едно од последните работни места било во судот во Ваљево, каде што поднел оставка, по што заминал во пензија, примајќи пензија, со ослободување од плаќање на даноци.<ref name=":6"/> Од 1832 до 1838 година, тој живеел повлечено во Бранковина, подучувајќи ги своите деца и пишувајќи мемоари, најверојатно во 1826 година.<ref name=":6"/> Потоа изградил училиште и нова црква. Како пензионер, тој поотворено пристапил кон опозицијата против принцот, барајќи да му се ограничи личното самоволие. Кога бил основан Државниот совет во 1838 година, тој станал еден од истакнатите бранители на уставот и поддржувач на русофилската политика. Бил член на комисијата што го подготвувала Уставот на Србија, а во 1839 г. станал член на Државниот совет.<ref>М. Ђ. Милићевић, 1888, стр. 412</ref> Заедно со Том Вучиќ Перишиќ и Аврам Петронијевиќ бил протеран од Србија во 1840 година. Морал да побара заштита во Цариград, што го ставило во многу тешка положба. Незадоволен од непријатните искуства се вратил во Србија, повторно како пензионер. По соборувањето на [[Династија Обреновиќи|династијата Обреновиќ]], во 1842 година повторно станал државен советник. Тој му направил голема услуга на принцот Александар со задушување на Катанската буна со своите луѓе во 1844 година.<ref name=":7"/> [[Податотека:Гроб_Проте_Матеје_Ненадовића_у_Бранковини.jpg|мини|Надгробна плоча на Прота Матеј во портата на црквата Свети Архангел во Бранковина .]] Станал член на Друштвото за српска литература на 22/10 февруари 1845 година. Учествувал на Мајскиот собор во 1848 година во [[Сремски Карловци]] и кратко време бил член на воениот и народниот одбор. Се пензионирал во 1852 година, кога побарал пензија и отишол во [[Ваљево]]. Починал на 29 ноември /11 декември 1854 година во Ваљево, и свечено бил погребан во Бранковина, во семејната гробница.<ref name=":5"/> === семејство === Се оженил двапати. Во првиот брак, со Мирјана Хаџиќ,<ref name=":0"/> сестра на Којо Ивановиќ од Свилево, имал десет деца, сите рано починале, а во 1808 година останал вдовец. Со одобрение на принцот, и покрај тоа што бил протагонист, по втор пат се оженил, веројатно во 1816 година, со вдовицата Јованка - Јока Милиќевиќ<ref>Марија Делић, 2013, стр. 27</ref> од Раиловиќ. Од вториот брак ја добил ќерката Марија - Мара (1817-1908), која се омажила со Јеремија Станојевиќ, Светозар, државен службеник, Александар (1820—1842), Љубомир, писател и Михаило.<ref name=":5"/> == Во спомен == [[Податотека:Prota_Mateja_Nenadovic.jpg|мини|Протa Матеј Ненадовиќ, слика од 1841 година од Георги Бакаловиќ (1786-1843)]] Тој бил со умерена висина, влакнест, ќелав и соубава брада. Тој многу го почитувал свештеничкиот чин, а свештеничкиот костум го носел до својата смрт. Неговиот автентичен лик се среќава во повеќе уметнички дела. Го насликале Јован Исајловиќ (1844-45 или 1848-49), Јохан Бес насликал две слики (1846), Анастас Јовановиќ направил цртежи и литографии (1850), [[Урош Кнежевиќ]] (1852), Моша Пијаде направил цртеж со мастило Караѓорѓе и Прота Матеј“. Во Ваљево е поставен споменик на вајарот Миломир Јевтиќ (1984), а Милован Данојлиќ во стихови ја претставил својата визија за неговите дипломатски дејствија во Русија и Виена. Тој напишал книга со своите мемоари, „Мемоари“. Неговите „Спомени“, покрај книжевна вредност, претставуваат вреден документ од тоа време. Во неколку градови има улици кои го носат неговото име, како и основно училиште во неговата родна Бранковина. Бил одликуван со турски орден на славата.<ref>{{Наведена книга|title=Slava i čast: Odlikovanja među Srbima, Srbi među odlikovanjima|last=Acović|first=Dragomir|publisher=Službeni Glasnik|year=2012|location=Belgrade|pages=81|ref=harv}}</ref> - Отец Матија Ненадовиќ, за првата седница на Управниот совет одржана во манастирот Вољавча . == Интересни факти == Актерот Бранимир Брстина ја играл улогата на Матеј Ненадовиќ во телевизиската продукција „Вук Караџиќ“. Ненадовиќ не го знаел подоцнежното име на [[Прво српско востание|Првото српско востание]], а тој настан го нарекол „''Караѓорѓев рат“''.<ref>{{Наведена книга|url=|title=Мемоари|last=Ненадовић|first=Матија|publisher=Просвета|year=1947|isbn=|location=Београд|pages=31|author-link=Матија Ненадовић}}</ref> == Галерија == <center><gallery widths="170" heights="170" perrow="4"> Податотека:Valjevo, Spomenik Proti Mateji Nenadoviću, 03.JPG|Споменик во [[Ваљево]] Податотека:Sabre of Prota Matija Nenadović.jpg|Сабја на Протеј Матеја Ненадовиќ Податотека:Znamenito mesto Brankovina 073.jpg|Трезорот во црквата во Бранковина со подароците што ги доби отец Матеја </gallery></center> == Наводи == {{наводи}} == Литература == * Народна енциклопедија српско – хрватско – словенска, Белград, 1924.3 (В. Ќоровиќ). * Enciklopedija Jugoslavije, Загреб, 1955–1971. 5. * В. Алексијевиќ: Современици и последици на Доситеј Обрадовиќ и Вук Стеф. Караџиќ : био-библиографски материјал. Ракописот се чува во Одделот за посебни фондови на Народната библиотека во Белград. Ρ 425/7 (В. Алексијевиќ). * Лексикон на југословенските писатели, Нови Сад 4, 674–676 * ''Прота Матија Ненадовиќ'', Знаменити Срби XIX век, број 1, уредник Матија Ненадовиќ, Дигитална Народна библиотека Србија, Загреб, 1901 година, ул. 61-62 * М. Ђ. Milićević, ''Pomenik znamenitih ljudi srpskog naroda novijega doba'', Белград, 1888, ул. 408-412 * Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka, broj 3, N-R, urednik Stanoje Stanojević, Bibliografski zavod d.d., Zagreb, 1928, str. 52-53 * Прота Матија Ненадовиќ, ''Мемоари'', уредник Живан Милисавац, Матица српска, Српско книжевно друштво, Дигитална национална библиотека, Белград, Нови Сад, 1969 г. * Марија Делиќ, ''Прота Матија Ненадовиќ, основач на модерната српска дипломатија'', Историја, бр. 43, уредник Момчило Каран, 2013, ISSN 1821-4096 * Милорад Радевиќ, ''Изданија на „Мемоарите“ од Матија Ненадовиќ'', Зборник на трудови на Историскиот музеј на Србија, бр. 8-9, Историски музеј на Србија, Белград, 1972 г. == Надворешни врски == {{Портал|Биографија}} * [http://www.brankovina.rs Бранковина - родното место на Ненадовиќ] * [https://archive.today/20121221104742/http://www.sanu.ac.rs/Clanstvo/IstClan.aspx?arg=367 Биографија на веб-страницата на САНУ] {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Н}} [[Категорија:Луѓе од Ваљево]] [[Категорија:Српски писатели]] [[Категорија:Луѓе од Првото српско востание]] [[Категорија:Починати во 1854 година]] [[Категорија:Родени во 1777 година]] a853w3lb11hl924tfjp5x8cr63znq2f 0 1289994 4800379 4787148 2022-08-08T20:58:27Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: риродно-науч → риродонауч wikitext text/x-wiki {{Infobox politician|name=Милутин Гарашанин|image=Milutin Garasanin.jpg|birth_date=[[22 февруари]] [[1843]] година|birth_place=[[Белград]] {{Знамеикона|Кнежевство Србија}} [[Кнежевство Србија]]|death_date=[[5 март]] [[1898]] година|death_place=[[Париз]] {{Знамеикона|Франција}} [[Франција]]|nationality=[[Србин]]|occupation=[[политичар]], [[офицер]], [[амбасадор]], [[автор]]}} '''Милутин Гарашанин''' ([[Белград]], [[22 февруари]] [[1843]] - [[Париз]], [[5 март]] [[1898]] ) <ref name="лексикон">{{Наведена книга|title=Југословенски књижевни лексикон|date=1984|publisher=Матица српска|editor-last=Милисавац|editor-first=Живан|edition=2.|location=Нови Сад|pages=208}}</ref> бил српски политичар, претседател на Владата, претседател на Народното собрание и министер.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.espreso.rs/vesti/politika/168033/bilo-je-28-srpskih-premijera-mladjih-od-vucica-da-li-predsednik-srbije-bas-toliko-slabo-zna-srpsku-istoriju|title=BILO JE 28 SRPSKIH PREMIJERA MLAĐIH OD VUČIĆA: Da li predsednik Srbije BAŠ TOLIKO SLABO ZNA SRPSKU ISTORIJU?|work=espreso.rs|language=sr|accessdate=2020-12-01}}</ref><ref name="portalibris.rs">{{Наведена мрежна страница|url=https://portalibris.rs/da-li-znate-ko-je-milutin-garasanin/|title=Da li znate ko je Milutin Garašanin? – Portalibris|language=sr-RS|accessdate=2020-12-01}}</ref> == Биографија == [[Податотека:Letter_by_Serbian_PM_Milutin_Garašanin.jpg|десно|мини| Доверливо писмо на Милутин Гарашанин од 1886 год. во кој го коментира ширењето на Русија на Балканот преку Бугарија, дел од колекцијата [[Адлигат]]а]] Роден е во Белград, од татко [[Илија Гарашанин|Илија]], писател на „[[Начертание]]“ и [[Список на премиери на Србија|претседател на српската влада]] во два наврати, и мајка Софија [[Даници (семејство)|Даниќ,]] родена [[22 февруари|на 10/22 февруари]] [[1843|1843 година]].<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=K6ClCgAAQBAJ&pg=PA208&dq=%22Milutin+Gara%C5%A1anin%22#q=%22Milutin%20Gara%C5%A1anin%22|title=Whose Bosnia?: Nationalism and Political Imagination in the Balkans, 1840–1914|last=Hajdarpasic|first=Edin|date=2015-11-18|publisher=Cornell University Press|isbn=9781501701108|language=en}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://srpskaenciklopedija.org/doku.php?id=%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%88%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD|title=Милутин Гарашанин|last=Тодоровић|first=Жељко|date=2017-11-27|work=Српска енциклопедија|language=sr|accessdate=2020-12-01}}</ref> Се школувал во Белград, каде покрај основното образование завршил и гимназија. Поминал само една година во белградскиот Лицеј, на природонаучниот отсек. Во 1860 година заминал во Франција, каде студирал основна и посебна математика во Сен-Барб.<ref>"Бранич", некролог, Београд 1. март 1898.</ref> По завршувањето на политехничките студии, тој станал артилериски поручник во 1865 година. Потоа дипломирал на [[Артилерија|артилериското]] училиште во [[Мец]], [[Франција]], а потоа (од 1868 година) живеел на имотот на неговиот татко во [[Гроцка]] и се занимавал со мелничарската индустрија.<ref>"Дело", некролог, Београд 1. јануар 1898.</ref> За прв пат влегол во државната служба во 1876 година како офицер. Во [[Османлиско-српска војна (1876-1877)|Српско-турската војна од]] [[1876]] годин учествувал во борбите на Ибарската војска во чин артилериски [[капетан]], како командант на Чачанската бригада. Ден 11 август истата година бил ранет во битката кај Огоријевац, поради што бил унапреден во мајор и добил Орден Таковски крст од 5-ти степен. До објавувањето на нова војна во 1877 година, се занимава со економија во Грочка, на имотот „Гавран“. Во втората војна со [[1878|Турција]] [[1877|1877/78 година]], тој бил помошник началник на Јаворската војска, во чин [[мајор]]. Воената кариера ја завршил како [[полковник]]. Тој ја започнал својата политичка кариера дури во октомври 1880 година, кога се приклучил на Пироќанскиот кабинет. Од [[1881]] - [[1883|1883 година]] бил [[министер]] за внатрешни работи на Кнежевството Србија.<ref name="portalibris.rs"/> Во јануари 1881 година со група млади конзервативци ја основал [[Српска напредна партија (Кралство Србија)|Српската напредна партија]] и станал нејзин претседател.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Y5qgDwAAQBAJ&pg=PA109&dq=%22Milutin+Gara%C5%A1anin%22#q=Milutin%20Gara%C5%A1anin|title=Between Democracy and Populism: Political Ideas of the Peopleʹs Radical Party in Serbia:(The Formative Period: 1860ʹs to 1903)|last=Protić|first=Milan St|date=2015-01-01|publisher=Balkanološki institut SANU|isbn=9788671790949|language=en}}</ref> Бил учесник во првиот телефонски разговор меѓу Белград и [[Ниш]] во 1886 година. Од другата страна на линијата, во Ниш, бил кралот [[Милан Обреновиќ]]. Поради лошата чујност и лошиот квалитет на [[телефон]]ската линија, кралот неколку пати повторил: „Милутин, зборувај погласно! “. На крајот Гарашанин одговорил: „Ваше Височество, толку гласно зборувам што ако се качете на кулата на [[Црква Свети Архангел Михаил (Белград)|Соборниот храм,]] несомнено ќе треба да ме слушнете во Ниш и без телефон“. “ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.politika.rs/scc/clanak/118776/Prica-o-cetrnaestom-vojvodi-i-devet-baba|title=Прича о четрнаестом војводи и девет баба|last=Гуцијан|first=С.|work=Politika Online|accessdate=2020-12-01}}</ref> Автор е и на книжевни дела, од кои најзначајно е ''„Доколице“,'' напишано во [[1892|1892 година]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://portalibris.rs/knjige/dokolice-milutin-garasanin/|title=Dokolice – Milutin Garašanin – Portalibris|language=sr-RS|accessdate=2020-12-1}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=WZUaAAAAIAAJ&q=Milutin+Gara%C5%A1anin&dq=Milutin+Gara%C5%A1anin|title=Dokolice|last=Garašanin|first=Milutin|date=1939|publisher=Srpska književna zadruga|language=sr}}</ref> Тој се сметал за одличен говорник.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://portalibris.rs/autor/milutin-garasanin/|title=Milutin Garašanin – Portalibris|language=sr-RS|accessdate=2020-12-01}}</ref> [[Адлигат|Здружението за култура, уметност и меѓународна соработка „Адлигат“]] има едно негово писмо, во кое Гарашанин пишува за промената на власта во Бугарија и за обидите на Русија да го прошири своето влијание на Балканот, кое е спротивставено на тогашната српска политика.<ref>{{Наведено списание|last=Лазић|first=Виктор|date=March 2018|title=Србија међу књигама|url=|journal=|volume=|pages=60|via=}}</ref> Црна Гора му доделила [[Орден кнез Данило I]] <ref>{{Наведена книга|title=Slava i čast: Odlikovanja među Srbima, Srbi među odlikovanjima|last=Acović|first=Dragomir|publisher=Službeni Glasnik|year=2012|location=Belgrade|pages=85|ref=harv}}</ref> и [[Многу медали|Обилиќ медал]] .<ref>{{Наведено списание|last=Acović|first=Dragomir|date=2017|title=Šest vekova odlikovanja među Srbima|journal=Politikin zabavnik|volume=3438|pages=14}}</ref> == Литература == * {{Наведено списание|last=Пузовић|first=Предраг|author-link=Предраг Пузовић|year=1995|title=Укидање Неготинске и Шабачке епархије 1886. године|url=http://bogoslovlje.pbf.rs/images/arhiva/1995/1995-07.pdf|journal=Богословље: Часопис Православног богословског факултета у Београду|volume=39|issue=1-2|pages=143-158|ref=harv}} * {{Наведена книга|url=http://books.google.com/books?id=pokNAQAAMAAJ|title=Politics as Development: The Emergence of Political Parties in Nineteenth Century Serbia|last=Stokes|first=Gale|publisher=Duke University Press|year=1990|ref=harv}} == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == {{Портал|Биографија}} * [https://archive.today/20121221142446/http://www.sanu.ac.rs/Clanstvo/IstClan.aspx?arg=109 Биографија на веб-страницата на САНУ] * [https://web.archive.org/web/20160304193929/http://scindeks.ceon.rs/article.aspx?artid=0350-08020451109S Момир Самарџиќ: Дејноста на Милутин Гарашанин во организирањето на српската пропаганда во Стара Србија и Македонија во 1885 година.] [https://web.archive.org/web/20160304193929/http://scindeks.ceon.rs/article.aspx?artid=0350-08020451109S години - корени и план] [[Категорија:Српска пропаганда во Македонија]] [[Категорија:Српски министри]] [[Категорија:Српски политичари]] [[Категорија:Академици на САНУ]] [[Категорија:Починати во 1898 година]] [[Категорија:Родени во 1843 година]] [[Категорија:Луѓе од Белград]] tdym0zpbwthyi1uf1vj2uhep25wfccd 0 1293893 4800563 4741960 2022-08-09T10:03:53Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Olu Oguibe.jpg|мини|'''Олу Огуибе''']] '''Олу Огуибе''' (роден на 14 октомври 1964 година) е американски уметник и академик роден во [[Нигерија]].<ref name="Cornell">[http://www.people.cornell.edu/pages/sh40/Oguibe.html Olu Oguibe]. Retrieved 29 June 2006.</ref> Професор по [[уметност]] и [[Афроамериканци|афро-американски]] студии на Универзитетот во Конектикат, Сторс, Огуибе е виш соработник на Центарот за уметност и политика Вера Лист во Њу Скул, [[Њујорк (град)|Њујорк Сити]] и Смитсонијан институција во [[Вашингтон|Вашингтон, ДЦ]].<ref name="Smithsonian">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.smithsonianofi.com/fellowship-opportunities/smithsonian-institution-fellowship-program/past-smithsonian-institution-fellowship-program-awardees/|title=Past Smithsonian Institution Fellowship Program Awardees {{!}} Smithsonian Fellowships and Internships|work=www.smithsonianofi.com|language=en-US|accessdate=2018-01-02}}</ref> Тој е исто така историчар на уметност, куратор на уметност и водечки соработник во постколонијалната теорија и студиите за нови информатички технологии.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://id.loc.gov/authorities/names/no93037414.html|title=LC Linked Data Service: Authorities and Vocabularies (Library of Congress)|last=Congress|first=The Library of|work=id.loc.gov|accessdate=2020-02-06}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://id.loc.gov/authorities/names/no93037414.html|title=LC Linked Data Service: Authorities and Vocabularies (Library of Congress)|last=Congress|first=The Library of|work=id.loc.gov|accessdate=2020-01-22}}</ref> Исто така, познато е дека Огуибе е добро почитуван научник и историчар на современата афроамериканска уметност <ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://africa.si.edu/exhibits/olu.htm|title=The Poetics of Line|work=africa.si.edu|accessdate=2018-01-02}}</ref> и бил почестен со Уметничката награда на гувернерот на државата Конектикат за извонредност и животно достигнување на 15 јуни 2013 година.<ref name="Courant">[http://articles.courant.com/2013-05-23/entertainment/hc-three-in-connecticut-to-receive-governors-arts-awards-20130523_1_governor-international-festival-olu-oguibe "Three In Connecticut To Receive Governor's Arts Awards"], ''Hartford Courant''.</ref> == Ран живот и образование == Роден на 14 октомври 1964 година во Аба, [[Нигерија]], Своето прво уметничко искуство го добил од неговиот татко, кој бил познат како проповедник, поранешен учител во училиште, вајар на дрво и сликар на знаци. Животот на Огуибе бил нарушен од Граѓанската војна во Нигерија во 1967-1970 година, но неговото семејство преживеало недопрено, а уметникот подоцна учествувал во традиционалните уметнички активности во неговата матична заедница Игбо. Огуибе бил инспириран од движењето Black Arts што се случувало помеѓу 1965-1975 година. Најголем дел од својата инспирација ја добил од ова движење за да создаде свое, уникатно уметничко дело. До 1980-тите, Огуибе забележал промена во ова движење, како што се изложбите на црните уметници, имале свои црни галерии и црни културни центри. До 1990 година, движењето на црните уметности во Британија било практично завршено.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://bombmagazine.org/articles/olu-oguibe/|title=Olu Oguibe by Saul Ostrow - BOMB Magazine|work=bombmagazine.org|accessdate=2021-11-14}}</ref> Огуибе се школувал во Нигерија и Англија. Во 1986 година, тој дипломирал ликовна и применета уметност на Универзитетот во Нигерија.<ref>[http://www.iniva.org/library/archive/people/o/oguibe_olu iniva: Olu Oguibe] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090725093753/http://www.iniva.org/library/archive/people/o/oguibe_olu}}</ref> Во 1992 година, тој добил докторат по историја на уметност на Факултетот за ориентални и африкански студии на Универзитетот во Лондон за неговата теза „ Узо Егону : африкански уметник на Запад“ (исто така и наслов на неговата книга од 1995 година). == Уметност == [[Податотека:Obelisk_Olu_Oguibe.jpg|мини|''Споменик на странци и бегалци'' висок 16,20 m]] До денес неговата уметност е прикажана во големите музеи и галерии низ целиот свет, вклучувајќи го и Музејот на американската уметност Витни; галеријата Вајтчепел и Центарот Барбикан во Лондон; Музеј Мигрос, Цирих; ирскиот музеј за модерна уметност и Bonnefantenmuseum, Мастрихт, меѓу многу други; како и на биеналето во Хавана, Бусан и [[Јоханесбург]], и на Биеналето во Венеција во 2007 година. Неговите јавни уметнички дела може да се најдат во Германија, Јапонија и Кореја. Огуибе претходно предавал на неколку колеџи, вклучувајќи ги и Универзитетот во Илиноис во Чикаго и Универзитетот во Јужна Флорида, каде што ја држел катедрата на Стјуарт Голдинг за африканска уметност.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gold.ac.uk/pg/ma-contemporary-art-theory/|title=MA Contemporary Art Theory|work=Goldsmiths, University of London|language=en|accessdate=2020-02-06}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.graphicstudio.usf.edu/cam/exhibitions/1997_09_space/space.html|title=Cross/ing {{!}} Exhibitions {{!}} USF CAM Contemporary Art Museum {{!}} Institute for Research in Art|work=www.graphicstudio.usf.edu|language=en|accessdate=2018-01-02}}</ref> Неговата монументална јавна скулптура, ''Споменик на странци и бегалци,'' била нарачана за Documenta 14 (2017). Бетонскиот обелиск, испишан со злато со стих од Матеј 25:35, „Бев странец и ме прими“, на германски, англиски, арапски и турски, е дизајниран за Königsplatz (Кралскиот плоштад) во [[Касел]]. За делото, Огуибе ја добил наградата Арнолд Боде во јули 2017 година. ''Временската капсула'' била исто така уште едно уметничко дело што го работел Огуибе од кое двете споменати дела биле зачнати за време на бегалската криза што се случила во текот на 2014 и 2015 година. Оваа криза била позната како критичен период во историјата на Германија и во историјата на Европа, каде што стотици илјади луѓе избегале од војните, сиромаштијата и другите злосторства.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.frieze.com/article/olu-oguibe-monument-strangers-refugees-controversy|title=The Curious Case of Olu Oguibe’s Monument for Strangers and Refugees}}</ref> == Настава == Во 1995 година, Огуибе се преселил во Соединетите Држави и накратко предавал во кампусот во Чикаго на Универзитетот во [[Илиноис]]. Сега предава на Универзитетот во Јужна Флорида во [[Тампа (Флорида)|Тампа]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://africa.si.edu/exhibits/olu.htm|title=The Poetics of Line|work=africa.si.edu|accessdate=2018-01-02}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://africa.si.edu/exhibits/olu.htm "The Poetics of Line"]. ''africa.si.edu''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-01-02</span></span>.</cite></ref> == Меѓународен кустос == Тој, исто така, работел како куратор или ко-куратор на бројни изложби. Тие го вклучуваат второто биенале на керамика во современата уметност во Џенова и Албисола, Италија, во 2003 година; Vidarte 2002: Меѓународен фестивал на видео и медиумска уметност во Palacio Postal, Мексико Сити, во 2002 година; Century City во Тејт Модерн, Лондон, во 2001 година; ''Автентично/Ексцентрично: Африка во и надвор од Африка'' за 49-то Венециско биенале во 2001 година и ''Пет континенти и еден град: 3-ти меѓународен салон за сликарство'' во [https://web.archive.org/web/20140801022843/http://www.cultura.df.gob.mx/museos/museo-de-la-ciudad-de-mexico Музејот де ла Сиудад], [[Мексико Сити]], во 2000 година. Работел како советник за биеналето во [[Дакар]], [[Јоханесбург]] и [[Хавана]] и како критичар во резиденцијата на уметниците Арт Оми Интернационал.<ref>[http://www.omiartscenter.org/cms/uploads/art-omi_critic-in-residence.pdf Art Omi.]</ref> == Писател и критичар == Критичките и теоретските списи на Огуибе се појавиле во неколку клучни тома, вклучително ''и Речник на [[уметност]]а'', ''[[Историја на уметноста|Историја]] на уметноста и нејзините методи, Уметност во [[теорија]]та 1900-2000 година, Читач на визуелна култура''<ref name=":1" /> '', Наоѓање место: нигериски уметници во светот на современата уметност'' <ref>{{Наведено списание|last=Oguibe|first=Olu|date=1999-06-01|title=Finding a Place: Nigerian Artists in the Contemporary Art World|url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00043249.1999.10791937|journal=Art Journal|volume=58|issue=2|pages=30–41|doi=10.1080/00043249.1999.10791937|issn=0004-3249}}</ref> '', Фотографијата и супстанцијата на сликата'' <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.routledge.com/The-Visual-Culture-Reader/Mirzoeff/p/book/9780415782623|title=The Visual Culture Reader|work=Routledge & CRC Press|language=en|accessdate=2021-11-14}}</ref> '', Третиот читач на текст за уметноста и културата, Црниот британски читател на култура и [[општество]]'' и ''теорија во современата уметност: од 1985 до денес'', како и бројни серии како како ''Frieze'', ''Flash Art International'', ''Art Journal'', ''Texte zur Kunst'', ''Zum Thema'', ''Third Text'' и ''Criterios'' . Неговите најнови книги вклучуваат ''Читање на современата: африканска уметност од теорија до пазар'' (MIT Press, 2000) и ''Културна игра'' (Универзитет во Минесота, 2004).<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://mitpress.mit.edu/books/reading-contemporary|title=Reading the Contemporary: African Art from Theory to the Marketplace|date=1999-11-08|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-65051-9|editor-last=Oguibe|editor-first=Olu|location=Cambridge, MA, USA|language=en|editor-last2=Enwezor|editor-first2=Okwui}}</ref> == Изложби == Куба проект во Матанзас, [[Куба]], во 2019 година;<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artforum.com/print/reviews/202002/olu-oguibe-82049|title=Giorgio Verzotti on Olu Oguibe|work=www.artforum.com|language=en-US|accessdate=2021-11-14}}</ref> Второ биенале на керамика во современата уметност во [[Џенова]] и Албисола, Италија, во 2003 година; Vidarte 2002: Меѓународен фестивал на видео и медиумска уметност во Palacio Postal, Мексико Сити, во 2002 година; Century City во Тејт Модерн, Лондон, во 2001 година; ''Автентично/Ексцентрично: Африка во и надвор од Африка'' за 49-то Венециско биенале во 2001 година;<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://contemporaryand.com/magazines/looking-back-i-authentic-ex-centric-africa-in-and-out-of-africa-2001/|title=Authentic/ Ex-Centric. Africa In and Out of Africa, 2001|work=Contemporary And|language=de|accessdate=2021-11-14}}</ref> ''Пет континенти и еден град: 3. Меѓународен салон за сликарство'' во Музејот де ла Сиудад, Мексико Сити, во 2000 година, и ''Поетиката на линијата: Седум уметници од групата Нсука'' во 1997 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.abebooks.com/9780295982052/Nsukka-Artists-Nigerian-Contemporary-Art-0295982055/plp|title=9780295982052: The Nsukka Artists and Nigerian Contemporary Art - AbeBooks - Nsukka Group And The State Of Nigerian Contemporary Art; Ottenberg, Simon; National Museum Of African Art (U. S.): 0295982055|work=www.abebooks.com|language=en|accessdate=2021-11-14}}</ref> == Наводи == [[Категорија:Професори на Конектикатскиот универзитет]] [[Категорија:Американски уметници]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1964 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 27uzchv916q1rrtqolicih6wi3jfhs0 0 1293928 4800665 4747620 2022-08-09T10:18:13Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:300RECORDSMAGGIEL -5.jpg|мини|Линдеманн во 2016Име: Маргарет Елизабет ЛиндеманРодена: 21-ви Јули, 1998 во Делас, Тексас Жанра: поп, поп панк, поп рок, рок, алтернативен рокРабота: Пеачка, текстописец Инструменти: гитара Години активна: 2015 година Страна:https://www.maggielindemann.com/]]'''Маргарет Елизабет Линдеман'''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.youtube.com/watch?v=tBgN9XZxVKs|title=Maggie Lindemann Reveals Her Celebrity Crush & Discloses Her Real Name|work=YouTube|accessdate=October 11, 2020}}</ref> (родена на 21 јули 1998 година)<ref name="itunes">{{Наведена мрежна страница|url=https://itunes.apple.com/us/artist/maggie-lindemann/id1035916223|title=Maggie Lindemann|publisher=iTunes|accessdate=November 3, 2017}}</ref> е американска пејачка и текстописец. Најпозната е по нејзината песна „Pretty Girl“ од 2016 година, која се искачи на 4-то место во [[Sverigetopplistan|Шведска]], 6-то во [[Irish Singles Chart|Ирска]] и 8-мо во [[UK Singles Chart|Обединетото Кралство]] и [[MegaCharts|Холандија]]. == Раниот живот == Маргарет Елизабет Линдеман е родена на 21 јули 1998 година во [[Далас|Далас, Тексас]], во германско-шкотско семејство. Таа почна да објавува снимки од нејзиното пеење на апликацијата за социјални мрежи Keek, добивајќи следбеници и на апликацијата и на нејзините други профили на социјалните мрежи.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.phoenixmag.co.uk/article/meet-maggie-lindemann-the-gen-z-pop-star-whos-not-afraid-to-call-out-the-haters/|title=Meet Maggie Lindemann, the Gen Z Pop Star Who's Not Afraid to Call Out The Haters|date=September 1, 2017|work=PHOENIX Magazine|access-date=December 3, 2017|language=en-GB}}</ref> Нејзината кариера во музиката започна откако нејзиниот менаџер Џералд Тенисон откри видео од нејзиното пеење на нејзината страница на [[Инстаграм]]. Таа потоа се преселила во Лос Анџелес за да се занимава со музика.<ref name="Teen Vogue">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.teenvogue.com/story/maggie-lindemann-instagram-music-knocking-on-your-heart|title=Maggie Lindemann on #KnockingOnYourHeart And Meeting Instagram Followers IRL|last=Ceron|first=Ella|date=September 4, 2015|work=Teen Vogue|accessdate=September 22, 2016}}</ref> == Кариера == Песната на Линдеман „Knocking On Your Heart“ беше објавена во септември 2015 година. Песната и донесе Топ 20 место на [[Алтернативен рок|алтернативната]] табела на [[iTunes]] во рок од 24 часа од нејзиното објавување.<ref name="iTunes">{{Наведена мрежна страница|url=https://itunes.apple.com/us/artist/maggie-lindemann/id1035916223#fullText|title=Maggie Lindemann on Apple Music|work=iTunes|accessdate=September 22, 2016}}</ref> Нејзината втора песна „Couple Of Kids“ беше објавена на 30 октомври 2015 година. На 29 јануари 2016 година, беше објавена нејзината трета песна „Things“, со што ѝ донесе уште еден успешен топ 25 хит на алтернативната табела на iTunes во рок од еден ден од нејзиното објавување.<ref name="iTunes" /> Песната, исто така, ги проби Топ 50 на светската топ листа Spotify Viral 50 и топ 5 на канадската вирална листа. Официјалното музичко видео на нејзиниот сингл „Things“ беше објавено на нејзиниот канал на [[YouTube]] на 5 февруари 2016 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.youtube.com/watch?v=aADqFviP7wU|title=Maggie Lindemann – Things [Official Video]|date=February 5, 2016|work=YouTube|accessdate=September 22, 2016}}</ref> На 29 септември 2016 година, Линдеман ја издаде песната „Pretty Girl “, нејзиниот прв сингл откако потпиша за 300 Entertainment .<ref name="Cosmo">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cosmopolitan.com/entertainment/music/a4259945/maggie-lindemanns-pretty-girl/|title=Exclusive: Listen to Maggie Lindemann's New Single "Pretty Girl"|last=Thompson|first=Eliza|date=September 29, 2016|work=Cosmopolitan|accessdate=September 30, 2016}}</ref> Песната се искачи на 4-то место на табелата Next Big Sound и на 26-тото место на топ-листата Spotify Viral 50.<ref name="Billboard chart">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/artist/7534507/maggie-lindemann/chart?f=2206|title=Maggie Lindemann – Chart history {{!}} Billboard|work=www.billboard.com|accessdate=October 25, 2016}}</ref> Линдеман ја напиша песната за „да им покаже на луѓето дека девојките имаат повеќе отколку само да бидат убави. Имаме толку многу да понудиме. Луѓето треба да го надминат физичкиот изглед на нешто подлабоко.“<ref name="Galore">{{Наведена мрежна страница|url=https://galoremag.com/maggie-lindemanns-song-pretty-girl-isnt-think/|title=Maggie Lindemann's Song 'Pretty Girl' Isn't What You Think|last=Cordoba|first=Maddie|date=October 31, 2016|work=Galore|accessdate=November 4, 2016}}</ref>Музичкото видео за „Pretty Girl“ беше премиерно прикажано преку <nowiki><i id="mwNQ">People</i></nowiki> на 9 март 2017 година. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://people.com/music/maggie-lindemann-pretty-girl-music-video-premiere/|title=Social Media Star Maggie Lindemann Premieres Music Video for Defiant New Single 'Pretty Girl'|last=Nelson|first=Jeff|date=March 9, 2017|work=PEOPLE.com|accessdate=March 10, 2017}}</ref> „Pretty Girl“ е првата песна на Линдеман што некогаш се најде на топ-листите на американското поп радио, бидејќи достигна 50.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://headlineplanet.com/home/2017/03/19/stargate-chance-rapper-maggie-lindemann-enter-pop-radios-top-50/|title=Stargate, Chance The Rapper, Maggie Lindemann Enter Pop Radio's Top 50|last=Cantor|first=Brian|date=March 19, 2017|work=Headline Planet|accessdate=April 6, 2017}}</ref> Исто така, се искачи на #8 на [[UK Singles Chart|UK Singles Chart.]] Линдеман учествуваше во песната на The Vamps „ Personal “, објавена на 13 октомври 2017 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.idolator.com/7669844/vamps-personal-maggie-lindemann-review?view-all|title=The Vamps Recruit Maggie Lindemann For Catchy New Single "Personal"|last=Wass|first=Mike|date=October 13, 2017|work=idolator|accessdate=October 17, 2017}}</ref> Линдеман ја издаде песната „Obsessed“ на 17 ноември 2017 година. На 26 октомври 2018 година, таа ја издаде песната „Human“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.idolator.com/7687391/spooky-maggie-lindemann-chills-with-the-undead-in-her-human-video?chrome=1|title=Spooky: Maggie Lindemann Struggles To Connect On "Human"|last=Nied|first=Mike|work=www.idolator.com|accessdate=October 26, 2018}}</ref> Таа ја издаде песната „Would I“ на 16 ноември 2018 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.papermag.com/maggie-lindenmann-would-i-premiere-2619886732.html|title=Maggie Lindemann Asks, 'Would I?'|last=Wetmore|first=Brendan|date=November 15, 2018|work=PAPER|language=en|accessdate=November 19, 2018}}</ref> Во март 2019 година, Линдеман беше споредна улога за Сабрина Карпентер на северноамериканската етапа на Singular Tour, а исто така беше отворена и за The Vamps, како и за Медисон Бир на нејзината турнеја за поддршка на животот во 2021 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.windycitymediagroup.com/lgbt/Maggie-Lindemanns-not-just-a-Pretty-Girl/65796.html|title=Maggie Lindemann's not just a "Pretty Girl" – Gay Lesbian Bi Trans News Archive|date=April 7, 2019|work=Windy City Times|accessdate=April 12, 2019}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://musicmayhemmagazine.com/maggie-lindemann-channels-90s-no-doubt-on-new-song-friends-go/|title=Maggie Lindemann Channels 90's No Doubt on New Song, "Friends Go"|date=March 22, 2019|work=Music Mayhem Magazine|language=en-US|accessdate=April 12, 2019}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.laweekly.com/event/sabrina-carpenter-maggie-lindemann-10142281|title=Sabrina Carpenter, Maggie Lindemann|last=Callwood|first=Brett|work=L.A. Weekly|accessdate=April 12, 2019}}</ref> Линдеман ја издаде песната „Friends Go“ на 24 април 2019 година. Песната подоцна беше повторно објавена, во која учествуваше Тревис Баркер.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.altpress.com/features/travis-barker-friends-go-maggie-lindemann/|title=Travis Barker Drums Up Rework of 'Friends Go' With Maggie Lindemann|work=[[Alternative Press (magazine)|Alternative Press]]|access-date=January 7, 2021}}</ref> До 2020 година, таа објави четири песни; "Knife Under My Pillow", "Gaslight!", „Scissorhands“ и „Loner“. Сите четири песни, како и четирите нови песни, беа вклучени во албумот на Линдеман, ''PARANOIA,'' објавен на 22 јануари 2021 година. Албумот и самата Линдеман добија пофалби од ''Alternative Press'', кои ја признаа нејзината „[[Поп-музика|поп]] позадина“ и ја ценеа Линдеман „мешање жанрови и експериментирање со рок и метал звуци“ и ѝ припишуваа заслуга за „одржувањето на емото во живот“.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.altpress.com/features/maggie-lindemann-emo-paranoia-ep-release|title=10 WAYS MAGGIE LINDEMANN IS KEEPING EMO ALIVE IN A WHOLE NEW WAY|work=[[Alternative Press (magazine)|Alternative Press]]|access-date=January 7, 2021}}</ref> Линдеман вели дека [[Аврил Лавињ]] имала големо влијание на Paranoia, особено на „Knife Under My Pillow“.<ref name="Maldonado">{{Наведена мрежна страница|url=https://thehoneypop.com/2020/12/08/thp-exclusive-finding-her-throne-alt-princess-maggie-lindemann/|title=THP Exclusive: Finding Her Throne, Alt Princess Maggie Lindemann|last=Maldonado|first=Mar|date=December 8, 2020|work=The Honey POP|accessdate=January 7, 2022}}</ref> PARANOIA дебитираше на петтото место на најдобрите американски дебитантски албуми на неделата од неговото објавување на Spotify. Нејзината песна, „Crash and Burn“, беше Алтернативен избор на седмицата на [https://www.audacy.com/ Radio.com] од 20 до 27 март, што го донесе првото деби на Меги Линдеман на радио топ листите на Mediabase и се искачи на 33-то место. Линдеман води [[Поткаст|подкаст]] наречен „swixxzaudio“, во кој го споделува името на нејзината издавачка куќа што ја основала во 2020 година. На подкастот, кој моментално има 10 епизоди и започна на 20 април 2020 година, таа разговараше за различни теми како што се создавањето и објавувањето на PARANOIA. Таа го опишува подкастот како нејзино „зборување со секој што сака да слуша“.<ref name="Maldonado">{{Наведена мрежна страница|url=https://thehoneypop.com/2020/12/08/thp-exclusive-finding-her-throne-alt-princess-maggie-lindemann/|title=THP Exclusive: Finding Her Throne, Alt Princess Maggie Lindemann|last=Maldonado|first=Mar|date=December 8, 2020|work=The Honey POP|accessdate=January 7, 2022}}</ref> == Личен живот == Во 2015 година, на [[Тамблер|Tumblr]] протекло видео на кое се гледало дека тогашното момче на Линдеман, ѕвездата на Вајн, Картер Рејнолдс се обидувал да ја убеди Линдеман на [[орален секс]], и покрај тоа што таа постојано велела „ова ми прави толку непријатно“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.smh.com.au/technology/hashtagcrossed-lovers-carter-reynolds-and-maggie-lindemann-struggle-with-social-media-that-made-them-celebs-20150723-giipct.html|title=Hashtag-crossed lovers Carter Reynolds and Maggie Lindemann struggle with social media that made them celebs|date=July 23, 2015|work=The Sydney Morning Herald|language=en|accessdate=August 21, 2020}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://metro.co.uk/2015/06/24/twitter-reacts-to-leaked-video-of-vine-star-pressuring-16-year-old-into-giving-oral-sex-5262409/|title=Twitter reacts to leaked video of Vine star 'pressuring 16-year-old into giving oral sex'|date=June 24, 2015|work=Metro|language=en|accessdate=August 21, 2020}}</ref> Во 2016 година, Линдеман јавно излезе како [[Бисексуалност|бисексуалец]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.divamag.co.uk/Diva-Magazine/Celebs/Maggie-Lindemann-A-lot-of-people-have-a-hard-time-believing-Im-bisexual/|title=Maggie Lindemann: "A lot of people have a hard time believing I'm bisexual"|last=Lyell|first=Carrie|date=June 22, 2018|work=Diva|archive-url=https://web.archive.org/web/20180622082036/http://www.divamag.co.uk/Diva-Magazine/Celebs/Maggie-Lindemann-A-lot-of-people-have-a-hard-time-believing-Im-bisexual/|archive-date=June 22, 2018}}</ref> Почнувајќи од 2019 година, Линдеман е во врска со Брендон Ареага, член на машкиот бенд PRETTYMUCH.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.popsugar.co.uk/node/46952964|title=BRB, I'm Melting at These Pics of Brandon Arreaga and Maggie Lindemann|last=Dolan|first=Chelsea|date=November 26, 2019|work=POPSUGAR Celebrity UK|language=en|accessdate=March 18, 2020}}</ref> Во 2019 година, додека настапуваше во Малезија, Линдеман беше придружувана од сцената и уапсена поради настап без пропусница за професионална посета, како што бараа сите странци кои вршат работа во земјата. Таа беше ослободена со кауција следниот ден, а организаторите на настанот ја признаа вината. Таа го опиша инцидентот како „пет дена жив пекол“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/entertainment/singer-maggie-lindemann-arrested-in-malaysia-days-before-she-was-due-to-play|title=Singer Maggie Lindemann arrested in Malaysia days before she was due to play in Singapore|last=hermesauto|date=July 5, 2019|work=The Straits Times|language=en|accessdate=July 6, 2019}}</ref> == Влијанија == Линдеман ги признава [[Лана Дел Реј]], Бенкс и Плашливиот Блек како некои од нејзините главни влијанија, нарекувајќи ги „анти поп-ѕвезди“... необични уметници кои ја работат својата индивидуална работа и не се грижат да бидат мејнстрим.<ref name="noisey">{{Наведена мрежна страница|url=https://noisey.vice.com/en_us/article/maggie-lindemann-couple-of-kids-interview|title=Social Media Star Turned Singer Maggie Lindemann Talks Outsider Pop and Overcoming Cyberbullying – Noisey|last=Kaplan|first=Ilana|work=noisey|accessdate=September 22, 2016}}</ref> Таа ги заслужи роковите и алтернативните дела од раните 2000-ти, како што се [[Гвен Стефани]], [[Аврил Лавињ]], [[Paramore|Параморе]], [[Evanescence|Еванесценс]] и Флајлиф, како влијанија, велејќи: „Тоа е всушност моето омилено време во музиката, но се чувствував како да морам да ја сокријам таа страна. Oд себе за да одговарам на оваа атмосфера на поп принцезата“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.wmagazine.com/culture/emo-music-tiktok-gen-z-its-not-a-phase-its-a-lifestyle|title=When Did Emo Become Cool Again?|last=George|first=Cassidy|work=W Magazine|language=en|accessdate=August 26, 2021}}</ref> Лавињ особено влијаеше на песната на Линдеман „Knife Under My Pillow“.<ref name="Maldonado">{{Наведена мрежна страница|url=https://thehoneypop.com/2020/12/08/thp-exclusive-finding-her-throne-alt-princess-maggie-lindemann/|title=THP Exclusive: Finding Her Throne, Alt Princess Maggie Lindemann|last=Maldonado|first=Mar|date=December 8, 2020|work=The Honey POP|accessdate=January 7, 2022}}</ref> == Дискографија == === Проширени претстави === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! rowspan="1" scope="col" style="width:11em;" |Наслов ! rowspan="1" scope="col" style="width:25em;" | Детали за албумот |- ! scope="row" | ''Параноја'' | * Објавено: 22 јануари 2021 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://music.apple.com/us/album/paranoia/1530275957|title=Paranoia by Maggie Lindemann|date=January 22, 2021|work=[[Apple Music]]}}</ref> * Ознака: Керолин * Формати: [[Музичко симнување|Дигитално преземање]], [[Семрежно емитување|стриминг]] |} === Слободни === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! rowspan="2" scope="col" style="width:13em;" |Наслов ! rowspan="2" scope="col" style="width:1em;" |Година ! colspan="11" scope="col" |Peak chart positions ! rowspan="2" scope="col" |Certifications ! rowspan="2" scope="col" |Album |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[ARIA Charts|AUS]]<br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ariacharts.com.au/charts/singles-chart|title=ARIA Australian Top 50 Singles|date=August 14, 2017|publisher=[[Australian Recording Industry Association]]|accessdate=August 12, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[Ö3 Austria Top 40|AUT]]<br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://austriancharts.at/showinterpret.asp?interpret=Maggie+Lindemann|title=austriancharts.at – Discographie Maggie Lindemann|publisher=Hung Medien|accessdate=June 15, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[Канадски Хот 100|CAN]] <br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.billboard.com/biz/search/charts?f%5B0%5D=is_bmdb_track_id:7534509&f%5B1%5D=itm_field_chart_id:793&refine=1|title=Chart Search – Billboard|work=www.billboard.com}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |DEN<br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://hitlisten.nu/default.asp?w=23&y=2017&list=t40|title=Track Top-40 Uge 22, 2017|publisher=[[Hitlisten]]|accessdate=June 7, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |GER<br /><br /><ref name="GER">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.offiziellecharts.de/suche?artist_search=Maggie+Lindemann&do_search=do|title=offiziellecharts.de – Discographie Maggie Lindemann|publisher=GfK Entertainment|accessdate=June 2, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[Irish Singles Chart|IRL]]<br /><br /><ref name="IRL">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.officialcharts.com/charts/irish-singles-chart/20170707/ie7501/|title=Official Irish Singles Chart|publisher=Official Charts Company|accessdate=December 12, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[MegaCharts|NLD]]<br /><br /><ref name="NLD">{{Наведена мрежна страница|url=http://dutchcharts.nl/showinterpret.asp?interpret=Maggie+Lindemann|title=dutchcharts.nl – Discografie Maggie Lindemann|publisher=Hung Medien|accessdate=June 16, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[VG-lista|NOR]]<br /><br /><ref name="NOR">{{Наведена мрежна страница|url=http://norwegiancharts.com/showinterpret.asp?interpret=Maggie+Lindemann|title=norwegiancharts.com – Discography Maggie Lindemann|publisher=Hung Medien|accessdate=May 13, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[Sverigetopplistan|SWE]]<br /><br /><ref name="SWE">{{Наведена мрежна страница|url=http://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Maggie+Lindemann|title=swedishcharts.com – Discography Maggie Lindemann|publisher=Hung Medien|accessdate=May 13, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |SWI<br /><br /><ref name="SWI">{{Наведена мрежна страница|url=http://hitparade.ch/showinterpret.asp?interpret=Maggie+Lindemann|title=hitparade.ch – Discographie Maggie Lindemann|publisher=Hung Medien|accessdate=May 29, 2017}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;" |[[UK Singles Chart|UK]]<br /><br /><ref name="UK">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.officialcharts.com/artist/51410/maggie-lindemann/|title=Maggie Lindemann {{!}} full Official Chart history|publisher=[[Official Charts Company]]|accessdate=June 10, 2017}}</ref> |- ! scope="row" |"Knocking on Your Heart" | rowspan="2" |2015 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | | rowspan="8" {{n/a|Non-album singles}} |- ! scope="row" |"Couple of Kids" |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Things" | rowspan="2" |2016 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Pretty Girl" |12 |27 |71 |13 |25 |6 |16 |8 |4 |42 |8 | * [[Австралиска музичка индустриска асоцијација|ARIA]]: 3× Platinum<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aria.com.au/pages/SinglesAccreds2018.htm|title=ARIA Charts – Accreditations – 2018 Singles|date=December 31, 2018|work=aria.com.au|publisher=Australian Recording Industry Association|accessdate=January 29, 2019}}</ref> * BPI: 2× Platinum * IFPI DEN: Platinum<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ifpi.dk/?q=content/maggie-lindemann-pretty-girl-0|title=Maggie Lindemann "Pretty Girl"|date=December 12, 2017|publisher=[[IFPI Denmark]]|accessdate=December 19, 2017}}</ref> * [[Здружение на музичките сниматели на Америка|RIAA]]: Platinum<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.riaa.com/gold-platinum/?tab_active=default-award&ar=Maggie+Lindemann&ti=Pretty+Girl&format=Single&type=#search_section|title=Pretty Girl|date=June 28, 2019|publisher=[[Recording Industry Association of America]]|others=Maggie Lindemann|accessdate=July 2, 2019}}</ref> |- ! scope="row" |"Obsessed" |2017 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Human" | rowspan="2" |2018 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Would I" |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Friends Go"<br /><br /> <span style="font-size:85%;">(solo or with Travis Barker)</span> |2019 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Knife Under My Pillow" | rowspan="4" |2020 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | | rowspan="4" |''Paranoia'' |- ! scope="row" |"Gaslight"<br /><br /> <span style="font-size:85%;">(featuring Siiickbrain)</span> |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Scissorhands" |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Loner" |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |- ! scope="row" |"OHMAMI" <br /><br /> <span style="font-size:85%;">(with [[Chase Atlantic]])</span> | rowspan="2" |2021 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— | | rowspan="2" {{TBA}} |- ! scope="row" |"She Knows It" |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |- ! scope="row" |"debbie downer" <br /><br /> <span style="85%;">(with LØLØ)</span> |2022 |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |— |- | colspan="22" style="font-size:85%;" |"—" denotes a single that did not chart or was not released. |} === Како истакнат уметник === {| class="wikitable plainrowheaders" border="1" style="text-align:center;" |+Список на песни како избран изведувач, прикажувајќи ја годината на издавање и името на албумот ! scope="col" | Наслов ! scope="col" | година ! scope="col" | Сертификати ! scope="col" | Албум |- ! scope="row" | "Personal" (The Vamps и Maggie Lindemann) | 2017 година | |Night & Day (Day Edition) |- ! scope="row" | „Мoon & Stars“<br /><br /><br /><br /><span style="font-size:85%;">( $NOT со Меги Линдеман)</span> | 2020 година | * [[Здружение на музичките сниматели на Америка|RIAA]] : Gold | ''- TRAGEDY+'' |} === Ремикси === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! scope="col" style="width:13em;" |Наслов ! scope="col" style="width:1em;" | година |- ! scope="row" |"Pretty Girl" (Ye Remix) | rowspan="3" | 2017 година |- ! scope="row" | "Pretty Girl" (Taylor Wise Remix) |- ! scope="row" |"Pretty Girl" (Cheat Codes & Cade Remix) |- |} == Филмографија == {| class="wikitable sortable" !година ! Наслов ! Улога ! {{Крат|Ref.|Reference}} |- | 2021 година |Downfalls High | Тифани Линди | align="center" | <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.revolt.tv/new-music/2021/1/20/22240451/machine-gun-kelly-downfalls-high-musical|title=Machine Gun Kelly unveils 'Downfalls High' musical|last=Powell|first=Jon|date=January 20, 2021|accessdate=February 12, 2021}}</ref> |} == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://maggielindemann.com/ Официјална веб страна] {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1998 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] l72hlfptifdhej7fk7nxwbe7k1pzm7q 0 1294662 4800489 4785309 2022-08-09T09:57:17Z Bjankuloski06 332 /* Раниот живот */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox person|honorific_prefix=[[Dame]]|name=Jane Campion|honorific_suffix={{post-nominals|country=NZL|size=100%|DNZM}}|image=Jane Campion DNZM (cropped).jpg|caption=Campion in 2016|birth_name=Elizabeth Jane Campion|birth_date={{birth date and age|1954|04|30|df=yes}}|birth_place=[[Wellington]], New Zealand|occupation={{hlist|[[Screenwriter]]|[[film producer|producer]]|[[film director|director]]}}|years_active=|known_for=|spouse={{marriage|Colin David Englert|1992|2001|reason=div.}}|mother=[[Edith Campion (actress)|Edith Campion]]|father=[[Richard Campion (theatre director)|Richard Campion]]|children=2 (including [[Alice Englert]])|signature=Jane Campion signature.svg}} '''Дам Елизабет Џејн Кемпион''' {{Post-nominals|DNZM}} (родена на 30 април 1954 година) е новозеландска [[Филмски режисер|режисерка]], [[сценарист]] и продуцент .<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA32|title=Jane Campion: Authorship and Personal Cinema|last=Fox|first=Alistair|publisher=Indiana University Press|year=2011|isbn=978-0253223012|page=32|access-date=30 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913175156/https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA32|archive-date=13 September 2021}}</ref> Таа стана првата жена која двапати беше номинирана за [[Оскар за најдобар режисер|Оскар за најдобра режија]] . Таа е, исто така, првата жена-режисер што ја доби Златната палма за ''„Пиано“'' (1993), што и го донесе и Оскар за најдобро оригинално сценарио . На 78. Меѓународен филмски фестивал во Венеција, таа ја освои наградата Сребрен лав за режија <nowiki><i id="mwHQ">на Моќта на кучето</i></nowiki> (2021).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rnz.co.nz/news/world/451315/jane-campion-wins-best-director-at-venice-film-festival|title=Jane Campion wins best director at Venice Film Festival|date=2021-09-12|work=RNZ|language=en-nz|archive-url=https://web.archive.org/web/20210912082818/https://www.rnz.co.nz/news/world/451315/jane-campion-wins-best-director-at-venice-film-festival|archive-date=12 September 2021|accessdate=2021-09-12}}</ref> Кемпион е познат и по режијата на филмовите ''Ангел на мојата маса'' (1990), ''Светиот чад!'' (1998) и ''Светла ѕвезда'' (2009), како и заедничкото правење на телевизиската серија ''Врвот на езерото'' (2013). == Раниот живот == Кемпион е родена во [[Велингтон]], Нов Зеланд, втора ќерка на Едит Кемпион (роденото Беверли Џорџет Хана), актерка, писателка и наследничка; и Ричард М. Кемпион, учител и театарски и оперски режисер.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA25|title=Jane Campion profile|last=Fox|year=2011|isbn=978-0253223012|page=25|access-date=13 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709200704/https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA25|archive-date=9 July 2021}}</ref><ref name="McHugh">{{Наведена книга|title=Contemporary Film Directors: Jane Campion|last=McHugh|first=Kathleen|publisher=University of Illinois, Urbana|year=2007|isbn=978-0-252-03204-2|location=United States of America}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/1993/05/30/movies/film-view-jane-campion-stirs-romance-with-mystery.html|title=FILM VIEW; Jane Campion Stirs Romance With Mystery|last=Canby|first=Vincent|date=30 May 1993|work=[[The New York Times]]|access-date=9 February 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170616121343/http://www.nytimes.com/1993/05/30/movies/film-view-jane-campion-stirs-romance-with-mystery.html|archive-date=16 June 2017}}</ref> Нејзиниот прадедо по мајка бил Роберт Хана, познат производител на чевли за кого била изградена Артмин куќа . Нејзиниот татко потекнувал од семејство кое припаѓало на фундаменталистичката секта „Христијански ексклузивни браќа “.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA26|title=Jane Campion profile|last=Fox|year=2011|isbn=978-0253223012|page=26|access-date=30 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709191227/https://books.google.com/books?id=U5Zv_Uaa-WUC&pg=PA26|archive-date=9 July 2021}}</ref> Заедно со нејзината сестра Ана, една ипол постарата од неа, и седум години помладиот брат Мајкл, Кемпион порасна во светот на новозеландскиот театар.<ref name="McHugh" /> Нивните родители ги основаа играчите на Нов Зеланд.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=FoyiVAT1MUwC&pg=PA41|title=Jane Campion profile|last=Fox|year=2009|isbn=978-0814334324|page=41|access-date=30 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20210913195959/https://books.google.com/books?id=FoyiVAT1MUwC&pg=PA41|archive-date=13 September 2021}}</ref> Кемпион првично ја отфрлил идејата за кариера во драмските уметности и наместо тоа дипломирал со диплома по антропологија на Универзитетот Викторија во Велингтон во 1975 година.<ref name="McHugh" /> Во 1976 година се запишала на уметничкото училиште Челзи во Лондон и патувала низ Европа. Заработила диплома за визуелни уметности (сликарство) на Сиднејскиот колеџ за уметности на Универзитетот во Сиднеј во 1981 година. Подоцнежното филмско дело на Кемпион беше делумно обликувано од нејзиното образование во уметничкото училиште; Таа, дури и во нејзината зрела кариера, ги наведе сликарката [[Фрида Кало]] и вајарот Џозеф Бојс како влијанија.<ref name="McHugh"/> Незадоволството на Кемпион од ограничувањата на сликарството <ref name="McHugh"/> ја довело до снимање филмови и создавање на нејзиниот прв краток, Тисус'','' во 1980 година. Во 1981 година, таа започнала да студира на Австралиското училиште за филм, телевизија и радио, каде што снимила уште неколку кратки филмови и дипломирала во 1984 година.<ref>Mark Stiles, "Jane Campion", ''Cinema Papers'', December 1985, pp. 434-435, 471</ref> == Кариера == [[Податотека:PERX0152_05.jpg|мини|262x262пкс| Џејн Кемпион на 47. Меѓународен филмски фестивал во Венеција во 1990 година]] Првиот краток филм на Кемпион, ''Пил'' (1982), ја освои <nowiki><i id="mwWQ">Златната палма</i></nowiki> за краток филм на Канскиот филмски фестивал во 1986 година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.festival-cannes.fr/en/archives/1986/awardCompetition.html|title=Awards 1986 : Competition - Festival de Cannes 2015 (International Film Festival)|work=Festival-cannes.fr|archive-url=https://web.archive.org/web/20150701170021/http://www.festival-cannes.fr/en/archives/1986/awardCompetition.html|archive-date=1 July 2015|accessdate=2015-12-30}}</ref> а следеа и други награди за кратките филмови „ ''Безстрасни моменти'' “ (1983), ''„Сопствена приказна на една девојка“'' (1984) и ''После часови'' (1984). По напуштањето на Австралиското училиште за филм и телевизија, таа режираше епизода за лесната забавна серија на AБЦ Играње Dejз (1986), што доведе до нејзиниот прв ТВ филм, ''Двајца пријатели'' (1986), продуциран од Јан Чепмен.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.sensesofcinema.com/2017/cteq/2-friends/|title=Girlhood in Reverse – Jane Campion's 2 Friends (1986)|last=Audrey Foster|first=Gwendolyn|date=September 2017|work=Senses of Cinema|archive-url=https://web.archive.org/web/20200824210730/https://www.sensesofcinema.com/2017/cteq/2-friends/|archive-date=24 August 2020|accessdate=24 August 2020}}</ref> Нејзиното играно деби, ''Sweetie'' (1989), освои меѓународни награди. Дополнително признание дојде со ''Ангел на мојата маса'' (1990), биографски филм за животот на новозеландската писателка Џенет Фрејм, од сценарио напишано од Лора Џонс . Следуваше широко распространето признание со ''Пијаното'' (1993), кој ја освои Златната палма на филмскиот фестивал во Кан во 1993 година,<ref name="festival-cannes.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.festival-cannes.com/en/archives/ficheFilm/id/2567/year/1993.html|title=Festival de Cannes: The Piano|work=festival-cannes.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20091003115809/http://www.festival-cannes.com/en/archives/ficheFilm/id/2567/year/1993.html|archive-date=3 October 2009|accessdate=22 August 2009}}</ref> најдобар режисер од Австралискиот филмски институт и Оскар за најдобро оригинално сценарио во 1994 година. На 66-тото доделување на Оскарите, Кемпион беше втората жена која некогаш била номинирана за најдобар режисер.  Последователната работа на Кемпион има тенденција да го поларизира мислењето. ''Портретот на една дама'' (1996), базиран на романот на [[Хенри Џејмс]], ги играше [[Никол Кидман]], [[Џон Малковиќ|Џон Малкович]], Барбара Херши и Мартин Донован . ''Светиот чад!'' (1999) виде дека Кемпион се здружи со Харви Кајтел по втор пат (првиот беше ''The Пиано'' ), овој пат со [[Кејт Винслет]] како главна жена. ''[[Во кадар|In The Cut]]'' (2003), еротски трилер заснован на бестселерот на Сузана Мур, ѝ даде можност на [[Мег Рајан]] да отстапи од нејзината попозната личност на екранот. Нејзиниот филм ''Светла ѕвезда од 2009 година,'' биографска драма за поетот [[Џон Китс]] (го игра Бен Вишо ) и неговата љубовница Фани Браун ( Аби Корниш ), беше прикажан на Канскиот филмски фестивал.{{Се бара извор|date=December 2015}} Во интервјуто со Јан Лиза Хатнер, Кемпион разговараше за тоа како се фокусирала на страната на Фани од приказната, посочувајќи дека само две од сцените на филмот не ја прикажуваат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.films42.com/chats/JaneCampion.asp|title=Chats - Jane Campion|last=Huttner|first=Jan Lisa|work=Films42.com|publisher=Films For Two|archive-url=https://web.archive.org/web/20160507100732/http://www.films42.com/chats/JaneCampion.asp|archive-date=7 May 2016|accessdate=17 April 2020}}</ref> Кемпион ја создаде, напиша и ја режираше ТВ мини-серијата ''Top of the Lake'',<ref>{{Наведени вести|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/jane-campion-write-direct-sundance-257675|title=Jane Campion to Write, Direct Sundance Channel Miniseries Starring Elisabeth Moss|last=Guthrie|first=Marisa|date=4 November 2011|work=The Hollywood Reporter|access-date=30 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160107022828/http://www.hollywoodreporter.com/news/jane-campion-write-direct-sundance-257675|archive-date=7 January 2016}}</ref> која доби речиси универзално признание,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/top-of-the-lake/|title=Top of the Lake|publisher=Rotten Tomatoes|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620014759/https://www.rottentomatoes.com/tv/top-of-the-lake|archive-date=20 June 2019|accessdate=2015-12-30}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metacritic.com/tv/top-of-the-lake|title=Top Of The Lake - Season 1 Reviews|publisher=Metacritic|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406042943/https://www.metacritic.com/tv/top-of-the-lake|archive-date=6 April 2020|accessdate=2015-12-30}}</ref> освои бројни награди - вклучително, за главната актерка Елизабет Мос, награда Златен глобус за Најдобра актерка – минисерија или телевизиски филм и телевизиска награда од изборот на критичарите за најдобра женска улога во филм/минисерија — и беше номинирана за наградата „Прајтајм“ Еми за извонредна главна женска улога во минисерија или филм .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/title/tt2103085/awards|title=Top of the Lake (2013– ) : Awards|work=IMDb.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20170923203452/http://www.imdb.com/title/tt2103085/awards|archive-date=23 September 2017|accessdate=2015-12-30}}</ref> Кемпион исто така беше номиниран за наградата Еми Primetime за извонредна режија за минисерија, филм или драматичен специјал .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.emmys.com/awards/nominees-winners/2013/directing-miniseries-special|title=Nominees/Winners &#124; Television Academy|date=2015-11-13|work=Emmys.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20140708030957/http://www.emmys.com/awards/nominees-winners/2013/directing-miniseries-special|archive-date=8 July 2014|accessdate=2015-12-30}}</ref> [[Податотека:Jane_Campion_Cannes_2014_2.jpg|лево|мини| Џејн Кемпион во 2014 година]] Таа беше шеф на жирито за секциите Цинефондатион и за краток филм на Канскиот филмски фестивал во 2013 година <ref name="CampionCannes">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.festival-cannes.fr/en/readArticlePressRelease/59587.html|title=A Palme d'or for the Cinéfondation!|work=festival-cannes.fr|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029203925/http://www.festival-cannes.fr/en/readArticlePressRelease/59587.html|archive-date=29 October 2013|accessdate=30 December 2015}}</ref> и шеф на жирито за главниот натпреварувачки дел на Канскиот филмски фестивал 2014 година .<ref name="Cannes2014">{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-25636639|title=Jane Campion to preside over Cannes Film Festival jury|date=7 January 2014|work=BBC News|access-date=7 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140107132711/http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-25636639|archive-date=7 January 2014}}</ref> Кога канадскиот режисер [[Ксавие Долан|Ксавиер Долан]] ја доби наградата од жирито за неговиот филм „ ''Мама'' “, тој рече дека ''„Пијаното'' “ на Кемпион „ме натера да сакам да пишувам улоги за жени - убави жени со душа, волја и сила, а не жртви или предмети“. Кемпион одговори со станување од своето место за да го прегрне.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.smh.com.au/entertainment/movies/bear-hugs-at-cannes-as-mommy-wins-jury-prize-20140525-zrndm.html|title=Bear hugs at Cannes as Mommy wins jury prize|work=The Sydney Morning Herald|access-date=15 April 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20160107022828/http://www.smh.com.au/entertainment/movies/bear-hugs-at-cannes-as-mommy-wins-jury-prize-20140525-zrndm.html|archive-date=7 January 2016}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.montrealgazette.com/entertainment/movie-guide/Xavier+Dolan+Jane+Campion/9874782/story.html|title=Xavier Dolan and Jane Campion|date=26 July 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140726160006/http://www.montrealgazette.com/entertainment/movie-guide/Xavier+Dolan+Jane+Campion/9874782/story.html|archive-date=26 July 2014}}</ref> Во 2014 година, беше објавено дека Кемпион е пред договор за режија на адаптација на романот на Рејчел Кушнер, ''The Flamethrowers'' .<ref>{{Наведени вести|url=http://time.com/97271/jane-campion-the-flamethrowers|title=Jane Campion in talks to direct the big-screen adaptation of "The Flamethrowers"|last=Gibson|first=Megan|date=13 May 2014|work=Time|access-date=18 July 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140602071643/http://time.com/97271/jane-campion-the-flamethrowers/|archive-date=2 June 2014}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://variety.com/2014/film/news/jane-campion-flamethrowers-adaptation-1201178887|title=Jane Campion Near Deal to Direct Adaptation of 'The Flamethrowers'|last=Khatchatourian|first=Maane|date=13 May 2014|work=Variety|access-date=11 December 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171005120019/http://variety.com/2014/film/news/jane-campion-flamethrowers-adaptation-1201178887/|archive-date=5 October 2017}}</ref> Во 2015 година, Кемпион потврди дека ќе биде ко-режисер и ко-пишуван на втората сезона на ''Top of the Lake'' со приказната преместена во [[Сиднеј]] и Харбор Сити, Хонгконг, а Елизабет Мос ќе ја повтори нејзината улога како Робин Грифин.<ref>{{Наведени вести|url=http://jezebel.com/season-2-of-top-of-the-lake-will-take-place-in-sydney-a-1719784402|title=Season 2 of ''Top of the Lake'' Will Take Place in Sydney and Hong Kong|last=Shechet, Ellie|date=23 June 2015|work=Jezebel|access-date=28 August 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150804164841/http://jezebel.com/season-2-of-top-of-the-lake-will-take-place-in-sydney-a-1719784402|archive-date=4 August 2015}}</ref> Серијата продолжение со наслов „ ''Врв на езерото: девојка од Кина“'' беше објавена во 2017 година. Снимено и сместено во Сиднеј, ''Врвот на езерото: девојка од Кино ја'' прикажува Алис Енглерт, ќерката на Кемпион, во главната улога како биолошката ќерка на Робин. Во серијата се појавуваат и Јун Лесли, Дејвид Денцик и [[Никол Кидман]] . Во 2019 година, беше најавен првиот филм на Кемпион по една деценија, адаптација на романот на Томас Севиџ, ''Моќта на кучето'' . Филмот е напишан и режиран од неа и беше објавен во 2021 година,<ref>{{Наведени вести|url=https://variety.com/2019/film/news/benedict-cumberbatch-elisabeth-moss-jane-campion-power-of-the-dog-1203205974/|title=Benedict Cumberbatch, Elisabeth Moss to Star in Jane Campion's New Film|last=Kroll|first=Justin|date=6 May 2019|work=Variety|access-date=17 November 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20211212084257/https://variety.com/2019/film/news/benedict-cumberbatch-elisabeth-moss-jane-campion-power-of-the-dog-1203205974/|archive-date=12 December 2021}}</ref> откако имаше премиера на 78. Меѓународен филмски фестивал во Венеција, каде што Кемпион беше награден со Сребрен лав за најдобра режија.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.indiewire.com/2021/09/venice-film-festival-winners-2021-1234663899/|title=Venice Film Festival Awards: Golden Lion Goes to Audrey Diwan’s ‘Happening’ (Full List)|last=Lattanzio|first=Ryan|archive-url=https://web.archive.org/web/20210912051251/https://www.indiewire.com/2021/09/venice-film-festival-winners-2021-1234663899/|archive-date=12 September 2021|accessdate=11 September 2021}}</ref> Филмот беше меѓународно признат од критиката, освојувајќи бројни награди и номинации за режија, сценарио и изведба на актерската екипа.<ref>{{Наведување|title=The Power of the Dog|url=https://www.metacritic.com/movie/the-power-of-the-dog|access-date=2022-01-01|archivedate=3 December 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211203025726/https://www.metacritic.com/movie/the-power-of-the-dog}}</ref> Кемпион заработи три номинации во соодветните категории за најдобар режисер, најдобро сценарио и најдобар филм на наградите Златен глобус, меѓународните награди AACTA, филмските награди од изборот на критичарите и сателитските награди . Во февруари 2022 година, филмот доби 12 номинации на 94-тото доделување на Оскарите, што беше водечки во номинациите за Оскар истата година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.npr.org/2022/02/08/1078904804/oscar-nominations-2022|title='The Power of the Dog' and 'Dune' lead the pack in Oscar nominations: Full list|last=Andrew Limbong|date=2022-02-08|publisher=NPR|archive-url=https://web.archive.org/web/20220208154948/https://www.npr.org/2022/02/08/1078904804/oscar-nominations-2022|archive-date=8 February 2022|accessdate=2022-02-13}}</ref> Филмот е награден за десетина награди, вклучувајќи најдобар филм, најдобар режисер, најдобро адаптирано сценарио, најдобар актер за Бенедикт Камбербач, најдобра споредна женска улога за Кирстен Данст и најдобра споредна машка улога и за Коди Смит-Мекфи и Џеси Племонс.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/film/2022/feb/08/oscar-nominations-2022-the-power-of-the-dog-leads-the-pack|title=Oscar nominations 2022: The Power of the Dog leads the pack|last=Shoard|first=Catherine|date=February 8, 2022|work=The Guardian News|access-date=February 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220208172107/https://www.theguardian.com/film/2022/feb/08/oscar-nominations-2022-the-power-of-the-dog-leads-the-pack|archive-date=8 February 2022|page=1}}</ref> Кемпион стана првата жена која доби повеќекратни номинации за најдобар режисер.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2022/film/news/jane-campion-oscar-nominations-best-director-1235169721/|title=Jane Campion Makes Oscars History as First Woman With Two Best Director Nominations|last=Sharf|first=Zack|date=2022-02-08|work=Variety|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20220208213620/https://variety.com/2022/film/news/jane-campion-oscar-nominations-best-director-1235169721/|archive-date=8 February 2022|accessdate=2022-02-08}}</ref> == Личен живот == Во 1992 година, таа се омажи за Колин Дејвид Енглерт, Австралиец кој работеше како директор на второто одделение на Пиано .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://businessprofiles.com/details/englert-colin-david/AU-46864597461|title=ENGLERT, COLIN DAVID Australia|publisher=Business Profiles|archive-url=https://web.archive.org/web/20160107022828/http://businessprofiles.com/details/englert-colin-david/AU-46864597461|archive-date=7 January 2016|accessdate=2015-12-30}}</ref> Нивното прво дете Џаспер е родено во 1993 година, но живеело само 12 дена.<ref>{{Наведена книга|title=Jane Campion: Interview|last=Franke|first=Lizzie|publisher=[[University Press of Mississippi]]|year=1999|isbn=978-1578060832|editor-last=Wexman|editor-first=Virginia Wright|page=207|chapter=Jane Campbell Is Called the Best Female Director in the World. What's Female Got to Do with It?|access-date=31 January 2013|chapter-url=https://books.google.com/books?id=l0rvxoT4mj4C&q=%22jane+campion%22+baby&pg=PA207|archive-url=https://web.archive.org/web/20210724231627/https://books.google.com/books?id=l0rvxoT4mj4C&q=%22jane+campion%22+baby&pg=PA207|archive-date=24 July 2021}}</ref> Нивното второ дете, Алис Енглерт, е родено во 1994 година; таа е актерка. Двојката се разведе во 2001 година.<ref name="nzherald">{{Наведени вести|url=http://www.nzherald.co.nz/entertainment/news/article.cfm?c_id=1501119&objectid=10860944|title=Alice Englert stars in Twilight successor|last=Sampson|first=Des|date=24 January 2013|work=[[The New Zealand Herald]]|access-date=31 January 2013|archive-url=https://www.webcitation.org/6E5zVaCaY?url=http://www.nzherald.co.nz/entertainment/news/article.cfm?c_id=1501119|archive-date=1 February 2013}}</ref> == Прием == Од почетокот на нејзината кариера, работата на Кемпион добива високи пофалби од критичарите насекаде. Во ''Џејн Кемпион: Интервјуа'' на VW Вексман (1999), критичарот Дејвид Томсон го опишува Кемпион „како еден од најдобрите млади режисери во светот денес“.<ref>V. W. Wexman. ''Jane Campion: Interviews''. Roundhouse Publishing. 1999. {{ISBN|1-57806-083-4}}.</ref> Слично на тоа, во „Повеќе отколку што се среќава со окото: Посредувањето на ефектите во милата на Џејн ''Кемпион'' “ на Сју Жилет, делото на Кемпион е опишано како „можеби најцелосниот и највистинскиот начин да се биде верен на реалноста на искуството“; со користење на „неискажливото“ и „невидливото“, таа успева да ги катализира шпекулациите на публиката.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://sensesofcinema.com/1999/feature-articles/sweetie/|title=More than Meets the Eye: The Mediation of Affects in Jane Campion's Sweetie • Senses of Cinema|work=Sensesofcinema.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20121115065556/http://sensesofcinema.com/1999/feature-articles/sweetie/|archive-date=15 November 2012|accessdate=2015-12-30}}</ref> Филмовите на Кемпион имаат тенденција да гравитираат околу темите на родовата политика, како што се заведувањето и женската сексуална моќ. Ова доведе некои да ја етикетираат работата на Кемпион како феминистичка. Сепак, Ребека Флинт Маркс тврди, „иако не е неточна, [феминистичката етикета] не успева целосно да ги долови дилемите на нејзините ликови и длабочината на нејзината работа“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://movies.nytimes.com/person/83988/Jane-Campion/biography|title=Jane Campion - Biography - Movies & TV - NYTimes.com|date=1954-04-30|work=[[The New York Times]]|publisher=[[Baseline (database)|Baseline]] & [[All Movie Guide]]|accessdate=2015-12-30}}{{Мртва врска|date=April 2021}}</ref> == Почести и признанија == [[Податотека:PERX0152_07.jpg|мини|229x229пкс| Џејн Кемпион ја доби Големата награда на жирито од Ањелика Хјустон на 47. Меѓународен филмски фестивал во Венеција]] Кемпион беше назначен за Дама придружник на [[Орден за заслужност на Нов Зеланд|Новозеландскиот Орден за заслуги]] во Новогодишните почести во 2016 година, за услугите во филмот.<ref name="nzl2015">{{Наведени вести|url=https://www.tvnz.co.nz/one-news/new-zealand/richie-mccaw-surpasses-knighthood-appointed-nzs-top-honour|title=Richie McCaw surpasses knighthood, appointed NZ's top honour|date=30 December 2015|work=TVNZ|access-date=30 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160107022829/https://www.tvnz.co.nz/one-news/new-zealand/richie-mccaw-surpasses-knighthood-appointed-nzs-top-honour|archive-date=7 January 2016}}</ref> == Филмографија == === Кратки филмови === {| class="wikitable" !година ! Наслов ! width="65" | директор ! width="65" | писател ! width="65" | Продуцент ! Белешки |- | 1980 година | ''Ткива'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 1981 година | ''Несреќи на заведување и освојување'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 1982 година | ''Пил: Вежба за дисциплина'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 1983 година | ''Безстрасни моменти'' | {{Да}}| {{Да}}| {{Да}} | |- | rowspan="2" | 1984 година | ''Сопствена приказна за една девојка'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | ''После часови'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 2006 година | ''Воден дневник'' | {{Да}}| {{Да}} | | Сегмент од ''8'' |- | 2007 година | ''Лејди Буг'' | {{Да}}| {{Да}} | | Сегмент од ''Секое свое кино'' |- | 2012 година | ''Јас сум тој'' | || {{Да}} | |- | 2016 година | ''Семејна среќа'' | || {{Да}} | |} === Играни филмови === {| class="wikitable" !година ! Наслов ! width="65" | директор ! width="65" | писател ! width="65" | Продуцент ! Белешки |- | 1989 година | ''Мила'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 1990 година | ''Ангел на мојата маса'' | {{Да}} | | | |- | 1993 година | ''Пијано'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 1996 година | ''Портрет на дама'' | {{Да}} | | | |- | rowspan="2" | 1999 година | ''Светиот чад!'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | ''Меко овошје'' | || {{Да}} | |- | 2003 година | ''[[Во кадар|Во Сечењето]]'' | {{Да}}| {{Да}} | | |- | 2006 година | ''Киднапирање: Приказната за Мегуми Јокота'' | || {{Да}} | [[Документарен филм]] |- | 2009 година | ''Светла ѕвезда'' | {{Да}}| {{Да}}| {{Да}} | |- | 2021 година | ''Моќта на кучето'' | {{Да}}| {{Да}}| {{Да}} | |} === Телевизија === {| class="wikitable" !година ! Наслов ! width="65" | директор ! width="65" | писател ! width="65" | Продуцент ! Белешки |- | 1986 година | ''Двајца Пријатели'' | {{Да}} | | | ТВ филм |- | 2013 година | ''Врвот на езерото'' | {{Да}}| {{Да}}| {{Да}} | Минисерии<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Корежиран со Гарт Дејвис |- | 2017 година | ''Врвот на езерото: девојка од Кина'' | {{Да}}| {{Да}}| {{Да}} | Минисерии<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Корежиран со Ариел Клајман |} {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:95%;vertical-align:bottom;" !rowspan=2 {{diagonal split header|Actor|Work}} ! {{Мали|1986}} ! {{Мали|1989}} ! {{Мали|1990}} ! {{Мали|1993}} ! {{Мали|1996}} ! {{Мали|1999}} ! {{Мали|1999}} ! {{Мали|2003}} ! {{Мали|2009}} ! {{Мали|2013}} ! {{Мали|2017}} ! {{Мали|2021}} |-!! {{verth|''[[Two Friends (1986 film)|Two Friends]]'' (TV)}} !! {{verth|''[[Sweetie (1989 film)|Sweetie]]''}} !! {{verth|''[[An Angel at My Table]]''}} !! {{verth|''[[The Piano]]''}} !! {{verth|''[[The Portrait of a Lady (film)|The Portrait of a Lady]]''}} !! {{verth|''[[Holy Smoke!|Holy Smoke]]''}} !! {{verth|''[[Soft Fruit]]''}} !! {{verth|''[[In the Cut (film)|In the Cut]]''}} !! {{verth|''[[Bright Star (film)|Bright Star]]''}} !! {{verth|''[[Top of the Lake]]'' (S1)}} !! {{verth|''[[Top of the Lake]]'' (S2)}} !! {{verth|''[[The Power of the Dog (film)|The Power of the Dog]]''}} |- | style="width:130px;" | Роџер Ештон-Грифитс || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | Кери Фокс || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | Пол Годард || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | Холи Хантер || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | Харви Кајтел || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | [[Никол Кидман]] || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} |- | style="width:130px;" | Женевиев лимон || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} |- | style="width:130px;" | Кери Вокер || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{yes2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} || {{No2|}} |} == Исто така види == * женско кино * Новозеландски филмаџии * ''Златна палма'' * Оскар за најдобро пишување (оригинално сценарио) == Наводи == * Чешир, Елен: ''Џејн Кемпион.'' Лондон: Pocket Essentials, 2000 година. * Фокс, Алистер : ''Џејн Кемпион: Авторство и лично кино.'' Блумингтон-Индијанаполис: Универзитетот во Индијана Прес, 2011 година.{{ISBN|978-0-253-22301-2}} . * Жилет, Сју: „Погледи за зад огледалото: Филмовите на Џејн Кемпион“. Св. Килда: АТОМ, 2004 година.{{ISBN|1 876467 14 2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/1+876467+14+2|1 876467 14 2]] <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://sensesofcinema.com/2005/book-reviews/jane_campion_sue_gillett/|title=Views From Beyond the Mirror: The Films of Jane Campion by Sue Gillett • Senses of Cinema|work=Sensesofcinema.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20130321113801/http://sensesofcinema.com/2005/book-reviews/jane_campion_sue_gillett/|archive-date=21 March 2013|accessdate=2015-12-30}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://trove.nla.gov.au/work/17020615?versionId=45519961|title=The films of Jane Campion : views from beyond the mirror / Sue Gillett. - Version details|work=Trove.nla.gov.au|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304210725/http://trove.nla.gov.au/work/17020615?versionId=45519961|archive-date=4 March 2016|accessdate=8 June 2016}}</ref> * Хестер, Елизабет Ј.: Џејн Кемпион: Селективна означена библиографија на дисертации и тези.{{ISBN|978-1484818381}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1484818381|978-1484818381]] ,{{ISBN|1484818385}} . * Џонс, Гејл: „Пијаното“. Australian Screen Classics, Currency Press, 2007 година. * Марголис, Хариет (ед): „Пијаното на Џејн Кемпион“. Прес на Универзитетот Кембриџ, 2000 година. * Мекхју, Кетлин: „Џејн Кемпион“. Урбана и Чикаго: Прес на Универзитетот во Илиноис, 2007 година. * Раднер, Хилари, Алистер Фокс и Ирен Бесиер (уреди): „Џејн Кемпион: кино, нација, идентитет“. Детроит: Вејн Стејт Универзитетот Прес, 2009 година. * Верховен, Деб : ''Џејн Кемпион.'' Лондон: Routledge, 2009 година. * Вексман VW: ''Џејн Кемпион: Интервјуа.'' Roundhouse Publishing. 1999 година. == Наводи == [[Категорија:Biography with signature]] [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Луѓе од Велингтон]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1954 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] mzvchmcu4di4gy30zw5l9kilcg3prbu 0 1294787 4800559 4744541 2022-08-09T10:03:45Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Milija_BELIC_portrait.jpg|мини|Милија Белиќ]] '''Милија Белиќ''' (Рудовци, [[1954]]) — српски сликар, [[вајар]] и теоретичар на уметноста.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arhipelag.rs/autori/milija-belic/|title=Milija Belić {{!}} Arhipelag|work=www.arhipelag.rs|accessdate=2021-05-21}}</ref> == Биографија == Основно училиште завршил во Рудовци. Неговите први ликовни и литературни дела се објавени во детските списанија „Кекец“, „Насмејане новине“, „ Мали поле “, „Политика за деку“ и „ [[Политикин забавник|Политикин забавник“]]. Учел гимназија во Лазаревац. Како средношколец го основал и уредувал училишниот весник „Гимназијалац“, кој подоцна бил преименуван во „Стазе“, кога станало општинско младинско списание. Соработувал со издавачката куќа „ [[Дечје Новине|Дечје новине“]] од [[Горен Милановац]] како карикатурист и стрип до [[1975|1975 г]] година. Гимназија завршил во [[1973]] година. Дипломирал во [[1978]] година на Факултетот за ликовни уметности, Универзитетот во Белград, отсек сликарство, во класата на Зоран Петровиќ.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.seecult.org/sites/default/files/attachments/milija-belic-biografija.pdf|title=Милија Белић, биографија|work=Seecult}}</ref> Своите дела редовно ги изложувал од 1978 година на самостојни и заеднички изложби во земјата и странство. Станува член на Друштвото на ликовни уметници на Србија во [[1979]] година. Објавил бројни написи во весниците и списанијата „ Књижевна реч“, „ Књижевне новине“, „ [[Политика (весник)|Политика“]], „ Поља“, „ Венац“, „ Галаксија“, „ Дуга“, „ АБВ Хроника“, „ Колубара“.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.seecult.org/sites/default/files/attachments/milija-belic-biografija.pdf|title=Милија Белић, биографија|work=Seecult}}</ref> Тој бил стипендист на француската влада во [[1983|1983 г]]<nowiki/>одина и [[1984]] година. Постдипломските студии по естетика ги завршил во Париз во [[1992]] година. Докторската теза „Пластичен ритам-пролегомена за метаарт“ ја одбранил на [[Сорбона (универзитет)|Сорбона]] во [[1994]] година, со највисока оценка. Од 1999 година е член на Меѓународната асоцијација на ликовни критичари. Тој станал член на Фондацијата Тејлор во Париз во 2013 година. Тој го основал Carrément Art Construit во 2014 година во Париз.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.seecult.org/sites/default/files/attachments/milija-belic-biografija.pdf|title=Милија Белић, биографија|work=Seecult}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.epicentarpress.rs/vest/7757/|title=Život je kratak, umetnost je duga|work=www.epicentarpress.rs|accessdate=2021-05-21}}</ref> Тој е член на комитетот на салонот Réalités Nouvelles во Париз. Неговите дела се во [[Национална библиотека на Франција|Националната библиотека на Франција]] во Париз, музејот Саторо Сато во Јапонија, Музејот на современа уметност во Белград, Културниот центар на Србија во Париз, [[Градска библиотека (Белград)|Градската библиотека во Белград]] и други.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arhipelag.rs/autori/milija-belic/|title=Milija Belić {{!}} Arhipelag|work=www.arhipelag.rs|accessdate=2021-05-21}}</ref> Живее во Париз и Лазаревац.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.rts.rs/page/rts/sr/Dijaspora/story/1518/vesti/3621673/milija-belic-pedeset-godina-stvaralastva.html|title=Milija Belić: Pedeset godina stvaralaštva|last=Serbia|first=RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of|work=www.rts.rs|accessdate=2021-05-21}}</ref> == Дела == * ''Мета Арт'' (SKC, Белград, 1997) * ''Небесни приказни'' (Београдска градска библиотека, Белград, 2000 г.) * ''Извинување на ритм'' (L'Harmattan, Париз, 2002) * ''Omcikous'' (L'Age d'Homme, Лозана, 2004) * Сликата и светот (SKC, Белград, 2004) * Фотографии 1964-1978 (Narodna knjiga & Alfa, Белград 2008) * Spiritus mundi (Црвен бокс, Белград, 2011) * Мета-фотографии на Мирко Ловриќ (Културни центар и Клио, Белград, 2015) <ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arhipelag.rs/autori/milija-belic/|title=Milija Belić {{!}} Arhipelag|work=www.arhipelag.rs|accessdate=2021-05-21}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.kcgm.org.rs/strip-slike-i-skulpture-milije-belica/|title=Strip, slike i skulpture Milije Belića – Kulturni centar|language=sr-RS|accessdate=2021-05-21}}</ref> * Предизвикот на модерноста (Архипелаг, Белград, 2017) * Арс лонга (Уметничка галерија Надежда Петровиќ, Чачак, 2020) == Наводи == <references /> [[Категорија:Српски сликари]] [[Категорија:Српски уметници]] [[Категорија:Родени во 1954 година]] gtll49l3n6zzdev65g1hv536y4r6aen 4 1294865 4800590 4746553 2022-08-09T10:06:00Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {| style="float:right; width:200px; border:solid #ccc 1px; margin:5px;" | <center><big>'''ВикиПроект'''<br>'''„Уредувачки маратон“'''</big></center> |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Glam Macedonia.svg|200п]] |- style="text-align:center;" |[[Податотека:Wikipedia-logo.svg|150п]] |} На 14 март 2022 година се одржува уредувачки маратон на тема ''Жените во уметноста''. Активноста е дел од глобалниот повик [[:m:Celebrate Women|Celebrate Women]] којшто се одвива во текот на месец март. Сите уредници на Википедија на македонски јазик се добредојдени да дадат свој придонес. Пожелно е статиите да се биографии на жени сликарки, вајарки, балерини, оперски пејачки или фотографки. [[:en:Category:Women in arts occupations|Категорија:Жени во уметноста]] , [[:en:Lists of women artists|Списоци на жени во уметноста]], [[:sr:Категорија:Жене у уметности|Жените во уметноста (категорија на српски јазик)]] ==Резултати== {| class="wikitable sortable" |+Список на учесници !Корисничко име !Статии |- |[[Корисник:Виолетова|Виолетова]] |{{подреден список|[[Ева Кох]] }} |- |[[Корисник:Lili Arsova|Lili Arsova]] |{{подреден список|[[Керстин Братш]] |[[Чајка Днипрова]] |[[Тамар Абакелија]] |[[Аманда Бродерик]] |[[Стефани Брукс]] |[[Лидија Соколова]] |[[Елена Корналба]] |[[Хелана Олендорф]] |[[Јованка Бјегојевиќ]] |[[Мира Сањина]] |[[Светлана Јуриевна Захарова]] |[[Лидија Василиевна Лопухова]] |[[Соња Вектомов (вајарка)]] |[[Барбара Остин Тејлор]] |[[Џилма Мадера]] |[[Дороти Венинг]] |[[Сесилија Веб]] |[[Џејн Акројд]] |[[Ејми Тоскани]] |[[Хелен Мекеј (вајарка)]] |[[Елизабет Тубро]] |[[Сидра Вокс]] |[[Халина Севрук]] |[[Елизабет Рајт (вајар)]] |[[Клара Вестхоф]] |[[Дајан Борсато]] |[[Барбара Реџина Дич]] |[[Јелена Тинска]] |[[Керол Бов]] |[[Бојана Машковиќ]] |[[Миа Чорак Славенска]] |[[Сандра Брустер]] |[[Соња Кастл]] |[[Шенон Бул]] |[[Хана Чубач]] |[[Алисија Маркова]] }} |- |[[Корисник:Petar Barsa|Petar Barsa]] |{{подреден список|[[Ела Луиз Нејпер]] |[[Ејнат Ариф-Галанти]] |[[Флоренс Калкот ]] |[[Елизабет Нортон (уметник) ]] |[[Татјана Блас]] |[[Елена Пери ]] |[[Елен Ранкин Коп ]] |[[Мари Казин ]] |[[Дајан Кар]] |[[Естела Кампавија]] |[[Шерин Ауди]] |[[Џесика Бакхаус]] |[[Лидија Буш-Браун Хед]] |[[Карла Блек]] |[[Амали Аткинс]] |[[Катинка Бок]] }} |- |[[Корисник:Kostovska|Kostovska]] |{{подреден список| |[[Етелвин Бејкер]] |[[Инга Баге]] |[[Френсис Багли]] |[[Бенита Армстронг]] |[[Евелин Винифред Астон]] |[[Фелисити Аскев]] |[[Mарлен Жобер]] |[[Џамејкa Кинкејд]] |[[Ламија Тановиќ]] |[[Фатима Мушиќ Манојловиќ]] |[[Вукосава Марјановиќ Томиќ]] |[[Рони Гилберт]] |[[Џејми Андерсон (музичар)]] |[[Аликс Добкин]] |[[Рут Дворин]] |[[Јохана Борман]] |[[Рут Нојдек]] |[[Марги Адам]] |[[Невена Неранџиќ]] }} |- |[[Корисник:MacaMarija|MacaMarija]] |{{подреден список| |[[Франсоаз Демулдер]] |[[Даница Баста]] |[[Мери Батерсби]] |[[Доминик Дарбоа]] |[[Аделаида Конрој]] |[[Беатрис Офор]] |[[Аделин Бутен]] |[[Александра Булат]] }} |- |[[Корисник:Zoricasa|Zoricasa]] |{{подреден список|[[Беатрис Орчард Картер]] |[[Кетлин Фокс]] |[[Мојра Бери]] |[[Елиза-Онорин Шампин]] |[[Магдалена Фурстин]] |[[Ен Хенслоу Барнард]] |[[Ауриол Батен]] |[[Гертруд Бартуш]] |[[Ајлин Барнс]] }} |- |[[Корисник:Natasa Stardelova|Natasa Stardelova]] |{{подреден список|[[Ана Лазаревска]] |[[Симонида Филипова-Китановска]] }} |- |[[Корисник:EliT13|EliT13]] |{{подреден список|[[Фрида Лаут]] |[[Барбара Џеп]] |[[Лена Ловис]] |[[Кеј Гарднер (композитор)]] |[[Мери Лоренс]] }} |- |[[Корисник:MacedonianBoy|MB]] |{{подреден список|[[Кристина Ројова]] | [[Тимрава]]}} |- |[[Корисник:B. J. Nastovski|B. J. Nastovski]] |{{подреден список| |[[Каролин Педл Бол ]] |[[Хенриета Вард]] |[[Едит Бејтсон]] |[[Едит Ана Бел]] |[[Дороти Џин Бел]] |[[Ени Либовиц]] |[[Елизабет Епштајн]] |[[Елена Гуро]] |[[Франсоаз Жило]]}} |- |[[Корисник:Viktorija Panzova]] |{{подреден список|[[Клаудин Доури]] |[[Мариа Брито]] |[[Фрида Блуменберг]] |[[Џудит Блук]] |[[Деидри Меккала]] |[[Барбара Хигби]] |[[Пет Паркер]] |[[Селин Емилијан]] |[[Карин Џусти]] |[[Татјана Данилјантс]] |[[Мариа Борди]] |[[Ала Ал-Ерјани]] |[[Миру Ким]] }} |- |[[Корисник:Jasna Kliment|Jasna Kliment]] |{{подреден список|[[Марија Џиџева]] }} |- |[[Корисник:Lara Kliment|Lara Kliment]] |{{подреден список|[[Евгенија Демниевска]] }} |- |[[Корисник:VesnaJankovska|VesnaJankovska]] |{{подреден список| |[[Барбара Гитингс]] |[[Марија Илиќ Агапова]] |[[Беси Даунс]] |[[Сара Дрејк]] }} |- |[[Корисник:Stefan Kliment|Stefan Kliment]] |{{подреден список|[[Ирена Пејовиќ]] }} |- |[[Корисник:AnaKliment1|AnaKliment1]] |{{подреден список|[[Весна Бајалска]] }} |- |[[Корисник:Матеја Kliment|Матеја Kliment]] |{{подреден список|[[Сунчица Уневска]] }} |- |[[Корисник:Filip Kliment|Filip Kliment]] |{{подреден список|[[Кристина Александровска]] }} |- |[[Корисник:Petar Kliment|Petar Kliment]] |{{подреден список|[[Славица Јанешлиева]] }} |- |[[Корисник:Mila Kliment|Mila Kliment]] |{{подреден список|[[Ана Ивановска-Дескова]] }} |- |[[Корисник:Iva 5etrovska|Iva 5etrovska]] |{{подреден список|[[Соња Делоне]] |[[Беси Марш Бруер]] |[[Неса Коен]] |[[Мег Кранстон]] |[[Сим Чи Јин]] |[[Маријам Сахинјан]] |[[Нео Нцома]] |[[Рут Водичка]] |[[Полин Ајткен]] |[[Паблита Абејта]] |[[Елфрид Абе]] |[[Кола Сварт]] |[[Маха Аласакер]] |[[Вера Елкан]] |[[Ауриол Батен]] }} |- |[[Корисник:Frosina.D]] |{{подреден список|[[Агнес Мартин]] }} |- |[[Корисник:Marija Panovska|Marija Panovska]] |{{подреден список|[[Маргарет Михаилис-Сакс]] |[[Дафне Зилери]] |[[Едит Бари]] |[[Ровена Микс Абди]] |[[Женевиев Елизабет Дисдери]] |[[Хелен Мери Котон]] |[[Фани Бајс]] |[[Френсис Крошо]] |[[Марија Морис Милер]] |[[Кетлин Мареско]] |[[Мина Ферналд]] |[[Медлин Шарлот Фокс]] |[[Ширли Гејл Крос]] }} |- |[[Корисник:Marija Boshevska11|Мarija Boshevska11]] |{{подреден список|[[Хариет Изабел Адамс]] |[[Лора Гардин Фрејзер]] |[[Берил Фаулер]] |[[Рајан Сантијаго]] |[[Меги Линдеман]] |[[Оливиа Родриго]] |[[Маргарет Меј Гилс]] |[[Ана Дабис]] |[[Галина Санко]] |[[Лена Херзог]] |[[Софија Толстаја]] |[[Мери Дејзи Арнолд]] |[[Фани Блад]] |[[Рут Чаи Водичка]] |[[Елиза-Онорин Шампин]] |[[Јохана Хелена Херолт]] |[[Марија Елизабет Холанд]] |[[Ен Ли (илустраторка)]] |[[Каролина Паундс]] |[[Дијана Конингам Елис]] |[[Шарлот Хардкасл]] |[[Мери Мендум]] |[[Маргарет Роско]] |[[Ада Хил Вокер]] |[[Хелен Аделаид Вуд]] |[[Шарлот Џорџина Троуер]] |[[Ернестин Панкуке]] }} |- |[[Корисник:Мариче Стојанова 72|Мариче Стојанова 72]] |{{подреден список|[[Дивна Лулич Јовчиќ]] |[[Сара Фишер Амес]]|[[ Полин Аиткен]] |[[ Кетрин Андрас]]|[[Беатрис Англе]] |[[Сара Бостик]]|[[Лиза Клокет]] |[[Елизабет Конабер]]|[[Џилијан Конди]] |[[Мери Елизабет Конел]] }} |- |[[Корисник:Violetagemishova|Violetagemishova]] |{{подреден список|[[Марија Бело]] |[[Лејла Слимани]] |[[Ема Сојер]] |[[Клод Луиз Бато]] |[[Хариет Гулдсмит]] |[[Грејс Елен Батлер ]] ||[[Луиз Рејнер]] |[[Џули Мошелесова]] |[[Мери Елен Едвардс]] |[[Ен Шарлот Вартоломеј]] |[[Мери Бејкер]] |[[Бита Фајази]] |[[Софи Џенџембер Андерсон]] |[[Фани Лам Кристи]] }} |- |[[Корисник:SirGoldenBlade]] |{{подреден список|[[Корнелија Чапин]]}} |- |[[Корисник:Kalan Wiki2|Kalan Wiki2]] |{{подреден список|[[Емелин Панкхерст]]}} |- |[[Корисник:StefiWikiMuzika|StefiWikiMuzika]] |{{подреден список|[[Снежана Никшиќ]]}} |- |[[Корисник:SimonaWikiOhrid|SimonaWikiOhrid ]] |{{подреден список|[[Елизабет Алдрих]]}} |- |[[Корисник:NatasaNedanoska|NatasaNedanoska ]] |{{подреден список|[[Мими Хафида]]}} |- |[[Корисник:NPetar14|NPetar14]] |{{подреден список|[[Зинеб Седира]]}} |- |[[Корисник:Mihaela Razmoska|Mihaela Razmoska]] |{{подреден список|[[Мирјам Бен]]}} |- |[[Корисник:Lozanoski22|Lozanoski22]] |{{подреден список|[[Елена Деле Дон]]}} |- |[[Корисник:ZagaKolodezni|ZagaKolodezni]] |{{подреден список|[[Нина Лола Баххубер]]|[[Ширин Алиабади]]|[[Лоренс Аегертер]]|[[Дебора Адлер]]|[[Фиа Бакстром]]}} |- |[[Корисник:Gorandonevski|Gorandonevski]] |{{подреден список|[[Љубица Тапавички]]}} |- |[[Корисник:Doni12345|Doni12345]] |{{подреден список|[[Тања Деман]]}} |- |[[Корисник:Stojnaa|Stojnaa]] |{{подреден список|[[Видосава Ковачевиќ]]}} |- |[[Корисник:Banja147|Banja147]] |{{подреден список|[[Александра Филиповиќ]]}} |- |[[Корисник:Cvetanka Naceva|Cvetanka Naceva]] |{{подреден список|[[Линда Шир]] |[[BeBe K'Roche]] |[[Дороти Ен Екелс Бејли]] |[[Вики Рендл]] |[[Вандана Верма]]}} |- |[[Корисник:Baek147|Baek147]] |{{подреден список|[[Горанка Матиќ]]}} |- |- |[[Корисник:gordi|gordi]] |{{подреден список|[[Милица Лукиќ]] }} [[Категорија:Проекти на ГЛАМ Македонија]] 862vb2jou458xho0wds5cff8w9hte5j 0 1294903 4800562 4785211 2022-08-09T10:03:51Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|honorific_prefix=|resting_place=|website=|awards=|spouse=|movement=|style=|notable_works=|known_for=Sculpture|alma_mater=[[Birmingham College of Arts and Crafts]]|education=|nationality=British|resting_place_coordinates=|death_place=Birmingham, England|name=Norah Marjorie Ansell|death_date={{death year and age|1990|1906}}|birth_place=[[Wiltshire]], England|birth_date=6 July 1906|birth_name=|native_name_lang=|native_name=|caption=|alt=|image_size=|image=|honorific_suffix=|module=}} '''Нора Марџори Ансел''' (1906 – 1990) била британски вајар кој работел претежно со дрво, слонова коска и бронза. == Биографија == Ансел е родена во Вилтшир, земала вечерни часови на Колеџот за уметност и занает во Бирмингем и останала во тој град поголемиот дел од нејзината кариера, живеејќи во областа Едгбастон.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978 1 911121 63 3}}</ref><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Таа изработила статуетки и портрети, бисти во различни материјали, вклучувајќи бронза, дрво и слонова коска.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref> Ансел изложувала во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов и Кралската академија во Лондон во текот на 1945 година. Од 1950 до 1955 година била редовен излагач во Друштвото на жени уметници.<ref name="SG0019" /> Ансел била наградена со награда на Меѓународниот натпревар и изложба за скулптури од слонова коска што се одржала во Њујорк, во галеријата Карлебах во 1953 година.<ref name="SG0019" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1990 година]] [[Категорија:Родени во 1906 година]] 2k86avqy80ypbeqlbjk0weyc8lz6z5i 0 1294906 4800490 4793766 2022-08-09T09:57:30Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki '''Вивиен Мери ап Рис Прајс''' (родена на 1 ноември 1937 година)<ref name="Dolman1996">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=98JPAAAAMAAJ|title=Who's who in Art|last=Bernard Dolman|publisher=Art Trade Press, Limited|year=1996|isbn=978-0-900083-16-7|page=11}}</ref> е британска вајарка. Ап Рис Прајс создадала големи јавни дела, вклучувајќи фонтани, а исто така дизајнирала медали и трофеи. Таа е член на Кралското друштво на британски вајари. == Биографија == [[Податотека:Fountain_in_the_rose_garden,_Nymans_Gardens_-_geograph.org.uk_-_439541.jpg|мини|Фонтана Роуз Гарден, Најманс]] Ап Рис Прајс е роден во Вокинг во [[Сари]]. Студирала на Уметничкото училиште Сити и еснафи во Лондонод од 1955 до 1957 година, а потоа на Уметничкиот колеџ во Единбург под Ерик Шилски.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Во 1957 година добила патувачка стипендија, а потоа следувале дополнителни награди во 1961 година. Во 1964 година ја добила наградата Феодора Глејхен од Кралското друштво на британски вајари.<ref name="BuckmanVol1" /> Ап Рис Прајс станала придружна членка на Друштвото во 1965 година и била избрана за нејзин член во 1972 година.<ref name="BuckmanVol1" /> Во текот на раните 1960-ти, Ап Рис Прајс предавала уметност во балетското училиште Елмхерст, а подоцна помеѓу 1970 и 1972 година била предавач на Технолошкиот колеџ Твикенхам.<ref name="BuckmanVol1" /> Делата на Ап Рис Прајс се прикажани во неколку комерцијални галерии, особено во галеријата Џонатан Пул, а таа исто така редовно изложувала во Кралската академија во Лондон, во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, Кралската академија западна Англија и во Новиот англиски уметнички клуб.<ref name="BuckmanVol1" /><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> Јавните комисии на Рис Прајс вклучуваат дизајни за спортски медали и трофеи, вклучително и за Лигата на крикет Џон Плеер од 1969 година и Трофејот на Рагби Лигата на играчи бр.6.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDavid_Buckman2006">David Buckman (2006). ''Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L''. Art Dictionaries Ltd. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/0 953260 95 X|<bdi>0 953260 95 X</bdi>]].</cite></ref> Поголемите јавни комисии ја вклучуваат фонтана Миноприо од 1988 година на Универзитетот во Ексетер и фонтаната Роуз Гарден од 1989 година на имотот Најманс во Западен Сасекс.<ref name="Minoprio">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artsandcultureexeter.co.uk/explore/sculpture-walk/minoprio-fountain/|title=The Minoprio Fountain|last=|date=|work=Arts and Culture, University of Exeter|accessdate=3 December 2019}} </ref><ref name="Nymans">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nationaltrust.org.uk/nymans/features/the-rose-garden|title=The Rose Garden|last=|date=|work=The National Trust|accessdate=3 December 2019}}</ref> Примери за нејзината работа има и музејот на Нов Зеланд, Те Папа Тонгарева.<ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAlan_Windsor2003">Alan Windsor (2003). ''British Sculptors of the Twentieth Century''. Ashgate. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/1 85928 4566|<bdi>1 85928 4566</bdi>]].</cite></ref><ref name="MNZTPT">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.tepapa.govt.nz/agent/1858|title=Vivien ap Rhys Pryce|last=|date=|work=Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa|accessdate=3 December 2019}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Ризница-ред|Vivien ap Rhys Pryce}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1937 година]] 4thpqa5vbjrmbrfa8yjids2h7pk6p0d 0 1294910 4800567 4785224 2022-08-09T10:04:01Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Рејчел Ара''' (родена 1965 година во [[Џерси]]) е современа [[Обединето Кралство|британска]] концептуална и дата уметничка со седиште во [[Лондон]].<ref>{{Наведена книга|title=[[Museums and Digital Culture: New Perspectives and Research]]|last=Ara|first=Rachel|last2=Giannini|first2=Tula|date=2019|publisher=[[Springer Science+Business Media|Springer]]|isbn=978-3-319-97456-9|editor-last=Giannini|editor-first=Tula|series=Series on Cultural Computing|pages=399–414|chapter=Chapter 20: A Conceptual Artists Programming for Social Change|doi=10.1007/978-3-319-97457-6_20|issn=2195-9064|author-link2=Tula Giannini|editor-last2=Bowen|editor-first2=Jonathan P.|editor-link2=Jonathan Bowen}}</ref> == Преглед == Ара првично била [[Програмер|компјутерски програмер]]. Потоа стекнала диплома за ликовни уметности на Голдсмитс, Универзитетот во Лондон. Ара е избрана за академик на Кралската академија на Западна Англија.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rwa.org.uk/artists/rachel-ara|title=Rachel Ara – Academician RAW MRBS|publisher=[[Royal West of England Academy]]|location=UK}}</ref> Таа е исто така член на Кралското друштво на вајари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/artists/rachel-ara|title=Our Sculptors – Rachel Ara MRSS|publisher=[[Royal Society of Sculptors]]|location=UK}}</ref> Рејчел Ара има изложено во Центарот Барбикан, Галеријата Вајтчепел, Галериите во трговскиот центар, Фондацијата за уметност на фабриката за бомби [[Викторија и Алберт (музеј)|и музејот Викторија и Алберт]] во Лондон,УК. На меѓународно ниво, нејзините дела се изложени во Националниот музеј за модерна и современа уметност во [[Сеул]], [[Јужна Кореја]] и Музејот за применета уметност во [[Виена]], [[Австрија]]. Таа има заштита на податоците во однос на нејзините дела.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://news.artnet.com/art-world/meet-artist-challenging-gender-bias-data-protection-1312727|title=As Museums Across Europe Grapple With New Data Protection Regulations, One Artist Is Pushing Them to Think Differently – The V&A's artist-in-residence, Rachel Ara, has a digital sculpture at the Whitechapel that is watching visitors' every move|last=Pes|first=Javier|date=5 July 2018|work=Art World|publisher=[[ArtNet]]}}</ref> Одржува говори за нејзината работа,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thames-sidestudios.co.uk/news/print-studios/thames-side-studios-talks-rachel-ara-7-nov-2018|title=Thames-Side Studios Talks: Rachel Ara|date=7 November 2018|work=www.thames-sidestudios.co.uk|publisher=Thames-Side Studios|location=UK}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=EVA London 2017 Conference Proceedings|last=Ara|first=Rachel|date=2017|publisher=[[British Computer Society|BCS]]|isbn=978-1-78017-399-3|editor-last=Bowen|editor-first=J.P.|editor-link=Jonathan Bowen|series=[[Electronic Workshops in Computing]]|pages=327–334|chapter=The Making of a Digital (Master)Piece|doi=10.14236/ewic/eva2017.67|issn=1477-9358|editor-last2=Diprose|editor-first2=G.|editor-last3=Lambert|editor-first3=N.}}</ref> активно учесвува на фестивалот за дизајн во Лондон .<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.londondesignfestival.com/event/transubstantiation-knowledge-behind-work-rachel-ara|title=The Transubstantiation of Knowledge: Behind the work with Rachel Ara|date=2019|work=www.londondesignfestival.com|publisher=[[London Design Festival]]}}</ref> == Образование == Ара студирала ликовни уметности во Голдсмит каде ја освоила наградата Невил Бурстон за најистакнат студент.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gold.ac.uk/art/awards-burston/|title=The Neville Burston Award for Painting|work=Goldsmiths, University of London|language=en|accessdate=2020-12-30}}</ref> == Избрани изложби == * ''Вртоглави податоци'', Национален музеј за модерна и современа уметност (MMCA), Сеул, Јужна Кореја (23 март - 28 јули 2019 година) <ref>{{Наведена книга|title=Vertiginous Data|last=Chun|first=Wendy Hui Kyoung|date=2019|publisher=[[National Museum of Modern and Contemporary Art]]|location=[[Seoul]]|pages=88–145|chapter=Big Data as Drama}}</ref> * ''Uncanny Values – Artificial Intelligence and You'', Биенале во Виена 2019 година, The Mak, Виена, Австрија (29 мај – 6 октомври 2019 година) * ''Втор настан'', Кралскиот колеџ за уметност, Лондон, ОК (12-17 јули 2019 година) * ''Недела на дизајн во Лондон'', [[Викторија и Алберт (музеј)|V&A]], Лондон, ОК (14-22 октомври 2019 година) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vam.ac.uk/event/yJ68Y0bB/this-much-i-m-worth-ldf-installation-sept-2019|title=V&A · This Much I'm Worth|work=Victoria and Albert Museum|language=en|accessdate=2019-12-09}}</ref> == Работи во збирки == Делото на Ара е прикажано во [[Викторија и Алберт (музеј)|музејот Викторија и Алберт]], Лондон, вклучувајќи калуѓерки од [[Измешана реалност|мешана реалност]] како V&A VARI Artist in Residence.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vam.ac.uk/blog/museum-life/vari-artist-rachel-ara-introduces-mixed-reality-nuns-to-the-va|title=VARI Artist Rachel Ara introduces mixed reality nuns to the V&A|last=Feldman|first=Rachel|date=15 August 2018|work=VARI|publisher=[[Victoria and Albert Museum]]|location=UK}}</ref><ref name="youtube">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.youtube.com/watch?v=T2Bx-LbYv5E|title=Artist in Residence: Rachel Ara|last=Victoria and Albert Museum|authorlink=Victoria and Albert Museum|date=15 April 2019|publisher=[[YouTube]]}}</ref> == Нагодувања == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Матична|https://www.2ra.co}} * {{Твитер|rachelara}} * Rachel Ara * [https://www.linkedin.com/in/rachel-ara/ Рејчел Ара] на LinkedIn {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1965 година]] 80qvcmk950f3roxskeyt3j3r8s32vdt 0 1294919 4800574 4785279 2022-08-09T10:04:15Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (4) wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|name=Phyllis Archibald|image=|image_size=|caption=|native_name=|native_name_lang=}} '''Филис Муриел Кауан Арчибалд''' (1880 - 1947), подоцна '''Филис Арчибалд Клеј,''' била британски вајар. Арчибалд била вонреден член на Кралското друштво на британски вајари од 1923 година и член на Здружението на дами уметници во Глазгов.<ref name="MappingPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285|title=Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 July 2020}}</ref> == Биографија == Филис Арчибалд е родена во Танбриџ Велс. Нејзиниот татко, Едмунд Даглас Арчибалд,(1851–1913), бил метеоролог и професор по математика. До 1891 година семејството живеело во родната Шкотска на нејзината мајка.<ref name="MappingPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285|title=Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 July 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFUniversity_of_Glasgow_History_of_Art_/_HATII2011">University of Glasgow History of Art / HATII (2011). [https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285 "Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay"]. ''Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 July</span> 2020</span>.</cite></ref> Филис Арчибалд се школувала во училиштето Парк во Глазгов, а потоа студирала на Уметничката школа во Глазгов од 1903 до 1906 година, пред да помине неколку години на студирање скулптура во Париз.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Пред почетокот на Првата светска војна, Арчибалд се преселила во Лондон каде што се етаблирала како вајар на животни и портретни фигури, работејќи во дрво, камен и со различни метали.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Во 1911 година, Арчибалд се омажила за новинарот Чарлс Клеј, (1856-1941 година), а парот живеел во Хемпстед во Лондон, потоа во Блечингли во Сари. Кога станала вдовица, се преселила во Грасмер каде што живеела се до нејзината смрт во 1947 година.<ref name="SG2019" /> == Награди и изложби == Арчибалд била плоден изложувач на нејзината уметност, особено во Кралската шкотска академија, Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов и Здружението на дами уметници во Глазгов.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSara_Gray2019">Sara Gray (2019). ''British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts''. Dark River. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/978-1-911121-63-3|<bdi>978-1-911121-63-3</bdi>]].</cite></ref><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDavid_Buckman2006">David Buckman (2006). ''Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L''. Art Dictionaries Ltd. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: BookSources/0-953260-95-X|<bdi>0-953260-95-X</bdi>]].</cite></ref> Надвор од Шкотска, Арчибалд изложуваше дела во Кралската академија и во Меѓународното друштво на вајари, сликари и гробари во Лондон, во Уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Парискиот салон.<ref name="BuckmanVol1" /> Помеѓу 1927 и 1937 година, Арчибалд имала дванаесет дела вклучени во изложбите на Друштвото на жени уметници.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSara_Gray2019">Sara Gray (2019). ''British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts''. Dark River. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/978-1-911121-63-3|<bdi>978-1-911121-63-3</bdi>]].</cite></ref> Во текот на 1906 и 1907 година, Арчибалд создала сет од четири камени скулптури на алегориски женски фигури за фасадата на зградата на [[Кралска банка на Шкотска|Кралската банка на Шкотска]] на плоштадот Сент Енох во Глазгов.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDavid_Buckman2006">David Buckman (2006). ''Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L''. Art Dictionaries Ltd. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: BookSources/0-953260-95-X|<bdi>0-953260-95-X</bdi>]].</cite></ref><ref name="MappingPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285|title=Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 July 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFUniversity_of_Glasgow_History_of_Art_/_HATII2011">University of Glasgow History of Art / HATII (2011). [https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285 "Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay"]. ''Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 July</span> 2020</span>.</cite></ref> На друго место во Глазгов, таа извајала фигура што ја претставува ''Науката и индустријата'' за влез во складиште во улицата Западна Кембел.<ref name="MappingPA" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://collections.vam.ac.uk/item/O1321045/photograph-clay-phyllis-archibald/|title=Search the Collections: Photograph|work=[[Victoria & Albert Museum]]|accessdate=7 July 2020}}</ref><ref name="scar">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.scottisharchitects.org.uk/architect_full.php?id=200093|title=Basic Biographical Details: Phyllis MC Archibald (later Phyllis Archibald Clay)|year=2016|work=www.scottisharchitects.org.uk|accessdate=7 July 2020}}</ref> Арчибалд завршила голем број дела за добротворни цели и цркви, особено фигури за хорскиот штанд на Конгрегациската црква во Вичрч во 1910 година.<ref name="SG2019" /><ref name="scar" /> Најмалку едно нејзино дело било вклучено на Изложбата на Британската империја во Лондон во 1924 година.<ref name="SG2019" /> == Избрани дела == {| class="wikitable sortable" !Наслов ! Датум (ако е познато) ! Средно (ако е познато) |- | „Се сетивме на Сион“ | 1910 година | Мермер |- | „Jocund day стои на прстите на магливите планински врвови“ ~ Шекспир ''Ромео и Јулија'' | 1916 година | Гипс |- | „Гудавите девици“ | 1917 година | Гипс |- | „Столбот на солта“ | 1915, 1917, 1919 година | Гипс, бронза |- | "Вини" | 1918 година | Гипс |- | 'Месечината' | 1923 година | Скулптура |- | „Глава на момче“ | 1908 година | Камен |- | „Портрет на покојната дама Арчибалд“ | 1903 година | Скулптура |- | „Модел на „милосрдие“ за реконвалесцентниот дом на црквата Троица“ | 1908 година | Бронза |- | „Адам и Ева“ | | Скулптура |- | „Фред“ | 1915 година | Бронза, мермер |- | „Дејвид танцува пред ковчегот Господов“ | 1923 година | Бронза, гипс |- | 'Пролет' | 1929 година | Бронза |- | 'Ева' | 1931 година | Дрво (круша).<ref name="MappingPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285|title=Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 July 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFUniversity_of_Glasgow_History_of_Art_/_HATII2011">University of Glasgow History of Art / HATII (2011). [https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1220117285 "Mrs Phyllis Muriel Cowan Archibald Clay"]. ''Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 July</span> 2020</span>.</cite></ref> |} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1947 година]] [[Категорија:Родени во 1880 година]] hy2ru8yscwwdgmwopkcondd7hn5nlen 0 1295097 4800508 4746352 2022-08-09T09:59:54Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki '''Естела Кампавија''' (1918–1990) била британска вајарка и керамичарка. Таа е позната по глазирана кeрамика, изложена во [[Викторија и Алберт (музеј)|музејот Викторија и Алберт]].<ref name="V+A 1">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.vam.ac.uk/item/O19184/bowl-campavias-estella/|title=Bowl: Campavias CIRC.6-1959|work=Victoria and Albert: Search the Collections|accessdate=11 March 2015}}</ref><ref name="V+A2">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.vam.ac.uk/item/O19183/bowl-campavias-estella/|title=Bowl: Campavias CIRC.131-1958|work=Victoria and Albert: Search the Collections|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Ран живот == Родена во Истанбул, Кампавија била од шкотско и шпанско потекло.<ref name="Oppenheim">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/downloads/estella-campavias--2009---by-roy-oppenheim.pdf|title=Estella Campavias|last=Oppenheim|first=Roy|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref> Таа била воспитана во Турција<ref name="Wolseley Fine Arts">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wolseleyfinearts.com/catalogues/Sculpture%20cat%20final.pdf|title=Modern and Contemporary Sculpture|last=Otten|first=Rupert|work=Wolseley Fine Arts|accessdate=17 March 2015}}</ref> и патувала како ќерка на дипломат.<ref name="Oppenheim" /> Самоук, Кампавија најпрво се прославила како керамичарка, започнувајќи ја својата кариера во 1955 година,<ref name="Wolseley Fine Arts" /> пред да се развие како вајар во 1970-тите.<ref name="Campavias">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/|title=Estella Campavias|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref> == Уметнички дела == Нејзините апстрактни скулптури имаат форма на мазни фигури кои течат, навидум во движење.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Нејзините скулптури биле изложени во [[Италија]], [[Франција]] и [[Обединетото Кралство]].<ref name="BuckmanVol1" /> Некои од нејзините дела: ''Глава'' (околу 1980 година), лежечка ''фигура'' (околу 1980) и ''Ла Џои де Вивр'' (1988) биле претставени на продажба во Каталогот за модерна и современа скулптура на Волсили за ликовни уметности.<ref name="Wolseley Fine Arts">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wolseleyfinearts.com/catalogues/Sculpture%20cat%20final.pdf|title=Modern and Contemporary Sculpture|last=Otten|first=Rupert|work=Wolseley Fine Arts|accessdate=17 March 2015}}</ref> Во 2013 година, некои од нејзините досега невидени дела биле изложени на фестивалот Глиндебурн заедно со делата на Шон Хенри и Мајкл Крег-Мартин.<ref name="Glyndebourne">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.glyndebourne.com/discover/news-and-blogs/2013/april/beyond-the-stage-a-newly-curated-art-collection-that-evokes-the-style-drama-and-wonder-of-glyndebourne/|title=Beyond the stage: A newly curated art collection that evokes the style, drama and wonder of Glyndebourne|work=www.glyndebourne.com|accessdate=23 March 2015}}</ref> Рој Опенхајм ја опишал како „еден од највозбудливите вајари на нашето време“.<ref name="Oppenheim">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/downloads/estella-campavias--2009---by-roy-oppenheim.pdf|title=Estella Campavias|last=Oppenheim|first=Roy|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref><ref name="Glyndebourne" /> Сликата на Кампавија, направена од Ајда Кар се чува во колекцијата на [[Национална портретна галерија (Лондон)|Националната галерија на портрети (Лондон)]].<ref name="NPG">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp128875/estella-campavias|title=Estella Campavias (1918–1990) Cermaicist|work=National Portrait Gallery: Search the Collection|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Поврзано == * {{Наведена книга|title=British studio pottery : the Victoria and Albert Museum collection|last=Thomas|first=Oliver Watson ; photography by Ian|last2=Kitcatt|first2=Mike|date=1990|publisher=Phaidon Christie's In association with the Victoria and Albert Museum|isbn=0-7148-8067-1|location=Oxford}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1990 година]] [[Категорија:Родени во 1918 година]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени уметници]] 2sh8layhhvnslotlkbqfu5qiwlbdnz8 4800644 4800508 2022-08-09T10:15:41Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Естела Кампавија''' (1918–1990) била британска вајарка и керамичарка. Таа е позната по глазирана кeрамика, изложена во [[Викторија и Алберт (музеј)|музејот Викторија и Алберт]].<ref name="V+A 1">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.vam.ac.uk/item/O19184/bowl-campavias-estella/|title=Bowl: Campavias CIRC.6-1959|work=Victoria and Albert: Search the Collections|accessdate=11 March 2015}}</ref><ref name="V+A2">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.vam.ac.uk/item/O19183/bowl-campavias-estella/|title=Bowl: Campavias CIRC.131-1958|work=Victoria and Albert: Search the Collections|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Ран живот == Родена во Истанбул, Кампавија била од шкотско и шпанско потекло.<ref name="Oppenheim">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/downloads/estella-campavias--2009---by-roy-oppenheim.pdf|title=Estella Campavias|last=Oppenheim|first=Roy|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref> Таа била воспитана во Турција<ref name="Wolseley Fine Arts">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wolseleyfinearts.com/catalogues/Sculpture%20cat%20final.pdf|title=Modern and Contemporary Sculpture|last=Otten|first=Rupert|work=Wolseley Fine Arts|accessdate=17 March 2015}}</ref> и патувала како ќерка на дипломат.<ref name="Oppenheim" /> Самоук, Кампавија најпрво се прославила како керамичарка, започнувајќи ја својата кариера во 1955 година,<ref name="Wolseley Fine Arts" /> пред да се развие како вајар во 1970-тите.<ref name="Campavias">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/|title=Estella Campavias|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref> == Уметнички дела == Нејзините апстрактни скулптури имаат форма на мазни фигури кои течат, навидум во движење.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Нејзините скулптури биле изложени во [[Италија]], [[Франција]] и [[Обединетото Кралство]].<ref name="BuckmanVol1" /> Некои од нејзините дела: ''Глава'' (околу 1980 година), лежечка ''фигура'' (околу 1980) и ''Ла Џои де Вивр'' (1988) биле претставени на продажба во Каталогот за модерна и современа скулптура на Волсили за ликовни уметности.<ref name="Wolseley Fine Arts">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.wolseleyfinearts.com/catalogues/Sculpture%20cat%20final.pdf|title=Modern and Contemporary Sculpture|last=Otten|first=Rupert|work=Wolseley Fine Arts|accessdate=17 March 2015}}</ref> Во 2013 година, некои од нејзините досега невидени дела биле изложени на фестивалот Глиндебурн заедно со делата на Шон Хенри и Мајкл Крег-Мартин.<ref name="Glyndebourne">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.glyndebourne.com/discover/news-and-blogs/2013/april/beyond-the-stage-a-newly-curated-art-collection-that-evokes-the-style-drama-and-wonder-of-glyndebourne/|title=Beyond the stage: A newly curated art collection that evokes the style, drama and wonder of Glyndebourne|work=www.glyndebourne.com|accessdate=23 March 2015}}</ref> Рој Опенхајм ја опишал како „еден од највозбудливите вајари на нашето време“.<ref name="Oppenheim">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.campavias.ch/downloads/estella-campavias--2009---by-roy-oppenheim.pdf|title=Estella Campavias|last=Oppenheim|first=Roy|work=Campavias.ch|accessdate=17 March 2015}}</ref><ref name="Glyndebourne" /> Сликата на Кампавија, направена од Ајда Кар се чува во колекцијата на [[Национална портретна галерија (Лондон)|Националната галерија на портрети (Лондон)]].<ref name="NPG">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp128875/estella-campavias|title=Estella Campavias (1918–1990) Cermaicist|work=National Portrait Gallery: Search the Collection|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Поврзано == * {{Наведена книга|title=British studio pottery : the Victoria and Albert Museum collection|last=Thomas|first=Oliver Watson ; photography by Ian|last2=Kitcatt|first2=Mike|date=1990|publisher=Phaidon Christie's In association with the Victoria and Albert Museum|isbn=0-7148-8067-1|location=Oxford}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1990 година]] [[Категорија:Родени во 1918 година]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] b2kt6tcn82rezcquvh7m3b014dvymyf 0 1295098 4800495 4746351 2022-08-09T09:58:20Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Дајан Кар'''<ref name="Abt2001">Abt, Jeffrey. (2001). ''Up from the streets: Detroit art from the Duffy warehouse collection.'' Detroit: Elaine L. Jacob Gallery, Wayne State University. p. 60. {{ISBN|0971097313}}.</ref> е уметник склуптор позната по нејзините релјефни скулптури кои вклучуваат природни материјали и форми.<ref>Martineau, Janet. (2008, November 14). Diane Carr's "spiral gestures" feature Lake Michigan sand and her love of nature. ''The Saginaw News''. http://www.mlive.com/entertainment/saginaw/index.ssf/2008/11/diane_carrs_spiral_gestures_fe.html</ref> == Биографија == === Ран живот и образование === Родена во Итон Рапидс, Мичиген, Кар добила диплома (1967) од Државниот универзитет во Мичиген и МНР (1976) од Државниот универзитет Вејн.<ref name="Abt2001"/> === Кариера === Поврзани со уметниците од Кас Коридор кои работат во Детроит во 1960-тите до 1980-тите, нејзините дела во 1970-тите и 1980-тите се релјефи во мали размери, во правоаголен формат и изградени од слоеви органски материјали. Подоцнежните дела (1990-тите наваму) се забележливи по нивната зголемена големина и криволинеарни форми.<ref name="Abt2001"/> Во 1977 година, таа била гостин-предавач на Академијата за уметност Кранбрук во Блумфилд Хилс, Мичиген. Следната година, Кар работела како координатор за сликање за летната работилница Ox Бов во Согатак, Мичиген. Следната година таа била посетител уметник на Универзитетот Веслијан во Блумингтон, Индијана. Изложби === Јавни комисии, збирки === * „Скајстон“, Скулптура на отворено за Центарот за добредојде на Новиот Бафало, МИ * „Небесни кристали“, 4 ѕидни скулптури високи 15 [[Стапка (мерка)|стапки]] x 46 ѕид, Карманос центар за рак во Детроит, МИ. * Детроит Институт за уметности, 2 ѕидни скулптури, Детроит, МИ * Музејскиот центар Денос, 1 ѕидна скулптура, Траверс Сити, МИ * Колеџ во Југозападен Мичиген, 1 ѕидна скулптура, Довагиак, МИ === Награди === * 1974-76 дипломирани професионални стипендии, Државниот универзитет Вејн, Детроит, МИ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artnet.com/artists/diane-carr/biography|title=Diane Carr Biography – Diane Carr on artnet}}</ref> * 1976 Награда Мери Вудруф, пазар на уметници во Детроит * 1985 Награда за креативен уметник, Советот за уметност во Мичиген * 1996 „Регионални уметници од северозападен Мичиген“, музејски центар Денос, Траверс Сити, Мичиген * 2006 година „Регионални уметници од северозападен Мичиген“, музејски центар Денос, Траверс Сити, Мичиген == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Американски вајари]] l5vhy25man4kt6zm19ny5fczjd7hh3k 4800598 4800495 2022-08-09T10:08:03Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Дајан Кар'''<ref name="Abt2001">Abt, Jeffrey. (2001). ''Up from the streets: Detroit art from the Duffy warehouse collection.'' Detroit: Elaine L. Jacob Gallery, Wayne State University. p. 60. {{ISBN|0971097313}}.</ref> е уметник вајар позната по нејзините релјефни скулптури кои вклучуваат природни материјали и форми.<ref>Martineau, Janet. (2008, November 14). Diane Carr's "spiral gestures" feature Lake Michigan sand and her love of nature. ''The Saginaw News''. http://www.mlive.com/entertainment/saginaw/index.ssf/2008/11/diane_carrs_spiral_gestures_fe.html</ref> == Биографија == === Ран живот и образование === Родена во Итон Рапидс, Мичиген, Кар добила диплома (1967) од Државниот универзитет во Мичиген и МНР (1976) од Државниот универзитет Вејн.<ref name="Abt2001"/> === Кариера === Поврзани со уметниците од Кас Коридор кои работат во Детроит во 1960-тите до 1980-тите, нејзините дела во 1970-тите и 1980-тите се релјефи во мали размери, во правоаголен формат и изградени од слоеви органски материјали. Подоцнежните дела (1990-тите наваму) се забележливи по нивната зголемена големина и криволинеарни форми.<ref name="Abt2001"/> Во 1977 година, таа била гостин-предавач на Академијата за уметност Кранбрук во Блумфилд Хилс, Мичиген. Следната година, Кар работела како координатор за сликање за летната работилница Ox Бов во Согатак, Мичиген. Следната година таа била посетител уметник на Универзитетот Веслијан во Блумингтон, Индијана. Изложби === Јавни комисии, збирки === * „Скајстон“, Скулптура на отворено за Центарот за добредојде на Новиот Бафало, МИ * „Небесни кристали“, 4 ѕидни скулптури високи 15 [[Стапка (мерка)|стапки]] x 46 ѕид, Карманос центар за рак во Детроит, МИ. * Детроит Институт за уметности, 2 ѕидни скулптури, Детроит, МИ * Музејскиот центар Денос, 1 ѕидна скулптура, Траверс Сити, МИ * Колеџ во Југозападен Мичиген, 1 ѕидна скулптура, Довагиак, МИ === Награди === * 1974-76 дипломирани професионални стипендии, Државниот универзитет Вејн, Детроит, МИ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artnet.com/artists/diane-carr/biography|title=Diane Carr Biography – Diane Carr on artnet}}</ref> * 1976 Награда Мери Вудруф, пазар на уметници во Детроит * 1985 Награда за креативен уметник, Советот за уметност во Мичиген * 1996 „Регионални уметници од северозападен Мичиген“, музејски центар Денос, Траверс Сити, Мичиген * 2006 година „Регионални уметници од северозападен Мичиген“, музејски центар Денос, Траверс Сити, Мичиген == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Американски вајари]] pl4umzuwmo0ypo76rie7taym4kdwrnl 0 1295099 4800556 4746346 2022-08-09T10:03:37Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Cazin-Village.jpg|мини|275x275пкс| Село меѓу дрвјата]] [[Податотека:Cazin-Stone.jpg|мини|275x275пкс| Камен двор]] '''Мари Казин''', родено име '''Мари Кларис Маргерит Гиле''' (19 септември 1844, Паимбуф – 18 март 1924 година, Екиен-Плаж) била француски пејзажен сликар, [[Украсна уметност|украсен уметник]] и вајар. == Биографија == Студирала во Париз со Жулиет Пејрол-Бонер (1830 &ndash; 1891), сестрата на Роза Бонхер, и со Жан-Шарл Казин, со кого се омажила во 1868 година. Почнувајќи од 1876 година, таа изложувала слики во Францускиот салон на уметници, а од 1882 година презентирала и скулптури.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nationalgallery.org.uk/artists/marie-cazin|title=Marie Cazin|publisher=National Gallery, London|accessdate=30 December 2014}}</ref> Таа исто така изложувала на Кралската академија за уметности во 1874 и 1878 година. Нејзината најпозната скулптура „Младите дами“ била прикажана во 1886 година и купена од владата во 1899 година. Сега е изложена во Музејот на Луксембург. Таа изложувала на Les XX во Брисел во 1887 година и освоила златен медал на Exposition Universelle (1889). Во 1891 година, таа станала членка на Националното друштво за убави уметности.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&q=cazin|title=Dictionary of Women Artists: Artists, J-Z|last=Gaze|first=Delia|date=1997|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781884964213|language=en}}</ref> Казин ги изложила своите дела во Палатата на ликовните уметности на светската колумбиска изложба во 1893 година во Чикаго, Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt11b.html#cazin|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=24 July 2018}}</ref> По смртта на нејзиниот сопруг, таа го дизајнирала споменикот за неговиот гроб. Таа исто така дизајнирала споменик на лекарите Хуберт Казин (1724-1795)<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=41EgAQAAMAAJ&q=marie+cazin+monument+inscription&pg=PA1020|title=Épigraphie du département de Pas-de-Calais|last=Pas-de-Calais|first=Commission départementale des monuments historiques du|date=1886|language=fr}}</ref> и Пол Перрошо во Берк. Истакната тема во нејзините слики се жените на работа. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], таа одржувала студио во Латинскиот кварт. Во прилог на нејзината редовна работа, таа создала неколку [[Фрескопис|фрески]] на нарачка и направила дизајни за фабриката Gobelins. Неколку години пред нејзината смрт, таа се повлекла во Па-де-Кале. Нејзиниот син, [[:fr:Michel Cazin|Мишел Казин]] (1869–1917), станал познат гравер. Казин била вклучена во изложбата ''Жени во Париз 1850-1900'' година во 2018 година.<ref name="Madeline">{{Наведена книга|title=Women artists in Paris, 1850-1900|last=Madeline|first=Laurence|date=2017|publisher=Yale University Press|isbn=978-0300223934}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.nella-buscot.com/sculpteurs.php?idsculpteur=scu0072&lng=3 Биографија и две скулптури] на веб-страницата на Нела Бускот * [https://lesyeuxdanslahune.wordpress.com/2015/11/19/il-etait-une-fois-au-musee-de-boulogne-sur-mer/sony-dsc-173/ Шакунтала], скулптура, блог @ Les Yeux Dans La Hune [[Категорија:Починати во 1924 година]] [[Категорија:Родени во 1845 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Француски сликари од 19 век]] [[Категорија:Жени склуптори]] fhuj6l3chvn2kpff3sysjlfzw4eu9f2 4800595 4800556 2022-08-09T10:07:56Z Bjankuloski06 332 /* Надворешни врски */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Cazin-Village.jpg|мини|275x275пкс| Село меѓу дрвјата]] [[Податотека:Cazin-Stone.jpg|мини|275x275пкс| Камен двор]] '''Мари Казин''', родено име '''Мари Кларис Маргерит Гиле''' (19 септември 1844, Паимбуф – 18 март 1924 година, Екиен-Плаж) била француски пејзажен сликар, [[Украсна уметност|украсен уметник]] и вајар. == Биографија == Студирала во Париз со Жулиет Пејрол-Бонер (1830 &ndash; 1891), сестрата на Роза Бонхер, и со Жан-Шарл Казин, со кого се омажила во 1868 година. Почнувајќи од 1876 година, таа изложувала слики во Францускиот салон на уметници, а од 1882 година презентирала и скулптури.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nationalgallery.org.uk/artists/marie-cazin|title=Marie Cazin|publisher=National Gallery, London|accessdate=30 December 2014}}</ref> Таа исто така изложувала на Кралската академија за уметности во 1874 и 1878 година. Нејзината најпозната скулптура „Младите дами“ била прикажана во 1886 година и купена од владата во 1899 година. Сега е изложена во Музејот на Луксембург. Таа изложувала на Les XX во Брисел во 1887 година и освоила златен медал на Exposition Universelle (1889). Во 1891 година, таа станала членка на Националното друштво за убави уметности.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&q=cazin|title=Dictionary of Women Artists: Artists, J-Z|last=Gaze|first=Delia|date=1997|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781884964213|language=en}}</ref> Казин ги изложила своите дела во Палатата на ликовните уметности на светската колумбиска изложба во 1893 година во Чикаго, Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt11b.html#cazin|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=24 July 2018}}</ref> По смртта на нејзиниот сопруг, таа го дизајнирала споменикот за неговиот гроб. Таа исто така дизајнирала споменик на лекарите Хуберт Казин (1724-1795)<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=41EgAQAAMAAJ&q=marie+cazin+monument+inscription&pg=PA1020|title=Épigraphie du département de Pas-de-Calais|last=Pas-de-Calais|first=Commission départementale des monuments historiques du|date=1886|language=fr}}</ref> и Пол Перрошо во Берк. Истакната тема во нејзините слики се жените на работа. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], таа одржувала студио во Латинскиот кварт. Во прилог на нејзината редовна работа, таа создала неколку [[Фрескопис|фрески]] на нарачка и направила дизајни за фабриката Gobelins. Неколку години пред нејзината смрт, таа се повлекла во Па-де-Кале. Нејзиниот син, [[:fr:Michel Cazin|Мишел Казин]] (1869–1917), станал познат гравер. Казин била вклучена во изложбата ''Жени во Париз 1850-1900'' година во 2018 година.<ref name="Madeline">{{Наведена книга|title=Women artists in Paris, 1850-1900|last=Madeline|first=Laurence|date=2017|publisher=Yale University Press|isbn=978-0300223934}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.nella-buscot.com/sculpteurs.php?idsculpteur=scu0072&lng=3 Биографија и две скулптури] на веб-страницата на Нела Бускот * [https://lesyeuxdanslahune.wordpress.com/2015/11/19/il-etait-une-fois-au-musee-de-boulogne-sur-mer/sony-dsc-173/ Шакунтала], скулптура, блог @ Les Yeux Dans La Hune [[Категорија:Починати во 1924 година]] [[Категорија:Родени во 1845 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Француски сликари од 19 век]] [[Категорија:Жени вајари]] 5ae21k2ms1u22qsj65522s59dwna952 4800610 4800595 2022-08-09T10:11:05Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Cazin-Village.jpg|мини|275x275пкс| Село меѓу дрвјата]] [[Податотека:Cazin-Stone.jpg|мини|275x275пкс| Камен двор]] '''Мари Казин''', родено име '''Мари Кларис Маргерит Гиле''' (19 септември 1844, Паимбуф – 18 март 1924 година, Екиен-Плаж) била француски пејзажен сликар, [[Украсна уметност|украсен уметник]] и вајар. == Биографија == Студирала во Париз со Жулиет Пејрол-Бонер (1830 &ndash; 1891), сестрата на Роза Бонхер, и со Жан-Шарл Казин, со кого се омажила во 1868 година. Почнувајќи од 1876 година, таа изложувала слики во Францускиот салон на уметници, а од 1882 година презентирала и скулптури.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nationalgallery.org.uk/artists/marie-cazin|title=Marie Cazin|publisher=National Gallery, London|accessdate=30 December 2014}}</ref> Таа исто така изложувала на Кралската академија за уметности во 1874 и 1878 година. Нејзината најпозната скулптура „Младите дами“ била прикажана во 1886 година и купена од владата во 1899 година. Сега е изложена во Музејот на Луксембург. Таа изложувала на Les XX во Брисел во 1887 година и освоила златен медал на Exposition Universelle (1889). Во 1891 година, таа станала членка на Националното друштво за убави уметности.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&q=cazin|title=Dictionary of Women Artists: Artists, J-Z|last=Gaze|first=Delia|date=1997|publisher=Taylor & Francis|isbn=9781884964213|language=en}}</ref> Казин ги изложила своите дела во Палатата на ликовните уметности на светската колумбиска изложба во 1893 година во Чикаго, Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt11b.html#cazin|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=24 July 2018}}</ref> По смртта на нејзиниот сопруг, таа го дизајнирала споменикот за неговиот гроб. Таа исто така дизајнирала споменик на лекарите Хуберт Казин (1724-1795)<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=41EgAQAAMAAJ&q=marie+cazin+monument+inscription&pg=PA1020|title=Épigraphie du département de Pas-de-Calais|last=Pas-de-Calais|first=Commission départementale des monuments historiques du|date=1886|language=fr}}</ref> и Пол Перрошо во Берк. Истакната тема во нејзините слики се жените на работа. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], таа одржувала студио во Латинскиот кварт. Во прилог на нејзината редовна работа, таа создала неколку [[Фрескопис|фрески]] на нарачка и направила дизајни за фабриката Gobelins. Неколку години пред нејзината смрт, таа се повлекла во Па-де-Кале. Нејзиниот син, [[:fr:Michel Cazin|Мишел Казин]] (1869–1917), станал познат гравер. Казин била вклучена во изложбата ''Жени во Париз 1850-1900'' година во 2018 година.<ref name="Madeline">{{Наведена книга|title=Women artists in Paris, 1850-1900|last=Madeline|first=Laurence|date=2017|publisher=Yale University Press|isbn=978-0300223934}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.nella-buscot.com/sculpteurs.php?idsculpteur=scu0072&lng=3 Биографија и две скулптури] на веб-страницата на Нела Бускот * [https://lesyeuxdanslahune.wordpress.com/2015/11/19/il-etait-une-fois-au-musee-de-boulogne-sur-mer/sony-dsc-173/ Шакунтала], скулптура, блог @ Les Yeux Dans La Hune [[Категорија:Починати во 1924 година]] [[Категорија:Родени во 1845 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Француски сликари од 19 век]] [[Категорија:Вајарки]] 25jy1i01tz0kx10yy24xprndffkro54 0 1295100 4800504 4746345 2022-08-09T09:59:02Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:EllenHughRankinCopp.tif|мини|Елен Ранкин Коп и нејзиниот син Хју, во публикација од 1893 година]] [[Податотека:HELEN RANKIN COPP.jpg|мини|Елен Ранкин Коп]] '''Елен Ранкин Коп''' (4 август 1853 – 8 август 1901 година), исто така наречена '''Елен''' или '''Хелен Хаусер Ранкин''', била американска вајарка. Нејзините дела биле претставени на Светската колумбиска изложба во Чикаго во 1893 година. == Ран живот == Хелен или Елен Хаусер Ранкин<ref>[http://iwa.bradley.edu/artists/EllenCopp "Mrs. Ellen Rankin Copp"] Illinois Women Artists Project.</ref> е родена во Атланта, Илиноис, ќерка на д-р Ендрју Кембел Ранкин и Сузана Руш Хаусер Ранкин. Нејзиниот татко бил лекар кој служел како воен хирург во [[Американска граѓанска војна|Американската граѓанска војна]]. Нејзините баба и дедо Жан Лори Ранкин и Џон Ранкин биле познати аболицирани и домаќини на подземната железница во Охајо. Во 1888 година <ref name="WomanoftheCentury">{{Наведена книга|url=https://en.wikisource.org/wiki/Woman_of_the_Century/Helen_Rankin_Copp|title=Woman of the Century|last=Willard|first=Frances Elizabeth|last2=Livermore|first2=Mary Ashton Rice|date=1893|publisher=Moulton|page=207}}</ref> Елен започнала како студентка на Институтот за уметност во Чикаго во нејзините триесетти години по неколку години предавање.<ref>[https://books.google.com/books?id=LnMiAQAAMAAJ&lpg=PA40&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA40#v=onepage&q=Rankin&f=false "Genius of Mother and Son"] ''Columbian Exposition Illustrated'' (April 1893): 40.</ref> На Институтот за уметност студирала со Лорадо Тафт, како еден од неговите студентски асистенти наречени „Бели зајаци<nowiki>''</nowiki>.<ref>Allen Stuart Weller, [https://books.google.com/books?id=bGtzAwAAQBAJ&lpg=PA78&ots=bhj_VPGVbX&dq=Copp%20White%20Rabbit%20Chicago&pg=PA78#v=onepage&q=Copp%20White%20Rabbit%20Chicago&f=false ''Lorado Taft: The Chicago Years''] (University of Illinois Press 2014): 78. {{ISBN|9780252096464}}</ref> == Кариера == Во 1890 година, Елен Ранкин Коп го освоила првиот медал за скулптура доделен од Институтот за уметност во Чикаго.<ref name="Cyclopedia">"Ellen Houser Rankin" [https://books.google.com/books?id=4NkbAAAAIAAJ&lpg=PA286&ots=DTrp5ch4Sa&dq=Ellen%20Rankin%20Copp%20died&pg=PA286#v=onepage&q&f=false ''National Cyclopedia of American Biography''] (J. T. White Company 1898): 286.</ref> Таа го создала „Породилно“ по нарачка за зградата на Илиноис и „Пеле“ по нарачка за зградата на Хаваи, и двете на Светската колумбиска изложба во 1893 година.<ref>Columbian Guide Company, [https://books.google.com/books?id=6BEaAAAAYAAJ&lpg=PA151&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA151#v=onepage&q&f=false ''Official Guide to the World's Columbian Exposition''] (1893): 151.</ref> Статуата на Пеле висока 24 метри била промовирана како „најголемата статуа некогаш направена од жена“. На изложбата биле прикажани уште четири дела од Коп: бронзен релјефен портрет на Хариет Монро, изложен во Палатата на ликовните уметности; бронзен релјефен портрет на Берта Палмер, во библиотеката на женската зграда; и две помали работи во внатрешноста на зградата во Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#copp|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=28 January 2019}}</ref> По изложбата, Коп го однела својот син во Европа и продолжила со уметничко образование во Минхен; таму ја изложила својата скулптура „Силата на народите“ во 1895 година.<ref>Harriet Hayden Hayes, [https://books.google.com/books?id=EHoeAQAAMAAJ&lpg=PA351&ots=2dLnnppQ6r&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA351#v=onepage&q&f=false "Some Chicago Studios"] ''National Magazine: An Illustrated Monthly'' 6(4)(July 1897): 351.</ref> [[Податотека:John_Rankin_abolitionist.jpg|мини|Биста на Св. Џон Ранкин од Елен Ранкин Коп]] Коп направила портретни бисти на истакнати жители на Чикаго и еден од нејзиниот дедо, свештеникот Ранкин, за градот Рипли, Охајо. Во 1896 година таа поднела амбициозен предлог за воен споменик во Тексас. == Личен живот == Хелен Хаусер Ранкин се омажила за Вилијам Х. Коп во 1874 година<ref name="Cyclopedia"/> Имале пет сина; четворица починале во детството. Елен Ранкин го оставила Вилијам Коп зад себе кога го однела нивниот син во Европа, и почнала да го користи своето невенчано име. Во 1897 година на нејзиниот татко му бил пресечен гркланот, а Коп бил застрелан и за малку ќе загубел прст во средбата, за среќа немало жртви. Нивниот преживеан син Хју Дирборн Коп (1878-1956), наречен Хју Доак Ранкин откако неговите родители се разделиле, исто така станал уметник, најпознат како илустратор на научна фантастика.<ref>"Summary Bibliography: Hugh Rankin" ''Internet Science Fiction Database''.</ref> Елен Ранкин Коп починала во 1901 година, на возраст од 48 години. == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Find a Grave|35756296}} [[Категорија:Починати во 1901 година]] [[Категорија:Родени во 1853 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Жени-склуптори]] 0s6u97xzvld0b6x92rb1r5x3vobju47 4800596 4800504 2022-08-09T10:07:59Z Bjankuloski06 332 /* Надворешни врски */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:EllenHughRankinCopp.tif|мини|Елен Ранкин Коп и нејзиниот син Хју, во публикација од 1893 година]] [[Податотека:HELEN RANKIN COPP.jpg|мини|Елен Ранкин Коп]] '''Елен Ранкин Коп''' (4 август 1853 – 8 август 1901 година), исто така наречена '''Елен''' или '''Хелен Хаусер Ранкин''', била американска вајарка. Нејзините дела биле претставени на Светската колумбиска изложба во Чикаго во 1893 година. == Ран живот == Хелен или Елен Хаусер Ранкин<ref>[http://iwa.bradley.edu/artists/EllenCopp "Mrs. Ellen Rankin Copp"] Illinois Women Artists Project.</ref> е родена во Атланта, Илиноис, ќерка на д-р Ендрју Кембел Ранкин и Сузана Руш Хаусер Ранкин. Нејзиниот татко бил лекар кој служел како воен хирург во [[Американска граѓанска војна|Американската граѓанска војна]]. Нејзините баба и дедо Жан Лори Ранкин и Џон Ранкин биле познати аболицирани и домаќини на подземната железница во Охајо. Во 1888 година <ref name="WomanoftheCentury">{{Наведена книга|url=https://en.wikisource.org/wiki/Woman_of_the_Century/Helen_Rankin_Copp|title=Woman of the Century|last=Willard|first=Frances Elizabeth|last2=Livermore|first2=Mary Ashton Rice|date=1893|publisher=Moulton|page=207}}</ref> Елен започнала како студентка на Институтот за уметност во Чикаго во нејзините триесетти години по неколку години предавање.<ref>[https://books.google.com/books?id=LnMiAQAAMAAJ&lpg=PA40&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA40#v=onepage&q=Rankin&f=false "Genius of Mother and Son"] ''Columbian Exposition Illustrated'' (April 1893): 40.</ref> На Институтот за уметност студирала со Лорадо Тафт, како еден од неговите студентски асистенти наречени „Бели зајаци<nowiki>''</nowiki>.<ref>Allen Stuart Weller, [https://books.google.com/books?id=bGtzAwAAQBAJ&lpg=PA78&ots=bhj_VPGVbX&dq=Copp%20White%20Rabbit%20Chicago&pg=PA78#v=onepage&q=Copp%20White%20Rabbit%20Chicago&f=false ''Lorado Taft: The Chicago Years''] (University of Illinois Press 2014): 78. {{ISBN|9780252096464}}</ref> == Кариера == Во 1890 година, Елен Ранкин Коп го освоила првиот медал за скулптура доделен од Институтот за уметност во Чикаго.<ref name="Cyclopedia">"Ellen Houser Rankin" [https://books.google.com/books?id=4NkbAAAAIAAJ&lpg=PA286&ots=DTrp5ch4Sa&dq=Ellen%20Rankin%20Copp%20died&pg=PA286#v=onepage&q&f=false ''National Cyclopedia of American Biography''] (J. T. White Company 1898): 286.</ref> Таа го создала „Породилно“ по нарачка за зградата на Илиноис и „Пеле“ по нарачка за зградата на Хаваи, и двете на Светската колумбиска изложба во 1893 година.<ref>Columbian Guide Company, [https://books.google.com/books?id=6BEaAAAAYAAJ&lpg=PA151&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA151#v=onepage&q&f=false ''Official Guide to the World's Columbian Exposition''] (1893): 151.</ref> Статуата на Пеле висока 24 метри била промовирана како „најголемата статуа некогаш направена од жена“. На изложбата биле прикажани уште четири дела од Коп: бронзен релјефен портрет на Хариет Монро, изложен во Палатата на ликовните уметности; бронзен релјефен портрет на Берта Палмер, во библиотеката на женската зграда; и две помали работи во внатрешноста на зградата во Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#copp|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=28 January 2019}}</ref> По изложбата, Коп го однела својот син во Европа и продолжила со уметничко образование во Минхен; таму ја изложила својата скулптура „Силата на народите“ во 1895 година.<ref>Harriet Hayden Hayes, [https://books.google.com/books?id=EHoeAQAAMAAJ&lpg=PA351&ots=2dLnnppQ6r&dq=Ellen%20Rankin%20Copp&pg=PA351#v=onepage&q&f=false "Some Chicago Studios"] ''National Magazine: An Illustrated Monthly'' 6(4)(July 1897): 351.</ref> [[Податотека:John_Rankin_abolitionist.jpg|мини|Биста на Св. Џон Ранкин од Елен Ранкин Коп]] Коп направила портретни бисти на истакнати жители на Чикаго и еден од нејзиниот дедо, свештеникот Ранкин, за градот Рипли, Охајо. Во 1896 година таа поднела амбициозен предлог за воен споменик во Тексас. == Личен живот == Хелен Хаусер Ранкин се омажила за Вилијам Х. Коп во 1874 година<ref name="Cyclopedia"/> Имале пет сина; четворица починале во детството. Елен Ранкин го оставила Вилијам Коп зад себе кога го однела нивниот син во Европа, и почнала да го користи своето невенчано име. Во 1897 година на нејзиниот татко му бил пресечен гркланот, а Коп бил застрелан и за малку ќе загубел прст во средбата, за среќа немало жртви. Нивниот преживеан син Хју Дирборн Коп (1878-1956), наречен Хју Доак Ранкин откако неговите родители се разделиле, исто така станал уметник, најпознат како илустратор на научна фантастика.<ref>"Summary Bibliography: Hugh Rankin" ''Internet Science Fiction Database''.</ref> Елен Ранкин Коп починала во 1901 година, на возраст од 48 години. == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Find a Grave|35756296}} [[Категорија:Починати во 1901 година]] [[Категорија:Родени во 1853 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Жени-вајари]] qh8tt0n94uq7joqcoinu2j90583cv2x 0 1295103 4800505 4785076 2022-08-09T09:59:37Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline">'''Елизабет Соер Нортон'''</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Родена | class="infobox-data" |<span style="display:none">(<span class="bday">1887-12-16</span>)</span>Декември 16, 1887<br /><br /><div class="birthplace" style="display:inline">[[Chicago, Illinois|Чикаго,Илиноис]] , U.S.</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Починала | class="infobox-data" |Август 7, 1985<span style="display:none">(1985-08-07)</span> (год&nbsp;97)<br /><br /><div class="deathplace" style="display:inline">[[Palo Alto, California|Пало Алто, Калифорнија]], U.S.</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Почивалиште | class="infobox-data label" |Гробиштата Грејсленд, Чикаго, Илиноис, САД |- ! class="infobox-label" scope="row" |Образование | class="infobox-data" |Уметнички институт во Чикаго, Уметничка студентска лига на Њујорк, Национална академија за дизајн, Чејс училиште |- ! class="infobox-label" scope="row" |Позната по | class="infobox-data" |графика, сликарство, скулптура |} '''Елизабет Соер Нортон''' (1887–1985) била американска жена уметник, позната по нејзините бронзени скулптури, слики и графика. Темата на нејзината работа често вклучувала животни, пејзажи и/или портрети. Живеела во [[Пало Алто (Калифорнија)|Пало Алто]], [[Калифорнија]], од 1919 година до нејзината смрт во 1985 година.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref> == Ран живот и образование == Елизабет Соер Нортон е родена на 16 декември 1887 година во [[Чикаго]], [[Илиноис]] од татко адвокатот Џејмс Сангер Нортон (1844–1896) и мајка Френсис Џулија Рамзи (1850–1933).<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AYxmAgAAQBAJ|title=North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary|last=Heller|first=Jules|last2=Heller|first2=Nancy G.|date=2013-12-19|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-63882-5|pages=409|language=en}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.oxfordartonline.com/benezit/view/10.1093/benz/9780199773787.001.0001/acref-9780199773787-e-00131511|title=Norton, Elizabeth|year=2011|work=Benezit Dictionary of Artists|language=en|doi=10.1093/benz/9780199773787.article.b00131511|isbn=978-0-19-977378-7|url-access=subscription|accessdate=2020-07-12}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.newspapers.com/clip/21841742/chicago-tribune/|title=James S. Norton's Will in Probate|date=1896-09-25|work=Chicago Tribune|access-date=2020-07-12|pages=3}}</ref> Нортон студирала ликовна уметност на Институтот за уметност во Чикаго во 1910 година.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref><ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AYxmAgAAQBAJ|title=North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary|last=Heller|first=Jules|last2=Heller|first2=Nancy G.|date=2013-12-19|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-63882-5|pages=409|language=en}}</ref> Ги продолжила студиите во Уметничката студентска лига на Њујорк со Френк ДуМонд, Националната академија за дизајн на Њујорк и училиштето Чејс (кое подоцна станало Факултетот за дизајн на Парсонс).<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Додека сè уште живеела во [[Њујорк]], еден од нејзините студенти била вајарката, Кетрин Андерхил (родена 1892 година).<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=t3dFAQAAMAAJ|title=American Art Directory, Volume 14|last=Levy|first=Florence Nightingale|date=1917|publisher=R.R. Bowker.|year=1917|pages=629|language=en}}</ref> == Кариера == Нортон имала успешна кариера и ја изложувала својата уметност во многу галерии во Њујорк.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref> Таа имала уметнички придонес на изложби во институцијата Смитсонијан во текот на нејзината кариера.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=ifsLV-GxKiAC|title=Annual Report of the Board of Regents of the Smithsonian Institution: Report of the U.S. National Museum|date=1924|publisher=U.S. Government Printing Office, United States National Museum|pages=118|language=en}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=5pHvypZpiQMC|title=Report on the Progress and Condition of the U.S. National Museum for the Year Ending June 30, 1934|date=1933|publisher=U.S. Government Printing Office, United States National Museum|year=1933|pages=59|language=en}}</ref> Таа имала постара сестра по име Френсис Сангер Нортон (брачно име, Браун) која се преселила во Пало Алто, Калифорнија бидејќи нејзиниот сопруг Хари Браун бил професор на Катедрата за филозофија на Универзитетот ла.<ref name=":4">{{Наведено списание|date=March 2006|title=And nobody needed a furnace|url=http://www.pahistory.org/talltree/TT-2006-03.pdf|journal=The Tall Tree, Palo Alto Historical Society|publisher=pahistory.org|volume=29|issue=6|pages=3–4}}</ref> Нортон отпатува во [[Калифорнија]] во 1915 година за да присуствува на меѓународната изложба Панама-Пацифик (PPIE) и да ја посети нејзината сестра.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref><ref name=":4" /> Таа се вратила четири години подоцна во 1919 година за да се пресели во Пало Алто, откако се борела со напади на грип.<ref name=":0" /><ref name=":4" /> Нејзиниот зет Хари Браун го дизајнирал нејзиниот дом на 353 Ловел авенија.<ref name=":4" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.pastheritage.org/houses/L%20Houses/Lowell353.html|title=353 Lowell, Centennial Home|work=Palo Alto Stanford Heritage|accessdate=2020-07-12}}</ref> Кога Нортон се преселила во [[Калифорнија]], таа се заинтересирала за графика, пред тоа првенствено работела во скулптура, пастели и маслени бои.<ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.newspapers.com/newspage/457805974/|title=Typical Norton, Wood Block Artist Likes Animals|date=April 25, 1926|work=Newspapers.com|publisher=The San Francisco Examiner|page=70|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> Нортон била основач на уметничкиот клуб Пало Алто (сега Пацифичка уметничка лига ) во 1921 година<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.paloaltoonline.com/weekly/morgue/2001/2001_04_06.pacificart06.html|title=So you want to be an artist? Now in its 80th year, Pacific Art League of Palo Alto continues to nurture local talent|last=Israel|first=Robyn|date=April 6, 2001|work=PaloAltoOnline.com|accessdate=2020-07-12}}</ref> Нортон била член на Калифорниското друштво на Ечерс; Уметнички клуб Пало Алто (сега познат како Пацифичка уметничка лига); Американска федерација на уметности; и жени сликари од [[Сан Франциско]].<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref> == Смрт и наследство == Во последните 20 години од животот Нортон живеела во ''Чанинг Хаус'', пензионерска заедница во Пало Алто.<ref name=":4">{{Наведено списание|date=March 2006|title=And nobody needed a furnace|url=http://www.pahistory.org/talltree/TT-2006-03.pdf|journal=The Tall Tree, Palo Alto Historical Society|publisher=pahistory.org|volume=29|issue=6|pages=3–4}}</ref> Нортон починала на 7 август 1985 година во Пало Алто, Калифорнија и е погребана во Чикаго на гробиштата Грејсленд. Нејзината работа е изложена во многу јавни музејски збирки, вклучувајќи ги и [[Метрополитен (музеј)|Метрополитен музејот на уметноста]],<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search#!?q=Elizabeth%20Norton&perPage=20&sortBy=Relevance&offset=0&pageSize=0|title=Art collection: Elizabeth Norton|work=The Metropolitan Museum of Art}}</ref> Музејот на уметноста Фог,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://hvrd.art/o/260651|title=Collection: Elizabeth Norton, American (1887–1958), Pony in a Hurry|work=Harvard Art Museums|accessdate=2020-07-11}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://hvrd.art/o/260650|title=Collection: Elizabeth Norton, American (1887–1958), Little Grey Cat|work=Harvard Art Museums|accessdate=2020-07-11}}</ref> Уметничката галерија на Универзитетот Јеил,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://artgallery.yale.edu/collections/objects/37514|title=Collection: Gentleman from Siam|work=Yale University Art Gallery|accessdate=2020-07-12}}</ref> Музејот на уметност Нелсон-Аткинс,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://art.nelson-atkins.org/people/6035/elizabeth-norton/objects|title=Elizabeth Norton – Artists/Makers|work=The Nelson-Atkins Museum of Art|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> ликовна уметност Музеи на Сан Франциско (FAMSF),<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://art.famsf.org/elizabeth-norton|title=Elizabeth Norton|date=2018-09-21|work=FAMSF Search the Collections|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> Националната галерија на портрети на институцијата Смитсонијан,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://npg.si.edu/object/npg_CA300135|title=David Starr Jordan|work=National Portrait Gallery, Smithsonian Institution|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> меѓу другите.<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AYxmAgAAQBAJ|title=North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary|last=Heller|first=Jules|last2=Heller|first2=Nancy G.|date=2013-12-19|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-63882-5|pages=409|language=en}}</ref> Пацифичката уметничка лига на Пало Алто посветила само-изложбена галерија во нејзино име, „студиото Елизабет Нортон“ и „Наградата за истакнати услуги на Елизабет Нортон“.<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.paloaltoonline.com/weekly/morgue/2001/2001_04_06.pacificart06.html|title=So you want to be an artist? Now in its 80th year, Pacific Art League of Palo Alto continues to nurture local talent|last=Israel|first=Robyn|date=April 6, 2001|work=PaloAltoOnline.com|accessdate=2020-07-12}}</ref> Нејзината бронзена биста на Дејвид Стар Џордан е изложена во институцијата Хувер на Универзитетот Стенфорд.<ref name=":4">{{Наведено списание|date=March 2006|title=And nobody needed a furnace|url=http://www.pahistory.org/talltree/TT-2006-03.pdf|journal=The Tall Tree, Palo Alto Historical Society|publisher=pahistory.org|volume=29|issue=6|pages=3–4}}</ref> == Изложби == * 1920 – Универзитет Стенфорд, Стенфорд, Калифорнија<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Artists in California, 1786-1940|last=Hughes|first=Edan Milton|publisher=Crocker Art Museum|year=2002|isbn=978-1884038082|location=Sacramento, California|pages=822}}</ref> * 1926 – Серија отпечатоци од животинско дрво, Гамп, Сан Франциско, Калифорнија<ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.newspapers.com/newspage/457805974/|title=Typical Norton, Wood Block Artist Likes Animals|date=April 25, 1926|work=Newspapers.com|publisher=The San Francisco Examiner|page=70|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> * 1929 – Галерија Курвоазие, Сан Франциско, Калифорнија<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.newspapers.com/newspage/457432118/|title=Courvoisier Gallery 474 Post St. Exhibition of Woodblock Prints and Sculpture, Elizabeth Norton|date=November 24, 1929|work=Newspapers.com|publisher=The San Francisco Examiner|page=60|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.newspapers.com/newspage/458124146/|title=Brief Art Notes|date=December 1, 1929|work=Newspapers.com|publisher=The San Francisco Examiner|page=63|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> * 1939 – Меѓународна изложба на Голден Гејт, Сан Франциско, Калифорнија<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AYxmAgAAQBAJ|title=North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary|last=Heller|first=Jules|last2=Heller|first2=Nancy G.|date=2013-12-19|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-63882-5|pages=409|language=en}}</ref> * 1942 – самостојна изложба на скулптури и акварели, Државна библиотека во Калифорнија, Сакраменто, Калифорнија<ref name=":1" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.newspapers.com/newspage/617517823/|title=Trims Room California State Library|date=June 27, 1942|work=Newspapers.com|publisher=The Sacramento Bee|page=13|language=en|accessdate=2020-07-12}}</ref> * 1942 – Национална академија за дизајн, Њујорк, Њујорк <ref name=":1" /> * 1944 – Американско здружение за печатење во боја, Њујорк, Њујорк <ref name=":1" /> * 1946 – Уметничко здружение Вичита, Вичита, Канас<ref name=":1" /> * 1950 – Универзитетот Стенфорд, Стенфорд, Калифорнија<ref name=":0" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1985 година]] [[Категорија:Родени во 1887 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Американски вајари]] eh0ksyx2u6txmcuz8ics81q05thn2ri 0 1295104 4800575 4785281 2022-08-09T10:04:17Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|honorific_prefix=|education=[[Школа за ликовни уметности Слејд]]|memorials=|patrons=|elected=|awards=|spouse=[[Фредерик Томас Калкот]]|movement=|style=|notable_works=|known_for=Скулптура, медалист|alma_mater=|death_place=[[Хендон]], Лондон|name=Флоренс Калкот|death_date={{датум на смрт и возраст|df=да|1938|1|21|1866}}|birth_place=[[Сент Џејмс, Лондон]] Англија|birth_date=1866|birth_name=Флоренс Њуман|native_name_lang=|native_name=|caption=|alt=|image_size=|image=|honorific_suffix=|website=}} '''Флоренс Калкот родено''' '''Њуман''' (1866 - 21 јануари 1938) била британска вајарка на портрети медалјони и медали. == Биографија == Калкот е родена во областа Сент Џејмс во централен [[Лондон]] и студирала скулптура на Факултетот за ликовни уметности Слејд.<ref name="MapFC">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib6_1251119697|title=Florence Newman|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=13 January 2020}}</ref><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975|isbn=}}</ref> Прво изложувала дело на Кралската академија во 1890 година, а потоа редовно во водечките комерцијални галерии до 1930 година.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=}}</ref> Калкот работела во бронза, восок и гипс на широк спектар на теми.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978 1 911121 63 3}}</ref> Специјализирала за создавање портретни медалјони и покажала примери на парискиот салон во 1897 и 1904 година и на Кралската академија во 1906 и 1907 година.<ref name="MapFC" /><ref name="Mackay" /> Вкупно таа покажала 21 дело на Кралската академија помеѓу 1890 и 1925 година и исто така изложувала во Кралската шкотска академија, Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов и со Друштвото на жени уметници.<ref name="SG0019" /> Таа се омажила за вајарот Фредерик Томас Калкот во 1912 година и понекогаш работеле заедно на нарачки.<ref name="MapFC" /><ref name="GMWaters" /> Калкот сликала и минијатури, од кои едната е во британската кралска колекција, а била избрана за придружна членка на Кралското друштво на минијатурни сликари.<ref name="SG0019" /><ref name="RCT">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rct.uk/collection/926882/portrait-of-a-girl|title=Portrait of a Girl|last=|date=|work=Royal Collection Trust|accessdate=13 January 2020}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1938 година]] [[Категорија:Родени во 1866 година]] [[Категорија:Англичанки од 20 век]] [[Категорија:Британски уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] 1lk4z7u9i67qab2fcpnkyj6v3sfqdtq 0 1295107 4800502 4745596 2022-08-09T09:58:59Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Ела Луиз Нејпер''', (9 февруари 1886 - 1972) била англиски златар, грнчар, дизајнер и сликар. == Биографија == Нејпер е родена во Чарлтон, таа е едно од деветте деца на Алфред Шампион, пожарникар и Мери Ен Шампион. Таа ја посетувала Камбервелската школа за уметности и занаети од 1904 до 1906 година. Таму, под менторство на златарот Фредерик Џејмс Партриџ, научила широк спектар на техники за работа во метал, дрво и емајл. Таа била под големо влијание на дизајнот на [[Југендстил]]. Во 1906 година таа отишла во Бранскомб, Девон, каде Патриџ изнајмила неколку куќички за своите студенти. Таму го запознала архитектот и сликар Чарлс Нејпер, со кого се омажила во 1910 година.<ref name="CFNewlyn">{{Наведена книга|title=Painting in Newlyn 1900–1930|last=Caroline Fox|publisher=Newlyn Orion|year=1985|isbn=0 9506579 4 8}}</ref> Двојката поминала две години во Лу, Корнвол, пред да го направат својот постојан дом во Тревуф во Ламорна.<ref name="caindex">{{Наведена мрежна страница|url=http://cornwallartists.org/cornwall-artists/ella-naper|title=Ella Naper|last=|year=|publisher=cornwall artists index|accessdate=31 July 2013}}</ref> Двојката станале активни членови на колонијата на уметници позната како Њулин школа. Ела Нејпер работела од дома и произведувала украсен накит со емајл и рогови.<ref name="CFNewlyn">{{Наведена книга|title=Painting in Newlyn 1900–1930|last=Caroline Fox|publisher=Newlyn Orion|year=1985|isbn=0 9506579 4 8}}</ref> Нејзиниот дизајн на накит вклучува сребрени брошеви, ѓердани и обетки, како и чешли и шноли за коса. Таа вклучувала обрасци засновани на растенија, цвеќиња и инсекти во нејзината работа, често во стилови на [[Југендстил]].<ref name="CWallace">{{Наведена книга|title=Under the Open Sky – The Paintings of the Newlyn and Lamorna Artists 1880–1940 in the Public Collections of Cornwall and Plymouth|last=Catherine Wallace|publisher=truran|year=2002|isbn=978 185022 168 5}}</ref> Таа продала голем дел од нејзината работа преку настани како што се изложби за ''уметност и занает'', ''Женска уметничка изложба'', Либерти во Лондон и, по 1924 година, изложби на занаети во Њулин уметничката галерија. За време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]], Ела Непер и Лора Најт соработувале на дизајнот на неколку парчиња насликан накит и емајлирани плакети,<ref name="DameLK">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.damelauraknight.com/biography.html|title=The Official Dame Laura Knight Website: Biography|archive-url=https://web.archive.org/web/20110708223215/http://www.damelauraknight.com/biography.html|archive-date=8 July 2011|accessdate=15 January 2011}}</ref> вклучувајќи ги и ''Двајца танчери'' (1912).<ref name="pcfdance">{{Наведена мрежна страница|url=http://ichef.bbci.co.uk/arts/yourpaintings/images/paintings/phg/624x544/cw_phg_pezph_2000_42_624x544.jpg|title=''Two Dancers''|last=|year=|publisher=BBC/Public Catalogue Foundation|accessdate=2 August 2013}}</ref> Во 1915 година, Нејпер и Најт изложиле неколку од овие дела на заедничка изложба, со Ламорна Бирч, одржана во Лондонското друштво за ликовни уметности.<ref name="Broadley">{{Наведена книга|title=Laura Knight Portraits|last=Rosie Broadley|publisher=National Portrait Gallery,London|year=2013|isbn=978-1-85514-463-7}}</ref> Нејпер добила нарачки за градоначалнички синџири и воени споменици, вклучително и еден во катедралата во Ексетер и исто така го дизајнирала споменикот на уметникот Бенџамин Лидер во црквата Свети Бурјан.<ref name="CFNewlyn" /> Од раните 1920-ти години, Нејпер, заедно со Кејт Веструп и Емили Веструп, ја воделе грнчарство Ламорна, кое продолжило да се произведува до 1935 година.<ref name="caindex">{{Наведена мрежна страница|url=http://cornwallartists.org/cornwall-artists/ella-naper|title=Ella Naper|last=|year=|publisher=cornwall artists index|accessdate=31 July 2013}}</ref> Нејпер била и талентиран сликар, често работела во акварели. Таа изложувала во уметничката галерија Вокер во најмалку дваесет и еден наврат, а исто така и во Меѓународното друштво на вајари, сликари и гробари и во Кралското друштво на британски уметници.<ref name="CWallace">{{Наведена книга|title=Under the Open Sky – The Paintings of the Newlyn and Lamorna Artists 1880–1940 in the Public Collections of Cornwall and Plymouth|last=Catherine Wallace|publisher=truran|year=2002|isbn=978 185022 168 5}}</ref> Нејпер била предмет на неколку слики од други уметници кои живеат во Ламорна, вклучувајќи го и нејзиниот сопруг Чарлс Нејпер, Рут Симпсон и Харолд Најт. Таа е една од манекенките во сликата на Харолд Харви „''Критичарите“'' (1922), а исто така била насликана од Глук и направила некои дела со него.<ref name="gluck">{{Наведена мрежна страница|url=http://cornwallartists.org/cornwall-artists/gluck|title=Gluck|last=|year=|publisher=cornwall artists index|accessdate=5 September 2013}}</ref> Нејпер се појавила и во неколку дела на Лора Најт,<ref name="caindex">{{Наведена мрежна страница|url=http://cornwallartists.org/cornwall-artists/ella-naper|title=Ella Naper|last=|year=|publisher=cornwall artists index|accessdate=31 July 2013}}</ref> вклучувајќи ја ''пролетта'' (1916–1920) <ref name="tatecat">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tate.org.uk/art/artworks/knight-spring-n04838/text-catalogue-entry|title=Catalogue entry for ''Spring'' (1916–1920)|last=|year=|publisher=Tate|accessdate=31 July 2013}}</ref> и е моделот на Најт како слика во ''Автопортрет со акт'' (1913).<ref name="Hadley">{{Наведени вести|url=https://www.theguardian.com/artanddesign/2013/jul/06/laura-knight-unashamed-illustrator?INTCMP=SRCH|title=Laura Knight:The unashamed illustrator|last=Tessa Hadley|date=6 July 2013|work=The Guardian|access-date=31 July 2013}}</ref> == Поврзано == * ''Ела и Чарлс Нејпер и уметниците'' Ламорна од Џон Бранфилд, (Sansom & Co. ) * ''Лаура Најт – Претстави на жените'' од Хелен Хојл, септември 2010 година, блог Жени уметници во Корнвол.<ref name="Hoyle">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.cornishmuse.blogspot.co.uk/2010/09/laura-knight-her-early-life.html|title=Laura Knight – Representations of Women|last=Helen Hoyle|date=17 September 2010|publisher=Women Artists in Cornwall|accessdate=8 August 2013}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1972 година]] [[Категорија:Родени во 1886 година]] [[Категорија:Британски жени-уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] jgxpuq4uiye9lwshczj02oqnca7ehcq 0 1295124 4800509 4746370 2022-08-09T10:00:02Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki '''Етелвин Мери Бејкер''' (1899–1988) била британски уметник, позната како вајар, сликар и комерцијален уметник. == Биографија == Бејкер била родена во [[Белфаст]], а нејзините родители биле Хана и Алфред Ролингс Бејкер, уметник.<ref name="Reading">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.reading.ac.uk/art-collections/collections/baker-ethelwyn/|title=Art Collections: Baker, Ethelwyn|work=University of Reading|accessdate=29 October 2020}}</ref> Студирала уметност во Лондон, прво на Слејд Факултетот за ликовни уметности, а потоа и на школите на Кралската академија од 1924 до 1929 година <ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.royalacademy.org.uk/art-artists/name/ethelwyn-baker|title=Ethelwyn Baker (b.1899)|work=Royal Academy|accessdate=29 October 2020}}</ref> Бејкер работела како асистент на вајарот Чарлс Сарџент Џегер во текот на 1920-тите и 1930-тите.<ref name="Reading">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.reading.ac.uk/art-collections/collections/baker-ethelwyn/|title=Art Collections: Baker, Ethelwyn|work=University of Reading|accessdate=29 October 2020}}</ref> Во текот на 1930-тите Бејкер основала студио во Сент Џонс Вуд во Лондон, кое го користела до крајот на 1950-тите кога се преселила во Портман Клоус, покрај плоштадот Портман.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Во текот на нејзината кариера, Бејкер произведувала скулптури и статуетки од камен, дрво и глина, а исто така сликала и акварели.<ref name="SG2019" /> Таа дизајнирала и извајала фигури за Royal Worcester кои биле произведени во порцелан.<ref name="SG2019" /> Бејкер дизајнирала и кукли за стоковни куќи.<ref name="Reading" /> Скулптурите на Бејкер биле прикажани на Кралската академија во текот на 1930-тите, а подоцна и со Кралското друштво на британски вајари, во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Американскиот институт за архитектура.<ref name="SG2019" /> Таа, исто така, изложувала дела во галериите за ладење, галеријата Beux Arts, со Меѓународното здружение на уметници, на фестивалот во Британија и на Националниот Ајстедфорд од Велс во 1926 година.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="MappingEB">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1204219930|title=Miss Ethelwyn N. Baker|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=29 October 2020}}</ref> Бејкер била избрана за член на Друштвото на индустриски уметници.<ref name="SG2019" /> Бејкер се оженила со композиторот Роберт Ф. Кокс во 1943 година.<ref name="SG2019" /> == Наводи == == Надворешни врски == * 1 artwork by or after Ethelwyn Baker at the Art UK site [[Категорија:Починати во 1988 година]] [[Категорија:Родени во 1899 година]] [[Категорија:Жени уметници]] 4j68gcv8qzf4o9gf992slmcw1yei4l7 4800645 4800509 2022-08-09T10:15:45Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Етелвин Мери Бејкер''' (1899–1988) била британски уметник, позната како вајар, сликар и комерцијален уметник. == Биографија == Бејкер била родена во [[Белфаст]], а нејзините родители биле Хана и Алфред Ролингс Бејкер, уметник.<ref name="Reading">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.reading.ac.uk/art-collections/collections/baker-ethelwyn/|title=Art Collections: Baker, Ethelwyn|work=University of Reading|accessdate=29 October 2020}}</ref> Студирала уметност во Лондон, прво на Слејд Факултетот за ликовни уметности, а потоа и на школите на Кралската академија од 1924 до 1929 година <ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.royalacademy.org.uk/art-artists/name/ethelwyn-baker|title=Ethelwyn Baker (b.1899)|work=Royal Academy|accessdate=29 October 2020}}</ref> Бејкер работела како асистент на вајарот Чарлс Сарџент Џегер во текот на 1920-тите и 1930-тите.<ref name="Reading">{{Наведена мрежна страница|url=https://collections.reading.ac.uk/art-collections/collections/baker-ethelwyn/|title=Art Collections: Baker, Ethelwyn|work=University of Reading|accessdate=29 October 2020}}</ref> Во текот на 1930-тите Бејкер основала студио во Сент Џонс Вуд во Лондон, кое го користела до крајот на 1950-тите кога се преселила во Портман Клоус, покрај плоштадот Портман.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Во текот на нејзината кариера, Бејкер произведувала скулптури и статуетки од камен, дрво и глина, а исто така сликала и акварели.<ref name="SG2019" /> Таа дизајнирала и извајала фигури за Royal Worcester кои биле произведени во порцелан.<ref name="SG2019" /> Бејкер дизајнирала и кукли за стоковни куќи.<ref name="Reading" /> Скулптурите на Бејкер биле прикажани на Кралската академија во текот на 1930-тите, а подоцна и со Кралското друштво на британски вајари, во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Американскиот институт за архитектура.<ref name="SG2019" /> Таа, исто така, изложувала дела во галериите за ладење, галеријата Beux Arts, со Меѓународното здружение на уметници, на фестивалот во Британија и на Националниот Ајстедфорд од Велс во 1926 година.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="MappingEB">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1204219930|title=Miss Ethelwyn N. Baker|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=29 October 2020}}</ref> Бејкер била избрана за член на Друштвото на индустриски уметници.<ref name="SG2019" /> Бејкер се оженила со композиторот Роберт Ф. Кокс во 1943 година.<ref name="SG2019" /> == Наводи == == Надворешни врски == * 1 artwork by or after Ethelwyn Baker at the Art UK site [[Категорија:Починати во 1988 година]] [[Категорија:Родени во 1899 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] muookfjh3ad9fm03zqzbx66hxe47z0w 0 1295125 4800511 4746376 2022-08-09T10:00:12Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Inga_Bagge_2008.jpg|мини|''Smalspårig Växel'' на Инга Баге, Стокхолм (завршен 1889)]] '''Инга Баге''' (24 јули 1916 – 3 мај 1988) била шведска вајарка и сликарка. Нејзиното уметничко образование започнало во средината на 1930-тите под Лео Верде во училиштето [[АБФ (Образовно здружение на работници)|ABF]] во [[Линшепинг|Линкопинг]] и во раните 1950-ти ја вклучиле [[Кралска академија на уметностите (Шведска)|Кралската шведска академија за ликовни уметности]]. Составени од различни неконвенционални материјали, нејзините рани дела привлекле внимание и признанија на нејзината дебитантска изложба во 1958 година во галеријата Бурен во Стокхолм. Таа продолжила да создава уште повеќе изненадувачки дела, од кои многу може да се видат на јавни места, како и во голем број музеи. Еден од нејзините најзначајни, огромниот дводимензионален ''Livsträdet'' (Дрво на животот, 1975), може да се види во Стокхолмскиот [[Музеј на современа уметност (Стокхолм)|Музеј Модерна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sis.modernamuseet.se/objects/67646/livstradet|title=Livsträdet|publisher=Moderna Museet|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> Баге предавала и на Констсколан Идун Ловен.<ref name="skbl">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.skbl.se/en/article/IngaBagge0|title=Inga Bagge|last=Hammenbeck, Stefan|date=10 June 2020|publisher=Svenskt kvinnobiografiskt lexikon|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref><ref name="amanda">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.lexikonettamanda.se/show.php?aid=16990|title=Inga Bagge|publisher=Konstnärslexikonett Amanda|language=Swedish|accessdate=25 May 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bukowskis.com/en/bukipedia/23763-inga-bagge|title=Inga Bagge (1916-1988)|publisher=Buskowskis|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> == Биографија == Родена на 24 јули 1916 година во Стокхолм, Инга Баге била ќерка на инженерот Јакоб Густаф Понтус Баге (1863–1954) и неговата сопруга Тора Аугуста родена Линдберг (1885–1921). Таа било второ од двете деца на семејството.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.geni.com/people/Inga-Bagge/6000000102044660048|title=Inga Bagge|publisher=Geni|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> Откако мајка ѝ починала прерано, таа и нејзините браќа и сестри биле воспитани од нивниот татко. Семејството се преселило во Линкопинг во 1926 година, каде, по посетувањето на училиште за девојки, во 1938 година Инга Бега студирала уметност кај Лео Верде во училиштето АБФ.<ref name="skbl"/> Студирала и во уметничкото училиште на Оте Сколд.<ref name="amanda"/> Околу 1940 година се омажила за свештеникот Џон Хендерсон Пауел со кој ја добила ќерката Ингела.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://runeberg.org/vemarvem/sthlm62/0111.html|title=Bagge, Inga|date=1962|publisher=Vem är Vem?|language=Swedish|accessdate=25 May 2021}}</ref> Од 1951 до 1957 година студирала на Кралската уметничка академија кај сликарот и вајар Брор Хјорт и сликарот Свен Ерикссон. Од Хјорт го стекнала концептот за „конструирање“ на скулптури. И двајцата наставници го ценеле „нервозниот и чувствителен начин на работа“ на Баге. Во 1968 година, таа создала текстилно дело со наслов ''Hommage à Bror Hjorth''.<ref name="skbl"/> Уште додека била на Академијата, Баге почнала да експериментира со необични материјали, на пример комбинирајќи влажни партали со гипс. Во 1958 година, нејзината самостојна изложба во галеријата Бурен длабоко го импресионирала ликовниот критичар Улф Линде, кој коментирал: "...нејзината придружба на бурлескни тела слична на Марсел Ајме, исто така, има убави скулптурни квалитети. Нивната експресивност не доаѓа само од дивите аранжмани, туку и од внатрешното јадро на едноставна кохезија на формата."<ref name="skbl"/> Откако се сретнала со уметноста на [[Марсел Дишан]] на изложба во 1963 година, Баге сфатила дека може да создава дела со што и се допаѓа. Нејзиниот ''Såsom jag flyger, titta en spegel'' комбинирала работничка столица со пилешка жица, ракавици, свилени чорапи, брави за велосипеди, пластични цвеќиња и обувки. Повеќето нејзини значајни дела припаѓаат на овој период. Самата Баге го сметала речиси дводимензионалното ''Livsträdet'' (Дрво на животот) за нејзино најзначајно дело. Се состои од разновиден текстил, копчиња, мониста, светки, селотејп и мала чанта за спојување.<ref name="skbl"/> Инга Баге починала во Јарна на 3 мај 1988 година.<ref name="skbl"/> == Наводи == {{Наводи}} == Дополнително читање == * Inga Bagge at Svenskt kvinnobiografiskt lexikon {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1988 година]] [[Категорија:Родени во 1916 година]] [[Категорија:Жени уметници]] kq9yhze3otqoi1nlz5yefpqaumgn6yu 4800648 4800511 2022-08-09T10:15:58Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Inga_Bagge_2008.jpg|мини|''Smalspårig Växel'' на Инга Баге, Стокхолм (завршен 1889)]] '''Инга Баге''' (24 јули 1916 – 3 мај 1988) била шведска вајарка и сликарка. Нејзиното уметничко образование започнало во средината на 1930-тите под Лео Верде во училиштето [[АБФ (Образовно здружение на работници)|ABF]] во [[Линшепинг|Линкопинг]] и во раните 1950-ти ја вклучиле [[Кралска академија на уметностите (Шведска)|Кралската шведска академија за ликовни уметности]]. Составени од различни неконвенционални материјали, нејзините рани дела привлекле внимание и признанија на нејзината дебитантска изложба во 1958 година во галеријата Бурен во Стокхолм. Таа продолжила да создава уште повеќе изненадувачки дела, од кои многу може да се видат на јавни места, како и во голем број музеи. Еден од нејзините најзначајни, огромниот дводимензионален ''Livsträdet'' (Дрво на животот, 1975), може да се види во Стокхолмскиот [[Музеј на современа уметност (Стокхолм)|Музеј Модерна]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sis.modernamuseet.se/objects/67646/livstradet|title=Livsträdet|publisher=Moderna Museet|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> Баге предавала и на Констсколан Идун Ловен.<ref name="skbl">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.skbl.se/en/article/IngaBagge0|title=Inga Bagge|last=Hammenbeck, Stefan|date=10 June 2020|publisher=Svenskt kvinnobiografiskt lexikon|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref><ref name="amanda">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.lexikonettamanda.se/show.php?aid=16990|title=Inga Bagge|publisher=Konstnärslexikonett Amanda|language=Swedish|accessdate=25 May 2021}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bukowskis.com/en/bukipedia/23763-inga-bagge|title=Inga Bagge (1916-1988)|publisher=Buskowskis|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> == Биографија == Родена на 24 јули 1916 година во Стокхолм, Инга Баге била ќерка на инженерот Јакоб Густаф Понтус Баге (1863–1954) и неговата сопруга Тора Аугуста родена Линдберг (1885–1921). Таа било второ од двете деца на семејството.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.geni.com/people/Inga-Bagge/6000000102044660048|title=Inga Bagge|publisher=Geni|language=|accessdate=25 May 2021}}</ref> Откако мајка ѝ починала прерано, таа и нејзините браќа и сестри биле воспитани од нивниот татко. Семејството се преселило во Линкопинг во 1926 година, каде, по посетувањето на училиште за девојки, во 1938 година Инга Бега студирала уметност кај Лео Верде во училиштето АБФ.<ref name="skbl"/> Студирала и во уметничкото училиште на Оте Сколд.<ref name="amanda"/> Околу 1940 година се омажила за свештеникот Џон Хендерсон Пауел со кој ја добила ќерката Ингела.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://runeberg.org/vemarvem/sthlm62/0111.html|title=Bagge, Inga|date=1962|publisher=Vem är Vem?|language=Swedish|accessdate=25 May 2021}}</ref> Од 1951 до 1957 година студирала на Кралската уметничка академија кај сликарот и вајар Брор Хјорт и сликарот Свен Ерикссон. Од Хјорт го стекнала концептот за „конструирање“ на скулптури. И двајцата наставници го ценеле „нервозниот и чувствителен начин на работа“ на Баге. Во 1968 година, таа создала текстилно дело со наслов ''Hommage à Bror Hjorth''.<ref name="skbl"/> Уште додека била на Академијата, Баге почнала да експериментира со необични материјали, на пример комбинирајќи влажни партали со гипс. Во 1958 година, нејзината самостојна изложба во галеријата Бурен длабоко го импресионирала ликовниот критичар Улф Линде, кој коментирал: "...нејзината придружба на бурлескни тела слична на Марсел Ајме, исто така, има убави скулптурни квалитети. Нивната експресивност не доаѓа само од дивите аранжмани, туку и од внатрешното јадро на едноставна кохезија на формата."<ref name="skbl"/> Откако се сретнала со уметноста на [[Марсел Дишан]] на изложба во 1963 година, Баге сфатила дека може да создава дела со што и се допаѓа. Нејзиниот ''Såsom jag flyger, titta en spegel'' комбинирала работничка столица со пилешка жица, ракавици, свилени чорапи, брави за велосипеди, пластични цвеќиња и обувки. Повеќето нејзини значајни дела припаѓаат на овој период. Самата Баге го сметала речиси дводимензионалното ''Livsträdet'' (Дрво на животот) за нејзино најзначајно дело. Се состои од разновиден текстил, копчиња, мониста, светки, селотејп и мала чанта за спојување.<ref name="skbl"/> Инга Баге починала во Јарна на 3 мај 1988 година.<ref name="skbl"/> == Наводи == {{Наводи}} == Дополнително читање == * Inga Bagge at Svenskt kvinnobiografiskt lexikon {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1988 година]] [[Категорија:Родени во 1916 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] futzfr36yi187iwa2kg5fuw78mahafp 0 1295126 4800577 4785285 2022-08-09T10:04:22Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Френсис Багли''' (роден на 7 април 1946 година) била американски вајар роден во Фајетвил, Тенеси. Нејзините скулптури се направени од многу различни материјали, вклучувајќи метал, камен, човечка коса и ткаенина.<ref name=":3">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|title=Artist Interview: Frances Bagley|last=Seewoester|first=Laura|date=30 March 2009|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311200432/http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Неодамна, таа вклучила и видео во нејзината уметност. Таа живее и работи во [[Далас|Далас, Тексас]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://the-mac.org/2012/09/frances-bagley-tom-orr-welcome-the-mac-pac/|title=Frances Bagley & Tom Orr Welcome The MAC PAC|date=5 September 2012|work=The McKinney Avenue Contemporary|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Образование == Бегли првично отишла на Универзитетот во Тенеси со стипендија за новинарство. Меѓутоа, откако таму поминала курс по уметност, вели дека била „навлечена“ на уметност.<ref name=":3"/> Бегли добила диплома по сликарство од Државниот универзитет во Аризона ([[Темпи (Аризона)|Темпе, Аризона]]) во 1969 година. Бегли сфатила дека нејзините слики се навистина дводимензионални идеи за предмети што сакала да ги изгради.<ref name=":3"/> Во 1971 година, таа дипломирала на Државниот универзитет во Аризона и во 1980 година МНР по скулптура на Универзитетот во Северен Тексас (Дентон, Тексас).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.francesbagley.com/html/resume.htm|title=Frances Bagley Resume|last=Bagley|first=Frances|work=Frances Bagley Official Site|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Кариера и уметност == Скулптурите на Бегли се и апстрактни и фигуративни. Таа вели: „Моите апстрактни фигури се обидуваат да зборуваат за човечкиот дух како икона на човечкото искуство, иако замрзнато надвор од времето“.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Texas 100: Selections from the El Paso Museum of Art|publisher=El Paso Museum of Art Foundation|year=2006|isbn=0978538307|editor-last=Dura|editor-first=Lucia|location=El Paso, Texas|pages=18}}</ref> ''Портретот'', направен од неполиран мермер, евоцира класична скулптура со модерен, апстрактен сензибилитет.<ref name=":1" /> Багли ги наведувала уметниците Луиз Буржоа и [[Френсис Бејкон (сликар)|Френсис Бејкон]] како две од нејзините омилени уметнички инспирации.<ref name=":3"/> Во 2008 година, Бегли била првиот Американец кој освоил награда од Изложбата на скулптури Каџима што се одржувал еднаш годишно во [[Токио]].<ref name=":2">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|title=Dallas Artist Frances Bagley Wins Award at 10th Kajima Sculpture Exhibition in Tokyo|date=17 April 2008|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311195057/http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Бегли, исто така, создала јавни скулптури и уметнички проекти.<ref name=":0"/><ref name=":4">{{Наведени вести|url=http://blogs.dallasobserver.com/mixmaster/2015/02/white_rock_theater_too_expensive.php|title=Study Shows City Can't Afford to Save Historic Piece of Public Art|last=Smart|first=Lauren|date=10 February 2015|work=Dallas Observer|access-date=11 March 2015}}</ref> Во 2015 година, 14-годишна јавна уметност создадена со во соработка со Том Ор и сместена во езерото Вајт Рок во Далас неодамна било причина за контроверзии кога градот Далас утврдил дека нема средства на располагање за обновување на уметноста и дека мора да се урне.<ref name=":4" /> Постигнат бил компромис: Далас ќе нарача уште едно дело од Багли и Ор.<ref>{{Наведени вести|url=http://cityhallblog.dallasnews.com/2015/02/dallas-arts-commission-votes-to-remove-14-year-old-public-art-piece-from-white-rock-lake.html/|title=Dallas' Arts Commission Votes to Remove 14-year-old Public Art Piece from White Rock Lake|last=Wilonsky|first=Robert|date=20 February 2015|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015}}</ref> Друг заеднички проект на кој работеле Бегли и Ор било создавањето на сценографии и костими за 50-годишнината на операта во Далас и изведбата на Вердиевата [[Набуко]].<ref name=":2"/> Дизајнот и креирањето на сценографијата и костимите траело повеќе од една година за да се заврши.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.dallasartsrevue.com/ArtSpaces/opera/BaglOrrOpera.shtml|title=Tom & Frances Design Verdi's Nabucco|last=Compton|first=J.R.|date=8 November 2006|work=Dallas Arts Revue|accessdate=11 March 2015}}</ref> Центарот за уметност во Арканзас (Литл Рок, АР), [[Далас|Градот Далас, Тексас]], Колеџот Дел Мар (Корпус Кристи, Тексас), Музејот на уметност во Ел Пасо, Националниот музеј на жените во уметноста и Универзитетот во Тексас во Арлингтон се меѓу јавните збирки во кои се наоѓаат делата на Френсис Багли.<ref>[http://www.francesbagley.com/html/resume.htm The artists website]</ref> Многу корпоративни субјекти исто така ја собираат нејзината уметност.<ref name=":0"/> == Дополнително читање == * Глук, Грејс, ''Водич за она што е ново во скулптурата на отворено'', Њујорк Тајмс, петок, 12 септември 1980 година, C1, C20. * Kutner, Janet, ''The Southwest Texas Ranges: Dallas, Acquisitions are only part of the action'', Art News, кн. 81, бр. 10, декември 1982, 86-88. * Мекфејден, Сара, ''Гоинг Места, Втор дел.'' ''Надворешната приказна, Уметност на психијатрискиот центар'' на Кридмур во Америка, кн. 68, бр. 6, лето 1980, 51-55, 57-59, 61. * Тејлор, Елмер, ''An Apprenticeship in England'', Ceramics Monthly, том 21, бр. 1, јануари 1973, 28-29. * Вотсон-Џонс, Вирџинија, ''Современи американски жени вајари'', Феникс, Орикс прес, 1986, 32. == Надворешни врски == * {{Матична|http://www.francesbagley.com/index.htm}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Жени склуптори]] je44idyygtlk7d6afcf2rjt6ia8kua7 4800597 4800577 2022-08-09T10:08:01Z Bjankuloski06 332 /* Наводи */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Френсис Багли''' (роден на 7 април 1946 година) била американски вајар роден во Фајетвил, Тенеси. Нејзините скулптури се направени од многу различни материјали, вклучувајќи метал, камен, човечка коса и ткаенина.<ref name=":3">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|title=Artist Interview: Frances Bagley|last=Seewoester|first=Laura|date=30 March 2009|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311200432/http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Неодамна, таа вклучила и видео во нејзината уметност. Таа живее и работи во [[Далас|Далас, Тексас]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://the-mac.org/2012/09/frances-bagley-tom-orr-welcome-the-mac-pac/|title=Frances Bagley & Tom Orr Welcome The MAC PAC|date=5 September 2012|work=The McKinney Avenue Contemporary|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Образование == Бегли првично отишла на Универзитетот во Тенеси со стипендија за новинарство. Меѓутоа, откако таму поминала курс по уметност, вели дека била „навлечена“ на уметност.<ref name=":3"/> Бегли добила диплома по сликарство од Државниот универзитет во Аризона ([[Темпи (Аризона)|Темпе, Аризона]]) во 1969 година. Бегли сфатила дека нејзините слики се навистина дводимензионални идеи за предмети што сакала да ги изгради.<ref name=":3"/> Во 1971 година, таа дипломирала на Државниот универзитет во Аризона и во 1980 година МНР по скулптура на Универзитетот во Северен Тексас (Дентон, Тексас).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.francesbagley.com/html/resume.htm|title=Frances Bagley Resume|last=Bagley|first=Frances|work=Frances Bagley Official Site|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Кариера и уметност == Скулптурите на Бегли се и апстрактни и фигуративни. Таа вели: „Моите апстрактни фигури се обидуваат да зборуваат за човечкиот дух како икона на човечкото искуство, иако замрзнато надвор од времето“.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Texas 100: Selections from the El Paso Museum of Art|publisher=El Paso Museum of Art Foundation|year=2006|isbn=0978538307|editor-last=Dura|editor-first=Lucia|location=El Paso, Texas|pages=18}}</ref> ''Портретот'', направен од неполиран мермер, евоцира класична скулптура со модерен, апстрактен сензибилитет.<ref name=":1" /> Багли ги наведувала уметниците Луиз Буржоа и [[Френсис Бејкон (сликар)|Френсис Бејкон]] како две од нејзините омилени уметнички инспирации.<ref name=":3"/> Во 2008 година, Бегли била првиот Американец кој освоил награда од Изложбата на скулптури Каџима што се одржувал еднаш годишно во [[Токио]].<ref name=":2">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|title=Dallas Artist Frances Bagley Wins Award at 10th Kajima Sculpture Exhibition in Tokyo|date=17 April 2008|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311195057/http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Бегли, исто така, создала јавни скулптури и уметнички проекти.<ref name=":0"/><ref name=":4">{{Наведени вести|url=http://blogs.dallasobserver.com/mixmaster/2015/02/white_rock_theater_too_expensive.php|title=Study Shows City Can't Afford to Save Historic Piece of Public Art|last=Smart|first=Lauren|date=10 February 2015|work=Dallas Observer|access-date=11 March 2015}}</ref> Во 2015 година, 14-годишна јавна уметност создадена со во соработка со Том Ор и сместена во езерото Вајт Рок во Далас неодамна било причина за контроверзии кога градот Далас утврдил дека нема средства на располагање за обновување на уметноста и дека мора да се урне.<ref name=":4" /> Постигнат бил компромис: Далас ќе нарача уште едно дело од Багли и Ор.<ref>{{Наведени вести|url=http://cityhallblog.dallasnews.com/2015/02/dallas-arts-commission-votes-to-remove-14-year-old-public-art-piece-from-white-rock-lake.html/|title=Dallas' Arts Commission Votes to Remove 14-year-old Public Art Piece from White Rock Lake|last=Wilonsky|first=Robert|date=20 February 2015|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015}}</ref> Друг заеднички проект на кој работеле Бегли и Ор било создавањето на сценографии и костими за 50-годишнината на операта во Далас и изведбата на Вердиевата [[Набуко]].<ref name=":2"/> Дизајнот и креирањето на сценографијата и костимите траело повеќе од една година за да се заврши.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.dallasartsrevue.com/ArtSpaces/opera/BaglOrrOpera.shtml|title=Tom & Frances Design Verdi's Nabucco|last=Compton|first=J.R.|date=8 November 2006|work=Dallas Arts Revue|accessdate=11 March 2015}}</ref> Центарот за уметност во Арканзас (Литл Рок, АР), [[Далас|Градот Далас, Тексас]], Колеџот Дел Мар (Корпус Кристи, Тексас), Музејот на уметност во Ел Пасо, Националниот музеј на жените во уметноста и Универзитетот во Тексас во Арлингтон се меѓу јавните збирки во кои се наоѓаат делата на Френсис Багли.<ref>[http://www.francesbagley.com/html/resume.htm The artists website]</ref> Многу корпоративни субјекти исто така ја собираат нејзината уметност.<ref name=":0"/> == Дополнително читање == * Глук, Грејс, ''Водич за она што е ново во скулптурата на отворено'', Њујорк Тајмс, петок, 12 септември 1980 година, C1, C20. * Kutner, Janet, ''The Southwest Texas Ranges: Dallas, Acquisitions are only part of the action'', Art News, кн. 81, бр. 10, декември 1982, 86-88. * Мекфејден, Сара, ''Гоинг Места, Втор дел.'' ''Надворешната приказна, Уметност на психијатрискиот центар'' на Кридмур во Америка, кн. 68, бр. 6, лето 1980, 51-55, 57-59, 61. * Тејлор, Елмер, ''An Apprenticeship in England'', Ceramics Monthly, том 21, бр. 1, јануари 1973, 28-29. * Вотсон-Џонс, Вирџинија, ''Современи американски жени вајари'', Феникс, Орикс прес, 1986, 32. == Надворешни врски == * {{Матична|http://www.francesbagley.com/index.htm}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] jvk6vqbx8828ovvubvutuktnq5pp3v0 4800614 4800597 2022-08-09T10:11:18Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Френсис Багли''' (роден на 7 април 1946 година) била американски вајар роден во Фајетвил, Тенеси. Нејзините скулптури се направени од многу различни материјали, вклучувајќи метал, камен, човечка коса и ткаенина.<ref name=":3">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|title=Artist Interview: Frances Bagley|last=Seewoester|first=Laura|date=30 March 2009|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311200432/http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Неодамна, таа вклучила и видео во нејзината уметност. Таа живее и работи во [[Далас|Далас, Тексас]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://the-mac.org/2012/09/frances-bagley-tom-orr-welcome-the-mac-pac/|title=Frances Bagley & Tom Orr Welcome The MAC PAC|date=5 September 2012|work=The McKinney Avenue Contemporary|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Образование == Бегли првично отишла на Универзитетот во Тенеси со стипендија за новинарство. Меѓутоа, откако таму поминала курс по уметност, вели дека била „навлечена“ на уметност.<ref name=":3"/> Бегли добила диплома по сликарство од Државниот универзитет во Аризона ([[Темпи (Аризона)|Темпе, Аризона]]) во 1969 година. Бегли сфатила дека нејзините слики се навистина дводимензионални идеи за предмети што сакала да ги изгради.<ref name=":3"/> Во 1971 година, таа дипломирала на Државниот универзитет во Аризона и во 1980 година МНР по скулптура на Универзитетот во Северен Тексас (Дентон, Тексас).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.francesbagley.com/html/resume.htm|title=Frances Bagley Resume|last=Bagley|first=Frances|work=Frances Bagley Official Site|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Кариера и уметност == Скулптурите на Бегли се и апстрактни и фигуративни. Таа вели: „Моите апстрактни фигури се обидуваат да зборуваат за човечкиот дух како икона на човечкото искуство, иако замрзнато надвор од времето“.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Texas 100: Selections from the El Paso Museum of Art|publisher=El Paso Museum of Art Foundation|year=2006|isbn=0978538307|editor-last=Dura|editor-first=Lucia|location=El Paso, Texas|pages=18}}</ref> ''Портретот'', направен од неполиран мермер, евоцира класична скулптура со модерен, апстрактен сензибилитет.<ref name=":1" /> Багли ги наведувала уметниците Луиз Буржоа и [[Френсис Бејкон (сликар)|Френсис Бејкон]] како две од нејзините омилени уметнички инспирации.<ref name=":3"/> Во 2008 година, Бегли била првиот Американец кој освоил награда од Изложбата на скулптури Каџима што се одржувал еднаш годишно во [[Токио]].<ref name=":2">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|title=Dallas Artist Frances Bagley Wins Award at 10th Kajima Sculpture Exhibition in Tokyo|date=17 April 2008|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311195057/http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Бегли, исто така, создала јавни скулптури и уметнички проекти.<ref name=":0"/><ref name=":4">{{Наведени вести|url=http://blogs.dallasobserver.com/mixmaster/2015/02/white_rock_theater_too_expensive.php|title=Study Shows City Can't Afford to Save Historic Piece of Public Art|last=Smart|first=Lauren|date=10 February 2015|work=Dallas Observer|access-date=11 March 2015}}</ref> Во 2015 година, 14-годишна јавна уметност создадена со во соработка со Том Ор и сместена во езерото Вајт Рок во Далас неодамна било причина за контроверзии кога градот Далас утврдил дека нема средства на располагање за обновување на уметноста и дека мора да се урне.<ref name=":4" /> Постигнат бил компромис: Далас ќе нарача уште едно дело од Багли и Ор.<ref>{{Наведени вести|url=http://cityhallblog.dallasnews.com/2015/02/dallas-arts-commission-votes-to-remove-14-year-old-public-art-piece-from-white-rock-lake.html/|title=Dallas' Arts Commission Votes to Remove 14-year-old Public Art Piece from White Rock Lake|last=Wilonsky|first=Robert|date=20 February 2015|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015}}</ref> Друг заеднички проект на кој работеле Бегли и Ор било создавањето на сценографии и костими за 50-годишнината на операта во Далас и изведбата на Вердиевата [[Набуко]].<ref name=":2"/> Дизајнот и креирањето на сценографијата и костимите траело повеќе од една година за да се заврши.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.dallasartsrevue.com/ArtSpaces/opera/BaglOrrOpera.shtml|title=Tom & Frances Design Verdi's Nabucco|last=Compton|first=J.R.|date=8 November 2006|work=Dallas Arts Revue|accessdate=11 March 2015}}</ref> Центарот за уметност во Арканзас (Литл Рок, АР), [[Далас|Градот Далас, Тексас]], Колеџот Дел Мар (Корпус Кристи, Тексас), Музејот на уметност во Ел Пасо, Националниот музеј на жените во уметноста и Универзитетот во Тексас во Арлингтон се меѓу јавните збирки во кои се наоѓаат делата на Френсис Багли.<ref>[http://www.francesbagley.com/html/resume.htm The artists website]</ref> Многу корпоративни субјекти исто така ја собираат нејзината уметност.<ref name=":0"/> == Дополнително читање == * Глук, Грејс, ''Водич за она што е ново во скулптурата на отворено'', Њујорк Тајмс, петок, 12 септември 1980 година, C1, C20. * Kutner, Janet, ''The Southwest Texas Ranges: Dallas, Acquisitions are only part of the action'', Art News, кн. 81, бр. 10, декември 1982, 86-88. * Мекфејден, Сара, ''Гоинг Места, Втор дел.'' ''Надворешната приказна, Уметност на психијатрискиот центар'' на Кридмур во Америка, кн. 68, бр. 6, лето 1980, 51-55, 57-59, 61. * Тејлор, Елмер, ''An Apprenticeship in England'', Ceramics Monthly, том 21, бр. 1, јануари 1973, 28-29. * Вотсон-Џонс, Вирџинија, ''Современи американски жени вајари'', Феникс, Орикс прес, 1986, 32. == Надворешни врски == * {{Матична|http://www.francesbagley.com/index.htm}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Вајарки]] djbobdmv94ocozkbm9ijaouolury3ep 4800684 4800614 2022-08-09T10:20:08Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Френсис Багли''' (роден на 7 април 1946 година) била американски вајар роден во Фајетвил, Тенеси. Нејзините скулптури се направени од многу различни материјали, вклучувајќи метал, камен, човечка коса и ткаенина.<ref name=":3">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|title=Artist Interview: Frances Bagley|last=Seewoester|first=Laura|date=30 March 2009|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311200432/http://go.dallasnews.com/news/2009/mar/30/artist-interview-frances-bagley/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Неодамна, таа вклучила и видео во нејзината уметност. Таа живее и работи во [[Далас|Далас, Тексас]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://the-mac.org/2012/09/frances-bagley-tom-orr-welcome-the-mac-pac/|title=Frances Bagley & Tom Orr Welcome The MAC PAC|date=5 September 2012|work=The McKinney Avenue Contemporary|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Образование == Бегли првично отишла на Универзитетот во Тенеси со стипендија за новинарство. Меѓутоа, откако таму поминала курс по уметност, вели дека била „навлечена“ на уметност.<ref name=":3"/> Бегли добила диплома по сликарство од Државниот универзитет во Аризона ([[Темпи (Аризона)|Темпе, Аризона]]) во 1969 година. Бегли сфатила дека нејзините слики се навистина дводимензионални идеи за предмети што сакала да ги изгради.<ref name=":3"/> Во 1971 година, таа дипломирала на Државниот универзитет во Аризона и во 1980 година МНР по скулптура на Универзитетот во Северен Тексас (Дентон, Тексас).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.francesbagley.com/html/resume.htm|title=Frances Bagley Resume|last=Bagley|first=Frances|work=Frances Bagley Official Site|accessdate=11 March 2015}}</ref> == Кариера и уметност == Скулптурите на Бегли се и апстрактни и фигуративни. Таа вели: „Моите апстрактни фигури се обидуваат да зборуваат за човечкиот дух како икона на човечкото искуство, иако замрзнато надвор од времето“.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Texas 100: Selections from the El Paso Museum of Art|publisher=El Paso Museum of Art Foundation|year=2006|isbn=0978538307|editor-last=Dura|editor-first=Lucia|location=El Paso, Texas|pages=18}}</ref> ''Портретот'', направен од неполиран мермер, евоцира класична скулптура со модерен, апстрактен сензибилитет.<ref name=":1" /> Багли ги наведувала уметниците Луиз Буржоа и [[Френсис Бејкон (сликар)|Френсис Бејкон]] како две од нејзините омилени уметнички инспирации.<ref name=":3"/> Во 2008 година, Бегли била првиот Американец кој освоил награда од Изложбата на скулптури Каџима што се одржувал еднаш годишно во [[Токио]].<ref name=":2">{{Наведени вести|url=http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|title=Dallas Artist Frances Bagley Wins Award at 10th Kajima Sculpture Exhibition in Tokyo|date=17 April 2008|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015|archive-url=https://archive.today/20150311195057/http://go.dallasnews.com/news/2008/apr/17/dallas-artist-frances-bagley-wins-award-10th-kajim/|archive-date=11 March 2015}}</ref> Бегли, исто така, создала јавни скулптури и уметнички проекти.<ref name=":0"/><ref name=":4">{{Наведени вести|url=http://blogs.dallasobserver.com/mixmaster/2015/02/white_rock_theater_too_expensive.php|title=Study Shows City Can't Afford to Save Historic Piece of Public Art|last=Smart|first=Lauren|date=10 February 2015|work=Dallas Observer|access-date=11 March 2015}}</ref> Во 2015 година, 14-годишна јавна уметност создадена со во соработка со Том Ор и сместена во езерото Вајт Рок во Далас неодамна било причина за контроверзии кога градот Далас утврдил дека нема средства на располагање за обновување на уметноста и дека мора да се урне.<ref name=":4" /> Постигнат бил компромис: Далас ќе нарача уште едно дело од Багли и Ор.<ref>{{Наведени вести|url=http://cityhallblog.dallasnews.com/2015/02/dallas-arts-commission-votes-to-remove-14-year-old-public-art-piece-from-white-rock-lake.html/|title=Dallas' Arts Commission Votes to Remove 14-year-old Public Art Piece from White Rock Lake|last=Wilonsky|first=Robert|date=20 February 2015|work=The Dallas Morning News|access-date=11 March 2015}}</ref> Друг заеднички проект на кој работеле Бегли и Ор било создавањето на сценографии и костими за 50-годишнината на операта во Далас и изведбата на Вердиевата [[Набуко]].<ref name=":2"/> Дизајнот и креирањето на сценографијата и костимите траело повеќе од една година за да се заврши.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.dallasartsrevue.com/ArtSpaces/opera/BaglOrrOpera.shtml|title=Tom & Frances Design Verdi's Nabucco|last=Compton|first=J.R.|date=8 November 2006|work=Dallas Arts Revue|accessdate=11 March 2015}}</ref> Центарот за уметност во Арканзас (Литл Рок, АР), [[Далас|Градот Далас, Тексас]], Колеџот Дел Мар (Корпус Кристи, Тексас), Музејот на уметност во Ел Пасо, Националниот музеј на жените во уметноста и Универзитетот во Тексас во Арлингтон се меѓу јавните збирки во кои се наоѓаат делата на Френсис Багли.<ref>[http://www.francesbagley.com/html/resume.htm The artists website]</ref> Многу корпоративни субјекти исто така ја собираат нејзината уметност.<ref name=":0"/> == Дополнително читање == * Глук, Грејс, ''Водич за она што е ново во скулптурата на отворено'', Њујорк Тајмс, петок, 12 септември 1980 година, C1, C20. * Kutner, Janet, ''The Southwest Texas Ranges: Dallas, Acquisitions are only part of the action'', Art News, кн. 81, бр. 10, декември 1982, 86-88. * Мекфејден, Сара, ''Гоинг Места, Втор дел.'' ''Надворешната приказна, Уметност на психијатрискиот центар'' на Кридмур во Америка, кн. 68, бр. 6, лето 1980, 51-55, 57-59, 61. * Тејлор, Елмер, ''An Apprenticeship in England'', Ceramics Monthly, том 21, бр. 1, јануари 1973, 28-29. * Вотсон-Џонс, Вирџинија, ''Современи американски жени вајари'', Феникс, Орикс прес, 1986, 32. == Надворешни врски == * {{Матична|http://www.francesbagley.com/index.htm}} == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Родени во 1946 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] isesspprj3bbqhd7meef0h6386243bv 0 1295127 4800536 4768872 2022-08-09T10:02:52Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Бенита Елеонора Армстронг''', мајка '''Бенита Јегер''' подоцна '''Лејди Штраус''' (1907 — 2004) — британска вајарка позната по нејзината бронзена фигуративна работа. == Биографија == Армстронг била родена во еврејско семејство во Германија и се преселила во Лондон во 1926 година<ref name="Lambirth">{{Наведена книга|title=John Armstrong The Paintings|last=Andrew Lambirth|publisher=Philip Wilson Publishers|year=2009|isbn=9780856676680}}</ref> Во Лондон живеела во стан над ресторан во улицата Шарлот и неколку години била во врска со Клајв Бел.<ref name="Lambirth" /> По завршувањето на таа врска, таа се запознала и во 1932 година се омажила за британскиот уметник Џон Армстронг.<ref name="Lambirth" /> Бенита Армстронг студирала кај виенскиот вајар Георг Ерлих и била чест учесник на групни изложби во Лондон и на други места, како и редовно имала работа вклучена во летните изложби на Кралската академија.<ref name="Spalding">{{Наведена книга|title=20th Century Painters and Sculptors|last=[[Frances Spalding]]|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=1 85149 106 6}}</ref><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Routledge|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> Самостојна изложба на нејзините дела била одржана во галериите Дријан во Лондон во 1981 година.<ref name="Spalding" /><ref name="AWindsor" /> Таа и Армстронг се разделиле и на крајот се омажи за политичарот од Лабуристичката партија Џорџ Расел Штраус со кој имала две деца.<ref name="TDalyell">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-lord-strauss-1490546.html|title=Obituary: Lord Strauss|last=[[Tam Dalyell]]|date=9 June 1993|work=[[The Independent]]|accessdate=18 September 2019}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 2004 година]] [[Категорија:Родени во 1907 година]] [[Категорија:Жени уметници]] 0ibh2t152683ygp9uwjy6f3xvdrfw9j 4800632 4800536 2022-08-09T10:14:26Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Бенита Елеонора Армстронг''', мајка '''Бенита Јегер''' подоцна '''Лејди Штраус''' (1907 — 2004) — британска вајарка позната по нејзината бронзена фигуративна работа. == Биографија == Армстронг била родена во еврејско семејство во Германија и се преселила во Лондон во 1926 година<ref name="Lambirth">{{Наведена книга|title=John Armstrong The Paintings|last=Andrew Lambirth|publisher=Philip Wilson Publishers|year=2009|isbn=9780856676680}}</ref> Во Лондон живеела во стан над ресторан во улицата Шарлот и неколку години била во врска со Клајв Бел.<ref name="Lambirth" /> По завршувањето на таа врска, таа се запознала и во 1932 година се омажила за британскиот уметник Џон Армстронг.<ref name="Lambirth" /> Бенита Армстронг студирала кај виенскиот вајар Георг Ерлих и била чест учесник на групни изложби во Лондон и на други места, како и редовно имала работа вклучена во летните изложби на Кралската академија.<ref name="Spalding">{{Наведена книга|title=20th Century Painters and Sculptors|last=[[Frances Spalding]]|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=1 85149 106 6}}</ref><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Routledge|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> Самостојна изложба на нејзините дела била одржана во галериите Дријан во Лондон во 1981 година.<ref name="Spalding" /><ref name="AWindsor" /> Таа и Армстронг се разделиле и на крајот се омажи за политичарот од Лабуристичката партија Џорџ Расел Штраус со кој имала две деца.<ref name="TDalyell">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.independent.co.uk/news/people/obituary-lord-strauss-1490546.html|title=Obituary: Lord Strauss|last=[[Tam Dalyell]]|date=9 June 1993|work=[[The Independent]]|accessdate=18 September 2019}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 2004 година]] [[Категорија:Родени во 1907 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] j0f5cbosgil4eeq6wcev9oenff4rzhn 0 1295128 4800639 4746393 2022-08-09T10:15:16Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Евелин Винифред Астон''', подоцна '''Евелин Ли''' (22 јануари 1891 - 1975) била британска уметница позната по нејзините скулптури, која исто така сликала и работела во различни техники. == Биографија == Астон била родена во [[Бирмингем]] во Англија, едно од четирите деца на локален градител на куќи и неговата сопруга.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978 1 911121 63 3}}</ref> <ref name="MappingEWA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib4_1204814417|title=Evelin Winifred Aston|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=25 May 2020}}</ref> По приватно образование, Астон студирала уметност и занаетчиство на Уметничката школа во Бирмингем, каде нејзините учители биле Бернард Флитвуд-Вокер и Вилијам Блојн.<ref name="SG2019" /> <ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Во текот на 1920-тите, Астон предавала моделирање во училиште за слепи деца во Бирмингем, додека продолжила да ја практикува својата уметност.<ref name="BuckmanVol1" /> <ref name="MappingEWA" /> Таа изложувала дела во Парискиот салон, со Кралската шкотска академија во 1934 година, со Друштвото на жени уметници во текот на 1930-тите, а исто така и со Кралското друштво на уметници во Бирмингем.<ref name="SG2019" /> Астон била чест изложувач и избрана за член на уметничкиот круг во Бирмингем.<ref name="MappingEWA" /> Нејзината изложба во парискиот салон, скулптурата ''Обожување'', била истакната во голем број француски уметнички списанија.<ref name="SG2019" /> Активна како уметник во 1950-тите, Астон продолжила да живее во Бирмингем во текот на нејзиниот живот, главно во областа Ердингтон во градот.<ref name="BuckmanVol1" /> <ref name="MappingEWA" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1975 година]] [[Категорија:Родени во 1891 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] a7bm8h9yxxy3us5p8zgy0vplxxvgyvo 0 1295129 4800524 4746395 2022-08-09T10:01:37Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Фелисити Кетрин Сара Аскев''' (родена на 19 декември 1899 година) била британска уметница, позната по нејзините слики и скулптури на коњи.<ref name="Benezit">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> == Биографија == Аскев била родена во Челзи во Лондон во семејството на Џон Бертрам Аскев и Фредерик Луиза роденото Далас.<ref name="suff">{{Наведена мрежна страница|url=https://suffolkartists.co.uk/index.cgi?choice=painter&pid=4059|title=Askew, Felicity Katherine Sarah|work=Suffolk Artists|accessdate=3 September 2021}}</ref> Студирала под Вилијам Френк Калдерон, Макс Крузе и Ернесто Базаро.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Аскев се етаблирала како сликарка и вајар, во бронза, на коњички и спортски предмети и изложбни дела во Лондон, во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Париз во 1926 година.<ref name="Benezit"/><ref name="Mackay" /><ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа исто така изложувала дела во Германија, Италија и САД.<ref name="SG2019" /><ref name="MAW">{{Наведена книга|title=A Dictionary of Sporting Artists 1650-1990|last=Mary Ann Wingfield|publisher=Antique Collectors' Club|year=1992}}</ref> Нејзиното најпознато дело е ''Companions of Labor'', бронзена група коњи која датира од 1926 година.<ref name="Mackay" /> Многу години Аскев живеела во Њумаркет во Сафолк, а подоцна, во 1920-тите, во Бервик на Твид.<ref name="MAW" /> Од Бервик, таа изложувала во голем број галерии во североисточниот дел на Англија и Шкотска, но се чини дека се откажала од својата уметничка кариера за да се занимава со глума во 1950-тите.<ref name="suff" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1899 година]] [[Категорија:Жени уметници]] 654o205iwmwu6lgyaqge1fezdfrh07m 4800683 4800524 2022-08-09T10:20:02Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Фелисити Кетрин Сара Аскев''' (родена на 19 декември 1899 година) била британска уметница, позната по нејзините слики и скулптури на коњи.<ref name="Benezit">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> == Биографија == Аскев била родена во Челзи во Лондон во семејството на Џон Бертрам Аскев и Фредерик Луиза роденото Далас.<ref name="suff">{{Наведена мрежна страница|url=https://suffolkartists.co.uk/index.cgi?choice=painter&pid=4059|title=Askew, Felicity Katherine Sarah|work=Suffolk Artists|accessdate=3 September 2021}}</ref> Студирала под Вилијам Френк Калдерон, Макс Крузе и Ернесто Базаро.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Аскев се етаблирала како сликарка и вајар, во бронза, на коњички и спортски предмети и изложбни дела во Лондон, во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Париз во 1926 година.<ref name="Benezit"/><ref name="Mackay" /><ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа исто така изложувала дела во Германија, Италија и САД.<ref name="SG2019" /><ref name="MAW">{{Наведена книга|title=A Dictionary of Sporting Artists 1650-1990|last=Mary Ann Wingfield|publisher=Antique Collectors' Club|year=1992}}</ref> Нејзиното најпознато дело е ''Companions of Labor'', бронзена група коњи која датира од 1926 година.<ref name="Mackay" /> Многу години Аскев живеела во Њумаркет во Сафолк, а подоцна, во 1920-тите, во Бервик на Твид.<ref name="MAW" /> Од Бервик, таа изложувала во голем број галерии во североисточниот дел на Англија и Шкотска, но се чини дека се откажала од својата уметничка кариера за да се занимава со глума во 1950-тите.<ref name="suff" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1899 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 0yjbzabflk7qmrxc6gjn5yi9n2q9dq8 0 1295130 4800647 4750709 2022-08-09T10:15:57Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Marlène Jobert 2012 b.jpg|мини]] '''Марлен Жобер''' ({{роден на|4|ноември|1940}}, {{роден во|Алжир}}, Оддел за Алжир, Франција) — француска филмска и театарска [[Глумец|актерка]] и [[писател]]ка. == Животопис == Родена била во [[Сефарди|сефардско]] семејство, Алжир, Франција. Студирала на Конзерваториумот во [[Дижон]], потоа на Високиот национален конзерваториум за драмски уметности во [[Париз]]. Во [[Драмска уметност|театарот]] настапувала од 1963 година, а од 1966 година го има своето [[Филм|филмско]] деби. На телевизија глумела од 1967 година (последните улоги датираат од 1998 година). Таа на радио читала бајки од [[Перо]], [[Андерсен]], [[Киплинг]] и други. Автор била на популарни книги за класични композитори. Таа е мажена за [[стоматолог]]от Волтер Грин и има ќерки близначки - Џој и [[Ева Грин]].<ref>https://www.allocine.fr/personne/fichepersonne-3537/biographie/</ref> == Филмографија == * [[1966]] - ''Машко - женско'' - Елизабет * [[1966]] - ''Војник Мартин'' - партизан * [[1967]] - ''Крадец'' - фрли * [[1967]] - ''Блажениот Александар'' Македонски * [[1968]] - ''Не земајте ги Божјите деца за диви патки'' - Рита * [[1968]] - ''Астрагалус'' - Ана * [[1969]] - ''Дождовен патник'' - Мели * [[1969]] - ''Последна позната резиденција'' - Жан Думас * [[1971]] - ''Повторен брак'' - Шарлот * [[1971]] - ''Бегство'' - Лорен * [[1971]] - ''Фати шпион'' - Фабиен * [[1971]] - ''Монструозната деценија'' - Хелен * [[1972]] - ''Нема да старееме заедно'' - Кетрин * [[1974]] - ''Џулиета I Џулиета'' - Жулиета Розенек * [[1974]] - ''Тајна'' - Јулија * [[1975]] - ''Луд'' - убие - Џули * [[1975]] - ''Не толку лошо'' - Нели * [[1976]] - ''Добро и зло'' - Лола * [[1977]] - ''Џули Велкро'' - Џули * [[1977]] - ''обвинител'' - госпоѓа Арангруд * [[1978]] - ''Ајде да ја посетиме мама, тато работи'' - Агнес * [[1979]] - ''Тои'' - Ада Барлета * [[1979]] - ''Полициска војна'' - Мари * [[1981]] - ''Валкана работа'' - Хелена * [[1981]] - ''Гола љубов'' - Клер * [[1983]] - ''Хакирање'' - Кристина * [[1984]] - ''Јавачи на бури'' - Мари * [[1984]] - ''Спомени, спомени'' - Надја * [[1989]] - ''Штрковите не се она што мислат'' - Мари <ref>https://www.allocine.fr/personne/fichepersonne-3537/filmographie/</ref> == Признанија == * Почесна награда ''Цезар'' (2007). * Орден за уметност и литература (2014). == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Жобер, Марлен}} [[Категорија:Страници со минијатури во инфокутиите]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Француски глумици]] [[Категорија:Француски писателки]] 6bq7ai0bl2x5pe3guec5jbbqwdjj5bu 0 1295132 4800689 4746399 2022-08-09T10:20:28Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Jamaica Kincaid 2019.jpg|мини]] '''Џамеика Кинкејд''' ([[Сент Џонс (Антигва и Барбуда)|Сент Џонс]], [[Антигва и Барбуда]], 25 мај 1949 година), родена како Елејн Потер Ричардсон<ref name="britannica.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Jamaica-Kincaid|title=Jamaica Kincaid|work=britannica.com|language=енглески|accessdate=7. 3. 2022}}</ref> <ref name="knjizara.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.knjizara.com/Dzamejka-Kinkejd-o31795|title=Džamejka Kinkejd|work=knjizara.com|accessdate=7. 3. 2022}}</ref>, била еден од најважните карипско-американски писатели кои се занимаваат со колонијализам, расизам и род.<ref name="politika.rs">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.politika.rs/scc/clanak/463939/Kultura/Dzamejka-Kinkejd-glavni-favorit-za-Nobela|title=Џамејка Кинкејд главни фаворит за Нобела|work=politika.rs|accessdate=7. 3. 2022}}</ref> == Биографија == Детството го поминала во [[Сент Џонс (Антигва и Барбуда)|Сент Џонс]], Антигва, каде исто така завршила основно училиште во британскиот колонијален систем. Таа отишла во [[Њујорк (град)|Њујорк]] на седумнаесет години и работела како дадилка три години. Таа добила стипендија за колеџот Франконија во [[Њу Хемпшир]]. По една година се вратила во Њујорк бидејќи мислела дека е „премногу стара за да биде студентка“. Се вработила како новинар во младинско списание. Потоа го сменила своето име во Џамеика Кинкејд и почнала да пишува. Таа има објавено написи во списанијата ''Вилиџ Војс'' и ''Анжену''. Уредникот на ''Њујоркер'' Вилијам Шон ја вработил во своето списание и ја охрабрил да почне посериозно да се занимава со литературната работа.<ref name="britannica.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Jamaica-Kincaid|title=Jamaica Kincaid|work=britannica.com|language=енглески|accessdate=7. 3. 2022}}</ref> Во 1978 година ја објавила ''Девојката'' во ''Њујоркер'', поетска проза од која подоцна произлегла збирка раскази ''На дното на реката'' (1983). После тоа, таа ги напишала романите ''Ени Џон'' (1983), ''Мало место'' (1988), ''Луси'' (1990), ''Автобиографија на мајка ми'' (1996), ''Мојот брат'' (1997), ''Господин Потер'' (2002), ''Погледнете сега'' (2013).<ref name="britannica.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Jamaica-Kincaid|title=Jamaica Kincaid|work=britannica.com|language=енглески|accessdate=7. 3. 2022}}</ref> Во 1999 година објавила збирка есеи ''Мојата градина''. После тоа, таа се посветила на градинарството и објавила неколку книги кои се занимаваат со оваа тема, меѓу кои и ''Меѓу'' ''цвеќињата: Прошетка на Хималаите'' (2005).<ref name="књига">{{Наведена книга|title=Savremene američke književnice : antologija|date=2009|publisher=Agora|isbn=978-86-6053-021-1|editor-last=Izgarjan|editor-first=Aleksandra|location=Zrenjanin|pages=342-343}}</ref> Во моментов живее во [[Вермонт]] и предава креативно пишување на Универзитетот Харвард.<ref name="knjizara.com">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.knjizara.com/Dzamejka-Kinkejd-o31795|title=Džamejka Kinkejd|work=knjizara.com|accessdate=7. 3. 2022}}</ref> == Работи == === Романи === * ''Ени'' ''Џон'', (1983) * ''Луси'', ( ''1990'' ) * ''Автобиографијата'' ''на мајка ми'', (1996) * ''Мојот'' ''брат'', (1997) * ''Г-дин Потер'' '','' (2002) * ''Види'' ''сега од'', (2013) === Есеи === * ''Мало'' ''место'', (1988) * ''Мојата'' ''градина'' (1999) * ''Меѓу'' ''цвеќињата: Прошетка на Хималаите'' (2005) === Приказни === * ''На'' ''дното на реката'' (1983) == Наводи == == Надворешни врски == * [https://www.rts.rs/page/radio/sr/story/1466/radio-beograd-3/3185493/dzamejka-kinkejd-malo-mesto.html Џамеика Кинкаид: Мало место] * [https://agoraknjige.rs/dzamej%C2%ADka-kin%C2%ADkejd/ Џамија Кинкаид] * [https://knjige.fmk.edu.rs/authors/dzamejka-kinkejd/ Џамија Кинкаид] * [https://agoraknjige.rs/jedna-od-glavnih-favorita-za-nobelovu-nagradu-dzamejka-kinkejd/ Еден од главните фаворити за Нобеловата награда - Џамеика Кинкаид] * [https://www.rts.rs/page/radio/sr/story/1466/radio-beograd-3/4300961/dzamejka-kinkejd-moj-brat.html Џамеика Кинкаид: Мојот брат] [[Категорија:Родени во 1949 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 8zj7yfi4a3j6sw0hr75f69hxiado8j0 0 1295133 4800641 4746547 2022-08-09T10:15:24Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник}} '''Елена Генриховна Гуро''' (10 јануари [[1877]] година – 6 мај [[1913]] година)<ref name="Artists">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&pg=PA623|title=Dictionary of Women Artists, Volume 1|publisher=Fitzroy Dearborn Publishers|year=1997|isbn=1-884964-21-4|pages=623–624|access-date=2012-01-08}}</ref> била руска сликарка, драматург, поетеса и писателка на фикции. Нејзината кариера го опфатила преодниот период помеѓу рускиот симболизам и футуризмот.<ref name=":0">{{Наведено списание|last=Banjanin|first=Milica|date=Summer 1986|title=Nature and the City in the Works of Elena Guro|journal=The Slavic and East European Journal|volume=30|issue=2|pages=230–246|doi=10.2307/307598|jstor=307598}}</ref> Гуро е позната по тоа што развила нови теории за бојата во сликарството.<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Yelena-Genrikhovna-Guro|title=Yelena Genrikhovna Guro {{!}} Russian artist and writer|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2021-04-15}}</ref> Таа била и единствената жена-член на највлијателната футуристичка група наречена Кубо-футуризам.<ref>{{Наведена книга|title=The Unlikely Futurist: Pushkin and the Invention of Originality in Russian Modernism|last=Rann|first=James|publisher=University of Wisconsin Press|year=2020|isbn=978-0-299-32810-8|location=Madison, Wisconsin|pages=8|language=en}}</ref> == Детство == Гуро е родена во [[Санкт Петербург]] на 10 јануари [[1877]] година.<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Yelena-Genrikhovna-Guro|title=Yelena Genrikhovna Guro {{!}} Russian artist and writer|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2021-04-15}}</ref> Нејзин татко бил Генрих Степанович Гуро, офицер во [[Царска руска армија|Царската руска армија]], со француско потекло. Нејзината мајка Ана Михајловна Чистјакова била талентирана уметничка-аматер. Гуро го поминала своето детство во селото Новосели кај [[Псков]] и на имотот на нејзиниот татко во [[Луга, Ленинградска област|Луга]]. Наследила владина пензија и имот во [[Финска]] од нејзиниот татко, користејќи ги како поддршка на нејзината уметничка кариера. Нејзината сестра, Екатерина Гуро, исто така, била писателка.<ref name="Dictionary">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lI4hPO8u3ecC&pg=PA241|title=Dictionary of Russian Women Writers|publisher=Greenwood Press|year=1994|isbn=0-313-26265-9|pages=238–241|access-date=2012-01-08}}</ref> == Кариера == [[Податотека:Matushin_Guro.jpeg|лево|мини|200x200пкс|Гуро и Матјушин]] Од [[1890]] до [[1893]] година студирала уметност во Друштвото за поттикнување на уметностите во Санкт Петербург. Од 1903 до [[1905]] година, студирала во приватното студио на [[Јан Циглански]] каде што го запознала нејзиниот иден сопруг [[Михаил Матјушин]]. Тие се венчале во [[1906]] година.<ref name="Artists">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&pg=PA623|title=Dictionary of Women Artists, Volume 1|publisher=Fitzroy Dearborn Publishers|year=1997|isbn=1-884964-21-4|pages=623–624|access-date=2012-01-08}}</ref> 1905 е година на објавувањето на нејзиното книжевно деби ''Рана пролет'' (''Рањаја весна'').<ref name=":0">{{Наведено списание|last=Banjanin|first=Milica|date=Summer 1986|title=Nature and the City in the Works of Elena Guro|journal=The Slavic and East European Journal|volume=30|issue=2|pages=230–246|doi=10.2307/307598|jstor=307598}}</ref> Ова бил нејзиниот прв расказ, објавен во антологијата на современите руски писатели наречена ''Sbornik molodyx pisatelej''. Една година претходно, го илустрирала рускиот превод на книгата со бајки од француската писателка [[Жорж Санд|Џорџ Санд]].<ref name=":2">{{Наведена книга|title=International Yearbook of Futurism Studies|publisher=De Gruyter|year=2015|editor-last=Berghaus|editor-first=Günter|volume=5|pages=267–76}}</ref> Во [[1906]] година, таа и Матјушин се префрлиле во уметничкото училиште на [[Елизавета Званцева]], каде што Гуро работела кај [[Мстислав Добужински]], Леон Бакст и [[Кузма Петров-Водкин]].<ref name="Artists" /> Во [[1908]] година го напуштила училиштето и основала свое студио. До 1908 година, нејзиниот дом бил седиште за средби на коишто се дискутирало за уметност и литература.<ref name="Dictionary">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lI4hPO8u3ecC&pg=PA241|title=Dictionary of Russian Women Writers|publisher=Greenwood Press|year=1994|isbn=0-313-26265-9|pages=238–241|access-date=2012-01-08}}</ref> [[Податотека:Guro_olen.jpg|десно|мини|259x259пкс|Мал елен - Гуро, 1908/1909]] Нејзината прва книга во проза, поезија и драма ''Херди-Гурди'' е објавена во [[1909]] година.<ref name="Artists">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&pg=PA623|title=Dictionary of Women Artists, Volume 1|publisher=Fitzroy Dearborn Publishers|year=1997|isbn=1-884964-21-4|pages=623–624|access-date=2012-01-08}}</ref> Во [[1910]] пишувала за списанието ''Trap for Judges,'' еднa од првите публикации на руските футуристи.<ref>{{Наведена книга|title=DADA, Surrealism, and the Cinematic Effect|last=Elder|first=R. Bruce|publisher=Wilfrid Laurier Univ. Press|year=2015|isbn=978-1-55458-625-7|location=Waterloo, Ontario|pages=246}}</ref> Со истото списание остварила соработка и во 1913 година. Гуро и нејзиниот сопруг ги субвенционирале и двете изданија. Во 1911 година, нејзините бајки во ракопис што планирала да ги објави, биле изгубени од нејзиниот издавач, заедно со илустрациите што ги подготвила за истите. Втората книга на Гуро, ''Есенски сон,'' е објавена во [[1912]] година.<ref name="Artists" /> <ref name="Dictionary">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lI4hPO8u3ecC&pg=PA241|title=Dictionary of Russian Women Writers|publisher=Greenwood Press|year=1994|isbn=0-313-26265-9|pages=238–241|access-date=2012-01-08}}</ref> Гуро е добро позната по нејзината фасцинираност од контрастот помеѓу урбаниот свет и природата, опишана во кратка приказна за психологијата на луѓето населени во градовите.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=The Organic School of the Russian Avant-Garde: Nature's Creative Principles|last=Wünsche|first=Isabel|publisher=Routledge|year=2015|pages=57–8}}</ref> <ref name=":2">{{Наведена книга|title=International Yearbook of Futurism Studies|publisher=De Gruyter|year=2015|editor-last=Berghaus|editor-first=Günter|volume=5|pages=267–76}}</ref> Нејзината воодушевеност веројатно е резултат на изгледот на градот, на пример, неговите улични светла и позлатените прозорци. Се рекло дека Гуро била „најурбанизираната“ меѓу руските поети од почетокот на дваесеттиот век, поради „цементноста“ на нејзините претстави на рускиот градски пејзаж.<ref>{{Наведена книга|title=Petersburg Fin de Siècle|last=Steinberg|first=Mark D.|publisher=Yale University Press|year=2011|isbn=978-0-300-16504-3|location=New Haven, CT|language=en}}</ref> Постепено, се изморила од темата околу 1910 година, нешто што токму тогаш станувало популарно кај нејзините колеги [[Кубо-футурист|кубо-футуристи]]. Изразила желба да остане на село од пролет до есен.<ref name=":1" /> Во нејзините слики, Гуро ги истражувала правилата на бојата. Овој интерес, којшто започнал во [[1911]] година, постанал дефинирачка карактеристика на нејзините дела.<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Yelena-Genrikhovna-Guro|title=Yelena Genrikhovna Guro {{!}} Russian artist and writer|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2021-04-15}}</ref> Таа развила теории за бојата базирано врз основниот принцип за создавање форма на [[Југендстил]] и [[Скандинавија|скандинавската]] народна уметност.<ref name=":3" /> По нејзината смрт, Матјушин ги применувал тие теории. == Крајот == Во [[1913]] година продолжила да пишува и слика, иако боледувала од [[леукемија]]. Починала истата година во нејзината селска куќа во тогашниот Уусикирко, Финска. Во времето на нејзината смрт, големото дело ''Сиромашниот витез''<ref name=":0">{{Наведено списание|last=Banjanin|first=Milica|date=Summer 1986|title=Nature and the City in the Works of Elena Guro|journal=The Slavic and East European Journal|volume=30|issue=2|pages=230–246|doi=10.2307/307598|jstor=307598}}</ref> речиси било завршено. Неколку песни и две прозни дела биле објавени постхумно, во збирката ''Тројцата'' и во списанието Сојуз на младите, во 1913 година. Нејзината трета книга ''Малите камили на небото'' била објавена во [[1914]] година.<ref name="Artists">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=6_0Y0PALzQMC&pg=PA623|title=Dictionary of Women Artists, Volume 1|publisher=Fitzroy Dearborn Publishers|year=1997|isbn=1-884964-21-4|pages=623–624|access-date=2012-01-08}}</ref> <ref name="Dictionary">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lI4hPO8u3ecC&pg=PA241|title=Dictionary of Russian Women Writers|publisher=Greenwood Press|year=1994|isbn=0-313-26265-9|pages=238–241|access-date=2012-01-08}}</ref> == Особености на делото == Делото на Гуро се карактеризира со [[синкретизам]] на сликарството, поезијата и прозата, импресионистичката перцепција на животот, поетиката на лаконскиот лирски фрагмент. Омилените теми вклучуваат мајчинство што се шири низ целиот свет и пантеистичко чувство за природата. Интересот за Гуро бил поттикнат од делото на Владимир Марков „Руски футуризам“ ([[1968]]). Во [[1988]] година, нејзината збирка била објавена во Стокхолм, а во [[1995]] година се објавени необјавените дела од нејзините архиви во [[Беркли]], [[Калифорнија]]. Голем број студии во Русија и во странство се посветени на креативната работа на Гуро. Архивата на архивата Гуро се чува во Рускиот државен архив за литература и уметност (фонд 134).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://rgali.ru/obj/10455511|title=РГАЛИ г.Москва|date=2019-10-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20191020045620/http://rgali.ru/obj/10455511|archive-date=2019-10-20|accessdate=2021-10-08}}</ref> [[Податотека:A_Woman_in_a_Headscarf_by_Elena_Guro_1910.jpg|мини|200x200пкс|''A Woman in a Headscarf'' by Guro, 1910]] == Списи == [[Податотека:Трое.jpg|лево|мини|213x213пкс|[[Казимир Малевич|Kazimir Malevich]]: насловна на ''Тројцата (1913)'', издание со најпознатата поема на Гуро ''Финска'']] * ''Харди-Гурди'' (1909) * ''Есенски сон'' (1912) * ''Кутриот витез'' (1913) * ''Малите камили на небото'' (1914) * ''Тројцата'' (1913) (посмртно); ја содржи најпознатата поема на Гуро ''Финска'' == Преводи на англиски јазик == * ''Малите камили на небото'', од ''Антологијата на Ардис на рускиот футуризам'', издавачи Ардис, 1983 година. * ''Така минува животот'', од ''50 писатели: Антологија на руските раскази од 20-тиот век'', печат на Academic Studies, 2011 година. == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени-уметници]] 4zwjr02n8pi2hd7r41h1y2fsarrdorm 0 1295138 4800496 4745560 2022-08-09T09:58:27Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Дороти Џин Бел''' ([[1888]]-[[1978]]) била британска вајарка. == Биографија == Бел е родена и израсната во Хемпстед, во северен [[Лондон]].<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Нејзиниот татко, Џон Клемент Бел ([[1860]]–[[1944]]) бил постар партнер во компанијата на изработувачи на витражи „Клејтон и Бел“, а нејзиниот брат Реџиналд Бел и нејзиниот внук Мајкл Фарар-Бел исто така биле уметници.<ref name="SG2019" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Џин Бел изработувала статуетки од бронза, слонова коска, дрво и алабастер, животински фигури во теракота и во глазирани глинени садови.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Била редовен изложувач на Кралската академија во [[Лондон]], прикажувајќи околу 37 дела таму помеѓу [[1927]] и [[1966]] година.<ref name="SG2019" /> Исто така, изложувала дела со Друштвото на жени уметници, Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, Кралското здружение за минијатури, со Изложбеното друштво за уметности и занаети и во Уметничката галерија Вокер во [[Ливерпул]].<ref name="SG2019" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="MappingJB">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib6_1222103841|title=Miss Jeanne Bell|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=28 October 2020}}</ref> Бел била активна како уметник до пред крајот на нејзиниот живот. Починала во Динтон во Бакингемшир каде што го поминала најголемиот дел од својот живот откако го напуштила [[Лондон]].<ref name="SG2019" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1978 година]] [[Категорија:Родени во 1888 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] i8vghm4pjk9gzatqk7qmbtqz0978kru 0 1295140 4800499 4746534 2022-08-09T09:58:41Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|honorific_prefix=|resting_place=|website=|awards=|spouse=|movement=|style=|notable_works=|known_for=Sculptor|alma_mater=|education=|nationality=Irish|resting_place_coordinates=|death_place=Ireland|name=Едит Ана Бел|death_date={{death year and age|1929|1870}}|birth_place=Dublin, Ireland|birth_date=1870|birth_name=|native_name_lang=|native_name=|caption=|alt=|image_size=|image=|honorific_suffix=|module=}} '''Едит Ана Бел''' ([[1870]]–[[1929]]) била ирска вајарка која што специјализирала изработување медалјони и релјефни портрети. == Биографија == Бел се родила во [[Даблин]], но откако посетувала часови по уметност таму, се преселила во [[Англија]], некаде пред [[1896]] година. Познато е дека предавала моделирање на Централното училиште за уметности и занаети во [[Лондон]].<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978 1 911121 63 3}}</ref> Потоа некое време живеела во Ридинг во Беркшир.<ref name="SG0019" /> Бел изработувала бронзени фигури и статуетки, како и медалјони од бронза и сребро.<ref name="SG0019" /> Помеѓу [[1896]] и [[1912]] година, таа изложила десет дела на Кралската академија во Лондон и исто така во Уметничката галерија Вокер во [[Ливерпул]].<ref name="MapEAB">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib4_1238159604|title=Edith Anna Bell|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=15 January 2020}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref> [[Национална портретна галерија (Лондон)|Националната галерија на портрети]] во Лондон поседува портрет од бакарен медалјон на Алфред Хармсворт, првиот виконт од Нортклиф, изработен од Бел.<ref name="NPGEAB">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp06668/edith-anna-bell?search=sas&sText=Edith+Anna+Bell&OConly=true|title=Edith Anna Bell|work=National Portrait Gallery|accessdate=15 January 2020}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1929 година]] [[Категорија:Родени во 1870 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 4idt08vduqcjedt4czsn853qzig8340 0 1295141 4800501 4746533 2022-08-09T09:58:52Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Едит Бејтсон''' (1867–1938) била британска сликарка и вајарка. == Биографија == Бејтсон била родена во [[Кембриџ]] и студирала сликарство и скулптура на [[Кралска академија|Кралската академија]] во Лондон, каде што освоила голем број награди.<ref name="MapEBj">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib2_1204924642|title=Edith Bateson|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=30 October 2019}}</ref><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref> Живеејќи во Буши во [[Хартфордшир|Хертфордшир]], а потоа некое време во Заливот на Робин Худ во [[Јоркшир]], Бејтсон создала статуетки и мали колекции фигури во бронза.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref><ref name="GMWII">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950 Volume II|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975|isbn=0902010069}}</ref> Од [[1891]] до [[1935]] година била редовен изложувач на групни изложби во [[Лондон]] и [[Париз]].<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> Во Лондон прикажувала дела на Кралската академија, со Меѓународното друштво на вајари, сликари и резбари и Кралското друштво на британски уметници, додека во Париз изложувала во Салонот на француските уметници.<ref name="MapEBj" /><ref name="GMWaters" /><ref name="Mackay" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * 3 artworks by or after Edith Bateson at the Art UK site [[Категорија:Починати во 1938 година]] [[Категорија:Родени во 1867 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] oy18yiwwpa9f2xe6zzt0m2yt6qchf6l 0 1295144 4800516 4785131 2022-08-09T10:00:37Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Каролин Педл Бол''' (11 ноември 1869 &ndash; 1 октомври 1938 година)<ref name="aaa.si.edu">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aaa.si.edu/collections/abbott-handerson-thayer-letter-and-drawings-to-caroline-peddle-ball-6243|title=Abbott Handerson Thayer letter and drawings to Caroline Peddle Ball, [ca. 1890-1893]|publisher=Smithsonian|accessdate=28 March 2015}}</ref> била американска вајарка. Има изложувано на изложбата во Чикаго во 1893 година и на изложбата во Париз во 1900 година. == Биографија == Каролин Педл е родена во Тере Хауте, Индијана на 11 ноември [[1869]] година.<ref name="VigoCountyPublicLibrary">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vigo.lib.in.us/archives/inventories/art/BallCaroline.php|title=Caroline Peddle Ball Collection|work=Vigo County Public Library|accessdate=2 January 2018}}</ref> Студирала уметност на Политехничкиот институт Роуз и Академијата за ликовни уметности во Пенсилванија.<ref name="arcadiasystems">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#peddle|title=Caroline Peddle Ball (1869 - 1938)|last=Nichols|first=K.L.|work=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|accessdate=2 January 2018}}</ref> Го продолжила своето образование во Уметничката студентска лига на Њујорк, под водство на Август Сен-Годенс и Кенион Кокс.<ref name="arcadiasystems" /> Била член на Еснафот на уметности и занаети и на Лигата на студенти по уметност. Педл Бол работела за компанијата Тифани Глас која што го изложила нејзиниот дизајн на изложбата во Чикаго во 1893 година.<ref name="arcadiasystems">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#peddle|title=Caroline Peddle Ball (1869 - 1938)|last=Nichols|first=K.L.|work=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|accessdate=2 January 2018}}</ref> Во доцните 1890-ти Педл Бол патувала во Европа. Таа била во [[Фиренца|Фиренца, Италија]] од септември [[1895]] година до март [[1896]] година. Почнувајќи од мај [[1987]] година, неколку години работела во сопствено студио во [[Париз]].<ref name="VigoCountyPublicLibrary">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vigo.lib.in.us/archives/inventories/art/BallCaroline.php|title=Caroline Peddle Ball Collection|work=Vigo County Public Library|accessdate=2 January 2018}}</ref> На изложбата во Париз, 1900 година примила почесно признание, фигурата „Победа“ на зградата на Соединетите држави на изложбата.<ref name="VigoCountyPublicLibrary">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vigo.lib.in.us/archives/inventories/art/BallCaroline.php|title=Caroline Peddle Ball Collection|work=Vigo County Public Library|accessdate=2 January 2018}}</ref> Подоцна изработила меморијална фонтана во Флешинг, Лонг Ајленд, портрет на медалјон на госпоѓица Кокс од Тере Хауте и споменик на дете во истиот град.<ref name="Waters1904">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/womeninfinearts01wategoog|title=Women in the Fine Arts: From the Seventh Century B.C. to the Twentieth Century A.D.|last=Waters|first=Clara Erskine Clement|publisher=Houghton, Mifflin|year=1904|edition=Public domain|pages=[https://archive.org/details/womeninfinearts01wategoog/page/n86 25]–}}</ref> Педл Бол се вратила во Соединетите американски држави во [[1902]] година. До крајот на својот живот имала работно студио, специјализирано за мали бронзи на коишто се прикажани деца.<ref name="BronzeGallery">{{Наведена мрежна страница|url=http://bronze-gallery.com/sculptors/item.cfm?itemID=513&sculptorID=143&CFID=12741118&CFTOKEN=f07edb6565fa22d5-3BBC5364-9F9E-932F-A8D3A2EA8BC58D67|title=Sculpture of a Girl with Book by Caroline Peddle Ball|work=Bronze Gallery|accessdate=2 January 2018}}</ref> Починала во Конектикат на 1 октомври [[1938]] година.<ref name="VigoCountyPublicLibrary">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vigo.lib.in.us/archives/inventories/art/BallCaroline.php|title=Caroline Peddle Ball Collection|work=Vigo County Public Library|accessdate=2 January 2018}}</ref> === Семејство === Керолин Педл Бол била помлада сестра на Џон Б. Педл. Се омажила за Бертранд Е. Бол на 16 октомври [[1902]] година. Имале едно дете. Бракот завршил со развод.<ref name="VigoCountyPublicLibrary">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vigo.lib.in.us/archives/inventories/art/BallCaroline.php|title=Caroline Peddle Ball Collection|work=Vigo County Public Library|accessdate=2 January 2018}}</ref> == Дела == <gallery> Peddle sketch.jpg|Почетна скица за квартот Изабела, 1893 година Gravitation. Medallion by Caroline Peddle Ball.jpg|Гравитација. Медалјон, в. 1906 година Child with picture book. Figurine by Caroline Peddle Ball.jpg|Дете со сликовница. Фигурина, в. 1906 година </gallery> == Наводи == {{Наводи}} * {{Source-attribution|C. E. C. Waters' "Women in the Fine Arts: From the Seventh Century B.C. to the Twentieth Century A.D." (1904)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1938 година]] [[Категорија:Родени во 1869 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 6s7715ihr4d5pq1v11pkdz5i8gzwm5p 0 1295152 4800652 4746565 2022-08-09T10:16:37Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Клодин Дури''' (роден 1959) е француски фотограф која живее во Париз.<ref name="leica">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.leica-oskar-barnack-award.com/en/winners/winner-1999-claudine-doury.html|title=Winner 1999: Claudine Doury|work=leica-oskar-barnack-award.com|accessdate=2021-12-22}}</ref> Таа е член на агенцијата Ву од 1991 година.<ref name="meetings">"Claudine Doury: Meetings and encounters: Explorations for a creative notebook", "[http://www.stagephoto-arles.com/files/workshoparles.pdf Photo workshops of Rencontres d'Arles 2008]" (PDF), Rencontres d'Arles. Accessed 25 May 2014.</ref> Во 1999 година, таа ја доби наградата Leica Oskar Barnack<ref name="leica" /> како и наградата World Press Photo за нејзината работа на „Народите од Сибир“,<ref name="worldpressphoto">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldpressphoto.org/collection/photo/2000/32109/12/2000-Claudine-Doury-NAS2-LL|title=2000 Claudine Doury NAS2-LL|work=www.worldpressphoto.org|accessdate=2021-12-22}}</ref> и наградата Ниепс во 2004 година.<ref name="liberation">"[http://www.liberation.fr/culture/2004/06/05/claudine-doury-prix-niepce_481988 Claudine Doury prix Niepce]". ''Libération,'' 5 June 2004. Accessed 25 May 2014.</ref> Нејзиното сибирско дело е прикажано на самостојна изложба во Академијата за убави уметности во Париз.<ref name="leparisien">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.leparisien.fr/culture-loisirs/sortir-region-parisienne/expo-gratuite-a-paris-l-odyssee-siberienne-de-claudine-doury-16-11-2018-7944711.php|title=Expo gratuite à Paris : l'odyssée sibérienne de Claudine Doury|last=à 17h23|first=Par Olivier Corsan Le 16 novembre 2018|date=16 November 2018|work=[[Le Parisien]]|accessdate=2021-12-29}}</ref> == Животот и работата == Дори била родена во 1959 година во Блоа, Франција.<ref name="leica">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.leica-oskar-barnack-award.com/en/winners/winner-1999-claudine-doury.html|title=Winner 1999: Claudine Doury|work=leica-oskar-barnack-award.com|accessdate=2021-12-22}}</ref> Нејзината работа се занимава со поимите на меморија, транзиција и премин, особено околу адолесценцијата и патувањето, централни теми во нејзината работа. Во 2006 година, таа изложи ''„Надвор од степите''“ во Rencontres d'Arles.<ref name="meetings">"Claudine Doury: Meetings and encounters: Explorations for a creative notebook", "[http://www.stagephoto-arles.com/files/workshoparles.pdf Photo workshops of Rencontres d'Arles 2008]" (PDF), Rencontres d'Arles. Accessed 25 May 2014.</ref> Дори е член на агенцијата Ву од 1991 година. <ref name="meetings">"Claudine Doury: Meetings and encounters: Explorations for a creative notebook", "[http://www.stagephoto-arles.com/files/workshoparles.pdf Photo workshops of Rencontres d'Arles 2008]" (PDF), Rencontres d'Arles. Accessed 25 May 2014.</ref> == Публикации == === Публикации од Дори === * ''Peuples de Sibérie: Du fleuve Amour aux terres boréales'' . Сејл, 1999 година.{{ISBN|978-2020372251}} . Со предговор на Кристијан Кожоле и есеј од Жан-Пјер Тибодат. * ''Artek, un été en Crimée'' . Ла Мартиниер, 2004 година.{{ISBN|978-2732431215}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2732431215|978-2732431215]] . Со предговор на Кристијан Кајоле. * ''Лулан убавица'' . Чене, 2007 година.{{ISBN|978-2842777401}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2842777401|978-2842777401]] . * ''Саша'' . Caillou Bleu, 2011 година.{{ISBN|978-2930537115}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2930537115|978-2930537115]] . Со есеи од Кристијан Кожол и Мелани Меквортер. * ''L'homme nouveau'' . Филиграни, 2017 година{{ISBN|978-2-35046-400-8}} . * ''Љубов'' . Избрана комуна, 2020 година.{{ISBN|979-10-96383-15-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/979-10-96383-15-3|979-10-96383-15-3]] . <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.itsnicethat.com/articles/claudine-doury-amour-photography-131219|title="An endless love story": Claudine Doury returns to the Amur River to photograph its people|work=www.itsnicethat.com|accessdate=2021-12-22}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.1854.photography/2019/11/claudine-doury-amour/|title=Amour: The transience of life and love along the Amur River|work=www.1854.photography|accessdate=2021-12-22}}</ref> === Публикации со придонеси од Дори === * ''Поздрав sur le Monde: les Visages de la Faim'' . Акропол Белфонт, 2004 година.{{ISBN|2735702545}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/2735702545|2735702545]] . * ''Misère Urbaine: La Faim Cachée'' . Au Diable Vauvert, 2006 година.{{ISBN|978-2846261128}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2846261128|978-2846261128]] . == Награди == * 1999: Награда Леика Оскар Барнак<ref name="leica">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.leica-oskar-barnack-award.com/en/winners/winner-1999-claudine-doury.html|title=Winner 1999: Claudine Doury|work=leica-oskar-barnack-award.com|accessdate=2021-12-22}}</ref> * 1999: World Press Photo 2000<ref name="worldpressphoto">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worldpressphoto.org/collection/photo/2000/32109/12/2000-Claudine-Doury-NAS2-LL|title=2000 Claudine Doury NAS2-LL|work=www.worldpressphoto.org|accessdate=2021-12-22}}</ref> * 2004: Награда Ниепче, за ''Artek, un été en Crimée''<ref name="liberation">"[http://www.liberation.fr/culture/2004/06/05/claudine-doury-prix-niepce_481988 Claudine Doury prix Niepce]". ''Libération,'' 5 June 2004. Accessed 25 May 2014.</ref> == Самостојни изложби == * ''Une odyssée sibérienne'' = ''Сибирска одисеја'', Académie des Beaux-Arts, Париз, 2018<ref name="leparisien">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.leparisien.fr/culture-loisirs/sortir-region-parisienne/expo-gratuite-a-paris-l-odyssee-siberienne-de-claudine-doury-16-11-2018-7944711.php|title=Expo gratuite à Paris : l'odyssée sibérienne de Claudine Doury|last=à 17h23|first=Par Olivier Corsan Le 16 novembre 2018|date=16 November 2018|work=[[Le Parisien]]|accessdate=2021-12-29}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Луѓе од Блоа]] [[Категорија:Француски фотографи]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1959 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 4trvi93oiy02ygyi7dnsavsn30z7dzq 0 1295153 4800693 4793822 2022-08-09T10:20:45Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Хариет Изабел Адамс''' била уметник, научен илустратор и автор и живеела во Британија. Таа е најпозната по нејзините ботанички цртежи, книжни плочи и објавениот том книги „''Дивиот цвет на британските острови“.''<ref name=":6">{{Наведена книга|url=https://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/115947|title=Wild flowers of the British Isles|last=Adams|first=H. Isabel.|last2=Adams|first2=H. Isabel|last3=Bagnall|first3=James E.|date=1907|publisher=London Book Co. Ltd.|edition=Rev. / by James B. Bagnall.|location=London}}</ref> == Животот и кариерата == Адамс можеби го посетувала Бирмингемското училиште за уметност во Англија и тренирала како уметник пред подоцна да се пресели на илустрација и да се специјализира во стилот на уметност и занает.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://etheses.bham.ac.uk/id/eprint/5124/1/Hoban14PhD.pdf|title=THE BIRMINGHAM MUNICIPAL SCHOOL OF ART AND OPPORTUNITIES FOR WOMEN'S PAID WORK IN THE ARTS AND CRAFTS MOVEMENT 1885–1914|last=Hoban|first=Sally|date=September 2013|pages=169,173}}</ref> Почнувајќи од 1906 година, Адамс станала член на Линеанското друштво во Лондон, акредитирано како најстарото биолошко друштво во светот, а подоцна и член на Ботаничкото друштво и клубот за размена на Британските острови.<ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=https://hdl.handle.net/2027/nnc1.1000749940|title=Proceedings of the Linnean Society of London v.116-120 (1903:Nov.-1908:June).|work=HathiTrust|language=en|accessdate=2020-11-23}}</ref><ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=chi.73746384&view=1up&seq=9|title=Proceedings of the Linnean Society of London. c.1 v.118-122 1905-10 Nov-Jun.|work=HathiTrust|language=en|accessdate=2020-12-01}}</ref><ref name=":4">{{Наведена книга|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/192702|title=Report / Botanical Society and Exchange Club of the British Isles.|last=Botanical Society and Exchange Club of the British Isles.|last2=Isles|first2=Botanical Society and Exchange Club of the British|date=1929|volume=v.9(1929-1931)|location=Arbroath.}}</ref> Набргу потоа, првиот том од нејзината книга, ''Диви цвеќиња на британските острови'', беше објавен во 1907 година, а потоа и вториот том во 1910 година.<ref name=":6"/><ref>{{Наведена книга|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/202277|title=Wild flowers of the British Isles|last=Adams|first=H. Isabel.|last2=Adams|first2=H. Isabel|last3=Bagnall|first3=James E.|date=1910|publisher=London Book Co. Ltd.|edition=Rev. / by James B. Bagnall.|volume=v.2 (1910)|location=London}}</ref> Придружуван од нејзините ботанички илустрации беше длабински водич за секое диво цвеќе пронајдено на Британските острови. Овој том книги стана врв во нејзината кариера и останува едно од најпознатите дела на Адамс. == Рецензии и почесни признанија == Подолу се наведени значајни критики и почесни спомнувања за работата на Адамс: === ''Диви цвеќиња на Британските острови'' === ==== Том I ==== * Преглед напишан во ''The Spectator'', под делот означен како ''Ботаника, птици и риболов,'' објавен на 7 септември 1907 година:<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://archive.spectator.co.uk/article/7th-september-1907/20/botany-birds-and-angling-those-of-our-readers-who-|title=BOTANY, BIRDS, AND ANGLING* THOSE of our readers who combine » 7 Sep 1907 » The Spectator Archive|work=The Spectator Archive|accessdate=2020-11-23}}</ref> <blockquote>„Нејзината книга, се разбира, не се натпреварува со прирачниците на Бентам или Хукер; но таа е доволно научна за да им овозможи на сериозните ботаничари да им ја препорачаат на почетниците. Во овој кварто том има околу осумдесет табли на цели страници. Сме виделе неколку цртежи со цвеќиња (секогаш со исклучок на Флора Лондиненсис на Кертис) кои ни приредија толку големо задоволство да ги погледнеме. Од една до половина дузина растенија се фигурирани на страница; но госпоѓица Адамс успева да го задржи карактерот на секој вид посебен, а групирањето често е полно со вештина и благодат. Немаме ништо друго освен пофалби за бојата, особено за разновидните зелени. Жолтата боја на карпестата роза е прекрасна, а попригушените винови и розови се одлични. Сето тоа е малку конвенционално, но дава вистински ефект од многумина обиди за реализам. Стебленцата понекогаш се нацртани премногу дебели. На пример, во Limon eathartiewm педицелите треба да бидат најмалите нишки. Жалиме што, иако има опис на секој вид во сите нарачки што се обработуваат, само околу една третина се претставени во плочите“.</blockquote> ==== Том II ==== * Преглед напишан во статија од ''Nature,'' на 1 декември 1910 година:<ref>{{Наведено списание|date=1910-01-12|title=Wild Flowers of the British Isles|url=https://www.nature.com/articles/085134a0|journal=Nature|language=en|volume=85|issue=2144|pages=134|bibcode=1910Natur..85Q.134.|doi=10.1038/085134a0|issn=1476-4687|doi-access=free}}</ref> <blockquote>„Доволно е кажано за да се покаже дека оваа книга не може да се рангира како вреден придонес за науката за ботаниката, и уште повеќе е за жалење кога ќе се разгледа извонредноста на цртежите. Иако во некои од плочите има непотребно гужва, сепак цртањето е од висок ред, а плочите на Convolvulus и Tamus communis, да споменеме само две, се прекрасни уметнички дела. Комплетна серија растителни слики на нашата британска флора од г-ѓа. Адамс би бил од значителна вредност, и за жалење е што требаше да се потроши толку многу вештина и труд на една толку претенциозна и нецелосна книга, која, со сета своја точност на цртање, за жал може да се смета само како дело за масата во дневната соба“.</blockquote> == Наводи == <references responsive="0" /> {{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Adams, Harriet Isabel}} [[Категорија:Починати во 1952 година]] [[Категорија:Родени во 1863 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] novuhj2d4lkrkereqskb2ahmjdrp8pc 0 1295154 4800680 4747089 2022-08-09T10:19:08Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник}} [[Податотека:Sonia Delaunay cropped.jpg|мини]] '''Соња Делоне''' (девојка '''Терк''', [[1885]] - [[1979]]) беше [[Украина|украинско]] - [[Франција|француски]] уметник. Била во брак со францускиот сликар Роберт Делоне, со кого го основала уметничкото движење Орфизам <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tate.org.uk/whats-on/tate-modern/exhibition/ey-exhibition-sonia-delaunay/delaunay-introduction|title=Who is Sonia Delaunay?|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|accessdate=}}</ref>, кое се засновало на употреба на силни бои и [[Геометрија|геометриски]] форми.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.sothebys.com/en/artists/sonia-delaunay|title=Sonia Delaunay|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|accessdate=}}</ref> Нејзината работа вклучува сликарство, дизајн на текстил и сценографија.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Sonia-Delaunay|title=Sonia Delaunay {{!}} Russian artist|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2021-01-28}}</ref> Таа ја доби Француската Легија на честа . Нејзиниот син беше Чарлс Делоне, експерт за [[џез]]. == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == {{Портал|Биографија}} * Хулио Марјан Де, [http://jwa.org/encyclopedia/article/delaunay-sonia Биографија на Соња Делонеј], Еврејска енциклопедија * [http://www.nypl.org/news/treasures/index.cfm?vidid=10 Арт Деко] Онлајн видео од Јавната библиотека на Њујорк, кое ги вклучува уметничките дела на Соња Делоне. * Parce que je t'aime на веб-страницата (јазик: англиски) [[Категорија:Француски сликари]] [[Категорија:Починати во 1979 година]] [[Категорија:Родени во 1885 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] rxxhpg1wodq3khnn5wmd8h2qg6squ83 0 1295155 4800659 4746567 2022-08-09T10:17:45Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Марија Брито''' (1947 година во [[Хавана]], [[Куба]]) е кубанско-американски уметник специјализирана за сликарство, скулптура и инсталации. == Ран живот и образование == Брито влегла во Соединетите Држави по пат на масовната егзодус Операција Петар Пан, а нејзините родители ја следеле во 1962 година.<ref name="SAAM">{{Наведена мрежна страница|url=https://americanart.si.edu/artist/maria-brito-7290|title=María Brito {{!}} Smithsonian American Art Museum|work=americanart.si.edu}}</ref> <ref name="SIInterview">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.aaa.si.edu/collections/interviews/oral-history-interview-mara-brito-5441#transcript|title=Oral history interview with María Brito, 1997 October 25|work=www.aaa.si.edu|language=en}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/brito-maria-1947-painter-sculptor|title=Brito, Maria: 1947—: Painter, Sculptor {{!}} Encyclopedia.com|work=www.encyclopedia.com}}</ref> Брито ја доби својата диплома за ликовни уметности на Меѓународниот универзитет во Флорида (ФИУ) во 1978 година, а во 1979 година се здоби со магистер по ликовни уметности на Универзитетот во Мајами, Корал Гејблс, Флорида.<ref name="SAAM" /> <ref name="SIInterview" /> == Индивидуални изложби == * 1980 - Галеријата на 24, Мајами, Флорида, EEUU, * 1985 – „Марија Брито Авелана, Џорџ Домбек, Лери Роудс“, Центар за современа уметност на Флорида, [[Тампа (Флорида)|Тампа]], Флорида. * 1989 година – „Марија Брито Авелана: Неодамнешна скулптура““, ''Интерамериканска уметничка галерија'', Мајами, Флорида. * 1989 година – Музеј на современа шпанска уметност ( MoCHA ), Њујорк. * 1991 година - ''„Марија Брито: ретроспектива“'', галерија на Универзитетот Бери, Мајами Шорс, Флорида. * 1991 година - ''„Марија Брито: ретроспектива“'' Уметничка галерија Ен Жафе, Беј Харбор, Флорида. == Награди == * 1977 година – извонредност во уметноста – Меѓународниот универзитет во Флорида, Мајами, Флорида, САД; * 1980 – Награда за заслуги – Grove House, Coconut Grove, Мајами, Флорида, САД; * 1988 – Награда за стипендија за индивидуални уметници – Стејт департмент на Флорида, Флорида, САД; * 1988 – Грант на фондацијата Полок-Краснер, САД == Колекции == Нејзините дела може да се најдат во неколку постојани збирки: * Арчер М. Хантингтон уметничка галерија, Универзитетот во Тексас во Остин, [[Остин (Тексас)|Остин, Тексас]] * Музеј на уметност Блантон <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://collection.blantonmuseum.org/objects-1/info?query=Artist_Maker%20%3D%20%227748%22&sort=0|title=Blanton Museum of Art - La concepción [The Conception]|work=collection.blantonmuseum.org}}</ref> * Cintas Collection Inc, Њујорк Сити * Колеџот Мајами-Дејд, кампусот Кендал, Мајами, Флорида * [[Летни олимписки игри 1988|Олимписки парк за скулптури]], [[Сеул]], [[Кореја]] * Американскиот музеј за уметност Смитсонијан, Вашингтон, ДЦ<ref name="SAAM">{{Наведена мрежна страница|url=https://americanart.si.edu/artist/maria-brito-7290|title=María Brito {{!}} Smithsonian American Art Museum|work=americanart.si.edu}}</ref> * Систем на јавна библиотека Мајами-Дејд, Мајами, Флорида == Наводи == {{Наводи}} * Хозе Веигас-Замора, Кристина Вивес Гутиерез, Адолфо В. Нодал, Валија Гарзон, Денис Монтес де Ока; ''Меморија: Кубанска уметност на 20 век'' ; (Калифорнија/Меѓународна уметничка фондација 2001);{{ISBN|978-0-917571-11-4}} * Хозе Виегас; ''Меморија: Artes Visuales Cubanas Del Siglo Xx'' ; (Калифорнија меѓународни уметности 2004); (in Spanish) * Хуан А. Мартинез, ''Марија Брито'' ; (Универзитет во Минесота Прес, 2008);{{ISBN|978-0-89551-108-9}} == Надворешни врски == [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1947 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] caqy59lqft0mgf1rcrunwt2btftm70d 0 1295156 4800537 4785032 2022-08-09T10:02:55Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Беси Марш Бруер''' (1884–1952) била канадско - [[Соединети Американски Држави|американски]] графичар, сликар, вајар и учител. Студирала на Њујоршката школа за применет дизајн за жени и на Уметничката студентска лига со Роберт Анри и Џон Слоун .<ref>Petteys, Chris, ''Dictionary of Women Artists: An international dictionary of women artists born before 1900'', G.K. Hall & Co, Boston, Ma, 1985</ref> Таа илустрирала за списанијата ''Century, Phoenix'', ''Collier's'' и ''St. Nicholas''.<ref name="Marian Wardle 1945">Marian Wardle, American Women Modernists: The Legacy of Robert Henri, 1910–1945, 2005, 183</ref><ref name="google">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=A1wwAQAAMAAJ|title=Collier's|date=1912|publisher=Collier's|volume=49|pages=2–5|access-date=2015-03-22}}</ref> Таа изложила во Њујорк во 1913 година, каде што покажала три цртежи, ''Опремената соба, Љубопитноста'' и ''Ставање на нејзиното понеделничко име на нејзината сандаче''.<ref>''1913 Armory Show 50th Anniversary Exhibition, 1963'' Henry Street Settlement, NY 1963</ref> Меѓу гореспоменатите вештини, Беси Марш Бруер создавала во стиловите на [[Реализам (сликарство)|реализам]], репрезентација и [[Реализам (сликарство)|натурализам]].<ref name="askart">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.askart.com/AskART/artists/search/ArtistKeywords.aspx?artist=112054|title=Bessie Brewer - Artist, Fine Art, Auction Records, Prices, Biography for Bessie Marsh Brewer|publisher=askart.com|accessdate=2015-03-22}}</ref> Таа беше мајка на Сем Поуп Бруер, дописник на Њујорк Тајмс, чија сопруга подоцна повторно се омажи за Ким Филби.<ref>{{Наведено списание|date=1952|title=Mrs Bessie Brewer|url=https://www.newspapers.com/clip/43466066/obituary_for_bessie_marsh_brewer_aged/|journal=Daily News|issue=30 Apr 1952, Wed|page=504|access-date=2 February 2020}}</ref> == Награди == Њујорк школа за применет дизајн за жени во комерцијална уметност (1922).<ref name="Marian Wardle 1945"/> == Исто така види == Список на уметници во Armory Show == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени]] khefhyhe38m6n8uotqwonwa6f1emile 0 1295157 4800553 4747613 2022-08-09T10:03:30Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (4) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Flickr_-_USCapitol_-_Laura_Gardin_Fraser_(1889-1966)_-_Women_Artists.jpg|мини|Лора Гардин Фрејзер]] '''Лаура Гардин Фрејзер''' (14 септември 1889 - 13 август 1966 година) била американска [[Вајарство|вајарка]] и сопруга на вајарот Џејмс Ерл Фрејзер. Лаура Гардин студирала под Фрејзер во Уметничката студентска лига на Њујорк од 1910 до 1912 година. Сама или со нејзиниот сопруг, таа дизајнираше голем број американски монети, особено половина долар Стогодишнината на Алабама од 1921 година, половина долар Грант Меморијал од 1922 година, половина долар Стогодишнината од Форт Ванкувер од 1925 година и половина долар Спомен на патеката Орегон од 1926 година. Во 1931 година таа беше победничка на натпреварот за дизајнирање на нов кварт со [[Џорџ Вашингтон]] на аверсот. Нејзиниот победнички дизајн беше игнориран од тогашниот министер за финансии, Ендрју Мелон, кој избра дизајн од Џон Фланаган. Дизајнот на Фрејзер беше измислен како комеморативно [[Златник|златно парче]] од пет долари во 1999 година. Од 2022 до 2025 година, дизајнот ќе се користи за серијата американски квартови за жени што ги слави истакнатите Американки. Во 1924 година, таа беше избрана во Националната академија за дизајн како придружна членка и стана редовен академик во 1931 година. Лора Гардин Фрејзер е погребана до нејзиниот сопруг на гробиштата Вилобрук во Вестпорт, Конектикат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GSsr=481&GScid=103833&GRid=42905366&|title=Laura Gardin Fraser|publisher=Find A Grave|accessdate=April 26, 2015}}</ref> == Личен живот == Лора Гардин е родена на 14 септември 1889 година, ќерка на Џон Емил и Алис Тилтон Гардин, нејзината мајка и самата била добро позната уметница,<ref>Gilbert, Dorothy B., ‘’Who’s Who in American Art 1962", R.R. Bowker Company, New York, 1962</ref> во Мортон Парк, предградие во времето на [[Чикаго]]. Основното образование го добила во училиштата во Мортон Парк. Лора посетуваше училиште во Рај, Њујорк, потоа Ведли и училиштето Хорас Ман во Њујорк Сити. Таа дипломирала на второто во класата во 1907 година. На рана возраст покажала способност за моделирање фигури и работа на глина, талент што го развила под водство на нејзината мајка.<ref>Rubenstein, Charlotte Streifer, ‘’American Women Artists: from Early Indian Times to the Present", Avon Publishers 1982 p. 191</ref> По завршувањето на средното училиште, Лаура накратко студирала на Универзитетот Колумбија, а потоа се запишала на работа во Уметничката студентска лига. За време на нејзините години во Лигата, таа се запознала и студирала под Џејмс Ерл Фрејзер, за кого подоцна се омажила. == Кариера == [[Податотека:Jackson_and_Lee_Monument,_Front.JPG|мини|Споменикот на Стоунвол Џексон и Роберт Е. Ли]] Иако е призната главно за нејзините медалински придонеси,<ref>Proske, Beatrice Gilman, ''Brookgreen Gardens Sculpture'', Brookgreen Gardens, SC, 1943 p. 264</ref> Лаура добила извонредни провизии за скулптура со херојска големина. Од нив, најзначајна беше нејзината победа на натпреварот за двојна јавачка статуа на генералите Роберт Е. Ли и Стоунвол Џексон во [[Балтимор]]. Натпреварот се одржа во 1936 година и шест еминентни американски вајари, Ли Лори, Пол Меншип, Едвард Макартан, Ханс Шулер, Фредерик Вилијам Сиверс и Лора Фрејзер беа поканети да поднесат дизајни.<ref>Kelly, Cindy, Outdoor Sculpture in Baltimore: A Historical Guide to Puvlic Art in the Monumental City, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, 2011 p. 198</ref> Фрејзер беше единствената жена вајар поканета да учествува на натпреварот.<ref>Rubenstein, Charlotte Streifer, ‘’American Women Sculptors: A History of Women Working in Three Dimensions", G. K. Hall and Co. Boston, 1990 p. 192</ref> Нејзината работа била и дел од уметничките натпревари на [[Летни олимписки игри 1928|Летните олимписки игри 1928 и Летните олимписки игри]] [[Летни олимписки игри 1932|1932]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.olympedia.org/athletes/921504|title=Laura Gardin Fraser|work=Olympedia|accessdate=July 29, 2020}}</ref> Во јануари 2016 година, работната група која ги разгледува спомениците на Конфедерацијата во Балтимор препорача споменикот на Џексон и Ли, заедно со статуата на главниот судија на Врховниот суд, Роџер Б. Тени, да се отстранат. Комесарите препорачаа скулптурата на Џексон и Ли да биде понудена на американската Парк служба за инсталација во Ченселорсвил, Вирџинија. Двајцата генерали на Конфедерацијата последен пат се сретнале лично непосредно пред битката кај Канцелорсвил во 1863 година.<ref>[http://www.baltimoresun.com/news/maryland/baltimore-city/bs-md-ci-confederate-monuments-20160114-story.html Baltimore City commission recommends removal of two Confederate monuments]</ref> Скулптурата беше отстранета во раните утрински часови на 16 август 2017 година од страна на градот Балтимор, како реакција на немирите во Шарлотсвил, Вирџинија неколку дена претходно. Иднината на оваа скулптура е неодлучна бидејќи градот се обидува да најде нов дом за неа. == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1966 година]] [[Категорија:Родени во 1889 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 1te04azd2wqtaml8fdsnerwq0l9cwqm 4800656 4800553 2022-08-09T10:17:33Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Flickr_-_USCapitol_-_Laura_Gardin_Fraser_(1889-1966)_-_Women_Artists.jpg|мини|Лора Гардин Фрејзер]] '''Лаура Гардин Фрејзер''' (14 септември 1889 - 13 август 1966 година) била американска [[Вајарство|вајарка]] и сопруга на вајарот Џејмс Ерл Фрејзер. Лаура Гардин студирала под Фрејзер во Уметничката студентска лига на Њујорк од 1910 до 1912 година. Сама или со нејзиниот сопруг, таа дизајнираше голем број американски монети, особено половина долар Стогодишнината на Алабама од 1921 година, половина долар Грант Меморијал од 1922 година, половина долар Стогодишнината од Форт Ванкувер од 1925 година и половина долар Спомен на патеката Орегон од 1926 година. Во 1931 година таа беше победничка на натпреварот за дизајнирање на нов кварт со [[Џорџ Вашингтон]] на аверсот. Нејзиниот победнички дизајн беше игнориран од тогашниот министер за финансии, Ендрју Мелон, кој избра дизајн од Џон Фланаган. Дизајнот на Фрејзер беше измислен како комеморативно [[Златник|златно парче]] од пет долари во 1999 година. Од 2022 до 2025 година, дизајнот ќе се користи за серијата американски квартови за жени што ги слави истакнатите Американки. Во 1924 година, таа беше избрана во Националната академија за дизајн како придружна членка и стана редовен академик во 1931 година. Лора Гардин Фрејзер е погребана до нејзиниот сопруг на гробиштата Вилобрук во Вестпорт, Конектикат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GSsr=481&GScid=103833&GRid=42905366&|title=Laura Gardin Fraser|publisher=Find A Grave|accessdate=April 26, 2015}}</ref> == Личен живот == Лора Гардин е родена на 14 септември 1889 година, ќерка на Џон Емил и Алис Тилтон Гардин, нејзината мајка и самата била добро позната уметница,<ref>Gilbert, Dorothy B., ‘’Who’s Who in American Art 1962", R.R. Bowker Company, New York, 1962</ref> во Мортон Парк, предградие во времето на [[Чикаго]]. Основното образование го добила во училиштата во Мортон Парк. Лора посетуваше училиште во Рај, Њујорк, потоа Ведли и училиштето Хорас Ман во Њујорк Сити. Таа дипломирала на второто во класата во 1907 година. На рана возраст покажала способност за моделирање фигури и работа на глина, талент што го развила под водство на нејзината мајка.<ref>Rubenstein, Charlotte Streifer, ‘’American Women Artists: from Early Indian Times to the Present", Avon Publishers 1982 p. 191</ref> По завршувањето на средното училиште, Лаура накратко студирала на Универзитетот Колумбија, а потоа се запишала на работа во Уметничката студентска лига. За време на нејзините години во Лигата, таа се запознала и студирала под Џејмс Ерл Фрејзер, за кого подоцна се омажила. == Кариера == [[Податотека:Jackson_and_Lee_Monument,_Front.JPG|мини|Споменикот на Стоунвол Џексон и Роберт Е. Ли]] Иако е призната главно за нејзините медалински придонеси,<ref>Proske, Beatrice Gilman, ''Brookgreen Gardens Sculpture'', Brookgreen Gardens, SC, 1943 p. 264</ref> Лаура добила извонредни провизии за скулптура со херојска големина. Од нив, најзначајна беше нејзината победа на натпреварот за двојна јавачка статуа на генералите Роберт Е. Ли и Стоунвол Џексон во [[Балтимор]]. Натпреварот се одржа во 1936 година и шест еминентни американски вајари, Ли Лори, Пол Меншип, Едвард Макартан, Ханс Шулер, Фредерик Вилијам Сиверс и Лора Фрејзер беа поканети да поднесат дизајни.<ref>Kelly, Cindy, Outdoor Sculpture in Baltimore: A Historical Guide to Puvlic Art in the Monumental City, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, 2011 p. 198</ref> Фрејзер беше единствената жена вајар поканета да учествува на натпреварот.<ref>Rubenstein, Charlotte Streifer, ‘’American Women Sculptors: A History of Women Working in Three Dimensions", G. K. Hall and Co. Boston, 1990 p. 192</ref> Нејзината работа била и дел од уметничките натпревари на [[Летни олимписки игри 1928|Летните олимписки игри 1928 и Летните олимписки игри]] [[Летни олимписки игри 1932|1932]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.olympedia.org/athletes/921504|title=Laura Gardin Fraser|work=Olympedia|accessdate=July 29, 2020}}</ref> Во јануари 2016 година, работната група која ги разгледува спомениците на Конфедерацијата во Балтимор препорача споменикот на Џексон и Ли, заедно со статуата на главниот судија на Врховниот суд, Роџер Б. Тени, да се отстранат. Комесарите препорачаа скулптурата на Џексон и Ли да биде понудена на американската Парк служба за инсталација во Ченселорсвил, Вирџинија. Двајцата генерали на Конфедерацијата последен пат се сретнале лично непосредно пред битката кај Канцелорсвил во 1863 година.<ref>[http://www.baltimoresun.com/news/maryland/baltimore-city/bs-md-ci-confederate-monuments-20160114-story.html Baltimore City commission recommends removal of two Confederate monuments]</ref> Скулптурата беше отстранета во раните утрински часови на 16 август 2017 година од страна на градот Балтимор, како реакција на немирите во Шарлотсвил, Вирџинија неколку дена претходно. Иднината на оваа скулптура е неодлучна бидејќи градот се обидува да најде нов дом за неа. == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1966 година]] [[Категорија:Родени во 1889 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] qkt7jgvw3vsxlctwpg92uki4xw6xoz4 0 1295158 4800528 4763046 2022-08-09T10:02:00Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Фрида Блуменберг''' (24 мај 1935) е [[Ликовна уметност|визуелен уметник]] и [[Вајарство|вајар]] која работи првенствено во неон, акрилик и [[бронза]]. Родена во [[Дурбан|Дурбан, Јужна Африка]] од шведски родители, таа се школувала како вајар, [[Сликарство|сликар]] и златар во [[Лондон]], каде имала неколку самостојни изложби на Институтот за современа уметност. Во 1960 година, на 25-годишна возраст, таа заврши [[Мозаик|мозаичен]] мурал за поморскиот терминал Дурбан, кој во тоа време беше најголемиот мозаичен мурал на [[Јужна полутопка|јужната полутопка]]. Во 1965 година, таа беше една од шесте уметници-златари кои ја претставуваа [[Велика Британија (остров)|Велика Британија]] на специјалното шоу на баварската влада во [[Минхен|Минхен, Германија]] на изложбата насловена „Накитот како скулптура“. Нејзината работа е изложена во музеи и галерии во [[Англија]], [[Канада]], [[Ирска (остров)|Ирска]], [[Германија]], [[Холандија]], [[Јужноафриканска Република|Јужна Африка]] и во Америка во Институтот за современа уметност ([[Бостон]]), Националниот музеј на жените во уметностите ([[Вашингтон|Вашингтон, ДЦ]]), Музејот на уметност во Денвер, Музејот на уметност во Далас и Музејот на уметност во Хјустон, меѓу другите. На групни изложби, таа покажа со [[Пабло Пикасо|Пикасо]], Александар Калдер и Луиз Невелсон . Нејзината работа е исто така претставена во многу корпоративни колекции, вклучувајќи ги и оние на Шел, Алкон/Нестле, Канадската Пацифичка железница и Тексас американски банки. Таа се смета за меѓу врвните уметници кои работат на меѓународно ниво во неон и акрилик, и таа го комбинира [[Постмодернизам|постмодерниот]] сензибилитет за елементите на индустриската уметност, како неонот, со класично чувство за дизајн и уметност. == Наводи == * Тарнер, Ралф. ''Современ накит: критичка проценка од 1945 до 1975 година'' . (Ван Ностранд Рајнхолд, 1976). * Катнер, Џенет. „Пет уметници, четири претстави, три димензии“. ''Art News'' Vol. 76 бр. 3 (март 1977). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1935 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] av7zzx6snvxumho9kkwzll3qcd1y9oi 4800686 4800528 2022-08-09T10:20:15Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Фрида Блуменберг''' (24 мај 1935) е [[Ликовна уметност|визуелен уметник]] и [[Вајарство|вајар]] која работи првенствено во неон, акрилик и [[бронза]]. Родена во [[Дурбан|Дурбан, Јужна Африка]] од шведски родители, таа се школувала како вајар, [[Сликарство|сликар]] и златар во [[Лондон]], каде имала неколку самостојни изложби на Институтот за современа уметност. Во 1960 година, на 25-годишна возраст, таа заврши [[Мозаик|мозаичен]] мурал за поморскиот терминал Дурбан, кој во тоа време беше најголемиот мозаичен мурал на [[Јужна полутопка|јужната полутопка]]. Во 1965 година, таа беше една од шесте уметници-златари кои ја претставуваа [[Велика Британија (остров)|Велика Британија]] на специјалното шоу на баварската влада во [[Минхен|Минхен, Германија]] на изложбата насловена „Накитот како скулптура“. Нејзината работа е изложена во музеи и галерии во [[Англија]], [[Канада]], [[Ирска (остров)|Ирска]], [[Германија]], [[Холандија]], [[Јужноафриканска Република|Јужна Африка]] и во Америка во Институтот за современа уметност ([[Бостон]]), Националниот музеј на жените во уметностите ([[Вашингтон|Вашингтон, ДЦ]]), Музејот на уметност во Денвер, Музејот на уметност во Далас и Музејот на уметност во Хјустон, меѓу другите. На групни изложби, таа покажа со [[Пабло Пикасо|Пикасо]], Александар Калдер и Луиз Невелсон . Нејзината работа е исто така претставена во многу корпоративни колекции, вклучувајќи ги и оние на Шел, Алкон/Нестле, Канадската Пацифичка железница и Тексас американски банки. Таа се смета за меѓу врвните уметници кои работат на меѓународно ниво во неон и акрилик, и таа го комбинира [[Постмодернизам|постмодерниот]] сензибилитет за елементите на индустриската уметност, како неонот, со класично чувство за дизајн и уметност. == Наводи == * Тарнер, Ралф. ''Современ накит: критичка проценка од 1945 до 1975 година'' . (Ван Ностранд Рајнхолд, 1976). * Катнер, Џенет. „Пет уметници, четири претстави, три димензии“. ''Art News'' Vol. 76 бр. 3 (март 1977). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1935 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] e8mugk0xlufw9oid7kv1id9m1gw5r1p 0 1295160 4800633 4747614 2022-08-09T10:14:29Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Берил Фаулер''', родено '''Мери Берил Менцис''' (1881 - 1963) била англиски сликар.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artbiogs.co.uk/1/artists/fowler-beryl|title=FOWLER Beryl 1880-1963|work=Artist Biographies UK|accessdate=2021-01-29}}</ref> Нејзините слики во [[Маслено сликарство|масло]] често го прикажуваат руралниот живот во Ескдејл, Камбрија во [[Англија]].<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lzOHDAAAQBAJ|title=Snowdrop|last=Harland|first=Gail|date=2016-06-15|publisher=Reaktion Books|isbn=978-1-78023-628-5|location=|pages=99|language=en}}</ref> == Биографија == Мери Берил Менцис е родена во 1881 година во Њукасл на Тајн.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artbiogs.co.uk/1/artists/fowler-beryl|title=FOWLER Beryl 1880-1963|work=Artist Biographies UK|accessdate=2021-01-29}}</ref> Нејзиниот татко бил инженер.<ref name=":0" /> Таа беше во брак со сликарот и учител Френсис „Френк“ Хју Фаулер (1878–1945) од Рептон.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artbiogs.co.uk/1/artists/fowler-frank|title=FOWLER Frank 1879-1945|last=|first=|date=|work=Artist Biographies UK|archive-url=https://web.archive.org/web/20210203110545/https://www.artbiogs.co.uk/1/artists/fowler-frank|archive-date=2021-02-03|accessdate=2021-01-29}}</ref><ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=lzOHDAAAQBAJ|title=Snowdrop|last=Harland|first=Gail|date=2016-06-15|publisher=Reaktion Books|isbn=978-1-78023-628-5|location=|pages=99|language=en}}</ref><ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=https://busheymuseum.org/bushey-artists/|title=Bushey Artists|last=|first=|date=|work=Bushey Museum & Art Gallery|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924184611/https://busheymuseum.org/bushey-artists/|archive-date=2020-09-24|accessdate=}}</ref>Таа и нејзиниот сопруг студирале со германскиот уметник Хуберт фон Херкомер во Уметничката школа на Херкомер во Буши, Хертфордшир.<ref name=":1" /><ref name=":2" /> Нејзината работа е вклучена во различни музејски збирки, вклучувајќи ги Музејот и уметничката галерија Буши, музејот и библиотеката Армит, музејот Бикон во Вајтхавен и уметничката галерија Лејнг.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://artuk.org/discover/artists/fowler-beryl-18811963|title=Fowler, Beryl, 1881–1963 {{!}} Art UK|work=artuk.org|language=en|accessdate=2021-01-29}}</ref> == Поврзано == * Список на музеи во Камбрија == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Луѓе од Њукасл]] [[Категорија:Починати во 1963 година]] [[Категорија:Родени во 1881 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] hljzujo36dmaixty9g882v5texd2nhr 0 1295161 4800581 4746599 2022-08-09T10:04:32Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (5) wikitext text/x-wiki '''Џудит Блук''' (1936–2011) била британска вајарка позната по нејзините големи јавни дела во различни материјали, но најмногу во бронза и тули.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref> == Биографија == [[Податотека:Statue_on_Sugar_Tongue_-_geograph.org.uk_-_127222.jpg|мини|''Момче на капитен, Вајтхејвен'']] Блук е родена во Лондон и првично се фокусирала на фотографија, сликарство и гравирање, но на крајот се концентрираше на големи вајарски налози, често работејќи со пресувани тули.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref><ref name="DMerritt">{{Наведена книга|title=Sculpture in Bristol|last=Douglas Merritt|publisher=Redcliffe Press Ltd|year=2002|isbn=1900178834}}</ref> Блук беше избран за член на Кралското друштво на британски вајари во 1978 година, беше член на Друштвото на вајари на портрети и на Здружението на уметнички работници.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref><ref name="TWyke" /> Нејзиниот релјеф од тули долг 24 метри, ''Легендата за железните порти'' за супермаркетот Сенсбери во Вилмслоу беше награден со медалот Ото Бејт од Кралското друштво на британски вајари во 1989 година.<ref name="DMerritt" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Блук освои и бронзени и сребрени медали од Societe des Artistes Francais во Париз.<ref name="TWyke" /><ref name="DMerritt" /> Покрај Британија и Франција, делата на Блук се изложени и во САД и во Нов Зеланд.<ref name="DMerritt" /> == Избрани јавни работи == [[Податотека:Jimmy_Dyer_statue_-_geograph.org.uk_-_343153.jpg|мини|''Џими Диер'', Карлајл]] * Шест релјефни панели во бронза и смола за животот на ''Свети Фрањо од Асишки'', 1974 година, Бристол.<ref name="DMerritt">{{Наведена книга|title=Sculpture in Bristol|last=Douglas Merritt|publisher=Redcliffe Press Ltd|year=2002|isbn=1900178834}}</ref><ref name="Users">{{Наведена книга|title=A User's Guide to Public Sculpture|publisher=English Heritage / PMSA|year=2000|isbn=185074776 8}}</ref> Делата беа уништени во септември 2008 година, кога повторно беше развиена канцеларијата каде што беа сместени.<ref name="Public">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 12: Public Sculpture of Bristol|last=Douglas Merritt & Frances Greenacre with Katharine Eustace|publisher=Liverpool University Press|year=2011|isbn=978 184631 481 0}}</ref> * ''Фонтана Crucible'', 1979 година, Шефилд.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref> * ''Small Workhorse'', 1985, Илинг Бродвеј.<ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> * ''Легенда за железните порти'', 1989 година, Вилмслоу.<ref name="DMerritt" /> * ''Овци'', Милтон Кејнс.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref> * Фонтана на ''Otter Group'', The Lanes, Carlise.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> * Безбедносни врати, Крунскиот суд, Портсмут. Блук, исто така, создаде пет дизајни на обележја за Крунскиот суд и затворите.<ref name="BuckmanVol1" /> * ''Природна сила II'', влезна сала на здружението за градење Јоркшир, Бредфорд.<ref name="RSoc" /> * ''Џими Даер'', Карлиз.<ref name="BuckmanVol1" /> * ''Момче на капитен, Вајтхејвен.''<ref name="TWyke" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Починати во 2011 година]] [[Категорија:Родени во 1936 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] b32akfebipaalm7dgx016u7qgnvao9o 4800691 4800581 2022-08-09T10:20:36Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Џудит Блук''' (1936–2011) била британска вајарка позната по нејзините големи јавни дела во различни материјали, но најмногу во бронза и тули.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref> == Биографија == [[Податотека:Statue_on_Sugar_Tongue_-_geograph.org.uk_-_127222.jpg|мини|''Момче на капитен, Вајтхејвен'']] Блук е родена во Лондон и првично се фокусирала на фотографија, сликарство и гравирање, но на крајот се концентрираше на големи вајарски налози, често работејќи со пресувани тули.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref><ref name="DMerritt">{{Наведена книга|title=Sculpture in Bristol|last=Douglas Merritt|publisher=Redcliffe Press Ltd|year=2002|isbn=1900178834}}</ref> Блук беше избран за член на Кралското друштво на британски вајари во 1978 година, беше член на Друштвото на вајари на портрети и на Здружението на уметнички работници.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref><ref name="TWyke" /> Нејзиниот релјеф од тули долг 24 метри, ''Легендата за железните порти'' за супермаркетот Сенсбери во Вилмслоу беше награден со медалот Ото Бејт од Кралското друштво на британски вајари во 1989 година.<ref name="DMerritt" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Блук освои и бронзени и сребрени медали од Societe des Artistes Francais во Париз.<ref name="TWyke" /><ref name="DMerritt" /> Покрај Британија и Франција, делата на Блук се изложени и во САД и во Нов Зеланд.<ref name="DMerritt" /> == Избрани јавни работи == [[Податотека:Jimmy_Dyer_statue_-_geograph.org.uk_-_343153.jpg|мини|''Џими Диер'', Карлајл]] * Шест релјефни панели во бронза и смола за животот на ''Свети Фрањо од Асишки'', 1974 година, Бристол.<ref name="DMerritt">{{Наведена книга|title=Sculpture in Bristol|last=Douglas Merritt|publisher=Redcliffe Press Ltd|year=2002|isbn=1900178834}}</ref><ref name="Users">{{Наведена книга|title=A User's Guide to Public Sculpture|publisher=English Heritage / PMSA|year=2000|isbn=185074776 8}}</ref> Делата беа уништени во септември 2008 година, кога повторно беше развиена канцеларијата каде што беа сместени.<ref name="Public">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 12: Public Sculpture of Bristol|last=Douglas Merritt & Frances Greenacre with Katharine Eustace|publisher=Liverpool University Press|year=2011|isbn=978 184631 481 0}}</ref> * ''Фонтана Crucible'', 1979 година, Шефилд.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref> * ''Small Workhorse'', 1985, Илинг Бродвеј.<ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> * ''Легенда за железните порти'', 1989 година, Вилмслоу.<ref name="DMerritt" /> * ''Овци'', Милтон Кејнс.<ref name="RSoc">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculptors.org.uk/news/2020/09/archive-pioneering-women|title=From the Archive, Pioneering Women: Judith Bluck FRBS (1936-2011)|work=Royal Society of Sculptors|accessdate=1 December 2020}}</ref> * Фонтана на ''Otter Group'', The Lanes, Carlise.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> * Безбедносни врати, Крунскиот суд, Портсмут. Блук, исто така, создаде пет дизајни на обележја за Крунскиот суд и затворите.<ref name="BuckmanVol1" /> * ''Природна сила II'', влезна сала на здружението за градење Јоркшир, Бредфорд.<ref name="RSoc" /> * ''Џими Даер'', Карлиз.<ref name="BuckmanVol1" /> * ''Момче на капитен, Вајтхејвен.''<ref name="TWyke" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Починати во 2011 година]] [[Категорија:Родени во 1936 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] heaiwxcz71nr01qyuzk9kwl4vpulsao 0 1295164 4800637 4745603 2022-08-09T10:14:41Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Дејдре Меккала''' е американска пејачка и текстописец од [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Меккала беше израсната околу фолк-музичката сцена на улицата Макдугал во Њујорк, каде што ја започна својата кариера. Во 1990-тите, таа се преселила во северна [[Калифорнија]]. Таа има издадено неколку албуми на женската музичка куќа Оливија рекордс.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=fuvDDAAAQBAJ&dq=%22Deidre+McCalla%22+-wikipedia&pg=PA52|title=The Disappearing L: Erasure of Lesbian Spaces and Culture|last=Morris|first=Bonnie J.|date=2016-07-29|publisher=SUNY Press|isbn=978-1-4384-6177-9|pages=52|language=en}}</ref> Работела со Тереза Трул, Мајк Маршал, Линда Тилери, Бони Хејс и други музичари. Таа изјавила дека е [[Лезбијка|лезбејка]].<ref name="qmh">{{Наведување|title=Deidre McCalla interview|journal=Queer Music Heritage|url=http://www.queermusicheritage.us/jan2004s.html|date=January 2004|access-date=2008-09-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070107221634/http://www.queermusicheritage.us/jan2004s.html|archivedate=7 January 2007}}</ref> == Дискографија == * ''Крзнени палта и сини фармерки'' (Рулет рекорди, 1973) * ''Не се сомневај во тоа'' (Оливија рекордс, 1985) * ''Со малку среќа'' (Оливија, 1987) * ''Секојдневни херои и хероини'' (Оливија, 1992) * ''Играње за'' Keeps (MaidenRock, 2003) == Наводи == ; Фусноти {{Наводи}} ; Дополнително читање * Лаура Пост, [{{AllMusic|class=artist|id=p31233/biography|pure_url=yes}} Дејдре Меккала] во [[AllMusic|Allmusic]] == Надворешни врски == [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] 7sldw3ukxo9f1xl2ju560ofd5vigizj 0 1295165 4800630 4796142 2022-08-09T10:14:20Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Барбара Хигби''' (родена 1958) е американка номинирана за [[Награди Греми|Греми]], пијанистка, композитор, виолинист, пејач-текстописец и мултиинструменталист, добитник на наградата Беми. Свирела на преку 100 ЦД-а, вклучувајќи песни со [[Карлос Сантана]] и Бони Раит. Првата жена инструменталист потпишала со Windham Hill records,<ref name="bio">{{Наведена мрежна страница|url=http://barbarahigbie.com/bio/|title=Bio &#124; Barbara Higbie Music|date=|work=Barbarahigbie.com|accessdate=March 19, 2020}}</ref> снимила и соло или дуо проекти за Оливија/Second Wave records и Slowbaby Records. Хигби е фолк, [[џез]], [[Поп-музика|поп]] и фјужн композитор и кантавтор, позната по нејзините високо [[Мелодија|мелодични]], џез/фолк изведби. Таа има турнеи на национално и меѓународно ниво од раните 1980-ти. Во 1984 година, таа ко-водеше групно снимање на албум во живо на џез фестивалот во Монтре, кој потоа стана успешна група „Монтре“ со Дарол Анџер, Мајк Маршал, Тод Филипс, Енди Нарел и Мајкл Менринг. Таа снимила критички признаен албум насловен „''Unexpected''“ со пејачката Тереза Трул во 1983 година, кој бил вклучен во „Водич за најдобри албуми“ на ''„ The Boston Globe “'' од 1983 година.<ref name="Wilson4">{{Наведени вести|title=Guide to Best Albums of '83|last=Wilson|first=Susan|date=December 22, 1983|work=Boston Globe|location=Boston, Massachusetts|page=A12}}</ref> Хигби и Трул повторно се здружија на изданието ''Playtime'' од 1998 година. Од 1990 година, Хигби има издадено голем број соло албуми на етикетите Windham Hill и Slowbaby. Нејзиниот прв соло албум, ''Signs of Life од'' 1990 година (Windham Hill Records) беше прогласен за еден од најдобрите десет албуми во 1990 година од ''Вашингтон пост''. Таа е позната како разноврсна и душевна музичарка. Родена во [[Мичиген]] и израсната во [[Индијана]], таа помина неколку години како тинејџерка во [[Гана]] со своето семејство, додека нејзиниот татко, Нејтан Б. Хигби III помогна во основањето на успешната непрофитна „Technoserve“. Барбара исто така работеше едно лето во Хондурас, Средна Америка како медицински волонтер со непрофитната организација Amigos de Las Americas. Дипломирање на Фи Бета Капа на колеџот Милс, таа присуствуваше на [[Сорбона (универзитет)|Сорбона]] во Париз и беше наградена со стипендија Томас Џ. Вотсон за собирање традиционална музика во Западна Африка.<ref name="bio"/> Токму во Париз го запознала Дарол Анџер и започнала плодна музичка соработка. Заедно го снимија албумот ''Tideline'' (1982), една од раните успешни плочи на Виндам Хил. Настапувала со Бони Раит, Тери Рајли, Пит Сигер, Квартетот Кронос, Јарон Ланиер, Крис Вилијамсон, Холи Неар, Тереза Трул и Ферон. Хигби одржува активен распоред на турнеи, и како соло уметник и како член на ансамблот Windham Hill Winter Solstice. Таа има настапувано на сите 7 континенти и во сите 50 држави. Од 2019 година, Хигби е ко-претседател на непрофитниот одбор на Друштвото за зачувување на традиционалната музика (товар и спасување) во Беркли, Калифорнија..Таа служеше во одборот на Freight on and off од 2005 година. == Личен живот == Таа живеела во заливот Сан Франциско со своето семејство. == Делумна дискографија == '''Соло''' * 1990 ''Знаци на животот'' * 1996 ''Се предавам'' * 2001 ''Варијации на среќен крај'' * 2003 ''Толкувањето на Керол Кинг на Барбара Хигби'' * ''Најдоброто од'' 2005 година (1982–2000) * 2007 ''Жив во Беркли'' * 2014 ''Сцени од животот'' * 2019 ''Резонанца'' * 2021 ''мрморење'' '''Со Дарол Анџер''' * 1982 ''Tideline'' * 1984 ''Во живо во Монтре'' '''Со Тереза Трул''' * 1983 година ''неочекувано'' * 1998 ''Време на игра'' '''Со бендот Монтре''' * 1986 ''Знаковен јазик'' * 1988 ''Нека кажат'' == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Апсолвенти на Парискиот универзитет]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1958 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 784hkd8fejfcvp0sv0i3p1y22et46s3 0 1295166 4800500 4747128 2022-08-09T09:58:47Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Едит Кливс Бери''' (1884–1969) била американска вајарка, сликарка, илустраторка и дизајнерка родена во [[Бостон|Бостон Масачусетс]].<ref>Opitz, Glenn B, Editor, ''Mantle Fielding's Dictionary of American Painters, Sculptors & Engravers'', Apollo Book, Poughkeepsie NY, 1986</ref> Студирала на Студентската лига за уметност во Њујорк и со Френк ДуМонд и Ричард Е. Милер.<ref>McGlauflin, ed., ''Who’s Who in American Art 1938–1939'' vol.2, The American Federation of Arts,Washington D.C., 1937</ref> Бери била основач<ref>Petteys, Chris, ''Dictionary of Women Artists: An international dictionary of women ratites born before 1900'', G.K. Hall & Co., Boston, 1985</ref> и работела како директор на Музејот на продавница за тули во Кенебунк, Мејн од 1936 до 1945 година.<ref>Falk, Peter Hastings, ''Who Was Who in American Art'', Sound View Press, Madison Connecticut, 1985</ref> Во 1939 година, за време на [[Големата депресија]], Бери била вработена во Одделот за сликарство и скулптура на Министерството за финансии на САД за да наслика мурал на поштата, ''Пристигнувањето на првото писмо-поштата Кенебунк од Фалмут - 14 јуни 1775 година'' во нејзиниот роден град Кенебанк, Мејн.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/walltowallameric00marl/page/272|title=Wall-to-Wall America : A Cultural History of Post Office Murals in the Great Depression|last=Marling|first=Karal A.|date=1982|publisher=University of Minnesota Press|isbn=0816611165|edition=First|pages=[https://archive.org/details/walltowallameric00marl/page/272 272 to 276]|url-access=registration}}</ref> == Ран живот == Едит Бери е родена во семејството на Чарлс Дамер Бери и Ајда Мортон (Томпсон) Бери на 10 март 1884 година во Бостон, Масачусетс. Нејзиниот татко, Чарлс, бил агент за увоз/извоз со Henry W. Peabody & Co., прво во Бостон, а подоцна и во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hwpeabody.com/history.html|title=Our History|work=www.hwpeabody.com|accessdate=2020-01-18}}</ref> Таа пораснала во Монтклер, Њу Џерси. И двајцата нејзини родители имале врски со Кенебунк, Мејн, и поседувале семејна куќа на Самер Стрит во историскиот округ Кенебунк. Едит посетувала подготвително училиште во училиштето Мис Вилер (сега Училиште Вилер) во Провиденс, Род Ајленд, завршувајќи во 1904 година. Почнувајќи од 1906 година, Едит годишно патувала во Европа за да ја практикува својата уметност на места како Живерни, [[Франција]]; Рим, [[Италија]]; [[Австрија]]; [[Шпанија]]; и [[Лондон]]. Тренирала со Фредерик Фризеке и Фредерик Мекмонис, двајцата американски уметници кои живеат во Франција. Нејзините списанија за нејзините европски патувања и уметнички обуки се вклучени во архивата на музејот Brick Store.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.brickstoremuseum.org/collections/|title=Collections {{!}} Learn More {{!}} Brick Store Museum|language=en-US|accessdate=2020-01-18}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.artnet.com/artists/edith-cleaves-barry/past-auction-results Едит Кливс Бери] на Артнет {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1960 година]] [[Категорија:Родени во 1883 година]] [[Категорија:Жени уметници]] rs0b998swx7dkv0nv2fduw6dbf38zra 4800640 4800500 2022-08-09T10:15:24Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Едит Кливс Бери''' (1884–1969) била американска вајарка, сликарка, илустраторка и дизајнерка родена во [[Бостон|Бостон Масачусетс]].<ref>Opitz, Glenn B, Editor, ''Mantle Fielding's Dictionary of American Painters, Sculptors & Engravers'', Apollo Book, Poughkeepsie NY, 1986</ref> Студирала на Студентската лига за уметност во Њујорк и со Френк ДуМонд и Ричард Е. Милер.<ref>McGlauflin, ed., ''Who’s Who in American Art 1938–1939'' vol.2, The American Federation of Arts,Washington D.C., 1937</ref> Бери била основач<ref>Petteys, Chris, ''Dictionary of Women Artists: An international dictionary of women ratites born before 1900'', G.K. Hall & Co., Boston, 1985</ref> и работела како директор на Музејот на продавница за тули во Кенебунк, Мејн од 1936 до 1945 година.<ref>Falk, Peter Hastings, ''Who Was Who in American Art'', Sound View Press, Madison Connecticut, 1985</ref> Во 1939 година, за време на [[Големата депресија]], Бери била вработена во Одделот за сликарство и скулптура на Министерството за финансии на САД за да наслика мурал на поштата, ''Пристигнувањето на првото писмо-поштата Кенебунк од Фалмут - 14 јуни 1775 година'' во нејзиниот роден град Кенебанк, Мејн.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/walltowallameric00marl/page/272|title=Wall-to-Wall America : A Cultural History of Post Office Murals in the Great Depression|last=Marling|first=Karal A.|date=1982|publisher=University of Minnesota Press|isbn=0816611165|edition=First|pages=[https://archive.org/details/walltowallameric00marl/page/272 272 to 276]|url-access=registration}}</ref> == Ран живот == Едит Бери е родена во семејството на Чарлс Дамер Бери и Ајда Мортон (Томпсон) Бери на 10 март 1884 година во Бостон, Масачусетс. Нејзиниот татко, Чарлс, бил агент за увоз/извоз со Henry W. Peabody & Co., прво во Бостон, а подоцна и во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.hwpeabody.com/history.html|title=Our History|work=www.hwpeabody.com|accessdate=2020-01-18}}</ref> Таа пораснала во Монтклер, Њу Џерси. И двајцата нејзини родители имале врски со Кенебунк, Мејн, и поседувале семејна куќа на Самер Стрит во историскиот округ Кенебунк. Едит посетувала подготвително училиште во училиштето Мис Вилер (сега Училиште Вилер) во Провиденс, Род Ајленд, завршувајќи во 1904 година. Почнувајќи од 1906 година, Едит годишно патувала во Европа за да ја практикува својата уметност на места како Живерни, [[Франција]]; Рим, [[Италија]]; [[Австрија]]; [[Шпанија]]; и [[Лондон]]. Тренирала со Фредерик Фризеке и Фредерик Мекмонис, двајцата американски уметници кои живеат во Франција. Нејзините списанија за нејзините европски патувања и уметнички обуки се вклучени во архивата на музејот Brick Store.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.brickstoremuseum.org/collections/|title=Collections {{!}} Learn More {{!}} Brick Store Museum|language=en-US|accessdate=2020-01-18}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.artnet.com/artists/edith-cleaves-barry/past-auction-results Едит Кливс Бери] на Артнет {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1960 година]] [[Категорија:Родени во 1883 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] nc9uyh0v952qti6s72jal7vgco8lxb7 0 1295169 4800646 4745647 2022-08-09T10:15:49Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Élisabeth Geneviève Disdéri (cropped).jpg|мини|Женевиев Елизабет Дисдери]] '''Женевиев Елизабет Дисдери''' (родено Франкарт, околу 1817 – 1878) била ран француски фотограф. Во 1843 година, таа се омажи за пионерскиот фотограф Андре-Адолф-Ежен Дисдери, соработувајќи со него во нивното студио за дагеротип во [[Брест (Франција)|Брест]] од доцните 1840-ти.<ref>[http://www.answers.com/topic/genevi-ve-lisabeth-disd-ri Kelly E. Wilder, "Geneviève Élisabeth Disdéri"], ''Oxford Companion to the Photograph''. Retrieved 21 March 2013.</ref> Откако нејзиниот сопруг заминал за Париз во 1852 година, Женевиев продолжила сама да го води ателјето. Таа е запаметена по нејзините 28 погледи на Брест, главно архитектонски, кои беа објавени како ''Brest et ses Environs'' во 1856 година.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=_d4dk0-LpTEC&pg=PA181|title=Architecture in Nineteenth Century Photographs: Essays on Reading a Collection|last=Nilsen|first=Micheline|publisher=Ashgate Publishing, Ltd.|year=2011|isbn=978-1-4094-0904-5|pages=181–|access-date=21 March 2013}}</ref> Во 1872 година, таа се преселила во Париз, отворајќи студио во Rue du Bac каде што веројатно и помогнал нејзиниот син Жил. Трговските огласи покажуваат дека таа продолжила да работи со своето студио до нејзината смрт во болница во Париз во 1878 година.<ref>[http://www.paulfrecker.com/pictureDetails.cfm?pagetype=library&typeID=22&ID=5611 "An unidentified dancer"], Paul Frecker London. Retrieved 21 March 2013.</ref> Таа беше една од првите женски професионални фотографи во светот, активна само веднаш по Берта Бекман и Брита Софија Хеселиус. == Живот == Женевиев-Елизабет Дисдери е родена како Женевиев Елизабет Франкарт во Франција во 1817 година. Таа беше ќерка на индустријалец Николас Франкарт и Женевиев Жозефин Терноа, нејзиниот татко работеше во градот наречен Брест, исто така, во Франција. Нејзиниот татко починал во април 1832 година. Подоцна, таа го запознала Адолф Диздери, француски фотограф кој ја започнал својата кариера како дагеротипист. Подоцна тој создаде свој тип на carte de visite, кој се состоеше од мала слика прицврстена на картичка. Тој го патентирал тој тип и станало популарно меѓу луѓето да се собираат и разменуваат во доцните 1850-ти.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/1995.170.1/|title=Prince Lobkowitz|work=Met Museum|accessdate=10 May 2017}}</ref> === Кариера === Женевиев-Елизабет Дисдери, која веќе имала одредено искуство како професионален фотограф, се омажила за Андре-Адолф-Ежен Дисдери во 1843 година и заедно имале шест деца, од кои преживеал само еден син. Во 1848 година, тие се преселиле во Брест и отвориле студио за дагеротип. Братот на Елизабет беше заменик комесар во Брест и финансиски им помагаше. Во 1852 година, нејзиниот сопруг го напуштил Брест за да отвори студио во Париз поради политички и финансиски тешкотии. Сепак, Елизабет остана во Брест и продолжи да работи во студиото до доцните 1860-ти.  Додека сама создавала и совладала многу техники. Таа го одржуваше своето студио да работи со правење на carte de visite фотографии. Во тоа време фотографите најчесто правеле портрети. Фотографиите на отворено беа многу ретки, времето на експозиција беше предолго, а материјалите потребни за да се произведе беа премногу за работа. Сепак, Елизабет се прослави со фотографирањето на двете најпопуларни надворешни фотографии.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://home.fa.utl.pt/~cfig/Anima%E7%E3o%20e%20Cinema/Fotografia/Enciclopedia%20of%20the%2019th%20Century%20Photography.pdf|title=Encyclopedia of Nineteenth-Century Photography|last=Hannavy|first=John|accessdate=10 May 2017}}</ref> Сликите подоцна ги набавил Џорџ Кромер, американски колекционер. Нејзините две фотографии беа наречени „Урнатините на опатијата на Поен Сент Матие до Брест“ и „Cimetière de Plougastel“ (Група на гробиштата Плугастел-Даулас). Двете фотографии датираат од 1856 година, но само првата е потпишана. Се чинеше дека и двете слики ја прифатија новата техника на колодион, за која многу луѓе веруваат дека ја научила со својот сопруг кога била во Париз. Нејзините слики прикажуваа архитектонски и животни (луѓе) аспекти.  Таа се преселила во Париз во 1872 година и отворила свое студио. Таа почина на 18 декември 1878 година во болница, на 61-годишна возраст.  == Галерија == <gallery> Податотека:Genevieve Elisabeth Disderi Interior of St. Mathieu.jpg|Урнатините на Свети Матие Податотека:Genevieve Elisabeth Disderi Cimetiere de Plougastel 1856.jpg|Cimetière de Plougastel </gallery> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1878 година]] [[Категорија:Родени во 1817 година]] [[Категорија:Фотографски пионeри]] [[Категорија:Жени фотографи од 19 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] 5miqc3palumbbz7yvw7svxcx76e95f2 0 1295176 4800561 4785206 2022-08-09T10:03:49Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Неса Коен''', родена '''Хелен Неса Коен''', (11 декември 1885 - декември 1976 година) била американска вајарка, родена во Њујорк.<ref>American Jewish Committee; Jewish Publication Society of America. ''[https://books.google.com/books?id=OqhKAAAAYAAJ&pg=PA129 American Jewish year book]''. American Jewish Committee; 1922. p. 129.</ref> Таа своите дела ги изложувала на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година. == Ран живот == [[Податотека:Nessa_Cohen_-_Sunrise.jpg|мини|Неса Коен, ''изгрејсонце,'' бронза, изложена на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година]] Коен е роден на 11 декември 1884 година во Њујорк. Нејзините родители биле Полин и Адолф Коен, кои и двајцата биле од германско и руско наследство. Нејзиниот татко бил адвокат роден во Германија. Таа имала постара сестра по име Сејди.<ref>Record for Helen N. Cohen. 1900 Manhattan, New York, New York; Roll: 1120; Page: 8A; Enumeration District: 0879; FHL microfilm: 1241120. United States of America, Bureau of the Census. Twelfth Census of the United States, 1900. Washington, D.C.: National Archives and Records Administration, 1900. T623, 1854 rolls.</ref><ref name="dod">Record for Helen Cohen - born December 11, 1884 and died December 1976. Social Security Administration. Social Security Death Index, Master File. Social Security Administration.</ref> == Образование == Дипломирала на колеџот Барнард, Коен студирала скулптура со Џејмс Ерл Фрејзер во Уметничката студентска лига и во Унијата Купер. Студирала и со Деспио и Чарлс Малфреј во [[Париз]].<ref>Petteys, Chris, ''Dictionary of Women Artists'', G K Hill & Co. publishers, 1985</ref> == Кариера == Пред 1913 година, Американскиот музеј за природна историја обезбеди пари за Коен за таа и другите уметници да можат да патуваат на југозапад за да проучуваат поединци од шест индијански племиња за да ги долови нивната облека и карактеристики. Добиените дела го вклучија ''изгрејсонцето.'' Скиците што таа ги презентираше во музејот за да можат да ги проценат нејзините вештини пред да ја испратат на југозапад резултираа со ''тркач на Хопи.''<ref>[http://xroads.virginia.edu/~museum/armory/primitivism.html I Prefer the Navajo Rug: Locating an American Primitive] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140222172758/http://xroads.virginia.edu/~museum/armory/primitivism.html|date=2014-02-22}}. The Museum of American Studies. University of Virginia. Retrieved February 7, 2014.</ref> Коен покажа три дела на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година во Њујорк, две гипсени дела ''Age'' and ''Portrait'' и бронзеното ''изгрејсонце''.<ref name="Brown">Brown, Milton W., ''The Story of the Armory Show'', The Joseph H. Hirshhorn Foundation, 1963, p. 232</ref> ''Изгрејсонце'' исто така беше изложено на Годишната американска изложба во Чикаго во 1916 година, како и бронзената ''кадифена капа'', послужавник ''Joy'' and ''Card: Hospitality''.<ref name="AAE 1916">Art Institute of Chicago.</ref> Таа беше член на Националното здружение за скулптури и изложи парче, ''Moment Musicale'' во шоуто на друштвото во 1923 година. Коен исто така беше член на Националната асоцијација на жени сликари и вајари, Архитектонската лига на Њујорк и Друштвото на независни уметници.<ref name="NSS">National Sculpture Society, ''Exhibition of American Sculpture Catalogue'', National Sculpture Society, NY 1923, pp. 258, 327</ref> Нејзиното дело исто така беше дел од настанот за скулптура на ликовниот натпревар на [[Летни олимписки игри 1928|Летните олимписки игри во 1928 година]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.olympedia.org/athletes/921476|title=Nessa Cohen|work=Olympedia|accessdate=29 July 2020}}</ref> Таа отпатувала во Италија и Франција.<ref>YIVO Archives.</ref> == Смртта == Коен почина во декември 1976 година.<ref name="dod"/> Таа донираше средства на Уметничката студентска лига на Њујорк за Меморијалниот фонд на Неса Коен за сместување, образование и патни трошоци на студентите по уметност.<ref>Art Students League (New York, N.Y.) ''The Art Students League''.</ref><ref>Schoolhouse Partners LLC.</ref> == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1976 година]] [[Категорија:Родени во 1885 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] imvetoape2q5vqm5f7fd2dz7r58gfuy 4800674 4800561 2022-08-09T10:18:44Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Неса Коен''', родена '''Хелен Неса Коен''', (11 декември 1885 - декември 1976 година) била американска вајарка, родена во Њујорк.<ref>American Jewish Committee; Jewish Publication Society of America. ''[https://books.google.com/books?id=OqhKAAAAYAAJ&pg=PA129 American Jewish year book]''. American Jewish Committee; 1922. p. 129.</ref> Таа своите дела ги изложувала на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година. == Ран живот == [[Податотека:Nessa_Cohen_-_Sunrise.jpg|мини|Неса Коен, ''изгрејсонце,'' бронза, изложена на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година]] Коен е роден на 11 декември 1884 година во Њујорк. Нејзините родители биле Полин и Адолф Коен, кои и двајцата биле од германско и руско наследство. Нејзиниот татко бил адвокат роден во Германија. Таа имала постара сестра по име Сејди.<ref>Record for Helen N. Cohen. 1900 Manhattan, New York, New York; Roll: 1120; Page: 8A; Enumeration District: 0879; FHL microfilm: 1241120. United States of America, Bureau of the Census. Twelfth Census of the United States, 1900. Washington, D.C.: National Archives and Records Administration, 1900. T623, 1854 rolls.</ref><ref name="dod">Record for Helen Cohen - born December 11, 1884 and died December 1976. Social Security Administration. Social Security Death Index, Master File. Social Security Administration.</ref> == Образование == Дипломирала на колеџот Барнард, Коен студирала скулптура со Џејмс Ерл Фрејзер во Уметничката студентска лига и во Унијата Купер. Студирала и со Деспио и Чарлс Малфреј во [[Париз]].<ref>Petteys, Chris, ''Dictionary of Women Artists'', G K Hill & Co. publishers, 1985</ref> == Кариера == Пред 1913 година, Американскиот музеј за природна историја обезбеди пари за Коен за таа и другите уметници да можат да патуваат на југозапад за да проучуваат поединци од шест индијански племиња за да ги долови нивната облека и карактеристики. Добиените дела го вклучија ''изгрејсонцето.'' Скиците што таа ги презентираше во музејот за да можат да ги проценат нејзините вештини пред да ја испратат на југозапад резултираа со ''тркач на Хопи.''<ref>[http://xroads.virginia.edu/~museum/armory/primitivism.html I Prefer the Navajo Rug: Locating an American Primitive] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20140222172758/http://xroads.virginia.edu/~museum/armory/primitivism.html|date=2014-02-22}}. The Museum of American Studies. University of Virginia. Retrieved February 7, 2014.</ref> Коен покажа три дела на Меѓународната изложба на модерна уметност во 1913 година во Њујорк, две гипсени дела ''Age'' and ''Portrait'' и бронзеното ''изгрејсонце''.<ref name="Brown">Brown, Milton W., ''The Story of the Armory Show'', The Joseph H. Hirshhorn Foundation, 1963, p. 232</ref> ''Изгрејсонце'' исто така беше изложено на Годишната американска изложба во Чикаго во 1916 година, како и бронзената ''кадифена капа'', послужавник ''Joy'' and ''Card: Hospitality''.<ref name="AAE 1916">Art Institute of Chicago.</ref> Таа беше член на Националното здружение за скулптури и изложи парче, ''Moment Musicale'' во шоуто на друштвото во 1923 година. Коен исто така беше член на Националната асоцијација на жени сликари и вајари, Архитектонската лига на Њујорк и Друштвото на независни уметници.<ref name="NSS">National Sculpture Society, ''Exhibition of American Sculpture Catalogue'', National Sculpture Society, NY 1923, pp. 258, 327</ref> Нејзиното дело исто така беше дел од настанот за скулптура на ликовниот натпревар на [[Летни олимписки игри 1928|Летните олимписки игри во 1928 година]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.olympedia.org/athletes/921476|title=Nessa Cohen|work=Olympedia|accessdate=29 July 2020}}</ref> Таа отпатувала во Италија и Франција.<ref>YIVO Archives.</ref> == Смртта == Коен почина во декември 1976 година.<ref name="dod"/> Таа донираше средства на Уметничката студентска лига на Њујорк за Меморијалниот фонд на Неса Коен за сместување, образование и патни трошоци на студентите по уметност.<ref>Art Students League (New York, N.Y.) ''The Art Students League''.</ref><ref>Schoolhouse Partners LLC.</ref> == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1976 година]] [[Категорија:Родени во 1885 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] sgq8p9w3m1xlhvreytnuww7j1vwzwar 0 1295178 4800676 4746614 2022-08-09T10:18:53Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Пат Паркер''' (родена '''Патриша Кукс'''; 20 јануари 1944 година{{Цп}}17 јуни 1989 година)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://digdc.dclibrary.org/islandora/object/dcplislandora:27268|title=dcpl_blade_1989-06-23_00003 {{!}} DC Public Library|work=digdc.dclibrary.org|accessdate=July 31, 2020}}</ref> беше американски поет и активист. И нејзината поезија и нејзиниот активизам потекнуваат од нејзините искуства како афро-американска лезбејка [[Феминизам|феминистка]].<ref>Bereano, Nancy K. Publisher's note, ''Movement in Black'', 1989, Crossing Press, {{ISBN|0-89594-113-9}}</ref><ref name="ContemporaryAuthors">Pat Parker. Contemporary Authors Online, Gale, 2002. Reproduced in Biography Resource Center. Farmington Hills, Mich.: Gale Group, 2008 (http://www.galenet.com/servlet/BioRC). Entry Updated July 25, 2000 . Fee. Accessed December 27, 2008.</ref> Нејзината поезија зборуваше за нејзиното тешко детство растејќи во сиромаштија, справувањето со сексуалниот напад и убиството на сестра.<ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.kqed.org/pop/102855/rebel-girls-from-bay-area-history-pat-parker-lesbian-feminist-poet-and-activist|title=Rebel Girls from Bay Area History: Pat Parker, Lesbian Feminist Poet and Activist|date=April 30, 2018|work=KQED|language=en-us|accessdate=June 23, 2019}}</ref> На осумнаесет години, Паркер беше во навредлива врска и имаше спонтан абортус откако беше турнат по скали.<ref name=":2" /> По два развода, таа излезе како лезбејка „ја прифаќа нејзината сексуалност“ и рече дека се чувствува ослободена и „не знае за ограничувања кога станува збор за изразување на највнатрешните делови од себе“.<ref name=":2" /> Паркер учествувала во политичкиот активизам и имала ран ангажман во Партијата на Црниот Пантер и Револуционерниот совет на црните жени и го формираше Женскиот печатен колектив.<ref name=":0">[https://petersontoscano.com/pat-parker-black-lesbian-poet-and-activist-well-worth-knowing "Pat Parker, Black lesbian poet and activist well worth knowing"], Peterson Toscano, March 7, 2015.</ref> Таа учествувала во многу форми на активизам особено во однос на геј и лезбејските заедници, семејното насилство и правата на обоените луѓе. <ref name=":1">[https://conservancy.umn.edu/bitstream/handle/11299/166299/Parker,%20Pat.pdf;sequence=1 Pat Parker Biography], Voices from the Gaps.</ref> Објавила пет збирки поезија: „''Чето на себе''“ (1972), „''Пит Стоп'' “ (1975), ''„Движење во црно“'' (1978), ''„Женско колење“'' (1978) и „''Џонстаун и друго лудило''“ (1985). == Ран живот == Пат е роденa на 20 јануари 1944 година, во [[Хјустон|Хјустон, Тексас]], во семејството на Мари Луиз (роденото Андерсон) и Ернест Натаниел Кукс.<ref name="ContemporaryAuthors">Pat Parker. Contemporary Authors Online, Gale, 2002. Reproduced in Biography Resource Center. Farmington Hills, Mich.: Gale Group, 2008 (http://www.galenet.com/servlet/BioRC). Entry Updated July 25, 2000 . Fee. Accessed December 27, 2008.</ref> Мари Луиз работела како домашна работничка, а Ернест претерувал гуми.<ref name="alexis-de-veaux">De Veaux, Alexis. ''Warrior Poet: A Biography of Audre Lorde'', W. W. Norton & Company, 2004, {{ISBN|0-393-01954-3}}, pp. 166–167.</ref> Таа била најмладата од четирите ќерки. Семејството прво живеело во Третото одделение, а потоа се преселило во населбата Санисајд кога Паркер ималa четири години.<ref>Grahn, Judy. Preface, ''Movement in Black'', 1989, Crossing Press, {{ISBN|0-89594-113-9}}</ref> Таа го напуштила домот на седумнаесет години и се преселила во Лос Анџелес за да оди на факултет. Таа го посетувала Сити факултетот во Лос Анџелес, а исто така била запишана на Државниот факултет во Сан Франциско од 1966 до 1967 година, но не дипломирала. (Во апликацијата АПРЗ за 1988 година, Паркер пишува дека студирала на Државниот универзитет во Сан Франциско за креативно пишување, но не стекнала диплома). Таа се омажи за драматургот Ед Булинс во 1962 година.<ref name="alexis-de-veaux">De Veaux, Alexis. ''Warrior Poet: A Biography of Audre Lorde'', W. W. Norton & Company, 2004, {{ISBN|0-393-01954-3}}, pp. 166–167.</ref><ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref> Паркер и Булинс се разделија по четири години. Подоцна изјавила дека нејзиниот поранешен сопруг бил физички насилен и дека била „исплашена до смрт“.<ref name="anita-cornwall">Cornwell, Anita. ''Pat Parker -- Black Lesbian Poet Radical Pioneer author of Movement in Black'', Hera Magazine, 1975, quoted in [http://www.amusejanetmason.com/Park_Parker1.htm A Muse.]</ref> Таа се омажила за Роберт Ф. Паркер, писател и издавач,<ref name="alexis-de-veaux" /><ref>Simon, John Oliver. '"Aldebaran Review" in ''Berkeley Daze'', Big Bridge Press.</ref> но одлучила дека „идејата за брак... не функционира“ за неа. <ref name="anita-cornwall" /> Таа почна да се идентификува како [[Лезбијка|лезбејка]] во доцните 1960-ти, а во интервјуто со Анита Корнвел во 1975 година изјави: „По мојата прва врска со жена, знаев каде одам“.<ref name="anita-cornwall" /> == Кариера == Паркер работела од 1978 до 1988 година како извршен директор на феминистичкиот женски здравствен центар во Оукланд.<ref>{{Наведени вести|title=Black Lesbian Poet Pat Parker Dies; Literary Pioneer Leaves Inspiring Legacy to Black, Feminist, and Gay and Lesbian Communities.|last=McKnight|first=Jennie|date=June 1989|work=Gay Community News|issue=48|volume=16}}</ref> Паркер била вклучена во движењето на Црниот Пантер, во 1979 година таа беше на турнеја со „Различните гласови на црните жени“, група поети и музичари во кои беа вклучени Линда Тилери, Мери Воткинс и Гвен Ејвери.<ref>[http://www.blackherstory.com/conferencesessions03/session7.html National Black Herstory Task Force]</ref><ref name="Deep Oakland">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.deepoakland.org/author?id=175|title=Deep Oakland<!-- Bot generated title -->|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303173633/http://www.deepoakland.org/author?id=175|archive-date=March 3, 2016|accessdate=April 12, 2008}}</ref> Таа го основала Револуционерниот совет на црните жени во 1980 година,<ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref><ref name="Deep Oakland" /> и исто така придонела за формирањето на Женскиот печатен колектив, како и вклучена во широкиот активизам во геј и лезбејското организирање.<ref name="ilene-alexander" /> Пат Паркер била замолена од нејзиниот татко да го земе „возот за слобода на образованието“, Паркер се преселила во Оукланд Калифорнија, во раните 1970-ти за да се занимава со пишување и потенцијални можности за активистичка работа.<ref>[https://etst300.weebly.com/pat-parker.html "Pat Parker"], Queer EOC Activists.</ref> Пат Паркер работела од 1978 до 1987 година како медицински координатор во феминистичкиот женски здравствен центар во Оукланд, чиј што Паркер помогнала да се прошири. Паркер, исто така, учествувала во политичкиот активизам и имала ран ангажман во Партијата на Црниот Пантер, Револуционерниот совет на црните жени и го формирала Женскиот печатен колектив.<ref name=":0">[https://petersontoscano.com/pat-parker-black-lesbian-poet-and-activist-well-worth-knowing "Pat Parker, Black lesbian poet and activist well worth knowing"], Peterson Toscano, March 7, 2015.</ref> Паркер учествувала во многу форми на активизам, особено во однос на геј и лезбејските заедници, [[Семејно насилство|семејното насилство]] и правата на обоените луѓе.<ref name=":1">[https://conservancy.umn.edu/bitstream/handle/11299/166299/Parker,%20Pat.pdf;sequence=1 Pat Parker Biography], Voices from the Gaps.</ref> == Пишување == Паркер го одржала своето прво јавно поетско читање во 1963 година во Оукленд. Во 1968 година, таа почнала да ја чита својата поезија на женски групи во женски книжарници, кафулиња и феминистички настани.<ref>[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html VG/Voices from the Gaps Project: Ilene Alexander.]</ref> Џуди Гран, колешка поет и личен пријател, ја идентификувала поезијата на Пат Паркер како дел од „континуираната црна традиција на радикална поезија“.<ref>Grahn, Judy, 1978, quoted in ''Feminist Review'', No. 34, ''Perverse Politics: Lesbian Issues'' (Spring 1990).</ref> Шерил Кларк, друг поет и врсничка, ја идентификувала како „главен глас и повикувач“ во светот на лезбејската поезија.<ref>Clarke, Cheryl. ''Movement in Black'', 1989, Crossing Press, {{ISBN|0-89594-113-9}}</ref> Дизајнирана да се соочи и со црнечката и со женската заедница со, како што забележува Кларк, „несигурноста да се биде небел, немаж, нехетеросексуалец во расистичка, мизогинистичка, хомофобична, империјална култура.<ref name="cheryl-clarke" /> Кларк верувала дека Паркер артикулира, „црна лезбејско-феминистичка перспектива на љубовта меѓу жените и околностите што ја спречуваат нашата интимност и ослободување“.<ref name="cheryl-clarke">Clarke, Cheryl. Review of ''Movement in Black'' in ''[[Conditions (magazine)|Conditions]]'' Six, Summer 1980, pp. 217–225.</ref> Паркер и Одр Лорд првпат се сретнале во 1969 година и продолжија да разменуваат писма и посети до смртта на Паркер во 1989 година. Нивната соработка инспирирала многумина, вклучително и лезбејско-феминистичката блуз/R&B пејачка Недра Џонсон, чија песна „Where Will You Be?“ станала нешто како феминистичка химна во САД.<ref name="alexis-de-veaux">De Veaux, Alexis. ''Warrior Poet: A Biography of Audre Lorde'', W. W. Norton & Company, 2004, {{ISBN|0-393-01954-3}}, pp. 166–167.</ref> Одр Лорд и Пет Паркер споделија заеднички теми во поезијата што ја напишаа. Делот на Одр Лорд „Трансформацијата на тишината во јазик и акција“ <ref>Lorde, Audre, [https://www.csusm.edu/sjs/documents/silenceintoaction.pdf "The Transformation of Silence into Language and Action"], Paper delivered at the Modern Language Association's "Lesbian and Literature Panel," Chicago, Illinois, December 28, 1977. First published in ''Sinister Wisdom'' 6 (1978), and ''The Cancer Journals'' (Spinsters' Ink, San Francisco, 1980).</ref> опширно зборувало за дејството преку јазикот, сличен концепт забележан во „Каде ќе бидеш“ на Пат Паркер.<ref>Parker, Pat, [://webpages.scu.edu/ftp/lgarber/courses/eng67F10texts/ParkerWhereWillYouBe.pdf "Where Will You Be?"]</ref> === ''Убиство на жени'' === Постарата сестра на Паркер, Ширли Џонс, била застрелана и убиена од нејзиниот сопруг. Паркер ја напиша автобиографската поема „''Женско убиство“'' (1978), врз основа на овој настан.<ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref> Во поемата, <ref>Parker, Pat. ''Womanslaughter'', Diana Press, 1978.</ref> Паркер го забележува тоа : Нејзините работи беа негови : вклучувајќи го и нејзиниот живот. Сторителот е осуден за „убиство на жени“, а не за убиство,<ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref> затоа што : Мажите не можат да ги убијат своите жени. : Тие ги страстуваат до смрт. Тој отслужил една година затвор во програма за ослободување од работа.<ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref> Паркер го донесе ова кривично дело пред Меѓународниот трибунал за злосторства против жените во 1976 година во [[Брисел]],<ref>Russell, Diana E. H. "Report on the International Tribunal on Crimes against Women", ''Frontiers: A Journal of Women Studies'', Vol. 2, No. 1, Spring 1977, pp. 1–6.</ref> ветувајќи : Ќе дојдам кај сестрите : несовесен, : Ќе дојдам силен. Во 2014 година, малиот независен печат Раав (хебрејски за глад) објави широк избор на делата на Паркер во Израел. Тројцата преведувачи Јаел „стомак“ Леви-Хазан, Јаел (јали) Декел и Хани Кавдиел успеаја да го канализираат делото на Паркер на хебрејски. Книгата стана инстант хит, стекнувајќи ја љубовта и на критичарите и на читателите. == Смртта == Паркер почина на 19 јуни 1989 година од [[рак на дојка]] на 45-годишна возраст во Оукленд, Калифорнија.<ref name="ilene-alexander">[http://voices.cla.umn.edu/vg/Bios/entries/parker_pat.html Alexander, Ilene 1998.]</ref> Националната лезбејско-феминистичка заедница ја оплакуваше нејзината загуба, а неколку работи се именувани по неа, како што е Пат Паркер Плејс, центар на заедницата во Чикаго. Ја оставија долгогодишниот партнер Марти Данам и ќерките Кесиди Браун и Анастасија Џин. == Почит == [http://www.gaycenter.org/node/1348/ Библиотеката на Центарот Пат Паркер/Вито Русо]  во [[Њујорк (град)|Њујорк]] е именуван во чест на Паркер и неговиот колега писател, Вито Русо. Наградата за поезија „Пат Паркер“ се доделува секоја година за бесплатна наративна песна или драмски монолог од црна лезбејка поетеса. Во 2004 година, композиторката Авилда Виљарини го искористи текстот на Паркер за нејзината песна „Дијалог“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://towerrecords.com/products/awilda-villarini-dancing-in-latin-america|title=Awilda Villarini: Dancing in Latin America|work=Tower Records|language=en|accessdate=June 26, 2021}}</ref> Во јуни 2019 година, Паркер беше еден од инаугуративните педесет американски „пионери, пионери и херои“ примени на Националниот ЛГБТК ѕид на честа во рамките на Националниот споменик Стоунвол (SNM) во Стоунвол Ин во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref name=":23">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metro.us/news/local-news/new-york/stonewall-inn-lgbtq-wall-honor|title=National LGBTQ Wall of Honor unveiled at Stonewall Inn|last=Glasses-Baker|first=Becca|date=June 27, 2019|work=www.metro.us|accessdate=June 28, 2019}}</ref><ref name="SDGLN">{{Наведена мрежна страница|url=https://sdgln.com/news/2019/06/19/national-lgbtq-wall-honor-be-unveiled-historic-stonewall-inn|title=National LGBTQ Wall of Honor to be unveiled at historic Stonewall Inn|last=SDGLN|first=Timothy Rawles-Community Editor for|date=June 19, 2019|work=San Diego Gay and Lesbian News|language=en|accessdate=June 21, 2019}}</ref> SNM е првиот американски национален споменик посветен на правата и историјата на ЛГБТК <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.ebar.com/news/news//272833|title=Groups seek names for Stonewall 50 honor wall|work=The Bay Area Reporter / B.A.R. Inc.|language=en|accessdate=May 24, 2019}}</ref>, а откривањето на ѕидот беше предвидено да се одржи за време на 50-годишнината од немирите во Стоунвол.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://sfbaytimes.com/stonewall-50/|title=Stonewall 50|date=April 3, 2019|work=San Francisco Bay Times|accessdate=May 25, 2019}}</ref> == Работи == [https://www.youtube.com/watch?v=9-fP71SQCAE „Пат Паркер, каде ќе бидеш“]. YouTube. === Книги === * ''Мое дете'' (1972), ''Женски печатен колектив'' * ''Пит стоп'' (1973), ''Женски печатен колектив'' * ''Womanslaughter'' (1978), ''Diana Press'' * ''Движење во црно'' (1978), ''Прес Дијана'' * ''Jonestown & Other Madness'' (1989), Firebrand Books * ''Движење во црно: Собраната поезија на Пат Паркер, 1961–1978;'' вклучува дело од ''Child of Myself'' и ''Pit Stop'', предговор од Одр Лорд, вовед од Џуди Гран, Дијана Прес (Оукленд, Калифорнија), 1978 година, проширено издание, вовед од Шерил Кларк, Фајребренд Букс (Итака, Њујорк), 1999 година. === Не-фикција === * ''Ослободување на феминизмот: Критикување на лезбејскиот садомазохизам во геј деведесеттите'' (1993) (со Ана Ливија Џулијан Браун и Кети Миријам) === Изберете антологии === * ''Амазонска поезија: Антологија на лезбејската поезија'' (1975) * ''Каде би бил без тебе?'' ''Поезијата на Пат Паркер и Џуди Гран'' , 1976 година Снимање звук Оливија рекордс * ''Лезбејски концентрат'' . Снимање на звук, 1977 година, Оливија рекордс * „Револуција: Не е уредно или убаво или брзо“ во Чери Морага и Глорија Анзалдуа (уреди), ''Овој мост наречен мојот грб'', Вотертаун, Масачусетс: Персефон Прес, 1981 година. * ''Домашни девојки : Црна феминистичка антологија'' (1983) * ''Никогаш не сум кажал никому: пишувања од жени кои преживеале сексуална злоупотреба на деца'' (1991) * Плексус == Поврзано == * Список на феминистички поети * Лезбејска поезија == Наводи == {{Наводи}} == Извори == * Мекјуен, Кристијан, уредник, ''Именување на брановите: современа лезбејска поезија'', Вираго (Њу Јорк), 1988 година. * Морага, Чери и Глорија Анзалдуа, ''Овој мост го повика мојот грб: пишувања од радикални жени со боја'', печат на жени со боја, 1981 година. * Паркер, Пат, ''Џонстаун и друго лудило'', Фајбренд Букс, 1985 година. * Паркер, Пат, ''Движење во црно: Собраната поезија на Пат Паркер, 1961–1978'' година, предговор од Одр Лорд, вовед од Џуди Гран, Дијана Прес (Оукленд, Калифорнија), 1978 година, проширено издание, вовед од Шерил Кларк, Firebrand Books ( Итака, Њујорк), 1999 година. * ''Список'' на книги, 15 март 1999 година, стр.&nbsp;1279 година. * ''Callaloo'', зима 1986, стр.&nbsp;259–62. * ''Колби библиотека квартално'' (Ватервил, МЕ), март 1982 година, стр.&nbsp;9–25. * ''Услови: Шест'', 1980 година, стр.&nbsp;217. * ''Феминистички преглед'', пролет 1990 година, стр.&nbsp;4–7. * ''Библиотечен весник'', јули 1985 година, стр.&nbsp;77. * ''Маргини'', том. 23, 1987, стр.&nbsp;60–61. * ''Женски преглед на книги'', април 1986 година, стр.&nbsp;17–19. * Блејн, Вирџинија, Патриша Клементс и Изобел Грунди. ''Феминистичкиот придружник на литературата на англиски: жени писатели од средниот век до денес'' . Њу Хевн, Конектикат: Универзитетот Јеил, 1990: 833. * Октенберг, Адријан. Во ''женски преглед на книги'' (Велсли, Масачусетс), април 1986: 17–19. * Рајдингер, Роберт Б. Маркс. „Пет Паркер“, во ''Геј и лезбејска литература'' . Детроит, Мичиген: Сент Џејмс Прес, 1994: 289–290. [[Категорија:Починати во 1989 година]] [[Категорија:Родени во 1944 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени-уметници]] dmoxhakudbs9nj9waqc0rcj52bpssbb 0 1295184 4800628 4745637 2022-08-09T10:14:14Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Anna Maria Vaiani MET DP822425.jpg|мини|Ана Марија Вајани]] '''Ана Марија Вајани''' (или '''Ана Марија Вајана''') (починала околу 1655 година) <ref name="ULAN">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500004542|title=ULAN Full Record Display (Getty Research)|work=Getty|accessdate=8 December 2018}}</ref> била италијански гравер. == Живот и работа == Ана Марија Вајани била родена во [[Фиренца]] во 1604 година. Нејзиниот татко Алесандро Вајани бил уметник. <ref name="DumbartonOaks2020">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.doaks.org/resources/online-exhibits/margaret-mee-portraits-of-plants|title=Margaret Mee: Portraits of Plants|last=Batsaki|first=Yota|last2=Tchikine|first2=Anatole|work=Dumbarton Oaks|accessdate=17 July 2020|last3=Celnik|first3=Leib|last4=Chaivaranon|first4=Ariana}}</ref> Живеела и работела во [[Рим]]. Во 1647 година се омажила за Жак Куртоа, друг уметник, но тоа не било успешно. Вајани специјализирала за ботанички гравури, иако нејзиното прво снимено дело било завршувањето на сликите на нејзиниот татко во Капела Сегрета на папата во Рим.<ref name="DumbartonOaks2020">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.doaks.org/resources/online-exhibits/margaret-mee-portraits-of-plants|title=Margaret Mee: Portraits of Plants|last=Batsaki|first=Yota|last2=Tchikine|first2=Anatole|work=Dumbarton Oaks|accessdate=17 July 2020|last3=Celnik|first3=Leib|last4=Chaivaranon|first4=Ariana}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBatsakiTchikineCelnikChaivaranon">Batsaki, Yota; Tchikine, Anatole; Celnik, Leib; Chaivaranon, Ariana. [https://www.doaks.org/resources/online-exhibits/margaret-mee-portraits-of-plants "Margaret Mee: Portraits of Plants"]. ''Dumbarton Oaks''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 July</span> 2020</span>.</cite></ref> Вајани разменувала писма со [[Галилео Галилеј]] од 1630 до 1638 година.<ref name="Greco2018">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=f4pWDwAAQBAJ&pg=PA350|title=Galileo Galilei, The Tuscan Artist|last=Pietro Greco|date=19 April 2018|publisher=Springer|isbn=978-3-319-72032-6|page=350}}</ref> Таа го добила кардиналот Франческо Барберини како свој покровител преку влијанието на Галилео. Таа била една од уметниците кои придонеле со бакарни плочи во 1633 година да ја илустрираат ''Де флорум културата'' на Џовани Батиста Ферари, која се базирала на ботаничката градина на Барберини. <ref name="DumbartonOaks2020">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.doaks.org/resources/online-exhibits/margaret-mee-portraits-of-plants|title=Margaret Mee: Portraits of Plants|last=Batsaki|first=Yota|last2=Tchikine|first2=Anatole|work=Dumbarton Oaks|accessdate=17 July 2020|last3=Celnik|first3=Leib|last4=Chaivaranon|first4=Ariana}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBatsakiTchikineCelnikChaivaranon">Batsaki, Yota; Tchikine, Anatole; Celnik, Leib; Chaivaranon, Ariana. [https://www.doaks.org/resources/online-exhibits/margaret-mee-portraits-of-plants "Margaret Mee: Portraits of Plants"]. ''Dumbarton Oaks''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 July</span> 2020</span>.</cite></ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1650-тите]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] g773319xtjl3j04lsuit1rz1c5qyihs 0 1295189 4800675 4758927 2022-08-09T10:18:50Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Olivia Rodrigo at Vice President's West Wing office (2).jpg|мини]] '''Оливија Изабел Родриго''' (родена на 20 февруари 2003 година) — американска пејачка, текстописец и актерка. Таа станала позната со нејзините главни улоги во телевизиските програми [[Компанија Волт Дизни|Дизни]] ''Bizaardvark'' и ''High School Musical: The Musical: The Series''. По потпишувањето со Geffen и [[Interscope Records]], Родриго ја издала својата песна „ Drivers License “ во 2021 година, која соборила различни рекорди и станала една од најпродаваните песни на годината, поттикнувајќи ја кон мејнстрим славата. Таа се надоврзала со сингловите „ Deja Vu “ и „Good 4 U“. Деби студискиот албум на Родриго, ''Sour'' (2021), бил на врвот на топ листите на глобално ниво и наидел на широко распространето признание од критичарите. Таа била номинирана во седум категории на 64 годишни награди Греми, вклучувајќи најдобар нов изведувач, албум на годината за ''Sour'', и рекорд на годината и песна на годината за „Drivers License“. ''„Тајм'' “ ја прогласила за забавувач на годината за 2021 година, а „''[[Билборд (магазин)|Билборд]]''“ ја прогласил за жена на годината во 2022 година, што ја прави првата азиско-американска уметница на која и била почестена. == Ран живот == Оливија Изабел Родриго била родена на 20 февруари 2003 година во медицинскиот центар Ранчо Спрингс во Муриета, Калифорнија.<ref name="born info 1">{{Наведени вести|url=https://www.newspapers.com/clip/67591301/the-californian/|title=Ranch Springs Medical Center|date=March 30, 2003|work=[[The Californian (Temecula)|The Californian]]|access-date=July 15, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210115174533/https://www.newspapers.com/clip/67591301/the-californian/|archive-date=January 15, 2021|page=14|via=[[Newspapers.com]]}}{{Отворен пристап}}</ref><ref name="Geena Davis bio">{{Наведена мрежна страница|url=https://seejane.org/bio/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo|date=October 24, 2018|work=[[Geena Davis Institute on Gender in Media]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116060455/https://seejane.org/bio/olivia-rodrigo/|archive-date=January 16, 2021|accessdate=January 14, 2021}}</ref> Живеела и израснала во соседната Темекула. Родриго е дворасна, а нејзиниот татко билФилипинско-Американец, а нејзината мајка имала германско и ирско потекло.<ref name=":6">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|title=Olivia Rodrigo: 'I'm a teenage girl. I feel heartbreak and longing really intensely'|last=Snapes|first=Laura|date=May 7, 2021|work=[[The Guardian]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808175247/https://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|archive-date=August 8, 2021|accessdate=August 10, 2021}}</ref> <ref>{{Наведено списание|date=January 19, 2018|title=Olivia Rodrigo of Disney's Bizaardvark chats with about singing, acting, her Filipino family and skateboarding|url=https://caamedia.org/blog/2018/01/19/olivia-rodrigo-of-disneys-bizaardvark-chats-about-acting-singing-her-filipino-family-and-skateboarding/|journal=Center for Asian American Media|archive-url=https://web.archive.org/web/20210109143036/https://caamedia.org/blog/2018/01/19/olivia-rodrigo-of-disneys-bizaardvark-chats-about-acting-singing-her-filipino-family-and-skateboarding/|archive-date=January 9, 2021|access-date=January 13, 2021}}</ref> <ref name="abscbn">{{Наведени вести|url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/01/20/21/this-filipina-just-debuted-at-no-1-on-billboards-hot-100-and-global-200-charts|title=This Filipina just debuted at No. 1 on Billboard's Hot 100 and Global 200 charts|last=Miguel Dumaual|date=January 20, 2021|work=[[ABS-CBN News]]|access-date=January 30, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210129104446/https://news.abs-cbn.com/entertainment/01/20/21/this-filipina-just-debuted-at-no-1-on-billboards-hot-100-and-global-200-charts|archive-date=January 29, 2021|quote=Rodrigo identifies as part Filipina. She was born and raised in California to a Filipino father and a German-Irish mother.}}</ref> Нејзиниот татко работел како семеен терапевт, а нејзината мајка работела како учител во училиште.<ref name=":6" /> Таа изјавила дека нејзиниот прадедо се преселил од Филипините во Соединетите Држави како тинејџер и дека нејзиното семејство ги следла филипинските традиции и кујна.<ref name=":1">{{Наведени вести|url=https://www.bbc.co.uk/newsround/55962001|title=Five cool facts about chart topper Olivia Rodrigo|date=February 6, 2021|access-date=May 20, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210520063428/https://www.bbc.co.uk/newsround/55962001|archive-date=May 20, 2021|publisher=[[BBC]]}}</ref> Родриго почнала да зема часови по вокал во градинка и набргу научила да свири пијано.<ref name=":5">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.allmusic.com/artist/olivia-rodrigo-mn0003556388/biography|title=Olivia Rodrigo {{!}} Biography & History|last=Phares|first=Heather|publisher=[[AllMusic]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210903094304/https://www.allmusic.com/artist/olivia-rodrigo-mn0003556388/biography|archive-date=September 3, 2021|accessdate=August 10, 2021}}</ref> Почнала да посетува часови по глума и пеење на шестгодишна возраст и почнала да глуми во театарски продукции во основното училиште Лиза Џ. Мејлс и средното училиште Дороти Мекелхини.<ref name="Geena Davis bio" /> <ref name="Murrieta">{{Наведено списание|last=Rachel Kleine|date=December 28, 2015|title=Murrieta's Olivia Rodrigo: An American Girl Success Story|url=https://iesportsnews.com/murrietas-olivia-rodrigo-an-american-girl-success-story/|journal=IE Sports & News|archive-url=https://web.archive.org/web/20191129050456/http://iesportsnews.com/murrietas-olivia-rodrigo-an-american-girl-success-story/|archive-date=November 29, 2019|access-date=November 17, 2019}}</ref> Родриго свирела гитара на 12 години <ref name=":5" /> Таа пораснала слушајќи ја омилената [[Алтернативен рок|алтернативна рок]] музика на нејзините родители, како што се бендовите No Doubt, [[Pearl Jam]], White Stripes и [[Green Day]]. Родриго се заинтересирала за пишување песни откако слушала [[кантри музика]], особено американската пејачка и текстописец [[Тејлор Свифт]].<ref name=":9">{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-high-school-musical-1235038112/|title=From Disney to 'Drivers License': Inside Olivia Rodrigo's Musical Journey to Become the Voice of Her Generation|last=Shafer|first=Ellise|date=August 11, 2021|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210812222148/https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-high-school-musical-1235038112/|archive-date=August 12, 2021|accessdate=August 13, 2021}}</ref> Таа се преселила во Лос Анџелес откако ја добила улогата на ''Bizaardvark''.<ref name="Murrieta" /> == Кариера == === 2015–2019: Рана работа и "High School Musical: The Musical The Series" === Родриго првпат се појавила на екранот во реклама на Old Navy.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.fresnobee.com/entertainment/tv/article84843547.html|title=Disney Channel launches new comedy series 'Bizaardvark'|last=Rick Bentley|date=June 20, 2016|work=[[The Fresno Bee]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170206105626/http://www.fresnobee.com/entertainment/tv/article84843547.html|archive-date=February 6, 2017|accessdate=February 5, 2017}}</ref><ref>{{Наведено списание|date=July 5, 2016|title=Young stars' real friendship drives Disney's new 'Bizaardvark'|url=https://www.dispatch.com/content/stories/life_and_entertainment/2016/07/06/1-young-stars-real-friendship-drives-disneys-new-bizaardvark.html|journal=The Columbus Dispatch|archive-url=https://web.archive.org/web/20191111225315/https://www.dispatch.com/content/stories/life_and_entertainment/2016/07/06/1-young-stars-real-friendship-drives-disneys-new-bizaardvark.html|archive-date=November 11, 2019|access-date=November 17, 2019}}</ref> Набргу потоа, во 2015 година, на дванаесет години, таа го направила своето актерско деби портретирајќи ја главната улога на Грејс Томас во филмот директно до видео „ ''A American Girl: Grace Stirs Up Success“''. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2016/digital/news/amazon-american-girl-live-action-specials-1201693567/|title=Amazon Orders 4 'American Girl' Live-Action Specials|last=Todd Spangler|date=February 1, 2016|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20161218135243/http://variety.com/2016/digital/news/amazon-american-girl-live-action-specials-1201693567/|archive-date=December 18, 2016|accessdate=February 5, 2017|quote=Last year's "An American Girl: Grace Stirs Up Success," based on the 2015 Girl of the Year, Grace Thomas, starred Olivia Rodrigo.}}</ref> Во 2016 година, Родриго добила признание за глумењето како Пејџ Олвера, гитаристка во серијата на каналот Дизни ''Bizaardvark'', <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.wdtvpress.com/disneychannel/shows/bizaardvark/bios/|title=Bizaardvark|date=March 30, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190330165430/https://www.wdtvpress.com/disneychannel/shows/bizaardvark/bios/|archive-date=March 30, 2019|accessdate=January 19, 2021}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2015/tv/news/bizaardvark-disney-channel-series-olivia-rodrigo-madison-hu-1201616350/|title=Disney Channel Greenlights Tween Music Comedy Series 'Bizaardvark' (EXCLUSIVE)|last=Elizabeth Wagmeister|date=October 16, 2015|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160510044212/http://variety.com/2015/tv/news/bizaardvark-disney-channel-series-olivia-rodrigo-madison-hu-1201616350/|archive-date=May 10, 2016|accessdate=February 5, 2017}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://deadline.com/2016/12/bizaardvark-renewed-second-season-disney-channel-1201871158/|title='Bizaardvark' Renewed For Second Season By Disney Channel|last=Denise Petski|date=December 15, 2016|work=[[Deadline Hollywood]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20161216104426/http://deadline.com/2016/12/bizaardvark-renewed-second-season-disney-channel-1201871158/|archive-date=December 16, 2016|accessdate=February 5, 2017}}</ref> улога што ја играла три сезони. Во февруари 2019 година, таа била избрана за главната улога на Нини Салазар-Робертс во серијата на Дизни + ''HIgh School Musical The Musical The Series'', чија премиера била во ноември истата година; <ref name="HSMTS">{{Наведена мрежна страница|url=https://ew.com/tv/2019/02/15/high-school-musical-series-cast/|title=''High School Musical'' series assembles a main cast ready to 'Bop to the Top'|last=Nick Romano|date=February 15, 2019|work=[[Entertainment Weekly]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190216033223/https://ew.com/tv/2019/02/15/high-school-musical-series-cast/|archive-date=February 16, 2019|accessdate=April 12, 2019}}</ref> за саундтракот на серијата, Родриго ја напишалa „All I Want“ и ja напишалa „Just For A Moment“ со неговиот колега Џошуа Басет.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bustle.com/p/olivia-rodrigo-from-high-school-musical-wrote-her-own-songs-for-the-show-19344238|title=Olivia Rodrigo From 'High School Musical' Wrote Her Own Songs For The Show|last=Martha Sorren|date=November 12, 2019|work=Bustle|archive-url=https://web.archive.org/web/20191113131527/https://www.bustle.com/p/olivia-rodrigo-from-high-school-musical-wrote-her-own-songs-for-the-show-19344238|archive-date=November 13, 2019|accessdate=November 17, 2019}}</ref> Родриго била пофалена за нејзината изведба, <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://tv.avclub.com/the-cast-of-disney-s-high-school-musical-reboot-are-alr-1839459992|title=The cast of Disney+'s High School Musical reboot are already stars|work=TV Club|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20191104222333/https://tv.avclub.com/the-cast-of-disney-s-high-school-musical-reboot-are-alr-1839459992|archive-date=November 4, 2019|accessdate=January 19, 2021}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://comicbook.com/tv-shows/news/high-school-musical-the-musical-the-series-review-disney-plus/|title=High School Musical: The Musical Review: The Series Has Its Head in the Game|work=TV Shows|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210129052724/https://comicbook.com/tv-shows/news/high-school-musical-the-musical-the-series-review-disney-plus/|archive-date=January 29, 2021|accessdate=January 19, 2021}}</ref> при што Џоел Келер од Десидер ја опишува како „особено магнетна“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://decider.com/2019/11/08/high-school-musical-the-musical-the-series-disney-plus-stream-it-or-skip-it/|title=Stream It Or Skip It: 'High School Musical: The Musical: The Series' On Disney+, A Super-Meta Tribute To The 'HSM' Franchise|date=November 8, 2019|work=Decider|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128100118/https://decider.com/2019/11/08/high-school-musical-the-musical-the-series-disney-plus-stream-it-or-skip-it/|archive-date=January 28, 2021|accessdate=January 19, 2021}}</ref> === 2020–сега: Музички пробив и "Sour" === Родриго потпишала со [[Interscope Records]] и Geffen Records во 2020 година. Таа прег0оварала за договорот за снимање за да и обезбеди сопственост на мајсторите на нејзината музика. <ref name=":6">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|title=Olivia Rodrigo: 'I'm a teenage girl. I feel heartbreak and longing really intensely'|last=Snapes|first=Laura|date=May 7, 2021|work=[[The Guardian]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808175247/https://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|archive-date=August 8, 2021|accessdate=August 10, 2021}}</ref> На 8 јануари 2021 година, таа ја извела својата песна „ Drivers License “, која ја напишала заедно со продуцентот Ден Нигро. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.interscope.com/artists/olivia-rodrigo|title=Olivia Rodrigo|date=January 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210109122917/https://www.interscope.com/artists/olivia-rodrigo|archive-date=January 9, 2021|accessdate=January 9, 2021}}</ref> Во текот на неделата од неговото објавување, „Drivers License“ била критикувана, и го соборила рекордот на Spotify двапати за повеќето дневни преноси досега за непразнична песна со над 15,7&nbsp;милиони глобални преноси на 11 јануари и над 17 милиони глобални преноси следниот ден. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://genius.com/a/olivia-rodrigo-s-driver-s-license-broke-a-huge-spotify-streaming-record-twice-this-week|title=Olivia Rodrigo's "Driver's License" Broke A Huge Spotify Streaming Record Twice This Week|work=Genius|archive-url=https://web.archive.org/web/20210115075414/https://genius.com/a/olivia-rodrigo-s-driver-s-license-broke-a-huge-spotify-streaming-record-twice-this-week|archive-date=January 15, 2021|accessdate=January 14, 2021}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.buzzfeednews.com/article/tanyachen/olivia-rodrigo-drivers-license-tiktok-sad-teens|title=How "Drivers License" Became The Perfect Song For Teen Sadness In 2021|work=BuzzFeed News|access-date=January 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210114005552/https://www.buzzfeednews.com/article/tanyachen/olivia-rodrigo-drivers-license-tiktok-sad-teens|archive-date=January 14, 2021}}</ref> Понатаму соборила уште еден рекорд на Spotify за првата песна во историјата која достигнала 80 милиони стримови за 7 дена. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2021/05/31/olivia-rodrigo-reset-a-very-important-spotify-record-with-her-latest-smash-single/|title=Olivia Rodrigo Reset A Very Important Spotify Record With Her Latest Smash Single|last=McIntyre|first=Hugh|archive-url=https://web.archive.org/web/20210624202416/https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2021/05/31/olivia-rodrigo-reset-a-very-important-spotify-record-with-her-latest-smash-single/|archive-date=June 24, 2021|accessdate=June 16, 2021}}</ref> Песната дебитирала на првото место на [[Билборд Хот 100|''Billboard'' Hot 100]], и достигнала број еден во многу други земји. <ref name=":7">{{Наведена мрежна страница|url=https://musicfeeds.com.au/news/olivia-rodrigos-debut-single-drivers-license-has-already-made-streaming-history/|title=Olivia Rodrigo's Debut Single 'Drivers License' Has Already Made Streaming History|last=Jackson Langford|date=January 13, 2021|work=[[Music Feeds]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210115014331/https://musicfeeds.com.au/news/olivia-rodrigos-debut-single-drivers-license-has-already-made-streaming-history/|archive-date=January 15, 2021|accessdate=January 13, 2021}}</ref> <ref name=":8">{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-spotify-apple-music-amazon-taylor-swift-1234882800/|title=Olivia Rodrigo's 'Drivers License' Hits No. 1 Across Major Streaming Platforms, Earns Praise From Taylor Swift|last=Ellise Shafer|date=January 11, 2021|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210112121513/https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-spotify-apple-music-amazon-taylor-swift-1234882800/|archive-date=January 12, 2021|accessdate=January 13, 2021}}</ref> Родриго во едно интервју изјавила дека „Тоа беше апсолутно најлудата недела во мојот живот... Целиот мој живот се префрли во еден миг.“ <ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2021/01/19/arts/music/olivia-rodrigo-drivers-license.html|title=Olivia Rodrigo's 'Drivers License' Hit No. 1 in a Week. Here's How.|last=Joe Coscarelli|date=January 19, 2021|work=[[The New York Times]]|access-date=January 19, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210120083141/https://www.nytimes.com/2021/01/19/arts/music/olivia-rodrigo-drivers-license.html|archive-date=January 20, 2021|issn=0362-4331}}{{Бара регистрација}}</ref> На 1-ви април 2021 година, Родриго ја издала својата песна „ Deja Vu “, којa дебитирала на осмото место на ''Billboard'' Hot 100, што ја прави првата изведувачка што дебитирала со нивните први две изданија во топ 10 од Hot 100. Tретата песна што и претходила на нејзиниот албум, „Good 4 U “, следела на 14 мај 2021 година и станала нејзината втора песна што дебитирала на првото место на Hot 100. <ref>{{Наведени вести|url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/05/14/21/olivia-rodrigo-releases-new-song-good-4-u-for-debut-album-sour|title=Olivia Rodrigo releases new song 'good 4 u' for debut album 'SOUR'|date=May 14, 2021|access-date=May 17, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210517044549/https://news.abs-cbn.com/entertainment/05/14/21/olivia-rodrigo-releases-new-song-good-4-u-for-debut-album-sour|archive-date=May 17, 2021|agency=ABS-CBN News and Current Affairs}}</ref> ''Sour'', нејзиниот албум, бил објавен на 21 мај 2021 година, со признание од критичарите.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metacritic.com/music/sour/olivia-rodrigo|title=Reviews and Tracks for Sour by Olivia Rodrigo|publisher=[[Metacritic]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210521180237/https://www.metacritic.com/music/sour/olivia-rodrigo|archive-date=May 21, 2021|accessdate=May 21, 2021}}</ref> Чарли Ган од ''The Forty-Five'' го нарече „најдобриот албум на полнолетство од почетокот на Тејлор Свифт или [[Лорд (пејачка)|Лорд]]“. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://thefortyfive.com/opinion/reviews/olivia-rodrigo-sour-album-review/|title=Olivia Rodrigo – 'Sour' review: the first cut is the deepest|last=Gunn|first=Charlie|date=May 22, 2021|work=The Forty-Five|archive-url=https://web.archive.org/web/20210523001135/https://thefortyfive.com/opinion/reviews/olivia-rodrigo-sour-album-review/|archive-date=May 23, 2021|accessdate=May 23, 2021}}</ref> Крис ' од ''Слејт'' рекла дека неговите први три синглови сами го воспоставиле „раниот статус на Родриго како најсестран нов уметник на [[Генерација З|Gen-Z]] “.<ref name=":42">{{Наведена мрежна страница|url=https://slate.com/culture/2021/05/olivia-rodrigo-good-4-u-billboard-number-1.html|title=Why Olivia Rodrigo's "Good 4 U" Is Rock's First Hot 100 No. 1 in Years|last=Molanphy|first=Chris|date=May 29, 2021|work=Slate|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210529094201/https://slate.com/culture/2021/05/olivia-rodrigo-good-4-u-billboard-number-1.html|archive-date=May 29, 2021|accessdate=July 26, 2021}}</ref> Според критичарот на ''Clash'', Робин Мареј, Родриго се сметала за еден од најдобрите уметници на генерацијата Z, додека ''Variety'' ја нарекол „Гласот на нејзината генерација“ во насловната приказна за Родриго.<ref name=":9">{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-high-school-musical-1235038112/|title=From Disney to 'Drivers License': Inside Olivia Rodrigo's Musical Journey to Become the Voice of Her Generation|last=Shafer|first=Ellise|date=August 11, 2021|work=[[Variety (magazine)|Variety]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210812222148/https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-high-school-musical-1235038112/|archive-date=August 12, 2021|accessdate=August 13, 2021}}</ref> ''Sour'' дебитирал на првото место на [[Билборд 200|''табелата Билборд'' 200]] и поминал вкупно пет недели на самото место, станувајќи најдолгиот владетел број еден албум на женски изведувач во 2021 година Во јуни 2021 година, Родриго премиерно го прикажала ''Sour Prom'', концертен филм со матурска тема на YouTube. На 6 декември 2021 година, Родриго најавила светска турнеја, вклучувајќи постојки на турнеја во Соединетите држави, Канада и Европа. Грејси Абрамс, Холи Хамберстон и Бејби Квин биле најавени како поддршка на турнејата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://pitchfork.com/news/olivia-rodrigo-announces-tour/|title=Olivia Rodrigo Announces Tour|last=Hussey|first=Allison|date=December 6, 2021|work=Pitchfork|archive-url=https://web.archive.org/web/20211206143426/https://pitchfork.com/news/olivia-rodrigo-announces-tour/|archive-date=December 6, 2021|accessdate=December 6, 2021}}</ref> Три дена подоцна, таа била прогласена за забавувач на годината од страна на ''Time''. Во објава на Инстаграм на 24 декември 2021 година, Родриго поставила фрагмент од божиќна песна наречена „The Bels“ што таа ја напишала и снимила на петгодишна возраст.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://etcanada.com/news/851863/olivia-rodrigo-shares-clip-of-the-adorable-christmas-song-she-wrote-at-5-years-old/|title=Olivia Rodrigo Shares Clip Of The Adorable Christmas Song She Wrote At 5-Years-Old|last=Atad|first=Corey|date=December 24, 2021|work=[[Entertainment Tonight Canada]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20211225143559/https://etcanada.com/news/851863/olivia-rodrigo-shares-clip-of-the-adorable-christmas-song-she-wrote-at-5-years-old/|archive-date=December 25, 2021|accessdate=December 26, 2021}}</ref> Според ''Билборд'', Родриго ја затворила 2021 година како најпродаваниот изведувач на синглови ширум светот, ставајќи осум песни на табелата на Глобал 200 на крајот на годината, вклучувајќи ги „Drivers License“ (бр. 4), „Good 4 U“ (бр. 9), и „Deja Vu“ (бр. 27). Во САД, ''Sour'' беше соодветно третиот и четвртиот најпродаван албум во 2021 година <ref name=":10">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2022/01/06/taylor-swift-claims-four-of-the-10-bestselling-albums-of-2021-as-adele-dominates/|title=Taylor Swift Claims Four Of The 10 Bestselling Albums Of 2021 As Adele Dominates|last=McIntyre|first=Hugh|date=January 6, 2022|work=[[Forbes]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220112181325/https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2022/01/06/taylor-swift-claims-four-of-the-10-bestselling-albums-of-2021-as-adele-dominates/|archive-date=January 12, 2022|accessdate=January 12, 2022}}</ref> <ref name=":11">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2021__34858/|title=The Official Top 40 biggest albums of 2021|last=Griffiths|first=George|date=January 4, 2022|work=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220106154336/https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2021__34858/|archive-date=January 6, 2022|accessdate=January 12, 2022}}</ref> ''Sour'' и „Drivers License“ исто така биле соодветно најстримуваниот албум и песна на Spotify на глобално ниво.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theguardian.com/music/2021/dec/01/bad-bunny-most-streamed-artist-on-spotify-for-second-year-running|title=Bad Bunny most-streamed artist on Spotify for second year running|last=Beaumont-Thomas|first=Ben|date=December 1, 2021|work=[[The Guardian]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220125021028/https://www.theguardian.com/music/2021/dec/01/bad-bunny-most-streamed-artist-on-spotify-for-second-year-running|archive-date=January 25, 2022|accessdate=January 12, 2022}}</ref> IFPI ja рангирала Родриго како десетти најпродаван изведувач за 2021 година, а ''Sour'' како втор најпродаван албум во 2021 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.ifpi.org/bts-announced-as-the-winners-of-ifpi-global-recording-artist-of-the-year-award/|title=bts announced as the winners of ifpi global recording artist of the year|date=2022-02-24|work=ifpi|language=en-US|accessdate=2022-03-02}}</ref> На 17 февруари 2022 година, Родриго го објавила и објави трејлерот за нејзиниот документарен филм Дизни+ "driving home 2 u (a sour film)" кој треба да биде објавен на 25 март 2022 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://pitchfork.com/news/olivia-rodrigo-announces-new-disney-documentary-driving-home-2-u-a-sour-film/|title=Olivia Rodrigo Announces New Disney+ Documentary Driving Home 2 U (A Sour Film)|date=2022-02-17|work=Pitchfork|language=en-US|accessdate=2022-02-19}}</ref> Родриго била номиниранa за седум категории на 64. годишни награди Греми, вклучувајќи најдобар нов изведувач, албум на годината за ''Sour'', и снимка на годината и песна на годината за „Drivers License“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://ew.com/awards/grammys/2022-grammy-nominations-full-list/|title=See the full list of 2022 Grammy nominations|last=Huff|first=Lauren|last2=|first2=|work=EW.com|language=en|accessdate=2022-02-19}}</ref> == Уметност и влијанија == Родриго била опишанa како поп, [[Поп-рок|поп рок]], <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/olivia-rodrigo-claims-official-irish-chart-double-as-debut-album-sour-reaches-number-1-and-good-4-u-retains-top-spot__33239/|title=Olivia Rodrigo claims Official Irish Chart Double with SOUR and Good 4 U|publisher=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210528172338/https://www.officialcharts.com/chart-news/olivia-rodrigo-claims-official-irish-chart-double-as-debut-album-sour-reaches-number-1-and-good-4-u-retains-top-spot__33239/|archive-date=May 28, 2021|accessdate=May 28, 2021}}</ref> тинејџерски поп, <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nytimes.com/2021/05/31/arts/music/olivia-rodrigo-sour-billboard-chart.html|title=Olivia Rodrigo's 'Sour' Scores the Biggest Debut of the Year|last=Sisario|first=Ben|date=May 31, 2021|work=The New York Times|archive-url=https://web.archive.org/web/20210601232531/https://www.nytimes.com/2021/05/31/arts/music/olivia-rodrigo-sour-billboard-chart.html|archive-date=June 1, 2021|accessdate=June 2, 2021}}</ref> инди поп, <ref name="indiepop">{{Наведена мрежна страница|url=https://junkee.com/good-4-u-olivia-rodrigo/295364|title=Olivia Rodrigo's New Music Video Is Packed Full Of References To The Meanest Girls In Cinema|last=Salem|first=Merryana|date=May 18, 2021|work=Junkee|archive-url=https://web.archive.org/web/20210715024034/https://junkee.com/good-4-u-olivia-rodrigo/295364|archive-date=July 15, 2021|accessdate=July 15, 2021}}</ref> [[Алтернативен рок|алтернативен поп]], <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.capitalfm.com/news/olivia-rodrgio-prom-sour-brutal-single/|title=Olivia Rodrigo Wants To Know: Will You Go To Prom With Her?|last=Capital FM|date=June 23, 2021|publisher=[[Capital (radio network)|Capital FM]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210711154030/https://www.capitalfm.com/news/olivia-rodrgio-prom-sour-brutal-single/|archive-date=July 11, 2021|accessdate=July 11, 2021}}</ref> и поп- уметник со гума за џвакање.<ref name="bubble">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iheart.com/content/2021-05-14-olivia-rodrigo-goes-punk-sets-bedroom-ablaze-in-good-4-u-music-video/|title=Olivia Rodrigo Goes Punk, Sets Bedroom Ablaze In 'Good 4 U' Music Video|last=Close|first=Paris|date=May 14, 2021|work=[[iHeartRadio]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210715113707/https://www.iheart.com/content/2021-05-14-olivia-rodrigo-goes-punk-sets-bedroom-ablaze-in-good-4-u-music-video/|archive-date=July 15, 2021|accessdate=July 15, 2021}}</ref> Таа ги наведувала Тејлор Свифт и Лорд како нејзини идоли и главни музички инспирации, <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theprojectforwomen.com/girls/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo, Actress|last=Lauri Levenfield|date=November 16, 2016|work=Project for Women|archive-url=https://web.archive.org/web/20201008213841/https://www.theprojectforwomen.com/girls/olivia-rodrigo/|archive-date=October 8, 2020|accessdate=January 12, 2021}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.wmagazine.com/culture/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-interview|title=Olivia Rodrigo Crashes Into Adulthood|work=W Magazine|archive-url=https://web.archive.org/web/20210813092848/https://www.wmagazine.com/culture/olivia-rodrigo-drivers-license-sour-interview|archive-date=August 13, 2021|accessdate=August 12, 2021}}</ref> и исто така се нарекувала себеси најголем фан на Свифт „во целиот свет“. Нејзините други влијанија ги вклучуваат [[Аланис Морисет]], Кејси Масгрејвс, <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/olivia-rodrigo-talks-debut-album-sour-being-inspired-by-alanis-morissette-taylor-swift-and-kacey-musgraves__32951/|title=Olivia Rodrigo talks debut album SOUR, being inspired by Alanis Morissette|date=April 21, 2021|work=[[Official Charts Company]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210425051638/https://www.officialcharts.com/chart-news/olivia-rodrigo-talks-debut-album-sour-being-inspired-by-alanis-morissette-taylor-swift-and-kacey-musgraves__32951/|archive-date=April 25, 2021|accessdate=April 25, 2021}}</ref> Фиона Епл, Сент Винсент, [[Карди Би|Карди Б]], [[Гвен Стефани]] и [[Аврил Лавињ]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://people.com/music/olivia-rodrigo-fangirls-over-avril-lavigne-songwriter-award/|title=Olivia Rodrigo Fangirls Over Avril Lavigne as She Accepts Songwriter Award: 'So Surreal|last=Mier|first=Tomas|work=People|accessdate=27 January 2022|quote=Rodrigo admitted she was a huge fan of the "Sk8er Boy" singer, 37.}}</ref> Родриго изјавила дека сака да биде текстописец, а не „најголемата поп ѕвезда што некогаш живеела“. Таа открила дека избрала да потпише со Interscope/Geffen Records бидејќи нејзиниот извршен директор го пофалил нејзиното пишување песни, а не нејзиниот „потенцијален квалитет на ѕвезда“.<ref name=":6">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|title=Olivia Rodrigo: 'I'm a teenage girl. I feel heartbreak and longing really intensely'|last=Snapes|first=Laura|date=May 7, 2021|work=[[The Guardian]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808175247/https://www.theguardian.com/music/2021/may/07/olivia-rodrigo-im-a-teenage-girl-i-feel-heartbreak-and-longing-really-intensely|archive-date=August 8, 2021|accessdate=August 10, 2021}}</ref> Музичката новинарка Лора Снејпс ја нарекла Родриго „ [[знаменосец]] “ за новиот бран текстописци кои се склони кон моќни балади „кои се емотивни како и секогаш, но ја проектираат таа емоција навнатре, менувајќи го бомбастот за молчење“, и го опиша нејзиниот музички стил како вкоренет во болка во срцето, ментално здравје и тага, без да биде [[wiktionary:melodramatic#Adjective|мелодраматичен]], изразувајќи повеќе реални перспективи отколку отпорни.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theguardian.com/music/2021/feb/19/olivia-rodrigo-drivers-license-gen-z-reinvented-the-power-ballad|title=Big feelings and nowhere to go: how Gen Z reinvented the power ballad|last=Snapes|first=Laura|date=February 19, 2021|work=[[The Guardian]]|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20211222042633/https://www.theguardian.com/music/2021/feb/19/olivia-rodrigo-drivers-license-gen-z-reinvented-the-power-ballad|archive-date=December 22, 2021|accessdate=August 10, 2021}}</ref> == Други потфати == [[Податотека:President_Joe_Biden_and_Olivia_Rodrigo.jpg|алт=Olivia Rodrigo with the U.S. President Joe Biden at the Oval Office, posing to press cameras with sunglasses, as part of a government campaign that aims to encourage the American youth to get vaccinated against COVID-19|десно|мини| Родриго позира со американскиот претседател [[Џо Бајден]] како дел од кампањата за промовирање вакцинација против Ковид-19 на младите]] На 13 јули 2021 година, Родриго била вклучена во напорите на Белата куќа за промовирање на вакцинациите против Ковид-19 кај младите луѓе во САД. Таа се состанала со претседателот [[Џо Бајден]], потпретседателката Камала Харис и главниот медицински советник Ентони Фаучи, за да разговараат за нејзините напори.<ref name=":4">{{Наведени вести|url=https://www.cnn.com/2021/07/13/politics/olivia-rodrigo-white-house/index.html|title=Pop star Olivia Rodrigo coming to the White House to promote vaccines|last=Klein|first=Betsy|date=July 13, 2021|access-date=July 14, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210714002930/https://www.cnn.com/2021/07/13/politics/olivia-rodrigo-white-house/index.html|archive-date=July 14, 2021|publisher=[[CNN]]}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.today.com/video/olivia-rodrigo-partners-with-the-white-house-to-promote-vaccines-116766789786|title=Olivia Rodrigo partners with the White House to promote vaccines|work=[[Today (American TV program)|Today]]|access-date=July 15, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210715004407/https://www.today.com/video/olivia-rodrigo-partners-with-the-white-house-to-promote-vaccines-116766789786|archive-date=July 15, 2021}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://apnews.com/article/olivia-rodrigo-visits-white-house-vaccines-07aeaeb169aa7daed999dd48d57e06a0|title=Olivia Rodrigo boosts White House youth vaccine push|date=July 14, 2021|work=[[Associated Press]]|access-date=July 15, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210714205913/https://apnews.com/article/olivia-rodrigo-visits-white-house-vaccines-07aeaeb169aa7daed999dd48d57e06a0|archive-date=July 14, 2021}}</ref> Според извештајот на [[CNN]], Родриго ќе снимала видеа за важноста на младите да се вакцинираат, вклучително и одговарање на прашања што младите ги имаат во врска со вакцинацијата.<ref name=":4" /> Родриго била говорник на институтот и панелист на Институтот за родови прашања во медиумите Џина Дејвис.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://seejane.org/bio/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo|date=October 24, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20191111225317/https://seejane.org/bio/olivia-rodrigo/|archive-date=November 11, 2019|accessdate=November 17, 2019}}</ref> == Дискографија == === Албуми === ==== Студиски албуми ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+Список на студиски албуми, со избрани детали и позиции на топ листите ! rowspan="2" scope="col" style="width:11em;" | Наслов ! rowspan="2" scope="col" style="width:17em;" | Детали ! colspan="10" scope="col" | Врвни позиции на графиконот ! rowspan="2" | Продажба ! rowspan="2" scope="col" style="width:21em;" | Сертификати |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | [[Билборд 200|САД]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | [[ARIA Charts|AUS]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="AUS">{{Наведена мрежна страница|url=https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|work=australian-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419164136/https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=April 19, 2021|accessdate=April 9, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | МОЖЕ<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | ДЕН<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="DEN">{{Наведена мрежна страница|url=https://danishcharts.dk/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=danishcharts.dk – Discography Olivia Rodrigo|publisher=Hung Medien|language=da|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506141156/https://danishcharts.dk/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=May 6, 2021|accessdate=May 6, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | IRE<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="IRE">{{Наведена мрежна страница|url=http://irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=irish-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111110238/http://www.irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 20, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | [[MegaCharts|НЛД]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="NLD">{{Наведена мрежна страница|url=https://dutchcharts.nl/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discografie Olivia Rodrigo - dutchcharts.nl|publisher=[[Dutch Charts]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117154106/https://dutchcharts.nl/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 17, 2021|accessdate=June 6, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | [[VG-lista|НИТУ]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="NOR">{{Наведена мрежна страница|url=https://topplista.no/artist/7324/|title=Discography Olivia Rodrigo|work=topplista.no|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419035053/https://topplista.no/artist/7324/|archive-date=April 19, 2021|accessdate=June 18, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | НЗ<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=5072|title=NZ Top 40 Albums Chart|date=May 31, 2021|publisher=[[Recorded Music NZ]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215048/https://nztop40.co.nz/chart/albums?chart=5072|archive-date=June 2, 2021|accessdate=May 28, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | [[Sverigetopplistan|SWE]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="SWE">{{Наведена мрежна страница|url=https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=swedishcharts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20200615031532/https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=June 15, 2020|accessdate=August 2, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" | ОК<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> <ref name="UK">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo {{!}} full Official Chart history|publisher=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111181556/https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 23, 2021}}</ref> |- ! scope="row" | ''Кисело'' | * Објавено: 21 мај 2021 година * Ознака: Гефен * Формат: [[Долгометражно издание (музика)|LP]], [[Компактен диск|CD]], касета, [[Музичко симнување|дигитално преземање]], [[Семрежно емитување|стриминг]], кутии | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | * САД: 557.000 <ref name=":10">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2022/01/06/taylor-swift-claims-four-of-the-10-bestselling-albums-of-2021-as-adele-dominates/|title=Taylor Swift Claims Four Of The 10 Bestselling Albums Of 2021 As Adele Dominates|last=McIntyre|first=Hugh|date=January 6, 2022|work=[[Forbes]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220112181325/https://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2022/01/06/taylor-swift-claims-four-of-the-10-bestselling-albums-of-2021-as-adele-dominates/|archive-date=January 12, 2022|accessdate=January 12, 2022}}</ref> * ОК: 395.000 <ref name=":11">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2021__34858/|title=The Official Top 40 biggest albums of 2021|last=Griffiths|first=George|date=January 4, 2022|work=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220106154336/https://www.officialcharts.com/chart-news/the-official-top-40-biggest-albums-of-2021__34858/|archive-date=January 6, 2022|accessdate=January 12, 2022}}</ref> | * [[Здружение на музичките сниматели на Америка|RIAA]] : 3× платина * [[Австралиска музичка индустриска асоцијација|АРИА]] : платина * BPI : платина * IFPI DEN : платина * IFPI NOR: 3× платина * MC : 2× платина * [[Музичка Индустриска Асоцијација на Нов Зеланд|RMNZ]] : 2× платина |} ==== Компилација албуми ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+Список на компилациски албуми, со прикажани датумот на издавање и етикета ! scope="col" | Наслов ! scope="col" | Детали |- ! scope="row" | ''Најдоброто од средношколскиот мјузикл: Мјузиклот: Серијата'' | * Објавено: 18 јули 2021 година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://music.apple.com/us/album/best-of-high-school-musical-the-musical-the-series/1576278029|title=Best of High School Musical: The Musical: The Series by Olivia Rodrigo on Apple Music|date=July 18, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210721023542/https://music.apple.com/us/album/best-of-high-school-musical-the-musical-the-series/1576278029|archive-date=July 21, 2021|accessdate=July 20, 2021}}</ref> * Ознака: Универзална * Формат: Дигитално преземање, стриминг |} === Проширени претстави === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+Список на продолжени драми, со прикажани датуми на издавање и етикета ! scope="col" | Наслов ! scope="col" | Детали |- ! scope="row" | ''Bizaardvark (музика од ТВ сериите)''<br /><br /><br /><br /> {{Мали|(with [[Madison Hu]])}} | * Објавено: 7 октомври 2016 година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://music.apple.com/us/album/bizaardvark-music-from-the-tv-series-ep/1445308225/|title=Bizaardvark (Music from the TV Series) – EP by Olivia Rodrigo & Madison Hu on Apple Music|date=October 7, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20210401163028/https://music.apple.com/us/album/bizaardvark-music-from-the-tv-series-ep/1445308225|archive-date=April 1, 2021|accessdate=June 10, 2021}}</ref> * Ознака: Волт Дизни * Формат: Дигитално преземање, стриминг |} === Песни === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+List of singles, with year released, selected chart positions, certifications, and album name shown ! rowspan="2" scope="col" |Title ! rowspan="2" scope="col" |Year ! colspan="10" scope="col" |Peak chart positions ! rowspan="2" scope="col" |Certifications ! rowspan="2" scope="col" |Album |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Билборд Хот 100|US]]<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[ARIA Charts|AUS]]<br /><br /><ref name="AUS">{{Наведена мрежна страница|url=https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|work=australian-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419164136/https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=April 19, 2021|accessdate=April 9, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Канадски Хот 100|CAN]]<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |DEN<br /><br /><ref name="DEN">{{Наведена мрежна страница|url=https://danishcharts.dk/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=danishcharts.dk – Discography Olivia Rodrigo|publisher=Hung Medien|language=da|archive-url=https://web.archive.org/web/20210506141156/https://danishcharts.dk/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=May 6, 2021|accessdate=May 6, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Irish Singles Chart|IRE]]<br /><br /><ref name="IRE">{{Наведена мрежна страница|url=http://irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=irish-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111110238/http://www.irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 20, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |NLD<br /><br /><ref name="NLD">{{Наведена мрежна страница|url=https://dutchcharts.nl/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discografie Olivia Rodrigo - dutchcharts.nl|publisher=[[Dutch Charts]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117154106/https://dutchcharts.nl/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 17, 2021|accessdate=June 6, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[VG-lista|NOR]]<br /><br /><ref name="NOR">{{Наведена мрежна страница|url=https://topplista.no/artist/7324/|title=Discography Olivia Rodrigo|work=topplista.no|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419035053/https://topplista.no/artist/7324/|archive-date=April 19, 2021|accessdate=June 18, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |NZ<br /><br /><ref name="NZ">{{Наведена мрежна страница|url=http://charts.nz/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=charts.nz|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415022505/https://charts.nz/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=April 15, 2021|accessdate=April 12, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Sverigetopplistan|SWE]]<br /><br /><ref name="SWE">{{Наведена мрежна страница|url=https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=swedishcharts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20200615031532/https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=June 15, 2020|accessdate=August 2, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[UK Singles Chart|UK]]<br /><br /><ref name="UK">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo {{!}} full Official Chart history|publisher=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111181556/https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 23, 2021}}</ref> |- ! scope="row" |"Drivers License" | rowspan="5" |2021 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 | * RIAA: 5× Platinum * ARIA: 5× Platinum * BPI: 2× Platinum * IFPI DEN: Platinum * IFPI NOR: 3× Platinum * MC: 5× Platinum * RMNZ: 2× Platinum | rowspan="5" |''Sour'' |- ! scope="row" |"Deja Vu" |3 |3 |4 |24 |2 |33 |17 |3 |46 |4 | * RIAA: 3× Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: 2× Platinum<ref name="ARIA21" /> * BPI: Platinum<ref name="BPI" /> * IFPI NOR: Platinum<ref name="NORcert" /> * MC: 2× Platinum<ref name="MC" /> * RMNZ: Platinum |- ! scope="row" |"Good 4 U" |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |1 |2 |1 | * RIAA: 4× Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: 5× Platinum * BPI: 2× Platinum<ref name="BPI" /> * IFPI DEN: Platinum * IFPI NOR: 2× Platinum<ref name="NORcert" /> * MC: 3× Platinum<ref name="MC" /> * RMNZ: 2× Platinum |- ! scope="row" |"Traitor" |9 |5 |9 |38 |3 |53 |16 |5 |56 |5 | * RIAA: 2× Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: 2× Platinum<ref name="ARIA22s" /> * BPI: Platinum<ref name="BPI" /> * IFPI NOR: Platinum<ref name="NORcert" /> * MC: Platinum<ref name="MC" /> * RMNZ: Platinum |- ! scope="row" |"Brutal" |12 |12 |13 |— |— |— |— |8 |—{{Efn|"Brutal" did not enter the [[Sverigetopplistan|Swedish Singellista Chart]], but peaked at number seven on the Swedish Heatseeker Chart.<ref name="SWE Heat Week 21">{{cite web|url=https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=21|title=Veckolista Heatseeker, vecka 21|publisher=[[Sverigetopplistan]]|access-date=May 28, 2021|archive-date=June 3, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210603092528/https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=21|url-status=live}}</ref>}} |—{{Efn|"Brutal" did not enter the UK Singles Chart, but peaked at number eight on the UK Streaming Chart.<ref name="UK-Stream052821">{{cite web |url=https://www.officialcharts.com/charts/audio-streaming-chart/20210528/7507/ |title=Official Audio Streaming Chart Top 100 - 28 May 2021 - 03 June 2021 |work=Official Charts Company |date=May 28, 2021 |accessdate=May 28, 2021 |archive-date=July 18, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210718223433/https://www.officialcharts.com/charts/audio-streaming-chart/20210528/7507/ |url-status=live }}</ref>}} | * RIAA: Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: Gold<ref name="ARIA21" /> * BPI: Silver<ref name="BPI" /> * MC: Platinum<ref name="MC" /> |- | colspan="15" style="font-size:85%;" |"—" denotes songs which were not released in that country or did not chart. |} ==== Промотивни песни ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+List of promotional singles, with year released, selected chart positions, certifications, and album name shown ! rowspan="2" scope="col" |Title ! rowspan="2" scope="col" |Year ! colspan="9" scope="col" |Peak chart positions ! rowspan="2" scope="col" |Certifications ! rowspan="2" scope="col" |Album |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Билборд Хот 100|US]]<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |US<br /><br />Kid<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Канадски Хот 100|CAN]]<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Irish Singles Chart|IRE]]<br /><br /><ref name="IRE">{{Наведена мрежна страница|url=http://irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=irish-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111110238/http://www.irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 20, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |NZ<nowiki><br id="mwAwQ"></nowiki><nowiki><br></nowiki>Hot<br /><br /><ref name="NZ1">Peaks on the NZ Hot Singles Chart: </ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |POR<br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://portuguesecharts.com/showitem.asp?interpret=Olivia+Rodrigo&titel=All+I+Want&cat=s|title=portuguesecharts.com - Olivia Rodrigo - All I Want|work=[[Associação Fonográfica Portuguesa|portuguesecharts.com]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210224173916/https://portuguesecharts.com/showitem.asp?interpret=Olivia+Rodrigo&titel=All+I+Want&cat=s|archive-date=February 24, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Sverigetopplistan|SWE]]<br /><br /><ref name="SWE">{{Наведена мрежна страница|url=https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=swedishcharts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20200615031532/https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=June 15, 2020|accessdate=August 2, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[UK Singles Chart|UK]]<br /><br /><ref name="UK">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo {{!}} full Official Chart history|publisher=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111181556/https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 23, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |WW<br /><br /> |- ! scope="row" |"Let It Glow"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://music.apple.com/us/album/let-it-glow-from-frozen-northern-lights-single/1444272530|title=Let It Glow (From "Frozen Northern Lights") - Single|last=Rodrigo|first=Olivia|last2=Hu|first2=Madison|date=November 11, 2016|work=Apple Music (US)|archive-url=https://web.archive.org/web/20210401163012/https://music.apple.com/us/album/let-it-glow-from-frozen-northern-lights-single/1444272530|archive-date=April 1, 2021|accessdate=June 9, 2021}}</ref><br /><br />{{Мали|(with Madison Hu)}} |2016 |— |— |— |— |— |— |— |— |— | | {{n/a|Non-album promotional single}} |- ! scope="row" |"I Think I Kinda, You Know"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amazon.com/dp/B07ZS6T7JB/ref=dm_ws_tlw_trk6|title=I Think I Kinda, You Know|work=Amazon|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117153959/https://www.amazon.com/dp/B07ZS6T7JB/ref=dm_ws_tlw_trk6|archive-date=January 17, 2021|accessdate=January 14, 2021}}</ref> <br /><br />{{Мали|(with [[Joshua Bassett (actor)|Joshua Bassett]])}} | rowspan="4" |2019 |— |— |— |— |— |— |— |— |— | | rowspan="5" |''High School Musical: The Musical: The Series: The Soundtrack'' |- ! scope="row" |"Wondering"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amazon.com/dp/B07ZS82GRJ/ref=dm_ws_tlw_trk7|title=Wondering|work=Amazon|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117154056/https://www.amazon.com/dp/B07ZS82GRJ/ref=dm_ws_tlw_trk7|archive-date=January 17, 2021|accessdate=January 14, 2021}}</ref> <br /><br />{{Мали|(with [[Julia Lester]])}} |— |10 |— |77 |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"All I Want" |90 |4 |78 |16 |19 |111 |88 |32 |119 | * RIAA: Platinum * ARIA: Platinum * BPI: Gold * MC: Platinum |- ! scope="row" |"Out of the Old"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amazon.com/dp/B07ZS7GDCJ/ref=dm_ws_tlw_trk17|title=Out of the Old|work=Amazon|archive-url=https://web.archive.org/web/20210117154018/https://www.amazon.com/dp/B07ZS7GDCJ/ref=dm_ws_tlw_trk17|archive-date=January 17, 2021|accessdate=January 14, 2021}}</ref> |— |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Just for a Moment"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amazon.com/dp/B07ZS6NPBJ/ref=dm_ws_tlw_trk21|title=Just for a Moment|work=Amazon|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109164251/https://www.amazon.com/dp/B07ZS6NPBJ/ref=dm_ws_tlw_trk21|archive-date=January 9, 2022|accessdate=January 9, 2022}}</ref> |2020 |— |— |— |— |32 |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Even When/The Best Part"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.amazon.com/dp/B093B88PS8|title=Even When/The Best Part|work=Amazon|archive-url=https://web.archive.org/web/20210430070451/https://www.amazon.com/dp/B093B88PS8|archive-date=April 30, 2021|accessdate=April 30, 2021}}</ref><br /><br />{{Мали|(with Joshua Bassett)}} | rowspan="4" |2021 |—|| rowspan="4" {{N/a|*}} |— |— |33 |— |— |— |— | | rowspan="4" |''High School Musical: The Musical: The Series (Season 2)'' |- ! scope="row" |"YAC Alma Mater"<ref>{{Наведување|last=Olivia Rodrigo|title=YAC Alma Mater|url=https://www.amazon.com/Alma-Mater-High-School-Musical/dp/B09634WRNV/|access-date=2021-06-04|archivedate=July 18, 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210718223431/https://www.amazon.com/Alma-Mater-High-School-Musical/dp/B09634WRNV/}}</ref> |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"Granted"<ref>{{Наведување|last=Olivia Rodrigo|title=Granted|url=https://www.amazon.com/Granted-High-School-Musical-Season/dp/B0962TDN6B/|access-date=2021-06-04|archivedate=July 18, 2021|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210718223431/https://www.amazon.com/Granted-High-School-Musical-Season/dp/B0962TDN6B/}}</ref> |— |— |— |— |— |— |— |— | |- ! scope="row" |"The Rose Song"<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://music.apple.com/us/album/rose-song-from-high-school-musical-musical-series-season/1571215145|title=The Rose Song (From "High School Musical: The Musical: The Series (Season 2)") - Single|last=Rodrigo|first=Olivia|date=June 18, 2021|work=Apple Music (US)|archive-url=https://web.archive.org/web/20210619002255/https://music.apple.com/us/album/rose-song-from-high-school-musical-musical-series-season/1571215145|archive-date=June 19, 2021|accessdate=June 19, 2021}}</ref> |— |— |— |11 |— |— |— |— | |- | colspan="13" style="font-size:85%;" |"—" denotes songs which were not released in that country or did not chart.<br /><br />"*" denotes the chart did not exist at that time. |} {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+List of other charted songs, with year released, selected chart positions, and album name shown ! rowspan="2" scope="col" |Title ! rowspan="2" scope="col" |Year ! colspan="10" scope="col" |Peak chart positions ! rowspan="2" scope="col" |Certifications ! rowspan="2" scope="col" |Album |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Билборд Хот 100|US]]<br /><br /> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[ARIA Charts|AUS]]<br /><br /><ref name="AUS">{{Наведена мрежна страница|url=https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|work=australian-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419164136/https://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=April 19, 2021|accessdate=April 9, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Канадски Хот 100|CAN]]<br /><br /><ref name="CAN">Discography - singles peaks in Canada: </ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Irish Singles Chart|IRE]]<br /><br /><ref name="IRE">{{Наведена мрежна страница|url=http://irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=irish-charts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111110238/http://www.irish-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 20, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[VG-lista|NOR]]<br /><br /><ref name="NOR">{{Наведена мрежна страница|url=https://topplista.no/artist/7324/|title=Discography Olivia Rodrigo|work=topplista.no|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419035053/https://topplista.no/artist/7324/|archive-date=April 19, 2021|accessdate=June 18, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |NZ<br /><br /><ref name="NZ">{{Наведена мрежна страница|url=http://charts.nz/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=charts.nz|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415022505/https://charts.nz/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=April 15, 2021|accessdate=April 12, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |SPA<br /><br /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.elportaldemusica.es/site/search?term=Olivia+Rodrigo&filter=song|title=El portal de Música|work=[[Productores de Música de España|elportaldemusica.es]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210215025001/https://www.elportaldemusica.es/site/search?term=Olivia+Rodrigo&filter=song|archive-date=February 15, 2021|accessdate=June 9, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[Sverigetopplistan|SWE]]<br /><br /><ref name="SWE">{{Наведена мрежна страница|url=https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|title=Discography Olivia Rodrigo|publisher=swedishcharts.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20200615031532/https://swedishcharts.com/showinterpret.asp?interpret=Olivia+Rodrigo|archive-date=June 15, 2020|accessdate=August 2, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |[[UK Singles Chart|UK]]<br /><br /><ref name="UK">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|title=Olivia Rodrigo {{!}} full Official Chart history|publisher=[[Official Charts Company]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210111181556/https://www.officialcharts.com/artist/56921/olivia-rodrigo/|archive-date=January 11, 2021|accessdate=January 23, 2021}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;" |WW<br /><br /> |- ! scope="row" |"1 Step Forward, 3 Steps Back" | rowspan="6" |2021 |19 |18 |17 |— |— |26 |— |—{{Efn|"1 Step Forward, 3 Steps Back" did not enter the Swedish Singellista Chart, but peaked at number 11 on the Swedish Heatseeker Chart.<ref name="SWE Heat Week 21"/>}} |—{{Efn|"1 Step Forward, 3 Steps Back" did not enter the UK Singles Chart, but peaked at number 19 on the UK Streaming Chart.<ref name="UK-Stream052821" />}} |17 | * RIAA: Gold * MC: Gold | rowspan="6" |''Sour'' |- ! scope="row" |"Enough for You" |14 |14 |14 |— |— |21 |89 |89 |—{{Efn|"Enough for You" did not enter the UK Singles Chart, but peaked at number 15 on the UK Streaming Chart.<ref name="UK-Stream052821" />}} |13 | * RIAA: Gold<ref name="RIAA" /> * BPI: Silver * MC: Gold<ref name="MC" /> |- ! scope="row" |"Happier" |15 |15 |15 |— |28 |14 |92 |—{{Efn|"Happier" did not enter the Swedish Singellista Chart, but peaked at number five on the Swedish Heatseeker Chart.<ref>{{cite web|url=https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=24|title=Veckolista Heatseeker, vecka 24|publisher=[[Sverigetopplistan]]|access-date=June 18, 2021|archive-date=June 24, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210624195836/https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=24|url-status=live}}</ref>}} |—{{Efn|"Happier" did not enter the UK Singles Chart, but peaked at number 18 on the UK Streaming Chart.<ref name="UK-Stream052821" />}} |14 | * RIAA: Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: Gold * BPI: Silver<ref name="BPI" /> * IFPI NOR: Gold * MC: Platinum<ref name="MC" /> |- ! scope="row" |"Jealousy, Jealousy" |24 |22 |21 |32 |— |33 |— |—{{Efn|"Jealousy, Jealousy" did not enter the Swedish Singellista Chart, but peaked at number 20 on the Swedish Heatseeker Chart.<ref>{{cite web|url=https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=31|title=Veckolista Heatseeker, vecka 31|publisher=[[Sverigetopplistan]]|access-date=August 6, 2021|archive-date=January 25, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220125021020/https://www.sverigetopplistan.se/chart/215?dspy=2021&dspp=31|url-status=live}}</ref>}} |36 |19 | * RIAA: Gold<ref name="RIAA" /> * ARIA: Gold<ref name="ARIA21" /> * BPI: Silver<ref name="BPI" /> * MC: Platinum<ref name="MC" /> |- ! scope="row" |"Favorite Crime" |16 |13 |14 |8 |21 |6 |— |76 |17 |14 | * RIAA: Platinum<ref name="RIAA" /> * ARIA: Gold<ref name="ARIA21" /> * BPI: Silver<ref name="BPI" /> * IFPI NOR: Gold<ref name="NORcert" /> * MC: Platinum<ref name="MC" /> * RMNZ: Gold |- ! scope="row" |"Hope Ur OK" |29 |23 |23 |— |— |— |— |— |—{{Efn|"Hope Ur OK" did not enter the UK Singles Chart, but peaked at number 32 on the UK Streaming Chart.<ref name="UK-Stream052821" />}} |22 | * RIAA: Gold<ref name="RIAA" /> * MC: Gold<ref name="MC" /> |- | colspan="14" style="font-size:85%;" |"—" denotes songs which were not released in that country or did not chart. |} {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Award ! scope="col" |Year{{Efn|Indicates the year of ceremony. Each year is linked to the article about the awards held that year, wherever possible.}} ! scope="col" |Recipient(s) and nominee(s) ! scope="col" |Category ! scope="col" |Result ! class="unsortable" scope="col" |{{Крат|Ref.|References}} |- ! rowspan="7" scope="row" |[[American Music Award|American Music Awards]] | rowspan="7" |2021 | rowspan="3" |Herself |Artist of the Year | {{Победничка}} | rowspan="7" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theamas.com/2021/10/nominations-announced-for-the-2021-american-music-awards/|title=Nominations Announced for the 2021 American Music Awards|date=October 28, 2021|work=The AMAs.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20211028211222/https://www.theamas.com/2021/10/nominations-announced-for-the-2021-american-music-awards/|archive-date=October 28, 2021|accessdate=October 28, 2021}}</ref> |- |New Artist of the Year | {{Won}} |- |Favorite Female Pop Artist | {{Победничка}} |- | rowspan="3" |"Drivers License" |Favorite Trending Song | {{Победничка}} |- |Favorite Music Video | {{Победничка}} |- |Favorite Pop Song | {{Победничка}} |- |''Sour'' |Favorite Pop Album | {{Победничка}} |- ! rowspan="3" scope="row" |Apple Music Awards | rowspan="3" |2021 |Herself |Breakthrough Artist of the Year |{{Won}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.apple.com/newsroom/2021/11/apple-announces-third-annual-apple-music-award-winners/|title=Apple announces third annual Apple Music Award winners|work=Apple Newsroom|language=en-US|archive-url=https://web.archive.org/web/20211201142657/https://www.apple.com/newsroom/2021/11/apple-announces-third-annual-apple-music-award-winners/|archive-date=December 1, 2021|accessdate=2021-11-30}}</ref> |- |''Sour'' |Album of the Year |{{Won}} |- |"Drivers License" |Song of the Year |{{Won}} |- ! scope="row" |ARIA Music Awards |2021 |''Sour'' |Best International Artist | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://themusicnetwork.com/2021-aria-awards-nominees/|title=ARIA Awards nominees revealed: Amy Shark & Genesis Owusu lead the charge|last=Kelly, Vivienne|date=October 20, 2021|work=[[The Music Network]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20211020000045/https://themusicnetwork.com/2021-aria-awards-nominees/|archive-date=October 20, 2021|accessdate=October 24, 2021}}</ref> |- ! scope="row" |''[[Билборд (магазин)|Billboard]]'' |2022 |Herself |Woman of the Year | {{Won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.billboard.com/music/awards/olivia-rodrigo-2022-billboard-woman-of-the-year-honoree-1235027462/|title=Olivia Rodrigo Named 2022 Billboard ‘Woman of the Year’|date=February 4, 2022|work=Billboard|publisher=Billboard|accessdate=February 5, 2022}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" |[[Британски музички награди|Brit Awards]] | rowspan="2" |2022 |Herself |International Artist |{{Победничка}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nme.com/news/music/brit-awards-2022-winners-list-3156868|title=Here are all the winners from the BRIT Awards 2022|last=Daly|first=Rhian|date=8 February 2022|work=[[NME]]|access-date=8 February 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220208223003/https://www.nme.com/news/music/brit-awards-2022-winners-list-3156868|archive-date=8 February 2022}}</ref> |- |"Good 4 U" |Best International Song |{{Won}} |- ! scope="row" |Danish Music Awards |2021 | rowspan="3" |''Sour'' |International Album of the Year | {{Won}} | style="text-align:center;" | |- ! rowspan="7" scope="row" |[[Награди Греми|Grammy Awards]] | rowspan="7" |2022 |Album of the Year | {{pending}} | rowspan="7" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.grammy.com/grammys/awards/64th-annual-grammy-awards-2021|title=64th Annual GRAMMY Awards|date=November 23, 2021|work=Grammy.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20211123171741/https://www.grammy.com/grammys/awards/64th-annual-grammy-awards-2021|archive-date=November 23, 2021|accessdate=November 23, 2021}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2021/11/23/arts/music/grammys-nominee-list.html|title=Grammy Awards 2022: The Full List of Nominees|last=Cohn|first=Gabe|date=November 23, 2021|work=The New York Times|access-date=November 23, 2021|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/11/23/arts/music/grammys-nominee-list.html|archive-date=2021-12-28}}</ref> |- |Best Pop Vocal Album | {{pending}} |- | rowspan="3" |"Drivers License" |Record of the Year | {{pending}} |- |Song of the Year | {{pending}} |- |Best Pop Solo Performance | {{pending}} |- |"Good 4 U" |Best Music Video | {{pending}} |- | rowspan="5" |Herself |Best New Artist | {{pending}} |- ! rowspan="9" scope="row" |iHeartRadio Music Awards |2021 |Social Star Award | {{Won}} | style="text-align:center;" |<ref name=":3">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.iheart.com/content/2021-04-07-2021-iheartradio-music-awards-see-the-full-list-of-nominees/|title=2021 iHeartRadio Music Awards: See The Full List of Nominees|last=Fields|first=Taylor|date=April 7, 2021|publisher=[[iHeartRadio]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210407131059/https://www.iheart.com/content/2021-04-07-2021-iheartradio-music-awards-see-the-full-list-of-nominees/|archive-date=April 7, 2021|accessdate=April 7, 2021}}</ref> |- | rowspan="8" |2022 |Female Artist of the Year |{{Pending}} | rowspan="8" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://news.iheart.com/featured/iheartradio-music-awards/content/2022-01-26-2022-iheartradio-music-awards-see-the-full-list-of-nominees/|title=2022 iHeartRadio Music Awards: See The Full List of Nominees {{!}} iHeartRadio|last=Fields|first=Taylor|work=iHeartRadio Music Awards|language=en|accessdate=2022-01-27}}</ref> |- |Best New Pop Artist |{{Pending}} |- |Best Fan Army |{{Pending}} |- | rowspan="3" |"Drivers License" |Song of the Year |{{Pending}} |- |Best Music Video |{{Pending}} |- | rowspan="2" |Best Lyrics |{{Pending}} |- |"Deja Vu" |{{Pending}} |- |"Good 4 U" |TikTok Bop of the Year |{{Pending}} |- ! scope="row" |Juno Awards |2022 | rowspan="1" |''Sour'' |International Album of the Year | {{pending}} | rowspan="1" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://junoawards.ca/2022-juno-award-nominees/|title=Juno Award Nominees|date=2022-03-01}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" |LOS40 Music Awards | rowspan="3" |2021 |Herself |Best International New Act | {{Победничка}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://los40.com/especiales/los40-music-awards/2021/nominados/|title=LOS40 Music Awards 2021 – Nominados|date=October 5, 2021|work=LOS40|language=Spanish|archive-url=https://web.archive.org/web/20211006005201/https://los40.com/especiales/los40-music-awards/2021/nominados/|archive-date=October 6, 2021|accessdate=October 6, 2021}}</ref> |- |"Drivers License" |Best International Song | {{Победничка}} |- |''Sour'' |Best International Album | {{Won}} |- ! rowspan="2" scope="row" |Meus Prêmios Nick | rowspan="2" |2021 | rowspan="2" |"Good 4 U" |Challenge Hits of the Year | {{Победничка}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://febreteen.com.br/2021/08/meus-premios-nick-2021-finalistas-premiacao-now-united-bts-juliette/|title=Meus Prêmios Nick 2021: Confira se seu artista favorito está entre os finalistas da premiação e vote|last=Cesar|first=Karen|date=August 19, 2021|work=Febre Teen|language=pt-br|trans-title=Meus Prêmios Nick 2021: Check out if your favorite artist is among the awards finalists and vote|archive-url=https://web.archive.org/web/20210819191923/https://febreteen.com.br/2021/08/meus-premios-nick-2021-finalistas-premiacao-now-united-bts-juliette/|archive-date=August 19, 2021|accessdate=August 19, 2021}}</ref> |- |Video of the Year | {{Победничка}} |- ! rowspan="5" scope="row" |MTV Europe Music Awards | rowspan="5" |2021 | rowspan="4" |Herself |Best US Act | {{Победничка}} | rowspan="5" style="text-align:center;" | |- |Best Pop | {{Победничка}} |- |Best New | {{Победничка}} |- |Best Push | {{Won}} |- | rowspan="2" |"Drivers License" |Best Song | {{Победничка}} |- ! scope="row" |MTV Millennial Awards |2021 |Global Hit of the Year | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведени вести|url=https://www.unotv.com/entretenimiento/la-lista-completa-de-los-nominados-a-los-premios-mtv-miaw-2021/|title=La lista completa de los nominados a los Premios MTV MIAW 2021|date=June 7, 2021|access-date=June 8, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210607210401/https://www.unotv.com/entretenimiento/la-lista-completa-de-los-nominados-a-los-premios-mtv-miaw-2021/|archive-date=June 7, 2021|publisher=UnoTV}}</ref> |- ! scope="row" |MTV Millennial Awards Brazil |2021 |"Good 4 U" |Global Hit | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.uol.com.br/splash/noticias/2021/08/23/indicacoes-e-categorias-mtv-miaw-2021.htm|title=Luísa Sonza, Anitta, Pabllo Vittar: confira os indicados do 'MTV MIAW 2021'|date=August 23, 2021|publisher=[[Universo Online|UOL]]|language=pt|trans-title=Luísa Sonza, Anitta, Pabllo Vittar: check out the 'MTV MIAW 2021' nominees|archive-url=https://web.archive.org/web/20210823142756/https://www.uol.com.br/splash/noticias/2021/08/23/indicacoes-e-categorias-mtv-miaw-2021.htm|archive-date=August 23, 2021|accessdate=August 23, 2021}}</ref> |- ! rowspan="6" scope="row" |[[МТВ Видео Музички Награди|MTV Video Music Awards]] | rowspan="6" |2021 | rowspan="2" |Herself |Best New Artist | {{Won}} | rowspan="5" style="text-align:center;" | |- |Artist of the Year | {{Победничка}} |- | rowspan="2" |"Drivers License" |Song of the Year | {{Won}} |- |Push Performance of the Year | {{Won}} |- | rowspan="2" |"Good 4 U" |Best Pop | {{Победничка}} |- |Song of Summer | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://lakesmedianetwork.com/ac/vote-for-the-mtv-vma-group-of-the-year-and-song-of-the-summer-starting-tomorrow/|title=Vote for the MTV VMA Group of the Year and Song of the Summer starting tomorrow|date=September 3, 2021|work=Lakes Media Network|archive-url=https://web.archive.org/web/20210904002725/https://lakesmedianetwork.com/ac/vote-for-the-mtv-vma-group-of-the-year-and-song-of-the-summer-starting-tomorrow/|archive-date=September 4, 2021|accessdate=September 3, 2021}}</ref> |- ! scope="row" |Myx Music Awards |2021 |Herself |Global Achievement Award | {{Won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://news.abs-cbn.com/amp/entertainment/08/08/21/sb19-wins-top-prizes-in-myx-music-awards-2021|title=SB19 claims top prizes in Myx Music Awards 2021|date=August 8, 2021|publisher=[[ABS-CBN]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807193908/https://news.abs-cbn.com/amp/entertainment/08/08/21/sb19-wins-top-prizes-in-myx-music-awards-2021|archive-date=August 7, 2021|accessdate=August 7, 2021}}</ref> |- ! rowspan="3" scope="row" |Nickelodeon Kids' Choice Awards | rowspan="3" |2022 |''High School Musical: The Musical: The Series'' as Nini |Favorite Female TV Star (Kids) | {{pending}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://deadline.com/2022/03/kids-choice-awards-2022-nominations-hosts-miranda-cosgrove-rob-gronkowski-1234974061/|title=Kids' Choice Awards Nominations Set; Miranda Cosgrove & Rob Gronkowski To Host Show|last=Pedersen|first=Erik|date=March 9, 2022|work=Deadline Hollywood|accessdate=March 9, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |Herself |Favorite Breakout Artist | {{pending}} |- |Favorite Global Music Star<br /><br />(North America nominee) | {{pending}} |- ! scope="row" |Nickelodeon Mexico Kids' Choice Awards |2021 |"Good 4 U" |Global Hit | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mtvnsouthservices.com/gsp/international/kca-latam/docs/kca21-mex-prenominados.pdf|title=¡Cómo Votar En Los KCA México 2021!|date=June 29, 2021|work=MTV South Services|language=Spanish|trans-title=|archive-url=https://web.archive.org/web/20210628172818/http://www.mtvnsouthservices.com/gsp/international/kca-latam/docs/kca21-mex-prenominados.pdf|archive-date=June 29, 2021|accessdate=June 29, 2021}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" |NME Awards | rowspan="2" |2022 |Herself |Best New Act in the World | {{Won}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref>{{Наведени вести|url=https://virginradio.co.uk/music/46806/bandlab-nme-awards-2022-nominations-for-sam-fender-and-billie-eilish|title=BandLab NME Awards 2022 nominations for Sam Fender and Billie Eilish|last=<!--Staff writer(s)/no by-line.-->|date=January 27, 2022|work=[[Virgin Radio UK]]|access-date=March 3, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220128145255/https://virginradio.co.uk/music/46806/bandlab-nme-awards-2022-nominations-for-sam-fender-and-billie-eilish|archive-date=January 28, 2022|quote=Note: complete list of nominees}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=https://www.independent.ie/entertainment/music/all-the-winners-from-the-nme-awards-2022-41405219.html|title=All the winners from the NME Awards 2022|last=Green|first=Alex|date=March 2, 2022|work=[[The Independent]]|access-date=March 3, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220303171731/https://www.independent.ie/entertainment/music/all-the-winners-from-the-nme-awards-2022-41405219.html|archive-date=March 3, 2022|language=en-GB|quote=Note: list of winners only}}</ref> |- |"Good 4 U" |Best Song in the World | {{Победничка}} |- ! rowspan="5" scope="row" |People's Choice Awards | rowspan="5" |2021 | rowspan="2" |Herself |Female Artist of the Year | {{Победничка}} | rowspan="5" style="text-align:center;" | |- |New Artist of the Year | {{Won}} |- | rowspan="2" |"Good 4 U" |Song of the Year | {{Победничка}} |- |Music Video of the Year | {{Победничка}} |- |''Sour'' |Album of the Year | {{Won}} |- ! scope="row" |Rockbjörnen |2021 | rowspan="2" |"Drivers License" |Foreign Song of the Year | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.hant.se/noje/allt-om-rockbjornen-2021/7681771|title=Så blir Rockbjörnen 2021 – allt du vill veta om galan|date=July 1, 2020|work=Hänt|archive-url=https://web.archive.org/web/20210709022117/https://www.hant.se/noje/allt-om-rockbjornen-2021/7681771|archive-date=July 9, 2021|accessdate=July 8, 2021}}</ref> |- ! scope="row" |RTHK International Pop Poll Awards |2021 |Top Ten International Gold Songs | {{Won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://app7.rthk.hk/special/poppoll32/|title=第三十二屆國際流行音樂大獎|date=May 29, 2021|work=[[RTHK]]|language=chinese|archive-url=https://web.archive.org/web/20210529141147/https://app7.rthk.hk/special/poppoll32/|archive-date=May 29, 2021|accessdate=December 20, 2020}}</ref> |- ! scope="row" |<nowiki><i id="mwBu0">Time</i></nowiki> 100 Next |2021 |Herself |Phenoms | {{Won}} | style="text-align:center;" | |- ! scope="row" |UK Music Video Awards |2021 |''Sour Prom'' |Best Special Video Project | {{Победничка}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.shots.net/news/view/uk-music-video-awards-2021-nominations-revealed|title=UK Music Video Awards 2021 nominations revealed|date=September 29, 2021|publisher=shots.net|archive-url=https://web.archive.org/web/20210930112314/https://shots.net/news/view/uk-music-video-awards-2021-nominations-revealed|archive-date=September 30, 2021|accessdate=September 29, 2021}}</ref> |- ! scope="row" |''Variety'' |2021 |Herself |Songwriter of the Year | {{Won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-songwriter-of-the-year-variety-hitmakers-1235126415/|title=Avril Lavigne Presents Olivia Rodrigo With Variety Hitmakers' Songwriter of the Year Award: 'Her Songs Are Her Truth'|publisher=Variety|archive-url=https://web.archive.org/web/20211205184910/https://variety.com/2021/music/news/olivia-rodrigo-songwriter-of-the-year-variety-hitmakers-1235126415/|archive-date=December 5, 2021|accessdate=December 5, 2021}}</ref> |- |} == Надворешни врски == * {{Матична}} * {{Imdb име}} * Olivia Rodrigo on Twitter * Olivia Rodrigo on TikTok * Olivia Rodrigo on Facebook {{Шаблонска група}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Поп-фолк пејачи]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 2003 година]] [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Жени-уметници]] <references /> mke499rpye13npi0gwdypyaz15ztqcs 0 1295194 4800571 4746615 2022-08-09T10:04:09Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Anonyme, "Céline Emilian, artiste sculpteur", photographie reproduite dans "Revue du vrai et du beau, lettres et arts", 10 juillet 1927, n°104, p.4 (source Gallica) .jpg|мини|Селин Емилијан]] '''Селин Емилијан''' (1898–1983) била романска вајарка со француско потекло, позната по нејзината работа со портрет. == Биографија == Емилијан била родена во Париз од Романски родители и се школувала како вајар во париското студио на Антоан Бурдел во раните 1920-ти.<ref name="AFoster">{{Наведена книга|title=Tate Women Artists|last=Alicia Foster|publisher=Tate Publishing|year=2004|isbn=1-85437-311-0}}</ref> Работела како асистент на Бурдел некое време пред да се пресели во Романија.<ref name="AFoster" /> Емилијан секоја година се враќала во Париз за да работи, но исто така основала студио во Рим и редовно изложувала во Salon des Artistes Francais од 1930 година па наваму.<ref name="Benezit5">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 5 Dyck-Gemignani|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2 7000 3075 3|authors=}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Емилијан ја претставувала Романија на Биеналето во Венеција во 1934 и 1936 година и создала релјефни скулптури за романскиот павилјон на меѓународната изложба во Париз во 1937 година.<ref name="AFoster">{{Наведена книга|title=Tate Women Artists|last=Alicia Foster|publisher=Tate Publishing|year=2004|isbn=1-85437-311-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAlicia_Foster2004">Alicia Foster (2004). ''Tate Women Artists''. Tate Publishing. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: BookSources/1-85437-311-0|<bdi>1-85437-311-0</bdi>]].</cite></ref> Ретроспективите на нејзината работа биле одржани во паркот Сталин во [[Букурешт]] во текот на 1957 година и во Сала Далес во 1979 година. Последната изложба содржела околу 132 скулптури, вклучувајќи ги и нејзините портретни бисти на [[Лујџи Пирандело|Луиџи Пирандело]], Алфред Корто, [[Николае Чаушеску]] и статуа на [[Елена Чаушеску]].<ref name="AFoster" /> За време на нејзината кариера, Емилијан, исто така, создала портрети на Бурдел, Винсент д'Инди, направила барелефи за Еглизе Свети Реми во [[Ремс]] и и било нарачано да изработи 20 статуи на поранешни романски кралици за паркот во Букурешт.<ref name="AFoster" /><ref name="Benezit5">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 5 Dyck-Gemignani|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2 7000 3075 3|authors=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true">''Benezit Dictionary of Artists Volume 5 Dyck-Gemignani''. Editions Grund, Paris. 2006. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/2 7000 3075 3|<bdi>2 7000 3075 3</bdi>]].</cite></ref> Нејзиното бронзено дело од 1930 година, ''Анџела'' е во колекцијата на [[Тејт]] во Лондон.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tate.org.uk/art/artworks/emilian-angela-n05051|title=Catelogue entry: ''Angela'' 1930|work=Tate|accessdate=5 August 2021}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1983 година]] [[Категорија:Родени во 1898 година]] tljb9pq5i6jvip6znh3ideatwg4hdhx 0 1295195 4800554 4747627 2022-08-09T10:03:32Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Маргарет Меј Гилс''' (20 мај 1868 - 31 март 1949) била британска сликарка, вајарка и медалист.<ref name="Landow">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html|title=Margaret Giles's life and career|last=George Landow|authorlink=George Landow (professor)|work=www.victorianweb.org|accessdate=1 September 2020}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/stream/chemicaldiscover00tildrich/chemicaldiscover00tildrich_djvu.txt|title=Chemical Discovery and Invention in the Twentieth Century|last=Sir William A. Tilden|publisher=George Routledge & Sons|year=1917|location=London}}</ref> Таа била член на Друштвото на медалисти и изложувала на нивната прва изложба во 1898 година која се одржала во Холандската галерија во Лондон, каде што нејзиното дело „Два медали“ било позитивно критикувано. == Биографија == Гилс била родена во Клифтон, Бристол, ќерка на Ричард Вилијам Гилс, адвокат и Френсис Елизабет Гилс.<ref name="Mapping">{{Наведени вести|url=http://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib2_1203122173|title=Margaret May Giles RWA, FRIBA|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain and Ireland 1851-1951|access-date=20 June 2017}}</ref> Нејзината постара сестра била сликарот Френсис Гилс. Маргарет се школувала во средното училиште Кенсингтон и во Брисел и Хајделберг.<ref name="Landow">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html|title=Margaret Giles's life and career|last=George Landow|authorlink=George Landow (professor)|work=www.victorianweb.org|accessdate=1 September 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGeorge_Landow">[[Џорџ Лендоу (професор)|George Landow]]. [http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html "Margaret Giles's life and career"]. ''www.victorianweb.org''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 September</span> 2020</span>.</cite></ref> Таа поминала осум години во Националното уметничко училиште за обука, NATS, во Лондон.<ref name="Mapping" /> Меѓу нејзините современици на NATS, кој стана Кралски колеџ за уметност во 1896 година, биле и голем број други женски вајари, вклучувајќи ги Руби Левик, Естер Мур, Флоренс Стил, Лилијан Симпсон и Луси Гвендолен Вилијамс.<ref name="Beattie">{{Наведена книга|title=The New Sculpture|last=Susan Beattie|publisher=Paul Mellon Centre for Studies in British Art / Yale University Press|year=1983|isbn=0300033591}}</ref> Во текот на 1890-тите, Гилс освоила голем број национални награди за уметност со нејзиниот модел ''Херо'', кој победил на натпреварот за статуетки во Лондон на Уметнички сојуз во 1895 година.<ref name="Mapping" /><ref name="Beattie" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://artuk.org/discover/stories/a-look-at-britains-neglected-professional-women-sculptors|title=A look at Britain's neglected professional women sculptors|last=Pauline Rose|date=23 November 2020|work=[[Art UK]]|accessdate=23 November 2021}}</ref> Гилс била редовен излагач на Кралската академија во Лондон, со Изложбеното друштво за уметности и занаети и со Кралската академија на Западна Англија во Бристол, чиј член била и таа.<ref name="Beattie" /><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref> На Кралската академија таа покажала голем број скулптури, релјефи и медали, вклучително и еден за болнички медицински сестри и друг за Кралското хортикултурно друштво.<ref name="Landow" /> Помеѓу 1884 и 1912 година, Гилс изложувала дела и во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, Кралската шкотска академија и во уметничкиот клуб Ридли.<ref name="Landow" /> Таа се омажила за инженерот Бернард Максвел Џенкин во 1898 година.<ref name="Mapping" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Giles, Margaret}} [[Категорија:Починати во 1949 година]] [[Категорија:Родени во 1868 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 4ekl7kx4zo3vrfpd5yzeyjyds4fgfhi 4800695 4800554 2022-08-09T10:20:52Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Маргарет Меј Гилс''' (20 мај 1868 - 31 март 1949) била британска сликарка, вајарка и медалист.<ref name="Landow">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html|title=Margaret Giles's life and career|last=George Landow|authorlink=George Landow (professor)|work=www.victorianweb.org|accessdate=1 September 2020}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/stream/chemicaldiscover00tildrich/chemicaldiscover00tildrich_djvu.txt|title=Chemical Discovery and Invention in the Twentieth Century|last=Sir William A. Tilden|publisher=George Routledge & Sons|year=1917|location=London}}</ref> Таа била член на Друштвото на медалисти и изложувала на нивната прва изложба во 1898 година која се одржала во Холандската галерија во Лондон, каде што нејзиното дело „Два медали“ било позитивно критикувано. == Биографија == Гилс била родена во Клифтон, Бристол, ќерка на Ричард Вилијам Гилс, адвокат и Френсис Елизабет Гилс.<ref name="Mapping">{{Наведени вести|url=http://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib2_1203122173|title=Margaret May Giles RWA, FRIBA|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain and Ireland 1851-1951|access-date=20 June 2017}}</ref> Нејзината постара сестра била сликарот Френсис Гилс. Маргарет се школувала во средното училиште Кенсингтон и во Брисел и Хајделберг.<ref name="Landow">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html|title=Margaret Giles's life and career|last=George Landow|authorlink=George Landow (professor)|work=www.victorianweb.org|accessdate=1 September 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGeorge_Landow">[[Џорџ Лендоу (професор)|George Landow]]. [http://www.victorianweb.org/sculpture/giles/hero2.html "Margaret Giles's life and career"]. ''www.victorianweb.org''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 September</span> 2020</span>.</cite></ref> Таа поминала осум години во Националното уметничко училиште за обука, NATS, во Лондон.<ref name="Mapping" /> Меѓу нејзините современици на NATS, кој стана Кралски колеџ за уметност во 1896 година, биле и голем број други женски вајари, вклучувајќи ги Руби Левик, Естер Мур, Флоренс Стил, Лилијан Симпсон и Луси Гвендолен Вилијамс.<ref name="Beattie">{{Наведена книга|title=The New Sculpture|last=Susan Beattie|publisher=Paul Mellon Centre for Studies in British Art / Yale University Press|year=1983|isbn=0300033591}}</ref> Во текот на 1890-тите, Гилс освоила голем број национални награди за уметност со нејзиниот модел ''Херо'', кој победил на натпреварот за статуетки во Лондон на Уметнички сојуз во 1895 година.<ref name="Mapping" /><ref name="Beattie" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://artuk.org/discover/stories/a-look-at-britains-neglected-professional-women-sculptors|title=A look at Britain's neglected professional women sculptors|last=Pauline Rose|date=23 November 2020|work=[[Art UK]]|accessdate=23 November 2021}}</ref> Гилс била редовен излагач на Кралската академија во Лондон, со Изложбеното друштво за уметности и занаети и со Кралската академија на Западна Англија во Бристол, чиј член била и таа.<ref name="Beattie" /><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref> На Кралската академија таа покажала голем број скулптури, релјефи и медали, вклучително и еден за болнички медицински сестри и друг за Кралското хортикултурно друштво.<ref name="Landow" /> Помеѓу 1884 и 1912 година, Гилс изложувала дела и во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, Кралската шкотска академија и во уметничкиот клуб Ридли.<ref name="Landow" /> Таа се омажила за инженерот Бернард Максвел Џенкин во 1898 година.<ref name="Mapping" /> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Giles, Margaret}} [[Категорија:Починати во 1949 година]] [[Категорија:Родени во 1868 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 8qqpkm44ymcg5vp5wq89iv77a0b11v7 0 1295197 4800514 4746623 2022-08-09T10:00:28Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Карин Џусти''' била италијанско-американска вајарка и уметник за инсталација.<ref>{{Наведено списание|last=Lombardi|first=D. Dominick|date=June 2003|title=Signs & Symbols: A Conversation with Karin Giusti|url=http://www.giustistudio.com/pdf/sculpture2.pdf|journal=Sculpture|volume=22.5|pages=53–57}}</ref> == Список на дела == ''Уметност во Енкориџ'' (1995)<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/1995/08/04/arts/art-review-anchor-and-balm-for-restless-souls.html|title=ART REVIEW; Anchor and Balm For Restless Souls|last=Smith|first=Roberta|date=1995-08-04|work=The New York Times|access-date=2017-08-17|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ''Бела куќа/Зелена куќа'' (1995–1996)<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/1996/08/09/arts/sculpture-that-basks-in-summer.html|title=Sculpture That Basks in Summer|last=Cotter|first=Holland|date=1996-08-09|work=The New York Times|access-date=2017-08-17|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ''Безбедносна мрежа'' (1998–2000)<ref>{{Наведено списание|last=Hill|first=Joe|date=March 2000|title=Karin Giusti at Nikolai and St. John the Divine|url=http://www.giustistudio.com/gswp/wp-content/uploads/Review-Safety-Net.pdf|journal=Art in America}}</ref> ''Три сезони на фармата Блек Форест'' (2014–2016)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.american.edu/cas/museum/gallery/2014/lay-land.cfm|title=Lay of the Land: Alan Sonfist & Karin F. Gusti {{!}} American University Museum, Katzen Arts Center, Washington DC|work=www.american.edu|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Оваа инсталација е создадена за да им оддаде почит на 9/11 First Responders и, особено, на нејзиниот партнер Стивен Шварц кој почина од болести поврзани со неговите напори во обидите за спасување.<ref>{{Наведени вести|url=https://rhinohornartists.wordpress.com/2015/10/23/karin-giustis-honorem-for-first-responders/|title=Karin Giusti’s Honorem For First Responders|date=2015-10-23|work=Rhino Horn Group|access-date=2018-06-11|language=en-US}}</ref> == Награди и почести == Стипендија на Меморијалната фондација Џон Симон Гугенхајм за инсталација на скулптури (1997)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gf.org/fellows/all-fellows/karin-f-giusti/|title=John Simon Guggenheim Foundation {{!}} Karin F. Giusti|work=www.gf.org|language=en-US|accessdate=2017-08-17}}</ref> Грант за индивидуален уметник од Фондацијата Полок-Краснер(1999) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pkf-imagecollection.org/artist/Karin_Giusti/works/#!7564|title=Karin Giusti {{!}} Works {{!}} Pollock Krasner Image Collection|work=www.pkf-imagecollection.org|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Соработник на NYFA во архитектура/еколошки структури(2002) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://current.nyfa.org/post/134941414603/artists-news-arts-during-the-holidays|title=Artists News: Arts during the Holidays|last=NYFA.org|work=NYFA.org - NYFA Current|accessdate=2017-08-17}}</ref> Грант за вајари од фондацијата Вирџинија А. Грот(2002) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.virginiaagrootfoundation.org/artists/2002/61/|title=Virginia A. Groot Foundation - Artists - Karin Giusti|work=www.virginiaagrootfoundation.org|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Bogliasco Fellowship in Visual Art (2007) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bfny.org/en/fellows/directory-of-fellows/results|title=Directory of Fellows {{!}} Bogliasco Foundation|work=www.bfny.org|accessdate=2017-08-17}}</ref> == Образование == Џусти го добила своето МНР од Јеил во 1989 година, а дипломирањето на Универзитетот во Масачусетс во Амхерст во 1987 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.giustistudio.com/gswp/?p=10|title=Biography&nbsp;{{!}}&nbsp;Giusti Studio|work=www.giustistudio.com|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Од 1994 година, Џусти е професор по уметност и раководител на одделот за скулптура на колеџот Бруклин.<ref>{{Наведени вести|url=http://ncac.org/update/brooklyn-college-mfa-students-sue-nyc|title=Brooklyn College MFA Students Sue NYC|date=2006-06-15|work=National Coalition Against Censorship|access-date=2017-08-17|language=en-US}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Американски вајари]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] fqyk1326dz8ldk2uzopbj23ar08t7zh 4800649 4800514 2022-08-09T10:16:26Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Карин Џусти''' била италијанско-американска вајарка и уметник за инсталација.<ref>{{Наведено списание|last=Lombardi|first=D. Dominick|date=June 2003|title=Signs & Symbols: A Conversation with Karin Giusti|url=http://www.giustistudio.com/pdf/sculpture2.pdf|journal=Sculpture|volume=22.5|pages=53–57}}</ref> == Список на дела == ''Уметност во Енкориџ'' (1995)<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/1995/08/04/arts/art-review-anchor-and-balm-for-restless-souls.html|title=ART REVIEW; Anchor and Balm For Restless Souls|last=Smith|first=Roberta|date=1995-08-04|work=The New York Times|access-date=2017-08-17|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ''Бела куќа/Зелена куќа'' (1995–1996)<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/1996/08/09/arts/sculpture-that-basks-in-summer.html|title=Sculpture That Basks in Summer|last=Cotter|first=Holland|date=1996-08-09|work=The New York Times|access-date=2017-08-17|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> ''Безбедносна мрежа'' (1998–2000)<ref>{{Наведено списание|last=Hill|first=Joe|date=March 2000|title=Karin Giusti at Nikolai and St. John the Divine|url=http://www.giustistudio.com/gswp/wp-content/uploads/Review-Safety-Net.pdf|journal=Art in America}}</ref> ''Три сезони на фармата Блек Форест'' (2014–2016)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.american.edu/cas/museum/gallery/2014/lay-land.cfm|title=Lay of the Land: Alan Sonfist & Karin F. Gusti {{!}} American University Museum, Katzen Arts Center, Washington DC|work=www.american.edu|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Оваа инсталација е создадена за да им оддаде почит на 9/11 First Responders и, особено, на нејзиниот партнер Стивен Шварц кој почина од болести поврзани со неговите напори во обидите за спасување.<ref>{{Наведени вести|url=https://rhinohornartists.wordpress.com/2015/10/23/karin-giustis-honorem-for-first-responders/|title=Karin Giusti’s Honorem For First Responders|date=2015-10-23|work=Rhino Horn Group|access-date=2018-06-11|language=en-US}}</ref> == Награди и почести == Стипендија на Меморијалната фондација Џон Симон Гугенхајм за инсталација на скулптури (1997)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gf.org/fellows/all-fellows/karin-f-giusti/|title=John Simon Guggenheim Foundation {{!}} Karin F. Giusti|work=www.gf.org|language=en-US|accessdate=2017-08-17}}</ref> Грант за индивидуален уметник од Фондацијата Полок-Краснер(1999) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pkf-imagecollection.org/artist/Karin_Giusti/works/#!7564|title=Karin Giusti {{!}} Works {{!}} Pollock Krasner Image Collection|work=www.pkf-imagecollection.org|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Соработник на NYFA во архитектура/еколошки структури(2002) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://current.nyfa.org/post/134941414603/artists-news-arts-during-the-holidays|title=Artists News: Arts during the Holidays|last=NYFA.org|work=NYFA.org - NYFA Current|accessdate=2017-08-17}}</ref> Грант за вајари од фондацијата Вирџинија А. Грот(2002) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.virginiaagrootfoundation.org/artists/2002/61/|title=Virginia A. Groot Foundation - Artists - Karin Giusti|work=www.virginiaagrootfoundation.org|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Bogliasco Fellowship in Visual Art (2007) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bfny.org/en/fellows/directory-of-fellows/results|title=Directory of Fellows {{!}} Bogliasco Foundation|work=www.bfny.org|accessdate=2017-08-17}}</ref> == Образование == Џусти го добила своето МНР од Јеил во 1989 година, а дипломирањето на Универзитетот во Масачусетс во Амхерст во 1987 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.giustistudio.com/gswp/?p=10|title=Biography&nbsp;{{!}}&nbsp;Giusti Studio|work=www.giustistudio.com|language=en|accessdate=2017-08-17}}</ref> Од 1994 година, Џусти е професор по уметност и раководител на одделот за скулптура на колеџот Бруклин.<ref>{{Наведени вести|url=http://ncac.org/update/brooklyn-college-mfa-students-sue-nyc|title=Brooklyn College MFA Students Sue NYC|date=2006-06-15|work=National Coalition Against Censorship|access-date=2017-08-17|language=en-US}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Американски вајари]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] fe64p1vye84im9olhkfdt2rmmui3338 0 1295198 4800579 4785319 2022-08-09T10:04:27Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Ана Дабис''' (1847-13 март 1927) била германска вајарка која поминала голем дел од својата кариера во Британија. == Биографија == Дабис била родена на островот [[Риген]] во Германија, каде што нејзиниот татко бил свештеник.<ref name="MapAD">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358|title=Miss Anna Dabis|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 March 2020}}</ref> Откако нејзините родители починале на рана возраст, Дабис била воспитана од роднини пред да се преселила во Англија околу 1881 година за да преземела учителска позиција.<ref name="MapAD" /> Таа се запишала на Националното уметничко училиште за обука во Јужен Кенсингтон каде ѝ предавала скулптура од Едуард Лантери и освоила сребрен медал на Националниот натпревар во 1885 година.<ref name="MapAD" /> Дабис почнала да произведува медали, бисти, глави и статуетки, често во бронза и помеѓу 1888 и 1895 година изложила десет дела на Кралската академија во Лондон.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Таа го поддржувала движењето на суфражетите и во 1889 година ја потпишала Декларацијата во корист на правото на глас на жените.<ref name="MapAD">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358|title=Miss Anna Dabis|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 March 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFUniversity_of_Glasgow_History_of_Art_/_HATII2011">University of Glasgow History of Art / HATII (2011). [https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358 "Miss Anna Dabis"]. ''Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2020</span>.</cite></ref> По долги години живеење во Лондон, Дабис се преселила во Саутфлит во Кент.<ref name="SG2019" /> Кралскиот колеџ во Лондон ја држи нејзината бронзена гипс биста на Фрида Монд.<ref name="MapAD" /> == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Dabis, Anna}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1927 година]] [[Категорија:Родени во 1847 година]] [[Категорија:Жени уметници]] 5q686du09pz7ozjfekqzykri5sfm64a 4800694 4800579 2022-08-09T10:20:48Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Ана Дабис''' (1847-13 март 1927) била германска вајарка која поминала голем дел од својата кариера во Британија. == Биографија == Дабис била родена на островот [[Риген]] во Германија, каде што нејзиниот татко бил свештеник.<ref name="MapAD">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358|title=Miss Anna Dabis|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 March 2020}}</ref> Откако нејзините родители починале на рана возраст, Дабис била воспитана од роднини пред да се преселила во Англија околу 1881 година за да преземела учителска позиција.<ref name="MapAD" /> Таа се запишала на Националното уметничко училиште за обука во Јужен Кенсингтон каде ѝ предавала скулптура од Едуард Лантери и освоила сребрен медал на Националниот натпревар во 1885 година.<ref name="MapAD" /> Дабис почнала да произведува медали, бисти, глави и статуетки, често во бронза и помеѓу 1888 и 1895 година изложила десет дела на Кралската академија во Лондон.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Таа го поддржувала движењето на суфражетите и во 1889 година ја потпишала Декларацијата во корист на правото на глас на жените.<ref name="MapAD">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358|title=Miss Anna Dabis|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 March 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFUniversity_of_Glasgow_History_of_Art_/_HATII2011">University of Glasgow History of Art / HATII (2011). [https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1271849358 "Miss Anna Dabis"]. ''Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2020</span>.</cite></ref> По долги години живеење во Лондон, Дабис се преселила во Саутфлит во Кент.<ref name="SG2019" /> Кралскиот колеџ во Лондон ја држи нејзината бронзена гипс биста на Фрида Монд.<ref name="MapAD" /> == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Dabis, Anna}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Починати во 1927 година]] [[Категорија:Родени во 1847 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] ojqpw3m7vy812xzsyp03hj6x52q19xy 0 1295202 4800681 4746624 2022-08-09T10:19:12Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Татјана Сергеевна Данилјанс''' (родена 1971) е [[Руси|руски]] филмски режисер, фотограф и поет. Таа има [[Ерменци|ерменско]] потекло. Студирала во [[Москва]], потоа во колекцијата Пеги Гугенхајм во [[Венеција]], Италија. Во 1997 година посетувала курсеви кај Анджеј Вајда. Нејзините филмови вклучуваат ''U'', {{Јаз|ru|Фрески снов}} („''Фрески од соништата''“), {{Јаз|ru|Сад, который скрыт}} („''Скриената градина''“) и други, и нејзините поетски книги {{Јаз|ru|Венецианское}} („''Венецијански'' [''Песни'']“, 2005) и {{Јаз|ru|Белое}} („ ''Бели'' [''Песни'']“, 2006 година). Таа беше наградена со италијанската награда за поезија Носајд во 2008 година. Во 2011 година, таа го изложи својот проект ''Anima Russa'' („''Руска душа''“), составен од фотографии и стаклени скулптури, во галерија за современа уметност на Venice Projects, во Венеција.<ref>http://veniceprojects.com/site/previous-exhibitions.php veniceprojects.com</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.gif.ru/afisha/fotobiennale2010/traffic-jam/ Центр современного искусства (Москва) — Татьяна Данилянц «Сообраќаен метеж»] * [http://www.gallerykino.ru/artists.php?id=47 Татьяна Данилянц] * http://magazines.russ.ru/authors/d/danilyants/ [[Категорија:Родени во 1969 година]] [[Категорија:Руски фотографи]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Статии со микроформати hAudio]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] snu42lyfohj7byf65197xxp2qdrb3gc 0 1295206 4800696 4747629 2022-08-09T10:21:28Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki  '''Галина Санко''' (1904–1981) била руска [[Фотограф|фотографка]] која работела како фоторепортер и била една од само петте жени кои служеле како воен фотограф за време на [[Втора светска војна|Втората светска војна]]. Таа била една од најпознатите [[Советски Сојуз|советски]] фотографи и позната на Запад, освојувајќи награди и дома и во странство. == Биографија == Галина Захаровна Санко била родена во 1904 година{{Sfn|Евангели|2016}} и како дете била импресионирана од фотографиите на жени новинарки во списанија како ''Spark'' и ''Spotlight''. Посетувала курсеви по фотографија за да стекнела основно разбирање за техниките, а потоа работела како лаборант во редакцијата на весникот ''Воден транспорт''.{{Sfn|Зайцева|Кожокарь|2016}} До почетокот на 1930-тите, таа станала професионален фотограф и побарала да учествува во експедиција на Арктикот.{{Sfn|Евангели|2016}} Таа отишла со мразокршачот Красин на [[Камчатка|полуостровот Камчатка]] и командантските острови{{Sfn|Евангели|2016}} и презимувала на островот Врангел фотографирајќи ја областа и го посетила споменикот на [[Витус Беринг]] на Беринговиот остров.{{Sfn|Зайцева|Кожокарь|2016}} Санко, исто така, фотографирала патување до Далечниот Исток,{{Sfn|Евангели|2016}} но својот вистински повик го нашла во фоторепортерството за време на [[Втора светска војна|Втората светска војна]].{{Sfn|Зайцева|Кожокарь|2016}} По прогонот на нејзиниот сопруг во 1938 година, Санко го посветила својот живот на фотографијата. Кога избувнала војната, таа побарала да оди на фронтот како воен дописник.{{Sfn|Lin|2015}} Првично, Санко се обучила како медицинска сестра, а потоа студирала возење и автомеханика.{{Sfn|Roth|Olson|1997}} Таа ги преврзала ранетите и откако ја докажала својата подготвеност за битка{{Sfn|Lin|2015}} ѝ било дозволено да биде една од само петте жени кои служеле како воени фотографи.{{Sfn|Roth|Olson|1997}} Работела за списанието ''Frontline Illustration'' и фотографирала битки во Курск, [[Москва]] и [[Волгоград|Сталинград]],{{Sfn|Евангели|2016}} фотографирајќи во Брјанск и Донската кампања во близина на Сталинград. Во 1944 година, за време на северната офанзива, таа направила фотографии од опсадата на [[Санкт Петербург|Ленинград]]. {{Sfn|Roth|Olson|1997}} При крајот на војната, таа направила фотографии од борбите против Јапонија. Таа била тешко повредена двапати за време на војната.{{Sfn|Евангели|2016}} {{Sfn|Lin|2015}} Во филмот ''Диви мед'' (1967) врз основа на романот на Леонид Первомаиски, имало сцена заснована на вистински настан во кој Санко набргу побегнала од пукање од германски тенк.{{Sfn|Lin|2015}} [[Податотека:Konclagers.jpg|мини| Изведена фотографија од руски деца во поранешен камп за трансфер во [[Петрозаводск]] на 29 јуни 1944 година, еден ден откако Финците ја напуштија областа. Знакот на [[Фински јазик|фински]] и [[Руски јазик|руски]] гласи: ''„Трансферен камп.'' ''Влезот во кампот и дружењето преку оградата е забрането, насилниците ќе бидат стрелани“.'']] На крајот на војната, Санко работела за списанието ''Spark''{{Sfn|Евангели|2016}} но до 1960-тите, нејзината работа била забранета и скриена во архива. Обвинета за искривување на вистината, со нејзините фотографии од ослободувањето на логорот Петрозаводск, Санко била ослободена кога 20 години по војната, се вратила во [[Република Карелија]] и пронашла едно од децата што ги фотографирала во логорот. По објавувањето на „Клаудија 20 години подоцна“, нејзината архива била отворена во 1966 година{{Sfn|Зайцева|Кожокарь|2016}} и Санко учествувала на многу фотографски изложби дома и во странство. Таа била наградена со Орден на Црвена звезда. Санко починала во Москва во 1981 година.{{Sfn|Евангели|2016}} == Наследство == Најмалку една од нејзините слики, „Заробеници на фашизмот“ била искористена како доказ во судските процеси во [[Нирнбершки процес|Нирнберг]].{{Sfn|''Gdovskaya Zarya Gazeta''|2012}} Во 1966 година, на меѓународната изложба „Интерпресфото-66“ во Москва, Санко добила златни медали за секоја нејзина фотографија „Затвореници на фашизмот“ и „Дваесет години подоцна“. Две години подоцна, на една париска изложба, нејзините фотографии од ослободувањето на [[Петрозаводск]] ја добиле Големата награда.{{Sfn|Lin|2015}} Во 1981 година, Санко ја добила титулата „Почесен граѓанин на градот Гдов“ за нејзините фотографии кои го документирале пустошот на градот во 1944 година и неговото ослободување од нацистичката окупација.{{Sfn|''Gdovskaya Zarya Gazeta''|2012}} Дарот на Санко не бил да ја фотографира војната, туку резултатите од битката врз самите војници, пејзажот или неборците. Иако главно непознати на Запад, советските фотографи и фоторепортери почнале да се пробиваат од зад [[Железна завеса|Железната завеса]] во 1990-тите. Во 1996 година, Кристи во Њујорк продала 279 отпечатоци од 24 фотографи, вклучувајќи ја и Санко, на колекционер во Сан Франциско. Две од фотографиите на Санко, едната покажувала чизми на паднатите германски војници покриени со снег и другата „Пролет во Украина“ (1943), ја прикажувале идиличната села на која смртно ранет германски војник лежел во тревата со својот шлем. Во парче објавено во ''Њујорк Тајмс''.{{Sfn|Loke|1996}} == Народи == === Citations === {{Наводи|30em}} === Библиографија ===   == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20160520015305/http://julia-lj.livejournal.com/16557.html Partial works] {{Нормативна контрола}} {{DEFAULTSORT:Sanko, Galina}} [[Категорија:Руски фотографи]] [[Категорија:Починати во 1981 година]] [[Категорија:Родени во 1904 година]] [[Категорија:Статии со извори на руски (ru)]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] sjfkab2qzacy4e4npc166usymj1h560 0 1295207 4800658 4793846 2022-08-09T10:17:41Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Марла Борди''' (родена 1918 година) беше советски фотограф за вести и офицер за односи со јавноста во [[Обединети нации|Обединетите нации]]. == Живот и кариера == Марла Борди е родена во [[Торопец]] (Торопец), Гувернерот Псков, Русија, 400 км западно од [[Москва]] во 1918 година, а дипломирала на факултетот за странски јазици во Москва.  Борди работела како [[Фотоновинарство|фотограф на вести]] во [[Виена]], [[Париз]] и [[Њујорк (град)|Њујорк]], каде што студирала на Факултетот за модемска фотографија (SMP), основана во 1939 година на 487 Парк Авену, Њујорк.<ref>see advertisement in Popular Photography, Jan. 1957, Vol. 40, No. 1, 47</ref> Течно зборувала руски, англиски, француски, германски и шпански и таа била една од четирите фотографи на печатот вработени во Њујорк во Секцијата за филмови и визуелни информации на [[Секретаријат на ООН|Секретаријатот на Обединетите нации]] во нејзиниот Оддел за информации од јавен карактер (ДПИ), основан во 1946.<ref name="ReferenceA">Bruce Downes ‘Photography at the United Nations’ in Popular Photography Jun 1947 Vol. 20, No. 6, 181</ref>.<ref name="ReferenceA"/> Нејзините фотографии беа широко дистрибуирани во различни медиуми во форма на соопштенија за печатот, постери и брошури и како едукативни филмски ленти (мултимедијален формат од средината на векот). == Забележлива работа == Мурален отпечаток од нејзината фотографија од [[Генерално собрание на ООН|Генералното собрание на Обединетите нации]] се појави како најголема слика на светската турнеја изложба „Семејството на човекот “ на Едвард Стајхен.<ref>Hurm, Gerd (2018) 'Reassessing Roland Barthes's Myth of The Family of Man' in Hurm, Gerd, (editor.); Reitz, Anke, (editor.); Zamir, Shamoon, (editor.) (2018), ''The family of man revisited : photography in a global age'', London I.B.Tauris, {{ISBN|978-1-78672-297-3}}, 29, 102</ref> Копија се чува во колекцијата Медисон Дигитална база на податоци за слики (МДИД) на Универзитетот Џејмс Медисон и 1141 слика од неа може да се пристапи во архивата за вести и медиуми на Обединетите нации. [https://www.unmultimedia.org/photo/gallery.jsp?query=Maria%20Bordy&startat=0&sf=date&so=0] == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1918 година]] [[Категорија:Руски фотографи]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 4pmospdo2jbo4sxevv10jjo9c1ubfj4 0 1295208 4800679 4747097 2022-08-09T10:19:04Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Сим Чи Јин''' (роденa 1978) е фотографка од Сингапур, со седиште помеѓу Пекинг, Кина,<ref name="bio">{{Наведена мрежна страница|url=http://chiyinsim.com/bio/|title=Bio|last=Sim Chi Yin.|date=28 August 2017|accessdate=2018-06-30}}</ref> <ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}</ref> и Лондон. Таа работи како документарен фотограф и уметник кој води само-режирани проекти во Азија и е „заинтересирана за историјата, меморијата и миграцијата и нејзините последици“. <ref name="bio" /> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.worldpressphoto.org/people/sim-chi-yin|title=Sim Chi Yin|work=World Press Photo|access-date=2018-06-30}}</ref> Покрај фотографијата, таа користи филм, звук, текст и архивски материјал.<ref name="bio" /> ''Долг пат дома: патувања на индонезиските работници мигранти'' беше објавен во 2011 година. Таа е наградена со стипендија за социјална правда и фотографија од Фондацијата Магнум и наградата Крис Хондрос. == Животот и работата == Сим е родена во [[Сингапур]]. Таа читала историја и меѓународни односи на Лондонската школа за економија на стипендија.<ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/ "Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography"]. ''[[Британски весник за фотографија|British Journal of Photography]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> Таа девет години работеше како новинарка во печатени медиуми и странски дописник во ''„Стрејтс Тајмс“''.<ref name="time-ming">{{Наведена мрежна страница|url=http://time.com/3906531/how-pdns-30-influenced-photographers-over-the-years/|title=How PDN's 30 Influenced Photographers Over the Years|last=Ming|first=Ye|work=Time|accessdate=2018-06-30}}</ref> <ref name="time-laurent-2014">{{Наведена мрежна страница|url=http://time.com/3810478/sim-chi-yin-joins-vii-photo-as-an-interim-member/|title=Sim Chi Yin Joins VII Photo as an Interim Member|last=Laurent|first=Olivier|work=Time|accessdate=2018-06-30}}</ref> Во 2010 година дала отказ за да работи со полно работно време како фотограф.<ref name="time-ming" /> <ref name="time-laurent-2014" /> За четири години таа работеше како [[Фотоновинарство|фоторепортер]], добивајќи редовни задачи од ''[[The New York Times|Њујорк Тајмс]].''<ref name="time-laurent-2014" /> Нејзиното прво големо дело беше „Племето на стаорци“, за работниците во Пекинг.<ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/ "Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography"]. ''[[Британски весник за фотографија|British Journal of Photography]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> <ref name="gup">{{Наведени вести|url=http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|title=A Subtle Place: An Interview with Sim Chi Yin|last=x-publishers|access-date=2018-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20181116215820/http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|archive-date=2018-11-16|publisher=GUP Magazine}}</ref> Беше објавено нашироко<ref name="gup" /> и беше прикажан на Rencontres d'Arles во 2012 година.<ref name="bjp-seymour" /> Сим поминал четири години фотографирајќи кинески рудари за злато кои живеат со професионалната белодробна болест [[силикоза]], објавена во фото-есејот „Умирање да дишам“,<ref>{{Наведени вести|url=https://www.pdnonline.com/features/photographer-interviews/right-thing-sim-chi-yin-ethical-choices/|title=Do the Right Thing: Sim Chi Yin on Ethical Choices|date=15 April 2017|work=PDN Online|access-date=2018-11-16}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/singapore-photojournalist-sim-chi-yin-driven-by-sense-of-social-justice|title=Singapore photojournalist Sim Chi Yin driven by sense of social justice|last=hermes|date=30 January 2016|work=The Straits Times|access-date=2018-11-16}}</ref> голем дел од него за Хе Куангуи, исто така тема на краток филм.<ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/ "Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography"]. ''[[Британски весник за фотографија|British Journal of Photography]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> <ref name="gup">{{Наведени вести|url=http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|title=A Subtle Place: An Interview with Sim Chi Yin|last=x-publishers|access-date=2018-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20181116215820/http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|archive-date=2018-11-16|publisher=GUP Magazine}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFx-publishers">x-publishers. [https://web.archive.org/web/20181116215820/http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin "A Subtle Place: An Interview with Sim Chi Yin"]. GUP Magazine. Archived from [http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin the original] on 2018-11-16<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-11-16</span></span>.</cite></ref> Таа беше нарачана како фотограф за [[Нобелова награда за мир|Нобеловата награда за мир]] во 2017 година да работи за нејзиниот победник, Меѓународната кампања за укинување на нуклеарното оружје.<ref name="elle">{{Наведени вести|url=https://www.elle.com/it/magazine/storie-di-donne/a20083276/sim-chi-yin-vince-premi-nobel-nucleare/|title=La storia audace di Sim Chi Yin, la fotografa da Nobel per la Pace che riflette sul nucleare senza mezzi termini|date=15 June 2018|work=ELLE|access-date=2018-06-30}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.straitstimes.com/world/first-singaporean-nobel-peace-prize-photographer-creates-nuclear-exhibition|title=First Singaporean Nobel Peace Prize photographer Sim Chi Yin creates nuclear exhibition|last=hermesauto|date=9 December 2017|work=The Straits Times|access-date=2018-06-30}}</ref> Нејзините фотографии од сличности во пејзажите поврзани со нуклеарното оружје, како во САД, така и долж границата меѓу Кина и Северна Кореја, беа изложени во музејот на Нобеловиот центар за мир во Осло, Норвешка.<ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/ "Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography"]. ''[[Британски весник за фотографија|British Journal of Photography]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> Во 2014 година таа стана привремен член на VII Фото агенција,<ref name="time-laurent-2014">{{Наведена мрежна страница|url=http://time.com/3810478/sim-chi-yin-joins-vii-photo-as-an-interim-member/|title=Sim Chi Yin Joins VII Photo as an Interim Member|last=Laurent|first=Olivier|work=Time|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLaurent">Laurent, Olivier. [http://time.com/3810478/sim-chi-yin-joins-vii-photo-as-an-interim-member/ "Sim Chi Yin Joins VII Photo as an Interim Member"]. ''Time''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://viiphoto.com/contentNewsletter/PressReleases/SimChiYin-Becomes-VII-Member/|title=Sim Chi Yin Joins VII as Member Photographer|work=viiphoto.com|accessdate=2018-06-30}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/newly-minted-vii-photographer-sim-chi-yins-selected-works|title=Newly minted VII photographer Sim Chi Yin's selected works|last=migration|date=10 July 2014|work=The Straits Times|access-date=2018-11-16}}</ref> полноправен член во 2016 година<ref name="gup">{{Наведени вести|url=http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|title=A Subtle Place: An Interview with Sim Chi Yin|last=x-publishers|access-date=2018-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20181116215820/http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin|archive-date=2018-11-16|publisher=GUP Magazine}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFx-publishers">x-publishers. [https://web.archive.org/web/20181116215820/http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin "A Subtle Place: An Interview with Sim Chi Yin"]. GUP Magazine. Archived from [http://www.gupmagazine.com/articles/a-subtle-place-an-interview-with-sim-chi-yin the original] on 2018-11-16<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-11-16</span></span>.</cite></ref> потоа замина во 2017 година<ref name="bjp-seymour">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/|title=Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-30}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bjp-online.com/2018/06/sim-chi-yin/ "Sim Chi Yin investigates the Fallout – British Journal of Photography"]. ''[[Британски весник за фотографија|British Journal of Photography]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> Во 2018 година таа стана номинирана членка на Magnum Photos.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.bjp-online.com/2018/06/magnum-nominees/|title=Magnum Photos’ international new wave of Nominees – British Journal of Photography|work=[[British Journal of Photography]]|accessdate=2018-06-29}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.magnumphotos.com/newsroom/updates-2018-magnum-photos-annual-general-meeting/|title=Updates from the 2018 Magnum Photos Annual General Meeting|date=26 June 2018|work=[[Magnum Photos]]|accessdate=2018-06-29}}</ref> Сим моментално е докторант со стипендија на Кралскиот колеџ во Лондон, истражувајќи ја британската Малаја.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/arts/nobel-peace-prize-photographer-on-a-roll|title=Nobel Peace Prize photographer on a roll|last=hermes|date=30 July 2018|work=The Straits Times|accessdate=2019-02-15}}</ref> == Публикации од Сим == * ''Долгиот пат дома: патувања на индонезиските работници мигранти.'' Џакарта: [[Меѓународна организација на трудот]], 2011 година.{{ISBN|9789221249955}}. == Кратки филмови == * ''Dying To Breathe'' (2015) – 10 минутен филм, режиран и снимен од Сим * ''Повеќето луѓе молчеа'' (2017) – филм од 3:40 минути со аудио звучен пејзаж, режиран и снимен од Сим == Награди == * 2010: Стипендија за социјална правда и фотографија на Фондацијата Магнум на Универзитетот во Њујорк<ref name="elle">{{Наведени вести|url=https://www.elle.com/it/magazine/storie-di-donne/a20083276/sim-chi-yin-vince-premi-nobel-nucleare/|title=La storia audace di Sim Chi Yin, la fotografa da Nobel per la Pace che riflette sul nucleare senza mezzi termini|date=15 June 2018|work=ELLE|access-date=2018-06-30}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.elle.com/it/magazine/storie-di-donne/a20083276/sim-chi-yin-vince-premi-nobel-nucleare/ "La storia audace di Sim Chi Yin, la fotografa da Nobel per la Pace che riflette sul nucleare senza mezzi termini"]. ''ELLE''. 15 June 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-30</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.magnumfoundation.org/photography-andhumanrights/|title=Photography and Human Rights|work=Magnum Foundation|accessdate=2018-06-30}}</ref> * 2013: Финалист, В. Јуџин Смит Грант за хуманистичка фотографија од Меморијалниот фонд на В. Јуџин Смит<ref name="elle" /> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://smithfund.org/category/announcements|title=Announcements|work=W. Eugene Smith Memorial Fund|accessdate=2018-06-30}}</ref> * 2014: ''Нејзината светска'' млада жена постигната<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://womanoftheyear.herworld.com/2014-sim-chi-yin|title=Young Woman Achiever 2014 Sim Chi Yin – Her World Woman of The Year|work=[[Her World]]|accessdate=2018-06-30}}</ref> * 2018: Награда Крис Хондрос од Гети Имиџис и Фондот Крис Хондрос<ref name="elle" /> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2018/04/25/lens/sim-chi-yin-a-patient-photographer-wins-chris-hondros-award.html|title=Sim Chi Yin, a Patient Photographer, Wins Chris Hondros Award|access-date=2018-06-30}}</ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://pdnpulse.pdnonline.com/2018/04/sim-chi-yin-wins-2018-getty-images-chris-hondros-fund-award.html|title=Sim Chi Yin Wins 2018 Getty Images and Chris Hondros Fund Award|date=25 April 2018|work=PDNPulse|access-date=2018-06-30}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Матична|chiyinsim.com}} * [https://www.theguardian.com/travel/video/2014/nov/28/singapore-city-photojournalist-sim-chi-yin-video „Животот во Сингапур низ објективот на фоторепортер – видео“] * [https://vimeo.com/152304894 ''Dying To Breathe''] – 10 минутен филм на Vimeo {{Authority control (arts)}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1978 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] b8l3mm289u041l4ro7vodfce7jqql84 0 1295210 4800625 4746629 2022-08-09T10:14:05Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki Ала Ал-Ерјани (родена 1990 година) е филмограф, фотограф, писателка и феминистичка активистка од [[Јемен]].<ref>Benjamin Wiacek, [https://www.fairobserver.com/region/middle_east_north_africa/meet-yemeni-feminist/ Meet a Yemeni Feminist], ''La Voix du Yemen'', 12 May 2013. Republished ''Fair Observer'', 26 October 2013. Accessed 14 March 2020.</ref> == Живот == Родена во [[Египет]], Ал-Ерјани израснала во [[Сана]]. По дипломирањето за дигитален филм и телевизија на Универзитетот Лимкоквинг, таа се вратила во Јемен во 2012 година. Во април 2013 година Ал-Ерјани го основаше Јеменското феминистичко движење, проект на [[Фејсбук]] и [[Твитер]], и последователно се соочи со закани за нејзиното промовирање на [[Женски права|правата на жените]].<ref>Helle Duus Alex, [http://sistaenable.org/Our-Ambassadors/ambassador-yemen.html Ambassador Yemen], ''SistaEnable''. Accessed 20 March 2020.</ref> Во 2013 година Ал-Ерјани била една од првите што пишувале за случајот на Нада ал-Ахдал, десетгодишното девојче кое постави кратко видео на [[YouTube]] во кое се жали дека ја [[Принуден брак|принудуваат да склучи брачен договор]]. Таа ја нагласи разликата во ставовите меѓу руралните и урбаните средини: „Ако одите во мало село, ќе ви кажат дека е луда што бега од родителите, ако одите во овие села, се мажат осумгодишници... Овде во градот, каде луѓето се генерално пообразовани и свесни, би ти кажале дека тоа не треба да се случи.“ == Филмографија == Ал-Ерјани има режирано два кратки филма, ''Увид'' (2011) и ''Скршен'' (2016). == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Imdb име|7774439}} * [https://www.girlsglobe.org/2019/11/20/alaa-al-eryani-courageous-self-love/ Алаа Ал-Ерјани: Храбра самољубие], ''глобус за девојки'', 20 ноември 2019 година [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1990 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 90plcewc2q259yagquxpztwf732t456 0 1295212 4800657 4795086 2022-08-09T10:17:37Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Маргарет Михаелис-Сакс''' (родено Грос, 1902 – 1985) била австриско-австралиска фотографка со полско-еврејско потекло. Покрај нејзините многубројни портрети, траен историски интерес се нејзините архитектонски сцени од [[Барселона]] и нејзините слики од еврејскиот кварт во [[Краков]] во 1930-тите. == Ран живот == Родена во Џидиц во близина на Биелско во јужна [[Полска]] (тогаш Австроунгарија) на 6 април 1902 година, таа била ќерка на Хајнрих Грос, богат еврејски лекар. Студирала фотографија на виенскиот Графички наставно-истражувачки институт од 1918 до 1921 година.<ref name="adb">[http://adb.anu.edu.au/biography/michaelis-margarethe-14956 Helen Ennis, "Michaelis, Margarethe (1902–1985)"], ''Australian Dictionary of Biography''. Retrieved 14 March 2013.</ref> == Кариера == Во 1922 година, сè уште во [[Виена]], таа првпат работеше одреден период во ''Студиото на Ора'' пред да помине неколку години во ''Ателје за Портрет фотографија'' .Таа продолжила да работи за ''Binder Photographie'' во Берлин и ''Fotostyle'' во Прага, и конечно се вратила во Берлин во 1929 година за да работи наизменично за различни студија за време на тешките времиња на депресијата.<ref name="nga">[http://nga.gov.au/Michaelis/ Helen Ennis, "Margaret Michaelis: Love, loss and photography"]. National Gallery of Australia. Retrieved 14 March 2013.</ref> Во октомври 1933 година, таа се омажила за Рудолф Михаелис, кој, како анархосиндикалист, речиси веднаш бил уапсен и затворен од нацистите. Во декември 1933 година, по ослободувањето на Рудолф, парот се преселил во Шпанија, но набргу потоа се разделиле. Во [[Барселона]], Михаелис отворил свое студио, Фото-елис. Соработувајќи со група архитекти, таа продуцирала документарни слики од прогресивната архитектура кои беа објавени во каталонски списанија, по почетокот на граѓанската војна.<ref name="adb"/> По враќањето во Полска во 1937 година, таа добила германски пасош, заминала во Лондон и, во септември 1939 година, емигрирала во Австралија, прво работејќи како куќна помошничка во [[Сиднеј]]. Во 1940 година, таа го отворила своето „Фото-студио“, станувајќи една од ретките жени фотографи во Сиднеј. Таа била специјализирана за портрети, особено на Европејци, Евреи и луѓе во уметноста, многу објавени во ''Австралија'' и ''австралиската фотографија''.<ref name="nga"/> Членка на здруженијата на фотографи на Нов Јужен Велс и Австралија, во 1941 година таа беше единствената жена што се приклучила на Институтот за фотографски илустратори.<ref name="adb"/> Фотографската кариера на Маргарет Михаелис завршила во 1952 година како резултат на слабиот вид. Во 1960 година се омажила за Алберт Џорџ Сакс, трговец со стакло. Таа починала на 10 октомври 1985 година во [[Мелбурн]].<ref name="adb"/> == Стилови == Во нејзиниот ран живот, Михаелис го користела остриот фокус и понекогаш невообичаените гледни точки на модернистичката фотографија додека нејзините портрети се обидуваа да ја откријат психолошката суштина на нејзините сетери. Нејзините портрети првенствено биле фокусирани на доловување на животите на еврејските имигранти. Од особено значење е малиот сет на сцени од еврејскиот пазар во [[Краков]] снимени во 1930-тите. Хелен Енис од Националната галерија на Австралија изјавила дека сликите „ја носат тежината на историјата, нудејќи визуелна трага на начин на живот што бил уништен од [[Фашизам|фашизмот]]."<ref name="nga"/> Михаелис исто така сакала автопортретирање користејќи ги пејзажите околу Сиднеј и Мелбурн како нејзина позадина. == Изложби == * 1987: Ретроспектива, Национална галерија на Австралија * 1998: Институт Валенсијано де Арте Модерно Центар Хулио Гонзалез, [[Валенсија]] * 2005: Ретроспектива, Национална галерија на Австралија == Наводи == {{Наводи}} == Понатамошно читање == * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=bOFTAAAAMAAJ|title=Margaret Michaelis: love, loss and photography|last=Ennis|first=Helen|date=30 October 2005|publisher=National Gallery of Australia|isbn=978-0-642-54120-8}} * {{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=wgoFxfSTfYAC|title=The Australian People: An Encyclopedia of the Nation, its People and their Origins|last=Jupp|first=James|date=2001|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0521807890|pages=179}} == Надворешни врски == * [http://nga.gov.au/Google/SiteSearch.cfm?q=margaret+michaelis+national+gallery Примери за работа на Маргарет Михаелис од Националната галерија на Австралија] * [http://pic.nypl.org/constituents/289472 Статијата на Маргарет Михаелис во Јавната библиотека во Њујорк] [[Категорија:Австриски Евреи]] [[Категорија:Починати во 1985 година]] [[Категорија:Родени во 1902 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 5adud7o6uygvt0oybedoipooi1kn7mb 0 1295215 4800663 4747098 2022-08-09T10:18:05Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[File:Foto_galatasaray-book_cover.jpg|десно|мини| Мерјам Сахинјан и нејзиното студио Фото Галатасарај]] '''Мерјам Шахинјан''' (1911 година во Сивас &#x2013; 1996 година во [[Истанбул]], Турција) била позната фотографка која се смета за прва жена студио фотографка во [[Турција]].<ref name="First Woman Photographer in Turkey">{{Наведени вести|url=http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber|title=İlk kadın stüdyo fotoğrafçılardan Maryam Şahinyan (First Woman Studio Photographer: Maryam Sahinyan)|last=Altan|first=Sanem|date=Dec 12, 2011|work=Vatan|access-date=26 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140313182157/http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber|archive-date=13 March 2014|language=Turkish}}</ref> Таа била од [[Ерменија|ерменско]] потекло.<ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?">{{Наведена мрежна страница|url=http://saltonline.org/en/141/|title=Who was Maryam Sahinyan?|last=Serttas|first=Tayfun|publisher=SALT|accessdate=26 November 2012}}</ref> == Живот == Марјам Шахинјан е родена во Шахинјан Конаги, сега познат како Камли Кошк во центарот на градот Сивас, [[Турција]].<ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?">{{Наведена мрежна страница|url=http://saltonline.org/en/141/|title=Who was Maryam Sahinyan?|last=Serttas|first=Tayfun|publisher=SALT|accessdate=26 November 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSerttas">Serttas, Tayfun. [http://saltonline.org/en/141/ "Who was Maryam Sahinyan?"]. SALT<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 November</span> 2012</span>.</cite></ref> Нејзиниот дедо, Паша, бил претставник на Сивас во првиот [[Прва уставна ера (Отоманско Царство)|отомански парламент]] основан во 1877 година.<ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?" /> Семејството на Мерјам Шахинјан се преселило во [[Истанбул]] преку [[Самсун]] оставајќи зад себе имот како што е Шахинјан Конак, 5 мелници за брашно и големи количини недвижен имот. <ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?" /> Семејството се населило во областа Харбије во Истанбул и набрзо се прилагодило на новиот начин на живот под републиканската ера на Турската Република. Таа присуствуваше во локалното ерменско училиште Есајан. Таткото на Мерјам Шахинјан, Михран, беше страшно заинтересиран за фотографија. Во 1933 година започнал да работи во фотографското студио Галатасарај во областа [[Бејоглу]] во Истанбул. Во 1936 година, мајката на Мерјам Дикранухи умрела ненадејна и го оставила семејството финансиски затегнато. Поради овие околности, Мерјам била принудена да го напушти француското училиште Сен-Пулшери во кое посетувала за да му помогне на својот татко да излезе во студиото. До 1937 година, со цел да го помогне финансискиот товар на семејството, таа започна самостојно да управува со студиото. Марјам Шахинјан раководеше со студиото до 1985 година. Таа почина во нејзиниот дом на Ханимефенди Сокак во Шишли во 1996 година и е погребана на ерменските гробишта Шишли.<ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?">{{Наведена мрежна страница|url=http://saltonline.org/en/141/|title=Who was Maryam Sahinyan?|last=Serttas|first=Tayfun|publisher=SALT|accessdate=26 November 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSerttas">Serttas, Tayfun. [http://saltonline.org/en/141/ "Who was Maryam Sahinyan?"]. SALT<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 November</span> 2012</span>.</cite></ref> Шахинјан зад себе оставил фотографска архива составена од приближно 200.000 слики. Мерјам Сахинјан се смета за првата жена фотограф во Турција.<ref name="First Woman Photographer in Turkey">{{Наведени вести|url=http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber|title=İlk kadın stüdyo fotoğrafçılardan Maryam Şahinyan (First Woman Studio Photographer: Maryam Sahinyan)|last=Altan|first=Sanem|date=Dec 12, 2011|work=Vatan|access-date=26 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140313182157/http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber|archive-date=13 March 2014|language=Turkish}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAltan2011">Altan, Sanem (Dec 12, 2011). [https://web.archive.org/web/20140313182157/http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber "İlk kadın stüdyo fotoğrafçılardan Maryam Şahinyan (First Woman Studio Photographer: Maryam Sahinyan)"]. ''Vatan'' (in Turkish). Archived from [http://haber.gazetevatan.com/ilk-kadin-studyo-fotografcilardan-maryam-sahinyan/416501/4/Haber the original] on 13 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 November</span> 2012</span>.</cite> [[Category:CS1 Turkish-language sources (tr)]]</ref> Знаела француски, италијански, ерменски и турски јазик.<ref name="Salt: Who was Maryam Sahinyan?" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1996 година]] [[Категорија:Родени во 1911 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] hut6s8thm2zmgs2i3d7dk4neubs27pf 0 1295216 4800654 4747630 2022-08-09T10:16:46Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Portrait of Lena Herzog.jpg|мини]]   '''Елена Херзог''' ('''родена Писетски'''; родена во 1970 година) била руско-американски [[Ликовна уметност|визуелен уметник]] и фотографка. == Биографија == Елена Писетски била родена во [[Екатеринбург|Свердловск]], во тогашната [[Руска Советска Федеративна Социјалистичка Република|руска СФСР]], [[Советски Сојуз]], во 1970 година. Таа се преселила во [[Санкт Петербург|Ленинград]] во 1987 година за да присуствувала на Филолошкиот факултет на [[Државен универзитет во Санкт Петербург|Универзитетот во Ленинград]], каде студирала јазици (англиски и шпански) и литература. Во 1990 година емигрирала во САД и дипломирала филозофија на колеџот Милс, специјализирана за историја и филозофија на науката. Херцог била и истражувачки консултант на Универзитетот Стенфорд.<ref>Greenstreet, Rosanna. [https://www.theguardian.com/theguardian/2003/nov/22/weekend7.weekend "Q & A: Lena Herzog"]. ''The Guardian'', London, November 22, 2003.</ref> Почнала да фотографира во 1997 година и студирала техники на фотографско печатење кај италијанскиот печатач Иван Дала Тана во [[Милано]], а подоцна и кај францускиот печатач Марк Васела. Херцог комбинирала некои од многу раните процеси на фотографска темна соба со современи и нејзини техники за да ги постигнела саканите ефекти.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nypl.org/audiovideo/lena-herzog-conversation-lawrence-weschler-0|title=Lena Herzog in conversation with Lawrence Weschler|date=June 8, 2010|accessdate=August 15, 2010}}</ref> Работата на Херцог се движела од класичен документарен до експериментален и концептуален и е објавен и рецензиран во ''The New Yorker'',<ref>Frazier, Ian. [http://www.newyorker.com/reporting/2011/09/05/110905fa_fact_frazier "The March of the Strandbeests"]. ''The New Yorker'', September 5, 2011.</ref> ''The [[The New York Times|New York Times]]'',<ref>Harrison, Kathryn,"[https://www.nytimes.com/2010/12/05/books/review/Harrison-t.html Lost Souls]" ( book review). ''The New York Times'', December 5, 2010.</ref> ''The Los Angeles Times'', ''The Paris Review'',<ref>Herzog, Lena & Graham Dorrington, {{Наведена мрежна страница|url=http://www.theparisreview.com/viewissue.php/prmIID/184|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20091013093606/http://www.theparisreview.com/viewissue.php/prmIID/184|archive-date=2009-10-13|accessdate=2010-08-16}} "Airship," ''The Paris Review'', New York, Spring 2008.</ref> ''Harper's Magazine'',<ref>Herzog, Lena. "[http://harpers.org/subjects/LenaHerzog Garden of Rocks]," ''Harper's Magazine'', New York, May, 2008.</ref> ''El País'', ''El Mundo'' ''The Believer'',<ref>Weschler, Lawrence. "Lena Herzog [Photographer]." ''The Believer,'' June 2011.</ref> ''The British Journal of Photography'',<ref>Sumner, Dawn. "Spanish Eyes: Interview" {{Наведена мрежна страница|url=http://www.lenaherzog.com/reviews_2003.asp|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20100411050141/http://lenaherzog.com/reviews_2003.asp|archive-date=2010-04-11|accessdate=2010-08-16}}, ''The British Journal of Photography'', December 12–31, 2003.</ref> и ''Кабинетот'',<ref>Herzog, Lena, "[http://www.cabinetmagazine.org/issues/36/index.php Rhapsody in Death]". ''Cabinet Magazine'', Winter 2009–2010.</ref> меѓу другите. Нејзината работа била изложена во Музејот на уметноста на округот Лос Анџелес,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.lacma.org/press/releases/bookshelfPR.htm|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20100713214325/http://www.lacma.org/press/releases/bookshelfPR.htm|archive-date=2010-07-13|accessdate=2010-08-16}}, "LACMA News Release," October, 2003</ref> Музејот за уметност во Калифорнија во Пасадена,<ref>"[http://www.prnewswire.com/news-releases/international-buddhist-film-festival-debuts-at-los-angeles-county-museum-of-art-72680387.html International Buddhist Film Festival Debuts at Los Angeles County Museum of Art]". ''PRNewswire'', October 23, 2003.</ref> Центарот за уметност Јерба Буена (Сан Франциско),<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.turtlespace.net/Performances/perform.html|title=Performance Reviews|year=2001|archive-url=https://web.archive.org/web/20110724114044/http://www.turtlespace.net/Performances/perform.html|archive-date=July 24, 2011|accessdate=August 15, 2010}}</ref> Меѓународниот центар за фотографија (Њу Јорк),<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.icp.org/museum/exhibitions/perspectives-2010|title=Now Showing: Perspectives 2010|date=May 21 – September 12, 2010|accessdate=August 15, 2010}}</ref> и [[Британски музеј|Британскиот музеј]],<ref name="BMus">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britishmuseum.org/whats_on/events_calendar/event_detail.aspx?eventId=3266&title=Last%20Whispers:%20Concerto%20for%20Vanished%20Voices,%20Collapsing%20Universes%20and%20a%20Falling%20Tree&eventType=Special%20event|title=Last Whispers: Oratorio for Vanished Voices, Collapsing Universes and a Falling Tree|publisher=British Museum|accessdate=October 24, 2018}}</ref> меѓу другите. Херцог била американски државјанин, натурализиран во 1999 година. Од 1995 година, таа живеела во Калифорнија со нејзиниот сопруг, германскиот режисер [[Вернер Херцог]]. Тие соработувале на неколку проекти, вклучително и книга со фотографии од филмот ''Bad Lieutenant'' кој бил објавен од Рицоли во 2009 година. Вернер Херцог го напишала воведот во книгата на Лена ''Аџии'', која била објавена во 2002 година. Нејзината книга ''Strandbeest: The Dream Machines of Theo Jansen'' била објавена од TASCHEN во 2014 година. Херцог била авторка на шест книги / монографии за фотографија. Во 2016 година, сложената видео/аудио инсталација на Херцог, ''Last Whispers: Oratorio for Vanishing Voices, Collapsing Universes and a Falling Tree'', во која таа соработувала со композиторот и режисер Марко Капалбо и дизајнерот на звук Марк Мангини, била премиерно прикажана во Британскиот музеј во живите и умирањето Галерија во непосредна близина на Каменот од [[Камен од Розета|Розета]].<ref name="BMus">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britishmuseum.org/whats_on/events_calendar/event_detail.aspx?eventId=3266&title=Last%20Whispers:%20Concerto%20for%20Vanished%20Voices,%20Collapsing%20Universes%20and%20a%20Falling%20Tree&eventType=Special%20event|title=Last Whispers: Oratorio for Vanished Voices, Collapsing Universes and a Falling Tree|publisher=British Museum|accessdate=October 24, 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.britishmuseum.org/whats_on/events_calendar/event_detail.aspx?eventId=3266&title=Last%20Whispers:%20Concerto%20for%20Vanished%20Voices,%20Collapsing%20Universes%20and%20a%20Falling%20Tree&eventType=Special%20event "Last Whispers: Oratorio for Vanished Voices, Collapsing Universes and a Falling Tree"]. British Museum<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">October 24,</span> 2018</span>.</cite></ref> Филмско искуство и опкружувачки звук што вклучува [[Архив|архивски]] снимки на [[Загрозен јазик|загрозени јазици]], ''Last Whispers'' започна светска турнеја во 2019 година.<ref>Woolfe, Zachary (October 11, 2019). "[https://www.nytimes.com/2019/10/11/arts/music/last-whispers-lena-herzog.html Dying Languages Cry Out in ‘Last Whispers’]". ''New York Times''. Retrieved October 12, 2019. Print version, October 12, p. C5.</ref> == Библиографија == === Книги === * ''Strandbeest. The Dream Machines of Theo Jansen'' {{ISBN|978-3-8365-4849-6}} (2014) * ''Lost Souls'' {{ISBN|978-0-9825908-0-5}} (2010) * ''Bad Lieutenant'' {{ISBN|978-0-7893-2013-1}} (2009) * ''Flamenco: Dance Class'' {{ISBN|1-902699-44-0}} * ''Tauromaquia: The Art of Bullfighting'' {{ISBN|1-902699-23-8}} * ''Pilgrims'' {{ISBN|1-902699-43-2}} (2002) === Изложби === * ''Panoramas'', Fahey / Klein Gallery, Los Angeles (2012) * ''Lost Souls'', International Center of Photography (2010) * ''The Circle of Bliss'', Los Angeles County Museum of Art (2003) * ''Reflecting Buddha'', Pasadena Museum of California Art (2003) * ''Ensayo,'' (multimedia show) Yerba Buena Center of the Performing Arts, San Francisco (2003) * ''Flamenco,'' Foyles Gallery, London (2003) * ''Tauromaquia'', Museum of Carruajes, Seville, Spain (2002) * ''Below Zero'', Focus Gallery, San Francisco (2000) * ''Black and White Photographs from Andalucia and Shinxiang'', Focus Gallery, San Francisco (1998) == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Матична|http://lenaherzog.com}} * [https://www.nytimes.com/2010/12/05/books/review/Harrison-t.html?ref=books ''New York Times'' Book Review of Lena Herzog's "Lost Souls"] * [http://www.nypl.org/audiovideo/lena-herzog-conversation-lawrence-weschler-0 NYPL conversation with Lawrence Weschler] * [https://web.archive.org/web/20110103040059/http://www.sciencefriday.com/arts/2010/06/lena-herzogs-lost-souls/ "Lost Souls" Audio Slideshow (NPR)] {{Werner Herzog}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Руски фотографи]] [[Категорија:Луѓе од Екатеринбург]] [[Категорија:Американски фотографи]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1970 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] fub7x7mpfkakt10125514m97x2c6gdg 0 1295220 4800636 4762856 2022-08-09T10:14:38Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Грејс Елен Батлер''' (родено '''Каминг''', 23 декември 1886 - 23 ноември 1962 година) била уметник од Нов Зеланд.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://teara.govt.nz/en/biographies/4b54/butler-grace-ellen|title=Butler, Grace Ellen|work=New Zealand Ministry for Culture and Heritage Te Manatu|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artist/2344/|title=Butler, Grace|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref> Батлер била позната по нејзините пејзажни слики на Нов Зеланд и нејзините дела се чуваат во збирките на галеријата на Уметничкото друштво на Кентербери и уметничката галерија на [[Оклендска уметничка галерија]]. == Ран живот и семејство == Родена како Грејс Елен Каминг, во 1886 година, Ричмонд Гроув, Инверкаргил, таа била ќерка на шкотски имигранти, Џејн Камерон и Вилијам Форбс Каминг, картер и изведувач.<ref name=":0"/><ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=http://nzetc.victoria.ac.nz/tm/scholarly/tei-PlaNine-t1-body-d1-d207.html|title=BUTLER, Grace|work=nzetc.victoria.ac.nz|accessdate=30 September 2017}}</ref> По смртта на нејзиниот татко во 1889 година, нејзиното семејство се преселило на [[Северен Остров|Северниот Остров]] и таа го посетувала училиштето Норсевуд,<ref name=":0" /> каде нејзината најстара сестра работела како учителка.<ref name=":2" /> Таа се омажила за Гај Рафаел Батлер, службеник од Поверти Беј, во Гизборн на 1 март 1911 година и се населиле во [[Крајстчерч]].<ref name=":0"/> Двојката имала три ќерки,<ref name=":0" /> вклучувајќи ја и Хелен Бру.<ref>{{DNZB|title=Brew, Helen Jean}}</ref> == Образование == Од околу 1903 до 1907 година Батлер го посетувала техничкото училиште Напиер и студирала уметност. Работела и во училиште како учителка.<ref name=":0"/> Во 1910 година се запишала на Факултетот за уметност на колеџот Кантербери (сега Факултет за ликовни уметности во Илам), каде студирала до 1914 година.<ref name=":2"/><ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=5Rf9RNVshoAC|title=The Arts & Crafts Movement in New Zealand, 1870–1940: Women Make Their Mark|last=Calhoun|first=Ann|date=2000|publisher=Auckland University Press|isbn=978-1-86940-229-7|pages=148|language=en}}</ref> Во првата година на колеџот ѝ била доделена стипендија за напредна уметност. За време на нејзиното време на колеџот, таа студирала под менторство на Сиднеј Томпсон, Леонард Бут, Сесил Кели и Ричард Волворк. Во текот на нејзиниот живот Батлер и понатаму била под влијание на Сиднеј Томпсон, посетувајќи ги неговите часови во 1923-1925 година.<ref name=":0"/> == Кариера == Во 1915 година Батлер станала работен член на Друштвото за уметности во Кантербери<ref name=":0"/> и почнала редовно да изложува со уметничките друштва на Нов Зеланд. Како и Кантербериското друштво за уметности <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/2/|title=Artists exhibited with Canterbury Society of Arts|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://christchurchartgallery.org.nz/about/library/csa-annual-catalogues|title=Christchurch Art Gallery Te Puna o Waiwhetu|work=christchurchartgallery.org.nz|accessdate=30 September 2017}}</ref> таа изложувала со Друштвото за уметности Окленд,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/1/|title=Artists exhibited with Auckland Society of Arts|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref><ref name=":1">{{Наведени вести|url=https://www.aucklandartgallery.com/explore-art-and-ideas/artwork/450/glaciers-rolleston-mountains|title=Glaciers, Rolleston Mountains|work=Auckland Art Gallery|access-date=30 September 2017|language=en}}</ref> Академијата за ликовни уметности на Нов Зеланд,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/4/|title=Artists exhibited with New Zealand Academy of Fine Arts|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref> Уметничкото друштво Отаго,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/7/|title=Artists exhibited with Otago Art Society|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref> и Групата ( 1934).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://christchurchartgallery.org.nz/about/library/the-group/-1934|title=The Group 1934|work=christchurchartgallery.org.nz|accessdate=30 September 2017}}</ref> Батлер редовно изложувала во Кентербери општество на уметности до 1960 година.<ref name=":0" /> Делата на Батлер биле вклучени на изложбата на Лондонската британска империја во Лондон (1924)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/18/|title=Artists exhibited with British Empire Exhibition, London, 1924|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref><ref>{{Наведена книга|title=The British Empire Exhibition (1924)|date=1924|hdl=2027/uc1.$b279298}}</ref> и на изложбата на Нов Зеланд и Јужните Мориња, што се одржале во Данедин, 1925 - 1926 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://findnzartists.org.nz/artists/exhibition/16/|title=Artists exhibited with New Zealand and South Seas Exhibition, Dunedin, 1925-6|work=findnzartists.org.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://christchurchartgallery.org.nz/about/library/archives/catalogue-of-the-international-exhibition-of-the-f|title=Catalogue of the New Zealand and South Seas Exhibition|work=christchurchartgallery.org.nz|accessdate=30 September 2017}}</ref> Во 1916 и 1920 година, Друштвото за уметности во Кантербери купило два нејзини пејзажи за постојана колекција.<ref name=":0"/> Делата од Батлер се чуваат и во [[Оклендска уметничка галерија|уметничката галерија на Окленд]] , вклучувајќи ги ''ледниците, планините Ролестон'' (претставени во музејот во 1922 година),<ref name=":0" /><ref name=":1"/> ''Буш дрвја, езерото Каниери'',<ref>{{Наведени вести|url=https://www.aucklandartgallery.com/explore-art-and-ideas/artwork/731/bush-trees-lake-kanieri|title=Bush Trees, Lake Kanieri|work=Auckland Art Gallery|access-date=30 September 2017|language=en}}</ref> и ''Гувернерскиот залив''.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.aucklandartgallery.com/explore-art-and-ideas/artwork/7369/governors-bay|title=Governor's Bay|work=Auckland Art Gallery|access-date=30 September 2017|language=en}}</ref> Други значајни дела на Батлер се ''Summertime, Arthur's Pass'' (околу 1945).<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://teara.govt.nz/en/artwork/10252/summertime-arthurs-pass|title=Summertime, Arthur's Pass|work=teara.govt.nz|language=en|accessdate=30 September 2017}}</ref> === Пејзажно сликарство === Батлер станала добро позната по нејзините пејзажи. Критичарот Џејмс Шели ја пофалил нејзината работа велејќи: „Ниту еден уметник во Нов Зеланд немаше исти симпатии со нашата алпска глетка“ и колешката сликарка Оливија Спенсер Бауер ја гледаше како „една од првите жени што го сликале пејзажот на Нов Зеланд“.<ref name=":0"/> Многу од нејзините пејзажи биле од областа околу Отира. Таа првпат отпатувала во регионот во 1916 година, а потоа редовно ја посетувала откако таа и нејзиниот сопруг купиле кабина на Артурс Пас. Батлер била посветена на методот plein air и често работела во неповолни услови на оддалечени локации. Односот на светлината со тонот и бојата биле клучни елементи во нејзините пејзажи. Од доцните 1920-ти, таа била сè повеќе под влијание на работата на импресионистите и нејзиниот стил на сликање станал послободен . == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1962 година]] [[Категорија:Родени во 1887 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] hdo6ot3ojzs75pdounhzn1cvjhedt57 0 1295223 4800660 4747906 2022-08-09T10:17:49Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Марија Елена Бело''' (родена на 18 април 1967 година) е американска актерка и писателка. Нејзините филмски улоги вклучуваат ''Постојана полноќ'' (1998), ''[[Наплата (филм)|Созревање]]'' (1999), ''[[Coyote Ugly|Којот грди]]'' (2000), ''Кулер'' (2003), ''Историја на насилство'' (2005), ''Мумија: Гробот на царот на змејот'' (2008), ''возрасни'' ( 2010), ''Затвореници'' (2013) и ''[[Не гасете ги светлата (филм од 2016)|Lights Out]]'' (2016). На телевизија, Бело се појавила како д-р Ана Дел Амико во медицинската драма ''ЕР'' (1997-1998), со други главни улоги, вклучително и како Луси Робинс во серијата ''Допир'' во 2013 година, како Мишел Мекбрајд во првата сезона од серијата ''Голијат'' во 2016 година., а од 2017 до 2021 година како специјален агент Жаклин „Џек“ Слоун во серијата ''NCIS''. == Раниот живот == Бело е родена во Нористаун, Пенсилванија, од Кети, училишна медицинска сестра и учителка, и Џо Бело, изведувач. Нејзиниот татко е Италијанец, Американец, со корени од [[Монтела]], [[Италија]], а нејзината мајка е од Полска. Таа пораснала во [[Римокатоличка црква|католичко]] семејство од работничка класа и дипломирала во средното училиште Архиепископ Џон Керол во Раднор, Пенсилванија . Дипломирала [[политички науки]] на Универзитетот Виланова. По дипломирањето, Бело ги усовршила своите актерски вештини во голем број театарски продукции во Њујорк. == Кариера == [[Податотека:Maria_Bello_2010.jpg|десно|мини| Бело на наградите Independent Spirit во Лос Анџелес на 5 март 2010 година]] Раните ТВ настапи на Бело вклучуваат епизоди од ''The Commish'' (1991), ''Due South'' (1994), ''Nowhere Man'' (1995), ''Misery Loves Company'' (1995) и ''ER'' (1997-98). Нејзиниот пробив настанал кога ја добила улогата на г-ѓа Смит во ТВ серијата за шпионско шоу ''Mr. &amp;amp; Mrs.'' ''Смит'', иако шоуто било откажано по осум недели. Таа потоа се појавила во последните три епизоди од третата сезона на ''ЕР'' како педијатар д-р Ана Дел Амико и била редовен член на актерската екипа за време на четвртата сезона на медицинската драма. Бело се преориентирала на филмови, добивајќи улога во ''Којот грди'' (2000). Двапати била номинирана за наградата [[Награди Златен глобус|Златен глобус]]: за најдобра споредна женска улога во ''The Cooler'' (2003) и за најдобра актерка во ''A History of Violence'' (2005). Таа глумела во ''Клубот на книги Џејн Остин'' (2007) како Џоселин и како д-р Алекс Сабијан во филмот од 2005 година, ''Напад на предел 13'', римејк на оригиналниот филм од 1976 година направен од Џон Карпентер . Во 2008 година, таа глумела во ''Мумијата: Гробницата на царот на змејот'' како Евелин О'Конел, заменувајќи ја Рејчел Вајс. Во декември 2008 година, Бело започнала да развива драма за [[HBO]] . Покрај глумењето во новата серија, Бело планирала да биде и извршен продуцент. Таа глумела во драмскиот филм од 2009 година ''Жолтото марамче'', кој бил објавен во кината на 26 февруари 2010 година, од Самуел Голдвин Филмс. Во 2010 година, Бело гостувала во две епизоди на ''„Закон и ред: Специјална единица за жртви“'' . Следната година, таа глумела во ТВ серијата ''Prime Suspect'', која била откажана по 13 епизоди. Во 2011 година, таа станала основачки член на одборот на компанијата CQ Matrix, компанија создадена од нејзиниот тогашен партнер, Клер Ман, за да им помогне на клиентите да постигнат „трансформативен живот и моќта на интелигентната размена“ преку подобрување на нивниот комуникациски количник . Во 2014 година, таа глумела заедно со Френк Грило во трилерот ''Демонски'', продуциран од Џејмс Ван. == Хуманитарните напори == После [[Земјотрес на Хаити (2010)|земјотресот на Хаити во 2010 година]], Бело го основала WE ADVANCE со Аледа Фришман, Алисон Томпсон и Барбара Гијом. Тоа е организација која ги охрабрува жените од [[Хаити]] да соработуваат во обезбедувањето на здравствената заштита како приоритет и ставањето крај на [[Семејно насилство|семејното насилство]] во нивните заедници. Во моментов, организацијата е со седиште во здравствена клиника и центар за информирање на заедницата во Cité Soleil. Бело е, исто така, член на одборот на Дарфурската женска група, невладина организација која презема активизам во име на жртвите на [[Геноцид|геноцидот]] во конфликтот во Дарфур . == Личен живот == Бело го има синот Џексон со нејзиното поранешно момче Ден Мекдермот. Во ноември 2013 година, таа напишала дека има истополова врска со нејзиниот тогашен партнер Клер Ман. Таа објавила книга „ ''Што и да е“.'' ''.'' ''.'' ''Љубовта е љубов: преиспитување на етикетите што си ги даваме'' (Dey Street Books, 28 април 2015 година). Во февруари 2020 година, додека присуствувала на [[Деведесет и второ доделување на наградите Оскар|92-тото доделување на Оскарите]] на нивното прво појавување во јавноста како пар, Бело објавила дека таа и готвачот Доминик Крен се свршиле на 29 декември 2019 година, додека биле на одмор во Париз, Франција. == Филмографија == == Награди и номинации == {| class="wikitable" !година ! Награда ! Категорија ! Номинирана работа ! Резултат |- | 1997 година | Награда на здружението на актерите на екранот | Извонредна изведба на ансамбл во драмска серија |<center> ''ЕР'' </center>| победничка |- | 2000 година | Блокбастер забавни награди | Омилена споредна женска улога - комедија / романса |<center> ''[[Coyote Ugly|Којот грди]]'' </center>| |- | rowspan="5" | 2003 година | [[Награди Златен глобус|Награда Златен глобус]] | Најдобра споредна женска улога – филм | rowspan="5" style="text-align:center;" | ''Кулерот'' | |- | Награда на Националното друштво на филмски критичари | Најдобра споредна женска улога | Номинирана |- | Награда на друштвото на филмски критичари на Интернет | Најдобра споредна женска улога | Номинирана |- | Награда на здружението на актерите на екранот | Извонредна изведба на женски актер во споредна улога | Номинирана |- | Сателитска награда | Најдобра споредна женска улога – филм | Победничка |- | rowspan="10" | 2005 година | Награда на Здружението на филмски критичари за емитување | Најдобра споредна женска улога | rowspan="10" style="text-align:center;" | ''Историја на насилството'' |- | Награда на Здружението на филмски критичари во Централна Охајо | Најдобра споредна изведба | Победничка |- | Награда на Здружението на филмски критичари во Чикаго | Најдобра споредна женска улога | Победничка |- | [[Награди Златен глобус|Награда Златен глобус]] | Најдобра актерка во филм - драма | Номинирана |- | Награда на кругот на филмската критика во Канзас Сити | Најдобра споредна женска улога | Победничка |- | Награди на кругот на филмските критичари во Лондон | Актерка на годината | Номинирана |- | Награда на кругот на филмската критика во Њујорк | Најдобра споредна женска улога | Победничка |- | Награда на друштвото на филмски критичари на Интернет | Најдобра споредна женска улога | Победничка |- | Сателитска награда | Најдобра споредна женска улога – филм | Номинирана |- | Награда за анкета за филмот „Village Voice“. | Најдобра споредна изведба | Победничка |- | rowspan="2" | 2006 година | Награда на жирито на Меѓународниот филмски фестивал RiverRun | Најдобра актерка | rowspan="2" |<center> ''Сестрите'' </center>| |- | Награда на филмскиот фестивал Дикси | Извонредна актерка во филм | Номинирана |- | 2009 година | Награда за независен дух | Најдобар женски водечки |<center> ''Преземање Нанси'' </center>| Номинирана |- | 2013 година | Награда за рецензија на Националниот одбор | Најдобра актерска екипа |<center> ''Затворениците''</center>| Победничка |} == Наводи == {{Наводи|2}} [[Категорија:Италоамериканци]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1967 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] qpxqvjxnshh887c13a5wrozqdt3rjcy 0 1295224 4800519 4747141 2022-08-09T10:01:12Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Bronze bust A. Vinet by Mrs Byse Wellcome M0017849.jpg|мини|Бронзена биста А. Винет од госпоѓа Бајс]] '''Фани Бајс роденото''' '''Ли''' (родена 1849 година) била британска вајарка специјализирана за создавање глави и бисти. == Биографија == Бајс е родена во Лондон во 1849 година, но почнала да се занимава со скулптура сè до 1893 година, кога отишла во [[Женева]], каде што ја предавал Жил Салмсон, директор на тамошното училиште за индустриски уметности.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Потоа студирала во Рим, Фиренца и Париз.<ref name="Benezit3">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 3 Bulow-Cossin|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3073-7|authors=}}</ref> Бајс изработила бројни бисти и фигури на глава, кои главно ги изложувала во Париз со Салонот на уметниците Французи, но исто така и во Кралската академија во Лондон во текот на 1902 година.<ref name="Benezit3" /><ref name="MapEBj">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib7_1254754254&search=Fanny|title=Mrs Fanny Byse|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=30 October 2019}}</ref> Нејзината бронзена биста на Александар Винет е во колекцијата Wellcome во Лондон.<ref name="Vinet">{{Наведена мрежна страница|url=https://wellcomecollection.org/works/j6en42mz|title=Bust of Alexandre Vinet by Mrs Fanny Byse|last=|date=|work=Wellcome Collection|accessdate=2 October 2017}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1849 година]] [[Категорија:Англиски жени вајари]] [[Категорија:Жени уметници]] pz258qtl3h8s6kw6yqhvrhuq68htdfg 4800682 4800519 2022-08-09T10:20:00Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Bronze bust A. Vinet by Mrs Byse Wellcome M0017849.jpg|мини|Бронзена биста А. Винет од госпоѓа Бајс]] '''Фани Бајс роденото''' '''Ли''' (родена 1849 година) била британска вајарка специјализирана за создавање глави и бисти. == Биографија == Бајс е родена во Лондон во 1849 година, но почнала да се занимава со скулптура сè до 1893 година, кога отишла во [[Женева]], каде што ја предавал Жил Салмсон, директор на тамошното училиште за индустриски уметности.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Потоа студирала во Рим, Фиренца и Париз.<ref name="Benezit3">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 3 Bulow-Cossin|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3073-7|authors=}}</ref> Бајс изработила бројни бисти и фигури на глава, кои главно ги изложувала во Париз со Салонот на уметниците Французи, но исто така и во Кралската академија во Лондон во текот на 1902 година.<ref name="Benezit3" /><ref name="MapEBj">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib7_1254754254&search=Fanny|title=Mrs Fanny Byse|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=30 October 2019}}</ref> Нејзината бронзена биста на Александар Винет е во колекцијата Wellcome во Лондон.<ref name="Vinet">{{Наведена мрежна страница|url=https://wellcomecollection.org/works/j6en42mz|title=Bust of Alexandre Vinet by Mrs Fanny Byse|last=|date=|work=Wellcome Collection|accessdate=2 October 2017}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1849 година]] [[Категорија:Англиски жени вајари]] [[Категорија:Жени-уметници]] 0u696pewznebnhwusffzbh4hq1alg9g 0 1295225 4800673 4762990 2022-08-09T10:18:41Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Neo Ntsoma Portrait.jpg|мини]] '''Нео Нцома''' (27 декември 1972) е јужноафриканска фотографка позната по нејзиното [[Фотоновинарство|фоторепортерство]], [[Портретна фотографија|портрети]], музика и фотографија од популарна култура.<ref name="whoswho">{{Наведена мрежна страница|url=http://whoswho.co.za/neo-ntsoma-59607|title=Neo Ntsoma &#124; Who's Who SA|publisher=whoswho.co.za|accessdate=19 April 2014}}</ref><ref name="google">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.google.co.za/?gws_rd=cr&ei=KGeCUoGrC8nX0QX1jIDQAw#psj=1&q=neo+ntsoma|title=Google|accessdate=19 April 2014}}</ref> Родена во Врибург и израсната во руралните области на Мафикенг во северозападната провинција, нејзината фасцинација за филмовите била поттикната уште на рана возраст.<ref name="10and5">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.google.co.za/imgres?imgurl=http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg&imgrefurl=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/&h=360&w=640&sz=62&tbnid=OR-aVUms2eMyBM:&tbnh=90&tbnw=160&zoom=1&usg=__RUOrsgO3CGzjORjAIEUSWduhenA=&docid=KPNgCe9rtkYQ1M&sa=X&ei=PWeCUtO5IMWu7Aak-YG4BA&ved=0CD4Q9QEwAw|title=Google Image Result for http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg|accessdate=19 April 2014}}</ref> Растејќи во ерата на апартхејдот и гледајќи ги негативните портретирани слики на [[Демографија на Јужноафриканската Република|Јужноафриканци]] и недостатокот на учество на црните жени во медиумската индустрија во која доминираат бели мажи, ова повторно ја поттикна да сака да направи промени, но не беше лесен сон да се исполнуваат поради ограничувањата на трката во тоа време.<ref name="whoswho" /> Нцома учеше во средното училиште „Сент Мери“ каде што ќе се запознае со музиката, танцот и драмата, токму тука знаеше дека нејзиниот пат во кариерата е различен од нејзините врсници.<ref name="whoswho" /><ref name="10and5" /><ref name="10and5a">{{Наведена мрежна страница|url=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/|title=The New African Photography|publisher=10and5.com|accessdate=19 April 2014}}</ref> И покрај неколкуте неуспеси во текот на нејзиниот живот, таа продолжи да го остварува својот сон да биде фотограф и успеа. Нцома е позната по нејзините фотографии кои се издвојуваат по непарните агли од кои се направени и начинот на кој си игра со она што е во фокус на фотографиите, а што не е. Покрај тоа што е наградуван фотограф, таа стана и ентузијастички ментор за младите фоторепортери.<ref>{{Наведени вести|url=https://mg.co.za/article/2005-11-11-seeing-rather-than-seen|title=Seeing, rather than seen|last=Johwa|first=Wilson|work=The M&G Online|access-date=2018-05-02|language=en}}</ref> == Раните години == Роден во Врибург и израснат во руралните области на Мафикенг во [[Северозападна покраина (ЈАР)|северозападната провинција]].<ref name="whoswho">{{Наведена мрежна страница|url=http://whoswho.co.za/neo-ntsoma-59607|title=Neo Ntsoma &#124; Who's Who SA|publisher=whoswho.co.za|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://whoswho.co.za/neo-ntsoma-59607 "Neo Ntsoma &#x7C; Who's Who SA"]. whoswho.co.za<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref><ref name="google">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.google.co.za/?gws_rd=cr&ei=KGeCUoGrC8nX0QX1jIDQAw#psj=1&q=neo+ntsoma|title=Google|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.google.co.za/?gws_rd=cr&ei=KGeCUoGrC8nX0QX1jIDQAw#psj=1&q=neo+ntsoma "Google"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref> Нцома е последното од третото дете родено на Олефил Нцома и Номаланга Марија Нцома родено Хлабагане. Фотографијата е професија во која западнала случајно, професија која во тоа време не била позната за црните жени. Нцома ги започнала студиите на Полуостровот Техникон во 1992 година. Нејзиниот првичен интерес беше филм и телевизија.<ref name="aljazeera">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aljazeera.com/programmes/artscape/2013/04/201342211026894933.html|title=Neo Ntsoma: Generation of Change – Artscape – Al Jazeera English|publisher=aljazeera.com|accessdate=19 April 2014}}</ref> таа никогаш не зеде камера пред да се запише на Техникон.<ref name="whoswho" /><ref name="10and5">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.google.co.za/imgres?imgurl=http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg&imgrefurl=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/&h=360&w=640&sz=62&tbnid=OR-aVUms2eMyBM:&tbnh=90&tbnw=160&zoom=1&usg=__RUOrsgO3CGzjORjAIEUSWduhenA=&docid=KPNgCe9rtkYQ1M&sa=X&ei=PWeCUtO5IMWu7Aak-YG4BA&ved=0CD4Q9QEwAw|title=Google Image Result for http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.google.co.za/imgres?imgurl=http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg&imgrefurl=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/&h=360&w=640&sz=62&tbnid=OR-aVUms2eMyBM:&tbnh=90&tbnw=160&zoom=1&usg=__RUOrsgO3CGzjORjAIEUSWduhenA=&docid=KPNgCe9rtkYQ1M&sa=X&ei=PWeCUtO5IMWu7Aak-YG4BA&ved=0CD4Q9QEwAw "Google Image Result for http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite><span data-ve-ignore="true"> </span><span class="cs1-visible-error citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Предлошка:Наведена мрежна страница|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment" data-ve-ignore="true">External link in <code class="cs1-code"><code class="cs1-code">&#x7C;title=</code></code> ([[Помош: CS1 грешки|help]])</span> </ref> Подоцна се преселила во Преторија Техникон помеѓу 1994 и 1995 година за да ги продолжи студиите специјализирајќи за мода и рекламирање, иако ѝ била ускратена можноста да дипломира.<ref name="ipsnews">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.ipsnews.net/2005/11/culture-south-africa-seeing-rather-than-seen/|title=CULTURE-SOUTH AFRICA: Seeing, Rather Than Seen – Inter Press Service|publisher=ipsnews.net|accessdate=19 April 2014}}</ref> == Кариера == И покрај предизвиците и неуспесите на нејзиното патување, во 1998 година Нцома станала првата жена црнкиња фотограф што работла за еден од најголемите весници во Јужна Африка, The Star.<ref name="aljazeera">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.aljazeera.com/programmes/artscape/2013/04/201342211026894933.html|title=Neo Ntsoma: Generation of Change – Artscape – Al Jazeera English|publisher=aljazeera.com|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.aljazeera.com/programmes/artscape/2013/04/201342211026894933.html "Neo Ntsoma: Generation of Change – Artscape – Al Jazeera English"]. aljazeera.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref><ref name="goodreads">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.goodreads.com/book/show/7922971-women-by-women|title=Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa by Robin Comley — Reviews, Discussion, Bookclubs, Lists|publisher=goodreads.com|accessdate=19 April 2014}}</ref> Иако Нцома никогаш не се чувствувала дискриминирана од нејзините колеги кои главно биле белци и машки пол, таа чувствувала потреба постојано да се докажува за да го стекне признанието во индустријата.<ref name="360nobs">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.360nobs.com/2013/05/redi-tlhabi-re-imagines-africa-on-al-jazeeras-south-2-north-10-05-2013/|title=Redi Tlhabi Re-imagines Africa on Al Jazeera's South 2 North (10.05.2013) &#124; 360Nobs.com|publisher=360nobs.com|accessdate=19 April 2014}}</ref> Како што објаснува Нцома во нејзината уметничка изјава, : ''Порано се сликав за да ги натерам луѓето да веруваат во мене.'' ''Сега, фотографирам за да ги натерам луѓето да веруваат во темата на моите фотографии.'' ''Мојата цел е да го споделам моето гледиште за нешто, а исто така и она што го чувствувам за тоа.'' ''Но, она што е важно за мене е да го доловам духот и душата на субјектот што го фотографирам''.<ref name="10and5">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.google.co.za/imgres?imgurl=http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg&imgrefurl=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/&h=360&w=640&sz=62&tbnid=OR-aVUms2eMyBM:&tbnh=90&tbnw=160&zoom=1&usg=__RUOrsgO3CGzjORjAIEUSWduhenA=&docid=KPNgCe9rtkYQ1M&sa=X&ei=PWeCUtO5IMWu7Aak-YG4BA&ved=0CD4Q9QEwAw|title=Google Image Result for http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.google.co.za/imgres?imgurl=http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg&imgrefurl=http://10and5.com/2013/04/18/the-new-african-photography/&h=360&w=640&sz=62&tbnid=OR-aVUms2eMyBM:&tbnh=90&tbnw=160&zoom=1&usg=__RUOrsgO3CGzjORjAIEUSWduhenA=&docid=KPNgCe9rtkYQ1M&sa=X&ei=PWeCUtO5IMWu7Aak-YG4BA&ved=0CD4Q9QEwAw "Google Image Result for http://10and5.com/wp-content/uploads/2013/04/Neo-takes-a-photo.jpg"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite><span data-ve-ignore="true"> </span><span class="cs1-visible-error citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Предлошка:Наведена мрежна страница|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment" data-ve-ignore="true">External link in <code class="cs1-code"><code class="cs1-code">&#x7C;title=</code></code> ([[Помош: CS1 грешки|help]])</span> </ref><ref name="360nobs">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.360nobs.com/2013/05/redi-tlhabi-re-imagines-africa-on-al-jazeeras-south-2-north-10-05-2013/|title=Redi Tlhabi Re-imagines Africa on Al Jazeera's South 2 North (10.05.2013) &#124; 360Nobs.com|publisher=360nobs.com|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.360nobs.com/2013/05/redi-tlhabi-re-imagines-africa-on-al-jazeeras-south-2-north-10-05-2013/ "Redi Tlhabi Re-imagines Africa on Al Jazeera's South 2 North (10.05.2013) &#x7C; 360Nobs.com"]. 360nobs.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref><ref name="mio">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mio.co.za/topic/neo-ntsoma|title=Neo Ntsoma News – mio.co.za|publisher=mio.co.za|accessdate=19 April 2014}}</ref> Помеѓу 2002 и 2003 година, ангажманот на Нцома со Мнозинството Ворлд започна кога таа беше учител во Институтот за фотографија Патшала Југ во Бангладеш, кој го водеше Шахидул Алам. Алам помогна во објавувањето на работата на уметниците од повеќето светски земји, вклучувајќи ја и Африка. Мнозинството Свет ја објави нејзината работа и и даде можности да ги прикаже на изложби и публикации на глобално ниво. Нцома спомна: „Можам со гордост да кажам дека луѓето знаат за мојата работа во земји на кои не можам ни да го читам јазикот“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://gulfphotoplus.com/blog/823/Interview-with-South-African-photographer-Neo-Ntsoma-from-Majority-World|title=GPP: Interview with South African photographer Neo Ntsoma from Majority World|last=Plus|first=Gulf Photo|work=Gulf Photo Plus|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20180626135221/https://gulfphotoplus.com/blog/823/Interview-with-South-African-photographer-Neo-Ntsoma-from-Majority-World|archive-date=26 June 2018|accessdate=2018-05-02}}</ref> Во 2004 година, Нео Нцома стана првата жена добитничка на наградата Мохамед Амин, наградата за фотографија на годината за африкански новинар на CNN за нејзиниот фото есеј насловен „Нивниот свет во пламен“.<ref name="lightstalkers">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.lightstalkers.org/neontsoma|title=Neo Ntsoma, Photojournalist &#124; Lightstalkers|publisher=lightstalkers.org|accessdate=19 April 2014}}</ref> Со текот на годините, нејзината кариера се опфати и на ликовната уметност и фотографијата на познати личности.<ref name="whoswho">{{Наведена мрежна страница|url=http://whoswho.co.za/neo-ntsoma-59607|title=Neo Ntsoma &#124; Who's Who SA|publisher=whoswho.co.za|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://whoswho.co.za/neo-ntsoma-59607 "Neo Ntsoma &#x7C; Who's Who SA"]. whoswho.co.za<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref> Нцома е коавтор на ''Жените од жените: 50 години женска фотографија во Јужна Африка'' со Робин Комли, Џорџ Халет и Пени Сиопис. Нарачана е од Министерството за уметност и култура на Јужна Африка како прослава на 50-годишнината од женскиот марш во 1956 година на Зградите на Унијата.<ref>{{Наведена книга|title=Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa|last=Siopis|first=Penny|date=2006-01-01|publisher=Wits University Press|isbn=9781868144419|editor-last=Comley|editor-first=Robin|location=Johannesburg|language=English|editor-last2=Hallett|editor-first2=George|editor-last3=Ntsoma|editor-first3=Neo}}</ref> Во 2007 година, Нцома ја основа Neo Ntsoma Productions, компанија за визуелни комуникации и продукција во сопственост и управувана целосно од црнки.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.neontsomaproductions.com/about-us/about-us.php|title=Neo Ntsoma Productions - About Us|work=www.neontsomaproductions.com|language=en|accessdate=2018-05-02}}</ref> Компанијата обезбедува и претприемачки работилници и приватни програми за менторство за аспиранти фотографи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.neontsomaproductions.com/learn/learn.php|title=Neo Ntsoma Productions - Learn|work=www.neontsomaproductions.com|language=en|accessdate=2018-05-02}}</ref> Во 2018 година, фоторепортерот, Нео Нцома беше дел од дискусијата, заедно со колега панелист, за развојот на африканскиот континент - во уметничката галерија на Универзитетот Јеил.<ref>{{Наведени вести|url=https://news.yale.edu/2018/04/11/week-ender-happenings-april-13-15|title=The Week Ender: Happenings April 13–15|date=2018-04-11|work=YaleNews|access-date=2018-07-29|language=en}}</ref> == Награди == * 2005 National Geographic All Roads Photo Program награда * 2005 Награди на весникот Монди Шандука (добитник на премиерна награда – фотографија) * 2005 Фуџи Јужна Африка Прес награди - (второпласирана приказна за слика) * 2005 Фуџи Јужна Африка Професионални награди - GOLD ликовна уметност * 2005 Фуџи Јужна Африка професионални награди – СРЕБРЕНА ликовна уметност * 2005 Фуџи Јужна Африка професионални награди – манипулација со БРОНЗЕ * 2005 Фуџи Професионални награди во Јужна Африка – СРЕБРЕН Автомобилство * 2004 CNN - Награда Мохамед Амин (прва жена добитник) * 2004 Фуџи јужна Африка фотограф на годината за печат (второпласирана) * 2004 Fuji Southern Africa Press Awards – (Приказна со слика – победник) * 2004 Фуџи Африкански прес-фото награди - VISA POUR L'IMAGE (второпласирана) * 2004 Fuji African Press Photo Awards- VISA POUR L'IMAGE (Вести – второпласирана) * 2003 Фуџи Јужноафрикански Награди за печат (високо пофалени – приказна со слики) * 2002 Фуџи Јужноафрикански Прес Награди (Многу пофалени – филмски сингл) <ref name="goodreads">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.goodreads.com/book/show/7922971-women-by-women|title=Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa by Robin Comley — Reviews, Discussion, Bookclubs, Lists|publisher=goodreads.com|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.goodreads.com/book/show/7922971-women-by-women "Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa by Robin Comley — Reviews, Discussion, Bookclubs, Lists"]. goodreads.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref> * 2002 Fuji South Africa Press Awards (избор на судии) <ref name="goodreads" /> * Награди на весникот „Монди“ во 2002 година – (финалист) <ref name="newint">{{Наведена мрежна страница|url=http://newint.org/columns/exposure/2004/09/01/neo-ntsoma/|title=Neo Ntsoma – New Internationalist|publisher=newint.org|accessdate=19 April 2014}}</ref> == Почести == * 2007 Член на жирито – Фуџи Јужна Африка Прес награди * 2006 МТН награда за жени во медиумите (финалист)<ref name="mio">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mio.co.za/topic/neo-ntsoma|title=Neo Ntsoma News – mio.co.za|publisher=mio.co.za|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.mio.co.za/topic/neo-ntsoma "Neo Ntsoma News – mio.co.za"]. mio.co.za<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref> * 2006 година списание ''True Love'' 100 жени кои имаат влијание на локално и глобално ниво.<ref name="davidkrutpublishing">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.davidkrutpublishing.com/7977/moving-in-time-images-of-life-in-a-democratic-south-africa|title=Moving in Time: Images of Life in a Democratic South Africa &#124; David Krut Publishing and Arts Resource|publisher=davidkrutpublishing.com|accessdate=19 April 2014}}</ref> * 2006 ''Cosmopolitan'' магазин „30 Awesome Women, годишен прилог во списанието Cosmopolitan, во чест на извонредните жени во Јужна Африка“.<ref name="goodreads">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.goodreads.com/book/show/7922971-women-by-women|title=Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa by Robin Comley — Reviews, Discussion, Bookclubs, Lists|publisher=goodreads.com|accessdate=19 April 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.goodreads.com/book/show/7922971-women-by-women "Women by Women: 50 Years of Women's Photography in South Africa by Robin Comley — Reviews, Discussion, Bookclubs, Lists"]. goodreads.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2014</span>.</cite></ref><ref name="tut">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.tut.ac.za/Alumni/Up2Date/March2010/top_3.htm|title=UP2date &#124;|publisher=tut.ac.za|accessdate=19 April 2014}}</ref> * 2005 Првиот фотограф од јужната полутопка на кој му беше избрана слика за да се најде на насловната страница на ''Еден светски календар'' . * 2004 година списанието ''Тајм'' Слики на неделата (23-29 август) * 2004 ''Cosmopolitan'' магазин „30 Awesome Women, годишен прилог во списанието Cosmopolitan, во чест на извонредните жени во Јужна Африка“. == Изложби == * Филмски фестивал на сите патишта, Лос Анџелес * Филмски фестивал во Санта Фе, Ново Мексико * Меѓународен ден на жената, Торонто * Чоби Мела - Јужноазиски фестивал на фотографија * Римски фестивал на фотографија == Групни изложби == * ''Јити Лаба.'' Групна изложба на Лидека Кампи, Нео Нцома, Занеле Мухоли, Рут Сеопеди Мотау и Берни Серле во работилницата за фотографии на пазарот, Јоханесбург <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://marketphotoworkshop.co.za/2019/02/22/yithi-laba-exhibition-opening/|title=Yithi Laba exhibition opening|date=2019-02-22|work=The Market Photo Workshop|accessdate=2019-11-09}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.lightstalkers.org/neontsoma|title=Neo Ntsoma, Photojournalist &#124; Lightstalkers|publisher=lightstalkers.org|accessdate=19 April 2014}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://edition.cnn.com/2004/WORLD/africa/06/23/aja/|title=CNN.com – Awards honor African journalists – Jun 23, 2004|date=29 June 2004<!-- 13:56:15-->|publisher=edition.cnn.com|accessdate=19 April 2014}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.aljazeera.com/programmes/artscape/2013/04/201342211026894933.html|title=Neo Ntsoma: Generation of Change – Artscape – Al Jazeera English|publisher=aljazeera.com|accessdate=19 April 2014}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.women24.com/Wellness/Women-in-business-and-media-20060808|title=Women in business and media &#124; Women24|publisher=women24.com|accessdate=19 April 2014}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://mg.co.za/article/2006-06-09-the-youth-immortalised|title=The youth immortalised &#124; Arts and Culture &#124; Mail & Guardian|publisher=mg.co.za|accessdate=19 April 2014}} * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.360nobs.com/2013/05/redi-tlhabi-re-imagines-africa-on-al-jazeeras-south-2-north-10-05-2013/|title=Redi Tlhabi Re-imagines Africa on Al Jazeera's South 2 North (10.05.2013) &#124; 360Nobs.com|publisher=360nobs.com|accessdate=19 April 2014}} [[Категорија:CS1 errors: external links]] [[Категорија:Родени во 1972 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 83kcpw20jlztpp315duo7hp843rv9xi 0 1295226 4800687 4747908 2022-08-09T10:20:22Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Хариет Гулдсмит''' (1787 г. – 6 јануари 1863 година) била англиски сликар за [[пределно сликарство]][[Бакропис|.]] == Биографија == Гулдсмит била ученичка на Вилијам Малриди, со кого била романтично поврзана, а преку него го запознала Џон Линел, кој имал влијание врз нејзината работа.<ref>[http://www.christies.com/LotFinder/lot_details.aspx?intObjectID=4020509 Biography] (Christies, 8 Feb 2011)</ref> Таа сликала и со [[Маслено сликарство|масла]] и со [[акварел]], прво изложувајќи ја својата работа во 1807 година на Академијата и продолжила да се прикажува таму до 1859 година (создавајчи го ''Пејзаж со колиби на дрвосечачи во Кент'' ). Таа, исто така, изложувала во Друштвото за бои на вода (до 1820 година), за чиј член била избрана во 1813 година, во Британската институција и, повремено, во Галеријата на улицата Сафолк.<ref name="clayton">[[Ellen Creathorne Clayton]]. ''[[English Female Artists]], volume 1]'' (Tinsley Brothers, 1876) p. 397.</ref> Освен пејзажи, насликала и неколку портрети<ref>[http://www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw78512/Sir-John-Ross?firstRun=true&sText=Harriet+Gouldsmith&search=sa&LinkID=mp68492&role=art&rNo=0 Portrait of Sir John Ross] (National Portrait Gallery).</ref> и една тематска слика на тема „[[Дон Кихот]]“. Во 1819 година, таа објавила четири пејзажни офорции на Клермонт,<ref>[http://www.grosvenorprints.com/stock.php?engraver=Gouldsmith%2C+Harriot&WADbSearch1=Submit The Concert Cottage. in Claremont Park] (etching, 1819&nbsp;– Grosvenor Prints)</ref> и во 1824 година, четири пејзажни [[Литографија|литографии]].<ref name="clayton">[[Ellen Creathorne Clayton]]. ''[[English Female Artists]], volume 1]'' (Tinsley Brothers, 1876) p. 397.</ref> За неа се вели дека е експерт за офорт и „цртала на камен за литографот Хулмандел“.<ref>Redgrave. ''[[iarchive:historyofwaterco00redg|A history of water-colour painting in England]] (SPCK, 1905) p. 140.''</ref> Во 1839 година, таа се омажила за капетанот Арнолд, Р.Н., и оттогаш натаму изложувала под нејзиното брачно име.<ref name="clayton">[[Ellen Creathorne Clayton]]. ''[[English Female Artists]], volume 1]'' (Tinsley Brothers, 1876) p. 397.</ref> Во таа година таа објавила, анонимно, книга илустрирана од неа, „''Глас од слика“''.<ref>[https://archive.org/stream/avoicefromapict00voicgoog#page/n6/mode/2up A voice from a picture] (John Booth, 1839). The book was reviewed in ''[[The Art Journal]]'', January 1840, who revealed its authorship.</ref> Хариет Арнолд починала на 6 јануари 1863 година, на 76-годишна возраст. ''':''' == Надворешни врски == * [http://www.christies.com/LotFinder/lot_details.aspx?intObjectID=4020509 Поглед на Хемпстед Хит гледа кон местото Топ] (масло на бродот&nbsp;– Кристи ) * [http://www.christies.com/LotFinder/lot_details.aspx?intObjectID=5043643 Јужен поглед на воденицата, Вентор, Островот Вајт] (Масло на платно&nbsp;– Кристи) [[Категорија:Починати во 1863 година]] [[Категорија:Родени во 1787 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 8yx3olri1nmuyiiv7bme1ebk6smnofm 0 1295228 4800697 4772368 2022-08-09T10:21:39Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:S A Tolstaya.jpg|мини]]  '''Грофицата Софија Андреевна Толстаја''' (родена '''Берс''', понекогаш англицирана како ''Софија Толстој''; 22 август 1844 – 4 ноември 1919 година), била руски [[дневник]] и сопруга на рускиот писател гроф [[Лав Николаевич Толстој|Лео Толстој]]. == Биографија == Софија Берс била една од трите ќерки на германскиот лекар Андреј Евстафиевич [[:ru:Берс|Берс]] (1808–1868) и неговата руска сопруга Лиубов Александровна [[:ru:Иславин|Иславина]] (1826–1886). Нејзиниот прадедо по мајка, грофот Пјотр Завадовски, бил првиот министер за образование во историјата на Русија. Софија првпат била запознаена со [[Лав Николаевич Толстој|Лав Толстој]] во 1862 година кога имала 18 години. На 34 години, Толстој бил 16 години постар од неа. На 17 септември 1862 година, парот официјално се верил откако Толстој ѝ дал на Софија писмен предлог за брак,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://archive.org/stream/autobiographyofc00tolsuoft#page/28/mode/2up|title=The autobiography of Countess Sophie Tolstoi|work=archive.org|accessdate=8 October 2010}}</ref> венчајќи се една недела подоцна во Москва. Во времето на нивниот брак, Лав Толстој беше добро познат како романописец по објавувањето на ''[[Козаци (роман)|Козаците]]''. Во пресрет на нивниот брак, Толстој ѝ ги дал на Софија своите дневници во кои се детализирани неговите сексуални односи со женските кметови. Во ''[[Ана Каренина]]'', 34-годишниот Константин Левин, полуавтобиографски лик се однесувал слично, барајќи од неговата 19-годишна свршеница Кити да ги читала неговите дневници и да дознаела за неговите минати престапи. Дневникот го вклучувал фактот дека Толстој добил дете од жена која останала на имотот [[Јасна Полјана|Јаснаја Полјана]]. Во ''Соња на Ен Едвардс: Животот на грофицата Толстој'', таа ја опишувала Софија дека има длабок страв дека Толстој повторно ќе влезе во врска со другата жена.  [[Податотека:Ge_Sophia_Tolstaya.jpg|лево|мини|238x238пкс| Софија Толстаја и ќерката Александра Толстаја]] Семејството Толстој имало тринаесет деца, од кои осум го преживеале детството.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Tolstoy and the Genesis of War and Peace|last=Feuer|first=Kathryn B.|publisher=[[Cornell University Press]]|year=1996|isbn=0-8014-1902-6}}</ref> Семејството било просперитетно, благодарение на ефикасното управување на Толстој со неговите имоти и на продажбата на неговите дела, што овозможило да се обезбеди соодветно за семејството. Софија делувала како препишувач на ''[[Војна и мир]]'', копирање и уредување на ракописот седум пати од почеток до крај дома навечер на свеќи, откако децата и слугите си легнале, користејќи пенкало со мастило и понекогаш барала лупа за да го прочита текстот на нејзиниот сопруг.<ref name=":1">The latest condensed version, ''The Diaries of Sofia Tolstoy'', translated by Cathy Porter, was published by Alma Books, London, in 2009 ({{ISBN|9781846880803}}).</ref> Во 1887 година, Толстаја го вратила интересот за релативно новата уметност на фотографија, која научила да ја практикува на 16-годишна возраст.<ref name="ReferenceA">{{Наведени вести|title=What Mrs Tolstoy Saw|last=Shonk|first=Catherine|date=21 December 2007|work=[[The St. Petersburg Times]]}}</ref> Таа направила повеќе од 1.000 фотографии кои го документирале нејзиниот живот, вклучително и со Толстој и падот на предсоветската [[Руска Империја|руска империја]].<ref>{{Наведено списание|last=Bendavid-Val|first=Leah|year=2007|title=Song Without Words: The Photographs & Diaries of Countess Sophia Tolstoy|journal=[[National Geographic (magazine)|National Geographic]]}}</ref> Таа била [[дневник]] и го документира својот живот со Лео Толстој во серија дневници кои биле објавени во превод на англиски јазик во 1980-тите.<ref name=":1">The latest condensed version, ''The Diaries of Sofia Tolstoy'', translated by Cathy Porter, was published by Alma Books, London, in 2009 ({{ISBN|9781846880803}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781846880803|9781846880803]]).</ref> Толстаја ги напишала и своите мемоари, кои ги нарекла ''Мојот живот''.<ref>{{Наведување|last=Tolstaya|first=Sophia|editor-last=Donskov|editor-first=Andrew|editor-link=Andrew Donskov|publisher=[[University of Ottawa Press]]|year=2010|isbn=978-0-7766-3042-7|title=My Life}}</ref> [[Податотека:Family_of_L._Tolstoy.jpg|десно|мини|191x191пкс| Семејството на Лав Толстој, 1887 година]] По долги години сè понемирен брак - парот се расправал околу желбата на Толстој да го даде целиот свој приватен имот - Лео ненадејно ја напуштил Софија во 1910 година, на 82-годишна возраст, со нивната ќерка Александра и неговиот лекар Душан Маковицки (Душан Маковицки ). Толстој умрел 10 дена подоцна на железничка станица, а Софија била држена подалеку од него (како што било прикажано во филмот ''Последната станица'' ).<ref name="ReferenceA">{{Наведени вести|title=What Mrs Tolstoy Saw|last=Shonk|first=Catherine|date=21 December 2007|work=[[The St. Petersburg Times]]}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFShonk2007">Shonk, Catherine (21 December 2007). "What Mrs Tolstoy Saw". ''[[Санкт Петербург Тајмс|The St. Petersburg Times]]''.</cite></ref> По смртта на нејзиниот сопруг, Софија продолжила да живее во Јаснаја Полјана и ја преживеала [[Руска револуција|Руската револуција]] во релативен мир. Таа починала на 4 ноември 1919 година.<ref>{{Наведена книга|title=Sofja Andrejewna Tolstaja: Ein Leben an der Seite Tolstojs|last=Keller|first=Ursula|last2=Sharandak|first2=Natalja|publisher=Insel Verlag|year=2009|isbn=9783458174080|pages=316|language=de}}</ref> Со неодамнешниот зголемен интерес за Софија Толстаја, објавени биле некои нови биографски дела, засновани на нејзините мемоари и дневници: * Урсула Келер/Наталија Шарандак: ''Софија Андреевна Толстаја: Ајн Лебен ан дер Сеите Толстојс.'' Франкфурт на Мајна, Германија, 2009 година * Нина Никтина. ''Софија Толстаја.'' Москва, 2010 година * Александра Попоф. ''Софија Толстој.'' ''Биографија.'' Слободен печат, 2010 година == Во популарната култура == Таа била портретирана од [[Хелен Мирен]] во ''„Последната станица“'' во 2009 година, заснована на истоимениот биографски роман од 1990 година на Џеј Парини,<ref name="station">{{Наведени вести|url=https://www.variety.com/article/VR1117983229.html?categoryid=13&cs=1|title=Mirren, Plummer to star in 'Station'|last=Ed Meza|date=31 March 2008|access-date=1 January 2016|publisher=[[Variety (magazine)|Variety]]}}</ref> а Лео Толстој бил портретиран од Кристофер Пламер. И двајцата актери биле номинирани за [[Филмска награда на академијата на САД|Оскар]] во нивните соодветни категории. Нејзиниот живот исто така бил серијализиран во август 2010 година од Радио 4 на Би-Би-Си со наслов ''Едноставен живот''.  == Работи == [[Податотека:Tolstoy_family_circle_at_Yasnaya_Polyana.jpg|десно|мини|350x350пкс|The family circle at [[Јасна Полјана|Yasnaya Polyana]] ({{Околу|1905}}).]] * ''Подоцнежните дневници на грофицата Толстој 1891-1897'' Лондон, Виктор Голанц, 1929 година - преведено од Александар Верт * ''Автобиографија на Софи Андреевна Толстој'' [[iarchive:autobiographyofc00tolsuoft|онлајн]] на archive.org * ''Мемоарите на Софија Толстој'', кои таа ги нарече <nowiki><i id="mwdA">Мојот живот</i></nowiki> - на Универзитетот во Отава Прес * ''Кој е виновен'' ( {{Lang-ru|Чья вина?}} ), Октјабр 1994/10, 6-59. Германски превод: ''Eine Frage der Schuld'', Цирих 2008.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.randomhouse.de/book/edition.jsp?edi=233737|title=Sofja Tolstaja: Eine Frage der Schuld. Manesse Verlag (Gebundenes Buch, Literatur aus Russland und Osteuropa)|publisher=Randomhouse.de|language=de|accessdate=3 October 2012}}</ref> * ''Песна без зборови'' ( {{Lang-ru|Песня без слов}} ), необјавен во Русија. Германски превод: ''Lied ohne Worte'', Цирих 2010.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.randomhouse.de/book/edition.jsp?edi=324802|title=Sofja Tolstaja: Lied ohne Worte. Manesse Verlag (Gebundenes Buch, Literatur aus Russland und Osteuropa)|date=23 January 2011|publisher=Randomhouse.de|language=de|accessdate=3 October 2012}}</ref> * Кети Портер (tr), ''Дневниците на Софија Толстој'' (Лондон: ХарперКолинс, 2010). == Наводи == {{Наводи}} === Библиографија === * Урсула Келер, Натаља Шарандак. ''Софија Андрејена Толстаја.'' ''Ein Leben an der Seite Tolstojs'' , Франкфурт, М. Лајпциг: Insel Verlag (2009) * ''Лев Толстој - Софија Толстаја: Еине Ехе во Брифен'' . Ед. и транс. од руски од Урсула Келер, Натаља Шарандак. Берлин: Insel Verlag (2010) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.suhrkamp.de/buecher/lew_tolstoj_-_sofja_tolstaja_eine_ehe_in_briefen-ursula_keller_17480.html|title=Lew Tolstoj - Sofja Tolstaja, Eine Ehe in Briefen von Lew Tolstoj, Sofja Tolstaja - Suhrkamp Insel Bц╪cher Buchdetail|date=20 September 2010|publisher=Suhrkamp.de|language=de|archive-url=https://web.archive.org/web/20120229134013/http://www.suhrkamp.de/buecher/lew_tolstoj_-_sofja_tolstaja_eine_ehe_in_briefen-ursula_keller_17480.html#|archive-date=2012-02-29|accessdate=3 October 2012}}</ref> * Леа Бендавид-Вал. ''Песна без зборови: фотографии и дневници на грофицата Софија Толстој'' . Вашингтон, ДЦ: ''National Geographic'' (2007) * Ен Едвардс. ''Соња: Животот на грофицата Толстој'' (1981) * Синтија Аскит . ''Оженет со Толстој'' (1960) == Надворешни врски == * [http://rbth.ru/arts/2014/01/20/writers_and_their_wives_together_in_love_work_and_legacy_33367.html/ Писателите и нивните сопруги: Заедно во љубовта, работата и наследството], rbth.ru, 20 јануари 2014 година {{Лав Толстој}}{{Нормативна контрола}} <references /> {{DEFAULTSORT:Tolstaya, Sophia}} [[Категорија:Руски фотографи]] [[Категорија:Лав Толстој]] [[Категорија:Руски мемоаристи]] [[Категорија:Починати во 1919 година]] [[Категорија:Родени во 1844 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 38pl5jmlxrk0nafhw9cktpaur0xt3p3 0 1295230 4800671 4745757 2022-08-09T10:18:32Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Miru Kim in paris catacombs.jpg|мини|Миру Ким ги истражува Париските Катакомби]] '''Миру Ким''' е уметник, фотограф, илустратор и координатор на уметнички настани, која истражувала, документирала и фотографирала различни урбани поставки <ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2007/07/29/nyregion/thecity/29shad.html|title=Children of Darkness (Published 2007)|last=Gibberd|first=Ben|date=29 July 2007|work=The New York Times|access-date=2021-02-12|issn=0362-4331}}</ref> како напуштени станици на метрото, тунели, аквадукт Кротон, париски катакомби, фабрики, болници и бродоградилишта. Таа е ќерка на корејскиот јавен филозоф До-ол . == Ран живот и образование == Ким е ќерка на современиот јужнокорејски филозоф Јанг-Оук Ким (познато како До-ол ). Таа е родена во Стоунхем, Масачусетс во 1981 година, но пораснала во Сеул, Кореја. Таа се вратила во Масачусетс во 1995 година за да присуствува на академијата Филипс во Андовер, а подоцна се преселила во Њујорк Сити во 1999 година за да присуствува на Универзитетот Колумбија. Во 2006 година, таа доби МНР сликарство од Институтот Прат.<ref>mirukim.com bio page {{Наведена мрежна страница|url=http://www.mirukim.com/biography.php|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20110221042912/http://mirukim.com/biography.php|archive-date=2011-02-21|accessdate=2011-02-17}}.</ref> == Кариера == Серијата фотографии на Кимовата ''Naked City Spleen'' вклучува слики на кои е гола во овие поставки. За серијата ''Прасето што затоа сум'', таа ги посетила индустриските фарми за свињи и се потопи меѓу свињите. Таа била вклучена во изданието на ''Esquire'' во 2007 година '', Најдобро и најсветло''. <ref>Colby Buzzell, "[https://archive.today/20120730115404/http://www.esquire.com/print-this/mirukim1207 Miru Kim Takes Pictures]", ''Esquire'', 20 November 2007.</ref> ''Фајненшл тајмс'' ја вклучи Ким во написот со наслов „Ќе се искачиме на тој мост кога ќе стигнеме до него“ <ref>John O'Connor, "[http://www.ft.com/cms/s/0/ddf17a34-9c75-11dc-bcd8-0000779fd2ac.html We'll climb that bridge when we get to it]", 14 December 2007</ref> за урбаните истражувачи. == Поврзано == * Фотографија на урнатини == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Матична|www.mirukim.com}} * [http://www.ted.com/talks/view/id/472 TED Talks: подземната уметност на Миру Ким за урбаните урнатини во Њујорк] на [[ТЕД (конференција)|ТЕД]] во 2008 година [[Категорија:Апсолвенти на универзитетот „Колумбија“]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Американци со корејско потекло]] [[Категорија:Американски фотографи]] [[Категорија:Родени во 1981 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 5h9uj1qmdenmr85s3u3yfc1cg6y0dfg 0 1295231 4800569 4774253 2022-08-09T10:04:05Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sarah Fisher Ames.jpg|мини|Sarah Fisher Ames.jpg]] {{Инфокутија Уметник}} '''Сара Фишер Ејмс''' (1817-1901) била американска вајарка.<ref name="ArtNet">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artnet.com/artists/sarah-fisher-ames/|title=Sarah Fisher Ames|work=ArtNet|accessdate=22 December 2018}}</ref> == Биографија == Ејмс, запишана при раѓање како Клампит, била родена во 1817 година во Луис, Делавер . Ејмс студирала уметност во Бостон и во Рим. Таа се омажила за Џозеф Александар Ејмс, сликар на портрети.<ref name="Woodmere">{{Наведена мрежна страница|url=https://woodmereartmuseum.org/explore-online/collection/artist/sarah-fisher-ames|title=Ames, Sarah Fisher|work=Woodmere Art Museum|language=en-gb|accessdate=22 December 2018}}</ref> Таа изработила најмалку пет бисти на [[Абрахам Линколн]].<ref name="usssenate">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.senate.gov/artandhistory/art/artifact/Sculpture_21_00013.htm|title=U.S. Senate: Abraham Lincoln|work=United States Senate|accessdate=22 December 2018}}</ref> За време на [[Американска граѓанска војна|американската граѓанска војна]], Ејмс ја водела болницата сместена во американскиот Капитол. Таа била добра пријателка на Линколн, или преку нејзината позиција во болницата или преку движењето против ропството. Руфус Вилсон, автор на Линколн во портрет, тврди дека Ејмс го познавала Линколн „на интимен и пријателски начин“ преку нејзината работа во болницата.<ref name="Wilson">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/lincolninportrai00wils|title=Lincoln in portraiture|last=Wilson|first=Rufus Rockwell|date=1935|publisher=New York, The Press of the Pioneers, Inc.|page=[https://archive.org/details/lincolninportrai00wils/page/178 178]}}</ref><ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#ames|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=22 December 2018}}</ref> Фишер била еден од првите вајари на Линколн, создавајќи мермерна биста на Линколн за американскиот Сенат во 1866 година.<ref name="Dabakis">{{Наведено списание|last=Dabakis|first=Melissa|date=Spring 2008|title=Sculpting Lincoln: Vinnie Ream, Sarah Fisher Ames, and the Equal Rights Movement|volume=22|issue=1|doi=10.1086/587917}}</ref> Таа скулптура се наоѓала во зградата на Капитол на САД . Нејзините бисти на Линколн се наоѓале и во Државната куќа на Масачусетс, Музејот за уметност на колеџот Вилијамс, историското друштво Лин и музејот за уметност Вудмер.<ref name="usssenate" /> Ејмс ги изложила своите дела во Зградата на жената на светската колумбиска изложба во 1893 година во Чикаго, Илиноис.<ref name="Nichols">{{Наведена мрежна страница|url=http://arcadiasystems.org/academia/cassatt4.html#ames|title=Women's Art at the World's Columbian Fair & Exposition, Chicago 1893|last=Nichols|first=K. L.|accessdate=22 December 2018}}</ref> Починала во Вашингтон, во 1901 година.<ref name="usssenate">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.senate.gov/artandhistory/art/artifact/Sculpture_21_00013.htm|title=U.S. Senate: Abraham Lincoln|work=United States Senate|accessdate=22 December 2018}}</ref> [[Податотека:Sarah_Fisher_Ames-bust_of_Abraham_Lincoln.jpg|лево|мини| ''Абрахам Линколн'' од Сара Фишер Клампит Ејмс, 1868 година]] == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Sarah Fisher Ames}} == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Починати во 1901 година]] [[Категорија:Родени во 1817 година]] iuz5xnengvsq1b7yywpoi32kfywigta 0 1295232 4800526 4785296 2022-08-09T10:01:52Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: Скулптор → Вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|honorific_prefix=|resting_place=|website=|awards=|spouse=|movement=|style=|notable_works=|known_for=Вајарка|alma_mater={{ubl|[[University of Bristol]]|[[Leicester College of Art]]}}|education=|nationality=Англичанка|resting_place_coordinates=|death_place=Сари, Англија|name=Хелен Мери Котон|death_date={{година на смрт и возраст|2005|1911}}|birth_place=[[Лестер]], Англија|birth_date=1911|birth_name=|native_name_lang=|native_name=|caption=|alt=|image_size=|image=|honorific_suffix=|module=}} '''Хелен Мери Котон''' (1911–2005) била британска уметница, позната по нејзините скулптури и од дрво и од камен. == Биографија == Коатон е роден во Лестер и се школувал во училиштето за девојчиња Вигестон во тој град пред да студира за историја на Универзитетот во Бристол.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> По дипломирањето се запишала на Уметничкиот колеџ во Лестер каде Перси Браун ѝ предавал скулптура од 1937 до 1942 година.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Во 1942 година, Коатон ја добила наградата Хинтон од страна на Друштвото на уметници на Лестер, чие што таа била активен член.<ref name="SG0019" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref><ref name="Benezit3">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 3 Bulow-Cossin|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3073-7}}</ref> Таа исто така беше член на Меѓународната асоцијација на уметници и често изложуваше скулптури од дрво, камен и бронза со двете тела.<ref name="BuckmanVol1" /> Извесно време Коатон живеела во Челмсфорд во Есекс пред да се пресели во [[Сари]], каде што починала во 2005 година.<ref name="SG0019" /> Музејот New Walk во Лестер има примери од нејзината работа.<ref name="BuckmanVol1" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Луѓе од Лестер]] [[Категорија:Починати во 2005 година]] [[Категорија:Родени во 1911 година]] [[Категорија:Британски уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени уметници]] sddllj69dtx1vq60z6w9l5iyup3ftkr 4800688 4800526 2022-08-09T10:20:24Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|honorific_prefix=|resting_place=|website=|awards=|spouse=|movement=|style=|notable_works=|known_for=Вајарка|alma_mater={{ubl|[[University of Bristol]]|[[Leicester College of Art]]}}|education=|nationality=Англичанка|resting_place_coordinates=|death_place=Сари, Англија|name=Хелен Мери Котон|death_date={{година на смрт и возраст|2005|1911}}|birth_place=[[Лестер]], Англија|birth_date=1911|birth_name=|native_name_lang=|native_name=|caption=|alt=|image_size=|image=|honorific_suffix=|module=}} '''Хелен Мери Котон''' (1911–2005) била британска уметница, позната по нејзините скулптури и од дрво и од камен. == Биографија == Коатон е роден во Лестер и се школувал во училиштето за девојчиња Вигестон во тој град пред да студира за историја на Универзитетот во Бристол.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> По дипломирањето се запишала на Уметничкиот колеџ во Лестер каде Перси Браун ѝ предавал скулптура од 1937 до 1942 година.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Во 1942 година, Коатон ја добила наградата Хинтон од страна на Друштвото на уметници на Лестер, чие што таа била активен член.<ref name="SG0019" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref><ref name="Benezit3">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 3 Bulow-Cossin|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3073-7}}</ref> Таа исто така беше член на Меѓународната асоцијација на уметници и често изложуваше скулптури од дрво, камен и бронза со двете тела.<ref name="BuckmanVol1" /> Извесно време Коатон живеела во Челмсфорд во Есекс пред да се пресели во [[Сари]], каде што починала во 2005 година.<ref name="SG0019" /> Музејот New Walk во Лестер има примери од нејзината работа.<ref name="BuckmanVol1" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Луѓе од Лестер]] [[Категорија:Починати во 2005 година]] [[Категорија:Родени во 1911 година]] [[Категорија:Британски уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] iy627j2j2mjergbzqbpp14vyq5ovhzb 0 1295238 4800542 4746482 2022-08-09T10:03:09Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Кетлин Фокс''' (12 септември 1880 - 17 август 1963) била ирска сликарка, емајлист и уметник со витраж.<ref name="Minch">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Minch|first=Rebecca|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Fox, Kathleen|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> == Живот == Кетлин Фокс е родена во Гленаџири, округот Даблин, на 12 септември 1880 година. Нејзиниот татко бил капетанот Хенри Чарлс Фокс од Кралската змејска гарда, а нејзината мајка била Мери Ребека Колклаф. Фокс присуствувала на Метрополитен школа за уметност во Даблин, студирајќи под Вилијам Орпен . Благодарение на нејзиниот талент, таа работела и како асистент на Орпен. Додека била во Лондон, Фокс го запознала поручникот на британската армија Сирил Пим, венчајќи се за него во 1917 година. Пим бил убиен во акција во 1918 година, а Фокс ја родила нивната ќерка подоцна истата година.<ref name="Minch"/> Таа го наследила семејниот дом, Брукфилд, Ричмонд Авенија Југ, Милтаун, Ко. Даблин <ref name="Gray">{{Наведена книга|title=The Dictionary of British Women Artists|last=Gray|first=Sara|date=2009|publisher=The Lutterworth Press|isbn=9780718830847|location=Cambridge|pages=109–110}}</ref> се преселила таму во 1947 година. Починала таму на 17 август 1963 година.<ref name="The Model">{{Наведена мрежна страница|url=http://themodel.ie/the-niland-collection/artist/114|title=Kathleen Fox|work=The Model|accessdate=1 July 2015}}</ref> == Рани уметнички дела == Фокс студирала емајлирање кај Освалд Ривс. Таа создала емајлиран пехар со наслов ''Одење на гозбата'' за кој освоила златен медал на британски натпревар во 1908 година. Купот подоцна беше изложен со другите добитници на наградите во Музејот на [[Викторија и Алберт (музеј)|Викторија и Алберт]] и на изложбата „ Тајлтеан игри “ во Даблин во 1924 година. Во 1909 година, на Фокс и била доделена национална награда за ''музика'', емајлирана бакарна плоча. Додека работела под Алфред Е. Чајлд, таа работела во витраж. Нејзиното стакло од 1909 година на кое е прикажан Свети Тобијас е дел од семејниот споменик во црквата Свети Јосиф, Гленџири. Фокс работела во периодот на келтската преродба, која имала посебен акцент на занаетчиството и црпела инспирација од средновековниот и келтскиот дизајн. Движењето за уметност и занаетчиство, а некои од нејзините дела како ''Огледало за бричење со приврзок на штандот'' (1910) покажуваат блискост со стилот на [[Југендстил|Југенстил]] . Фокс поминала извесно време во [[Лондон]] и [[Париз]] пред избувнувањето на [[Прва светска војна|Првата светска војна]].<ref name="Minch"/> За време на настаните од Велигденското востание во 1916 година, таа отпатувала во Даблин за да ги наслика настаните таму. Ова ѝ го донело прекарот „мал бунтовник“ од учениците на Метрополитен училиште во Даблин додека работела како асистент на Орпен.<ref name="Minch"/> Едно од нејзините најпознати дела од овој период било предавањето на Констанс Маркиевич, ''Апсењето 1916 година, Кралскиот колеџ на хирурзи'', кој сега е во колекцијата Ниланд во Моделот, Слајго.<ref name="Bhreathnach-Lynch">{{Наведено списание|last=Bhreathnach-Lynch|first=Sighle|date=1997|title=The Easter Rising 1916: constructing a canon in art & artefacts|url=http://www.historyireland.com/20th-century-contemporary-history/the-easter-rising-1916-constructing-a-canon-in-art-artefacts/|journal=History Ireland|volume=5|issue=1|access-date=1 July 2015}}</ref> Во тоа време Фокс насликала портрет на нејзината пријателка Грејс Гифорд. Од 1911 до 1923 и 1944 до 1957 година, Фокс изложила 81 со Кралската Хибернијан академија (RHA).<ref name="Gray"/> Еден поднесок во 1911 година бил ''Наука и моќ'' и го прикажувал нејзиниот пријател, вајарот Алберт Пауер, кој работел на ''науката'' за новиот колеџ за наука, Мерион Сент. Таа подоцна донирала верзија од ова парче на Општинската галерија за модерна уметност, Даблин.<ref name="Minch" /> == Подоцнешни уметнички дела == Фокс се фокусирала на сликарството во масло во 1920-тите, со што се етаблирала како сликарка на портрети. Нејзиниот портрет на Лејди Розамунд Галвеј-Робертсон од 1921 година беше прифатен многу поволно кога бил прикажан заедно со делата на Орпен и Џон Левери на изложбата на National Portrait Society во Лондон.<ref name="Minch"/> Фокс во истата година на Кралската академија изложила портрет на надбискупот Маникс. Нејзината работа била прикажана во Лондон во Новиот англиски уметнички клуб, Друштвото на жени уметници и Кралското друштво на сликари на портрети. Парчињата повремено биле изложени во Кралската шкотска академија и уметничката галерија Вокер, Ливерпул.<ref name="The Model"/> Една од емајлираните плочи на Фокс била прикажана на изложба на ирска уметност во [[Брисел]] во 1930 година. Некои од нејзините слики биле изложени и на изложбите во [[Даблин]].<ref name="Minch" /> Фокс станала позната по нејзините слики на ентериери и цвеќиња во 1940-тите и 1950-тите, чии примери биле изложени во галеријата Досон во 1946 година. Во раните 1950-ти таа ги создала станиците на Крстот за Језуитската куќа на студии, Милтаун Парк, Даблин во масло. Нејзината работа била вклучена во изложбата на современа ирска уметност во Абериствит, Велс во 1953 година.<ref name="Minch"/> Фокс работела на бројни материјали во текот на нејзината кариера, вклучително и насликана Кина, резба на дрво, сребро и дизајн на костими.<ref name="Gray"/> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.abc.net.au/radionational/programs/booksandarts/the-arrest-of-countess-markiewicz/7270200 Апсењето на грофицата Маркиевич 1916 година] - Национална програма на радио ABC за сликата на Џон Кларк . [[Категорија:Починати во 1963 година]] [[Категорија:Родени во 1880 година]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени уметници]] o19dn6pott4uij791idi0z3d5cwy43h 4800651 4800542 2022-08-09T10:16:33Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Кетлин Фокс''' (12 септември 1880 - 17 август 1963) била ирска сликарка, емајлист и уметник со витраж.<ref name="Minch">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Minch|first=Rebecca|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Fox, Kathleen|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> == Живот == Кетлин Фокс е родена во Гленаџири, округот Даблин, на 12 септември 1880 година. Нејзиниот татко бил капетанот Хенри Чарлс Фокс од Кралската змејска гарда, а нејзината мајка била Мери Ребека Колклаф. Фокс присуствувала на Метрополитен школа за уметност во Даблин, студирајќи под Вилијам Орпен . Благодарение на нејзиниот талент, таа работела и како асистент на Орпен. Додека била во Лондон, Фокс го запознала поручникот на британската армија Сирил Пим, венчајќи се за него во 1917 година. Пим бил убиен во акција во 1918 година, а Фокс ја родила нивната ќерка подоцна истата година.<ref name="Minch"/> Таа го наследила семејниот дом, Брукфилд, Ричмонд Авенија Југ, Милтаун, Ко. Даблин <ref name="Gray">{{Наведена книга|title=The Dictionary of British Women Artists|last=Gray|first=Sara|date=2009|publisher=The Lutterworth Press|isbn=9780718830847|location=Cambridge|pages=109–110}}</ref> се преселила таму во 1947 година. Починала таму на 17 август 1963 година.<ref name="The Model">{{Наведена мрежна страница|url=http://themodel.ie/the-niland-collection/artist/114|title=Kathleen Fox|work=The Model|accessdate=1 July 2015}}</ref> == Рани уметнички дела == Фокс студирала емајлирање кај Освалд Ривс. Таа создала емајлиран пехар со наслов ''Одење на гозбата'' за кој освоила златен медал на британски натпревар во 1908 година. Купот подоцна беше изложен со другите добитници на наградите во Музејот на [[Викторија и Алберт (музеј)|Викторија и Алберт]] и на изложбата „ Тајлтеан игри “ во Даблин во 1924 година. Во 1909 година, на Фокс и била доделена национална награда за ''музика'', емајлирана бакарна плоча. Додека работела под Алфред Е. Чајлд, таа работела во витраж. Нејзиното стакло од 1909 година на кое е прикажан Свети Тобијас е дел од семејниот споменик во црквата Свети Јосиф, Гленџири. Фокс работела во периодот на келтската преродба, која имала посебен акцент на занаетчиството и црпела инспирација од средновековниот и келтскиот дизајн. Движењето за уметност и занаетчиство, а некои од нејзините дела како ''Огледало за бричење со приврзок на штандот'' (1910) покажуваат блискост со стилот на [[Југендстил|Југенстил]] . Фокс поминала извесно време во [[Лондон]] и [[Париз]] пред избувнувањето на [[Прва светска војна|Првата светска војна]].<ref name="Minch"/> За време на настаните од Велигденското востание во 1916 година, таа отпатувала во Даблин за да ги наслика настаните таму. Ова ѝ го донело прекарот „мал бунтовник“ од учениците на Метрополитен училиште во Даблин додека работела како асистент на Орпен.<ref name="Minch"/> Едно од нејзините најпознати дела од овој период било предавањето на Констанс Маркиевич, ''Апсењето 1916 година, Кралскиот колеџ на хирурзи'', кој сега е во колекцијата Ниланд во Моделот, Слајго.<ref name="Bhreathnach-Lynch">{{Наведено списание|last=Bhreathnach-Lynch|first=Sighle|date=1997|title=The Easter Rising 1916: constructing a canon in art & artefacts|url=http://www.historyireland.com/20th-century-contemporary-history/the-easter-rising-1916-constructing-a-canon-in-art-artefacts/|journal=History Ireland|volume=5|issue=1|access-date=1 July 2015}}</ref> Во тоа време Фокс насликала портрет на нејзината пријателка Грејс Гифорд. Од 1911 до 1923 и 1944 до 1957 година, Фокс изложила 81 со Кралската Хибернијан академија (RHA).<ref name="Gray"/> Еден поднесок во 1911 година бил ''Наука и моќ'' и го прикажувал нејзиниот пријател, вајарот Алберт Пауер, кој работел на ''науката'' за новиот колеџ за наука, Мерион Сент. Таа подоцна донирала верзија од ова парче на Општинската галерија за модерна уметност, Даблин.<ref name="Minch" /> == Подоцнешни уметнички дела == Фокс се фокусирала на сликарството во масло во 1920-тите, со што се етаблирала како сликарка на портрети. Нејзиниот портрет на Лејди Розамунд Галвеј-Робертсон од 1921 година беше прифатен многу поволно кога бил прикажан заедно со делата на Орпен и Џон Левери на изложбата на National Portrait Society во Лондон.<ref name="Minch"/> Фокс во истата година на Кралската академија изложила портрет на надбискупот Маникс. Нејзината работа била прикажана во Лондон во Новиот англиски уметнички клуб, Друштвото на жени уметници и Кралското друштво на сликари на портрети. Парчињата повремено биле изложени во Кралската шкотска академија и уметничката галерија Вокер, Ливерпул.<ref name="The Model"/> Една од емајлираните плочи на Фокс била прикажана на изложба на ирска уметност во [[Брисел]] во 1930 година. Некои од нејзините слики биле изложени и на изложбите во [[Даблин]].<ref name="Minch" /> Фокс станала позната по нејзините слики на ентериери и цвеќиња во 1940-тите и 1950-тите, чии примери биле изложени во галеријата Досон во 1946 година. Во раните 1950-ти таа ги создала станиците на Крстот за Језуитската куќа на студии, Милтаун Парк, Даблин во масло. Нејзината работа била вклучена во изложбата на современа ирска уметност во Абериствит, Велс во 1953 година.<ref name="Minch"/> Фокс работела на бројни материјали во текот на нејзината кариера, вклучително и насликана Кина, резба на дрво, сребро и дизајн на костими.<ref name="Gray"/> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.abc.net.au/radionational/programs/booksandarts/the-arrest-of-countess-markiewicz/7270200 Апсењето на грофицата Маркиевич 1916 година] - Национална програма на радио ABC за сликата на Џон Кларк . [[Категорија:Починати во 1963 година]] [[Категорија:Родени во 1880 година]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] 2gri0yhqs14e0jrio5mxf7lj9u4v63y 0 1295239 4800642 4746484 2022-08-09T10:15:37Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Elisa_Champin00.png|мини|{{center|Primula and Saxifraga species}}]] [[Податотека:Elisa_Champin03.jpg|мини|{{center|"Entrée de l'hôtel de Cluny"}}]] '''Елиза-Онорин Шампин''' ([[Париз]] - 1871 Ско, От-де-Сен) била француска акварел и литограф, специјализирана за сликање цвеќиња, овошје и зеленчук. Студирала кај Мле. Рише изложувала во салонот под нејзиното моминско презиме Питет, од 1833 до 1836 година. Откако се омажила за францускиот сликар Жан-Жак Шампен (1796-1860) во 1837 година, таа изложувала под нејзиното брачно име. Таа придонела со серија постери од зеленчук за ''Le Jardin Potager'' (1850-1884) - тие била испечатени од Lemercier & Cie за употреба како реклами од фирмата Vilmorin-Andrieux, водечка веледрогерија на семиња.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.worthpoint.com/worthopedia/1853-elisa-champin-botanical-475915177|title=1853 Elisa Champin Botanical Lithograph Vilmorin Collection Mahogany Frame RARE &#124; #475915177}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://www.facsimile.se/en/category/album-vilmorin-the-vegetable-garden-vilmorin-andrieux-cie-1850-1896 Галерија со зеленчук] {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] n8jg0aknaf6bq1hckm9l3n88r50nf5t 0 1295242 4800629 4746496 2022-08-09T10:14:17Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Auriol_Batten03.jpg|мини|<center> ''Ceropegia ampliata'' E.Mey.</center>]] '''Ауриол Урсула Лујт Батен''' (родена Тејлор, 2 март 1918 година, во [[Питермарицбург]] - 2 јуни 2015 година, во Источен Лондон) била јужноафрикански ботанички илустратор.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.botanicalartandartists.com/3/post/2015/06/death-of-dr-auriol-batten-celebrated-south-african-botanical-artist.html|title=Dr Auriol Batten|work=BOTANICAL ART & ARTISTS|language=en|accessdate=2021-01-19}}</ref> Ауриол Батен се стекнала со дипл по ботаника на Универзитетот во Натал во Питермарицбург, а студирал уметност на Техничкиот колеџ Дурбан. По бракот се населила во источен Лондон и почнала да слика диви цвеќиња. Таа била ко-илустратор со нејзината братучетка, Херта Бокелман, на „Диви цвеќиња на провинцијата Источен Кејп“ (1966) и „Диви цвеќиња на Цицикама“ (1967). Таа ги наслика сите илустрации за сопствената книга „Цвеќиња на Јужна Африка“ (1986), а оригиналите и ги подари на нацијата, за да се чуваат во Националниот ботанички институт во [[Преторија]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.dispatchlive.co.za/news/2015-06-04-world-mourns-death-of-artist/|title=World mourns death of artist|work=DispatchLIVE|language=en-ZA|accessdate=2021-01-19}}</ref> Ауриол Батен добила златен медал од Кралското хортикултурно друштво за нејзините илустрации во „Цвеќето на Јужна Африка“ и почесен докторат од Универзитетот Родос. Во нејзина чест биле именувани растенијата ''Lachenalia aurioliae'', ''Albuca batteniana'', ''Polycarena batteniana'' и ''Diascia batteniana''. == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 2015 година]] [[Категорија:Родени во 1918 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 2tem4v72sh6q8fvztksh5s0r8qi8i6e 0 1295243 4800672 4746483 2022-08-09T10:18:36Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Мојра Бери''' (1886 - 2 февруари 1960) била ирска ботаничка сликарка, најпозната по нејзините слики со цвеќиња.<ref name="Andrews">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Andrews|first=Helen|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Barry, Moyra Aloysius|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> == Ран живот и образование == Мојра Алојсиус Бери е родена во 1886 година во [[Даблин]], најстарата од единаесетте деца на Бернард и Џејн Бери. Нејзиниот татко работел како трговец. Иако се викала Мојра, семејството отсекогаш ја викале по име Мери. Бери присуствувала на манастирот Лорето, во северниот дел на Свети Џорџ,<ref name="Andrews">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Andrews|first=Helen|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Barry, Moyra Aloysius|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> продолжувајќи во училиштата на Кралската Хибернијанска академија (RHA) од 1908 до 1909 година. Додека студирала со RHA, таа освоила голем број награди за композиција и цртеж, подоцна се преселила во Лондон за да присуствува на Факултетот за ликовни уметности Слејд од 1911 до 1914 година, добивајќи ја првата награда за сликарство од актерската екипа од 1913 до 1914 година. Живеела и подучувала во англиско приватно училиште во [[Кито]], Еквадор во 1920-тите, пред да се врати во семејната куќа во Ратминес, Даблин во 1930-тите.<ref name="NIVAL">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nival.ie/collections/artists-database/view/artist/name/barry-moyra/|title=Barry, Moyra|work=National Irish Visual Arts Library|accessdate=2 July 2015}}</ref> <ref>{{Наведена книга|title=Dictionary Of British And Irish Botantists And Horticulturalists Including plant collectors, flower painters and garden designers|last=Desmond|first=Ray|date=1994|publisher=Taylor & Francis|isbn=9780850668438|location=London|page=50}}</ref> == Уметничка кариера == Од 1908 до 1952 година Бери често изложувала од RHA, одржувајќи голем број индивидуални изложби во галеријата Ангус од 1932 година наваму. Таа била позната по нејзините портрети и пејзажи, но добила и репутација на нејзиното сликање цвеќиња.<ref name="Andrews">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Andrews|first=Helen|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Barry, Moyra Aloysius|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> За овие цветни слики, Бери работела во акварели и масла, често прикажувајќи хризантеми и рододендрони, црпејќи инспирација од водените лилјани во Националната ботаничка градина.<ref name="NIVAL">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nival.ie/collections/artists-database/view/artist/name/barry-moyra/|title=Barry, Moyra|work=National Irish Visual Arts Library|accessdate=2 July 2015}}</ref> Дермод О'Брајан ја опишал Бери како „најдобриот жив сликар на цвеќиња“ во 1941 година, откако ја посетил изложбата во галеријата Виктор Вадингтон, Даблин.<ref name="Andrews" /> Бери била член на Друштвото на даблински сликари, како еден од најистакнатите и водечки членови во 1930-тите и 1940-тите. Таа била член на Даблинскиот клуб за скицирање, редовно изложувајќи со нив во 1930-тите. Повремено била изложувана од Акварелското друштво на Ирска, придонесувајќи за групни изложби во Англија, Холандија и Северна Америка.<ref name="Andrews">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Andrews|first=Helen|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Barry, Moyra Aloysius|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> == Наследство == Делото на Бери се одржува во голем број ирски институции, како што се уметничката галерија Крафорд, музејот Алстер, а нејзиниот ''автопортрет во студиото на уметникот'' (1920) е закачен во Националната галерија на Ирска.<ref name="Ask Art">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.askart.com/artist/Moyra_A_Barry/11087307/Moyra_A_Barry.aspx#|title=Moyra Barry (1886 - 1960)|work=Ask Art|accessdate=2 July 2015}}</ref> Бери починала во Даблин на 2 февруари 1960 година. Таа е погребана на гробиштата Гласневин.<ref name="Andrews">{{Наведена книга|title=Dictionary of Irish Biography|last=Andrews|first=Helen|date=2009|publisher=Cambridge University Press|editor-last=McGuire|editor-first=James|location=Cambridge|chapter=Barry, Moyra Aloysius|editor-last2=Quinn|editor-first2=James}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == 1 artwork by or after Moyra Barry at the Art UK site [[Категорија:Починати во 1960 година]] [[Категорија:Родени во 1886 година]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] solnq9bytouizdbjifzvx9svcsxoq83 0 1295244 4800635 4746499 2022-08-09T10:14:35Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Costus_villosissimus00.jpg|мини|<center> ''Costus villosissimus''</center>]] [[Податотека:Rhynchanthus_johnianus01.jpg|мини|<center> ''Rhynchanthus johnianus''</center>]] '''Гертруд Бартуш''' (починала во [[Минхен]], јануари 1917 година)<ref>Verstorbene Mitglieder. Botanischen Vereins der Provinz Brandenburg volume 58 (1916) page 227</ref> била германска ботаничка илустраторка.позната по нејзините табли во „Fragmenta Phytographiae Australiae Occidentalis“ (1904) од FLEDiels & E.Pritzel, „Flora der deutschen Schutzgebiete“. (1901) од Шуман, К.М. и Лаутербах, К. и „Флора на Јужна Африка“ на Рудолф Марлот. Таа понекогаш била мешана со Гертруд Фукс-Хенел, сопругата на Карл Адолф Георг Лаутербах.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.anbg.gov.au/biography/bartusch-g.html|title=Bartusch, G.|last=Hewson|first=Helen|work=Anbg.gov.au|accessdate=2017-06-07}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.plantillustrations.org/illustration.php?id_illustration=37058&SID=0&mobile=0&size=0|title=Licuala beccariana (Schumann & Lauterb.) Furtado [as Dammera ramosa Schumann & Lauterb.]|work=Plantillustrations.org|accessdate=2017-06-07}}</ref> Работела во Ботаничкиот музеј во Берлин.<ref>{{Наведена книга|url=https://biodiversitylibrary.org/page/7374761|title=Monographie der fossilen Flora der Pithecanthropus-Schichten|last=Schuster|first=Julius|publisher=Royal Bavarian Academy of Sciences|year=1911|location=Munich|pages=3|doi=10.5962/bhl.title.7643}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Category:Жени ботанички илустратори]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] a22t4l9jx4y1nneaou6oaxg4o1iy16j 0 1295245 4800624 4746501 2022-08-09T10:14:02Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Ајлин Барнс''' (1876–1956) била значајна и високо ценета ботанички илустратор, добро позната по нејзините дефинитивни и точни прикази на растителниот свет во Ирска.<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> <ref name="Butler">{{Наведена книга|title=Irish Botanical Illustrators & Flower Painters|last=Butler|first=Patricia|date=2000|publisher=Antique Collectors' Club|isbn=9781851493579|location=Suffolk|pages=36–37}}</ref> == Ран живот == Ајлин Барнс е родена во 1876 година во домот на нејзините родители на улицата Велика Британија 137 (сега улица Парнел), Даблин. Таа била најмалото дете на Едвин и Елизабет Барнс (моминско МекКеј). Нејзиниот татко бил бакал и трговец со вино кој имал простории на улицата Велика Британија и на улицата Камден бр. 57. Барнс го посетувала училиштето за девојчиња Рутланд во [[Даблин]], продолжила да се школува на Метрополитен школа за уметност во Даблин во 1898 и 1899 година. Се претпоставува дека таа добила сертификат за учител по уметност во 1899 година. Веднаш по напуштањето на Факултетот за уметност, Барнс работела како гувернанта во [[Типерери (грофовија)|округот Типерари]], предавајќи ги двете ќерки на Ана Марија Купер-Чадвик.<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> == Кариера == Таа го поминала најголемиот дел од својата кариера работејќи со одделот за природна историја и антиквитети на Националниот музеј на Ирска, помагајќи им на натуралистот Роберт Лојд Прагер и ботаничарката Матилда Ноулс, како и создавање модели за експонати на музејот.<ref name="Proffitt">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/notablewomenscie00pame/page/26|title=Notable Woman Scientists|last=Proffitt|first=Pamela|date=1999|publisher=Gale Group Inc.|isbn=0-7876-3900-1|location=27500 Drake Rd., Farmington Hills, MI 48331-3535|page=[https://archive.org/details/notablewomenscie00pame/page/26 26]|url-access=registration}}</ref> <ref>{{Наведена книга|title=Ladies in the Laboratory 2|last=Creese|first=Mary R. S.|last2=Creese|first2=Thomas M.|date=2004|publisher=Scarecrow Press|isbn=0810849798|location=Oxford|page=43}}</ref> Нејзината поврзаност со Природниот музеј во Даблин се претпоставува дека започнала во 1907 година, кога е забележана како донира модели на јајца на птици. До 1909 година се претпоставува дека таа работела во музејот, поставувајќи изложбени седалки, конструирајќи модели на природни живеалишта и восочни модели. Многу од овие примери, како што се базенот со карпи и изложбите на цицачите кои сè уште се изложени на приземјето на Природонаучниот музеј, се верува дека се нејзино дело. Нејзината формална позиција во Музејот е нејасна, при што понекогаш ја нарекувале член на персоналот или „Музејски уметник“.<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> <ref>{{Наведена книга|title=Dictionary of British And Irish Botantists And Horticulturalists Including plant collectors, flower painters and garden designers|last=Desmond|first=Ray|date=1994|publisher=Taylor & Francis|isbn=0850668433|location=London|page=46}}</ref> Барнс илустрирала [[главоноги]] за Ени Маси, како оние собрани од британската експедиција на Антарктикот од 1910 до 1913 година. Таа презела слична работа со илустрација за експертот за сунѓер, Џејн Стивенс, илустрирајќи голем број нејзини публикации. Таа, исто така, ги илустрирала Фораминиферите собрани за време на истражувањето на островот Клер.<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> Нејзината работа била високо ценета од Прагер, кој отишол дури дотаму што именувал едно од неговите растенија по неа (''Sedum barnesianum'' ).<ref name="Butler">{{Наведена книга|title=Irish Botanical Illustrators & Flower Painters|last=Butler|first=Patricia|date=2000|publisher=Antique Collectors' Club|isbn=9781851493579|location=Suffolk|pages=36–37}}</ref> Делата на Барнс се претставени во бројни книги и монографии, и сè уште се високо ценети денес, особено нејзините ''седуми'' ( камења ) и ''семпервивуми'' ( куќен праз ).<ref name="Proffitt">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/notablewomenscie00pame/page/26|title=Notable Woman Scientists|last=Proffitt|first=Pamela|date=1999|publisher=Gale Group Inc.|isbn=0-7876-3900-1|location=27500 Drake Rd., Farmington Hills, MI 48331-3535|page=[https://archive.org/details/notablewomenscie00pame/page/26 26]|url-access=registration}}</ref> Таа работела со Роберт Френсис Шарф за да ги реконструира и илустрира примероците на џиновскиот ирски елен . Барнс исто така презела картографска работа со Геолошкиот институт на Ирска и реставрација на археолошки артефакти од Кралската Ирска академија.<ref name="Lucey" /> Таа, исто така, ѝ помагала на Мери Ејли де Путрон кога работела во музејот. Барнс била член на Теренскиот клуб на натуралистите во Даблин од 1913 година. Се верува дека таа собрала примероци од [[лишаи]], а еден примерок е пронајден во хербариумот на Ирската национална ботаничка градина (Ирска).<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> == Подоцнежен живот и смрт == Барнс се повлекла од нејзината работа со Музејот во одреден момент после март 1947 година, иако продолжила да ги обновува артефактите во име на Музејот во 1950-тите. Таа живеела со нејзината мајка , браќа и сестри до нивната смрт. Ниту еден од нејзините пет браќа и сестри кои достигнале полнолетство не се оженил, што значи дека Барнс немала блиско семејство кога таа починала во 1956 година. Ниту раѓањето или смртта на Барнс не биле официјално регистрирани, а нејзиниот датум на смрт останал недокументиран до 2015 година. Таа била примена во болницата Сер Патрик Дан на 13 февруари 1956 година, при што била подложена на операција на „обемни изгореници“ на 27 февруари. Умрела на 12 март, а била погребана заедно со нејзините браќа и сестри Херберт и Едит на 14 март 1956 година.<ref name="Lucey">{{Наведено списание|last=Lucey|first=John|year=2015|title=Eileen Barnes (1876–1956): the contributions of a gifted artist, scientific illustrator and model-maker to Irish natural history|journal=Irish Naturalists' Journal|volume=34|issue=2|pages=113–124}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Поврзано == [[Категорија:Починати во 1956 година]] [[Категорија:Родени во 1876 година]] [[Категорија:Category:Жени-ботанички илустратори]] [[Категорија:ЖЕНИ]] [[Категорија:Жени-уметници]] t9zwmtpvbw2mo9bvjlge6d7gk7cvvf3 0 1295258 4800523 4746413 2022-08-09T10:01:35Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Тамар Абакелија''' {{Lang-ru|Тама́ра Абаке́лия}}; 19 август 1905 – 14 мај 1953) била [[Грузија|грузиски]] вајар, театарски дизајнер и илустратор. Таа ја добила титулата почесен уметник на [[Грузиска Советска Социјалистичка Република|Грузиската ССР]] во 1942 година. == Семејство == Таткото на Абакелија, Григол Абакелија, главен обвинител за Грузиската ССР, и вујко, Јосеб Абакелија, водечки специјалист за [[туберкулоза]] во Грузија, биле застрелани за време на Големата чистка на [[Јосиф Сталин]] во 1938 година. Таа била мажена за социјалистичкиот поет и драматург Карло Каладзе (1907–1988). Таа имала едно дете со Каладзе, вајарката Гулда Каладзе. == Биографија == Родена во Хони, [[Имеретија|Имерети]] (тогаш дел од гувернерот Кутаис, [[Руска Империја|Руската империја]] ), Тамар Абакелија дипломирала на Државната академија за уметности во Тбилиси во 1929 година и предавала таму почнувајќи од 1938 година. Меѓу делата на Абакелија имало графички илустрации за Николај Тихонов, Шота Руставели, ''Давид од Сасун'', Важа-Пшавела '','' како и сценски украси за театрите Руставели и Марјанишвили и костими за филмовите ''Арсена'' (1937), ''Џорџи Сакад'' (1942), ''Гурамишвили'' (1945). Многу од нејзините достигнувања биле во областа на скулптурата. Забележана по динамиката на композицијата и уметнички заоблените форми, Абакелија била одговорна за голем дел од напредокот на советската грузиска скулптура. Таа извајала фризови на Музејот на марксизам-ленинизмот во [[Тбилиси]], прикажувајќи ги различните фази на [[Социјализам|социјалистичката]] конструкција во Грузија (1936–37). Абакелија починала во [[Тбилиси]] во 1953 година и била погребана таму, во пантеонот Дидубе.<ref>Voyce, Arthur (1948), ''Russian Architecture'', p. . [New York]: Philosophical Library</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Носители на Орденот на Црвеното знаме на трудот]] [[Категорија:Политичари од Комунистичката партија на Советскиот Сојуз]] [[Категорија:Починати во 1953 година]] [[Категорија:Родени во 1905 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени склуптори]] [[Категорија:Советски сликари]] s6k4ykcsqqe5i0upx290u1hmkuqv98m 4800594 4800523 2022-08-09T10:07:53Z Bjankuloski06 332 /* Наводи */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Тамар Абакелија''' {{Lang-ru|Тама́ра Абаке́лия}}; 19 август 1905 – 14 мај 1953) била [[Грузија|грузиски]] вајар, театарски дизајнер и илустратор. Таа ја добила титулата почесен уметник на [[Грузиска Советска Социјалистичка Република|Грузиската ССР]] во 1942 година. == Семејство == Таткото на Абакелија, Григол Абакелија, главен обвинител за Грузиската ССР, и вујко, Јосеб Абакелија, водечки специјалист за [[туберкулоза]] во Грузија, биле застрелани за време на Големата чистка на [[Јосиф Сталин]] во 1938 година. Таа била мажена за социјалистичкиот поет и драматург Карло Каладзе (1907–1988). Таа имала едно дете со Каладзе, вајарката Гулда Каладзе. == Биографија == Родена во Хони, [[Имеретија|Имерети]] (тогаш дел од гувернерот Кутаис, [[Руска Империја|Руската империја]] ), Тамар Абакелија дипломирала на Државната академија за уметности во Тбилиси во 1929 година и предавала таму почнувајќи од 1938 година. Меѓу делата на Абакелија имало графички илустрации за Николај Тихонов, Шота Руставели, ''Давид од Сасун'', Важа-Пшавела '','' како и сценски украси за театрите Руставели и Марјанишвили и костими за филмовите ''Арсена'' (1937), ''Џорџи Сакад'' (1942), ''Гурамишвили'' (1945). Многу од нејзините достигнувања биле во областа на скулптурата. Забележана по динамиката на композицијата и уметнички заоблените форми, Абакелија била одговорна за голем дел од напредокот на советската грузиска скулптура. Таа извајала фризови на Музејот на марксизам-ленинизмот во [[Тбилиси]], прикажувајќи ги различните фази на [[Социјализам|социјалистичката]] конструкција во Грузија (1936–37). Абакелија починала во [[Тбилиси]] во 1953 година и била погребана таму, во пантеонот Дидубе.<ref>Voyce, Arthur (1948), ''Russian Architecture'', p. . [New York]: Philosophical Library</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Носители на Орденот на Црвеното знаме на трудот]] [[Категорија:Политичари од Комунистичката партија на Советскиот Сојуз]] [[Категорија:Починати во 1953 година]] [[Категорија:Родени во 1905 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] [[Категорија:Советски сликари]] nzr1i070pcixz3w2v13t33hrg5f7rti 4800613 4800594 2022-08-09T10:11:14Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Тамар Абакелија''' {{Lang-ru|Тама́ра Абаке́лия}}; 19 август 1905 – 14 мај 1953) била [[Грузија|грузиски]] вајар, театарски дизајнер и илустратор. Таа ја добила титулата почесен уметник на [[Грузиска Советска Социјалистичка Република|Грузиската ССР]] во 1942 година. == Семејство == Таткото на Абакелија, Григол Абакелија, главен обвинител за Грузиската ССР, и вујко, Јосеб Абакелија, водечки специјалист за [[туберкулоза]] во Грузија, биле застрелани за време на Големата чистка на [[Јосиф Сталин]] во 1938 година. Таа била мажена за социјалистичкиот поет и драматург Карло Каладзе (1907–1988). Таа имала едно дете со Каладзе, вајарката Гулда Каладзе. == Биографија == Родена во Хони, [[Имеретија|Имерети]] (тогаш дел од гувернерот Кутаис, [[Руска Империја|Руската империја]] ), Тамар Абакелија дипломирала на Државната академија за уметности во Тбилиси во 1929 година и предавала таму почнувајќи од 1938 година. Меѓу делата на Абакелија имало графички илустрации за Николај Тихонов, Шота Руставели, ''Давид од Сасун'', Важа-Пшавела '','' како и сценски украси за театрите Руставели и Марјанишвили и костими за филмовите ''Арсена'' (1937), ''Џорџи Сакад'' (1942), ''Гурамишвили'' (1945). Многу од нејзините достигнувања биле во областа на скулптурата. Забележана по динамиката на композицијата и уметнички заоблените форми, Абакелија била одговорна за голем дел од напредокот на советската грузиска скулптура. Таа извајала фризови на Музејот на марксизам-ленинизмот во [[Тбилиси]], прикажувајќи ги различните фази на [[Социјализам|социјалистичката]] конструкција во Грузија (1936–37). Абакелија починала во [[Тбилиси]] во 1953 година и била погребана таму, во пантеонот Дидубе.<ref>Voyce, Arthur (1948), ''Russian Architecture'', p. . [New York]: Philosophical Library</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Носители на Орденот на Црвеното знаме на трудот]] [[Категорија:Политичари од Комунистичката партија на Советскиот Сојуз]] [[Категорија:Починати во 1953 година]] [[Категорија:Родени во 1905 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] [[Категорија:Советски сликари]] 4ojho97n44ez93x041fahkqhjsehdx5 0 1295268 4800541 4746397 2022-08-09T10:03:06Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Керстин Братш''' (родена 1979) е [[Германија|германски]] современ [[Ликовна уметност|визуелен уметник]]. Таа е првенствено позната како [[Сликарство|сликар]]. Исто така работи како соработник на ''ДАС Институт'' (со уметникот Адел Родер ) и ''KAYA'' (со уметникот Дебо Ајлерс).<ref name="Garutti">Garutti, Francesco. [http://www.domusweb.it/en/reviews/2011/07/22/das-institut.html "Das Institut"], ''Domus'', Published 22 July 2011, Accessed 6 March 2016.</ref><ref name="artinamericamagazine.com">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artinamericamagazine.com/reviews/kerstin-brtsch-and-debo-eilers/|title=Kerstin Brätsch and Debo Eilers - Reviews - Art in America|work=www.artinamericamagazine.com|accessdate=2017-11-28}}</ref> Таа моментално живее и работи во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref name="Gavin">[https://www.gavinbrown.biz/artists/kerstin_brtsch/works "Kerstin Brätsch"], Gavin Brown's Enterprise, Accessed 6 March 2016.</ref> == Ран живот и образование == Братш е родена во 1979 година <ref name="MoMA">[http://www.moma.org/collection/artists/38908?locale=en "Kerstin Brätsch"], [[Museum of Modern Art]], Accessed 6 March 2016.</ref> во [[Хамбург]], [[Германија]].<ref name="Gavin"/> Магистрирала ликовни уметности на Универзитетот Колумбија во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref name="Gavin" /> == Кариера == Братш е [[Сликарство|сликар]], кој често создава големи, високо апстрактни дела кои комбинираат повеќе медиуми.<ref name="Bosko">Blagojevic, Bosko. [http://www.artinamericamagazine.com/reviews/kerstin-brtsch-and-debo-eilers/ "Kerstin Brätsch and Debo Eilers"], ''Art in America'', Accessed 6 March 2016.</ref> Иако апстрактните дела на Брч визуелно би можеле да потсетуваат на уметници како [[Василиј Кандински|Васили Кандински]], таа се противи на традицијата со необичното прикажување на нејзините дела. На пример, нејзините слики се обесени со магнети, обвиткани и врамени меѓу стаклени листови, а потоа се потпрени на ѕидот, што комбинира елемент на изложба и изведба на нејзината уметничка практика.<ref name="Meade">Meade, Fionn.[http://cargocollective.com/fionnmeade/Kerstin-Bratsch-Parkett "Kerstin Brätsch"], [[Parkett]], Accessed 6 March 2016.</ref> Братш е исто така позната по тоа што работи брзо и произведува големи количини на работа.<ref name="Bosko"/> Во 2007 година Братч го формирала ДАС ИНСТИТУТ со колешката уметница Адел Родер.<ref name="Garutti"/> Користејќи традиционална агенција за [[увоз]] и [[извоз]] како модел, ДАС ИНСТИТУТ се обидувал да испита како сликите се шират, разменуваат и произведуваат во денешниот свет.<ref name="Garutti" /> Овие соработки често произведуваат дела што ги комбинираат сликите на Братш со дигиталните проекции, постери и реклами на Родер.<ref name="Meade"/> Иако Братш и Родер се главните вклучени уметници, ДАС ИНСТИТУТОТ исто така соработува со други уметници.<ref name="Meade" /> Друг нејзин чест соработник е вајарот Дебо Ајлерс, со кого работи со КАЈА. Ова алтер-его е „тековен проект со нивната муза и соработничка Каја, тинејџерка која е ќерка на еден од пријателите на Ајлерс од детството од Тексас. Братш и Ајлерс соработуваат со Каја од нејзината 14-та година, во процесот охрабрувајќи ја да се развие како уметник.<ref name="artinamericamagazine.com"/> == Признанија == Во 2014 година, Братш ја добила наградата Август Маке.<ref>[http://www.august-macke-preis.info/kerstin-br%C3%A4tsch-2014.html "Kerstin Brätsche 2014"], Accessed 6 March 2016.</ref> Во 2017 година, на Братш и било доделено второто издание на наградата за уметност Едвард Мунк, што претставувало парична награда и самостојна изложба во Музејот на Мунк во 2019 година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.forbes.com/sites/barrysamaha/2017/11/15/kerstin-bratsch-wins-the-munch-museums-edvard-munch-art-award-2017/#416f70cd43d4|title=Kerstin Brätsch Garners the Edvard Munch Art Award 2017|work=www.forbes.com|accessdate=2017-11-28}}</ref> == Уметнички пазар == Братш е застапувана од Gladstone Gallery од 2020 година<ref>Jason Farago (July 20, 2020), [https://www.nytimes.com/2020/07/20/arts/gavin-brown-barbara-gladstone-gallery.html Gavin Brown Closes His Gallery and Joins Forces With Barbara Gladstone] ''[[New York Times]]''.</ref> Таа претходно работела со Gavin Brown's Enterprise.<ref name="Gavin"/> == Големи изложби == * ''ДИ ЗОШТО?'' во Швајцарскиот институт за современа уметност Њујорк (19 септември 2009 - 31 октомври 2009 година)<ref>[https://www.swissinstitute.net/exhibition/das-institut/ "Das Institut"], [[Swiss Institute Contemporary Art New York]], Accessed 6 March 2016.</ref> * ''Засекогаш сега: современото сликарство во атемпорален свет'' во Музејот на модерна уметност (6 декември 2014 - 5 април 2015 година)<ref>[http://www.moma.org/calendar/exhibitions/1455?locale=en "The Forever Now: Contemporary Painting in an Atemporal World"], [[Museum of Modern Art]], Accessed 6 March 2016.</ref> * ''НЕЧЕШКА ЗЕМЈА'' во колекцијата на семејството Рубел (2 декември 2015 - 28 мај 2016 година)<ref>[https://rfc.museum/nml-about "About the Exhibition: NO MAN'S LAND"], Rubell Family Collection, Accessed 6 March 2016.</ref> * ''ДАС ИНСТИТУТ'' во галериите Серпентин (3 март 2016 - 15 мај 2016 година)<ref>[http://www.serpentinegalleries.org/exhibitions-events/das-institut "DAS INSTITUT"], [[Serpentine Galleries]], Accessed 6 March 2016.</ref> * ''Kerstin Brätsch: Иновација'' во музејот Brandhorst (25 мај 2017 - 17 септември 2017 година)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.museum-brandhorst.de/en/exhibitions/kerstin-braetsch-innovation.html|title=Museum Brandhorst {{!}} München: Exhibitions|work=www.museum-brandhorst.de|language=en|accessdate=2017-11-28}}</ref> === Јавни збирки === * Музеј на модерна уметност <ref name="MoMA"/> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1979 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Германски уметници]] 7fgu26i4y1iid4j5ydg57b5nmu0aerc 0 1295270 4800520 4746510 2022-08-09T10:01:22Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sonja Vectomov (sculptor).jpg|мини|Соња Вектомов (склуптор)]] '''Соња Вектомов''' (8 јуни 1957 година) е [[чешка]] вајарка со седиште во Јивескила, Финска, позната по нејзините бронзени статуи на фински културни фигури.<ref name="Siilahti">Siilahti, A., [http://www.ess.fi/uutiset/kulttuurijaviihde/2010/02/15/sonja-vectomov-tanssittaa-pronssia "Sonja Vectomov tanssittaa pronssia"], ''[[Etelä-Suomen Sanomat]]'', Feb 15, 2010.</ref> == Кариера == Во 2010 година Вектомов направила извонредна статуа на архитектката и [[Феминизам|феминистка]] од почетокот на 20 век Виви Лон,<ref>[[:fi:Minna Joenniemi|Joenniemi, M.]], [http://yle.fi/aihe/artikkeli/2015/03/06/10-syyta-rakastaa-naisarkkitehtia "10 syytä rakastaa naisarkkitehtia"], [[Yle]], Mar 6, 2015.</ref> која дизајнирала влијателни згради во Јиваскила во текот на раните 1900-ти. Делото било откриено во центарот на приватен парк свртен кон некогашниот замок на Лон,<ref name="Siilahti"/><ref name="Kenkä">Kenkä, [http://walkfinland.blogspot.cz/2012/06/jyvaskyla-wivi-lonn-walk.html "Jyväskylä: Wivi Lönn Walk"], Walk Finland (blog), Jun 19, 2012.</ref> чиј преглед се појавува на основата на неговиот постамент (референца на употребата на истиот преглед од страна на Лон на предниот дел од куќичката за кучиња ималодизајнирано).<ref name="Kenkä" /> Покрај тоа, голем број други скулптури на Вектомов се изложени во јавните градини на имотот во Лон под кураторство на неговиот сегашен сопственик, [[:fi:Kauko Sorjonen|Кауко Сорјонен]].<ref>Rajavuori, T., "Vanhojen rakennusten puolestapuhuja", [[:fi:Suomen museoliitto|''Museo-lehti'']], Mar 2016, [https://issuu.com/suomen_museot/docs/museo_3_2016_sisallys/14 pp. 14–15].</ref> Во 2015 година, во знак на одбележување на 90-тиот роденден на сликарот Рејдар Сарестониеми и истовремено во чест на 30-годишнината од музејот на Рајдар Сарестониеми, Вектомов направила статуа на сликарот за музејот.<ref name="Ylitalo">Ylitalo, A., [http://www.lapinkansa.fi/lappi/sarestoon-pystytettiin-pronssipatsas-reidarista/ "Särestöön pystytettiin pronssipatsas Reidarista"], ''[[Lapin Kansa]]'', Sep 11, 2015.</ref><ref>Korhonen, J., [http://yle.fi/uutiset/yli_7000_ihmista_astelee_sareston_kentilla_vuosittain/9094990 "Yli 7000 ihmistä astelee Särestön kentillä vuosittain"], [[Yle]], Aug 15, 2016.</ref> За нејзиниот избран медиум Вектомов рекол: „Бронзата е најскапоцениот материјал на Земјата. Тој е уникатно топол, може да биде мазен или груб и динамичен - способен е да изрази многу различни нешта“. Темата најблиску до нејзиното срце е „човечката форма и нејзините многубројни позиции, кои изразуваат универзум на емоции“. На секое нејзино дело, Вектомов посветува повеќе од 500 часа и 400 килограми стопена бронза. Таа не избегнува мермер, туку го придружува во бронзените дела.<ref name="Siilahti"/> Вектомов е педагог во градското уметничко училиште „Јиваскила“. Таа изјавила дека, како вајар, природата е нејзиниот примарен извор на инспирација.<ref name="Siilahti"/> Во 2017 година таа дала интервју за финскиот весник ''Keskisuomalainen'': Во 2020 година, Вектомов открила бронзена скулптура од дивиот свет <ref>Partanen, I., [https://www.kmvlehti.fi/a/9d3dbe69-1099-4d1b-8518-ea29c8068991 "Silvassa paljastettiin ensimmäinen uusi veistos ja vietettiin tupaantuliaisia"], ''KMV-lehti'', July 19, 2020.</ref> и изложила серија на големи папие-маше прикази на [[SARS-CoV-2|вирусот САРС-КоВ-2]] во интеракција со класичните четири елементи.<ref>Pihlajarinne, P., [https://www.jamsanseutu.fi/a/7ad4ec34-c125-48c3-b143-42100af4f89b "Pronssiveistäjä paperin maailmassa: Kuvanveistäjä Sonja Vectomovin näyttely avaa Galleria Pässin"], [[:fi:Jämsän Seutu|''Jämsän Seutu'']], July 16, 2020.</ref> == Триото == Заедно со Теја Хејринен и Леена Панцу, Вектомов е член на ''Тетитрио'' (Tätitrio), театарска група со седиште во Јиваскила која изведува драмски дела годишно во пензионерски домови и сиропиталишта.<ref>Kekki, S., [http://www.liikekieli.com/archives/541 "Mummon omenapuu (Teija Häyrynen & Tätitrio), Tanssin aika -festivaali, Jyväskylä"], Liikekieli.com, Oct 15, 2006.</ref> Тетка трио првенствено се придржува до скриптирани, меморирани текстови, со чудна импровизаторска возбудливост наменета да го поттикне учеството на публиката.<ref>Kivinen, A., [http://www.ksml.fi/keski-suomi/Elävä-joulukalenteri-kiertää-Jyväskylän-kirjastoissa/111997 "Elävä joulukalenteri kiertää Jyväskylän kirjastoissa"], ''Keskisuomalainen'', Nov 30, 2011.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Литература == * Divišová, J., ed., ''Encyklopedie města Hradce Králové'' (Hradec Králové: Garamon, 2011). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Чешки вајари]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Чешки жени уметници од 21 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени-вајари]] 885x197g3eh3kx5qoeegvd0oe5hgzds 4800582 4800520 2022-08-09T10:05:03Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Соња Вектомов (склуптор)]] на [[Соња Вектомов (вајарка)]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sonja Vectomov (sculptor).jpg|мини|Соња Вектомов (склуптор)]] '''Соња Вектомов''' (8 јуни 1957 година) е [[чешка]] вајарка со седиште во Јивескила, Финска, позната по нејзините бронзени статуи на фински културни фигури.<ref name="Siilahti">Siilahti, A., [http://www.ess.fi/uutiset/kulttuurijaviihde/2010/02/15/sonja-vectomov-tanssittaa-pronssia "Sonja Vectomov tanssittaa pronssia"], ''[[Etelä-Suomen Sanomat]]'', Feb 15, 2010.</ref> == Кариера == Во 2010 година Вектомов направила извонредна статуа на архитектката и [[Феминизам|феминистка]] од почетокот на 20 век Виви Лон,<ref>[[:fi:Minna Joenniemi|Joenniemi, M.]], [http://yle.fi/aihe/artikkeli/2015/03/06/10-syyta-rakastaa-naisarkkitehtia "10 syytä rakastaa naisarkkitehtia"], [[Yle]], Mar 6, 2015.</ref> која дизајнирала влијателни згради во Јиваскила во текот на раните 1900-ти. Делото било откриено во центарот на приватен парк свртен кон некогашниот замок на Лон,<ref name="Siilahti"/><ref name="Kenkä">Kenkä, [http://walkfinland.blogspot.cz/2012/06/jyvaskyla-wivi-lonn-walk.html "Jyväskylä: Wivi Lönn Walk"], Walk Finland (blog), Jun 19, 2012.</ref> чиј преглед се појавува на основата на неговиот постамент (референца на употребата на истиот преглед од страна на Лон на предниот дел од куќичката за кучиња ималодизајнирано).<ref name="Kenkä" /> Покрај тоа, голем број други скулптури на Вектомов се изложени во јавните градини на имотот во Лон под кураторство на неговиот сегашен сопственик, [[:fi:Kauko Sorjonen|Кауко Сорјонен]].<ref>Rajavuori, T., "Vanhojen rakennusten puolestapuhuja", [[:fi:Suomen museoliitto|''Museo-lehti'']], Mar 2016, [https://issuu.com/suomen_museot/docs/museo_3_2016_sisallys/14 pp. 14–15].</ref> Во 2015 година, во знак на одбележување на 90-тиот роденден на сликарот Рејдар Сарестониеми и истовремено во чест на 30-годишнината од музејот на Рајдар Сарестониеми, Вектомов направила статуа на сликарот за музејот.<ref name="Ylitalo">Ylitalo, A., [http://www.lapinkansa.fi/lappi/sarestoon-pystytettiin-pronssipatsas-reidarista/ "Särestöön pystytettiin pronssipatsas Reidarista"], ''[[Lapin Kansa]]'', Sep 11, 2015.</ref><ref>Korhonen, J., [http://yle.fi/uutiset/yli_7000_ihmista_astelee_sareston_kentilla_vuosittain/9094990 "Yli 7000 ihmistä astelee Särestön kentillä vuosittain"], [[Yle]], Aug 15, 2016.</ref> За нејзиниот избран медиум Вектомов рекол: „Бронзата е најскапоцениот материјал на Земјата. Тој е уникатно топол, може да биде мазен или груб и динамичен - способен е да изрази многу различни нешта“. Темата најблиску до нејзиното срце е „човечката форма и нејзините многубројни позиции, кои изразуваат универзум на емоции“. На секое нејзино дело, Вектомов посветува повеќе од 500 часа и 400 килограми стопена бронза. Таа не избегнува мермер, туку го придружува во бронзените дела.<ref name="Siilahti"/> Вектомов е педагог во градското уметничко училиште „Јиваскила“. Таа изјавила дека, како вајар, природата е нејзиниот примарен извор на инспирација.<ref name="Siilahti"/> Во 2017 година таа дала интервју за финскиот весник ''Keskisuomalainen'': Во 2020 година, Вектомов открила бронзена скулптура од дивиот свет <ref>Partanen, I., [https://www.kmvlehti.fi/a/9d3dbe69-1099-4d1b-8518-ea29c8068991 "Silvassa paljastettiin ensimmäinen uusi veistos ja vietettiin tupaantuliaisia"], ''KMV-lehti'', July 19, 2020.</ref> и изложила серија на големи папие-маше прикази на [[SARS-CoV-2|вирусот САРС-КоВ-2]] во интеракција со класичните четири елементи.<ref>Pihlajarinne, P., [https://www.jamsanseutu.fi/a/7ad4ec34-c125-48c3-b143-42100af4f89b "Pronssiveistäjä paperin maailmassa: Kuvanveistäjä Sonja Vectomovin näyttely avaa Galleria Pässin"], [[:fi:Jämsän Seutu|''Jämsän Seutu'']], July 16, 2020.</ref> == Триото == Заедно со Теја Хејринен и Леена Панцу, Вектомов е член на ''Тетитрио'' (Tätitrio), театарска група со седиште во Јиваскила која изведува драмски дела годишно во пензионерски домови и сиропиталишта.<ref>Kekki, S., [http://www.liikekieli.com/archives/541 "Mummon omenapuu (Teija Häyrynen & Tätitrio), Tanssin aika -festivaali, Jyväskylä"], Liikekieli.com, Oct 15, 2006.</ref> Тетка трио првенствено се придржува до скриптирани, меморирани текстови, со чудна импровизаторска возбудливост наменета да го поттикне учеството на публиката.<ref>Kivinen, A., [http://www.ksml.fi/keski-suomi/Elävä-joulukalenteri-kiertää-Jyväskylän-kirjastoissa/111997 "Elävä joulukalenteri kiertää Jyväskylän kirjastoissa"], ''Keskisuomalainen'', Nov 30, 2011.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Литература == * Divišová, J., ed., ''Encyklopedie města Hradce Králové'' (Hradec Králové: Garamon, 2011). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Чешки вајари]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Чешки жени уметници од 21 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени-вајари]] 885x197g3eh3kx5qoeegvd0oe5hgzds 4800599 4800582 2022-08-09T10:08:06Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sonja Vectomov (sculptor).jpg|мини|Соња Вектомов (вајар)]] '''Соња Вектомов''' (8 јуни 1957 година) е [[чешка]] вајарка со седиште во Јивескила, Финска, позната по нејзините бронзени статуи на фински културни фигури.<ref name="Siilahti">Siilahti, A., [http://www.ess.fi/uutiset/kulttuurijaviihde/2010/02/15/sonja-vectomov-tanssittaa-pronssia "Sonja Vectomov tanssittaa pronssia"], ''[[Etelä-Suomen Sanomat]]'', Feb 15, 2010.</ref> == Кариера == Во 2010 година Вектомов направила извонредна статуа на архитектката и [[Феминизам|феминистка]] од почетокот на 20 век Виви Лон,<ref>[[:fi:Minna Joenniemi|Joenniemi, M.]], [http://yle.fi/aihe/artikkeli/2015/03/06/10-syyta-rakastaa-naisarkkitehtia "10 syytä rakastaa naisarkkitehtia"], [[Yle]], Mar 6, 2015.</ref> која дизајнирала влијателни згради во Јиваскила во текот на раните 1900-ти. Делото било откриено во центарот на приватен парк свртен кон некогашниот замок на Лон,<ref name="Siilahti"/><ref name="Kenkä">Kenkä, [http://walkfinland.blogspot.cz/2012/06/jyvaskyla-wivi-lonn-walk.html "Jyväskylä: Wivi Lönn Walk"], Walk Finland (blog), Jun 19, 2012.</ref> чиј преглед се појавува на основата на неговиот постамент (референца на употребата на истиот преглед од страна на Лон на предниот дел од куќичката за кучиња ималодизајнирано).<ref name="Kenkä" /> Покрај тоа, голем број други скулптури на Вектомов се изложени во јавните градини на имотот во Лон под кураторство на неговиот сегашен сопственик, [[:fi:Kauko Sorjonen|Кауко Сорјонен]].<ref>Rajavuori, T., "Vanhojen rakennusten puolestapuhuja", [[:fi:Suomen museoliitto|''Museo-lehti'']], Mar 2016, [https://issuu.com/suomen_museot/docs/museo_3_2016_sisallys/14 pp. 14–15].</ref> Во 2015 година, во знак на одбележување на 90-тиот роденден на сликарот Рејдар Сарестониеми и истовремено во чест на 30-годишнината од музејот на Рајдар Сарестониеми, Вектомов направила статуа на сликарот за музејот.<ref name="Ylitalo">Ylitalo, A., [http://www.lapinkansa.fi/lappi/sarestoon-pystytettiin-pronssipatsas-reidarista/ "Särestöön pystytettiin pronssipatsas Reidarista"], ''[[Lapin Kansa]]'', Sep 11, 2015.</ref><ref>Korhonen, J., [http://yle.fi/uutiset/yli_7000_ihmista_astelee_sareston_kentilla_vuosittain/9094990 "Yli 7000 ihmistä astelee Särestön kentillä vuosittain"], [[Yle]], Aug 15, 2016.</ref> За нејзиниот избран медиум Вектомов рекол: „Бронзата е најскапоцениот материјал на Земјата. Тој е уникатно топол, може да биде мазен или груб и динамичен - способен е да изрази многу различни нешта“. Темата најблиску до нејзиното срце е „човечката форма и нејзините многубројни позиции, кои изразуваат универзум на емоции“. На секое нејзино дело, Вектомов посветува повеќе од 500 часа и 400 килограми стопена бронза. Таа не избегнува мермер, туку го придружува во бронзените дела.<ref name="Siilahti"/> Вектомов е педагог во градското уметничко училиште „Јиваскила“. Таа изјавила дека, како вајар, природата е нејзиниот примарен извор на инспирација.<ref name="Siilahti"/> Во 2017 година таа дала интервју за финскиот весник ''Keskisuomalainen'': Во 2020 година, Вектомов открила бронзена скулптура од дивиот свет <ref>Partanen, I., [https://www.kmvlehti.fi/a/9d3dbe69-1099-4d1b-8518-ea29c8068991 "Silvassa paljastettiin ensimmäinen uusi veistos ja vietettiin tupaantuliaisia"], ''KMV-lehti'', July 19, 2020.</ref> и изложила серија на големи папие-маше прикази на [[SARS-CoV-2|вирусот САРС-КоВ-2]] во интеракција со класичните четири елементи.<ref>Pihlajarinne, P., [https://www.jamsanseutu.fi/a/7ad4ec34-c125-48c3-b143-42100af4f89b "Pronssiveistäjä paperin maailmassa: Kuvanveistäjä Sonja Vectomovin näyttely avaa Galleria Pässin"], [[:fi:Jämsän Seutu|''Jämsän Seutu'']], July 16, 2020.</ref> == Триото == Заедно со Теја Хејринен и Леена Панцу, Вектомов е член на ''Тетитрио'' (Tätitrio), театарска група со седиште во Јиваскила која изведува драмски дела годишно во пензионерски домови и сиропиталишта.<ref>Kekki, S., [http://www.liikekieli.com/archives/541 "Mummon omenapuu (Teija Häyrynen & Tätitrio), Tanssin aika -festivaali, Jyväskylä"], Liikekieli.com, Oct 15, 2006.</ref> Тетка трио првенствено се придржува до скриптирани, меморирани текстови, со чудна импровизаторска возбудливост наменета да го поттикне учеството на публиката.<ref>Kivinen, A., [http://www.ksml.fi/keski-suomi/Elävä-joulukalenteri-kiertää-Jyväskylän-kirjastoissa/111997 "Elävä joulukalenteri kiertää Jyväskylän kirjastoissa"], ''Keskisuomalainen'', Nov 30, 2011.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Литература == * Divišová, J., ed., ''Encyklopedie města Hradce Králové'' (Hradec Králové: Garamon, 2011). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Чешки вајари]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Чешки жени уметници од 21 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени-вајари]] t3muc5s2q4jfuywunsouz1ixw6v5yvk 4800607 4800599 2022-08-09T10:10:55Z Bjankuloski06 332 отстранета [[Категорија:Жени-вајари]]; ставена [[Категорија:Вајарки]] користејќи го [[:en:Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Sonja Vectomov (sculptor).jpg|мини|Соња Вектомов (вајар)]] '''Соња Вектомов''' (8 јуни 1957 година) е [[чешка]] вајарка со седиште во Јивескила, Финска, позната по нејзините бронзени статуи на фински културни фигури.<ref name="Siilahti">Siilahti, A., [http://www.ess.fi/uutiset/kulttuurijaviihde/2010/02/15/sonja-vectomov-tanssittaa-pronssia "Sonja Vectomov tanssittaa pronssia"], ''[[Etelä-Suomen Sanomat]]'', Feb 15, 2010.</ref> == Кариера == Во 2010 година Вектомов направила извонредна статуа на архитектката и [[Феминизам|феминистка]] од почетокот на 20 век Виви Лон,<ref>[[:fi:Minna Joenniemi|Joenniemi, M.]], [http://yle.fi/aihe/artikkeli/2015/03/06/10-syyta-rakastaa-naisarkkitehtia "10 syytä rakastaa naisarkkitehtia"], [[Yle]], Mar 6, 2015.</ref> која дизајнирала влијателни згради во Јиваскила во текот на раните 1900-ти. Делото било откриено во центарот на приватен парк свртен кон некогашниот замок на Лон,<ref name="Siilahti"/><ref name="Kenkä">Kenkä, [http://walkfinland.blogspot.cz/2012/06/jyvaskyla-wivi-lonn-walk.html "Jyväskylä: Wivi Lönn Walk"], Walk Finland (blog), Jun 19, 2012.</ref> чиј преглед се појавува на основата на неговиот постамент (референца на употребата на истиот преглед од страна на Лон на предниот дел од куќичката за кучиња ималодизајнирано).<ref name="Kenkä" /> Покрај тоа, голем број други скулптури на Вектомов се изложени во јавните градини на имотот во Лон под кураторство на неговиот сегашен сопственик, [[:fi:Kauko Sorjonen|Кауко Сорјонен]].<ref>Rajavuori, T., "Vanhojen rakennusten puolestapuhuja", [[:fi:Suomen museoliitto|''Museo-lehti'']], Mar 2016, [https://issuu.com/suomen_museot/docs/museo_3_2016_sisallys/14 pp. 14–15].</ref> Во 2015 година, во знак на одбележување на 90-тиот роденден на сликарот Рејдар Сарестониеми и истовремено во чест на 30-годишнината од музејот на Рајдар Сарестониеми, Вектомов направила статуа на сликарот за музејот.<ref name="Ylitalo">Ylitalo, A., [http://www.lapinkansa.fi/lappi/sarestoon-pystytettiin-pronssipatsas-reidarista/ "Särestöön pystytettiin pronssipatsas Reidarista"], ''[[Lapin Kansa]]'', Sep 11, 2015.</ref><ref>Korhonen, J., [http://yle.fi/uutiset/yli_7000_ihmista_astelee_sareston_kentilla_vuosittain/9094990 "Yli 7000 ihmistä astelee Särestön kentillä vuosittain"], [[Yle]], Aug 15, 2016.</ref> За нејзиниот избран медиум Вектомов рекол: „Бронзата е најскапоцениот материјал на Земјата. Тој е уникатно топол, може да биде мазен или груб и динамичен - способен е да изрази многу различни нешта“. Темата најблиску до нејзиното срце е „човечката форма и нејзините многубројни позиции, кои изразуваат универзум на емоции“. На секое нејзино дело, Вектомов посветува повеќе од 500 часа и 400 килограми стопена бронза. Таа не избегнува мермер, туку го придружува во бронзените дела.<ref name="Siilahti"/> Вектомов е педагог во градското уметничко училиште „Јиваскила“. Таа изјавила дека, како вајар, природата е нејзиниот примарен извор на инспирација.<ref name="Siilahti"/> Во 2017 година таа дала интервју за финскиот весник ''Keskisuomalainen'': Во 2020 година, Вектомов открила бронзена скулптура од дивиот свет <ref>Partanen, I., [https://www.kmvlehti.fi/a/9d3dbe69-1099-4d1b-8518-ea29c8068991 "Silvassa paljastettiin ensimmäinen uusi veistos ja vietettiin tupaantuliaisia"], ''KMV-lehti'', July 19, 2020.</ref> и изложила серија на големи папие-маше прикази на [[SARS-CoV-2|вирусот САРС-КоВ-2]] во интеракција со класичните четири елементи.<ref>Pihlajarinne, P., [https://www.jamsanseutu.fi/a/7ad4ec34-c125-48c3-b143-42100af4f89b "Pronssiveistäjä paperin maailmassa: Kuvanveistäjä Sonja Vectomovin näyttely avaa Galleria Pässin"], [[:fi:Jämsän Seutu|''Jämsän Seutu'']], July 16, 2020.</ref> == Триото == Заедно со Теја Хејринен и Леена Панцу, Вектомов е член на ''Тетитрио'' (Tätitrio), театарска група со седиште во Јиваскила која изведува драмски дела годишно во пензионерски домови и сиропиталишта.<ref>Kekki, S., [http://www.liikekieli.com/archives/541 "Mummon omenapuu (Teija Häyrynen & Tätitrio), Tanssin aika -festivaali, Jyväskylä"], Liikekieli.com, Oct 15, 2006.</ref> Тетка трио првенствено се придржува до скриптирани, меморирани текстови, со чудна импровизаторска возбудливост наменета да го поттикне учеството на публиката.<ref>Kivinen, A., [http://www.ksml.fi/keski-suomi/Elävä-joulukalenteri-kiertää-Jyväskylän-kirjastoissa/111997 "Elävä joulukalenteri kiertää Jyväskylän kirjastoissa"], ''Keskisuomalainen'', Nov 30, 2011.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Литература == * Divišová, J., ed., ''Encyklopedie města Hradce Králové'' (Hradec Králové: Garamon, 2011). [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Чешки вајари]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Чешки жени уметници од 21 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] prtv5j6mnynpua531c7szw2dr7rnv23 0 1295271 4800533 4746514 2022-08-09T10:02:45Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Барбара Пенсон Остин Тејлор''' (1891–1951) била британска вајарка. == Биографија == Тејлор е родена во Западен Дерби, предградие на [[Ливерпул]], а студирала во [[Лондон]] на Вестминстерската школа за уметност, на Школата за модерна уметност Гросвенор, а потоа и на Британското училиште во [[Рим]].<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref><ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Откако ги проучувала техниките на резбање камен во работилницата на монументален ѕидар, Тејлор основала студио во [[Лондон]], со седиште во [[Челзи]] подолг период.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=ann_1361021098|title=Barbara A Taylor|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=27 October 2021}}</ref> Таа изработила портрети глави, бисти и фигури во бронза, камен и гипс.<ref name="SG2019" /> До неколку години пред нејзината смрт, Тејлор била редовен излагач со Кралската академија во Лондон, а исто така и со Лондонската група и Друштвото на жени уметници.<ref name="Mackay" /><ref name="SG2019" /> Уметничката галерија Манчестер Сити има примери од нејзината работа.<ref name="BuckmanV2" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1951 година]] [[Категорија:Родени во 1891 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Британски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-вајари]] lpwhgb7814fenayy30eib8l2mj2viat 4800605 4800533 2022-08-09T10:10:50Z Bjankuloski06 332 отстранета [[Категорија:Жени-вајари]]; ставена [[Категорија:Вајарки]] користејќи го [[:en:Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Барбара Пенсон Остин Тејлор''' (1891–1951) била британска вајарка. == Биографија == Тејлор е родена во Западен Дерби, предградие на [[Ливерпул]], а студирала во [[Лондон]] на Вестминстерската школа за уметност, на Школата за модерна уметност Гросвенор, а потоа и на Британското училиште во [[Рим]].<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref><ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Откако ги проучувала техниките на резбање камен во работилницата на монументален ѕидар, Тејлор основала студио во [[Лондон]], со седиште во [[Челзи]] подолг период.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=ann_1361021098|title=Barbara A Taylor|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=27 October 2021}}</ref> Таа изработила портрети глави, бисти и фигури во бронза, камен и гипс.<ref name="SG2019" /> До неколку години пред нејзината смрт, Тејлор била редовен излагач со Кралската академија во Лондон, а исто така и со Лондонската група и Друштвото на жени уметници.<ref name="Mackay" /><ref name="SG2019" /> Уметничката галерија Манчестер Сити има примери од нејзината работа.<ref name="BuckmanV2" /> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1951 година]] [[Категорија:Родени во 1891 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Британски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Вајарки]] 7go6qxefe26fnqnwdqm0rnw509rsnl1 0 1295272 4800527 4746494 2022-08-09T10:01:56Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Jilma Madera.png|мини|Хилма Мадера]] '''Хилма Мадера''' (18 септември 1915 – 21 февруари 2000) била позната кубанска вајарка. Нејзините две најпознати дела се ''Христос од Хавана'' и бистата на Хозе Марти во [[Пико Туркино]]. == Биографија == Родена во Ла Викторија, [[Пинар дел Рио]], [[Куба]], студирала сликарство и скулптура на Националното училиште за уметности „Сан Алехандро“ под менторство на Хуан Хозе Сикре (вајар на споменикот Хозе Марти ). Нејзината статуа ''Христос од Хавана'' била работа што ја добила во 1953 година за време на владата на [[Фулгенсио Батиста]]. Направена е во мермер ''Карара'' и е висока 60 стапки и тешка 320 тони. Составена е од 67 парчиња кои биле донесени од Италија, каде Мадера ја издлабила статуата и таму била благословена од [[Папа Пиј XII|папата Пие XII]]. Таа била инаугурирана на 24 декември 1958 година, само две недели пред падот на владата на Батиста. Таа работела и направила некои изложби и во Центарот за скулптура во [[Њујорк]], во САД, и изложби на други дела во локалниот совет на градот [[Хавана]], Лицеумот и тенискиот клуб на тревникот, и некои национални изложбени сали за сликарство и скулптура, во [[Куба]]. Нејзината биста на ''Хозе Марти'' била направена во 1953 година и поставена во Пико Туркино за време на стогодишнината од раѓањето на Марти во 1963 година од Селија Санчез. == Наводи == * Гретел Баез Падрон; Лик: Мајра Изабел Сахион Санчез, Лик: Фелина Гонзалес Хернандез. „Lilia Gilma Madera Valiente, escultora“ (на шпански). [[Категорија:Починати во 2000 година]] [[Категорија:Родени во 1915 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Кубански склуптори]] [[Категорија:Жени вајари]] j3b3n5lxuj9gm4hpx2t6k4qgdjh9v2r 4800593 4800527 2022-08-09T10:07:41Z Bjankuloski06 332 /* Наводи */Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Jilma Madera.png|мини|Хилма Мадера]] '''Хилма Мадера''' (18 септември 1915 – 21 февруари 2000) била позната кубанска вајарка. Нејзините две најпознати дела се ''Христос од Хавана'' и бистата на Хозе Марти во [[Пико Туркино]]. == Биографија == Родена во Ла Викторија, [[Пинар дел Рио]], [[Куба]], студирала сликарство и скулптура на Националното училиште за уметности „Сан Алехандро“ под менторство на Хуан Хозе Сикре (вајар на споменикот Хозе Марти ). Нејзината статуа ''Христос од Хавана'' била работа што ја добила во 1953 година за време на владата на [[Фулгенсио Батиста]]. Направена е во мермер ''Карара'' и е висока 60 стапки и тешка 320 тони. Составена е од 67 парчиња кои биле донесени од Италија, каде Мадера ја издлабила статуата и таму била благословена од [[Папа Пиј XII|папата Пие XII]]. Таа била инаугурирана на 24 декември 1958 година, само две недели пред падот на владата на Батиста. Таа работела и направила некои изложби и во Центарот за скулптура во [[Њујорк]], во САД, и изложби на други дела во локалниот совет на градот [[Хавана]], Лицеумот и тенискиот клуб на тревникот, и некои национални изложбени сали за сликарство и скулптура, во [[Куба]]. Нејзината биста на ''Хозе Марти'' била направена во 1953 година и поставена во Пико Туркино за време на стогодишнината од раѓањето на Марти во 1963 година од Селија Санчез. == Наводи == * Гретел Баез Падрон; Лик: Мајра Изабел Сахион Санчез, Лик: Фелина Гонзалес Хернандез. „Lilia Gilma Madera Valiente, escultora“ (на шпански). [[Категорија:Починати во 2000 година]] [[Категорија:Родени во 1915 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Кубански вајари]] [[Категорија:Жени вајари]] sf2hoi25e1pkuai8gfqe1gwgoymr49z 4800616 4800593 2022-08-09T10:11:25Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Jilma Madera.png|мини|Хилма Мадера]] '''Хилма Мадера''' (18 септември 1915 – 21 февруари 2000) била позната кубанска вајарка. Нејзините две најпознати дела се ''Христос од Хавана'' и бистата на Хозе Марти во [[Пико Туркино]]. == Биографија == Родена во Ла Викторија, [[Пинар дел Рио]], [[Куба]], студирала сликарство и скулптура на Националното училиште за уметности „Сан Алехандро“ под менторство на Хуан Хозе Сикре (вајар на споменикот Хозе Марти ). Нејзината статуа ''Христос од Хавана'' била работа што ја добила во 1953 година за време на владата на [[Фулгенсио Батиста]]. Направена е во мермер ''Карара'' и е висока 60 стапки и тешка 320 тони. Составена е од 67 парчиња кои биле донесени од Италија, каде Мадера ја издлабила статуата и таму била благословена од [[Папа Пиј XII|папата Пие XII]]. Таа била инаугурирана на 24 декември 1958 година, само две недели пред падот на владата на Батиста. Таа работела и направила некои изложби и во Центарот за скулптура во [[Њујорк]], во САД, и изложби на други дела во локалниот совет на градот [[Хавана]], Лицеумот и тенискиот клуб на тревникот, и некои национални изложбени сали за сликарство и скулптура, во [[Куба]]. Нејзината биста на ''Хозе Марти'' била направена во 1953 година и поставена во Пико Туркино за време на стогодишнината од раѓањето на Марти во 1963 година од Селија Санчез. == Наводи == * Гретел Баез Падрон; Лик: Мајра Изабел Сахион Санчез, Лик: Фелина Гонзалес Хернандез. „Lilia Gilma Madera Valiente, escultora“ (на шпански). [[Категорија:Починати во 2000 година]] [[Категорија:Родени во 1915 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Кубански вајари]] [[Категорија:Вајарки]] tksfzf4v8dg87anzsvsd2rtibyp0n4t 0 1295273 4800498 4746526 2022-08-09T09:58:35Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Дороти Мери Венинг''' (15 јануари 1885–1942) била британска уметничка и вајарка. == Биографија == Венинг е родена во Камбервел во Лондон каде нејзиниот татко бил училишен наставник.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа се школувала во училиштето Мери Детчелор на Камбервел Гроув пред да учи на колеџот Бишоп Отер во Чичестер.<ref name="SG2019" /> Венинг изработувала бронзени скулптури, а исто така сликала портрети и минијатури.<ref name="SG2019" /> Помеѓу 1916 и 1936 година таа изложувала и скулптури и минијатури на Кралската академија во [[Лондон]].<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1942 година]] [[Категорија:Родени во 1885 година]] [[Категорија:Британски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] 7napuwihdx7p75n37b05ha2fiyebsz7 4800603 4800498 2022-08-09T10:10:46Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Дороти Мери Венинг''' (15 јануари 1885–1942) била британска уметничка и вајарка. == Биографија == Венинг е родена во Камбервел во Лондон каде нејзиниот татко бил училишен наставник.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа се школувала во училиштето Мери Детчелор на Камбервел Гроув пред да учи на колеџот Бишоп Отер во Чичестер.<ref name="SG2019" /> Венинг изработувала бронзени скулптури, а исто така сликала портрети и минијатури.<ref name="SG2019" /> Помеѓу 1916 и 1936 година таа изложувала и скулптури и минијатури на Кралската академија во [[Лондон]].<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1942 година]] [[Категорија:Родени во 1885 година]] [[Категорија:Британски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] fteofcm1wpba2nmuwji8lepuq9vqo35 0 1295274 4800572 4746530 2022-08-09T10:04:11Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Сесилија Веб''' (25 март 1888-1957) била британска вајарка. == Биографија == Веб била ќерка на архитектот Морпет Веб и е родена во Стемфорд во Линколншир.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Во текот на нејзината кариера, Веб правела скулптури од бронза, глина и гипс и, за време на меѓувоените децении, била редовен изложувач на Кралската академија во [[Лондон]], со Кралската шкотска академија во [[Единбург]], во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов. и во парискиот салон.<ref name="BuckmanV2" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Керамички модел на Светото семејство од Веб од 1949 година е во Саутвел Минстер во Нотингемшир.<ref name="BuckmanV2" /> Во подоцнежната половина од својот живот, Веб живеела во Мелтон Мовреј, каде што починала во 1957 година.<ref name="Mackay" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib4_1227521552|title=Miss Cecilia Webb|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=20 October 2021}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1957 година]] [[Категорија:Родени во 1888 година]] [[Категорија:Британски уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] gu75w53vt41k4xmpaqgair49itm750w 4800611 4800572 2022-08-09T10:11:08Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Сесилија Веб''' (25 март 1888-1957) била британска вајарка. == Биографија == Веб била ќерка на архитектот Морпет Веб и е родена во Стемфорд во Линколншир.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> Во текот на нејзината кариера, Веб правела скулптури од бронза, глина и гипс и, за време на меѓувоените децении, била редовен изложувач на Кралската академија во [[Лондон]], со Кралската шкотска академија во [[Единбург]], во Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов. и во парискиот салон.<ref name="BuckmanV2" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Керамички модел на Светото семејство од Веб од 1949 година е во Саутвел Минстер во Нотингемшир.<ref name="BuckmanV2" /> Во подоцнежната половина од својот живот, Веб живеела во Мелтон Мовреј, каде што починала во 1957 година.<ref name="Mackay" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib4_1227521552|title=Miss Cecilia Webb|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=20 October 2021}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1957 година]] [[Категорија:Родени во 1888 година]] [[Категорија:Британски уметници од 20 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] a95tzek6y8camf1sanlyb6ktowlkly9 0 1295275 4800488 4746541 2022-08-09T09:57:11Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Џејн Акројд''' (родена 1957) е британска уметничка најпозната по нејзините јавни скулптури.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://alisonturnbullassociates.wordpress.com/2015/09/09/artist-profile-jane-ackroyd/|title=Artist Profile: Jane Ackroyd|last=Turnbull|first=Alison|date=2015-09-09|work=Alison Turnbull Associates|language=en|accessdate=2019-10-09}}</ref> Таа живее и работи во Лондон.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sculpture.org.uk/artwork/wildebeest|title=Wildebeest {{!}} Sculptures {{!}} CASS Sculpture Foundation|work=www.sculpture.org.uk|language=en|accessdate=2019-10-09}}</ref> == Биографија == [[Податотека:Three_rings_ocean_village_2018.JPG|мини|''Три прстени'' (2018), Океанско село, од Џејн Акројд]] [[Податотека:Three_rings_ocean_village.JPG|мини|''Три прстени'' (2018), Океанско село, од Џејн Акројд]] Акројд е родена во Лондон и од 1979 до 1982 година ја посетувала Уметничката школа Сент Мартин.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref> Потоа студирала за магистерски студии на Кралскиот колеџ за уметност во текот на 1982 и 1983 година.<ref name="Spalding">{{Наведена книга|title=20th Century Painters and Sculptors|last=[[Frances Spalding]]|publisher=Antique Collectors' Club|year=1990|isbn=1 85149 106 6}}</ref> Во 1984 година таа била уметник во [[Лестершир]] и ја имала својата прва самостојна изложба во галеријата ''Кингсгејт''.<ref name="Spalding" /><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> Од 1988 година таа е редовен излагач на летните изложби на Кралската академија во Лондон и имаше серија самостојни изложби во галеријата Андерсон О'Деј.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Акројд учествуваше на првата Отворена изложба на скулптури на Академијата на Кралската Западна Англија одржана во 1993 година.<ref name="BuckmanVol1" /> Јавните дела на Акројд често прикажуваат птици и животни, на пример ''Мачка'' во старата библиотека во Харлоу.<ref name="TWyke">{{Наведена книга|title=Public Sculpture of Britain Volume 8: Public Sculpture of Greater Manchester|last=Terry Wyke with Harry Cocks|publisher=Liverpool University Press / Manchester Metropolitan University|year=2004|isbn=0 85323 567 8}}</ref><ref name="AWindsor">{{Наведена книга|title=British Sculptors of the Twentieth Century|last=Alan Windsor|publisher=Ashgate|year=2003|isbn=1 85928 4566}}</ref> Други јавни провизии вклучуваат ''Па'' во Музејот на Харлоу, на местото на поранешната Кралска бесплатна болница во Ислингтон и во Хејмаркетот во Лондон.<ref name="TWyke" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> Уметничкиот совет Англија, Друштвото за современи уметности, Управата за образование во Лестершир и Паркот за скулптури Гудвуд имаат дела од Акројд.<ref name="TWyke" /><ref name="BuckmanVol1" /> == Награди == * Во 1983 година Акројд ја добила Специјалната награда Мелчет за работа во челик и стипендија за патување во Карара во Италија.<ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> * За време на нејзиниот престој во Кралскиот колеџ за уметност, Акројд ја доби наградата за грнчарство Фулам.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sculpture.org.uk/artwork/wildebeest|title=Wildebeest {{!}} Sculptures {{!}} CASS Sculpture Foundation|work=www.sculpture.org.uk|language=en|accessdate=2019-10-09}}</ref> * На Акројд му беше доделена наградата Европа Ностра за обновата на Старата кралска бесплатна болница, Ислингтон во 1993 година, во соработка со архитектите Левит Бернштајн.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.saatchiart.com/zaney|title=Jane Ackroyd|work=Saatchi Art|language=en-US|accessdate=2019-10-09}}</ref> * Во 1995 година Акројд ја добила наградата на Фондацијата Џексон Полок-Ли Краснер во Њујорк.<ref name=":1" /> == Работи во збирки == {| class="wikitable" !Наслов ! година ! материјал ! Галерија бр. ! Галерија ! Локација |- | ''[https://artuk.org/discover/artworks/cat-245588 Мачка]'' | 1983 година | заварен мек челик | 14 | Харлоу Арт Траст | Харлоу, Англија |- | ''Пилешко'' | - | метал | 0589 | Колекција на уметнички дела на Советот на округот Лестершир | [[Лестершир]], Англија |- | ''Куче'' | - | метал | 0922 | Колекција на уметнички дела на Советот на округот Лестершир | [[Лестершир]], Англија |- | ''Сè освен мијалник во кујната'' | 2011 година | бакар | С.2011 година.686. CC | Централ Сент Мартинс | [[Лондон]], Англија |- | ''Кралицата Викторија'' | 1987 година | заварен челик | 3774 | Универзитетската болница Западен Мидлсекс | [[Лондон]], Англија |- | ''[https://artuk.org/discover/artworks/well-head-244308 Па глава]'' | - | благ челик | CM20_TJ_S034 | Музејот Харлоу | Харлоу, Англија |} == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * Профилот на Акројд на [https://sculptors.org.uk/artists/jane-ackroyd веб-страницата на Кралското друштво на вајари] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Британски вајари]] [[Категорија:Уметници од Лондон]] sdhzbqyjsbyxhg4waup1uc0axjkmqm0 0 1295276 4800510 4746563 2022-08-09T10:00:07Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Ејми Тоскани''' (родена 1963 година) е вајар од САД. Ејми Тоскани е родена во 1963 година во Дејтон, Охајо. Дипломирала за ликовни уметности и магистер по ликовни уметности од Универзитетот во Охајо.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.franconia.org/artistpages/toscani/index.html|title=Amy Toscani|work=www.franconia.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20150314210856/http://franconia.org/artistpages/toscani/index.html|archive-date=2015-03-14|accessdate=2017-03-11}}</ref> == Уметнички дела == Чудните скулптури на Ејми Тоскани се изложени низ градовите, вклучувајќи го Универзитетот во Минесота, во Западниот парк за скулптури на Свети Пол, Институтот за уметност во Минеаполис, галеријата Росалукс во Минеаполис и паркот за скулптури Франконија.<ref name=":0"/><ref name=":1">{{Наведени вести|url=https://new.artsmia.org/exhibition/amy-toscani-and-chad-rutter/|title=Exhibition: Amy Toscani and Chad Rutter — Minneapolis Institute of Art {{!}} Minneapolis Institute of Art|work=Minneapolis Institute of Art|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.mnoriginal.org/episode/328-frank-gaard-bethany-larson-the-bees-knees/amy-toscani/|title=Amy Toscani|work=MN Original|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref> Чад Ратер ја карактеризира работата на Тоскани како уникатно среднозападна по својата естетика, делумно поради нејзиниот избор на изворни материјали кои често се наоѓаат во локалните продавници и се спојуваат со реконституирана пластика и челик.<ref name=":1"/> Тоскани добила грантови од фондацијата Џером во 1999, 2005 и 2006 година, грант од Фондацијата Буш во 2004 година и стипендија за уметници Мекнајт во 2013/14 година.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bushfoundation.org/fellows/amy-therese-toscani|title=Amy Therese Toscani|work=Bush Foundation|access-date=2017-03-11|language=en}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://rosaluxgallery.com/amy-toscani-wins-mcknight-artist-fellowship/#.WMRz2BjMxPs|title=Amy Toscani Wins McKnight Artist Fellowship|last=(http://www.onioneye.com)|first=Onion Eye|work=Art Galleries Minneapolis - Rosalux Gallery Cooperative|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.startribune.com/art-sculptor-amy-toscani/301060521/|title=Art: Sculptor Amy Toscani|work=Star Tribune|access-date=2017-03-11}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1963 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] [[Категорија:Американски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Американски жени уметници од 21 век]] fz9v2ofj70nie1x9at39wr6zz1vn6uj 4800604 4800510 2022-08-09T10:10:49Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Ејми Тоскани''' (родена 1963 година) е вајар од САД. Ејми Тоскани е родена во 1963 година во Дејтон, Охајо. Дипломирала за ликовни уметности и магистер по ликовни уметности од Универзитетот во Охајо.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.franconia.org/artistpages/toscani/index.html|title=Amy Toscani|work=www.franconia.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20150314210856/http://franconia.org/artistpages/toscani/index.html|archive-date=2015-03-14|accessdate=2017-03-11}}</ref> == Уметнички дела == Чудните скулптури на Ејми Тоскани се изложени низ градовите, вклучувајќи го Универзитетот во Минесота, во Западниот парк за скулптури на Свети Пол, Институтот за уметност во Минеаполис, галеријата Росалукс во Минеаполис и паркот за скулптури Франконија.<ref name=":0"/><ref name=":1">{{Наведени вести|url=https://new.artsmia.org/exhibition/amy-toscani-and-chad-rutter/|title=Exhibition: Amy Toscani and Chad Rutter — Minneapolis Institute of Art {{!}} Minneapolis Institute of Art|work=Minneapolis Institute of Art|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.mnoriginal.org/episode/328-frank-gaard-bethany-larson-the-bees-knees/amy-toscani/|title=Amy Toscani|work=MN Original|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref> Чад Ратер ја карактеризира работата на Тоскани како уникатно среднозападна по својата естетика, делумно поради нејзиниот избор на изворни материјали кои често се наоѓаат во локалните продавници и се спојуваат со реконституирана пластика и челик.<ref name=":1"/> Тоскани добила грантови од фондацијата Џером во 1999, 2005 и 2006 година, грант од Фондацијата Буш во 2004 година и стипендија за уметници Мекнајт во 2013/14 година.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.bushfoundation.org/fellows/amy-therese-toscani|title=Amy Therese Toscani|work=Bush Foundation|access-date=2017-03-11|language=en}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://rosaluxgallery.com/amy-toscani-wins-mcknight-artist-fellowship/#.WMRz2BjMxPs|title=Amy Toscani Wins McKnight Artist Fellowship|last=(http://www.onioneye.com)|first=Onion Eye|work=Art Galleries Minneapolis - Rosalux Gallery Cooperative|access-date=2017-03-11|language=en-US}}</ref><ref>{{Наведени вести|url=http://www.startribune.com/art-sculptor-amy-toscani/301060521/|title=Art: Sculptor Amy Toscani|work=Star Tribune|access-date=2017-03-11}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1963 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] [[Категорија:Американски жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Американски жени уметници од 21 век]] 5phrpe2yrur97ea4j3ddxwbuzoz0w4i 0 1295277 4800525 4746571 2022-08-09T10:01:48Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki '''Хелен Викторија Мекеј''' (2 април 1897–1973) била британска вајарка. == Биографија == Мекеј е родена во Кардиф во јужен Велс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1204717278|title=Miss Helen Victoria Mackay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=26 October 2021}}</ref> Нејзиниот татко, изведувач на железница и сопственик на каменолом, починал додека таа била сè уште дете, оставајќи ја Мекеј да ја одгледа нејзината мајка во Велс.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа го посетувала дамскиот колеџ Челтенхам пред да студира во уметничкото училиште на Политехничкиот стрит Регент во центарот на [[Лондон]], каде што освоила голем број медали за нејзините скулптури.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> По дипломирањето, таа останала во Лондон и основала студио од каде произведувала скулптурни фигури, предмети за животни, украси за градина и бисти на портрети во бронза, камен, олово и дрво.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> За време на нејзината кариера, Мекеј изложувала дела во Кралската академија во Лондон, со Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, во Кралската шкотска академија во Единбург, со Друштвото на жени уметници и во уметничката галерија Вокер во Ливерпул.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Во 1932 година била избрана за придружна членка на Кралското друштво на британски вајари и била избрана за член на друштвото во 1952 година.<ref name="Mackay" /> Мекеј починала во Фулам во Лондон во 1973 година.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1973 година]] [[Категорија:Родени во 1897 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] [[Категорија:Британски вајари од 20 век]] eam0eb0lollok9nnozm5ncbth7hfyjf 4800586 4800525 2022-08-09T10:05:08Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Хелен Мекеј (склуптор)]] на [[Хелен Мекеј (вајарка)]] wikitext text/x-wiki '''Хелен Викторија Мекеј''' (2 април 1897–1973) била британска вајарка. == Биографија == Мекеј е родена во Кардиф во јужен Велс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1204717278|title=Miss Helen Victoria Mackay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=26 October 2021}}</ref> Нејзиниот татко, изведувач на железница и сопственик на каменолом, починал додека таа била сè уште дете, оставајќи ја Мекеј да ја одгледа нејзината мајка во Велс.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа го посетувала дамскиот колеџ Челтенхам пред да студира во уметничкото училиште на Политехничкиот стрит Регент во центарот на [[Лондон]], каде што освоила голем број медали за нејзините скулптури.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> По дипломирањето, таа останала во Лондон и основала студио од каде произведувала скулптурни фигури, предмети за животни, украси за градина и бисти на портрети во бронза, камен, олово и дрво.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> За време на нејзината кариера, Мекеј изложувала дела во Кралската академија во Лондон, со Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, во Кралската шкотска академија во Единбург, со Друштвото на жени уметници и во уметничката галерија Вокер во Ливерпул.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Во 1932 година била избрана за придружна членка на Кралското друштво на британски вајари и била избрана за член на друштвото во 1952 година.<ref name="Mackay" /> Мекеј починала во Фулам во Лондон во 1973 година.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1973 година]] [[Категорија:Родени во 1897 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] [[Категорија:Британски вајари од 20 век]] eam0eb0lollok9nnozm5ncbth7hfyjf 4800615 4800586 2022-08-09T10:11:21Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Хелен Викторија Мекеј''' (2 април 1897–1973) била британска вајарка. == Биографија == Мекеј е родена во Кардиф во јужен Велс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib1_1204717278|title=Miss Helen Victoria Mackay|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=26 October 2021}}</ref> Нејзиниот татко, изведувач на железница и сопственик на каменолом, починал додека таа била сè уште дете, оставајќи ја Мекеј да ја одгледа нејзината мајка во Велс.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Таа го посетувала дамскиот колеџ Челтенхам пред да студира во уметничкото училиште на Политехничкиот стрит Регент во центарот на [[Лондон]], каде што освоила голем број медали за нејзините скулптури.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref> По дипломирањето, таа останала во Лондон и основала студио од каде произведувала скулптурни фигури, предмети за животни, украси за градина и бисти на портрети во бронза, камен, олово и дрво.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> За време на нејзината кариера, Мекеј изложувала дела во Кралската академија во Лондон, со Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов, во Кралската шкотска академија во Единбург, со Друштвото на жени уметници и во уметничката галерија Вокер во Ливерпул.<ref name="BuckmanV2">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 2, M to Z|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0-953260-95-X}}</ref><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=0902028553}}</ref> Во 1932 година била избрана за придружна членка на Кралското друштво на британски вајари и била избрана за член на друштвото во 1952 година.<ref name="Mackay" /> Мекеј починала во Фулам во Лондон во 1973 година.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{Биог-никулец}} [[Категорија:Починати во 1973 година]] [[Категорија:Родени во 1897 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] [[Категорија:Британски вајари од 20 век]] 95f5rivduu8rhnrni89k0j3mlw2y5ae 0 1295278 4800606 4746574 2022-08-09T10:10:53Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Елизабет Тубро''' (8 декември 1956 година) е данска уметница која имала голем придонес во обновувањето на скулптурата во Данска. <ref name="kvinfo">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kvinfo.dk/side/170/bio/1248/|title=Elisabeth Toubro (1956 - )|last=Mai Misfeldt|publisher=Dansk kvincebiografisk leksikon|language=Danish|accessdate=12 October 2014}}</ref> == Биографија == Родена во [[Нук]], Гренланд, Тубро била ќерка на воспитувачите Нилс Тубро и Каја Гилдинг. Таа се преселила во Данска кога имала 17 години и студирала на Кралската данска академија за ликовни уметности под Хајн Хајнсен од 1982 до 1986 година. Таму се поврзала со Хенрик Б.<ref name="kvinfo">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kvinfo.dk/side/170/bio/1248/|title=Elisabeth Toubro (1956 - )|last=Mai Misfeldt|publisher=Dansk kvincebiografisk leksikon|language=Danish|accessdate=12 October 2014}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.kulturarv.dk/kid/VisWeilbach.do?kunstnerId=3746&wsektion=alle|title=Elisabeth Toubro|last=Torben Weirup|publisher=Kunstindeksdanmark & Weilbachs Kunstnerleksikon|language=Danish|accessdate=13 October 2014}}</ref> Во 1980-тите, таа била централна фигура во групата уметници кои презеле значително обновување на данската скулптура со акцент на наративот, честопати обраќајќи се на [[Гренланд]], кршејќи ја традицијата во нивната употреба на материјали. Нејзината изложба ''Inertia min elskede'' (Инерција моја љубов) во 1983 година со Stræde и Nygård била значајна по тоа што ги презентирала аспектите на минимализмот додека покажала како скулптурата може да навлезе во структурите за да открие пораки од неколку периоди со референци за просторот на традицијата. Други значајни експонати биле претставени на ''Skulpturens tid'' (Времето на скулптурата) во Софиенхолм во 1987 година и ''Juxtaposition'' во Шарлотенборг во 1993 година. Таа исто така има претставено самостојни изложби во Њујорк (1994) и Индијанаполис (1998). Клучните аспекти на нејзината работа вклучуваат метаморфоза, трансформација и наратив како што е прикажано во нејзината ''Søjlekonstruktion'' (Изградба на столбови) во 1995 година, кога формата на нејзиниот столб довела до еден вид мутирачки раст на столбовите. Материјалите што ги користела вклучуваат фиберглас, полистирен, винил, метал и поливинил хлорид. <ref name="kvinfo">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kvinfo.dk/side/170/bio/1248/|title=Elisabeth Toubro (1956 - )|last=Mai Misfeldt|publisher=Dansk kvincebiografisk leksikon|language=Danish|accessdate=12 October 2014}}</ref> Во текот на 1990-тите, таа почнала да се осврнува на улогата на јавната скулптура во современиот свет, вклучувајќи го и впечатокот што го остава кога делото се гледа од прозорецот на автомобилот што поминува. Забележителен пример е ''Бифрактал'' (Градски фрактал), голема скулптура од не'рѓосувачки челик и стаклени влакна на Søren Kierkegaards Plads надвор од новокомплетираниот Црн дијамант во 2000 година.<ref name="kvinfo">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.kvinfo.dk/side/170/bio/1248/|title=Elisabeth Toubro (1956 - )|last=Mai Misfeldt|publisher=Dansk kvincebiografisk leksikon|language=Danish|accessdate=12 October 2014}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.elisabethtoubro.dk/udsmykninger/byfraktal.html|title=Byfraktal|publisher=Elisabethtoubro.dk|language=Danish|accessdate=13 October 2014}}</ref> == Награди == Тубро го добила Медалот Екерсберг во 1999 година и Медалот Торвалдсен во 2010 година. == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.elisabethtoubro.dk/ Веб-страницата на Елизабет Тубро] . [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1956 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] [[Категорија:Дански жени уметници од 20 век]] [[Категорија:Дански жени уметници од 21 век]] [[Категорија:Вајари од 20 век]] [[Категорија:Вајари од 21 век]] pxf0skue1z8pztp3lpo2u62qo1vd83x 0 1295279 4800573 4746576 2022-08-09T10:04:13Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki '''Сидра Робинсон Вокс''' (28 јуни 1962 - 13 јули 2013) била [[Феминизам|феминистичка]] вајарка и учителка по уметност . Таа станала членка на Друштвото на вајари во 2001 година и на Друштвото на уметници во Питсбург во 1999 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://d1lfxha3ugu3d4.cloudfront.net/fab/cvs/853.pdf|title=Cydra R. Vaux : CV|work=D1lfxha3ugu3d4.cloudfront.net|format=PDF|accessdate=2016-05-07}}</ref> == Биографија == Сидра Р. Вокс била родена на 28 јуни 1962 година во [[Јута]]. Живеела во [[Минеаполис]] до 5-годишна возраст, а потоа во [[Калифорнија]] од 5 до 7-годишна возраст, пред таа и нејзиното семејство да се преселат во [[Питсбург]], каде што живеела во текот на средното училиште. Вокс учела на Универзитетот Сетон Хил, каде што добила диплома по театар во 1985 година. Во 1995 година, таа се вратила во Сетон Хил, каде што завршила со работа за сертификација за уметничко образование. Од 2000 до 2013 година, Вокс работела како учител по уметност во помладото училиште „Шејдисајд академија“.<ref name="Woman Sculpture">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.womansculpture.com/about.htm|title=Cydra R. Vaux (1962-2013)|work=Woman Sculpture|accessdate=2 August 2021}}</ref> Работата на Вокс ја проучувала женската фигура во [[теракота]] и била вкоренета во традиционалната и [[Историја на уметноста|феминистичката историја на уметноста]]. Скулптурите на Вокс се прикажани во Музејот Бруклин, Американскиот еврејски музеј, фестивалот за уметности Три реки, еснафот на занаетчиите во Манчестер и бројни галерии во Питсбург.<ref name=":0">{{Наведени вести|url=http://www.post-gazette.com/news/obituaries/2013/07/19/Obituary-Cydra-Vaux-Shady-Side-Academy-art-teacher-sculptor/stories/201307190154|title=Obituary: Cydra Vaux / Shady Side Academy art teacher, sculptor|work=Pittsburgh Post-Gazette|access-date=2016-10-24}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.brooklynmuseum.org/eascfa/feminist_art_base/cydra-vaux|title=Brooklyn Museum: Cydra Vaux|work=www.brooklynmuseum.org|accessdate=2016-10-24}}</ref> Вокс починала на 13 јули 2013 година од рак на дојка.<ref name=":0"/> == Награди == * Награда Вивијан Леман за портрети, Друштво на вајари @ 75 години, Американски еврејски музеј, Питсбург, PA 5-12 септември 2010 година * Групацијата Фулбрајт Хејс во странство Грант, уметност и општество: Образовно партнерство Бразил/САД, спонзорирано од Центарот за латиноамерикански студии/Универзитетот во Питсбург и музејот Енди Ворхол. Рио де Жанеиро и Баија: 7 јули - 8 август 2009 година. * Програма за наставни стипендии на Пол Г. Варанаси; Каџурахо; заедница на резбари на камен, Мамалапурам; Храмот Меенакши-Сундаресвара, Мадураи; Пештерите Елора, Аурангабад; Пештерите на елефанта, Мумбаи, меѓу другите места, ноември 2005 година * Поканет член на панелот за Women in Art: The Tradition Continues Symposium, Универзитетот Сетон Хил, Гринсбург, ПА, 2005 година * Првата ноќ во Питсбург: предводеше група жени да направат фенер за проектот Лантерн, Питсбург, ПА, 2000 година == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.womansculpture.com Официјална веб страна] [[Категорија:Починати во 2013 година]] [[Категорија:Родени во 1962 година]] [[Категорија:Американски жени вајари]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] hzs7ic397fjn5eu21a92izawx9bbkiz 4800612 4800573 2022-08-09T10:11:11Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Сидра Робинсон Вокс''' (28 јуни 1962 - 13 јули 2013) била [[Феминизам|феминистичка]] вајарка и учителка по уметност . Таа станала членка на Друштвото на вајари во 2001 година и на Друштвото на уметници во Питсбург во 1999 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://d1lfxha3ugu3d4.cloudfront.net/fab/cvs/853.pdf|title=Cydra R. Vaux : CV|work=D1lfxha3ugu3d4.cloudfront.net|format=PDF|accessdate=2016-05-07}}</ref> == Биографија == Сидра Р. Вокс била родена на 28 јуни 1962 година во [[Јута]]. Живеела во [[Минеаполис]] до 5-годишна возраст, а потоа во [[Калифорнија]] од 5 до 7-годишна возраст, пред таа и нејзиното семејство да се преселат во [[Питсбург]], каде што живеела во текот на средното училиште. Вокс учела на Универзитетот Сетон Хил, каде што добила диплома по театар во 1985 година. Во 1995 година, таа се вратила во Сетон Хил, каде што завршила со работа за сертификација за уметничко образование. Од 2000 до 2013 година, Вокс работела како учител по уметност во помладото училиште „Шејдисајд академија“.<ref name="Woman Sculpture">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.womansculpture.com/about.htm|title=Cydra R. Vaux (1962-2013)|work=Woman Sculpture|accessdate=2 August 2021}}</ref> Работата на Вокс ја проучувала женската фигура во [[теракота]] и била вкоренета во традиционалната и [[Историја на уметноста|феминистичката историја на уметноста]]. Скулптурите на Вокс се прикажани во Музејот Бруклин, Американскиот еврејски музеј, фестивалот за уметности Три реки, еснафот на занаетчиите во Манчестер и бројни галерии во Питсбург.<ref name=":0">{{Наведени вести|url=http://www.post-gazette.com/news/obituaries/2013/07/19/Obituary-Cydra-Vaux-Shady-Side-Academy-art-teacher-sculptor/stories/201307190154|title=Obituary: Cydra Vaux / Shady Side Academy art teacher, sculptor|work=Pittsburgh Post-Gazette|access-date=2016-10-24}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.brooklynmuseum.org/eascfa/feminist_art_base/cydra-vaux|title=Brooklyn Museum: Cydra Vaux|work=www.brooklynmuseum.org|accessdate=2016-10-24}}</ref> Вокс починала на 13 јули 2013 година од рак на дојка.<ref name=":0"/> == Награди == * Награда Вивијан Леман за портрети, Друштво на вајари @ 75 години, Американски еврејски музеј, Питсбург, PA 5-12 септември 2010 година * Групацијата Фулбрајт Хејс во странство Грант, уметност и општество: Образовно партнерство Бразил/САД, спонзорирано од Центарот за латиноамерикански студии/Универзитетот во Питсбург и музејот Енди Ворхол. Рио де Жанеиро и Баија: 7 јули - 8 август 2009 година. * Програма за наставни стипендии на Пол Г. Варанаси; Каџурахо; заедница на резбари на камен, Мамалапурам; Храмот Меенакши-Сундаресвара, Мадураи; Пештерите Елора, Аурангабад; Пештерите на елефанта, Мумбаи, меѓу другите места, ноември 2005 година * Поканет член на панелот за Women in Art: The Tradition Continues Symposium, Универзитетот Сетон Хил, Гринсбург, ПА, 2005 година * Првата ноќ во Питсбург: предводеше група жени да направат фенер за проектот Лантерн, Питсбург, ПА, 2000 година == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.womansculpture.com Официјална веб страна] [[Категорија:Починати во 2013 година]] [[Категорија:Родени во 1962 година]] [[Категорија:Американски жени вајари]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] f999hlp70g62gck8md768xa048n2kku 0 1295281 4800506 4746582 2022-08-09T09:59:42Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Елизабет Рајт''' (родена 1964 година, [[Лондон]] ) е [[Англија|англиска]] [[Вајарство|вајарка]] и уметник за инсталација. == Уметнички дела == Рајт изложила на Биеналето во Венеција во 1995 година.<ref name="Frieze95">{{Наведени вести|url=http://www.frieze.com/issue/review/elizabeth_wright1/|title=Elizabeth Wright: Karsten Schubert, London UK|last=David Barrett|date=November–December 1995|work=[[Frieze (magazine)|Frieze]]|access-date=16 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140118142749/http://www.frieze.com/issue/review/elizabeth_wright1/|archive-date=18 January 2014}}</ref> Две нејзини дела, скулптура на велосипед наречена ''BSA Tour of Britain Racer Enlarged to 135%'' (1996/7) <ref>[https://www.tate.org.uk/art/artworks/wright-bsa-tour-of-britain-racer-enlarged-to-135-t07936 B.S.A. Tour of Britain Racer Enlarged to 135%], Tate.org.uk. Retrieved 16 January 2014.</ref> и отпечаток со наслов ''Снежни топки'' (2000)<ref>[https://www.tate.org.uk/art/artworks/wright-snowball-p78407 Snowball], Tate.org.uk. Retrieved 16 January 2014.</ref> се во колекцијата на [[Тејт|галеријата Тејт]]. == Значајни изложби == * Карстен Шуберт, Лондон, 1995 година - Рајт претставила мешавина од домашни и работни средини, моделирање на предметите во необични големини, опишани како „прослава на разновидноста на човековите когнитивни способности“.<ref name="Frieze95"/> * Делфина, Лондон, 1999 година - уметникот го пресоздаде впечатокот на гумени шари на подот на галеријата во инсталација специфична за локацијата наречена ''C579DJD, J839TVC, A896TLP'' <ref name="Frieze99">{{Наведени вести|url=http://www.frieze.com/issue/review/elizabeth_wright/|title=Elizabeth Wright: Delfina, London UK|last=Neal Brown|date=May 1999|work=[[Frieze (magazine)|Frieze]]|access-date=16 January 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140118142759/http://www.frieze.com/issue/review/elizabeth_wright/|archive-date=18 January 2014}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=Elizabeth+Wright&role=&nation=&prev_page=1&subjectid=500123789 Запис за Елизабет Рајт (уметник)] на списокот на имиња на уметници на Унијата [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1964 година]] [[Категорија:Англиски жени вајари]] [[Категорија:Англиски инсталациони уметници]] [[Категорија:Британски уметнички од 21 век]] [[Категорија:Жени-уметници]] i4nzyajnr8cohigoba9av5p1o3dh6f6 0 1295282 4800549 4746586 2022-08-09T10:03:18Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (4) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Clara_Rilke-Westhoff.jpg|десно|мини| Клара Вестхоф, портрет од Пола Модерсон-Бекер, 1905 година]] '''Клара Вестхоф''' (21 септември 1878 година во [[Бремен]] – 9 март 1954 година во Фишерхуд ), позната и како ''Клара Рилке'' или ''Клара Рилке-Вестоф'' била пионерска [[Германци|германска]] жена вајар и уметник. Таа била сопруга на поетот [[Рајнер Марија Рилке]].<ref>[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00152994 Benezit Dictionary of Artists]</ref> == Ран живот == На 17 години, Вестхоф отишла во [[Минхен]], каде што посетувала приватно уметничко училиште. Во 1898 година се преселила во [[Ворпсведе|Ворпсвед]] и научила скулптура кај Фриц Мекенсен. Таму се спријателила со Паула Бекер (подоцна Модерсон-Бекер), сликарка. Таа ги продолжила студиите во 1899 година кај Карл Сефнер и [[Макс Клингер]] во [[Лајпциг]], а во 1900 година тренирала со [[Огист Роден]] во [[Париз]], а исто така ја посетувала Академијата Колароси.<ref>(fr) [http://www.musee-orsay.fr/fr/espace-professionnels/professionnels/chercheurs/rech-rec-art-home/notice-artiste.html?nnumid=24189 Musée d'Orsay]</ref> == Личен живот == Во 1901 година се омажила за поетот [[Рајнер Марија Рилке]] во Ворпсвед. Осумнаесет години подоцна, таа се преселила во Фишерхуд со нејзината ќерка Рут Рилке. Нејзиниот дом таму со студио подоцна станал „Кафе Рилке“, кое постои и денес. == Кариера == До 1925 година, Вестхоф се свртела кон сликарството, така што, покрај нејзината вајарска работа, создала подеднакво значителен дел од работата и во сликарството. == Смрт == Таа починала во Фишерхуд на 9 март 1954 година. == Наследство == Нејзиното дело било во приватна сопственост или едвај достапно за јавноста во разни збирки. Со нејзината сеопфатна биографија во 1986 година, Марина Зауер иницирала рехабилитација на уметникот со ослободување на Клара Рилке-Вестоф од мрачното постоење да се гледа само како сопруга на Рилке и како пријателка на Пола Модерсон-Бекер. Клара Рилке-Вестоф денес може да се смета за пионер меѓу жените вајари во Германија. == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1954 година]] [[Категорија:Родени во 1878 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] [[Категорија:Германски вајари од 20 век]] iy8an9u7hcb4gr42llht6sou91igfao 4800609 4800549 2022-08-09T10:11:02Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Clara_Rilke-Westhoff.jpg|десно|мини| Клара Вестхоф, портрет од Пола Модерсон-Бекер, 1905 година]] '''Клара Вестхоф''' (21 септември 1878 година во [[Бремен]] – 9 март 1954 година во Фишерхуд ), позната и како ''Клара Рилке'' или ''Клара Рилке-Вестоф'' била пионерска [[Германци|германска]] жена вајар и уметник. Таа била сопруга на поетот [[Рајнер Марија Рилке]].<ref>[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00152994 Benezit Dictionary of Artists]</ref> == Ран живот == На 17 години, Вестхоф отишла во [[Минхен]], каде што посетувала приватно уметничко училиште. Во 1898 година се преселила во [[Ворпсведе|Ворпсвед]] и научила скулптура кај Фриц Мекенсен. Таму се спријателила со Паула Бекер (подоцна Модерсон-Бекер), сликарка. Таа ги продолжила студиите во 1899 година кај Карл Сефнер и [[Макс Клингер]] во [[Лајпциг]], а во 1900 година тренирала со [[Огист Роден]] во [[Париз]], а исто така ја посетувала Академијата Колароси.<ref>(fr) [http://www.musee-orsay.fr/fr/espace-professionnels/professionnels/chercheurs/rech-rec-art-home/notice-artiste.html?nnumid=24189 Musée d'Orsay]</ref> == Личен живот == Во 1901 година се омажила за поетот [[Рајнер Марија Рилке]] во Ворпсвед. Осумнаесет години подоцна, таа се преселила во Фишерхуд со нејзината ќерка Рут Рилке. Нејзиниот дом таму со студио подоцна станал „Кафе Рилке“, кое постои и денес. == Кариера == До 1925 година, Вестхоф се свртела кон сликарството, така што, покрај нејзината вајарска работа, создала подеднакво значителен дел од работата и во сликарството. == Смрт == Таа починала во Фишерхуд на 9 март 1954 година. == Наследство == Нејзиното дело било во приватна сопственост или едвај достапно за јавноста во разни збирки. Со нејзината сеопфатна биографија во 1986 година, Марина Зауер иницирала рехабилитација на уметникот со ослободување на Клара Рилке-Вестоф од мрачното постоење да се гледа само како сопруга на Рилке и како пријателка на Пола Модерсон-Бекер. Клара Рилке-Вестоф денес може да се смета за пионер меѓу жените вајари во Германија. == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1954 година]] [[Категорија:Родени во 1878 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Вајарки]] [[Категорија:Германски вајари од 20 век]] lmm3iezx27nxudvjf4a05w1701ufmgt 0 1295285 4800560 4746306 2022-08-09T10:03:47Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox person|name=Мими Хафида|image=|alt=|caption=|birth_name=|birth_date={{birth date and age|df=yes|1965|8|26}}|birth_place=Batna, Algeria|death_date=<!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->|death_place=|nationality=Algerian|other_names=|occupation=Journalist|years_active=|known_for=|notable_works=Tales of the Aures|awards=Prix Mohammed Dib}} '''Мими Хафида''' (родена на 26 август 1965 година, Батна, Алжир ) е алжирска поетеса, новинарка и визуелен уметник. Таа ја добила наградата Мохамед Диб во 2010 година на [[Арапски јазик|арапски]] <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.indiana.edu/~libsalc/africa/scripts/awards1.php?award=212|title=African Book Award Database Search Results|work=www.indiana.edu|accessdate=2018-02-05}}</ref> за нејзината колекција, „Приказни за Аурите“ <ref>[https://www.scribd.com/document/298296101/1936-em07022016-pdf 28 Rabie El Thani 1437 – Dimanche 7 Février 2016 – N°15665 – Nouvelle série – www.elmoudjahid.com], {{ISSN|1111-0287}}</ref> „Приказните за Аурите“ е збирка приказни, сите поврзани со заедничка тема- грижите на децата, а особено со нивните страдања.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.lesoirdalgerie.com/articles/2010/10/20/article.php?sid=107611&cid=16|title=PORTRAIT Hafida Mimi, l'artiste aux dons multiples|last=Houadef|first=Mohamed|date=|work=LeSoirdAlgerie.com|publisher=|accessdate=2016-11-21}}</ref> Хафида, исто така, била новинар кој емитувал програма на Radio Aurès ( [[:fr:Radio Aurès|fr]] ) во Батна. Хафида била позната и како вајар, особено за нејзината работа во која вклучувала заштитни иглички . Нејзиното најпознато дело е збир на заштитни игли кои создаваат жена.<ref>[http://www.2013.feminalgerie-creation.org/participantes/hafida-mimi.html National Festival of Women Creating Algeria], Retrieved 12 November 2016</ref> == Наводи == {{Наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Х}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1965 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] gh30b3u4nc35ilt7petdmyfovjvi4yf 0 1295287 4800626 4746475 2022-08-09T10:14:08Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Александра Булат''' (2 мај 1962 &#x2013; 5 октомври 2007) е француска [[Фотограф|фотографка]] родена во [[Париз]].<ref name="Guardian" /> Во 2001 година, таа е ко-основач на VII Фото агенција. Нејзината работа се појавила во многу списанија, меѓу кои ''Time'', ''Newsweek'', ''Paris Match'' и ''National Geographic Magazine''<ref name="NYT">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nytimes.com/2007/10/06/arts/06boulat.html|title=Alexandra Boulat, War Photographer, Is Dead at 45|last=Martin|first=Douglas|work=The New York Times|accessdate=23 July 2017}}</ref> и добила бројни меѓународни награди.<ref name="Guardian">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.theguardian.com/news/2007/oct/13/guardianobituaries.obituaries|title=Obituary: Alexandra Boulat|work=The Guardian|publisher=Guardian News and Media Ltd.|accessdate=23 July 2017}}</ref> == Живот и работа == Таа била обучена за графичка уметност и [[Историја на уметноста|историја]] на уметност во École des Beaux-Arts во Париз. Пред да биде ко-основач на VII Фото агенција во 2001 година, таа била застапувана од Сипа Прес и од агенцијата на нејзината мајка, Космос. Од 2006 година таа се концентрирала првенствено на конфликтот во [[Газа]]. Во јуни 2007 година, таа претрпела пукната мозочна аневризма,<ref>[http://www.pdnonline.com/pdn/newswire/article_display.jsp?vnu_content_id=1003602628 Alexandra Boulat suffers brain aneurysm]</ref> и поминала три недели во болница во [[Израел]] во медицински индуцирана кома. Таа била преместена во Франција, каде останала во кома.<ref>[http://www.nppa.org/news_and_events/news/2007/07/boulat.html Boulat remains in coma in Paris] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070825191209/http://www.nppa.org/news_and_events/news/2007/07/boulat.html|date=2007-08-25}}</ref> Илјадници колеги и обожаватели и изразиле поддршка. Булат починала во сон во Париз на 5 октомври 2007 година.<ref>[http://www.pr-inside.com/french-photojournalist-alexandra-boulat-r234734.htm French photojournalist Alexandra Boulat, known for her work in war zones, dies at 45] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071018033325/http://www.pr-inside.com/french-photojournalist-alexandra-boulat-r234734.htm|date=2007-10-18}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20120723041558/http://www.viiphoto.com/photographer.html Био на Boulat во VII Фото агенција] * [https://www.theguardian.com/obituaries/story/0,,2190147,00.html Некролог во ''Гардијан'', 13 октомври 2007 година] * [http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/obituaries/article2616998.ece Некролог во ''Тајмс'', 9 октомври 2007 година] * [https://www.nytimes.com/2007/10/06/arts/06boulat.html?_r=1&ref=obituaries&oref=slogin Њујорк Тајмс: Александра Булат, воен фотограф, мртва на 45 години] * [https://web.archive.org/web/20071021203007/http://www.time.com/time/photogallery/0,29307,1669313,00.html?iid=redirect-boulat Почит на времето - фото есеј] * [https://web.archive.org/web/20061108112115/http://www.time.com/time/photoessays/2006/gaza_multimedia/ Фаќање на пеколот на Газа - мултимедијална презентација], раскажана од Булат [[Категорија:Француски фотографи]] [[Категорија:Починати во 2007 година]] [[Категорија:Родени во 1962 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени]] 61celu8ohpdhp24t3rwx6dk95hw27sr 0 1295288 4800623 4746473 2022-08-09T10:13:59Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Аделин Бутен''' (11 април 1862 - 13 февруари 1946) била француска фотографка и издавач на разгледници. == Живот == Бутен е родена во Мачекул.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://recherche-archives.vendee.fr/archives/catalogue/personne/Boutain,Adeline/|title=Boutain, Adeline|work=Accès thématique Personnes : Archives de Vendée|language=fr|accessdate=18 May 2016|ref={{sfnref | Accès thématique Personnes : Archives de Vendée}}}}</ref> Таа била заинтересирана за теми поврзани со нејзината земја, како што се градски пејзажи, морски пејзажи, [[Улична фотографија|улични фотографии]], згради, места на интерес и религиозни или секуларни настани.<ref name="Dillange 2007 p.">{{Наведена книга|title=Se souvenir de la Vendée|last=Dillange|first=Michel|publisher=Geste|year=2007|isbn=978-2-84561-381-2|location=La Crèche|language=fr}}</ref> Бутен починала во Сен Жил-Кроа-де-Вие во 1946 година.<gallery> Податотека:CPA Boutain Castel Maraichin musee plein air.jpg|Музеј Податотека:CPA Boutain Sion grosse Mer.jpg Податотека:CPA Boutain StGilles Quai.jpg Податотека:CPA Boutain CroixVie ville.jpg </gallery> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://ckeinel.pagesperso-orange.fr/Images/AdBoutain.pdf Колекција Adeline Boutain 1862-1946 Saint-Gilles-Croix-de-Vie] Archived [[Категорија:Починати во 1946 година]] [[Категорија:Родени во 1862 година]] [[Категорија:Француски фотографи]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] acau41k763j1rihz6mtva7aeuxvn6ju 0 1295289 4800535 4772281 2022-08-09T10:02:49Z Bjankuloski06 332 /* Живот */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Beatrice Offor in her studio.jpg|мини|Беатрис Офор во нејзиното студио]] '''Беатрис Офор''' (1864-1920) била британска сликарка. Таа е првенствено позната по портрети; често од езотерична природа. == Живот == [[Податотека:WMRII_UKSC_686-001.jpg|мини|Ралф Литлер од Офор, околу 1903–1904 година]] Офор е родена во 1864 година во Сиденхем, Кент и тренирала на Уметничката школа Слејд во Лондон,<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref> каде што станала блиска пријателка на Моина Матерс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://beatriceoffor.com.au/interview|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20120419063045/http://beatriceoffor.com.au/interview|archive-date=2012-04-19|accessdate=2012-08-01}}</ref> Во 1892 година се омажила за Вилијам Фаран Литлер, уметник и вајар. Голем дел од нејзината работа се состоела од претстави на глави на млади жени. Еден извештај објавен во 1907 година вели дека:<blockquote>познатите „Offor Heads“ се познати низ целиот свет. Навистина, може да се каже дека госпоѓицата Беатрис Офор е една од најпопуларните уметници на денот, нејзините слики се барани со нетрпение, а издавачите се натпреваруваат меѓу себе за честа да ги покажат нејзините дела на јавноста.<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref></blockquote>Нејзините слики биле редовно прикажувани на Кралската академија на уметностите. Таа често ги користела своите сестри како модели, често сликајќи невести и голи жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://strangetears.wordpress.com/2012/05/28/beatrice-offor-1864-1920/|title=Beatrice Offor (1864-1920)|date=28 May 2012}}</ref> Таа, исто така, насликала портрети на Џозеф Хауард пратеник и Сер Ралф Литлер, К.Ц. Таа насликала и копија од ''Богородица и дете'' на Перуџино за парохиската црква Тотенхем.<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}</ref> Некое време била сместена во Челзи<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref> - каталозите на Кралската академија даваат адреса на патот на кралот од 1899 година<ref>{{Наведена книга|title=The Royal Academy: A Complete Dictionary of Contributors from its Foundations in 1769 to 1904|last=Graves|first=Algernon|publisher=Henry Graves|year=1905|volume=6|location=London|page=5}}</ref> - но по нејзиниот втор брак<ref name="ind" /> со Џејмс Филип Биван, увозник на овошје, во 1907 година,<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}</ref> таа се преселила во Брус Гроув, Тотенхем, во Северен Лондон. Таа доживеала нервен слом во 1919 година, а починала на 7 август 1920 година од повреди здобиени по пад од прозорец.<ref name="ind">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.haringeyindependent.co.uk/news/1971775.new_painting_boosts_unique_art_collection/|title=New painting boosts unique art collection|last=Kemp, Caron|date=17 January 2008|work=Haringey Independent}}</ref> Во истрагата била заведено за самоубиство со нездрав ум.<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-jul-greg-uncertainty" data-ve-ignore="true">[http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0-- "OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART"]. ''Ohinemuri Gazette''. No.&nbsp;4180. 11 October 1920. p.&nbsp;1.</cite> </ref> Таа е погребана на гробиштата Брокли и Лејдивел.<ref name="FoBLC">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.foblc.org.uk/2020/03/the-tragic-genius-of-painter-beatrice.html#.YO2nqOhKjIU|title=THE TRAGIC GENIUS OF PAINTER BEATRICE OFFOR (1864-1920) TO BE REMEMBERED IN CENTENARY EXHIBITION|work=Friends of Brockley and Ladywell Cemeteries|accessdate=13 July 2021}}</ref> == Јавни збирки == Речиси 40 нејзини слики се чуваат во колекцијата на Музејот на замокот Брус, Тотенхем; тие вклучуваат портрети на млади жени, локални достоинственици и жена за која се верува дека е романописецот „Оуида“.<ref name="ind">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.haringeyindependent.co.uk/news/1971775.new_painting_boosts_unique_art_collection/|title=New painting boosts unique art collection|last=Kemp, Caron|date=17 January 2008|work=Haringey Independent}}</ref> Нејзиниот портрет на Сер Ралф Литлер е во уметничката колекција на Мидлсекс Гилдхал. Стогодишнината изложба „Сестри, сирени и светци: замислувајќи ги жените на Беатрис Офор“ во замокот Брус е продолжена до декември 2021 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.haringey.gov.uk/libraries-sport-and-leisure/culture-and-entertainment/visiting-haringey/bruce-castle-museum/whats/exhibitions|title=Exhibitions at Bruce Castle Museum|publisher=Haringey Council|accessdate=13 July 2021}}</ref> == Избрани слики == <gallery class="center" widths="115" heights="178"> Податотека:Offor Destiny.jpg|Судбина Податотека:Offor Rosary.jpg|Бројаница Податотека:Offor Circe.jpg|Цирце Податотека:Offor Miss BS.jpg|Госпоѓица БС Податотека:Offor Gazer.jpg|Кристал Газер </gallery> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://www.academia.edu/45611729/Beatrice_Offor_Artist_1864_ Беатрис Офор: Езотеричен уметник?] од Алан Вокер * [https://janmarsh.blogspot.com/2021/06/beatrice-offer.html Понуда на Беатрис] [ од Јан Марш * [https://web.archive.org/web/20121104165114/http://beatriceoffor.com.au/ Официјална веб-страница] архивирана на https://web.archive.org/web/20190302073800/http://beatriceoffor.com.au/artwork.html * 40 artworks by or after Beatrice Offor на [[Категорија:CS1: Julian–Gregorian uncertainty]] [[Категорија:Починати во 1920 година]] [[Категорија:Родени во 1864 година]] [[Категорија:Жени уметници]] l0ohjperidaw9upjh06mjw61126ycv6 4800631 4800535 2022-08-09T10:14:23Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Beatrice Offor in her studio.jpg|мини|Беатрис Офор во нејзиното студио]] '''Беатрис Офор''' (1864-1920) била британска сликарка. Таа е првенствено позната по портрети; често од езотерична природа. == Живот == [[Податотека:WMRII_UKSC_686-001.jpg|мини|Ралф Литлер од Офор, околу 1903–1904 година]] Офор е родена во 1864 година во Сиденхем, Кент и тренирала на Уметничката школа Слејд во Лондон,<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref> каде што станала блиска пријателка на Моина Матерс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://beatriceoffor.com.au/interview|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20120419063045/http://beatriceoffor.com.au/interview|archive-date=2012-04-19|accessdate=2012-08-01}}</ref> Во 1892 година се омажила за Вилијам Фаран Литлер, уметник и вајар. Голем дел од нејзината работа се состоела од претстави на глави на млади жени. Еден извештај објавен во 1907 година вели дека:<blockquote>познатите „Offor Heads“ се познати низ целиот свет. Навистина, може да се каже дека госпоѓицата Беатрис Офор е една од најпопуларните уметници на денот, нејзините слики се барани со нетрпение, а издавачите се натпреваруваат меѓу себе за честа да ги покажат нејзините дела на јавноста.<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref></blockquote>Нејзините слики биле редовно прикажувани на Кралската академија на уметностите. Таа често ги користела своите сестри како модели, често сликајќи невести и голи жени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://strangetears.wordpress.com/2012/05/28/beatrice-offor-1864-1920/|title=Beatrice Offor (1864-1920)|date=28 May 2012}}</ref> Таа, исто така, насликала портрети на Џозеф Хауард пратеник и Сер Ралф Литлер, К.Ц. Таа насликала и копија од ''Богородица и дете'' на Перуџино за парохиската црква Тотенхем.<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}</ref> Некое време била сместена во Челзи<ref name="star">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19070907.1.3&e=-------10--1----0--|title=LADIES' COLUMN.|last=G.H.S.|date=7 September 1907|work=Star (New Zealand)|issue=9028|page=3}}; article reprinted from ''The Young Woman''.</ref> - каталозите на Кралската академија даваат адреса на патот на кралот од 1899 година<ref>{{Наведена книга|title=The Royal Academy: A Complete Dictionary of Contributors from its Foundations in 1769 to 1904|last=Graves|first=Algernon|publisher=Henry Graves|year=1905|volume=6|location=London|page=5}}</ref> - но по нејзиниот втор брак<ref name="ind" /> со Џејмс Филип Биван, увозник на овошје, во 1907 година,<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}</ref> таа се преселила во Брус Гроув, Тотенхем, во Северен Лондон. Таа доживеала нервен слом во 1919 година, а починала на 7 август 1920 година од повреди здобиени по пад од прозорец.<ref name="ind">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.haringeyindependent.co.uk/news/1971775.new_painting_boosts_unique_art_collection/|title=New painting boosts unique art collection|last=Kemp, Caron|date=17 January 2008|work=Haringey Independent}}</ref> Во истрагата била заведено за самоубиство со нездрав ум.<ref name="gaz">{{Наведени вести|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0--|title=OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART.|date=11 October 1920|work=Ohinemuri Gazette|issue=4180|page=1}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-jul-greg-uncertainty" data-ve-ignore="true">[http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=OG19201011.1.1&e=-------10--1----0-- "OVERSEAS WEEKLY EDITION. TRAGEDY OF LOST ART"]. ''Ohinemuri Gazette''. No.&nbsp;4180. 11 October 1920. p.&nbsp;1.</cite> </ref> Таа е погребана на гробиштата Брокли и Лејдивел.<ref name="FoBLC">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.foblc.org.uk/2020/03/the-tragic-genius-of-painter-beatrice.html#.YO2nqOhKjIU|title=THE TRAGIC GENIUS OF PAINTER BEATRICE OFFOR (1864-1920) TO BE REMEMBERED IN CENTENARY EXHIBITION|work=Friends of Brockley and Ladywell Cemeteries|accessdate=13 July 2021}}</ref> == Јавни збирки == Речиси 40 нејзини слики се чуваат во колекцијата на Музејот на замокот Брус, Тотенхем; тие вклучуваат портрети на млади жени, локални достоинственици и жена за која се верува дека е романописецот „Оуида“.<ref name="ind">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.haringeyindependent.co.uk/news/1971775.new_painting_boosts_unique_art_collection/|title=New painting boosts unique art collection|last=Kemp, Caron|date=17 January 2008|work=Haringey Independent}}</ref> Нејзиниот портрет на Сер Ралф Литлер е во уметничката колекција на Мидлсекс Гилдхал. Стогодишнината изложба „Сестри, сирени и светци: замислувајќи ги жените на Беатрис Офор“ во замокот Брус е продолжена до декември 2021 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.haringey.gov.uk/libraries-sport-and-leisure/culture-and-entertainment/visiting-haringey/bruce-castle-museum/whats/exhibitions|title=Exhibitions at Bruce Castle Museum|publisher=Haringey Council|accessdate=13 July 2021}}</ref> == Избрани слики == <gallery class="center" widths="115" heights="178"> Податотека:Offor Destiny.jpg|Судбина Податотека:Offor Rosary.jpg|Бројаница Податотека:Offor Circe.jpg|Цирце Податотека:Offor Miss BS.jpg|Госпоѓица БС Податотека:Offor Gazer.jpg|Кристал Газер </gallery> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://www.academia.edu/45611729/Beatrice_Offor_Artist_1864_ Беатрис Офор: Езотеричен уметник?] од Алан Вокер * [https://janmarsh.blogspot.com/2021/06/beatrice-offer.html Понуда на Беатрис] [ од Јан Марш * [https://web.archive.org/web/20121104165114/http://beatriceoffor.com.au/ Официјална веб-страница] архивирана на https://web.archive.org/web/20190302073800/http://beatriceoffor.com.au/artwork.html * 40 artworks by or after Beatrice Offor на [[Категорија:CS1: Julian–Gregorian uncertainty]] [[Категорија:Починати во 1920 година]] [[Категорија:Родени во 1864 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 3445lg8t4a81p4z1ylp6sqfs2ucilo4 0 1295290 4800622 4746471 2022-08-09T10:13:56Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Аделаида Конрој''' '''роденото Анчески''' (родена 1839 година) била фотограф од [[Малта]], активна помеѓу 1871 и 1879 година.<ref name="auto">{{Наведена книга|title=Photographers Of Malta|last=Harker|first=Margeret|date=2000|publisher=Fondazzjoni Patrimonju Malti|location=Malta}}</ref> Аделаида е родена на 23 април 1839 година во семејството на Помпилио Анчески и Роза Болонди во Реџо д'Емилија, [[Италија]].<ref name="auto1">{{Наведена книга|title=Parallel Existences|last=Tonna|first=Caroline|date=2018|publisher=Kite Publishing|isbn=9789995750565|editor-last=Abela|editor-first=Joan|location=Malta|pages=259–271|chapter=Women and early photography in Malta: Adelaide Conroy and Lucrezia Preziosi|editor-last2=Buttigieg|editor-first2=Emanuel|editor-last3=Attard|editor-first3=Alex}}</ref> Заедно со Џејмс Конрој, неговата прва сопруга Сара, нивното новороденче, Ричард Елис, Аделаида дошле во [[Малта]] од Месина на 9 април 1861 година на брод наречен Капитола.<ref>{{Наведена книга|title=Photography in Malta – The History & The Protagonists|last=Casha|first=Kevin|date=2016|publisher=BDL books|location=Malta}}</ref> На 17 мај 1872 година во Англиканската катедрала, Валета Аделаида се омажила за фотографот Џејмс Конрој, кој ја изгубил сопругата една година претходно.<ref name="auto1" /> Од 1870 година Аделаида работела од 56, Страда улица, [[Валета]] како г-ѓа. Конрој – еден од фотографите во студиото Конрој.<ref name="auto">{{Наведена книга|title=Photographers Of Malta|last=Harker|first=Margeret|date=2000|publisher=Fondazzjoni Patrimonju Malti|location=Malta}}</ref> Помеѓу февруари и јуни 1878 година, Аделаида се рекламирала како „Госпоѓа. Конрој, англиски фотографи, 56 Страда Стрета, Валета“ во сите 12 изданија на краткотрајното списание „Ентерпрајс“.<ref name="auto1">{{Наведена книга|title=Parallel Existences|last=Tonna|first=Caroline|date=2018|publisher=Kite Publishing|isbn=9789995750565|editor-last=Abela|editor-first=Joan|location=Malta|pages=259–271|chapter=Women and early photography in Malta: Adelaide Conroy and Lucrezia Preziosi|editor-last2=Buttigieg|editor-first2=Emanuel|editor-last3=Attard|editor-first3=Alex}}</ref> <ref>{{Наведено списание|date=1878|title=the Enterprise|issue=1–12|page=4}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Родени во 1839 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени]] q681sdnzucmc81602f3cszpqnymmbvl 0 1295291 4800638 4746459 2022-08-09T10:14:44Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Доминик Дарбоа''' (5 април 1925 – 6 септември 2014 година) била француска [[Фотоновинарство|фоторепортер]] и авторка, позната по нејзините хуманистички студии за егзотични места, артефакти, деца и примитивни народи. Дарбоа е родена во Париз и за време на [[Втора светска војна|Втората светска војна]] била активна во Слободните француски сили. Таа била затворена две години во станбениот имот Cité de Muette во Дранси во близина на Париз,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.actuphoto.com/photographes/biographies/dominique-darbois-940.html|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20110726115908/http://www.actuphoto.com/photographes/biographies/dominique-darbois-940.html|archive-date=2011-07-26|accessdate=2010-12-04}}</ref> кој станал логор за интернација. На ослободувањето во 1944 година го добила Крстот на Гер за нејзината работа со францускиот отпор.<ref>[https://www.amazon.fr/Terre-denfants-Dominique-Darbois/dp/2915173052 Darbois, Terre d'enfants, 2004]</ref> Во 1946 година Дарбоа започнала да фотографира професионално, почнувајќи со новинарската работа во [[Камбоџа]]. Од 1949 година до крајот на нејзиниот живот, таа работела низ целиот свет, вклучувајќи ги [[Лаос]], [[Индонезија]], [[СССР]], [[Австралија]], [[Мексико]], [[Гватемала]], [[Алжир]], [[Иран]] и [[Конго]]. Во 1952 година, таа ја добила наградата „Prix Exploration“ од претседателот на Француската Република.<ref>[http://www.fotofest.org/archExhibitDetails.asp?eventID=31 FotoFest Archive]</ref> Во текот на нејзините многубројни патувања, Дарбоа често изјавувала дека е изнервирана од „le colonialisme européen“ и се вклучила во „антиколонијалистички борби“ во Индокина, Алжир и во Куба.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.jeuneafrique.com/Article/LIN26015lesjotnervi0/les-journalistes-se-livrent.-Actualite_Info.html|title=Les journalistes se livrent – Jeune Afrique}}</ref> За време на алжирскиот период, таа се вклучила во мрежата на Réseau Jeanson.<ref>↑ Mémoires de la guerre d'Algérie Par Martin Evens ; Page 74</ref> Од 1952 до 1978 година, таа завршила 20 книги за збирката Les Enfants du Monde [Деца на светот], со издавачката група Фернанд Натан во Париз. Овие книги се типично преголеми кварто томови со искрени црно-бели фотографии на деца од различни раси и националности, често голи или слабо облечени. Насловите вклучуваат „Agossou, le petit Africain“ („Агосу, малиот Африканец“, објавен на англиски како „Agossou, a Boy of Africa“ и „Agossou: Неговиот живот во Африка“); <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.abebooks.co.uk/search/sortby/3/an/Darbois+/tn/+Agossou|title=+agossou by Darbois+ - AbeBooks}}</ref> „Parana, le petit Indien“, „Faouzi: Boy of Egypt“, „Natacha, Girl of Russia“ и „Nick in Tahiti“. Надвор од пазарот за малолетници, таа има објавено книги за Индијанците од [[Амазон]], африканската скулптура, кинеското пејзажно сликарство, египетската уметност и ориенталните теписи. Во доцните 1960-ти, таа направила голем број публикации на нејзината работа за уметноста во [[Авганистан]], вклучително и уметноста L'Afghanistan et son (изданија Cercle d'Art, Париз, 1968) и Авганистан и Сена Кунст (Artia Press, Прага, 1968). Дарбоа ја имала својата прва самостојна изложба во 1951 година во Париз. Од 1984 година, таа одржала бројни изложби на нејзината африканска фотографија и нејзината работа на жени од различни култури. Во доцните 1990-ти, таа направила голема изложба за жени наречена Regards de Femmes.<ref>[http://www.fotofest.org/archExhibitDetails.asp?eventID=31 FotoFest Archive]</ref> Дарбоа починала на 6 септември 2014 година на 89-годишна возраст.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.rfi.fr/afrique/20140908-deces-photographe-dominique-darbois-afrique/|title=Décès de la photographe Dominique Darbois|date=8 September 2014|publisher=rfi.fr}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 2014 година]] [[Категорија:Родени во 1925 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Жени]] pc7wdn30y34jd59eua4w3t1alu2dy1p 0 1295299 4800552 4746359 2022-08-09T10:03:28Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Лидија Буш-Браун Хед''' (1887–1984) била американска визуелна уметница, позната по тоа што работела како сликарка и дизајнерка. Таа е најпозната по нејзините свилени батик ѕидни завеси.<ref name="cooperhewitt.org">{{Наведена мрежна страница|url=https://collection.cooperhewitt.org/people/18045909/|title=Lydia Bush-Brown – People – Collection of Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum|publisher=|accessdate=5 February 2017}}</ref> == Биографија == Родена во [[Фиренца]], Италија,<ref name="cooperhewitt.org"/> Лидија Буш-Браун била ќерка на вајарот Хенри Кирке Буш-Браун и неговата сопруга, сликарката Маргарет.<ref name="HellerHeller2013">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=AYxmAgAAQBAJ&pg=PR11|title=North American Women Artists of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary|last=Jules Heller|last2=Nancy G. Heller|date=19 December 2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-63882-5}}</ref> Таа пораснала во близина на Њубург, [[Њујорк (сојузна држава)|Њујорк]],<ref name="cooperhewitt.org" /> пред да присуствува на Институтот Прат од 1906 до 1908 година. Таа, исто така, студирала со Ралф Јохонот пред да го задржи студио во [[Гринич Вилиџ]] до 1911 година. Таа потоа се преселила некое време во [[Вашингтон|Вашингтон, ДЦ]], трајно се вратила во [[Њујорк Сити]] во 1919 година. Во 1926 година се омажила за Френсис Хед (р. 1947 година).<ref name="HellerHeller2013" /> Хед била најпозната по нејзините ѕидни завеси од свилен батик,<ref name="cooperhewitt.org"/> но создавала и слики. Режирала уметнички програми за логорите Лутер Гулик и девојките од пожарот во кампот, а за време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]] служела како професионален терапевт за ранетите и во Франција и во САД. Таа патувала нашироко, што било извор за многу нејзини теми, и таа изложувала низ Соединетите Држави и во странство за време на нејзината кариера. Таа припаѓала на Уметничкото и занаетчиското друштво на Њујорк, Националниот уметнички клуб, Граѓанскиот клуб, Уметничкиот клуб во Вашингтон, Уметничката алијанса Филаделфија и Друштвото за уметност и занаети од Бостон.<ref name="HellerHeller2013"/> Хед донирала голем број предмети на Националниот музеј за дизајн Купер Хјуит на институцијата Смитсонијан,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://collection.cooperhewitt.org/people/18045909/objects/donor/|title=Lydia Bush-Brown – Donor – People – Collection of Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum|publisher=|accessdate=5 February 2017}}</ref> и голем број нејзини дела се во колекцијата исто така, донирани од други.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://collection.cooperhewitt.org/people/18045909/collaborators/donors/|title=Donors and donor-related – Collaborators – Lydia Bush-Brown – Collection of Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum|publisher=|accessdate=5 February 2017}}</ref> Помеѓу 1968 и 1978 година таа донирала колекција од трудовите на нејзиното семејство на колеџот Смит.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://findingaids.smith.edu/repositories/2/resources/730|title=Bush-Brown Family Papers, 1835–1969|date=|publisher=[[Sophia Smith Collection]], [[Smith College]]|accessdate=5 February 2017}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://findingaids.smith.edu/repositories/2/resources/730 Семејни документи на Буш-Браун, 1835-1969] година, [https://libraries.smith.edu/special-collections/about/sophia-smith-collection-womens-history] Колекција на Софија Смит, колеџ Смит . [[Категорија:Починати во 1984 година]] [[Категорија:Родени во 1887 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] [[Категорија:Category:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] er53omfcofb1m0hbwzyvh7ndgyqkd4u 0 1295300 4800515 4746360 2022-08-09T10:00:34Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Karla Black Portrait.jpg|мини|Портрет на шкотската уметница Карла Блек]] '''Карла Блек''' (родена 1972 година) е шкотска вајарка која создава апстрактни тридимензионални уметнички дела кои ја истражуваат физикалноста на материјалите како начин на разбирање и комуникација на светот околу нас. Во 2011 година, Блек била номинирана за Тарнеровата награда<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tate.org.uk/whats-on/other-venue/exhibition/turner-prize-2011|title=Turner Prize 2011 – Exhibition at Other Venue|last=Tate|work=Tate|language=en-GB|accessdate=2020-08-26}}</ref> и исто така ја претставуваше Шкотска на Венециското биенале.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.e-flux.com/announcements/35486/karla-black-collateral-event-of-the-54th-venice-biennale/|title=Karla Black – collateral event of the 54th Venice Biennale|work=e-flux.com|language=en|accessdate=2020-08-30}}</ref> Нејзината работа била предмет на самостојни изложби во Кестнергеселшафт во Хановер, Германија; Институтот за современа уметност во Филаделфија; Gemeentemuseum, Хаг; Музејот на уметноста во Далас; и Галеријата на модерна уметност, Глазгов, модерна уметност Оксфорд и Кунстхале Нирнберг, Германија. Блек ја претставувала [[Шкотска]] на 54-то Венециско биенале во 2011 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.theguardian.com/artanddesign/2011/jun/01/karla-black-at-venice-biennale|title=Karla Black at the Venice Biennale: 'Don't call my art feminine'|date=2011-05-31|work=The Guardian|language=en|accessdate=2020-08-26}}</ref> == Ран живот и образование == Блек е родена 1972 година во Александрија, Данбартоншир и студирала скулптура на Уметничката школа во Глазгов од 1995 до 1999 година.<ref name="nationalgalleries">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nationalgalleries.org/art-and-artists/features/karla-black|title=Karla Black|work=National Galleries of Scotland|language=en|accessdate=2020-08-30}}</ref> Оттаму, Блек се здобила со диплома магистрант по уметност во организациски контекст од 1999 до 2000 година, како и МНР за ликовни уметности од 2002 до 2004 година.<ref name="nationalgalleries" /> == Уметнички стил == Блек користи претежно традиционални материјали за изработка на уметност како гипс, боја, хартија и креда во нејзината работа, заедно со мала количина на супстанции како што се козметика и тоалети. Нејзините скулптури се или „речиси“ или „само само“ предмети и ги заобиколуваат медиумите на скулптурата, сликарството, перформанс-уметноста и инсталацијата, често поставувајќи ги големите размери со кревкоста на формата. Таа ги користи и си поигрува со физичките својства на широк спектар на материјали, кои се обидува да ги искористи на естетски пријатен, но сепак суров и неоформен начин. Иако Блек се идентификува како вајар, нејзината употреба на секојдневната материја измешана со традиционалните уметнички материјали работи на проширување на параметрите на скулптурата. Според Блек, нејзините дела постојат и функционираат како „речиси сликарство, речиси инсталација, речиси перформанс уметност“.<ref name="nationalgalleries"/> Блек го наведува влијанието на психоаналитичката теорија врз нејзината работа: таа има особен интерес за делата на Мелани Клајн (1882–1960) која била пионер во раните случувања во детската психологија. Блек рекла: „Скулптурите се вкоренети во психоанализата и феминизмот; во теориите за насилните и сексуалните основи на индивидуалните ментални неред, како во неврозите и психозата, и безобличноста на одредени точки во историјата на уметноста, т.е. Германски и апстрактен експресионизам, виенски акционизам, земја уметност, анти-форма и феминистичка изведба.“<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.tate.org.uk/art/artworks/black-at-fault-t13852|title='At Fault', Karla Black, 2011|last=Tate|work=Tate|language=en-GB|accessdate=2020-08-30}}</ref> Во едно од парчињата на Блек со наслов „Made to Wait“ (2009), целофан чаршав се гледа како лебди како невидлив екран со лента од боја и други козметички производи намачкани над него, покривајќи ја долната половина. Според Гугенхајм, ова парче е „неостварливо и стабилно“, додека „делото е втемелено во својата материјалност како физичко искуство и се спротивставува на секое метафорично или симболично значење“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.guggenheim.org/artwork/artist/karla-black|title=Collection Online Karl Black|work=Guggenheim|accessdate=2020-08-30}}</ref> Делото на црнците се наоѓа во збирките на колекцијата на Советот за уметност во Лондон,<ref name="Arts Council Collection">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artscouncilcollection.org.uk/artwork/unused|title=Unused To|work=Arts Council Collection|accessdate=11 August 2021}}</ref> Музејот на уметноста во Далас,<ref name="Dallas Museum of Art">{{Наведена мрежна страница|url=https://dma.org/press-release/karla-black-concentrations-55|title=Karla Black: Concentrations 55|work=Dallas Museum of Art|accessdate=11 August 2021}}</ref> уметничката фондација Дејвид Робертс,<ref name="The Roberts Institute of Art">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.therobertsinstituteofart.com/collection/what-to-ask-of-others|title=What To Ask Of Others, 2008|work=The Roberts Institute of Art|accessdate=11 August 2021}}</ref> Музејот за дизајн школа на Род Ајленд,<ref name="RISD Museum">{{Наведена мрежна страница|url=https://risdmuseum.org/node/1151731|title=RISD Museum receives significant gift of contemporary artworks from collectors Avo Samuelian and Manuel Gonzalez {{!}} RISD Museum|work=RISD Museum|accessdate=11 August 2021}}</ref> Шкотската национална галерија на Модерна уметност,<ref name="nationalgalleries"/> музејот Соломон Р. Гугенхајм,<ref name="Guggenheim">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.guggenheim.org/artwork/31995|title=Make Yourself Necessary|work=The Guggenheim Museums and Foundation|accessdate=11 August 2021}}</ref> Центарот Саутбенк,<ref name="Unused To">{{Наведена мрежна страница|url=https://artuk.org/discover/artworks/unused-to-264824|title=Unused To|work=Art UK|language=en|accessdate=11 August 2021}}</ref> и [[Тејт]].<ref name="Vanity Matters">{{Наведена мрежна страница|url=https://artuk.org/discover/artworks/vanity-matters-290857|title=Vanity Matters|work=Art UK|language=en|accessdate=11 August 2021}}</ref> == Публикации == * <bdi><cite class="citation cs2" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKarla_Black2010">[[Специјални: Извори на книги/978-3-03764-084-5|978-3-03764-084-5]]</cite></bdi> * . * Бриони Фер, ''Карла Блек – Мозоците се навистина сè'', Шкотска + Венеција 2011 година, 4 јуни – 27 ноември 2011 година, Галерија Фрутмаркет, Единбург * Сузан Фигнер и Бери Швабски, ''Карла Блек'', Волтер Кониг, Келн, 2014 година. * Кејт Крацон, ''Карла Блек: Практично во сенка,'' Институт за современа уметност, Универзитет во Пенсилванија, 2015 година. * ''Карла Блек и Кишио Суга: Нов поредок'', Национални галерии на Шкотска, Единбург, 2017 година. == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1972 година]] [[Категорија:Category:Жени-уметници]] egmtjugly03l4wv6l73bkecjxr8uk7w 0 1295301 4800627 4746361 2022-08-09T10:14:11Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Амали Аткинс''' (родена 1975 година) е канадска жена уметник која користи филм, скулптура базирана на ткаенина и изведба.<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins in Flatlanders: Saskatchewan Artists on the Horizon|last=Budney|first=Jen|publisher=Mendel Art Gallery|year=2008|isbn=9781896359649|location=Saskatoon, SK|pages=15}}</ref> Таа моментално живее во Саскатун, [[Саскачеван]].<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://akaartistrun.com/amalie-atkins/|title=Amalie Atkins|work=akaartistrun.com|language=en-US|accessdate=2017-03-07}}</ref> Нејзините најнови уметнички дела се кратки неми филмови поставени на музика.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://akaartistrun.com/amalie-atkins/|title=Amalie Atkins|work=akaartistrun.com|language=en-US|accessdate=2017-03-07}}</ref> Филмовите на Аткинс се прикажуваат или сами или во инсталација.<ref name=":0" /> == Ран живот и образование == Аткинс пораснала во рурална [[Манитоба]] од каде сè уште црпи инспирација наведувајќи го пејзажот на нејзината младост како значајно влијание.<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins in Flatlanders: Saskatchewan Artists on the Horizon|last=Budney|first=Jen|publisher=Mendel Art Gallery|year=2008|isbn=9781896359649|location=Saskatoon, SK|pages=15}}</ref> Уметноста со влакна била област на студирање на Аткинс кога таа дипломирала на колеџот за уметност и дизајн во Алберта каде што дипломирала со одлична награда во 2001 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stride.ab.ca/arc/archive_2007/amalie_atkins_project/amalie_atkins.html|title=/Amalie Atkins|work=www.stride.ab.ca|accessdate=2017-03-11}}</ref> <ref name=":2" /> == Кариера == Нејзината работа е изложена низ [[Канада]] и [[Соединети Американски Држави|САД]].<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins in Flatlanders: Saskatchewan Artists on the Horizon|last=Budney|first=Jen|publisher=Mendel Art Gallery|year=2008|isbn=9781896359649|location=Saskatoon, SK|pages=15}}</ref> На делата на Аткинс често им се припишува лик од сон или [[бајка]]. Повторените мотиви вклучуваат лабави заби, [[Црвена боја|црвена]] боја, снежни полиња и велосипеди. Жените на патувања се подеднакво повторлива тема во нејзината работа како и огромните пејзажи инспирирани од нејзиното искуство со канадските прерии.<ref name=":2" /> Раните кратки филмови на Аткинс биле снимени на Супер 8, додека најновиот ''Триминутно чудо'' бил снимен на филм од 16 мм . Користењето на филмот како поддршка и текстилот придонесува за многуте текстурални референци во делото на Аткинс. Работата ''Три минути чудо'' било во голема мера инспирирано од различни проекти фокусирани на влакна што таа претходно ги имала преземено.<ref name=":2">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins in Flatlanders: Saskatchewan Artists on the Horizon|last=Budney|first=Jen|publisher=Mendel Art Gallery|year=2008|isbn=9781896359649|location=Saskatoon, SK|pages=15}}</ref> Аткинс учествувала во „Ох Канада“ во Музејот за современа уметност во Масачусетс (MASS MoCA), кој прикажала преку 60 уметници, прикажувајќи го нејзиниот филм „Триминутно чудо“.<ref name=":1">{{Наведени вести|url=http://blackflash.ca/oh-canada-amalie-atkins/|title=Oh, Canada : Amalie Atkins - BlackFlash Magazine|date=2013-05-21|work=BlackFlash Magazine|access-date=2017-03-07|language=en-US}}</ref> Целта на изложбата било да се создаде дијалог за [[Современа уметност|современата уметност]] направено во [[Канада]].<ref name=":1" /> Во 2003 година го основала Бајк балетскиот клуб: велосипедско трио.<ref name=":4">{{Наведена мрежна страница|url=http://cfmdc.org/user/9853|title=Amalie Atkins {{!}} cfmdc.org|work=cfmdc.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20170312103121/http://cfmdc.org/user/9853|archive-date=2017-03-12|accessdate=2017-03-11}}</ref> Таа е ко-основач и активен член на Филмскиот клуб Optronic Eye.<ref name=":4" /> Во 2013 година таа била номинирана за наградата Sobey.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://openspace.ca/programming/artist-residence-amalie-atkins|title=Artist-in-Residence: Amalie Atkins {{!}} Open Space|work=openspace.ca|language=en|accessdate=2017-03-11}}</ref> == Изложби == ''О, Канада'', МАСОВ МСУ<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> ''Dreamland: Textiles and the Canadian Landscape'', Текстилен музеј на Канада<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> ''Тие го направија денот да биде ден овде'', уметничка галерија на Гранде Прери<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> ''каде лебди часот,'' Уметничка галерија во културниот центар Евергрин, Кокитлам, п.н.е.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://evergreenculturalcentre.ca/emerging-talent-22-2/|title=AMALIE ATKINS: WHERE THE HOUR FLOATS|last=Andrea Jabour|date=2019-04-23|work=Evergreen|language=en-US|accessdate=2020-03-04}}</ref> ''The Diamond Eye Assembly,'' Remai Modern, Саскатун, СК<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://remaimodern.org/program/exhibitions/exhibition/amalie-atkins-the-diamond-eye-assembly|title=Amalie Atkins|work=Remai Modern|language=en|accessdate=2020-03-04}}</ref> == Фестивали == ''Кунсхаус Тахелес'', [[Берлин]]<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> ''SoHo20 Chelsea Gallery ,'' [[Њујорк (град)|Њујорк]]<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> == Награди == Локална награда за уметност за Западна Канада, 2011 година<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> Долга листа за Sobey Art Award, 2012 и 2013 година<ref name=":3">{{Наведена книга|title=Amalie Atkins: we live on the edge of disaster and imagine we are in a musical|last=Long|first=Timothy|publisher=Mackenzie Art Gallery, Southern Alberta Art Gallery|year=2015|isbn=9781896470900|location=Regina, SK}}</ref> == Наводи == <references /> == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20170308142722/http://canadianart.ca/exhibitions/75113/ ''Canadianart.ca''] * [http://amalieatkins.ca/ ''Почетна страница на Амелија Аткинс''] * [http://www.prairiedogmag.com/pick-of-the-day-festiv-ale-2/ ''Списание за кучиња од прерии''] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1975 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 0uc9sk6ra0ip00cj79i6fnmsny13jqv 0 1295302 4800539 4746363 2022-08-09T10:03:02Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Катинка Бок''' (родена 1976 година) е германска вајарка и визуелен уметник. Таа живее и работи во Париз и Берлин. == Раниот живот == Катинка Бок е родена во [[Франкфурт на Мајна]] и студирала скулптура и визуелни уметности на Академијата за уметност Вајсензе во Берлин, добивајќи ја својата диплома во 2002 година. Таа била магистерски студент под менторство на Инге Ман до 2004 година, на Академијата за ликовни уметности во Берлин-Вајсензе. Таа е претставена од Галеријата Џоселин Волф во Париз, Мајер Ригер во Берлин и Карлсруе и Грета Мерт во Брисел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://galeriewolff.com/wp-content/uploads/2018/10/BOCK_Biography.pdf|title=Katinka Bock – Biography|accessdate=18 April 2019}}</ref> == Уметничко дело == [[Податотека:Katinka_Bock_-_T-toxic.jpg|мини|Катинка Бок, Т-токсичен, 2019 година, дабово дрво и бронза, 130 × 112 × 30 см]] Делото на Катинка Бок е доминантно фокусирано на трансформативните процеси кои се случуваат при соочување со природните и вештачките елементи, истражувајќи го процесот преку кој секој аспект го трансформира другиот. Катинка Бок го истражува односот помеѓу урбаните пејзажи и природните елементи, поставувајќи ги своите дела на отворени простори за да се соочи со елементите, честопати втиснувајќи ги своите искуства преку нејзините материјали.<ref name="ReferenceA">{{Наведено списание|last=Marie-Cécile|first=Burnichon|date=2007|title=Vade mecum for a land surveyor|journal=Katinka Bock - École Nationale des Beaux-arts de Lyon}}</ref> Некои од нејзините дела се избалансирани во несигурни, како што се динамичните, но нестабилно поставени мобилни телефони кои се потпираат на лимони во парчињата на Бок генерираат и населуваат свои простори и средини, активно комуницирајќи, а понекогаш и менувајќи ги. Голем дел од нејзината работа се заснова на флуидни движења - наместо да се кршат, длетаат или хакираат, нејзините материјали се обликуваат, превиткуваат, сечат или едноставно се ставаат во констелација или конструкција специфична за контекстот. Бок претпочита да интегрира природни материјали како кожа, дрво, камен, ткаенина, гипс, керамика или графит, како и поединечни пронајдени или на друг начин необични предмети.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artinamericamagazine.com/reviews/katinka-bock/|title=Review - Katinka Bock|last=Rehberg|first=Vivian|date=23 February 2010|work=Art in America|accessdate=6 November 2019}}</ref> Повторената употреба на вода во нејзините дела на Катинка Бок не е толку значајна за физичките ефекти што ги произведува, колку што е за симболиката со која се наплаќа. Пренасочувајќи ги веќе постојните извори на вода во урбаните и руралните пејзажи, таа гради структури кои создаваат симбиотска врска помеѓу парчето и контекстот во кој е поставен. Вклучувајќи дождовна вода, вода од јавни фонтани, вода од реки или од морето, скулптурите се анимирани, изменети или приспособени на протокот на просторите со кои тие комуницираат. Еден таков пример е делот ''Хистерос'', во кој дрвен модул сместен во изложбен простор во Тулузија е поврзан со кабел со гранката на дрвото што стои на речното корито надвор. Структурата ограничена на галеријата се движи нагоре и надолу, реагирајќи на движењето на водената струја.<ref name="ReferenceA"/> На моменти под влијание на нивната околина, делата на Катинка често постојат во многу специфичен контекст на локацијата.<ref>{{Наведено списание|last=Burnichon|first=Marie-Cécile|date=2014|title=Ebb and Flow of Forms and Time|journal=Katinka Bock. Pazifik|volume=Roma Publications|pages=7–11}}</ref> Врз основа на флуидни и променливи елементи врзани за одреден контекст, нивната конечна форма е често тешко да се предвиди и е целосно органска. Некои дела, како што се Winter или ''Seechamäleon'', се транспортирани од нивните претходни локации, кои постојат помеѓу две различни временски искуства, обележани со нивното минато на необичен човечки начин. Тие ги населуваат просторите во кои се сместени од уметникот, под влијание на нивната околина, а истовремено ги менуваат и самите независно од човечкото влијание.<ref>{{Наведено списание|last=Boutoux|first=Thomas|date=2016|title=Opening|journal=Katinka Bock, Any|volume=Roma Publications|pages=75–79}}</ref> Слично на тоа, делата на Катинка Бок често ги интегрира живите природни елементи во физичките структури на нејзините инсталации или скулптури. Создавањето симбиотска врска помеѓу променливата и растечката фауна и статичната вештачка конструкција излеана од бронза, дрвја или растенија стануваат составен дел од нејзиниот вајарски репертоар и гарантираат дека делата постојано се движат, се менуваат и буквално растат. Скулптурата со наслов ''La Grande Fontaine'', која може да се види на шините на трамвајската линија 3б во близина на Порт д'Обервилие во Париз од 2013 година, е едно од таквите парчиња, во кое црешата го зазема центарот на долга скулптура од бронза., гранит и керамика.<ref>{{Наведена книга|title=Entre les lignes. Le parcours artistique du tramway parisien|last=Neves|first=Joana|last2=Patrick|first2=Joly|date=2016|publisher=Zéro2 éditions|location=Nantes|pages=234–241}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1976 година]] [[Категорија:Category:Жени -уметници]] [[Категорија:Жени вајари]] ook999y4cpfwk1kdvnkbmt3crouvb3f 4800608 4800539 2022-08-09T10:10:59Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени вајари]] → [[Категорија:Вајарки]] wikitext text/x-wiki '''Катинка Бок''' (родена 1976 година) е германска вајарка и визуелен уметник. Таа живее и работи во Париз и Берлин. == Раниот живот == Катинка Бок е родена во [[Франкфурт на Мајна]] и студирала скулптура и визуелни уметности на Академијата за уметност Вајсензе во Берлин, добивајќи ја својата диплома во 2002 година. Таа била магистерски студент под менторство на Инге Ман до 2004 година, на Академијата за ликовни уметности во Берлин-Вајсензе. Таа е претставена од Галеријата Џоселин Волф во Париз, Мајер Ригер во Берлин и Карлсруе и Грета Мерт во Брисел.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://galeriewolff.com/wp-content/uploads/2018/10/BOCK_Biography.pdf|title=Katinka Bock – Biography|accessdate=18 April 2019}}</ref> == Уметничко дело == [[Податотека:Katinka_Bock_-_T-toxic.jpg|мини|Катинка Бок, Т-токсичен, 2019 година, дабово дрво и бронза, 130 × 112 × 30 см]] Делото на Катинка Бок е доминантно фокусирано на трансформативните процеси кои се случуваат при соочување со природните и вештачките елементи, истражувајќи го процесот преку кој секој аспект го трансформира другиот. Катинка Бок го истражува односот помеѓу урбаните пејзажи и природните елементи, поставувајќи ги своите дела на отворени простори за да се соочи со елементите, честопати втиснувајќи ги своите искуства преку нејзините материјали.<ref name="ReferenceA">{{Наведено списание|last=Marie-Cécile|first=Burnichon|date=2007|title=Vade mecum for a land surveyor|journal=Katinka Bock - École Nationale des Beaux-arts de Lyon}}</ref> Некои од нејзините дела се избалансирани во несигурни, како што се динамичните, но нестабилно поставени мобилни телефони кои се потпираат на лимони во парчињата на Бок генерираат и населуваат свои простори и средини, активно комуницирајќи, а понекогаш и менувајќи ги. Голем дел од нејзината работа се заснова на флуидни движења - наместо да се кршат, длетаат или хакираат, нејзините материјали се обликуваат, превиткуваат, сечат или едноставно се ставаат во констелација или конструкција специфична за контекстот. Бок претпочита да интегрира природни материјали како кожа, дрво, камен, ткаенина, гипс, керамика или графит, како и поединечни пронајдени или на друг начин необични предмети.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.artinamericamagazine.com/reviews/katinka-bock/|title=Review - Katinka Bock|last=Rehberg|first=Vivian|date=23 February 2010|work=Art in America|accessdate=6 November 2019}}</ref> Повторената употреба на вода во нејзините дела на Катинка Бок не е толку значајна за физичките ефекти што ги произведува, колку што е за симболиката со која се наплаќа. Пренасочувајќи ги веќе постојните извори на вода во урбаните и руралните пејзажи, таа гради структури кои создаваат симбиотска врска помеѓу парчето и контекстот во кој е поставен. Вклучувајќи дождовна вода, вода од јавни фонтани, вода од реки или од морето, скулптурите се анимирани, изменети или приспособени на протокот на просторите со кои тие комуницираат. Еден таков пример е делот ''Хистерос'', во кој дрвен модул сместен во изложбен простор во Тулузија е поврзан со кабел со гранката на дрвото што стои на речното корито надвор. Структурата ограничена на галеријата се движи нагоре и надолу, реагирајќи на движењето на водената струја.<ref name="ReferenceA"/> На моменти под влијание на нивната околина, делата на Катинка често постојат во многу специфичен контекст на локацијата.<ref>{{Наведено списание|last=Burnichon|first=Marie-Cécile|date=2014|title=Ebb and Flow of Forms and Time|journal=Katinka Bock. Pazifik|volume=Roma Publications|pages=7–11}}</ref> Врз основа на флуидни и променливи елементи врзани за одреден контекст, нивната конечна форма е често тешко да се предвиди и е целосно органска. Некои дела, како што се Winter или ''Seechamäleon'', се транспортирани од нивните претходни локации, кои постојат помеѓу две различни временски искуства, обележани со нивното минато на необичен човечки начин. Тие ги населуваат просторите во кои се сместени од уметникот, под влијание на нивната околина, а истовремено ги менуваат и самите независно од човечкото влијание.<ref>{{Наведено списание|last=Boutoux|first=Thomas|date=2016|title=Opening|journal=Katinka Bock, Any|volume=Roma Publications|pages=75–79}}</ref> Слично на тоа, делата на Катинка Бок често ги интегрира живите природни елементи во физичките структури на нејзините инсталации или скулптури. Создавањето симбиотска врска помеѓу променливата и растечката фауна и статичната вештачка конструкција излеана од бронза, дрвја или растенија стануваат составен дел од нејзиниот вајарски репертоар и гарантираат дека делата постојано се движат, се менуваат и буквално растат. Скулптурата со наслов ''La Grande Fontaine'', која може да се види на шините на трамвајската линија 3б во близина на Порт д'Обервилие во Париз од 2013 година, е едно од таквите парчиња, во кое црешата го зазема центарот на долга скулптура од бронза., гранит и керамика.<ref>{{Наведена книга|title=Entre les lignes. Le parcours artistique du tramway parisien|last=Neves|first=Joana|last2=Patrick|first2=Joly|date=2016|publisher=Zéro2 éditions|location=Nantes|pages=234–241}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1976 година]] [[Категорија:Category:Жени -уметници]] [[Категорија:Вајарки]] nr9jduuxzg1rkgf8mhz5f4fij1nxtct 0 1295305 4800667 4747635 2022-08-09T10:18:20Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mary Daisy Arnold passport photo 1924(cropped).jpg|мини]] '''Мери Дејзи Арнолд''' (околу 1873 - 13 август 1955)<ref>[https://books.google.ca/books?id=K6enD1Vs1WYC&q=%22mary+daisy%22+arnold+(1873%7C1879)&dq=%22mary+daisy%22+arnold+(1873%7C1879)&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwibh5m42dfoAhXSG80KHTCwC_sQ6AEILzAB ''Who was Who in American Art'']</ref><ref name="post">"Mary Daisy Arnold". ''The Washington Post'' (August 17, 1955), p. 18</ref> била ботаничка уметничка која работела за [[Министерство за земјоделство на САД|Министерството за земјоделство на Соединетите Американски Држави]] (USDA) повеќе од триесет и пет години, сликајќи акварели од широк спектар на овошја. Таа била една од тројцата најплодни уметници чии дела сега се зачувани во Помолошката колекција на акварели на USDA. == Биографија == Арнолд студирала уметност во [[Њујорк (град)|Њујорк]] и ја започнала својата долга кариера со USDA во 1904 година, станувајќи дел од избраниот кадар илустратори во кој биле Дебора Гриском Пасмор, Аманда Њутн, Елси Лоуер, Ројал Чарлс Стедман и Џ. Мерион Шул. Многу малку друго се знае за Арнолд. Во однос на нејзината кариера во USDA, ова може делумно да се должи на фактот што се уништени записите на Националниот центар за евиденција на персонал во Сент Луис, кои датираат од пред 1921 година. 1060-те акварели што Арнолд ги насликала за USDA датирале од 1908 до 1940 година. Предметите на Арнолд вклучувале многу варијанти на јаболка, јагоди, коскесто овошје и цитрус, како и други овошја како смокви, папаја и persimmon. Таа, исто така, направи некои поврзани работи, како што се монтажа и боење слајдови за фенери. Арнолд живеела во областа Вашингтон, ДЦ. Надвор од нејзината работа во USDA, таа сликала пејзажи во масло.[[Податотека:Pomological Watercolor POM00004147.jpg|мини]] [[Податотека:Pomological Watercolor POM00006482.jpg|мини|330x330пкс]]   == Надворешни врски == * [http://usdawatercolors.nal.usda.gov/pom/ Помолошка колекција на акварел на USDA] {{Нормативна контрола}} == Наводи == {{наводи}} [[Категорија:Родени во 1873 година]] [[Категорија:Починати во 1955 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 14u2r1t1rghntkce3h9ui4vpqepqza8 0 1295312 4800690 4746422 2022-08-09T10:20:35Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Џејми Андерсон''' е американска/канадска пејачка-текстописец и мулти инструменталист од [[Тусон]], [[Аризона]], најпозната како изведувач на женска музика. Таа е со седиште во [[Отава]], Онтарио. Од 1987 година, таа ги свирела нејзините авторски песни на стотици места во четири земји, вклучително и четириесет и седум американски држави.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nwmf.info/portfolio/jamie-anderson/|title=Jamie Anderson|year=2019|work=National Women's Music Festival|accessdate=20 March 2019}}</ref> Андерсон првпат започнала со турнеја низ САД во 1987 година, а својот деби албум го издала во 1989 година. Таа била избрана за омилен нов изведувач од ''Hot Wire'' во 1990 и 1991 година, и свирела на многу женски музички фестивали низ деценијата од 1990-тите до денес.<ref>[{{AllMusic|class=artist|id=p34812/biography|pure_url=yes}} Jamie Anderson] at [[Allmusic]]</ref> Андерсон предава музика на линија, YouTube, уметнички центри, фестивали и нејзиното студио.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.roberturban.com/GGWinterviewJAnderson.html|title=Jamie Anderson|last=Urban|first=Robert|date=June 2005|work=Gay Guitarists Worldwide|accessdate=20 March 2019}}</ref> Мемоарите на Андерсон, „''Вози цела ноќ“'', биле објавени во 2014 година. Нејзината втора книга, ''Армија на љубовници: женска музика од седумдесеттите и осумдесеттите'', била објавена во 2019 година. Таа има напишано поглавја од книги, статии и рецензии на ЦД во ''Акустична гитара'', ''Криви'', ''Одјави се!'' и повеќе. Отворено е лезбејка.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.roberturban.com/GGWinterviewJAnderson.html|title=Jamie Anderson|last=Urban|first=Robert|date=June 2005|work=Gay Guitarists Worldwide|accessdate=20 March 2019}}</ref> == Дискографија == * ''Поблиску до дома'' (Цунами рекорди, 1989) * ''Центар на рамнотежа'' (цунами, 1992) * ''Семејство на пријатели'' (Цунами рекорди, 1993)<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.queermusicheritage.com/oct2013s.html|title=Jamie Anderson Interview|last=Doyle|first=JD|date=October 2013|work=Queer Music Heritage|accessdate=20 March 2019}}</ref> * ''Ден на лоша коса'' (Цунами, 1993) * ''Никогаш не претпоставувај'' (Цунами, 1995) * ''Возете цела ноќ'' (Цунами, 1999) * ''Слушај'' (Цунами, 2002) * ''Ветување на светлината''(Цунами, 2005) * ''Три мостови'' (Цунами, 2007)<ref name=":1" /> * ''Подобро од чоколадо'' (Цунами, 2010)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.wisconsingazette.com/entertainment/music/la-la-la-la-lesbians/article_f9299ed0-7727-5bd9-b493-40d995872ff6.html|title=La-la-la-la lesbians|last=Gazette|first=Wisconsin|date=November 4, 2010|work=Wisconsin Gazette|accessdate=20 March 2019}}</ref> * ''Осмели се''(Цунами 2013)<ref name=":1" /> * ''Вистината се појавува'' (Цунами 2019) * ''Песни од дома'' (Цунами 2020) == Избрани дела == * ''Возете цела ноќ'' (Bella 2014) * ''Армија на љубовници: женска музика од седумдесеттите и осумдесеттите'' (Bella 2019) == Наводи == {{Наводи}} * [https://indyweek.com/music/features/five-words-singer-writer-jamie-anderson/ „Пет зборови со пејачот и писател Џејми Андерсон“] ''Инди Вик'' . Преземено 2019-04-03 * [http://ottawagrassrootsfestival.com/performer/jamie-anderson/ Џејми Андерсон], Отава Грасрутс фестивал 2019 година. Преземено 2019-04-03 * [https://singout.org/author/jamieanderson/ Џејми Андерсон], автор на ''Sing Out!'' Преземено 2019-0403 * [https://ottawacitizen.com/news/local-news/blowin-in-the-wind-how-write-a-good-protest-song „Дува во ветрот: Како да се напише добра протестна песна“] со Џејми Андерсон, ''граѓанин на Отава'', 17 февруари 2019 година. Преземено 2019-04-03 == Надворешни врски == * [http://www.jamieanderson.com/ Официјална веб страна] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1957 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] 6ygmtk2y7saeo26tvy3ewq0iit6h5t0 0 1295316 4800540 4793597 2022-08-09T10:03:04Z Bjankuloski06 332 /* Надворешни врски */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Керол Бов''' (родена 1971 година) е американска уметничка со седиште во [[Њујорк (град)|Њујорк]].<ref>"[https://prohelvetia.ch/en/visual-arts/carol-bove/ Carol Bove]". [[Pro Helvetia]]. prohelvetia.ch. Retrieved 2016-11-12.</ref> Таа живее и работи во [[Бруклин]].<ref>Karen Rosenberg (July 25, 2013), [https://www.nytimes.com/2013/07/26/arts/design/carol-bove-sculpture-shows-at-the-high-line-and-moma.html At Home in Two Places - Carol Bove Sculpture Shows at the High Line and MoMA] ''[[The New York Times]]''.</ref> == Ран живот и образование == Роден во 1971 година во Женева од американски родители, Бов (се изговара бо-ВЕЈ)<ref>Randy Kennedy (April 28, 2013), [https://www.nytimes.com/2013/04/29/arts/design/carol-bove-claims-a-stretch-of-high-line-with-sculpture.html Once Upon a Landscape] ''The New York Times''.</ref> пораснала во Беркли, Калифорнија, се преселила во Њујорк во 1990-тите и дипломирала на Универзитетот во Њујорк во 2000 година.<ref name="biog">[http://www.davidzwirner.com/artists/carol-bove/biography/ Carol Bove biography], [[David Zwirner Gallery]], New York/London.</ref><ref>{{Наведени вести|title=Carol Bove: In the Studio with Brian Sholis|last=Sholis|first=Brian|date=May 2012|work=Art in America}}</ref> Таа била уметник во уметничката галерија на Универзитетот Јеил во 2010 година, каде што се занимавала со истражување на историјата на архитектурата на кампусот Јеил и ефектот на промената на вкусот во конзервацијата на сликарството на колекцијата на Галеријата.<ref name=":0">{{Наведени вести|title=Carol Bove, "Setting for A. Pomodoro"|last=Chaffee|first=Cathleen|date=2012|work=Yale University Art Gallery Bulletin|jstor=23344760|author-link=Cathleen Chaffee}}</ref> Помеѓу 2009 и 2013 година, таа била клинички вонреден професор по студиска уметност на Катедрата за уметност и уметнички професии на Стајнхард на NYU. == Работа == [[Податотека:Carol_Bove's_Installation_.jpg|мини|''La Traversee difficile'' (Тешкиот премин), 2008 година. Челик, стакло, сребро, дрво, бетон, восок, бронза, месинг, алуминиум, семиња, корали, изолациона пена, хартија, школки, карпи и пронајдена фотографија. 73 5/8 x 98 x 48 инчи (187 x 243,8 x 121,9&nbsp;см). La Coleccion Jumex, Мексико Сити.]] Користејќи широк спектар на материјали, вклучувајќи челик, бетон, книги, лебдено дрво, пердуви од паун, морски школки и пена,<ref name="biog"/> разновидната практика на Бов опфаќа скулптура, инсталација и цртање. Нејзиниот опус се поигрува со прашањата за материјалноста, повторно претставувајќи ги и ажурирајќи ги историските стратегии на прикажување.<ref name=":0"/> Како што забележала историчарката на уметност Јохана Бартон, „Бов ги спојува работите не за да ги поттикне асоцијативните импулси во слободна игра водена од несвесното, туку за да создаде еден вид афективна замрсеност што го нарушува секој единствен, историски наратив“.<ref>Johanna Burton, "Rebounding," in ''Carol Bove: Polka Dots''. Exh. cat. (New York: David Zwirner Books, 2016), p. 62.</ref> Бов е можеби најпозната по нејзините големи скулптури, кои ги опишала како „големи, тешки, но кревки“.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.wmagazine.com/story/in-the-studio-with-carol-bove-the-sculptor-who-bends-steels-as-if-it-were-plastic|title=In the Studio with Carol Bove, the Sculptor Who Bends Steel As If It Were Plastic|last=Eckardt|first=Stephanie|work=W Magazine|access-date=2017-07-26|language=en}}</ref> Нејзините скулптури често се изложени надвор или на јавни места. На пример, скулптурата од челик и скаменето дрво ''Lingam'' била инсталирана во Градското собрание парк во Њујорк како дел од летната групна изложба во 2016 година, ''Јазикот на нештата,'' додека шоуто на Бов во 2013 година, ''Caterpillar'', прикажувало седум големи скулптури специјално создадени за Висока линија во железничките дворови во Њујорк. Претходните дела на Бов се движат по форма и среден, од цртежи со мастило на голи жени преземени од стари списанија на Плејбој до скулптури составени од курирани полици за книги со томови од 1960-тите и 70-тите. Во минатите изложби, Бов вклучувала и дела на други уметници во нејзините инсталации. Во шоуто во 2007 година во Макароне, таа претставила дела на уметникот Брус Конер, трговецот на книги од Беркли, Филип Смит и сликарот Вилфред Ланг.<ref>Martha Schwendener (October 12, 2007), [https://www.nytimes.com/2007/10/12/arts/design/12gall.html Carol Bove - The Middle Pillar] ''The New York Times''.</ref> Слично на тоа, Боув ја дизајнирала својата инсталација од 2014 година, ''Поставка за А. Помодоро'', која содржи барокна комбинација од лебдено дрво, пердуви од паун, постаменти и основи, како амбиент за скулптура на италијанскиот модернист Арналдо Помодоро. Секогаш кога инсталацијата била изложена, таа прикажувала различна скулптура на Помодоро.<ref>Chaffee, [https://www.jstor.org/stable/23344760 "Carol Bove, "Setting for A. Pomodoro.""]</ref> Во 2016 година, откако долги години работела од студио во Ред Хук, Бруклин, Бов ја преселила својата rработилница во поранешна фабрика за тули во близина на брегот на [[Бруклин]].<ref>Randy Kennedy (November 4, 2016), [https://www.nytimes.com/2016/11/05/arts/design/sculptures-woman-of-steel-carol-bove.html Sculpture’s Woman of Steel, Carol Bove] ''The New York Times''.</ref> [[Податотека:Carol's_Talk.jpg|мини|Говор на Керол Бов во ИЦА, Бостон. Дискусијата на уметникот за тоа како внатрешната архитектура влијае на нејзиното уметничко дело.]] == Изложби == Откако почнала да изложува во доцните 1990-ти, делата на Бов биле предмет на неколку самостојни изложби, вклучувајќи го и Музејот на модерна уметност, Њујорк; Заедничкиот еснаф,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.thecommonguild.org.uk/programme/exhibition/the-foamy-saliva-of-a-horse|title='The Foamy Saliva of a Horse' &#124; Programme &#124; Common Guild|work=www.thecommonguild.org.uk|accessdate=Apr 14, 2021}}</ref> Глазгов (и двете 2013); Палатата во Токио, Париз (2010); Хортикултурно друштво на Њујорк (2009); Музеј на уметност Блантон, Остин, Тексас (2006);Кунстхале Цирих; Институт за современа уметност Бостон (и 2004); и Кунствереин Хамбург (2003).<ref name="biog"/> Во 2017 година, Бове ја претставувала [[Швајцарија]] на 57-то Венециско биенале.<ref>Stephanie Eckardt (November 4, 2016), [http://www.wmagazine.com/story/in-the-studio-with-carol-bove-the-sculptor-who-bends-steels-as-if-it-were-plastic In the Studio with Carol Bove, the Sculptor Who Bends Steels As If It Were Plastic] ''[[W (magazine)|W]]''.</ref> Други големи групни изложби вклучуваат Documenta 13, Касел, Германија (2012); 54-то Венециско биенале (2011); и Биеналето на Витни, Музеј на американската уметност Витни, Њујорк (2008). Скулптурите на Бов биле дел и од High Line Show ''Caterpillar'', една од последните можности да се види неразвиената Хај Лајн.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2013/07/26/arts/design/carol-bove-sculpture-shows-at-the-high-line-and-moma.html|title=Carol Bove Sculpture Shows at the High Line and MoMA|last=Rosenberg|first=Karen|date=2013-07-25|work=The New York Times|access-date=2016-01-16|issn=0362-4331}}</ref> == Колекции == Делата на уметничката се претставени во постојани збирки низ целиот свет, вклучувајќи го и Музејот на американската уметност Витни, Њујорк; Регионален фонд за современа уметност (FRAC) Норд Па де Кале, Данкерк, Франција; Колекцијата Jумех, Мексико Сити; Институтот за современа уметност, Бостон; Музејот Соломон Р. Гугенхајм, Њујорк; Музејот на модерна уметност,<ref>[https://www.moma.org/]</ref> Њујорк; Музејот на уметност на Универзитетот Принстон, Њу Џерси; Музејот на уметноста на Вадсвортх Атхенеум, Хартфорд, Конектикат; и Уметничката галерија на Универзитетот Јеил, Њу Хевен, Конектикат.<ref name="biog"/> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://news.artnet.com/art-world/five-must-see-national-pavilions-at-the-venice-biennale-955787 „5 триумфални национални павилјони на биеналето во Венеција, од фински роботи до канадски поплави“] од Лорена Муњоз-Алонсо, artnet.com, мај 2017 година * [https://www.nytimes.com/2016/11/05/arts/design/sculptures-woman-of-steel-carol-bove.html „Челична жена на скулптурата, Керол Боув“] од Ренди Кенеди, ''Њујорк Тајмс'', ноември 2016 година * [https://www.wmagazine.com/story/in-the-studio-with-carol-bove-the-sculptor-who-bends-steels-as-if-it-were-plastic „Во студиото со Керол Бов, вајарот што свиткува челик како да е пластичен“] од Стефани Екард, ''магазин W'', ноември 2016 година * [https://www.theguardian.com/artanddesign/2015/apr/21/carol-bove-sculpture-carlo-scarpa-review-london-leeds „Заводливите скулптури на Керол Бов не принудуваат да се соочиме со нашето внатрешно животно“] од Адријан Серл, ''Гардијан'', април 2015 година * [https://www.timeout.com/london/art/carol-bove-interview „Интервју на Керол Боув“] од Фреир Барнс, ''Тајм Аут Лондон'', април 2015 година * [https://www.nytimes.com/2013/07/26/arts/design/carol-bove-sculpture-shows-at-the-high-line-and-moma.html „Дома на две места: шоуто на скулптурата на Керол Бов во Хај Лајн и МоМА“] од Карен Розенберг, ''Њујорк Тајмс'', јули 2013 година * [http://www.artinamericamagazine.com/news-features/magazine/carol-bove/ „Керол Бов“] од Брајан Шолис, ''Уметност во Америка'', мај 2012 година * [https://web.archive.org/web/20060515184624/http://newyorkmetro.com/nymetro/arts/art/11264/index8.html „Уметници на работ на пробив“] ''Њујоршко метро'', 7 март 2005 година * [http://www.nonstarvingartists.com/News/ImagedNewsItem.2004-06-04.5922.html Моментум 1/Керол Боув на ICA] Nonstarving Artists, 4 јуни 2004 година * [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0268/is_2_42/ai_109023362 „Експериментот во целосна слобода вклучува различни дела“] од Марта Швененер, ''Артфорум'', октомври 2003 година. [[Категорија:Луѓе од Женева]] [[Категорија:Родени во 1971 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] eb42hkk00ij29332jh3owpeudpug2t3 0 1295320 4800668 4746648 2022-08-09T10:18:24Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Mia_Čorak.jpg|десно|мини|261x261пкс| Миа Чорак [[1966|1966 година]]]] '''Миа Чорак Славенска''' ([[Славонски Брод|Брод на Сави]], [[20 февруари]] [[1916|1916 г.]] - [[Лос Анџелес]] [[5 октомври|, 5 октомври]] [[2002|2002 година]]) е првата хрватска примабалерина. == Кратка биографија == Миа Чорак Славенска е родена на 20 февруари 1916 година во Славонски Брод , од мајка Хедвига Палма - Чорак и татко Милан Чорак, истакнат фармацевт. Миа е родена во време кога [[Русија|рускиот]] балет давал се од себе и ја губел популарноста, создавајќи можност за откривање нови патишта. Од рана возраст се посветила на танцот и балетот. На дванаесет години настапувала на танцови соло вечери, додека на тринаесет години била солист <ref>Matica.hr - [http://www.matica.hr/www/wwwizd2.nsf/AllWebDocs/miacorakslavenska ''Ljepota, Gracija i Harmonija''] - Mia Čorak Slavenska, biblioteka 'Gesta', ISBN 953-217-083-9</ref> Таа била првата хрватска танчерка која ја носи титулата примабалерина, кога потпишала договор со [[Хрватски народен театар (Загреб)|Хрватскиот народен театар]] за сезоната 1934/35 <ref name="KT">[http://www.kazaliste-tresnja.hr/hrv/page.asp?cID=repertoar&sID=p_plesaci ''4. hrvatsko natjecanje "Mia Čorak Slavenski" suvremeni ples''] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20081218092655/http://www.kazaliste-tresnja.hr/hrv/page.asp?cID=repertoar&sID=p_plesaci|date=2008-12-18}} - Kazalište Trešnja</ref>. За време на [[Олимписки игри|Олимпијадата]] во [[Берлин]] во [[1936]] година, таа учествувала на Танцовата Олимпијада и го постигнала својот најголем успех, освојувајќи ја првата награда. Кон крајот на [[1930-ти|1930-тите]], таа ја напуштила Хрватска и постигнала голема светска популарност и завидна кариера. Миа Чорак Славенска е исто така една од најзначајните ликовни личности на [[20 век]]. == Најдобрата хрватска балерина == Најголемата хрватска балерина на сите времиња и една од највлијателните уметници на своето време. Таа настапувала на сцените низ светот, вклучително и [[Јужна Америка]], [[Африка]] и [[Азија]], станувајќи примабалерина на Метрополитен операта во [[Њујорк (град)|Њујорк]] во 1954-55 година. Таа студирала словенски балет со Јозефина Вајс и Маргарита Фроман, а за прв пат настапила на сцената на [[Хрватски народен театар (Загреб)|Хрватскиот народен театар]] во далечната [[1924|1924 година]], кога премиерно бил изведен балетот на Барановиќ „ Думно срце “. Своето усовршување го продолжила во [[Виена]], а од [[1929]] година била ангажирана како солист во загрепската ХНК, но набргу како прва домашна примабалерина, бидејќи дотогаш во тој театар ангажирале странски танчери. На [[Олимписки игри|Олимпијадата]] во [[Берлин]] во [[1936]] година. Во 2006 година бил организиран турнир во танц, на кој настапила и Миа со танцова точка која ја нарекла „Од мојата татковина“. Тоа било хрватско оро, кое таа го извела во оригиналната носија на [[Посавина]]. Германската публика остана маѓепсана од орото и убавината на народната носија, па многу весници пишувале за таа претстава, а критичарите пишувале за „искуство над искуства“. Накратко, ѕвездата се родила! Набрзо следеле бројни странски понуди. Не требало долго да се чека нејзиниот прв голем меѓународен ангажман. Тоа се случило за време на отворањето на театарот Рокфелер во [[Париз]], каде Миа Чорак настапувала заедно со ѕвездата Сергеј Лифар како партнер во балетот „Триумф Давидив“. Следеле нејзини настапи во повеќе градови во [[Европа]] и [[Африка]]. Во [[1938|1938 г.]] Славенска заминала во [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]], каде што го намалува успехот по успехот во светски познатиот Митрополит. Нејзини танцови партнери се едни од најпознатите танчери на сите времиња, покрај веќе споменатите Лифар, Јушкевиќ и Мјасин. Голем интерес предизвикала и во Америка, каде повторно добила одлични критики. Танцувачката величественост на Миа била дополнително нагласена со нејзината впечатлива црвена коса и изгледот со кој зрачела. Миа се испробала и во ''Смртта на лебедот'', со кој ја освоила првата награда на натпревар за уметнички филмови во [[Париз]]. По [[Втора светска војна|Втората светска војна,]] таа се омажила за Курт Нојман, австриски актер, со кого имала едно дете, ќерката Марија. Во [[1960|1960 година]] отворила балетско студио во Њујорк, па сè повеќе се посветувала на педагошката работа, а во [[1963]] година конечно ја напуштила сцената. Таа предавала на Универзитетот во Калифорнија до раните 1980-ти, по што се пензионирала. Во спомен на овој голем хрватски уметник, во [[2004]] година е подигната во нејзиниот роден град [[Славонски Брод]] спомен плоча на куќата во која е родена. == Посвети == * 2002 година ''Slavic Dance Preservation'' - собирање бројни сведоштва, изјави и текстови кои зборуваат за нејзиниот голем придонес на сцената за време на нејзината долга кариера во Хрватска, Европа и САД . * 2004 година ''Убавина, грациозност, хармонија'' - Организатори: Театар и концертна сала Славонски Брод, Огранокот Матица хрватска Славонски Брод и Хрватското друштво на професионални балетски уметници . == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Луѓе од Њујорк]] [[Категорија:Луѓе од Лос Анџелес]] [[Категорија:Луѓе од Славонски Брод]] [[Категорија:Примабалерини]] [[Категорија:Жени-уметници]] 1we1umfnjjcszxodqxoyst81ku9tbav 0 1295322 4800661 4747637 2022-08-09T10:17:53Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Марија Елизабет Холанд''' (1836 - 1878) била јужноафриканска ботаничка уметничка и собирачка на растенија. == Ран живот == Таа била најстарата од четиринаесетте деца и била во брак со Џон Холанд од [[Порт Елизабет]]. Нејзиниот дедо бил Џејкоб Глен Кујлер. == Кариера == Таа придонела за том I (1860) од ''Thesaurus capensis'' на Вилијам Хенри Харви,{{Sfn|Harvey|1859}} и добила пофалби од Харви за нејзините „добро изведени контури цртежи“.{{Sfn|Gunn|Codd|1981}} [[Податотека:Cyrtorchis_arcuata00.jpg|мини| ''Cyrtorchis arcuata'' од ''Thesaurus capensis'']] [[Податотека:Microloma_lineare00.jpg|мини| ''Microloma lineare'' од ''Thesaurus capensi'']] ; == Надворешни врски == * Biography of Maria Elizabeth Holland базата * [http://plants.jstor.org/collection/BMHOL Колекција на цртежи на растенија од Јужна Африка, колекција на Холандија] [[Категорија:Починати во 1878 година]] [[Категорија:Родени во 1836 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] he5h1qrmjefo8vuqasiauiv5qblhqru 0 1295328 4800568 4747101 2022-08-09T10:04:03Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Рут Чаи Водичка''' (23 ноември 1921 – 24 март 1999) била американска вајарка.<ref>{{Наведена книга|title=Who's who of American Women and Women of Canada|last=|first=|publisher=A.N. Marquis Company|year=1968|isbn=|location=Canada|pages=}}</ref> Алумна на Центарот за скулптура и на Сити колеџот во Њујорк,<ref name="York1957">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=gbDNAAAAMAAJ|title=Fifty contemporary American artists: opening exhibition|last=Greenwich Gallery, New York|year=1957}}</ref> Водика почнала да работи во [[Заварување|заварен метал]] во 1950-тите.<ref name="Rubinstein1990">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/americanwomenscu0000rubi|title=American women sculptors: a history of women working in three dimensions|last=[[Charlotte Streifer Rubinstein]]|publisher=G.K. Hall|year=1990|isbn=978-0-8161-8732-4|url-access=registration}}</ref> На почетокот на нејзината кариера таа ги поправала предметите со факелот на нејзиниот заварувач за да си дозволи повеќе уметнички материјали.<ref name="Inc1956">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=90cEAAAAMBAJ&pg=PA75|title=LIFE|last=Time Inc|date=10 September 1956|publisher=Time Inc|pages=75–|issn=0024-3019}}</ref> Била и член на Здружението на вајари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nytimes.com/1981/05/07/garden/sculpture-to-grace-a-garden-is-shown.html|title=Sculpture To Grace A Garden Is Shown|date=1981-05-07|publisher=NYTimes.com|accessdate=2017-06-23}}</ref> Водика донираше колекција од нејзините трудови на Архивата на американската уметност во институцијата Смитсонијан во 1977 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.aaa.si.edu/collections/ruth-chai-vodicka-papers-6919|title=Ruth Chai Vodicka papers, 1952-1976 &#124; Archives of American Art|date=2017-06-13|publisher=Aaa.si.edu|accessdate=2017-06-23}}</ref> Водичка почина во март 1999 година на 77-годишна возраст.<ref>[https://sortedbyname.com/pages/v118172.html Ruth Vodicka death record]</ref> == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1999 година]] [[Категорија:Родени во 1921 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] j2y6xzez8v8z1vmjjttyniukwvierwb 4800678 4800568 2022-08-09T10:19:00Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Рут Чаи Водичка''' (23 ноември 1921 – 24 март 1999) била американска вајарка.<ref>{{Наведена книга|title=Who's who of American Women and Women of Canada|last=|first=|publisher=A.N. Marquis Company|year=1968|isbn=|location=Canada|pages=}}</ref> Алумна на Центарот за скулптура и на Сити колеџот во Њујорк,<ref name="York1957">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=gbDNAAAAMAAJ|title=Fifty contemporary American artists: opening exhibition|last=Greenwich Gallery, New York|year=1957}}</ref> Водика почнала да работи во [[Заварување|заварен метал]] во 1950-тите.<ref name="Rubinstein1990">{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/americanwomenscu0000rubi|title=American women sculptors: a history of women working in three dimensions|last=[[Charlotte Streifer Rubinstein]]|publisher=G.K. Hall|year=1990|isbn=978-0-8161-8732-4|url-access=registration}}</ref> На почетокот на нејзината кариера таа ги поправала предметите со факелот на нејзиниот заварувач за да си дозволи повеќе уметнички материјали.<ref name="Inc1956">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=90cEAAAAMBAJ&pg=PA75|title=LIFE|last=Time Inc|date=10 September 1956|publisher=Time Inc|pages=75–|issn=0024-3019}}</ref> Била и член на Здружението на вајари.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.nytimes.com/1981/05/07/garden/sculpture-to-grace-a-garden-is-shown.html|title=Sculpture To Grace A Garden Is Shown|date=1981-05-07|publisher=NYTimes.com|accessdate=2017-06-23}}</ref> Водика донираше колекција од нејзините трудови на Архивата на американската уметност во институцијата Смитсонијан во 1977 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.aaa.si.edu/collections/ruth-chai-vodicka-papers-6919|title=Ruth Chai Vodicka papers, 1952-1976 &#124; Archives of American Art|date=2017-06-13|publisher=Aaa.si.edu|accessdate=2017-06-23}}</ref> Водичка почина во март 1999 година на 77-годишна возраст.<ref>[https://sortedbyname.com/pages/v118172.html Ruth Vodicka death record]</ref> == Наводи == {{Наводи}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1999 година]] [[Категорија:Родени во 1921 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] fyd5p1cuii51lfbwmw92ykdjtnuntu5 0 1295329 4800566 4793862 2022-08-09T10:03:59Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Полин Ајткен''' (30 јуни 1893 – 1958) била британски уметник и вајар. == Биографија == Ајткен е родена во Акрингтон во Ланкашир, каде што нејзиниот татко бил градски службеник и адвокат на Корпорацијата Акрингтон.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Ајткен присуствуваше на Уметничката школа во Манчестер и ги продолжи студиите во Политехничкиот факултет во Челзи и училиштата на Кралската академија во Лондон пред да основа студио во Горниот Чејн Роу во Челзи.<ref name="SG0019" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref> Од 1925 до 1929 година, таа изложи серија бронзени статуетки кои ги претставуваат жените во движење, на пример, парчињата ''Танц'' и ''Башанте'', во Салонот на уметниците Французи во Пари.<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> Таа, исто така, изложувала на Кралската академија во Лондон помеѓу 1918 и 1932 година, на Кралската шкотска академија и со Друштвото на жени уметници.<ref name="SG0019" /><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref><ref name="MapPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib6_1202299420|title=Miss Pauline Aitken|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 January 2020}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * Artworks by or after Pauline Aitken at the Art UK site {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1958 година]] [[Категорија:Родени во 1893 година]] [[Категорија:Жени уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 1azdaqe0l9b4bbo4d5iz9rcna61w0er 4800677 4800566 2022-08-09T10:18:56Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Полин Ајткен''' (30 јуни 1893 – 1958) била британски уметник и вајар. == Биографија == Ајткен е родена во Акрингтон во Ланкашир, каде што нејзиниот татко бил градски службеник и адвокат на Корпорацијата Акрингтон.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Ајткен присуствуваше на Уметничката школа во Манчестер и ги продолжи студиите во Политехничкиот факултет во Челзи и училиштата на Кралската академија во Лондон пред да основа студио во Горниот Чејн Роу во Челзи.<ref name="SG0019" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref> Од 1925 до 1929 година, таа изложи серија бронзени статуетки кои ги претставуваат жените во движење, на пример, парчињата ''Танц'' и ''Башанте'', во Салонот на уметниците Французи во Пари.<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> Таа, исто така, изложувала на Кралската академија во Лондон помеѓу 1918 и 1932 година, на Кралската шкотска академија и со Друштвото на жени уметници.<ref name="SG0019" /><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref><ref name="MapPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib6_1202299420|title=Miss Pauline Aitken|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 January 2020}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * Artworks by or after Pauline Aitken at the Art UK site {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1958 година]] [[Категорија:Родени во 1893 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] bvf1r0ck4zh78f8ddv2ura22cesaqq2 0 1295336 4800564 4747112 2022-08-09T10:03:55Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Паблита Абејта''' (''Та-Нез-Бах''; 20 јули 1953 година на [[Навахо (јазик)|Навахо]] - 31 јануари 2017 година) била [[навахо]] вајар и активист од [[Ново Мексико]], [[Соединети Американски Држави|Соединетите Американски Држави]]. Таа била најстарата ќерка на уметникот Нарцисо Абејта. == Ран живот == Паблита Абејта е родена во Галуп, Ново Мексико во 1953 година. И двајцата нејзини родители биле уметници; нејзиниот татко бил Нарцисо Абејта. Абејта беше едно од седумте деца. Секое дете имаше уметничка вештина, од [[ткаење]] до скулптура до сликање. Секое дете доби средно име на Навахо, со цел да ги задржи децата поврзани со нивното домородно американско наследство. Нејзиното име на Навахо, „Та-Нез-Бах“, се преведува како „Оној што го комплетира кругот“.<ref name="BatailleLisa2001">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=83LZvjUSPr0C|title=Native American women: a biographical dictionary|last=Gretchen M. Bataille|last2=Laurie Lisa|date=12 June 2001|publisher=Taylor & Francis|isbn=978-0-415-93020-8|pages=1–2|access-date=1 February 2012}}</ref> == Кариера == === Активизам === Абејта магистрирала за односи со јавноста на Универзитетот во Ново Мексико во 1983 година. Откако ја стекнала својата диплома, таа станала лобист за канцеларијата на Навахо Нација [[Вашингтон|во Вашингтон]]. Како лобист за Навахо, таа ги координираше националните напори за да обезбеди усвојување на амандмани поврзани со домородните народи како што се Законот за безбедна вода за пиење, Законот за чиста вода и актот за суперфонд. Од 1986 до 1988 година, Абејта беше законодавен асистент на Бен Најтхорс Кембел. Таа ја напушти канцеларијата на Кембел во 1988 година за да се приклучи на Бирото за индиски прашања. Во 1991 година, таа стана [[Конгрес на Соединетите Американски Држави|конгресна врска]] за Националниот музеј на американските Индијанци (NMAI).<ref name="BatailleLisa2001"/><ref name="Cooper2008">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=jiWSAHvKN14C&pg=PA166|title=Spirited encounters: American Indians protest museum policies and practices|last=Karen Coody Cooper|publisher=Rowman Altamira|year=2008|isbn=978-0-7591-1089-2|pages=166|access-date=2 February 2012}}</ref> Во NMAI таа го следеше планираното финансирање на музејот и учествуваше во добивањето средства за музејот. Таа исто така работеше на развивање предлози поврзани со културната репатријација. Таа служеше и како специјален асистент на директорот на музејот.<ref name="BatailleLisa2001" /> === Уметност === Како уметник, Абејта создаваше скулптури кои се опишани како „мазни, тркалезни и сензуални“. Нејзината работа се чува во збирките на бројни приватни и јавни збирки, вклучувајќи ги и оние на [[Џон Мекејн]], Даниел Инује, NMAI <ref name="SIRIS1">{{Наведена мрежна страница|url=http://siris-artinventories.si.edu/ipac20/ipac.jsp?session=Y3281581V3791.3534&profile=ariall&source=~!siartinventories&view=subscriptionsummary&uri=full=3100001~!368466~!0&ri=1&aspect=Keyword&menu=search&ipp=20&spp=20&staffonly=&term=Abeyta,+Pablita&index=.AW&uindex=&aspect=Keyword&menu=search&ri=1|title=Ceramic and Turquoise Sculpture, (sculpture).|last=|year=2001|work=Art Inventories Catalog|publisher=[[Smithsonian Institution]]|accessdate=1 February 2012}}</ref><ref name="SIRIS2">{{Наведена мрежна страница|url=http://siris-artinventories.si.edu/ipac20/ipac.jsp?session=Y3281581V3791.3534&profile=ariall&source=~!siartinventories&view=subscriptionsummary&uri=full=3100001~!368467~!1&ri=1&aspect=Keyword&menu=search&ipp=20&spp=20&staffonly=&term=Abeyta,+Pablita&index=.AW&uindex=&aspect=Keyword&menu=search&ri=1|title=Navajo Sisters, (sculpture).|last=|year=2001|work=Art Inventories Catalog|publisher=[[Smithsonian Institution]]|accessdate=1 February 2012}}</ref> и Националниот музеј за природна историја.<ref name="BatailleLisa2001"/> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1953 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени]] o8qhqo746u56mf6avxkepe66zrhwyuy 0 1295340 4800565 4747164 2022-08-09T10:03:57Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Полин Аиткен''' (родна на 30 јуни 1893 г.– починала во 1958) била британски уметник и вајар. == Биографија == Аиткен била родена во Акрингтон во Ланкашир, каде што нејзиниот татко бил градски службеник и адвокат на Корпорацијата Акрингтон.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Ајткен присуствуваше на Уметничката школа во Манчестер и ги продолжи студиите во Политехничкиот факултет во Челзи и училиштата на Кралската академија во Лондон пред да основа студио во Горниот Чејн Роу во Челзи.<ref name="SG0019" /><ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977}}</ref> Од 1925 до 1929 година, таа изложила серија бронзени статуетки кои ги претставувале жените во движење, на пример, статуетките ''Танц'' и ''Башанте'', во Салонот на уметниците Французи во Париз.<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2}}</ref> Таа, исто така, изложувала на Кралската академија во Лондон помеѓу 1918 и 1932 година, на Кралската шкотска академија и со Друштвото на жени уметници.<ref name="SG0019" /><ref name="GMWaters">{{Наведена книга|title=Dictionary of British Artists Working 1900–1950|last=Grant M. Waters|publisher=Eastbourne Fine Art|year=1975}}</ref><ref name="MapPA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib6_1202299420|title=Miss Pauline Aitken|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=7 January 2020}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} * Artworks by or after Pauline Aitken at the Art UK site [[Категорија:Починати во 1958 година]] [[Категорија:Родени во 1893 година]] [[Категорија:20 век во Европа]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени]] crbnuu54btuv4c31yev82iedekhss7k 0 1295341 4800653 4745997 2022-08-09T10:16:40Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Кола Сварт''' (родена 1930 година) е фотографка од Јужна Африка. Таа започна со професионално [[Фотографија|фотографирање]] во 1982 година и фотографирала природа и луѓе во и околу нејзиниот роден град Камиескроон. Кола и нејзиниот пријател фотограф од Канада, Фримен Патерсон, до неодамна беа домаќини на годишни фотографски работилници во Намакваленд, познат по прекрасните цветни предели околу август до септември. Сварт ги фотографираше дивите цвеќиња Намакваленд и направи повеќекратни фотографии со експозиција. Таа моментално живее во Пикетберг, [[Западен Кејп]], [[Јужноафриканска Република|Јужна Африка]], родниот град на нејзиниот покоен син и нејзината снаа. == Надворешни врски == * https://web.archive.org/web/20070607151654/http://www.agape.co.za/colla/ {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Родени во 1930 година]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] elslxa43i3ayarr2c904fc7v2s16phi 0 1295342 4800507 4747114 2022-08-09T09:59:49Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Елфрид Марта Абе''' (1919–2012) била американска вајарка, гравер на дрво и ботанички илустратор, често прикажувајќи ја природата и едноставното селско живеење инспирирано од нејзиниот дом во северниот дел на Њујорк. Како самоиздавач, Абе создаде бројни рачно печатени книги, кои ги отпечати на машина за печатење во своето студио. == Личен живот и предавање == [[File:Sixth_Day_by_Elfriede_Abbe.jpg|десно|мини| ''Шестиот ден'' од Елфриде Абе]] Елфриде Абе е родена во Вашингтон, ДЦ во 1919 година.<ref name="Timebank">{{Наведена мрежна страница|url=http://newlexicon.com/pa-timebank/support_us/cMarket%20Links/Abbe,%20Archambault,%20Brochard,%20Daghani,%20Fortier,%20Lemieux,%20Mazzucato,%20Povlich,%20Reitan,%20Saru,%20Sobossek.pdf|title=Artist biographies|publisher=Arizona Timebank|archive-url=https://web.archive.org/web/20110823043833/http://newlexicon.com/pa-timebank/support_us/cMarket%20Links/Abbe%2C%20Archambault%2C%20Brochard%2C%20Daghani%2C%20Fortier%2C%20Lemieux%2C%20Mazzucato%2C%20Povlich%2C%20Reitan%2C%20Saru%2C%20Sobossek.pdf|archive-date=August 23, 2011|accessdate=June 13, 2011}}</ref> Нејзината статуа „Ловец“ беше прикажана на Светскиот саем во Њујорк во 1939 година во Њујорк.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.sevendaysvt.com/LiveCulture/archives/2013/05/08/elfriede-abbe-1919-2012-a-short-appreciation-of-an-amazing-vt-artist|title=Elfriede Abbe (1919-2012): A Short Appreciation of an Amazing VT Artist}}</ref> Дипломирала на Универзитетот Корнел во 1940 година,<ref name="Exhibit1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.news.cornell.edu/releases/Feb96/Abbe.dg.html|title=Elfriede Abbe work on exhibit at Cornell's Kroch Library|year=1996|work=Cornell Chronicle|accessdate=June 13, 2011}}</ref> стекнувајќи диплома по архитектура и присуствувала на Универзитетот Сиракуза.<ref name="Timebank" /> Од 1942 година до нејзиното пензионирање во 1974 година, таа беше илустратор во Корнел.<ref name="Exhibit1" /> Откако се пензионираше од Корнел, таа живееше и работеше во [[Вермонт]]. Таа живееше во Манчестер<ref name="Frog">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.froghollow.org/artist/elfriede-abbe|title=Elfriede Abbe|work=Printmaking|publisher=Frog Hollow|archive-url=https://web.archive.org/web/20110723150932/http://www.froghollow.org/artist/elfriede-abbe|archive-date=July 23, 2011|accessdate=June 13, 2011}}</ref> до нејзината смрт во 2012 година. За време на нејзиното пензионирање, таа објавуваше за уметност и природна историја, продолжувајќи да произведува уметнички дела во текот на нејзиниот живот. == Значајни награди == * Наградата Барет-Колеа; Национално здружение за скулптура * Награда Елиот Лискин; Клуб Салмагунди * Злато; Национален уметнички клуб * Злато; Пенкало и четка * Дружина; Фондацијата Луис Комфорт Тифани<ref name="Frog"/> == Значајни колекции == * Универзитетот Карнеги Мелон, [[Питсбург]], Пенсилванија<ref name="CMU1">{{Наведена мрежна страница|url=http://huntbot.andrew.cmu.edu/hibd/departments/Art.shtml|title=Art|work=Hunt Institute for Botanical Documentation|publisher=Carnegie Mellon University|archive-url=https://web.archive.org/web/20020702232431/http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Art.shtml|archive-date=July 2, 2002|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Универзитетот Корнел, Итака, Њујорк<ref name="CUL1">{{Наведена мрежна страница|url=http://rmc.library.cornell.edu/EAD/htmldocs/RMA01102.html|title=Guide to the Elfriede Abbe Papers, 1840–2010|work=Division of Rare and Manuscript Collections|publisher=Cornell University Library|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * [[Метрополитен (музеј)|Метрополитен музеј на уметност]], Њујорк<ref name="watson1">{{Наведена мрежна страница|url=http://library.metmuseum.org/record=b1201701~S1|title=Garden spice and wild pot-herbs|work=Watsonline|publisher=Thomas J. Watson Library The Catalog of the Libraries of The Metropolitan Museum of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref><ref name="TJWL2">{{Наведена мрежна страница|url=http://library.metmuseum.org/record=b1168221~S1|title=Seven Irish Tales|work=Thomas J. Watson Library|publisher=Metropolitan Museum of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref><ref name="TJWL1">{{Наведена книга|url=http://library.metmuseum.org/record=b1056812~S1|title=The city of Carcassonne|work=Thomas J. Watson Library|publisher=Metropolitan Museum of Art|year=1988|access-date=June 28, 2014}}</ref> * Национална галерија на уметност, Вашингтон, ДЦ<ref name="NGA1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/art-object-page.50171.html|title=Plants of Virgil's Georgics|work=National Gallery of Art|publisher=National Gallery of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Ботаничка градина во Њујорк, [[Бронкс|Бронкс, Њујорк]]<ref name="NYBG">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nybg.org/library/botart/search.php?collnum=1&itemnum=21|title=snap dragon|work=Botanical Art Database|publisher=New York Botanical Garden|archive-url=https://archive.today/20140629140137/http://www.nybg.org/library/botart/search.php?collnum=1&itemnum=21|archive-date=June 29, 2014|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Колеџот Смит, Нортхемптон, Масачусетс<ref name="AG">{{Наведена мрежна страница|url=http://beta.worldcat.org/archivegrid/collection/data/232638012|title=Liber amicorum : presented in honor of Ruth Mortimer, 1994|work=Archivegrid|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Универзитетот Јеил, Њу Хевен, Конектикат<ref name="YaleFP">{{Наведена мрежна страница|url=http://guides.library.yale.edu/content.php?pid=179680&sid=2060150|title=Fine Press|work=Yale University Library|publisher=Yale University|accessdate=June 28, 2014}}</ref> == Објавени дела == * Абе, Елфрид. ''Растенијата на Георгиите на Вергилиј: коментар и дрворез од Елфриде Абе'' . Итака: Универзитетот Корнел, 1965 година.{{ISBN|0-8014-0001-5}} * Абе, Елфрид. ''Седум ирски приказни'' . Ithaca, NY: Cornell University Press, 1957.<ref>{{Наведена книга|title=Seven Irish tales|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1957|publisher=Cornell University Press|location=Ithaca, NY|language=English|oclc=823231182}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Печурки: Дрвени гравури во боја'' . Elfriede Abbe, 1970.<ref>{{Наведена книга|title=Mushrooms: wood engravings in color.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1970|location=Elfriede Abbe|language=English|oclc=3367729}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Како се прават отпечатоците'' . Манчестер, Vt.: South Vermont Art Center Press, 1971.<ref>{{Наведена книга|title=How prints are made.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1971|publisher=South Vermont Art Center Press|location=Manchester, Vt.|language=English|oclc=606840921}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Вовед во рачно изработена хартија.'' Манчестер, Vt.: Southern Vermont Art Center Press, 1972.<ref>{{Наведена книга|title=An introduction to hand-made paper.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1972|publisher=Southern Vermont Art Center Press|location=Manchester, Vt.|language=English|oclc=5437260}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Билката од папрат: Вклучувајќи ги папратите, коњските опашки и клубските мовови.'' Итака: Комсток, 1981.<ref>{{Наведена книга|title=The fern herbal including the ferns, the horsetails and the club mosses|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1981|publisher=Comstock Publ.|location=Ithaca [u.a.|language=English|oclc=311589972}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * Трудови на [http://www.aaa.si.edu/collections/elfriede-abbe-papers-5599 Елфрид Абе, 1948–1978] година во збирката на Архивите на американската уметност * Трудови на [http://rmc.library.cornell.edu/EAD/htmldocs/RMA01102.html Елфрид Абе, 1840–1910] година во колекцијата на библиотеката на Универзитетот Корнел [[Категорија:Американски вајари]] [[Категорија:Починати во 2012 година]] [[Категорија:Родени во 1919 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени уметници]] 3cs92pokhgtgjs9o3rd4ga3g716mrg9 4800643 4800507 2022-08-09T10:15:37Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Елфрид Марта Абе''' (1919–2012) била американска вајарка, гравер на дрво и ботанички илустратор, често прикажувајќи ја природата и едноставното селско живеење инспирирано од нејзиниот дом во северниот дел на Њујорк. Како самоиздавач, Абе создаде бројни рачно печатени книги, кои ги отпечати на машина за печатење во своето студио. == Личен живот и предавање == [[File:Sixth_Day_by_Elfriede_Abbe.jpg|десно|мини| ''Шестиот ден'' од Елфриде Абе]] Елфриде Абе е родена во Вашингтон, ДЦ во 1919 година.<ref name="Timebank">{{Наведена мрежна страница|url=http://newlexicon.com/pa-timebank/support_us/cMarket%20Links/Abbe,%20Archambault,%20Brochard,%20Daghani,%20Fortier,%20Lemieux,%20Mazzucato,%20Povlich,%20Reitan,%20Saru,%20Sobossek.pdf|title=Artist biographies|publisher=Arizona Timebank|archive-url=https://web.archive.org/web/20110823043833/http://newlexicon.com/pa-timebank/support_us/cMarket%20Links/Abbe%2C%20Archambault%2C%20Brochard%2C%20Daghani%2C%20Fortier%2C%20Lemieux%2C%20Mazzucato%2C%20Povlich%2C%20Reitan%2C%20Saru%2C%20Sobossek.pdf|archive-date=August 23, 2011|accessdate=June 13, 2011}}</ref> Нејзината статуа „Ловец“ беше прикажана на Светскиот саем во Њујорк во 1939 година во Њујорк.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.sevendaysvt.com/LiveCulture/archives/2013/05/08/elfriede-abbe-1919-2012-a-short-appreciation-of-an-amazing-vt-artist|title=Elfriede Abbe (1919-2012): A Short Appreciation of an Amazing VT Artist}}</ref> Дипломирала на Универзитетот Корнел во 1940 година,<ref name="Exhibit1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.news.cornell.edu/releases/Feb96/Abbe.dg.html|title=Elfriede Abbe work on exhibit at Cornell's Kroch Library|year=1996|work=Cornell Chronicle|accessdate=June 13, 2011}}</ref> стекнувајќи диплома по архитектура и присуствувала на Универзитетот Сиракуза.<ref name="Timebank" /> Од 1942 година до нејзиното пензионирање во 1974 година, таа беше илустратор во Корнел.<ref name="Exhibit1" /> Откако се пензионираше од Корнел, таа живееше и работеше во [[Вермонт]]. Таа живееше во Манчестер<ref name="Frog">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.froghollow.org/artist/elfriede-abbe|title=Elfriede Abbe|work=Printmaking|publisher=Frog Hollow|archive-url=https://web.archive.org/web/20110723150932/http://www.froghollow.org/artist/elfriede-abbe|archive-date=July 23, 2011|accessdate=June 13, 2011}}</ref> до нејзината смрт во 2012 година. За време на нејзиното пензионирање, таа објавуваше за уметност и природна историја, продолжувајќи да произведува уметнички дела во текот на нејзиниот живот. == Значајни награди == * Наградата Барет-Колеа; Национално здружение за скулптура * Награда Елиот Лискин; Клуб Салмагунди * Злато; Национален уметнички клуб * Злато; Пенкало и четка * Дружина; Фондацијата Луис Комфорт Тифани<ref name="Frog"/> == Значајни колекции == * Универзитетот Карнеги Мелон, [[Питсбург]], Пенсилванија<ref name="CMU1">{{Наведена мрежна страница|url=http://huntbot.andrew.cmu.edu/hibd/departments/Art.shtml|title=Art|work=Hunt Institute for Botanical Documentation|publisher=Carnegie Mellon University|archive-url=https://web.archive.org/web/20020702232431/http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Art.shtml|archive-date=July 2, 2002|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Универзитетот Корнел, Итака, Њујорк<ref name="CUL1">{{Наведена мрежна страница|url=http://rmc.library.cornell.edu/EAD/htmldocs/RMA01102.html|title=Guide to the Elfriede Abbe Papers, 1840–2010|work=Division of Rare and Manuscript Collections|publisher=Cornell University Library|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * [[Метрополитен (музеј)|Метрополитен музеј на уметност]], Њујорк<ref name="watson1">{{Наведена мрежна страница|url=http://library.metmuseum.org/record=b1201701~S1|title=Garden spice and wild pot-herbs|work=Watsonline|publisher=Thomas J. Watson Library The Catalog of the Libraries of The Metropolitan Museum of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref><ref name="TJWL2">{{Наведена мрежна страница|url=http://library.metmuseum.org/record=b1168221~S1|title=Seven Irish Tales|work=Thomas J. Watson Library|publisher=Metropolitan Museum of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref><ref name="TJWL1">{{Наведена книга|url=http://library.metmuseum.org/record=b1056812~S1|title=The city of Carcassonne|work=Thomas J. Watson Library|publisher=Metropolitan Museum of Art|year=1988|access-date=June 28, 2014}}</ref> * Национална галерија на уметност, Вашингтон, ДЦ<ref name="NGA1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nga.gov/content/ngaweb/Collection/art-object-page.50171.html|title=Plants of Virgil's Georgics|work=National Gallery of Art|publisher=National Gallery of Art|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Ботаничка градина во Њујорк, [[Бронкс|Бронкс, Њујорк]]<ref name="NYBG">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nybg.org/library/botart/search.php?collnum=1&itemnum=21|title=snap dragon|work=Botanical Art Database|publisher=New York Botanical Garden|archive-url=https://archive.today/20140629140137/http://www.nybg.org/library/botart/search.php?collnum=1&itemnum=21|archive-date=June 29, 2014|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Колеџот Смит, Нортхемптон, Масачусетс<ref name="AG">{{Наведена мрежна страница|url=http://beta.worldcat.org/archivegrid/collection/data/232638012|title=Liber amicorum : presented in honor of Ruth Mortimer, 1994|work=Archivegrid|accessdate=June 28, 2014}}</ref> * Универзитетот Јеил, Њу Хевен, Конектикат<ref name="YaleFP">{{Наведена мрежна страница|url=http://guides.library.yale.edu/content.php?pid=179680&sid=2060150|title=Fine Press|work=Yale University Library|publisher=Yale University|accessdate=June 28, 2014}}</ref> == Објавени дела == * Абе, Елфрид. ''Растенијата на Георгиите на Вергилиј: коментар и дрворез од Елфриде Абе'' . Итака: Универзитетот Корнел, 1965 година.{{ISBN|0-8014-0001-5}} * Абе, Елфрид. ''Седум ирски приказни'' . Ithaca, NY: Cornell University Press, 1957.<ref>{{Наведена книга|title=Seven Irish tales|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1957|publisher=Cornell University Press|location=Ithaca, NY|language=English|oclc=823231182}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Печурки: Дрвени гравури во боја'' . Elfriede Abbe, 1970.<ref>{{Наведена книга|title=Mushrooms: wood engravings in color.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1970|location=Elfriede Abbe|language=English|oclc=3367729}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Како се прават отпечатоците'' . Манчестер, Vt.: South Vermont Art Center Press, 1971.<ref>{{Наведена книга|title=How prints are made.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1971|publisher=South Vermont Art Center Press|location=Manchester, Vt.|language=English|oclc=606840921}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Вовед во рачно изработена хартија.'' Манчестер, Vt.: Southern Vermont Art Center Press, 1972.<ref>{{Наведена книга|title=An introduction to hand-made paper.|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1972|publisher=Southern Vermont Art Center Press|location=Manchester, Vt.|language=English|oclc=5437260}}</ref> * Абе, Елфрид. ''Билката од папрат: Вклучувајќи ги папратите, коњските опашки и клубските мовови.'' Итака: Комсток, 1981.<ref>{{Наведена книга|title=The fern herbal including the ferns, the horsetails and the club mosses|last=Abbe|first=Elfriede|date=January 1, 1981|publisher=Comstock Publ.|location=Ithaca [u.a.|language=English|oclc=311589972}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * Трудови на [http://www.aaa.si.edu/collections/elfriede-abbe-papers-5599 Елфрид Абе, 1948–1978] година во збирката на Архивите на американската уметност * Трудови на [http://rmc.library.cornell.edu/EAD/htmldocs/RMA01102.html Елфрид Абе, 1840–1910] година во колекцијата на библиотеката на Универзитетот Корнел [[Категорија:Американски вајари]] [[Категорија:Починати во 2012 година]] [[Категорија:Родени во 1919 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени-уметници]] d37r2d6bcs4jxusl8aoc3sl3ha5v3lp 0 1295343 4800664 4747108 2022-08-09T10:18:08Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Maha Alasaker.jpg|мини]] '''Маха Аласакер''' е кувајтски фотограф со седиште во [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Таа е позната по нејзиниот проект Women of Kuwait, проект кој се фокусира на фотографирање на фотографии од кувајтски жени во нивните спални соби.<ref>{{Наведени вести|url=http://news.kuwaittimes.net/website/women-maha-al-asaker/|title=The women of Maha Al-Asaker|last=Al-Shuaibi|first=Athoob|date=February 3, 2017|work=Kuwait Times|access-date=August 4, 2017}}</ref> Нејзината работа била на изложби во [[Њујорк (град)|Њујорк]], [[Кувајт]], [[Лондон]] и [[Обединети Арапски Емирати|Обединетите Арапски Емирати]]. == Животот и работата == Аласакер е родена во [[Кувајт]]. Таа ја започнала својата кариера како слободена фотографка во 2008 година пред да работи со списанието ''Marie Claire'' во Кувајт. Во 2013 година, таа се преселила во Њујорк и студирала фотографија во Меѓународниот центар за фотографија. == Изложби == * Жените од Кувајт (2017)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://carrieablegallery.com/gfvjvh53laqse36ac1exw3ns9rs6xi|title=Women of Kuwait|work=The Carrie Able Gallery|language=en-US|accessdate=2017-10-11}}</ref> * Феминизми од арапската и муслиманската дијаспора (2017)<ref>{{Наведени вести|url=https://www.prote.in/journal/articles/exhibiting-feminisms-from-the-arab-and-muslim-diaspora|title=Exhibiting Feminisms From the Arab and Muslim Diaspora|work=Protein|access-date=2017-10-11}}</ref> * Transcendence (2017)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://carrieablegallery.com/transcendence/ncgj64wxsgah2lpa87yim4dzz4ebfj|title=transcendence|work=The Carrie Able Gallery|language=en-US|accessdate=2017-08-08}}</ref> * Укинување на 153 (2016)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://abolish153.org/events/kuwait-may-2016-exhibition-abolish-article-153-at-fa-gallery/|title=Kuwait, May 2016 : Exhibition Abolish Article 153 at FA Gallery {{!}} Abolish Article 153|date=August 5, 2017|work=Abolish 153|accessdate=August 5, 2017}}</ref> * Les Lieux во SoAm Studio (2015)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://museemagazine.com/culture/uncategorized/les-lieux-at-soam-studio|title=LES LIEUX AT SOAM STUDIO — Musée Magazine|date=June 30, 2015|work=Musée Magazine|accessdate=August 5, 2017}}</ref> * Уметност на хартија (2015)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://thepaperfair.com/galleries/jhb-gallery-art-on-paper-2015|title=Art on Paper|date=August 5, 2017|work=Art on Paper|accessdate=August 5, 2017}}</ref> * Проект Мајами (2014)<ref>{{Наведени вести|url=https://wsimag.com/art/11892-miami-project-art-fair|title=Miami Project Art Fair|date=2014-10-31|work=Wall Street International|access-date=2017-08-08|language=en-US}}</ref> * Аукција ArtWalk – 20-годишнината (2014)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.coalitionforthehomeless.org/event/artwalk-ny-2014/|title=ARTWALK NY 2014 - Coalition For The Homeless|work=www.coalitionforthehomeless.org|language=en-US|accessdate=2017-10-11}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1977 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] mmf7s4i6hcfebhbjychn1opvl2sx79q 0 1295344 4800592 4747165 2022-08-09T10:07:39Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: склуптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник|name=Catherine Andras|education=|awards=Royal Society of Arts, Greater Silver Pallet {{small|(1801)}}|patrons=|works=|movement=|training=|field=[[Sculpture]], Wax modeller|nationality=British|image=|death_place=|death_date={{Death year and age|1860|1775}}|birth_place=Bristol, United Kingdom|birth_date={{Birth year|1775}}|birth_name=|caption=|spouse=}}'''Кетрин Андрас''' (1775–1860) била англиска вајарка најпозната по нејзините восочни модели. Таа била активна како уметник вајар до 1855 година, а потоа, по пет години, починала во Лондон во 1860 година.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.naomiclifford.com/catherine-andras-model-maker-to-royalty/|title=Naomi Clifford {{!}} Catherine Andras, model-maker to royalty|date=2018-02-18|work=Naomi Clifford|language=en-US|accessdate=2019-04-02}}</ref> == Живот == Андрас била родена во Бристол и почнала да создава восочни модели, додека работела во продавница за играчки. Била сираче на рана возраст, но таа подоцна била посвоена од сликарот на минијатурни дела Роберт Бауер и неговата сопруга во 1799 година. Таа се преселила во Лондон и работела во Историската галерија, пред да се пресели на улицата Great Titchfield. Таа подоцна се вратила во Пал Мол.<ref>{{Наведена книга|title=Lowell Libson Ltd British Art, New York Annual Exhibition, British Art: Recent Acquisitions at Stellan Holm, 1018 Madison Avenue|year=2016|isbn=978-0-9929096-1-1|pages=54–55}}</ref> == Работа со моделирање на восок == Андрас како вајарка, уметник, изложувала во Лондон на Кралската академија на уметностите од 1799 до 1824 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.oxfordartonline.com/groveart/search?siteToSearch=groveart&q=Catherine+Andras&searchBtn=Search&isQuickSearch=true|title=Andras, Catherine. Grove Art Online|date=2003|accessdate=5 November 2019}}</ref> Во 1802 година била назначена за специјален моделар со восок, кој ќе работи за кралицата Шарлот.<ref name="Catherine Andras">{{Наведена мрежна страница|url=http://onlinecollection.nationalgallery.ie/objects/11305/rose-bruce-17281806-widow-of-revd-samuel-bruce?ctx=23a32b55-c979-4666-a7be-9d656af7c280&idx=0|title=Catherine Andras|accessdate=8 March 2018}}</ref> Таа била наградена со „Голема сребрена палета“ од Друштвото за поттикнување на уметностите, производство и трговија за нејзиниот модел на принцезата Шарлот и портретот на Лорд Нелсон.<ref>[https://collections.vam.ac.uk/item/O77802/lord-nelson-relief-andras-catherine Lord Nelson Wax Portrait at the V&A]</ref><ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.naomiclifford.com/catherine-andras-model-maker-to-royalty/|title=Naomi Clifford {{!}} Catherine Andras, model-maker to royalty|date=2018-02-18|work=Naomi Clifford|language=en-US|accessdate=2019-04-02}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.naomiclifford.com/catherine-andras-model-maker-to-royalty/ "Naomi Clifford | Catherine Andras, model-maker to royalty"]. ''Naomi Clifford''. 2018-02-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-04-02</span></span>.</cite></ref> По смртта на лордот Нелсон, толпи луѓе кои ја посетувале катедралата Свети Павле, дошле за да го посетат и нејзиниот гроб. Вестминстерската опатија и наложила на Андрас да создаде восочен лик за црквата во обид да ја привлече толпата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://historicalportraits.com/Gallery.asp?Page=Item&ItemID=1629&Desc=-%7C-Catherine--Andras|title=Philip Mould {{!}} Historical Portraits {{!}} {{!}} Catherine Andras {{!}} Item Details|work=historicalportraits.com|accessdate=2019-04-02}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.westminster-abbey.org/press/news/2017/may/new-collaboration-to-reveal-secrets-of-nelson-and-pitt-effigies|title=New Collaboration to Reveal Secrets of Nelson and Pitt Effigies|date=May 2017|work=Westminster Abbey|accessdate=3 May 2017}}</ref> Делата на Андрас исто така биле изложени и во Британскиот музеј,<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=8kUWyjIVzwUC&q=Catherine%20Andras&pg=PT99|title=Beeconomy: What Women and Bees Can Teach Us about Local Trade and the Global Market|last=Horn|first=Tammy|publisher=University Press of Kentucky|year=2011|isbn=978-0-8131-3436-9|location=Lexington}}</ref> Националната галерија на Ирска<ref name="Catherine Andras">{{Наведена мрежна страница|url=http://onlinecollection.nationalgallery.ie/objects/11305/rose-bruce-17281806-widow-of-revd-samuel-bruce?ctx=23a32b55-c979-4666-a7be-9d656af7c280&idx=0|title=Catherine Andras|accessdate=8 March 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://onlinecollection.nationalgallery.ie/objects/11305/rose-bruce-17281806-widow-of-revd-samuel-bruce?ctx=23a32b55-c979-4666-a7be-9d656af7c280&idx=0 "Catherine Andras"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 March</span> 2018</span>.</cite></ref> и Метрополитен музејот на уметноста.<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/200711|title=George III (1738–1820), King of England (1760–1820)|accessdate=8 March 2018}}</ref> === Избрани уметнички дела === ''Роуз Брус (1728-1806), вдовица на свештеникот Семјуел Брус'' (1799) во Националната галерија на Ирска ''Џорџ III (1738-1820), крал на Англија (1760-1820)'' во колекцијата на Глен Тили Морс, оставина на Глен Тили Морс, 1950, Метрополитен музеј на уметноста<ref name=":1">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.metmuseum.org/art/collection/search/200711|title=George III (1738–1820), King of England (1760–1820)|accessdate=8 March 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.metmuseum.org/art/collection/search/200711 "George III (1738–1820), King of England (1760–1820)"]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 March</span> 2018</span>.</cite></ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == [[Категорија:Англиски вајари]] [[Категорија:Починати во 1860 година]] [[Категорија:Родени во 1775 година]] [[Категорија:19ти-век Британски жени уметнички]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени]] 9drtzh4hj8i7if9tmrp5vijc2ybnt37 0 1295346 4800534 4746008 2022-08-09T10:02:47Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Беатрис Англе''' (1859–1915) била британска склупторка која работела во теракота и бронза. == Биографија == Беатрис била родена во Хорнси во северен Лондон, но пораснала во соседниот Ислингтон, како едно од единаесетте деца на Сузан и Џон Англе, мајстор за работа.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Англе била специјализирана за бисти и глави од теракота и бронза, но понекогаш произведувала и порцелански парчиња и поимагинативни дизајни.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=}}</ref> Во парискиот салон од 1892 година, таа покажала една статуетка со наслов ''Младиот Веницијанец'' .<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2|authors=}}</ref> Англе изложувала и дела во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Лондон, прикажувајќи околу 16 дела на Кралската академија помеѓу 1885 и 1899 година и две дела во Друштвото на жени уметници во 1890 година.<ref name="SG0019" /><ref name="MapBA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib7_1250563478|title=Miss Beatrice Angle|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 January 2020}}</ref> Извесно време Беатрис Англе одржувала студио во ,,Редот на Јеоман“ во Кенсингтон, но подоцна живеела во Сендвич во Кент.<ref name="SG0019" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1915 година]] [[Категорија:Родени во 1859 година]] [[Категорија:Склуптори од Лондон]] [[Категорија:Луѓе од Хорн]] [[Категорија:Англиски жени вајари]] c9we4ypbn40oify18uty0qzfofrnrjk 4800591 4800534 2022-08-09T10:07:37Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: Склуптор → Вајар, склуптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Беатрис Англе''' (1859–1915) била британска вајарка која работела во теракота и бронза. == Биографија == Беатрис била родена во Хорнси во северен Лондон, но пораснала во соседниот Ислингтон, како едно од единаесетте деца на Сузан и Џон Англе, мајстор за работа.<ref name="SG0019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978-1-911121-63-3}}</ref> Англе била специјализирана за бисти и глави од теракота и бронза, но понекогаш произведувала и порцелански парчиња и поимагинативни дизајни.<ref name="Mackay">{{Наведена книга|title=The Dictionary of Western Sculptors in Bronze|last=James Mackay|publisher=Antique Collectors' Club|year=1977|isbn=}}</ref> Во парискиот салон од 1892 година, таа покажала една статуетка со наслов ''Младиот Веницијанец'' .<ref name="Benezit1">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 1 A-Bedeschini|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2-7000-3070-2|authors=}}</ref> Англе изложувала и дела во уметничката галерија Вокер во Ливерпул и во Лондон, прикажувајќи околу 16 дела на Кралската академија помеѓу 1885 и 1899 година и две дела во Друштвото на жени уметници во 1890 година.<ref name="SG0019" /><ref name="MapBA">{{Наведена мрежна страница|url=https://sculpture.gla.ac.uk/view/person.php?id=msib7_1250563478|title=Miss Beatrice Angle|last=University of Glasgow History of Art / HATII|year=2011|work=Mapping the Practice and Profession of Sculpture in Britain & Ireland 1851–1951|accessdate=10 January 2020}}</ref> Извесно време Беатрис Англе одржувала студио во ,,Редот на Јеоман“ во Кенсингтон, но подоцна живеела во Сендвич во Кент.<ref name="SG0019" /> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1915 година]] [[Категорија:Родени во 1859 година]] [[Категорија:Вајари од Лондон]] [[Категорија:Луѓе од Хорн]] [[Категорија:Англиски жени вајари]] 4hep0g5sn9kxzh48q3l0hxyqmudvpyz 0 1295348 4800634 4747109 2022-08-09T10:14:32Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Вера Елкан''' (1908–2008) била јужноафриканска фотографка која остана запаметена по нејзините слики од [[Меѓународни бригади|Меѓународните бригади]] во [[Шпанска граѓанска војна|Шпанската граѓанска војна]]. == Биографија == Од мешано јужноафриканско и германско потекло, Елкан се школувала како фотограф во Берлин во 1930-тите и работел како фотограф во Германија и Јужна Африка. Додека престојуваше во Лондон, таа доби средства од британската кампања за поддршка на [[Меѓународни бригади|Меѓународните бригади]] да оди во Шпанија за да ги фотографира активностите на бригадите. Таа отпатувала со амбулантно возило до Алабасете во декември 1936 година, каде што фотографирала германски, француски и британски регрути во базата за обука. Други слики покриваат меѓународни новинари, болница во Валенсија, трансфузија на крв и жртви во воздушни напади во Мадрид.<ref name="roberts">[http://www.luminous-lint.com/app/photographer/Vera__Elkan/A/ Hilary Roberts, "Vera Elkan"], Luminous Lint. Retrieved 14 March 2013.</ref> Нејзините слики, исто така, вклучуваа снимки од Михаил Колцов од ''Правда'', Клод Кокбурн од ''Дејли работник'' и од лекарот Норман Бетун.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=yf_Fx4cHVmwC&pg=PA344|title=Gerda Taro, Fotógrafa de Guerra: El Periodismo Como Testigo de la Historia|last=Olmeda|first=Fernando|publisher=DEBATE|year=2007|isbn=978-84-8306-702-4|pages=344–|access-date=14 March 2013}}</ref> Елкан подоцна работела како фотограф на портрети во Лондон, но нејзиното студио било уништено во [[Втора светска војна|војната]], заедно со најголемиот дел од нејзината работа. По војната, таа се концентрираше на семејниот живот.<ref name="roberts">[http://www.luminous-lint.com/app/photographer/Vera__Elkan/A/ Hilary Roberts, "Vera Elkan"], Luminous Lint. Retrieved 14 March 2013.</ref> == Изложби == * Шпанската серија на Вера Елкан е изложена во Империјалниот воен музеј и во [[Тејт|галеријата Тејт]].<ref name="roberts">[http://www.luminous-lint.com/app/photographer/Vera__Elkan/A/ Hilary Roberts, "Vera Elkan"], Luminous Lint. Retrieved 14 March 2013.</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.iwm.org.uk/collections/listing/object-205004502 Шпанските слики на Елкан Вера од Царскиот воен музеј] {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Фотопортретисти]] [[Категорија:Починати во 2008 година]] [[Категорија:Родени во 1908 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 14i0lpq2civlxoh0byzz8hjae41r3ih 0 1295353 4800655 4785152 2022-08-09T10:16:53Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Уметник}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Податотека:Lise_Cloquet_-_Mums,_Chrysanths,_1820.jpg|мини| Мајки, Хризантема, 1820 година]] '''Лиза Клокет''' (1788–1860) била француска ботаничка сликарка. Лиза Клокет била родена во 1788 година. Татко ѝ ја научил да црта.<ref name="Victoria">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.victoriamag.com/celebrating-the-women-of-botanical-art/4/|title=Celebrating the Women of Botanical Art - Victoria Magazine|date=23 April 2018|work=Victoria|accessdate=5 March 2022}}</ref> Таа била под влијание на ботаничкиот илустратор Пјер-Жозеф Редуте.<ref name="Botanical Art and Artists">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.botanicalartandartists.com/news/archives/07-2017|title=Oak Spring Garden Foundation on Google Arts & Culture|work=Botanical Art and Artists|language=en|accessdate=5 March 2022}}</ref> Таа починала во 1860 година.<ref name="RKD">{{Наведена мрежна страница|url=https://rkd.nl/nl/explore/artists/17299|title=Lise Cloquet|work=RKD|language=nl|accessdate=5 March 2022}}</ref> 32 нејзини дела, вклучително и една бела хризантема, од 1820 година се сместени во Фондацијата Оук Спринг Гарден во Апервил, Вирџинија.<ref name="Botanical Art and Artists">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.botanicalartandartists.com/news/archives/07-2017|title=Oak Spring Garden Foundation on Google Arts & Culture|work=Botanical Art and Artists|language=en|accessdate=5 March 2022}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.botanicalartandartists.com/news/archives/07-2017 "Oak Spring Garden Foundation on Google Arts & Culture"]. ''Botanical Art and Artists''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 March</span> 2022</span>.</cite></ref> <ref>{{Наведена книга|title=An Oak Spring Flora|last=Tomasi|first=Lucia Tongiorgi|publisher=Oak Spring Garden Library|year=1997|isbn=9780300071399|pages=310|language=En}}</ref> == Семејство == Нејзин брат бил Жил Клокет [[Доктор по медицина|MD]]<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://presselib.com/article/flaubert|title=CAHIER DE VACANCES – Gustave Flaubert, des Pyrénées à la Corse|work=presselib.com|language=fr|accessdate=2022-03-05}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Lise Cloquet}}{{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1860 година]] [[Категорија:Родени во 1788 година]] [[Категорија:Ботанички илустратори]] [[Категорија:Французи жени уметнички]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] [[Категорија:Жени]] [[Категорија:Жени-уметници]] aoacic395p2f35jzdibhissaonilq7u 0 1295375 4800487 4746386 2022-08-09T09:55:48Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Љубица Тапавички''' (Тарас, [[1925]] - [[2006]]) била српска и југословенска академска вајарка. == Биографија == Љубица Тапавички е родена во селото Тарас, блиску до [[Зрењанин]]. Завршила гимназија во Зрењанин, а потоа запишала Академија за ликовни уметности во Белград. Дипломирала во класа на професорите [[Сретен Стојановиќ]] и Илија Коларовиќ . Постдипломски студии ги завршила на Академија за ликовни уметности во Белград. Изработила голем број споменици, спомен бисти и спомен релјефи. Посебна специјалност на Љубица Тапавички биле мали пластики, медали и плакети. Нејзините медали и плакети често биле инспирирани од старите [[банат]]ски мотиви, со овчари и предачки. Клубот на францускиот медал ( [[Париз]] ) го умножи нејзиниот медал З''лата'' во 1967 година. година, како и плакетата ''Предачка'', десет години подоцна.<ref>[http://www.muzejzrenjanin.org.rs/sr/aktivnosti/radionice/pripremni-radovi-za-spomen-sobu-ljubice-tapavicki-u-skoli-svetozar-markovic-toza-u-tarasu.html Народни музеј Зрењанин, Спомен соба Љубице Тапавички у ОШ ''Светозар Марковић Тоза'' у Тарашу]{{Мртва врска|date=04. 2020}}Приступљено 18.11.2019.</ref> Живеела во Белград и има работено како ликовен педагог. Сепак, таа останала поврзана за својата татковина. Во 1982 година, таа подарила 20 дела на Националниот музеј во Зрењанин . Наследство на Љубица Тапавички е дел од постојаната поставка на Музејот во Зрењанин. Се наоѓа во ''Женската соба'', покрај наследството на уште три уметнички - Паулина Сударски, Фредерика Бенде и Злата Марков Барања.<ref>[https://www.autonomija.info/zavrseno-renoviranje-stalne-postavke-zrenjaninskog-muzeja.html Портал грађанске Војводине; Аутономија - завршено реновирање Зрењанинског музеја] Приступљено 18.11.2019.</ref> Скулптурите и медалите на Љубица Тапавички може да се најдат во музеи, галерии како и на отворен простор на многу места. Меѓу нив се [[Лисабон]], [[Париз]], [[Равена]], [[Цетиње]], [[Вршац]], Белград, Зрењанин и други градови и села по Србија.<ref>[http://www.zrenjanin.org.rs/1-45-0-1077/Svecano-otkrivena-skulptura--Prelja- Свечано откривена скулптура Преља] {{Wayback|url=http://www.zrenjanin.org.rs/1-45-0-1077/Svecano-otkrivena-skulptura--Prelja-|date=20191117220755}}Приступљено 17.11.2019.</ref><ref>[http://www.novosti.rs/vesti/srbija.73.html:260962-Slava-Banacanki Новости; Слава Банаћанки] Приступљено 17.11.2019.</ref> [[Податотека:Spomenik_palim_borcima_NOB-a_u_Iđošu.jpg|десно|мини| Споменик на паднатите борци од НОБ во Иѓош, дело на Љубица Тапавички]] Интересна е судбината на нејзина скулптура ''Предачка'' . Љубица Тапавички во 1957 година ја подарила гипсената скулптура на која е претставена тивка и вредна жена од Банаќанка. Современата галерија во Зрењанин. Скулптурата повеќе од 50 години стоела во депото на Галеријата, се до 2009 година кога беше излеана во бронза и поставена пред Градската народна библиотека и зградата на Католичката црква.<ref>[https://www.zrenjaninski.com/kultura/skulptura-prelja-krasi-centralni-gradski-trg/ Зрењанински портал, Скултура Преља краси централни градски трг] Приступљено 17.11.2019.</ref> == Награди == * ''Медалот Злата'' медал беше наградена со трета награда во Париз во 1967 година. Клубот на ф''ранцуските медали ја'' умножи ''Злата'' во 150 примероци. == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20191117220757/http://www.zrenjaninheritage.com/archives/5043 Завод за заштита на спомениците на културата Зрењанин; Споменици на паднатите борци и жртви на фашистичкиот терор во Зрењанин] [[Категорија:Српски вајари]] [[Категорија:Починати во 2006 година]] [[Категорија:Родени во 1925 година]] [[Категорија:Луѓе од Зрењанин]] [[Категорија:Жените во уметноста]] fmmcdvtohyc3vqijfem0zt2kb02clik 0 1295376 4800650 4747144 2022-08-09T10:16:28Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Кетлин Мареско''' (3 јули 1868 - 14 април 1944), родена како '''Кетлин Луиза Роуз Денис''', била ирска уметница, најпозната како сликарка на ботанички теми и рурални пејзажи. == Ран живот == Кетлин Луиза Роуз Денис е родена во Килкени, ќерка на Џејмс Бенџамин Денис и Ема Салмон Денис.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.thepeerage.com/p38162.htm#i381619|title=Person Page: Kathleen Louisa Rose Dennis|work=The Peerage|accessdate=2020-03-29}}</ref> Нејзиниот татко бил воен офицер, а нејзината мајка е родена во Индија, во англиско воено семејство.<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=diHHDwAAQBAJ&q=Kathleen%20Dennis%20Marescaux&pg=PA177|title=A genealogical and heraldic history of the landed gentry of Ireland|last=Burke|first=Bernard|last2=Fox-Davies|first2=Arthur Charles|date=1912-01-01|publisher=Dalcassian Publishing Company|pages=177–178|language=en}}</ref> == Чл == Мареско беше најпознат по сликањето ботанички теми и руралните пејзажи.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.google.com/books/edition/Irish_Botanical_Illustrators_Flower_Pain/zPMfAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=0|title=Irish botanical illustrators & flower painters|last=Butler|first=Patricia|publisher=Antique Collectors' Club|year=2000|isbn=9781851493579|pages=82}}</ref> Таа за првпат изложувала на Кралската Хибернијан академија во 1893 година и продолжила таму до 1935 година. Нејзините дела биле видени и во галеријата Таунер во Истбурн,<ref>{{Наведени вести|url=https://www.newspapers.com/clip/47590286/art-at-eastbourne/|title=Art at Eastbourne|date=1933-08-20|work=The Observer|access-date=2020-03-29|pages=17|via=Newspapers.com}}</ref> и на изложбите со Даблинскиот скицирање клуб, WCSI, Друштвото за ликовни уметности (Лондон) и Академијата за уметност во Алстер . == Личен живот == Кетлин Денис се омажила за поморскиот офицер роден во Лондон (подоцна вице-адмирал) Џералд Чарлс Адолф Мареско во катедралата Сент Канис во 1894 година.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.thepeerage.com/p38162.htm#i381619|title=Person Page: Kathleen Louisa Rose Dennis|work=The Peerage|accessdate=2020-03-29}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.thepeerage.com/p38162.htm#i381619 "Person Page: Kathleen Louisa Rose Dennis"]. ''The Peerage''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 March</span> 2020</span>.</cite></ref> <ref>{{Наведени вести|url=https://www.newspapers.com/clip/47590419/marescaux-dennis/|title=Marescaux-Dennis|date=1894-09-24|work=The Courier and Argus|access-date=2020-03-29|pages=6|via=Newspapers.com}}</ref> Таа имала два сина, Џефри (1901-1986) и Лоренс (родена 1903 година).<ref name=":1">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=diHHDwAAQBAJ&q=Kathleen%20Dennis%20Marescaux&pg=PA177|title=A genealogical and heraldic history of the landed gentry of Ireland|last=Burke|first=Bernard|last2=Fox-Davies|first2=Arthur Charles|date=1912-01-01|publisher=Dalcassian Publishing Company|pages=177–178|language=en}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-jul-greg-uncertainty" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBurkeFox-Davies1912">Burke, Bernard; Fox-Davies, Arthur Charles (1 January 1912). [https://books.google.com/books?id=diHHDwAAQBAJ&q=Kathleen%20Dennis%20Marescaux&pg=PA177 ''A genealogical and heraldic history of the landed gentry of Ireland'']. Dalcassian Publishing Company. pp.&nbsp;177–178.</cite> [[Category:CS1: Julian–Gregorian uncertainty]]</ref> Кетлин Мареско останала вдовица во 1920 година,<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://astreetnearyou.org/person/3056873/Vice-Admiral-Gerald-Charles-Adolphe--Marescaux|title=Vice Admiral Gerald Charles Adolphe Marescaux Royal Navy. Died Friday 3 September 1920|last=Morley|first=James|work=A Street Near You|language=en|accessdate=2020-03-29}}</ref> и починала во 1944 година, во Килкени, на 75-годишна возраст. Во [[Национална библиотека на Ирска|Националната библиотека на Ирска]] има збирка од нејзините трудови и уште еден труд од нејзиното семејство.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://catalogue.nli.ie/Collection/vtls000771412|title=Documents relating to Kathleen Marescaux and her artwork.|last=Marescaux|first=Kathleen|work=Catalogue, National Library of Ireland|language=en|accessdate=2020-03-29}}</ref> <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://catalogue.nli.ie/Collection/vtls000771379|title=Documents relating to the Dennis family of Fortgranite, Co. Wicklow, and Newton House, Kilkenny, and the related Marescaux family and Knox family of Bonnettstown Hall, Kilkenny and their descendants.|work=Catalogue, National Library of Ireland|language=en|accessdate=2020-03-29}}</ref> Во 2009 година, за да ја одбележи 400-годишнината од Килкени како град, галеријата Батлер одржала „Килкени: прослава на уметниците“, изложба на која учествуваа уметници од Килкени, вклучително и Кетлин Мареско.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.butlergallery.com/kilkenny-an-artists-celebration/|title=Kilkenny 400: An Artist's Celebration|date=2009-10-17|work=Butler Gallery|language=en|accessdate=2020-03-29}}</ref> == Куќа во Бонетстаун == Мареско е поврзана со Куќа во Бонетстаун во Килкени, преку нејзиниот син, командантот Џефри Мареско де Собрит и преку нејзината сестра, Етел Мери Денис Нокс. Книгата за куќата Бонетстаун беше објавена во 1989 година од американскиот фотограф Ендрју Буш и авторот Марк Хаворт-Бут.<ref>{{Наведена книга|title=Bonnettstown|last=Bush, Andrew.|date=1989|publisher=H.N. Abrams|isbn=0-8109-0748-8|location=New York|oclc=17650625}}</ref> Куќата е продадена неодамна во 2017 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.irishtimes.com/life-and-style/homes-and-property/new-to-market/kilkenny-manor-with-an-attic-fit-for-a-princess-1.2982086|title=Kilkenny manor with an attic fit for a princess|last=Tipton|first=Gemma|work=The Irish Times|language=en|accessdate=2020-03-29}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * ''Желка Банбери'' [http://www.turtlebunbury.com/history/history_family/hist_family_dennis.html „Денис од Форт Гранит, Ко. Виклоу“] . Блог-пост за семејна историја за поширокото семејство Денис, вклучително и фотографија на Кетлин Денис Мареско. * [https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp76362/gerald-charles-adolphe-marescaux?search=sas&sText=Mar&OConly=true Фотографии на нејзиниот сопруг, Жерар Чарлс Адолф Мареско], во колекцијата на [[Национална портретна галерија (Лондон)|Националната галерија на портрети]] . [[Категорија:Починати во 1944 година]] [[Категорија:Родени во 1868 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] n6807r3s7sq8wf0lkwgt4cdie31pyst 0 1295380 4800662 4774199 2022-08-09T10:17:57Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:MariaMorrisNovaScotiaArchives.png|мини|Марија Морис Милер]] '''Марија Морис Милер''' (1813–1875) беше канадска уметница од Халифакс, [[Нова Шкотска]] која е позната по нејзините ботанички слики и илустрации.Таа ја претставила својата работа на [[Кралица Викторија|кралицата Викторија]] и добила кралско покровителство доживотно.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://archive.org/details/womenofcanadathe00unse|title=Women of Canada : their life and work / compiled by the National Council of Women of Canada at the request of the Hon. Sydney Fisher for distribution at the Paris International Exhibition, 1900.|publisher=s.n.}}</ref> Таа е и првата професионална жена уметник во Нова Шкотска, препознаена во својата област за време на нејзините активни години во кариерата.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/maria-morris-miller/|title=Maria Morris Miller|work=thecanadianencyclopedia.ca|accessdate=2018-03-31}}</ref> Таа работела со научници и владини функционери, добивајќи ги нејзините признанија како „Одубон на новошкотски полски цвеќиња“.<ref name="journals.msvu.ca">http://journals.msvu.ca/index.php/atlantis/article/viewFile/4155/3399</ref> == Кариера == Родена во семејство од средна класа, мајката на Милер Сибила ја охрабрила да научи за уметноста.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=kAS6AAAAIAAJ&q=Maria+Morris+Miller|title=Social History|publisher=University of Ottawa Press|year=1997|volume=30|page=11}}</ref> Милер го проучувала својот занает во Халифакс под менторство на еден британски сликар по име L'Estrange. Студирала и со В.Х. Џонс, Бостонец кој предавал на колеџот Далхузи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://books.google.com/books?id=UgrrAAAAMAAJ&q=Maria+Morris+Miller|title=From Women's Eyes: Women Painters in Canada : Agnes Etherington Art Centre, Queen's University, Kingston, 12 Dec. 1975 to 1 Feb. 1976|last=Farr|first=Dorothy|last2=Luckyj|first2=Natalie|year=1975|publisher=Agnes Etherington Art Centre}}</ref> Во 1830 година, таа почнала да нуди часови по цртање на студентки што и дало одредена финансиска независност.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=4LW7y8EQQUcC&q=Maria+Morris+Miller&pg=PA24|title=Rethinking Professionalism: Women and Art in Canada, 1850–1970|last=Huneault|first=Kristina|last2=Anderson|first2=Janice|date=2012-04-11|isbn=978-0-7735-8683-3}}</ref><ref name="books.google.ca">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=W9DpsO-tjKYC&q=Maria+Morris+Miller|title=Canadian families: Diversity, conflict and change|last=Duffy|first=Ann|last2=Mandell|first2=Nancy|year=2000|isbn=978-0-7747-3629-9}}</ref> Севернобританското друштво на Халифакс ја почестил со титулата „Сликар на годината“ во 1836 година.<ref name="nsgallery">{{Наведена мрежна страница|url=https://artgalleryofnovascotia.ca/maria-morris-miller/|title=Maria Morris Miller &#124; Art Gallery of Nova Scotia|work=artgalleryofnovascotia.ca}}</ref> Набргу потоа, секретарот за земјоделство и ботаничар на Нова Шкотска, Титус Смит, побарал од Милер да наслика серија платна на кои се прикажани локални диви цвеќиња. Тој и донел примероци кои таа брзо морала да ги овековечи, пред растенијата да се расипат.<ref name="journals.msvu.ca">http://journals.msvu.ca/index.php/atlantis/article/viewFile/4155/3399</ref> Во текот на средината на 1830-тите, потпомогнат од научниот придонес на Смит, Милер направила голем број цртежи во водени бои кои подоцна завршиле на важна уметничка изложба на Халифакс во 1848 година.<ref name="nsgallery">{{Наведена мрежна страница|url=https://artgalleryofnovascotia.ca/maria-morris-miller/|title=Maria Morris Miller &#124; Art Gallery of Nova Scotia|work=artgalleryofnovascotia.ca}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://artgalleryofnovascotia.ca/maria-morris-miller/ "Maria Morris Miller &#x7C; Art Gallery of Nova Scotia"]. ''artgalleryofnovascotia.ca''.</cite></ref> Смит дала ботанички описи за првиот каталог на обоени [[Литографија|литографии]] на Милер насловен ''Диви цвеќиња на Нова Шкотска''.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/wildflowersofnov00mill|title=Wild Flowers of Nova Scotia|last=Miller|first=Maria E.|publisher=C.H. Belcher|year=1840|quote=Maria Morris Miller.}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/cu31924028900468|title=The Camden Colony ; Or, the Seed of the Righteous: A Story of the United Empire Loyalists : With Genealogical Tables|last=Bowman Tucker|first=W.|publisher=J. Lovell & Son|year=1908|quote=Maria Morris Miller.}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.biographi.ca/en/bio.php?id_nbr=5175|title=Biography – MORRIS, MARIA FRANCES ANN – Volume X (1871–1880) – Dictionary of Canadian Biography|work=www.biographi.ca}}</ref> Издадена е во 1840 година од лондонски продавач на книги и локален издавач, со финансиска поддршка на поручник-гувернерот на покраината, Сер Колин Кембел. Следеле уште две групи литографии во 1853 и 1866 година. Втората публикација исто така беше издадена како ''Диви цвеќиња на Нова Шкотска''. Третиот каталог бил насловен ''Диви цвеќиња на Нова Шкотска и Њу Бранзвик'' и беше нотиран од Џорџ Лосон, ботаничар кој го основал Ботаничкото друштво на Канада.<ref name="nsgallery">{{Наведена мрежна страница|url=https://artgalleryofnovascotia.ca/maria-morris-miller/|title=Maria Morris Miller &#124; Art Gallery of Nova Scotia|work=artgalleryofnovascotia.ca}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://artgalleryofnovascotia.ca/maria-morris-miller/ "Maria Morris Miller &#x7C; Art Gallery of Nova Scotia"]. ''artgalleryofnovascotia.ca''.</cite></ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.google.ca/search?q=Maria+Morris+Miller&rlz=1C1CHBF_enCA703CA703&tbm=bks&ei=YgrAWuLnGoS9jwTYqKuYDw&start=10&sa=N&biw=907&bih=425&dpr=1.5|title=Maria Morris Miller – Google Search|work=www.google.ca}}</ref> Во 1867 година, првата серија била повторно издадена со нов наслов, ''Диви цвеќиња на британската Северна Америка''. Со своите четири каталози, Милер успеала да документира 22 родни растенија, во време кога имало зголемен интерес за природната историја.<ref name="nsgallery" /><ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/atlanticcanadare0000conr|title=Atlantic Canada: A Region in the Making|last=Conrad|first=Margaret|last2=Hiller|first2=James|publisher=Oxford University Press|year=2001|isbn=978-0-19-541044-0|quote=Maria Morris Miller.|url-access=registration}}</ref> Во 1862 година, Милер учествувала на меѓународна изложба во [[Лондон]], [[Англија]]. Иако нејзините цртежи пристигнале предоцна за да биде дел од натпреварот, таа добила позитивни критики во англискиот печат.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://cwahi.concordia.ca/sources/artists/displayArtist.php?ID_artist=70|title=Canadian Women Artists History Initiative : Artist Database : Artists : MILLER, Maria Frances Ann (Morris)|work=cwahi.concordia.ca}}</ref> Во 1867 година, копија од нејзините ботанички слики биле изложени на изложбата во Париз. Делата на Милер се дел од постојаната колекција во Уметничката галерија на Нова Шкотска, најголемиот уметнички музеј во Атлантик Канада.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://artgalleryofnovascotia.ca/collection/permanent|title=Permanent Collection &#124; Art Gallery of Nova Scotia|work=artgalleryofnovascotia.ca}}</ref> Други слики и литографии се во сопственост на Природонаучниот музеј на Нова Шкотска, исто така сместен во Халифакс. Националната галерија на Канада на [[Отава]] има и некои од нејзините литографии, кои припаѓаат на сериите од 1840 и 1853 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.gallery.ca/collection/artist/maria-morris-miller|title=Maria Morris Miller|work=www.gallery.ca}}</ref> Исто така, писателка, Милер објавила том поезија, ''Метрични размислувања'', со нејзината сестра Кетрин во 1856 година.<ref>{{Наведена книга|url=https://archive.org/details/metricalmusings00morrgoog|title=Metrical Musings|last=Morris|first=Maria|date=September 12, 1856|publisher=R. Craighead, Printer|quote=Metrical musings morris.|via=Internet Archive}}</ref> == Личен живот == Повеќето записи покажуваат дека Марија Морис Милер е родена во 1813 година во Халифакс, Нова Шкотска, ќерка на капетанот Гај Морис и Сибила Амелија Марија Софија Легет. Нејзиниот татко, кој бил потомок на Чарлс Морис, починал кога Марија била мало дете. (Можеби е и родена во 1810 година во Кантри пристаниште, Нова Шкотска со нејзината мајка преселувајќи го семејството во Халифакс по смртта на нејзиниот татко во 1813 година. ) Во 1840 година, Марија Морис Милер се омажила за Гарет Трафалгар Нелсон Милер, син на Гарет Милер и Кетрин Пернет, која била ќерка на Џозеф Пернет. Марија Морис Милер и нејзиниот сопруг имаа пет деца.<ref name="books.google.ca">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=W9DpsO-tjKYC&q=Maria+Morris+Miller|title=Canadian families: Diversity, conflict and change|last=Duffy|first=Ann|last2=Mandell|first2=Nancy|year=2000|isbn=978-0-7747-3629-9}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDuffyMandell2000">Duffy, Ann; Mandell, Nancy (2000). [https://books.google.com/books?id=W9DpsO-tjKYC&q=Maria+Morris+Miller ''Canadian families: Diversity, conflict and change'']. [[ISBN]]&nbsp;[[Специјални: Извори на книги/978-0-7747-3629-9|<bdi>978-0-7747-3629-9</bdi>]].</cite></ref> Таа почина во Халифакс во 1875 година. == Галерија == <gallery widths="180px" heights="180px" perrow="4"> Податотека:Wild Flowers of Nova Scotia Epigoea repens. May Flower (Plate I).jpg|''Диви цвеќиња на Нова Шкотска: Epigaea repens. Мајски цвет (Плоча I)'', 1840 година, [[National Gallery of Canada|Национална галерија на Канада]] Податотека:Wild Flowers of Nova Scotia Sarracenia purpurea. Indian Cup (Plate IV).jpg|''Диви цвеќиња на Нова Шкотска: Sarracenia purpurea. Индиски куп (плоча IV)'', 1840 година, [[National Gallery of Canada|Национална галерија на Канада]] </gallery> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * * [http://cwahi.concordia.ca/sources/artists/displayArtist.php?ID_artist=70 Влез од Иницијативата за историја на женски уметници од Канада], Универзитетот Конкордија * [https://www.artgalleryofnovascotia.ca/exhibitions/maria-morris-nova-scotian-garland Марија Морис: Нова Шкотска Гарланд], изложба 2009–2010 во Уметничката галерија на Нова Шкотска * [http://collectionscanada.gc.ca/pam_archives/index.php?fuseaction=genitem.displayItem&lang=eng&rec_nbr=3835297&rec_nbr_list=3701204,2810829,3835297 Wild Flowers of Nova Scotia од Марија Морис], албум со оригинални уметнички дела чуван од Библиотека и Архива Канада * [https://www.gallery.ca/collection/artist/maria-morris-miller Галерија Марија Морис Милери] во Националната галерија на Канада {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 1875 година]] [[Категорија:Родени во 1813 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] mm4tk4zkethau09imn8a8bkq1hpzewl 0 1295382 4800491 4746383 2022-08-09T09:57:42Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Видосава Ковачевиќ | портрет = | px = 250п | опис = | родено-име = | роден-дата = [[15 мај]] [[1889]] | роден-место = [[Белград]], [[знаме|Кралство Србија]] | починал-дата = [[11 септември]] [[1913]] | починал-место = [[Белград]], [[знаме|Кралство Србија]] | починал-причина = | националност = [[Србинка]] | познат = | занимање = сликарка | сопружник = | татко = | мајка = | родители = | роднини = | деца = }} '''Видосава Ковачевиќ''' ([[Белград]], 15 мај 1889 - [[Белград]], 11 септември 1913), била српска сликарка, една од првите српски сликари која се школувала во [[Париз]]. Таа му припаѓала на кругот на творци од почетокот на 20-от век, собрани околу Уметничкото-занаетчиско училиште и професорите [[Ристo Вукановиќ|Риста]] и [[Бета Вукановиќ]], како и [[Марко Мурат]]. Творела во краток период, од 1905 до 1913 година, за кој го преминала патот од [[Реализам (сликарство)|реализ]]мот до [[Импресионизам|импресионизмот]]. Благодарение на интензивниот колорит и енергичен сликарски гест, во последните дела нејзиното сликарство се приближува кон [[Експресионизам|експресионизмот]].<ref name="Arte">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arte.rs/sr/umetnici/vidosava_kovacevic-4174/vesti/slike_vidosave_kovacevic_1889_1913-6636/|title=Slike Vidosave Kovačević (1889 - 1913)|date=10. 5. 2011|work=Arte|publisher=Arte Media d.o.o.|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> == Биографија == Видосава Ковачевиќ е родена во 1889 година во угледно белградско семејство.<ref name="Arte">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arte.rs/sr/umetnici/vidosava_kovacevic-4174/vesti/slike_vidosave_kovacevic_1889_1913-6636/|title=Slike Vidosave Kovačević (1889 - 1913)|date=10. 5. 2011|work=Arte|publisher=Arte Media d.o.o.|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> Нејзините родители биле српскиот историчар и политичар Љубомир Ковачевиќ и неговата сопруга Драгиња Драга.<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> Имале шест деца. Синот Владета, кој во 1912 година загинал во [[Битка кај Куманово (1912)|Кумановската битка]] и пет ќерки, од кои едната била Милица Ракиќ, сопруга на поетот [[Милан Ракиќ]], тогашниот конзул во [[Приштина]].<ref>{{Наведено списание|title=istorija koju niste ucili u školi - svi su plakali osim oca|url=https://wannabemagazine.com/istorija-koju-niste-ucili-u-skoli-svi-su-plakali-osim-oca/|journal=Wannabe magazine|access-date=23. 11. 2019}}</ref> Сите нивни деца ги крстил [[Стојан Новаковиќ]], тогашниот претседател на [[Српска академија на науките и уметностите|Српската академија на науките]] и еден од најпознатите српски интелектуалци.<ref name="GLAS">{{Наведено списание|last=Lazović|first=M.|date=9. 10. 2000|title=Najlepši talenat srpske moderne|url=http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/10/10/srpski/K00100903.shtm|journal=GLAS JAVNOSTI|access-date=23. 11. 2019}}</ref> Школувањето го започнала во 1895 година во основното Ваташко училиште <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.beogard.com/2016/09/najstarija-skola-u-beogradu-i-srbiji.html|title=Najstarija škola u Beogradu i Srbiji|date=21. 9. 2016|work=Beogard - Blog za odbranu Beograda od zaborava i nekulture|archive-url=https://web.archive.org/web/20190810014434/http://www.beogard.com/2016/09/najstarija-skola-u-beogradu-i-srbiji.html|archive-date=10. 08. 2019|accessdate=23. 11. 2019}}</ref>, а потоа го завршила Женското училиште (1899—1905), каде наставник по цртање и бил сликарот Риста Вукановиќ. На негова сугестија во 1903 година посетувала часови по цртање, а уметничкото образование го започнала во 1905 година на Уметничко-занаетчиското училиште во Белград.<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> === Студии по уметност === Во уметничко-занаетчиското училиште на Видосава и предавале водечките српски сликари од тоа време, Марко Мурат, Риста и Бета Вукановиќ, Драгутин Инкиостри и [[Ѓорѓе Јовановиќ]]. Завршила општ курс (1905-1906), специјален курс по сликарство (1906-1909), курс за учители по цртање и убаво пишување (1909-1910) и стекнала највисоко уметничко образование во тогашна [[Србија]]. Летните распусти (1909-1911) ги поминувала со сестра ѝ Милица во Приштина. Во Белград сликала во природа, понекогаш со група уметници собрани околу [[Коста Миличевиќ]], а најчесто со Ана Маринковиќ со која студирала. Во февруари 1912 година заминала во Париз да го продолжи своето школување. Неколку месеци го посетувала приватното училиште Роси и Академијата Жилијен, а во септември 1912 година конкурирала на Шчилиштето за убави уметности. На приемниот испит била осма од 120 кандидати и единствена меѓу примените кандидати од [[Јужни Словени|јужнословенските]] простори. === Ненадејна смрт === Во ноември 1912 година се вратила во Белград поради смртта на нејзиниот брат Владета Ковачевиќ. По пат се разболела од грип, кој го добила во Гаторија на француско-шпанската граница, каде го поминала летото. Заминала во [[Ница]] да се опорави, но се врати во Белград и починала од галопирачка [[туберкулоза]],<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> набргу откако истата болест ја однела и нејзината сестра Јела.<ref name="GLAS">{{Наведено списание|last=Lazović|first=M.|date=9. 10. 2000|title=Najlepši talenat srpske moderne|url=http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/10/10/srpski/K00100903.shtm|journal=GLAS JAVNOSTI|access-date=23. 11. 2019}}</ref> == Сликарска работа == [[Податотека:Vidosava_Kovačević_-_Head_of_a_Girl_-_Google_Art_Project.jpg|десно|мини|323x323пкс| Главата ''на девојка'' (масло на платно, 1912) е најпознатото дело од сликарскиот опус на Видосава Ковачевиќ. Познатиот српски историчар на уметноста и уметнички критичар Лазар Трифуновиќ оваа слика на Видосава Ковачевиќ ја смета за ремек дело на неговата епоха <ref name="IN4S">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.in4s.net/tragicna-sudbina-velike-srpske-slikarke/?lang=lat|title=Tragična sudbina velike srpske slikarke|last=Savić|first=Predrag|work=IN4S|accessdate=23. 11. 2019}}</ref>]] Видосава Ковачевиќ е една од првите српски сликари кои се школувале во Париз. Нејзиниот сликарски развој се движеше од училишни поуки во стилот на академизмот, преку сецесиска стилизација, работа во ленер, својствен за [[Импресионизам|импресионистите]], до фаза [[Експресионизам|на експресивен]] колорит и силен потег.<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> Таа припаѓала на првата генерација српски ликовни уметници која успеала во целост да го надминат конзервативниот академизам на 19-от век и без пробелеми кореспондира со најсовремените тенденции на европската култура. Еминентниот српски историчар на уметноста и уметнички критичар Лазар Трифуновиќ за Видосава вели дека е „еден од најубавите таленти на српската модерна“.<ref name="GLAS">{{Наведено списание|last=Lazović|first=M.|date=9. 10. 2000|title=Najlepši talenat srpske moderne|url=http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/10/10/srpski/K00100903.shtm|journal=GLAS JAVNOSTI|access-date=23. 11. 2019}}</ref> === Прва фаза === Стручното образование Видосава го започнала во 1905 година во Уметничко-занаетчиското училиште во Белград. На оваа фаза од школувањето припаѓаат цртежи, [[акварел]]и, [[Маслено сликарство|масла на платно]] и везови создадени во период помеѓу 1905 и 1910 година. На делата создадени во текот на школувањето се препознава наставната програма на училиштето и големото влијание на професорите - минхенските ученици и првите српски [[Модернизам|модернисти]],<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> Риста и Бете Вукановиќ и Марко Мурат. Овие дела сведочат за цртачкото созревање и постепениот премин од традиционалниот ликовен јазик кон помодерни и послободни решенија.<ref name="Spomen-zbirka Pavla Beljanskog">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|title=Vidosava Kovačević|work=Zvanična prezentacija|publisher=Spomen-zbirka Pavla Beljanskog|archive-url=https://web.archive.org/web/20191201053813/http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|archive-date=01. 12. 2019|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> Делата од тој период се одликуваат со сигурни цртежи, студиозност, исклучителна смисла за композиција и добро совладана анатомија. Таа, исто така, покажала и исклучително чувство за вајарство, но портретното сликарство останало доминантен жанр до крајот на нејзиниот живот. Ликовите ги поставувала на темна позадина, занимавајќи се исклучиво со реалистична обработка на светлото лице. Со јасна и детална обработка на физиономијата, останала во рамките на поуката на академизмот.<ref name="Српски биографски речник" /> === Втора фаза === Делата насликани во Белград, непосредно по завршувањето на школувањето и оние кои ги сликала во текот на престојот во Париз припаѓаат на втората фаза од нејзиното творештво . Во овој период, кој траел само две години (1911-1912), таа трагала по личен ликовен израз. Под влијание на [[Коста Миличевиќ]] го ослободувала потегот, внесувала побогат колорит и ја расветлувала палетата. Посебно внимание посветила на психологијата на личноста, карактерологијата на движењето, емоционалноста и душевната состојба.<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> На нив може да се види осамостојување на сликарскиот јазик на младата уметничка и издвојување на потезите како основен носител на сликарскиот израз. Во овој период Видосава Ковачевиќ го достигна врвот на својот ликовен јазик и стил, а делата од оваа фаза можат да се сметаат за највредни достигнувања на нејзиниот опус. Меѓу нив, најзначајни се: ''Студија за портрет'', ''Банаќанин'', ''Предел од мост'', П''лажа'' и Г''лава на девојче'' .<ref name="Spomen-zbirka Pavla Beljanskog">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|title=Vidosava Kovačević|work=Zvanična prezentacija|publisher=Spomen-zbirka Pavla Beljanskog|archive-url=https://web.archive.org/web/20191201053813/http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|archive-date=01. 12. 2019|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> == Изложби == Видосава Ковачевиќ изложувала на годишните изложби Уметничко-занаетчиското училиште во Белград, организирани во периодот од 1908 до 1911 година. За време на живот немала самостојна изложба. Нејзините дела се прикажани во рамки на Првата изложба на дела на ''Здружението на воени сликари и вајари 1912-1918'', во 1940 година во Белград. Во изложбата посветена на српското сликарство од првата половина на 20-от век и жените во српското сликарство била вклучена дури во 70-тите години на 20-от век. Изложбите биле организирани во Белград, Москва и низ тогашната [[Социјалистичка Република Србија]]. Во 2007 година нејзините дела биле изложени во рамките на изложбата ''„Импресионизмот во Србија“'', во Галеријата за современи ликовни уметности во Ниш, заедно со делата на уште петнаесет други најистакнати сликари, претставници на овој правец во српското сликарство.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.b92.net/kultura/vesti.php?nav_category=270&yyyy=2007&mm=08&dd=14&nav_id=259205|title=Impresionizam u Srbiji|date=14. 8. 2007|access-date=23. 11. 2019|agency=b92}}</ref> Ретроспективни изложби: * Националниот музеј во Ваљево (1988) * Спомен збирка на Павле Бељански (2000) <ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> * Народен музеј во Зрењанин (2011) <ref name="Arte">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arte.rs/sr/umetnici/vidosava_kovacevic-4174/vesti/slike_vidosave_kovacevic_1889_1913-6636/|title=Slike Vidosave Kovačević (1889 - 1913)|date=10. 5. 2011|work=Arte|publisher=Arte Media d.o.o.|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> == Ревалоризација на делото на Видосава Ковачевиќ == [[Податотека:Vidosava_Kovačević_(1889-1913)_-_Ciganka,_1910.jpg|мини|''Циганка'', 1910 година]] Видисава Ковачевиќ починала многу млада, на 24-годишна возраст, кога нејзината сликарска работа била во зародиш. Поради тоа не успеала да се позиционира меѓу српските сликари. Големиот број на дела биле изгубени во [[Прва светска војна|Првата светска војна]], а некои од најдобрите ги однесела во Париз,<ref name="Српски биографски речник">{{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|location=Нови Сад|access-date=23. 11. 2019}}</ref> така штоскоро паднала во заборав. Клучна улога во ревалоризација на нејзиното творештво одиграл Павле Бељански, српски дипломат и познат колекционер. Знаејќи за неговата страст за колекционерство, Милица Ракиќ му ги покажала сликите од нејзината рано почината сестра, а тој со префинето чувство во нив открил уметничка со специфични вредности, која заслужува да влезе во неговата антологија. Формирајќи своја колекција и отварајќи ја за јавноста, Павле Бељански во борбата за подобро и поправилно оценување на националната уметност на дваесеттиот век ја вовел една дотогаш речиси непозната сликарка Видосава Ковачевиќ.<ref name="Spomen-zbirka Pavla Beljanskog">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|title=Vidosava Kovačević|work=Zvanična prezentacija|publisher=Spomen-zbirka Pavla Beljanskog|archive-url=https://web.archive.org/web/20191201053813/http://www.pavle-beljanski.museum/prikaz-autora-pojedinacan.php?autor=13|archive-date=01. 12. 2019|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> === Сликарскиот опус на Видосава Ковачевиќ === Денес делата на Видосава Ковачевиќ се чуваат во МСпомен збирката на Павле Бељански, [[Галерија на матица српска|Галеријата на Матица српска]] во Нови Сад, Уметничката галерија „Надежда Петровиќ“ во Чачак, Народниот музеј во Ваљево, [[Народен музеј на Србија|Народниот музеј во Белград]] и Музејот на град Белград и нејзиното семејството.<ref name="Arte">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.arte.rs/sr/umetnici/vidosava_kovacevic-4174/vesti/slike_vidosave_kovacevic_1889_1913-6636/|title=Slike Vidosave Kovačević (1889 - 1913)|date=10. 5. 2011|work=Arte|publisher=Arte Media d.o.o.|accessdate=23. 11. 2019}}</ref> === Најзначајни дела === {{refbegin|2}} * ''Фриз на паун'' (1907/8, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Фриз на лебед'' (1907/8, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Фриз на фазан'' (1907/8, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Двор во Топчидер'' (1908, Музеј на град Белград) * ''Портрет на Оливера Ковачевиќ'' (1908, приватна сопственост) * ''Глава на девојка'' (1909, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Женски портрет'' (1909, Спомен-збирка Павла Бељанског) * ''Студија старице'' (1910, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Ковачи'' (1910, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Девојка у ентеријеру'' (1910, Музеј на град Белград) * ''Портрет на селанец со шајкача'' (1910, Музеј на град Белград) * ''Девојченце во сино — Мирзача'' (1910, Музеј на град Белград) * ''Портрет на циганка'' (1910, Музеј на град Белград) * ''Муслиманка во градина'' (1910, Музеј на град Белград) * ''Портрет на момче'' (1910, Народни музеј у Београду) * ''Млада жена со црн вел'' (1910, Народни музеј у Београду) * ''Портрет на старица во црно'' (1910, Народен музеј во Белград) * ''Портрет на млада жена во сино'' (1910, Народен музеј во Белград) * ''Портрет на Томе Гаваз'' (1910, приватна сопственост) * ''Старица'' (1910, приватна сопственост) * ''Мртва природа'' (1911, Народен музеј во Белград) * ''Топчидер'' (1911, Музеј на град Белград) * ''Банаќанин'' (1911, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Кровови'' (1911, Спомен-збирка на Павле Бељански) * ''Пејзаж'' (1911, Сомен-збирка на Павле Бељански) * ''Портрет на жена со шешир'' — Автопортрет (1910, Уметничка галерија „Надежда Петровиќ”) * ''Портрет на девојка'' (1911, Уметничка галерија „Надежда Петровиќ”) * ''Портрет на момче'' (1911, Уметничка галерија „Надежда Петровиќ”) * ''Портрет на старца'' (1911, Народен музеј во Ваљево) * ''Портрет на Милана Ракиќ'' (1911, Галерија на Матица српска) * ''Глава на девојченце'' (1912, помен-збирка на Павле Бељански) * ''Плажа'' (1912, Народен музеј во Београд) * ''Предел со мост'' (1912, Народен музеј во Белград) {{refend}} == Наводи == {{наводи}} == Литература == * {{Наведена книга|url=http://www.riznicasrpska.net/likovnaumetnost/index.php?topic=187.0|title=Српски биографски речник. [Књ.] 5, Кв-Мао|date=2011|publisher=Матица српска|isbn=978-86-7946-085-1|location=Нови Сад|ref=harv|access-date=23. 11. 2019}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=266200327&lani=sc 266200327] * {{Наведена книга|title=Видосава Ковачевић : 1889-1913|last=Лазић|first=Бранко|date=1988|publisher=Народни музеј Ваљево|location=Ваљево|ref=harv}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=1024001446&lani=sc 1024001446] * {{Наведена книга|title=Сликарка Видосава Ковачевић : (1889-1913)|last=Симић-Миловановић|first=Зора|date=1938|ref=harv}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=141086727&lani=sc 141086727] * {{Наведена книга|title=Видосава Ковачевић и Коста Јосиповић : сећања и писма|last=Јовановић|first=Вера|date=2016|publisher=Тиски цвет|isbn=978-86-7264-078-6|location=Нови Сад|ref=harv}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=308477447&lani=sc 308477447] * {{Наведена книга|title=Шест сликарки : Надежда Петровић, Милица Зорић, Видосава Ковачевић, Зора Петровић, Лепосава Ст. Павловић, Љубица Сокић : сећања и писма|last=Јовановић|first=Вера|date=2012|publisher=Тиски цвет|isbn=978-86-7264-057-1|location=Нови Сад|ref=harv}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=269997831&lani=sc 269997831] *{{Наведена книга|title=Ликовни круг Павла Бељанског : околности и остварења|last=Јовановић|first=Вера|date=2010|publisher=Тиски цвет|isbn=978-86-7264-047-2|location=Нови Сад}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=253632007&lani=sc 253632007] * {{Наведена книга|title=Spomen-zbirka Pavla Beljanskog|date=2010|publisher=Spomen-zbirka Pavla Beljanskog|isbn=978-86-87073-28-9|location=Novi Sad|page=424|ref=harv}}&nbsp;[http://www.sr.cobiss.net/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=cobib&rid=258140679&lani=sc 258140679] == Надворешни врски == * {{Наведено списание|last=Mitrović|first=Jovana|date=2018|title=Prikazi žena u slikarstvu u prvoj polovini 20. veka i slikarstvo Anđelije Lazarević|url=http://www.knjizenstvo.rs/sr-lat/casopisi/2018/zenska-knjizevnost-i-kultura/prikazi-zena-u-slikarstvu-u-prvoj-polovini-20-veka-i-slikarstvo-andjelije-lazarevic|journal=Knjiženstvo|access-date=23. 11. 2019}} [[Категорија:Српски сликари]] [[Категорија:Починати во 1913 година]] [[Категорија:Родени во 1889 година]] [[Категорија:Жени во уметноста]] [[Категорија:Уметници од Белград]] kkelg18k6n274s03rspguqqq0taci52 0 1295384 4800685 4793861 2022-08-09T10:20:14Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Френсис Крашо''' ('''Френсис Фишер'''; септември 1876 - 1968) била британски сликар во масла и акварели и исто така ботанички уметник. == Биографија == Крошо е родена во [[Манчестер]] и пораснала во Северби на брегот на Јоркшир каде што нејзиниот татко Роберт Фишер бил викар.<ref name="SG2019">{{Наведена книга|title=British Women Artists. A Biographical Dictionary of 1000 Women Artists in the British Decorative Arts|last=Sara Gray|publisher=Dark River|year=2019|isbn=978 1 911121 63 3}}</ref> Студирала на Уметничката школа Скарборо и на Вестминстерската школа за уметност во Лондон, а студирала и уметност во Милано, Париз и Единбург.<ref name="SG2019" /><ref name="BuckmanVol1">{{Наведена книга|title=Artists in Britain Since 1945 Vol 1, A to L|last=David Buckman|publisher=Art Dictionaries Ltd|year=2006|isbn=0 953260 95 X}}</ref> За време на нејзиниот живот, Крашоу живеела во Витби во [[Северен Јоркшир]], Единбург, Дројтвич и подоцна во Њутн Абот во Девон.<ref name="SG2019" /> Таа сликала цвеќиња и пејсажи и во масло и во акварели и во текот на 1930-тите редовно изложуваше со Кралската шкотска академија, Кралското шкотски акварел друштво и Кралскиот институт за ликовни уметности во Глазгов.<ref name="SG2019" /> Таа, исто така, изложувала во Кралската академија во Лондон, со New English Art Club, Женскиот меѓународен уметнички клуб и била избрана за придружна членка на Royal Birmingham Society of Artists.<ref name="SG2019" /><ref name="BuckmanVol1" /> Крошо илустрирала две книги за британските цвеќиња напишани од нејзиниот татко.<ref name="SG2019" /> Првиот сопруг на Крошо починал во 1903 година по три години брак, а нејзиниот втор сопруг бил уметникот од групата Стејтс, (1864–1949), со кого се населила во Девон и каде умрела во 1968 година.<ref name="Benezit4">{{Наведена книга|title=Benezit Dictionary of Artists Volume 4 Cossintino-Dyck|publisher=Editions Grund, Paris|year=2006|isbn=2 7000 3074 5}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1968 година]] [[Категорија:Родени во 1876 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] lxh572o9sepxjj3y3zo6ovkn77bzxir 0 1295393 4800692 4747147 2022-08-09T10:20:40Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki '''Ширли Гејл Крос''' (27 август 1915 година, [[Оклахома]] - 14 јули 2008 година, Источен Сендвич, Масачусетс) била американски ботаничар, ботанички илустратор и конзерватор.<ref name="CCT">{{Наведени вести|url=https://www.capecodtimes.com/article/20080723/OBITS02/807230344|title=Obituary. Dr Shirley G. Cross, 92|date=July 23, 2008|work=Cape Cod Times (capecodtimes.com)}}</ref> == Биографија == Ширли Гејл пораснала во Глостер и Марблхед и дипломирала на Државниот колеџ во Масачусетс (преименуван во 1947 година во Универзитетот во Масачусетс Амхерст). На колеџот Редклиф, таа го добила својот докторат. во 1939 година<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://kiki.huh.harvard.edu/databases/botanist_search.php?mode=details&id=81010|title=Gale, Shirley — Index of Botanists|work=Harvard University Herbaria & Libraries}}</ref> со ML Fernald како нејзин раководител на тезата.<ref name="CCT">{{Наведени вести|url=https://www.capecodtimes.com/article/20080723/OBITS02/807230344|title=Obituary. Dr Shirley G. Cross, 92|date=July 23, 2008|work=Cape Cod Times (capecodtimes.com)}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.capecodtimes.com/article/20080723/OBITS02/807230344 "Obituary. Dr Shirley G. Cross, 92"]. ''Cape Cod Times (capecodtimes.com)''. July 23, 2008.</cite></ref> Во 1941 година се омажила за Честер „Чет“ Е. Крос (1913–1988), нејзин соученик кој добил докторат. во палеоботаниката од Харвард. Двојката се преселила во историскиот округ Спринг Хил во Сендвич, Масачусетс, каде што поседувале и одгледувале три мочуришта од брусница за да снабдуваат брусница за пазарот на свежо овошје. Тие продолжиле да одгледуваат брусница до кратко пред смртта на Чет Крос.<ref name="CCT">{{Наведени вести|url=https://www.capecodtimes.com/article/20080723/OBITS02/807230344|title=Obituary. Dr Shirley G. Cross, 92|date=July 23, 2008|work=Cape Cod Times (capecodtimes.com)}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.capecodtimes.com/article/20080723/OBITS02/807230344 "Obituary. Dr Shirley G. Cross, 92"]. ''Cape Cod Times (capecodtimes.com)''. July 23, 2008.</cite></ref> Таа и Гордон Дилон ги нацртале илустрациите за книгата на Едит Скаман<ref>{{Наведено списание|last=Tryon|first=Rolla M.|last2=Tryon|first2=Alice F.|year=1968|title=Edith Scamman (1882-1967)|journal=American Fern Journal|volume=58|issue=1|pages=1–4|jstor=1546270}}</ref> од 1947 година, ''папрати и папрат сојузници од Њу Хемпшир''.<ref name="Scamman1947">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Fj8lAQAAMAAJ&q=cross|title=Ferns and Fern Allies of New Hampshire|last=Edith Scamman|publisher=New Hampshire Academy of Science|year=1947|page=6|postscript=; 96 pages}}</ref> Ширли Гејл Крос ги нацртала илустрациите на ''Ринхоспора''<ref name="CCT" /> и многу од илустрациите од папрат за 8-то издание на прирачник за ботаника.<ref>{{Наведено списание|last=Bean, Ralph C.|date=September 1950|title=Review of ''The Eighth Edition of Gray's Manual of Botany'', edited by Merritt Lyndon Fernald|journal=Rhodora|volume=52|issue=621|pages=226–228|jstor=23304085}}</ref> Крос била основачки член на Друштвото Торнтон В. Бурџис и ја осмислила, дизајнирала, одгледувала и организирала градината со диви цвеќиња на Друштвото именувана во нејзина чест.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.thorntonburgess.org/Shirley-Cross-Wildflower-Garden|title=Shirley Cross Wildflower Garden|work=Thornton W. Burgess Society}}</ref> По нејзината смрт, таа останала со три сина, шест внуци и едно правнуче.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.legacy.com/obituaries/bostonglobe/obituary.aspx?n=shirley-gale-cross&pid=113963126|title=Obituary. Dr. Shirley G. Cross|date=July 23, 2008|work=The Boston Globe (legacy.com)}}</ref> == Наводи == {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Починати во 2008 година]] [[Категорија:Родени во 1915 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] autatfco319u90mb5vnjkdspd9nxwfu 0 1295395 4800666 4747146 2022-08-09T10:18:16Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki [[Податотека:Berkheya_purpurea00.jpg|мини|<center> ''Berkheya purpurea'' (DC. ) Бент. & Кука.ф. екс јарбол.</center>]] [[File:Madge_Fawkes00.jpg|мини]] '''Медлин Шарлот Фокс''' (14 декември 1880 [[Малта]] - 15 септември 1954 Блек Буртон ) била англиски ботанички илустратор. Студирала на Факултетот за ликовни уметности Слејд . За време на посетата на нејзиниот брат Валентин Фокс, кој се занимавал со земјоделство во близина на Фиксбург во [[Јужноафриканска Република|Јужна Африка]], таа ја насликала локалната флора и била наградена со Гренфел медал од Кралското хортикултурно друштво за нејзините прикази на дивите цвеќиња од [[Лесото]].<ref>"Dictionary Of British And Irish Botanists and Horticulturists" - Ray Desmond</ref> <ref>Veld and Flora v.68, 1982, 93-94. Bothalia v.15, 1985, 637-38, portrait</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.plantillustrations.org/artist.php?id_artist=1931 Илустрации за растенија] [[Категорија:Починати во 1954 година]] [[Категорија:Родени во 1880 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] tc8xz74a6uiduj8yenh5k8x258l53wz 0 1295398 4800669 4747145 2022-08-09T10:18:28Z Bjankuloski06 332 [[У:КМ|КМ]]: [[Категорија:Жени уметници]] → [[Категорија:Жени-уметници]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Научник|website=}}'''Мина Ферналд''' (1860–1954) била американски ботанички уметник. Нејзините теми беа главно пејзажи и диви цвеќиња. Таа доби награди за нејзината уметност и медал за работа со [[Црвен крст и Црвена полумесечина|Црвениот крст]] за време на [[Прва светска војна|Првата светска војна]]. Таа е родена како Мина Роуз Сајмон во Балтимор во 1860 година и била роднина на ботаничарката Мерит Ферналд.<ref name="Atlas_Obscura">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.atlasobscura.com/articles/florida-wildflowers|title=Found: A Lost Painting Collection of Florida Wildflowers|last=Laskow|first=Sarah|work=Atlas Obscura|accessdate=2 January 2019}}</ref> Таа првично живеела во [[Мериленд]], а потоа накратко во [[Пенсилванија]], но поголемиот дел од животот го поминала во [[Масачусетс]]. По образованието во Германија, таа тренирала на Институтот во Мериленд под Хју Њуел од Американското друштво за акварел. Работата на Ферналд била изложена во Амхерст, Масачусетс. Таа го придружувала својот сопруг (Хенри Торси Ферналд, оженет на 9 јуни 1890 година)<ref name="Henry Torsey Fernald papers">{{Наведена мрежна страница|url=http://scua.library.umass.edu/umarmot/fernald-henry-t/|title=Henry T. Fernald Papers 1881-1955|work=Special Collections and University Archives, W.E.B. Du Bois Library.|publisher=University of Massachusetts Amherst|accessdate=2 January 2019}}</ref> при преселувањето од Масачусетс во Винтер Парк, Флорида во 1924 година, кога тој се пензионирал. Таа освоила многу награди на изложбата во Централна Флорида и на изложбите на Федерацијата за уметност на Флорида. Имаа три деца. Таа ги донирала своите акварели на Хербариумот на Универзитетот во Флорида во 1942 година и тие сега се курирани во Природонаучниот музеј на Флорида.<ref name="Florida Museum 2018">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.floridamuseum.ufl.edu/science/watercolor-collection-features-hundreds-of-florida-plants/|title=Forgotten for decades, rediscovered watercolor collection features hundreds of Florida plants|last=Marchese|first=Halle|work=Florida Museum|accessdate=2 January 2019}}</ref> Во колекцијата има околу 320 акварели.<ref name="U-Florida_paintings-collection">{{Наведена мрежна страница|url=https://ufdc.ufl.edu/watercolors/all|title=Minna R. Fernald collection of paintings of Florida wildflowers|work=George A. Smathers Library Homepage|publisher=University of Florida|accessdate=27 July 2019}}</ref> Како и ботаничката прецизност на сликите, што бара од неа да студира на терен, тие се важни како евиденција за родната флора на Флорида пред значителната урбанизација и користењето на земјоделското земјиште.<ref name="Florida Museum 2018">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.floridamuseum.ufl.edu/science/watercolor-collection-features-hundreds-of-florida-plants/|title=Forgotten for decades, rediscovered watercolor collection features hundreds of Florida plants|last=Marchese|first=Halle|work=Florida Museum|accessdate=2 January 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMarchese">Marchese, Halle. [https://www.floridamuseum.ufl.edu/science/watercolor-collection-features-hundreds-of-florida-plants/ "Forgotten for decades, rediscovered watercolor collection features hundreds of Florida plants"]. ''Florida Museum''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2 January</span> 2019</span>.</cite></ref> Ферналд починала во 1954 година. == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1954 година]] [[Категорија:Родени во 1860 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] ol34xraoe9w5lnzhszpuhqkbsxgtmf3 0 1295404 4800558 4746320 2022-08-09T10:03:43Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Милица Лукиќ''' родена (1959) година е иновативни српски уметник која во последни две децении работи на уметнички проекти со интегрирање на фотографија и видео во вајарските проекти - реализирајќи ги делата безлично во метали и индустрија 'in sitо'<ref>[https://mpu.rs/zbornik/pdf/stampana_izdanja/zbornik-10-2014-mpu.pdf Биографија на mpu.rs]</ref>. ==Реализирани изложбени проекти== Проектот 'Бродотехника' [[1995]], во реализиран во соработка и со спонзорство на 'Бродотехника', бродоградилиштето од [[Белград]], а потпомогнат од фондот на [[Џорџ Сорос]] [[Фондот на отворено општество]]; Изложба во Културниот центар на Белград 1[[995]]; Дела во колекцијата 'Fundacio Bancaixa' од [[Валенсија]], П годинарва награда за скулптура 1995 година; Втора награда за скулптура [[1997]] година во колекција 'Union Fenosa' во [[Короња]]; Откупна награда на 'VI Mostra' [[1999]] година од музејот MACUF во [[Мадрид]]; Проектот 'SartidArt' [[1997]] година, кој бил финансиран и реалиѕиран со помош на индустриската корпорација 'Sartid' ('US Steel Corp.'); Изложба во'Circulo de Bellas Artes' (во халата 'Juana Mordo') во Мадрид [[1998]] година; 'Cityproject' кој траел од [[1999]]-[[2009]] година со спонзорство на [[Кодак]], со студиите на CITE [[Париз]] и студиите на 'ACME' [[Лондон]]; Реализирана излоѓба во Музејот на современата уметност, Салон на Музеите, Белград [[2000]] година; Изложба во 'Итака' [[Њујорк]] [[2003]] година; Изложба во 'Cite Internationale Des Arts', Париз [[2004]] година. Во индустриските погони на Валенсија во тек на [[2007]] и [[2008]] година е реалиѕирана серија скулптури за колекцијата 'Ритам на Валенсија' кои се претставени на изложбата во'Temple Romà.Vic' во Барселона. Автор е на книга на есеи 'Конверзии' која е публикувана [[2009]] година; Автор на предговорот (вовед) со есеј во 'Putting It Together' од [[Ричард Декон]] во[[2000]] година. ==Наводи== {{наводи}} [[Категорија:Српски уметници]] f4qxysinlgjixr8xiyo57y0rzsbk4ef 0 1295424 4800555 4772343 2022-08-09T10:03:34Z Bjankuloski06 332 /* Работа */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Наводи|30em}}{{Наводи|30em}}'''Маргарет Роско''' (1786 – 1840) била англиска ботаничка илустраторка и авторка од почетокот на 19 век. Таа била мајка на Маргарет Сендбах и сопруга на Едвард Роско. == Работа == Роско илустрирала плочи во ботаничкото дело на Вилијам Роско ''Монандријански растенија од редот Scitamineae: главно извлечени од живи примероци во ботаничките градини во Ливерпул''.<ref name="RossBay">{{Наведена мрежна страница|url=http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/|title=Margaret Roscoe|work=www.rossbayvilla.org|publisher=Ross Bay Villa Historic House Museum|accessdate=9 May 2016}}</ref> Нејзината сестра г-ѓа Џејмс Диксон исто така го илустрирала ова ботаничко дело.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/94880|title=Monandrian plants of the order Scitamineae :chiefly drawn from living specimens in the botanic garden at Liverpool, arranged according to the system of Linnaeus with descriptions and observations /|last=Roscoe|first=William|publisher=George Smith|year=1828|location=Liverpool, UK|pages=8|doi=10.5962/bhl.title.43734}}</ref> Таа продолжила да пишува и илустрира ''Цветни илустрации на годишните времиња''.<ref name="Roscoe1831">{{Наведена книга|url=https://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/7758#/summary|title=Floral illustrations of the seasons, consisting of the most beautiful, hardy and rare herbaceous plants cultivated in the flower garden, from drawings|last=Roscoe|first=Margaret|date=1831|publisher=Robert Havell|location=London|access-date=9 May 2016}}</ref> Плоча од ова дело било изложена на изложбата „Портрети на една градина, Бруклинска ботаничка градина флорилегиум“ во 2012 година одржана во Институтот за ботаничка документација Хант.<ref name="Hunt2012">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.huntbotanical.org/exhibitions/show.php?15|title=Portraits of a Garden, Brooklyn Botanic Garden Florilegium|work=www.huntbotanical.org|publisher=Hunt Institute for Botanical Documentation|accessdate=9 May 2016}}</ref> Делото на Роско ''Цветни илустрации на годишните времиња'' било врежано од мајсторот акватинтист Роберт Хавел. Оваа книга имала 55 страници исполнети со илустрации и рачно обоени и испечатени.<ref name="RossBay">{{Наведена мрежна страница|url=http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/|title=Margaret Roscoe|work=www.rossbayvilla.org|publisher=Ross Bay Villa Historic House Museum|accessdate=9 May 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/ "Margaret Roscoe"]. ''www.rossbayvilla.org''. Ross Bay Villa Historic House Museum<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2016</span>.</cite></ref> Таа продолжи да зборува за нејзината премиса зад книгата:<blockquote>''„Не постои потрага што го исполнува умот со поблагородни и повозвишени чувства од проучувањето на овие дела на природата.'' ''За сопствениот пол, на чие особено известување го нуди, таа верува дека може да се покаже како корисен и правилен водич за нивниот вкус, како во изборот за цветна градина, така и како предмети за нивниот молив“.''<ref name="RossBay">{{Наведена мрежна страница|url=http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/|title=Margaret Roscoe|work=www.rossbayvilla.org|publisher=Ross Bay Villa Historic House Museum|accessdate=9 May 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/ "Margaret Roscoe"]. ''www.rossbayvilla.org''. Ross Bay Villa Historic House Museum<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2016</span>.</cite></ref></blockquote>Роско починала во 1840 година. Меморијалната скулптура во чест на Роско и нејзиниот сопруг ја направила вајарот Џон Гибсон. Овој споменик може да се види во Унитарната црква Улет Роуд во [[Ливерпул]]. {{Ботаничар|M.Roscoe}} == Семејство == Роско била ќерка на Маргарет Грифис и нејзиниот сопруг Џон Лејс, адвокат од Ливерпул.<ref name="Dickinson1957">{{Наведено списание|last=Dickinson|first=R.|date=1957|title=James Nasmyth and the Liverpool iron trade.|url=http://www.hslc.org.uk/documents/PDFS/1956.pdf|journal=Transactions of the Historic Society of Lancashire and Cheshire|volume=108|pages=83–104|archive-url=https://web.archive.org/web/20160923082737/http://www.hslc.org.uk/documents/PDFS/1956.pdf|archive-date=23 September 2016|access-date=9 May 2016}}</ref> Роско се омажила за нејзиниот втор братучед Едвард Роско, син на Вилијам Роско во 1810 година.<ref name="RossBay">{{Наведена мрежна страница|url=http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/|title=Margaret Roscoe|work=www.rossbayvilla.org|publisher=Ross Bay Villa Historic House Museum|accessdate=9 May 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://rossbayvilla.org/margaret-roscoe-illustrator/ "Margaret Roscoe"]. ''www.rossbayvilla.org''. Ross Bay Villa Historic House Museum<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 May</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="Dickinson1957" /> Тие имале два сина, од кои едниот починал во детството, а другиот се викал Едвард Хенри Роско. Тие имаа и ќерка, поетесата и романописец Маргарет Сендбах. Маргарет Сандбах живеела од 1812 до 1852 година.<ref name="RossBay" /> Покрај Маргарет Роско, Маргарет Грифис и Џон Лејс имаа дополнителни 7 деца, Томас Грифитс Лејс, Марта Лејс, Мери Ен Диксон, Френсис Пирсон, Џејн Лејс, Џошуа Лејс и Амброуз Лејс.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.geni.com/family-tree/join?name=|title=Family Tree & Family History at Geni.com|work=www.geni.com|accessdate=2020-03-07}}</ref> == Надеж: Споменик на Едвард и Маргарет Роско == Џон Гибсон, уметник од 18 век, посветил релјефна скулптура од гипс, која ја нарекол „Надеж“ во чест на Едвард и Маргарет.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.royalacademy.org.uk/art-artists/work-of-art/hope-monument-to-edward-and-margaret-roscoe|title=Hope: Monument to Edward and Margaret Roscoe {{!}} Works of Art {{!}} RA Collection {{!}} Royal Academy of Arts|work=www.royalacademy.org.uk|accessdate=2020-03-07}}</ref> == Галерија == <gallery> Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 1) (6049519480).jpg|''[[Crocus flavus|Крокус flavus]]'' Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 27) (6048976193).jpg|''[[Delphinum grandiflorum]]'' Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 10) (6048973627).jpg|''[[Physochlaina orientalis]]'' Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 23) (6048969337).jpg|''[[Clarkia pulchella|Кларкија пулчела]]'' Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 19) (6049521404).jpg|''[[Anemone palmata|Анемона палмата]]'' Податотека:Floral illustrations of the seasons (Plate 21) (6048968823).jpg|''[[Campanula pulla|Кампанула пула]]'' </gallery> == Наводи == {{Наводи|30em}} [[Категорија:Британски уметници]] [[Категорија:Починати во 1840 година]] [[Категорија:Родени во 1786 година]] [[Категорија:Жени-уметници]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] eschfoquiyzr3lyuia1rbpv9xh9vi6v 1 1295547 4800584 4746511 2022-08-09T10:05:03Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Разговор:Соња Вектомов (склуптор)]] на [[Разговор:Соња Вектомов (вајарка)]] wikitext text/x-wiki {{СЗР}}{{Вики клуб}} bthykiq7zx0ehvkou1o07j7mb7aiaco 1 1295572 4800588 4746572 2022-08-09T10:05:08Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Разговор:Хелен Мекеј (склуптор)]] на [[Разговор:Хелен Мекеј (вајарка)]] wikitext text/x-wiki {{СЗР}}{{Вики клуб}} bthykiq7zx0ehvkou1o07j7mb7aiaco 0 1295582 4800513 4746841 2022-08-09T10:00:25Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{закосен наслов}} {{Infobox Painting| | image_file=Verrocchio, Leonardo da Vinci - Battesimo di Cristo.jpg | title=Исусовото крштевање | artist= [[Андреја дел Верокио]] и [[Леонардо да Винчи]] | year=1472–1475 | type=Масло на дрво | height_metric=177 | width_metric=151 | city=Florence | museum=[[Уфици]] }} '''Исусовото крштевање''' — слика завршена околу [[1475]] година во ателјето на [[италија]]нскиот [[Ренесанса|ренесансен]] сликар [[Андреја дел Верокио]] и генерално му се припишува нему и на неговиот ученик [[Леонардо да Винчи]]. Некои историчари на уметност дека можеби и други членови на работилницата на Верокио имале свој придонес при изработката на сликата. Сликата го прикажува [[Крштение Господово|Крштевањето на Исус]] од [[Јован Крстител]] како што е запишано во библиските евангелија на [[Евангелие според Матеј|Матеј]], [[Евангелие според Марко|Марко]] и [[Евангелие според Лука|Лука]]. Ангелот лево се смета дека е насликан од младиот Леонардо, факт што возбудува толку многу посебни коментари и митологија, што често се занемарува важноста и вредноста на сликата како целина и во рамките на опусот на Верокио. Современите критичари, исто така, му припишуваат голем дел од пејзажот во позадина на Леонардо.<ref name="attr">http://cavallinitoveronese.co.uk/general/view_artist/45</ref> Сликата е сместена во [[Уфици|галеријата Уфици]] во [[Фиренца]]. == Содржина == Сликата го прикажува [[Крштение Господово|Крштевањето на Исус]] од [[Јован Крстител]] на бреговите на [[Јордан (река)|реката Јордан]]. Има два ангели, едниот ја држи Исусовата облека, а другиот е со скрстени раце. И двата ангели се наоѓаат пред палма, која го означува спасението и животот.<ref name=":0">{{Наведена книга|title=Leonardo da Vinci, 1452–1519|last=Zöllner|first=Frank|publisher=Taschen|year=2000|isbn=9783822859797|pages=14–15}}</ref> Додека е бос во реката, Јован Крстител е облечен во наметки со ореол над главата. Тој држи стап со златен крст на врвот додека ја истура водата од реката врз главата на Исус.<ref name=":0" /> Исус има ореол над главата додека е прикажан како бос се моли во реката. Тој има мала облека што му ги покрива гениталиите со видливи срамни влакна кои ѕиркаат низ него.<ref name=":0" /> Има натпис на свитокот што Јован го има на рака, кој ги вклучува првите два збора од пасусот од Јован 1:29, „ECCE AGNUS DEI QUI TOLLIT PECCATA MUNDI“ („Еве Го Јагнето Божјо, Кое ги зеде гревовите на светот врз Себе").<ref>{{Наведено списание|last=Soria|first=Martin|date=1960|title=Murillo's Christ and St. John the Baptist|url=https://www.jstor.org/stable/4119874|journal=The Art Institute of Chicago Quarterly|volume=54|issue=2|pages=12–14 (3 pages)|jstor=4119874|via=JSTOR}}</ref> Исто така, на сликата е прикажан и [[Граблива птица|грабливец]] кој се наоѓа над главата на Јован и се спушта во дрвјата во позадина. Божјите раце можат да се видат на врвот на сликата што доаѓа од небото додека се отвора.<ref name=":0" /> Сјајниот гулаб и сончевите зраци се наоѓаат над нив, и тие го симболизираат Светиот Дух, откривајќи ја божествената природа на Исус.<ref name=":0" /> == Историја == Андреја дел Верокио бил вајар, златар и сликар кој имал голема и успешна работилница во Фиренца во втората половина на 15 век.<ref name="IR">Ilan Rachum, ''The Renaissance: an Illustrated Encyclopedia'', 1979, {{ISBN|0-7064-0857-8}}</ref> Верокио ги обучувал своите чираци така што ги натерал да учат површинска анатомија, цртање, механика, скулптура и употреба на светлина и сенка.<ref name=":5">{{Наведена книга|title=Leonardo da Vinci|last=Isaacson|first=Walter|publisher=Simon & Schuster Paperbacks|year=2018|isbn=9781501139161|location=New York|pages=32–56}}</ref> Тој, исто така, ги запознал своите студенти со предмети како што се географија, италијанска литература и поезија.<ref name=":5" /> Верокио бил познат по тоа што имал издвоено посебни простори во своите дела за неговите чираци да ги скицираат и на крајот да сликаат дел од сликата.<ref name=":2">{{Наведено списание|last=Dunkerton|first=Jill|date=2011|title=Leonardo in Verrocchio's Workshop: Re-examining the Technical Evidence|url=https://www.jstor.org/stable/42616226|journal=National Gallery Technical Bulletin|volume=32|pages=4–31|jstor=42616226|via=JSTOR}}</ref> Меѓу неговите чираци и блиски соработници биле сликарите [[Сандро Ботичели|Ботичели]], Франческо Ботичини, Пјеро Перуџино, Франческо ди Симоне, Лоренцо ди Креди и [[Леонардо да Винчи]] .<ref name=":2" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Andrea-del-Verrocchio|title=Andrea del Verrocchio: Italian painter and sculptor|last=Passavant|first=Günter|work=Britannica}}</ref><ref name=":6">{{Наведена книга|title=The Lives of the Artists|last=Vasari|first=Giorgio|publisher=Oxford University Press|year=1998|isbn=9780191605482|location=United Kingdom|pages=232–241}}</ref> Верокио самиот не бил плоден сликар и многу малку слики се припишуваат на неговата рака, а неговата слава лежи главно во неговите скулптурни дела. Сликите на Верокио, како што се типични за фирентинските дела од тој датум, се во темпера на дрвена плоча. Техниката на сликање уметнички дела во маслена боја, претходно користена во Италија само за издржливи предмети како парадни штитови, била воведена во Фиренца од [[Ранофламанско сликарство|холандски и фламански сликари]] и нивните увезени дела околу датумот кога е создадена оваа слика. Според Антонио Били (1515), сликата била нарачана од братот на Верокио, Дон Симон, поглаварот на монашката црква во Сан Салви околу 1468 година <ref name=":4">{{Наведена книга|title=Sculptor and Painter of Renaissance Florence|last=Dempsey|first=Charles|publisher=Princeton University Press|year=2019|isbn=9780691183367|pages=76}}</ref><ref name="Chiesa">Angela Ottino della Chiesa, ''The Complete Paintings of Leonardo da Vinci'', Penguin, (1967) {{ISBN|978-0-14-008649-2}}</ref> Верокио го насликал општиот пејзаж заедно со Христос и Свети Јован на почетокот на неговата кариера.<ref name=":1">{{Наведена книга|title=Masters in Art: A Series of Illustrated Monographs|publisher=Bates and Guild Company|year=1905|location=Boston, MA}}</ref> Друг придонес во централното пејзажно подрачје бил еден од помошниците на Верокио, Франческо Ботичини. Последователно, од ученикот на Верокио, Леонардо да Винчи, било побарано да наслика ангел во композицијата на неговиот господар. Се смета дека Леонардо насликал голем дел од позадинскиот пејзаж, како и ангелот, додека остатокот од сликата е во темпера.<ref name="time">{{Наведена книга|title=The World of Leonardo: 1452–1519|last=Wallace|first=Robert|publisher=Time-Life Books|year=1966|location=New York|page=27–28}}</ref> Според [[Џорџо Вазари]], кој разговарал за ова дело во неговите ''[[Животите на најизвонредните сликари, вајари и архитекти|Животи]]'' на Верокио и Леонардо, ангелот на Леонардо и разбирањето на боите биле толку импресивни што Верокио се откажал од сликањето.<ref name=":2" /><ref name="time" /> Вазари лично не го познавал Леонардо, така што вистинитоста на овие приказни е непозната,<ref name=":2"/> иако се чини дека сликарството на Верокио нагло престанало, а неговото последно познато сликано дело е ''[[Богородица и дете со два ангела (Андреа дел Верокио)|Богородица и детето со два ангела]]'', кое тој го натерал својот помошникот Лоренцо ди Креди да го заврши делото.<ref name=":2" /> Вилијам Е. Валас смета дека по создавањето на првиот ангел од Леонардо, Верокио го додал вториот ангел да го придружува ангелот на Леонардо. Валас заклучува дека ''Guidizio dell'occhio'' („вистинско око“) на Верокио ја фатил потребата овој ангел да се додаде на правото за ребалансирање на составот на делото. Повеќето италијански слики од 14 и 15 век на оваа религиозна тема вклучуваат два или повеќе ангели.<ref name=":3">{{Наведено списание|last=Wallace|first=William|date=1995|title=Verrocchio's "Giudizio dell'occhio"|url=https://www.jstor.org/stable/23205625|journal=Source: Notes in the History of Art|volume=14|issue=2|pages=7–10 (4 pages)|doi=10.1086/sou.14.2.23205625|jstor=23205625|via=JSTOR}}</ref> Според поновата техничка анализа, Верокио го започнал ова дело во околу 1468 година, кој потоа бил ставен настрана неколку години пред Леонардо да преработи делови од површината на сликата во 1470-тите.<ref>{{Наведено списание|last=Dunkerton|first=Jill|date=2011|title=Leonardo in Verrocchio's Workshop: Re-examining the Technical Evidence|url=https://www.jstor.org/stable/42616226|journal=National Gallery Technical Bulletin|volume=32|pages=6|jstor=42616226|via=JSTOR}}</ref> === Потекло === Сликата во одреден момент била пренесена од црквата Сан Салви во сестринството Валомбросан во Санта Вердијана. Во 1810 година, влегла во колекцијата на Accademia и преминала во Уфици во 1959 година. == Наводи == {{наводи}} == Дополнително читање == * {{Наведена книга|url=https://archive.org/details/leonardodavincio0000brow|title=Leonardo da Vinci: Origins of a Genius|last=Brown|first=David Alan|publisher=Yale University Press|year=1998|location=New Haven|url-access=registration}} == Надворешни врски == * [http://libmma.contentdm.oclc.org/cdm/compoundobject/collection/p15324coll10/id/84801/rec/2 ''Леонардо да Винчи: анатомски цртежи од Кралската библиотека, замокот Виндзор''], каталог на изложба целосно онлајн како PDF од Метрополитен музејот на уметноста, кој содржи материјал за ''Крштевањето на Христос'' (види индекс) {{Леонардо да Винчи}} [[Категорија:Слики од Леонардо да Винчи]] [[Категорија:Слики од Андреја дел Верокио]] [[Категорија:Уметнички слики од 1470-тите]] [[Категорија:Слики од Исусовото крштевање]] j6awq5li5ynm8syxtu8kx69r924awpj 0 1296671 4800486 4751923 2022-08-09T09:55:39Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Portrett_av_Julius_Middelthun_-_1928_-_Cecilie_Dahl_-_Oslo_Museum_-_OB.00648.jpg|десно|мини|Портрет на Јулиус Миделтун од Сесили Дал. (1928)]] [[Податотека:Middelthun_Welhaven_1867.JPG|десно|мини|''Биста на Јохан Себастијан Велхавен'' од Јулиус Миделтун (1867).]] '''Јулиус Олавус Миделтун''' (3 јули 1820 – 5 мај 1886 година) ― [[Норвешка|норвешки]] вајар и предавач. Најпознат е по неговите бисти и статуи.<ref>Laurin, Hannover, Thiis, ''Scandinavian Art", Benjamin Blom, New York, 1968 p. 619-622''</ref> == Животопис == Миделтун бил роден во Конгсберг во [[Бускеруд]], [[Норвешка]], [[Сојуз помеѓу Шведска и Норвешка|Сојузот помеѓу Шведска и Норвешка]]. Тој бил син на Георг Миделтун (1779-1831) и Марен Маргрете Јоргенсен (1785-1829). Неговиот татко бил вработен во Кралската норвешка ковачница во Конгсберг. Како млад, тој учел да биде златар пред да се пресели во [[Копенхаген]] да учи кај Херман Вилхелм Бисен. После неговите десет години таму следеле осум години во [[Рим]] (1851-1856), по што се вратил во Норвешка.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nkl.snl.no/Julius_Middelthun|title=Julius Middelthun|last=Ingvild Pharo, Glenny Alfsen, Oscar Thue|publisher=Norsk kunstnerleksikon|accessdate=March 1, 2018}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://runeberg.org/nfbr/0235.html|title=Julius Middelthun|publisher=Nordisk familjebok|accessdate=March 1, 2018}}</ref> Од 1869 година, па се до неговата смрт во 1886 година, Миделтун предавал во Кралското училиште за цртање во Кристијанија (''Тегнесколен и Кристијанија)'' кое сега е Норвешката национална академија за занаетчиска и уметничка индустрија во Осло. Меѓу неговите ученици биле Ерик Веренскиолд (1883), Луис Мо и Теодор Кителсен (1874), како и Едвард Мунк (1881) кој ја насликал познатата слика ''„Крик“''.<ref>Skard, Sigmund, ‘’Classical Tradition in Norway’’, Universitetsforlagt, Oslo, 1980 p. 138</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nbl.snl.no/Julius_Middelthun|title=Julius Middelthun|last=Glenny Alfsen|publisher=Norsk biografisk leksikon|accessdate=March 1, 2018}}</ref> == Избрани дела == * Биста на ''Хенрик Вергеланд'', Универзитетска библиотека, Осло (1861) * Биста на ''Јохан Себастијан Велхавен'', Универзитетска библиотека, Осло (1861) * Биста на Ото Тот Фрицнер, училиште во катедралата Трондхајм (1862) * Биста на Оле Џејкоб Брох, Национална галерија на Норвешка (1869) * Биста на ''Јакоб Ал'', Национална галерија на Норвешка (1871) * Бронзена биста на ''Халфдан Кјерулф'', Халфдан Кјерулфс плас, Осло (1874) * Статуа на ''Антон Мартин Швајгард'', Универзитетскиот плоштад, Осло (1883) == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1886 година]] [[Категорија:Родени во 1820 година]] 9tbhqaz3z37ew032qb2h0wo2vxqxyhn 0 1296672 4800580 4793806 2022-08-09T10:04:30Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki [[Податотека:Statue_of_Peter_Wessel_Tordenskiold_in_Oslo,_Norway_-_panoramio_(35).jpg|десно|мини|333x333пкс| Статуа на Питер Торденскјолд]] '''Аксел Хјалмар Ендер''' (14 септември 1853 - 10 септември 1920 година) бил норвешки сликар и вајар. Ендер бил претпознатлив и познат по сликарството.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://snl.no/Axel_Ender|title=Axel Ender|publisher=Store norske leksikon|accessdate=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://nkl.snl.no/Axel_Ender|title=Axel Ender|work=Norsk Kunstnerleksikon|accessdate=December 1, 2020}}</ref> == Биографија == Ендер е роден во фармерско семејство кај Аскер во [[Акерсхус|Акершус]], Норвешка. Почнал да студира уметност од 1867 до 1871 година, кај вајарот Јулиус Миделтун во Кралската школа за цртање. Подоцна присуствувал на [[Кралска академија на уметностите (Шведска)|Кралската академија за уметности во Шведска]] (1872–74) и на Академијата за ликовни уметности, Минхен (1875–80), со финансиска поддршка од кралот Чарлс IV. Спровел и студиски патувања во Минхен (1875) и Париз (1878).<ref name="N">{{Наведена мрежна страница|url=https://nkl.snl.no/Axel_Ender|title=Axel Ender, maler og billedhugger|last=Ole Rønning Johannesen|publisher=Norsk kunstnerleksikon|accessdate=October 1, 2017}}</ref> Неговиот најзабележителен проект бил бронзената скулптура на Питер Торденскјолд, заменик-адмирал во Кралската данско-норвешка морнарица. Статуата ја направил поради еден важен уметнички натпревар. Ендер посветил десет години (1891–1901) за да го заврши своето дело, кое сега стои во Радхуспласен во [[Осло]]. Од Торденскјолдс плас во Пипервика, на 17 мај 1901 година, таа беше преместена на нејзината сегашна локација во Радхуспласен во 1955 година. За неговата завршена работа, Ендер бил прогласен за витез во Кралскиот норвешки ред на Свети Олав.<ref name="N"/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.waymarking.com/waymarks/WMG0DH_Peter_Tordenskjold__Oslo_Norway|title=Statues of Historic Figures: Peter Tordenskjold - Oslo, Norway|publisher=Waymarking.com|accessdate=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://lokalhistoriewiki.no/wiki/Peter_Wessel_Tordenskjold|title=Peter Wessel Tordenskjold|work=lokalhistoriewiki|accessdate=December 1, 2020}}</ref> Неговите слики често припаѓале во категоријата романтичен национализам. Многу од неговите рани дела биле изложени во Кристианија Кунстфорнинг (сега Осло Кунстфорнинг).<ref name="N"/><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://snl.no/Oslo_Kunstforening|title=Oslo Kunstforening|last=Annette Faltin|publisher=Store norske leksikon|accessdate=October 1, 2017}}</ref> Дела кои што тој ги создал може да се видат во црквата Оснес во [[Хедмарк]], црквата Хауг во Рингерике, црквата Кампен во Осло, црквата Остре Порсгрун во [[Телемарк]] и црквата Лунер во [[Оплан]]д. Парчето што го дизајнирал за поранешната катедрала Молде во [[Мере ог Румсдал|Море ог Ромсдал]], било зачувано и денес стои на северниот ѕид на новата базилика која била изградена во 1957 година.<ref name="N" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mr.kulturnett.no/institusjon/molde-domkyrkje|title=Molde domkyrkje|publisher=kulturnett.no|accessdate=October 1, 2017}}</ref> == Галерија == <gallery mode="packed"> Axel Ender Pa skoytebanen.jpg|''На лизгалиштето'' Axel Ender - Sledekjøring på isen.jpg|''Санкање по мразот'' Axel Ender - Vinterutflukt.jpg|''Зимско бегство'' Податотека:Axel Ender Young girl skating on a frozen lake, Norway.jpg|''Млада девојка на замрзнато езеро'' Податотека:Axel Ender - Kvinne ved utsiktpost.jpg|''Млада жена на [[Overlook|поглед]]'' Податотека:Axel Ender - Pike på kjøkkenet.jpg| ''Девојка во кујната'' </gallery> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.artnet.com/artists/axel-ender/past-auction-results АртНет: Галерија Андерс Хјалмар Ендер] [[Категорија:Починати во 1920 година]] [[Категорија:Родени во 1853 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 8ashao4zi5r1pwwtvbgng74zcibrpyx 0 1296674 4800493 4793811 2022-08-09T09:57:55Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[File:Guri_Berg_stoneware.jpg|десно|Скулптура на Гури Берг]] '''Гури Берг''' (роденa на 26 јануари 1963 година) е [[норвешка]] уметница и вајарка. Гури била родена во [[Трондхејм|Трондхајм]] и пораснала во Хонингсваг - мало рибарско село на северниот рт на Норвешка. Додека нејзиниот татко, Ерлинг Берг, ги воспоставувал економските основи за рибарите во северните рурални области на Норвешка, Гури уште од рана возраст била изложена на креативни активности од страна на нејзината мајка Херфрид, која била професионален кројач. Гури Берг е можеби најпозната по нејзините скулптури, камени портрети на светски домородци и по делата на каменолом. Таа често ја комбинира уметноста со технологијата, на пример со користење на математички филтер-функции како основа за големи слики од масло.<ref>http://mto.societymusictheory.org/issues/mto.94.0.11/mto.94.0.11.ann</ref> Скиците за нејзините подоцнежни скулптури честопати биле дизајнирани и обработувани со помош на компјутер.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.paloaltoonline.com/weekly/morgue/cover/1994_Dec_21.COVER210.html|title=Affairs of the art|work=www.paloaltoonline.com}}</ref> Претходно, таа работела во [[Сан Франциско]] и блиската [[Силициумска Долина|Силиконска долина]], речиси десет години, и добила неколку официјални нарачки. Една од тие нарачки е всушност најголемата скулптура направена од европска уметница - споменик од силика бетон тежок 110 тони. Неодамна, таа започнала да работи на серија скулптури во каменолом во Естремоз, Португалија, и во најпознатата светска леарница за каменина во [[Србија]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.masscultura.com/pdf/masscultura-019.pdf|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20110714044053/http://www.masscultura.com/pdf/masscultura-019.pdf|archive-date=2011-07-14|accessdate=2010-01-29}}</ref> Гури Берг студирала скулптура, сликарство и внатрешна архитектура 13 години - вклучително и пет години на Националната академија за ликовни уметности во Осло, Норвешка, каде што дипломирала скулптура.<ref>"Akademiet" Åse Markussen, 2009, {{ISBN|8203237002}}</ref> Берг има добиено неколку награди за нејзината работа. == Наводи == == Надворешни врски == * [https://ccrma.stanford.edu/~peer/Guri/ Гури Берг - почетна страница] [[Категорија:Луѓе од Трондхејм]] [[Категорија:Живи луѓе]] [[Категорија:Родени во 1963 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] mvxlnjbreau7p1qu7i6llqjaojf981p 0 1296693 4800485 4751750 2022-08-09T09:55:30Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject Musicians --> | name = Јан Гарбарек <br/>Jan Garbarek | image = Jan Garbarek Operaen Oslo Jazzfestival (185843).jpg | caption = Јан Гарбарек, 2016 | background =невокален инструменталист | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|1947|3|4|df=y}} | birth_place = [[Мајсен]], [[Øстфолд]], [[Норвешка]] | origin = [[Осло]], [[Норвешка]] | genre = [[Џез]], [[класична музика|класична]], [[светска музика|свет]] | occupation = Музичар | instrument = Саксофон | years_active = 1966 – денес | label =[[ECM Records|ECM]], [[Flying Dutchman Records|Flying Dutchman]] | associated_acts = [[Георге Русселл (композитор)|Георге Русселл]], [[Терје Рипдал]], [[Бобо Стенсон]], [[Кеитх Јарретт]], [[Ралпх Товнер]], [[Еберхард Вебер]], [[Билл Фриселл]], [[Давид Торн]], [[Гари Пеацоцк]], [[Хиллиард Енсембле]] | website = {{URL|www.garbarek.com}} }} [[File:JanGarbarek retouched.jpg|thumb|Гарбарек во живо во 2007 година]] ''' Јан Гарбарек ''' (роден на 4 март 1947 година) е норвешки [[џез]] саксофонист, кој исто така е активен во [[класична музика]]<ref>[https://www.ecmrecords.com/artists/1435045732/jan-garbarek/ Jan Garbarek]</ref>. Гарбарек е роден во [[Мајсен]], [[Остфолд]], југоисточна [[Норвешка]], како единствено дете на поранешен полски воен затвореник, Чеслав Гарбарек, и ќерка на норвешки фармер. Тој пораснал во [[Осло]], без државјанство до седумгодишна возраст, бидејќи во тоа време немало автоматско доделување државјанство во Норвешка. Кога имал 21 година, се оженил со Вигдис Гарбарек. Тој е татко на музичар и композитор [[Ања Гарбарек]]. == Животопис == Стилот на Гарбарек вклучува тон со остри рабови, долги, остри, постојани ноти. Тој ја започна својата кариера во доцните 1960-ти, особено со снимки од американскиот џез композитор [[Џорџ Расел (композитор)|Џорџ Расел]] (како што е '' [[Електронска соната за душите сакани од природата]] '') . До 1973 година тој им го свртел грбот на суровите дисонанции на [[авангардниот џез]], задржувајќи го само својот тон од претходниот пристап. Гарбарек доби пошироко признание преку неговата работа со европскиот квартет на пијанистот [[Кит Џарет]] кој ги издаде албумите '' [[Припаѓање (албум)|Припаѓање]] '' (1974), '' [[Мојата песна (Кит Џарет ) албум)|Моја песна]] '' (1977) и снимките во живо '' [[Лични планини]] '' (1979) и '' [[Голи мравки]] '' (1979). Тој исто така беше истакнат солист на оркестарските дела на Џарет '' [[Luminessence (албум)|Luminessence]] '' (1974) и '' [[Arbor Zena]] '' (1975). Како композитор, Гарбарек има тенденција да црпи многу од [[Скандинавија]] народни мелодии, наследство од неговото влијание [[Алберт Ајлер|Ајлер]]. Тој е, исто така, пионер на амбиентална џез композиција, особено на неговиот албум од 1976 година '' [[Dis (албум)|Dis]] '' соработка со гитаристот [[Ralph Towner]], кој го карактеризираше препознатливиот звук на [[Еолска харфа|ветерна харфа]] на неколку патеки. Овој текстурален пристап, кој ги отфрла традиционалните поими за тематска импровизација (најдобар пример од [[Сони Ролинс]]) во корист на стилот опишан од критичарите Ричард Кук и Брајан Мортон како „вајарски по неговото влијание“, критички предизвикува поделби. Помеандрираните снимки на Гарбарек често се етикетирани како [[new-age music]], или нејзини духовни предци. Други експерименти вклучуваат поставување на збирка песни на [[Olav H. Hauge]] на музика, со еден саксофон кој го надополнува целосниот мешан хор; ова доведе до забележителни настапи со [[Grex Vocalis]]. Во 1980-тите, музиката на Гарбарек почна да инкорпорира [[синтисајзер]] и елементи од [[светска музика]]. Тој соработувал со индиски и пакистански музичари како што се [[Трилок Гурту]], [[Закир Хусеин (музичар)|Закир Хусеин]], [[Харипрасад Чауразија]] и [[Баде Фатех Али Кан]]. Гарбарек е заслужен за компонирањето оригинална музика за филмот од 2000 година '' [[Кипур]] ''. [[File:Jazz Van87 40003.jpg|thumb|left|Гарбарек со [[Еберхард Вебер]] и [[Нана Васконселос]] во [[Ванкувер]], Британска Колумбија, Канада 1987 г.]] Во 1994 година, за време на зголемената популарност на [[Грегоријанско пеење]], неговиот албум '' [[Officium (албум)|Officium]] '', соработка со [[рана музика]] вокални изведувачи [[Хилијард Ансамбл]], стана еден од најпродаваните албуми на ECM на сите времиња, достигнувајќи ги поп-листите во неколку европски земји и беше проследено со продолжение, '' [[Mnemosyne (албум)|Mnemosyne]] '', во 1999 година. '' [[Officium Novum]] '', уште еден албум за продолжение, беше издаден во септември 2010 година. Во 2005 година, неговиот албум '' [[In Praise of Dreams]] '' беше номиниран за [[Греми награда]]. Првиот албум во живо на Гарбарек '' [[Дрезден (албум)|Дрезден]] '' беше издаден во 2009 година<ref>[https://www.theguardian.com/music/jan-garbarek/ Jan Garbarek]</ref>,<ref>[https://www.scaruffi.com/jazz/garbarek.html/ Jan Garbarek]</ref>. == Награди и почести == * 1999 година: Витез 1-ви клас на [[Орден на Свети Олав]] * 2004: Награда на норвешкиот совет за уметност * 2014: [[Вили Брант|Награда Вили Брант]] == Дискографија == ===Композитор и соло изведувач=== *''Til Vigdis'' ([[Norsk Jazzforum|Norsk Jazzforbund]], 1967) *''[[Езотеричен круг]]'' ([[Flying Dutchman Records|Flying Dutchman]], 1969) *''[[Afric Pepperbird]]'' ([[ECM Records|ECM]], 1970) *''Хав'' ([[Philips Records|Philips]], 1970 [1971]) со [[Јан Ерик Волд]] *''[[Sart (албум)|Sart]]'' (ECM, 1971) со [[Terje Rypdal]] *''[[Triptykon (албум)|Triptykon]]'' (ECM, 1972 [1973]) *''[[Witchi-Tai-To (албум)|Witchi-Tai-To]]'' (ECM, 1973) со [[Бобо Стенсон]] *''[[Dansere]]'' (ECM, 1975) со Бобо Стенсон *''[[Dis (албум)|Dis]]'' (ECM, 1976) со [[Ralph Towner]] *''[[Места (албум на Јан Гарбарек)|Места]]'' (ECM, 1977) *''[[Фотографија со сино небо, бел облак, жици, прозорци и црвен покрив]]''<br />(ECM, 1978) со [[Бил Конорс]] *''[[Aftenland]]'' (ECM, 1980) со Кјел Џонсен *''[[Eventyr]]'' (ECM, 1980) со [[Џон Аберкромби (гитарист)|Џон Аберкромби]]<br />и [[Нана Васконселос]] *''[[Патеки, отпечатоци]]'' (ECM, 1981) со [[Бил Фрисел]] *''[[Wayfarer (албум)|Wayfarer]]'' (ECM, 1983) со [[Бил Фрисел]] и [[Еберхард Вебер]] *''[[Во ред е да се слуша сивиот глас]]'' (ECM, 1985) со [[Дејвид Торн]] *''[[Сите родени со крилја]]'' (ECM, 1987) *''[[Легендата за седумте соништа]]'' (ECM, 1988)<br />со [[Рајнер Брунингхаус]] *''{{Ill|Rosensfole|не}}'' (1989) со [[Агнес Буен Гарнас]] *''[[I Took Up the Runes]]'' (ECM, 1990) *''[[Рагас и сага]]'' (ECM, 1990 [1992])<br />со [[Баде Фатех Али Кан|Устад Фатех Али Кан]] *''[[StAR (албум)|StAR]]'' (ECM, 1991) со [[Мирослав Витуш]] *''Стемер'' (НРК, 1992) со Вигдис Гарбарек *''[[Мадар (албум)|Мадар]]'' (ECM, 1992 [1994]) со [[Ануар Брахем]] и [[Шаукат Хусеин]] *''[[Дванаесет месечини]]'' (ECM, 1992 [1993]) *''[[Officium (албум)|Officium]]'' (ECM, 1993 [1994])<br />со [[Хилијард Ансамбл|Ансамблот Хилиард]] *''Trollsyn'' (TrollCD, 1994) за промоција *''[[Видлив свет]]'' (ECM, 1995 [1996]) *''[[Rites (албум)|Rites]]'' (ECM, 1998) *''[[Mnemosyne (албум)|Mnemosyne]]'' (ECM, 1999)<br />со [[Хилијард Ансамбл|Ансамблот Хилиард]] *''[[Во пофалба на соништата]]'' (ECM, 2004) *''[[Дрезден (албум)|Дрезден]]'' (ECM, 2009) албум во живо *''[[Officium Novum]]'' (ECM, 2010) со [[Хилијард Ансамбл|Ансамблот Хилиард]] *''[[Запомни ме, драга моја]]'' (ECM, 2019) со [[Хилијард Ансамбл|Ансамблот Хилиард]] ===Коавтор и соло изведувач=== '''Со [[Бил Конорс]]''' *''[[На магла и топење]]'' (ECM, 1977) '''Со [[Дејвид Дарлинг (музичар)|Дејвид Дарлинг]]''' *''[[Cycles (албум на Дејвид Дарлинг)|Циклуси]]'' (ECM, 1981) '''Со [[Пол Гигер]]''' *''[[Алпштајн (албум)|Алпштајн]]'' (ECM, 1991) ''Со [[Егберто Гисмонти]]'' *''[[Sol Do Meio Dia]]'' (ECM, 1977) *''[[Мојата песна (албум на Егберто Гисмонти)|Моја песна]]'' (ECM, 1978) '''Со [[Трилок Гурту]]''' *„Жива магија“ (1990) '''Со [[Чарли Хејден]] и [[Егберто Гисмонти]]''' *''[[Magico (албум)|Magico]]'' (ECM, 1980) *''[[Народни песни (албум)|Народни песни]]'' (ECM, 1981) *''[[Magico: Carta de Amor]]'' (ECM, 2012) {{Руза на колк}} '''Со [[Закир Хусеин (музичар)|Закир Хусеин]]''' *''[[Создавање музика (албум на Закир Хусеин)|Создавање музика]]'' (ECM, 1986) со [[Џон Меклафлин (музичар)|Џон Меклафлин]] и [[Харипрасад Чауразија]] '''Со [[Кит Џерет]]''' *''[[Припаѓање (албум)|Припаѓање]]'' (ECM, 1974) *''[[Осветленост]]'' (ECM, 1974) *''[[Arbour Zena]]'' (ECM, 1975) *''[[Моја песна (албум на Кит Џерет)|Моја песна]]'' (ECM, 1977) *''[[Лични планини]]'' (ECM, 1979) *''[[Голи мравки]]'' (ECM, 1979) *''[[Sleeper (албум на Кит Џерет)|Sleeper]]'' (ECM, 2012) '''Со [[Гија Канчели]]''' *„Карис Мере“ (1995) '''Со [[Елени Караиндру]]''' *„Музика за филмови“ (ECM, 1991) *„Концерт во Атина“ (ECM, 2013) ''Со [[Ким Кашкашијан]]'' *„Монодија“ (2002) '''Со [[Ману Каче]]''' *''[[Соседство (албум)|Соседство]]'' (ECM, 2006) '''Со [[Карин Крог]]''' *"Џез моменти" (1966) *„Радост“ (1968) '''Со [[Art Lande]]''' *''[[Црвена Ланта]]'' (ECM, 1973) '''Со [[Мерилин Мазур]]''' *''Еликсир'' (2007) '''Со [[Гери Пикок]]''' *''[[Декемвриски песни]]'' (ECM, 1977) *''[[Глас од минатото - парадигма]]'' (ECM, 1981) *''[[Гуамба]]'' (ECM, 1987) '''Со [[Terje Rypdal]]''' * „Мирна куќа“ (Полидор, 1968) *''[[Terje Rypdal (албум)|Terje Rypdal]]'' (ECM, 1971) '''Со [[Џорџ Расел (композитор)|Џорџ Расел]]''' *''[[Електронска соната за душите сакани од природата]]'' (Летечки Холанѓанец, 1969) *''[[Патување до Приларгури]]'' (Soul Note, 1970) *''[[Слушај ја тишината]]'' (Soul Note, 1971) ''Со [[Л. Шанкар]]''' *„Визија“ (1983) *''[[Песна за сите]]'' (1985) '''Со [[Ралф Таунер]]''' *''[[Solstice (албум на Ралф Таунер)|Solstice]]'' (ECM, 1975) *''[[Solstice/Sound and Shadows]]'' (ECM, 1977) '''Со [[Јан Ерик Волд]]''' *„Хав“ (Филипс, 1971) *''Ingentings Bjeller'' ([[Polydor Records|Polydor]], 1977) '''Со [[Мирослав Витоус]]''' *''[[Универзални синкопации]]'' (ECM, 2003) *''[[Atmos (албум)|Atmos]]'' (ECM, 1992) '''Со [[Еберхард Вебер]]''' *''[[Хор (албум на Еберхард Вебер)|Рефрен]]'' (ECM, 1984) *''[[Stages of a Long Journey]]'' (ECM, 2007) *''[[Резиме (албум на Еберхард Вебер)|Резиме]]'' (ECM, 2012) *''[[Hommage à Eberhard Weber]]'' (ECM, 2015) '''Со [[Кени Вилер]]''' *''[[Deer Wan]]'' (ECM, 1977) ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== *{{Official website}} *[http://trovar.com/ECM/ECM.php?artist=garbarek Jan Garbarek on ECM Records] *{{IMDb name|id=0304912|name=Jan Garbarek}} *[http://www.anjagarbarek.com Jan Garbarek's daughter, singer Anja Garbarek's website] *[https://web.archive.org/web/20070927224445/http://www.mixtape.gr/t.asp?sec=1&sub=3&uid=57 Jan Garbarek Group @ Theatre Lycabettus concert review, Greece] * {{youtube|Vd7ChpLcdnw|Jan Garbarek – Places (Reissued on 180g Vinyl): ECM Records}} {{s-start}} {{s-ach|aw}} {{s-bef | before = [[Jon Christensen]]}} {{s-ttl | title = Recipient of the [[Buddyprisen]] | years = 1968 }} {{s-aft | after = [[Arild Andersen]]}} {{s-bef | before = First award in 1982}} {{s-ttl | title = Recipient of the [[Gammleng-prisen]] | years = 1982 }} {{s-aft | after = [[Karin Krog]]}} {{s-bef | before = [[Jon Fosse]]}} {{s-ttl | title = Recipient of the [[Norsk kulturråds ærespris]] | years = 2004 }} {{s-aft | after = [[Agnes Buen Garnås]]}} {{end}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Гарбарек, Јан}} [[Категорија:Авангардни џез музичари]] [[Категорија:Артисти на ECM Records]] [[Категорија:Норвешки саксофонисти од 20 век]] [[Категорија:Норвешки саксофонисти од 21 век]] [[Категорија:Норвешки џез саксофонисти]] [[Категорија:Норвешки џез композитори]] [[Категорија:Норвешки музичари од 20 век]] [[Категорија:Норвешки музичари од 21 век]] 4l1li1vnpz50uz1xisaojfaxyhgswxb 4 1296789 4800701 4766899 2022-08-09T11:35:18Z Dandarmkd 31127 /* Ново Село 2022 */ wikitext text/x-wiki '''Викисело''' ― проект на здружението на граѓани [[:m:Shared Knowledge/mk|Споделено знаење]]. Проектот започна во 2021 година. Според особеноста и изведбата на проектот, Викисело влегува во активноста [[QRpedia]]. == Мисија и цел == Негова цел е да ги промовира и истакнува градбите кои се [[Список на културно наследство на Македонија|Културно наследство на Македонија]] кои се наоѓаат во [[Села во Македонија|македонските села]], со ставање на информациони таблички до нивната непосредна близина. Табличките содржат назив на градбата, два QR кодови (еден на Википедија на македонски и англиски јазик) кои преку нивно скенирање водат до соодветните статии кои содржат информации за градбата. == Делување == #Барање книги и други материјали, достапни информации на семрежјето со цел создавање создавање/подобрување на статиите на избраните градби; #Соработка со организации, здруженија, установи (национални или месни), поединци за добивање на информациска и/или логистичка подршка; #Теренска работа со пронаоѓање на градбите и вршење на убицирање и поставување на информациските таблички #Промоција на проектот на месното и поширокото население, како и на новинските агенции. == Резиме == === Галичник 2021 === [[Податотека:Куќа на Ристе и Никола Ванковски (2).jpg|220п|мини|Куќата на Ристе и Никола Ванковски.]] Самото село [[Галичник]] е заведено како културно наследство. Според [[Културно наследство на Македонија во Општина Маврово и Ростуше|Списокот на културно наследство на Македонија]], во Галичник се заведени 60 куќи од кои 31 се преживеани. Собирањето на книжевните материјали започна во мај 2021. Како извори, беа користени делата: ''Галичка повест'' (Ристо Бужароски, 1976), ''Галичка мозаична сознајба'' (Велимир Граоркоски), ''Галичник'' (Ефтим Муратовски, 1997), ''Галичник и Мијаците'' (Риста Огњановиќ Лоноски, 2004), ''Ажиевци'' (Гапе Галев Ажиевски, 2009), ''Галичник во мојот колаж'' (Коста Граоркоски, 2015). Како извори, служеа и личните изјави од познавачи на галичката историја и сопственици на куќите, како и Месната заедница Галичник. Создавањето на статиите за градбите на Википедија на македонски јазик беше сторено во третото тримесечје, додека статиите на Википедија на англиски јазик беа создадени во четвртото тримесечје. Поставување на табличките; вкупно 31, беше изведено на 24 октомври. Во средиштето на селото беше поставено главен информатор со картата на Галичник кој ги покажува местоположбите на куќите. ; Опфатени статии {| class="wikitable" width="auto" |+ ! Број на<br />статија ! Статија на македонски јазик ! Статија на англиски јазик |- || 1 и 2 || [[Куќа на Ѓорѓија Пулевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji Pulevski|House of Gjorgji Pulevski]] (Н) |- || 3 и 4 || [[Куќа – сопственик Иљо Панговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo Pangovski|House of Iljo Pangovski]] (Н) |- || 5 и 6 || [[Куќа – сопственици Митре Ѓозински и Велимир Чанговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Mitre Gjozinski and Velimir Čangovski|House of Mitre Gjozinski and Velimir Čangovski]] (Н) |- || 7 и 8 || [[Куќа – сопственик Пејчин Томовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Pejčin Tomovski|House of Pejčin Tomovski]] (Н) |- || 9 и 10 || [[Куќа – сопственици Иљо и Стрезо Цубалевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo and Strezo Cubalevski|House of Iljo and Strezo Cubalevski]] (Н) |- || 11 и 12 || [[Куќа – сопственик Велимир Ѓиновски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Velimir Gjinovski|House of Velimir Gjinovski]] (Н) |- || 13 и 14 || [[Куќа – сопственици Милош и Динго Меловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Miloš and Dingo Melovski|House of Miloš and Dingo Melovski]] (Н) |- || 15 и 16 || [[Куќа – сопственик Мане Шулевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Mane Šulevski|House of Mane Šulevski]] (Н) |- || 17 и 18 || [[Куќа – сопственици Ристе и Блаже Меловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Riste and Blaže Melovski|House of Riste and Blaže Melovski]] (Н) |- || 19 и 20 || [[Куќа – сопственик Петре Лукановски (Галичник)]] (Н) || [[:en:Residence of Petre Lukanovski|House of Petre Lukanovski]] (Н) |- || 21 и 22 || [[Куќа – сопственик Кузе Фрчковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Kuze Frčkovski|House of Kuze Frčkovski]] (Н) |- || 23 и 24 || [[Куќа – сопственик Ѓорѓи Чалчевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji Čalčevski|House of Gjorgji Čalčevski]] (Н) |- || 25 и 26 || [[Куќа – сопственици Петре и Миле Желчевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Petre and Mile Želčevski|House of Petre and Mile Želčevski]] (Н) |- || 27 и 28 || [[Куќа – сопственик Јосе Плачковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Jose Plačkovski|House of Jose Plačkovski]] (Н) |- || 29 и 30 || [[Куќа – сопственици Доксим и Ефто Чадловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Doksim and Efto Čadlovski|House of Doksim and Efto Čadlovski]] (Н) |- || 31 и 32 || [[Куќа – сопственик Ѓорѓе Карановски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgje Karanovski|House of Gjorgje Karanovski]] (Н) |- || 33 и 34 || [[Куќа – сопственици Борис и Томо Бундалевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Boris and Tomo Bundalevski|House of Boris and Tomo Bundalevski]] (Н) |- || 35 и 36 || [[Куќа – сопственик Иљо Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo Filipovski|House of Iljo Filipovski]] (Н) |- || 37 и 38 || [[Куќа – сопственици Ристе и Никола Ванковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Riste and Nikola Vankovski|House of Riste and Nikola Vankovski]] (Н) |- || 39 и 40 || [[Куќа – сопственик Кире Томовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Kire Tomovski|House of Kire Tomovski]] (Н) |- || 41 и 42 || [[Куќа – сопственик Веле Ванковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Vele Vankovski|House of Vele Vankovski]] (Н) |- || 43 и 44 || [[Куќа – сопственици Ѓорѓи и Деспот Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji and Despot Filipovski|House of Gjorgji and Despot Filipovski]] (Н) |- || 45 и 46 || [[Куќа – сопственик Никола Куковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Nikola Kukovski|House of Nikola Kukovski]] (Н) |- || 47 и 48 || [[Куќа – сопственик Доксе Лоновски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Dokse Lonovski|House of Dokse Lonovski]] (Н) |- || 49 и 50 || [[Куќа – сопственик Јован Муратовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Jovan Muratovski|House of Jovan Muratovski]] (Н) |- || 51 и 52 || [[Куќа – сопственик Славко Брезовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Slavko Brezoski|House of Slavko Brezoski]] (Н) |- || 53 и 54 || [[Куќа – сопственици Тодор и Русе Мицовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Todor and Ruse Micovski|House of Todor and Ruse Micovski]] (Н) |- || 55 и 56 || [[Куќа – сопственик Павле Цинцаровски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Pavle Cincarovski|House of Pavle Cincarovski]] (Н) |- || 57 и 58 || [[Куќа – сопственици Борис и Трајче Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Boris and Trajče Filipovski|House of Boris and Trajče Filipovski]] (Н) |- || 59 и 60 || [[Куќа – сопственик Русе Геговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Ruse Gegovski|House of Ruse Gegovski]] (Н) |- || 61 и 62 || [[Куќа – сопственик Тофе Кецкаровски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Tofe Keckarovski|House of Tofe Keckarovski]] (Н) |} ;Галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="130px"> Викисело 2021 - Галичник (13).jpg Викисело 2021 - Галичник (14).jpg Викисело 2021 - Галичник (15).jpg Викисело 2021 - Галичник (16).jpg Викисело 2021 - Галичник (17).jpg Викисело 2021 - Галичник (18).jpg Викисело 2021 - Галичник (19).jpg Викисело 2021 - Галичник (20).jpg Викисело 2021 - Галичник (21).jpg Викисело 2021 - Галичник (22).jpg Викисело 2021 - Галичник (23).jpg Викисело 2021 - Галичник (24).jpg Викисело 2021 - Галичник (25).jpg Викисело 2021 - Галичник (26).jpg Викисело 2021 - Галичник (27).jpg Викисело 2021 - Галичник (28).jpg Викисело 2021 - Галичник (1).jpg Викисело 2021 - Галичник (2).jpg Викисело 2021 - Галичник (3).jpg Викисело 2021 - Галичник (4).jpg Викисело 2021 - Галичник (5).jpg Викисело 2021 - Галичник (6).jpg Викисело 2021 - Галичник (7).jpg Викисело 2021 - Галичник (8).jpg Викисело 2021 - Галичник (9).jpg Викисело 2021 - Галичник (10).jpg Викисело 2021 - Галичник (11).jpg Викисело 2021 - Галичник (12).jpg </gallery> </center> === Ново Село 2022 === Штипската населба [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]] е заведена културно наследство под називот Ново Село градителска целина. На територијата на Ново Село се наоѓаат 18 места/градби со статус на [[Културно наследство на Македонија во Општина Штип|споменик на културата]]. Од тие 18, за 16 се планира информатор со оглед дека за двете градби односно куќи се срушени. На 6 август теренски го завршивме овогодишениот проект Викисело. Тој ден беа поставени и пуштени во употреба 17 информатори кои беа поставувани до градбите кои се прогласени за културно наследство на Македонија. 9 лица беа дел од активноста на тој ден, кои придонесоа со давање и прибирање информации за градбите и/или присуствување. Медиумски бевме покриени од месната телевизија [https://youtube.com/watch?v=1DPngKasfJs Телевизија M»Net HD] која ја најави активноста за на 6 август, но и од [https://reporter.mk/novo/foto-spomenitsite-na-kultura-vo-shtipsko-novo-selo-dobija-informativni-tablitsi/?fbclid=IwAR2aw4jLdsTI5EMZrtB6OJi1tlF8nJvogW_gfn7B3xlpThmwWyoWTEOZfTE Reporter.mk] кои го објавија крајниот исход на проектот. Дополнително, 14 фотографии од енциклопедиска употреба беа направени на тој ден и беа поставени на Ризницата. ; Опфатени статии {| class="wikitable" width="auto" |+ ! Број на<br />статија ! Статија на македонски јазик ! Статија на англиски јазик |- || 1 и 2 || [[Црква „Св. Троица“ - Ново Село]] (П) || [[:en:Holy Trinity Church, Novo Selo, Štip|Holy Trinity Church]] (Н) |- || 3 и 4 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 6 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 6, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 6]] (Н) |- || 5 и 6 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 8 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 8, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 8]] (Н) |- || 7 и 8 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 12 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 12, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 12]] (Н) |- || 9 и 10 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 14 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 14, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 14]] (Н) |- || 11 и 12 || [[Музеј на дејците на ВМРО од Штип и Штипско]] (П) || [[:en:Museum of the Activists of IMRO from Štip and Štip Region|Museum of the Activists of IMRO from Štip and Štip Region]] (Н) |- || 13 || [[Културно наследство на Македонија во Општина Штип]] (П) || |- || 14 и 15 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 45 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 45, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 45]] (Н) |- || 16 и 17 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 67 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 67, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 67]] (Н) |- || 18 и 19 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 69 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 69, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 69]] (Н) |- || 20 и 21 || [[Куќа на Михајло Апостолски (Штип)]] (Н) || [[:en:House of Mihajlo Apostolski|House of Mihajlo Apostolski]] (Н) |- || 22 и 23 || [[Новоселско училиште (Штип)]] (Н) || [[:en:Novo Selo School|Novo Selo School]] (Н) |- || 24 || [[Новоселска парохија]] (П) || |- || 25 и 26 || [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Ново Село]] (П) || [[:en:Dormition of the Theotokos Church, Novo Selo, Štip|Dormition of the Theotokos Church]] (Н) |- || 27 и 28 || [[Еврејски гробишта (Штип)]] (П) || [[:en:Jewish Cemetery, Štip|Jewish Cemetery]] (Н) |- || 29 || [[Куќа на ул. „Никола Карев“ бр. 2 (Штип)]] (Н) || |- || 30 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 26 (Штип)]] (Н) || |- || 31 и 32 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 30, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 30]] (Н) |- || 33 и 34 || [[Црква „Вознесение Христово“ - Ново Село (Штип)]] (П) || [[:en:Ascension of Christ Church, Novo Selo, Štip|Ascension of Christ Church]] (Н) |- || 35 и 36 || [[Црква „Св. Јован Крстител“ - Штип]] (П) || [[:en:St. John the Baptist Church, Novo Selo, Štip|St. John the Baptist Church]] (Н) |- || 37 и 38 || [[Ново Село (штипска населба)]] (П) || [[:en:Novo Selo (Štip suburb)|Novo Selo]] (Н) |} ;Енциклопедиска галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="130px"> Еврејски гробишта - Штип (1).jpg Еврејски гробишта - Штип (2).jpg Еврејски гробишта - Штип (3).jpg Еврејски гробишта - Штип (4).jpg Куќа на Михајло Апостолски (1).jpg Куќа на Михајло Апостолски (2).jpg Куќа на Михајло Апостолски (3).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 12 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 14 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 6 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 8 - Ново Село.jpg Спомен плоча на ул. „Крсте Мисирков“, Ново Село.jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (3).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (4).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (5).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (6).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (7).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (8).jpg Црква „Св. Спас“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Спас“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Троица“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Троица“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (01).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (02).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (03).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (04).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (05).jpg Музеј на дејците на ВМРО од Штип и Штипско (01).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30, Ново Село, Штип (01).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30, Ново Село, Штип (02).jpg Ново Село, Штип - панорама (01).jpg Ново Село, Штип - панорама (02).jpg Ново Село, Штип - панорама (03).jpg </gallery> </center> ;Техничка галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="140px"> Викисело 2022 (01).jpg Викисело 2022 (02).jpg Викисело 2022 (03).jpg Викисело 2022 (05).jpg Викисело 2022 (06).jpg Викисело 2022 (08).jpg Викисело 2022 (11).jpg Викисело 2022 (12).jpg Викисело 2022 (15).jpg Викисело 2022 (16).jpg Викисело 2022 (18).jpg Викисело 2022 (19).jpg Викисело 2022 (23).jpg Викисело 2022 (25).jpg Викисело 2022 (27).jpg Викисело 2022 (28).jpg Викисело 2022 (30).jpg </gallery> </center> [[Категорија:Википедија:Проекти на Споделено знаење]] sg1mxg3lfteq5avpvjme53yyrzedepd 4800704 4800701 2022-08-09T11:55:39Z Dandarmkd 31127 /* Ново Село 2022 */ wikitext text/x-wiki '''Викисело''' ― проект на здружението на граѓани [[:m:Shared Knowledge/mk|Споделено знаење]]. Проектот започна во 2021 година. Според особеноста и изведбата на проектот, Викисело влегува во активноста [[QRpedia]]. == Мисија и цел == Негова цел е да ги промовира и истакнува градбите кои се [[Список на културно наследство на Македонија|Културно наследство на Македонија]] кои се наоѓаат во [[Села во Македонија|македонските села]], со ставање на информациони таблички до нивната непосредна близина. Табличките содржат назив на градбата, два QR кодови (еден на Википедија на македонски и англиски јазик) кои преку нивно скенирање водат до соодветните статии кои содржат информации за градбата. == Делување == #Барање книги и други материјали, достапни информации на семрежјето со цел создавање создавање/подобрување на статиите на избраните градби; #Соработка со организации, здруженија, установи (национални или месни), поединци за добивање на информациска и/или логистичка подршка; #Теренска работа со пронаоѓање на градбите и вршење на убицирање и поставување на информациските таблички #Промоција на проектот на месното и поширокото население, како и на новинските агенции. == Резиме == === Галичник 2021 === [[Податотека:Куќа на Ристе и Никола Ванковски (2).jpg|220п|мини|Куќата на Ристе и Никола Ванковски.]] Самото село [[Галичник]] е заведено како културно наследство. Според [[Културно наследство на Македонија во Општина Маврово и Ростуше|Списокот на културно наследство на Македонија]], во Галичник се заведени 60 куќи од кои 31 се преживеани. Собирањето на книжевните материјали започна во мај 2021. Како извори, беа користени делата: ''Галичка повест'' (Ристо Бужароски, 1976), ''Галичка мозаична сознајба'' (Велимир Граоркоски), ''Галичник'' (Ефтим Муратовски, 1997), ''Галичник и Мијаците'' (Риста Огњановиќ Лоноски, 2004), ''Ажиевци'' (Гапе Галев Ажиевски, 2009), ''Галичник во мојот колаж'' (Коста Граоркоски, 2015). Како извори, служеа и личните изјави од познавачи на галичката историја и сопственици на куќите, како и Месната заедница Галичник. Создавањето на статиите за градбите на Википедија на македонски јазик беше сторено во третото тримесечје, додека статиите на Википедија на англиски јазик беа создадени во четвртото тримесечје. Поставување на табличките; вкупно 31, беше изведено на 24 октомври. Во средиштето на селото беше поставено главен информатор со картата на Галичник кој ги покажува местоположбите на куќите. ; Опфатени статии {| class="wikitable" width="auto" |+ ! Број на<br />статија ! Статија на македонски јазик ! Статија на англиски јазик |- || 1 и 2 || [[Куќа на Ѓорѓија Пулевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji Pulevski|House of Gjorgji Pulevski]] (Н) |- || 3 и 4 || [[Куќа – сопственик Иљо Панговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo Pangovski|House of Iljo Pangovski]] (Н) |- || 5 и 6 || [[Куќа – сопственици Митре Ѓозински и Велимир Чанговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Mitre Gjozinski and Velimir Čangovski|House of Mitre Gjozinski and Velimir Čangovski]] (Н) |- || 7 и 8 || [[Куќа – сопственик Пејчин Томовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Pejčin Tomovski|House of Pejčin Tomovski]] (Н) |- || 9 и 10 || [[Куќа – сопственици Иљо и Стрезо Цубалевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo and Strezo Cubalevski|House of Iljo and Strezo Cubalevski]] (Н) |- || 11 и 12 || [[Куќа – сопственик Велимир Ѓиновски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Velimir Gjinovski|House of Velimir Gjinovski]] (Н) |- || 13 и 14 || [[Куќа – сопственици Милош и Динго Меловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Miloš and Dingo Melovski|House of Miloš and Dingo Melovski]] (Н) |- || 15 и 16 || [[Куќа – сопственик Мане Шулевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Mane Šulevski|House of Mane Šulevski]] (Н) |- || 17 и 18 || [[Куќа – сопственици Ристе и Блаже Меловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Riste and Blaže Melovski|House of Riste and Blaže Melovski]] (Н) |- || 19 и 20 || [[Куќа – сопственик Петре Лукановски (Галичник)]] (Н) || [[:en:Residence of Petre Lukanovski|House of Petre Lukanovski]] (Н) |- || 21 и 22 || [[Куќа – сопственик Кузе Фрчковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Kuze Frčkovski|House of Kuze Frčkovski]] (Н) |- || 23 и 24 || [[Куќа – сопственик Ѓорѓи Чалчевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji Čalčevski|House of Gjorgji Čalčevski]] (Н) |- || 25 и 26 || [[Куќа – сопственици Петре и Миле Желчевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Petre and Mile Želčevski|House of Petre and Mile Želčevski]] (Н) |- || 27 и 28 || [[Куќа – сопственик Јосе Плачковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Jose Plačkovski|House of Jose Plačkovski]] (Н) |- || 29 и 30 || [[Куќа – сопственици Доксим и Ефто Чадловски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Doksim and Efto Čadlovski|House of Doksim and Efto Čadlovski]] (Н) |- || 31 и 32 || [[Куќа – сопственик Ѓорѓе Карановски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgje Karanovski|House of Gjorgje Karanovski]] (Н) |- || 33 и 34 || [[Куќа – сопственици Борис и Томо Бундалевски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Boris and Tomo Bundalevski|House of Boris and Tomo Bundalevski]] (Н) |- || 35 и 36 || [[Куќа – сопственик Иљо Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Iljo Filipovski|House of Iljo Filipovski]] (Н) |- || 37 и 38 || [[Куќа – сопственици Ристе и Никола Ванковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Riste and Nikola Vankovski|House of Riste and Nikola Vankovski]] (Н) |- || 39 и 40 || [[Куќа – сопственик Кире Томовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Kire Tomovski|House of Kire Tomovski]] (Н) |- || 41 и 42 || [[Куќа – сопственик Веле Ванковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Vele Vankovski|House of Vele Vankovski]] (Н) |- || 43 и 44 || [[Куќа – сопственици Ѓорѓи и Деспот Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Gjorgji and Despot Filipovski|House of Gjorgji and Despot Filipovski]] (Н) |- || 45 и 46 || [[Куќа – сопственик Никола Куковски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Nikola Kukovski|House of Nikola Kukovski]] (Н) |- || 47 и 48 || [[Куќа – сопственик Доксе Лоновски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Dokse Lonovski|House of Dokse Lonovski]] (Н) |- || 49 и 50 || [[Куќа – сопственик Јован Муратовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Jovan Muratovski|House of Jovan Muratovski]] (Н) |- || 51 и 52 || [[Куќа – сопственик Славко Брезовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Slavko Brezoski|House of Slavko Brezoski]] (Н) |- || 53 и 54 || [[Куќа – сопственици Тодор и Русе Мицовски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Todor and Ruse Micovski|House of Todor and Ruse Micovski]] (Н) |- || 55 и 56 || [[Куќа – сопственик Павле Цинцаровски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Pavle Cincarovski|House of Pavle Cincarovski]] (Н) |- || 57 и 58 || [[Куќа – сопственици Борис и Трајче Филиповски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Boris and Trajče Filipovski|House of Boris and Trajče Filipovski]] (Н) |- || 59 и 60 || [[Куќа – сопственик Русе Геговски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Ruse Gegovski|House of Ruse Gegovski]] (Н) |- || 61 и 62 || [[Куќа – сопственик Тофе Кецкаровски (Галичник)]] (Н) || [[:en:House of Tofe Keckarovski|House of Tofe Keckarovski]] (Н) |} ;Галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="130px"> Викисело 2021 - Галичник (13).jpg Викисело 2021 - Галичник (14).jpg Викисело 2021 - Галичник (15).jpg Викисело 2021 - Галичник (16).jpg Викисело 2021 - Галичник (17).jpg Викисело 2021 - Галичник (18).jpg Викисело 2021 - Галичник (19).jpg Викисело 2021 - Галичник (20).jpg Викисело 2021 - Галичник (21).jpg Викисело 2021 - Галичник (22).jpg Викисело 2021 - Галичник (23).jpg Викисело 2021 - Галичник (24).jpg Викисело 2021 - Галичник (25).jpg Викисело 2021 - Галичник (26).jpg Викисело 2021 - Галичник (27).jpg Викисело 2021 - Галичник (28).jpg Викисело 2021 - Галичник (1).jpg Викисело 2021 - Галичник (2).jpg Викисело 2021 - Галичник (3).jpg Викисело 2021 - Галичник (4).jpg Викисело 2021 - Галичник (5).jpg Викисело 2021 - Галичник (6).jpg Викисело 2021 - Галичник (7).jpg Викисело 2021 - Галичник (8).jpg Викисело 2021 - Галичник (9).jpg Викисело 2021 - Галичник (10).jpg Викисело 2021 - Галичник (11).jpg Викисело 2021 - Галичник (12).jpg </gallery> </center> === Ново Село 2022 === Штипската населба [[Ново Село (штипска населба)|Ново Село]] е заведена културно наследство под називот Ново Село градителска целина. На територијата на Ново Село се наоѓаат 18 места/градби со статус на [[Културно наследство на Македонија во Општина Штип|споменик на културата]]. Од тие 18, за 16 се планира информатор со оглед дека за двете градби односно куќи се срушени. На 6 август теренски го завршивме овогодишениот проект Викисело. Тој ден беа поставени и пуштени во употреба 17 информатори кои беа поставувани до градбите кои се прогласени за културно наследство на Македонија. 9 лица беа дел од активноста на тој ден, кои придонесоа со давање и прибирање информации за градбите и/или присуствување. Медиумски бевме покриени од месната телевизија [https://youtube.com/watch?v=1DPngKasfJs Телевизија M»Net HD] која ја најави активноста за на 6 август, но и од [https://reporter.mk/novo/foto-spomenitsite-na-kultura-vo-shtipsko-novo-selo-dobija-informativni-tablitsi/?fbclid=IwAR2aw4jLdsTI5EMZrtB6OJi1tlF8nJvogW_gfn7B3xlpThmwWyoWTEOZfTE Reporter.mk] кои го објавија крајниот исход на проектот. Дополнително, 14 фотографии од енциклопедиска употреба беа направени на тој ден и беа поставени на Ризницата. ; Опфатени статии {| class="wikitable" width="auto" |+ ! Број на<br />статија ! Статија на македонски јазик ! Статија на англиски јазик |- || 1 и 2 || [[Црква „Св. Троица“ - Ново Село]] (П) || [[:en:Holy Trinity Church, Novo Selo, Štip|Holy Trinity Church]] (Н) |- || 3 и 4 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 6 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 6, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 6]] (Н) |- || 5 и 6 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 8 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 8, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 8]] (Н) |- || 7 и 8 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 12 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 12, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 12]] (Н) |- || 9 и 10 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 14 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 14, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 14]] (Н) |- || 11 и 12 || [[Музеј на дејците на ВМРО од Штип и Штипско]] (П) || [[:en:Museum of the Activists of IMRO from Štip and Štip Region|Museum of the Activists of IMRO from Štip and Štip Region]] (Н) |- || 13 || [[Културно наследство на Македонија во Општина Штип]] (П) || |- || 14 и 15 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 45 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 45, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 45]] (Н) |- || 16 и 17 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 67 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 67, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 67]] (Н) |- || 18 и 19 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 69 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 69, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 69]] (Н) |- || 20 и 21 || [[Куќа на Михајло Апостолски (Штип)]] (Н) || [[:en:House of Mihajlo Apostolski|House of Mihajlo Apostolski]] (Н) |- || 22 и 23 || [[Новоселско училиште (Штип)]] (Н) || [[:en:Novo Selo School|Novo Selo School]] (Н) |- || 24 || [[Новоселска парохија]] (П) || |- || 25 и 26 || [[Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Ново Село]] (П) || [[:en:Dormition of the Theotokos Church, Novo Selo, Štip|Dormition of the Theotokos Church]] (Н) |- || 27 и 28 || [[Еврејски гробишта (Штип)]] (П) || [[:en:Jewish Cemetery, Štip|Jewish Cemetery]] (Н) |- || 29 || [[Куќа на ул. „Никола Карев“ бр. 2 (Штип)]] (Н) || |- || 30 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 26 (Штип)]] (Н) || |- || 31 и 32 || [[Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30 (Штип)]] (Н) || [[:en:House on Krste Misirkov St. no. 30, Štip|House on Krste Misirkov St. no. 30]] (Н) |- || 33 и 34 || [[Црква „Вознесение Христово“ - Ново Село (Штип)]] (П) || [[:en:Ascension of Christ Church, Novo Selo, Štip|Ascension of Christ Church]] (Н) |- || 35 и 36 || [[Црква „Св. Јован Крстител“ - Штип]] (П) || [[:en:St. John the Baptist Church, Novo Selo, Štip|St. John the Baptist Church]] (Н) |- || 37 и 38 || [[Ново Село (штипска населба)]] (П) || [[:en:Novo Selo (Štip suburb)|Novo Selo]] (Н) |} ;Енциклопедиска галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="130px"> Еврејски гробишта - Штип (1).jpg Еврејски гробишта - Штип (2).jpg Еврејски гробишта - Штип (3).jpg Еврејски гробишта - Штип (4).jpg Куќа на Михајло Апостолски (1).jpg Куќа на Михајло Апостолски (2).jpg Куќа на Михајло Апостолски (3).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 12 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 14 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 6 - Ново Село.jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 8 - Ново Село.jpg Спомен плоча на ул. „Крсте Мисирков“, Ново Село.jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (3).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (4).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (5).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (6).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (7).jpg Црква „Св. Јован Крстител“ - Ново Село (8).jpg Црква „Св. Спас“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Спас“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Троица“ - Ново Село (2).jpg Црква „Св. Троица“ - Ново Село (1).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (01).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (02).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (03).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (04).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (05).jpg Црква „Св. Димитриј“ - Ново Село (06).jpg Музеј на дејците на ВМРО од Штип и Штипско (01).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30, Ново Село, Штип (01).jpg Куќа на ул. „Крсте Мисирков“ бр. 30, Ново Село, Штип (02).jpg Ново Село, Штип - панорама (01).jpg Ново Село, Штип - панорама (02).jpg Ново Село, Штип - панорама (03).jpg Кежовички_мост_(01).jpg Кежовички_мост_(02).jpg </gallery> </center> ;Техничка галерија <center> <gallery mode="packed"| heights="140px"> Викисело 2022 (01).jpg Викисело 2022 (02).jpg Викисело 2022 (03).jpg Викисело 2022 (05).jpg Викисело 2022 (06).jpg Викисело 2022 (08).jpg Викисело 2022 (11).jpg Викисело 2022 (12).jpg Викисело 2022 (15).jpg Викисело 2022 (16).jpg Викисело 2022 (18).jpg Викисело 2022 (19).jpg Викисело 2022 (23).jpg Викисело 2022 (25).jpg Викисело 2022 (27).jpg Викисело 2022 (28).jpg Викисело 2022 (30).jpg </gallery> </center> [[Категорија:Википедија:Проекти на Споделено знаење]] dc18kayu05mvugxcwi4n4vqypwzolli 0 1296809 4800521 4752557 2022-08-09T10:01:27Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki [[Податотека:Споменик_-_Првото_заседание_на_АСНОМ.JPG|десно|мини|360x360пкс| Споменик на Президиумот на АСНОМ.]] '''Споменик на Президиумот на''' '''АСНОМ''' — споменик во Паркот на жените борци во [[Скопје]] посветен на учесниците на [[Првото заседание на АСНОМ]], одржано [[2 август|на 2 август]] [[1944|1944 година]] во [[Прохор Пчински (манастир)|манастирот Св. Прохор Пчињски]]. Подигнат е [[13 март|на 13 март]] [[2012|2012 година]] . како дел од проектот „ [[Скопје 2014]]“. Автор на споменикот е вајарот [[Слободан Милошевски]]. == Историска позадина == Првото заседание на АСНОМ се одржало на 2 август 1944 година во манастирот Св. Прохор Пчињски. На седницата биле усвоени обележјата со кои АСНОМ бил прогласен за врховен законодавен и извршен претставнички орган и највисок орган на државната власт во демократска Македонија, се вовел [[Македонски јазик|македонскиот јазик]] за службен јазик во македонската држава, [[Илинден|Илиндан]] бил прогласен за национален и државен празник во македонската држава, биле прифатени одлуките на [[Второ заседание на АВНОЈ|Второто заседание на АВНОЈ]] и ја одобри работата на [[Главен штаб на Народноослободителната војска и партизанските одреди на Македонија|ГШ на НОВ и вооружените сили на Македонија]]. На крајот на седницата бил избран Президиумот (Претседателството) на АСНОМ. Претседателството се состоело од претседател, двајца потпретседатели, двајца секретари и 17 члена. Основањето и работењето на АСНОМ го одбележало конституирањето на првата македонска држава со сите признати права на нејзините граѓани, донесени на нејзините заседанија. АСНОМ на третото заседание прерасна во Народно собрание на Македонија. Членови на Президиумот на АСНОМ биле [[Методија Андонов-Ченто]] (претседател), [[Панко Брашнаров]] и [[Емануел Чучков|Емануел ЧуЧков]] [[Петре Пирузе|(]]<nowiki/>потпретседатели), [[Љупчо Арсов]] и [[Владимир Полежиноски]] (секретари), [[Венко Марковски]], [[Цветко Узуновски]], [[Богоја Фотев|Благоја Фотев]], [[Михајло Апостолски]] [[Страхил Гигов]], [[Петре Пирузе]], [[Кирил Петрушев]], [[Јован Горгов]], [[Епоминонда поп Андонов]], [[Камбер Хасан]], [[Ацо Петровски]], [[Младен Георгиев]] и [[Лилјана Чаловска]]. == Опис на споменикот == Композицијата на споменикот се состои од 10 [[Бронза|бронзени]] скулптури на делегатите на седницата, од кои три седат (висина 3,2 м) и 7 стојат (4 м). [[Панко Брашнаров]] (зад подиумот), Кирил Петрушев и [[Емануел Чучков|Емануел ЧуЧков]] (се ракуваат), [[Тихомир Милошевски]], Тодор Стојанов, [[Киро Глигоров]] и [[Веселинка Малинска]] стојат, додека [[Бане Андреев|Бане Андрејев]], [[Методија Андонов-Ченто]] и [[Михајло Апостолски]] седат. Скулптурите се поставени на правоаголен постамент, висок 1,9 m, обложен со мермер и со 10 бронзени релјефи. На релјефите се прикажани мотивите на собирот на делегатите за Првата седница и сцените од седницата. Трошоците за изработка на споменикот биле 1,9 милиони евра. == Галерија == <center><gallery perrow="6"> Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje (9).JPG| Детаљ од споменикот: Апостолски и Ченто се во преден план, а потоа Милошевски и Стојанов Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje (3).JPG| Бане Андрејев Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje.JPG| Панко Брашнаров Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje (13).JPG| Манастирот Св. Прохор Пчињски Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje (11).JPG| делегати од седницата Податотека:Spomenik na ASNOM - Skopje (4).JPG| АСНОМ 1944 г </gallery></center> == Наводи == {{Наводи}} == Поврзано == * [[Антифашистичко собрание на народното ослободување на Македонија]] * [[Список на споменици на НОБ во Македонија|Список на споменици од НОБ во Македонија]] * [[Скопје 2014]] == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20120702181028/http://www.netpress.com.mk/mk/vest.asp?id=100283&kategorija=1 ФОТО: Првото заседание на АСНОМ си го доби своето место во „Жена борец“] * [http://www.utrinski.com.mk/default.asp?ItemID=3D49095C593E054EB94CEE975289C050 Неговата скулптура му се допадна на Глигоров]{{Мртва врска|date=10. 2018.}} [[Категорија:Споменици од НОБ во Македонија]] [[Категорија:Скопје 2014]] [[Категорија:Појавено во Македонија во 2012 година]] e7c82tlvhxu82keaj32yvfxtn9eg5oh 0 1297442 4800543 4776190 2022-08-09T10:03:12Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (4) wikitext text/x-wiki {{Infobox artist | honorific_prefix = | name =Кики Когелник<br/> Kiki Kogelnik | honorific_suffix = | image = Kiki Kogelnik Early 1960s.jpg<!-- just the pagename, without the File:/Image: prefix or [[brackets]] --> | image_size = | alt = | caption = Кики Когелник, 1960 год. | native_name = | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = 22 јануари , 1935 | birth_place = [[Блајбург]], [[Австрија]] | death_date = починала на 2 јануари 1997 | death_place = [[Виена]], Австрија | resting_place = | resting_place_coordinates = | nationality = австријка | education = [[Виенската академија за ликовни уметности]] | alma_mater = | known_for = Сликарство<Br/>Скулптура<br/>[[Графика]] | notable_works = | style = | movement = | spouse = | awards = | elected = | patrons = | memorials = | website = <!-- {{URL|Example.com}} --> | module = }} ''' Кики Когелник ''' (1935–1997) [[австриска]] [[Сликарство|сликар]]ка, [[вајар]]ка и [[графичар]]ка. Родена во [[Каринтија (држава)|јужна Австрија]], студирала на [[Виенската академија за ликовни уметности]] и се преселила во [[Њујорк]] во 1961 година. Когелник се смета за [[австриски]] најважниот уметник поврзан [[поп-арт]]<ref>[https://www.artsy.net/artist/kiki-kogelnik/ Kiki Kogelnik Austrian, 1935–1997]</ref>. ==Животопис и творештво 1960-ти== [[Image:Kiki Kogelnik Female Robot 1964.jpg|thumb|right|450px|Кики Когелник, „Женски робот“, 1964 година, Масло и акрилик на платно, (123 × 184 cm). Фондацијата Кики Когелник.]] Когелник ја започнала својата кариера во Galerie Nächst St. Stephan во Виена во 1961 година, прикажувајќи апстрактни дела. Во тоа време, таа била под влијание на [[Серж Полиакоф]] од [[Париското училиште|Екол де Париз]], но подоцна најде свој уникатен жанр додека беше опкружена со движењето [[поп-арт]] во Њујорк. Одредено време била во брак со [[апстрактен експресионизам|апстрактен експресионист]] уметник [[Арнулф Рајнер]]. Когелник била близка со [[апстрактен експресионизам|апстрактен експресионист]], американскиот уметник [[Сем Френсис]], и поминала со него во 1961 година во Њујорк и [[Санта Моника]], [[Калифорнија]]. Когелник потоа се преселила во Њујорк во 1962 година, каде што се придружила на тесно поврзана група уметници во која биле [[Рој Лихтенштајн]], [[Клес Олденбург]], [[Енди Ворхол]], [[Лери Риверс]], [[Том Веселман]], [[Џоан Мичел]], [[Роберт Раушенберг]] и [[Јаспер Џонс]]. Нејзиното творештво во тоа време било под силно влијание на поп-арт , создавајќи бројни еуфорични слики со светли бои [[Вселенска уметност|вселенска тема]]. За разлика од поп-уметниците, таа избегнувала славење на [[потрошувачката]] или вообичаени предмети, иако беше позната по тоа што ги предводи [[пластичните]] и вештачкото над природните. Во текот на раните 1960-ти, Когелник почна да користи матрици со исечени хартиени шаблони во природна големина на нејзините пријатели за да ги изработи нејзините слики. Во 1965 година, овие прототипски исечоци станаа винилни „закачалки“, претставени на истите држачи за облека што таа ги претставува по улиците во близина на нејзиното студио во [[Гармент Дистрикт, Менхетен|Област за облека во Њујорк]]. Додека Когелник била во [[Лондон]] во 1966 година, нејзино ателје во Њујорк било зафатено во [[Пожар на 23-та улица|огромен пожар]]. Истата година, Когелник се омажила со д-р Џорџ Шварц во [[Лондон]], раѓајќи го нејзиниот син Моно во 1967 година, а набргу потоа се вратила во Њујорк. Во 1969 година, Когелник го создала делото „Месечина“ за време на [[Слетување на Месечината|Слетување на Месечината на Аполо 11]] во Galerie Nächst St. печатење|свилени екрани]] за време на преносот во живо. ==1970-тите и подоцна== Во 1970-тите, фокусот на Когелник се префрлил на она што подоцна станало познато како нејзин циклус „Жени“, конкретно осврнувајќи се на женската улога прикажана во комерцијалните [[реклами]]. Третирајќи [[Феминизмот|феминистички]] индиректно со иронија, хумор и кул поп естетика . Во 1974 година, таа, исто така, почнла да работи повремено во [[керамика]], користејќи вајарски форми како продолжение на сликарството. Во 1980-тите, фрагментирани фигури, знаци и симболи во нејзината серија „Проширувања“ со користење на керамички модули прикажани заедно со нејзините слики. Таа, исто така, продуцираше и режираше краток 16-милиметарски филм „[[CBGB]]“ во 1978 година, со [[Џим Керол]] и други. Во подоцнежните дела, [[човечкото тело]] е прикажано во сè пофрагментирана и манипулирана форма, сè додека во 1990-тите голем дел од нејзините дела не прикажаа многу апстрактни, но експресивни лица. За тоа време, Когелник создаде серија стаклени скулптури, поврзани цртежи и отпечатоци, во кои се обидувала да ги коментира [[Декоративни уметности|декоративни]] и [[Комерцијализам|комерцијални]] теми во уметноста. ==Смрт и оставнина== Кики Когелник починала од рак на 1 февруари 1997 година во Виена. Таа е погребана во Блајбург, Австрија. [[Österreichische Galerie Belvedere|Музејот Белведере]] во [[Виена]] одржал голема ретроспектива на нејзиниот опус истата година. Во 1998 година, Когелник постхумно била награден со највисокиот австриски медал во уметноста, [[Австриски крст на честа за науката и уметноста]]. Таа претходно била наградена, во 1995 година, наградата за визуелни уметности на Град Виена. По нејзината смрт, основана е Фондацијата Кики Когелник, американска непрофитна организација, со канцеларии во [[Виена]] и [[Њу Јорк]]. Мисијата на фондацијата е да го заштити, документира, истражува и овековечи креативното наследство на Кики Когелник. Почнувајќи од 2009 година, фондацијата продолжува да одржува и зголемува сеопфатна база на податоци што беше основана во Њујорк за делата на Когелник за уметничко-историско истражување, и на крајот ќе создаде [[Catalogue Raisonné]]. Во 2003 година, [[Поштенски марки и поштенска историја на Австрија|Австриска пошта]] издаде поштенска марка од 55 евроценти со сликата на Когелник од 1973 година, „Prenez Le Temps d’Aimer“ . Когелник дизајнирал и две [[фонтана]], една во [[Блајбург]], [[Австрија]] и друга во [[Клагенфурт]], [[Австрија]], каде што улица е именувана по нејзиното име. Во 2015 година, Когелник била вклучен во The World Goes Pop, изложба одржана во Тејт Модерн. Изложбата откри алтернативен поглед на поп-арт, покажувајќи дека тоа не е само американско движење, туку е меѓународен по обем. На меѓународно ниво, поп-артот, исто така, често се користеше како субверзивен јазик на протести, наместо едноставно како славење на западниот консумеризам. изложбата била од 17 септември 2015 до 24 јануари 2016 година. ==Наводи== {{наводи}} ==Надворешни врски== * {{official website|http://www.kogelnikfoundation.org/}} * [http://www.kikikogelnikfoundation.org/ Kiki Kogelnik Foundation] * {{DNB-Portal|118973037}} * [http://www.koeniggalerie.com/artists/7581/kiki-kogelnik/works/ König Galerie_Kiki Kogelnik] * [http://www.simonesubal.com/here/artists/kiki-kogelnik-estate/images/ Simone Subal_Kiki Kogelnik] * 1999: Gabriela Fritz, Women`s Lib, Kiki Kogelniks Frauenbilder, Parnass, Sonderheft Künstlerinnen, 1999, pp.&nbsp;60–66. * 2012: Hajo Schiff, ''WG aus fernen Pop-Zeiten'', TAZ, 2. November 2012. * 2012: Anne Doran, ''Kiki Kogelnik'', Art in America, 12, Dezember 2012. * 2013: Anne Katrin Fessler, ''Punk-Kosmonautin küsst den Knochenmann'', der Standard, 15. Juli 2013. * 2014: Alicia Reuter, ''Space is the Place'', Sleek, Summer 2014, pp.&nbsp;228. * 2014: Eva Scharrer, ''Körper als Figur'', Spike, no 41, pp.&nbsp;194–195. * 2015: Alex Kitnick, ''Kiki Kogelnik'', Artforum, 01/2015, pp.&nbsp;213–214. * 2015: Tim Adams, ''Josh Kline: Freedom; Kiki Kogelnik. Fly Me to the Moon review – an unnerving fantasy world and off-the-peg identities'', The Guardian, 23. August 2015. * 2015: Laura Castellis, ''Review of Kiki Kogelnik: Fly Me to the Moon at Modern Art Oxford'', Aesthetica Magazine, 27. Oktober 2015. * 2016: Elsa R. Linn, ''Critic´s Guide: Berlin'', Frieze, 29. Februar 2016. * 2016: Mariuccia Casadio, ''K.K.´S POP'', Vogue Italia, Mai 2016, n. 789, pp.&nbsp;178. {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Когелник}} [[Категорија:Поп уметници]] [[Категорија:Модерни сликари]] [[Категорија:Постмодерни уметници]] [[Категорија:Австриски сликари од 20 век]] [[Категорија:Австриски вајари од 20 век]] [[Категорија:Австриски уметнички од 20 век]] [[Категорија:Австриски жени вајари]] [[Категорија:Австриски сликарки]] [[Категорија:Австриски графичари од 20 век]] dpn9aucu4ts1u36s03fyj73dahiqa2j 0 1297647 4800578 4793754 2022-08-09T10:04:24Z Bjankuloski06 332 /* Кариера како уметник */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Ана Лилијан Вајнгар''' (1867-1941) беше американска сликарка и илустраторка. Од околу 1900 до 1935 година била поврзана со уметниците од Бронксвил.<ref name="The Artists of Bronxville:1890-1930">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=8XG69uRyTk4C&q=Anna+Lillian+winegar&pg=PA26|title=The Artists of Bronxville:1890-1930|last=Ball Buff|first=Barbara|date=1989|publisher=The Hudson River Museum of Westchester Inc.}}</ref> == Ран живот и образование == '''Ана Лилијан Вајнгар''' е родена во 1867 година во Плејнвел, [[Мичиген]]. Дипломирала на колеџот Велсли во 1892 година.<ref name="askART: Anna Lillian Winegar">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.askart.com/artist_bio/Anna_Lillian_Winegar/107613/Anna_Lillian_Winegar.aspx|title=Anna Lillian Winegar|work=askART.com|accessdate=17 July 2017}}</ref> Вајнгар студирала во [[Италија]] и [[Париз]] со Френк Едвин Скот, Џузепе Костелини, Френклин Боте, Рафаел Колин <ref name="askART: Anna Lillian Winegar: Quick Facts">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.askart.com/artist_keywords/Anna_Lillian_Winegar/107613/Anna_Lillian_Winegar.aspx|title=Anna Lillian Winegar: Quick Facts|work=askART.com|accessdate=17 July 2017}}</ref> и Керсон.<ref name="The Artists of Bronxville:1890-1930">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=8XG69uRyTk4C&q=Anna+Lillian+winegar&pg=PA26|title=The Artists of Bronxville:1890-1930|last=Ball Buff|first=Barbara|date=1989|publisher=The Hudson River Museum of Westchester Inc.}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBall_Buff1989">Ball Buff, Barbara (1989). [https://books.google.com/books?id=8XG69uRyTk4C&q=Anna+Lillian+winegar&pg=PA26 ''The Artists of Bronxville:1890-1930'']. The Hudson River Museum of Westchester Inc.</cite></ref> Студирала на Академијата Колароси и Уметничката студентска лига на Њујорк .<ref name="askART: Anna Lillian Winegar: Quick Facts" /> == Кариера како уметник == Вајнгар била активна како уметник во [[Бруклин]], Њујорк. Таа била членка на Националното здружение на жени сликари и вајари и на клубот Мекдауел. Таа живеела во наслебата Бронксвил, Њујорк од околу 1900 година до 1935 година <ref name="askART: Anna Lillian Winegar">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.askart.com/artist_bio/Anna_Lillian_Winegar/107613/Anna_Lillian_Winegar.aspx|title=Anna Lillian Winegar|work=askART.com|accessdate=17 July 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.askart.com/artist_bio/Anna_Lillian_Winegar/107613/Anna_Lillian_Winegar.aspx "Anna Lillian Winegar"]. ''askART.com''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 July</span> 2017</span>.</cite></ref> Таа станала позната по нејзините импресионистички пејзажи и градинарски сцени.<ref name="askART: Anna Lillian Winegar" /> == Смрт == Винегар починала во 1941 година во [[Тусон]], [[Аризона]] .<ref name="The Artists of Bronxville:1890-1930">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=8XG69uRyTk4C&q=Anna+Lillian+winegar&pg=PA26|title=The Artists of Bronxville:1890-1930|last=Ball Buff|first=Barbara|date=1989|publisher=The Hudson River Museum of Westchester Inc.}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBall_Buff1989">Ball Buff, Barbara (1989). [https://books.google.com/books?id=8XG69uRyTk4C&q=Anna+Lillian+winegar&pg=PA26 ''The Artists of Bronxville:1890-1930'']. The Hudson River Museum of Westchester Inc.</cite></ref> == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Починати во 1941 година]] [[Категорија:Родени во 1867 година]] [[Категорија:Артисти од Мичиген]] [[Категорија:19ти - век Американски жени актерки]] [[Категорија:20ти - век Америкаски жени актерки]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] tgpbizmoqmoqy79e7t2qqq4ej3nzvkp 0 1297684 4800479 4786115 2022-08-09T09:44:16Z CommonsDelinker 746 Бришење на "[[Слика:Plečnikove_Žale_-_panoramio.jpg|Plečnikove_Žale_-_panoramio.jpg]]", беше избришана од [[commons:Главна страница|Заедничката ризница]] од страна на [[commons:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] поради: per [[:c:Commons:Deletion requests/Files wikitext text/x-wiki {{Infobox UNESCO World Heritage Site | image = [[Податотека:Ljubljana Stadtzentrum 01.jpg |thumb |right| Дел од Тромостовјето]] | image_upright = 1.2 | caption = Тромостовје во Љубљана | location = [[Словенија]] | criteria = {{UNESCO WHS type|(iv)}}(iv) | ID = 1643 | coordinates = | year = 2021 | area = | website = }} '''Делата на Јоже Плечник во Љубљана''' претставуваат пример за урбано решение насочен кон промена на идентитетот на градот по распадот на [[Австроунгарско Царство|Австроунгарското Царство]], кога од провинциски град се претворил во симболичен главен град на Словенија. Трансформацијата била заснована на архитектонски дијалог со постариот град, служејќи ги потребите на новото модерно општество од 20 век<ref>[https://www.visitljubljana.com/sl/obiskovalci/odkrivajte/dozivetja/znamenitosti/clanek/plecnikova-ljubljana/ PLEČNIKOVA LJUBLJANA]</ref>. ==Животопис== Јоже Плечник 1943 година Јоже Плечник е роден во 1872 година во Љубљана. Се школувал во [[Грац]], а дипломирал на Академијата за ликовни уметности во [[Виена]], отсек за архитектура, под водство на [[Ото Вагнер]]. По дипломирањето работел кратко во [[Италија]], потоа десет години во Виена во студиото на Вагнер и на крајот како слободен архитект. Помеѓу 1911 и 1921 година Плечник живеел во [[Прага]] и помеѓу [[Прва светска војна|Првата]] и [[Втората светска војна]] во Љубљана. Љубљана на Плечник е тесно поврзана со неговиот дом во љубљанската населба [[Трново (Љубљана)|Трново]]. Копнената оска од Трново и истоимениот мост, покрај улиците Емонска и Вегова, сè до центарот на градот и Конгресниот центар и паркот Звијезда ја носат идејата на Плечник. Водената оска ја сочинуваат неговите проекти за регулирање на речниот тек на реката [[Љубљанчица]], нејзините притоки [[Градошчица]], бреговите на реките во центарот на градот, Чевљарски мост, познатото Тромостовје и речната брана. Делата на Плечник се наоѓаат по двете линии, копно и вода, и создаваат целина која денес се нарекува Плечникова Љубљана. Се состои од плоштади, паркови, улици, шеталишта, мостови и јавни згради (Национална библиотека, цркви, трговски центри, гробишта). == Светско наследство == Пред да биде прогласена за светско наследство, Љубљана добила неколку награди: * Европската комисија ја прогласила Љубљана за зелена престолнина на [[Европа]] за 2016 година. * Љубљана освоила и Оскар за туризам, Зелено јаболко на Меѓународната асоцијација на туристички новинари и писатели FIJET. * Љубљана двапати била рангирана меѓу 100-те најдобро развиени земји во однос на одржливиот развој во светот (Global Top 100 Sustainable Destinations) на конференцијата „Global Green Destinations Day“. * На Словенечките денови на туризмот, Словенечкиот туристички одбор доделил прво место во категоријата урбани јадра за еколошката зона Словенска цеста (Slovenska cesta) и прво место во категоријата поголеми места. * Поединечни архитектонски достигнувања на Јоже Плечник се прогласени за споменици на културата од национално значење, според Правилникот за прогласување на делото на архитектот Јоже Плечник во Љубљана (Службен весник на Република Словенија бр. 51/09 од 3 јули 2009 година) Во 2021 година, [[УНЕСКО]] ја прогласил Плечникова Љубљана за [[Светско наследство | светско наследство]]. {{clear}} ==Список на локации== {{GeoGroupTemplate}} Светското наследство опфаќа седум дела или ансамбли на Плечник: {|class="wikitable sortable plainrowheaders" |- ! style="width:180px;" scope="col"| Име ! class="unsortable" style="width:150px;" scope="col"| Слика ! style="width:80px;" scope="col"| ID ! style="width:120px;" scope="col"| Координати ! style="width:120px;" scope="col"| Површина ! style="width:120px;" scope="col"| Тампон-зона ! scope="col" class="unsortable" | Опис |- ! scope="row"| [[Трновски мост]] | [[Податотека:Le pont et l'église de Trnovo (Ljubljana) (9397818425).jpg|150px|alt=Трновски мост со Трновската црква во позадина]] | 1643-001 | {{coord|46|02|36|N|14|30|08|E|name=Трновски мост}} | N/A | N/A | |- ! scope="row"| Зелено шеталиште покрај улицата Вегова | [[Податотека:Ljubljana (35814711775).jpg|150px|alt=Конгресен плоштад со Љубљанскиот замок во позадина]] | 1643-002 | {{coord|46|02|52|N|14|30|12|E|name=Зелено шеталиште покрај улицата Вегова}} | N/A | N/A | |- ! scope="row"| [[Арх. Пазарот на Плечник]] | [[Податотека:Plečnikova tržnica.jpg|150px|alt=Плечниковиот пазар]] | 1643-003 | {{coord|46|02|56|N|14|30|20|E|name=Plečnik's Marketplace}} | {{convert|12.388|ha|acre|abbr=on}} | N/A | |- ! scope="row"| Шеталиште покрај насипите и мостовите на реката [[Љубљаница]] | [[Податотека:Plečnik Zapornica na Lj-2b.jpg|150px|alt=Љубљаница]] | 1643-003 | {{coord|46|02|56|N|14|30|20|E|name=Шеталиште покрај насипите и мостовите на реката Љубљаница}} | {{convert|12.388|ha|acre|abbr=on}} | N/A | |- ! scope="row"| Римски ѕидини во Мирје | [[Податотека:RomanWall-Ljubljana.JPG|150px|alt=Реконструирани римски ѕидови покрај пат]] | 1643-004 | {{coord|46|02|45|N|14|29|54|E|name=Римски ѕидини во Мирје}} | {{convert|0.72|ha|acre|abbr=on}} | {{convert|1.055|ha|acre|abbr=on}} | |- ! scope="row"|[[Св. Михаилова црква (Чрна Вас)|Црква Свети Михаил]] | | 1643-005 | {{coord|46|00|44|N|14|30|21|E|name=Црквата Свети Михаил}} | {{convert|0.281|ha|acre|abbr=on}} | {{convert|12.984|ha|acre|abbr=on}} | |- ! scope="row"|Црквата Свети Фрањо од Асизи | | 1643-006 | {{coord|46|04|06|N|14|29|49|E|name=Црквата Свети Фрањо од Асизи}} | {{convert|1.079|ha|acre|abbr=on}} | {{convert|30.23|ha|acre|abbr=on}} | |- ! scope="row"|Плечник [[Жале]] – Градина на сите светци | | 1643-007 | {{coord|46|04|03|N|14|31|43|E|name=Плечник [[Жале]] – Градина на сите светци}} | {{convert|1.323|ha|acre|abbr=on}} | {{convert|45.752|ha|acre|abbr=on}} | |} <gallery> Податотека:Trnovo Bridge.jpg|Трновски мост Податотека:Ljubljana (35814711775).jpg|Зелено шеталиште Податотека:Ljubljana (19) (3897486140).jpg|Пазар Податотека:RomanWall-Ljubljana.JPG|Шеталиште покрај остатоците од античкиот римски град Емона </gallery> ==Наводи== {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Дела на Јоже Плечник во Љубљана}} [[Категорија: Локалитети на светско наследство во Словенија]] [[Категорија: Јоже Плечник]] e22ynhhmcc80f1q2nqx27rhwz67h1k1 0 1297905 4800551 4774182 2022-08-09T10:03:25Z Bjankuloski06 332 /* Војна и обнова */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{short description|Rostral column in Saint Petersburg, Russia}} [[File:RUS-2016-Pushkin-Catherine Park-Chesme Column.jpg|thumb|right|180px|Колона Чесме]] ''' Колона Чесме''' ({{Lang-ru|Чесменская колонна|Chesmenskaya kolonna}}) е [[рострална колона]] (тип на [[победничка колона]]) во [[Паркот Кетрин]] во [[Палатата Кетрин]], поранешна руска кралска резиденција во [[Царское Село]], а предградие на [[Санкт Петербург]]. Колоната ги одбележува трите победи на руската морнарица во 1768–1774 година [[Руско-турска војна (1768–1774)|Руско-турска војна]]: Битката кај Хиос, [[Битката кај Чесма]] и Битката кај Митилена. Изграден е од 1774 до 1778 година во големото езерце на пејзажниот парк на Палатата Катерина според дизајните на [[Антонио Риналди (архитект)|Антонио Риналди]].<ref>[https://tzar.ru/objects/ekaterininskypark/landscape/column/ ЧЕСМЕНСКАЯ КОЛОННА]</ref> Споменикот е [[Дорски ред|Дорски]] рострален столб направен од три парчиња бело-розов мермер; овој кварцит од малина е ископан во [[Република Карелија|Карелија]], во селата [[Шиолтозеро]], [[Шокша]] и [[Рибрека]], единственото место во светот каде што бил комерцијално ископуван . Колоната е украсена со [[говорница (брод)|ростра]] од три бродски лакови и крунисана со бронзена фигура на орел (симбол на Русија) која здроби полумесечина (симбол на Турција). Колоната стои на сив мермерен постамент, од чии три страни се бронзени [[барелјеф]] кои ги илустрираат руските победи, додека на четвртата страна е испишан опис на битките. Бас-релјефите беа уништени од Германците за време на [[Втората светска војна]], а потоа беа заменети со стари фотографии. Колоната беше повторно отворена во јуни 1996 година, во чест на 300-годишнината од руската морнарица. Постаментот се потпира на гранитна платформа слична на скалести [[пирамида]], со заоблен отвор со решетка што води до скалила што обезбедуваат пристап до пиедесталот. == Историја == [[Колона]] на Големото езерце [[Парк Екатеринински (Царское Село)|Парк Екатеринински]] е подигната во чест на победата на руската флота во [[Битката кај Чесме| |}} (5-7 јули) 1770 година, за време на [[Руско-турска војна (1768-1774)|Руско-турска војна од 1768-1774 година]]. За значењето на оваа победа за [[Руската империја]] сведочи фактот дека битката била одбележана одеднаш со голем број споменици во предградијата на [[Санкт Петербург]]а. Покрај Чесменската колона во [[Царское Село (резерват-музеј)|Царское село]], во [[Паркот на палатата (Гатчина)|Паркот на палатата]] [[Гатчина]] се појави [[Обелиск на Чешме]], во близина на [[Московски Проспект (Санкт Петербург)|патишта од Санкт Петербург до Царское Село]] беа подигнати на патот [[Палата Чесме]] и [[Црквата Чесме]], во [[Големата палата (Петерхоф)|Голема Палата]] [[Петерхоф ( ансамбл на палатата и паркот)|Петерхоф]] е дизајниран споменик [[Сала Чесме]]. Во 19 век, една од предните галерии на [[Great Gatchina Palace]] стана позната како [[Chesme Gallery|Chesme]] [[File:Shubin Rinaldi medaillon in Gathina Palace 1782.jpg|палец|лево|160px|А. Риналди. [[Барелјеф]] [[Шубин, Федот Иванович|Ф. I. Shubin]] во [[Enteriors of the Great Gatchina Palace#Controlpoint|Rinaldi]] на Големата палата Гатчина]] Проектот [[споменик]]а е изготвен од италијанскиот архитект [[Rinaldi, Antonio|Антонио Риналди]] во 1771 година. Моделот земен како основа за проектот бил типот на [[рострална колона]], може да се следи од ерата на [[Антички Рим]], конкретно од колоната [[конзул (Антички Рим)|конзул]] [[Gaius Duilius|Гаја Дуилиус]] во [[римски]][[Римски форум|форум]], кој бил основан во чест на [[Битката кај Мила]] 260 п.н.е., период од [[Прва пунска војна]] [[Римска република|Рим]] со [[Картагина (држава)|Картагина]] - првата позната поморска победа на Римјаните. Идејата на Риналди беше единствена во многу аспекти, бидејќи во современата странска практика немаше дизајни на колони украсени со [[ростер]] (предни краеви) на брод; само во 1780-тите во [[Франција]] се појавија архитектонски проекти со рострални столбови . Во истата 1771 година, царицата [[Катерина II]] го одобрила цртањето на споменикот и му наредила на шефот на Градежната канцеларија [[Катедрала Свети Исак]] Грофот [[Брус, Јаков Александрович|Ја. А. Брус]] да подготви колона за идниот споменик и да ја испрати на делови до Царское Село, укажувајќи дека грофот треба да го држи ова прашање под негова посебна контрола. Авторот на еден од првите [[водичи]] во Руската империја (1830) [[Јаковкин, Илја Федорович|И. Ф. Јаковкин]], кој работел во архивата [[Управа на палатата Царское Село|Администрација на палатата Царское Село]], веројатно сметал дека грофот Брус е автор на самиот проект. Во секој случај, според кој пишувал за Царское Село на почетокот на 20 век {{коментар|С. Н. Вилчковски|Сергеј Николаевич Вилчковски}}, на документите поврзани со изградбата на колоната, складирани во управата на палатата, раката на Јаковкин напишала белешка „според цртежите на грофот Брус“. === Војна и обнова === [[File:Орловская колонна.Екатерининский парк.jpg|thumb|Чесме колона: главна фасада, поглед од страната на островот]] За време на [[Окупација на територијата на СССР од страна на трупите на Третиот Рајх и неговите сојузници|окупација]] на градот [[Пушкин (град)|Пушкин]] во годините на [[Големата патриотска војна|Голема патриотска војна]], колоната Чесме доби значителна штета. Багажникот на колоната е оштетен од гранати. Украдени се три бронзени барелјефи од постаментот на споменикот. Еден од нив, тешко оштетен, беше пронајден во близина на станицата [[Антрошино (станица)|Антрошино]], на неколку километри од Царско Село, во близина на топилница за бакар организирана за потребите на [[Вермахт|Германските трупи]]. Големи фрагменти од барелјефи беа пронајдени последователно на дното на Големото езерце. Украдени се бронзените букви од [[комеморативната плоча]] на четвртата страна на постаментот. Според некои извештаи, напаѓачите се обиделе да ја соборат колоната со јаже прикачено на [[тенк]]y. [[File:3949. Пушкин. Chesmenskoe panel.jpg|палец|лево|Фрагмент од барелеф од колона (на која е прикажано фаќањето на [[Митилена]] 2-4 ноември 1771 година), пронајден на дното на езерцето и сега поставен на неговото брегот]] Првата [[реставрација на архитектонски споменици|реставрација]] на споменикот е извршена во 1953-1954 година од страна на Специјалните научно-реставраторски производствени работилници. {{nobr|Е. Л. Турова}} и Л.В. Јемина подготвија историска белешка, која стана научна основа за реставрација на споменикот. Архитект [[Кедрински, Александар Александрович|А. А. Кедрински]] и техничарот А. Е. Полјаков развија проекти за пресоздавање на скулптурната декорација на колоната. Надоместокот за загубата на каменот стана тешка задача. Специјалистот за реставрација на [[мермер]] В. работилница за подготовка и прелиминарна обработка на потребните за реставрација на камен. Сепак, начинот на надоместување на загубите со влошки се сметаше за несоодветен, бидејќи доведе до дополнително уништување на материјалот, а оштетувањето на столбот беше елиминирано со методот [[мастика (материјал)|мастика]], под надзор на истражувач I. G. Blak Во 1994-1996 година, според проектот на А. А. Кедрински, вајарот [[Козенјук, Валентин Григориевич | В. Г. ги обновиизгубените барелјефи. Во јуни 1996 година, како дел од прославата на 300-годишнината од [[Морнарицата на Руската Федерација|Руската морнарица]], тие беа поставени на нивните оригинални места на пиедесталот на колоната . Во 2001 година, [[Владата на Руската Федерација]] го додаде споменикот на списокот на [[објект на културно наследство на Русија|објекти на историско и културно наследство]] од федерално значење. Во 2017-2019 година, преку напорите на работилницата за реставрација на Heritage, колоната беше испитана, а потоа повторно обновена. Обновен е и преживеаниот дел од историскиот барелјеф поставен на северниот брег на Големото езерце. == Опис == [[File:Пушкин, Кетрин Парк.jpg|палец|280px|Колона Чесме и турска бања]] Големото езерце е композициски центар на пејзажниот дел на паркот Кетрин. Колоната Чесма, сместена во близина на островот во средината на резервоарот, делува како една од [[архитектонски доминантна|доминантна]] на околниот пејзаж. Во однос на бојата, боите на мермерите и гранитите на конструкцијата, во комбинација со темните дамки од бронзените елементи, се конзистентни со меките нијанси на површината на водата. Позадината на споменикот се групи дрвја на островот и покрај бреговите на езерцето. Другите објекти на парковиот комплекс сместен во близина на езерцето Бољшој се гледаат од колоната - [[Парк Екатеринински (Царское Село)#Сала на островот|Сала на островот]] (се наоѓа на централниот остров, во непосредна близина на Чесменскаја Колона), [[Адмиралитет (село Царское Село))|Адмиралитет]], [[Парк Екатеринински (Царское Село)#Грото|Грото]], [[Турска бања (Царское Село)|Турска бања]]. Споменикот е видлив од [[Галерија Камерон]]<ref>[https://www.spb-guide.ru/page_19496.htm/ Чесменская колонна Источник: https://www.spb-guide.ru/page_19496.htm]</ref>. [[File:Царское Село Чесменская колонна и Грот.jpg|thumb|280px|Колона Чесме и [[Павилјон]] „[[Паркот Екатеринински (Царское Село)#Грото|Грото]]“ на бреговите на Големото езерце]] ==Галерија== <gallery> File:Catherine_II_walking_by_V.Borovikovskiy_(1794,_Tretyakov_gallery).jpg|[[Катерина II од Русија|Катерина II]] шета во паркот кај [[Царское Село]] со колоната Чесме во позадина, слика од [[Владимир Боровиковски]] File:Marblebridge.jpg|[[Marble Bridge]] in Tsarskoye Selo (1774). The Chesme Column is seen in the distance File:Чесменская (Орловская) колонна, Царское Село.JPG|Страничниот поглед покажува влез кој води во основниот пиедестал. </gallery> [[File:Орел на Чесменской колонне (Пушкин).jpg|thumb|Орел што здроби полумесечина]] [[File:A fragment of a bas-relief of genuine Chesmenskaya column found at the bottom of the pond - panoramio.jpg|thumb|Фрагмент од оригиналниот барелеф пронајден на дното на езерцето]] ==Наводи== {{наводи}} [[Категорија:Монументални столбови во Русија]] [[Категорија:Споменици и споменици во Санкт Петербург]] [[Категорија:Згради и градби во Пушкин]] [[Категорија:Споменици на победата]] [[Категорија:Згради и градби завршени во 1778 година]] [[Категорија:Скулптури на птици]] 8tuhu2elpvc7yb9hqx1ffyms906culv 0 1297912 4800522 4756291 2022-08-09T10:01:30Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (4) wikitext text/x-wiki {{Infobox artwork | title = Статуа на Јупитер | painting_alignment = | other_language_1 = | other_title_1 = | other_language_2 = | other_title_2 = | wikidata = Q50315664 | image = | image_upright = | alt = | caption = | artist = | year = 1 век од нашата ера. | catalogue = | medium = [[мермерна скулптура]] | movement = | subject = | height_metric = 347 | weight = 16,000 kg | museum = [[Ермитаж]] | city = [[Санкт Петербург]] | website = }} '''Статуа на [[Јупитер]]''' во '''[[Ермитаж]]''' е колосална скулптура на врховниот антички бог, создадена од непознат римски мајстор на крајот на 1 век од нашата ера. Тој е еден од најпознатите експонати на музејот<ref>[http://spbfoto.spb.ru/foto/details.php?image_id=642/ Статуя Юпитера]</ref>. Статуата на Јупитер е значаен споменик на [[династија Флавија|Ера на Флавија]], кој ги носи карактеристичните osobini на римската уметност од овој период. Прототипот на оваа скулптура е создаден од [[Фидијa]] во V век п.н.е. легендарната статуа на [[Зевс]], почитувана како едно од [[Седумте чуда на античкиот свет|Седумте светски чуда]]. Направен е за храмот на врховниот бог - централната верска зграда на [[Античките олимписки игри]]. Пронајдена на крајот на 19 век во вилата на Домицијан, статуата на Јупитер завршила во колекцијата на Маркизот [[Џампиетро Кампана]]. По неговиот пад, скулптурата била купена од императорот [[Александар II Руски|Александар II]] и предадена на Ермитаж во 1861 година. <div style="overflow: auto; position: relative; overflow-y: hidden; overflow-x: scroll; "> {| class="wikitable" style="margin:auto; clear:both;" | {| style="margin:auto; clear:both;" |<center>[[File:Статуя Юпитера-Победоносца в Эрмитаже 2.jpg|x350px]]</center> |<center>[[File:Statue of Zeus (Hermitage) - Статуя Юпитера.jpg|x350px]]</center> |<center>[[File:8646 - St Petersburg - Hermitage - Jupiter2.jpg|x350px]]</center> |<center>[[File:8646 - St Petersburg - Hermitage - Jupiter.jpg|x350px]]</center> |<center>[[File:Статуя Юпитера-Победоносца в Эрмитаже 1.jpg|x350px]]</center> |} |} </div> Во [[Старогрчка митологија]] [[Зевс]] се сметал за врховен бог, владетел на небото, громот и молњите. Помеѓу 470 и 456 п.н.е. д. во градот [[Олимпија]], во кој, почнувајќи од 776 п.н.е. д. се одржале светите [[Антички олимписки игри|Олимписки игри]], а во негова чест бил изграден [[Храмот на Зевс во Олимпија|величествен храм]]. Внатре во него во 430-тите п.н.е. д. вајарот [[Фидијас|Фидија]] ја подигнал легендарната [[статуа на Зевс во Олимпија]]. Наскоро стана почитуван како едно од [[Седумте светски чуда]] и стекна светска слава. Статуата опстанала до [[Доцноантичко]] и била уништена во 5 век. Во своето дело, Фидија ја користел иконографската слика на Зевс седнат на престолот веќе позната на античките Грци. Ниту една директна копија од оваа скулптура не е зачувана. Сепак, повеќе од шеесет сведоштва на антички автори преживеале до денес, како и слики на монети.. Најдеталниот опис му припаѓа на [[Павсанија (географ)|Павзанија]] („Опис на Хелада“, V, 11, 1-9). Според него, Зевс бил облечен во мантија, на главата - венец од гранки [[Маслиново|маслинки]], на нозете - сандали, во левата рака - крунисан со орел [[жезол]], во неговата десна рака - божицата на победата [[Ника (митологија)|Нике]]. Статуата била висока повеќе од 12 метри и била направена во [[Хризо-слонова скулптура|хризо-елефантинска техника]]: [[слонова коска]] биле залепени плочки на дрвена рамка, пренесувајќи го голо тело, а била направена облека од златни прекривки. [[Антички Рим|Римјаните]] кои ја освоиле Грција ја прифатиле нејзината култура во голема мера. Во [[римската митологија|древна римска митологија]] Зевс бил асимилиран како [[Јупитер (митологија)|Јупитер]]. Во исто време, неговите слики немале само култно значење, туку граѓаните почнале да ги доживуваат како монументална сила на величина и моќ. По пожарите во 83 п.н.е. д. [[Лукиј Корнелиј Сула]] целосно го обнови [[Капитолинскиот храм]]. Внатре во него во 65 п.н.е. д. Припишана на [[Аполониј (вајар од Атина)|Аполониј Атински]] била поставена статуа на Јупитер од слонова коска и златна боја, која го реплицирала Фидјиниот Олимписки Зевс. Храмот потоа бил уништен од пожар во 69 и 80 н.е. е., но последователно бил обновен прво од [[Веспазијан]], а потоа од [[Домицијан]]. Целосно билуништен по 5 век. Јупитер Капитолин, очигледно за разлика од олимпискиот Зевс, се карактеризирал со подинамично држење (наведнување нанапред, вртење на главата) и присуство на [[Зевсовата молња|Атрибут на молња]] во неговата лева рака. Една од најточните копии се чува во [[Метрополитен музеј на уметност]]. Во истиот тип спаѓа и статуата на Јупитер Вероспи, со која често се споредува Јупитер од Ермитаж, како и бистата на Зевс Отриколиус, многу блиска до оригиналот. Овие две скулптури се чуваат во [[Museum Pio-Clementino|Музеј Пио-Клементино]]. Иконографскиот тип на седечки Зевс-Јупитер бил широко користен за прикажување на римските императори како бог како дел од царски култ (антички Рим). Статуата на Јупитер сместена во Ермитаж е создадена во 1 век од нашата ера од непознат римски вајар. Најверојатно била порачана од [[римскиот император]] [[Домицијан]], бидејќи потоа бил откриен во неговата вила. Владеењето на овој император, пак, довело до процут на градежништвото и уметноста. На овој период му припаѓа изградбата, на пример, на [[Колосеум]] и [[Триумската капија на Тит]]. Поради желбата за богата експресивност, уметноста на оваа ера понекогаш се нарекува „флавијанска [[барок]]“. Самата статуа на Јупитер е создадена како реплика на легендарната [[Статуа на Зевс во Олимпија]]. Последователно, како и многу други антички споменици, тој беше изгубен<ref>[https://museum-ru.livejournal.com/22958.html/ Мир музея]</ref>. <div style="overflow: auto; position: relative; overflow-y: hidden; overflow-x: scroll; "> {| class="wikitable" style="margin:auto; clear:both;" | {| style="margin:auto; clear:both;" |width="25%"|[[File:Bronze statuette of Jupiter Capitolinus MET DP161809.jpg|center|x350px]] |width="25%"|[[File:Jupiter Verospi.jpg|center|x350px]] |width="25%"|[[File:Zeus Otricoli Pio-Clementino Inv257.jpg|center|x350px]] |width="25%"|[[File:Statue of the Emperor Octavian Augustus as Jupiter 1.jpg|center|x350px]] |- |<center>Јупитер Капитолиски.<br> Бронзена статуа од 1-2 век од нашата ера.<br><small>[[Метрополитен музеј ]]</small></center> |<center>Јупитер Вероспи. <br>Римска скулптура, I (?) век н. э.<br><small>[[Музејот Пио Клементино]]</small></center> |<center>Зевс Отриколийский.<br>Римска копија од грчки<br> Оригинал од 4 век.<br><small>[[Музејот Пио Клементино]]</small></center> |<center>[[Статуа на Октавијан Август (Ермитаж)|Октавијан Август како Јупитер]]<br>Римская статуя I век н. э.<br><small>[[Ермитаж]]</small></center> |} |} </div> == Историја на сопственоста == Урнатините ги открил британскиот антиквар и уметник [[Џенкинс, Томас (дилер на антиквитети)|Томас Џенкинс]] во 1785 година додека го ископувал местото на лозје на имотот [[Барберини]]. Тој конкретно ја купил оваа скулптура во област на брегот на езерото [[Албано]] (во близина на современиот град [[Кастел Гандолфо]], недалеку од [[Рим]] за археолошки истражувања, со намера да ги продаде своите наоди во иднината. На 9 април 1785 година, во писмо до колекционерот [[Таунли, Чарлс|Чарлс Таунли]] Џенкинс напишал за неговото откритие на торзото и другите делови на колосалната статуа на Јупитер во [[Пенделикон мермер]] Според претпоставките на некои истражувачи, антикварот и уметник [[Хамилтон, Гавин (уметник)|Гевин Хамилтон]] ѝ го предложил овој „Зевс“ на руската царица [[Катерина II]], но таа не можела најдете ги потребните средства за купување на скулптурата. Според други тоа била поинаква скулптура, која потекнува од [[Вилата на Адријан]]. Можеби во исто време (или малку подоцна) [[Молњата на Зевс|Перун]]{{sfn|Давидов|2017|s=40}} бил ставен во неговата десна рака. Некои истражувачи, исто така, сугерираат дека [[Кавачепи, Бартоломео|Бартоломео Кавачепи]] можеби бил вклучен во реставрацијата. Во 1803 година, тие сакаа да ја продадат скулптурата на [[Музејот Пио-Клементино]], но без успех. Познатиот италијански колекционер Маркиз [[Кампана, Џан Пјетро|Џиан Пјетро Кампана]] на крајот ја купил статуата. Сепак, по некое време, тој почнал да доживува финансиски тешкотии. Користејќи ја својата официјална позиција како директор на канцеларијата за заеми во Ватикан, Кампана почнал да троши јавни пари. Во 1850-тите, тој се обидел да ја продаде колекцијата, вклучително и на императорот [[Никола I]], но безуспешно. Во 1857 година, по откривањето на злоупотребите, маркизот бил уапсен, а неговиот имот бил конфискуван и ставен на продажба. Благодарение на напорите на вработен во Археолошката комисија во Рим [[Гедеонов, Степан Александрович|С. А. Гедеонов]] уште пред отворената аукција во 1861 година, значаен дел од колекцијата, меѓу која беше и колосалната статуа на Јупитер, беше купена од императорот [[Александар II]] за [[Ермитаж]] Пред да биде испратена во Санкт Петербург, статуата на Јупитер била подложена на дополнителна реставрација од извесен мајстор Ахил Стока. Можеби рацете биле повторно залепени, нивната положба и правецот на стапот-жезол {{sfn|Davydova|2017|с=40—47}} биле сменети. Во 1861 година, меѓу другите предмети од колекцијата Кампана, скулптурата на Јупитер во три кутии била испорачана во [[Кронштат]], а потоа во Ермитаж. Во истоварот на статуата учествувале 90 луѓе, а во поставувањето 65. Отпрвин сакале да го донесат од страната на насипот, но поради неговата големина не поминал. Како резултат на тоа, статуата била преместена внатре низ дворот на палатата. Сето ова траело 6 дена и чинело 285 рубли, што беше огромна сума во тоа време. За да се внесе статуата во зградата [[Новиот Ермитаж]], таа беше делумно демонтирана (цоколот беше отсечен) и потоа составен на самото место. За да може подот да ја издржи тежината на колосалната скулптура, тој бил зајакнат - под неговиот постамент бил поставен посебен столб. И вајарот Е.К.Еренберг направи рамка за статуата. Просторијата во која се наоѓа уникатната скулптура била наречена Сала на Јупитер. Веќе во Ермитаж во втората половина на 19 век, статуата на Јупитер била дополнета со фигурата на божицата на победата, Викторија, а самата скулптура почна да се нарекува „Зевс победник“<ref>[http://plitka-kamen.ru/culture/statuya-upitera/ СТАТУЯ ЮПИТЕРА И РИМСКИЕ ПОРТРЕТЫ В ЭРМИТАЖЕ]</ref>. . <div style="overflow: auto; position: relative; overflow-y: hidden; overflow-x: scroll; "> {| class="wikitable" style="margin:auto; clear:both;" | {| style="margin:auto; clear:both;" |width="20%"|[[File:Statue of Jupiter.jpg|center|x350px]] |width="20%"|[[File:Statue of Jupiter. Campana Museum ".jpg|center|x350px]] |width="20%"|[[File:Statue of Jupiter. Campana Museum.jpg|center|x350px]] |width="20%"|[[File:Seated Zeus, Hermitage, Saint Petersburg.jpg|center|x350px]] |width="20%"|[[File:RR5111-0286R.jpg|center|x250px]] |- |<center>Статуа на Јупитер.<br>Цртеж, 1805 година</center>]] |<center>Статуа на Јупитер во музејот Кампана.<br>Фотографија, 1850 година</center> |<center>Статуа на Јупитер во музејот Кампана.<br>Фотография, 1856 год</center> |<center>Салата на Јупитер. Фотографија, 1880-1890 година</center> |<center>3 рубли. 250 години од основањето на Државниот Ермитаж.<br><small>Монета на Банката на Русија</small></center> |} |} </div> == Литература == * Давыдова Л. И..=Зевс (Юпитер) Победоносец |ссылка= |язык=ru |издание=Художественный вестник |тип=журнал |место=СПб. |год=2009 |номер=3 |страницы=49—55 |issn= |ref= |archiveurl= |archivedate * Давыдова Л. И.. |заглавие=Статуя Юпитера |язык=ru |ответственный=[[Вилинбахов, Георгий Вадимович|Вилинбахов Г. В.]] и др. |издание= |место=СПб. |издательство=Издательство Государственного Эрмитажа |год=2017 |страниц=48 |серия=Шедевры Эрмитажа |isbn=978-5-93572-738-3 |тираж=5000 |ref=Давыдова ==Наводи== {{наводи}} [[Категорија:Скулптури на Јупитер (митологија)]] [[Категорија:Скулптури на музејот Ермитаж]] [[Категорија:Римски копии на грчки скулптури од 5 век п.н.е.]] mtg9ce4j096o7ll69sn8x94ig8rxjfm 0 1298835 4800492 4793756 2022-08-09T09:57:52Z Bjankuloski06 332 /* Развој на Бронксвил, Њујорк */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Другиличности|William Lawrence}}   {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline">Вилијам Ван Дузер Лоренс</div> |- | colspan="2" class="infobox-image" | |- ! class="infobox-label" scope="row" |Роден | class="infobox-data" |1842 г.<span style="display:none">&nbsp;(<span class="dtstart bday">1842</span>)</span> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Починал | class="infobox-data" |1927 (84&ndash;85 години) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Основач на | class="infobox-data" |Колеџ [[Sarah Lawrence College]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |<span class="nowrap">Жена</span> | class="infobox-data" |Сара Лоренс |- ! class="infobox-label" scope="row" |Деца | class="infobox-data" |5 |} [[Податотека:William_VanDuzer_Lawrence_Memorial_2010.JPG|десно|мини|240x240пкс| Погребот на Вилијам Ван Дузер Лоренс]] '''Вилијам Ван Дузер Лоренс''' (1842–1927) беше американски милионер за недвижнини и фармацевтски магнат кој бил најпознат, по тоа што го основал колеџот Сара Лоренс во 1926 година и болницата Лоренс во 1909 година. Тој одиграл клучна улога во развојот на заедницата Бронксвил, Њујорк,<ref>[https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9403EEDA163BF93AA15752C0A962948260&sec=&pagewanted=3 If You're Thinking of Living In: Bronxville], NY Times, by James Feron, January 29, 1984</ref> богато предградие на Њујорк Сити, дефинирано со прекрасни домови и шармантни [[Стан|апартмани во градина]] во амбиент како земја. Неговото име е прикачено на историскиот округ Лоренс Парк и брокерството за недвижнини Хулихан Лоренс.<ref>[http://realtrends.com/rankings/real-trends-500-by-volume17] 2017 REAL Trends 500 by Volume, 2017</ref> Лоренс е погребан на гробиштата Кенсико во Валхала, Њујорк . == Развој на Бронксвил, Њујорк == Лоренс го искористил своето богатство за да продолжи со широк спектар на претприемачки и филантропски ентузијазми. Еден од нив бил развојот на недвижен имот. Во 1889 година, на предлог на неговиот зет, тој излегол на железницата Њујорк и Харлем во малото село Бронксвил за да ги испита изгледите за да направи нешто на поранешната фарма од приближно 86 акри (350, 000 м2) во близина на железничката станица. Тој ги ценел можностите на својот имот и неговата погодна локација и го купил целиот имот следната година. Тој замислил планирана заедница на добро дизајнирани и добро изградени приградски домови. Парцелите беа релативно скромни по големина и неправилни по форма. Тие не беа наменети да бидат имоти за богатите, туку локации доволно големи за удобни домови од средната класа, секој од нив планираше да ја искористи природната средина. Тесните, искривени патишта беа поставени за да ги следат контурите на земјата, а постоечките дрвја беа зачувани секогаш кога беше можно. Тој ангажирал архитект по име Вилијам Август Бејтс за да ги дизајнира првите куќи, кои ќе се нарекуваат „ Парк Лоренс “. Бејтс имаше разновиден стил, но тој слободно позајмувал и од многуте различни стилови во модата на крајот на 20 век. Тој претпочитал одредени карактеристики како што се големите заливи со повеќе прозорци и кружни или октогонални кули со конусни покриви. Првите куќи се продадоа брзо и Бејтс продолжил да ги дизајнира повеќето куќи во соседството. Развојот набрзо се покажал како успешен и за неколку децении, беше развиен најголемиот дел од оригиналниот имот и Лоренс купи повеќе земјиште за да ги прошири своите граници. Поновите делови беа дизајнирани првенствено во стилот на преродба на Тудор или колонијална преродба; сепак, мешавините на Бејтс од деветнаесеттиот век на романтични форми остануваат најомилени. Историскиот округ Лоренс Парк беше додаден во Националниот регистар на историски места во 1980 година Бизнис планот на Лоренс беше дизајниран да привлече пријателска, хомогена популација на жители од високата средна класа - професионалци, деловни менаџери и слично. Развојот се покажал особено привлечен за етаблираните уметници кои беа успешни комерцијални сликари, илустратори и вајари. Наскоро таа стана заедница во заедница, многу тесно поврзана и горда на своите посебни квалитети. Таа никогаш, не била наменета да биде социјално или економски разновидна. Дури и неговиот комплекс на градски домови, Мерестоун Тераса, беше дизајниран и изграден по многу повисоки стандарди од обичните повеќесемејни станови со цел да привлече повеќе богати клиенти. Ограничувањето на најголемиот дел од изградбата на едносемејни домови на големи парцели помогна да се обесхрабрат луѓето со ограничени финансиски средства да се населат таму. Се надеваше дека овие мерки, во комбинација со рестриктивни договори или „џентлменски договори“, ќе го задржат белиот, протестантски, богат, приградски карактер со децении.<ref>The New York Times, July 17, 1933, 1 continued</ref> Немаше ништо суптилно или скриено во оваа агенда. Лоренс Парк гордо рекламираше во Куќа и градина во 1925 година: „Ограничувања? Да! Бронксвил е внимателно чуван во неговиот развој. . . Индексот на пожелност отсекогаш бил карактерот, културата и способноста лесно и природно да се вклопат во социјалната шема.“ <ref>Eloise Morgan, ed., Building a Suburban Village: Bronxville, New York 1898 - 1998, 18</ref> == Придонеси == [[Податотека:Westlands.JPG|десно|мини|240x240пкс| Домот на имотот Лоренс „Вестлендс“, сега административна зграда и студентски дом на колеџот Сара Лоренс]] Вилијам Ван Дузер Лоренс остави зад себе неколку значајни институции, вклучително и колеџот Сара Лоренс и болницата Лоренс. Едно од неговите наследства беше директно поврзано со Лоренс Парк: Хулихан Лоренс, една од поголемите фирми за недвижнини во земјата, е директен потомок на компанијата Лоренс Парк за недвижнини. * Колеџот Сара Лоренс - Основан во 1926 година на основа на неговиот имот, колеџот е именуван во чест на неговата сопруга Сара. Од своето основање, колеџот беше наменет да обезбеди настава за уметност и хуманитарни науки за жените. Неговата педагогија, моделирана на системот за туторијали на Универзитетот Оксфорд, комбинираше независни истражувачки проекти, поединечно надгледувани од наставниот факултет и семинари со низок сооднос студент-факултет &ndash; модел што го задржува, и покрај неговата цена, до денес.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.sarahlawrence.edu/undergraduate/|title=The Sarah Lawrence Education|work=Sarah Lawrence College|accessdate=2018-03-16}}</ref> Следена од колеџот Бенингтон, Сара Лоренс беше првиот колеџ за либерални уметности во Соединетите Држави кој инкорпорираше ригорозен пристап кон уметноста со принципите на прогресивно образование, фокусирајќи се на приматот на наставата и концентрацијата на наставните напори на индивидуалните потреби. * Лоренс болница - Оваа институција е создадена кога синот на Лоренс, Дадли за малку ќе умрел на пат кон болница во соседниот Њујорк.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.sarahlawrencephoenix.com/past-issue/2015/3/11/history-of-these-halls-westlands|title=History of these Halls: Westlands|work=The Phoenix: The Official News Source of Sarah Lawrence College|publisher=Sarah Lawrence College|accessdate=2018-03-16}}</ref> Лоренс ги отелотвори идеите од прогресивистичкото движење од 1890-тите, особено неговиот став дека уметностите се клучен елемент во социјалната еволуција на поединците и семејствата во развојот на приватниот и јавниот сензибилитет, како и создавањето еднакви односи меѓу мажите и жените.  == Семејство == Вилијам и Сара Лоренс имаа пет деца: Алис (1868-1869), Луиз Лоренс Меигс (1870-1965), Артур В. Лоренс (1875-1937), Ана Лоренс Бисланд (1873-1950) и Дадли Б. Лоренс (1880). -1970). Ана и нејзиниот сопруг, Пресли Бисланд, беа згрижувачки родители на поетот Лоренс Ферлингети, кој беше оставен на нивниот имот Плашбурн од неговата тетка по мајка - француската гувернанта на Биланд. Децата и внуците на Лоренс продолжија да го водат бизнисот со недвижнини на нивниот татко до 1990 година, кога беше купен од друго локално семејство. Семејството Лоренс може да се пофали со импресивно потекло за кое се вели дека потекнува од Сер Роберт Лоренс од Ештон Хол, Ланкашир, Англија, кој го придружувал [[Ричард I|Ричард Кур де Лајон]] во Третата крстоносна војна. Џон Лоренс, кој пристигна во Плимут, Масачусетс во 1635 година, беше патент на Хемпстед, Њујорк под холандскиот гувернер Вилијам Кифт и служеше како градоначалник на Њујорк во три мандати. Вилијам Лоренс (1620-1682), заедно со Џон, поседувале дополнителни патенти и населиле голем дел од денешните Флешинг и Бејсајд во Квинс. Друг значаен предок беше маченикот во војната од 1812 година, капетанот Џејмс Лоренс, чија желба на умирање, „Не се откажувај од бродот“, е овековечена во американската историја. == Наводи == {{Наводи}} == Дополнителни извори == * Хоровиц, Хелен Лефковиц . ''Алма Матер: Дизајн и искуство во женските колеџи од нивните почетоци на деветнаесеттиот век до 1930-тите'' . Amherst: University of Massachusetts Press, 1993 година (второ издание). * <bdi><cite class="citation cs2" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJackson1985">[[Специјални: Извори на книги/0-19-504983-7|0-19-504983-7]]</cite></bdi> {{Sarah Lawrence College}} [[Категорија:Статии со hCards]] [[Категорија:Американци со холандско потекло]] [[Категорија:Починати во 1927 година]] [[Категорија:Родени во 1842 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 0we7biam7lydx0jq7rt6ugdv6xgfgdh 0 1298852 4800531 4761193 2022-08-09T10:02:35Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Години по тема-преглед|1570|архитектура}} {| class="infobox" | align="center" |1560-тите ^. 1570-ти во архитектурата ^. [[1585 во архитектурата|1580-ти]] |- | align="center" | <small>други настани: 1570-ти</small> ^. Временска рамка за архитектура |} == Згради и објекти == === Згради === [[Податотека:Palazzo_del_Capitanio_(Vicenza).jpg|мини|Палацо дел Капитанијато, Виченца]] * 1570–1575 – Изградена е палатата Барбаран да Порто во Виченца (во [[Венето]]), дизајнирана од [[Андреја Паладио]]. * 1571 - Градбите започнати во 1568 година се завршени: ** Зелената порта во [[Гдањск]], дизајнирана од Регние (или Рајнер) ван Амстердам. ** Салата на антиквитети (''Антиквариум'') во Минхен Резиденц, дизајнирана од Вилхелм Егкл и Јакопо Страда. * 1571–1572 – Изградена е чардак на Палацо дел Капитанијато во Виченца, дизајнирана од Паладио. * 1572 - Завршен е гробот на Хумајун во [[Делхи]], дизајниран од Мирак Мирза Гијас. * 1572 - Завршување на работата (дел од главниот двор) во Вила Серего, Санта Софија ди Педемонте во провинцијата Верона, дизајнирана од Паладио. * 1573 - Почнува изградбата на [[Митрополитска катедрала (Мексико)|катедралата во Мексико Сити]]. * 1574 година ** [[Селимова џамија]], дизајнирана од [[Мимар Синан]] и започната во 1568 година, е завршена. ** Започнала обновата на куќата замок Ешби во Англија. * 1576 - Завршена е пагодата на храмот Чишу во предградијата на [[Пекинг]]. * 1576–1577 - Дизајнот за црквата [[Ил Реденторе]] на Џудекка во Венеција нарачан од Паладио и започнува изградбата. * 1577 – Завршен е [[Мост на Мехмед паша|мостот на Мехмед Паша Соколовиќ]] над [[Дрина]] кај [[Вишеград]] во Отоманската империја, дизајниран од Мимар Синан. * 1579 - Нонсуш куќа подигната на [[Лондонски мост|Лондонскиот мост]]. * Фатехпур Сикри во [[Могулско Царство|Могалската империја]] е завршен. [[Податотека:Panoramic_vie_of_Fahpur_Sikri_Palace.jpg|центар|мини|700x700пкс| Фатехпур Сикри]] == Настани == * 1570 – [[Андреја Паладио]] ги објавува ''[[Четири книги за архитектурата|Четирите книги на архитектурата]]'' (I Quattro Libri dell'Architettura). * 1573 - [[Филип II (Шпанија)|Филип II од Шпанија]] ги потпишува законите на Индија кои го одредуваат планирањето на заедницата во неговите поседи во странство. * 1576–79 - Жак I го објавува ''Les plus greats bastiments de France'' во Париз со врежани илустрации. * 1578 - [[Џакомо дела Порта]] изградил фонтана пред [[Пантеон (Рим)|Пантеон, Рим]] . == Раѓања == * 1571 – Саломон де Брос, француски архитект (починал во 1626 година) * 1573: 15 јули - [[Иниго Џонс]], англиски архитект и театарски дизајнер (починал во [[1654 во архитектурата|1652]] година)<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.britannica.com/biography/Inigo-Jones|title=Inigo Jones – English architect and artist|work=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=27 April 2018}}</ref> * 1576 – Сантино Солари, архитект роден во Италија (починал во 1646 година). == Починати == * 1570 година ** 8 јануари – [[Филибер Делорм]], француски архитект (роден околу 1510 г.) ** 20 октомври - Франческо Лапарели, италијански архитект и инженер (роден [[1521 во архитектурата|1521 година]] ) ** 27 ноември – [[Јакопо Сансовино]], италијански архитект и вајар (роден 1486 година) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803100441181|title=Jacopo Sansovino|work=Oxford Reference|accessdate=27 April 2018}}</ref> * 1572: 30 декември - Галеацо Алеси, италијански архитект (роден 1512 година) * 1573: 7 јули - [[Џакомо Бароци да Вињола]], италијански маниристички архитект (роден 1507 година) * 1574: 27 јуни - [[Џорџо Вазари]], италијански сликар, архитект и историчар на уметност (роден 1511 година) * 1578: септември - Пјер Леско, француски архитект (роден 1510 година) == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Архитектура од 1570-тите]] jyn6cd1vklmq8eetve0u2erz9g14y6u 0 1298886 4800517 4777476 2022-08-09T10:00:50Z Bjankuloski06 332 /* Револуционерно јадро */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki '''Тероризмот во Грција''' првенствено се врши од крајнолевичарски револуционерни организации, анархистички и странски групи. == Забранети терористички организации == === Нихилистичка фракција === Нихилистичка Фракција ({{Lang-el|Φράξια Μηδενιστών}}) била [[Нихилистичко движење|нихилистичка]] [[Анархизам|анархистичка]] организација во [[Грција]], која ја презела одговорноста за бомбашкиот напад на канцелариите на [[ИБМ]] во [[Атина]] на [[28 мај]] [[1996]] година. Нападот предизвикал голема структурна штета, но немало повредени.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.refworld.org/docid/468106f6c.html|title=Patterns of Global Terrorism 1996 - Greece|date=April 1997|publisher=United States Department of State|archive-url=https://web.archive.org/web/20190307054105/https://www.refworld.org/docid/468106f6c.html|archive-date=2019-03-07}}</ref> Групата била одговорна за други напади, првенствено подметнување пожар и огнено бомбардирање. Групата била основана околу 1996 година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.trackingterrorism.org/group/nihilist-faction-greece|title=Nihilist Faction -- Greece|work=Terrorism Research & Analysis Consortium}}</ref> === Револуционерна народна борба === === Револуционерна организација „17 ноември“ === Грчката влада уапсила многу членови на организацијата „17 ноември“ во летото 2002 година. Во 2003 година, 15 членови биле прогласени за виновни за повеќекратни убиства и осудени за повеќе од 2.500 злосторства. Во декември 2005 година, совет од тројца судии започнал апелационо судење.<ref name="STATE">[https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/3395.htm Background Note: Greece] United States Department of State</ref> === Револуционерна борба === Револуционерна борба е крајнолевичарска [[Грција|грчка]] паравоена група позната по нападите врз зградите на грчката влада. Нашироко е опишана како терористичка организација и од грчката влада <ref name="embassy">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.greekembassy.org/Ehttp://www.mapress.com/zootaxa/2012/f/z03190p030f.pdfmbassy/content/en/Article.aspx?office=1&folder=844&article=15291|title=Revolutionary Struggle terror group claims responsibility for attacks on labor ministry, police buses|date=June 10, 2005|publisher=Embassy of Greece to the United States|accessdate=2007-01-12}}</ref> и од медиумите.<ref name="Athens 2005-12-23">{{Наведени вести|url=http://www.athensnews.gr/athweb/nathens.print_unique?e=C&f=13162&m=A08&aa=1&eidos=A|title=Robin Hood terrorists|last=George Gilson|date=December 23, 2005|publisher=Athens News}}</ref><ref name="nyt 2007-01-12">{{Наведени вести|url=https://www.nytimes.com/2007/01/12/world/europe/12cnd-greece.html?em&ex=1168750800&en=6973ee656fb02618&ei=5087%0A|title=U.S. Embassy in Athens Is Attacked|last=Anthee Carassava|date=January 12, 2007|work=New York Times}}</ref> === Револуционерно јадро === Револуционерно јадро била терористичка организација против [[САД]], [[НАТО]] и [[Европска Унија|Европската унија]] која извршила 13 бомбашки напади во [[Атина]] помеѓу 1996 и 2000 година. Првиот напад за кој ја презел одговорноста бил бомбашкиот напад врз инсталациите на грчката крајбрежна стража во Пиреја на [[11 мај]] [[1997]] година, но подоцна признала дека два претходни напади биле извршени од нејзини членови. Според своите четири прокламации, организацијата се борела против „''империјалистичката доминација, експлоатација и угнетување''“ на Грција.<ref name="CDIPROFILE">[http://www.cdi.org/terrorism/terrorist-groups.cfm List of known terrorist organizations] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090806115607/http://www.cdi.org/terrorism/terrorist-groups.cfm}} Center for Defense Information</ref> На [[27 април]] [[1999]] година, бомба, чија цел била конференција во хотелот Интерконтинентал во Атина, убила едно лице (И покрај телефонските предупредувања, зградата не била евакуирана). Во декември 1999 година, Р.Ј. поставила експлозив во близина на канцелариите на Тексако во Атина.<ref name="CDIPROFILE"/> Членовите на организацијата ги бомбардирале канцелариите на Ситигруп во Атина и студиото на грчко-американски вајар во ноември 2000 година. Р.Ј. потоа исчезнала без објаснување. === Револуционерна самоодбрана === Револуционерна група за самоодбрана тврди дека се бори за „''конструирање на масовно интернационалистичко револуционерно движење, преку зајакнување на милитантниот отпор на целиот спектар на класен антагонизам''“.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://325.nostate.net/tag/organization-for-revolutionary-self-defense/|title=Athens: Armed attacks against Mexican and French Embassies – Communique from the 'Organisation of Revolutionary Self-Defense' – 'Towards a New International Revolutionary Movement' (Greece)|work=325 Nostate|accessdate=2019-03-28}}</ref> На [[10 ноември]] [[2016]] година, полицаец, кој чувал стража пред амбасадата, бил ранет кога непознати напаѓачи фрлиле рачна граната врз зградата на француската амбасада, неколку дена подоцна групата ја презела одговорноста за нападот.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/11/10/grenade-blast-outside-french-embassy-athens-wounds-1/93580856/|title=Grenade blast outside French Embassy in Athens wounds 1|work=USA TODAY|access-date=2016-11-10}}</ref> Милитанти пукале врз припадниците на полицијата паркирани во центарот на Атина, Грција. Во инцидентите немало повредени.<ref>{{Наведени вести|url=https://www.reuters.com/article/us-greece-attack-bullets/gun-from-greek-pasok-shooting-used-in-past-guerrilla-attacks-police-idUSKBN1D71GD|title=Gun used from Greek PASOK shooting used in past guerrilla attacks against police|date=7 November 2017|work=Reuters|access-date=2019-03-28}}</ref> Групата е осомничена дека ја нападнала руската амбасада во [[Атина]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://tass.com/emergencies/1049970|title=Greek police identify explosive thrown at guard booth outside Russian Embassy|work=TASS.com|accessdate=2019-03-28}}</ref> === Црна Звезда === '''Црна ѕвезда''' (позната и како '''Мавро Астери'''; {{Lang-el|Μαύρο Αστέρι}}) е [[Грција|грчка]] анархистичка терористичка група вклучена во насилни директни акции. Во периодот помеѓу мај 1999 и октомври 2002 година, Црна ѕвезда била една од најактивните анархистички групи во Грција.<ref>{{Наведени вести|url=http://www.ekathimerini.com/2121/article/ekathimerini/news/in-brief|title=In Brief {{!}} Kathimerini|date=07.12.2001|work=ekathimerini.com|access-date=14 May 2019|publisher=H KAΘHMEPINH|language=en}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://2009-2017.state.gov/j/ct/rls/crt/2000/2434.htm|title=(F) Europe Overview|work=state.gov|publisher=U.S. Department of State|accessdate=14 May 2019}}</ref> Тие се опишуваат себеси како [[Антиимперијализам|антиимперијалистички]], анти-естаблишмент и антикапиталистички. Групата се изјаснила дека е посветена на „''отпорот против масовните организации на американскиот империјализам и на нивните локални соработници''“.<ref>Morou, October 7, 2002</ref> Тие веруваат дека „''единствените терористи се американските империјалистички сили, нивните европски сојузници и нивните локални капиталистички соработници''“.<ref>FBIS London Bureau, June 22, 2000</ref> Црна Ѕвезда често бара ослободување на [[Политички затвореник|политичките затвореници]] (меѓу кои ги има како Симеон Сеисидис и Мумија Абу-Џамал) кога повикува да преземе одговорност за нападите. Омилени мети на групата се автомобилите на [[Дипломатска делегација|амбасадите]] и [[дипломат]]ите, но тие ги нападнале и канцелариите и автомобилите на меѓународните организации и бизниси.  === Забранети групи === Бидејќи Грција е членка на [[Европска Унија|Европската Унија]], следните терористички ентитети се забранети на грчка територија преку Терористичката листа на ЕУ: * [[Ал-Каеда|Ал Каеда]] * [[Исламска Држава|Исламска држава Ирак и Левант]] (ИСИЛ/Даеш) * [[Хезболах]] (само воено крило) * [[Хамас]] (вклучувајќи го и военото крило Бригадите Изад-Дин ал-Касам ) * Палестински исламски џихад * [[Курдска работничка партија|Курдистанска работничка партија]] == Времеплов == {| class="wikitable sortable collapsible" ! colspan="8" |<big>Грција</big> |- !<small>Дата</small> !<small>Место</small> !<small>Мртви</small> !<small>Повредени</small> !<small>Вид</small> !<small>Сторител</small> !<small>Опис</small> |- |<small>''2 септември 1970''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>[[Автомобил-бомба]]</small> |<small>'''[[Анархизам|Анархисти]]'''</small> |'''-- Дипломатија (САД)''' : <small>Во 16:00 часот (UTC+2), бомба поставена во автомобил експлодирала на паркинг просторот на Амбасадата на Соединетите Американски Држави на авенијата „Кралица Софија“ во [[Атина]], убивајќи еден човек и жена. Ниту еден од жртвите не бил дел од персоналот на Амбасадата. Двете жртви наводно биле одговорни за правење и транспортирање на бомбата.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1964&dat=19700903&id=-5BGAAAAIBAJ&pg=879,778726|title=Bomb Kills Two At Us Embassy|author=Staff writers|date=3 September 1970|newspaper=The Palm Beach Post|access-date=15 February 2014|agency=United Press International}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=957&dat=19700903&id=a_AiAAAAIBAJ&pg=4900,3718063|title=Premature Bomb Explosion At Us Embassy In Athens|date=3 September 1970|newspaper=Quebec Chronicle-Telegraph|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''5 август 1973''</small> |'''[[Атина]]''' |5 |55 |<small>[[Граната]] & оган од мало оружје</small> |<small>'''[[Црн Септември (груга)|Црн Септември (палестински националисти)]]'''</small> |'''-- Аеродроми ‘ авиокомпании''' : <small>Напад на меѓународниот аеродром во Атина Хелиникон - Двајца арапски вооружени напаѓачи извршиле вооружен напад врз патници во близина на салонот ''Trans World Airlines'', во рамките на Меѓународен аеродром во Атина, убивајќи петмина и ранети до 60 други лица. Меѓу загинатите имало и двајца [[Американци]] и еден [[Австријци|Австриец]]. Првичната цел била наменета да бидат патници на летот до [[Тел Авив]].<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1915&dat=19750122&id=A-wgAAAAIBAJ&pg=789,3264889|title=How Often Are Arab Terrorists Punished? Hardly Ever!|author=Staff writers|date=22 January 1975|newspaper=The Day|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1350&dat=19730806&id=vdBOAAAAIBAJ&pg=6448,1197824|title=Terrorists Kill 2 Americans In Attack In Athens Airport|author=Staff writers|date=6 August 1973|newspaper=Toledo Blade|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1310&dat=19740124&id=KK5VAAAAIBAJ&pg=5861,5125476|title=2 Arabs Face Athens Court, Plead Guilty|author=Staff writers|date=24 January 1974|newspaper=Eugene Register-Guard|access-date=12 February 2014|agency=United Press International}}</ref></small> |- |<small>''24 февруари 1974''</small> |'''[[Лаврион]]''' |2 | - |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> |<small>'''Организирана армија на народен отпор'''</small> |'''-- Бизнис''' : <small>Бомба во фабрика во американска сопственост ''Dow chemical'', јужно од Атина, убила двајца армиски експерти.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2506&dat=19740225&id=n6dbAAAAIBAJ&pg=2640,4940387|title=Terrorists Claim Credit For Bombing|author=Staff writers|date=25 February 1974|newspaper=The News and Courier|access-date=13 February 2014|agency=United Press International}}</ref></small> |- |<small>''23 декември 1975''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>[[Огнено оружје|оган со мало оружје]]</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Дипломатија (САД)''' : <small>Петмина мажи во украдена ''Simca'' го следеле Ричард Велч, началникот на станицата на Централната разузнавачка агенција во Атина, додека се враќал од Божиќна Забава. Додека двајца мажи ги покривале неговата сопруга и возачот, третиот го застрелал со пиштол Colt M1911 од непосредна близина.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2003/12/09/world/greek-court-convicts-15-in-27-year-old-terror-group.html|title=Greek Court Convicts 15 in 27-Year-Old Terror Group|last=Landler|first=Mark|date=9 December 2003|newspaper=The New York Times|access-date=12 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''17 јануари 1980''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>„Пантелис Перу“, заменик-директорот на Полиција за немири, е застрелан во предградие на Атина од тројца напаѓачи користејќи два пиштоли од 45 мм. Неколку дена подоцна, од раните нанесени за време на нападот, починал и неговиот возач Сотирис Стамулис.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1301&dat=19800118&id=FIZWAAAAIBAJ&pg=3867,4155784|title=Riot Police Chief Killed|author=Staff writers|date=18 January 1980|newspaper=The Sydney Morning Herald|access-date=15 February 2014|agency=Reuters}}</ref></small> |- |<small>''31 јули 1980''</small> |'''[[Атина]]''' |2 |2 |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Ерменска тајна армија за ослободување|АСАЛА]]'''</small> |'''-- Дипломатија (Турција)''' : <small>Ерменски вооружени напаѓачи го нападнале турското дминистративното аташе на амбасадата, „Галип Озмен“ и неговото семејство додека чекале во својот автомобил на семафор. Господинот Озмен и неговата четиринаесетгодишна ќерка Неслихан Озмен биле убиени. Неговата сопруга Севил Озмен и неговиот шеснаесетгодишен син Каан Озмен биле тешко ранети, но преживеале.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?id=loBRAAAAIBAJ&pg=4491,109708&dq|title=Turk Killed In Greece|last=AP|date=August 1, 1980|newspaper=Spokesman-Review|access-date=17 November 2012}}</ref></small>{{main|Напад на турската амбасада во Атина (1980)}} |- |<small>''21 јули 1981''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Неофашисти]]'''</small> |'''-- Приватни граѓани и имот''' : <small>Двајца вооружени напаѓачи отвориле оган врз канцелариите на компанијата ''Angeli Koussis Shipping and Tourism Co''., убивајќи двајца вработени во фирмата.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2245&dat=19810722&id=cuMzAAAAIBAJ&pg=5185,2831186|title=Gunmen Slay Two In Greek Attack|author=Staff writer|date=22 July 1981|newspaper=Lodi News-Sentinel|access-date=12 February 2014|agency=United Press International}}</ref></small> |- |<small>''7 ноември 1983''</small> |'''[[Атина]]''' |1 |1 |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Организација „Абу Нидал“]]'''</small> |'''-- Дипломатија (Јордан)''' : <small>Вооружен маж застрелал двајца чувари пред јорданската амбасада, во туристичка уличка во близина на Акропол. Една од жртвите починал од повредите.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1755&dat=19831108&id=354cAAAAIBAJ&pg=6911,6470715|title=Gunman Kills Embassy Guard|date=8 November 1983|newspaper=Sarasota Herald-Tribune|access-date=14 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''15 ноември 1983''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Дипломатија (САД)''' : <small>„Џорџ Цантес“, заменик началникот на САД мисијата за воена помош (JUSMAGG), заедно со неговиот возач Ник Велуцос, биле застрелани од двајца млади луѓе кои возеле мотор, користејќи Пиштол калибар .45.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1983/11/16/world/us-navy-officer-is-assassinated-in-athens-by-unknown-gunmen.html|title=U.S. NAVY OFFICER IS ASSASSINATED IN ATHENS BY UNKNOWN GUNMEN|date=16 November 1983|newspaper=The New York Times|access-date=12 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''28 март 1984''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Организација „Абу Нидал“]]'''</small> |'''-- Дипломатија (Обединето Кралство)''' : <small>Британско културно аташе и Британскиот советник, претставникот „Кенет Вити“ бил убиен во својот автомобил на улица во Атина од еден вооружен маж. Неговата сопатничка, колешката вработена во британскиот совет Артемис Економиду, била тешко ранета и подоцна им подлегнала на повредите.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2507&dat=19840329&id=BMFAAAAAIBAJ&pg=3494,6601268|title=Gunman Kills British Diplomat|date=29 March 1984|newspaper=The Glasgow Herald|access-date=14 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iraq/1404926/Mystery-end-of-Abu-Nidal-the-retired-terrorist.html|title=Mystery end of Abu Nidal - the retired terrorist|last=Philps|first=Alan|date=20 August 2002|newspaper=The Telegraph|access-date=14 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''2 февруари 1985''</small> |'''[[Атина]]''' |0 |78 |<small>[[Часовник-бомба]]</small> |<small>'''[[Кипарски Грци]] - ултранационалисти'''</small> |'''-- American military targets''' : <small>Ултранационалистите поврзани со Кипар бомбардирале бар популарен кај американските воздухопловци стационирани во близина. |- |<small>''21 февруари 1985''</small> |'''[[Атина]]''' |2 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Бизнис''' : <small>Големиот грчки централно-десничарски издавач на печатот и банкар „Николаос Момфератос“ е застрелан и убиен од вооружен маж. Неговиот возач, Панајотис Рузетис, исто така загинал во нападот во атинското предградие Колонаки.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=iNpMAgAAQBAJ&q=Momferatos+assassination&pg=PA43|title=Inside Greek Terrorism|last=Kassimeris|first=George|date=2013|publisher=Oxford University Press|isbn=9780199333394|page=43}}</ref></small> |- |''15 мај 1985'' |[[Атина]] |3 ⁺¹ |0 |'''[[Престрелка]]''' |Антидржавна борба |На 15 мај 1985 година во Гизи, во близина на центарот на Атина, тројца полицајци кои ги истражувале неодамнешните политички убиства откриле украден мотоцикл во близина на станбената зграда на [[:en:Christos Tsoutsouvis|Tsoutsouvis]]. Додека тие истражувале, [[:en:Christos Tsoutsouvis|Tsoutsouvis]] и еден соучесник отвориле оган. Во размената загинале тројцата полицајци. [[:en:Christos Tsoutsouvis|Tsoutsouvis]] исто така бил убиен, а неговиот соучесник избегал. |- |<small>''1987''</small> |'''[[Атина]]''' |0 |30 |<small>[[Автомобил-бомба]]</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Американски воени цели''' : <small>Во два одделни дена, во бомбашки напади врз автобуси со американски војници биле повредени вкупно 30 лица.</small> |- |<small>''26 ноември 1985''</small> |'''[[Атина]]''' |1 |14 |<small>[[Автомобил-бомба]]</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>Експлозија на автомобил-бомба покрај автобус на грчката полиција во Кајсариани, Атина, го убила полицаецот Јоанис Георгакопулос, а уште 14 биле повредени. Во прогласот 17N се наведува дека нападот бил направен за да се одмазди за смртта на 15-годишниот Михалис Калтезас за време на судирите на денот на митингот во знак на сеќавање на јавниот бунт што довел до пад на грчката воена хунта.<ref>{{cite news|url=http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=144453|date=28 July 2002|newspaper=To Vima|access-date=12 February 2014|language=el|script-title=el:ΤΑ ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ ΤΗΣ «17 ΝΟΕΜΒΡΗ» Νο 6-10}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2506&dat=19851128&id=GXxJAAAAIBAJ&pg=946,10064381|title=Police Scour Athens For 3 Suspects In In Fatal Bombing|author=Staff writers|date=28 November 1985|newspaper=The News and Courier|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref></small> |- |<small>''28 јуни 1988''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>[[Автомобил-бомба]]</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Дипломатија (САД)''' : <small>Во автомобил-бомба, детонирана со далечински управувач, загинал аташето на американската морнарица во Атина. Капетан Вилијам Нордин бил убиен веднаш од експлозијата што потекнувала од возило паркирано покрај неговата куќа.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1917&dat=19880629&id=tnghAAAAIBAJ&pg=2851,7247177|title=Us Naval Officer Killed In Greece By Remote-control Car-bomb Blast|last=Staff writers|date=29 June 1988|newspaper=Schenectady Gazette|access-date=12 February 2014|agency=United Press International}}</ref></small> |- |<small>''11 јули 1988''</small> |'''[[Атина]]''' |11 <small>(one perp.)</small> |98 |<small>[[Автомобил-бомба]] -- [[граната]] & <small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Организација „Абу Нидал“]]'''</small> |'''-- Приватни граѓани и имот''' : <small>Тројца вооружени мажи се качиле на бродот, Град Порос, како дел од неговиот вообичаен прием на патници во Егина, и чекале додека бродот не го напуштил пристаништето и е три милји во своето патување пред да нападнат, приближно во 20:30 (UTC+02 :00). Користејќи сокриено автоматско оружје и рачни бомби, тие отвориле оган врз своите сопатници, кои во паника се распрснале, многумина скокале преку бродот, што ненамерно предизвикало многу жртви меѓу луѓето кои се затекнале во пропелерите на бродот. Девет туристи биле убиени, а околу 100 други биле ранети. На денот на нападот на бродот имало 471 лица.</small> : <small>Претходно на денот на нападот, пристаништето во градот Порос во Пиреја било потресено од детонација на голема автомобил-бомба. Единствените жртви биле двајцата патници во возилото.<ref>{{cite news|url=http://www.time.com/time/archive/preview/0,10987,968093,00.html|title=A Smoking Gun Points at Libya|author=Staff writer|date=August 8, 1988|work=World Notes TERRORISM|access-date=2006-05-05|archive-url=https://archive.today/20130204095712/http://www.time.com/time/archive/preview/0,10987,968093,00.html|archive-date=February 4, 2013|publisher=[[TIME magazine]]|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE3DD1539F934A25752C1A964958260|title=Germans Arrest Palestinian In 1988 Cruise Ship Attack|author=Staff writer|date=17 November 1992|work=New York Times|access-date=2006-05-05}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1955&dat=19880712&id=i_ghAAAAIBAJ&pg=4811,405833|title=Cruise-ship terrorists leave 11 dead, 98 hurt|author=Staff writers|date=12 July 1988|newspaper=Reading Eagle|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref>''</small> |- |<small>''27 септември 1989''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>[[Павлос Бакојани]], портпаролот на водечката политичка партија во тоа време -- Нова демократија -- бил застрелан и убиен во ходникот на неговата канцеларија во центарот на Атина.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1310&dat=19890927&id=NPNVAAAAIBAJ&pg=7068,6826907|title=Greek Party Spokesman Shot, Killed|author=Staff writers|date=27 September 1989|newspaper=Eugene Register-Guard|access-date=15 February 2014|agency=Associated Press}}</ref></small> |- |<small>''12 март 1991''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' - САД : <small>Членот на воздухопловните сили на Соединетите Американски Држави, наредникот Роналд О. Стјуарт бил убиен од далечинска детонирана бомба пред неговиот стан во приморското предградие на Атина, Глифада. Стјуарт работел во воздухопловната база на САД во Хеленикон.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=799&dat=19910313&id=MI9PAAAAIBAJ&pg=4815,3255817|title=Blast In Greece Kills American|author=Staff writers|date=13 March 1991|newspaper=The Bryan Times|access-date=16 February 2014|agency=United Press International}}</ref></small> |- |<small>''19 април 1991''</small> |'''[[Патра]]''' |7 |7 |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> |<small>'''Палестински националисти'''</small> |'''-- Приватни граѓани и имот''' : <small>Пакет бомба експлодирал во канцелариите на курирска служба, при што загинале седум лица, а биле ранети уште седум во западниот пристанишен град Патра. Шест од загинатите биле вработени, а седмиот бил клиент. Во бомбардираната зграда имало и канцеларии на United Parcel International, и се наоѓал во близина на Британскиот конзулат.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1991/04/20/world/7-people-killed-in-terrorist-bombing-in-greece.html|title=7 People Killed in Terrorist Bombing in Greece|date=20 April 1991|newspaper=The New York Times|access-date=12 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2519&dat=19910419&id=fH9eAAAAIBAJ&pg=5581,5776311|title=Bomb Blast Kills 7 At Air Courier Office|date=19 April 1991|newspaper=Observer-Reporter|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref><ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=886&dat=19910428&id=iBxTAAAAIBAJ&pg=4855,4489707|title=Terrorist Bomb Meant For British Consulate|date=28 April 1991|newspaper=The Prescott Courier|access-date=12 February 2014|agency=Associated Press}}</ref></small> |- |<small>''14 јули 1992''</small> |'''[[Атина]]''' |1 |5 |<small>[[Ракетна граната]] fire</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>Грчкиот министер за финансии, Јоанис Палеокрасас, за „влакно“ избегнал атентат кога терористите среде бел ден лансирале 3,5 инчен РПГ кон неговата оклопна лимузина. Во нападот, во близина на центарот на Атина, убиен е случаен минувач, а повредени биле уште 5 лица, меѓу кои и министерот Палеокрасас. Министерот возел од својата канцеларија придружуван од сопругата и ќерката.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1350&dat=19920715&id=CQ8wAAAAIBAJ&pg=3090,3883879|title=Minister Escapes Assassination Try|date=15 July 1992|newspaper=Toledo Blade|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''24 јануари 1994''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>Поранешниот претседател на најголемата грчка државна банка, Михалис Вранопулос, бил застрелан на улица во Атина. Тој сведочел во судска истрага за потенцијалната измама на банката за продажба на мнозински удел во компанија за цемент.<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1499&dat=19940125&id=T6IaAAAAIBAJ&pg=1739,695476|title=Former Greek Banker Killed By Gunfire|date=25 January 1994|newspaper=The Milwaukee Journal|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''4 јули 1994''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Дипломатија (Турција)''' : <small>Заменик-шефот на мисијата во турската амбасада во Атина, Омер Халук Шипахиоглу, бил застрелан и убиен на улица во Атина. Властите верувале дека тројца мажи во автомобил се повлекле покрај возилото на вториот по ранг турски дипломат во Грција и отвориле оган, убивајќи го<ref>{{cite news|url=https://news.google.com/newspapers?nid=1310&dat=19940705&id=sN9WAAAAIBAJ&pg=4174,1112874|title=Gunmen Kill Turkish Diplomat|date=5 July 1994|newspaper=Eugene Register-Guard|access-date=16 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.heraldscotland.com/sport/spl/aberdeen/turkish-diplomat-shot-dead-in-athens-1.495714|title=Turkish diplomat shot dead in Athens|author=Staff writers|date=5 July 1994|newspaper=The Herald (Glasgow)|access-date=16 February 2014|agency=Reuters}}</ref></small> |- |<small>''28 May 1997''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Бизнис''' : <small>Грчкиот бродски тајкун Константин Ператикос бил убиен среде бел ден на улица во Атина. Групата објавила манифест во кој тврдела дека Ператикос бил цел бидејќи тој наводно злоупотребил голема финансиска помош од владата и се заканил дека ќе го затвори неговото бродоградилиште, што би принудило отпуштање на 2.000 вработени.<ref>{{cite web|url=https://1997-2001.state.gov/www/global/terrorism/1997Report/eurasia.html|title=Europe and Eurasia Overview|work=Patterns of Global Terrorism: 1997|publisher=United States Department of State|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''17 ноември 1999''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> |<small>'''[[:en:Revolutionary Nuclei|Revolutionary Nuclei]]'''</small> |'''-- Приватни граѓани и имот''' : <small>Грчки случаен минувач загинал кога бомба експлодирала во близина на хотелот Интерконтинентал, каде што тогашниот претседател на Соединетите Американски Држави Бил Клинтон требало да престојува во државна посета на Грција.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1999/11/18/world/huge-march-in-athens-protests-visit-by-clinton.html|title=Huge March In Athens Protests Visit By Clinton|last=Stanley|first=Alessandra|date=18 November 1999|newspaper=The New York Times|access-date=12 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''8 јуни 2000''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Револуционерна организација „17 ноември“|17 ноември]]'''</small> |'''-- Дипломатија (Обединето Кралство)''' : <small>Приближно во 7:48 (UTC+2) двајца вооружени лица на мотоцикл пукале кон Стивен Саундерс, воениот аташе во британската амбасада во Атина, додека возел сам по прометна улица во предградието на пат кон Британската амбасада. Вооружените напаѓачи избегале во сообраќајот. Саундерс починал во болница.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/782245.stm|title=British diplomat shot dead in Athens|date=8 June 2000|work=BBC News|access-date=15 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2000/06/09/world/british-attache-is-assassinated-on-greek-street.html|title=British Attache Is Assassinated On Greek Street|last=Stanley|first=Alessandra|date=9 June 2000|newspaper=The New York Times|access-date=15 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/greece/1404226/I-killed-diplomat-says-Greek-terrorist.html|title=I killed diplomat, says Greek terrorist|last=Anast|first=Alan|date=12 August 2002|newspaper=The Telegraph|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''17 јуни 2009''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Секта на револуционери]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>Неколку вооружени лица пукале во 41-годишен офицер за борба против тероризмот неколку пати од непосредна близина. Полицаецот загинал во својот автомобил додека напаѓачите избегале со мотоцикли во густо населената област Патисија во Атина.<ref>{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/worldNews/idUSTRE55G0RS20090617|title=Gunmen kill Greek anti-terrorist policeman|date=June 17, 2009|work=Reuters|access-date=June 17, 2009}}</ref></small> |- |<small>''28 март 2010''</small> |'''[[Атина]]''' |1 |2 |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> | <small>непознато</small> |'''-- Приватни граѓани и имот''' : <small>Бомба експлодирала пред институт за обука на јавни службеници во областа Патисија во грчката престолнина Атина, при што загинало 15-годишно момче. 10-годишната сестра на момчето била тешко повредена, а нивната мајка (45) била полесно повредена. Полицијата рекла дека семејството, сите Авганистанци, очигледно само поминувале покрај зградата кога бомбата, содржана во торба, експлодирала.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8592105.stm|title=Athens bomb kills Afghan boy and injures two|date=29 March 2010|newspaper=BBC News|access-date=12 February 2014}}</ref><ref>{{cite news|url=https://uk.reuters.com/article/us-greece-bomb-idUSTRE62R1T720100328|title=Athens bombing kills one, injures two: police|date=28 March 2010|newspaper=Reuters|access-date=14 January 2020}}</ref></small> |- |<small>''24 јуни 2010''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>[[Импровизирана експлозивна направа]]</small> |<small>'''[[Револуционерна борба]]'''</small> |'''-- Владини институции''' : <small>Моќна бомба испратена во пакет до министерот за јавен ред експлодирала во близина на неговата канцеларија, при што загинал неговиот 50-годишен помошник, кој го отворил пакетот. Министерот Михалис Хрисохоидис, кој е одговорен за полицијата и антитероризмот, во тоа време не бил во неговата канцеларија.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2010/06/25/world/europe/25briefs-Greece.html?_r=0|title=Greece: Bomb Kills Cabinet Minister's Assistant|last=Kitsantonis|first=Niki|date=24 June 2010|newspaper=The New York Times|access-date=12 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''19 јули 2010''</small> |'''[[Атина]]''' |1 | - |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''[[Секта на револуционери]]'''</small> |'''-- Новинари & Медија''' : <small>Во 5:25 часот (UTC + 2), во областа Илиуполи во Атина, неидентификувани вооружени лица вооружени со пиштоли од девет милиметри го застрелале и убиле истражувачки новинар Сократис Гиолијас, пред неговата резиденција. Тој бил застрелан 15 пати од тројца вооружени лица облечени како безбедносни лица кои пријавиле дека некој му го украл автомобилот. Властите соопштиле дека 37-годишниот Гиолијас бил убиен од најмалку тројца напаѓачи пукајќи со пар пиштоли од девет милиметри -- истото оружје што групата Револуционерна секта го користела за да убие антитерористички офицер во 2009 година.<ref>{{cite news|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5h2i5IVlPoyoj6jrsY0VGhNfUKTyw?hl=en|title=Greek police suspect far-left in Greek journalist's killing|date=19 July 2010|newspaper=Agence France-Presse|access-date=15 February 2014}}</ref></small> |- |<small>''1 ноември 2013''</small> |'''[[Атина]]''' |2 |1 |<small>оган со мало оружје</small> |<small>'''Воени народни револуционерни сили'''</small> |'''-- Политички''' : <small>На 1 ноември 2013 година, двајца членови на [[Златна зора]], Јоргос Фунтулис (27 години) и Манос Капелонис (22 години), биле застрелани пред канцелариите на партијата во Нео Ираклеио, северно предградие на Атина. Третиот, Александрос Геронтас, бил тешко повреден. Според член на Златна зора, еден човек се симнал од мотоцикл носејќи шлем и потоа пукал.<ref name="AP">[https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/greece/10422171/Golden-Dawn-members-killed-outside-party-office.html Golden Dawn members killed outside party office], [[Associated Press]], 1 November 2013.</ref><ref name="bbc">[https://www.bbc.com/news/world-europe-24780379 Two members of Greece's Golden Dawn shot dead], [[BBC News]], 1 November 2013.</ref> Две недели подоцна, претходно непознатата „анти-естаблишмент“ група „Борбените народни револуционерни сили“ ја презела одговорноста за, како што ја опишале, „политички погубувања на фашистичките членови на неонацистичката партија Златна зора“.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2013/nov/16/golden-dawn-shootings-group-claims-responsibility|title=Golden Dawn shootings: group claims responsibility|date=17 November 2013|newspaper=The Guardian|access-date=17 November 2013}}</ref></small> |- | <small>''17 декември 2018''</small> |'''[[Атина]]''' |0 |0 |<small>[[Бомба]]</small> |<small>'''[[Популарна група на борци]]'''</small> |'''-- Новинари & Медија''' : <small>На 17 декември бомба експлодирала во седиштето на медиумската станица Скај ТВ. Немало жртви, но нанесена била голема штета на зградата, а според полицијата зад нападот стоела левичарската терористичка група Народни борци. Групата милитанти стои зад слични бомбашки напади врз седиштето на Федерацијата на грчките индустрии во центарот на Атина во ноември 2015 година.<ref>{{Cite web|url=https://www.euronews.com/2018/12/17/bomb-explosion-rips-through-athens-tv-station|title=Bomb explosion rips through Athens TV station|date=17 December 2018}}</ref></small> |} == Наводи == {{наводи}} {{Европа по тема|Тероризам во}} [[Категорија:Кршење на човековите права во Грција]] [[Категорија:Тероризам во Грција| ]] nlfryul1972668khh327xh8d4y5zjgc 0 1299762 4800550 4772331 2022-08-09T10:03:21Z Bjankuloski06 332 /* Животопис */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Писател|name=Кловис Иг|image=Clovis Hugues.JPG|birth_date=[[3 ноември]], [[1851]] година|birth_place=[[Мулен де Субера]], [[Прованса]], [[Франција]]|death_date=[[11 јуни]], [[1907]] година|death_place=[[Париз]], [[Франција]]|occupation=Поет, новинар и социјалистички активист}} '''Кловис Иг''' ''([[француски]]:Clovis Hugues) -'' ({{роден|3|ноември|1851}} во {{роден во|Мулен де Субера|Прованса|Франција}} — {{починат|11|јуни|1907}} во {{Починат во|Париз|Франција}}) — француски поет, новинар, драматург, романописец и социјалистички активист.<ref>{{Наведена книга|url=https://www.worldcat.org/oclc/499142958|title=Македонска енциклопедија|last=Ристовски, Блаже|first=|last2=|date=2009|publisher=МАНУ|year=2009|isbn=978-608-203-023-4|location=Скопје|pages=590-591|oclc=499142958}}</ref> Некои од неговите дела ги напишал на [[провансалски јазик]] и во [[1898]] година бил избран за мајор на [[Фелибриж]] - друштвото за промоција на окситанскиот јазик и култура.<ref name=":0">{{Наведена книга|url=https://repository.ukim.mk/bitstream/20.500.12188/12113/1/GZ24-25.25.%20%d0%9d%d0%b0%d1%81%d1%82%d0%b5%d0%b2%2c%20%d0%91.%20-%20%d0%9e%d1%80%d0%b8%d0%b5%d0%bd%d1%82%d0%b0%d1%86%d0%b8%d1%98%d0%b0%d1%82%d0%b0%20%d0%bd%d0%b0%20%d1%84%d1%80%d0%b0%d0%bd%d1%86%d1%83%d1%81%d0%ba%d0%b8%d0%be%d1%82%20%d0%bf%d0%be%d0%b5%d1%82%20%d0%9a%d0%bb%d0%be%d0%b2%d0%b8%d1%81%20%d0%98%d0%b3%20%d0%ba%d0%be%d0%bd%20%d0%9c%d0%b0%d0%ba%d0%b5%d0%b4%d0%be%d0%bd%d0%b8%d1%98%d0%b0.pdf|title=ОРИЕНТАЦИЈАТА НА ФРАНЦУСКИОТ ПОЕТ КЛОВИС ИГ КОН МАКЕДОНИЈА (Les orientations Macedoniennes de Clovis Hugues)|last=Настев|first=Божидар|publisher=Филозофски факултет, Скопје|year=1973|location=Скопје|pages=297-311}}</ref> == Животопис == Израснат е во семејство на мелничар, студирал за свештенство во Карпентрас. Тој не пројавил интерес за свештено-црковното учење, па така веќе на осумнаесетгодишна возраст, имал веќе испишано голем број стихови (во [[Марсеј]]), каде набргу бил привлечен од републиканското движење против [[Наполеон III]]. Малку потоа станал редактор на антибонапартискиот весник ''Le Peuple''. Koгa востанието, што довело до создавање на [[Париска комуна|Париската комуна]], се проширило и во внатрешноста на [[Франција]], во Марсеј била прогласена [[Марсејска комуна|Марсејската комуна]].<ref name=":0" /> Кловис Иг веднаш му пристапил на комунарското движење и на [[2 мај]] [[1871]] година, кога опасноста се надвиснала над париското востание, тој ja објавил својата брошура ''Lettre de Marianne aux Républicains'', во која не само што ja искажал својата солидарност со париските комунари, туку ги нападнал сите оние што во тие денови се откажале од натамошната борба.<ref name=":0" /> За некои негови написи за [[Париска комуна|Париската комуна]], објавени во локалните весници во Марсеј, во [[1871]] година бил осуден на три години затвор и парична казна од 6.000 франци. Во [[1877]] година се оженил со вајарката [[Жана Ројанез]] (1851-1907).<ref name=":2">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.nella-buscot.com/sculpteurs.php?idsculpteur=scu0167&lng=2|work=www.nella-buscot.com|accessdate=2022-04-30}}</ref> Во [[1877]] година се борел во дуел во кој го убил својот противник, ривалски новинар.<ref name=":1">{{Наведено списание|title=Hugues, Clovis|url=https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Hugues,_Clovis|journal=1911 Encyclopædia Britannica|volume=Volume 13}}</ref> Во [[1876]] година почнал да соработува со марсејскиот весник ''Egalité'' ѝ истовремено ги објавил стиховите под наслов ''La Petite Muse'' (Малата муза). Додека бил под напад на бонапартистите, [[Виктор Иго]], на врвот од својата слава, му упатил пофалби. Во ноември истата година, тој станал главен и одговорен уредник на големиот провансалски социјалистички весник ''Le Petit Provençal'', а во август [[1881]] година станал социјалистички пратеник во Францускиот парламент. Тој бил првиот пратеник на новата работничка партија. Како пратеник, земал активно учество во работата на Парламентот. Во една од дебатите околу некои кредити што владата ги барала, тој бил отстранет од Парламентот поради, како што било речено, „навреда на претседателот на владата“, [[Жил Фери]].<ref name=":0" /> Тој бил реизбран во [[1885]] година, а во [[1893]] година станал еден од замениците за [[Париз]], задржувајќи го своето место до [[1906]] година. Починал во Париз.<ref name=":1" /> Неговите песни, романи и комедии се полни со духовитост и бујна виталност.<ref name=":2" /> [[Податотека:Pour Les Macedoniens.jpg|мини|260x260пкс|За Македонците (Pour Les Macedoniens), напишана во март 1903 година.]] == За Македонците (Pour les Macédoniens) == За постоењето на оваа песна прв сигнализирал професорот [[Андрија Лаиновиќ]] во едно свое предавање што на [[29 март]] [[1963]] година го одржал пред Друштвото на универзитетските наставници при [[Филозофски факултет - Скопје|Филозофскиот факултет во Скопje]], во кое ги изнесол своите впечатоци од престоjот во [[Франција]]. Подоцна, песната ''Pour les Macédoniens'' била препеена на [[македонски јазик]] од поетот [[Драган Тодоровски]] и објавена под наслов ''За Македонците'' во списанието „[[Современост|Современост“]] во рамките на неговиот прилог ''Литературни сведоштва за Илинден'' (поезија пишувана на други јазици, настаната во [[1903]] година, непосредно по [[Илинденско востание|илинденските настани]]). Драган Тодоровски дал и кратка белешка за авторот, заедно со кратка анализа на песната, во коja дал и оценка за нејзиното значење. Песната ''Pour les Macédoniens'' на Кловис Иг не е поврзана со илинденските настани и не настанала по нив, како што може да се заклучи од поднасловот на прилогот на Драган Тодоровски во кој го објавува македонскиот препев. Песната всушност, им претходела на илинденските денови, зашто е објавена во март [[1903]] година па според тоа, во неа нема и не можело да има, никакви алузии на Илинден.<ref name=":0" /> [[Македонија (регион)|Македонија]] станува тема во [[Француска книжевност|француската литература]], тогаш кога нејзината борба се издигнала во вистинска епопеја. Meѓy оние што на [[Македонија (регион)|Македонија]] ѝ ги посветуваат своите дела е и поетот Кловис Иг (Clovis Hugues), кој ja напишал песната ''Pour les Macédoniens'' (За Македонците), објавена на [[20 март]] [[1903]] година во весникот ''La Petite République Socialiste''.<ref name=":0" /><ref>{{Наведена книга|title=Македонофилското движење во Западна Европа во 1903 година|last=Пандевски|first=Манол|publisher=Архив на Македонија Матица Македонска|year=1995|isbn=9989-48-055-1|location=Куманово|pages=177}}</ref> === Тематика на песната === Песната е инспирирана од тешката и немирна положба во [[Македонија (регион)|Македонија]] и го изразува во поетска форма, ставот на француските социјалисти кон оваа напатена област која, сред цивилизираната [[Европа]], уште не успеала да го најде својот пат кон слободата. Во првиот дел, Кловис Иг ги посветил своите стихови на описот на Македонија, таа убава и сурова област, во која израснале толку големи луѓе опеани во делата на поетите. Во сликата што Кловис Иг ja дава за Македонија отсуствуваат густите бои, пикторескните пејзажи, конкретните форми. Таа слика е до голема мерка условна и стилизирана, поврзана со идиличната претстава за античните предели во која се мешаат историските реминисценции со теми што се чинат дека се извлечени од стиховите на парнасовските поети.<ref name=":0" /> == Дела == === Поезија === * Затворски песни (''Poèmes de prison)'' (1875), напишани за време на неговиот притвор * Вечери на битката (''Soirs de bataille)'' (1883) * Денови на борбата (''Jours de combat)'' (1883) * Приспомнување (1885) * Делото (''Le Travail)'' (1889) * Розите од Лорие (1903) === Романи === * Мадам Фаетон (''Madame Phaëton)'' (1885) * Г-дин Констабл (''Monsieur le gendarme)'' (1891) === Драми === * Ѕвезда (''Une Étoile)'' (1888) * Дантоновиот сон (''Le sommeil de Danton'' ) (1888) == Наводи == {{Наводи}} [[Категорија:Француска книжевност]] qkzksyhbpu4srco7a05648hkb8u7d5x 0 1301443 4800415 4772611 2022-08-08T23:12:34Z Bjankuloski06 332 Правописна исправка, replaced: ељда → елда wikitext text/x-wiki Во [[земјоделство]]то, '''зеленото ѓубриво''' е култура специјално произведена за да се вклучи во почвата додека е уште зелена.<ref name=":0">{{Наведена книга|url=http://sustainablefarmer.net/pdflibrary/library-greenmanuring.pdf|title=Green Manuring|last=Pieters|first=Adrian J|publisher=John Wiley & Sons, NY|year=1927}}</ref> Вообичаено, биомасата на зеленото ѓубриво се вградува со плуг или диск, како што често се прави со (кафеавото) ѓубриво. Примарната цел е да се додаде органска материја во почвата за нејзините придобивки. Зеленото ѓубриво често се користи кај мешунките култури за да се додаде азот во почвата за следните култури, особено во [[Органско земјоделство|органското земјоделство]], но се користи и во конвенционалното земјоделство.<ref>{{Наведено списание|last=Larkin|first=Robert P.|last2=Honeycutt|first2=C. Wayne|last3=Olanya|first3=O. Modesto|date=2011-05-01|title=Management of Verticillium Wilt of Potato with Disease-Suppressive Green Manures and as Affected by Previous Cropping History|url=https://apsjournals.apsnet.org/doi/abs/10.1094/PDIS-09-10-0670|journal=Plant Disease|volume=95|issue=5|pages=568–576|doi=10.1094/PDIS-09-10-0670|issn=0191-2917|doi-access=free}}</ref> == Функции == Зеленото ѓубриво обично извршува повеќе функции кои вклучуваат подобрување на почвата и заштита на почвата: * Зеленото ѓубриво од мешункаст, како што се [[детелина]]та и веката, содржат [[Симбиоза|симбиотски]] [[бактерии]] кои фиксираат [[Врзување на азотот|азот]] во коренските јазли кои го фиксираат атмосферскиот азот во форма што растенијата можат да ја користат. Ова ја врши виталната функција на оплодување. : Во зависност од видот на покриената култура што се одгледува, количината на азот што се ослободува во почвата се движи помеѓу 40 и 200 фунти по акр. Со употреба на зелено ѓубриво, количината на азот што е достапна за следната култура е обично во опсег од 40-60% од вкупната количина на азот што се содржи во културата зелено ѓубриво. * Зеленото ѓубриво главно делува како материја што ја закиселува почвата за да ја намали алкалноста/рН на алкалните почви со генерирање на хуминска киселина и [[оцетна киселина]]. * Вградувањето на покривните култури во почвата овозможува да се ослободат хранливите материи кои се чуваат во зеленото ѓубриво и да се стават на располагање на следните култури. Ова веднаш произлегува од зголемувањето на изобилството на почвени микроорганизми од деградацијата на растителниот материјал што помага во распаѓањето на овој свеж материјал. Ова дополнително распаѓање, исто така, овозможува повторно инкорпорирање на хранливи материи кои се наоѓаат во почвата во одредена форма како што се [[азот]] (N), [[калиум]] (К), [[фосфор]] (P), [[калциум]] (Ca), [[магнезиум]] (Mg) и [[сулфур]] (S). * Микробната активност од инкорпорирањето на покривните култури во почвата доведува до формирање на [[мицелиум]] и вискозни материјали кои имаат корист за здравјето на почвата преку зголемување на нејзината структура на почвата (т.е. со агрегација). : Зголемениот процент на органска материја ([[биомаса]]) ја подобрува инфилтрацијата и задржувањето на [[вода]]та, аерацијата и другите карактеристики на почвата. Почвата полесно се превртува или обработува отколку што не е агрегирана. Понатамошната аерација на почвата е резултат на способноста на кореновиот систем на многу култури со зелено ѓубриво ефикасно да навлезат во компактните почви. Количината на хумус пронајдена во почвата, исто така, се зголемува со повисоки стапки на распаѓање, што е корисно за растот на културата која ја наследува културата на зеленото ѓубриво. Немешункастите култури првенствено се користат за зголемување на биомасата. * [[Корен]]овите системи на некои сорти зелено ѓубриво растат длабоко во почвата и создаваат хранливи ресурси недостапни за културите со поплитки корени. * Заеднички функции на покривната култура за сузбивање на плевелот . Примарно се користат немешункасти култури (на пр. [[Хелда|леќата]])<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}</ref> Својствата за длабоко вкоренување на многу култури со зелено ѓубриво ги прават ефикасни во сузбивање на [[плевел]]ите.<ref>Vasilakoglou, Ioannis, Dhima, Kico, Anastassopoulos, Elias, Lithourgidis, Anastasios, Gougoulias, Nikolaos, and Chouliaras, Nikolaos. 2011. Oregano green manure for weed suppression in sustainable cotton and corn fields. Weed Biology and Management 11:38-48.</ref> * Некои култури со зелено ѓубриво, кога им е дозволено да [[цвет]]аат, обезбедуваат сточна храна за опрашувачки [[инсекти]]. Посевите со зелено ѓубриво, исто така, често обезбедуваат живеалиште за грабливи корисни инсекти, кои овозможуваат намалување на примената на инсектициди каде што се садат покривни култури. * Некои култури со зелено ѓубриво (на пр. зимска пченица и [[’Рж|зимска 'рж]]) може да се користат и за пасење.<ref name="Lawrence 1980 145" /> * Контролата на ерозијата често се зема предвид и при изборот на која покривка со зелено ѓубриво ќе се засади. * Некои зелени култури ги намалуваат штетниците и болестите од растителните инсекти. Вертицилиумското венеење е особено намалено кај растенијата од компир.<ref>Larkin, Robert P., Honeycutt, Wayne, and Olanya Modesto, O. 2011. Management of Verticillium Wilt of Potato with Disease-Suppressive Green Manures and as Affected by Previous Cropping History. Plant Dis. 95:568-576.</ref> Вградувањето на зеленото ѓубриво во земјоделскиот систем може драстично да ја намали потребата за дополнителни производи како што се дополнителни ѓубрива и пестициди. Ограничувањата што треба да се земат предвид при употребата на зеленото ѓубриво се времето, енергијата и ресурсите (парични и природни) потребни за успешно одгледување и искористување на овие покривни култури. Следствено, важно е да се изберат култури со зелено ѓубриво врз основа на растечкиот регион и годишните количини на врнежи за да се обезбеди ефикасен раст и користење на покриените култури. == Ослободување на хранливи материи == Зеленото ѓубриво се разложува на растителни хранливи компоненти од [[хетеротроф]]ни бактерии кои трошат органска материја. Топлината и влагата придонесуваат за овој процес, слично на создавањето ѓубриво за компост. Растителната материја ослободува големи количества јаглерод диоксид и слаби киселини кои реагираат со нерастворливите минерали во почвата и ослободуваат корисни хранливи материи. На пример, на почвите кои се богати со минерали со [[калциум]], може да се даде зелено ѓубриво за да се генерира поголема содржина на фосфат во почвата, што пак делува како ѓубриво.<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLawrence1980">Lawrence, James (1980). ''The Harrowsmith Reader, Volume II''. Camden House Publishing Ltd. p.&nbsp;145. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0920656102|<bdi>0920656102</bdi>]].</cite></ref> Односот на јаглерод и [[азот]] во растението е клучен фактор што треба да се земе предвид, бидејќи тоа ќе влијае на содржината на хранливи материи во почвата и може да изгладне култура на азот, ако неточните растенија се користат за производство на зелено ѓубриво. Односот на јаглерод и азот ќе се разликува од вид до вид и во зависност од возраста на растението. Односот се нарекува C:N. Вредноста на N е секогаш една, додека вредноста на јаглеродот или јаглехидратите се изразува во вредност од околу 10 до 90; односот мора да биде помал од 30:1 за да се спречи бактериите од ѓубриво да го осиромашуваат постоечкиот азот во почвата. Ризобиумот се почвени организми кои комуницираат со зеленото ѓубриво за да го задржат атмосферскиот азот во почвата.<ref>{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=146}}</ref> Мешунките, како што се гравот, луцерката, детелината и лупините, имаат коренови системи богати со ризобиум, што често ги прави префериран извор на материјал за зелено ѓубриво.  == Култури == Посевите со зелено ѓубриво доцно лето и есен се [[овес]] и [[’Рж|'рж]].<ref name="mofga">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mofga.org/portals/2/Fact%20Sheets/FS%2010%20Green%20Manures%20web.pdf|title=Maine Organic Farmers and Gardeners Association|date=November 2007|work=mofga.org|format=PDF}}</ref> Други култури со зелено ѓубриво: * врзан[[Луцерка|Alfalfa]], which sends roots deep to bring nutrients to the surface.{{#tag:ref|This is one of many [[legume]]s that may be used as a green manure crop.<ref name="Sullivan"/>|group=note|name=legume}} * [[Хелда|Buckwheat]]{{#tag:ref|This is one of many non-legumes that may be used as a green manure crop.<ref name="Sullivan">Sullivan, Preston. 2003. Overview of Cover Crops and Green Manures: Fundamentals of Sustainable Agriculture.</ref>|group=note|name=non_legume}} in temperate regions * Cowpea * [[Детелина|Clover]] (e.g. annual sweet clover) * [[Бакла|Fava beans]] * [[Пискавица|Fenugreek]] * Ferns of the genus ''Azolla'' have been used as a green manure in southeast [[Азија|Asia]]. * Lupin * [[Кикиритка|Groundnut]] * Millet * Mustard * ''Phacelia tanacetifolia''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rhs.org.uk/advice/profile?pid=373|title=Green Manure|publisher=RHS|accessdate=15 October 2015}}</ref> * [[Ротквичка|Radish]] such as tillage radish or daikon radish. * Sesbania * [[Сирак (растение)|Sorghum]] * [[Соја|Soybean]] * Sudangrass * Sunn hemp, a legume widely grown throughout the tropics and subtropics * Tyfon, a ''Brassica'' known for a strong tap root that breaks up heavy soils. * Velvet bean (''Mucuna pruriens''), common in the southern US during the early part of the 20th century, before being replaced by soybeans, popular today in most tropical countries, especially in Central America, where it is the main green manure used in slash/mulch farming practices * Vetch (''[[Обичен граор|Vicia sativa]]'', ''Vicia villosa'')<ref>{{Наведени вести|url=https://www.motherjones.com/environment/2013/09/cover-crops-no-till-david-brandt-farms|title=One Weird Trick to Fix Farms Forever|last=Philpott|first=Tom|date=2013-09-09|work=Mother Jones|access-date=2014-03-14}}</ref> == Историја == Вредноста на зеленото ѓубриво била препознаена од земјоделците во Индија со илјадници години, како што е споменато во трактати како Врикшајурведа. Во Античка Грција, исто така, земјоделците орале боранија во почвата. Кинеските земјоделски текстови кои датираат стотици години се однесуваат на важноста на тревите и плевелите во обезбедувањето хранливи материи за почвата на фармата. Тоа им било познато и на раните северноамерикански колонисти кои пристигнувале од Европа. Вообичаени култури за колонијално зелено ѓубриво беа 'рж, хелда и овес.<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLawrence1980">Lawrence, James (1980). ''The Harrowsmith Reader, Volume II''. Camden House Publishing Ltd. p.&nbsp;145. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0920656102|<bdi>0920656102</bdi>]].</cite></ref> Традиционално, инкорпорирањето на зеленото ѓубриво во почвата е познато како циклус на плодоред на [[плодоред]], кој се користел за да се овозможи почвата да ја врати својата плодност по жетвата.  == Поврзано == == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20110515002807/http://attra.org/attra-pub/covercrop.html Преглед на покривни култури и зелено ѓубриво] * [https://web.archive.org/web/20070930080740/http://www.organicfarmingworld.com/greenmanuring.html Методи на зелено ѓубрење] * Користење на зелено ѓубриво за одгледување ориз [https://web.archive.org/web/20070317161034/http://www.irri.org/donors/SDC/pdfs/NutMgmtRnfedLwlndRiceLaoPDR.pdf] * [http://asi.ucdavis.edu/programs/sarep/research-initiatives/are/nutrient-mgmt/cover-crops-database1 База на податоци за покриени култури на Универзитетот во Калифорнија] [[Категорија:Одржливи технологии]] [[Категорија:Земјоделски култури]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 9q83bs81ix9gncqem5d1ecu533epx05 4800417 4800415 2022-08-08T23:12:58Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Зеленото ѓубриво]] на [[Зелено ѓубриво]] wikitext text/x-wiki Во [[земјоделство]]то, '''зеленото ѓубриво''' е култура специјално произведена за да се вклучи во почвата додека е уште зелена.<ref name=":0">{{Наведена книга|url=http://sustainablefarmer.net/pdflibrary/library-greenmanuring.pdf|title=Green Manuring|last=Pieters|first=Adrian J|publisher=John Wiley & Sons, NY|year=1927}}</ref> Вообичаено, биомасата на зеленото ѓубриво се вградува со плуг или диск, како што често се прави со (кафеавото) ѓубриво. Примарната цел е да се додаде органска материја во почвата за нејзините придобивки. Зеленото ѓубриво често се користи кај мешунките култури за да се додаде азот во почвата за следните култури, особено во [[Органско земјоделство|органското земјоделство]], но се користи и во конвенционалното земјоделство.<ref>{{Наведено списание|last=Larkin|first=Robert P.|last2=Honeycutt|first2=C. Wayne|last3=Olanya|first3=O. Modesto|date=2011-05-01|title=Management of Verticillium Wilt of Potato with Disease-Suppressive Green Manures and as Affected by Previous Cropping History|url=https://apsjournals.apsnet.org/doi/abs/10.1094/PDIS-09-10-0670|journal=Plant Disease|volume=95|issue=5|pages=568–576|doi=10.1094/PDIS-09-10-0670|issn=0191-2917|doi-access=free}}</ref> == Функции == Зеленото ѓубриво обично извршува повеќе функции кои вклучуваат подобрување на почвата и заштита на почвата: * Зеленото ѓубриво од мешункаст, како што се [[детелина]]та и веката, содржат [[Симбиоза|симбиотски]] [[бактерии]] кои фиксираат [[Врзување на азотот|азот]] во коренските јазли кои го фиксираат атмосферскиот азот во форма што растенијата можат да ја користат. Ова ја врши виталната функција на оплодување. : Во зависност од видот на покриената култура што се одгледува, количината на азот што се ослободува во почвата се движи помеѓу 40 и 200 фунти по акр. Со употреба на зелено ѓубриво, количината на азот што е достапна за следната култура е обично во опсег од 40-60% од вкупната количина на азот што се содржи во културата зелено ѓубриво. * Зеленото ѓубриво главно делува како материја што ја закиселува почвата за да ја намали алкалноста/рН на алкалните почви со генерирање на хуминска киселина и [[оцетна киселина]]. * Вградувањето на покривните култури во почвата овозможува да се ослободат хранливите материи кои се чуваат во зеленото ѓубриво и да се стават на располагање на следните култури. Ова веднаш произлегува од зголемувањето на изобилството на почвени микроорганизми од деградацијата на растителниот материјал што помага во распаѓањето на овој свеж материјал. Ова дополнително распаѓање, исто така, овозможува повторно инкорпорирање на хранливи материи кои се наоѓаат во почвата во одредена форма како што се [[азот]] (N), [[калиум]] (К), [[фосфор]] (P), [[калциум]] (Ca), [[магнезиум]] (Mg) и [[сулфур]] (S). * Микробната активност од инкорпорирањето на покривните култури во почвата доведува до формирање на [[мицелиум]] и вискозни материјали кои имаат корист за здравјето на почвата преку зголемување на нејзината структура на почвата (т.е. со агрегација). : Зголемениот процент на органска материја ([[биомаса]]) ја подобрува инфилтрацијата и задржувањето на [[вода]]та, аерацијата и другите карактеристики на почвата. Почвата полесно се превртува или обработува отколку што не е агрегирана. Понатамошната аерација на почвата е резултат на способноста на кореновиот систем на многу култури со зелено ѓубриво ефикасно да навлезат во компактните почви. Количината на хумус пронајдена во почвата, исто така, се зголемува со повисоки стапки на распаѓање, што е корисно за растот на културата која ја наследува културата на зеленото ѓубриво. Немешункастите култури првенствено се користат за зголемување на биомасата. * [[Корен]]овите системи на некои сорти зелено ѓубриво растат длабоко во почвата и создаваат хранливи ресурси недостапни за културите со поплитки корени. * Заеднички функции на покривната култура за сузбивање на плевелот . Примарно се користат немешункасти култури (на пр. [[Хелда|леќата]])<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}</ref> Својствата за длабоко вкоренување на многу култури со зелено ѓубриво ги прават ефикасни во сузбивање на [[плевел]]ите.<ref>Vasilakoglou, Ioannis, Dhima, Kico, Anastassopoulos, Elias, Lithourgidis, Anastasios, Gougoulias, Nikolaos, and Chouliaras, Nikolaos. 2011. Oregano green manure for weed suppression in sustainable cotton and corn fields. Weed Biology and Management 11:38-48.</ref> * Некои култури со зелено ѓубриво, кога им е дозволено да [[цвет]]аат, обезбедуваат сточна храна за опрашувачки [[инсекти]]. Посевите со зелено ѓубриво, исто така, често обезбедуваат живеалиште за грабливи корисни инсекти, кои овозможуваат намалување на примената на инсектициди каде што се садат покривни култури. * Некои култури со зелено ѓубриво (на пр. зимска пченица и [[’Рж|зимска 'рж]]) може да се користат и за пасење.<ref name="Lawrence 1980 145" /> * Контролата на ерозијата често се зема предвид и при изборот на која покривка со зелено ѓубриво ќе се засади. * Некои зелени култури ги намалуваат штетниците и болестите од растителните инсекти. Вертицилиумското венеење е особено намалено кај растенијата од компир.<ref>Larkin, Robert P., Honeycutt, Wayne, and Olanya Modesto, O. 2011. Management of Verticillium Wilt of Potato with Disease-Suppressive Green Manures and as Affected by Previous Cropping History. Plant Dis. 95:568-576.</ref> Вградувањето на зеленото ѓубриво во земјоделскиот систем може драстично да ја намали потребата за дополнителни производи како што се дополнителни ѓубрива и пестициди. Ограничувањата што треба да се земат предвид при употребата на зеленото ѓубриво се времето, енергијата и ресурсите (парични и природни) потребни за успешно одгледување и искористување на овие покривни култури. Следствено, важно е да се изберат култури со зелено ѓубриво врз основа на растечкиот регион и годишните количини на врнежи за да се обезбеди ефикасен раст и користење на покриените култури. == Ослободување на хранливи материи == Зеленото ѓубриво се разложува на растителни хранливи компоненти од [[хетеротроф]]ни бактерии кои трошат органска материја. Топлината и влагата придонесуваат за овој процес, слично на создавањето ѓубриво за компост. Растителната материја ослободува големи количества јаглерод диоксид и слаби киселини кои реагираат со нерастворливите минерали во почвата и ослободуваат корисни хранливи материи. На пример, на почвите кои се богати со минерали со [[калциум]], може да се даде зелено ѓубриво за да се генерира поголема содржина на фосфат во почвата, што пак делува како ѓубриво.<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLawrence1980">Lawrence, James (1980). ''The Harrowsmith Reader, Volume II''. Camden House Publishing Ltd. p.&nbsp;145. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0920656102|<bdi>0920656102</bdi>]].</cite></ref> Односот на јаглерод и [[азот]] во растението е клучен фактор што треба да се земе предвид, бидејќи тоа ќе влијае на содржината на хранливи материи во почвата и може да изгладне култура на азот, ако неточните растенија се користат за производство на зелено ѓубриво. Односот на јаглерод и азот ќе се разликува од вид до вид и во зависност од возраста на растението. Односот се нарекува C:N. Вредноста на N е секогаш една, додека вредноста на јаглеродот или јаглехидратите се изразува во вредност од околу 10 до 90; односот мора да биде помал од 30:1 за да се спречи бактериите од ѓубриво да го осиромашуваат постоечкиот азот во почвата. Ризобиумот се почвени организми кои комуницираат со зеленото ѓубриво за да го задржат атмосферскиот азот во почвата.<ref>{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=146}}</ref> Мешунките, како што се гравот, луцерката, детелината и лупините, имаат коренови системи богати со ризобиум, што често ги прави префериран извор на материјал за зелено ѓубриво.  == Култури == Посевите со зелено ѓубриво доцно лето и есен се [[овес]] и [[’Рж|'рж]].<ref name="mofga">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.mofga.org/portals/2/Fact%20Sheets/FS%2010%20Green%20Manures%20web.pdf|title=Maine Organic Farmers and Gardeners Association|date=November 2007|work=mofga.org|format=PDF}}</ref> Други култури со зелено ѓубриво: * врзан[[Луцерка|Alfalfa]], which sends roots deep to bring nutrients to the surface.{{#tag:ref|This is one of many [[legume]]s that may be used as a green manure crop.<ref name="Sullivan"/>|group=note|name=legume}} * [[Хелда|Buckwheat]]{{#tag:ref|This is one of many non-legumes that may be used as a green manure crop.<ref name="Sullivan">Sullivan, Preston. 2003. Overview of Cover Crops and Green Manures: Fundamentals of Sustainable Agriculture.</ref>|group=note|name=non_legume}} in temperate regions * Cowpea * [[Детелина|Clover]] (e.g. annual sweet clover) * [[Бакла|Fava beans]] * [[Пискавица|Fenugreek]] * Ferns of the genus ''Azolla'' have been used as a green manure in southeast [[Азија|Asia]]. * Lupin * [[Кикиритка|Groundnut]] * Millet * Mustard * ''Phacelia tanacetifolia''<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.rhs.org.uk/advice/profile?pid=373|title=Green Manure|publisher=RHS|accessdate=15 October 2015}}</ref> * [[Ротквичка|Radish]] such as tillage radish or daikon radish. * Sesbania * [[Сирак (растение)|Sorghum]] * [[Соја|Soybean]] * Sudangrass * Sunn hemp, a legume widely grown throughout the tropics and subtropics * Tyfon, a ''Brassica'' known for a strong tap root that breaks up heavy soils. * Velvet bean (''Mucuna pruriens''), common in the southern US during the early part of the 20th century, before being replaced by soybeans, popular today in most tropical countries, especially in Central America, where it is the main green manure used in slash/mulch farming practices * Vetch (''[[Обичен граор|Vicia sativa]]'', ''Vicia villosa'')<ref>{{Наведени вести|url=https://www.motherjones.com/environment/2013/09/cover-crops-no-till-david-brandt-farms|title=One Weird Trick to Fix Farms Forever|last=Philpott|first=Tom|date=2013-09-09|work=Mother Jones|access-date=2014-03-14}}</ref> == Историја == Вредноста на зеленото ѓубриво била препознаена од земјоделците во Индија со илјадници години, како што е споменато во трактати како Врикшајурведа. Во Античка Грција, исто така, земјоделците орале боранија во почвата. Кинеските земјоделски текстови кои датираат стотици години се однесуваат на важноста на тревите и плевелите во обезбедувањето хранливи материи за почвата на фармата. Тоа им било познато и на раните северноамерикански колонисти кои пристигнувале од Европа. Вообичаени култури за колонијално зелено ѓубриво беа 'рж, хелда и овес.<ref name="Lawrence 1980 145">{{Наведена книга|title=The Harrowsmith Reader, Volume II|last=Lawrence|first=James|publisher=Camden House Publishing Ltd.|year=1980|isbn=0920656102|pages=145}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLawrence1980">Lawrence, James (1980). ''The Harrowsmith Reader, Volume II''. Camden House Publishing Ltd. p.&nbsp;145. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0920656102|<bdi>0920656102</bdi>]].</cite></ref> Традиционално, инкорпорирањето на зеленото ѓубриво во почвата е познато како циклус на плодоред на [[плодоред]], кој се користел за да се овозможи почвата да ја врати својата плодност по жетвата.  == Поврзано == == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [https://web.archive.org/web/20110515002807/http://attra.org/attra-pub/covercrop.html Преглед на покривни култури и зелено ѓубриво] * [https://web.archive.org/web/20070930080740/http://www.organicfarmingworld.com/greenmanuring.html Методи на зелено ѓубрење] * Користење на зелено ѓубриво за одгледување ориз [https://web.archive.org/web/20070317161034/http://www.irri.org/donors/SDC/pdfs/NutMgmtRnfedLwlndRiceLaoPDR.pdf] * [http://asi.ucdavis.edu/programs/sarep/research-initiatives/are/nutrient-mgmt/cover-crops-database1 База на податоци за покриени култури на Универзитетот во Калифорнија] [[Категорија:Одржливи технологии]] [[Категорија:Земјоделски култури]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 9q83bs81ix9gncqem5d1ecu533epx05 0 1301544 4800529 4773018 2022-08-09T10:02:11Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (3) wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност}} [[Податотека:Sergei Parajanov. 1. Yuri Mechitov.jpg|мини|Сергеј Јосифович Параџанов '''-'''Фотографија на Јуриј Михајлович Мечитов]] '''Сергеј Јосифович Параџанов''' ( {{Lang-hy|Սերգեյ Փարաջանով}} ; име според ерменската традиција ''Сарkис Овсепи Параджанјан'' ( {{Lang-hy|Սարգիս Հովսեփի Փարաջանյան}} ); {{Lang-uk|Сергій Йо́сипович Параджа́нов}}; {{Lang-ka|სერგეი (სერგო) ფარაჯანოვი}} );роден [[9 јануари]] [[1924]] година, [[Тбилиси|Тифлис]], ЗСФСР, [[Советски Сојуз|СССР]] - [[20 јули]] [[1990]] година, [[Ереван]], [[Ерменска Советска Социјалистичка Република|Ерменска ССР]], [[Советски Сојуз|СССР]] ) - советски [[филмски режисер]], [[сценарист]] и уметник. Добитник на многу филмски награди, Народен уметник на Украинската ССР (1990) и Ерменската ССР (1990). Светската слава на Сергеј Парајанов дошла по снимањето на култните филмови „Сенки на заборавените предци“ (1965) и „[[Бојата на калинките]]“ (1968), благодарение на што режисерот се смета за еден од основачите на „новиот советски бран“ и „поетското кино“. Меѓутоа, не како класичен дисидент, Сергеј Парајанов отворено ја критикувал советската културна политика, се спротивставил на цензурата и судските репресалии против украинската интелигенција. Како резултат на тоа, тој бил осуден од политички причини под обвинение за истополови врски (1974). По 4 години поминати во затвор, Парајанов бил ослободен под притисок на советската креативна интелигенција и меѓународната кампања на овој план. Сергеј Парајанов се вратил во кинематографијата само во 1983 година: снимил голем број филмови, меѓу кои „Легендата за тврдината Сурами“ (1984) и „Ашик-Кериб“ (1988). Покрај филмовите, Сергеј Парајанов создал многу убави дела: цртежи, колажи, инсталации, [[Вајарство|скулптури]]. == Биографија == === Детство === [[Файл:ParajanovHouseTbilisi.JPG|мини|267x267пкс| Куќа на семејството Парајанов. [[Тбилиси]], ул. Коте Мески, 7]] Сергеј Јосифович (Саргис Овсепович) Парајанов е роден во Тифлис (сега Тбилиси) на [[9 јануари]] [[1924]] година во [[Ерменци|ерменското]] <sup class="noprint" style="white-space: nowrap">&#x5B; ''[[Википедија:Наведување на извори|<span style="" title="не указан источник на утверждение (22 декабря 2021)">извор не е наведен 63 дена</span>]]'' &#x5D;</sup> семејство на Јосиф (Овсеп) Сергеевич (1890-1962) и Сиран (Сирануш) моминско Бежанова, 1894 -1975) Парајанов. Тој бил трето дете во семејството по сестрите Ана и Рузана{{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1932-1942 година, Парајанов учел во руското средно училиште Бр. 42. Учел недоволно, но покажал склоност кон одредени предмети ( [[историја]], [[Природонаука|природни науки]], [[хемија]], цртање ). Тој бил љубител на музика и пеење („[[Травијата]]“, „[[Евгениј Онегин (опера)|Јуџин Онегин]]“), литература („Ашик-Гариб“ и „[[Демон (поема на Лермонтов)|Демон]]“ [[Михаил Јурјевич Лермонтов|од М. Ју. Лермонтов]], „Фонтаната на [[Бахчисарајската чешма|Бахчисарај]] “ [[Александар Сергеевич Пушкин|од А. С. Пушкин]] ). По завршувањето на училиштето, извесно време работел во фабриката за играчки во Тбилиси. Ова оставило отпечаток на неговата понатамошна работа - тој често користел кукли{{Sfn|Григорян|2011}} . Таткото на Сергеј Парајанов се занимавал со трговија со [[Старина|антиквитети]], поради што уште од детството бил добро упатен во антиквитети и стекнал одредена естетска перцепција{{Sfn|Григорян|2011}}. Атмосферата од неговото детство Парајанов ја отсликал во нереализираното сценарио „Исповед“, како и во филмот „[[Бојата на калинките]]“{{Sfn|Григорян|2011}}. === Студентски години === Во 1942 година, Парајанов се запишал на Градежниот факултет на Тбилисискиот институт за железнички инженери. Сепак, тој наскоро го напуштил овој универзитет и во 1943 година почнал во вокалниот оддел на Конзерваториумот во Тбилиси. Во исто време, тој земал часови по танц во Грузиски театар за опера и балет именуван по Палиашвили. За време на [[Втора светска војна|Втората светска војна,]] како дел од концертна група настапувал и во воени болници{{Sfn|Григорян|2011}} . По војната во 1945 година, Парајанов се префрлил на Московскиот државен конзерваториум, студирал вокал кај познатиот учител Н.Л.Дорлиак. Но, тој бил привлечен од киноматографијата, а во 1946 година започнал во режискиот оддел на ВГИК, каде што студирал во работилницата на И.А. Савченко{{Sfn|Григорян|2011}}. Во периодот на студиите на Парајанов на ВГИК, овој универзитет ја имал славата на „прозорец кон Европа“. На институтот предавале филмаџии како [[Сергеј Ејзенштајн|С. М. Ајзенштајн]], Г. М. Козинцев , М. И. Ром и други. Курсот на Парајанов се смета за еден од најуспешните во историјата на ВГИК во неа учеле; М.М.Хуциев, В.Н.Наумов, А:А:Алов, Г. С. Габај, Г. Г. Мелик-Аваков и други{{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1948 година, учениците на И. А. Савченко земале активно учество во снимањето на неговиот филм „Третиот штрајк“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Во истата година, учениците на И. А. Савченко, заедно со наставникот, започнале да работат на филмот „Тарас Шевченко “. Според мемоарите на Г.Г. Мелик-Аваков{{Sfn|Григорян|2011}} Парајанов бил тој што го предложил тогаш младиот актер С.Ф.Бондарчука. За време на снимањето на филмот, Парајанов заминал за Тбилиси во август, каде што бил уапсен во случајот со шефот на Грузиското друштво за културни односи (ГОКС) Н.М. Микава. Според Г. Г. Мелик-Аваков, ова се случило како дел од поразот на оваа организација, чии членови биле обвинети за „идеолошко повлекување“, а самиот Парајанов наводно го привлекол вниманието на МГБ поради предлогот за бојадисување на ѕидовите на ГОКС, со фрески на кои се претставени светци. Сепак, обвинетите биле формално обвинети за истополови врски. Парајанов на сослушувањата не ја негирал својата [[хомосексуалност]]. На 8 октомври 1948 година, заедно со уште седуммина други обвинети, тој бил осуден на затворена судска седница од страна на Воениот трибунал на трупите на Министерството за внатрешни работи на [[Грузиска Советска Социјалистичка Република|ГССР]] на 5 години за „содомија“. Неговиот учител И. А. Савченко се залагал за Парајанов, тој ги привлекол и А. Е.Корнејчук, В.Л.Василевскаја и Н.С.Рибака Како резултат на тоа, по разгледувањето на жалбата од страна на Воениот колегиум на Врховниот суд на СССР, младиот режисер бил ослободен во декември 1948 година {{Sfn|Григорян|2011}} <ref name="хил">Биография Сергея Параджанова // РИА Новости. — 2014. — 9 января.{{книга|автор=[[Дан Хили]]|часть=Геи и лесбиянки — жертвы политического террора в СССР|заглавие=Антидискриминационные стратегии. Опыт и перспективы. Материалы международной конференции|ссылка=http://lgbtnet.org/sites/default/files/2012.10.27_materials_conference.pdf|место=СПб.|издательство=[[Российская ЛГБТ-сеть]]|год=2013|страницы=35—60|страниц=153}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.36684/02|title=Материалы Международной научно-практической конференции «Биологизация земледелия: перспективы и реальные возможности»|publisher=Chechen State University}}</ref>. Во јануари 1951 година, Парајанов се оженил со Татарката Нигјар Сераева. Меѓутоа, на 13 февруари, тој ги известил пријателите дека неговата сопруга била убиена од нејзините роднини поради отпадништво од верата. Според пријателите на Парајанов, овој настан бил еден од најсилните потреси во неговиот живот{{Sfn|Григорян|2011}} <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. На крајот на 1950 година, И. А. Савченко ненадејно починал. Филмот „Тарас Шевченко“ се покажал како недовршен, а раководството донело неочекувана одлука да им дозволи на учениците на режисерот да ја завршат работата на наставникот. Филмот бил објавен во 1951 година{{Sfn|Григорян|2011}}. Курсот на Парајанов во ВГИК го водел А.П.Довженко. Тој му понудил на младиот режисер да ја сними молдавската бајка „Андриеш“ како дипломска работа. Под негово раководство во 1952 година е снимен незачуван краток филм за кој Парајанов добил диплома со почести. Оваа [[Етнографија|етнографска]] приказна, која се одликувала со декоративноста на сликовната серија, во голема мера го определувала и го одразувала стилот на новиот режисер{{Sfn|Григорян|2011}}. По дипломирањето на ВГИК, Парајанов бил распореден во [[Киев]]{{Sfn|Григорян|2011}}. === Киев === Во 1952 година, во Киев, Сергеј Парајанов започнал да работи како асистент на режисерот В. А. Браун на сетот на филмот „Максимка“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Живеел во хостел во филмското студио во иста просторија со А. А. Алов, В. Н. Наумов и Г. Н. Чукрај <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. Режисерското деби на Парајанов се случило рано за тие времиња: во 1954-1955 година, заедно со почетникот кинематографер Ј.Л. Базелјанин во [[филмско студио Довженко]]. Сепак, „Андриеш“ не добило признание од јавноста и критичарите{{Sfn|Григорян|2011}}. Во следните години, Парајанов снимил голем број документарни филмови („Думка“ (1957), „Наталија Ужвиј“ (1959), „Златни раце“ (1960) како и играни филмови („Првиот човек“ (1958), „Украинска рапсодија“ (1961), „Цвет на камен “ (1962)). Сепак, овие филмови, дизајнирани во стилот на [[Социјалистички реализам|социјалистичкиот реализам]], не добиле слава. Филмските критичари го прекорувале режисерот за конформизам, идеолошка сервилност во однос на раководството на партијата и студиото, како и за површноста и шаблонот во креативната компонента{{Sfn|Григорян|2011}}. Во ноември 1955 година, Сергеј Парајанов се оженил со седумнаесетгодишната ќерка на советскиот дипломат, Светлана Шчербатјук. На 10 ноември 1958 година се родил нивниот син Сурен (1958-2021)<ref>[https://www.panorama.am/ru/news/2021/09/29/сын-Сергей-Параджанов/2573453 Ушёл из жизни сын Сергея Параджанова — Сурен Параджанов]</ref>. Парајанов во својата куќа отворил своевиден интелектуален салон, каде што го посетувале најразлични луѓе. Тука режисерот ги играл своите импровизирани изведби, прикажувал домашни и странски филмови. Тој имал искрена, без идеолошки резови, дискусија за уметнички и општествено-политички прашања. Парајанов уште тогаш го привлекол вниманието на [[КГБ]] {{Sfn|Григорян|2011}} Животот на сопружниците не функционирал. Парајанов, според согледувањата на пријателите, бил деспотски во односите. Редовните кавги завршиле во 1961 година со развод, иако во следните години поранешните сопружници продолжиле да одржуваат блиски односи{{Sfn|Григорян|2011}}<ref>{{Наведено списание|date=1994-09|url=http://dx.doi.org/10.1111/myc.1994.37.issue-9-10|journal=Mycoses|volume=37|issue=9-10|doi=10.1111/myc.1994.37.issue-9-10|issn=0933-7407}}</ref>. Во 1962 година бил објавен филмот на [[Андреј Тарковски|А.А.Тарковски]] „[[Ивановото детство|Детството на Иван]]“, кој оставил силен впечаток кај Парајанов. Наскоро се случило и нивното запознавање, што довело до блиско пријателство{{Sfn|Григорян|2011}}. [[Податотека:Kryvorivnja_Grazhda.JPG|лево|мини|300x300пкс| Селото [[Хуцули|Хутсул]] Врховина. Локација за снимање на филмот „Сенки на заборавените предци“]] Судбината на Парајанов драматично се променила во 1964 година: во киевското [[филмско студио Довженко]], тој го снимил филмот „Сенки на заборавените предци“ врз основа на делата на [[Михајло Коцјубински|М.М. Коцјубински]] . Оваа „епска приказна“ раскажува за животот на [[Хуцули|Хутсулот]] Иван, за неговата љубов кон Маричка, која припаѓа на соседен непријателски клан. Филмот ги поставува главните филозофски прашања, на кои Парајанов ќе им се наврати повеќе пати: судбина, живот и смрт, љубов, телесна и духовна. Идејата за сликата му ја предложил на режисерот неговиот пријател, уметникот Г. И. Гавриленко. За снимањето на филмот, Парајанов ја напуштил сервилната политика на студиото и составил сосема нов тим. На пример, тој го зел студентот И В. Миколајчук за главната улога; младиот Ј. Јакутович бил поканет како уметник. Овој филм бил првиот независен голем креативен успех на режисерот. За прв пат во него целосно се манифестирале многу карактеристични црти на неговото дело: етнографска, мистична, сликовна експресивност, сликовитост, пластичност, фигуративност, суптилен психологизам, обемна краткост, поезија. Биле применети и технички иновации: промена на бојата и црно-белите епизоди, примена на филтри, ефекти на соларизација, снимање на инфрацрвен филм итн. Карактеристика на филмот било тоа што бил објавен на [[Украински јазик|украински]] без руска синхронизација - единствен случај во СССР. Иако ваквата одлука била диктирана од уметничка неопходност (за да не се изгуби карактеристичниот хутсулски дијалект и етничката атмосфера поврзана со него), таа била протолкувана како националистички политички гест и од раководството на партијата и од опозициската украинска интелигенција{{Sfn|Григорян|2011}}. Во исто време, филмот станал одличен пример за „Новиот советски бран“, „поетско кино“. Снимката била објавена во 1965 година и била претставена на многу филмски фестивали, на некои (вклучувајќи ги и меѓународните) освоил и награди (Фестивал на фестивали во Рим (1965), Мар дел Плата (1965), Филмски фестивал на Унијата (1966), Солун (1966)). Името на Парајанов станало светски познато. Во тоа време, неговиот социјален видокруг значително се проширил: тој се запознал со Лилја Брик и В. А. Катанјан, В. [[Виктор Борисович Шкловски|Б. Шкловски]] <ref name="dx.doi.org">{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4899-3805-3_6|title=Aristotelian Society|last=Husserl|first=Edmund|date=1994|publisher=Springer US|isbn=978-0-7923-2180-4|location=Boston, MA|pages=27–27}}</ref> {{Sfn|Катанян|1994}}, [[Владимир Висоцки|В. С. Висоцки]], Ј.Н. Григоревич, Г.Л.Хачатурјан (која го сметала за свој учител <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=Contents volume 24 1994|url=http://dx.doi.org/10.1007/bf00003271|journal=Biogeochemistry|volume=24|issue=3|doi=10.1007/bf00003271|issn=0168-2563}}</ref>) и др. {{Sfn|Григорян|2011}}. [[Податотека:Донесення_КҐБ_8-09-1965.JPG|мини|250x250пкс| Извештај на КГБ за премиерата на филмот]] На 4 септември 1965 година неистомислениците И. М. Џиуба , В. М. Черновил и [[Васил Стус|В.]] [[Васил Стус|Стус]] зборувале на премиерата на филмот „Сенки на заборавените предци“ во киното „Украина“ со протест против претходниот бран апсења на претставници на украинската национална интелигенција („шеесеттите“). Оваа акција била една од првите јавни антисоветски демонстрации во [[Киев]]. Нив ги поддржале многу присутни, меѓу кои и М. Ф. Коцјубински. Парајанов и отворено изразил поддршка за уапсените. Овој говор се претворил во нов бран на репресија. Многу претставници на украинската интелигенција биле отпуштени од своите работни места. Парајанов не бил пуштен во странство за светските премиери на филмот, а излегувањето на самиот филм во СССР му било ограничено{{Sfn|Григорян|2011}} <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. На крајот на 1965 година, Параџанов го потпишал „писмото“ на Џуба“ до Централниот комитет на Комунистичката партија на Украина, кое ја осудувало русификацијата на Украина и угнетувањето на националната култура. По успехот на филмот „Сенки на заборавените предци“, Сергеј Парајанов планирал да сними филм од сосема поинаков формат. [[Надреализам|Надреалистичкиот]] проект на сликата „Киевски фрески“, кој требало да раскаже за украинската престолнина на современиот режисер, претпоставувало аскетизам во сè: отфрлање на динамиката, експериментирање со техника, живописни кадри, дури и дијалози на актерите. Снимањето започнало на 1 јуни 1965 година, но на 1 ноември снимањето било затворено. Раководството го обвинило Парајанов за „мистично-субјективен однос кон модерната реалност“. Но, Парајанов не се откажал од својата идеја. По совет на неговиот пријател [[Виктор Борисович Шкловски|В.Б.]] Парајанов напишал предлог до филмското студио во [[Ереван]], каде што било прифатено{{Sfn|Григорян|2011}}. === Ереван === На 12 април 1966 година, Сергеј Парајанов заминал за Ереван и започнал да работи на филмот Сајат-Нова. Во сценариото за него, тој ги реализирал своите претходни идеи: концизност, среброљубие на изразните средства, речиси целосно отсуство на говор. Во исто време, филмот бил исполнет со етнографија, психологизам, симболика и алегории. Режисерот, како и дотогаш, покренал длабоки филозофски прашања: животот и смртта, љубовта, телесното и духовното, патот на поетот{{Sfn|Григорян|2011}}. Истата година, двосмисленото сценарио било одобрено од Државниот комитет за кинематографија на СССР, што некои филмски критичари го поврзувале со либералните наредби на топењето на Хрушчов што сè уште постоело во тоа време. Во 1967 година, филмот „Сајат-Нова“ бил пуштен во продукција во филмското студио „Арменфилм“. Како подготовка за снимање во пролетта, биле создадени два кратки филма: „Страста за Сајат Нова“ и „Хакоп Ховнатанјан“ (за ерменскиот уметник ). Во август, по многу продукциски проблеми, започнало снимањето на филмот „Сајат-Нова“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Во исто време, Парајанов излегол во поддршка на Тарковски во врска со цензурата на неговиот филм [[Андреј Рубљов (филм)|Андреј Рубљов]]. Во пролетта 1968 година, тој се приклучил на апелот „Протесно писмо 139“, во кое претставниците на интелигенцијата, свртувајќи се кон раководството на земјата, се спротивставиле на политичките судења што се случувале во Украина. Истовремено, Парајанов инсистирал неговото име да биде прво на листата на потписници {{Sfn|Григорян|2011}}. Во есента 1968 година, филмот „Сајат-Нова“ со груб рез бил претставен на уметничкиот совет на студиото „Арменфилм“, а потоа и на Државната кинематографија на СССР. Премиерата на цензурите се совпаднал со периодот на реакција на влегувањето на советските трупи во Чехословачка за да се потисне „[[Прашка пролет|Прашката пролет]]“. Парајанов бил жестоко критикуван, обвинет за порнографија и мистицизам. На сликата биле направени бројни промени во цензурата. Официјалните лица го обвиниле Парајанов за грубо искривување на ликот на Сајат-Нова и побарале да се отстрани неговото име, како резултат на што филмот добил ново име, „Бојата на калинката“. После тоа, снимата била формално одобрена за дистрибуција, но само на територијата на Ерменија. Филмот бил пуштен во сениската дистрибуција подоцна во монтажната верзија на С. И. Јуткевич, која била негативно оценета од авторот{{Sfn|Григорян|2011}}. === Враќање во Киев === Во 1969 година Сергеј Парајанов се вратил во Киев, но не му било дозволено да снима филмови. Започнал „сценарискиот период“ во неговата работа. Во тоа време, Парајанов напишал сценарија за неговата автобиографија „Исповед“, „Ара убавата“ (за [[Ара Убавиот|легендарниот ерменски крал]] и асирскиот владетел [[Семирамида|Семирамис]], кој страсно се вљубила во него), „Давид Сасун“ (заснован на ерменскиот еп за хероите ), „Палата што сонува“ (заснована на „ [[Бахчисарајската чешма|Фонтаната на Бахчисарај]] “ на Пушкин), „Демон“ (заснована [[Демон (поема на Лермонтов)|на истоимената песна на Лермонтов]] ), „[[Икар]]“, „Златен раб“ и други {{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1970 година, Парајанов повторно се свртел кон работата на М. М. Коциубински. Сценариото „Интермецо“ го напишал според истоимениот автобиографски расказ на украинска класика. Режисерот сакал да создаде не приказна - биографија на писателот, туку да го открие неговиот внатрешен свет, како во филмот „Сајат-Нова“. Снимката првично била прифатена за продукција, но набрзо сценариото било сериозно критикувано и од писателите и од раководството на украинската партија, кое го обвинило Парајанов за „искривување на сликата на класиката“, недостаток на покривање на револуцијата и страст за „антички додатоци“. Во исто време, на власт во Украинската ССР дошол В. В. Шчербицки, кој, според голем број сведоштва, лично не му се допаднал на режисерот. На 1 декември 1971 година, на креативен состанок во [[Минск]], по прикажувањето на филмот „Бојата на калинката“ на студентите, Сергеј Парајанов го критикувал советското партиско и филмско раководство, зборувал за поддршка на Тарковски и ја осудил цензурата. Овој демарш му бил пријавен на претседателот [[Јуриј Андропов|Јуриј андропов]] а за возврат, Централниот комитет на КПСС, а во февруари 1972 година, подготовките за снимањето на филмот „Интермецо“ биле прекинати, а самиот режисер паднал во срам.<ref>{{Наведено списание|date=1994-09|title=News in brief …|url=http://dx.doi.org/10.1007/bf03293623|journal=PharmacoResources|volume=13|issue=1|pages=12–12|doi=10.1007/bf03293623|issn=1172-8299}}</ref> Во 1973 година, Сергеј Парајанов, повторно по совет на [[Виктор Борисович Шкловски|В. Б. Шкловски]], создал проект за новогодишниот филм „Чудото во Оденсе“ заснован на бајките на [[Ханс Кристијан Андерсен|Андерсен]]. Пријателите-сценаристи решиле да ја искористат конкуренцијата меѓу Државниот комитет за кинематографија на СССР и Државната телевизија и радио радиодифузна компанија на СССР и, под маската на коавторство, да лобираат за снимање на филм за телевизија, кој бил во страшна состојба. потреба од пополнување на етерот. Оваа идеја била практично успешна, а во декември 1973 година во филмското студио Арменфилм било промовирано сценариото за „Чудото во Одензе“ по налог на креативното здружение Екран (филмските студија на [[Балтички држави|балтичките републики]] одбиле да соработуваат со „проблематичниот“ режисер) . Меѓутоа, работата била прекината поради ненадејното апсење на Парајанов{{Sfn|Григорян|2011}}. === Кривично гонење === Наследството на Парајанов го сочинуваат и нереализирани сценарија. Некои од нив се објавени во книги: Во декември, во Москва, на погребот на уметникот Ј.Н.Ривош, Парајанов одржал уште еден „бунлив“ говор<ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-3-476-04426-6_4|title=Italienreisen, 1771–1773|last=Sadie|first=Stanley|date=1994|publisher=J.B. Metzler|isbn=978-3-476-01205-0|location=Stuttgart|pages=28–30}}</ref>. [[Податотека:Arrestant Sergei Parajanov.jpg|мини]] Како резултат на тоа, Парајанов немал време да замине на снимањето на неговиот нов филм во Ерменија - на 17 декември 1973 година, за време на посетата на неговиот син кој бил болен од тифусна треска во Киев, бил уапсен и сместен во Лукјановски затвор. Парајанов беше обвинет за „заведување мажи“ и „организирање дувло на разврат“ {{Sfn|Григорян|2011}} <ref name="dx.doi.org"/><ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-3-476-04426-6_4|title=Italienreisen, 1771–1773|last=Sadie|first=Stanley|date=1994|publisher=J.B. Metzler|isbn=978-3-476-01205-0|location=Stuttgart|pages=28–30}}</ref> . Историчарите и биографите на режисерот ја забележуваат очигледната политичка природа на ова судење. Тие, без да ја отфрлат [[хомосексуалност]]а на Парајанов, укажуваат на извонредната брзина на истрагата, на слабоста и недоследностите на нејзиниот доказен дел. Така, истрагата ја покренал помладиот поручник Артеменко, спротивно на процедуралните норми, врз основа на анонимна демонстрација регистрирана на 9 декември, во која директорот бил обвинет за хомосексуални односи. Како дошло до полицијата не е познато, а идентитетот на неговиот автор не го утврдила истрагата. Како резултат на потврдените факти, Артиоменко напишал извештај од 12 декември за покренување на кривично дело. Во исто време, резолуцијата на полковникот Хријапа за овој извештај е од 11 декември. Веќе на 13 декември била пронајдена првата жртва - извесен механичар А.Воробјов, кој сведочел за наводното силување врз него од страна на Парајанов. Истиот ден сведочеле 21-годишниот актер Ф. Десјатник и архитектот М. И. Сенин, а потоа биле додадени и сведочењата на И. На 16 декември М. И. Сенин, кој бил син на поранешен член на Централниот комитет на КПСС И. С. Сенин, извршил самоубиство, не можејќи да го издржи притисокот на истражителот. По некое време, случајот бил префрлен од истражителот на Управата за внатрешни работи на истражителот за особено важни случаи под обвинителот на Украинската ССР, Е. В. Макашов. Тој додал обвинувања за порнографија и шпекулации на режисерот, а исто така го поканил да донесе „покајание“, ветувајќи ублажување на казната. Парајанов во текот на истрагата не ја криел својата [[бисексуалност]], но ја негирал епизодата на силување. {{Sfn|Григорян|2011}} {{Sfn|Катанян|1994}} Украинската ССР , Ф.К.Глух, го одобрила обвинението и го испратила до обласниот суд во Киев. [[Податотека:Sergei_Parajanov._2._Yuri_Mechitov.jpg|лево|мини|270x270пкс| Сергеј Парајанов. Изведена фотографија „Зад решетки“, 1984 година]] Збогувањето со Парајанов се одржало на 25 јули во Ерменскиот театар за опера и балет. Погребан е по многуилјадна поворка во Пантеонот на паркот Комити {{Sfn|Григорян|2011}}. == креативно наследство == === Филмографија === ==== Продуцент ==== Сергеј Парајанов зад себе оставил голем број уметнички дела: цртежи, колажи, склопови, инсталации, [[Мозаик|мозаици]], кукли, капи, слики, скулптури и други занаети. Многу од нив се донирани и се чуваат во Куќата-музеј во Ереван. Други се во приватни колекции. Така, во 2017 година, колаж од серијата Мона Лиза бил продаден на аукција за 440 илјади рубли . * Параджанов С. И.. Исповед / комп. Барк Церетели . - Санкт Петербург. : Азбука, 2001 година. - 654 од. - (Наследство). - 7000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-267-00292-5</nowiki> . * Параджанов С. И.. Палатата што сонува: сценарија / комп. Корина Церетели. - Санкт Петербург. : ABC Classics, 2006 година. - ОД. 224. - 5000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-352-00736-7</nowiki> . * ''Parajanov S. I.'' Богатства кај планината Арарат / комп. Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Колаж, 2018. - 536 стр. - ISBN 978-9939-855-63-9 . === Сликар === Сергеј Парајанов зад себе оставил голем број уметнички дела: цртежи, колажи, склопови, инсталации, [[Мозаик|мозаици]], кукли, капи, слики, скулптури и други занаети. Многу од нив се донирани и се чуваат во Куќата-музеј во Ереван. Други се во приватни колекции. Така, во 2017 година, колаж од серијата Мона Лиза бил продаден на аукција за 440 илјади рубли . Историчарите на уметност разликуваат три периоди на ликовната уметност на Парајанов. Првиот, предзатвор, паѓа на 60-тите години, кога уметникот ги правел своите први мозаици, рамни и тридимензионални колажи и керамички дела. Од нив, познати станале низа дела на керамика посветени на [[Пјер Паоло Пазолини|Пазолини]] и неговите филмови, скици за претставата „Хамлет“, колаж „Голгота“ и други. Вториот период е затворскиот период (1973-1977): главно вклучува цртежи со молив и хемиско пенкало. Најпознати дела: „затворски марки“, талери од капи, „Евангелието на Пазолини“, сериите „Џоконда“, „Список на избрани имоти“, „Парабола за синот“, колажи на пликови, „Цвеќиња од Зона“. Третиот, најинтензивен, е пост-затвор. Самиот Парајанов своите колажи ги нарекол „компресирани филмови“: во нив тој бил ослободен од цензура и забрани на властите, кои го ограничувале на вистински филмови. Аниматорот [[Јуриј Норштејн]] забележал: „Парајанов го материјализираше духот. Ова е клучот за разбирање на работата на уметникот“ . {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="25%" |[[Податотека:Parajanov_Museum.JPG|центар|267x267пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Փառաջանով_2.jpg|центар|300x300пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Փառաջանով_3.jpg|центар|267x267пкс]] |- | | Инсталации во Музејот Парајанов (Ереван). | |} == Награди и признанија == * Специјална награда на жирито и награда на критиката на МФФ во Мар дел Плата (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на Меѓународниот филмски фестивал во Солун (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Куп на фестивалот на фестивалите во Рим (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на жирито на Сојузниот филмски фестивал во Киев (1966) - „за талентирана потрага и иновација“ во филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на жирито на МФФ во Троја (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда за најдобар режисер на Меѓународниот филмски фестивал Ситгес (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда на жирито на МФФ во [[Безансон|Бесансон]] (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда на критиката на МФФ во Сао Паоло (1987) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда за најдобар иновативен филм на МФФ во Ротердам (1987) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Државна награда на Ерменската ССР (1988) - за филмовите „Бојата на калинката“ и „Хакоп Ховнатанјан“; * Специјална награда на жирито на МФФ во Истанбул (1989) - за филмот „Ашик-Кериб“; * Народен уметник на Украинската ССР (1990); * Народен уметник на Ерменската ССР (1990); * Ника (1990 - ''постхумно'' ) - за „Најдобар игран филм“, „Најдобар режисерско дело“, „Најдобро дело на уметник“ за филмот „Ашик-Кериб“; * Довженко награда на СК и СП на Украинската ССР (1990 - ''постхумно'' ) - за литературното сценарио за филмот „Лебедово езеро. зона“; * Државна награда на Украинската ССР именувана по Т. Г. Шевченко (1991 - ''постхумно'' ) - за филмот „Сенки на заборавените предци“ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/52%D0%B0-91-%D0%BF|title=Про присудження Державних премій Української РСР імені Т.Г. Шевченка в галузі літератури, журналістики і мистецтва 1991 року|last=|date=|work=|publisher=}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://knpu.gov.ua/content/postanova-vid-27-lyutogo-1991r-%E2%84%96-52-pro-prisudzhennya-derzhavnikh-premii-ursr-imeni-tg-shevc|title=Постанова від 27 лютого 1991р. № 52 Про присудження Державних премій УРСР імені Т.Г. Шевченка {{!}} Комітет з Національної премії України імені Тараса Шевченка|publisher=knpu.gov.ua|accessdate=2019-01-11}}</ref> . Сергеј Парајанов со филмот „ Ашик-Кериб “ бил номиниран и во 1988 година за европска филмска награда, но на крајот филмот ја добил наградата „За уметнички дизајн“. Често се пишувало дека во 1965 година режисерот бил награден со [[BAFTA|Британската филмска академија]] за филмот „Сенки на заборавените предци“, но тоа не било точно <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://parajanov.com/shadowsofforgottenancestors/|title=Shadows of Forgotten Ancestors|last=Martiros M. Vartanov|publisher=Parajanov-Vartanov Institute}}</ref>. == Оставина == * На 27 јуни 1991 година, во Ереван свечено била отворена Куќата-музеј на Сергеј Парајанов на адреса: улица Џорагјуг, 15/16. Подоцна на нејзина територија е подигнат и споменик на директорот. Музејот содржи многу работи и дела на Парајанов, кои таму ги пренел во последните години од животот. * Во септември 1992 година, беше откриена спомен плоча на куќата на Парајанов ( ул. Коте Месхи 7 ) во Тбилиси. * Во 1992 година, на влезот од куќата во [[Киев]], каде што живеел и бил уапсен Параџанов (Ав . Перемохи (поранешен ул. Шевченко), бр. 1, стан. 54), била поставена спомен плочата на вајарот Николај Рапај. * Во јуни 1997 година, на територијата [[Филмско студио Довженко|на филмското студио Довженко]] ( Проспект Победи, 44), во присуство на претседателите на Ерменија и Украина, беше откриен споменикот на Парајанов (вајар Б. Н. Мазурија ). * Во 2000 година, во селото Врховина, во куќата во која Парајанов живеел и работел на филмот „ Сенки на заборавените предци “ година и пол, била отворена куќа-музеј на историјата на филмот. * На 6 ноември 2004 година, во стариот дел на Тбилиси на улицата Котон Роус, бил отворен споменикот на Парајанов, создаден од вајарот Важа Микаберидзе врз основа на фотографијата „Во лет“ на Јуриј Мечитов. Во [[2010|2010 година,]] Институтот Сергеј Парајанов и [[Вартанов, Михаил Мартиросович|Михаил Вартанов]] (Институт Парајанов-Вартанов ) бил основан во Холивуд за да ја проучува нивната работа <ref>[http://institute.parajanov.com Parajanov-Vartanov Institute]</ref> {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="33%" |[[Податотека:Sergey_Parajanov_Museum,_2015_(14).JPG|центар|270x270пкс]] | width="33%" |[[Податотека:Sergueï_Paradjanov.jpg|центар|247x247пкс]] | width="33%" |[[Податотека:Փարաջանով.jpg|центар|251x251пкс]] |- | Куќа музеј на Сергеј Парајанов во Ереван | Споменик во Тбилиси | Скулптура во Ереван |} === Во нумизматиката и филателијата === Во 1999 година, во чест на 75-годишнината од раѓањето на Сергеј Парајанов, биле издадени комеморативни марки во Украина и Ерменија. Во 2012 година, Централната банка на Ерменија издала комеморативна монета посветена на директорот (дизајнирана од Урсула Валежак). Во 2016 година во Ерменија биле издадени две поштенски марки посветени на куќата-музеј на Парајанов (дизајнер Давит Довлатјан) . {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="25%" |[[Податотека:ArmenianStamps-157a.jpg|центар|230x230пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Stamp_of_Ukraine_s235.jpg|центар|211x211пкс]] | width="25%" |[[Податотека:AM_100_dram_Ag_2012_Parajanov_a.png|центар|211x211пкс]] | width="25%" |[[Податотека:AM_100_dram_Ag_2012_Parajanov_b.png|центар|213x213пкс]] |- | На [[поштенска марка]]<br /><br /><br /><br /> (Ерменија, 1999). | На поштенска марка<br /><br /><br /><br /> (Украина, 1999 година ). | [[Ерменски драм|100 драма]] 2012 (Ерменија), аверс. | [[Ерменски драм|100 драма]] 2012 (Ерменија), рикверц. |} === Филмови === Многу документарни филмови се посветени на Сергеј Парајанов : * режисерот М. _ * Сергеј Парајанов (1986, Франција), режија: Патрик Казал; * „Маестро: Сергеј Парајанов“ (1989-1992), режисер А. Л. Кајдановски <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.svoboda.org/content/article/24803217.html|title=Опустошенный маэстро|last=Дмитрий Волчек|date=2014-08-15|publisher=[[Радио Свобода]]|accessdate=2014-08-15}}</ref> ; * „Парајанов - последните денови“ (1990), режисер Л. Г. Мкртчјан ; * Театар Парајанов (1990), режисер Евгениј Татарец; * „Сергеј Парајанов, о егзористос“ (1990, Грција), режисер Фотос Ламбринос; * „Бобо“ (1991), режисери Нарине Мкрчјан и Арсен Азатјан. Филмот вклучува неколку мали сцени (околу 8 минути) со сопствена монтажа од незавршениот филм „Исповеди“. Награден со награди од фестивалите на нефикциони филмови „Русија-91“, документарни филмови во Нион (1991), МФФ во Берлин (1992); * „Снимам брилијантен филм“ (1991), режисер В. И. Луговској; * „Парајанов. Реквием “(1994 година, САД - Германија), во режија на Рон Холовеј; * [https://web.archive.org/web/20160305041050/http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,124/vfile,1316/lang,ru/ Парајанов. Последниот колаж] „(1995), режисерот Р. СО. Геворкјантс . Доделена специјална награда од жирито на филмскиот фестивал Message to Man ; * Сергеј Парајанов. Патитурата на Христос во С мајор (1996), режисер [[Јуриј Илиенко|Ју.]] [[Јуриј Илиенко|Г.]] [[Јуриј Илиенко|Иљенко]] ; * „Кујна на зависности“ (1997), режисер А. М. Доброволски ; * „Ноќ во музејот Парајанов“ (1998), режисер Р. Г. Балајан ; * На Сергеј Параџанов му е посветен циклус на филмови на режисерот [[Андреј Тарковски|Л.]] Г., „Орфеј слегува во пеколот“ („Кора-филм“, 2003), „Ерос и Танатос“ („Кора-филм“, 2005 година), „Сеќавања на Сајат-Нова“ („Арменфилм“, Ерменија - „Живаго - Медиа, Италија, 2005). Овие филмови потоа биле комбинирани во еден филм, „Кодот на Парајанов“; * „Умрев во детството“ (2004), режисер Г. Г. Парајанов . Добитник е на наградата „за најдобар нефикционен филм“ на филмскиот фестивал „Сталкер“, наградата на филмскиот фестивал „ Златна кајсија “; * Опасно слободен човек (2006), во режија на Р. Н. Ширман; * „Сергеј Параџанов“ од ТВ серијата „Острови“, (2014) режисерот А. Н. Столјаров . Во 2013 година, режисерите Елена Фетисова и Серж Аведикјан го снимиле играниот филм Парајанов, кој добил голем број меѓународни награди и бил номиниран за [[Филмска награда на академијата на САД|Оскар]] . == Наводи == {{Наводи|3}} == Литература == ; На руски * Параджанов С. И. Вечно движење (руски) // Кино уметноста : списание. - 1966 година. - бр. 1 . — ISSN 0130-6405 . * Григорян Л. Р. Парајанов. - М .: Млада гарда, 2011 година. - 318 со. — ( ЖЗЛ: Серија биографии ). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 978-5-235-03438-9</nowiki> . * Григорян Л. Р. Три бои на една страст: триптих од Сергеј Парајанов. - М .: Сојуз на кинематографери на СССР, 1991 година. - 191 со. - 25.000 примероци. * Загребельный П. А. Сергеј Парајанов . - Харков: Фолио, 2011 година. - (Познати Украинци). - <nowiki>ISBN 978-966-03-5476-0</nowiki> . * Сергеј Парајанов. Маестро: [албум со визуелни дела] / Сергеј Парајанов; автори и составувачи Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Антарес, Уметничка лабораторија Парајанов, 2019. - 492 стр.: ил., боја. болен. — ISBN 978-9939-76-421-4 * Сергей Параджанов. Коллаж на фоне автопортрета. Жизнь - игра / комп. Корина Церетели. - Нижни Новгород: Деком, 2005 година. - 272 со. - (Имиња). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-89533-097-5</nowiki> . * Параджанов С. И.. Исповед / комп. Барк Церетели . - Санкт Петербург. : Азбука, 2001 година. - 654 со. - (Наследство). - 7000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-267-00292-5</nowiki> . (фрагменти: [http://az.gay.ru/articles/bookparts/par_pisma.html Дневник на затвореникот (Писма од зоната)], [http://az.gay.ru/articles/bookparts/paz_zona.html Лебедово езеро. Зона] ) * Параджанов С. И.. Палатата што сонува: сценарија / комп. Корина Церетели. - Санкт Петербург. : ABC Classics, 2006 година. - СО. 224. - 5000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-352-00736-7</nowiki> . * ''Parajanov S. I.'' Богатства кај планината Арарат / комп. Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Колаж, 2018. - 536 стр. - ISBN 978-9939-855-63-9 . * Мечитов Ю. М. Сергеј Парајанов. Хроника на дијалогот / предговор на Е.Рјазанов. - Тбилиси: ГАМС-ПРИНТ, 2009 г. - 464 со. - 1500 примероци. - <nowiki>ISBN 978-9941-0-1754-4</nowiki> . * Мечитов Ю. М. Сергеј Парајанов во фотографии и приказни на Јуриј Мечитов = Sergey Parajanov dans les photos et recits d'Yuri Metchitov = Сергеј Парајанов на фотографии и приказни од Јуриј Мечитов. - 2014 година. - 172 со. — <nowiki>ISBN 978-9941-0-6286-5</nowiki> . * Катанян В. В. Парајанов. Цената на вечниот празник . - М .: Четири уметности, 1994 година. - 5000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-7235-1218-8</nowiki> . * Катанян В. В. Парајанов. Цената на вечниот празник. - Нижни Новгород: Деком, 2001 година. - 248 со. - (Имиња). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-89533-042-8</nowiki> . * Вартанов М. М. Сергеј Парајанов. - Ереван: Арвест, 1985 година. * Вартанов М. М. Пак со Парајанов. - Ереван: Книжевна Ерменија, 1988 година. * Вартанов М. М. Филмови на С. И. Парајанов. - Татковина. - 1989 година. * Экранный мир Сергея Параджанова. Сборник статей / составена од Ју.Морозов. - Киев: Дух и Литера. - 336 + 32 с. од болен. со. — <nowiki>ISBN 978-966-378-317-8</nowiki> . * Блохин Н. Ф. Протерувањето на Парајанов. - Ставропол, 2002 година. — 336 со. — <nowiki>ISBN 978-5-235-03438-9</nowiki> . * Черненко М. М. Сергеј Парајанов. Креативен портрет. - М .: Сојузинформкино, 1989 година. - 32 со. ; На други јазици * Steffen, James. Кино на Сергеј Парајанов. - Медисон: Прес на Универзитетот во Висконсин, 2013 година. — <nowiki>ISBN 9780299296544</nowiki> . * Schneider, Steven. 501 филмски режисери. - Лондон: Касел, 2007 година. — <nowiki>ISBN 978-1-84403-573-1</nowiki> . * Mirror & Pomegranate. Sergey Parajanov and Andrey Tarkovsky. — Лондон: Сергеј Парајанов, Галерија на Белата Вселена, 2014 година. - 88 со. * Vartanov, M. M. Il Cinema Delle Repubbliche Transcaucasiche Sovietiche. - Венеција: Marsilio Editori, 1986 година. — <nowiki>ISBN 8831748947</nowiki> . * Vartanov, M. M. Les Cimes du Monde // Cahiers du Cinema. - 1986 година. — ISSN 07578075 . * Колажі. Графіка. Твори декоративного мистецтва . - Киев: Дух и писма, 2008 година. — 54 со. - <nowiki>ISBN 978-966-376050-4</nowiki> . * Колаж. Асамбляж. Предмет / уредна Дијана Клочко. - Киев: Дух и писма, 2013 година. - 176 со. — <nowiki>ISBN 978-966-378-282-9</nowiki> . {{Wayback|url=http://duh-i-litera.com/kolazh-asamblyazh-predmet/}} * Тримбач С. В. Парајанов Сергиј Јосипович / / Енциклопедија на историјата на Украина : 10 тони / редакција: V. A. Smolij (глава) и во .; Институт за историја на Украина на Националната академија на науките на Украина . - Киев: Наукова Думка, 2011 година. - Т. осум : Па - Прик.. - СО. 58. - ISBN <nowiki>ISBN 978-966-00-1142-7</nowiki> . * Анатолиј Шари. „Претеран гениј на Украина“ // [https://www.obozrevatel.com/tech/news/2010/3/9/355018.html Обозревател, 2010 година] . [[Категорија:Соцреализам]] [[Категорија:Народни уметници на Ерменија]] [[Категорија:Советски режисери]] [[Категорија:Починати во 1990 година]] [[Категорија:Починати на 20 јули]] [[Категорија:Родени во 1924 година]] [[Категорија:Родени на 9 јануари]] 3q17w810qikv8kzztvz6gekdi0xyumn 4800544 4800529 2022-08-09T10:03:13Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Сергеј Јосифович Параџанов]] на [[Сергеј Параџанов]] wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Личност}} [[Податотека:Sergei Parajanov. 1. Yuri Mechitov.jpg|мини|Сергеј Јосифович Параџанов '''-'''Фотографија на Јуриј Михајлович Мечитов]] '''Сергеј Јосифович Параџанов''' ( {{Lang-hy|Սերգեյ Փարաջանով}} ; име според ерменската традиција ''Сарkис Овсепи Параджанјан'' ( {{Lang-hy|Սարգիս Հովսեփի Փարաջանյան}} ); {{Lang-uk|Сергій Йо́сипович Параджа́нов}}; {{Lang-ka|სერგეი (სერგო) ფარაჯანოვი}} );роден [[9 јануари]] [[1924]] година, [[Тбилиси|Тифлис]], ЗСФСР, [[Советски Сојуз|СССР]] - [[20 јули]] [[1990]] година, [[Ереван]], [[Ерменска Советска Социјалистичка Република|Ерменска ССР]], [[Советски Сојуз|СССР]] ) - советски [[филмски режисер]], [[сценарист]] и уметник. Добитник на многу филмски награди, Народен уметник на Украинската ССР (1990) и Ерменската ССР (1990). Светската слава на Сергеј Парајанов дошла по снимањето на култните филмови „Сенки на заборавените предци“ (1965) и „[[Бојата на калинките]]“ (1968), благодарение на што режисерот се смета за еден од основачите на „новиот советски бран“ и „поетското кино“. Меѓутоа, не како класичен дисидент, Сергеј Парајанов отворено ја критикувал советската културна политика, се спротивставил на цензурата и судските репресалии против украинската интелигенција. Како резултат на тоа, тој бил осуден од политички причини под обвинение за истополови врски (1974). По 4 години поминати во затвор, Парајанов бил ослободен под притисок на советската креативна интелигенција и меѓународната кампања на овој план. Сергеј Парајанов се вратил во кинематографијата само во 1983 година: снимил голем број филмови, меѓу кои „Легендата за тврдината Сурами“ (1984) и „Ашик-Кериб“ (1988). Покрај филмовите, Сергеј Парајанов создал многу убави дела: цртежи, колажи, инсталации, [[Вајарство|скулптури]]. == Биографија == === Детство === [[Файл:ParajanovHouseTbilisi.JPG|мини|267x267пкс| Куќа на семејството Парајанов. [[Тбилиси]], ул. Коте Мески, 7]] Сергеј Јосифович (Саргис Овсепович) Парајанов е роден во Тифлис (сега Тбилиси) на [[9 јануари]] [[1924]] година во [[Ерменци|ерменското]] <sup class="noprint" style="white-space: nowrap">&#x5B; ''[[Википедија:Наведување на извори|<span style="" title="не указан источник на утверждение (22 декабря 2021)">извор не е наведен 63 дена</span>]]'' &#x5D;</sup> семејство на Јосиф (Овсеп) Сергеевич (1890-1962) и Сиран (Сирануш) моминско Бежанова, 1894 -1975) Парајанов. Тој бил трето дете во семејството по сестрите Ана и Рузана{{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1932-1942 година, Парајанов учел во руското средно училиште Бр. 42. Учел недоволно, но покажал склоност кон одредени предмети ( [[историја]], [[Природонаука|природни науки]], [[хемија]], цртање ). Тој бил љубител на музика и пеење („[[Травијата]]“, „[[Евгениј Онегин (опера)|Јуџин Онегин]]“), литература („Ашик-Гариб“ и „[[Демон (поема на Лермонтов)|Демон]]“ [[Михаил Јурјевич Лермонтов|од М. Ју. Лермонтов]], „Фонтаната на [[Бахчисарајската чешма|Бахчисарај]] “ [[Александар Сергеевич Пушкин|од А. С. Пушкин]] ). По завршувањето на училиштето, извесно време работел во фабриката за играчки во Тбилиси. Ова оставило отпечаток на неговата понатамошна работа - тој често користел кукли{{Sfn|Григорян|2011}} . Таткото на Сергеј Парајанов се занимавал со трговија со [[Старина|антиквитети]], поради што уште од детството бил добро упатен во антиквитети и стекнал одредена естетска перцепција{{Sfn|Григорян|2011}}. Атмосферата од неговото детство Парајанов ја отсликал во нереализираното сценарио „Исповед“, како и во филмот „[[Бојата на калинките]]“{{Sfn|Григорян|2011}}. === Студентски години === Во 1942 година, Парајанов се запишал на Градежниот факултет на Тбилисискиот институт за железнички инженери. Сепак, тој наскоро го напуштил овој универзитет и во 1943 година почнал во вокалниот оддел на Конзерваториумот во Тбилиси. Во исто време, тој земал часови по танц во Грузиски театар за опера и балет именуван по Палиашвили. За време на [[Втора светска војна|Втората светска војна,]] како дел од концертна група настапувал и во воени болници{{Sfn|Григорян|2011}} . По војната во 1945 година, Парајанов се префрлил на Московскиот државен конзерваториум, студирал вокал кај познатиот учител Н.Л.Дорлиак. Но, тој бил привлечен од киноматографијата, а во 1946 година започнал во режискиот оддел на ВГИК, каде што студирал во работилницата на И.А. Савченко{{Sfn|Григорян|2011}}. Во периодот на студиите на Парајанов на ВГИК, овој универзитет ја имал славата на „прозорец кон Европа“. На институтот предавале филмаџии како [[Сергеј Ејзенштајн|С. М. Ајзенштајн]], Г. М. Козинцев , М. И. Ром и други. Курсот на Парајанов се смета за еден од најуспешните во историјата на ВГИК во неа учеле; М.М.Хуциев, В.Н.Наумов, А:А:Алов, Г. С. Габај, Г. Г. Мелик-Аваков и други{{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1948 година, учениците на И. А. Савченко земале активно учество во снимањето на неговиот филм „Третиот штрајк“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Во истата година, учениците на И. А. Савченко, заедно со наставникот, започнале да работат на филмот „Тарас Шевченко “. Според мемоарите на Г.Г. Мелик-Аваков{{Sfn|Григорян|2011}} Парајанов бил тој што го предложил тогаш младиот актер С.Ф.Бондарчука. За време на снимањето на филмот, Парајанов заминал за Тбилиси во август, каде што бил уапсен во случајот со шефот на Грузиското друштво за културни односи (ГОКС) Н.М. Микава. Според Г. Г. Мелик-Аваков, ова се случило како дел од поразот на оваа организација, чии членови биле обвинети за „идеолошко повлекување“, а самиот Парајанов наводно го привлекол вниманието на МГБ поради предлогот за бојадисување на ѕидовите на ГОКС, со фрески на кои се претставени светци. Сепак, обвинетите биле формално обвинети за истополови врски. Парајанов на сослушувањата не ја негирал својата [[хомосексуалност]]. На 8 октомври 1948 година, заедно со уште седуммина други обвинети, тој бил осуден на затворена судска седница од страна на Воениот трибунал на трупите на Министерството за внатрешни работи на [[Грузиска Советска Социјалистичка Република|ГССР]] на 5 години за „содомија“. Неговиот учител И. А. Савченко се залагал за Парајанов, тој ги привлекол и А. Е.Корнејчук, В.Л.Василевскаја и Н.С.Рибака Како резултат на тоа, по разгледувањето на жалбата од страна на Воениот колегиум на Врховниот суд на СССР, младиот режисер бил ослободен во декември 1948 година {{Sfn|Григорян|2011}} <ref name="хил">Биография Сергея Параджанова // РИА Новости. — 2014. — 9 января.{{книга|автор=[[Дан Хили]]|часть=Геи и лесбиянки — жертвы политического террора в СССР|заглавие=Антидискриминационные стратегии. Опыт и перспективы. Материалы международной конференции|ссылка=http://lgbtnet.org/sites/default/files/2012.10.27_materials_conference.pdf|место=СПб.|издательство=[[Российская ЛГБТ-сеть]]|год=2013|страницы=35—60|страниц=153}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.36684/02|title=Материалы Международной научно-практической конференции «Биологизация земледелия: перспективы и реальные возможности»|publisher=Chechen State University}}</ref>. Во јануари 1951 година, Парајанов се оженил со Татарката Нигјар Сераева. Меѓутоа, на 13 февруари, тој ги известил пријателите дека неговата сопруга била убиена од нејзините роднини поради отпадништво од верата. Според пријателите на Парајанов, овој настан бил еден од најсилните потреси во неговиот живот{{Sfn|Григорян|2011}} <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. На крајот на 1950 година, И. А. Савченко ненадејно починал. Филмот „Тарас Шевченко“ се покажал како недовршен, а раководството донело неочекувана одлука да им дозволи на учениците на режисерот да ја завршат работата на наставникот. Филмот бил објавен во 1951 година{{Sfn|Григорян|2011}}. Курсот на Парајанов во ВГИК го водел А.П.Довженко. Тој му понудил на младиот режисер да ја сними молдавската бајка „Андриеш“ како дипломска работа. Под негово раководство во 1952 година е снимен незачуван краток филм за кој Парајанов добил диплома со почести. Оваа [[Етнографија|етнографска]] приказна, која се одликувала со декоративноста на сликовната серија, во голема мера го определувала и го одразувала стилот на новиот режисер{{Sfn|Григорян|2011}}. По дипломирањето на ВГИК, Парајанов бил распореден во [[Киев]]{{Sfn|Григорян|2011}}. === Киев === Во 1952 година, во Киев, Сергеј Парајанов започнал да работи како асистент на режисерот В. А. Браун на сетот на филмот „Максимка“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Живеел во хостел во филмското студио во иста просторија со А. А. Алов, В. Н. Наумов и Г. Н. Чукрај <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. Режисерското деби на Парајанов се случило рано за тие времиња: во 1954-1955 година, заедно со почетникот кинематографер Ј.Л. Базелјанин во [[филмско студио Довженко]]. Сепак, „Андриеш“ не добило признание од јавноста и критичарите{{Sfn|Григорян|2011}}. Во следните години, Парајанов снимил голем број документарни филмови („Думка“ (1957), „Наталија Ужвиј“ (1959), „Златни раце“ (1960) како и играни филмови („Првиот човек“ (1958), „Украинска рапсодија“ (1961), „Цвет на камен “ (1962)). Сепак, овие филмови, дизајнирани во стилот на [[Социјалистички реализам|социјалистичкиот реализам]], не добиле слава. Филмските критичари го прекорувале режисерот за конформизам, идеолошка сервилност во однос на раководството на партијата и студиото, како и за површноста и шаблонот во креативната компонента{{Sfn|Григорян|2011}}. Во ноември 1955 година, Сергеј Парајанов се оженил со седумнаесетгодишната ќерка на советскиот дипломат, Светлана Шчербатјук. На 10 ноември 1958 година се родил нивниот син Сурен (1958-2021)<ref>[https://www.panorama.am/ru/news/2021/09/29/сын-Сергей-Параджанов/2573453 Ушёл из жизни сын Сергея Параджанова — Сурен Параджанов]</ref>. Парајанов во својата куќа отворил своевиден интелектуален салон, каде што го посетувале најразлични луѓе. Тука режисерот ги играл своите импровизирани изведби, прикажувал домашни и странски филмови. Тој имал искрена, без идеолошки резови, дискусија за уметнички и општествено-политички прашања. Парајанов уште тогаш го привлекол вниманието на [[КГБ]] {{Sfn|Григорян|2011}} Животот на сопружниците не функционирал. Парајанов, според согледувањата на пријателите, бил деспотски во односите. Редовните кавги завршиле во 1961 година со развод, иако во следните години поранешните сопружници продолжиле да одржуваат блиски односи{{Sfn|Григорян|2011}}<ref>{{Наведено списание|date=1994-09|url=http://dx.doi.org/10.1111/myc.1994.37.issue-9-10|journal=Mycoses|volume=37|issue=9-10|doi=10.1111/myc.1994.37.issue-9-10|issn=0933-7407}}</ref>. Во 1962 година бил објавен филмот на [[Андреј Тарковски|А.А.Тарковски]] „[[Ивановото детство|Детството на Иван]]“, кој оставил силен впечаток кај Парајанов. Наскоро се случило и нивното запознавање, што довело до блиско пријателство{{Sfn|Григорян|2011}}. [[Податотека:Kryvorivnja_Grazhda.JPG|лево|мини|300x300пкс| Селото [[Хуцули|Хутсул]] Врховина. Локација за снимање на филмот „Сенки на заборавените предци“]] Судбината на Парајанов драматично се променила во 1964 година: во киевското [[филмско студио Довженко]], тој го снимил филмот „Сенки на заборавените предци“ врз основа на делата на [[Михајло Коцјубински|М.М. Коцјубински]] . Оваа „епска приказна“ раскажува за животот на [[Хуцули|Хутсулот]] Иван, за неговата љубов кон Маричка, која припаѓа на соседен непријателски клан. Филмот ги поставува главните филозофски прашања, на кои Парајанов ќе им се наврати повеќе пати: судбина, живот и смрт, љубов, телесна и духовна. Идејата за сликата му ја предложил на режисерот неговиот пријател, уметникот Г. И. Гавриленко. За снимањето на филмот, Парајанов ја напуштил сервилната политика на студиото и составил сосема нов тим. На пример, тој го зел студентот И В. Миколајчук за главната улога; младиот Ј. Јакутович бил поканет како уметник. Овој филм бил првиот независен голем креативен успех на режисерот. За прв пат во него целосно се манифестирале многу карактеристични црти на неговото дело: етнографска, мистична, сликовна експресивност, сликовитост, пластичност, фигуративност, суптилен психологизам, обемна краткост, поезија. Биле применети и технички иновации: промена на бојата и црно-белите епизоди, примена на филтри, ефекти на соларизација, снимање на инфрацрвен филм итн. Карактеристика на филмот било тоа што бил објавен на [[Украински јазик|украински]] без руска синхронизација - единствен случај во СССР. Иако ваквата одлука била диктирана од уметничка неопходност (за да не се изгуби карактеристичниот хутсулски дијалект и етничката атмосфера поврзана со него), таа била протолкувана како националистички политички гест и од раководството на партијата и од опозициската украинска интелигенција{{Sfn|Григорян|2011}}. Во исто време, филмот станал одличен пример за „Новиот советски бран“, „поетско кино“. Снимката била објавена во 1965 година и била претставена на многу филмски фестивали, на некои (вклучувајќи ги и меѓународните) освоил и награди (Фестивал на фестивали во Рим (1965), Мар дел Плата (1965), Филмски фестивал на Унијата (1966), Солун (1966)). Името на Парајанов станало светски познато. Во тоа време, неговиот социјален видокруг значително се проширил: тој се запознал со Лилја Брик и В. А. Катанјан, В. [[Виктор Борисович Шкловски|Б. Шкловски]] <ref name="dx.doi.org">{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4899-3805-3_6|title=Aristotelian Society|last=Husserl|first=Edmund|date=1994|publisher=Springer US|isbn=978-0-7923-2180-4|location=Boston, MA|pages=27–27}}</ref> {{Sfn|Катанян|1994}}, [[Владимир Висоцки|В. С. Висоцки]], Ј.Н. Григоревич, Г.Л.Хачатурјан (која го сметала за свој учител <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=Contents volume 24 1994|url=http://dx.doi.org/10.1007/bf00003271|journal=Biogeochemistry|volume=24|issue=3|doi=10.1007/bf00003271|issn=0168-2563}}</ref>) и др. {{Sfn|Григорян|2011}}. [[Податотека:Донесення_КҐБ_8-09-1965.JPG|мини|250x250пкс| Извештај на КГБ за премиерата на филмот]] На 4 септември 1965 година неистомислениците И. М. Џиуба , В. М. Черновил и [[Васил Стус|В.]] [[Васил Стус|Стус]] зборувале на премиерата на филмот „Сенки на заборавените предци“ во киното „Украина“ со протест против претходниот бран апсења на претставници на украинската национална интелигенција („шеесеттите“). Оваа акција била една од првите јавни антисоветски демонстрации во [[Киев]]. Нив ги поддржале многу присутни, меѓу кои и М. Ф. Коцјубински. Парајанов и отворено изразил поддршка за уапсените. Овој говор се претворил во нов бран на репресија. Многу претставници на украинската интелигенција биле отпуштени од своите работни места. Парајанов не бил пуштен во странство за светските премиери на филмот, а излегувањето на самиот филм во СССР му било ограничено{{Sfn|Григорян|2011}} <ref>{{Наведено списание|date=1994|title=1994 Miracle Yearbook|url=http://dx.doi.org/10.15385/yb.miracle.1994|doi=10.15385/yb.miracle.1994}}</ref>. На крајот на 1965 година, Параџанов го потпишал „писмото“ на Џуба“ до Централниот комитет на Комунистичката партија на Украина, кое ја осудувало русификацијата на Украина и угнетувањето на националната култура. По успехот на филмот „Сенки на заборавените предци“, Сергеј Парајанов планирал да сними филм од сосема поинаков формат. [[Надреализам|Надреалистичкиот]] проект на сликата „Киевски фрески“, кој требало да раскаже за украинската престолнина на современиот режисер, претпоставувало аскетизам во сè: отфрлање на динамиката, експериментирање со техника, живописни кадри, дури и дијалози на актерите. Снимањето започнало на 1 јуни 1965 година, но на 1 ноември снимањето било затворено. Раководството го обвинило Парајанов за „мистично-субјективен однос кон модерната реалност“. Но, Парајанов не се откажал од својата идеја. По совет на неговиот пријател [[Виктор Борисович Шкловски|В.Б.]] Парајанов напишал предлог до филмското студио во [[Ереван]], каде што било прифатено{{Sfn|Григорян|2011}}. === Ереван === На 12 април 1966 година, Сергеј Парајанов заминал за Ереван и започнал да работи на филмот Сајат-Нова. Во сценариото за него, тој ги реализирал своите претходни идеи: концизност, среброљубие на изразните средства, речиси целосно отсуство на говор. Во исто време, филмот бил исполнет со етнографија, психологизам, симболика и алегории. Режисерот, како и дотогаш, покренал длабоки филозофски прашања: животот и смртта, љубовта, телесното и духовното, патот на поетот{{Sfn|Григорян|2011}}. Истата година, двосмисленото сценарио било одобрено од Државниот комитет за кинематографија на СССР, што некои филмски критичари го поврзувале со либералните наредби на топењето на Хрушчов што сè уште постоело во тоа време. Во 1967 година, филмот „Сајат-Нова“ бил пуштен во продукција во филмското студио „Арменфилм“. Како подготовка за снимање во пролетта, биле создадени два кратки филма: „Страста за Сајат Нова“ и „Хакоп Ховнатанјан“ (за ерменскиот уметник ). Во август, по многу продукциски проблеми, започнало снимањето на филмот „Сајат-Нова“ {{Sfn|Григорян|2011}}. Во исто време, Парајанов излегол во поддршка на Тарковски во врска со цензурата на неговиот филм [[Андреј Рубљов (филм)|Андреј Рубљов]]. Во пролетта 1968 година, тој се приклучил на апелот „Протесно писмо 139“, во кое претставниците на интелигенцијата, свртувајќи се кон раководството на земјата, се спротивставиле на политичките судења што се случувале во Украина. Истовремено, Парајанов инсистирал неговото име да биде прво на листата на потписници {{Sfn|Григорян|2011}}. Во есента 1968 година, филмот „Сајат-Нова“ со груб рез бил претставен на уметничкиот совет на студиото „Арменфилм“, а потоа и на Државната кинематографија на СССР. Премиерата на цензурите се совпаднал со периодот на реакција на влегувањето на советските трупи во Чехословачка за да се потисне „[[Прашка пролет|Прашката пролет]]“. Парајанов бил жестоко критикуван, обвинет за порнографија и мистицизам. На сликата биле направени бројни промени во цензурата. Официјалните лица го обвиниле Парајанов за грубо искривување на ликот на Сајат-Нова и побарале да се отстрани неговото име, како резултат на што филмот добил ново име, „Бојата на калинката“. После тоа, снимата била формално одобрена за дистрибуција, но само на територијата на Ерменија. Филмот бил пуштен во сениската дистрибуција подоцна во монтажната верзија на С. И. Јуткевич, која била негативно оценета од авторот{{Sfn|Григорян|2011}}. === Враќање во Киев === Во 1969 година Сергеј Парајанов се вратил во Киев, но не му било дозволено да снима филмови. Започнал „сценарискиот период“ во неговата работа. Во тоа време, Парајанов напишал сценарија за неговата автобиографија „Исповед“, „Ара убавата“ (за [[Ара Убавиот|легендарниот ерменски крал]] и асирскиот владетел [[Семирамида|Семирамис]], кој страсно се вљубила во него), „Давид Сасун“ (заснован на ерменскиот еп за хероите ), „Палата што сонува“ (заснована на „ [[Бахчисарајската чешма|Фонтаната на Бахчисарај]] “ на Пушкин), „Демон“ (заснована [[Демон (поема на Лермонтов)|на истоимената песна на Лермонтов]] ), „[[Икар]]“, „Златен раб“ и други {{Sfn|Григорян|2011}}. Во 1970 година, Парајанов повторно се свртел кон работата на М. М. Коциубински. Сценариото „Интермецо“ го напишал според истоимениот автобиографски расказ на украинска класика. Режисерот сакал да создаде не приказна - биографија на писателот, туку да го открие неговиот внатрешен свет, како во филмот „Сајат-Нова“. Снимката првично била прифатена за продукција, но набрзо сценариото било сериозно критикувано и од писателите и од раководството на украинската партија, кое го обвинило Парајанов за „искривување на сликата на класиката“, недостаток на покривање на револуцијата и страст за „антички додатоци“. Во исто време, на власт во Украинската ССР дошол В. В. Шчербицки, кој, според голем број сведоштва, лично не му се допаднал на режисерот. На 1 декември 1971 година, на креативен состанок во [[Минск]], по прикажувањето на филмот „Бојата на калинката“ на студентите, Сергеј Парајанов го критикувал советското партиско и филмско раководство, зборувал за поддршка на Тарковски и ја осудил цензурата. Овој демарш му бил пријавен на претседателот [[Јуриј Андропов|Јуриј андропов]] а за возврат, Централниот комитет на КПСС, а во февруари 1972 година, подготовките за снимањето на филмот „Интермецо“ биле прекинати, а самиот режисер паднал во срам.<ref>{{Наведено списание|date=1994-09|title=News in brief …|url=http://dx.doi.org/10.1007/bf03293623|journal=PharmacoResources|volume=13|issue=1|pages=12–12|doi=10.1007/bf03293623|issn=1172-8299}}</ref> Во 1973 година, Сергеј Парајанов, повторно по совет на [[Виктор Борисович Шкловски|В. Б. Шкловски]], создал проект за новогодишниот филм „Чудото во Оденсе“ заснован на бајките на [[Ханс Кристијан Андерсен|Андерсен]]. Пријателите-сценаристи решиле да ја искористат конкуренцијата меѓу Државниот комитет за кинематографија на СССР и Државната телевизија и радио радиодифузна компанија на СССР и, под маската на коавторство, да лобираат за снимање на филм за телевизија, кој бил во страшна состојба. потреба од пополнување на етерот. Оваа идеја била практично успешна, а во декември 1973 година во филмското студио Арменфилм било промовирано сценариото за „Чудото во Одензе“ по налог на креативното здружение Екран (филмските студија на [[Балтички држави|балтичките републики]] одбиле да соработуваат со „проблематичниот“ режисер) . Меѓутоа, работата била прекината поради ненадејното апсење на Парајанов{{Sfn|Григорян|2011}}. === Кривично гонење === Наследството на Парајанов го сочинуваат и нереализирани сценарија. Некои од нив се објавени во книги: Во декември, во Москва, на погребот на уметникот Ј.Н.Ривош, Парајанов одржал уште еден „бунлив“ говор<ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-3-476-04426-6_4|title=Italienreisen, 1771–1773|last=Sadie|first=Stanley|date=1994|publisher=J.B. Metzler|isbn=978-3-476-01205-0|location=Stuttgart|pages=28–30}}</ref>. [[Податотека:Arrestant Sergei Parajanov.jpg|мини]] Како резултат на тоа, Парајанов немал време да замине на снимањето на неговиот нов филм во Ерменија - на 17 декември 1973 година, за време на посетата на неговиот син кој бил болен од тифусна треска во Киев, бил уапсен и сместен во Лукјановски затвор. Парајанов беше обвинет за „заведување мажи“ и „организирање дувло на разврат“ {{Sfn|Григорян|2011}} <ref name="dx.doi.org"/><ref>{{Наведена книга|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-3-476-04426-6_4|title=Italienreisen, 1771–1773|last=Sadie|first=Stanley|date=1994|publisher=J.B. Metzler|isbn=978-3-476-01205-0|location=Stuttgart|pages=28–30}}</ref> . Историчарите и биографите на режисерот ја забележуваат очигледната политичка природа на ова судење. Тие, без да ја отфрлат [[хомосексуалност]]а на Парајанов, укажуваат на извонредната брзина на истрагата, на слабоста и недоследностите на нејзиниот доказен дел. Така, истрагата ја покренал помладиот поручник Артеменко, спротивно на процедуралните норми, врз основа на анонимна демонстрација регистрирана на 9 декември, во која директорот бил обвинет за хомосексуални односи. Како дошло до полицијата не е познато, а идентитетот на неговиот автор не го утврдила истрагата. Како резултат на потврдените факти, Артиоменко напишал извештај од 12 декември за покренување на кривично дело. Во исто време, резолуцијата на полковникот Хријапа за овој извештај е од 11 декември. Веќе на 13 декември била пронајдена првата жртва - извесен механичар А.Воробјов, кој сведочел за наводното силување врз него од страна на Парајанов. Истиот ден сведочеле 21-годишниот актер Ф. Десјатник и архитектот М. И. Сенин, а потоа биле додадени и сведочењата на И. На 16 декември М. И. Сенин, кој бил син на поранешен член на Централниот комитет на КПСС И. С. Сенин, извршил самоубиство, не можејќи да го издржи притисокот на истражителот. По некое време, случајот бил префрлен од истражителот на Управата за внатрешни работи на истражителот за особено важни случаи под обвинителот на Украинската ССР, Е. В. Макашов. Тој додал обвинувања за порнографија и шпекулации на режисерот, а исто така го поканил да донесе „покајание“, ветувајќи ублажување на казната. Парајанов во текот на истрагата не ја криел својата [[бисексуалност]], но ја негирал епизодата на силување. {{Sfn|Григорян|2011}} {{Sfn|Катанян|1994}} Украинската ССР , Ф.К.Глух, го одобрила обвинението и го испратила до обласниот суд во Киев. [[Податотека:Sergei_Parajanov._2._Yuri_Mechitov.jpg|лево|мини|270x270пкс| Сергеј Парајанов. Изведена фотографија „Зад решетки“, 1984 година]] Збогувањето со Парајанов се одржало на 25 јули во Ерменскиот театар за опера и балет. Погребан е по многуилјадна поворка во Пантеонот на паркот Комити {{Sfn|Григорян|2011}}. == креативно наследство == === Филмографија === ==== Продуцент ==== Сергеј Парајанов зад себе оставил голем број уметнички дела: цртежи, колажи, склопови, инсталации, [[Мозаик|мозаици]], кукли, капи, слики, скулптури и други занаети. Многу од нив се донирани и се чуваат во Куќата-музеј во Ереван. Други се во приватни колекции. Така, во 2017 година, колаж од серијата Мона Лиза бил продаден на аукција за 440 илјади рубли . * Параджанов С. И.. Исповед / комп. Барк Церетели . - Санкт Петербург. : Азбука, 2001 година. - 654 од. - (Наследство). - 7000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-267-00292-5</nowiki> . * Параджанов С. И.. Палатата што сонува: сценарија / комп. Корина Церетели. - Санкт Петербург. : ABC Classics, 2006 година. - ОД. 224. - 5000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-352-00736-7</nowiki> . * ''Parajanov S. I.'' Богатства кај планината Арарат / комп. Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Колаж, 2018. - 536 стр. - ISBN 978-9939-855-63-9 . === Сликар === Сергеј Парајанов зад себе оставил голем број уметнички дела: цртежи, колажи, склопови, инсталации, [[Мозаик|мозаици]], кукли, капи, слики, скулптури и други занаети. Многу од нив се донирани и се чуваат во Куќата-музеј во Ереван. Други се во приватни колекции. Така, во 2017 година, колаж од серијата Мона Лиза бил продаден на аукција за 440 илјади рубли . Историчарите на уметност разликуваат три периоди на ликовната уметност на Парајанов. Првиот, предзатвор, паѓа на 60-тите години, кога уметникот ги правел своите први мозаици, рамни и тридимензионални колажи и керамички дела. Од нив, познати станале низа дела на керамика посветени на [[Пјер Паоло Пазолини|Пазолини]] и неговите филмови, скици за претставата „Хамлет“, колаж „Голгота“ и други. Вториот период е затворскиот период (1973-1977): главно вклучува цртежи со молив и хемиско пенкало. Најпознати дела: „затворски марки“, талери од капи, „Евангелието на Пазолини“, сериите „Џоконда“, „Список на избрани имоти“, „Парабола за синот“, колажи на пликови, „Цвеќиња од Зона“. Третиот, најинтензивен, е пост-затвор. Самиот Парајанов своите колажи ги нарекол „компресирани филмови“: во нив тој бил ослободен од цензура и забрани на властите, кои го ограничувале на вистински филмови. Аниматорот [[Јуриј Норштејн]] забележал: „Парајанов го материјализираше духот. Ова е клучот за разбирање на работата на уметникот“ . {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="25%" |[[Податотека:Parajanov_Museum.JPG|центар|267x267пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Փառաջանով_2.jpg|центар|300x300пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Փառաջանով_3.jpg|центар|267x267пкс]] |- | | Инсталации во Музејот Парајанов (Ереван). | |} == Награди и признанија == * Специјална награда на жирито и награда на критиката на МФФ во Мар дел Плата (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на Меѓународниот филмски фестивал во Солун (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Куп на фестивалот на фестивалите во Рим (1965) - за филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на жирито на Сојузниот филмски фестивал во Киев (1966) - „за талентирана потрага и иновација“ во филмот „Сенки на заборавените предци“; * Специјална награда на жирито на МФФ во Троја (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда за најдобар режисер на Меѓународниот филмски фестивал Ситгес (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда на жирито на МФФ во [[Безансон|Бесансон]] (1986) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда на критиката на МФФ во Сао Паоло (1987) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Награда за најдобар иновативен филм на МФФ во Ротердам (1987) - за филмот „Легендата за тврдината Сурами“; * Државна награда на Ерменската ССР (1988) - за филмовите „Бојата на калинката“ и „Хакоп Ховнатанјан“; * Специјална награда на жирито на МФФ во Истанбул (1989) - за филмот „Ашик-Кериб“; * Народен уметник на Украинската ССР (1990); * Народен уметник на Ерменската ССР (1990); * Ника (1990 - ''постхумно'' ) - за „Најдобар игран филм“, „Најдобар режисерско дело“, „Најдобро дело на уметник“ за филмот „Ашик-Кериб“; * Довженко награда на СК и СП на Украинската ССР (1990 - ''постхумно'' ) - за литературното сценарио за филмот „Лебедово езеро. зона“; * Државна награда на Украинската ССР именувана по Т. Г. Шевченко (1991 - ''постхумно'' ) - за филмот „Сенки на заборавените предци“ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/52%D0%B0-91-%D0%BF|title=Про присудження Державних премій Української РСР імені Т.Г. Шевченка в галузі літератури, журналістики і мистецтва 1991 року|last=|date=|work=|publisher=}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://knpu.gov.ua/content/postanova-vid-27-lyutogo-1991r-%E2%84%96-52-pro-prisudzhennya-derzhavnikh-premii-ursr-imeni-tg-shevc|title=Постанова від 27 лютого 1991р. № 52 Про присудження Державних премій УРСР імені Т.Г. Шевченка {{!}} Комітет з Національної премії України імені Тараса Шевченка|publisher=knpu.gov.ua|accessdate=2019-01-11}}</ref> . Сергеј Парајанов со филмот „ Ашик-Кериб “ бил номиниран и во 1988 година за европска филмска награда, но на крајот филмот ја добил наградата „За уметнички дизајн“. Често се пишувало дека во 1965 година режисерот бил награден со [[BAFTA|Британската филмска академија]] за филмот „Сенки на заборавените предци“, но тоа не било точно <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://parajanov.com/shadowsofforgottenancestors/|title=Shadows of Forgotten Ancestors|last=Martiros M. Vartanov|publisher=Parajanov-Vartanov Institute}}</ref>. == Оставина == * На 27 јуни 1991 година, во Ереван свечено била отворена Куќата-музеј на Сергеј Парајанов на адреса: улица Џорагјуг, 15/16. Подоцна на нејзина територија е подигнат и споменик на директорот. Музејот содржи многу работи и дела на Парајанов, кои таму ги пренел во последните години од животот. * Во септември 1992 година, беше откриена спомен плоча на куќата на Парајанов ( ул. Коте Месхи 7 ) во Тбилиси. * Во 1992 година, на влезот од куќата во [[Киев]], каде што живеел и бил уапсен Параџанов (Ав . Перемохи (поранешен ул. Шевченко), бр. 1, стан. 54), била поставена спомен плочата на вајарот Николај Рапај. * Во јуни 1997 година, на територијата [[Филмско студио Довженко|на филмското студио Довженко]] ( Проспект Победи, 44), во присуство на претседателите на Ерменија и Украина, беше откриен споменикот на Парајанов (вајар Б. Н. Мазурија ). * Во 2000 година, во селото Врховина, во куќата во која Парајанов живеел и работел на филмот „ Сенки на заборавените предци “ година и пол, била отворена куќа-музеј на историјата на филмот. * На 6 ноември 2004 година, во стариот дел на Тбилиси на улицата Котон Роус, бил отворен споменикот на Парајанов, создаден од вајарот Важа Микаберидзе врз основа на фотографијата „Во лет“ на Јуриј Мечитов. Во [[2010|2010 година,]] Институтот Сергеј Парајанов и [[Вартанов, Михаил Мартиросович|Михаил Вартанов]] (Институт Парајанов-Вартанов ) бил основан во Холивуд за да ја проучува нивната работа <ref>[http://institute.parajanov.com Parajanov-Vartanov Institute]</ref> {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="33%" |[[Податотека:Sergey_Parajanov_Museum,_2015_(14).JPG|центар|270x270пкс]] | width="33%" |[[Податотека:Sergueï_Paradjanov.jpg|центар|247x247пкс]] | width="33%" |[[Податотека:Փարաջանով.jpg|центар|251x251пкс]] |- | Куќа музеј на Сергеј Парајанов во Ереван | Споменик во Тбилиси | Скулптура во Ереван |} === Во нумизматиката и филателијата === Во 1999 година, во чест на 75-годишнината од раѓањето на Сергеј Парајанов, биле издадени комеморативни марки во Украина и Ерменија. Во 2012 година, Централната банка на Ерменија издала комеморативна монета посветена на директорот (дизајнирана од Урсула Валежак). Во 2016 година во Ерменија биле издадени две поштенски марки посветени на куќата-музеј на Парајанов (дизајнер Давит Довлатјан) . {| class="graytable" style="text-align:center" |+ | width="25%" |[[Податотека:ArmenianStamps-157a.jpg|центар|230x230пкс]] | width="25%" |[[Податотека:Stamp_of_Ukraine_s235.jpg|центар|211x211пкс]] | width="25%" |[[Податотека:AM_100_dram_Ag_2012_Parajanov_a.png|центар|211x211пкс]] | width="25%" |[[Податотека:AM_100_dram_Ag_2012_Parajanov_b.png|центар|213x213пкс]] |- | На [[поштенска марка]]<br /><br /><br /><br /> (Ерменија, 1999). | На поштенска марка<br /><br /><br /><br /> (Украина, 1999 година ). | [[Ерменски драм|100 драма]] 2012 (Ерменија), аверс. | [[Ерменски драм|100 драма]] 2012 (Ерменија), рикверц. |} === Филмови === Многу документарни филмови се посветени на Сергеј Парајанов : * режисерот М. _ * Сергеј Парајанов (1986, Франција), режија: Патрик Казал; * „Маестро: Сергеј Парајанов“ (1989-1992), режисер А. Л. Кајдановски <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.svoboda.org/content/article/24803217.html|title=Опустошенный маэстро|last=Дмитрий Волчек|date=2014-08-15|publisher=[[Радио Свобода]]|accessdate=2014-08-15}}</ref> ; * „Парајанов - последните денови“ (1990), режисер Л. Г. Мкртчјан ; * Театар Парајанов (1990), режисер Евгениј Татарец; * „Сергеј Парајанов, о егзористос“ (1990, Грција), режисер Фотос Ламбринос; * „Бобо“ (1991), режисери Нарине Мкрчјан и Арсен Азатјан. Филмот вклучува неколку мали сцени (околу 8 минути) со сопствена монтажа од незавршениот филм „Исповеди“. Награден со награди од фестивалите на нефикциони филмови „Русија-91“, документарни филмови во Нион (1991), МФФ во Берлин (1992); * „Снимам брилијантен филм“ (1991), режисер В. И. Луговској; * „Парајанов. Реквием “(1994 година, САД - Германија), во режија на Рон Холовеј; * [https://web.archive.org/web/20160305041050/http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,124/vfile,1316/lang,ru/ Парајанов. Последниот колаж] „(1995), режисерот Р. СО. Геворкјантс . Доделена специјална награда од жирито на филмскиот фестивал Message to Man ; * Сергеј Парајанов. Патитурата на Христос во С мајор (1996), режисер [[Јуриј Илиенко|Ју.]] [[Јуриј Илиенко|Г.]] [[Јуриј Илиенко|Иљенко]] ; * „Кујна на зависности“ (1997), режисер А. М. Доброволски ; * „Ноќ во музејот Парајанов“ (1998), режисер Р. Г. Балајан ; * На Сергеј Параџанов му е посветен циклус на филмови на режисерот [[Андреј Тарковски|Л.]] Г., „Орфеј слегува во пеколот“ („Кора-филм“, 2003), „Ерос и Танатос“ („Кора-филм“, 2005 година), „Сеќавања на Сајат-Нова“ („Арменфилм“, Ерменија - „Живаго - Медиа, Италија, 2005). Овие филмови потоа биле комбинирани во еден филм, „Кодот на Парајанов“; * „Умрев во детството“ (2004), режисер Г. Г. Парајанов . Добитник е на наградата „за најдобар нефикционен филм“ на филмскиот фестивал „Сталкер“, наградата на филмскиот фестивал „ Златна кајсија “; * Опасно слободен човек (2006), во режија на Р. Н. Ширман; * „Сергеј Параџанов“ од ТВ серијата „Острови“, (2014) режисерот А. Н. Столјаров . Во 2013 година, режисерите Елена Фетисова и Серж Аведикјан го снимиле играниот филм Парајанов, кој добил голем број меѓународни награди и бил номиниран за [[Филмска награда на академијата на САД|Оскар]] . == Наводи == {{Наводи|3}} == Литература == ; На руски * Параджанов С. И. Вечно движење (руски) // Кино уметноста : списание. - 1966 година. - бр. 1 . — ISSN 0130-6405 . * Григорян Л. Р. Парајанов. - М .: Млада гарда, 2011 година. - 318 со. — ( ЖЗЛ: Серија биографии ). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 978-5-235-03438-9</nowiki> . * Григорян Л. Р. Три бои на една страст: триптих од Сергеј Парајанов. - М .: Сојуз на кинематографери на СССР, 1991 година. - 191 со. - 25.000 примероци. * Загребельный П. А. Сергеј Парајанов . - Харков: Фолио, 2011 година. - (Познати Украинци). - <nowiki>ISBN 978-966-03-5476-0</nowiki> . * Сергеј Парајанов. Маестро: [албум со визуелни дела] / Сергеј Парајанов; автори и составувачи Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Антарес, Уметничка лабораторија Парајанов, 2019. - 492 стр.: ил., боја. болен. — ISBN 978-9939-76-421-4 * Сергей Параджанов. Коллаж на фоне автопортрета. Жизнь - игра / комп. Корина Церетели. - Нижни Новгород: Деком, 2005 година. - 272 со. - (Имиња). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-89533-097-5</nowiki> . * Параджанов С. И.. Исповед / комп. Барк Церетели . - Санкт Петербург. : Азбука, 2001 година. - 654 со. - (Наследство). - 7000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-267-00292-5</nowiki> . (фрагменти: [http://az.gay.ru/articles/bookparts/par_pisma.html Дневник на затвореникот (Писма од зоната)], [http://az.gay.ru/articles/bookparts/paz_zona.html Лебедово езеро. Зона] ) * Параджанов С. И.. Палатата што сонува: сценарија / комп. Корина Церетели. - Санкт Петербург. : ABC Classics, 2006 година. - СО. 224. - 5000 примероци. - <nowiki>ISBN 5-352-00736-7</nowiki> . * ''Parajanov S. I.'' Богатства кај планината Арарат / комп. Виген Бархударјан и Вероника Журавлева. - Ереван: Колаж, 2018. - 536 стр. - ISBN 978-9939-855-63-9 . * Мечитов Ю. М. Сергеј Парајанов. Хроника на дијалогот / предговор на Е.Рјазанов. - Тбилиси: ГАМС-ПРИНТ, 2009 г. - 464 со. - 1500 примероци. - <nowiki>ISBN 978-9941-0-1754-4</nowiki> . * Мечитов Ю. М. Сергеј Парајанов во фотографии и приказни на Јуриј Мечитов = Sergey Parajanov dans les photos et recits d'Yuri Metchitov = Сергеј Парајанов на фотографии и приказни од Јуриј Мечитов. - 2014 година. - 172 со. — <nowiki>ISBN 978-9941-0-6286-5</nowiki> . * Катанян В. В. Парајанов. Цената на вечниот празник . - М .: Четири уметности, 1994 година. - 5000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-7235-1218-8</nowiki> . * Катанян В. В. Парајанов. Цената на вечниот празник. - Нижни Новгород: Деком, 2001 година. - 248 со. - (Имиња). - 4000 примероци. — <nowiki>ISBN 5-89533-042-8</nowiki> . * Вартанов М. М. Сергеј Парајанов. - Ереван: Арвест, 1985 година. * Вартанов М. М. Пак со Парајанов. - Ереван: Книжевна Ерменија, 1988 година. * Вартанов М. М. Филмови на С. И. Парајанов. - Татковина. - 1989 година. * Экранный мир Сергея Параджанова. Сборник статей / составена од Ју.Морозов. - Киев: Дух и Литера. - 336 + 32 с. од болен. со. — <nowiki>ISBN 978-966-378-317-8</nowiki> . * Блохин Н. Ф. Протерувањето на Парајанов. - Ставропол, 2002 година. — 336 со. — <nowiki>ISBN 978-5-235-03438-9</nowiki> . * Черненко М. М. Сергеј Парајанов. Креативен портрет. - М .: Сојузинформкино, 1989 година. - 32 со. ; На други јазици * Steffen, James. Кино на Сергеј Парајанов. - Медисон: Прес на Универзитетот во Висконсин, 2013 година. — <nowiki>ISBN 9780299296544</nowiki> . * Schneider, Steven. 501 филмски режисери. - Лондон: Касел, 2007 година. — <nowiki>ISBN 978-1-84403-573-1</nowiki> . * Mirror & Pomegranate. Sergey Parajanov and Andrey Tarkovsky. — Лондон: Сергеј Парајанов, Галерија на Белата Вселена, 2014 година. - 88 со. * Vartanov, M. M. Il Cinema Delle Repubbliche Transcaucasiche Sovietiche. - Венеција: Marsilio Editori, 1986 година. — <nowiki>ISBN 8831748947</nowiki> . * Vartanov, M. M. Les Cimes du Monde // Cahiers du Cinema. - 1986 година. — ISSN 07578075 . * Колажі. Графіка. Твори декоративного мистецтва . - Киев: Дух и писма, 2008 година. — 54 со. - <nowiki>ISBN 978-966-376050-4</nowiki> . * Колаж. Асамбляж. Предмет / уредна Дијана Клочко. - Киев: Дух и писма, 2013 година. - 176 со. — <nowiki>ISBN 978-966-378-282-9</nowiki> . {{Wayback|url=http://duh-i-litera.com/kolazh-asamblyazh-predmet/}} * Тримбач С. В. Парајанов Сергиј Јосипович / / Енциклопедија на историјата на Украина : 10 тони / редакција: V. A. Smolij (глава) и во .; Институт за историја на Украина на Националната академија на науките на Украина . - Киев: Наукова Думка, 2011 година. - Т. осум : Па - Прик.. - СО. 58. - ISBN <nowiki>ISBN 978-966-00-1142-7</nowiki> . * Анатолиј Шари. „Претеран гениј на Украина“ // [https://www.obozrevatel.com/tech/news/2010/3/9/355018.html Обозревател, 2010 година] . [[Категорија:Соцреализам]] [[Категорија:Народни уметници на Ерменија]] [[Категорија:Советски режисери]] [[Категорија:Починати во 1990 година]] [[Категорија:Починати на 20 јули]] [[Категорија:Родени во 1924 година]] [[Категорија:Родени на 9 јануари]] 3q17w810qikv8kzztvz6gekdi0xyumn 1 1301545 4800546 4773019 2022-08-09T10:03:14Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Разговор:Сергеј Јосифович Параџанов]] на [[Разговор:Сергеј Параџанов]] wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 4 1301663 4800372 4773840 2022-08-08T20:51:10Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki [[Податотека:Colonial Africa 1913 map.svg|десно|200п]] '''[[Освојување на Африка]]''' — период од [[Историја на Африка|историјата на Африка]] проследен со окупација, поделба и колонизација на африканската територија од страна на европските сили за време на периодот на т.н. [[Нов империјализам]], во периодот помеѓу [[1881]] и [[1914]] година. Во [[1870]] година, само 10% од [[Африка]] бил под европска контрола, додека до [[1914]] година овој процент се зголемил на речиси 90% од континентот. Единствено [[Етиопија]] ([[Абисинија]]), Дервишката држава (денешна [[Сомалија]]) и [[Либерија]] биле независни. [[Берлинска конференција (1884)|Берлинската конференција]] од [[1884]] година, која ја регулирала европската колонизација и трговија во Африка, обично се нарекува почетна точка за борбата во [[Африка]]. Како последица на политичките и економските соперништва меѓу европските империи во последниот квартал од [[19 век]], европските сили често избегнувале да војуваат меѓу себе кога станувало збор за континентот. Во подоцнежните години на [[19 век]], транзицијата од „''неформалниот империјализам''“ со воено влијание и економска доминација, го насочило владеењето, доведувајќи го колонијалниот империјализам. (''[[Освојување на Африка|Дознајте повеќе...]]'') <noinclude>[[Категорија:Главна страница / избрана статија / 2022]]</noinclude> fnd68gi6ragwjmxhdon3pew9skua56d 0 1301969 4800570 4775586 2022-08-09T10:04:07Z Bjankuloski06 332 Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар (2) wikitext text/x-wiki '''Сајоко Ери''' (јули 19, 1945 - октомври 3, 2007) била јапонска кирикане уметница. Таа е една од Живите национални богатсва на Јапонија, и член на Јапонската Когеј Асоцијација. Нејзиниот сопруг е вајарот Кокеј Ери. Нејзината ќерка е исто така кирикане уметница - Томоко Ери. Нејзиниот син е уметникот Наоки Ери. == Биографија == [[Податотека:Kiri-no-Ma_01.jpg|мини|''Кирикане'' дела во Државната куќа за гости во Кјото од Ери Сајоко]] [[Податотека:Fuji-no-Ma_in_the_Kyoto_State_Guest_House_02.jpg|мини|''Кирикане'' дело во Државната куќа за гости во Кјото од Ери Сајоко]] Родена е во семејство на јапонски везачи. Го научила јапонскиот стил на сликање и на боење. Таа започнала да се заимава со ''кирикане'' во 1974 година, откако се омажила за Кокеи Ери, вајар на Будистички слики. Откако ја научила оваа вештина, таа имала обид да го прошири својот опсег како уметник, активно користејќи ја техниката ''кирикане'' не само за традиционалните будистички слики, туку и за модерните ракотворби. Нејзините дела вклучуваат предмети како што се кутии, послужавници, садови за темјан, садови за зелен чај во прав, плакети, украси на ѕидови, преклопни екрани и разделувачи на простории. Таа ги изложувала своите дела на приватни и на јавни изложби. Ја освоила Наградата на Претседател на Јапонската асоцијација за уметнички занаети, главната награда на изложбата, во 1991 година и Меморијалната награда на Принц Такаматсу во 2001 година. Учествувала во украсувањето на Државната куќа за гости во Кјото. Таа била почестена како важен нематеријален културен имот, исто така познат како Живо национално богатство (Јапонија), на 8 јули 2002 година, за нејзината експертиза и придонеси во ''кирикане''. Ери Сајоко починала неочекувано на 3 октомври 2007 година, на 62-годишна возраст, во [[Амиен]], Франција. == Награди == * Награда на 14-то Јапонско здружение за уметнички занаети на изложбата на јапонски традиционални уметнички занаети во областа Кинки за „Октагонална кутија, фантазија на пеперутки“ во 1985 година * Наградата Асахи Шимбун на 6-та изложба на здружението за традиционална уметност на Нанабукаи занаетчиство за „Украсна мала кутија, расцутена“ во 1990 година * Претседателска награда на 38-то Јапонско здружение за уметнички занаети, на изложбата на јапонски традиционални уметнички занаети за „Украсна кутија, цветна уметност и елеганција“ во 1991 година * Награда на Јапонското здружение за уметнички занаети на 8-та изложба на здружението за традиционална уметност на Нанабукаи за „Украсна мала кутија, убав момент“ во 1992 година * Наградата Нихон Кеизаи Шимбун на 22-та изложба на јапонските традиционални уметнички занаети во областа Кинки за „Украсна кутија, расцутен цвет“ во 1993 година * Комеморативна награда Такаматсуномија на 48-та изложба на јапонски традиционални уметнички занаети за „Украсна кутија, фантазија на патот на свилата“ во 2001 година == Наводи == {{Наводи}} * Светот на Сајоко Ери Кирикане - брилијантност и романса на златен лист -{{ISBN|4-915857-59-X}} * Кирикане од Сајоко Ери, Цукуру (Создавање) 1 - Средби со 13 занаетчиски уметници, организирани од NHK (Nihon Broadcast Association9, 1990 година, од Japan Broadcast Publishing Co.{{ISBN|414009141X}}{{ISBN|978-4140091418}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Eri Sayoko}} [[Категорија:Јапонски уметници]] [[Категорија:Починати во 2007 година]] [[Категорија:Родени во 1945 година]] [[Категорија:Статии со текст на јапонски]] msoun6y6pkdyaueg9adguf5tl7vlxhb 0 1304153 4800576 4790863 2022-08-09T10:04:19Z Bjankuloski06 332 /* Работи */Јазично подобрување, replaced: скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Infobox artist|name=Форд Медокс Браун|image=ford madox brown.jpg|caption=автопортрет 1850|birth_name=|birth_date={{Birth date|1821|04|16|df=yes}}|birth_place=[[Calais]], [[Bourbon Restoration in France|France]]|death_date={{Death date and age|1893|10|06|1821|04|16|df=yes}}|death_place=[[London, England]]|resting_place=[[St Pancras and Islington Cemetery]]|nationality=Franco-British|known_for=сликање|training=|movement=[[Pre-Raphaelite]]|notable_works=''[[Work (сликање)]]''<br>''[[The Last of England (слика)]]''|patrons=|awards=|spouse={{marriage|Elizabeth Bromley|April 1841|June 1846|end=died}}<br>{{marriage|Emily Hill|April 1853|October 1890|end=died}}|children=5, вклучувајќи [[Lucy Madox Brown]]<br>[[Catherine Madox Brown]]}} '''Форд Мадокс Браун''' (16 април 1821 – 6 октомври 1893) бил британски сликар на морални и историски теми, познат по неговата карактеристична графичка и честопати Хогартиска верзија на пред-рафаелитскиот стил. Веројатно, неговата најзначајна слика беше Работа (1852–1865). Браун ги помина последните години од својот живот сликајќи ги дванаесетте дела познати како „Манчестерските мурали“, кои ја прикажуваат историјата на Манкунија, за градското собрание на Манчестер. == Ран Живот == Браун бил внук на медицинскиот теоретичар Џон Браун, основач на брунонскиот систем на медицина. Неговиот прадедо бил шкотски работник. Неговиот татко Форд Браун служел како џеб во Кралската морнарица, вклучително и период кога служел под Сер Исак Кофин и период во ХМС Аретоза. Тој ја напушти морнарицата по завршувањето на Наполеонските војни. Во 1818 година, Форд Браун се оженил со Керолин Мадокс, од старо Кентско семејство. Родителите на Браун имаа ограничени финансиски средства и тие се преселиле во Калаис за да бараат поевтини сместувања, каде што се родила нивната ќерка Елизабет Кофин во 1819 година и нивниот син Форд Мадокс Браун во 1821 година. Образованието на Браун било ограничено, бидејќи семејството често се преселувало помеѓу конаците во Па-де-Калаис и роднините во Кент, но тој покажал уметнички талент во копирањето на старите мајсторски отпечатоци. Неговиот татко првично барал поморска кариера за својот син, пишувајќи му на својот поранешен капетан Сер Исак Кофин. Семејството се преселило во Бриж во 1835 година за Браун да може да студира на академијата под Алберт Грегориус. Браун се преселил во Гент во 1836 година за да ги продолжи студиите под Питер ван Ханселаер. Тој се преселил во Антверпен во 1837 година за да студира под Густаф Ваперс. Тој продолжил да учи во Антверпен по смртта на неговата мајка во 1839 година. Неговата сестра починала во 1840 година, а потоа неговиот татко во 1842 година. == Работи == {{see also|List of paintings by Ford Madox Brown}} [[Податотека:Ford_Madox_Brown,_The_last_of_England.jpg|мини|''[[The Last of England (painting)|Последната на Англија, 1855 година]]'' Последната на Англија прикажува двојка што емигрира, 1855 година, ]] Галеријата Тејт има ран пример за работата на Браун, портрет на неговиот татко. Тој првпат изложил на Кралската академија во 1840 година, дело инспирирано од поемата на Лорд Бајрон The Giaour (сега изгубен), а потоа ја завршил верзијата на егзекуцијата на Марија, кралицата на Шкотите, со неговата братучетка и идна сопруга Елизабет Бромли како една од неговите модели. Тој живеел во Монмартр со својата нова сопруга и остарениот татко во 1841 година. Во 1843 година тој поднесе работа на Вестминстерскиот натпревар за цртани филмови, за композиции за украсување на новата Вестминстерска палата. Неговиот влез, Телото на Харолд донесено пред Вилијам, не беше успешен. Сепак, неговите рани дела биле многу восхитени од младиот Данте Габриел Росети, кој побарал од него да стане негов учител. Преку Росети, Браун стапил во контакт со уметниците кои го формирале предрафаелитското братство. Иако е тесно поврзан со нив, тој всушност никогаш не бил член на самото братство, но ги усвоил светлите бои и реалистичниот стил на Вилијам Холман Хант и Џон Еверет Миле. Тој, исто така, бил под влијание на делата на Холбајн што ги видел во Базел во 1845 година, како и на Фридрих Овербек и Питер Корнелиус, кои ги запознал во Рим во 1845-1846 година. Браун се бореше да остави свој белег во 1850-тите, бидејќи неговите слики не успеаја да најдат купувачи, па размислуваше да емигрира во Индија. Во 1852 година започнал да работи на две од неговите најзначајни дела. [[Податотека:Ford_Madox_Brown_-_Work_-_artchive.com.jpg|мини|Работа (1852-1865) е најпознатата слика на Браун]] Една од неговите најпознати слики е Последната Англија, насликана од 1852 до 1855 година, која била продадена во март 1859 година за 325 Гвинеи (2010: 26.700 фунти). На него се прикажани пар погодени емигранти додека пловат на бродот што засекогаш ќе ги однесе од Англија. Тоа беше инспирирано од заминувањето на предрафаелитскиот вајар Томас Вулнер, кој замина за Австралија. Во необичен тондо формат, сликата е структурирана со карактеристичната линеарна енергија на Браун, и акцент на очигледно гротескните и банални детали, како што се зелките што висат од страната на бродот. Мажот и жената се портрети на Браун и неговата втора сопруга Ема. Најважната слика на Браун била Работа (1852–1865), започната во Хемпстед во 1852 година и која ја покажал на својата ретроспективна изложба во 1865 година. Томас Плинт финансирал за да му овозможи на Браун да ја заврши работата, во очекување да ја добие готовата слика, но починал во 1861 година пред сликата да биде завршена.[4] Во оваа слика, Браун се обиде да го прикаже тоталитетот на општественото искуство од средината на Викторија во една слика, прикажувајќи ги „морските морнарици“ кои откопуваат пат (The Mount, во близина на улицата Хит во Хемпстед, северен Лондон) и ги нарушуваат старите социјални хиерархии во процесот. Сликата еруптира во размножувачки детали од динамичниот центар на дејството, додека работниците кинат дупка на патот - и, симболично, во општественото ткиво. Секој лик претставува одредена социјална класа и улога во модерната урбана средина. Браун напиша каталог за да ја придружува специјалната изложба на Дело. Оваа публикација вклучува опширно објаснување за Work, кое сепак остава многу прашања неодговорени. Грижата на Браун за општествените прашања обработени во Work го натера да отвори народна кујна за гладните во Манчестер и да се обиде да им помогне на невработените во градот да најдат работа со основање на берза за работна сила. Браун најде покровители на северот на Англија, вклучувајќи ги Плинт, Џорџ Реј од Биркенхед, Џон Милер од Ливерпул и Џејмс Литарт од Њукасл. До крајот на 1850-тите тој го изгубил трпението со лошиот прием што го добил на Кралската академија и престанал да ги прикажува своите дела таму, отфрлајќи ја понудата од милаис да го поддржи неговото постанување на придружник во членка. Тој го основал клубот Хогарт во 1858 година, со Вилијам Морис, Едвард Бурн-Џонс и неговиот поранешен ученик Росети. По успешен период од неколку години, клубот достигна над 80 членови, вклучувајќи неколку истакнати членови на Кралската академија, но Браун поднесе оставка во 1860 година, а клубот пропадна во 1861 година. Од 1860-тите, Браун дизајнирал и мебел и витраж. Тој беше основач на дизајнерската компанија на Вилијам Морис, Morris, Marshall, Faulkner & Co., во 1861 година, која се распадна во 1874 година, а Морис продолжи самостојно. Тој беше близок пријател на пејзажниот уметник Хенри Марк Ентони. Главното достигнување на Браун по Работата беше „Манчестерските мурали“, циклус од дванаесет слики во Големата сала на градското собрание на Манчестер кои ја прикажуваат историјата на градот. Браун би имал 72 години додека да ги заврши муралите. Севкупно, му биле потребни шест години за усовршување на муралите, кои биле неговото последно големо дело. == Фамилија == [[Податотека:Grave_of_Elizabeth_Madox_Brown_in_Highgate_Cemetery.jpg|мини|Гробот на Елизабет Мадокс Браун на гробиштата Хајгејт.]] [[Податотека:The_Bromley_Family.jpg|врска=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Bromley_Family.jpg|лево|мини|Семејството Бромли. Првата сопруга на Браун, Елизабета, долу десно, 1844 година.]] Форд Медокс Браун беше во брак двапати. Неговата прва сопруга Елизабет Бромли беше неговата прва братучедка, ќерка на сестрата на неговата мајка Мери. Тие се венчаа во Меофам во Кент во април 1841 година, непосредно пред неговиот 20-ти роденден и помалку од една година по ненадејната смрт на неговата сестра Елизабета. Тие живееле во Монмартр во 1841 година со инвалидниот татко на Браун кој починал следното лето. Нивното прво дете починало младо како доенче во ноември 1842 година. Нивната ќерка Ема Луси е родена во 1843 година, а семејството се преселило назад во Англија во 1844 година. Тие отпатувале во Рим во 1845 година за да ја ублажат болеста на неговата сопруга, која боледувала од консумирање (пулмонална туберкулоза). Таа почина во Париз во јуни 1846 година, на 27-годишна возраст, на патувањето назад во Англија од Рим, и беше погребана на западната страна на гробиштата Хајгејт. Кристина Росети, Елизабет Сидал и други членови на семејството Росети подоцна беа погребани покрај нив. Ема Хил стана чест модел за Браун од 1848 година; на пример, таа е сопруга во „Последната Англија“. Таа стана негова љубовница и тие ја делеа куќата во Лондон, но социјалниот конгрес го обесхрабри да се ожени со неписмена ќерка на ѕидар. Нивната ќерка Кетрин Емили е родена во 1850 година, а на крајот тие се венчале во Сент Данстан-во-запад во април 1853 година. Форд изнајмил куќа на плоштадот Фицрој. Нивниот син, Оливер Мадокс Браун (1855-1874) (познат како Ноли) покажа ветување и како уметник и поет, но умре од труење на крвта пред неговата зрелост. Смртта на Ноли беше тежок удар за Браун, а тој чуваше соба за работите на неговиот син како светилиште. Во септември 1856 година е роден уште еден син Артур. Браун го користел Артур како модел за бебето кое го држела парталаво девојче во преден план на Работа, но тој починал на возраст од само десет месеци во јули 1857 година. Неговите ќерки Луси Медокс Браун и Кетрин Мадокс Браун беа исто така компетентни уметници. Луси се омажи за Вилијам Мајкл Росети во 1874 година. Кетрин, се омажи за Френсис Хуфер; преку Кетрин, Браун бил дедо на романсиерот Форд Медокс Форд и прадедо на министерот за внатрешни работи на трудот Френк Соскице. == Смртта == [[Податотека:Ford_Madox_Brown_-_Pretty_Baa-Lambs_-_Google_Art_Project.jpg|мини|Убавите Баа-јагниња. Љубовницата на Браун, а подоцна и сопругата Ема и втората ќерка Кети во 1851 година]] Втората сопруга на Браун почина во октомври 1890 година, а тој почина во Примроуз Хил, северен [[Лондон]], во 1893 година. Погребан е на гробиштата Сент Панкрас и Ислингтон во Источен Финчли. Нему му беше даден секуларен погреб, а погребниот говор го одржа Американецот Монкур Д. Конвеј, секуларистот по кој подоцна беше именуван Конвеј Хол.<gallery mode="packed" heights="107" caption="Семејството Браун"> Податотека:Lucy Madox Brown.jpg|alt=Brown's first surviving daughter Lucy in 1849|Првата преживеана ќерка на Браун Луси во 1849 година Податотека:Catherine Madox Brown2.jpg|alt=Catherine Madox Brown|Кетрин Медокс Браун Податотека:Oliver Madox Brown.jpg|alt=Oliver in 1855|Оливер во 1855 година Податотека:Arthur Madox Brown1.jpg|alt=Arthur in 1856|Артур во 1856 година Податотека:Ford Madox Brown - The Last of England - Portrait of Emma Hill - Google Art Project.jpg|Ема во 1852 година (студија за Последната Англија) Податотека:Dante Gabriel Rossetti drawing of Ford Madox Brown 1867.jpg|Форд Мадокс Браун, 1867 година, нацртан од Данте Габриел Росети </gallery> == Галерија == <gallery heights="145" caption="Ford Madox Brown's works"> Податотека:James Leathart.jpg|Џејмс Литарт Податотека:Traveller001.jpg|Патник Податотека:Ford Madox Brown - The Irish Girl - Google Art Project.jpg|''Ирската девојка, 1860 година'' Податотека:Cromwell, Protector of the Vaudois.jpg|Кромвел, Заштитник на Водоа, 1877 година Податотека:Ford Madox Brown - Finding of Don Juan by Haidee - Google Art Project.jpg|Наоѓање на Дон Жуан од Хаиде Податотека:Cordelia's Portion2.jpg|Порција на Корделија Податотека:Byron's Dream.jpg|''Byron's Dream'' Податотека:St Louis IX.jpg|Францускиот светец крал Луј IX во витражот на источниот прозорец на црквата Сите Свети, Кембриџ Податотека:Ford Madox Brown - Chaucer at the court of Edward III - Google Art Project.jpg|Чосер на дворот на Едвард III, сликарство масло на платно од Форд Мадокс Браун, 1847–1851 година, Уметничка галерија на Нов Јужен Велс Податотека:Romeo and juliet brown.jpg|Разделба на Ромео и Јулија на балконот во чин III. Музеј на уметност во Делавер, 1870 година Податотека:Ford Madox Brown - The Coat of Many Colours - Google Art Project.jpg|Брауновите Јаков и палтото на Џозеф во Музејот на уметноста де Понсе, Понсе, Порторико Податотека:King Rene-s Honeymoon 1864.jpg|Меден месец на кралот Рене, 1864 година, имагинарна сцена во животот на уметничкиот средновековен крал Рене од Анжу. Податотека:Jesus washing Peter's feet.jpg|Исус му ги мие нозете на Петар </gallery> 1yfghadqchfbdre79n4vb5xd1gs4de8 0 1304292 4800512 4793114 2022-08-09T10:00:19Z Bjankuloski06 332 /* top */Јазично подобрување, replaced: Скулптор → Вајар, скулптор → вајар wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Планински врв | име = Иришки Венец | слика = Iriški venac 009.jpg | опис = Иришки Венец | висина = 502 | место = {{СРБ}} | венец = [[Фрушка Гора]] | истакнатост = | координати = | прво_освојување = | без_помошен_кислород = | самостојно_освојување = | најлесна_патека = }} '''Иришки Венец''' — врв на [[Фрушка Гора]] со [[надморска височина]] од 502 метри. Патниот [[превој]] се наоѓа на 451 метар надморска височина. Се наоѓа во [[општина Ириг]] во [[Војводина]]. Најблиската населба до врвот е гратчето [[Ириг]]. Иришки Венец се наоѓа во централниот дел на планината, а во нејзина близина се хотелот Норцев, планинарскиот дом Војводина и ресторанот „Лугарница“. Ова е познато излетничко место, со добро одржуван паркинг и простор за кампување. Овој врв е можеби попознат како највисокиот [[превој]] во [[Војводина]], кој го поврзува 20 км оддалечениот [[Нови Сад]], со делот од земјата јужно од него ([[Срем]], [[Мачва]], [[Подриње]]), како и со [[Автопат „Братство и единство“|автопатот Белград-Загреб]]. Овој правец е многу важен и има ниво на магистрален пат. Затоа и самиот превој е многу важен - тука е раскрсницата на овој пат со Партизанскиот пат, кој се протега по целата должина од источниот до западниот дел на Фрушка Гора, од Банстол до раскрсницата со патот Визиќ - Нештин. Пред [[Втората светска војна]] овде постоел центар за лекување [[туберкулоза]], единствен помодерен за источниот дел на земјата.<ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/politika/1940/12/15?pageIndex=00011 "Политика", 15. дец. 1940]</ref> Туристичкиот дом бил изграден во 1934 година, дом на друштвото Фрушка гора.<ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/vreme/1934/11/14?pageIndex=00007 "Време", 14. нов. 1934]</ref><ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/politika/1935/02/03?pageIndex=00006 "Политика", 3. феб. 1935]</ref> На Иришки Венец се наоѓа [[Споменик „Слобода“ - Иришки Венец|споменикот „Слобода“]], подигнат во [[1951|1951 година]], во спомен на борците од [[НОБ]], дело на [[вајар]]от [[Сретен Стојановиќ]] и [[Споменик на човечката негрижа|споменикот на човечката негрижа]], подигнат во 2010 година на иницијатива на еколошките организации. ==Галерија== <gallery mode="packed" heights="140"> Iriski venac.jpg Iriški venac, restoran Lugarnica 002.jpg Iriški venac 004.jpg Iriški venac 007.jpg Iriški venac, spomenik Sloboda 002.jpg Iriški venac, Info centar 002.jpg </gallery> ==Наводи== {{наводи}} == Надворешни врски == {{рвр|Iriški Venac}} [[Категорија:Фрушка Гора]] i8befvy5nntw1yh6q43lg6ds9bynwo6 0 1304787 4800427 4799936 2022-08-09T00:35:12Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Ла-Ла Ленд]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Ла-Ла Ленд]] ia6a6jlh1699g6cw54rrd18rmnahb0i 1 1304788 4800430 4799938 2022-08-09T00:35:27Z Xqbot 10137 Робот: Исправка на двојни пренасочувања → [[Разговор:Ла-Ла Ленд]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Ла-Ла Ленд]] fqd5z2cmp2bn7k901t4b0zrqwgudda1 0 1304832 4800301 4800224 2022-08-08T13:23:46Z Иван Ж 57150 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Славче Војнески | image = | fullname = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1974|04|28}} | birth_place = [[Скопје]], [[СР Македонија]], [[СФРЈ]] | height = | position = [[Среден ред (фудбал)|Среден ред]] | currentclub = | youthyears1 = 1982–1990 | youthclubs1 = {{Fb team Vardar Skopje}} | years1 = 1990-1992 | years2 = 1992-1994 | years3 = 1994 | years4 = 1995-1999 | years5 = | clubs1 = {{Fb team Balkan}} | clubs2 = {{Fb team Stuttgarter Kickers}} | clubs3 = {{Fb team Zeytinburnu}} | clubs4 = {{Fb team Metalurg Skopje}} | clubs5 = | caps2 = | goals2 = | manageryears1 = 1998–1999 | managerclubs1 = {{Fb team Metalurg Skopje}} (помошник тренер) | manageryears2 = 1998-2003 | managerclubs2 = {{Fb team Metalurg Skopje}} до 19 години (тренер) | manageryears3 = 2002-2003 | managerclubs3 = {{знамеикона|Македонија}} [[Фудбалска репрезентација на Македонија до 18 години|Македонија 18]] (селектор) | manageryears4 = 2003-2004 | managerclubs4 = {{знамеикона|Македонија}} [[Фудбалска репрезентација на Македонија до 19 години|Македонија 19]] (селектор) | manageryears5 = 2004-2009 | managerclubs5 = {{Fb|Македонија}} (помошник) | manageryears6 = 2015 | managerclubs6 = {{Fb team Elazigspor}} | manageryears7 = 2015-2016 | managerclubs7 = {{Fb team Genclerbirligi}} | manageryears8 = 2016 | managerclubs8 = {{Fb team Gaziantepspor}} | manageryears9 = 2016-2017 | managerclubs9 = {{Fb team Caykur Rizespor}} | manageryears10 = 2019-2020 | managerclubs10 = {{Fb team SKF Sered}} | manageryears11 = 2022 | managerclubs11 = {{Fb team Pakhtakor}} | pcupdate = | ntupdate = }} '''Славче Војнески''' (роден на 28 април 1974 година) — [[Македонија|македонски]] професионален [[фудбал]]ски тренер и поранешен играч.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.transfermarkt.com/slavche-vojneski/profil/trainer/69457|title= |access-date=7 август 2022}}</ref> == Играчка кариера == == Тренерска кариера == == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Војнески, Славче}} [[Категорија:Македонски фудбалски тренери]] [[Категорија:Македонски фудбалери]] [[Категорија:Македонски младински селектори]] akis6kx89qictmn4ekq190dvp0jkstk 4800334 4800301 2022-08-08T17:19:33Z Иван Ж 57150 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography 3 | name = Славче Војнески | image = [[Податотека:Slavche Vojneski.jpg||Славче Војнески како тренер на Пактакор|200px]] | caption = Војнески како тренер на Пактакор | fullname = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1974|04|28}} | birth_place = [[Скопје]], [[СР Македонија]], [[СФРЈ]] | height = | position = [[Среден ред (фудбал)|Среден ред]] | currentclub = | youthyears1 = 1982–1990 | youthclubs1 = {{Fb team Vardar Skopje}} | years1 = 1990-1992 | years2 = 1992-1994 | years3 = 1994 | years4 = 1995-1999 | years5 = | clubs1 = {{Fb team Balkan}} | clubs2 = {{Fb team Stuttgarter Kickers}} | clubs3 = {{Fb team Zeytinburnu}} | clubs4 = {{Fb team Metalurg Skopje}} | clubs5 = | caps2 = | goals2 = | manageryears1 = 1998–1999 | managerclubs1 = {{Fb team Metalurg Skopje}} (помошник тренер) | manageryears2 = 1998-2003 | managerclubs2 = {{Fb team Metalurg Skopje}} до 19 години (тренер) | manageryears3 = 2002-2003 | managerclubs3 = {{знамеикона|Македонија}} [[Фудбалска репрезентација на Македонија до 18 години|Македонија 18]] (селектор) | manageryears4 = 2003-2004 | managerclubs4 = {{знамеикона|Македонија}} [[Фудбалска репрезентација на Македонија до 19 години|Македонија 19]] (селектор) | manageryears5 = 2004-2009 | managerclubs5 = {{Fb|Македонија}} (помошник) | manageryears6 = 2015 | managerclubs6 = {{Fb team Elazigspor}} | manageryears7 = 2015-2016 | managerclubs7 = {{Fb team Genclerbirligi}} | manageryears8 = 2016 | managerclubs8 = {{Fb team Gaziantepspor}} | manageryears9 = 2016-2017 | managerclubs9 = {{Fb team Caykur Rizespor}} | manageryears10 = 2019-2020 | managerclubs10 = {{Fb team SKF Sered}} | manageryears11 = 2022 | managerclubs11 = {{Fb team Pakhtakor}} | pcupdate = | ntupdate = }} '''Славче Војнески''' (роден на 28 април 1974 година) — [[Македонија|македонски]] професионален [[фудбал]]ски тренер и поранешен играч.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.transfermarkt.com/slavche-vojneski/profil/trainer/69457|title= |access-date=7 август 2022}}</ref> == Играчка кариера == == Тренерска кариера == == Наводи == {{наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Војнески, Славче}} [[Категорија:Македонски фудбалски тренери]] [[Категорија:Македонски фудбалери]] [[Категорија:Македонски младински селектори]] s7uaukhb8fewjto892i8c4ttpgj2q53 0 1304837 4800287 2022-08-08T12:04:38Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_flag = |image_coa = DEU Voltlage COA.svg |image_photo = St Katharina Voltlage 3.jpg |image_caption = Црквата „Св. Катарина“ во Фолтлаге |lat_deg = 52 |lat_min = 26 |lat_sec = 00 |lon_deg = 07 |lon_min = 45 |lon_sec = 00 |image_plan = Voltlage in OS.svg |state = Niedersachsen |district = Оснабрик |Samtgemeinde = Нојенкирхен |elevation = 48 |area = 42.35 |postal_code = 49599 |area_code = 05467 |licence = OS |Gemeindeschlüssel = 03 4 59 032 |divisions = 3 |website = [https://www.voltlage.de/ www.voltlage.de] |mayor = Херман Драјзинг |party = CDU }} '''Фолтлаге''' ({{lang-de|Voltlage}}) — општина во округот [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. == Географија == === Местоположба === Фолтлаге се наоѓа во западниот дел на [[Брамгау]] на премин кон [[Текленбуршки крај]]. === Соседни општини === Општината на север се граничи со [[Фирстенау]], на североисток со [[Мерцен]], на исток со [[Нојенкирхен (Оснабрик)|Нојенкирхен]], како и на југ со [[Реке (Вестфалија)|Реке]] и на запад со [[Хопстен]] (обете во округот [[Штајнфурт (округ)|Штајнфурт]], [[Северна Рајна-Вестфалија]]). === Општински единици === Општината се состои од три места, а општинското седиште е во Фолтлаге. {| | valign="top" | [[Податотека:Ortsteile Voltlage.png|десно|160п]] | valign="top" | # Хекел # Фолтлаге # Везе |} == Галерија == <gallery heights="150" class="float-left" mode="packed" perrow="x" caption=" "> Податотека:Voltlage Hoeckel Heimatmuseum 01.jpg|Локалниот музеј Податотека:Voltlage Overbergdenkmal 04.jpg|Споменик во селото Податотека:Voltlage St Katharina 05.jpg|Поглед на црквата „Св. Катарина“ </gallery> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Voltlage}} {{Оснабрик (округ)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Оснабрик (округ)]] [[Категорија:Општини во Долна Саксонија]] bsh652v44xwmdes5y2nv5r17p8g4vzb 1 1304838 4800288 2022-08-08T12:05:15Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304839 4800293 2022-08-08T12:48:43Z 188.117.212.92 Создадена страница со: {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во Валандо... wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]] — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. == Спотови == == Наводи == {{Наводи}} 8y04gc24idqvh4ery8ek65r3c4seghi 4800294 4800293 2022-08-08T12:48:54Z 188.117.212.92 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. == Спотови == == Наводи == {{Наводи}} c73pkc609dtid8mafqxbius1chytvl9 4800298 4800294 2022-08-08T13:13:04Z 188.117.212.92 /* Спотови */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} 7w1r5s4i1ssacck1gsxm739600bh4ht 4800299 4800298 2022-08-08T13:17:05Z 188.117.212.92 /* Спотови */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} kq5tjqyigkufebtx6qz3ux4pxhd5trs 4800300 4800299 2022-08-08T13:23:27Z 188.117.212.92 /* Животопис */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} jxpwbydzxam1nhfxffzg8qpfztolley 4800302 4800300 2022-08-08T13:28:44Z 188.117.212.92 /* Животопис */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} b184wlvx8z45sjehqas3enx86hcnnnz 4800303 4800302 2022-08-08T13:29:12Z 188.117.212.92 /* Животопис */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} ae6pra76tqqyy0js7fym8x7wgd230qi 4800306 4800303 2022-08-08T13:35:06Z 188.117.212.92 /* Животопис */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. Во [[2019]] година ја снима песната '''Стојне моме на чорбаџи Стојана''' во песната ги викна и нашите доста познати актери: [[Шенка Колозова]], [[Владо Дојчиновски]], [[Љупчо Бојковски]] и [[Перуника Киселички]]. Тој живее и работи во [[Скопје]]. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} 6b3ho8ib4yc5sqlilvtftufp0p7m9kh 4800307 4800306 2022-08-08T13:35:37Z 188.117.212.92 /* Животопис */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. Во [[2019]] година ја снима песната '''Стојне моме на чорбаџи Стојана''' во песната ги викна и нашите доста познати актери: [[Шенка Колозова]], [[Владо Дојчиновски]], [[Љупчо Бојковски]] и [[Пируника Киселички]]. Тој живее и работи во [[Скопје]]. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} sh717ycf1ih5okdq64y82pox8yxfilh 4800342 4800307 2022-08-08T18:34:53Z 188.117.212.66 /* Наводи */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. Во [[2019]] година ја снима песната '''Стојне моме на чорбаџи Стојана''' во песната ги викна и нашите доста познати актери: [[Шенка Колозова]], [[Владо Дојчиновски]], [[Љупчо Бојковски]] и [[Пируника Киселички]]. Тој живее и работи во [[Скопје]]. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} {{Основноподредување: Јовиќ, Ѓоко}} [[Категорија: Македонски пејачи]] dnt69sblk3f3kg5gxyi0kguv40877oy 4800343 4800342 2022-08-08T18:35:58Z 188.117.212.66 /* Наводи */ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на |27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во |Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} година во [[Валандово]]) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Е познат [[Македонија|македонски]] пејач. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. Во [[2019]] година ја снима песната '''Стојне моме на чорбаџи Стојана''' во песната ги викна и нашите доста познати актери: [[Шенка Колозова]], [[Владо Дојчиновски]], [[Љупчо Бојковски]] и [[Пируника Киселички]]. Тој живее и работи во [[Скопје]]. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} == Наводи == {{Наводи}} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ: Јовиќ, Ѓоко}} [[Категорија: Македонски пејачи]] n6sy6mzldpbb1d8osle5u1vau9lex89 4800446 4800343 2022-08-09T06:33:35Z Ehrlich91 24281 wikitext text/x-wiki {{Инфокутија за личност | име = Ѓоко Јовиќ | портрет = | рх = | опис = | роден-дата = {{роден на|27|септември|1985}} | роден-место = {{роден во|Валандово}} | националност = [[Македонец]] | занимање = пејач }} '''Ѓоко Јовиќ''' (р. {{роден на |27|септември|1985}} во {{роден во|Валандово}}) — [[Македонија|македонски]] пејач. == Животопис == Ѓоко Јовиќ е роден на [[27 септември]] [[1985]] во [[Валандово]]. Има направено многу концерти во [[Америка]], [[Австралија]], [[Германија]] и многу други држави на балканот. Тој во својата кариера има свој авторски песни, кои некој се и хитови. Настапува со неговата група '''Енерџи Бенд'''. Тој има дуети со [[Благица Павловска]] '''Круна на љубовта''', со [[Гоце Петрески]] '''Мили брате''' и со [[Милица Кузмановска]] '''Клуч од рајот'''. Тој со почетокот на неговата кариера почна со пеење на песни од [[Ефто Пупиновски]], [[Гоце Арнаудов]], [[Никола Бадев]], [[Наум Петрески]], [[Секула Пупиновски]], [[Марјан Коцев]] и други наши фолк пејачи. Во [[2019]] година ја снима песната '''Стојне моме на чорбаџи Стојана''' во песната ги викна и нашите доста познати актери: [[Шенка Колозова]], [[Владо Дојчиновски]], [[Љупчо Бојковски]] и [[Пируника Киселички]]. Тој живее и работи во [[Скопје]]. == Спотови == {| class="wikitable" ! Спот !! Година !! Режисер |- | ''Лудница'' || 2014 || Арт Студио Продукција |- | ''Зумба Зумба'' || 2015 || |- | ''Пусти биле желбите'' || 2016 || |- | ''Една и единствена'' || 2017 || |- | ''Мили брате'' || 2017 || ИН Продукција |- | ''Парче неба'' || 2017 || |- | ''Корени'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''1001 ноќ'' || 2018 || Арт Студио Продукција |- | ''За Велигден'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Стојне моме на чорбаџи Стојана'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Не е прекасно за среќа'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Тешко е на душата || 2019 || Арт Студио Продукција |- | ''Мила моја'' || 2019 || ИН Продукција |- | ''Решив дома да се вратам'' || 2019 || ИН Продукција || |- | ''Ти си моја жена'' || 2020 || |- | ''Очи океани'' || 2020 || |- | ''Ѕвезда најсветла'' || 2020 || |- | ''Полетај соколе'' || 2021 || ИН Продукција |- | ''Пустина'' || 2022 || |- | ''Пламен на љубовта'' || 2022 || ИН Продукција |} {{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ: Јовиќ, Ѓоко}} [[Категорија:Македонски пејачи]] te822gfa2mudhpmaluro02571hw5qzr 0 1304840 4800336 2022-08-08T17:50:49Z Виолетова 1975 Пренасочување кон [[Невозможна мисија 1]] wikitext text/x-wiki #ПРЕНАСОЧУВАЊЕ [[Невозможна мисија 1]] pfmc1993z9de63oet4pby4tu02iuezj 0 1304841 4800349 2022-08-08T19:36:42Z P.Nedelkovski 47736 Пренасочување кон [[Руски крст (Битола)]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Руски крст (Битола)]] 05z7daovkemgd630v7bi7uocj2cm6n8 0 1304842 4800354 2022-08-08T19:43:15Z P.Nedelkovski 47736 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:en:Special:Redirect/revision/1093482572|Refined grains]]“ wikitext text/x-wiki '''Рафинираните житарки''', за разлика од [[Интегрални житарки|интегралните житарки]], се однесуваат на житни производи кои се состојат од зрна или [[брашно]] кои се значително изменети од нивниот природен состав. Процесот на модификација генерално вклучува механичко отстранување на [[Трици|триците]] и [[Житни никулци|никулците]], <ref>[https://www.fda.gov/bbs/topics/news/2006/NEW01317.html FDA Provides Guidance on "Whole Grain" for Manufacturers]</ref> или преку мелење или селективно просејување. Понатамошното рафинирање вклучува мешање, белење и бромирање. Дополнително, честопати се додаваат [[Витамин Б1|тиамин]], [[рибофлавин]], [[ниацин]] и [[железо]] за хранливо [[Збогатено брашно|збогатување]] на производот. Бидејќи додадените хранливи материи претставуваат дел од отстранетите хранливи материи, рафинираните зрна се сметаат за нутритивно инфериорни во однос на интегралните зрна.<ref>[http://eap.agrenv.mcgill.ca/Publications/EAP35.htm Campbell, Hauser & Hill, ''Nutritional Characteristics of Organic, Freshly Stone-Ground, Sourdough & Conventional Breads'', McGill University, 1991]</ref> Меѓутоа, во посебниот случај на [[пченка]], процесот на никстамализација (хемиски облик на рафинирање) дава значително подобрување во биорасположивоста на [[ниацин]], со што се спречува [[Пелагра|пелаграта]] во диетите кои главно се состојат од производи од пченка.{{Се бара извор|date=August 2012}} {| class="wikitable sortable" style="margin: 1em auto 1em auto" |+Nutritional effects of refining or enriching wheat and rice ! rowspan="2" | ! colspan="3" |[[Пченица|Пленица]] ! colspan="3" |[[Ориз]] |- !Интегрална !Рафинирана !Збогатена !Интегрален !Рафиниран !Збогатен |- !Food energy |100% |107% |107% |100% |99% |99% |- ![[Јаглехидрат|Јаглехидрати]] |100% |105% |105% |100% |104% |104% |- ![[Прехранбени влакна|Влакна]] |100% |22% |22% |100% |37% |37% |- ![[Белковина|Белковини]] |100% |75% |75% |100% |90% |90% |- ![[Витамин Б1|Витамин Б1 (B₁)]] |100% |27% |176% |100% |17% |144% |- ![[Рибофлавин|Рибофлавин (B₂)]] |100% |19% |230% |100% |53% |53% |- ![[Ниацин|Ниацин (B₃)]] |100% |20% |93% |100% |31% |82% |- ![[Пантотенска киселина|Пантотенска киселина (B₅)]] |100% |43% |43% |100% |68% |68% |- !Пиридоксин (B<nowiki><sub id="mwfA">6</sub></nowiki>) |100% |13% |13% |100% |32% |32% |- ![[Фолна киселина|Фолна киселина (B₉)]] |100% |59% |350% |100% |40% |1155% |- ![[Витамин Е|Витамин E]] |100% |5% |5% |100% |18% |18% |- ![[Калциум]] |100% |44% |44% |100% |100% |100% |- ![[Железо]] |100% |30% |120% |100% |54% |293% |- ![[Магнезиум]] |100% |16% |16% |100% |17% |17% |- ![[Фосфор]] |100% |31% |31% |100% |35% |35% |- ![[Калиум]] |100% |26% |26% |100% |52% |52% |- ![[Натриум]] |100% |40% |40% |100% |71% |71% |- ![[Цинк]] |100% |24% |24% |100% |29% |29% |- ![[Бакар]] |100% |38% |38% |100% |79% |79% |- ![[Манган]] |100% |18% |18% |100% |29% |29% |- ![[Селен]] |100% |48% |48% |100% |65% |65% |} == Поврзано == * [[Брашно]] * Преработена храна * [[Пченично брашно|Интегрално брашно]] == Наводи == == Надворешни врски == [[Категорија:Броматологија]] [[Категорија:Житарки]] cyq8mm58735qgfzofr5xs4gqi6524fn 4800357 4800354 2022-08-08T19:48:28Z P.Nedelkovski 47736 поправки wikitext text/x-wiki '''Рафинираните житарки''', за разлика од [[Интегрални житарки|интегралните житарки]], се однесуваат на житни производи кои се состојат од зрна или [[брашно]] кои се значително изменети од нивниот природен состав. Процесот на модификација генерално вклучува механичко отстранување на [[Трици|триците]] и [[Житни никулци|никулците]], <ref>[https://www.fda.gov/bbs/topics/news/2006/NEW01317.html FDA Provides Guidance on "Whole Grain" for Manufacturers]</ref> или преку мелење или селективно просејување. Понатамошното рафинирање вклучува мешање, белење и броматирање. Дополнително, честопати се додаваат [[Витамин Б1|тиамин]], [[рибофлавин]], [[ниацин]] и [[железо]] за хранливо [[Збогатено брашно|збогатување]] на производот. Бидејќи додадените хранливи материи претставуваат дел од отстранетите хранливи материи, рафинираните зрна се сметаат за нутритивно инфериорни во однос на интегралните зрна.<ref>[http://eap.agrenv.mcgill.ca/Publications/EAP35.htm Campbell, Hauser & Hill, ''Nutritional Characteristics of Organic, Freshly Stone-Ground, Sourdough & Conventional Breads'', McGill University, 1991]</ref> Меѓутоа, во посебниот случај на [[пченка]], процесот на никстамализација (хемиски облик на рафинирање) дава значително подобрување во биорасположивоста на [[ниацин]], со што се спречува [[Пелагра|пелаграта]] во диетите кои главно се состојат од производи од пченка.{{Се бара извор|date=August 2012}} {| class="wikitable sortable" style="margin: 1em auto 1em auto" |+Нутрициони ефекти од рафинирање и збогатување на пченица и ориз ! rowspan="2" | ! colspan="3" |[[Пченица|Пленица]] ! colspan="3" |[[Ориз]] |- !Интегрална !Рафинирана !Збогатена !Интегрален !Рафиниран !Збогатен |- !Food energy |100% |107% |107% |100% |99% |99% |- ![[Јаглехидрат|Јаглехидрати]] |100% |105% |105% |100% |104% |104% |- ![[Прехранбени влакна|Влакна]] |100% |22% |22% |100% |37% |37% |- ![[Белковина|Белковини]] |100% |75% |75% |100% |90% |90% |- ![[Витамин Б1|Витамин Б1 (B₁)]] |100% |27% |176% |100% |17% |144% |- ![[Рибофлавин|Рибофлавин (B₂)]] |100% |19% |230% |100% |53% |53% |- ![[Ниацин|Ниацин (B₃)]] |100% |20% |93% |100% |31% |82% |- ![[Пантотенска киселина|Пантотенска киселина (B₅)]] |100% |43% |43% |100% |68% |68% |- !Пиридоксин (B₆) |100% |13% |13% |100% |32% |32% |- ![[Фолна киселина|Фолна киселина (B₉)]] |100% |59% |350% |100% |40% |1155% |- ![[Витамин Е|Витамин E]] |100% |5% |5% |100% |18% |18% |- ![[Калциум]] |100% |44% |44% |100% |100% |100% |- ![[Железо]] |100% |30% |120% |100% |54% |293% |- ![[Магнезиум]] |100% |16% |16% |100% |17% |17% |- ![[Фосфор]] |100% |31% |31% |100% |35% |35% |- ![[Калиум]] |100% |26% |26% |100% |52% |52% |- ![[Натриум]] |100% |40% |40% |100% |71% |71% |- ![[Цинк]] |100% |24% |24% |100% |29% |29% |- ![[Бакар]] |100% |38% |38% |100% |79% |79% |- ![[Манган]] |100% |18% |18% |100% |29% |29% |- ![[Селен]] |100% |48% |48% |100% |65% |65% |} == Поврзано == * [[Брашно]] * [[Интегрални житарки]] * [[Интегрално брашно]] == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == *[https://web.archive.org/web/20100420002939/http://www.bakersfederation.org.uk/antiquity.aspx ''The History of Bread'', UK Bakers Federation, 2002] [[Категорија:Броматологија]] [[Категорија:Житарки]] q3ov5z32txx77gwc1verg3atdobfxq5 0 1304843 4800418 2022-08-08T23:12:58Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Зеленото ѓубриво]] на [[Зелено ѓубриво]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Зелено ѓубриво]] 6ohl0ttdl83odx2cqaf7f7edkmozl8n 0 1304844 4800419 2022-08-08T23:13:42Z Bjankuloski06 332 Пренасочување кон [[Зелено ѓурбиво]] wikitext text/x-wiki #ПРЕНАСОЧУВАЊЕ [[Зелено ѓурбиво]] e7lqkxvfojbftumn0g5e9m8h20pwy6u 4800420 4800419 2022-08-08T23:14:12Z Bjankuloski06 332 Сменета целната страница на пренасочувањето од [[Зелено ѓурбиво]] на [[Зелено ѓубриво]] wikitext text/x-wiki #ПРЕНАСОЧУВАЊЕ [[Зелено ѓубриво]] hgenz85xbsfgy6l73b49ljevjlthc40 0 1304846 4800453 2022-08-09T07:00:05Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_flag = |image_coa = DEU Merzen COA.svg |image_photo = Merzen, die Sankt Lambertus Kirche IMG 7319 2020-08-09 14.19.jpg |image_caption = Црквата „Св. Ламберт“ во Мерцен |lat_deg = 52 |lat_min = 28 |lat_sec = 42 |lon_deg = 07 |lon_min = 49 |lon_sec = 52 |image_plan = Merzen in OS.svg |state = Niedersachsen |district = Оснабрик |Samtgemeinde = Нојенкирхен |elevation = 86 |area = 52.94 |postal_code = 49586 |area_code = 05466 |licence = OS |Gemeindeschlüssel = 03 4 59 026 |divisions = 6 |website = [https://www.merzen.de/ www.merzen.de] |mayor = Кристоф Бишер |party = CDU }} '''Мерцен''' ({{lang-de|Merzen}}) — општина во округот [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. == Географија == === Местоположба === Мерцен се наоѓа во северозападниот дел на [[Брамгау]], јужно од ридскиот масив [[Анкумер Хее]]. === Соседни општини === Мерцен се граничи на север со [[Егермилен]], на исток со [[Анкум]] и [[Брамше]], на југ со [[Нојенкирхен (Оснабрик)|Нојенкирхен]] и [[Фолтлаге]], додека на запад со [[Фирстенау]]. === Општински единици === Општината Мерцен е составена од следниве места: * Делингхаузен (187) * Енгелерн-Шлихтхорст (490) * Лехтруп-Мерцен (2.627) – седиште на општината * Ост-/Вестероден (182) * Плагеншале (284) * Зидмерцен (387) :† во заградите е бројот на жители (состојба: 14 јули 2003) == Галерија == <gallery heights="150" class="float-left" mode="packed" perrow="x" caption=" "> Податотека:Kapelle St. Clemens Schlichthorst.jpg|Капела „Св. Клеменс“ во Шлихтхорст Податотека:St. Lambertus (Merzen) 25-07-2019.jpg|Поглед на црквата „Св. Ламберт“ </gallery> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Merzen}} {{Оснабрик (округ)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Оснабрик (округ)]] [[Категорија:Општини во Долна Саксонија]] 1w3whz3rv3eimhybuxu6aus8tewlwae 1 1304847 4800454 2022-08-09T07:00:45Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304848 4800461 2022-08-09T07:36:42Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki {{другиместа3|Нојенкирхен}} {{Инфокутија Место во Германија |name = Нојенкирхен |image_flag = |image_coa = DEU Neuenkirchen (Landkreis Osnabrück) COA.svg |image_photo = St Laurentius Neuenkirchen 1.jpg |image_caption = Црквата „Св. Лаврентиј“ во Нојенкирхен |lat_deg = 52 |lat_min = 25 |lat_sec = 00 |lon_deg = 07 |lon_min = 50 |lon_sec = 00 |image_plan = Neuenkirchen in OS.svg |state = Niedersachsen |district = Оснабрик |Samtgemeinde = Нојенкирхен |elevation = 55 |area = 57.51 |postal_code = 49586 |area_code = 05465 |licence = OS |Gemeindeschlüssel = 03 4 59 027 |website = [http://www.neuenkirchen-os.de/ www.neuenkirchen-os.de] |mayor = Витус Бунтенкетер }} '''Нојенкирхен''' ({{lang-de|Neuenkirchen}}) — општина во округот [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. Општината претставува административно седиште на [[Нојенкирхен (општинска заедница)|истоимената]] [[општинска заедница]]. == Географија == === Местоположба === Нојенкирхен се наоѓа јужно од ридскиот масив [[Анкумер Хее]] и околу 25 километри северозападно од безокружниот град [[Оснабрик]]. === Соседни општини === Нојенкирхен се граничи со следниве места: * на север со [[Мерцен]], * на исток со [[Брамше]], * на југ со општините [[Вестеркапелн]], [[Метинген]] и [[Реке (Вестфалија)|Реке]] (округ [[Штајнфурт (округ)|Штајнфурт]], [[Северна Рајна-Вестфалија]]), и * на запад со [[Фолтлаге]] (округ [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]]) === Општински единици === Општината се состои од шест места, а општинското седиште е во Нојенкирхен. {| | valign="top" | [[Податотека:Neuenkirchen Ortsteile.png|десно|160п]] | valign="top" | * Нојенкирхен * Лимберген * Линтерн * Ротхертсхаузен * Штајнфелд * Винте |} == Галерија == <gallery heights="150" class="float-left" mode="packed" perrow="x" caption=" "> Податотека:Samtgemeindeverwaltung Neuenkirchen.jpg|Општинското собрание Податотека:Brockamps Muehle Neuenkirchen 1.jpg|Воденица Брокампс Податотека:Feuerwehr Neuenkirchen.jpg|Противпожарната станица </gallery> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Neuenkirchen (Landkreis Osnabrück)|Нојенкирхен}} {{Оснабрик (округ)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Оснабрик (округ)]] [[Категорија:Општини во Долна Саксонија]] 55c43k6fymhmbph8ytqno3q156zk1iz 1 1304849 4800462 2022-08-09T07:37:32Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304850 4800468 2022-08-09T08:02:00Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Место во Германија |image_flag = |image_coa = DEU Bippen COA.svg |image_photo = Bippen, Sankt Georges kirche foto2 2008-07-16 15.29.JPG |image_caption = Црквата „Св. Ѓорѓи“ во Бипен |lat_deg = 52 |lat_min = 35 |lat_sec = 00 |lon_deg = 07 |lon_min = 44 |lon_sec = 00 |image_plan = Bippen in OS.svg |state = Niedersachsen |district = Оснабрик |Samtgemeinde = Фирстенау |elevation = 60 |area = 79.25 |postal_code = 49626 |area_code = 05435 |licence = OS |Gemeindeschlüssel = 03 4 59 011 |divisions = 8 |website = [https://www.fuerstenau.de/ www.fuerstenau.de] |mayor = Хелмут Толсдорф |party = SPD }} '''Бипен''' ({{lang-de|Bippen}}) — општина во округот [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. == Географија == === Местоположба === Бипен се наоѓа на север од ридскиот масив [[Анкумер Хее]] и се граничи на североисток со областа [[Артланд (област)|Артланд]], како и на запад со округот [[Емсланд]]. Главното место се наоѓа околу 40 километри северозападно од безокружниот град [[Оснабрик]]. Градот [[Линген (Емс)]] се наоѓа околу 30 километри на запад. === Општински единици === Општината е составена од следниве единици: * Бипен * Далум * Хартлаге-Луле * Клајн Бокерн * Лонербеке * Орте * Ортермерш * Фехтел * Реструп * Ханеберг-Брокхаузен === Соседни општини === Бипен се граничи на север со [[Берге (Долна Саксонија)|Берге]], на исток со [[Егермилен]], на југ со [[Фирстенау]], додека на запад со округот [[Емсланд]] со општините [[Андервене]], [[Хандруп]] и [[Ветруп]]. == Галерија == <gallery heights="150" class="float-left" mode="packed" perrow="x" caption=" "> Податотека:Lonnerbecke Sültemühle.JPG|Воденица Лонербеке Податотека:Bahnhof Bippen.jpg|Железничката станица </gallery> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Bippen}} {{Оснабрик (округ)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Оснабрик (округ)]] [[Категорија:Општини во Долна Саксонија]] 0cksha9xh4ce42g8iisrb0ipysrl3le 1 1304851 4800469 2022-08-09T08:02:39Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304852 4800472 2022-08-09T08:49:09Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki '''Берге''' може да се однесува на следниве места: ;Германија * [[Берге (Бранденбург)]] — општина во округот Пригниц, Бранденбург * [[Берге (Долна Саксонија)]] — општина во округот Оснабрик, Долна Саксонија ;Шпанија * [[Берге (Теруел)]] — општина во покраината Теруел, Шпанија {{ГеоПојас}} 3ej8e6fs1wd232j6z5812dfeok3u9oo 1 1304853 4800473 2022-08-09T08:49:50Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304854 4800474 2022-08-09T09:18:44Z Ehrlich91 24281 нс wikitext text/x-wiki {{другиместа3|Берге}} {{Инфокутија Место во Германија |Name = Берге |image_flag = |image_coa = Wappen Berge (Niedersachsen).png |image_photo = Berge 04.jpg |image_caption = Главната улица во Берге |lat_deg = 52 |lat_min = 37 |lat_sec = 00 |lon_deg = 07 |lon_min = 43 |lon_sec = 00 |image_plan = Berge in OS.svg |state = Niedersachsen |district = Оснабрик |Samtgemeinde = Фирстенау |elevation = 69 |area = 66.78 |postal_code = 49626 |area_code = 05435 |licence = OS |Gemeindeschlüssel = 03 4 59 009 |divisions = 5 |website = |mayor = Фолкер Брант |party = SPD }} '''Берге''' ({{lang-de|Berge}}) — општина во округот [[Оснабрик (округ)|Оснабрик]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. == Географија == === Местоположба === Општината се наоѓа во крајниот северозападен дел на округот Оснабрик. На запад се граничи со округот [[Емсланд]]. === Соседни општини === Берге се граничи на север со [[Менслаге]], на исток со [[Егермилен]], на југ со [[Бипен]], како и на запад со општините од округот [[Емсланд]], [[Ветруп]], [[Дорен (Емсланд)|Дорен]] и [[Херцлаке]]. === Општински единици === Општината Берге е составена од следниве места: * Антен * Берге * Далверс * Графелд * Хекезе * Берстел == Галерија == <gallery heights="150" class="float-left" mode="packed" perrow="x" caption=" "> Податотека:Berge 02.jpg|Главната улица со црквата Податотека:Berge St Servatius 01.jpg|Главната црква во Берге Податотека:Berge(Niedersachsen) - Dorfstraße im Zentrum.JPG|Сретселото </gallery> == Наводи == {{наводи}} == Надворешни врски == {{Ризница-ред|Berge (Niedersachsen)|Берге}} {{Оснабрик (округ)}} {{Нормативна контрола}} [[Категорија:Оснабрик (округ)]] [[Категорија:Општини во Долна Саксонија]] 9xtmvj1d27vv8579u1nugg1cn42qsnl 1 1304855 4800475 2022-08-09T09:19:16Z Ehrlich91 24281 Создадена страница со: {{СЗР}} wikitext text/x-wiki {{СЗР}} 111pu1atb524tq4kzd5jua5n9t24clx 0 1304856 4800480 2022-08-09T09:47:01Z EmiliaITČA 99441 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:sr:Special:Redirect/revision/25147749|Thunder from the Blue Sky]]“ wikitext text/x-wiki {{Инфокутија Албум|Type=студио|Name={{PAGENAMEBASE}}|Artist=Влатко Стефановски|Released=28 октомври 2008|Label=Esoteria Record <br> Croatia Records|Genre=блуз, џез, рок}}'''Thunder From The Blue Sky''' (мак. Гром од синото небо) е заеднички албум на триото [[Влатко Стефановски]] со Јан Акерман и Дамир Имери. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.last.fm/music/Vlatko+Stefanovski+trio/Thunder+From+The+Blue+Sky|title=Thunder From The Blue Sky — Vlatko Stefanovski trio|work=Last.fm|language=en|accessdate=2022-05-01}}</ref> Албумот содржи 15 песни, од кои повеќето се обработки на познати [[џез]] и [[блуз]] песни. Албумот беше објавен во 2008 година. во издание на Esoteria Records (македонски пазар) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.discogs.com/release/5732814-Vlatko-Stefanovski-Trio-Feat-Jan-Akkerman-And-Damir-Imeri-Thunder-From-The-Blue-Sky|title=Thunder From The Blue Sky (македонска верзија)|work=Дискогс}}</ref> и Croatia Records (пазар на поранешна СФРЈ). <ref>{{Наведување|title=Thunder from the blue sky|url=http://worldcat.org/oclc/781382372|publisher=Croatia Records|date=2008|access-date=2022-05-01|oclc=781382372|first=Vlatko Stefanovski|last=trio.}}</ref> == За албумот == Албумот е снимен во текот на зимата 2007-2008 година. Албумот е посветен на постариот брат на авторот. Внатрешноста на корицата е украсена со фотографија на авторот кога имал 13 години како свири на гитара пред семејната куќа во [[Тафталиџе]]. Генерален спонзор беше мобилниот оператор ''ВИП Македонија.'' <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.discogs.com/release/8619976-Vlatko-Stefanovski-Trio-Feat-Jan-Akkerman-And-Damir-Imeri-Thunder-From-The-Blue-Sky|title=Thunder From The Blue Sky са ВИП Македонија омотом|work=Дискогс}}</ref> Меѓу обработените песни е и ''Country'' композицијата од албумот [[Звучни зид (музички албум)|Звучни зид]] . == Турнеја == Албумот беше промовиран во [[Нови Сад]] (СНП), [[Струмица]], [[Битола]], [[Прилеп]], [[Сараево]], [[Врање]], [[Белград]], [[Птуј]]… <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vlatkostefanovski.com.mk/tour_updates.asp|title=Датуми концерата|work=www.vlatkostefanovski.com.mk|archive-url=https://web.archive.org/web/20090728033210/http://www.vlatkostefanovski.com.mk/tour_updates.asp|archive-date=28. јул 2009}}</ref> == Наводи == <references /> [[Категорија:Албуми од 2008]] [[Категорија:Рок албуми]] [[Категорија:Влатко Стефановски]] m1xfuee4la3kxzbx6g9sjv1qvpl0ssh 14 1304857 4800481 2022-08-09T09:51:01Z Bjankuloski06 332 Создадена страница со: {{рв|Gothic architects}} [[Категорија:Архитекти по стил]] [[Категорија:Готска архитектура|Архитекти]] wikitext text/x-wiki {{рв|Gothic architects}} [[Категорија:Архитекти по стил]] [[Категорија:Готска архитектура|Архитекти]] j4fxmlfkceg60wj34wk5d8eqdj0p6e7 14 1304858 4800483 2022-08-09T09:54:53Z Bjankuloski06 332 Создадена страница со: {{рв|Gothic sculptors}} [[Категорија:Вајари по период]] wikitext text/x-wiki {{рв|Gothic sculptors}} [[Категорија:Вајари по период]] n35hidvg9d4lemysja5ir91d2i1vksk 0 1304859 4800494 2022-08-09T09:58:02Z EmiliaITČA 99441 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:sr:Special:Redirect/revision/24473374|Васил Хаџиманов]]“ wikitext text/x-wiki {{Музичар|Background=соло|Name=Васил Хаџиманов|birth_date=23 јуни 1973|birth_place=Белград, СФРЈ|Genre=џез|Years_active=1996-денес|past_member_of=Darkwood Dub}} [[Категорија:Биографије живих особа]] '''Васил Хаџиманов''' ([[Белград]], [[23 јуни]] [[1973]]) е српски композитор и пијанист. Се занимава со [[џез]] и етничка музика . Тој е основач и член на '''бендот на Васил Хаџиман''' . == Биографија == Роден е во [[Белград]] . Неговите родители [[Зафир Хаџиманов]] и Сенка Велетанлиќ, како и неговата тетка Бисера Велетанлиќ, се познати [[Срби|српски]] и [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|југословенски]] музичари. На 5-годишна возраст почнал да добива класично музичко образование. Завршил средно музичко училиште „Стеван Мокрањац“. Своето музичко образование го продолжил како научник на [[Беркли (музички колеџ)|колеџот Беркли]] во [[Бостон]], каде што дипломирал на одделот за пијано во 1995 година. По дипломирањето, тој поминува една година во [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Во Србија се вратил во 1996 година. и го основал „Васил Хаџиманов бенд“. <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> Оженет е и ја има ќерката Марта. <ref>{{Наведени вести|url=https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova//|title=Svoja i drugačija: Upoznajte Martu, ćerku Vasila Hadžimanova|access-date=26. 1. 2020.|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126042832/https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova/|archive-date=26. 01. 2020}}</ref> Живее и работи во Белград. == Кариера == За време на студиите на Беркли настапува со групата „Свети“ со Марко Ѓорѓевиќ и Бата Андонов. Со афро-поп бендот на Паскал Бокар, тој беше на турнеја низ [[Соединети Американски Држави|САД]] . Во Њујорк соработувал со познати музичари како [[Дејвид Гилмор]] и Крис Чик. Во исто време работел во студиото „“ како музички програмер. По враќањето во Србија во [[1997]] г. го основал бендот на Васил Хаџиманов . Тука започнува неговата работа за спојување на етничкото музичко наследство на [[Балканот]] и западните музички поджанрови (џез, фанк). Во 2001 г излезе првиот албум на бендот на Васил Хаџиманов. Хаџиманов соработува и со други бендови, па бил член на следните ансамбли: Darkwood Dub, Trio Sveti и пијано триото на Васил Хаџиманов. Тој, исто така, компонира музика за филмови и ТВ серии. Некои од филмовите и ТВ сериите кои го носат потписот на Васил Хаџиманов како автор на музиката се филмот Кога ќе пораснам ќе бидам кенгур и ТВ сериите Кошарка и Отворени врати . <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Политички ангажман == Хаџиманов го потпиша Апел 100, со кој ја поддржа кандидатурата на [[Саша Јанковиќ]] за [[Претседател на Србија|претседател на Република Србија]] . <ref>{{Наведени вести|url=http://rs.n1info.com/Vesti/a210392/Apel-100-javnih-licnosti-Sasi-Jankovicu-da-se-kandiduje.html|title=Apel 100 javnih ličnosti Saši Jankoviću da se kandiduje|last=|first=|date=25.11.2016.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=N1}}</ref> Подоцна се приклучил на Движењето на слободни граѓани, кое го напуштил во [[2020]]. година поради одлуката да се оди на избори. <ref>{{Наведени вести|url=https://nova.rs/kultura/vasil-hadzimanov-svedoci-smo-gresaka-koje-nas-kostaju-glave/|title=Vasil Hadžimanov: Svedoci smo grešaka koje nas koštaju glave|last=|first=|date=30.7.2020.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=Nova S}}</ref> == Награди, признанија, успеси == * Беовизија 2003 - албум „11 разлога за. . . “ беше прогласен за најдобар деби албум. * Албумот „Кафанки“ е награден на фестивалот Сунчане скала во [[2003|2003 година]] . година за најдобар албум на инструментална музика * [[2004|2004 година]] тој настапи како гостин на големиот концерт на Најџел Кенеди во Белград * На [[Светска изложба|Светската изложба]] [[2005|2005 година]] . во [[Јапонија]] е единствениот претставник на Србија и Црна Гора <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|title=-{Artist international}-|last=''Биографија Васила Хаџиманова''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402181928/http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|archive-date=2. 4. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> * [[2014|2014 година]] добива наградата Повеља со статуетката на Војин Малиша Драшкоци, доделена од Светската музичка асоцијација на Србија <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|title=-{World music}- асоцијација Србије|last=''Повеља са статуетом Војин Малиша Драшкоци Василу Хаџиманову''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150329175931/http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|archive-date=29. 3. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Литература == * Специјално издание на списанието „ Етноумље “ - „Светската музика во Србија, првите 30 години“, издадено од Светската музичка асоцијација на Србија, 2012 година. {{ISSN|1452-9920}} (стр. 250-251) == Надворешни врски == * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/|title=VH band|last=''Званични сајт ВХ бенда''|accessdate=8. 3. 2015}} * [http://www.b92.net/kultura/moj_ugao.php?nav_category=556&yyyy=2016&mm=07&nav_id=1151541 Нико нема стрпљења ни да чује целу песму (Б92, 5. јул 2016)] * {{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/name/nm1065386/?ref_=ttfc_fc_cr6|title=Vasil Hadzimanov|last=''Васил Хаџиманов на ИМДБ''|accessdate=13. 7. 2019}} * [http://www.politika.rs/scc/clanak/440583/Mozaik/Ostao-sam-dosledan-sebi Остао сам доследан себи („Политика”, 27. октобар 2019)] [[Категорија:Српски џез музичари]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] [[Категорија:Музичари од Белград]] t08yx5i479hwk8cpgjwdj0ewxddtmn8 4800497 4800494 2022-08-09T09:58:32Z EmiliaITČA 99441 /* Литература */ wikitext text/x-wiki {{Музичар|Background=соло|Name=Васил Хаџиманов|birth_date=23 јуни 1973|birth_place=Белград, СФРЈ|Genre=џез|Years_active=1996-денес|past_member_of=Darkwood Dub}} [[Категорија:Биографије живих особа]] '''Васил Хаџиманов''' ([[Белград]], [[23 јуни]] [[1973]]) е српски композитор и пијанист. Се занимава со [[џез]] и етничка музика . Тој е основач и член на '''бендот на Васил Хаџиман''' . == Биографија == Роден е во [[Белград]] . Неговите родители [[Зафир Хаџиманов]] и Сенка Велетанлиќ, како и неговата тетка Бисера Велетанлиќ, се познати [[Срби|српски]] и [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|југословенски]] музичари. На 5-годишна возраст почнал да добива класично музичко образование. Завршил средно музичко училиште „Стеван Мокрањац“. Своето музичко образование го продолжил како научник на [[Беркли (музички колеџ)|колеџот Беркли]] во [[Бостон]], каде што дипломирал на одделот за пијано во 1995 година. По дипломирањето, тој поминува една година во [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Во Србија се вратил во 1996 година. и го основал „Васил Хаџиманов бенд“. <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> Оженет е и ја има ќерката Марта. <ref>{{Наведени вести|url=https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova//|title=Svoja i drugačija: Upoznajte Martu, ćerku Vasila Hadžimanova|access-date=26. 1. 2020.|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126042832/https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova/|archive-date=26. 01. 2020}}</ref> Живее и работи во Белград. == Кариера == За време на студиите на Беркли настапува со групата „Свети“ со Марко Ѓорѓевиќ и Бата Андонов. Со афро-поп бендот на Паскал Бокар, тој беше на турнеја низ [[Соединети Американски Држави|САД]] . Во Њујорк соработувал со познати музичари како [[Дејвид Гилмор]] и Крис Чик. Во исто време работел во студиото „“ како музички програмер. По враќањето во Србија во [[1997]] г. го основал бендот на Васил Хаџиманов . Тука започнува неговата работа за спојување на етничкото музичко наследство на [[Балканот]] и западните музички поджанрови (џез, фанк). Во 2001 г излезе првиот албум на бендот на Васил Хаџиманов. Хаџиманов соработува и со други бендови, па бил член на следните ансамбли: Darkwood Dub, Trio Sveti и пијано триото на Васил Хаџиманов. Тој, исто така, компонира музика за филмови и ТВ серии. Некои од филмовите и ТВ сериите кои го носат потписот на Васил Хаџиманов како автор на музиката се филмот Кога ќе пораснам ќе бидам кенгур и ТВ сериите Кошарка и Отворени врати . <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Политички ангажман == Хаџиманов го потпиша Апел 100, со кој ја поддржа кандидатурата на [[Саша Јанковиќ]] за [[Претседател на Србија|претседател на Република Србија]] . <ref>{{Наведени вести|url=http://rs.n1info.com/Vesti/a210392/Apel-100-javnih-licnosti-Sasi-Jankovicu-da-se-kandiduje.html|title=Apel 100 javnih ličnosti Saši Jankoviću da se kandiduje|last=|first=|date=25.11.2016.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=N1}}</ref> Подоцна се приклучил на Движењето на слободни граѓани, кое го напуштил во [[2020]]. година поради одлуката да се оди на избори. <ref>{{Наведени вести|url=https://nova.rs/kultura/vasil-hadzimanov-svedoci-smo-gresaka-koje-nas-kostaju-glave/|title=Vasil Hadžimanov: Svedoci smo grešaka koje nas koštaju glave|last=|first=|date=30.7.2020.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=Nova S}}</ref> == Награди, признанија, успеси == * Беовизија 2003 - албум „11 разлога за. . . “ беше прогласен за најдобар деби албум. * Албумот „Кафанки“ е награден на фестивалот Сунчане скала во [[2003|2003 година]] . година за најдобар албум на инструментална музика * [[2004|2004 година]] тој настапи како гостин на големиот концерт на Најџел Кенеди во Белград * На [[Светска изложба|Светската изложба]] [[2005|2005 година]] . во [[Јапонија]] е единствениот претставник на Србија и Црна Гора <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|title=-{Artist international}-|last=''Биографија Васила Хаџиманова''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402181928/http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|archive-date=2. 4. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> * [[2014|2014 година]] добива наградата Повеља со статуетката на Војин Малиша Драшкоци, доделена од Светската музичка асоцијација на Србија <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|title=-{World music}- асоцијација Србије|last=''Повеља са статуетом Војин Малиша Драшкоци Василу Хаџиманову''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150329175931/http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|archive-date=29. 3. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/|title=VH band|last=''Званични сајт ВХ бенда''|accessdate=8. 3. 2015}} * [http://www.b92.net/kultura/moj_ugao.php?nav_category=556&yyyy=2016&mm=07&nav_id=1151541 Нико нема стрпљења ни да чује целу песму (Б92, 5. јул 2016)] * {{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/name/nm1065386/?ref_=ttfc_fc_cr6|title=Vasil Hadzimanov|last=''Васил Хаџиманов на ИМДБ''|accessdate=13. 7. 2019}} * [http://www.politika.rs/scc/clanak/440583/Mozaik/Ostao-sam-dosledan-sebi Остао сам доследан себи („Политика”, 27. октобар 2019)] [[Категорија:Српски џез музичари]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] [[Категорија:Музичари од Белград]] 2k5pw6iyuncsiuq5u4rru358hnbqs3k 4800503 4800497 2022-08-09T09:59:01Z EmiliaITČA 99441 wikitext text/x-wiki {{Музичар|Background=соло|Name=Васил Хаџиманов|birth_date=23 јуни 1973|birth_place=Белград, СФРЈ|Genre=џез|Years_active=1996-денес|past_member_of=Darkwood Dub}} [[Категорија:Биографије живих особа]] '''Васил Хаџиманов''' ([[Белград]], [[23 јуни]] [[1973]]) е српски композитор и пијанист. Се занимава со [[џез]] и етничка музика . Тој е основач и член на '''бендот на Васил Хаџиман''' . == Биографија == Роден е во [[Белград]] . Неговите родители [[Зафир Хаџиманов]] и Сенка Велетанлиќ, како и неговата тетка Бисера Велетанлиќ, се познати [[Срби|српски]] и [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|југословенски]] музичари. На 5-годишна возраст почнал да добива класично музичко образование. Завршил средно музичко училиште „Стеван Мокрањац“. Своето музичко образование го продолжил како научник на [[Беркли (музички колеџ)|колеџот Беркли]] во [[Бостон]], каде што дипломирал на одделот за пијано во 1995 година. По дипломирањето, тој поминува една година во [[Њујорк (град)|Њујорк]]. Во Србија се вратил во 1996 година. и го основал „Васил Хаџиманов бенд“. <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> Оженет е и ја има ќерката Марта. <ref>{{Наведени вести|url=https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova//|title=Svoja i drugačija: Upoznajte Martu, ćerku Vasila Hadžimanova|access-date=26. 1. 2020.|archive-url=https://web.archive.org/web/20200126042832/https://story.rs/flash-news/vesti/svoja-i-drugacija-upoznajte-martu-cerku-vasila-hadzimanova/|archive-date=26. 01. 2020}}</ref> Живее и работи во Белград. == Кариера == За време на студиите на Беркли настапува со групата „Свети“ со Марко Ѓорѓевиќ и Бата Андонов. Со афро-поп бендот на Паскал Бокар, тој беше на турнеја низ [[Соединети Американски Држави|САД]] . Во Њујорк соработувал со познати музичари како [[Дејвид Гилмор]] и Крис Чик. Во исто време работел во студиото „“ како музички програмер. По враќањето во Србија во [[1997]] г. го основал бендот на Васил Хаџиманов . Тука започнува неговата работа за спојување на етничкото музичко наследство на [[Балканот]] и западните музички поджанрови (џез, фанк). Во 2001 г излезе првиот албум на бендот на Васил Хаџиманов. Хаџиманов соработува и со други бендови, па бил член на следните ансамбли: Darkwood Dub, Trio Sveti и пијано триото на Васил Хаџиманов. Тој, исто така, компонира музика за филмови и ТВ серии. Некои од филмовите и ТВ сериите кои го носат потписот на Васил Хаџиманов како автор на музиката се филмот Кога ќе пораснам ќе бидам кенгур и ТВ сериите Кошарка и Отворени врати . <ref name="веза1">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/aboutVasil|title=VH band|last='' O Василу Хаџиманову на званичном сајту''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402090819/http://www.vhband.com/aboutVasil|archive-date=02. 04. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Политички ангажман == Хаџиманов го потпиша Апел 100, со кој ја поддржа кандидатурата на [[Саша Јанковиќ]] за [[Претседател на Србија|претседател на Република Србија]] . <ref>{{Наведени вести|url=http://rs.n1info.com/Vesti/a210392/Apel-100-javnih-licnosti-Sasi-Jankovicu-da-se-kandiduje.html|title=Apel 100 javnih ličnosti Saši Jankoviću da se kandiduje|last=|first=|date=25.11.2016.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=N1}}</ref> Подоцна се приклучил на Движењето на слободни граѓани, кое го напуштил во [[2020]]. година поради одлуката да се оди на избори. <ref>{{Наведени вести|url=https://nova.rs/kultura/vasil-hadzimanov-svedoci-smo-gresaka-koje-nas-kostaju-glave/|title=Vasil Hadžimanov: Svedoci smo grešaka koje nas koštaju glave|last=|first=|date=30.7.2020.|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=Nova S}}</ref> == Награди, признанија, успеси == * Беовизија 2003 - албум „11 разлога за. . . “ беше прогласен за најдобар деби албум. * Албумот „Кафанки“ е награден на фестивалот Сунчане скала во [[2003|2003 година]] . година за најдобар албум на инструментална музика * [[2004|2004 година]] тој настапи како гостин на големиот концерт на Најџел Кенеди во Белград * На [[Светска изложба|Светската изложба]] [[2005|2005 година]] . во [[Јапонија]] е единствениот претставник на Србија и Црна Гора <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|title=-{Artist international}-|last=''Биографија Васила Хаџиманова''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402181928/http://www.artist-international.com/umetnici/muzicari/vasil-hadzimanov/vasil-hadzimanov-biografija.html|archive-date=2. 4. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> * [[2014|2014 година]] добива наградата Повеља со статуетката на Војин Малиша Драшкоци, доделена од Светската музичка асоцијација на Србија <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|title=-{World music}- асоцијација Србије|last=''Повеља са статуетом Војин Малиша Драшкоци Василу Хаџиманову''|archive-url=https://web.archive.org/web/20150329175931/http://www.worldmusic.org.rs/nagrada_vojin_malisa_draskoci.html|archive-date=29. 3. 2015|accessdate=8. 3. 2015}}</ref> == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * {{Наведена мрежна страница|url=http://www.vhband.com/|title=VH band|last=''Званични сајт ВХ бенда''|accessdate=8. 3. 2015}} * [http://www.b92.net/kultura/moj_ugao.php?nav_category=556&yyyy=2016&mm=07&nav_id=1151541 Нико нема стрпљења ни да чује целу песму (Б92, 5. јул 2016)] * {{Наведена мрежна страница|url=https://www.imdb.com/name/nm1065386/?ref_=ttfc_fc_cr6|title=Vasil Hadzimanov|last=''Васил Хаџиманов на ИМДБ''|accessdate=13. 7. 2019}} * [http://www.politika.rs/scc/clanak/440583/Mozaik/Ostao-sam-dosledan-sebi Остао сам доследан себи („Политика”, 27. октобар 2019)] [[Категорија:Српски џез музичари]] [[Категорија:Родени во 1973 година]] [[Категорија:Музичари од Белград]] otck1dakszhi9see260b28rtx2jn0wz 0 1304860 4800545 2022-08-09T10:03:14Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Сергеј Јосифович Параџанов]] на [[Сергеј Параџанов]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Сергеј Параџанов]] k3hevz5t0jmwy9m9ayr78hncg0nsdmq 1 1304861 4800547 2022-08-09T10:03:14Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Разговор:Сергеј Јосифович Параџанов]] на [[Разговор:Сергеј Параџанов]] wikitext text/x-wiki #пренасочување [[Разговор:Сергеј Параџанов]] 0ftizgtpbo2zjxhhzdra6adm06f9mmx 14 1304866 4800601 2022-08-09T10:10:34Z Bjankuloski06 332 Создадена страница со: [[Категорија:дссд]] wikitext text/x-wiki [[Категорија:дссд]] 6tm0a3ki2tfqwb26ab0e1e5ufjgj4po 4800602 4800601 2022-08-09T10:10:45Z Bjankuloski06 332 Bjankuloski06 ја премести страницата [[Категорија:Жени вајари]] на [[Категорија:Вајарки]] без да остави пренасочување: (преку [[:bg:У:КМ|Категориски мајстор]]) wikitext text/x-wiki [[Категорија:дссд]] 6tm0a3ki2tfqwb26ab0e1e5ufjgj4po 4800619 4800602 2022-08-09T10:12:48Z Bjankuloski06 332 wikitext text/x-wiki {{рв|Female sculptors}} [[Категорија:Вајари|+]] [[Категорија:Жени по занимање]] [[Категорија:Жени-уметници]] m0bdnae6wsyhg31rzmengbkuc0n0oh2 0 1304867 4800617 2022-08-09T10:12:10Z EmiliaITČA 99441 Создадено преведувајќи ја страницата „[[:sr:Special:Redirect/revision/24928272|Златан Стипишић]]“ wikitext text/x-wiki {{Биографија|име=Златан|презиме=Стипишић|слика=Gibonni Main.jpg|ширина_слике=|опис_слике=Џибони у [[Вараждин]]у, 2007.|пуно_име=Златан Стипишић|надимак=Ђибо <ref>{{cite web |url=https://lyricstranslate.com/sr/osamdesete-eighties.html |title=Daleka obala-80e prevod na engleski |last= |first= |date= |website=lyricstranslate.com|access-date= |quote=Како Ђибо неће успети}}</ref>|дан_рођења=13.|месец_рођења=август|година_рођења=1968.|место_рођења=[[Сплит]]|држава_рођења=[[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|СФРЈ]]|дан_смрти=|месец_смрти=|година_смрти=|датум_рођења=<!-- {{Датум рођења|ГГГГ|ММ|ДД}} -->|датум_смрти=<!-- {{датум смрти|ГГГГ|ММ|ДД|ГГГГ|ММ|ДД}} -->|место_смрти=|држава_смрти=|активни_период=1985-данас|награде=Порин}}{{Музичар|Name={{PAGENAMEBASE}}|Background=соло|birth_place=Сплит|Genre=поп, рок|Years_active=1985-денес|past_member_of=Осми путник|birth_date=13 август 1968}} '''Златан Стипишиќ''' ''Џибони'' ([[Сплит]], [[13 август]] [[1968]] ) е [[Хрватска|хрватски]] музичар. Музиката на Џибони (еден вид мешавина на поп, етничка и ''светска'' музика) е посебна по својата единствена, меланхолична [[Средоземно Море|медитеранска]] атмосфера и интимни текстови. Неговите песни ги изведуваа многу познати уметници, а освоија врвни награди на многу музички фестивали. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vecernji.hr/enciklopedija/zlatan-stipisic-gibonni-18216|title=Златан Стипишић Гибони|work=Вечерњи|accessdate=25. 1. 2018}}</ref> == Почеток на кариера == Кариерата ја започна како пејач на сплитскиот хард-рок бенд „ Осми путник “, по чие распаѓање и кратка кариера во „ [[Дивље јагоде|Дивљи јагоде]] “, соработуваше со [[Дино Дворник]] и [[Оливер Драгојевиќ]] . Во тој период пишува и компонира некои од неговите најголеми хитови. == Са мном или без мене == Набргу по неговиот прв албум наречен „Са мном или без мене“ имаше пресврт што ја промени целата негова идна кариера: Џибони ја напиша песната „Цесарица“ за [[Оливер Драгојевиќ]]. Денес во Хрватска таа песна се смета за најголемиот хит кој некогаш е отпеан. Џибони веднаш стана баран композитор чии песни без исклучок станаа големи хитови. == Ноина арка == На албумот „Ноина арка“ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://diskografija.com/album/noina-arka-792.htm|title=Ноина барка|work=Дискографија|accessdate=30. 1. 2018}}</ref> ([[1993]]) ги вклучи песните „Златни години“, кои ги напиша во соработка со Зринко Тутиќ за истоимениот филм и „Ние сме шампиони“, која беше прогласена за химна на Хрватскиот олимписки сојуз. На тој албум се најдоа и хитовите „Нек се гледа како ја“, „Добри јуди“ и „Тебе нисам био вриједан“. == Круна од перја, Ружа вјетрова == Самостоен настапува со Бруно Ковачиќ, а потоа формира група составена од: Џибони, Бруно Ковачиќ, Ренато Швориниќ, Гордан Дорвак и Јосип Андриќ. Во тој состав, групата на Џибони снима два албума: „Круна од перја“ ( [[1995]] ) и „Ружа вјетрова“ ([[1997]]) Иако во тој период Џибони ги создава своите најубави песни (Двије душе, Оздрави ми ти, Живот ме моро, Липа моја, Ово ми е школа, Темпера, Ако ме носиш на душа, Еј вапаре), дури по распадот на таа група и со следните албуми е зрело време за првите официјални признанија и награди во форма на Порин. Така започнува покомерцијалната фаза на Џибони, која предизвикува голем успех кај пошироките маси и критичарите. == Јуди, звири и бештимје == Следниот соло албум на Џибони беше издаден во февруари [[1999|1999 година]] . и тоа во тој момент беше најпродаваниот албум во Хрватска и [[Словенија]] со 7 Порини . На него беа објавени хитовите „Јас постапувам правилно“, „Пројди вило“. и „И јас ќе сонувам буден“. 1999 и [[2000|2000 година]] . Џибони беше на турнеја низ Хрватска, Словенија и [[Босна и Херцеговина]] и одржа бројни големи концерти (на пр. во [[Загреб|загрепската]] сала „Ватрослав Лисински“). По успехот со албумот „Јуди, зири и бештимје“ Објавено е [[Дигитален видеодиск|ДВД]], „Милениумски концерт“, снимено во Хрватскиот народен театар »Иван пл. Цајч во [[Риека]], каде што благодарение на новата [[Дигитална мрежа на интегрирани услуги|ISDN]] технологија му се придружија бројни познати гости: [[Влатко Стефановски]] и Клапа Камби . Џибони го држи рекордот за најпосетен концерт со концерт одржан на [[Стадион Максимир|стадионот Максимир]] во Загреб пред 32.000 луѓе. Основал фонд за талентирани деца без родители, објавил стихозбирка по сценарио на Брил наречена „Двије душе“. чии приходи од продажба биле наменети за слепите лица од локалната заедница, а учествувал и на бројни хуманитарни аукции. Неговите музички корени се лесно да се пронајдат бидејќи неговиот татко Љубо Стипишиќ е веројатно најактивниот архивар на традиционални песни во неговата околина и почитуван етномузиколог . Еден од омилените уметници на Џибони, Клапа Камби, објавен во [[2001|2001 година]] . албум „Вриме од неја“ на кој беа опфатени хитовите на Џибони во традиционален и уникатен [[Далмација|далматински]] фолк перформанс. == Миракул == Долгоочекуваниот албум на Џибони „Миракул“ беше објавен [[16 октомври|на 16 октомври]] [[2001|2001 година]] . а за неколку дена стана најпродаваниот албум во Хрватска. До денес, „Чудо“ е продадено во повеќе од 60.000 примероци (во Хрватска, Словенија и Босна и Херцеговина) и беше најпродаваното издание во 2001 и [[2002|2002 година]] . таа година. Бројни одлични критики прогласени за најдобриот албум од 2001 година (кој се прошири до [[2002|2002 година]]) со неколку песни кои веќе заземаат значајно место во хрватската музичка историја. Има 13 песни на кои учествуваат неколку меѓународно познати музичари, како тапанарот ''Ману Каче'', басистите Пино Паладино и Тони Левин, ѕвездата на ''светската'' музика ''Џефри Ориема'', фронтмен на италијанскиот бенд „Стадио“ Гаетано Курери и [[Влатко Стефановски]] . Во [[2003|2003 г]] Златан Стипишиќ беше [[УНИЦЕФ|амбасадор]] на добра волја на [[УНИЦЕФ]]. == Унца Фибре == [[18 мај]] [[2006|2006 година]] . Објавен е албумот на Џибони „ Унца фибре (водич за исчезнати и ангели чувари)“. „Vrime Da Se Pomirin Sa Svita“ е првата песна што го отвори албумот „Unca fibre“, на кој Џибони соработуваше со Горан Бар и Маја Азуќена во песната ''Анѓео у Теби'', за која беше снимен и видео запис. Тоа не се единствените дуети што ги постигна Џибони. Пееше со Вана (поранешен член на групата Е.Т.) во песната ''Ja ću budan sanjati'' te Oliver Dragojević во песната ''U ljubav vere nemam'' . Концерт на Џибони во Сплит Грип на 20.10.2006. за прв пат ја изведе композицијата - ''Ево ме дома'' во дует со Младен од Т. Б. Ф. Покрај веќе споменатите на Сплит Грипс, му се придружија и сестрите Хусар кои ја отпеаја песната ''Анђео у теби''. Првиот концерт го одржа во [[Белград]] на 25 октомври 2013 година, пред 17 илјади посетители. <ref>[http://www.novosti.rs/vesti/spektakl.147.html:460704-Dziboni-podigao-Arenu-na-noge Џибони подигао Арену на ноге („Вечерње новости“, 25. октобар 2013)]</ref> == Дискографија == * Са мном или без мене“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1991|1991]])<ref>{{cite web|url=http://tekstovi.net/2,153,1801.html|title=Са мном или без мене|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Ноина арка“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1993|1993]]) * „Круна од перја“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1994|1994]])<ref>{{cite web|url=https://tekstovi-pesama.com/gibonni/kruna-od-perja/16984/1|title=Круна од перја|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Концерт“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1995|1995]]) * „Ружа вјетрова“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1996|1996]])<ref>{{cite web|url=https://diskografija.com/album/ruza-vjetrova-794.htm|title=Ружа вјетрова|accessdate=30. 1. 2018|website=Дискографија}}</ref> * „Јуди, звири и бештимје“, (Далас Рекордс/с. и. н.. [[:sr:1999|1999]]) * "24 Карата/18 Великих“, компилација, (Кроација Рекордс, 1999) * „Миракул“, (Далас Рекордс, [[:sr:2001|2001]]) * „Сви моји пунти кад се зброје“, (''Box Set'') (Далас Рекордс, [[:sr:2003|2003]]) * „Унца фибре (водич за бродоломце и анђеле чуваре)", (Далас Рекордс, 2006) * "acoustic:electric", (Далас Рекордс, 2007) * "acoustic:electric", special Christmas limited edition (Далас Рекордс, 2008) * „Толеранца“, (Далас Рекордс, 2010) == Фестивали == === '''Сплит''' === * ''Тебе нисам био вриједан'', прва награда на стручни жири и победничка песна, '92 * ''Родни град'' '95 === Задар === * ''Живот ме уморио'', победничка песна, '93 * ''Двије душе'', победничка песна, '94 * ''Што је мени твоја невјера'', '95 === Мелодии на хрватскиот Јадран, Сплит === * ''Добри људи'', трета награда од публиката, '93 * ''Липа моја'', втора награда на публиката и награда за најдобар текст, '94 * ''Еј, вапоре'', награда за трета публика и награда за најдобар текст, '95 * ''Ако ме носиш на души'', прва награда публика, прва награда на стручно жири и награда за најдобар текст, Гран при фестивал, '96 * ''Пројди вило'', прва награда на публика, прва награда на стручно жири, награда за најдобар текст и најдобар аранжман, '98 == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.diskografija.com/umjetnik/zlatan-stipisic-gibonni.htm Џибони-Дискографија] [[Категорија:Хрватски музичари]] [[Категорија:Хрватски пејачи]] [[Категорија:Родени во 1968 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 0qrnqazfi367q1g9zqbu9dnbwe7vhlv 4800618 4800617 2022-08-09T10:12:31Z EmiliaITČA 99441 wikitext text/x-wiki {{Музичар|Name={{PAGENAMEBASE}}|Background=соло|birth_place=Сплит|Genre=поп, рок|Years_active=1985-денес|past_member_of=Осми путник|birth_date=13 август 1968}} '''Златан Стипишиќ''' ''Џибони'' ([[Сплит]], [[13 август]] [[1968]] ) е [[Хрватска|хрватски]] музичар. Музиката на Џибони (еден вид мешавина на поп, етничка и ''светска'' музика) е посебна по својата единствена, меланхолична [[Средоземно Море|медитеранска]] атмосфера и интимни текстови. Неговите песни ги изведуваа многу познати уметници, а освоија врвни награди на многу музички фестивали. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vecernji.hr/enciklopedija/zlatan-stipisic-gibonni-18216|title=Златан Стипишић Гибони|work=Вечерњи|accessdate=25. 1. 2018}}</ref> == Почеток на кариера == Кариерата ја започна како пејач на сплитскиот хард-рок бенд „ Осми путник “, по чие распаѓање и кратка кариера во „ [[Дивље јагоде|Дивљи јагоде]] “, соработуваше со [[Дино Дворник]] и [[Оливер Драгојевиќ]] . Во тој период пишува и компонира некои од неговите најголеми хитови. == Са мном или без мене == Набргу по неговиот прв албум наречен „Са мном или без мене“ имаше пресврт што ја промени целата негова идна кариера: Џибони ја напиша песната „Цесарица“ за [[Оливер Драгојевиќ]]. Денес во Хрватска таа песна се смета за најголемиот хит кој некогаш е отпеан. Џибони веднаш стана баран композитор чии песни без исклучок станаа големи хитови. == Ноина арка == На албумот „Ноина арка“ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://diskografija.com/album/noina-arka-792.htm|title=Ноина барка|work=Дискографија|accessdate=30. 1. 2018}}</ref> ([[1993]]) ги вклучи песните „Златни години“, кои ги напиша во соработка со Зринко Тутиќ за истоимениот филм и „Ние сме шампиони“, која беше прогласена за химна на Хрватскиот олимписки сојуз. На тој албум се најдоа и хитовите „Нек се гледа како ја“, „Добри јуди“ и „Тебе нисам био вриједан“. == Круна од перја, Ружа вјетрова == Самостоен настапува со Бруно Ковачиќ, а потоа формира група составена од: Џибони, Бруно Ковачиќ, Ренато Швориниќ, Гордан Дорвак и Јосип Андриќ. Во тој состав, групата на Џибони снима два албума: „Круна од перја“ ( [[1995]] ) и „Ружа вјетрова“ ([[1997]]) Иако во тој период Џибони ги создава своите најубави песни (Двије душе, Оздрави ми ти, Живот ме моро, Липа моја, Ово ми е школа, Темпера, Ако ме носиш на душа, Еј вапаре), дури по распадот на таа група и со следните албуми е зрело време за првите официјални признанија и награди во форма на Порин. Така започнува покомерцијалната фаза на Џибони, која предизвикува голем успех кај пошироките маси и критичарите. == Јуди, звири и бештимје == Следниот соло албум на Џибони беше издаден во февруари [[1999|1999 година]] . и тоа во тој момент беше најпродаваниот албум во Хрватска и [[Словенија]] со 7 Порини . На него беа објавени хитовите „Јас постапувам правилно“, „Пројди вило“. и „И јас ќе сонувам буден“. 1999 и [[2000|2000 година]] . Џибони беше на турнеја низ Хрватска, Словенија и [[Босна и Херцеговина]] и одржа бројни големи концерти (на пр. во [[Загреб|загрепската]] сала „Ватрослав Лисински“). По успехот со албумот „Јуди, зири и бештимје“ Објавено е [[Дигитален видеодиск|ДВД]], „Милениумски концерт“, снимено во Хрватскиот народен театар »Иван пл. Цајч во [[Риека]], каде што благодарение на новата [[Дигитална мрежа на интегрирани услуги|ISDN]] технологија му се придружија бројни познати гости: [[Влатко Стефановски]] и Клапа Камби . Џибони го држи рекордот за најпосетен концерт со концерт одржан на [[Стадион Максимир|стадионот Максимир]] во Загреб пред 32.000 луѓе. Основал фонд за талентирани деца без родители, објавил стихозбирка по сценарио на Брил наречена „Двије душе“. чии приходи од продажба биле наменети за слепите лица од локалната заедница, а учествувал и на бројни хуманитарни аукции. Неговите музички корени се лесно да се пронајдат бидејќи неговиот татко Љубо Стипишиќ е веројатно најактивниот архивар на традиционални песни во неговата околина и почитуван етномузиколог . Еден од омилените уметници на Џибони, Клапа Камби, објавен во [[2001|2001 година]] . албум „Вриме од неја“ на кој беа опфатени хитовите на Џибони во традиционален и уникатен [[Далмација|далматински]] фолк перформанс. == Миракул == Долгоочекуваниот албум на Џибони „Миракул“ беше објавен [[16 октомври|на 16 октомври]] [[2001|2001 година]] . а за неколку дена стана најпродаваниот албум во Хрватска. До денес, „Чудо“ е продадено во повеќе од 60.000 примероци (во Хрватска, Словенија и Босна и Херцеговина) и беше најпродаваното издание во 2001 и [[2002|2002 година]] . таа година. Бројни одлични критики прогласени за најдобриот албум од 2001 година (кој се прошири до [[2002|2002 година]]) со неколку песни кои веќе заземаат значајно место во хрватската музичка историја. Има 13 песни на кои учествуваат неколку меѓународно познати музичари, како тапанарот ''Ману Каче'', басистите Пино Паладино и Тони Левин, ѕвездата на ''светската'' музика ''Џефри Ориема'', фронтмен на италијанскиот бенд „Стадио“ Гаетано Курери и [[Влатко Стефановски]] . Во [[2003|2003 г]] Златан Стипишиќ беше [[УНИЦЕФ|амбасадор]] на добра волја на [[УНИЦЕФ]]. == Унца Фибре == [[18 мај]] [[2006|2006 година]] . Објавен е албумот на Џибони „ Унца фибре (водич за исчезнати и ангели чувари)“. „Vrime Da Se Pomirin Sa Svita“ е првата песна што го отвори албумот „Unca fibre“, на кој Џибони соработуваше со Горан Бар и Маја Азуќена во песната ''Анѓео у Теби'', за која беше снимен и видео запис. Тоа не се единствените дуети што ги постигна Џибони. Пееше со Вана (поранешен член на групата Е.Т.) во песната ''Ja ću budan sanjati'' te Oliver Dragojević во песната ''U ljubav vere nemam'' . Концерт на Џибони во Сплит Грип на 20.10.2006. за прв пат ја изведе композицијата - ''Ево ме дома'' во дует со Младен од Т. Б. Ф. Покрај веќе споменатите на Сплит Грипс, му се придружија и сестрите Хусар кои ја отпеаја песната ''Анђео у теби''. Првиот концерт го одржа во [[Белград]] на 25 октомври 2013 година, пред 17 илјади посетители. <ref>[http://www.novosti.rs/vesti/spektakl.147.html:460704-Dziboni-podigao-Arenu-na-noge Џибони подигао Арену на ноге („Вечерње новости“, 25. октобар 2013)]</ref> == Дискографија == * Са мном или без мене“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1991|1991]])<ref>{{cite web|url=http://tekstovi.net/2,153,1801.html|title=Са мном или без мене|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Ноина арка“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1993|1993]]) * „Круна од перја“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1994|1994]])<ref>{{cite web|url=https://tekstovi-pesama.com/gibonni/kruna-od-perja/16984/1|title=Круна од перја|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Концерт“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1995|1995]]) * „Ружа вјетрова“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1996|1996]])<ref>{{cite web|url=https://diskografija.com/album/ruza-vjetrova-794.htm|title=Ружа вјетрова|accessdate=30. 1. 2018|website=Дискографија}}</ref> * „Јуди, звири и бештимје“, (Далас Рекордс/с. и. н.. [[:sr:1999|1999]]) * "24 Карата/18 Великих“, компилација, (Кроација Рекордс, 1999) * „Миракул“, (Далас Рекордс, [[:sr:2001|2001]]) * „Сви моји пунти кад се зброје“, (''Box Set'') (Далас Рекордс, [[:sr:2003|2003]]) * „Унца фибре (водич за бродоломце и анђеле чуваре)", (Далас Рекордс, 2006) * "acoustic:electric", (Далас Рекордс, 2007) * "acoustic:electric", special Christmas limited edition (Далас Рекордс, 2008) * „Толеранца“, (Далас Рекордс, 2010) == Фестивали == === '''Сплит''' === * ''Тебе нисам био вриједан'', прва награда на стручни жири и победничка песна, '92 * ''Родни град'' '95 === Задар === * ''Живот ме уморио'', победничка песна, '93 * ''Двије душе'', победничка песна, '94 * ''Што је мени твоја невјера'', '95 === Мелодии на хрватскиот Јадран, Сплит === * ''Добри људи'', трета награда од публиката, '93 * ''Липа моја'', втора награда на публиката и награда за најдобар текст, '94 * ''Еј, вапоре'', награда за трета публика и награда за најдобар текст, '95 * ''Ако ме носиш на души'', прва награда публика, прва награда на стручно жири и награда за најдобар текст, Гран при фестивал, '96 * ''Пројди вило'', прва награда на публика, прва награда на стручно жири, награда за најдобар текст и најдобар аранжман, '98 == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.diskografija.com/umjetnik/zlatan-stipisic-gibonni.htm Џибони-Дискографија] [[Категорија:Хрватски музичари]] [[Категорија:Хрватски пејачи]] [[Категорија:Родени во 1968 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] 68u82txepttms39zz0ss4prs5t4mehb 4800620 4800618 2022-08-09T10:12:49Z EmiliaITČA 99441 /* Сплит */ wikitext text/x-wiki {{Музичар|Name={{PAGENAMEBASE}}|Background=соло|birth_place=Сплит|Genre=поп, рок|Years_active=1985-денес|past_member_of=Осми путник|birth_date=13 август 1968}} '''Златан Стипишиќ''' ''Џибони'' ([[Сплит]], [[13 август]] [[1968]] ) е [[Хрватска|хрватски]] музичар. Музиката на Џибони (еден вид мешавина на поп, етничка и ''светска'' музика) е посебна по својата единствена, меланхолична [[Средоземно Море|медитеранска]] атмосфера и интимни текстови. Неговите песни ги изведуваа многу познати уметници, а освоија врвни награди на многу музички фестивали. <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.vecernji.hr/enciklopedija/zlatan-stipisic-gibonni-18216|title=Златан Стипишић Гибони|work=Вечерњи|accessdate=25. 1. 2018}}</ref> == Почеток на кариера == Кариерата ја започна како пејач на сплитскиот хард-рок бенд „ Осми путник “, по чие распаѓање и кратка кариера во „ [[Дивље јагоде|Дивљи јагоде]] “, соработуваше со [[Дино Дворник]] и [[Оливер Драгојевиќ]] . Во тој период пишува и компонира некои од неговите најголеми хитови. == Са мном или без мене == Набргу по неговиот прв албум наречен „Са мном или без мене“ имаше пресврт што ја промени целата негова идна кариера: Џибони ја напиша песната „Цесарица“ за [[Оливер Драгојевиќ]]. Денес во Хрватска таа песна се смета за најголемиот хит кој некогаш е отпеан. Џибони веднаш стана баран композитор чии песни без исклучок станаа големи хитови. == Ноина арка == На албумот „Ноина арка“ <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://diskografija.com/album/noina-arka-792.htm|title=Ноина барка|work=Дискографија|accessdate=30. 1. 2018}}</ref> ([[1993]]) ги вклучи песните „Златни години“, кои ги напиша во соработка со Зринко Тутиќ за истоимениот филм и „Ние сме шампиони“, која беше прогласена за химна на Хрватскиот олимписки сојуз. На тој албум се најдоа и хитовите „Нек се гледа како ја“, „Добри јуди“ и „Тебе нисам био вриједан“. == Круна од перја, Ружа вјетрова == Самостоен настапува со Бруно Ковачиќ, а потоа формира група составена од: Џибони, Бруно Ковачиќ, Ренато Швориниќ, Гордан Дорвак и Јосип Андриќ. Во тој состав, групата на Џибони снима два албума: „Круна од перја“ ( [[1995]] ) и „Ружа вјетрова“ ([[1997]]) Иако во тој период Џибони ги создава своите најубави песни (Двије душе, Оздрави ми ти, Живот ме моро, Липа моја, Ово ми е школа, Темпера, Ако ме носиш на душа, Еј вапаре), дури по распадот на таа група и со следните албуми е зрело време за првите официјални признанија и награди во форма на Порин. Така започнува покомерцијалната фаза на Џибони, која предизвикува голем успех кај пошироките маси и критичарите. == Јуди, звири и бештимје == Следниот соло албум на Џибони беше издаден во февруари [[1999|1999 година]] . и тоа во тој момент беше најпродаваниот албум во Хрватска и [[Словенија]] со 7 Порини . На него беа објавени хитовите „Јас постапувам правилно“, „Пројди вило“. и „И јас ќе сонувам буден“. 1999 и [[2000|2000 година]] . Џибони беше на турнеја низ Хрватска, Словенија и [[Босна и Херцеговина]] и одржа бројни големи концерти (на пр. во [[Загреб|загрепската]] сала „Ватрослав Лисински“). По успехот со албумот „Јуди, зири и бештимје“ Објавено е [[Дигитален видеодиск|ДВД]], „Милениумски концерт“, снимено во Хрватскиот народен театар »Иван пл. Цајч во [[Риека]], каде што благодарение на новата [[Дигитална мрежа на интегрирани услуги|ISDN]] технологија му се придружија бројни познати гости: [[Влатко Стефановски]] и Клапа Камби . Џибони го држи рекордот за најпосетен концерт со концерт одржан на [[Стадион Максимир|стадионот Максимир]] во Загреб пред 32.000 луѓе. Основал фонд за талентирани деца без родители, објавил стихозбирка по сценарио на Брил наречена „Двије душе“. чии приходи од продажба биле наменети за слепите лица од локалната заедница, а учествувал и на бројни хуманитарни аукции. Неговите музички корени се лесно да се пронајдат бидејќи неговиот татко Љубо Стипишиќ е веројатно најактивниот архивар на традиционални песни во неговата околина и почитуван етномузиколог . Еден од омилените уметници на Џибони, Клапа Камби, објавен во [[2001|2001 година]] . албум „Вриме од неја“ на кој беа опфатени хитовите на Џибони во традиционален и уникатен [[Далмација|далматински]] фолк перформанс. == Миракул == Долгоочекуваниот албум на Џибони „Миракул“ беше објавен [[16 октомври|на 16 октомври]] [[2001|2001 година]] . а за неколку дена стана најпродаваниот албум во Хрватска. До денес, „Чудо“ е продадено во повеќе од 60.000 примероци (во Хрватска, Словенија и Босна и Херцеговина) и беше најпродаваното издание во 2001 и [[2002|2002 година]] . таа година. Бројни одлични критики прогласени за најдобриот албум од 2001 година (кој се прошири до [[2002|2002 година]]) со неколку песни кои веќе заземаат значајно место во хрватската музичка историја. Има 13 песни на кои учествуваат неколку меѓународно познати музичари, како тапанарот ''Ману Каче'', басистите Пино Паладино и Тони Левин, ѕвездата на ''светската'' музика ''Џефри Ориема'', фронтмен на италијанскиот бенд „Стадио“ Гаетано Курери и [[Влатко Стефановски]] . Во [[2003|2003 г]] Златан Стипишиќ беше [[УНИЦЕФ|амбасадор]] на добра волја на [[УНИЦЕФ]]. == Унца Фибре == [[18 мај]] [[2006|2006 година]] . Објавен е албумот на Џибони „ Унца фибре (водич за исчезнати и ангели чувари)“. „Vrime Da Se Pomirin Sa Svita“ е првата песна што го отвори албумот „Unca fibre“, на кој Џибони соработуваше со Горан Бар и Маја Азуќена во песната ''Анѓео у Теби'', за која беше снимен и видео запис. Тоа не се единствените дуети што ги постигна Џибони. Пееше со Вана (поранешен член на групата Е.Т.) во песната ''Ja ću budan sanjati'' te Oliver Dragojević во песната ''U ljubav vere nemam'' . Концерт на Џибони во Сплит Грип на 20.10.2006. за прв пат ја изведе композицијата - ''Ево ме дома'' во дует со Младен од Т. Б. Ф. Покрај веќе споменатите на Сплит Грипс, му се придружија и сестрите Хусар кои ја отпеаја песната ''Анђео у теби''. Првиот концерт го одржа во [[Белград]] на 25 октомври 2013 година, пред 17 илјади посетители. <ref>[http://www.novosti.rs/vesti/spektakl.147.html:460704-Dziboni-podigao-Arenu-na-noge Џибони подигао Арену на ноге („Вечерње новости“, 25. октобар 2013)]</ref> == Дискографија == * Са мном или без мене“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1991|1991]])<ref>{{cite web|url=http://tekstovi.net/2,153,1801.html|title=Са мном или без мене|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Ноина арка“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1993|1993]]) * „Круна од перја“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1994|1994]])<ref>{{cite web|url=https://tekstovi-pesama.com/gibonni/kruna-od-perja/16984/1|title=Круна од перја|accessdate=30. 1. 2018|website=Текстови. нет}}</ref> * „Концерт“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1995|1995]]) * „Ружа вјетрова“, (Кроација Рекордс, [[:sr:1996|1996]])<ref>{{cite web|url=https://diskografija.com/album/ruza-vjetrova-794.htm|title=Ружа вјетрова|accessdate=30. 1. 2018|website=Дискографија}}</ref> * „Јуди, звири и бештимје“, (Далас Рекордс/с. и. н.. [[:sr:1999|1999]]) * "24 Карата/18 Великих“, компилација, (Кроација Рекордс, 1999) * „Миракул“, (Далас Рекордс, [[:sr:2001|2001]]) * „Сви моји пунти кад се зброје“, (''Box Set'') (Далас Рекордс, [[:sr:2003|2003]]) * „Унца фибре (водич за бродоломце и анђеле чуваре)", (Далас Рекордс, 2006) * "acoustic:electric", (Далас Рекордс, 2007) * "acoustic:electric", special Christmas limited edition (Далас Рекордс, 2008) * „Толеранца“, (Далас Рекордс, 2010) == Фестивали == === Сплит === * ''Тебе нисам био вриједан'', прва награда на стручни жири и победничка песна, '92 * ''Родни град'' '95 === Задар === * ''Живот ме уморио'', победничка песна, '93 * ''Двије душе'', победничка песна, '94 * ''Што је мени твоја невјера'', '95 === Мелодии на хрватскиот Јадран, Сплит === * ''Добри људи'', трета награда од публиката, '93 * ''Липа моја'', втора награда на публиката и награда за најдобар текст, '94 * ''Еј, вапоре'', награда за трета публика и награда за најдобар текст, '95 * ''Ако ме носиш на души'', прва награда публика, прва награда на стручно жири и награда за најдобар текст, Гран при фестивал, '96 * ''Пројди вило'', прва награда на публика, прва награда на стручно жири, награда за најдобар текст и најдобар аранжман, '98 == Наводи == {{Наводи}} == Надворешни врски == * [http://www.diskografija.com/umjetnik/zlatan-stipisic-gibonni.htm Џибони-Дискографија] [[Категорија:Хрватски музичари]] [[Категорија:Хрватски пејачи]] [[Категорија:Родени во 1968 година]] [[Категорија:Страници со непрегледан превод]] cjf5k1ggey12vdnehylarsopp71m33u